\id ACT Zapoteco de Quiegolani (ZPI), Final USFM files output from InDesign April 16, 2010 \h HECHOS \toc1 Ne Wlaa yra Xpoxter Jesucrist \toc2 HECHOS \toc3 Hch. \mt1 Ne Wlaa yra Xpoxter Jesucrist \c 1 \s1 Re Jesus ne schiid Espíritu Sant \p \v 1 Teofil, lo primer gyiich ne wkaa noo, wkaa noo yrandxee ne wlaa Jesus no le yra ne wneluu Ne desde ne wzelo Ne, \v 2 axtegue dxe ne wyeep Ne gyeybaa. Antes ne gyeep Ne gyeybaa, por Espíritu Sant re Ne lo yra xpoxter Ne ne wye Ne, logne ylaa men. \v 3 Chene che wet Ne, lo ke yra men guin nak ne wlalo Ne no noze ndal ne wlaa Ne, zenga wbonyoo Ne ne nli mbán Ne. Txuplal gbiz wlalo Ne lo men no wzëët Ne zegne rkyeen Dëdyuzh. \p \v 4 Chene benak zu Ne yra Ne poxter, wnino Ne men ne yruudet men Jerusalén, re Ne: \p ―Gukwë́z axtegue ne gak yra diiz ne re Xuz noo, zegne che na noo lo de yra de. \v 5 Nli ne kon nis wtxobnis Xwa mén, per xchedetre gako ne yrobnis de kon Espíritu Sant. \s1 Le Jesus syayeep gyeybaa \p \v 6 Chene ndxin yra poxter lo Jesus, wnabdiiz men lo Ne, re men: \p ―Dechey, ¿pe naagueree ynebééy de lo men-Israel? \p \v 7 Wke Ne re Ne: \p ―Ryaldet de ne gaknan de gan pa dxe, gan pa or gako; nonchee Xuz noo nan gan pa dxe, gan pa or wsu me ne gako, porke nonchee laa me rap poder. \v 8 Per chene che waknonen Espíritu Sant de, ykakwent de poder; laa de nak ne yzëët lo mén gyëz-Jerusalén gan txuzh nak noo no le lo yra mén ne nuu yrandxee gyëz ne nak Judea no le ne nak Samaria no le yrandxee gyëz ne nak ledne mazre natdee lo gyëzlyu. \p \v 9 Chene wluzh re Jesus yra diizree, myentras kawii men yra men lo Ne, wyepgya Ne wrël bëw Ne, wnitlo Ne lad bëw, wiidetre men Ne.\fig Le Jesus syayeep gyeybaa|src="61_CN01883B.TIF" size="COL" ref="Acts 1:9" \fig* \v 10 Myentras ne kawii men ne syayeep Ne gyeybaa, tebegue wlalo txup mgyeey ne nak lërngyich ledne ndxin men, \v 11 re yrup mgyeey guin lo men: \p ―Men-Galilea, ¿penak kawiitegue de gyeybaa? Jesus ke ne wii de sya gyeybaa, laake Ne yberee ste; zegne wii ke de ne sya Ne, zenga ke yberee Ne. \s1 Matías wyan nii Judas \p \v 12 Chene wberee yra poxter ne wa men gyeey ne la Olivos, wzaa men tebla, wdxiin ke men Jerusalén, medid zegne zëëd lo ley ne saa mén dxe ne rne men-Israel. \v 13 Ne wdxiin men Jerusalén, wyeep men te lenyuu ne txup pis ledne wbë́z men. Laa men nga nak Bëd, Jacob, Xwa, Ndrizh, Blib, Tmazh, Bartolomé, Mdëw, Jacob xpee Alfeo, Simon men ne nak Zelot, no le Judas bech Jacob. \v 14 Syemper rdop men yra men zeree chen ynab men lo Dëdyuzh yra men Mli xnaa Jesus no le stebëd wnaa no le bech Jesus. \p \v 15 Te dxe guin ne wdop zeg tebgwyuuno-gal mén ne rlaleedx Jesucrist, wzuli Bëd gwrooltee lad men yra men, re Bëd lo men: \p \v 16 ―Yra de ne no de rlaleedx Jesucrist, gugaknan neree, ne wap degne wak ne wkaa David lo xgyiich Dëdyuzh zegne re Espíritu Sant lo David; laa ne wkaa David nga nak xkwent Judas men ne wdekwent Jesus lo yra mén ne wa wanëëz Ne. \v 17 Te ke xkompanyer be wak Judas, dxiin ke ne kalaa be wlaa Judas. \v 18 Kon med ne wgyizh men wka Judas por ne mal ne wlaa Judas, wka Judas tebla lyu. Nga wkantanzhextoo Judas, wrëz txu Judas, wruu yrandxee gyed-xgyee Judas, wet Judas. \v 19 Chene waknan yrandxee men-Jerusalén neree, wnesela men lyu guin Acéldama; Acéldama rna Lyu Ren kon xdiiz men. \v 20 Porke lo liber Salmos re: \q1 Noze zenga gyan xyuu men, \q1 rutre tsuudeto. \m No re ko: \q1 Ste mén tee nii men. \p \v 21 ’Nee ndxin yra mgyeey ne nuu lad be ydeblo ne wuu Jesus lad be \v 22 desde ne wtxobnis Xwa Jesus, axtegue ne wyeep Ne gyeybaa. Te mgyeey guin rkyiin tee lad noo yra noo ne nak noo poxter chen gun men xyudar noo ne yzëët noo ne nli wban Ne. \p \v 23 Lex wye men txup mgyeey lad yra mén guin: Matías no le Xeb Barsabás no rnii ke mén men Justo. \v 24 Orguin wnab men lo Dëdyuzh, re men: \p ―Dëde, laa de rnebeywen lextoo yra mén. Delo yrup ménree, guluu gan txu men wbe de \v 25 chen tee men nii Judas gak men poxter, ylaa men dxiin ne wsan Judas por xdol Judas, porke le Judas sya ledne ryal gya Judas. \p \v 26 Lex wii men gan txu rap swert. Laa Matías wap swert wak poxter ne le poxter wzaa chibtxup ste. \c 2 \s1 Wlenza Espíritu Sant \p \v 1 Chene wdxiin lni Pentecostés, wdop yrandxee mén ne rlaleedx Jesucrist tebegue lugar. \v 2 Tebegue won men te be ne wruu axtegue gyeybaa, zegnak chene kesentyent rlen mee, wuu be guin ydendxee lenyuu ledne ndxin men. \v 3 Lex wlalo ndal zegnak loz mén, nako zegnak bël, wrëëtso xtoo men te te men.\fig Waknonen Espíritu Sant xpén Jesucrist|src="62_CN01890B.TIF" size="COL" ref="Acts 2:3" \fig* \v 4 Kesentyent waknonen Espíritu Sant men yrandxee men, wzelo men rnii men ste klas diiz zegne wlaan Espíritu Sant ne ynii men. \p \v 5 Ndalyaa men-Israel ne rlaa zegne rlaan Dëdyuzh ndxin Jerusalén dxe guin; noze yde lo gyëzlyu wruu men wdxiin men Jerusalén. \v 6 Chene won men be guin, wdop men wa men wii gan koxo. Chene wdxiin men nga, ni nandet men pe wuu lextoo men, porke ron men rnii yra mén guin ne rlaleedx Jesucrist xdiiz men ne rnii men te te men. \v 7 Kesentyent wzee wzak men axtegue nandet men pe nlaa men, lex re men lo xkompanyer men: \p ―¿Pe let men-Galileadet nak yra ménree ne kanii? \v 8 ¿Pezee rnii men xdiiz be te te be? \v 9 Nee ndxin men-Partia, men-Media, men-Elam, men-Mesopotamia, men-Judea, men-Capadocia, men-Ponto, men-Asia, \v 10 men-Frigia, men-Panfilia, men-Egipto, no le men-Libia ne nak guex Cirene, no le men-Roma. Gwrol ménree nak men-Israel axtegue ne wal men. Gwrol zeg men gyed wlaleedx Dëdyuzh zegne rlaleedx men-Israel Dëdyuzh. \v 11 No ndxin ke men-Creta no le men-Arabia. ¡Per yrandxee be ron be rzëët men kon xdiiz be yra gyelenzoon ne rlaa Dëdyuzh! \p \v 12 Kesentyent wzee wzak yrandxee mén guin axtegue nandet men pe wuu lextoo men, lex wnabdizlsaa men, re men: \p ―¿Goxleg rna yra neree? \p \v 13 Per nuu men lel wzhidxno, re men: \p ―¡Rzudxen yra ménree! \s1 Diiz ne re Bëd lo mén \p \v 14 Lex wzuli Bëd tese yra Bëd schibteb poxter, ndípse wnii Bëd, re Bëd: \p ―Men-Israel no le yra mén ne nuu Jerusalén, gugaknan neree yra de no wen wenendxee gugon logne yna noo lo de. \v 15 Yra ménree rzudxden men zegne nuu lextoo de, porke penendxee beygaa rsil. \v 16 Neree ne kayak, laa we nga wzëët profet-Joel chene re men: \q1 \v 17 Re Dëdyuzh: “Chene che lultim dxe \q1 yxaal noo XEspíritu noo gaknonen yrandxee mén. \q1 Yra zhingaan men no le yra zhinzaap men yzëët diiz ne guu noo lextoo men; \q1 yra menyu, nuu ne ylalo lo men; \q1 le yra mengol nexgyëëlen lo mkaal. \q1 \v 18 Chene ydxiin dxe guin, yxaal noo XEspíritu noo gaknonen yra mgyeey no le yra wnaa ne kalaa xdxiin noo, \q1 lex yzëët men diiz ne guu noo lextoo men. \q1 \v 19 Le gyeybaa konyoo noo ne yzee sak mén, \q1 le gyëzlyu tsuu beey \q1 ne nak zegnak ren, zegnak bël, zegnak bëwguux. \q1 \v 20 Gaknkeb lo ngbiz, \q1 le mëëw gak zegnak ren \q1 antes ne ydxiin dxe ne nzhoo no ne nzoon \q1 ne chiid Crist. \q1 \v 21 Yrandxee mén ne ynab lo Dëdyuzh, sláá men lo dol.” \p \v 22 ’Men-Israel, gugon yra diizree ne yzëët noo lo de: Wbonyoo Dëdyuzh xgyelnon Jesus men-Nazaret por yra gyelmilaguer ne wlaa Ne nes lo de yra de no le yra beey ne wzee wzak de, no nan de ne nli we. \v 23 Wlaa de Jesus zegne che wlebleedx Dëdyuzh no zegne che nan Dëdyuzh axtegue chekwlo. Wnëëz de Ne yra de wdekwent de Ne lo menmal chen ykaa men Ne lo kruz guet Ne. \v 24 Per wneban Dëdyuzh Ne no wselaa Dëdyuzh Ne lo gyelgut, porke gundet gyelgut gan lo Ne. \v 25 Laa xkwent Ne nga re rrey-David chene re men: \q1 Noo syemper rwii noo zu Dëdyuzh lo noo; \q1 wii noo zu Ne koo noo ladbëë; por neguin bet gundet gan lo noo. \q1 \v 26 Por neguin kesentyent rzhiilen lextoo noo no rzhiilen noo rolbaan noo, \q1 zet noo, per tebli nuu lextoo noo, porke che nan noo ne sban noo, \q1 \v 27 porke ydeedet de si gyan noo lenbaa \q1 no ydeedet de si xiin xkwerp XPee de ne bet dol rlaadet. \q1 \v 28 Laa de wlaa ne waknan noo nëz ne gak ydxiin noo lo Dëdyuzh ledne gap noo gyelembán. \q1 Kesentyent yzhiilen noo ne kwii noo de. \p \v 29 ’Men-Israel, yzëët noo logne nli lo de: David ne nak xpenkwlal be, wet men, wgugyeer mén men, no benak nex xbaa men nee axtegue naaree. \v 30 Te profet wak men no wkanzaleedx men ne re Dëdyuzh lo men ne lad xfamilye men yruu Crist ne sob ynebééy. \v 31 Axtegue antes che nan men neree; por neguin re men ne sban Crist no ne gyandet Ne lenbaa, ni xiindet xkwerp Ne. \v 32 Naaree naa le Dëdyuzh che wneban Jesus guin; no wii noo yra noo ne nli wban Ne. \v 33 Sya Ne gyeybaa koo Dëdyuzh ladbëë no wkakwent Ne Espíritu Sant ne che re Dëdyuzh; orrenaa le Ne che wxaal Espíritu Sant lo noo yra noo; laa we nee nak ne kawii de yra de no ne kayon de. \v 34 Porke let Davidet wyeep gyeybaa, porke David ke re: \q1 Dëdyuzh re lo XDëdyuzh noo: \q1 “Gusob koo noo ladbëë \q1 \v 35 axtegue ne ylaa noo ne gyichnii de yrandxee mén ne rlaa lo de.” \p \v 36 ’Yrandxee de ne nak de men-Israel, gugaknanwen ne Jesus ke ne wkaa de lo kruz, Dëdyuzh wlaa ne laa Ne rnebééy no wlaa Dëdyuzh Ne Crist. \p \v 37 Chene won yra mén ne ndxin nga diizree, wdenles lextoo men. Orguin wnabdiiz men lo Bëd no le lo stebëd poxter, re men: \p ―¿Pagox nak ne ylaa noo? \p \v 38 Wke Bëd, re Bëd: \p ―Gusaan xgyelmal de no gurobnis te te de por la Jesucrist, chen gun Dëdyuzh perdon xdol de no chen yseleedx Ne Espíritu Sant lo de yra de. \v 39 Porke diiz guin ne re Dëdyuzh, por laa de yra de nako no le por yra zhiin de no le por yrandxee mén ne nuu nat no le por yrandxee mén ne rlaantee Dëdyuzh kwëz Ne. \p \v 40 Yra diizree wnii Bëd lo men yra men no ndalre diiz ne wnino Bëd men, re Bëd: \p ―¡Guruu lad menmal ne nuu naaree! \p \v 41 Yra mén ne wlaleedx diiz ne wzëët Bëd, wrobnis men. No dxe ke guin wdee zeg stsonmil mén lad men ne rlaleedx Jesucrist. \v 42 Kesentyent nulyaaz men yra ne rneluu poxter lo men, tebegue nak men yra men no ra men ru men gyëtxtil tese yra men zegne wkyeen Jesus no rnab men lo Dëdyuzh. \s1 Zegne wbán yra mén ne primer wlaleedx Jesucrist \p \v 43 Kesentyent rzee rzak yrandxee mén por yra gyelmilaguer no le por yra gyelenzoon ne rlaa poxter. \v 44 Yrandxee mén ne wlaleedx Jesucrist, tebegue wak men yra men no runelsaa xyudar xkompanyer men kon logne rapendxee men. \v 45 Rtoo men xelyu men no rtoo men logne rapendxee men, lex rgyiiz men med lo xkompanyer men segun lyaaz ne rzak men te te men. \v 46 Yzhe yzhendxee rdop men lenxeydoo Dëdyuzh no axtegue nzoon nuu lextoo men ra men gwdu ruxyuu xkompanyer men ydebgyiky ydeblextootee men. \v 47 Rzaknon men Dëdyuzh, no ryaan yrandxee mén men. Yzaandxee dxe zalandalre Dëdyuzh yra mén ne yláá lo dol. \c 3 \s1 Wneseyaken Bëd te mgyeey ne ngyidet nii \p \v 1 Te dxe wayeep Bëd yrup Bëd Xwa lenxeydoo Dëdyuzh beytson wzëë. Orguin nak ne ranab mén lo Dëdyuzh. \v 2 Nga ruydoo zob te mgyeey ne ngyidet nii axtegue ne wal men. Yzaandxee dxe ra mén razoob mén mgyeey guin ruydoo ledne ka yaglaa ne la Zhaandxee, chen ynab men goon lo yra mén ne rdee lenydoo. \v 3 Chene wii mgyeey guin ne za tee Bëd lenydoo yrup Bëd Xwa, wnab men te goon lo Bëd. \v 4 Lex wii wiindxee Bëd yrup Bëd Xwa lo mgyeey guin, re Bëd lo men: \p ―Gukwii lo noo. \p \v 5 Orguin wii men lo Bëd yrup Bëd Xwa. Nuu lextoo men ka pe ydee Bëd lo men. \v 6 Per re Bëd lo men: \p ―Yëten noo plat ni or ne yniiz noo lo de, per logne gun noo gan ylaa noo, ylaa noo we por laa de: ¡por la Jesucrist men-Nazaret gusuli, gusaa! \p \v 7 Lex wnëëz Bëd nyabëë men wnesuli Bëd men. Orgueguin wuu fwers nii men no le dxitzëdnii men. \v 8 Axtegue watxegya men wzuli men, wzelo men wzaa men; lex wdenal men Bëd lenydoo yrup Bëd Xwa, rzaa men no ratxegya ratxegya men, rzaknon men Dëdyuzh.\fig Mgyeey ne wakwen nii|src="63_CN01897B.TIF" size="COL" ref="Acts 3:8" \fig* \v 9 Yrandxee mén ne wii ne le men che rzaa no ne rzaknon men Dëdyuzh, \v 10 kesentyent wzee wzak men no wdxe men por neguin ne wak, porke rnebeey men mgyeey guin no nan men ne laa men nga rzob rnab goon ruydoo ledne ka yaglaa ne la Zhaandxee. \s1 Diiz ne re Bëd ledne la xKordor Salomón \p \v 11 Mgyeey guin ne wyaken, rsalzaandetre men Bëd yrup Bëd Xwa. Yrandxee mén wzee wzak, noze rzhoon mén wa men ledne la xKordor Salomón, ledne zu Bëd gyon Bëd mgyeey guin. \v 12 Ne wii Bëd wdop yra mén guin, re Bëd lo men: \p ―Men-Israel, ¿penak rzee rzak de por neree? ¿Penak rwii de lo noo yrup noo zeg noo leg wlaa ne wyaken ménree? ¿Pe nuu lextoo de por xpoder noo u por ne mbán noo zegne rlaan Dëdyuzh wlaa ne rzaa men? \v 13 XDëdyuzh Abraham ne nak xpenkwlal be, XDëdyuzh Isaac, XDëdyuzh Jacob wlaa we; wdee Ne poder lo Jesus XPee Ne ne wdekwent de lo xtis, no chene wlaan Pilato nselaa Pilato Jesus, nadet de. \v 14 Lugar ne nnab de ne nselaa Pilato Jesus ne bet dol wlaadet no ne kesentyent xnëz nak, lel wnab de ne wláá mén ne wlaa gyii. \v 15 Zenga wlaa de wket de Jesus ne rseleedx gyelembán lo mén, per wneban Dëdyuzh Ne. Noo yra noo nak ne wii ne nli wban Ne. \v 16 Ménree ne rwii de no ne rnebeey de, por la Jesus wuu fwers nii men no por ne wlaleedx men Jesus, wyaken men nes lo de yra de. \p \v 17 ’Men-Israel, noo nan noo ne chene wket de Jesus yra de xtis, nandet de pe wlaa de. \v 18 Per zenga wun Dëdyuzh kumplir yra diiz ne wzëët yra xprofet Ne axtegue chekwlal chene re men: sakzi Crist. \v 19 Por neguin gusaan xgyelmal de, lex gugak xpén Dëdyuzh, chen ysuu Ne xdol de no chen zenga yseleedx Ne gyelgwzhiil lo de \v 20 chene yxaal Ne Jesucrist nee gyëzlyuree ste, Jesucrist ne wsanla Ne axtegue chekwlal chen gaknonen Ne de yra de. \v 21 Per naaree rap Jesucrist degne gyan Ne gyeybaa axtegue ne ylaxnëz Dëdyuzh yrandxee kos zegne re Dëdyuzh no zegne wzëët yra xprofet Ne ne xnëz wbán chekwlal. \v 22 Porke re Moises lo yra xpenkwlal be: “Dëdyuzh ylaa ne lad ke de yra de yruu te men ne gak profet ne gak zegnak noo; gon de yrandxee xdiiz men, \v 23 porke yrandxee mén ne tsukasdet men, ygabdetre men lad men-Israel no sluzh men.” \p \v 24 ’Yrandxee profet ne wuu chekwlal desde Samuel no axtegue profet ne gyed wuur, che wzëët men yra neree ne kayak naaree. \v 25 Laa de yra de nak mén ne zëëd xnëz profet guin no por laa de nak yra diiz ne re Dëdyuzh lo yra xpenkwlal be chene re Ne lo Abraham: “Por men ne zëëd xnëz de gaknonen noo yrandxee mén ne nuu gyëzlyu.” \v 26 Chene wneban Dëdyuzh XPee Ne, primer lo de yra de wxaal Ne XPee Ne chen yneleey Ne de chen ysalzaan de xgyelmal de te te de. \c 4 \s1 Wuu Bëd chegyiib yrup Bëd Xwa \p \v 1 Benak kanii Bëd yrup Bëd Xwa lo yra mén, chene wdxiin yra fxuz yra men mén ne rnebééy lo yra men ne rap kwent xeydoo Dëdyuzh no le tebëd men ne nak sadusew. \v 2 Kesentyent rlayaa men porke re Bëd yrup Bëd Xwa lo yra mén ne sban mengut, porke ne wban Jesus nga wrunyoo ne sban mengut. \v 3 Lex wnëëz men Bëd yrup Bëd Xwa; kom che rzëë, wguu men Bëd chegyiib tebgyëël yrup Bëd Xwa. \v 4 Per ndal mén ne won yra diiz ne re Bëd yrup Bëd Xwa, wlaleedx men Jesucrist. Yra mén ne wlaleedx Jesucrist nonchee mgyeey, rga men zeg gaaymil. \p \v 5 Ne wra gyëël, wdop yra mén ne rnebééy lo yra men-Israel lenlgyëz-Jerusalén yra men mengol ne rnebééy no le yra maxter ley. \v 6 Nga zu Anás ne nak fxuz ne mazre nondee, no zu Caifás no le Xwa no le Lej no le yrandxee mgyeey ne nak xfamilye fxuz guin. \v 7 Orguin wxaal men mén ne waxii Bëd yrup Bëd Xwa, wzu men men gwrooltee lad men yra men, lex wnabdiiz men lo men yrup men, re men: \p ―¿Txu wnebééy ne rlaa de neree? ¿U txu wkyeen de ne rlaa do? \p \v 8 Kom kesentyent raknonen Espíritu Sant Bëd, wke Bëd, re Bëd: \p ―Yra de ne nak de men ne rnebééy gyëz no le yra de ne nak de mengol ne rnebééy lo men-Israel \v 9 rnabdiiz lo noo por kwent ne wyaken te mén ne rzhuun; rlaan de gaknan de gan pezee wyaken men. \v 10 Yzëët noo we lo de chen gaknan do no chen gaknan yrandxee men-Israel gan pezee wyaken ménree ne zu lo de yra de: Wyaken men por la Jesucrist zhan-Nazaret; wkaa de zhaa lo kruz, per wneban Dëdyuzh zhaa. \v 11 Laa Jesusree nga nak ne rlaandet de yra de, wlaa de zhaa zegne rlaa mén ne rlep yuu gye ne axtegue rlaandet men, per orree laa zhaa nak zegnak gye ne mazre rkyiindee. \v 12 Nonchee laa zhaa run gan rselaa be lo dol, porke wxaaldetre Dëdyuzh ni ste mén nee gyëzlyuree ne gun gan yselaa be lo dol. \p \v 13 Chene wii yra xtis ne rdxedet Bëd rnii Bëd yrup Bëd Xwa no chene wyenen men ne rut nakdet men yrup men, ni nakdet men men ne wseed, wzee wzak men yra men; orguin wdee men kwent ne yra Bëd Jesus wkaa. \v 14 Kom nga ke zu mgyeey guin ne wyaken, por neguin wzëldetre pezee ninyaan men lo Bëd yrup Bëd Xwa. \v 15 Lex wkyeen xtis wruu Bëd yrup Bëd Xwa ledne ndxin men yra men, le laa men wyan rulsaa men diiz, \v 16 re men: \p ―¿Pezee ylaa be yrup ménree? Yrandxee men-Jerusalén che nan gyelmilaguerree ne wlaa men, gakdet gue be ne nlideto. \v 17 Per por ne yrëëtsdetre diizree lenlgyëz, logne ylaa be yoo yneche be men, chen desde orree ni ster lo mén yzëëdetre men la Jesus. \p \v 18 Lex wbëz xtis Bëd yrup Bëd Xwa ste, re men lo men yrup men ne yzëëdetre men la Jesus, ni yneluudetre men xdiiz Jesus lo mén.