\id ACT act \h Hechos \toc1 Xcweenta xtsiꞌn raꞌ pooxtla raꞌ \toc2 Hechos \toc3 Hch. \mt1 Xcweenta xtsiꞌn raꞌ pooxtla raꞌ \c 1 \s1 Biaꞌhannee dxyiꞌdxyi Jesucristu laꞌh raꞌ xpwiinn Ñiꞌh ziꞌ Spíritu Saantu tin cweezaa Ñiꞌh laꞌn lastoꞌ raꞌ ba \p \v 1 Ya loh mwer xchihbruꞌhn, mihgu Tiófilo, laꞌn bacaꞌh loh luꞌh xcweenta garaa raꞌ dziꞌn nin bwiꞌhnn Jesucristu cun nin baluuꞌyi Ñiꞌh dez chin guzaꞌloh cayuhnn Ñiꞌh dziꞌn, \v 2 cun para hasta dxyihyi nin bacah Ñiꞌh llaaꞌndxibaaꞌ. Ya antes nin nagahdxi gacah Ñiꞌh llaaꞌndxibaaꞌ; gulii Ñiꞌh xpooxtla Ñiꞌh. Ya pur Spíritu Saantu baluuꞌyi Jesuhs laꞌh raꞌ xpwiinn Ñiꞌh cuun dziꞌn nin nahpa guunn raꞌ ba. \v 3 Ya que gudiiꞌdxi batiꞌdxiloh Jesuhs trabahju duxa, chiꞌchi gudxiinn raꞌ ba laꞌh Ñiꞌh, per lwehgu gahca babahn Ñiꞌh loh guelguhchi. Ya loh chywaꞌh gubihdxyi ziahanla bwelta baluuꞌyiloh Jesucristu loh raꞌ xpwiinn Ñiꞌh tin cagaluuꞌyi Ñiꞌh laꞌh raꞌ ba guchii paꞌh nabahan Ñiꞌh, neezaa bwiiꞌyidxyiꞌdxyi Ñiꞌh loh raꞌ ba xa naa guelrnabwaꞌ xteenn Dxiohs. \v 4 Niꞌchin chin gudiiꞌdxi chywaꞌh dxyih raꞌ chi, chiꞌchi batiaaꞌha Jesucristu garaa xpwiinn ñiꞌ, tin gunabwaꞌ Ñiꞌh ayi gareꞌh raꞌ ba guidxyi Jerusalehn laasii nahpa cweeza raꞌ ba Spíritu Saantu nin guziꞌguehlda Dxiohs dxiꞌ guicaꞌha raꞌ ba. \p Chiꞌchi rahbi Ñiꞌh: \p ―Laꞌtu babihn nin guñiꞌn loh tu. \v 5 Jwahn baroꞌbañihsa cun ñihsa si, per nnah zalliaaꞌyiꞌhn dxyih cayaꞌdxyi para dxiꞌ Spíritu Saantu tin cweezaa Ñiꞌh stoꞌ tu. Ya ziꞌchi chioobaañihsa tu cun Spíritu Saantu Dxiohs. \s1 Jesuhs bacah para llaaꞌndxibaaꞌ \p \v 6 Ya dxyih chi gahca badiaaꞌha raꞌ ba nez loh Jesuhs, rahbi raꞌ ba: \p ―Daada, ¿ta nnah gudiꞌhi za luꞌh guelrrnaabwaꞌ laꞌh raꞌ bwiinn Israel? \p \v 7 Chiꞌchi rahbi Jesuhs loh raꞌ xpwiinn Ñiꞌh chi: \p ―Ayi ruhnn tucahri gacabwaꞌ tu xcweenta dxyih raꞌ, nee chieempa raꞌ nin sola laꞌ Dxiohs babwiꞌhnn Ñiꞌh lligaaba cuun nin guunn Ñiꞌh, \v 8 per zicaꞌha tu Spíritu Saantu, tin cweezaa Ñiꞌh laꞌn lastoꞌ tu. Tin laꞌh Ñiꞌh guniꞌhi Ñiꞌh guelrnabwaꞌ laꞌh tu, tin chegatiꞌchi tu xchiꞌdxyiꞌhn tantu guihdxyi Jerusalehn coma ziga garaa raꞌ guihdxyi nin xnaabwaꞌ Judea, cun Samaria, neezaa gaduhbi guihdxyiyuh. \p \v 9 Guyaꞌloh si guñiꞌ Jesuhs dxyiꞌdxyi raꞌ riiꞌ bacah chiꞌh Ñiꞌh para llaaꞌndxibaaꞌ, ya gaduhbi nin riigataꞌtsi raꞌ ba laꞌh Ñiꞌh biduꞌbi tuhbi xcahyi laꞌh Ñiꞌh, ya ziꞌchi si biaꞌpa Ñiꞌh laꞌn xcahyi chi, ya ayi ru bwaꞌhatiiꞌ raꞌ ba laꞌh Ñiꞌh. \p \v 10 Ya gaduhbi nin riigataꞌtsi dziꞌtsi raꞌ ba llaaꞌndxibaaꞌ hasta biaꞌpa Jesuhs, dxyigahsi baluuꞌyiloh chiohpa xaanjla Dxiohs, nahcu raꞌ ba lahdxyi labweh, ya zuu raꞌ aanjla chi gahxu cweeꞌ raꞌ ba. \p \v 11 Chiꞌchi rahbi aanjla raꞌ chi loh raꞌ ba: \p ―Bwiinn Galilea raꞌ, ¿xixnaa riigataꞌtsitiiꞌ tu llaaꞌndxibaaꞌ? Jesuhs nin bacah dxibaaꞌ nez delanta loh tu, ziga bwaꞌh tu bacah Ñiꞌh nnah ziꞌchi gahca za gwaꞌh tu chin dxiꞌ Ñiꞌh loh xcahyi stuhbi bwelta. \s1 Biuꞌgarii Matías xlugaahri Judas nin batoꞌ laꞌh Jesuhs loh raꞌ bwiinn duhlda \p \v 12 Ya seguihdu babii raꞌ ba yihca tuhbi dahaniꞌhn nin laa dahan Olivo, dahaniꞌhn chi riaꞌhanan gahxu rwaaꞌ guihdxyi Jerusalehn. Gwah raꞌ ba nez dahan gahxu chigah, laasii tuhbi distancia chiꞌhzi rñiꞌ loh xlehyi Moisehs rahca rzah raꞌ bwiinn dxyih nin ruziꞌlaaꞌdzi raꞌ bwiinn Israel. \v 13 Chin badzihn raꞌ ba para guihdxyi Jerusalehn bwaa raꞌ ba cwartu nin riaꞌhan yihca yuuꞌ chiohpa pihsu chi. Riꞌchi riaꞌhan Pehdru, Jacobo, Jwahn, Andrehs, Felipe, Tomahs, Bartolomeh, Mateu, Jacobo lliiꞌn Alfeu, Simohn nin guyuuꞌ lahda raꞌ Cananista, neezaa Judas bwihtsi Jacobo. \v 14 Riꞌchi guyuuꞌ raꞌ ba cun bwihtsi raꞌ Ñiꞌh, cun neezaa gunnaꞌh raꞌ, cun neezaa María xnaan Jesuhs. Ya garaa raꞌ ba tuhsi junta rbwihdxyi-rnaaba raꞌ ba Dxiohs tin gacanee Ñiꞌh laꞌh raꞌ ba. \v 15 Ya laꞌn dxyih chi gahca badiaaꞌha raꞌ tuhbi gaywaꞌh gahlda xpwiinn Jesuhs, chiꞌchi gusuhnchii Pehdru galaayi raꞌ ba. \p Chiꞌchi rahbi Pehdru loh raꞌ bwiinn chi: \p \v 16 ―Cañiꞌn loh tu bwihtsi raꞌ, nahpa soobaa xchiꞌdxyi Spíritu Saantu xteenn Dxiohs nin bacaꞌh guehtu Davihd loh dxihtsi xcweenta Judas nin biuꞌn ntriehgu laꞌh Jesuhs loh raꞌ nin gunaꞌzu laꞌh Ñiꞌh. \v 17 Guhca Judas lasaaꞌ nuꞌh, bwiꞌhnn za ba laꞌh gahca dziꞌn nin dxudiꞌhnn nuꞌh. \v 18 Per nin bwiꞌhnn Judas gucaꞌha ba mweeyi chin biuꞌn ba ntriehgu laꞌh Jesuhs, ya chin guluhlla bwiꞌhnn ba dziꞌn dxaaba chi, chiꞌchi basiaꞌgarii ba mweeyi chi loh raꞌ nin bwiꞌhnn ba xtsiꞌn ñiꞌh, ya mweeyi chi bioꞌh tahyi loh yuh pur lah Judas. Laasii seguihdu laꞌh gahca ba baxiꞌh ba yahnn ba cun tuhbi duꞌh, ya chin guruuꞌgayaaꞌ duꞌh chi biaaba ba loh yuh guzuh yihca ba loh yuh ya guchixquiiꞌ ba. \v 19 Ya chin gudiiꞌdxi dxiahga raꞌ bwiinn guihdxyi Jerusalehn ziꞌchi guhca, niꞌchin guleꞌhelah raꞌ ba yuh chi Haceldama, laazan yuh rihn. \v 20 Loh raꞌ dxihtsi nin laa Saalmos bacaꞌh guehtu Davihd dxyiꞌdxyi raꞌ riiꞌ: \q1 Dxiaꞌhan daꞌtsi yihdzi ba; nee ayi nin chuuꞌhun. \m Neezaa rahbi loh dxihtsi chi: \q1 Mejor chiꞌhyi raꞌ ba stuhbi bwiinn dxiuꞌgarii hasta naa ba dziꞌn. \p \v 21 ’Yannah nahpa cwii nuꞌh stuhbi ndxiꞌhw, nee nahpa gaca ba tuhbi bwiinn nin guzahnee laꞌh nuꞌh garaa dxyih raꞌ nin guyuuꞌnee Daada Jesucristu laꞌh nuꞌh \v 22 desde dxyih nin guzoꞌbaloh baroꞌbañihsa Jwahn hasta dxyih nin bacah Jesuhs dxibaaꞌ tin bwiinn riiꞌ gacanee ba laꞌh nuꞌh gatiꞌdxi nuꞌh dxyiꞌdxyi raꞌ nin babahn Jesuhs loh raꞌ bwiinn guhchi. \p \v 23 Chiꞌchi gulii raꞌ ba chiohpa ndxiꞌhw nin dxaꞌga loh raꞌ ba, tuhbi ba laa Joseh Barsabahs nin rñiꞌ raꞌ ba Justu cun stuhbi ba nin laa Matías. \p \v 24 Pwihsi chiꞌchi gudihdxyi-gunaaba raꞌ ba laꞌh Dxiohs, squiiꞌ rahbi raꞌ ba: \p ―Daada Dxiohs nin rahcabwaꞌ lastoꞌ garaatiiꞌ nu, baluuꞌyi laꞌh nu cuun nin naa ndxiꞌhw nin laꞌluꞌh gulii loh garoopa ndxiꞌhw raꞌ riiꞌ, \v 25 tin dxiuꞌgarii ba guunn ba dziꞌn nin basaaꞌn Judas pur nin guyuuꞌ xtuhlda ba, laasii laꞌh Judas ba ziaa hasta bwiꞌhnn tucahri laꞌh ba. \p \v 26 Ya chiꞌchi gudzihta raꞌ ba dado tin gwaꞌha raꞌ ba cuun nin dxiuꞌgarii xlugahri Judas. Ya chin biaaba dado bigaꞌhanee Matías swerta tin biuꞌgarii ba xlugahri Judas, tin gubiaꞌgarii guhca raꞌ ba tsiꞌh bichiohpa xpooxtla Jesucristu. \c 2 \s1 Chin badzihn Spíritu Saantu xteenn Dxiohs \p \v 1 Chin badzihn dxyih nin rahca lañih xteenn Pentecostehs, rii garaa raꞌ xpwiinn Jesucristu tuhsi lahta laꞌn tuhbi yuuꞌ, \v 2 chin guzoꞌbaloh cayuuꞌ bwih llaaꞌndxibaaꞌ zigazi tuhbi biduhn, ya guyuuꞌtii bwih duxa chi gaduhbi laꞌn yuuꞌ hasta zohba raꞌ ba, \v 3 chiꞌchi baluuꞌyiloh ziahan bwehliꞌhn nin xñah ziga luhdxyi bwiinn nez guiyaꞌ, ya bigaaꞌzi bwehliꞌhn raꞌ chi yihca cada tuhbigah raꞌ ba. \v 4 Ya garaa raꞌ ba guyuuꞌtii Spíritu Saantu Dxiohs laꞌn lastoꞌ raꞌ ba. Chiꞌchi guzoꞌbaloh cañiꞌ raꞌ ba guriin-guriin dxyiꞌzah ziga badꞌhi Spíritu Saantu xteenn Dxiohs guelrnabwaꞌ guiñiꞌ raꞌ ba. \p \v 5 Ya laꞌn dxyih raꞌ chi ziahan bwiinn Israel raꞌ nin zezahnee ziga baluuꞌyi Moisehs guunn raꞌ ba, badzihn raꞌ ba Jerusalehn nee zeꞌ raꞌ ba guriinn-guriin guihdxyi. \v 6 Chin bihndxiahga raꞌ ba guyuuꞌ bwih duxa chi, badiaaꞌha raꞌ ziahanroo raꞌ bwiinn chi, nee badxyigaaꞌ duxa raꞌ ba laasii bwaꞌha raꞌ ba cañiꞌ raꞌ pooxtla dxyiꞌzah nin xñiꞌ cada tuhbi raꞌ bwiinn nin rii riꞌchii, \v 7 ya loh riiyadxyigaaꞌ bwiinn raꞌ chi, chiꞌchi rahbi loh lasaaꞌ raꞌ ba: \p ―¿Ta bwiinn Galilea raꞌgaa deeꞌ nin riiñiꞌ? \v 8 ¿Xaxmohda naann raꞌ ba xchiꞌzah cada tuhbi raꞌ nuꞌh nin gulaanee nuꞌh?, \v 9 nee laꞌhnuꞌh naa nuꞌh bwiinn ziitu nin zeꞌ cada stuhbi lahta raꞌ; ziga bwiinn Paartia, bwiinn Media, bwiinn regiohn Elahm, bwiinn Mesapotamia, bwiinn Judea, bwiinn estadu Capadocia, bwiinn regiohn Pontu, bwiinn Asia, \v 10 bwiinn Frigia cun bwiinn Panfilia, cun bwiinn Egiptu cun neezaa bwiinn distrihtu xteenn Africa. Loh raꞌ bwiinn nin zeꞌ Roma, nuu raꞌ nin riachiizistoꞌ raꞌñiꞌh xcweenta zigazi riachiistoꞌ raꞌ bwiinn Israel xreligiohn raꞌ ba, ya nuu za raꞌ ba desde guulaa raꞌ ba naa raꞌ ba bwiinn Israel, \v 11 neezaa bwiinn Creta rii riiꞌ cun bwiinn Arabia. Yannah rihn nuꞌh cañiꞌ raꞌ bwiinn ca dxyiꞌzah nin rñiꞌ cada tuhbigah raꞌ guihdxyi raꞌ riiꞌ. Neezaa cun xchiꞌzah nuꞌh cañiꞌ raꞌ ba xcweenta dziꞌn roo raꞌ nin cayuhnn Dxiohs. \p \v 12 Garaa raꞌ ba riiyadxyigaaꞌ raꞌ ba, nin ayi gaann raꞌ ba xi lligaaba guunn raꞌ ba, chiꞌchi canaabadxyiꞌdxyi loh lasaaꞌ raꞌ ba, rahbi raꞌ ba: \p ―¿Xixniꞌca cayahca? ¿Xixnaa ayi rahcabwaꞌ nuꞌh? \p \v 13 Chiꞌchi guñiꞌ nuhn bwiinn raꞌ chi squiiꞌ loh raꞌ pooxtla: \p ―Pwehda riizuhdzii bwiinn raꞌ ca. \s1 Guñiꞌ Pehdru loh raꞌ bwiinn ziga nin cayahca riꞌchi \p \v 14 Chiꞌchi gwasuꞌnchii Pehdru cun zatsiꞌh bituhbi pooxtla raꞌ, tin guñiꞌ Pehdru jweersiroo, rahbi ba: \p ―Yuꞌbitu bwiinn Judea raꞌ neezaa garaa raꞌ nin nuu raꞌ guihdxyi Jerusalehn, gulgahcaꞌdxiahga dxyiꞌdxyi nin guiñiꞌn loh tu. \v 15 Ayi rzuhdzi dxiꞌh nu ziga ruhnn tu lligaaba. ¿Tayi rwaꞌha tu rsiiyiru ñiꞌ gueꞌdu xcagaꞌ ñiꞌh? \v 16 Deeꞌ cayahcan tin guzohba dxyiꞌdxyi ziga guñiꞌ profeta Joel xchiꞌdxyi Dxiohs cadxyih roo. \v 17 Rahbi Dxiohs: \q1 Zadzihn dxyih nin guixeꞌhlaꞌhn Spíritu Saantuhn tin cweezaa Ñiꞌh laꞌn lastoꞌ garaatiiꞌ bwiinn, \q1 nee lliiꞌngaꞌn tu lliiꞌndxaꞌpa tu ziñiꞌ za raꞌ bi xchiꞌdxyiꞌhn. \q1 Lliiꞌngaꞌn tu zwaꞌhaloh raꞌ bi mahziru cohsaroo, \q1 ya xtatitaguhla tu ziñiꞌ xcaꞌlda raꞌ ba cohsa raꞌ nin guluuꞌyiꞌhn laꞌhraꞌba. \q1 \v 18 Guixeꞌhlaꞌhn Spíritu Saantuhn para garaa raꞌ nin chechiistoꞌ raꞌ ñiꞌh xchiꞌdxyiꞌhn ndxiꞌhw gunnaꞌh raꞌ, \q1 ya ziñiꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyiꞌhn. \q1 \v 19 Guiyaꞌ llaaꞌndxibaaꞌ zwaꞌha tu cohsa roo nin gaca neezaa loh guidxyiyuh zwaꞌha tu ziꞌchi gahca sehn roo raꞌ nin gaca ziga rihn, bwehla, \q1 neezaa xcahyi gaca ziga guhxa. \q1 \v 20 Ya loh gubihdxyi gacahyin, ya loh bweꞌhw gañahan zigazi rihn. \q1 Nahpaa gaca garaa raꞌ cohsa rii chiꞌchiyi gadzihn dxyih duxa nin dxieꞌldahn ziga naann Xtaada Dxiohs tu. \q1 \v 21 Ya garaa bwiinn nin rbwihdxyilah Naꞌh zilaꞌh raꞌ ba loh duhlda. \p \v 22 Rahbiza Pehdru: \p ―Bwiinn Israel raꞌ, gulgahcaꞌdxiahga dxyiꞌdxyi raꞌ nin guiñiꞌn. Dxiohs baluuꞌyi laꞌh tu chyu naa Jesucristu nin zeꞌ Nazaret pur dziꞌn roo raꞌ, milahgru raꞌ, sehn raꞌ nin luꞌh bwiꞌhnn Ñiꞌh nezloh tu. Laꞌh gahca Dxiohs badiꞌhi guelrnabwaꞌ laꞌh Jesucristu niꞌchin bwiꞌhnn Ñiꞌh dziꞌn roo raꞌ chi. Laꞌtu naann la deeꞌ. \v 23 Per galohtiiꞌ laꞌh Dxiohs naann la xa guunnee tu laꞌh Jesucristu nin naa Lliiꞌn Ñiꞌh. Pura xigaaba gahca Ñiꞌh biuꞌn Ñiꞌh ntriehgu Lliiꞌn Ñiꞌh loh tu tin batiꞌdxi tu Ñiꞌh loh raꞌ bwiinn nadxaaba nin bacaꞌh laꞌh Ñiꞌh loh cruhzi tin guhchi Ñiꞌh. \v 24 Per lwehgu bacwaꞌhn Dxiohs laꞌh Jesucristu loh guelguhchi laasii ayi guyuuꞌ xtuhlda Ñiꞌh. Nee ayi ñahca ñicaꞌha guelguhchi laꞌh Jesuhs laasii rnabwaꞌ Ñiꞌh laꞌh guelguhchi. \v 25 Chin babahn Jesuhs, guzohba dxyiꞌdxyi nin bacaꞌh guehtu rrehyi Davihd loh dxihtsi xcweenta Ñiꞌh; squiiꞌ guñiꞌ Davihd loh Dxiohs: \q1 Garaa dxyih rwaꞌhahn loh luꞌh Dxiohs, zuu luꞌh xlahdu derehchuꞌhn cayahcanee luꞌh naꞌh tin ayi guidxyihbi lastoꞌn. \q1 \v 26 Niꞌchin guñaazahn loh luꞌh pura taantu riahxiꞌhn laasii zucwaꞌhn luꞌh naꞌh chin gachiꞌhn; \q1 \v 27 nee ayiza gusaaꞌn luꞌh dxiaꞌhan xalmaꞌhn laꞌn baꞌ; ayiza gusaaꞌn luꞌh guudxyi tihxi Lliiꞌn luꞌh nin nadziiꞌhi luꞌh; \q1 \v 28 laꞌluꞌh baluuꞌyi la naꞌh xa guibahanahn para tuꞌpazi, nee zusiahxi luꞌh naꞌh laasii guibahannee luꞌh naꞌh llaaꞌndxibaaꞌ. \p \v 29 Rahbiza Pehdru: \p ―Bwihtsi raꞌ, guyaa guiñaan loh tu, nee naannza tu baaguhca cadxyihrooꞌ guhchi guehtu Davihd nee zee rañihchi gahca ba, baaguyuuꞌdziꞌtsi ba laꞌn baꞌ, per zahca guidiaꞌha nuꞌh xpaꞌ guehtu rrehyi Davihd. \v 30 Per guñiꞌ guehtu Davihd xchiꞌdxyi Dxiohs chin gubahan ba, ya biaꞌhandxyiꞌdxyinee paꞌh Dxiohs laꞌh Davihd nahpaa gudiꞌhi Dxiohs tuhbi llahga ba nin guiriaꞌhlah Crixtu, ya llahga rrehyi Davihd laꞌh Daada Jesucristu nin bwiꞌhnn gahn xlahdu derehchu Dxiohs, yannah naa Ñiꞌh rrehyi ziga guhca xtatita Davihd Ñiꞌh rrehyi, \v 31 pwihsi baluuꞌyixgah Dxiohs cohsa raꞌ riiꞌ laꞌh rrehyi Davihd, niꞌchin guñiꞌ guehtu Davihd taꞌh Jesucristu loh raꞌ bwiinnguuchi laasii ayi gunnah Dxiohs ñiaꞌhan xahlma Jesucristu laꞌn gabihldxyi, nee ayiza gunnah Dxiohs ñuuꞌdxyi bweꞌhltihxi Jesucristu laꞌn baꞌ hasta bigaꞌtsi Ñiꞌh. \v 32 Niꞌchin bacwaꞌhn Dxiohs laꞌh Jesucristu loh raꞌ bwiinnguuchi, laꞌhnu ziga xpwiinn Ñiꞌh bidiaꞌhaloh nu guhchi Ñiꞌh nee seguihdu gahca babahn Ñiꞌh. \v 33 Ya ziga babwihdxyi Dxiohs laꞌh Jesucristu ziaa Ñiꞌh llaaꞌndxibaaꞌ tin chuu Ñiꞌh xlahdu derehchu Xtaada Dxiohs Ñiꞌh ya badiꞌhi Dxiohs guelrnabwaꞌ laꞌh Jesucristu cun Spíritu Saantu tin gutiꞌdxi Ñiꞌh Spíritu Saantu para laꞌh raꞌ bwiinn guidxyiyuh, ya nin riiywaꞌha tu cun neezaa nin cayihn tu niꞌchipaꞌhn naa nin cayuhnn Spíritu Saantu. \v 34 Laasii ayi guehtu Davihd dxiꞌh naa nin bwaa llaaꞌndxibaaꞌ sino que Jesucristu bwaa xlawaaꞌha guehtu Davihd laasii laꞌh gahca guehtu Davihd rahbi: \q1 Guñiꞌ Dxiohs loh Daada nin rnabwaꞌ loon; rahbi Ñiꞌh: \q1 “Guzohba xlahdu derehchuꞌhn, \q1 \v 35 ya hasta que no gadzihn dxyih nin gutsiiꞌgaraꞌn bwiinn raꞌ nin rdxyiꞌchinee yiꞌh loh luꞌh tin gacabwaꞌ raꞌ ba yiꞌh rnabwaꞌ luꞌh garaatiiꞌ.” \p \v 36 Niꞌchin rñiꞌn loh tu ―rahbi Pehdru―, laꞌhtu nin bacaꞌh laꞌh Jesucristu loh cruhzi, bwiinn Israel raꞌ gulgahcabwaꞌ, laꞌDxiohs bazuh laꞌh Daada Jesucristu tin guinabwaꞌ Ñiꞌh laꞌhnuꞌh neezaa gutaꞌh Ñiꞌh laꞌhnuꞌh loh duhlda. \p \v 37 Chin bihn raꞌ ba guñiꞌ Pehdru yihca raꞌba ziga naa raꞌ ba bwiinn nin bacaꞌh laꞌh Jesuhs loh cruhzi, bieꞌsuh guhca nalasastoꞌ raꞌ ba, chiꞌchi rahbi raꞌ ba loh Pehdru cun spaaldaa raꞌ pooxtla nin canee Pehdru riꞌchi: \p ―¡Ahyi bwihtsi raꞌ!, ¿xa niꞌcachiꞌh gachidiꞌhnn nu nnah? \p \v 38 Chiꞌchi rahbi Pehdru loh raꞌ ba: \p ―Gulgasaguꞌdzistoꞌ tu loh Dxiohs cun neezaa chioobaañihsa cada tuhbigah tu pur lah Jesucristu laasii ziꞌchi naa tuhbi sehn guzoꞌbadxiahga tu xchiꞌdxyi Jesucristu, nee tin ziꞌchiza zuhnn Dxiohs pardohn xtuhlda tu, ya chiꞌchiyi zuniꞌhi Dxiohs Spíritu Saantu laꞌhtu tin cweezaa Ñiꞌh laꞌn lastoꞌ tu. \v 39 Laasii xclaaꞌdzi Dxiohs guniꞌhi Ñiꞌh Spíritu Saantu Ñiꞌh laꞌhtu, neezaa lliiꞌn tu cun neezaa bwiinnziitu raꞌ, o sea garaa raꞌ bwiinn nin guntaaꞌyi Ñiꞌh gaca raꞌ xpwiinn Ñiꞌh. \p \v 40 Ya seguihdu gwazah ru guñiꞌ Pehdru ziahan roo ru dxyiꞌdxyi loh raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi squiiꞌ: \p ―Gulguiriaꞌcaa loh raꞌ bwiinn nin rusahcaloh nin rii raꞌ loh guidxyiyuh nnah tin taꞌh tu loh jwiisi nin gaca. \p \v 41 Ya guroꞌbañihsa garaa raꞌ bwiinn nin gwachiistoꞌ raꞌ ñiꞌh dxyiꞌdxyi raꞌ nin guñiꞌ Pehdru, ya dxyih chi gwabiiga ziga chohnna mihyi bwiinn tin biahca raꞌ ba tuhsi cun xpwiinn JesuCristu. \v 42 Ya garaa raꞌ ba gwazahnee dziꞌtsi raꞌ ba dxyiꞌdxyi nayaa nin baluuꞌyi raꞌ pooxtla laꞌh raꞌ ba, cun biahxi duxa raꞌ ba nee, laasii tuhsi biahca raꞌ ba cun xpwiinn Jesucristu, cun tuhsi gudahw raꞌ ba cun xpwiinn Jesucristu, zigazi gudahwnee Jesucristu laꞌh raꞌ xpwiinn Ñiꞌh chin guyuuꞌnee Ñiꞌh laꞌh raꞌ ba, ya ziꞌchi badiaaꞌha raꞌ ba tuhsi lahta tin gudihdxyi-gunaaba raꞌ ba loh Dxiohs tin gacanee Ñiꞌh laꞌh raꞌ ba. \s1 Mohda ziga gubahan raꞌ xpwiinn Jesucristu galoh \p \v 43 Badxyigaaꞌ duxa loh raꞌ bwiinn pur dziꞌn roo raꞌ nin bwiꞌhnn pooxtla raꞌ cun milahgru raꞌ nin bwiꞌhnn raꞌ ba. \v 44 Ya garaa ziga gwachiistoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs tuhsi nabahan raꞌ ba nee tuhsiza rnabwaꞌ raꞌ ba xixteenn lasaaꞌ raꞌ ba. \v 45 Ya guzaꞌloh batooꞌ raꞌ ba xixteenn raꞌ ba chiꞌchi bwiꞌhnn cumpahñu lasaaꞌ raꞌ ba segun bichiꞌhnn cada tuhbigah raꞌ ba mweeyi. \v 46 Nee diahrutiiꞌ badiaaꞌha raꞌ ba laꞌn guidoꞌ cun tuhsi guhca xigaaba raꞌ ba. Ya de taantu riahxinee lasaaꞌ raꞌ ba, niꞌchin cada tuhbigah raꞌ ba baguhn lasaaꞌ raꞌ ba yihdzi cada tuhbigah raꞌ ba tin gudahwnee lasaaꞌ raꞌ ba. \v 47 Ya ziꞌchi mahziru gwazah guñiꞌ raꞌ ba chuhla naa Dxiohs, garaa raꞌ bwiinn guñiꞌ raꞌ ba xpwiinn Jesucristu naa raꞌ bwiinn zaꞌca. Ya niꞌchin dxyih cun dxyih gwazah gudahla raꞌ bwiinn nin riachiistoꞌ raꞌñiꞌh xchiꞌdxyi Jesucristu laasii cayahcanee Dxiohs cayahca ziahan raꞌ ba. \c 3 \s1 Biaca guelralluuꞌn ñaaꞌ tuhbi ndxiꞌhw \p \v 1 Tuhbi dxyih zee Pehdru cun Jwahn hasta zohba guidoꞌ rooꞌ zigachiꞌh xcachohnna gudxyih hohrachi naa hohra nin rbwihdxyi-rnaaba raꞌ bwiinn Israel laꞌh Dxiohs. \v 2 Nee rwaaꞌ pweerta rooꞌ guidoꞌ nin lasahcaru riꞌchi rzohba tuhbi ndxiꞌhw nin ayi rzah desde chin guulaa ba, ya diahrutiiꞌ ruꞌa raꞌ lasaaꞌ ba laꞌh ba tin rianee raꞌ ba laꞌh bwiinn nin ralluuꞌn ñaaꞌ ñiꞌh rwaaꞌ guidoꞌ rooꞌ, tin rnaaba ba guhn loh raꞌ bwiinn nin riuuꞌtiiꞌ laꞌn guidoꞌ rooꞌ chi. \v 3 Per chin bwaꞌha ndxiꞌhw nin rahca ñaaꞌ ñiꞌh chi o sea ndxiꞌhw nin rbweꞌhe guhn zeyuuꞌtii Pehdru cun Jwahn rwaaꞌ guidoꞌ roo chi, chiꞌchi gunaaba ndxiꞌhw chi tuhbi guhn loh raꞌ ba. \v 4 Chiꞌchi bwaꞌhadziꞌtsi raꞌ chiꞌh Pehdru cun Jwahn loh ndxiꞌhw chi, chiꞌchi rahbi Pehdru loh ba: \p ―Bwaꞌha loh nu. \p \v 5 Ya cagaldaꞌtsi ndxiꞌhw chi xohra ñudiꞌhi raꞌ ba guhn laꞌh ba, \v 6 chiꞌchi rahbi Pehdru loh ba: \p ―Ayi naꞌpahn ohro ni plahta, per nin naꞌpahn zuniꞌhiñin yiꞌh; pur lah Jesucristu nin zeꞌ guihdxyi Nazaret, ¡gwazuꞌnchii, tin guzah! \p \v 7 Ya chiꞌchi cun naa derehchu Pehdru gutesa ba laꞌh ndxiꞌhw nin rahca ñaaꞌ Ñiꞌh chi, ya lwehgu biaca ñaaꞌ ba, \v 8 ya loh tuhbidxiꞌh nin bwiꞌhnn ba pur bireꞌnchiehsa ba, lwehgu guzah ba, ya guyuuꞌtenee ba Pehdru cun Jwahn laꞌn guidoꞌ rooꞌ chi. Ya loh zeezah ba rreꞌnchiehsa ba nee neezaa cañiꞌ ba xa chuhla nin naa xquelrnabwaꞌ Dxiohs. \v 9 Ya garaa raꞌ bwiinn nin rii laꞌn guidoꞌ bwaꞌha raꞌ ba rzah ndxiꞌhw chi nee cañiꞌ za ba pur chuhla nin naa Dxiohs, \v 10 ya bwiinn raꞌ nin rii laꞌn guidoꞌ badxyigaaꞌloh raꞌ ba nee neezaa bidxyihbi raꞌ ba pur nin guhca hohrchi, laasii nuꞌnbwaꞌ raꞌ ba laꞌh ba nin rzohba rwaaꞌ guidoꞌrooꞌ rbweꞌhe guhn. \s1 Baluuꞌyi Pehdru xchiꞌdxyi Dxiohs laꞌn guidoꞌ rooꞌ \p \v 11 Ya ayi rusaaꞌn ndxiꞌhw nin biaca ñaaꞌ ñiꞌh laꞌh Pehdru cun Jwahn, niꞌchin garaa raꞌ bwiinn gwabiiga-galluꞌhn raꞌ ba hasta zuunee Pehdru cun Jwahn laꞌh ndxiꞌhw nin biaca ñaaꞌ ñiꞌh, ya badxyigaaꞌ duxa raꞌ bwiinn pur nin bwaꞌha raꞌ ba biaca ñaaꞌ bwiinn chi. Guhca deeꞌ rwaaꞌ curdohra xteenn Salomohn. \v 12 Ya chin bwaꞌha Pehdru niꞌchi, chiꞌchi rahbi ba loh raꞌ bwiinn: \p ―Bwiinn Israel raꞌ, ¿xixnaa radxyigaaꞌtiiꞌ tu loh nu zigazi laꞌh nu bachidiꞌhnn nu para bazah bwiinn riiꞌ pur xquelrnabwaꞌ nu, o pur taantu nin nadziiꞌhi nu Dxiohs? \v 13 Xchiohs nuꞌh nin naa Xchiohs guehtu Abrahn, guehtu Isaac, neezaa guehtu Jacobo; laꞌh gahca Dxiohs riiꞌ badiꞌhi guelrnabwaꞌ rooꞌ laꞌh Lliiꞌn Ñiꞌh nin laa Jesuhs. Xlawaaꞌha ñuhnn cweenta tu laꞌh Ñiꞌh, laꞌhlaa mahziru gunaaba tu gudxiinn Pilahtu Ñiꞌh loh Pilahtu. Chin guclaaꞌdzi ba ñuldaꞌh ba laꞌh Ñiꞌh, \v 14 laꞌh gahca tu ayi guclaaꞌdzi tu ñilaꞌh Ñiꞌh cun guñiꞌ tu ayi nuꞌnbwaꞌ tu Lliiꞌn saantu Dxiohs nin ruhnn ganaalla dziꞌn zaꞌca. Mejor gunaaba tu gulaꞌh Barrabahs, ndxiꞌhw nin gudxiinn bwiinn, \v 15 ya mahzi gudxiinn tu Bwiinn nin rniꞌhi guelnabahan, per lwehgu gahca bacwaꞌhn Dxiohs laꞌh Ñiꞌh loh raꞌ bwiinnguuchi, niꞌchin laꞌh nu naann nu laꞌÑiꞌh nabahan. \v 16 Nin bwiꞌhnn para biuuꞌrihn ñaaꞌ bwiinn riiꞌ nin nuꞌnbwaꞌ tu, naan pur xquelrnabwaꞌ Jesucristu niꞌchin laꞌñaaꞌ ba biaca laasii gwachiistoꞌ ba dxyiꞌdxyi nin bachiñiꞌ nu loh ba, ziga riiywaꞌhaloh tu ba. \p \v 17 Rahbiza Pehdru: \p ―Bwiitsi raꞌ, laꞌn naannlaa ayi guhcabwaꞌ tu nin bwiꞌhnn tu, cun bwiinn raꞌ nin dziꞌbaloh ru loh tu, niꞌchin gudxiinn tu Jesuhs, \v 18 per nahpaa guhca ziꞌchi laasii ziꞌchi caa loh xchihtsi Dxiohs nin bacaꞌh garaa raꞌ guehtu daada raꞌ nin guñiꞌ xchiꞌdxyi Dxiohs desde cadxyih rooꞌ. Nahpaa gutiꞌdxiloh Xcrixtu Dxiohs trabahjw duxa, tin guzohba dxyiꞌdxyi nin bwiꞌhnn Dxiohs lligaaba gaca. \v 19 Niꞌchin nnah gulgacuꞌdzi stoꞌ tu nee gulgabiaꞌgarii nez loh Dxiohs, nee tin gusiaꞌpitii Ñiꞌh xtuhlda tu, \v 20 nee tin cuꞌnehza za Dxiohs tuhbi lligaaba nasaa para laꞌn yihca tu, laasii zixeꞌhla Dxiohs Jesucristu nin bazuh Ñiꞌh desde cadxyihrooꞌ tin guinabwaꞌ Ñiꞌh laꞌh tu. \v 21 Per nnah ya nuu Jesucristu llaaꞌndxibaaꞌ, hasta gadzihn dxyih nin gusacuubi Dxiohs garaatiiꞌ raꞌ cohsa ziga biaꞌhan dxyiꞌdxyinee Ñiꞌh laꞌh raꞌ guehtu daada raꞌ nin guñiꞌ xchiꞌdxyi Dxiohs desde cadxyih rooꞌ. \v 22 Laasii squiiꞌ guñiꞌ guehtu Moisehs loh raꞌ guehtaguhla xtatita roo raꞌ nuꞌh, rahbi ba: \q1 Xtaada Dxiohs nuꞌh zixeꞌhla Ñiꞌh tuhbi ndxiꞌhw ziga naꞌh nin cwii Ñiꞌh loh lasaaꞌ tu. \q1 Ziñiꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs. \q1 Gulgazoꞌbadxiahga garaatiiꞌ dxyiꞌdxyi nin guiñiꞌ ba loh tu. \q1 \v 23 Laasii garaa raꞌ nin ayi guzoꞌbadxiahga xchiꞌdxyi ba ziñihchilohtiiꞌ raꞌ ba para tuꞌpazi. \p \v 24 Rahbiza Pehdru: \p ―Rzaꞌlohon desde guehtu Samwehl, cun garaatiiꞌ ndxiꞌhw nin zeenaꞌhla laꞌhba ziga guñiꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs, guñiꞌ raꞌ ba xcweenta raꞌ cohsa nin cayahca raꞌ laꞌn dxyih raꞌ riiꞌ. \v 25 Laꞌhtu naa tu llahga raꞌ ndxiꞌhw raꞌ nin guñiꞌ xchiꞌdxyi Dxiohs, nee naa za tu llahga raꞌ ba laasii ziꞌchi biaꞌhannee dxyiꞌdxyi Dxiohs laꞌh raꞌ xtatita roo raꞌ nuꞌh chin rahbi Ñiꞌh loh guehtu xtatita Abrahn nuꞌh: “Pur tuhbi llahga luꞌh nin dxieꞌdxiahlda dxiꞌh zacataaꞌyi garaa raꞌ bwiinn guidxyiyuh, laasii zutaꞌh ba laꞌh raꞌ bwiinn loh duhlda.” \v 26 Nee baxeꞌhla Dxiohs laꞌh Jesucristu mweergaloh loh tu, nee tin bwiꞌhnntaaꞌyi Ñiꞌh laꞌh tu, nee tin ayiru chezah tu xneziuh dxaaba tu. \c 4 \s1 Baluuꞌyi Pehdru cun Jwahn xchiꞌdxyi Dxiohs laꞌh raꞌ guxchiisi \p \v 1 Gaduhbi nin cañiꞌ gahca raꞌ ba loh raꞌ bwiinn raꞌ chi, badzihn raꞌ bixohza xteenn Israel cun ninluꞌh rnabwaꞌ laꞌh raꞌ guixaꞌga xteenn guidoꞌ rooꞌ cun nuhn bwiinn guidoꞌ nin laa Saduseu. \v 2 Rdxyiꞌchi duxa raꞌ ba laasii cagaluuꞌyi Pehdru cun Jwahn zabahan bwiinn loh guelguhchi pur nin babahn Jesuhs. \v 3 Niꞌchin gunaꞌzu raꞌ guxchiisi laꞌh raꞌ ba, per ziga gudxyihlan, nee ziga laꞌjusgahdu bieꞌwlaza hohrchi, niꞌchin bieꞌw raꞌ ba. Laꞌn lahtsi dxiꞌba riꞌchi basarah raꞌ ba gueꞌla. \v 4 Ya loh bwiinn ziahan roo raꞌ ninluꞌh bihn xchiꞌdxyi raꞌ ba gwachiistoꞌ raꞌ bwiinn chi xchiꞌdxyi Dxiohs. Guhca raꞌ ba ziga gaꞌyu mihyi ndxiꞌhw. \p \v 5 Ya seguihdu chin barah gueꞌla, badxaꞌgalasaaꞌ garaa raꞌ bwiinnguuhla cun nee raꞌ nin rnabwaꞌ raꞌ nez loh guihdxyi Jerusalehn, cun bwiinn raꞌ nin ruluuꞌyi lehyi, \v 6 neezaa Anahs nin rnabwaꞌ laꞌh garaa raꞌ bixohza, neezaa Caifahs, Jwahn, Alejandru, nee neezaa garaa nin naa lasaaꞌ raꞌ bixohza rooꞌ raꞌ nin rnabwaꞌ rii raꞌ niꞌchi. \v 7 Chiꞌchi gunabwaꞌ raꞌ ba bieꞌ Pehdru cun Jwahn gurih galaayi raꞌ ba tin gunabadxyiꞌdxyi raꞌ ba loh Pehdru cun Jwahn squiiꞌ: \p ―¿Chyu xquelrnabwaꞌ nahpaa tu? ¿Chyu laa bazeꞌta tu tin basiaca tu ndxiꞌhw riiꞌ? \p \v 8 Per Pehdru, ziga ya gadxah lastoꞌ ba Spíritu Saantu xteenn Dxiohs, niꞌchin rahbi ba loh raꞌ ba: \p ―Daada guxchiisi raꞌ, cun bwiinn guhla raꞌ xteenn bwiinn Israel, \v 9 laꞌh tu rnabadxyiꞌdxyi tu xa mohda bidxiacanee nu laꞌh ndxiꞌhw riiꞌ o xa pur biaca ba, \v 10 yaque laꞌh tu rnabadxyiꞌdxyi tu niꞌchin nnah gachiñiꞌ xnehza nu loh tu nee neezaa loh garaa raꞌ bwiinn guihdxyi Israel, Jesucristu nin bacaꞌh tu loh cruhzi, laꞌDxiohs bacwaꞌhn laꞌh Ñiꞌh loh guelguhchi ya pur lah Ñiꞌh basiaca nu laꞌh bwiinn nin zuu nez loh tu riiꞌ nazaꞌca nnah, \v 11 ya laꞌhtu ayi gwachiistoꞌ tu xchꞌdxyi Jesucristu. LaꞌhÑiꞌh naa ziga tuhbi dxiah nin luꞌh rbweꞌcaa tu chin ruhnnchaꞌyi tu tuhbi yuuꞌ, per Dxiohs laꞌÑiꞌh bwiꞌhnn naa Jesucristu ziga dxiah ninluꞌh mahziru nazaꞌca nin guyuuꞌ xchihn xteenn yuuꞌ. \v 12 Ayi xa taꞌh bwiinn loh duhlda xcweenta zuu zi bwiinn, laasii ayi stuhbi lah bwiinn loh guidxyiyuh riiꞌ ziga nin caꞌha Jesucristu nin gulaꞌloh laꞌh raꞌ bwiinn guidxyiyuh tin para gaca taꞌh nuꞌh loh duhlda. \p \v 13 Chin bihn raꞌ ba dxyiꞌdxyi nin guñiꞌ Pehdru, badxyigaaꞌloh raꞌ ba laasii ayi bidxyihbi Pehdru cun Jwahn, nee ayiza batuhyi loh raꞌ ba guñiꞌ raꞌ ba dxyiꞌdxyi raꞌ chi. Chiꞌchi rahbi loh lasaaꞌ raꞌ bixohza nin lasahcaru: \p ―Per naꞌnncabwaꞌ ayi gwah raꞌ ba scwehyi, bwiinnzi raꞌ ba. \p Chiꞌchi guhcabwaꞌ raꞌ ba guzahnee Pehdru cun Jwahn laꞌh Jesucristu, \v 14 ya niꞌchin ayi xi guñiꞌtiiꞌ raꞌ ru ba laasii bwaꞌhaloh raꞌ ba laꞌbwiinn nin zunee Pehdru cun Jwahn biaca ñaaꞌ ñiꞌh. \v 15 Chiꞌchi gunabwaꞌ raꞌ bixohza biriaꞌh raꞌ Pehdru cun Jwahn cun nin biaaca ñaaꞌ ñiꞌh chi tuhbi lahdu nez dihtsi yuuꞌ tin bwiiꞌyidxyiꞌdxyi raꞌ bixohza laꞌhsi raꞌ ba. \v 16 Chiꞌchi rahbi loh lasaaꞌ raꞌ ba: \p ―¿Xa niꞌca gachidiꞌhnnee nuꞌh ndxiꞌhw raꞌ ca? Garaa raꞌ bwiinn Jerusalehn naann xcweenta dziꞌn roo duxa nin bwiꞌhnn raꞌ ba. Aadxi nuu gaziaꞌtii nu xtsiꞌn raꞌ ba, \v 17 per tin ayi guidiꞌchii xchiꞌdxyi Jesucristu caallaa stuhbi guihdxyi, mejor gachidiꞌtsi nu loh gadxiohnna raꞌ ba ayiru cheezah guiñiꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu loh cuun chiꞌh zi bwiinn raꞌ. \p \v 18 Chiꞌchi gudihdxyi raꞌ bixohza chi laꞌh Pehdru cun Jwahn tin guñiꞌ ba, rahbi raꞌ ba: \p ―Ayi cheezah ru tu guluuꞌyi tu xchiꞌdxyi Jesucristu, nee ayiru za guzeꞌta tu lah Ñiꞌh. \p \v 19 Chiꞌchi guñiꞌ Pehdru cun Jwahn, rahbi raꞌ ba loh raꞌ bixohza chi: \p ―Gulguiñiꞌ loh nu chyu xchiꞌdxyi mahzi gacaꞌdxiahga nu; ¿ta xchiꞌdxyi tu, o xchiꞌdxyi Dxiohs?, \v 20 tin laꞌhnu ayi chyu gucweꞌza guiñiꞌ nin bidiaꞌha nu cun nin bihn dxiahga nu. \p \v 21 Ya bwaꞌha si bixohza raꞌ chi ayi bidxeela raꞌ ba xa ñuhnnee ru raꞌ ba laꞌh Pehdru cun Jwahn, chiꞌchi guñiꞌchihpa raꞌ ba ayiru cheezah guluuꞌyi raꞌ Jwahn cun Pehdru xchiꞌdxyi Jesucristu laꞌh raꞌ bwiinn, chiꞌchi bataꞌh raꞌ bixohza chi laꞌh raꞌ ba laasii cañiꞌ raꞌ bwiinn bwiꞌhnn raꞌ ba tuhbi dziꞌn zaꞌca. Ziahan raꞌ bwiinn cañiꞌ chuhla naa Dxiohs laasii pur nin guhca riꞌchi. \v 22 Ya ndxiꞌhw nin biaca pur xquel milahgru Dxiohs nuu ba chywaꞌh yihza. \s1 Gudihdxyi-gunaaba raꞌ xpwiinn Jesucristu gacanee Ñiꞌh laꞌh raꞌ ba \p \v 23 Yaque gulaꞌh Pehdru cun Jwahn cun neezaa bwiinn nin biaca ñaaꞌ ñiꞌh, gwaguiaꞌha raꞌ ba cuun lasaaꞌ raꞌ ba nin naa xpwiinn Jesucristu, riꞌchi bwiiꞌyidxyiꞌdxyi raꞌ ba garaa nin guñiꞌ raꞌ guxchiisi xteenn raꞌ bixohza cun nin naa raꞌ bwiinn guhla loh raꞌ ba. \v 24 Chin bihn raꞌ xpwiinn Jesucristu dxyiꞌdxyi raꞌ chi, chiꞌchi tuhsi junta cun tuhsi lligaaba bwiꞌhnn raꞌ ba tin gudihdxyi-gunaaba raꞌ ba loh Dxiohs, rahbi raꞌ ba: \p ―Xtaada Dxiohs nu nin bwiꞌhnnchaꞌyi llaaꞌndxibaaꞌ cun guidxyiyuh, cun ñiꞌhsadoꞌ nee cun nin rii nabahan loh raꞌn, \v 25 Yuꞌbiluꞌh bwiꞌhnn luꞌh bazoꞌbadxiahga guehtu Davihd xchiꞌdxyi Spíritu Saantu niꞌchin nin bacaꞌh ba xchiꞌdxyi luꞌh riiꞌ: \q1 ¿Xinaa riuuꞌ duxa raꞌ bwiinn guidxyiyuh guelrzaaꞌ xcweenta nin ayi naa siguhra guunn raꞌ ba gahn guunn raꞌ ba? \q1 \v 26 Nee badxaꞌgalasaaꞌ raꞌ rrehyi raꞌ loh guidxyiyuh cun guxchiisi xteenn raꞌ guihdxyi tin guziaꞌtee raꞌ ba xtsiꞌn Luꞌh tin ayiru za dxihn raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu. \p \v 27 ’Laꞌdxyiꞌdxyi riiꞌ guzohba, laasii loh guihdxyi riiꞌ laꞌh Herodes cun Ponciu Pilahtu cun neezaa bwiinn Israel cun bwiinn ziitu nin ayi naa bwiinn Israel laꞌh raꞌ ba badxaꞌgalasaaꞌ riiꞌ, tin bidxyiꞌchinee raꞌ ba Lliiꞌn luꞌh nin naa Crixtu nin guxeꞌhla luꞌh. \v 28 Niꞌchin nnah babwiꞌhnn raꞌ ba dziꞌndxaaba ziga nin galoh guñiꞌ luꞌh gaca. \v 29 Yannah, bwaꞌha Daada Dxiohs cuun raꞌ cohsadxaaba nin cañiꞌ raꞌ ba gusaꞌcazii raꞌ ba laꞌh nu, per bwiꞌhnn cumpahñu laꞌh nu, tin gacanadxipalaaꞌdzi nu tin ayi guidxyihbi nu gachiñiꞌ nu xchiꞌdxyi luꞌh. \v 30 Daꞌnee xquel rnabwaꞌ luꞌh laꞌh nu tin gasiaca nu bwiinn raꞌ tin guidiꞌhnn zaꞌca nu dziꞌn roo raꞌ, milahgru raꞌ cun xquelrnabwaꞌ Lliiꞌn saantu luꞌh nin laa Jesucristu. \p \v 31 Chin guluhlla gunaaba raꞌ ba gacanee Dxiohs laꞌh raꞌ ba, guzoꞌbaloh cañiꞌbi raꞌ yuuꞌ hasta rii raꞌ ba, cayahca ziga tuhbi lluh. Chiꞌchi badzihn Spíritu Saantu xteenn Dxiohs tin guyuuꞌchihpa ru Ñiꞌh lastoꞌ raꞌ ba tin ayiru bidxyihbi raꞌ ba guñiꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs. \s1 Gudxiꞌzi raꞌ ba xixteenn raꞌ ba loh lasaaꞌ raꞌ ba \p \v 32 Garaa raꞌ nin luꞌh gwachiistoꞌ raꞌ ñiꞌh xchiꞌdxyi Dxiohs, tuhsi lligaaba bwiꞌhnn raꞌ ba. Ayiru nin tuhbi raꞌ ba nin ñuhnn ñinabwaꞌ xixteenn raꞌ ñiꞌh. Mas