\id GAL \ide UTF-8 \h Gálatas \toc1 DIZRA' BZUAJ SAN PABLO CHEE̱ BI CHEE̱ CRISTO ZAJ ZRE̱'E̱ XE̱ZR LA XU GALACIA \toc2 Gálatas \toc3 Gá. \mt1 DIZRA' BZUAJ SAN PABLO CHEE̱ BI CHEE̱ CRISTO ZAJ ZRE̱'E̱ XE̱ZR LA XU GALACIA \c 1 \s1 Dizra' da bzuaj Pablo chee̱ bi chee̱ Cristo zaj zre̱'e̱ xe̱zr la xu Galacia \p \v 1 Neda', Pablo, naca' gubáz chee̱ Cristo. Quebe gulesel-la bénneache neda', ne quegá buluzúa bénneache neda' gaca' gubáz. Caní bé̱nqueze Jesucristo chia', ne Xradxu Dios, Bénnea' bsebane̱' Jesús ládujla benne' gate. \v 2 Xúgute̱ benne' bíchedxu zrále̱ne̱' neda' zaj naque̱' neda' tuze. Neda' dxuzúaja' dizra' nigá chee̱ xúgute̱ cue' benne' bíchedxu zaj zre̱'e̱ xe̱zre ca' zaj nnita' xe̱zr la xu Galacia. \v 3 Dxenaba' lau Xradxu Dios, ne lau Xránadxu Jesucristo gun chawe̱'e̱ le'e, ne gunne̱' le'e xel-la dxebeza zri lazre'. \v 4 Jesucristo bzane cuine̱' chee̱ gutie̱' ne̱ chee̱ dul-la da nabágadxu, chee̱ bselé̱' dxi'u lu da naca chee̱ xe̱zr la xu nigá da naca na da cale̱la. Be̱ne̱' da guca lazre' Xradxu Dios. \v 5 ¡Gaca báqueze Dios chadía chacanna! ¡Ca'an gaca na! \s1 Quebe de̱ xetú dizra' chawe' chee̱ Dios \p \v 6 Dxexebánele̱'e̱da' chee̱le le'e lawe' da dxebéaj xíchajte̱le Dios, Bénnea' gunné̱' le'e chee̱ si' lu na'le da dxunna Cristo, na' dxezí' lu na'le tu dizra' nazrala ca naca dizra' chawe' chee̱ Cristo. \v 7 Da li quebe bi de̱ xetú dizra' chawe', san zaj zra' bal-la benne' dxelún zréajene̱' le'e, ne dxelaca lazre̱' xuluchuque̱' dizra' chawe' chee̱ Cristo. \v 8 Che nu benne' dxuzenne̱' le'e xetú dizra' da nazrala ca naca dizra' chawe' da ba bzénentu' le'e, dxenaba' lau Dios cue̱'e̱ bénnea' de', lácala naca neda', u naca tu gubáz chee̱ xabáa. \v 9 Báchequeze bzenda' le'e, ne dxuzenda' le'e da xula, che nu benne' guzenne̱' le'e tu dizra' da nazrala ca naca dizra' chawe' da ba guzí' lu na'le, dxenaba' lau Dios cue̱'e̱ bénnea' de'. \p \v 10 Gate dxennia' da nigá, ¿Dxaca lazra' xegá'ana' xrlátaje lau bénneache, u che lau Dios? ¿Dxaca lazra' guna' da xelezaca ba lazre' bénneache? Che ca'an dxaca lazra' guna' da dxelezaca ba lazre' bénneache, quebe naca' we̱n zrin chee̱ Cristo. \s1 Ca bexaca Pablo gubáz chee̱ Cristo \p \v 11 Dxuzéajni'ida' le'e, bi bicha', dizra' chawe' da dxuzenda' bénneache, na' quebe naca na tu da gulaj na lu xichaj lázrdau bénneache. \v 12 Quebe nu benne' be̱nne̱' na neda', ne quegá nu benne' bsé̱dene̱' neda' le̱ na, san Lé̱queze Jesucristo bzenne̱' na neda'. \p \v 13 Ba bénquezle ca be̱na' neda' nédxula gate na' nazí' lu na'a xel-la benne' xudau' chee̱ judío ca', ca gudáu zi' xuzra' bi chee̱ Dios zaj nácabe' bi chee̱ Cristo, ne be̱n zi' lazra' guzría xi'a-be'. \v 14 Lu xel-la benne' xudau' chee̱ judío ca', neda' ba bzrué'edxeda' ca xúgute̱ bi walázr chia', bi ljwezra' ca', lawe' da be̱ lázredxa' gapa' ca da xjácale̱ xra xrtawa' ca'. \v 15 Dios guqué̱'e̱ neda' nédxula gate za gálaja', na' lu xel-la zri'i lazre' chee̱' gunné̱' neda'. Nadxa gate guca lazre' Le̱', \v 16 blé'ene̱' neda' Zrí'ine̱', chee̱ guzenda' benne' ca' quebe zaj naque̱' judío ca naca chee̱ Zrí'ine̱'. Gate guca da nigá, quebe nu benne' gunábeda', \v 17 ne quebe guxá'a Jerusalén cheajnábeda' benne' zaj naque̱' gubáz chee̱ Cristo nédxudxa ca neda'. Guxá'a naga nababa xe̱zr la xu Arabia, na' gudé na' bezrina' xe̱zre Damasco. \p \v 18 Gudé chun iza guxá'a Jerusalén, chee̱ xeajchálajle̱na' Pedro, na' begá'anale̱na' le̱' xta' gubizra. \v 19 Quebe nu ble'eda' xetú benne' gubáz chee̱ Cristo, san tuze Jacobo, bi biche Xránadxu. \v 20 Ne̱ chee̱ La Dios dxapa' le'e, da li naca da nigá dxuzúaja' chee̱le le'e. \p \v 21 Ca gudé na' guxá'a xe̱zre ca' zaj nababa xe̱zr la xu Siria, ne xe̱zre ca' zaj nababa xe̱zr la xu Cilicia. \v 22 Benne' bíchedxu ca', bi chee̱ Cristo zaj zre̱'e̱ xe̱zr la xu Judea quebe zaj nunbe'e̱ neda'. \v 23 Belénzene̱' nu dxenná: “Bénnea' nédxula gudáu zi' xuzre̱' dxi'u, na'a dxuchálaje̱' dizra' chawe' chee̱ xel-la dxeajlí lazre' Cristo, da na' guca lazre̱' guzría xi'e̱ nédxute̱.” \v 24 Na'a dxelúe lá'ane̱' Dios ca da belenne̱' ca naca chia'. \c 2 \s1 Benne' gubáz ca' dxelezí' lu ne̱'e̱ Pablo \p \v 1 Ca gudé chidá' iza guxá'a xecha lasa Jerusalén nen Bernabé, na' be̱n bi Tito neda' tu zren. \v 2 Guxá'a na' lawe' da ble'e Dios neda' dxal-la' cha'a na'. Na' cheé̱zela bchálajle̱na' benne' ca' zaj naque̱' blau ládujla bi chee̱ Cristo, ne bzenda' le̱' dizra' chawe' da dxuchálaja' ládujla benne' ca' quebe zaj naque̱' judío. Be̱na' caní chee̱ nezda' quebe guca dácheze zrin da ba be̱na', ne da dxuna'. \v 3 Gulezí' lu ne̱'e̱ zrin nuna', na' quebe nu gunná be'e Tito, bi zále̱be' neda', chugu lu be̱la' chee̱be' da gulé'e na nácabe' bi chee̱ Dios, lácala quebe nácabe' judío. \v 4 Bal-la benne' quebe zaj naque̱' du lazre' benne' bíchedxu, benne' gulu'e̱ ládujla dxi'u lu da we̱n lazre', gulaca lazre̱' chugu da gulé'e na lu be̱la' chee̱ Tito. Benne' caní gulu'e̱ ládujla dxi'u chee̱ xelenézene̱' ájala xelegúe̱' lataj da nazidxu lu na' Jesucristo, chee̱ xuluxuzúe̱' dxi'u ca benne' zaj nada'u lu da bdxixruj bea Moisés. \v 5 Ne chite̱ze quebe be̱ntu' le̱' lataj xelegú'u xel-le̱' netu' lawe' da guca lázrentu' xegá'anale̱ le'e da li dizra' chawe' chee̱ Cristo. \p \v 6 Benne' ca' zaj naque̱' blau quebe bi da cube bulusebague̱' netu'. Da zaj naque̱' quebe bi naca na chia' lawe' da quebe xuchí'a Dios ca da nalá' láweze chee̱ bénneache. \v 7 Quebe bi bulusebague̱' neda', lawe' da belexúnbe'e̱ Diósqueze bsebague̱' neda' guzenda' benne' ca' quebe zaj naque̱' judío dizra' chawe', cáte̱ze bsebague̱' Pedro guzenne̱' benne' judío ca' dizra' chawe'. \v 8 Lé̱queze Dios na', Bénnea' bzue̱' Pedro gubáz chee̱' ládujla benne' judío ca', cá'anqueze bzue̱' neda' gaca' gubáz chee̱' ládujla benne' quebe zaj naque̱' judío. \p \v 9 Chee̱ le̱ na', Jacobo, ne Pedro, ne Juan, benne' zaj naque̱' blaudxa, belexúnbe'e̱ be̱n Dios neda' culuén nigá, na' gulezí' lu ne̱'e̱ neda', ne Bernabé, na' belune̱' tuze dizra' cheajzentu' netu' benne' ca' quebe zaj naque̱' judío dizra' chawe', dxácate̱ na' le̱' xuluzenne̱' na benne' judío ca'. \v 10 Túte̱ze da gulenábene̱' netu' xexache lázrentu' benne' xache' ca', da na' dxue lazra' dxuna'. \s1 Pablo dxedil-le̱' Pedro lu xe̱zre Antioquía \p \v 11 Gate bla' Pedro xe̱zre Antioquía gudil-la' le̱' caníqueze lawe' da gunegue lazre̱'. \v 12 Nédxute̱ gudágule̱ne̱' benne' ca' quebe zaj naque̱' judío cadxa belelá' bal-la benne' gusel-la Jacobo. Nadxa bebigue̱'e̱ chalá'ala, ne bsane̱' québedxa gudágule̱ne̱' benne' ca' lawe' da bzrebe̱' judió ca', benne' ca' zaj nadxugu lu be̱la' chee̱' da dxulé'e na. \v 13 Nadxa xezícadxa judío ca' zaj naque̱' bi chee̱ Cristo belune̱' tu zren Pedro lu da dxune̱' láweze. Caní belune̱', na' ca' be̱nte̱ Bernabé tu zren benne' ca' lu da na' dxelune̱' láweze. \v 14 Gate ble'eda' neda' quebe dxelune̱' cáte̱ze naca chee̱ da li chee̱ dizra' chawe' chee̱ Cristo, na' gucha' Pedro lau xúgute̱ benne' ca': Lue' nacu' judío, na' benu' ca tu benne' quebe naque̱' judío, ne quebe be̱nu' ca tu