\id ROM \h Romanos \toc1 Romanos Gyicy nu bzeed Baly lo de mbecy ni Crisht nu yuꞌ Rom \toc2 Romanos \toc3 Ro. \mt1 Romanos \mt2 Gyicy nu bzeed Baly lo de mbecy ni Crisht nu yuꞌ Rom \c 1 \s1 Baly bzeed yu tub gyicy lo de mbecy ni Crisht nu yuꞌ Rom \p \v 1 Ya̱ Baly, tub yu nu ricy de coz nu rnii Jesucrisht. Ñgyoozh bzum ya̱ nu naca̱ aposht nunu pcuim ya̱ par nu shaala̱ de riidz nu sac nim. \p \v 2 Riidz nu sac zeꞌ, ndeꞌ tub coz nu tonaꞌ la gulas mnii Ñgyoozh nu segur la gyicy mi. Ni mniim lat de riidz nim nu bzeeñ de yu nu mnii por cuen nim. \v 3 Riidz zeꞌ rniiñ de coz ni Iꞌñ mi, Shuaan den Jesucrisht. Byac mi tub mbecy gyishlombecy nu nac nu bruum lat nez Dabi. \v 4 Tees Espiriit Yon bicy mi nu gud lagy den nu mi zeꞌ nac mi iꞌñ Ñgyoozh nu nac coz ily nu guc ornu byabañ mi nu gut mi. \p \v 5 Nunu nap bicy nu Ñgyoozh ya̱ ornu bicy mi nu Jesuuz bzum ya̱ nu gaca̱ aposht. Ni bicy mi, gun orzeꞌ locyuuba̱ de mbecy nu yuꞌ gabiꞌ naañ la ni gyishlombecy nu gyicy cup dey consuel lom, nunu zuub gyidag dey nim, gun orzeꞌ ca lagy dey lom. \v 6 Gazaꞌ de ru de mbecy Rom nu bzu Ñgyoozh nu gac ni Crisht. \v 7 Ndeꞌ nu ya̱ zeeda̱ gyicy ii lo de ru, de mbecy ni Crisht nu yuꞌ Rom. Ñgyoozh rcam de ru, nunu bzum der par nu gac der mbecy nim. \p Ñgyoozh Uz na nu Shuaan den Jesucrisht gyicy dem faboor nu nap gyicy num der, nunu gyicy mi nu cheti ri añ ni der. \s1 Baly rlagy yu cha güiiy de mbecy ni Crisht nu yuꞌ Rom \p \v 8 Nu loga la, nu nac Jesucrisht ya̱ drica̱ gras ni Ñgyoozh nu nac dela der, gun de ga la lugaar bi rnii de mbecy nu fert ricy cup der consuel lo Crisht. \v 9 Nu dutuub la lardo̱o̱, ricya̱ de coz nu rlagy Ñgyoozh ornu rshaala̱ riidz ni Iꞌñ mi, Jesuuz. Nunu mi zeꞌ rad lagy mi nu rzata̱ der lat nu rne̱e̱ du̱m. \v 10 De tir la ornu rne̱e̱ du̱m, ya̱ rdiña̱ lom nu cuic mi tub mod nu yap güi̱i̱ der, benu ndeꞌ coz nu rlagy mi. \v 11 Rlagya̱ yap güi̱i̱ der par nu locyuuba̱ der nu de coz nu druu lo Espiriit Yon ni Ñgyoozh, gun orzeꞌ gyafert zir der nu nac de coz ni Crisht. \v 12 Mod nu rne̱e̱ ii, nii nu locyuub na losaꞌn. Ya̱ locyuuba̱ de ru nu nac de coz nu ricy Crisht num ya̱, nunu de ru locyuub der ya̱ nu nac de coz nu ricy Crisht num de ru. \p \v 13 Der bicy na, ya̱ rlagya̱ nu gad lagy der nu zañ tir bicy pe̱e̱ nu nyap güi̱i̱ der, tees mas gashtal dzi na wagad mod nu yapa̱. Rlagya̱ yapa̱, gun orzeꞌ zaꞌ lo̱ ñuu riiñ ni Crisht lat de ru, gal nu bicya̱ lat deꞌ zir de mbecy nu walab mbecy Israeel. \v 14 Ya̱ yad ñi ne̱ nu shaala̱ riidz ni Crisht lo dela mbecy: mas lo de yu lily, nunu mas lo de mbecy riidz, mas lo de mbecy nu nap rad lagy, nunu mas gal lo de yu nu wagad lagy, tees yad ñi ne̱ nu shaala̱ riidz zeꞌ lo dey. \v 15 Ndeꞌ nu ric la añ ne̱ nu shaala̱ de riidz nu sac ni Crisht lo de ru, mbecy nu yuꞌ Rom. \p \v 16 Ya̱ wagat lo̱ nu nac de riidz nu sac ni Crisht, gun nu nac de riidz zeꞌ Ñgyoozh co mbañ mi de mbecy nu gyicy cup consuel lom. Nu loga la co mbañ mi de mbecy Israeel, tees niꞌ ziꞌl co mbañ mi de mbecy nu walab mbecy Israeel. \v 17 Gun riidz zeꞌ ricy ñi nu gad lagy den lac mod ricy Ñgyoozh par nu gyanap den lom. Tub zi la nu nac nu gyicy cup den consuel lom, orzeꞌ gyanap den par lom. Gun lat de riidz ni de yu nu mnii por cuen nim rniiñ: “Yu nu gyanap par lo Ñgyoozh nu nac nu ricy cup yu consuel lom, orzeꞌ yu zeꞌ cui mbañ yu”, rniiñ. \s1 Dela mbecy yuꞌ falt niy par lo Ñgyoozh \p \v 18 Rabee nu gal gyibaa gruu cashtig nu gzeed Ñgyoozh lat de mbecy nu ricy coz cyi, nunu lat de mbecy nu ricy coz a̱ꞌ nap nu losaꞌ, gun tonaꞌ la rzi lagy mi lo dey. De mbecy a̱ꞌ nap zeꞌ ricy dey nu wagac gad lagy de mbecy de coz rishli nim nu nac de coz a̱ꞌ nap nu ricy dey. \v 19 Tees naal la rabee de coz nu gac gad lagy dey nim, gun laab mi pshaal mi ñii lo dey. \v 20 Gun de coz nim nu wac zac dey, gac gad lagy dey ñi nu nac nu rzac dey de coz nu psaꞌ lagy mi. Gaal zi nese nu bzub gyiꞌ gyishlombecy rad lagy dey nu mi zeꞌ nac mi Ñgyoozh, nunu rad lagy dey nu rila walazh fers nim. Rad lagy dey ndeꞌ nu nac de coz nu psaꞌ lagy mi. Ndeꞌ nu sac rishtoꞌ lo ni dey. \v 21 Gun mas rguꞌ lo dey mi, tees waca lagy dey lom gal nu yad ñi nu gyicy dey lom, nunu ni wancuic dey gras nim. Lugaar nu gyicy dey ndeꞌ, ca nu guton too dey, nunu mnu shcab ni dey. Wangac nii too dey ca na coz nu nap. \v 22 Rnii dey nu nac yu mbecy nu yuꞌ lo, tees nac dey mbecy ton. \v 23 Pchaa dey gyel lily ni Ñgyoozh biñ nu rila wat. Orzeꞌ brugyiꞌ driib zily dey tub nab mbecy nu gat. Driib zily dey nab chigyiñ, driib zily dey nab bily, driib zily dey nab de bañcyug tap gyiꞌ. Dela ndeꞌ driib zily dey. \p \v 24 Nu nac de ndeꞌ, orzeꞌ bzaan Ñgyoozh nu ricy dey de lo la coz a̱ꞌ nap nu druu nañ lardooy. Bzaan mi nu ricy dey de lo la coz toꞌ lo nu losaꞌy. \v 25 Lugaar nu zuub gyidag dey de riidz rishli nim ca coz rguu rzuub gyidag dey. Driib zily dey de coz nu psaꞌ lagy mi, nunu rzu bich dey nu nac de coz zeꞌ. Ni ricy dey lugaar nu griib zily dey biñ nu psaꞌ lagy dela coz. Rlagy ñi gyabic den gyel mbecy nim par tub la. Laab ni gac ñii. \p \v 26 Par nu nac ndeꞌ, Ñgyoozh bzaan mi nu de coz toꞌ lo nu druu nañ lardoo dey chetib ic ñiy. Mas de biñ mñaa shiñ ricy dem. Lugaar nu dzeel mi yu gyeey mod nu rlagy ñi, ca nu losaꞌ mñaa dem ral mi. \v 27 Niꞌ ziꞌl de yu gyeey. Guca dey nu rdzeel dey biñ mñaa mod nu rlagy ñi. Ca nu ric la añ ni dey nu gal yu losaꞌ gyeey yu. Ricy dey coz toꞌ lo nu losaꞌ gyeey yu. Ub la dey rnuy cuerp ni ub yu nu nac de coz a̱ꞌ nap nu ricy yu. Ndeꞌ cashtig nu ricy cup dey. \p \v 28 Orzeꞌ Ñgyoozh bzaan mi nu byashiñ na shcab ni de mbecy, gun walagy dey caa ic yu de riidz rishli nim. Ndeꞌ nu ricy dey de coz nu a̱ꞌ yad ñi nu gyicy yu. \v 29 Dzi bded ruꞌ gaꞌ ricy dey de lo la coz a̱ꞌ nap. Shiñ ricy nu dey losaꞌy. Ye rzac dey lo coz ni losaꞌy. Rzat zi dey losaꞌy. Rasaap lagy dey nu nac losaꞌy. Rut dey losaꞌy. Deet rzuꞌ dey nu losaꞌy. Rguu dey losaꞌy. Ricy ras dey nuy losaꞌy. Ro dey rishcuen. \v 30 Rnii zi dey ni losaꞌy. Wayet lagy dey Ñgyoozh. Nac dey mbecy rnid ruꞌ. Nac dey mbecy leꞌ. Ricy zily dey ub yu. Rboo ic dey lac mod gyicy yu coz a̱ꞌ nap. Wacsuub gyidag dey ni de mbel niy. \v 31 A̱ꞌ nap dey. Wagyicy yac dey nu de riidz nu rniiy. Waca dey losaꞌy. Wagyag ic dey lo losaꞌy. Wagashni lagy dey losaꞌy. Dela ndeꞌ coz nu ricy dey. \v 32 Nap rad lagy dey nu Ñgyoozh mniim nu cyu ziꞌl mbecy nu ni gyicy, orzeꞌ yu zeꞌ yad ñi niy nu gat yu. Tees walab tub lo ziꞌl nu zaab ricy la de ub yu de coz zeꞌ, sinu shiñ zir ricy dey, gun gal yet la lagy dey ornu ni ricy reñaꞌ mbecy. \c 2 \s1 Ñgyoozh gri beem ni dela mbecy \p \v 1 Orzeꞌ ru mbecy nu rnii too nu yuꞌ falt ni losaꞌ, sac rishtoꞌ lo nir. Orzeꞌ mas cyu ziꞌl mbecy nu nac ru, sac rishtoꞌ lo nir, gun ornu rniir nu yuꞌ falt ni de losaꞌr, orzeꞌ niꞌ ziꞌl ricy ru coz nu ricy de losaꞌr, orzeꞌ rabee nu niꞌ ziꞌl yuꞌ falt nir. \v 2 Rad lagy den nu nap ricy Ñgyoozh ornu rniim nu yuꞌ falt ni de mbecy nu ricy coz a̱ꞌ nap. \v 3 Tees ru, de cyi nu driib ru too losaꞌr niꞌ ziꞌl ru ricy ru ñii. ¿A rash ru shcab nu gac ruu chur lo cashtig ni Ñgyoozh? \v 4 Ru wagyicy ru graseer ni Ñgyoozh nu dzi gugy nam. A̱ꞌ tañ mi nu nac de cyi nu ricy den, nunu dzi ricy cup mi pase̱z ni den. Tees sac la graseer ru. ¿A wagad lagy ru nu Ñgyoozh dzi gugy nam par nu locyuub mi ru nu neꞌr dela cyi nu ricy ru? \v 5 Par ru, dzi ga cyigy lardoor. Dzi ga zed lor. Ndeꞌ nu laab ru ricy ru nu dzi zir gad cashtig nir ornu shuub dzi nu gruu zac Ñgyoozh nu gri beem ni de mbecy mod nu seꞌñ. \v 6 Gun Ñgyoozh cyish mi ni tub ga la mbecy dub gal nu na coz nu bicy yu. \v 7 Yuꞌ mbecy nu zaab ricy la dey coz nap. De yu zeꞌ rlagy yu nu cuic Ñgyoozh gyel lily niy. Rlagy dey gyac yu mbecy raso̱o̱. Rlagy dey cyiiñ yu tub la. De mbecy zeꞌ cuic mi gyel mbañ ni dey tub la. \v 8 Zeꞌ yuꞌ gaꞌ mbecy nu walagy dey zuub gyidag yu ni Ñgyoozh. Rzu chu dey de coz nu seꞌñ par nu ryub yu coz a̱ꞌ nap. Ñgyoozh rzi lagy mi lo de yu zeꞌ, nunu cuic mi cashtig ni dey. \v 9 Tonaꞌ la gzac zi de mbecy nu shiñ ricy zeꞌ. Gzac deet dey. Nu loga la shiñ gzac de mbecy Israeel nu shiñ ricy, nunu niꞌ shiñ gzac de mbecy nu walab mbecy Israeel. \v 10 Tees Ñgyoozh cuic mi gyel lily ni de yu nu ricy coz nap, nunu gyicy mi nu gac dey mbecy raso̱o̱, nunu cuic mi gyel ri zu nañ lardoo dey. Nu loga la cuic mi ñii ni de mbecy Israeel, nunu niꞌ ziꞌl cuic mi ñii ni de mbecy nu walab mbecy Israeel. \p \v 11 Tub ziꞌl mod gri bee Ñgyoozh ni dela mbecy. \v 12 De mbecy nu a̱ꞌ yuꞌ lo leey ni Moisees, ornu ricy dey cyi, orzeꞌ nit lo dey, mas a̱ꞌ yuꞌ lo dey leey zeꞌ. Zeꞌ de mbecy nu yuꞌ lo leey ni Moisees, orzeꞌ Ñgyoozh gri beem ni dey laab mod nu rnii leey zeꞌ. \v 13 Gun walab nu gyanap mbecy par lo Ñgyoozh nu nac nu gyeñ ziꞌl dey ornu rlab mbecy de riidz ni leey, sinu Ñgyoozh gyicy mi nu gyanap mbecy nu nac nu gyicy yac dey niñ. \v 14 De mbecy nu walab mbecy Israeel, mas sac leey zeꞌ lat dey tees nil ricy yac dey de coz nu rniiñ. Orzeꞌ ricy dey nu rabee nu rad lagy yu ca na coz nu seꞌñ, mas a̱ꞌ yuꞌ lo dey leey. \v 15 De coz nu ricy dey, ndeꞌ rlyuuñ nu yuꞌ lo dey leey zeꞌ nañ lardooy. Niꞌ ziꞌl rabee nu yuꞌ lo dey leey nañ lardooy, gun yuꞌ nu rat lo dey nu nac coz a̱ꞌ nap nu ricy yu. Nunu niꞌ ziꞌl wagat lo dey ornu ricy yu coz nap. \v 16 Orzeꞌ ni mod gac ornu shuub dzi nu gyicy Ñgyoozh nu gri bee Jesucrisht ni dela mbecy nu nac de coz nu bicy dey. Mas ngach bicy dey de coz a̱ꞌ nap, tees gri beem ni dey nu nac coz a̱ꞌ nap zeꞌ. Ni mod za de riidz nu sac nim nu rshaala̱ lo der. \s1 De mbecy Israeel nu leey ni Moisees \p \v 17 Zeꞌ ru rniir nu nac ru mbecy Israeel. Rgyish lor lo leey ni Moisees, nunu ricy leꞌr nu nac nur Ñgyoozh. \v 18 Rad lagy ru la na coz nu rlagy Ñgyoozh, nunu rad lagy ru la na coz nap, nunu rad lagyaꞌr la na coz a̱ꞌ nap, gun leey nim blyuuñ nir. \v 19 Rzu fert ru nu gac lyuur ni de mbecy nu wagad lagy lac mod gyicy. Orzeꞌ gac shaal ru lo mbecy nu wagad lagy de coz ti laab ni, o ti walab ni. \v 20 Gac lyuur ni de mbecy nu sac shcab ni, nunu gac lyuur ni de mbecy nu na shcab ni gal nu na shcab ni yu nguzh. Gun leey ricy ñi nu rad lagy ru dela coz, nunu ricy ñi nu rila wagadzar nu de riidz nu rniir. \v 21 Rlyuur ni mbecy, tees ¿lagu ni ub ru waglyuur? Rshaal ru lo mbecy nu cueꞌ gyicy yu gubaan tees ub ru ricy ru gubaan. \v 22 Rniir lo de mbecy