\id ACT \ide UTF-8 \h HECHOS \toc1 DA' BENGAK BENNE' WBÁS KA' CHE CRISTO \toc2 HECHOS \toc3 Hch. \mt1 DA' BENGAK BENNE' WBÁS KA' CHE CRISTO \c 1 \s1 Dios žone' da' bchebe ḻaže'e, žseḻe'e Dios Be' La'y \p \v 1 Kate' bzoja' chio' le' zga'ale, Teófilo, benne' zaka', neda', Lukas, bzoja' yógo'te da' wzó ḻaw Jesusen' žone', na' žsedle', \v 2 na' zejte beyepe' ya'abá che Dios. Kate' za' yeyepe' ya'abán', ne zoaḻen Dios Be' La'y Ḻe', wnné' kan žaḻa' gongak benne' wbás chie' ka', benne' ka' wžekze' Ḻe'. \v 3 Wdé wẕaka' Jesusen', na' gote'. Naž bebane', na' bḻoe'e ḻawe' ḻawgak benne' wbás chie' ka'. Bḻoe'ele' ḻégake' da' zan da' gok biá'gaken zoe' nbane', da' ka' bi gak no benne' wži'e chégaken. Zan chi'i bḻoe'e ḻawe' ḻáwgake' dot chopḻalj ža, na' bcháḻjḻene' ḻégake' kan ẕnna bia' Dios. \p \v 4 Katen' wnníta'gake' tẕen, gože' ḻégake' bi yekwásgake' ḻo yež Jerusalén, na' wnné': \p —Le kwez ga na' da' bchebe ḻaže' X̱a' seḻe'e chele, kan ba bzenla' ḻe'e. \p \v 5 Ḻezka' wnné': \p —Da' li Ẕwa bezóe' benách ka' nis ḻo nis, na' bi de yeschá gak chele da' ẕḻoe'el yeḻa' žezóa nisen', dan' yide Dios Be' La'y yedjsóaḻene' ḻe'e. \s1 Žeyepe Jesús ya'abá che Dios \p \v 6 Naž benne' ka' zej ndobe' gan zoa Jesusen' wnnábgekle' Ḻe', na' wnnágake': \p —X̱an, ¿gono' ga nna bia'gak benách Israel ka' da' yoble ža ni zoažo na'a? \p \v 7 Jesusen' gože' ḻégake': \p —Bi nak chele nnézlele bi ža o bi yel gon Dios X̱a', da' yo'on ḻo na'kze'. \v 8 Si'le ḻe'e yeḻa' wak kate' yide Dios Be' La'y yedjsóaḻene' ḻe'e. Naž wchaḻjle kan nak chia' neda' ḻo yež Jerusalén, na' dot gan nbab Judea, na' gan nbab Samaria, na' ga žíntele dot yežlyó nga. \p \v 9 Kate' beyóž bcháḻjḻene' ḻégake' da' ni, na' kate' ne ẕwíagake' Ḻe', ḻa' beyeptie' ḻo be'ze gan že' to bejw da' bkachen' Ḻe', na' biž bḻé'egekle' Ḻe'. \v 10 Kate' ne ẕwíagake' ya'abale kate' ne žeyepe Jesusen', bḻa'gak chope wbás che ya'abá ka' gan nníta'gake', wbás ka' zej nakwe' laže' ẕíla'do'ze. \v 11 Ẕoptie' góžgake' ḻégake', na' wnnágake': \p —Benne' Galilea ka', ¿biẕ chen' ẕwíale ya'abale? Yeḻa'kze Jesusen' da' yoble kan ba bḻé'elele-ne' katen' bezé'e gan zoale nga, na' beyepe' ya'abá che Dios. \s1 Ẕbégake' Matías nich chaze' latje che Judas \p \v 12 Naž benne' ka', benne' bénḻengake' Jesusen' tẕen, bezá'gake' gan zoa ya'adon' da' nzin' Ya'a Yag Olibo, na' beyéjgake' ḻo yež Jerusalén. Ya'adon' zoan gawze gan že' yež Jerusalén na', da' naken kan zej nzi'e latje želzé'e ža la'y chégake'. \v 13 Kate' bežíngake' ḻo yežen', belbene' gan nak da' chope kwia ḻo yo'o, gan zej nnita' Bedw ḻen Jakob, na' Ẕwa, na' Ndres, na' Lip, na' Mas, na' Bartol, na' Matío, na' Jakob, ẕi'n Alfeo, na' Smon, bennen' že' ḻaže'e yež chie', na' ḻezka' Judas, biche' Jakoben'. \v 14 Yógo'te benne' ki bcháḻjḻengake' Dios tẕen. Benne' biche' Jesús ka' ḻen Lia, x̱na' Jesusen', na' yebaḻe no'le ka', bénḻengake' ḻégake' tẕen. \p \v 15 Ḻa' ža na'ze wzé Bedon' gachje ḻáwe'le gan zej nnita' lježžo ka', benne' žejḻé'gake' che Benne' Criston'. Gokgak ka x̱opḻalj benne' ka' zej ndobe' ga na'. \v 16 Bedon' gože' ḻégake', na' wnné': \p —Ljéža'do' ka'. Ben byenen gok da' nyejw ḻe'e yiche la'y, kan wnná Dios Be' La'y zgá'atele, dan' bzoj Dabí kan gok che Judas, bennen' bchi'e benne' ka' wẕéngake' Jesusen'. \v 17 Judas na' wbábḻene' žo'o, na' bénḻene' žo'o tẕen žin ni. \v 18 Wẕí'gake' to yežlyó ḻen laẕjw che da' ẕia da' ben bennen'. Judas na' wbix̱e', na' wžeza' ḻi'e, na' bžojgak yógo'te da' zej že' ḻi'e. \v 19 Kate' benne' ka', benne' nníta'gake' ḻo yež Jerusalén béngekle' da' ni, naž bé'gake' la yežlyón' Aséldama, to diža' hebreo da' ẕnnan ḻen diža' x̱iža': “Yežlyó Che Žen.” \v 20 Ka' goken che Judas na', kan nyejw ḻe'e yiche la'y da' nzin' Salmo Ka', da' ẕnnan: \q1 Bga'n liže' ka'ze, \q1 na' bi bžeḻ no benne' zoe' ḻo yo'on'. \m Ḻezka' ẕnnan: \q1 Benne' yoble yedíe' ḻo wlaze'. \p \v 21-22 ’Na'a žon byenen kwežo to benne' gónḻene' žo'o tẕen nich wzóa lie' che Jesusen', kan bebane' ḻo yeḻa' got. Žaḻa' gake' to benne' nbabe' benne' ka' bénḻengake' žo'o tẕen ža ni'te katen' X̱anžo Jesusen' wdáḻene' žo'o, benne' ka' wnníta'ḻengake' žo'o katen' Ẕwa bezóe' benne' ka' nis, na' zejte ža beyepe Jesusen' ya'abá che Dios, katen' bezé'e gan zoažo. \p \v 23 Naž wléjgake' chope benne' ka', Jwsé, na' Matías. Jwsén' ḻezka' lie' Sabás, na' zoa yetó ḻe' Justo. \v 24 Naž bcháḻjḻengake' Dios, na' wnnágake': \p —X̱anto' Dios, nónbia'kzo' yichj ḻáẕdo'gak yógo'te benách. Bḻoe'el neto' nole benne' chope' ki ba wžekzo' Le', \v 25 nich gone' žin ni, na' gake' wbás chio', nich chaze' latje che Judas, bennen' bnite' latje chie' dan' bene' doḻa', na' wyeje' latje chekze' ḻo latje choḻ. \p \v 26 Naž bzójgake' lágake' ḻe'e yiche ka', to che Jwsé, na' yetó che Matías. Bchíx̱egake' da' ka', na' bebéjgake' ton, gan nyejw la Matías. Ka' goken, Matíasen' wbábḻene' yechinéj benne' wbás ka' che Benne' Criston'. \c 2 \s1 Dios Be' La'y žedjsóaḻene' benne' ka' che Benne' Cristo \p \v 1 Kate' ba bžin ža Pentecostés, zej ndobe tẕen yógo'te benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston'. \v 2 Choḻze benle žak žax̱to' da' bžojen ya'abá, da' benlen kan ženle kate' žak to be' waḻe, na' benlen dot ḻo yo'o gan žé'gake'. \v 3 Bḻa' ḻawgak yi'do' ka' ḻo be'ze ḻáwgake', na' wdísgaken che chégake', na' bejsóaḻengaken ḻégake'. \v 4 Dios Be' La'y bedjsóaḻene' yógo'tegake', na' wzó ḻáwgake' ẕcháḻjgake' diža' yoble ka', kan nak da' bneẕjw Dios Be' la'y che chégake'. \p \v 5 Kate' ža na' wnníta'gak benne' judío ka' ḻo yež Jerusalén, benne' ka' ẕka'n ẕéngake' Dios, na' zej nžoje' yógo'te yež dot yežlyó nga. \v 6 Kate' benne' zan ka' béngekle' žak žax̱ton', bdóbgake' ga na', na' gok zédgekle', dan' béngekle' ẕchaḻjgak benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston' ḻen diža' che chégake'. \v 7 Yógo'tegake' béngeklen', na' bebángekle', na' wnnágake': \p —Le wia nga. ¿Kege benne' Galilea ka' yógo'te benne' ki ẕcháḻjgake'? \v 8 ¿Nakx̱kzen' ženlžo ẕcháḻjgake' x̱tíža'žo da' ẕchaḻjžo to tožo? \v 9 Žo'o nga nakžo benne' yež zan, benne' zej nžoje': \q1 Gan nbab Partia, na' gan nbab Media. \q1 Gan nbab Elam, na' gan nbab Mesopotamia. \q1 Gan nbab Judea, na' gan nbab Kapadosia. \q1 Gan nbab Ponto, na' gan nbab Asia. \q1 \v 10 Gan nbab Frijia, na' gan nbab Panfilia. \q1 Gan nbab ḻo yežlyó Ejipto. \q1 Gan nbab Áfrika, gan zoaže zi'to' gan nbab Cirene. \m Ḻezka' zej nnita' benne' yež Roma ka' nga. Baḻe' zej nake' benne' judío ka', na' yebaḻe' nzi' ḻo ná'gake' da' žejḻe'gak benne' judío ka' che Dios. \v 11 Ḻezka' zej nnita' benne' ka' nga, benne' zej nžoje' yežlyó Creta, na' gan nbab Arabia. Ženlžo ẕcháḻjgake' diža' che chežo, na' želzenle' žo'o da' ẕen ka' da' ben Dios, da' žóngaken ga žebán ḻáže'žo. \p \v 12 Ka' goken, bebángekle' yógo'tegake', na' benne' zanḻe'e ka' gok zédgekle'. Belyi'e ljéžgake' toe' yetóe', na' wnnágake': \p —¿Biẕkzen' da' žaken? \p \v 13 Baḻe' ben dítjgekle' benne' ka' ẕcháḻjgake' diža' yoble ka', na' wnnágake': \p —Želzóžele'. \s1 Da' bchaḻj Bedw ḻawgak benách ka' \p \v 14 Naž Bedw wzéḻene' yechinéj benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston', na' wzó ḻawe' ẕnnie' zižje, na' gože' ḻégake': \p —Ḻe'e, benne' ka' che gan nbab Judea, na' yógo'tele zoale ḻo yež Jerusalén nga. Da' ni žaḻa' nnézlele. Le wzé nag da' yapa' ḻe'e. \v 15 Neto' bi ẕzóžleto' kan žéklele ḻe'e, dan' ne zoažo x̱sile, na' bi ẕzožle nitó benne' ka na'a. \v 16 Da' ni da' žaken naken dan' wnná Joel, bennen' bchaḻje' ḻo wláz Dios ža ni'te, katen' wnné': \q1 \v 17 Ki wnná Dios: \q1 Da' ni gaken ža ze ḻawte ža ka'. \q1 Seḻa'a Be' La'y chia'. \q1 Chejsóaḻene' yógo'te benách ka'. \q1 Ẕi'nle ka', benne' byo ka', na' no'le ka', wcháḻjgake' ḻo wlaza' neda'. \q1 Ḻe'e dáwe'gekle x̱kwide' ka' da' wḻoe'ela' ḻaw, \q1 na' benne' gole ka' nnégekle' yele. \q1 \v 18 Kate' žin ža na' chisa' Be' La'y chia', \q1 na' chejsóaḻene' wen žin chia' ka', benne' byo ka', na' no'le ka', \q1 na' wcháḻjgake' ḻo wlaza' neda'. \q1 \v 19 Wḻoe'ela' ḻaw ya'abá ža'le da' ka' góngaken ga yebángekle benách ka', \q1 na' ḻo yežlyó že'le wḻoe'ela' ḻaw da' ka' zej nak bian', \q1 da' ka' zej naken žen che we', na' yi', na' žen che yin'. \q1 \v 20 Choḻ wbíž, na' gak byo' x̱na kan nak žen. \q1 Ki gaken kate' za' žin ža na' Dios ba bḻoe'elen'. \q1 Gak ža na' ka da' batkle bḻe'el-len. \q1 \v 21 Yelagak yógo'te benne' ka' wḻížgake' La X̱anžon' \q1 cha' chejḻé'gake' chie' Ḻe'. \p \v 22 ’Le wzé nag da' ni da' žapa' ḻe'e, benne' Israel ka'. Dios na'kze wdape' Jesús, benne' Nasaret, ba la'ne, ḻawle ḻe'e. Dios bi'e Ḻe' latje bene' da' ka' žóngaken ga žebán ḻáže'žo, da' zej naken yeḻa' wak ka', na' da' ka' zej nak bian'. Yógo'te da' ki ben Dios ḻo na' Jesusen', kan ba nnézkzelele ḻe'e. \v 23 Ḻezka', Dios bi'e to benne' latje bdie' Jesusen' ḻo na'le. Ka' goken, kan gónekzele Dios gaken, na' kan nak da' bkweze' ža ni'te. Ḻe'ekze wẕenle Jesusen', na' bdele-ne' ḻo na'gak benne' wen da' ẕinnj ka', benne' ka' bétgake' Ḻe' katen' bdá'gake' Ḻe' ḻe'e yag kroze. \v 24 Naž Dios na'kze besbane' Jesusen', na' beslé' Ḻe' ḻo yeḻa' got, dan' bi gok ga'ne' to chi'ize ḻo yeḻa' goten'. \v 25 Kan nak da' ni, Dabí bchaḻje' ḻo wláz Dios ža ni'te kan nak che Jesusen', na' wnné': \q1 Bḻé'etezela' X̱anžon', na' wzóe' ḻawa'. \q1 Ḻe' zoe' kwita' ḻi ža, na' nox̱e' neda', \q1 nich bi gak no benne' bi da' gone' chia'. \q1 \v 26 Che ḻen bebéḻe'ela', \q1 na' ḻo yeḻa' žebél chia' beḻa'. \q1 Che ḻen wx̱én ḻaža'a Ḻe' \q1 na' zejte ža gata'. \q1 \v 27 X̱ana' Dios, nnezla' bi wka'no' neda' latje choḻ chegak benne' gat ka'. \q1 Bi go'o latje kwia yi' beḻa' žen chia'. \q1 Naka' benne' nží'ikzelo' Le'. \q1 \v 28 Bzejni'ilo' neda' kan žaḻa' gona' \q1 nich gata' yeḻa' nban da' zejlí kanne chia'. \q1 Gono' ga yebela' dan' zóaḻenkzo' neda'. \p \v 29 ’Na'a, ljéža'do' ka'. Nak bia' got x̱a gole chežo Dabín', na' bgache'e ḻo yežw ba, na' ba chien' žen' gan zoažo na' zejte na'a ža. \v 30 Dabín' bchaḻje' ḻo wláz Dios, na' wnnezle' ben choch Dios da' bchebe ḻaže'e gone' chie', gone' ga galj Benne' Criston' ladjw ẕa'sóe' ka', na' Ḻe' nna bi'e latje che Dabín'. \v 31 Bḻe'el Dabín' da' ni zga'ale, na' bchaḻje' kan bebán Benne' Criston', na' kan goken, bi bga'ne' latje choḻ chegak benne' gat ka', na' bi wžía yi' beḻa' žen chie'. \v 32 Dios besbane' Jesusen' ḻo yeḻa' got, na' kan gok da' ni yógo'teto' ẕzoa lito' chen. \v 33 Ka' goken, Dios, ḻen yeḻa' wak chie', bchise' Ḻe' ža'le gan nápeḻi'e yeḻa' wnná bia'. Na'a, Jesusen', Benne' Criston', ba bseḻe'e Dios Be' La'y ga ni, na' žaken kan bchebe ḻaže' Dios gone' ḻo na' Benne' Criston', na' Dios Be' La'y na' žone' da' ki da' ẕḻé'elele, na' žénlele. \v 34 Bi beyepe Dabín' ya'abá che Dios, san Dabí na'kzen' wnné': \q1 X̱anžo Dios gože' X̱ana': \q1 “Wžé' kwita' ḻi ža gan nak blo \q1 \v 35 kate' gonža' ga benne' ka' bi ẕḻé'egekle' Le' chawe' wzóa ẕíbgake' ḻawo' Le'.” \p \v 36 ’Na'a, benne' Israel ka', žaḻa' nnézlele da' nakkzen. Jesús nikze, Bennen' bda'le-ne' ḻe'e yag kroze, Dios bene' ga nake' X̱anžo, na' Benne' Weslá chežo. \p \v 37 Kate' benne' ka' béngekle' da' ni, gok zédgekle', na' belyi'e Bedon', na' yezika' benne' wbás ka' che Jesús, Benne' Criston', na' wnnágake': \p —Lježto' ka', ¿nakx̱kzen' gonto'? \p \v 38 Naž Bedon' gože' ḻégake': \p —Le yeyát ḻaže', na' le yezóa nis to tole ḻo la Jesús, Benne' Criston', nich yenít ḻaw Dios doḻa' da' nbága'le, na' Dios Be' La'y, Bennen' seḻa' Dios chele, yedjsóaḻene' ḻe'e. \v 39 Da' bchebe ḻaže' Dios naken chele ḻe'e, na' chegak ẕi'nle ka', na' ḻezka' chegak yógo'te benách zi'to' ka', yógo'te benne' ka' wḻíž X̱anžo Dios ḻégake'. \p \v 40 Da' ki, na' da' zan da' ki bchaḻj Bedon', da' bzejni'ile' ḻégake' kwáselo, na' wnné': \p —Le gon da' gon ga yelale, na' le kwas gan zej nnita' benne' wen da' ẕinnj ka', benne' ka' nníta'gake' ža ni zoažo na'a. \p \v 41 Ka' goken, benne' ka', benne' wẕí' ḻo ná'gake' da' bchaḻj Bedon', bezóagake' nis. Kate' ža na' ka chonn mil benne' ka' wzó ḻáwgake' žónḻengake' ḻégake' tẕen. \v 42 Yógo'tegake' béngake' dot da' bsédgekle benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston'. Gókgake' toze toe' ḻen yetóe', na' we'j bdáwgake' tẕen da' žesá' ḻáže'žo kan got Jesusen', na' tẕen bcháḻjḻengake' Dios. \s1 Kan bengak benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Cristo \p \v 43 Benne' wbás ka' che Benne' Criston' béngake' da' zan da' žóngaken ga žebán ḻáže'žo, na' da' zan da' zej nak bian', san bžébegak yezika' benách ka'. \v 44 Yógo'te benne' ka', benne' žejḻé'gake' che Benne' Criston', gókgake' toze, na' beyóngake' toze yógo'te da' zej nape'. \v 45 Kate' bḻé'egekle' zej nnita' benne' ka' zoa bi da' želyážjele', benne' ka' žónḻengake' ḻégake' tẕen, naž benne' ka' zoa bi da' nápegake', béte'gaken', na' belyise' mežwn' da' wẕí'gake' che chegak benne' ka' želyážjele'. \v 46 Tža tža bdóbgake' tẕen ḻo ẕchil yodo', na' gan nak ḻo lížgake' ka' gan we'j bdáwgake' da' žesá' ḻáže'žo kan got X̱anžon'. We'j bdáwgake' tẕen, na' bebégekle', na' gókgake' dot ḻi ḻaže'. \v 47 Bka'n ẕéngake' Dios, na' yógo'te benách ka' wdápegake' ḻégake' ba la'ne. Tža tža X̱anžon' bzane' benne' ka' ẕdóbgake' chie', benne' ka' želágake'. \c 3 \s1 Žeyák to benne' bi žak se'e \p \v 1 Kate' ža na' Bedw ḻen Ẕwa jake' tẕen ḻo ẕchil yodo', katen' ẕdobgak benách ka' ga na', nich wcháḻjḻengake' Dios, ne naken žedá chonne. \v 2 Gan želdíe' zoa to benne' bi žak se'e kate' wzó ḻaw ža ni'te katen' nake' x̱kwide'. Tža tža žjwa'gak benne' ka' ḻe' ga na', na' želbeke' ḻe' žoa'a yodo' gan nzin' Da' X̱tan Gan Žo'ožo. Ki béngake' chie' nich nnable' no benne' bi da' wneẕjwe' chie', bennen' zoe' ladjw benne' ka' želyoé'e ḻo ẕchil yodon'. \v 3 Benne' ni, katen' bḻe'ele' Bedon' ḻen Ẕwan', benne' ka' zjake' gan žo'ogak benách ka' ḻo ẕchil yodon', na' góta'yoele' ḻégake' bi da' wnéẕjwgake' chie'. \v 4 Naž Bedon' ḻen Ẕwan' bwíagake' ḻe', na' Bedon' gože' ḻe': \p —Bwia neto'. \p \v 5 Naž bennen' bze nage' chégake' dan' žx̱en ḻaže'e bi da' wnéẕjwgake' chie'. \v 6 Bedon' gože' ḻe': \p —Bi de mežw plat, na' mežw oro chia', san da' dezen chia' gonna' chio'. Ni'a che yeḻa' wak che la Jesús, Benne' Criston', Benne' yež Nasaret, wzó ža', na' wzá'. \p \v 7 Naž Bedon' bex̱we' ne'e ḻi ža, na' bchise' ḻe', na' ḻa' beyakte ni'e, na' beyitjte bechj ni'e. \v 8 Naž wzá' bennen', na' wx̱ite', na' wzíe'. Wyázḻene' Bedon' na' Ẕwan' tẕen ḻo ẕchil yodo', na' ẕze'e, na' žx̱ite', na' ẕka'n ẕene' Dios. \v 9 Yógo'te benách ka', benne' nníta'gake' ga na', bḻé'egekle' ḻe' ẕze'e, na' ẕka'n ẕene' Dios. \v 10 Ka' goken, bžébegake', na' bebángekle' kan nak dan' goken, dan' beyónbia'gake' ḻe', nake' bennen' ẕbi'e žoa'a yodo' gan nzin' Da' X̱tan Gan Žo'ožo, na' ẕnnabe' no benne' bi da' wneẕjwe' chie'. \s1 Da' bchaḻj Bedw ḻo ẕchil yodo' \p \v 11 Bennen' bi gok se'e, na' beyake', bex̱we' na' Bedw ḻen na' Ẕwa. Naž bdobgak yógo'te benách ka' gan nníta'gake' ḻo ẕchil yodo' da' nzin' Ẕchil Che Salomón, na' žebángekle'. \v 12 Kate' bḻe'el Bedon' da' ni, gože' benne' ka': \p —Ḻe'e, benne' Israel ka', ¿biẕ chen' žebánlele che da' ni? ¿Biẕ chen' ẕwíale neto', na' žéklele ḻen yeḻa' wak chezto', o ni'a che da' žejḻe'to' che Dios, néto'ze beyonto' benne' ni, na' bento' ga ẕze'e? \v 13 Nak da' ni da' ben Dios, Bennen' nake' Dios chegak x̱a wdé chežo ka', Bran, na' Isaak, na' Jakob. Dios na'kze wdápeḻi'e Ẕi'ne', Jesusen', ba la'ne. Jesusen', ḻe'ekze bdele-ne' ḻo na'gak benne' ka' ẕnna biá'gake' ḻe'e. Kate' gónele Pilato wsane' Jesusen', bžonle-ne'. \v 14 Bzoale cheḻa'ale Benne' Chawen', Benne' la'y, na' wnnáblele Pilaton' wsane' chele to benne' wetw benách ka'. \v 15 Ka' goken, bétkzele Bennen' žonnkze' yeḻa' nban da' zejlí kanne chežo. Naž Dios besbane' Ḻe' ḻo yeḻa' got, na' kan nak da' ni ẕzoa lito' chen ḻawle ḻe'e. \v 16 Dan' bejḻé' benne' ni che Jesusen', beyák ni'e, na' ẕḻé'elele-ne', na' nónbia'le-ne'. Dan' žejḻi'e che Jesusen', Ḻe' kate' gabí beyone' benne' ni, na' ẕḻé'ekzelele yógo'tele kan nake' na'a. \p \v 17 ’Na'a, ljéža'do' ka', nnezla' benle da' ka', na' betle Jesusen' dan' bi bejní'ilele, na' bi bejní'igekle benne' ka' ẕnna biá'gake' ḻe'e. \v 18 Ki be' Dios latje nich gak da' wnné' zga'ale, da' wnnagak benne' ka' bcháḻjgake' ḻo wlaze' Ḻe' kan žaḻa' saka' Benne' Criston'. \v 19 Che ḻen, le yeyát ḻaže', na' le yeyák che Dios, nich yeké'e doḻa' da' nbága'le, na' gone' ga yeyák ḻáže'le. \v 20 Naž seḻe'e Jesusen' da' yoble, Bennen' ža ni'te bzoe' chie' gake' Benne' Criston', Bennen' nna bi'e ḻe'e. \v 21 Na'a, žon byenen ga'ne' ya'abá che Dios kate' žinže ža yeyone' chawe' yógo'te da' žaken, na' gaken kan ba wnnakze Dios, da' wnnagak benne' ka' bcháḻjgake' ḻo wlaze' Ḻe' ža ni'te. \v 22 Ḻezka' Moisés gože' x̱a x̱to'žo ka', na' wnné': “X̱anžo Dios seḻe'e chele to benne' galje' ládjwgak biche' lježle ka'. Gake' benne' wchaḻje' ḻo wláz Dios. Seḻe'e Ḻe' chele kan bseḻe'e neda'. Žon byenen wzé nagle-ne' kan nak yógo'te da' yi'e ḻe'e. \v 23 Yógo'te benne' ka', benne' bi wzé nággake' che Bennen' wchaḻje' ḻo wláz Dios, kwia yí'gake', na' kwásḻengake' benách ka' che Dios.” \p \v 24 ’Kan nak ža ni zoažo na'a, bḻoé'egekle yógo'te benne' ka' bcháḻjgake' ḻo wláz Dios kate' wzó ḻaw zoa Samuel, na' wdé na'. \v 25 Ḻe'e nakle ẕa'sógak benne' ka' bcháḻjgake' ḻo wláz Dios, na' diža' ẕka'n chawe', da' bchebe ḻaže' Dios chegak x̱a x̱to'žo ka', naken chele. Ki ben Dios katen' gože' Bran: “Ni'a che da' gon ẕa'só' gon chawa'a yógo'te benách ka' nníta'gake' dot yežlyó nga.” \v 26 Katen' Dios besbane' Ẕi'ne' ḻo yeḻa' got, na' bseḻe'e Ḻe' nežw chele ḻe'e nich gak gon chawe'e ḻe'e, na' nich gone' ga wsanle da' kegle da' žonle. \c 4 \s1 Želžín Bedw ḻen Ẕwa ḻawgak benne' yodo' wchi'a ḻaže' ka' \p \v 1 Kate' Bedw ḻen Ẕwa ne ẕcháḻjḻengake' benách ka', bx̱oz judío ka' ḻen benne' yodo' saduseo ka', na' benne' ẕchi'e ni'a na'gak benne' yodo' ka', ḻa' bžíntegake' gan nníta'gake'. \v 2 Bža'agak benne' ki dan' žsédgekle Bedon' ḻen Ẕwan' benách ka', na' ẕzéngekle' ḻégake' yebangak benne' gat ka' dan' ba bebán Jesusen'. \v 3 Naž béx̱wgake' Bedon' ḻen Ẕwan', na' bséjwgake' ḻégake' liž ya kate' žinže ža yoble dan' ba za' žaḻe ža na'. \v 4 Benne' zan bejḻé'gake' che Benne' Criston' dan' béngekle' da' bchaḻjgak Bedon' ḻen Ẕwan'. Na'a, ḻégakze benne' byo ka', benne' žejḻé'gake' che Benne' Criston' zej nake' ka gayo' mile'. \p \v 5 Ža chope ža benne' wnná bia' ka' ḻen benne' gole ka', na' benne' yodo' wsedle ka', bdóbgake' ḻo yež Jerusalén. \v 6 Ḻezka' Anás, bx̱oz blo, na' Kaifás, na' Ẕwa, na' Kantr, na' yógo'te ljež bx̱oz blon', bdóbgake' ga na'. \v 7 Naž bché'gake' Bedon' ḻen Ẕwan', na' bzégake' ḻégake' gachje ḻáwe'le gan nníta'gake'. Wnnábgekle' ḻégake', na' wnnágake': \p —¿Biẕ yeḻa' wnná bia' nzi' ḻo na'le žonle da' ki? ¿Noẕ benne' bdie' ḻo na'le yeḻa' wnná bian'? \p \v 8 Naž Bedon' gože' ḻégake', zoaḻen Dios Be' La'y ḻe', na' wnné': \p —Ḻe'e, benne' ka' ẕnna bia'le neto', benách Israel ka', na' ḻe'e, benne' gole ka'. \v 9 ¿Ẕnnáblele neto' na'a kan nak da' chawe' da' bento' che benne' yižwé' ni, na' nakx̱ beyake' chawe'? \v 10 Ẕzejni'ilton' ḻe'e nich nnézgeklen yógo'te benách Israel ka'. Beyák benne' ni zoe' ḻawle dan' ben žin yeḻa' wak che Jesús, Benne' Criston', Benne' yež Nasaret. Ḻe'e bda'le-ne' ḻe'e yag kroze, san Dios besbane' Ḻe' ḻo yeḻa' got. \v 11 Dios bchaḻje' che Jesusen', katen' wnné': “Yej na' da' bzoale ḻe'e cheḻa'ale, ḻe'e, benne' wen ze'e ka', na'a naken yej da' wžekza' neda' nich gaken yej blo che ze'e.” \v 12 Bi zoa no benne' yoble, benne' gak yeslé' benách ka', dan' bi zoa nitó benne' yoble yežlyó nga, bennen' bzoa Dios, nich yeslé' žo'o. \p \v 13 Kate' bḻé'egekle' zej nak Bedon', na' Ẕwan', benne' wechóg ḻaže' ka', gókbe'egekle' bi nsédgekle' che yodo', na' zej nake' benne' gaẕjw ka', na' bebángekle', na' besá' ḻáže'gake' Bedon' ḻen Ẕwan' wnníta'ḻengake' Jesusen'. \v 14 Ḻezka' bḻé'egekle' zoa bennen' ga na', bennen' beyake', na' zie' ḻáwgake', na' bi be gok nnégake' chégake'. \v 15 Naž góžgake' benne' ni'a ná'gake' ka' yebéjgake' Bedon' ḻen Ẕwan' ḻí'ale che yo'o gan zej ndobe', na' ben x̱tíža'gake' ḻa' ḻégakze'. \v 16 Wnnágake': \p —¿Nakx̱kzen' gonžo chegak benne' ki? Da' li béngake' to da' žonen ga žebángekle benách ka', na' yógo'te benách ka', benne' nníta'gake' Jerusalén, nnézgekle' da' ki. Bi gak wži'ižo che da' ki. \v 17 Na'a, nich bi seže diža' ni, na' nich bi yéngeklen benne' zanže, na'a žaḻa' wchi'lžo benne' ki nich biž wcháḻjḻengake' benách ka' kan nak che Jesusen'. \p \v 18 Naž bḻížgake' Bedon' ḻen Ẕwan', na' bchí'igekle' ḻégake' nich biž wcháḻjḻengake' benách ka', na' biž wsédgekle' ḻégake' kan nak che Jesusen'. \v 19 Naž beží'i Bedon' ḻen Ẕwan', na' belyi'e ḻégake': \p —Le wchi'a ḻaže' ḻe'e cha' nak chawe' ḻaw Dios wzé nágžeto' x̱tíža'le ḻe'e ka x̱tiža' Dios. \v 20 Bi gak kwe'to' žize. Žon byenen wzóa lito' che da' bḻe'elto', na' da' benlto'. \p \v 21 Naž benne' yodo' wchi'a ḻaže' ka' bchí'igekle' ḻégake', na' naž bsane' ḻégake' dan' bi bžéḻgekle' nakle wsaka' zí'gake' ḻégake'. Ki béngake' dan' bžébegake' benne' wláž ka', dan' yógo'tegake' ẕka'n ẕéngake' Dios ni'a che dan' goken. \v 22 Bennen' beyake', na' gok chie' da' žonen ga žebán ḻáže'žo, ba zeje' ka chopḻalj yiz. \s1 Ẕnnábgekle' Dios gone' ga gákgake' wechóg ḻaže' \p \v 23 Kate' bsángake' Bedon' ḻen Ẕwan', na' benne' ki bežíngake' gan zej nnita' ljéžgake' ka', na' bzéngekle' ḻégake' yógo'te da' wnnagak bx̱oz wnná bia' ka' ḻen benne' gole ka'. \v 24 Kate' béngekle' da' ni, tẕen bcháḻjḻengake' Dios, na' wnnágake': \p —¡X̱anto' Dios, ga'n ẕen Lo'! Le' nako' Dios, na' beno' ya'abá. Beno' yežlyó nga. Beno' nisdo'. Beno' yógo'te da' zej nnitan' to to latje ka'. \v 25 Ḻo wlazo' Le' bchaḻj Dabí, benne' wen žin chion', na' wzoaḻen Dios Be' La'y ḻe', na' wnné': \q1 ¿Biẕ chen' žongak benách ka' žo'osbé, \q1 na' ẕza' ḻáže'gake' da' bi zej naken chawe'? \q1 \v 26 Bengak benne' wnná bia' ka' žo'osbé ḻo yežlyó nga, \q1 na' gokgak toze benne' blo ka'. \q1 Bží'igake' chio' Le', X̱anto' Dios, \q1 na' ḻezka' che Benne' Criston', Bennen' wžekzo' Le'. \p \v 27 ’Da' li Herodes ḻen Ponsio Pilato, na' benne' zi'to' ka', na' benne' Israel ka', gókgake' toze ḻo yež nga. Bzóagake' Jesús, Ẕi'no' la'y, cheḻa'ale, Bennen' bzoakzo' cheto'. \v 28 Béngake' yógo'te da' wnnó' Le' zga'ale kan góngake', na' goken kan ben chocho' x̱tižo'o kan žaḻa' gaken. \v 29 Na'a, X̱anto', bwia da' ẕchí'igekle' neto', na' ben ga gakto' wechóg ḻaže', nich wchaḻjto' x̱tižo'o, neto' benne' wen žin chio' ka'. \v 30 Ben ga gak yeyonto' benne' yižwé' ka', na' ben ga soaḻen yeḻa' wak ẕen chio' neto', na' ben ga gak gonto' da' ka' góngaken ga yebán ḻáže'to', na' da' ka' gak biá'gaken. Ki gaken dan' Jesús, Ẕi'no' la'y, zóaḻene' neto'. Ka'kze gaken. \p \v 31 Kate' beyóž bcháḻjḻengake' Dios, wẕíz latjen' gan wnníta'gake', na' Dios Be' La'y wzóaḻene' yógo'tegake', na' ḻen yeḻa' wechóg ḻaže' chégake' bcháḻjgake' x̱tiža' Dios. \s1 Žeyóngake' toze da' ka' nápegake' \p \v 32 Benne' zan, benne' žejḻé'gake' che Benne' Criston', toze kan že' yichj ḻáẕdo'gake', na' toze kan béngake'. Nitó benne' ládjwgake' bi wnné' nak cheze' da' nape', san beyóngake' toze da' nápegake'. \v 33 Ḻen yeḻa' wak ẕen, benne' wbás ka' bseḻa' X̱anžo Jesusen', bzoa lígake' kan bebane' Ḻe', na' yeḻa' ži'i ḻaže' che Dios wzóaḻenen yógo'tegake'. \v 34 Nitó benne' bi be byážjele', benne' zoe' ládjwgake'. Yógo'te benne' ka' zoa bi da' nápegake', yežlyó chégake', o lížgake', béte'gaken', na' mežw chen yjwá'gaken', \v 35 na' bdégaken' ḻo na'gak benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston', na' ḻégake' belyisen' chegak benne' ka', benne' zoa bi da' žiažjen chégake'. \v 36 Jwsé, bennen' bzoagak wbás ka' bseḻa' Benne' Criston' yetó le', Bernabé, da' ẕnnan ḻen diža' x̱iža', Benne' Žeyón Ẕene', zoe' ga na'. Nbábḻene' ẕa'só Lebí ka', na' golje' ḻo yežlyó Chipre, da' žen' gachje ḻáwe'le nisdo'. \v 37 Bernabén' bete'e to kwe' yežlyó chie', na' yjwe' mežw chen, na' bdien' ḻo na'gak benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston'. \c 