benne' judío. ¿Bizr chee̱ na' dxenná be'enu' benne' quebe zaj naque̱' judío xelune̱' ca dxelún benne' judío? \s1 Benne' judío xelelé̱' che dxeajlí lazre̱' Cristo ca dxaca chee̱ xezícadxa benne' \p \v 15 Cá'anqueze gucha'-ne̱': Dxi'u nácadxu benne' judío lawe' da nálajdxu ca', ne quebe nácadxu benne' dul-la ca benne' zaj nababa xezícadxa xe̱zr la xu ca'. \v 16 Nézedxu netú benne' quebe xegá'ane̱' xrlátaje lau Dios lawe' da nune̱' da bdxixruj be'e Moisés, san tuze che dxeajlí lazre̱' Jesucristo. Chee̱ le̱ na' cá'anqueze dxi'u dxeajlí lázredxu Cristo chee̱ xegá'anadxu xrlátaje lau Dios ne̱ chee̱ xel-la dxeajlí lazre' chee̱dxu Cristo, ne quegá lawe' da be̱ndxu ca nadxixruj bea na. Netú benne' quebe xegá'ane̱' xrlátaje lau Dios lawe' da nune̱' da nadxixruj bea na. \p \v 17 Na'a, che dxi'u dxuxrén lázredxu nagá'anadxu xrlátaje lau Dios ne̱ chee̱ Cristo, ne che zua da dxulé'e na ne nácadxu benne' dul-la, ¿nnadxu Cristo dxunne̱' dxi'u lataj gundxu dul-la lawe' da québedxa dxenná be'e da bdxixruj be'e Moisés dxi'u? ¡Cabata'! \v 18 Che dxuchínnaja' tu, na' che te na' xexuna' na, na' nabaga' zria. \v 19 Ba naca' ca tu benne' gate lu da naca chee̱ da nadxixruj bea na. Da nadxixruj béaqueze ble'e na neda' naca' ca tu benne' gate, chee̱ gaca bana' ne̱ chee̱ da nun Dios. \v 20 Ba naca' ca tu benne' gate lawe' da naca chia' ca naca chee̱ tu benne' gudá' xaga béguaj tu zren nen Cristo. Chee̱ le̱ na', québedxa naca bana' neda'. Cristo naca bane̱' lu xichaj lázrdawa'. Xel-la nabán da napa' lu be̱la' dxen chia', napa' na ne̱ chee̱ xel-la dxeajlí lazre' chia' Zri'ine Dios, Bénnea' bzri'ine̱' neda', ne bzane cuine̱', gutie̱' waláz chia' neda'. \v 21 Quebe dxaca lazra' guzúa' chalá'ala xel-la zri'i lazre' chee̱ Dios. Che nu benne' gaca xegá'ane̱' xrlátaje lau Dios lawe' da nune̱' da nadxixruj bea na, na' dácheze guca da be̱n Cristo gate gutie̱'. \c 3 \s1 Dxezidxu Be' Lá'azxa ne̱ chee̱ xel-la dxeajlí lazre' \p \v 1 Bi bicha', zrale Galacia, nácale le'e benne' xala ca'. ¿Zua nu benne' dxezí xe̱'e̱ le'e chee̱ québedxa guzúale dizra' chee̱ da li? Ba blé'entu' le'e caníqueze Jesucristo, ca gudé̱'e̱ le̱'e̱ xaga béguaj. \v 2 Le xe̱xque neda': ¿Guzile Be' Lá'azxa lawe' da be̱nle da bdxixruj be'e Moisés, u lawe' da guxéajle̱le chee̱ da bénnele? \v 3 ¿Ájala chee̱ na' nácale benne' xala? ¿Dxéquele gunle gácale dute̱ da na' guzú laule gácale ne̱ chee̱ Be' Lá'azxa? \v 4 ¿Dácheze gudele zánete̱ xel-la zi' ca'? Dxaca lazra' quebe guca na níteze. \v 5 Gate Dios dxunne̱' le'e Be' Lá'azxa chee̱', ne dxune̱' xel-la waca ca' chee̱ xabáa ládujla le'e, ¿dxune̱' na lawe' da dxunle ca nadxixruj bea na, u lawe' da guxéajle̱le chee̱ dizra' chawe' da bénnele? \p \v 6 Abraham guxeajlí lazre̱' Dios, na' Dios guzí' lu ne̱'e̱ da nigá ca tu da bca'ana le̱' xlátaje̱. \v 7 Chee̱ le̱ na' dxal-la' nézele, benne' ca' da li zaj naque̱' zri'ine zre sua Abraham zaj naque̱' benne' dxeleajlí lazre̱' Dios. \v 8 Naxúaj na lu dizra' lá'azxa ca naca da nigá. Lawe' da neze Dios nédxute̱ gucá'ane̱' xlátaje̱ benne' quebe zaj naque̱' judío, benne' xeleajlí lazre̱' Le̱', na' guzre̱' Abraham nédxute̱ dizra' chawe' nigá, gunné̱': “Gaca chawe' chee̱ benne' dute̱ xe̱zr la xu ne̱ chiu' lue'.” \v 9 Ca'an naca, dxaca chawe' chee̱ benne' dxeleajlí lazre̱' Dios tu zren nen Abraham, bénnea' guxeajlí lazre̱' Dios. \p \v 10 Benne' ca' dxuluxrén lazre̱' zaj nagá'ane̱' xrlátaje lau Dios lawe' da zaj nune̱' ca da nadxixruj be'e Moisés zaj xu'e̱ de' lawe' da naxúaj lu dizra' lá'azxa da dxenná