\id EPH \h Efesios \toc1 CART DANꞋ BZOJ POSTLW SAN PABLO C̱HE BEṈEꞋ CAꞋ ŽEꞋ EFESO \toc2 Efesios \toc3 Ef. \mt1 CART DANꞋ BZOJ POSTLW SAN PABLO C̱HE BEṈEꞋ CAꞋ ŽEꞋ EFESO \c 1 \s1 Pablon' bzoje' beṉe' chesejnilaže' Criston' ciuda Efeso \p \v 1 Neda' Pablo naca' postlw c̱he Jesucriston' con can' gwnalaže' Diosen'. Na' chzoja' le'e zoale Efeso le'e nacle ḻo na' Diosen' da' chejnilaže'le Criston'. \v 2 Chṉabda' X̱acho Diosen' na' X̱ancho Jesucriston' yesaclene' le'e na' yesone' cont soa cuezle binḻo len xbab c̱helen'. \s1 Diosen' chaclenchgüe' chio' da' ngode'cho txen len Criston' \p \v 3 Cheyaḻa' gonxencho Diosen' ben' nac X̱a X̱ancho Jesucriston' na' ḻe' ḻecze chonxene' Diosen'. Chio' naccho txen len Criston', Diosen' ba beṉe' chio' yogo' da' chyažje yic̱hjlažda'ochon' cont šjayzoacho len ḻe' yaban'. \v 4 Na' da' bnežjw cuin Criston' ṉec̱he chio', da'nan' Diosen' gwleje' chio' cate' biṉa' x̱e yežlion' cont gaccho beṉe' laždao' xilaže' na' bibi doḻa' gapcho lagüen'. \v 5 Diosen' chacde' chio' cate' biṉa' soacho. Da'nan' bsi'e xṉezen' none' chio' ca xi'iṉe' con can' gwnalaže', na' da'nan' gwseḻe' Jesucriston' ṉec̱he chio'. \v 6 Cheyaḻa' soaczcho gonxencho Diosen' catec nži'ilaže'de' chio', ḻe gwseḻe' Jesucriston' ben' chacde' cont ḻe' goclenchgüe' chio'. \v 7 Caten' got Criston', blalj xc̱hene' ṉec̱he da' xiṉjen' ben chio' chejnilaže'chone'. Da'nan' Diosen' bezi'xene' xtoḻa'chon', ḻe nži'ilaže'chgüede' chio'. \v 8 Na' chonchgüe' güen len chio', choṉe' chio' doxen yeḻa' sina' na' yeḻa' chejni'i da' chyažjecho. \v 9 Na' bzejni'ide' chio' da' gwnalaže' da' nono gwṉeze cani' da' bžie' bia' gac. \v 10 Ḻe Diosen' bžie' bia' žin ža cate' yogo' beṉe' že' yaba len beṉe' že' yežlion' yosozenague' c̱he Criston' na' yesaque' txen len ḻe'. \p \v 11 Ca nac chio' naccho txen len Criston', Diosen' bsi'e xṉezen' none' chio' ca xi'iṉe' cont gac ḻo na'cho da' chaclaže' goṉe' chio'. Na' Diosen' chone' cont chac dan' chsi'e xṉezen' na' chone' da' ṉezde' naquen güen. \v 12 Cani'te neto' beṉe' Israel ba chbezto' yid Criston', ḻe zgua'tec gwlej Diosen' neto' cont gonxento'ne' da' naque' beṉe' zaca' juisyw. \v 13 Na' ḻecze ca' le'e, cate' benele diža' güen c̱he Criston' dan' nac da' ḻi na' gwṉezele chaclaže' goṉe' yeḻa' mban c̱hecho toḻi tocaṉe, nach gwyejnilaže'lene'. Da'nan' ḻecze le'e ba nacle txen len Criston', na' Spiritw c̱he Diosen' bžinen zoan ḻo' yic̱hjlažda'olen', can' gwne' soan. Na' Spiriton' zoan len chio' cont ṉezecho ba non Diosen' chio' ca xi'iṉe'. \v 14 Ḻecze zoan ḻo' yic̱hjlažda'ochon' cont ṉezecho žin ža gac ḻo na'cho yogo' da' ca' za' goṉch Diosen' chio' naccho xi'iṉe' cate' goṉe' cuerp cobe c̱hechon'. Na' goṉche' chio' da' ca' cont gonxenchone' da' naque' beṉe' zaca' juisyw. \s1 Pablon' gwṉabe' gwnežjw Diosen' beṉe' chesejnilaže'ne' yeḻa' sina' c̱he' \p \v 15 Da'nan' cate' benda' diža' can' chejnilaže'le X̱ancho Jesúsen' na' can' chaquele yezica'chle beṉe' chesejnilaže'ne', gwzolagua' \v 16 choa' yeḻa' chox̱clen c̱he Diosen' ṉec̱he le'e cate' choḻ güiža' Diosen', na' bi chezi'laža' chona' ca'. \v 17 Dios ben' chonxen X̱ancho Jesucriston', ben' nac X̱e' na' ben' nac beṉe' zaca' juisyw, ḻen' choḻ güiža'. Na' chṉabda'ne' cue' yeḻa' sina' c̱hen' ḻo' yic̱hjlažda'olen' na' gaclene' le'e cont gombia'chlene'. \v 18 Na' chṉaba' šo' be'ni' c̱he' ḻo' yic̱hjlažda'olen' cont ṉezele bi da' güenṉa' zoacho lez gone' len chion' ba gwleje' naccho xi'iṉe'. Na' chṉaba' gone' cont ṉezele catec güen juisyw nac yogo' da' ca' za' goṉe' yesaquen c̱he chio' chejnilaže'chone'. \v 19 Na' ḻecze chṉaba' šo' be'ni' c̱he' ḻo' yic̱hjlažda'olen' cont ṉezele ḻeca