5 \s1 Doḻa' da' ben Ananías tẕen ḻen Safira, ẕo'le' \p \v 1 Zoa to benne' yoble lie' Ananías, na' bete'e to kwe' yežlyó chie'. Ẕo'le', Safira, bénḻene' ḻe' tẕen. \v 2 Bkache' Ananíasen' late' mežw che yežlyón', na' nnezle ẕo'le' dan' bene'. Da' bega'nzen yjwen', na' wloé'en ḻo na'gak benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston', na' wnné': \p —Kíte'ze wẕi'a. \p \v 3 Bedw gože' ḻe': \p —Ananías, ¿wyó'o da' x̱iwe' ḻo yichj ḻaẕdo'o, na' benen ga žénelo' gon ḻáže'lo' Dios Be' La'y, na' bkacho'o che mežw che yežlyó chion'? \v 4 Katen' bga'n yežlyón' ḻo no'o, ¿bi goken chekzo'? Kate' beyóž beto'on, ¿bi wyó'o mežwn' ḻo na'kzo'? ¿Biẕ chen' wžé' yichjo' gono' da' ni? Dios na'kze gónelo' gon ḻáže'lo', kege bénne'ze. \p \v 5-6 Kate' benle Ananíasen' da' ni, ḻa' wbíx̱tie' ḻo yo ba nate'. Naž belbíga'te x̱kwide' ka', na' bchéḻgakbe' ḻe' laže', na' bebéjgakbe' ḻe', na' bejkáche'gakbe' ḻe'. Bžébegak yógo'te benne' ka' béngekle' kan gok da' ni. \p \v 7 Ka chonne hora wdé na', bžin ẕo'le Ananíasen' ga na', na' bi nnezle' dan' goken che benne' byo chien'. \v 8 Naž Bedon' gože' ḻe': \p —Wnná neda'. ¿Kíte'ze wẕi'le che yežlyó chelen'? \p No'len' wnné': \p —O', kíte'ze wẕi'to'. \p \v 9 Naž Bedon' gože' ḻe': \p —¿Biẕ chen' ben toze x̱tíža'le, na' gónelele gon ḻáže'le Dios Be' la'y? Bwia nga. Ná'tege yeḻa'gak x̱kwide' ka', bi' ka' bejkáche'gakbe' benne' byo chion', na' ḻezka' yebéjgakbe' le'. \p \v 10 Naž no'len' ḻa' wbíx̱tie' x̱ni'a Bedon', ba nate'. Katen' beyo'ogak x̱kwide' ka', na' bḻé'egeklbe'-ne' ba nate'. Naž bebéjgakbe'-ne', na' bejkáche'gakbe'-ne' kwit benne' byo chien'. \v 11 Che ḻen yógo'te benách ka' che Dios bžébegake', na' ḻezka' bžébegak yógo'te benne' ka' béngekle' kan gok da' ni. \s1 Benne' wbás ka' žóngake' yeḻa' wak zan \p \v 12 Benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston' béngake' da' zan da' zej nak bian', na' yeḻa' wak ẕen ka' ḻawgak benne' ka'. Bdóbgake' tẕen yógo'tegake' ḻo ẕchil yodo' da' nzin' Ẕchil Che Salomón. \v 13 Ladjw benne' ka', benne' bi žejḻé'gake' che Benne' Criston', bi bežogle nitó benne' gónḻene' ḻégake' toze, na' benne' wláž ka' wdápegake' ḻégake' ba la'ne. \v 14 Naž yebaḻe benne' zan, benne' byo ka', na' no'le ka', bejḻé'gake' che Benne' Criston'. \v 15 Kate' bḻé'egekle benách ka' da' ka' žongak benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston', belx̱óe' benne' yižwé' ka' ḻo blag ka', na' yebaḻe' ḻo da'aze ka', na' yjwá'gake' ḻégake' gan nak kwit nez nich kate' te Bedon' ga na', ẕoḻze chie' cheḻen baḻe benne' yižwé' ka', nich yeyákgake'. \v 16 Ḻezka' bžojgak benách yež gawze ka', na' bžíngake' ḻo yež Jerusalén, zej noe'e benne' yižwé' ka', na' benne' ka' želzake'e dan' zej yoe'e be' x̱iwe' ka', na' beyákgake' yógo'tegake'. \s1 Benne' yodo' ka' žsaka' zí'gake' benne' wbás ka' \p \v 17 Che ḻen bx̱oz blo ḻen benne' yodo' saduseo ka', benne' ka' žónḻengake' bx̱oz blon' tẕen, béx̱wgake' Bedw. \v 18 Naž bx̱oz blon' ḻen benne' ka' žónḻengake' ḻe' tẕen, ḻezka' béx̱wgake' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston', na' bséjwgake' ḻégake' liž ya. \v 19 Naž ḻa' yel na'ze bḻa' to wbás che ya'abá che X̱anžon', na' bsaljwe' liž yan', na' bebeje' ḻégake'. \v 20 Wbasen' gože' ḻégake', na' wnné': \p —Le chej, na' le chejsé ḻo ẕchil yodo', na' le wchaḻjḻen benách ka' nníta'gake' ga na', na' le wzenle ḻégake' kan nak che yeḻa' nban da' zejlí kanne, na' kan gak sí'gaken'. \p \v 21 Kate' béngekle' da' wnná wbasen', na' kate' za' ža'ní' zildo', belyoé'e ḻo ẕchil yodo', na' bsédgekle' benne' ka' nníta'gake' ga na'. \p Ḻa' na'ze bx̱oz blon' ḻen benne' ka' žónḻengake' ḻe' tẕen bdóbgake'. Btóbgake' benne' gole ka' ḻen benne' yodo' wchi'a ḻaže' ka', na' bséḻa'gake' ni'a ná'gake' ka' chjake' liž yan', nich chejx̱í'gake' benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston', dan' žékgekle' ne nníta'gake' ga na'. \v 22 Kate' bžingak ni'a na'gak benne' yodo' ka' ga na', bi bejx̱áka'gake' ḻégake' ḻo liž yan', na' naž beyéjgake', na' bzéngekle' benne' yodo' ka' da' žaken. \v 23 Belyi'e benne' yodo' wchi'a ḻaže' ka', na' wnnágake': \p —Da' li bejx̱áka'to' nyéjwte liž yan', na' benne' ka' žape chí'igaken' wnníta'gake' ga na', san kate' bsáljwton', bi bejx̱áka'to' nitó benne' ḻo yo'on'. \p \v 24 Naž bx̱oz blon' ḻen bx̱oz wnná bia' ka', na' bennen' ẕchi'e ni'a na'gak benne' yodo' ka', kate' béngekle' da' ni, gok zédgekle' dan' bi nnézgekle' gate žin da' žaken. \v 25 Naž bḻa' to benne' ga na'. Bzenle' ḻégake', na' wnné': \p —Le wia nga. Benne' ka' bséjwle liž ya nníta'gake' ḻo ẕchil yodo', na' žsédgekle' benách ka'. \p \v 26 Naž wyéj bennen' ẕchi'e ni'a na'gak benne' yodo' ka' tẕen ḻen ni'a ná'gake' ka', na' béx̱wgake' benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston', san bi be da' ẕia béngake' chégake', dan' bžébegake' benách ka' nníta'gake' ga na' wžé'egake' ḻégake' yej. \v 27 Kate' ba bedjché'gake' benne' wbás ka', bzégake' ḻégake' ḻawgak benne' yodo' wchi'a ḻaže' ka', na' bx̱oz blon' wnnable' ḻégake', \v 28 na' wnné': \p —¿Bi bchi'leto' ḻe'e biž wsédlele benách ka' kan nak che bennen'? Na'a, ba wdisle da' žsédlele dot ḻo yež Jerusalén, na' žénelele yesbága'le neto' ẕia ni'a che yeḻa' got che bennen'. \p \v 29 Naž Bedon' ḻen yezika' benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston', bechébegake', na' wnnágake': \p —Žon byenen wzé nágžeto' x̱tiža' Dios ka x̱tíža'gak benách ka'. \v 30 Ḻe'e betle Jesusen' katen' bda'le-ne' ḻe'e yag kroze, san Dios chegak x̱a x̱to'žo ka' besbane' Ḻe'. \v 31 Jesusen', Dios bzoakze' Ḻe' gan nak blo kwitkze' ḻi ža, nich gake' Benne' Blo, na' Benne' Weslá, na' nich gone' ga yeyát ḻáže'gak benne' Israel ka', nich gak yenít ḻawe' doḻa' da' zej nbage'e. \v 32 Kan nak da' ni, neto' ẕzoa liton', na' ḻezka' Dios Be' La'y ẕzoa lien'. Dios Be' La'y na' nake' Bennen' žseḻa' Dios nich sóaḻene' benne' ka' žóngake' kan ẕnna x̱tiže'e. \p \v 33 Kate' béngekle benne' yodo' wchi'a ḻaže' ka' da' ni, bžá'agake', na' gónegekle' gótgake' benne' wbás ka'. \v 34 Naž Gamaliel, to benne' yodo' fariseo, wzíe' ḻawgak benne' yodo' wchi'a ḻaže' ka'. Benne' ni žákḻi'e da' bchi'le Moisés, na' yógo'te benách ka' žápegake' ḻe' ba la'ne. Gože' ni'a ná'gake' ka' yebéjgake' benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston' ḻí'ale to chi'ido'. \v 35 Naž gože' benne' yodo' wchi'a ḻaže' ka', na' wnné': \p —Ḻe'e, benne' Israel ka', le gape chi'i kwinle kan nak da' žénelele gonle chegak benne' ki. \v 36 Žaḻa' chejsá' ḻáže'le kan gok zgá'atele kate' bžin ža ni zoažo. Bḻa' Teudas, na' ben kwine' ka to benne' blo. Benne' ka' bénḻengake' ḻe' tẕen wbábgake' ka tape gaywá' benne' byo ka'. Benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe bétgake' ḻe', na' góslasgak yógo'te benne' ka' bénḻengake' ḻe' tẕen, na' wẕía yi' yógo'te da' ben bennen'. \v 37 Wdé gok dan', bḻa' Judas, benne' Galilea. Ki bene' katen' gok ža byéla'gak yógo'te benách ka' ḻe'e yiche nich chíẕjwgake' lázgake', na' bénḻengak benne' zan ḻe' tẕen. Ḻezka' bétgake' bennen', na' góslasgak yógo'te benne' ka' bénḻengake' ḻe' tẕen. \v 38 Che ḻen žapa' ḻe'e: le wsán benne' ki, na' bi be gonle chégake'. Cha' dan' ẕnnágake' o dan' žóngake' naken chégakze benách ka', na' kwia yin', \v 39 san cha' zej naken che Dios, bi gak wchinnjlen. ¡Le gape chi'i kwinle bi tíḻ-ḻenle Dios! \p \v 40 Naž béngake' toze diža' ḻen ḻe'. Bḻížgake' benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston', na' bdíngake' ḻégake'. Bchí'igekle' ḻégake' nich bi wzénžegekle' benách ka' kan nak che Jesusen'. Naž bsángake' ḻégake'. \v 41 Benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston' bžójgake' ḻawgak benne' yodo' wchi'a ḻaže' ka', na' žebéḻe'egekle' dan' be' Dios ḻégake' latje wẕáka'gake' dan' zej nake' che Jesusen'. \v 42 Tža tža bsédtezgekle' benách ka', na' bzoa lígake' che Jesús, Benne' Criston', gan nak ḻo ẕchil yodo', na' gan nak ḻo ližgak benách ka'. \c 6 \s1 Ẕbégake' gaže benne' nich gákḻengake' benách yache' ka' \p \v 1 Kate' ža ka', belyán benách ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston'. Benne' judío ka', benne' žejḻé'gake' che Benne' Criston', na' ẕcháḻjgake' diža' griego, wnnégake' chegak benne' judío ka' ẕcháḻjgake' diža' hebreo. Ka' goken dan' bi be bneẕjw no benne' chegak no'le wzebe ka', no'le ka' ẕcháḻjgake' diža' griego, katen' bdísgake' da' gawgak no'le wzebe ka'. \v 2 Naž benne' chežinno wbás ka' bseḻa' Benne' Criston' btóbgake' yógo'te benne' ka' žejḻé'gake' chie', na' belyi'e ḻégake': \p —Bi nak chawe' soato' žize, na' bi wzóa lito' che x̱tiža' Dios, nich gonto' žin wawto' benách ka'. \v 3 Che ḻen, lježto' ka', žaḻa' kwele gaže benne' byo ka' ládjwle ḻe'e nich ko'ožo ḻo ná'gake' žin ni. Benne' byo ka', žon byenen gákgake' benne' ka' žápegak yógo'te benách ka' ḻégake' ba la'ne. Žaḻa' gákgake' benne' žejní'il ka', na' nak bia' Dios Be' La'y zóaḻene' ḻégake'. \v 4 Neto' wcháḻjḻentezto' Dios, na' wsedlto' benách ka' x̱tiže'e. \p \v 5 Wyáz ḻáže'gak yógo'tegake' da' ni, na' wžégake' Esteban, to benne' dot ḻaže'e žejḻi'e che Benne' Criston', na' zoaḻen Dios Be' La'y ḻe'. Ḻezka' wžégake' Lip, na' Prókoro, na' Nikanor, na' Timón, na' Parmenas, na' Nikolás, to benne' yež Antiokía, benne' zga'ale bche'e kan žone' nich wká'n ẕene' Dios kan žongak benne' judío ka'. \v 6 Naž bzégake' benne' ka' wžégake' ḻawgak benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston'. Benne' wbás ka' bx̱oa ná'gake' ḻégake', na' wnnábgekle' Dios gákḻene' ḻégake'. \p \v 7 Wzeže x̱tiža' X̱anžon', na' belyanḻe'e benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston', benne' ka' nníta'gake' ḻo yež Jerusalén. Ḻezka' benne' zan, bx̱oz judío ka', wẕí' ḻo ná'gake' da' žejḻe'žo che Benne' Criston'. \s1 Želzene' Esteban \p \v 8 Naž Esteban, zoaḻen yeḻa' wak che Dios ḻe', dan' bde Dios ḻo ne'e, bene' da' ka' žóngaken ga žebán ḻáže'žo, na' da' ka' zej nak bian', da' ka' bene' ḻawgak benne' wláž ka'. \v 9 Naž bžojgak baḻe benne' ka' zej nbabe' yo'o gan ẕdobgak benne' judío ka' nich yéngekle' x̱tiža' Dios, yo'on' nzin' Yo'o Chegak Benne' Ka' Biž Zej Ndo'e. Ḻezka' benne' ka' zej nžoje' yež Sirene, na' yež Alejandría, na' gan nbab Silisia, na' gan nbab Asia, béngake' benne' ka' tẕen. Benne' ki wdíḻ díža'gake' ḻen Esteban na'. \v 10 Bi bzoele x̱tíža'gake', dan' bchaḻj Esteban na' ḻen yeḻa' žejní'il dan' bneẕjw Dios Be' La'y ḻe'. \v 11 Naž bdíẕjwgake' benne' wen ḻaže' ka', nich nnágake': “Neto' benlto' da' ẕnna Esteban na', ẕnnie' che Moisés, na' che Dios.” \v 12 Ka' goken, benne' ki béngake' ga bža'agak benne' wláž ka'. Ḻezka' béngake' ga bža'agak benne' gole ka', na' benne' yodo' wsedle ka'. Yógo'te benne' ki belbía di'e Esteban na'. Béx̱wgake' ḻe', na' bché'gake' ḻe' ḻawgak benne' yodo' wchi'a ḻaže' ka'. \v 13 Ḻezka' bnníta'gake' ḻáwgake' baḻe benne' ka' nich nnágake' da' wen ḻaže', na' wnnágake': \p —Bi zoa ži benne' ni ẕnnie' che yodo' la'y nga, na' che da' bchi'le Dios žo'o. \v 14 Benlto' da' wnná benne' ni kan gon Jesús, benne' Nasaret. Wnné' wchinnje' yodo' ni, na' wché'e da' ka' žónteze žonžo, da' ka' bchi'le Moisés žo'o. \p \v 15 Naž benne' yodo' wchi'a ḻaže' ka' ḻen yógo'te benne' ka' žé'gake' ga na', bwíagake' Esteban na', na' bḻé'egekle' ḻawe', da' ẕnnan' kan ẕnna' ḻaw to wbás che ya'abá che Dios. \c 7 \s1 Da' bchaḻj Esteban ḻawgak benne' yodo' ka' \p \v 1 Naž bx̱oz blo wnnable' Esteban, na' wnné': \p —¿Nakkze ki? \p \v 2 Bechebe Esteban, na' wnné': \p —Ḻe'e, benne' gole ka', na' ḻe'e, ljéža'do' ka'. Le wzé nag da' yapa' ḻe'e. Dios, Benne' ẕente, bḻoe'e ḻawe' gan wzóa Bran, x̱ažo wdé na', katen' wzóe' gan nbab Mesopotamia, zga'ale kate' bejsóe' ḻo yež Harán. \v 3 Dios gože' ḻe': “Bžoj lažo', na' bkwasḻen biche' lježo' ka', na' wyéj ḻo yežlyó da' wḻoe'elan' le'.” \v 4 Naž bžoj Bran na' gan nbab Mesopotamia, da' naken yežlyó chegak benne' Kaldea ka', na' bejsóe' ḻo yež Harán. Ḻo yežen' got x̱a Bran na', na' ḻe' bekwase' ga na', na' Dios bchi'e ḻe' ḻo yežlyó nga, gan zoažo na'a. \v 5 Dios bi bi'e ḻe' latje gak yežlyó nga chie'. Bi bneẕjwe' Ḻe' ni láte'ze gan soe' ḻo yežlyó nga, san Dios bchebe ḻaže'e wneẕjwe' Ḻe' yežlyó nga, na' te gat Bran na', na' gaken chegak ẕa'sóe' ka', ḻa'kze bi na' soa nitó x̱kwide' chie'. \v 6 Ḻezka' Dios gože' Bran na': “Chjak ẕa'só' ka' gan nak ḻo yežlyó chegak benne' zi'to' ka', na' ẕa'só' ka' gákgake' ka benne' zi'to' ka' ga na'. Benne' yežlyón' ka' góngake' ẕa'só' ka' benne' ndo'w ka'. Wsaka' zí'gake' ḻégake' tape gaywá' yiz.” \v 7 Ḻezka' Dios gože' ḻe': “Neda' wsaka' zi'a benne' yežlyón' ka' gan ẕa'só' ka' gákgake' benne' ndo'w ka', na' te na' žójgake' ga na', na' wká'n ẕéngake' neda' ḻo yežlyó nga.” \v 8 Dios bénḻene' Bran na' to diža' da' ẕka'n chawen', na' gože' ḻe' choge' ḻo beḻa' chegak benne' byo ka' nníta'gake' liže' to da' gak bian' nzi' ḻo ná'gake' dižan' da' ẕka'n chawen'. Wdé na' gok Bran na' x̱a Isaak, x̱kwide' byo chien', na' katen' ba zejbe' x̱ono' ža, bchoge' ḻo beḻa' chebe' dan' nak bian'. Isaak na', ḻezka' bene' che Jakob, x̱kwide' byo chie', na' ḻezka' ben Jakob chegak chežínnote x̱kwide' byo chie', benne' ka' gókgake' x̱a wdé chegak chežinno kwe' lježgak benne' Israel ka'. \p \v 9 ’X̱a wdé chežo ka', ḻo yeḻa' ẕge'el chégake', béte'gake' x̱kwide' Jwsé, bi' bíche'gake', ḻo na'gak benne' ka' bejché'gake'-be' ḻo yežlyó Ejipto. Dios wzóaḻene' x̱kwide' Jwsén', \v 10 na' beslé'-be' ḻo da' goken chebe'. Dios bneẕjwe' yeḻa' žejní'il chebe', da' benen ga wyáz ḻaže' benne' Faraón ḻebe'. Benne' Faraón wnná bi'e lo yežlyó Ejipto, na' ḻe' bdie' ḻo na' x̱kwide' Jwsén' yeḻa' wnná bia', nich nna bia'be' benách Ejipto ka' ḻen yógo'te benne' ka' wnníta'gake' ližkze Benne' Faraón na'. \p \v 11 ’Naž gokḻe'e wbín dot ḻo yežlyó Ejipton', na' gan nbab Kanaán nga, na' wẕáka'gak yógo'te benne' ka' wnníta'gake' ža na'. Bi bžeḻ da' gawgak x̱a wdé chežo ka'. \v 12 Kate' benle Jakob de ẕoa' stribe ḻo yežlyó Ejipton', bseḻe'e ẕi'ne' byo ka' ga na', benne' ka' zej nake' x̱a wdé chežo ka'. Ka' goken da' nežw chi'i jake' ga na'. \v 13 Kate' da' chope chi'i jake' ḻo yežlyó Ejipton', ben Jwsé na' ga beyónbia'gak benne' biche'e ka' ḻe'. Ka' goken, wnnezle benne' Faraón no benne' ka' zej nake' biche' Jwsén'. \v 14 Naž Jwsén' bseḻe'e diža', na' bene' ga bḻa' Jakob, benne' nake' x̱e', ga na', tẕen ḻen biche' lježe' ka', benne' ka' gókgake' chonnḻalj chi benne' ka'. \v 15 Ka' goken, wzóa Jakob ḻo yežlyó Ejipto, gan gote' ḻe', na' ḻezka' gotgak x̱a wdé chežo ka' ga na' kate' bza'a ža chégake'. \v 16 Katen' got to to x̱a wdé chežo ka', na' ẕa'sógake' ka' yjwá'gake' ḻégake' ḻo yežlyó che bennen' lie' Sikem, na' bkáche'gake' ḻégake' ḻo yežw ba ka' ḻo blojen' da' go'w Bran ḻo na'gak ẕi'n Hemor, benne' nake' ẕi'n Sikem na'. \p \v 17 ’Kate' ba wdé yiz zan, na' bžin ža žaḻa' gak da' bchebe ḻaže' Dios, dan' ben choche' x̱tiže'e gone' che Bran na'. Belyán benne' ka' zej nbabe' chežinno kwe' ẕa'só Israel, na' gókgake' benne' zanḻe'e katen' wnníta'gake' ḻo yežlyó Ejipton'. \v 18 Naž bḻa' benne' yoble, benne' wnná bi'e ḻo yežlyó Ejipton', na' batkle benle' kan nak da' ben Jwsé, bennen' gókḻene' benne' Ejipto ka'. \v 19 Benne' wnná bian' ben ḻáže'le' x̱a x̱to'žo ka'. Bsaka' zi'e ḻégake', na' bene' ga bsángake' x̱kwide' byodo' ka' chégake', nich gátgakbe'. \v 20 Ḻa' ža na'ze golj x̱kwide' Moisés, na' wyáz ḻaže' Dios ḻebe'. Dot chonne byo' x̱a x̱na'be' besgole'-be' lo yo'o lížgake'. \v 21 Kate' bžin ža žaḻa' wsangak x̱a x̱na' x̱kwide' Moisés na' ḻebe' nich gatbe', na' bḻa' bi' no'le che benne' Faraón gan belka'ne'-be', na' bejx̱i'e-be', na' besgole'-be' ka x̱kwide' chekze'. \v 22 Ka' goken, bsedle x̱kwide' Moisés na' yógo'te da' žakgak benne' Ejipto ka', na' gókḻe'ebe' ẕen ḻo da' wnnabe', na' ḻo da' benbe'. \p \v 23 ’Kate' ba zej x̱kwide' Moisés na' chopḻalj yiz, wnná ḻáže'be' chejwíabe' benne' wláž chebe' ka', benne' Israel ka'. \v 24 Kate' bžinbe' gan nníta'gake', bḻe'elbe' to benne' Ejipto, žsaka' zi'e to benne' wláž chebe'. Naž gókḻenbe' benne' wláž cheben', na' betbe' benne' Ejipton'. Ka' goken, x̱kwide' Moisés na' bezi'be' wzón bennen' ḻo wláz benne' wláž cheben'. \v 25 Gokle Moisés na' chejní'igekle benne' lježbe' ka' gon Dios ga yeslabe' ḻekzbe' ḻégake', san ḻégake' bi bejní'igekle'. \v 26 Ža chope ža na' bejx̱áka'be' yechope benne' Israel ka', na' želdiḻe', na' gónelbe' wzóa žibe' ḻégake', na' gožbe' ḻégake': “Ḻe'e nak biche' lježle. ¿Biẕ chen' žsaka' zi'le biche' lježle?” \v 27 Naž bennen' žone' lježe' da' ẕia bžige'e x̱kwide' Moisés na', na' wnné': “¿Noẕkze benne' bzoe' le' nich nna bi'o neto', na' wchi'a ḻažo'o da' žonto'? \v 28 ¿Žénelo' goto' neda' kan beno' neje, beto' benne' Ejipton'?” \v 29 Kate' benle x̱kwide' Moisés na' da' ni, naž bẕonnjbe' ga na', na' bejsoabe' ḻo yežlyó Madián gan wzoabe' ka to benne' zi'to'. Ḻo yežlyó Madián na' bchag ná'ḻenbe' to x̱kwide' no'le ḻo yežen', na' goljgak chope x̱kwide' byo chie'. \p \v 30 ’Kate' ba wdé chopḻalj yiz wzóe' ga na', na' kate' zoe' gan nak ḻo latje dach, da' zoan ḻaw ya'a da' nzin' Sinaí, na' bḻoe'e ḻaw to wbás che ya'abá ḻo yi' che yag yéche'do' da' žeyen. \v 31 Kate' Moisés na' bḻe'ele' yin', bebanle', na' wbige'e gawze nich ḻe'elen' binlo, na' benle' chi'i X̱anžon'. \v 32 X̱anžon' gože' ḻe': “Neda' naka' Dios chegak x̱a wdé chio' ka'. Naka' Dios che Bran, na' Dios che Isaak, na' Dios che Jakob.” Naž Moisés na', ḻo yeḻa' ẕžebe chie' wẕízeḻi'e, na' biž bežogle' wien'. \v 33 X̱anžon' gože' ḻe': “Wléj ẕelo' ni'o, dan' nak la'y gan zo' dan' zoakza' neda', Dios, nga. \v 34 Da' li ba bḻe'ela' da' želzaka' benách chia' ka', benne' Israel ka' nníta'gake' ḻo yežlyó Ejipto, na' ba benla' želbeže nyáche'gake'. Betja', na' zoa' nga nich yeslá' ḻégake'. Da na'a, seḻa'a le' ḻo yežlyó Ejipton'.” \p \v 35 ’Ḻa'kze benne' wláž ka' che Moisés na' bzóagake' ḻe' cheḻa'ale, na' wnnágake': “¿Noẕkze benne' bzoe' le' nich nna bi'o neto', na' wchi'a ḻažo'o da' žonto'?” san Dios bseḻe'e ḻe' nich gake' benne' wnná bia', na' benne' weslá, kan wbás che ya'abán' gože' Moisés na' gan wzóe', katen' bḻoe'e ḻawe' ḻo yag yéche'don' da' žeyen. \v 36 Moisés nikze bebeje' benne' wláž chežo ka' ḻo yežlyó Ejipton'. Ka' goken, bene' da' ka' béngaken ga bebán ḻáže'gekle benách ka', na' ḻezka' da' ka' gok biá'gaken, da' ka' bene' ḻo yežlyón'. Ḻezka' bene' ḻo nisdo' da' nzin' Nisdo' X̱na, na' ḻezka' bene' ḻáwgake' chopḻalj yiz gan nak ḻo latje dach. \v 37 Moisés na'kze gože' benne' Israel ka', na' wnné': “X̱anžo Dios seḻe'e to Benne' chele, Benne' galje' ladjw biche' lježle ka', na' gake' Benne' wchaḻje' ḻo wláz Dios. Seḻe'e Ḻe' chele kan bseḻe'e neda'. Ḻekze' žon byenen wzé nagle-ne'.” \v 38 Ḻezka' Moisés na'kze wzóaḻene' benne' ka' bdóbgake' che Dios ḻo latje dach, na' benḻen wbás che ya'abán' ḻe' tẕen, wbasen' bcháḻjḻene' ḻe' ḻaw Ya'a Sinaí na'. Moisés na' wzóaḻene' x̱a x̱to'žo ka', na' Dios bdie' ḻo ne'e diža' la'y chie', da' ẕloe'elen kan gak gata' yeḻa' nban chegak benách ka', na' bde Moisés na' dižan' ḻo na'gak ẕa'sógake' ka' na' zejte ža zoažo na'a. \p \v 39 ’Bi gónegekle x̱a x̱to'žo ka' góngake' da' bchi'le Moisés na' ḻégake', san bzóagake' ḻe' cheḻa'ale, na' gónegekle' yeyéjgake' ḻo yežlyó Ejipton'. \v 40 Katen' wzóa Moisés na' ḻaw Ya'a Sinaí na', ḻégake' belyi'e Aarón, benne' biche' Moisés na', na' wnnágake': “Žénelto' gono' dios ka' cheto', lo'a ka', nich chjaken ḻawto'. Bi nnezlto' bi gok che Moisés, bennen' bebeje' neto' ḻo yežlyó Ejipto.” \v 41 Naž béngake' to beždo' da' naken ya oro, na' bétgake' to ẕíla'do', na' bdégake'-ba' ḻaw beže oron', na' béngake' lni ḻaw bežen' dan' béngake'. \v 42 Che ḻen Dios bsane' ḻégake', na' wléj yichje' ḻégake'. Naž bka'n ẕéngake' yi' ka' da' zej nnitan' ya'abá. Kan nak da' ni nyejw ḻe'e yiche kan wnnagak benne' ka' bcháḻjgake' ḻo wláz Dios, da' ẕnnan: \q1 Ḻe'e, benne' Israel ka', \q1 ¿wlo'ole ḻawa' neda' bia beže ka', \q1 bia ka, betle-ba', na' bzeyle-ba', \q1 dan' benle ḻo latje dach chopḻalj yiz? \q1 \v 43 Bi wlo'ole-ba' ḻawa' neda', \q1 san bia'le Molok, lo'a chelen'. \q1 Ḻezka' bia'le to da' naken ka belj ya'abá da' nzin' Dios Refán, \q1 dan' bzoale ka dios chele. \q1 Da' ka' gókgaken lo'a chele ka'. \q1 Ḻe'ekze béngaklen nich bka'n ẕenle ḻégaken. \q1 Che ḻen, yebeja' ḻe'e ḻo yežlyó chele, \q1 na' wchi'a ḻe'e zí'to'že gan že' yežlyó Babilonia. \p \v 44 ’Katen' wnníta'gak x̱a x̱to'žo ka' ḻo latje dach, na' gota' to yo'o laže' chégake' gan wdape chí'igake' da' bchi'le Dios, dan' gok bian' Dios wzóaḻene' ḻégake'. Béngake' yo'o lažen' kan Dios gože' Moisés gonen', katen' gože' ḻe' gonen' kan nak dan' bḻe'ele', da' bḻoe'el Dios ḻe' ḻaw ya'a na'. \v 45 Ḻezka' bdégake' yo'o lažen' ḻo na'gak ẕí'ngake' ka' na' zejte ža na' x̱a x̱to'žo ka' bedjwá'gaken' ḻo yežlyó nga, katen' wzoaḻen Josué ḻégake', na' beká'agake' yežlyón' ḻo na'gak benách zi'to' ka', benne' ka' blag Dios ḻawgak x̱a x̱to'žo ka'. Ki béngake' yiz zan kate' bžinte ža wzóa Dabí. \v 46 Dios wyáz ḻaže'e Dabín', na' ḻe' wnnable' Diosen' we'e ḻe' latje gone' to yo'o gan soa Dios che Jakob. \v 47 Diosen' bi bi'e ḻe' latje, san Salomón, ẕi'n Dabín', bene' to yo'o che Diosen'. \v 48 Ki bene', ḻa'kze bi zoa Dios, Benne' wak ẕenḻe'e, to ḻo yodo' da' bengak benách ka'. Kan nak da' ni wnná to benne' bchaḻje' ḻo wláz Dios, katen' wnné': \q1 \v 49 Ya'abá chia' naken ga ži'a ẕnna bi'a \q1 na' yežlyó naken ga ẕzoa' ni'a. \q1 Ki wnná X̱anžon': ¿Gonkzle ḻe'e to liža'? \q1 ¿Zoakze to latje gan žon byenen yezí' ḻaža'a? \q1 \v 50 ¿Kege ḻen na'kza' bena' yógo'te da' ki? \p \v 51 Naž Esteban na' gože' benne' yodo' wchi'a ḻaže' ka', na' wnné': \p —Ḻe'e, benne' choch ḻaže' ka', bi be žazen ḻo yichj ḻáẕdo'le. Nak zižje yichj ḻáẕdo'le kan žak chegak benách ka' bi zej nónbi'e Dios. Ẕží'itezle che Dios Be' La'y. Kan bengak x̱a x̱to'le ka', ḻezka' žonle ḻe'e. \v 52 X̱a x̱to'le ka' wžía ḻáže'gake' yógo'te benne' ka' bcháḻjgake' ḻo wláz Dios. Ḻezka' bétgake' benne' ka' wnnágake' zga'ale kan žaḻa' ḻa' Benne' Criston', Benne' Chawe', na' na'a, katen' bḻa' Benne' Chawen', ḻe'ekze betle-ne' ḻen na'gak benne' ka' bdá'gake' Ḻe' ḻe'e yag kroze. \v 53 Ḻe'ekze nzi' ḻo na'le da' bsedle Dios, dan' bdegak wbás che ya'abá ka' ḻo na'gak x̱a x̱to'le ka', san bi žonle kan ẕnnan. \s1 Žótgake' Esteban \p \v 54 Kate' benne' yodo' wchi'a ḻaže' ka' béngekle' da' ki, naž bžá'aḻe'egake' Esteban, na' ḻo yeḻa' ẕža'a chégake' ḻe' bx̱ej láygake'. \v 55 Naž Esteban na' bwie' ya'abale, na' zoaḻen Dios Be' La'y ḻe', bḻe'ele' latje baní' gan zoa Dios, na' ḻezka' Jesusen', zie' kwit ḻi ža che Dios gan nak blo. \v 56 Naž wnné': \p —Le wia nga. Ẕḻe'ela' nyaljw ya'abá, na' ze Benne' Golje' Benách kwit ḻi ža che Dios. \p \v 57 Naž benne' yodo' wchi'a ḻaže' ka' bséjwgake' nággake', na' wžéžeya'agake' zižje, na' tẕen belbága'gake' ḻe'. \v 58 Wléjgake' ḻe' na'le žoa'a yežen', na' bžé'egake' ḻe' yej. Benne' ka' besbága'gake' Esteban na' ẕia bségake' laže' želx̱óa yéngake' gan nak x̱ni'a to benne' lie' Saulo katen' bžé'egake' Esteban na' yej. \v 59 Kate' ne ẕžé'egake' Esteban na' yej, ḻe' bḻiže' Dios, na' wnné': \p —X̱ana' Jesús. Wẕí' be' nakkza'. \p \v 60 Naž byechwe', na' bzoa ẕibe'. Wnníe' zižje, na' wnné': \p —X̱an. Bi yesbago'o ḻégake' doḻa' ni. \p Kate' beyóž bchaḻje' da' ni, na' gote'. \c 8 \s1 Saulo ẕbia ḻaže'e benách ka' che Benne' Cristo \p \v 1-3 Saulo bénḻene' tẕen benne' ka' bétgake' Esteban. \p Ḻa' na'ze benne' ka' ẕka'n ẕéngake' Dios, na' žejḻé'gake' che Jesusen', biá'gake' Esteban, na' bejkáche'gake' ḻe'. Belbéžeḻi'e chie'. \p Kate' ža ka' benne' judío ka', benne' ka' bi žejḻé'gake' che Jesusen', belbía ḻáže'ḻi'e benách ka' che Benne' Criston', benne' ka' zej nnite'e ḻo yež Jerusalén. Ḻezka' Saulo wžía ḻaže'e benne' ka' žejḻé'gake' chie' Ḻe'. Wyoé'e lížgake' ka', na' bex̱we' benne' byo ka', na' no'le ka', na' bsejwe' ḻégake' liž ya. \p Naž yeláte'ze ka bdachgak benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston', belgáseḻase' dot gan nbab Judea, na' gan nbab Samaria, na' ḻégakze benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston' bgá'ngake' ḻo