\id ROM \ide UTF-8 \h ROMANOS \toc1 DIŽA' DA' BSEḺA' PABLO ḺO YEŽ ROMA \toc2 ROMANOS \toc3 Ro. \mt1 DIŽA' DA' BSEḺA' PABLO ḺO YEŽ ROMA \c 1 \s1 Pablo žape' “Padiox̱” benách ka' che Jesús ḻo yež Roma \p \v 1 Neda', Pablo, naka' benne' ndo'w che Jesús, Benne' Criston', na' wbás chie', dan' bḻiž Dios neda', na' wžekze' neda' nich wchaḻja' diža' chawe' chien'. \p \v 2 Bchebe ḻaže' Dios ža ni'te seḻe'e diža' chawen' chežo. Bene' ki ḻo na'gak benne' ka' bcháḻjgake' ḻo wlaze' Ḻe', na' ḻégake' bzójgake' x̱tiže'e ḻe'e yiche la'y che Dios. \v 3 Bzójgake' yógo'te da' žaḻa' gon ẕí'nkze Dios, Bennen' nake' X̱anžo Jesús, Benne' Criston'. Ḻo yeḻa' benách chie' nake' ẕa'só Dabí, bennen' wnná bi'e benách Israel ka', \v 4 san kan nak be' nakkze', da' naken la'y, nak bia' nake' Ẕi'n Dios, na' nape' dot yeḻa' wak. Nak bia' naken ki dan' bebane' ḻo yeḻa' got. \v 5 Ni'a che da' ben Jesús, Benne' Criston', ẕzi'žo da' žonn Dios chežo ḻo yeḻa' ži'i ḻaže' chie', na' bzoe' neda' wbás chie' nich ḻo wlaze' Ḻe' gona' ga benách ka' nníta'gake' dot yežlyó nga chejḻé'gake' chie' Ḻe', na' góngake' kan ẕnna x̱tiže'e. \v 6 Benle ḻe'e da' ẕinnj tẕen ḻen benách ka' nníta'gake' yežlyó nga, san na'a ba bḻiž Dios ḻe'e nich gakle che Jesús, Benne' Criston'. \p \v 7 Dios nži'ile' ḻe'e, na' bḻiže' ḻe'e nich gakle che Ḻeze'. Ẕnnabla' X̱ažo Dios ḻen X̱anžo Jesús, Benne' Criston', gon chawe'e ḻe'e, na' wká'n žie' yichj ḻáẕdo'le. \s1 Žénele Pablo chejwíe' benách ka' che Jesús ḻo yež Roma \p \v 8 Ẕzo ḻawa' ẕzoja' chele da' ni. Dan' nakžo che Jesús, Benne' Criston', žapa' Dios: “Žóx̱keno'” kan nak chele yógo'tele, dan' ẕchaḻjgak benách ka' nníta'gake' dot yežlyó nga kan žejḻe'le chie' Ḻe'. \v 9 Dot ḻaža'a žona' x̱chin Dios, na' ẕchaḻja' diža' chawen' kan nak che Ẕi'ne'. Nnézkzele Dios ẕcháḻjḻenteza'-ne', na' ẕnnabla'-ne' gon chawe'e ḻe'e. \v 10 Ẕnnábtezla' Dios, cha' naken da' žénele' Ḻe', gonne' neda' latje yedjwía' ḻe'e. \v 11 Ki ẕnnabla'-ne' dan' žak ḻaža'a ḻe'ela' ḻe'e nich gak gona' ga gata' chele to da' wneẕjw Dios Be' La'y chele, da' gonen ga gólele ḻo da' nak che X̱anžon'. \v 12 Dan' žénela' naken gon chochžo tožo yetožo, dan' žejḻe'žo to tožo che Jesús, Benne' Criston'. \p \v 13 Ẕí'na'do' ka', žénela' nnézlele da' ni. Gok ḻaža'a zan chi'i yida' gan zoale, san na' zejte na'a bi na' gonnen chia'. Žénela' yida' gan zoale nich gona' ga yebéḻenlele da' ẕchaḻja', kan žebéḻengeklen yezika' benách ka' nníta'gake' yežlyó nga. \v 14 Zoa da' nbaga'a chegak yógo'te benách, chegak benách ka' nníta'gake' yež gawze ka', na' chegak benách ka' nníta'gake' yež zi'to' ka', chegak benách ka' zej nsedle', na' chegak benách ka' bi zej nsedle'. \v 15 Che ḻen, kan sáke'la' gona', ba zoa' wchaḻja' diža' chawen' gan zoale ḻe'e ḻo yež Roma. \s1 Yeḻa' wak ẕen che diža' chawen' \p \v 16 Bi žedoe'ela' ẕchaḻja' diža' chawen', dan' napen yeḻa' wak che Dios nich yeslán yógo'te benne' ka' žejḻé'gaken'. Gan ẕzo ḻaw, žénele Dios yéngeklen benne' judío ka', na' te na' yéngeklen benách zi'to' ka'. \v 17 Diža' chawen' ẕḻoe'elen žo'o Dios gone' ga yeyakžo chawe' ḻawe' Ḻe', cha' chejḻe'žo chie' Ḻe', na' bi gak chope ḻáže'žo. Kan nak da' ni nyejw ḻe'e yiche la'y, da' ẕnnan: “No benne' nake' chawe' dan' žejḻi'e che Dios, gata' yeḻa' nban chie'.” \s1 Ẕia da' zej nbaga' benách ka' nníta'gake' yežlyó nga \p \v 18 Dios, Bennen' zoe' ya'abá, bḻoe'ele' ḻaw bi ẕḻe'ele' chawe' yógo'te benne' ka' žóngake' da' kegle, na' wsaka' zi'e ḻégake', benne' ka', ḻo yeḻa' bi nak chawe' chégake' ẕzóagake' cheḻa'ale da' naken dot da' li. \v 19 Ki naken chégake' dan' bḻa' da' nak bian' zoakze Dios ḻawgak yógo'te benách ka', dan' Dios na'kze bḻoe'elen' ḻaw gan nníta'gake'. \v 20 Ža ni'te katen' wzó ḻaw gota' yežlyó nga, na' zejte na'a ža, da' ka' ben Dios zej nak bian' da' bi gak ḻe'elžo che Dios, kan zej nak yeḻa' wak ẕen chie', na' da' nakkze' Ḻe'. Che ḻen, bi gak nnágake' bi zej nbage'e ẕia. \v 21 Katen' bénbia'gake' Dios, bi bka'n ẕéngake' ḻe' kan žaḻa' wká'n ẕenžo-ne', na' bi belyi'e Ḻe': “Žóx̱keno'.” Che ḻen dáche'ze beyák da' ẕza' ḻáže'gake', na' bchoḻ yichj ḻáẕdo'gake' dan' béngake' zide yichj ḻáẕdo'gake'. \v 22 Ḻa'kze gókgekle' žejní'iḻe'egekle', beyákgake' benne' bi nnezle ka', \v 23 dan' bká'ngake' yeḻa' ẕen che Dios, Benne' zóateze', na' bka'n ẕéngake' lo'a ka', da' ka' zej naken ka benne' ka' žátgakkze', na' ka bia ka' zoa x̱ílgakba', na' ka bia yix̱e' ka' želdaba' ḻo yo, na' ka bele ka' žẕob kwíngakba' ḻo yo. \p \v 24 Che ḻen Dios bebéj yichje' ḻégake' nich góngake' da' kegle ka' da' ẕze ḻáže'gake', na' ki goken, bka'n sto' kwíngake' toe' ḻen yetóe'. \v 25 Goken ki dan' bká'ngake' x̱tiža' Dios, da' naken dot da' li, na' wẕí' ḻo ná'gake' to da' wen ḻaže'. Wdápegake' ba la'ne, na' bka'n ẕéngake' da' ka' ben Dios, na' kege Dios na'kze, Bennen' žaḻa' wká'n ẕéntezžo. Ka'kze gaken. \p \v 26 Che ḻen Dios bebéj yichje' ḻégake' nich góngake' da' ka' ẕze ḻáže'gake' da' žóngaken ga žedoe'elžo. No'le ka' bká'ngake' yeḻa' ẕzoaḻen benne' byo, nich góngake' da' zej naken sban. \v 27 Ḻezka' bengak benne' byo ka', bká'ngake' yeḻa' ẕzoaḻen no'le, na' wzé ḻáže'gake' da' zej nak sban da' žóngake' toe' ḻen yetóe', na' béngake' da' žóngaken ga žedoe'elžo, dan' wnníta'ḻengake' ḻa' ljež benne' byógakze'. Benne' ka' béngake' ki ẕzáka'gake' ḻo beḻa' žen chégake' dan' bebí'i Dios chégake' da' naken tḻebe ḻen doḻan' da' béngake' dan' bká'ngake' Dios. \p \v 28 Dan' bi gónegekle' gápegake' Dios ba la'ne, che ḻen bebéj yichje' ḻégake' nich sa' ḻáže'gake' da' wen ḻaže', na' góngake' da' bi zakan'. \q1 \v 29 Žóntezgake' yógo'te da' bi zej nak chawe'. \q1 Žóngake' yeḻa' sto' ka'. \q1 Žóngake' da' kegle. \q1 Ẕdan ḻáže'gake' yeḻa' gape. \q1 Bi ẕḻé'egekle' ljéžgake' ka' chawe'. \q1 Ẕgé'egekle' ljéžgake' ka'. \q1 Žótgake' ljéžgake' ka'. \q1 Ẕdíḻ-ḻengake' ljéžgake' ka'. \q1 Žon ḻáže'gekle' benách ka'. \q1 Žónḻe'egake' da' ẕinnj. \q1 Ẕnnégake' che ljéžgake' ka'. \q1 \v 30 Ẕnnágake' da' wen ḻaže' che ljéžgake' ka'. \q1 Bi ẕḻé'egekle' Dios chawe'. \q1 Zej nake' benne' biẕjw ka'. \q1 Žon kwíngake' benne' blo ka'. \q1 Ẕka'n ẕen kwíngake'. \q1 Žíljgake' da' ẕinnj da' góngake'. \q1 Žeží'igake' che x̱a x̱ná'gake'. \q1 \v 31 Zej nake' benne' bi žejní'il ka'. \q1 Bi žóngake' da' bchebe ḻáže'gake' góngake'. \q1 Bi zej nake' ži'i ḻaže' kan žaḻa' gákgake'. \q1 Bi ženít ḻáwgake' che ljéžgake' ka'. \q1 Bi žeyache' ḻáže'gekle' ljéžgake' ka'. \p \v 32 Nnézkzegekle' da' bzoa Dios to chi'ize kan žaḻa' gak chegak benne' ka' žóngake' da' ki, gátgake' to chi'ize. Ḻa'kze nnézgeklen', kégeze žóngake' ki, san žaz ḻáže'gake' benne' ka' žóngake' da' ki. \c 2 \s1 Chog Dios chegak benne' wen da' ẕinnj ka' gátgake' \p \v 1 Che ḻen, bi gak gon kwino' chawe', no benne' nako', cha' ẕnnio' che lježo'. Katen' ẕnnio' che lježo', žesbaga' kwino' ẕia, dan' ẕnnio' che lježo', na' ḻezka' žono' le'. \v 2 Nnézkzelžo kan ẕchi'a ḻaže' Dios. Ḻo da' naken dot da' li ẕchi'a ḻaže'e benne' wen da' ẕinnj ka'. \v 3 Le' ẕnnio' chegak benne' ka' žóngake' da' kegle, na' ḻezka' žono' le'. ¿Žeklo' wdé gónzele Dios kate' wchi'a ḻaže'e le'? \v 4 ¿Ẕka'no' ka'ze yeḻa' ži'i ḻaže' che Dios, na' yeḻa' ẕbez ẕen ḻaže' chie', na' kan žone', ẕžele' nich že'e le'? ¿Bi nnézkzelo' Dios žónḻene' le' ḻo yeḻa' ži'i ḻaže' chie' nich gata' chio' latje yeyát ḻažo'o? \v 5 Ḻo yeḻa' ḻaẕdo' zižje chio' bi beyát ḻažo'o. Che ḻen ẕtobo' yeḻa' ẕzaka' da' yebí'i Dios chio' kate' wchi'a ḻaže'e benne' ka', na' gak bia' naken kan žaḻa' gon Dios kate' choge' chegak benne' wen da' ẕinnj ka' gátgake'. \v 6 Ḻa' ža na'ze yebi'ikze Dios che to to benne' kan zej nak da' béngake' to toe'. \v 7 Wneẕjwe' yeḻa' nban da' zejlí kanne chegak benne' ka' žóntezgake' da' naken chawe', na' že' ḻáže'gake' sí'gake' da' chawe' da' ẕneẕjw Dios, na' žénegekle' yežójgake' chawe' ḻawe' Ḻe', nich sóagake' nbángake' to chi'ize. \v 8 Dios, ḻo yeḻa' ẕža'a chie', wsaka' zi'e benne' ka' ẕží'igake' che x̱tiže'e, benne' ka' bi žénegekle' góngake' kan ẕnna da' naken dot da' li, san žóngake' da' bi naken chawe'. \v 9 Sáka'gak yógo'te benne' ka' žóngake' da' kegle, na' gak nyache' ḻáže'gake'. Ga ẕzo ḻaw gaken ki chegak benne' judío ka', na' ḻezka' gaken chegak benách zi'to' ka'. \v 10 Dios gon chawe'e yógo'te benne' ka' žóngake' da' naken chawe', na' gape' ḻégake' ba la'ne, na' wká'n žie' yichj ḻáẕdo'gake'. Ga ẕzo ḻaw gone' ki chegak benne' judío ka', na' ḻezka' gone' chegak benách zi'to' ka'. \p \v 11 Ki wchi'a ḻaže' Dios benách ka', na' Ḻe' ẕḻe'ele' yógo'te benách ka' ka zej nakkze'. \v 12 Gatgak yógo'te benách ka' žóngake' doḻa', ḻa'kze bi žákbe'egekle' ẕží'igake' che x̱tiža' Dios dan' bi na' yéngekle' x̱tiže'e. Ḻezka', ka nak da' ẕnna x̱tiža' Dios, Ḻe' wchi'a ḻaže'e yógo'te benne' ka' zej nzi'e x̱tiže'e, san žóngakkze' doḻa'. \v 13 Ki gaken dan' benne' ka' žénzegekle' x̱tiža' Dios bi zej nake' chawe' ḻawe' Ḻe', san yeyakgak chawe' benne' ka' žóngake' kan ẕnna x̱tiže'e na'. \v 14 Ka nak chegak benne' ka' bi zej nake' benne' judío ka', san žóngakkze' kan ẕnna x̱tiža' Dios ḻa'kze bi na' yéngeklen', zoa to da' bzoa Dios ḻo yichj ḻáẕdo'gake' da' žsedlen ḻégake'. \v 15 Benne' ki ẕḻoé'egekle' ḻaw žon žin x̱tiže'e da' yo'on ḻo yichj ḻáẕdo'gake'. Da' žon da' yo'on ḻo yichj ḻáẕdo'gake' nak bian' naken ki. Kan ẕza' ḻáže'gake', žesbága'gake' ljéžgake' ka' ẕia, o žebéj ljéžgake' ka' chawe' toe' yetóe'. \v 16 Ki yebí'i Dios chégake' ža na' katen' wchi'a ḻaže'e yógo'tegake' ḻo na' Jesús, Benne' Criston', kan zej nak da' béngake', na' kan nak da' wzá' ḻáže'gake'. Ki žsedle diža' chawen' da' ẕchaḻjan'. \s1 Da' žongak benne' judío ka', na' da' wnnakze Dios \p \v 17 Ḻe'e ẕnnale nakle benne' judío ka', na' žx̱en ḻáže'le yelale dan' žonle kan ẕnna x̱tiža' Dios, na' ẕka'n ẕen kwinle dan' žéklele nónbia'le Ḻe', \v 18 na' nnézkzelele da' žénele Dios gonle, na' da' wnnakze' Ḻe', da' žsédlele ḻe'e, na' žákbe'elele da' naken dot chawe'. \v 19 Zej nnita' benne' ka' ẕdágake' ga yoble, kan žongak benne' ḻo choḻe ka'. Žéklele wak wzejní'ilele benne' ka' zej nchoḻ yichj ḻáẕdo'gake'. \v 20 Žéklele wak wsédlele benne' ka' bi žejní'igekle', na' benne' ka' žejní'igekle' láte'do'ze, dan' nzi' ḻo na'le x̱tiža' Dios da' žsedlen benách ka' kan nak yeḻa' žejní'il da' naken dot ḻi ḻaže', na' da' naken dot da' li. \v 21 Na'a, ḻe'e žsédlele yezika' benách ka'. ¿Bi žaḻa' wsédl kwinle? Ḻe'e ẕnnale: “Bi kwano'”. ¿Ẕbanle ḻe'e? \v 22 Ḻezka' ẕnnale: “Bi gono' doḻa' da' ẕka'n ditjen yeḻa' ẕchag na'”. ¿Žonle ḻe'e doḻa' da' ẕka'n ditjen yeḻa' ẕchag na'? Ḻe'e bi ẕḻé'elele chawe' lo'a ka'. ¿Ẕbanle ḻe'e da' zej že' ḻo yodo' chégaken? \v 23 Ẕka'n ẕen kwinle dan' nzi' ḻo na'le x̱tiža' Dios. ¿Ẕka'nle ḻe'e Dios ka'ze, dan' ẕzoale da' wnnakze' Ḻe' cheḻa'ale? \v 24 Nyejw ḻe'e yiche la'y kan žonle, dan' ẕnnan: “Ni'a che da' žonle ḻe'e, benne' ka' bi zej nake' benne' judío ka' ẕnne zí'gake' che Dios.” \v 25 Wak yebéḻenlele da' nžogen ḻo beḻa' chele, benne' byo ka', dan' nak bian' nzi' ḻo na'le x̱tiža' Dios, cha' žonle kan ẕnna x̱tiže'e, san cha' ẕzoale da' wnnakze' Ḻe' cheḻa'ale, ba beyakle ka zej nak benne' ka' bi zej nake' che Dios. \v 26 Che ḻen, benne' byon', benne' bi nžog ḻo x̱peḻe'e dan' nak bian' no benne' byo nzi' ḻo ne'e x̱tiža' Dios, san žone' dot kan ẕnna x̱tiže'e, benne' ni nake' ḻaw Dios ka to benne' byo nžog ḻo x̱peḻe'e dan' nak bian', ḻa'kze bi nžogen ḻo beḻa' chekze'. \v 27 Benne' byon' bi nžog ḻo x̱peḻe'e da' nak bian' no benne' nzi' ḻo ne'e x̱tiža' Dios, san žone' dot da' ẕnna x̱tiže'e, ka žon benne' ni ẕḻoe'elen nbága'le ḻe'e ẕia, ḻa'kze nzi' ḻo na'le x̱tiža' Dios, na' nžog ḻo beḻa' chele dan' nak bian' naken ki, san bi žonle kan ẕnna x̱tiže'e na'. \v 28 Cha' to benne' judío nakzen' ḻo beḻa' žen chie', bi nakkze' benne' judío, na' da' nak bian' da' nžogzen ḻo beḻa' chie' bi naken ḻi ḻaže'. \v 29 Bennen' nake' ki ḻo yichj ḻáẕda'we' nake' da' li benne' judío, benne' nake' che Dios, na' da' nak bia' nzi' ḻo ne'e x̱tiža' Dios da' naken ḻi ḻaže' naken to da' yo'on ḻo yichj ḻáẕda'we'. Da' nak bian' da' naken ḻi ḻaže' naken che be' nakkzžo, na' kege che yeḻa' benachze chežo. Bennen' nake' che Dios ki, bi žápegak benách ka' ḻe' ba la'ne, san Dios na'kze žape' ḻe' ba la'ne. \c 3 \p \v 1 Cha' ki naken, ¿biẕ da' chawe' žaken che to benne' dan' nake' benne' judío? ¿Biẕ da' chawe' žaken che benne' byo, benne' judío, dan' nžog da' nak bian' ḻo x̱peḻe'e? \v 2 Da' cháwe'ḻe'e naken chie', na' da' zan kan zej naken. Da' naken blo, Dios bdie' diža' la'y chie' ḻo na'gak benne' judío ka'. \v 3 Baḻe' bi žejḻé'gake' che Dios. ¿Žeklo' bi gon Dios kan ẕnna x̱tiže'e dan' bi žejḻé'gake' chie' Ḻe'? \v 4 Bi gaken ki. Žaḻa' gákbe'elžo žónteze Dios kan ẕnna x̱tiže'e, ḻa'kze žon ḻáže'gak yógo'te benách ka'. Kan nak chie' nyejw ḻe'e yiche la'y, da' ẕnnan: \q1 Gak bia' nako' chawe' dan' žono' kan ẕnno', \q1 na' yežojo' chawe' cha' no benne' wchi'a ḻaže'e Le'. \p \v 5 Kate' žonžo da' kegle, Dios ẕnne' bi nak chawe' da' žonžo. Da' ni nak bian' Dios nake' chawe'. Zej nnita' benne' ka' ẕnnágake': “Da' kegle da' žonžo nak bian' Dios nake' chawe', na' che ḻen bi žaḻa' wsaka' zi'e žo'o.” \v 6 Bi naken ki. Chela' ga'n ẕen Dios ni'a che da' kegle da' žonžo, ¿nakx̱kze gak wchi'a ḻaže'e benách ka' nníta'gake' yežlyó nga? \v 7 Kate' no benne' žon ḻaže'e, Dios ẕnne' bi ẕchaḻj bennen' da' naken dot da' li kan žone' Ḻe'. Da' ni nak bian' nak dot da' li da' ẕnnakze Dios. Zej nnita' benne' ka' ẕnnágake' da' žon ḻáže'gake' ḻégake' žonen ga ga'n ẕen Dios, na' bi žaḻa' choge' chégake', bi nne' zej nbage'e doḻa'. Ki ẕnnágake'. \v 8 ¿Nnažo: “Gonžo da' kegle nich gak da' nak chawe'?” Benne' ka' ẕnne zí'gake' chežo ẕnnágake' žsedlžo da' ki, na' naken chawe' chog Dios chégake' gátgake'. \s1 Yógo'težo nbága'žo doḻa' \p \v 9 ¿Biẕkze nnažo na'a? Kan nak cheto' neto', benne' judío ka', ¿nákžeto' chawe' ka yezika' benách ka'? Bi nakto', dan' ba bḻoe'elto' nga, zej nbaga' benách judío ka' doḻa', na' ḻezka' zej nbaga' benách zi'to' ka' doḻa'. Yógo'težo nbága'žo doḻa'. \v 10 Nyejw ḻe'e yiche la'y da' ẕnnan: \q1 Bi zoa nitó benne' nake' chawe', nitóe'. \q1 \v 11 Nitó benne' žejni'ile'. \q1 Nitó benne' žilje' Dios. \q1 \v 12 Yógo'tegake' ẕdágake' ga yoble; yógo'tie' zej nnitle'. \q1 Nitó benne' žone' da' nak chawe', nitóe'. \q1 \v 13 Lbá'gake' zej naken ka yežw ba ka' da' zej nyaljwn. \q1 Ḻen da' ẕnnágake' žon ḻáže'gekle' ljéžgake' ka'. \q1 Diža' da' žežojen žoá'agake' naken ka da' yožen laye' bele snia ka'. \q1 \v 14 Ḻen da' ẕnnágake', ẕnne zí'gake' chegak benne' ka'. \q1 \v 15 Nníta'gake' ẕbézgake' nich gótgake' benách ka'. \q1 \v 16 Ẕbía yí'tezgake', na' žsaka' zí'tezgake' ljéžgake' ka'. \q1 \v 17 Bi gak gá'nḻengake' ljéžgake' ka' cháwe'do'. \q1 \v 18 Bi ẕžébegake' Dios. \m \v 19 Nnezlžo bchaḻj Dios yógo'te da' ki, da' ži'e benne' ka' nzi' ḻo ná'gake' x̱tiže'e. Che ḻen bi gak nitó benne' nne' bi nbage'e doḻa', na' yógo'te benách, benne' ka' nníta'gake' dot yežlyó nga, Dios wchi'a ḻaže'e ḻégake'. \v 20 Že' ḻáže'gak benne' judío ka' góngake' da' ẕnna x̱tiža' Dios nich yeyákgake' chawe', san bi gak nitó benne' yeyake' chawe' ki, dan' bzoa Dios da' wnnakze' nich gákbe'elžo nbága'žo doḻa', dan' bi žonžo dot da' wnnakze' Ḻe'. \s1 Yelažo dan' žejḻe'žo che Jesús, Benne' Cristo \p \v 21 Na'a, ba bḻa' ḻaw kan gak yeyakžo chawe' ḻaw Dios. Bi gak yeyakžo chawe' ḻawe' Ḻe' cha' žónzežo kan ẕnna x̱tiže'e, ḻa'kze nyejw ḻe'e yiche la'y da' wnnagak benne' ka' bcháḻjgake' ḻo wláz Dios, dan' ẕḻoe'elen kan gak yeyakžo chawe' ḻawe' Ḻe'. \v 22 Dios žonkze' ga žeyakžo chawe' ḻawe' Ḻe' dan' žejḻe'žo che Jesús, Benne' Criston', na' gone' ga yeyakgak chawe' yógo'te benne' ka' chejḻé'gake' chie' Ḻe'. Tḻebe zej nak yógo'te benách, \v 23 dan' yógo'tie' béngake' doḻa', na' bi zej nake' chawe' kan nak Dios dot chawe'. \v 24 Dios, ḻo yeḻa' ži'i ḻaže' chie', žonze' ga žeyakžo chawe' ḻawe' Ḻe', na' beyone' žo'o chawe' dan' Jesús, Benne' Criston', beya'we' žo'o. \v 25 Ki goken dan' Dios bdie' Jesús, Benne' Criston', ḻo yeḻa' got ḻo wlazžo žo'o. Ḻe' bḻalje' x̱chene', da' žeká'n doḻa', dan' žaken chežo cha' žejḻe'žo chie' Ḻe'. Ki ben Dios nich gak bia' Ḻe' nake' chawe', ḻa'kze ḻo yeḻa' ẕbez ẕen ḻaže' chie' bzoe' cheḻa'ale doḻa' ka' da' benžo ža ni'te. \v 26 Ki ben Dios, na' bḻoe'el kwine' chawe' ža ni zoažo na'a, na' ẕga'ne' chawe' ḻa'kze žeké'e doḻa' da' zej nbaga' benách ka', na' žone' ga žeyákgake' chawe' cha' žejḻé'gake' che Jesús, Benne' Criston'. \p \v 27 ¿Wak wká'n ẕen kwinžo dan' nakžo chawe' ḻaw Dios? Bi gakžo. ¿Biẕ chen'? Naken dan' belažo, kege dan' žonžo kan ẕnna x̱tiža' Dios, san dan' žejḻé'zežo che Jesús, Benne' Criston'. \v 28 Na'a, nnezlžo žeyák chawe' to benne' ḻaw Dios dan' žejḻi'e che Jesús, Benne' Criston', na' kege dan' žone' kan ẕnna x̱tiža' Dios. \p \v 29 ¿Nak Dios Dios chégakze benne' judío ka'? ¿Bi nake' ḻezka' Dios chegak benách zi'to' ka'? O', ḻezka' nake' Dios chegak benách zi'to' ka', \v 30 dan' zoa toze Benne' nake' Dios. Dios na' žone' ga žeyakgak chawe' benne' judío ka' ḻawe' Ḻe', benne' byo ka' nžog ḻo beḻa' chégake' dan' nak bian' nzi' ḻo ná'gake' x̱tiže'e. Ki žone' Ḻe' dan' žejḻé'gake' che Jesús, Benne' Criston', na' ḻezka' gone' ga yeyakgak chawe' benne' zi'to' ka' ḻawe' Ḻe', benne' byo ka' bi nžog ḻo beḻa' chégake' dan' nak bian'. \v 31 Na'a, cha' belažo dan' žejḻe'žo che Jesús, Benne' Criston', ¿wak nnažo biž zaka' da' bchi'le Dios žo'o? Bi gakžo, san yeḻa' žejḻé' chežo ẕḻoe'elen nak choch x̱tiže'e na'. \c 4 \s1 Da' ben Bran žsedlen žo'o \p \v 1 ¿Biẕkze nnažo na'a? ¿Nakx̱ beyák Bran, x̱a wdé cheto', benne' judío ka', chawe' ḻaw Dios? \v 2 Chela' beyák Bran chawe' ḻaw Dios dan' wzóa da' benkze' ḻe', wak wká'n ẕen kwine', san kege ḻaw Dios. \v 3 Kan nak da' ni nyejw ḻe'e yiche la'y da' ẕnnan: “Bran bejḻi'e che Dios, na' che ḻen Dios bḻe'ele' ḻe' ka benne' chawe' ḻawe' Ḻe'.” \v 4 Cha' zoa no benne' žone' x̱chinžo, da' žíẕjwžo-ne' bi naken to da' žonnžo chie', san naken to da' nbága'žo chie'. \v 5 Ḻezka' cha' to benne' žejḻe'ze' che Dios, ḻa'kze bi be žin bene', Dios, Bennen' žone' ga žeyakgak chawe' benne' ka' ḻawe' Ḻe', benne' ka' bi zej nake' chawe', ẕnne' nake' chawe' ḻawe' ḻe' dan' žejḻi'e chie' Ḻe'. \v 6 Ḻezka' bchaḻj Dabí kan žaken da' chawe' che no benne', Dios ẕnne' nake' chawe' ḻawe' Ḻe' ḻa'kze bi be žin bene'. \v 7 Ki wnná Dabín': \q1 Ba nez ẕen naken che bennen' Dios ženít ḻawe' chie' ka nak da' kegle da' bene'. \q1 Na' žeké'e doḻa' da' nbage'e. \q1 \v 8 Ba nez ẕen naken che bennen', Dios bi žesbage'e ḻe' ẕia ni'a che doḻa' da' bene'. \p \v 9 ¿Žak da' chawe' ni chégakze benne' byo ka' nžog ḻo beḻa' chégake' dan' nak bian' nzi' ḻo ná'gake' x̱tiža' Dios, o ḻezka' žaken chegak benne' byo ka' bi nžog ki ḻo beḻa' chégake'? Ba wnnákzežo beyák chawe' Bran na' ḻaw Dios dan' bejḻi'e chie' Ḻe'. \v 10 ¿Batx̱ beyák chawe' Bran na'? ¿Goken katen' ba nžog ḻo x̱peḻe'e dan' nak bian', o goken zga'ale? Bi goken kate' ba nžogen ḻo x̱peḻe'e, san zga'ale goken. \v 11 Bran na' bejḻi'e che Dios katen' bi na' chog ḻo x̱peḻe'e dan' nak bian'. Wdé na' bchog ḻo x̱peḻe'e dan' nak bian', dan' ẕḻoe'elen ba beyake' chawe' ḻaw Dios. Goken ki nich gak Bran na' ka x̱agak benne' ka' chejḻé'gake' che Dios, ḻa'kze bi nžog ḻo x̱péḻa'gake' dan' nak bian'. Dan' žejḻé'gake' che Dios, gak nna Dios zej nake' chawe' ḻawe' Ḻe'. \v 12 Nak Bran na' x̱a wdé chegak benne' judío ka', benne' žejḻé'gake' che Dios. Kégeze nake' x̱agak benne' byo ka' nžog ḻo beḻa' chégake' dan' nak bian', san ḻezka' nake' x̱agak benne' ka' žóngake' kan ben Bran na', dan' žejḻé'gake' che Dios kan ben Bran na' kate' bi na' chog ḻo x̱peḻe'e dan' nak bian'. \s1 Da' wnnacze Dios gata' chežo dan' žejḻe'žo chie' Ḻe' \p \v 13 Bchebe ḻaže' Dios bi da' wneẕjwe' che Bran na', na' chegak ẕa'sóe' ka', gata' chégake' yežlyó ngakze. Gaken ki, kege dan' žóngake' kan ẕnna x̱tiža' Dios, san dan' beyákgake' chawe' ḻawe' Ḻe' dan' žejḻé'gake' chie'. \v 14 Chela' yežlyó nga gata' chégakze benne' ka' žóngake' kan ẕnna x̱tiža' Dios, bi gon byenen chejḻe'žo chie', na' gak da' bchebe ḻaže' Dios to da' bi zaka'. \v 15 X̱tiža' Dios ẕḻoe'elen žo'o nbága'žo ẕia, da' žonen ga chog Dios chežo gatžo. Gan bi na' žin da' wnnakze Dios, bi gak bága'gak benách ka' ẕia dan' bi béngake' kan wnnakze' Ḻe'. \p \v 16 Che ḻen žebelžo dan' žaḻa' si'žo dan' bchebe ḻaže' Dios dan' žejḻe'žo chie' Ḻe', dan' nak bian' naken