\id HEB Zapoteco de Quiegolani (ZPI), Final USFM files output from InDesign April 16, 2010 \h HEBREOS \toc1 Gyiich ne Wdxiin lo Men-hebreo \toc2 HEBREOS \toc3 He. \mt1 Gyiich ne Wdxiin lo Men-hebreo \c 1 \s1 Laa XPee Dëdyuzh nak zegnak nakendxee Dëdyuzh \p \v 1 Che tyempkwlal ndal tir wnii Dëdyuzh lo yra profet no noze ndal klas wnii Ne lo men, lex laa men wzëëto lo yra xpenkwlal be. \v 2 Le naaree ne che lultim dxe, por XPee Ne rnii Ne lo be; yrup Ne XPee Ne wzhexkwaa yralondxee ne nuu, nigle gyëzlyu, nigle gyeybaa, lex wdee Ne yrandxoo lo XPee Ne. \v 3 Laa XPee Ne nak xebtsanzoon Ne, no laa XPee Ne nak zegnak nakendxee Ne, no laa XPee Ne nak ne rlaa ne rluzhdet yrandxee ne nuu kon xdiiz XPee Ne ne rap poder, no chene che wgyitxee XPee Ne xdol be, wyeep XPee Ne gyeybaa wzob XPee Ne koo Ne ladbëë. \s1 Nondee XPee Dëdyuzh ke lo yra angel \p \v 4 Laa XPee Dëdyuzh nak ne mazre nondee ke lo yrandxee angel, zenga ke nak la XPee Ne ne wnesela Ne mee, mazre nondee we ke lo la yrandxee angel. \v 5 Porke nunk redet Dëdyuzh ni te lo angel: \q1 Laa de nak XPee noo; \q1 noo nak xuz de desde nedxeree; \m ni redet ke Ne ni te lo angel: \q1 Noo gak xuz de, \q1 laa de gak xpee noo. \m \v 6 Per chene wxaal Ne XPeepee Ne gyëzlyu, re Ne: \q1 Yrandxee xangel noo rap degne saknon XPee noo. \m \v 7 Le por yra angel re Ne: \q1 Noo rlaa ne rak xangel noo zegnak mee \q1 no ne rak xangel noo zegnak bël ne rlen lo gyi. \m \v 8 Per le por XPee Ne re Ne: \q1 Laa de nak Dëdyuzh, laa de zob rnebééy ydeblo siguelendxee, \q1 no xnëz rnebééy de. \q1 \v 9 No rlaan de ne wen, le ne mal rwinyaan de; \q1 por neguin ntozdee wseleedx Dëdyuzh ne nak XDëdyuzh de gyelgwzhiil lo de \q1 ke lo yrandxee xpén de. \m \v 10 No re Ne: \q1 Laa de rnebééy no axtegue chene betlel gardet tsuu, \q1 laa de wzhexkwaa gyëzlyu no le gyeybaa. \q1 \v 11 Snitlo we yrandxoo, per le laa de ydeblo siguelendxee ybán de; \q1 yrandxoo zezho zegne rezh lër, \q1 \v 12 no sdebyu do zegne rdebyu lër, \q1 no ytsaa do zegne rtsaa me xab me. \q1 Per le laa de, nunk ydxiindet dxe ne yzaa de, \q1 nunk ydxiindet dxe ne guet de. \m \v 13 Nunk redet Dëdyuzh ni te lo angel: \q1 Gusob koo noo ladbëë axtegue ne ylaa noo ne gyichnii de yrandxee mén ne rlaa lo de. \m \v 14 Porke yrandxee angel, espíritu ne rlaa xdxiin Dëdyuzh nak angel. Wxaal Dëdyuzh angel por ne gun angel xyudar men ne yláá lo dol. \c 2 \s1 Rap be degne ykagyedyagre be diiz ne rselaa mén lo dol \p \v 1 Por neguin nak ne mazre tsulyaaz be ykagyedyag be yra diiz ne che won be, chen ysalzaandet be ne rlaleedx be Jesucrist. \v 2 Porke belne wak kumplir yra xdiiz Dëdyuzh ne wzëët yra angel chekwlo ne yrandxee mén ne wondet diiz no yrandxee mén ne wakntoz, wuu xkastig men zegne rzëël men te te men, \v 3 ¿pezee yláá be lo kastig belne rukasdet be xdiznzoon Dëdyuzh ne yselaa be? Si laa zhal Jesucrist nak ne wzëët yra diizree primerendxee, zhich guin yra men ne won ne wzëët No, na men lo be ne nli we. \v 4 No wbonyoo Dëdyuzh ne nli we por yra ne wlaa Ne no por gyelenzoon no por yra gyelmilaguer no por logne rseleedx Espíritu Sant lo be zegne wlaan Dëdyuzh. \s1 Jesucrist nak ne rselaa mén lo dol \p \v 5 Ydeedet Dëdyuzh si ne ynebééy angel gyëzlyu ne gyed tsuulel, gyëzlyu ne rzëët noo orree. \v 6 Re te lugar lo xgyiich Dëdyuzh ledne wkaa te mén: \q1 Dëdyuzh, ¿txu nak mén ne kanzaleedx de mén \q1 u txu nak mén ne za mén lextoo de? \q1 \v 7 Wuu te tyemp ne wdee de si ne zhidee waknon men ke lo angel, \q1 per zhich guin kesentyent wlanzoon de men no wlanon de men \q1 no wzu de men ne laa men ynebééy yrandxee ne wzhexkwaa de; \q1 \v 8 wsan de yrandxee kos ledxnya men. \m No chene che wsan Dëdyuzh yrandxee kos ledxnya men, bet wyandet ne nnebééydet men, mase gardet kwii be ne ynebééy meno yrandxoo. \v 9 Per nan be ne wuu te tyemp ne zhidee waknon Jesucrist ke lo angel, per le naaree laa Jesucrist nak ne mazre nondee no laa Ne nak ne mazre nzoondee por ne wet Ne lo kruz por yrandxee mén; wdee Dëdyuzh si wet Ne por ne ryaan Dëdyuzh be. \p \v 10 Dëdyuzh nak ne wzhexkwaa yrandxee kos no por laa Ne wzhexkwaa we, no rlaan Ne ne yrandxee mén yganen xgyelenzoon Ne. Por neguin nak ne wdee Ne si wzakzi mén Jesucrist, zenga wlaa Jesucrist yrandxee ne rlaan Dëdyuzh, laa Jesucrist nak ne wselaa be lo dol. \v 11 Porke nigle men ne wbetxee xdol, nigle Jesucrist ne wgyitxee xdol men, tebegue Dëdyuzh nak Xuz men yra men Ne. Por neguin rtuunden Jesucrist nan Jesucrist lo men: “Bech be, bzaan be”, \v 12 zegne zëëd lo xgyiich Dëdyuzh ledne re Jesucrist: \q1 Sëët noo xkwent de lo yra bech noo no le lo yra bzaan noo, \q1 nes lad yrandxee mén golbaan noo por ne rzaknon noo de. \m \v 13 No re ke Ne: \q1 Noo, lo de nak ne ykalo noo. \m No re Ne ste: \q1 Nee zu noo yra noo mén ne wniiz de lo noo. \p \v 14 Zeree zegne nak be mén ne nuu be bëël rentee, zenga ke wak Jesucrist chen gak guet Ne, zenga wkuudx Ne poder ne rap Bzelo ne rlaa ne ret mén \v 15 no zenga wselaa Ne yra mén ne rdxe guet ne wak zegnak mén ne che wdoo ydeblo xgyelembán men. \v 16 Porke nlipee ne wdxiidet Ne gyëzlyu por ne gun Ne xyudar angel, sinke le Ne wdxiid por ne gun Ne xyudar mén ne zëëd xnëz Abraham. \v 17 Por neguin wap Ne degne wak Ne zegnak nakendxee mengyëzlyu, chen gak Ne te fxuz ne mazre nondee ne rlaa yra ne rlaan Dëdyuzh no ne rles lextoo mén no zenga wgyizh Ne xdol yrandxee mén. \v 18 Kom wak Ne sufrir laa zhal Ne no wsegyee Bzelo lextoo Ne ne nlaa Ne dol, por neguin naaree laa Ne nak ne run gan run xyudar yra men ne rsegyee Bzelo lextoo. \c 3 \s1 Jesucrist nak ne mazre nondee ke lo Moises \p \v 1 Por neguin yra de ne che wbetxee xdol de no ne wye Dëdyuzh de por ne gak de xpén Ne, gukanzaleedx Jesucrist, laa Dëdyuzh wxaal Ne gyëzlyu no laa Ne nak fxuz ne mazre nondee zegne rlaleedx be. \v 2 Wlaa Jesucrist yrandxee ne rlaan Dëdyuzh, laa Ne wzu Jesucrist por ne ylaa Jesucrist xdxiin Ne zegne wlaa Moises yrandxee ne rlaan Ne, wlaa Moises dxiin lo yra men-Israel. \v 3 Per Jesucrist nak ne mazre nondee ke lo Moises, zegnak men ne rlep yuu, nondee men ke lo yuu ne rlep men. \v 4 Yrandxee yuu syemper mén rlepo, per le yrandxee ne nuu, Dëdyuzh nak ne wzhexkwaa we. \v 5 Wsalzaandet lextoo Moises wlaa Moises dxiin lo yra men-Israel, wak Moises zegnak te mos, wzëët Moises lo men-Israel yra ne gyed yzëët Ne. \v 6 Per le Jesucrist XPee Dëdyuzh nak Ne, rlaa Ne yrandxee ne rlaan Dëdyuzh, laa