nape' yeḻa' guac xen cont gaclene' chio' chejnilaže'chone'. Blo'e yeḻa' guac xen juisyw c̱he' \v 20 cate' bosbane' Criston' ladjo beṉe' guaten'. Na' gwde bosbane'ne' nach nzoe'ne' cuite' yaban' gan' chesenabi'e txen. \v 21 Ḻe Criston' chnabia'che' ca note'teze angl. Chnabia'che' ca beṉac̱h, na' ca da' x̱igüe', na' ca bi da' chesejnilaže' beṉe', na' ca note'tezechle chesenabia' ṉa'a na' tiemp da' za' za'. \v 22 Diosen' ba gwlo'e ḻo na' Criston' yogo' beṉe' na' bica'chle da' zjade cont ḻe' chnabi'e. Na' Diosen' bzoe' Criston' ca X̱ancho cont chnabi'e yogo' chio' chejnilaže'chone'. \v 23 Da'nan' chio' chejnilaže'chone' zaca'lebcho ca to cuerp, na' Criston' zaca'lebe' ca yic̱hj cuerpen'. Guac ṉacho nya' Criston' ṉec̱he chio' chejnilaže'chone'. Na' Criston' zoe' chnabi'e doxen. \c 2 \s1 Diosen' chacde' chio' \p \v 1 Ṉa'a Diosen' ba bocobe' yic̱hjla'ažda'olen' da' chejnilaže'le Criston'. Cana' gwzoale bentezle da' malen' na' gwdaple doḻa' lao Diosen'. Da'nan' gocle ca beṉe' guat da' bi bzenagle c̱he'. \v 2 Con gwdaczle benḻe da' mal can' cheson yezica'chle beṉe' bi chesejnilaže' Diosen', na' bzenagle c̱he Satanás dan' chnabia' da' x̱igüe' ca' dan' zjanyec̱hjen beṉac̱hen'. Na' ža ṉa'aža Satanásen' ṉe' chnabian' yic̱hjlaždao' beṉe' bi chosozenag c̱he Diosen'. \v 3 Na' ca'cze gwzoa yogo'cho, gwzoatezcho bencho bi da' mal can' gwnan c̱hecho na' bi da' mal da' gwzelaže' yic̱hjlažda'ochon'. Na' da' bebecho da' malen' ḻo' yic̱hjlažda'ochon', da'nan' gwchoglaon c̱hecho si'cho castigw c̱he xtoḻa'chon' toḻi tocaṉe, can' gac len yezica'chle beṉe' bi chosozenag c̱he Diosen'. \v 4-5 Goccho ca beṉe' guat len yic̱hjlažda'ochon' da' gwzoacho bentezcho da' malen'. Na' šlac ṉe' naccho ca', Diosen' ḻeca beyaše' beži'ilaže'de' chio' na' gocchgüede' chio'. Na' lagüe da' nži'ilaže' Diosen' chio', da'nan' bocobe' yic̱hjlažda'ochon' cate' gwyejnilaže'cho Criston', na' beṉe' yeḻa' mban c̱hecho toḻi tocaṉe. \v 6 Na' da' bocobe' yic̱hjlažda'ochon', guac ṉacho bene' len chio' can' bene' len Cristo Jesúsen' cate' bosbane' ḻe' ladjo beṉe' guat ca'. Na' da' naccho txen len Criston', mbalaz bac̱h zoacho chbezcho len ḻe' ṉa'a can' soacho cate' yežincho yaban' gan' chi'ena'. \v 7 Diosen' goclene' chio' ca' cont tiempen' za' za' gwlo'echde' catequen' nži'ilaže'chgüede' chio', ḻe gonchgüe' zanch da' güen len chio' naccho txen len Cristo Jesúsen'. \v 8 Da' nži'ilaže' Diosen' chio', ba beṉe' yeḻa' mban c̱hecho toḻi tocaṉe cate' gwyejnilaže'cho Criston'. Con bene' to goclen, gague ṉec̱he bi da' güen da' ben chio'. \v 9 Ḻe Diosen' bi chaclaže' güe'cho diža' o gaquecho bṉitlagüe' xtoḻa'chon' ṉec̱he bi da' güen da' ba bencho. \v 10 Diosen' bene' chio' na' cate' gwyejnilaže'cho Cristo Jesúsen' bocobe' yic̱hjlažda'ochon' cont soacho goncho da' güen. Cate' biṉa' soacho, bsi'e xṉezen cont soacho goncho da' güen. \s1 Beṉe' Israel na' beṉe' bi zjanaque' beṉe' Israel, Criston' bozoe' ḻegaque' binḻo toe' yetoe' \p \v 11 Da'nan' ḻe gon xbab can' goc len le'e cana', le'e goljle bi nacle beṉe' Israel can' nac neto'. Canan' neto' che' ḻježto': “Chio' zoacho señw da' že' circuncisión”, na' che'to' le'e: “Bi zoale señw da' že' circuncisión” (señw da' chosozoa beṉe' Israel gualaž c̱heto' ca' ḻo cuerp c̱he bi' byo dao' ca'). \v 12 Na' ḻe gon xbab can' gwzoale cana', bi nombia'le Criston', bi nacle nación c̱he Diosen' ca neto' beṉe' Israel nacto', na' Diosen' bi gwne' gaclene' le'e can' gwne' gaclene' neto' beṉe' Israel. Bi gwzoale lez šjayzoale len Diosen' na' ṉeca gwyejnilaže'le Diosen' ḻo yežlio nga. \v 13 Perw Criston' bnežjw cuine' gosote'ne' na' blalj xc̱hene' ṉec̱he chio'. Na' ṉa'a