to da' žonnze' chežo. Ki naken nich gak bia' gata' dan' bchebe ḻaže' Dios gonne' chegak yógo'te ẕa'só Bran na', kégeze chegak benne' ka' nzi' ḻo ná'gake' da' wnnakze Dios, san ḻezka' chegak benne' ka' žejḻé'gake' che Dios kan bejḻé' Bran na' che Dios. Bran na' nake' ka x̱ažo yógo'težo žo'o, nolžo žejḻe'žo che Dios. \v 17 Ki naken kan nyejw ḻe'e yiche la'y kan Dios gože' Bran na', dan' ẕnnan: “Bzoa' le' ka x̱agak benách ka' nníta'gake' dot yežlyó.” \p Ki naken, ḻaw Dios, Bennen' bejḻé' Bran na' chie', nak Bran na' ka x̱ažo yógo'težo. Dios na' žesbane' benne' gat ka', na' ẕchaḻje' che to benne' bi na' soe' kan ba zoakze bennen' bi na' soe'. \p \v 18 Ki naken dan' Dios gože' Bran na': “Benne' zante gakgak ẕa'só' ka'.” Bran na' bejḻi'e che Dios, na' bx̱en ḻaže'e Dios gone' dan' bchebe ḻaže'e wneẕjwe' chie', ḻa'kze bi gok ḻe'ele' dan' žx̱en ḻaže'e si'e, na' ka' goken, wyó'o ḻo ne'e gake' x̱agak benách ka' nníta'gake' dot yežlyó nga. \v 19 Bran na' bi gok chop ḻaže'e kan žejḻi'e che Dios, ḻa'kze ba zeje' ka to gaywá' yiz, na' bejsá' ḻaže'e kan nak che beḻa' žen chie', da' ba natkzen dan' ba ngóleḻi'e, na' ḻezka' kan nak che Sara, ẕo'le', nake' no'le wbíž. \v 20 Bi gok chop ḻaže'e, na' bi goke' benne' bi žejḻé' kan nak da' bchebe ḻaže' Dios gone' chie', san gokže' choch dan' bejḻi'e che Dios, na' bka'n ẕene' Dios. \v 21 Dot ḻaže'e bx̱en ḻaže'e Dios, nape' yeḻa' wak gone' dot dan' bchebe ḻaže'e gone'. \v 22 Che ḻen, Dios bzoe' che Bran na' nake' chawe' ḻawe' Ḻe' dan' bejḻi'e chie' Ḻe'. \p \v 23 Nyejw ḻe'e yiche la'y da' ẕnnan: “Dios bzoe' chie' nake' chawe' ḻawe' Ḻe'.” Ki nyejwn ḻe'e yichen', kégeze nich yebéḻenlen Bran na', \v 24 san nich yebéḻenlžon ḻezka' žo'o. Dios gone' ga yeyakžo chawe' ḻawe' Ḻe' cha' chejḻe'žo chie' Ḻe', besbane' X̱anžo Jesusen' ḻo yeḻa' got. \v 25 Jesusen', Dios bdie' Ḻe' nich gote' ni'a che doḻa' da' nbága'žo žo'o, na' besbane' Ḻe' ḻo yeḻa' got, nich gak gone' ga yeyakžo žo'o chawe' ḻawe' Ḻe'. \c 5 \s1 Da' žata' chežo dan' ba beyakžo chawe' ḻaw Dios \p \v 1 Na'a, ẕnna Dios ba beyakžo chawe' ḻawe' Ḻe' ni'a che da' ben X̱anžo Jesús, Benne' Criston', cha' žejḻe'žo chie' Ḻe', na' che ḻen ba begá'nḻenžo Ḻe' cháwe'do'. \v 2 Dan' žejḻe'žo che Jesús, Benne' Criston', žebéḻenlžo da' žonn Dios chežo, dan' žon chochen ḻáẕdo'žo. Žebelžo dan' žx̱en ḻáže'žo gata' chežo yeḻa' baní' che Dios. \v 3 Kégeze ki žebelžo, san ḻezka' žebelžo kate' ẕzáka'žo, dan' nnezlžo da' ẕzáka'žo žsedlen žo'o kwezžo ẕen ḻaže'. \v 4 Kate' ẕbezžo ẕen ḻaže' žežojžo chawe' ḻaw Dios, na' kate' ba bežojžo chawe' ḻawe' Ḻe' žx̱en ḻáže'žo Ḻekze' gákḻene' žo'o. \v 5 Kate' žx̱en ḻáže'žo Ḻe', bi žak chope ḻáže'žo. Ki naken dan' yeḻa' nži'il che Dios ḻen žo'o yo'on yichj ḻáẕdo'žo. Dios Be' La'y, Bennen' bseḻa' Dios chežo, žone' ga žaken chežo ki. \p \v 6 Katen' bi gok yelažo žakze chežo, kate' bžin ža, Benne' Criston' gote' ḻo wlazžo žo'o, kate' ne gokžo benne' doḻa' ka'. \v 7 Bi yénele no benne' gate' ḻo wláz to benne' chawe'. Wak no benne' wechóg ḻaže'e gate' ḻo wláz to benne' nake' dot chawe'. \v 8 Dios ẕḻoe'ele' žo'o kan nží'iḻe'ele' žo'o, dan' got Benne' Criston' ḻo wlazžo žo'o kate' ne gokžo benne' doḻa' ka'. \v 9 Ba beyakžo chawe' ḻaw Dios dan' got Benne' Criston' ḻo wlazžo žo'o, katen' bḻalje' x̱chene'. Che ḻen žx̱en ḻáže'žežo Ḻe' yeslé' žo'o ḻo ža chog Dios chegak benne' doḻa' ka' gátgake' to chi'ize. \v 10 Katen' bi bḻe'elžo Dios chawe', Ẕi'nkze Dios gote' ḻo wlazžo žo'o nich gak yeyakžo toze ḻen Dios. Na'a, dan' zoa nban Bennen' bene' ga ba beyakžo toze ḻen Diosen', žx̱en ḻáže'žežo yelažo to chi'ize. \v 11 Ḻezka' žebelžo ḻaw Dios ni'a che da' ben X̱anžo Jesús, Benne' Criston', dan' ba beyakžo toze ḻen Diosen' ni'a che da' bene' Ḻe'. \s1 Da' ben Adán, na' da' ben Benne' Cristo \p \v 12 Bḻa' doḻa' ḻo yežlyó nga ni'a che da' ben toze benne', Adán, na' dan' bene' doḻa', ḻezka' wyó'o yeḻa' got. Che ḻen gatgak yógo'te benách ka' dan' yógo'tegake' zej nbage'e doḻa'. \v 13 Zga'ale kate' bḻa' da' bchi'le Dios ḻo yežlyó nga, bengak benách ka' doḻa', benne' ka' wnníta'gake' yežlyó nga, na' gótgake', san Dios bi besbage'e benne' ka' ẕia dan' bi béngake' ka ẕnna x̱tiže'e. Ki goken dan' bi na' žin da' bchi'le' Ḻe' gan wnníta'gake'. \v 14 Kate' wzó ḻaw zoa Adán, na' zejte ža wzóa Moisés gotgak yógo'te benách ka' dan' wbága'gake' doḻa', ḻa'kze bi bzóagake' cheḻa'ale to da' wnnakze Dios kan ben Adán na'. Yógo'te benách ka' zej nake' toze ḻen Adán na' dan' zej nake' ẕa'sóe' ka'. Da' ni ẕḻoe'elen žo'o kan gakgak yógo'te benách ka' toze ḻen Benne' Criston', benne' ka' chejḻé'gake' chie' Ḻe'. \p \v 15 Da' žonnze Dios chežo bi naken ka da' goken chežo ni'a che doḻan' da' ben Adán na'. Ni'a che doḻan' da' ben toze bennen', gatgak yógo'te benách ka'. Da' ẕénḻe'eže naken da' žonnze Dios chežo, dan' naken yeḻa' nban da' zejlí kanne. Žonne' chežo da' ni ni'a che da' ben yetoze Benne', Jesús, Benne' Criston'. \v 16 Da' žonnze Dios chežo bi naken tḻebe ka da' goken chežo ni'a che doḻan' da' ben toze bennen'. Da' bchog Dios che Adán na' ni'a che doḻan' da' bene', ḻezka' bchog Dios chegak yógo'te benách ka'. Dan' žonnze Dios chežo naken nich gak yeyakžo chawe' ḻawe' Ḻe' ḻa'kze nbága'žo doḻa' zan. \v 17 Wyó'o yeḻa' got yežlyó nga ni'a che doḻan' da' ben toze bennen'. Ni'a che da' ben yetoze Bennen', Jesús, Benne' Criston', gata' yeḻa' nban da' zejlí kanne chegak benne' ka' yeyákgake' chawe' ḻaw Dios, dan' naken da' žonnze Dios chežo. \p \v 18 Dios bchoge' chegak yógo'te benách ka' gátgake' ni'a che doḻan' da' ben toze bennen'. Ḻezka' yógo'te benách ka' gak yeyákgake' chawe' ḻawe' Ḻe' ni'a che da' nak chawe' dan' ben yetoze Bennen', na' gata' yeḻa' nban da' zejlí kanne chégake'. \v 19 Beyakgak benne' zan wen doḻa' ka' dan' bi ben toze bennen' kan ẕnna x̱tiža' Dios. Ḻezka' benne' zan yeyákgake' chawe' ḻaw Dios dan' ben yetoze Bennen' kan ẕnna x̱tiža' Dios. \p \v 20 Wyó'o da' wnnakze Dios ḻo yežlyó nga nich gak bia' zej nbaga' benách ka' doḻa'. Dan' gok bia' zej nbage'e doḻa', ḻezka' gok bia' ẕénḻe'eže nak da' žonnze Dios chegak benách ka'. \v 21 Gota' yeḻa' wak che doḻa' goten žo'o. Ḻezka' da' žonn Dios chežo napen yeḻa' wak gonen ga yeyakžo chawe' ḻawe' Ḻe' ni'a che da' ben X̱anžo Jesús, Benne' Criston', na' gonen ga gata' yeḻa' nban da' zejlí kanne chežo. \c 6 \s1 Zoažo nbanžo ni'a che Jesús, Benne' Cristo \p \v 1 ¿Biẕkze nnažo na'a? ¿Žaḻa' gonžo doḻa' nich ḻo yeḻa' nži'il che Dios Ḻe' yenít ḻawe'e chežo da' zanže? \v 2 ¡Bi gónkzežon! Nak chežo ka ba gotžo to chi'ize nich biž gonžo doḻa'. ¿Nakx̱kze gak gónžežo doḻa'? \v 3 ¿Bi nnézlele kan naken chežo? Cha' bezoažo nis nich yeyakžo toze ḻen Benne' Criston', dan' bezoažo nis ẕḻoe'elen žo'o ba wdežo ḻo yeḻa' got tẕen ḻen Ḻe'. \v 4 Kan goken, gótḻenžo-ne' tẕen, ḻezka' bgáche'ḻenžo-ne' tẕen ḻo yežw ba katen' bezoažo nis. Kan ben Dios, ḻen yeḻa' wak ẕen chie' besbane' Benne' Criston' ḻo yeḻa' got, ḻezka' bene' ga bebánḻenžo tẕen Jesusen' nich gakžo benách kobe chie' ka'. \p \v 5 Cha' bénḻenžo tẕen Benne' Criston', na' gotžo kan gote' Ḻe', ḻezka' gónḻenžo-ne' tẕen, yebanžo ḻo yeḻa' got kan bebane' Ḻe'. \v 6 Ba nnézkzelžo da' ni: yeḻa' benách chežo da' wzóan zga'ale, wdá'ḻenen Ḻe' tẕen ḻe'e yag kroze nich kwia yi' yeḻa' benách chežo da' bénḻenžon doḻa', nich biž nna bia' da' nak doḻa' žo'o. \v 7 Cha' nakžo toze ḻen Bennen' gote' ni'a che doḻa', na' ba beyakžo chawe' ḻaw Dios, biž nbága'žo doḻan', na' biž yo'ožo ḻo na' doḻa'. \v 8 Na'a, cha' nátḻenžo tẕen Benne' Criston', žejḻe'žo yebánḻenžo-ne' tẕen, \v 9 dan' nnezlžo ba bebán Benne' Criston' ḻo yeḻa' got, na' biž gate'. Che ḻen biž bi gak gon yeḻa' got na' chie' Ḻe'. \v 10 Kan goken, gote' Ḻe', toze chi'i gote' ni'a che doḻa' da' wbága'žo žo'o, san kan naken, zoe' nbane', nbánḻene' Dios. \v 11 Ḻezka' žaḻa' géklele ḻe'e naken chele ka ba nátkzele nich biž gonle doḻa', san zoale nbanle nich gonle kan ẕnna x̱tiža' Dios, dan' nakle toze ḻen X̱anžo Jesús, Benne' Criston'. \p \v 12 Che ḻen, bi we'le latje da' naken doḻa', nich bi gonen ga gonle doḻa' ḻo beḻa' žen chele da' gatkzen. Biž gonle kan nak da' ẕze ḻáže'le da' kegle ḻo beḻa' žen chele. \v 13 Bi wdé kwinle ḻo na' da' naken doḻa', na' bi gonle da' kegle, san le wdé kwinle ḻo na' Dios dan' ba bebanle ḻo yeḻa' got, na' le wdé beḻa' žen chele ḻo ne'e nich gónḻenen' da' naken chawe'. \v 14 Bi we'le latje da' naken doḻa', nich bi gonen ga gonle doḻa', dan' bzoa Dios ḻe'e nich gonle kan ẕnna da' chawe' chie' Ḻe', na' kege gónžele kan ẕnna da' bchi'le' benách doḻa' ka'. \s1 Da' žsaka' ḻebe kan nak che benne' ndo'w \p \v 15 ¿Biẕkze nnažo na'a? ¿Žaḻa' gonžo doḻa' dan' biž yo'ožo ḻo na' da' bchi'le Dios benách doḻa' ka', san žonžo kan ẕnna da' chawe' che Dios? ¡Bi gonžon! \v 16 Ba nnézkzelele cha' wdé kwinle ḻo na' to benne' nich gakle benne' ndo'w chie' ka', na' nich gonle kan ẕnna x̱tiže'e, to chi'ize nakle benne' ndo'w ka' che bennen' žonle kan ẕnna x̱tiže'e. Ḻezka' gaken cha' wdé kwinle nich gonle doḻa' da' gonen ga gatle, o cha' wdé kwinle nich gonle kan ẕnna x̱tiža' Dios, Bennen' gone' ga yeyakle chawe' ḻawe' Ḻe'. \v 17 Na'a, žox̱ken Dios. Ḻa'kze zga'ale gokle benne' ndo'w ka' ḻo na' doḻa', na'a dot ḻáže'le žonle kan ẕnna x̱tiža' Dios, dan' bde kwinle ḻo nan'. \v 18 Dan' ba belale ḻo na' doḻa', ba beyakle ka benne' ndo'w ka' ḻo na' da' naken chawe'. \v 19 Ẕcháḻjḻena' ḻe'e kan žak chegak benách ndo'w ka', dan' bi žejní'ilele kwáselo ḻo yeḻa' benachze chele. Zga'ale bde kwinle tẕen ḻen beḻa' žen chele ḻo na' da' kegle, na' ḻo na' da' bi naken chawe', na' gokle ka benne' ndo'w ka' chen, na' benle x̱chin da' bi naken chawe'. Na'a, le wdé beḻa' žen chele ḻo na' da' naken chawe', nich gakle ka benne' ndo'w ka' chen, na' gonle x̱chin da' naken chawe' nich gakle benne' ka' zej nake' che Dios. \p \v 20 Katen' gokle ka benne' ndo'w ka' ḻo na' doḻa', bi benle x̱chin da' naken chawe'. \v 21 Na'a, ¿gok chawe' chele ni'a che da' benle zga'ale? Na'a dan' benle žonen ga žedoé'elele, na' žonen ga gat to chi'ize no benne' žonen'. \v 22 Na'a ba belale ḻo na' doḻa', na' nakle ka benne' ndo'w ka' che Dios, dan' žonen ga žak da' chawe' chele dan' žonen ga