yež Jerusalén. \s1 Ẕžin diža' chawe' gan nbab Samaria \p \v 4 Benne' ka' belgáseḻase' jake' yógo'te latje, na' bzégake' diža' chawen'. \v 5 Naž Lip, to benne' žónḻene' tẕen benne' ka' belgáseḻase', wyeje' gan nbab Samaria, na' bzoa lie' che Benne' Criston'. \v 6 Bdobgak benách Samaria ka', na' dot ḻáže'gake' bze nággake' da' wnná Lipen', dan' béngekle' x̱tiže'e, na' bḻé'egekle' da' zej nak bia' ka' da' žone'. \v 7 Ka' goken, dan' bene' ga bežojgak be' zan, be' x̱iwe' ka' zej yo'o benách ka', na' belbéžeya'an zižje, na' beyakgak benne' zan, benne' yižwé' ka', benne' ka' bi gok sá'gake', na' benne' ka' gok nyokgak ni'a ná'gake'. \v 8 Ka' goken, bebégekle benne' ka' nníta'gake' ḻo yežen'. \p \v 9 Wzóa to benne' lie' Smon ga na'. Nake' benne' zga'ale goke' benne' wžá' wnné ya'a ḻo yežen', na' ben ḻáže'le' benne' Samaria ka', na' ḻekze' wnné' nake' benne' wak ẕente. \v 10 Yógo'te benne' ka' bze nággake' che benne' ni, gan ẕzo ḻaw benne' gax̱jw ka', na' zejte benne' blo ka', na' wnnágake': “Benne' ni, nzi' ḻo ne'e yeḻa' wak ẕen che Dios.” \v 11 Ka' goken, wdápegake' ḻe' ba la'ne, dan' scha ba ben ḻáže'le' ḻégake' ḻen yeḻa' wžá' wnné ya'a chie'. \p \v 12 Kate' bejḻé'gake' da' bzoa li Lipen' che diža' chawen' kan ẕnna bia' Dios, na' kan nak che Jesús, Benne' Criston', naž bezóagake' nis, benne' byo ka', na' no'le ka'. \v 13 Ḻezka' Smon na' bejḻi'e che Jesusen', na' bezóe' nis, na' wdáteze' tẕen ḻen Lipen'. Kate' bḻe'ele' yeḻa' wak ẕen ka' da' zej nak bian' da' žon Lipen', bebanle Smon na'. \p \v 14 Kate' benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston', benne' ka' nníta'gake' ḻo yež Jerusalén, béngekle' kan goken, benne' ka' zej nbabe' Samaria ba nzi' ḻo ná'gake' x̱tiža' Dios, naž bséḻa'gake' Bedw ḻen Ẕwa ga na'. \v 15 Kate' Bedon' ḻen Ẕwan' bžíngake' ga na', naž góta'yoegekle' Dios ḻo wláz benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston', nich yedjsoaḻen Dios Be' La'y ḻégake'. \v 16 Kate' bžinte ža na', bi na' yedjsoaḻen Dios Be' La'y ḻégake'. Bezóazegake' nis nich gákgake' toze ḻen X̱anžo Jesusen'. \v 17 Naž Bedon' ḻen Ẕwan' belx̱óa ná'gake' benne' Samaria ka'. Góta'yoegekle' Dios, na' bedjsoaḻen Dios Be' La'y ḻégake'. \p \v 18 Kate' bḻe'el Smon, bennen' goke' wžá', dan' goken katen' benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston' belx̱óa ná'gake' benách ka', bedjsoaḻen Dios Be' La'y ḻégake', na' gónele' chiẕjwe' ḻégake' mežw, \v 19 na' gože' ḻégake': \p —Benn yeḻa' wak ni chia', nich kate' x̱oa na'a nóte'teze benne', yedjsoaḻen Dios Be' La'y ḻe'. \p \v 20 Naž Bedon' gože' ḻe', na' wnné': \p —Kwia yi' mežw chion' tẕen ḻen le', dan' žeklo' ḻen mežw si'o yeḻa' wak che Dios. \v 21 Bi nako' zi gónḻeno' da' ni tẕen, dan' yichj ḻaẕdo'o bi naken chawe' ḻaw Dios. \v 22 Beyát ḻaže' che da' kegle da' žono', na' góta'yoele Dios, cha' yenít ḻawe' chio' da' ni da' ẕza' ḻažo'o. \v 23 Ẕḻe'ela' nbago'o ẕia, na' nžejo' ḻo yeḻj che da' x̱iwe'. \p \v 24 Naž beží'i Smon na', na' gože' ḻégake': \p —Le wḻíž Dios, na' le gáta'yoele X̱anžon' ni'a chia' neda' nich bi gak chia' nitó da' ba wnnale. \p \v 25 Kate' Bedon' ḻen Ẕwan' beyóž bzoa lígake' che Benne' Criston', na' bsédgekle' x̱tiža' Dios ḻo yežen', naž ḻezka' bcháḻjgake' che diža' chawen' gan zej nnita' da' zan lažgak benne' Samaria ka', na' wdé na' beyéjgake' ḻo yež Jerusalén. \s1 Lip ẕcháḻjḻene' to benne' nbabe' yežlyó Etiopía \p \v 26 Naž to wbás che ya'abá bcháḻjḻene' Lip, na' gože' ḻe': \p —Wzó ža', na' wyéj zaka' gan ẕde wbíž byo' zag ka'. Žino' gan ẕḻa' nez da' zejen Jerusalén, na' zejten yež Gasa, nezen' ẕden latje dach. \p \v 27 Naž wyó'o Lipen' nez, na' zeje' ḻo nezen', na' bejchage' to benne' nbabe' yežlyó Etiopía, benne' wbíž. Ḻo yežlyó Etiopía na' nake' benne' blo ḻaw Kandase, no'len' ẕnna bi'e benách Etiopía ka', na' žape chi'i benne' ni yógo'te yeḻa' wnni'a che no'len', dan' žen' liže'. Wyéj benne' ni ḻo yež Jerusalén nich bka'n ẕene' Dios. \v 28 Na'a, zeyeje' laže', na' ži'e ḻo karret chie', na' žoḻe' da' nyejw ḻe'e yiche kan wnná Isaías, bennen' bchaḻje' ḻo wláz Dios ža ni'te. \v 29 Naž Dios Be' La'y gože' Lipen', na' wnné': \p —Wbiga' gan zej karreten', na' wyéjḻenen. \p \v 30 Kate' ba wbiga' Lipen' ga na', benle' che benne' wbižen'. Žoḻe' da' nyejw ḻe'e yiche dan' wnná Isaíasen'. Lipen' gože' ḻe': \p —¿Žejni'ilo' dan' žoḻo'? \p \v 31 Beží'i benne' Etiopía na', na' wnné': \p —¿Nakx̱ gak chejni'ilan' cha' bi zoa no benne' wzejni'ile' neda'? \p Naž góta'yoele' Lipen' kwene', na' kwé'ḻene' ḻe' tẕen ḻo karreten'. \p \v 32 Dan' nyejw ḻe'e yiche dan' žoḻe', ẕnnan ki: \q1 Ka to ẕíla'do', \q1 bché'gake' Ḻe' nich gótgake' Ḻe', \q1 na' ka ẕíla'do', \q1 bia bi ẕbéžeba' kate' ẕchóggake' yícha'ba', \q1 ḻezka' ben Ḻe', bi bsaljw žoe'e, na' bi be wnné'. \q1 \v 33 Bzóagake' Ḻe' cheḻa'ale, \q1 na' bi biá'gake' latje no benne' wchi'a ḻaže'e Ḻe'. \q1 ¿Noẕkze benne' gak wḻoe'ele' ẕia da' zej nbaga' benne' wláž chie' ka'? \q1 Ḻégakkze' bétgake' Ḻe'. \p \v 34 Naž benne' wbižen' wnnable' Lipen', na' gože' ḻe': \p —Žáta'yoela' le' wzejni'ilo' neda'. ¿Noẕ benne' wnná bennen' bchaḻje' ḻo wláz Dios da' ni kan nak chie'? ¿Bchaḻje' chekze', o che benne' yoble? \p \v 35 Naž ḻen ḻa' diža' nize wzó ḻaw Lipen', na' bzejni'ile' ḻe' diža' chawen' kan nak che Jesusen'. \v 36 Katen' zej yoe'e nez zjake', bžíngake' gan de nis. Naž benne' wbižen' gože' Lipen', na' wnné': \p —Bwia nga. Že' nis nga. ¿Wakkze yezóa' nis? \p \v 37 Lipen' gože' ḻe': \p —Cha' žejḻi'o dot ḻažo'o, gak yezó' nis. \p Ḻe' beži'e, na' wnné': \p —Žejḻi'a che Jesús, Benne' Criston', nake' Ẕi'n Dios. \p \v 38 Naž wleke' karret chien' žize, na' žoptie' bétjgake', na' wyázgake' ḻo nisen'. Naž Lipen' bezóe' benne' wbižen' nis. \v 39 Kate' bežójgake' ḻo nisen', Dios Be' La'y bechi'e Lipen', na' biž bḻe'el benne' wbižen' ḻe'. Naž beyoé'e nezen', zeyeje', na' žebele'. \v 40 Kate' ba žakbe'el Lipen', ba zoe' ḻo yež Asoto. Wdíe' yógo'te yež ka' zej nnitan' ga na', na' bchaḻje' diža' chawen' ga bžintie' ḻo yež Sesarea. \c 9 \s1 Saulo žeyake' che Benne' Cristo \p \v 1 X̱akte na' bi bsan Saulo ẕbia ḻaže'e benne' ka' žejḻé'gake' che X̱anžon', na' gónele' gote' ḻégake'. Nich gone' ki wyeje' ḻaw bx̱oz blo, \v 2 na' wnnable' ḻe' gone' to yiche wnná bia' da' chjo'e ḻawgak benne' wnná bia' ka' chegak yo'o ka' gan ẕdobgak benne' judío ka' nich yéngekle' x̱tiža' Dios, benne' ka' nníta'gake' ḻo yež Damasko, na' cha' chejx̱ake'e benne' byo ka', o no'le ka' ga na', benne' žejḻé'gake' che Jesusen', na' gak yechi'e ḻégake' zej nžeje' ḻo yež Jerusalén. \v 3 Kate' Saulon' ḻen benne' ka' žónḻengake' ḻe' tẕen, ne zej yoe'e nezen' zjake', na' kate' za' žíngake' ḻo yež Damaskon', ka' gaze wza'ni'ḻe'e to baní' da' zan' ya'abá, dan' wza'nín' gan zjake'. \v 4 Naž Saulon' bgo'ne' ḻo yo, na' benle' chi'i to benne' ži'e ḻe': \p —Saulo, Saulo, ¿biẕ chen' ẕbia ḻažo'o neda'? \p \v 5 Saulo wnnable' Ḻe', na' wnné': \p —¿Noẕ Le', X̱an? \p Ḻe' wnné': \p —Naka' Jesús na'kze, Bennen' ẕbia ḻažo'o. Žsaka' zi' kwino', dan' ẕži'o chia'. Žak chio' kan žak che beže, bia žsaka' zi' kwinba' kate' ẕlibba' yag ntoche' da' žóngekle'-ba' zi'. \p \v 6 Naž Saulon' wẕízḻi'e, na' bžebe'. Wnné': \p —X̱an, ¿biẕ žénelo' gona'? \p X̱anžon' gože' ḻe': \p —Wyase, na' wyáz ḻo yežen', na' seḻa'a to benne' gan so', benne' wzenle' le' da' žaḻa' gono'. \p \v 7 Bžébegak benne' ka' zjákḻene' Saulon' tẕen, dan' béngekle' chi'in', ḻa'kze bi bḻé'egekle' nitó benne'. \v 8 Naž beyás Saulon', na' kate' bx̱á' yej ḻawe', bi be ẕḻe'ele'. Che ḻen béx̱wgake' ne'e, na' bché'gake' ḻe' ḻo yež Damaskon'. \v 9 Saulon' wzóe' ga na' chonne ža nchoḻ yej ḻawe', na' bi be we'j bdawe'. \p \v 10 Ḻezka' Ananías, to benne' žejḻi'e che Benne' Criston', zoe' ḻo yež Damaskon', na' X̱anžon' bḻoe'e ḻawe' gan zoe' ḻo da' bḻe'e dáwe'le', na' gože' ḻe': \p —Ananías. \p Ḻe' bechebe', na' wnné': \p —Zoa' nga, X̱an. \p \v 11 X̱anžon' gože' ḻe': \p —Wzó ža', na' wyéj gan nak nezen' nzin' Nez Ḻi, na' ḻo liž Judas wnnáb cha' zoa Saulo, benne' Tarso, ga na'. Žáta'yoele' Dios ḻo yo'on'. \v 12 Ba bḻe'e dáwe'le' za' to benne' lie' Ananías, na' choe'e gan zoe', na' x̱oa ne'e ḻe' nich yeyaljw yej ḻawe'. \p \v 13 Naž beží'i Ananías na', na' gože' Ḻe': \p —X̱an, benne' zan ba bzéngekle' neda' kan žon bennen', dan' benḻe'e da' ẕia chegak benne' ka' žejḻé'gake' chio', benne' ka' nníta'gake' Jerusalén. \v 14 Ḻezka' ze'e nga, na' ḻo wláz bx̱oz wnná bia' ka' nzi' ḻo ne'e yeḻa' wnná bia' gox̱we' yógo'te benne' ka' ẕcháḻjḻengake' Dios ni'a che Lo'. \p \v 15 Naž X̱anžon' gože' Ananíasen', na' wnné': \p —Wyéj, dan' wžekza' neda' bennen' nich wzóa lie' chia' neda' ḻawgak benách zi'to' ka', na' ḻawgak benne' ka' ẕnna biá'gake' ḻégake', na' ḻezka' ḻawgak benách Israel ka'. \v 16 Wḻoe'ela' ḻe' da' zan da' sáka'ḻi'e ḻo wlaza' neda', katen' gone' x̱china'. \p \v 17 Naž Ananíasen' wyeje' ga na', na' wyoé'e yo'on'. Bx̱oa ne'e Saulon', na' gože' ḻe': \p —Bicha'a Saulo, X̱anžo Jesús, Bennen' bḻoe'e ḻawe' ḻo nez gan zo'o, bseḻe'e neda' nich yeyaljw yej ḻawo', na' nich yedjsoaḻen Dios Be' La'y le'. \p \v 18 Ḻa' na'ze da' zej naken ka ẕeza' bel ka' béx̱jwgaken ḻo yej ḻawe', na' ḻa' beyáljwte yej ḻawe'. Naž wzó ža' Saulon', na' bezóe' nis. \v 19 Wdé na' we'j bdawe', na' beyák ḻaže'e. Ka chope chonne ža wzóaḻene' benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston', benne' ka' nníta'gake' ḻo yež Damasko. \s1 Saulo ẕzoa lie' che Benne' Cristo ḻo yež Damasko \p \v 20 Ḻa' wzó ḻawte Saulo ẕzoa lie' che Benne' Criston' gan nak ḻo yo'o gan ẕdobgak benne' judío ka' nich yéngekle' x̱tiža' Dios, na' wnné': \p —Jesús na'kze nake' Ẕi'n Dios. \p \v 21 Bebán ḻáže'gak yógo'te benne' ka', benne' želyenle' chie', na' wnnágake': \p —¿Kege benne' ni bennen' bžia yi'e benne' ka' nníta'gake' ḻo yež Jerusalén, benne' ka' ẕcháḻjḻengake' Dios ḻo la Jesusen'? Nich gone' ki bḻe'e ga ni, nich wchi'e ḻégake' zej nžeje' ḻawgak bx̱oz wnná bia' ka' nníta'gake' ḻo yež Jerusalén. \p \v 22 Saulon' gok chochže', na' bene' ga wžé' zédgekle benne' judío ka' nníta'gake' ḻo yež Damasko, dan' bḻoe'ele' ḻégake' Jesús na'kze nake' Benne' Criston', Bennen' žx̱en ḻáže'gake' yedjnná bi'e ḻégake'. \s1 Želá Saulo ḻo na'gak benne' judío ka' \p \v 23 Kate' ba gok zan ža, naž benne' judío ka' béngake' toze diža' gótgake' Saulon'. \v 24 Dot ža dot yele benne' judío ka' wžé' náwgake' ḻe' gan ẕdégake' ḻo ze'e da' žape chi'in yežen', nich gótgake' ḻe', san gókbe'ele Saulon' da' žénegekle' góngake' chie'. \v 25 Naž benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston' bché'gake' Saulon' žel, na' belwé'e ḻe' to ḻo x̱kwit ẕen da' nžejen do, na' btínnegake' ḻe' na'le ḻo ze'en' dan' žape chi'in yežen'. \s1 Žežín Saulo ḻo yež Jerusalén \p \v 26 Kate' bežín Saulo ḻo yež Jerusalén, gónele' gónḻene' tẕen benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston', san yógo'tegake' bžébegake' ḻe', dan' bi žejḻé'gake' žejḻé' Saulon' che Benne' Criston'. \v 27 Naž Bernabé bchi'e Saulon' gan zej nnita' benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston'. Bzenle' ḻégake' kan gok che Saulon', na' kan bḻe'ele' X̱anžon' ḻo nez, na' X̱anžo na'kze bcháḻjḻene' ḻe', na' kan ben Saulon' ḻo yež Damasko, ḻen yeḻa' wechóg ḻaže' bzoa lie' che Jesusen'. \v 28 Naž Saulon' wzóaḻene' ḻégake' ḻo yež Jerusalén, na' bénḻene' ḻégake' tẕen. \v 29 Ḻen yeḻa' wechóg ḻaže' Saulon' bzoa lie' che X̱anžon', na' bdiḻ diže'e ḻen benne' judío ka', benne' ka' ẕcháḻjgake' diža' griego, na' ḻégake' gónegekle' gótgake' ḻe'. \v 30 Kate' lježžo ka', benne' žejḻé'gake' che Benne' Criston' gókbe'egekle' da' ni, na' bché'gake' Saulon' ḻo yež Sesarea, na' bséḻa'gake' ḻe' ḻo yež Tarso, da' naken laž Saulon'. \p \v 31 Naž gok chawe' chegak yógo'te kwe' benách ka' che Benne' Criston', benne' ka' nníta'gake' dot gan nbab Judea, na' gan nbab Galilea, na' gan nbab Samaria, na' gok chóchgake'. Bžébegake' X̱anžon', na' belyane' dan' gokḻen Dios Be' La'y ḻégake'. \s1 Bedw žeyone' Eneas \p \v 32 Yetó da' goken, kate' Bedw ne žejwíe' lježžo ka', bḻe'e gan zej nnita' benne' ka' žejḻé'gake' che Jesusen' ḻo yež Lida. \v 33 Bejx̱ake'e to benne' lie' Eneas ga na', na' ba gok x̱ono' yiz die' ḻo da'a dan' de'e yižwé', na' bi žak se'e. \v 34 Bedon' gože' ḻe': \p —Eneas, Jesús, Benne' Criston', žeyone' le'. Wyase, na' betób da'a chion'. \p Ḻa' wyaste Enéasen'. \v 35 Yógo'te benne' ka' nníta'gake' ḻo yež Lida, na' ḻo yež Sarón, bḻé'egekle' ḻe', na' bejḻé'gake' che X̱anžon', na' beyákgake' chie'. \s1 Žat Dorkas, na' žebane' \p \v 36 Yetó da' goken, ḻo yež Jope wzóa to no'le žejḻi'e che Benne' Criston', no'len' lie' Tabita, na' kan nak diža' griego lie' Dorkas. No'len' bene' zan da' zej naken chawe', na' da' žákḻengaken benne' yache' ka'. \v 37 Da' goken ža na', wdá' Dorkasen' yižwé', na' gote'. Wdé bdíbgake' ḻe', bdíx̱jwgake' ḻe' to ḻo yo'o gan nak da' chope kwia. \v 38 Dan' že' yež Jopen' gawze gan že' yež Lida gan zoa Bedon', benne' Jope ka', benne' žejḻé'gake' che Benne' Criston', béngekle' zoa Bedon' ga na'. Che ḻen bséḻa'gake' chope benne' gan zoe'. Góta'yoegekle' ḻe', na' belyi'e ḻe': \p —Bi želo' sá'ḻeno' neto'. \p \v 39 Naž ḻa' wzó ža'te Bedon', na' wyéjḻene' ḻégake'. Katen' bžine' ga na', ḻa' belche'tie' ḻe' gan nak ḻo yo'o gan de no'le gat na'. Naž no'le wzebe ka' bdóbgake' dot kwite', na' želbeže'. Bḻoé'egekle' ḻe' laže' ka' chegak benne' byo ka', na' laže' chegak no'le ka', da' ka' ben Dorkasen' kate' ne wzóaḻene' ḻégake'. \v 40 Naž Bedon' bebeje' yógo'te benne' ka' nníta'gake' ga na' na'le. Naž bzoa ẕibe', na' bcháḻjḻene' Dios. Byechje' gan de Dorkasen', na' wnné': \p —Tabita, wyase. \p Ḻa' bx̱a'te yej ḻaw Dorkasen'. Kate' bḻe'ele' Bedon', ḻa' wyastie', na' wži'e. \v 41 Bedon' bex̱we' ne'e, na' bchise' ḻe'. Naž bḻiže' benne' ka' žejḻé'gake' che Jesusen', na' ḻezka' no'le wzebe ka', na' bejzíe' Dorkasen' ḻáwgake', ba bebane'. \v 42 Kan gok da' ni wzé diža' chen dot ḻo yež Jope, na' bejḻe'gak benne' zan che X̱anžon'. \v 43 Zan ža bga'n Bedon' ḻo yež Jopen' ḻo liž Smon, to benne' žon chawe'e yid ẕa beže. \c 10 \s1 Da' ben Bedw ḻo liž Kornelio \p \v 1 Wzóa to benne' yež Roma lie' Kornelio ḻo yež Sesarea, na' ẕchi'e to gaywá' benne' žjake' ḻo wdiḻe, benne' ka' légake' Benne' Italia Žjake' Ḻo Wdiḻe. \v 2 Kornelion' ẕka'n ẕene' Dios, na' ẕžebe' Ḻe'. Yógo'te benne' ka' nníta'gake' liže' žónḻengake' ḻe' tẕen. Kornelion' ẕneẕjwe' mežw zan da' žákḻenen benne' yache' ka', na' ẕcháḻjḻenteze' Dios. \v 3 Žedá chonne Kornelion' bḻe'e dáwe'le' wyó'o to wbás che ya'abá gan zoe'. Wbasen' gože' ḻe': \p —Kornelio. \p \v 4 Bžebe Kornelion'. Bwie' wbás che ya'abán', na' gože' ḻe': \p —¿Biẕ yi'o neda' X̱an? \p Wbás che ya'abán' gože' ḻe', na' wnné': \p —Dios ženle' da' ẕcháḻjḻeno'-ne', na' nnézkzele' da' žono', kan žákḻeno' benne' yache' ka'. \v 5 Na'a, žaḻa' seḻo'o benne' ka' chjake' ḻo yež Jope, nich chejlížgake' to benne' lie' Smon, na' ḻezka' lie' Bedw. \v 6 Bennen' zoe' liž to benne' žon chawe'e yid ẕa beže, na' ḻezka' lie' Smon, na' zoa liže' žoa'a nisdo'. Bedon' wzenle' le' da' žaḻa' gono'. \p \v 7 Kate' ba bezá' wbás che ya'abán', wbasen' bcháḻjḻene' ḻe', naž Kornelion' bḻiže' chope bi' wen žin chie' ka', na' to benne' žeje' ḻo wdiḻe, benne' ẕka'n ẕene' Dios, na' žónḻene' tẕen benne' ka' nníta'gake' liž Kornelion'. \v 8 Kate' beyóž bzenle' ḻégake' yógo'te dan' goken, bseḻe'e ḻégake' ḻo yež Jopen'. \p \v 9 Ža chope ža, katen' zej yoe'e nez, na' za' žíngake' gan že' yež Jopen', ḻa' na'ze wžén Bedon' yíchjo'ole nich wcháḻjḻene' Dios, ne nak wawbíž. \v 10 Ḻa' na'ze wdón Bedon', na' gónele' gawe'. X̱ak žsi'ní'agake' da' gawe', bḻe'e dáwe'le'. \v 11 Bḻe'ele' nyaljw ya'abá, na' to da' naken ka to laže' žeje ẕen žetjen gan zoe', na' nžejen dap kwe'te. \v 12 Žiagak bia yix̱e' ka' ḻaw lažen', na' zan kan zej nakba', bia ka' zej nnita' tape ni'a ná'gakba', na' bia ka' želẕobe kwíngakba' ḻo yo, na' bia ka' zoa x̱ílgakba'. \v 13 Naž benle' chi'i to benne' ži'e ḻe': \p —Bedw, wzó ža'. Bet-ba', na' bdaw-ba'. \p \v 14 Beží'i Bedon', na' wnné': \p —O'o, X̱an. Batkle bdawa' da' bi žaḻa' gawto' o da' bi naken chawe'. \p \v 15 Da' bežope chi'i benle' chi'i bennen', na' gože' ḻe': \p —Da' ben chawe' Dios, bi nnio' chen: “Bi naken chawe'.” \p \v 16 Chonne chi'i gok da' ki, na' naž laže' ẕen na' ḻa' beyepten ya'abá. \v 17 Kate' ne žek zedle Bedon', na' žezá' ḻaže'e biẕ zejḻás dan' bḻe'e dáwe'le', benne' ka' bseḻa' Kornelion' bžíngake' ga na', na' wnnábgake' gan zoa liž Smon na'. \v 18 Kate' bžíngake' ža yo'on', bḻížgake' benne' ka' nníta'gake' ga na', na' wnnábgekle' ḻégake' cha' zoa to benne' lie' Smon ga na', bennen' ḻezka' lie' Bedw. \v 19 Kate' ne žezá' ḻaže' Bedon' kan nak dan' bḻe'e dáwe'le', Dios Be' La'y gože' ḻe', na' wnné': \p —Bwia nga. Ba bžingak chonne benne' ka' nga, na' žíljgake' le'. \v 20 Wzó ža' na'a. Betj ẕan yo'o. Bi gak chope ḻažo'o chéjḻeno' ḻégake', dan' bseḻa'a nedkza' ḻégake'. \p \v 21 Naž betj Bedon' ẕan yo'o gan zej nnita' benne' ka' bseḻa' Kornelion', na' gože' ḻégake': \p —Neda' bennen' žiljle. ¿Biẕ chen' za'le nga? \p \v 22 Bechébegake', na' belyi'e ḻe': \p —Kornelio, bennen' ẕchi'e benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe, bseḻe'e neto'. Nake' benne' chawe', na' ẕžebe' Dios. Yógo'te benne' judío ka' žápegake' bennen' ba la'ne, na' zej nži'ile' ḻe'. Yetó da' goken, to wbás che ya'abá bcháḻjḻene' ḻe', na' gože' ḻe' seḻe'e benne' ka' yedjlížgake' le' yido' liže' nich yenle' da' nno'. \p \v 23 Naž Bedon' wḻoé'e ḻégake' ḻo yo'o, na' bi'e gan gá'ngake'. Kate' za' ža'ní' yetó ža, wyase Bedon', na' wyéjḻene' ḻégake'. Baḻe lježžo ka' bénḻengake' ḻe' tẕen, benne' ka' nníta'gake' ḻo yež Jopen'. \p \v 24 Ža chonne ža, bžíngake' ḻo yež Sesarea. Ba zoa Kornelion' ẕbeze' ḻégake', na' ba btobe' biche'e ka', na' lježe' ka', benne' ka' nží'ižele', gan nak liže'. \v 25 Kate' wyáz Bedon' ḻi'a, bžoj Kornelion' ḻo yo'on', na' bejchage' ḻe'. Bzoa ẕibe' x̱ni'a Bedon', na' bka'n ẕene' ḻe' kan žonžo che Dios na'kze. \v 26 Bedon' besó že'e ḻe', na' gože' ḻe': \p —Wzó ža'. Ḻezka' benne' yežlyó nga naka' kan nako' le'. \p \v 27 Kate' ne ẕchaḻje' da' ni, wyo'ote Bedon' ḻo yo'on', na' bejx̱ake'e zej ndobe benne' zan ga na'. \v 28 Naž Bedon' gože' ḻégake', na' wnné': \p —Ḻe'e nnézkzelele da' bchi'le Moisés, dan' ẕnnan bi žaḻa' gonḻen to benne' judío tẕen o chó'oḻene' to benne' zi'to'. Na'a, Dios ba bḻoe'ele' neda' bi žaḻa' nnia' che nitó benne' nake' ka'ze o bi nake' chawe'. \v 29 Che ḻen, kate' bḻižle neda', ḻa' bidtia', na' bi gok chope ḻaža'a. Na'a ẕnnaba', ¿biẕ chen' wnnele neda'? \p \v 30 Naž bechebe Kornelion', na' wnné': \p —Ba gok tape ža ka zoažo na'a, žedá chonne, kate' ne žona' wbás, na' žḻiža' Dios ḻo liža' nga, bḻe'ela' to x̱kwide' byo. Bḻoe'e ḻawbe' ḻawa' neda', nákwbe' laže' da' žákti'ten. \v 31 Gožbe' neda', na' wnnabe': “Kornelio. Dios ženle' da' ẕnnablo'-ne', na' nnezle' da' žono', kan žákḻeno' benne' yache' ka'. \v 32 Na'a, bseḻa' benne' ka' ḻo yež Jope nich chejnnégake' to benne' lie' Smon, na' ḻezka' lie' Bedw. Bennen' zoe' gan nak liž to benne' žon chawe'e yid ẕa beže, na' ḻezka' lie' Smon. Zoa liž bennen' žoa'a nisdo'. Kate' ḻa' Bedon' ga zo' ni, wzenle' le' diža' chawen'.” \v 33 Ka' goken, ḻa' bséḻa'tia' benne' ka' chejtíḻjgake' le', na' chawe' beno' bido' gan zoato' ni. Che ḻen zoato' yógo'teto' nga, na' ndobto' ḻaw Dios nich wzé nagto' yógo'te da' ye' Dios le' wzenlo' neto'. \s1 Da' wnná Bedw liž Kornelio \p \v 34 Naž wzó ḻaw Bedw ẕchaḻje', na' wnné': \p —Da' li žejni'ila' na'a, Dios bi ẕwíe' yeḻa' ẕnneze chegak benách ka', san tḻebe kan ẕḻe'ele' žo'o. \v 35 Žaz ḻaže' Dios benách ka' nníta'gake' dot yežlyó nga, benne' ka' ẕžébegake' Ḻe', na' žóngake' da' naken chawe'. \v 36 Dios bdie' x̱tiže'e ḻo na'gak benne' Israel ka', na' bseḻe'e to benne' bzoa lie' che diža' chawen' chie', da' žonen ga ẕga'n chawe' benách ka', na' bžinen chežo ḻo na' Jesús, Benne' Criston'. Ḻekze' nake' X̱anžo yógo'težo. \v 37 Ḻe'e nnézkzelele da' goken gan nbab Judea, dan' wzó ḻaw goken gan nbab Galilea wdé bchaḻj Ẕwa nich yezóagak benách ka' nis. \v 38 Nnézkzelele kan ben Dios che Jesusen', Benne' Nasaret. Bseḻe'e Dios Be' La'y ḻen yeḻa' wak ẕen chie', na' Ḻe' bénḻene' Jesusen' tẕen. Nnézkzelele kan wdé', na' kan bene' da' naken chawe', na' beyone' yógo'te benne' ka' belzake'e ḻo na' da' x̱iwe'. Ki bene', dan' wzoaḻen Dios Ḻe'. \v 39 Na'a, neto' ẕzoa lito' che yógo'te da' ben Jesusen' gan nbab Judea, na' ḻo yež Jerusalén, na' kan goken, bétgake' Ḻe', katen' bdá'gake' Ḻe' ḻe'e yag kroze. \v 40 Naž Dios besbane' Ḻe' kate' gok chonne ža nate', na' bene' ga bḻoe'e ḻawe' gan wzoato' neto'. \v 41 Bi bḻoe'e ḻawe' ḻawgak yógo'te benách ka', san ḻáwzeto' neto' bḻoe'e ḻawe'. Dios wžekze' neto' ža ni'te nich wzóa lito' che Jesusen', na' we'j bdáwḻento' Ḻe' tẕen wdé bebane' ḻo yeḻa' got. \v 42 Dios gože' neto' wzóa lito' chie' Ḻe' ḻawgak benách ka', na' ẕzoa lito' che Benne' Criston', na' ẕnnato' nake' Bennen' bzoakze Dios nich wchi'a ḻaže'e benne' ban ka', na' benne' gat ka'. \v 43 Ḻezka' yógo'te benne' ka', benne' bcháḻjgake' ḻo wláz Dios ža ni'te, bzoa lígake' che Jesusen', na' wnnágake': “Yógo'te benne' ka' chejḻé'gake' chie' Ḻe', Dios yenít ḻawe' doḻa' da' zej nbage'e ni'a che da' bene' Ḻe'.” \s1 Dios Be' La'y žedjsóaḻene' benne' zi'to' ka' \p \v 44 Kate' ne ẕchaḻj Bedw da' ni, ḻa' bžinte Dios Be' La'y, na' bedjsóaḻene' ḻégake', yógo'te benne' ka' belyenle' dan' bchaḻj Bedon'. \v 45 Bebán ḻáže'gekle benne' judío ka', benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston', na' bžíngake' ga na' tẕen ḻen Bedon', dan' Dios Be' La'y, Benne' bseḻa' X̱ažo Dios, bedjsóaḻene' benne' ka' bi zej nake' judío. \v 46 Ki béngake' dan' béngekle' ẕchaḻjgak benne' zi'to' ka' diža' yoble, na' ẕka'n ẕéngake' Dios. \v 47 Naž bchaḻj Bedon', na' wnné': \p —¿Wak no benne' wžóngake' benne' ki nich bi yezóagake' nis? Nak bia' Dios Be' La'y bedjsóaḻene' ḻégake', kan bedjsóaḻene' žo'o, benne' judío ka'. \p \v 48 Wnná Bedon' yezóagake' nis dan' nzi' ḻo ná'gake' X̱anžo Jesús. Naž benne' ka' góta'yoegekle' Bedon' gá'nḻene' ḻégake' chope chonne ža ka'. \c 11 \s1 Da' wnná Bedw ḻawgak benne' judío ka', benne' ka' che Jesús ḻo yež Jerusalén \p \v 1 Béngekle benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston' ḻen lježžo ka' nníta'gake' gan nbab Judea, kan benne' ka' bi zej nake' judío wẕí' ḻo ná'gake' x̱tiža' Dios. \v 2 Kate' bežín Bedw ḻo yež Jerusalén, na' lježžo judío ka', benne' žejḻé'gake' che Benne' Criston', bdiḻ díža'gake' ḻen ḻe'. \v 3 Belyi'e Bedon': \p —¿Biẕ chen' wyó'oḻeno' benne' ka' bi zej nake' judío, na' bdáwḻeno' ḻégake' tẕen? \p \v 4 Naž wzó ḻaw Bedon' ẕzejni'ile' ḻégake' kan nak dot dan' goken, \v 5 na' wnné': \p —Wzóa' ḻo yež Jope, na' kate' ne ẕcháḻjḻena' Dios, bḻe'e dáwe'la' to da' bḻoe'el Dios neda'. Bḻe'ela' to da' naken ka to laže' žeje ẕen, dan' nžejen dap kwe'te. Betjen ẕan ya'abá, na' bžinen gan zoa'. \v 6 Katen' bwian', nich ḻe'ela' da' žian ḻawlen, bḻe'ela' bia yix̱e' ka' zej nnita' tape ni'a ná'gakba', bia yix̱e' snia ka', na' bia ka' želẕobe kwíngakba' ḻo yo, na' bia ka' zoa x̱ílgakba'. \v 7 Benla' chi'i to benne' gože' neda': “Bedw, wzó ža'. Bet-ba', na' bdaw-ba'.” \v 8 Naž goža'-ne': “O'o, X̱an. Batkle bdawa' da' bi žaḻa' gawto', o da' bi naken chawe'.” \v 9 Naž da' bežope chi'i bḻiž benne' ya'abán' neda', na' gože' neda': “Da' ben chawe' Dios, bi nno' chen: bi naken chawe'.” \v 10 Chonne chi'i gok da' ni, na' naž dot dan' bḻe'ela' ḻa' beyepten ya'abá. \v 11 Ḻa' na'ze bžíntegak chonne benne' ža yo'o gan zoa', benne' ka' zej nžoje' ḻo yež Sesarea. Bseḻa' to benne' lie' Kornelio ḻégake', na' bedjdíljgake' neda'. \v 12 Dios Be' La'y gože' neda': “Wyejḻen ḻégake', na' bi gak chope ḻažo'o.” Ḻezka' wzá'ḻengak žopte lježžo ki neda' tẕen, na' wyejto' ḻo yež Sesarea gan wyo'oto' liž to benne' zoe' ga na'. \v 13 Bennen' bzenle' neto' da' bḻe'ele' kate' bḻa' to wbás che ya'abá ḻo liže'. Wzíe' ḻawe', na' gože' ḻe': “Na'a bseḻa' benne' ka' chjake' ḻo yež Jope, nich