nu cueꞌ gal dey losaꞌy nu wanchelaay, tees ub ru ricy ru ñii. Rzi lagy ru lo nab, tees ricy ru gubaan de coz nu nguaa nañ yuꞌ nu driib zily mbecy nab. \v 23 Ru ricy leꞌr nu ricy cup ru leey ni Ñgyoozh, tees ricy ru nu waca lagy mbecy lo Ñgyoozh ornu wagyicy yac ru niñ. \v 24 Ndeꞌ nu rniiñ lat de riidz ni Ñgyoozh: “De yu nu walab mbecy Israeel rnii zi dey ni Ñgyoozh nu nac de ru”, rniiñ. \p \v 25 Benu gyicy yac der ni leey zeꞌ, orzeꞌ cyiiñ ñi nu ca beey sircunsision cuerp ni der. Tees benu wagyicy yac der ni leey zeꞌ, orzeꞌ se la la gyicy mas cueꞌ la caañ der. \v 26 Orzeꞌ benu de mbecy nu walab mbecy Israeel, de yu nu waca beey sircunsision cuerp ni, zeꞌ benu de yu zeꞌ gyicy yac yu ni leey ni Ñgyoozh, orzeꞌ segur la gyicy Ñgyoozh dey par mbecy nu ca beey sircunsision cuerp ni. \v 27 Orzeꞌ de yu nu sac beey sircunsision cuerp ni, tees ricy yac dey ni leey zeꞌ, orzeꞌ de yu zeꞌ ricy dey nu rabee nu yuꞌ falt ni de ru, gun mas ricy cup der leey ni Ñgyoozh, nunu mas ca beey sircunsision cuerp ni der, tees wagyicy yac der niñ. \v 28 Gun mas tub uz mbecy nac yu mbecy Israeel, walab ndeꞌ gyicy ñi nu rishli nac yu mbecy Israeel. Niꞌ ziꞌl mas ca beey sircunsision cuerp niy, tees walab ndeꞌ gyicy ñi nu gabe nu rishli nac yu mbecy ni Ñgyoozh. \v 29 Sinu yu nu nac mbecy ni Ñgyoozh nañ lardoo, yu zeꞌ rishli nac yu mbecy Israeel. Mas waca beey sircunsision cuerp niy, tees nañ lardooy rabee nu nac yu mbecy ni Ñgyoozh. Nunu ndeꞌ tub coz nu druu lo Espiriit Yon nim, walab coz nu druu lo leey nu ca lo gyicy. Yu zeꞌ, walab mbecy ricy zily yuy, sinu Ñgyoozh ricy zily mi yu. \c 3 \p \v 1 Dzi ga grusu tub mbecy nu niiy: “¿La ñuu cyiiñ ñi ni tub mbecy benu nac yu mbecy Israeel? ¿La ñuu cyiiñ ñi niy benu ca bee sircunsision cuerp niy?” niiy. \v 2 Ca ni gaal cyiiñ ñi, gun Ñgyoozh bzeeñ mi riidz nim yaa de mbecy Israeel. Nunu ndeꞌ coz nu ricy zir ñi presis. \v 3 Yuꞌ mbecy nu wangyicy paay, tees se la la nu ndeꞌ. Par nu nac ndeꞌ, ¿a wagyicy paa Ñgyoozh, rzii der? \v 4 Ñgyoozh segur la ricy paam. Mas dela mbecy rguu dey, tees mi zeꞌ segur la ricy yac mi gal nu rniim, gun lat de riidz nim rniiñ: \q1 Ñgyoozh, ru segur la gad lagy mbecy nu rishli rniir. \q1 Ornu mbecy cugyiꞌy ben a rishli rniir, \q1 segur la gruu nap ru, \m rniiñ. \p \v 5 Tees dzi ga grusu tub mbecy nu niiy: “Benu de ub na shiñ gyicy na, orzeꞌ nap zir rad lagy mbecy nu Ñgyoozh nap ricy mi. Orzeꞌ ¿a shiñ ricy mi ornu rbic mi cashtig nin?” (Ya̱ rne̱e̱ mod nu rnii cualcyer la mbecy.) \v 6 Rila a̱ꞌ shiñ ricy mi. Benu wagyicy mi coz nu seꞌñ, orzeꞌ ¿lac mod gri beem ni de mbecy nu yuꞌ gyishlombecy? \p \v 7 Beni orzeꞌ dzi ga grusu tub mbecy nu niiy: “Benu ya̱ gu̱u̱, orzeꞌ nap zir rabee gyel lily ni Ñgyoozh, gun mi zeꞌ rishli rniim. Orzeꞌ ¿lagu gaal nu dzi rniim nu ya̱ naca̱ mbecy cyi? \v 8 Dela den rlagy ñi nu gyicy na coz a̱ꞌ nap, gun orzeꞌ gruu zac coz nap”, rnii dey. Yuꞌ mbecy nu rnii ziy ne̱. Rnii dey nu ni mod za riidz nu rlyu̱u̱. Ñgyoozh nap ricy mi ornu rniim nu yuꞌ falt ni dey. \s1 Dela mbecy yuꞌ cyi dey \p \v 9 Orzeꞌ ¿lac beni? ¿A nap zir nu nac de ub na mbecy Israeel gazeꞌ tub nacaꞌ mbecy? ¡Walab! De ya̱ bi pshaala̱ lo der nu de mbecy Israeel gal nu de mbecy nu walab mbecy Israeel, tub ziꞌl nu yuꞌ cyi dey. \v 10 Ni rnii riidz ni Ñgyoozh zeꞌ nu rniiñ: \q1 ¡Par Ñgyoozh, sac ni tub mbecy nap! \q1 ¡Sac ni tub yu! \q1 \v 11 Sac mbecy nu yet lag cuen de coz ni Ñgyoozh. \q1 Ni sac yu nu ryub Ñgyoozh. \q1 \v 12 Dela mbecy bruu chu dey lo Ñgyoozh. \q1 Dela dey gudzay. \q1 ¡Rila sac yu nu ricy coz nap! \q1 ¡Sac ni tub yu! \q1 \v 13 Shiñ na ruꞌ dey. \q1 De riidz nu driib gyeryeñ dey tonaꞌ la bag nañ. \q1 Nañ gal nu na tub gyerbaa nu naal ruꞌ. \q1 Nu lyudz dey rguuy. \q1 Du ub riidz dañ ziꞌl driib lo gyid ruꞌ dey. \q1 Nañ gal nu na benen ni bily. \q1 \v 14 Zaab rzaa la lagy dey ni losaꞌy. \q1 Nunu zaab rnii la dey riidz a̱ꞌ nap. \q1 \v 15 Dzach zu dey par nu cut yu losaꞌy. \q1 \v 16 Dela zeꞌ nu rded dey, \q1 rnu dey, nunu rzac deet dey. \q1 \v 17 Wagad lagy dey lac mod par nu nap chesa nu dey losaꞌy. \q1 \v 18 Wagnii la too dey nu ca lagy yu lo Ñgyoozh, \m rniiñ lat de riidz nim. \p \v 19 Na rad lagy den nu dela coz nu rnii leey nu bzeeñ Moisees, ndeꞌ par de mbecy nu riib ic leey zeꞌ, gun orzeꞌ checa de mbecy nu rniiy lagu nu sac falt ni dey, nunu nu nac leey zeꞌ nii Ñgyoozh nu yuꞌ falt ni dela mbecy nu yuꞌ gyishlombecy. \v 20 Gun sac ni tub mbecy nu gyanap yu par lo Ñgyoozh nu nac nu gyicy yac yu ni leey zeꞌ, sinu leey zeꞌ cyiiñ ñi par nu gad lagy dey nu yuꞌ cyiy. \s1 ¿Lac mod gyanap mbecy lo Ñgyoozh? \p \v 21 Tees na Ñgyoozh rbic mi nu gad lagy den lac mod gyanap na lom, nunu mod zeꞌ, ndeꞌ walab nu nac nu ricy yac den ni ca na tub leey. Tees de riidz ni leey, gal nu de riidz ni de yu nu mnii por cuen ni Ñgyoozh rzat ñi mod zeꞌ. \v 22 Ñgyoozh gyicy mi nu gyanap den lom nu nac nu gyicy cup den consuel lom. Ni gyicy num dela mbecy nu gyicy cup consuel lom, gun dela mbecy tub ziꞌl mod nu na dey. \v 23 Gun dela mbecy bicy dey coz cyi, nunu a̱ꞌ yad ñi ni dey nu zac yu lo gyel lily nim. \v 24 Tees leew la ricy mi faboor num den nu gyanap na lom, nu nac Jesucrisht, biñ nu briish cyi den. \v 25 Ñgyoozh bzuu nez mi Jesucrisht, gun nu nac nu pshu reñ mi, orzeꞌ bicy sulagy mi dela cyi den. Ni bicy mi par dela den nu nac nu ricy cup den consuel lom. Ñgyoozh bicy mi ndeꞌ par nu gabe nu dzi seꞌñ ricy mi. Gulas Ñgyoozh bicy cup mi pase̱z num den, nunu wangyicy cuen mi cyi nu bicy den. \v 26 Tees na zaꞌ lom dela cyi mbecy, gun orzeꞌ gabe nu seꞌñ ricy mi, nunu rzu nap mi de mbecy nu ricy cup consuel lo Jesuuz. \p \v 27 Orzeꞌ wad la mod nu gyicy lily mbecy ub yu. Orzeꞌ ¿lagu? Ndeꞌ gun gyanap dey par lo Ñgyoozh walab nu nac nu gyicy yac dey coz nu rnii leey, sinu nu nac nu gyicy cup dey consuel lo Jesuuz. \v 28 Orzeꞌ ndeꞌ nu rad lagy den nu de mbecy gyanap dey lo Ñgyoozh tub lo ziꞌl nu nac nu gyicy cup dey consuel lo Jesuuz, nunu walab par nu nac nu gyicy yac dey nu de coz nu rnii leey. \p \v 29 Ñgyoozh, ¿a nac mi Ñgyoozh ni de mbecy Israeel ziꞌl? ¿A walab nu nacaꞌm Ñgyoozh ni de mbecy nu walab mbecy Israeel? Rishli gaal nac mi Ñgyoozh ni dela mbecy nu walab mbecy Israeel. \v 30 Gun sac cyuꞌ zir, sinu tub zi la Ñgyoozh. Nunu gyicy mi nu gyanap de mbecy nu ca beey sircunsision cuerp ni lom nu nac nu gyicy cup dey consuel lo Jesuuz. Niꞌ ziꞌl de mbecy nu wanca beey zeꞌ cuerp ni, gyanapaꞌ dey lom nu nac nu gyicy cup dey consuel lom. \v 31 Orzeꞌ beni, ¿a rlagy ñi nu neꞌ den leey zeꞌ nu nac nu gyicy cup na consuel lo Jesuuz? ¡Walab! Lugaar nu neꞌ den leey zeꞌ, rlagy ñi nu nap zir gyicy dun ñii. \c 4 \s1 Mod nu bzac Abraham \p \v 1 Tees orzeꞌ ¿lac ñuu niin nu nac mod nu bzac gyitoo bel ne̱ de̱ Abraham? \v 2 Benu ñgyanap yu par lo Ñgyoozh nu nac de coz nu bicy ziꞌl yu, orzeꞌ ñgyac ñgyicy leꞌy. Tees par lo Ñgyoozh wac gyicy leꞌy. \v 3 Gal nu rnii riidz ni Ñgyoozh: “Abraham bicy cup yu consuel lo Ñgyoozh, nunu par nu nac ndeꞌ, Ñgyoozh bicy mi yu par mbecy nu sac cyi”, rniiñ. \v 4 Benu tub mbecy gyicy yu riiñ, orzeꞌ yad ñi niy nu gyad iy. Iy, ndeꞌ walab nu leew la gyabic dey ñi, sinu ndeꞌ coz nu gyicy yu gan. \v 5 Na yuꞌ mbecy nu ricy cup yu consuel lo Ñgyoozh par nu gyanap yu lom, nunu walab nu rgyish loy lo de coz nu ricy yu. Yu zeꞌ ricy cup yu consuel lo Jesuuz, biñ nu rnii nu caacy mbecy mas yuꞌ cyiy. Ñgyoozh ricy mi yu zeꞌ par mbecy nu sac cyi nu nac nu ricy cup yu consuel lom. \v 6 Ndeꞌ yaruuñ gal nu yaruu riidz ni Dabi ornu pcaay nu dzi ni de mbecy benu Ñgyoozh gyicy mi yu par mbecy cacy mas lac ziꞌl na coz nu bicy yu. \v 7 I mod za riidz zeꞌ: \q1 ¡Dzi ni de mbecy benu gyicy sulagy Ñgyoozh ni de cyi nu bicy yu! \q1 ¡Dzi ni de mbecy benu soow sum lo de cyi nu ricy yu! \q1 \v 8 ¡Dzi ni de mbecy benu wagriib cuen mi de cyi nu ricy yu!, \m rniiñ. \p \v 9 Dabi mniiy nu mas nac yu mbecy nu ca beey sircunsision o mas nac yu mbecy nu wanca beey sircunsision, tees dzi niy, gun rniiñ nu Ñgyoozh bicy mi yu par mbecy nu sac cyi nu nac nu bicy cup yu consuel lom. Gal nu bi cañ: “Abraham bicy cup yu consuel lo Ñgyoozh, nunu par nu nac ndeꞌ, Ñgyoozh bicy mi yu par mbecy nu sac cyi”, rniiñ. \v 10 ¿Tees gul bicy mi Abraham par mbecy nu sac cyi? ¿A despuees uti anzir nu pca beey sircunsision cuerp niy? Ndeꞌ bicy Ñgyoozh anzir nu ca beey sircunsision cuerp niy. \v 11 Despuees, pcaay beey sircunsision cuerp niy par tub muesht par nu gabe nu Ñgyoozh bicy mi yu par mbecy cacy nu nac nu ricy cup yu consuel lom. Ni bicy mi lat nu nigul ca beey sircunsision cuerp niy. Orzeꞌ Abraham nay gal nu na uz de yu nu ricy cup consuel lom, mas wancaa dey beey sircunsision cuerp niy. Nunu Ñgyoozh niꞌ ziꞌl gyicy mi dey par mbecy cacy. \v 12 Niꞌ Abraham nay gal nu na uz de yu nu ca beey sircunsision zeꞌ, benu walab tub lo ziꞌl nu ca beey sircunsision cuerp ni dey, sinu niꞌ ziꞌl ricy cup dey consuel lom gal nu bicy cupa̱ꞌ gyitoo bel ne̱ de̱, Abraham consuel lom anzir nu ca beey sircunsision cuerp niy. \s1 Ñgyoozh gyicy yac mi gal nu mniim nu nac nu gyicy cup na consuel lom \p \v 13 Ñgyoozh mniim lo Abraham gal nu lo de nez yu nu segur la zeeñ mi dutuub la gyishlombecy yaa dey. Walab nu nac nu ricy yac yu ni leey, ndeꞌ nu ni mniim, sinu ni mniim, gun bicy mi yu par mbecy nu sac cyi nu nac nu bicy cup yu consuel lom. \v 14 Tees benu gyiyeeñ dela coz tub ziꞌl yaa de mbecy nu ricy yac ni leey zeꞌ, orzeꞌ se la la sac ñi benu tub mbecy ricy cup yu consuel lom. Orzeꞌ se la la sac de riidz nu mniim zeꞌ. \v 15 Par nu nac leey zeꞌ, Ñgyoozh cuic mi cashtig ni de mbecy. Tees benu sac leey, niꞌ sac cyi nu cha contr niñ. \p \v 16 Orzeꞌ Ñgyoozh mniim riidz zeꞌ lo Abraham nu nac nu bicy cup yu consuel lom, gun orzeꞌ de coz nu mniim zeꞌ leew la cuic mi ñii ni de nez yu, nunu segur la cuic mi ñii ni dey. Walab tub lo ziꞌl nu cuic mi ñii ni de yu nu ricy yac ni leey zeꞌ, sinu cuicaꞌm ñii ni de yu nu ricy cup consuel lom gal nu bicy cupaꞌ Abraham consuel lom. Yu zeꞌ, nac yu uz dela den par lo Ñgyoozh, \v 17 gal nu rniiñ lat de riidz nim: “Ya̱ gyicya̱ nu nar gal nu na tub uz zañ nac mbecy, na Ñgyoozh rab mi Abraham.” Ni rniiñ. Orzeꞌ Abraham nac yu uz den par lo Ñgyoozh, biñ nu ricy cup yu consuel lo. Nunu mi zeꞌ biñ nu gyicy nu gyabañ mbecy nu bi gut. Nunu ornu rniim, orzeꞌ gruu