da' chejnilaže'lene' ba nacle txen len Cristo Jesúsen'. Na' ba nacle toze len neto' beṉe' Israel, ḻa'czḻa' cana' gocle beṉe' zito' len neto' na' len Diosen'. \v 14 Cana' neto' beṉe' Israel na' le'e bi nacle beṉe' Israel bgue'e ḻježcho. Perw Criston' ba bene' cont naccho toze na' ba bozoe' chio' binḻo tocho yetocho. \v 15 Caten' bnežjw cuine' gote', bzoe' ca'ale ley da' bzoj da' Moisésen' len yogo' da' žan cheyaḻa' goncho. Na' bzoen' ca'ale cont bozoe' chio' chejnilaže'chone' binḻo tocho yetocho na' beyone' chio' to yež cobe c̱he', chio' naccho beṉe' Israel lente chio' bi naccho beṉe' Israel. \v 16 Da' bnežjw cuine' gote' ḻe'e yag cruzen', zoacho binḻo len Diosen', chio' naccho beṉe' Israel na' chio' bi naccho beṉe' Israel, na' ḻecze naccho toze na' bich chgue'e ḻježcho. \p \v 17 Na' Criston' caten' bide' yežlion' bedeye'e diža', gwne' beṉac̱hen' guac yesenite' binḻo len Diosen', gwdix̱jue'eden' len le'e bi nacle beṉe' Israel, le'e bi nombia'le xtiža' Diosen' cana', na' lente neto' nacto' beṉe' Israel, neto' nombia'to' xtižen'. \v 18 Ḻe chio' chejnilaže'cho Criston', chio' naccho beṉe' Israel na' len chio' bi naccho beṉe' Israel, toz Spiritw c̱he Diosen' chaclenen chio' cont choe'lencho Diosen' diža'. \v 19 Da'nan' le'e bi nacle beṉe' Israel bich nacle ca beṉe' zito' len Diosen'. San yogo' chio' chejnilaže'cho Criston' ba naccho txen, ḻe Diosen' ba none' chio' ca beṉe' ḻo' yo'o c̱he'. \v 20 Chio' chejnilaže'chone' zaca'lebcho ca to yo'o de yej. Na' neto' postlw na' yezica'chle beṉe' chesoe'lene' le'e xtiža' Criston' zaca'lebto' ca lene yo'ona'. Na' Jesucriston' zaca'lebe' ca yej squin c̱he yo'ona'. \v 21 Na' chio' naccho txen len Criston' ḻecze zaca'lebcho ca yej da' zjancua' zjangoden' gan' chac yo'o de yeja'. Zjangoden' txen na' zej cha' yo'ona'. Ca'cze chio' naccho txen len X̱ancho Criston' na' len ḻježcho, na' naccho ca to yo'o gan' zoa Diosen'. \v 22 Le'e txen len neto' na' len note'teze beṉe' chesejnilaže' Criston' naccho ca to yo'o gan' zoa Diosen', ḻe zoa Spiritw c̱hen' ḻo' yic̱hjlažda'ochon'. \c 3 \s1 Diosen' gwleje' postlw Pablon' cont jatix̱jue'ede' xtižen' len beṉe' bi zjanac beṉe' Israel \p \v 1 Na' da' naquen ca', neda' Pablo choḻ güiža' Diosen' ṉec̱he le'e. Dia' ḻižya nga da' chyix̱jue'eda' xtiža' Cristo Jesúsen' len le'e bi nacle beṉe' Israel. \v 2 Chacda' ba ṉezeḻjele nži'ilaže' Diosen' neda' na' bsi'e xṉezen' chzejni'ida' le'e xtižen'. \v 3 Ba bzejni'ide' neda' da' nono gwṉeze, can' ba bzoja' le'e to c̱hope diža' ḻe'e cart nga. \v 4 Cate' gwlable cart nga gacbe'ele chejni'ida' da' nono gwyejni'i cana' c̱he Criston'. \v 5 Cana' Spiritw c̱he Diosen' bi bzejni'in beṉe' da' nono gwṉeze c̱he Criston', perw ṉa'a ba bzejni'in neto' postlw c̱he Diosen', na' ba bzejni'in nochle neto' gwleje' cont choe'to' xtižen', neto' nacto' ḻo na' Diosen'. \v 6 Da' nga bzejni'in neto', le'e bi nacle beṉe' Israel txen len neto' nacto' beṉe' Israel si'cho da' gwna Diosen' goṉe' c̱he chio' naccho xi'iṉe' ṉec̱he da' chejnilaže'cho Cristo Jesúsen', na' txen naccho ca toze beṉe', na' txenṉa' chaclen Diosen' chio' can' gwne' gone'. \p \v 7 Ḻa'czḻa' bitec bi zaca', Diosen' gwleje' neda' len yeḻa' guac c̱hen' cont chyix̱jue'eda' diža' güen c̱hen'. \v 8 Chacda' ṉe late'ze bibi zaca' ladjo yogo' beṉe' ba gwlej Diosen' zjanaque' ḻo ne'e. Bia'cze nži'ilaže'de' neda' na' gwleje' neda' cont chyix̱jue'eda' len beṉe' bi zjanac beṉe' Israel catec da' zan da' güen juisyw gone' len yogo' chio' chejnilaže'cho Criston'. \v 9 Na' Diosen' gwlo'e ḻo na' chzejni'ida' yogo'ḻoḻ beṉe' da' nžie' bia' gac. Gwzolaoten cate' gwxe yežlion', nono gwṉeze