\id EPH \ide UTF-8 \h Efesios \toc1 DIZRA' BZUAJ SAN PABLO CHEE̱ BI CHEE̱ CRISTO ZAJ ZRE̱'E̱ XE̱ZRE ÉFESO \toc2 Efesios \toc3 Ef. \mt1 DIZRA' BZUAJ SAN PABLO CHEE̱ BI CHEE̱ CRISTO ZAJ ZRE̱'E̱ XE̱ZRE ÉFESO \c 1 \s1 Pablo dxugape̱' diuzre bi chee̱ Cristo zaj zre̱'e̱ xe̱zre Efeso \p \v 1 Neda', Pablo, naca' gubáz chee̱ Jesucristo lawe' da guca lazre' Dios gaca' caní. Dxuzúaja' da nigá chee̱le le'e, nácale bi chee̱ Dios, ne dxeajlí lázrele Jesucristo, na' zrale xe̱zre Éfeso. \v 2 Dxenaba' lau Xradxu Dios, ne lau Xránadxu Jesucristo gun chawe̱'e̱ le'e, ne gunne̱' le'e xel-la dxebeza zri lazre'. \s1 Ca naca da chawe' da dxezí' lu nnadxu ne̱ chee̱ Cristo \p \v 3 Dxue lá'anadxu Dios, Xra Xránadxu Jesucristo lawe' da ba be̱ne̱' chee̱dxu ca naca xúgute̱ da chawe' chee̱ Be' Lá'azxa da zá'aca xabáa lawe' da nácadxu bi chee̱ Cristo. \v 4 Dios guqué̱'e̱ dxi'u chee̱ gácadxu bi chee̱ Cristo gate quebe ne gunte̱' xe̱zr la xu, chee̱ gácadxu benne' lá'azxa, ne du lazre' lau Le̱'. \v 5 Lawe' da bzri'ine̱' dxi'u, be̱ne̱' chee̱dxu gate nate si' lu ne̱'e̱ dxi'u ca bi cheé̱queze̱' ne̱ chee̱ Jesucristo, cáte̱ze da guca lazre̱' gune̱'. \v 6 Chee̱ le̱ na', tu dxue lá'anazquezdxu Dios ne̱ chee̱ xel-la xrlátaje chee̱' da naca na szrente̱. Lu xel-la xrlátaje chee̱' na' gúcale̱ne̱' dxi'u lawe' da nácadxu tuze nen Zrí'ine̱', bi nazri'ite̱ lazre̱'. \v 7 Ne̱ chee̱ Zrí'ine̱' na' naxá'awene̱' dxi'u nen dxen cheé̱queze̱', na' lu xel-la zri'i lazre' zren chee̱' bnite lawe̱' chee̱dxu dxi'u ca naca dul-la da nabágadxu. \v 8 Dios nazrí'ile̱'e̱ne̱' dxi'u, ne dxunne̱' dxi'u xel-la sina, ne xel-la dxéajni'i, \v 9 na' bzéajni'ine̱' dxi'u ca naca da dxaca lazre̱' da bgache na, da na' lu xel-la zri'i lazre' chee̱' ba núnqueze̱' gune̱' ne̱ chee̱ Cristo. \v 10 Nuchague̱' xúgute̱ da zaj zua na xabáa, ne xe̱zr la xu, chee̱ xelú'u na lu na' Cristo, da gusexúzre̱' gune̱' gate zrin zra chee̱ na. \p \v 11 Ne̱ chee̱ Cristo Dios guqué̱'e̱ dxi'u chee̱' gate nate, chee̱ si' lu nnadxu da xáladxu da gunna Le̱', ca da ba núnqueze Dios, Bénnea' dxune̱' xúgute̱ da dxeque Le̱' xrlátaje. \v 12 Caní be̱ne̱' chee̱ gácadxu tu da gucá'ana szren na xel-la szren chee̱', nácadxu dxi'u benne' nedxu dxebeza lázredxu Cristo. \v 13 Cá'anqueze le'e, gate benle dizra' li, da naca na dizra' chawe' chee̱ da be̱n Cristo, bselé̱' le'e. Guxeajlí lázrele Le̱', na' Dios bzue̱' Be' Lá'azxa lu xichaj lázrdaule ca tu da dxunna bea na nácale bi chee̱', ca guche̱be lazre̱' gune̱'. \v 14 