\id GAL \h Gálatas \toc1 DIDZAꞌ BSÖLËꞌË PABLO LUYÚ GALACIA \toc2 Gálatas \toc3 Gá. \mt1 DIDZAꞌ BSÖLËꞌË PABLO LUYÚ GALACIA \c 1 \s1 Pablo rugapëꞌ Dios bunách queëꞌ Cristo nacuꞌë luyú Galacia \p \v 1 Nedaꞌ, Pablo, nacaꞌ gbaz queëꞌ Cristo. Cutu gulasölaꞌ nedaꞌ bunách. Jesucristocz bsölëꞌë nedaꞌ atiꞌ nunëꞌ tsazxö́n Lëꞌ Xuzruꞌ Dios, Nu naꞌ buspán Jesús lu yöl‑laꞌ gut. \v 2 Rugapaꞌ Dios lbiꞌiliꞌ, nababliꞌ yuguꞌ cöꞌ bunách queëꞌ Cristo luyú Galacia, atiꞌ nunquëꞌ nedaꞌ tsazxö́n bö́chiꞌruꞌ ni. \v 3 Rnabdaꞌ‑nëꞌ Xuzruꞌ Dios lencaꞌ Xanruꞌ Jesucristo uzáꞌ ladxëꞌë queëliꞌ len gunëꞌ ga soa dxi icj ládxiꞌdauꞌliꞌ. \v 4 Jesucristocz budö́d cuinëꞌ lu yöl‑laꞌ gut niꞌa qui dul‑laꞌ nabágaꞌruꞌ, buslë́ꞌ rëꞌu lu le cunác rac dza ni zoaruꞌ naꞌa. Benëꞌ cni le nac le rëꞌncznëꞌ Xuzruꞌ Dios. \v 5 Gactecz queëꞌ Dios yöl‑laꞌ ba. Caꞌ gac. \s1 Tuz nac didzaꞌ dxiꞌa queëꞌ Jesucristo \p \v 6 Rubántsquidaꞌ ca runliꞌ, rucáꞌntëliꞌ‑nëꞌ Dios. Lëꞌ bulidzëꞌ lbiꞌiliꞌ quië gáquiliꞌ queëꞌ niꞌa qui le ruzáꞌ ladxëꞌë queëruꞌ Jesucristo, san naꞌa rë́ꞌniliꞌ siꞌ lu naꞌliꞌ tu didzaꞌ dxiꞌa nadzáꞌ. \v 7 Le nactë cutu caꞌ zoa yetú didzaꞌ dxiꞌa san ruꞌa cni didzaꞌ le nacuꞌë bönniꞌ tuꞌtsë́ꞌë lbiꞌiliꞌ len tëꞌnnëꞌ lutsë́ꞌë didzaꞌ dxiꞌa queëꞌ Cristo. \v 8 Chquiꞌ zoa nu gun lnaꞌ lau qui tu didzaꞌ dxiꞌa le cutu nac tuz ca nac lë naꞌ bentuꞌ lnaꞌ lau qui lauliꞌ lbiꞌiliꞌ, rnabdaꞌ‑nëꞌ Dios gunëꞌ zxguiaꞌ nu naꞌ run cni. Ral‑laꞌ gunëꞌ nédaꞌczaꞌ zxguiaꞌ chquiꞌ cni gunaꞌ, atiꞌ chquiꞌ gunëꞌ cni tuëꞌ gbaz laꞌy queëꞌ Dios len zëꞌë yehuaꞌ yubá, Dioscz gunëꞌ lëꞌ caꞌ zxguiaꞌ. \v 9 Chgnaczaꞌ cni ziꞌal, atiꞌ naꞌa rniaꞌ cni leyúbl: Chquiꞌ zoa nu gun lnaꞌ lau qui tu didzaꞌ dxiꞌa le cutu nac tuz ca nac lë naꞌ chgzxiꞌ lu naꞌliꞌ, rnabdaꞌ‑nëꞌ Dios gunëꞌ zxguiaꞌ nu naꞌ. \p \v 10 ¿Naruꞌ ráquitsaliꞌ rëꞌndaꞌ gunliꞌ nedaꞌ ba laꞌn catiꞌ ruꞌa cni didzaꞌ? Cutu caꞌ. Rëꞌndaꞌ urujaꞌ dxiꞌa lahuëꞌ Dios. ¿Naruꞌ ráquitsaliꞌ rëꞌndaꞌ laꞌdzág ládxiꞌgac nedaꞌ bunách? Laꞌnaruꞌ rëꞌndaꞌ laꞌdzág ládxiꞌgac nedaꞌ bunách, cutu gacaꞌ huen dxin queëꞌ Cristo. \s1 Ca guc, böaquëꞌ Pablo gbaz queëꞌ Cristo \p \v 11 Naꞌa, ral‑laꞌ gnö́ziliꞌ lë ni, böchiꞌ lzaꞌadauꞌ. Didzaꞌ dxiꞌa naꞌ runaꞌ lban qui cutu blen lu icj ládxiꞌdauꞌgac bunách. \v 12 Clëg bönniꞌ budödëꞌ lu naꞌa didzaꞌ dxiꞌa naꞌ, len clëg bönniꞌ busëdnëꞌ nedaꞌ lei. Jesucristocz buzéjniꞌnëꞌ nedaꞌ ca nac didzaꞌ dxiꞌa queëꞌ. \v 13 Chbyö́niczliꞌ ca naꞌ benczaꞌ nedaꞌ zíꞌatël catiꞌ niꞌ nazíꞌ lu naꞌa ca taꞌyíj ládxiꞌquëꞌ Dios bönniꞌ judío. Nö́ziczliꞌ ca benaꞌ, szxöni gdxia ladxaꞌa bunách queëꞌ Dios taꞌyejlëꞌ Cristo, len guꞌndaꞌ usnitiaꞌ leygac. \v 14 Ca nac le taꞌyíj ládxiꞌquëꞌ Dios bönniꞌ judío, gúctëraꞌ nedaꞌ blau ca yelatiꞌz cuguluhuöatëꞌ lzaꞌa bönniꞌ judío yuꞌuquëꞌ iz ca yuꞌa nedaꞌ, le gzxiꞌr lu naꞌa nedaꞌ ca lequëꞌ le guludödëꞌ lautuꞌ ca glunczëꞌ xuz xtauꞌtuꞌ. \v 15 Cni gucaꞌ nedaꞌ, san le naquëꞌ dxiꞌi ladxiꞌ Dios, gröczëꞌ nedaꞌ zíꞌatël ca guljaꞌ len bulidzëꞌ nedaꞌ quië gunaꞌ xchinëꞌ. \v 16 Niꞌr, catiꞌ guꞌncznëꞌ Dios, benëꞌ ga bénbëꞌa‑nëꞌ Zxiꞌnëꞌ quië bsölëꞌë nedaꞌ tsjenaꞌ lban qui didzaꞌ dxiꞌa ca nac queëꞌ Lëꞌ laugac bunách gzaꞌa. Catiꞌ benëꞌ cni, cutu yajtiljaꞌ nu nac bunách nu usëdi nedaꞌ, \v 17 len cutu gyijaꞌ Jerusalén tsajyúaꞌ nup niꞌ nacgac gbaz queëꞌ Cristo ziꞌal ca nedaꞌ, san gyijaꞌ luyú Arabia, atiꞌ gdöd niꞌ böjaꞌ yödz Damasco. \p \v 18 Cni guc, chgdöd tsonn iz catiꞌ niꞌ gyijaꞌ Jerusalén, yajyúaꞌ‑nëꞌ Pedro, atiꞌ bugáꞌnlenaꞌ lëꞌ gdu ca chidáꞌ gbidz. \v 19 Tsal niꞌ zoaꞌ cutu caꞌ bléꞌidaꞌ yeturëꞌ gbaz queëꞌ Cristo. Tuzëꞌ Jacobo, böchëꞌë Xanruꞌ bléꞌidaꞌ‑nëꞌ. \v 20 Didzaꞌ ni ruzujaꞌ queëliꞌ lu guich nac gdutë li. Nözcznëꞌ Dios cutu caꞌ rziꞌ yëꞌa. \p \v 21 Gdöd niꞌ gyijaꞌ, gdödaꞌ yuguꞌ lu yödz luyú Siria len luyú Cilicia. \v 22 Yuguꞌ dza niꞌ cutu núnbëꞌicnëꞌ nedaꞌ bö́chiꞌruꞌ náquicnëꞌ queëꞌ Cristo luyú Judea. \v 23 Gulanöznëꞌ tuz lë naꞌ gulaguixjöꞌ quiaꞌ yezicaꞌ bunách, gulaná: “Bönniꞌ naꞌ gdxia ladxëꞌë rëꞌu ziꞌal, runëꞌ lban naꞌa qui le réjlëꞌruꞌ, lë naꞌ guꞌnnëꞌ usnitiëꞌ.” \v 24 Cni guc, gulaguꞌë Dios yöl‑laꞌ ba niꞌa qui le runaꞌ nedaꞌ. \c 2 \s1 Taꞌzíꞌ lu naꞌquëꞌ Pablo yezícaꞌrëꞌ gbaz queëꞌ Cristo \p \v 1 Catiꞌ chgdöd chidáꞌ iz, gyéajlenaꞌ Bernabé, budxinaꞌ Jerusalén, atiꞌ bchëꞌa‑biꞌ biꞌi Tito, dzagbiꞌ nedaꞌ. \v 2 Gyijaꞌ niꞌ le buluiꞌinëꞌ nedaꞌ Dios ral‑laꞌ tsijaꞌ. Catiꞌ bdxinaꞌ niꞌ bë́ꞌlengacaꞌ‑nëꞌ didzaꞌ tslaꞌl bönniꞌ niꞌ dë lu naꞌquëꞌ dxin queëꞌ Cristo, atiꞌ gdíxjöiꞌdaꞌ lequëꞌ ca nac lban runaꞌ qui didzaꞌ dxiꞌa laugac bunách gzaꞌa. Cni benaꞌ le guꞌndaꞌ cutu ugáꞌn daduz dxin naꞌ chbenaꞌ, lencaꞌ dxin ni runaꞌ naꞌa. \v 3 Zal‑laꞌ cunacbiꞌ judío biꞌi Tito, biꞌi lzaꞌa, cutu glunëꞌ ga grugu lu xpë́laꞌbiꞌ lë naꞌ nac bëꞌ nu nac queëꞌ Dios ca tunczëꞌ bönniꞌ judío. \v 4 Le nactë gulacuáꞌ niꞌ laꞌgac bunách, lu yöl‑laꞌ rguilj ladxiꞌ quequëꞌ taꞌnë́ꞌ nacquëꞌ bö́chiꞌruꞌ, atiꞌ glëꞌnnëꞌ lunëꞌ ga grugu lu xpë́laꞌbiꞌ biꞌi Tito lë naꞌ nac bëꞌ. Yuguꞌ bönniꞌ ni nunquëꞌ tsazxö́n rëꞌu, len tuꞌyúlanzëꞌ ca runruꞌ quië láquibeꞌinëꞌ ca nularuꞌ lu naꞌ le rna bëꞌ zxba queëꞌ Moisés le nacruꞌ tuz len Jesucristo. Glëꞌnnëꞌ lunëꞌ ga huöacruꞌ leyúbl ca bönniꞌ nadáꞌugac lu naꞌ zxba naꞌ. \v 5 Nitú chiꞌz, cutu caꞌ bëꞌtuꞌ lequëꞌ latj. Cni bentuꞌ quië gac gun chiꞌituꞌ le nac gdutë li qui didzaꞌ dxiꞌa quië gac uziꞌliꞌ xbey didzaꞌ dxiꞌa naꞌ. \p \v 6 Yuguꞌ bönniꞌ niꞌ ráquiruꞌ dë lu naꞌquëꞌ dxin queëꞌ Cristo cutu bi gulaná béꞌinëꞌ nedaꞌ le cub. Cutu bi ruiꞌ ladxaꞌa ca nacquëꞌ, le cutu rbequi xbeynëꞌ rëꞌu Dios ca taꞌbequi xbey rëꞌu bunách. \v 7 Cutu gulaná béꞌinëꞌ nedaꞌ le cub, le gláquibeꞌinëꞌ nudödëꞌ Dios lu naꞌa dxin queëꞌ, rjenaꞌ lban qui didzaꞌ dxiꞌa laugac bunách gzaꞌa, laꞌ tuz ca naꞌ nudödëꞌ Dios lu nëꞌë Pedro dxin queëꞌ, runëꞌ lban qui didzaꞌ dxiꞌa laugac bunách judío. \v 8 Len yöl‑laꞌ huac queëꞌ, Dios benëꞌ nedaꞌ gbaz queëꞌ quië usëddaꞌ bunách gzaꞌa, laꞌ tuz ca benëꞌ Pedro gbaz queëꞌ quië usëdnëꞌ bunách judío. \p \v 9 Jacobo len Pedro len Juan, bönniꞌ niꞌ ráquiruꞌ dë lu naꞌquëꞌ dxin queëꞌ Cristo, gláquibeꞌinëꞌ nudödëꞌ Dios lu naꞌa dxin ni. Qui lë ni naꞌ gulazíꞌ lu naꞌquëꞌ nedaꞌ len Bernabé, atiꞌ bentuꞌ tuz didzaꞌ tsjentuꞌ xchinëꞌ Dios laugac bunách gzaꞌa nedaꞌ len Bernabé, atiꞌ lequëꞌ lunëꞌ xchinëꞌ Dios laugac bunách judío. \v 10 Glátaꞌyuëꞌ lautuꞌ tuz tsajneytuꞌ gáclentuꞌ bunách yechiꞌ, atiꞌ lë ni ruiꞌtecz ladxaꞌa runaꞌ. \s1 Pablo rdil‑lëꞌ Pedro lu yödz Antioquía \p \v 11 Niꞌr catiꞌ bdxinëꞌ Pedro Antioquía, gdil‑laꞌ lëꞌ, le bchíxinëꞌ ca benëꞌ. \v 12 Cni guc, le gdágulenëꞌ ziꞌal tsazxö́n bunách gzaꞌa niꞌ, benëꞌ cni catiꞌ guladxinrëꞌ laꞌquëꞌ bönniꞌ daꞌquëꞌ Jacobo. Niꞌr gzu lahuëꞌ rubiguëꞌë, len cutur gdágulenëꞌ tsazxö́n bunách gzaꞌa naꞌ le gúdxinëꞌ bi lunëꞌ bönniꞌ naꞌ nazíꞌ lu naꞌquëꞌ tunëꞌ ga grugu lu xpë́laꞌquëꞌ bönniꞌ gzaꞌa ca rna bëꞌ zxba queëꞌ Moisés. \v 13 Niꞌr yelaꞌquëꞌ bönniꞌ judío niꞌ taꞌyejlëꞌë Cristo glunëꞌ tsazxö́n Pedro ca runëꞌ lu yöl‑laꞌ radxi queëꞌ, atiꞌ cni guc ga bdxintë glunëꞌ ga gúdxinëꞌ caꞌ Bernabé atiꞌ lëꞌ benëꞌ tsazxö́n lequëꞌ. \v 14 Niꞌr catiꞌ bléꞌidaꞌ cutu tunëꞌ ca rna le nac gdutë li le rusëdi rëꞌu didzaꞌ dxiꞌa, gudxaꞌ‑nëꞌ Pedro lauquëꞌ yúguꞌtë bönniꞌ queëꞌ Cristo nacuꞌë niꞌ, gniaꞌ: “Liꞌ nacuꞌ bönniꞌ judío, san runuꞌ liꞌ ca tun bunách gzaꞌa len clëg ca tunëꞌ bönniꞌ judío. ¿Bizx quië rëꞌnnuꞌ gunuꞌ ga lun bunách gzaꞌa ca tunëꞌ bönniꞌ judío?” \s1 Nulagac bunách judío le taꞌyejlëꞌ Cristo ca nulagac caꞌ bunách gzaꞌa \p \v 15 Gudxaꞌ‑nëꞌ caꞌ Pedro: “Rëꞌu ni nacruꞌ bönniꞌ judío le nacquëꞌ judío xuz xnaꞌruꞌ, len clëg nacruꞌ bunách gzaꞌa, cunúnbëꞌgac Dios. \v 16 Nö́ziczruꞌ nutu nu huöac tsahuiꞌ lahuëꞌ Dios le run nu naꞌ ca rna bëꞌ zxba queëꞌ Moisés. Tuz huöac tsahuiꞌ nu naꞌ rejlëꞌ Jesucristo. Lëzcaꞌ cni rëꞌu réjlëꞌruꞌ Jesucristo quië huöacruꞌ tsahuiꞌ lahuëꞌ Dios, len clëg le runruꞌ ca rna bëꞌ zxba queëꞌ Moisés. Nutu nu huöac tsahuiꞌ lahuëꞌ Dios le runëꞌ ca rna bëꞌ zxba queëꞌ Moisés.” \p \v 17 Naꞌa, ráquiruꞌ nuhuöacruꞌ tsahuiꞌ le réjlëꞌruꞌ Cristo, san chquiꞌ nac bëꞌ nacruꞌ bönniꞌ dul‑laꞌ ca nacgac bunách gzaꞌa, ¿naruꞌ gnátsaruꞌ runëꞌ Cristo ga runruꞌ dul‑laꞌ? Cutu caꞌ. \v 18 Chquiꞌ ruiꞌ ladxaꞌa uchisaꞌ zxba le chbuquindjaꞌ, lë ni nac bëꞌ rguitsjaꞌ zxba queëꞌ Dios. \v 19 Le cutu guc gunaꞌ ca rna bëꞌ zxba queëꞌ Moisés, chnac quiaꞌ tsca chnatiaꞌ. Le nac cni, nuláꞌ naꞌa lu naꞌ zxba naꞌ quië soaꞌ gbanaꞌ len gunaꞌ ca rëꞌnnëꞌ Dios. \v 20 Nac quiaꞌ ca chgútlenaꞌ tsazxö́n Cristo lëꞌi yag cruz ga naꞌ gutiëꞌ Lëꞌ. Qui lë ni naꞌ clëg nedaꞌ ni zoaꞌ nabanaꞌ, san zoëꞌ nabanëꞌ Cristo lu icj ládxiꞌdauꞌhuaꞌ. Tsca nac, zoaꞌ nabanaꞌ naꞌa, nac le réjlëꞌa Zxiꞌnëꞌ Dios, Bönniꞌ naꞌ bdxiꞌinëꞌ nedaꞌ len budö́d cuinëꞌ lu yöl‑laꞌ gut uláz quiaꞌ nedaꞌ. \v 21 Cutu rëꞌndaꞌ uzóaꞌ tslaꞌl le ruzáꞌ ladxëꞌë queëruꞌ Dios. Laꞌnaruꞌ huac huöaquëꞌ tsahuiꞌ lahuëꞌ Dios bönniꞌ, le runëꞌ le rna bëꞌ zxba queëꞌ Moisés, niꞌr daduz gutiëꞌ Cristo. \c 3 \s1 Le rna bëꞌ zxba queëꞌ Moisés, len le réjlëꞌruꞌ Cristo \p \v 1 Lbiꞌiliꞌ, bönniꞌ cunözi. Lbiꞌiliꞌ, bönniꞌ Galacia. ¿Nuzxa caz bentsa queëliꞌ yöl‑laꞌ udzáꞌ quië cutur gunliꞌ ca rna le nac gdutë li? Gazxj ga rëꞌ buluiꞌituꞌ lbiꞌiliꞌ le rataꞌ queëruꞌ le gutiëꞌ Jesucristo lëꞌi yag cruz. \v 2 Gul‑quixjöiꞌ nedaꞌ lë ni. ¿Naruꞌ dusóalenëꞌ lbiꞌiliꞌ Dios Böꞌ Laꞌy le benliꞌ ca rna bëꞌ zxba queëꞌ Moisés o le gyéjlëꞌliꞌ didzaꞌ dxiꞌa byö́niliꞌ? \v 3 ¿Nacxcz guc nacliꞌ cunözi cni? Gzu lauliꞌ nacliꞌ queëꞌ Dios le zóalenëꞌ lbiꞌiliꞌ Dios Böꞌ Laꞌy. ¿Naruꞌ ráquitsaliꞌ udx gunliꞌ ga gáquiliꞌ queëꞌ Dios racz queëliꞌ? \v 4 ¿Naruꞌ daduz guc queëliꞌ yúguꞌtë lë naꞌ gzxacaꞌ gdiꞌliꞌ? Cutu caꞌ gac cni. \v 5 Catiꞌ Dios rsölëꞌë queëliꞌ Dios Böꞌ Laꞌy len runnëꞌ lbiꞌiliꞌ latj gunliꞌ yuguꞌ yöl‑laꞌ huac qui yehuaꞌ yubá, ¿i runëꞌ cni le runliꞌ ca rna bëꞌ zxba queëꞌ Moisés o le réjlëꞌliꞌ didzaꞌ dxiꞌa naꞌ byö́niliꞌ? \p \v 6 Lu guich laꞌy rna: “Gyejlëꞌë Dios Abraham, atiꞌ Dios gnëꞌ naquëꞌ tsahuiꞌ le gyejlëꞌë Lëꞌ.” \v 7 Qui lë ni naꞌ ral‑laꞌ gnö́ziliꞌ, nacgac gdu zxiꞌn xsoëꞌ Abraham nup naꞌ taꞌyejlëꞌ Dios. \v 8 Nayúj lu guich laꞌy, ruiꞌ didzaꞌ zíꞌatël ca gunëꞌ Dios, gnëꞌ nacquëꞌ tsahuiꞌ bönniꞌ gzaꞌa laꞌyejlëꞌë Lëꞌ. Qui lë ni naꞌ Dios gdíxjöiꞌnëꞌ Abraham zíꞌatël ca nac didzaꞌ dxiꞌa, gnëꞌ: “Lu nëꞌë Zxiꞌn Xsuꞌ gunaꞌ ga gac dxiꞌa quegac bunách gdutë yödzlyú.” \v 9 Cni nac, gyejlëꞌë Dios Abraham, atiꞌ Dios benëꞌ ga guc dxiꞌa queëꞌ. Lëzcaꞌ cni naꞌa, runëꞌ Dios ga rac dxiꞌa quegac yúguꞌtë nup taꞌyejlëꞌ Lëꞌ. \p \v 10 Nabágaꞌquëꞌ zxguiaꞌ bönniꞌ naꞌ tuꞌzxöni ládxiꞌquëꞌ luhuöaquëꞌ tsahuiꞌ le