zac coz nu sac de anzir. \p \v 18 Abraham bicy cup yu consuel lo Ñgyoozh, nunu briish loy lo de riidz nu mniim, mas rlyu nu wac gal nu mniim. Orzeꞌ nu nac ndeꞌ byac yu uz zañ nac mbecy. Gal nu mnii Ñgyoozh: “I la tant nez ru gyac”, nam rab mi yu. \v 19 Tiem zeꞌ sac iꞌñ yu, nunu bi yuꞌy tub gaynal ñaꞌn. Tees wanchecay nu bicy cup yu consuel lom ornu gush yu shcab nu cuerp niy bi zuu lañ nu gat ñi. Nunu wanchecay nu bicy cup yu consuel lom ornu gush yu shcab nu bi bded tiem nu gaal Sara niy mdoo. \v 20 Wanchecay nu bicy cup yu consuel lom, nunu ni wannii la tooy nu Ñgyoozh wagyicy mi gal nu mniim, sinu dzi zir bicy cup yu consuel lom, nunu byabic yu gyel mbecy nim. \v 21 Bguugy nap la lardooy nu gac gyicy Ñgyoozh gal nu mniim nu segur la gyicy mi. \v 22 Ndeꞌ nu bicy mi yu par mbecy nu sac cyi par nu nac nu bicy cup yu consuel lom. \p \v 23 Nunu zeꞌ nu rniiñ, “Nu bicy mi yu par mbecy nu sac cyi nu nac nu bicy cup yu consuel lom”, ndeꞌ wancañ par Abraham ziꞌl, \v 24 sinu niꞌ pcañ par de ub na, gun niꞌ ziꞌl bicy mi de ub na par mbecy nu sac cyi nu nac nu ricy cup den consuel lo Ñgyoozh, biñ nu bicy nu byabañ Shuaan den Jesucrisht ornu gut mi. \v 25 Mi zeꞌ byuꞌm yaa mbecy par nu cut dey mi nu nac cyi den. Nunu byabañ mi par nu gyicy mi nu gyanap den par lo Ñgyoozh. \c 5 \s1 ¿Lac mod yaruuñ nu byanap na lo Ñgyoozh? \p \v 1 Na como byanap den lo Ñgyoozh nu nac nu ricy cup na consuel lom, ndeꞌ nu dub gusht la yuꞌ den dun mi. Ni yuꞌ den dun mi nu nac de coz nu bicy Shuaan den Jesucrisht. \v 2 Nu nac mi zeꞌ, ndeꞌ nu guud mod nu nap ricy nu Ñgyoozh de ub na. Nunu zaab ricy lam coz nap num de ub na. Orzeꞌ tonaꞌ la yet lagy den nu nac nu drish lon lo gyel lily nim nu cuic mi ni den. \v 3 Nunu walab ndeꞌ ziꞌl, sinu niꞌ ziꞌl yet lagy den ornu rzac deet den, gun rad lagy den nu nac nu rzac deet na, orzeꞌ gac naa mbecy nu gagye. \v 4 Nunu nu nac nu gagye den, orzeꞌ gac naa mbecy nu gruu nap par lo Ñgyoozh. Nunu nu nac nu gruu nap den, orzeꞌ grish lon nu gyicy na gan. \v 5 Nunu wacshiꞌñ den baloor nu nac nu drish lon nu gyicy na gan, gun Ñgyoozh bicy mi nu gad lagy den nu tonaꞌ la rcam de ub na nu nac Espiriit Yon nim, biñ nu rbic mi ni den. \p \v 6 Gun tiem nu wancyiiñ den nu loo mbañ naa ub na, orzeꞌ Crisht gut mi. Ornu pshuub tiem nu bzu Ñgyoozh, gut mi par nu locyuub mi de ub na, mas de ub na nac naa mbecy cyi. \v 7 Par mbecy tonaꞌ la biigy nu shet ic yu nu gat yu nu locyuub yu tub losaꞌy mas mbecy zeꞌ nac yu mbecy cacy. Tees cyup ridz yuꞌ mbecy grusuy nu shet ic yu nu gat yu par nu locyuub yu losaꞌy gyiꞌ nu nac yu zeꞌ mbecy nap. \v 8 Tees Ñgyoozh briic mi nu gad lagy den nu tonaꞌ la rcam de ub na, gun lat nu gabee nac naa mbecy cyi, Crisht gut mi nu nac den. \v 9 Nu nac nu pshu reñ mi, orzeꞌ byanap den lo Ñgyoozh. Benu ni, orzeꞌ dzi zir gruu mbañ de ub na. \v 10 Gun lat nu nac laa den losaꞌ yuu Ñgyoozh, lat la zeꞌ byanap den dun mi nu nac nu gut Iꞌñ mi Jesuuz. Benu ni bicy mi lat nu nac naa losaꞌ yuum, orzeꞌ na nu bi byanap riidz ni den dun mi, orzeꞌ segur zir nu gruu mbañ den nu nac nu mbañ Iꞌñ mi Jesuuz. \v 11 Tees walab tub lo ziꞌl ndeꞌ, sinu niꞌ Shuaan den Jesucrisht ricy mi nu zu cyit lagy den nu nac Ñgyoozh, gun bicy mi nu byanap riidz ni den nu Ñgyoozh. \s1 Adaang nu Crisht \p \v 12 Ornu tub mbecy nu la Adaang bicy yu cyi, orzeꞌ guꞌ cyi gyishlombecy. Nunu nu nac cyi zeꞌ brugyiꞌ nu rat mbecy. Ndeꞌ nu dela mbecy rat dey, gun dela dey bicy yu cyi. \v 13 De mbecy ni gyishlombecy nil bicy dey cyi anzir nu zeeñ Moisees leey. Tees lat nu sac leey Ñgyoozh wanriib cuen mi de cyi nu bicy mbecy. \v 14 Nese tiem ni Adaang gashtal tiem ni Moisees, dela mbecy gut dey mas wangyicy yu cyi nu bicy Adaang ornu bicy yu coz nu mnii Ñgyoozh nu cueꞌ gyicy yu. \p Adaang saap yu Crisht, biñ nu ca lo cuen nu cyid. \v 15 Tees reñaꞌ nay par mi zeꞌ. Gun coz nap nu leew la briic Ñgyoozh, ndeꞌ wasaap ñi cyi nu bicy yu. Rishli zigy mbecy gut yu nu nac cyi nu bicy tub zi mbecy. Tees coz ily zir ricy Ñgyoozh ornu nap ricy num zigy mbecy, nunu coz ilyaꞌ zir ricy mi ornu briic mi coz nap ni dey nu nac tub zi mbecy. Ndeꞌ Jesucrisht. \v 16 Coz nu leew la briic Ñgyoozh zeꞌ nu coz nu bicy Adaang zeꞌ, walab tub ziꞌl nañ. Gun despuees ornu bicy Adaang coz cyi tub tir, orzeꞌ Ñgyoozh mniim nu guꞌ falt ni de mbecy. Orzeꞌ rlagy ñi nu cha dey lo cashtig. Tees mas ricy mbecy cyi zañ tir, tees Ñgyoozh mniim nu byanap dey lom nu nac coz nu leew la briic mi zeꞌ. \v 17 Rishli nu nac cyi nu bicy tub zi mbecy zeꞌ, ndeꞌ nu bzub gyiꞌñ nu gat dela mbecy. Tees coz ily zir bicy tuubaꞌ mbecy. Mi zeꞌ Jesucrisht. Nu nac mi zeꞌ Ñgyoozh ricy mi faboor ily num dela mbecy, nunu nu nac mi zeꞌ ricy mi nu leew la gyanap dey lom. Nunu de yu nu ni ricy num, de yu zeꞌ gyicy yu gan cyiiñ yu tub mod nap gyishlombecy ii. \p \v 18 Orzeꞌ nu nac cyi nu bicy tub mbecy nu la Adaang, yad ñi nu cha dela mbecy lo cashtig. Niꞌ ziꞌl nu nac coz seꞌñ nu bicy tuubaꞌ mbecy, mi zeꞌ Jesucrisht, orzeꞌ bruu dela mbecy nu ricy cup consuel lom lo cashtig, nunu cui mbañ dey tub la. \v 19 Dela mbecy byac dey mbecy cyi nu nac tub zi Adaang, yu nu wansuub gyidag ni Ñgyoozh. Orzeꞌ niꞌ ziꞌl mod, zigyaꞌ mbecy gyanap yu lom nu nac tuubaꞌ mbecy nu bicy yac de coz nu rniim. Mi zeꞌ Jesuuz. \p \v 20 Ñgyoozh briic mi leey ni Moisees, gun orzeꞌ byañ zir de cyi nu ricy mbecy. Tees ornu dzi zir bicy de mbecy cyi, orzeꞌ coz ily zir bicy Ñgyoozh ornu bicy mi faboor num dey. \v 21 Ndeꞌ nu gal nu cyi dzi fert bicy nuñ de mbecy, orzeꞌ niꞌ ziꞌl fert bicy Ñgyoozh num dey. Gun cyi bicy ñi nu gat mbecy. Tees Ñgyoozh bicy mi faboor num dey ornu bicy mi nu gyanap dey lom. Orzeꞌ nu nac ndeꞌ cui mbañ dey tub la. Ni bicy mi nu nac Shuaan den Jesucrisht. \c 6 \s1 Par lo coz cyi na den gal nu na mbecy gut \p \v 1 Orzeꞌ dzi ga gruu su tub mbecy nu niiy nu zaab gyicy la den coz cyi par nu gad zir mod nu nap gyicy Ñgyoozh num den, niiy. \v 2 ¡Rila walab ni! Par nu nac cyi, na den gal nu na mbecy gut. Orzeꞌ cyi wayub icaꞌñ de ub na. Orzeꞌ ¿walab gaal zaab gyicy la den coz cyi? \v 3 ¿Gun a wagad lagy der nu ornu bzu nis den par nu gac den mbecy ni Jesucrisht, orzeꞌ niꞌ ziꞌl bzu nis den par nu gabe nu gut den gal nu ub mi gut mi? \v 4 Ndeꞌ nu ornu bzu nis den, orzeꞌ par Ñgyoozh ndeꞌ nañ gal nu na nu pcach dey de ub na ornu pcach dey Crisht. Na ornu gut mi, orzeꞌ byabañaꞌm nu nac coz ily nu bicy Ñgyoozh, Uz mi. Orzeꞌ gal nu mi zeꞌ byabañ mi, orzeꞌ niꞌ ziꞌl chuꞌ den tub mod cub nu nac ndeꞌ. \p \v 5 Gun benu na den gal na tub mbecy gut nu nac nu gut mi, orzeꞌ niꞌ ziꞌl na den gal na tub mbecy nu byabañ nu nac nu byabañ mi. \v 6 Nunu rad lagy den nu bi byaꞌ lo mod nu na den gulas nu nac nu gut mi lo cruuz, gun orzeꞌ nit lo dela cyi nu byub ic den. Orzeꞌ de cyi zeꞌ wagyubaꞌ ic ñi de ub na. \v 7 Gun ornu tub mbecy gat yu, orzeꞌ wayicyaꞌ cyi gan yu. \v 8 Nunu benu na den gal na mbecy gut nu nac nu gut Crisht, orzeꞌ niꞌ ziꞌl rad lagy den nu segur la cyiiñ na dun mi. \v 9 Rad lagy den como byabañ Crisht ornu gut mi, orzeꞌ ndeꞌ nu rila wataꞌm. Wazac mi lo gyel gut tuubaꞌ tir. \v 10 Ornu gut mi, tub tir ziꞌl bruum lo cyi. Na rcyiiñ mi par nu gyicy mi de coz nu rlagy Ñgyoozh. \v 11 Orzeꞌ rlagy ñi gyicy den ub na par tub mbecy nu bi bruu chu lo cyi, tees cyiiñ den par nu gyicy na coz nu rlagy Ñgyoozh. Ni gyicy den lat nu chesa dun Crisht. \p \v 12 Orzeꞌ na cueꞌ gaꞌ shet ic der nu gyub ic cyi cuerp nu gat ii ni der, gun benu shet ic der, orzeꞌ gyicy der de cyi nu druu nañ cuerp nir tuubaꞌ tir. \v 13 Niꞌ ziꞌl cueꞌ shet ic der nu gyicy ru cyi nu ni tub la lugaar ni cuerp nir. Nunu cueꞌ shiñ gyicy der nu ca na tub lugaar ni cuerp nir, sinu bguꞌ der ub ru yaa Ñgyoozh gal nu yad ñi nu gyicy tub mbecy nu bi byabañ ornu gut. Pshet ic der nu gyub ic Ñgyoozh dutuub la cuerp nir par nu gyicy mi coz nap num ñii. \v 14 Orzeꞌ cyi wayubaꞌ ic ñi de ru, gun walabaꞌ nu rcyiiñ der mod ni mbecy nu ricy yac ni leey, sinu rcyiiñ der mod ni mbecy nu ricy yac nu de faboor nu ricy Ñgyoozh nu de ub na. \s1 Gac den moz ni coz nap; cueꞌ gac den moz ni cyi \p \v 15 Orzeꞌ par nu nac nu rcyiiñ den nu nac faboor ni Ñgyoozh lugaar nu gyicy yac den ni leey, orzeꞌ dzi ga grusu tub mbecy nu niiy: “¿A gac gyicy den ñuu cyi?” niiy. ¡Rila wac! \v 16 Rishli rad lagy der nu ornu shet ic der nu gyicy ru riiñ nu rnii tub patro̱o̱ nir, orzeꞌ nac der moz niy, nunu rlagy ñi nu gyicy yac der nu de riidz nu rniiy. Riidz ii yaruuñ nu gac gyac der tub moz ni cyi. Tees benu ni, orzeꞌ gat der. O nu gac gyac der tub moz nu ricy paa nu Ñgyoozh. Benu ni, orzeꞌ chuꞌ der tub mod nu seꞌñ. \v 17 Tees shnu la Ñgyoozh, gun mas gulas guc der moz ni cyi, tees na rzuub gyidag der nu dutuub la lardoor de riidz nu bdulyuu nu byeeñ yaa der. \v 18 Bi bla der lo de cyi. Orzeꞌ na gac der moz ni de coz nu seꞌñ. \v 19 (Ya̱ rne̱e̱ riidz ni cualcyer la mbecy, gun de coz ii gyee gyet lag der cuen nu shcab ni ub ziꞌl der.) Gulas pshet ic der nu gyub ic coz bag, gal nu coz a̱ꞌ nap de lugaar ni cuerp ni der. Orzeꞌ na rlagy ñi nu shet ic der nu gyub ic de coz nu seꞌñ de lugaar ni cuerp ni der, gun orzeꞌ gyicy der se de coz nu rlagy Ñgyoozh ziꞌl. \p \v 20 Lat nu guc der moz ni cyi, orzeꞌ wangyub ic de coz nu seꞌñ der. \v 21 Tees ¿la ñuu coz bicy der gan lat nu bicy der de coz toꞌ lo zeꞌ? Se la la coz guud ni der, sinu tub zi la nu gyicy ñi nu gat der. \v 22 Tees na bi bruu der lo de coz cyi, nunu bi nac der moz ni Ñgyoozh. Nunu i der nu rad, ndeꞌ nu nac der mbecy nu rzu bich nu nac Ñgyoozh. Nunu ornu gyaꞌ lo tiem ii, cui mbañ der tub la. \v 23 Gun i den nu gyabic coz cyi, ndeꞌ nu gat na. Tees coz nu leew la rbic Ñgyoozh ni den, ndeꞌ nu cui mbañ den tub la nu nac nu nac den mbecy ni Shuaan na Jesucrisht. \c 7 \s1 Mod nu chuꞌ den, ndeꞌ gal nu rzuꞌ mbecy nu mñaay \p \v 1 Der bicy na, de ru rad lagy der lac mod ricy leey. Leey, tub lo ziꞌl lat nu mbañ mbecy riib ic ñiy. \v 2 Gyicy pee lan tub biñ mñaa. Leey rniiñ nu rlagy ñi nu gyicy paam nu ñgyeem lat nu mbañ yu. Tees benu gat yu, orzeꞌ ded la ni leey nu rniiñ nu gyicy paam nu ñgyeem. \v 3 Orzeꞌ benu zaan mi ñgyeem, zeꞌ gash mi tuubaꞌ yu gyeey lat nu mbañ ñgyeem, orzeꞌ leey zeꞌ rniiñ nu ricy mi cyi. Tees benu gat ñgyeem, orzeꞌ gded la ni leey zeꞌ, nunu mas gad tuuba̱ꞌ ñgyeem, tees ndeꞌ walab nu cyi na