\id 1TI \h 1 Timoteo \toc1 YICH NELL DANꞌ BZOJ POSTL SAN PABLONꞌ KE TIMOTEO \toc2 1 Timoteo \toc3 1 Ti. \mt1 YICH NELL DANꞌ BZOJ POSTL SAN PABLONꞌ KE TIMOTEO \c 1 \s1 Pablonꞌ llwapeꞌ lliox beꞌnnenꞌ nziꞌi Timoteo \p \v 1 Nadaꞌ Pablo llzojaꞌ yich ni, koꞌo rweꞌ Timoteo nakaꞌ postl ke Jesucristo, le Dios naꞌ ren Xanllo Jesucristo naꞌ, brej akeꞌ nadaꞌ gonaꞌ xchineꞌ. Dios naꞌ nakeꞌ wasrá kello, naꞌ Xanllo Jesucristonꞌ nakeꞌ beꞌnn bexhllo yesreꞌe lliꞌo. \v 2 Llzojaꞌ rweꞌ Timoteo, rweꞌ nakoꞌ ka dogarje xhiꞌnnaꞌ, le bzejnieꞌraꞌ rweꞌ llonliraꞌlloꞌ Cristo naꞌ. Naꞌ llnnabaꞌ so Xallo Diosenꞌ ren Xanllo Jesucristonꞌ, gakrén akchgueꞌ rweꞌ, naꞌ yeyaꞌchraꞌll akeꞌ rweꞌ, naꞌ wzoa akeꞌ yichjraꞌlldaꞌo so kwezoꞌ nbaraz. \s1 Zjaniꞌt beꞌnn lloeꞌ diꞌll wenraꞌlle \p \v 3 Kanꞌ bzaꞌa Éfesonꞌ, byaꞌa ganꞌ nziꞌi Macedonianꞌ, goꞌtyoeraꞌ rweꞌ nench goꞌyoꞌ Éfesonꞌ, naꞌ wiaꞌo nench ke wzejnieꞌ beꞌnn kaꞌ diꞌll da nak da wxhiyeꞌe. \v 4 Naꞌ bi wzenay akeꞌ diꞌll da bi llayoll lladó, ke da ben xozxtaꞌo akeꞌ kaꞌ. Le ka nak diꞌll ki kon llonllejlaꞌllen beꞌnne, naꞌ bi llakrenen leakeꞌ gon akeꞌ ka danꞌ broꞌ Diosenꞌ rao naꞌa lliꞌo llejleꞌ xtiꞌlleꞌ naꞌ. \p \v 5 Llaꞌtyoeraꞌ llepaꞌ reꞌ kaꞌ, le lleꞌnraꞌ nniꞌtllo llieꞌ lwelljllo ka llon beꞌnn nak raꞌlldaꞌo yalle, llayaꞌl gonllo danꞌ nnézello nak wen yeo ras, naꞌ llayaꞌl chejleꞌllo diꞌll li ke Diosenꞌ do yichj do raꞌll-llo. \v 6 Bal beꞌnn kaꞌ ba brej yichj akeꞌ diꞌll li naꞌ, naꞌ lloeꞌ akeꞌ diꞌll da bibi zaꞌke. \v 7 Laꞌkze lleꞌn akreꞌ wzejnieꞌ akreꞌ ley danꞌ bzoj da Moisésenꞌ, ni ke llejnieꞌ akzereꞌ diꞌllenꞌ lloeꞌ akeꞌn, naꞌ ni ke llejnieꞌ akzereꞌ da kaꞌ ne akeꞌ llayaꞌl gonllonꞌ. \p \v 8 Nnézkzello ley naꞌn nak wen kon chaꞌ gonrenllon llin dogarje. \v 9 Naꞌ nnézkzello bi ll-lliayiꞌll leyenꞌ beꞌnn kaꞌ llon da wen, zan ll-lliayiꞌllen beꞌnn kaꞌ llon da xhinnjenꞌ, ren beꞌnn bi llzoa diꞌll danꞌ ba llia biaꞌa gonllo. Leskaꞌ ll-lliayiꞌllen beꞌnn kaꞌ bi llzoa xtiꞌll Diosenꞌ, beꞌnn zoteze zoeꞌ lloneꞌ da xhinnj, beꞌnn bi llape Diosenꞌ baraꞌnne, naꞌ bi llonliraꞌlle Leꞌe, beꞌnn llayot xaxhneꞌe, naꞌ yezikre beꞌnn wen xhia. \v 10 Leskaꞌ beꞌnn lljatile noꞌr yobre noneꞌ leꞌe xtoeꞌ o noꞌr lljatile beꞌnn bi nak xhyiweꞌ, naꞌ beꞌnn lljatile beꞌnn bxheje, naꞌ beꞌnn llban beꞌnn, naꞌ lljeꞌteꞌ leakeꞌ, naꞌ beꞌnn kaꞌ ziyeꞌe, naꞌ beꞌnn lloeꞌ diꞌll wenraꞌlle do rao koxchis nench goneꞌ gan, naꞌ nollre beꞌnn llon da zej krere rao diꞌll da ba bzejnieꞌ Diosenꞌ lliꞌo. \v 11 Naꞌ Diꞌll Wen danꞌ bzejnieꞌ Diosenꞌ zaꞌken, naꞌ Dios nak laꞌy naꞌ, ba broeꞌn rallnaꞌ chixjweꞌraꞌn beꞌnne. \s1 Lloeꞌ Pablonꞌ yel llioxken ke Diosenꞌ ren ke Jesucristo \p \v 12 Lloaꞌa yel llioxken ke Xanllo Jesucristo beꞌnnenꞌ lltipraꞌll nadaꞌ llyixjweꞌraꞌ xtiꞌlleꞌn. Llioxkeneꞌn llakreꞌ nadaꞌ gonaꞌ xchineꞌ kanꞌ lleꞌnreꞌ naꞌ, naꞌ ke len naꞌ brejeꞌ nadaꞌ gonaꞌn. \v 13 Brejkzeꞌ nadaꞌ gonaꞌn laꞌkze bwieraꞌ diꞌll