bachaꞌga lasaaꞌ raꞌ ba xixteenn raꞌ ba ya nin xchiꞌhnn si raꞌ ba xcaꞌha raꞌ ba. \v 33 Guhcanee Dxiohs laꞌh raꞌ pooxtla tin baluuꞌyi raꞌ ba guchiipaꞌhcaa babahn Jesucristu loh guelguhchi nee neezaa cayahcanee duxa Dxiohs laꞌh garaa raꞌ xpwiinn Ñiꞌh. \v 34 Nin tuhbi raꞌ ba ayi biaꞌdxyi xixteenn raꞌ ñiꞌh laasii nin gohpaa loh yuh batooꞌ raꞌ ban, chiꞌchi gwanee raꞌ ba mweeyi, \v 35 tin badiꞌhi raꞌ ba mweeyi chi laꞌh raꞌ pooxtla, ya pooxtla raꞌ gudxiꞌzi mweeyi chi loh garaa raꞌ nin luꞌh xchiꞌhnnan. \p \v 36 Ya guyuuꞌ tuhbi ndxiꞌhw nin laa Joseh, lahdxyi ba naa Chipre, nin rii loh ñihsadoꞌ. Naa ba lasaaꞌ raꞌ xjwamiyi Levita, ya pooxtla raꞌ guleꞌhelah laꞌh ba Bernabeh nin zee loh xchiꞌdxyi raꞌ ba bwiinn nin rbahchidxyiistoꞌ lasaaꞌ raꞌñiꞌh. \v 37 Ya laꞌh Bernabeh batooꞌ ba tuhbi taaꞌha loh xuh ba, chiꞌchi badiꞌhi ba mweeyi nin gucaꞌha ba laꞌh raꞌ pooxtla. \c 5 \s1 Ananías cun cheꞌhla ba guyuuꞌ xtuhlda raꞌ ba \p \v 1 Per neezaa guyuuꞌ tuhbi ndxiꞌhw nin laa Ananías. Cheꞌhla ba biriaꞌlah Safihra, ya batooꞌ raꞌ ba tuhbi taaꞌha loh yuh. \v 2 Ananías riiꞌ biaꞌhanee ba nuhn mweeyi, ya snuhnan badiꞌhi ba laꞌh raꞌ pooxtla laasii xigaaba garoopa raꞌ ba guhca niꞌchi, ya lwehgu guhcabwaꞌ pooxtla garoolda si mweeyi yuh chi niꞌchi, \v 3 chiꞌchi rahbi Pehdru loh ba: \p ―Ananías, ¿xi naa bazoꞌbadxiahga luꞌh xchiꞌdxyi Satanahs nin rnabwaꞌ loh raꞌ bwiinndxaaba? Ayi Dxiohs si dxiꞌh guclaaꞌdzi luꞌh gusaguiꞌhi luꞌh sino que nee Spíritu Saantu xteenn Dxiohs, laasii biaꞌhannee luꞌh garoolda mweeyi nin batooꞌ luꞌh loh yuh. \v 4 Chin gueꞌdu cayuhnn luꞌh lligaaba gutooꞌ luꞌh yuh chi ¿tayi xteenn dxiꞌh luꞌhn?, neezaa chin gucaꞌha luꞌh mweeyi nin gudooꞌ loh yuh chi, ¿tayi xteenn dxiꞌh luꞌhn? ¿Xi naa chiꞌh bwiꞌhnn luꞌh lligaaba laꞌn lastoꞌ luꞌh guñiꞌ luꞌh dxyiꞌdxyi xihn chi loh Dxiohs ayi loh dxiꞌh tuhbi ndxiꞌhw? \p \v 5 Chin guyaꞌloh bihn Ananías dxyiꞌdxyi raꞌ nin guñiꞌ Pehdru, biaaba ba loh yuh guhchi ba. Ya garaa bwiinn nin bihn dxyiꞌdxyi raꞌ chi bidxyihbi duxa raꞌ ba. \v 6 Lwehgu gwabiiga nuhn biꞌnxtuhbi batuꞌbi raꞌ bi laꞌh Ananías lahdxi, chiꞌchi bagacaꞌtsi raꞌ bi laꞌh Ananías. \p \v 7 Pwehda guhca la chohnna hohra guhchi Ananías chin badzihn cheꞌhla ba nin laa Safihra, nin ayi gaann ba xi guzahca cheꞌhla ba. \v 8 Chiꞌchi rahbi Pehdru loh Safihra: \p ―Guñiꞌ, ¿ta batooꞌ tu xuh tu ziga prehsiu nin gunah tu gurihin? \p ―Uhn, ziga prehsiu nin gurihin batooꞌ nun ―rahbi Safihra loh Pehdru. \p \v 9 Chiꞌchi rahbi Pehdru loh Safihra: \p ―¿Xi naa bwiꞌhnn tu lligaaba ñusaguiꞌhi tu Spíritu Saantu xteenn Dxiohs? Rwaaꞌ leeꞌ laꞌh raꞌ nin bagacaꞌtsi laꞌh cheꞌhla luꞌh zieꞌ raꞌ. Nnah neezaa yiꞌh chegacaꞌtsi raꞌ bi. \p \v 10 Lwehgu biaaba Safihra loh yuh guhchi za ba. Ya chin badzihn raꞌ biꞌnxtuhbi raꞌ chi stuhbi bwaꞌha raꞌ bi guhchi Safihra, chiꞌchi lwehgu gahca bagacaꞌtsi raꞌ bi laꞌh ba cweeꞌ hasta bigaꞌtsi cheꞌhla ba. \v 11 Ya garaa xpwiinn Jesucristu bidxyihbi duxa raꞌ ba, cun neezaa bwiinn raꞌ nin luꞌh bihn cohsa raꞌ riiꞌ bidxyihbi za raꞌ ba. \s1 Bwiꞌhnn raꞌ pooxtla ziahan raꞌ dziꞌn rooꞌ cun milahgru raꞌ \p \v 12 Ziahan raꞌ dziꞌn rooꞌ cun milahgru raꞌ bwiꞌhnn raꞌ pooxtla nezloh raꞌ bwiinn guihdxyi. Ya badxaꞌgalasaaꞌ raꞌ xpwiinn Jesucristu laꞌn curdohra xteenn Salomohn, per tuhsi naa xigaaba raꞌ ba. \v 13 Guyuuꞌ ziahan bwiinn nin adxi bachaꞌga loh raꞌ xpwiinn Jesucristu laasii bidxyihbi raꞌ ba guchaꞌga raꞌ ba laꞌh raꞌ ba. Ya bwiinn guihdxyi raꞌ chi guñiꞌ zaꞌca duxa raꞌ ba laꞌh xpwiinn Jesucristu. \v 14 Nee laꞌn dxyih gahca raꞌ chi gudahla duxa raꞌ bwiinn nin riachiistoꞌ ñiꞌh xchiꞌdxyi Jesucristu, ndxiꞌhw gunnaꞌh. \v 15 Ya hasta guleꞌhe raꞌ ba bwiinn nin rahcalluꞌhu raꞌ loh neziuh, tin chin tiidxi Pehdru gahxu hasta naꞌ raꞌ bwiinn nin rahcalluꞌhu chi mas xpacaala Pehdru tiidxi yihca raꞌ ba, tin dxiaca raꞌ ba. \v 16 Ziahan bwiinn raꞌ nin zeꞌ stuhbi guihdxyi badzihn raꞌ ba guihdxyi Jerusalehn, zeꞌnee raꞌ ba bwiinn raꞌ nin cayahca lluꞌhu cun bwiinn raꞌ nin nuu bwiinndxaaba laꞌn lastoꞌ ñiꞌh, ya cun xquelrnabwaꞌ Jesucristu basiaca raꞌ pooxtla laꞌh raꞌ bwiinn nin rahcalluꞌhu babweꞌheza raꞌ ba bwiinndxaaba laꞌn lastoꞌ raꞌ bwiinn raꞌ chi. \s1 Batiꞌdxiloh raꞌ pooxtla trabahjw \p \v 17 Chiꞌchi bidxyiꞌchi bixohza nin rnabwaꞌ cun lasaaꞌ ba nin laa Saduseu raꞌ, laasii cayantsiiꞌhi bwiinn guihdxyi laꞌh pooxtla raꞌ chi pur nin cagasiaca raꞌ ba bwiinn raꞌ nin rahcalluꞌhu. \v 18 Niꞌchin gunaꞌzu raꞌ ba pooxtla raꞌ tin basieꞌw raꞌ ba laꞌh raꞌ ba laꞌn lahtsi dxiꞌba, \v 19 per gueꞌla chi gahca gwah tuhbi aanjla Dxiohs rwaaꞌ lahtsi dxiꞌba chi tin babweꞌhe ba laꞌh raꞌ pooxtla laꞌn lahtsi dxiꞌba chi, chiꞌchi rahbi aanjla chi loh raꞌ ba: \p \v 20 ―Gulcheh guidoꞌ rooꞌ tin riꞌchi gulguiñiꞌ loh raꞌ bwiinn xa gaca guibahannee raꞌ ba Dxiohs par tuꞌpazi. \p \v 21 Chin bihn raꞌ ba xchiꞌdxyi aanjla chi, chin barah gueꞌla rsiiyidoꞌ guyuuꞌnehza raꞌ ba zee raꞌ ba laꞌn guidoꞌ rooꞌ tin riꞌchi baluuꞌyi raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs laꞌh raꞌ bwiinn. Ya bixohza ninluꞌh rnabwaꞌ cun bwiinn guhla raꞌ badxaꞌga lasaaꞌ raꞌ ba cun guxchiisi xteenn guidoꞌ, neezaa garaa raꞌ guxchiisi xteenn raꞌ bwiinn Israel. Chiꞌchi gunabwaꞌ raꞌ ba zeecaꞌha raꞌ guixaꞌga laꞌh raꞌ pooxtla ninluꞌh ñieꞌw laꞌn lahtsi dxiꞌba. \v 22 Chin badzihn raꞌ guixaꞌga rwaaꞌ lahtsi dxiꞌba, bwaꞌha raꞌ ba laꞌn lahtsi dxiꞌba chi, ayila chyu nuu laꞌn lahtsi dxiꞌba chi, chiꞌchi gubiaꞌgarii raꞌ ba baganee raꞌ ba dxyiꞌdxyi loh raꞌ guxchiisi nin rnabwaꞌ, rahbi raꞌ ba: \p \v 23 ―Chin badzihn nu rwaaꞌ lahtsi dxiꞌba laꞌn ñeꞌwdziꞌtsi gahca neezaa suldahdu raꞌ nin riiyahpaa rwaaꞌ lahtsi dxiꞌba chi laꞌh raꞌ ba rii gahca raꞌza, chiꞌchi baxaala nu rwaaꞌ chi per ayi chyu nuula laꞌn chi. \p \v 24 Chin bihn bixohza nin rnabwaꞌ cun capitahn nin luꞌh rnabwaꞌ laꞌh raꞌ guixaꞌga xteenn guidoꞌ rooꞌ, neezaa raꞌ bixohza, bwiꞌhnn chiohpa stoꞌ raꞌ ba, rahbi loh lasaaꞌ raꞌ ba: \p ―¿Xi niꞌca guhca? ¿Xa niꞌca gaca nnah? ―rahbi raꞌ ba. \p \v 25 Chiꞌchi badzihn tuhbi ndxiꞌhw, rahbi ba loh raꞌ ba: \p ―Ndxiꞌhw raꞌ nin basieꞌw tu laꞌn lahtsi dxiꞌba, laꞌraꞌba rii laꞌn guidoꞌ rooꞌ, cagaluuꞌyi raꞌ ba bwiinn ―rahbi ndxiꞌhw chi. \p \v 26 Chiꞌchi zeenee capitahn nin rnabwaꞌ laꞌh raꞌ guixaꞌga xteenn guidoꞌ rooꞌ tin bagalliꞌhi raꞌ ba pooxtla raꞌ chi, per ayi basaꞌcazii raꞌ ba pooxtla raꞌ chi laasii rdxyihbi raꞌ ba ñucaꞌh raꞌ bwiinn dxiah yihca raꞌ ba. \v 27 Chin badzihnnee raꞌ ba pooxtla raꞌ chi, guhdzi raꞌ ba cwiih raꞌ ba nezloh raꞌ guxchiisi xteenn Israel, chiꞌchi guñiꞌ bixohza nin rnabwaꞌ, \v 28 rahbi ba loh raꞌ pooxtla: \p ―¿Tayi ba banabwaꞌdxiꞌh nu laꞌhtu tin ayiru guiñiꞌ tu xchiꞌdxyi Jesucristu? ¿Xixnaa chiꞌh nnah zeezahtiiꞌ tu cagaluuꞌyi tun laꞌh raꞌ bwiinn guihdxyi Jerusalehn laasii laꞌhtu xclaaꞌdzi tu gucaꞌchiah tu laꞌhnu bachidxiinn nu Jesucristu? \p \v 29 Chiꞌchi rahbi Pehdru cun pooxtla raꞌ loh raꞌ ba: \p ―Nnah nahpaa gazoꞌbadxiahga nu xchiꞌdxyi Dxiohs xlawaaꞌha gazoꞌbadxiahga nu xchiꞌdxyi raꞌ tu. \v 30 Laꞌhtu gudxiinn tu Jesucristu laasii bacaꞌh tu Ñiꞌh loh cruhzi. Ya Xchiohs xtatita roo nuꞌh bataꞌh laꞌh Ñiꞌh loh raꞌ bwiinnguuchi. \v 31 Nnah laꞌh Ñiꞌh bazuh xlahdu derehchu Xtaada Dxiohs Ñiꞌh nin rnabwaꞌ llaaꞌndxibaaꞌ tin gucaꞌha Ñiꞌh guelrnabwaꞌ laasii guinabwaꞌza Ñiꞌh nee cun neezaa xclaaꞌdzi Ñiꞌh guibiaꞌcaa xtuhlda garaa raꞌ bwiinn Israel cun xclaaꞌdziza Ñiꞌh gusaguꞌdzi lastoꞌ raꞌ ba. \v 32 Bidiaꞌhaloh nu xi bwiꞌhnn Dxiohs, niꞌchin zeezah cagaluuꞌyi nu xchiꞌdxyi Jesucristu, nee Spíritu Saantu xteenn Dxiohs cagaluuꞌyi laꞌhnu guchiipaꞌcaa xcweenta dxyiꞌdxyi raꞌ nin raluuꞌyi nu cun neezaa cohsa nin bidiaꞌhaloh nu, nee bwiinn nin gaguuꞌdzistoꞌ raꞌñiꞌh zudiꞌhi Dxiohs Spíritu Saantu laꞌh raꞌ garaa bwiinn nin guzoꞌbadxiahga xchiꞌdxyi Ñiꞌh. \p \v 33 Chin bihn raꞌ guxchiisi dxyiꞌdxyi raꞌ chi, bidxyiꞌchi duxa raꞌ ba laasii badiꞌhi raꞌ ba cweenta duhlda roo nahpaa raꞌ ba, ya xclaaꞌdzi raꞌ ba ñidxiinn raꞌ ba pooxtla raꞌ. \v 34 Chiꞌchi gwasuꞌnchii tuhbi ndxiꞌhw nin laa Gamaliel nin luꞌh naa tuhbi fariseu nin ruluuꞌyi lehyi xteenn Moisehs, ya ziahan bwiinn rucaꞌdxiahga xchiꞌdxyi ba. Chiꞌchi gunabwaꞌ Gamaliel bariaꞌh raꞌ pooxtla laꞌn yuuꞌ chi tuhbi carrih. \v 35 Chiꞌchi rahbi Gamaliel loh raꞌ bixohza cun bwiinn raꞌ nin rii riꞌchi: \p ―Yuꞌbitu bwiinn Israel raꞌ, gulguiꞌhnn zaꞌca lligaaba xa niꞌca xclaaꞌdzi tu guunnee tu ndxiꞌhw raꞌ riiꞌ. \v 36 Gulgazaꞌstoꞌ tu nagahdxi gaca xchih guyuuꞌ tuhbi ndxiꞌhw nin laa Teudas, rahbi ba rnabwaꞌ duxa ba, gwanaꞌhla za tahpa gaywaꞌh bwiinn laꞌhba, nee guhchi si ba nezii nee ziꞌchi bidiꞌchii garaa raꞌ xpwiinn ba ya ayiru xi bwiꞌhnn raꞌ xpwiinn ba. \v 37 Ya laꞌn yihza nin guyuuꞌ seensu, biriaꞌhza Judas nin zeꞌ Galilea. Ya ziahan za bwiinn nin gwanaꞌhla laꞌhba, nee guhchiza ba ya ziꞌchi gahca nezii nee ziꞌchi za bidiꞌchi za xpwiinn ba. \v 38 Nnah rñiꞌn gulguiriaꞌhcaa, gulgasaaꞌn ndxiꞌhw raꞌ riiꞌ, laasii sidelaa xcweenta si raꞌ ba rñiꞌ raꞌ ba zahca ñichilohon, \v 39 per sidelaa xtsiꞌn Dxiohsan cayuhnn raꞌ ba, adxi guunn tu gahn gucweꞌza tu xtsiꞌn Dxiohs niꞌchin rñiꞌn gulguiꞌhnn lligaaba tin ayi guidxiꞌhyi nuꞌh xa guidxyihldxinee nuꞌh yuꞌbi Dxiohs nin rnabwaꞌ llaaꞌndxibaaꞌ. \p \v 40 Ya garaa raꞌ ba gwasaa raꞌ ba dxyiꞌdxyi raꞌ nin guñiꞌ Gamaliel, niꞌchin mejor gudihdxyi si raꞌ ba laꞌh raꞌ pooxtla gunaaba raꞌ ba gucaꞌyahga raꞌ pooxtla neezaa gunabwaꞌ raꞌ ba ayiru cheezah guiñiꞌ raꞌ pooxtla xchiꞌdxyi Jesucristu, chiꞌchi bataꞌh raꞌ ba laꞌh raꞌ pooxtla. \v 41 Ya seguihdu gulaꞌh raꞌ ba loh raꞌ guxchiisi neezaa riahxi duxa raꞌ ba laasii bwiꞌhnn lasahca Dxiohs laꞌh raꞌ ba pur nin batiꞌdxiloh raꞌ ba trabahjw xcweenta Jesucristu. \v 42 Ya guillii-guillii xchiꞌdxyi chiꞌhsi Jesucristu baluuꞌyi raꞌ ba laꞌn guidoꞌ rooꞌ neezaa rwaaꞌ yihdzi raꞌ bwiinn bagaluuꞌyi raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs cun rahbiza raꞌ ba loh raꞌ bwiinn: \p ―Jesuhs naa Crixtu nin cabweeza tu. \c 6 \s1 Gulii raꞌ ba ndxiꞌhw raꞌ nin gudiꞌhi guehta gahw raꞌ xpwiinn Jesucristu \p \v 1 Laꞌn dxyih chi gahca, ziahan roo duxa la naa raꞌ xpwiinn Jesucristu. Ya bwiinn raꞌ nin rñiꞌ dxyiꞌdxyi griehgu cadxyiꞌchi raꞌ ba laasii mahzi xcaꞌha raꞌ ru viuhda raꞌ nin rñiꞌ dxyiꞌdxyi hebreu xi gahw raꞌ ba chin rgaꞌzin, ya laꞌh raꞌ ba ayi rcaꞌha zaꞌca raꞌ ba xi gahw raꞌ ba chin rgaꞌzin garaa dxyih. \p \v 2 Chiꞌchi gucaꞌha gadziꞌh bichiohpa raꞌ pooxtla batiaaꞌha raꞌ ba garaa xpwiinn Jesucristu, ya chiꞌchi rahbi raꞌ pooxtla loh raꞌ xpwiinn Jesucristu: \p ―Ayi naa xnehza gasaaꞌn nu guel ruluuꞌyi xchiꞌdxyi Dxiohs laasii ayi xchiempa nu chiꞌzi nu xi gahw raꞌ bwiinn loh mweella. \v 3 Niꞌchin nnah nahpaa cwii tu loh lasaaꞌ tu gahdzi ndxiꞌhw nin luꞌh naann tu naa bwiinn zaꞌca nin nuu Spíritu Saantu xteenn Dxiohs laꞌn lastoꞌ raꞌ ñiꞌh ya ndxiꞌhw raꞌ chi chiꞌzi xi gahw raꞌ bwiinn. \v 4 Ya laꞌhnu choozah nu cwidxi-guinaaba nu loh Dxiohs, nee choozah nu galuuꞌyi nu xchiꞌdxyi Ñiꞌh laꞌh raꞌ bwiinn. \p \v 5 Ya garaatiiꞌ bwiinn raꞌ chi biuuꞌstoꞌ raꞌ ba dxyiꞌdxyi raꞌ chi, chiꞌchi gulii raꞌ ba tuhbi ndxiꞌhw nin laa Esteban ndxiꞌhw riiꞌ riachii duxa stoꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs nee nuu chihpa za Spíritu Saantu stoꞌ ba. Neezaa Felipe, Prócoro, Nicanor, Timohn, Parmenahs, cun neezaa Nicolahs. Ndxiꞌhw riiꞌ bwiinn Antioquía ba nee naa za ba tuhbi proselite naa ba tuhbi bwiinn nin ayi naa bwiinn Israel per guzoꞌbaloh bazoꞌbadxiahga ba xlehyi guehtu Moisehs antes nin nagahdxi dxihn ba xchiꞌdxyi Jesucristu. \v 6 Ya lwehgu gwanee raꞌ xpwiinn Crixtu gagahdzi ndxiꞌhw raꞌ chi loh raꞌ pooxtla tin gudihdxyi-gunaaba raꞌ pooxtla loh Dxiohs xcweenta ndxiꞌhw raꞌ chi neezaa badziiꞌba naa raꞌ ba yihca raꞌ ndxiꞌhw raꞌ chi ziga tuhbi sehn laꞌraꞌba guyuꞌtii loh xtsiꞌn raꞌ ba. \p \v 7 Bidiꞌchi duxa xchiꞌdxyi Dxiohs. Ziahan bwiinn guihdxyi Jerusalehn bazoꞌbadxiahga xcweenta ziga rnabwaꞌ xchiꞌdxyi Dxiohs cun neezaa ziahan bixohza. \s1 Gunaꞌzu raꞌ ba Esteban zenee raꞌ ba loh raꞌ bixohza nin rnabwaꞌ \p \v 8 Gwachii duxa stoꞌ Esteban xchiꞌdxyi Dxiohs, niꞌchin badiꞌhi Spíritu Saantu jweersi rooꞌ laꞌh ba cun lligaaba nasiin tin bwiꞌhnn ba dziꞌn rooꞌ raꞌ, milahgru raꞌ nezloh raꞌ bwiinn. \v 9 Ya bwiinn guidoꞌ raꞌ nin laa libertidos cun bwiinn Cirene, bwiinn Alejandria, bwiinn Cilicia, nee neezaa bwiinn Asia guzoꞌbaloh raꞌ ba cadxihldxinee dxyiꞌdxyi raꞌ ba laꞌh Esteban. \v 10 Ndxiꞌhw raꞌ riiꞌ ayi guhca ñusiaꞌgarii raꞌ ba dxyiꞌdxyi loh Esteban laasii cayahcanee Spíritu Saantu xteenn Dxiohs laꞌh ba. \v 11 Chiꞌchi badiꞌhi raꞌ ba mweeyi laꞌh snuhn raꞌ ndxiꞌhw nin ayi naa xpwiinn Jesuhs tin bachiꞌhyi raꞌ ba laꞌh raꞌ ndxiꞌhw raꞌ chi guiñiꞌ ba loh raꞌ bwiinn: \p ―Bihn dxiahga nu cañiꞌyah Esteban laꞌh guehtu Moisehs cun Dxiohs. \p \v 12 Squiiꞌ bachiꞌhyi raꞌ ndxiꞌhw raꞌ chi laꞌh gaduhbi guihdxyi bwiinn cun neezaa mwehsu nin ruluuꞌyi lehyi cun neezaa bwiinn guhla raꞌ tin gunaꞌzu raꞌ ba Esteban. Ya chiꞌchi gwanee raꞌ ba laꞌh ba loh raꞌ guxchiisi xteenn Israel. \v 13 Ya gudxiꞌhyi raꞌ ba spaaldaa ndxiꞌhw nin guñiꞌ dxyiꞌdxyi xihn, rahbi raꞌ niꞌchi: \p ―Uhn, guchii rñiꞌyah Esteban lehyi xteenn guehtu Moisehs cun neezaa xquidoꞌ rooꞌ saanta riiꞌ, \v 14 neezaa bihndxiahga nu guñiꞌ Esteban: “Jesuhs nin zeꞌ Nazaret gutsihyi guidoꞌ rooꞌ, zuchaꞌhza ba lehyi nin luꞌh baniꞌhi guehtu Moisehs laꞌhnu.” \p \v 15 Chiꞌchi bwaꞌha raꞌ nin rnabwaꞌ cun bwiinn raꞌ loh Esteban, bwaꞌha raꞌ ba ruhnn loh ba ziga ruhnn loh tuhbi xaanjla Dxiohs. \c 7 \s1 Dxyiꞌdxyi nin baluuꞌyi Esteban laꞌh raꞌ bixohza \p \v 1 Chiꞌchi gunaaba dxyiꞌdxyi bixohza nin luꞌh rnabwaꞌ, rahbi ba loh Esteban: \p ―¿Ta guchii ziꞌchi guñiꞌ luꞌh? \p \v 2 Chiꞌchi rahbi Esteban loh raꞌ ba: \p ―Gulgahcaꞌdxiahga dxyiꞌdxyi nin guiñiꞌn loh tu daada, bwihtsi lasaaꞌ raꞌn; Xchiohs nuꞌh nin lasahca duxa nin rnabwaꞌ, baluuꞌyi laꞌh guehtu xtatita Abrahn nuꞌh chin guyuuꞌ ba lahdxyi raꞌ bwiinn Mesapotamia chin nagahdxi chuu ba laꞌn guihdxyi Harahn. \v 3 Chiꞌchi rahbi Dxiohs loh guehtu Abrahn: “Biriaꞌh lahdxyi luꞌh basaaꞌn garaa raꞌ lasaaꞌ luꞌh tin gwah hasta chiꞌh zi guluuꞌyiꞌhn yiꞌh.” \v 4 Chiꞌchi biriaꞌh guehtu Abrahn lahdxyi bwiinn Caldea, tin gwah chuu ba loh guihdxyi Harahn. Ya chin guhchi xtaada ba, bieꞌganee Dxiohs laꞌh guehtu Abrahn loh yuh hasta rii guihdxyi riiꞌ hasta dxuu nuꞌh nnah ―rahbi Esteban loh raꞌ ba―. \v 5 Ayi gunnah Dxiohs ñusaaꞌnlaaꞌdzi Ñiꞌh nin tahyi loh yuh hasta guzuh tuhbi ñaaꞌ guehtu Abrahn tin luꞌh rahbi Dxiohs yuh chi zudiꞌhi Ñiꞌhn laꞌh raꞌ llahga guehtu Abrahn. Nee laꞌh guehtu Abrahn ayi lliiꞌn ba chieempa chi. \v 6 Rahbiza Dxiohs loh guehtu Abrahn: “Lliiꞌn raꞌ luꞌh llahga raꞌ luꞌh zibwih raꞌ bi zigazi bwiinnziitu, lahdxyi bwiinn gaca raꞌ bi mooza, riꞌchi zusaꞌcazii bwiinn laꞌh raꞌ bi zigachiꞌh tahpa gaywaꞌh yihza.” \v 7 Neezaa rahbi Dxiohs: “Zuꞌnnahn caxchihgu laꞌh raꞌ bwiinn nin gusaꞌcazii laꞌh raꞌ bi, per naꞌh gabweꞌhehn llahga raꞌ luꞌh riꞌchi tin guzuꞌnllihbi raꞌ bi loon loh guihdxyi riiꞌ” ―rahbi Dxiohs. \p Chiꞌchi rahbi Esteban loh garaa bwiinn nin rii riꞌchi: \p \v 8 ―Ziꞌchi biaꞌhannee dxyiꞌdxyi Dxiohs laꞌh guehtu Abrahn gunabwaꞌ Dxiohs guchiuuꞌga Abrahn laꞌh gahca ba hasta naa ba ndxiꞌhw tin chuu ba bwaꞌ, niꞌchi naa tuhbi sehn xteenn dxyiꞌdxyi nin biaꞌhannee dxyiiꞌdxyi Dxiohs laꞌh Abrahn. Ya seguihdu guyuuꞌ tuhbi lliiꞌn guehtu Abrahn nin biriaꞌhlah guehtu Isaac, ya chin guyuuꞌ bi xuhnnaa dxyih, guluuꞌ za guehtu Abrahn laꞌh bi bwaꞌ ziga tuhbi sehnza. Ziꞌchi gahca za bwiꞌhnnee Isaac lliiꞌn ba nin biriaꞌhlah Jacob. Ziꞌchi gahca za bwiꞌhnnee guehtu Jacob laꞌh raꞌ lliiꞌn ba nin guhca raꞌ xpwiinn guldooꞌ bwiinn Israel ―rahbi Esteban―. \v 9 Loh raꞌ lliiꞌn Jacob nin guhca xpwiinn guldooꞌ nuꞌh cadxyih rooꞌ, biriaꞌh tuhbi bwihtsi raꞌ ba nin biriaꞌhlah Joseh, ya guzahca llahn stoꞌ raꞌ ba laꞌh Joseh tin batooꞌ raꞌ ba Joseh laꞌh tuhbi bwiinn nin gwanee laꞌhbi guihdxyi Egiptu, per Dxiohs bwiꞌhnn cumpahñu laꞌh Joseh. \v 10 Chin batiꞌdxiloh ba trabahjw duxa badiꞌhi Ñiꞌh guelnasiinn laꞌh ba, ya cun guelnasiinn nin badiꞌhi Dxiohs laꞌh Joseh biuꞌstoꞌ rrehyi Faraohn guhca Joseh gobernadohr xteenn guihdxyi Egiptu, neezaa gunabwaꞌ Joseh garaatiiꞌ xixteenn rrehyi chi. \v 11 Ya badzihn tuhbi gubihn, garaa raꞌ laꞌn guidxyi nin rnabwaꞌ Egiptu, neezaa laꞌn guihdxyi raꞌ nin rnabwaꞌ Canaan, ya guehtu xtaada guldooꞌ raꞌ nuꞌh trabahjw duxa batiiꞌdxi raꞌ ban loh guelrchiaꞌhan ayi guyuuꞌtiiꞌ xi ñahw raꞌ ba, \v 12 per chin gudiiꞌdxidxiahga guehtu Jacob nuu xi gahw raꞌ ba laꞌn guihdxyi Egiptu chiꞌchi guxeꞌhla ba lliiꞌn ba tin gwacaꞌha raꞌ bi xi gudahw raꞌ ba tuhbi bweelta hasta guihdxyi Egiptu. \v 13 Ya chin baroopa bweelta riah raꞌ bi, chiꞌchi rahbi Joseh loh raꞌ bi: “Bwiꞌtsihn laꞌh tu”, chiꞌchiyi guhcabwaꞌza Faraohn cuun nin naa raꞌ bwihtsi Joseh. \v 14 Chiꞌchi guxeꞌhla Joseh dxyiꞌdxyi tin gwah guehtu Jacob xtaada Joseh guihdxyi Egiptu, ya garaa raꞌ ba naa ziga setenta y cinco raꞌ ba. \v 15 Ziꞌchi guhca tin gwah guehtu Jacob guihdxyi Egiptu, ya riꞌchi guhchi guehtu Jacobo cun guehtu xtaada guldooꞌ raꞌ nuꞌh. \v 16 Ya seguihdu gwanee raꞌ ba xtsihta raꞌ ba loh yuh Siquehn tin bacaꞌtsi raꞌ ban laꞌn baꞌ nin nuu loh yuh raꞌ hasta guziꞌ guehtu xpaah Abrahn nuꞌh, loh raꞌ lliiꞌn Hamohr laꞌn guihdxyi Siquehn. \v 17 Ya chin badzihn gahxu dxyih, ziga biaꞌhannee dxyiꞌdxyi Dxiohs laꞌh guehtu xpaah Abrahn nuꞌh, chiꞌchi gudahla duxa raꞌ xpwiinn Israel laꞌn guihdxyi Egiptu. \v 18 Chiꞌchi guyuuꞌ tuhbi rrehyi Egiptu nin ayi biuꞌnbwaꞌ laꞌh guehtu Joseh. \v 19 Rehyi chi basaguiꞌhi ba laꞌh raꞌ guehtu xtaada guldooꞌ raꞌ nuꞌh neezaa trabahjw duxa batiiꞌdxi rrehyi chi laꞌh raꞌ ba. Gunabwaꞌ rrehyi chi basaaꞌn raꞌ ba guhchi raꞌ bweezun nin naa ndxiꞌhwun raꞌ tin ayi ñidahla raꞌ ndxiꞌhw guclaaꞌdzi rrehyi chi. \v 20 Laꞌn yihza raꞌ chi guulaa guehtu Moisehs, ya biuuꞌ duxa stoꞌ Dxiohs laꞌh ba laasii guhca ba tuhbi badoꞌ chuhla ya chin guhca ba badooꞌ guyuuꞌlaꞌn ba chohnna bweꞌhw rwaaꞌ yihdzi xtaada ba. \p \v 21 Rahbi za Esteban: \p ―Ya laꞌh raꞌ xcuzahn guehtu Moisehs ñadxeela loh raꞌ suldahdu Faraohn niꞌchin mejor basaaꞌn raꞌ ba laꞌh xbadooꞌ raꞌ ba per lwehgu laꞌh gahca lliiꞌndxaꞌpa Faraohn bachiooꞌ laꞌh guehtu Moisehs zigazi lliiꞌn bi, \v 22 ya basiꞌdxi Moisehs garaa nin naann raꞌ bwiinn Egiptu, nee guhca ba tuhbi bwiinn nin guñiꞌ dxyiꞌdxyi zaꞌca cun bwiꞌhnn za ba dziꞌn zaꞌca. \v 23 Chin guyuuꞌ guehtu Moisehs chywaꞌh yihza bwiꞌhnn ba lligaaba cuun raꞌ lasaaꞌ ba nin naa raꞌ bwiinn Israel. \v 24 Ya chin badzihn Moisehs hasta nuu raꞌ lasaaꞌ ba bwaꞌha ba cagasaꞌcazii tuhbi bwiinn Egiptu laꞌh tuhbi bwiinn lasaaꞌ ba. Lwehgu gudxiinn ba bwiinn Egiptu chi. \v 25 Bwiꞌhnn ba lligaaba pwehda zahcabwaꞌ lasaaꞌ ba nin naa raꞌ bwiinn Israel cayahcanee Dxiohs laꞌh Moisehs tin gutaꞌh ba laꞌh raꞌ lasaaꞌ ba loh raꞌ bwiinn Egiptu per ayi bwiꞌhnn cweenta raꞌ ba. \v 26 Chin barah gueꞌla, bwaꞌha Moisehs riidxihldxi chiohpa bwiinn Israel, chiꞌchi rahbi guehtu Moisehs loh raꞌ ba: “Bwihtsi tu, ¿xi naa riidxihldxi tu? Ayi ru childxinee lasaaꞌ ru tu”, rahbi guehtu Moisehs loh raꞌ ba. \v 27 Chiꞌchi gwabiiga tuhbi nin mahzi cayuhnn ñalaaꞌdzi bacaꞌnaa laꞌh Moisehs, chiꞌchi rahbi ba loh Moisehs: “¿Chyu baniꞌhi guelrnabwaꞌ yiꞌh tin dxieꞌganabwaꞌ luꞌh laꞌhnu? \v 28 ¿Ta rclaaꞌdzi luꞌh gadxiinn luꞌh naꞌh ziga gudxiinn luꞌh bwiinn Egiptu nnaꞌyi?” \v 29 Chin bihn Moisehs dxyiꞌdxyi raꞌ chi, balluꞌn ba gwah ba hasta guihdxyi Madiahn riꞌchi guyuuꞌ ziꞌca ba, riꞌchi gahca za bachinaa ba guyuuꞌ chiohpa lliiꞌngaꞌn ba ―rahbi Esteban loh raꞌ nin riicaꞌdxiahga dxyiꞌdxyi raꞌ riiꞌ. \p \v 30 Rahbi za Esteban: \p ―Chin gudiiꞌdxi chywaꞌha yihza, loh dahan desiertu gahxu cweeꞌ dahan nin laa Sinaí, riꞌchi bwaꞌha ba tuhbi bwehla laꞌn nuhn yaguihchi, ya laꞌn bwehla chi baluuꞌyiloh tuhbi aanjla Dxiohs loh Moisehs, \v 31 ya badxyigaaꞌ duxa loh Moisehs chin bwaꞌha ba cohsa rooꞌ chi, chiꞌchi gwabiiga Moisehs tin guclaaꞌdzi ba ñwaꞌhazaꞌca ba laꞌn yaguihchii bwehla chi, chiꞌchi bihn ba guñiꞌ Dxiohs, rahbi Ñiꞌh loh Moisehs: \v 32 “Naꞌh naan Xchiohs raꞌ guehtu xtaada guldooꞌ luꞌh: Xtaada Abrahn, Xchiohs Isaac, Xchiohs Jacob.” Ya guzaꞌloh bidxyihbi duxa Moisehs ya ayi gwabiiga ba ñwaꞌha ba loh bwehla nin cayahca laꞌn yaguihchi chi. \v 33 Chiꞌchi rahbi Dxiohs loh Moisehs: “Guleꞌhe tahba luꞌh tin loh yuh nin zuu luꞌh yuh santun, \v 34 tin Naꞌh caywaꞌhaloon xa nuugasaꞌcazii raꞌ bwiinn Egiptu xpwiinn raꞌn. Bihnaꞌhn rñiꞌ raꞌ ba, niꞌchin bieꞌtahn llaaꞌndxibaaꞌ tin gultaꞌh raꞌn ba. Gudaaꞌ nnah tin guixeꞌhlaꞌhn yiꞌh chee luꞌh Egiptu.” \p \v 35 Rahbiza Esteban: \p ―Nicala guñiꞌtohnta raꞌ bwiinn Israel loh Moisehs, rahbi raꞌ ba: “¿Chyu baniꞌhi guelrnabwaꞌ yiꞌh tin dxieꞌganabwaꞌ luꞌh laꞌhnu o guunn luꞌh guelguxchisi laꞌh nu?” Nicala ziꞌchi guñiꞌ raꞌ ba, per Dxiohs badiꞌhi guelrnabwaꞌ laꞌh Moisehs pur aanjla nin baluuꞌyiloh laꞌn yaguihchii bwehla chi, \v 36 ya Moisehs babweꞌhe laꞌh raꞌ guehtu xtaada guldooꞌ raꞌ nuꞌh Egiptu, neezaa bwiꞌhnn Moisehs milahgru raꞌ cun dziꞌn rooꞌ raꞌ loh nasiohn Egiptu cun rwaaꞌ ñihsadoꞌ xñaa, neezaa loh dahan desiertu bwiꞌhnn ba milahgru raꞌ loh chwaꞌha yihza yaque bariaꞌh raꞌ ba Egiptu. \v 37 Laꞌh gahca guehtu Moisehs guñiꞌ ba loh raꞌ bwiinn Israel: “Dxiohs zibwii Ñiꞌh tuhbi ndxiꞌhw loh raꞌ llahga tu tin gaca ba ziga naꞌh, nee ziñiꞌza ba xchiꞌdxyi Dxiohs niꞌchin nahpaa guzoꞌbadxiahga tu xchiꞌdxyi ba.” \v 38 Laꞌh gahca guehtu Moisehs guyuuꞌ lahdaa raꞌ bwiinn loh dahan desiertu ya riꞌchi gahca gucah ba dahan nin laa Sinaí tin guñiꞌnee ba aanjla nin guñiꞌ loh ba loh dahan Sinaí chi, ya loh Moisehs guñiꞌ Dxiohs dxyiꞌdxyi zaꞌca raꞌ riiꞌ tin basiaꞌhannee za ban laꞌh nuꞌh ―rahbi Esteban loh raꞌ garaatiiꞌ nin riigacaꞌdxiahga xchiꞌdxyi ba. \p \v 39 Rahbiza Esteban: \p ―Per guehtu xtaada guldooꞌ raꞌ nuꞌh ayi bazoꞌbadxiahga raꞌ ba xchiꞌdxyi guehtu Moisehs ya guclaaꞌdzi raꞌ ba ñibiaꞌgarii raꞌ ba lahdxyi bwiinn Egiptu, \v 40 niꞌchin nin rahbi raꞌ ba loh guehtu Aarohn chin guhcataꞌh guehtu Moisehs loh dahan Sinaí: “Xcaaꞌdzi nu guunnchaꞌyi luꞌh xchiohsa raꞌ nuꞌh nin ñiidxiuu delaanta loh nuꞌh tin laꞌh Moisehs nin babweꞌhe laꞌh nuꞌh guidxyi Egiptu, ayi chyu gaann cuun ba.” \v 41 Ya seguihdu bwiꞌhnnchaꞌyi raꞌ ba tuhbi bicerru gulaala ya gudxiinn raꞌ ba guidxaꞌh tin badiꞌhi raꞌ ba llarihn guidxaꞌh chi ziga guhn loh nin bwiꞌhnnchaꞌyi raꞌ ba niꞌchin biuuꞌlehgra stoꞌ raꞌ ba. \v 42 Ya cun biriaꞌcaa Dxiohs loh raꞌ ba, basaaꞌn Dxiohs bazuꞌnllihbi raꞌ ba guunn raꞌ ba dxih llaꞌndxibaaꞌ. Squiiꞌ caa loh dxihtsi nin bacaꞌh raꞌ guehtu daada raꞌ nin guñiꞌ xchiꞌdxyi Dxiohs caadxyih: \q1 Laꞌhtu bwiinn Israel, ¿ta gudxiinn tu guidxaꞌh tin loon baniꞌhi tu llarihn guidxaꞌh chi ziga guunn loh chwaꞌha yihza nin gucaꞌnzaa tu loh dahan desiertu? ―rahbi Dxiohs―. \q1 \v 43 Ganaalla cohsa radiitsi bwiꞌhnn tu gucaꞌnzanee tu tuhbi yuh dxihdxi nin guyuuꞌ xculaala tu nin guleꞌhelah tu Moloc, \q1 cun neezaa bazunllihbi tu tuhbi dxyih llaaꞌndxibaaꞌ nin guleꞌhelahza tu Renfahn, cun garaa raꞌ snuhn xculaala tu nin bwiꞌhnnchaꞌyi tu niꞌchi raꞌ mahzi guunn tu. \q1 Niꞌchin nin zibweꞌhehn laꞌh tu guixeꞌhlaꞌhn laꞌh tu stuhbi lahdu lahdxyi raꞌ bwiinn Babilonia ―rahbi Dxiohs. \p Ziꞌchi guñiꞌ Esteban loh raꞌ bixohza nin gunaꞌzu laꞌh ba, nee rahbiza ba loh raꞌ ba: \p \v 44 ―Ya loh dahan desiertu gohpaa raꞌ xtaada guldooꞌ raꞌ nuꞌh tuhbi yuuꞌ dxieenda dxihdxi nez hasta guluuꞌchaꞌyi raꞌ ba tahblu dxiah raꞌ nin gucah xlehyi raꞌ ba. Niꞌchin nin gunabwaꞌ Dxiohs bwiꞌhnn Moisehs yuuꞌ dxieenda dxihdxyi chi ziga foora nin baluuꞌyi Dxiohs laꞌh ba nahpaa bwiꞌhnn ba. \v 45 Ya xtaada guldooꞌ raꞌ nuꞌh biaꞌhannee yihdzi Dxiohs nin gunabwaꞌ Ñiꞌh bwiꞌhnn guehtu Moisehs ziga hereensi, ya bwiinn raꞌ nin biaꞌhanee Josueh chin badzihn raꞌ ba guihdxyi raꞌ nin babweꞌhecaꞌha Dxiohs laꞌh raꞌ bwiinn nin ayi bigaꞌha bwiꞌhnn, niꞌchin badiꞌhi Dxiohs guihdxyi raꞌ chi laꞌh Josueh cun raꞌ xpwiinn ba. Ziꞌchi guhca hasta dxyih nin gunabwaꞌ guehtu Davihd. \v 46 Ya guehtu Davihd bidxeela ba xa guhcanee Dxiohs laꞌh ba, ya guclaaꞌdzi ba ñuhnn ba xquidoꞌ Xchiohs guehtu Jacob, \v 47 per Salomohnyi, lliiꞌn guehtu Davihd bwiꞌhnnchaꞌyi xquidoꞌroo Dxiohs. \v 48 Nicla ayi nuu Xtaada Dxiohs nuꞌh nin nuu llaaꞌndxibaaꞌ laꞌn guidoꞌ nin ruhnnchaꞌyi bwiinn cun naa raꞌ ba. Squiiꞌ bacaꞌh tuhbi guehtu daada nin guñiꞌ xchiꞌdxyi Dxiohs, rahbi Dxiohs loh ba: \q1 \v 49 Llaaꞌndxibaaꞌ naa yihdzihn, ya guidxyiyuh naa ziga hasta rzuh ñaaꞌhahn. \q1 ¿Xi clahsa chiꞌh yuuꞌ nin rclaaꞌdzi tu guunn tu para naꞌh? ―rahbi Dxiohs―, \q1 o ¿cuunn hasta rclaaꞌdzi tu chuuꞌhuhn? \q1 \v 50 ¿Tayi cun naaꞌha dxiꞌhn bwiꞌhnnaꞌhn garaa raꞌ cohsa taantu dxibaaꞌ cun guidxyiyuh? \p \v 51 Rahbiza Esteban: \p ―¡Per laꞌh tu dxiꞌbi bwiinnyaꞌdxi tu! Ayi rihn tu ayi riaꞌzi tu xchiꞌdxyi Dxiohs, ñieꞌw dxiahga tu cun stoꞌ tu niꞌchin laꞌlagaꞌh rdxihndxinee tu Spíritu Saantu Dxiohs, igwahla gahca naa tu cun guehtu xtaada guldooꞌ raꞌ tu. \v 52 ¿Chyu profeta ayi guñiꞌyah raꞌ guehtu xtaada guldooꞌ raꞌ tu xchiꞌdxyi ñiꞌh nin badiꞌhi Dxiohs? Guyaa garaatiiꞌ guehtu profehta raꞌ chi, nee gudxiinn raꞌ za ba laꞌh raꞌ guehtu profeta raꞌ nin guñiꞌ ziꞌ Jesucristu Lliiꞌn Dxiohs nin nuu dxibaaꞌ. Nnah laꞌh Ñiꞌh biꞌ, per laꞌh tu bacaꞌh tu laꞌh Ñiꞌh loh cruhzi chiꞌchi guhchi Ñiꞌh. \v 53 Laꞌh tu biaꞌhannee tu lehyi nin luꞌh guñiꞌ aanjla Dxiohs loh Moisehs, per laꞌh tu ayi bazoꞌbadxiahga tu dxyiꞌdxyi raꞌ chi. \p \v 54 Chin bihn raꞌ ba dxyiꞌdxyi nin cañiꞌ Esteban pur nin ayi bazoꞌbadxiahga raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs, bidxyiꞌchi duxa raꞌ ba hasta loh lahyi raꞌ ba badahwllahn taantu bidxyiꞌchi duxa raꞌ ba pur nin guñiꞌ Esteban ayi bazoꞌbadxiahga raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs. \v 55 Per laꞌh Esteban nuu nabahandziꞌtsi Spíritu Saantu xteenn Dxiohs laꞌn lastoꞌ ba niꞌchin chin bwaꞌha Esteban llaaꞌndxibaaꞌ, bwaꞌha ba laꞌh Jesucristu zuu xlahdu derehchu Dxiohs, \v 56 chiꞌchi rahbi Esteban loh raꞌ ba: \p ―Gulguiaꞌha naꞌh rwaꞌhan llaaꞌndxibaaꞌ zohballaalan ya Lliiꞌn Dxiohs nin naa ndxiꞌhw laꞌh Ñiꞌh zuu xlahdu derehchu Xtaada Dxiohs Ñiꞌh. \p \v 57 Per laꞌh raꞌ ba cun basieꞌwdxiahga raꞌ ba ya cun gudidxaaꞌyoꞌba duxa raꞌ ba, chiꞌchi balluꞌn raꞌ ba billaꞌta raꞌ ba yihca Esteban, \v 58 ya seguihdu gwahnee raꞌ ba Esteban rwaaꞌ guihdxyi tin bacaꞌhdxiah raꞌ ba yihca Esteban. Ya nin bacaꞌdxiah raꞌ ba yihca Esteban, guleꞌhe raꞌ ba xahba raꞌ ba biaꞌhannee tuhbi ndxiꞌhw nin laa Saulu. \v 59 Ya tal nin riigacaꞌhdxiah raꞌ ba yihca Esteban, guñiꞌ ba loh Jesucristu rahbi ba: \p ―Xchiohsaꞌhn nin laa Jesucristu bacaꞌh Spírituꞌhn. \p \v 60 Lwehgu bazuꞌnllihbi Esteban chiꞌchi guñiꞌ ba jweersi rooꞌ: \p ―¡Daada, ayi guunn cweenta luꞌh pur xtuhlda raꞌ bwiinn raꞌ riiꞌ! \p Ya chin guyaꞌloh guñiꞌ Esteban dxyiꞌdxyi raꞌ riiꞌ, lwehgu guhchi ba. \c 8 \s1 Saulu basaꞌcazii laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu \p \v 1 Tuhsi gahca guhca Saulu gudxiinn raꞌ ba laꞌh Esteban. Dxyih chi gahca guzoꞌbaloh batiꞌdxiloh raꞌ xpwiinn Jesucristu trabahjw duxa loh guihdxyi Jerusalehn, chiꞌchi bidiꞌchi raꞌ xpwiinn Jesucristu nez loh guihdxyi raꞌ nin rnabwaꞌ Judea cun neezaa loh guihdxyi raꞌ nin rnabwaꞌ Samaria, ya pooxtla dxiꞌh raꞌ biaꞌhan guihdxyi Jerusalehn. \v 2 Ya nuhn bwiinn nin gwachii stoꞌ raꞌ ñiꞌh xchiꞌdxyi Dxiohs, bagacaꞌtsi raꞌ ba laꞌh Esteban, ya ruꞌn duxa raꞌ bwiinn chi laasii riaa raꞌ ba laꞌh Esteban guhchi. \p \v 3 Ya gucaꞌhnnaꞌhla Saulu laꞌh raꞌ bwiinn nin riachii stoꞌ raꞌ ñiꞌh xchiꞌdxyi Jesucristu, yuuꞌ pur yuuꞌ guyuuꞌtii raꞌ ba tin gunaꞌzu raꞌ ba ndxiꞌhw gunnaꞌh tin basieꞌw Saulu laꞌh raꞌ bwiinn chi laꞌn lahtsi dxiꞌba. \s1 Baluuꞌyi xpwiinn Jesucristu xchiꞌdxyi Ñiꞌh nez regiohn Samaria \p \v 4 Per laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu nin bidiꞌchii raꞌ gwazah baluuꞌyi raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs nez hasta chiꞌhzi zeediꞌchii raꞌ ba. \v 5 Felipe laa tuhbi raꞌ bwiinn chi, gwah ba tuhbi guihdxyi nin laa Samaria, riꞌchi guzaꞌloh guñiꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu loh raꞌ bwiinn guihdxyi chi. \v 6 Riꞌchi badxaꞌgalasaaꞌ raꞌ bwiinn chi riigacaꞌdxiahga dziꞌtsi raꞌ ba nin cañiꞌ Felipe neezaa milahgru nin bwiꞌhnn Felipe. \v 7 Ziahan bwiinn raꞌ nin guyuuꞌ bwiinndxaaba stoꞌ raꞌ ñiꞌh biaaca raꞌ ba, ya bariaꞌh bwihdxidxiahyoꞌba bwiinndxaaba raꞌ chi stoꞌ raꞌ bwiinn, neezaa ziahan raꞌ bwiinn nin adxi ñahca ñiñiꞌbi cun nin rahca ñaaꞌ raꞌ ñiꞌh, ya cun xquelrnabwaꞌ Jesucristu basiaca Felipe garaa raꞌ bwiinn chi, \v 8 laasii pur xquelrnabwaꞌ Jesucristu bwiꞌhnn Felipe dziꞌn rooꞌ raꞌ riiꞌ, ya biahxi duxa garaa raꞌ bwiinn guihdxyi raꞌ chi. \v 9 Ya guyuuꞌ tuhbi ndxiꞌhw nin laa Simohn loh guihdxyi Samaria nee basaguiꞌhi ba laꞌh raꞌ bwiinn chi rñiꞌ ba xtsiꞌn Dxiohs ruhnn ba ayi guchii dxiꞌh niꞌchi. Xtsiꞌn bwiinndxaaba niꞌchi ruhnn Simohn laasii basaguiꞌhi ba laꞌh raꞌ bwiinn desde galoh, \v 10 ya garaatiiꞌ bwiinn biñiꞌn hasta nin mahzi bwiinn guhla raꞌ, badxyigaaꞌ duxa loh raꞌ ba nin guñiꞌ Simohn loh raꞌ ba, chiꞌchi rahbi raꞌ bwiinn chi: \p ―Bwiinn riiꞌsihn zeꞌnee xquelrnabwaꞌ Dxiohs ―rahbi raꞌ bwiinn chi. \p \v 11 Ya badxyigaaꞌloh raꞌ bwiinn laꞌh ba laasii cadxyih rooꞌla nusaguiꞌhi ba laꞌh raꞌ bwiinn cun dziꞌn dxaaba nin naa ba bidxaꞌha, \v 12 per chin bihn raꞌ ba dxyiꞌdxyi raꞌ xteenn xquelrnabwaꞌ Dxiohs nin guñiꞌ Felipe loh raꞌ ba xcweenta Jesucristu, ndxiꞌhw gunnaꞌh raꞌ ba gurohbañihsa raꞌ ba. \v 13 Nee gahca za Simohn gwachii stoꞌ bi dxyiꞌdxyi raꞌ chi chiꞌchi gurohbañihsa Simohn, ya seguihdu gucaꞌnzaanee bi Felipe ya riꞌchi bwaꞌha Simohn milahgru raꞌ cun sehn rooꞌ raꞌ nin bwiꞌhnn Felipe. \v 14 Chin bihn raꞌ pooxtla nin nuu Jerusalehn laꞌ raꞌ bwiinn Samaria gwachii stoꞌ ñiꞌh xchiꞌdxyi Dxiohs chiꞌchi baxeꞌhla raꞌ ba Pehdru cun Jwahn riꞌchi. \v 15 Chin badzihn Pehdru cun Jwahn gudihdxi-gunaaba raꞌ ba loh Dxiohs tin guxeꞌhla Ñiꞌh Spíritu Saantu cweezaa Ñiꞌh lastoꞌ raꞌ ba, \v 16 laasii nagahdxi dxiꞌ Spíritu Saantu Dxiohs para bwiinn Samaria raꞌ laasii cun sohla gurohbañihsa raꞌ ba pur lah Jesucristu. \v 17 Ya seguihdu badziiꞌbanaa Pehdru cun Jwahn yihca raꞌ bwiinn Samaria tin ziꞌchi guhca guyuuꞌtii Spíritu Saantu xteenn Dxiohs lastoꞌ raꞌ ba. \v 18 Ya chin bwaꞌha Simohn naasi Pehdru cun Jwahn rdziiꞌba raꞌ ba yihca raꞌ bwiinn tin cayuuꞌtii Spíritu Saantu lastoꞌ raꞌ bwiinn chi, chiꞌchi ñudiꞌhi Simohn mweeyi laꞌh raꞌ pooxtla, \v 19 rahbi ba loh raꞌ pooxtla chi: \p ―Gulganiꞌhi guelrnabwaꞌ ca naꞌh tin ziꞌca za gudziiꞌba naaꞌhahn yihca raꞌ bwiinn tin chuu Spíritu Saantu xteenn Dxiohs laꞌn lastoꞌ raꞌ bwiinn. \p \v 20 Chiꞌchi rahbi Pehdru loh ba: \p ―¡Ziñihchiloh xmweeyi luꞌh cun yiꞌh! ¿Xi naa ruhnn luꞌh lligaaba siꞌ luꞌh Spíritu Saantu nin rdiꞌhi Dxiohs laꞌh raꞌ bwiinn nin riachiistoꞌ raꞌ ñiꞌh xchiꞌdxyi Jesucristu? \v 21 Yiꞌh ayi nahpaa luꞌh derehchu nee ayi guicweenta luꞌh para Dxiohs laasii lastoꞌ luꞌh ayi xi guilasahcan loh Dxiohs. \v 22 Basaguuꞌdzi stoꞌ luꞌh tin gudihdxyi-gunaaba loh Dxiohs opaꞌh zuhnn Dxiohs pardohn yiꞌh pur lligaaba dxaaba nin luꞌh bwiꞌhnn luꞌh, \v 23 tin nnah rwaꞌhahn ya bixihn stoꞌ luꞌh loh cohsa dxaaba nin nuu ñieꞌwchihpan pur duhlda duxa nin nahpaa luꞌh. \p \v 24 Chiꞌchi rahbi Simohn loh Pehdru cun Jwahn: \p ―Gulguinaaba loh Dxiohs xcweeꞌntahn tin ayi sacaꞌhn ziga guñiꞌ tu. \p \v 25 Chin guluhllatiiꞌ guñiꞌ raꞌ pooxtla xchiꞌdxyi Jesucristu loh raꞌ bwiinn Samaria, chiꞌchi biuꞌnehza raꞌ ba para Jerusalehn, ya guihdxyiꞌhn nin rnabwaꞌ Samaria nin zeegadiiꞌdxi raꞌ ba guñiꞌ raꞌ ru ba xchiꞌdxyi Jesucristu loh raꞌ bwiinn guihdxyi raꞌ chi, chiꞌchi ziaa raꞌ ba para Jerusalehn. \s1 Felipe cun tuhbi bwiinn Etiopía \p \v 26 Chin gudiiꞌdxi cohsa raꞌ riiꞌ, chiꞌchi guñiꞌ tuhbi aanjla Dxiohs loh Felipe, rahbi ba: \p ―Guluꞌguihn tin gwah nez ñaaꞌ gueeta nez loh neziuh nin zee para Jerusalehn tin gwah guihdxyi Gaza, ya neziuh riiꞌ rdiiꞌdxin nezloh dahan desiertu. \p \v 27 Ya zee chiꞌh Felipe. Chin badzihn ba loh neziuh chi badxaꞌga ba tuhbi bwiinn Etiopía. Bwiinn chi naa ba nin badxiꞌba tihxi ñiꞌh nee naa za ba xcuxchiisi rreina Candace. Laꞌh ba rguꞌchaꞌyi garaa raꞌ xmweeyi reina Etiopía chi, ya Jerusalehn gwah ba tin riꞌchi riagasuꞌnllihbi ba loh Dxiohs. \v 28 Ya chin babiaꞌgarii ba para lahdxyi ba zohba ba laꞌn tuhbi garrehda zahcaru duxa cayuꞌlda ba dxihtsi nin bacaꞌh guehtu Isaías xchiꞌdxyi Dxiohs loh ñiꞌh. \v 29 Chiꞌchi rahbi Spíritu Saantu loh Felipe: \p ―Gwabiiga cweeꞌ garrehda ca. \p \v 30 Chin gwabiiga Felipe bihn ba cayuꞌlda daada chi dxihtsi nin bacaꞌh Isaías, chiꞌchi rahbi Felipe loh daada chi: \p ―¿Ta rahcabwaꞌ luꞌh nin caa loh dxihtsi nin cayuꞌlda luꞌh? \p \v 31 Chiꞌchi rahbi bwiinn Etiopía chi loh Felipe: \p ―¿Xa gacabwaꞌn ayi chyu guluuꞌyi naꞌh? \p Lwehgu rahbi daada chi loh Felipe: \p ―Gucah tin soobaa nuꞌh tuhsi juunta tin nnaa luꞌh xa naa dxyiꞌdxyi nin caa loh dxihtsi riiꞌ. \p \v 32 Ya nez hasta cayuꞌlda bwiinn Etiopía chi loh dxihtsi nin caa xchiꞌdxyi Dxiohs rñiꞌ squiiꞌ: \q1 Guhchi ba zigazi riah tuhbi lliꞌhyi hasta rahchi ma, \q1 ya biaꞌhan ba cun ayi guñiꞌ ba loh raꞌ nin basaꞌcazii laꞌh ba nicala ziꞌchi guzaꞌca ba ayiza guñiꞌ ba. \q1 \v 33 Ya chin gusaꞌcazii ba ayi chyu ñiñiꞌ xi naa gusaꞌcazii ba, \q1 ya pur nin ayi basaaꞌn raꞌ ba ñuuꞌ lliiꞌn ba ¿chyu guiñiꞌ chiꞌh? \q1 ¿Xi naa gubiaꞌteꞌhe xquelnabahan ba loh guidxyiyuh? \p \v 34 Chiꞌchi gunaabadxyiꞌdxyi bwiinn Etiopía chi loh Felipe: \p ―Gunnah loon, ¿chyu niꞌca ruzeꞌta dxihtsi raꞌ riiꞌ? ¿Ta ruzeꞌta ba laꞌh gahca ba, o stuhbi bwiinnan ruzeꞌta ba? \p \v 35 Ya cun dxyiꞌdxyi nin caa loh xchihtsi Isaías guzoꞌbaloh baluuꞌyi Felipe xchiꞌdxyi Dxiohs xcweenta Jesucristu laꞌh daada chi. \v 36 Ya seguihdu badzihn raꞌ ba tuhbi lahta hasta nuu ñihsa, chiꞌchi rahbi daada chi loh Felipe: \p ―¡Bwaꞌha riiꞌ nuu ñihsa! ¿Tayi gaca chioobaañihsaꞌhn riiꞌ? \p \v 37 Chiꞌchi rahbi Felipe loh ba: \p ―Sidela guchii luꞌh gaduhbi stoꞌ luꞌh rclaaꞌdzi luꞌh guibahannee luꞌh xchiꞌdxyi Dxiohs, zahca chioobaañihsa luꞌh. \p Chiꞌchi rahbi daada chi loh Felipe: \p ―Riachiistoꞌn Jesucristu naa Lliiꞌn Dxiohs. \p \v 38 Chiꞌchi gunabwaꞌ daada chi guleeza garrehda tin biehta garoopa raꞌ ba hasta nuu ñihsa chi tin baroꞌbañihsa Felipe laꞌh daada chi. \v 39 Chin bareꞌh raꞌ ba loh ñihsa zenee Spíritu Saantu Dxiohs laꞌh Felipe, ya cun ayiru bwaꞌha daada chi laꞌh Felipe, per cun ziaayahxi duxa ba nicala ayi bwaꞌha ru ba laꞌh Felipe. \v 40 Ya gwanee Spíritu Saantu laꞌh Felipe hasta tuhbi guihdxyi nin laa Azotu, nee riꞌchi gwazah baluuꞌyi Felipe xchiꞌdxyi Jesucristu garaa raꞌ guihdxyi hasta badzihn ba guihdxyi Cesarea. \c 9 \s1 Gwachii stoꞌ Saulu xchiꞌdxyi Jesucristu \r (Hch. 22.6‑16; 26.12‑18) \p \v 1 Zeezah cagasaꞌcazii Saulu xpwiinn raꞌ Jesucristu, chiꞌchi gwah ba loh bixohza nin mahzi rnabwaꞌ laꞌh raꞌ bixohza \v 2 tin gunaaba Saulu tuhbi dxihtsi tin zee ba laꞌn guidoꞌ raꞌ nin rnabwaꞌ Damascu tin zeeganaꞌzu ba laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu tin guziaaganee ba bwiinn raꞌ chi para guihdxyi Jerusalehn dxieꞌw raꞌ ba ndxiꞌhw gunnaꞌh. \v 3 Chin zeezah raꞌ ba loh neziuh nin zee para guihdxyi Damascu, gahxula zeꞌgadzihn raꞌ ba riꞌchi chin baziaꞌñihyaaꞌ tuhbi bwehla desde llaaꞌndxibaaꞌ baziaꞌñihin gaduhbi hasta zeꞌzah Saulu, chiꞌchi biaaba Saulu loh yuh, \v 4 ya gaduhbi naꞌ ba loh yuh bihn dxiahga ba tuhbi rsiaaꞌ nin rahbi: \p ―Saulu, Saulu, ¿xi naa caꞌhnnaꞌhla luꞌh naꞌh? \p \v 5 Chiꞌchi rahbi Saulu: \p ―¿Chyu yiꞌh daada? \p Chiꞌchi rahbi rsiaaꞌ chi: \p ―Naꞌh naan Jesucristu nin cagasaꞌcazii luꞌh, per yiꞌh gahca cayuhnn luꞌh mahla yiꞌh ziga tuhbi maan chin rguꞌñaaꞌ ma yihca puuhyi. \p \v 6 Bidxyihbi duxa Saulu, chiꞌchi rahbi ba: \p ―Daada, ¿xi niꞌca xclaaꞌdzi luꞌh gaca? \p Chiꞌchi rahbi Jesucristu loh Saulu: \p ―Gwastii tin gwah guihdxyi Damascu, ya riꞌchi zuluuꞌyi tuhbi ndxiꞌhw xi niꞌca guunn luꞌh. \p \v 7 Ya bwiinn raꞌ nin zeꞌnee laꞌh Saulu bidxyihbi duxa raꞌ ba chin bihn raꞌ ba rsiaaꞌ chi per ruutiiꞌ chyu bwaꞌha raꞌ ba. \v 8 Chin gwastii Saulu loh yuh, bwiꞌhnn ba pur ñwaꞌha ba per ayi gunnah loh ba ñiinan, chiꞌchi gucaꞌha raꞌ bwiinn nin zeꞌnee laꞌh Saulu naa ba tin zeꞌnee raꞌ ba laꞌh ba laꞌn guihdxyi Damascu. \v 9 Riꞌchi guyuuꞌ ba chohnna dxyih, ayi guhca ñwaꞌha ba nin ayiza gwaaꞌ ba ñihsa cun ayiza gudahw ba. \p \v 10 Ya guihdxyi Damascu nuu tuhbi xpwiinn Jesucristu nin laa Ananías. Bwiinn chi baluuꞌyiloh Jesucristu loh ba, chiꞌchi rahbi Ñiꞌh loh ba: \p ―¡Ananías! ¿Cuun luꞌh? \p Chiꞌchi rahbi Ananías loh Ñiꞌh: \p ―Laꞌn deeꞌ, daada. \p \v 11 Chiꞌchi rahbi Jesucristu loh ba: \p ―Gwah cahyi nin laa lahdu derehchu hasta nuu yihdzi Judas. Riꞌchi gunaabadxyiꞌdxyi laꞌh tuhbi bwiinn nin laa Saulu nin naa tuhbi bwiinn guihdxyi Tarsu. Bwiinn chi cabwihdxi-canaaba ba naꞌh ―rahbi Ñiꞌh loh Ananías―. \v 12 Ya loh bacaala bwaꞌha ba zeꞌ tuhbi ndxiꞌhw nin laa Ananías tin gudziiꞌba naa Ananías yihca Saulu tin gwaꞌha ba stuhbweelta. \p \v 13 Chin guyaꞌloh bihn Ananías dxyiꞌdxyi raꞌ riiꞌ, chiꞌchi rahbi ba: \p ―Per Daada, ziahanroo bwiinn nnah cuun nin cayuhnn ndxiꞌhw chi nugasaꞌcazii ba xpwiinn raꞌ luꞌh nin riachiistoꞌ ñiꞌh xchiꞌdxyi luꞌh loh guihdxyi Jerusalehn, \v 14 yannah riiꞌ zeꞌ ba cun xquelrnabwaꞌ bixohza raꞌ nin mahzi rnabwaꞌ tin guinaꞌzu ba bwiinn raꞌ nin rbwihdxyi-rnaaba lah Yuꞌbiluꞌh tin chenee ba laꞌh raꞌ ba dxieꞌw raꞌ ba guihdxyi Jerusalehn. \p \v 15 Chiꞌchi rahbi Jesucristu loh Ananías: \p ―Gwah; Naꞌh guliin ba tin guiñiꞌ ba xchiꞌdxyiꞌhn chezahnee ban loh raꞌ bwiinnziitu cun neezaa loh raꞌ rrehyi cun loh raꞌ bwiinn Israel. \v 16 Naꞌh guluuꞌyiꞌhn laꞌh Saulu cuun trabahjw duxa nin gutiꞌdxiloh ba pur Naꞌh. \p \v 17 Ya zee chiꞌh Ananías, lwehgu chin badzihn ba rwaaꞌ yuuꞌ hasta nuu Saulu, chiꞌchi badziiꞌba naa ba yihca Saulu, chiꞌchi rahbi Ananías loh Saulu: \p ―Bwihtsi Saulu, Jesucristu nin guñiꞌ loh luꞌh loh neziuh chin zeꞌ luꞌh, laꞌh gahca Ñiꞌh guxeꞌhla Ñiꞌh naꞌh tin gabiaꞌgarii gwaꞌha luꞌh stuhbweelta tin cwih laaꞌdziza Spíritu Saantu xteenn Dxiohs laꞌn lastoꞌ luꞌh. \p \v 18 Ya lwehgu biaaba raꞌ ziga mweeyi nin nu dihtsi bwehlda loh Saulu, chiꞌchiyi guhca bwaꞌha zaꞌca ba stuhbweelta. Seguihdu gahca za gwasuꞌnchii Saulu tin guroꞌbañihsa ba. \v 19 Ya chiꞌchi gudahw ba tin bacaꞌha ba jweersi stuhbweelta, ya guyuuꞌnee ru Saulu laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu spaaldaa dxyih guihdxyi Damascu. \s1 Guzoꞌbaloh baluuꞌyi Saulu xchiꞌdxyi Dxiohs laꞌn guidoꞌ nin nuu Damascu \p \v 20 Seguihdu guzoꞌbaloh baluuꞌyi Saulu xchiꞌdxyi Jesucristu laꞌn guidoꞌ raꞌ, rahbi ba: \p ―Jesucristu naa Lliiꞌn Dxiohs nin nuu dxibaaꞌ. \p \v 21 Garaa raꞌ nin bacaꞌdxiahga dxyiꞌdxyi raꞌ nin guñiꞌ Saulu, rahbi loh lasaaꞌ raꞌ ba: \p ―¿Tayi laꞌhdxiꞌh ndxiꞌhw riiꞌ nin rusieꞌw laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu laꞌn lahtsi dxiꞌba guihdxyi Jerusalehn? ¿Tayi laꞌh gahcadxiꞌh ba nin nnaa tu badzihn riiꞌ chenee laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu prehsu loh raꞌ bixohza nin rnabwaꞌ guihdxyi Jerusalehn? \p \v 22 Per Saulu cun mahziru zeezah cayahcanasiin ba pur xcweenta xchiꞌdxyi Dxiohs hasta basacahyi ba laꞌh raꞌ bwiinn Israel nin rii Damascu laasii baluuꞌyi ba guchiipaꞌhcaa Jesuhs nin zeꞌ guihdxyi Nazaret naa Crixtu. \s1 Saulu balluꞌhn loh raꞌ bwiinn Israel nin rii Damascu \p \v 23 Gudiiꞌdxi ziahan dxyih, chiꞌchi batiaaꞌha lasaaꞌ raꞌ bwiinn Israel nin rii loh guihdxyi Damascu, tin gadxiinn raꞌ ba laꞌh Saulu, \v 24 per guhcabwaꞌ Saulu xi lligaaba nuu raꞌ ba, dxyih-nagueꞌla riibweeza raꞌ ba laꞌh Saulu garaa raꞌ rwaaꞌ neziuh raꞌ nin radzihn guihdxyi Damascu tin dela guigaꞌha Saulu loh neziuh raꞌ chi gadxiinn raꞌ ba laꞌh Saulu. \v 25 Chiꞌchi guhcanee raꞌ xpwiinn Jesucristu laꞌh Saulu guyuuꞌ ba laꞌn tuhbi tiipi tin laꞌn gueꞌla batehta raꞌ ba tiipi chi tihxi tuhbi muru dxiah nin nuu rwaaꞌ guihdxyi Damascu chi, ya ziꞌchizi guhca gahn gulaꞌh Saulu loh raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi. \s1 Badzihn Saulu guihdxyi Jerusalehn \p \v 26 Chin badzihn Saulu guihdxyi Jerusalehn, guclaaꞌdzi ba gadxaꞌga ba loh raꞌ xpwiinn Jesucristu nin riachii stoꞌ raꞌ ñiꞌh xchiꞌdxyi Ñiꞌh, ya garaa raꞌ ba bidxyihbi duxa raꞌ ba laꞌh Saulu coma ayi gaann raꞌ ba biahca ba tuhbi xpwiinn Jesucristu. \v 27 Ya Bernabehyi gwanee laꞌh Saulu loh raꞌ pooxtla tin guhdzi Bernabeh loh raꞌ ba: \p ―Baluuꞌyiloh Jesucristu loh neziuh guñiꞌnee Xtaada Jesucristu nuꞌh laꞌh Saulu loh nezyuh, niꞌchin nin bwiꞌhnn Ñiꞌh cumpahñu laꞌh Saulu tin guñiꞌ bi xchiꞌdxyi Ñiꞌh laꞌn guidoꞌ Damascu. \p \v 28 Chiꞌchi nezii neziꞌchi caꞌnzahnee Saulu laꞌh raꞌ ba loh guihdxyi Jerusalehn, ya ayi bidxyihbitiiꞌ Saulu gwazah guñiꞌ ba pur xcweenta lah Jesucristu. \v 29 Ya bwiiꞌyidxyiꞌdxyi Saulu xchiꞌdxyi Jesucristu loh raꞌ bwiinn Israel nin rñiꞌ dxyiꞌdxyi griehgu, tin chechii za stoꞌ raꞌ ba Jesuhs naa Crixtu, per xlawaaꞌha ñachiistoꞌ raꞌ ba mejor rdxyiꞌchi duxa raꞌ ba ya xclaaꞌdzi raꞌ ba ñidxiinn raꞌ ba laꞌh Saulu. \v 30 Chin guhcabwaꞌ raꞌ xpwiinn Jesucristu ziꞌchi lwehgu gwanee raꞌ ba laꞌh Saulu guihdxyi Cesarea, ya seguihdu guyuuꞌnehza ba para lahdxyi ba nin naa guihdxyi Tarsu. \v 31 Ya chiꞌchiyi babwih nasaa raꞌ xpwiinn Jesucristu nin nuu raꞌ regiohn Judea, Galilea, nee neezaa Samaria laasii ayiru guicaꞌhnnaꞌhla Saulu laꞌh raꞌ ba. Ya ziꞌchizi dxyih cun dxyih cayahcanee Spíritu Saantu gudahla duxa raꞌ bwiinn nin gwachii stoꞌ raꞌñiꞌh xchiꞌdxyi Jesucristu nee neezaa zeezahdziꞌtsi raꞌ ba loh dxyiꞌdxyi chi nee neezaa nabahannee raꞌ ba laꞌn lastoꞌ raꞌ ba guelnadxyiꞌbii xteenn Dxiohs laasii mahziru rdxyihbi raꞌ ba loh Dxiohs que no bwiinn guidxyiyuh. \s1 Guhcanee Spíritu Saantu laꞌh raꞌ ba biaca Eneas \p \v 32 Ya chin guzohbaloh gwaguiaꞌha Pehdru laꞌh garaa raꞌ nin naa xpwiinn Jesucristu garaa lahta raꞌ cun neezaa bwiinn Lida nin naa ru xpwiinn Dxiohs, \v 33 riꞌchi bidxeela tuhbi ndxiꞌhw nin laa Eneas. Ndxiꞌhw chi guhca xuhnna yihza naꞌ ba cayahcalluꞌhu ñaaꞌ ba, balluhnga tihxi ba, \v 34 chiꞌchi rahbi Pehdru loh Eneas: \p ―Eneas, cagasiaca Jesucristu yiꞌh. Gwastii, guteesa xtaaꞌ luꞌh. \p Hohr chi gahca biaaca ba ya lwehgu gwastiitiiꞌ ba, \v 35 ya garaa raꞌ bwiinn nin rii guihdxyi Lida cun neezaa bwiinn raꞌ nin rii guihdxyi Sarohn, bwaꞌha raꞌ ba biaaca ndxiꞌhw nin guhcalluꞌhu ñaaꞌ ñiꞌh ya chin bwaꞌha raꞌ ba niꞌchi garaa raꞌ bwiinn guihdxyi raꞌ chi gwachii stoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs. \s1 Babahn Dorcas loh guelguhchi \p \v 36 Loh guihdxyi Jope guyuuꞌ tuhbi gunnaꞌh nin laa Tabita; naa ba tuhbi xpwiinn Jesucristu, ya dxyiꞌdxyi griehgu rñiꞌ raꞌ ba, laa gunnaꞌh chi Dorcas. Gunnaꞌh chi badiꞌhi ba xi xchiꞌhn raꞌ bwiinn prohbi, naa za ba bwen duxa cun chyu chiꞌhzi bwiinn. \v 37 Ya guhcalluꞌhu gunnaꞌh chi, ya seguihdu guhchi ba. Chiꞌchi bagahza raꞌ bwiinn laꞌh guehtaguhla chi chiꞌchi gwachihxi raꞌ ba laꞌhba laꞌn tuhbi curdohra. \v 38 Ya gahxu riaꞌhan guihdxyi Jope galoh guihdxyi Lida, riꞌchi nuu Pehdru bihnn raꞌ xpwiinn Jesucristu, ya seguihdu gahca guxeꞌhla raꞌ ba chiohpa ndxiꞌhw nin gwacaꞌha laꞌh Pehdru hasta Lida. Ya chin badzihn raꞌ ba riꞌchi rahbi raꞌ ba loh Pehdru: \p ―Bwiꞌhnn tuhbi bwen sah luꞌh choo nuꞌh Jope nna-nnahpaꞌh. \p \v 39 Ya seguihdu gahca zeenee Pehdru laꞌh raꞌ daada chi. Chin badzihn Pehdru laꞌn curdohra hasta naꞌ guehtaguhla Dorcas chi, riꞌchi rii raꞌ gunnaꞌh nin cayuꞌn duxa raꞌ, baluuꞌyi raꞌ ba xahba raꞌ ba laꞌh Pehdru nin luꞌh bwiꞌhnn chaꞌyi Dorcas laꞌh raꞌ ba chin nabahan ba. \v 40 Ya seguihdu gunabwaꞌ Pehdru bariaꞌh garaatiiꞌ raꞌ ba laꞌn yuuꞌ chi. Chiꞌchi bazuꞌnllihbi Pehdru tin gudihdxyi-gunaaba ba loh Dxiohs. Chiꞌchi gubiaꞌgarii bwaꞌha ba loh guehtaguhla, chiꞌchi rahbi Pehdru: \p ―Tabita, gwastii. \p Chiꞌchi baxaala loh Dorcas, bwaꞌha ba loh Pehdru lwehgu gwastii ba guzohba ba. \v 41 Chiꞌchi gunaꞌzu Pehdru naa ba, bazuꞌnchii Pehdru laꞌh ba, chiꞌchi gudihdxyi Pehdru laꞌh raꞌ gunnaꞌh viuhda raꞌ neezaa xpwiinn Jesucristu nin rii riꞌchi tin baluuꞌyi ba laꞌh raꞌ bwiinn chi laꞌh Dorcas babahn loh guelguhchi. \v 42 Ya garaa raꞌ bwiinn Jope chi bihn raꞌ ba xi guhca Dorcas. Ya mahziru gwachii duxa stoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu. \v 43 Ya xchihru guyuuꞌ Pehdru guihdxyi Jope rwaaꞌ yihdzi tuhbi ndxiꞌhw nin laa Simohn nin luꞌh rucuuꞌdzi dxihdxi. \c 10 \s1 Pehdru cun Corneliu \p \v 1 Guihdxyi Cesarea guyuuꞌ tuhbi ndxiꞌhw nin laa Corneliu, rnabwaꞌ ba tuhbi gaywaꞌh suldahdu loh tuhbi cwaꞌh nin laa Italianu. \v 2 Bwiinn zaꞌca duxa naa Corneliu cun gaduhbi xfamihyi ba, neezaa ziahan rooꞌ mweeyi ruchaꞌga ba loh guihdxyi chi para bwiinn Israel, ya garaa dxyih rdxiꞌhn-rnaaba ba loh Dxiohs. \v 3 Ya tuhbi dxyih zigachiꞌh xcachohnna gudxyih bwaꞌha ba tuhbi xaanjla Dxiohs guyuuꞌtee hasta zuu ba, chiꞌchi rahbi aanjla chi loh Corneliu: \p ―¿Cuunn luꞌh, Corneliu? \p \v 4 Chiꞌchi bwaꞌha Corneliu loh xaanjla Dxiohs, chiꞌchi rahbi ba: \p ―¿Xi daada? \p Chiꞌchi rahbi aanjla Dxiohs loh Corneliu: \p ―Laꞌh Dxiohs bwiꞌhnn cweenta yiꞌh laasii rbwihdxyi-rnaaba luꞌh laꞌh Ñiꞌh, nee neezaa cun nin rahcanee luꞌh laꞌh raꞌ bwiinn. \v 5 Yannah guxeꞌhla paaldaa ndxiꞌhw guihdxyi Jope tin chegañiꞌ raꞌ ba loh Simohn, neezaa Pehdru rñiꞌ raꞌ bwiinn laꞌh ba. \v 6 Nuu Pehdru rwaaꞌ yihdzi tuhbi bwiinn nin laaza Simohn, yihdzi ba zohba rwaaꞌ ñihsadoꞌ, bwiinn chi nin rucuꞌdzi dxihdxi riꞌchi, tin laꞌh Pehdru guluuꞌyi yiꞌh xa nahpaa guunn luꞌh. \p \v 7 Ya chin biuuꞌnehza aanjla nin guñiꞌ loh Corneliu chiꞌchi guxeꞌhla Corneliu chiohpa xmooza ba cun tuhbi xsuldahdu ba nin riachiiza stoꞌ ñiꞌh xchiꞌdxyi Dxiohs. \v 8 Chiꞌchi bwiiꞌyidxyiꞌdxyi Corneliu loh xpwiinn ba nin guzahca ba, chiꞌchi guxeꞌhla ba laꞌh raꞌ daada raꞌ chi guihdxyi Jope. \v 9 Chin barah gueꞌla zee raꞌ ba loh neziuh. Ya gahxula para guihdxyi Jope zigachiꞌh laꞌyidxyihin, hohrapaꞌhza chi gucah Pehdru yihca yuuꞌ hasta nuu ba tin gudidxyi-gunaaba ba loh yuꞌbi Dxiohs. \v 10 Per bichiaꞌhan duxa Pehdru, ya guclaaꞌdzi ba ñahw ba, ya gaduhbi nin cayuhnchaꞌyi raꞌ ba xi gahw raꞌ ba, bwaꞌha Pehdru tuhbi bihsi, \v 11 bwaꞌha ba llaaꞌndxibaaꞌ billaalan biehta tuhbi ziga lahdxi maanta hasta loh yuh ya gadahpa xchihnan yiꞌbiduꞌh. \v 12 Laꞌn lahdxi manta chi nuu raꞌ garaa clahsatiiꞌ maan nin zohba gadahpa ñaaꞌ ñiꞌh neezaa bweꞌlda, guraagu neezaa maan raꞌ nin zohba xihyi Ñiꞌh. \v 13 Chiꞌchi bihn Pehdru tuhbi rsiaaꞌ nin guñiꞌ loh ba: \p ―Pehdru, gwasuꞌnchii tin gudxiinn maan gahw luꞌh. \p \v 14 Chiꞌchi rahbi Pehdru loh Ñiꞌh: \p ―Aaca, nin tuhbi nnagahdxi gaawuhn maan dxiimma. \p \v 15 Chiꞌchi rahbi Dxiohs loh Pehdru: \p ―Ayiru guiñiꞌ luꞌh maan dxiimma nin luꞌh basiaan. \p \v 16 Guhca deeꞌ chohnna bweelta, chiꞌchi biahsa lahdxi manta chi bacahan llaaꞌndxibaaꞌ. \v 17 Tal nin cayuhnn Pehdru lligaaba guiñiꞌ xi niꞌchi nin bwaꞌha ba, badzihn raꞌ ndxiꞌhw nin guxeꞌhla Corneliu rwaaꞌ yihdzi Simohn nin rucuuꞌdzi dxihdxi. \v 18 Ya seguihdu guñiꞌ raꞌ ba rwaaꞌ leeꞌ chi tin gunaabadxyiꞌdxyi raꞌ ba gu riꞌchi nuu tuhbi daada nin laa Simohn Pehdru. \v 19 Gaduhbi nin cayuhnn Pehdru lligaaba pur nin bwaꞌha ba, guñiꞌ Spíritu Saantu Dxiohs loh ba rahbi Ñiꞌh: \p ―Bwaꞌha, chohnna ndxiꞌhw cagadxiꞌhyi yiꞌh. \v 20 Gwasuꞌnchii tin gwanee laꞌh raꞌ bwiinn nin radxiꞌhyi yiꞌh. Ayi guunn luꞌh stuhbi lligaaba tin naꞌh guxeꞌhlaraꞌn ba zeecaꞌha raꞌ ba yiꞌh Pehdru. \p \v 21 Chiꞌchi bieꞌta Pehdru hasta nuu raꞌ ba, chiꞌchi rahbi ba loh raꞌ ba: \p ―Naꞌh nin cagadxiꞌhyi tu. ¿Xi zeꞌ tu? \p \v 22 Chiꞌchi rahbi raꞌ ndxiꞌhw raꞌ chi loh Pehdru: \p ―Corneliu nin rnabwaꞌ tuhbi gaywaꞌh suldahdu, naa ba tuhbi bwiinn zaꞌca, tuhbi bwiinn nin rbwihdxyi-rnaaba laꞌh Dxiohs garaatiiꞌ dxyih ya rñiꞌ zaꞌca raꞌ bwiinn Israel xcweenta ba, ya tuhbi xaanjla Dxiohs guñiꞌ loh ba rahbi: \p ―Guixeꞌhla luꞌh nin chegalliꞌhi laꞌh Simohn Pehdru tin dxihn tu xchiꞌdxyi ba ―rahbi aanjla chi loh Corneliu. \p \v 23 Seguihdu rahbi Pehdru: \p ―Gultiꞌdxi laꞌñuuꞌ tin dxiaꞌhannee tu naꞌh. \p Ya chin barah gueꞌla zenee Pehdru laꞌh raꞌ xpwiinn Corneliu cun spaaldaa raꞌ bwiinn Jope. \v 24 Ya seguihdu badzihn raꞌ ba guihdxyi Cesarea, riꞌchi laꞌh Corneliu batiaaꞌhala garaa lasaaꞌ ba cun xamihgu raꞌ ba rwaaꞌ yihdzi ba tin cabweeza raꞌ ba gadzihn Pehdru. \v 25 Chin badzihn Pehdru rwaaꞌ yihdzi Corneliu bireꞌh Corneliu tin bagachaꞌgaloh ba laꞌh Pehdru, chiꞌchi bazuꞌnllihbi ba loh Pehdru. \v 26 Chiꞌchi gunaꞌzu Pehdru naa ba guteesuꞌnchii ba laꞌh Corneliu, chiꞌchi rahbi Pehdru loh ba: \p ―Ayi guzuꞌnllihbi luꞌh loon laasii naan tuhbi bwiinn ziga yiꞌh gahca. \p \v 27 Cayuuꞌyidxyiꞌdxyi garaa raꞌ ba, biuuꞌgarii raꞌ ba laꞌn yihdzii Corneliu, ya chin guyuuꞌtii raꞌ ba bwaꞌha Pehdru gadxah raꞌ bwiinn laꞌñuuꞌ, \v 28 chiꞌchi rahbi Pehdru loh raꞌ ba: \p ―Yuꞌbitu naann tu bwiinn Israel ayi nuu guchaꞌga ba loh tuhbi bwiinnziitu nin luꞌh ayi naa bwiinn Israel; ayiza chuu ba rwaaꞌ yihdzii raꞌ ba. Per guñiꞌ Dxiohs loon zahca guchaꞌgaꞌhn chyuuchiꞌhzi bwiinn, \v 29 niꞌchin nnah nin gudihdxyi tu naꞌh lwehgu zeꞌldahn nin ayi gunaaba dxyiꞌdxyiꞌhn. Nnah rnaꞌbadxyiꞌdxyiꞌhn, ¿xi naa gudihdxyi tu naꞌh? \p \v 30 Chiꞌchi rahbi Corneliu loh Pehdru: \p ―Gudahpa dxyih zigachiꞌh xcachohnna gudxyih, cabwiidxyihn-canaꞌbaꞌhn loh Dxiohs rwaaꞌ yiidzihn riiꞌ chin luꞌh baluuꞌyiloh tuhbi ndxiꞌhw nahcu ba lahdxi nin rcaꞌbachaꞌh, \v 31 naa ba loon: “Corneliu, laꞌh Dxiohs bihnn chin rbwihdxyi-rnaaba luꞌh laꞌh Ñiꞌh neezaa bagannaastoꞌ Ñiꞌh chin rudiꞌhi luꞌh mweeyi laꞌh raꞌ bwiinn prohbi. \v 32 Niꞌchin nnah guxeꞌhla nin chee guihdxyi Jope tin checaꞌha raꞌ ba laꞌh Simohn Pehdru nin nuu rwaaꞌ yihdzi ndxiꞌhw nin laazaa Simohn bwiinn chi rucuuꞌdzi dxihdxi guihdxyi Jope, yihdzii ba zohba gahxugah rwaaꞌ ñihsadoꞌ, ya chin gadzihn Pehdru riiꞌ laꞌh ba guiñiꞌ ba loh tu xchiꞌdxyi Dxiohs.” \v 33 Niꞌchin guxeꞌhlaꞌhn nin bieꞌgalliꞌhi yiꞌh, per zuxchiillDxiohs zeꞌ luꞌh. Yannah laꞌnu dxuu riiꞌ nezloh Dxiohs tin dxihn dxiahga nu xchiꞌdxyi Dxiohs nin baniꞌhi Ñiꞌh guiñiꞌ luꞌh loh nu ―rahbi Corneliu loh Pehdru. \s1 Baluuꞌyi Pehdru xchiꞌdxyi Dxiohs rwaaꞌ yihdzi Corneliu \p \v 34 Chiꞌchi rahbi Pehdru loh raꞌ ba: \p ―Nnahyi guhcabwaꞌn tuhbiloh nadziiꞌhi Dxiohs garaa raꞌ bwiinn; ayi ruhnn Ñiꞌh guriin-guriin cun cada tuhbigah raꞌ bwiinn. \v 35 Per Dxiohs chyuuchiꞌhzi bwiinn guidxyiyuh nin ruzuꞌnllihbi nez loh Ñiꞌh cun nin ruzoꞌbadxiahga xchiꞌdxyi Ñiꞌh nee nin nabahan xnehza dee raꞌ nin nadziiꞌhi Ñiꞌh. \v 36 Dxiohs guñiꞌ loh raꞌ ndxiꞌhw nin zeezahnee raꞌ xchiꞌdxyi zaꞌca Jesucristu, ya laꞌh Ñiꞌh naa Xtaada raꞌ nuꞌh, laꞌhza Ñiꞌh rnabwaꞌ gaduhbi guidxyiyuh. \v 37 Laꞌhtu naann tu xi guhca cun bwiinn Israel raꞌ, guzaꞌlohon nez guihdxyi Galilea, ya que guyaꞌloh baluuꞌyi Jwahn nahpaa chioobaañihsa raꞌ bwiinn tin cwihsiinn raꞌ ba chin gadzihn Crixtu. \v 38 Naann chaꞌyi za tu xa badiꞌhi Dxiohs guelrnabwaꞌ cun Spíritu Saantu Ñiꞌh laꞌh Lliiꞌn Ñiꞌh nin laa Jesuhs nin zeꞌ guihdxyi Nazaret, ya chin gucaꞌnzaa Jesuhs nin naa Crixtu bwiꞌhnn Ñiꞌh dziꞌn roo raꞌ, milahgru raꞌ, basiaca za Ñiꞌh bwiinn raꞌ nin batiꞌdxi bwiinndxaaba trabahjw duxa, bwiꞌhnn Ñiꞌh dziꞌn roo raꞌ riiꞌ laasii guhcanee Xtaada Dxiohs Ñiꞌh laꞌh Ñiꞌh. \v 39 Laꞌhnu bidiaꞌhaloh nu garaa raꞌ dziꞌn nin bwiꞌhnn Jesucristu lahdxyi raꞌ bwiinn Israel cun loh guihdxyi Jerusalehn, ya seguihdu gudxiinn raꞌ ba laꞌh Ñiꞌh bacaꞌh raꞌ ba Ñiꞌh loh tuhbi cruhzi. \v 40 Ya chin biohnna dxyih babahn Ñiꞌh loh raꞌ bwiinnguuchi, bacah Ñiꞌh llaaꞌndxibaaꞌ. \v 41 Ayi baluuꞌyiloh Jesucristu loh chyuuchiꞌhzi bwiinn sino que loh si nu ziga gulii Dxiohs laꞌhnu; bidaꞌwnee nu Ñiꞌh bidwanee nu Ñiꞌh limentu chin babahan Ñiꞌh loh raꞌ bwiinnguuchi. \v 42 Ya guxeꞌhla Ñiꞌh laꞌhnu tin chogatiꞌchii nu dxyiꞌdxyi xcweenta Ñiꞌh loh raꞌ bwiinn tin gacabwaꞌ raꞌ ba Dxiohs gulii laꞌh Jesucristu tin gaca Ñiꞌh Jwehsi xteenn raꞌ bwiinn nabahan cun bwiinnguuchi raꞌ. \v 43 Galohyi bacaꞌh raꞌ nin luꞌh guñiꞌ xchiꞌdxyi Dxiohs dxihtsi, rahbi raꞌ ba: \p ―Garaa raꞌ bwiinn nin chechii stoꞌ Ñiꞌh xchiꞌdxyi Jesucristu zuziaꞌcaa Dxiohs xtuhlda raꞌ ba. \s1 Guleezaa Spíritu Saantu xteenn Dxiohs laꞌn lastoꞌ raꞌ bwiinnziitu \p \v 44 Zeezah gahca cañiꞌ Pehdru dxyiꞌdxyi raꞌ chi chin guyuuꞌtii Spíritu Saantu Dxiohs laꞌn lastoꞌ raꞌ bwiinn nin gwachii raꞌ stoꞌ ñiꞌh xchiꞌdxyi Jesucristu. \v 45 Badxyigaaꞌ duxa loh raꞌ bwiinn Israel nin naa raꞌ xpwiinn Jesucristu nin zeꞌnee Pehdru laasii bwaꞌha raꞌ ba guleezaa Spíritu Saantu Dxiohs lastoꞌ raꞌ nin luꞌh naa raꞌ bwiinnziitu, \v 46 laasii bihn raꞌ ba cañiꞌ raꞌ bwiinn chi guriinn-guriinn dxyiꞌzah, neezaa bihn raꞌ ba cañiꞌnee raꞌ bwiinn chi Dxiohs, \v 47 chiꞌchi rahbi Pehdru loh raꞌ ba: \p ―¿Ta zinaaba garaa raꞌ bwiinn rii ayi chioobaañihsa raꞌ ba yaque guleezaa Spíritu Saantu Dxiohs lastoꞌ raꞌ ba ziga nuu Ñiꞌh lastoꞌ raꞌza nuꞌh? \p \v 48 Chiꞌchi gunabwaꞌ Pehdru gurohbaañihsa raꞌ ba cun lah Jesucristu, ya seguihdu guñiꞌnee raꞌ ba Pehdru tin dxiaꞌhannee raꞌ ba laꞌh Pehdru spaaldaa dxyih riꞌchi. \c 11 \s1 Baluuꞌyi Pehdru xa guyuuꞌtii Spíritu Saantu lastoꞌ raꞌ bwiinnziitu loh raꞌ xpwiinn Jesucristu loh guihdxyi Jerusalehn \p \v 1 Loh raꞌ pooxtla cun loh za raꞌ bwiinn nin riachiistoꞌ raꞌ ñiꞌh xchiꞌdxyi Jesucristu loh guihdxyi Judea, bihn raꞌ ba gwachii stoꞌ raꞌ bwiinnziitu xchiꞌdxyi Jesucristu. \v 2 Chin gubiaꞌgarii Pehdru guihdxyi Jerusalehn, chiꞌchi rahbi raꞌ nuhn xpwiinn Jesucristu nin rzoꞌbadxiahga raꞌ xlehyi Moisehs loh Pehdru, \v 3 squiiꞌ rahbi raꞌ ba: \p ―¿Xinaa gwah luꞌh rwaaꞌ yihdzi bwiinnziitu nin luꞌh ayi naa bwiinn Israel nee gudahwnee raꞌ luꞌh laꞌh raꞌ ba? \p \v 4 Chiꞌchi rahbi Pehdru xa pur gwah ba yihdzi bwiinnziitu: \p \v 5 ―Guyuuꞌhuhn guihdxyi Jope, ya hohra nin cabwiidxyiꞌhn-canaꞌbaꞌhn loh Dxiohs chiꞌchi ziga tuhbi bihsi bwaꞌhahn billaala llaaꞌndxibaaꞌ, bieꞌta tuhbi lahdxi manta, yiꞌbi gadahpa xchihnan bieꞌtan chiꞌlaaꞌdzi llaaꞌndxibaaꞌ nez hasta zuuꞌhuhn. \v 6 Chiꞌchi bwiꞌhnnaꞌhn pur bwaꞌhzaꞌcaꞌhn ya laꞌn lahdxi manta chi nuu raꞌ garaaloh raꞌ maaniꞌhn nin zohba gadahpa ñaaꞌ ñiꞌh cun bweꞌdzi raꞌ neezaa bweꞌlda, cun maaniꞌhn nin zohba raꞌ xihyi raꞌ Ñiꞌh, \v 7 chiꞌchi bihn dxiaagahn tuhbi rsiaaꞌha nin guñiꞌ loon: “Pehdru, gwasuꞌnchii; gudxiinn maan gahw luꞌh.” \v 8 Ya chiꞌchi raꞌpihn: “Aaca daada, ayi rahwuhn maan dxiimma.” \v 9 Chiꞌchi guñiꞌ Dxiohs loon desde llaaꞌndxibaaꞌ nnaa Ñiꞌh: “Ayi guiñiꞌ luꞌh cohsa dxiimma nin laꞌh Dxiohs basiaa.” \v 10 Ya chin guhca chohnna bweelta cañiꞌ Dxiohs ziꞌchi, bacahguiyaꞌ lahdxi manta chi para llaaꞌndxibaaꞌ. \v 11 Hohr chi gahca za badzihn chohnna ndxiꞌhw rwaaꞌ yuuꞌ hasta nuuꞌhuhn, hasta guihdxyi Cesarea biriaꞌh raꞌ ba, bieꞌgadxiꞌhyi raꞌ ba naꞌh. \v 12 Chiꞌchi guñiꞌ Spíritu Saantu loon, nnaa Ñiꞌh: “Gwanee raꞌ ndxiꞌhw raꞌ riiꞌ, ayi guunn chiohpa stoꞌ luꞌh” nnaa Ñiꞌh. Neezaa galloꞌpa bwihtsi lasaaꞌ raꞌ nuꞌh riiꞌ gwaneꞌhn, ya garaa nu bidxuutee nu rwaaꞌ yihdzi tal ndxiꞌhw nin laa Corneliu. \v 13 Ya chiꞌchi bwiiꞌyidxyiꞌdxyi Corneliu loh nu xa baluuꞌyiloh tuhbi xaanjla Dxiohs loh ba rwaaꞌ yihdzi ba chiꞌchi rahbi aanjla chi loh ba: “Guxeꞌhla paaldaa xpwiinn luꞌh guihdxyi Jope, tin chegalliꞌhi raꞌ ba Simohn nin rñiꞌ raꞌ ba Pehdru, \v 14 tin laꞌh ba guiñiꞌ ba xa nahpaa guunn tu, tin taꞌh tu loh duhlda cun garaa raꞌ lasaaꞌ raꞌ tu.” \v 15 Chin guzaꞌloon cañiꞌn xchiꞌdxyi Dxiohs loh raꞌ ba rwaaꞌ yihdzi Corneliu, guyuuꞌtii Spíritu Saantu Dxiohs lastoꞌ raꞌ ba ziga guyuuꞌtii za Ñiꞌh lastoꞌ raꞌ nuꞌh galohyii. \v 16 Chiꞌchi bagannaastoꞌn dxyiꞌdxyi nin guñiꞌ Jesucristu, gunnah Ñiꞌh: “Jwahn baroꞌbañihsa cun ñihsa per ya laꞌh tu chioobaañihsa tu cun Spíritu Saantu Dxiohs.” \p \v 17 Rahbi za Pehdru: \p ―Sidela badiꞌhi Dxiohs Spíritu Saantu Ñiꞌh laꞌh raꞌ bwiinn chi ziga za baniꞌhiza Ñiꞌh Spíritu Saantu Ñiꞌh laꞌhnuꞌh chin gwachiistoꞌ nuꞌh xchiꞌdxyi Ñiꞌh, yannah ¿chyuu naan tin ñaꞌpihn loh Dxiohs: “Ayi gudiꞌhi luꞌh Spíritu Saantu laꞌh raꞌ ba”? \p \v 18 Chin bihn raꞌ xpwiinn Jesucristu nin rii Jerusalehn dxyiꞌdxyi raꞌ nin guñiꞌ Pehdru, ya ayi ru guñiꞌ raꞌ ba, laꞌlagaꞌh badiꞌhi raꞌ ba guelzuxchiilli laꞌh Dxiohs, rahbi raꞌ ba: \p ―¡Xa chuhla naa Dxiohs, laasii nee raꞌ nin ayi naa raꞌ bwiinn Israel guziꞌguehlda Ñiꞌh guicaꞌha raꞌ ba guelnabahan nacuubi para tuꞌpazi sidela gusaguuꞌdzistoꞌ raꞌ ba nez delaanta loh Ñiꞌh nee gusaaꞌn raꞌ ba xneziuh dxaaba raꞌ ba! \s1 Xpwiinn Jesucristu nin nuu raꞌ guihdxyi Antioquía \p \v 19 Chin gudxiinn raꞌ ba laꞌh Esteban, gucaꞌhnnaꞌhla raꞌ za ba spaaldaa raꞌ xpwiinn Jesucristu, ya nuu raꞌ xpwiinn Jesucristu gwah raꞌ ba hasta guihdxyi Chipre, guihdxyi Fenicia, guihdxyi Antioquía. Ya guihdxyi raꞌ chi guñiꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu loh si raꞌ bwiinn Israel ayi nee dxiꞌh loh raꞌ bwiinnziitu; baluuꞌyi raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu. \v 20 Ya seguihdu badzihn spaaldaa raꞌ xpwiinn Jesucristu nin zee raꞌ nez guihdxyi Chipre cun nez guihdxyi Cirene, badzihn raꞌ deeꞌ Antioquía tin guñiꞌ raꞌ ba xcweenta Jesucristu loh raꞌ bwiinn nin ayi za naa raꞌ bwiinn Israel. \v 21 Guhcanee Dxiohs laꞌh raꞌ ba guñiꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Ñiꞌh, ya ziahan rooꞌ duxa raꞌ bwiinnziitu chi gwachiistoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu. \v 22 Chin bihn raꞌ xpwiinn Jesucristu nin nuu guihdxyi Jerusalehn gwachiistoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu, chiꞌchi guxeꞌhla raꞌ ba Bernabeh guihdxyi Antioquía, \v 23 ya bwaꞌha ba ya bwiꞌhnntaaꞌyi Dxiohs yihca raꞌ bwiinn chi, chiꞌchi rahbi Bernabeh loh raꞌ ba: \p ―Gulchezahdziꞌtsi loh xchiꞌdxyi Dxiohs cun gaduhbi stoꞌ tu. \p \v 24 Laasii laꞌh Bernabeh naa ba tuhbi bwiinn zaꞌca; tuhbi bwiinn nin riachii duxa stoꞌ ñiꞌh xchiꞌdxyi Dxiohs nee nuu nabahandziꞌtsi Spíritu Saantu Dxiohs lastoꞌ ba, ya pur niꞌchi ziahan ru raꞌ ba gwachiistoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu. \v 25 Ya seguihdu gwah Bernabeh guihdxyi Tarsu tin bagadxiꞌhyi ba laꞌh Saulu, \v 26 ya chin badxeela ba Saulu chiꞌchi gwanee ba laꞌh Saulu para guihdxyi Antioquía, tin riꞌchi guyuuꞌ raꞌ ba tuhbi yihza ya riꞌchi badxaꞌga raꞌ ba bwiinn ziahan tin baluuꞌyi raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu laꞌh raꞌ bwiinn chi, ya mweehr chiꞌchi guleꞌhelah raꞌ bwiinn Antioquía Crixchiahnu laꞌh raꞌ bwiinn nin riachiistoꞌ raꞌ ñiꞌh xchiꞌdxyi Jesucristu laꞌn guihdxyi chi. \v 27 Laꞌn yihza chi gahca biriaꞌh paaldaa ndxiꞌhw nin rñiꞌ xchiꞌdxyi Dxiohs guihdxyi Jerusalehn tin gwah raꞌ ba guihdxyi Antioquía. \v 28 Ya tuhbi ndxiꞌhw raꞌ chi nin laa Agabu gwasuꞌnchii ba laasii nuu nabahandziꞌtsi Spíritu Saantu lastoꞌ ba, guhcanee Ñiꞌh laꞌh ba guñiꞌ ba ziꞌ tuhbi gubihn duxa gaduhbi guidxyiyuh. Nee guhca gubihn chi laꞌn yihza nin gunabwaꞌ rrehyi Claudiu. \v 29 Chiꞌchi bwiꞌhnn raꞌ xpwiinn Jesucristu nin rii loh guihdxyi Antioquía lligaaba tin gudiꞌhi raꞌ ba ayuda laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu nin rii guihdxyi Judea zigachiꞌhzi nin galda guzuu guunn raꞌ ba. \v 30 Ziꞌchi bwiꞌhnn raꞌ ba tin guixeꞌhlanee raꞌ ba mweeyi raꞌ chi laꞌh Saulu cun Bernabeh tin gucaꞌha raꞌ bwiinn guuhla nin nuu raꞌ laꞌn guihdxyi Judea mweeyi chi. \c 12 \s1 Chin guhchi Jacobo bieꞌw Pehdru laꞌn lahtsidxiꞌba \p \v 1 Laꞌn dxyih raꞌ chi gahca trabahjw duxa batiꞌdxi rrehyi Herodes laꞌh raꞌ spaaldaa xpwiinn Jesucristu. \v 2 Gunabwaꞌ Herodes guhchi Jacobo bwihtsi Jwahn cun spahda, \v 3 ya coma bwaꞌha Herodes niꞌchi riuuꞌstoꞌ raꞌ bwiinn Israel gudxiinn ba laꞌh Jacobo, niꞌchin gunabwaꞌ ba binaꞌzu Pehdru bieꞌw laꞌn lahtsidxiꞌba. Deeꞌ guhca laꞌn dxyih lañih raꞌ chin rahw raꞌ ba pahn nin ayi rahcachaꞌyi cun levadura. \v 4 Chin binaꞌzu Pehdru bieꞌw ba laꞌn lahtsidxiꞌba, ya gunabwaꞌ Herodes bieꞌw ba hastayi riiyahpaa tahpa cwaꞌh suldahdu, ya tahpagah suldahdu chi cada tuhbigah cwaꞌh raꞌ ba. Bwiꞌhnn Herodes lligaaba cweꞌhe ba laꞌh Pehdru laꞌn lahtsidxiꞌba chi tin gutiꞌdxi ba Pehdru loh raꞌ bwiinn Israel chin tiidxi lañih tin gusaꞌcazii raꞌ ba laꞌh ba nicala ayi xi bwiꞌhnn ba. \v 5 Ya ziꞌchi zi cayahpaadziꞌtsi raꞌ ba Pehdru laꞌn lahtsidxiꞌba, per garaatiiꞌ raꞌ xpwiinn Jesucristu gwazahtiiꞌ mahziru cabwihdxyi-canaaba raꞌ ba loh Dxiohs pur xcweenta Pehdru. \s1 Babweꞌhe Dxiohs laꞌh Pehdru laꞌn lahtsidxiꞌba \p \v 6 Ñarah gueꞌla chi ñibweꞌhe raꞌ ba Pehdru delaanta loh raꞌ bwiinn Israel. Per gueꞌla chi naꞌllgahsi Pehdru galaayi chiohpa suldahdu ya dziꞌtsi nayiꞌbi ba cun chiohpa cadehn, ya xchiohpa suldahdu chi riiyahpaa rwaaꞌ lahtsidxiꞌba. \v 7 Seguihdu baluuꞌyiloh tuhbi aanjla Dxiohs laꞌn lahtsidxiꞌba neezaa baziaꞌñih tuhbi bwehla riꞌchi, ya chiꞌchi bariꞌh aanjla chi laꞌh Pehdru tin babahn ba, chiꞌchi rahbi ba: \p ―Guenagah gwastii. \p Chiꞌchi dxyiigah billaachi raꞌ cadehn nin bachiꞌbi raꞌ ba laꞌh Pehdru, \v 8 chiꞌchi rahbi aanjla chi loh Pehdru: \p ―Bachiꞌbiduꞌh xtuꞌdxihdxi luꞌh laꞌntihxi luꞌh, bacaꞌh tahba luꞌh ñaaꞌ luꞌh. \p Ziꞌchi bwiꞌhnn Pehdru, chiꞌchi rahbi aanjla Dxiohs loh Pehdru: \p ―Guhta xahba luꞌh tin gudaꞌnaꞌhla naꞌh. \p \v 9 Bariaꞌh chiꞌh Pehdru laꞌn lahtsidxiꞌba naꞌhlagah ba laꞌh aanjla Dxiohs, per cayuhnn ba lligaaba pweda xcaꞌldazi ba cañiꞌxihn. \v 10 Ya badiiꞌdxi raꞌ ba hasta zuu tuhbi suldahdu nin cayahpaa lwehgu badiiꞌdxi raꞌ ba hasta zuu nin raroopa gwaardia chi ya seguihdu badzihn raꞌ ba rwaaꞌ pweerta dxiꞌba nin caa loh neziuh lwehgu yuꞌpisin billaalan bariaꞌh raꞌ ba, ya guzah raꞌ ba tuhbi calle chi ya dxyigahsi guñihchiloh xaanjla Dxiohs loh Pehdru. \v 11 Chiꞌchiyi guhcabwaꞌ Pehdru, rahbi ba: \p ―Nnahsihn laꞌn guhcabwaꞌ Dxiohs guxeꞌhla xaanjla Ñiꞌh tin bieꞌgataꞌh Ñiꞌh naꞌh lahtsinaa Herodes tin adxi guunn raꞌ bwiinn Israel nin luꞌh riiyuhnn raꞌ ba lligaaba guunnee raꞌ ba naꞌh. \p \v 12 Yaque gwachiistoꞌ Pehdru nin guzahca ba chiꞌchi gwah ba rwaaꞌ yihdzi María xnaan Jwahn nin rñiꞌ raꞌ ba Marcu. Riꞌchi rii raꞌ ziahan raꞌ xpwiinn Jesucristu tin cabwihdxyi-canaaba raꞌ ba loh Dxiohs xcweenta Pehdru. \v 13 Ya chin basiꞌdzi Pehdru rwaaꞌ pweerta nin caa rwaaꞌ leeꞌ, chiꞌchi biriaꞌh tuhbi dxaꞌpa nin laa Rode zeguiaꞌha bi chyuuñin. \v 14 Ya chin bihn bi rsiaaꞌ Pehdru, biahxi duxa bi ya biaꞌldastoꞌ bi ñuxaala bi rwaaꞌ leeꞌ ñuuꞌtii Pehdru, mahzi bwiꞌhnn bi pur gwaguihtsii bi loh raꞌ nin rii laꞌn ñuuꞌ, rahbi bi: \p ―¡Pehdru zuu rwaaꞌ leeꞌ! \p \v 15 Chiꞌchi rahbi raꞌ ba loh Rode: \p ―Cayahca naxihn yihca luꞌh. \p Ya laꞌh bi ya guluuꞌbwaꞌ bi Pehdru niꞌchi, ya laꞌh raꞌ ba rahbi raꞌ ba: \p ―Pweda xaanjla Dxiohs nin rahcanee laꞌh Pehdrun. \p \v 16 Ya zeezah cagasiꞌdzi Pehdru rwaaꞌ leeꞌ, ya chin guxaala raꞌ ba rwaaꞌ leeꞌ badxyigaaꞌ duxa raꞌ ba chin bwaꞌha raꞌ ba laꞌh Pehdru. \v 17 Chiꞌchi bazaꞌbinaa Pehdru tin ayiru guiñiꞌ raꞌ ba tin gucaꞌdxiahga raꞌ ba nin guzahca ba, chiꞌchi bwiiꞌyidxyiꞌdxyi Pehdru xa babweꞌhe xaanjla Dxiohs laꞌh ba laꞌn lahtsidxiꞌba. Chiꞌchi rahbi Pehdru loh raꞌ ba: \p ―Gulcheguihtsii loh Jacobo cun loh raꞌ lasaaꞌ nuꞌh nin naa raꞌ xpwiinn Jesucristu garaa nin guzaꞌcaꞌhn nnah gueꞌla. \p Chiꞌchi bariaꞌh Pehdru riꞌchi tin zee ba stuhbi lahta. \p \v 18 Chin barah gueꞌla, rsiiyidoꞌ gacaru, biahyi duxa raꞌ suldahdu laasii ayi gaann raꞌ ba xa guhca bariaꞌh Pehdru laꞌn lahtsidxiꞌba. \v 19 Ya gunabwaꞌ Herodes badxiꞌhyi raꞌ suldahdu laꞌh Pehdru, ya bwaꞌhazi ba ayi badxeela Pehdru, chiꞌchi gunabwaꞌ guhchi raꞌ suldahdu nin guriiyahpaa rwaaꞌ lahtsidxiꞌba hasta bieꞌw Pehdru. Ya seguihdu biriaꞌh Herodes guihdxyi Judea tin gwahguiꞌhnn lahdxyi ba guihdxyi Cesarea. \s1 Guhchi Herodes \p \v 20 Neezaa rdxyiꞌchinee Herodes laꞌh raꞌ bwiinn guihdxyi Tiru cun bwiinn guihdxyi Sidohn laꞌn dxyih raꞌ chi ya bwiinn raꞌ chi batiaaꞌha lasaaꞌ raꞌ ba tin gwagañiꞌnee raꞌ ba laꞌh ba, ya bwiꞌhnn raꞌ ba gahn, laasii guñiꞌ tuhbi ndxiꞌhw nin laa Blastu pur laꞌh raꞌ bwiinn guihdxyi raꞌ chi. Ndxiꞌhw chi naa tuhbi nin mahzi rahpaa laꞌh Herodes, ya ndxiꞌhw Blastu chi gunaaba cwidxyiistoꞌ Herodes cun bwiinn guihdxyi raꞌ chi laasii lahdxyi Herodes naa hasta rdooꞌ xi rahw raꞌ ba. \v 21 Ya tuhbi dxyih nin biaꞌhandxyiꞌdxyi raꞌ ba guuꞌyidxyiꞌdxyinee Herodes laꞌh raꞌ ba. Dxyih chi guhta Herodes xabarrehyi ba tin guzohba ba loh yagaxiiyi hasta ruhnn ba guelguxchisi nee guñiꞌza ba mahs paaldaa dxyiꞌdxyi nezloh garaa raꞌ bwiinn raꞌ chi. \v 22 Ya chiꞌchi guzoꞌbaloh cañiꞌ jweersi bwiinn raꞌ chi squiiꞌ: \p ―¡Per nin cañiꞌ loh nu rii ayi bwiinn dxiꞌh ba, Dxiohsan! ―rahbi raꞌ ba. \p \v 23 Hohr chi gahca biehta tuhbi aanjla Dxiohs, bwiꞌhnn ba guzoꞌbaloh cayahcalluꞌhu Herodes, gudahw bizuhga laꞌh Herodes ya ziꞌchi guhchi ba laasii basaaꞌn ba guñiꞌ raꞌ bwiinn naa ba Dxiohs. \p \v 24 Ya zeezah cadiꞌchii duxa xchiꞌdxyi Jesucristu garaatiiꞌ guihdxyi raꞌ ziꞌchiza zeedahla duxa raꞌza xpwiinn Jesucristu. \v 25 Chin guyaꞌloh dziꞌn nin bwiꞌhnn Bernabeh cun Saulu, gubiaꞌgarii raꞌ ba guihdxyi Jerusalehn cun tuhbi lasaaꞌ raꞌ ba nin rñiꞌ raꞌ ba Marcu. \c 13 \s1 Gulii Spíritu Saantu laꞌh Bernabeh cun Saulu tin chegaluuꞌyi raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs guihdxyi ziitu raꞌ \p \v 1 Laꞌn guidoꞌ nin nuu guihdxyi Antioquía guyuuꞌ profeta raꞌ cun mwehsu raꞌ; laꞌh raꞌ ba naa bwiinn raꞌ riiꞌ: Bernabeh, Simohn nin rñiꞌ raꞌ ba Nagaasa, Luciu nin naa tuhbi bwiinn Cirene, Manaehn nin gurooꞌnee rrehyi Herodes nin guhca gobernador regiohn Galilea, cun Saulu. \v 2 Ya tuhbi dxyih gaduhbi nin cabwihdxyi-canaaba raꞌ ba loh Dxiohs nee cagacwaaꞌn raꞌ ba, chiꞌchi rahbi Spíritu Saantu: \p ―Gulcweꞌhe Bernabeh cun Saulu tin guunn raꞌ ba dziꞌn nin xclaaꞌdzihn guunn raꞌ ba. \p \v 3 Chin guluhlla gudidxyi-gunaaba raꞌ ba loh Dxiohs nee guyaꞌloh bacwaaꞌhan raꞌzaba, chiꞌchi badziiꞌbanaa raꞌ ba yihca raꞌ ba tin ziꞌchi guluuꞌnehza raꞌ ba laꞌh Bernabeh cun Saulu tin zeegaluuꞌyi raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs stuhbi lahta. \s1 Garoopa raꞌ ba bagaluuꞌyi raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs laꞌh raꞌ bwiinn Chipre \p \v 4 Ya seguihdu baxeꞌhla Spíritu Saantu Dxiohs laꞌh Bernabeh cun Saulu tin guunn raꞌ ba dziꞌn, ya gwah raꞌ ba guihdxyi Seleucia, ya riꞌchi guyuuꞌtii raꞌ ba laꞌn barcu tin zee raꞌ ba loh yuh nin rii galaayi loh ñihsadoꞌ nin laa Chipre. \v 5 Ya chin badzihn raꞌ ba pweerta nin laa Salamina, ya guzaꞌloh baluuꞌyi raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu laꞌn guidoꞌ xteenn raꞌ bwiinn Israel nin rii riꞌchi. Nee Jwahn gwanee raꞌ ba laasii ruꞌa bi xixteenn raꞌ ba. \v 6 Ya gucaꞌnzaa raꞌ ba garaa raꞌ guihdxyi biꞌtuꞌhn nin rii loh ñihsadoꞌ chiꞌchi badzihn raꞌ ba guihdxyi Panfos. Riꞌchi badxaꞌga raꞌ ba tuhbi bwiinn bidxaꞌha nin laa BarJesuhs ndxiꞌhw riiꞌ bwiinn Israel ba, ya cagasaguiꞌhi ba bwiinn raꞌ rahbi ba xchiꞌdxyi Dxiohs rñiꞌ ba per dxyiꞌdxyi raꞌ chi ayi naan xchiꞌdxyi Dxiohs. \v 7 Ya bidxaꞌha riiꞌ guyuuꞌnee ba laꞌh gobernador nin laa Sergiu Paublu, ya gobernador riiꞌ nasiin duxa ba. Seguihdu gudihdxyi ba Bernabeh cun Saulu laasii guclaaꞌdzi ba dxihn ba xchiꞌdxyi Dxiohs, \v 8 per laꞌh Barjesuhs nin rñiꞌ raꞌzaba cun dxyiꞌdxyi griegu Elimas, bachaꞌgadxihldxi dxyiꞌdxyi ba laꞌh Bernabeh cun Saulu laasii ayi xclaaꞌdzi ba chechiistoꞌ Sergiu Paublu xchiꞌdxyi Dxiohs. \v 9 Ya laꞌh Saulu nin laazaa Pahblu nuu nabahandziꞌtsi Spíritu Saantu Dxiohs lastoꞌ ba, bwaꞌha dziꞌtsi ba loh BarJesuhs, \v 10 chiꞌchi rahbi Pahblu: \p ―¡Bwiinn xihn, bwiinn duhlda duxa, lliiꞌn bwiinn dxaaba, bwiinn nin rdxyiꞌchinee laꞌh garaatiiꞌ cohsa zaꞌca xteenn Dxiohs! ¿Xi naa ayi rucweꞌza luꞌh nugaxiꞌdxi luꞌh loh xneziuh zaꞌca Dxiohs? \v 11 Yannah zuniꞌhi Dxiohs tuhbi guelnah yiꞌh ziaꞌhan luꞌh tuhbi chieempa ayi gaca gwaꞌha luꞌh llaꞌñih gubihdxyi ―rahbi Pahblu. \p Chiꞌchi lwehgu gurih gueꞌla yihca ba cun xcahyi ya hohra chi rdxihnnaa ba chyu guicah naa ba laasii biaꞌhan dxieꞌpa ba. \v 12 Chin bwaꞌha gobernador Sergiu Paublu xi guzahca BarJesuhs, badxyigaaꞌ duxa loh ba xcweenta xchiꞌdxyi Dxiohs nin baluuꞌyi Pahblu, ya lwehgu gwachii stoꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu laasii bwaꞌha ba xcweenta xquelrnabwaꞌ Dxiohs. \s1 Badzihn Pahblu cun Bernabeh guihdxyi Antioquía nin rnabwaꞌ guihdxyi Pisidia \p \v 13 Ya seguihdu bacah Pahblu cun lasaaꞌ raꞌ ba laꞌn barcu guihdxyi Pafos tin gudiiꞌdxi raꞌ ba loh ñihsadoꞌ para guihdxyi Perge nin nuu loh regiohn Panfilia. Ya riꞌchi basiaꞌhan Jwahn laꞌh raꞌ ba ya gubiaꞌgarii Jwahn nin rñiꞌ raꞌ ba Marcu para guihdxyi Jerusalehn. \v 14 Chiꞌchi biriaꞌh raꞌ ba Perge tin zee raꞌ ba Antioquía nin riaꞌhanla gahxu cweeꞌ guihdxyi Pisidia. Badzihn raꞌ ba riꞌchi tuhbi dxyih sahbdu, ya barah gueꞌla dxyih nin ruziꞌlaaꞌdzi raꞌ bwiinn Israel dxyih chi guyuuꞌtii raꞌ ba laꞌn guidoꞌ tin guzohba raꞌ ba. \v 15 Yaque guyaꞌloh bihn raꞌ ba dxyiꞌdxyi raꞌ nin caa loh dxihtsi raꞌ xteenn lehyi cun dxihtsi nin bacaꞌh raꞌ profeta, chiꞌchi guxeꞌhla raꞌ nin mahzi rnabwaꞌ laꞌn guidoꞌ chi nin bagañiꞌ loh Pahblu cun Bernabeh, chiꞌchi rahbi raꞌ niꞌchi: \p ―Nnaa raꞌ nin rnabwaꞌ guidoꞌ, bwihtsi hermanu raꞌ, sidela laꞌh tu nahpaa tu dxyiꞌdxyi zaꞌca para bwiinn raꞌ, gulguiñiꞌn nnah. \p \v 16 Chiꞌchi gwasuꞌnchii Pahblu tin bwiꞌhnn ba sehn loh raꞌ bwiinn tin gucaꞌdxiahga raꞌ ba xchiꞌdxyi ba, chiꞌchi rahbi Pahblu loh raꞌ ba: \p ―Gulgacaꞌdxiahga bwiinn Israel, cun neezaa nin riachiistoꞌ raꞌ ñiꞌh xchiꞌdxyi Dxiohs. \v 17 Xchiohs raꞌ nuꞌh nin nuu dxibaaꞌ gulii laꞌh raꞌ xtatita roo raꞌ nuꞌh, bwiꞌhnn Dxiohs laꞌh raꞌ ba bwiinn ziahan duxa chin nuu gahca raꞌ ba zigazi bwiinnziitu guihdxyi Egiptu, ya seguihdu cun xquelrnabwaꞌ Ñiꞌh babweꞌhe Ñiꞌh laꞌh raꞌ ba laꞌn guihdxyi Egiptu. \v 18 Chywaꞌh yihza guyuuꞌ raꞌ ba loh dahan desiertu ya ziahan bwelta ayi bazoꞌbadxiahga raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs nicla guhcanee Ñiꞌh laꞌh raꞌ ba. \v 19 Ya guyuuꞌ gahdzi naciohn nin gunabwaꞌ Canaan, ayi bazoꞌbadxiahga raꞌ bwiinn chi xchꞌdxyi Dxiohs, ya bañihchiloh Dxiohs guihdxyi raꞌ chi tin pur swerta nin bwiꞌhnn raꞌ ba gahn gudxiꞌzi Ñiꞌh yuh raꞌ chi gucaꞌha raꞌ guehtu xtatita roo raꞌ nuꞌh. \v 20 Ya chin guhca tahpa gaywaꞌh garoolda yihza badiꞌhi Dxiohs jwehsi gunabwaꞌ laꞌh raꞌ ba hasta dxyih nin badiꞌhigah Dxiohs guelrnabwaꞌ laꞌh guehtu profeta Samuel. \v 21 Ya seguihdu gunaaba raꞌ ba tuhbi rrehyi loh Dxiohs tin guinabwaꞌ rrehyi chi laꞌh raꞌ ba, ya badiꞌhi Dxiohs laꞌh Saul lliiꞌn Cis, lasaaꞌ guehtu Benjamihn tin guhca Saul rrehyi loh raꞌ ba loh chywaꞌh yihza. \v 22 Ya chin basiaꞌpitii Dxiohs laꞌh Saul, chiꞌchi guhcagaꞌh guehtu Davihd rrehyi, chiꞌchi rahbi Dxiohs: \p ―Laꞌn gulii laꞌh Davihd lliiꞌn Isaí laasii Davihd naa tuhbi ndxiꞌhw nin guunn garaa nin xclaaꞌdzihn gaca. \p \v 23 Tuhbi gahca llahga guehtu Davihd guhca Jesuhs tin guxeꞌhla Dxiohs laꞌh Ñiꞌh tin guhldaꞌh Ñiꞌh laꞌhnuꞌh loh duhlda ziga bwiꞌhnn Dxiohs lligaaba gaca. \v 24 Ya galohyi nin guzaꞌloh Jesuhs guunn Ñiꞌh xtsiꞌn Xtaada Dxiohs Ñiꞌh, mwer Jwahn guzoꞌbaloh baluuꞌyi xchiꞌdxyi Dxiohs laꞌh raꞌ bwiinn Israel, rahbi Jwahn loh raꞌ ba: \p ―Gulgasaguuꞌdzi stoꞌ tu nezloh Dxiohs tin chioobaañihsa tu tin gusiaꞌpitii Dxiohs xtuhlda tu. \p \v 25 Ya zalliaaꞌ riaꞌdxyi gutuꞌlla Jwahn dziꞌn nin badiꞌhi Dxiohs bwiꞌhnn ba chin guñiꞌ ba loh raꞌ bwiinn, rahbi ba: \p ―Adxi naꞌh dxiꞌh naan nin ruhnn tu lligaaba naa Crixtu; per diꞌtsihn zeꞌnaꞌhla stuhbi nin mahzi lasahca que naꞌh, nin para cweꞌhehn tahba ba ñaaꞌ ba ayi xi guilasahcaꞌhn ―rahbi Jwahn loh raꞌ bwiinn chi. \p \v 26 ’Bwihtsi hermanu raꞌ lliiꞌn raꞌ xfamihyi guehtu Abrahn, cun garaaza nin riachiistoꞌ raꞌñiꞌh xchiꞌdxyi Dxiohs; para laꞌhtu xchiꞌdxyi zaꞌca Dxiohs rii tin taꞌh tu loh duhlda. \v 27 Bwiinn guihdxyi Jerusalehn raꞌ cun nin rnabwaꞌ za laꞌh raꞌ ba ayi biuꞌnbwaꞌ raꞌ ba laꞌh Jesucristu nin rnabwaꞌ, ayiza guhcabwaꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs nin bacaꞌh guehtu profeta raꞌ dxyiꞌdxyi raꞌ chi nin guñiꞌ raꞌ ba laꞌn guidoꞌ cada dxyih nin ruziꞌlaaꞌdzi raꞌ ba per ayi guhcabwaꞌ raꞌ ban niꞌchin laꞌhlaa laꞌh gahca raꞌ ba bazaꞌloh raꞌ ba ziga bacaꞌh profeta raꞌ pur nin gurih raꞌ ba guhchi Jesucristu. \v 28 Nicala ayi xi bwiꞌhnn Jesucristu per nahpaa gunaaba raꞌ ba loh Pilahtu tin gudxiinn ba laꞌh Ñiꞌh. \v 29 Ya chin guyaꞌloh xcweenta Ñiꞌh nin rñiꞌ loh xchihtsi Dxiohs, chiꞌchi batehta raꞌ ba laꞌh Ñiꞌh loh cruhzi ya chiꞌchiyi bacaꞌtsi raꞌ ba laꞌh Ñiꞌh. \v 30 Per Dxiohs babweꞌhe laꞌh Jesucristu loh raꞌ bwiinnguuchi, \v 31 ya yaque babahn Ñiꞌh loh guelguhchi chiꞌchi baluuꞌyiloh Ñiꞌh loh raꞌ xpwiinn Ñiꞌh nin gwanee Ñiꞌh biahja nez regiohn Galilea hasta guihdxyi Jerusalehn, yannah bwiinn raꞌ chin nin zezahnee raꞌ cagaluuꞌyi xchiꞌdxyi Jesucristu laꞌh raꞌ bwiinn lasaaꞌ raꞌ nuꞌh. \v 32 Nnah laꞌhnu zoꞌpanee nu xchiꞌdxyi Jesucristu riiꞌ loh tu tin dxiahxi stoꞌ tu. Laꞌh Dxiohs bazaꞌloh Ñiꞌh dxyiꞌdxyi raꞌ nin guñiꞌ ñiꞌ loh raꞌ guehtu xtatita roo raꞌ nuꞌh. \v 33 Pwihsi laꞌhnuꞌh naa nuꞌh llahga raꞌ ba, yannah laꞌh Dxiohs bazaꞌloh xchiꞌdxyi Ñiꞌh tin bataꞌh Ñiꞌh Lliiꞌn Ñiꞌh loh raꞌ bwiinnguuchi ziga caa loh dxihtsi nin laa Salmu nin raroopa: \q1 Yiꞌh naa luꞌh Lliiꞌnahn. Naꞌh baniꞌhihn guelnabahan Yiꞌh nnadxyih. \p \v 34 Rahbiza Pahblu: \p ―Chin ruuꞌyidxyiꞌdxyi Dxiohs pur nin bacwaꞌhn Ñiꞌh laꞌh Jesucristu loh raꞌ bwiinnguuchi laasii ayiru chuu dxyih gachi Ñiꞌh cun ayiza guilliꞌhn bweꞌltihxi Ñiꞌh laꞌn baꞌ, ya squiiꞌ rahbi Dxiohs: \q1 Zuniꞌhihn garaa cohsa nanchii nin gaca siguhra para laꞌhtu ziga biaꞌhahn dxyiꞌdxyiꞌhn cun luꞌh laꞌh guehtu Davihd. \p \v 35 Niꞌchin caa loh stuhbi saalmu rahbin: \q1 Ayi gusaaꞌn luꞌh guudxi tihxi Lliiꞌn luꞌh nin nadziiꞌhi luꞌh. \p \v 36 Yannah guchii laꞌh Davihd gunabwaꞌ laꞌh raꞌ guehtu xtatita raꞌnuꞌh ziga guhdzi Dxiohs loh ba bwiꞌhnn ba ya seguihdu chin guhchi Davihd, bigaꞌtsi ba hasta bigaꞌtsiza guehtu xtaada ba per guyuuꞌdxi tihxi ba laꞌn baꞌ, \v 37 per bweꞌltihxi Jesucristu ayi basaaꞌn Dxiohs ñilliꞌhnan niꞌchin babweꞌhe Dxiohs laꞌh Ñiꞌh loh raꞌ bwiinnguuchi, \v 38 niꞌchin nnah bwiꞌtsi raꞌn gulgahcabwaꞌ rñiꞌ Dxiohs loh tu laꞌh Ñiꞌh baziaꞌcaala xtuhlda tu pur xcweenta Jesucristu. \v 39 Rñiꞌ Dxiohs ayi xi xtuhlda chyuuchiꞌhzi bwiinn nin chechiistoꞌ ñiꞌh xcweenta nin bwiꞌhnn Jesucristu, ya bwiinn raꞌ nin naꞌhla xlehyi Moisehs ayi gaaldaa guzuh xjweersi lehyi chi para guziaꞌcaa xtuhlda raꞌ bwiinn chi. \v 40 Gul gahca nasiin tin ayi saca tu cohsa raꞌ nin caa loh dxihtsi raꞌ nin bacaꞌh raꞌ guehtu profeta raꞌ nin guñiꞌ xchiꞌdxyi Dxiohs chin guñiꞌ raꞌ ba: \q1 \v 41 Gulguiaꞌha, laꞌhtu nin rullihdziinee xchiꞌdxyiꞌhn; gulgahdxyigaaꞌ cun gulguiñihchiloh laasii naꞌh nin naan Dxiohs guꞌnnahn tuhbi cohsa cuubi roo nin ayi chechiitiiꞌ stoꞌ tu nee nicalaza chuu tuhbi bwiinn nin guluuꞌyi xchiꞌdxyiꞌhn loh tu egwahla gahca ayi chuu tu ayi chaꞌzi tu dxyiꞌdxyi raꞌ chi. \p \v 42 Ya chin bariaꞌh raꞌ Pahblu cun Bernabeh laꞌn guidoꞌ xteenn raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi gunaaba raꞌ bwiinn chi loh Pahblu: \p ―Stuhbi dxyih nin gaziꞌlaaꞌdzi raꞌ nu xclaaꞌdzi nu guiñiꞌ luꞌh dxyiꞌdxyi raꞌ ca stuhbi gacaꞌdxiahga nu ―rahbi raꞌ ba. \p \v 43 Ya chin guyaꞌloh junta chi laꞌn guidoꞌ ziahan raꞌ ba gwachiistoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu cun neezaa nin naann raꞌ lehyi Moisehs gwachiiza stoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu, ya zeenaꞌhla raꞌ ba laꞌh Pahblu cun Bernabeh. Chiꞌchi rahbi raꞌ ba loh raꞌ bwiinn raꞌ chi: \p ―Chenaꞌhladziꞌtsi tu cun gaduhbi stoꞌ tu dxyiꞌdxyi zaꞌca raꞌ xcweenta Jesucristu. \p \v 44 Chin guhldaa stuhbi dxyih nin ruziꞌlaaꞌdzi raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi, ziahan roo duxa raꞌ bwiinn casi gaduhbi guihdxyi raꞌ ba riibweeza raꞌ ba tin gucaꞌdxiahga raꞌ ba guiñiꞌ Pahblu xchiꞌdxyi Jesucristu. \v 45 Ya chin bwaꞌha raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi tantu ziahan duxa bwiinn riiꞌ para gucaꞌdxiahga raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu nin guiñiꞌ Pahblu, lwehgu bidxyiꞌchi duxa raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi, ya guzaꞌloh guñiꞌtohnta raꞌ ba xcweenta dxyiꞌdxyi raꞌ nin ruluuꞌyi Pahblu nee neezaa guñiꞌtohnta raꞌ ba laꞌh Dxiohs. \v 46 Per ayi bidxyihbi Pahblu cun Bernabeh. Guzuhchihpa raꞌ ba loh raꞌ bwiinn chi rahbi raꞌ ba: \p ―Nahpaa gachiñiꞌ nu xchiꞌdxyi Jesucristu mwer loh tu ziga naa tu bwiinn Israel, per nnah yaque rbweꞌcaa tu xchiꞌdxyi zaꞌca Ñiꞌh niꞌchin cayuhnn tu guelguxchisi laꞌhgahca tu ruluuꞌyi ayi rgaꞌha chee tu dxibaaꞌ para tuꞌpazi niꞌchin nnah mejor chogaluuꞌyi nu xchiꞌdxyi Jesucristu laꞌh raꞌ bwiinn nin ayi naa raꞌ bwiinn Israel, \v 47 laasii ziꞌchi guxeꞌhla Dxiohs gaca. Squiiꞌ caa xchiꞌdxyi Dxiohs loh dxihtsi: \q1 Zuxeꞌhlaꞌhn laꞌhtu tin guluuꞌyi tu xchiꞌdxyi raꞌn riiꞌ laꞌh raꞌ bwiinnziitu nin ayi naa raꞌ bwiinn Israel tin taꞌh raꞌ ba loh duhlda hastachiꞌhzi rii raꞌ ba loh guihdxyiyuh. \p \v 48 Chin bihn raꞌ nin ayi naa raꞌ bwiinn Israel dxyiꞌdxyi raꞌ nin guñiꞌ Pahblu, biahxi duxa raꞌ ba, chiꞌchi rahbi raꞌ ba chuhla naa xchiꞌdxyi Dxiohs; ya garaa bwiinn raꞌ nin gulii Dxiohs chee dxibaaꞌ para tuꞌpazi gwachiistoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs. \v 49 Ziꞌchizi bidiꞌchii xchiꞌdxyi Jesucristu loh guihdxyi raꞌ chi. \v 50 Ya guñiꞌnee raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi laꞌh raꞌ gunnaꞌh nin naa raꞌ xpwiinn guidoꞌ raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi cun neezaa ndxiꞌhw raꞌ nin mahzi rnabwaꞌ guihdxyi raꞌ chi tin guhcanee raꞌ ba laꞌh raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi tin babweꞌhecaa raꞌ ba laꞌh Pahblu cun Bernabeh laꞌn regiohn raꞌ chi. \v 51 Chiꞌchi gudzihbiñaaꞌ raꞌ Pahblu cun Bernabeh guxuh ziga tuhbi sehn tin gacabwaꞌ raꞌ bwiinn Israel basahcaloh raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs. Ya seguihdu zee raꞌ ba para guihdxyi Iconiu. \v 52 Ya nin naa raꞌ xpwiinn Jesucristu riahxi duxa raꞌ ba nee neezaa nuunabahandziꞌtsi Spíritu Saantu Dxiohs lastoꞌ raꞌ ba. \c 14 \s1 Guyuuꞌ Pahblu cun Bernabeh guihdxyi Iconiu \p \v 1 Chin badzihn Pahblu cun Bernabeh guihdxyi Iconiu, garoopa raꞌ ba guyuuꞌtii raꞌ ba laꞌn xquidoꞌ raꞌ bwiinn Israel nin rii riꞌchi ya baluuꞌyi raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs laꞌh raꞌ bwiinn chi ya nez forma chi ziahan raꞌ ba gwachii stoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs tantu ziga bwiinn Israel raꞌcomo ziga bwiinnziitu raꞌza. \v 2 Per Bwiinn Israel raꞌ nin ayi gwachii stoꞌ raꞌñiꞌh xchiꞌdxyi Dxiohs bachiꞌhyi raꞌ ba bwiinn nin ayi naa raꞌ bwiinn Israel tin gwaꞌha dxaaba raꞌ ba loh raꞌ xpwiinn Jesucristu nin riachii stoꞌ raꞌñiꞌh xchiꞌdxyi Dxiohs. \v 3 Niꞌchin nin biaꞌhan Pahblu cun Bernabeh guihdxyi chi zirooꞌ chieempa ya ayi bidxyihbi raꞌ ba gwazah baluuꞌyi raꞌ ba laꞌh Dxiohs baziaꞌcaala xtuhlda raꞌ bwiinn raꞌ cun neezaa baluuꞌyi Dxiohs guchiipaꞌh naa xchiꞌdxyi Ñiꞌh niꞌchin nin bwiꞌhnn Ñiꞌh compahñu laꞌh Pahblu cun Bernabeh tin bwiꞌhnn raꞌ ba dziꞌn roo cun milahgru raꞌ. \v 4 Ya bilaaꞌha lasaaꞌ raꞌ bwiinn guihdxyi chi pur xcweenta xchiꞌdxyi Dxiohs; garoolda bwiinn guihdxyi chi nuu favohr de Pahblu cun Bernabeh ya zagaroolda guihdxyi raꞌ ba nuu gahca xlahdu bwiinn Israel raꞌ chi. \v 5 Ya seguihdu batiaaꞌha lasaaꞌ raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi cun neezaa nin ayi naa raꞌ bwiinn Israel guhca raꞌ ba tuhsi diacweerdu cun guxchiisi raꞌ nin rnabwaꞌ riꞌchi tin ñidxihldxinee dxyiꞌdxyi raꞌ ba laꞌh Pahblu cun Bernabeh tin neezaa ñucaꞌh dxiah raꞌ ba yihca Pahblu cun Bernabeh, \v 6 per chin guhcabwaꞌ raꞌ Pahblu cun Bernabeh ziꞌchi xclaaꞌdzi raꞌ ba guunnee raꞌ ba laꞌh Pahblu cun Bernabeh niꞌchin balluꞌn raꞌ ba para guihdxyi Listra, guihdxyi Derbe, guihdxyi raꞌ nin rnabwaꞌ guihdxyi Licaonia, cun neezaa guihdxyiru nin rii raꞌ gadiidxi guihdxyi raꞌ chi. \v 7 Neezaa guihdxyi raꞌ chi baluuꞌyi raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu. \v 8 Guihdxyi Listra guyuuꞌ tuhbi ndxiꞌhw nin adxi nuu sah desde chin guulaa ba. \v 9 Ndxiꞌhw riiꞌ cagacaꞌdxiahga dziꞌtsi ba dxyiꞌdxyi raꞌ nin cañiꞌ Pahblu, ya chin bwaꞌha Pahblu loh ba gwachii stoꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu laasii zahca gusiaca Dxiohs laꞌh ba. \v 10 chiꞌchi guñiꞌ Pahblu jweersi loh ba, rahbi ba: \p ―¡Gwasuhnchii tin guzuh derehchu! \p Ya chieempa nin guzuꞌnchii ba bireꞌh ba guiyaꞌ, chiꞌchiyi bazah ba. \v 11 Ya chin bwaꞌha raꞌ bwiinn Licaonia raꞌ chi xi bwiꞌhnn Pahblu, chiꞌchi guzaꞌloh cañiꞌ raꞌ ba dxyiꞌdxyi Licaonia chi rahbi raꞌ ba: \p ―¡Dxiohs raꞌ bieꞌta loh nu rluuꞌyi za raꞌ Ñiꞌh ziga ndxiꞌhw! \p \v 12 Ya guleꞌhelah raꞌ ba laꞌh Bernabeh ziga dxiohsa Júpiter, ya laꞌh Pahblu guleꞌhelah raꞌ ba Mercuriu laasii tuhsi Pahblu rñiꞌ xcweenta garoopa raꞌ ba. \v 13 Ya bixohza nin ruhnn dziꞌn laꞌn guidoꞌ xteenn dxaan Júpiter, nin zohba rwaaꞌ guihdxyi chi, gwanee ba guun cun figuhra dxiaꞌyiꞌhn raꞌ tuhsi junta cun bwiinn ziahan raꞌ chi tin gaann raꞌ ba laꞌh Bernabeh cun Pahblu ziga raann raꞌ ba xchiohsa raꞌ ba. \v 14 Chin bihn raꞌ pooxtla o sea Bernabeh cun Pahblu xi cayahca, basiuꞌyi raꞌ ba xahba raꞌ ba ziga tuhbi sehn ayi riuuꞌstoꞌ raꞌ ba nin cayuhnn raꞌ bwiinn chi, ya guyuuꞌtii galluꞌn raꞌ ba galaayi raꞌ bwiinn \v 15 tin rahbi raꞌ ba: \p ―¡Daada raꞌ! ¿Xi naa cayuhnn tu cohsa raꞌ ca? ¿Tayi rwaꞌha tu lasaaꞌ bwiinn tu laꞌh nu bwiinn guidxyiyuh za nu? Nomas laꞌh nu raluuꞌyi nu xchiꞌdxyi Dxiohs nin nuu nabahan llaaꞌndxibaaꞌ laꞌh raꞌ bwiinn tin gusaaꞌn raꞌ ba cohsa raꞌ nin a galluꞌyitii, ziga nin riiyuhnn tu, tin guzuhllihbi tu loh Dxiohs nin bwiꞌhnnchaꞌyi llaaꞌndxibaaꞌ cun guidxyiyuh, cun ñihsadoꞌ, cun garaatiiꞌ nin nuu loh raꞌn. \v 16 Galoh basaaꞌn Dxiohs laꞌh raꞌ bwiinn guidxyiyuh bwiꞌhnn raꞌ ba zigachiꞌhzi guclaaꞌdzi raꞌ ba, \v 17 nicla baluuꞌyi Ñiꞌh laꞌh raꞌ ba laꞌh Ñiꞌh naa Ñiꞌh Dxiohs cun cohsa zaꞌca nin ruhnn Dxiohs. LaꞌhÑiꞌh ruhnn Ñiꞌh ñihsadxiah, ruhnn Ñiꞌh rahca xi ridahw raꞌ nuꞌh, nee rahcanee za Ñiꞌh laꞌh raꞌ bwiinn tin rbahan zaꞌca raꞌ ba. \p \v 18 Per nicla guñiꞌ raꞌ ba dxyiꞌdxyi raꞌ riiꞌ loh raꞌ bwiinn guihdxyi chi ya mwedxi nagahn duxa para bacuꞌdzi raꞌ ba loh xigaaba raꞌ bwiinn chi tin ayi bwiꞌhnn raꞌ ba ziga guclaaꞌdzi raꞌ ba ñidxiinn raꞌ ba guun raꞌ tin ñibahchiguhn raꞌ ba cohsa raꞌ chi loh Pahblu cun Bernabeh. \v 19 En seguida badzihn paaldaa raꞌ bwiinn Israel raꞌ nin zeꞌ guihdxyi Antioquía cun guihdxyi Iconiu. Bachiꞌhyi raꞌ ba laꞌh raꞌ bwiinn Listra tin bacaꞌhdxiah raꞌ ba yihca Pahblu ya nastoꞌ raꞌ ba guhchi Pahblu gudoꞌballehxa raꞌ ba laꞌh ba hasta rwaaꞌ guihdxyi chi babweꞌhe raꞌ ba laꞌh ba. \v 20 Per chin badiaaꞌha raꞌ xpwiinn Jesucristu cweeꞌ Pahblu, lwehgusi gwastii ba biuuꞌgarii ba guihdxyi chi stuhbi. Ya chin barah gueꞌla, bareꞌh raꞌ ba guihdxyi chi cun Bernabeh tin zee raꞌ ba para guihdxyi Derbe. \v 21 Ya chin guyaꞌloh baluuꞌyi raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs laꞌh raꞌ bwiinn Derbe ziahan duxa raꞌ bwiinn chi gwachii stoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs. Chiꞌchi gubiaꞌgarii raꞌ ba stuhbi laꞌn guihdxyi Listra cun guihdxyi Iconiu, guihdxyi Antioquía. \v 22 Ya guihdxyi raꞌ chi guluuꞌguiꞌw Pahblu cun Bernabeh laꞌh raꞌ ba cun xchiꞌdxyi Dxiohs tin cheezahnee raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu, ayi cweꞌhestoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Ñiꞌh. Rahbiza raꞌ ba loh raꞌ bwiinn chi nahpaaza gutiꞌdxiloh raꞌ ba trabahjw tin para gaca chuuꞌtii raꞌ ba loh xquelrnabwaꞌ Dxiohs. \v 23 Ya seguihdu gulii raꞌ ba paaldaa raꞌ bwiinn guuhla cada tuhbigah xquidoꞌ xpwiinn Jesucristu, ya chin guluhlla gudihdxyi-gunaaba raꞌ ba loh Dxiohs cun bacwaaꞌhan za raꞌ ba, chiꞌchi gunaaba Pahblu cun Bernabeh loh Dxiohs xcweenta raꞌ bwiinn chi tin gaapaa Ñiꞌh laꞌh raꞌ ba laasii rcaꞌh duxa stoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs. \s1 Gubiaꞌgarii Pahblu cun Bernabeh para guihdxyi Antioquía xteenn Siria \p \v 24 Seguihdu badiiꞌdxi Pahblu cun Bernabeh guihdxyi Pisidia ya badzihn raꞌ ba hasta loh guihdxyi raꞌ nin rnabwaꞌ guihdxyi Panfilia. \v 25 Ya chin guyaꞌloh baluuꞌyi Pahblu cun Bernabeh xchiꞌdxyi Dxiohs laꞌh raꞌ bwiinn guihdxyi Perge, ya seguihdu zee raꞌ ba guihdxyi Atalia. \v 26 Chin badzihn raꞌ ba guihdxyi chi, chiꞌchi bacah raꞌ ba laꞌn barcu tin gwah raꞌ ba guihdxyi Antioquía. Ya antes nin guzee raꞌ ba biahja chi, gunaaba raꞌ xpwiinn Jesucristu nin nuu guihdxyi Antioquía loh Dxiohs tin bwiꞌhnn Ñiꞌh cumpahñu laꞌh Pahblu cun Bernabeh. Ya ziꞌchi batuhlla raꞌ ba xtsiꞌn Dxiohs nin bwiꞌhnn raꞌ ba nez guihdxyi raꞌ nin gwah raꞌ ba. \v 27 Ya chin badzihn raꞌ ba guihdxyi Antioquía, batiaaꞌha raꞌ ba bwiinn guidoꞌ raꞌ nin naa raꞌ xpwiinn Jesucristu guihdxyi chi, tin bwiiꞌyidxyiꞌdxyi raꞌ Pahblu cun Bernabeh loh raꞌ bwiinn chi, xa bwiꞌhnn Dxiohs cumpahñu laꞌh raꞌ ba nee cun neezaa xa guluuꞌbiaꞌñiꞌh Ñiꞌh stoꞌ raꞌ bwiinnziitu tin ziꞌchi gwachii stoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu. \v 28 Ya biaꞌhannee Pahblu cun Bernabeh laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu mahs paaldaa dxyih loh guihdxyi Antioquía. \c 15 \s1 Badxaꞌgalasaaꞌ raꞌ ba laꞌn guihdxyi Jerusalehn \p \v 1 Laꞌn dxyih raꞌ chi badzihn paaldaa ndxiꞌhw raꞌ nin zeꞌ nez guihdxyi Judea, ya guzaꞌloh cagaluuꞌyi raꞌ ba laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu nin rii guihdxyi Antioquía, ya rahbi raꞌ ndxiꞌhw raꞌ chi: \p ―Sidela laꞌhtu adxi guunn tu ziga gunabwaꞌ guehtu Moisehs adxi gutaꞌh Dxiohs laꞌhtu loh xtuhlda tu. \p \v 2 Chin bihn Pahblu cun Bernabeh dxyiꞌdxyi raꞌ chi bachaꞌgadxihldxi dxyiꞌdxyi raꞌ Pahblu cun Bernabeh laꞌh raꞌ ndxiꞌhw raꞌ chi. Chiꞌchi gulii raꞌ xpwiinn Jesucristu laꞌh Pahblu cun Bernabeh cun spaaldaa raꞌ xpwiinn Jesucristu tin chee raꞌ ba guihdxyi Jerusalehn tin guiñiꞌnee raꞌ ba pooxtla raꞌ cun bwiinn guuhla raꞌ xteenn xquidoꞌ Jesucristu nin nuu raꞌ guihdxyi Jerusalehn. \v 3 Ya guluꞌnehza raꞌ xpwiinn Jesucristu nin nuu raꞌ guihdxyi Antioquía laꞌh Pahblu cun Bernabeh cun bwiinn raꞌ nin zenee raꞌ ba para guihdxyi Jerusalehn. Ya loh nehza nin zee raꞌ ba chi gudiiꞌdxi raꞌ ba guihdxyi Fenicia cun guihdxyi Samaria tin guñiꞌ raꞌ ba loh raꞌ xpwiin Jesucristu nin rii guihdxyi raꞌ chi, rahbi raꞌ ba laꞌh raꞌ nin naa raꞌ bwiinnziitu nin ayi naa raꞌ bwiinn Israel, laꞌh raꞌ ba basaaꞌn creensi dxaaba nin ruhnn raꞌ ba tin chenaꞌhla raꞌ ba xneziuh Dxiohs. Ya garaa raꞌ nin naa raꞌ xpwiinn Jesucristu guihdxyi raꞌ chi biahxi duxa raꞌ ba pur dxyiꞌdxyi raꞌ nin guñiꞌ Pahblu cun Bernabeh loh raꞌ ba. \v 4 Ya chin badzihn Pahblu cun Bernabeh Jerusalehn, bagachaꞌgaloh raꞌ xpwiinn Jesucristu laꞌh raꞌ ba. Ya seguihdu bwiiꞌyidxyiꞌdxyi raꞌ Pahblu cun Bernabeh loh raꞌ bwiinn chi xa guhcanee Dxiohs laꞌh raꞌ ba cun garaatiiꞌ ziga baluuꞌyi raꞌ ba laꞌh raꞌ bwiinn nez guihdxyi raꞌ nin bagaluuꞌyi raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu. \v 5 Chiꞌchi gwasuꞌnchii paalda raꞌ bwiinn fariseu nin gwachiistoꞌ raꞌñiꞌh xchiꞌdxyi Jesucristu, rahbi raꞌ ba loh garaatiiꞌ raꞌ ba: \p ―Naa bwen dxihn raꞌ bwiinnziitu nin naa raꞌ xpwiinn Jesucristu nin ayi naa raꞌ bwiinn Israel neezaa xlehyi Moisehs guzoꞌbadxiahga raꞌ ba. \p \v 6 Chiꞌchi badxaꞌgalasaaꞌ raꞌ pooxtla raꞌ cun bwiinn guuhla raꞌ nin rnabwaꞌ laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu tin bwiꞌhnn raꞌ ba lligaaba xa gaca. \v 7 Ya gaduhbi nin cañiꞌ raꞌ ba xcweenta ziga ruluuꞌyi Pahblu cun Bernabeh, gwasuꞌnchii Pehdru, rahbi ba loh raꞌ ba: \p ―Yuꞌbitu lasaaꞌraꞌn, laꞌtu naann Dxiohs gulii naꞌh loh tu tin guluuꞌyiꞌhn xchiꞌdxyi Jesucristu laꞌh raꞌ bwiinnziitu tin chechiistoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Ñiꞌh. \v 8 Dxiohs nin nuꞌnbwaꞌ lastoꞌ raꞌ bwiinn laꞌh Ñiꞌh badiꞌhi Spíritu Saantu laꞌh raꞌ ba ziga baniꞌhi za Ñiꞌh Spíritu Saantu laꞌh raꞌ nuꞌh. \v 9 Dxiohs ayi cayuhnn Ñiꞌh guriin-guriin cun laꞌh raꞌ ba nee ayiza cayuhnn Ñiꞌh guriin-guriin cun laꞌh za nuꞌh pwihsi Dxiohs basiaa lastoꞌ raꞌ ba lasii gwachii stoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Ñiꞌh. \v 10 Yannah ¿xi naa ruhnn tu buhrla laꞌh Dxiohs cun xtsiꞌn Ñiꞌh? ¿Xi naa xclaaꞌdzi tu chezahnee raꞌ bwiinnziitu lehyi chi nin guehtu xtadaguldoꞌ raꞌ nuꞌh nee nin laꞌh za nuꞌh nagahdxi gaca chozahnee raꞌ nuꞌh lehyi chi? \v 11 Dez galohyi naann nuꞌh laꞌh Jesucristu gutaꞌh laꞌhnuꞌh loh xtuhlda raꞌ nuꞌh igwahla gahca za ziga gutaꞌh za Ñiꞌh laꞌh raꞌ bwiinnziitu ―rahbi Pehdru. \p \v 12 Ya chin guluhlla guñiꞌ Pehdru, dxyiitiiꞌ babwih raꞌ bwiinn chi, chiꞌchi lwehgu gahca bacaꞌdxiahga raꞌ ba dxyiꞌdxyi raꞌ nin guñiꞌ Pahblu cun Bernabeh xa guhcanee Dxiohs laꞌh raꞌ ba bwiꞌhnn raꞌ ba dziꞌn roo raꞌ cun milahgru raꞌ loh raꞌ bwiinnziitu raꞌ nin ayi naa raꞌ bwiinn Israel. \v 13 Ya chin guyaꞌloh guñiꞌ raꞌ Pahblu cun Bernabeh, chiꞌchi guñiꞌgah Jacobo rahbi: \p ―Bwiꞌtsi raꞌn, gulgacaꞌdxiahga guiñiꞌn: \v 14 Simohn Pehdru bwiiyidxyiꞌdxi loh nuꞌh xa guyuuꞌ guelrzaaꞌ Dxiohs xcweenta raꞌ bwiinnziitu nin ayi naa raꞌ bwiinn Israel tin gulii Ñiꞌh xpwiinn Ñiꞌh loh raꞌ ba. \v 15 Garaa dxyiꞌdxyi raꞌ riiꞌ naan ziga dxyiꞌdxyi raꞌ nin bacaꞌh guehtu profeta raꞌ, ziga rñiꞌ loh Xchihtsi Dxiohs rahbin: \q1 \v 16 Despwes de dee raꞌ zibiaꞌgariin tin guzuun stuhbi rrehyi cuubi nezloh tu xlugari xtatita Ñiꞌh guehtu Davihd tin ziꞌchi gusacuuꞌbihn xquidoꞌ Davihd nin gubihyi tin dxiaaca zaꞌca hasta riaꞌdxyi chi tin ziꞌchi dxiaꞌhan cuubin para tuꞌpazi. \q1 \v 17 Tin garaa raꞌ bwiinn gadxiꞌhyi xneziuh zaꞌca Dxiohs, cun garaa raꞌ naciohn raꞌ nin naa raꞌ xpwiinn Dxiohs pur laan ―rahbi Dxiohs. \q1 \v 18 Ziꞌchi rahbi Dxiohs nin baluuꞌyi cohsa raꞌ riiꞌ desde cadxyihrooꞌ. \p \v 19 Rahbiza Jacobo loh raꞌ ba: \p ―Deeꞌ naa lligaaba nin ruꞌnnahn: ayiru chyu gusioꞌba laꞌh raꞌ bwiinn nin ayi naa raꞌ bwiinn Israel nin riachii stoꞌ raꞌ ñiꞌh xchiꞌdxyi Jesucristu. \v 20 Cun sola gacaꞌh nuꞌh tuhbi dxihtsi loh raꞌ ba tin ayiru gaann raꞌ ba bwiinngulaala nee neezaa tin ayi guibahan gubwihlli raꞌ ba, neezaa tin ayi gahw raꞌ ba bweꞌhla maan nin rahchi dxaaba raꞌ, nee ayi gahw raꞌ za ba rihn. \v 21 Des cadxyihrooꞌ nuu raꞌ ndxiꞌhw raꞌ nin ruluuꞌyi xlehyi Moisehs cada guidoꞌyiꞌhn raꞌ loh cada tuhbi guihdxyi raꞌ loh dxyih nin ruziꞌlaaꞌdzi raꞌ bwiinn Israel. \p \v 22 Ya biuuꞌstoꞌ raꞌ pooxtla raꞌ cun bwiinn guuhla raꞌ cun garaaza xpwiinn Jesucristu xchiꞌdxyi Jacobo, ya gulii raꞌ ba laꞌh Judas nin rñiꞌ raꞌ ba Barsabahs cun Silas tin chenee raꞌ ba Pahblu cun Bernabeh para guihdxyi Antioquía, ya Silas cun Barsabahs naa ndxiꞌhw ru nin lasahca ru loh raꞌ xpwiinn Jesucristu nin nuu guihdxyi Jerusalehn. \v 23 Ya guluuꞌnehzanee raꞌ ba dxihtsi raꞌ riiꞌ laꞌh raꞌ ba para guihdxyi Antioquía: \p “Laꞌhnu ziga naa nu pooxtla raꞌ cun bwiinn guuhla raꞌ xteenn xpwiinn Jesucristu nin rii loh guihdxyi Jerusalehn, raxeꞌhla nu tuhbi guelrgahpaa Dxiohs para garaatiiꞌ tu bwihtsi lasaaꞌ raꞌ nin rii raꞌ guihdxyi Antioquía cun estadu Siria, cun estadu Cilicia. \v 24 Laꞌh nu bihn riiꞌ biriaꞌh ndxiꞌhw raꞌ nin bieꞌgañiꞌ loh tu cun xcweenta xlehyi Moisehs, per laꞌh raꞌ ndxiꞌhw raꞌ chi ayi cun xquelrnabwaꞌ dxiꞌh nu bieꞌnee raꞌ ba chin bieꞌgasioꞌba raꞌ ba laꞌhtu tin zigazi guluuꞌyi xilla riaꞌdxi guzaꞌloh tu para gaca tu xpwiinnpaꞌh Dxiohs. \v 25 Niꞌchin nnah laꞌhnu chin badiaaꞌha nu bariaꞌcaa bachilii nu schiohpa bwiinn raꞌ nin zenee raꞌ bwihtsi lasaaꞌ raꞌ nu Bernabeh cun Pahblu tin zenee raꞌ ba tuhbi dxyiꞌdxyi zaꞌca para laꞌhtu. \v 26 Pahblu cun Bernabeh nicala laꞌhsi gachi raꞌ ba per ayi riaa raꞌ ba xquelnabahan raꞌ ba zeezah cagaluuꞌyi raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu. \v 27 Niꞌchin nin baxeꞌhla nu Judas cun Silas tin laꞌh raꞌ ba guiñiꞌ raꞌ ba garaatiiꞌ dxyiꞌdxyi raꞌ riiꞌ lohtu. \v 28 Pwihsi Spíritu Saantu Dxiohs basiin laꞌhnu naa bwen ayiru gatahla ru nu lehyi nin chenaꞌhla tu. Lehyisi riiꞌ nalluꞌhyi chezahnee tu: \v 29 ayi gahw tu xpweꞌhla raꞌ maan nin rudiꞌhi raꞌ bwiinn guhn laꞌh raꞌ bwiinngulaala, ayi gahw tu rihn cun xpweꞌhla maan nin rahchidxaaba raꞌ, nee ayiza guibahan gubwihlli tu tantu gunnaꞌh coma ziga ndxiꞌhw, ya sidela guzoꞌbadxiahga tu ayi guunn tu garaa raꞌ deeꞌ bwen gahca gaca tu nezloh Dxiohs. Pwihsi cun Dxiohs dxiaꞌhan tu.” \p \v 30 Pwihsi seguihdu guluꞌnehza ra xpwiinn Jesucristu laꞌh Judas cun Silas gwanee raꞌ ba Pahblu cun neeza Bernabeh para guihdxyi Antioquía, ya riꞌchi batiaaꞌha raꞌ ba xpwiinn raꞌ Jesucristu nin rii raꞌ guihdxyi Antioquía chi tin badiꞌhi raꞌ ba dxihtsi nin guluꞌnehza raꞌ pooxtla raꞌ nin rii guihdxyi Jerusalehn, gucaꞌh raꞌ ba. \v 31 Chin bihn raꞌ xpwiinn Jesucristu nin naa raꞌ bwiinnziitu nin rii guihdxyi Antioquía chi dxyiꞌdxyi raꞌ nin caa loh dxihtsi chi biahxi duxa raꞌ ba laasii gulahchidxyii dxyiꞌdxyi raꞌ chi lastoꞌ raꞌ ba. \v 32 Ya Judas cun Silas naa raꞌ ba bwiinn nin rusañiꞌ Dxiohs xchiꞌdxyi Ñiꞌh, niꞌchi baluuꞌyi raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs laꞌh raꞌ xpwiinn Ñiꞌh nin rii guihdxyi Antioquía chi, ya baluuꞌyi raꞌ ba zirooꞌ xcweenta xchiꞌdxyi Dxiohs tin mahziru guzaꞌbi stoꞌ raꞌ bwiinn par chezah dziꞌtsi raꞌ ba loh xneziuh Dxiohs. \v 33 Ya biaꞌhannee raꞌ ba laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu guihdxyi Antioquía chi tuhbi chieempa. Ya seguihdu chin babii raꞌ Judas cun Silas guihdxyi chi, chiꞌchi bagahpaa Dxiohs raꞌ xpwiinn Jesucristu laꞌh raꞌ ba cun xquel dxyiriistoꞌ Dxiohs tin bwiꞌhnn raꞌ ba despedir laꞌh raꞌ ba para guihdxyi Jerusalehn loh raꞌ xpwiinn Jesucristu nin guluꞌnehza laꞌh raꞌ ba. \v 34 Per laꞌh Silas gurii stoꞌ ba biaꞌhan ba riꞌchi. \v 35 Neezaa Pahblu cun Bernabeh biaꞌhan guihdxyi Antioquía chi cun spaaldaa raꞌ nin biaꞌhannee raꞌ ba ya gwazah baluuꞌyi raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs. \s1 Dee nin raroopa xbiaje Pahblu gwagaluuꞌyi ba xchiꞌdxyi Jesucristu \p \v 36 Chin guhca tuhbi chieempa rii raꞌ ba riꞌchi, chiꞌchi rahbi Pahblu loh Bernabeh: \p ―Yoꞌho chodiaꞌhan nuꞌh xa nuu raꞌ xpwiinn Jesucristu guihdxyi raꞌ nin biogaluuꞌyi nu xchiꞌdxyi Ñiꞌh. \p \v 37 Ya guclaaꞌdzi Bernabeh ñianee raꞌ ba laꞌh Jwahn nin rñiꞌ za raꞌ ba Marcu, \v 38 per Pahblu ayi gunnah ba ñanee raꞌ ba laꞌh Jwahn laasii basiaꞌhan Jwahn laꞌh raꞌ ba guihdxyi Panfilia ya ayiru bwiꞌhnn bi pur ñazahnee bi laꞌh raꞌ ba nez hasta bagaluuꞌyi raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu. \v 39 Ya bwaꞌha si Bernabeh ayi nnaa Pahblu chenee raꞌ ba laꞌh Marcu ya de tantu nin bachiꞌchi lasaaꞌ raꞌ ba cun ziꞌchizi gulaaꞌha lasaaꞌ raꞌ ba mejor zeenee Bernabeh laꞌh Marcu ya seguihdu gucaꞌha raꞌ ba tuhbi barcu para Chipre. \v 40 Ya seguihdu guliigah Pahblu laꞌh Silas, ya chin guyaꞌloh gudihdxyi-gunaaba raꞌ xpwiinn Jesucristu xcweenta raꞌ Pahblu cun Silas loh Dxiohs tin gacanee Ñiꞌh laꞌh raꞌ ba, chiꞌchiyi zee raꞌ ba. \v 41 Ya gudiiꞌdxi raꞌ ba guihdxyi Siria cun guihdxyi Cilicia tin mahziru guñiꞌ raꞌ ba chezahdziꞌtsi raꞌ xpwiinn Jesucristu nin rii nez guihdxyi raꞌ chi loh xchiꞌdxyi Dxiohs. \c 16 \s1 Timoteu gwanee laꞌh Pahblu cun Silas \p \v 1 Pahblu cun Silas badzihn raꞌ ba guihdxyi Derbe cun guihdxyi Listra. Riꞌchi badxaꞌga raꞌ ba tuhbi xpwiinn Jesucristu nin laa Timoteu lliiꞌn tuhbi gunnaꞌh Israel nin naa tuhbi xpwiinn Jesucristu, per xtaada bi naa bwiinn griehgu. \v 2 Xpwiinn Jesucristu nin guyuuꞌ guihdxyi Listra cun guihdxyi Iconiu guñiꞌ zaꞌca raꞌ ba pur Timoteu. \v 3 Bwiꞌhnn Pahblu lligaaba chenee ba laꞌh Timoteu, per galoh guluuꞌ Pahblu laꞌh Timoteu bwaꞌ tin ayi ñiñiꞌyah raꞌ bwiinn Israel nin nuu raꞌ riꞌchi laꞌhbi laasii garaatiiꞌ raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi naann xpaah Timoteu naa tuhbi bwiinn griehgu. \v 4 Ya garaa raꞌ guihdxyi raꞌ nin zeediiꞌdxi raꞌ ba guñiꞌ raꞌ ba loh raꞌ xpwiinn Jesucristu nin nuu guihdxyi raꞌ chi dxyiꞌdxyi raꞌ nin bacaꞌh raꞌ pooxtla cun bwiinn guuhla raꞌ nin rnabwaꞌ laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu nin rii loh guihdxyi Jerusalehn. \v 5 Pwihsi garaa xpwiinn Jesucristu gwazahnee raꞌ ba xchiꞌdxyi chiꞌzi Ñiꞌh, ya dxyih cun dxyih guhca ziahan xpwiinn Jesucristu. \s1 Bwaꞌha Pahblu tuhbi bihsi nin baluuꞌyiloh tuhbi bwiinn regiohn Macedonia loh Pahblu \p \v 6 Ya ayi guziꞌguehlda Spíritu Saantu Dxiohs ñuluuꞌyi raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu guihdxyi Frigia cun Galacia cun Asia, \v 7 ya seguihdu badzihn raꞌ ba frontera xteenn Misia ya bwiꞌhnn raꞌ ba lligaaba ñah raꞌ ba guihdxyi Bitinia, per ayiza guziꞌguehlda Spíritu Saantu Jesucristu ñah raꞌ ba riꞌchi. \v 8 Mejor gudiiꞌdxi raꞌ ba Misia tin bieꞌta raꞌ ba pwertu xteenn Troas. \v 9 Riꞌchi loh bacaꞌlda baluuꞌyiloh tuhbi bwiinn rregiohn Macedonia loh Pahblu, ya loh bacaꞌlda chi cañiꞌnee ndxiꞌhw chi laꞌh Pahblu, rahbi ba: \p ―Gudiiꞌdxi para guihdxyi Macedonia tin gacanee luꞌh laꞌh nu. \p \v 10 Hohra nin guyaꞌloh bwaꞌha ba bihsi chi, lwehgu gahca guyuuꞌnehza nu para guihdxyi Macedonia laasii bidiꞌhnn nu lliigaaba Dxiohs gunaaba biogaluuꞌyi nu xchiꞌdxyi Ñiꞌh laꞌh raꞌ bwiinn guihdxyi chi. \s1 Chin guyuuꞌ Pahblu cun Silas Guihdxyi Filipos \p \v 11 Guyuuꞌtii nu laꞌn barcu rwaaꞌ ñihsadoꞌ xteenn guihdxyi Troas ya badzihn nu Samotracia, tuhbi isla nin rii loh ñihsadoꞌ, ya barah stuhbi gueꞌla badzihn nu guihdxyi Neapolis, \v 12 ya de riꞌchi bioo nu para guihdxyi Filipos, tuhbi guihdxyi nin lasahca loh guihdxyi Macedonia, ya riꞌchi bidxuu nu paaldaa dxyih nee guihdxyi chi naa tuhbi colonia raꞌ bwiinn Roma. \v 13 Ya tuhbi dxyih nin ruziꞌlaaꞌdzi raꞌ bwiinn Israel bariaꞌh nu guihdxyi chi tin bioo nu rwaaꞌ tuhbi guiꞌw hasta nahpaa riagañiꞌnee raꞌ bwiinn Israel Dxiohs. Riꞌchi bidxuu nu tin baluuꞌyi nu xchiꞌdxyi Jesucristu laꞌh raꞌ gunnaꞌh nin badiaaꞌha riꞌchi. \v 14 Loh raꞌ gunnaꞌh chi dxaꞌga tuhbi naaniꞌhn nin laa Lidia nin zeꞌ guihdxyi Tiatira; lahdxi culohr murahdu nin lasahca duxa rutooꞌ ba. Gunnaꞌh riiꞌ raann ba Dxiohs ya bacaꞌdxiahga ba xchiꞌdxyi Jesucristu, bazuh nayaa Ñiꞌh lastoꞌ ba tin guyuuꞌ ba guyaꞌzi ba xchiꞌdxyi Dxiohs nin guñiꞌ Pahblu loh raꞌ bwiinn. \v 15 Chiꞌchi gurohbaañihsa ba cun garaa xfamihyi ba, ya seguihdu bwiꞌhnn ba jweersi bioo nu yihdzi ba, chiꞌchi nnah ba: \p ―Sidela guchii tu rwaꞌha tu naꞌh ziga tuhbi xpwiinn Jesucristu gulchoꞌho rwaaꞌ yiidzihn tin riꞌchi chuu tu. \p Ya menos bwiꞌhnn naaniꞌhn chi gahn bioo dxiaꞌhan nu yihdzi ba. \v 16 Ya tuhbi dxyih nin zoo nu hasta rñiꞌ raꞌ bwiinn chi loh Dxiohs, badxaꞌga nu tuhbi dxaꞌpa nin nuu tuhbi spíritu dxaaba nin rahcabwaꞌ stoꞌ bi, naa bi tuhbi mooza nin gudooꞌtiiꞌ nee ruhnn bi gahn ziahan roo mweeyi para nin rnabwaꞌ raꞌ laꞌhbi. \v 17 Dxaꞌpa riiꞌ naꞌhla bi laꞌh Pahblu cun neezaa laꞌhnu zeꞌñiꞌ bi jweersi roo rahbi bi: \p ―Ndxiꞌhw raꞌ riiꞌ nin naa raꞌ xmooza Dxiohs nin nuu dxibaaꞌ, ruluuꞌyi raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs ―rahbi bi. \p \v 18 Ya naa la ziahan dxyih canaꞌhla dxaꞌpa chi laꞌhnu, ya tantu nin cañiꞌ bi loh raꞌ bwiinn: “Xpwiinn Dxiohs laꞌh raꞌ bwiinn riiꞌ”, rahbi dxaꞌpa chi, chiꞌchi gubiaꞌgarii Pahblu de tantu nin cagasioꞌba bi yihca ba, chiꞌchi rahbi ba loh bwiinndxaaba nin nuu lastoꞌ dxaꞌpa chi: \p ―¡Pur lah Jesucristu bariaꞌh laꞌn lastoꞌ dxaꞌpa ca! \p Ya lwehgu bariaꞌh spíritu dxaaba chi lastoꞌ bi. \v 19 Per chin bwaꞌha raꞌ xpallwaꞌn dxaꞌpa chi ayiru xi mweeyi guunn bi gahn para laꞌh raꞌ ba, chiꞌchi gunaꞌzu raꞌ ba laꞌh Pahblu cun Silas ya gwanee raꞌ ba laꞌh Pahblu cun Silas loh raꞌ guxchiisi nez rwaaꞌ dxiaaꞌ rooꞌ nin nuu galaayi guihdxyi chi. \v 20 Ya chin badzihnnee raꞌ ba Pahblu cun Silas loh raꞌ nin naa guxchiisi, chiꞌchi rahbi raꞌ ba: \p ―Ndxiꞌhw raꞌ riiꞌ nin naa bwiinn Israel cagasioꞌba raꞌ ba laꞌh raꞌ bwiinn lahdxyi raꞌnu, \v 21 cagaluuꞌyi raꞌ ba guriin lehyi nin adxi nuu gazoꞌbadxiahga nuꞌh laasii naa nu bwiinn Roma. \p \v 22 Chiꞌchi bidxyiꞌchinee raꞌ bwiinn laꞌh Pahblu cun Silas, ya guxchiisi raꞌ gunabwaꞌ raꞌ ba bireꞌh xahba Pahblu cun Silas tin gucaꞌyahga raꞌ ba tuhbi bahra. \v 23 Chin guluhlla gucaꞌyahga raꞌ ba cun bahra, chiꞌchi bieꞌw raꞌ ba laꞌn lahtsi dxiꞌba nin mahzi nadxaaba naa. Ya rahbi raꞌ ba loh nin naa madxiohra; nahpaa guhpaa dziꞌtsi ba laꞌh raꞌ ndxiꞌhw raꞌ ca. \v 24 Chin bihn madxiohra chi dxyiꞌdxyi chi bazaꞌhla ba laꞌh Pahblu cun Silas laꞌn lahtsi dxiꞌba nin nuu tuhbi yahga barehda nin zohba guiꞌdxiu tin laꞌn guiꞌdxiu chi guyuuꞌ ñaaꞌ raꞌ ba tin adxi gulluꞌhn raꞌ ba. \v 25 Per chin guhca garoolda gueꞌla cabwihdxyi-canaaba raꞌ Pahblu cun Silas Dxiohs, nee cun neezaa cayuꞌlda raꞌ ba cantu xteenn Dxiohs para laꞌh Ñiꞌh ya snuhn bwiinn nin ñieꞌw raꞌ riigacaꞌdxiahga raꞌ cantu raꞌ nin cayuꞌlda raꞌ ba. \v 26 Ya hohra chi guhca tuhbi lluh duxa, bañiꞌbin gaduhbitiiꞌ lahtsi dxiꞌba chi, billaala raꞌ garaatiiꞌ rwaaꞌ pweerta raꞌ, cun cadehn raꞌ nin nuuxaꞌta yahga raꞌ nin nuu ñaaꞌ raꞌ bwiinn nin ñieꞌw gubihyi raꞌn. \v 27 Ya chin babahn madxiohra chi, bwaꞌha ba zohballaala rwaaꞌ lahtsi dxiꞌba, lwehgu guleꞌhe ba spahda ba tin ñidxiinn ba laꞌh gahca ba laasii nastoꞌ ba balluꞌn raꞌ nin ñeꞌw raꞌ laꞌn lahtsi dxiꞌba. \v 28 Chiꞌchi guñiꞌ Pahblu jweersi roo, rahbi ba loh madxiohra chi: \p ―¡Ayi guunn luꞌh ziꞌca, garaa gahca nu laꞌhnu dxuu riiꞌ! \p \v 29 Chiꞌchi gunaaba madxiohra chi tuhbi biaꞌñih tin baziaꞌñihin laꞌn lahtsi dxiꞌba chi, chiꞌchi guyuuꞌtii galluꞌhn ba tantu nin bidxyihbi ba. \v 30 Tin babweꞌhe ba laꞌh raꞌ Pahblu cun Silas, chiꞌchi rahbi ba loh raꞌ ba: \p ―Daada raꞌ, ¿xa niꞌca nahpaa guꞌnnahn tin gutaꞌh Dxiohs naꞌh loh duhlda? \p \v 31 Ya chiꞌchi rahbi raꞌ ba: \p ―Bwiꞌhnn pur chechii stoꞌ luꞌh xchiꞌdxyi Jesucristu tin taꞌh luꞌh loh duhlda, cun neezaa garaa xfamihyi luꞌh. \p \v 32 Ya baluuꞌyi raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu laꞌh madxiohra chi cun garaa za nin rii rwaaꞌ yihdzi ba. \v 33 Ya hohra gueꞌla chi gahca gwanee madxiohra chi laꞌh raꞌ Pahblu cun Silas tin gudxiꞌbi ba hasta bidxeeldxyihdxyi tihxi raꞌ ba pur bahra, ya chin guyaꞌloh guhca raꞌ ba rramwehdxi chiꞌchi guroꞌbañihsa madxiohra chi cun garaa xfamihyi ba. \v 34 Ya seguihdu gwanee ba laꞌh raꞌ Pahblu cun Silas yihdzi ba tin gudahw raꞌ ba, ya biahxi duxa madxiohra chi cun garaa xfamihyi ba laasii gwachii stoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu. \v 35 Chin barah gueꞌla, guxeꞌhla raꞌ guxchiisi chiohpa xguixaꞌga raꞌ ba bagañiꞌ loh madxiohra tin gutaꞌh ba laꞌh Pahblu cun Silas. \v 36 Chiꞌchi rahbi madxiohra chi loh Pahblu: \p ―Bieꞌnaa raꞌ guixaꞌga agutaꞌhn laꞌhtu; cheezah tu xneziuh tu nasaa. \p \v 37 Chiꞌchi rahbi Pahblu loh raꞌ guixaꞌga chi: \p ―Laꞌhnu bwiinn Roma nu, nee bacaꞌyahga tu laꞌhnu delanta loh raꞌ bwiinn guihdxyi nee nin ayi gunaaba dxyiꞌdxyi raꞌ ba gu nuu xi xtuhlda nu, sino que lwehgu basieꞌw raꞌ ba laꞌhnu laꞌn lahtsi dxiꞌba; ¿yannah gutaꞌh raꞌ ba laꞌhnu ralaꞌn? ¡Gulgahbi loh raꞌ guxchiisi raꞌ chi laꞌh gahca raꞌ ba dxieꞌgabweꞌhe raꞌ ba laꞌhnu! \p \v 38 Chiꞌchi gwaguihtsii raꞌ guixaꞌga dxyiꞌdxyi raꞌ chi loh raꞌ guxchiisi, ya bidxyihbi duxa raꞌ ba chin bihn raꞌ ba bwiinn Roma raꞌ Pahblu cun Silas. \v 39 Chiꞌchi gwaganaaba guxchiisi raꞌ chi pardohn loh Pahblu cun Silas, chiꞌchiyi babweꞌhe raꞌ ba laꞌh Pahblu cun Silas laꞌn lahtsi dxiꞌba chi, ya seguihdu gunaaba raꞌ ba bariaꞌh Pahblu cun Silas guihdxyi chi. \v 40 Ya chin bariaꞌh raꞌ ba laꞌn lahtsi dxiꞌba, gwah raꞌ ba rwaaꞌ yihdzi Lidia, riꞌchi guyaꞌlohzi guñiꞌnee raꞌ ba bwiinn raꞌ nin gwachii stoꞌ raꞌñiꞌh xchiꞌdxyi Jesucristu, chiꞌchiyi biuuꞌnehza raꞌ ba para stuhbi lahta. \c 17 \s1 Bidxyiꞌchi duxa raꞌ bwiinn Tesalónica \p \v 1 Ya chin gudiiꞌdxi raꞌ Pahblu cun Silas guihdxyi Anfípolis cun guihdxyi Apolonia, chiꞌchiyi badzihn raꞌ ba guihdxyi Tesalónica. Guihdxyi chi nuu tuhbi guidoꞌ biꞌtuꞌhn xteenn bwiinn Israel raꞌ. \v 2 Ya gwah Pahblu laꞌn guidoꞌ chi ziga naa xcostumbre ba, tin baluuꞌyi ba xchiꞌdxyi Jesucristu chohnna bwelta ziga dxyih raꞌ nin ruziꞌlaaꞌdzi raꞌ bwiinn Israel, \v 3 tin baluuꞌyi Pahblu cun Silas ziga caa loh Xchihtsi Dxiohs rahbin: \p ―Nahpaa gutiꞌdxiloh Crixtu trabahjw duxa, ya chin dxiohnna dxyih guhchi Ñiꞌh zabahan Ñiꞌh loh raꞌ bwiinnguuchi. \p Chiꞌchi rahbi Pahblu loh raꞌ bwiinn chi: \p ―Jesucristu gahca nin cagaluuꞌyiꞌhn xchiꞌdxyi Ñiꞌh laꞌhtu laꞌh gahca Ñiꞌhn nin ruzeꞌta loh Xchihtsi Dxiohs. \p \v 4 Ya loh paaldaa raꞌ bwiinn Israel nin gwachii stoꞌ raꞌñiꞌh xchiꞌdxyi Jesucristu badiiꞌdxi raꞌ ba xlahdu Pahblu cun Silas, ya neezaa ziahan raꞌ bwiinn griehgu raꞌ nin rdxyihbi loh Dxiohs gwachii stoꞌ raꞌñiꞌh xchiꞌdxyi Jesucristu cun ziahan za raꞌ gunnaꞌh guriin-guriin raꞌ nin lasahcaru loh guihdxyi chi. \v 5 Per bwiinn Israel raꞌ nin ayi gwachii stoꞌ raꞌñiꞌh xchiꞌdxyi Jesucristu bidxyiꞌchinee raꞌ ba laꞌh Pahblu cun Silas, chiꞌchi batiaaꞌha raꞌ ba paaldaa raꞌ bwiinn plohja nin ayi xi dziꞌn ruhnn tin guñiꞌ tohnta raꞌ ba pur xcweenta Pahblu cun Silas loh raꞌ bwiinn guihdxyi, ya seguihdu gwachuuꞌtii raꞌ bwiinn plohja chi rwaaꞌ yihdzi Jasohn, cagadxiꞌhyi raꞌ ba Pahblu cun Silas tin dxiuꞌn raꞌ ba ntriehgu laꞌh Pahblu cun Silas delanta loh raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi, \v 6 ya cun ayi badxeela raꞌ ba Pahblu cun Silas riꞌchi, niꞌchin laꞌlagaꞌh laꞌh Jasohn cun spaaldaa raꞌ xpwiinn Jesucristu nin nuu raꞌ guihdxyi chi gwanee raꞌ ba loh raꞌ guxchiisi, ya rahbi raꞌ ba: \p ―Ndxiꞌhw raꞌ riiꞌ nin cagasioꞌba gaduhbitiiꞌ guidxyiyuh yannah laꞌh raꞌ ba badzihn lahdxyi nuꞌh, \v 7 ya Jasohn badiꞌhi rwaaꞌ yihdzi ñiꞌh nuu raꞌ ba. ¡Garaa raꞌ ba riigasaaꞌn raꞌ ba xlehyi César, ya cañiꞌ raꞌ ba nuu stuhbi rrehyi nin laa Jesuhs! \p \v 8 Chin bihn raꞌ bwiinn dxyiꞌdxyi raꞌ riiꞌ cun guxchiisi raꞌ guyuuꞌ guelrzaaꞌ raꞌ ba, \v 9 ya chin gunaaba raꞌ ba mweeyi muulta loh Jasohn cun xamihguru ba chiꞌchi babweꞌhe raꞌ guxchiisi raꞌ chi laꞌh raꞌ ba. \s1 Pahblu cun Silas hasta guihdxyi Berea \p \v 10 Lwehgu gahca chin gurih gueꞌla bwiꞌhnn raꞌ xpwiinn Jesucristu nin rii guihdxyi raꞌ chi cumpahñu laꞌh Pahblu cun Silas tin balluꞌn raꞌ ba para guihdxyi Berea, ya chin badzihn raꞌ ba guihdxyi Berea chi lwehgu guyuuꞌtii raꞌ ba laꞌn xquidoꞌ biꞌtuꞌhn raꞌ bwiinn Israel nin nuu raꞌ guihdxyi chi. \v 11 Bwiinn Israel raꞌ riiꞌ nuu lligaaba zaꞌca yihca raꞌ ba nin ayi naa raꞌ ba ziga naa raꞌ bwiinn Tesalónica, ya gaduhbi stoꞌ raꞌ ba lwehgusi gwachii stoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu, ya garaatiiꞌ dxyih basiꞌdxi raꞌ ba loh Xchihtsi Dxiohs tin bwaꞌha raꞌ ba gu guchii nin ruluuꞌyi raꞌ Pahblu cun Silas. \v 12 Ya chin guhcabwaꞌ raꞌ ba xa naa xchiꞌdxyi Dxiohs nin caa loh Xchihtsi Dxiohs, ziahan duxa raꞌ ba gwachii stoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu, neezaa raꞌ ziahan bwiinn griehgu ndxiꞌhw gunnaꞌh gwachii stoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu. \v 13 Ya chin bihn raꞌ bwiinn Israel nin nuu guihdxyi Tesalónica laꞌh Pahblu cun Silas cagaluuꞌyi raꞌ xchiꞌdxyi Jesucristu guihdxyi Berea, lwehgu gwah raꞌ ba riꞌchi tin guñiꞌ raꞌ ba xiica dxyiꞌdxyi xihn loh raꞌ bwiinn Berea raꞌ chi. \v 14 Per guyuuꞌ guelrzaaꞌ raꞌ xpwiinn Jesucristu nin rii guihdxyi chi pur bwiinn Tesalónica raꞌ chi niꞌchin seguihdu baguꞌnehza raꞌ ba laꞌh Pahblu para rwaaꞌ ñihsadoꞌ gaduhbi nin biaꞌhan Silas cun Timoteu guihdxyi Berea. \v 15 Ya garaa raꞌ bwiinn chi gwahnee raꞌ ba laꞌh Pahblu hasta guihdxyi Atenas. Ya seguihdu gubiaꞌgarii raꞌ ba tin guñiꞌ raꞌ ba loh Silas cun Timoteu gusiooba raꞌ ba tin loh guihdxyi Atenas cabweeza Pahblu laꞌh raꞌ ba. \s1 Pahblu hasta guihdxyi Atenas \p \v 16 Ya tal nin guleeza Pahblu laꞌh raꞌ Silas cun Timoteu guihdxyi Atenas guyuuꞌ duxa ba guelrzaaꞌ laasii bwaꞌha ba raann raꞌ gaduhbi guihdxyi bwiinn chi laꞌh raꞌ bwiinn gulaala. \v 17 Niꞌchin guñiꞌ Pahblu laꞌn xquidoꞌ raꞌ bwiinn Israel raꞌ cun loh raꞌ bwiinnziitu nin raann raꞌ Dxiohs guihdxyi chi, cun neezaa garaa dxyih guñiꞌ ba loh raꞌ bwiinn nin radiaaꞌha loh dxiaaꞌ chi, \v 18 ya chiꞌchi guñiꞌ raꞌ ndxiꞌhw raꞌ nin ruꞌlda raꞌ dxihtsi nin bacaꞌh raꞌ nin bireꞌlah epicúreos, cun spaaldaa ndxiꞌhw raꞌ nin ruꞌlda raꞌ dxihtsi nin bacaꞌh raꞌ nin bireꞌhlah estoicos, ya guzoꞌbaloh gudxihldxinee dxyiꞌdxyi raꞌ ba laꞌh Pahblu. Ya rahbi paaldaa raꞌ ba: \p ―¿Xi guiñiꞌ ndxiꞌhw nin rñiꞌ ziahantiiꞌ riiꞌ loh nuꞌh? \p Chiꞌchi rahbi spaaldaa raꞌ ba: \p ―Pweda bwiinn riiꞌ naa ba tuhbi bwiinn nin ruluuꞌyi xcweenta guriin dxiohsa raꞌ. \p Dxyiꞌdxyi raꞌ riiꞌ guñiꞌ raꞌ ba laasii laꞌh Pahblu ruluuꞌyi xchiꞌdxyi Jesucristu cun neezaa xcweenta ziga babahn Ñiꞌh loh guelguhchi. \v 19 Chiꞌchi gucaꞌha raꞌ ba laꞌh Pahblu tin zeenee raꞌ ba laꞌh ba tuhbi lahta hasta laa Areópagu. Riꞌchi nuu tuhbi ziga jusgadu, ya riꞌchi gunaaba dxyiꞌdxyi raꞌ ba, rahbi raꞌ ba: \p ―Xclaaꞌdzi nu gacabwaꞌ nu xi dxyiꞌdxyi cuubi nin ruluuꞌyi luꞌh, \v 20 laasii ayi rahcabwaꞌ nu dxyiꞌdxyi raꞌ nin ruluuꞌyi luꞌh laasii mwedxi guriin ziga ruluuꞌyi luꞌh. \p \v 21 Ya bwiinn Atenas raꞌ cun bwiinnziitu raꞌ nin nuu raꞌ guihdxyi chi ayi xi dziꞌn ruhn raꞌ ba mahzi riuuꞌstoꞌ raꞌ ba rucaꞌdxiahga raꞌ ba dxiꞌdxyi cuubi raꞌ, ya chiꞌchi rutiꞌdxi raꞌ ba dxyiꞌdxyi cuubi raꞌ chi loh raꞌ bwiinn. \v 22 Chiꞌchi gwasuꞌnchii Pahblu tin guzuꞌnchii galaayi Areópagu, chiꞌchi rahbi ba loh raꞌ ba: \p ―Gulgahcaꞌdxiahga yuꞌbitu, bwiinn Atenas raꞌ; garaa tu rwaꞌhan ziga naa xmohda tu ruhnn tu lligaaba xcweenta Dxiohs. \v 23 Ya loh nin caꞌnzaan loh guihdxyi riiꞌ bwaꞌhazahn ziahan bacuuꞌga raꞌ, ya loh tuhbi bacuuꞌga chi bwaꞌhan caa lehtra nin rñiꞌ squiiꞌ: “Laꞌh Dxiohs nin ayi nuꞌnbwaꞌ nu.” Pwihsi Dxiohs nin ayi nuꞌnbwaꞌ tu chi laꞌh Ñiꞌhn nin cagaluuꞌyiꞌhn xchiꞌdxyi Ñiꞌh. \v 24 Laꞌh Ñiꞌh nin bwiꞌhnnchaꞌyi guidxyiyuh cun garaatiiꞌ nin nuunabahan lohon, laꞌh Ñiꞌh nin rnabwaꞌ llaaꞌndxibaaꞌ cun guidxyiyuh. Ayi nuu Ñiꞌh laꞌn guidoꞌ nin ruhnnchaꞌyi raꞌ bwiinn, \v 25 ayiza xi nesidah nuu Ñiꞌh nin ruhnn bwiinn pur laꞌh Ñiꞌh laasii laꞌh gahca Ñiꞌh nin runiꞌhi guelnabahan cun neezaa garaatiiꞌ nin xchiꞌhnn raꞌ bwiinn loh guidxyiyuh. \v 26 Ya cun tuhbisi ndxiꞌhw bwiꞌhnnchaꞌyi Dxiohs garaa raꞌ naciohn raꞌ tin riinabahan raꞌ bwiinn gaduhbi loh guidxyiyuh, neezaa baluuꞌyi Ñiꞌh chieempa raꞌ cun lugar hasta bwiꞌhnn lahdxyi raꞌ bwiinn, \v 27 tin gadxiꞌhyi raꞌ ba Dxiohs zigazi ruhnn tuhbi bwiinn nin riagaaduhbiitiiꞌ loh xigaaba Ñiꞌh chin rusaꞌbi ba xiilla, ya pweda loh guunn ba lligaaba squiiꞌ zadxiꞌhyi ba Dxiohs laasii ayi zihtu dxiꞌh riaꞌhan Dxiohs cweeꞌ cada tuhbi nuꞌh, \v 28 laasii loh xquelrnabwaꞌ Dxiohs nabahan nuꞌh rachidiꞌhnn nuꞌh garaatiiꞌ cohsa raꞌ. Ziga guñiꞌ raꞌ xpoeta tu rahbi raꞌ ba: “Naa nu xpwiinn Dxiohs.” \p \v 29 Sidela naa nuꞌh xpwiinn Dxiohs per ayi chyu guunn lligaaba Dxiohs naa raꞌ nin rahcachaꞌyi cun dxiꞌba ohro cun plahta, cun yahga, o cun dxiah raꞌ nin ruhnnchaꞌyi raꞌ bwiinn guidxyiyuh seguhn ruhnn raꞌ ba lligaaba. \v 30 Dxiohs basaaꞌn Ñiꞌh bwiꞌhnn raꞌ bwiinn nin naa chiꞌhzi lligaaba raꞌ ba chieemparoo, per nnah xclaaꞌdzi Ñiꞌh garaatiiꞌ raꞌ bwiinn guidxyiyuh gusaguuꞌdzi stoꞌ raꞌ ba nee guchaꞌh za raꞌ ba xcostumbre raꞌ ba, \v 31 laasii laꞌh Dxiohs bacaꞌhbwaꞌla tuhbi dxyih chin gaca Jesucristu jwehsi loh garaa raꞌ bwiinn guidxyiyuh, ya gulii Dxiohs gaca Ñiꞌh jwehsi laasii bwen-bwen nuꞌnbwaꞌ Ñiꞌh cuun raꞌ nin naa raꞌ bwiinn nadxaaba nee cuun za raꞌ nin naa bwiinn zaꞌca nee rñiꞌ za Ñiꞌh ganaalla si dxyiꞌdxyi guchii. Bacwaꞌhn Dxiohs laꞌh Jesucristu loh raꞌ bwiinnguuchi tin gacabwaꞌ raꞌ nuꞌh nahpa Jesucristu guelrnabwaꞌ loh garaa raꞌ cohsa. \p \v 32 Chin bihn bwiinn raꞌ chi babahn Jesucristu loh guelguhchi, nuu raꞌ ba laꞌhlaa ballihdzinee raꞌ ba xchiꞌdxyi Ñiꞌh, nuu za raꞌ nin gwachii stoꞌ raꞌñiꞌh xchiꞌdxyi Xtaada Dxiohs raꞌnuꞌh ya niꞌchi raꞌ rahbi: \p ―Zacaꞌdxiahgaru nu xchiꞌdxyi luꞌh stuhbi bweelta. \p \v 33 Per Pahblu cun basiaꞌhan ba laꞌh raꞌ ba riꞌchi cun babii ba. \v 34 Ya nuu raꞌ za nin gwanaꞌhla laꞌh Pahblu; bwiinn raꞌ chi nin gwachii stoꞌ raꞌñiꞌh xchiꞌdxyi Jesucristu loh raꞌ bwiinn chi dxaꞌga tuhbi daada nin laa Dionisiu, nin naa tuhbi raꞌ xguschiisi raꞌ bwiinn Areópagu, cun neezaa tuhbi gunnaꞌh nin laa Damaris, cun ziahan ru za bwiinn raꞌ chi. \c 18 \s1 Chin guyuuꞌ Pahblu guihdxyi Corintu \p \v 1 Seguihdu bariaꞌh Pahblu guihdxyi Atenas, chiꞌchi gwah ba guihdxyi Corintu. \v 2 Riꞌchi badxaꞌga ba tuhbi bwiinn Israel nin biriaꞌhlah Aquila, bwiinn guihdxyi Pontu Aquila chi, nee gueꞌdu badzihn Aquila cun cheꞌhla ba nin laa Priscila ya biriaꞌh raꞌ ba Italia laasii gunabwaꞌ emperador Claudiu garaatiiꞌ raꞌ bwiinn Israel bariaꞌh raꞌ ba guihdxyi Roma. Ya seguihdu gwaguiaꞌha Pahblu laꞌh Aquila cun cheꞌhla ba. \v 3 Ya laꞌh gahca dziꞌn nin ruhnn Pahblu ruhnn raꞌ za ba tuhsi lahta guyuuꞌ raꞌ ba, ruhnnchaꞌyi raꞌ ba lahdxyi raꞌ, dziꞌn chi ruhnn raꞌ ba, ya tuhsi junta bwiꞌhnn raꞌ ba dziꞌn. \v 4 Ya guzohba dxyih nin ruziꞌlaaꞌdzi raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi baluuꞌyi Pahblu xchiꞌdxyi Jesucristu laꞌn xquidoꞌ raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi, ya nuu raꞌ ba gwachii stoꞌ raꞌ ba tantu bwiinn Israel raꞌ neezaa bwiinnziitu raꞌ nin naa raꞌ bwiinn griehgu raꞌ gwachii stoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu. \p \v 5 Chin babii raꞌ Silas cun Timoteu guihdxyi