\fig Wakndux fxuz lo Bëd yrup Bëd Xwa|src="64_CN01901B.TIF" size="COL" ref="Acts 4:7 or 18" \fig* \v 19 Wke men yrup men, re men: \p ―Laake de yra de gugyenen belne wendee ne gon noo xdiiz de lugar ne gon noo xdiiz Dëdyuzh. \v 20 Porke noo gakdet ysalzaan noo ne yzëët noo yra ne wii noo no le yra ne won noo. \p \v 21 Lex wneche xtis Bëd yrup Bëd Xwa ste; wluzh nga wselaa men men yrup men. Wzëldet gan pezee nzakzi men men porke yrandxee mén rzaknon Dëdyuzh por gyelmilaguer guin ne wak. \v 22 Mgyeey guin ne wyaken por gyelmilaguer guin ne wak, mazdee txuplal iz rap men. \s1 Wnab yra mén ne rlaleedx Jesucrist lo Dëdyuzh \p \v 23 Chene che wselaa xtis Bëd yrup Bëd Xwa, wa men ledne ndxin yra xkompanyer men, wuu men diiz ne re yra fxuz ne rnebééy lo yra fxuz lo men yrup men no le ne re yra mengol ne rnebééy. \v 24 Chene won yra xkompanyer men yra neree, wzelo men tese wnab men lo Dëdyuzh, re men: \p ―Dëde, laa de rnebééy, laa de wzhexkwaa gyeybaa gyëzlyutee no le nisdoo no le yrandxee ne nuu lo we. \v 25 No por XEspíritu de wnii David ne nak xpén de chene re men: \q1 ¿Penak rlayaa mén \q1 no penak rlebleedx mén ne bat rkyiindet? \q1 \v 26 Wdop yra rrey \q1 no yra xtis ne rnebééy te te gyëz tese wak men \q1 winyaan men Dëdyuzh yrup Ne XeCrist Ne. \p \v 27 ’No nli zenga wak, tese wak Herodes yrup men Poncio Pilato nee gyëzree yra men men-Israel no le yra men mén ne nakdet men-Israel, winyaan men Jesus XPee de ne rlaadet dol no ne wye de ne gak Crist. \v 28 Zenga wlaa men yra ne rap degne gak zegne wlebleedx de axtegue chekwlal. \v 29 Orrenaa Dëde, gukwii pezee ntoz rlaa men, gugaknonen xpén de chen ydxedet men yzëët men xdiiz de, \v 30 no guseleedx xpoder de lo men chen yneseyaken men mengyiz no chen ylaa men gyelmilaguer por la Jesus XPee de ne rlaadet dol. \p \v 31 Chene wluzh wnab men lo Dëdyuzh, wni ledne ndxin men; no kesentyent waknonen Espíritu Sant men yra men, wdxedet men wzëët men xdiiz Dëdyuzh. \s1 Yrandxee ne rap men ne rlaleedx Jesucrist por yra men nako \p \v 32 Yrandxee mén ne rlaleedx Jesucrist, tese wak men, tebegue ne wlebleedx men; ni te men redet ne noze xen men nak yra ne rap men, sinke xen meno yra men. \v 33 Kesentyent rap yra poxter poder wkazëët men ne nli wii men wban Jesucrist, no kesentyent waknonen Dëdyuzh men yra men. \v 34 Ni te mén ne rzak lyaaz yëtet lad men, porke yra men ne rap lyu o ne rap yuu, wtoo meno, wdekwent men yra med \v 35 lo poxter, lex laa poxter wgyiizo lo men te te men segun lyaaz ne rzak men. \v 36 Lad men yra men wuu te mgyeey ne la Xeb, men-Chipre nak men; xnëz Leví zëëd men no wnesela ke poxter men Bernabe. (Bernabe rna: Men ne rdee diiz lo mén.) \v 37 Wtoo mgyeey guin tebla lyu ne rap men, lex wdekwent men yra med lo poxter. \c 5 \s1 Ne wzak Ananías yrup Ananías Safira \p \v 1 Per wuu te mgyeey ne la Ananías, le xewnaa men la Safira; wtoo mgyeey guin tebla lyu yrup men xewnaa men. \v 2 Wuu men diiz yrup men xewnaa men wsan men tebla med lo men, tebla ko wdekwent men lo poxter. \v 3 Lex re Bëd: \p ―Ananías, ¿penak wdee de si wun Bzelo gan lo de ne rlaan de ykade de Espíritu Sant no wsan de tebla med ne wtoo de lyu lo de? \v 4 Antes ne ntoo do, ¿pe let xelyudet de nako? Chene che wtoo do, ¿pe let xmedet de nak med? ¿Penak wguu xtoo de wlaa de neree? Let méndet rkade de, sinke Dëdyuzh wlaan de nkade de. \p \v 5 Zegne won Ananías diizree, wkantaa men wetgue men. Yrandxee mén ne waknan ne wzak Ananías, kesentyent wdxe men. \v 6 Orguin wbig tebëd menyu, wtxël men Ananías lër, lex weey men Ananías walugyeer men Ananías. \p \v 7 Chene wzaa zeg tson or, wdxiin xewnaa Ananías, nandet men pe wak. \v 8 Wnabdiiz Bëd lo men, re Bëd: \p ―Guzëët gan ¿pe nli lal nee wtoo de lyu yrup de xemgyeey de? \p Wke men re men: \p ―Nli we. \p \v 9 Lex re Bëd lo men: \p ―¿Penak wuu de diiz yrup de xemgyeey de ne rlaan de ykade de Espíritu Sant? Wa zëëd yra men ne walugyeer xemgyeey de; orree gweey ke men de no de. \p \v 10 Orke guin wkantaa Safira nes lo Bëd, wetgue Safira. Chene wdee yra menyu guin, wii men le Safira che ke nex wet, lex weey men Safira walugyeer men Safira koo ke xemgyeey Safira. \v 11 Kesentyent wdxe yrandxee mén ne rlaleedx Jesucrist no le yrandxee mén ne waknan neguin ne wak. \s1 Ndal gyelmilaguer wlaa yra poxter \p \v 12 Ndal gyelmilaguer no ndal gyelenzoon wlaa yra poxter nes lo yra mengyëz guin. Yrandxee men ne rlaleedx Jesucrist rdop ledne rnii men xKordor Salomón. \v 13 Kesentyent rlep yra mengyëz guin xeblaan yra mén ne rlaleedx Jesucrist, per ni ste mén wyezhdetgue ndee lad men. \v 14 Per zhich guin kesentyent zayakndalre mén ne rlaleedx Jesucrist, mgyeey wnaatee, \v 15 axtegue wboo mén mengyiz, wgyix men men runëz; nuu men wgyix men lo loon, nuuzeg men wgyix men lo daa, chen chene tee Bëd, tee maske nonchee xeblaa Bëd led men. \v 16 No kesentyent ndalyaa mén ne nuu yra gyëz ne nak guex Jerusalén wa Jerusalén wano men mengyiz no le mén ne nuu menzab lextoo, no yrandxee men wyaken. \s1 Wuu poxter chegyiib \p \v 17 Por neguin kesentyent wakmbidye fxuz ne mazre nondee no le yra mén ne nuu lad men ne nak sadusew ne ndxin lo fxuz nga. \v 18 Wnëëz men poxter, wsee men poxter chegyiib. \v 19 Per gyëël wa te xangel Dëdyuzh wxal ne chegyiib, wboo ne poxter lenchegyiib, re ne lo poxter: \p \v 20 ―Gutsa lenxeydoo Dëdyuzh yzëët de xkwent gyelembánkweb lo yra mén. \p \v 21 Ne won poxter zenga, rsilgue wa poxter lenydoo, wzelo poxter wneluu poxter xdiiz Dëdyuzh lo yra mén. \p Myentras ne kayak yra neguin, le fxuz ne mazre nondee no le stebëd mén ne nuu lad fxuz wtop yrandxee xtis-Israel, mazdee yna noo yrandxee men ne rnebééy lo men-Israel. Lex wxaal men tebëd soldad zaxii poxter lenchegyiib. \v 22 Per chene wdxiin yra soldad lenchegyiib, wzëldetre poxter; wberee men wluu men diiz, \v 23 re men: \p ―Chene wdxiin noo zhiin yaglachegyiib, chiich ke zemzëë we, le yra soldad zunap ke zhiin yaglachegyiib; per chene wxal noo we, rutre wzëldet. \p \v 24 Ne won fxuz ne mazre nondee diizree yra men soldad ne rnebééy lo yra soldad ne rapkwent ruxeydoo Dëdyuzh no le yra men fxuz ne rnebééy lo yra fxuz, axtegue nandet men pe wuu lextoo men, rnabdizlsaa men, re men: “¿Pa axtegue kwlo ydxiin yra neree?” \v 25 Orke guin wdxiin te mgyeey ne re lo men: \p ―Mén ne wsee de chegyiib, le men nuu lenxeydoo Dëdyuzh rneluu men mén. \p \v 26 Orguin za soldad ne rnebééy lo yra soldad, zaxii men poxter yra men xsoldad men; per bet wlaadet men poxter porke wdxe men ngugye mengyëz men. \v 27 Chene wdxinno men poxter, wdxig men poxter nes lo yra xtis-Israel. Lex re fxuz ne mazre nondee lo poxter: \p \v 28 ―¿Pe let che nadet noo lo de ne ybereedetre de ne yneluu de xdiiz Jesus lo mén? Per orree gukwii nak ne kalaa de, ydendxee Jerusalén katxëëts de diiz gwa no rlaan de ykagyii de noo yra noo ne noo wket Jesus. \p \v 29 Wke Bëd yra Bëd stebëd poxter, re Bëd: \p ―Rap noo degne gon noo xdiiz Dëdyuzh, let xdiizdet mén. \v 30 Laa Dëdyuzh wneban Jesus ne wket de chene wkaa de Ne lo kruz. \v 31 Dëdyuzh wlanon Jesus, wzoob Ne Jesus koo Ne ladbëë, wlaa Ne Jesus men ne rnebééy no men ne rselaa mén lo dol chen ysaan men-Israel xgyelmal men no chen gun Ne perdon xdol men. \v 32 Noo yra noo nak ne wii neree no le Espíritu Sant wii we, Espíritu Sant ne rdee Dëdyuzh lo yra mén ne rlaa ne rlaan Ne. \p \v 33 Chene won men zenga, kesentyent wlayaa men, wlaan men nket men yra poxter. \v 34 Per lad xtis guin zu te mgyeey ne la Gamaliel ne nak maxter ley no ne nak farisew. Yrandxee mengyëz raknzebnëz lo mgyeey guin; laa men wzuli wkyeen men wruu yra poxter nga tebrrat. \v 35 Lex re men lo yra xtis: \p ―Men-Israel, gugap kwent logne ylaa de yra mén gwa. \v 36 Gunileedx ne naandxeree wuu te zhan ne la Teudas, re zhaa laa zhaa nak zhannon, wap zhaa zeg tapgwyuu xpén zhaa. Per chene wket mén zhaa, noze wrëëts yrandxee xpén zhaa; nga ke wluzh yra ne wlaa zhaa. \v 37 Zhich guin, tyemp ne wdop la yrandxee mén, wuu te zhan ne la Judas ne nak zhan-Galilea, no ndal ke xpén zhaa wap zhaa, per chene wket mén zhaa, nozke wrëëts yrandxee xpén zhaa. \v 38 Por neguin yna noo lo de, zeka yra mén gwa, guselaa men. Porke yra negwa ne kalaa men, belne noze mén rkyeen men, sluzho. \v 39 Per belne Dëdyuzh wxaal men ne rlaa meno, gundet de gan ysoow de lo men. Gugap kwent tegue por Dëdyuzh nuu de konter. \p \v 40 Wukas yra xtis xdiiz Gamaliel. Lex wbëz xtis poxter ste, wdee men xkwent poxter, lex re men lo poxter ne yneluudetre poxter xdiiz Jesus lo mén; zhich guin wselaa ke men poxter. \v 41 Wruu poxter lad xtis nga, kesentyent rzhiilen poxter porke wdee Dëdyuzh si wzakzi mén poxter por ne rlaleedx poxter Jesucrist. \v 42 No rsalzaandet poxter ne rneluu poxter no ne rzëët poxter xdiiz Jesus lo mén, re men ne laa Ne nak Crist. Yrandxee dxe rneluu meno nigle lenxeydoo Dëdyuzh, nigle yuu por yuu. \c 6 \s1 Lad ke men yra men wzël guedx mgyeey ne gun xyudar men \p \v 1 Cheguin ke kom zayakndalre mén ne rlaleedx Jesucrist, wzelo yra mén ne rnii diz-griego re men ne yrandxee dxe ne rgaas ne ru yra wnabyud, zhidoo rkakwent wnabyud ne rnii diz-griego ke lo wnabyud ne rnii diz-hebreo. \v 2 Lex wtop yra chibtxup poxter yrandxee mén ne rlaleedx Jesucrist, re poxter lo men: \p ―Ngyidet ne ysalzaan noo ne yzëët noo xdiiz Dëdyuzh por ne ygyiiz noo ne gu mén. \v 3 Por neguin lad ke de ne no de rlaleedx Jesucrist guye guedx mgyeey ne mbán xnëz no ne nyenii xgyeryen no ne kesentyent raknonen Espíritu Sant, chen laa mén guin ylaa dxiinree. \v 4 Le noo yra noo ykanab ke lo Dëdyuzh no yzëët ke xdiiz Dëdyuzh lo mén. \p \v 5 Yrandxee men wyan byen ne gako zenga. Wye men Xteb, mgyeey ne kesentyent rlaleedx Jesucrist no ne raknonen Espíritu Sant, no wye men Blib no le Prócoro no le Nicanor no le Timón no le Parmenas, no le Kwlazh men-Antioquía ne wlaleedx Dëdyuzh chekwlo zegne rlaleedx men-Israel Dëdyuzh. \v 6 Zhich guin wano men yra guedx mgyeey guin lo yra poxter, lex wxob nya poxter xtoo men no wnab poxter lo Dëdyuzh por laa men. \p \v 7 Le xdiiz Dëdyuzh zarëëtsre no kesentyent zayakndalre mén ne rlaleedx Jesucrist Jerusalén, axtegue fxuz, ndal fxuz wlaleedx Jesucrist. \s1 Wnëëz mén Xteb wano men Xteb lo xtis-Israel \p \v 8 Kesentyent waknonen Dëdyuzh Xteb no wdee Ne poder lo Xteb, ndal gyelmilaguer wlaa Xteb no ndal gyelenzoon wlaa Xteb lad mén. \v 9 Lex wzelo tebëd mén ne ra lenydoo ne la Libertados yra men stebëd men-Cirene no le men-Alejandría no le mén ne wruu gyëz ne nak lo lyu ne la Cilicia no le mén ne wruu gyëz ne nak lo lyu ne la Asia, wdildiiz men Xteb. \v 10 Per wundet men gan lo xdiiz Xteb por gyelenyenii ne rseleedx Espíritu Sant lo Xteb. \v 11 Lex wgyizh men wka tebëd mén chen gue mén guin ne won men rnii Xteb diznyaan por Moises no le por Dëdyuzh. \v 12 Zenga wun men gan wlayaa yra mengyëz guin no le yra men ne rnebééy no le yra maxter ley, lex wnëëz men Xteb yra men zenga, wano men Xteb lo xtis-Israel. \v 13 No wye men stebëd mén ne noze wkade, re mén guin lo xtis: \p ―Ménree rsalzaandet men ne rnii men dizmal por xeydoo Dëdyuzh no por ley ne wdee Dëdyuzh lo Moises. \v 14 No won noo ne re men ne ylitla Jesus ne nak men-Nazaret xeydoo Dëdyuzh no ytsaa Jesus koxtumber ne wsan Moises lo be. \p \v 15 Le chene wii yra xtis lo Xteb no le yrandxee mén ne zob nga, axtegue rtsow lo te angel lo Xteb. \c 7 \s1 Diiz ne re Xteb lo xtis-Israel \p \v 1 Lex re fxuz ne mazre nondee lo Xteb: \p ―¿Pe nli re de zegwa? \p \v 2 Wke Xteb, re Xteb: \p ―Yra de ne nak de xtis no yra de zegne ndxin de nee, gugon ne yna noo lo de. XDëdyuzhnzoon be wlalo lo Abraham xpenkwlal be chene wuu men lo lyu ne la Mesopotamia antes ne gya men tsuu men Harán. \v 3 Re Ne lo Abraham: “Gusan laz de no gusan yra xparyent de, gugya tsuu de lo lyu ne yluu noo lo de.” \v 4 Lex wruu Abraham lo xelyu men-Caldea, wa Abraham wuu Abraham Harán. Nga wet xuz Abraham; zhich guin wxaal Dëdyuzh Abraham lo lyuree ledne nuu be yra be naaree. \v 5 Per chene wlenza Abraham nee, wdeedetgue Dëdyuzh ni teblawin lyuree lo Abraham, per re Ne ne sdee No lo Abraham. Lex chene guet Abraham, gyano lo yra men ne zëëd xnëz Abraham; mase gardet gap Abraham zhiin Abraham tyemp guin. \v 6 No re Dëdyuzh lo Abraham ne ste nacion tsuu yra mén ne zëëd xnëz Abraham; menzit gak men nga no le men ne che wdoo, no yzakzi mén men tapgwyuu iz. \v 7 Per re ke Dëdyuzh lo Abraham: “Noo yzakzi nacion guin ne ylaa yra mén ne zëëd xnëz de zenga. Luzh nga yruu men nga, chiid men saknon men noo lugarree.” \v 8 No wyan Dëdyuzh diiz ne nuu ne ydee Ne lo Abraham, per tsuu Abraham te beey. Por neguin chene wzaa xun gbiz ne wal Isaac xpee Abraham, wguu Abraham Isaac beey. Zenga ke wlaa Isaac Jacob xpee Isaac, no zenga ke wlaa Jacob yra chibtxup xpee Jacob, men ne nak xpenkwlal be. \p \v 9 ’Yra zhiin Jacob ne nak xpenkwlal be, wakmbidye men por bech men men ne la Xeb. Lex wtoo men Xeb lo mén ne za Egipto; per waknonen Dëdyuzh Xeb, \v 10 wrukaa Xeb lo yra ne wzak Xeb; no wseleedx Ne gyelenyenii lo Xeb no wlaa ne wakwen rrey-Egipto lo Xeb; wzu rrey guin Xeb wnebééy Xeb Egipto no le yrandxee ne nak xen rrey guin. \p \v 11 ’Zhich guin wuu gbiin ydendxee Egipto no le ydendxee Canaán; baanske wlaa yra xpenkwlal be ne waknzoon ne ru men. \v 12 Per chene waknan Jacob ne nuu zhobxtil Egipto, wxaal Jacob zhiin Jacob mén ne nak xpenkwlal be wa men Egipto tebnii men, waxii men zhobxtil. \v 13 Ne wrupnii men, re Xeb lo men ne bech men nak Xeb; zenga waknan rrey gan txu xnëz zëëd Xeb. \v 14 Lex wxaal Xeb diiz ne tsa Jacob xuz Xeb tsuu men Egipto yra xfamilyendxee men, tsonlalno-chíín nak men yra men. \v 15 Zenga wa Jacob wuu Jacob Egipto; nga wet Jacob no nga ke wet yra zhiin Jacob ne nak xpenkwlal be. \v 16 Zhich guin weey mén xpenkwlal be, wgugyeer men men lenbaa ne wka Abraham lo zhiin Hamor gyëz-Siquem. \p \v 17 ’Chene che wyob gak ne re Dëdyuzh lo Abraham, kesentyent wdaal men-Israel Egipto. \v 18 Cheguin wzelo wnebééy ste rrey Egipto, rnebeeydet men Xeb. \v 19 Wzakzi rrey guin yra xpenkwlal be; wkyeen rrey guin men wasee men yra xpëdbee men ne gyed wal chen guet ne. \v 20 Cheguin ke wal Moises mëëd ne wtseleedx Dëdyuzh; wapkwent xegwzan ne ne tson mëëw ruxyuu men. \v 21 Per chene le men wap degne wasee men ne, wzëlen xsaap ke rrey ne, weey xsaap rrey ne, wtxoo men ne zegnak zhiinpee men. \v 22 Zenga wseed Moises yrandxee xgyelnan men-Egipto, kesentyent wap Moises poder chene rnii Moises nigle por yra ne rlaa Moises. \p \v 23 ’Chene rap Moises txuplal iz, wlen lextoo Moises wa Moises wii lo men-Israel menlaz Moises. \v 24 Ne wii Moises ne le te men-Egipto kadee xkwent te men-Israel, wruu Moises xfabor men-Israel, wket Moises men-Egipto. \v 25 Nuu lextoo Moises ne zenga ndee yra men-Israel kwent ne por Moises yselaa Dëdyuzh men lo men-Egipto, per wdeedet men kwento. \v 26 Wra gyëël guin, wii Moises le txup men-Israel ka kadil, wlaan Moises nsoow lo xdil men, re Moises lo men: “Tese men-Israel nak de. ¿Penak rdilelsaa de?” \v 27 Orguin wa te mén guin ne kadee xkwent xkompanyer, wtxaap men Moises, re men: “¿Txu wzu de nee ne ynebééy de lo noo no ne ylaa de gyelextis lo noo? \v 28 ¿Pe nuu lextoo de ne no noo yket de zegne wket de men-Egipto naag?” \v 29 Chene won Moises zenga, wzhoon Moises Egipto, wa Moises wuu Moises lo lyu ne la Madián ledne wak Moises menzit. Nga wap Moises txup mëdbee. \p \v 30 ’Chene wzaa txuplal iz ne nuu Moises nga, wlalo te xangel Dëdyuzh lo Moises lo bël ledne kayeeky gyëtsbne denbidx guex gyey-Sinaí. \v 31 Kesentyent wzee wzak Moises ne wii Moises neguin. Chene wabig guexdee Moises chen kwii Moises wen wenendxee, orguin won Moises xrëz Dëdyuzh, re Ne lo Moises: \v 32 “Noo nak XDëdyuzh Abraham ne nak xpenkwlal de, XDëdyuzh Isaac, XDëdyuzh Jacob.” Orguin wlen wzhiz Moises wdxe Moises, wyezhdetre Moises nwiir Moises nga. \v 33 Lex re Dëdyuzh lo Moises: “Gukoo xgyël de porke nda ledne zu de. \v 34 Noo rwii noo pezee baanske rlaa yra xpén noo Egipto, ron noo roon men, neguin wyët noo chen yselaa noo men. Orrenaa gubigdee chen yxaal noo de Egipto.” \p \v 35 ’Laake Moises nga nadet yra men-Israel nyon men xdiiz, lel re men lo Moises: “¿Txu wzu de nee ne ynebééy de no ne ylaa de gyelextis lo noo?” No por te angel ne wlalo lo Moises lo bël ledne kayeeky gyëtsbne, wxaal Dëdyuzh Moises ne ynebééy Moises lo men no ne yselaa Moises men lo men-Egipto. \v 36 Laa Moises nak ne wboo yra xpenkwlal be Egipto. Laake Moises wlaa gyelmilaguer no le gyelgwzee Egipto no le ledne la lo Nisdoo Nloo no le denbidx ydeblo txuplal iz ne wkano Moises men nga. \v 37 Laake Moises nga re lo yra men-Israel: “Dëdyuzh ylaa ne lad ke de yra de yruu te men ne gak profet ne gak zegnak noo; gon de xdiiz men.” \v 38 Moiseskeree nga nak ne wkaa yra xpenkwlal be denbidx yrup Moises angel ne wnii lo Moises gyey-Sinaí, no wkakwent Moises xdiiz Dëdyuzh chen yzëët Moiseso lo yra xpenkwlal be, laa diiz guin nak ne wsan Moises lo be yra be. \p \v 39 ’Per nadet yra xpenkwlal be nyon men xdiiz Moises, wukasdet men ne re Moises, sinke lel wlaan men nberee men Egipto ste. \v 40 Re men lo Aarón: “Guzhexkwaa dëdyuzh ne saner lo be, porke nandet be pe wzak Moises ne wboo be Egipto.” \v 41 Lex wzhexkwaa men te mdoo ne rzaglo mëdyuz, no wket men ndal maa wseleedx men ma lo mdoo guin; wlaa men xelni we tant rzhiilen men ne wzhexkwaa meno. \v 42 Por neree ne wlaa men, wboleedx Dëdyuzh men, wdee Ne si wzaknon men yra ne ndxiib gyeybaa. Porke zenga zëëd lo xgyiich Ne ne wkaa profet ledne re: \q1 Men-Israel, ydeblo txuplal iz ne wuu de denbidx, \q1 ¿pe nuu or wket de maa wseleedx de lo noo? \q1 \v 43 Lel wzaknon de xdëdyuzh-Moloc de, zad wkaneey de xguezho, \q1 no wzaknon de xestrey xdëdyuzh-Renfán de, \q1 bneb ne wzhexkwaa de laake de. \q1 Por neguin koo noo de laz de, yxaal noo de mazre nodee ke Babilonia. \p \v 44 ’No chene wuu yra xpenkwlal be denbidx, wap men guezh ne wlaa men xeydoo Dëdyuzh ledne wgutsoow men gyetabel ne ka ley lo; wzhexkwaa meno zegne wkyeen Dëdyuzh Moises, chene re Dëdyuzh lo Moises ne yzhexkwaa Moiseso zegnak ne che wii Moises. \v 45 Laa zhiin xpenkwlal be wyanno ydoo guin, lex wlenzaneey meno nee chene wlenza men yra men Josué, chene wladil men lyuree yra men mén ne nakdet men-Israel, men ne wboo Dëdyuzh nes lo men yra men; zenga wzob ydoo guin axtegue ne wdxiin dxe ne wnebééy rrey-David. \v 46 Wtseleedx Dëdyuzh ne rlaa rrey-David, lex wnab rrey-David lo Dëdyuzh ne ydee Dëdyuzh si ylep rrey-David xeydoo Dëdyuzh por ne nak Ne XDëdyuzh Jacob. \v 47 Per laa rrey-Salomón nak ne wlep xeydoo Dëdyuzh, \v 48 mase nuudet Dëdyuzh lenydoo ne rzhexkwaa mén, zegne re profet chene re men: \q1 \v 49 Re Dëdyuzh: Gyeybaa zob noo rnebééy noo, \q1 gyëzlyu zu nii noo. \q1 ¿Pezee nak yuu ne ylep de por noo? \q1 ¿Pezee nak ledne yne noo? \q1 \v 50 ¿Pe let noodet ke wzhexkwaa we yra we? \p \v 51 ’Per laa de yra de ―re Xteb― kesentyent ndíp xdiiz de, kesentyent ndíp lextoo de, nadet de gon de xdiiz Dëdyuzh, syemper nuu de konter por Espíritu Sant, nak ke de zegnak yra xpenkwlal de. \v 52 Winyaan xpenkwlal de yrandxee xprofet Dëdyuzh. Axtegue wket men yra profet ne wzëët ne chiid Crist; naaree naa ne le Ne wdxiid, wdekwent de Ne chen yket mén Ne. \v 53 Mase wkakwent de ley lo xangel Dëdyuzh, per rlaadet de zegne zëëd lo we. \s1 Wket mén Xteb \p \v 54 Chene won men yra diizree ne re Xteb, wlayaa wladuxtee men axtegue ruleey men rwii men lo Xteb. \v 55 Per kom kesentyent raknonen Espíritu Sant Xteb, wkalo Xteb gyeybaa, wii Xteb xgyelenzoon Dëdyuzh no wii Xteb zu Jesus koo Dëdyuzh ladbëë. \v 56 Lex re Xteb: \p ―¡Gukwii! Rwii noo zemyal gyeybaa no rwii noo Men ne wdxiid wak Mén zu men koo Dëdyuzh ladbëë. \p \v 57 Per zegne won men zenga, wtsëë men gyedyag men yra men, wobtsadii men, ryob rdxiintee wbig men wnëëz men Xteb. \v 58 Wboo men Xteb lenlgyëz guin, lex wzelo men wgugye men Xteb. Laa te menyu ne la Saulo wapkwent xab yra men guin ne wlaa Xteb zenga.