da' nžie' bia' gac, con toz Diosen' gwṉezde', Dios ben' bene' yogo'ḻoḻ beṉe', yogo' beyix̱e' na' yogo' bichle da' de. \v 10 Ḻe Diosen' nžie' bia' beṉe' ca' zjanac angl blao c̱he' na' angl gwnabia' zjanita' yaban' yesele'ede' can' chone' len chio' chdop chžagcho chonxencho Jesucriston', cont yesacbe'ede' nape' yeḻa' sina' len yogo'ḻoḻ da' chone'. \v 11 Chone' can' bžie' bia' gone' caten' biṉa' x̱e yežlion', ḻe cani'te bsi'e xṉezen' seḻe' X̱ancho Jesucriston'. \v 12 Na' naccho txen len Criston' da' chejnilaže'chone'. Da'nan' bi chžebcho Diosen', san chbecho ṉezecho chac choe'lenchwne' diža'. \v 13 Nachen' chṉeyoeda' le'e bi gacžejlaže'le c̱he da' chac c̱hia' nga chyi chzaca' lagüe da' chyix̱jue'eda' xtiža' Jesucriston' len le'e. Naquen da' yebele, gague da' gacžejlaže'le. \s1 Criston' chacde' chio' chejnilaže'chone' \p \v 14 Na' da' naquen ca', chzoa xiba' choḻ güiža' X̱a X̱ancho Jesucriston'. \v 15 Ḻe' bx̱ie' yogo' diaža c̱he chio' zoacho yežlio nga na' c̱he beṉe' že' yaba. \v 16 Diosen' naque' beṉe' zaca' juisyw na' nape' ḻa'zelagüe' yeḻa' guac xen. Nachen' chṉabda'ne' gone' ga soa Spiritw c̱hen' ḻo' lažda'olen' cont soa c̱hac̱h laže'le len yeḻa' guac c̱hen. \v 17 Chṉaba' soateze soa Criston' len le'e da' chejnilaže'lene'. Na' chṉaba' soaczle gaquele Diosen' na' gaque ḻježle do yic̱hj do laže'le, \v 18 cont gac šejni'ile txen len yezica'chle beṉe' zjanaque' ḻo na' Diosen' catec chaquechgüe Criston' chio'. Da' xen chaquechgüede' chio', con bi cheyož yedo ca chacde' chio'. \v 19 Ḻe biṉa' šejni'icho catec chaquechgüede' chio'. Na' ḻecze chṉaba' zej gacchle beṉe' güen doxen can' nac Diosen'. \p \v 20 Na' Diosen' chac chone' yogo'ḻoḻ, na' chone' da' gualch ca da' chṉabechone' o da' choncho xbab gone'. Na' chone' cont Spiritw c̱hen' zoan ḻo' yic̱hjlažda'ochon' chaclenen chio' len yeḻa' guac c̱hen'. \v 21 Na' chio' chdop chžagcho chonxencho Criston', cheyaḻa' gonxencho Diosen' ṉa'a na' toḻi tocaṉe da' gwseḻe' Cristo Jesúsen' ṉec̱he chio'. Na' can' gonšcaczcho. \c 4 \s1 Naccho toze len yogo' beṉe' chesejnilaže' Criston' \p \v 1 Neda' dia' ḻižya nga da' chyix̱jue'eda' xtiža' X̱ancho Jesucriston'. Nachen' chṉeyoeda' šejšcale gonḻe güen can' cheyaḻa' goncho da' gwlej Diosen' chio' naccho xi'iṉe'. \v 2 Na' chata'yoeda' le'e bi gonxen cuinḻe, san ḻe gon xbab bitec bi zaca'le; na' gacle beṉe' šagüe' na' gaple yeḻa' chxenḻaže' len beṉe' ḻježle na' ḻe gacde' bite'teze yesone'. \v 3 Spiritw c̱he Diosen' ba nonen chio' toze da' chejnilaže'cho Criston', na' ḻe gon con ga zelao saque'le cont soaczle gonḻe toze xbab len beṉe' ḻježle, ḻe Diosen' ba bozoe' le'e binḻo tole yetole. \v 4 Yogo' chio' chejnilaže'cho Criston' naccho ca toz beṉe', na' toz Spiritw c̱he Diosen' zoan ḻo' yic̱hjlaždao' yogo'cho. Na' cate' Diosen' gwleje' chio' cont naccho xi'iṉe', ḻecze bene' cont toz can' zoacho lez gone' güen len chio'. \v 5 Toz Jesucriston' naque' X̱ancho, na' toz can' chejnilaže'chone', na' toz ca zejen cate' chzoacho nis. \v 6 Na' toz Diosen' chonxencho ben' nac X̱a yogo'cho. Ḻen' chnabi'e yogo'cho, na' chc̱hine' yogo'cho choncho xšinen', na' zoacze' len yogo'cho. \p \v 7 Na' Criston' chaclene' to tocho na' none' c̱hecho gwde gwdele da' gon to tocho. \v 8 Da'nan' nyoj Xtiža' Diosen' žan: \q1 Cate' beyepe' yaban' bebeje' beṉe' zan ḻo na' gwxiyen' cont bec̱hi'e ḻegaque'. \q1 Na' bi'e c̱he beṉac̱hen' da' gac gon to toe'. \p \v 9 Na' can' žan: “Beyepe' yaban'”, zejen betje' golje' beṉac̱h yežlio nga na' gwden' gote' bgaše'. \v 10 Na' ben' betj golje' beṉac̱h, ḻecze ḻen' beyepe' yaban' gan' zoa Diosen', na' ṉa'a zoe' chnabi'e doxen. \v 11 Na' ḻecze