Macedonia, tin badzihn raꞌ ba guihdxyi Corintu laꞌh Pahblu cagaluuꞌyila Jesuhs naa Crixtu nin cabweeza raꞌ bwiinn Israel. \v 6 Ya chiꞌchi bidxyiꞌchinee raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi laꞌh Pahblu ya guñiꞌyah raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu. Chin bwaꞌha Pahblu nin guñiꞌ raꞌ ba, chiꞌchi gudzihbi ba xahba ba ziga tuhbi sehn tin guluuꞌyi ba basahcaloh raꞌ bwiinn Israel chi xchiꞌdxyi Jesucristu, chiꞌchi rahbi ba loh raꞌ bwiinn chi: \p ―Laꞌh gahcatu nahpaa tu duhlda pur lligaaba dxaaba nin ruhnn tu, ya naꞌh ayi xi duhlda naꞌpahn, ya niꞌchin nnahdxyih gahca chegaluuꞌyiꞌhn xchiꞌdxyi Jesucristu laꞌh raꞌ bwiinnziitu. \p \v 7 Chiꞌchi bariaꞌh ba laꞌn guidoꞌ chi, ya gwah ba yihdzii Ticio Justu, tuhbi bwiinn nin rbwihdxyi-rnaaba loh Dxiohs, ya yihdzi ba zohba gahxugah cweeꞌ guidoꞌ. \v 8 Crispu laa tuhbi ndxiꞌhw nin rnabwaꞌ xquidoꞌ raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi; laꞌhba cun garaa xfamihyi ba gwachii stoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu. Ya ziahan za bwiinn Corintu raꞌ chi, chin bihn raꞌ ba dxyiꞌdxyi raꞌ chi gwachii stoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu, chiꞌchi gurohbaañihsa raꞌ ba. \v 9 Nee tuhbi gueꞌla baluuꞌyiloh Dxiohs loh Pahblu chiꞌchi rahbi Ñiꞌh: \p ―Pahblu, ayi guidxyihbi luꞌh gwazah si baluuꞌyi xchiꞌdxyiꞌhn ayi gucweꞌza luꞌhn, \v 10 laasii naꞌh cayahcaneꞌhn yiꞌh ya nin tuhbi ayi chyu guunn mahla yiꞌh, laasii ziahan xpwiiꞌnnahn nin gacanee yiꞌh nuu raꞌ guihdxyi riiꞌ ―rahbi Dxiohs loh Pahblu loh bihsi nin baluuꞌyiloh Dxiohs loh Pahblu. \p \v 11 Ya seguihdu biaꞌhan Pahblu tuhbi yihza garoolda guihdxyi Corintu tin baluuꞌyi ba xchiꞌdxyi Dxiohs laꞌh raꞌ bwiinn raꞌ chi. \v 12 Per laꞌn dxyih raꞌ nin guhca Galiohn gubieerna xteenn guihdxyi Acaya, chiꞌchi badiaaꞌha raꞌ bwiinn Israel raꞌ tin gunaꞌzu raꞌ ba Pahblu, ya seguihdu gwanee raꞌ ba Pahblu jusgadu hasta nuu Galiohn. \v 13 Ya chiꞌchi rahbi raꞌ ba loh Galiohn: \p ―Ndxiꞌhw rii cagaluuꞌyi laꞌh raꞌ bwiinn gaann raꞌ ba Dxiohs stuhbi foorma nin rñiꞌ contra xlehyi raꞌnu ―rahbi raꞌ ba. \p \v 14 Laꞌh Pahblu ñiñiꞌla, chin guñiꞌ Galiohn, rahbi ba loh raꞌ bwiinn Israel: \p ―Sidela gulaaꞌn ba o gudxiinn ba tuhbi bwiinn, chiꞌchi nuu xtuhlda ba ñahca ñucaꞌdxiaagahn xchiꞌdxyi tu bwiinn Israel raꞌ, \v 15 per nnah guriincaa naa dxyiꞌdxyi raꞌ ca: laꞌhtu cadxyiꞌchi tu xcweenta dxyiꞌdxyi raꞌ ca, xcweenta lah raꞌ si bwiinn, xcweenta si nin caa loh xlehyi tu. Laꞌh gahca tu gulguiaꞌha xa guunn tu guelguxchisi xcweenta tu ―rahbi Galiohn. \p \v 16 Ya chiꞌchi gunabwaꞌ Galiohn bariaꞌh raꞌ ba laꞌn jusgadu chi. \v 17 Chiꞌchi gunaꞌzu raꞌ ba laꞌh tuhbi ndxiꞌhw nin laa Sóstenes ndxiꞌhw riiꞌ rnabwaꞌ laꞌn xquidoꞌ biꞌtuꞌhn raꞌ bwiinn chi, ya chiꞌchi badiꞌhi goolpi raꞌ ba laꞌh Sóstenes nez rwaaꞌ jusgadu Galiohn, per Galiohn ayi bwiꞌhnn cweenta ba laꞌh raꞌ ba. \s1 Pahblu gubiaꞌgarii para guihdxyi Antioquía tin saꞌloh ba nin riohnna biahja nin gwagaluuꞌyi ba xchiꞌdxyi Jesucristu \p \v 18 Ya spaaldaa si dxyih biaꞌhan Pahblu guihdxyi chi. Ya seguihdu chin bwiꞌhnn ba despedir laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu nin rii guihdxyi Corintu chiꞌchi bacah ba laꞌn tuhbi barcu cun Priscila cun Aquila tin zee raꞌ ba para nez estadu Siria. Ya guihdxyi Cencrea, chin nagahdxi gacah Pahblu laꞌn barcu, bigah yihca ba tin bazaꞌloh ba xcweenta dxyiꞌdxyi nin gulahchi guhn ba loh Dxiohs. \v 19 Ya chin badzihn raꞌ ba guihdxyi Efesu riꞌchi basiaꞌhan Pahblu laꞌh Priscila cun Aquila chiꞌchi zee ba laꞌn guidoꞌ hasta radiaaꞌha raꞌ bwiinn Israel tin guñiꞌnee ba laꞌh raꞌ ba xcweenta xchiꞌdxyi Dxiohs. \v 20 Chiꞌchi gunaaba raꞌ ba dxiaꞌhan ba riꞌchi xchih, per cun ayi gunnah ba ñiꞌhan ba, \v 21 loh cayuhnn Pahblu despedir laꞌh raꞌ ba rahbi ba: \p ―Sidela laꞌh Dxiohs nnaa Ñiꞌh zieꞌldahn stuhbi tin nnah nahpaa ziagatiꞌdxiꞌhn lañih roo guihdxyi Jerusalehn. \p Ya seguihdu bacah ba laꞌn barcu ya babii chiꞌh ba guihdxyi Efesu. \v 22 Chin badzihn Pahblu guihdxyi Cesarea, lwehgu gucaꞌhnehza ba para guihdxyi Jerusalehn, ya chin badzihn ba guihdxyi Jerusalehn chiꞌchi bagahpaa Dxiohs Pahblu laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu nin rii riꞌchi. Ya chin gudiiꞌdxi paaldaa dxyih gunaꞌzunehza lagaꞌh Pahblu para guihdxyi Antioquía. \v 23 Ya mas paaldaa dxyih guyuuꞌ lagaꞌh Pahblu guihdxyi Antioquía chi, chiꞌchi gwaguiaꞌha lagaꞌh ba stuhbi gaduhbi estadu xteenn Galacia cun garaa raꞌ guihdxyi nin rnabwaꞌ guihdxyi Frigia, ya cada tuhbigah raꞌ guihdxyi nin rnabwaꞌ raꞌ garoopa estadu rii gwaguiaꞌha Pahblu xa nuu raꞌ xpwiinn Jesucristu nin nuu raꞌ cada tuhbigah raꞌ guihdxyi raꞌ chi tin mahziru bwiꞌhnn Pahblu pur guñiꞌnee ba laꞌh xpwiinn Jesucristu. \s1 Baluuꞌyi Apolos xchiꞌdxyi Dxiohs loh guihdxyi Efesu \p \v 24 Laꞌn yihza raꞌ chi gahca badzihn tuhbi bwiinn Israel nin laa Apolos loh guihdxyi Efesu, guulaa ba guihdxyi Alejandria nee guhca ba tuhbi ndxiꞌhw nin guhcabwaꞌ duxa xcweenta ziga rñiꞌ loh Xchihtsi Dxiohs nee nasiin duxa rguuꞌguiꞌw xchiꞌdxyi ba laꞌh raꞌ bwiinn. \v 25 Ya laꞌhba laꞌba basiꞌdxila xchiꞌdxyi Jesucristu, ya rñiꞌ ba cun gaduhbi stoꞌ ba cagaluuꞌyi ba nayaa-nayaa xchiꞌdxyi Jesucristu, nicla xquelbaroꞌbañihsasi Jwahn biuuꞌnbwaꞌ ba. \v 26 Ya guzaꞌloh cañiꞌ Apolos laꞌn xquidoꞌ biꞌtuꞌhn raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi ya ayi xi guelrzaaꞌ guyuuꞌtii ba. Ya chin bihn Priscila cun Aquila xa cañiꞌ ba, chiꞌchi gwanee raꞌ ba laꞌh Apolos tin baluuꞌyi zaꞌca raꞌ ba laꞌhba xcweenta xchiꞌdxyi Jesucristu. \v 27 Ya chin guclaaꞌdzi Apolos tiidxi ba para guihdxyi Acaya, bacaꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu tuhbi dxihtsi loh raꞌ xpwiinn Jesucristu nin nuu raꞌ guihdxyi Acaya chi tin gaannloh raꞌ ba laꞌh Apolos cun gaduhbi stoꞌ raꞌ ba. Ya chin badzihn ba guihdxyi Acaya chi, guhcanee duxa ba laꞌh raꞌ bwiinn nin gwachii stoꞌ raꞌñiꞌh xchiꞌdxyi Jesucristu. \v 28 Pwihsi baluuꞌyi Apolos laꞌh ziahan roo za bwiinn Israel raꞌ cun dxyiꞌdxyi raꞌ nin ayi ñahca ñusiaꞌgarii raꞌ ba laasii baluuꞌyi ba Xchihtsi Dxiohs nin riachiistoꞌ raꞌ ba ruluuꞌyi Jesuhs nin zeꞌ guihdxyi Nazaret naa Crixtu nin cabweeza raꞌ ba guixeꞌhla Dxiohs. \c 19 \s1 Pahblu hasta guihdxyi Efesu \p \v 1 Ya gaduhbi nin guyuuꞌ Apolos guihdxyi Corintu, gunaꞌzu nehza Pahblu para guihdxyi raꞌ xteenn Cilicia, Galacia, cun Frigia, ya chiꞌchiyi badzihn ba hasta guihdxyi Efesu. Riꞌchi badxaꞌga Pahblu nuhn bwiinn raꞌ nin gwachii stoꞌ raꞌñiꞌh xchiꞌdxyi Jesucristu, \v 2 chiꞌchi rahbi Pahblu loh raꞌ ba: \p ―¿Ta guyuuꞌtii Spíritu Saantu Dxiohs laꞌn lastoꞌ tu chin gwachii stoꞌ tu xchiꞌdxyi Jesucristu? \p Chiꞌchi rahbi raꞌ ba loh Pahblu: \p ―Nin ayi gaann nu nuu Spíritu Saantu Dxiohs. \p \v 3 Chiꞌchi rahbi ba loh raꞌ ba: \p ―¿Xa gurohbaañihsa chiꞌh tu pwihsi? \p Chiꞌchi rahbi raꞌ ba loh Pahblu: \p ―Gurohbaañihsa nu ziga baroꞌbañihsa Jwahn. \p \v 4 Chiꞌchi rahbi Pahblu loh raꞌ ba: \p ―Guchiica baroꞌbaañihsa Jwahn laꞌh raꞌ bwiinn chin gwachii stoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs, per rahbi za Jwahn loh raꞌ bwiinn: “Chechii stoꞌ tu xchiꞌdxyi bwiinn nin dxiꞌ diꞌtsihn.” Bwiinn nin bazeꞌta ba naa Jesucristu ―rahbi Pahblu. \p \v 5 Ya chin bihn raꞌ ba dxyiꞌdxyi raꞌ nin guñiꞌ Pahblu lwehgu gahca gurohbañihsa raꞌ ba cun lah Jesucristu, \v 6 ya chiꞌchi badziiꞌba naa Pahblu yihca raꞌ ba tin guyuuꞌtiiꞌ Spíritu Saantu Dxiohs lastoꞌ raꞌ ba, ya chiꞌchi guzohbaloh cañiꞌ raꞌ ba guriin-guriin dxyiꞌzah cun neezaa dxyiꞌdxyi raꞌ nin badiꞌhi Dxiohs guiñiꞌ raꞌ ba. \v 7 Ziga tsiꞌh bichiohpa naa raꞌ ndxiꞌhw nin guzahca ziꞌchi. \p \v 8 Zigachiꞌh chohnna bweꞌhw guillii-guillii baluuꞌyi Pahblu xchiꞌdxyi xcweenta xquelrnabwaꞌ Jesucristu loh raꞌ bwiinn laꞌn xquidoꞌ raꞌ bwiinn Israel, ya cun ayi bidxyihbi ba baluuꞌyi ba xcweenta xneziuh zaꞌca Dxiohs. \v 9 Per guyuuꞌ raꞌ nin guhca nahda duxa, ayi gwachii stoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Dxiohs, mahziru guñiꞌ tohnta raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu loh raꞌ bwiinn, ya cun zenee Pahblu laꞌhsi raꞌ bwiinn nin gwachii stoꞌ raꞌñiꞌh xchiꞌdxyi Jesucristu rwaaꞌ tuhbi yuuꞌ scwehyi xteenn tuhbi nin bireꞌhlah Tiranu, ya riꞌchi baluuꞌyi Pahblu xchiꞌdxyi Dxiohs laꞌh raꞌ ba garaatiiꞌ dxyih. \v 10 Ziꞌchi bwiꞌhnn Pahblu chiohpa yihza, niꞌchin garaa raꞌ bwiinn nin nuu raꞌ Asia ziga mohda bihn raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu, bwiinn Israel raꞌ cun neezaa nin ayi naa raꞌ bwiinn Israel. \v 11 Ya cun xquel rnabwaꞌ Dxiohs bwiꞌhnn Pahblu milahgru roo raꞌ. \v 12 Niꞌchin hasta baxchihn raꞌ ba cun tuhbi taaꞌga raꞌ lahdxi guxuhbi raꞌ ba hasta guzuu Pahblu tin cun lahdxi raꞌ chi gwanee raꞌ ban hasta rahcalluꞌhu bwiinn guxuhbi raꞌ ban laꞌh raꞌ bwiinn ya ziꞌchiꞌhzi biaaca raꞌ bwiinn cun neezaa spíritu dxaaba raꞌ bareꞌh raꞌ tihxi raꞌ bwiinn. \v 13 Ya guyuuꞌ paaldaa ndxiꞌhw raꞌ nin naa bwiinn Israel raꞌ nin gucaꞌnzaa ziahan guihdxyi raꞌ rbweꞌhe raꞌ ba bwiinndxaaba lastoꞌ raꞌ bwiinn. Ya bwiꞌhnn raꞌ ndxiꞌhw raꞌ riiꞌ lligaaba cweꞌhe raꞌ ba bwiinndxaaba lastoꞌ raꞌ bwiinn cun lah Jesucristu, chiꞌchi rahbi raꞌ ba loh tuhbi nin nuu bwiinndxaaba lastoꞌ ñiꞌh: \p ―Xcweenta xquelrnabwaꞌ Jesucristu nin ruluuꞌyi Pahblu xchiꞌdxyi Ñiꞌh, ¡bariaꞌh stoꞌ bwiinn ca! ―rahbi raꞌ ndxiꞌhw raꞌ chi. \p \v 14 Squiiꞌ bwiꞌhnn raꞌ gagahdzi lliiꞌn tuhbi bwiinn Israel nin laa Esceva, rnabwaꞌ ba laꞌh raꞌ bixohza. \v 15 Chiꞌchi rahbi bwiinndxaaba chi: \p ―Nuꞌnbwaꞌn Jesucristu, nee nuꞌnbwaꞌzahn Pahblu, ¿ya laꞌhtu chyu naa tu?, ayi nuꞌnbwaꞌn laꞌhtu. \p \v 16 Chiꞌchi billaꞌta ndxiꞌhw nin nuu bwiinndxaaba chi stoꞌ ñiꞌh yihca raꞌ lliiꞌn Esceva, ya puur goolpi duxa badiꞌhi ndxiꞌhw nin nuu bwiinndxaaba chi stoꞌ ñiꞌh laꞌh raꞌ lliiꞌn Esceva, ya cun tantu goolpi balluꞌn raꞌ gagahdzi ndxiꞌhw raꞌ chi cun biuhyiza xahba raꞌ ba llihgabweꞌhlaraꞌsi ndxiꞌhw raꞌ chi bwaa raꞌ bi rwaaꞌ yihdzi raꞌ bi cun neezaa bidxeeldxyihdxyi duxa tihxi raꞌ bi. \v 17 Ya garaa raꞌ nin guyuuꞌ raꞌ guihdxyi Efesu, bwiinn Israel raꞌ cun neezaa nin ayi naa raꞌ bwiinn Israel raꞌ, bihn raꞌ ba nin guzahca raꞌ ndxiꞌhw raꞌ chi, ya bidxyihbi duxa raꞌ bwiinn raꞌ chi ya guñiꞌ zaꞌca raꞌ ba xcweenta lah Jesucristu. \v 18 Ya ziahan roo raꞌ nin gwachii stoꞌ raꞌñiꞌh xchiꞌdxyi Dxiohs gudxihxteeꞌ raꞌ ba garaa raꞌ cohsa dxaaba raꞌ nin bwiꞌhnn raꞌ ba. \v 19 Cun ziahan raꞌ za nin basiꞌdxi dxihtsi xteenn guelbidxaꞌha gwanee raꞌ ba dxihtsi raꞌ chi tin bacaꞌdxih raꞌ ban delanta loh raꞌ bwiinn ziahan. Ya seguihdu bwiꞌhnn raꞌ ba cweenta balaaca mweeyi lasahca raꞌ dxihtsi raꞌ chi; chwaꞌhabitsiꞌh mihyi mweeyi de plata lasahcan. \v 20 Ya ziꞌchizi bidiꞌchii xchiꞌdxyi Jesucristu ziahan lahta ya laꞌhan mahziru guhcaguiyaaꞌhan loh garaatiiꞌ raꞌ cuunchiꞌhzi dxyiꞌdxyi raꞌ. \v 21 Ya chin guluhlla raꞌ cohsa raꞌ riiꞌ, guluuꞌtii Spíritu Saantu lligaaba yihca Pahblu chee ba garaa raꞌ guihdxyi nin rnabwaꞌ guihdxyi Macedonia cun guihdxyi Acaya, ya chiꞌchiyi chee gah ba hasta guihdxyi Jerusalehn. Ya cun neezaa bwiꞌhnn ba lligaaba: “Yaque laꞌnguyaaꞌha guihdxyi Jerusalehn neezaa para Roma guzaaꞌhahn.” \v 22 Ya chiꞌchi guxeꞌhla Pahblu chiohpa ayudante ba nin laa raꞌ Timoteu cun Erastu para guihdxyi Macedonia, ya laꞌh Pahblu biaꞌhan ba guihdxyi Asia spaaldaa yihza. \s1 Bidxyiꞌchi duxa raꞌ bwiinn Efesu \p \v 23 Laꞌn yihza chi, guyuuꞌ duxa raꞌ bwiinn Efesu guelrzaaꞌ laasii baluuꞌyi Pahblu xchiꞌdxyi Dxiohs nin nuu dxibaaꞌ. \v 24 Deeꞌ bwiꞌhnn tuhbi plateru nin laa Demetriu. Ndxiꞌhw riiꞌ ruhnnchaꞌyi bwiinn gulaala cun dxiꞌba plata, ya dee raꞌ naa xchaan raꞌ ba laꞌn guidoꞌ xteenn tuhbi dxaan nin laa Diana, ya laꞌh dxaan riiꞌ raann raꞌ bwiinn guihdxyi Efesu, ya rudiꞌhi dziꞌn riiꞌ ziahan mweeyi laꞌh raꞌ xmooza ba nin rahcanee rahcachaꞌyi raꞌ dxaan dxiꞌba plahta raꞌ chi. \v 25 Ya seguihdu batiaaꞌha Demetriu garaa raꞌ xmooza ba cun snuhn raꞌ bwiinn nin ruhnn dziꞌn ziga nin ruhnn ba, chiꞌchi rahbi ba loh raꞌ ba: \p ―Daada raꞌ, laꞌhtu naann tu dziꞌn raꞌ in riidiꞌhnn nuꞌh laꞌhan ruhnn mantanehra laꞌh raꞌnuꞌh. \v 26 Laꞌtu ba bwaꞌha cun neezaa bihn tu xa cagaluuꞌyi Pahblu laꞌh raꞌ bwiinn, rahbi ba: “Ayi Dxiohs dxiꞌh naa raꞌ nin rahcachaꞌyi cun naa raꞌ bwiinn”, ya ziꞌchi cagaluuꞌyi Pahblu laꞌh raꞌ bwiinn, yannah cun ayiru cayuhnn cweenta raꞌ ba nin riidiꞌhnnchaꞌyi nuꞌh. Ayi nnastoꞌdxiꞌh tu guihdxyi Efesu si sino que garaa raꞌ guihdxyi nin rnabwaꞌ Asia. \v 27 Ya deeꞌ mahla duxan para laꞌhnuꞌh laasii ayiru gacalasahca raꞌ xtsiꞌn raꞌ nuꞌh cun neezaa xquidoꞌXchiohs nuꞌh nin laa Diana, neezaa guelraann duxa raꞌ bwiinn laꞌh Diana ziñihchilohon, ya ziꞌchi cun ayiru chyu guunncweenta laꞌh Dxiohs riiꞌ nee Dxiohs dxiꞌh rii raann raꞌ garaatiiꞌ raꞌ bwiinn guihdxyi raꞌ nin rnabwaꞌ Asia cun garaa raꞌ bwiinn guidxyiyuh. \p \v 28 Chin bihn raꞌ ba garaa nin guñiꞌ Demetriu loh raꞌ ba bidxyiꞌchi duxa raꞌ ba rahbi raꞌ ba: \p ―¡Lasahca duxa Diana Xchiohs raꞌ bwiinn guihdxyi Efesu! \p \v 29 Ya bwiinn guihdxyi Efesu raꞌ chi, chiꞌchi gunaꞌzu raꞌ ba laꞌh Gahyu cun Aristarcu chiohpa bwiinn Macedonia nin caꞌnzanee Pahblu, ya garoopa raꞌ ba gulluꞌbiyuh raꞌ ba hasta laꞌn jusgadu, hasta rahca rrehgla xcweenta xchixiꞌhw raꞌ ba. \v 30 Guclaaꞌdzi Pahblu ñuuꞌtii ba tin guiñiꞌ ba loh raꞌ bwiinn, per ayi basaaꞌn raꞌ xpwiinn Jesucristu nin rii riꞌchi laꞌh Pahblu. \v 31 Cun paaldaa raꞌ guxchiisi raꞌ nin rnabwaꞌ raꞌ Asia xamihgu raꞌ ba laꞌh Pahblu niꞌchin ayiza gunnah raꞌ ba ñuuꞌtii Pahblu lahdaa raꞌ bwiinn chi. \v 32 Ya loh juunta chi guriin-guriin rñiꞌ raꞌ bwiinn raꞌ chi; tuhbi riidxaaꞌ duxa nin cayahca riꞌchi ya ziahan raꞌza bwiinn raꞌ chi nin ayi gaann raꞌ ba xi badxaꞌga lasaaꞌ raꞌ ba riꞌchi. \v 33 Ya nuu raꞌ bwiinn Israel nin gudxixteeꞌ loh tuhbi daada nin laa Alejandru xa naa raꞌ asuntu chi, chiꞌchi bacaꞌnaa raꞌ ba laꞌh Alejandru nez delanta loh raꞌ ba tin guiñiꞌ ba xcweenta bwiinn Israel raꞌ, chiꞌchi bazaꞌbi ba naa ba loh raꞌ bwiinn tin gucaꞌdxiahga raꞌ ba nin ñiñiꞌ ba pur laꞌh bwiinn Israel loh raꞌ bwiinn ziahan raꞌ chi, \v 34 per chin guhcabwaꞌ raꞌ bwiinn Efesu raꞌ chi naa Alejandru tuhbi bwiinn Israel, ya mas chiohpa hohra gudidxyidxiahyoꞌba raꞌ ba, rahbi raꞌ ba: \p ―¡Lasahca duxa Diana Xchiohs raꞌ bwiinn Efesu! \p \v 35 Chiꞌchi guñiꞌ secretariu xteenn guihdxyi Efesu chi, ya lwehgu gunabwaꞌ ba biahcadxyii raꞌ bwiinn, chiꞌchi rahbi ba: \p ―Gulgacaꞌdxiahga bwiinn Efesu raꞌ, gaduhbi guidxyiyuh bwiinn naann raꞌ ba Efesu nahpaa chaꞌyi laꞌh Diana Xchiohs nuꞌh nin lasahca duxa dxaan nin zeꞌ loh planeta nin laa Júpiter, \v 36 niꞌchin ayi chyu nin guiñiꞌ ayi guchii dxiꞌh deeꞌ, nnah gulgasaguuꞌdzi lastoꞌ tu, \v 37 laasii laꞌh raꞌ ndxiꞌhw raꞌ rii ¿xi pura gunaꞌzu tu laꞌh raꞌ ba? Ayi xi gubaꞌn ruhnn raꞌ ba, ayiza rñiꞌyah raꞌ ba laꞌh Xchiohs raꞌnuꞌh. \v 38 Yannah sidela xclaaꞌdzi Demetriu cun garaa ziga gunaꞌzu raꞌ ba ndxiꞌhw raꞌ riꞌ dxieꞌtachi raꞌ ba guelchiah, zohballaala jusgadu tin dxieꞌgañiꞌ raꞌ ba bweelaa nuu xi llahn nuu tu, \v 39 ya sidela nuu xi stuhbi juunta xclaaꞌdzi tu, chiꞌchi gacan tuhbi juunta nin guchii, \v 40 laasii ya cagalluꞌn tuhbi peligro para laꞌhnuꞌh laasii rlluꞌn rriezgu gahbi raꞌ ba badiaaꞌha nuꞌh tin guidxihldxinee nuꞌh gubieerna pur nin guhca nnadxyih, ya cun ayi xi guidiꞌtsii nuꞌh xcweenta nin badxaꞌga lasaaꞌ nuꞌh nnadxyih. \p Chin guyaꞌloh guñiꞌ secretariu chi garaa dxyiꞌdxyi raꞌ riiꞌ, chiꞌchi rahbi ba: \p \v 41 ―Banaa guldxiuuꞌ nehza. \p Ya biuuꞌnehza raꞌ bwiinn chi para yihdzi raꞌ ba. \c 20 \s1 Babahchizaꞌca Pahblu xpwiinn raꞌ Jesucristu nin nuu guihdxyi Macedonia cun guihdxyi Grecia \p \v 1 Ya chin guyaꞌloh badiꞌchii raꞌ bwiinn, chiꞌchi gudihdxyi Pahblu laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu tin guñiꞌnee ba laꞌh raꞌ ba, tin bwiꞌhnn ba despedir laꞌh raꞌ ba ya seguihdu guyuuꞌnehza ba para nehz guihdxyi Macedonia. \v 2 Ya gudiiꞌdxi ba garaa raꞌ guihdxyi nin rnabwaꞌ guihdxyi Macedonia tin mahziru guluuꞌguiꞌw ba laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu nin nuu raꞌ garaa raꞌ guihdxyi raꞌ chi tin mahziru cheezah dziꞌtsi raꞌ ba loh loh xchiꞌdxyi Dxiohs. Ya ziꞌchizi badzihn ba hasta Grecia. \v 3 Guihdxyi Grecia chi biaꞌhan ba chohnna bweꞌhw, ya laꞌhba ñah la para guihdxyi Siria, per chin bihn Pahblu cabweeza ziahan raꞌ bwiinn Israel laꞌhba tin guinaꞌzu raꞌ ba laꞌhba, mejor ayi gucah ba laꞌn barcu mahzi bwiꞌhnn ba pur gubiaꞌgarii ba para guihdxyi Macedonia stuhbi. \v 4 Ya loh nin gunaꞌzunehza ba para Asia gwanee Pahblu laꞌh Sópater, lliiꞌn Pirios, tuhbi bwiinn guihdxyi Berea; cun Aristarcu, cun Segundu nin zeꞌ guihdxyi Tesalónica, Gahyu bwiinn guihdxyi Derbe, Timoteu, cun neezaa Tíquicu cun Trófimos bwiinn Asia raꞌ. \v 5 Ndxiꞌhw raꞌ riiꞌ guñiiꞌdxiuu loh nu, ya hasta guihdxyi Troas gurihleeza raꞌ ba. \v 6 Ya chin gudiiꞌdxi lañih nin rahw raꞌ ba pahn nin ayi rahcachaꞌyi cun levadura, chiꞌchi bariaꞌh nu guihdxyi chi tin biuuꞌgarii nu laꞌn tuhbi barcu tin zoo nu nez guihdxyi Troas. Ya riꞌchi chin guhca gaꞌyu gubihdxyi, chiꞌchi badxiꞌloh nu laꞌh raꞌ ba nin riibweeza laꞌh nu, ya riꞌchi bidxuu nu gahdzi dxyih. \s1 Luulchima dxyiꞌdxyi raꞌ nin guñiꞌ Pahblu loh raꞌ xpwiinn Jesucristu nin nuu raꞌ guihdxyi Troas \p \v 7 Chin guhldaa mwer dxyih xmahn, badxaꞌgalasaaꞌ nu tin bidaꞌw nu pahn ziga gudahwnee Jesucristu xpwiinn raꞌpaꞌh Ñiꞌh, ya seguihdu guñiꞌnee Pahblu laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu hasta chin guhldaa garoolda gueꞌla laasii garah gueꞌla chi gabii ba guihdxyi chi. \v 8 Yihca tuhbi yuuꞌ hasta badxaꞌgalasaaꞌ nu laꞌn cwartu chi ziahan roo duxa biaꞌñih caadxyih riꞌchi. \v 9 Ya rwaaꞌ tuhbi bentahn xteenn yuuꞌ chi zohba tuhbi biꞌnxtuhbi nin laa Euticu, ya coma xchih roo baluuꞌyi Pahblu xchiꞌdxyi Jesucristu cun ziahan ru dxyiꞌdxyi laꞌh raꞌ bwiinn raꞌ chi, niꞌchin gunaꞌzu bacaꞌlda laꞌh biꞌnxtuhbi chi ya biduꞌbi bi hasta rwaaꞌ bentahn xteenn yuuꞌ nin riohnna pihsu chi biaaba bi hasta loh yuh, ya chin guteesa raꞌ ba laꞌhbi laꞌbi guhchila. \v 10 Chiꞌchi bieꞌta Pahblu loh yuh hasta biaaba biꞌnxtuhbi chi chiꞌchi bazuꞌnllihbi Pahblu chiꞌchi gudiꞌdzi ba laꞌhbi ya seguihdu guteesa ba laꞌhbi, chiꞌchi rahbi Pahblu loh raꞌ ba: \p ―Ayi chuu tu guelrzaaꞌ laꞌhbi nabahan gahca. \p \v 11 Ya seguihdu bacah Pahblu stuhbi laꞌn cwaartu guiyaꞌ chi chiꞌchi gutaaꞌha ba pahn gudahw ba, chiꞌchi gwazah guñiꞌ ba hasta barah gueꞌla, ya seguihdu biuuꞌnehza za ba para stuhbi lahta. \v 12 Ya neezaa biꞌnxtuhbi chi bataꞌh Dxiohs loh guelguhchi ya nee pur nin bwaꞌha raꞌ ba babahn biꞌnxtuhbi chi mahziru guyuuꞌguiꞌw raꞌ ba nin bwaꞌha raꞌ ba pur xcweenta jweersi roo nin nahpaa Dxiohs. \s1 Guyuuꞌtii nu laꞌn barcu tin bioo nu para guihdxyi Miletu \p \v 13 Bachiñiꞌdxiuu nu loh Pahblu ya guyuuꞌtii nu laꞌn barcu ya zoo nu guihdxyi Asohn tin riꞌchi bachileꞌza nu Pahblu, laasii bwiꞌhnn ba lligaaba gwah ñah ba guihdxyi chi. \v 14 Ya chin badxaꞌga nu Pahblu guihdxyi Asohn, chiꞌchi zonee nu ba laꞌn barcu para guihdxyi Mitilene. \v 15 Ya biriaꞌhnee barcu laꞌhnu riꞌchi, ya chin barah gueꞌla gudiiꞌdxinee barcu laꞌhnu gahxu cweeꞌ isla nin laa Quiu, ya chin barah stuhbi gueꞌla chi badzihn nu pwertu xteenn Samos, ya chin guhldaa stuhbi dxyih badzihn nu guihdxyi Trogiliu, riꞌchi baziꞌlaaꞌdzi nu tuhbi carriyiꞌhn, ya dxyih chi gahca badzihn nu guihdxyi Miletu. \v 16 Ayi guclaaꞌdzi Pahblu ñahcataꞌh ba Asia niꞌchin ayiza gunnah ba ñoo nu guihdxyi Efesu laasii riooba ba gadzihn ba para guihdxyi Jerusalehn tin riꞌchi gutiꞌdxi ba dxyih lañih nin laa Pentecostehs. \s1 Guñiꞌnee Pahblu laꞌh raꞌ nin rnabwaꞌ laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu guihdxyi Efesu chin babii ba guihdxyi Miletu \p \v 17 Hasta guihdxyi Miletu guyuuꞌ Pahblu chin guxeꞌhla ba dxyiꞌdxyi loh raꞌ nin rnabwaꞌ laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu guihdxyi Efesu tin guñiꞌnee Pahblu laꞌh raꞌ ba. \v 18 Ya chin badzihn raꞌ bwiinn Efesu raꞌ chi, chiꞌchi rahbi Pahblu loh raꞌ ba: \p ―Laꞌhtu naann tu xa guyuuꞌneen laꞌhtu desde dxyih nin badzihnaꞌhn loh yuh raꞌ xteenn Asia riiꞌ. \v 19 Gaduhbi chieempa guyuuꞌneen laꞌhtu baluuꞌyiꞌhn xchiꞌdxyi Jesucristu laꞌhtu cun gaduhbi stoꞌn, cun xcweenta ñihsabwii nin biaaba loon pur guelrbiinn duxa nin guzaꞌcaꞌhn xcweenta garaa raꞌ lligaaba dxaaba nin bwiꞌhnn raꞌ bwiinn Israel cun naꞌh laasii baluuꞌyiꞌhn xchiꞌdxyi Dxiohs laꞌh raꞌ ba. \v 20 Per naꞌh ayi basaꞌnaꞌhn gwazah baluuꞌyiꞌhn laꞌhtu xcweenta garaa nin nalluꞌhyi para laꞌhtu tin taꞌh tu loh duhlda; naꞌh baluuꞌyiꞌhn xchiꞌdxyi Dxiohs nez delaanta loh raꞌ bwiinn cun neezaa rwaaꞌ yihdzi raꞌ bwiinn. \v 21 Guñiꞌn loh raꞌ bwiinn Israel cun neezaa nin ayi naa raꞌ bwiinn Israel tin gusaguuꞌdzi stoꞌ raꞌ ba chezah raꞌ ba xneziuh Xtaada Jesucristu nuꞌh. \v 22 Yannah cagaxeꞌhla Spíritu Saantu Xtaada Dxiohs nuꞌh naꞌh para guihdxyi Jerusalehn, ya nin ayi gaꞌnnahn xi saꞌcaꞌhn riꞌchi. \v 23 Per naꞌnnahn cada tuhbi guihdxyi raꞌ hasta rdiꞌdxiꞌhn rñiꞌ Spíritu Saantu Dxiohs loon zidiꞌdxiꞌhn trabahjw duxa, zieꞌwꞌhn laꞌn lahtsi dxiꞌba. \v 24 Per naꞌh ayi riaan gudziꞌbaꞌhn xquel nabahanahn loh guidxyiyuh riiꞌ per nin nahpaa guꞌnnahn nahpaa guzaꞌloon xcarrehraꞌhn ziga naa xcweenta caargu nin baniꞌhi Daada Jesucristu naꞌh tin ganaalla lligaaba nayaa guluuꞌyiꞌhn laꞌh raꞌ bwiinn laꞌh Ñiꞌh rutaꞌh Ñiꞌh laꞌh raꞌ bwiinn loh duhlda. \v 25 Yannah laꞌn guhcabwaꞌla nin tuhbi tu ziga baluuꞌyiꞌhn xchiꞌdxyi Dxiohs laꞌhtu, ayiru gabiaꞌgarii gwaꞌha tu xpacaaꞌlahn. \v 26 Niꞌchin nin cañiꞌn dxyiꞌdxyi nin nanchii sidela ayi chuu tu ayi chaꞌzi tu xcweenta xchiꞌdxyi Dxiohs nin baluuꞌyiꞌhn laꞌhtu laasii nin tuhbi tu ayi biaꞌdxyi ñihn xcweenta dxyiꞌdxyi riiꞌ loh tu. \v 27 Garaatiiꞌ xchiꞌdxyi zaꞌca Dxiohs baluuꞌyiꞌhn laꞌhtu ya nin tuhbi xchiꞌdxyi Xtaada Jesucristu nuꞌh ayi biaꞌdxyi baluuꞌyiꞌhn laꞌhtu. \v 28 Niꞌchin gulgahpaa dziꞌtsi nee cun neezaa raꞌ snuhn raꞌ bwiinn nin naa raꞌ xpwiinn Dxiohs tin niꞌchi baniꞌhi Spíritu Saantu guinabwaꞌ tu loh raꞌ bwiinn nin naa xpwiinn Ñiꞌh, tin niꞌchin guziꞌ Ñiꞌh laꞌh raꞌ xpwiinn Ñiꞌh chi cun llerihn Ñiꞌh. \v 29 Laꞌnaann chaꞌyila, ziꞌ paaldaa bwiinn nin naa ziga maan duxa raꞌ nee ayi dxiaa raꞌ bwiinn raꞌ chi zuxiꞌhn raꞌ ba xneziuh Dxiohs chin ayirun loh guihdxyi raꞌ riiꞌ. \v 30 Ziuuꞌ za laꞌh gahca lasaaꞌ tu nin guiñiꞌ dxyiꞌdxyi dxixiꞌhw loh tu tin guunn raꞌ ba gusaaꞌn raꞌ xpwiinn Jesucristu xneziuh zaꞌca Dxiohs tin mahzi chenaꞌhla raꞌ ba laꞌh raꞌ nin gusaguiꞌhi laꞌh raꞌ ba. \v 31 Gulguiaꞌha tin ayi gusaguiꞌhi raꞌ ba laꞌhtu, ayi dxiaꞌlda stoꞌ tu loh chohnna yihza, dxyih naagueꞌla guñiꞌneen laꞌhtu hasta ñihsabwii badaa loon xcweenta tu laasii riaan laꞌhtu guisaguiꞌhi tu, per ñaan loh tu ayi chechii stoꞌ tu xcweenta dxyiꞌdxyi yaꞌdxi raꞌ chi. \v 32 Yannah, bwihtsi lasaaꞌ raꞌn rusiaꞌhanahn laꞌhtu loh xcweenta Dxiohs nee cun xcweenta xchiꞌdxyi Ñiꞌh nin nahpaa jweersi guzaꞌloh xtsiꞌnzaꞌca Dxiohs laꞌn lastoꞌ tu tin gaaldaa tu guelnabahan nacuubi nin guniꞌhi Dxiohs laꞌh garaa raꞌ bwiinn nin basiaꞌcaa Ñiꞌh loh duhlda. \v 33 Ayi guzaꞌbi stoꞌn xixteenn tu nin tuhbi xcaꞌyu tu nin xahba za tu chin baluuꞌyiꞌhn xchiꞌdxyi Jesucristu laꞌhtu. \v 34 Laꞌtu naann laꞌh gahca naꞌh bwiꞌhnnaꞌhn dziꞌn cun naaꞌhahn tin bioꞌh xi gudahwneꞌhn xamihgu raꞌn. \v 35 Ziꞌchi baluuꞌyiꞌhn xa guunn tu dziꞌn tin gacanee tu laꞌh raꞌ bwiinn nin ayi xi nahpaa, ya gasannah stoꞌ raꞌ nuꞌh dxyiꞌdxyi raꞌ nin guñiꞌ Xtaada Jesucristu nuꞌh mahzi chaꞌyi nin rudiꞌhi que no nin rcaꞌha. \p \v 36 Ya chin guyaꞌloh guñiꞌnee Pahblu laꞌh raꞌ ba garaa raꞌ dxyiꞌdxyi raꞌ riiꞌ, chiꞌchi bazuꞌnllihbi ba cun garaa raꞌ bwiinn raꞌ chi tin gudihdxyi-gunaaba raꞌ ba loh Dxiohs. \v 37 Ya ruꞌn duxa raꞌ ba chiꞌchi gudiꞌdzi raꞌ ba laꞌh Pahblu cun neezaa bachaꞌgarwaaꞌ raꞌ ba laꞌh Pahblu. \v 38 Ya guyuuꞌ nalaasa duxa stoꞌ raꞌ ba laasii rahbi Pahblu loh raꞌ ba ayiru gwaꞌharu raꞌ ba loh Pahblu nin stuhbitiiꞌ. Ya bagasiaꞌhan raꞌ ba Pahblu hasta bacah ba laꞌn barcu. \c 21 \s1 Gwah Pahblu guihdxyi Jerusalehn \p \v 1 Ya chin guyaꞌloh badzihnnee raꞌ xpwiinn Jesucristu laꞌhnu hasta bacah nu laꞌn barcu, ya zoo nu nez guihdxyi Cos, tuhbi isla nin rii loh ñihsadoꞌ, ya chin barah stuhbi gueꞌla badzihn nu stuhbi isla nin laa Rodas, ya de riꞌchi hasta tuhbi pwertu nin laa Pátara. \v 2 Ya pwertu xteenn Pátara bidxuutii nu laꞌn barcu nin guzee nez naciohn Fenicia. \v 3 Ya loh zezahnee barcu chi laꞌhnu bidiaꞌha nu isla nin laa Chipre nin rii loh ñihsadoꞌ; lahdu rabwehsa biaꞌhan isla chiꞌchi gudiiꞌdxinee barcu laꞌhnu riꞌchi, ya zootiiꞌ nu hasta estadu Siria, ya coma nahpaa basiaꞌhan raꞌ ba carga nin nuꞌa barcu chi pwertu xteenn Tiru. \v 4 Ya guihdxyi Tiru chi badxiꞌloh nu xpwiinn raꞌ Jesucristu nin nuu raꞌ guihdxyi chi, ya bidxiaꞌhannee nu laꞌh raꞌ ba riꞌchi gahdzi dxyih, ya baluuꞌyi Spíritu Saantu laꞌh raꞌ ba guñiꞌ raꞌ ba loh Pahblu tin ayi chee ba para guihdxyi Jerusalehn. \v 5 Ya chin bazaaꞌ gahdzi dxyih, chiꞌchi bagazunehza raꞌ ba laꞌhnu ndxiꞌhw gunnaꞌh raꞌ ba cun neezaa lliiꞌn raꞌ ba, ya loh plahyi xteenn rwaaꞌ ñihsadoꞌ chi bazuꞌnllihbi nu tin gudihdxyi-gunaaba nu loh Dxiohs tin gacanee Ñiꞌh laꞌh raꞌ garaa nin naa raꞌ xpwiinn Ñiꞌh. \v 6 Chiꞌchi bagahpaa Dxiohs lasaaꞌ nu, ya seguihdu bacah nu laꞌn barcu ya laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu nin biaꞌhan raꞌ riꞌchi gubiaꞌgarii raꞌ ba para rwaaꞌ yihdzii raꞌ ba. \v 7 Ya chin guluhlla xpiahje nu nin zioꞌpa nu loh ñihsadoꞌ hasta guihdxyi Tiru cun guihdxyi Tolemaida, chiꞌchi biodiaꞌha nu cuun raꞌ xpwiinn Jesucristu nin nuu raꞌ guihdxyi chi, ya bidxiaꞌhannee nu laꞌh raꞌ ba tuhbi dxyih. \v 8 Ya chin barah gueꞌla zoonee nu Pahblu para guihdxyi Cesarea, ya chin badzihn nu rwaaꞌ yihdzi Felipe tuhbi daada nin guleꞌhelah raꞌ ba Felipe Evangelista, naa za ba tuhbi ndxiꞌhw nin naa loh gahdzi ndxiꞌhw raꞌ nin rahcanee laꞌn guidoꞌ ya bidxiaꞌhan nu rwaaꞌ yihdzii ba. \v 9 Nuu tahpa lliiꞌn dxaꞌpa Felipe nagahdxi guchinaa raꞌ bi, ya ruluuꞌyi raꞌ bi xchiꞌdxyi Jesucristu. \v 10 Ya ziahanla dxyih dxuu nu rwaaꞌ yihdzi Felipe chin badzihn tuhbi daada nin zeꞌ nez guihdxyi Judea naa ba tuhbi profeta laa ba naa Agabo, \v 11 chiꞌchi gucaꞌha Agabu xsindohra Pahblu, tin bachiꞌbi Agabon ñaaꞌ ba cun naa ba, chiꞌchi nah ba: \p ―Nah Spíritu Saantu Dxiohs: squiiꞌ guchiꞌbi raꞌ bwiinn Israel raꞌ nin nuu guihdxyi Jerusalehn laꞌh ndxiꞌhw nin naa xteenn Ñiꞌh sindohra riiꞌ tin gutiꞌdxi raꞌ ba laꞌhba lahtsi naa raꞌ bwiinnziitu. \p \v 12 Chin bihn nu dxyiꞌdxyi raꞌ chi, gunaaba duxa nu loh Pahblu cun neezaa bwiinn raꞌ nin nuu raꞌ riꞌchi tin ayi chee ba guihdxyi Jerusalehn, \v 13 chiꞌchi nnaa Pahblu loh nu: \p ―¿Xi naa ruꞌn tu cun rguuꞌlaasa tu stoꞌn? Naꞌh dispwestu nuuꞌhuhn ayi tansola dxiꞌh guchiꞌbi raꞌ ba naꞌh nicla nee gachiꞌhn guihdxyi Jerusalehn pur xcweenta xchiꞌdxyi Xtaada Jesucristu nuꞌh. \p \v 14 Ya cun ayiru chyu guiñiꞌ chin bihn nu guñiꞌ Pahblu ziꞌchi mejor bidiꞌtsii nu: \p ―Mas chaꞌyi chaꞌloh ziga naa xigaaba Dxiohs. \p \v 15 Ya chin gudiiꞌdxi dxyih raꞌ chi, biluuꞌchaꞌyi nu xixteenn nu, ya seguihdu bariaꞌh nu guihdxyi Cesarea chi, chiꞌchiyi zoo chiꞌh nu para guihdxyi Jerusalehn. \v 16 Ya cun nee raꞌ paaldaa xpwiinn Jesucristu nin naa raꞌ bwiinn guihdxyi Cesarea bagasiaꞌhan laꞌhnu guihdxyi Jerusalehn, loh raꞌ ba dxaꞌga tuhbi bwiinn Chipre nin laa Mnasohn, bwiinn chi naa tuhbi xpwiinn zaꞌca Jesucristu desde chieempa rooꞌ ya gwanee raꞌ bwiinn Cesarea chi laꞌhnu rwaaꞌ yihdzi Mnasohn tin biaꞌhan nu rwaaꞌ yihdzii ba. \s1 Biuꞌnbwaꞌ Pahblu laꞌh Jacobo \p \v 17 Ya chin badzihn nu guihdxyi Jerusalehn, biahxi duxa raꞌ xpwiinn Jesucristu nin nuu raꞌ riꞌchi. \v 18 Ya chin barah gueꞌla bionee nu Pahblu tin biodiaꞌha nu xa nuu Jacobo, ya riꞌchi rii raꞌ za bwiinn guhla nin rnabwaꞌ raꞌ laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu nin rii guihdxyi Jerusalehn. \v 19 Ya chin guyaꞌloh bagahpaa Dxiohs Pahblu laꞌh raꞌ ba, chiꞌchi bwiiꞌyidxyiꞌdxyi ba xcweenta cada tuhbi dziꞌn nin guhcanee Dxiohs laꞌhba bwiꞌhnn ba lahdxi raꞌ bwiinnziitu. \v 20 Ya chin guyaꞌloh bihn raꞌ ba garaa raꞌ dxyiꞌdxyi nin guñiꞌ Pahblu, chiꞌchi rahbi raꞌ ba pur chuhla naa Dxiohs nin nuu nabahan dxibaaꞌ, chiꞌchi rahbi raꞌ ba loh Pahblu: \p ―Yuꞌbiluꞌh, lasaaꞌ nu laꞌluꞌh naann loh raꞌ bwiinn Israel dxaꞌga raꞌ ziahan duxa raꞌ bwiinn nin riachii stoꞌ raꞌñiꞌh xchiꞌdxyi Jesucristu, ya garaa raꞌ ba xclaaꞌdzi raꞌ ba cheezah raꞌ ba cun xlehyi Moisehs. \v 21 Ya rahbi raꞌ ba yiꞌh ruluuꞌyi luꞌh garaa raꞌ bwiinn Israel nin nuu raꞌ loh guihdxyi xteenn raꞌ bwiinnziitu ruuꞌyidxyiꞌdxyi raꞌ ba ruluuꞌyi luꞌh ayi gucaꞌh raꞌ ba bwaꞌ nin laa circuncisión tihxi lliiꞌn raꞌ ba nee ayiza cheezahnee ru raꞌ ba costumbre raꞌ nuꞌh. \v 22 ¿Xa niꞌca guidiꞌhnn nuꞌh? Nahpaa dxihnn raꞌ ba laꞌluꞌh nuu riiꞌ. \v 23 Mas chaꞌyi guunn luꞌh ziga guiñiꞌ nu loh luꞌh: nuu tahpa ndxiꞌhw loh nu riiꞌ nin nahpa guzaꞌloh dxyiꞌydxyi nin biaꞌhannee raꞌ ba Dxiohs. \v 24 Gwanee raꞌ ba tin gulguiꞌhnn para dxiaa tu nee gudxihlli xgaxtu raꞌ ba tin guigah yihca raꞌ ba; ya garaa raꞌ ba zahcabwaꞌ raꞌ ba cun sehn chi ayi guchii dxiꞌh dxyiꞌdxyi mahla nin rñiꞌ raꞌ ba pur yiꞌh sino que guunn raꞌ ba lligaaba nee yiꞌh ruzoꞌbadxiahga luꞌh xlehyi Moisehs. \v 25 Ya laꞌhnu bacaꞌhla dxihtsi loh raꞌ bwiinnziitu tin ayi xi lligaaba guunn raꞌ ba pur xcweenta xlehyi Moisehs, nadamas nin ayi nuu guunn raꞌ ba ayi nuu gahw raꞌ ba cohsa raꞌ ziga guhn nin rianee raꞌ bwiinn loh raꞌ bwiinn gulaala, nee cun rihn za ayi gahw raꞌ ba, cun neezaa bweꞌhla guꞌa rihn, nee ayiza chuunee raꞌ ba nin ayi naa cheꞌhla raꞌ ba nomas niꞌchi si bacaꞌh nu loh dxihtsi ayi guunn raꞌ ba. \s1 Gunaꞌzu raꞌ bwiinn Israel laꞌh Pahblu \p \v 26 Ya seguihdu zeꞌnee Pahblu ndxiꞌhw raꞌ chi tin guunn raꞌ ba ziga caa loh xlehyi Moisehs, ya chin barah gueꞌla gwaguihtsi raꞌ ba loh bixohza nin rnabwaꞌ laꞌn xquidoꞌ raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi xi dxyih chenee tuhbigah raꞌ ba tuhbi maan nin cwachiguhn raꞌ ba loh Dxiohs. \v 27 Ya laꞌh gahdzi dxyih raꞌ chi ya mwehru gazaaꞌ raꞌ la, chin bwaꞌha paaldaa bwiinn Israel raꞌ nin naa raꞌ bwiinn Asia loh Pahblu laꞌn guidoꞌ roo chi, chiꞌchi guñiꞌ raꞌ ba loh raꞌ bwiinn Israel raꞌ nin rii raꞌ laꞌn guidoꞌ chi tin ziꞌchi garaa raꞌ ba gunaꞌzu raꞌ ba laꞌh Pahblu. \v 28 Ya cañiꞌ raꞌ ba jweersi roo rahbi raꞌ ba: \p ―¡Garaatiiꞌ tu bwiinn Israel raꞌ gultaaꞌ gacanee tu laꞌhnu! ¡Ndxiꞌhw riiꞌ rñiꞌyah laꞌh raꞌ bwiinn Israel cun xcweenta xlehyi guehtu Moisehs cun neezaa xcweenta xquidoꞌ roo nuꞌh riiꞌ loh raꞌ bwiinn nez hastachiꞌhzi caꞌnzaa ba, nnah gulguiaꞌha loh ba xa zeꞌnee ba bwiinn griegu raꞌ laꞌn xquidoꞌ roo nuꞌh tin guxiꞌhn raꞌ ba xcweenta xlehyi xteenn xquidoꞌ roo raꞌ nuꞌh! \p \v 29 Guñiꞌ raꞌ ba garaa dxyiꞌdxyi raꞌ riiꞌ laasii tuhbi bweelta bwaꞌha raꞌ ba caꞌnzanee Pahblu laꞌh Trófimos nin naa tuhbi bwiinn Efesu ya bwiꞌhnn raꞌ ba lligaaba nee Trófimos canee Pahblu laꞌn guidoꞌ. \v 30 Ya gaduhbi guihdxyi raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi badiaaꞌha tin babweꞌhecaa raꞌ ba laꞌh Pahblu laꞌn guidoꞌ roo chi ya gudoꞌballehxa raꞌ ba laꞌh Pahblu, \v 31 per gaduhbi nin riiyuhnn raꞌ ba lligaaba gadxiinn raꞌ ba laꞌh Pahblu guyuuꞌ tuhbi nin bwiꞌhnn bihsi laꞌh comandante nin rnabwaꞌ laꞌh batayohn Romanu nin rii guihdxyi Jerusalehn chi tin gacabwaꞌ raꞌ ba laꞌh raꞌ bwiinn guihdxyi gadxiinn laꞌh tuhbi ndxiꞌhw. \v 32 Ya lwehgu zeꞌnee comandante chi suldahdu raꞌ cun paaldaa capitahn raꞌ nin rnabwaꞌ tuhbi gaywaꞌh suldahdu tin guyuuꞌtii galluꞌhn raꞌ ba lahdaa raꞌ bwiinn raꞌ chi, ya chin bwaꞌha raꞌ bwiinn guihdxyi chi laꞌh comandante cun suldahdu raꞌ lwehgu basaaꞌn raꞌ ba ya ayiru badiꞌhi goolpi raꞌ ba laꞌh Pahblu. \v 33 Chiꞌchi gwabiiga comandante chi loh Pahblu chiꞌchi gunabwaꞌ ba bachiꞌbi raꞌ xsuldahdu ba chiohpa cadehn naa Pahblu, chiꞌchiyi gunaaba dxyiꞌdxyi ba loh raꞌ bwiinn chi chyu bwiinn Pahblu nee xi bwiꞌhnn za ba. \v 34 Per ayi basaaꞌn raꞌ bwiinn ñucaꞌdxiahga ba nin ñiñiꞌ Pahblu laasii guriin-guriin cabwidxaaꞌ duxa raꞌ ba, mejor zenee raꞌ suldahdu raꞌ chi laꞌh Pahblu para xcwartel raꞌ ba. \v 35 Ya chin badzihnnee raꞌ ba laꞌh Pahblu hasta nuu escalohn rwaaꞌ xcwartel raꞌ ba, nahpa biꞌa raꞌ ba Pahblu hasta guiyaꞌ laasii naꞌhla bwidxidxiah bwiinn raꞌ chi cun neezaa dxiigah rreldaa lasaaꞌ raꞌ ba laasii dxiigah rbihdzi stoꞌ raꞌ ba gachi Pahblu. \v 36 Ya hasta badzihn raꞌ ba rwaaꞌ cwartel chi zeꞌ bwihdxyidxiah raꞌ ba tin rnaaba raꞌ ba gachi Pahblu. \v 37 Ya chin laꞌh raꞌ suldahdu chi ñiguuꞌtii laꞌh Pahblu laꞌn cwartel, chiꞌchi rahbi Pahblu loh comandante nin rnabwaꞌ loh batayohn chi: \p ―¿Ziziꞌguehdla luꞌh guiñiꞌn? \p Chiꞌchi rahbi comandante chi loh Pahblu: \p ―Rwaꞌhahn rahca rñiꞌ luꞌh dxyiꞌzah griegu. \v 38 Uhn, ayi yiꞌhdxiꞌh nin naa tuhbi ndxiꞌhw nin naa tuhbi bwiinn Egiptu nin gudxihldxinee laꞌh gubieerna, ndxiꞌhw chi caꞌnzanee ba tahpa mihyi bwiinn raꞌ loh dahan tin rdxiinn raꞌ bwiinn. \p \v 39 Chiꞌchi rahbi Pahblu loh comandante chi: \p ―Naꞌh naan tuhbi bwiinn Israel nin zeꞌ nez guihdxyi Tarsu, tuhbi guihdxyi lasahca loh raꞌ guihdxyi nin rnabwaꞌ Cilicia, niꞌchin rnaꞌbaꞌhn loh yuꞌbiluꞌh guunn luꞌh tuhbi bwen gusaaꞌn luꞌh guiñiꞌn loh raꞌ bwiinn riiꞌ. \p \v 40 Ya chin guziꞌguehlda ba guiñiꞌ Pahblu loh raꞌ bwiinn chi, chiꞌchi guteesa naa Pahblu tin biahcadxyi raꞌ bwiinn chi, ya loh nin babwihdxyi raꞌ ba chiꞌchiyi guñiꞌ Pahblu dxyiꞌzah Hebreu loh raꞌ ba, rahbi ba: \c 22 \p \v 1 ―Yuꞌbitu bwiinnguuhla raꞌ bwiꞌtsi lasaaꞌ raꞌn gulgahcaꞌdxiahga xchiꞌdxyi raꞌn nin guiñiꞌn loh tu tin gacabwaꞌ tu ayi xi bwiꞌhnnaꞌhn. \p \v 2 Ya chin bihn raꞌ ba cañiꞌ Pahblu dxyiꞌdxyi Hebreu loh raꞌ ba, mahziru dxyiitiiꞌ gurih raꞌ ba. Chiꞌchi rahbi Pahblu loh raꞌ ba: \p \v 3 ―Naꞌh naan tuhbi bwiinn Israel nin guulaa guihdxyi Tarsu xteenn Cilicia, per gurooꞌhohn guihdxyi Jerusalehn riiꞌ ya loh Gamaliel basiꞌdxiꞌhn xcweenta xlehyi guehtu xtatita roo raꞌnuꞌh gaduhbi stoꞌn, guunnahn cun Xchiohs raꞌ nuꞌh tal ziga gahca ruhnn tu nnadxyih riiꞌ. \v 4 Ya bidxyiꞌchinee raꞌn laꞌh raꞌ bwiinn nin gwachii stoꞌ raꞌ ñiꞌh xneziuh Jesucristu gudxiꞌnnzaraꞌn ba bachiꞌbi duꞌhn raꞌn ba ndxiꞌhw gunnaꞌh raꞌ chiꞌchi basieꞌw raꞌn ba laꞌn lahtsi dxiꞌba. \v 5 Bixohza nin rnabwaꞌ laꞌh raꞌ bixohza cun neezaa bwiinnguuhla raꞌ xteenn guidoꞌ roo naa nin bwaꞌhaloh garaa raꞌ nin cañiꞌn riiꞌ. Laꞌh raꞌ ba bwiꞌhnn raꞌ ba tuhbi dxyihtsi nin zeeneꞌhn para guihdxyi Damascu loh raꞌ bwiinn Israel nin nuu raꞌ riꞌchi tin ñinaꞌzu raꞌn xpwiinn Jesucristu nin nuu raꞌ guihdxyi Damascu tin ñieꞌldaneꞌh raꞌn ba para guihdxyi Jerusalehn riiꞌ tin ñahca raꞌ ba caxchihgu loh guihdxyi riiꞌ. \s1 Pahblu baluuꞌyi xa gwachii stoꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu \r (Hch. 9.1‑19; 26.12‑18) \p \v 6 ’Ya chin zezaꞌhn loh neziuh para guihdxyi Damascu, ya laꞌn yamwerula zagadzihnaꞌhn guihdxyi chi ziga chiꞌh lahyidxyihin baziaꞌñih tuhbi bwehla rooꞌ xteenn llaaꞌndxibaaꞌ hasta zaaꞌhahn, \v 7 ya hasta guluuꞌbwihin naꞌh loh yuh, ya seguihdu bihnaꞌhn tuhbi rsiaaꞌha nin cañiꞌ loon: “Saulu, Saulu; ¿xi naa caꞌhnnaꞌhla luꞌh naꞌh neezaa raꞌ xpwiꞌnnahn?” \v 8 Chiꞌchi raꞌpihn: “¿Chyu yiꞌh Daada?” Ya chiꞌchi nnah ba loon: “Naꞌh nin naan Jesuhs nin zeꞌ guihdxyi Nazaret nin casaꞌcazii duxa luꞌh.” \v 9 Ya bwiinn raꞌ nin zeeneꞌhn bwaꞌhaloh raꞌ ba bwehla chi ya bidxyihbi duxa raꞌ ba per ayi bihn raꞌ ba guñiꞌ Daada Jesucristu loon. \v 10 Chiꞌchi raꞌpihn: “Daada, ¿xi niꞌca xclaaꞌdzi Yuꞌbiluꞌh guꞌnnahn?” Chiꞌchi naa Ñiꞌh loon: “Gwastii, gwah guihdxyi Damascu. Riꞌchi dxihnn luꞌh garaa nin guinabwaꞌn guunn luꞌh.” \v 11 Ya cun biaꞌhan dxieꞌpaꞌhn pur llaꞌñih bwehla chi, ya chin zoo nu para guihdxyi Damascu naaꞌhahn naꞌzu raꞌ lasaaꞌhahn, ya chin badzihnaꞌhn guihdxyi chi, \v 12 riꞌchi nuu tuhbi ndxiꞌhw nin laa Ananías, naa ba tuhbi ndxiꞌhw nin ruzoꞌbadxiahga ziga naa xcweenta xlehyi Moisehs; ya garaa raꞌ bwiinn Israel raꞌ nin nuu guihdxyi Damascu chi rñiꞌ zaꞌca raꞌ ba pur cweenta dziꞌn zaꞌca nin ruhnn Ananías. \p \v 13 ’Ya chin biꞌ Ananías hasta badzihnaꞌhn, chiꞌchi nnah ba loon: “¡Saulu, bwihtsi! Guteesa loh luꞌh tin bwaꞌha nez guiyaꞌ”, ya lwehgu gahca biaaca loon bwaꞌhahn loh Ananías. \v 14 Chiꞌchi nnah Ananías loon: “Xchiohs raꞌ guehtu xtatita roo raꞌnuꞌh gulii yiꞌh desde galohyi tin gwaꞌha luꞌh xa naa xigaaba Ñiꞌh, niꞌchin ya bwaꞌhaloh luꞌh laꞌh Jesucristu Lliiꞌn Dxiohs cun bihn za luꞌh xchꞌdxyi Ñiꞌh nin guñiꞌ Ñiꞌh loh luꞌh chin bwaꞌhaloh luꞌh Ñiꞌh. \v 15 Ya nahpaa yiꞌh gahca gaca luꞌh nin cheenee xchiꞌdxyi Ñiꞌh loh raꞌ garaatiiꞌ raꞌ bwiinn guidxyiyuh xcweenta cohsa nin bwaꞌha luꞌh cun nin bihn luꞌh. \v 16 Yannah ayiru xchiꞌhn gacataꞌh; gwasuꞌnchii tin chioobaañihsa luꞌh, ya cun gaduhbi stoꞌ luꞌh gudihdxyi laꞌh Jesucristu tin cun lah Ñiꞌh guziaꞌcaa Ñiꞌh garaa xtuhlda raꞌ luꞌh.” \s1 Guñiꞌ za Pahblu xa bagaluuꞌyi ba xchiꞌdxyi Jesucristu guihdxyi ziitu raꞌ \p \v 17 ’Ya chin gubiaꞌgariin guihdxyi Jerusalehn riiꞌ, chiꞌchi guyuuꞌtiin laꞌn guidoꞌ roo xteenn guihdxyi riiꞌ, ya gaduhbi nin cabwihdxyi-canaꞌbaꞌhn loh Dxiohs, hohra chi baluuꞌyiloh Jesucristu loon laꞌn guidoꞌ chi, \v 18 chiꞌchi nnah Ñiꞌh loon: “Guluuꞌgihn, biriaꞌh guihdxyi Jerusalehn riiꞌ laasii ayi guunncweenta raꞌ bwiinn guihdxyi riiꞌ xchiꞌdxyiꞌhn nin guluuꞌyi luꞌh laꞌh raꞌba”, nnah Jesucristu loon. \p \v 19 Rahbiza Pahblu: \p ―Chiꞌchi raꞌpihn: “Daada Jesucristu, bwiinn guihdxyi raꞌ riiꞌ naannloh raꞌ ba xa riuuꞌtiin garaa raꞌ laꞌn guidoꞌ, gunaꞌzuꞌhn garaa raꞌ bwiinn nin riachii stoꞌ raꞌñiꞌh xchiꞌdxyi luꞌh, basaꞌcaziin laꞌh raꞌ ba basieꞌw raꞌn ba laꞌn lahtsi dxiꞌba, \v 20 ya chin gudxiinn raꞌ ba laꞌh Esteban nin baluuꞌyi xcweenta xchiꞌdxyi luꞌh neezaa naꞌh zuꞌhn riꞌchi tin goꞌpahn xahba raꞌ nin gudxiinn laꞌh Esteban.” \v 21 Ya chiꞌchi nnah Jesucristu loon: “Guluuꞌgihn tin nahpa zixeꞌhlaꞌhn yiꞌh guihdxyi ziitu raꞌ.” \s1 Pahblu biaaba loh xquelrnabwaꞌ comandante nin rnabwaꞌ laꞌh raꞌ suldahdu \p \v 22 Ya hasta puntu chiꞌhzi riiꞌ bacaꞌdxiahga raꞌ ba nin guñiꞌ Pahblu, chiꞌchi guzoꞌbaloh gudidxaaꞌ raꞌ ba stuhbi, rahbi raꞌ ba: \p ―¡Mejor gachi bwiinn rii! ¡Ayiru xchiꞌhn guibahan ba! \p \v 23 Ya taantu nin cabwidxidxiah raꞌ ba cun neezaa xcamiilli raꞌ ba guleꞌhetee raꞌ ba ya lligabweꞌhla si raꞌ ba guzaꞌloh rchah raꞌ ba yuh nez guiyaꞌ zigazi ruhnn tuhbi guun chin ruhn tohra ma, \v 24 ya bwaꞌha si comandante chi ziꞌchi cayuhnn raꞌ ba, chiꞌchi gunabwaꞌ ba guyuuꞌtiinee raꞌ suldahdu laꞌh Pahblu tin gucaꞌyahga raꞌ ba laꞌh Pahblu tin chixteeꞌ ba xi naa pur contra de laꞌhba cabwihdxyidxiah raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi, \v 25 per ya chin laꞌh suldahdu raꞌ bwiꞌhnn gahn bachiꞌbi raꞌ ba laꞌh Pahblu tin para gucaꞌyahga raꞌ ba laꞌhba, chiꞌchi rahbi Pahblu loh tuhbi capitahn nin zuu riꞌchi: \p ―¿Ta nahpaa tu derehchu gusaꞌcazii tu tuhbi bwiinn Romanu, nee nin ayi gaann tu gu nuu xi duhlda nahpaa ba? \p \v 26 Chin bihn capitahn chi dxyiꞌdxyi raꞌ nin guñiꞌ Pahblu loh ba bidxyihbi duxa ba ya gwaguihtsii ba loh comandante, rahbi ba: \p ―¡Bwaꞌha xa gunnee luꞌh daada riiꞌ tin bwiinn Romanu ba naa ba! \p \v 27 Ya seguihdu gunaabadxyiꞌdxyi comandante chi loh Pahblu, rahbi ba: \p ―¿Ta guchii naa luꞌh bwiinn Romanu? \p Chiꞌchi rahbi Pahblu: \p ―Guchiin. \p \v 28 Chiꞌchi rahbi comandante chi: \p ―Naꞌh ziahan duxa mweeyi badiꞌhihn tin naan tuhbi bwiinn Romanu. \p Ya chiꞌchi rahbi Pahblu loh comandante chi: \p ―Per naꞌh ayi guziꞌdxiꞌhñin sino que naan bwiinn Romanu desde chin guulaayihn. \p \v 29 Cun dxyiꞌdxyi si raꞌ riiꞌ bihn raꞌ suldahdu nin ñucaꞌyahga laꞌh Pahblu bidxyihbi raꞌ ba lwehgu baxachi raꞌ ba laꞌh Pahblu, ya hasta neezaa comandante chi bidxyihbi ba pur nin bachiꞌbi ba cadehn laꞌh Pahblu, laasii naa Pahblu tuhbi bwiinn Romanu. \s1 Baluuꞌyi Pahblu dxyiꞌdxyi xcweenta ba loh raꞌ bixohza nin rnabwaꞌ laꞌh raꞌ bwiinn Israel \p \v 30 Ya chin barah gueꞌla, xclaaꞌdzi comandante chi gacabwaꞌ ba xinaa xclaaꞌdzi raꞌ bwiinn raꞌ chi gachi Pahblu, chiꞌchi gunabwaꞌ ba badiaaꞌha raꞌ bixohza nin mahzi rnabwaꞌ raꞌ laꞌh raꞌ bixohza cun neezaa guxchiisi raꞌ xteenn guidoꞌ rooꞌ, ya chiꞌchi guleꞌhe ba Pahblu bazuh ba delanta nez loh raꞌ garaatiiꞌ raꞌ bwiinn raꞌ chi. \c 23 \p \v 1 Bwaꞌha dziꞌtsi Pahblu loh raꞌ guxchiisi nin badiaaꞌha riꞌchi, chiꞌchi rahbi ba: \p ―Bwiitsi raꞌn naꞌh siempre nuu nabahaneen Dxiohs gaduhbi lagaꞌhtiiꞌ cun xquelnanchiiꞌhihn hasta nnadxyih riiꞌ. \p \v 2 Chin bihn Ananías, bixohza nin lasahcaru, dxyiꞌdxyi raꞌ nin guñiꞌ Pahblu, bidxyiꞌchi duxa Ananías, chiꞌchi gunabwaꞌ ba loh nin rii gahxu loh Pahblu tin caapaa raꞌ ba rwaaꞌ Pahblu, \v 3 chiꞌchi rahbi Pahblu loh Ananías: \p ―¡Squiiꞌza guunnee Dxiohs rwaaꞌ luꞌh bwiinn rusaguiꞌhi! ¿Ta zohbaa luꞌh riꞌca tin guunn luꞌh guelguxchiisi naꞌh ziga caa loh lehyi Moisehs? ¿Xi naa chiꞌh rreꞌh luꞌh contra de lehyi chi tin xclaaꞌdzi luꞌh caapaa raꞌ ba rwaaꞌhahn? ―rahbi Pahblu loh Ananías. \p \v 4 Ya nin rii raꞌ cweeꞌ Pahblu rahbi raꞌ ba loh Pahblu: \p ―¿Ta ziꞌca rusiaꞌgarii luꞌh dxyiꞌdxyi loh bixohza nin mahzi lasahca nezloh Dxiohs? \p \v 5 Chiꞌchi rahbi Pahblu loh raꞌ ba: \p ―Bwihtsi raꞌn ayi gaꞌnnahn laꞌhba naa bixohza nin rnabwaꞌ loh raꞌ bixohza; pwisi caa loh Xchihtsi Dxiohs: “Ayi guiñiꞌyah luꞌh tuhbi nin nahpaa guelrnabwaꞌ loh raꞌ bwiinn guihdxyi.” \p \v 6 Ya guhcabwaꞌ Pahblu chiohpa cwaꞌh naa raꞌ bwiinn nin rii riꞌchi; tuhbi cwaꞌh raꞌ ba naa bwiinn saduceu ya stuhbi cwaꞌh raꞌ ba naa bwiinn fariseu, chiꞌchi mahziru jweersi roo ru guñiꞌ Pahblu rahbi ba: \p ―¡Bwihtsi hermanu raꞌ, naꞌh naan tuhbi bwiinn fariseu, lliiꞌn tuhbi bwiinn fariseu, ya pur nin cabweꞌzaꞌhn gadzihn dxyih nin gabahan raꞌ bwiinn loh bwiinnguuchi niꞌchin nin cabahchi raꞌ ba xquelchiaan riiꞌ! \p \v 7 Ya chin guyaꞌloh guñiꞌ Pahblu dxyiꞌdxyi raꞌ riiꞌ, chiꞌchi guzoꞌbaaloh cañiꞌ raꞌ bwiinn saduceu raꞌ cun bwiinn fariseu raꞌ loh lasaaꞌ raꞌ ba pur nin guñiꞌ Pahblu, ya chiohpa cwaꞌh guhca raꞌ ba, \v 8 laasii bwiinn saduceu raꞌ ayi riachii stoꞌ raꞌ ba zabahan raꞌ bwiinn loh raꞌ bwiinnguuchi, ayiza riachii stoꞌ raꞌ ba nuu raꞌ xaanjla Dxiohs cun spíritu raꞌ; per laꞌh raꞌ bwiinn fariseu raꞌ riachii stoꞌ raꞌ ba garaa raꞌ cohsa raꞌ nin guñiꞌ Pahblu zabahan raꞌ bwiinn loh guelguhchi. \v 9 Guyuuꞌ tuhbi yahyi rooꞌ, ya seguihdu gwasuꞌnchii paalda raꞌ mwehsu fariseu raꞌ nin naann xlehyi Moisehs, chiꞌchi rahbi raꞌ ba: \p ―Ayi naa ndxiꞌhw riiꞌ nin rñiꞌxihn; sidela guñiꞌ tuhbi spíritu loh ba o tuhbi xaanjla Dxiohs loh ba, ayi nuu guidxyiꞌchinee nuꞌh Yuꞌbi Xtaada Dxiohs nuꞌh. \p \v 10 Ya zeezah yahyi rooꞌ chi, ya bidxyihbi comandante ñidxiinn raꞌ bwiinn ziahan chi laꞌh Pahblu niꞌchin gunabwaꞌ ba gwah raꞌ suldahdu bagabweꞌhecaa laꞌh Pahblu lahda raꞌ bwiinn ziahan chi tin ziaganee raꞌ ba laꞌh Pahblu laꞌn cwartel stuhbi. \v 11 Ya chin guhca guxiin, baluuꞌyiloh Jesucristu loh Pahblu laꞌn cwartel chi, guzuh Ñiꞌh cweeꞌ Pahblu chiꞌchi rahbi Ñiꞌh loh Pahblu: \p ―Bachihpa stoꞌ luꞌh, ayi guidxyihbi luꞌh Pahblu; ziga baluuꞌyi luꞌh xcweenta xchiꞌdxyiꞌhn guihdxyi Jerusalehn riiꞌ ziꞌchi gahca za guluuꞌyi luꞌh xchiꞌdxyiꞌhn guihdxyi Roma. \s1 Bwiꞌhnn raꞌ bwiinn Israel lligaaba ñidxiinn raꞌ ba laꞌh Pahblu \p \v 12 Ya chin barah gueꞌla badxaꞌgalasaaꞌ raꞌ paaldaa bwiinn Israel raꞌ chi tin bwiꞌhnn raꞌ ba lligaaba ñidxiinn raꞌ ba laꞌh Pahblu, rahbi raꞌ ba: \p ―Hasta que no guidiꞌhnn nuꞌh gahn gachidxiinn nuꞌh Pahblu chiꞌchiyi guidaꞌw nuꞌh cun guidwaaza nuꞌh, nicala guunn Dxiohs caxchihgu laꞌhnuꞌh sidela ayi chyu guunn gahn ziga naa xigaaba nuꞌh. \p \v 13 Zigachiꞌh chywaꞌh guhca raꞌ ndxiꞌhw raꞌ nin bwiꞌhnn lligaaba ñidxiinn laꞌh Pahblu. \v 14 Chiꞌchi gwah raꞌ ndxiꞌhw raꞌ riiꞌ loh raꞌ bixohza nin rnabwaꞌ cun loh raꞌ bwiinn guhla, tin rahbi raꞌ ba: \p ―Laꞌnu biaꞌhan dxyiꞌdxyi la ayi xi guidaꞌwtiiꞌ nu nee ayi za xi guidwaatiiꞌ nu hastayi guidiaꞌha nu laꞌh Pahblu guhchi chiꞌchiyi guidaꞌw nu guidwaa nu. \v 15 Yannah laꞌhtu cun neezaa garaa raꞌ bwiinn guhla raꞌ nin rnabwaꞌ laꞌh raꞌ bwiinn Israel raꞌ, gulguixeꞌhla dxyiꞌdxyi loh comandante tin guillii dxieꞌnee ba Pahblu loh tu, gulguiꞌhnn ziga nin xclaaꞌdzi tu dxihn ru tu dxyiꞌdxyi nin rñiꞌ Pahblu cun mahzi paseensi ru tin ziga garaa dxyiꞌdxyi chi gacabwaꞌ tu, ya laꞌhnu loh neziuh badxuuliistu nu antes nin gadzihnee comandante laꞌh Pahblu riiꞌ, ya loh neziuh gahca gadxiinn nu laꞌh Pahblu. \p \v 16 Per chin bihn lliiꞌn bizaaꞌn Pahblu cuun lligaaba nin nuu raꞌ ndxiꞌhw raꞌ chi gadxiinn raꞌ ba laꞌh Pahblu, niꞌchin seguihdu gwah bi rwaaꞌ cwartel gwaguihtsii bi loh Pahblu xcweenta ba nin bihn bi, \v 17 chiꞌchi gudihdxyi Pahblu tuhbi capitahn chiꞌchi rahbi Pahblu loh ba: \p ―Gwanee laꞌh biꞌnxtuhbi riiꞌ loh comandante tin gahbi bi tuhbi dxyiꞌdxyi loh ba. \p \v 18 Ya seguihdu zenee capitahn laꞌh biꞌnxtuhbi chi hasta nuu comandante, ya chin badzihnnee capitahn chi laꞌh biꞌnxtuhbi chi, chiꞌchi rahbi ba loh comandante: \p ―Pahblu nin ñieꞌw gunaaba ba loon tin dxieꞌldaneꞌhn biꞌnxtuhbi riiꞌ loh yuꞌbiluꞌh tin guiñiꞌ bi loh yuꞌbiluꞌh tuhbi dxyiꞌdxyi. \p \v 19 Chiꞌchi gunaꞌzu comandante chi naa biꞌnxtuhbi chi tin gwanee ba laꞌhbi tuhbi lahdu hasta ayi chyu dxihn xchiꞌdxyi raꞌ ba, chiꞌchi rahbi comandante chi loh bi: \p ―¿Xi niꞌca xclaaꞌdzi luꞌh guiñiꞌ luꞌh loon? \p \v 20 Chiꞌchi bazeꞌta bi dxyiꞌdxyi raꞌ nin bihn bi, ya rahbi bi: \p ―Laꞌh raꞌ tuhbi cwaꞌh bwiinn Israel biaꞌhan dxiꞌdxyi raꞌ tin guinaaba raꞌ ba loh yuꞌbiluꞌh chenee luꞌh Pahblu rwaaꞌ jusgadu guillii deque nanchii guunn raꞌ ba zigazi nin xclaaꞌdzi dxihn ru dxyiꞌdxyi raꞌ nin ruluuꞌyi Pahblu cun mahzi paseensi tin deque gacabwaꞌ ru raꞌ ba, \v 21 per ayi chechii stoꞌ luꞌh xchiꞌdxyi raꞌ ba laasii ndxiꞌhw raꞌ chi ya biaꞌhan dxyiꞌdxyinee raꞌ ba laꞌh raꞌ bixohza nin mahzi rnabwaꞌ cweeꞌ neziuh cweeza raꞌ ba laꞌh Pahblu tin chiinn raꞌ ba laꞌhba, ya biaꞌhandxyiꞌdxyi raꞌ ba hastayi gwaꞌha raꞌ ba laꞌh raꞌ ba bwiꞌhnn gahn guhchi Pahblu chiꞌchiyi gahw raꞌ ba guee raꞌ ba, niꞌchin ayi chechii stoꞌ luꞌh laꞌh raꞌ ba ―rahbi bi. \p \v 22 Chin bihn comandante dxyiꞌdxyi raꞌ nin gwaguihtsii biꞌnxtuhbi chi loh ba, ya seguihdu ziaa biꞌnxtuhbi chi para yihdzii bi per rahbixgah comandante chi loh bi: \p ―Ayi chyulootiiꞌ gahbi luꞌh guñiꞌ luꞌh dxyiꞌdxyi raꞌ riiꞌ loon ―rahbi comandante chi loh bi. \s1 Ya seguihdu guxeꞌhla comandante laꞌh Pahblu hasta loh Félix nin naa gobernador \p \v 23 Seguihdu gudihdxyi Comandante chi chiohpa capitahn ba, chiꞌchi rahbi ba loh raꞌ ba: \p ―Gulgatiaaꞌha chiohpa gaywaꞌh suldahdu nin chee ñaaꞌ cun za setenta nin tsiiba cabahyu, cun schiohpa gaywaꞌh suldahdu nin guꞌa lanza tin chee tu para guihdxyi Cesarea. \v 24 Nee gulchiꞌhyi tuhbi cabahyu tsiiba Pahblu tin ayi xi gaca Pahblu, tin chenee tu ba loh gobernador Félix ―rahbi comandante chi. \p \v 25 Chiꞌchi bwiꞌhnn comandante chi tuhbi dxihtsi chenee raꞌ ba loh gobernador Félix. \v 26 Loh dxihtsi chi rñiꞌ squiiꞌ: \p “Claudiu Lisias ruxeꞌhla tuhbi guelrgahpaa Dxiohs para loh yuꞌbiluꞌh excelentísimo gobernador Félix. \v 27 Gunaꞌzu raꞌ bwiinn Israel laꞌh ndxiꞌhw riiꞌ ñidxinn raꞌ ba, ya chin bihnnaꞌhn naa ba tuhbi bwiinn Romano, chiꞌchi bioo nu cun suldahdu raꞌn biogabweꞌhe nu ba lahdaa raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi. \v 28 Ya guclaaꞌdzihn gacabwaꞌn xi naa xclaaꞌdzi raꞌ bwiinn Israel chi gadxiinn laꞌh Pahblu, niꞌchin seguihdu gwaneꞌhn Pahblu loh juunta nin mahzi rnabwaꞌ loh raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi. \v 29 Ya riꞌchiyi guhcabwaꞌn rdxyiꞌchinee raꞌ ba laꞌh Pahblu pur xweenta si xlehyi raꞌ ba; niꞌchin nin ayi basaꞌnaꞌhn ñidxiinn raꞌ bwiinn Israel laꞌhba, nee nin ayiza nuu para ñieꞌw ba laꞌn lahtsi dxiꞌba. \v 30 Nee bihnzahn riidxiꞌhyi raꞌ ba xa gadxiinn raꞌ ba laꞌh bwiinn riiꞌ, niꞌchin nin guluuꞌnehzahn ba loh yuꞌbiluꞌh nee laꞌn guñiꞌ za loh raꞌ nin xclaaꞌdzi gadxiinn laꞌh bwiinn ca, guiñiꞌ raꞌ ba loh yuꞌbiluꞌh xa pur rdxyiꞌchinee raꞌ ba laꞌh ba.” \p \v 31 Ya seguhn dxyiꞌdxyi nin badiꞌhi comandante laꞌh raꞌ suldahdu, guxiin biriaꞌhnee raꞌ ba laꞌh Pahblu hasta tuhbi lahta nin laa Antípatris. \v 32 Ya chin barahyi gueꞌla, gubiaꞌgarii raꞌ suldahdu nin gwañaaꞌ raꞌ para rwaaꞌ cwartel, ya suldahdu raꞌ nin gudziiꞌba raꞌ cabahyu niꞌchi raꞌyi zenee raꞌ laꞌh Pahblu para guihdxyi Cesarea. \v 33 Ya chin badzihnnee raꞌ ba laꞌh Pahblu guihdxyi chi biuuꞌn raꞌ ba ntriehgu dxihtsi nin guxeꞌhla comandante Claudiu Lisias loh gobernador cun neezaa Pahblu biuuꞌn raꞌ ba ntriehgu loh ba. \v 34 Ya chin guluhlla biꞌlda gobernador Félix loh dxihtsi chi, chiꞌchiyi gunabadxyiꞌdxyi ba loh Pahblu, rahbi ba: \p ―¿Chyu bwiinn luꞌh? \p Ya chin bihn ba bwiinn Cilicia Pahblu, \v 35 chiꞌchi gunabwaꞌ ba bieꞌw Pahblu laꞌn lahtsi dxiꞌba xteenn yuꞌlaaꞌyi, ya yuꞌlaaꞌyi chi naa ziga tuhbi recweerdu xteenn Herodes nin mahzi guhca lasahca. \c 24 \s1 Pahblu baluuꞌyi xcweenta xchiꞌdxyi Dxiohs nin ruluuꞌyi ba loh gobernador Félix \p \v 1 Ya chin gudiiꞌdxi gaꞌyu dxyih, chiꞌchiyi badzihn Ananías, bixohza nin rnabwaꞌ laꞌh raꞌ bixohza, guihdxyi Cesarea cun bwiinn guhla raꞌ xteenn guidoꞌ rooꞌ Jerusalehn cun tuhbi ndxiꞌhw nin laa Tértulu. Ndxiꞌhw rii naa ziga xlicesiadu raꞌ ba nee zee ba tin cwachi ba xquelchiah Pahblu loh gobernador. \v 2 Ya chin badzihnnee raꞌ ba Pahblu, chiꞌchi guzoꞌbaloh Tértulu cabahchi ba xquelchiah Pahblu loh gobernador, chiꞌchi rahbi ba loh gobernador Félix: \p ―Zuxchiilli yuꞌbiluꞌh, daada gobernador; nasaa nabahan nu cayahcanee duxa yuꞌbiluꞌh lahdxyi nu pur lligaaba nasiin luꞌh. \v 3 Garaatiiꞌ raꞌ xtsiꞌn zaꞌca luꞌh rii rihn nu garaatiiꞌ raꞌ guihdxyi O excelentísimo Félix. Cun gaduhbi stoꞌn runiꞌhihn guelzuxchiilli loh yuꞌbiluꞌh. \v 4 Para ayi chyu guunntaꞌh yuꞌbiluꞌh, niꞌchin nin rnaꞌbaꞌhn loh yuꞌbiluꞌh gaapaa luꞌh paseensi gucaꞌdxiahga luꞌh chiohpa dxyiꞌdxyiꞌhn nin guiñiꞌn loh luꞌh. \v 5 Pwihsi ndxiꞌhw rii laꞌnu guhcabwaꞌ naa ba tuhbi bwiinn nin rñiꞌ xihn duxa, ya garaa lahta xteenn guidxyiyuh nin caꞌnzaa ba rñiꞌ ba dxyiꞌdxyi xihn loh raꞌ bwiinn Israel raꞌ, ya ziꞌchi za cayahca naalaꞌh raꞌ bwiinn Israel pur dxyiꞌdxyi xihn nin ruluuꞌyi ba. Laꞌhba nin rnabwaꞌ tuhbi cwaꞌh nin laa raꞌ Nazarenu raꞌ. \v 6 Xclaaꞌdzi ba ñuxiꞌhn ba xquidoꞌ roo nu chin banaꞌzu nu ba ya guclaaꞌdzi nu laꞌh gahca nu ñidiꞌhnn nu guelguxchiisi laꞌhba ziga naa xcweenta xlehyi nu, \v 7 per cun badzihn si comandante Lisias basiaꞌpitii raꞌ ba ndxiꞌhw rii loh nu cun lajweersi, \v 8 ya nah ba, garaa nin rdxyiꞌchinee laꞌh ndxiꞌhw rii gunaaba ba dxiꞌ loh yuꞌbiluꞌh tin yuꞌbi gahca luꞌh guinaaba dxyiꞌdxyi luꞌh loh ba guiñiꞌ ba xcweenta dxyiꞌdxyi raꞌ nin ruluuꞌyi ba ya zahcabwaꞌ luꞌh xcweenta xquelchiah ba nin rbahchi nu loh yuꞌbiluꞌh ―rahbi Tértulu. \p \v 9 Chiꞌchi guñiꞌ raꞌ bwiinn Israel raꞌ nin rii riꞌchi, rahbi raꞌ ba: \p ―Guchiicaa garaa dxyiꞌdxyi ziga baniꞌhi Tértulu cweenta yuꞌbiluꞌh. \p \v 10 Chiꞌchi bwiꞌhnn gobernador chi sehn loh Pahblu tin guiñiꞌ ba, ya chiꞌchi rahbi Pahblu: \p ―Cun gaduhbi stoꞌn guluuꞌyiꞌhn xcweenta dxyiꞌdxyi raꞌ nin ruluuꞌyiꞌhn loh yuꞌbiluꞌh, laasii naꞌnnahn yuꞌbiluꞌh naa luꞌh jwehsi xteenn naciohn riiꞌ desde cadxyih rooꞌ. \v 11 Ya yuꞌbiluꞌh guinaaba dxyiꞌdxyi luꞌh gueꞌdu guhca tsiꞌh bichiohpa dxyih badzihnaꞌhn guihdxyi Jerusalehn tin zee gazuꞌnlliibihn loh Dxiohs. \v 12 Ayi caa badxeela raꞌ ba naꞌh cagaluuꞌyiꞌhn laꞌh raꞌ bwiinn xcweenta ziga rbahchi raꞌ ba xquelchiaan loh yuꞌbiluꞌh, nee ayiza caa bwaꞌha raꞌ ba cadxihldxyinee dxyiꞌdxyiꞌhn laꞌh chyuulla raꞌ bwiinn laꞌn guidoꞌ, o calla stuhbi lahta xteenn guihdxyi chi. \v 13 Ya bwiinn raꞌ rii ayi nahpaa raꞌ ba nin tuhbi prueba nin guiduꞌhun ziga nin rbahchi raꞌ ba xquelchiaan loh yuꞌbiluꞌh. \v 14 Per dxyiꞌdxyi raꞌ rii chixteen loh yuꞌbiluꞌh ziga naa xnehza nabahaneen Xchiohs raꞌ guehtu xtatita raꞌn de acweerdu gahca cun xneziuh cuubi Dxiohs nin riachii stoꞌ raꞌ gulliaaꞌ bwiinn, nee riachii stoꞌn garaa nin caa loh dxihtsi xlehyi guehtu Moisehs cun dxyiꞌdxyi raꞌ nin bacaꞌh raꞌ guehtu profeta raꞌ. \v 15 Riachii stoꞌn xchiꞌdxyi Dxiohs ziga gahca riachii za stoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Ñiꞌh zadzihn dxyih nin gabahan raꞌ bwiinn nin guhchi la, tantu bwiinn zaꞌca cun bwiinn nin guhca nadxaaba raꞌ za. \v 16 Niꞌchin nin cadxiꞌhyihn nin nazaꞌca para naꞌh ya niꞌchi naa nin riuuꞌ stoꞌ Dxiohs gaca cun neezaa gahca nayaa nezloh raꞌ bwiinn. \v 17 Laꞌguhca xchih nuuꞌhuhn zihtu lahdxyi guriin ca raꞌ bwiinn, nnah gubiaꞌgariineꞌhn mweeyi nin baxeꞌhla raꞌ bwiinn nez chi tin badiꞌhiñin laꞌh raꞌ bwiinn nin ayi xi nahpaa, nee cun tuhbi guhn xteꞌnnahn zeeneꞌhn loh Dxiohs. \v 18 Chin badxiꞌloh raꞌ paaldaa bwiinn Israel raꞌ nin zeꞌ nez Asia laꞌn guidoꞌ, yaque guyaꞌloh bwiꞌhnnaꞌhn ziga caa loh xlehyi Moisehs gaca nayaa bwiinn, nin ayi chyu bwiinn ziahan caneꞌhn nee ayiza xi bachiꞌhyihn laꞌh raꞌ ba. \v 19 Yannah ¿cuunn raꞌ bwiinn Asia raꞌ chi?, tin laꞌh raꞌ ba nahpaa cwachi raꞌ ba xquelchiaan loh yuꞌbiluꞌh sidela nuu xa pura rdxyiꞌchinee raꞌ ba naꞌh. ―rahbi Pahblu―, \v 20 o guiñiꞌ raꞌ ba sidela nuu xi dxyiꞌdxyi mahla guñiꞌn chin bazuh raꞌ ba naꞌh guñiꞌn loh juunta suprema xteenn raꞌ bwiinn Israel, o pwehda rbahchi raꞌ ba guelchiah xcweeꞌntahn, \v 21 laasii pweda pur jweersi nin bwaꞌha raꞌ ba guñiꞌn chin guzuꞌhn galaayi raꞌ ba raꞌpihn: “Nnadxyih rii ruhnn tu guelguxchiisi naꞌh laasii riachii stoꞌn zabahan raꞌ bwiinn loh guelguhchi.” \p \v 22 Chin bihn gobernador Félix garaa dxyiꞌdxyi raꞌ chi ziga naann paꞌh ba xcweenta Jesuhs cun garaa xchiꞌdxyi ñiꞌh, niꞌchin basiaꞌhan ba stuhbi dxyih gadxaꞌgalasaaꞌ raꞌ ba, ya rahbi ba loh raꞌ ba: \p ―Chin dxiꞌ comandante Lisias, chiꞌchiyi gucaꞌdxiahgaruhn xcweenta tu nin rbahchi tu xquelchiah bwiinn riiꞌ. \p \v 23 Chiꞌchi rahbi Félix loh tuhbi capitahn tin gaapaa ba laꞌh Pahblu, nee gusaꞌn za ba guunn Pahblu nin xclaaꞌdzi chiꞌhzi ba nee gusaaꞌn za ba guuꞌyidxyiꞌdxyinee raꞌ xamihgu Pahblu laꞌh ba nin zeguiaꞌha cuun ba nee neezaa pur nin gacanee raꞌ ba laꞌh Pahblu. \p \v 24 Chin gudiiꞌdxi paaldaa dxyih, gubiaꞌgarii Félix nee bieꞌnee ba cheꞌhla ba nin laa Drusila, Drusila riiꞌ naa ba tuhbi bwiinn Israel, ya chiꞌchi gudihdxyi Félix laꞌh Pahblu tin guñiꞌ ba xcweenta ziga nahpaa chechii stoꞌ raꞌ bwiinn xchiꞌdxyi Jesucristu loh gobernador Félix. \v 25 Per chin bihn Félix guñiꞌ Pahblu xa guibahan nayaa bwiinn nez loh Dxiohs, nee cun xa gaca jwisi chin gaduhbi guidxyiyuh, bidxyihbi duxa Félix, chiꞌchi rahbi ba loh Pahblu: \p ―Bwaa nnah, ya chin chuu xchieempahn stuhbi zibwihdxyicahn yiꞌh ―rahbi ba loh Pahblu. \p \v 26 Nee Félix guclaaꞌdzi ba ñudiꞌhi Pahblu mweeyi laꞌh ba tin ñutaꞌh ba laꞌhba, niꞌchin gudihdxyi ba laꞌh Pahblu ziahan bwelta tin guñiꞌnee ba laꞌhba. \v 27 Ziꞌchi gudiiꞌdxi chiohpa yihza, ya bariaꞌh Félix gobernador. Chiꞌchi guzuh gaꞌh Porciu Festu, gobernador cuubi. Ya tin dxiaꞌhan zaꞌca Félix loh raꞌ bwiinn Israel, niꞌchin basiaꞌhan ba Pahblu zeezah ñieꞌw ba. \c 25 \s1 Guñiꞌ Pahblu xchiꞌdxyi ba loh Festu \p \v 1 Chin biohnna dxyih guyuuꞌtii Festu gobernador, dxyih chi biriaꞌh ba guihdxyi Cesarea zee ba guihdxyi Jerusalehn. \v 2 Chin badzihn ba guihdxyi Jerusalehn, gwagañiꞌ raꞌ bixohza raꞌ nin rnabwaꞌ loh raꞌ bixohza cun ndxiꞌhw raꞌ nin lasahca ru loh raꞌ bwiinn Israel loh Festu tin guñiꞌ raꞌ ba tuhsi pur contra de Pahblu. \v 3 Ya gunaaba duxa raꞌ ba loh Festu laasii xclaaꞌdzi raꞌ ba guunn Festu tuhbi bwen laꞌh raꞌ ba gaguꞌnehza ba laꞌh Pahblu para guihdxyi Jerusalehn laasii ya bwiꞌhnn raꞌ ba lligaaba loh neziuh cweeza ralaꞌn raꞌ ba tin gadxiinn raꞌ ba laꞌh Pahblu. \v 4 Chiꞌchi rahbi Festu loh raꞌ ba: \p ―Ayi nuuꞌhuhn; nahpaa dxiaꞌhan ba guihdxyi Cesarea laasii seguihdu gahca gabiaꞌgariin para Cesarea. \p \v 5 Niꞌchin nin rahbi ba loh raꞌ ba: \p ―Garaa nin nahpaa guelrnabwaꞌ nahpaa sah raꞌ ba chin guziaaꞌhahn para guihdxyi Cesarea tin cwachi raꞌ ba xquelchiah ndxiꞌhw chi sidela nuu xiilla nin bwiꞌhnn ba zahca cwachi tu xquelchiah ba. \p \v 6 Ya guhcataꞌh Festu zigachiꞌh xuhnnaa o tsiꞌh dxyih guihdxyi Jerusalehn, chiꞌchiyi gubiaꞌgarii ba para guihdxyi Cesarea. Ya chin barah gueꞌla, guzohba ba loh yagaxiiyi gobernador, chiꞌchiyi gunabwaꞌ ba gwanee raꞌ suldahdu ba laꞌh Pahblu hasta zohba ba. \v 7 Chin badzihn Pahblu garaatiꞌ raꞌ bwiinn Israel nin zeꞌ guihdxyi Jerusalehn biahyi raꞌ ba gadiidxi Pahblu, ya gulahchi raꞌ ba ziahan duxa xquelchiah Pahblu, per ayi ñahca ñuluuꞌyi raꞌ ba guchii paꞌh naa xchiꞌdxyi raꞌ ba. \v 8 Chiꞌchi rahbi Pahblu loh raꞌ ba: \p ―Nin tuhbi guel rsahcaloh ayi