na: Zaj xu'u de' xúgute̱ benne' quebe dxelúnqueze̱' xúgute̱ da nadxixruj bea na, da na' naxúaj na lu xiche lá'azxa. \v 11 Dxunna bea na netú benne' quebe xegá'ane̱' xrlátaje lau Dios lawe' da nune̱' da nadxixruj bea na lawe' da naxúaj lu xiche lá'azxa da dxenná na: Bénnea' nagá'ane̱' xrlátaje lau Dios gata' chee̱' xel-la nabán li lazre' che dxeajlí lazre̱' Dios. \v 12 Bénnea' dxune̱' ca bdxixruj be'e Moisés quebe dxune̱' na ne̱ chee̱ xel-la dxeajlí lazre' chee̱' lawe' da naxúaj da dxenná na: Benne' dxune̱' xúgute̱ da caní gaca bane̱' ne̱ chee̱ le̱ na. \p \v 13 Cristo bselé̱' dxi'u lu de' da xu'u nu quebe dxun da nadxixruj bea na lawe' da guxú'uqueze̱' de' waláz chee̱dxu cáte̱ze naxúaj lu dizra' lá'azxa da dxenná na: Xu'u de' bénnea' de̱'e̱ le̱'e̱ xaga. \v 14 Da nigá guca na chee̱ gaca gun Dios xrlátaje benne' ca' quebe zaj naque̱' benne' judío, da na' guche̱be lazre̱' gune̱' lau Abraham ne̱ chee̱ Jesucristo, na' chee̱ si' lu nnadxu xúgute̱dxu Be' Lá'azxa ne̱ chee̱ xel-la dxeajlí lazre' chee̱dxu ca da guche̱be lazre' Dios. \s1 Da naca chee̱ da nadxixruj bea na, ne da naca chee̱ da guche̱be lazre' Dios \p \v 15 Bi bicha', dxulé'eda' le'e ca da dxaca chee̱ bénneache. Gate tu benne' dxune̱' tu xel-la wezría, ne ba bzuajte̱' láqueze̱' lawe na, netú benne' quebe gaca guchínnaje̱' na, ne quebe bi gaca gudé̱'e̱ chee̱ na. \v 16 Dios guche̱be lazre̱' da gune̱' chee̱ Abraham, ne chee̱ zri'ine zre sue̱'. Quebe dxenná na: Chee̱ zri'ine zre sue̱' ca', da naca na chee̱ benne' zan, san dxenná na: Chee̱ zri'ine zre su', da naca na chee̱ tuze benne', bénnea' naque̱' Cristo. \v 17 Da dxennia' naca na da nigá: Dios be̱ne̱' tu xel-la wezría nen Abraham, ne bca'ana chawe̱' na. Chee̱ le̱ na', da bdxixruj be'e Moisés da bla' na ca gudé tapa gaxúa chi dxua iza quebe gaca guchinnaj na xel-la wezría na', u xucá'ana na dácheze da guche̱be lazre' Dios. \v 18 Che dxezidxu da dxunna Dios che dxundxu ca da bdxixruj be'e Moisés, quebe naca na tu da nache̱be lazre' Dios, san da li Dios guche̱be lazre̱' gunézruje̱' na cá'aze chee̱ Abraham. \p \v 19 Na'a xca', ¿bizra dxun da bdxixruj be'e Moisés? Dios bnézruje̱' da na' gudé na' chee̱ gulé'e na ca naca xtul-la bénneache cadxa xelá' zri'ine zre sua Abraham na', Bénnea' guche̱be lazre' Dios gune̱' da xrlátaje chee̱'. Dios gusel-le̱' da gunná bé'ene̱' lu na' gubáz chee̱ xabáa chee̱', na' Moisés guque̱' benne' dxudé dizra' chee̱n. \v 20 Quebe dxun na ba xen nu benne' gudé dizra' gate naca na chee̱ tuze benne', na' Dios naque̱' tuze, Bénnea' guche̱be lazre̱' chee̱ Abraham ca da gune̱'. \s1 Da dxun da bdxixruj be'e Moisés \p \v 21 ¿Nnadxu dxedábaga da bdxixruj be'e Moisés da na' guche̱be lazre' Dios? ¡Cabata'! Che da nadxixruj bea na da bnezruj Dios gaca gunna na xel-la nabán chee̱ bénneache, na' gaca xegá'ana xrlátaje lau Dios tu benne' che gune̱' ca da nadxixruj bea na na'. \v 22 Dxenná na lu dizra' lá'azxa, xúgute̱ bénneache zaj nabague̱' dul-la chee̱ gaca xelezí' lu ne̱'e̱ da guche̱be lazre' Dios gunne̱' benne' ca' xeleajlí lazre̱' Jesucristo. \p \v 23 Nédxudxa ca bzrin zra gaca nu cheajlí lazre̱' Cristo, ne̱ chee̱ da nadxixruj bea na, xúgute̱dxu, benne' judío, gúcadxu ca benne' zaj xu'e̱ lizre xia, lawe' da xadíaze be̱ndxu ca dxenná da nadxixruj bea na, na' gulézadxu ca bzrin zra guca cheajlí lázredxu Cristo. \v 24 Da nadxixruj bea na gunná be'e na dxi'u, ca dxun tu benne' dxusegule̱' bidau' chee̱ benne' xula cadxa bzrin zra bla' Cristo, chee̱ xegá'anadxu xrlátaje lau Dios gate