par lo leey. \p \v 4 Der bicy na, ni mod rac nu de ub na. Par lo leey bi byac den gal nu na tub mbecy gut, gun par lo leey gut de ub na nu nac nu gut Crisht, gun na bi nac na ni Crisht, biñ nu byabañ, gun orzeꞌ gac gyicy den de coz nap nu rlagy Ñgyoozh. \v 5 Gun lat nu guꞌ den mod nu rlagy ub ziꞌl den, orzeꞌ leey zeꞌ bicy ñi nu dzi zir rlagy den nu gyicy na de coz cyi nu druu nañ lardoon, gun rniiñ nu cueꞌ ni gyicy den. Nunu de coz cyi zeꞌ, de ndeꞌ coz nu ricy ñi nu yad ñi ni den nu gat na. \v 6 Na bi bruu den lo leey zeꞌ. Par lo leey nu byub ic de ub na gulas, bi byac den gal nu na mbecy gut. Na walabaꞌ leey nu ca lo gyicy zeꞌ riib ic ñi den, sinu na yuꞌ den tub mod cub nu rnii Espiriit Yon ni Ñgyoozh. \s1 Mod nu ricy leey nu de ub na \p \v 7 Dzi ga gruu su tub mbecy nu niiy nu a̱ꞌ nap rnii leey ni Moisees. ¡Walab nu a̱ꞌ nap rniiñ! Tees tub zi la nu nac leey zeꞌ rad lagya̱ la coz nu cyi. Benu cueꞌ nii leey nu walagy ñi gasaap lagy den de coz ni losaꞌn, orzeꞌ wagad lagya̱ ti cyi na nu rasaap lagya̱. \v 8 Tees na nu nac leey zeꞌ, rad mod nu rasaap lagya̱ de lo la coz, gun leey zeꞌ ricy ñi nu druu zac de lo la coz cyi nu druu nañ lardoo den nu gyicy na. Gun benu sac leey, orzeꞌ wagad lagya̱ la coz nu cyi. \v 9 Gulas dub gusht la pcyiiña̱, gun wanchuꞌ lo̱ leey zeꞌ. Tees pshuub dzi nu bet laga̱ cuen leey zeꞌ. Orzeꞌ bruu zac de cyi nu ricya̱. Nunu ya̱ shni pcyiiña̱. Ndeꞌ nañ gal na nu guta̱ nu nac ñii. \v 10 Orzeꞌ leey nu gunasha̱ par nu gruu mbaña̱, ndeꞌ bicy ñi nu yad ñi ne̱ nu gata̱. \v 11 Gun nu nac leey zeꞌ guud mod nu gyicy cyi gan ya̱, gun lugaar nu gruu mbaña̱, ca lo gyel gut za nuñ ya̱. \p \v 12 Orzeꞌ leey zeꞌ, ndeꞌ tub coz cacy nu druu lo Ñgyoozh. Nunu rniiñ coz cacy nu druu lom. Rniiñ coz nu laab ñi. Rniiñ coz nap. \v 13 Orzeꞌ ¿a coz nap gyicy ñi nu gata̱? ¡Rila walab ndeꞌ gyicy ñi nu gata̱! De cyi nu ricya̱, ndeꞌ gyicy ñi nu gata̱. Ricy ñi nu wangyicy yaca̱ ni leey nap zeꞌ. Ni ricy ñi par nu gabe ca na de coz cyi zeꞌ. Nunu rabee nu dzi shiñ na cyi nu nac de coz nu rnii leey zeꞌ. \s1 Dzi deet rac nañ lardoon \p \v 14 Rad lagy den nu leey ni Moisees, ndeꞌ bruuñ lo Espiriit Yon ni Ñgyoozh. Tees naca̱ mbecy ziꞌl. Nunu naca̱ moz ni cyi. \v 15 Wagyet lag napa̱ cuen de coz nu ricya̱, gun wagyicya̱ de coz nu rlagya̱ gyicya̱, sinu ricya̱ de coz nu rzi lagya̱ lo̱. \v 16 Ornu ricya̱ de coz nu walagya̱ gyicya̱, orzeꞌ rabee gal nu rnii leey, niꞌ ziꞌl mod rlagy uba̱, mas wagyicya̱ gan. Ndeꞌ nu rabee nu leey nac ñii coz nap. \v 17 Orzeꞌ de coz zeꞌ walab nu ricy nap la̱ ñii, sinu de cyi nu yuꞌ nañ lardo̱o̱ ricy ñi nu ricya̱ ñii. \v 18 Gun ya̱ rad lagya̱ nu sac la coz nap nañ lardo̱o̱. Mas rlagya̱ gyicya̱ coz nap tees wacyiiña̱ gyicya̱ ñii. \v 19 Gun ya̱ wagyicya̱ coz nap nu rlagya̱ gyicya̱, sinu ricya̱ coz a̱ꞌ nap nu walagya̱ gyicya̱. \v 20 Tees benu ya̱ ricya̱ coz a̱ꞌ nap nu walagya̱, orzeꞌ walab nu ricy nap la ñii, sinu de cyi nu yuꞌ nañ lardo̱o̱ ricy ñi nu ricya̱ ñii. \p \v 21 Orzeꞌ i mod nu ricya̱: Ornu rlagya̱ gyicya̱ coz nap, ca coz a̱ꞌ nap ricya̱. \v 22 Gun tonaꞌ la yet lagya̱ leey ni Ñgyoozh nañ shcab ne̱. \v 23 Tees na rduꞌ cuena̱ nu de coz nu rlagya̱ gyicya̱ nu cuerp ne̱, ndeꞌ zañ contr ni de coz nu rlagya̱ gyicya̱ nu shcab ne̱. Nunu de coz a̱ꞌ nap nu ricy cuerp ne̱, ndeꞌ ricy ñi gan ya̱. Orzeꞌ ya̱ na gal nu na tub pres. Orzeꞌ wagac ruu chu̱ lo mod nu ricy nu cyi cuerp ne̱. \p \v 24 ¡Lashta ya̱! ¿Cyu gac co chu ya̱ lo cyi nu yuꞌ nañ cuerp ne̱, de cyi nu ricy nu yad ñi ne̱ nu gata̱? \v 25 ¡Shnu la Ñgyoozh nu nac Shuaan den Jesucrisht! Ni mod rdeda̱: Nu ub la̱, na gac gyicya̱ de coz nu rnii leey ni Ñgyoozh nu shcab ne̱, tees nu cuerp ne̱, ricya̱ de coz cyi. \c 8 \s1 Rlagy ñi gyicy na mod nu rnii Espiriit Yon ni Ñgyoozh \p \v 1 Ñgyoozh rila wanii gaꞌm nu yuꞌ falt ni de mbecy nu nac nu Jesucrisht. \v 2 Gun ya̱ bi naca̱ ni leey nu rniiñ nu riib ic Espiriit Yon ni Ñgyoozh, nunu leey zeꞌ gyicy ñi nu cui mbaña̱ nu nac Jesucrisht. Orzeꞌ nu nac leey zeꞌ ya̱ bi bruu chu̱ lo reñaꞌ leey nu rnii nu riib ic cyi ya̱. Leey zeꞌ gyicy ñi nu gat na. \v 3 Gun yuꞌ coz nu wangac ñgyicy leey ni Moisees nu nac nu wangagyee mbecy. Tees Ñgyoozh guc bicy mi de coz zeꞌ, gun bzuu nez mi Iꞌñ mi, Jesuuz. Orzeꞌ mi zeꞌ gush mi tub mod gal nu na tub mbecy cyi. Ni bicy Ñgyoozh nu nac cyi den, gun orzeꞌ zaꞌ lom de cyi nu yuꞌ nañ lardoo de mbecy. \v 4 Ni bicy mi, gun orzeꞌ gac gyicy den de coz nap nu rnii leey zeꞌ, como nac naa mbecy nu ricy coz nu rlagy Espiriit Yon nim, nunu walab nu nac naa mbecy nu ricy coz nu rlagy ub ziꞌl. \p \v 5 De mbecy nu ricy de coz nu rlagy ub ziꞌl, de yu zeꞌ rzu bich dey nu nac coz ni mbecy ziꞌl. Zeꞌ de yu nu ricy de coz nu rlagy Espiriit Yon nim, rzu bich dey nu nac de coz nu rlagy Espiriit Yon ziꞌl nim. \v 6 Benu zu bich den nu nac de coz nu rlagy ub ziꞌl den, orzeꞌ gat den. Tees benu zu bich den nu nac de coz ni Espiriit nim, orzeꞌ cui mbañ den nunu chuꞌ den nu gyel ri zu. \v 7 Benu zu bich den nu nac coz ni mbecy ziꞌl, orzeꞌ gyac den losaꞌ yuu Ñgyoozh, gun wagyicy yac den leey nim. Nunu mas rlagy den gyicy yac na niñ tees wagac. \v 8 De yu nu dzi rzac lo de coz ni ub ziꞌl, wagac gyicy dey nu gyedzuꞌ lagy Ñgyoozh. \p \v 9 Zeꞌ de ru benu Espiriit Yon ni Ñgyoozh rcyiiñ mi nañ lardoo der, orzeꞌ wagyicy der mod nu rlagy ub ziꞌl ru, sinu ricy der mod nu rlagy Espiriit Yon nim. Cyu ziꞌl mbecy yu nu a̱ꞌ ricy cup Espiriit ni Crisht, yu zeꞌ walab mbecy ni Crisht. \v 10 Benu Crisht rcyiiñ mi nañ lardoo der, mas ca lo cuen nu gat cuerp ni der nu nac cyi, tees espiriit ni der mbañ ñii nu nac nu byanap der par lo Ñgyoozh. \v 11 Benu Espiriit ni biñ nu bicy nu byabañ Jesucrisht ornu gut mi rcyiiñ mi nañ lardoo der, orzeꞌ laab Ñgyoozh, biñ nu bicy nu byabañ Crisht ornu gut mi, gyicy mi nu cui mbañ cuerp nu gat ni der tuubaꞌ tir nu nac Espiriit Yon nim, biñ nu rcyiiñ nañ lardoo der. \p \v 12 Orzeꞌ der bicy na, yuꞌ tub coz nu rlagy ñi nu gyicy den. Ndeꞌ walab nu gyicy den coz nu rlagy ub ziꞌl na, sinu ndeꞌ coz nu rlagy Espiriit Yon ni Ñgyoozh. \v 13 Gun benu gyicy der coz nu rlagy ub ziꞌl ru, orzeꞌ gat der. Tees benu Espiriit Yon locyuub mi der nu co chur de coz cyi nu rlagy der gyicy ru, orzeꞌ cui mbañ der. \p \v 14 Gun de yu nu riib ic Espiriit Yon ni Ñgyoozh, de yu zeꞌ nac yu iꞌñ Ñgyoozh. \v 15 Gun Espiriit nu briic Ñgyoozh ni der wangyicy mi nu nac der tub moz par nu dzib der tuubaꞌ tir, sinu bicy mi nu byac der iꞌñ Ñgyoozh. Nunu ricy mi nu rnii der: “Ñgyoozh, uza̱”, rnii der mi. \v 16 Tub ziꞌl riidz rnii den nañ lardoon nu Espiriit Yon ni Ñgyoozh ornu rnii den nu nac naa iꞌñ mi. \v 17 Nunu como nac den iꞌñ mi, orzeꞌ dela gyel nap nu mniim nu segur la cuic mi ni de mbecy nim, dela ndeꞌ gyiyeeñ ñi yaa den. Nunu gal nu rbic mi ni Crisht, niꞌ ziꞌl cuicaꞌm ni de ub na, como gal nu bzac zi Crisht, ni ziꞌl rzac zi gaꞌ den nu nac mi, gun orzeꞌ gal nu guud gyel lily nim, niꞌ ziꞌl gad gyel lily ni den dun mi. \s1 Gyel lily ni den nu gad par lo \p \v 18 Ya̱ drusha̱ shcab ni de coz nu rzac zi den na wasaap ñi gyel lily nu lyuu Ñgyoozh lo den par lo. \v 19 Gun dela coz nu psaꞌ lagy Ñgyoozh ca looñ nez nu gyeel shuub tiem nu gruu zac de mbecy nu nac Iꞌñ mi. \v 20 Gun Ñgyoozh bicy mi nu dela coz zeꞌ, se la la sac ñi. Walab nu ub de coz zeꞌ bicy ñi nu se la la sac ñi, sinu ndeꞌ coz nu bicy Ñgyoozh lat nu rbez mi \v 21 nu dza mod nu na de coz zeꞌ. Mod nu na de coz zeꞌ na, ndeꞌ gyicy ñi nu nit loñ. Zeꞌ despuees, orzeꞌ gash ñi tub mod nu rila wadedaꞌ niñ. Orzeꞌ gash ñi mod nu na de mbecy nu nac Iꞌñ Ñgyoozh, gun orzeꞌ gal nu wanit lo gaꞌ den, niꞌ ziꞌl wanit lo de coz zeꞌ. \v 22 Gun rad lagy den nu gashtal dzi na shiñ rzac dela coz nu psaꞌ lagy Ñgyoozh. Rzac ñi gal nu rzac tub biñ mñaa ornu rgaal mi mdoo. \v 23 Nunu walab tub lo ziꞌl nu shiñ rzac de coz nu psaꞌ lagy Ñgyoozh, sinu niꞌ de ub na deet rzac den nañ lardoon mas ricy cup den Espiriit Yon nim, biñ nu nac coz loga la nu briic mi ni den. Tonaꞌ la deet rzac den lat nu rlez naa par nu shuub dzi nu gyicy iꞌñ mi den, nunu lat nu rlez naa par nu gyanap cuerp nin. \v 24 Ñgyoozh bi bloo mbañ mi den nu nac nu drish lo den lom. Tees benu tub mbecy bi bzaac loy lo de coz nu rgyish loy lo, orzeꞌ walabaꞌ nu rgyish loy loñ. Ni tub la mbecy wacyish loy lo tub coz benu bi bzaac loy loñ. \v 25 Tees benu drish lon lo de coz nu nigul sac na lo, orzeꞌ nu pase̱z lez naañ. \p \v 26 Niꞌ Espiriit Yon ni Ñgyoozh locyuub mi den nu nac nu wacyiiñ den. Gun wagad lagy den lac mod nii dun Ñgyoozh gal mod nu rlagy ñi. Tees laab Espiriit Yon nim rnishbaam lom par cuen ni de ub na. Rnishbaam tub mod nu wac gya nu riidz. \v 27 Orzeꞌ Ñgyoozh, biñ nu rad lagy de coz nu rlagy mbecy nañ lardooy, rad lagy mi coz nu rnii too Espiriit Yon nim, gun rnishbaa Espiriit Yon nim lom por cuen ni de mbecy nu nac nim. Rnishbaa Espiriit Yon nim gal mod nu rlagy mi. \p \v 28 Rad lagy den nu la ziꞌl coz nu rzac mbecy, Ñgyoozh gyicy mi nu gyac ñi tub coz nu nap par de yu zeꞌ benu rca dey mi. Ricy mi nu gyac ñi coz nap benu bzum dey nu gac yu nim gal nu rlagy mi. \v 29 De mbecy nu nil nese anzir bi rad lagy Ñgyoozh nu gac dey nim, de yu zeꞌ nese nu bzub la gyiꞌ gyishlombecy bi pcuim dey nu gyac dey gal nu na Iꞌñ mi, Jesuuz, gun orzeꞌ Jesuuz, mi zeꞌ Iꞌñ logam nu cuim lat zañ bicy mi. \v 30 Nunu de mbecy nu pcuim nese nu bzub gyiꞌ gyishlombecy, de yu zeꞌ bzum dey nu gac nim. Nunu de yu nu bzum zeꞌ, bicy mi nu byanap dey lom. De yu nu byanap zeꞌ, de yu zeꞌ bicy mi nu gad de gyel lily nim ni dey. \s1 Ñgyoozh rcam de ub na nu nac Crisht \p \v 31 Orzeꞌ ¿lac ñuu niin beni? Benu Ñgyoozh zam faboor nin, orzeꞌ ¿cyu gac cha contr ni den? \v 32 Gun Ñgyoozh wantiily lom. Gashtal Iꞌñ mi bzeed mi nu gut mi nu nac dela den. Orzeꞌ segur la cuic mi dela coz ni den gal nu Iꞌñ mi. \v 33 Orzeꞌ ni tub la mbecy wac riib yu cyi too mbecy nu bi pcuim, gun laab ub la Ñgyoozh mniim nu sac falt ni dey. \v 34 Ni tub la mbecy wac niiy nu yuꞌ falt ni de mbecy nu bi pcuim zeꞌ, gun Crisht gut mi, nunu coz ilyaꞌ zir guc ornu byabañ mi. Nunu na zub mi par yaa bee Ñgyoozh Uz mi rnishbaam por cuen ni de ub na. \v 35 Orzeꞌ ni tub la coz wac gyicy ñi nu checa Crisht nu rcam de ub na. Benu zac zi den, rcam de ub na. Benu deet rzac den, rcam de ub na. Benu rshet zi mbecy den, rcam den. Benu wagad nu don, rcam den. Benu sac shab den, rcam den. Benu yuꞌ den lo rishdzidz, rcam den. Benu gat den, rca gaꞌm den. \v 36 Rad lagy den nu rzac na lo dela coz zeꞌ, gun lat de riidz nim rniiñ: \q1 Nu nac ru, dub laa tiem yu̱ꞌ de̱ lo rishdzidz nu gata̱. \q1 Ricy nu mbecy de̱ \q1 gal nu ricy nu dey tub shily nu bi zu lily laa ma nu gat ma, \m rniiñ. \p \v 37 Mas ni rzac den, tees ded ruꞌ gaꞌ la nu gyicy den gan nu nac biñ nu rca de ub na. \v 38 Gun ya̱ rad lagya̱ nu segur la ni tub la coz wayicy ñi nu checa Ñgyoozh nu cam de ub na. Benu bi guut na, cam de ub na. Lat nu mbañ naa, rcam den. Ni de anc, ni de nuras gurfeñ, ni de espiriit, dela yu zeꞌ wac gyicy dey nu checam nu cam de ub na. Ni coz nu yuꞌ na, ni coz nu yad par lo, wac gyicy ñi nu checam nu cam den. \v 39 Ni coz nu yuꞌ baa, ni coz yuꞌ gyishlombecy ii, ni ni tub la coz nu psaꞌ lagy mi, wac gyicy ñi nu checam nu cam de ub na. Rad lagy den nu rcam de ub na nu nac de coz nu bzac Shuaan den Jesucrisht. \c 9 \s1 Ñgyoozh pcuim de mbecy Israeel \p \v 1 Na rne̱e̱ lo der tub coz rishli: ya̱ wagu̱u̱ de ru, como naca̱ mbecy ni Crisht. Espiriit Yon ni Ñgyoozh, mi zeꞌ riib ic mi nañ lardo̱o̱, nunu ya̱ rad lagya̱ nañ lardo̱o̱ nu wagu̱u̱. \v 2 Ya̱ tonaꞌ la ricy shni. Dub laa tiem rac nañ lardo̱o̱ nu nac de losa̱ꞌ. \v 3 Gun ya̱ rsaꞌ lagya̱ nu nap zir benu zaa lagy Ñgyoozh ne̱, nunu nap zir benu glaꞌ losa̱ꞌ nu Crisht, benu ndeꞌ gyicy ñi nu locyuub Ñgyoozh de bicya̱, de yu nu nac losa̱ꞌ. \v 4 De yu zeꞌ nez mbecy Israeel. Ñgyoozh bicy mi dey par iꞌñ mi. Nunu nash dey gyel lily nim. De yu zeꞌ bicy mi trat num dey. Yaa de yu zeꞌ, bzeeñ mi leey ni Moisees. Lo de yu zeꞌ, mniim lac mod riib zily mbecy mi. Nunu mniim nu segur la zañ lo coz nap gyicy num dey. \v 5 De yu zeꞌ nac dey nez de yu lily nu guꞌ gulas. Crisht gush mi nez dey ornu byac mi mbecy gyishlombecy ii, nunu mi zeꞌ Ñgyoozh, biñ nu riib ic dela coz. Gyabic den gyel mbecy nim par tub la. Laab ni gac ñii. \p \v 6 Tees Ñgyoozh waded la ricy yac mi de riidz nu mniim nu segur la gyicy mi. Gun walab dela mbecy Israeel nac yu mbecy Israeel nu rishli. \v 7 Nunu walab dela mbecy nez Abraham nac yu iꞌñ Abraham nu rishli, gun Ñgyoozh mniim lo Abraham: “De iꞌñ Isaac, de yu zeꞌ nez ru”, nam. Orzeꞌ Ñgyoozh wangyicy mi deꞌ zir iꞌñ Abraham par nez yu. \v 8 Ndeꞌ yaruuñ nu ni tub la mbecy a̱ꞌ nac yu iꞌñ Ñgyoozh nu nac nez ziꞌl yu, sinu de yu nu byac iꞌñ Ñgyoozh nu nac de riidz nu mniim nu segur la gyicy mi, dey yu zeꞌ ziꞌl gyicy mi dey par iꞌñ mi nu rishli. \v 9 Gun ni mod za riidz nu mnii Ñgyoozh lo Abraham. Orzeꞌ nam: “Ornu shuub tiem, ya̱ yapa̱, gun orzeꞌ gyicya̱ nu gaal Sara tub mdoo gyeey”, nam rab mi Abraham. \p \v 10 Nunu walab ndeꞌ ziꞌl bicy mi, gun zu cyup iꞌñ Rebeca tees tub ziꞌl uz dey. Uz de yu zeꞌ, ndeꞌ gyitoo bel ni den Isaac. \v 11-13 Tees anzir nu gal dey, Ñgyoozh mniim lo Rebeca: “Yu miꞌ, yu zeꞌ gyicy yu mandaar yu gush”, nam. Ni mniim mas nigul gal dey, nunu nigul gyicy dey ni tub la coz: ni coz nap, ni coz a̱ꞌ nap. Niꞌ riidz ii gyap ñi tuubaꞌ riidz ni Ñgyoozh, ornu nam: “Ya̱ rca̱ Jacob, tees rzi lagya̱ lo Esaú”, nam. Orzeꞌ Ñgyoozh gac cuim ca na mbecy nu rlagy mi par nu gac nim. Nunu ornu ni ricy mi, orzeꞌ ndeꞌ walab nu nac nu la na tub coz nu ricy dey. \p \v 14 Beni, dzi ga gruu su tub mbecy nu niiy nu Ñgyoozh wagyicy mi de coz nu seꞌñ. ¡Rila walab ni! \v 15 Gun Ñgyoozh mniim lo Moisees: “Ya̱ nap gyicy du̱ ca ziꞌl na yu nu rlagya̱, nunu gashni gaꞌ lagya̱ ca ziꞌl na mbecy nu rlagya̱”, nam. \v 16 Orzeꞌ benu Ñgyoozh nap ricy num tub mbecy, ndeꞌ walab nu nac nu ni rlagy mbecy zeꞌ, nunu ni walab nu nac nu dzi rboo loy, sinu nu nac nu rashni lagy mi yu. \v 17 Gun riidz ni Ñgyoozh rzat ñi rey Faraón. Orzeꞌ rniiñ: “Ya̱ bicya̱ nu nac ru rey ni de mbecy Egipto, gun orzeꞌ gabe nu ya̱ gac gyicya̱ de coz ily nu nac de coz ily nu gyicy du̱ ru, gun orzeꞌ riib zily dela mbecy nu yuꞌ gyishlombecy ya̱”, nam. \v 18 Orzeꞌ Ñgyoozh rashni lagy mi ca na mbecy nu rlagy mi. Nunu niꞌ ziꞌl gac gyicy mi nu gyacyigy lardoo ca na mbecy nu galagy mi. \p \v 19 Cyup ridz ruu su tub mbecy lat der nu niiy: “Benu ni, ¿lagu griib Ñgyoozh cyi ic mbecy?” niiy. “Mi zeꞌ se cyu la gac gyicy gan mi, nunu se cyu la gac gyicy de coz benu ub mi walagy mi”, niiy. \v 20 ¡A̱ mbecy! ¿Cyu guc ru par nu niir lo Ñgyoozh lac mod rlagy ñi? Ru nar gal nu na tub gyis. ¿A gac nii tub gyis lo mbecy nu bzaañ: “¿Lagu ni mod bzaar ya̱?” niiñ? \v 21 Tees mbecy nu rzaañ gac gyicy yu lac ziꞌl mod nu galagy yu nu gyicy nuy biñ. Gac zaay cyup gyis laab nu tub ziꞌl biñ. Zaay tub gyis cyit na par nu gabish riiñ lañ par tub gasht. Zeꞌ tuubaꞌñ zaay ñi par nu cyiiñ ñi la ziꞌl tiem nu galagy yu. \p \v 22 Gal nu ricy mbecy nu rzaa gyis, niꞌ ziꞌl gac gyicy Ñgyoozh num mbecy. Rlagy mi cuic mi nu gad lagy den la na cashtig nim, gal nu de coz ily nu gac gyicy mi nu nac mod nu ricy num tub nac mbecy. Tonaꞌ la bicy cup mi pase̱z ni dey, tees de yu zeꞌ bicy dey nu guzi lagy mi loy, nunu yad ñi ni dey nu nit loy. \v 23 Tees bicy cup mi pase̱z ni dey, gun orzeꞌ gad lagy tub nacaꞌ de ub na nu dzi coz ily gyel lily nim. Orzeꞌ nac naa mbecy nu gushni lagy mi. Nunu nese gulas bi bzu lily mi den par nu gzac na lo gyel lily nim. \v 24 Gun de ub na nac naa mbecy nu bzum nu gac nim. Nunu yuꞌ mbecy lat na nu nac yu mbecy Israeel. Zeꞌ yuꞌ gaꞌ dey nu a̱ꞌ nac yu mbecy Israeel. \v 25 Ni mod za tub riidz nim lat de riidz nu bzeeñ Oseas. Zeꞌ rniiñ: \q1 Ñgyoozh nam: \q1 “De mbecy nu walab mbecy ne̱, de yu zeꞌ ya̱ ne̱e̱ nu nac dey mbecy ne̱. \q1 Nunu de mbecy nu wanca̱, ya̱ ne̱e̱ lo dey nu ya̱ rca̱ dey, ne̱e̱”, nam. \q1 \v 26 Nunu laab lugaar zeꞌ nu mne̱e̱, zeꞌ rniiñ: \q1 “De ru walab mbecy ne̱”, rniiñ, \q1 orzeꞌ lugaar zeꞌ gnii dey: \q1 “De ru iꞌñ Ñgyoozh mbañ”, gnii dey, \m na Ñgyoozh, rniiñ. \v 27 Niꞌ lat de riidz nu bzeeñ Isaías rzat ñi de mbecy Israeel. Zeꞌ rniiñ: “Mas tonaꞌ la mbecy zigy de mbecy Israeel, mas gal nu sheñ yu uzh nu nguaa ruꞌ nisyudoo ni zigy dey, tees ñuu zi ziꞌl dey gruu mbañ yu. \v 28 Gun Ñgyoozh dzach zaꞌ lom de coz nu mniim nu gac gyishlombecy”, rniiñ. \v 29 Nii nañ gal nu na nu mnii Isaías anzir, ornu nay: \q1 Bicy na nu Ñgyoozh, biñ nu rac ricy dela coz, \q1 cueꞌ nzeeñ mi la be mbecy nez Israeel, \q1 orzeꞌ ñgyac den gal nu naꞌ de mbecy nu guꞌ gyedz Sodoma, nu de mbecy nu guꞌ gyedz Gomorra, \m na Isaías. \s1 De mbecy Israeel nu de riidz ni Crisht \p \v 30 Orzeꞌ ¿lac ñuu niin? De mbecy nu walab mbecy Israeel, mas wanyub dey mod par nu gyanap dey par lo Ñgyoozh, tees na byanap dey lom nu nac nu ricy cup dey consuel lom. \v 31 Zeꞌ de mbecy Israeel byub dey tub mod nu gyanap yu lom nu nac nu ricy yac dey ni leey, tees wangyicy dey gan. \v 32 Wangyanap dey lom, gun wanyub dey mod nu rlagy mi. Mod zeꞌ, ndeꞌ nu gyicy cup dey consuel lom. Tees byub dey tuubaꞌ mod nu gyanap yu lom. Rlagy dey gyanap yu lom nu nac de coz nu bicy de ub yu. Jesucrisht nam gal na tub gyitaꞌ, nunu de mbecy Israeel blagy gyiꞌ dey too gyitaꞌ zeꞌ. \v 33 Ni mod za tub riidz ni Ñgyoozh ornu nam: \q1 Gyedz Sión zeꞌ risha̱ tub gyitaꞌ nu glagy gyiꞌ mbecy, \q1 tub gyitaꞌ nu gyicy ñi nu gyesaa dey. \q1 Yu nu gyicy cup consuel lo biñ nu nac gyitaꞌ zeꞌ, \q1 rila washiꞌñ yu baloor, \q1 gun walab nu leew bicy cup yu consuel lom, \m rniiñ. \c 10 \p \v 1 Der bicy na, ric la añ ne̱ nu gruu mbañ de losa̱ꞌ. Nunu tonaꞌ la rdiña̱ lo Ñgyoozh ni dey. \v 2 Ya̱ gac ne̱e̱ tub coz nap nu ricy dey: tonaꞌ la rboo lo dey nu nac Ñgyoozh. Nomaas nu wagad lagy nap dey de coz nu ricy yu. \v 3 Wangyicy cuen dey mod nu rlagy Ñgyoozh par nu gyanap mbecy lom, sinu ryub dey tub mod nu rlagy ub ziꞌl yu. Ndeꞌ nu wagnii la dey “O” nu mod nu rlagy Ñgyoozh. \v 4 Gun nu nac Crisht, bded ni mod nu rnii leey par nu gyanap mbecy lom, gun orzeꞌ de yu nu ricy cup consuel lom gyanap dey. \p \v 5 Tees riidz nu bzeeñ Moisees, ndeꞌ rniiñ lac mod gyanap mbecy par lo Ñgyoozh nu nac leey. Rniiñ nu benu tub mbecy ricy yac zaꞌ lay ni leey, orzeꞌ cui mbañ yu. \v 6 Tees i mod za riidz nu rnii lac mod gyanap den lom nu nac nu gyicy cup den consuel: “Cueꞌ nii toor, ¿cyu chup gyibaa?” rniiñ. Gun walagy ñi gyicy mbecy nu gyet Crisht. \v 7 Nunu; rnii gaꞌñ: “Ni cueꞌ nii too der, ¿cyu cha lat de mbecy gut?” rniiñ. Gun walagy ñi nu gyicy mbecy nu gyabañ mi. \v 8 Orzeꞌ ni mod za riidz zeꞌ: “Riidz zeꞌ garee zuñ lo der. Bi rzat ru ñii. Nunu bi ca ic ruñ.” Ndeꞌ riidz nu rnii nu gyanap den nu nac nu gyicy cup na consuel lom. Laab riidz zeꞌ rshaal de̱ na. \v 9 Benu nu ruꞌr niir nu Jesuuz nac mi Shuaan ru, nunu benu nañ lardoor cheña lagy ru nu Ñgyoozh bicy mi nu byabañ mi, orzeꞌ gruu mbañ ru. \v 10 Gun nu nac nu gyicy cup den consuel lo Crisht nañ lardoon, ndeꞌ gyicy ñi nu gyanap den lo Ñgyoozh. Nunu nu nac nu zat den Jesucrisht nu ruꞌn, ndeꞌ gyicy ñi nu gruu mbañ den. \p \v 11 Riidz ni Ñgyoozh rniiñ: “Cyu ziꞌl mbecy nu ricy cup consuel lom, orzeꞌ rila washiꞌñ yu baloor, gun walab nu leew bicy cup yu consuel lom”, rniiñ. \v 12 Tub ziꞌl na dela mbecy. Gal nu ricy num de mbecy Israeel niꞌ ziꞌl ricy num de mbecy nu walab mbecy Israeel. Laab tub ziꞌl mi zeꞌ Shuaan dela dey, nunu nap ricy num dela mbecy nu nishbaa lom. \v 13 I mod za riidz ni Ñgyoozh: “Dela de mbecy nu rnishbaa lo Shuaan den, de yu zeꞌ gruu mbañ dey”, rniiñ. \v 14 Tees ¿lac mod nishbaa dey lom benu wagyicy cup yu consuel lom? Nunu ¿lac mod gyicy cup dey consuel lom benu wangyeñ dey de riidz nim? Nunu ¿lac mod gyicy yu nu gyeñ yu riidz nim benu washaal mbecy ñi loy? \v 15 Nunu ¿lac mod shaal dey riidz zeꞌ benu wazuu nez dey cyu nu cha shaal ñi loy? Gal nu rnii riidz ni Ñgyoozh: “Dzi ga nap ornu ryiid de yu nu rshaal de riidz nap ni Ñgyoozh”, rniiñ. \p \v 16 Tees walab dela mbecy “O” mnii dey ni de riidz nap zeꞌ, gun i mod za riidz ni Isaías. Orzeꞌ nay: “Shuaan de̱, ¿ca ñuu na mbecy guña lagy yu de riidz nir nu mne̱e̱?” na Isaías rab yu Ñgyoozh. \v 17 Orzeꞌ ndeꞌ nu ricy cup den consuel lo Crisht nu nac nu reñ na riidz nim. Nunu reñ na riidz nim nu nac nu rshaal mbecy ñi lon. \p \v 18 Tees ya̱ rdugyi̱ꞌ tub coz: ¿a rishli wangyeñ de mbecy de riidz zeꞌ? Segur la güeñ dey ñi. Gun riidz ni Ñgyoozh rniiñ: \q1 Bzu laa riidz nu mnii dey dutuub la gyishlombecy. \q1 Gashtal zeꞌ nu blaazhaꞌ zir nu zet ni gyishlombecy \q1 brush las riidz nu mnii dey, \m