\fig Chene wket mén Xteb kon gye|src="65_CN01923B.TIF" size="COL" ref="Acts 7:58-60" \fig* \v 59 Or ne le men kagugye Xteb, wnab Xteb lo Jesucrist, re Xteb: \p ―Jesucrist, gukakwent xespíritu noo. \p \v 60 Lex wzuzhib Xteb wnii Xteb fwert, re Xteb: \p ―Dëde, gundet de kwent dolree ne kalaa ménree. \p Nonchee wluzh re Xteb zenga, wetgue Xteb. \c 8 \s1 Winyaan Saulo yra mén ne rlaleedx Jesucrist \p \v 1 No Saulo wyan byen ne yket men Xteb. \p Dxe ke guin wzelo mén winyaan men yra men-Jerusalén ne rlaleedx Jesucrist, wkanal men men. Por neguin noze wrëëts men ydendxee lo lyu ne la Judea no le lyu ne la Samaria, nonchee yra poxter wyan Jerusalén. \v 2 Laa tebëd mgyeey ne za xnëz Dëdyuzh wgugyeer Xteb, kesentyent woon men ne wet Xteb. \v 3 Le Saulo wzelo wkanal yra mén ne rlaleedx Jesucrist; wdee Saulo yuu por yuu, wgobzengye Saulo mgyeey wnaatee, wasee Saulo men chegyiib. \s1 Wakzëët xdiiz Jesucrist lo men-Samaria \p \v 4 Yra men ne noze wrëëts nesree nesrotee, rzëët men xdiiz Jesucrist lo mén kwaskyertee ledne ra men. \v 5 Laa Blib wa gyëz ne nak lo lyu ne la Samaria, lex wzelo Blib wzëët Blib xdiiz Jesucrist nga. \v 6 Ndalyaa mén wdop wkagyedyag ne rzëët Blib no rwii men yra gyelmilaguer ne rlaa Blib \v 7 ne rneseyaken Blib ndal mén ne nuu menzab lextoo; noze robtsaa menzab rruu men lextoo mén, no ndal ke men ne noze waknet led no le mennguzh wyaken. \v 8 Por neguin kesentyent wzhiilen yra mengyëz guin. \p \v 9 Per nga wuu te mgyeey ne la Simon ne che wakxche rlaa gyelebruj, rkade men men-Samaria, rlaa men zegne rlaa mén ne kesentyent non. \v 10 Yrandxee mén rkagyedyag ne rzëët men, nigle men ne zhi non, nigle men ne non, lex re men yra men: \p ―Ménree si rap xpoder Dëdyuzh. \p \v 11 Rukas mén men, porke che wakxche ka men kakade men mén por gyelebruj ne rlaa men. \v 12 Per chene le mén wlaleedx dizwen ne rkyeen Dëdyuzh ne wzëët Blib no le gan txu nak Jesucrist, mgyeey wnaatee wrobnis. \v 13 Axtegue no Simon wlaleedxo, wrobnis Simon, lex wzelo Simon wkanal Simon Blib, rzee rzak Simon por yra gyelmilaguer no le gyelenzoon ne rwii Simon rlaa Blib. \p \v 14 Chene waknan yra poxter ne ka Jerusalén ne le men-Samaria che rlaleedx xdiiz Dëdyuzh, wxaal poxter Bëd no le Xwa ne nak ke poxter, za men Samaria. \v 15 Ne wdxiin men nga yrup men, wnab men lo Dëdyuzh por yra men-Samaria ne che rlaleedx Jesucrist, chen gaknonen Espíritu Sant yra mén guin. \v 16 Porke gardet gaknonen Espíritu Sant men ni te men; noze wrobnis men por la Jesucrist. \v 17 Lex wxob nya Bëd yrup Bëd Xwa xtoo yra mén guin ne le Espíritu Sant waknonen men. \p \v 18 Ne wii Simon ne raknonen Espíritu Sant yra mén guin ne rxob nya poxter xtoo men, re Simon lo poxter: \p \v 19 ―¿Palal rlaan de por poder gwa? Gutoo we yka noo, chen chene yxob nya noo xtoo kwaskyertee mén, gaknonen ke Espíritu Sant men. \p \v 20 Lex wke Bëd, re Bëd lo men: \p ―Snitlo de yra de xmed de, porke rlebleedx de ne zun de gan yka de poder ne rseleedx Dëdyuzh. \v 21 Yët neguin ne gap de poderree, ni ryaldet de ylaa do, porke nan Dëdyuzh ne ngyidet ne rlebleedx de. \v 22 Gusaan xgyelmal de, gunab lo Dëdyuzh gan pe gundet Ne perdon negwa ne rlebleedx de. \v 23 Porke rwii noo ne teblose gyelenyaan nuu lextoo de no ne ne mal rnebééy lo de. \p \v 24 Lex wke Simon, re Simon: \p ―Gunab lo Dëdyuzh por noo, chen sakdet noo negwa ne na de. \p \v 25 Chene wluzh wzëët Bëd yrup Bëd Xwa yra ne wlaa Jesucrist no ne wzëët men xdiiz Ne lo yra mén guin, wberee ke men Jerusalén; ne wberee men, wdee men ndal gyëz ne nak lo lyu ne la Samaria, wzëët men xdiznzoon Ne. \s1 Wuu Blib diiz yrup Blib te mgyey-Etiopía \p \v 26 Wluzh nga re te xangel Dëdyuzh lo Blib: \p ―Guruu Jerusalén, gutsa nes sur, nëz ne rdee denbidx axtegue ne rdxiino gyëz-Gaza. \p \v 27 Lex wruu Blib za Blib; nëz wga te mgyey-Etiopía lo Blib. Te mennon nak men, porke laa men nak tesorer lo Candace wnaa ne rnebééy ydendxee Etiopía. Che wak mgyeey guin operar chen tsuudet zhiin men. Jerusalén wa men wazaknon men Dëdyuzh. \v 28 Chene wberee men ne sya men laz men, zob men lenxkarret men kayool men lo liber ne wkaa profet-Isaías. \v 29 Lex re Espíritu Sant lo Blib: \p ―Gubig guex lo karret gwa. \p \v 30 Chene wbig guex Blib, won Blib kayool mgyeey guin lo liber ne wkaa profet-Isaías, lex wnabdiiz Blib lo men, re Blib: \p ―¿Pe rdee de kwent negwa ne kayool de? \p \v 31 Wke men re men: \p ―¿Pezee ydee noo kwento si rut rzëëdet gan pe rna we lo noo? \p Lex re men lo Blib ne gyeep Blib lo karret, sob Blib koo men. \p \v 32 Zeree re lo xgyiich Dëdyuzh ledne kayool men: \q1 Wano mén men chen yket mén men zegne rket mén mëkzhiil, \q1 no bet redet men, \q1 wlaa men zegne rlaa mëkzhiil bëën bëënleg ne che zu lo mén ne ygaa gyits led maa.\fig Men-Etiopía ne rlaan gaknan xdiiz Dëdyuzh|src="66_CN01932B.TIF" size="COL" ref="Acts 8:32-37" \fig* \q1 \v 33 Wlaa yra mén men logne wlaantee mén, rut wruudet xfabor men; \q1 naaree naa ne wket mén men, \q1 ¿txu gun gan yzëët yra ne mal ne wlaa mén ne nzëël men? \p \v 34 Lex re mgyeey guin lo Blib: \p ―Gulaa fabor guzëët gan txu por laa rnii profet nee: ¿pe por laake zhaa ne, u por ste mén ne? \p \v 35 Lex wzelo Blib wzëët Blib gan pe rna xdiiz Dëdyuzh ledne kayool men, zenga wzëët Blib xdiznzoon Jesucrist lo men. \v 36 Zhich guin chene wdxiin men yrup men Blib te ledne nuu nis, re men lo Blib: \p ―Nee nuu nis; ¿pe gakdet yrobnis noo? \p \v 37 Wke Blib, re Blib: \p ―Belne rlaleedx de neree ydebgyiky ydeblextootee de, zako. \p Wke men re men: \p ―Rlaleedx noo ne XPee Dëdyuzh nak Jesucrist. \p \v 38 Orguin wkyeen men wnesutsë mén karret, lex wyët men lo karret yrup men Blib, wdee men lo nis wtxobnis Blib men. \v 39 Chene wruu men lo nis yrup men Blib, weey Espíritu Sant Blib, wiidetre men Blib; per kesentyent rzhiilen men wyuli men nëz ste. \v 40 Tebegue wyenen Blib le Blib che zu gyëz-Azoto, wdee Blib gyëz por gyëz wzëët Blib xdiznzoon Jesucrist, axtegue ne wdxiin Blib Cesarea. \c 9 \s1 Wlaleedx Saulo Jesucrist \r (Hch. 22:6-16; 26:12-18) \p \v 1 Rsalzaandet Saulo ne rneche Saulo yra mén ne rlaleedx Jesucrist, nan Saulo lo men ne yket Saulo men. Por neguin wa Saulo lo fxuz ne mazre nondee, \v 2 chen yzhexkwaa men te gyiich gweey Saulo chen gak tsa Saulo yra lenydoo ne zob Damasco, tsaye Saulo yra mén ne rlaleedx Jesucrist, mgyeey wnaatee sano Saulo guu Saulo chegyiib Jerusalén. \v 3 Per chene che guex ydxiin Saulo Damasco, tebegue wruu te bnii gyeybaa, kesentyent wkabtsa we kbii ledne za Saulo. \v 4 Orguin wkantaa Saulo lyu, lex won Saulo te rëz ne re: \p ―Saulo, Saulo, ¿penak rwinyaan de noo? \p \v 5 Orguin wnabdiiz Saulo, re Saulo: \p ―¿Txu laa de Dechey? \p Wke rëz guin, re we: \p ―Noo nak Jesus ne rlaandet de kwii de. Laake de rzakzi de zegne rlaa yuz ne rkanii xtoo yag ne rbib mén led maa. \p \v 6 Noze rzhiz Saulo rdxe Saulo, re Saulo: \p ―Dechey, ¿pagox rlaan de ylaa noo? \p Orguin re Jesus: \p ―Gutsaxee, gutee lenlgyëz-Damasco. Nga yna mén logne ylaa de. \p \v 7 Yra mén ne zano Saulo kesentyent wdxe men, porke won men rëz guin per rut wiidet men. \v 8 Orguin waxee Saulo, per chene wzuul lo Saulo, wakdetre nwii Saulo. Lex wgoob men nya Saulo wdxinno men Saulo Damasco. \v 9 Nga wkaa Saulo tson gbiz wiidet Saulo, ni bet wudet Saulo, ni bet woodet Saulo. \p \v 10 Damasco wuu te mgyeey ne la Ananías ne rlaleedx Jesucrist; wlalo Jesucrist lo mgyeey guin, re Ne: \p ―¡Ananías! \p Wke Ananías, re Ananías: \p ―Le noo zu nee Dëde. \p \v 11 Lex re Jesucrist lo Ananías: \p ―Gusuli, gutsa nëzyu ne la Tebli; ne ydxiin de ruxyuu Judas, ynabdiiz de te mén ne la Saulo ne nak men-Tarso, porke le men kanab lo noo. \v 12 Wzak men zegnak men ne rnexgyëëlen, wii men wdee te mén ne la Ananías wxob nya led men chen gak kwii men ste. \p \v 13 Wke Ananías, re Ananías: \p ―Dëde, ndalyaa mén che na lo noo yra ne rlaa mén gwa no yra ne mal ne rlaa men men-Jerusalén ne rlaleedx de. \v 14 Orrenaa le men zëëd nee kon xpermis yra fxuz ne rnebééy lo yra fxuz chen ynëëz men yra xpén de, sano men men ysee men men chegyiib Jerusalén. \p \v 15 Orguin re Jesucrist: \p ―Gutsa porke che wye noo men ne laa men tsazëët xdiiz noo lo yra mén ne nakdet men-Israel no le lo yra rrey no le lo men-Israel. \v 16 Noo ylaa ne gyenen men ne rap men degne kesentyent gak men sufrir por ne rzëët men xdiiz noo. \p \v 17 Lex za Ananías ledne ka Saulo, wdxiin Ananías wdee Ananías lenyuu, wxob nya Ananías led Saulo, re Ananías: \p ―Saulo, Jesucrist ne wlalo lo de ne zëëd de nëz, laa Ne wxaal noo chen gak kwii de ste no chen gaknonen Espíritu Sant de. \p \v 18 Orgueguin wruu zegnak xmed mël bzalo Saulo, wyeniigoo. Lex wzuli Saulo, wrobnis Saulo. \v 19 Wluzh nga wu Saulo, lex wuu Saulo fwers ste. Wkaa Saulo stxup stson gbiz yra Saulo men-Damasco ne rlaleedx Jesucrist. \s1 Wzëët Saulo xdiznzoon Jesucrist Damasco \p \v 20 Lex wzelo Saulo wzëët Saulo xkwent Jesucrist yra lenydoo ne zob Damasco, re Saulo ne XPee Dëdyuzh nak Ne. \v 21 Yra mén ne won ne re Saulo, wzee wzak men, re men: \p ―¿Pe let laadet ménree nga nak ne rwinyaan yra xpén Jesucrist gyëz-Jerusalén? No ¿pe let laadet ke men nga wlenza nee chen ynëëz men yra mén ne rlaleedx Jesucrist, chen ydekwent men men lo yra fxuz ne rnebééy lo yra fxuz? \p \v 22 Per lel mazre wka Saulo fwers rzëët Saulo ne Jesus nak Crist; ne won yra men-Israel ne nuu Damasco ne rzëët Saulo zenga, ni nandet men pe wuu lextoo men. \s1 Wruu Saulo Damasco \p \v 23 Xchendxegue wkaa Saulo zenga; zhich guin wyan yra men-Israel diiz ne yket men Saulo. \v 24 Dxe gyëëltee rakanap men ledne ka yaglaa rulgyëz chen yket men Saulo; per waknangue Saulo we. \v 25 Lex gyëël wguu yra mén ne rlaleedx Jesucrist Saulo leen te tsegwed nzhoo, wlit men Saulo nes rufchin ne nzëë kbii gyëz.\fig Chene wboo mén Saulo nes rufchin|src="67_CN01937B.TIF" size="COL" ref="Acts 9:25" \fig* \s1 Le Saulo wdxiin Jerusalén \p \v 26 Chene wdxiin Saulo Jerusalén, wlaan Saulo ndee Saulo lad yra mén ne rlaleedx Jesucrist. Per rdxe men Saulo porke rlaleedxdet men ne no Saulo che rlaleedx Jesucrist. \v 27 Por neguin wa Bernabe wano Bernabe Saulo lo yra poxter. Lex wzëët Bernabe pezee wlalo Jesucrist lo Saulo no pezee wnii Ne lo Saulo chene za Saulo Damasco no ne wdxedet Saulo wzëët Saulo xdiiz Ne Damasco. \v 28 Zenga wak ne le Saulo wkaa Jerusalén yra Saulo poxter no axtegue rdxedet Saulo rzëët Saulo xdiiz Ne. \v 29 Zegne zayuu Saulo diiz yra Saulo men-Israel ne rnii diz-griego, zenga ke zadildiiz Saulo yra Saulo men, lex wlaan men nket men Saulo. \v 30 Chene waknan yra mén ne rlaleedx Jesucrist neguin ne rlaan men ylaa men, wano men Saulo Cesarea; nga wxaal men Saulo za Saulo Tarso. \p \v 31 Axtegue cheguin le yra mén ne rlaleedx Jesucrist wbinxnëz, men-Judea no le men-Galilea no le men-Samaria. No mazre mazre zadee men kwent xdiiz Dëdyuzh, no rlaa men ne rlaan Ne, no por ne raknonen Espíritu Sant men, le men zadaalre. \s1 Wyaken Eneas \p \v 32 Chene wa Bëd wii lo yra mén ne rlaleedx Jesucrist ydendxee nes guin, wa ke Bëd wii no lo yra men-Lida ne rlaleedx Jesucrist. \v 33 Nga wdxiin Bëd ledne nex te mgyeey ne rzhuun ne la Eneas. Che wzaa xun iz noze waknet led men. \v 34 Lex re Bëd lo men: \p ―Eneas, Jesucrist che wneseyaken de; gutsaxee, gulaxnëz lo xloon de. \p Orgueguin waxee Eneas. \v 35 Chene wii yrandxee mén ne nuu Lida no le mén ne nuu lo lyu ne la Sarón ne che wyaken Eneas, no men wlaleedx Jesucrist. \s1 Wban Dorcas \p \v 36 Cheguin ke nuu te wnaa ne rlaleedx Jesucrist gyëz-Jope, Tabita la men (diz-griego rna we Dorcas). Teblose ne wen rlaa wnaaree no kesentyent run men xyudar mén ne rzak lyaaz. \v 37 Cheguin ke wlen wzhuun men axtegue wet men. Chene wluzh wgaz mén men, wgyix men men lenyuu pisgya. \v 38 Kom guex Jope nak Lida, zegne waknan yra mén ne rlaleedx Jesucrist ne Lida ka Bëd, wxaal men txup mgyeey wa men wnab men lo Bëd, re men: \p ―Gulaa fabor yoo tsa be Jope orgueree. \p \v 39 Orguin za Bëd yra Bëd men. Chene wdxiin Bëd Jope, wano men Bëd lenyuu ledne nex mengut guin. Orguin wbig yra wnabyud lo Bëd roon men, wluu men yra lër ne wgyib Dorcas chene benak mbán Dorcas. \v 40 Lex wkyeen Bëd wruu yra mén lenyuu; zhich guin wzuzhib Bëd wnab Bëd lo Dëdyuzh; wii Bëd lo mengut guin, lex re Bëd: \p ―Tabita, gutsaxee. \p Orgueguin wzuul lo men; zegne wii men lo Bëd, wzobligue men. \v 41 Orguin wnëëz Bëd nya men wnesuli Bëd men; lex wbëz Bëd yra mén ne rlaleedx Jesucrist no le yra wnabyud guin chen kwii men ne wban Dorcas. \v 42 Ydendxee gyëz-Jope waknan méno; por neguin kesentyent ndal mén wlaleedx Jesucrist. \v 43 Ndal gbiz wkaa Bëd gyëz guin ruxyuu te mén ne la Simon ne rkuudx gyed. \c 10 \s1 Bëd yrup Cornel \p \v 1 Wuu te mgyeey ne la Cornel gyëz-Cesarea, laa men wak kapitan lo tebëd soldad ne la Italiano. \v 2 Te mgyeey ne za xnëz Dëdyuzh wak Cornel, wzaknon Cornel Dëdyuzh yra Cornel xfamilye Cornel no kesentyent wun Cornel xyudar yra men-Israel ne rzak lyaaz no yzaandxee dxe rnab Cornel lo Dëdyuzh. \v 3 Te dxe zeg beytson wzëë wzak Cornel zegnak men ne wnexgyëëlen; nya wii Cornel wdee te xangel Dëdyuzh lenyuu ledne zu Cornel, re angel guin lo Cornel: \p ―¡Cornel! \p \v 4 Orguin wii wiindxee Cornel lo angel, noze lo gyelerdxeeb re Cornel: \p ―¿Pagox rlaan de Dechey? \p Lex re angel guin: \p ―Le Dëdyuzh che won yra ne rnab de no rwii Ne yra ne rlaa de ne run de xyudar yra mén ne rzak lyaaz. \v 5 Guxaal mén tsa men Jope tsaxii men Simon ne la ke Bëd; \v 6 le zhaa ka xyuu te zhan ne la ke Simon ne rkuudx gyed no ne zob xyuu guex runisdoo. Laa Simon ne la ke Bëd yna gan kox ylaa de. \p \v 7 Chene che sya angel ne wnii lo Cornel, wbëz Cornel txup mén ne rlaa dxiin lo Cornel no le te soldad ne rlaleedx Dëdyuzh no ne rap Cornel konfyans. \v 8 Wluzhse wuu Cornel yra diiz ne re angel lo Cornel, lex wxaal Cornel men za men Jope. \p \v 9 Wra gyëël ne za men nëz ne che guex ydxiin men, zeg rwen ngbiz wyeep Bëd xtoo yuu wnab Bëd lo Dëdyuzh. \v 10 Kesentyent wlaanen Bëd, rlaan Bëd gu Bëd; per myentras ne kazhexkwaa mén ne gu Bëd, wzak Bëd zegnak men ne rnexgyëëlen. \v 11 Wii Bëd wyal gyeybaa no wii Bëd zëdtseeb zegnak tebla lërnzhen nliib ydap skino, wdxiino axtegue lo Bëd.\fig Logne wlalo lo Bëd|src="68_CN01945B.TIF" size="COL" ref="Acts 10:11-12" \fig* \v 12 Lo lër guin nuu yralondxee maa, maa ne zob tap nii, maa ne rdoob lyu, no le maa ne rzhobee. \v 13 Lex won Bëd te rëz ne re: \p ―Bëd, gusuli, guket maa gu de. \p \v 14 Wke Bëd, re Bëd: \p ―Yketet noo ma Dechey, porke nunk gardet gu noo maa ne mbixleedx no ne nzaz. \p \v 15 Re rëz guin ste: \p ―Logne che wlanya Dëdyuzh, yneseladet do ne mbixleedx. \p \v 16 Tson tir wlalo neguin lo Bëd, lex wberee we wyeep ko gyeybaa ste. \v 17 Myentras ne kalebleedx Bëd gan pe rna neguin, orke guin wdxiin yra mén ne wxaal Cornel ruxyuu Simon ledne ka Bëd; che noze zad wkanabdiiz men gan pazh zobo. \v 18 Ne wdxiin men, ndípse wnabdiiz men gan pe nga ka te mén ne la Simon ne la ke Bëd. \v 19 Benak kalebleedx Bëd gan pe rna neguin ne wii Bëd, orguin re Espíritu Sant lo Bëd: \p ―Gukwii, tson mén ka kaye de. \v 20 Gusuli, gugyët, gutsanal men; tsutxupdet lextoo de porke noo wxaal men. \p \v 21 Orguin wyët Bëd re Bëd lo gyon mén guin: \p ―Noo nak men ne kaye de. ¿Pe dxiinzhe zëëd de? \p \v 22 Wke men re men: \p ―Laa kapitan ne la Cornel wxaal noo; te mén ne xnëz rlaa no ne rzaknon Dëdyuzh nak Cornel; yrandxee men-Israel raknzebnëz lo Cornel. Laa te xangel Dëdyuzh re lo Cornel ne yxaal Cornel noo chidtxii noo de, chen tsa de ruxyuu Cornel, gon Cornel ne gue de lo Cornel. \p \v 23 Lex wdee Bëd gyon mén guin lenyuu, nga wzëën men yra men Bëd gyëël guin. Ne wyenii lyu za Bëd yra Bëd men no le tebëd men-Jope ne rlaleedx Jesucrist. \p \v 24 Wra gyëël guin, wdxiin men yra men Bëd Cesarea ledne nuu Cornel. Nga kambë́z Cornel men yra Cornel tebëd mén ne nak xparyent Cornel no le yra xmig Cornel ne wtop Cornel. \v 25 Chene wdxiin Bëd xyuu Cornel, wruu Cornel wtsëlo Cornel Bëd; wzuzhib Cornel lo Bëd wlaan Cornel nzaknon Cornel Bëd. \v 26 Per wnesuli Bëd Cornel, re Bëd: \p ―Gusuli, porke noze mén nak noo zegnak ke de. \p \v 27 Myentras ne zayuu Bëd diiz yrup Bëd Cornel, wdee Bëd lenyuu, wii Bëd kesentyent ndal mén ndxin. \v 28 Lex re Bëd lo men: \p ―Laa de yra de che nan de pezee nak xley men-Israel, ne nuudet ytsëlsaa men mén ne nakdet men-Israel o ne tee men lenxyuu men. Per che wlaa Dëdyuzh ne wyenen noo ne yneseladet noo ni te mén men mbixleedx o men nzaz. \v 29 Por neguin zegne wxaal Cornel men ne wa wbëz noo, zëëdgue noo, wzuwëëdet noo. Orrenaa ynabdiiz noo gan pe kwentzhe wbëz Cornel noo. \p \v 30 Wke Cornel, re Cornel: \p ―Che wzaa tap gbiz zeg ornaa ke zu noo nee ruxyuu noo, wkwan noo wudet noo, kanab noo lo Dëdyuzh beytson wzëë, tebegue wlalo te mén ne nak lërrkabnii lo noo. \v 31 Na men lo noo: “Cornel, le Dëdyuzh che won yra ne rnab de no kanzaleedx Ne yra ne rlaa de ne run de xyudar yra mén ne rzak lyaaz. \v 32 Por neguin guxaal mén tsa men Jope tsaxii men Simon ne la ke Bëd; le zhaa ka xyuu te zhan ne la ke Simon ne rkuudx gyed no ne zob xyuu guex runisdoo. Laa Simon ne la ke Bëd yna gan kox ylaa de.” \v 33 Por neguin wxaalgue noo mén waxii men de. Wen wlaa de ne zëëd de. Orrenaa rwii Dëdyuzh zu noo nee yra noo, chen gon noo yrandxee ne wxaal Dëdyuzh de yzëët de lo noo. \s1 Diiz ne wzëët Bëd ruxyuu Cornel \p \v 34 Lex wzelo Bëd wnii Bëd, re Bëd: \p ―Orree si waknanwen noo ne rbedet Dëdyuzh mén, \v 35 sinke kwaskyertee mengyëzlyu ne rlaa ne rlaan Dëdyuzh no ne mbán xnëz, rukas Ne men. \v 36 Dëdyuzh wnii lo yra men-Israel, re Ne ne por Jesucrist gakndxi mén; laa Jesucrist rnebééy lo yrandxee mén. \v 37 Laa de yra de nanwen de logne wkayakzëët ydendxee Judea, Galilea nak ne wzelo we chene che wdesuse ne wzëët Xwa lo yra mén ne rap men degne yrobnis men. \v 38 No nanwen de ne laa Dëdyuzh wdee Espíritu Sant no wdee poder lo Jesus men-Nazaret, no nanwen de ne wkalaa Jesus ne wen, wneseyaken Ne yra mén ne rak sufrir por Bzelo. Wun Ne gan wlaa No porke laa Dëdyuzh raknonen Ne. \v 39 Noo yra noo nak ne wii yra ne wlaa Jesus ydendxee Judea no le Jerusalén. Wluzh nga wkaa mén Ne lo kruz, wket mén Ne. \v 40 Per wneban ke Dëdyuzh Ne dxe ne wzaa tson gbiz no wlaa Dëdyuzh ne wlalo Ne lo noo yra noo. \v 41 Wlalodet Ne lo yrandxee mén sinke nonchee lo noo yra noo ne nak noo men ne wye Dëdyuzh axtegue antes, chen kwii noo yra ne ylaa Ne. Noo yra noo wu noo, woo noo yra noo Ne chene che wban Ne. \v 42 Zhich guin wxaal Ne noo chen yzëët noo lo mén ne laa Dëdyuzh wzu Ne ne ylaa Ne gyelextis lo menmbán menguttee. \v 43 No yrandxee profet ne wuu chekwlal wzëët xkwent Jesus, re men ne yrandxee mén ne ylaleedx Ne zak perdon xdol men. \s1 Waknonen Espíritu Sant mén ne nakdet men-Israel \p \v 44 Benak kanii Bëd, chene wyët Espíritu Sant waknonen Ne yra mén ne kayon ne rzëët Bëd. \v 45 Yra men-Israel ne rlaleedx Jesucrist no ne wanal Bëd, kesentyent wzee wzak men ne no mén ne nakdet men-Israel waknonen Espíritu Sant. \v 46 Porke ron men rnii yra mén guin ne nakdet men-Israel ste klas diiz no ne rzaknon men Dëdyuzh. \v 47 Orguin re Bëd lo men: \p ―¿Txuzh gun gan ysoow ne yrobnis yra ménree ne raknonen Espíritu Sant zegne raknonen ke Espíritu Sant be? \p \v 48 Lex wkyeen Bëd wrobnis yra mén guin por la Jesucrist. Wluzh nga wnab men lo Bëd ne ykaales Bëd nga txup tson gbiz yra Bëd men. \c 11 \s1 Ne wzëët Bëd lo men-Jerusalén ne rlaleedx Jesucrist \p \v 1 Won yra poxter diiz no le yra men-Judea ne rlaleedx Jesucrist, ne no mén ne nakdet men-Israel che rlaleedx xdiiz Dëdyuzh. \v 2 Le chene wberee Bëd Jerusalén, wzelo yra men-Israel ne rlaleedx Jesucrist no ne benak rlaa zegne zëëd lo ley wakndux men lo Bëd, \v 3 re men: \p ―¿Penak watee de lenxyuu mén ne nakdet men-Israel no penak wu de yra de men? \p \v 4 Orguin wzelo Bëd wuu Bëd diiz yra ne wak, re Bëd lo men: \p \v 5 ―Chene ka noo Jope, or ne kanab noo lo Dëdyuzh, wzak noo zegnak men ne rnexgyëëlen, wii noo zëdtseeb zegnak tebla lërnzhen nliib ydap skino, wruu we gyeybaa wlenza we axtegue lo noo. \v 6 Chene wii wiindxee noo gan kox nuu leeno, wii noo nuu maa ne zob tap nii, maa ne ndux, maa ne rdoob lyu, no le maa ne rzhobee. \v 7 No won noo te rëz ne na lo noo: “Bëd, gusuli, guket maa gu de.” \v 8 Wke noo, re noo: “Yketet noo ma Dechey, porke nunk gardet gu noo maa ne mbixleedx no ne nzaz.” \v 9 Lex wlen rëz gyeybaa ste, na we lo noo: “Logne che wlanya Dëdyuzh, yneseladet do ne mbixleedx.” \v 10 Tson tir wlalo lër guin lo noo, lex wberee we wyeep ko gyeybaa ste yra we ne ka lo we. \v 11 Orke guin wdxiin tson mgyeey ruyuu ledne wbë́z noo, axtegue Cesarea wruu men waye men noo. \v 12 Na Espíritu Sant lo noo ne tsanal noo men, tsutxupdet lextoo noo, no wzanal ke xuup ménree noo, yra noo zenga wa ruxyuu te mén. \v 13 Lex wuu men diiz lo noo gan pezee wlalo te angel lo men ne zu men lenxyuu men, re angel guin lo men: “Guxaal mén tsa men Jope tsaxii men Simon ne la ke Bëd; \v 14 laa zhaa yzëët gan pezee yláá de lo dol yra de mén ne nuu xyuu de.” \v 15 Chene wzelo noo wnii noo lo men, wyët Espíritu Sant waknonen Ne men yra men zegne waknonen ke Ne be chene primerendxee. \v 16 Orguin wnileedx noo diiz ne re Jesucrist chene re Ne: “Nli ne kon nis wtxobnis Xwa mén, per le laa de yra de kon Espíritu Sant yrobnis de.” \v 17 No belne laa Dëdyuzh wseleedx lo men logne wseleedx ke Dëdyuzh lo be yra be ne rlaleedx be Jesucrist, ¿txu nak noo ne ysoow noo lo Dëdyuzh? \p \v 18 Chene won mén guin zenga, betre redet men, wzelo men wzaknon men Dëdyuzh, re men: \p ―No ke lo yra mén ne nakdet men-Israel wseleedx Dëdyuzh ne ysaan men xgyelmal men, chen gap men gyelembán ne nunk luzhdet. \s1 Wlaleedx men-Antioquía Jesucrist \p \v 19 Yra men ne noze wrëëts por ne winyaan mén men tyemp ne wket mén Xteb, wdxiin men axtegue lo lyu ne la Fenicia no le lo lyu ne la Chipre no le Antioquía, wzëët men xdiznzoon Jesucrist nonchee lo men-Israel, rutre lo wzëëdet meno. \v 20 Lad mén guin nuu txup tson men-Chipre