tunëꞌ ca rna bëꞌ zxba queëꞌ Moisés. Cni nac, le nayúj lu guich laꞌy, rna: “Nabágaꞌquëꞌ zxguiaꞌ yúguꞌtë bönniꞌ cutu tunëꞌ gdutë le rna bëꞌ zxba naꞌ.” \v 11 Naꞌa, nac bëꞌ nutu nu huöac tsahuiꞌ lahuëꞌ Dios le run nu naꞌ le rna bëꞌ zxba naꞌ, le nayúj lu guich laꞌy, rna: “Soa gban le rejlëꞌ Lëꞌ nu naꞌ nuhuöác tsahuiꞌ lahuëꞌ Dios.” \v 12 Ca naꞌ nuhuöác tsahuiꞌ lahuëꞌ Dios nu rejlëꞌ Cristo nadzáꞌ ca nac qui bönniꞌ ruzxöni ladxëꞌë nuhuöaquëꞌ tsahuiꞌ le runëꞌ ca gna bëꞌë Moisés. Nayúj lu guich laꞌy, rna: “Soa gban nu run gdutë le rna bëꞌ zxba naꞌ.” \p \v 13 Cristo buslë́ꞌ rëꞌu lu naꞌ le rchugu queëruꞌ le nayúj lu zxba naꞌ, le bëꞌë latj nu bchugu queëꞌ uláz queëruꞌ. Cni nac, le nayúj lu guich laꞌy, rna: “Narugu quegac yúguꞌtë nup daꞌgac lëꞌi yag.” \v 14 Cni guc queëꞌ Cristo quië gac gunëꞌ Dios ca naꞌ gzxiꞌ lu nëꞌë queëꞌ Abraham, gnëꞌ gunëꞌ ga gac dxiꞌa quegac bunách gzaꞌa lu nëꞌë Jesucristo quië gac gunëꞌ ga dusóalenëꞌ rëꞌu Dios Böꞌ Laꞌy chquiꞌ huayéjlëꞌruꞌ Lëꞌ, ca naꞌ gzxiꞌ lu nëꞌë Dios gunëꞌ. \s1 Zxba queëꞌ Moisés len le gzxiꞌ lu nëꞌë Dios gunëꞌ \p \v 15 Naꞌa, böchiꞌ lzaꞌadauꞌ, rëpaꞌ lbiꞌiliꞌ tu le run lsaquiꞌ, tu le rac queëruꞌ, rniaꞌ: Catiꞌ chglunëꞌ tuz xtídzaꞌquëꞌ chopëꞌ bönniꞌ len chglunëꞌ tsutsu didzaꞌ naꞌ, nutu nu gac utsáꞌ didzaꞌ naꞌ, len cutu gac nu gzan didzaꞌ naꞌ. \v 16 Dios gzxiꞌ lu nëꞌë bi gunëꞌ queëꞌ Abraham len qui zxiꞌn xsoëꞌ. Ga nayúj lu guich lë ni, cutu rna: “Quegac zxiꞌn xsoëꞌ”, le ruiꞌ didzaꞌ quegac bunách zian, san rna: “Qui zxiꞌn xsuꞌ.” Lë ni ruiꞌ didzaꞌ queëꞌ tuzëꞌ bönniꞌ, Lëꞌ Cristo. \v 17 Lë ni rëꞌndaꞌ gniaꞌ: Dios benëꞌ tuz didzaꞌ len Abraham len gzxiꞌ lu nëꞌë gunëꞌ ca rna didzaꞌ bëꞌë. Naꞌa, le nayúj lu zxba queëꞌ Dios, le benëꞌ Dios tap gayuáꞌ yu chi uruáꞌ iz gdöd niꞌ catiꞌ gudxëꞌ cni Abraham, cutu gac ugúa lë naꞌ gzxiꞌ lu nëꞌë Dios gunëꞌ, len cutu gac usúl lei. \v 18 Naꞌa, chquiꞌ ral‑laꞌ gunruꞌ ca rna bëꞌ zxba naꞌ quië siꞌruꞌ le gzxiꞌ lu nëꞌë Dios gunzëꞌ, cutur nac tu le gzxiꞌ lu nëꞌë gunzëꞌ. Dios runzëꞌ cni le gzxiꞌ lu nëꞌë gunëꞌ cni queëꞌ Abraham. \p \v 19 Chquiꞌ cni nac, ¿bizx quië gna béꞌinëꞌ bunách Dios le nayujgac lu zxba queëꞌ? Dios gna béꞌinëꞌ cni bunách quië gac bëꞌ zxguiaꞌ nabágaꞌgac, san guc cni tuz ga bdxintë dza naꞌ blaꞌ lahuëꞌ zxiꞌn xsoëꞌ Abraham naꞌ, Nu naꞌ gzxiꞌ lu nëꞌë Dios gunëꞌ qui lë naꞌ. Le nayujgac lu zxba queëꞌ Dios, bsölëꞌë Lëꞌ yödzlyú ni lu naꞌquëꞌ gbaz laꞌy queëꞌ, atiꞌ Moisés budödëꞌ didzaꞌ ca nacgac zxba naꞌ. \v 20 Catiꞌ tuzëꞌ bönniꞌ bi rziꞌ lu nëꞌë gunëꞌ cutu naquín nu udö́d didzaꞌ, atiꞌ Dios, tuzëꞌ naquëꞌ. \s1 Bizx quië gna béꞌinëꞌ bunách Dios le nayujgac lu zxba queëꞌ \p \v 21 Naꞌa, le nayujgac lu zxba queëꞌ Dios, ¿naruꞌ taꞌdáꞌbagaꞌ lë naꞌ gzxiꞌ lu nëꞌë Dios gunëꞌ? Cutu caꞌ. Laꞌnaruꞌ gna béꞌinëꞌ rëꞌu Dios le gac gun ga soaruꞌ gbanruꞌ tsaz, niꞌr huac huöacruꞌ tsahuiꞌ lahuëꞌ Dios chquiꞌ gunruꞌ ca rna bëꞌ zxba naꞌ. \v 22 San tsca nac lë naꞌ nayúj lu guich laꞌy, rna nabágaꞌruꞌ dul‑laꞌ yúguꞌtëruꞌ. Cni nac quië gac siꞌruꞌ lë naꞌ gzxiꞌ lu nëꞌë Dios gataꞌ queëruꞌ catiꞌ tséjlëꞌruꞌ Jesucristo. \p \v 23 Zíꞌatël ga bdxin dza gac tséjlëꞌruꞌ Cristo, gna beꞌi rëꞌu le rna bëꞌ zxba naꞌ, ca naꞌ zoa le rna beꞌi bönniꞌ yuꞌë lidx guia. Cni guc ga bdxintë dza guc bëꞌ gac huöacruꞌ tsahuiꞌ chquiꞌ huayéjlëꞌruꞌ Lëꞌ. \v 24 Cni nac, gna beꞌi rëꞌu le rna bëꞌ zxba queëꞌ Dios atiꞌ lei guc queëruꞌ ca tu nu rusëdi rëꞌu ga bdxintë dza blaꞌ lahuëꞌ Jesucristo, quië gac huöacruꞌ tsahuiꞌ lahuëꞌ Dios chquiꞌ huayéjlëꞌruꞌ Lëꞌ. \v 25 Naꞌa, le chbdxin dza gac huöacruꞌ tsahuiꞌ chquiꞌ huayéjlëꞌruꞌ Cristo, cutur rna beꞌi rëꞌu lë naꞌ busëdi rëꞌu. \p \v 26 Yúguꞌtëliꞌ nacliꞌ zxiꞌnczëꞌ Dios le réjlëꞌliꞌ Jesucristo, len chnacliꞌ tuz len Lëꞌ. \v 27 Yúguꞌtë nup nadilgac nis quië luhuöác tuz len Jesucristo, nuhuöacgac ca nacczëꞌ Lëꞌ. \v 28 Cutur narujgac chopl bönniꞌ judío len bönniꞌ gzaꞌa, len cutur narujgac chopl bönniꞌ nadaꞌu len bönniꞌ cunadaꞌu, len cutur narujgac chopl bönniꞌ len ngul. Catiꞌ böacliꞌ tuz len Jesucristo, yúguꞌtëliꞌ böacliꞌ caꞌ tuz len lzaꞌliꞌ tuliꞌ len yetuliꞌ. \v 29 Naꞌa, chquiꞌ náquiliꞌ queëꞌ Cristo, nacliꞌ caꞌ zxiꞌn xsoëꞌ Abraham, len naziꞌliꞌ lë naꞌ gzxiꞌ lu nëꞌë Dios gunnëꞌ queëꞌ Abraham. \c 4 \p \v 1 Lë ni le rëꞌndaꞌ gniaꞌ: Tsal ni rbözbiꞌ tubiꞌ biꞌi bö́nniꞌdauꞌ dza uluꞌë xuzbiꞌ siꞌbiꞌ bi ral‑laꞌ gunnëꞌ queëbiꞌ xuzbiꞌ, niꞌ nacbiꞌ biꞌidauꞌ len cutu náctërbiꞌ blau ca tu bönniꞌ nadaꞌu, zal‑laꞌ le nactë gaqui queëbiꞌ yúguꞌtë. \v 2 Tsal ni nacbiꞌ biꞌidauꞌ, nacuáꞌ nup taꞌná beꞌi lëbiꞌ len tuꞌgún dxin le gaqui queëbiꞌ ga gdxintë dza chnunëꞌ queëbiꞌ xuzbiꞌ. \v 3 Lëzcaꞌ cni rac queëruꞌ. Tsal niꞌ gucruꞌ ca biꞌidauꞌ, gna beꞌi rëꞌu zxba ca rac yödzlyú ni. \v 4 Niꞌr catiꞌ bzaꞌa dza, Dios bsölëꞌë ni Zxiꞌnczëꞌ. Guquëꞌ zxiꞌnnu tunu ngul ca nacruꞌ rëꞌu, atiꞌ gna beꞌi Lëꞌ le rna bëꞌ zxba quequëꞌ bönniꞌ judío. \v 5 Cni guc queëꞌ quië guc buslë́ꞌ nup naꞌ rna beꞌi lequëꞌ le rna bëꞌ zxba naꞌ, quië huöacruꞌ zxiꞌnëꞌ Dios. \p \v 6 Quië gac bëꞌ chnacliꞌ zxiꞌnczëꞌ, Dios buchiziëꞌ icj ládxiꞌdauꞌliꞌ Dios Böꞌ Laꞌy, atiꞌ Lëczëꞌ rulidzëꞌ Dios uláz queëliꞌ, rnëꞌ: “Dad.” \v 7 Cni nac, chnacliꞌ zxiꞌnëꞌ Dios, len cutur nacliꞌ ca bönniꞌ nadáꞌugac. Naꞌa, le nacliꞌ zxiꞌnczëꞌ, Dioscz nazíꞌ lu nëꞌë gaqui queëliꞌ le naqui queëꞌ le nacliꞌ tuz len Cristo. \s1 Pablo ruiꞌ ladxëꞌë bönniꞌ Galacia taꞌyejlëꞌë Cristo \p \v 8 Catiꞌ niꞌ cunúnbeꞌiliꞌ‑nëꞌ Dios, gucliꞌ ca bönniꞌ nadáꞌugac, benliꞌ dxin quegac bdauꞌ guiöj bdauꞌ yag. Cutu caꞌ nacgac Dios bdauꞌ naꞌ. \v 9 Naꞌa, le núnbëꞌliꞌ‑nëꞌ Dios, o huac gnaruꞌ: Le nunbëꞌë lbiꞌiliꞌ Dios, ¿bizx quië rë́ꞌniliꞌ ubiꞌiliꞌ lu naꞌ zxba naꞌ nutu nu uzíꞌ xbey? ¿Naruꞌ rë́ꞌnitsaliꞌ gacliꞌ leyúbl bönniꞌ nadáꞌugac, gunliꞌ dxin qui le rna bëꞌ zxba naꞌ? \v 10 Runliꞌ zxön tu tu dza, len tu tu beoꞌ, len tu tu le rac, len tu tu iz. \v 11 Rádxidaꞌ bi gac queëliꞌ. ¿Naruꞌ nuhuöác daduz dxin benaꞌ quië gúnbëꞌliꞌ le nac gdutë li? \v 12 Rátaꞌyuaꞌ lauliꞌ, böchiꞌ lzaꞌadauꞌ, gacliꞌ ca nacaꞌ nedaꞌ, nuláꞌ lu naꞌ le gna bëꞌë Moisés. Cni ral‑laꞌ gunliꞌ le böacaꞌ nedaꞌ ca gucliꞌ lbiꞌiliꞌ. Cutu bi benliꞌ quiaꞌ nedaꞌ le cunác dxiꞌa. \p \v 13 Chnö́ziczliꞌ bizx quië naꞌ gzu lahuaꞌ runaꞌ lban lauliꞌ qui didzaꞌ dxiꞌa. Benaꞌ lban niꞌ le güíꞌtsquidaꞌ. \v 14 Cutu bucaꞌnliꞌ nedaꞌ caꞌz, len cutu buzoaliꞌ nedaꞌ tslaꞌl zal‑laꞌ bgútiliꞌ niꞌa qui guidzhuë́ꞌ quiaꞌ naꞌ. Benliꞌ nedaꞌ ba laꞌn, tuz ca gunliꞌ‑nëꞌ ba laꞌn gbaz laꞌy queëꞌ Dios, o ca gunliꞌ‑nëꞌ ba laꞌn Jesucristocz. \v 15 Budzíjitsquiliꞌ dza niꞌ. ¿Bizxa caz guc queëliꞌ le cutur rac cni queëliꞌ? Lë ni gac gniaꞌ ca guc queëliꞌ: “Laꞌnaruꞌ guc le sáquiꞌliꞌ gunliꞌ, huabijliꞌ yöj lauczliꞌ, gunnliꞌ quiaꞌ.” \v 16 Naꞌa, ¿ba ráquiliꞌ nuhuöacaꞌ nu curleꞌi lbiꞌiliꞌ dxiꞌa le gudxaꞌ lbiꞌiliꞌ catëz nac? \p \v 17 Tuiꞌ ládxiꞌquëꞌ lbiꞌiliꞌ bönniꞌ niꞌ tuꞌtsë́ꞌë lbiꞌiliꞌ, san clëg quië gac dxiꞌa queëliꞌ. Tëꞌnnëꞌ lunëꞌ ga ubíj ládxiꞌliꞌ netuꞌ atiꞌ güiꞌ ládxiꞌliꞌ lequëꞌ. \v 18 Naꞌa, nac dxiꞌa zoa nu ruiꞌ ladxiꞌ lbiꞌiliꞌ, san tuz chquiꞌ nac