ḻen' none' c̱he baḻcho naccho postlw, na' none' c̱he baḻcho chyix̱jue'echo bi da' ba gwne', na' none' c̱he yebaḻcho chje'cho diža' güen c̱hen' len beṉe' biṉa' yesenden', na' yebaḻcho none' c̱hecho chgüia chṉa'cho beṉe' chesonxene' ḻe' na' chsed chlo'echo ḻegaque'. \v 12 Can' chon Criston' cont chio' naccho ḻo ne'en chac choncho xšinen'. Na' chonchon cont to to chio' naccho toze len ḻe' zejech gacchcho can' chazlažen'. \v 13 Diosen' chaclaže' yogo'cho gaccho toze šejnilaže'cho Xi'iṉen' do yic̱hj do laže'cho na' gombia'chone' binḻo. Chaclaže' gacyaṉe'cho can' cheyaḻa' gaccho, na' gaccho beṉe' güen can' nac Criston'. \v 14 Na' še gaccho ca', bich šo'cho xbab ca c̱he to bidao', šejcho qui šejcho ca'ale na'ocho to to yeḻa' chejnilaže' da' chesaljlaže' beṉe' güenḻaže' na' beṉe' gwxiye' cont chesonḻede' chio'. \v 15 Na' cheyaḻa' güe'lencho beṉe' diža' ḻi, perw gaccho beṉe' šagüe' len ḻegaque' cont yesacbe'ede' ḻe chaquechone'. Goncho ca' cont zejech gacchcho beṉe' šagüe' beṉe' güen can' nac Criston' ben' chnabi'e chio'. \v 16 Cate' to to cuen cuerp c̱hechon' ngoden' na' nox̱e' ḻježen len bela' na' len žit na' len bec̱hj bnia ca' da' ncan', na' to to cuenen chesonen ž'in, nach doxen cuerp c̱hechon' chonen žin ca cheyaḻa'. Na' ca'cze chio' chejnilaže'cho Criston' ngode'cho txen cont to tocho goncho da' non Diosen' c̱hecho goncho, na' yogo'cho txen zej gacchcho beṉe' šagüe' na' zej gaquech ḻježcho. \s1 Diosen' ba bocobe' yic̱hjlaždao' chio' chejnilaže'chone' \p \v 17 Da' nga chnia' le'e, X̱ancho Criston' none' mandadw gwzejni'idan' le'e: bi cheyaḻa' soacho goncho xbab ca cheson beṉe' bi chesejnilaže' Diosen', ḻe bibi zacan'. \v 18 Nc̱hoḻ yic̱hjlažda'ogaque'. Na' bi zjanape' yeḻa' mban toḻi tocaṉe ca da' noṉ Diosen' chio', ṉeca chesejni'ide' c̱he Diosen', ḻe zjanaque' beṉe' güedenag len ḻe'. \v 19 Bibi zto' zjanombi'e c̱he da' malen' chesone', na' con chesonteze' yogo' yeḻa' zto', na' chesezelaže' yesenite' yesonche' da' malen'. \v 20 Le'e ba nsedle can' ža Criston' na' ṉezele bi cheyaḻa' goncho ca', \v 21 ḻe chacda' ba benele dižan' gwṉe' ḻo' yic̱hjlažda'olen', na' neto' ḻecze ba bzejni'ito' le'e diža' ḻi c̱hen'. \v 22 Ṉezele bich cheyaḻa' gwzenagcho c̱he da' malen' da' chzelaže' lažda'ochon' goncho, can' bencho cana' cate' yeḻa' gwzelaže' c̱hechon' ṉe' chonḻen chio' cont bentezcho da' malen'. \v 23 San ṉa'a cheyaḻa' gwša'cho xbab da' choncho ḻo' yic̱hjlažda'ochon'. \v 24 Cheyaḻa' güe'cho latje yocobech Diosen' yic̱hjlažda'ochon' cont soacho goncho da' zej to ḻi can' chon ḻe', na' gaccho beṉe' laždao' xilaže' can' chazlaže' ḻe'. \p \v 25 Da'nan' bich gonḻaže'cho, san güe'len ḻježcho diža' ḻi, ḻe ngode' ḻježcho naccho ca toze beṉe'. \p \v 26 Na' cate' chža'acho bi cheyaḻa' goncho da' xiṉj. Cheyaḻa' yob yeyacxenḻaže'cho na' bich ža'acho do ža. \v 27 Na' bi güe'cho latje cont Satanás dan' chnabia' da' x̱igüe' ca' ṉabian' xbab c̱hechon' cont goncho da' xiṉj. \p \v 28 Na' nole še ba yolaole chbanḻe, bich cheyaḻa' cuanḻe. Cheyaḻa' gonḻe žin da' nac güen len ṉi'a na'le cont gata' da' gwnežjwle beṉe' chyažj chc̱hine. \p \v 29 Na' bi cheyaḻa' güe'cho bite'teze diža' zban, san güe'cho diža' šagüe' len yogo'ḻoḻ beṉe', con can' chyažje to toe' cont gaclenen ḻe'. Goncho ca' cont xtiža'chon' gaquen da' zaca' gwzenag beṉe'. \v 30 Na' bi goncho cont yeyaše'laže' Spiritw c̱he Diosen', ḻe Diosen' ba bene' ga zoan ḻo' yic̱hjlažda'ochon' cont ṉezecho naccho xi'iṉe' na' ṉezecho žin ža yedyexi'e chio'. \p \v 31 Cheyaḻa' cuejyic̱hjcho yogo' da' mal, bich gonchon. Bich co'olaže'cho, bich ža'acho, na' bich güe'cho diža' loc diža' lžej. Bi ṉecho c̱he