\id ROM \h Romanos \toc1 Guijtz Nani Bacuaa Pabl Lo Rebeṉ Roman \toc2 Romanos \toc3 Ro. \mt1 Guijtz Nani Bacuaa Pabl Lo Rebeṉ Roman \c 1 \s1 Rucuaa Pabl lo rebeṉ guidoo neṉ guedx Roma \p \v 1 Narä, Pabl, nacä te xmos Jesucrist, laani gule narä te gusule'ä xtidx Dios loj rebejṉ. \p \v 2 Agujc xchero bia'n Dios diidx loj renani basule' xtiidxni, suniidxni diidxre loonu, luxh diidx ni bia'n Dios caj lo guijtz xten reprofe'tga. \v 3 Rediidx ni rusule'ä najc xcuent Jesucrist, Xi'n Dios, ni najc xagdoo toṟeii David xcuent tiejxhni. \v 4 Xcuent Xsprit Dxan Dad Jesucrist, najcni Xi'npac Dios. Badeed Dios yäḻrnibee lojni, ni'cni gubaṉsacni lo rebeṉgut. \v 5 Laani gucnäjni narä, guleni narä te gusule'ä xtiidxni te guzobdiajgtu, te chalilajz rebejṉ ni rej guideb guedxliuj xtiidxni. \v 6 Luxh nadxaagtu loj rebejṉ ni guleni te chalilajzreni xtiidxni. \p \v 7 Ruxhaḻä guijtzre lojtu ni yu' guedx Roma, guiraatu ni sanälajz Dios ni bibeetu gactu beṉdxan. Gacnäj Dios ni najc Xtadnu näjza Dad Jesucrist la'tu, guscuecdxireni lajztu. \s1 Rlajz Pabl chää guedx Roma \p \v 8 Ganidtoo rudedä xquixtios loj Dios con laj Jesucrist xcuent guiraatu, sa'csi guideb guedxliuj rujy bejṉ diidx xcuent xcäḻrililajztu. \v 9 Lagajc Dios anajn xho rniabä guet-guejt xcuent la'tu lojni. Narä runä xtzuun Dios guideb lastoä, rusule'ä diidx xcuent Xi'nni Jesucrist. \v 10 Sanuutis canabä lojni, top sajc jiädhuiä lojtu si'cni rlazä gunä agujc xchejli. \v 11 Sa'csi rlazduxhä fiä lojtu, te gacnää́tu, te gulidxä la'tu xhi te xtidx Dios te sudzu'tzrutu lo xtiidxni. \v 12 Nalajznu, te gustioobnu lajz sa'nu xcäḻrililajz xtidx Dios xten sa'nu. \p \v 13 Rebetzä rlazä gacbeetu balti huält benä xhigab jiädhuiä lojtu, luxh gajd gacdi jiäḻä. Rlazä jiädhuiä lojtu te chalilajz xhidajlru bejṉ xtidx Dios sigajcni salilajzreni guiralajt cadro hua'a loj rebejṉ ni di gac xpeṉ Israel. \v 14 Nungäjḻpac gusule'ä xtidx Dios loj rebejṉ nani rnii garen-garen didxsaj, sigajc loj rebeṉ griegw, loj renani nayääl, sigajc loj rebeṉ najn. \v 15 Rbaali lazä suga'a ṉaj, te gusule' xtidx Dios näjza lojtu ni yu' guedx Roma. \s1 Xcäḻrnibee xtidx Dios \p \v 16 Sa'csi dina guituiä xcuent xtidx Dios, sa'csi najcni yäḻrnibee xten Dios te gusḻaani lo dojḻ chutis bejṉ nani rlajz chalilajz xtiidxni, ganidtoo reni najc rexpejṉ Israel, dxejcti näjza rebejṉ ni di gac xpeṉ Israel. \v 17 Sa'csi xtidx Dios rusule' xho nanab chalilajz te bejṉ te gacni te beṉsa'c nez lo Dios sa'csi huililajzni xtiidxni. Lo xtidx Dios caj scree: “Palga rililajz te bejṉ xtidx Dios, najcni te beṉnaya nez lo Dios, nabaṉnäjni Dios xcuent xcäḻrililajzni.” \s1 Rextojḻ bejṉ \p \v 18 Xcälrdxe'ch Dios nani yu' xhaguibaa siajbni yejc rebejṉ nani gun dojḻ, nani rlajz gun cosguijdx, nani di gusaan guisieed sabejṉreni didxgulii. \v 19 Sa'csi anancheereni nani sajc gan bejṉ xcuent Dios, ni'cni najnreni rajpreni dojḻ, sa'csi ruluipac Dios na'c gunreni dojḻ. \v 20 Cheni birixtiejli guedxliuj, recos nani di gacdi fii bejṉ xcuent Dios, si'c xcäḻrnibeeni ni najc par tejpas, si'c xtujxh xtenni, huenliisi ruzeṉreni sa'csi ruluilojreni recos ni ruzeṉ nani benchee Dios. Guiraa reni'c ruluiloj najcni Gueb Dios ni rajp yäḻrnibee par tejpas, ni'c di gacdi guiniireni loj Dios direni niembee xhini'c rlajz Dios gunreni. \v 21 Ni'cni, mase biembeereni Dios, direni niliä'p xpala'nni te gaṉreni Gueb Dios, dizareni nudeed xquixtios lojni. Alga guyalajz gujcreni, bicäjy xcäriejnreni, naareni hueen najc gunreni si'ctis ni jiajb yejcreni, si'cni rsia' lajzreni neṉ lastooreni. \v 22 Caniireni nanduxhreni, per direni gan, nayäälreni. \v 23 Gulälazreni xcäḻrdimbicha' Dios ni najc tejsi par tejpas, te bazuxhijbreni nez loj rebanäjb ni benchee ṉaareni, ni najc guiraa ni rujn lojni si'c rujn lo te niguii ni rnitloj, näjza guiraa ni najc si'c reman ni rutajt, näjza guiraa ni najc si'c reman ni yu' tajp ni'ni, näjza ni najc si'c rebäjl. \p \v 24 Ni'cni gulälaz Diosreni, basaanni gunreni si'ctis ni rlajzreni. Bejnreni dojḻ con resa'reni. \v 25 Sa'csi ahuililajzreni didx-xhii lacuaa nililajzreni xtidxlii Dios, ruzuxhijbzareni nez loj recos ni benchee Dios, lacuaa guzuxhijbreni loj Dios nani benchee guiraa rexhicos, Dios nacle' par tejpas. Sugacni si'c. \p \v 26 Ni'cni gulälaz Diosreni, subia'nreni lo xcäḻlatsiajreni, lo yäḻxtujy xtenreni. Diru regunaa guesnäj niguii, lagajc sagunaareni resnäjreni. \v 27 Sigajcza reniguii gulälaz regunaa, rujnreni dojḻ con lagajc saniguiireni. Luxh lagajc laareni siguijxreni latsiaj ni rujnreni. \p \v 28 Luxh sa'csi di rlajzreni jiureni Dios, basaanti Dios suyu' cosguijdxtis xcäriejnreni, te chanuutisreni lo xcäḻlatsiajreni, rujnreni recos ni xhet laadi. \v 29 Guidxareni dojḻ, näjza cosguijdx, näj yäḻruguilajz xhixten sa'reni; rugu'treni bejṉ, rujnreni yäḻrsiäblajz, rucuanäjreni resa'reni, rusgueereni sa'reni, rdxechnäjreni sa'reni, rniizareni didxxhii. \v 30 Rniyaj sa'reni, rdxe'chreni lo Dios, guyalajzreni, dipacreni guitujy, rliä'preni lagajc xpala'nreni, entis latsiacoob rbäxtiejreni, guyalajzreni lo xcuzajnreni, \v 31 nadduxhreni, xheti xcäriejnreni, xhet sajcdi xtiidxreni ni ria'nreni lo sabejṉreni, direni chanälajz sa'reni si'cni nungäjḻ gacni, dizareni gulaslajz sa'reni. \v 32 Luxh mase agucbeereni gun Dios yäḻguxhtis lojreni, najnzareni nungäjḻ guetpac renani rujn recosre, nicla jiureni, rujnreni guiraa recosguijdxre, luxh rbaali lajzreni richunäjreni rebejṉ ni rujnza recosguijdxga. \c 2 \s1 Dios rujn yäḻguxhtis con didxguliipac \p \v 1 Ni'cni, ¿canejz chäätu, la'tu beṉguedxliuj? Chutis luj ni rgubeelu sabejṉlu, lagajc si'c cubeezareni luj, lagajc xcuent ni'c sajclu yäḻguxhtis, sa'csi luj rgubeelu sabejṉlu, lagajcza luj rujnlu lagajc dojḻga. \v 2 Nancheenu sujn Dios yäḻguxhtissa'c loj renani rujn sa' dojḻga. \v 3 Beṉ guedxliuj ni rgubee loj renani rujn dojḻ, luxh sigajcza rujnlu, ¿la rujnlu xhigab sidedcaj gun Dios yäḻguxhtis lojlu xcuent xtojḻlu, ä? \v 4 O ¿la rbälazlu ni rujn Dios, najcni huenduxh, lacti guroob najc xcäḻrulaslajzni, rapduxhzani pasens? ¿La dilu gan dee najc ni gacnäjlu gusiechlajzlu te guibicajlu lo dojḻ, ä? \v 5 Luxh sa'csi nadduxhlu, di lastoolu guigoodz te gusiechlajzlu, cagutajḻlu yäḻguxhtis ni gaclu che guidzujṉ dxej ni gun Dios yäḻguxhtis loj rebeṉ guedxliuj, \v 6 siguijx Dios loj tejgatu xcuent dzuun nani bejn tejgatu. \v 7 Loj rebejṉ nani rlajztisreni guibaṉsa'c, ni gusoob xtiidxni, sudeed Dios yäḻnabajṉ par tejpas sa'csi gudiilreni xhaniduj näjza go'preni xpala'nreni loj Dios, rlajzreni guibajṉreni loj Dios par tejpas. \v 8 Luxh sidxe'ch Dios, sidxe'chduxhni loj renani sanälajz lagajc laareni, nani di jiu xtidxguliini, alga rusoobreni reyäḻlatsiaj, redidxguijdx. \v 9 Guiraa rebeṉ guedxliuj ni rujn dojḻ sidejd trabajwduxh näjza sac-huin lastooreni; ganid rexpeṉ Israel, dxejcti näjza rebeṉ griegw. \v 10 Loj guiraa rebejṉ nani rujn cos-hueen, sudeed Dios xhaniduj, näjza bala'ṉ, näjza yäḻrbecdxi lastooreni, ganid rexpeṉ Israel, dxejcti näjza rebeṉ griegw. \p \v 11 Sa'csi tebloj najc guiraasi rebejṉ nez loj Dios. \v 12 Guiraa rebejṉ nani bejn dojḻ, luxh direni niembee xleii Dios, sinitlojreni sin leiiga; guiraa reni biembee xleii Dios, lagajc con leiiga sujn Dios yäḻguxhtisreni xcuent xtojḻreni. \v 13 Xhet ganaxdi renani rucuadiajgtis xleii Moisés najc beṉnaya nez loj Dios; rebejṉ ni rusoobpac rexleii toMoisés, reni'c najc beṉnaya loj Dios. \v 14 Yu' xhidal bejṉ ni di gumbee xleii toMoisés, dizareni gac rexpeṉ Israel, rujnreni recos ni caj lo leii. Najnreni xhini'c najc cos sa'c. Ni'cni lagajc xcäriejnreni najc si'c leii par laareni. \v 15 Recossa'c ni rujnreni ruluiloj nezyusa'c ni yu' lastooreni. Xcäriejnreni ruluiloj xhini'c loj guiraa nani rujnreni najc cos sa'c, xhini'c najc dojḻ. \v 16 Guiraa recosre sajc che guidzujṉ dxej ni gun Dios yäḻguxhtis guiraa rexhigabxhiga'tz ni yu' lastoo rebejṉ. Jesucrist gac juejz lojreni, dxejc sisiojb guiraa rediidx ni cagusule'ä lojtu. \s1 Rexpeṉ Israel näj xleii toMoisés \p \v 17 Luj ni laalu xpeṉ Israel, ni rniilu sanäpaclu xleii toMoisés, rniduxhlu najclu xpeṉ Dios, \v 18 rniilu nancheezalu xhini'c rlajz Dios gunlu, anajnzalu xhini'c najc hueenru sa'csi bisiedsa'cpaclu leii. \v 19 Rchalolu sajc guluiilu nezyusa'c lo rebejṉ nani najc si'c lotiä'p, sajc guzanijlu xcäriejn reni nacäjy xcäriejnreni. \v 20 Rchalolu najclu mastr lo renani nayääl, najczalu