Ne raknonen xpén Dëdyuzh. Laa be yra be nak xpén Dëdyuzh belne ysalzaandet be ne rkalo be Ne ydeblo ne mbán be no belne ysalzaandet be ne rzhiilen be porke che nanwen be ne nuu ne ykakwent be. \s1 Ytsowndípdet lextoo be \p \v 7 Por neguin ka lo xgyiich Dëdyuzh ledne re Espíritu Sant: \q1 Belne gon de xdiiz Dëdyuzh nedxeree, \q1 \v 8 ytsowndípdet lextoo de zegne wlaa yra men ne wondet diiz \q1 chene wlaa men preb Dëdyuzh denbidx. \q1 \v 9 Nga wlaa yra xpenkwlal de noo preb, \q1 no mase txuplal iz wii men yrandxee ne wlaa noo nes lo men, re Dëdyuzh. \q1 \v 10 Por neguin nak ne wlayaa noo lo men, \q1 lex re noo: “Noze zere zerotee nuu lextoo men, \q1 rlaandet men ynebeey men xnëz noo.” \q1 \v 11 Por neguin laatee ne rlayaa noo, \q1 wgon noo ne axtegue nunk teedet men yne men ledne wsanla noo ne yne men. \p \v 12 Yra de ne no de rlaleedx Jesucrist, gugap kwent chen ni te de gakmaldet lextoo ne ysalzaan de ne rlaleedx de Dëdyuzhmbán, koleedxdet de Ne. \v 13 Sinke yzhe yzhendxee gugulsaa lextoo de te te de ydeblo ne nak “nedxeree” ne rakzëët lo xgyiich Dëdyuzh, chen nganaa ysegyeedet dol lextoo de ni te de ne gakndíp lextoo de. \v 14 Porke xpén Jesucrist nak be belne ysalzaandet be ne ykalo be Ne ydeblo ne ybán be zegne wkalo ke be Ne axtegue ne wzelo be ne nak be xpén Ne. \p \v 15 Zegne che ke re lo xgyiich Dëdyuzh: \q1 Belne gon de xdiiz Dëdyuzh nedxeree, \q1 ytsowndípdet lextoo de zegne wlaa yra men ne wondet diiz. \m \v 16 ¿Txuzh nak ne wondet diiz chene wluzh won men xdiiz Dëdyuzh? Yrandxee mén ne wruu Egipto chene wboo Moises men, men guin ne. \v 17 ¿Txu lo wlayaa Dëdyuzh txuplal iz? Lo yra men ne wye dol, yra mén guin wet men denbidx. \v 18 ¿Txu lo wgon Dëdyuzh ne axtegue nunk teedet men yne men ledne wsanla Dëdyuzh ne yne men? Lo yra men ne wondet diiz. \v 19 Zeree nak ne ryenen be ne wakdet gan ndxiin men ledne nne men porke wlaleedxdet men ne re Dëdyuzh. \c 4 \p \v 1 Por neguin naaster ne benakre rak tee be ledne wsanla Dëdyuzh ne yne be, rap be degne gap gapendxee be kwent, porke tegue nuu be gakdetre tee yne nga. \v 2 Porke no lo be wakzëët xdiznzoon Dëdyuzh zegne wakzëët ko lo yra mén guin ne wondet diiz; per bat wkyiindet ne won meno porke mase won meno, per wlaleedxdet meno. \v 3 Per le laa be yra be ne rlaleedx be Ne, sdee be yne be nga. Per le por mén ne rlaleedxdet Ne, re Ne: \q1 Por neguin laatee ne rlayaa noo, \q1 wgon noo ne axtegue nunk teedet men yne men ledne wsanla noo ne yne men. \m Chene wzhexkwaa Ne gyëzlyu, laa ne wyal xdxiin Ne nga, \v 4 zegne re te lugar lo xgyiich Dëdyuzh xkwent guedx gbiz: \q1 Xuup gbiz wzhexkwaa Dëdyuzh yrandxee ne nuu, \q1 dxe ne wdxiin guedx gbiz wne Ne. \m \v 5 Yzëëtgue noo ne re lo xgyiich Dëdyuzh ste ledne re Ne: \q1 Teedet men yne men ledne wsanla noo ne yne men. \m \v 6 Nuu mén benak rak falt tee yne nga; yrandxee mén ne primer wakzëët xdiznzoon Ne lo, wdeedet men nga por ne wondet men diiz. \v 7 Por neguin nak ne wsu Dëdyuzh ste dxe ne nak “nedxeree”. Diizree che wzëët Dëdyuzho, lex axtegue despweslel wguu No lextoo rrey-David ne wkaa rrey-Davido lo xgyiich Ne ledne re: \q1 Belne gon de xdiiz Dëdyuzh nedxeree, \q1 ytsowndípdet lextoo de. \m Diizree che ke wzëët noo we. \v 8 Porke belne nyak nlaa Josué ne nne men-Israel, nzëëdetre Dëdyuzh ste dxe. \v 9 Por neguin axtegue naaree benak nuu gyelegwne guin ne wsan Dëdyuzh por yra mén ne nak xpén Ne. \v 10 Porke men ne wdee ledne wsanla Ne ne yne men, laa ne yne men nga, che wyal xdxiin men, zegne wne Ne chene wyal xdxiin Ne. \v 11 Por neguin rap be degne ydee be fwers chen tee be yne be nga, chen rut ylaadet ne wlaa yra mén guin ne wondet diiz. \p \v 12 Porke xdiiz Dëdyuzh mbáno no rapo poder, mazre ntozdee nduxo ke lo spad ne ndux ydixyda, raazo axtegue xanem mén, axtegue xespíritu mén, axtegue leen dxit, axtegue ledne nuu zatut; laa we nak ne rbonyoo logne rlebleedx mén no le logne rzaa lextoo mén. \v 13 Ni te ne wzhexkwaa Dëdyuzh gakdet ygyidxlaan lo Dëdyuzh, yra yrandxoo rwii Ne; rap be degne ydee be kwent lo Ne. \s1 Jesucrist nak fxuz ne mazre nondee \p \v 14 Rap be te fxuz ne mazre nondee ne wyeep gyeybaa, laa Ne nga nak Jesucrist XPee Dëdyuzh. Por neguin rap be degne ysalzaandet be ne rlaleedx be Ne. \v 15 Porke laa Ne nak fxuz ne mazre nondee, rles lextoo Ne be chene run dol gan lo be, porke no ke Ne wak preb yralondxee klas zegne kayak ke be preb. Per bet dol wlaadet Ne. \v 16 Por neguin yoo ynab be lo Dëdyuzh teblise tsuu lextoo be, chen yles lextoo Ne be no chen por xgyelwen Ne gaknonen Ne be chene pe rzaktee be. \c 5 \p \v 1 Yrandxee fxuz ne mazre nondee, lad ke mengyëzlyu rzël men chen ylaa men yra ne rlaan Dëdyuzh ylaa men por xkwent mén no chen guu men xgoon mén lo fkuuk no chen yket men maa ne rseleedx mén por Dëdyuzh por dol ne rlaa yra mén guin. \v 2 Kom no ke fxuz guin nak mendol, por neguin nak ne rap men pasens mén ne nandet gan pe rlaa no ne zadet xnëz Dëdyuzh. \v 3 No por ne no men rlaa dol, rap men degne rket men maa rseleedx men por Dëdyuzh por dol ne rlaa men zegne rlaa ke men por dol ne rlaa yra mén.\fig Rket fxuz maa rseleedx men por Dëdyuzh|src="76_CN02093B.TIF" size="COL" ref="Heb 5:3" \fig* \p \v 4 Rut rakdet fxuz ne mazre nondee noze xkwent zhal men, sinke laa Dëdyuzh nak ne rye men ne rak meno zegne wlaa Ne Aarón. \v 5 Zenga ke nak Jesucrist, let nozdet xkwent zhal Ne wak Ne fxuz ne mazre nondee, sinke laa Dëdyuzh nak ne wye Ne ne le Ne wako zegne re Dëdyuzh lo Ne: \q1 Laa de nak XPee noo; \q1 noo nak xuz de desde nedxeree. \m \v 6 No re ste lugar lo xgyiich Dëdyuzh: \q1 Laa de nak fxuz ydeblo siguelendxee \q1 zegnak Melquisedec fxuz. \m \v 7 Chene benak mbán Jesucrist nee gyëzlyuree, kesentyent woon wobtsaatee Ne wnab Ne lo Dëdyuzh, laa Dëdyuzh rap poder ne yselaa Ne lo gyelgut; no por ne won Ne diiz, won Dëdyuzh yra ne wnab Ne. \v 8 No mase XPee Dëdyuzh nak Ne per por ne wak Ne sufrir, wseed Ne wonre Ne diiz. \v 9 No por ne wlaa Ne yrandxee ne rlaan Dëdyuzh, por neguin laa Ne nak ne yseleedx gyelembán ne nunk luzhdet lo yrandxee men ne rlaa ne rlaan Ne, \v 10 porke laa Dëdyuzh nak ne wye Ne ne le Ne wak fxuz ne mazre nondee zegnak Melquisedec fxuz. \s1 Ysalzaandet be ne rlaleedx be Jesucrist \p \v 11 Ndalre ne rap noo ne yzëët noo lo de por kwentree, per ngan ne yzëët noo gan pe rna we, porke rdeedetgue de kwento. \v 12 Che wakxcheroo kaseed de xdiiz Dëdyuzh, che laa de nak