beṉe', ṉeca gaccho beṉe' xi'a. \v 32 San cheyaḻa' gaccho beṉe' šagüe' na' yeyaše' ḻježcho tocho yetocho. Na' cheyaḻa' yezi'xen c̱he ḻježcho bite'tez da' chesonde' chio' con can' bezi'xen Diosen' c̱hecho cate' gwyejnilaže'cho Criston'. \c 5 \s1 Cheyaḻa' goncho can' chon Diosen' \p \v 1 Nachen' cheyaḻa' soacho goncho can' chon Diosen', ḻe naccho xi'iṉe' na' chacde' chio'. \v 2 Cheyaḻa' soacho gaque ḻježcho ca Criston' chacde' chio' na' bnežjw cuine' gote' ṉec̱he chio'. Na' chebe Diosen' da' bene' ca', can' chebe beṉe' to da' chḻa' zix̱. \p \v 3 Da' naccho ḻo na' Diosen' cheyaḻa' gue'echo da' malen'. Gwbatech cheyaḻa' gata'lencho no'ole bi nac no'ol c̱hecho o beṉe' byo bi nac beṉe' c̱hecho o goncho bichle da' nac da' yeḻa' zto' len cuerp c̱hechon'. Na' bi cheyaḻa' selaže'cho da' de c̱he beṉe'. \v 4 Bi cheyaḻa' güe'cho diža' da' naquen da' yeḻa' zto' o bite'teze diža' le'e, diža' da' bibi zaca' da' bi nca' xṉeze, ḻe bi zejen güe'cho dižan' zjanac ca'. San cheyaḻa' soacho güe'cho yeḻa' chox̱clen c̱he Diosen'. \v 5 Nita' beṉe' byo ben' chesata'lene' no'ole bi nac xo'olgaque' na' nita' no'ole ben' chesata'lene' beṉe' byo bi nac beṉe' c̱hegaque', na' nita' beṉe' chesyebede' dan' naquen da' yeḻa' zto'; na' nita' beṉe' chesezelaže' bi da' de c̱he beṉe'. Ba ṉezeczele beṉe' ca' cheson da' malen' zjanac ca' bi yesyežine' yaban' gan' chnabia' Criston' len Diosen'. (Na' ca nac beṉe' chesezelaže' bi de c̱he beṉe', toz ca malen' chesone' len da' cheson beṉe' chesejnilaže' ḻ gua'a ḻsacan'.) \v 6 Bi güe'le latje no siye' le'e len diža' güenḻaže'. Diosen' chnežjue' castigw toḻi tocaṉe c̱he beṉe' ca' bi chosozenag c̱he', beṉe' cheson da' mal ca' ba gwnia'. \v 7 Da'nan' bi cheyaḻa' gaccho txen len beṉe' cheson ca'. \p \v 8 Cana' nc̱hoḻ yic̱hjlažda'ochon', perw ṉa'a ba yo'on be'ni' c̱he X̱ancho Criston', na' cheyaḻa' soacho goncho da' güen can' chaclaže' Diosen' gon chio' nombia'chone'. \v 9 Na' še ba gwyo'o be'ni' c̱he Criston' ḻo' yic̱hjlažda'ochon', nach gaccho beṉe' šagüe' na' goncho da' güen da' zej to ḻicha. \v 10 Cheyaḻa' gwsedcho cont ṉezecho can' chaclaže' X̱ancho Criston' goncho. \v 11 Bi cheyaḻa' goncho txen len da' malen' cheson beṉe' ca' zjanc̱hoḻ yic̱hjlažda'ogaque', ḻe chesone' da' bibi zaca'. San cheyaḻa' gwzejni'icho ḻegaque' da' malen' chesone', \v 12 ḻe naquen da' cheto'echo güe'cho diža' c̱he da' ca' chesone' do bagaše'ze. \v 13 Na' cate' be'ni' c̱he Criston' šon' ḻo' yic̱hjlaždao' beṉe', nach yesacbe'ede' c̱he bite'teze da' chesone' še naquen da' mal, ḻe be'ni' c̱hen' chzejni'in beṉac̱hen' c̱he xbab c̱hegaque' na' bi da' chesone' še naquen güen o še naquen mal. \v 14 Da'nan' nyojen quinga c̱he note'teze beṉe' chon da' malen': \q1 Naco' ca beṉe' chtas na' ca beṉe' guat da' bi chzenago' c̱he Diosen'. \q1 Bzenag c̱he' cont Criston' cue'e be'ni' ḻo' yic̱hjlažda'oguo'. \m \v 15 Nachen' cheyaḻa' soacho ṉa'cho dan' choncho. Cheyaḻa' goncho da' naquen da' sina', gague goncho ca beṉe' bi chejni'i. \v 16 Na' yogo' ža cheyaḻa' goncho can' chazlaže' Diosen', ḻe ṉa'a že'chgua beṉe' chesone' da' malen'. \v 17 Bi goncho ca beṉe' bibi xbab nye'. Cheyaḻa' šejni'icho can' chaclaže' Diosen' goncho cont gonchon. \v 18 Na' bi cheyaḻa' gaccho beṉe' borrašw, ḻe beṉe' chesezožde' chosožiayi' cuine'. San chio' cheyaḻa' güe'cho latje soachgua Spiritw c̱he Diosen' ḻo' lažda'ochon' ṉabian' chio' len da' choncho. \v 19 Cheyaḻa' gwšaḻjlen ḻježcho no salmos na' goḻlen ḻježcho no himnos o bichle da' ža Spiritw c̱he Diosen' goḻcho. Na' cheyaḻa' ṉechon na' goḻchon do yic̱hj do laže'cho gonxencho X̱ancho Jesucriston'. \v 20 Yogo' ṉi'a cheyaḻa' güe'cho