biaꞌa keꞌen kanaꞌ, naꞌ bdilrenaꞌ beꞌnn llonliraꞌll Leꞌe, naꞌ laꞌkze benaꞌ kaꞌ, bayaꞌchraꞌllkze Diosenꞌ nadaꞌ, le bi nna chejnieꞌraꞌ kanaꞌ, naꞌ bi nna gakbeꞌraꞌ chaꞌ krerenꞌ llonaꞌ. \v 14 Naꞌ Xanllo Jesucristonꞌ nllieꞌreꞌ nadaꞌ kwis, naꞌ gokreneꞌ nadaꞌ nench benliraꞌlleꞌ, naꞌ nllieꞌkzreꞌ. \p \v 15 Da ninꞌ naken to diꞌll li da zaꞌk chejleꞌllo: Xanllo Jesucristonꞌ bedeꞌ yellrio ni, nench basreꞌe lliꞌo beꞌnn wen da xhinnj, naꞌ kaꞌ nadaꞌ nakllaꞌ beꞌnn le zeraoze byan xtoꞌle. \v 16 Naꞌ laꞌkze nakaꞌ le zeraoze beꞌnn wen da xhinnj, bayaꞌchraꞌllkze Jesucristonꞌ nadaꞌ, baziꞌxheneꞌ kiaꞌ nench naꞌ broeꞌreꞌ napeꞌ yel llxhenraꞌlle. Kaꞌn beneꞌ nench gakbeꞌe beꞌnn za zaꞌk, Leꞌen napeꞌ yel llxhenraꞌll xhen nench gonliraꞌll akeꞌ Leꞌe, naꞌ gaꞌt yel nban zejlikane ke akeꞌ. \v 17 Llayaꞌl weꞌraollo Dios beꞌnnenꞌ nakeꞌ beꞌnn wnebiaꞌ kello ke chnare. Kere beꞌnn te keꞌen, zokzeꞌ laꞌkze bi llreꞌlloeꞌ, le Leꞌen zeraoze nakeꞌ beꞌnn siꞌn. Toze Leꞌen gonllo xhen, gaplloeꞌ baraꞌnne ke chnare. Kaꞌn gakchga. \p \v 18 Xhiꞌnnaꞌ Timoteo, brek yichjoꞌ ke diꞌllenꞌ beꞌe beꞌnn kaꞌ bzene rweꞌ kanꞌ bne Diosenꞌ koꞌo kanaꞌ. Naꞌ kanꞌ ba goll akeꞌ rweꞌ gonoꞌ xchin Dios naꞌ, lekze kaꞌn llepaꞌ nadaꞌ rweꞌ gonoꞌn do yichj do raꞌlloꞌ, naꞌ bi gakzedroꞌ gonoꞌn. \v 19 Bzechich, benliraꞌll Xanllo Diosenꞌ, naꞌ bzoteze benen, nench naꞌ gakbeꞌe lo raꞌlldaꞌon bitbi da xhinnj llonoꞌ. Bal beꞌnne llon akseꞌ da xhinnj, laꞌkze chaꞌ nnez aktereꞌ bi llayaꞌl gon akeꞌn, leakeꞌn ba blleyiꞌ bill llonliraꞌll akeꞌ Dios. \v 20 Kaꞌn gok ke beꞌnnenꞌ nziꞌi Himeneo naꞌ ke Alejandro. Ke len naꞌ ba bnnabaꞌ rao Dios gak akeꞌ rao naꞌa danꞌ llnebiaꞌ daxiꞌo kaꞌ, naꞌ gonen leakeꞌ ka lleꞌnen, naꞌ wsed akeꞌ bi llayaꞌl tilrén akeꞌ Dios. \c 2 \s1 Bi da kaꞌ llayaꞌl nnábello Diosenꞌ kate llalwill-lloeꞌ \p \v 1 Da naꞌ nake lliarao xhen gon lliꞌo nxenraꞌll Diosenꞌ: llayaꞌl nnábello Diosenꞌ gonneꞌ da yálljello, naꞌ nnabllo gakreneꞌ yeolol beꞌnne, naꞌ weꞌllo yel llioxken keꞌe, ka nak da wen naꞌ lloneꞌ kello. \v 2 Naꞌ llayaꞌl nnabllo ke no wnebiaꞌ brao ak, naꞌ ren no beꞌnn wnebiaꞌ zerén reꞌ, nench naꞌ so kwezllo kwasro, naꞌ nono wllon wxenraꞌll-llo Diosenꞌ, leskaꞌ nono wllon billre da lleꞌnello gonllo da llayaꞌl gonllo. \v 3 Da ni naken wen, naꞌ kaꞌn llazraꞌll Diosenꞌ, beꞌnnenꞌ nak wasrá kello. \v 4 Le Leꞌen lleꞌnreꞌ yerá yeolol beꞌnne rao da xhinnjenꞌ, naꞌ lleꞌnreꞌ chejnieꞌ akreꞌ diꞌll li keꞌe naꞌ. \v 5 Toze Diosenꞌ nakeꞌ beꞌnnenꞌ zaꞌk wxenraꞌll yeolol beꞌnne, naꞌ lekze toze beꞌnnenꞌ zo llde xtiꞌll-llonꞌ rao Diosenꞌ, Leꞌen re Jesucristonꞌ beꞌnnenꞌ gorje gokeꞌ beꞌnnach. \v 6 Jesucristo naꞌ beꞌe latje goteꞌ ni ke da xhinnj ben yeolol beꞌnnach, naꞌ ka bllin lla bllia Diosenꞌ biaꞌa, kanaꞌllenꞌ bnneze beꞌnnach kanꞌ beneꞌ kellonꞌ. \v 7 Naꞌ Diosenꞌ brejeꞌ nadaꞌ nakaꞌ postl, nench llsedraꞌ beꞌnne xtiꞌlleꞌ. Lloaꞌa diꞌll li, bi ziyaꞌ, le txhen naꞌ nakaꞌ Cristonꞌ, brejeꞌ nadaꞌ nench llzejnieꞌraꞌ beꞌnn bi nake beꞌnn Israel diꞌll li keꞌen, nench wxenraꞌll akeꞌ Leꞌe. \p \v 8 Naꞌ danꞌ lleꞌnraꞌ gak doxhente, yedop yellay beꞌnn kaꞌ yelwill akeꞌ Dios, gak akeꞌ beꞌnn raꞌlldaꞌo yalle, nench wlis naꞌa akeꞌn raweꞌ, naꞌ bi gakllaꞌa akeꞌ beꞌnne, naꞌ bi wchachrén akeꞌ beꞌnne. \v 9 Naꞌ ka nak noꞌr kaꞌ llonliraꞌll Jesucristonꞌ, llayaꞌl gak xharaꞌne da nlaꞌ xhej de baraꞌnne, ka llon beꞌnn zej lixheje, kere te aktereꞌ yeyón yich yichj akeꞌn nbaraz, naꞌ wllia akrizeꞌ ya chaꞌo danꞌ nziꞌi oro o de yej chaꞌo danꞌ nziꞌi perla, naꞌ raꞌll xha da zaꞌk lsaꞌke gore. \v 10 Zan llayaꞌl gon akeꞌ da wen kanꞌ lleꞌne Diosenꞌ gon akeꞌ, kanꞌ llon noꞌr beꞌnn nxenraꞌll Leꞌe. \v 11 Leskaꞌ noꞌr kaꞌ llayaꞌl so akeꞌ llize wzenay akeꞌ ke beꞌnn llroeꞌ llsede xtiꞌll Diosenꞌ, gon akeꞌ kon kanꞌ ye akeꞌ leakeꞌ. \v 12 Nadaꞌ bi lloaꞌa latj wzejnieꞌ noꞌr kaꞌ beꞌnn byio, naꞌ bi lloaꞌa latj nnebiaꞌ akeꞌ beꞌnn byio kaꞌ. Llayaꞌl so akeꞌ llize. \v 13 Le kate ben Diosenꞌ beꞌnnach, zgaꞌtek Adán naꞌ beneꞌ, naꞌ za benreꞌ Eva naꞌ. \v 14 Naꞌ daxiꞌon kere bxhiyeꞌn Adán naꞌn, Eva naꞌn bxhiyeꞌn nench beneꞌ daꞌn nllon Diosenꞌ goneꞌ, naꞌllenꞌ bayakeꞌ beꞌnn wen da xhinnje. \v 15 Naꞌ laꞌkze noꞌr kaꞌ llzo xhiꞌnn akeꞌ zaꞌkziꞌ akeꞌ, yerá akeꞌ chaꞌ nniꞌtteze nniꞌt akeꞌ wxenraꞌll akeꞌ Diosenꞌ, naꞌ llieꞌ akreꞌ Leꞌe, naꞌ chaꞌ nniꞌt akeꞌ gon akeꞌ kanꞌ llazraꞌll Diosenꞌ, naꞌ gon xhiraꞌll lo yichjraꞌlldaꞌo akeꞌ. \c 3 \s1 Kanꞌ llayaꞌl gon beꞌnn kaꞌ llwia llyi yezikre beꞌnn llonliraꞌll Dios \p \v 1 De to diꞌll li da ne: Beꞌnn lleꞌne wia wyi yezikre beꞌnn nxenraꞌll Dios, da wenkzenꞌ llwieꞌ goneꞌ. \v 2 Naꞌ beꞌnnenꞌ lleꞌnreꞌ wlaneꞌ goneꞌ llin danꞌ nak kaꞌ, llayaꞌleꞌ soeꞌ gontezeꞌ da wen yeo lla bibi gonkzeꞌ da til-lloeꞌ. Naꞌ llayaꞌl so toze noꞌr keꞌe, naꞌ llayaꞌl gakeꞌ beꞌnn yoꞌ xhbab, naꞌ llayaꞌl gapeꞌ kwineꞌ goneꞌ da wen, naꞌ llayaꞌl gakeꞌ beꞌnn llon da zej to li nench gap beꞌnne leꞌe baraꞌnne. Naꞌ llayaꞌl yewereꞌ wrebeꞌ beꞌnne lo yoꞌ rilleꞌ, naꞌ llayaꞌl gakeꞌ beꞌnn llak llzejnieꞌ xtiꞌll Diosenꞌ kwasro. \v 3 Beꞌnn nake beꞌnn wazó bi gak wlaneꞌ ka llin naꞌ. Bi llayaꞌl gakeꞌ beꞌnn wachach. Bi llayaꞌl gakeꞌ beꞌnn wzeraꞌlle. Llayaꞌl gakeꞌ beꞌnn chaꞌo, beꞌnn llone beꞌnne wen, bi llayaꞌl gakeꞌ beꞌnn znia, naꞌ bi seraꞌlleꞌ goneꞌ gan mell xhen. \v 4 Naꞌ llayaꞌl gakeꞌ beꞌnn llak llgoꞌ xhnneze da de lo yoꞌ rilleꞌ, naꞌ llayaꞌl nnezreꞌ ka goneꞌ nench wzenay xhiꞌnneꞌ kaꞌ keꞌe, naꞌ gap akeꞌ leꞌe baraꞌnne. \v 5 Le chaꞌ bi llak kweꞌe xhnneze ke xhiꞌnneꞌ wzenay akbeꞌ keꞌe, naꞌ bi llak kweꞌe xhnneze bi da de lo yoꞌ rilleꞌ, bi gak kweꞌ xhnneze ke beꞌnn yobre beꞌnn lldop ll-llay llonliraꞌll Dios. \v 6 Bi kwejre beꞌnn za llzorao llonliraꞌll Diosenꞌ wieꞌ beꞌnn kaꞌ nxenraꞌll Diosenꞌ, le nna nakeꞌ beꞌnn kobe nxholl yewereꞌ yeyonxhen kwineꞌ, naꞌ gak keꞌe kanꞌ gok ke danꞌ llnebiaꞌ daxiꞌo kaꞌ kanaꞌ, naꞌ weꞌe Diosenꞌ leꞌe yel llzaꞌkziꞌ keꞌe. \v 7 Naꞌ beꞌnnenꞌ kwejre naꞌ, llayaꞌl soeꞌ goneꞌ da wen radj beꞌnn kaꞌ bi non reꞌ txhen, nench ke bixeꞌ, naꞌ nne beꞌnn kaꞌ keꞌe, naꞌ daxiꞌon wkoꞌyelen leꞌe goneꞌ da xhinnjlle ye raꞌte. \s1 Beꞌnn kaꞌ llgoꞌ xhnnez da de lo yodaꞌo \p \v 8 Naꞌ leskaꞌ kat kwejre beꞌnn kaꞌ koꞌ xhnnez da de lo yodaꞌo, lekwej beꞌnn llon wen, nench gap aklloeꞌ baraꞌnne. Leze llayaꞌl gak akeꞌ beꞌnn lloeꞌ diꞌll li da chejleꞌllo, beꞌnn bi yoꞌrao lleꞌjeꞌ, naꞌ beꞌnn bi zeraꞌlleꞌ yel wniaꞌ danꞌ goneꞌ xchin Dios naꞌ. \v 9 Llayaꞌl gak akeꞌ beꞌnn llejleꞌ doxhen kanꞌ bzejnieꞌ Diosenꞌ lliꞌo ke Jesucristonꞌ, danꞌ nono bnneze do kanaꞌ, naꞌ llayaꞌl gon xhiraꞌll lo yichjraꞌlldaꞌo akeꞌ. \v 10 Naꞌ ka za kwejtere beꞌnn kaꞌ koꞌ xhnnez bi da de lo yodaꞌo, lewiayaꞌnne kanꞌ llon akeꞌ naꞌ, naꞌll wroeꞌn chaꞌ llon akeꞌ wen, bi llkaꞌa akeꞌ ga yobre, naꞌtellenꞌ kwej akreꞌ. \v 11 Naꞌ noꞌr kaꞌ gon xchin Diosenꞌ, lekze llayaꞌl gon akeꞌ ka gap aklloeꞌ baraꞌnne. Bi kwejre noꞌr nnechach ke beꞌnne o noꞌr lleꞌjeꞌ, zan lekwej noꞌr kaꞌ niꞌt llon kon ka lleꞌne Diosenꞌ. \v 12 Leze kat kwejre beꞌnn byio koꞌ xhnneze da de lo yodaꞌo, lekwej beꞌnn zo toze noꞌr keꞌe, naꞌ beꞌnn llgoꞌ xhnneze ke xhiꞌnneꞌ, naꞌ nollre beꞌnn zjaniꞌt lo yoꞌ rilleꞌ ga zoeꞌ. \v 13 Le beꞌnn kaꞌ llgoꞌ xhnneze da de lo yodaꞌo, llon akeꞌ nench llap beꞌnn leakeꞌ baraꞌnne, nniꞌt akeꞌ nbaraz gonliraꞌll akeꞌ Xanllo Jesucristonꞌ. \s1 Da li da baroeꞌrawe \p \v 14 Llzojaꞌ rweꞌ da ki danꞌ llayaꞌl gonoꞌ laꞌkze ba llonaꞌ xhbab yedaꞌ ganꞌ zoꞌo. \v 15 Laꞌkze chaꞌ lleraꞌ kon ba nnezroꞌ akrenꞌ llayaꞌl gon beꞌnn kaꞌ nake dialla Diosenꞌ, le lliꞌo lldop ll-llayllo llonliraꞌll-llo Jesucristonꞌ, nakllo dialla ke Dios beꞌnnenꞌ zo ke chnare, naꞌ naollo llonllo ka gombiaꞌ beꞌnn xtiꞌll Diosenꞌ naken da li. \v 16 Da likze danꞌ ba broeꞌrao Diosenꞌ lliꞌo naken da zaꞌk kwis, kanaꞌ nono bnneze da ki ba bzejnieꞌreꞌ lliꞌo ke Jesucristonꞌ nen: \q1 Diosenꞌ bedeꞌ gorjeꞌ radj beꞌnnach, \q1 naꞌ Spíritu ke Diosenꞌ broeꞌn nakeꞌ beꞌnn wen kwis. \q1 Naꞌ beꞌnn kaꞌ nak angl ke Diosenꞌ, badwia akeꞌ Leꞌe. \q1 Naꞌ beꞌnn kaꞌ lloeꞌ xtiꞌlleꞌn, ba beꞌrén akeꞌn beꞌnn kaꞌ llaꞌa yellrio ziꞌte, \q1 naꞌ zan beꞌnn llaꞌa rao yellrionꞌ, ba llejleꞌ akeꞌ keꞌe. \q1 Naꞌ ba bazieꞌ Leꞌe radj yel nbaraz keꞌen. \c 4 \s1 Bale beꞌnn kwej yichj akeꞌ diꞌll li ke Diosenꞌ kate llin lla \p \v 1 Ba beꞌe Spíritu ke Diosenꞌ diꞌll li, nench chejleꞌllo wllin lla kate bale beꞌnne kwej yichj akeꞌ diꞌll li ke Diosenꞌ danꞌ llejleꞌllonꞌ, naꞌ chejleꞌ akeꞌ ke da gon daxiꞌo kaꞌ nench wxoayay aken leakeꞌ. \v 2 Naꞌ nniꞌt beꞌnn kaꞌ wzejnieꞌ diꞌll wenraꞌlle, naꞌ billbi gak akreꞌ kat siyeꞌe akeꞌ beꞌnne. \v 3 Wllon akeꞌ wchaynaꞌa beꞌnne, naꞌ wllon akeꞌ yeꞌj gaollo bal yel wao, laꞌkze naken da ba ben Diosenꞌ nench gaollon, lliꞌo nxenraꞌll-llo Cristonꞌ nombiaꞌllo diꞌll li keꞌen, naꞌ lloeꞌllo