mastr lo rebiuux, sa'csi nansa'clu leii, luxh lojni caj guiraa yäḻnajn näjza guiraa didxguliipac. \v 21 Ni'cni rniä lojlu, luj ni caguseed xtee bejṉ, ¿xhicuent dilu guseed lagajc luj? Luj ni rusule'lu diidx na'c cuan bejṉ, ¿xhicuent rbajnlu? \v 22 Luj nani rniilu na'c guesnäjni te ni di gac chäälni, ¿la resnäjlu nani di gac chäällu, ä? Rdxe'chlu xcuent rebanäjb, ¿xhicuent rbäälu xhicos neṉ xquidoo rebanäjb, ä? \v 23 Luj rlajzlu chä'p xpala'nlu sa'csi najnlu leii, ¿la rusanxtujylu Dios sa'csi dilu gusoob xtidx leiiga, ä? \v 24 Bahuii xho rebejṉ nani di gac xpeṉ Israel rniyajreni Dios sa'csi la'tu ditu gusoob xtiidxni, rujntu dojḻ, sigajc ni caj lo xtidx Dios. \p \v 25 Palga la'tu chutu bee si'cni caj lo leiiga, palga gusoobtu guiraa diidx ni caj lo leii, laaca. Luxh palga ditu gusoob guiraliipac xtidx leiiga, xlia'si guyu'tu bee, sa'csi rujntu dojḻ. \v 26 Ni'cni palga te bejṉ ni di chu beega, luxh rusoobni guirliipac xtidx leiiga, ¿la di gacdi guchaagni cuent najcni si'c te nani yu' beega, ä? \v 27 Bejṉ nani di chu beega, luxh rililajzni guiraliipac xtidx leiiga, sujnni yäḻguxhtis la'tu sa'csi mase yu'tu beega, luxh nanduxhtu leiiga, ditu gusoob xtidx leiiga, alga rujntu dojḻ. \v 28 Sa'csi xhet guiraadi rebejṉ ni yu' beega najc rexpejṉ Israel, luxh di beega ni ru' bejṉ gun gusoobpac bejṉ xtidx leiiga. \v 29 Najcpac te xpeṉ Israel nani najcni neṉ lastooni, nani yu' bee lastooni, rusoobpacni xtidx Dios xcuent Sprit xtenni, dini gunni sa'csi najctisni costumbr. Dios ni siliä'p xpala'nni, xhet bejṉdi. \c 3 \p \v 1 ¿Xhini'c sacnäj te bejṉ najcni te rexpeṉ Israel, ä? O ¿xhi sajc chuni beega? \v 2 ¡Empac sacduxhni! Ganidtoo, sa'csi loj rexpeṉ Israel badeed Dios xtiidxni. \v 3 Mase yu' renani di nililajz diidxga, ¿la ni'cni xhet sajcdi diidx ni bia'n Dios loj rexpejṉni, ä? \v 4 ¡Xho gacni si'c! Diostis najc guliipac, guiralii bejṉ rusguee. Scree caj lo xtidx Dios: \q1 Lagajc xtiidxlu suluii laaca rujnlu, \q1 te che gaclu yäḻguxhtis, \q1 nicla tej xtojḻlu di guidxäjl. \p \v 5 Palga xcäḻlatsiajnu ruluiiru najc Dios huenduxh, ¿xhini'c guiniinu dxejc? Palga gun Dios yäḻguxhtis nurnu, dxejc tednu trabajwduxh, ¿la rujnni latsiaj loonu, ä? (Caniä si'c te beṉ guedxliuj ṉaj.) \v 6 ¡Xho gacni si'c! Paru najcni si'c, ¿xho mood gun Dios yäḻguxhtis loj rebejṉ guedxliuj? \p \v 7 Paru redidx-xhii ni rniä riliä'pru xpala'n Dios näjza xtidxliini, ¿xhicuent gunni yäḻguxhtis narä si'c te beṉdojḻ? \v 8 Yu'za bejṉ ni canii didx-xhii, najreni cayäjpnu lo rebejṉ: “Coḻyejn cosguijdx te guiluilojni recoshuen.” Per rebejṉ ni canii si'c sidzujṉ dxej gacreni yäḻguxhtis. \s1 Guiraanu najcnu beṉdojḻ \p \v 9 ¿Dxejca'? ¿La najcnu beṉhuenduxhru lojreni, ä? Dini gac; tebloj abile'cnu yäḻquij xten rexpeṉ Israel con rebejṉ ni di gac xpeṉ Israel, sa'csi guiraareni yu'reni lo dojḻ. \v 10 Si'cni caj lo guijtz: \q1 Ruti te beṉsa'c, nicla tejni. \q1 \v 11 Ruti te bejṉ ni racbee, \q1 ruti chu tej nani rguiil Dios. \q1 \v 12 Guiragajcreni abirii lo xnejz Dios, \q1 teblojsi xhet sajcdireni. \q1 Ruti chu tej ni rujn cossa'c, nicla tejni. \q1 \v 13 Ro'reni ṟii ganax didxguijdx, \q1 najcni si'c te baa ni naxal, \q1 rusgueereni con lujdxreni, \q1 didxlatsiaj ṟii ro'reni najcni si'c beneṉ ni yu' ro' te bäḻnialajz. \q1 \v 14 Ro'reni entis cague, \q1 entis canii didxrdxe'ch lo sa'reni. \q1 \v 15 Ni'reni ruxuṉli saxhe' xtiejn sa'reni. \q1 \v 16 Cadrotis rijreni rujnreni latsiaj, \q1 ruteedreni sa'reni trabajw. \q1 \v 17 Direni gumbee nezyuj ni ruscuecdxilajz. \q1 \v 18 Niclaza guidxelojreni Dios. \p \v 19 Racbeenu najc rediidx nani caj lo xleii Dios par rebejṉ ni rnibee leii lojreni, te jiäuu ro' guiralii rebejṉ, te guiraa rebeṉ guedxliuj gacbeereni yu' xtojḻreni nez loj Dios. \v 20 Sa'csi mase gusoob bejṉ guira'ti diidx ni caj lo leii, di leiiga gudzucaj xtojḻ bejṉga, sa'csi leiiga najc nani guluii dojḻ ni yu' neṉ lastooni. \s1 Rusḻaa Dios lo dojḻ xcuent yäḻrililajz xtiidxni \p \v 21 N̲aj ruluii Dios stee mood guibicaj xtojḻnu, nani di gac mood ni caj lo xleii toMoisés. Luxh galooli gusloj canii Dios xcuent nezyujre, cajni lo reguijtz xten leii näjza lo reguijtz ni bejn rebejṉ nani gunii xtidx Dios galoo. \v 22 Stee mood najc scree: Chutis ni chalilajz xtidx Jesucrist, sajc naya lastooni nez loj Dios; si'c sajc garaliiza nani salilajz, sa'csi tebloj najcnu nez lojni. \v 23 Sa'csi guiralii rebejṉ guedxliuj abanijt lo Dios, direni guiga' guidzujṉreni lo xnezyuj Dios. \v 24 Niluxh balaslajz Dios nuunu, banidxxlia'ni loonu yäḻnabaṉnaya nez loj Dios sa'csi Jesucristis gudijx yäḻguxhtis xten dojḻ che baxhe'ni xtiejnni lo crujz te badzucajni xtojḻnu. \v 25 Baxhaḻ Dios xi'nni, Jesucrist, te cuajni lo crujz nez loj rebejṉ te si'c gudijxni guiraa rextojḻ chutis bejṉ ni rililajz xtidx Dios xcuent xtiejn Jesucrist. Si'c bejn Dios te guluiini xho guibaṉnaya bejṉ lojni. Galoo gojptis Dios pasens rebejṉ, dini niujn yäḻguxhtis rextojḻreni, \v 26 sa'csi acanajn Dios guc gunni yäḻguxhtis redojḻga, te si'c guiluiini xcäḻnayani nez loj guiraa rebejṉ, te Diospac gunnaya nez lojni chutis ni rililajz xtidx Jesucrist. \p \v 27 Ni'cni ¿con yäḻnaro? ¿Con yäḻbindaan? ¡Xhet sajcdini! ¿Xhi leii rudzucaj xtojḻnu? ¿La leii najc ni rnii jiennu dzunsa'c, ä? ¡Dini gac si'c! Yu' tejtis leii ni rudzucaj dojḻ, nani rnii chalilajztis bejṉ xtidx Jesucrist. \v 28 Dxejc sajc guiniä lojtu chutis bejṉ sajc gac naya nez loj Dios sa'csi rililajzni xtidx Jesucrist, xhet sa'csi rujnni redzunsa'c ni caj lo leii. \p \v 29 ¿La najc Dios Xtiooztis rexpeṉ Israel, ä? ¿La dini gac näjza Dios xten rebejṉ ni di gac xpeṉ Israel? ¡Xho dini gac! Najcni Dios xten guirop cuaa bejṉ. \v 30 Ruti chu stee Dios, tejtis Dios yu'. Rusḻaani lo dojḻ rebejṉ ni guyu' bee sa'csi huililajzreni xtiidxni, sigajcza rusḻaani lo dojḻ rebejṉ ni xhet beedi guyu' sa'csi huililajzzareni xtiidxni. \v 31 ¿La rudzucajnu leii sa'csi rililajznu, ä? Ajndi. ¡Xho gacni si'c! Alga basoobnu xtidx leiiga che huililajznu xtidx Jesucrist. \c 4 \s1 Xcäḻrililajz toAbram \p \v 1 ¿Xhini'c sajc guiniinu xcuent toxtadgoldoonu, Abram? \v 2 Paru niajc toAbram beṉnaya nez loj Dios por redzuun ni bejnni, pet sajc guibalazduxhni, per xhet nez lojdi Dios. \v 3 ¿Xhini'c caj lo xtidx Dios? Caj rediidxre: \q1 Huililajz toAbram xtidx Dios, \q1 ni'c bachaag Dios cuent najcni te beṉnaya nez lojni. \p \v 4 Meel nani rca' te bejṉ ni rujn te dzuun, meelga najc ni riäjl xca'ni, xhet rcaxlia'dinini. \v 5 Luxh nani rililajztis xtidx Dios ni rusḻaa bejṉ lo dojḻ, lacuaa naani yu' xhi dzuun sajc gunni te guibicaj xtojḻni, bejṉga najc te beṉnaya nez loj Dios, sa'csi huililajzni xtiidxni. \v 6 Sigajcza naj toDavid, chicbaa bejṉ nani ruchaag Dios cuent najcni te beṉnaya luxh di niquiin niujnni redzuun ni caj lo leii. Räjpni: \q1 \v 7 Chicbaa renani abasḻaa Dios lo xtojḻreni, \q1 renani abiäuu loj xtojḻreni. \q1 \v 8 Chicbaa bejṉ nani diru Dios gun cuent xtojḻni. \p \v 9 ¿La sajc guiniini chicbaa rebejṉtis nani guyu' bee, ä? ¿La et näjdiza renani di niu' bee, ä? Sa'csi rniinu: “ToAbram gujc te beṉnaya nez loj Dios sa'csi huililajzni xtidx Dios.” \v 10 Guc bidxaag cuent najcni te beṉnaya nez loj Dios ¿che gajdni chu bee, ä? O ¿Laa che guyu'ni bee? Bidxaagpac xcuentni che gajdni chu bee. \v 11 Dxejcti guyu'ni bee si'c te seen xten yäḻnaya sa'csi huililajzni xtidx Dios che gajdlini chu bee te gacni xtad guiraa renani rililajz laḻ ni xhet beedi yu'reni, te näjza laareni guidxaag cuent najcreni beṉnaya nez loj Dios, \v 12 te gaczani xtad guiraa renani yu' bee ni huililajzza xtidx Dios si'c huililajz toAbram cheni gajdni chu bee. \s1 Diidx ni bia'n Dios rsiojb xcuent yäḻrililajz \p \v 13 Bia'n Dios diidx loj toAbram näjza loj rexagdooni, xca'ni guedxliujre si'c yäḻnasa'c xtenni. Xhet sa'csi gusoobni xtidx leii xca'nini, sica'nini sa'csi najc toAbram te beṉnaya nez loj Dios sa'csi huililajzni xtidx Dios. \v 14 Sa'csi paru renani rusoob xtidx leiiga najc nani xca' yäḻnasa'cga, xlia'si chalilajz bejṉ xtidx Jesucrist, luxh xhetza sajcdi diidx nani bia'n Dios loj toAbram. \v 15 Che yu' te leii, luxh yu' chu di gusoobni, dxejc rdxe'ch Dios loj bejṉ. Cadro xheti leii, xhetiza xtojḻreni. \p \v 16 Ni'cni balaslajz Dios nuunu, te sudzu'tz diidx ni bia'nni loj toAbram, te guiraa rexagdooni ni rililajz sica' yälnasa'c, xhet xtebtis renani sasanäj xleii toMoisés, nägajcza renani rililajz xtidx Dios si'c huililajz toAbram, nani najc xtad guiraanu nani chalilajz xtidx Dios. \v 17 Si'cza caj lo xtidx Dios, caj rediidxre: “Abenä gaclu xtad xhidal renacióṉ.” Si'c bia'n Dios diidx loj toAbram, Gueb Dios nani gudeed yäḻnabajṉ loj rebeṉgut, nani rnii xcuent recos nani gajd gac ascanu ala najcni. \p \v 18 Anajn toAbram naganduxh soob diidx ni bia'n Dios con laani, luxh laani empac huililajzni, ni'c gujcni xtad xhidajl nacióṉ, te gusojb xtidx Dios ni guniini che räjpni: “Scree gac xhidajl rexagdoolu.” \v 19 Di toAbram nunijt xcäḻrililajzni, mase ayu'ni tegayuu ijz, najnni anajcni beṉgool, luxh sigajcza Sara abeṉgool diru xi'nreni chu. \v 20 Dini niun-tio'p lajzni xcuent rediidx nani bia'n Dios con laani, alga gusutijpruni huililajzni xtiidxni, gulä'pni xpala'n Dios, badeedni xquixtios lojni. \v 21 Anajnni rajp Dios yäḻrnibee te gunni guiralii nani bia'n diidx gunni. \v 22 Ni'c bachaag Dios cuent najcni te beṉnaya nez lojni sa'csi huililajzni xtidx Dios. \p \v 23 Xhet xtebtisdi xcuent toAbram cuaj rediidxre: “Bidxaag cuent najcni te beṉnaya nez loj Dios sa'csi huililajzni xtidx Dios”, \v 24 näjza xcuentnu cuajni, sa'csi che chalilaaznu xtiidx nani baspaṉsac Xtad Jesucrist loj rebeṉgut, sidxaag cuent najcnu beṉnaya nez loj Dios. \v 25 Bacuaareni Jesucrist lo crujz te gudijxni rextojḻnu nez loj Dios, luxh gubaṉsacni lo rebeṉgut, te gac gacnu beṉnaya nez loj Dios. \c 5 \s1 Xhi rsiajc bejṉ che najcreni beṉnaya nez loj Dios \p \v 1 Ni'cni che rililajznu xtidx Dios rudzucaj Jesucrist xtojḻnu rajcnu beṉnaya nez loj Dios, ni'cni ruscuecdxini lajznu. \v 2 Sa'csi gujt Jesucrist, sa'csi gubaṉsacni lo rebeṉgut xcuent nuurnu, che rililajznu xtidx Dios xcuent Jesucrist, rulaslajz Dios nuurnu, ni'cni rbalajznu, rajpnu yäḻnabajṉ, su'pacnu lo xcäḻrdimbicha' Dios. \v 3 Luxh xhet ni'ctis, sajcza guibalaaznu che tednu trabajw, sa'csi najnnu trabajwga sujn jia'pnu pasens. \v 4 Luxh che rajpnu pasens rajcnu te beṉguyajlru; che anajczanu beṉguyajl, rililazsa'crunu. \v 5 Luxh yäḻrililazsa'cnu dini gusanxtujy, sa'csi yäḻsanälajz ni rajp Dios ruchaj lastoonu sa'csi neṉ lastoonu rbäjz Xsprit Dxan xten Dios ni baniidxni loonu. \p \v 6 Laḻ ni xhetliidi sajcdi jiennu lagajc xcuentnu te guibicaj xtojḻnu, che basa' dxej biääd Jesucrist te gujtni lo crujz xcuent rebeṉdojḻ. \v 7 Guliipacni, naganduxh guidxälni te bejṉ ni xcäjb guet lacuaa te bejṉ ni laaca rujnni. Per sidxäjl te bejṉ ni xcäjb guet lacuaa te beṉsa'c. \v 8 Luxh Dios baluiloj xcäḻrinälajzni xcuent nuurnu sa'csi laḻ ni yugajcnu lo dojḻ, gujt Jesucrist lo crujz xcuentnu. \v 9 Aticaxh ṉaj ni najcnu beṉnaya nez loj Dios sa'csi baxhe'ni xtiejnni te gubicaj xtojḻnu, ṉaj sidedcaj gacnu xcäḻguxhtis Dios. \v 10 Palga laḻ ni rdxe'chnu lo Dios, basiäjḻni lajzni xcuentnu sa'csi gujt Xi'nni lo crujz, ṉaj ni abiäjḻ lajzni, susḻaani nuure lo dojḻ sa'csi gubaṉsac Xi'nni loj rebeṉgut. \v 11 Luxh xhet ni'ctis, sibalaznäjnu Dios xcuent Dad Jesucrist, sa'csi xcuentni ara'pnu yäḻrbedxi lajzni nez loj Dios. \s1 Adán con Dad Jesucrist \p \v 12 Ni'cni, xcuent tejtis niguii biu' dojḻ lo guedxliuj, luxh xcuent dojḻ biäädza yäḻgujt, gudejdti yäḻgujt loj guiraa rebejṉ, sa'csi guiraa rebejṉ bejnreni dojḻ. \v 13 Cheni gajd xleii toMoisés chu lo guedxliujre, alabejn rebejṉ dojḻ, per di niajcdi nucuaquijni rebejṉ sa'csi xheti leii. \v 14 Luxh empac gujt rebejṉ neṉ redxej ni gubajṉ toAdán hasta redxej ni gubajṉ toMoisés, mase direni niujn lagajc dojḻ nani bejn toAdán; luxh ruluiloj yu' chu stee bejṉ nungäjḻ jiääd. \p \v 15 Luxh nani runidx-xlia' Dios dini gac si'c najc xtojḻ toAdán. Dini gac si'c sa'csi palga xcuent dojḻ ni bejn toAdán, gujt xhidalduxh bejṉ, cuantimaaz ṉaj sunidx-xlia' Dios yäḻnabajṉ par tejpas loonu por xcäḻrulaslajz Dios, nägajc por xcäḻrulaslajz Dad nani laa Jesucrist. \v 16 Luxh nani runidx-xlia' Dios loonu dini gac si'c yäḻrunijt ni biääd loonu xcuent dojḻ ni bejn toAdán; sa'csi xcuent tejtis dojḻga biääd yäḻguxhtis xten Dios, sa'csi guiraliiza rebejṉ guedxliujre yu' lo dojḻ, per xcuent nani banidx-xlia' Dios, nalajznu, gujt Xi'nni Jesucrist lo crujz, ni'c gujc sa'csi yuduxhtej dojḻ, te xcuent ni bejn Jesucrist sajc gac bejṉ beṉnaya nez loj Dios. \v 17 Palga xcuent dojḻ ni bejn tejsi bejṉga gunibee yäḻgujt lo guiraa bejṉ, cuantimaaz lo yäḻnabajṉ par tejpas sinibee guiraa reni rca' xcäḻrulaslajz Jesucrist näjza renani rcaxlia' lojni yäḻracnaya nez loj Dios. \p \v 18 Ni'cni sigajc ni biääd yäḻguxhtis lo guiraa rebeṉ guedxliuj xcuent dojḻ ni bejn tejsi niguii, sigajcza sa'csi basoob stee niguii xtidx Dios, xhidal bejṉ gujc beṉnaya nez loj Dios, cua'reni yäḻnabajṉ par tejpas. \v 19 Nalajznu sigajc ni banijt xhidalduxh bejṉ nez loj Dios xcuent tej niguii ni di nusoob xtidx Dios, sigajcza xhidalduxh bejṉ sajc beṉnaya nez loj Dios xcuent tej niguii ni basoob xtiidx Dios. \v 20 Ni'cni badeed Dios xleii toMoisés, te guzeṉru dojḻ. Niluxh cadro guyuduxh dojḻ, ro'c nanabza chuduxhru xcäḻrulaslazduxh Dios, \v 21 te sigajc ni gunibee dojḻ guyu' yäḻgujt, sigajcza guinibeeru xcäḻrulaslajz Dios te jia'cnu beṉnaya nez loj Dios, te xca'nu yäḻnabajṉ par tejpas xcuent Xi'nni, Dad Jesucrist. \c 6 \s1 Agujtnu lo dojḻ per nabaṉnäjnu Jesucrist \p \v 1 ¿Xhini'c guiniinu, ṉaj? ¿La sajc guidxunrunu lo dojḻ te tioobru xcäḻrulaslajz Dios, ä? \v 2 ¡Gurniälojtu gacni si'c! Nuurnu najcnu si'c te beṉgut lo dojḻ sa'csi rililajznu xtidx Dios; ¿xhoxh gac guibajṉrunu lo dojḻ? \v 3 ¿La ditu gan, che gurobnisnu con laj Jesucrist, najcni si'c ni näjza nuurnu gujtnu si'c ni gujt Jesucrist? \v 4 Sa'csi che gurobnisnu bigatznäjnuni si'c lo yäḻgujt, te sigajcni huäjs Jesucrist lo yäḻgujt xcuent xcäḻrnibee Dios, sigajcza näj nuurnu sajc guidxunnu lo te yäḻnabaṉcoob. \p \v 5 Sa'csi palga gujcnu tejsi con laani lo xcäḻgujtni che birobnisnu, sigajcza sajcnu tejsi con laani lo yäḻnabaṉsac lo rebeṉgut. \v 6 Ni'cni xcärienbiejwnu cuaj lo crujz con laani, te badzucajni rextojḻnu, te di gacdiru guinibee dojḻ loonu. \v 7 Sa'csi nani agujt, di gacdiru guinibee dojḻ lojni. \v 8 Palga nuurnu agujtnu con Jesucrist, rililaaznu sibaṉsaczanu con laani. \v 9 Sa'csi nadonpacnu gubaṉsac Jesucrist loj rebeṉgut, ni'c diruni guet, diru yäḻgujt ga'p yäḻrnibee lojni. \v 10 Che gujt Jesucrist, gujtni xcuent dojḻ, luxh diru gacdi guinibee dojḻ laani par tejpas; ṉaj ni gubaṉsacni, nabajṉni nez loj Dios. \v 11 Ni'cni la'tu coḻguchaag cuent najctu si'c te beṉgut lo dojḻ, luxh nez loj Dios, coḻguchaag cuent nabaṉnäjtu Jesucrist. \p \v 12 Ni'cni na'c gusaantu guinibee dojḻ tiejxhtu te guntu si'ctis ni rlajz tiejxhtu. \v 13 Na'cruza gusaantu jiajb guideb lagaa tiejxhtu lo dojḻ te guntu cosguijdx. Maazru hueen coḻgudeed tiejxhtu lo Dios si'c te bejṉ nani gubaṉsac lo rebeṉgut, näjza coḻgudeed guideb lagaa tiejxhtu te guntu recoshueen si'c ni rlajz Dios guntu. \v 14 Sa'csi diru dojḻ guinibee lojtu, sa'csi dirutu chu loj xleii toMoisés, sa'csi yu'tu lo xcäḻrulaslajz Dios. \s1 La'tu najc si'c remos \p \v 15 ¿Xho gacni ṉaj? ¿La sajc jienrunu dojḻ ṉaj ni dirunu chu lo leii sa'csi yu'nu lo xcäḻrulaslajz Dios, ä? ¡Xho gacni si'c! \v 16 La'tu nansa'ctu palga yu'tu si'c te mos loj te lam̲ te gusobdiajgtu xtiidxni, najcpactu xmos bejṉ nani rusoobtu xtiidxni. Ni'cni, palga gusoobtu xtidx dojḻ, ni'c najc xlam̲tu, ni'c siädnä yäḻgujt lojtu. Palga gusoobtu xtidx Dios, ni'c najc xlam̲tu. Dxejc sajctu beṉnaya nez loj Dios. \v 17 Xquixtios lo Dios, galoo gujctu xmos dojḻ, per ṉaj guideb lastootu basobdiajgtu xtidxcoob Dios, huililajztu xtiidxni ni basule'nu lojtu. \v 18 Luxh aguḻaatu lo dojḻ, biädjiajctu xmos Dios lo dzunsa'c. \v 19 Narä cagusule'ä diidx con sa' didx guyasire sa'csi gajdtu gacbesa'c xho najc xnezyuj Dios. Che gujctu xmos dojḻ, guideb lagaatu bejntu dojḻ, bejntu latsiaj, luxh ni'c satajltis latsiaj ni bejntu. N̲aj ni najctu xmos Dios lo dzunsa'c, guideb lagaatu coḻyejnru dzunsa'c, te si'c sidajlru dzunsa'c ni guntu sa'csi najctu beṉnaya nez loj Dios. \p \v 20 Sa'csi che gujctu xmos dojḻ, di rextidx Dios guinibee la'tu. \v 21 N̲aja', ¿xhini'c bejntu gaan che gujctu xmos dojḻ, bejntu recos ni rtuinäjtu ṉaj? Ni xnezyuj recosga rdzujṉ loj yäḻgujttis. \v 22 Per ṉaj, sa'csi aguḻaatu lo dojḻ, abiu'tu najctu xmos Dios, sujntu sajctu beṉnaya nez loj Dios, luxh xnezyuj recoscoobre rdzujṉ lo yäḻnabaṉnäj Dios par tejpas. \v 23 Xcäḻrajx xten dojḻ najc yäḻgujt, per