yeḻa' chox̱clen c̱he X̱acho Diosen' c̱he yogo' da' chone' chaclene' chio'. Na' X̱ancho Jesucriston' zoe' chaclene' chio' cont güe'cho yeḻa' chox̱clen c̱he'. \s1 Can' cheyaḻa' soalen beṉe' ḻo' yo'o c̱hechon' \p \v 21 Da' chapcho Diosen' bala'aṉ cheyaḻa' gwzex̱jw yic̱hjcho gwzenagcho tocho yetocho. \p \v 22 Na' le'e no'ole, le'e nšagna'le, to tole cheyaḻa' gwzenagle c̱he beṉe' c̱hele, ḻe chzenagle c̱he X̱ancho Criston' cate' chzenagle c̱hegaque'. \v 23 Diosen' nzoe' beṉe' c̱hele cont zjanacche' blao ca le'e, can' nzoe' Criston' nacche' blao ca chio' chdop chžagcho chonxenchone'. Ḻe chion' guac ṉacho naccho cuerp c̱he Criston', na' ḻe' noṉe' chio' yeḻa' mban toḻi tocaṉe. \v 24 Na' ca chio' chonxencho Criston' cheyaḻa' gwzenagcho c̱he', ca'czen' ḻe'e no'ole le'e nšagna'le, to tole cheyaḻa' gwzenagle c̱he beṉe' c̱hele yogo' bin' chese'e le'e. \p \v 25 Na' le'e beṉe' byo le'e nšagna'le, to tole cheyaḻa' gaque no'ol c̱helen' con can' chaque Criston' chio' chonxenchwne' na' bnežjw cuine' ṉec̱he chio' cate' gosote'ne'. \v 26 Na' cont gwlo'e chio' ḻo na' Diosen', beyone' lažda'ochon' xilaže' cate' gwyejḻe'cho xtižen'. \v 27 Na' bene' ca' cont yebede' chio' cate' yežincho lagüen', bibi xtoḻa'cho gata' na' ṉe bichle da' mal yo'o nyaz ḻo' yic̱hjlažda'ochon', san gac lažda'ochon' xilaže' lagüen'. \v 28 Na' con can' nži'ilaže' Criston' chio', can' cheyaḻa' ži'ilaže' to to beṉe' byo no'ol c̱hen'. Le'e beṉe' byo, to tole cheyaḻa' ži'ile no'ol c̱helen' can' nži'ile cuerp c̱helen', ḻe nži'icze cuinḻe cate' chonḻe ca'. \v 29 Nono zoa no chgue'e cuerp c̱he', san yogo'cho nži'icho cuerp c̱hechon' na' chapši'ichon. Na' can' chon Criston' len chio' chonxenchone', nži'ide' chio' na' chapši'e chio'. \v 30 Na' chone' ca' da' naccho ca to cuen güeje cuerp c̱hen', ca žit da' yo'e na' ca xpele'. \v 31 Na' Xtiža' Diosen' nyojen žan: “Da'nan' beṉe' byo le'e len x̱axṉe'e na' si'e no'olen' gwšagna'lene' ḻe' na' yesaque' toze.” \v 32 Diža' quinga ba bzoja' naquen to da' nono gwyejni'i cani', perw chnia' naquen to da' chzejni'in chio' chdop chžagcho chonxencho Criston' cont ṉezecho can' cheyaḻa' soacho len ḻe'. \v 33 Na' ḻecze ca' le'e beṉe' byo le'e nšagna'le, to tole cheyaḻa' gaque no'ol c̱hele can' chaque cuinḻe, na' le'e no'ole nšagna'le, to tole cheyaḻa' gaple bala'aṉ beṉe' c̱hele. \c 6 \p \v 1 Na' le'e bidao', ḻe gwzenag c̱he x̱axṉa'le, ḻe can' cheyaḻa' gon chio' naccho txen len X̱ancho Criston'. \v 2 Cate' Diosen' bnežjue' x̱ozxta'oto' ca' ley c̱hen', gwne': “Ḻe gap baḻa'aṉ x̱axṉa'le.” Na' goquen da' nechw da' bžie' bia' yesone' da' nsa' to da' güen da' gone' len ḻegaque' še yosozenague' c̱hen, gwne': “Ḻe gap bala'aṉ x̱axṉa'le \v 3 cont gac güen c̱hele na' cont banḻe sša ḻo yezlio nga.” \p \v 4 Na' le'e nita' xi'iṉle, ḻe yosgol ḻe yosc̱ha'o bi' c̱hele ca' binḻo, diža' šagüe' gwzejni'ile ḻegacbe' cont yosozenagbe' c̱he X̱ancho Criston' na' gague con gonḻe ga yeseža'a yeselocbe'. \p \v 5 Na' le'e mos, ḻe gwzenag c̱he x̱an žin c̱helen' do laže'le na' ḻe yeyiljwlaže' naquen' gonḻe da' yesazlaže' to toe', ḻe ḻecze chzenagle c̱he Criston' caten' chzenagle c̱hegaque'. \p \v 6 Ḻe gwzenag c̱hegaque' do yic̱hj do laže'le, gague cate'zen' cheseṉe'e can' chonḻen', ḻe nacle beṉe' güen xšin Criston', na' can' chaclaže' Diosen' goncho. \v 7 Na' cheyaḻa' güe'laže'cho goncho žin c̱he beṉe' cont yebe X̱ancho Criston' chio', gague cont yebe beṉe' nac x̱an žin na'ze. \v 8 Goncho ca', ḻe ṉezecho bite'teze da' güen da' choncho, X̱ancho Criston' gone' cont žin ža yebi'in güen len chio', chio' naccho esclavos na' len chio' bi naccho esclavos. \p \v 9 Na' le'e nacle beṉe' x̱an