chejnnégake' to benne' lie' Smon, na' ḻezka' lie' Bedw. \v 14 Bennen' wzenle' le' diža' chawen' kan gak yeló' le', na' ḻezka' yelagak yógo'te benne' ka' nníta'gake' ližo'.” \v 15 Katen' wzó ḻawa' ẕcháḻjḻena' ḻégake', na' Dios Be' La'y bedjsóaḻene' ḻégake' kan bedjsóaḻene' žo'o zga'ale. \v 16 Naž bejsá' ḻaža'a da' wnná X̱anžon', katen' wnné': “Da' li Ẕwa bezóe' benách ka' nis ḻo nis, san ḻe'e, gak chele da' ẕḻoé'ezele yeḻa' žezóa nisen', dan' Dios Be' La'y yedjsóaḻene' ḻe'e.” \v 17 Che ḻen, cha' Dios bseḻe'e Dios Be' La'y nich bedjsóaḻene' ḻégake', tḻebe kan bene' chežo žo'o, nolžo žejḻe'žo che X̱anžo Jesús, Benne' Criston', ¿noẕkze neda' wži'a che Dios? \p \v 18 Naž, kate' béngekle' da' ni wnníta'gake' žize, na' bka'n ẕéngake' Dios. Wnnágake': \p —Ki naken, Dios žwe'e latje benne' ka' bi zej nake' judío, žeyát ḻáže'gake' nich gata' yeḻa' nban da' zejlí kanne chégake'. \s1 Benne' yež Antiokía ka' žejḻé'gake' che Benne' Cristo \p \v 19 Katen' benne' judío ka', benne' bi žejḻé'gake' che Benne' Criston', bétgake' Esteban, na' belbía ḻáže'gake' yezika' benne' ka' žejḻé'gake' chie', naž bẕonnjgak benne' ki, na' góslasgake'. Bejnníta'gake' yež zan gan nbab Fenisia, na' ḻo yežlyó Chipre, na' ḻo yež Antiokía, gan bzoa lígake' che x̱tiža' Dios, san ḻáwgakze benne' judío ka'. \v 20 Ḻezka' yezika' benne' ka' bénḻengake' ḻégake' tẕen, benne' ka' zej nbabe' yežlyó Chipre, na' benne' yež Sirene ka'. Benne' ki, kate' bžíngake' ḻo yež Antiokía, ḻezka' bcháḻjḻengake' benne' zi'to' ka', na' bzoa lígake' che diža' chawen' kan nak che X̱anžo Jesús. \v 21 Yeḻa' wak che X̱anžon' wzóaḻenen ḻégake', na' benne' zan bejḻé'gake' che X̱anžon', na' beyákgake' chie' Ḻe'. \p \v 22 Kate' bžin diža' kan gok da' ni, benne' ka' che Benne' Criston', benne' nníta'gake' ḻo yež Jerusalén, béngeklen', na' bséḻa'gake' Bernabé nich cheje' ḻo yež Antiokía na'. \v 23 Kate' Bernabén' bḻe'e ḻo yež Antiokía, bḻe'ele' da' žonn Dios chégake', na' bebele'. Goze' ḻégake' žaḻa' chejḻé'tezgake' che X̱anžon' dot ḻáže'gake'. \v 24 Bernabén' nake' benne' chawe', na' Dios Be' La'y zóaḻene' ḻe', na' dot ḻaže'e žejḻi'e che Benne' Criston'. Ni'a che da' bchaḻj Bernabén', benne' zan ḻo yežen' bejḻé'gake' che X̱anžon'. \p \v 25 Wdé na', wyéj Bernabén' ḻo yež Tarso, na' bejdilje' Saulo. Kate' bežeḻ-le'-ne', bchi'e ḻe' ḻo yež Antiokían'. \v 26 Dot to yiz wnníta'gake' ga na', na' bénḻengake' tẕen benne' ka' zej nake' che Benne' Criston', na' bsédgekle' benne' zan ka'. Ḻo yež Antiokían', benne' ka' žejḻé'gake' che Jesusen' wẕí lágake' da' nežw chi'i Benne' Cristiano ka', da' zejḻás Benne' Zej Yoe'e Benne' Criston'. \p \v 27 Kate' ža ka' baḻe benne' ka', benne' ẕcháḻjgake' ḻo wláz Dios, bžójgake' ḻo yež Jerusalén, na' bžíngake' ḻo yež Antiokían'. \v 28 Wzé Agabo, to benne' žónḻene' benne' ka' tẕen, na' ḻo wláz Dios Be' La'y bzejni'ile' ḻégake', na' wnné': \p —Za' gak wbín dot yežlyó nga. \p Gok wbín na' katen' ẕnna bia' Klaudio, benne' Roma. \v 29 Naž bchebe ḻáže'gak benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston', benne' nníta'gake' ḻo yež Antiokía, séḻa'gake' ka da' nápegake', da' gákḻenen lježžo ka' nníta'gake' gan nbab Judea. \v 30 Ki béngake', na' dan' bnéẕjwgake', bdégaken' ḻo na'gak Bernabén', na' Saulon' nich chjwá'gaken' ḻawgak benne' gole ka', benne' žape chí'igake' benne' ka' che Benne' Criston', benne' nníta'gake' gan nbab Judea. \c 12 \s1 Žótgake' Jakob, na' žséjwgake' Bedw liž ya \p \v 1 Kate' ža ka' Herodes, benne' ẕnna bi'e, bene' ga béx̱wgake' baḻe benne' ka' che Benne' Criston', nich wsaka' zí'gake' ḻégake'. \v 2 Herodes na' bseḻe'e benne' ka', na' bétgake' Jakob, benne' biche' Ẕwa. Bé'gake' ḻe' ya ntoche'. \v 3 Kate' gókbe'ele Herodes na' wyáz ḻáže'gak benne' judío ka' da' ni, na' bene' ga béx̱wgake' Bedw. Gok da' ni ža ka' kate' žak lni katen' žáwgake' yet x̱til da' bi nzi' kwa zichj chen. \v 4 Wdé béx̱wgake' Bedon', na' bséjwgake' ḻe' liž ya, na' bdégake' ḻe' ḻo na'gak tape kwe' benne' žjake' ḻo wdiḻe Wnníta'gake' tape' to to kwe' ka'. Ka' béngake' nich gape chí'igake' ḻe'. Bžia ḻaže' Herodes na' yebeje' Bedon' ḻawgak benách ka' te Lni Pasko', lni na' žejdínnegekle' kan ben Dios katen' bebeje' benách judío ka' ḻo yežlyó Ejipto. \v 5 Ka' goken, wdape chí'igake' Bedon' ḻo liž ya na', san benne' ka' che Benne' Criston' bcháḻjḻentezegake' Dios, na' wnnábgekle' Ḻe' gákḻene' Bedon'. \s1 Dios žebeje' Bedw liž ya \p \v 6 Kate' za' žin ža žia ḻaže' Herodes yebeje' Bedw liž ya na' nich gote' ḻe', ḻa' že' na'ze de Bedon' ẕtase', na' zej nnita' chope benne' žjake' ḻo wdiḻe kwit Bedon', na' nžeje' ḻen chope do ya. Wnníta'gak yebaḻe benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe ža yo'o liž ya na', na' žape chí'igaken'. \v 7 Ḻa' na'ze to wbás che ya'abá che X̱anžo Dios bḻoe'e ḻawe' ga na', na' wza'ni'ḻe'e baní' liž ya na'. Wbás che ya'abán' wdane' ḻe'el sina' Bedon', na' besbane' ḻe', na' gože' ḻe': \p —Wyase. \p Naž beyéž do yan' dan' nžejen na' Bedon'. \v 8 Wbás che ya'abán' gože' ḻe', na' wnné': \p —Bchej ḻi'o, na' blej ẕelo'. \p Ḻa' bente Bedon' da' ni. Naž wbás che ya'abán' gože' ḻe', na' wnné': \p —Bx̱oa laže' yeno', na' da ḻen neda'. \p \v 9 Bežój Bedon', na' wyéjḻene' wbás che ya'abán', san bi žákbe'ele' cha' da' žon wbasen' naken da' li. Gokle' yele ẕnnele'. \v 10 Katen' ba wdégake' gan zej nnita' benne' nežw ka', na' benne' bežope' ka', benne' žjake' ḻo wdiḻe, benne' ka' žape chí'igake', na' bžíngake' gan zoa da' naken ya, da' nbagan' gan žó'ogake' liž ya na', gan žežójgake' ḻo nez che yež. Gan žó'ogake', žakze chen wyaljwn. Kate' bžójgake', belzé'e gan bžíngake' yetó nez, na' wbás che ya'abán' ḻa' bezá'aḻentie' Bedon'. \v 11 Naž gókbe'ele Bedon', na' ḻo yichj ḻáẕdo'ze' wnné': \p —Na'a nnezla' da' li bseḻa' X̱anžo Dios to wbás che ya'abá chie', na' beslé' neda' ḻo na' Herodes, na' ḻo yógo'te da' gónegekle benne' judío ka' góngake' chia'. \p \v 12 Kate' ne yo'o nez Bedon', žesá' ḻaže'e kan nak da' goken, na' bḻe'e ža yo'o liž Lia, x̱na' Ẕwa, x̱kwiden' zoa yetó labe' Markos. Ḻo yo'on' zej ndobe benne' zan, benne' žejḻé'gake' che Benne' Criston', na' ẕcháḻjḻengake' Dios. \v 13 Katen' bḻiž Bedon' gan žó'ogake' ḻi'a, bžoj to x̱kwide' no'le lebe' Rode nich nnezlbe' noẕen'. \v 14 Katen' beyónbia'be' chi'i Bedon', ḻo yeḻa' žebél chebe' bi bsáljwben', san taríaze beyejbe' ḻo yo'on', na' bejzenlbe' benne' ka' nníta'gake' ga na', na' wnnabe': \p —Zoa Bedon' ža yo'o. \p \v 15 Naž belyi'e-be': \p —Nak yaḻ yichjo'. \p Ḻebe' chochže ben x̱tíža'be' naken ki. Naž wnnágake': \p —Kege ḻe'. Bxin chelgen'. \p \v 16 X̱ak na' bi wzóa ži Bedon', žḻiže' benne' ka' nníta'gake' ḻo yo'on'. Kate' bsáljwgake' yo'o, to belnítzele' katen' bḻé'egekle' ḻe'. \v 17 Naž Bedon' bchis ne'e nich nníta'gake' žize, na' bzenle' ḻégake' kan ben X̱anžon', bebeje' ḻe' liž yan'. Gože' ḻégake': \p —Le chejzenle Jakob, na' lježžo ka' kan goken. \p Naž bežój Bedon' ga na', na' wyeje' ga yoble. \p \v 18 Kate' za' ža'ní' ža na', wžé' zédgekle benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe kan goken, dan' biž yo'o Bedon' liž yan'. \v 19 Naž bseḻa' Herodes benne' ka' chejx̱í'gake' Bedon'. Katen' bi bžéḻgekle' ḻe', wnnable' benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe, benne' ka' wdape chí'igake' Bedon', dot da' goken. Wdé na' Herodes na' gože' ni'a ne'e ka' gótgake' benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe. Naž bezá' Herodes na' gan nbab Judea, na' wyeje' ḻo yež Sesarea, gan bga'ne'. \s1 Kan got Herodes \p \v 20 Kate' ža ka' benne' yež Tiro ka', na' benne' yež Sidón ka' ẕdiḻ díža'gake' ḻen Herodes. Zga'ale benne' ka' nníta'gake' ḻo yežlyó che Herodes na' belseḻe'e da' žiažje chegak benne' ka' nníta'gake' ḻo yež Tiro, na' ḻo yež Sidón, san dan' ẕža'a Herodes na' ḻégake', biž bi želseḻe'e chégake'. Naž benne' Tiro ka', ḻen benne' Sidón ka', gókgake' toze, na' béngake' ga bcháḻj Blasto ḻo wláz ḻégake' ḻaw Herodes na'. Nak Blaston' wen žin blo ḻaw Herodes na'. Benne' Tiro ka', ḻen benne' Sidón ka', gónegekle' žíngake' ḻaw Herodes na', nich nnábgekle' ḻe' ga'n chawe' diža' biẕjw chégake'. \v 21 Naž Herodes na' bžia bi'e to ža yenle' chégake', na' ža na' wži'e latje chie' gan ẕchi'a ḻaže'e bi da' žaken, nakwe' to laže' da' zakan', na' bchaḻje' ḻáwgake'. \v 22 Naž wžéžeya'agak benne' ka', na' wnnágake': \p —¡Kege bénne'ze nga! ¡Dios na'kze ẕchaḻje'! \p \v 23 Ḻa' na'ze to wbás che ya'abá che X̱anžo ḻa' be'tie' ḻe' dan' ḻekze' wẕi'e yeḻa' ẕka'n ẕen da' žaḻa' gaken che Dios. Naž golj bzoga' ḻe'e Herodes na', na' gote' dan' žáwgakba' ḻe'. \p \v 24 Naž wzé diža' kan nak che X̱anžon', na' belyán benne' ka' nzi' ḻo ná'gaken'. \s1 Bernabé ḻen Saulo žejcháḻjgake' diža' chawe' da' nežw chi'i \p \v 25 Kate' Bernabé ḻen Saulo ba bdégake' mežwn' da' btobgak benne' ka' che Benne' Criston' ḻo na'gak benne' gole ka', benne' žape chí'igake' benne' ka' che Benne' Criston', benne' ka' nníta'gake' ḻo yež Jerusalén, na' bezá'gake' ga na', na' beyéjgake' ḻo yež Antiokía. Ḻezka' bché'gake' Ẕwa, x̱kwiden' zoa yetó labe' Markos. \c 13 \p \v 1 Ḻa' ža na'ze wnníta'gak benne' ka' ẕcháḻjgake' ḻo wláz Dios, na' benne' wsedle ka', ḻo yež Antiokía, benne' ka' zej nbábḻene' benne' ka' che Benne' Criston' ḻo yežen'. Ki lágake': \q1 Bernabé, \q1 Smon, (ḻezka' lie' Benne' Gasj), \q1 Lusio, (benne' yež Sirene), \q1 Saulo, \q1 Manaén, (benne' bgól-ḻene' tẕen Herodes, benne' ẕnna bi'e gan nbab Galilea). \m \v 2 Katen' zej ndobe benne' ki ḻaw X̱anžon', na' žóngake' wbás, Dios Be' La'y gože' ḻégake', na' wnné': \p —Le kwej Bernabé ḻen Saulo cheze chia' nich chjéngake' žin na' dan' bḻiža' ḻégake' góngaken'. \p \v 3 Katen' beyóž béngake' wbás, na' bcháḻjḻengake' Dios, naž bx̱oa ná'gake' chope' ki, na' bséḻa'gake' ḻégake'. \s1 Wbás ka' ẕcháḻjgake' diža' chawe' ḻo yežlyó Chipre \p \v 4 Naž Bernabé ḻen Saulo jake' ḻo yež Seleusia dan' bseḻa' Dios Be' La'y ḻégake' ga na', na' belbene' to ḻo barkw da' bchen' ḻégake' gan nak to yežlyó ḻo nisdo' da' nzin' Chipre. \v 5 Kate' bžíngake' ḻo yež Salamina, bcháḻjgake' x̱tiža' Dios ga nak ḻo yo'o ka' gan ẕdobgak benne' judío ka' nich yéngekle' x̱tiža' Dios. Zej nchi'e x̱kwide' Ẕwa nich gákḻenbe' ḻégake'. \v 6 Kate' beyóž wdégake' yógo'te yeždo' ka' zej nnitan' ḻo yežlyó Chipren', da' zoan ḻo nisdo', naž bžíngake' ḻo yež Pafos gan bejx̱áka'gake' to benne' judío lie' Barjesús. Nake' benne' wžá' wen ḻaže', na' ẕnne' ẕchaḻje' ḻo wláz Dios. \v 7 Benne' ni zóaḻene' Serjio Paulo, to benne' wnná bia', benne' žejni'ile'. Benne' wnná bian' bḻiže' Bernabén' ḻen Saulon', dan' gónele' yenle' x̱tiža' Dios. \v 8 Naž benne' wžán' beži'e chegak Bernabén', na' Saulon', dan' gónele' gone' ga bi chejḻé' benne' wnná bian' che Dios. Benne' wžán' ḻezka' lie' Elimas ḻen x̱tíža'gak benne' zi'to' ka'. \v 9 Naž Saulon', bennen' ḻezka' lie' Pablo, bzóa choch ḻawe', na' zoaḻen Dios Be' La'y ḻe', bwie' Elímasen', \v 10 na' gože' ḻe': \p —Le', benne' wen ḻaže', na' benne' wen da' kegle. Nako' ka ẕi'nkze da' x̱iwe', na' bi ẕḻe'elo' chawe' yógo'te da' naken chawe'. ¿Bi wsano' da' žono', ẕži'o che diža' chawen' che X̱anžon', na' žsejo' x̱nez no benne' žénele' chejḻi'e chie' Ḻe'? \v 11 Na'a, X̱anžo na'kze wsaka' zi'e le', na' choḻ yej ḻawo', na' bi ḻe'elo' wbíž baḻe ža ka'. \p Ḻa' wchoḻte yej ḻaw Elímasen', na' wdé' nile na'le, žilje' no benne' gox̱we' ne'e, nich wchi'e ḻe'. \v 12 Katen' benne' wnná bian' bḻe'ele' da' goken, na' bebanle' kan nak x̱tiža' X̱anžon', na' bejḻi'e che Benne' Criston'. \s1 Da' ben Pablo ḻen Bernabé ḻo yež Antiokía gan nbab Pisidia \p \v 13 Naž Pablo ḻen benne' ka' žónḻengake' ḻe' tẕen wžéngake' to ḻo barkw, na' bezá'gake' ḻo yež Pafos, na' bžíngake' ḻo yež Perje gan nbab Panfilia. Ḻo yežen' x̱kwide' Ẕwa bḻá'aḻenbe' ḻégake', na' beyejbe' ḻo yež Jerusalén. \v 14 Wdé na' bezá'gake' ḻo yež Perjen', na' jake' ḻo yež Antiokía gan nbab Pisidia. Ḻo yežen', katen' nak ža la'y chegak benne' judío ka', belyoé'e ḻo yo'o gan ẕdóbgake' nich yéngekle' x̱tiža' Dios, na' ḻo yo'on' wžé'gake'. \v 15 Naž to benne' zoe' ga na' beḻe' to da' bsedle Moisés, na' ḻezka' to da' wnná to benne' bchaḻje' ḻo wláz Dios. Wdé na' benne' wnná bia' che yo'on' bseḻe'e to benne', na' bcháḻjḻene' Saulon', na' Bernabén', na' wnné': \p —Ḻe'e, lježto' ka'. Cha' nche'le to da' nnale da' wzejni'ilen neto', le nnan. \p \v 16 Naž wzó ža' Pablon', na' bchis ne'e nich kwé'gake' žize, na' wnné': \p —Le wzé nag da' yapa' ḻe'e, benne' Israel ka', na' ḻe'e, nole ẕžébele Dios. \v 17 X̱anžo Dios, Bennen' ẕka'n ẕengak benne' Israel ka', wžekze' x̱a x̱to'žo ka', na' bene' ga belyánḻi'e katen' gókgake' benne' zi'to' ka' ḻo yežlyó Ejipto. Wdé na' ḻen yeḻa' wak ẕen chie' bebeje' ḻégake' ḻo yežlyón'. \v 18 Chopḻalj yiz Dios goke' ẕen ḻaže' ḻen ḻégake' katen' wdágake' dot ḻo yo biž ḻo latje dach. \v 19 Kate' beyóž bchinnje' gaže kwe' yež ka' wnníta'gaken ḻo yežlyó Kanaán, na' bneẕjwe' x̱a x̱to'žo ka' yežlyó chegak benne' ka'. \v 20 Wdé na', da' goken tape gaywá' chi yon yiz, Dios bnnite' benne' ka' nich wchi'a ḻaže'e ḻégake' na' zejte wzóa Samuel, bennen' bchaḻje' ḻo wláz Dios. \v 21 Naž belnnable' Dios wzóe' to benne' nich nna bi'e ḻégake', na' Dios bzoe' Saúl, ẕi'n Sis, to benne' nbábḻene' ẕa'só Benjamín ka' nich nna bi'e ḻégake', na' ki ben Saúl na' chopḻalj yiz. \v 22 Wdé na' Dios beké'e Saúl na', na' bzoe' Dabí nich nna bi'e ḻégake'. Dios bḻoe'ele' kan nak Dabín', katen' wnné': “Nnezla' Dabí, ẕi'n Isaí, žone' da' žaz ḻaža'a neda', na' gone' yógo'te da' žénela' gone'.” \v 23 Ladjw ẕa'só Dabín', Dios bene' ga golj Jesusen' nich yeslé' benne' Israel ka', kan zga'ale bchebe ḻaže' Dios gone'. \v 24 Zga'ale kate' bḻa' Jesusen', bchaḻj Ẕwa ḻawgak yógo'te benne' Israel ka' nich yeyát ḻáže'gake', na' yezóagake' nis. \v 25 Katen' za' yeyóž wcháḻj Ẕwan', na' wnné': “¿Noẕkze žéklele naka' neda'? Bi naka' Benne' Criston', Bennen' žaḻa' yide'. Le wia nga. Za' ḻa' Bennen' ga zoa' ni, na' neda' bi naka' zi kweja' ẕele' da' žleje'.” \p \v 26 ’Ḻe'e, ljéža'do' ka', ḻe'ekzle nakle ẕa'só Bran ḻen nole ḻe'e zoale nga, na' ẕžébele Dios. Dios na'kze bseḻe'e diža' ni chele nich yelale. \v 27 Benne' ka' wnníta'gake' ḻo yež Jerusalén ḻen benne' ka' wnná biá'gake' ḻégake', bi gókbe'egekle' Jesusen' nake' Benne' Criston', na' bi bejní'igekle' da' nyejw ḻe'e yiche dan' wnnagak benne' ka' bcháḻjgake' ḻo wláz Dios, žsedlen kan nak che Jesusen', ḻa'kze žóḻgaken' ža la'y ka', san ḻo yeḻa' bi žejní'il chégake' béngake' da' benen ga bžin dan' ẕnna dižan' katen' belchoge' che Jesusen' gate'. \v 28 Ḻa'kze bi bžéḻgekle' bi da' nbaga' Jesusen' nich chóggake' chie' gate', san belnnable' Pilato yi'e benne' ka' gótgake' Ḻe'. \v 29 Kate' beyóž béngake' yógo'te da' nyejw ḻe'e yiche kan žaḻa' gaken chie', belétjgake' Ḻe' ḻe'e yag kroze, na' belkache'e Ḻe' ḻo yežw ba. \v 30 Naž Dios besbane' Ḻe' ḻo yeḻa' got, \v 31 na' zan ža bḻoe'e ḻaw Jesusen' ḻawgak benne' ka' wdáḻengake' Ḻe' tẕen katen' wdé' gan nbab Galilea, na' bḻe'e ḻo yež Jerusalén. Na'a, ẕzoa ligak benne' ka' chie' Ḻe' ḻawgak benách ka'. \p \v 32 ’Ka' naken, ḻezka' neto' ẕcháḻjḻento' ḻe'e diža' chawen' kan nak dan' bchebe ḻaže' Dios gone' chegak x̱a x̱to'žo ka'. \v 33 Dan' bchebe ḻaže' Dios gone' chégake', Ḻekze' bene' ga goken ḻawžo žo'o, nakžo ẕa'sógake' ka'. Ki bene' katen' besbane' Jesusen', na' goken kan nyejw ḻe'e yiche gan zoa salmo da' chopen', dan' ẕnnan ki: “Le' nako' Ẕi'na'. Neda' bzoakza' Le'.” \v 34 Ka naken, Dios besbane' Ḻe' ḻo yeḻa' got nich bi kwia yi' beḻa' žen chie', Dios na'kze wnné' ki: “Wneẕjwa' chio' da' ba nez ẕen da' bchebe ḻaža'a che Dabí.” \v 35 Che ḻen ḻezka' nyejw ḻe'e yiche, gan zoa yetó salmo, da' ẕnnan ki: “Bi go'o latje ga'n benne' la'y chio' gan kwia yi' beḻa' žen chie'.” \v 36 Da' goken che Dabín' nak bian'. Wdé bene' žin ḻawgak benne' wláž chie' ka', kan Dios gože' ḻe' gone', naž gote', na' wló'ogake' ḻe' ḻo yežw ba gan wnníta'gak x̱a x̱ta'we' ka', na' wẕía yi' beḻa' žen chie'. \v 37 Na'a, kan nak che Jesusen', Dios besbane' Ḻe', na' bi wẕía yi' beḻa' žen chie' ḻo yežw ba. \v 38 Ḻe'e, ljéža'do' ka', žaḻa' nnézlele da' ni da' ẕzenla' ḻe'e. Ni'a che da' ben Jesusen' Dios ženít ḻawe' chele ḻe'e doḻa' da' nbága'le. \v 39 Na'a, Dios žeyón chawe'e yógo'te benne' ka' žejḻé'gake' che Jesusen', na' žeké'e doḻa' ka' da' bi gok yeká'a da' wnná x̱tiža' Dios, dan' bde Moisés chežo. \v 40 Le gape chi'i kwinle na'a nich bi gak chele da' nyejw ḻe'e yiche dan' wnnagak benne' ka' bcháḻjgake' ḻo wláz Dios, da' ẕnnan ki: \q1 \v 41 Le wia nga, ḻe'e, benne' ka' bi žaple neda' ba la'ne. \q1 Yebán ḻáže'le, san ḻo yeḻa' bi žejḻé' chele gatle. \q1 Neda' gona' to žin ža ni zoale ḻe'e, \q1 na' ḻa'kze no benne' wḻoe'ele' ḻe'e da' zejḻás žin na', bi chejḻe'le chie'. \p \v 42 Kate' Pablon' ḻen benne' ka' žónḻengake' ḻe' tẕen bežójgake' ḻo yo'o gan ẕdobgak benne' judío ka' nich yéngekle' x̱tiža' Dios, naž góta'yoegekle benne' ka' ḻégake' wzéngekle' ḻégake' da' ki kate' žin yetó ža la'y chégake'. \v 43 Kate' benne' ka' zej ndobe' ḻo yo'on', bežójgake' ga na', benne' zan, benne' judío ka', ḻen benne' ka' beyákgake' judío, benne' ka' ẕka'n ẕéngake' Dios, bénḻengake' Pablon' ḻen Bernabén' tẕen. Chope' ki bcháḻjḻengake' ḻégake', na' ben chóchgake' ḻégake' nich gá'nteze chóchgake', na' nich wx̱én ḻáže'gake' da' gonnze Dios chégake'. \p \v 44 Yex̱ono' ža ka' katen' bžin yetó ža la'y chégake', na' bdobgak yeláte'ze ka bdachgak benne' ka' che yežen' nich yéngekle' x̱tiža' Dios. \v 45 Naž bgé'egekle benne' judío ka', benne' bi žejḻé'gake' che Jesusen', kate' bḻé'egekle' benne' zan ka', na' che ḻen wnnégake' che da' ẕnna Pablon', na' beží'igake' chen. \v 46 Naž Pablon' ḻen Bernabén', ḻen yeḻa' wechóg ḻaže' chégake', belyi'e benne' judío ka', na' wnnágake': \p —Ben byenen wzenlto' ḻe'e néžwle x̱tiža' Dios, san dan' ẕzoale cheḻa'ale diža' ni, da' žonle nak bian' bi nakle zi gata' yeḻa' nban da' zejlí kanne ni chele, che ḻen, na'a chejto' gan zej nnita' benne' zi'to' ka'. \v 47 Ḻezka' gož X̱anžo Dios neto' gonto' ki, na' wchaḻjto' che Benne' Criston' ḻawgak benne' zi'to' ka'. Ki ẕnna da' wnná Dios kan nak che Benne' Criston', katen' wnné': \q1 Bzoa' Le' nich gako' baní' chegak benne' zi'to' ka', \q1 na' gako' Benne' yeslé' benách ka' dot yežlyó nga. \p \v 48 Kate' benne' zi'to' ka', benne' ka' nníta'gake' ga na', béngekle' da' ni, na' bebégekle', na' bka'n ẕéngake' X̱anžon' ni'a che x̱tiže'e. Yógo'te benne' ka' ba ben Dios chégake' gata' yeḻa' nban da' zejlí kanne chégake', bejḻé'gake' che Benne' Criston'. \v 49 Ka' goken, wzé x̱tiža' X̱anžon', na' benne' yógo'te yež zej nnitan' yežlyón', béngeklen'. \v 50 Naž benne' judío ka', benne' bi žejḻé'gake' che Jesusen', belkó'o yeḻe'e benne' blo ka' che yežen' nich bi ḻé'egekle' Pablon', na' Bernabén' chawe'. Ḻezka' belkó'o yeḻe'e no'le blo ka', no'le ẕka'n ẕéngake' Dios. Ka' goken, béngake' ga belbía ḻáže'gake' Pablon', na' Bernabén', na' blággake' chope' ki na'le ḻo yežlyó chégake'. \v 51 Naž Pablon' ḻen Bernabén', bechínnjgake' bix̱te yo da' dan' lábgake', dan' ẕḻoe'elen nga'n ẕia da' zej nbaga' benne' ka' che yežen', na' jake' ḻo yež Ikonio. \v 52 Bebégekle benne' ka' che yež Antiokía, benne' žejḻé'gake' che X̱anžon', na' Dios Be' La'y wzóaḻene' ḻégake'. \c 14 \s1 Da' ben Pablo tẕen ḻen Bernabé ḻo yež Ikonio \p \v 1 Kate' bžin Pablo ḻen Bernabé ḻo yež Ikonio, belyoé'e tẕen ḻo yo'o gan ẕdobgak benne' judío ka' nich yéngekle' x̱tiža' Dios, na' bcháḻjgake' diža' chawen' ga na'. Ka' goken, benne' zan, benne' judío ka' ḻen benne' zi'to' ka', bejḻé'gake' che Benne' Criston'. \v 2 Naž benne' judío ka', benne' bi žejḻé'gake' chie', belkó'o yeḻe'e baḻe benne' zi'to' ka' nich bi chejḻé'gake' che Benne' Criston', na' nich bi ḻé'egekle' chawe' lježžo ka', benne' žejḻé'gake' chie' Ḻe'. \v 3 Dan' bejḻe'gak benne' zan ka' che Benne' Criston', Pablon' ḻen Bernabén' wnníta'gake' ga na' zan ža, na' ḻo yeḻa' wechóg ḻaže' bcháḻjgake' x̱tiža' Dios, dan' žx̱en ḻáže'gake' X̱anžon'. X̱anžo na'kze bḻoe'ele' da' wnnágake' kan nži'il Dios benách ka' naken dot da' li, na' Dios bi'e ḻégake' latje béngake' da' ka' zej nak bian', na' da' ka' žóngaken ga žebángekle benách ka'. \v 4 Naž benne' ka' nníta'gake' ḻo yežen' gok chópelegake'. Baḻe' bénḻengake' benne' judío ka' tẕen, benne' ka' bi žejḻé'gake' che Jesusen', na' yebaḻe' bénḻengake' Bernabén' ḻen Pablon', benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston', tẕen. \v 5 Naž benne' judío ka', benne' bi žejḻé'gake' chie' ḻen benne' zi'to' ka', bénḻengake' tẕen benne' ka' ẕnna biá'gake' ḻégake', na' bdóbgake' nich góngake' benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston' ẕia, na' nich wžé'egake' ḻégake' yej. \v 6 Kate' Pablon' ḻen Bernabén' gókbe'egekle' da' ni, bẕónnjgake' ga na', na' jake' ḻo yež Listra, na' ḻo yež Derbe, yež ka' zej nbaben Likaonia, gan wdégake' yógo'te yeždo' ka', da' zej nnitan' gawze. \v 7 Ḻo yež ka' bcháḻjgake' diža' chawen' kan nak che Benne' Criston'. \s1 Ẕžé'egake' Pablo yej ḻo yež Listra \p \v 8 Ḻo yež Listra wzóa to benne' bi žak se'e. Že'ze' ga na' dan' bi ẕza'kze' katen' golje', na' batkle wzé'e ni'e. \v 9 Benne' ni wzé nage' da' wnná Pablo. Pablon' bwie' ḻe', na' gókbe'ele' žejḻi'e che Benne' Criston' nich yeyake'. \v 10 Naž wnné zižje Pablon', na' gože' ḻe': \p —Wzé. \p Ḻa' bx̱íte'te bennen', na' wzé'e ni'e. \v 11 Kate' benne' Listra ka' bḻé'egekle' dan' ben Pablon', wzó ḻáwgake' ẕnnégake' zižje ḻen x̱tíža'gak benne' Likaonia ka', na' wnnágake': \p —¡Dios ka' benne' ki! Bétjgake' ga ni zoažo, na' ẕḻoe'el kwíngake' kan ẕnna'gak benne' ka'. \p \v 12 Wnnágake' Bernabén' nake' Júpiter, kan nak la dios blo chégake', na' wnnágake' Pablon' nake' Merkurio, yetó dios chégake'. Ki wnnágake' dan' ẕchaḻj Pablon' kan ẕnnágake' žon Merkurion'. \v 13 Gan nníta'gake' zoa yodo' che Júpiter, da' žen' kwit nez gan žo'ogak benách ka' ḻo yežen'. Bx̱oz che Júpiter na' ḻa' bžintie' ga na', na' nchi'e beže ka', na' ḻezka' noe'e yeje ka', na' žónḻengak benne' zan ḻe' tẕen. Gónegekle' gótgake' beže ka' ḻawgak Pablon' ḻen Bernabén' nich wká'n ẕéngake' ḻégake' kan žóngake' chegak dios ka' chégake'. \v 14 Kate' Bernabén', na' Pablon', benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston', gókbe'egekle' da' ni, na' belcheze'e laže' da' zej nakwe'. Gok nyache' ḻáže'gake' dan' žongak benne' ka' da' bi žaḻa' góngake', na' belx̱ite' Pablon', na' Bernabén', na' bejcházgake' gachje ḻáwe'le benne' zan ka'. Wnnégake' zižje, \v 15 na' gózgake' ḻégake': \p —Ḻe'e, benne' ka'. ¿Biẕ chen' žonle da' ki? Ḻezka' bénne'ze nakto' kan nakle ḻe'e, na' ẕzenlto' ḻe'e da' nikze žaḻa' wsanle žonle, dan' bi be zakan', nich gakle che Dios ban. Dios ni bene' ya'abá, na' yežlyó nga, na' nisdo', na' yógo'te da' zej nnitan' to to latje ka'. \v 16 Yiz ka' da' wdégaken, bengak yógo'te benách ka' kan nak da' ẕnnazen chégake', na' Dios bi bsejwe' x̱nézgake', \v 17 san bene' ga nak bia' da' nake', ni'a che da' chawe' da' žone' chégake'. Žseḻe'e nis yejw gan zoažo, na' žone' ga želgole da' žazžon. Ẕwawe' žo'o, na' žone' ga žebelžo. \p \v 18 Ḻa'kze Bernabén' ḻen Pablon' góžgake' ḻégake' da' ki, kánneze bzóegekle' bséjwgake' x̱nezgak benne' zan ka', nich bi gótgake' beže ka' ḻáwgake'. \p \v 19 Naž baḻe benne' judío ka', benne' bi žejḻé'gake' che Benne' Criston', bžíngake' ga na', benne' ka' zej nžoje' ḻo yež Antiokía, na' ḻo yež Ikonio, na' belkó'o yeḻe'e benne' zan ka'. Naž yógo'tegake' bžé'egake' Pablo yej, na' bẕóbgake' ḻe' na'le žoa'a yežen', dan' žékgekle' ba nate'. \v 20 Naž kate' benne' ka', benne' žejḻé'gake' che Benne' Criston', bdóbgake' dot kwit gan de Pablon', na' wyase', na' beyaze' ḻo yežen'. Kate' za' ža'ní' yetó ža, Pablon' bežójḻene' Bernabén', na' jake' ḻo yež Derbe. \p \v 21 Ḻo yežen' bcháḻjgake' diža' chawen' kan nak che Jesús, Benne' Criston', na' benne' zan bejḻé'gake' chie' Ḻe'. Wdé na' beyéjgake' ḻo yež Listra, na' ḻo yež Ikonio, na' ḻo yež Antiokía. \v 22 Kate' Bernabén' ḻen Pablon' wdégake' ḻo yež ka', ben