nani runidx-xlia' Dios najc xcäḻnabaṉnäj Dios par tejpas xcuent ni bejn Jesucrist xtadnu. \c 7 \s1 Yäḻruluii ni rudeed yäḻguchṉaa \p \v 1 Caniä lojtu ni najn xleii toMoisés. ¿La ditu gan, resa'ä, xleii toMoisés rnibee loj te bejṉ guideb nabajṉni lo guedxlijre? \v 2 Najcni si'c te gunaa nani bachṉaa te niguii. Nanabpac cuäznäjni chäälni guideb nabajṉni. Si'c rnibee leiiga. Palga guet chäälni, diru gacdi guinibee leiiga lojni xcuent chäälni. \v 3 Ni'cni, laḻ ni nabajṉ chääl gunaaga, palga cuäznäj gunaaga ste'ca niguii, cayujnni dojḻ sirilajni gunaguijdx. Palga agujt chääl gunaaga, aguḻaani lo leiiga, sajc guchṉaani stee niguii, xhet dojḻdi cayujnni, dizani guirilaj gunaguijdx. \p \v 4 Ni'cni la'tu, rebetzä, sigajcza aguḻaatu lo leiiga, sa'csi najcni si'cni gujctu si'c beṉgut lo leii che gujt Jesucrist lo crujz, te ṉaj sajc jiu'tu lo ste'ca bejṉ, loj lagajc Jesucrist nani gubaṉsac loj rebeṉgut te sajc jiennu redzunsa'c ni rlajz Dios jiennu. \v 5 Sa'csi laḻ ni gubajṉnu lo yäḻnabaṉbiejwga, lagajc rediidx nani rnii leiiga di gacdi gun bejṉ, lagajc recosga rlajz gun tiejxhnu, luxh si'c sozaatisnu lo xnezyuj yäḻgujt. \v 6 N̲aj abiṟiinu lo leiiga, sa'csi agujtnu lo leiiga nani gunibee loonu galoo. N̲aj con xpritcoob ni yu' neṉ lastoonu yu'nu lo Dios, xhet con xcärienbiejwdi ni gojpnu che nanab gusoobpacnu leii. \s1 Redojḻ nani yu' tiexhä \p \v 7 ¿Xhixhni'c guiniinu ṉaj? ¿La dojḻ najc leii, ä? ¡Xho gacni si'c! Palga dina niembeä xhi caj lo leiiga, dizana niacbeä cayunä dojḻ. Dina niacbeä cayunä dojḻ che rlazä xca'a xhixten ste'ca bejṉ palga dina niolä lo leii rediidxre: “Na'c chuguij lajzlu rexhixten bejṉ.” \v 8 Ni'cni lagajc diidx ni caj lo leiiga bejn guyuguij lazä rexhixten bejṉ sa'csi nancheä najcni dojḻ. Paru xheti leii, xhetiza dojḻ, agujtni. \v 9 Galoo gubaṉä xhet leiidi nanä, luxh che biääd diidx ni rnibee leii, gucbeä xhini'c najc dojḻ, dxejc banitä lo Dios, si'c ni gutä. \v 10 Luxh baxhaḻ Dios leiiga loonu te jiuäni, te xca'ä yäḻnabajṉ, luxh alga bazeṉni benä dojḻ, banitä nez loj Dios, gutäti dxejc. \v 11 Con leiiga, basguee dojḻ narä, bejnni narä si'c te beṉgut nez loj Dios. \p \v 12 Ni'cni, leii najc dxan, näjza rediidx ni caj lo leiiga najc dxan; hueen najcni, didxgulii najcni. \v 13 ¿Dxejca'? ¿La nani najc te coshueen huinä narä lo yäḻgujt, ä? ¡Xho gacni si'c! Dojḻ najc ni huinä narä lo yäḻgujt. Te si'c xcuent leiiga ni nasa'c, jieṉlojni dojḻpac najc dojḻ sa'csi bagu'tni narä con te coshueen, te lagajc rediidx ni caj lo leiiga jieṉloj lacti latsiaj najc dojḻ. \p \v 14 Sa'csi nadonnu leiiga najc xtidx Dios, luxh narä nacä te beṉ guedxliujre, nacä xmospac dojḻ. \v 15 Sa'csi dina gacbeä xhini'c runä. Dina gunä recos nani rlazä gunä, alga cayunä latsiaj nani dipacna rlazä gunä. \v 16 N̲aj palga narä runä latsiaj nani dipacna rlazä gunä, lagajcza ni'c ruluii hueenca najc leii. \v 17 N̲aj, diruni gac narä ni cayujn latsiaj, sa'csi yu' dojḻ neṉ lastoä, ni'c ni cayujn runä latsiaj. \v 18 Sa'csi narä nanä neṉ lastoä, nalajznu lo tiexhä, xhetliidi cossa'cdi yu'; sa'csi rlazä gunä cossa'c, per dina gacdipä te gunäpac recossa'cga. \v 19 Sa'csi dina gunä redzunsa'c nani rlazä gunä, alga latsiaj nani diru rlazä gunä, ni'c runä. \v 20 Ni'cni palga runä latsiaj nani diru rlazä gunä, xhet narädi runäni, dojḻ ni yu' tiexhä, ni'c ni cayujn runä latsiaj. \p \v 21 Ni'cni narä, nani rlazä gunä redzunsa'c, rdxälä leiire: yu'pa dojḻ tiexhä. \v 22 Sa'csi neṉ lastoä, rlazäpac gusobä diidx xten xleii Dios. \v 23 Luxh ruhuiä garenca leii yu' guideb lagaa tiexhä, ruchagdijlni leii ni yu' xcärienä, ruteedzani narä ladzṉaa xleii dojḻ nani yu' guideb lagaa tiexhä. \p \v 24 ¡Proobza narä! ¿Chuni'c gusḻaa tiexhä ni nungäjḻ guet xcuent dojḻ? \v 25 ¡Xquixtios loj Dios sa'csi Dad Jesucrist sajc gusḻaa nuurnu lo dojḻ! Ni'cni con xcärienä rusobä xtiidx Dios, yu'ä lo xleii Dios, niluxh tiexhä rlajz gusoob xtiidx dojḻ, chuni lo xleii dojḻ. \c 8 \s1 Yäḻnabajṉ ni najc xcuent Sprit Dxan xten Dios \p \v 1 Ni'cni ṉaj rut rajcdi rbe'c xcäḻquij renani ahuililajz xtidx Jesucrist, renani diru jiu gunreni latsiaj ni rlajz gun tiejxhreni, alga riurureni rujnreni ni rnibee Sprit Dxan xten Dios ni rbäjz neṉ lastooreni. \v 2 Sa'csi leii xten Sprit Dxan xten Dios ni rudeed yäḻnabajṉ xcuent Jesucrist, abasḻaani narä lo yäḻrnibee xten xleii dojḻ näjza yäḻgujt. \v 3 Sa'csi nani di niajcdi niujn leibiejw, sa'csi dini niajc nadip lo rebeṉguedxliuj te gacreni beṉnaya nez loj Dios, ni'c bejn Dios che baxhaḻni Xi'nni Jesucrist, si'c te beṉ guedxliujre xcuent dojḻ, te bejnni yäḻguxhtis lo dojḻ ni rnibee tiejxh bejṉ. \v 4 Te si'c gac xcäḻguxhtis xten leibiejw lo tiejxh nuurnu, renani dirunu gusoob nani rlajz gun tiejxhnu, sa'csi ṉaj rbajṉnu si'c ni rnibee Sprit Dxan xten Dios ni yu' neṉ lastoonu. \p \v 5 Sa'csi renani rusoobtis nani rlajz gun tiejxhreni, rujntisreni xhigab xcuent redojḻga, luxh renani rusoob xtidx Sprit Dxan xten Dios rujntisreni xhigab xcuent nani rlajz Dios gunreni. \v 6 Sa'csi renani yu'tis yejcreni nani rlajz gun tiejxhreni, sejtreni, sinijtreni; luxh renani yu'tis yejcreni nani rnii Sprit Dxan Dios, reni'c sibecdxi lajzreni, sica'reni yäḻnabajṉ lo Dios par tejpas. \v 7 Te xcäriejn nani riutis ni rlajz gun tiejxh bejṉ rdxe'ch Dios lojni sa'csi dini gusoob xleii Dios, luxh nicla gac gunnini. \v 8 Renani nabajṉtis te gunreni latsiaj ni rlajz gun tiejxhreni di Dios guibalaznäjreni. \p \v 9 Luxh la'tu dirutu gun si'ctis ni rlajz gun tiejxhtu, ni'cni rujntu si'c ni rlajz Sprit Dxan xten Dios guntu, palga rbäjzni neṉ lastootu. Palga yu' chu tejtu ni di Sprit Dxan cuääz neṉ lastooni, di ni'c gac xpejṉni. \v 10 Palga rbäjz Jesucrist neṉ lastootu, agujt tiejxhtu xcuent dojḻ, xprittu nabajṉ sa'csi anajctu beṉnaya nez loj Dios. \v 11 Luxh palga neṉ lastootu rbäjz Sprit xten nani baspaṉsac Jesucrist loj rebeṉgut, lagajc nani baspaṉsac Jesucrist lo rebeṉgut suspaṉsac tiexhnu ni nabajṉ lo guedxliujre xcuent Xpritni nani yu' neṉ lastoonu. \p \v 12 Ni'cni rebetzä, najcnu bejṉ ni cuaj di'n, xhet lojdi tiexhnu te jiennu si'c ni rlajz gun tiexhnu. \v 13 Sa'csi palga cayujntu si'c ni rlajztis gun tiejxhtu, sejtpactu. Palga nabajṉtu xcuent Sprit Dxan xten Dios ni rbäjz neṉ lastootu, sibälaztu latsiaj ni rlajz gun tiejxhtu, sibaṉnäjtu Dios par tejpas. \p \v 14 Sa'csi guiraa renani ruluii Sprit Dxan xten Dios guiraa reni'c najc rexi'n Dios. \v 15 N̲aj ditu nica' te sprit xten te mos te chusactu lo yäḻrdxejb, alga cua'tu sprit xten ni najc si'c te bisiäjb ni cua' bejṉ si'c xi'npacni, ṉaj najcnu xi'nni, ni'cni sajc gäbnu lojni: “Guejblu, Xtadä.” \v 16 Sa'csi lagajc Sprit Dxan xten Dios ruluii loj xpritnu, najcpacnu xi'n Dios. \v 17 Luxh palga najcnu rexi'nni, sica'zanu yäḻnasa'c lo Dios, tejsi yäḻnasa'c con Dad Jesucrist, palga guliini tednu lagajc trabajw ni gudejdni xcuent xtiidxni, te tejsiza siliä'p xpala'nnu con laani. \p \v 18 Sa'csi narä runä xhigab retrabajw ni cadejdnu neṉ redxejre, digacdi gun tebloonureni con yäḻrdimbicha' nani churu guihuiinu. \v 19 Sa'csi guiraa recos nani benchee Dios lo guedxliujre, cabäjzreni, yuduxhreni gaan fiireni dxej che guluiloj Dios chuni'c najc rexi'nni. \v 20 Guiraa recos ni gulecxtiej Dios lo guedxliujre, xlia'si gujcreni, xhet sa'csi si'c rlajzdi recosga, per sa'csi si'c bejn Dios, ni cabäjztis \v 21 gusḻaapacni guiraa recos ni bencheeni lo guedxliujre lo xcäḻrnibee yäḻgujt, yäḻrnitloj, te dxejc sajc jiu'ni lo yäḻrbedxi xten xcäḻrdimbicha' xten rexi'n Dios. \v 22 Guiraa recos ni gulecxtiej Dios lo guedxliujre entis roonreni, guira dxej rdejdreni trabajw, si'c rdejd te gunaa trabajw che rajl xi'nni. \v 23 Luxh xhet nani tre'tis lo guedxliujdi, näjza nuunu ni yu' Sprit Dxan xten Dios neṉ lastoonu, roonzanu cabääznu dxej cheni xca' Dios nuure si'c rexi'nni, cheni guscoobzani tiexhnu. \v 24 Sa'csi xcäḻrililaaznu ni rbääznu, ni'c bejn guḻaanu luxh yäḻrbäjz ni guyasi rieṉ, di ni'c gac yäḻrbäjz, sa'csi ¿chu laa ni cuääz xcuent te cos ni ala bahuiini? \v 25 Palga cabääznu xcuent te cos ni gajdnu guihuii, rbaali laaznu, rsiudzu'tznu rbäjznu guihuiinu gacni. \p \v 26 Sigajcza racnäj Sprit Dxan xten Dios nuure cadro xheti yäḻrutijp laaznu sa'csi nicla guidonnu xho mood riäjḻ guiniab bejṉ lo Dios. Luxh lagajc Sprit Dxan ni yu' lastoonu rniabni lo Dios xcuent nuure con yäḻrbedxneṉ nani nicla gajd bejṉ gäb con diidx xho najcni. \v 