guxeajlí lázredxu Cristo. \v 25 Na'a lawe' da ba bzrin zra gaca cheajlí lázredxu Cristo, québedxa xú'udxu lu na' da nadxixruj bea na da naca na chee̱dxu ca tu benne' dxusegule̱' bidau'. \p \v 26 Xúgute̱le na' dxeajlí lázrele Jesucristo nácale tuze nen Le̱'. Chee̱ le̱ na' nácale bi chee̱ Dios. \v 27 Xúgute̱le le'e na' gudxúale nisa chee̱ gácale tuze nen Cristo, Le̱' naque̱' chee̱le ca tu ladxe' nácule. \v 28 Québedxa dxelé'e Dios le'e ca benne' judío, u benne' quebe naque̱' judío, u ca benne' nada'u, u benne' quebe nada'u, u ca benne' biu, u nu'ula. Dxelé'ene̱' le'e, naca xúgute̱le ca tuze be̱l-la' dxen lawe' da nácale tuze nen Jesucristo. \v 29 Che nácale bi chee̱ Cristo, da li nácale zre sua Abraham, na' gaca chee̱le da guche̱be lazre' Dios gune̱'. \c 4 \p \v 1 Da dxaca lazra' nnia' naca na da nigá: Dxácate̱ ne naca bidau' bi na' gaca chee̱be' da naca chee̱ xrabe', nácabe' ca bi nada'u xu'ube' lu na' xránabe', lácala da li gácabe' xrane xúgute̱ da de̱ lizre xrabe'. \v 2 Xu'ube' lu na' benne' dxulusé̱dene̱'-be', ne lu na' benne' ca' xu'u lu ne̱'e̱ da naca chee̱be', cadxa zrin zra gulé'e xrabe' da li nácabe' zrí'ine̱'. \v 3 Cá'anqueze dxaca chee̱dxu. Gate ne nácadxu ca bidau', xú'udxu lu na' xúgute̱ da dxelenná bea na lu xe̱zr la xu nigá. \v 4 Gate bzrin zra ba ble'e lau Dios, na' gusel-le̱' Zrí'ine̱', gúlajbe' ne̱ chee̱ tu nu'ula, na' guxú'e̱ lu na' da bdxixruj be'e Moisés. \v 5 Ble̱'e̱ bselé̱' benne' zaj xu'e̱ lu na' da nadxixruj bea na, chee̱ gaca si' lu na' Dios dxi'u ca zrí'inequeze̱'. \p \v 6 Lawe' da ba nácale bi chee̱ Dios, Le̱' gusel-le̱' Be' Lá'azxa chee̱ Zrí'ine̱' lu xichaj lázrdaule, na' dxenná Be' na': “Abba”, da zéaje̱ na: Xrae. \v 7 Ca'an naca, ba nácadxu bi chee̱ Dios, ne québedxa nácadxu ca benne' zaj nada'u lu na' da bdxixruj be'e Moisés. Na' lawe' da nácadxu bi chee̱', Dios gunne̱' dxi'u da de̱ chee̱n'. Caní naca lawe' da nácadxu Cristo tuze. \s1 Pablo dxe'e̱ gunne xue chee̱ bi ca' chee̱ Cristo \p \v 8 Da líqueze, gate quebe ne gúnbeale Dios, gúcale benne' zaj nada'u chee̱ dios ca', da' quebe zaj nácaqueze dios. \v 9 Na'a gate ba núnbeale Dios, u nnadxu, Dios na' núnbe'e̱ le'e, ¿ájazra gunle xexú'ule xecha lasa lu na' da dxelenná bea na lu xe̱zr la xu nigá, da ca' quebe zaj zaca? \v 10 Le'e ne dxapa ba lá'anale bal-la zra ca', ne bal-la beu' ca', ne tu tu iza ca'. \v 11 Dxezrébele̱'a be̱na' zrin níteze ládujla le'e gate bzenda' le'e dizra' chawe' chee̱ Cristo. \p \v 12 Bi bícha'dau', dxata' xúeda' le'e gácale ca naca' neda', québedxa xu'a lu na' da nadxixruj bea na, lawe' da gúcaqueza' neda' ca nácale le'e. Quegá bi da cale̱la be̱nle chia' neda'. \v 13 Ba nézquezle gate nédxudau' bzenda' le'e dizra' chawe' chee̱ Cristo. Guca na gate na' guxu'a tu xízrawe̱'. \v 14 Xízrawe̱' na' guca na da gusegute na le'e, san le'e quebe begútele neda', ne quebe bzúale neda' chalá'ala, san guzí' lu na'le neda' ca tu gubáz chee̱ xabáa chee̱ Dios, u ca nácqueza' Jesucristo. \v 15 ¿Bizra guca chee̱ xel-la dxebé da guzúale? Waca nnia' tu da xecá'ana le'e chawe', la naca da guzéquele gunle, bebéajte̱le xiaj láuquezle, chee̱ gúnnale na neda'. \v 16 Na'a, ¿bexaca' ca tu benne' dxecuídene̱' le'e lawe' da gucha' le'e da li? \p \v 17 Benne' ca' dxelaca lazre̱' chugu lu be̱la' chee̱le da na' dxulé'e na, dxe'e̱ gunne xue chee̱le le'e, san quegá chee̱ xegá'anale chawe'. Da dxelaca lazre̱' naca na xulucuase̱' le'e nen netu' chee̱ cuele gunne xue chee̱ le̱'. \v 18 Naca chawe' cuedxu gunne xue chee̱ benne' xula chee̱ xegá'ane̱' chawe', ne quegaze gate zúale̱na' le'e. \v 19 Zrí'ina'dau', naca chia' ca zua' lu xel-la dxudía ne̱ chee̱le ca dxaca chee̱ tu nu'ula ba zua sane̱' bidau', ne wabédxequeza' gunne xue chee̱le cadxa gulé'e lau da li dxenná bea Cristo lu xichaj lázrdaule. \v 20 Dxezé̱ lazra' súale̱na' le'e ná'aqueze chee̱ gaca guchálajle̱na' le'e xezícadxa dizra' lawe' da dxezí'ale̱'a gunne xue. \s1 Da dxusede dxi'u ca guca chee̱ Sara, ne chee̱ Agar \p \v 21 Le'e na', dxaca lázrele chu'ule lu na' da bdxixruj be'e Moisés, le xeché̱bexque da nigá: ¿Quebe ne xénnele ca dxenná da nadxixruj bea na? \v 22 Dxenná na gulezrá' chupa zri'ine Abraham. Tube' gúcabe' zri'ine zrú'ulaqueze̱', nu'ula quebe nada'u. \v 23 Zri'ine nu'ula nada'u gúlajbe' cáte̱ze dxelalaj xúgute̱ bidau', na' zri'ine nu'ula quebe nada'u gúlajbe' chee̱ guca li ca da guche̱be lazre' Dios. \v 24 Da nigá naca na ca tu da dxulé'e na. Dxúpate̱ nu'ula caní dxululé'ene̱' ca zaj naca chupa xel-la wezría. Tu xel-la wezría nigá naca na da bnezruj Dios Moisés lu xi'a Sinaí, da na' dxulé'e Agar. Benne' ca' zaj xu'e̱ lu na' xel-la wezría nigá dxelálaje̱' ca benne' zaj nada'u. \v 25 Cá'anqueze dxulé'e Agar da naca chee̱ xi'a Sinaí da zua na ga nababa Arabia, Cá'anqueze xi'a nigá dxulé'e na ca naca Jerusalén lu zra na'a zra lawe' da zaj naca benne' chee̱ xe̱zre nigá ca benne' zaj nada'u tu zren nen zrí'ine̱' ca'. \v 26 Benne' zaj nababe̱' Jerusalén chee̱ xabáa quebe zaj naque̱' benne' zaj nada'u, na' dxi'u nácadxu ca zri'ine benne' ca'. \v 27 Lu dizra' lá'azxa, naxúaj na ca naca chee̱ benne' zaj nababa Jerusalén chee̱ xabáa na', da dxenná na: \q1 Gubé lue', nu'ula wizre, lue' quebe nu chilá' zri'inu'. \q1 Gudxezre xa'a lu xel-la dxebé, lue' quebe núnbe'u xel-la dxudía \q2 chee̱ xel-la dxezán bidau'. \q1 Nu'ula quebe guzán bidau' gate guque̱' cuide' waxandxa zrí'ine̱' \q1 quézcala zri'ine nu'ula zúale̱ne̱' benne' chee̱'. \p \v 28 Le'e, bi bícha'dau', nácadxu ca Isaac. Nácadxu zri'ine Abraham, bi ca' guche̱be lazre' Dios gunézruje̱' le̱'. \v 29 Na'a ca guca lu zra na', Ismael, zri'ine Abraham na', bi gúlajbe' ca dxelalaj xúgute̱ bidau', gudáu zi' xúzrebe' Isaac, zri'ine Abraham na', bi gúlajbe' ne̱ chee̱ Be' chee̱ Dios, cá'anqueze dxaca na na'a. \v 30 Na'a ¿bizra dxenná dizra' lá'azxa? Dxenná na: Bebéaj chalá'ala nu'ula nada'u tu zren nen zrí'ine̱' lawe' da quebe gaca chee̱ zri'ine nu'ula nada'u sibe' da dxal-la' si' zri'ine nu'ula quebe nada'u. \v 31 Ca' naca na, bi bicha', quebe nácadxu ca Ismael, zri'ine nu'ula nada'u, san nácadxu ca Isaac, zri'ine zru'ula Abraham, nu'ula quebe nada'u. \c 5 \s1 Le sua chuchu lu xel-la weselá \p \v 1 Cristo bselé̱' dxi'u lu na' da nadxixruj bea na chee̱ gácadxu ca benne' quebe zaj nada'u. Le sua chuchu lu xel-la weselá da ba guzile, ne québedxa xexú'ule lu na' da na' dxun na le'e benne' zaj nada'u. \p \v 2 Le xene da dxapa' le'e. Neda', Pablo, dxapa' le'e, che güele lataj chugu lu be̱la' chee̱le da na' dxulé'e na, quebe bi da ba neza gaca chee̱le da naca chee̱ Cristo. \v 3 Dxaca lazra' xapa' le'e xecha lasa, che nu benne' chugu lu be̱la' chee̱' da na' dxulé'e na, dxun na ba xen gun bénnea' xúgute̱ da bdxixruj be'e Moisés. \v 4 Le'e na' dxéquele nagá'anale xrlátaje lau Dios lawe' da nunle ca nadxixruj bea na, ba bcá'anale da naca chee̱ Cristo, ne dxexebéaj cuínale lu xel-la zri'i lazre' chee̱ Dios. \v 5 Dxi'u, ne̱ chee̱ Be' Lá'azxa, ne lawe' da dxeajlí lázredxu Cristo, dxuxrén lázredxu nagá'anadxu xrlátaje lau Dios. \v 6 Che