nakle che Dios, na' žonen ga naple yeḻa' nban da' zejlí kanne. \v 23 Laẕjw no benne' žone' doḻa' naken yeḻa' got, san da' žonnze Dios chežo naken yeḻa' nban da' zejlí kanne, dan' napžo dan' nakžo toze ḻen X̱anžo Jesús, Benne' Criston'. \c 7 \s1 Da' žsaka' ḻebe yeḻa' ẕchag na' \p \v 1 Ẕí'na'do' ka', nólele ḻe'e nzi' ḻo na'le da' bchi'le Dios benách judío ka'. Nnézkzelele yo'o ḻo na' x̱tiže'e na' no benne' kate' ne zoe' nbane'. \v 2 Ḻezka' to no'le nžag ná'ḻene' to benne' byo yoe'e ḻo na' benne' byo chien' kate' ne zoa nban benne' byo chien', dan' ki ẕnna da' bsedle Dios kan nak che yeḻa' ẕchag na', san cha' ba got benne' byo chien', na' nžoj no'len' ḻo na' x̱tiža' Dios dan' bchagen ḻégake'. \v 3 Ki naken, kate' ne zoa nban benne' byo chien', cha' no'len' wchág ná'ḻene' no benne' byo yoble, gone' doḻa' da' wká'n ditjen yeḻa' ẕchag na', san cha' ba got benne' byo chien', na' nžoj no'len' ḻo na' x̱tiža' Dios na', na' na'a, cha' wchág ná'ḻene' to benne' byo yoble, bi gone' doḻa' da' ẕka'n ditjen yeḻa' ẕchag na'. \p \v 4 Ḻezka' žaken chele, ẕí'na'do' ka'. Dan' nžagle Benne' Criston', naken ka ba nátkzele ḻe'e, na' biž yo'ole ḻo na' da' bchi'le Moisés žo'o, nich gak gakle che Benne' yoblen'. Na'a nakle che Benne' Criston', Bennen' bebane' ḻo yeḻa' got. Ki naken nich gak gonžo da' žaz ḻaže' Dios. \v 5 Katen' wyo'ožo ḻo na' yeḻa' benachze chežo, da' ẕnna x̱tiža' Dios benen ga gok bia'gak da' ka' wzé ḻáže'žo da' bi zej naken chawe', da' ka' béngaken žin ḻo beḻa' žen chežo nich góngaken ga gatžo. \v 6 Na'a ba belažo ḻo na' da' bchi'le Moisés žo'o dan' nátkzežo kan nak da' ẕnna x̱tiže'e, dan' bchi'len žo'o zga'ale. Ki naken nich gak gonžo x̱chin Dios ḻo yeḻa' nban kobe da' žonn Dios Be' La'y chežo, na' kege gonžon ḻo da' ba wdé chen, dan' naken dan' bchi'le Moisés žo'o. \s1 Zoaḻen neda' da' naken doḻa' \p \v 7 ¿Biẕkze nnažo na'a? ¿Žon da' wnnakze Dios ga žona' doḻa'? Bi žonen ki, san chela' bi bzejní'il neda' da' ẕnna x̱tiže'e, bi wnnezla' nak doḻa' da' žona'. Chela' bi zoa ḻo da' wnnakze' Ḻe' da' ẕnnan: “Bi se ḻažo'o da' de che lježo'” bi nnezla' nak doḻa' yeḻa' ẕze ḻaže' da' de che lježa'. \v 8 Kate' benla' x̱tiže'e, na' gókbe'ela' da' nak doḻa' žonen žin ḻo beḻa' žen chia', na' benen ga gókbe'ela' ẕze ḻaža'a yógo'te da' kegle. Gan bi na' ḻa' x̱tiže'e, bi nak bia' da' naken doḻa'. \v 9 Ža ni'te, kate' bi na' yenla' x̱tiža' Dios, gokla' zoa' nbana', san kate' benla' x̱tiže'e, gókbe'ela' nbaga'a doḻa', na' goka' ka to benne' gat ḻaw Dios. \v 10 Dios bdix̱jwe' da' ẕnna x̱tiže'e nich gonen ga gata' yeḻa' nban chežo, san benen ga gókbe'ela' ba natkza'. \v 11 Gok bia' nchíx̱ela' kan nak doḻa', dan' ben x̱tiže'e ga gókbe'ela' nbaga'a doḻa', na' žaḻa' gata'. \p \v 12 Che ḻen, la'y nak x̱tiža' Dios, na' la'y, na' chawe', na' x̱tan nak da' bchi'le' žo'o. \v 13 ¿Ben da' naken chawe' ga goka' ka to benne' gat? Bi naken ki, san da' nak doḻa' gok bian' ni'a che da' naken chawe', na' benen ga gókbe'ela' ba natkza' nich gak bia' nak doḻa' da' žona'. Ki goken nich gak bia' ni'a che x̱tiža' Dios yógo'te da' zej naken doḻa' zej nakḻe'en da' ẕinnj. \p \v 14 Nnezlžo Dios Be' La'y benne' chežo x̱tiža' Dios, san neda' naka' benachze, na' yoa'a ḻo na' doḻa' ka to benne' ndo'w chen. \v 15 Na'a, bi žejni'ila' da' žona'. Žénela' gona' kan ẕnna x̱tiža' Dios, san bi žona' dan' žénela' gona'. Da' žona' naken doḻa' da' bi ẕḻe'ela' chawe'. \v 16 Žona' doḻa' ḻa'kze bi žénela' gona' doḻan'. Ki naken dan' x̱tiža' Dios žsedlen neda' bi naken chawe' da' žona'. Che ḻen nak bia' nak chawe' da' ẕnna x̱tiže'e. \v 17 Ki naken, kege nedza' žona' doḻan', san doḻa' da' zoaḻen neda' žonen ga žona' doḻan'. \v 18 Nnezla' da' nak chawe' bi zóaḻenen neda', o žaḻa' nnia', dan' naken chawe' bi zóaḻenen da' nak yeḻa' benachze chia'. Žénela' gona' dan' naken chawe', san ḻa' nedza' bi gak gonan'. \v 19 Bi žona' da' naken chawe' da' žénela' gona', san žónteza' da' kegle da' bi žénela' gona'. \v 20 Che ḻen, cha' žona' doḻa' da' bi žénela' gona', kege nedkza' žonan', san doḻa' da' zóaḻenen neda' žonen ga žona' doḻan'. \p \v 21 Ki nak da' žaken chežo yógo'težo. Kate' žénelžo gonžo da' naken chawe', zoaḻen žo'o da' žonen ga žonžo da' kegle. \v 22 Ḻo yichj ḻáẕda'wa' žaz ḻaža'a x̱tiža' Dios, \v 23 san žákbe'ela' zoa da' ẕnna bia' neda' da' zoaḻen beḻa' žen chia', na' to da' ẕži'i che x̱tiža' Dios yo'on ḻo yichj ḻáẕda'wa'. Dan' zóaḻenen beḻa' žen chia' žonen ga žona' doḻa'. \p \v 24 ¡Da' nyáche'ḻe'e naken chia' neda'! ¿Noẕkze benne' gak yeslé' neda' ḻo yeḻa' benachze chia' da' žonen ga žona' doḻa'? \v 25 ¡Žox̱ken Dios, ba belažo na'a ni'a che da' ben X̱anžo Jesús, Benne' Criston'! Che ḻen, kan nak da' yo'on ḻo yichj ḻáẕda'wa' žona' kan ẕnna x̱tiža' Dios, ḻa'kze yeḻa' benachze chia' žonen ga žénela' gona' doḻa'. \c 8 \s1 Da' gak gonžo dan' zoaḻen Dios Be' La'y žo'o \p \v 1 Che ḻen, benne' ka' zej nake' toze ḻen Jesús, Benne' Criston', biž bi ẕia zej nbage'e, benne' ka' biž žóngake' kan žénele yeḻa' benachze chégake', san žóngake' kan žénele Dios Be' La'y. \v 2 Dan' naka' toze ḻen Jesusen', Dios Be' La'y, Bennen' nbánḻenžo, žákḻene' neda'. Che ḻen, ba belá' ḻo da' benen ga bena' doḻa', na' ḻezka' ḻo yeḻa' got. \v 3 Ba ben Dios da' bi gok gon da' bchi'le' žo'o. Bi be gok gonen da' gákḻenen žo'o dan' nakžo benachze. Che ḻen Dios bseḻe'e Ẕi'nkze', Bennen' beyake' benách kan nakžo žo'o, nakžo benách doḻa' ka', san Ḻe' bi be doḻa' bene'. Besbaga' kwine' doḻa' da' wbága'žo žo'o, na' ka' goken, Dios bchoge' chie' gote' ni'a che doḻa' da' žonžo ḻo yeḻa' benachze chežo nich biž ga'nžo ḻo na' doḻan'. \v 4 Ki bene' nich gak gonžo da' zej naken chawe' da' že' x̱tiža' Dios žo'o gonžo, nolžo biž žonžo kan žénele yeḻa' benachze chežo, san žonžo kan žénele Dios Be' La'y. \p \v 5 Benne' ka', benne' žóngake' kan žénele yeḻa' benachze chégake', že' ḻáže'gake' da' naken che yeḻa' benachze chégake', san benne' ka' žóngake' kan žénele Dios Be' La'y, že' ḻáže'gake' da' naken che Dios Be' La'y. \v 6 Cha' že' ḻáže'zežo da' naken che yeḻa' benachze chežo, gatžo to chi'ize, san cha' že' ḻáže'žo da' naken che Dios Be' La'y, ba napžo yeḻa' nban da' zejlí kanne, na' ẕga'n ži yichj ḻáẕdo'žo. \v 7 No benne' že' ḻáže'ze' da' naken che yeḻa' benachze chie', bi ẕchage' Dios chawe', dan' bi žon bennen' kan ẕnna x̱tiža' Dios, na' bi gak gonen'. \v 8 Che ḻen, benne' ka' žóngake' kan žénele yeḻa' benachze chégake', bi gak góngake' da' žaz ḻaže' Dios. \p \v 9 Na'a, ḻe'e biž žonle kan žénele yeḻa' benachze chele, san žonle kan žénele Dios Be' La'y dan' zóaḻenkze' Ḻe' ḻe'e. Benne' Criston' bseḻe'e Dios Be' La'y chežo. No benne' bi zoaḻen Dios Be' La'y ḻe', bi nake' toze ḻen Benne' Criston'. \v 10 Cha' Benne' Criston' zóaḻene' ḻe'e, ḻa'kze gat yeḻa' benachze chele ni'a che doḻa', soale nbanle ni'a che Dios Be' La'y dan' ben Dios ga nakle chawe' ḻawe' Ḻe'. \v 11 Be' La'y che Dios, Bennen' besbane' Jesusen' ḻo yeḻa' got, zóaḻene' ḻe'e. Dios, Bennen' besbankze' Jesús, Benne' Criston', ḻo yeḻa' got, gone' ga yebanle ḻe'e ḻo beḻa' žen chele da' žatkzen. Ki gone' dan' zoaḻen Dios Be' La'y ḻe'e. \p \v 12 Che ḻen, ẕí'na'do' ka', zoa to da' nbága'žo, san kege che yeḻa' benachze chežo, nich bi gonžo kan žénele yeḻa' benachze chežo na'. \v 13 Cha' žonle kan žénele yeḻa' benachze chele, gatle to chi'ize, san cha', ḻen yeḻa' wak che Dios Be' La'y, žonle ga kwia yi' da' žonle ḻo yeḻa' benachze chele, na' gaple yeḻa' nban da' zejlí kanne. \p \v 14 Zej nak ẕi'nkze Dios yógo'te benne' ka' žóngake' ka žénele Dios Be' La'y. \v 15 Dios Be' La'y na', Bennen' zóaḻene' ḻe'e, bi bnnite'e ḻe'e da' yoble ka benne' ndo'w ka' nich žébele, san ba bene' ḻe'e ẕi'nkze Dios, na' Ḻekze' žone' ga žḻižžo Dios, na' ẕnnažo: “X̱e.” \v 16 Dios Be' La'y na' ẕzejní'ikzele' be' nakkzžo, na' žone' ga nnezlžo nakžo ẕi'n Dios. \v 17 Cha' ba nakžo ẕi'n Dios, ḻezka' da' zej naken che X̱ažo Dios gata' chežo tẕen ḻen Benne' Criston'. Ki gaken chežo cha' sáka'ḻenžo tẕen Benne' Criston' nich tẕen ḻen Ḻe' soažo ḻo yeḻa' baní' chie'. \p \v 18 Žekla' neda', da' ẕzáka'žo na'a bi be naken kan nak yeḻa' baní' da' gata' chežo ža da' ba za'. \v 19 Ẕbezgak yógo'te da' ben Dios, na' žak ḻáže'gaken žinte ža na' katen' Dios wḻoe'ele' ḻaw zej nak ẕi'nkze' benne' ka' žejḻé'gake' chie' Ḻe'. \v 20 Yógo'te da' ben Dios wdégaken ḻo na' da' žonen ga kwia yí'gaken, kege dan' gónegeklen gaken ki, san ki goken dan' ben Dios ga naken ki. Ḻezka' bene' ga gak wx̱én ḻáže'gak Ḻe' da' ka' bene', \v 21 na' yelagak yógo'te da' ka' ben Dios ḻo da' žonen ga ẕbia yí'gaken. Ki naken, ḻezka' yebégeklen ḻo yeḻa' žeslá da' záka'ḻe'en da' yebéḻengekle benne' ka' zej nake' ẕi'n Dios. \v 22 Nnezlžo yógo'te da' ben Dios ẕzáka'gaken na' zejte na'a ža, kan ẕzaka' to no'le za' galj bi'do' chie'. \v 23 Kégeze yežlyó nga ẕzakan', san ḻezka' ẕzáka'žo žo'o, ḻa'kze Dios Be' La'y zóaḻene' žo'o. Ḻe' nake' chežo da' ẕḻoe'elen žo'o kan gákkzežo. Ẕzáka'žo kate' ne ẕbezžo ža na' katen' Dios wḻoe'ele' ḻaw nakžo ẕi'nkze' ka', ža na' ḻezka' yeskobe' beḻa' žen chežo. \v 24 Dan' žx̱en ḻáže'žo gone' da' ni, belažo žo'o, san cha' gak ḻe'elžo dan' žx̱en ḻáže'žo, bi naken to da' ẕbez ḻáže'žon. Bi ẕbezžo da' ba ẕḻe'elžon. \v 25 Na'a, cha' žx̱en ḻáže'žo to da' bi ẕḻe'elžo, na' ḻo yeḻa' ẕbez ẕen ḻaže' ẕbezžon. \p \v 26 Ḻezka' Dios Be' La'y žákḻene' žo'o kate' žedó ḻáže'žo, dan' bi nnezlžo bi žaḻa' nnablžo Dios, san Dios Be' La'y ẕdekze' x̱tíža'žo ḻaw Dios, na' ḻo yeḻa' ẕnnab chie' ẕbeže ḻáže'ḻi'e, kan bi gak no benne' nne'. \v 27 Dios ẕwie' da' yo'o ḻo yichj ḻáẕdo'gak benách ka', na' nnezle' da' žénele nna Dios Be' La'y na', na' Ḻe', kan žénekzele Dios, ẕdie' x̱tíža'gak benne' ka' ḻaw Dios, benne' ka' zej nake' toze ḻen Benne' Criston'. \s1 Ba belažo dan' yo'ožo Benne' Cristo \p \v 28 Nnezlžo yógo'te da' žak chegak benne' ka' zej nži'ile' Dios žon cháwe'gaken ḻégake', benne' ka' bḻiž Dios ḻégake' kan wnnakze' gone'. \v 29 Benne' ka' wžekze Dios zga'ale, ḻezka' bzoe' chégake' zga'ale gákgake' tḻebe kan nak Ẕi'nkze', nich gak blo Ẕi'nen' ladjw benne' zan, benne' lježe ka'. \v 30 Benne' ka' bzoa Dios chégake' zga'ale kan