chóchgake' benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston', na' besá'gake' ḻáže'gake' nich ga'n chóchgake' kan žejḻé'gake' chie' Ḻe'. Belyi'e ḻégake': \p —Cho'ožo žo'o gan ẕnna bia' Dios, san žon byenen sáka'žo da' zan da' gaken chežo. \p \v 23 Gan zoa to kwe' to kwe' benách ka' che Benne' Criston', Pablon' ḻen Benabén' bnníta'gake' benne' gole ka' nich gape chí'igake' benne' ka' che Benne' Criston'. Kate' ba bcháḻjḻengake' Dios, na' béngake' wbás, naž bdégake' ḻégake' ḻo na' X̱anžo, Bennen' žejḻé'gake' chie'. \s1 Pablo ḻen Bernabé žežíngake' ḻo yež Antiokía gan nbab Siria \p \v 24 Naž Pablo ḻen Bernabé wdégake' gan nbab Pisidia, na' bžíngake' gan nbab Panfilia. \v 25 Kate' beyóž bcháḻjgake' x̱tiža' Benne' Criston' ḻo yež Perje, na' jake' ḻo yež Atalia. \v 26 Bezá'gake' ga na', na' belbene' to ḻo barkw, na' bežíngake' ḻo yež Antiokía, gan zej nnita' benne' ka' che Benne' Criston', benne' ka' bséḻa'gake' ḻégake' nich chejzégake' x̱tiža' Dios, katen' wló'ogake' ḻégake' ḻo na' Dios, Bennen' žon chawe'e ḻégake' nich góngake' x̱chine', žin na' da' ba beyóž béngake'. \v 27 Katen' bežíngake' ḻo yež Antiokía, na' bdobgak benne' ka' che Benne' Criston', benne' ka' nníta'gake' ga na'. Naž Pablon' ḻen Bernabén' bzéngekle' ḻégake' kan zej nak da' ẕen ka' da' ben Dios ḻo ná'gake', na' ḻezka' kan ben Dios, bi'e benách zi'to' ka' latje žejḻé'gake' che Benne' Criston'. \v 28 Zan ža Pablon' ḻen Bernabén' bgá'nḻengake' benách ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston' ḻo yežen'. \c 15 \s1 Benne' ka' che Benne' Cristo žon x̱tíža'gake' ḻo yež Jerusalén \p \v 1 Naž baḻe benne' ka', benne' zej nžoje' gan nbab Judea, bžíngake' ḻo yež Antiokía. Bsédgekle' lježžo ka', na' wnnágake': \p —Ḻe'e, benne' byo ka', cha' bi chog ḻo beḻa' chele kan žónteze žonto', kan bchi'le Moisés, bi gak yelale. \p \v 2 Naž Pablo ḻen Bernabé beldíḻ diže'e ḻen ḻégake', na' gokḻe'e žo'osbé. Wdé na', benne' Antiokía ka' wžégake' Pablon' ḻen Bernabén', na' yebaḻe lježžo ka', nich chjake' ḻo yež Jerusalén, nich ḻá'gake' ḻawgak benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston', na' ḻezka' ḻawgak benne' gole ka', benne' žape chí'igake' benách ka' che Benne' Criston', nich wcháḻjḻengake' ḻégake' kan nak da' ni da' žaken, na' kan nak da' yaḻze da' žsédgekle benne' ka'. \p \v 3 Naž benne' ka' che Benne' Criston', benne' Antiokía ka', wló'ogake' ḻégake' nez. Wdégake' gan nbab Fenisia, na' gan nbab Samaria, na' bzéngekle' lježžo ka', benne' nníta'gake' ga na', kan goken, beyakgak benne' zi'to' ka' che Benne' Criston'. Da' ni benen ga bebégekle yógo'te lježžo ka'. \p \v 4 Pablon' ḻen Bernabén' bžíngake' ḻo yež Jerusalén. Naž benne' ka' che Benne' Criston', benne' ka' nníta'gake' ga na' ḻen benne' wbás ka' bseḻe'e Ḻe', na' benne' gole ka', benne' žape chí'igake' benách ka' che Benne' Criston', wdápegake' ḻégake' ba la'ne. Pablon' ḻen Bernabén' bzéngekle' ḻégake' yógo'te da' ben Dios ḻo ná'gake'. \v 5 Naž baḻe benne' yodo' fariseo ka', benne' žejḻé'gake' che Benne' Criston', belzó ži'e, na' wnnágake': \p —Žon byenen chog ḻo beḻa' chegak benne' byo ka', benne' zi'to' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston', na' wchi'ilžo ḻégake' góngake' kan ẕnna da' bchi'le Moisés žo'o. \p \v 6 Naž benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston' ḻen benne' gole ka', benne' žape chí'igake' benách ka' che Benne' Criston', bdóbgake' nich wchi'a ḻáže'gake' da' ni da' žaken. \v 7 Wdé bcháḻjgake' scha, na' wzé Bedw, na' gože' ḻégake': \p —Ljéža'do' ka'. Nnézkzelele kan gok ža ni'te, kan Dios wžekze' neda' nich wchaḻja' x̱tiže'e ḻawgak benách zi'to' ka' nich yéngekle' diža' chawen', na' chejḻé'gake' che Benne' Criston'. \v 8 Dios, Bennen' nónbia'kze' da' yo'o ḻo yichj ḻáẕdo'gak benách ka', bzoe' da' nak bia' žape' ḻégake' ba la'ne, dan' bseḻe'e Dios Be' La'y chégake', kan bseḻe'e Ḻe' chežo žo'o. \v 9 Bi bche'e kan bene' chégake', na' chežo, na' ḻezka' beyón chawe'e yichj ḻáẕdo'gake' dan' žejḻé'gake' che Benne' Criston'. \v 10 Na'a, ¿biẕ chen' ẕži'ile che Dios, na' žesbága'le to ywa' zi'i yengak lježžo ka'? Ywa' na', da' naken da' bchi'le Moisés, bi gok wa'žon žo'o, na' bi gok wá'gaken x̱a x̱to'žo ka'. \v 11 Žejḻe'žo yelažo ni'a cheze da' ben X̱anžo Jesús ḻo wláz žo'o, na' kan yelažo žo'o, ḻezka' yelágake' ḻégake'. \p \v 12 Katen' beyóž bchaḻj Bedon' da' ni, na' yógo'tegake' wnníta'gake' žize, na' bze nággake' da' bchaḻjgak Bernabén', na' Pablon'. Benne' ki bzéngekle' ḻégake' da' ka' da' zej nak bian' da' žóngaken ga žebángekle benách ka', da' ka' ben Dios ḻo ná'gake' gan zej nnita' benách zi'to' ka'. \v 13 Katen' beyóž wnnagak Bernabén', na' Pablon' da' ni, bechebe Jakob, na' wnné': \p —Ljéža'do' ka'. Le wzé nag da' yapa' ḻe'e. \v 14 Smon Bedw ba bzenle' žo'o kan ben Dios, bḻoe'ele' ḻaw yeḻa' wak chie' da' nežw chi'i ḻawgak benách zi'to' ka' nich bebeje' benách ka' che Ḻeze', benne' ka' nníta'gake' ládjwgake'. \v 15 Kan nak da' ni naken tḻebe ḻen x̱tíža'gak benne' ka' bcháḻjgake' ḻo wláz Dios, kan nyejw ḻe'e yiche la'y, da' ẕnnan: \q1 \v 16 Kate' ža ka' te ža ki yeḻá'a, na' wchisa' to Benne' nna bi'e, \q1 Bennen' chaze' latje che Dabí, bennen' wnná bi'e. \q1 Gona' kan žon to benne' žechise' to yo'o nyinnj. \q1 Ḻezka' yechisa' benne' ẕa'sóe' ka', benne' ka' zej nga'ne'. \q1 Gona' kan žon to benne' žechise' to ze'e gole. \q1 Ki gona' nich yechisa' da' wnná bia' Dabín', \q1 \v 17 na' nich chiljgak yezika' benách ka' X̱anžon'. \q1 Benách zi'to' ka' chíljgake' Ḻe', \q1 na' si' lágake': Benách Ka' Che Dios. \q1 \v 18 Ki wnnakze X̱anžo, Bennen' \q1 ža ni'te bene' ga zej nak bia' yógo'te da' ki. \p \v 19 ’Che ḻen žekla' neda' bi žaḻa' wséjwžo x̱nezgak benách zi'to' ka', benne' ka' žeyákgake' che Dios. \v 20 Žaḻa' wzojžo chégake' nich wká'ngake' da' ka' da' bi žaḻa' gáwgake', da' bdegak benách ka' ḻawgak lo'a ka', na' bi góngake' da' sban ka', na' bi gáwgake' beḻa' chegak bia yix̱e' ka' ḻen x̱chéngakba', na' bi gáwgake' x̱chen nóte'teze bia yix̱e'. \v 21 Ža ni'te, na' zejte na'a ža zej nnita' benne' ka' ẕcháḻjgake' ḻo yo'o gan ẕdobgak benne' judío ka' nich yéngekle' x̱tiža' Dios yógo'te yež ka', na' ẕcháḻjgake' che da' bzoj Moisés. Žóḻgakkzen' ža la'y ka'. \p \v 22 Naž benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston' ḻen benne' gole ka', na' yógo'te benne' ka' che Benne' Criston', wyáz ḻáže'gake' wžégake' baḻe benne' ka' ládjwgake' nich séḻa'gake' ḻégake' ḻo yež Antiokía, tẕen ḻen Pablon', na' Bernabén'. Chope' ka' wžégake' zej nake' Judas ḻen Silas. Judas na' ḻezka' lie' Barsabás. Chope' ki zej nake' benne' blo ládjwgak lježžo ka'. \v 23 Bzójgake' to ḻe'e yiche da' bdégake' ḻo ná'gake', nich chjwá'gaken', dan' ẕnnan ki: “Neto', benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston' ḻen benne' gole ka', na' lježžo ka', žapto' ḻe'e: “Padiox̱” lježto' ka', nakle benách zi'to' ka', na' zoale ḻo yež Antiokía, na' ḻo yež ka' zej nbaben Siria, na' Silicia. \v 24 Benlto' kan žongak baḻe benne' ka', benne' bžójgake' ga ni zoato', san bi bséḻa'to' ḻégake'. Žedjchá'gake' ḻe'e ḻen da' ka' ẕnnágake', na' ẕchíx̱gake' yichj ḻáẕdo'le, dan' ẕnnágake' žon byenen chog ḻo beḻa' chele, benne' byo ka', na' žaḻa' gonle kan ẕnna da' bchi'le Moisés. \v 25 Che ḻen wyáz ḻáže'to' katen' ba ben toze x̱tíža'to', wžeto' chope benne', na' séḻa'to' ḻégake' nich yedjwíagake' ḻe'e. Yídḻengake' tẕen Bernabé ḻen Pablo, benne' ka' nži'ilžo. \v 26 Bernabén', na' Pablon' ba jake' gan wzóa da' ben ẕož gátgake' dan' zej nži'ile' X̱anžo Jesús, Benne' Criston'. \v 27 Ki naken, žséḻa'to' Judas ḻen Silas gan zoale. Chope' ki wzejní'igekle' ḻe'e da' ni da' ẕzojto' chele ḻe'e yiche ni. \v 28 Dios Be' La'y bḻoe'ele' neto' da' žaz ḻaže'e, na' ḻezka' žaz ḻáže'to' neto', bi yesbága'žeto' ḻe'e ywa', da' naken da' bchi'le Moisés, san toze da' ki da' žon byenen gonlen. \q1 \v 29 Bi gawle da' wdé ḻawgak lo'a ka'. \q1 Bi gawle žen. \q1 Bi gawle beḻa' chegak bia yix̱e' ka' ḻen x̱chéngakba'. \q1 Bi gonle da' sban ka'. \m Cha' gape chi'i kwinle, nich gonle kan ẕnnagak da' ki, na' gonle da' naken chawe'.” \p \v 30 Ka' goken, benne' ka' bséḻa'gake' bžíngake' ḻo yež Antiokía. Katen' bḻá'gake' ga na', btóbgake' benách ka' che Benne' Criston', benne' ka' nníta'gake' ga na', na' wló'ogake' yichen' ḻo ná'gake'. \v 31 Katen' beyóž béḻgaken', bebégekle' ni'a che da' nyejw ḻe'e yichen', da' žeyón ẕenen ḻégake'. \v 32 Judas na' ḻen Sílasen' ḻezka' zej nake' benne' ẕcháḻjgake' ḻo wláz Dios. Che len bkóngekle' žin diža' zan, da' ka' bcháḻjḻengake' lježžo ka', nich beyón ẕéngake' ḻégake', na' ben chóchgake' ḻégake'. \v 33 Wdé bžégekle' chope' ka' ga na' baḻe ža, naž lježžo ka' bzégake' ḻégake' diža' nich yeyéjgake' ḻo yež Jerusalén gan zej nnita' benne' ka' bséḻa'gake' ḻégake'. \v 34 Wyáz ḻaže' Sílasen' bga'ne' ḻo yež Antiokían'. \v 35 Ḻezka' Pablon', na' Bernabén' bgá'ngake' ḻo yežen', na' bsédgekle' benách ka', na' bzoa lígake' che x̱tiža' X̱anžon'. Ḻezka' bengak benách zanže ka'. \s1 Ẕzo ḻaw Pablo žejzenle' benách diža' chawe' da' chope chi'i \p \v 36 Kate' ba wdé baḻe ža Pablo gože' Bernabé: \p —Le cho'o chejžo da' yoble nich chejwíažo lježžo ka' nníta'gake' yógo'te yež ka' gan ba bchaḻjžo x̱tiža' X̱anžon', nich ḻe'elžo kan žak chégake'. \p \v 37 Gónele Bernabén' wché'gake' x̱kwide' Ẕwa Markos, nich chéjḻenbe' ḻégake', \v 38 san bi wyáz ḻaže' Pablon' wché'gake'-be' nich chéjḻenbe' ḻégake' dan' bḻá'aḻenbe' ḻégake' gan nbab Panfilia, na' biž yjénḻenbe' ḻégake' žin che X̱anžon'. \v 39 Bi gok toze x̱tíža'gak Bernabén', na' Pablon', ga bžinte bḻa'a ḻázgake' toe' yetóe'. Bernabén' bchi'e x̱kwide' Markos, na' belbene' to ḻo barkw, na' jake' ḻo yežlyó Chipre. \v 40 Pablon' wžíe' Silas nich chéjḻene' ḻe' tẕen. Naž lježžo ka' wló'ogake' ḻégake' ḻo na' X̱anžon', na' wnnábgekle' Ḻe' gon chawe'e ḻégake'. Naž Pablon' ḻen Sílasen' wyó'ogake' nez. \v 41 Wdégake' ḻo yež ka' gan nbab Siria, na' gan nbab Silisia, na' ben chóchgake' benách ka' che Benne' Criston' nníta'gake' ḻo yež ka'. \c 16 \s1 X̱kwide' Timoteo žónḻenbe' Pablo ḻen Silas tẕen \p \v 1 Wdé na' bžin Pablo ḻen Silas ḻo yež Derbe, na' ḻo yež Listra. Wzóa to x̱kwide' byo lebe' Timoteo ga na', na' žejḻe'be' che Benne' Criston'. Nakbe' ẕi'n to no'le judío žejḻi'e che Benne' Criston', san x̱abe' bi nake' judío. \v 2 Lježžo ka', benne' nníta'gake' ḻo yež Listra, na' ḻo yež Ikonio ẕnnágake' žon Timoteon' da' naken chawe'. \v 3 Gónele Pablon' chejḻen x̱kwiden' ḻe'. Bchi'e-be', na' bchoge' ḻo beḻa' chebe' kan žongak benne' judío ka'. Ki bene' nich bi nnegak benne' judío ka' chebe', dan' nnézgekle' yógo'tegake' bi nak x̱abe' benne' judío. \v 4 Kate' Pablon' ḻen benne' ka' žónḻengake' ḻe' tẕen wdégake' gan zej nnita' yež ka', na' to to yež ka' bdégake' ḻo na'gak lježžo ka' nníta'gake' ga na' da' bzojgak benne' wbás ka' bseḻa' Benne' Criston' ḻen benne' gole ka', benne' ka' nníta'gake' ḻo yež Jerusalén. Bdégake' yichen' ḻo ná'gake' nich góngake' kan ẕnnan. \v 5 Ka' goken, gok chochgak yógo'te kwe' benách ka' che Benne' Criston' kan nak da' žejḻe'žo chie' Ḻe', na' belyane' tža tža. \s1 Benne' Masedonia žḻiže' Pablo ḻo da' bḻe'e dáwe'le' \p \v 6 Pablo ḻen benne' ka' žónḻengake' ḻe' tẕen wdégake' gan nbab Frijia, na' gan nbab Galasia. Ki béngake' dan' bsejw Dios Be' La'y x̱nézgake', nich bi chejcháḻjgake' x̱tiža' X̱anžon' gan nbab Asia. \v 7 Kate' bžíngake' gan nbab Misia, gónegekle' chjake' gan nbab Bitinia, san Dios Be' La'y, Bennen' žseḻa' Jesusen' chežo, bi bi'e ḻégake' latje. \v 8 Naž wdégake' cheḻa'ale gan nbab Misia, na' jake' ḻo yež Troas. Neda', Lukas, ẕzoja' chio' da' ni, wzóa' ḻo yež Troasen', gan wzó ḻawa' žónḻena' Pablon' tẕen. \v 9 Ḻo yežen' Dios bḻoe'ele' Pablon' to da' bḻe'e dáwe'le'. To benne' byo, benne' Masedonia, bḻoe'e ḻawe' gan zoe', na' góta'yoele' Pablon', na' wnné': “Da lažto', gan nbab Masedonia, na' gokḻen neto'.” \v 10 Kate' Pablon' bḻe'ele' da' ni, dan' bḻe'e dáwe'le', ḻa' be' ḻáže'teto' chejto' gan nbab Masedonia, dan' gókbe'elto' Dios ba bḻiže' neto' nich chejchaḻjto' diža' chawen' chie' ḻawgak benách ka' nníta'gake' ḻo yežlyón'. \s1 Da' bengak Pablo, na' Silas ḻo yež Filipos \p \v 11 Naž wžento' to ḻo barkw, na' wza'to' ḻo yež Troas. Wdeto' ga bžínteto' ḻo yež Samotrasia, na' wdé yetó ža bžinto' ḻo yež Neápolis. \v 12 Beza'to' ga na', na' bžinto' ḻo yež Filipos, yežen' nakžen blo ka yógo'te yež ka' zej nbaben cheḻá'a na' che gan nbab Masedonia. Ḻo yežen' zej nnita' benách wláž ka' chegak benne' Roma ka'. Wzoato' ḻo yežen' baḻe ža. \v 13 Kate' bžin to ža la'y, bžojto' ḻo yež, na' wyejto' žoa'a yego gan ẕdóbgakkze benne' ka' che yežen' nich wcháḻjḻengake' Dios, na' wže'to' ga na', na' bcháḻjḻento' no'le ka' zej ndobe' ga na', kan nak x̱tiža' X̱anžon'. \v 14 Zoa Lidia ládjwgake', to no'le che yež Tiatira. Nake' no'le žóti'e laže' x̱na da' záka'ḻe'en. No'le ni ẕka'n ẕene' Dios, na' bze nage' da' bchaḻj Pablon', na' X̱anžon' gókḻene' no'len' nich wẕí' ḻo ne'e dan' wnná Pablon'. \v 15 Naž bezóe' ḻe' nis, na' ḻezka' belzóa nis benách ka' nníta'gake' liže'. Wdé na' góta'yoele' neto', na' wnné': \p —Cha' žákbe'elele žejḻi'a che X̱anžon', le cho'o liža', na' le soa ga na'. \p Ben byene' bga'nto' ga na'. \p \v 16 Yetó da' goken to ža kate' ne zejto' gan ẕcháḻjḻento' Dios, bedjchág to x̱kwide' no'le neto', na' yo'obe' be' da' žonen ga ẕnnéya'abe'. Ḻen yeḻa' wnnéya'a chebe' benbe' ga benne' x̱anbe' ka' belzí'ḻi'e mežw. \v 17 X̱kwide' no'len' bejnawbe' Pablon', na' neto'. Wnnebe' zižje, na' wnnabe': \p —Benne' ki žóngake' x̱chin Dios, Benne' wak ẕente. Ẕḻoé'egekle' ḻe'e kan gak yelale. \p \v 18 Ki benbe' zan ža. Katen' biž wyáz ḻaže' Pablon', byechje', na' bḻiže' ben' yo'obe', na' wnné': \p —Ni'a che X̱anžo Jesús, Benne' Criston', žapa' le': bežój ḻo yichj ḻáẕdo'w x̱kwide' no'le ni. \p Ḻa' na'ze bežojte ben'. \p \v 19 Kate' x̱anbe' ka' gókbe'egekle' ba bežój ben' da' benen ga wnnéya'abe', na' biž sí'gake' mežw ni'a chebe', che ḻen béx̱wgake' Pablon' ḻen Silas, na' bché'gake' ḻégake' ḻawgak benne' yolawe' ka', benne' ka' zej ndobe' gan nak ḻawe' ya'a. \v 20 Bzégake' ḻégake' ḻawgak benne' yolawe' ka', na' wnnágake': \p —Benne' ki zej nake' benne' judío ka', na' žóngake' ga žongak benne' wláž chežo ka' žo'osbé. \v 21 Žsédgekle' da' bi žaḻa' si' ḻo na'žo, na' da' bi žaḻa' gonžon, dan' nbabžo yež Roma. \p \v 22 Benne' zan ka' bží'igake' che Pablon' ḻen Sílasen'. Naž benne' yolawe' ka' góžgake' ni'a ná'gake' ka' yeká'gake' laže' da' zej nakw Pablon', na' Sílasen', na' chíngake' ḻégake' yid. \v 23 Wdé belyínḻi'e ḻégake', na' bséjwgake' ḻégake' liž ya. Góžgake' benne' žsejwe' liž yan' gape chi'e ḻégake'. \v 24 Benne' ni, kate' ba góžgake' ḻe' ki, bsejwe' ḻégake' ḻo liž yan' ni'te, na' wḻoé'e ní'agake' ḻo bloj yag ka'. \p \v 25 Gachje yele Pablon' ḻen Sílasen' ẕcháḻjḻengake' Dios, na' žóḻgake' da' žoe ḻáwgake' Ḻe'. Benne' ka' zej nyejwe' liž yan' bze nággaken'. \v 26 Naž wẕó'ḻe'e yežlyó. Ka' goken ga bžinte wẕize ḻen ze'e liž yan', na' ḻa' belyáljwte yógo'te gan želyoé'e ḻo yo'on', na' beyéž do ya ka' da' zej nžejen benne' ka' zej yoe'e ga na'. \v 27 Bebán bennen' žsejwe' liž yan'. Kate' bḻe'ele' zej nyaljw gan želyoé'e liž yan', bleje' ya ntoche' chie' nich got kwine'. Ki gónele' gone' dan' žekle' ba bẕonnjgak benne' ka' zej nyejwe' liž yan'. \v 28 Naž wnné zižje Pablon', na' bḻiže' ḻe', na' wnné': \p —Bi be gon kwino', dan' zoato' yógo'teto' nga. \p \v 29 Naž bennen' wnnabe' yi', na' ḻa' wyo'otie' liž yan'. Wẕízḻi'e ḻo yeḻa' ẕžebe chie', na' bzoa ẕibe' x̱ní'agak Pablon', na' Sílasen'. \v 30 Kate' ba bebeje' ḻégake' ḻo liž yan', gože' ḻégake': \p —Ḻe'e, benne' ka', ¿biẕ žaḻa' gona' nich yelá'? \p \v 31 Ḻégake' belyi'e ḻe': \p —Bejḻé' che X̱anžo Jesús, Benne' Criston', na' yeló' le', na' ḻezka' yelagak benách ka' nníta'gake' ližo'. \p \v 32 Bcháḻjḻengake' ḻe' tẕen ḻen yógo'te benách ka' nníta'gake' liže', kan nak che x̱tiža' X̱anžon'. \v 33 Ḻa' na'ze, kate' ne nak žel, bennen' žsejwe' liž yan' ḻa' bche'tie' ḻégake', na' bejtibe' ḻégake' gan ẕíagake' we'. Wdé na', ḻa' bezoatie' nis, na' ḻezka' belzóa nis yógo'te benách ka' nníta'gake' liže'. \v 34 Naž bchi'e ḻégake' liže', na' bi'e da' we'j bdáwgake'. Žebele' tẕen ḻen yógo'te benách ka' nníta'gake' liže' dan' žejḻé'gake' che Dios. \p \v 35 Kate' za' ža'ní' ža na', benne' yolawe' ka' bséḻa'gake' ni'a ná'gake', na' belyi'e bennen' žsejwe' liž yan', na' wnnágake': \p —Bsan benne' ka'. \p \v 36 Naž bennen' žsejwe' liž yan' bzenle' Pablo da' ni, na' wnné': \p —Benne' yolawe' ka' góžgake' neda' wsana' ḻe'e. Na'a, le žoj, na' binlo le yeyéj gan zoale. \p \v 37 Naž bžoj Pablon', na' gože' ni'a na'gak benne' yolawe' ka', na' wnné': \p —Ba wdíngake' neto' ḻawgak benách ka' ḻa'kze bi bchi'a ḻáže'gake' neto' kan ẕnna benne' Roma, benne' wnná bia'. Bséjwgake' neto' liž ya, na' neto' nbabto' yež Roma na'. ¿Na'a wsángake' neto' ži žize? ¡Bi gaken ki! Žaḻa' yedjsángake' ḻégakkze' neto'. \p \v 38 Beyejgak ni'a na'gak benne' yolawe' ka', na' bzéngekle' ḻégake' da' ni, na' ḻégake' bžébegake' kate' béngekle' zej nbab Pablon', na' Sílasen' yež Roma. \v 39 Kate' bžíngake' liž yan', góta'yoegekle' Pablon' ḻen Sílasen' bi yesbága'gake' ḻégake' ẕia. Naž belbeje' ḻégake' liž yan', na' góta'yoegekle' ḻégake' žójgake' ḻo yežen'. \v 40 Naž Pablon' ḻen Sílasen' bžójgake' liž yan', na' wyó'ogake' liž Lidia. Katen' ba bḻé'egekle' lježžo ka', benne' nníta'gake' ga na', beyón ẕéngake' ḻégake', na' ḻa' bezá'tegake' ga na'. \c 17 \s1 Benne' yež Tesalónika ka' žóngake' žo'osbé \p \v 1 Wdé Pablo ḻen Silas ḻo yež Anfípolis, na' ḻo yež Apolonia, na' bžíngake' ḻo yež Tesalónika, gan zoa to yo'o gan ẕdobgak benne' judío ka' nich yéngekle' x̱tiža' Dios. \v 2 Bga'n Pablon' ḻo yežen' galj ža, na' ka žónteze žone', wyoé'e yo'on' kate' nak ža la'y chegak benne' judío ka', na' bcháḻjḻene' ḻégake' x̱tiža' Dios. \v 3 Bzejni'ile' ḻégake', na' bḻoe'ele' ḻégake' žsedle da' nyejw ḻe'e yiche la'y žon byenen saka' Benne' Criston', Bennen' žx̱en ḻáže'gak benne' judío ka' yide', na' gate' nich yeslé' ḻégake', na' te gate', na' yebane' ḻo yeḻa' got. Naž Pablon' gože' ḻégake', na' wnné': \p —Ka' goken che Bennen' lie' Jesús, Bennen' ẕzenla' ḻe'e kan nak chie'. Benne' ni nake' Benne' Criston'. \p \v 4 Naž baḻe' bejḻé'gake' che Benne' Criston', na' bénḻengake' Pablon' ḻen Sílasen' tẕen. Ḻezka' benne' zan, benne' zi'to' ka', benne' ẕka'n ẕéngake' Dios, bejḻé'gake' che Benne' Criston'. Ḻezka' no'le zan, no'le blo ka', bejḻé'gake' chie' Ḻe'. \v 5 Naž benne' judío ka', benne' bi žejḻé'gake' che Jesusen', ḻo yeḻa' ẕge'el chégake' Pablo, btóbgake' benne' ka' bi zej nake' chawe', benne' ka' kon želdaze' ga na'. Kate' ba btóbgake' benne' zan ka', béngake' žo'osbé dot ḻo yežen', na' de chgi' belyoé'e liž Jasón nich kwéjgake' Pablon' ḻen Sílasen' ḻawgak benách ka', benne' ka' žóngake' žo'osbé. \v 6 Kate' bi bžéḻgekle' Pablon' ḻen Sílasen', naž belbeje' Jasón, na' yezika' lježžo ka', benne' nníta'gake' ga na', na' bché'gake' ḻégake' ḻawgak benne' yolawe' ka'. Wnnégake' zižje, na' wnnágake': \p —Ba bžingak benne' ka' nga, benne' ka' ẕchíx̱gake' benách ka' dot yežlyó nga. \v 7 Jasón ni wḻoé'e ḻégake' liže'. Ẕží'igake' che da' ẕnna benne' Sésar, bennen' ẕnna bi'e žo'o, na' ẕnnágake' zoa yetó benne' ẕnna bi'e, bennen' lie' Jesús. \p \v 8 Kate' benne' wláž ka', na' benne' yolawe' ka', béngekle' da' ni, wžé' zédgekle'. \v 9 Naž, benne' yolawe' ka' wẕí'gake' mežw da' bka'ngak Jasón na', na' yezika' benne' ka', nich wsángake' ḻégake'. \s1 Da' bengak Pablo ḻen Silas ḻo yež Berea \p \v 10 Naž lježžo ka', benne' Tesalónika ka', ḻa' belséḻa'tie' Pablo ḻen Silas kate' ne nak žel, na' jake' ḻo yež Berea. Katen' bžíngake' ga na', belyoé'e ḻo yo'o gan ẕdobgak benne' judío ka' che yežen' nich yéngekle' x̱tiža' Dios. \v 11 Benne' ki gókgakže' chawe' ka zej nak benne' judío ka' nníta'gake' ḻo yež Tesalónika, dan' wẕí' ḻo ná'gake' x̱tiža' X̱anžon' dot ḻáže'gake'. Tža tža béḻgake' da' nyejw ḻe'e yiche la'y, nich nnézgekle' cha' nak dot da' li dan' ẕnna Pablon'. \v 12 Ka' goken, benne' zan, benne' judío ka', bejḻé'gake' che Benne' Criston'. Ḻezka', benne' zan, benne' zi'to' ka', no'le blo ka', na' benne' byo ka', bejḻé'gake' chie' Ḻe'. \v 13 Naž kate' gókbe'egekle benne' judío ka', benne' ka' nníta'gake' ḻo yež Tesalónika, ḻezka' ẕchaḻj Pablon' x̱tiža' Dios ḻo yež Berea, naž jake' ga na', na' béngake' ga bengak benne' zan žo'osbé ga na'. \v 14 Naž lježžo ka' ḻa' belséḻa'tie' Pablon', nich cheje' žoa'a nisdo', san Sílasen', na' x̱kwide' Timoteo, bgá'ngakze' ḻo yež Berea na'. \v 15 Benne' Berea ka' bché'gake' Pablon' ḻo yež Atenas. Naž ḻa' beyéjtegake' ḻo yež Berea na', na' biá'gake' x̱tiža' Pablon', nich yé'gake' Sílasen' ḻen x̱kwide' Timoteon' chjaktie' gan zoa Pablon'. \s1 Da' ben Pablo ḻo yež Atenas \p \v 16 Kate' ne zoa Pablo ẕbeze' Silas ḻen x̱kwide' Timoteo, ḻo yež Atenas, gok nyache' ḻaže'e dan' bḻe'ele' kan žongak yógo'te benne' ka' che yežen', ẕka'n ẕéngake' lo'a ka'. \v 17 Che ḻen bcháḻjḻene' benne' judío ka' ḻen benne' zi'to' ka', benne' ẕka'n ẕéngake' Dios. Ki bene' gan nak ḻo yo'o gan ẕdóbgake' nich yéngekle' x̱tiža' Dios. Ḻezka' tža tža bcháḻjḻene' benne' ka' ẕdágake' ḻawe' ya'a kan nak x̱tiža' Benne' Criston'. \v 18 Pablon' bcháḻjḻene' baḻe benne' ka' nzi' ḻo ná'gake' da' žsédgekle benne' epikúreo ka', na' da' žsédgekle benne' estoiko ka'. Baḻe' wnnágake': \p —¿Biẕ chen ẕchaḻj benne' wnneḻe'e ni? \p Yebaḻe' wnnágake': \p —Žeklto' ẕchaḻje' chegak dios zi'to' ka'. \p Ki wnnágake' dan' ẕchaḻj Pablon' ḻáwgake' diža' chawen' che Jesusen', na' che yeḻa' yebán. \v 19 Naž béx̱wgake' na' Pablon', na' bché'gake' ḻe' ḻaw Ya'a Areópago, gan ẕdóbgake' nich wcháḻjgake', na' wnnágake': \p —¿Wak yenlto' da' kobe ni da' ẕchaḻjo' chen? \v 20 Ẕzenlo' neto' da' ka' žóngaken ga žebán ḻáže'to'. Na'a, žénelto' nnezlto' biẕen' dan' ẕchaḻjo' chen. \p \v 21 Biž bi žaz ḻáže'gak gongak benne' Atenas ka', na' benne' zi'to' ka' nníta'gake' ga na', san žénzegekle', na' ẕcháḻjzegake' che to da' kobe. \p \v 22 Naž wzé Pablon' gachje ḻáwe'le ḻi'a Areópagon', na' wnné': \p —Benne' Atenas ka', yógo'te da' ẕḻe'ela' zej nak bian' ẕka'n ẕénḻe'ele dios ka' chele. \v 23 Katen' wdía' ḻo yež nga bḻe'ela' da' zan da' ẕka'n ẕenle, na' ḻezka' bejx̱aka'a to nichw gan nyejw da' ẕnnan ki: “To Dios, Bi Nonbia' Nitó Benne' Ḻe'.” Dios na' ẕka'n ẕenle-ne' ḻa'kze bi nónbia'le-ne', Dios na' ẕchaḻja' ḻawle kan nak chie'. \p \v 24 ’Dios ni bene' yežlyó nga, na' yógo'te da' zej nnitan' yežlyó nga. Nake' X̱an ya'abá, na' X̱an yežlyó nga, na' bi zoe' to ḻo yodo' da' zej non benách ka'. \v 25 Bi be žiážjele' da' gak wnéẕjwgak benne' ka' chie', dan' Ḻekze' ẕneẕjwe' chegak yógo'te benách yeḻa' nban, na' yógo'te da' žiážjegekle'. \p \v 26 ’Ḻe' bene' toze benne' byo gan za'gak yógo'te kwe' benách ka' nníta'gake' dot yežlyó nga, na' bḻoe'ele' ža žaḻa' nníta'gake', na' gan žaḻa' nníta'gake'. \v 27 Dios bzoakze' chégake' nich chíljgake' Ḻe', cha' nákteze wžéḻgekle' Ḻe' ḻa'kze kángakze'. Ki žaken ḻa'kze bi zoe' zi'to' gan zoažo to tožo. \v 28 Ḻekze' žone' ga zoažo nbanžo, na' da' gak gonžo, na' da' nakžo. Naken kan wnnagak baḻe benne' ka' wnníta'gake' ládjwle ḻe'e, benne' ka' bzójgake' da' ka' žoḻ-le, na' wnnágake': “Ljež Dios nakžo.” \v 29 Na'a, cha' nakžo ljež Dios, bi žaḻa' nnažo nak Dios ka to lo'a da' naken ya oro, o ya plat, o da' naken yej, da' ka' zej non benne' ka' kan nak to da' yo'ozen ḻo yichj ḻáẕdo'gake'. \v 30 Dios bzoe' cheḻa'ale da' ka' béngake' ḻo yeḻa' bi žejní'il chégake' yiz ka' da' ba wdégaken, san na'a žénele' yeyát ḻáže'gak yógo'te benách ka' nníta'gake' dot yežlyó nga. \v 31 Dios ba bḻoe'ele' to ža kate' wchi'a ḻaže'e yógo'te benách ka'. Nak dot chawe' kan wchi'a ḻaže'e ḻégake' ḻo na' Jesús, Bennen' bzoakze' Ḻe', na' ḻawgak yógo'te benách ben choche' gaken ki dan' besbane' Ḻe' ḻo yeḻa' got. \p \v 32 Katen' béngekle' da' ni dan' wnná Pablo kan goken, wzóa to benne' bebane' ḻo yeḻa' got, na' baḻe' ben dítjgekle' Ḻe', na' yebaḻe' wnnágake': \p —Wak yenlto' da' ẕchaḻjo' chen ža yoble. \p \v 33 Naž bežój