ne ryal yneluu xdiiz Dëdyuzh lo mén, per lel laa de yra de nak ne rkyiin ne yneluulel me de ne che ke wseed de chene wzelo de wseed de xdiiz Dëdyuzh, legue wak de zegnak mëëd ne roo dud no ne gardet gu ne ngyedx. \v 13 Yrandxee mén ne nak zegnak mëëd ne roo dud, gardet ydee men kwent xdiiz Dëdyuzh. \v 14 Per le men ne che rdee kwento, nak men zegnak mengol ne ru ne ngyedx, porke che ryenen men gan gonezhe nak ne wen, gan gonezhe nak ne mal. \c 6 \p \v 1 Por neguin yoo ye be gan pezee ylar be zegne zëëd lo xdiiz Dëdyuzh lugar ne ybereelel be yseed be ne che ke wseed be chekwlo. Ryaldetre ne ybereelel be yseed be ne che nan be zegnak ne ysalzaan be ne bat rkyiindet ne wlaa be chekwlo, zegnak ne rlaleedx be Dëdyuzh, \v 2 zegnak ne rrobnis mén, zegnak ne rxob nya mén xtoo semén men, zegnak ne yneban Dëdyuzh mengut, zegnak ne guu Dëdyuzh xkastig mén ydeblo siguelendxee chene nitlo gyëzlyu. \v 3 Belne yna Dëdyuzh, mazre wendee ye be gan pezee yseed be logne nandet be. \p \v 4 Porke yra mén ne che rdee kwent xdiiz Dëdyuzh no ne che wtseleedx ne rseleedx Dëdyuzh no ne che nuu Espíritu Sant lextoo \v 5 no ne che wtseleedx xdiznzoon Dëdyuzh no ne che nan gan pezee nak poder ne gyed tsuu, \v 6 zhich guin belne rsalzaan meno, gundetre men gan ysaan men ne rlaa men ne mal porke por ne mal guin ne rlaa men, rbereelel men rkaa men Jesucrist XPee Dëdyuzh lo kruz ste chen yzhidxno yrandxee mén Ne. \v 7 Yra men guin ne rsalzaan xdiiz Dëdyuzh nak men zegnak lyu ne roo nis chene ryab gyo guetse guetse; belne kesentyent rak ne rguu mén lo lyu guin, laa Dëdyuzh nak ne wneleeyo, \v 8 per belne rlen teblose yaggyëts no teblose lbagyëts lo lyu guin, bat ykyiindet lyu guin, che wyob koleedx Dëdyuzho, gyal ydebo tseekyo. \s1 Che segur nak ne che re Dëdyuzh \p \v 9 Per le por laa de yra de ne ryaan noo de, mase rnii noo zeree, per nanwen noo ne rlaa de ne ryal ylaa de por ne che wláá de lo dol. \v 10 Porke kesentyent xnëz rlaa Dëdyuzh, rnitleedxdet Ne yra ne wen ne rlaa de no rnitleedxdet Ne ne wbonyoo de ne ryaan de Ne por ne wun de xyudar yra men ne nak xpén Ne no por ne le de benak kalaa we. \v 11 Per rlaan noo ne ni te de ysalzaandet ne ylaa do ydeblo ne ybán de, chen gap de segur ne skakwent de ne kambë́z de. \v 12 Rlaandet noo ne gakrëëden de, sinke gulaa zegne wlaa yra men ne rlaleedx Dëdyuzh ne por ne wlaleedx men Ne no por ne wap men pasens, wkakwent men ne re Ne ydee Ne lo men. \p \v 13 Chene re Dëdyuzh lo Abraham ne nuu ne yseleedx Ne lo Abraham, wgon Ne Ne laake Ne, porke rutre yët ne nondee ne ngon Ne, \v 14 re Ne lo Abraham: “Nli ne kesentyent gaknonen noo de no kesentyent ydaal zhiin de.” \v 15 Wap Abraham pasens wkambë́z Abraham, por neguin wkakwent Abraham ne re Dëdyuzh yseleedx Ne lo Abraham. \v 16 Chene rgon mén, rgon men por te mén ne nondee ke lo men; no chene rgonse men, nuudetre ne ytsaa xdiiz men. \v 17 Zenga ke Dëdyuzh, wgon Ne Ne laake Ne porke rlaan Ne ne gyenen men ne ykakwent logne che re Ne ne nunk ytsaadet Ne xdiiz Ne ne che re Ne. \v 18 Neree ne che re Ne ne ylaa Ne no ne wgon Ne Ne laake Ne, yrupo zeree ytsaadet No, nuudet ykade Ne. Laa we nak ne rguu lextoo be ne nak be men ne rkalo Ne ne raknonen Ne be no che nanwen be ne skakwent be logne che re Ne. \v 19 No por ne che nanwen be ne skakwent be logne che re Ne, laa we nak ne rlaa ne zudíp be zegne rlaa ancla ne rzobdíp bark lo nis; laa we rlaa ne zudíp be, axtegue gyeybaa ledne ka kortin lenxeydoo Dëdyuzh rruu we, \v 20 ledne wdee Jesucrist wxal Ne nëz por laa be. Laa Ne nak fxuz ne mazre nondee ydeblo siguelendxee zegnak Melquisedec fxuz. \c 7 \s1 Jesucrist nak fxuz zegnak Melquisedec fxuz \p \v 1 Laa Melquisedec wak rrey Salem no laa men nak xefxuz Dëdyuzhnzoon. Chene wberee Abraham ne wa Abraham lo dil ne wun Abraham gan lo yra rrey, wruu Melquisedec watsëlnëz Melquisedec Abraham, lex wnab men lo Dëdyuzh ne gaknonen Ne Abraham. \v 2 Yrandxee ne wun Abraham gan lo dil, wlachii Abrahamo, lex wdee men tebchii we lo Melquisedec. Melquisedec rna “rrey ne xnëz rlaa gyelextis”; no kom laa Melquisedec wak rrey Salem, neree rna “rrey ne rdee gyelendxi” porke Salem rna “gyelendxi”. \v 3 Rut nandet txu wak xuz Melquisedec, txu wak xnaa Melquisedec, ni rut nandet txu xnëz zëëd men, yëtet dxe ne wal men, ni yëtet dxe ne wet men. Laa men nak fxuz ydeblo siguelendxee zegnak XPee Dëdyuzh fxuz. \p \v 4 Gugyenen ne te men ne kesentyent non nak Melquisedec, porke yrandxee ne wun Abraham ne nak xpenkwlal be gan lo rrey ne wdilno men, wdee men tebchii we lo Melquisedec. \v 5 Lo ley ne wdee Dëdyuzh lo Moises zëëd ne yrandxee fxuz ne zëëd xnëz Leví, ryal men ne ykakwent men tebchii yrandxee ne nak xen men-Israel, mase tese xnëz Abraham zëëd men yra men. \v 6 Per le Melquisedec, mase zëëdet men xnëz Leví, per wkakwent men tebchii ne wdxinneey Abraham. Lex wnab Melquisedec lo Dëdyuzh ne gaknonen Ne Abraham ne wkakwent ne che re Dëdyuzh. \v 7 No nanwen be ne men ne rneleey nondee men ke lo men ne rakleey. \v 8 Yrandxee fxuz ne rkakwent tebchii ne nak xen men-Israel, mén ne ret nak men. Per le Melquisedec, rakzëët lo xgyiich Dëdyuzh ne benak mbán men. \v 9 Axtegue zak gue be ne yra fxuz ne zëëd xnëz Leví ne rkakwent yra tebchii ne nak xen men-Israel, no men wdee tebchii we lo Melquisedec chene wdee Abraham tebchii ne wdxinneey Abraham, \v 10 mase gardet tsuu Leví chene wa Melquisedec watsëlnëz men Abraham, per xnëz Abraham zëëd Leví. \p \v 11 Laa yra fxuz ne zëëd xnëz Leví wzëët yra ne ka lo ley lo men-Israel, per wundet men gan nbán mén xnëz. Por neguin nak ne wap degne wdxiid ste fxuz ne nak zegnak Melquisedec let zeg wakdet Aarón. \v 12 Porke chene le Jesucrist wak fxuz, no ke ley wap degne wzaa. \v 13 Per Jesucristree ne rzëët noo, wren nëz zëëd Ne, no ni te fxuz zëëdet nëz guin. \v 14 Porke nanwen be ne xnëz Judá zëëd Jesucrist, bet redet Moises ne nëz guin chiid fxuz chene wzëët Moises xkwent fxuz. \p \v 15 No axtegue nya rakzëët neree ne laa Jesucrist nak fxuz zegnak Melquisedec fxuz. \v 16 No nakdet Jesucrist fxuz zegne zëëd lo ley ne gak mén fxuz, sinke le Ne nak fxuz por gyelembán ne nunk luzhdet ne rap Ne. \v 17 Porke zeree re Dëdyuzh: \q1 Laa de nak fxuz ydeblo siguelendxee \q1 zegnak Melquisedec fxuz. \m \v 18 Che nondetre ley ne wdee Dëdyuzh lo Moises, porke bet wundeto gan nlaa we, bat wkyiindeto, \v 19 porke bet wundeto gan nlaxnëzo, per wseleedx Dëdyuzh