žaḻa' gákgake', ḻezka' bḻiže' ḻégake', na' benne' ka' bḻiže', bene' ḻégake' chawe' ḻawe' Ḻe', na' benne' ka' bene' ḻégake' chawe', ḻezka' ba bzoe' chégake' sí'gake' yeḻa' baní' chie'. \p \v 31 ¿Biẕkze nnažo na'a kan zej nak da' ki? Cha' Dios žákḻene' žo'o, bi žaḻa' žébežo ḻa'kze soa da' gongak benách ka' chežo. \v 32 Dios, dot ḻaže'e benne' chežo Ẕi'nkzen'. Bdie' Ḻe' nich gote' ḻo wlazžo žo'o. Cha' ki ben Dios, ¿bi gónnḻi'e chežo tẕen ḻen Ẕi'nen' yógo'te da' žiážjelžo? \v 33 ¿Noẕkze benne' gak yesbage'e benne' ka' ẕia, benne' ka' wžekze Dios? Bi gak nitó benne' dan' benkze Dios ga ba beyakžo chawe' ḻawe' Ḻe'. \v 34 ¿Noẕkze benne' gak choge' chežo gatžo to chi'ize? Bi gak nitó benne' dan' gotkze Benne' Criston' ḻo wlazžo žo'o, na' da' nakže ẕen, bebane' ḻo yeḻa' got, na' na'a zoe' kwit ḻi ža che Dios gan nzi' ḻo ne'e yeḻa' wnná bia', na' ẕnne chawe'e ḻo wlazžo žo'o ḻaw Dios. \v 35 Ḻa'kze zoa bi da' žaken chežo, nnézkzelžo Benne' Criston' nži'ile' žo'o. Nnezlžo nži'ile' žo'o \q1 ḻa'kze ẕzáka'žo, o ḻa'kze nak nyache' ḻáže'žo, \q1 ḻa'kze ẕbia ḻáže'gak benách ka' žo'o, o ḻa'kze ẕdonžo, \q1 o ḻa'kze žiažje da' gákwžo, o ḻa'kze žon ẕož chežo, \q1 o ḻa'kze gotgak benách ka' žo'o. \m \v 36 Kan zej nak da' ki nyejw ḻe'e yiche la'y da' ẕnnan: \q1 Dan' nakžo chio' Le', \q1 žóntezgak benách ka' ga gatžo. \q1 Nakžo ka ẕila' ka', \q1 bia ka' ndégakba' ḻo na' benne' gote' ḻégakba'. \m \v 37 Na'a, dan' Bennen' nži'ile' žo'o zóaḻene' žo'o, žx̱en ḻáže'žo soelžo ḻo da' žaken chežo. \v 38-39 Che ḻen žekla' neda': \q1 Bi be sáke'le gonen ga biž ži'il Dios žo'o. \q1 Nži'ile' žo'o dan' nakžo toze ḻen X̱anžo Jesús, Benne' Criston'. \q1 Bi sáke'le gon yeḻa' got o yeḻa' nban ga biž ži'ile' žo'o, \q1 na' kege wbás che ya'abá ka', \q1 o benne' wnná bia' ka', o yeḻa' wak che da' x̱iwe', \q1 o bíte'teze da' zoan, o bíte'teze da' zan', \q1 o to da' že' ža'le, o to da' že' že'le, \q1 o bíte'teze da' ben Dios. \c 9 \s1 Dios wžekze' benne' Israel ka' nich gákgake' chie' \p \v 1 Ẕchaḻja' da' naken dot da' li dan' naka' che Benne' Criston', na' da' ẕnnia' naken tḻebe ḻen da' ẕnnakze Dios Be' La'y ḻo yichj ḻáẕda'wa'. Bi žon ḻaža'a. \v 2 Žakḻe'e nyache' ḻaža'a, na' žéktezela', \v 3 dan' žak ḻaža'a gona' ga yelagak lježa' ka', benne' wláž chia' ka'. Chela' gakḻen ḻégake', yénekzela' yebéj yichj Dios neda', na' kwásḻena' Benne' Criston'. \v 4 Benne' wláž chia' ka' zej nake' ẕa'só Israel, na' Dios bi'e ḻégake' latje gákgake' ẕi'nkze' ka'. Yeḻa' baní' che Dios wzóaḻenen ḻégake', na' Dios bdie' ḻo ná'gake' diža' chie' da' ẕka'n chawen', na' ḻezka' da' bchi'le' žo'o. Bḻiže' ḻégake' nich wká'n ẕéngake' Ḻe', na' bchebe ḻaže'e gon chawe'e yógo'te benách zi'to' ka' ni'a chégake'. \v 5 Zej nake' ẕa'sógak x̱a wdé cheto', Bran, na' Isaak, na' Jakob, na' ladjw ljéžgake' ka', kan nak yeḻa' benách chie', golj Benne' Criston', Bennen' nakkze' Dios, na' ẕnna bi'e yógo'te. ¡Ga'n ẕénteze' Ḻe'! Ka'kze gaken. \p \v 6 Ḻa'kze yógo'te benne' wláž chia' ka' bi nzi' ḻo ná'gake' Benne' Criston', bi žaḻa' nnažo: “Beyák x̱tiža' Dios dáche'ze.” Kege yógo'te ẕa'só Israel zej nake' da' li benne' Israel ka', benne' ka' zej nake' che Dios. \v 7 Ḻa'kze goljgak benne' zan ẕa'só Bran, kege yógo'tegake' gókgake' da' li ẕa'só Bran na', san naken kan nyejw ḻe'e yiche la'y da' ẕnnan: “Ẕa'só Isaak ka' gákgakze' da' li ẕa'só' ka'.” \v 8 Ki naken, benne' ka' zej nake' ẕi'n to benne', bennen' nake' che Dios, kege yógo'tegake' zej nake' ẕi'nkze Dios. Na'a, benne' ka' náljgake' ni'a che da' bchebe ḻaže' Dios zej nakze' da' li ẕa'só Bran na'. \v 9 Dan' bchebe ḻaže' Dios bi da' wneẕjwe' che Bran na' ẕnnan ki: “Yetó yiz na'a ža yeḻá'a, na' Sara, ẕo'lo', galje to bi' byodo' chie'.” \p \v 10 Kégeze da' ni goken ki, san ḻezka' katen' Rebeka ne noe'e bi' byodo' ka' che Isaak, x̱a wdé cheto', ḻo ḻi'e, \v 11-13 katen' bi na' gáljgakbe', na' bi na' góngakbe' da' nak chawe' o da' kegle, Dios gože' Rebeka na', na' wnné': “X̱kwide' nežw chio' gonbe' x̱chin x̱kwide' bežopen'.” Da' ni naken tḻebe ḻen da' nyejw ḻe'e yiche kan wnná Dios, dan' ẕnnan: “Bži'ila' Jakob, na' kege Esaú.” Ka' goken, bga'n choch da' bzoa Dios to chi'ize kan nak chegak benne' ka' ba wžekze' Ḻe'. Che ḻen bi žaken ki ni'a che to da' gak gongak benách ka', san naken ki dan' ẕbekze Dios no benne' žḻiže'. \p \v 14 ¿Biẕkze nnažo na'a? ¿Žon Dios da' kegle? Bi žonen'. \v 15 Dios gože' Moisés, na' wnné': “Yeyache' ḻáže'la' no benne' žénela' yeyache' ḻáže'la'-ne', na' we' ḻaža'a no benne' žénela' we' ḻaža'a-ne'.” \v 16 Che ḻen, bi žaken ki ni'a che da' žénegekle benách ka', o dan' žon byene to benne', san naken dan' žénekzele Dios, Bennen' žeyache' ḻáže'le' benách ka'. \v 17 Kan nak da' ni nyejw ḻe'e yiche la'y kan Dios gože' Benne' Faraón, katen' wnné': “Che ḻen bzoa' le' gan ẕnna bi'o nich wḻoe'ela' ḻaw yeḻa' wak ẕen chia' ni'a chio' le', na' gona' ga gónbia'gak benách ka' nníta'gake' dot yežlyó da' nakkza' neda'.” \v 18 Ki naken, Dios žeyache' ḻáže'le' no benne' žénekzele', na' ḻezka' žone' zižje yichj ḻáẕdo'w no benne' žénele' gone' zižje yichj ḻáẕda'we', kan bene' che Benne' Faraón na'. \p \v 19 Na'a ye'le neda': “Cha' ki naken, ¿biẕ chen' žesbaga' Dios benách ka' ẕia? ¿Noẕkze benne' gak wsejwe' x̱nez Dios nich bi gone' da' žénekzele' Ḻe'?” \v 20 Bi naken ki. ¿Noẕkze le' ẕnnio' che Dios? ¿Wak to yeso' da' naken yo yen' benne' wen že'e, na' nnan: “¿Biẕ chen' beno' neda' ki?” \v 21 ¿Bi nzi' ḻo na' benne' wen že'e gone' che gona' na' to yeso' da' wkonlžon žin ga nḻa' ḻaw, na' che ḻa' gona' na'ze gone' yetó yeso' da' wkonlžon žin ga bi nḻa' ḻaw? \p \v 22 Gónekzele Dios wḻoe'ele' ḻaw kan wsaka' zi'e no benne' wen da' kegle, na' gone' ga gak bia' yeḻa' wak ẕen chie', san ḻo yeḻa' ẕbez ẕen ḻaže' chie' bzoele' benne' ka' žaḻa' choge' chégake' gátgake', benne' ka' zej nbage'e ẕia, da' žon byenen wžía yi'e ḻégake'. \v 23 Ki ben Dios nich gak bia' záka'ḻe'e yeḻa' baní' chie', dan' ẕḻoe'ele' ḻaw ḻawgak benne' ka' žeyache' ḻáže'le', benne' ka' bzoe' chégake' zga'ale sóagake' ḻo yeḻa' baní' chien'. \v 24 Dios bḻiže' benách ki. Kégeze bḻiže' neto', benne' judío ka', san ḻezka' bḻiže' benách zi'to' ka'. \v 25 Kan nak da' ni nyejw ḻe'e yiche la'y da' bchaḻj Oseas ḻo wláz Dios, katen' wnné': \q1 Benne' ka' bi zej nake' benách chia' ka', \q1 go'a lágake': “Benách chia' ka'.” \q1 Na' benne' ka' bi bži'ila', \q1 go'a lágake': “Benne' ka' nži'ila'.” \q1 \v 26 Ḻa' na'ze gan wnnía' kan nak chégake': \q1 “Bi nakle benách chia' ka'” \q1 go'a lágake': “Ẕi'nkze Dios ban.” \m \v 27 Na'a, kan nak chegak ẕa'só Israel ka', Isaías wnné': \q1 Ḻa'kze yangak ẕa'só Israel ka', \q1 na' nníta'gake' kan že' yox̱ žoa'a to yego ẕen, \q1 nbábzegake' yelágake'. \q1 \v 28 X̱anžo Dios ḻa' gontie' ga ḻa' ḻawte \q1 da' bchoge' chegak benách ka' nníta'gake' yežlyó nga. \m \v 29 Ḻezka' Isaías na' bchaḻje' zga'ale, na' wnné': \q1 X̱anžo Dios, Bennen' nape' dot yeḻa' wnná bia', \q1 chela' bi bka'ne' chežo ẕa'sóžo ka', \q1 ga'nžo kan zej nak yež Sodoma, na' yež Gomorra, \q1 yež ka' bchinnj Dios. \s1 Benách Israel ka', na' diža' chawe' \p \v 30 ¿Biẕkze nnažo na'a? Benne' ka' bi zej nbabe' Israel, na' bi be' ḻáže'gake' yeyákgake' chawe' ḻaw Dios, ba beyákgake' chawe' ḻawe' Ḻe', san beyákgake' chawe' ḻawe' Ḻe' dan' žejḻé'gake' chie'. \v 31 Na'a, ḻa'kze be' ḻáže'gak benne' Israel ka' góngake' kan ẕnna x̱tiža' Dios, da' žaḻa' gonen ga gákgake' chawe' ḻawe' Ḻe', bi gota' chégake' da' žaḻa' gata' chégake' dan' žóngake' kan ẕnna x̱tiže'e. \v 32 ¿Biẕ chen' goken ki? Ki goken dan' bi béngaken' ḻo yeḻa' žejḻé' chégake' che Dios, san žakze chégake' gónegekle' góngake' kan ẕnna x̱tiže'e, na' che ḻen bchíx̱gekle', o wak nnažo: bejchégwgake' ḻo da' nzin': Yej Gan Žejchégo'gak Benách Ka'. \v 33 Kan nak da' ni nyejw ḻe'e yiche la'y da' ẕnnan: \q1 Le wia nga, wdix̱jwa' ḻo yež Sión to benne' byo, \q1 bennen' gake' ka to yej gan chejchégo'gak benách ka', \q1 yej na' gonen ga wchíx̱gekle'. \q1 No benne' chejḻi'e chie' Ḻe', bi yedoe'ele'. \c 10 \p \v 1 Ẕí'na'do' ka', da' žak ḻaža'a, na' da' ẕnnabla' Dios gone' chegak benách Israel ka', naken gone' ga yelágake'. \v 2 Ẕzoa lia' chégake', dot ḻáže'gake' že' ḻáže'gake' Dios, san kege ḻen yeḻa' žejní'il ḻi ḻaže'. \v 3 Bi nnézgekle' kan žon Dios, žonze' ga nakžo chawe' ḻawe' Ḻe', san žénegekle' gon kwíngake' chawe' ḻaw Dios žakze chégake', na' bi nníta'gake' gax̱jw ḻaže' ḻaw Dios nich gak gone' Ḻe' ḻégake' chawe' ḻawe' Ḻe'. \v 4 Beyóž ben Benne' Criston' da' žénele gon da' bchi'le Moisés gonžo. Ben benne' Criston' ga gak yeyakgak yógo'te benách ka' chawe' ḻaw Dios, benne' ka' chejḻé'gake' chie' Ḻe'. \p \v 5 Kan nak che no benne' cha' yeyake' chawe' ḻaw Dios dan' žone' kan ẕnna x̱tiža' Dios, bzoj Moisés da' ẕnnan ki: “Bennen' gone' dot kan ẕnna x̱tiže'e, soe' nbane' dan' žone' ki.” \v 6 Na'a, kan nak che no benne' yeyake' chawe' ḻaw Dios dan' žejḻi'e chie' Ḻe', ẕnnan ki: “Bi nno' ḻo yichj ḻaẕdo'o, bi nno': ¿Noẕkze benne' kwene' ya'abá che Dios? (dan' naken: nich gone' ga yetj Benne' Criston'), \v 7 na' bi nno': ¿Noẕkze benne' yetje' gan de latje che benne' gat ka'? (dan' naken, nich gone' ga kwen Benne' Criston', na' yežoje' ḻo yeḻa' got).” \v 8 Na'a, ¿biẕkze ẕnnan? Ki ẕnnan: “Gawze gan zo' zoakze x̱tiža' Dios. Ḻo žo'o, na' ḻo yichj ḻaẕdo'o zoa x̱tiže'e na'.” Da' ni naken diža' che da' žejḻe'žo che Dios dan' ẕchaḻjton', na' ẕnnato': \v 9 “Cha' da' ẕnno' nak bian' Jesusen' nake' X̱ano', na' cha' žejḻi'o dot ḻažo'o Dios besbane' Ḻe' ḻo yeḻa' got, yeló' le'.” \v 10 Ḻo yichj ḻáẕdo'žo žejḻe'žo che Jesusen' nich yeyakžo chawe', na' ni'a che da' ẕchaḻjžo, ẕḻoe'elžo dan' nak Jesusen', Benne' Criston', chežo nich yelažo. \p \v 11 Nyejw ḻe'e yiche la'y da' ẕnnan: “Bi yedoé'egekle yógo'te benne' ka' žejḻé'gake' chie' Ḻe'.” \v 12 Dios, tḻebe kan že' ḻaže'e benne' judío ka', na' benne' zi'to' ka', benne' ka' nníta'gake' dot yežlyó nga, dan' X̱anžo na'kze nake' X̱angak yógo'tegake', na' nápḻi'e bi da' wneẕjwe' chegak yógo'te benne' ka' ẕnnábgekle' Ḻe'. \v 13 Kan nak da' ni nyejw ḻe'e yiche la'y da' ẕnnan: “Yelagak yógo'te benne' ka' wḻížgake' La X̱anžon'.” \v 14 ¿Nakx̱ gak wḻížgake' Ḻe' cha' bi žejḻé'gake' chie' Ḻe'? ¿Nakx̱ gak chejḻé'gake' chie' Ḻe' cha' batkle