27 Dios, nani rula'tz lastoonu, nanchee xhini'c rniab Sprit Dxan xtenni xcuent nuurnu, sa'csi rniabni si'cpac ni rlajz Dios guiniabnu xcuent rexpejṉpac Dios. \s1 Siennu gaanpac loj guira'ti \p \v 28 Nadoncheenu guira'ti ni rsiajc rebejṉ ni sanälajz Dios, reni agule Dios te gunreni xtzuunni rsiajcrenini te gun Dios gac recosga par xcäḻnasa'creni. \v 29 Sa'csi renani biembee Dios galooli, reni'c gule Dios cheni gajdli guirixtiej guedxliujre, te gacreni si'c ni najc Xi'nni; te gacza Xi'nni ganid loj guiraa ni najc famil xten Dios. \v 30 Renani guleni galooli, reni'c gurejdxni; renani gurejdxni, bejnzani najcreni beṉnaya nez loj Dios; renani bejnni najcreni beṉnaya nez loj Dios, gulä'pzani xpala'nreni. \p \v 31 ¿Xhixhni'c guiniinu xcuent dee? Palga yu' Dios xlaadnu, ¿chuxh ni'c najc ni gun gaan loonu? \v 32 Dios nani di nudxojn Xi'nni, nani cuäjb cuaj Xi'nni lo crujz te gujtni, te gudijxni xcuent xtojḻnu, ¿xho dini guniidx loonu xcuent Xi'nni guira'ti nani rquiinnu, ä? \v 33 ¿Chuni'c sajc cue'c xhi xcäḻquij reni agule Dios nez lo Dios, ä? Ni lagajc Dios najc nani rnii najcnu beṉnaya nez lojni. \v 34 ¿Chuni'c najc nani cue'c xhi xcäḻquijnu nez lo Dios? Jesucrist najc nani gujt por nuure, luxh et ni'ctis. Laani gubaṉsaczani loj rebeṉgujt, luxh ṉaj sobga'ni xladbee Dios cadro rnibeeni; laazani cabejdx canabni lo Dios xcuentnu. \v 35 ¿Chuni'c sajc gudzucaj nuurnu lo yäḻsanälajz xten Jesucrist: trabajw, o yäḻxliajs, o yäḻrusacsí, o yäḻrliaan, o yäḻxhabääl, o yäḻrdxejb, o te spaad, ä? Nicla tejni. \v 36 Si'c ni caj lo guijtz ni caj xtidx Dios: \q1 Xcuentlu, sa'csi najcnu xpejṉlu caye'tnu guixe-guixee. \q1 Ruchaagreni cuent najcnu si'c xiil ni aguro' te ju't bejṉni. \m \v 37 Luxh loj guiraa recosre, sujnpacnu gaan xcuent nani sanälajz nuure, sa'csi sacnäjpacni nuure. \v 38 Sa'csi anancheä nicla yäḻgujt, niclza yäḻnabajṉ, nicla rexangl Dios, niclaza renani rnibee, nicla recos ni yu' ṉaj, niclaza recos nani churu gac, niclaza yäḻmilaagwr, \v 39 nicla jiaroduxh, niclaza jiäjtpac, niclaza xhitis cos ni guc-chee, nicla tej redee di gacdi gudzucaj nuurnu lo xcäḻsanälajz Dios, yäḻsanälajz ni rajpza Dad, Jesucrist. \c 9 \s1 Dios agule rebeṉ Israel \p \v 1 Caniä didxguliipac lojtu sa'csi rililazä xtidx Jesucrist. Dina guiniä didx-xhii. Sprit Dxan xten Dios caguluii xcärienä laaca rniä; \v 2 cayac-huinduxh lastoä, sanuutis yäḻxliajsga. \v 3 Sa'csi narä rlazä malaii sajc lagajc narä nitloä lo Dios te sajc gacnää́ resa'ä lo guedxliujre, rexpejṉ Israel. \v 4 Sa'csi laareni najc xagdoo toIsrael, luxh laareni nungäjḻ gacreni si'c xi'npac Dios. Gubaṉnäj Diosreni. Bia'n Dios didx con laareni. Basa'n Dios xleii Moisés lojreni. Bazuxhijbreni nez lo Dios neṉ guidoo. Sica'reni reyäḻnasa'c xten Dios palga jiureni xtiidxni. \v 5 Laareni najc rexagdoo xten toxtadgoldoonu ni gubajṉ agujc xhero. Jesucrist gujcza xagdoo xten toIsrael che gojlni si'c te beṉ guedxliuj. Laani najczani Dios loj guiraanu. Suchä'p xpala'nni par tejpas. Sugacni si'c. \p \v 6 Luxh dini gac si'cni abanijt xtidx Dios nani bia'nni loj toIsrael. Sa'csi xhet guiraadi rebejṉ ni najc xagdoo toIsrael najc xpejṉpac Israel. \v 7 Diza guiraa reni najc rexagdoo toAbram gac xi'nguliipacni sa'csi räjp Dios lo toAbram: “Rexagdodoolu nani guigab najc reni gac xagdoo Isaac.” \v 8 Ni'cni xhet guiraadi rexagdoo toAbram najc rexi'n Dios, xtebtis renani chalilajz xtiidxni, reni'c najc xi'nni. \v 9 Sa'csi bia'n Dios diidx loj toAbram: “Stebijz, lagajc bäiire guibisacä, te dxejc chu te xi'n Sara.” \p \v 10 Xhet diidxtisga gunii Dios. Guniizani lo toRebeca, che nuxi'nni cua'ch, xi'n chäälni, toxtadgoolnu Isaac. \v 11 Ni'cni ansde gaal rexi'nni, ansde niujnreni te dzunsa'c o te dzunguijdx, te soobpac xtidx Dios xcuent chuni'c cueni lo guiro'p rebäzre, xhet sa'csi bejndireni dzunsa'c, per sa'csi agule Diosni, \v 12 ni'c räjp Dios lo toRebeca: “Xingangaloolu gac xmos xinhuinlu.” \v 13 Si'cza caj lo guijtz rediidxre: “Sanälazä Jacoob, niluxh bidxechnää́ Esaú.” \p \v 14 ¿Xhini'c guiniinu ṉaj? ¿Xhet laadi rujn Dios, ä? ¡Xho gacni si'c! \v 15 Sa'csi räjp Dios loj toMoisés: “Sulaslazä chutis bejṉ nani rlazä gulaslazä, sacnää́ chutis bejṉ nani rlazä gacnää́.” \v 16 Ni'cni dini gac xcuent ni rlajz rebejṉ gac, dizani gac xcuent nani rujn rebejṉ. Rajctisni si'c rlajz Dios nani rulaslajz bejṉ. \v 17 Ni'cni caj lo guijtz xten Dios che gunii Dios xcuent Faraón: “Narä benä gujclu ṟeii xten Egipto te guluiloj xcäḻrnibeä, te guiliä'p bejṉ xpala'nä guideb guedxliujre.” \v 18 Rulaslajzni rebejṉ nani rlajztisni, runnadipzani lastoo bejṉ nani rlajztisni. \p \v 19 Naj la'tu siniitu loä: “¿Xhicuent rucuaquijni bejṉ? ¿Chuni'c sajc sudzu'tz nez loj nani rlajzni gac, ä?” \v 20 ¿Chuxh luj, beṉ guedxliuj, te jieinäjlu Dios? Xhixh säjb te gues loj nani bencheeni: “¿Xhicuent bejnlu narä scree?” \v 21 Gurniälojlu. Bejṉ nani runchee guejs, ¿la di gacdi gunni si'ctisni rlajzni con bajṉga, ä? ¿La di gacdi guncheeni te guessa'c nägajcza te guesyuj ni xhet sirbdi con lagajc bajṉga? \p \v 22 ¿Xhiru najc, palga Dios rlajzni guluilojni xho rujnni yäḻguxhtis, näjza rlajzni guluilojni xcäḻrnibeeni, gopnäjni pasens renani nungäjḻ gac yäḻguxhtis, te nitlojzareni, ä? \v 23 Bejnni si'c te guluilojni lacti sajc xcäḻrdimbicha'ni loj renani galooli guleni chú lojni lo xcäḻrdimbicha'ni. \v 24 Lagajc nuurnu najcnu reni aguleni; xhet xtebtis loj rexpeṉ Israel guleni nuurnu, näjza loj rebejṉ ni di gac rexpeṉ Israel guleni nuurnu. \v 25 Cajza lo guijtz ni bacuaa Oseas: \q1 Renani di gac xpeṉä, reni'c cuälaä “xpeṉä”. \q1 Luxh nani dina ninälazä, sinälazäni. \q1 \v 26 Dxejcti lagajc cadro räjpreni lojreni: \q1 “Ditu gac rexpeṉä”, \q1 lagajc ro'c säjpreni lojreni: \q1 “La'tu najctu xi'n Dios ni nabajṉ par tejpas.” \m \v 27 Cajza lo guijtz ni bacuaa Isaías: “Mase najc xhidajl rexpeṉ Israel si'c najc yujxh ni tre' ro' nisdoo, guxii gac reni ḻaa lo dojḻ. \v 28 Sa'csi susoobpac Dad, Dios xtiidxni xcuent xcäḻguxhtis rebeṉ guedxliuj, luxh siojbza gunnini.” \v 29 Guniiza Isaías, xcuent nani churu gac, bacuaani: \q1 Palga di Dios ni yu' xhaguibaa nusa'n gaii xagdoo rebeṉ tiemp, \q1 niajcnu si'c gujc Sodoma näjza Gomorra, reguejdx ni gunitloj. \s1 Xtidx Dios näj rexpeṉ Israel \p \v 30 ¿Xhini'c sajc guiniinu ṉaj? Rebejṉ nani di gac xpeṉ Israel, direni niguiil xho gacreni beṉnaya nez loj Dios, niluxh agujcreni beṉnaya nez loj Dios sa'csi huililajzreni xtidx Jesucrist. \v 31 Luxh rexpeṉ Israel, mase sanuutisreni lo xleii Moisés ni ruluii xho gac bejṉ beṉnaya nez loj Dios, banijtreni, direni niujn gaan nusoobreni guideb leiiga. \v 32 ¿Xhicuent gujcni si'c? Sa'csi direni nililajz xtidx Dios, alga rlajzreni guntisreni dzuun xten leii, naareni si'c gacreni beṉnaya nez lo Dios. Ni'cni gulaj ni'reni lo guij ni rutienta' bejṉ, nalajznu direni nililajz xtidx Dios xcuent Jesucrist. \v 33 Si'cza bacuaa Isaías, räjpni: \q1 Aguleä te bejṉ lo guedx Sión ni gac si'c te guij cadro rtiäjḻ ni' bejṉ, \q1 te guij ni rusäḻta' bejṉ. \q1 Chutis tej nani chalilajz xtiidxni, dini jianxtujy. \c 10 \p \v 1 Rebetzä, rlazduxhä chalilajz rexpeṉä xtidx Dios. Rniabduxhä lo Dios te gusḻaanireni lo xtojḻreni. \v 2 Narä rniäpac nancheä ruzuxhijb rexpeṉ Israel lo Dios, niluxh direni gumbesa'c xhini'c rlajz Dios gunreni. \v 3 Sa'csi direni niacbee xcuent xho rajc te bejṉ te beṉnaya nez loj Dios, ni'c rlajzreni gunreni dzuun si'c ni caj lo leii te gacreni beṉnaya nez loj Dios, ni'cza direni nusoob xtidx Dios te gacreni beṉnaya nez lojni. \v 4 Abasoob Jesucrist xtidx Leii, ni'cni che chalilajz bejṉ xtidx Jesucrist, anajcreni beṉnaya nez loj Dios. \p \v 5 ToMoisés bacuaa rediidxre: “Chutis ni rlajz gac beṉnaya nez loj Dios sa'csi rusoobni xtidx leii, nanab gusobsa'cpacni diidxga guideb nabajṉni lo guedxliujre.” \v 6 Xcäḻnayareni nez loj Dios sa'csi rililajzreni xtidx Jesucrist, rnii scree: “Na'c guiniitu neṉ lastootu, ¿chuni'c chä'p xhaguibaa?” nalajznu, te jiädnäsacni Jesucrist loj guedxliuj. \v 7 Na'cza gäbni: “¿Chuni'c jiäjt gabijl?” (nalajznu te chaxiini Jesucrist loj rebeṉgut). \v 8 ¿Xhini'c rniini ṉaj? Rniini: “Diidxga suga' gajxh ro'tu, neṉ lastootu.” Nalajznu, diidx xcuent yäḻrililaaz nani cagusule'nu lojtu. \v 9 Rniinu lojtu, palga guiniitu con ro'tu, Jesucrist najc Dad loonu, palga chalilajztu baspaṉsac Dios Jesucrist loj rebeṉgut, susḻaani la'tu lo dojḻ. \v 10 Sa'csi con lastooni rililajz biniet xtiidxni, ni'c rajcni beṉnaya nez loj Dios; luxh che rcäjpza biniet con ro'ni, Jesucrist rnibee loonu, rusḻaa Diosni lo dojḻ. \p \v 11 Sa'csi rnii xtidx Dios scree: “Chutis ni rililajz xtidx Dad Jesucrist, dini jianxtujy.” \v 12 Sa'csi guiraa rebejṉ najc tebloj nez lojni, rexpejṉ Israel sigajc rebeṉzijt, sa'csi lagajc laani najcni Dad lo guiraareni, rulaslazduxhni guiraa renani rbedx-rniab lojni. \v 13 Lo xtidx Dios caj rediidxre: “Chutis ni rbedx-rniab lo Dad, siḻiaani lo xtojḻni palga rililajzni xtidx Dios.” \v 14 ¿Xho gac guiniabreni lo Dad, palga direni chalilajz xtiidxni? ¿Xho gacza chalilajzreni xtiidxni, palga gajd diajgreni jiejn xtiidxni? ¿Luxh xho jiejn diajgreni xtiidxni palga rut rusule'di diidxga lojreni, ä? \v 15 Luxh ¿xhoza gusule'reni diidxga palga rut guxhaḻdireni? Si'cni caj lo guijtz: “Chipza saru najc ni' renani riädnä diidx xcuent cossa'c, yälrbecdxi lajz rebejṉ.” \p \v 16 Xhet guiraadireni rusoob xtiidxni, sa'csi guniiza toIsaías: “Dad, ¿chuni'c chalilajz xtiidxnu?” \v 17 Rililajz bejṉ xtidx Dios che rucuadiajgreni diidxga; rucuadiajgzareni che yu' chu rusule' xtidx Jesucrist. \p \v 18 N̲aj arniä: Gajdpac diajgreni jiejn xtiidxni, o ¿la babiejn diajgreni, ä? Pues abiejn diajgreni, sa'csi lo xtidx Dios caj scree: \q1 Abire'ch xse'reni guideb guedxliuj, \q1 abidzujṉza rextiidxreni lo guiraa reguejdx ni tre' lo guedxliujre. \m \v 19 Rniäza: Dipac rexpeṉ Israel niacbee, o ¿la gucbeereni, ä? Galooli gunii toMoisés rediidxre: \q1 Sunä gudxojntu xcuent rebejṉ ni di gac te guejdx, \q1 con te guejdx nani di gacbee suche'chä la'tu. \m \v 20 Diza toIsaías nidxejb guniini rediidxre: \q1 Renani di niguiil narä, bidxäjl narä, \q1 baluiloäza loj renani di niniabdiidx narä. \m \v 21 Guniiza toIsaías xcuent rexpeṉ Israel: \q1 Desde galooli, dxej-yääl basgaä ṉaä lo rebejṉga te niureni xtidxä, \q1 luxh najcreni bejṉ ni di gusoob diidx, rutzu'reni didxnaj. \c 11 \s1 Rexpeṉ Israel nani guḻaa lo dojḻ \p \v 1 Arniä: ¿La agulälaz Dios rexpeṉ Israel, ä? ¡Xho gacni si'c! Ni lagajc narä nacä te xpeṉ Israel, te xagdoo toAbram, nadxagä lo resa' toBenjamín. \v 2 Di Dios nibälaz rexpejṉni, xpeṉ Israel nani guleni galooli che gajdli guirixtiej guedxliuj. O ¿la dilu gacbee xhi caj lo xtidx Dios cadro rnii xcuent Elías, xho gunabduxh Elías didxnaj lo Dios xcuent rexpeṉ Israel, ä? Räjpni scree: \v 3 “Dad, abagu'treni guiraa reniguii nani gunii xtiidxlu, abatzujḻreni rexquidoolu, xtebtis narä bia'nä, luxh ṉaj rlajzreni ju'treni narä.” \v 4 Luxh, ¿xhini'c räjp Dios lojni? Räjpni: “Abalucheä gajdz miḻ bejṉ nani gajd guzuxhijb nez loj Baal.” \v 5 Si'cza ṉaj, abia'n te chinae' rexpeṉ Israel nani agule Dios xcuent xcäḻrulaslajzni. \v 6 Dxejc palga rusḻaani nuure lo dojḻ xcuent xcäḻrulaslajzni diruni gac sa'csi yu' xhi dzuun biennu te nusḻaani nuure lo dojḻ. Paru si'c najcni diru xcäḻrulaslajz Dios gac yäḻrulaslajz. \p \v 7 ¿Dxejca'? Di rexpeṉ Israel nidxäl nani caguiilreni, luxh rebejṉ nani agule Dios, ni'c bidxälni, luxh ste cuaareni, aguyalajzreni. \v 8 Gujcni si'c caj lo xtidx Dios: \q1 Bascäjy Dios xcäriejnreni, näjza balojni di jieṉ, \q1 lo dxe ṉajli di diajgreni jiejn. \m \v 9 Guniiza toDavid, scree caj lo xtidx Dios: \q1 Sugun xmex lanijreni jiajbreni, \q1 te gac guiga'reni, \q1 sugacni si'c guij ni rulani' bejṉ, te gacreni yäḻguxhtis. \q1 \v 10 Suguscäjy Dios balojreni te na'c fisa'creni, \q1 sujie't dejtzreni, sutedreni trabajwduxh par tejpas. \s1 Yäḻrusḻaa lo dojḻ xten bejṉ ni di gac xpeṉ Israel \p \v 11 N̲aj rniabdidxä: ¿La biajb rexpeṉ Israel te gunijtreni par tejpas, ä? ¡Xho gacni si'c! Sa'csi biajb rexpejṉ Israel, ni'cni gojl biääd yäḻrusḻaa lo dojḻ lo bejṉ ni di gac xpeṉ Israel, te si'c guisiäblajz lajz rexpeṉ Israel ḻaareni lo dojḻ. \v 12 Palga xcuent dojḻ ni bejn xpeṉ Israel gojp rebeṉ guedxliuj xcäḻnasa'c Dios, palga xcuent yäḻrunijt xten rexpeṉ Israel guyu' xcäḻnasa'c Dios par rebejṉ ni di gac xpeṉ Israel, aticaxh chu xcäḻnasa'creni che gusoob xpeṉ Israel xtidx Dios. \p \v 13 N̲aj caniä lojtu ni najc bejṉ ni di gac xpejṉ Israel. Gule Dios narä te gusule'ä xtiidxni lojtu, ni'cni caläpä xpala'n xtzunä, \v 14 te don xho gunä te guisiäblajz rebeṉ ladxä ni najc xpeṉ Israel, te si'c chalilajzreni xtidx Jesucrist. \v 15 Palga gulecdxireni lajz rebeṉ guedxliuj con Dios sa'csi gulälaz rexpeṉ Israel xtidx Jesucrist, aticaxh che chalilajz rexpeṉ Israel rextidx Jesucrist, sibaṉsac renani najc si'c beṉgut. \v 16 Palga tla' cojb najc hueen, guideb cojbga najc hueen. Sigajcza najc te yajg; palga xlobaani najc hueen, guidebni najc hueen. \p \v 17 Rexpeṉ Israel najcreni si'c te yajg oliib; palga gutiuugreni te ṉaa yajgga, dxejc ro'c guquiidreni ṉaa ste'ca yajg te guibajṉni con xtiejn yajg oliibga. \v 18 Ni'cni, na'c gactu guyalajz lo reṉaapac yajgga. Coḻgusnaj lajztu, xhet la'ditu ni rudeed yäḻnabajṉ lo xlobaa yajgga, lobaaga ni runiidx yäḻnabajṉ lojtu. \p \v 19 Dxejc coḻguinii: “Batiuugreni ṉaapac yajgre, te gujc biguidä cuä' yajgga.” \v 20 Guliipacni, biru' ṉaapac yajgga sa'csi direni nililajz xtidx Dios luxh la'tu biguiidtu cuä' yajgga sa'csi huililajztu xtiidxni. Na'c gactu guyalajz, coḻguidxejb, \v 21 sa'csi palga di Dios nutedbia reṉaa yajgga, diza Dios gutedbia la'tu. \v 22 Bahuii ¡lacti hueen najc Dios! Luxh lacti niälajzzani; con renani banijt najcni niälajz, luxh lacti rulaslajz Dios la'tu palga chanuu jiutu xtiidxni. Palga ditu jiu xtiidxni, näjza la'tu sudzucaj Dios. \v 23 Luxh sigajcza reni bidin, palga di chanuu cuälazreni xtiidxni sajc suquidsac Diosreni lo yajgga. \v 24 Luxh la'tu najctu beṉzijt, najctu si'c ṉaa te yagoliib ni xtebca gulejn neṉ dajn. Luxh batiuugni la'tu te baquiidni la'tu lo te yagoliib ni najc yagsa'c ni rcaduxh oliib lojni, mase xhet si'cti najc olibguijxhga, ¡aticaxh rexpeṉ Israel ni banijt najc si'c ṉaapac xten yagolibsa'cga ni bidin, palga chalilajzpacreni xtidx Dios, suquidsac Diosreni loj yajg ni najc xtenpacreni! \s1 Che ḻaapac rexpeṉ Israel lo dojḻ \p \v 25 Rebetzä, rlazä gacbeetu xcuent te diidx nagajn, te di naatu nanduxhtu. Dee najc didx nagajnga: yu' rexpejṉ Israel ni guc najd lastooreni te direni nililajz xtidx Dios, hasta guisa' redxej ni chalilajz rebeṉzijt xtidx Dios. \v 26 Dxejcti siḻiaapac guiraa rexpeṉ Israel lo dojḻ che chalilajzreni xtidx Dios, sa'csi si'c caj lo xtidx Dios, cadro caj rediidxre: \q1 Nani rusḻaa sajc beṉ guedx Sión, \q1 luxh sudzucajni xtojḻ renani najc xagdoo toJacoob. \q1 \v 27 Dee najc diidx ni bia'nä con laareni, \q1 che gudzucaä xtojḻreni. \p \v 28 N̲aj, najcreni xcontraar Dios sa'csi rdxe'chreni xcuent xtidx Jesucrist, te chalilajztu; niluxh Dios sanälajzreni sa'csi si'c abia'nni diidx con retoxtadgoldooreni. \v 29 Sa'csi rut rajcdi rudzucaj nicla yäḻnasa'c ni rudeed Dios, niclaza yäḻrbejdx xten Dios. \v 30 La'tu galoo ditu nusoob xitdx Dios. N̲aj rulaslajz Dios la'tu sa'csi gulälaz rexpeṉ Israel xtiidxni. \v 31 Sigajcza ṉaj direni gusoob xtidx Dios, niluxh si'c najcni te gulaslajz Diosreni sa'csi balaslajzzani la'tu. \v 32 Dios basaan biajb guiraanu lo dojḻ, te si'c sajc gulaslajz Dios guiraanu. \p \v 33 ¡Lacti guroob najc yäḻnasa'c xten xcäḻnajn, xcäḻracbee xten Dios! Nicla tej bejṉ guedxliuj di gacbee guiraa rexcäḻguxhtisni, rudliidiza najn rexnezyujni. \v 34 Si'c caj lo guijtz: “¿Chuni'c gucbee xcäriejn Dios? ¿Chuni'cza abaluiini? Rutliidi. \v 35 O ¿chuni'c badedxgaa te xhi cos lojni, te quixsacnini lojni, ä? Rutliidi.” \v 36 Sa'csi loj Dios siääd guira'ti, luxh laani bencheeni guira'ti par lagajcza laani. Suguiliä'pnu xpala'nni par tejpas. Sugacni si'c. \c 12 \s1 Yäḻnabajṉ rliä'p xpala'n Dios \p \v 1 Ni'cni rulidxä la'tu rebetzä, sa'csi rulaslajz Dios nuure, coḻgudeed xcäḻnabajṉtu lo Dios te gac guibaṉsa'ctu si'cni rlajz Dios. Dee najc yäḻrajṉpac Dios si'c ni nungäjḻ gaṉtu Dios. \v 2 Na'c rujntu lagajc xhigab ni rujn rebeṉ guedxliuj, coḻguscoob rexhigabtu te guidxaapac xmoodtu te si'c guluii Dios xhini'c rlajzni guntu, nalajznu xhini'c najc hueen, xhini'c rdxaglajz Dios, xhini'cza najc laapac. \p \v 3 Sa'csi balaslajz Dios narä, ni'c rusule'ä xtiidxni loj tejgatu, rniä lojtu, na'c guiliä'ptu lagajc xpala'ntu, naatu sajcrutu loj sa'tu. Coḻyejn xhigabsa'c, te laaca gac xhigabtu, si'cni baniidx Dios lo tejgatu xho chalilajztu xtiidxni. \v 4 Sa'csi sigajc najc tiejxhnu, yu' xhidal la'ni, luxh tejgareni