no le men-Cirene. Chene wdxiin men Antioquía, laa men wzëët xdiznzoon Jesucrist no lo yra mén ne nakdet men-Israel. \v 21 Laa Dëdyuzh waknonen men; por neguin kesentyent ndal mén wlaleedx ne re men, lex wak mén guin xpén Jesucrist. \p \v 22 Chene won men-Jerusalén ne nak xpén Jesucrist yra diizree, wxaal men Bernabe axtegue Antioquía. \v 23 Ne wdxiin Bernabe Antioquía, kesentyent wzhiilen Bernabe ne wii Bernabe che raknonen Dëdyuzh men-Antioquía; lex wnino Bernabe men ne tebegue tsuu lextoo men, ysalzaandet men ne rlaleedx men Jesucrist. \v 24 Te mgyeey ne wen nak Bernabe, kesentyent raknonen Espíritu Sant Bernabe no rlaleedx Bernabe Jesucrist ydeblextoo Bernabe. No kesentyent ndal mén wlaleedx Jesucrist. \p \v 25 Zhich guin wa Bernabe Tarso waye Bernabe Saulo; chene wzël Saulo lo Bernabe, wano Bernabe Saulo Antioquía. \v 26 Nga wkaa men yrup men te iz lo men ne rlaleedx Jesucrist, wkaneluu men ndal mén. Antioquía nak ledne wzelo wnesela mén yra xpén Jesucrist “cristian”. \p \v 27 Cheguin ke wruu tebëd profet Jerusalén wa men Antioquía. \v 28 Lad men nuu te mén ne la Agabo. Laa mén guin wzuli, lex por xpoder Espíritu Sant wnii men, re men ne zuu gbiin ydendxee gyëzlyu. No nli zenga wak tyemp ne wnebééy Claudio. \v 29 Lex wuu yra xpén Jesucrist diiz ne yxaal men logne gunendxee men gan ydee men te te men, chen gun men xyudar yra men-Judea ne rlaleedx Jesucrist. \v 30 Zenga wlaa men yra men, lex laa Bernabe yrup Bernabe Saulo weeyo wdekwent meno lo yra mén ne rnebééy lo men-Judea ne rlaleedx Jesucrist. \c 12 \s1 Wket mén Jacob no wguu ke men Bëd chegyiib \p \v 1 Cheguin ke wzelo Herodes ne nak rrey wnëëz Herodes tebëd mén ne rlaleedx Jesucrist, chen yzakzi Herodes men. \v 2 Lex wkyeen Herodes wket mén Jacob bech Xwa kon spad. \v 3 Ne wii Herodes ne wtseleedx yra men-Israel ne wlaa Herodes zenga, wkyeen Herodes yzuun no Bëd. Lo pask wak neree chene ru mén gyëtxtil ne nootsdet lebadur. \v 4 Chene che wzuun Bëd, wguu men Bëd chegyiib, lex wzu Herodes chimteb soldad ne kwinnap chegyiib; yra soldad guin wak men tapgue tapgue wbinnap men chegyiib. Wlebleedx Herodes ne chene ndesu pask, ndxig Herodes Bëd lo yra mengyëz. \v 5 Zenga wuu Bëd chegyiib, ndxinnaplel soldad chegyiib, per le yra mén ne rlaleedx Jesucrist, zanablel men lo Dëdyuzh por Bëd. \s1 Wláá Bëd chegyiib \p \v 6 Gyëël ke guin ne nyenii lyu ne ndxig Herodes Bëd lo yra mengyëz, nexguees Bëd; tegue soldad zunap ydixyda Bëd, txup kaden nliib Bëd, le stebëd soldad ndxinnap zhinyaglachegyiib. \v 7 Tebegue wdxiin te xangel Dëdyuzh; orguin wkaa bnii ydendxee lenchegyiib, lex wgal angel koo Bëd wboo angel mkaal lo Bëd, re angel: \p ―Gyiid gyiidske gutsaxee. \p Orgueguin wbil kaden yrup nya Bëd. \v 8 Lex re angel lo Bëd: \p ―Gugak xab de no gukaa xgyël de nii de. \p Wlaa Bëd zenga, lex re angel ste: \p ―Gurël lër ne rrël de, lex gutanal noo. \p \v 9 Orguin wrunal Bëd angel guin, ni nandet Bëd gan pe nli neguin ne kayak. Nuu lextoo Bëd pazer noze rnexgyëëlen Bëd. \v 10 Wdesu Bëd yrup Bëd angel ledne primer ndxinnap soldad; zhich guin wdesu Bëd yrup Bëd angel ledne wrup lugar ne ndxinnap soldad. Chene wdxiin Bëd ledne ka yaglagyiib nes runëz, noze zhalo wyalo. Orguin wruu Bëd yrup Bëd angel. Chene che wzaa Bëd tebla yrup Bëd angel ne wdxiin Bëd ledne rdetxuug ste nëz, nga wsan angel Bëd. \v 11 Orguin wdee Bëd kwent, re Bëd: \p ―Orree si wyenen noo ne nli Dëdyuzh wxaal xangel Ne chen yselaa Ne noo lo Herodes no le lo yra ne rlaan yra men-Israel nlaa men noo. \p \v 12 Chene che wdee Bëd kwent yra neree ne wak, wa Bëd ruxyuu Mli xnaa Xwa ne la ke Mark, ledne ndxin ndalyaa mén ne kanab lo Dëdyuzh. \v 13 Ne wkanya Bëd txuyaglaa ne ka nes runëz, wruu te nzaap ne la Rode, chen kwii nzeb gan txuzh ne. \v 14 Per chene wnebeey nzeb xrëz Bëd, kesentyent wzhiilen nzeb; lugar ne nxal nzeb yaglaa, lel noze rzhoon nzeb waluu nzeb diiz ne le Bëd zu zhiin yaglaa. \v 15 Wke men yra men, re men lo nzeb: \p ―¡Noze nzël de! \p Per wberee nzeb re nzeb ste: \p ―Rongue de nli we. \p Lex re men: \p ―Let Bëdet ne; pazer xefxin Bëdo. \p \v 16 Per mazre rkanya Bëd txuyaglaa, le chene wxal men yaglaa ne wii men Bëd, kesentyent wzee wzak men. \v 17 Orguin wluu Bëd senye lo men ne gyakchi men, lex wuu Bëd diiz lo men gan pezee wboo Dëdyuzh Bëd lenchegyiib, no re Bëd: \p ―Guguu diizree lo Jacob no le lo yra xkompanyer be ne rlaleedx Jesucrist. \p Wluzh nga wruu Bëd za Bëd ste lugar. \p \v 18 Ne wyenii lyu axtegue nandet yra soldad gan pe nlaa soldad, porke wyenden soldad gan pezee wruu Bëd. \v 19 Lex wkyeen Herodes wa soldad waye soldad Bëd, per kom wundet soldad gan nzël Bëd, lex wnabdizyu Herodes lo yra soldad ne wbinnap Bëd; wluzh nga wkyeen Herodes wket mén yra soldad guin. Wluzh wak yra neree, wruu Herodes lo lyu ne la Judea, wa Herodes wuu Herodes Cesarea. \s1 Wet Herodes \p \v 20 Wkalaa Herodes lo yra men-Tiro no le lo yra men-Sidón, per wyan yra mén guin diiz ne ybig men lo Herodes, lex wtsowxmig men te xpén Herodes ne la Blasto, lex laa Blasto wnii lo Herodes por xkwent yra men guin ne tildetre Herodes men. Wlaa yra mén guin zenga porke nes ledne rnebééy Herodes rruu ne ru men. \v 21 Zhich guin wsu Herodes te dxe ne gu Herodes diiz yra Herodes mén guin. Chene wdxiin dxe guin, wak Herodes xab Herodes ne rak Herodes ne nak Herodes rrey, lex wzob Herodes ledne rlaa Herodes gyelextis, wzelo Herodes wnii Herodes lo yra mén guin. \v 22 Lex wzelo mén noze rakrwid men, re men: \p ―¡Ménree ne rnii, nakdet men noze mén, sinke te dëdyuzh nak men! \p \v 23 Orgueguin wlaa te xangel Dëdyuzh ne wzhuun Herodes, wyezaa mgotx led Herodes axtegue wet Herodes, porke wtseleedx Herodes ne wzaknon mén Herodes, lugar ne nzaknon mén Dëdyuzh. \p \v 24 Per le xdiiz Dëdyuzh zarëëtsre yrandxee lugar, no zayakndalre mén ne rlaleedx Jesucrist. \p \v 25 Le Bernabe yrup Bernabe Saulo, chene wberee men ne wyal dxiin ne wlaa men Jerusalén, wzano men Xwa ne la ke Mark, wdxiin ke men Antioquía. \c 13 \s1 Logne wak Antioquía \p \v 1 Lad yra men-Antioquía ne rlaleedx Jesucrist, nuu profet no le mén ne rneluu xdiiz Dëdyuzh. Laa men nga nak Bernabe, nak Simon (men ne la ke Ngas), nak Lucio men-Cirene, nak Saulo, nak Manaén (men ne wroo tese yrup men rrey-Herodes ne wnebééy lo lyu ne la Galilea). \v 2 Te dxe ne wdop men chen saknon men Dëdyuzh no ne wkwan men wudet men, re Espíritu Sant lo men: \p ―Gukowaa Bernabe yrup Bernabe Saulo, chen ylaa men dxiin ne wbëz noo men ylaa men. \p \v 3 Chene wluzh wkwan men no ne wnab men lo Dëdyuzh, wxob nya men xtoo Bernabe yrup Bernabe Saulo chen gaknonen Dëdyuzh men, lex wguli men men nëz za men yrup men. \s1 Le Bernabe wdxiin Chipre yrup Bernabe Saulo \p \v 4 Laa Espíritu Sant wxaal Bernabe yrup Bernabe Saulo ne za men Seleucia. Nga wuu men bark za men lyu ne la Chipre ne ka lo nisdoo. \v 5 Ne wdxiin men te gyëz ne la Salamina ne nak lo lyu ne la Chipre, nga wzelo men wzëët men xdiiz Dëdyuzh lenxeydoo men-Israel. No Xwa zano men chen gun Xwa xyudar men. \v 6 Wdee men ydendxee lo lyu guin ne ka lo nisdoo, wdxiin men Pafos. Nga wtsëlo men te men-Israel ne nak bruj ne la Barjesus; noze rkade men re men te xprofet Dëdyuzh nak men. \v 7 Xpén gobernador-Sergio Paulo nak men. Kesentyent nan gobernador guin. Wbëz gobernador guin Bernabe yrup Bernabe Saulo, porke rlaan men gon men xdiiz Dëdyuzh. \v 8 Brujree (kon diz-griego la men Elimas) wlaan men nsoow men chen nlaleedxdet Sergio Paulo xdiiz Dëdyuzh. \v 9 Lex kesentyent waknonen Espíritu Sant Saulo ne la ke Pabel, wii wiindxee Saulo lo mén guin, \v 10 lex re Saulo lo men: \p ―¡Zhiin Bzelo nak de, kesentyent mal de, teblose rkade de, rwinyaan de ne wen! ¿Pa axtegue or ysaan de ne rsoow de ne tsanal mén xdiiz Dëdyuzh? \v 11 Orree yzakzi Dëdyuzh de; gyanengwlëë de, xche gakdet kwii de xebnii ngbiz. \p Orgueguin waknkeb bzalo mén guin, wakdetre nwii men, lex wye men gan txu ynëëz nya men. \v 12 Chene wii gobernador neguin, wlaleedx men Jesucrist, no kesentyent wzee wzak men por yra xdiiz Jesucrist ne wneluu Bernabe yrup Bernabe Pabel. \s1 Le Pabel wdxiin Pisidia yrup Pabel Bernabe \p \v 13 Wruu Pabel Pafos yra Pabel xkompanyer Pabel, wuu Pabel bark za Pabel Perge ne nak lo lyu ne la Panfilia. Nga wsan Xwa Bernabe yrup Bernabe Pabel, wberee ke Xwa Jerusalén. \v 14 Zhich guin wruu Pabel yrup Pabel Bernabe Perge, wdxiin men yrup men Antioquía ne nak lo lyu ne la Pisidia. Lex dxe ne rne men-Israel, wa men yrup men lenxeydoo men-Israel, wdee men wzob men. \v 15 Chene wluzh wool mén ne zëëd lo ley no le ne wkaa yra profet, wnii yra mén ne rnebééy lenydoo guin lo Pabel yrup Pabel Bernabe, re men: \p ―Zhanbech, belne nuu diiz rlaan de yzëët de lo mén chen ynino de men, zak yzëëto orree. \p \v 16 Lex wzuli Pabel, wluu Pabel senye ne kwinchi mén, lex re Pabel: \p ―Men-Israel no laa de yra de ne nakdet de men-Israel ne kaye de gan pezee ylaa de ne rlaan Dëdyuzh, gugon neree. \v 17 Dëdyuzh wye men-Israel no laa Ne wlaa ne kesentyent wdaal men chene benak nak men menzit ne nuu men Egipto. Zhich guin wboo Ne men yra men lo lyu guin kon xpoder Ne. \v 18 Wun Ne wantar yra ne wlaa men zeg txuplal iz ydeblo ne wkaa men denbidx. \v 19 Zhich guin wluzh Ne guedx nacion ne nak lo lyu Canaán, lex wdee Ne lyu guin lo men yra men. \v 20 Zeree wak zeg tapgwyugwrol iz. Zhich guin wye Ne mén ne wak jwes ne wnebééy lo men yra men. Profet-Samuel wak lultim jwes ne wnebééy lo men. \v 21 Lex wnab men lo Dëdyuzh ne tsuu te rrey ne ynebééy lo men. Por neguin wzu Dëdyuzh Saul xpee Cis, men ne nak xfamilye Benjamin, wak rrey lo men txuplal iz. \v 22 Chene wgyitxee Dëdyuzh gyelrrey lo Saul, wzu Ne David wak rrey lo men no re Ne: “Che wii noo ne David xpee Isaí rlaa ne rtseleedx noo no slaa men yrandxee ne rlaan noo.” \v 23 No lad ke xnëz Davidree zëëd Jesus. Laa Dëdyuzh wxaal Ne chen yselaa Ne men-Israel lo dol zegne che re Dëdyuzh. \v 24 Antes ne chiid Jesus, che re Xwa lo yrandxee men-Israel ne rap men degne ysaan men xgyelmal men no yrobnis men. \v 25 No chene che wyob tesu Xwa gyëzlyuree, re Xwa: “Let noodet nga nak men ne rzaa lextoo de yra de ne chiid. Gyed zëëd men guin no axtegue ni xgyël men rzëëldet noo ychil noo nii men.” \p \v 26 ’Yra de zegne zëëd de xnëz Abraham no laa de yra de ne rye de gan pezee ylaa de ne rlaan Dëdyuzh: por laa de yra de nak diizree ne rselaa mén lo dol. \v 27 Per nakdeto por men-Jerusalén ni por mén ne rnebééy lo men-Jerusalén, porke wlaandet men nyaknan men gan txu nak Jesus, ni wdeedet men kwent gan pe rna yra xdiiz Dëdyuzh ne wkaa yra profet ne rool men lenydoo te te dxe ne rne men-Israel. Laake men yra men wket Jesus; zenga wun men kumplir yra diiz guin ne wkaa profet. \v 28 No mase bet wzëldet lo men ne rzëël guet Ne, per wnab men lo Pilato ne ykyeen Pilato yket mén Ne. \v 29 Chene wluzhse wlaa men Ne yrandxee zegne zëëd lo xgyiich Dëdyuzh ne sak Ne, wlit mén Ne lo kruz, wguu men Ne lenbaa. \v 30 Per wneban Dëdyuzh Ne. \v 31 No ndal tir wlalo Ne lo yra mén ne wkaa yra Ne chene wruu Ne Galilea ne wa Ne Jerusalén. Orrenaa laa yra men guin ne wii yra neree nak ne rzëëto lo mén. \p \v 32 ’Noo yra noo rzëët dizwenree lo de yra de, ne le ne re Dëdyuzh lo yra menkwlal, \v 33 le we che wlaa Ne lo be yra be. Laa we nga wlaa Ne chene wneban Ne Jesus, zegne ka lo salmo ne wrup ledne re: “Laa de nak XPee noo; noo nak xuz de desde nedxeree.” \v 34 Che wzëët Dëdyuzh ne sneban Ne Jesus chen xiindet xkwerp Jesus, laa we nga re Dëdyuzh chene re Ne: “Lo de yra de ylaa noo ne nzoon no le ne nli ne re noo lo David.” \v 35 Por neguin ke re ste lo salmo: “Laa de ydeedet de si xiin xkwerp XPee de ne bet dol rlaadet.” \v 36 Porke zegnak David, chene wluzh wnebééy men lo yra mén ne wuu xetyemp men zegne wkyeen Dëdyuzh men, wet men, wugyeer men zegne wugyeer ke yra gyedxuzgoldoo men no wzhiin xkwerp men. \v 37 Per le Jesus ne wneban Dëdyuzh, wzhiindet xkwerp Ne. \v 38 Por neguin rap de degne gaknan de ne por Jesucrist rakzëët ne zak perdon xdol be, \v 39 no ne yrandxee mén ne rlaleedx Jesucrist che wak perdon yra xdol men, dol ne wakdet perdon mase wlaa men zegne zëëd lo ley ne wdee Dëdyuzh lo Moises. \v 40 Por neguin gugap kwent chen sakdet de ne wkaa yra profet ledne re: \q1 \v 41 Gukwii gante, yra de ne rzhidxno de noo, guzee guzak no gunitlo, \q1 porke myentras ne mbán de, ylaa noo ne nzoon \q1 ne axtegue ni laa de ylaleedxdeto, mase gu mén diizo lo de. \p \v 42 Chene wruu Pabel yrup Pabel Bernabe lenxeydoo men-Israel, wnab yra mén guin lo Pabel ne tsa Pabel ste dxe ne rne men-Israel, yzëët Pabel yra diiz guin lo men. \v 43 Chene wluzh nga ne wruu yra mén lenydoo guin, ndalyaa men-Israel no ndalyaa ke mén ne nakdet men-Israel ne rlaleedx Dëdyuzh zegne rlaleedx men-Israel Dëdyuzh, wanal men Pabel yrup Pabel Bernabe, lex wnino Pabel yra men guin yrup Pabel Bernabe ne ysalzaandet men ne wseleedx Dëdyuzh lo men. \p \v 44 Dxe ne wdxiin ste dxe guin ne rne men-Israel, kasi yrandxee mengyëz guin wdop chen gon men xdiiz Dëdyuzh. \v 45 Per chene wii yra men-Israel ne kesentyent ndal mén wdop, wakmbidye men, re men, nlidet ne rzëët Pabel, wzelo men wninyaan men lo Pabel. \v 46 Orguin kesentyent waknzholeedx Pabel yrup Pabel Bernabe wnii Pabel lo men, re Pabel: \p ―Rap noo degne yzëët noo xdiiz Dëdyuzh primer lo de yra de ne nak de men-Israel; per kom rlaandet de gon do no kom rlaandet de yganen de gyelembán ne nunk luzhdet, mazdee le noo tsazëëto lo yra mén ne nakdet men-Israel. \v 47 Porke zenga wkyeen Dëdyuzh noo yra noo chene re Ne: \q1 Wzu noo de zegnak te bnii por yra mén ne nakdet men-Israel, \q1 chen tsa de axtegue ydendxee gyëzlyu, tsazëët de gan pezee yláá mén lo dol. \p \v 48 Ne won yra mén ne nakdet men-Israel diizree, wzhiilen men, wzelo men re men: “Nzoon xdiiz Dëdyuzh.” Yrandxee mén ne che nunla ne gap gyelembán ne nunk luzhdet, wlaleedx men xdiiz Dëdyuzh. \v 49 Zenga wakzëët xdiiz Dëdyuzh ydendxee nes guin. \v 50 Per wsegyee men-Israel lextoo tebëd wnaa ne non no ne syemper ra lenydoo no wsegyee ke men lextoo yra mgyeey ne non gyëz guin. Lex wzelo yra mén guin winyaan men Pabel yrup Pabel Bernabe, axtegue ne wnexoon men Pabel yrup Pabel Bernabe nes guin. \v 51 Orguin wbib Pabel guxyudi nii Pabel yrup Pabel Bernabe, zegnak te beey ne nadet mén guin nyon men ne wzëët Pabel. Lex za Pabel yrup Pabel Bernabe gyëz-Iconio. \v 52 Per le yra mén ne rlaleedx Jesucrist nga, kesentyent rzhiilen men no kesentyent raknonen Espíritu Sant men. \c 14 \s1 Le Pabel wdxiin Iconio yrup Pabel Bernabe \p \v 1 Chene wdxiin Pabel yrup Pabel Bernabe gyëz-Iconio, wa men lenxeydoo men-Israel yrup men, lex wzëët men xdiznzoon Jesucrist, kesentyent nzoon wzëët meno; por neguin kesentyent ndal mén wlaleedxo, nigle men-Israel, nigle mén ne nakdet men-Israel. \v 2 Per le yra men-Israel ne wlaleedxdeto, wsegyee men lextoo yra mén ne nakdet men-Israel, chen kwinyaan men men ne rlaleedx Jesucrist. \v 3 Per mase zenga, xcher wkaa Pabel yrup Pabel Bernabe nga, no por ne rlaleedx men Jesucrist, wdxedet men wkazëët men lo mén ne ryaan Dëdyuzh mén, no wdee Ne poder lo men yrup men wlaa men ndal gyelmilaguer no ndal gyelenzoon; zenga wbonyoo Dëdyuzh ne nli ne rzëët men. \v 4 Per wakgwrool yra mengyëz guin, gwrool men wruu xfabor men-Israel, gwrolzeg men wruu xfabor Pabel yrup Pabel Bernabe. \v 5 Lex wyan men-Israel diiz yra men mén ne nakdet men-Israel no le yra men xtis ne yzakzi men Pabel yrup Pabel Bernabe, gugye men men. \v 6 Per zegne waknan Pabelo yrup Pabel Bernabe, wruu men nga wa men Listra no le Derbe gyëz ne nak lo lyu ne la Licaonia no le yra gyëz ne nak guex nes guin, \v 7 wazëët men xdiznzoon Jesucrist. \s1 Wgugye men-Listra Pabel \p \v 8 Listra nuu te mgyeey ne ngyidet nii axtegue ne wal men, nuudet saa men; zobchee men nga, \v 9 rkagyedyag men ne rzëët Pabel, lex wii Pabel lo men, wyenen Pabel ne rlaleedx men ne syaken men. \v 10 Orguin ndípse wnii Pabel lo men, re Pabel: \p ―Gusuli, tebli gusu. \p Orgueguin wzuli mgyeey guin axtegue watxegya men, wzelo men wzaa men. \v 11 Ne wii yra mén neguin ne wlaa Pabel, wzelo men noze rakrwid men kon diz-Licaonia, re men: \p ―¡Dëdyuzh ne nak zegnak mén wyët wlenza lad be! \p \v 12 Re men, laa Bernabe nak dëdyuzh Júpiter, le Pabel nak dëdyuzh Mercurio, porke laa Pabel nak ne kanii lo men. \v 13 Orguin wdxiin fxuz ne rlaa dxiin lenydoo ne zob rulgyëz ledne zob ne rlaa mén xdëdyuzh mén; Júpiter rnii men kos guin. Wdxiin fxuz guin wdxinno men tor no wdxinneey men gyee; lex wlaan men nket men tor yra men mén chen nzaknon men Pabel yrup Pabel Bernabe.\fig Fxuz ne wlaan nzaknon Pabel yrup Pabel Bernabe|src="69_CN01964B.TIF" size="COL" ref="Acts 14:13" \fig* \v 14 Per chene waknan Pabelo yrup Pabel Bernabe, wtxëz xab Pabel yrup Pabel Bernabe, watenzeeb men lad yra mén guin, noze robtsaa men, re men: \p \v 15 ―¿Penak rlaa de zegwa yra de si noze mén ke nak noo zegnak ke de yra de? No neguin neguinendxee zëëd noo lo de chen yzëët noo ne ysalzaan de yra kos gwa ne bat rkyiindet ne rlaa de, lex ylaa de ne rlaan Dëdyuzhmbán ne wzhexkwaa gyeybaa gyëzlyutee no le nisdoo no le yrandxee ne nuu lo we. \v 16 Chekwlal wdee Dëdyuzh si wlaa yrandxee mén logne wlaantee men. \v 17 Per mase zenga, syemper wbonyoo Ne gan txu nak Ne por yra ne wen ne rlaa Ne. Laa Ne rlag gyo, laa Ne rlaa ne rak yrandxee ne rlabni be, laa Ne rseleedx ne ru be no laa Ne rseleedx gyelgwzhiil lo be. \p \v 18 Mase re Pabel zenga yrup Pabel Bernabe, per nen nentee wun Pabel gan wsoow Pabel ne wketet men tor guin. \p \v 19 Per chene le tebëd men-Israel ne nuu Antioquía wdxiin Listra yra men stebëd mén ne nuu Iconio, wsegyee men lextoo yra mén guin. Lex wgugye men Pabel; nuu lextoo men che wket men Pabel, wgobzengye men Pabel watix men Pabel rulgyëz. \v 20 Per chene wdop yra mén ne rlaleedx Jesucrist wbiin men kbii Pabel, waxee Pabel wdee ke Pabel lenlgyëz ste. Ne wra gyëël guin, wruu Pabel nga yrup Pabel Bernabe, za Pabel Derbe yrup Pabel Bernabe. \p \v 21 Chene wluzh wzëët Pabel xdiznzoon Jesucrist Derbe, ndalyaa mén wlaleedx Jesucrist. Lex wberee ke Pabel wdxiin Pabel Listra no le Iconio no le Antioquía, \v 22 wguu Pabel lextoo yra mén ne rlaleedx Jesucrist yrup Pabel Bernabe, re Pabel lo men ne ysalzaandet men ne rlaleedx men Ne, no re Pabel lo men por ne ydxiin me ledne rnebééy Dëdyuzh, rap me degne kesentyent gak me sufrir. \v 23 No wye Pabel yrup Pabel Bernabe mén ne ynebééy lo yra mén ne rlaleedx Jesucrist te te gyëz guin, lex chene wluzh wnab Pabel lo Dëdyuzh yrup Pabel Bernabe no chene wluzhse wkwan men, wsan men yra mén guin ledxnya Jesucrist ne che rlaleedx men Ne. \s1 Wberee Pabel yrup Pabel Bernabe Antioquía ne nak Siria \p \v 24 Zhich guin wdee Pabel yrup Pabel Bernabe lo lyu ne la Pisidia, wdxiin men lo lyu ne la Panfilia. \v 25 Wkazëët men xdiiz Jesucrist Perge te gyëz ne nak lo lyu guin, lex za men Atalia. \v 26 Nga wuu men bark yrup men wberee ke men Antioquía ne nak lo lyu ne la Siria, ledne wnab yra xkompanyer men lo Dëdyuzh antes ne yruu men tsa men ne gaknonen Dëdyuzh men yrup men ne ytxëëts men xdiiz Jesucrist. Laa we nee che wlaa men. \v 27 Chene wdxiin men Antioquía, wtop men yra mén ne rlaleedx Jesucrist, lex wuu men diiz lo yra mén guin gan pezee waknonen Dëdyuzh men lo yra ne wlaa men no gan pezee waknonen Dëdyuzh mén ne nakdet men-Israel no men wlaleedx Jesucrist. \v 28 Xche wkaa men nga lo yra mén ne rlaleedx Jesucrist. \c 15 \s1 Junt ne wuu Jerusalén \p \v 1 Cheguin ke wruu tebëd mén lo lyu ne la Judea wa men Antioquía, wzelo men re men lo yra mén ne rlaleedx Jesucrist, belne tsuudet men beey zegne wkyeen Moises, gakdet perdon xdol men. \v 2 Lex neguin kesentyent