béngekle' kan nak chie'? ¿Nakx̱ gak yéngekle' chie' cha' bi zoa no benne' wzenle' ḻégake' x̱tiže'e? \v 15 ¿Nakx̱kze gak wzéngekle' x̱tiže'e cha' bi seḻa' no benne' ḻégake'? Kan nak da' ni nyejw ḻe'e yiche da' ẕnnan: “Ba nez ẕen gaken chegak benne' ka' žingak benne' ka' gan nníta'gake', benne' ka' ẕcháḻjgake' da' ẕka'n ži yichj ḻáẕdo'žo.” Ki ẕnna diža' chawe' che Benne' Criston'. \p \v 16 Na'a, kege yógo'tegake' wẕí' ḻo ná'gake' diža' chawen'. Kan nak da' ni, Isaías wnné': “X̱an, ¿noẕkze benne' bejḻi'e da' bchaḻjton'?” \v 17 Ki naken, benne' ka' yéngekle' chejḻé'gake' chie' Ḻe', na' dan' žaḻa' yéngeklen' naken x̱tiža' Benne' Criston'. \p \v 18 Na'a ẕnnia': “¿Bi béngeklen'?” Da' li béngeklen', kan nyejw ḻe'e yiche la'y da' ẕnnan: \q1 Benle chí'igake' dot yežlyó nga. \q1 Yógo'te latje bžingak x̱tíža'gake'. \m \v 19 Ḻezka' ẕnnaba': “¿Bi gókbe'egekle benne' Israel ka' da' ni?” Da' li gókbe'egeklen'. Gan wzó ḻaw, bchaḻj Moisés ḻo wláz Dios, na' wnné': \q1 Gonkza' ga gé'elele ḻe'e, \q1 dan' ži'ila' benách ka' bi zej nbábḻene' ḻe'e. \q1 Ni'a chegak benách ka' bi žejní'igekle' gona' ga ža'ale. \m \v 20 Wdé na' Isaías na' gókḻi'e benne' wechóg ḻaže', na' bchaḻje' ḻo wláz Dios, na' wnné': \q1 Benne' ka', benne' bi bdíljgake' neda', bžéḻgekle' neda'. \q1 Bḻoe'e ḻawa' ḻawgak benne' ka' bi be wnnábgekle' neda'. \m \v 21 Na'a, kan nak chegak benne' Israel ka', bchaḻj Isaías na' ḻo wláz Dios, na' wnné': “Tža tža bḻi na'a, na' bḻiža' benách ka' bi žóngake' kan ẕnna x̱tiža'a, na' ẕzóagake' neda' cheḻa'ale.” \c 11 \s1 No benne' ka' yelágake' ladjw benách Israel ka' \p \v 1 Na'a ẕnnaba': ¿Bebéj yichj Dios benách Israel ka' to chi'ize? Bi naken ki. Nedkza' naka' benne' Israel. Naka' ẕa'só Bran, na' nbaba' ljež Benjamín ka', ẕi'nkze Israel na'. \v 2 Dios bi bebéj yichje' benách chie' ka', benne' ka' wžekze' Ḻe' ža ni'te nich gákgake' che Ḻeze'. ¿Bi nnézlele dan' nyejw ḻe'e yiche la'y kan ben Lías, bennen' bchaḻje' ḻo wláz Dios? Bḻiže' Dios, na' besbage'e benách Israel ka' ẕia, na' wnné': \v 3 “X̱an, ba bétgake' benne' ka' bcháḻjgake' ḻo wlazo' Le', na' bchínnjgake' bkog la'y chio' ka' gan bzeyto' bia beždo' ka' ḻawo' Le'. Toza' neda' nga'na' chio', na' žénegekle' gótgake' neda'.” \v 4 Na'a, ¿biẕ bechebe Dios? Ki wnné': “Žape chi'a chonnḻalj chi gaywá' benne' chia' ka', benne' ka' bi ẕzoa ẕíbgake' ḻawgak lo'a ka' zej nzin' Baal.” \v 5 Ḻezka' naken ža ni zoažo na'a, zej nga'n baḻe benne' Israel ka', benne' ka' wžekze Dios nich gákgake' chie' Ḻe'. Ḻe' žape chi'ikze' ḻégake'. \v 6 Cha' naken da' žonze' Ḻe' ni'a chégake', bi naken ni'a che to da' gak góngake'. Chela' goken ni'a che to da' gak gonžo, dan' žonze Dios ni'a chežo biž gaken to da' žonze' ni'a chežo. \p \v 7 ¿Biẕkze nnažo na'a? Bi wẕi'gak benne' Israel ka' dan' bdíljgake', san ba wẕí'gaken benne' ka' wžekze Dios nich gákgake' chie' Ḻe', na' yezíka'že' ka', Dios bene' zižje yichj ḻáẕdo'gake'. \v 8 Kan nak da' ni nyejw ḻe'e yiche la'y da' ẕnnan: “Dios bene' ga zej nake' choḻ ḻaže'.” Ki bene', na' ḻa'kze gak ḻé'egekle' da' žone' Ḻe', na' yéngekle' x̱tiže'e, bi žejní'igekle'. Ki naken chégake' na' zejte ža ni zoažo na'a. \v 9 Kan nak da' ni ḻezka' bchaḻj Dabí, katen' wnné': \q1 Lni ka' chégake' yeyákgaken da' séngaken ḻégake', \q1 na' ka to do yeḻj gan chéjgake'. \q1 Ḻezka' góngaken ga chíx̱gekle', \q1 na' Dios wsaka' zi'e ḻégake'. \q1 \v 10 Choḻgak yej ḻáwgake', nich bi ḻé'egekle', \q1 na' to chi'ize yéchwgake' nich wá'gake' ywa'. \s1 Kan gak yelagak benách ka' bi zej nake' benne' judío \p \v 11 Na'a ẕnnia': ¿Bchíx̱gekle benne' judío ka' ga bžinte wnítgekle' to chi'ize? Bi goken ki, san bzóagake' x̱tiža' Dios cheḻa'ale, na' na'a Dios žoe'e latje yelagak benne' ka' bi zej nake' benne' judío nich gone' ga gé'egekle benne' judío ka' ḻégake'. \v 12 Dan' bengak benne' judío ka', bchíx̱gekle', benen ga bžin da' naken ka to yeḻa' wnni'a ẕen chegak benách ka' nníta'gake' yežlyó nga. Cha' ki goken, gota' to yeḻa' wnni'a ẕen chegak benne' ka' bi zej nake' benne' judío dan' wnítgekle benne' judío ka', na' da' ẕenḻe'eže gata' chegak benách ka' nníta'gake' yežlyó nga kate' yeyakgak benne' judío ka' che Dios. \p \v 13 Na'a žapa' ḻe'e, benne' ka' bi nakle benne' judío, ẕnnia': dan' naka' wbás bseḻa' Dios nich wzenla' benne' ka' bi zej nake' benne' judío ka' x̱tiže'e, ẕkónḻe'ela' žin dan' nzi' ḻo na'a, \v 14 nich gak gona' ga gé'egekle benne' wláž chia' ka' ḻe'e, na' nich gona' ga yelágake' baḻe'. \v 15 Cha' gota' latje chegak benách ka' nníta'gake' dot yežlyó nga yeyákgake' che Dios dan' wnítgekle benne' judío ka' latje chégake', na' da' ẕénḻe'eže gata' chegak benách ka', kate' benne' judío ka' yeyázgake' ḻo latje chégakkze' na'. Gaken kan žak kate' žebangak benne' gat ka'. \v 16 Cha' ẕnéẕjwžo che Dios kwa nildo' da' žebejžon néžwle, ḻezka' kwa dan' nga'nen naken che Ḻeze', na' cha' nnažo nak che Dios lwe yag, ḻezka' ni'a nen zej naken che Ḻeze'. \p \v 17 Zej nak baḻe benne' judío ka' ka ni'a na' to yag olibo chawe' da' ka' zej nžogen, na' ḻe'e, ka ni'a na' to yag olibo yix̱e', bejda'le yag olibo chawen', na' beyazle ḻo latje chegak benne' ka' wžóggake', na' ẕzi'le da' žonn lwen, na' x̱is yag olibo chawen'. \v 18 Che ḻen, bi wká'n ẕen kwinle, bi wzoale cheḻa'ale benne' ka' zej nake' ka ni'a nen ka', da' zej nžogen. Cha' ẕka'n ẕen kwinle, žaḻa' nnézlele kege ḻe'e ẕwawle lwe yagen', san lwe yagen' ẕwawn ḻe'e. \p \v 19 Wak nno': “Wžoggak ni'a na' yagen' nich gak chaza' neda' ḻo latje chégaken.” \v 20 Da' ẕnno' naken dot da' li, san wžóggake' dan' bi bejḻé'gake' che Dios, na' bejdó'o le' yagen' dan' žejḻi'o che Dios. Che ḻen, bi žaḻa' wká'n ẕen kwino', san žaḻa' žebo' Dios. \v 21 Cha' bsaka' zi'i Dios benne' ka', benne' ka' zej nakkze' ni'a na' yag chawen', ḻezka' wsaka' zi'e le'. \v 22 Na'a, bwia nga kan nak Dios ži'i ḻaže', na' ḻezka' kan žsaka' zí'ḻi'e no benne'. Da' li žsaka' zí'ḻi'e benne' ka' bchíx̱gekle', san nake' ži'i ḻaže' ḻen le'. Che ḻen, žaḻa' góntezo' da' naken tḻebe ḻen yeḻa' ži'i ḻaže' chie' na', nich bi choge' ḻezka' le' ḻo yag chien'. \v 23 Ḻezka' gaken chégake' cha' bi gá'ngake' ḻo yeḻa' bi žejḻé' chégake', na' chejtá'gake' da' yoble ḻo yagen', dan' nap Dios yeḻa' wak gone' ga chejtá'gaken' da' yoble. \v 24 Nako' le' ka ni'a na' yag olibo yix̱e' da' bchogen', na' bejtó'o yag olibo chawen' gan nitó benne' wdé' ni'a na' to yag yix̱e'. Bi gakže zede chegak benne' ka' zej nakkze' ka ni'a na' yag chawen', chejtá'gake' da' yoble ḻo yag chégakkzen'. \s1 Kan gak yelagak benách Israel ka' \p \v 25 Ẕí'na'do' ka', žénela' nnézlele da' ni da' bgachen', nich bi wká'n ẕen kwinle ni'a che yeḻa' žejní'il chele. Baḻe benne' Israel ka' beyákgake' zižje ḻaže', na' ki gákgake' ga žinže ža yógo'te benách ka', benne' bi zej nake' benne' judío ka', benne' ka' žaḻa' yelágake', ba zej nbabe' gan ẕnna bia' Dios. \v 26 Te na' gata' latje yelagak yógo'te benne' Israel ka', kan nyejw ḻe'e yiche la'y, da' ẕnnan: \q1 Žoj Benne' Weslá ḻo yež Sión, \q1 na' yeké'e da' kegle da' bengak ẕa'só Jakob ka'. \q1 \v 27 Da' ni naken diža' žag da' gónḻena' ḻégake' \q1 katen' yeká'a doḻa' da' zej nbage'e. \p \v 28 Ki naken, bzóagake' diža' žag da' ben Dios cheḻa'ale, na' Dios wléj yichje' ḻégake' nich gak yelale ḻe'e, san ḻezka' nži'il Dios ḻégake', dan' wžekze' Ḻe' x̱a x̱tó'gake' ka'. \v 29 To chi'ize ẕneẕjw Dios da' ẕneẕjwe', na' to chi'ize ẕbie' benách ka'. \v 30 Kan nak chele, zga'ale bi benle kan ẕnna x̱tiža' Dios, na' na'a Dios žeyache' ḻáže'le' ḻe'e dan' bi bengak benne' judío ka' kan wnnakze' Ḻe'. \v 31 Ḻezka' žaken chégake' na'a, bi žóngake' kan wnná Dios, san ki gakzen na' zejte Dios yeyache' ḻáže'le' ḻégake', kan žeyache' ḻáže'le' ḻe'e na'a. \v 32 Dios wléj yichje' yógo'te benách ka' bzóagake' x̱tiže'e cheḻa'ale, nich gak yeyache' ḻáže'le' yógo'tegake'. \p \v 33 Ẕenḻe'e nak yeḻa' wnni'a che Dios, dan' naken yeḻa' wak ẕen chie', na' yeḻa' žejní'il chie'. Bi gak nitó benne' chejni'ile' da' bzoa Dios gone', na' bi gak no benne' nnezle' da' ka' žon Dios. \v 34 ¿Noẕkze benne' žejni'ile' da' ẕza' ḻaže' X̱anžon'? ¿Noẕkze benne' gak wzejni'ile' Ḻe'? \v 35 ¿Noẕkze benne' zoa da' bneẕjwe' che Dios nich gon byenen bi da' yebí'i Dios chie'? \v 36 Yógo'te da' zej den zej nžojen ḻo na' Dios, na' zej nnitan' ni'a chie' Ḻe', na' zej nnitan' nich yebéḻenle' Ḻe' ḻégaken. ¡Ga'n ẕen Dios to chi'ize! Ka'kze gaken. \c 12 \s1 Žaḻa' wdé kwinžo ḻo na' Dios \p \v 1 Ẕí'na'do' ka'. Dios žeyache' ḻáže'le' žo'o. Che ḻen žáta'yoela' ḻe'e wdé kwinle ḻo na' Dios, na' gakle ka to da' nak ban da' ẕdežo ḻaw Dios, nich gakle che Ḻeze', dan' naken to da' žaz ḻaže' Dios. Da' ni žaḻa' gonle, da' naken tḻebe ḻen da' ẕka'n ẕenžo Dios. \v 2 Biž gonle tḻebe kan žongak benách ka' nníta'gake' ža ni zoažo na'a, san le gak benách kobe ka' dan' ba bkob Dios yichj ḻáẕdo'le. Le gon ki nich gak nnézlele da' chawe' da' žénele Dios gonle, dan' žaz ḻaže'e Ḻe', na' da' naken dot li ḻaže'. \p \v 3 Na'a, dan' zoa da' bde Dios ḻo na'a, žapa' yógo'tele: bi wká'n ẕen kwinle, da' bi žaḻa' gonle, san žaḻa' gakle gax̱jw ḻaže' kan ẕza' ḻáže'le, na' kan nak yeḻa' žejḻé' chele da' benn Dios che chele. \v 4 Kan nak toze beḻa' žen chežo, ḻa'kze da' zan da' ka' zej dan', na' kege toze žin žon to to da' ka', \v 5 ḻezka' naken chežo. Ḻa'kze benne' zan nakžo, nakžo ka toze beḻa' žen dan' nžagžo žo'o Benne' Criston', na' che ḻen yógo'težo nakžo toze tožo ḻen yetožo. \p \v 6 To tožo nzi' ḻo na'žo to da' benn Dios chežo, na' nža' to ton kan nak da' benne' che chežo. \q1 No benne' Dios bneẕjwe' chie' wchaḻje' ḻo wlaze' Ḻe', ḻen yeḻa' žejḻé' chie', žaḻa' wchaḻje'. \q1 \v 7 No benne' Dios bneẕjwe' chie' gone' x̱chine', cháwe'do' žaḻa' gonen'. \q1 No benne' Dios bneẕjwe' chie' wsedle' benách ka', cháwe'do' žaḻa' wsedle' ḻégake'. \q1 \v 8 No benne' Dios bneẕjwe' chie' wzejni'ile' benách ka', na' cháwe'do' žaḻa' wzejni'ile' ḻégake'. \q1 No benne' bi da' wneẕjwe' che no benne' yoble, dot ḻaže'e žaḻa' wneẕjwen'. \q1 No benne' ẕnna bi'e benách ka', ḻo yeḻa' gax̱jw ḻaže' žaḻa' gonen'. \q1 No benne' žákḻene' lježe' ka', ḻen yeḻa' žebél žaḻa' gonen'. \s1 Kan žaḻa' gon no benne' nake' toze ḻen Jesús \q1 \v 