nácadxu tuze nen Cristo, quebe bi da ba neza gaca na chee̱dxu che chugu lu be̱la' chee̱dxu da na' dxulé'e na, u che quebe chugu na. Da ba neza naca na chee̱dxu che dxeajlí lázredxu Cristo, na' xel-la dxeajlí lazre' chee̱dxu dxuzúa na dxi'u lu xel-la zri'i lazre'. \p \v 7 Da xrlátaje bé̱nquezle. ¿Nuzra gulú'u xel-la le'e chee̱ québedxa guzúale dizra' da li? \v 8 Quegá Dios be̱ne̱' da na'. Nácaqueze Le̱' Bénnea' bláwizre̱' le'e. \v 9 Quebe gal-la lázrele da dxenná na: Láteze cua zichaj dxuchazra na ca naca cua. \v 10 Dxuxrén lazra' Xránadxu ca naca chee̱le le'e, quebe guzúale chalá'ala da nigá dxuchálaja'. Dios gudée̱' lu da ba xa' bénnea' dxun zréajene̱' le'e, nútete̱ze naque̱'. \p \v 11 Da naca chia', bi bicha', la xapa' neda' bénneache dxal-la' chugu lu be̱la' chee̱' da na' dxulé'e na, quegá weláu zi' xuzre benne' judío neda' lawe' da che dxuna' da caní quebe xelaque̱' tula che cu'a lban chee̱ xaga béguaj chee̱ Cristo. \v 12 Na'a ca naca chee̱ benne' ca', benne' dxelún zréajene̱' le'e, ne dxelenné̱' dxal-la' chugu lu be̱la' chee̱le da na' dxulé'e na, dxaca lazra' chugu ca da zaj naca benne' ca' chee̱ québedxa xelún zréajene̱' le'e. \p \v 13 Bi bícha'dau', Dios bláwizre̱' le'e chee̱ gácale benne' quebe zaj nada'u, ne québedxa xu'ule lu na' da bdxixruj be'e Moisés. Quebe guchínele da nácale chee̱ gunle ca da dxezá lázrele. Le gun cuínale ca benne' zaj nada'u, chee̱ gunle zrin chee̱ le sa' ljwézrele tule xetule lu xel-la zri'i lazre' chee̱le. \v 14 Xúgute̱ da nadxixruj bea na dxun bénnea' dxuzúe̱' dizra' da na' dxenná na: Bzri'i le sa' ljwezru' cáte̱ze nazrí'i cuinu'. \v 15 Che dxunle ca dxelún be̱ xixre' ca', ne dxun zi' ljwézrele, ne dxasa ljwézrele tule xetule, le guxúe ga guzría xi' cuínale. \s1 Da dxundxu cáte̱ze dxezá lazre' be̱la' dxen chee̱dxu, ne da dxundxu cáte̱ze dxezá lazre' Be' Lá'azxa \p \v 16 Da nigá dxapa' le'e: Le gun cáte̱ze dxulé'e Be' Lá'azxa le'e, na' quebe gunle cáte̱ze dxezá lazre' be̱la' dxen chee̱le. \v 17 Da dxezá lazre' be̱la' dxen chee̱dxu dxedíl-lale̱ na da dxezá lazre' Be' Lá'azxa, na' da dxezá lazre' Be' Lá'azxa dxedíl-lale̱ na da dxezá lazre' be̱la' dxen chee̱dxu. Dxúpate̱ da caní dxeledíl-lale̱ ljwezre na, na' chee̱ le̱ na' quebe gaca gunle da dxaca lázrele gunle. \v 18 Che dxunle ca da dxulé'e Be' Lá'azxa le'e, québedxa xu'ule lu na' da nadxixruj bea na. \p \v 19 Zaj nulé'e láuqueze da dxelún benne' ca' dxelune̱' cáte̱ze da dxezá lazre' be̱la' dxen chee̱': \q1 Deledále̱ne̱' nu'ula xula. \q1 Dulucá'ana dítaje̱' le sa' ljwezre̱' \q1 Dxelune̱' da sban, ne da schanni'. \q1 \v 20 Dxelúe szrene̱' bedau' xiaj xaga, ne dxelune̱' xel-la wazrá'. \q1 Dxelecuídene̱' le sa' ljwezre̱', ne dxelezré̱'e̱. \q1 Dxelaque̱' wide', ne dxelezrá'a xíchaje̱'. \q1 Dxelenné̱' chee̱ ljwezre̱'. \q1 Dxelebéaj xichaj ljwezre̱' tue̱' xetue̱', ne dxelaque̱' chupa la'a. \q1 \v 21 Dxelaque̱' xa lazre', ne dxelutie̱' benne'. \q1 Dxelezúzrene̱', ne dxeledanne̱' da cale̱la da dxelune̱' lu laní ca'. \m Zánete̱ da dxelundxe̱' bi chee̱ da caní. Che le̱ na' dxapa' le'e ca bé̱nqueza' nédxute̱, benne' dxelune̱' da caní quebe xelexú'e̱ naga dxenná bea Dios. \p \v 22 Da dxelún benne' ca' dxelune̱' cáte̱ze da dxulé'e Be' Lá'azxa le̱' zaj naca na caní: \q1 Zaj nazri'ine̱' le sa' ljwezre̱', ne zaj nape̱' xel-la dxebé. \q1 Dxelebeza zri lazre̱', ne zaj naque̱' zren lazre'. \q1 Zaj naque̱' zri'i lazre', ne dxelune̱' da zri'a chawe'. \q1 Zaj naque̱' li lazre'. \q1 \v 23 Zaj naque̱' dxexruj lazre', ne dxelenná be'e