wdildiiz Pabel yra mén guin yrup Pabel Bernabe. Lex wye men ne rlaleedx Jesucrist Pabel yrup Pabel Bernabe no wye men tebëd men ne rlaleedx ke Jesucrist chen tsa men Jerusalén gu men diiz yra men poxter no le yra men mén ne rnebééy lo yra men ne rlaleedx Jesucrist gan pezee ylaa men kwent guin. \p \v 3 Lex wguli yra men ne rlaleedx Jesucrist men nëz za men yra men, wdee men lo lyu ne la Fenicia no le lo lyu ne la Samaria, wuu men diiz lo yra men ne rlaleedx Jesucrist ne no yra mén ne nakdet men-Israel che rlaleedx Jesucrist. Kesentyent wzhiilen yra mén guin ne won meno. \p \v 4 Chene wdxiin Pabel Jerusalén yrup Pabel Bernabe, wa yra men ne rlaleedx Jesucrist yra men poxter no le yra men ne rnebééy lo men ne rlaleedx Jesucrist watsëlo men Pabel yrup Pabel Bernabe. Lex wuu Pabel diiz lo men yrup Pabel Bernabe gan pezee waknonen Dëdyuzh men yrup men lo yra ne wlaa men. \v 5 Per wzuli tebëd men ne nak farisew ne che rlaleedx Jesucrist, re men: \p ―Yra mén ne nakdet men-Israel ne che rlaleedx Jesucrist, rkyiin ne tsuu men beey ne ruu men-Israel no rkyiin ne ykyeen be men ne ylaa men zegne zëëd lo ley ne wdee Dëdyuzh lo Moises. \p \v 6 Lex wdop poxter yra poxter mén ne rnebééy lo yra men ne rlaleedx Jesucrist chen gu men diiz gan pezee ylaa men. \v 7 Chene che wakxche kayuu men diiz, wzuli Bëd, re Bëd: \p ―Yra de che nan de ne che wakxche wye Dëdyuzh noo lad de yra de, chen tsazëët noo xdiznzoon Jesucrist lo yra mén ne nakdet men-Israel chen ylaleedx meno. \v 8 Rnebeey Dëdyuzh lextoo yrandxee mén, laa Ne wbonyoo ne che xpén Ne nak mén ne nakdet men-Israel porke wseleedx Ne Espíritu Sant lo men zegne wseleedx ke Ne Espíritu Sant lo be yra be. \v 9 Dëdyuzh rbedet Ne mén, porke ne wlaa ke Ne lo be, neguin ke wlaa Ne lo men, wgyitxee Ne xdol men por ne rlaleedx men Jesucrist. \v 10 Orrenaa, ¿penak ryandet de byen ne wlaa Dëdyuzh, ne rkyeen de men ne rlaleedx Jesucrist ylaa men ne zëëd lo ley ne ni laa be yra be ni xpenkwlal be wundet gan nlaa ne zëëd lo ley? \v 11 Si nan be ne por xgyelwen Jesucrist wláá be lo dol zegne wláá ke men lo dol. \p \v 12 Orguin wyakchi yrandxee mén, wkagyedyag men ne wzëët Pabel yrup Pabel Bernabe yra gyelmilaguer no le yra gyelenzoon ne wdee Dëdyuzh si wlaa Pabel lad yra mén ne nakdet men-Israel yrup Pabel Bernabe. \v 13 Chene wluzh wnii Pabel yrup Pabel Bernabe, wke Jacob, re Jacob: \p ―Gugon ne yna noo lo de yra de: \v 14 Che won be ne na Simon-Bëd gan pezee wzelo Dëdyuzh waknonen Ne mén ne nakdet men-Israel, chen gak men xpén Ne. \v 15 Yra neree ne wak, wako zegne ka lo xgyiich Dëdyuzh ne wkaa profet ledne re: \q1 \v 16 Luzh nga, yberee noo \q1 ylep ke noo xyuu David ne che watxee, \q1 no ylaxnëz noo logne wyanendxee, \q1 yzoob ke noo we ste \q1 \v 17 chen ye yrandxee mén noo \q1 ledne gon men la noo ydendxee lo gyëzlyu. \q1 \v 18 Zeree re Dëdyuzh, laa Ne wzëët neree lo mén axtegue chekwlal. \p \v 19 ’Por neguin ryenen noo ne ngyidet ne gunen be lo yra mén ne nakdet men-Israel ne che za xnëz Dëdyuzh. \v 20 Nozguestee te gyiich ykaa be yxaal be lo men, ne gudetre men ne che wseleedx mén lo mdoo, no ne ykanodetgue men xkompanyer men belne gardet ytsëlnya men, no gudet men xbëël maa ne rxedet ren, ni gudet men ren. \v 21 Porke kada gyëz axtegue chekwlal che nuu mén ne rzëët ne zëëd lo ley ne wdee Dëdyuzh lo Moises no yrandxee dxe ne rne be, rool méno lenydoo. \p \v 22 Lex wyan poxter diiz yra men men ne che rlaleedx Jesucrist no le men ne rnebééy lo men yra men, ne tsël men ne nuu lad ke men, chen yxaal men men Antioquía yra men Pabel no le Bernabe. Lex wye men Judas ne la ke Barsabás no le Silas. Yrup ménree nak mennon lad yra men ne rlaleedx Jesucrist. \v 23 Lex wdekwent men gyiich guin lo yra mén guin; zeree re lo gyiich guin: \p “Noo yra noo ne nak noo poxter no le yra men ne che rlaleedx Jesucrist no le men ne rnebééy lo men yra men, rgabtyuzh noo de yra de ne nakdet de men-Israel ne che rlaleedx de Jesucrist ne nuu de Antioquía no le Siria no le Cilicia. \v 24 Che waknan noo ne lad ke noo nee, wruu txup tson men ne wlenza nes gwa, kagoots men xtoo de yra de por yra diiz ne rzëët men lo de ne na men ne rap de degne tsuu de beey ne ruu yra men-Israel no ne ylaa de zegne zëëd lo ley, per let noodet wkyeen men. \v 25 Por neguin ryenen noo yra noo ne wen ye noo txup tson mén ne nuu ke lad noo, chen chiid men wii lo de yra men Bernabe no le Pabel ne kesentyent ryaan be. \v 26 Ménree rboleedx men xgyelembán men por ne nak men xpén Jesucrist. \v 27 Yxaal noo Judas yrup Judas Silas, lex laa zhal men yzëët yra neree lo de yra de. \v 28 Porke waknonen Espíritu Sant noo, wyenen noo ne ngyidet ne ykyeen noo de ne ylar de ste kos, nunegue logne rap de degne ylaa de nak ne \v 29 gudetre de ne che wseleedx mén lo mdoo, ni gudet de ren, ni gudet de xbëël maa ne rxedet ren, ni ykanodetgue de xkompanyer de belne gardet ytsëlnya de. Belne gap de kwent ne ylaadet de yra neree, wen ylaa de. Wen tsa lo xgyelembán de.” \p \v 30 Zhich guin wguli men mén guin nëz za men Antioquía. Chene wdxiin men, wtop men yra men ne rlaleedx Jesucrist, lex wdekwent men gyiich guin lo men. \v 31 Chene wool meno, kesentyent wzhiilen men por yra dizwen ne zob lo we. \v 32 Kom no Judas nak profet yrup Judas Silas, neguin kesentyent wnino men yra mén guin ne rlaleedx Jesucrist no wguur men lextoo men. \v 33 Chene che wakxche ka Judas nga yrup Judas Silas, wguli yra men ne rlaleedx Jesucrist men nëz chen yberee ke men lo yra men ne wxaal men, re men lo men: “Zhaas gugya.” \v 34 Per wlen lextoo Silas wyan Silas nga. \v 35 No wyan ke Pabel yrup Pabel Bernabe, wkaneluur men xdiznzoon Jesucrist lo mén no wkazëët meno yra men stebëd mén. \s1 Wrunsu Pabel lo Bernabe \p \v 36 Chene wzaa txup tson gbiz, re Pabel lo Bernabe: \p ―Yoo yberee be tsa be wii lo yra xkompanyer be ne rlaleedx Jesucrist yrandxee gyëz ledne che wazëët be xdiiz Jesucrist, chen tsawii be gan pezee za men. \p \v 37 Rlaan Bernabe nzano men Xwa, men ne la ke Mark; \v 38 per ryandet Pabel byen, porke wsantegue Mark Pabel lo lyu ne la Panfilia yrup Pabel Bernabe, wanaldetre Mark men ne nzëët men xdiiz Jesucrist. \v 39 Ni te ni te men wyandet byen. Por neguin wsalzaanelsaa men; le Bernabe wzano Mark, wuu men bark yrup men za men lyu ne la Chipre ne ka lo nisdoo, \v 40 le Pabel wzano Silas; lex re yra mén ne rlaleedx Jesucrist lo Pabel: \p ―Dëdyuzh gaknonen de yrup de. \p \v 41 Zhich guin wdee men yra gyëz ne nak lo lyu ne la Siria no le lo lyu ne la Cilicia, wguur men lextoo yra mén ne rlaleedx Jesucrist. \c 16 \s1 Wzano Pabel Timotew \p \v 1 Wdxiin Pabel Derbe no le Listra yrup Pabel Silas. Listra nuu te mén ne rlaleedx Jesucrist ne la Timotew, xpee te wna-Israel ne rlaleedx Jesucrist nak Timotew, le xuz Timotew nak men-griego. \v 2 Yrandxee men-Listra no le men-Iconio ne rlaleedx Jesucrist rnii dizwen por Timotew. \v 3 Rlaan Pabel ne tsanal Timotew Pabel, per antes ne tsanal Timotew Pabel, wguu Pabel Timotew beey ne ruu men-Israel, chen bet guedet yra men-Israel ne nuu nes guin, porke yrandxee men nan ne men-griego nak xuz Timotew. \v 4 Yrandxee gyëz ledne wa men yrup men, re men lo men ne rlaleedx Jesucrist ne rap men ne rlaleedx Jesucrist degne ylaa men zegne re poxter yra poxter men ne rnebééy lo yra men-Jerusalén ne rlaleedx Jesucrist. \v 5 Zenga nak ne le yrandxee men ne rlaleedx Jesucrist wlaleedxre xdiiz Ne no yzaandxee dxe zayakndalre men. \s1 Wlalo te men-Macedonia lo Pabel \p \v 6 Zhich guin wdee Pabel yra Pabel xkompanyer Pabel lo lyu ne la Frigia no le lo lyu ne la Galacia, per wdeedet Espíritu Sant si ne nzëët Pabel xdiiz Dëdyuzh Asia, por neguin noze wdesu men nga yra men, \v 7 wdxiin men lo lyu ne la Misia. Nga wlaan men nya men lo lyu ne la Bitinia, per wdeedet ke Espíritu Sant si ne nya men nga. \v 8 Noze ke wdesu men lo lyu guin ne la Misia, wdxiin men Troas. \v 9 Nga wlalo te men-Macedonia lo Pabel gyëël, wii Pabel zuli men rnab men lo Pabel, re men: “Gulaa fabor gutaa Macedonia gun de xyudar noo yra noo.” \v 10 Wluzhse wlalo men guin lo Pabel, orgueguin wseyob noo yra noo Pabel chen tsa noo Macedonia porke che nan noo ne laa Dëdyuzh rbëz noo yra noo Pabel chen tsazëët noo xdiznzoon Jesucrist lo mén ne nuu nes guin. \s1 Le Pabel wdxiin Filipos yrup Pabel Silas \p \v 11 Troas wuu noo bark yra noo, wa noo tebli Samotracia lyu ne ka lo nisdoo; axtegue wra gyëël, wdxiin noo Neápolis. \v 12 Nga wruu noo wdxiin noo Filipos; gyëz guin nak ne mazre nondee ne nak lo lyu ne la Macedonia. Roma ngab gyëz guin; nga wkaa noo txup tson gbiz yra noo. \v 13 Te dxe ne rne men-Israel, wruu noo fwer lenlgyëz guin yra noo, wa noo te rugyoow ledne won noo diiz ne rdop men-Israel ne ra men rnab men lo Dëdyuzh. Lex wzob noo wuu noo xdiznzoon Jesucrist lo yra wnaa ne wdop nga. \v 14 Lad yra men guin nuu te wnaa ne la Lidia ne rzaknon Dëdyuzh; men-Tiatira nak men, purse lërmorad ne mazre wendee rtoo men. Or ne kayon men ne rzëët Pabel, wxal Dëdyuzh xgyeryen men chen mazre ykagyedyag men ne rzëët Pabel. \v 15 Zhich guin wrobnis men yra xfamilyendxee men. Wluzh nga wnab men lo noo yra noo, na men: \p ―Belne ryenen de ne nli rlaleedx noo Jesucrist, yoo tsa be kwë́z de ruxyuu noo. \p Wun men lafwers wbë́z noo ruxyuu men. \p \v 16 Tebtir chene za noo yra noo ledne rnab mén lo Dëdyuzh, wtsëlo noo te nzaap ne nuu menzab lextoo. Laa menzab rlaa ne rlaa nzaap guin gyelensin, kesentyent ryab med nya mén ne wzii nzeb por gyelensin ne rlaa nzeb. \v 17 Wzelo nzeb zadnal nzeb noo yra noo Pabel, rderëz nzeb, re nzeb: \p ―Xdxiin Dëdyuzhnzoon rlaa yra mgyeeyree, rzëët men lo de yra de gan pezee yláá de lo dol. \p \v 18 Ndal gbiz wkalaa nzaap guin zenga. Chene wyëëdense Pabel, wberee Pabel re Pabel lo menzab ne nuu lextoo nzeb: \p ―Por la Jesucrist ykyeen noo de ne yruu de lextoo nzaapree. \p Orgueguin wruu menzab lextoo nzeb. \p \v 19 Per chene wyenen mén ne wzii nzaap guin ne ryabdetre med nya men, wnëëz men Pabel yrup Pabel Silas, wano men Pabel lo xtis yrup Pabel Silas. \v 20 Chene wdxinno men Pabel yrup Pabel Silas lo xtis, re men: \p ―Men-Israelree ka kagoots xtoo mengyëz, \v 21 no rneluu men koxtumber ne ynadet be ylaa be no ne ryaldet zeg be ylaa bo, porke men-Roma nak be. \p \v 22 Orguin wzelo mengyëz wakntoz men lo Pabel yrup Pabel Silas, lex wboo xtis xab Pabel yrup Pabel Silas, wkyeen xtis gufkoz mén Pabel yrup Pabel Silas. \v 23 Wluzhse ne kesentyent wgufkoz mén Pabel yrup Pabel Silas, lex walu men Pabel yrup Pabel Silas chegyiib, no wkyeen xtis mén ne rapkwent chegyiib ne kwinnaplel men chegyiib, chen yláádet Pabel yrup Pabel Silas. \v 24 Chene won men ne rapkwent chegyiib zenga, wsee men Pabel yrup Pabel Silas axtegue lenkalabos no wsee men nii Pabel yrup Pabel Silas lad yag, wliib meno kon kaden.\fig Le Pabel nuu lenchegyiib yrup Pabel Silas|src="70_CN01988B.TIF" size="COL" ref="Acts 16:24-25" \fig* \p \v 25 Per zeg gwrool gyëël kanab Pabel lo Dëdyuzh yrup Pabel Silas, rolbaan Pabel por Dëdyuzh yrup Pabel Silas; yra mén ne nuu chegyiib ron ne kayolbaan Pabel. \v 26 Tebegue wzelo kesentyent wni lyu, noze zere zerotee rak simyent chegyiib. Orgueguin wyal yrandxee yaglachegyiib no wbil kaden ne nliib yrandxee mén ne nuu chegyiib. \v 27 Chene wruu mkaal lo men ne rapkwent chegyiib no ne wii men ne zemyal yra yaglachegyiib, wboo men xespad men nket men men laake men, porke nuu lextoo men pazer che wláá yrandxee mén ne nuu chegyiib. \v 28 Per noze robtsaa Pabel, re Pabel lo men: \p ―¡Bet ylaadet de de; le noo yra noo nuu ke nee! \p \v 29 Lex wnab mén guin ne rapkwent chegyiib te bnii; wdee men lenchegyiib noze rzhoon men noze rzhiz men por gyelerdxeeb, wa men wzuzhib men lo Pabel yrup Pabel Silas. \v 30 Orgueguin wboo men Pabel yrup Pabel Silas, lex wnabdiiz men, re men: \p ―Dechey, ¿pagox rap noo degne ylaa noo chen gun Dëdyuzh perdon xdol noo? \p \v 31 Wke Pabel yrup Pabel Silas, re Pabel: \p ―Gulaleedx Jesucrist, chen zenga gak perdon xdol de yra de xfamilye de. \p \v 32 Lex wzëët Pabel yrup Pabel Silas xdiiz Jesucrist lo men no le lo yra mén ne nuu xyuu men. \v 33 Gyëël ke guin waa men led Pabel yrup Pabel Silas ledne wrëz ne wga fkoz. Wluzh nga wa men wrobnis men yra xfamilyendxee men. \v 34 Zhich guin wano men Pabel yrup Pabel Silas ruxyuu men, wdee men ne wu men yrup men. Kesentyent rzhiilen mén guin yra men xfamilye men ne che rlaleedx men Dëdyuzh. \p \v 35 Ne wyenii lyu, wxaal xtis soldad wa soldad wa gue soldad lo men ne rapkwent chegyiib ne yselaa men Pabel yrup Pabel Silas. \v 36 Lex re men ne rapkwent chegyiib lo Pabel: \p ―Che wkyeen xtis noo ne yselaa noo de. Che zak gya de, bet tsadet lextoo de. \p \v 37 Per wke Pabel, re Pabel: \p ―Men-Roma nak noo yrup noo no le xtis wkyeen wgufkoz mén noo nes lo yra mengyëz; wluzh nga wsee zhaa noo chegyiib, no ni nadet zhaa gan pe kwentzho. Orrenaa le zhaa rlaan yselaa noo laangue. ¡Per yruudet noo noze zeree! Chiid zhaa laa zhal zhaa koo zhaa noo. \p \v 38 Lex wa soldad re soldad yra diiz guin lo xtis. Chene won xtis ne men-Roma nak Pabel yrup Pabel Silas, wdxe xtis. \v 39 Orguin wa xtis wnab xtis perdon lo Pabel yrup Pabel Silas, lex wboo men men yrup men lenchegyiib, wnab men lo men ne yruu men gyëz guin. \v 40 Zegne wruu men chegyiib yrup men, wague men ruxyuu Lidia wawii men lo yra men ne rlaleedx Jesucrist; wguur men lextoo yra mén guin, lex wruu men nga sya men. \c 17 \s1 Logne wak Tesalónica \p \v 1 Ne sya Pabel yrup Pabel Silas, wdee men Anfípolis no le Apolonia, wdxiin men Tesalónica ledne zob te xeydoo men-Israel. \v 2 Wa Pabel lenydoo guin zegnak xkoxtumber Pabel, wzëët Pabel xdiiz Dëdyuzh lo men tson dxe ne rne men-Israel. \v 3 Wzëët Pabel no wluu Pabel ne ka lo xgyiich Dëdyuzh ledne re ne sakzi Crist no chene che wet Ne, yban ke Ne. No re Pabel: \p ―Jesusree ne rzëët noo lo de yra de, laake Ne nga nak Crist. \p \v 4 Gwrol men-Israel wlaleedx Jesucrist, waktes men yra men Pabel no le Silas. No ndal ke men-griego ne rzaknon Dëdyuzh no ndal ke wnaa ne non wlaleedx Ne. \v 5 Le yra men-Israel ne wlaleedxdet Ne, wakmbidye men; wtop men tebëd menmal ne zad ka, wlaa men te rwidroo lenlgyëz guin. Watee men xyuu Jasón, waye men Pabel yrup Pabel Silas chen koo men men yrup men, ydxig men men nes lo mengyëz. \v 6 Per kom wzëldet Pabel, por neguin wgobzengye men Jasón no le stebëd mén ne rlaleedx Jesucrist, wano men men nes lo xtis. Rderëz men, re men: \p ―Yra ménree ne ka kagoots xtoo mén ydendxee gyëzlyu, le men wlenza no nee. \v 7 Laa Jasón rdee ruxyuu rbë́z men. Yra ménree rlaadet men zegne zëëd lo xley rrey-Roma, porke re men ne nuu ste rrey, laa men nga la Jesus. \p \v 8 Chene won mengyëz zenga yra men xtis, wzelo men noze rakrwid men. \v 9 Per wnegyizh xtis Jasón yra Jasón stebëd mén ne rlaleedx Jesucrist, lex wselaa xtis Jasón yra Jasón mén guin. \s1 Le Pabel wdxiin Berea yrup Pabel Silas \p \v 10 Zegne wnit lyu, wxaalgue yra mén ne rlaleedx Jesucrist Pabel yrup Pabel Silas za men axtegue Berea. Chene wdxiin men, wa men lenxeydoo men-Israel. \v 11 Yra men-Israelree, wendee men ke lo mén ne nuu Tesalónica, porke rzhiilen men ron men ne rzëët Pabel no yzhe yzhendxee rool men lo xgyiich Dëdyuzh gan pe nli ne rzëët Pabel lo men. \v 12 Por neguin ndal mén guin wlaleedx Jesucrist no ndal ke men-griego wlaleedx Ne, nigle mgyeey, nigle wnaa ne non. \v 13 Per chene waknan yra men-Israel ne nuu Tesalónica ne le Pabel kazëët xdiiz Dëdyuzh no Berea, wa men nga, wsegyee men lextoo yra mén guin chen kwinyaan men Pabel. \v 14 Per wxaalgue yra men ne rlaleedx Jesucrist Pabel nes runisdoo, le Silas wyanre nga yrup Silas Timotew. \v 15 Yra mén ne zasan Pabel, axtegue Atenas wasan men Pabel. Ne wberee men, wkeeb Pabel diiz lo men ne tsague Silas yrup Silas Timotew lo Pabel. \s1 Le Pabel ka Atenas \p \v 16 Myentras ne kambë́z Pabel ne ydxiin Silas yrup Silas Timotew Atenas, axtegue nandet Pabel pe wuu lextoo Pabel ne wii Pabel ndal mdoo rap mengyëz guin. \v 17 Por neguin wa Pabel lenxeydoo men-Israel wazëët Pabel xkwent Jesucrist lo men-Israel no le lo tebëd mén ne nakdet men-Israel ne rzaknon ke Dëdyuzh, no yzhe yzhendxee razëët Pabelo lo mén ne rdxiintee lenlgyeey. \v 18 Tebëd mén guin zanal zegne rneluu yra mén ne la epicúreos, le stebëd men zanal zegne rneluu yra mén ne la estoicos. Gwrol mén guin re: \p ―¿Pagox rzëët ménree ne kesentyent rnii men? \p Le stebëd men re: \p ―Zem xdiiz dëdyuzh ne rnebeeydet be rzëët men. \p Re men zenga, por ne kazëët Pabel xdiznzoon Jesucrist no por ne kazëët Pabel ne wban Ne. \v 19 Orguin wano men Pabel ledne la Areópago ledne rdop men yra men, lex wnabdiiz men lo Pabel, re men: \p ―¿Pe zak gaknan noo pezee nak yra dizkweb gwa ne kaneluu de? \v 20 Porke rzëët de diiz ne gardetlel gon noo; por neguin rlaan noo gaknan noo gan pe rna we. \p \v 21 Yra men-Atenas no le yra menzit ne nuu nga, tebegue zenga ka men noze rnetesu men tyemp rkagyedyag men ne kweb no ruu men diizo. \p \v 22 Lex wzuli Pabel gwrooltee lad men ne ndxin Areópago, re Pabel: \p ―Men-Atenas, por yra ne rwii noo ryenen noo ne kesentyent rzaknon de yra ne rlaa de xdëdyuzh de. \v 23 Porke or ne kawii noo lo yra ne rzaknon de, wzël te lwa lo noo ledne ka diiz ne re: “Dëdyuzh ne rnebeeydet be”. Dëdyuzhree ne rzaknon de sin ne rnebeeydet de Ne, laa xdiiz Ne nee kazëët noo lo de yra de.