9 Žaḻa' ží'ilele lježle ka' dot ḻáže'le. \q1 Le wzóa da' kegle cheḻa'ale. \q1 Le we' ḻaže' gonle da' naken chawe'. \q1 \v 10 Le ži'il lježle ka' kan nži'il kwinkzle. \q1 Kan žaple ba la'ne lježle žaḻa' gonle ga gakže' benne' blo. \q1 \v 11 Le gon chóchteze ḻáže'le, na' bi wedle. \q1 Le gon x̱chin X̱anžon' dot ḻáže'le. \q1 \v 12 Le yebél dan' zoa da' žx̱en ḻáže'le. \q1 Le kwez ẕen ḻaže' kate' bi ẕzáka'le. \q1 Le wcháḻjḻenteze Dios. \q1 \v 13 Le wneẕjw benách ka' che Jesusen' da' žiážjegekle'. \q1 Le we' gan chejnníta'gak benne' ka' ẕḻá'gake' ližle. \q1 \v 14 Le nnable Dios gon chawe'e benne' ka' ẕbia ḻáže'gake' ḻe'e. \q1 Le nnab gak chawe' chégake', na' bi wžiale ḻégake' ẕia. \q1 \v 15 Le yebél tẕen ḻen benne' ka' žebégekle'. \q1 Le kwéžeḻen benne' ka' ẕbéžegake'. \q1 \v 16 Le gak toze ḻen lježle ka'. \q1 Bi wká'n ẕen kwinle, san le gonḻen tẕen benne' gax̱jw ḻaže' ka'. \q1 Bi gekle ba naple dot yeḻa' žejní'il. \q1 \v 17 Bi yebi'ile che nitó benne', bi gonle da' ẕia che no benne' žone' chele da' ẕia. \q1 Le gon da' nak chawe' chegak yógo'te benách. \q1 \v 18 Cha' sáke'le, le kwez chawe' ḻen yógo'te benách. \p \v 19 Ẕí'na'do' ka', bi yezi'le wzón benách ka' ḻa' ḻe'eze, san le we' latje yebí'i Dios chegak benne' ka', dan' nyejw ḻe'e yiche la'y da' ẕnnan: “Nedkza' yezi'a wzón. Neda' yebi'a chegak benách ka'.” Ki wnná X̱anžo Dios. \v 20 Ḻezka' ẕnnan: “Cha' zoa no benne' bi ẕḻe'ele' le' chawe', na' cha' ẕdone', bneẕjw da' gawe'. Cha' ẕbiḻe' nis, bneẕjw da' ye'je'.” Kate' gono' ki, gono' ga yedoé'el bennen'. \v 21 Bi go'o latje nna bia' da' kegle le', san wnná bia' da' keglen', wkonlo' žin da' naken chawe'. \c 13 \p \v 1 Yógo'tele žaḻa' gonle kan ẕnnagak benne' yolawe' ka'. Dios bdekze' ḻo ná'gake' yeḻa' wnná bia' da' zej nzi'e, na' wak nnažo bnníta'kze' Ḻe' benne' ka' ḻo latje chégake'. \v 2 Che ḻen, no benne' ẕzoe' no benne' yolawe' cheḻa'ale, ẕzoe' cheḻa'ale to da' bzoa Dios, na' benne' ka' žóngake' ki, choge' chégake' kwia yí'gake'. \v 3 Zej nnita' benne' yolawe' ka', kege nich wchébegake' no benne' žone' da' naken chawe', san nich wchébegake' no benne' žone' da' ẕinnj. Cha' žénelo' gono' ga bi wchébegake' le', ben da' naken chawe', na' yežojo' chawe' gan ẕchi'a ḻáže'gake'. \v 4 Benne' yolawen' nake' ni'a na' Dios nich gákḻene' le', san cha' žono' da' ẕinnj, na' žaḻa' žebo', dan' bi noe'e dáche'ze bar che yolawe'. Nake' ni'a na' Dios nich yebi'e da' žeyaḻa' no benne' žone' da' ẕinnj. \v 5 Che ḻen žon byenen gonle kan ẕnna bennen' nzi' ḻo ne'e yeḻa' wnná bia', kégeze dan' bde Dios ḻo ne'e wsaka' zi'e ḻe'e, san ḻezka' nich kwe' ži yichj ḻáẕdo'le ḻaw Dios. \v 6 Che ḻen žíẕjwle lazle che yolawe', dan' zej nak benne' yolawe' ka' ni'a na' Dios, na' žóngake' da' bdie' Ḻe' ḻo ná'gake'. \p \v 7 Le chiẕjw yógo'te benne' ka' da' nbága'le chégake'. Le chiẕjw lazle ḻo na' no benne' žaḻa' wchiẕjwe' lazle. Le chiẕjw mežw no benne' žaḻa' chíẕjwlen. Le žebe no benne' žaḻa' žébele, na' le gape ba la'ne no benne' žaḻa' gaple ḻe' ba la'ne. \v 8 Bi be žaḻa' bága'le che nitó benne', san toze žaḻa' ží'ilele lježle ka', da' nbága'le chegak yógo'te benách ka', dan' no benne' nži'ile' lježe' ba bene' dot da' ẕnna x̱tiža' Dios. \v 9 Ki ẕnna x̱tiže'e: \q1 Bi gono' doḻa' da' ẕka'n ditjen yeḻa' ẕchag na'. \q1 Bi goto' benách ka'. \q1 Bi kwano'. \q1 Bi nnio' che lježo' da' wen ḻaže'. \q1 Bi dan ḻažo'o da' de che lježo'. \m Da' wnné' ki, na' yógo'te da' yezika' da' wnné', yeyóž gon no benne' žone' kan ẕnna da' ẕnnan ki: “Bži'il lježo' kan nži'il kwino'.” \v 10 Bennen' nži'ile' lježe' bi be žone' che lježe' da' kegle. Ki naken, bennen' nži'ile' lježe' žone' dot da' ẕnna x̱tiža' Dios. \p \v 11 Le gon ki dan' nnézlele kan žak ža ni zoažo na'a, na' ḻezka' nnézlele ba bžin ža žaḻa' gakle ban ḻaže' kan žebán no benne' ẕtase', dan' ba zoaže gawze ža yelažo ḻo da' kegle ka goken katen' wzó ḻawžo žejḻe'žo che Benne' Criston'. \v 12 Gan zoažo na'a naken ka yele, na' za' te yelen', na' gan zoa Benne' Criston' naken ka te ža, na' za' chejsoažo ga na'. Che ḻen žaḻa' kwásḻenžo da' žongak benách ka' gan nak choḻ. Kan žon to benne' žeje' ḻo wdiḻe, ẕwakw kwine' da' žape chi'in ḻe' ḻo wdiḻe, ḻezka' žaḻa' tažo ḻo baní' che Dios, dan' gape chi'in žo'o nich bi cho'ožo ḻo na' da' x̱iwe'. \v 13 Nich gonžo ki žaḻa' gonžo da' chawe' kan žaḻa' gon no benne' ẕde' te ža. \q1 Bi žaḻa' sožlžo, na' bi gáwḻe'ežo. \q1 Bi žaḻa' gonžo da' kegle, na' kege da' gon ditjen žo'o. \q1 Bi žaḻa' tíḻ-ḻenžo lježžo ka', na' bi gé'elžo ḻégake'. \m \v 14 Na'a, žaḻa' yeyón kwinle ḻo yichj ḻáẕdo'le kan nak X̱anžo Jesús, Benne' Criston', na' bi we' ḻáže'le gonle da' ẕdan ḻáže'le ḻo yeḻa' benachze chele. \c 14 \s1 Bi žaḻa' nnežo chegak lježžo ka' \p \v 1 Le we' latje no benne' gónḻene' ḻe'e tẕen, benne' žejḻi'e che Benne' Criston', ḻa'kze bi nak dot ḻi ḻaže' kan žejḻi'e chie' Ḻe'. Bi tíḻ-ḻenle-ne' kan nak da' žéklele ḻe'e žaḻa' gone'. \v 2 Kan nak da' ni, zej nnita' benne' ka' žékgekle' wak gáwgake' bíte'teze da' žawgak benách ka', san yebaḻe benne', benne' ka' bi nak dot ḻi ḻaže' kan žejḻé'gake' che Benne' Criston', žáwgake' toze da' žazžo. \v 3 Na'a, bennen' žawe' yógo'te bi žaḻa' wzóe' cheḻa'ale no benne' bi žawe' yógo'te, na' ḻezka', bennen' bi žawe' yógo'te bi žaḻa' nnie' che bennen' žawe' yógo'te, dan' nzi' ḻo na' Dios bežope benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston'. \v 4 ¿Noẕkze le', ẕnnio' che benne' wen žin che benne' yoble? Ḻaw X̱ankze yežój chawe' o bi yežój chawe' no bennen' nake' wen žin che Dios. Yežoje' chawe' ḻaw Dios, dan' gonkze X̱anžo Dios ga yežoje' chawe'. \p \v 5 Zoalja to benne' ẕka'n ẕenže' to ža ka ẕka'n ẕene' yezika' ža ka', na' benne' yoble, toze kan ẕka'n ẕene' yógo'te ža. To tožo žaḻa' wíažo cha' nak chawe' da' žonžo. \v 6 Bennen' ẕka'n ẕene' to ža, ẕka'n ẕenen' nich wká'n ẕene' X̱anžon', na' bennen' bi ẕka'n ẕene' ža na', nich wká'n ẕene' X̱anžon' bi ẕka'n ẕenen'. Ḻezka', bennen' žawe' yógo'te, žawe' ki nich wká'n ẕene' X̱anžon', dan' ži'e Dios: “Žóx̱keno'” na' bennen' bi žawe' yógo'te, bi žawen' nich wká'n ẕene' X̱anžon', na' ḻezka' ži'e Dios: “Žóx̱keno'.” \p \v 7 Nitó benne' ládjwžo žo'o bi nak bane' cheze', na' nitó benne' bi žate' cheze'. \v 8 Cha' zoažo nbanžo, nich ga'n ẕen X̱anžon' zoažo nbanžo, na' cha' gatžo, nich ga'n ẕen X̱anžon' gatžo. Ki naken, cha' zoažo nbanžo o cha' gatžo, nakžo che X̱anžon'. \v 9 Ḻezka' che ḻen got Benne' Criston', na' bebane', nich gake' X̱angak benne' gat ka', na' X̱angak benne' ban ka'. \p \v 10 Na'a le', ¿biẕ chen' ẕnnio' che lježo'? ¿Biẕ chen' ẕzo' lježon' cheḻa'ale? Žon byenen ḻa'žo yógo'težo ḻaw Benne' Criston' gan wchi'a ḻaže'e žo'o. \v 11 Kan nak da' ni nyejw ḻe'e yiche la'y da' ẕnnan: \q1 Ẕnna X̱anžo: “Ni'a chia' nedkza', \q1 wzóa ẕibgak yógo'te benách ka' ḻawa' neda'. \q1 Nnágake' kwáselo naka' Dios.” \m \v 12 Ki naken, Dios wchi'a ḻaže'e yógo'težo. \s1 Bi žaḻa' gonžo da' gonen ga chíx̱gekle lježžo ka' \p \v 13 Che ḻen, biž žaḻa' nnežo che lježžo ka', san žaḻa' we' ḻáže'žo bi gonžo bi da' gonen ga chíx̱gekle', o bi da' gonen ga góngake' doḻa'. \v 14 Nnézkzela' bi be zoa da' žawžon da' gak gonen ga biž nakžo chawe' ḻaw Dios, na' da' bchaḻj X̱anžo Jesusen' naken tḻebe ḻen da' ni. Cha' žekle no benne' zoa bi da' gak gonen ga biž nake' chawe' ḻaw Dios, che bennen', naken ki. \v 15 Cha' žono' le' ga gak lježo' nyache' ḻaže'e, dan' žawo' le' da' žekle' ḻe' bi žaḻa' gawžon, bi žono' kan žaḻa' gon no benne' nži'ile' lježe'. Bi be žaḻa' gawžo da' gonen ga gak chope ḻaže' no benne', bennen' got Benne' Criston' ni'a chie'. \v 16 Che ḻen, bi be gonle da' gonen ga nne zi'gak benách ka' che da' žéklele ḻe'e nzi'le latje gonlen. \v 17 Kate' ẕnna bia' Dios žo'o, bi že' ḻáže'žo da' ye'j gawžo, san že' ḻáže'žo gakžo chawe' ḻawe' Ḻe', na' ga'n ži yichj ḻáẕdo'žo, na' yebelžo, da' ka' gak gonžo dan' zoaḻen Dios Be' La'y žo'o. \v 18 No benne' žone' x̱chin Benne' Criston' kan zej nak da' ki, žone' da' žaz ḻaže' Dios, na' yežoje' chawe' ḻawgak benách ka'. \p \v 19 Che ḻen žaḻa' gonžo chegak benách ka' da' góngaken ga gata' da' wká'n ži yichj ḻáẕdo'žo, na' da' gon chochen ḻáẕdo'žo kan žejḻe'žo che Benne' Criston'. \v 20 Bi be žaḻa' gawžo da' gonen ga gak chope ḻaže' bennen' bzoa Dios ḻe'. Nak dot da' li dan' ẕnnagak benách ka': “Yógo'te de latje gawžon” san gonžo da' kegle cha' gonžo ga chix̱le lježžo ni'a che da' žawžo. \v 21 Gakže chawe' cha' bi gawo' beḻa', na' bi ye'jo' x̱is uba, na' bi be gono' da' wchix̱en lježo', o da' gonen ga gak chope ḻaže'e, o da' gonen ga biž žejḻi'e che Benne' Criston' dot ḻaže'e. \v 22 Cha' žejḻi'o de latje bi da' gono', žaḻa' gonon' ḻaw Dios gan zo' tozo'. Ba nez ẕen gaken che bennen' bi ẕchebe ḻáẕda'we' ḻe' ni'a che da' žekle' de latje gone', \v 23 san bennen' žak chope ḻaže'e ni'a che da' žawe', nbage'e ẕia, dan' žone' da' bi žekle' de latje gone'. Cha' žonžo da' žeklžo bi žaḻa' gonžon, ẕbága'žo doḻa'. \c 15 \s1 Žaḻa' gonžo da' žaz ḻáže'gak lježžo ka' \p \v 1 Che ḻen, cha' nakžo choch kan žejḻe'žo che Benne' Criston', žaḻa' soelžo benne' ka' bi žejḻé'gake' chie' Ḻe' dot ḻáže'gake'. Bi žaḻa' gonžo da' žaz ḻáže'zežo žo'o. \v 2 Yógo'težo žaḻa' gonžo da' žaz ḻáže'gak lježžo ka' nich gak chawe' chégake', na' gak choch ḻáže'gake' kan žejḻé'gake' che Benne' Criston'. \v 3 Ki žaḻa' gonžo, dan' bi ben Benne' Criston' da' wyáz ḻáže'ze', san gok chie' kan nyejw ḻe'e yiche la'y, da' ẕnnan: “Bedjbága'gak neda' diža' zi' ka' da' wnnegak benne' ka', da' wnné zí'gake' chio' Le', Dios.” \v 4 Yógo'te da' bzójgake' ḻe'e yiche la'y ža ni'te, bzójgaken' nich wsedlen žo'o. Dan' nyejw ḻe'e yiche la'y žonen ga ẕbezžo ẕen ḻaže', na' žeyón ẕenen žo'o. Che ḻen zoa da' žx̱en ḻáže'žo. \v 5 Ẕnnabla' Dios, Bennen' žone' ga ẕbezžo ẕen ḻaže', na' žeyón ẕene' žo'o, gone' ga gakle toze kan žonle ḻe'e, na' gakle kan Jesús, Benne' Criston', žénele' gakle. \v 6 Ki žaḻa' gonle nich gakle toze, na' tẕen wká'n ẕenle Dios, X̱a X̱anžo Jesusen'. \v 7 Che ḻen, nich ga'n ẕen Dios, le si' ḻo na'le tole yetole kan Benne' Criston' wẕí' ḻo ne'e žo'o. \v 8 Ki žaḻa' gonle, dan' žapa' ḻe'e: bḻa' Jesús, Benne' Criston', na' gókḻene' benne' judío ka' nich bḻoe'ele' ḻaw nak dot da' li da' ẕchaḻj Dios, na' bene' ga bžin da' bchebe ḻaže'e wneẕjwe' chegak x̱a wdé che'to' ka'. \s1 Benách zi'to' ka' yéngekle' diža' chawe' \p \v 9 Ḻezka' bḻa' Benne' Criston' nich bene' ga benne' ka' bi zej nake' benne' judío yéngekle' x̱tiža' Dios dan' žeyache' ḻáže'le' ḻégake'. Kan nak da' ni nyejw ḻe'e yiche la'y da' ẕnnan: \q1 Che ḻen, wká'n ẕena' da' nako' Le', \q1 ḻawgak benách ka' nníta'gake' dot yežlyó nga, \q1 na' goḻa' da' we ḻawa' Le'. \m \v 10 Ga yoble nyejw ḻe'e yiche la'y da' ẕnnan: \q1 Ḻe'e, benách ka' zoale dot yežlyó nga, \q1 le yebél tẕen ḻen benách ka' che Dios. \m \v 11 Ga yoble nyejw ḻe'e yiche la'y da' ẕnnan: \q1 ¡Le wká'n ẕen X̱anžon', \q1 yógo'tele bi nakle benne' judío ka'! \q1 ¡Le goḻe da' we ḻawn Ḻe', \q1 yógo'tele zoale dot yežlyó nga! \m \v 12 Ḻezka' bzoj Isaías da' ẕnnan: \q1 Ḻa' ḻaw Benne' nbábḻene' benne' ka' zej nake' ẕa'só Isaí, x̱a Dabí. \q1 Gak blo Bennen' nich nna bi'e benne' ka' bi zej nake' benne' judío ka'. \q1 Benne' ki wx̱én ḻáže'gake' Ḻe'. \p \v 13 Ẕnnabla' Dios, Bennen' žone' ga žx̱en ḻáže'žo Ḻe', gone' ga yebéḻe'elele, na' ga'n ži yichj ḻáẕdo'le dan' žejḻe'le chie' Ḻe', na' gone' ga gak dot ḻi ḻaže' kan žx̱en ḻáže'le Ḻe', dan' zoaḻen yeḻa' wak che Dios Be' La'y ḻe'e. \p \v 14 Ẕí'na'do' ka', ba nnézkzela' žóntezle da' ka' naken chawe', na' nápḻe'ele yeḻa' žejní'il nich gak wzejní'ilele lježle ka'. \v 15 Na'a naka' wechóg ḻaže', na' ẕzoja' chele ḻe'e ḻe'e yiche ni, ẕí'na'do' ka', na' žsa'a ḻáže'le dan' zoa da' besbaga' Dios neda' gona' dan' nži'ile' ḻe'e. \v 16 Che ḻen žona' x̱chin Jesús, Benne' Criston', ḻawgak benách ka' bi zej nake' benne' judío ka', na' ẕchaḻja' diža' chawe' che Dios, nich gak wdía' benách ka' bi zej nake' benne' judío ka' ḻo na' Dios, benne' ka' wžekze Dios Be' La'y nich gákgake' che Ḻeze'. Gákgake' ka to da' wdekza' ḻo na' Dios, da' chaz ḻaže'e Ḻe'. \p \v 17 Na'a, dan' žónḻena' tẕen Jesús, Benne' Criston', žin, nzi' ḻo na'a chaz ḻaža'a kan nak da' bena' ḻo x̱chin Dios. \v 18 Ḻezka' naka' wechóg ḻaže' wchaḻja' kan nak da' ben Benne' Criston' ḻo na'a neda', na' kege da' bena' nedza'. Bene' ga žongak benách ka' bi zej nake' benne' judío ka' kan ẕnna x̱tiža' Dios. Da' ni bene' Ḻekze', na' bkonle' žin da' bchaḻja' neda', na' žin da' bena' neda'. \v 19 Ḻezka' bkonle' žin da' ka' zej nak bian' da' bḻoe'ele' ḻaw Ḻe' ḻo na'a neda', na' yeḻa' wak ẕen ka' da' bene', na' yeḻa' wak che Dios Be' La'y da' wzóaḻenen neda'. Ka' goken, wzó ḻawa' ẕchaḻja' ḻo yež Jerusalén, na' dot gawze na' zejte gan nbab Ilíriko, ba bchaḻja' diža' chawe' kan nak che Benne' Criston'. \v 20 Be' ḻaža'a bchaḻja' diža' chawen' gan bi na' yéngekle benách ka' kan nak che Benne' Criston'. Chela' wchaḻja' ga ba béngekle benách ka', na' gona' neda' ka žon to benne' žone' to yo'o ḻaw ḻen ze'e da' ba bdix̱jw benne' yoble. \v 21 Ka bena' neda' naken kan nyejw ḻe'e yiche la'y, da' ẕnnan: \q1 Ḻé'egekle benne' ka' nníta'gake' gan bi benle nitó benne' kan nak chie' Ḻe', \q1 na' chejní'igekle benne' ka' batkle béngekle' kan nak chie'. \s1 Žénele Pablo cheje' ḻo yež Roma \p \v 22 Che ḻen, ḻa'kze zan chi'i gónela' yida' gan zoale, bi na' gak yida'. \v 23 Na'a, dan' ba beyóž bena' žin che Dios latje ki, na' zan yiz ba žénela' yida' gan zoale, \v 24 che ḻen, kate' cha'a ḻo yežlyó España, tia' gan zoale ḻe'e, dan' žx̱en ḻaža'a yedjwía' ḻe'e, na' yebéḻenla' ḻe'e. Te na' gak yego'ole neda' nez. \v 25 Na'a žaḻa' cha'a ḻo yež Jerusalén, nich chjwa'a to da' gákḻenen benne' ka' che Benne' Criston' nníta'gake' ga na'. \v 26 Ki gona' dan' wyáz ḻáže'gak benne' ka' nníta'gake' gan nbab Masedonia, na' gan nbab Akaya, btóbgake' mežw da' ẕnéẕjwgake' chegak benách yache' ka' zej nbabe' benách ka' che Benne' Criston', benne' ka' nníta'gake' ḻo yež Jerusalén. \v 27 Wyáz ḻáže'gak benne' ka' bi zej nake' benne' judío ka', béngake' da' ni. Da' li naken to da' zej nbage'e chegak benne' judío ka'. Cha' ẕzi'gak benne' ka' bi zej nake' benne' judío ka' da' naken che Dios ni'a che da' bengak benne' judío ka', na' žaḻa' gákḻengake' benne' judío ka' ḻen da' nápgake'. \v 28 Che ḻen, kate' yeyóž wdía' dan' bnéẕjwgak benne' ki ḻo na'gak benne' judío ka', naž tia' gan zoale ḻe'e kate' cha'a ḻo yežlyó España. \v 29 Kate' ḻa'a gan zoale, žx̱en ḻaža'a žínḻena' yógo'te da' žebéḻenlžo ni'a che diža' chawe' che Benne' Criston'. \p \v 30 Ni'a che X̱anžo Jesús, Benne' Criston', na' ni'a che yeḻa' nži'il da' ẕchiz Dios Be' La'y ḻo yichj ḻáẕdo'žo, neda' žáta'yoela' ḻe'e, ẕí'na'do' ka', nich wcháḻjḻenle Dios tẕen ḻen neda', na' nnáblele-ne' gákḻene' neda'. \v 31 Le nnable' gone' ga yelá' neda' ḻo na'gak benne' ka' bi žejḻé'gake' che Benne' Criston', benne' ka' nníta'gake' gan nbab Judea, na' gone' ga chaz ḻáže'gak benne' ka' zej nake' che Benne' Criston', benne' ka' nníta'gake' ḻo yež Jerusalén, sí'gake' dan' chjwa'a ga na'. \v 32 Ḻezka' le nnable', cha' nak da' ẕnna Dios, wneẕjwe' neda' latje ḻa'a gan zoale ḻo yeḻa' žebél chia', nich yezí' ḻáže'ḻena' ḻe'e tẕen. \v 33 Na'a ẕnnabla' Dios, Bennen' ẕka'n žie' yichj ḻáẕdo'žo, sóaḻene' yógo'tele ḻe'e. Ka'kze gaken. \c 16 \s1 Benne' ka' che Jesús žápegake' “Padiox̱” ljéžgake' ka' \p \v 1 Le si' chawe' Febe, no'le zanžon' nake' toze ḻen X̱anžon'. Nake' no'le wen žin che Dios, na' nbábḻene' benne' ka' che Benne' Criston' ḻo yež Sencrea. \v 2 Ḻo wláz X̱anžon' le si' ḻo na'le no'len', kan žaḻa' gongak benách ka' che Benne' Criston'. Le gákḻene', na' le gonn chie' bíte'teze da' žiážjelen'. Ḻekze' gókḻene' benne' zan, na' ḻezka' gókḻene' neda'. \p \v 3 Le gape “Padiox̱” Prisila, na' Akila, benne' byo chie'. Benne' ki bénḻengake' neda' tẕen žin che Jesús, Benne' Criston'. \v 4 Žopte benne' ki wdégake' gan ben ẕož gátgake' nich béngake' ga bi gata' neda', na' žápegaka'-ne': “Žóx̱kenle” na' kege nedza', san ḻezka' yógo'te lježžo ka' zej nbabe' gan zej nnita' benách ka' che Benne' Criston', benne' ka' bi zej nake' benne' judío ka', žé'gake' ḻégake': “Žóx̱kenle.” \v 5 Le gape “Padiox̱” benne' ka' che Benne' Criston', benne' ka' ẕdóbgake' ḻo ližgak Prisilan', na' Akilan'. Le gape “Padiox̱” Epeneto, bennen' nži'ila'. Ḻe' bejḻi'e che Benne' Criston' zga'ale' ka yógo'te benne' ka' nníta'gake' gan nbab Akaya. \v 6 Le gape “Padiox̱” Lia, no'len' bene' žin ẕen che Benne' Criston' gan ẕdoble ḻe'e. \v 7 Le gape “Padiox̱” Andróniko ḻen Junias, benne' wláž chia' ka'. Benne' ki byéjwḻengake' neda' tẕen liž ya, na' benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston' žápegake' ḻégake' ba la'ne. Ḻezka' bejḻé'gake' che Benne' Criston' zgá'alegake' ka neda'. \p \v 8 Le gape “Padiox̱” Amplias, bennen' nži'ila' dan' nake' che X̱anžon'. \v 9 Le gape “Padiox̱” Urbano, bennen' bénḻene' neto' tẕen žin che Jesús, Benne' Criston'. Ḻezka' le gape “Padiox̱” Estakis, bennen' nži'ila'. \v 10 Le gape “Padiox̱” Apeles, bennen' nak bia' žejḻi'e che Benne' Criston'. Ḻezka' le gape “Padiox̱” benne' ka' nníta'gake' liž Aristóbulo. \v 11 Le gape “Padiox̱” Herodión, benne' wláž chia'. Ḻezka' le gape “Padiox̱” benne' ka' nníta'gake' liž Narsiso, na' žejḻé'gake' che X̱anžon'. \v 12 Le gape “Padiox̱” Trifena ḻen Trifosa, no'le ka' žóngake' žin che X̱anžon'. Ḻezka' le gape “Padiox̱” Pérsida, no'len' bene' žin ẕen che X̱anžon', na' nži'ilžo-ne'. \v 13 Le gape “Padiox̱” Rufo, benne' wžekze X̱anžon'. Ḻezka' le gape “Padiox̱” x̱na' Rufo na', no'len' nake' ka x̱na'kza' neda'. \v 14 Ḻezka' le gape “Padiox̱” Asíncrito, na' Flegonte, na' Hermas, na' Patrobas, na' Hermes, na' ḻezka' lježžo ka' zej nake' toze ḻen X̱anžon', na' nníta'ḻengake' benne' ka'. \v 15 Ḻezka' le gape “Padiox̱” Filólogo ḻen Julia, na' Nereo ḻen no'le zane', na' ḻezka' Olimpas, na' yógo'te lježžo ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston', na' nníta'ḻengake' benne' ka'. \p \v 16 Le gape “Padiox̱” lježle ka', na' le cheḻa' lježle ka' ḻo yeḻa' nži'il chele. Yógo'te lježžo ka', benne' nníta'gake' nga, na' zej nbábḻene' benách ka' che Benne' Criston', žápegake' ḻe'e “Padiox̱”. \p \v 17 Na'a, žáta'yoela' ḻe'e, ẕí'na'do' ka', le gon ga gak bia'gak benne' ka' žóngake' ga žoj chóplele, na' ẕchíx̱gake' ḻe'e, dan' žsédgekle' da' bi naken tḻebe ḻen da' nsedle ḻe'e. Le kwas gan zej nnita' benách ki, \v 18 dan' bi žóngake' x̱chin Jesús, Benne' Criston'. Žóngake' žin nich gata' yeḻa' wnni'a chégake', na' žon ḻáže'gekle' benne' gax̱jw ḻaže' ka', ẕkóngekle' žin diža' gax̱jw ḻaže' ka', na' diža' chejḻe'žo da' wen ḻaže'. \v 19 Ẕze diža' žonle kan ẕnna x̱tiža' X̱anžon', na' žéngekle yógo'te benách ka' da' ni. Che ḻen žebela' ni'a che da' žonle ḻe'e. Na'a, žénela' soale gonle da' nak chawe', na' kege gonle da' kegle. \v 20 Dios, Bennen' ẕka'n žie' yichj ḻáẕdo'žo, za' gone' ga wléj wchochjle da' x̱iwe'. Ẕnnabla' X̱anžo Jesús, Benne' Criston', gon chawe'e ḻe'e. \p \v 21 X̱kwide' Timoteo, x̱kwiden' žónḻenbe' neda' tẕen žin, žápebe' ḻe'e “Padiox̱.” Ḻezka' Lusio ḻen Jasón, na' Sosípater, benne' wláž chia' ka', žápegake' ḻe'e “Padiox̱.” \p \v 22 Neda', Tersio, ẕzoja' da' ẕnna Pablo ḻe'e yiche ni, ḻezka' žapa' ḻe'e “Padiox̱” na' zoaḻen X̱anžon' neda'. \p \v 23 Ḻezka' Gayo, bennen' žonne' neda' latje zoa' liže' nga, žape' ḻe'e “Padiox̱.” Ḻezka' žonne' latje yógo'te benách ka' che Benne' Criston' ẕdóbgake' nga. Erasto, benne' yo'o ḻo ne'e mežw che yež nga žape' ḻe'e “Padiox̱.” Ḻezka' Kuarto, benne' lježžo, žape' ḻe'e “Padiox̱.” \p \v 24 Ẕnnabla' X̱anžo Jesús, Benne' Criston', gon chawe'e ḻe'e. Ka'kze gaken. \s1 ¡Ga'n ẕen Dios! \p \v 25 Na'a, ¡ẕka'n ẕento' Dios, Bennen' gak gone' ḻe'e choch ni'a che diža' chawe' da' ẕchaḻjan', na' ni'a che da' ẕchaḻja' kan nak che Jesús, Benne' Criston', na' ni'a che da' bḻoe'e ḻaw Dios che da' bgache' chie', dan' bkache'e Ḻe' ža ni'te ga bžinte na'a ža! \v 26 Na'a ba bḻa' da' ni ḻe'egak yiche ka' da' bzojgak benne' ka' bcháḻjgake' ḻo wláz Dios, Bennen' zóateze', kan wnnakze' Ḻe'. Na'a zej nnita' benne' ka' ẕcháḻjgaken' gan že'gak yógo'te benách ka' nich gak chejḻé'gake' che Benne' Criston', na' nich gak góngake' kan ẕnna x̱tiže'e. \p \v 27 ¡Ni'a che da' ben Jesús, Benne' Criston', ga'n ẕen to chi'ize Dios tlícha'kze, Bennen' napkze' dot yeḻa' wak! Ka'kze gaken.