na Ñgyoozh. \p \v 19 Orzeꞌ na rdugyi̱ꞌ tuubaꞌ tir: Tees ¿a wangyet lag de mbecy Israeel cuen nu de riidz zeꞌ, ndeꞌ par dela mbecy? Laab Moisees mniiy lac mod nu loga la. Ornu nay: \q1 Ñgyoozh nam: \q1 “Ya̱ gyicya̱ nu gyicy saap der ich tub nac mbecy nu wancyuu lat de mbecy ne̱. \q1 Ya̱ gyicya̱ nu gazi lagy der lo tub nac mbecy nu wagad lagy”, \q1 na Ñgyoozh, \m na Moisees. \v 20 Despuees naal la mnii Isaías ornu pcaay: \q1 Ñgyoozh nam: \q1 “De mbecy nu wanyub ya̱, byap dey ya̱. \q1 Ya̱ bruu zaca̱ lo de mbecy nu wancugyiꞌ ya̱”, \q1 nam. \m Ni pcaa Isaías. \v 21 Zeꞌ par de mbecy Israeel, Isaías pcaay: “Ñgyoozh nam: Ya̱ gua la dzi bzaab ya̱a̱ lo tub mbecy wagyeñ, nunu mbecy rnid ruꞌ, nam.” Ni mod pcaa Isaías. \c 11 \s1 De mbecy Israeel nu gruu mbañ \p \v 1 Orzeꞌ na rdugyi̱ꞌ ga̱ꞌ: ¿a mneꞌ Ñgyoozh tub nac de mbecy nu bicy nim zeꞌ? ¡Rila walab ni bicy mi! Laab ya̱ naca̱ mbecy Israeel. Abraham, yu zeꞌ gyitoo bel ne̱. Neza̱ Benjamiing. \v 2 Ñgyoozh wanneꞌm de mbecy Israeel, de yu nu nil nese nu loga la gud lagy mi nu nac yu nim. ¿Walab gaal wagad lagy der lac yaruu riidz ni Ñgyoozh zeꞌ nu Elías bduꞌ cyiy de mbecy Israeel lat nu mnii nuy Ñgyoozh? \v 3 Elías nay rab yu Ñgyoozh: “Shuaan de̱, bi biit dey dela yu nu rnii por cuen nir, nunu ptily dey de mez zeꞌ nu driib zily de mbecy ru. Stub zi la ya̱ byeeña̱, nunu rlagyaꞌ dey cut yu ya̱”, nay. \v 4 Orzeꞌ na Ñgyoozh rab mi yu: “Ya̱ bi bloo su̱ gagy miily yu gyeey nu griib zily dey ya̱. De yu zeꞌ wansu tib dey nu nriib zily yu nab nu la Baal”, nam. \v 5 Gal nu bicy Ñgyoozh tiem ni Elías, niꞌ ziꞌl ricy mi na. Ñgyoozh bicy mi faboor nu pcuim la be de mbecy par nu gac nim. \v 6 Tees Ñgyoozh pcuim de mbecy zeꞌ nu nac faboor nu bicy num dey. Walab nu pcuim dey nu nac la na de coz nu ricy dey. Gun benu ncuim dey nu nac la na coz nu ricy dey, orzeꞌ ndeꞌ walab tub faboor. \p \v 7 Orzeꞌ na ¿lac mod? De mbecy Israeel wangyad dey tub mod nu gyanap yu par lo Ñgyoozh, sinu de yu nu pcui Ñgyoozh ziꞌl byap dey ñi. Zeꞌ deꞌ zir dey bicy mi nu byacyigy nañ lardooy. \v 8 Ni mod rnii riidz ni Ñgyoozh: “Ñgyoozh bicy mi nu byacyigy lardoo dey. Bicy mi nu mas zub urlo dey tees wacsac dey. Bicy mi nu mas zub gyidag yu, tees wagyeñ dey. Ni na dey mas gashtal dzi na”, rniiñ. \v 9 Niꞌ ziꞌl mnii Dabi lat de riidz ni Ñgyoozh ornu nay: \q1 Rlagy ñi gyet lag dey nañ caa ni de coz nu row dey. \q1 De coz zeꞌ gyicy ñi nu gadza dey. \q1 Orzeꞌ cha dey lo cashtig. \q1 \v 10 Rlagy ñi nu gyow urlo dey, \q1 gun orzeꞌ cueꞌ zac dey. \q1 Rlagy ñi dzong ich dey par tub la \q1 nu nac nu dzi ye yuu nu ca ich yu, \m na riidz nu mnii Dabi. \s1 Gruu mbañ de mbecy nu walab mbecy Israeel \p \v 11 Na rdugyi̱ꞌ ga̱ꞌ: ¿A bduneꞌ de mbecy Israeel tub la nu nac nu gudza dey? ¡Rila walab ni! Sinu nu nac nu wansuub gyidag dey ni Ñgyoozh, ndeꞌ nu guud mod nu gruu mbañ de mbecy nu walab mbecy Israeel, gun orzeꞌ niꞌ de mbecy Israeel galagy dey nu gruu mbañ yu. \v 12 Orzeꞌ nu nac nu gudza de mbecy Israeel, ndeꞌ nu guud mod nu nap ricy nu Ñgyoozh dela mbecy. Nunu nu nac nu wangyicy de mbecy Israeel zeꞌ gan, orzeꞌ nap bicy num de mbecy nu walab mbecy Israeel. ¡Benu ni, orzeꞌ dzi zir nap gyicy num de mbecy Israeel ornu cush cya gaꞌ dey lom tuubaꞌ tir! \p \v 13 Na ricy cupa̱ tub riidz nu rlagya̱ ne̱e̱ lo de ru, mbecy nu walab mbecy Israeel. Como Ñgyoozh bzum ya̱ nu yapa̱ gyicya̱ riiñ lat der, ya̱ ricy zilya̱ riiñ nu ricya̱, \v 14 gun orzeꞌ dzi ga galagy de losa̱ꞌ nu gyicy dey gal nu ricy de ru, gun orzeꞌ gruu mbañ la be dey. \v 15 Gun ornu mneꞌ Ñgyoozh dey, orzeꞌ guud mod nu gyanap deꞌ zir mbecy nu yuꞌ gyishlombecy lom. Orzeꞌ ornu cush cya gaꞌ dey lom, orzeꞌ gzac dey gal nu zac tub mbecy gut ornu gyabañ yu. \v 16 Como de gyitoo bel ni de mbecy Israeel guc dey mbecy nu pcui Ñgyoozh nu gac nim, orzeꞌ niꞌ ziꞌl de mbecy Israeel nac dey mbecy nu pcui Ñgyoozh. Gun benu nap na gyishtily nu bruu ni cub loga la, orzeꞌ niꞌ ziꞌl nap na deꞌ zir gyishtily nu gruu ni deꞌ zir cub zeꞌ. Nunu benu nap na lyu tub yag, orzeꞌ niꞌ ziꞌl nap na de yaañ. \p \v 17 De mbecy Israeel na dey gal nu na tub yag mni nu la ya oliva. Tees yuꞌ la be de yaa yag mni zeꞌ nu guch ñii. Orzeꞌ lugaar zeꞌ nu guch niñ zeꞌ, zeꞌ pcyiid dey yaa tubaꞌ yag gyish. Orzeꞌ de ru, mbecy nu walab mbecy Israeel, na der gal nu na yag gyish zeꞌ. Orzeꞌ na ral der dela gyel nap nu rbic Ñgyoozh ni de mbecy nim. \v 18 Tees cueꞌ nii too der nu nap zir der gazeꞌ de mbecy nu guc gal nu na yaa yag nu guch zeꞌ. Benu rash der shcab nu nap zir der, orzeꞌ cueꞌ nit lagy der nu walab yaañ rbic ñi fers ni lyuñ, sinu lyuñ rbic ñi fers ni de yaañ. \p \v 19 Tees dzi ga grusu tub mbecy nu niiy: “Laab ni, tees guch de yaa yag zeꞌ par nu gad lugaar nu cyiid dey de ub na”, niiy. \v 20 Laab ni gal nu niiy. Guch de yaañ zeꞌ par nu nac nu wangyicy cup dey consuel lo Ñgyoozh. Tees de ru nicy nash der cyong yag zeꞌ nu nac nu ricy cup ziꞌl der consuel lom. Orzeꞌ cueꞌ gyicy leꞌ der, sinu gudzib der nis wagyicy ru gan. \v 21 Gun benu Ñgyoozh bloo chum de mbecy Israeel, de yu nu na gal nu na yaa yag mni zeꞌ, orzeꞌ ¿a rnii too der nu wabo chum de ru? \v 22 Orzeꞌ bduꞌ cuen der nu Ñgyoozh dzi nap mi, nunu dzi ta nam. Ta nam par de mbecy nu shiñ ricy. Tees nap mi par de ru, benu zaab gyicy paa la der nu de gyel nap nim. Benu wayicy der ndeꞌ, orzeꞌ shes mi de ru ich cyoong yag mni zeꞌ. \v 23 Zeꞌ benu de mbecy Israeel, cush cya dey nu gyicy cup yu consuel, orzeꞌ Ñgyoozh cyiid cubaꞌm dey ich cyoong yag zeꞌ, gun mi zeꞌ gac cyiid mi dey tuubaꞌ tir. \v 24 Gun de ru, mbecy nu walab mbecy Israeel, na der gal nu na yaa tub yag gyish zeꞌ. Pshiꞌñ dey yaa yag zeꞌ. Orzeꞌ pcyiid dey ñi nu tub mod nu dzi biigy nu tub yag mni nu la ya oliva. ¡Benu gac gyicy mi ni mod nu de ru, orzeꞌ a̱ꞌ biigy zir cyiid mi ñii tuubaꞌ tir, laab yaa ya oliva nu nac yag mni zeꞌ ich laab cyong ñi! \s1 Ñgyoozh co mbañ mi de mbecy Israeel \p \v 25 Der bicya̱, rlagya̱ nu gad lagy der tub coz nu wangad lagy mbecy gulas, gun orzeꞌ cueꞌ gash der shcab nu nac der mbecy nu dzi rad lagy. Coz zeꞌ, ndeꞌ nu yuꞌ mbecy Israeel nu bicy cyigy too dey. Walab nu bicy cyig too dey par tub la, tees bicy cyig too dey gashtal ornu lazh nu chuꞌ dela mbecy nu walab mbecy Israeel lat de mbecy ni Ñgyoozh, de yu nu bi ca lo cuen nu chuꞌ. \v 26 Ornu ded ni de nu ndeꞌ, orzeꞌ dela mbecy Israeel gruu mbañ dey gal nu rnii de riidz ni Ñgyoozh. Ñgyoozh nam: \q1 Biñ nu rboo mbañ mbecy, mi zeꞌ gruum Sión \q1 nunu co chum dela cyi nu ricy mbecy nu bruu lat de nez Jacob. \q1 \v 27 Orzeꞌ ya̱ zaꞌ lo̱ trat nu bicy du̱ dey \q1 ornu lo̱o̱ chu dela cyi nu ricy dey, \m nam. \p \v 28 Na de mbecy Israeel za dey contr ni de riidz ni Crisht nu nac de ru, mbecy nu walab mbecy Israeel. Byac dey losaꞌ yuu Ñgyoozh, gun orzeꞌ gad mod nu de ru gac nu der mi. Tees mi zeꞌ gabee rcam dey, gun pcuim de gyitoo bel ni dey, Abraham, Isaac, nu Jacob. \v 29 Gun rila wayashaꞌm de coz nap nu cuic mi ni mbecy, nunu ni wabo chum de mbecy nu bi pcuim nu gac nim. \v 30 Zeꞌ de ru gulas wansuub gyidag der nim. Tees na Ñgyoozh gushni lagy mi der nu nac nu wacsuub gyidag de mbecy Israeel nim. \v 31 Ni ziꞌl wacsuub gyidag dey mas gashtal dzi na, gun orzeꞌ gal nu gushni lagy Ñgyoozh de ru, orzeꞌ niꞌ ziꞌl gashni lagy mi dey zeꞌ. \v 32 Gun Ñgyoozh ricy mi dela mbecy par mbecy nu wacsuub gyidag nim, gun orzeꞌ gashni lagy mi dela dey nu tub ziꞌl mod. \p \v 33 ¡Dzi ga coz ily gyel nap ni Ñgyoozh! ¡Nap tonaꞌ la rad lagy mi! ¡Nunu tonaꞌ la yuꞌ shcab nim! Se cyu la gac shaal lagu nu ni rniim. Se cyu la gac nii lagu ni ricy mi. \v 34 Gal nu rnii riidz nim: \q1 Ni tub la mbecy wac gyet lag yu cuen de shcab ni Ñgyoozh. \q1 Ni tub la mbecy wac cuic yu consef nim. \q1 \v 35 Ni tub la mbecy wac cuic yu coz nu com, \q1 coz nu rlagy ñi nu gyabicaꞌm ni dey, \m rniiñ. \v 36 Gun dela coz druuñ lo Ñgyoozh. Psaꞌ lagy mi delañ, nunu delañ, nac ñii coz nim. Rlagy ñi nu gyabic den gyel mbecy nim par tub la. Laab ni gac ñii. \c 12 \s1 Mod nu rlagy ñi nu chuꞌ den par lo Ñgyoozh \p \v 1 Ndeꞌ nu der bicy na, como Ñgyoozh dzi nap ricy num den, ya̱ rnishba̱a̱ lo der nu gyicy der ub ru par tub gun mbañ nu rbic der ni Ñgyoozh, par tub gun nu zu chu par tub lo ziꞌl riiñ ni Ñgyoozh, par tub gun nu dzi gyet lagy mi, gun ndeꞌ mod rishli nu rlagy ñi griib zily den Ñgyoozh. \v 2 Nunu cueꞌ gyicy der mod nu ricy cualcyer la mbecy nu yuꞌ gyishlombecy, sinu gush der tub shcab cub, gun orzeꞌ gac der tub mbecy nu reñaꞌ na par mod nu na der gulas. Gun orzeꞌ gad lagy der de coz nu rlagy Ñgyoozh. Gad lagy der la na de coz nap. Gad lagy der la na coz nu rlagy mi. Gad lagy der la na coz nu sac falt ni. \p \v 3 Como Ñgyoozh nap bicy num ya̱ nu bzum ya̱ riiñ ii, orzeꞌ na ne̱e̱ tub coz lo dela der. Cueꞌ gyicy der ub ru par tub mbecy nu gya zir zu par mod nu na der, sinu tub ga la der rlagy ñi gash ru schab mod ni mbecy raso̱o̱ ben lac na ub der. Dub gal lac ricy nu Ñgyoozh tub ga la der dub ni rlagy ñi gash der shcab ben lac na der. \v 4 Gun tub cuerp ni mbecy ricy cup ñi zañ lugaar niñ, nunu tub ga la lugaar rcyiiñ ñi par reñ ga la riiñ. \v 5 Niꞌ ziꞌl de ub na. Mas zigy den yuꞌn, tees nac den tub ziꞌl cuerp nu nac Crisht. Orzeꞌ na den gal nu na de reñ ga la lugaar ni laab tub ziꞌl cuerp zeꞌ. \p \v 6 Dub gal lac rlagy Ñgyoozh, dub ni ricy mi nu cyiiñ tub ga la den nu gyicy na reñ ga la riiñ nim. Orzeꞌ rlagy ñi nap gyicy den riiñ zeꞌ. Benu Ñgyoozh gyicy mi nu cyiiñ tub den nu shaal na riidz nu druu lom, orzeꞌ niꞌ ziꞌl rlagy ñi nu gyicy den, dub gal lac mod nu ricy num den. \v 7 Benu Ñgyoozh gyicy mi nu cyiiñ tub den nu gyicy na coz nu rlagy reñaꞌ mbecy, orzeꞌ rlagy ñi nu nap gyicy nañ. Orzeꞌ benu Ñgyoozh gyicy mi nu cyiiñ tuubaꞌ den nu lyuun ni losaꞌn, orzeꞌ rlagy ñi nu ni gyicy na. \v 8 Benu Ñgyoozh gyicy mi nu cyiiñ tuubaꞌ den nu gric na baloor ni losaꞌn, orzeꞌ ni gyicy na. Cyu ziꞌl mbecy nu rbic coz ni losaꞌ, rlagy ñi nu cueꞌ nu ziy coz nu cuic yu ni losaꞌy. Yu nu riib ic losaꞌ rlagy ñi nu mod nap gyub ic yuy. De yu nu nap ricy nu losaꞌ, rlagy ñi nu dub gusht la gyicy yuñ. \s1 Mod nu yad ñi nu gyicy mbecy ni Crisht \p \v 9 Rlagy ñi nu rishli ca der losaꞌr. Guzi lagy der lo de coz a̱ꞌ nap. Bzu fert der nu nac de coz nap. \v 10 Pca tub pca tub ziꞌl der losaꞌr como nac yu bicy der nu nac Crisht. Bzu der altant