\fig Le Pabel zu gyëz-Atenas|src="71_CN01998B.TIF" size="COL" ref="Acts 17:23" \fig* \p \v 24 ’Dëdyuzh wzhexkwaa gyëzlyu no le yrandxee ne nuu lo we, laa Ne rnebééy gyeybaa gyëzlyutee, no nuudet Ne lenydoo ne rzhexkwaa mén, \v 25 ni rkyiinden Ne gan txu gun xyudar Ne, porke laa Ne rseleedx gyelembán lo be, laa Ne rseleedx mee ne rgoob be no le yrandxee kos. \p \v 26 ’No por tendxee mén wlaa Dëdyuzh ne nuu yralondxee mén chen tsuu men ydendxee gyëzlyu, no wsu Ne tyemp ne ybán te te mén no gan pa kwlotee tsuu men, \v 27 chen ye men Dëdyuzh, mase noze ylaa men zegne rlaa ngwlëë, mase ni natet zu Ne lo te te mén. \v 28 Porke laa Ne rlaa ne mbán be, laa Ne rlaa ne rni be, laa Ne rlaa ne nuu be. Zegne wkaa ke tebëd menlaz de ledne re: “Zhiin Dëdyuzh nak be yra be.” \v 29 Por neguin belne che zhiin Dëdyuzh nak be, yët neguin ne tsuur lextoo be ne laa Dëdyuzh nak mdoo ne nak or, ne nak plat, ne nak gye, zegnak ne rzhexkwaa mén zegne rzaatee lextoo men. \v 30 Chekwlo noze wnetesu Dëdyuzh yra ne wlaa mén porke nandet men pe wlaa men, per orree ydendxee gyëzlyu rkyeen Ne yrandxee mén ne ysaan men xgyelmal men. \v 31 Porke che wsu Dëdyuzh te dxe ne gak gyelextis lo yrandxee mengyëzlyu no wzu Ne Jesucrist ne laa Jesucrist ylaa we. Chene wneban Ne Jesucrist, wbonyoo Ne ne laa Jesucrist ylaa we. \p \v 32 Chene won men ne wban mengut, tebëd men wzhidxno, le stebëd men re: \p ―Gan pa dxe yzëët de negwa lo noo ste. \p \v 33 Lex wruu Pabel lad men. \v 34 Per le stebëd men wlaleedx ne re Pabel, waktes men yra men Pabel. Lad mén guin nuu te men ne la Dionisio ne nuu lad men ne ndxin Areópago, no le te wnaa ne la Dámaris, no le ndalre mén. \c 18 \s1 Le Pabel wdxiin Corinto \p \v 1 Zhich guin wruu Pabel Atenas, za Pabel Corinto. \v 2 Nga wtsëlo Pabel te men-Israel ne la Aquila ne wal lo lyu ne la Ponto; gyed wruundxee men Italia, wdxiin men nga yrup men lzaa men Priscila, porke wkyeen rrey-Claudio ne yruu yrandxee men-Israel Roma. Lex wa Pabel ruxyuu men. \v 3 Kom dxiin ne rlaa men nak ne rzhexkwaa men carpa, dxiin ke guin rlaa Pabel, por neguin wkaa Pabel lo men, wkalaa Pabel dxiin yra Pabel men. \v 4 Te te dxe ne rne men-Israel, ra Pabel lenxeydoo men-Israel rzëët Pabel xdiiz Dëdyuzh no rye Pabel gan pezee ylaleedx méno, nigle men-Israel, nigle mén ne nakdet men-Israel. \p \v 5 Chene wruu Silas yrup Silas Timotew Macedonia ne wdxiin men lo Pabel, che teblose xdiiz Dëdyuzh wkazëët Pabel lo mén no re Pabel lo men-Israel ne laa Jesus nak Crist. \v 6 Per wzelo yra mén guin winyaan men Pabel no wninyaan men lo Pabel. Lex wbib xab Pabel zegnak te beey ne nadet men guin nyon men ne rzëët Pabel, no re Pabel lo men: \p ―Laake de yra de rap dol ne gak de perdid nes lo Dëdyuzh, let noodet rap dol. Desde nedxeree le noo tsazëët xdiiz Dëdyuzh lo mén ne nakdet men-Israel. \p \v 7 Lex wruu Pabel lenydoo guin, wa Pabel ruxyuu te mgyeey ne la Ticio Justo ne rzaknon Dëdyuzh no ne zob xyuu guex koo ydoo. \v 8 Nga nuu te mén ne la Crispo ne rnebééy lenydoo guin, wlaleedx Crispo Jesucrist yra xfamilyendxee Crispo, no ndal ke men-Corinto wlaleedx Ne chene won men ne wzëët Pabel, lex wrobnis men. \v 9 Te gyëël wzak Pabel zegnak men ne rnexgyëëlen, wnii Dëdyuzh lo Pabel, re Ne: \p ―Ydxedet de; gukaar guzëët xdiiz noo lo mén, ysoowdet lextoo de, \v 10 porke noo raknonen de; rut gundet gan yzakzi de. Ndal mén ne ylaleedx xdiiz noo rap noo nee gyëzree. \p \v 11 Por neguin wkaa Pabel Corinto te izgwrol, wkaneluu Pabel xdiiz Dëdyuzh lo yra mén guin. \p \v 12 Per chene wak Galión gobernador Acaya, wdop men-Israel, waken men yra men wnëëz men Pabel, lex wano men Pabel lenyuloow, \v 13 re men lo Galión: \p ―Ménree ka kaneluu ne saknon mén Dëdyuzh zegne zëëdetlel lo xley noo. \p \v 14 Che za Pabel nnii Pabel, chene wke Galión, re Galión lo mén guin: \p ―Belne wlaa men te gyii o te ne ndxeeb, zenga si zukas noo de yra de. \v 15 Per belne por kwent ne rneluu men nako, no por kwent ne rzëët men la te mén, no por kwent ne rlaadet men zegne zëëd lo xley de, laake de gulaxnëzo. Rlaandet noo ylaa noo gyelextis gwa. \p \v 16 Lex wboo Galión yra men guin lenyuloow. \v 17 Orguin wnëëz yra men-griego Sóstenes ne rnebééy lenxeydoo men-Israel, wdee men xkwent Sóstenes nes ruxyuloow Galión; per ni wukasdet Galión men. \s1 Le Pabel wberee ke Antioquía \p \v 18 Xcher wkaa Pabel Corinto. Zhich guin re Pabel lo yra xkompanyer Pabel ne rlaleedx Jesucrist: “Le noo gya naa.” Per chene wdxiin Pabel Cencrea, wgaa Pabel xtoo Pabel porke che wun Pabel kumplir ne wkebgyee Pabel lo Dëdyuzh. Lex wuu Pabel bark yra Pabel Priscila no le Aquila, za Pabel lo lyu ne la Siria. \v 19 Chene wdxiin Pabel Efeso, nga wsan Pabel Priscila no le Aquila, le Pabel wa lenxeydoo men-Israel ne zob nga, wnii Pabel lo yra men-Israel ne rdop lenydoo guin. \v 20 Lex wnab men lo Pabel ne ykaar Pabel nga, per nadet Pabel. \v 21 Ne wruu Pabel nga, re Pabel lo men: \p ―Rap noo degne Jerusalén tee noo lni ne zëëd. Belne yna Dëdyuzh yberee ke noo ste, chiid noo wii lo de yra de. \p Lex wuu Pabel bark, wruu Pabel Efeso. \v 22 Chene wdxiin Pabel Cesarea, wa Pabel Jerusalén wagabtyuzh Pabel yra mén ne rlaleedx Jesucrist; zhich guin za Pabel Antioquía. \v 23 Chene che wakxche ka Pabel Antioquía, wruu Pabel ste, wa Pabel gyëz por gyëz ne nak lo lyu ne la Galacia no le lo lyu ne la Frigia, waguur Pabel lextoo yra mén ne rlaleedx Jesucrist. \s1 Wzëët Apolos xdiiz Dëdyuzh Efeso \p \v 24 Tyemp guin wdxiin te men-Israel gyëz-Efeso, Alejandría wal men, Apolos la men. Kesentyent rap men diiz rnii men no kesentyent nan men xdiiz Dëdyuzh. \v 25 Che wen wenendxee wseed men xdiiz Dëdyuzh, no kesentyent rzhiilen men rzëët men no rneluu men zegnak nakendxee xkwent Jesus lo mén, mase nonchee kwent ne wtxobnis Xwa mén nan men. \v 26 Wdxedet Apolos wzelo Apolos wzëët Apolos xdiiz Dëdyuzh lenxeydoo men-Israel; per chene won Priscila yrup Priscila Aquila ne rzëët Apolos, wano men Apolos tebkoo, wzëët men zegnak nakendxee xdiiz Dëdyuzh lo Apolos. \v 27 Chene re Apolos ne le Apolos tsa Acaya, wguu yra mén ne rlaleedx Jesucrist lextoo Apolos ne tsa Apolos, lex wkaa men te gyiich wxaal men lo yra mén ne rlaleedx Jesucrist nga chen wen gak men lo Apolos. Chene wdxiin Apolos Acaya, kesentyent wun Apolos xyudar yra mén ne rlaleedx Jesucrist, \v 28 porke nes lo yra mén re Apolos ne ngyidet ne rzëët men-Israel, no ni te mén wkedet porke nli neguin ne re Apolos, no nes lo men yra men wool Apolos lo xgyiich Dëdyuzh ledne zëëd xkwent Crist, wzëët Apolos ne Jesus nak Crist. \c 19 \s1 Le Pabel wdxiin Efeso \p \v 1 Myentras ne ka Apolos Corinto, le Pabel wa yra gyëz ne nak nes gyeey, wdxiin Pabel Efeso ledne nuu tebëd men ne rlaleedx Jesucrist. \v 2 Lex wnabdiiz Pabel lo men, re Pabel: \p ―¿Pe wkakwent de Espíritu Sant chene wlaleedx de Jesucrist? \p Wke men re men: \p ―Ni gardet gon noo ne nuu Espíritu Sant. \p \v 3 Lex wnabdiiz Pabel lo men ste, re Pabel: \p ―¿Pezee nak gyelrobnis ne wrobnis de yra de bes? \p Wke men re men: \p ―Gyelrobnis ne wneluu Xwa. \p \v 4 Lex re Pabel lo men: \p ―Wtxobnis Xwa mén ne wsaan xgyelmal, per re Xwa lo men ne rap men degne ylaleedx men men ne gyed zëëd; laa mén guin nga nak Jesucrist. \p \v 5 Chene wluzhse won men neree, wrobnis men por la Jesucrist. \v 6 No chene wxob nya Pabel xtoo men, waknonen Espíritu Sant men yra men, lex wzelo men wnii men ste klas diiz no wzëët men diiz ne wguu Dëdyuzh lextoo men. \v 7 Zeg chibtxup nak yra mgyeey guin. \p \v 8 Tson mëëw wa Pabel lenxeydoo men-Israel, wkazëët Pabel xdiiz Dëdyuzh lo men sin ne wdxedet Pabel; wye Pabel gan pezee ylaleedx men logne rkyeen Dëdyuzh. \v 9 Per wakndíp lextoo men gwrol men, nadet men nlaleedx men xdiiz Jesucrist, lel wzelo men rnii men dizmal por xdiiz Jesucrist nes lo yra mén. Orguin wruu Pabel lad men yra Pabel men ne che rlaleedx xdiiz Jesucrist, wano Pabel men lenxyulowskwel te mén ne la Tiranno. Nga wzëët Pabel xdiiz Jesucrist lo men yzaandxee dxe. \v 10 Zenga wkaa Pabel txup iz, ne le yra mén ne nuu Asia won xdiiz Jesucrist, nigle men-Israel, nigle mén ne nakdet men-Israel. \v 11 No por xpoder Dëdyuzh wlaa Pabel gyelmilaguer ne nzoon. \v 12 Axtegue bayles o lër ne rdee led Pabel, reey méno por mengyiz no ryaken mengyiz no rruu menzab ne nuu lextoo men. \p \v 13 Lex neguin no tebëd men-Israel ne zad ka rboo menzab lextoo mén wlaan nkyiinen la Jesus, re men lo menzab: \p ―Por la Jesus ne rzëët Pabel, ykyeen noo de ne yruu de lextoo ménree. \p \v 14 Laa yra guedx xpee te men-Israel ne la Esceva ne nak te fxuz ne rnebééy lo yra fxuz nak ne wlaa neree. \v 15 Per te chene kalaa men neree, wke te menzab, re menzab lo yra mén guin: \p ―Rnebeey noo Jesus, no nan noo gan txu nak Pabel, per laa de yra de, ¿txu nak de? \p \v 16 Orguin wyab mgyeey ne nuu menzab lextoo led yra mén guin; kom kesentyent ndíp men, wun men gan lo yra mén guin; kesentyent wdee men xkwent men; por neguin wruu yra mén guin ruyuu guin, noze rzhoon men, noze bëël men, noze nloo men ren. \v 17 Kesentyent wdxe yrandxee mén ne nuu Efeso ne waknan men neree, nigle men-Israel, nigle mén ne nakdet men-Israel; wzelo men wzaknon men Jesucrist. \p \v 18 No ndalyaa mén ne che wlaleedx Jesucrist wa wxobdol nes lo yrandxee mén yra ne mal ne wlaa men. \v 19 No ndal ke mén ne wseed gyelebruj wdxiin wdxinneey xliber, lex wzeey meno nes lo yrandxee mén. Chene wboo men kwent, non yra liber guin zeg txupchiimil med plat.\fig Wzeey yra men ne nak bruj xliber men|src="72_CN02003B.TIF" size="COL" ref="Acts 19:19" \fig* \v 20 Zenga wrëëtsre xdiiz Jesucrist no waknyoo ne rapo poder. \p \v 21 Chene che wluzh wak yra neree, wzoob xtoo Pabel ne tsa Pabel Jerusalén, per primer tsa Pabel Macedonia no le Acaya. No re Pabel ne chene che wa Pabel Jerusalén, rap Pabel degne tsa Pabel no Roma. \v 22 No wxaal Pabel txup men ne run xyudar Pabel za men Macedonia, Timotew no le Erasto, le Pabel wyanre Asia. \s1 Rwidroo ne wak Efeso \p \v 23 Cheguin ke wzelo men-Efeso wlaa men te rwidroo por ne rwinyaan men xdiiz Jesucrist. \v 24 Wlaa men rwidroo guin por xdol te mgyeey ne la Demetrio ne rzhexkwaa kos ne plat; rzhexkwaa men ne rzaglo xeydoo mdoo ne la Diana\f + \fr 19:24 \ft Diana kon diz-griego rna we Artemisa.\f*. Kesentyent run men gan med yra men mén ne rlaa dxiin lo men. \v 25 Lex wtop men tebëd mén ne rlaa dxiin ke guin, re men lo yra mén guin: \p ―Adxii, che nan de ne kesentyent run be gan med lo dxiinree. \v 26 Per orree rwii de yra de no ron de ne ka te mén ne la Pabel kazëët men lo mén ne mdoo ne rzhexkwaa mén nakdeto dëdyuzh; zenga wun men gan wlaleedx mén ne rzëët men, let nozdet nee Efeso rzëët meno sinke ydendxee Asia. \v 27 Por neguin ndxeeb luzh xdxiin be, no let nozdet xdxiin be luzh, sinke no xeydoo mdoo ne non ne la Diana, tsukasdetre méno. Zenga luzh yra xgyelnon mdooree ne rzaknon yrandxee mén ne nuu ydendxee Asia no le mén ne nuu ydendxee gyëzlyu. \p \v 28 Chene won men zenga yra men, kesentyent wlayaa men, wzelo men rderëz men, re men: \p ―¡Kesentyent non xemdo-Diana be ne nak be men-Efeso! \p \v 29 Kesentyent ntoz rlaa yra mengyëz guin. Wnëëz men txup men-Macedonia ne nak xkompanyer Pabel, Gayo no le Aristarco, wgobzengye men men yrup men, wdxinno men men ledne ruu junt gyëz. \v 30 Wlaan Pabel nyatee Pabel lad men chen nnii Pabel lo mén, per wdeedet yra mén ne rlaleedx Jesucrist si. \v 31 Axtegue no txup tson xtis-Asia ne nak xmig Pabel wxaal diiz lo Pabel, wnab men ne tsateedet Pabel nga. \v 32 Yra mén guin ne ndxin nga noze wren wren ne rderëz men, ntoz rlaa men yra men, no ndal mén axtegue ni nandet men gan pe kwentzhe wdop men nga. \v 33 Lad yra menroo menduxtee guin wboo men-Israel te mén ne la Lej, wdxig men Lej nes lo yra mén guin. Lex wlisgya nya Lej chen gyakchi yra men guin, chen ynii Lej por men-Israel nes lo yra mengyëz. \v 34 Per chene wdee men kwent ne men-Israel ke nak Lej, zeg txup or tese wderëz yra mén guin, re men: \p ―¡Kesentyent non xemdo-Diana be ne nak be men-Efeso! \p \v 35 Chene wun mén ne nak sekretarye gyëz guin gan ne wnegyakchi men yra mén guin, re men: \p ―Men-Efeso, yrandxee mén ne nuu ydendxee gyëzlyu nan ne gyëzree rapkwent xeydoo Diana xemdonzoon be ne wruu gyeybaa. \v 36 Che wen nan de ne nli neree; che we naa, ylaadet de kos sin ylebleedxdet de. \v 37 Porke ménree ne zëdno de nee bet ne mal wlaadet men ydoo ni bet diznyaan rniidet men por xemdoo be. \v 38 Belne nuu pe rdil Demetrio ste mén yra Demetrio xkompanyer Demetrio ne rlaa dxiin gwa, por neguin zob yuloow no por neguin nuu xtis, wa tsalaxnëz men xdil men. \v 39 Per belne nuu ste kos ne rlaan de gak, chene tsuu te xjunt mengyëz, cheguin gakxnëzo. \v 40 Yra neree ne wak orree ndxeebo por laa be yra be ne ykagyii mén be, yna men laa be wneselo we; naap nandet be gan pe gue be gan pe kwentzhe wako. \p \v 41 Wluzhse re men zenga, wrëëts men yra men. \c 20 \s1 Wa Pabel Macedonia no le Grecia \p \v 1 Chene che wyakchi yra mén guin, wbëz Pabel yra mén ne rlaleedx Jesucrist chen ynino Pabel men. Wluzh nga re Pabel lo men ne le Pabel wal gya, lex za Pabel lo lyu ne la Macedonia. \v 2 Wa Pabel ydendxee lo lyu guin, kesentyent wguu Pabel lextoo yra mén ne rlaleedx Jesucrist kon yra diiz ne re Pabel, lex wdxiin Pabel lo lyu ne la Grecia. \v 3 Tson mëëw wkaa Pabel nga. Che nuu Pabel ne tsuu Pabel bark chen nya Pabel lo lyu ne la Siria, chene waknan Pabel ne le yra men-Israel rlaan yzakzi Pabel. Mazdee wguu lextoo Pabel tsa tee ke Pabel lo lyu ne la Macedonia ste. \v 4 Wanal guedx mén Pabel; laa men nga nak: Sópater men-Berea xpee Pirro, no le stxup men-Tesalónica Aristarco no le Segundo, no le Gayo men-Derbe, no le Timotew, no le stxup men-Asia Tíquico no le Trófimo. \v 5 Per nëz wzanergue yra menree wkambë́z men noo Troas yrup noo Pabel. \v 6 Le noo wyanre Filipos yrup noo Pabel; axtegue ne wdesu lni ne ru mén gyëtxtil ne nootsdet lebadur, kon bark wruu noo nga; ne wzaa gaay gbiz wdxiin noo Troas ledne kambë́z men noo. Nga wkaa noo guedx gbiz yra noo men. \s1 Wneban Pabel Eutico \p \v 7 Dxe ne rzelo xman, wdop noo yra noo chen guxsëë noo zegne wkyeen Jesucrist. Kom che nuu Pabel ne yruu Pabel yra gyëël guin, axtegue gwrool gyëël le Pabel benak kanii lo mén. \v 8 Ndal bnii zobkaa pisgya ledne ndxin noo yra noo. \v 9 Nga zob te menyu ne la Eutico te rumdan. Kom che wakxche kanii Pabel, wundetre menyu guin wantar mkaal, wkanet men mkaal, wxenxtoo men rumdan ne wyon pis. Che wetlel men chene wlis mén men. \v 10 Orguin wyët Pabel, wzhoob Pabel led men, wgyeedx Pabel men, lex re Pabel lo yra mén: \p ―Ydxedet de; mbán men. \p \v 11 Lex wberee Pabel wyeep ke Pabel ste. Wla Pabel gyëtxtil wu Pabel yra Pabel men guin. Wluzh nga wniir Pabel lo men axtegue ne wyenii lyu; lex wka Pabel nëz za Pabel. \v 12 Le menyu guin ne wxenxtoo rumdan, syano mén men mbán men. Kesentyent rzhiilen men yra men. \s1 Le Pabel za Mileto \p \v 13 Le noo yra noo wuu bark wzanergue noo za noo Asón; nga ytsëlo noo Pabel zegne wyan noo diiz yra noo Pabel, porke laa Pabel wlaan za por lyu. \v 14 Chene wtsëlo noo Pabel Asón, wdee Pabel lenbark ne nuu noo, wa noo Mitilene yra noo Pabel. \v 15 Wruu noo nga; wra gyëël wdxiin noo ngali lyu ne la Quío ne ka lo nisdoo. Wra ste gyëël wdxiin noo lo lyu ne la Samos ne ka ke lo nisdoo; wra ste gyëël guin wdxiin noo Mileto; per antes ne ydxiin noo Mileto, wne noo Trogilio. \v 16 Porke che wlebleedx Pabel ne noze tesu Pabel Efeso, chen gakdet Pabel tras Asia, porke rlaan Pabel ne gyob ydxiin Pabel Jerusalén. Nuu lextoo Pabel gan pe gundet Pabel gan ydxiin Pabel Jerusalén chen gan Pabel lni Pentecostés nga. \s1 Wnino Pabel yra mén ne rnebééy lo yra men-Efeso ne rlaleedx Jesucrist \p \v 17 Chene ka noo Mileto yra noo, wkyeen Pabel ne chiid yra men-Efeso ne rnebééy lo yra men ne rlaleedx Jesucrist. \v 18 Chene wlenza men, re Pabel lo men: \p ―Che nan de yra de pezee kalaa noo desde dxe ne wlenza noo Asia axtegue nedxeree. \v 19 Nunk wugyadet lextoo noo ydeblo ne kalaa noo xdxiin Jesucrist lad de, axtegue roon noo, no noze ndal ne kazak noo por yra ne kalaa men-Israel noo. \v 20 Per mase zenga, wsalzaandet noo ne rzëët noo ne wen por laa de yra de; wneluu noo we nes lo yrandxee mén no wneluu noo we yuu por yuu. \v 21 Nigle lo men-Israel, nigle lo mén ne nakdet men-Israel, che re noo ne ysaan men xgyelmal men no ylaleedx men Jesucrist. \v 22 Orree le noo tsa Jerusalén porke laa Espíritu Sant rxaal noo, ni nandet noo gan pe sak noo no. \v 23 Nonchee ne nan noo ne yrandxee gyëz ledne ra noo, na Espíritu Sant lo noo ne kesentyent yzakzi mén noo no sguu men noo chegyiib. \v 24 Per ni zadeto lextoo noo, ni xgyelembán noo rkaadet lextoo noo, nonchee ne rlaan noo nak ne yseyal noo dxiinree ne wseleedx Jesucrist lo noo ne yzëët noo diznzoon ne wseleedx Dëdyuzh. \p \v 25 ’Gukwii gante; che nan noo ne ni ste de zegne won de ne wzëët noo logne rkyeen Dëdyuzh, kwiidetre de noo. \v 26 Por neguin yna noo lo de orree, rapdetre noo dol logne sak de. \v 27 Porke che wzëët noo yrandxee ne rlaan Dëdyuzh ne ylaa de, bet wgyixlaandet noo lo de. \v 28 Por neguin gugapkwent de laake de no gugapkwent yra mén ne wniiz Espíritu Sant lo de yra de, porke laa Ne wzu de ne gapkwent de yra men ne nak xpén Jesucrist ne wka Jesucrist kon xren Jesucrist. \v 29 Che nan noo ne chene che sya noo, schiid tebëd mén ne ylaan yluzh xpén Jesucrist zegne rlaa lob mëkzhiil. \v 30 No lad ke de yra de yruu tebëd mén ne yneluu ne nlidet, chen gun men gan tsanal yra mén ne rlaleedx Jesucrist ne rneluu men. \v 31 Por neguin list gugak yra de; gunileedx ne ydeblo tson iz dxe gyëëltee wsalzaandet noo ne wnino noo de te te de, axtegue woon noo. \p \v 32 ’Orrenaa, ysan noo de yra de ledxnya Dëdyuzh. Gutsukas xdiiz Ne ne rap poder chen guno xyudar de gakfwert de no chen no lo de yniiz Ne ne che re Ne ne ydee Ne lo yra mén ne nak xpén Ne. \v 33 Noo rut xmed rdebden noo, ni rut xab rdebden noo. \v 34 Laa de yra de nanwen de ne noo zhal wdxinaa ne wu noo yra noo men ne wun xyudar noo. \v 35 Che wluu noo lo de yra de ne zenga rap de degne ylaa de dxiin no gun de xyudar yra mén ne yët ne ykyiinen; gukanzaleedx xdiiz Jesucrist chene re Ne: “Mazre nzoondee mén ne rgueed ke mén ne reeden.” \p \v 36 Chene wluzhse re Pabel zenga, wzuzhib Pabel wnab Pabel lo Dëdyuzh yra Pabel mén guin. \v 37 Kesentyent woon men yra men, wgyeedx men Pabel, woo men bzhid gyedkwes Pabel. \v 38 Kesentyent wunles lextoo men por ne re Pabel lo men ne kwiidetre men Pabel. Orguin wasan men Pabel axtegue ledne zob bark. \c 21 \s1 Le Pabel za ke Jerusalén \p \v 1 Nga wyan men yra men, le noo wuu bark yra noo wa noo tebli lyu ne la Cos ne ka lo nisdoo. Ne wra ste gyëël wdxiin noo lyu ne la Rodas ne ka ke lo nisdoo; nga wruu noo wa noo Pátara. \v 2 Nga zu te bark ne tsa lo lyu ne la Fenicia, bark guin wuu noo yra noo za noo. \v 3 Chene za noo, wii noo Chipre lyu ne ka lo nisdoo; por ladbëë we wdesu noo, za noo Siria. Per kom rap bark degne ysano yúú Tiro, por neguin wdee noo nga. \v 4 Nga wtsëlo noo yra mén ne rlaleedx Jesucrist, lex wkaa noo lo men guedx gbiz. Por Espíritu Sant waknan men ne sak Pabel Jerusalén; por neguin re men lo Pabel ne tsadet Pabel Jerusalén. \v 5 Per chene wzaa guedx gbiz, wruu noo nga yra noo. Wa men yra men xewnaa men no le yra men zhiin men wazanëz men noo axtegue runisdoo ne nak rulgyëz guin. Nga wzuzhib noo yra noo men wnab noo lo Dëdyuzh. \v 6 Lex re noo lo men: “Le noo gya naa.” Zhich guin wdee noo lenbark, le laa men wberee ruxyuu men. \p \v 7 Ne wruu noo Tiro, wa noo Tolemaida; ngatee wyal wuu noo lenbark yra noo. Ne wruu noo lenbark, wa noo wagabtyuzh noo yra mén ne rlaleedx Jesucrist, lex wkaa noo lo men tebdxe. \v 8 Wra ste gyëël wruu noo nga yra noo Pabel wdxiin noo Cesarea, wa noo ruxyuu Blib men ne rzëët xdiznzoon Jesucrist. Blib guin nak te men ne nuu lad guedx men ne wzël ne rgyiiz ne ru yra mén ne yët ne ykyiinen. Ruxyuu men wkaa noo yra noo. \v 9 Rap men tap zhinzaap men ne gardet ytsëlnya, ydap nzeb rzëët lo mén diiz ne rguu Dëdyuzh lextoo nzeb. \v 10 Che ndal gbiz ka noo ruxyuu Blib chene wlenza te profet ne la Agabo ne wruu lo lyu ne la Judea; \v 11 zëëd men wii lo noo yra noo. Zegne wlenza men, wnëëz men xsinturon Pabel wliib men yrup nii men no le yrup nya men, lex re men: \p ―Zere na Espíritu Sant, zeree yliib men-Israel men ne nak neree xsinturon lenlgyëz-Jerusalén, lex ydekwent men men lo yra mén ne nakdet men-Israel. \p \v 12 Chene won noo zenga, wnab noo lo Pabel yra noo mén ne nuu nga ne tsadet Pabel Jerusalén. \v 13 Wke Pabel, na Pabel: \p ―¿Penak roon de yra de, rgunles de lextoo noo? Por noo nyaalzhe yliib mén noo no let nozdet yliib men noo, sinke nyaalzhe axtegue yket men noo Jerusalén por ne rzëët noo xdiiz Jesucrist. \p \v 14 Wyenense noo yra noo ne wundet noo gan nsoow noo Pabel, betre redet noo, nunegue ne re noo: \p ―Gak zegne rlaan Dëdyuzh. \p \v 15 Zhich guin wzhexkwaa noo xyúú noo yra noo, lex za noo Jerusalén. \v 16 Wzanal txup tson men-Cesarea noo, men ne rlaleedx ke Jesucrist. Laa men wano noo ruxyuu te men-Chipre ne la Mnasón ne che wakxcheroo rlaleedx Jesucrist; ruxyuu men wbë́z noo yra noo. \s1 Wa Pabel wii lo Jacob \p \v 17 Kesentyent rzhiilen yra men-Jerusalén ne rlaleedx Jesucrist ne wdxiin noo Jerusalén. \v 18 Wra gyëël, wa noo wii lo Jacob yra noo Pabel; nga ndxin yra mén ne rnebééy lo yra men ne rlaleedx Jesucrist. \v 19 Chene wluzh wgabtyuzh Pabel men, wuu Pabel diiz lo men axtegue zegnak nakendxee yra ne wlaa Pabel por xpoder Dëdyuzh nes lo yra mén ne nakdet men-Israel. \v 20 Chene won men zenga, wzaknon men Dëdyuzh, lex re men lo Pabel: \p ―Zhanbech, che nan de ne kesentyent ndalyaa men-Israel ne che rlaleedx Jesucrist nuu, no yrandxee men rkyeen ne rap be degne ylaa be zegne zëëd lo ley ne wdee Dëdyuzh lo Moises. \v 21 No won men diiz ne laa de ka rneluu yra men-Israel ne nuu lad mén ne nakdet men-Israel ne ylaadet men zegne zëëd lo ley, rzëët de lo men ne guudet men zhiin men beey ne ruu men-Israel, ni