žin, ḻe gon güen len beṉe' ca' cheson xšinḻe. Bitw co'ole ḻegaque' šeb, ḻe X̱ancho Diosen' zoe' yaban' chṉa'cze' can' chonḻen', na' ḻecze chṉa'cze' can' cheson beṉe' güen žin c̱helen', na' toz can' chone' len yogo'ḻoḻ beṉe' note'teze zjanaque'. \s1 Can' goncho cont Satanásen' bi gonen chio' gan \p \v 10 Nachen' beṉe' migw, da' naccho txen len X̱ancho Criston', cheyaḻa' soac̱hac̱hcho šejnilaže'chone', ḻe nape' yeḻa' guac xen cont chaclene' chio'. \v 11 Cheyaḻa' gon cuincho gual doxen can' chaclaže' Diosen' goncho, cont soac̱hac̱hcho bi šejḻe'cho c̱he Satanás dan' chnabia' da' x̱igüe' ca' cate' chyiljwlažen' siyen' chio'. \v 12 Ḻe gague beṉe' nac bela' chenṉa' chdiḻlencho, san chdiḻlencho da' x̱igüe' ca', da' ca' besyeyaquen da' mal, na' bichle da' chesenabia' beṉe' že' yežlio nga beṉe' nc̱hoḻ yic̱hjlažda'ogaque' len da' malen'. Chdiḻlencho yogo'ḻoḻ spiritw mal ca' gate'teze chesašen. \v 13 Da'nan' cheyaḻa' gon cuincho gual doxen can' chaclaže' Diosen', cont Satanásen' bi soeczen chio' ža cate' tiḻlenen chio'. Na' cate' ba bencho can' chazlaže' Diosen', nach cheyaḻa' soac̱hac̱hcho len ḻe'. \v 14 Na' cont soac̱hac̱hcho bi siye' Satanásen' chio', cheyaḻa' güe'cho diža' ḻi yogo' ṉi'a. Na' še goncho ca', gaclenen chio' ca da' chc̱hej soldadon' cho'a ḻi'e. Na' cheyaḻa' goncho da' nac güen yogo' ṉi'a, ḻe še goncho ca', gwcue'ejen chio' ca xa soldadon' da' naquen de ya chcue'ejen cho'alc̱ho'e. \v 15 Na' cheyaḻa' soacho probnidw güe'lencho beṉe' diža' güen c̱he Criston' da' chzejni'in can' guac soacho binḻo len Diosen'. Na' še soacho probnidw güe'lenchon beṉe', gaclenen chio' can' chaclen xel soldadon' ḻe'. \v 16 Na' da' zejechen ca bichle da' goncho, cheyaḻa' soac̱hac̱hcho šejnilaže'cho Diosen'. Na' še soac̱hac̱hcho šejnilaže'chone', nach gaclenen chio' cont bi gwzenagcho c̱he Satanásen'. Gaclenen chio' ca escudo da' chc̱hin soldadon' chaclenen ḻe', chosolen yi' c̱he flechas ca' da' chesaḻa'ṉiṉen zja'aquen gan' zien', na' chcue'ejen ḻe' len da' ca' zja'ac yeseyidjon cuerp c̱hen'. \v 17 Na' cheyaḻa' yosa'laže'cho Criston' ba beṉe' yeḻa' mban c̱hecho toḻi tocaṉe, cont gaclenen chio' ca chaclen lapa' de ya da' chc̱hin soldadon'. Na' ḻecze Xtiža' Diosen' da' ben Spiritw c̱he Diosen' cont nyojen, ḻe gonchgua xbab c̱hen cont gaquen len le'e ca to spada da' chc̱hin soldadon'. \v 18 Na' do tiemp cheyaḻa' yoḻ güižcho Diosen' ṉabcho yogo' da' chzejni'i Spiritw c̱hen' chio'. Na' cheyaḻa' gaccho beṉe' banḻaže' na' yoḻ güižchone' sin cbi yeche'echo, ṉabcho gaclene' yogo' beṉe' ba gwleje' cont zjanaque' ḻo ne'e. \v 19 Na' ḻe ṉab goṉ Diosen' latje gua' xtižen', na' ḻe ṉab bi žeba' gua' diža' tcho'a gwzejni'ida' beṉe' diža' güen c̱he Criston' da' nono gwṉeze cani'. \v 20 Ḻe Diosen' gwseḻe' neda' ca gualaze' cont bia' xtižen', na' da'nan' dia' ḻižya nga. Nachen' ḻe ṉabe Diosen' gaclene' neda' bi žeba' gua' xtižen' tcho'a can' cheyaḻa' guan'. \s1 Pablon' chone' c̱hac̱h laže'gaque' \p \v 21 Chseḻa' beṉe' migw c̱hecho Tíquico güe'e diža' doxen can' chac cont ṉezele can' chac c̱hia' na' yogo' da' chona'. Chaquecho Tíquicon' da' naque' txen len chio' chonxencho Criston' na' zoateze' chone' xšin X̱ancho Criston' can' cheyaḻa' gone'. \v 22 Nachen' chseḻa'ne' cont ṉezele can' chac c̱heto' na' cont gone' c̱hac̱h laže'le. \p \v 23 Chṉaba' lao X̱acho Diosen' len X̱ancho Jesucriston' yesonšque' cont yogo'le chonxenle Criston' soa cuezle binḻo len yic̱hjlažda'olen', na' ḻecze yesonšque' cont yogo'le gaque ḻježle na' soac̱hac̱hle šejnilaže'lene'. \v 24 Soašcacze Diosen' gaclene' yogo' beṉe' chesacde' X̱ancho Jesucriston' sin cbi yesebeze'. Da' na'zen' chzoja'.