rujn xtzuun-xtzuunreni, \v 5 sigajcza nuure nani rililajz xtidx Jesucrist, najcnu xhidajl, najcnu si'c tejsi tiejxh lo Jesucrist, mase tejganu rujn xtzun-xtzuunnu, tejsi najcnu. \p \v 6 Luxh sa'csi tejganu rajpnu garen-garen dzuun xcuent yäḻrulaslajz ni baniidx Dios loonu, sujiennu rextzuunnu screeza: nani rajc rnii xtidx Jesucrist, suguiniinini, si'c ni najc xcäḻrililajzni; \v 7 nani rajc racnäj sa'ni, sugacnäjni; nani rajc ruluii xtidx Dios, suguluiini; \v 8 nani rajc gulijdx resa'ni, sugulijdxnireni, nani rajc rudedxlia' xhixtenni lo sa'ni, saru sugudeedni xhixtenni; nani rajc rnibee lo sa'ni, suguinibeeni con yäḻnadolajz; nani rajc rulaslajz resa'ni, sugulaslajzni con yäḻrbalajz. \s1 Xho nanab guibaṉnu lo xnezyuj Dios \p \v 9 Coḻchanälajzpac resa'tu, na'c gunsitu si'cni rinälajztureni. Coḻcuälaz redzunguijdx, coḻyejntis redzunsa'c. \v 10 Coḻchanälajz resa'tu si'c rinälajz bejṉ rebejtzni. Coḻguiliä'p xpala'nreni. \p \v 11 Coḻyejn dzunsa'c, na'c cuedxitu. Coḻyejn xtzuun Jesucrist con guideb xtijptu, guideb xcäriejntu. \p \v 12 Coḻguibalajz sa'csi ahuililajztu xtiidxni. Coḻcuecdxi lajztu che tedtu trabajw. Coḻcuedx-coḻnabtis lo Dios guideb nabajṉtu. \p \v 13 Coḻgacnäj rebejṉ nani rililajz xtidx Dios; sacru coḻnii loj ni riädhuiitu. \p \v 14 Coḻguinii didxsa'c xcuent renani rusacsí la'tu, na'c gudzubdetureni. \p \v 15 Coḻguibalaznäj renani rbalajz, coḻyonnäj renani roon. \p \v 16 Coḻyejn tejtis xhigab con resa'tu, na'c gactu guyalajz, colguchaag loj rebeṉ nadolajz. Na'c guchalotu najctu beṉnanduxh. \p \v 17 Na'c gudzu'tu dzunguijdx loj renani rujn dzunguijdx lojtu. Coḻyejn recossa'c nez loj guirasi bejṉ. \v 18 Cadrotis sajcni, dxitis coḻguibaṉnäj guiraa rebejṉ. \v 19 Rebetzä, na'c guntu xhigab lagajc la'tu gudeedtu xten renani rujn dojḻ lojtu, sa'csi lagajc Dios gun yäḻguxhtis lojreni, ni'cni caj lo xquijtzni scree: “Narä gunä yäḻguxhtis, narä quixä lojreni si'c naj Dad, Dios.” \v 20 Näjza: “Palga calaan nani rdxe'ch lojtu, coḻgudeed xhi gauni, palga cayojlni, coḻgudeedza xhi yäni, te si'c jianxtiujni.” \v 21 Na'c gusaantu gun redzunguijdx gaan lojtu, coḻyejn gaan lo dzunguijdx con recossa'c ni rujntu. \c 13 \p \v 1 Guiraatu nanab jiutu xtidx renani rnibee lojtu. Sa'csi xheti te yäḻrnibee nani di Dios nudeed, luxh guiraa reyäḻrnibee ni yu' lo guedxliujre, lagajc Dios gule'creni. \v 2 Ni'cni renani di gusoob xtidx renani rnibee, xtidx Dios cabälazni. Luxh renani rujn si'c, lagajc laareni xcaquijreni dojḻ, sujn Dios yäḻguxhtis lojreni. \v 3 Renani rnibee di guchejb renani riu xtiidxreni, ruchejbreni renani najc beṉ guijdx ni di jiu xtiidxreni. Palga di rlajztu guidxejbtu reguxhtis, bejntis dzunsa'c, dxejcti guiliä'preni xpala'ntu sa'csi rujntu dzunsa'c. \v 4 Reguxhtis rujnreni lojtu xtzuun Dios te guibaṉsa'ctu. Palga guntu dzunguijdx, coḻguidxejb, xhet xlia'di ca'ni spaad, sa'csi najcreni nani rujn xtzuun Dios te gunreni yäḻguxhtis, te quixpac renani rujn dojḻ. \v 5 Ni'cni nanab jiutu rextiidxreni, xhet ganaxtis sa'csi rujnreni yäḻguxhtis lojtu, näjza te ga'ptu te xcäriejnsa'c, te xcäriennaya. \v 6 Ni'cni coḻquijx lojreni nani riäjl xca'reni sa'csi renani rnibee najc xmos Dios, luxh ni'cpac najc xtzuunreni. \p \v 7 Coḻgudeed lo guiraa bejṉ nani riäjl xca'reni. Coḻquiix loj renani nazääbtu; coḻquijx impuest loj ni riäjl xca'ni; coḻchanälajz renani riäjl chanälajztu; coḻguiliä'p xpala'n renani riäjl chä'p xpala'reni. \v 8 Na'c xcajlu di'n loj nicla tej bejṉ, di'ntis xten yäḻrinälajz sa'ni, sa'csi nani rinälajz xpisiṉni, bejṉga abasoob xleii Dios. \v 9 Sa'csi lo xleii Dios caj scree: “Na'c guesnäjlu bejṉ ni di gac chäällu, na'c ju'tlu, na'c cuanlu, na'c gusgueelu, na'c chuguij lajzlu xhixten resa'lu.” Luxh palga yu' xhi stee leii rsa'ni con leii ni rnii: “Chanälajzlu resa'lu si'c sanälajzlu lagajc luj.” \v 10 Nani rajp yäḻsanälajz, dini gun latsiaj lo resa'ni. Ni'cni yäḻsanälajz rusoob releii ni caj lo xtidx Dios. \p \v 11 Coḻyejn guiraa redee, sa'csi anajntu xho najc redxej ni nabajṉnu ṉaj, anajntu alagojl oṟ guibajṉnu lo bacaḻ sa'csi abidzuṉgajxhru dxej che ḻaanu neṉ dojḻ lo dxej che huililajznu. \v 12 Aguxhiṉduxh, asiädgajxh bianij. Ni'cni cuääz jiennu redzuun guijdx ni rajc lo xcäjy, te jientisnu redzunsa'c ni rajc rdxee, lo bianij. \v 13 Guibansa'cnu si'c riäjl guibajṉ rebejṉ rdxee, na'c guibaṉnu lo yäḻrä', niclaza lo yäḻbiejy, na'c guidiesnäjnu bejṉ ni di gac chäälnu, na'c ga'pnu rebis, na'c guidxagdiḻnu resa'nu, na'c chuguij lajznu xhixten resa'nu. \v 14 Ni'cni coḻca' xcäḻrnibee Jesucrist te na'c guntu redojḻ ni rlajz gun tiejxhtu. \c 14 \s1 Na'c guiniyajtu rebejtztu \p \v 1 Coḻnii didxdoo lo rebejṉ nani di gumbesa'c xtidx Dios, na'c tiḻnäjtureni. \v 2 Sa'csi yu' reni rililajz nani sajc gaureni guira'ti xhi cos, niluxh nani gajd sutijp lo yäḻrililajz, ganaxtis berduur rajwni. \v 3 Nani rajw guira'ti, na'c guidxechnäjni nani di gau guira'ti; luxh nani di gau guira'ti, na'cza guiniyajni nani rajw sa'csi Dios aguleza bejṉga. \v 4 ¿Chuxh luj te guiniyajlu lo xmos te bejṉ, ä? Sugäb lagajc xlam̲ni lojni la laaca rujnni o la xhet laadi rujnni. Luxh sujnni laaca sa'csi Dad Jesucrist sujn sutijp lastooni. \p \v 5 Tej bejṉ naa sajcru tej dxej lo stee dxej, dxejc ste'ca bejṉ rchalo guiraa redxej najc tebloj. Xhet najcdi, tejga bejṉ sugunpac lagajc xhigabni. \v 6 Nani rapda te dxej, rujnnini te guiliä'pni xpala'n Dios, luxh nani di gunni, rliä'pzani xpala'n Dios sa'csi dini gapda te dxej. Luxh nani rajw guira'ti, rajwni te rliä'pni xpala'n Dios, sa'csi rudeedzani xquixtios lo Dios; nani di gau guira'ti, nez lo Dios dini gau, rliä'pzani xpala'n Dios, rudeedzani xquixtios lo Dios. \p \v 7 Sa'csi nicla tejnu dinu guibajṉ xcuentcanu, nicla tejzanu dinu guet xcuentcanu. \v 8 Palga nabaannu, nabaannu xcuent Dad Jesucrist; palga guetnu, rejtzanu xcuent Dad, Jesucrist. Ni'cni palga nabaannu, o palga guetnu, laḻtis najcnu rexpeṉ Dad, Jesucrist. \v 9 Ni'cni gujt Jesucrist, ni'cni gubaṉsaczani, te sajc gacni Dad xten rebeṉgut, näjza Dad xten rebejṉ nani nabajṉ. \p \v 10 Dxejc luj, ¿xhicuent cubeelu bejtzlu, ä? O ¿xhicuent rdxe'chlu rhuiilu lojni, ä? Ni guiragajcnu tednu nez loj Jesucrist cadro cueni te gunni yäḻguxhtis loonu. \v 11 Sa'csi scree caj lo xtidx Dios: \q1 Si'ctis ni nabaṉä, rniliä́pac lojtu, räjp Dad Dios, \q1 guiraa rebeṉ guedxliuj suzuxhijbreni loä, \q1 luxh guiragajc ro'reni sicäjp narä nacä Dad Dios. \m \v 12 Ni'cni guiraanu, tejganu sudeednu cuent loj Dios xcuent nani biennu. \s1 Na'c guzäḻlu bejtzlu \p \v 13 Ni'cni na'cru cubeenu sa'nu. Maazru hueen jiennu xhigab neṉ lastoonu xhetliidi jiennu ni gun jiajb resa'nu lo dojḻ. \v 14 Narä nanä, racbeäpac guira'ti najc hueen. Jesucrist Xtadnu baluii narä si'c. Luxh palga yu' chu tej ni rchalo dini gac hueen, par laatisni dini gac hueen. \v 15 Palga la'tu guntu gac-huin lajz te sa'tu sa'csi yu' xhi rajwtu, dirutu chasanäj xnezyuj yäḻsanälajz. Na'c gunlu gunijt te sa'lu xcuent nani rajwlu, sa'csi agujt Jesucrist xcuentni. \v 16 Ni'cni na'c gusaanlu guiniyajreni nani najc te cos hueen par luj. \v 17 Sa'csi xcäḻrnibee Dios dini gac xcuent yäḻrajw, niclaza xcuent yäḻrä'; xcäḻrnibee Dios najc xcuent te yäḻnabaṉnya nez loj Dios, näjza yäḻrbedxilajz con yäḻrbalajz xcuent Sprit Dxan xten Dios. \v 18 Sa'csi nani rujn si'c lo xtzuun Jesucrist, bejṉga rchaglajz Dios, luxh rebeṉ guedxliuj rniiza didxsa'c xcuent sa' bejṉga. \p \v 19 Ni'cni chanuutis guidiilnu recos nani rujn chu yäḻrbedxilajz, näjza nani rujn racnäjnu resa'nu te tioobrureni loj xnezyuj Dios. \v 20 Na'c guntu nit xtzuun Dios xcuent ni rajwtu. Guliicani guira'ti ni rajw bejṉ najc naya, niluxh palga gautu te cos nani gun jiajb bejtzlu neṉ dojḻ, ni'c najc xhet laadi. \v 21 Hueen najc na'c gautu bääl, na'cza yätu bin, na'cza guntu jiajb sa'lu neṉ dojḻ. \v 22 Nani rililajztu, ni'c coḻyajp xcuentcatu nez loj Dios. Chicbaa nani di cubee lagajc laani xcuent recos nani rniini laaca najcni. \v 23 Luxh palga guntio'p lajz te bejṉ xcuent nani rajwni, sigubeeni lagajc laani, sa'csi dini gau xcuent yäḻrililajz, sa'csi xhitis ni di gac xcuent yäḻrililajz, lagajc ni'c najc dojḻ. \c 15 \s1 Huinälajz sa'lu \p \v 1 Nuurnu ni agusutijpnu lo yäḻrililajz nanab gacnäjnu resa'nu nani gajd chalilazsa'c. Di gacdi guibaṉtisnu xcuentcanu. \v 2 Tejganu nanab chonälaaznu resa'nu lo xcäḻnabaṉsa'cni te gacnäjnu chalilajzrureni. \v 3 