Pablon' gachje ḻáwe'le gan nníta'gake', na' beyeje'. \v 34 Baḻe' bejḻé'gake' che Benne' Criston', na' bénḻengake' Pablon' tẕen. Zoa Dionisio ládjwgake'. Nake' benne' bénḻene' tẕen benne' ka' ẕdóbgake' ḻaw ya'a Areópago. Ḻezka' to no'le lie' Dámaris, na' yebaḻe benne' ka' bejḻé'gake' che Benne' Criston'. \c 18 \s1 Da' ben Pablo ḻo yež Korinto \p \v 1 Wdé gok da' ni, bezá' Pablo ḻo yež Atenas, na' wyeje' ḻo yež Korinto. \v 2 Bejx̱ake'e Akila, to benne' byo judío, ga na'. Golj bennen' gan nbab Ponto, na' ba zoakze' ḻo yež Korinton'. Zga'ale bezé'e gan nbab Italia tẕen ḻen ẕo'le', no'len' lie' Prisila. Ki bene' dan' bchi'le Klaudio, benne' Roma wnná bia', žojgak benne' judío ka' ḻo yež Roma. Wyéj Pablon' gan zoa Akilan' ḻen Prisilan'. \v 3 Dan' ḻébeze nak žin da' žongak Akilan', na' Pablon', che ḻen bgá'nḻene' ḻégake', na' tẕen béngake' žin, žóngake' yo'o láže'do' ka'. \v 4 Kate' zej nak ža la'y chegak benne' judío ka', wyó'o Pablon' ḻo yo'o gan ẕdóbgake' nich yéngekle' x̱tiža' Dios, gan bcháḻjḻene' ḻégake' diža' chawen'. Gónele' wḻoe'ele' benne' judío ka', na' benne' zi'to' ka', benne' nníta'gake' ga na', nak dot da' li da' ẕzenle' ḻégake' kan nak che Jesús, Benne' Criston'. \p \v 5 Silas ḻen x̱kwide' Timoteo bezá'gake' gan nbab Masedonia, na' bḻá'gake' gan ẕchaḻjkze Pablon' x̱tiža' Dios ḻawgak benne' judío ka'. Pablon' wnné': \p —Jesusen' nake' Benne' Criston', Bennen' žx̱en ḻáže'gak benne' judío ka' yide' yeslé' ḻégake'. \p \v 6 Kate' benne' judío ka', benne' nníta'gake' ga na', beží'igake' che x̱tiže'e, na' wnnégake' chie', naž wžíb Pablon' laže' da' nakwe', dan' ẕḻoe'elen ẕbej yichje' ḻégake' dan' ẕží'igake' che x̱tiža' Dios, na' gože' ḻégake': \p —Ḻa' kwínzele nbága'le ẕia che yeḻa' got chele, kege neda' nbaga'an. Na'a, cha'a gan zej nnita' benách zi'to' ka'. \p \v 7 Naž Pablon' bežoje' ga na', na' wyeje' liž Justo, to benne' ẕka'n ẕene' Dios, na' zoa liže' gawze gan že' yo'o gan ẕdobgak benne' judío ka' nich yéngekle' x̱tiža' Dios. \v 8 Crispo nake' benne' blo che yo'on'. Bejḻi'e che X̱anžo Jesús, na' bénḻengak ḻe' tẕen yógo'te benne' ka' nníta'gake' liže'. Benne' zan, benne' Korinto ka', bejḻé'gake' che Benne' Criston', katen' béngekle' x̱tiža' Dios, na' bezóagake' nis. \v 9 Naž X̱anžon' na'kze gože' Pablon' ḻo da' bḻe'e dáwe'le', na' wnné': \p —Bi žebo', na' bi wsano' ẕchaḻjo' x̱tiža'a, \v 10 dan' zóaḻenkza' neda' le', na' bi wḻapa' na' nitó benne' le' nich bi da' gone' chio', dan' benne' zan ḻo yež nga zej nake' chia'. \p \v 11 To yiz yo'o gachje bga'n Pablon' ga na', na' bsedle' ḻégake' x̱tiža' Dios. \p \v 12 Kate' bžin ža ẕnna bia' Galión gan nbab Akaya, benne' judío ka', benne' bi žejḻé'gake' che Jesusen', ben toze x̱tíža'gake', na' béx̱wgake' Pablon', na' bché'gake' ḻe' gan ẕchi'a ḻaže' Galión na'. \v 13 Belyi'e Galión na': \p —Benne' ni ẕko'o yeḻe'e benách ka' nich wká'n ẕéngake' Dios, kan bi nak tḻebe ḻen da' nzi' ḻo na'to' neto'. \p \v 14 Kate' za' wcháḻj Pablon', Galión na'kze gože' benne' judío ka', na' wnné': \p —Ḻe'e, benne' judío ka', chela' gak to da' bi nak tḻebe ḻen da' ẕnna benne' Sésar, o to da' ẕinnj da' bene', soela' wzé naga' x̱tíža'le kan žaḻa' gona', \v 15 san dan' nak diža' biẕjw che díža'ze, na' che lagak benách ka', na' kan nak da' žsédlele ḻé'ezele, le wká'n chawen' ḻé'ekzele, dan' bi žénela' wchi'a ḻaža'a da' ki. \p \v 16 Naž Galión na' bchache' ḻégake' ḻo yolawe'. \v 17 Naž yógo'te benne' wláž ka' béx̱wgake' Sóstenes, benne' blo che yo'o gan ẕdobgak benne' judío ka' nich yéngekle' x̱tiža' Dios, na' belyine' ḻe' yid ḻa' ḻi'a yolawe', san Galión na' bzoe' cheḻa'ale da' žóngake'. \p \v 18 Bga'n Pablon' ḻo yežen' ža zan, na' wdé bzele' diža' lježžo ka', na' wyeje' ḻo yež Senkrea, gan bene' yidze yichje', dan' de to da' bchebe ḻaže'e ḻaw Dios gone'. Naž wžene' to ḻo barkw, nich cheje' gan nbab Siria, na' wyéjḻengak Prisila ḻen Akila ḻe'. \v 19 Kate' bžíngake' ḻo yež Éfeso, wḻá'a ḻázgake'. Wyó'o Pablon' ḻo yo'o gan ẕdobgak benne' judío ka' nich yéngekle' x̱tiža' Dios, na' bcháḻjḻene' benne' ka' nníta'gake' ga na'. \v 20 Benne' ka' góta'yoegekle' Pablon' gá'nḻene' ḻégake' yelate' scha, san ḻe' bi gónele'. \v 21 Bzele' diža' ḻégake', na' wnné': \p —Žon byenen soa' lena' lni da' za' gaken ḻo yež Jerusalén, na' te na' da' yoble yeḻá'a ga ni zoale, cha' Dios nne'. \p Naž wžén Pablon' to ḻo barkw, na' bezé'e ḻo yež Éfeson'. \s1 Pablo žejzenle' benách diža' chawe' da' chonne chi'i \p \v 22 Wdé bḻa' Pablo ḻo yež Sesarea, na' wyeje' ḻo yež Jerusalén, gan bejwíe' benách ka' che Benne' Criston', na' naž bezé'e ga na', na' wyeje' ḻo yež Antiokía. \v 23 Wdé wzóe' ga na' baḻe ža, na' bžoje' ga na', na' wyeje' to to yež ka' zej nnitan' gan nbab Galasia, na' gan nbab Frijia. Ben choche' lježžo ka' nníta'gake' ga na', ḻo da' žejḻé'gake' che Benne' Criston'. \s1 Ẕchaḻj Apolo che Benne' Cristo ḻo yež Éfeso \p \v 24 To ža na' bḻa' Apolo ḻo yež Éfeso. Nake' benne' judío, na' golje' ḻo yež Alejandría ḻo yežlyó Ejipto. Žákḻi'e ẕchaḻje', na' nsedle' da' nyejw ḻe'e yiche la'y. \v 25 Ḻezka' nsedle' kan nak da' žejḻe'žo che X̱anžon'. Dot ḻaže'e bchaḻje', na' kwáselo bsedle' benách ka' kan nak che Jesusen', ḻa'kze nónbia'ze' da' žezóa benách ka' nis kan ben Ẕwa. \v 26 Wzó ḻaw Apolon' ẕchaḻje' dot ḻaže'e gan nak ḻo yo'o gan ẕdobgak benne' judío ka' nich yéngekle' x̱tiža' Dios. Kate' béngekle Prisila ḻen Akila da' ẕchaḻj Apolon', na' bché'gake' ḻe' cheze, na' bzejní'igekle' ḻe' kwáselo kan nak x̱tiža' Dios. \v 27 Kate' Apolon' gónele' cheje' gan nbab Akaya, na' lježžo ka', benne' nníta'gake' ḻo yež Éfeso, ben chóchgake' ḻe'. Bzójgake' to ḻe'e yiche da' chjwe'e ḻo na'gak benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston' gan nbab Akaya na', nich gápegake' Apolon' ba la'ne. Kate' bḻa' Apolon' ḻo yežlyón', da' bchaḻje' gókḻe'eḻenen benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston', dan' wzoaḻen Dios ḻégake'. \v 28 Ki goken dan' Apolon' bzoa žie' benne' judío ka' ḻawgak yógo'te benách ka', bkonle' žin da' nyejw ḻe'e yiche la'y, na' bḻoe'ele' ḻégake' Bennen' lie' Jesús nake' Benne' Criston'. \c 19 \s1 Da' ben Pablo ḻo yež Éfeso \p \v 1 Katen' wzóa Apolo ḻo yež Korinto, wdé Pablo gan zej nnita' yež ka' zej žen' yelate' ža'le, na' bḻe'e ḻo yež Éfeso. Ḻo yežen' bejx̱ake'e baḻe benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston'. \v 2 Pablon' wnnable' ḻégake', na' wnné': \p —¿Bedjsoaḻen Dios Be' La'y ḻe'e katen' bejḻe'le che Benne' Criston'? \p Belyi'e ḻe': \p —Bi na' yenlto' cha' zoa Dios Be' La'y. \p \v 3 Naž Pablon' wnnable' ḻégake', na' wnné': \p —¿Nakx̱ gok da' bezoale nis? \p Na' wnnágake': \p —Kan bezóa Ẕwa benách ka' nis. \p \v 4 Pablon' wnné': \p —Ẕwan' bezóe' benách ka' nis, benne' ka' beyát ḻáže'gake', na' Ẕwa na'kzen' gože' ḻégake' žaḻa' chejḻé'gake' che Bennen' za' ze'e ka ḻe', Bennen' lie' Jesús, na' nake' Ḻe' Benne' Criston'. \p \v 5 Kate' benne' ka' béngekle' da' ni dan' ẕnna Pablon', bezóagake' nis dan' ba žejḻé'gake' che X̱anžo Jesús. \v 6 Kate' Pablon' bx̱oa ne'e ḻégake', na' wnnable' Dios ḻo wlázgake', na' Dios Be' La'y bedjsóaḻene' ḻégake', na' bcháḻjgake' diža' yoble, na' bcháḻjgake' ḻo wláz Dios. \v 7 Gokgak benne' ki chežinnoe'. \p \v 8 Wzóa Pablon' ga na' ka chonne byo', na' žó'oteze' ḻo yo'o gan ẕdobgak benne' judío ka' nich yéngekle' x̱tiža' Dios, na' ḻo yeḻa' wechóg ḻaže' bchaḻje' ḻáwgake'. Bcháḻjḻene' ḻégake', na' gónele' wḻoe'ele' ḻégake' nak da' li da' ẕnne' kan ẕnna bia' Dios. \v 9 Baḻe' ben chóchgake' yichj ḻáẕdo'gake', na' bi bejḻé'gake' che Benne' Criston', na' wnnégake' che x̱tiža' X̱anžon' gan zej nnita' benne' zan ka'. Naž Pablon' bekwase' ḻen benne' judío ka', na' bebeje' benne' ka' na'le, benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston'. Tža tža bcháḻjḻene' benne' ka' žejḻé'gake' chie' Ḻe' gan ẕdóbgake' ḻo yo'o gan žsedle Tiranno benách ka'. \v 10 Ki bénteze Pablon' ka chopiz, na' ka' goken, yógo'te benách ka' nníta'gake' ḻo yež ka' gan nbab Asia, benne' judío ka', na' benách zi'to' ka', béngekle' kan nak che X̱anžo Jesusen'. \v 11 Dios bene' da' zan yeḻa' wak ẕen ḻo na' Pablon'. \v 12 Ka' goken, baḻe benne' ka' béx̱wgake' láže'do' ka' da' bchej Pablon' yichje', na' laže' cheḻá'a ka' da' bde'e ḻi'e, na' yjwá'gake' ḻégaken gan zej nnita' benne' yižwé' ka'. Beyákgake' kan zej nak yižwé' ka' che chégake', na' bežojgak be' x̱iwe' ka' zej yo'o benne' ka'. \p \v 13 Naž baḻe benne' judío, benne' wdá žag ka', benne' ẕbéjgake' be' x̱iwe' ka', gónegekle' wkóngekle' žin la X̱anžo Jesusen' nich yebéjgake' be' x̱iwe' ka' zej yo'o benách ka', na' wnnágake': \p —Ni'a che la Jesús, Bennen' ẕchaḻj Pablon' kan nak chie', že'to' ḻe'e yežojle. \p \v 14 Ki bengak gaže benne' byo ẕi'n Eseba, to benne' judío, benne' blo ládjwgak bx̱oz wnná bia' ka'. \v 15 Beží'i be' x̱iwen', na' wnnán: \p —Nónbi'a Jesusen', na' nnezla' no benne' nake' Pablon', san ḻe'e, ¿noẕ benne' ḻe'e? \p \v 16 Naž bx̱ite' bennen' yoe'e be' x̱iwe', na' bsaka' zi'e ḻégake'. Blej bchochje' yógo'tegake', dan' wẕáke'že' ka ḻégake'. Ka' goken bẕonnjgak benne' gaže ka' ḻo yo'on', zej nak gale yídzegake', na' wé'zegake'. \v 17 Kan gok da' ni wzé diža' chen, na' yógo'te benne' ka' nníta'gake' ḻo yež Éfeso, benne' judío ka', na' benne' zi'to' ka', béngeklen', na' yógo'tegake' bžébegake' Dios. Che ḻen bka'n ẕéngake' la X̱anžo Jesusen'. \p \v 18 Ḻezka' bžingak benne' zan, benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston', na' bex̱óalapagake' doḻa' da' zej nbage'e, na' bḻoé'egekle' da' kegle ka' da' ba béngake'. \v 19 Ḻezka' bengak benne' zan, benne' ka' zga'ale béngake' yeḻa' wžá'. Bžíngake' zej noe'e yiche wžá' chégake' ka', na' bzéygake' da' ka' ḻawgak yógo'te benách ka'. Blábgake' kan záka'gak yiche ka', na' goken chi yon mil mežw plat. \v 20 Ka' goken, wzéḻe'e diža', na' x̱tiža' X̱anžon' benen ga beyakgak benách zan chie' Ḻe'. Dot ḻáže'gake' bejḻé'gake' che Benne' Criston'. \p \v 21 Wdé gok da' ki, Pablon' ben byene' cheje' ḻo yež Jerusalén, san gónele' tie' zga'ale yež ka' gan nbab Masedonia, na' gan nbab Akaya. Wnné': \p —Te cha'a ḻo yež Jerusalén, žon byenen cha'a ḻo yež Roma. \p \v 22 Naž bseḻe'e chope x̱kwide' byo ka' gan nbab Masedonia, bi' ka' žónḻengakbe' ḻe' tẕen, na' légakbe' Timoteo, na' Erasto, san ḻekze' bga'ne' baḻe ža gan nbab Asia na'. \s1 Benne' Éfeso ka' žóngake' žo'osbé ḻo yežen' \p \v 23 Kate' ža ka' bengak benne' Éfeso ka' žo'osbé, na' beží'igake' che x̱tiža' X̱anžon'. \v 24 Demetrio, to benne' wen da' zej naken ya plat, bene' ga béngake' žo'osbé na'. Demetrion' žonkze' liž lo'a ka' da' zej naken ya plat, da' ka' zej naken che dios no'le chégake' lie' Diana. Benne' ka' žóngake' žin ni ẕzí'gake' mežw zan. \v 25 Demetrion' btobe' yezika' benne' ka' žóngake' ḻa' žin nize, na' gože' ḻégake': \p —Ḻe'e, ljéža'do' ka', nnézkzelele kan nak žin da' žonžo, žonnen mežw chežo. \v 26 Ẕḻé'elele, na' žénlele kan žon Pablon'. Kégeze ḻo yež Éfeso nga, san dot gan nbab Asia, ba bene' ga beyakgak benne' zan che Benne' Criston', na' ba bche'e kan žóngake', dan' ži'e ḻégake' da' ka' žongak benách ka' bi zej naken dios. \v 27 Kégeze ga'n ka'ze žin ni da' žonžo, san ḻezka' ga'n ka'ze yodo' che dios no'le ẕen lie' Diana. Ki gaken, ga'n ka'ze yeḻa' ẕen che dios no'le ni, diosen' ẕka'n ẕengak benách dot gan nbab Asia, na' ḻezka' benách ka' nníta'gake' dot yežlyó nga. \p \v 28 Kate' béngekle benne' ka' da' ni, belžé'e, na' wžéžeya'agake' zižje, na' wnnágake': \p —¡Ga'n ẕen Diana, dios no'le chežo žo'o, benne' Éfeso ka'! \p \v 29 Ka' goken, bengak benách ka' žo'osbé dot ḻo yežen', na' tẕen jake' taríaze ḻa' ḻi'a yolawe'. Bẕóbgake' Gayo ḻen Aristarko ga na', benne' ka' zej nbabe' Masedonia, na' žónḻengake' Pablon' tẕen. \v 30 Gónele Pablon' choe'e gan zej nnita' benne' zan ka', san benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston' bi bé'gake' ḻe' latje. \v 31 Ḻezka' bengak baḻe benne' yolawe' ka' che gan nbab Asia, benne' ka' ẕḻé'egekle' Pablon' chawe'. Bséḻa'gake' benne' ka' góta'yoegekle' ḻe' bi choe'e ḻa' ḻi'a yolawen'. \v 32 Gan žóngake' žo'osbé, na' ẕbéžeya'agake', to da' ẕnnágake' baḻe', na' yetó da' ẕnnágake' yebaḻe'. Ka' goken dan' zej nchix̱e benne' zan ka' žóngake' žo'osbé, na' yeláte'ze ka ndachgak benne' ka' bi nnézgekle' biẕ chen' zej ndobe' ga na'. \v 33 Naž benne' judío ka' bebéjgake' Kantr, to benne' judío, ladjw benne' zan ka', na' bzégake' ḻe' ḻáwgake'. Bḻoe'el Kantren' ḻen ne'e, nich kwé'gake' žize, dan' gónele' nne' da' gákḻenen benne' judío ka' ḻawgak yógo'te benne' ka'. \v 34 Katen' gókbe'egekle' nake' benne' judío, na' tẕen wžéžeya'agake' zižje yógo'tegake' ka chope hora, na' wnnágake': \p —¡Ga'n ẕen Diana, dios no'le chežo žo'o, benne' Éfeso ka'! \p \v 35 Naž benne' wzój che yolawe' bene' ga wže'gak benne' zan ka' žize, na' wnné': \p —Benne' Éfeso ka', nnézgekle yógo'te benách zoa yodo' che Diana nga, dios no'le ẕen, na' žo'o ni, benne' Éfeso ka', žape chi'ižo yodon', na' ḻezka' yej na' da' naken lo'a Diana na', dan' bžojen ya'abá, na' bex̱jwn ga zoažo ni. \v 36 Bi gak nitó benne' wži'e che da' ni. Che ḻen žon byenen soale žize, na' bi be ka gónzele. \v 37 Bche'le benne' ki nga, na' bi želbane' da' že' yodo', na' bi wnné zí'gake' che dios no'le chele. \v 38 Che ḻen, cha' zoa diža' biẕjw chegak Demetrion', na' chegak benne' wen da' zej naken ya plat, benne' ka' nníta'ḻengake' ḻe', ḻen nóte'teze benne', de latje gan wzé nagto' chégake', na' de gan zoa benne' wchi'a ḻaže'e ḻégake', ga na' gak yesbága'gake' ljéžgake' ẕia toe' yetóe'. \v 39 Na'a, cha' de yetó da' nnable, wak wká'n cháwe'žon kate' dobgak benne' yolawe' ka', kan ẕnna yolawe' che yež Roma. \v 40 Wak no benne' yesbage'e žo'o ẕia ni'a che žo'osbé da' goken na'a, na' nne' ẕži'ižo che yolawen'. Bi be zoa da' gak nnažo biẕ chen' gok žo'osbé na'. \p \v 41 Kate' beyóž bchaḻje' da' ni, beseḻe'e benne' zan ka' lížgake', benne' ka' zej ndobe' ga na'. \c 20 \s1 Pablo zeje' gan nbab Masedonia, na' gan nbab Gresia \p \v 1 Kate' wžé' ži žo'osbé na' dan' goken ḻo yež Éfeso, naž Pablo bḻiže' benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston', na' kwáselo bzejni'ile' ḻégake'. Wdé na' bzele' diža' ḻégake', na' ḻa' bkwastie' ḻen ḻégake'. Bžoje' ga na', na' wyeje' gan nbab Masedonia. \v 2 Wdíe' ḻo yež ka' zej nbaben ga na', na' bzejni'ile' benne' lježžo ka' nníta'gake' to to yež ka', na' wdé na' wyeje' gan nbab Gresia. \v 3 Wzóa Pablon' ga na' ka chonne byo'. Kate' za' kwene' to ḻo barkw nich cheje' gan nbab Siria, na' gókbe'ele' žénegekle benne' judío ka' góx̱wgake' ḻe'. Che ḻen wyoé'e nez, na' beyeje' gan nbab Masedonia, na' bžine' ḻo yež Filipos. \v 4 Sópater, ẕi'n Pirro, benne' Berea, ḻen Aristarko, na' Segundo, benne' Tesalónika ka', na' Gayo, benne' Derbe, na' ḻezka' x̱kwide' Timoteo, na' Tíkiko, na' Trófimo, benne' Asia ka', bénḻengake' ḻe' tẕen. \v 5 Naž benne' ki jake' zgá'alegake' ka Pablon', na' bžíngake' ḻo yež Troas, gan belbeze' ḻe'. \v 6 Ḻo yež Filipos na', neda', Lukas, bejchaga' Pablon'. Kate' ba wdé lnin' kate' žawgak benne' judío ka' yet x̱til da' bi nzin' kwa zichj chen, na' wžento' to ḻo barkw, na' beza'to' ḻo yež Filipos na'. Wdé gayo' ža bžagto' benne' ka' jake' zgá'alegake' ka Pablon', na' ẕbézgake' ḻe' ḻo yež Troas, gan bga'nto' gaže ža. \s1 Da' ben Pablo ḻo yež Troas \p \v 7 Ža nežw bdobgak benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston' nich ye'j gáwgake' da' žsa' ḻáže'žo kan got Jesús, Benne' Criston'. Na' bsedle Pablo ḻégake', na' dan' žaḻa' yezé'e ga na' kate' za' ža'ní' ža na', che ḻen scha bchaḻje', ga bžinte wdé gachje yele. \v 8 Gan zej ndobe' naken ḻo yo'o ža'le, na' zej nnita' da' zan da' ẕgó'ogaken baní' ga na'. \v 9 Wzóa x̱kwide' Eutiko ga na', na' že'be' gan žo'o baní' che yo'on', na' ẕnnaḻe'en tasbe' dan' ẕtonn Pablon' da' ẕchaḻje'. Gan že' ẕtas x̱kwiden' naken da' chonne kwia ḻo yo'on', na' ẕtászebe' wbíx̱tebe', na' bžíntebe' ḻo yo že'le. Náttebe' bechísgake'-be'. \v 10 Betj Pablon' ẕan yo'on', na' bejx̱óe' ḻebe', na' beyeḻe'e-be'. Naž gože' benne' ka' nníta'gake' ga na', na' wnné': \p —Bi žébele. Nbanbe'. \p \v 11 Kate' ba bebén Pablon' ža'le, bex̱we' yet x̱til, na' bdawen'. Naž Pablon' bcháḻjḻene' ḻégake' ga bžinte chbal-le. Wdé na' bežoje' ga na'. \v 12 X̱kwide' byon', bin' wbix̱be', nbanbe' beché'gake'-be', na' beyák ẕénḻe'egake'. \s1 Kan gok bžinto' ḻo yež Mileto \p \v 13 Bejchento' ḻo barkw, na' wdeto' ga bžinto' ḻo yež Asón nich chejchagto' Pablo ga na', kan ba ben x̱tíža'to', dan' gónele Pablon' cheje' ga na' sa'ze ni'e. \v 14 Kate' ba bžagto'-ne' ḻo yež Asón na', wžene' ḻo barkwn' gan yo'oto', na' wyejto' gan že' yež Mitilene. \v 15 Bezá' barkwn' ga na', na' ža chope ža bžinto' to ḻi gan zoa to yežlyó ḻo nisdon' da' nzin' Chio, na' yetó ža wdeto' to ḻi gan de yetó yežlyó da' nzin' Samos, na' bžinto' ḻo yež Trojilio gan bga'nto' to chi'i. Yetó ža bžinto' ḻo yež Mileto. \v 16 Ki bento' dan' Pablon' ba ben choche' teze' yež Éfeso, nich bi žele' gan nbab Asia, dan' žak ḻáže'ḻi'e soe' ḻo yež Jerusalén kate' žin ža Pentecostés cha' sáke'le'. \s1 Da' bchaḻj Pablo ḻawgak benne' Éfeso ka' ḻo yež Mileto \p \v 17 Kate' ne zoa Pablo ḻo yež Mileto, bseḻe'e to benne' bejḻiže' benne' gole ka', benne' žape chí'igake' benách ka' che Benne' Criston', benne' ka' nníta'gake' ḻo yež Éfeso. \v 18 Kate' bžíngake' gan zoa Pablon', ḻe' gože' ḻégake': \p —Ḻe'e ba nnézkzelele kan bénteza' gan zoale kate' wzó ḻaw bḻa'a gan nbab Asia. \v 19 Tža tža bena' x̱chin X̱anžon' ḻo yeḻa' gax̱jw ḻaže'. Ki bena' ga bžinte wžeža' ni'a chele, na' da' zan da' goken chia' da' ka' wẕí' biá'gaken neda' ni'a che da' ẕia da' bengak benne' judío ka' chia', benne' ka' bi žejḻé'gake' che Benne' Criston'. \v 20 Bcháḻjteza' gan zoale yógo'te da' žóngaken ga žak chawe' chele, na' kwáselo bsedla' ḻe'e gan ẕdóbele che Benne' Criston', na' gan nak ḻo ližle ka'. \v 21 Bzoa lia' ḻawgak benne' judío ka', na' ḻawgak benne' zi'to' ka', nich yeyát ḻáže'gake', na' yeyákgake' che Dios, na' nich chejḻé'gake' che X̱anžo Jesús, Benne' Criston'. \v 22 Na'a, Dios Be' La'y ba bene' chia' cha'a ḻo yež Jerusalén, na' bi nnezla' biẕ gaken chia' ga na'. \v 23 Yógo'te yež gan ẕda', Dios Be' La'y ẕḻoe'ele' neda', na' ži'e neda' kan gongak benne' judío ka', benne' bi žejḻé'gake' che Benne' Criston', ẕnne' wséjwgake' neda' liž ya, na' gon zí'gake' neda'. \v 24 Bi be žekla' neda' ni'a che da' gaken, ḻa'kze gata' o bi gata', san žénezela' yeyóž gona' da' ne žona', nich gona' žin da' bde X̱anžo Jesús ḻo na'a, da' naken wchaḻja' diža' chawen' kan nak da' žonnze Dios chežo. Ki gona' ḻen yeḻa' žebél. \p \v 25 ’Ba bchaḻja' ḻawle ḻe'e kan ẕnna bia' Dios. Na'a, nnezla' biž ḻé'elele neda'. \v 26 Che ḻen, žapa' ḻe'e da' naken dot da' li na'a ža. Bi be nbaga'a neda' che nitole ḻe'e. \v 27 Bi be zoa da' bi bsedla' ḻe'e, san bzenla' ḻe'e yógo'te da' wnnakze Dios. \v 28 Che ḻen, le gape chi'i kwinle, na' le gape chi'i yógo'te benách ka' che Benne' Criston', dan' Dios Be' La'y bnnite' ḻe'e nich gákḻenle, na' gape chi'ile benách ka' che X̱anžo, Bennen' gote' ḻo wláz ḻégake', na' bḻalje' x̱chene' da' beyá'wle' ḻégake'. \v 29 Ba nnezla', te yezá'a gan zoale, chazgak benne' ka' gan zoale, benne' yénegekle' wchíx̱gake' benách ka' che Benne' Criston'. Góngake' kan žongak beko' yix̱e' snia ka', bia ka' ẕbia yí'gakba' ẕila' ka'. \v 30 Žojgak benne' ka' nníta'gake' ládjwle, na' wcháḻjgake' da' wen ḻaže' nich kwéjgake' chégakze' benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston', benne' ka' žónḻengake' ḻe'e tẕen. \v 31 Che ḻen, le gak ban ḻaže', na' le yesá' ḻaže' kan bena' neda' chonniz, dan' dot ža dot yele kwáselo bzejni'ila' ḻe'e to tole na' zejte wžeža' ni'a chele. \p \v 32 ’Na'a, ẕí'na'do' ka', ẕgo'a ḻe'e ḻo na' Dios. Ẕnnabla' Ḻe' gon chawe'e ḻe'e, na' gone' kan ẕnna x̱tiže'e. Dios gon choche' ḻe'e, na' gone' ga gak gónḻenle tẕen benne' ka' ba wleje' cheze'. \v 33 Batkle wdán ḻaža'a da' naken chegak lježa' ka'. Bi wdán ḻaža'a mežw, o laže' chégake'. \v 34 Nnézkzelele, ḻen na' kwinkza' bena' žin nich gak ga'wa' da' byažjen chia', na' da' byažjen chegak benne' ka' bénḻengake' neda' tẕen žin. \v 35 Ḻen yógo'te da' bena', bḻoe'ela' ḻe'e kan žaḻa' gonžo žin nich gak gákḻenžo benne' ka' želyážjele'. Žaḻa' chejsá' ḻáže'žo dan' wnná X̱anžo Jesús na'kze, katen' wnné': “Gakže chawe' che bennen' bi da' ẕneẕjwe' ka da' gaken che bennen' bi da' ẕzi'e.” \p \v 36 Kate' beyóž bchaḻj Pablon' da' ni, naž bzoa ẕibe', na' bénḻene' tẕen yógo'tegake', bcháḻjḻengake' Dios. \v 37 Naž yógo'tegake' belbeže', na' byéḻa'gake' yen Pablon', na' bchag ḻáwgake' ḻe'. \v 38 Ki béngake' dan' gok nyache' ḻáže'gake' ni'a che dan' wnná Pablon', katen' wnné': “Biž ḻé'elele neda'.” Jákḻene' ḻe' tẕen, na' bžíngake' ga bebene' ḻe' ḻo barkw. \c 21 \s1 Pablo zeje' ḻo yež Jerusalén \p \v 1 Wdé beza'to' gan wnníta'gak benne' Éfeso ka', barkw da' yo'oto' ḻa' wyo'oten nez, na' to ḻiža wdeto' gan zoa yežlyodon' nzin' Kos. Ža chope ža, bžinto' yetó latje da' nzin' Rodas. Beza'to' ga na', na' bžinto' ḻo yež Pátara. \v 2 Ḻo yežen' bejx̱áka'to' to barkw yoble da' zejen gan nbab Fenisia. Wžento' ḻo barkwn', na' ḻa' wyo'oten nez. \v 3 Wdeto' gan ẕḻa' yežlyó Chipre, da' wzóan cheḻá'a yegle, na' bžinto' gan nbab Siria. Wyáz barkwn' latjen' gan že' yež Tiro, dan' žaḻa' chejká'ngake' ywa' da' nwa' barkwn' ga na'. \v 4 Ḻo yež Tiro na' bejx̱áka'to' benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston', na' bgá'nḻento' ḻégake' gaže ža. Dan' ba bḻoe'el Dios Be' La'y ḻégake' da' žaḻa' gak che Pablon', belyi'e ḻe' bi cheje' ḻo yež Jerusalén. \v 5 Wdé na' katen' za' yežojto' ga na', yógo'tegake' wzá'ḻengake' neto' tẕen ḻen no'le ka' chégake', na' x̱kwide' ka' chégake', na' bžinto' na'le žoa'a yežen'. Naž bzoa ẕibto' žoa'a nisdo', na' bcháḻjḻento' Dios. \v 6 Beyóž wdéḻa'to' lježto' toto' yetoto', na' bebento' ḻo barkwn', na' ḻégake' beyéjgake' lížgake'. \p \v 7 Naž ḻa' wza'te barkwn' ḻo yež Tiron', na' ga ze ḻawte bžinen ḻo yež Tolemaida. Ḻo yežen' bežojto' ḻo barkwn'. Wdapto' “Padiox̱” benne' lježžo ka' nníta'gake' ga na', na' bgá'nḻento' ḻégake' to ža. \v 8 Kate' za' ža'ní' yetó ža, bežój Pablon' ga na', na' neto' bénḻento'-ne' tẕen, na' wyejto' ḻo yež Sesarea, gan wyo'oto' liž Lip, na' bgá'nḻento' ḻe'. Lipen' ẕchaḻje' diža' chawen', na' bénḻene' tẕen gaže benne' ka' wžégake' ža ni'te nich gákḻengake' benách ka' che Benne' Criston'. \v 9 Zej nnita' tape x̱kwide' no'le che Lipen', na' ẕcháḻjgakbe' ḻo wláz Dios. \v 10 Wdé wzoato' ga na' chope chonne ža, naž bḻa' Agabo, benne' bžoje' gan nbab Judea, na' ẕchaḻje' ḻo wláz Dios. \v 11 Benne' ni bedjwíe' neto', na' bex̱we' yid nžejen ḻe'e Pablon'. Bcheje' ni'a na' kwine', na' wnné': \p —Ki ẕnna Dios Be' La'y: “Ki gongak benne' judío ka', benne' nníta'gake' ḻo yež Jerusalén. Wchéjgake' bennen' nak yid ni chie', na' wdégake' ḻe' ḻo na'gak benne' zi'to' ka'.” \p \v 12 Kate' benlto' da' ni, neto' ḻen benne' ka' nníta'gake' ga na' góta'yoelto' Pablon' nich bi cheje' ḻo yež Jerusalén. \v 13 Beží'i Pablon', na' wnné': \p —¿Biẕ da' ni žonle, ẕbéžele, na' žonle ga žak nyache' ḻaža'a? Neda' ba zoakza', kégeze wchéjgake' neda', san ḻezka' gata' ḻo yež Jerusalén ni'a che X̱anžo Jesús. \p \v 14 Dan' bi gok wcha'to'-ne', biž bi gožto'-ne', na' wnnato': \p —Gak kan nna X̱anžon'. \p \v 15 Kate' ba wdegak ža ka', bkwezto' dan' nwa'to', na' wyejto' ḻo yež Jerusalén. \v 16 Baḻe benne' ka' che yež Sesarea na', benne' žejḻé'gake' che Benne' Criston', wzá'ḻengake' neto', na' Mnasón, to benne' Chipre, bénḻene' ḻégake' tẕen. Žejḻi'e che Benne' Criston' ža ni'te, na' žaḻa' chejga'nto' liž benne' ni. \s1 Pablo zejwíe' Jakob \p \v 17 Katen' bžinto' ḻo yež Jerusalén, benne' lježžo ka', benne' žejḻé'gake' che Benne' Criston', ḻen yeḻa' žebél chégake' wdápegake' neto' ba la'ne. \v 18 Ža chope ža, Pablo wyó'oḻene' neto' ḻo yo'o, gan bejwíato' Jakob, na' zej ndobe yógo'te benne' gole ka' ga na', benne' ka' žape chí'igake' benách ka' che Benne' Criston', benne' ka' nníta'gake' ḻo yež Jerusalén. \v 19 