par nu ca lagy der lo losaꞌr. \p \v 11 Cueꞌ gazed der, sinu bloo lo der nu dutuub la lardoor lat nu gyicy der de coz nu rlagy Shuaan den. \p \v 12 Gucyit lagy der nu nac nu rgyish lo der lo Ñgyoozh. Bicy cup der pase̱z ornu deet rzac der. Nunu dub laa tiem bdiiñ der lo Ñgyoozh. \p \v 13 Ornu galagy ñi la coz ni de mbecy ni Crisht, orzeꞌ briic der ñii ni dey, nunu nap bicy nu der de yu nu ryiid yuꞌr. \p \v 14 Bdiiñ der lo Ñgyoozh nu nap gyicy num de mbecy nu rshet zi de ru. Bdiiñ der lom nu nap gyicy num dey. Cueꞌ ca nu shiñ gyicy num dey. \p \v 15 Ornu tub mbecy racyit lagy yu, orzeꞌ niꞌ ziꞌl de ru gucyitaꞌ lagy der. Nunu ornu ricy shni dey, orzeꞌ niꞌ ziꞌl bicy shni gaꞌ der. \p \v 16 Nap guꞌ der nu losaꞌr. Cueꞌ gac der mbecy leꞌ. Nunu pshet ic der nu chesa nur de mbecy shni. Cueꞌ nii too der nu dzi yuꞌ shcab ni der. \p \v 17 Benu tub mbecy shiñ ricy nuy de ru, orzeꞌ cueꞌ gyicy gal ga der ñii. Byub der tub mod nu gyicy ru coz nu nap par dela mbecy. \v 18 Bicy der ca na la coz nu gac gyicy ru par nu nap chuꞌ der nu de losaꞌr. \v 19 Rila cueꞌ gyicy gal ga der ornu mbecy shiñ ricy nuy der, sinu zaan der nu Ñgyoozh cuic mi cashtig ni dey. Gun lat de riidz nim rniiñ: “Ñgyoozh nam: ndeꞌ cuen ne̱ ya̱ nu grica̱ cashtig. Ya̱ naca̱ biñ nu gyabic i mbecy nu shiñ ricy, nam.” Ni rniiñ. \v 20 Lugaar nu gyicy gal gaa der, orzeꞌ i mod rniiñ nu gyicy der: “Benu losaꞌ yuur ran yu, orzeꞌ briic coz nu goy. Benu rbigy yu nis, orzeꞌ briic nis goꞌy, gun ornu ni gyicy ru, orzeꞌ gyicy ru nu gat loy”, rniiñ. \v 21 Cueꞌ zaan der nu gyicy coz a̱ꞌ nap gan der, sinu bicy der coz nap. Orzeꞌ gyicy der gan, cueꞌ gyicy der coz a̱ꞌ nap. \c 13 \s1 Rlagy ñi nu zuub gyidag na ni de fushtiz \p \v 1 Dela mbecy rlagy ñi nu zuub gyidag dey ni de fushtiz. Gun dela riiñ nu zu fushtiz, ndeꞌ coz nu psaꞌ lagy Ñgyoozh, nunu de yu nu zu riiñ zeꞌ, Ñgyoozh bzum dey. \v 2 Ndeꞌ nu de mbecy nu rza contr ni de fushtiz, yu zeꞌ rzay contr ni tub coz nu bzu Ñgyoozh, nunu mbecy nu rza contr zeꞌ, cha dey lo cashtig. \v 3 Gun de fushtiz walab nu nguaa dey par nu chiib yu de mbecy nu nap ricy, sinu nguaay par nu chiib yu de yu nu shiñ ricy. Benu walagy der nu chiib de fushtiz ru, orzeꞌ nap bicy der. Gun orzeꞌ gyet lagy dey. \v 4 Gun fushtiz, Ñgyoozh bzum dey par nu gyicy yu coz nap nuy de ru. Tees benu shiñ gyicy der, orzeꞌ rlagy ñi nu dzib der lo dey. Gun segur la ricy cup dey rishbeey nu cuic yu cashtig ni der. De yu zeꞌ zuy riiñ ni Ñgyoozh par nu cuic yu cashtig mod nu rlagy ñi ni de mbecy nu shiñ ricy. \v 5 Ndeꞌ nu rlagy ñi nu zuub gyidag der ni de fushtiz. Walab tub lo ziꞌl nu zuub gyidag der ni dey par nu ruu chu der lo cashtig ni Ñgyoozh, sinu zuub gyidagaꞌ der ni dey par nu cueꞌ gat lo der. \v 6 Gyiꞌ ndeꞌ nu rgyish der tiñ cuen ni dey, gun zu dey riiñ ni Ñgyoozh ornu ricy dey gyel fushtiz niy. \s1 Mod nu gyicy dun losaꞌn \p \v 7 Orzeꞌ bicy nu der tub ga la mbecy dub gal mod nu rlagy ñi. Benu cyiñ mbecy tiñ lo der por cuen ni fushtiz, orzeꞌ briic der ñii. Benu tuubaꞌ mbecy rbooy cuen yagyiꞌ lo der, orzeꞌ briish der ñii. De mbecy nu yad ñi nu ca lagy der lo, pca lagy der loy. De mbecy nu yad ñi nu gyicy zily der, bicy zily der yu. \p \v 8 Cueꞌ gzab der tiñ ni ni tub la mbecy. Tub zi coz gac zab der ni de mbecy: coz zeꞌ ndeꞌ nu ca tub ca tub ziꞌl der losaꞌr, gun mbecy nu rca losaꞌ, yu zeꞌ ricy yac yu dela coz nu rnii leey ni Ñgyoozh. \v 9 Leey zeꞌ rniiñ: “Cueꞌ gal der mbecy nu wanchelaar. Cueꞌ cut der losaꞌr. Cueꞌ gyicy der gubaan. Cueꞌ gyicy saap lagy der de coz ni losaꞌr”, rniiñ. Dela de coz zeꞌ, gal nu deꞌ zir coz nu rnii laab leey zeꞌ, ndeꞌ coz nu yaruu stub zi riidz. Riidz zeꞌ ndeꞌ rniiñ nu pca der losaꞌr gal nu rcar ub ru. \v 10 Cyu ziꞌl mbecy nu rca losaꞌ, rila wagyicy yu shiñ nu losaꞌy. Orzeꞌ benu ca den losaꞌn, orzeꞌ ricy yac zaꞌ la den ni de leey ni Ñgyoozh. \p \v 11 Ni rlagy ñi nu gyicy der, gun bi rad lagy der la tiem yuꞌ den. Rlagy ñi nu gyicy den gal nu ricy tub mbecy nu rgyish yaa nu zu lily yu par tuubaꞌ dzi, gun dzi nu gruu mbañ den bi yad gaab zir ñi na gazeꞌ nese tiem nu loga la nu brugyiꞌ nu ricy cup den consuel lo Ñgyoozh. \v 12 Bi yad rlazh rel. Sñuu ga ziꞌl zaꞌ yu. Rlagy ñi nu glaa yaa den de coz nu ricy na zeꞌ nu cow, nunu gyicy den tub mod nu ricy mbecy nu rded zeꞌ nu yuꞌ yaa. \v 13 Rlagy ñi gyicy den mod nu laab ñi gal nu ricy mbecy nu rded or widoo. Walagy ñi nu cha den zeꞌ nu yuꞌ gyel cyit. Walagy ñi nu gzugy den. Walagy ñi nu gal den mbecy nu wanchelaan. Walagy ñi zu den tub mod nu a̱ꞌ cyit rabee. Walagy ñi gyicy deet den nu losaꞌn. Walagy ñi gyicy saap lagy den. \v 14 Walagy ñi gyicy den dela ndeꞌ, sinu rlagy ñi nu fert gac du den Shuaan na Jesucrisht. Nunu rlagy ñi nu cueꞌ gric den lugaar nu gyicy na de coz a̱ꞌ nap nu yuꞌ nañ lardoon. \c 14 \s1 Cueꞌ nii der ti yuꞌ falt ni de bicy der nu nac Crisht \p \v 1 Benu tub mbecy wagad lagy nap yu de coz ni Crisht, orzeꞌ “O” mnii der nu chuꞌy lat der. Cueꞌ zi go nu der yu riidz nu nac de coz nu rnii tooy. \v 2 Gun yuꞌ mbecy, rnii tooy nu gac gow mbecy la ziꞌl coz. Zeꞌ yuꞌ gaꞌ mbecy, yu nu wagad lagy nap, rnii tooy nu tub lo ziꞌl coz gac goy, ndeꞌ coz nu rbic ya mni ziꞌl. \v 3 Mbecy nu row la ziꞌl coz, walagy ñi nu güii naañ yu lo mbecy nu wagow. Zeꞌ de mbecy nu wagow, walagy ñi nu nii ziy ni de yu nu row, gun Ñgyoozh shet ic mi nu chuꞌ de yu zeꞌ lom. \v 4 ¿Cyu guc ru par nu niir nu yuꞌ falt ni moz ni reñaꞌ mbecy? Ndeꞌ cuen ni patro̱o̱ niy nu gniiy ti gruu nap moz niy o nu waruu nap yu. Nunu segur la gruu nap yu, gun Ñgyoozh cyiiñ mi nu locyuub mi dey nu gruu nap yu. \p \v 5 Na yuꞌ mbecy nu ricy zily zir dey ca na tub dzi gazeꞌ deꞌ zir dzi. Zeꞌ yuꞌ gaꞌ mbecy nu rnii too dey nu tub ziꞌl na dela dzi. Tub ga la mbecy rlagy ñi nu nap gad lagy yu mod nu ricy ub yu. \v 6 Mbecy nu ricy zily tub dzi, ni mod ricy yu par nu rca lagy yu lo Shuaan den. Yu nu row la ziꞌl coz, yu zeꞌ laabaꞌ nu rca lagy yu lom, gun rbic yu gras nim nu nac de coz nu row yu. Mbecy nu walagy gow de coz zeꞌ, ni ricy yu par nu rca lagy yu lo Ñgyoozh, nunu niꞌ rbic yu gras nim. \p \v 7 Gun sac ni tub la mbecy lat den nu cui mbañ yu nu nac de nu ndeꞌ, gun ndeꞌ coz nu rlagy ub ziꞌl dey. Nunu sac ni tub mbecy lat den nu gat yu nu nac de nu ndeꞌ, gun ndeꞌ coz nu rlagy laab ubaꞌ ziꞌl dey. \v 8 Benu cui mbañ den, orzeꞌ ndeꞌ par nu gyicy den coz nu rlagy Ñgyoozh. Nunu benu gat den, orzeꞌ gat na gun ndeꞌ coz nu rlagy mi. Orzeꞌ mas mbañ den o nu gat den, tees nac naa nim. \v 9 Gun Crisht gut mi. Orzeꞌ byabañ mi, gun orzeꞌ mi zeꞌ nac mi Shuaan de mbecy mbañ nunu nac mi Shuaan de mbecy nu bi gut. \p \v 10 Orzeꞌ a̱ꞌ nap benu nii der nu yuꞌ falt ni de bicy ru. Nunu niꞌ a̱ꞌ nap benu güii naañ der lo dey. Gun dela den rlagy ñi nu gyechaꞌn lo Ñgyoozh par nu gri beem ni den. \v 11 Gun riidz ni Ñgyoozh rniiñ: “Shuaan den nam, segur la ya̱ naca̱ biñ nu mbañ. Orzeꞌ dela mbecy zu tib dey lo̱, nunu dela mbecy gnii dey nu ya̱ naca̱ Ñgyoozh, nam”, rnii riidz nim. \v 12 Orzeꞌ dela den rlagy ñi nu zeed cuen na lo Ñgyoozh dela coz nu bicy na. \s1 Cueꞌ gyicy der nu gyaꞌ ich bicy der \p \v 13 Ndeꞌ nu na rlagy ñi nu cueꞌ nii den nu yuꞌ falt ni losaꞌn, sinu rlagy ñi nu gzu fert den nu cueꞌ gyicy den ni tub la coz nu gyicy ñi nu gyaꞌ ich de bicy na, ni cueꞌ gyicy den ni tub la coz nu gyicy ñi nu gyicy de bicy na coz cyi. \v 14 Ya̱ rad lagya̱ nu sac la coz nu row mbecy nu nil nac ñii coz nu a̱ꞌ caacy. Bguugy nap la lardo̱o̱ nu caacy dela coz nu row mbecy, gun ya̱ nac du̱ Shuaan na Jesuuz. Tees benu tub mbecy rnii tooy nu a̱ꞌ caacy la coz, orzeꞌ par yu zeꞌ ziꞌl a̱ꞌ caacy ñi. \v 15 Orzeꞌ benu de ru shiꞌñ der baloor ni de bicy ru, orzeꞌ wagyicy der mod ni mbecy nu rca losaꞌ, gun niꞌ par de yu zeꞌ gut Crisht. Orzeꞌ cueꞌ zaan der nu gnuy nu nac de coz nu row der. \v 16 Orzeꞌ cueꞌ cuic der lugaar nu gzat zi mbecy de coz nu nap par de ru. \v 17 Gun asunt ni gyel gubier ni Ñgyoozh, ndeꞌ walab nu rzat ñi de coz nu dow den o coz nu doꞌn, sinu asunt ni gyel gubier nim, ndeꞌ nu rlagy ñi nu gyicy den coz nu laab ñi. Rlagy ñi nu nap chuꞌ den nu de losaꞌn. Rlagy ñi nu zu cyit lagy den nu nac Espiriit Yon ni Ñgyoozh. \v 18 Gun cyu ziꞌl mbecy nu ni mod ricy de coz gal nu rlagy Crisht, yu zeꞌ ricy yu mod nu yet lagy Ñgyoozh. Nunu ricy yu nu nap rnii de losaꞌy niy. \p \v 19 Orzeꞌ rlagy ñi nu dub laa tiem yub den mod nu nap chuꞌ dun losaꞌn, nunu rlagy ñi nu yub den mod nu gyafert zir dey nu nac de coz ni Crisht. \v 20 Cueꞌ gnu der de riiñ nu ricy Ñgyoozh lat losaꞌr nu nac coz nu row der, gun la ziꞌl coz nu gow mbecy caacy ñi. Orzeꞌ gac gow der, tees a̱ꞌ nap nu gow der ñii, benu gyicy ñi nu gyicy de losaꞌr coz cyi. \v 21 Mod nu rlagy ñi, ndeꞌ nu cueꞌ gow der beel, ni cueꞌ goꞌ der ñup ni urbyay, ni cueꞌ gyicy der ni tub la coz benu ndeꞌ gyicy ñi nu gnu bicy ru. (Cueꞌ zaan der nu gyicy cyi gan yu. Ni cueꞌ zaan der nu gyaꞌ ich yu nu nac coz nu gyicy der.) \v 22 Mas rad lagy der nu par lo Ñgyoozh gac gyicy der mod zeꞌ, tees cueꞌ nii der lo losaꞌr. ¡Gun dzi ni mbecy benu rad lagy yu nu sac falt niy nu nac coz nu ricy yu! \v 23 Tees benu tub mbecy wagad lagy yu ti nap uti a̱ꞌ nap nu gow yu tub coz, o nu goꞌy, orzeꞌ Ñgyoozh niim nu yuꞌ falt niy ornu goy ñi nunu ornu goꞌy ñi, gun wagad lagy yu ti gyicy yu coz nu wayet lagy Ñgyoozh. La ziꞌl coz nu gyicy den, benu rnii toon nu cyup ridz ndeꞌ coz nu walagy Ñgyoozh, orzeꞌ ndeꞌ cyi na. \c 15 \s1 Bicy der coz nu gyet lagy losaꞌr; cueꞌ nu gyicy der nu coz nu gyet lagy ub ziꞌl der \p \v 1 Orzeꞌ de ub na, mbecy nu rad lagy nap de coz ni Crisht, rlagy ñi nu locyuub den losaꞌn ornu wagad lagy nap dey. Walagy ñi gyicy den coz nu rlagy ub ziꞌl na, \v 2 sinu tub ga la den rlagy ñi gyicy na coz nu gyet lagy losaꞌn. Rlagy ñi gyicy den coz nu nap par de yu zeꞌ, gun orzeꞌ gyafert dey nu nac de coz ni Crisht. \v 3 Gun mas Crisht wangyicy mi coz nu rlagy ub ziꞌl mi, sinu bicy mi nu byuꞌ niñ gal nu rniiñ lat de riidz ni Ñgyoozh zeꞌ nu rniiñ: “De riidz nu mnii zi mbecy nir, ndeꞌ bgoñ to̱o̱ ya̱, na Mesías rab mi Ñgyoozh”, rniiñ. \v 4 Tees dela riidz nu byeeñ gulas lat de riidz ni Ñgyoozh, byeeñ ñi par nu lyuuñ ni den, gun orzeꞌ riidz zeꞌ gyicy ñi nu gagye den, nunu cuic ñi baloor ni den. Nunu nu nac ndeꞌ grish lo den nu ruu nap na. \v 5 Nunu Ñgyoozh, biñ nu gyicy nu gagyen, biñ nu rbic baloor ni den, mi zeꞌ locyuub mi de ru nu gyicy der tub ziꞌl shcab nu losaꞌr. Locyuub mi der nu gyicy der gal nu bicy Jesucrisht. \v 6 Gun orzeꞌ nu tub ziꞌl shcab, nunu tub ziꞌl tiem gyabic den gyel mbecy ni Ñgyoozh, Uz Shuaan den Jesucrisht. \s1 De mbecy nu walab mbecy Israeel reñ dey riidz ni Ñgyoozh \p \v 7 Orzeꞌ pshet ic der nu chuꞌ mbecy lat der gal nu Jesucrisht pshet ic mi nu chuꞌ den lom. Ni bicy mi par nu gabe nu Ñgyoozh dzi lily nam. \v 8 Gun riidz nu rne̱e̱, ndeꞌ nu Crisht byac mi tub biñ nu rzu bich nu nac de mbecy Israeel, gun orzeꞌ zaꞌ lom dela riidz nu mniim lo de gyitoo bel ni dey nu segur la gyicy mi. Orzeꞌ rabee nu Ñgyoozh ricy yac mi ni de riidz nu rniim. \v 9 Niꞌ ziꞌl biid mi, gun orzeꞌ de mbecy nu walab mbecy Israeel gyabic dey gyel mbecy nim nu nac nu gushni lagy mi dey, gal nu rnii tub nac riidz nim: \q1 Ndeꞌ nu ya̱ gyabica̱ gyel mbecy ni Ñgyoozh \q1 lat de mbecy nu walab mbecy Israeel, \q1 nunu ya̱ dula̱ lor, \m rniiñ. \v 10 Tub nacaꞌ riidz ni Ñgyoozh rniiñ: \q1 De ru mbecy nu walab mbecy Israeel, \q1 gucyit lagy der nu de mbecy ni Ñgyoozh, \m rniiñ. \v 11 Tub nacaꞌ riidz ni Ñgyoozh rniiñ: \q1 De ru mbecy nu walab mbecy Israeel, \q1 byabic der gyel mbecy ni Ñgyoozh. \q1 Dela de ru mbecy mnii der nu dzi zily nac mi, \m rniiñ. \v 12 Niꞌ lat de riidz nu bzeeñ Isaías rniiñ: \q1 Cyid tub mbecy nez Isaí. \q1 Mi zeꞌ gruu zac mi \q1 par nu gyub ic mi de mbecy nu walab mbecy Israeel. \q1 Orzeꞌ dela mbecy zeꞌ cyish lo dey lom, \m rniiñ. \p \v 13 Ñgyoozh, biñ nu drish lo den lo, gyicy mi nu gacyit lagy der, nunu cuic mi gyel ri zu nañ lardoo der nu nac nu ricy cup der consuel lom, gun orzeꞌ Espiriit Yon nim gyicy mi nu fert zir cyish lo der lom. \p \v 14 Der bicy na, ya̱ rad lagya̱ nu de ru ricy zaꞌ la der de coz nap, nunu rad lagya̱ nu nap rad lagy der de coz ni Crisht, nunu rad lagya̱ nu cyiiñ der nu lyuur ni de losaꞌr. \v 15 Tees yuꞌ la be riidz nu pca̱a̱ lo gyicy ii nu fert zañ, gun orzeꞌ cueꞌ nit lagy der ñii. Ni bicya̱ nu nac nu Ñgyoozh nap bicy num ya̱ ornu bzum ya̱ riiñ ii. \v 16 Zeꞌ riiñ zeꞌ, ndeꞌ nu ricya̱ de riiñ ni Jesucrisht lat de mbecy nu walab mbecy Israeel. Ndeꞌ nu ya̱ na gal na tub uz nu zu riiñ lugaar nu driib zily mbecy Israeel Ñgyoozh. Orzeꞌ rshaala̱ de riidz nu sac ni Crisht lo de mbecy nu walab mbecy Israeel, gun orzeꞌ gyac dey gal nu na tub gun nu rbic dey lo Ñgyoozh. Na dey gal nu na tub gun nu “O” niim gash mi, gal na tub gun nu bloo chu Espiriit Yon nu gac ni Ñgyoozh. \p \v 17 Como nac du̱ Jesucrisht, orzeꞌ yet lagya̱ nu nac de riiñ ni Ñgyoozh nu ricya̱. \v 18 Gun ya̱ ricy cuidada̱ de riidz nu rne̱e̱. Tub lo ziꞌl coz nu bicy Crisht nu nac ya̱, ndeꞌ rzata̱ lo de ru. Bicy mi nu rzuub gyidag de mbecy nu walab mbecy Israeel ni Ñgyoozh nu nac de riidz nu mne̱e̱, nunu nu nac de coz nu bicya̱. \v 19 Bzuub gyidag dey nim nu nac nu bzaac dey de nusuriidz nu bicy mi. De nusuriidz zeꞌ, ndeꞌ par nu gad lagy dey nu laab mi, nunu par nu cha nu ic dey. Nunu bzuub gyidag dey nim ornu bzaac dey de coz ily nu bicy Espiriit Yon nim. Orzeꞌ nese Jerusaleeng, gashtal dela lo yu ni Iliria ya̱ pshaala̱ dela riidz nu sac ni Crisht. \v 20 Coz nu rlagya̱, ndeꞌ nu shaala̱ riidz nim de lugaar nu nigul gyeñ mbecy de riidz zeꞌ, gun orzeꞌ cueꞌ cha̱ nu gyicya̱ riiñ ni Crisht zeꞌ nu bi bzuub reñaꞌ mbecy gyiꞌ riiñ nim. \v 21 Sinu gal nu rnii riidz nim, ni mod rlagya̱: \q1 De yu nu nigul dunii la riidz nim lo, \q1 orzeꞌ de yu zeꞌ gad lagy dey. \q1 De yu nu nigul gyeñ la riidz nim, \q1 de yu zeꞌ gyet lagy dey cuen, \m rniiñ. \s1 Baly rlagy yu chay Rom \p \v 22 Nu nac ndeꞌ, orzeꞌ wangad la mod nu nyap güi̱i̱ der mas zañ tir ngulagya̱ nu nyap güi̱i̱ der. \v 23 Tees na bi byaꞌ lo riiñ nu ricya̱ lugaar ii. Nunu nil bi rac ñaꞌn rlagya̱ yap güi̱i̱ der. \v 24 Ndeꞌ nu drish lo̱ nu gac yap güi̱i̱ der nez nu deda̱ nu cha̱ par España. Na ornu bi bdo ñuun riidz, nunu bi bicy ñuun gusht, orzeꞌ ya̱ drish lo̱ nu locyuub der ya̱ nu de coz nu galagy ñi ne̱ nez nu cha̱. \v 25 Tees na gya̱ tub riiñ Jerusaleeng. Gya̱ du̱ tub gun ni de mbecy ni Crisht nu yuꞌ zeꞌ. \v 26 Gun de mbecy ni Crisht nu yuꞌ lo yu ni Macedonia, gal nu de mbecy ni Crisht nu yuꞌ lo yu ni Acaya, de yu zeꞌ mnii too dey nu zeed yu tub gun par nu locyuub dey de mbecy zi nu yuꞌ lat de mbecy ni Crisht Jerusaleeng. \v 27 Mnii too dey nu nap benu ni gyicy yu, nunu laab ndeꞌ coz nu yad ñi nu gyicy dey, gun de mbecy Israeel blocyuub dey de mbecy nu walab mbecy Israeel nu nac de coz ni Crisht. Orzeꞌ de mbecy nu walab mbecy Israeel rlagy ñi nu locyuub dey de mbecy Israeel nu de coz nu galagy ñi ni dey. \v 28 Na ornu bi zaꞌ lo̱ꞌ riiñ zeꞌ, nunu gyabica̱ de gun zeꞌ yaa dey, orzeꞌ cha̱ España. Nez deda̱, orzeꞌ zaab lo̱ der. \v 29 Ornu yapa̱, orzeꞌ rad lagya̱ nu Ñgyoozh ricy zaꞌ lam coz nap num den nu nac Crisht. \p \v 30 Der bicy na, ya̱ rnishba̱a̱ lo der nu nac Shuaan den Jesucrisht, nunu rnishba̱a̱ lo der nu nac Espiriit Yon ni Ñgyoozh biñ nu rlocyuub den nu caan losaꞌn. Rnishba̱a̱ lo der nu co lo der tublaazh nu ya̱ ornu cyiñ der lo Ñgyoozh ne̱. \v 31 Cyiñ der lo Ñgyoozh nu cueꞌ zaan mi nu shiñ gyicy nu de mbecy Judea ya̱, de yu nu wagyicy cup consuel lo Crisht. Nunu cyiñ der lo Ñgyoozh nu de mbecy ni Crisht nu yuꞌ Jerusaleeng nu gyet lagy dey riiñ nu cha̱ loy. \v 32 Gun orzeꞌ benu Ñgyoozh rlagy mi, orzeꞌ tonaꞌ la zu cyit lagya̱ ornu yapa̱ lo der, nunu gyag ñuu lagya̱ lat nu cyiiña̱ lat der. \v 33 Ñgyoozh, biñ nu ricy nu zu cyit lagy na, mi zeꞌ nac num der. Laab ni gac ñii. \c 16 \s1 Baly rzeed yu Ñgyoozh ni de mbecy Rom \p \v 1 Ya̱ gyicya̱ nu cuꞌ lo der zan den Febe nu cyu nac mi. Mi zeꞌ tub biñ nu zu riiñ lat de mbecy ni Crisht nu yuꞌ Cencrea. \v 2 Nap bicy nu der mi nu nac Shuaan den. Bicy nu der mi gal nu yad ñi nu gyicy du den de bicy na nu nac Crisht. Nunu locyuub der mi nu la ziꞌl coz nu galagy ñi nim, gun mi zeꞌ blocyuub mi zañ mbecy. Mas ya̱ blocyuub mi. \p \v 3 Ya̱ zeeda̱ ñgyoozh ni Priscila nu ñgyeem Aquila. De yu zeꞌ bicy nuy ya̱ riiñ ni Jesucrisht. \v 4 Wangyicy cuen la dey mas ñgyat yu. Orzeꞌ guꞌ la dey lo rishdzidz nu nac nu bloo mbañ dey ya̱. Ya̱ drica̱ gras ni dey, nunu niꞌ de mbecy ni Crisht nu walab mbecy Israeel rbic dey gras ni dey. \v 5 Nunu niꞌ zeeda̱ ñgyoozh ni de mbecy ni Crisht nu yatublaazh nañ yuꞌ ni dey. Ya̱ zeeda̱ ñgyoozh ni amig ne̱ Epeneto. Yu zeꞌ mbecy loga la nu bicy cup consuel lo Crisht lo yu ni Asia. \v 6 Ya̱ zeeda̱ ñgyoozh ni Li, biñ nu fert ricy riiñ lat der. \v 7 Ya̱ zeeda̱ ñgyoozh ni de losa̱ꞌ Andrónico nu Junias. De yu zeꞌ losa̱ꞌ nu bri du̱ nañ yuꞌ gyiib tublaazh la. Mas de aposht nap yuꞌ lo dey yu. Nunu bicy cup dey consuel lo Crisht anzir nu gyicy cup ya̱ consuel lom. \p \v 8 Ya̱ zeeda̱ꞌ ñgyoozh ni Ampliato. Yu zeꞌ amig ne̱ nu dzi rca nu nac Shuaan den. \v 9 Ya zeeda̱ꞌ ñgyoozh ni Urbano. Yu zeꞌ losaꞌn nu ricy na riiñ ni Jesucrisht. Zeeda̱ꞌ ñgyoozh ni amig ne̱ Estaquis. \v 10 Zeeda̱ꞌ ñgyoozh ni Apeles. De mbecy bicy dey preb yu ben a ricy paay nu Crisht, nunu bruu nap yu. Ya̱ zeeda̱ꞌ ñgyoozh ni de famil ni Aristóbulo. \v 11 Ya̱ zeeda̱ꞌ ñgyoozh ni losa̱ꞌ Herodión. Nunu zeeda̱ꞌ ñgyoozh ni de famil ni Narcis nu ricy cup consuel lo Crisht. \v 12 Ya̱ zeeda̱ꞌ ñgyoozh ni Trifena nu Trifosa. De mi zeꞌ rboo lom lat riiñ ni Shuaan den. Nunu zeeda̱ꞌ ñgyoozh ni zan den nu nac Crisht Pérsida. Niꞌ ziꞌl mi zeꞌ tonaꞌ la bloo lom lat riiñ ni Shuaan den. \v 13 Zeeda̱ꞌ ñgyoozh ni Rufo. Yu zeꞌ tub mbecy ni Crisht nu dzi raso̱o̱. Nunu zeeda̱ꞌ ñgyoozh ni ñaay. Mi zeꞌ nam gal na tub ña̱a̱. \v 14 Nunu zeedaꞌ ñgyoozh ni Asíncrito. Zeeda̱ꞌ ñgyoozh ni Flegonte. Zeedaꞌ ñgyoozh ni Hermes. Zeeda̱ꞌ ñgyoozh ni Patrobas. Zeeda̱ꞌ ñgyoozh ni Hermas. Nunu zeeda̱ꞌ ñgyoozh ni de bicy na nu rded nu de yu zeꞌ. \v 15 Zeeda̱ꞌ ñgyoozh ni Filólogo. Zeeda̱ꞌ ñgyoozh ni Julia. Zeeda̱ꞌ ñgyoozh ni Nereo. Zeeda̱ꞌ ñgyoozh ni zan yu Olimpas. Nunu zeeda̱ꞌ ñgyoozh ni dela bicy na nu nac Crisht nu rded nu de yu zeꞌ. \p \v 16 Tub ga la der nap nii nu der losaꞌr. Dela mbecy ni Crisht nu yuꞌ reñaꞌ lugaar zeed dey ñgyoozh ni der. \p \v 17 Der bicy na, ya̱ rnishba̱a̱ lo der nu gyicy cuidad der nis cyiid mbecy nu gyicy yu nu tub su der losaꞌr, nis cyiid de yu nu gyicy nu can shcab ni der nu nac de coz ni Crisht. De yu zeꞌ rza dey contr ni de riidz nu bdulyuu ni der. Bruu chu der lo de yu zeꞌ. \v 18 Gun de yu zeꞌ wagyicy dey coz nu rlagy Shuaan den Jesucrisht, sinu coz nu rlagy ub ziꞌl dey ricy yu. Tonaꞌ la nap za riidz nu rnii dey, nunu ryabic dey gyel mbecy ni mbecy, gun orzeꞌ rguu dey de mbecy nu dzi ton na. \v 19 Dela mbecy rad lagy dey nu tonaꞌ la nap rzuub gyidag der ni Crisht, ndeꞌ nu ya̱ dzi yet lagya̱ nu nac de ru. Ya̱ rlagya̱ nu gyicy cup der shcab par nu gyicy der coz nap, tees cueꞌ par nu gyicy der coz a̱ꞌ nap. \v 20 Benu ni, orzeꞌ Ñgyoozh, biñ nu gyicy nu cheti ri añ ni der, mi zeꞌ sñuu ga cyich ñgyeꞌm nuras. Gabish yu yeñ gyiꞌ der. \p Shuaan den Jesucrisht nap gyicy num der. \p \v 21 Timoteo zeed yu ñgyoozh ni der. Yu zeꞌ losa̱ꞌ nu bicy du̱ riiñ. Niꞌ ziꞌl de losa̱ꞌ Lucio, Jasón, Sosípater, de yu zeꞌ zeed dey ñgyoozh ni der. \p \v 22 Ya̱, Tercio, yu nu pcaa lo gyicy ii de riidz nu mnii Baly, zeeda̱ꞌ ñgyoozh ni de ru nu nac Shuaan den. \p \v 23 Gayo, yu nu briic yuꞌ nu cyiiña̱, yu zeꞌ zeedaꞌy ñgyoozh ni der. Nañ yuꞌ yu zeꞌ ryatublaazh de mbecy ni Crisht. Erasto, yu nu nac tesorer ni gyedz, yu zeꞌ zeedaꞌy ñgyoozh ni der. Nunu bicy na Cuarto zeedaꞌy ñgyoozh ni der. \p \v 24 Shuaan na Jesucrisht nap gyicy num der. Laab ni gac ñii. \s1 Baly ricy zily yu Ñgyoozh \p \v 25 Orzeꞌ rlagy ñi gyabic den gyel mbecy ni Ñgyoozh, gun mi zeꞌ gac cuic mi fers ni den nu nac de riidz nu sac nim, nu rshaala̱ lo der. Riidz zeꞌ rniiñ coz ni Jesucrisht, nunu saap ñi de riidz nu wangad lagy mbecy gulas tees rshaal ñi coz nu psaꞌ lagy Ñgyoozh nese anzir nu bzub gyiꞌ gyishlombecy. \v 26 Tees gal na rad lagy den nu ndeꞌ nac ñii de riidz ni de yu nu mnii por cuen ni Ñgyoozh. Na rad lagy de lo la mbecy de riidz zeꞌ nu nac nu ni bi mnii Ñgyoozh, biñ nu zu tub la, gun orzeꞌ gac gyicy yac dey niñ nunu gyicy cup dey consuel lo Crisht. \p \v 27 ¡Tub zi la Ñgyoozh, mi zeꞌ laab mi, nunu tub zi la mi zeꞌ rad lagy mi dela coz! ¡Mi zeꞌ ziꞌl rlagy ñi nu gyabic den gyel mbecy nim tub la nu nac Jesucrisht! Laab ni gac ñii.