Sa'csi nicla Jesucrist dini nibajṉ xcuentcani, luxh si'cni caj loj xtidx Dios: “Redidxyaj ni guniyajreni lojlu biajbreni yecä.” \v 4 Guiraa rediidx ni cuaj lo guijtz galooli, cuajreni te guluiireni nuurnu te ga'pnu yäḻsutijp näjza yäḻrustioblajz te gacza guibääznu lo xtidx Dios. \v 5 Dios rusutijp lajznu, Dios rutioob lastoonu. Rniabä loj Diosga gacnäjni guntu tejtis xhigab xten Jesucrist con resa'tu. \v 6 Te dxejcti tejtis gac xse'tu guiliä'ptu xpala'n Dios, Xtad Jesucrist. \s1 Gusule' xtidx Dios loj rebeṉzijt \p \v 7 Ni'cni coḻca' resa'tu, renani ahuililajz xtidx Dios sigajc cua' Jesucrist nuure te guiliä'pnu xpala'n Dios. \v 8 Sa'csi narä rniä lojtu, biääd Jesucrist te gujcni si'c te mos loj rexpeṉ Israel te baluiini xcuent didxgulii xten Dios te gusojb rediidx nani bia'n Dios loj retoxtadgoldoonu, \v 9 näjza par rebeṉzijt, te guliä'preni xpala'n Dios sa'csi baluilojni xcäḻrulaslajz Dios lojreni, si'c ni caj lo xtidx Dios: \q1 Ni'cni siliä'pä xpala'nlu nez loj rebeṉzijt, \q1 soḻäza dij lojlu. \m \v 10 Dxejcti stee lajt rniini: \q1 La'tu beṉzijt, coḻguibalaznäj rexpeṉä rexpejṉ Israel. \m \v 11 Stee lajt cajza: \q1 Guiraatu, rebeṉzijt, coḻguiliä'p xpala'n Dad, \q1 suguiliä'pza guiralii rebejṉ xpala'nni. \m \v 12 Stee huält guniiza Isaías scree: \q1 Siricaj te xagdoo toIsaí, \q1 näjza te ni chäs te guinibeeni loj rebeṉzijt, \q1 laani cabäjz rebeṉzijt. \p \v 13 N̲aj rniabä lo Dios ni rudeed yäḻrbäzlajz, te laani gacnäj guibalajztu, cuecdxilajztu, sa'csi salilajztu, te tioobru yäḻrbäzlajz ni rajptu sa'csi Sprit Dxan xten Dios yu' neṉ lastootu, luxh laani rajpni yäḻrnibee. \p \v 14 Luxh xcuent la'tu rebetzä, anancheä nabaṉsa'ctu nasiṉduxhtu, arajcza rulijdxtu sa'tu, \v 15 luxh loj guijtzre bacuaä gaii didxnaj xcuent tiop-choṉ cos, te gusnaä lajztu. Runä si'c xcuent yäḻrulaslajz ni baniidx Dios loä \v 16 te gacä xpeṉ Jesucrist ni rusule' diidx loj rebeṉzijt. Ni'cni cagusulesa'cä xtidx Dios lojreni, te xca' Dios rebeṉzijt si'c te gojn ni rudedä, sa'csi agujcreni beṉnaya sa'csi rbäjz Sprit Dxan neṉ lastooreni. \p \v 17 Ni'cni xcuent Jesucrist abidxälä xhicuent guiniduxhä didxro xcuent recos ni najc xten Dios. \v 18 Sa'csi dina guiniä diidx xcuent xhi stee cos, ganaxtis xcuent xho gucnäj Jesucrist narä, luxh xcuent ni'c basoob rebeṉzijt diidx, huililajzreni xtiidxni sa'csi biejn diajgreni xtiidxni, bahuiizareni rextzuunni, \v 19 con yäḻmilaagwr xten redzunro, resenro, ni gujc con xcäḻrnibee Sprit Dxan xten Dios. Ni'cni lo guedx Jerusalénli, näjza guideb gabi ro'c, lo guedx Ilírico, guiraa nejzga abasule'ä xtidx Jesucrist. \v 20 Si'cza guyu'ä ganduxh gusule'ä xtidx Dios xhet cadro ahuisule'direni xtidx Jesucrist, alga ganax cadro gajdreni gumbee Jesucrist, te na'c gunä dzuun cadro gusloj cayujn ste'ca bejṉ dzuun. \v 21 Te gacni si'cni caj lo guijtz: \q1 Renani rutliidi bij diidx xcuentni, suhuiipacreni lojni, \q1 luxh renani gajdpac diajgreni jiejn xtiidxni, sacbecheereni xtiidxni. \s1 Rujn Pabl xhigab chääni guedx Roma \p \v 22 Ni'cni balti huält badxojn Dios narä jiädhuiä lojtu. \v 23 Luxh ṉaj sa'csi abaluxä xtzunä guideb nezree, näjza sa'csi agujc balti ijz rlazduxhä jiädhuiä lojtu, \v 24 ṉaj che cha'a España siädhuiäpac lojtu. Che tedä, jiädhuiäpac contu te ganid guibalaznää́ la'tu, dxejcti gacnäjtu narä te cha'a España. \v 25 N̲aj sia'a guedx Jerusalén te chanää́ xcoobr rexpejṉ Dios ni yu' ree loj rebejṉ ro'c. \v 26 Sa'csi rebejṉ Macedonia näjza rebeṉ Acaya rlajzpacreni guxhaḻreni te coobr loj rebeṉproob ni yu' lo reni huililajz xtidx Dios neṉ guedx Jerusalén. \v 27 Bejnreni xhigab hueen gunreni si'c, luxh guli'careni, sa'csi yu' xhi nazääbreni lojreni sa'csi rebejṉ Jerusalén najc reni baxhaḻ xtidx Jesucrist lojreni, ṉaj laaca rujnreni cayacnäjreni rebeṉ Jerusalén con xhixtenreni. \v 28 Ni'cni che chasa'nä meel lojreni dxejc tedä lajdxtu, jiädhuiä contu, dxejc cha'ä España. \v 29 Luxh ananä che jiälä lojtu, li guidxa lastoä xcäḻnasa'c xtidx Jesucrist guidzuṉä lojtu. \p \v 30 Rebetzä, rniabduxhä lojtu xcuent xtidx Dad Jesucrist näjza xcuent xcäḻrinälajz Sprit Dxan xten Dios, coḻguidxagsa'tu, te coḻgacnäj coḻcuedx-guiniabtu lo Dios xcuentä. \v 31 Coḻnab lo Dios te gusḻaani narä loj rebeṉ Judea nani di gusoob xtiidxni te saru gun rebeṉdxan ni yu' Jerusalén te xca'reni ni chanää́ lojreni. \v 32 Te cabaa lazä guidzuṉä lojtu, sa'csi rlajzpac Dios jiälä lojtu, te laḻni yu'ä lojtu siäḻyuä, susilazäza con la'tu. \v 33 Dios ni rbecdxilajz bejṉ gacnäj guiraatu. Sugacni si'c. \c 16 \s1 Ruxhaḻni xtixtios lojreni \p \v 1 Coḻgacnäj bisiajnnu Febe. Nane're bejn dzunduxh neṉ guidoo ni tre' Cencrea. \v 2 Coḻca'ni xcuent Dad, Jesucrist, si'cni riäjl gun bejṉ gacnäj renani rililajzpac xtidx Dios. Coḻyacnäjni lo xhitis nani guiquiinni, sa'csi laani gucnäduxhni xhidal rebejṉ, nägajcza narä gucnäjni. \p \v 3 Ruxhaḻä xtixtios lo Priscila näjza lo Aquila, ni racnäj narä lo xtzuun Jesucrist. \v 4 Laareni nicäjpreni niejtreni xcuentä, ni'c rudedä xquixtios lojreni, luxh xhet narätis, näjza guiraa rebejṉ ni yu' lo rexquidoo rebeṉzijt. \v 5 Ruxhaḻä xtixtios loj resa'ä ni rdxagsa'reni rolijz Priscila näjza Aquila. Ruxhaḻä xtixtios loj Epeneto, ni sanälazduxhä, ni gujc beṉganid ni huililajz xtidx Jesucrist neṉ guedx Acaya. \v 6 Ruxhaḻä xtixtios lo Marii nani benduxh dzuun lojtu. \v 7 Ruxhaḻä xtixtios loj rebeṉ ladxä ni laa Andrónico näjza Junias; laareni guyunäj närä neṉ latzguiib, najcreni beṉro loj reapost. Ganid laareni huililajz xtidx Jesucrist, dxejcti huililazä. \p \v 8 Ruxhaḻä xtixtios loj Amplias, ni sanälazä xcuent Jesucrist. \v 9 Ruxhaḻä xtixtios loj Urbano, ni runnäj nuurnu xtzuun Jesucrist. Ruxhaḻäza xtixtios loj Estaquis, ni sanälazä. \v 10 Ruxhaḻäza xtixtios loj Apeles, ni abadeed balti seen rililajzpacni xtidx Jesucrist. Ruxhaḻäza xtixtios loj guiraa ni tre' rolijz Aristóbulo. \v 11 Ruxhaḻäza xtixtios lo Herodión beṉ ladxä, näjza loj resa' Narciso nani ahuililajz xtidx Jesucrist. \v 12 Ruxhaḻäza xtixtios loj nan Trifena näjza nan Trifosa, guiro'preni cayujn xtzuun Jesucrist. Ruxhaḻäza xtixtios loj nan Pérsida, sanälazäni, abenduxhni xtzun Jesucrist. \v 13 Ruxhaḻäza xtixtios lo Rufo nani agule Dios, näjza lo xnanni, sa'csi gujcni si'c xnanäza. \v 14 Ruxhaḻäza xtixtios loj Asíncrito, näjza lo Flegonte, näjza lo Hermas, näjza lo Patrobas, näjza lo Hermes, näjza lo rebetzä ni yunäjreni. \v 15 Ruxhaḻäza xtixtios loj Filólogo, näjza lo Julia, näjza lo Nereo con bisiajnni, näjza lo Olimpas näjza guiraa rexpeṉ Dios nani yunäjreni ro'c. \p \v 16 Coḻye'tz xchan loj resa'tu. Guiraa rexquidoo Jesucrist ruxhaḻ xtixtios lojtu. \p \v 17 Rebetzä, rniabduxhä lojtu ga'ptu cuidaad xcuent renani rujn biejy te guilia' sa' bejṉ, nani rlajz guntu guiraloj nani najc garenca loj yäḻruluii ni bisieedtu, coḻguibicaj lojreni, \v 18 sa'csi sa' rebejṉga direni gun xtzuun Jesucrist. Laareni rlajztisreni gunreni si'c rlajz tiejxhreni; rniireni didxdoo, diidx ni rgudxguel diajg bejṉ te rusgueereni lastoo rebejṉ nani di susiṉ. \v 19 Guiranejz abire'ch diidx xcuent xho rusobsacpactu xtidx Jesucrist, ni'cni rbaa lazä, ni'cni rlazä gactu nasiṉduxh xcuent recoshueen, luxh si'c bäz xhet ganditu xcuent recosguijdx. \v 20 Luxh Dios nani ruscuecdxilajz bejṉ siojb guta'cwni beṉdxab xhan ni'tu. Gacnäj Dad Jesucrist la'tu. \p \v 21 Timoteu nani racnäj narä lo dzuun, ruxhaḻ xtixtios lojtu. Lucio, Jasón, näjza Sosípater, beṉ ladxä, ruxhaḻza xtixtios lojtu. \p \v 22 Najrä Tercio, ni cagucuaä guijtzre xcuent Pabl, ruxhaḻäza xtixtios lojtu xcuent Jesucrist. \p \v 23 Ruxhaḻza Gayo xtixtios lojtu. Rbääznu rolijzni, luxh rudeedzani rolijzni guidxagsa' rebeṉ guidoo. Ruxhaḻza Erasto, ni najc tesoreer xten guejdxre, xtixtios lojtu, sigajcza bejtznu ni laa Cuarto. \p \v 24 Gacnäj Dad Jesucrist la'tu. Sugacni si'c. \s1 Rediidx lult xten Pabl \p \v 25 Coḻguiliä'p xpala'n nani sajc gusudzu'tz la'tu loj xtiidxni nani basule'ä, näjza loj xtidx Jesucrist xcuent rexhigab ni naga'tz galooli, \v 26 ṉaj abaluiloj rediidxga lojtu; näjza xcuent ni bacuaa reprofe't galooli; si'c najc diidx ni bia'n Gueb Dios ni nabajṉ par tejpas loj rexpejṉni, agusule'ni loj guiraa rebeṉ guedxliuj, te gusoobreni diidx sa'csi rililajzreni xtiidxni, \v 27 coḻguiliä'p xpala'n ni najc tejtis Dios ni nanduxh. Suguiliä'pnu xpala'n Dios xcuent Jesucrist. Guiliä'pnu xpala'n Dios par tejpas. Sugacni si'c.