quië gac dxiꞌa queëliꞌ. Cni ruiꞌtecz ladxaꞌa lbiꞌiliꞌ, len clëgz catiꞌ niꞌ zóalenaꞌ lbiꞌiliꞌ. \v 19 Lbiꞌiliꞌ, zxíꞌnaꞌdauꞌ. Ca naꞌ rac queënu ngul chzoa soabiꞌ biꞌidauꞌ queënu, rzacaꞌ rguiꞌnu, rzacaꞌ rguiꞌa nedaꞌ leyúbl niꞌa queëliꞌ ga gdxinr dza gacliꞌ gdu ca naquëꞌ Cristo. \v 20 Laꞌnaruꞌ sóalenaꞌ lbiꞌiliꞌ naꞌa quië gac güíꞌlenaꞌ lbiꞌiliꞌ didzaꞌ nadzáꞌ, le ruúbi ruguiꞌdaꞌ niꞌa queëliꞌ. \s1 Le run lsaquiꞌ le guc quecnu Agar len Sara \p \v 21 Naꞌa, nul‑liꞌ rë́ꞌniliꞌ udö́d cuinliꞌ lu naꞌ zxba queëꞌ Moisés, gul‑naꞌtscaꞌ didzaꞌ ni guꞌa. ¿Naruꞌ gatga buzë́ nagliꞌ le rna bëꞌ zxba naꞌ? \v 22 Lu zxba naꞌ rna cni: “Gulacuaꞌbiꞌ chopbiꞌ biꞌi bö́nniꞌdauꞌ queëꞌ Abraham. Tubiꞌ gucbiꞌ zxiꞌnnu ngul nadáꞌunu, atiꞌ yetubiꞌ gucbiꞌ zxiꞌnnu ngul cunadáꞌunu. \v 23 Zxiꞌnnu ngul nadáꞌunu naꞌ guljbiꞌ lu niꞌa lu naꞌ bunách tsca taljbiꞌ yúguꞌtëbiꞌ biꞌidauꞌ, san zxiꞌnnu ngul cunadáꞌunu naꞌ guljbiꞌ le gzxiꞌ lu nëꞌë Dios gunëꞌ ga galjbiꞌ.” \v 24 Lë ni nac tu le run lsaquiꞌ. Ca guc quecnu chopnu ngul ni ruluíꞌ ca nac chop didzaꞌ dzag bénlenëꞌ bunách Dios. Tu didzaꞌ dzag naꞌ nac le benëꞌ Dios lu guiꞌa Sinaí, le ruluíꞌ lë naꞌ guc queënu Agar. Bönniꞌ naꞌ rna beꞌi lequëꞌ didzaꞌ dzag ni, nacquëꞌ ca zxiꞌnnu Agar len nacquëꞌ ca bönniꞌ nadáꞌugac lu naꞌ didzaꞌ dzag naꞌ. \v 25 Le gucnu Agar naꞌ ruluíꞌ caꞌ ca nac guiꞌa Sinaí zoa luyú Arabia, len ruluíꞌ caꞌ ca nac yödz Jerusalén naꞌa dza, le nac ca tu bönniꞌ nadaꞌu tsazxö́n len nup nacuáꞌ lu yödz naꞌ. \v 26 San nadzán Jerusalén naꞌ zoa yehuaꞌ yubá, atiꞌ rëꞌu ni nacruꞌ bunách uládz qui yödz niꞌ. \v 27 Nayúj lu guich laꞌy le rna: \q1 Budziji, ngul huödx, cunacuáꞌ zxiꞌnuꞌ. \q1 Lu yöl‑laꞌ rudziji quiuꞌ grödxyaꞌa, \q1 Zal‑laꞌ gatga guc quiuꞌ le rzacaꞌ rguiꞌnu ngul \q1 Chzoa soabiꞌ biꞌidauꞌ queënu. \q1 Budziji. Zal‑laꞌ nubíj ládxiꞌgac liꞌ bunách, \q1 Dios gunëꞌ ga laꞌyantër zxiꞌnuꞌ \q1 Ca biꞌi queënu ngul zóalennu bönniꞌ queënu. \p \v 28 Böchiꞌ lzaꞌadauꞌ, rëꞌu ni nacruꞌ ca gucbiꞌ Isaac, zxiꞌnëꞌ Abraham. Nacruꞌ ca zxiꞌn xsoëꞌ Abraham, gzxiꞌ lu nëꞌë Dios laꞌcuaꞌbiꞌ queëꞌ. \v 29 Dza niꞌ, biꞌi naꞌ guljbiꞌ ca taljbiꞌ yúguꞌtëbiꞌ biꞌidauꞌ, gdxia ládxiꞌbiꞌ biꞌi naꞌ guljbiꞌ niꞌa qui yöl‑laꞌ huac queëꞌ Dios Böꞌ Laꞌy. Lëzcaꞌ cni rac queëruꞌ naꞌa, taꞌbía ládxiꞌgac rëꞌu bunách yödzlyú ni. \v 30 Naꞌa, ¿bizxa caz rna le nayúj lu guich laꞌy? Cni rna: “Gruꞌn‑nu niꞌl ngul nadáꞌunu naꞌ tsazxö́n len zxiꞌnnu, le cutu gac siꞌbiꞌ zxiꞌnnu ngul naꞌ tsazxö́n len zxiꞌnnu ngul cunadáꞌunu le gzxiꞌ lu nëꞌë Dios gaqui queëbiꞌ zxiꞌnnu ngul cunadáꞌunu naꞌ.” \v 31 Cni nac, böchiꞌ lzaꞌadauꞌ. Cutu nacruꞌ ca nacbiꞌ zxiꞌnnu ngul nadáꞌunu naꞌ. Rëꞌu nacruꞌ ca zxiꞌnnu ngul cunadáꞌunu. \c 5 \s1 Gul‑gún chiꞌi cuinliꞌ, ugaꞌnliꞌ lu yöl‑laꞌ nadzán \p \v 1 Chnadzanruꞌ le busanëꞌ rëꞌu Cristo. Gul‑zóa tsutsu chquiꞌnuꞌ, ugaꞌnliꞌ lu yöl‑laꞌ nadzán naꞌ. Cutu gzoa cuinliꞌ leyúbl lu naꞌ zxba queëꞌ Moisés, cui gacliꞌ ca bönniꞌ nadáꞌugac. \p \v 2 Gul‑zë́ nagliꞌ didzaꞌ ruꞌa. Nedaꞌ, Pablo, rëpaꞌ lbiꞌiliꞌ chquiꞌ güiꞌliꞌ latj nu gchugu lu xpë́laꞌliꞌ ca rna bëꞌ zxba naꞌ, cutu caꞌ uziꞌliꞌ xbey le benëꞌ Cristo. \v 3 Leyúbl rëꞌndaꞌ gyëpaꞌ nútiꞌtëz bönniꞌ ruꞌë latj nu gchugu lu xpëlëꞌë cni, run bayúdx gunëꞌ gdutë le rna bëꞌ zxba queëꞌ Moisés. \v 4 Nul‑liꞌ ráquiliꞌ huöacliꞌ tsahuiꞌ lahuëꞌ Dios le runliꞌ ca rna bëꞌ zxba naꞌ, chnuláꞌalenliꞌ‑nëꞌ Cristo. Chbusanliꞌ le ruzáꞌ ladxëꞌë queëruꞌ Dios. \v 5 Rëꞌu ni ruzxöni ládxiꞌruꞌ huöacruꞌ tsahuiꞌ lahuëꞌ Dios niꞌa qui yöl‑laꞌ huac queëꞌ Dios Böꞌ Laꞌy le réjlëꞌruꞌ Cristo. \v 6 Chquiꞌ nacruꞌ tuz len Jesucristo, cutu bi zacaꞌ chquiꞌ narugu lu xpë́laꞌruꞌ ca rna bëꞌ zxba naꞌ o chquiꞌ cunarugu cni lu xpë́laꞌruꞌ. Le nactër lsacaꞌ nac tséjlëꞌruꞌ Cristo, le gun ga gdxiꞌiruꞌ lzaꞌruꞌ. \p \v 7 Dxíꞌadauꞌ guc ca gzu lauliꞌ runliꞌ dza niꞌ. ¿Nuzxa caz ben ga bucaꞌnliꞌ le nac gdutë li? \v 8 Cutu benëꞌ ga benliꞌ cni Dios, Nu rulídz lbiꞌiliꞌ. \v 9 Cutu gal ládxiꞌliꞌ lë ni rna: “Latiꞌz xnëꞌi yöt xtil run ga ruhuázx gdutë cua nazíꞌ xnëꞌi naꞌ.” \v 10 Le nacruꞌ tuz len Xanruꞌ, runaꞌ löz ca nac queëliꞌ, saꞌ ládxiꞌliꞌ tuz ca rzaꞌ ladxaꞌa nedaꞌ, atiꞌ Dios gunëꞌ zxguiaꞌ bönniꞌ niꞌ rutsë́ꞌë lbiꞌiliꞌ, nútiꞌtëz nu naquëꞌ bönniꞌ naꞌ. \p \v 11 Naꞌa, ca nac quiaꞌ nedaꞌ, böchiꞌ lzaꞌadauꞌ, nacuáꞌ nup taꞌná rusëddaꞌ bunách ral‑laꞌ grugu lu xpë́laꞌquëꞌ bönniꞌ ca rna bëꞌ zxba queëꞌ Moisés. Chquiꞌ runaꞌ cni, ¿bizx quië taꞌbía ládxiꞌquëꞌ nedaꞌ bönniꞌ judío? Laꞌnaruꞌ rusëddaꞌ cni, nutu nu ley nedaꞌ le runaꞌ lban ca gutiëꞌ Cristo lëꞌi yag cruz. \v 12 Ca nac qui nup niꞌ tuꞌtsáꞌ lbiꞌiliꞌ, tëꞌni grugu lu xpë́laꞌliꞌ lë naꞌ, laꞌnaruꞌ laꞌchugu tsaz cuingac. \p \v 13 Ca nac queëliꞌ, böchiꞌ lzaꞌadauꞌ, Dios bulidzëꞌ lbiꞌiliꞌ quië gacliꞌ bunách nadzangac. Cutu ugunliꞌ dxin yöl‑laꞌ nadzán naꞌ quië gunliꞌ ca rzëz ládxiꞌliꞌ, san quië gunliꞌ dxin qui lzaꞌliꞌ tuliꞌ yetuliꞌ, le nadxiꞌiliꞌ lzaꞌliꞌ. \v 14 Yúguꞌtë le rna bëꞌ zxba queëꞌ Dios run nu naꞌ run ca rna bëꞌ zxba naꞌ rna: “Ral‑laꞌ gdxiꞌinuꞌ lzaꞌu ca nadxíꞌi cuinuꞌ.” \v 15 Naꞌa, chquiꞌ rziꞌ quídzaꞌliꞌ lzaꞌliꞌ tuliꞌ yetuliꞌ, runliꞌ ca tunbaꞌ böaꞌ guixiꞌ sniaꞌ, táguyaꞌabaꞌ len tagu lzaꞌcbaꞌ, gul‑yú qui nadxi usnitliꞌ lzaꞌliꞌ tuliꞌ yetuliꞌ. \s1 Le runruꞌ racz queëruꞌ len le runruꞌ len yöl‑laꞌ huac queëꞌ Dios Böꞌ Laꞌy \p \v 16 Lë ni rëpaꞌ lbiꞌiliꞌ: Gul‑güíꞌ latj gna béꞌinëꞌ lbiꞌiliꞌ Dios Böꞌ Laꞌy, atiꞌ niꞌr cutur gunliꞌ ca rzëz ládxiꞌliꞌ lu yöl‑laꞌ bunáchz queëliꞌ. \v 17 Yuguꞌ le rzë ládxiꞌruꞌ gunruꞌ lu yöl‑laꞌ bunáchz queëruꞌ cutu rajlözgac le rëꞌnnëꞌ gunruꞌ Dios Böꞌ Laꞌy, atiꞌ lë naꞌ rëꞌnnëꞌ Dios Böꞌ Laꞌy cutu rajlö́z yuguꞌ le rë́ꞌniruꞌ gunruꞌ lu yöl‑laꞌ bunáchz queëruꞌ. Chop ni, cutu rajlözgac, len qui lë ni naꞌ cutu gac gunliꞌ ca rë́ꞌniczliꞌ. \v 18 Naꞌa, chquiꞌ ruiꞌliꞌ latj gna béꞌinëꞌ lbiꞌiliꞌ Dios Böꞌ Laꞌy, cutur gna beꞌi lbiꞌiliꞌ le rna bëꞌ zxba queëꞌ Moisés. \p \v 19 Nacgac bëꞌ le tun bunách, nup tun ca rëꞌni yöl‑laꞌ bunáchz quegac: \q1 Taꞌguitsjëꞌ zxba qui yöl‑laꞌ nutság naꞌ. \q1 Tunëꞌ le cunác. \q1 Tunëꞌ le nacgac xöhuiꞌ len le cunacgac tsahuiꞌ. \q1 \v 20 Taꞌyíj ládxiꞌquëꞌ bdauꞌ guiöj bdauꞌ yag. \q1 Tunëꞌ yöl‑laꞌ udzáꞌ. \q1 Cutu taꞌléꞌinëꞌ lzaꞌquëꞌ dxiꞌa. \q1 Taꞌdíl‑lenëꞌ lzaꞌquëꞌ. \q1 Tuꞌzxéꞌinëꞌ lzaꞌquëꞌ. \q1 Taꞌleynëꞌ. \q1 Tuꞌhuídiꞌnëꞌ. \q1 Taꞌrujëꞌ chopl. \q1 Tuꞌbijëꞌ tslaꞌl nup daꞌgac lequëꞌ. \q1 \v 21 Taꞌzë́ ládxiꞌquëꞌ le dë qui lzaꞌquëꞌ. \q1 Tuꞌdödcdëꞌ bunách. \q1 Taꞌzúdxinëꞌ len tágulëꞌë. \q1 Taꞌdö́d béꞌinëꞌ ca tunëꞌ. \m Le zian le cni tunëꞌ. Nedaꞌ ruzeydaꞌ lbiꞌiliꞌ bach naꞌa cui gunliꞌ cni ca naꞌ buzeydaꞌ lbiꞌiliꞌ bach ziꞌal, rniaꞌ: Nup tun cni cutu caꞌ laꞌdel‑liꞌ laꞌyáz ga naꞌ rna bëꞌë Dios. \p \v 22 Naꞌa, nac bëꞌ runëꞌ dxin lu icj ládxiꞌdauꞌruꞌ Dios Böꞌ Laꞌy le runruꞌ cni: \q1 Nadxiꞌiruꞌ lzaꞌruꞌ. \q1 Rudziji ládxiꞌruꞌ. \q1 Zoa dxi icj ládxiꞌdauꞌruꞌ. \q1 Rbözruꞌ zxön ladxiꞌ. \q1 Ruiꞌ ládxiꞌruꞌ lzaꞌruꞌ. \q1 Nacruꞌ dxiꞌi ladxiꞌ. \q1 Runruꞌ ca rnaruꞌ. \q1 \v 23 Nacruꞌ nöxj ladxiꞌ. \q1 Rna beꞌi cuinruꞌ. \m Cutu caꞌ gna béꞌinëꞌ rëꞌu Moisés cui gunruꞌ yuguꞌ le