Kate' Pablon' ba wdape' ḻégake' “Padiox̱” bzenle' ḻégake' yógo'te da' ben Dios ḻo ne'e ḻe' gan zej nnita' benách zi'to' ka'. \v 20 Kate' béngekle' da' ni, bka'n ẕéngake' Dios. Naž belyi'e Pablon', na' wnnágake': \p —Ẕḻé'ekzelo', lježto', benne' zante gaywá', benne' judío ka', žejḻé'gake' che Benne' Criston', na' yógo'tegake' žápeḻe'egake' ba la'ne da' bchi'le Moisés. \v 21 Ba béngekle' da' ka' ẕnnagak benách ka' kan naken chio', ẕnnágake' ẕzejni'ilo' yógo'te benne' judío ka', benne' nníta'gake' ladjw benách zi'to' ka', nich wká'ngake' da' bchi'le Moisés benách Israel ka', na' ži'o ḻégake' bi chóggake' ḻo beḻa' chegak x̱kwide' byo chégake' ka', na' bi gápegake' ba la'ne da' ka' žónteze žonžo žo'o, benne' judío ka'. \v 22 ¿Nakx̱ gonžo na'a? Dobgak benne' zan kate' yéngekle' ba beḻó'o nga. \v 23 Na'a, ben da' ni da' ye'to' le'. Nníta'ḻengak tape benne' byo ka' neto' nga, benne' ka' ba bchebe ḻáže'gake' ḻaw Dios to da' góngake'. \v 24 Bche' benne' ki ḻen le', na' benḻen ḻégake' tẕen nich gon chawe' kwinle kan nak che yodo', na' wdiẕjw le' da' žaḻa' chíẕjwgake' nich góngake' yidze yíchjgake', nich nnézgekle yógo'te benne' judío ka' bi nakkze dan' ẕnnégake' chio', san ḻezka' le' žono' da' naken chawe', na' žapo' ba la'ne da' bchi'le Moisés. \v 25 Kan nak chegak benách zi'to' ka', benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston', ba bento' chawe' diža', na' ba bzojto' kan žaḻa' góngake'. Bi žon byenen gape chí'igake' da' ki da' žónteze žongak benne' judío ka', san toze: \q1 Bi ye'j gáwgake' da' wlo'ogak benách ka' ḻawgak lo'a ka'. \q1 Bi gáwgake' žen. \q1 Bi gáwgake' beḻa' chegak bia yix̱e' ka' ḻen x̱chéngakba'. \q1 Bi góngake' da' sban. \s1 Žóx̱wgake' Pablo ḻa' ḻi'a yodo' \p \v 26 Naž Pablo bchi'e tape benne' ka' ḻen ḻe', na' ža chope ža ben chawe' kwine' tẕen ḻen ḻégake' kan nak che yodo'. Naž wyaze' ḻa' ḻi'a yodo', nich gak bia' biẕ ža yeyóž góngake' da' gon chawe' kwíngake', ža na' žaḻa' chjwá'gake' da' kó'ogake' ḻaw Dios to toe'. \v 27 Kate' za' yeyožgak gaže ža ka', baḻe benne' judío ka', benne' zej nžoje' gan nbab Asia, bḻé'egekle' Pablon' ḻa' ḻi'a yodo'. Béngake' ga bengak benne' zan žo'osbé, na' béx̱wgake' Pablon'. \v 28 Wnnégake' zižje, na' wnnágake': \p —Le gakḻen neto', ḻe'e, benne' Israel ka'. Benne' ni žsedle' yógo'te benách yógo'te latje nich wká'ngake' ka'ze yež chežo, na' da' bchi'le Moisés, na' yodo' chežo nga. Na'a, ba wḻoé'e benne' zi'to' ka' ḻo yodo' nga. Ki žone', ẕka'n ditjle' latje la'y nga. \p \v 29 Ki wnnágake' dan' zga'ale bḻé'egekle' Pablon' ḻo yež tẕen ḻen Trófimo, benne' Éfeso, na' žékgekle' bchi'e bennen' ḻo yodon'. \p \v 30 Ka' goken, bdobgak yógo'te benne' ka' che yežen', na' bžíngake' ga na'. Naž wẕéngake' Pablon', na' wẕóbgake' ḻe', na' bebéjgake' ḻe' na'le ḻa' ḻi'a yodon', na' ḻa' bséjwtegake' gan žó'ogake' ḻa' ḻi'a yodon'. \v 31 Kate' za' gótgake' Pablon', bžin diža' ḻaw benne' blo, benne' žeje' ḻo wdiḻe. Benle' žongak yógo'te benách nníta'gake' ḻo yež Jerusalén žo'osbé. \v 32 Naž benne' blon' ḻa' btobtie' benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe, tẕen ḻen benne' ka' ẕché'gake' ḻégake', na' taríaze wyéjḻene' ḻégake' gan žongak benne' ka' žo'osbé. Katen' bḻé'egekle' benne' blon' ḻen benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe, naž bsángake' ẕwaw ẕžá'agake' Pablon'. \v 33 Wbiga' benne' blon' ga na', na' bex̱we' Pablon'. Gože' benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe wchéjgake' ḻe' ḻen chope do ya. Wdé na' wnnable' benne' zan ka', na' wnné': \p —¿Noẕkze benne' ni, na' biẕ bene'? \p \v 34 Benne' zan ka' belbéžeyi'e, na' che chégake' kan wnnágake'. Ka' goken, benne' blon' bi be gok chejni'ile', dan' žongak benne' ka' žo'osbé. Che ḻen gože' benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe ché'gake' Pablon' ḻo yo'o ẕen gan ẕdóbgake'. \v 35 Katen' bžíngake' gan nak nepe' che yo'o ẕen na', yjwa'gak benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe Pablon', dan' žíadi'igak benne' zan ka' ḻégake'. \v 36 Za'gak benne' ka' x̱kóže'lgake'. Želbéžeyi'e, na' ẕnnágake': \p —¡Le gote'! \s1 Da' bchaḻj Pablo ḻawgak benne' zan ka' \p \v 37 Kate' wzó ḻáwgake' kó'ogake' Pablo ḻo yo'o ẕen na', ḻe' gože' benne' blon', bennen' žeje' ḻo wdiḻe, na' wnné': \p —¿Gonno' neda' latje yapa' le' to diža'? \p Benne' blon' gože' Pablon': \p —¿Žako' diža' griego? \v 38 ¿Kege le' benne' Ejipto na' ža nize btobe' benne' wen da' ẕinnj ka', na' bchi'e ka tape mil benne' wetw benne' ka' ḻo latje dach? \p \v 39 Naž Pablon' gože' ḻe', na' wnné': \p —Da' li naka' neda' benne' judío. Golja' ḻo yež Tarso, to yež blo gan nbab Silisia. Žáta'yoela' le' gonno' neda' latje wchaḻja' ḻawgak benách ki. \p \v 40 Benne' blon' bi'e ḻe' latje, na' Pablon' wzíe' gan nak nepe', na' bchis ne'e nich kwe'gak benách zan ka' žize. Kate' ba wnníta'gake' žize, naž Pablon' bcháḻjḻene' ḻégake' ḻen diža' hebreo. \c 22 \p \v 1 Ki wnná Pablon': \p —Ḻe'e, benne' gole ka', na' ḻe'e, ljéža'do' ka'. Le wzé nag da' yapa' ḻe'e kan nak da' žona'. \p \v 2 Kate' béngekle' ẕchaḻje' diža' hebreo, wnníta'gakže' žize. Pablon' gože' ḻégake', na' wnné': \p \v 3 —Nakkza' neda' benne' judío. Golja' ḻo yež Tarso gan nbab Silisia, san bgola' ḻo yež nga, na' bsedle Gamaliel neda' dot kan nak da' bsédgekle x̱a x̱to'žo ka'. Be' ḻáže'teza' bka'n ẕena' Dios kan žonle ḻe'e na'a. \v 4 Zga'ale wžía ḻaža'a benne' ka' nzi' ḻo ná'gake' x̱tiža' Benne' Criston', na' bchi'a ḻégake' gan gátgake'. Wẕéngaka'-ne', na' bséjwgaka'-ne' liž ya, benne' byo ka' ḻen no'le ka'. \v 5 Ḻezka' wak wzóa ligak bx̱oz wnná bia' ka' ḻen benne' gole ka' da' béngake'. Bzójgake' to yiche wnná bia' da' chjwa'a gan zej nnita' lježžo judío ka' ḻo yež Damasko. Wyá'a ga na' nich chejx̱ena' benne' ka' nníta'gake' ga na', benne' ka' žejḻé'gake' che Benne' Criston', nich yedjchi'a ḻégake' zej nžeje' ḻo yež Jerusalén nga, nich gonto' ḻégake' ẕia. \s1 Ẕḻoe'el Pablo kan beyake' che Benne' Cristo \p \v 6 Naž wnná Pablo: \p —Katen' zeyá'a ḻo nez, na' za' žina' ḻo yež Damaskon', katen' goken wawbíž, ka' gaze wyép yes baní' da' zan' ya'abá, na' bsa'nín' gan zeyá'a. \v 7 Ḻa' bgo'ntia' ḻo yo, na' benla' chi'i to Benne' gože' neda': “Saulo, Saulo, ¿biẕ chen' ẕbia ḻažo'o neda'?” \v 8 Naž wnnabla' Ḻe', na' wnnía': “¿Noẕ Le', X̱an?” Ḻe' gože' neda': “Neda' Jesús, benne' Nasaret. Nedkza' ẕbia ḻažo'o.” \v 9 Benne' ka' wnníta'ḻengake' neda' bḻé'egekle' banín', na' bžébegake', san bi béngekle' chi'i Bennen' bcháḻjḻene' neda'. \v 10 Naž goža'-ne': “¿Biẕ žaḻa' gona', X̱an?” X̱anžon' gože' neda': “Beyás, na' wyéj ḻo yež Damasko gan zoa to benne' yi'e le' yógo'te da' žaḻa' gono'.” \v 11 Dan' biž bi bḻe'ela' dan' bdi'i yes baní' na' yej ḻawa', che ḻen benne' ka' zéjḻengake' neda' tẕen béx̱wgake' na'a, na' bché'gake' neda' gan bžintia' ḻo yež Damaskon'. \p \v 12 ’Ḻo yežen' zoa Ananías, to benne' žone' dot kan ẕnna da' bchi'le Dios, na' benne' judío ka' nníta'gake' ḻo yež Damaskon' žápegake' ḻe' ba la'ne. \v 13 Ananíasen' bḻe'e gan wzóa', na' gože' neda': “Saulo, bicha'a, yeyaljw yej ḻawo'.” Ḻa' na'ze beyaljw yej ḻawa', na' bḻe'ela' ḻe'. \v 14 Ḻe' gože' neda': “Dios chegak x̱a x̱to'žo ka', wžekze' le' ža ni'te nich nnezlo' da' žénekzele' Ḻe', na' nich ḻe'elo' Benne' Chawe', Bennen' nake' Ẕi'nkze', na' nich yenlo' da' ye'kze' le'. \v 15 Ki naken dan' žaḻa' wzóa lio' chie' Ḻe' ḻawgak yógo'te benách ka', na' wzenlo' ḻégake' da' ba bḻe'elo', na' da' ba benlo'. \v 16 Na'a, ¿biẕ chen' želo'? Wzó ža', na' bezóa nis. Wnnable X̱anžon' yeyone' le' chawe', na' yeké'e doḻa' da' nbago'o.” \s1 Jesús bseḻe'e Pablo nich wzóa lie' chie' Ḻe' \p \v 17 Ḻezka' wnná Pablo: \p —Wdé na', katen' beḻá'a ḻo yež Jerusalén nga, na' kate' ne ẕcháḻjḻena' Dios ḻo ẕchil yodo', na' bḻe'e dáwe'la'. \v 18 Bḻe'ela' X̱anžon', na' gože' neda': “Taríaze wyéj. Bežojte ḻo yež Jerusalén nga, dan' benne' ki bi gápegake' ba la'ne da' wchaḻjo' chia'.” \v 19 Neda' goža'-ne': “X̱an, nnézgekle' kan bena' neda'. Wyoá'a gan nak ḻo yo'o gan ẕdobgak benne' judío ka' nich yéngekle' x̱tiža' Dios. Wdina' benne' ka' žejḻé'gake' chio' Le', na' bséjwgaka'-ne' liž ya. \v 20 Katen' bétgake' Esteban, bennen' bzoa lie' chio', ḻezka' neda' wzóa' ga na', na' bénḻena' tẕen benne' ka' bétgake' ḻe', na' ben chi'a laže' da' bx̱oa yengak benne' ka' bžé'egake' ḻe' yej.” \v 21 Naž X̱anžon' gože' neda': “Wyéj, dan' žseḻa'a le' ḻawgak benách zi'to' ka'.” \s1 Pablo ẕcháḻjḻene' benne' blo, benne' žeje' ḻo wdiḻe \p \v 22 Nize ze ḻaw bze naggak benne' judío ka' che Pablo, na' naž wžéžeya'agake'. Wnnégake' zižje, na' wnnágake': \p —Le got bennen'. Bi žaḻa' soe' nbane'. \p \v 23 Naž, dan' belbéžeyi'e, na' ḻo yeḻa' ẕža'a chégake', bchézgake' laže' da' zej nakwe', na' belgo'ne' gox̱o', \v 24 che ḻen benne' blon', bennen' žeje' ḻo wdiḻe, gože' benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe wché'gake' Pablon' ḻo yo'o ẕen na'. Ḻezka' gože' ḻégake' chíngake' Pablon' nich nne' da' nakkzen, nich nnezle' biẕ chen' želbéžeya'a ki benne' judío ka' che Pablon'. \v 25 Kate' ne ẕchéjgake' ni'a na' Pablon' ḻen yid ka' nich chíngake' ḻe', Pablon' gože' to benne' ẕchi'e benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe, benne' zoe' ga na', na' wnné': \p —¿De latje chinle neda'? Neda' nbaba' Roma, na' bi bchi'a ḻaže' nitó benne' neda' cha' nbaga'a ẕia. \p \v 26 Kate' benle bennen' da' ni, wyeje', na' bejzenle' benne' blon', bennen' žeje' ḻo wdiḻe. Gože' ḻe': \p —¿Biẕkze žonžo? Benne' ni nbabe' Roma. \p \v 27 Naž benne' blon' bḻe'e gan zoa Pablon', na' gože' ḻe': \p —Wnná cha' nbabkzo' Roma. \p Pablon' gože' ḻe': \p —O', nbabkza'. \p \v 28 Beží'i benne' blon', na' wnné': \p —Neda' wdíẕjwkza' mežw zan nich baba' Roma. \p Naž Pablon' gože' ḻe': \p —Neda' wbaba' Roma katen' golja' dan' zej nbab x̱a x̱na'a Roma. \p \v 29 Kate' béngekle benne' ka' da' ni, benne' ka' za' chíngake' Pablon', naž bebíga'gake' gan zoe'. Ḻezka' bžebe benne' blon' katen' wnnezle' nbab Pablon' Roma, dan' ba wnné' wchéjgake' ḻe'. \s1 Ẕḻa' Pablo ḻawgak benne' yodo', benne' wchi'a ḻaže' ka' \p \v 30 Ža chope ža, gónele benne' blon' nnezle' kwáselo biẕen' da' žesbága'gak benne' judío ka' Pablo ẕia. Wnné' beseže' do yan' da' nžejen Pablon', na' wnné' dobgak bx̱oz wnná bia', bx̱oz judío ka' ḻen yógo'te benne' yodo', benne' wchi'a ḻaže' ka'. Naž bebeje' Pablon' gan bséjwgake' ḻe', na' bzie' ḻe' ḻáwgake'. \c 23 \p \v 1 Naž Pablon' bwie' ḻawgak benne' yodo', benne' wchi'a ḻaže' ka', na' wnné': \p —Ḻe'e, ljéža'do' ka'. Na' zejte na'a žonkza' da' chawe'. Ki naken, bi zoa da' žesbaga' ḻáẕda'wa' neda' ẕia ḻaw Dios. \p \v 2 Naž Ananías, bx̱oz blo, gože' benne' ka' nníta'gake' dot kwit Pablon' kápa'gake' žoe'e. \v 3 Pablon' gože' ḻe': \p —Ḻezka' Dios yebi'e chio' le', benne' ẕḻoé'ezele chawe' kwino'. ¿Že'kzo' ẕchi'a ḻažo'o neda' kan bchi'le Moisés, san ẕdetle žono' kan bchi'kzle Moisesen', ẕnno' kápa'gake' neda'? \p \v 4 Benne' ka' nníta'gake' ga na' belyi'e Pablon': \p —¿Žḻiž zi'o bx̱oz blo che Dios? \p \v 5 Pablon' gože' ḻégake': \p —Ḻe'e, ljéža'do' ka'. Nyejw ḻe'e yiche da' ẕnnan: “Bi wḻíž zi'o benne' ẕnna bi'e benách wláž chio' ka'” san neda' bi gókbe'ela' nake' bx̱oz blo. \p \v 6 Naž gókbe'ele Pablon' baḻe' zej nake' benne' yodo' saduseo ka', na' yezíka'gake' benne' yodo' fariseo ka'. Wnníe' zižje ḻawgak benne' yodo', benne' wchi'a ḻaže' ka', na' wnné': \p —Ḻe'e, ljéža'do' ka'. Naka' benne' fariseo, na' naka' ẕi'n to benne' fariseo. Na'a ẕchi'a ḻáže'le neda' dan' žx̱en ḻaža'a yebangak benne' gat ka'. \p \v 7 Kate' wnná Pablon' da' ni, bžoj chóplegak benne' yodo' fariseo ka', na' benne' yodo' saduseo ka', na' beldíḻ diže'e ḻa' ḻégakze'. \v 8 Ki béngake' dan' ẕnnagak benne' saduseo ka' bi yebangak benne' gat ka', na' bi zej nnita' wbás che ya'abá ka', na' bi zej nnita' be' nákgakkze benách ka', san benne' yodo' fariseo ka' žejḻé'gake' zej nnita' yógo'te da' ki. \v 9 Che ḻen wžéžeya'agake'. Naž wzó ža'gak benne' wsedle, benne' yodo' fariseo ka'. Beldíḻ diže'e, na' wnnágake': \p —Žeklto' neto' bi be da' ẕia nbaga' benne' ni, dan' cha' bchaḻjḻen to be' nakkze no benne' ḻe', o cha' bchaḻjḻen to wbás che ya'abá ḻe', bi žaḻa' wži'ižo che Dios. \p \v 10 Kate' ba beldíḻ díža'ḻe'e benne' judío ka', na' bžebe benne' blon', benne' žeje' ḻo wdiḻe, dan' žekle' wzóẕj tiḻe' Pablon'. Naž wnné' chjak benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe, nich chejbéjgake' Pablon' ladjw benne' judío ka', na' yeché'gake' ḻe' ḻo yo'o ẕen gan ẕdobgak benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe. \p \v 11 Kate' ba nak žel ža na'ze, bḻoe'e ḻaw X̱anžon' gan zoa Pablon', na' gože' ḻe': \p —Ben choch ḻažo'o, Pablo. Kan ba bchaḻjo' chia' neda' ḻo yež Jerusalén nga, ḻezka' žon byenen wchaḻjo' chia' ḻo yež Roma. \s1 Žóngake' toze diža' gótgake' Pablo \p \v 12 Kate' za' ža'ní' yetó ža, baḻe benne' judío ka' béngake' toze diža', na' ben choch x̱tíža'gake', na' wnnágake' Dios wsaka' zi'e ḻégake' cha' bi góngake' dan' bchebe ḻáže'gake'. Wnnágake' bi be ye'j gáwgake' na' zejte gótgake' Pablon'. \v 13 Nníta'gakže ka chopḻalj benne' ka', benne' ben choch x̱tíža'gake' ki. \v 14 Jak benne' ki gan zej nnita' bx̱oz wnná bia' ka', na' benne' gole ka', benne' judío ka', na' wnnágake': \p —Ba ben choch x̱tíža'to', na' ẕnnabto' wsaka' Dios neto' zi' cha' bi gonto' ki, na' bi be ye'j gawto' na' zejte gotto' Pablon'. \v 15 Na'a, ḻe'e ḻen benne' yodo' wchi'a ḻaže' ka', le ye' benne' blon', benne' žeje' ḻo wdiḻe, nich yedjwá'gake' Pablon' wx̱é, nich žine' gan ndoble, na' nnale žénelele nnáblele Pablon' to diža' gaze ḻo de. Neto' kwe' nawto'-ne' ḻa' nez, na' gotto'-ne' zga'ale kate' žine' nga. \p \v 16 Benle x̱kwide' byo che no'le zan Pablon' kan kwe' náwgake' Pablon', na' wyejbe', na' wyo'obe' yo'o ẕen na', na' bejzenlben' Pablon'. \v 17 Pablon' bḻiže' to benne' ẕchi'e benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe, na' gože' ḻe': \p —Bche' x̱kwide' ni ḻaw benne' blo, dan' nwa'be' to diža' ye'be'-ne'. \p \v 18 Naž bennen' bchi'e-be' gan zoa benne' blon', na' gože' ḻe': \p —Pablo, bennen' nyejwe' liž ya, bḻiže' neda', na' góta'yoele' neda' yedjwá'a x̱kwide' ni ḻawo', dan' žénelbe' wcháḻjḻenbe' le'. \p \v 19 Benne' blon' bex̱we' na'be', na' bchi'e-be' cheze, na' wnnable'-be', na' wnné': \p —¿Biẕen' žénelo' yi'o neda'? \p \v 20 Ḻebe' gožbe'-ne': \p —Benne' judío ka' ba ben toze x̱tíža'gake' gáta'yoegekle' le' chi'o Pablo wx̱é, nich žine' ḻawgak benne' yodo' wchi'a ḻaže' ka'. Yé'gake' le' žénegekle' nnábgekle' ḻe' to diža' gaze ḻo de, \v 21 san le', bi chejḻi'o dan' nnágake', dan' nníta'gakže ka chópḻaljgake' kwe' náwgake' Pablon'. Ba ben choch x̱tíža'gak benne' ka', na' wnnágake' wsaka' Dios ḻégake' zi' cha' bi gótgake' Pablon', na' bi be ye'j gáwgake' na' zejte gótgake' ḻe'. Na'a, ba nníta'gake' ban ḻaže', na' želbeze' wchebe ḻažo'o gono' dan' nnábgekle' le'. \p \v 22 Naž benne' blon', benne' žeje' ḻo wdiḻe, gože'-be' bi ye'be' nitó benne' dan' ba gožbe' ḻe', na' naž beseḻe'e x̱kwiden'. \s1 Ẕḻa' Pablo ḻaw Féliks, benne' blo wnná bia' \p \v 23 Naž benne' blon' bḻiže' chope benne' ẕché'gake' to gaywá' benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe to toe', na' gože' ḻégake' wkwézgake' chope gaywá' benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe, benne' želzá' ní'agake', na' chonnḻalj chi benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe, benne' žíagake' bia ka', na' chope gaywá' benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe, benne' zej noe'e yag ntoche' ka', nich chjake' ḻo yež Sesarea te x̱che'. \v 24 Ḻezka' gože' ḻégake' wkwézgake' to bia, da' kwia Pablon', na' ché'gake' ḻe' binlo, nich bi be gaken chie', nich žine' ḻaw Féliks, benne' blo wnná bia'. \p \v 25 Ḻezka' bseḻe'e to yiche da' ẕnnan ki: \v 26 “Neda', Klaudio Lisias, žapa' le': Padiox̱ Féliks, benne' blo wnná bia'. \v 27 Benne' ni žseḻa'a-ne' ḻawo', wẕengak benne' judío ka' ḻe', na' gónegekle' gótgake' ḻe'. Kate' gókbe'ela' nbabe' Roma, bchi'a benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe, na' beslá'-ne' ḻo na'gak benne' judío ka'. \v 28 Gónela' nnezla' biẕ bene', dan' žesbága'gak benne' judío ka' ḻe' ẕia, na' bchi'a-ne' ḻawgak benne' yodo' ka', benne' wchi'a ḻaže' chégake' ka'. \v 29 Kate' bchi'a ḻaža'a dižan' kwáselo, wnnezla' žesbága'gake' ḻe' ẕia kan nak da' ẕnna da' žsédgekle', na' bi be ẕia nbaga' benne' ni, nich no benne' gote' ḻe', o wsejwe' ḻe' liž ya. \v 30 Naž bḻa' to benne' bzenle' neda' že' nawgak benne' judío ka' ḻe' nich gótgake' ḻe', na' che ḻen žseḻa'a ḻe' gan zo', na' goža' benne' ka', benne' žesbága'gake' ḻe' ẕia ḻá'gake' ḻawo' le', nich wḻoé'egekle' le' bi diža' zej nape' ḻe'. Dios gon chawe'e le'.” \p \v 31 Naž benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe béx̱wgake' Pablon', na' béngake' kan ba gož benne' blon' ḻégake', na' bché'gake' ḻe' ḻo yež Antípatris, ne nak žel. \v 32 Kate' za' ža'ní' yetó ža benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe, benne' želzá' ní'agake', beyéjgake' ḻo yež Jerusalén, na' benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe, benne' ka' žíagake' bia ka', beyó'ogake' nez, ẕché'gake' Pablon'. \v 33 Kate' benne' ka' ẕché'gake' Pablon' bžíngake' ḻo yež Sesarea, bdégake' yichen' ḻo na' benne' blo wnná bian', na' bzégake' Pablon' ḻawe'. \v 34 Kate' beyóž beḻ benne' blo wnná bian' yichen', na' wnnable' Pablon' gaẕ benne' ḻe'. Kate' gókbe'ele' nbabe' gan nbab Silisia, \v 35 gože' ḻe': \p —Yenla' da' nno' kate' benne' ka' žesbága'gake' le' ẕia ḻá'gake' ga ni. \p Naž gože' benne' ka' gape chí'igake' ḻe' ḻo yolawe' gan ẕchi'a ḻaže' Herodes, benne' ẕnna bi'e ga na'. \c 24 \s1 Pablo ẕchaḻje' ḻaw Féliks \p \v 1 Wdé gayo' ža, bḻa' Ananías, bx̱oz blo, ga na', tẕen ḻen baḻe benne' gole, benne' judío ka', na' ḻezka' ḻen Tértolo, to benne' žákḻi'e diža'. Bḻá'gake' ḻaw benne' blo wnná bian', na' besbága'gake' Pablo ẕia. \v 2 Katen' ba bḻížgake' Pablon', na' bḻe'e ga na', wzó ḻaw Tértolon' žesbage'e ḻe' ẕia, na' wnné': \p —Benne' blo wnná bia', Féliks. Ni'a chio' le' žak chawe' cheto', dan' ḻo yeḻa' žejní'il chio' cháwe'do' ẕnna bi'o benách wláž cheto' ka'. \v 3 Yógo'te da' ki žonen ga žak chawe' gáte'teze, na' dot ḻáže'to' že'to' le': “Žóx̱keno'.” \v 4 Na'a, nich bi gon ḻelto' le', žáta'yoela' le' gon ẕen ḻažo'o, na' yenlo' cheto' to chi'ido'. \v 5 Gókbe'elto' benne' ni ẕko'o yeḻe'e benách ka', na' žone' ga benne' judío ka' nníta'gake' dot yežlyó ẕží'igake' che yolawe', na' nake' benne' blo ládjwgak benne' ka' zej nzi'e da' bsedle benne' Nasaret na'. \v 6 Ḻezka' gónele' wká'n ditje' yodo' cheto'. Che ḻen wẕento'-ne', na' gónelto' wchi'a ḻáže'to' ḻe' kan ẕnna da' žsedlto'. \v 7 Naž Lisias, benne' blo, benne' žeje' ḻo wdiḻe, bḻe'e gan zoato', na' ḻen yeḻa' snia ẕen beké'e benne' ni ḻo na'to'. \v 8 Naž gož Lisias na' benne' ka' žesbága'gake' ḻe' ẕia, yídgake' ḻawo' le'. Na'a, le'kzo', kate' nnablo' Pablo ni binlo, gak nnezlo' kwáselo yógo'te da' ki da' žesbága'to'-ne' ẕia. \p \v 9 Ḻezka' wnnagak benne' judío ka', na' wnnágake' da' likzen'. \v 10 Naž benne' blo wnná bian' btaze ne'e nich wcháḻj Pablon', na' ḻe' bechebe', na' wnné': \p —Dot ḻaža'a ẕchaḻja' kan nak da' žona', dan' ba zej nak yiz zan ẕchi'a ḻažo'o da' žak chegak benách lažto' ka'. \v 11 Da' bena' wak nnabo'. Bi na' gak chežinno ža wyá'a ḻo yež Jerusalén nich wká'n ẕena' Dios. \v 12 Bi bejx̱áka'gake' neda' ẕdiḻ diža'a ḻen no benne', na' bi bena' ga gongak benách ka' žo'osbé gan nak ḻo ẕchil yodo', o ḻo yo'o gan ẕdóbgake' nich yéngekle' x̱tiža' Dios, o ḻo yež. \v 13 Ḻezka' bi gak kwej lígake' da' ki da' žesbága'gake' neda' ẕia. \v 14 Da' nize žex̱óalapa' ḻawo'. Kan žona' x̱chin Dios chegak x̱a x̱to'to' ka' naken tḻebe ḻen da' žsédgekle benne' ki, san ḻégake' ẕnnágake' naken da' ẕži'in che Dios, dan' žejḻi'a yógo'te da' ẕnna x̱tiža' Dios, na' ḻezka' yógo'te da' bzojgak benne' ka' bcháḻjgake' ḻo wlaze' Ḻe'. \v 15 Kan ḻégake' žx̱en ḻáže'gake' Dios, ḻezka' neda' žx̱en ḻaža'a Ḻe', yesbane' benne' gat ka', benne' chawe' ka', na' benne' ka' bi zej nake' chawe'. \v 16 Che ḻen žon byena' bi baga'a da' gonen ga yesbaga' ḻáẕda'wa' neda' ẕia ḻaw Dios o ḻawgak benách ka'. \p \v 17 ’Wdé wzóa' ga yoble chope chonne yiz, na' beḻá'a gan zej nnita' benách wláž chia' ka' nich wneẕjwa' mežw da' gákḻenen benách yache' ka', na' nich bi da' wdía' ḻaw Dios. \v 18 Kate' ne žona' da' ki, baḻe benne' judío ka', benne' zej nžoje' gan nbab Asia bedjx̱áka'gake' neda'. Wzóa' ḻa' ḻi'a yodo', na' ba wléj chawe' kwina' kan nak che yodo', na' bi ntoba' benách zan, na' bi bena' ga gongak benách ka' žo'osbé. \v 19 Benne' judío ka', benne' zej nžoje' gan nbab Asia, žaḻa' ḻá'gake' ḻawo' le', na' yesbága'gake' neda' ẕia cha' zej nape' diža' biẕjw ḻen neda'. \v 20 Žaḻa' nnagak benne' judío ki cha' bi da' bžéḻgekle' da' ẕinnj da' bena' katen' bḻa'a ḻawgak benne' yodo' ka', benne' ẕchi'a ḻáže'gake' ḻégake'. \v 21 Toze katen' wzóa' ḻáwgake', zižje wžežia', wnnía': “Ẕchi'a ḻáže'le neda' na'a dan' žx̱en ḻaža'a yebangak benne' gat ka'.” \p \v 22 Kate' benle Féliks na' da' ni, na' dan' kwáselo ba nnezle' kan nak che da' žsedle Pablon', bzoe' cheḻa'ale diža' biẕjw ni, na' wnné': \p —Kate' ḻa' Lisias, benne' blon', benne' žeje' ḻo wdiḻe, na' yeyóž yenla' kan nak diža' biẕjw chele. \p \v 23 Naž Féliks na' gože' benne' ẕchi'e benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe, benne' zoe' ga na', gape chi'e Pablon', san we'e ḻe' latje te' ḻa' ḻí'ale, na' bi wsejwe' x̱nezgak lježe' ka' yedjwíagake' ḻe', nich bi da' góngake' chie'. \p \v 24 Chope chonne žaze wdé na', da' yoble bḻa' Féliks na' ga na' tẕen ḻen Drusila, ẕo'le'. No'len' nake' judío. Féliks na' bḻiže' Pablon', na' bze nage' chie' kan nak da' žejḻe'žo che Jesús, Benne' Criston'. \v 25 Kate' bchaḻj Pablon' kan žaḻa' gakžo chawe', na' nna bia' kwinžo, na' ḻa'žo ḻaw Dios gan wchi'a ḻaže'e žo'o ža da' za' za', naž bžebe Féliks na', na' gože' Pablon': \p —Beyéj na'a. Kate' gapa' latje, wḻiža' le' yetó. \p \v 26 Ḻezka' gónele Féliks na' si'e mežw da' wneẕjw Pablon' nich wsane' ḻe', na' che ḻen, zan chi'i bḻiže' Pablon', na' bcháḻjḻene' ḻe'. \v 27 Kate' gok chopiz, wyáz Porsio Festo latje che Féliks na', na' dan' gónele Féliks na' gone' da' žaz ḻáže'gak benne' judío ka', na' bka'ne' Pablon' nyejwe' liž ya. \c 25 \s1 Ẕḻa' Pablo ḻaw Festo \p \v 1 Bḻa' Festo ḻo yež Sesarea nich chaze' latje chie', gan gake' benne' blo wnná bia'. Wdé chonne ža bezé'e ḻo yežen', na' wyeje' ḻo yež Jerusalén. \v 2 Naž bḻa'gak bx̱oz wnná bia' ka' ḻen benne' blo ka' chegak benne' judío ka' ḻaw Feston', nich yesbága'gake' Pablo ẕia. Góta'yoegekle' Feston' \v 3 gone' da' žénegekle', na' seḻe'e benne' ka' chejx̱í'gake' Pablon', nich yežine' ḻo yež Jerusalén. Gónegekle' kwe' náwgake' ḻe' ḻo nez nich gótgake' ḻe'. \v 4 Beží'i Feston', na' gože' ḻégake': \p —Nžej Pablon' ḻo yež Sesarea, na' žaḻa' cha'a neda' ga na' wx̱é wižj nize. \v 5 Che ḻen, nóte'tezlele ḻe'e nzi' ḻo na'le, žaḻa' sá'ḻenle neda', na' cha' nbaga' bennen' ẕia, na' gak yesbága'le-ne' ẕia. \p \v 6 Bga'n Feston' ḻo yež Jerusalén x̱ono' ža. Naž beyeje' ḻo yež Sesarea. Kate' za' ža'ní' yetó ža, wži'e gan ẕchi'a ḻaže'e, na' gože' benne' ka' chejx̱í'gake' Pablon'. \v 7 Kate' bḻa' Pablon' ga na', benne' judío ka', benne' ka' zej nžoje' ḻo yež Jerusalén, wbíga'gake' gan zoe', na' zan da' wnnégake' chie'. Besbága'gake' ḻe' ẕia, san bi gok kwej lígake' da' ka' wnnégake' chie'. \v 8 Naž wnná Pablon' ḻo wlaze', na' wnné': \p —Bi be bena' da' ẕži'i che da' žsédgekle benne' judío ka', na' kege bi da' bena' che yodo' chégake', na' kege che benne' Sésar, bennen' ẕnna bi'e žo'o. \p \v 9 Gónele Feston' gone' da' žaz ḻáže'gak benne' judío ka', na' gože' Pablon': \p —¿Žénelo' chejo' ḻo yež Jerusalén, gan soa no benne' wchi'a ḻaže'e le' kan zej nak da' ki da' ẕnnégake' chio'? \p \v 10 Beží'i Pablon', na' gože' ḻe': \p —Zoakza' gan že' benne' ẕchi'a ḻaže'e ḻo wláz benne' Sésar, gan žaḻa' wchi'a ḻaže'e neda'. Bi be da' ẕinnj bena' chegak benne' judío ka', na' ba nnézkzelo' da' ni. \v 11 