yel llioxken keꞌe. \v 4 Yeolol danꞌ ben Diosenꞌ naken da wen, naksen da llayaꞌl siꞌllo kon chaꞌ weꞌllo yel llioxken keꞌe, katenꞌ gaollon naꞌ. \v 5 Le kone lloaꞌ xtiꞌll Dios naꞌ, naꞌ danꞌ lloeꞌllo yel llioxken naꞌ, llayaken yall nench llak llaollon. \s1 Kanꞌ llayaꞌl gon beꞌnn gon xchin Diosenꞌ \p \v 6 Ka nak beꞌnn lwellj lliꞌo nxenraꞌll Jesucristo naꞌ, chaꞌ wzejnieꞌ akroeꞌ ka da ki ba bniaꞌ rweꞌ naꞌ, naꞌ gakrén akoeꞌ, naꞌll gakoꞌ to beꞌnn wen llin wen ke Jesucristonꞌ. Lekzen gonen lachraꞌlloꞌ chaꞌ wzejnieꞌroꞌ beꞌnn xtiꞌll Diosenꞌ danꞌ llejleꞌllo naꞌ, le naken to diꞌll wen, da ba bzenayoꞌ ke. \v 7 Bi wzenayoꞌ ke diꞌll wenraꞌlle da llarjlaꞌll beꞌnn bi nxenraꞌll Dios. Bzoteze beꞌlaꞌll gonoꞌ kanꞌ llazraꞌll Dios naꞌ. \v 8 Nnézkzello kat llta niaꞌnaꞌllo, llakrenen kwerp kellonꞌ raꞌte. Naꞌ kat llonllo kanꞌ llazraꞌll Dios naꞌ, llakrenllen lliꞌo nench zo bezllo kwasro, llinte lla kat lljazorenlloeꞌ ke chnare. \v 9 Naꞌ diꞌll li naken da ni, zaꞌken chejleꞌllon, naꞌ zaꞌken wzenayllon do yichj do raꞌll-llo. \v 10 Ke len naꞌ llonllo xchineꞌn, naꞌ llaoraꞌll-llo kat ziꞌchiꞌll no beꞌnn lliꞌo, le nnézkzello Diosenꞌ zoeꞌ ke chnare, naꞌ sollo rez goneꞌ wen kello, Leꞌen lleꞌnreꞌ yesreꞌe yeolol beꞌnnach, naꞌ kaꞌn naksen goneꞌ ke beꞌnn llonliraꞌll Jesucristonꞌ. \p \v 11 Naꞌllenꞌ bzejnieꞌ beꞌnne da kaꞌ ba bniaꞌn, naꞌ goll akeꞌ wzenay akeꞌ ke yeololkzen. \v 12 Bi goꞌo latj gon akreꞌ rweꞌ kaze danꞌ nna nakoꞌ bi llaban. Yeolol bi da llonoꞌ, ben nench reꞌe beꞌnn kaꞌ llonliraꞌll Jesucristonꞌ kanꞌ llayaꞌl gon akeꞌ naꞌ. Broeꞌ akreꞌ kanꞌ neꞌo, naꞌ kanꞌ nakoꞌ beꞌnn wen, naꞌ kanꞌ nllieꞌroꞌ beꞌnne, naꞌ kanꞌ zechichoꞌ llonliraꞌlloꞌ Diosenꞌ, naꞌ kanꞌ nakoꞌ beꞌnn raꞌlldaꞌo xhiraꞌlle. \v 13 Naꞌ chak za yedaꞌ naꞌ, brek yichjoꞌ wraboꞌ xtiꞌll Diosenꞌ, rao beꞌnn kaꞌ lldop ll-llay nxenraꞌll Jesucristonꞌ, naꞌ bnneyoe akreꞌ wzenay akeꞌn, naꞌ bzejnieꞌ akreꞌ akrenꞌ zejenꞌ. \v 14 Naꞌ bi gatraꞌlloꞌ ke danꞌ broꞌ Diosenꞌ rao naꞌo gonoꞌ, kanꞌ bxoa taꞌk beꞌnn gor brao kaꞌ yichjoꞌ. \p \v 15 Llayaꞌl seꞌo do yichj do raꞌlloꞌ, gonoꞌ danꞌ brej Diosenꞌ rweꞌ gonoꞌ, nench reꞌe yeolol beꞌnne zejkzoꞌ llonoꞌ da wen. \v 16 Naꞌ wiaꞌo kanꞌ so kwezoꞌ nench soteze soꞌo gonoꞌ kanꞌ lleꞌne Dios naꞌ, leskaꞌ soteze soꞌo wzejnieꞌroꞌ beꞌnne xtiꞌll Diosenꞌ kanꞌ naken. Naꞌ kaꞌn gonoꞌ nench gakrenen rweꞌ, naꞌ leskaꞌ gakrenen beꞌnn kaꞌ llzenay xtiꞌlloꞌn, nench naꞌ yerare rao da xhinnjenꞌ kate llin lla keré. \c 5 \s1 Kanꞌ llayaꞌl gone lwelljllo lliꞌo ba nxenraꞌll-llo Cristo \p \v 1 Chaꞌ to beꞌnn gor byio lloneꞌ bi da xhinnj, bi gonroeꞌ znia, bzejnieꞌreꞌ nench kwejeꞌn yichjeꞌ, benreꞌ ka no xaꞌo. Naꞌ chaꞌ to bi weꞌo llonbeꞌ da xhinnj, beꞌrenbeꞌ diꞌll kwejbeꞌn yichjbeꞌ, bénebeꞌ ka to no biꞌchoꞌ. \v 2 Naꞌ chaꞌ no noꞌr gore lloneꞌ bi da xhinnj, beꞌreneꞌ diꞌll kwejeꞌn yichjeꞌn, kon bentezreꞌ ka llonroꞌ xhnaꞌon. Naꞌ chaꞌ no noꞌr