bwiꞌhnnaꞌhn, nin pur xcweenta lehyi raꞌ bwiinn Israel nin pur xcweenta guidoꞌ, nin loh za gubieerna César ayi xi guel rsahcalohtiiꞌ bwiꞌhnnaꞌhn loh raꞌ deeꞌ ―rahbi Pahblu. \p \v 9 Ya Festu xclaaꞌdzi ba dxiaꞌhan zaꞌca ba loh raꞌ bwiinn Israel, chiꞌchi rahbi ba loh Pahblu: \p ―¿Ta zizah luꞌh guihdxyi Jerusalehn tin riꞌchi cwachi raꞌ bwiinn Israel xquelchiah luꞌh loon? \p \v 10 Chiꞌchi rahbi Pahblu loh ba: \p ―Zuꞌhn hasta rahca guelguxchiisi loh xquelrnabwaꞌ emperador Romanu hasta nahpaa gaca guel guxchiisi xcweeꞌntahn. Nicala yuꞌbiluꞌh naanndxiꞌh luꞌh ayi xi guel rsahcaloh bwiꞌhnnaꞌhn loh raꞌ bwiinn Israel. \v 11 Sidela nuu xi cohsa roo nin bwiꞌnnaꞌhn nahpaa tu derechu ziga chiinn tu naꞌh ayi cañiꞌn ayi gachiꞌhn sidela nuu xtuꞌldahn; per nnah cun ayi xtuꞌldahn cun bwiinn Israel raꞌ niꞌchin nin ayi chyu nahpaa derechu gutiꞌdxi naꞌh lahtsi naa raꞌ bwiinn Israel. Niꞌchin mejor rnaꞌbaꞌhn César guunn guelguxchiisi xcweeꞌntahn. \p \v 12 Yaque guyaꞌloh guñiꞌnee Festu laꞌh raꞌ xpwiinn ba nin rii riꞌchi nin ruluuꞌyi xa naa xlehyi César, chiꞌchiyi rahbi ba loh Pahblu: \p ―Yiꞌh gunaaba luꞌh rrehyi César guunn guel guxchiisi xcweenta luꞌh. Nnah loh rrehyi César guixeꞌhlaꞌhn yiꞌh ―rahbi Festu loh Pahblu. \s1 Pahblu guñiꞌ xchiꞌdxyi Jesucristu loh rrehyi Agripa cun bizaaꞌn ba nin laa Berenice \p \v 13 Ya chin gudiiꞌdxi paaldaa dxyih, badzihn rrehyi Agripa cun tuhbi gunnaꞌh nin laa Berenice guihdxyi Cesarea tin gwagahpaa Dxiohs raꞌ ba laꞌh Festu gobernador cuubi. \v 14 Ya guyuuꞌ raꞌ ba guihdxyi Cesarea chi xchih, ya bwiiꞌyi dxyiꞌdxyinee Festu laꞌh rrehyi Agripa xcweenta ziga cabahchi guelchiah bwiinn Israel laꞌh Pahblu, rahbi Festu loh ba: \p ―Rii ñieꞌw tuhbi ndxiꞌhw nin laa Pahblu nin basiaꞌhan Félix. \v 15 Chin guyaaꞌhahn guihdxyi Jerusalehn, riꞌchi gulahchi raꞌ nin rnabwaꞌh laꞌh raꞌ bixohza cun bwiinn guhla raꞌ xteenn raꞌ bwiinn Israel xquelchiah Pahblu loon, xclaaꞌdzi raꞌ ba guinabwaꞌn gachi Pahblu. \v 16 Ya chiꞌchi raꞌpihn loh raꞌ ba: “Ayi nahpaa raꞌ bwiinn Romanu raꞌ lehyi chiinn raꞌ ba tuhbi bwiinn sinque hasta nin rdxyiꞌchinee laꞌh ba tin guchaꞌgaloh xchiꞌdxyi raꞌ ba ziꞌchi zahca guunn nin rbahchi guelchiah laꞌhba gahn.” \v 17 Niꞌchin chin biꞌ raꞌ bwiinn Israel raꞌ chi riiꞌ, ayi xi chieempa bañihchin lwehgu gahca guzoꞌbaꞌhn loh xahgaxiin ya chiꞌchi gunabwaꞌn gwacaꞌha raꞌ ba laꞌh Pahblu. \v 18 Per bwiinn Israel raꞌ nin bieꞌtaachi raꞌ xguelchiah ba, ayi guñiꞌ raꞌ niꞌchi xcweenta cohsa nin bwiꞌnnaꞌhn lligaaba cun Pahblu. \v 19 Guelchiahsi nin rbahchi raꞌ ba xcweenta Pahblu naan xcweenta xrreligiohn raꞌ ba, laasii Jesuhs nin guhchi la ruluuꞌyi Pahblu xcweenta ba babahan ba loh raꞌ bwiinn guuchi. \v 20 Ya naꞌh cun ayi bidxeelaꞌhn xa guꞌnnahn guelguxchiisi xcweenta dxyiꞌdxyi raꞌ riiꞌ niꞌchin raꞌpihn loh Pahblu opaꞌh ñicaꞌbi ba ñaneꞌhn ba guihdxyi Jerusalehn tin riꞌchiyi ñahca rrehgla xcweenta xchixiꞌhw raꞌ ba. \v 21 Per coma gunaaba Pahblu nnah ba loh rrehyi César gaca guelguxchiisi xcweenta ba niꞌchin nin gunabwaꞌsihn ba ñeꞌw ba hastayi chin chuu xchieeꞌmpahn chiꞌchiyi guixeꞌhlaꞌhn ba loh César ―rahbi Festu. \v 22 Chiꞌchi rahbi rrehyi Agripa loh Festu: \p ―Neezaa naꞌh xclaaꞌdzihn dxihnaꞌhn xcweenta dxyiꞌdxyi nin rñiꞌ Pahblu. \p Chiꞌchi rahbi Festu loh ba: \p ―Guillii gucaꞌdxiahga luꞌh xchiꞌdxyi ba. \p \v 23 Chin barah gueꞌla badzihn Agripa cun Berenice bizaaꞌn ba, ya zuuchaꞌyi duxa raꞌ ba cun suldahdu ba cun neezaa raꞌ bwiinn lasahcaru loh guihdxyi chi guyuuꞌtiinee Agripa laꞌh raꞌ ba laꞌn yuuꞌ rooꞌ hasta zohba gobernador Festu. Chiꞌchi gunabwaꞌ Festu bieꞌ Pahblu, \v 24 chiꞌchi rahbi Festu loh raꞌ ba: \p ―Rehyi Agripa, cun garaa raꞌ bwiinn nin rii riiꞌ, laꞌh ndxiꞌhw chi deeꞌ. Ziahan raꞌ bwiinn Israel raꞌ nin rbahchi xquelchiah ba loon tantu bwiinn Israel raꞌ nin rii riiꞌ, cun bwiinn Israel raꞌza nin rii raꞌ guihdxyi Jerusalehn, ya ayi rbweeza canaaba duxa raꞌ ba gachi Pahblu. \v 25 Per para naꞌh rluuꞌyi ayi llitiiꞌ bwiꞌhnn Pahblu niꞌchin ayi nuu gachi ba; per laꞌh gahca ba gunaaba ba chee ba tin guunn rrehyi César guelguxchiisi xcweenta ba. Nnah ruꞌnnahn lligaaba guixeꞌhlaꞌhn ba loh ba, \v 26 per ayi gaꞌnnahn xa niꞌca gucaꞌhn loh dxihtsi tin guixeꞌhlaꞌhñin loh César nin rnabwaꞌ naꞌh xcweenta ndxiꞌhw riiꞌ, niꞌchin bieꞌ ndxiꞌhw riiꞌ nez loh garaa tu, ya mas ziga loh yuꞌbiluꞌh rrehyi Agripa, tin guinaaba dxyiꞌdxyi yuꞌbiluꞌh loh ba, gachisiclaaꞌ chin guiñiꞌ ba xcweenta dxyiꞌdxyi nin guluuꞌyi ba loh garaa nuꞌh, opaꞌh guidxeelaꞌhn xi dxyiꞌdxyi gucaꞌhn loh dxihtsi nin chee loh emperador César. \v 27 Per nuu hohra ruꞌnnahn lligaaba ayi xi galluꞌyi guixeꞌhlaꞌhn ndxiꞌhw riiꞌ loh César laasii ayi guidxeelaꞌhn xi guelchiah cwaꞌchihn xcweenta ba. \c 26 \s1 Baluuꞌyi Pahblu xcweenta xchiꞌdxyi Jesucristu nin ruluuꞌyi ba laꞌh rrehyi Agripa \p \v 1 Chiꞌchi rahbi rrehyi Agripa loh Pahblu: \p ―Zahca guiñiꞌ luꞌh xcweenta dxyiꞌdxyi raꞌ nin rbahchiguelchiah raꞌ bwiinn yiꞌh. \p Chiꞌchi guteesa naa Pahblu tin guzoꞌbaloh cañiꞌ ba squiiꞌ: \p \v 2 ―Rehyi Agripa, riahxi duxaꞌhn laasii zahca guluuꞌyiꞌhn xcweenta xchiꞌdxyi Dxiohs nin ruluuꞌyiꞌhn loh yuꞌbiluꞌh tin para gacabwaꞌ yuꞌbiluꞌh ayi xtuꞌldahn loh raꞌ dxyiꞌdxyi riiꞌ xcweenta garaa raꞌ guelchiah nin rbahchi raꞌ bwiinn Israel xcweeꞌntahn, \v 3 laasii yuꞌbiluꞌh naann duxa luꞌh costumbre nu ziga naa nu bwiinn Israel cun garaa za cohsa raꞌ nin rasiꞌdxi nu, niꞌchin nin rnaꞌbaꞌhn loh yuꞌbiluꞌh gucaꞌdxiahga luꞌh garaa dxyiꞌdxyi raꞌ nin ruluuꞌyiꞌhn. \s1 Xcweenta xquelnabahan Pahblu chin batiꞌdxiloh ba trabahjw duxa cachieempa roo \p \v 4 Garaatiiꞌ raꞌ bwiinn Israel naann raꞌ ba xa guyuuꞌhuhn lahdaa raꞌ bwiinn lahdxyihn, cun neezaa lahdaa raꞌ bwiinn guihdxyi Jerusalehn chin guhcaꞌhn biiꞌhihn. \v 5 Naann raꞌ za ba nee zahcaza gutiꞌdxi cweenta raꞌ ban sidela xclaaꞌdzi raꞌ ba, dez galohyi nuꞌnbwaꞌ raꞌ ba naꞌh naan tuhbi bwiinn fariseu nin ruzoꞌbadxiahga ziahan raꞌ rrehgla nin nagahn raꞌ xcweenta xcwaꞌh rreligiohn raꞌ fariseu. \v 6 Yannah bieꞌnee raꞌ ba naꞌh riiꞌ tin gachiꞌhn laasii riachii stoꞌn zadzihn dxyih nin gucwaꞌhn Dxiohs laꞌh raꞌ bwiinn loh guelguhchi ziga guñiꞌ Dxiohs laꞌh guehtu profeta raꞌ, o sea guehtu xtatita roo raꞌ nu. \v 7 Dxyiꞌdxyi nin biaꞌhan dxyiꞌdxyinee Dxiohs loh raꞌ guehtu xtatita raꞌ nu nin guhca raꞌ gadziꞌh bichiohpa raꞌ lliiꞌn guihdxyi Israel, laꞌh raꞌ ba bazuꞌnllihbi raꞌ ba nee bwiꞌhnn raꞌ za ba xtsiꞌn Dxiohs dxyih naa gueꞌla laasii naannloh raꞌ ba guicaꞌha raꞌ ba nin biaꞌhan dxyiꞌdxyinee Dxiohs gudiꞌhi Ñiꞌh laꞌh raꞌ ba. Niꞌchin nin guñiꞌ Dxiohs loh raꞌ ba xcweenta dxyiꞌdxyi raꞌ riiꞌ, yannah rrehyi Agripa, pur nin riachii za stoꞌn zadzihn dxyih chi niꞌchin nin rbahchi raꞌ bwiinn Israel xquelchiaan. \p \v 8 Rahbiza Pahblu: \p ―Bweehn yiꞌh, ¿xixnaa ayi riachii stoꞌ luꞌh zucwaꞌhn Dxiohs laꞌh raꞌ bwiinn loh guelguhchi? \v 9 Neezaa naꞌh bwiꞌhnnaꞌhn lligaaba galoh, bidxyiꞌchineꞌhn laꞌh raꞌ bwiinn raꞌ nin riachii stoꞌ ñiꞌh xcweenta xchiꞌdxyi Jesuhs nin zeꞌ guihdxyi Nazaret, niꞌchin nin basaꞌcaziin laꞌh raꞌ ba, basieꞌw raꞌn ba laꞌn lahtsi dxiꞌba, \v 10 ziꞌchi bwiꞌhnnaꞌhn guihdxyi Jerusalehn. Ya cun xquelguxchiisi raꞌ bixohza raꞌ nin rnabwaꞌ laꞌh raꞌ bixohza basieꞌwꞌhn laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu laꞌn lahtsi dxiꞌba, ya chin gudxiinn raꞌ ba laꞌh raꞌ xpwiinn Jesucristu neezahn guhcaꞌhn tuhsi diacwerdu cun laꞌh raꞌ ba. \v 11 Ziahan duxa bweelta basaꞌcazii duxa raꞌn ba tin ayi ñiachii stoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyi Jesucristu. Ya laꞌn gahca raꞌ guidoꞌ biꞌtuꞌhn basaꞌcazii raꞌn ba cun hasta nez guihdxyi ziitu raꞌ gwanaꞌhla raꞌn xpwiinn Jesucristu tantu nin bidxyiꞌchinee raꞌn ba. \s1 Pahblu baluuꞌyi xa baluuꞌyiloh Jesucristu loh ba chin zee ba para Damascu \r (Hch. 9.1‑19; 22.6‑16) \p \v 12 ’Niꞌchin nin zaaꞌhan nez guihdxyi Damascu, nuꞌaꞌn dxihtsi nin baniꞌhi raꞌ bixohza nin rnabwaꞌ. \v 13 Rñaan loh yuꞌbiluꞌh rrehyi, zigachiꞌh laꞌyidxyih bwaꞌhahn tuhbi bwehla llaaꞌndxibaaꞌ mahziru jweerta baziaꞌñihin que gubihdxyi, ya baziaꞌñihin gadiidxitiiꞌhihn cun nehza nin zenee raꞌn bwaꞌha raꞌ ba bwehla chi. \v 14 Ya biaaba nu loh yuh, ya chiꞌchi bihn dxiaagahn tuhbi rsiaaꞌha nin guñiꞌ loon cun dxyiꞌdxyi Hebreu: “¡Saulu, Saulu! ¿Xi naa caꞌhnnaꞌhla luꞌh naꞌh cun neezaa raꞌ xpwiꞌnnahn? ¿Tayi rahcabwaꞌ luꞌh yiꞌh gahcan nugatiiꞌdxi luꞌh trabahjw ziga ruhnn tuhbi guunn nin rguꞌñaaꞌ punta yihca puuhyi?” \v 15 Ya chiꞌchi raꞌpihn loh ba: “¿Chyu yiꞌh daada?”, chiꞌchi nnah ba loon: “Naꞌh nin naan Jesucristu nin cagasaꞌcazii duxa luꞌh. \v 16 Yannah gwasuꞌnchii, naꞌh baluuꞌyiloon loh luꞌh laasii xclaaꞌdzihn guluuꞌyi luꞌh xcweenta xchiꞌdxyiꞌhn nee tin gacaza luꞌh tuhbi nin guiñiꞌ xcweenta cohsa raꞌ nin bwaꞌha luꞌh nnadxyih nee cun cohsa raꞌ nin gueꞌdu za gwaꞌha luꞌh nin guluuꞌyiꞌhn loh luꞌh. \v 17 Naꞌh guixeꞌhlaꞌhn yiꞌh loh raꞌ bwiinn Israel nee cun loh raꞌ za bwinnziitu nin ayi naa raꞌ bwiinn Israel, ya chin gusaꞌcazii raꞌ ba yiꞌh zahcanee duxahn yiꞌh. \v 18 Guixeꞌhlaꞌhn yiꞌh tin chegaluuꞌyi luꞌh xcweenta xchiꞌdxyiꞌhn loh raꞌ ba tin ayiru sah raꞌ ru ba loh nacahyi mejor loh llaꞌñih xteenn Dxiohs tin ayiru chezah gusaguiꞌhi bwiinndxaaba laꞌh raꞌ ba niꞌchin mahzi chenaꞌhla tu xneziuh zaꞌca Dxiohs. Ya yiꞌh guluuꞌyi luꞌh xchiꞌdxyiꞌhn laꞌh raꞌ ba tin gusiaꞌpitii Dxiohs xtuhlda raꞌ ba nee guicaꞌha za raꞌ ba cohsa zaꞌca nin gudiꞌhi Dxiohs laꞌh raꞌ bwiinn nin gaca xpwiinn Ñiꞌh, ya bwiinn raꞌ chi gaca raꞌ xpwiꞌnnahn laasii chechii stoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyiꞌhn” ―guñiꞌ Jesucristu loon. \p \v 19 Rahbiza Pahblu: \p ―Niꞌchin nin rñiꞌn loh yuꞌbiluꞌh, rrehyi Agripa, ayi bwiꞌhnn chiohpa stoꞌn xcweenta bihsi nin bwaꞌhahn llaaꞌn dxibaaꞌ, \v 20 niꞌchin seguihdu gahca baluuꞌyiꞌhn xchiꞌdxyi Jesucristu laꞌh raꞌ bwiinn nin rii guihdxyi Damascu cun guihdxyi Jerusalehn cun gaduhbi regiohn xteenn Judea, nee cun neezaa raꞌ nin ayi naa raꞌ bwiinn Israel cañiꞌnee raꞌn ba tin gusaguuꞌdzi stoꞌ raꞌ ba loh Dxiohs nee guunn gahca raꞌ za ba dziꞌn zaꞌca nin guchiipaꞌh baguuꞌdzi stoꞌ raꞌ ba. \v 21 Pur niꞌchin gunaꞌzu raꞌ bwiinn Israel naꞌh laꞌn guidoꞌ rooꞌ ya hasta guclaaꞌdzi raꞌ ba ñidxiinn raꞌ ba naꞌh. \v 22 Ya cayahcanee Dxiohs naꞌh laasii zeezah cagaluuꞌyiꞌhn xchiꞌdxyi Dxiohs laꞌh raꞌ ba hasta nin biꞌtuꞌhn cun bwiinn ñuꞌxa, ayi cagaluuꞌyiꞌhn guriincaa dxyiꞌdxyi sino que ziga nin guñiꞌ guehtu profeta raꞌ cun Moisehs, guñiꞌ raꞌ ba zadzihn dxyih gaca raꞌ deeꞌ. \v 23 Baluuꞌyi raꞌ ba nahpaa zidiiꞌdxi Crixtu trabahjw duxa, per mwer laꞌhÑiꞌ gabahan loh guelguhchi tin dxihn raꞌ bwiinn, laꞌh Ñiꞌh naa Ñiꞌh tuhbi biaꞌñih zaꞌca xteenn raꞌ bwiinn Israel cun bwiinnziitu raꞌ, o sea para gaduhbitiiꞌ guidxyiyuh. \s1 Pahblu cagasaguuꞌdzi lastoꞌ rrehyi Agripa \p \v 24 Ya gaduhbi nin cañiꞌ Pahblu xcweenta xchiꞌdxyi Dxiohs tin gulaꞌloh ba nin ruhnn ba, chiꞌchi bireꞌhñiꞌ Festu loh Pahblu, rahbi ba: \p ―¡Pahblu, cayahca lohca yihca luꞌh! ¡Pweda laasii rusiꞌdxi duxa luꞌh niꞌchin bagaduhbi lligaaba luꞌh cayahca lohca luꞌh! \p \v 25 Chiꞌchi rahbi Pahblu loh gobernador Festu: \p ―Rñiꞌn loh yuꞌbiluꞌh daada gobernador Festu, ayi cayahca lohca dxiꞌhn, sino que dxyiꞌdxyi raꞌ nin cañiꞌn riiꞌ loh yuꞌbitu guchii raꞌn, niꞌchin cun gaduhbi stoꞌn cadxixteeꞌñin loh tu. \v 26 Pwihsi rrehyi Agripa, naann chaꞌyi ba guchii naa garaa raꞌ xcweenta dxyiꞌdxyi raꞌ riiꞌ, niꞌchin cañiꞌn dxyiꞌdxyi raꞌriiꞌ cun gaduhbi stoꞌn loh ba laasii naann chaꞌyiꞌhn nee ba naann ba xcweenta dxyiꞌdxyi raꞌ riiꞌ laasii ayi naa raꞌn dxyiꞌdxyi nin biinloh ralaꞌn loh nacahyi. \v 27 ¿Ta riachii stoꞌ yuꞌbiluꞌh rrehyi Agripa, xchiꞌdxyi Dxiohs nin bacaꞌh raꞌ ndxiꞌhw nin guhca profeta raꞌ? Naꞌh naann chaꞌyiꞌhn riachii stoꞌ luꞌh dxyiꞌdxyi raꞌ chi ―rahbi Pahblu. \p \v 28 Chiꞌchi rahbi rrehyi Agripa loh Pahblu: \p ―Stuhbiꞌtuꞌhnsi riaꞌdxyi laꞌluꞌh guunn gahn gacaꞌhn tuhbi xpwiinn Jesucristu. \p \v 29 Chiꞌchi rahbi Pahblu loh ba: \p ―Pwihsi ayi xi ruhnn nicla gulliaaꞌ o nicala ziahan ru cayaꞌdxyi, xclaaꞌdzi Dxiohs ayi tuhsi yuꞌbiluꞌh sino que garaa raꞌ nin cagacaꞌdxiahga xchiꞌdxyiꞌhn nnadxyih tin gaca tu ziga naꞌh, per ayi needxiꞌh ziga lasaaꞌ raꞌ cadehn riiꞌ ―rahbi Pahblu loh ba. \p \v 30 Chiꞌchi gwasuꞌnchii rrehyi Agripa cun Berenice tuhsi cun gobernador Festu, nee cun garaa za raꞌ bwiinn nin zohba raꞌ riꞌchi, \v 31 tin gwabiiga raꞌ ba stuhbi lahdu, guñiꞌ loh lasaaꞌ raꞌ ba, rahbi raꞌ ba: \p ―Ndxiꞌhw riiꞌ ayi xi bwiꞌhnn ba tin gachi ba, nee ayiza xi bwiꞌhnn ba tin dxieꞌw ba. \p \v 32 Chiꞌchi rahbi rrehyi Agripa loh gobernador Festu: \p ―Ñahca ñataꞌh nuꞌh ba sidela ayi ñinaaba ba ñaah ba loh emperador César. \c 27 \s1 Chin guyuuꞌnehza Pahblu para Roma \p \v 1 Biaꞌhan dxyiꞌdxyi raꞌ ba xi dxyih choo nu laꞌn tuhbi barcu para choo nu Italia. Pahblu cun snuhn bwiinn nin ñieꞌw biahca raꞌ ba ntriehgu loh tuhbi capitahn nin biriaꞌhlah Juliu. Rnabwaꞌ ba tuhbi gaywaꞌh suldahdu, naa raꞌ ba tuhbi batayohn nin laa Augusto. \v 2 Ya bachicaꞌh nu laꞌn barcu xteenn Adramitiu nin guzee para Asia, ya zoozah nu laꞌn barcu tuhsi cun Aristarcu bwiinn guihdxyi Tesalónica xteenn naciohn Macedonia. \v 3 Ya chin barah gueꞌla badzihn nu pwertu xteenn guihdxyi Sidohn; riꞌchi bwiꞌhnn Juliu bwen duxa laꞌh Pahblu laasii basaaꞌn ba gwahguiaꞌha Pahblu cuun raꞌ xamihgu ba tin bayihdxyi ba laꞌh raꞌ ba. \v 4 Ya chin bariaꞌh nu Sidohn, bachidiiꞌdxi nu isla nin laa Chipre nin biaꞌhan xlahdu rabwehsa nu, pur bwih nin zuu hohra chi guriin zeeꞌhen zeeneeꞌhen barcu niꞌchin ayi chyu gwah lahda derehchu, \v 5 niꞌchin bachidiiꞌdxi nu gahxu cweeꞌ rwaaꞌ ñihsadoꞌ xteenn Cilicia cun Panfilia, ya seguihdu badzihn nu rwaaꞌ guihdxyi Mira xteenn Licia. \v 6 Riꞌchi biuuꞌnbwaꞌ capitahn xteenn raꞌ suldahdu tuhbi barcu nin zee nez guihdxyi Alejandria. Barcu chi guzee hasta Italia, chiꞌchi nnah raꞌ ba laꞌn barcu rii guzoo nu. \v 7 Ziahan dxyih guzahnee barcu laꞌhnu chiꞌlaaꞌdzi, ya trabahjw duxa badzihn nu rwaaꞌ isla Gnidu, laasii pur bwih duxa nin zuu loh ñihsadoꞌ nez hasta zoo nu, chiꞌchi bachidiiꞌdxi nu rwaaꞌ guihdxyi Salmohn, biahyinee barcu laꞌnu cweeꞌ isla nin laa Creta. \v 8 Ya loh trabahjw duxatiiꞌ riiꞌ, badzihnnee barcu laꞌhnu loh ñihsadoꞌ nez cweeꞌ isla Creta, chiꞌchiyi badzihn nu tuhbi hasta laa buenos pwertos, gahxugah guihdxyi Lasea. \v 9 Riꞌchi guhcataꞌh nu zirooꞌ chieempa laasii badzihn dxyih raꞌ nin rucwaaꞌhan raꞌ bwiinn Israel ziga loh bweꞌhw nahlda, nee zigala rulluꞌhn rriezgu sah raꞌ barcu loh ñihsadoꞌ loh bweꞌhw raꞌ chi, niꞌchin rahbi Pahblu loh raꞌ bwiinn: \p \v 10 ―Xamihgu raꞌn, rahcabwaꞌn rulluꞌhn rriezgu, ñihchiloh carga xteenn barcu nee ayi niꞌchisidxiꞌh sino que pweda hasta nee xquelnabahan raꞌnuꞌh. \p \v 11 Per capitahn xteenn raꞌ suldahdu mahzi bwiꞌhnn cweenta ba xchiꞌdxyi nin naa xteenn ñiꞌh barcu cun neezaa laꞌh bwiinn nin rusazah barcu chi o sea capitahn xteenn barcu, ya dxiꞌdxyi raꞌ nin guñiꞌ Pahblu ayi gwachii stoꞌ raꞌ ban. \v 12 Ya pwertu chi ayi xi bwen ñiaꞌhan raꞌ ba loh bweꞌhw raꞌ nin rahca nahlda duxa, ya niꞌchin garaa raꞌ ba bwiꞌhnn raꞌ ba lligaaba mahs chaꞌyi gariaꞌh nu riiꞌ tin para guunn raꞌ ba jweersi guidiaꞌhan zuhnn raꞌ ba gahn gadzihn raꞌ ba guihdxyi Fenice tuhbi pwertu xteenn Creta tin riꞌchi ñutiꞌdxi raꞌ ba bweꞌhw nahlda. \v 13 Chiꞌchi guzoꞌbaloh tuhbi bwih biꞌtuꞌhn nez lahdu ñaaꞌ gueeta, niꞌchin bwiꞌhnn raꞌ ba lligaaba nastoꞌ raꞌ ba ayi ru xi rriezgu loh biahja chi, ya cun zee raꞌ ba loh ñihsadoꞌ gahxu cweeꞌ rwaaꞌ ñihsadoꞌ xteenn Creta, \v 14 per balaaquiꞌhnsi rahca zoozah nu loh ñihsadoꞌ chin guzohbaloh tuhbi bwih duxa nin laa Euroclidohn nin guluuꞌbiahchi duxa laꞌh barcu nin zoo nu laꞌn ñiꞌh. \v 15 Guzaꞌloh gooꞌballehxa bwih duxa chi laꞌh barcu ya coma ayi nuu xa ñidiꞌhnn nu cun bwih duxa chi mejor basaaꞌn nu zenee bwih chi laꞌh barcu. \v 16 Bachidiiꞌdxi nu cweeꞌ tuhbi isla biꞌtuꞌhn nin laa Claudia, ya trabahjw duxa bacaꞌh nu canua nin naa salvavida laꞌn barcu, \v 17 yaque guyaꞌloh bacaꞌh nu canua chi laꞌn barcu chiꞌchi bazuh raꞌ ba duꞌh gaduhbi tihxi barcu tin guhca chihpan tin ayi guibihyin. Ya ziga rdxyihbi raꞌ ba chechuu barcu chi loh yuhlli xteenn isla nin laa Sirte nin nuu loh ñihsadoꞌ, niꞌchin nin batehta raꞌ ba lahdxi rooꞌ nin caa yihca barcu chi, tin ziꞌchi zalliaꞌyiꞌhn guluuꞌnbwih bwih chi laꞌh barcu. \v 18 Ya chin barah gueꞌla, mahzi ru zuu bwih duxa chi neezaa mahziru cagariꞌh duxan laꞌh barcu chi loh nin zeezahan, chiꞌchi gucaꞌh raꞌ ba nuhn carga bazaꞌhla raꞌ ban loh ñihsadoꞌ. \v 19 Ya nin riohnna dxyih cun naa gahca nu bazaꞌhla nu garaa xtraxta barcu loh ñihsadoꞌ. \v 20 Chin laꞌpaaldaa dxyih guhca ñeꞌw loh gubihdxyi, nin dxih llaaꞌndxibaaꞌ ayi chyu rwaꞌha gueꞌla laasii pur bwih duxa nin zuu loh ñihsadoꞌ chi, niꞌchin bidiꞌhnn nu lligaaba zahchi nu. \v 21 Nee laasii naala xchih rooꞌ ayi chyu rahw, chiꞌchi gwazuꞌnchii Pahblu galaayi raꞌ xcompañehru ba ziga zeꞌ raꞌ ba laꞌn barcu chi rahbi ba: \p ―Xamihgu raꞌn, mahz chaꞌyi ñucaꞌdxiahga yuꞌbitu xchiꞌdxyiꞌhn, ayi ñariaꞌhan nu pwertu xteenn Creta, ya ziꞌchi ayi chyu ñizahca yaꞌdxyi riiꞌ. \v 22 Per nnah gulcwahchidxyii stoꞌ tu, ayi xi lligaaba guunn ru tu, laasii nin tuhbi nuꞌh ayi chyu gachi nicla laꞌh barcu ñihchiloh, \v 23 laasii nnagueꞌla baluuꞌyiloh tuhbi xanjla Dxiohs nin naa Xchiohsaꞌhn loon nee ruhnnzahn xtsiꞌn Ñiꞌh, \v 24 chiꞌchi nnah Ñiꞌh loon: “Ayi guidxyihbi luꞌh Pahblu laasii nahpaa chee luꞌh loh rrehyi César, ya pur yiꞌh niꞌchin nin zutaꞌh Dxiohs laꞌh garaa raꞌ nin zeꞌnee luꞌh laꞌn barcu loh guelguhchi.” \v 25 Niꞌchin nin cañiꞌn loh yuꞌbitu ayi guidxyihbi tu laasii naꞌh riachii stoꞌn xchiꞌdxyi Dxiohs niꞌchin nin naꞌpahn siguhra zizoꞌba xchiꞌdxyi Dxiohs ziga gunnah xaanjla Dxiohs loon. \v 26 Per zariaꞌcaa nuꞌh gahxu tuhbi isla. \p \v 27 Nee tuhbi gueꞌla yaque gudiiꞌdxi chiohpa xmahn nin zezahnee barcu laꞌhnu loh ñihsadoꞌ Adria nezii neziꞌchi pur bwih duxa chi, ya mahs garoolda gueꞌlan badiꞌhi raꞌ ndxiꞌhw raꞌ nin rusazah barcu cweenta laꞌbarcu zalliaaꞌh guilluhbi loh yuh, \v 28 chiꞌchi badiꞌxi raꞌ ba loh ñihsadoꞌ gu zalliaaꞌ cayaꞌdxyi guilluhbi barcu loh yuh llaaꞌn ñihsadoꞌ riꞌchi badiꞌxi raꞌ ba nuu zigachiꞌh galdabitsiꞌ bixoꞌpa metru, ya mahs delanta badiꞌxi raꞌ ba loh ñihsadoꞌ hasta llaaꞌn ñihsa za gahldaabigahdzi si metru laꞌh xbarcu raꞌ ba guilluhbi la loh yuh. \v 29 Ya pur nin bidxyihbi duxa raꞌ ba ñicaꞌnchii barcu yihca dxiah, bacaꞌh raꞌ ba tahpa dxiꞌba rooꞌ nin naa ziga ansuelu cweeꞌhen, ya rdxyihbi duxa raꞌ ba oquisiehra raꞌ ba dxiaꞌñihgah. \v 30 Ya seguihdu bwiꞌhnn raꞌ bwiinn nin rusazah barcu chi lligaaba ñulluꞌn raꞌ ba, ya guzoꞌbaloh cagateꞌta raꞌ ba canua chi loh ñihsa, ya cayuhnn raꞌ ba zigazi nin guzaguꞌhla dxiꞌba gandxu nin naa ziga ansuelu loh ñihsa. \v 31 Ya chin guhcabwaꞌ Pahblu ziꞌchi guunn raꞌ ba, chiꞌchi guñiꞌ ba loh capitahn xteenn raꞌ suldahdu cun neezaa loh raꞌ suldahdu guñiꞌ Pahblu rahbi ba: \p ―Sidela laꞌh raꞌ deeꞌ ayi dxiaꞌhan si laꞌn barcu, ayi gaca gutaꞌh tu xquelnabahan tu ―rahbi Pahblu loh raꞌ ba. \p \v 32 Ya chiꞌchi bachyuuꞌga raꞌ suldahdu duꞌh nin naꞌzu laꞌh canua chi tin biaaban llaaꞌn ñihsadoꞌ. \v 33 Ya natehrun guñiꞌnee Pahblu laꞌh raꞌ ba tin gahw raꞌ ba, rahbi ba: \p ―Nnahdxyih naa chiohpa xmahn ayi rahsi tu ayi za rahw tu laasii nuu tu lligaaba xa gudiꞌhi fihn nin cazahca nuꞌh. \v 34 Nnah gulgahw tin gaca guzoꞌballaa tu loh ñihsadoꞌ ayiru xi lligaaba guunn tu laasii nin tuhbi dxyichyihca tu ayi ñihchiloh. \p \v 35 Ya chin guluhlla guñiꞌ Pahblu loh raꞌ ba, chiꞌchi gucaꞌha ba tuhbi pahn, chiꞌchi badiꞌhi ba guel zuxchiilli laꞌh Dxiohs nezloh garaa raꞌ ba, chiꞌchi gutaaꞌha ba pahn chi cayahw ba. \v 36 Chiꞌchiyi bieꞌgahn, neezaa raꞌ ba gudahw raꞌ ba. \v 37 Ya garaa nu naa nu ziga chiohpa gaywaꞌh cun setenta y seis bwiinn. \v 38 Ya chin guluhlla gudahw raꞌ ba chiꞌchi bazaꞌhla raꞌ ba buhxa trihgu loh ñihsadoꞌ laasii tin basihsi barcu chi. \p \v 39 Ya chin biaꞌñih zaꞌca, ayi riuꞌnbwaꞌ raꞌ bwiinn raꞌ nin rusazah barcu yuh raꞌ chi, per bwaꞌha raꞌ ba tuhbi guiꞌw nin naa llehcu ñihsadoꞌ, ya bwiꞌhnn raꞌ ba lligaaba sidela chebiiga ru barcu gahxu riꞌchi zibihyin, \v 40 niꞌchin bachyuuꞌga raꞌ ba duꞌh raꞌ nin yiꞌbiiduꞌh llaaꞌn raꞌ gaandxu dxiꞌba nin naꞌzu laꞌh barcu, chiꞌchi baxachiza raꞌ ba yahga nin rusazah laꞌh barcu nee cun neezaa bateesa raꞌ ba lahdxi rooꞌ nin rnaꞌzu bwih, guleeza raꞌ ba lahdu hasta nez naa delanta barcu tin ziꞌchi bacaꞌhnaa bwih laꞌh barcu mahziru serca rwaaꞌ ñihsadoꞌ. \v 41 Ya gwanee bwih laꞌh barcu chi hasta radxaꞌga chiohpa cwaꞌh ñihsa, ya riꞌchi guzaꞌbiyihca barcu laꞌn yuhlli loh ñihsadoꞌ gahca, ya seguihdu guzaꞌloh cabihyi nez llaaꞌn barcu cun jweersi xteenn ñihsadoꞌ chi. \v 42 Ya guclaaꞌdzi raꞌ suldahdu ñachi raꞌ bwiinn prehsu tin ayi guzoꞌballaa raꞌ ba ñihsa gulluꞌn raꞌ ba. \v 43 Per ayi guziꞌguehlda capitahn ñuhnn raꞌ suldahdu ziꞌchi laasii ayi xclaaꞌdzi capitahn chi gachi Pahblu mejor gunabwaꞌ ba galoh raꞌ nin rahca ruzoꞌballaa ñihsa guichiehsa loh ñihsadoꞌ tin gadzihn raꞌ ba loh yuh bihdzi, \v 44 chiꞌchi bariaꞌh raꞌ bwiinn nin ayi nuu guzoꞌballaa ñihsa, chiꞌchi ziaganaꞌhla raꞌ ba laꞌh raꞌ ba cun loh tahblu raꞌ o tuhbi taaꞌha yahga nin gubihyi barcu, ya ziꞌchizi guyaꞌloh bariaꞌcaa raꞌ ba loh yuh bihdzi. \c 28 \s1 Pahblu badzihn isla nin laa Malta nin rii loh ñihsadoꞌ \p \v 1 Yaque gulaꞌh nu loh guelguhchi, chiꞌchiyi biuꞌnbwaꞌ nu isla nin laa Malta. \v 2 Guhcanee duxa raꞌ bwiinn riꞌchi laꞌhnu bataꞌh raꞌ ba dxih, ya chiꞌchi babihdxyi raꞌ ba laꞌhnu laasii cayahca nahlda duxa nee cayaaba za ñihsadxiah. \v 3 Ya seguihdu gucaꞌha Pahblu tuhbi diꞌdzi yahga, zetachi ban loh dxih nin riigabihdxyi raꞌ ba, nee laꞌn yahga chi biriaꞌtii tuhbi bweꞌlda ñaꞌlaaꞌdzi, ya gudahwyaaꞌ ma naa Pahblu ya ayi guclaaꞌdzi ma ñutaꞌh ma naa ba, bidxiꞌdxiu chihpa man. \v 4 Chin bwaꞌha raꞌ bwiinn Malta raꞌ chi gudahwyaaꞌ bweꞌlda chi naa Pahblu nee dxiꞌdxiu chihpa ma naa ba, chiꞌchi rahbi loh lasaaꞌ raꞌ ba: \p ―Pweda rdxiinn ba bwiinn niꞌchin masque bwiꞌhnn ba gahn gulaꞌh xquelnabahan ba loh ñihsadoꞌ per nahyi bwiꞌhnn Dxiohs lligaaba chiilli ba xtuhlda ba niꞌchin zahchi ba nnah. \v 5 Per gudzihbinaa Pahblu ya biaabatiiꞌ bweꞌlda chi loh dxih ya cun ayi xi guhca ba. \v 6 Ya riibweeza raꞌ bwiinn raꞌ chi xohra chegadxadxih naa Pahblu o xohra gachi ba, per chin guhca xchih rooꞌ ayi xi rsohn gachi ba chiꞌchi badxyigaaꞌ duxa loh raꞌ ba, chiꞌchiyi rahbi raꞌ ba: \p ―¡Pweda Dxiohs bwiinn ca! \p \v 7 Ya gahxu riꞌchi naꞌ xuh tuhbi daada nin laa Publiu nin naa gubierna xteenn isla Malta, ya biodxiaꞌhan nu rwaaꞌ yihdzi ba chohnna dxyih, bwen duxa bagachiꞌloh ba laꞌnu neezaa bwen duxa bwiꞌhnn ba laꞌhnu. \v 8 Ya cayahcalluꞌhu xtaada Publiu, nuu ba lliaꞌh cun cayahca za ba yoꞌbarihn, ya chiꞌchi gwaguiaꞌha Pahblu hasta naꞌ ba chiꞌchi gudihdxyi-gunaaba Pahblu loh Dxiohs xcweenta ba ya seguihdu biaaca daada chi. \v 9 Ya chin guyaꞌzidxiahga raꞌ bwiinn Malta chi basiaca Pahblu xtaada Publiu, seguihdu guzoꞌbaloh badzihnnee raꞌ ba bwiinn raꞌ nin rahcalluꞌhu loh Pahblu tin basiaca ba laꞌh raꞌ bwiinn chi. \v 10 Niꞌchin guhcanee duxa raꞌ ba laꞌhnu tin baluuꞌyi raꞌ ba bwen duxa naa xmohda raꞌ ba chin bidxuu nu riꞌchi, nee cun neezaa nin bichiꞌhn za nu laꞌn barcu baniꞌhi raꞌ ba. \s1 Chin badzihn Pahblu guihdxyi Roma \p \v 11 Chin guhca chohnna bweꞌhw dxuu nu isla chi, chiꞌchi bacah nu laꞌn tuhbi barcu nin zee nez Alejandria, ya isla chi gahca za batiiꞌdxi barcu chi bweꞌhw raꞌ nin mahzi rahca nahlda, o sea bweꞌhw raꞌ xteenn inviernu. Ya yihca barcu chi caa chiohpa figuhra xteenn chiohpa biñiꞌn cwaachi nin laa Cástor cun Pólux. \v 12 Seguihdu badzihnnee barcu chi laꞌhnu pwertu xteenn Siracusa, ya riꞌchi bidxuu nu zigachiꞌh chohnna dxyih, \v 13 chiꞌchi biuuꞌgarii gahca nu laꞌn barcu ya zezahneen laꞌhnu loh ñihsadoꞌ para guihdxyi Regiu. Chin barah gueꞌla biꞌ tuhbi bwih nez ñaaꞌ gueeta ya barahyi stuhbi gueꞌla badzihn nu guihdxyi Puteoli. \v 14 Riꞌchi badxaꞌga nu paaldaa raꞌ xpwiinn Jesucristu nin gunaaba bidxiꞌhannee raꞌnu ba gahdzi dxyih, ya seguihdu badzihn nu hasta Romayi. \v 15 Chin guhcabwaꞌ raꞌ xpwiinn Jesucristu nin rii raꞌ Roma nahpa zadzihn nu Roma, biꞌ raꞌ ba guihdxyi Foru xteenn Apiu, cun stuhbi guihdxyi nin laa Tres Tabernas par badxaꞌga raꞌ ba laꞌhnu. Ya chin bwaꞌha Pahblu laꞌh raꞌ ba chiꞌchi badiꞌhi ba guelzuxchiilli laꞌh Dxiohs ya biahxi duxa Pahblu. \v 16 Ya chin badzihn nu guihdxyi Roma, chiꞌchi lwehgu batiꞌdxi capitahn laꞌh raꞌ bwiinn prehsa raꞌ loh comandante nin rnabwaꞌ Roma ya basaaꞌn ba laꞌh Pahblu guyuuꞌ ba tuhbi yuuꞌ ya tuhbi si suldahdu guhpaa laꞌh Pahblu. \s1 Pahblu baluuꞌyi xchiꞌdxyi Jesucristu loh raꞌ bwiinn Roma \p \v 17 Chin guhca chohnna dxyih nin badzihn nu Roma, chiꞌchi gudihdxyi Pahblu laꞌh raꞌ bwiinn nin rnabwaꞌ loh raꞌ bwiinn Israel nin rii Roma, chiꞌchi rahbi Pahblu loh raꞌ ba: \p ―Bwihtsi lasaaꞌ raꞌ, ayi xi bwiꞌhnneen laꞌh raꞌ bwiinn Israel, nee nin ayi xi dxyiꞌdxyi dxaaba rñiꞌ zahn xcweenta xlehyi guehtu xtatita roo raꞌ nuꞌh. Pera desde guihdxyi Jerusalehn biuꞌn raꞌ ba ntriehgu naꞌh par laꞌn lahtsi dxiꞌba Romanu. \v 18 Per chin guzoꞌbaloh rnabadxyiꞌdxyi raꞌ bwiinn Roma loon, guclaaꞌdzi raꞌ ba ñutaꞌh raꞌ ba naꞌh laasii ayi bidxeela raꞌ ba xi ñucaꞌchiah raꞌ ba naꞌh para ñidxiinn raꞌ ba naꞌh. \v 19 Per bwiinn Israel raꞌ chi gunaaba raꞌ ba ñahchiꞌhn niꞌchin nin gunaꞌbaꞌhn loh rrehyi César dxieꞌtaachi raꞌ ba xquelchiaan, per naꞌh ayi xi pur cwaꞌchihn xquelchiah raꞌ bwiinn laadxyihn. \v 20 Niꞌchin nin gudiidxihn laꞌhtu tin guiñiꞌn loh tu yiꞌbi naaꞌhahn cun cadehn riiꞌ laasii ruuꞌyi dxyiꞌdxyiꞌhn loh raꞌ bwiinn xcweenta nin dxuubweeza nuꞌh ziga naa nuꞌh bwiinn Israel, nee laasii riachii stoꞌ nuꞌh zucwaꞌhn Dxiohs laꞌh raꞌ bwiinn loh guelguhchi. \p \v 21 Chiꞌchi rahbi raꞌ ba loh Pahblu: \p ―Nin tuhbi dxihtsi nnahyi guixeꞌhla raꞌ guxchiisi guihdxyi Judea loh nu pur yiꞌh, nee nin tuhbi za bwiinn Israel raꞌ nin radzihn riiꞌ ayi xi dxyiꞌdxyi dxaaba rñiꞌ raꞌ ba pur yiꞌh. \v 22 Xclaaꞌdzi nu gacabwapaꞌh nu xchiꞌdxyi luꞌh laasii rahcabwaꞌ nu ziahan lahta rñiꞌyah raꞌ ba xchiꞌdxyi cuubi Jesucristu. \p \v 23 Ya biaꞌhan dxyiꞌdxyi raꞌ ba tuhbi dxyih guluuꞌyi Pahblu xchiꞌdxyi Jesucristu laꞌh raꞌ ba, ya chin guhldaa dxyih chi badiaaꞌha ziahan bwiinn hasta nuu Pahblu. Ya gaduhbi dxyih chi baluuꞌyi Pahblu xa naa xquelrnabwaꞌ Dxiohs. Ya cun dxyiꞌdxyi nin caa loh xlehyi Moisehs cun neezaa dxyiꞌdxyi nin bacaꞌh raꞌ guehtu daada raꞌ nin guñiꞌ xchiꞌdxyi Dxiohs, baluuꞌyi Pahblu laꞌh raꞌ ba Jesuhs nin zeꞌ guihdxyi Nazaret naa Crixtu nin galohyi cabweeza raꞌ ba dxiꞌ. \v 24 Nuu raꞌ nin gwachii stoꞌ raꞌñiꞌh xchiꞌdxyi Dxiohs nin baluuꞌyi Pahblu, ya nuu raꞌza nin ayi gwachii stoꞌ raꞌñiꞌhn. \v 25 Ya pur nin ayi nuu ñuhnn raꞌ ba tuhbisi lligaaba niꞌchin guzaꞌloh ziaa raꞌ ba, chiꞌchi rahbi Pahblu: \p ―Guchiica dxyiꞌdxyi raꞌ nin badiꞌhi Spíritu Saantu Dxiohs guñiꞌ guehtu Isaías, rahbi ba loh raꞌ guehtu xtatita rooꞌ raꞌnuꞌh: \q1 \v 26 Gwah tin guñiꞌ loh raꞌ bwiinn guihdxyi raꞌ; squiiꞌ guhdzi loh raꞌ ba: \q1 “Zihn dxiahga tu xchiꞌdxyiꞌhn, per ayi gacabwaꞌ tun, ya nicla gwaꞌha dziꞌtsi za tu per ayi xi dxiin loh tu, \q1 \v 27 pwihsi Dxiohs gahca bwiꞌhnn nahda duxa lastoꞌ raꞌ bwiinn guihdxyi riiꞌ, \q1 ya neezaa bacweꞌta Ñiꞌh dxiahga raꞌ ba, nee loh raꞌ ba basieꞌw Ñiꞌh tin ayi gwaꞌha raꞌ ba cun loh raꞌ ba nee ayi dxihn za dxiahga raꞌ ba, nee ayi za guiclaaꞌdzi raꞌ ba chechiistoꞌ raꞌ ba xchiꞌdxyiꞌhn tin ñusiaacahn laꞌh raꞌba.” \p \v 28 Rahbiza Pahblu: \p ―Gulgacabwaꞌ, desde nnahdxyih par dxyih raꞌ nin zeꞌ guluuꞌyi Dxiohs xchiꞌdxyi Ñiꞌh nicala laꞌh raꞌ bwiinn nin ayi naa bwiinn Israel par taꞌh raꞌ ba loh duhlda, nee bwiinn raꞌ riiꞌ zuzohba dxiahga raꞌ ba xchiꞌdxyi Ñiꞌh. \p \v 29 Ya chin guyaꞌloh guñiꞌ Pahblu dxyiꞌdxyi raꞌ chi loh raꞌ ba lwehgu badiꞌchii raꞌ ba ya gaduhbi nin ziagazah raꞌ ba ziadxihldxyinee dxyiꞌdxyi lasaaꞌ raꞌ ba. \p \v 30 Ya chiohpa yihza guyuuꞌ Pahblu yuuꞌ nin rahlla guihdxyi chi, ya bagachiꞌloh ba laꞌh garaa raꞌ bwiinn nin gwaguiaꞌha cuun ba. \v 31 Ya ayiru chyu bwiinn bwiꞌhnn llahn laꞌh Pahblu, ya gaduhbi stoꞌ ba gwazah baluuꞌyi ba xchiꞌdxyi Dxiohs cun xchiꞌdxyi xquelrnabwaꞌ Jesucristu laꞌh raꞌ bwiinn chi.