te ne mazre wendee lo be ne por ne rkalo be Jesucrist gak ydxiin be lo Dëdyuzh. \p \v 20 No chene re Dëdyuzh ne laa Jesucrist nak fxuz, wgon Dëdyuzh laake Dëdyuzh. \v 21 Yra mén ne rak fxuz, wgondet Dëdyuzh Dëdyuzh chene le men rak fxuz. Per le Jesucrist, wgon Dëdyuzh Dëdyuzh ne laa Jesucrist gak fxuz, porke lo xgyiich Dëdyuzh re: \q1 Wgon Dëdyuzh Dëdyuzh no ytsaadet Ne xdiiz Ne ne re Ne chene re Ne: \p “Laa de nak fxuz ydeblo siguelendxee \q1 zegnak Melquisedec fxuz.” \m \v 22 Por neguin nak ne nanwen be ne laa Jesucrist nak ne wxal te nëz ne mazre wendee ne gak ydxiin be lo Dëdyuzh zegne wyan Ne diiz yra Ne mén. \v 23 Por ne ret ke ret ke fxuz, neguin nak ne kesentyent ndal fxuz wuu chekwlo, ni te men wundet gan ne nyak fxuz ydeblo siguelendxee. \v 24 Per le Jesucrist, kom nunk guetet Ne, laa Ne nak fxuz ydeblo siguelendxee, rut teedet nii Ne. \v 25 Por neguin run Ne gan rselaa Ne mén lo dol, chen por laa Ne ydxiin men lo Dëdyuzh, porke ydeblo siguelendxee mbán Ne chen ynab Ne lo Dëdyuzh por laa men. \p \v 26 Jesucrist nak fxuz ne mazre nondee, laa Ne si rap Ne poder ne gaknonen Ne be. Sant Ne, bet dol neeydet Ne no bet ne mal wlaadet Ne, wuu Ne lad mendol, per wruu ke Ne lad men wdxiin Ne gyeybaa. \v 27 Laa Ne nakdet Ne zegnak yra fxuz ne rap men degne yket men maa yzhe yzhendxee ne yseleedx men por Dëdyuzh. Primer rlaa meno por yra dol ne rlaa men laake men, zhich guin rlaa meno por yra dol ne rlaa yra mén. Sinke tebtiregue wdee Ne si wet Ne por dol ne rlaa be, nunk guetetre Ne. \v 28 Zegne zëëd lo ley ne wdee Dëdyuzh lo Moises, wak mén fxuz ne mazre nondee mase mendol nak men, per chene che nuu ley guin, wgon Dëdyuzh laake Dëdyuzh ne laa XPee Ne gak fxuz ne mazre nondee, laa XPee Ne si rlaa yrandxee ne rlaan Ne ydeblo siguelendxee. \c 8 \s1 Jesucrist nak fxuz ne mazre nondee \p \v 1 Orrenaa yrandxee ne kazëët noo, ne mazre nondee nak ne laa Jesucrist nak xefxuz be ne mazre nondee no ne zob gyeybaa koo Dëdyuzh ladbëë ledne zob Dëdyuzh rnebééy Dëdyuzh. \v 2 Laa Jesucrist nak fxuz lenydoo ne nli nak ydoo ne wzhexkwaa Dëdyuzh, let ne wzhexkwaadet mengyëzlyu. \v 3 Yrandxee fxuz ne mazre nondee, rzël men por ne guu men xgoon mén lo fkuuk no por ne yket men maa ne rseleedx mén por Dëdyuzh, zenga ke Jesucrist ne nak fxuz ne mazre nondee, wap Ne degne wseleedx Ne te ne wseleedx Ne por Dëdyuzh. \v 4 Belne nako ne nee gyëzlyuree nuu Jesucrist, ni nyakdet Ne fxuz, porke che nuu fxuz ne rguu xgoon mén lo fkuuk zegne zëëd lo ley ne wdee Dëdyuzh lo Moises. \v 5 Per yra ne rlaa yra fxuz guin, noze xefxin xeblaatee ne rak gyeybaa nako, no nan be ne noze fxin nako porke chene le Moises wal ylep ydoo, re Dëdyuzh lo Moises: “Gukagyedyag neree no gulaa we zegnak nakendxee ydoo ne wluu noo lo de chene zu de gyey-Sinaí.” \v 6 Per mazre wendee ne rlaa Jesucrist ne nak xefxuz be ne mazre nondee, porke laa Ne nak ne wxal te nëzkweb ne mazre wendee ne gak ydxiin be lo Dëdyuzh; nëz guin ne wxal Jesucrist mazre wendoo porke che re Dëdyuzh ne ylaa Ne ne mazre wendee por mén. \p \v 7 Porke belne nyun mén gan ne mbán men xnëz zegne zëëd lo ley, che rkyiindetre ne nyuu te nëzkweb ne gak ydxiin mén lo Dëdyuzh. \v 8 Per wii Dëdyuzh ne xnëzdet mbán mén, por neguin re Ne: \q1 Sdxiin dxe ne yxal noo te nëzkweb por men-Israel \q1 no le por men-Judá. \q1 \v 9 Per nëz guin gakdeto zegnak ley ne wsan noo lo xpenkwlal men \q1 chene wboo noo xpenkwlal men Egipto; \q1 per por ne wlaadet men zegne zëëd lo ley guin, \q1 por neguin wboleedx noo men, re Dëdyuzh. \q1 \v 10 No re Ne: \q1 Chene tesuse yra dxeree, zeree gyan noo diiz ne ylaa noo por men-Israel: \q1 Guu noo xley noo lenxtoo men \q1 no guu noo we lenlextoo men. \q1 Noo gak XDëdyuzh men, \q1 laa men gak xpén noo. \q1 \v 11 Che ykyiindetre ne yneluu men semén men \q1 ni men ne nak xparyent men por ne ynebeey men noo, \q1 porke snebeey men noo yrandxee men, \q1 minwin mengoltee. \q1 \v 12 Noo gun perdon yrandxee ne mal ne wlaa men, \q1 no nunk ybereedetre noo ynileedx noo xdol men. \m \v 13 Chene re Dëdyuzh ne yxal Ne te nëzkweb, wsan Ne ley ne nuu chekwlo tebkoo; no logne che wyan tebkoo no ne che rkyiindetre, che wyob luzho. \c 9 \s1 Zegne rzaknon mén Dëdyuzh chekwlo \p \v 1 Lo ley ne wdee Dëdyuzh lo Moises zëëd gan pezee rap mén degne saknon mén Dëdyuzh no gan pezee xexkwaa ydoo nee gyëzlyuree. \v 2 Ydoo guin ne wzhexkwaa txup leen nako, te leeno ne nak primer la Ledne Nda; nga nak ne zu kantler no zu mezh ne ndxiib gyëtxtil ne rseleedx mén por Dëdyuzh. \v 3 Le ste leeno la Ledne Kesentyent Nda; \v 4 nga nak te fkuuk-or ledne ruu guux ne nzoon rree no nga zu te kajon ne nutsoow ley ne wsan Dëdyuzh por mén, noze yde led kajon guin ka or, zenga ke por leeno. Leen kajon guin nuu te byak-or ne nuu maná no nga ke leen kajon guin nuu xbaston Aarón ne wreen no nuu gyetabel ne ka ley lo. \v 5 Led kajon guin zob txup xefxin angel ne nzoon rnaa, kon xpaano rtsëë we led kajon guin ledne rtxoon fxuz xren maa por ne gak mén perdon. Per orree rkyiindet ne yzëëtre noo yra neree lo de. \p \v 6 Zenga nak yra neguin, no yzhe yzhendxee rdee fxuz lenydoo guin ledne la Ledne Nda, chen ylaa men yra ne ryal ylaa men por ne saknon men Dëdyuzh. \v 7 Per le ledne la Kesentyent Nda, nonchee fxuz ne mazre nondee rdee nga no tebtiregue rdee men te leen iz, no chene rdee men, rap men degne reey men xren maa ne yseleedx men por Dëdyuzh por yra dol ne wlaa men laake men no por yra dol ne rlaa yra mén sin ne ryenden méno. \v 8 Zeree nak ne rbonyoo Espíritu Sant lo be yra be ne chene benak rkyiinen men-Israel ledne la Ledne Nda, nuudet ndee mén ledne la Kesentyent Nda. \v 9 Yra neree noze nako zegnak te fxin por yra mén ne nuu naaree; porke ne rguu fxuz xgoon mén lo fkuuk no ne rket fxuz maa ne rseleedx mén por Dëdyuzh, rundeto gan ylaxnëzo xgyeryen mén ne rasano. \v 10 Porke neree, noze ne ru mén, noze ne roo men nako, no le yra ne rlaa men chen gakndaa men nes lo Dëdyuzh, noze por ne zenga zëëdo lo ley, neguin rlaa meno axtegue ne le Dëdyuzh wtsaa we yra we. \p \v 11 Per le naaree ne che wdxiid Jesucrist ne nak fxuz ne mazre nondee, por laa Ne che rap be ne re Dëdyuzh yseleedx Ne lo be; lenydoo ledne rlaa Jesucrist dxiin, mazre nondee we no mazre xnëzdee nako no let méndet wzhexkwaa we, zobdeto nee gyëzlyuree. \v 12 Jesucrist wdee ledne la Kesentyent Nda, per wdeedet Ne kon xren chib ni kon xren mëdyuz, sinke le Ne