kwiꞌde llonbeꞌ bi da xhinnj, beꞌrenbeꞌ diꞌll kwejbeꞌn yichjbeꞌ, bénebeꞌ ka to no zanoꞌ. Llayaꞌl wiaꞌo da ki nench gakoꞌ beꞌnn wen rao akeꞌ. \p \v 3 Llayaꞌl weꞌllo da yallje noꞌr kaꞌ nak noꞌr wazebe, chaꞌ dogarje bi da yalljreꞌ. \v 4 Zan chaꞌ niꞌt no xhiꞌnn akeꞌ no xhosoa akeꞌ, bzejnieꞌ akreꞌ llayaꞌl weꞌe akeꞌ da yallje xhnaꞌ akeꞌn, le ba basgoreꞌ leakeꞌn, le kaꞌn lleꞌne Diosenꞌ gon akeꞌ da wen. \v 5 Naꞌ noꞌr kaꞌ nono llraꞌ gakrén leakeꞌ weꞌe akeꞌ leakeꞌ bi da yallj akreꞌ, beꞌnn kaꞌn nake dogarje noꞌr wazebe, bez akeꞌ weꞌe Dios bi danꞌ yallj akreꞌn, naꞌ llalwill akeꞌ Dios do lla do yere nench gakreneꞌ leakeꞌ. \v 6 Naꞌ noꞌr wazeb kaꞌ llon kon kanꞌ ne lo yichjraꞌlldaꞌo akeꞌn, nak akeꞌ ka to beꞌnne ba got laꞌkze nna nban akeꞌ. \v 7 Goll akeꞌ gon akeꞌ ka danꞌ niaꞌ ni, naꞌ bi gon akeꞌ da xhinnj da nak zi til akreꞌ. \v 8 Chaꞌ no beꞌnne bi llakreneꞌ nench gaꞌt bi da yallje no beꞌnn nak dialla keꞌe, ba bkwaseꞌ xtiꞌll Diosenꞌ kaꞌle danꞌ llejleꞌllo naꞌ, ba llonlleꞌ da xhinnjll ye raꞌt kerke beꞌnn kaꞌ bi nna wxenraꞌll Jesucristo naꞌ. \p \v 9 Chaꞌ to noꞌr wazeb ba gokreꞌ wyon (60) iz, naꞌ bzo toze beꞌnn keꞌe, wllia akoeꞌ yich ganꞌ llia ra noꞌr wazeb kaꞌ llakrenllo. \v 10 Kwejre noꞌre nnézere chaꞌ beneꞌ da wen, ka da ki: chaꞌ basgor xhiꞌnneꞌ kwasro, chaꞌ benreꞌ wen beꞌnn bllin rilleꞌ, chaꞌ gokreneꞌ beꞌnn nxenraꞌll Dios, chaꞌ gokreneꞌ beꞌnn zaꞌkziꞌ o chaꞌ ba benlleꞌ billre da wen. \p \v 11 Naꞌ noꞌr wazeb llaban kaꞌ, bi wllia akoeꞌ yich, le wllinje lla gon akeꞌ kon kanꞌ nen ke akeꞌ, naꞌ wsanraꞌll akeꞌ Cristo naꞌ, naꞌ yeꞌn akreꞌ yechaynaꞌa akeꞌ da yobre. \v 12 Naꞌ wsanraꞌll akeꞌ xchin Cristonꞌ danꞌ ba bcheb akeꞌ gon akeꞌn, naꞌ gap akeꞌ doꞌle. \v 13 Leskaꞌ bi naken wen choꞌrao akeꞌ laꞌll akeꞌ toto yoꞌ, nench ke gak akeꞌ beꞌnn ria, naꞌ gak akeꞌ beꞌnn wao diꞌlle, naꞌ weꞌe akeꞌ diꞌll da bi llayaꞌl weꞌe akeꞌ. \v 14 Ke len naꞌ lleꞌnraꞌ yechaynaꞌa noꞌr wazeb llaban kaꞌ da yobre, naꞌ san aklleꞌ, naꞌ yesgor xhiꞌnn akeꞌ, naꞌ gapchiꞌi rill akeꞌ kwasro, naꞌ kaꞌ bi weꞌn latj nne beꞌnne kello. \v 15 Kaꞌn niaꞌ, le niꞌt bal noꞌr wazeb xkwiꞌd ake ba brej yichj akeꞌ Cristonꞌ, naꞌ ba nao akeꞌ daxiꞌon naꞌle. \p \v 16 Chaꞌ no beꞌnn nonliraꞌll Cristonꞌ, naꞌ zjaniꞌt noꞌr wazebe dialla ke akeꞌ, llayaꞌl weꞌe akeꞌ da yeꞌj gao akeꞌ, nench bibi zed gon akreꞌ beꞌnn kaꞌ lldop ll-llay llonliraꞌll Cristonꞌ. Naꞌll saꞌke gakrenllo noꞌr kaꞌ nono llraꞌ ke akeꞌ. \p \v 17 Naꞌ ka nak beꞌnn kaꞌ llnebiaꞌ beꞌnn kaꞌ lldop nxenraꞌll Cristonꞌ toto yell, chaꞌ llwia akeꞌ beꞌnn kaꞌ kwasro, da xhen llayaꞌl gak beꞌnn kaꞌ xhen. Naꞌ zaꞌkllenꞌ gak akeꞌ xhen chaꞌ llyixjweꞌ akreꞌ xtiꞌll Diosenꞌ, naꞌ llzejnieꞌ akreꞌ beꞌnne akrenꞌ zejen. \v 18 Le nyoj xtiꞌll Diosenꞌ nen: “Bi wsejre lloaꞌ bellenꞌ nench gaobaꞌ kate llrej llchekwbaꞌ trigonꞌ nench lloj xhe.” Leskaꞌ nen: “Beꞌnn wen llin naꞌ, llayaꞌl siꞌi raxhjeꞌ.” \p \v 19 Bi