cuine̱'. \m Quebe de̱ da nadxixruj bea na da dxe̱ na dxi'u quebe gundxu da caní. \v 24 Benne' ca' zaj naque̱' bi chee̱ Cristo ba buludé̱'e̱ le̱'e̱ xaga béguaj be̱la' dxen chee̱' nen xúgute̱ da dxezá lazre na. \v 25 Che naca bandxu ne̱ chee̱ Be' Lá'azxa, dxal-la' gundxu ca da dxulé'e Be' Lá'azxa dxi'u. \p \v 26 Quebe dxal-la' gucá'ana szren cuínadxu, ne quebe gácadxu wide' tudxu xetudxu, ne quebe sua da xa lazre' ládujla dxi'u. \c 6 \s1 Le gácale̱ le sa' ljwézrele tule xetule \p \v 1 Bi bícha'dau', che nu benne' ládujla le'e nune̱' dul-la, le'e na' dxedále̱le Be' Lá'azxa dxal-la' gácale̱le bénnea' chee̱ xezé̱ chúchue̱'. Dxal-la' gácale dxexruj lazre' gunle da nigá chee̱ quebe güele lataj da xriwe̱' cu'u xel-la na le'e. \v 2 Le gácale̱ le sa' ljwézrele tule xetule lu da naca xua chee̱le, na' caní gunle ca nadxixruj be'e Cristo. \p \v 3 Che nu benne' dxéquene̱' naque̱' benne' blau, ne quebe nu naque̱', dxezí xé̱zqueze cuine̱'. \v 4 Tu tu benne' dxal-la' na' xánnie̱' da dxúnqueze̱', na' che nagá'ana xrlátaje da dxune̱', waca xape̱' ba lá'ana da dxúnqueze̱', ne quegá da be̱n xetú benne'. \v 5 De̱ tu xua da nabágadxu chee̱ Cristo, da dxal-la' gua tu tu benne'. \p \v 6 Benne' zua nu dxuse̱de le̱' ca naca xrtizra Dios dxal-la' gunézruje̱' late' da naca chee̱' chee̱ bénnea'. \p \v 7 Quebe si xe̱ cuínale: Netú benne' gaca quítajle̱ne̱' Dios. Da dxaza bénneache, lé̱queze na xelape̱'. \v 8 Che dxune̱' da dxezá lazre' be̱la' dxen chee̱', da xezi'e̱ naca na xel-la gute, na' che dxune̱' da dxezá lazre' Be' Lá'azxa, da xezi'e̱ naca na xel-la nabán zeajlí canna. \v 9 Ca' nacan xca', quebe gusandxu gundxu da xrlátaje lawe' da che quebe gate lazrdxu, lu zra na' quizruj Dios dxi'u, na' xezidxu lazruj chee̱dxu. \v 10 Chee̱ le̱ na', gate nazidxu lataj, dxal-la' gundxu da xrlátaje chee̱ le sa' ljwézredxu, ne da dxundxa na ba xen, gundxu da xrlátaje chee̱ le sa' ljwézredxu dxeleajlí lazre̱' Cristo. \s1 Da bzuaj Pablo nen ná'queze̱' \p \v 11 Le nna'xque cadite da zri'a naca da nigá dxuzúaja' chee̱le nen ná'queza'. \v 12 Benne' ca' dxelaca lazre̱' chugu lu be̱la' chee̱le da na' dxulé'e na, dxelune̱' na chee̱ xelexegá'ane̱' chawe' lau bénneache, ne chee̱ quebe xeláu zi' xuzre̱' le̱' lawe' da dxuluchálaje̱' dizra' chee̱ da be̱n Cristo le̱'e̱ xaga béguaj. \v 13 Benne' caní, benne' zaj nadxugu lu be̱la' chee̱' da na' dxulé'e na quebe dxelune̱' xúgute̱ ca da nadxixruj bea na. Dxelaca lazre̱' chugu lu be̱la' chee̱le da na' dxulé'e na chee̱ gaca xulucá'ana szren cuine̱' ca naca da belune̱' chee̱le. \v 14 Quebe dxaca lazra' xucá'ana szren cuina' chee̱ tu da be̱na', san tuze chee̱ da be̱n Xránadxu Jesucristo le̱'e̱ xaga béguaj. Ne̱ chee̱ Le̱' naca xe̱zr la xu nigá ca tu da gate chia' neda', na' neda' naca' ca tu benne' gate. Québedxa dxezá lazra' da naca chee̱ xe̱zr la xu. \v 15 Che nácadxu tuze nen Cristo, quebe bi da ba neza gaca na chee̱dxu che nadxugu lu be̱la' chee̱dxu da na' dxulé'e na, u che quebe nadxugu na. Da ba neza naca na chee̱dxu che nácadxu benne' cube lu xichaj lázrdaudxu. \v 16 Dxenaba' lau Dios gunézruje̱' xel-la dxebeza zri lazre' chee̱ xúgute̱ benne' ca' zaj naque̱' benne' cube caní, ne xexache lazre̱' benne' ca' da li zaj naque̱' bi chee̱'. \p \v 17 Lawe' da zaj zria lu be̱l-la' dxen chia' xizra' da dxululé'e na naca' we̱n zrin chee̱ Cristo quebe nu benne' dxal-la' gulálene̱' neda' na'a, ne lu da za za'. \p \v 18 Le'e, bi bícha'dau', dxenaba' lau Xránadxu Jesucristo gune̱' chawe' chee̱ xúgute̱le. Ca'an gaca na.