wdee kon xren ke Ne, no tebtiregue wdee Ne, no nunk ylaadetre No, zenga wselaa Ne be lo dol ydeblo siguelendxee. \v 13 Porke belne rkyiin xren tor, xren chib no le di ne rzeey men terner chen rtxoon meno led mén chen gakndaa mén nes lo Dëdyuzh, \v 14 ¡peleske xren Jesucrist ne ygyitxeedet xdol be! Por Espíritu Sant wdekwent Jesucrist laake Jesucrist, wet Jesucrist chen guezh xdol be mase bet dol wlaadet Ne; xren Ne wlaxnëz xgyeryen be chen ylaadetre be ne bat rkyiindet, chen gun be gan ylaa be xdxiin Dëdyuzhmbán. \p \v 15 Por neguin, por Jesucrist che rap be te nëzkweb ne gak ydxiin be lo Dëdyuzh, porke por ne wet Jesucrist wak perdon yra dol ne wlaa mén chene benak rlaa men ne zëëd lo ley, chen laa be ne wye Dëdyuzh be ne gak be xpén Ne ykakwent ne nunk luzhdet ne che re Ne ne yniiz Ne lo be. \v 16 Porke zegnak chene nuu te gyiich ne ka gan txu gyanno yra ne nak xen te mén, rkyiindeto chene benak mbán men ne wzhexkwaa we. \v 17 Porke chene benak mbán men ne wzhexkwaa we, bat rkyiindeto, sinke chene le men che wet, cheguin si skyiino. \v 18 Por neguin chene wzelo rlaa mén zegne zëëd lo ley ne wdee Dëdyuzh lo Moises, wap men degne wket men maa chen por ne yruu ren. \v 19 Porke chene wluzh wzëët Moises yra ne zëëd lo ley lo yra mén, wgoob Moises xgyits mëkzhiil ne nugyii kon kolor nloo no te zhuuk yag-hisopo, wsee Moiseso lo xren mëdyuz no le lo xren chib, ren ne noots nis, lex wtxoon Moiseso lo liber ne ka ley no wtxoon Moiseso led yrandxee mén. \v 20 Re Moises lo men: “Renree nak te beey ne wniiz Dëdyuzh te ley lo de yra de, rkyeen Ne ne ylaa de yra ne zëëd lo we.” \v 21 No wtxoon ke Moises ren guin yde lenydoo no le led yrandxee ne rkyiinen fxuz chene rzaknon men Dëdyuzh. \v 22 Lo ley zëëd ne kasi yrandxoo rapo degne yroon ren ledo chen gakndaa we; zenga ke belne nzhedet ren, nyakdet perdon xdol mén. \s1 Xren Jesucrist wgyitxee xdol mén \p \v 23 Yra neguin wapo degne wroon ren ledo chen gakndaa we, per noze te xefxin ne nuu gyeybaa nako; le mer ne nuu gyeybaa rkyiindeno xren maa, sinke le we rkyiinen ren ne mazre nondee. \v 24 Porke wdxiindet Jesucrist lenydoo ne wlep mengyëzlyu, ydoo ne nak noze xefxin ydoo ne zob gyeybaa, sinke le Ne wdxiin gyeybaa ledne rnab Ne lo Dëdyuzh por laa be yra be. \v 25 Wlaadet Jesucrist zegne wlaa fxuz ne mazre nondee, yzaandxee iz rdee fxuz guin lenydoo ledne la Kesentyent Nda rdeneey men xren maa chen yseleedx meno por Dëdyuzh. Per le Jesucrist, tebtiregue wseleedx Ne xren Ne zegnak te goon por Dëdyuzh. \v 26 Porke belne nseleedx No noze ndal tir, rap Ne degne nyet Ne noze ndal tir desde ne waa gyëzlyu, per naaree wdxiin tyemp ne wdxiid Ne wet Ne tebtiregue chen ygyitxee Ne xdol mén, nunk guetetre Ne. \v 27 Zegnak yrandxee mén, tebtiregue ret men, zhich guin ylaa Dëdyuzh gyelextis lo men, \v 28 zenga ke nak Jesucrist, tebtiregue wdee Ne si wet Ne chen ygyitxee Ne xdol ndal mén. Chene chiid Ne ste, che chiidetre Ne por ne ygyitxee Ne xdol mén, sinke le Ne chiid chen yselaa Ne yra men ne kambë́z Ne. \c 10 \p \v 1 Ley ne wdee Dëdyuzh lo Moises, noze xeblaa yra ne wen ne gyed gak nako, let laadet mero nga. Por neguin nunk wundet ley gan ne nlaxnëzo men ne rasan maa yzaandxee iz chen guet ma yseleedx men ma por Dëdyuzh. \v 2 Belne nako ne nyun ley gan ne nlaxnëzo mén, che nzakdetre men ne mendol nak men no che nketetre men maa ne nseleedx men por Dëdyuzh por dol ne rlaa men. \v 3 Per lel yzaandxee iz chene rket men maa ne rseleedx men por Dëdyuzh, rnileedx men yra xdol men, \v 4 porke rundet xren tor gan ni xren chib ygyitxee we xdol mén. \p \v 5 Por neguin chene wdxiid Jesucrist gyëzlyu, re Ne lo Dëdyuzh: \q1 Rlaandet de maa ne rasan mén chen guet ma yseleedx men ma por laa de, \q1 ni rlaandet de goon ne rseleedx mén por laa de, \q1 por neguin wlaa de noo mén. \q1 \v 6 Rtseleedxdet de maa ne rasan mén chen tseeky ma yseleedx men ma por laa de, \q1 ni rtseleedxdet de maa ne rasan mén chen guet ma por yra dol ne rlaa men. \q1 \v 7 Por neguin na noo lo de: “Le noo zu nee por ne ylaa noo yra ne rlaan de Dëdyuzhe, \q1 zegne zëëdo lo xgyiich de por noo.” \m \v 8 Primer re Jesucrist: “Rlaandet de ni rtseleedxdet de maa ne rasan mén chen guet ma yseleedx men ma por laa de, ni goon ne rseleedx mén por laa de, ni maa ne rasan mén chen tseeky ma yseleedx men ma por laa de, ni maa ne rasan mén chen guet ma por yra dol ne rlaa men”, no mase lo ley zëëdo ne rap men degne ylaa meno. \v 9 Zhich guin re Ne: “Le noo zu nee por ne ylaa noo yra ne rlaan de Dëdyuzhe.” Zeree nak ne ryenen be ne wluzh Jesucrist yra neguin ne wlaa mén chekwlo, lex wxal Ne te nëzkweb ne gak ydxiin mén lo Dëdyuzh. \v 10 Che wgyitxee Dëdyuzh yra xdol be por ne wlaa Jesucrist ne rlaan Dëdyuzh chene wdee Jesucrist si wet Ne tebtiregue por dol ne rlaa be, nunk guetetre Ne. \p \v 11 Yzhe yzhendxee nuu yra fxuz-Israel lenydoo chen ylaa men zegne zëëd lo ley, guetse guetse rket men maa rseleedx men ma por Dëdyuzh, per neguin ke neguin ke rlaa men, mase axtegue rundeto gan ygyitxee we xdol mén. \v 12 Per le Jesucrist, tebtiregue wdee Ne si wet Ne por dol ne rlaa mén, nunk guetetre Ne, zhich guin wzob Ne koo Dëdyuzh ladbëë. \v 13 Nga zob Ne zobmbë́z Ne axtegue ne ylaa Dëdyuzh ne gyichnii Ne yrandxee mén ne rlaa lo Ne. \v 14 Porke kon tebtiregue ne wdee Ne si wet Ne, laa ne wgyitxeelel Ne xdol yra mén ne nak xpén Ne nga. \v 15 No nan be ne nli neree, porke re Espíritu Sant: \q1 \v 16 Re Dëdyuzh: Chene tesuse yra dxeree, zeree gyan noo diiz ne ylaa noo por laa men: \q1 Guu noo xley noo lenlextoo men \q1 no guu noo we lenxtoo men. \q1 \v 17 Nunk ybereedetre noo ynileedx noo xdol men no le ne mal ne wlaa men. \m \v 18 No chene che wun Dëdyuzh perdon xdol mén, che batre rkyiindet ne yket men maa ne yseleedx men por Dëdyuzh por ne gak perdon xdol men. \s1 Ysalzaandet be ne rlaleedx be Jesucrist \p \v 19 Por neguin che nanwen be ne che zak ydxiin be lo Dëdyuzh por xren Jesucrist, \v 20 porke chene wet Jesucrist, wxal Jesucrist te nëzkweb ne gak ydxiin be lo Dëdyuzh ledne gap be gyelembán. \v 21 Jesucrist nak fxuz ne mazre nondee, laa Ne rnebééy yra xpén Dëdyuzh. \v 22 Por neguin yoo ybig be lo Dëdyuzh ydebgyiky ydeblextootee be no tebegue tsuu lextoo be ne rlaleedx be Jesucrist, che tsuudetre lextoo be ne mendol nak be porke che wgyitxee Ne yra dol ne wlaa be no che wdaa led be kon nisnya. \v 23 Ysalzaandet be ne rzëët be lo mén