chejleꞌo chaꞌ to beꞌnne zaꞌze llxoeꞌ doꞌl koꞌll to beꞌnn gor brao, chaꞌ bi zaꞌreneꞌ ye chop chonn beꞌnn lloeꞌ diꞌll li. \v 20 Naꞌ chaꞌ da li ba beneꞌ da xhinnj, llayaꞌlkze tiloeꞌ rao beꞌnn kaꞌ lldop ll-llay llonliraꞌll Cristonꞌ, nench lleb yezikre beꞌnn, naꞌ bi gon akeꞌ da xhinnje. \v 21 Llaꞌtyoeraꞌ rweꞌ rao Xanllo Diosenꞌ naꞌ rao Jesucristonꞌ, naꞌ rente rao angl kaꞌ ba brejeꞌ naꞌ, nnaoꞌ gonoꞌ kanꞌ ba bniaꞌ, naꞌ bi yelaꞌo beꞌnne, naꞌ gonxhenzoꞌ balzeꞌ. \v 22 Bi kwejoꞌ kon ganze beꞌnnenꞌ gape lwellj akeꞌn, nench kere renoꞌ gapoꞌ doꞌle chaꞌ beꞌnnenꞌ brejoꞌn goneꞌ da xhinnj. Bwia nench ke gakoꞌ beꞌnn wen da xhinnj. \p \v 23 Naꞌ danꞌ llak leꞌo, bi yeꞌjoꞌ toze nis, weꞌj raꞌt xis uva. \p \v 24 Bal beꞌnne nakbieꞌ xhej da xhinnjenꞌ llon akeꞌn, naꞌ llakbeꞌkze beꞌnne binꞌ llon akeꞌ, laꞌkze bi nna llin lla yellayrao akeꞌ. Naꞌ ye bal akeꞌ llon akeꞌ da xhinnjenꞌ, naꞌ zoe akreꞌ llkwaꞌch akeꞌn, naꞌ bi llakbeꞌe beꞌnne, zan wllin lla kate reꞌe akreꞌn. \v 25 Leskaꞌ naken ke beꞌnn kaꞌ llon da wen naꞌ, nakbieꞌkzen chaꞌ da wen naꞌ llon akeꞌ, naꞌ ye balen bi llroeꞌrawe da wen naꞌ llon akeꞌ, zan bi ten kaꞌze. \c 6 \p \v 1 Beꞌnn kaꞌ nxenraꞌll Cristonꞌ, naꞌ nak akeꞌ beꞌnn wen llin ke beꞌnne, llayaꞌl gap akeꞌ baraꞌnne beꞌnn kaꞌ nak xan llin ke akeꞌn, nench nono bi nne ke danꞌ naollo ke Diosenꞌ, naꞌ danꞌ llzejnieꞌllo naꞌ. \v 2 Beꞌnn kaꞌ zo xan akeꞌ, naꞌ xan akeꞌ naꞌ, nak akeꞌ beꞌnn nxenraꞌll Cristonꞌ, bi llayaꞌl wsanraꞌll akeꞌ yel gap leakeꞌ baraꞌnne danꞌ nak akeꞌ ka biꞌchllo. Naꞌ llayaꞌl gon akeꞌ xchin beꞌnn kaꞌ do raꞌll akeꞌ, naꞌ llayaꞌl llieꞌ akreꞌ leakeꞌ, le nak akeꞌ txhen nxenraꞌll akeꞌ Cristonꞌ. Da ni bzejnieꞌ akreꞌ, naꞌ goꞌtyoe akreꞌ kanꞌ llayaꞌl gon akeꞌn. \s1 Llayaꞌl sollo nbaraz ke da de kello \p \v 3 Niꞌt beꞌnn llzejnieꞌ akreꞌ xhbab ke akseꞌ, naꞌ bi llroeꞌ llsed akreꞌ diꞌll li ke Xanllo Jesucristonꞌ, naꞌ llejnieꞌ akreꞌ krere, ne akeꞌ kere llonen bien gonllo kanꞌ ne Dios naꞌ. \v 4 Beꞌnn kaꞌ llon kaꞌ lleꞌn akreꞌ gak akeꞌ xhen, naꞌ bibi llejnieꞌ akreꞌ. Naꞌ chach akeꞌ ke no diꞌll o billre da ke zaꞌke, naꞌ llaxhéꞌ lwellj akeꞌ, naꞌ llakyollrén lwellj akeꞌ, ziꞌchiꞌll lwellj akeꞌ, naꞌ llak akreꞌ llaxhéꞌ beꞌnn leakeꞌ. \v 5 Naꞌ ni ke llayoll lladoze llasdil llaschach akeꞌ, le da xhinnj naꞌn bayoꞌ lo yichjraꞌlldaꞌo akeꞌn, le bi nombiaꞌ akeꞌ diꞌll li ke Diosenꞌ. Naꞌ llak akreꞌ wroeꞌ wsed akreꞌ xtiꞌll Diosenꞌ gak akteꞌ beꞌnn wniaꞌ. Bi gonoꞌ beꞌnn kaꞌ txhen beꞌnn kaꞌ llon kaꞌ. \v 6 Da likze nbaraz zollo kat gonllo kanꞌ lleꞌne Diosenꞌ, naꞌ kat zollo nbaraz llonllo banez bi da daꞌo de kello. \v 7 Le to kaꞌzllonꞌ braꞌllo yellrio ni, naꞌ to kaꞌzllo yezaꞌllo. \v 8 Naꞌ chaꞌ de da lleꞌj llaollo, naꞌ chaꞌ de xharaꞌnllo da llakllo, kone len llayaꞌl sollo yewello. \v 9 Beꞌnn kaꞌ zeraꞌll gak akeꞌ beꞌnn wniaꞌ, llon akeꞌ zre da xhinnj, leakeꞌn darén akeꞌ daxiꞌo. Naꞌ da zan da zeraꞌll akeꞌ gaꞌt ke akeꞌ da te ke, naꞌ ka nak danꞌ zeraꞌll akeꞌn, llkwaꞌntonten leakeꞌ, naꞌ wllin lla kweyiꞌ akeꞌ. \v 10 Le beꞌnnenꞌ zeraꞌll mellenꞌ lloneꞌ biteze da xhinnj. Naꞌ llbej yichj akeꞌ diꞌll li ke Diosenꞌ yel llzeraꞌll ke akeꞌn, naꞌll da zan da llallayrao akeꞌ. \s1 Llayaꞌl kwek yichj Timoteonꞌ goneꞌ xchin Cristonꞌ \p \v 11 Ka nak rweꞌ Timoteo, bi gonoꞌ kanꞌ llon beꞌnn kaꞌ, le Dios naꞌ ba brejeꞌ rweꞌ gonoꞌ xchineꞌn. Brek yichjoꞌ gonoꞌ danꞌ zej lilla, ben kon kanꞌ llazraꞌll Dios naꞌ, sokzoꞌ wxenraꞌlloeꞌ, bllieꞌ beꞌnne, bdaoraꞌll kat de da llsaꞌkziꞌ rweꞌ, gok beꞌnne chaꞌo. \v 12 Brek yichjoꞌ ben ga zerao saꞌkroꞌ, nench naꞌ gonoꞌ yeolol danꞌ lleꞌne Dios naꞌ. Bawé lljazorenoꞌ Diosenꞌ ke chnare, le ba brej Diosenꞌ rweꞌ lljazorenoeꞌ, naꞌ ba beꞌo diꞌll rao beꞌnn zan, lle akoeꞌ llonliraꞌlloeꞌ. \v 13 Dios beꞌnnenꞌ lloeꞌ yel nban ke yeolol da de rao yellrio, naꞌ Jesucristo beꞌnnenꞌ beꞌe diꞌll li rao Poncio Pilato, leakeꞌn nnez akreꞌ nadaꞌn llaꞌtyoeraꞌ rweꞌ \v 14 wzenayoꞌ ke yeolol danꞌ ba bniaꞌ ni, naꞌ bi wxinnjoꞌ, naꞌ bi gatraꞌlloꞌ gonoꞌ da no tile rweꞌ. Naꞌ ben yeolol da kaꞌ ba lliaꞌ biaꞌa gonoꞌn, llinte lla yed Xanllo Jesucristonꞌ da yobre. \v 15 Le kat llin lla wllia Diosenꞌ biaꞌa, naꞌtellenꞌ yedeꞌ da yobre. Toze Dios naꞌn llnebieꞌ doxhente, naꞌ zoeꞌ nbaraz kwis. Le yaꞌnnenꞌ nakeꞌ Rey ke yeololte rey ak, naꞌ nakeꞌ Xanllo beꞌnn llnebiaꞌ yezikre beꞌnn wnebiaꞌ. \v 16 Toze Diosenꞌ nakeꞌ beꞌnn bi gatkzeꞌ. Naꞌ beniꞌ xhen yoꞌ ganꞌ zoeꞌn, naꞌ ni to nono gak lljabiꞌyeꞌ awllo ganꞌ zoeꞌ naꞌ. Nono llraꞌ yellrio ni, beꞌnn ba breꞌreꞌ Diosenꞌ, naꞌ ni ke no gakzeꞌ reꞌe Leꞌe. Llayaꞌl wxenraꞌll-lloeꞌ, le Leꞌen llnebieꞌ ke chnare. Kaꞌn gakchga. \p \v 17 Naꞌ ka nak beꞌnn kaꞌ nak beꞌnn wniaꞌ yellrio ni, goll akeꞌ bi gak gakeꞌ beꞌnn yaꞌraꞌlle. Naꞌ ye akoeꞌ bi gak nniꞌt akeꞌ nbaraz danꞌ nak akeꞌ beꞌnn wniaꞌ naꞌ, le wde ke yeolol danꞌ nap akeꞌn. Naꞌ ye akoeꞌ gon akeꞌ rez, so akeꞌ nbaraz rao Dios beꞌnnenꞌ zo ke chnare. Toze Leꞌen llonneꞌ yeolol da wen da yálljello, naꞌ llonneꞌ latj siꞌllo banez. \v 18 Ye akoeꞌ nniꞌt akeꞌ gon akeꞌ da wen, gon akeꞌ yeololte da llazraꞌll Dios, naꞌ leskaꞌ ye akoeꞌ zan akreꞌ da de ke akeꞌ, gakrén akeꞌ beꞌnne, naꞌ yewé akreꞌ gon akeꞌn. \v 19 Chaꞌ gon akeꞌ kaꞌ, naꞌ gaken ka to yel wniaꞌ da bi te ke, le lleꞌne Diosenꞌ gakreneꞌ beꞌnne, naꞌ yeniꞌt akeꞌ nbaraz kat lljazorén akeꞌ Leꞌe ke chnarenꞌ, chaꞌ gon akeꞌ kaꞌ. \s1 Pablonꞌ llzeꞌe diꞌll leꞌ yich ni \p \v 20 Timoteo, brek yichjoꞌ ka da ki ba bzejnieꞌ Diosenꞌ rweꞌ. Bi wzenayoꞌ ke beꞌnn kaꞌ lloeꞌ diꞌll da bibi zaꞌke, ni ke beꞌnn kaꞌ lloeꞌ diꞌll danꞌ bi zeje rebe kone diꞌll li ke Dios. Ziyeꞌe akeꞌ ne akeꞌ lloeꞌ akeꞌ diꞌll siꞌn. \v 21 Beꞌnn kaꞌ ba bzenay diꞌllenꞌ nak kaꞌ, ba brej yichj akeꞌ diꞌll li ke Diosenꞌ danꞌ llejleꞌ lliꞌo bill llonliraꞌll akeꞌn. \p Llnnabaꞌ kwis gakrenchga Diosenꞌ rweꞌ. Kaꞌn gakchga.