tsanaldet men xkoxtumber be. \v 22 Orrenaa, ¿pezee ylaa be? Porke sdopleenendxee men chene gaknan men ne wlenza de. \v 23 Mazre gulaa zeree zegne yna noo lo de: Nee lad noo nuu tap mén ne rap degne ylaa ne wkebgyee men lo Dëdyuzh. \v 24 Gutsano men, gulaa zegne zëëd lo ley yra de men, no gyizh de zegne ygaa xtoo men, chen zenga gyenen mén ne nlidet yra diiz ne rnii mén por laa de porke rlaa de zegne zëëd lo ley. \v 25 Le por yra mén ne nakdet men-Israel ne che rlaleedx Jesucrist, che wkaa noo te gyiich wxaal noo lo men zegne wyan be diiz ne tsadet lextoo men yra ne zëëd lo ley. Nonchee ne re noo si nak ne gudetre men ne che wseleedx mén lo mdoo, ni gudet men ren, ni gudet men xbëël maa ne rxedet ren, ni ykanodetgue men xkompanyer men belne gardet ytsëlnya men. \s1 Wanëëz mén Pabel lenxeydoo Dëdyuzh \p \v 26 Orguin wzano Pabel ydap mén guin; wra gyëël, wlaa Pabel zegne zëëd lo ley yra Pabel men, lex wdeno Pabel men lenxeydoo Dëdyuzh chen yluu men diiz gan pa dxe yzaa ne ylaa men ne zëëd lo ley te te men ne yket men maa yseleedx men ma por Dëdyuzh. \p \v 27 Per chene che mer yzaa guedx gbiz ne rap men degne ylaa men zegne zëëd lo ley, ne wii txup tson men-Israel ne wruu gyëz ne nak lo lyu ne la Asia ne le Pabel zu lenxeydoo Dëdyuzh, wzelo men wlaa men te rwidroo. Wnëëz men Pabel, \v 28 wkarëzyaa men, re men: \p ―¡Men-Israel, gugun xyudar noo! Laa ménree nga nak ne zad ka yrandxee lugar rneluu men mén kos ne nuu konter por menlaz be no le por ley ne wdee Dëdyuzh lo Moises no le por xeydoo Dëdyuzh. Orrenaa le men wdee txup tson mén ne nakdet men-Israel lenxeydoo Dëdyuzh, rgyitno meno no nda we. \p \v 29 Re men zenga yra men porke wii men za Pabel lenlgyëz-Jerusalén yrup Pabel te men-Efeso ne la Trófimo; por neguin nuu lextoo men ne no Trófimo wdee Pabel lenxeydoo Dëdyuzh. \p \v 30 Orguin noze nesree nesrotee rruu yra mengyëz guin, noze rzhoon men wdxiin men wnëëz men Pabel, wgobzengye men Pabel, wboo men Pabel lenxeydoo Dëdyuzh; noze ryob rdxiintee wtsëë men yra yaglaa ydoo. \v 31 Che mer yket men Pabel chene wdxiin diiz lo xkomandant soldad ne le yra men-Jerusalén kalaa te rwidroo. \v 32 Orgueguin wtop komandant yra soldad no le yra kapitan, lex noze rzhoon men za men yra men ledne ndxin yra mén guin. Chene wii yra mén guin ne wdxiin komandant yra komandant soldad, wdeedetre men xkwent Pabel. \v 33 Orguin wbig komandant wnëëz komandant Pabel, lex wkyeen komandant soldad wliib men Pabel kon txup kaden no wnabdiiz komandant gan txu nak Pabel no gan kox wlaa Pabel. \v 34 Noze wren wren ne rderëz yra mén guin; por tant rderëz men, wdeedet komandant kwent gan kox rnii men, lex wkyeen komandant ne tsano soldad Pabel ledne nuu yra soldad. \v 35 Chene wdxiin soldad nga ne gyeep soldad lo skaler, wap soldad degne weey soldad Pabel tant ntoz rlaa yra mén guin \v 36 ne zanal, rderëz men, re men: \p ―¡Guket men! \s1 Diiz ne re Pabel lo mén \p \v 37 Chene le men wal ysee Pabel ledne nuu yra soldad, wnabdiiz Pabel lo komandant, re Pabel: \p ―¿Pe zak yna noo txup tson diiz lo de? \p Wke komandant, re komandant: \p ―¿Pe run de gan rnii de diz-griego? \v 38 ¿Pe let laadet de nga nak men-Egipto ne wtsëldil gobyeren, lex wa de nes denbidx wano de tapmil men ne rket mén? \p \v 39 Lex re Pabel: \p ―Men-Israel nak noo, Tarso wal noo, te gyëz ne beendxegue non ne nak lo lyu ne la Cilicia. Gulaa fabor guniiz si ynii noo lo yra ménree. \p \v 40 Orguin wdee komandant si wnii Pabel. Wzuli Pabel lo skaler, wluu Pabel senye kon nya Pabel lo yra mén guin ne kwinchi men. Chene che wbinchi men, wnii Pabel diz-hebreo lo men, re Pabel: \c 22 \p \v 1 ―Zhanbech no laa de yra de dechey, gugon ne yna noo chen ykagyiidetre de noo. \p \v 2 Chene won men wnii Pabel diz-hebreo, mazre wbinchi men, lex re Pabel lo men: \p \v 3 ―Men-Israel nak noo, Tarso wal noo gyëz ne nak lo lyu ne la Cilicia, per nee Jerusalén wroo noo; laa maxter Gamaliel wneluu noo yrandxee zegne zëëd lo xley xpenkwlal be. Teblose xdxiin Dëdyuzh rlaa noo zegne rlaa ke do yra de orree. \v 4 Chekwlo wkanal noo yra mén ne rlaleedx Jesucrist axtegue wket noo men gwrol men; wnëëz noo mgyeey wnaatee wsee noo men chegyiib. \v 5 Laa fxuz ne mazre nondee no le yra men ne rnebééy lo men-Israel nan ne nli neree. Porke laa men wniiz gyiich weey noo chen yluu noo we lo yra menlaz be ne nuu Damasco, lex wa noo waye noo yra mén ne rlaleedx Jesucrist nga, chen ynëëz noo men yliib noo men, chidno noo men Jerusalén chen tsuu xkastig men. \s1 Wuu Pabel diiz pezee wlaleedx Pabel Jesucrist \r (Hch. 9:1-19; 26:12-18) \p \v 6 ’Per chene za noo nëz ne che guex ydxiin noo Damasco zeg rwen ngbiz, tebegue wruu te bnii gyeybaa, kesentyent wkabtsa we kbii ledne za noo. \v 7 Orguin wkantaa noo lyu, lex won noo te rëz ne na lo noo: “Saulo, Saulo, ¿penak rwinyaan de noo?” \v 8 Lex wnabdiiz noo, re noo: “¿Txu laa de Dechey?” Wke rëz guin, na we: “Noo nak Jesus zhan-Nazaret ne rlaandet de kwii de.” \v 9 Wii yra mén ne zano noo bnii guin, per wdeedet men kwent gan pe rna diiz ne na rëz guin lo noo. \v 10 Lex wnabdiiz noo, re noo: “Dechey, ¿pagox rap noo degne ylaa noo?” Orguin na Ne lo noo: “Gutsaxee, gugyuli ke xnëz de gutsa Damasco. Nga yna mén yrandxee logne rap de degne ylaa de.” \v 11 Kom tant wkabtsa bnii guin, wsan ngwlëë we noo, lex wgoob yra mén ne zano noo nya noo wdxinno men noo Damasco. \p \v 12 ’Nga nuu te mén ne la Ananías ne rlaa yrandxee zegne zëëd lo ley ne wdee Dëdyuzh lo Moises. Yrandxee men-Israel ne nuu nga rzëët ne xnëz mbán Ananías. \v 13 Laa Ananías wdxiid wii lo noo; zegne wlenza Ananías, na Ananías: “Saulo, gyenii bzalo de ste.” Orgueguin wyenii bzalo noo, wii noo Ananías. \v 14 No na Ananías lo noo: “Laa XDëdyuzh xpenkwlal be wye de chen gaknan de logne rlaan Ne ne ylaa de no chen kwii de Crist no chen gon de xrëz Ne. \v 15 Porke laa de tsazëët xdiiz Ne lo yrandxee mén no gu de diiz yra ne wii de no yra ne won de. \v 16 Orrenaa, ¿pagox rbë́z de? Gusuli, gurobnis, no gusaan ne rlaa de dol, gunab lo Jesucrist.” \s1 Wuu Pabel diiz pezee wa Pabel lo yra mén ne nakdet men-Israel \p \v 17 ’Chene wberee noo nee Jerusalén, wa noo lenxeydoo Dëdyuzh wanab noo lo Ne, tebegue wzak noo zegnak men ne rnexgyëëlen. \v 18 Wii noo Jesucrist, na Ne lo noo: “Gyiid gyiidske guseyob guruu Jerusalén, porke tsukasdet mén ne yzëët de por noo.” \v 19 Lex re noo lo Ne: “Dechey, che nan men ne noo wa yrandxee lenydoo, wnëëz noo yra mén ne rlaleedx de wsee noo men chegyiib no wdee noo xkwent men. \v 20 Chene wket mén Xteb ne wzëët xdiiz de, no noo zu nga, wyan noo byen ne yket mén Xteb; noo wapkwent xab yra mén ne wket Xteb.” \v 21 Per na Ne lo noo: “Guruu, porke sxaal noo de tsa de lo yra mén ne nakdet men-Israel ne nuu nat.” \s1 Wasee mén Pabel ledne nuu yra soldad \p \v 22 Kwlote nga wkagyedyag yra mén guin ne re Pabel, lex wzelo men rderëz men, re men: \p ―¡Guket mgyeey gwa! ¡Rzëëldetre ne ybán men! \p \v 23 Kom kesentyent rderëz men axtegue rbib men xab men no rtxoon men yudi lo mee, \v 24 lex wkyeen komandant ne ysee soldad Pabel ledne nuu yra soldad no wkyeen komandant ne ydee soldad xkwent Pabel chen yzëët Pabel gan penak rderëz men lo Pabel zenga. \v 25 Per chene che wliib soldad Pabel chen ydee soldad xkwent Pabel, re Pabel lo kapitan ne zu nga: \p ―¿Pe zak ydee de xkwent te men-Roma, no ni gardet gaknan de gan pe wlaa men? \p \v 26 Chene won kapitan zenga, waluu kapitan diiz lo komandant, re kapitan: \p ―Gugyenen gan pe ylaa de porke men-Roma nak ménro. \p \v 27 Orguin wa komandant lo Pabel, lex wnabdiiz komandant, re komandant: \p ―¿Pe nli ne men-Roma nak de? \p Wke Pabel, re Pabel: \p ―Nli we. \p \v 28 Orguin re komandant: \p ―Noo kesentyent nyezh wgyizh noo ne le noo wak men-Roma. \p Lex re Pabel: \p ―Per noo axtegue ne wal noo nak noo men-Roma. \p \v 29 Ne won yra men ne ydee xkwent Pabel ne re Pabel zenga, orgueguin wbetxee men lo Pabel. Axtegue komandant wdxe ne waknan men ne men-Roma nak Pabel no ne wkyeen men wliib mén Pabel. \s1 Wdxig men Pabel lo xtis-Israel \p \v 30 Wra gyëël guin, kom rlaan komandant gaknanwen komandant gan pe kwentzhe rwinyaan men-Israel Pabel, lex wkyeen komandant wchil men Pabel no wkyeen komandant wdop fxuz ne rnebééy lo yra fxuz no le yra xtis-Israel. Lex wboo soldad Pabel, wdxig soldad Pabel lo men. \c 23 \p \v 1 Orguin wii wiindxee Pabel lo xtis-Israel, lex re Pabel: \p ―Yna noo lo de yra de ne ydeblo ne mbán noo axtegue nedxeree bet zadet lextoo noo, nan Dëdyuzh ne xnëz mbán noo. \p \v 2 Lex wkyeen men ne la Ananías ne nak fxuz ne mazre nondee mén ne ndxin guex lo Pabel ne gap men ruu Pabel. \v 3 Wke Pabel, re Pabel: \p ―¡Dëdyuzh guu xkastig de ne noze rkanlo de wen de! Belne por ne ylaa de gyelextis zegne zëëd lo ley zob de wa, ¿penak rlaa de zegne zëëdet lo ley cheguin ne rkyeen de gap mén ruu noo? \p \v 4 Lex re yra mén ne ndxin nga: \p ―¿Pe zegwa yke de lo fxuz ne mazre nondee ne nak xefxuz Dëdyuzh? \p \v 5 Orguin re Pabel: \p ―Nandet noo ne fxuz ne mazre nondee nak ménree. Lo xgyiich Dëdyuzh zëëd: “Yniidet de dizmal por mén ne rnebééy laz de.” \p \v 6 Orguin wdee Pabel kwent ne tebëd men nak sadusew, le stebëd men nak farisew, lex ndípse re Pabel: \p ―Zhanbech, farisew nak noo, farisew nak xuz noo. Por ne rlaleedx noo ne sban mengut, por neguin wdxidzu mén noo nee. \p \v 7 Chene re Pabel zenga, wzelo yra men ne nak farisew wdildiiz men yra men men ne nak sadusew, lex wakgwrool yra men ne ndxin nga. \v 8 Porke rlaleedxdet men ne nak sadusew ne sban mengut, ni rlaleedxdet men ne nuu angel, ni espíritu, per le men ne nak farisew rlaleedx men yra neree. \v 9 Noze rderëzlsaa men yra men. Lex wzuli txup tson maxter ley ne nak farisew, re men: \p ―Ménree bet ne mal wlaadet men. Pazer te espíritu wnii lo men o te angel, texnad por Dëdyuzh nuu be konter. \p \v 10 Ne wii komandant ne lel mazre rdildiiz yra mén guin, wdxe komandant ne nlabyu men Pabel. Lex wkyeen komandant ne tsa soldad chen koo soldad Pabel nga, tsasan ke men Pabel ledne nuu yra sesoldad men. \p \v 11 Chene wak ste gyëël, wlalo Jesucrist lo Pabel, re Ne: \p ―Ndíp guguu lextoo de Pabel, porke zegwa zegne wzëët de xkwent noo nee Jerusalén, zegwa ke rap de degne tsazëëto Roma. \s1 Wlaan men nket men Pabel \p \v 12 Chene wyenii lyu, wyan txup tson men-Israel diiz ne yket men Pabel; re men ne bet gudet men, bet goodet men axtegue ne yket men Pabel. \v 13 Mazdee txuplal nak yra mén guin ne re zenga. \v 14 Lex wa men lo fxuz ne rnebééy lo yra fxuz no le lo men ne rnebééy lo men-Israel, re men: \p ―Noo yra noo che wyan noo diiz ne bet gudet noo, bet goodet noo axtegue ne yket noo Pabel. \v 15 Orrenaa, gunab lo komandant yra de xtis-Israel ne chidno men Pabel lo de yzhe, ykanlo de ne rlaan de gaknanwen de pezee nak xkwent Pabel. Le noo yra noo list kwinnap noo chen yket noo Pabel antes ne ylenza Pabel lo de. \p \v 16 Per won xpee nzebzaan Pabel ne kanii men zenga, wa me ledne nuu yra soldad, waluu me diiz lo Pabel. \v 17 Orguin wbëz Pabel te kapitan, re Pabel lo men: \p ―Gutsanochee mewinree lo komandant, porke rap me te diiz ne yzëët me lo men. \p \v 18 Orguin wano kapitan mewin guin lo komandant, lex re kapitan lo komandant: \p ―Laa Pabel ne nuu chegyiib wbëz noo no wnab zhaa lo noo ne chidno noo mewinree lo de, porke rap me te diiz ne yzëët me lo de. \p \v 19 Lex wgoob komandant nya me, wano komandant me tebkoo, lex wnabdiiz komandant lo mee, re komandant: \p ―¿Pe diizzhe rlaan de yzëët de lo noo? \p \v 20 Lex re mee: \p ―Rongue de le men-Israel wyan diiz ne ynab men lo de ne tsano de Pabel lo xtis-Israel yzhe, ykanlo men ne rlaan men gaknanwen men pezee nak xkwent Pabel. \v 21 Per ylaleedxdet de men, porke mazdee txuplal nak yra mén ne tsa soblaan nëz ne ykambë́z men Pabel, no che re men ne bet gudet men, ni bet goodet men axtegue ne yket men Pabel. Orrenaa noze list ndxin men, noze kambë́z men gan pe gue de. \p \v 22 Orguin re komandant lo mee guin: \p ―Gugya, rut lo guedet de ne na de negwa lo noo. \s1 Wxaal komandant Pabel lo gobernador-Fels \p \v 23 Wluzh nga wbëz komandant txup kapitan, lex wkyeen komandant men ne ytop men txupgwyuu soldad ne tsa nii, stsonlalno-chii soldad ne tsambib kabay, stxupgwyuu soldad ne gweey lans\f + \fr 23:23 \ft Lans nak tebla yag ne nluts punt.\f*, chen tsa men Cesarea beygaa gyëël. \v 24 No wkyeen komandant ne guu men xab kabay ne kwib Pabel, no re komandant ne zhaas tsano men Pabel chen ngyëël Pabel ydxiin Pabel lo gobernador-Fels. \v 25 No wdee komandant te gyiich lo mén guin ne ydee meno lo gobernador, re lo gyiich guin: \p \v 26 “Noo nak Claudio Lisias, rgabtyuzh noo de gobernador-Fels, kesentyent non de. \v 27 Ménree ne wxaal noo lo de, wnëëz yra men-Israel men, che mer yket men men, per chene waknan noo ne men-Roma nak men, wano noo xsoldad noo, waselaa noo men lo men-Israel. \v 28 Kom rlaan noo gaknan noo gan pe kwentzhe rkagyii men-Israel men, por neguin wano noo men lo xtis-Israel. \v 29 Nga waknan noo ne por xkwent xley men yra men rkagyii men men, per rzëëldet ne guet men, ni rzëëldet ne tsuu men chegyiib. \v 30 Kom waknan noo ne che wyan men-Israel diiz ne yket men men, por neguin wxaal noo men lo de wa. Che wnab noo lo yra mén ne rkagyii men ne lo de yzëët men gan pe kwentzhe rkagyii men men.” \p \v 31 Wlaa yra soldad zegne wkyeen komandant, gyëël zano men Pabel Antípatris. \v 32 Ne wyeniise lyu, wberee yra soldad ne za nii, le yra soldad ne zambib kabay zaron Pabel axtegue Cesarea. \v 33 Chene wdxiin men Cesarea, wdee men gyiich guin lo gobernador no wdekwent men Pabel. \v 34 Wluzhse wool gobernador gyiich guin, wnabdiiz gobernador gan txu ménzhe nak Pabel. Ne waknan men ne men-Cilicia nak Pabel, \v 35 re men: \p ―Chene chiid mén ne rkagyii de, cheguin ykagyedyag noo ne yzëët de. \p Lex wkyeen men soldad ne guu soldad Pabel lenxyuloow Herodes, per kwinnap ke soldad Pabel. \c 24 \s1 Le Pabel zu lo gobernador-Fels \p \v 1 Chene wluzh gaay gbiz, wdxiin fxuz ne mazre nondee ne la Ananías gyëz-Cesarea yra men txup tson men ne rnebééy lo men-Israel no le te lisensyad ne la Tértulo. Lex wbig men yra men lo gobernador chen gue men logne wlaa Pabel. \v 2 Chene wberee yra soldad ne waxii men Pabel, wzelo Tértulo rkagyii Tértulo Pabel, re Tértulo lo gobernador: \p ―Dexkyizhtee de gobernador-Fels, por laa de xnëz mbán noo yra noo no por xgyelnan de ndal ne wen zayak laz noo. \v 3 Yrandxee lugar ryan mén byen yra ne kalaa de. Kesentyent non de, dexkyizhtee de gobernador-Fels. \v 4 Per por ne gunendet noo lo de xche, ynab noo lo de ne ykagyedyag de txup tsonlaan diiz ne yzëët noo. \v 5 Waknan noo yra noo ne laa ménree nak zegnak te gyelgyiz lad yra men-Israel, no ydendxee gyëzlyu kazobnadil men mén, no laa men rnebééy lo yra xpén Jesus men-Nazaret. \v 6 No wlaan ke men nlaa men xeydoo Dëdyuzh zegnak te ledne bet nondet. Por neguin wnëëz noo men, wlaan noo nlaa noo gyelextis zegne zëëd lo xley noo. \v 7 Per wlenzague komandant-Lisias yra men xsoldad men, lafwers wla men men lo noo yra noo. \v 8 Na komandant-Lisias ne lo de chiid noo chen yzëët noo yra ne wlaa ménree. Laa zhal de gunabdizyu lo men gante chen gaknan de ne nli wlaa men yra neree ne rzëët noo. \p \v 9 Yra men-Israel ne ndxin nga re men ne nli we. \v 10 Orguin wluu gobernador senye lo Pabel ne ynii Pabel, lex re Pabel: \p ―Por ne nan noo ne che wakxcheroo rnebééy de nacionree, por neguin bet zadet lextoo noo yke noo lo men ne rkagyii noo. \v 11 Zak ynabdiiz de laa zhal de gante ne gyed wzaandxee chibtxup gbiz wdxiin noo Jerusalén chen saknon noo Dëdyuzh. \v 12 Wgadet noo lo men ne kadildiiz noo mén, ni rut wtsëldildet noo lenxeydoo Dëdyuzh, ni lenydoo ne zobre nga, ni lenlgyëz. \v 13 Yra ménree gundet men gan yzu men testig ne nli yra negwa ne rkagyii men noo. \v 14 Per logne yxobdol noo si nak ne nli xdxiin Dëdyuzh rlaa noo zegne ryal ne ylaa noo ne nak noo xpén Jesucrist; neree ste religión rnii meno, no rlaa noo neree porke rlaleedx noo yrandxee ne zëëd lo ley no le yra ne wkaa profet. \v 15 Zegne rlaleedx ke noo ne sneban Dëdyuzh mengut, zenga ke rlaleedx ménree ne sneban Dëdyuzh mengut, nigle men ne wlaa ne wen, nigle men ne wlaa ne mal. \v 16 Por neguin mase gan pezee rlaatee noo, per syemper xnëz nuu xgyeryen noo, nigle nes lo Dëdyuzh, nigle nes lo mén. \p \v 17 ’Che wakxche ka noo stebkoo, lex wberee noo xnacion noo, wdxinneey noo med ne wxaal mén por menlaz noo no waron noo xgoon noo por Dëdyuzh. \v 18 Neguin kalaa noo lenxeydoo Dëdyuzh, wluzhse wlaa noo zegne zëëd lo ley, no yët ndal mén lenydoo, ni kalaadet noo rwid, chene wlenza tebëd men-Israel ne wruu Asia lo noo. \v 19 Laa yra mén guin rap degne chiid nee, chen yzëët men gan pe wlaa noo no gan pe kwentzhe rwinyaan men noo. \v 20 O yra mén ne ndxin nee, yzëët men ne wlaa noo belne nuu pe wzël lo men chene zu noo nes lo yra xtis-Israel. \v 21 Nunegue ne wlaa noo chene zu noo lad men, wnii noo ndípse, re noo: “Por ne rlaleedx noo ne sban mengut, por neguin wdxidzu mén noo nee.” \p \v 22 Chene won gobernador-Fels zenga, kom che nanwen men pezee nak xkwent Jesucrist, re men: \p ―Chene chiid komandant-Lisias, ylaxnëz noo kwent gwa ne kalaa de yra de. \p \v 23 Lex wkyeen gobernador kapitan ne gunyoow ke men Pabel, per ydee men si yruu Pabel fwer no ydee men si tsa xmig Pabel lo Pabel tsadee men ne rkyiinen Pabel. \p \v 24 Chene che wluzh tson tap gbiz, wdxiin gobernador-Fels ste yrup men Drusila men-Israel ne nak lzaa men. Lex wkyeen men wdxiid Pabel, wkagyedyag men ne wzëët Pabel kwent ne rlaleedx mén Jesucrist. \v 25 Per chene wzëët Pabel ne rap mén degne ybán mén xnëz no ne ysoow men lo yra ne mal ne rlebleedx men ylaa men no ne sdxiin dxe ne ydee men kwent lo Dëdyuzh, wdxe gobernador, lex re gobernador: \p ―Gugya. Chene gyobo kwëz noo de ste. \p \v 26 Wlaan gobernador ndee Pabel med lo gobernador chen yselaa men Pabel. Por neguin guetse guetse rbëz men Pabel chen gu men diiz yrup men Pabel. \v 27 Ne wzaa txup iz ne nunyoow Pabel, wruu Fels gyelgobernador, laa Porcio Festo wdee nii Fels. Per kom rlaan Fels gyan Fels wen lo yra men-Israel, wselaadet men Pabel. \c 25 \s1 Wdxig men Pabel lo gobernador-Festo \p \v 1 Chene wzaa tson gbiz ne wdxiin gobernador-Festo Cesarea, wruu men nga wa men Jerusalén. \v 2 Nga wbig yra fxuz ne rnebééy lo yra fxuz yra men men-Israel ne rnebééy, wzëët men yra ne rkagyii men Pabel lo gobernador. \v 3 No wnab men lo gobernador ne yxaaleenendxee gobernador Pabel Jerusalén, porke wlebleedx men nket men Pabel nëz. \v 4 Wke gobernador, re gobernador: \p ―Guezenunyoow Pabel Cesarea; wyob ke yberee noo Cesarea. \v 5 Yra mén ne rnebééy lo de yra de, laa men ryal sanal noo ne yberee noo, belne nuu pe gyii wlaa ménro, no yzëët meno. \p \v 6 Zeg te xun chii gbiz wkaa gobernador-Festo Jerusalén, lex wberee ke men Cesarea. Wra gyëël guin wzob men ledne rlaa men gyelextis, lex wkyeen men wdxiid Pabel. \v 7 Chene wdxiin Pabel, wbig men-Israel, wzelo men noze ndal ne rkagyii men Pabel, per wzudet men testig. \v 8 Lex re Pabel: \p ―Bet ne mal wlaadet noo, ni por xley men-Israel, ni por xeydoo Dëdyuzh, ni por rrey-Roma. \p \v 9 Per kom rlaan gobernador gyan men wen lo yra men-Israel, wnabdiiz men lo Pabel, re men: \p ―¿Pe rlaan de tsa de Jerusalén, chen no ylaxnëz noo yra neree ne rkagyii men de? \p \v 10 Wke Pabel, re Pabel: \p ―Lo xtis-Roma zu noo, ledne ryal gakxnëzo. Laa de che nanwen de ne bet ne mal wlaadet noo men-Israel. \v 11 Belne nuu pe gyii wlaa noo ne rzëël guet noo, nyaalzhe yket men noo; per belne nlidet wlaa noo yra negwa ne rkagyii men noo, rut ryaldet ydekwent noo lo men. Mazdee guxaal noo lo rrey-Roma. \p \v 12 Lex wnabdiiz