ne rlaleedx be Jesucrist, tebli tsuu lextoo be, porke slaa Dëdyuzh logne che re Ne ne ylaa Ne. \v 24 Yoo tsulyaaz be ye be gan pezee ylaa be chen gyanelsar be no chen ylar be ne wen. \v 25 Yët neguin ne ysalzaan be ne rdop be yra be xkompanyer be por ne saknon be Jesucrist, zegne rlaa gwrol mén ne rap koxtumber guin, sinke rap be degne gulsaa lextoo be te te be, no mazre rap be degne ylaa bo naaree ne che nan be ne che wyob ydxiin dxe ne chiid Jesucrist ste. \p \v 26 Porke belne laa be ne benak rlaa be dol dxiinpee be chene che nan be gan gonezhe nak ne nli, cheguin si che yëtre gan txu gyizh xdol be, \v 27 sinke nonchee gyelerdxebroo ne ylaa Dëdyuzh gyelextis ykambë́z be no le gyirenii ne yluzh Ne yra mén ne rlaandet gon xdiiz Ne. \v 28 Belne nuu mén rlaadet zegne zëëd lo ley ne wdee Ne lo Moises no belne nuu txup testig o tson testig ne nan ne wlaadet meno zegne zëëdo, yket mén men sin ne ylesdet lextoo mén men. \v 29 Naaree naa pezhidese sakzi mén por ne rzaknondet men XPee Dëdyuzh no por ne rnii men diznyaan por Espíritu Sant ne raknonen be no le por ne rzaknondet men xren XPee Ne; por ren guin wbetxee xdol men no por laako wak kumplir ne che re Dëdyuzh ylaa Ne. \v 30 Nan be ne laa Dëdyuzh nak ne re: “Noo nak ne ryal guu xkastig mén; noo nak ne gyizh yka men.” No re ke Dëdyuzh: “Laa Dëdyuzh nak ne ylaa gyelextis lo mén ne nak xpén Ne.” \v 31 ¡Kesentyent ndxeeb yga mén lo kastig ne guu Dëdyuzhmbán! \p \v 32 Per gunileedx yra ne wzak de chekwlo chene gyed wzelondxee de waknan de xdiiz Jesucrist, wun de wantar wak de sufrir logne wzaktee de. \v 33 Wninyaan mén lo de, wzakzi men de nes lo yrandxee mén, wboleedxdet de xkompanyer de chene wak men sufrir zegne wak ke de sufrir, \v 34 wles lextoo de mén ne nuu chegyiib, bet wadet lextoo de mase wgyitxee mén ne nak xen de, porke nan de ne gyeybaa rap de te ne mazre nondee no ne nunk luzhdet. \v 35 Por neguin ytxuugdet lextoo de porke nanwen de ne kesentyent non ne yseleedx Dëdyuzh lo de. \v 36 Laa de yra de rkyiin ne gap de pasens, chen chene che wlaa de ne rlaan Dëdyuzh, ykakwent de ne che re Ne yniiz Ne lo de. \v 37 Porke lo xgyiich Dëdyuzh re: \q1 Wyob wyobendxee chiid men ne rap degne chiid, \q1 gakdetro xche. \q1 \v 38 Men ne che wun noo perdon, zap men stelel gyelembán por ne rlaleedx men noo, \q1 per belne ysalzaan men ne rlaleedx men noo, yzhiilden noo men. \m \v 39 Per le laa be nakdet be zegnak men ne rsalzaan rlaleedx Jesucrist, lex rak men perdid, sinke le be nak men ne nli rlaleedx Ne chen por ne gap be gyelembán ne nunk luzhdet. \c 11 \s1 Mén ne rlaleedx Dëdyuzh \p \v 1 Ne rlaleedx me Dëdyuzh nak ne nanwen me ne skakwent me ne kambë́z me no rlaleedx me logne gardet kwii me. \v 2 Por ne wlaleedx menkwlal Dëdyuzh wlep Ne xeblaan men. \p \v 3 Por ne rlaleedx be Dëdyuzh neguin nan be ne kon xdiizguestee Ne nak ne wzhexkwaa Ne gyëzlyu gyeybaatee no le yrandxee ne rwii be naaree, bet wkyiinden Ne chene wzhexkwaa No, wzhexkwaadet No kon ne rwii be. \p \v 4 Por ne wlaleedx Abel Dëdyuzh wseleedx Abel goon ne mazre wendee por Dëdyuzh ke ne wseleedx Caín, por neguin nak ne re Dëdyuzh ne xnëz nak Abel, wkakwent Ne xgoon Abel. Mase che wet Abel, per benak rakzëët pezee wlaleedx Abel Dëdyuzh. \p \v 5 Por ne wlaleedx Enoc Dëdyuzh mbán Enoc sya Enoc gyeybaa, wetet Enoc, rutre wiidet Enoc porke laa Dëdyuzh weey Enoc sya Enoc gyeybaa. Lo xgyiich Dëdyuzh re ne antes ne gweey Dëdyuzh Enoc gya Enoc gyeybaa, wnesak Enoc lextoo Dëdyuzh. \v 6 Per gakdet gan ynesak me lextoo Dëdyuzh belne rlaleedxdet me Ne; porke por ne gak gan gak me xpén Ne, rap me degne ylaleedx me ne nli nuu Ne no ylaleedx me ne nuu ne rseleedx Ne lo mén por ne rye men Ne. \p \v 7 Por ne wlaleedx Noé Dëdyuzh, neguin chene re Ne lo Noé ne gak ne gardetlel gak, won Noé diiz, wzhexkwaa Noé bark chen yláá Noé yra xfamilye Noé, no por ne wlaleedx Noé Dëdyuzh, wbonyoo Noé lo yra mengyëzlyu ne rzëël ne sakzi men no por ne wlaleedx Noé Dëdyuzh, wun Ne Noé kwent zegnak te men ne nunk wlaadet dol. \p \v 8 Por ne wlaleedx Abraham Dëdyuzh, chene wbëz Ne Abraham, won Abraham diiz wruu Abraham wa Abraham ledne re Ne ne ygueed Ne lo Abraham. Wruu Abraham laz Abraham wa Abraham, mase ni nandet Abraham gan pazh ygueed Ne lo Abraham. \v 9 Por ne wlaleedx Abraham Dëdyuzh wuu Abraham zegnak menzit lo lyu ledne re Dëdyuzh ygueed Ne lo Abraham. Lenguezh wuu Abraham, zenga ke Isaac, zenga ke Jacob lenguezh ke wuu men, no ke por laa men nak logne re Dëdyuzh ygueed Ne lo Abraham. \v 10 Porke kambë́z Abraham ne ykakwent Abraham te gyëz ne nunk luzhdet no ne wzhexkwaa Dëdyuzh laa Dëdyuzh. \p \v 11 Por ne wlaleedx Sara Dëdyuzh, mase nuudet nyap Sara mëëd, per wuu men fwers wzuneey men mëëd mase che wdesu xetyemp men ne gap men mëëd no wap men ne porke wlaleedx men ne nli slaa Dëdyuzh ne re Ne lo men. \v 12 Zenga nak ne wuu zhiin Abraham mase che kesentyent gol Abraham, per kesentyent ndalyaa men ne zëëd xnëz Abraham nuu, ndalyaa ndalduxtee men zegne ndal mël ne ndxiib gyeybaa, zegne ndal yuzh ne ndxin runisdoo ne rut gundet gan ylab. \p \v 13 Wlaleedx men Dëdyuzh yrandxee men ydeblo ne wbán men axtegue ne le men wet, per wkakwentet men ne re Ne ydee Ne lo men. Per wii meno axtegue antes no wlaleedx men ne nli ne sdee No lo men, no re men ne noze nak men zegnak menzit nee gyëzlyuree tebrratendxee zëëd men. \v 14 Yra men ne re zenga, nyoo nyooske rzëët men ne benak kambë́z men ne ydxiin men ledne gak lazpee men. \v 15 Porke belne benak rlebleedx men yberee men laz men ledne wruu men, nyak nberee men; \v 16 per te ledne mazre wendee rlaan men gya men, rna diiz gyeybaa rlaan men gya men, por neguin rtuunden Dëdyuzh ne la Dëdyuzh XDëdyuzh men, porke che wzhexkwaa Ne te gyëz por laa men yra men. \p \v 17 Por ne wlaleedx Abraham Dëdyuzh, chene wlaa Dëdyuzh Abraham preb ne yket Abraham Isaac ne nyak Isaac zegnak te goon por Dëdyuzh, wna Abraham mase tendxee Isaac nak zhiin Abraham no mase che re Dëdyuzh lo Abraham:\fig Wna Abraham nket Abraham xpee Abraham|src="77_GR-llla20n.tif" size="COL" ref="Heb 11:17" \fig* \v 18 “Por Isaac nak ne ydaal men ne chiid xnëz de.” \v 19 Per kom nan Abraham ne rap Dëdyuzh poder por ne yneban Ne mengut, por neguin wak Isaac zegnak men ne wberee wban, mase wetet Isaac. \p \v 20 Por ne wlaleedx Isaac Dëdyuzh wnab Isaac lo Dëdyuzh por Jacob no le por Esaú chen wen tsa lo xgyelembán men yrup men. \v 21 Por