Chela' bena' to da' ẕinnj, o bíte'teze da' gonen ga baga'a ẕia gata', na' bi wžona' gata'. Na'a, cha' bi bena' kan ẕnnegak benne' ki chia', bi nzi' ḻo na' no benne' wdíe' neda' ḻo ná'gake'. Ẕnnaba' cha'a ḻaw benne' Sésar gan wchi'a ḻaže'e neda'. \p \v 12 Kate' Feston' ba bcháḻjḻene' benne' yolawe' ka', gože' Pablon': \p —Ba wnnabo' chejo' ḻaw benne' Sésar. Ḻaw Sésar na' chejo'. \s1 Ẕchaḻj Pablo ḻaw Agripa, benne' ẕnna bi'e \p \v 13 Wdé chope chonne ža, Agripa, benne' ẕnna bi'e, bḻe'e ḻo yež Sesarea, tẕen ḻen Berenise, ẕo'le'. Bedjwíagake' Festo. \v 14 Kate' ba wnníta'gake' ga na' zan ža, Feston' bzenle' Agripan', benne' ẕnna bi'e, kan nak che Pablon'. Gože' ḻe': \p —Zoa to benne' nga, bka'n Féliks ḻe' liž ya. \v 15 Kate' wzóa' ḻo yež Jerusalén, bḻa'gak bx̱oz wnná bia' ka' ḻen benne' gole ka' ḻawa', na' wnnégake' che benne' ni. Wnnábgekle' neda' choga' chie' gate'. \v 16 Neda' becheba', na' goža' ḻégake' bi ẕchoggak benne' Roma ka' che to benne' gate' cha' bi žingak benne' ka' ẕnnégake' chie' ḻawe', benne' ka' žesbága'gake' ḻe' ẕia, nich gak yechebe' chen. \v 17 Che ḻen, kate' bžíngake' ḻégake' ga ni, bi wžela', san kate' bžin yetó ža, wži'a gan ẕchi'a ḻaža'a, na' bseḻa'a benne' ka' bejx̱í'gake' Pablon'. \v 18 Kate' ne nníta'gak benne' ka' nga, benne' ka' žesbága'gake' ḻe' ẕia, bi be wnnégake' chie' kan gokla' nnágake'. \v 19 Wnnégake' chie' baḻe diža' biẕjw kan nak da' žejḻé'gake' che Dios, na' kan nak che to benne' lie' Jesús, bennen' gote', san Pablon' žon choch x̱tiže'e ẕnne' zoe' nbane' da' yoble. \v 20 Dan' bnitla' kan zej nak da' ki, wnnabla' Pablon' cha' žénele' cheje' ḻo yež Jerusalén, gan soa no benne' wchi'a ḻaže'e ḻe' kan zej nak da' ki. \v 21 Naž kate' wnnáb Pablon' cheje' ḻaw Augusto, benne' Sésar, nich wchi'a ḻaže'e ḻe', na' goža' benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe gape chí'igake' ḻe' na' zejte seḻa'a-ne' ḻaw benne' Sésar. \p \v 22 Naž Agripan' gože' Feston': \p —Ḻezka' neda' žénela' yenla' da' nna bennen'. \p Feston' gože' ḻe': \p —Wx̱é yenlo' da' nne'. \p \v 23 Kate' za' ža'ní' yetó ža, ḻen yeḻa' ẕen beḻá' Agripan' ḻen Berenise ga na'. Belyaze' gan žaḻa' wcháḻjgake', tẕen ḻen benne' wnná bia' ka'. Naž bséḻa'gake' benne' ka' chejx̱í'gake' Pablon'. \v 24 Naž Feston' gože' Agripan', bennen' ẕnna bi'e, na' wnné': \p —Benne' wnná bia', Agripa, na' yógo'tele ḻe'e zoale nga tẕen ḻen neto'. Na'a zoa bennen' ḻawle ḻe'e, na' ẕḻé'elele-ne'. Yógo'te benne' judío ka', benne' nníta'gake' ḻo yež Jerusalén, na' ḻo yež nga, ẕnnégake' chie'. Žé'gake' neda' žaḻa' gate'. \v 25 Žekla' neda' bi be bene' da' nbage'e ẕia gate', san dan' wnnable' ḻekze' cheje' ḻaw Augusto, benne' Sésar, nich wchi'a ḻaže'e ḻe', che ḻen ba bena' chia' seḻa'a-ne' ḻaw Auguston'. \v 26 Dan' bi nnezla' bi žaḻa' wzoja' ḻe'e yiche da' nbaga' benne' ni, dan' seḻa'a ḻo na' X̱ana', benne' Sésar, che ḻen ẕchi'a-ne' ḻawle ḻe'e, na' da' nakže blo, ẕchi'a-ne' ḻawo' le', Agripa, benne' wnná bia', nich kate' yeyóž ẕnnablo'-ne', nnezla' bi žaḻa' wzoja' ḻe'e yiche kan nak che benne' ni. \v 27 Žekla' neda' bi nak chawe' seḻa'a to benne' nžeje' ga na' cha' bi gak wḻoe'ela' ẕia da' nbage'e. \c 26 \s1 Da' bchaḻj Pablo ḻaw Agripa \p \v 1 Naž Agripan' gože' Pablo: \p —De latje wchaḻjo'. \p Bḻi na' Pablon' ḻaw Agripan', na' wzó ḻawe' ẕchaḻje', na' wnné': \p \v 2 —Benne' wnná bia', Agripa. Žaz ḻaža'a dan' de latje na'a wchaḻja' ḻo wlaza' neda' ḻawo' le' kan nak yógo'te da' žesbága'gak benne' judío ka' neda' ẕia. \v 3 Žaz ḻáže'ža' dan' nónbi'o yógo'te da' žónteze žongak benne' judío ka', na' ḻezka' da' ki da' ẕdiḻ díža'to' chen. \s1 Da' ka' ben Pablo zga'ale \p \v 4 Ḻezka' wnná Pablon': \p —Nnézkzegekle yógo'te benne' judío ka' kan bena' katen' gok yiz kwide' chia' gan zej nnita' benách wláž chia' ka', na' ḻezka' ḻo yež Jerusalén. \v 5 Ḻezka' nnézkzegekle', na' wak nnágake' kan bena' ža ni'te. Goka' benne' fariseo. Benne' fariseo ka' žon byéngake' ẕka'n ẕéngakže' Dios ka žongak yezika' benne' judío ka'. \v 6 Na'a, zoa' nga ḻawle ḻe'e nich no benne' wchi'a ḻaže'e neda' dan' žx̱en ḻaža'a Dios, na' dan' žejḻi'a chie' yesbane' benne' gat ka', na' gone' kan bchebe ḻaže'e ḻawgak x̱a x̱to'to' ka'. \v 7 Žx̱en ḻáže'gak benne' chežinno kwe' lježto' ka' sí'gake' dan' bchebe ḻaže' Dios chégake'. Che ḻen ẕka'n ẕéngake' Dios, na' žóngake' x̱chine' te ža, na' žel. Dan' žx̱en ḻaža'a da' ni, žesbága'gak benne' judío ka' neda' ẕia. Ki naken, benne' wnná bia', Agripa. \v 8 Na'a, ¿žéklele ḻe'e bi nak da' chejḻe'žo, yesbane' Dios benne' gat ka'? \s1 Pablo wžía ḻaže'e benách ka' che Benne' Cristo \p \v 9 Ḻezka' wnná Pablo: \p —Ḻezka' neda', zga'ale gokla' da' zan žaḻa' gona' nich wži'a che Jesús, benne' Nasaret. \v 10 Ki bena' ḻo yež Jerusalén. Bsejwa' benne' zan liž ya, benne' ka' žejḻé'gake' che Jesusen', dan' bdegak bx̱oz wnná bia' ka' yeḻa' wnná bia' ḻo na'a. Katen' bétgake' benne' ka', bénḻengaka'-ne' tẕen. \v 11 Zan chi'i bsaka' zi'a benne' ka', nich wsángake' kan žejḻé'gake' che Benne' Criston'. Ki bena' gan nak ḻo yo'o gan ẕdobgak benne' judío ka' nich yéngekle' x̱tiža' Dios. Bžá'aḻe'egaka'-ne', na' wžía ḻáže'gaka'-ne' na' zejte wyá'a gan zej nnita' yež zi'to' ka' nich bejx̱éngaka'-ne'. \s1 Pablo ẕḻoe'ele' kan beyake' che Benne' Cristo \p \v 12 Ḻezka' wnná Pablo: \p —Nich gona' ki wyá'a ḻo yež Damasko, na' bx̱oz wnná bia' ka', benne' ka' bséḻa'gake' neda', bdégake' yeḻa' wnná bia' ḻo na'a. \v 13 Ka' goken, benne' wnná bia', Agripa. Kate' ne zeyá'a ḻo nez, ne nak wawbíž, bḻe'ela' to baní' ya'abá da' wza'ni'žen ka wbíž. Wza'nín' gan zeyá'a, na' gan zjak benne' ka' zá'ḻengake' neda' tẕen. \v 14 Naž yógo'teto' bgo'nto' ḻo yo, na' benla' chi'i to benne' bḻiže' neda'. Bchaḻje' diža' hebreo, na' wnné': “Saulo, Saulo, ¿biẕ chen' ẕbia ḻažo'o neda'? Žon zi' kwino', ẕži'o chia' neda'. Žak chio' kan žak che beže, bia žon zi' kwinba', kate' ẕlibba' yag ntoche' da' žóngekle'-ba' zi'.” \v 15 Naž goža'-ne': “¿Noẕ le', X̱an?” X̱anžon' gože' neda': “Neda' Jesús, Bennen' ẕbia ḻažo'o. \v 16 Na'a, beyás, na' wzé, dan' bḻoe'e ḻawa' na'a, nich wzóa' le' gono' x̱china', na' wzóa lio' kan nak che da' ni da' ba bḻe'elo', na' chegak da' ka' wḻoe'ela' le', katen' wḻoé'e ḻawa' gan zo'. \v 17 Yeslá' le' ḻo na'gak benne' wláž chio' ka', na' ḻo na'gak benne' zi'to' ka'. Na'a žseḻa'a le' ḻawgak benne' ka'. \v 18 Žseḻa'a le' gan nníta'gake' nich gono' ga yeyaljw yej ḻáwgake', na' yeyákgake' che Dios, na' kwásgake' ḻen da' zej nak che da' choḻ, na' tágake' ḻo baní'. Yežójgake' ḻo na' da' x̱iwe', na' cházgake' ḻo na' Dios. Cha' chejḻé'gake' chia' neda', Dios yenít ḻawe' chégake', na' yeké'e doḻa' da' zej nbage'e, na' gata' chégake' latje bábḻengake' benách ka', benne' ka' Dios ba wleje' cheze'.” \s1 Ben Pablo kan nak da' bḻoe'el X̱anžo ḻe' \p \v 19 Ḻezka' wnná Pablon': \p —Che ḻen, benne' wnná bia', Agripa, bi bži'a gona' da' bḻoe'el Dios, Bennen' zoe' ya'abá, neda'. \v 20 Bzejni'ila' benne' ka' nníta'gake' ḻo yež Damasko, na' wdé na' benne' ka' nníta'gake' ḻo yež Jerusalén, na' benne' ka' nníta'gake' gan nbab Judea, na' benách ka' che yež zi'to' ka', nich yeyát ḻáže'gake', na' yeyákgake' che Dios, na' góngake' da' gak bia' ba beyát ḻáže'gake'. \v 21 Dan' bena' ki, wẕengak benne' judío ka' neda' katen' wzóa' ḻa' ḻi'a yodo', na' gónegekle' gótgake' neda'. \v 22 Naž Dios gókḻene' neda', na' na' zejte na'a ža, dot ḻaža'a ẕchaḻja' ḻawgak benne' gax̱jw ka', na' ḻawgak benne' blo ka'. Bi ẕchaḻja' che da' yoble, san toze kan belnná zga'ale benne' ka' bcháḻjgake' ḻo wláz Dios, na' ḻezka' kan wnná Moisés kan žaḻa' gaken. \v 23 Wnnágake': “Benne' Criston' sáka'ḻi'e, na' te gate' gake' Benne' nežw yebane' ḻo yeḻa' got, nich wḻoe'ele' ḻaw gak wx̱én ḻáže'gak benách ka' žíngake' ḻo latje baní' chie', na' soa no benne' wzóa lie' che da' ki ḻawgak benne' wláž cheto' ka', na' ḻezka' ḻawgak benách zi'to' ka'.” \s1 Pablo ẕzejni'ile' Agripa nich chejḻi'e che Benne' Cristo \p \v 24 Kate' ba bchaḻj Pablo da' ki, dan' wnné' ḻo wlaze', naž Festo wnníe' zižje, na' wnné': \p —Žak yaḻ yichjo', Pablo. Dan' bsédḻi'o, ba gok yaḻ yichjo'. \p \v 25 Naž Pablon' gože' ḻe': \p —Bi nak yaḻ yichja', žapa' le', Festo, na' da' ẕnnia' naken dot da' li, na' naken da' zakan'. \v 26 Agrípakze', benne' ni ẕnna bi'e, nnézkzele' da' ni, na' che ḻen, dot ḻaža'a ẕchaḻja' ḻawe' ḻe'. Nnézkzele' da' ni, dan' bi goken bagáche'ze. \v 27 Benne' wnná bia', Agripa. ¿Žejḻi'o da' wnnagak benne' ka' bcháḻjgake' ḻo wláz Dios? Nnezla' žejḻi'o da' ni. \p \v 28 Naž Agripan' gože' Pablon': \p —Yeláte'ze žek gono' neda' che Benne' Criston'. \p \v 29 Pablon' gože' ḻe': \p —Ni'a che X̱anžo Dios žénela', ḻa'kze yeláte'ze o da' ẕenḻe'e, kégeze le', san ḻezka' yógo'te benne' ki, benne' želyenle' chia', gakle dot kan naka' neda', naka' che Benne' Criston', san kege chejle do ya kan nžeja' neda'. \p \v 30 Kate' beyóž bchaḻj Pablon' ki, na' wzó ža' benne' blo wnná bian', na' ḻezka' wzó ža'gak bennen' ẕnna bi'e, na' Berenise, na' benne' ka' žé'ḻengake' ḻégake' tẕen. \v 31 Katen' bžójgake' cheze, na' ben chawe' x̱tíža'gake', na' wnnágake': \p —Bi be ben benne' ni da' gonen ga bage'e ẕia gate', o yejwe' ḻe' liž ya. \p \v 32 Agripan' gože' Feston': \p —Wak no benne' wsán benne' ni chela' bi wnnable' cheje' ḻaw benne' Sésar nich wchi'a ḻaže'e ḻe'. \c 27 \s1 Želseḻe'e Pablo ḻo yež Roma \p \v 1 Katen' ba ben toze x̱tíža'gake' séḻa'gake' neto' to ḻo barkw nich chejto' ḻo yež Roma, gan nbab Italia, béx̱wgake' Pablo, na' yebaḻe benne' ka' zej nžeje'. Bdégake' ḻégake' ḻo na' Julio, benne' ẕchi'e to kwe' benne' žjake' ḻo wdiḻe, da' nzin': Benne' Ka' Che Augusto, bennen' nake' benne' Sésar. \v 2 Wžento' to ḻo barkw che gan nbab Adramitio, dan' žaḻa' ten gan zej nnita' yež ka' gan želžín barkw ka', yež ka' zej nbaben ḻo yežlyó Asia, na' yó'ozeto' ḻo barkwn', wza'to' ḻo yež Sesarea. Ḻezka' žonḻen Aristarko neto' tẕen. Nake' benne' Tesalónika, to yež nbaben Masedonia. \v 3 Kate' za' ža'ní' yetó ža, bžinto' ḻo yež Sidón, na' Julio, bennen' ẕchi'e benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe, ḻo yeḻa' ži'i ḻaže' chie', bi'e Pablon' latje cheje' gan zej nnita' benne' lježžo ka' nich wnéẕjwgake' ḻe' bi da' žiážjele'. \v 4 Wdé na', bebento' ḻo barkwn', na' wza'to' ga na'. Wdeto' cheḻá'a gan že' yežlyó Chipre gan že' ži ben' da' žaken. Ki béngake' dan' ben' da' žaken ḻo nisdo', zan' zaka' ḻawto'. \v 5 Naž wdeto' ḻo nisdon' gan nḻa' gan nbab Silisia, na' gan nbab Panfilia, na' bžinto' ḻo yež Mira, to yež nbaben yežlyó Lisia. \p \v 6 Bennen' ẕchi'e benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe, na' yo'oto' ḻo ne'e, bejx̱ake'e to barkw ga na' da' nžojen ḻo yež Alejandría, na' zejen gan nbab Italia. Ḻo barkwn' wló'ogake' neto'. \v 7 Wzá' barkwn' cho ḻaže' zan ža, na' ḻen yeḻa' ẕzáka'ḻe'e bžinto' gan nḻa' to yežlyó da' nzin' Gnido, na' dan' ben' da' žaken bžiga' neto', na' wdeto' cheḻá'a yežlyó da' nzin' Creta gan že' ži ben' da' žaken, na' wdeto' gan nḻa' yež Salmón. \v 8 Ḻen yeḻa' ẕzáka'ḻe'e wdeto' cheḻá'a gan že' yežlyó Cretan', na' bžinto' to latje gan želžín barkw ka', da' nzin' Buenos Puertos, dan' žen' gawze gan zoa yež Lasea. \p \v 9 Dan' ba wžél-ḻe'eto', ba bžin ža žon ẕož gak ditje bíte'teze barkw cha' ẕzan' ḻo nisdo' ḻo ža ka', dan' ba wdé ža ka' kate' žóngake' wbás, na' za' žin byo' zag ka' kate' žakḻe'e be'. Che ḻen Pablon' bzejni'ile' ḻégake', \v 10 na' wnné': \p —Ḻe'e, benne' ka', žákbe'ela' gan chej barkw ni, gon ẕož kwia yin', tẕen ḻen da' ka' nwan', na' ḻezka' gon ẕož gatžo žo'o. \p \v 11 Bennen' ẕchi'e benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe bejḻe'že' da' wnnagak bennen' nzi' ḻo ne'e barkwn', na' benne' x̱ankzen, ka dan' wnná Pablon'. \v 12 Dan' latjen' gan želžín barkw ka', dan' nzin' Buenos Puertos, bi naken ga gá'ngake' byo' zag ka', che ḻen yeláte'ze ka bdachgak benne' ka' nníta'gake' ḻo barkwn' ben toze x̱tíža'gake' yekwásgake' ga na', cha' wak žíngake' gan želžín barkw ka' ḻo yež Fenise, to yež ḻezka' žen' ḻo yežlyón' da' nzin' Creta, na' zoan cheḻa'ale gan žen wbíž, na' gónegekle' gá'ngake' ga na' byo' zag ka'. \s1 Žak to be' waḻe ḻo nisdo' \p \v 13 Dan' žaken to be'do' da' za' zaka' cheḻa'ale gan ẕde wbíž byo' zag ka', gókgekle' wak góngake' kan žénegekle', na' bechísgake' ya zi'i da' nžejen do ya da' ẕzoan žize barkwn', na' wdé barkwn' gawze kwit yežlyón' nzin' Creta. \v 14 Yetó chí'ido'ze, gok to be' waḻe da' zan' ḻawto', dan' nzin' Euroklidón. \v 15 Dan' ben' da' žaken ẕzejen cheḻa'ale barkwn', na' dan' bi gok chej barkwn' gan za' ben', naž bé'gake' ben' latje bchen' barkwn'. \v 16 Kate' wdé barkwn' ga bžinten cheḻa'ale to yežlyodo' nzin' Kauda, bžinen cheḻa'ale gan bi žakḻe'e ben', na' ḻen yeḻa' ẕzáka'ḻe'e bchísgake' bárkwdon', da' žẕoben barkw ẕen na', na' bzóagaken' ḻawle barkwn' gan yo'oto'. \v 17 Wdé bžéngaken' ḻo barkw ẕen na', naž bchej chóchgake' barkw ẕen na'. Bdégake' do ka' ẕanle barkwn', nich bi kwia yin' ḻo nisdo'. Dan' bžébegake' te barkwn', na' chejche'ten ḻo yož da' žen' ẕan nisen', che ḻen btíngake' laže' chen, da' ẕtoben be' nich wsán' barkwn'. Naž bé'gake' ben' latje bchen' barkwn'. \v 18 Kate' za' ža'ní' yetó ža, dan' be' waḻe da' žaken ẕche'ḻe'en barkwn', bžó'ngake' baḻe ywa' da' nwa' barkwn' ḻo nisdo'. \v 19 Ža chonne ža, ḻen na' kwinto' bžo'nto' da' ẕkóngekle' žin ḻo barkwn' ḻo nisdon'. \v 20 Kate' ba gok zan ža bi ẕḻe'elto' wbíž o belj ka', na' dan' žakḻe'e ben' da' ẕchen' barkwn' gan yo'oto', biž bx̱en ḻáže'to' yelato'. \p \v 21 Kate' ba gok zan ža bi be bdawto', wzé Pablon' gachje ḻáwe'legake', na' gože' ḻégake': \p —Ḻe'e, benne' ka', gokžen chawe' chela' bze nagle chia', na' bi wza'žo ḻo yežlyó Creta, na' bi yedjchagžo da' ni da' ẕzáka'žo, na' da' žaken che barkw ni. \v 22 Na'a, žapa' ḻe'e: le gon choch ḻáže'le, dan' bi gatle nitole ḻe'e zoale nga, ḻa'kze kwia yi' barkw ni. \v 23 Ki gaken dan' wdé yele bḻa' to wbás che ya'abá che Dios ḻawa' neda'. Diosen' naka' chie', na' žona' x̱chine'. \v 24 Wbás che ya'abán' gože' neda', na' wnné': “Pablo, bi žebo'. Žon byenen žino' ḻaw benne' Sésar. Dan' nži'il Dios le', yeslé' yógo'te benách ka' nníta'ḻengake' le' ḻo barkw ni.” \v 25 Che ḻen, le gon choch ḻáže'le, dan' žx̱en ḻaža'a Dios, gone' kan ba gož wbás che ya'abá chie' neda'. \v 26 Ki gaken ḻa'kze žon byenen kwia yi' barkw ni to ḻo yežlyodo', gan chejka'nen žo'o. \p \v 27 Kate' ba wdé x̱da' ža, ben' da' žaken ẕchen' barkwn' ḻo nisdo' da' nzin' Adriátiko, na' gachje yele gókgekle benne' ka' žóngake' žin ḻo barkwn' za' žin barkwn' gawze gan že' to yežlyó. \v 28 Belžo'ne' to do ḻo nisdon', na' belnnezle' galje wes naken ga bžinten ẕante nisen'. Kate' wdé barkwn' yeláte'do', na' belžo'ne' don' da' yoble ḻo nis, na' belnnezle' ba nakzen chi wes. \v 29 Dan' bžébegake' chejžé' barkwn' ḻo yej ka', che ḻen, zaka' cheḻá'a x̱kóže'le che barkwn' belžo'ne' tape ya zi'i ḻo nis, da' ka' zej nžejen do ya, na' ẕzóagaken žize barkw. Ḻen yeḻa' žek zedle chégake' belbeze' cha'ní'. \v 30 Naž benne' ka' žóngake' žin ḻo barkwn' gónegekle' wẕónnjgake' ḻo barkwn'. Blétjgake' bárkwdon' da' žian ḻo barkw ẕen na' ḻo nisdo'. Béngake' ka žénegekle' kó'ogake' ya zi'i na' yelate' zi'to', da' nžejen do ya, na' ẕzoan žize barkwn', dan' zoan zaka' cheḻá'a ḻawle. \v 31 Naž Pablon' gože' bennen' ẕchi'e benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe tẕen ḻen benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe, na' wnné': \p —Cha' bi ga'ngak benne' ki ḻo barkw nga, bi gak yelale. \p \v 32 Naž benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe belchoge' do ka' da' zej nžejen bárkwdon', na' bé'gake' latje wbix̱en ḻo nisdo'. \p \v 33 Kate' za' ža'ní', Pablon' góta'yoele' ḻégake' gáwgake' late'. Gože' ḻégake': \p —Na'a ba gok x̱da' ža ẕnna'le dot yele, na' žonle wbás, na'bi be bdawle. \v 34 Che ḻen, žáta'yoela' ḻe'e gawle late' nich yeyák ḻáže'le, dan' bi gatle nitole ḻe'e. \p \v 35 Kate' beyóž bchaḻj Pablon' da' ni, bex̱we' yet x̱til, na' gože' Dios: “Žóx̱keno'.” Ki bene' ḻawgak yógo'tegake'. Naž bzoẕje' yet x̱tilen', na' wzó ḻawe' žawe'. \v 36 Naž yógo'tegake' gok choch ḻáže'gake', na' bdáwgake'. \v 37 Ka wyo'oto' ḻo barkwn', wbabto' chope gaywá' chonnḻalj chino' toto'. \v 38 Wdé bdáwgake', na' béljegekle', naž belžo'ne' ẕoa' stribe da' nwa' barkwn' ḻo nis, nich góngake' láte'že ywa' da' nwa' barkwn'. \s1 Ẕbia yi' barkw ḻo nisdo' \p \v 39 Kate' ba nak te ža, na' benne' ka' žóngake' žin ḻo barkwn' bi bénbia'gake' yežlyón'. Bḻé'egekle' to gan ẕžin nisdon' yelate' gachje ḻáwe'le yežlyón', na' de gan nak lache' žoa'a nisdo' ḻo latjen'. Gónegekle' góngake' ga cho'o barkwn' ga na'. \v 40 Naž beséžgake' do ya ka' da' zej nžejen ya zi'i ka' da' ẕzóagaken barkwn' žize, na' bsángake' ḻégaken, na' belbix̱en ḻo nisdo'. Ḻezka' beséžgake' do da' nžejen ne'e yag da' ẕzechjen barkwn' ki ka'le. Naž bechísgake' laže' che barkwn', da' ẕtoben be', dan' zoan cheḻá'a ḻawle che barkwn', na' wzó ḻaw ẕde barkwn' zaka' gan ẕžin nisdo' yelate' gachje ḻáwe'le yežlyodon'. \v 41 Kate' bžin barkwn' to latje gan ẕchaggak chope nis, na' bejché' cheḻá'a ḻawle che barkwn' ḻo yož ẕan nisdon', na' bga'nze barkwn' ga na'. Biž gok tan, na' cheḻá'a x̱kóže'le che barkwn', wzó ḻaw nisdon' ẕchinnjen ḻen yeḻa' ẕza' chen. \v 42 Naž gónegekle benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe gótgake' benne' ka' zej nžeje', nich bi x̱óagake' ḻo nis, na' bi wẕónnjgake'. \v 43 Bennen' ẕchi'e benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe gónele' yeslé' Pablon', na' gože' ḻégake' bi góngake' kan žénegekle'. Naž gože' benne' ka' žak x̱óagake' ḻo nis, zgá'alegake' cházgake' ḻo nis nich žíngake' ḻo yo biž. \v 44 Ḻezka' gože' benne' ka' zej nga'ne' x̱óagake' ḻo blag ka', na' yezíka'gake' ḻawgak blagdo' ka' che barkwn'. Ka' goken, belágake' yógo'tegake', na' bžíngake' ḻo yo biẕen'. \c 28 \s1 Da' ben Pablo ḻo yežlyó da' nzin' Malta \p \v 1 Kate' ba bžinto' yógo'teto' ḻo yo biže, na' wnnezlto' yežlyón' gan zoato' nzin' Malta. \v 2 Benne' x̱iža' ka', benne' nníta'gake' ḻo yežlyón', ḻo yeḻa' ži'i ḻaže' chégake' wdápegake' neto' ba la'ne. Bẕéngake' yi', na' bḻížgake' neto' yógo'teto' yeché'l kwinto', dan' žak yejw, na' žakḻe'e zag. \v 3 Naž Pablo bex̱we' chelén ẕis wage biždo', na' katen' wloé'en ḻo yin', bžoj to bele snia ladjw ẕis wagen', bia žẕonnjlba' da' ḻa che yin', na' wka'aba' yen na' Pablon'. \v 4 Kate' benne' x̱iža' ka' bḻé'egekle' belen', bia náḻa'ba' yen na' Pablon', naž belyi'e ljéžgake': \p —Da' li benne' ni nake' benne' wetw benách ka'. Ḻa'kze belé' ḻo nisdo', diosen' lie' Chawe' bi we'e ḻe' latje soe' nbane'. \p \v 5 Pablon' bžíbesise' ne'e, na' beyex̱jw bele snia na'. Bejx̱óateba' ḻo yin', na' ḻe' bi be gokle'. \v 6 Benne' x̱iža' ka' nníta'gake' ga na' bwíagake' Pablon'. Ẕbézgake' batẕe kwi'e yi, o bix̱e' gate'. Naž kate' ba belbeze' scha, na' bḻé'egekle' bi be gokle', gókgekle' yetó, na' wnnágake' nake' to dios. \p \v 7 Ḻo latje na'ze že' yežlyó che Publio, benne' wnná bia' ḻo yežlyón', na' wdape' neto' ba la'ne. Ḻo yeḻa' ži'i ḻaže' chie' bnnite' neto' liže' chonne ža. \v 8 Kate' ža ka' x̱a Publio na' de'e yižwé'. Yoe'e da' ḻa, na' de'e yižwé' žen. Wyáz Pablon', zejwíe' ḻe', na' wdé bcháḻjḻene' Dios, bx̱oa ne'e benne' yižwén', na' beyake'. \v 9 Dan' ben Pablon' da' ni, ḻezka' benne' yižwé' ka', benne' nníta'gake' ḻo yežlyón', bžíngake' gan zoe', na' beyákgake'. \v 10 Benne' ka' wdápegake' neto' ba la'ne, na' béngake' da' zan da' gókḻengaken neto'. Kate' za' yeza'to' ḻo yežlyón', bénngake' cheto' da' ka' byážjelto'. \s1 Ẕžin Pablo ḻo yež Roma \p \v 11 Kate' gok chonne byo' zoato' ga na', wžento' to ḻo barkw che yež Alejandría, da' bga'nen ḻo yežlyón' byo' zag ka'. Cheḻá'a ḻawle che barkwn' zej da'gak lo'a ka' zej nzin' Kástor ḻen Póluks, dios kwach ka' chegak benne' Alejandría ka'. \v 12 Bezá' barkwn' ga na', na' bžinen ḻo yež Sirakusa, gan bga'nto' chonne ža. \v 13 Beza'to' ga na', na' wdeto' cheḻa'ale yežlyón', na' bžinto' ḻo yež Rejio. Kate' za' ža'ní' yetó ža, na' žak be' da' zan' zaka' gan ẕde wbíž byo' zag ka', na' beza'to' ga na', na' ža chope ža ḻa' bžínteto' ḻo yež Puteoli. \v 14 Ḻo yežen' bejx̱áka'to' baḻe benne' lježžo ka', benne' žejḻé'gake' che Benne' Criston', na' góta'yoegekle' neto' gá'nḻento' ḻégake' x̱ono' ža. Kate' wdé ža ka', beza'to' ga na' nich chejto' ḻo yež Roma, na' bezá' ní'ato'. \v 15 Benne' lježžo ka' nníta'gake' ḻo yež Roma ba béngekle' za' žinto' ga na', na' bžójgake' bedjchággake' neto'. Bžíngake' to yeždo' nzin' Ga Ẕdo'w Apio. Yebaḻe' bžíngake' to latje nzin' Chonne Yo'o Gan Ẕga'ngak Benne' Ka' Zej Yoe'e Nez. Kate' Pablon' bḻe'ele' ḻégake', bdip ḻaže'e, na' gože' Dios: “Žóx̱keno'.” \p \v 16 Kate' bžinto' ḻo yež Roma, na' bennen' ẕchi'e benne' ka' žjake' ḻo wdiḻe, bchi'e benne' ka' zej nžeje', na' bdie' ḻégake' ḻo na' to benne' blo žeje' ḻo wdiḻe. Benne' ni bi'e Pablo latje soe' cheze', san to benne' žeje' ḻo wdiḻe wzóaḻene' ḻe', bennen' žape chi'e ḻe'. \s1 Da' bchaḻj Pablo ḻo yež Roma \p \v 17 Ža chonne ža, Pablon' bḻiže' benne' blo ka' chegak benne' judío ka', benne' nníta'gake' ḻo yež Roma. Kate' ba zej ndobe' gan zoa Pablon', ḻe' gože' ḻégake': \p —Ḻe'e, ljéža'do' ka', ḻa'kze bi be bena' chegak benne' wláž chežo ka', na' kege chegak da' žónteze žonžo kan bengak x̱a x̱to'žo ka', benne' judío ka' nníta'gake' ḻo yež Jerusalén bdégake' neda' ḻo na'gak benne' Roma ka', benne' ka' nníta'gake' ḻo yež Jerusalén, nich wséjwgake' neda' liž ya. \v 18 Naž kate' ba wnnábgekle benne' Roma ka' neda', gónegekle' wsángake' neda', dan' gókbe'egekle' bi nbaga'a ẕia gata'. \v 19 Benne' judío ka' bséjwgake' x̱nezgak benne' ka' gónegekle' wsángake' neda', na' ben byenen wnnaba' cha'a ḻaw benne' Sésar nich wchi'a ḻaže'e neda', na' kege nich yesbaga'a benne' wláž chežo ka' ẕia. \v 20 Che ḻen bḻiža' ḻe'e nich ḻe'ela' ḻe'e, na' wcháḻjḻena' ḻe'e, dan' nžeja' do ya ni dan' žx̱en ḻaža'a da' žx̱en ḻáže'žo žo'o, benne' Israel ka', gon Dios da' bchebe ḻaže'e gonne' chežo. \p \v 21 Naž ḻégake' belyi'e Pablon': \p —Bi na' si'to' nitó diža' da' zan' gan nbab Judea kan nak che da' žaken chio', na' bi na' ḻa' nitó benne' lježžo nga, benne' judío, nich wḻoe'ele' neto' cha' zoa no benne' bi da' ẕnnie' chio'. \v 22 Na'a, žénelto' yenlto' da' nno', da' žejḻi'o, dan' nnezlto' yógo'te latje ẕnnegak benách ka' chegak benne' ka' zej nzi' ḻo ná'gake' diža' koben'. \p \v 23 Ka' goken, Pablon' bžie' bia' to ža, na' ža na' benne' zan bdóbgake' gan zoe'. Wzó ḻaw Pablo zildo', na' góḻtele', bzejni'ile' ḻégake', na' bzenle' ḻégake' kwáselo kan ẕnna bia' Dios. Gónele' wḻoe'ele' ḻégake' nak dot da' li da' ẕchaḻje' kan nak che Jesusen'. Nich gone' ki bkonle' žin da' bchi'le Moisés, na' da' wnnagak benne' ka' bcháḻjgake' ḻo wláz Dios. \v 24 Baḻe' wẕí' ḻo ná'gake' da' bchaḻj Pablon', san yezíka'gake' bi bejḻé'gaken'. \v 25 Dan' gok chóplegake', wzó ḻáwgake' žezá'gake' ga na', na' Pablon' gože' ḻégake', na' wnné': \p —Nakkze da' li da' wnná Dios Be' La'y ḻo na' Isaías, bennen' bchaḻje' ḻo wláz Dios, dan' bzejni'ile' x̱a x̱to'žo ka', katen' wnné': \q1 \v 26 Wyéj ḻawgak benne' ka', na' yé'gako'-ne': \q1 Wzé nagle, san bi chejní'ilele. \q1 Wíale, san bi ḻé'elele. \q1 \v 27 Benne' ki nak zide yichj ḻáẕdo'gake' \q1 na' bi be žazen ḻo yichj ḻáẕdo'gake'. \q1 Žóngake' kan žongak benne' ḻo choḻe ka'. \q1 Bi ẕḻé'egekle' ḻen yej ḻáwgake' \q1 na' bi žéngekle nággake', \q1 na' bi žejní'il yichj ḻáẕdo'gake' \q1 na' bi žénegekle' yeyákgake' che Dios \q1 nich gak yeyóngaka'-ne'. \m \v 28 Na'a, žaḻa' nnézlele da' ni. Dios žseḻe'e neto' ḻawgak benách zi'to' ka' nich yelágake', katen' yéngekle' x̱tiže'e. \p \v 29 Kate' beyóž bchaḻj Pablon' da' ki, naž bežojgak benne' judío ka', na' želdíḻ díža'gake' ḻa' ḻégakze'. \p \v 30 Pablon' bga'ne' ga na' chopiz, na' wzóe' to ḻo yo'o gan žiẕjwe', na' wdape' ba la'ne yógo'te benne' ka' bedjwíagake' ḻe'. \v 31 Ḻen yeḻa' wechóg ḻaže' bchaḻje' kan ẕnna bia' Dios. Bsedle' benách ka' kan nak che X̱anžo Jesús, Benne' Criston', na' bi wzóa no benne' wsejwe' x̱neze'. Ka'kze naken.