gobernador-Festo lo yra xpén men ne rzëët gan gonezhe ryal ylaa men. Wluzh wnabdiiz men, re men lo Pabel: \p ―Laa de wnab ne lo rrey-Roma tsa de; zak yxaal noo de lo rrey-Roma. \s1 Le Pabel zu lo rrey-Agripa \p \v 13 Chene wluzh tson tap gbiz, wa rrey-Agripa Cesarea yrup men Berenice, wagabtyuzh men gobernador-Festo. \v 14 Kom ndal gbiz wkaa men nga, wzëët gobernador-Festo xkwent Pabel lo rrey, re men: \p ―Nee nuu te mén ne la Pabel ne wsan Fels chegyiib. \v 15 Chene wa noo Jerusalén, wbig yra fxuz ne rnebééy lo yra fxuz yra men men ne rnebééy lo men-Israel, wdxiid men lo noo wzëët men yra ne wlaa Pabel, wnab men ne ykyeen noo guet Pabel. \v 16 Wke noo re noo lo men, rapdet xtis-Roma koxtumber ne ykyeen men guet mén belne gardet ytsëlolsaa men men ne rkagyii men chen gue men ne nlidet neguin ne rkagyii mén guin men. \v 17 Por neguin chene wdxiid yra men-Israel guin nee, wnetesudet noo tyemp; wrague gyëël guin wzob noo ledne rlaa noo gyelextis, lex wkyeen noo waxii mén Pabel lenchegyiib. \v 18 Per yra mén ne wdxidzëët gan pe wlaa Pabel, bet ne ndxeeb nadet men zegne rzaa lextoo noo ne nna men. \v 19 Nunegue ne rzëët men yra men nak ne rlaleedxdet Pabel zegne rlaleedx men, sinke le Pabel rlaleedx te mén ne la Jesus ne che wet, per le ne re Pabel mbán men. \v 20 Kom nandet noo gan pezee nlaa noo zegnak kwent guin, lex wnabdiiz noo lo Pabel gan pe rlaan Pabel tsa Pabel Jerusalén chen no gakxnëzo. \v 21 Per kom laa Pabel wnab ne lo rrey-Roma yxaal noo Pabel chen laa men ylaxnëz xkwent Pabel, por neguin wkyeen noo ne guezenunyoow Pabel axtegue ne gun noo gan yxaal noo Pabel lo rrey-Roma. \p \v 22 Orguin re rrey-Agripa lo gobernador-Festo: \p ―No noo rlaan gon xdiiz mén gwa. \p Lex re gobernador-Festo: \p ―Yzhe ke gon do. \p \v 23 Wra gyëël guin, wdxiin rrey-Agripa yrup men Berenice. Yrandxee mén waknzebnëz lo men. Wdxiin men yra men soldad ne rnebééy no le yra mén ne mazre nondee gyëz guin, wdee men ledne gon men ne gue Pabel, lex wkyeen gobernador wdxiid Pabel. \v 24 Zhich guin re gobernador: \p ―Rrey-Agripa no le yra de zegne ndxin de nee, gukwii gante: Ménree ne zu nee, nigle Jerusalén, nigle nee, yrandxee men-Israel rdxiid lo noo, rnab men ne ykyeen noo guet ménree. \v 25 Per bet ne wlaa men ne rzëël guet men wzëldet lo noo. Per kom laa men wnab ne lo rrey-Roma tsa men, por neguin che wlebleedx noo ne no yxaal noo men. \v 26 Kom bet ne mal ne wlaa men wzëldet lo noo ne nkaa noo we lo gyiich nxaal noo we lo rrey-Roma, por neguin wdxig noo men lo de yra de no lo de laa zhal de rrey-Agripa, chen chene luzh ynabdizyu de lo men, che sël ne ykaa noo lo gyiich. \v 27 Porke ryenen noo ne ngyidet yxaal noo te mén ne nunyoow belne guedet noo logne wlaa men. \c 26 \s1 Logne re Pabel lo rrey-Agripa \p \v 1 Lex re rrey-Agripa lo Pabel: \p ―Che zak yzëët de pezee nak xkwent de. \p Orguin wlis nya Pabel, re Pabel: \p \v 2 ―Rrey-Agripa, kesentyent rzhiilen noo ne ynii noo lo de orree, chen yzëët noo yra ne rkagyii men-Israel noo. \v 3 Porke laa de nanwen de pezee nak yra xkoxtumber noo yra noo ne nak noo men-Israel no gan pe kwentzhe rdildiiz noo. Por neguin rnab noo lo de, gugap pasens ykagyedyag de ne yzëët noo. \s1 Zegne wbán Pabel chekwlo \p \v 4 ’Yrandxee men-Israel nan men gan pezee wbán noo axtegue ne win noo, nigle laz noo, nigle Jerusalén. \v 5 No nan ke men ne axtegue chekwlo nak noo farisew; zak yzëët meno belne rlaan men yzëët meno. Noo wlaa noo yrandxee ne zëëd lo xley men-Israel zegne rlaa men ne nak farisewo, no laa men ne nak farisew nak ne mazre zanaldoo. \v 6 Orrenaa le men wdxig noo lo xtis por ne rlaleedx noo ne sneban Dëdyuzh mengut zegne che re Ne lo xpenkwlal noo. \v 7 Yrandxee men ne zëëd xnëz yra chibtxup xpee Israel kambë́z men ne kwii men gak neree ne re Ne; por neguin rzaknon men Dëdyuzh, rlaa men xdxiin Ne dxe gyëëltee. Orrenaa, rrey-Agripa, por ne rlaleedx noo ne sneban Dëdyuzh mengut, por neguin rkagyii men-Israel noo. \v 8 ¿Pe nuu lextoo de yra de ne gundet Dëdyuzh gan yneban Ne mengut? \s1 Wuu Pabel diiz gan pezee wzakzi Pabel xpén Jesucrist \p \v 9 ’Chekwlo nuu lextoo noo ne rap noo degne kwinyaan noo xpén Jesus, \v 10 no zenga wkalaa noo gyëz-Jerusalén. Kon gyiich ne wniiz yra fxuz ne rnebééy lo yra fxuz, ndal mén ne rlaleedx Jesus wsee noo chegyiib. No chene wket mén xpén Ne, no noo wyan byeno. \v 11 Ndalyaa tir wa noo ydoo por ydoo wzakzi noo men ne rlaleedx Ne, wkyeen noo men lafwers ynii men diznyaan por laa Ne. Zenga wlaa noo yrandxee lenydoo. Kesentyent winyaan noo men, axtegue wkanal noo men ste nacion. \s1 Wuu Pabel diiz pezee wlaleedx Pabel Jesucrist \r (Hch. 9:1-19; 22:6-16) \p \v 12 ’Dxiin guin za noo Damasco kon te gyiich ne wniiz yra fxuz ne rnebééy lo yra fxuz lo noo. \v 13 Per chene za noo nëz, rrey-Agripa, zeg rwen ngbiz wii noo te bnii gyeybaa, ntozdee rzenii we ke lo ngbiz; wkabtsa we kbii ledne za noo yra noo men ne zano noo. \v 14 Orguin wkantaa noo lyu yra noo, no won noo te rëz kon diz-hebreo ne na lo noo: “Saulo, Saulo, ¿penak rwinyaan de noo? Laake de rzakzi de zegne rlaa yuz ne rkanii xtoo yag ne rbib mén led maa.” \v 15 Lex re noo: “¿Txu laa de Dechey?” Wke Ne, na Ne: “Noo nak Jesus ne rlaandet de kwii de. \v 16 Per gutsaxee, gusuli, porke wlalo noo lo de chen yzu noo de ylaa de xdxiin noo no chen yzëët de ne wii de orree no le ne gyed yluur noo lo de. \v 17 Noo yselaa de lo yra men-Israel, nigle lo yra mén ne nakdet men-Israel. Lo yra ménree yxaal noo de orree. \v 18 Yxaal noo de lo men chen ylaa de ne tee bnii xgyeryen men, chen ysalzaan men ne mal, tsanal men ne wen, no chen ydeedetre men si ynebééy Bzelo lo men, sinke tsanal men xnëz Dëdyuzh, no chen ylaleedx men noo chen gak perdon xdol men no chen yganen men ne yganen yra mén ne che nak xpén Dëdyuzh.” \s1 Wlaa Pabel zegne re Jesucrist lo Pabel chene wlalo Ne lo Pabel \p \v 19 ’Rrey-Agripa, won noo diiz wlaa noo yra ne na Jesus lo noo chene wnii Ne lo noo desde gyeybaa. \v 20 Primer lo men-Damasco wzëët noo xdiiz Ne, zhich guin wzëët noo we lo men-Jerusalén no le lo yra mén ne nuu ydendxee Judea no le lo yra mén ne nakdet men-Israel. Re noo lo men ne rap men degne ysaan men xgyelmal men, lex tsanal men xnëz Dëdyuzh, ylaa men ne ryal ylaa men chen gaknyoo ne che wsaan men xgyelmal men. \v 21 Por kwentree wnëëz men-Israel noo lenxeydoo Dëdyuzh, wlaan men nket men noo. \v 22 Per por ne waknonen Dëdyuzh noo, axtegue nedxeree le noo benak zu nee rzëët noo xdiiz Ne lo yrandxee mén, nigle lo mennon, nigle lo kwaskyertee mén. Wzëëdet noo ste kos sinke nonchee yra ne rap degne gak ne wzëët yra profet no le ne wzëët Moises: \v 23 ne zet Crist no ne laa Ne nak men ne primerendxee yban ke lo yra mengut no ne laa Ne yzëët lo yrandxee mén gan pezee gak men perdon, nigle lo men-Israel, nigle lo mén ne nakdet men-Israel. \s1 Wye Pabel gan pezee nlaleedx rrey-Agripa Jesucrist \p \v 24 Neree kazëët Pabel chene wnii gobernador-Festo, ndípse re men: \p ―¡Nzël de Pabel! Por tant rseed de axtegue wyakzël de. \p \v 25 Per wke Pabel, re Pabel: \p ―Nzëldet noo gobernador-Festo; neree ne rzëët noo, nli we no xnëz xnëz nako. \v 26 Nee zob rrey-Agripa, nan zhaa yra neree ne kazëët noo; por neguin rdxedet noo rnii noo nes lo zhaa, porke nanwen noo ne nan zhaa yra neree ne kazëët noo, porke wakdeto ledne ngueedx. \v 27 ¿Pe rlaleedx de logne wkaa yra profet rrey-Agripa? Nanwen noo ne rlaleedx do. \p \v 28 Lex wke rrey-Agripa, re rrey-Agripa: \p ―Stebla stebruundxee nyun de gan nlaleedx noo Jesucrist. \p \v 29 Lex re Pabel: \p ―Nyaalzhe stebla stebruundxee o rakre zeg falt, per naleg Dëdyuzh ne let nozdet laa de ylaleedx Jesucrist, sinke no yrandxee mén ne kayon ne rzëët noo nedxeree ylaleedx Jesucrist zegne rlaleedx noo Ne, per sin kadenree. \p \v 30 Wluzhse re Pabel zenga, wzuli rrey-Agripa no le gobernador-Festo yra men Berenice no le yra mén ne zobno men nga, \v 31 wruu men tebkoo; wzelo men rulsaa men diiz, re men: \p ―Bet ne rzëël guet ménree wlaadet men, ni rzëëldet ne tsuu men chegyiib. \p \v 32 Lex re rrey-Agripa lo gobernador-Festo: \p ―Nyak nselaa be men belne nnabdet men ne lo rrey-Roma tsa men. \c 27 \s1 Wxaal men Pabel Roma \p \v 1 Chene che wyan men diiz ne yxaal men noo Italia yra noo, wdekwent men Pabel no le stebëd mén ne nuu chegyiib lo te kapitan ne la Julio ne rnebééy lo tebëd soldad ne la xsoldad Augusto. \v 2 Lex wuu noo te bark-Adramitio ne che nuu ne yruu tsa Asia. Za noo yra noo Aristarco men-Tesalónica gyëz ne nak lo lyu ne la Macedonia. \v 3 Wra gyëël guin wdxiin noo Sidón yra noo; kesentyent wen wak kapitan-Julio lo Pabel, wdee Julio si wa Pabel lo yra xmig Pabel chen ydee men logne ykyiinen Pabel. \v 4 Chene wruu noo Sidón, wdee noo koo lyu ne la Chipre ne ka lo nisdoo, por lad bëg wyano chen ysako mee, porke ngali nes lo noo rasob mee. \v 5 Zhich guin wdesu noo ngali lo lyu ne la Cilicia no le lo lyu ne la Panfilia, wdxiin noo Mira te gyëz ne nak lo lyu ne la Licia. \p \v 6 Nga wzël te bark-Alejandría lo kapitan-Julio, Italia tsa we; lex wkyeen men wuu noo bark guin yra noo. \v 7 Ndal gbiz wuu bark nëz tant tsoow za bark, nen nentee wdxiin noo guex Gnido. Kom benak rasob mee, lex watee noo ngali Salmón, wyeky noo lyu ne la Creta ne ka lo nisdoo chen ysako mee. \v 8 Tebrulyu guin za noo; nen nentee wdxiin noo ledne la Buenos Pwertos guex te gyëz ne la Lasea. \p \v 9 Kom che wakxche za noo zenga yra noo, che ndxeeb tsar bark lo nisdoo, porke che zëdyob mëëw ne rak nal. Por neguin re Pabel lo men yra men ne za lenbark: \p \v 10 ―Zhanbech, ryenen noo ne kesentyent ndxeeb ne tsar be, porke sluzh bark, yrëëts yra yúú ne neeyo, no let nozdet laa we luzh, sinke axtegue no laa be luzh. \p \v 11 Per mazre wukas kapitan ne re men ne rnexoon bark no ne re men nako xbark ke ne re Pabel. \v 12 Kom wendet nkaa noo nga mëëw ne rak nal, por neguin kasi yra men wlebleedx ne mazre wendee yruu noo nga, gan pe gakdet ydxiin noo Fenice gyëz ne nak lo lyu ne la Creta ledne beeytee rasob mee, chen nga ykaa noo mëëw ne rak nal. \s1 Wlen te meroo meduxtee lo nisdoo \p \v 13 Lex wzelo wlen te meles ne zëëd nes sur, nuu lextoo men ne cheguel zak ydxiin men ledne wlebleedx men. Orguin wboo men ancla\f + \fr 27:13 \ft Ancla la ne rlaa ne rzobdíp bark lo nis.\f* lo nis, lex wruu bark za bark tebrulyu ne la Creta. \v 14 Per orsegue wako wlen te meroo meduxtee ne la Euroclidón, \v 15 wzelo mee guin rcherezhicho bark. Kom wakdetre gan nya bark nes ledne rlaan men tsa we, wdee men si wtxaap mee bark nes ledne za mee. \v 16 Wdee bark por zhich tebla lyu ne la Clauda ne ka lo nisdoo ledne beeytee rlen mee, nen nentee wun noo gan yra noo wlep noo kano ne nliib zhich bark lenbark. \v 17 Chene wluzh wlep noo kano lenbark, wliib men duu kbii bark chen ybilyudeto. Kom rdxe men ne sobdíp bark lo yuzh ne la Sirte, lex wchil men lon ne neey bark, chen ytxaap mee bark nes ledne za mee. \v 18 Wra gyëël zeglaake rlen mee, lex wzelo men wlebaa men yúú ne neey bark lo nis. \v 19 Ne wzaa tson gbiz, wgoob men yra ne rkyiinen bark wlebaa meno lo nis. \v 20 Ndal gbiz axtegue wruudet lo ngbiz, ni mël ne ndxiib gyeybaa waknyoodet; che nuudetre lextoo noo ne yláá noo por tant ryab gyo no por tant rlen meroo meduxtee. \p \v 21 Kom che wakxche ne betre rudet noo yra noo, wzu Pabel gwrooltee lad men yra men, lex re Pabel: \p ―Zhanbech, mazre wendee nyon de xdiiz noo nruudet be Creta chen ntsëlodet be gyelerdxeebree, ni bet yúú nseedet be. \v 22 Per yna noo lo de yra de, ne ysuudet lextoo de porke ni te de guetet, nonchee bark luzh. \v 23 Porke negyëëlree wlalo te xangel Dëdyuzh lo noo, Dëdyuzh ne rnebééy lo noo no ne rlaa noo xdxiin. \v 24 Lex na angel guin lo noo: “Pabel, ydxedet de, porke rap de degne ybig de lo rrey-Roma no por laa de yselaa Dëdyuzh yra mén ne zëëd lenbark, ni te men guetet.” \v 25 Por neguin zhanbech, ysuudet lextoo de, porke noo rlaleedx noo ne slaa Dëdyuzh zegne na angel lo noo; \v 26 per sobdíp bark rulyu ne ka lo nisdoo. \p \v 27 Te gyëël ne wzaa txup xman ne za noo lo nisdoo, wdxiin noo lo nisdoo ne la Adriático, noze zere zerotee rlaa mee bark. Zeg gwrool gyëël wyenen yra mén ne rlaa dxiin lenbark ne mer ydxiin noo lyubidx. \v 28 Lex wdiix men gan palal gyët nak zhiin nis, gal yas rga we; mazre nodee wdiix meno ste, le we che rga chíín yas. \v 29 Per por ne rdxe men ne tsasob bark lo gye, wtxoon men tap ancla lo nisdoo nes zhich bark chen sutsë we, no zoon men naal pezee gyeniigue lyu. \v 30 Yra mén ne rlaa dxiin lenbark, wlaan men nzhoon men; wtxoon men kano lo nis, rlaa men zegne rlaa men ne rtxoon ancla lo nis nes xtoo bark. \v 31 Per wluu Pabel diiz lo kapitan no le lo yra soldad, re Pabel: \p ―Belne kwë́zdet yra ménree lenbark, gundet de gan yláá de. \p \v 32 Lex wtxuug soldad yra duu ne nliib kano chen gyabo lo nis. \p \v 33 Chene zëdyenii lyu, re Pabel lo men ne gu men, re Pabel: \p ―Che wzaa txup xman ragueesdet de, ni bet rudet de. \v 34 Por neguin yna noo lo de, gugu chen guetet de, porke ni te de gakdet perdid ni te gyitsxtoo. \p \v 35 Chene wluzh re Pabel zenga, wgoob Pabel te gyëtxtil, wdee Pabel dexkyizhtee lo Dëdyuzh nes lo men yra men. Lex wla Pabelo, wzelo Pabel wu Pabelo. \v 36 Orguin wguu lextoo men yra men no men wzelo wu. \v 37 Txupgwyuuno-tsonlalno-chimteb nak noo yra noo ne nuu noo lenbark. \v 38 Chene wluzhse wu men ne axtegue wzak lextoo men, wlebaa men yra zhobxtil lo nis chen gakngyiix bark. \s1 Wluzh bark lo nis \p \v 39 Chene wyenii lyu, wnebeeydet men ne rlaa dxiin lenbark gan pa lyuzhe wdxiin men, per wii men te ledne nugyëël nisdoo, wyen yuzh, lex wlebleedx men ndxig men bark nga belne gak gan. \v 40 Wtxuug men yra duu ne nliib ancla, wsan meno lo nis, no wseláá men lo duu ne nliib yag ne rkyiin ne rnexoon men bark. Lex wchiil men lon ne neey bark nes xtoo bark chen ytxaap mee we, zenga wbig bark nes runisdoo. \v 41 Per wasob xtoo bark ledne ndxin ndal yuzh, axtegue wakdetre nni we, le nes zhicho wzelo rbil por tant ndíp rasob nisdoo ledo. \v 42 Orguin wlaan yra soldad nket men yra pres, chen xobnisdet men yzhoon men. \v 43 Per wdeedet kapitan si nlaa men zenga, porke rlaandet men guet Pabel. Lex wkyeen men ne primer men ne run gan rzhobnis gyab lo nis chen ydxiin men lyubidx,\fig Chene wbil bark lo nis|src="73_CN02045B.TIF" size="COL" ref="Acts 27:43-44" \fig* \v 44 le stebëd men tsanal, xoob men led tabel o led yag ne wbil bark. Zenga wláá noo yrandxee noo ne le noo wdxiin lyubidx. \c 28 \s1 Le Pabel wdxiin Malta \p \v 1 Chene che wláá noo lo nisdoo yra noo, waknan noo ne Malta la lyu guin ne ka lo nisdoo ledne wdxiin noo. \v 2 Yra mén ne nuu nga, kesentyent wen wak men lo noo yra noo. Wzulbël men gyi chen yzanen noo, por tant ryab gyo no por tant rak nyag. \v 3 Lex wtop Pabel teblen yagbidx. Zegne wsee Pabelo lo gyi, por ne rkaxlaa wrunzeeb te mëël lado, wkaleey ma nya Pabel, kandiltegue maa.\fig Chene wkaleey mëël nya Pabel|src="74_CN02050B.TIF" size="COL" ref="Acts 28:3" \fig* \v 4 Chene wii yra mén ne nuu nga ne kandil ma nya Pabel, re men lo xkompanyer men: \p ―Nakbeey ne gyii wlaa mgyeeyree; por neguin mase wláá men lo nisdoo, per ydeedet Dëdyuzh si ne ybánre men. \p \v 5 Per wbib nya Pabel, watxee mëël guin lo gyi, no bet wzakdet Pabel. \v 6 Yra mén guin noze kambë́z men ne nyezaa Pabel gyi o ne nkantaague Pabel nyet Pabel. Per chene wakxche ne wii men ne bet wzakdet Pabel, wtsaa xdiiz men, wzelo men re men ne te dëdyuzh nak Pabel. \p \v 7 Guex nga ka xelyu te men ne la Publio ne nak mennondee lo lyu guin ne ka lo nisdoo. Laa men wniiz ruxyuu wbë́z noo; nga wkaa noo tson gbiz. Kesentyent wen wak men lo noo yra noo. \v 8 Laatee cheguin nex xuz men rzhuun xuz men, rlen men xlaa no rzak men gyibren. Lex wdee Pabel ledne nex men; chene wluzh wnab Pabel lo Dëdyuzh por laa men, wxob nya Pabel led men wneseyaken Pabel men. \v 9 Chene waknan yra mén ne rzhuun ne nuu nga neguin ne wak, wa men lo Pabel, wneseyaken Pabel men. \v 10 No kesentyent wen wak men lo noo yra noo, no chene le noo wal tsuu bark ste, wniiz men yra ne ykyiinen noo nëz. \s1 Le Pabel wdxiin Roma \p \v 11 Chene wzaa tson mëëw ne ka noo lo lyu guin ne ka lo nisdoo, lex wdee noo yra noo lenbark-Alejandría ne wzob nga mëëw ne rak nal; nes xtoo we neeyo mdoo ne la Cástor no le mdoo ne la Pólux. \v 12 Wdxiin noo te gyëz ne la Siracusa, nga wkaa noo tson gbiz. \v 13 Nga wruu noo za noo tebrunisdoo axtegue ne wdxiin noo gyëz ne la Regio. Wra gyëël, wlen te mee nes sur; ne wrup gbiz wdxiin noo gyëz ne la Puteoli. \v 14 Nga wtsëlo noo tebëd men ne rlaleedx Jesucrist, lex na men lo noo yra noo ne ykaa noo lo men te xman. Zhich guin wruu noo za noo Roma. \v 15 Chene won yra men ne rlaleedx Jesucrist diiz ne ydxiin noo Roma yra noo, wruu men wtsëlnëz men noo axtegue gyëz ne la Foro de Apio no le gyëz ne la Tson Tabernas. Chene wii Pabel yra men guin, wzhiilen Pabel, wdee Pabel dexkyizhtee lo Dëdyuzh. \v 16 Ne wdxiin noo Roma yra noo, wdekwent kapitan yra pres lo men ne rnebééy lo yra soldad, per le Pabel wdee xtis si wuu te lenyuu ne waalel; nga wapkwent tebegue soldad Pabel. \s1 Le Pabel rzëët xdiiz Jesucrist Roma \p \v 17 Chene wzaa tson gbiz ne wdxiin noo Roma yra noo, wbëz Pabel men-Israel ne mazre nondee. Chene wdop men, re Pabel lo men: \p ―Zhanbech, bet ne mal wlaadet noo men-Israel, ni bet ne mal wlaadet noo por xkoxtumber xpenkwlal be, no le men wnëëz noo Jerusalén wdekwent men noo lo xtis-Roma. \v 18 Chene wluzh wnabdizyu xtis lo noo, rlaan zhaa nselaa zhaa noo, porke wyenen zhaa ne bet ne rzëël guet noo wlaadet noo. \v 19 Per kom wzudíp yra men-Israel, por neguin wap noo degne wnab noo ne lo rrey-Roma chiid noo chen laa zhaa ylaxnëz kwentree, per nakdeto ne nuu pe rwinyaan noo men-Israel. \v 20 Por neguin wbëz noo de yra de chen kwii noo de no chen yzëët noo lo de ne por ne rlaleedx noo ne sban mengut zegne rlaleedx ke yra menlaz bo, por neguin nliib noo kon kadenree. \p \v 21 Lex re men: \p ―Noo yra noo ni te xgyiich men-Judea gardet ynëëz noo ne yzëët men xkwent de lo noo, no ni te menlaz be ne rdxiid nee, bet ne mal nadet men por laa de. \v 22 Per rlaan noo gon noo xdiiz de gan pe yna de, porke noo yra noo nan noo ne yrandxee lugar rninyaan men religión gwa. \p \v 23 Lex wsu men te dxe ne ydop men. Chene wdxiin dxe guin, kesentyent ndalyaa mén wdop ledne nuu Pabel. Wzelo Pabel wnii Pabel lo men yra men, axtegue rsil axtegue wzëë wzëët Pabel zegne rkyeen Dëdyuzh. Wzëët Pabel ne ka lo ley ne wdee Dëdyuzh lo Moises no le ne wkaa yra profet, porke rlaan Pabel ne ylaleedx men Jesucrist. \v 24 Nuu men wlaleedx ne re Pabel, per nuuzeg men wlaleedxdeto. \v 25 Kom wyandet men byen yra men, wzelo men wrëëts men. Lex re Pabel: \p ―Nli diiz ne re Espíritu Sant lo profet-Isaías ne wzëët profet-Isaías lo yra xpenkwlal be chene re men: \q1 \v 26 Gutsa gue de lo yra ménro: \q1 Mase mazre ykagyedyag de diiz, per ydeedet de kwento; \q1 mase mazre kwii de, per bet gyenden de. \q1 \v 27 Porke yra ménree wakndíp lextoo men; \q1 rtsëë gyedyag men chen gondet men diiz \q1 no rtsëë bzalo men, \q1 chen kwiidet men, \q1 ni ykagyedyagdet men diiz, \q1 ni ydeedet men kwento, \q1 ni ysaandet men xgyelmal men chen gakdet yselaa noo men lo xdol men. \m \v 28 Por neguin gugaknan yra de ne le lo yra mén ne nakdet men-Israel che rakzëët ne gan pezee gun Dëdyuzh men perdon. Laa men si slaleedx meno. \p \v 29 Chene wluzh re Pabel zeree, sya yra mén guin, kesentyent rdildizlsaa men. \p \v 30 Txup iz wuu Pabel te lenyuu diin; nga ruu Pabel diiz yra Pabel mén ne rdxiin lo Pabel. \v 31 Wdxedet Pabel wzëët Pabel lo men zegne rkyeen Dëdyuzh no wzëët Pabel xdiiz Jesucrist sin ne rut wsoowdet.