ne wlaleedx Jacob Dëdyuzh, neguin chene che mer guet men, wnab men lo Dëdyuzh por yrup xpee Xeb, kon xbaston men wzunleedx men wzaknon men Dëdyuzh. \v 22 Por ne wlaleedx Xeb Dëdyuzh, neguin chene che mer guet Xeb wzëët Xeb ne sruu yra men-Israel Egipto no wsan Xeb diiz lo yra mén guin gan pezee ylaa men dxitled Xeb chene le Xeb che wet. \p \v 23 Por ne wlaleedx xegwzan Moises Dëdyuzh, neguin chene wal Moises wgyixlaan men Moises tson mëëw porke kesentyent zhaandxee Moises wzak men, no wdxedet men mase wkyeen rrey-Egipto xpén rrey-Egipto ne yket men yrandxee mëdbee. \v 24 Por ne wlaleedx Moises Dëdyuzh, neguin chene che waknzhoo Moises nadet Moises nnii mén Moises zhiin xsaap rrey-Egipto. \v 25 Mazre wyan Moises byen wzakzi mén Moises yra Moises menlaz Moises, ke ne nzhiilen Moises nlaa Moises dol txup tsonegue gbiz, \v 26 mazre wzaknondee Moises yra ne wak Moises sufrir zegne wak Crist sufrir, ke ne nyap Moises yra ne non ne nuu Egipto, porke kanzaleedx Moises ne nuu ne yseleedx Dëdyuzh lo Moises. \v 27 Por ne wlaleedx Moises Dëdyuzh wruu Moises Egipto, wdxedet Moises mase wlaa rrey, wsalzaandet Moises ne rlaleedx Moises Dëdyuzh, penon ne le Moises che rwii Ne, no rut rwiidet Ne. \p \v 28 Por ne wlaleedx Moises Dëdyuzh wlaa Moises pask no wkyeen Moises mén wa men wagueeb men ren yde ruxyaglaa yrandxee men-Israel chen chene tee angel ne yket, yketet angel xpëdbee men-Israel mëdprimer. \v 29 Por ne rlaleedx men-Israel Dëdyuzh wyal te nëz lo nisdoo ne rnii mén Nisdoo Nloo, wdekaa men stebkoo nis guin, le chene le men-Egipto za ne rlaan men no men ndekaa stebkoo nis guin, wyootso men, wet men yrandxee men. \p \v 30 Por ne wlaleedx men-Israel Dëdyuzh watla fchin ne ka kbii gyëz-Jericó chene wluzh guedx gbiz ne wyeky men-Israel kbii fchin guin. \v 31 Zenga ke te wnaa ne la Rahab ne rkano wren wren mgyeey, por ne wlaleedx men Dëdyuzh wetet men chene wet yra mén ne wondet diiz no por ne kesentyent wen wak men lo yra men-Israel ne wa waleedx xgyëz men. \p \v 32 Ndalre ne rlaan noo yzëët noo lo de nuu, per gyobdeto. Gyobdet yzëët noo xkwent Gedeón, Barac, Sansón, Jefté, David, Samuel, ni xkwent yra profet. \v 33 Por ne wlaleedx men Dëdyuzh yra men wun men gan wkuudx men mén noze ndal nacion, xnëz wlaa men gyelextis no wii men wlaa Dëdyuzh ne re Ne ne ylaa Ne por laa men, wsee mén men lad meedx no bet wlaadet meedx men, \v 34 wsee mén men lo gyirenii no bet wzakdet men, wláá men lo xespad mén ne wlaan nket men, wuu men fwers chene axtegue yëtet men fwers, laa men nak ne mazre wakfwertdee lo dil no wnexoon men yra soldad zit ne wdilno men. \v 35 Wuu tebëd wnaa ne wet xfamilye, per por ne rlaleedx wnaa guin Dëdyuzh, wberee ke xfamilye men wban xfamilye men ste. \p Nuuzeg men wyan men byen wzakzi mén men axtegue wket mén men, per wsalzaandet men ne rlaleedx men Dëdyuzh, chen zenga gap men ste gyelembán ne mazre wendee. \v 36 Nuuzeg men wzhidxno mén men, wdee mén xkwent men, wliib mén men kon kaden, wguu mén men chegyiib. \v 37 Nuuzeg men wket mén men kon gye, nuuzeg men wtxuug mén men gwrooltee men kon syer, wket mén men kon spad, nuuzeg men wkaa zere zerotee pur xgyed mëkzhiil no le xgyed chib wak xab men, wzak men lyaaz, baanske wzak men, noze logne wlaatee mén men. \v 38 Denbidx wkaa yra mén guin no le gyeey den, wkayuu men bluu, wkayuu men ledne nubluu lenlyu, rzëëldet nyuu menree gyëzlyu, porke kesentyent wen men. \v 39 Yra ménree por ne wlaleedx men Dëdyuzh wlep Ne xeblaan men, per wkakwentet men ne re Ne ydee Ne lo men. \v 40 Porke seleedx Dëdyuzh te ne mazre wendee lo be, chen gakxnëzdet men noze laa men, sinke no ke be. \c 12 \s1 Nonchee lo Jesucrist ykalo be \p \v 1 Por neguin kom che won be pezee wlaleedx ndal mén Dëdyuzh, rap be degne ysalzaan be yrandxee ne rsoow lo be no le yra dol ne rgoots xtoo be, lex tsanal be xnëz Jesucrist, ysalzaandet bo. \v 2 Nonchee lo Ne ykalo be, laa Ne nak ne wlaa ne rlaleedx be Ne no laake Ne nak ne rlaa ne rlaleedx be Ne zegne ryal ylaleedx be Ne. Wun Ne wantar axtegue wet Ne lo kruz, bet wadet lextoo Ne, mase kesentyent ntu ne ret mén lo kruz, porke che nan Ne ne chene tesuse neguin, yzhiilen Ne. Orrenaa le Ne che zob koo Dëdyuzh ladbëë ledne zob Dëdyuzh rnebééy Dëdyuzh. \p \v 3 Gukanzaleedx ne wzak Ne ne wzakzi yra mendol Ne, chen gyëëten de, ni ytxuugdet lextoo de. \v 4 Mase rzakzi mén de por ne rye de gan pezee ylaadet de dol, per gardet yzakzi mén de ne axtegue yket men de. \v 5 ¿Pe che wnitleedx de pezee rnino Dëdyuzh de zegnak zhiin Ne? Porke re lo xgyiich Ne ledne re: \q1 Zhiin, gutsukas xdiiz Dëdyuzh chene rakndux Ne \q1 no ytxuugdet lextoo de chene rakndux Ne lo de. \q1 \v 6 Porke rakndux Dëdyuzh lo yra mén ne nak zhiin Ne \q1 no rguu Ne xkastig men; \q1 rlaa No porke ryaan Ne men. \m \v 7 Gugun wantar chene rakndux Dëdyuzh lo de, porke rzak Dëdyuzh de zegne rzak mén zhiin mén, u ¿pe nuu mén ne raknduxdet lo zhiin? \v 8 Per belne raknduxdet Dëdyuzh lo de zegne rakndux Ne lo yra mén ne nak zhiin Ne, cheguin si nakdet de zhiinpee Ne, sinke nak de zegnak mëdzhal. \v 9 Zegnak chene win be, rakndux xuz be ne rap be nee gyëzlyuree lo be chen gon be diiz no raknzebnëz be lo men. Naaree naa, ¿penak gondet be diiz ylaa be ne rlaan Dëdyuzh Xuz be ne zob gyeybaa, chen gap be gyelembán ne nunk luzhdet? \v 10 No txup tsonegue iz wakndux xuz be lo be zegne ryenen men; per le Dëdyuzh rakndux Ne lo be, porke che nan Ne ne weno por laa be, chen bet dol gweeydet be, gak be zegnak Ne ne bet dol neeydet Ne. \v 11 Nli ne ni te kastig wendet rzak mén or ne le men kadee kastig, sinke rzaknyaan meno, per le men ne rseed ron diiz por kastig guin, rakxnëz men no rakndxi men. \s1 Rap mén degne gap men kwent gan pagox rlaa men \p \v 12 Por neguin guguu fwers nii nyatee de, mase che wzagueno no mase che wra we fwers. \v 13 Xnëz gugak, chen tsutxupdetre lextoo yra men ne nutxup lextoo, sinke teblise tsuu lextoo men ylaa men ne rlaan Dëdyuzh. \p \v 14 Guye gan pezee gakndxi de lo yrandxee mén, guye gan pezee axtegue ylaadetre de dol, porke mén ne rlaa dol, kwiidet men Dëdyuzh. \v 15 Gugap kwent chen ni te de ysalzaandet logne rseleedx Dëdyuzh no chen ni te de gakdet zegnak gyizh ne nla lu ne rlaa gyii ne le yra mén zazhiin. \v 16 Ni te de ykanodetgue xkompanyer belne gardet ytsëlnya de, ni koleedxdet de gyelenzoon ne rseleedx Dëdyuzh zegne wlaa Esaú ne por tebgyaan nesyaa wtsaa men xderech men ne rap men ne nak men mëdbee primer. \v 17 Porke che nan de ne chene le men wlaan ne nnab xuz men lo Dëdyuzh por laa men, mase kesentyent woon men, per betre wakdet gan nlaa men por ne nberee men nyap men derech guin ste. \p \v 18 Laa de yra de, gyeey ne wbig de nakdeto zegnak gyeey ne wabig men-Israel; zobdeto nee gyëzlyuree, ni rasbëldeto, ni nkebyaasdeto, ni rlendet meroo meduxtee we; \v 19 ni wondet de wbëz trompet, ni wondet de xrëz Dëdyuzh. Yra men ne won rëz guin, wnab men ne yniidetre rëz guin lo men, \v 20 porke che nan men ne ngan ylaa men ne rkyeen Dëdyuzh men, ne re Ne: “Mén ne gyichnii led gyeeyree, kon gye yket mén men o kon lans\f + \fr 12:20 \ft Lans nak tebla yag ne nluts punt.