cni. \v 24 Bönniꞌ náquicnëꞌ queëꞌ Cristo cutur tunëꞌ ca tëꞌncznëꞌ, len cutu tunëꞌ le taꞌzë́z ládxiꞌquëꞌ lu yöl‑laꞌ bunáchz quequëꞌ. \v 25 Dios Böꞌ Laꞌy nabániruꞌ. Lëczëꞌ ral‑laꞌ gna béꞌinëꞌ rëꞌu ca nac yúguꞌtë le runruꞌ. \p \v 26 Cutu ral‑laꞌ gun ba zxön cuinruꞌ, len cutu utsaꞌruꞌ lzaꞌruꞌ turuꞌ yeturuꞌ, len cutu uzxéꞌiruꞌ lzaꞌruꞌ turuꞌ yeturuꞌ. \c 6 \s1 Ral‑laꞌ gáclenruꞌ lzaꞌruꞌ \p \v 1 Naꞌa, böchiꞌ lzaꞌadauꞌ, chquiꞌ gléꞌiliꞌ runëꞌ dul‑laꞌ böchiꞌ lzaꞌliꞌ, niꞌr nul‑liꞌ zóalenëꞌ lbiꞌiliꞌ Dios Böꞌ Laꞌy, ral‑laꞌ gunliꞌ ga ubíꞌi ladxëꞌë bönniꞌ naꞌ, san run bayúdx gunliꞌ cni lu yöl‑laꞌ nöxj ladxiꞌ queëliꞌ len uyú cuinliꞌ qui nadxi cuꞌu lbiꞌiliꞌ nöz dul‑laꞌ tuꞌ xöhuiꞌ. \v 2 Gul‑gaclen lzaꞌliꞌ tuliꞌ yetuliꞌ tsca nac yuaꞌ nabágaꞌliꞌ. Chquiꞌ gunliꞌ cni, gunliꞌ ca rna le gna béꞌinëꞌ rëꞌu Cristo. \p \v 3 Chquiꞌ zoa nu bönniꞌ ráquinëꞌ chnadél‑liꞌnëꞌ yöl‑laꞌ zxön, san cutu bi nadél‑liꞌnëꞌ, bönniꞌ ni rziꞌ yéꞌinëꞌ laꞌ cuinzëꞌ. \v 4 Tu tuëꞌ bönniꞌ ral‑laꞌ cuequi xbeynëꞌ le runëꞌ. Niꞌr chquiꞌ urujëꞌ dxiꞌa, huac gun ba zxön cuinëꞌ ca nac le chnunëꞌ len cutu gun bayúdx uyúëꞌ ca nungac yezicaꞌ bunách chquiꞌ benëꞌ le nacr dxiꞌa o cutu. \v 5 Tu tuëꞌ bönniꞌ ral‑laꞌ guꞌë le nuspaguëꞌë lëꞌ Dios. \p \v 6 Chquiꞌ zoa nu rusëdi lbiꞌiliꞌ ca nac didzaꞌ dxiꞌa, ral‑laꞌ unödzjliꞌ qui nu naꞌ rusëdi lbiꞌiliꞌ latiꞌ le dë queëliꞌ. \p \v 7 Cutu siꞌ yeꞌi cuinliꞌ, le cutu gac siꞌ yéꞌiliꞌ‑nëꞌ Dios. Lapliꞌ tsca le razliꞌ. \v 8 Chquiꞌ le razliꞌ nacgac le runliꞌ ca rzëz ládxiꞌliꞌ lu yöl‑laꞌ bunáchz queëliꞌ, le lapliꞌ gac yöl‑laꞌ gut. Chquiꞌ le razliꞌ nacgac le runliꞌ ca rdzag ladxëꞌë Dios Böꞌ Laꞌy, lapliꞌ le gunnëꞌ queëliꞌ Dios Böꞌ Laꞌy, le nac yöl‑laꞌ naꞌbán gdu. \v 9 Cni nac, cutu ral‑laꞌ gsanruꞌ gunruꞌ le nac dxiꞌa, atiꞌ chquiꞌ cutu gcuidiꞌ ládxiꞌruꞌ, huadxín dza lapruꞌ. \v 10 Qui lë ni naꞌ, báttiꞌtëz gataꞌ queëruꞌ latj, ral‑laꞌ gunruꞌ le nac dxiꞌa quegac yúguꞌtë bunách, len le nac blau, ral‑laꞌ gunruꞌ cni quegac böchiꞌ lzaꞌruꞌ taꞌyejlëꞌë Cristo. \s1 Le buzujëꞌ lu guich Pablo ga ruúdx \p \v 11 Gul‑yú catiꞌ zxön didzaꞌ ni ruzujaꞌ queëliꞌ lu guich naꞌ cuinaꞌ. \v 12 Nup niꞌ tëꞌni lun ga grugu lu xpë́laꞌliꞌ ca rna bëꞌ zxba queëꞌ Moisés, tunëꞌ cni quië lurujëꞌ dxiꞌa laugac bunách len cui laꞌbía ládxiꞌgac lequëꞌ bunách le tunëꞌ lban ca gutiëꞌ Cristo lëꞌi yag cruz. \v 13 Naꞌa, bönniꞌ niꞌ narugu lu xpë́laꞌquëꞌ ca rna bëꞌ zxba queëꞌ Moisés, cutu tunëꞌ gdutë ca rna le nayúj lu zxba naꞌ. Tëꞌnnëꞌ lunëꞌ ga grugu lu xpë́laꞌliꞌ quië gac lunz ba zxön cuinquëꞌ le laꞌdél‑liꞌnëꞌ laꞌná béꞌinëꞌ lbiꞌiliꞌ. \v 14 Ca nac quiaꞌ nedaꞌ, gunaꞌ zxön tuz le benëꞌ Xanruꞌ Jesucristo catiꞌ gutiëꞌ lëꞌi yag cruz. Niꞌa qui le benëꞌ Cristo lëꞌi yag cruz, le dë yödzlyú ni nac quiaꞌ ca tu le chnat, cutu ruiꞌ ladxaꞌa lei, atiꞌ nedaꞌ nacaꞌ quegac bunách yödzlyú ni ca bönniꞌ nat, cutu tuiꞌ ládxiꞌquëꞌ nedaꞌ. \v 15 Chquiꞌ nacruꞌ tuz len Jesucristo, cutu bi zacaꞌ chquiꞌ narugu lu xpë́laꞌruꞌ ca rna bëꞌ zxba naꞌ o chquiꞌ cunarugu cni lu xpë́laꞌruꞌ. Le nactër lsacaꞌ nac gacruꞌ bunách cub lu icj ládxiꞌdauꞌruꞌ. \v 16 Yúguꞌtë bönniꞌ naꞌ tunëꞌ ca rna bëꞌ zxba runaꞌ ni, len yúguꞌtë bönniꞌ naꞌ náquicnëꞌ queëꞌ Dios, rnabdaꞌ‑nëꞌ Dios gunëꞌ ga soa dxi icj ládxiꞌdauꞌquëꞌ len huechiꞌ ladxëꞌë lequëꞌ. \p \v 17 Naꞌa su lau, cutur ral‑laꞌ nu utsáꞌ nedaꞌ, le nacuáꞌ lu xpëlaꞌa btsoj nacgac bëꞌ nacaꞌ huen dxin queëꞌ Xanruꞌ Jesús. \p \v 18 Naꞌa, böchiꞌ lzaꞌadauꞌ, rnabdaꞌ‑nëꞌ Xanruꞌ Jesucristo uzáꞌ ladxëꞌë queëliꞌ yúguꞌtëliꞌ. Caꞌ gac.