\f*, niguelzhe te maa, zenga ke yket mén maa.” \v 21 Kesentyent ndxeeb yra neguin ne wak, por neguin re Moises: “Axtegue wzhiz noo tant wdxe noo.” \p \v 22 Sinke le de wbig gyey-Sión, xgyëz Dëdyuzhmbán, Jerusalén ne nak gyeybaa, ledne nuu ndalyaa ndalduxtee angel, \v 23 ledne nuu yra mén ne kagyiich la gyeybaa, men ne wak xpén Dëdyuzh primerdee, ledne nuu Dëdyuzh (Laa Ne ylaa gyelextis lo yrandxee mén.), ledne nuu yra xanem mén ne xnëz wbán no ne wgyitxee Dëdyuzh xdol, \v 24 ledne nuu Jesucrist ne wxal te nëzkweb ne gak ydxiin mén lo Dëdyuzh, laa Jesucrist wgyizh xdol be chene wzhe xren Ne no ntozdee non xren Ne ne wzhe ke xren Abel. \p \v 25 Por neguin gutsukas Dëdyuzh chene rnii Ne lo de, porke yra men ne wukasdet xdiiz Dëdyuzh ne wzëët Moises nee gyëzlyuree, wláádet men lo kastig. ¡Peleske laa be ne yláá lo kastig belne rukasdet be Jesucrist ne kanii lo be axtegue gyeybaa! \v 26 Tyemp guin chene wnii Dëdyuzh wneni xrëz Dëdyuzh gyëzlyu, per le naaree re Dëdyuzh: “Sneni noo gyëzlyu ste, per let nozdet gyëzlyu yneni noo, sinke no ke gyeybaa.” \v 27 Chene re Dëdyuzh ne sneni Dëdyuzh gyëzlyu gyeybaatee, nga rdee be kwent ne sluzh Dëdyuzh yrandxee ne wzhexkwaa Dëdyuzh, chen gyan noze ne rnidet. \v 28 Laa ne rnidet nga nak ledne yseleedx Dëdyuzh lo be ne ynebééy be. Por neguin yoo ydee be dexkyizhtee lo Dëdyuzh no saknon be Dëdyuzh no gaknzebnëz be lo Dëdyuzh ydebgyiky ydeblextootee be zegne rtseleedx Dëdyuzh, \v 29 porke Dëdyuzh nak Ne zegnak gyirenii ne rluzh yrandxee kos. \c 13 \s1 Logne rap yra mén ne rlaleedx Jesucrist degne ylaa men \p \v 1 Ysalzaandet de ne ryanelsaa de yra de ne nak de men ne rlaleedx Jesucrist. \v 2 Gunileedx ne wen gak de lo mén ne rlenza rbë́z ruxyuu de, porke nuu mén wlaa zenga wdee men ruxyuu men wbë́z xangel Dëdyuzh sin ne nandet men gan txuzh ne. \p \v 3 Koleedxdet de mén ne nuu chegyiib, gugun kwent no de nuu chegyiib yra de men no koleedxdet de yra mén ne rak sufrir, gugun kwent no de rak sufrir. \p \v 4 Gusaknon xgyeltsëlnya de yra de, ykadedet de lzaa de ne ykano de mén ne nakdet lzaa de, porke rzakzi Dëdyuzh mén ne rkano mén ne nakdet lzaa no le men ne rkanogue xkompanyer chene gardet ytsëlnya men. \p \v 5 Ydebden de med; guzak lextoo de logne rapendxee de, porke re Dëdyuzh: “Nunk ysandet noo de, ni koleedxdet noo de.” \v 6 Por neguin tebli tsuu lextoo be, gue be: \q1 Dëdyuzh nak ne raknonen noo; \q1 bet ydxedet noo porke bet gundet mén gan ylaa mén noo. \p \v 7 Gunileedx men ne wnebééy lo de yra de no ne wzëët xdiiz Dëdyuzh lo de, gunileedx gan pezee wbán men no gulaleedx Jesucrist zegne wlaleedx ke men Jesucrist. \p \v 8 Nunk rzaadet Jesucrist, laake Ne nak Jesucrist naag, laake Ne nak Jesucrist nedxeree, laake Ne nak Jesucrist ydeblo siguelendxee. \v 9 Ydeedet de si ne ykade mén de ne yneluu men de ne wrenlel ne nakdet xdiiz Jesucrist; mazre wendee gaknonen Dëdyuzh me chen tebli tsuu lextoo me tsanal me xdiiz Ne ke ne tsanal me xkoxtumber mén ne gan kox gak gu me o gan kox gakdet gu me, porke bat rkyiindet koxtumber guin por men ne rlaa zenga. \p \v 10 Laa be yra be rap be te mén ne wdee si wet ne le xdol be wezh, laa mén guin wak zegnak goon ne rseleedx mén por Dëdyuzh; yra men ne nak fxuz-Israel nuudet gu men goon guin. \v 11 Laa fxuz ne mazre nondee radxiib xren maa ledne la Kesentyent Nda zegnak te goon chen ybetxee yra dol ne rlaa men, per le xkwerp maa guin rzeey meno fwer rulgyëz. \v 12 Zenga ke Jesucrist fwer rulgyëz wet Ne lo kruz, wgyizh Ne xdol yra mén kon xrenpee Ne. \v 13 Por neguin yoo ysalzaan be yra koxtumber ne bat rkyiindet ne nuu gyëzlyuree, lex tsanal be xdiiz Jesucrist, mase yninyaan mén lo be zegne wninyaan mén lo Ne. \v 14 Porke nee gyëzlyuree ni te gyëz ne luzhdet yëteto, por neguin kambë́z be gan pezee gap be te gyëz ne gyed tsuulel. \v 15 Por neguin rap be degne yzaandxee dxe saknon be Dëdyuzh por Jesucrist. Neguin nak zegnak te goon ne yseleedx be por Dëdyuzh ne yzëët be lo mén ne xpén Jesucrist nak be. \v 16 No nitleedxdet de ne ylaa de ne wen no ne gunelsaa xyudar xkompanyer de kon logne rapendxee de; porke neguin nak zegnak te goon ne rtseleedx Dëdyuzh. \p \v 17 Yra de ne no de nak xpén Jesucrist, gugon xdiiz xkompanyer de ne rnebééy lo de, gulaa ne rkyeen men, porke axtegue rnedet men ne rapkwent men de chen ysalzaandet de xdiiz Jesucrist porke che nan men ne rap men degne ydee men kwent lo Dëdyuzh. Gugon xdiiz men, chen yzhiilen men gapkwent men de, ylaadet de ne tsunles lextoo men, porke bat rkyiindeto por laa de. \p \v 18 Gunab lo Dëdyuzh por noo yra noo; nanwen noo ne bet ne mal rlaadet noo no rlaan noo ne xnëz gak yrandxee ne rlaa noo. \v 19 Rnab noo lo de yra de ne ynab de lo Dëdyuzh chen yna Dëdyuzh chiidgue noo wii lo de ste. \s1 Diiz ne zob nii gyiichree \p \v 20 Dëdyuzh rseleedx gyelendxi no laa Ne wneban Jesucrist ne rapkwent be zegnak te men ne kesentyent wen rapkwent mëkzhiil no laa Ne wsan ne kon xren Jesucrist yláá mén lo dol ydeblo siguelendxee, \v 21 laake Ne gaknonen de ne ylaa de ne wen, chen ylaa de zegne rlaan Ne, no por ne rlaleedx be Jesucrist, ylaa Ne ne gak be zegne rtseleedx Ne. ¡Saknon be Jesucrist ydeblo siguelendxee! Zengaw. \p \v 22 Yra de ne no de rlaleedx Jesucrist, ynab noo lo de ne gap de pasens por txup tsonlaan diizree ne rnino noo de. \v 23 No yna noo lo de ne le Timotew ne rlaleedx ke Jesucrist che wruu chegyiib; belne ylenzague men nee, chidno noo men chene chiid noo wii lo de wa. \p \v 24 Yra de ne no de nak xpén Jesucrist, gugabtyuzh yra xkompanyer de ne rnebééy lo de no gugabtyuzh yra xkompanyer be ne rlaleedx Jesucrist. Men-Italia rxaal diztyuzh lo de yra de. \p \v 25 Dëdyuzh gaknonen de yra de. \p Zengaw.