Be' Lá'azxa na' naque̱' da dxunna bea na sidxu da xáladxu da gunna Dios dxi'u, gate zrin zra da ba nune̱' guselé̱' bi chee̱' ca', chee̱ güe lá'anaquezdxu Le̱' ca naca xel-la szren chee̱'. \s1 Dxenaba Pablo gunezruj Dios xel-la sina chee̱ bi ca' chee̱ Cristo \p \v 15 Chee̱ le̱ na' gate benda' ca dxeajlí lázrele Cristo, ne ca nazri'ile xúgute̱ bi ca' chee̱ Dios, \v 16 dxápaqueza' Dios; Xcalenu', ca naca chee̱le le'e gate dxuchálajle̱na' Dios, ne dxeajsá lázrqueza' le'e. \v 17 Dxenaba' Dios chee̱ Xránadxu Jesucristo, naque̱' Xradxu zue̱' xabáa, gunne̱' le'e xel-la sina lu be' nácaquezle da gulé'e na le'e gúnbea xánnele Le̱'. \v 18 Dxenaba' lau Dios guzéajni'ine̱ xichaj lázrdaule le'e chee̱ nézele ca naca da dxebeza lázredxu da bláwizre̱' dxi'u sidxu, ne ca naca xel-la gunní'a chee̱ xel-la szren da gunezruj Dios bi chee̱ ca', \v 19 ne ca naca xel-la waca zrente̱ chee̱' da dxun na zrin lu xichaj lázrdaudxu dxi'u dxeajlí lázredxu Le̱'. Xel-la waca nigá bchine Dios lu dute̱ xel-la dxenná bea zren chee̱' \v 20 gate bsebane̱' Cristo ládujla benne' gate ca', ne guleche̱' Le̱' chalá'a xabe̱la chee̱' xabáa, \v 21 ne bzue̱' Le̱' chee̱ nna bé'ene̱' xúgute̱ benne' blau xabáa, ne xúgute̱ benne' dxelenná bea xabáa, ne xúgute̱ benne' zaj napa xel-la waca, ne xúgute̱ benne' zaj naca xrane, ne xúgute̱ da dxelenná bea na lu zra na'a zra, ne lu da za za'. \v 22 Bzue̱' xúgute̱ da zaj zua lu na' Cristo, ne bzue̱' Le̱' gaque̱' benne' xíchaje̱ chee̱ bi chee̱ ca' ca naca xúgute̱ da dxelune̱'. \v 23 Benne' caní zaj naque̱' ca be̱la' dxen chee̱ Cristo, da dxulé'e na dute̱ ca nácaqueze Le̱', Bénnea' dxusexuzre̱' dxucá'ana chawe̱' ca naca xúgute̱ da zaj zua. \c 2 \s1 Naca bandxu lawe' da nazrí'i Dios dxi'u \p \v 1 Gate nate gúcale ca benne' gate lu xichaj lázrdaule ne̱ chee̱ da cale̱la ca', ne dul-la ca' \v 2 da be̱nle gate ne dxunle ca dxelún bénneache zaj zre̱'e xe̱zr la xu nigá, benne' dxelune̱' ca dxenná da xriwe̱', be' na' da dxenná bea na lu be', ne dxun na zrin lu xichaj lázrdau benne' ca' quebe dxuluzúe̱' dizra' chee̱ Dios. \v 3 Cá'anqueze dxi'u, xúgute̱dxu be̱ndxu caní gate nate, gate be̱ndxu cáte̱ze da guzá lázredxu, ne be̱ndxu ca da gunná be̱la' dxen chee̱dxu, ne ca da gunná xichaj lázrdaudxu. Chee̱ le̱ na' guca na chee̱dxu sidxu da zi' da xa' chee̱ Dios ca gune̱' chee̱ xezícadxa benne' ca', \v 4 san Dios bexache lázrele̱'e̱ dxi'u, ne bzrí'ile̱'e̱ne̱' dxi'u, \v 5 na' be̱nne̱' dxi'u xel-la nabán tu zren nen Cristo gate ne nátedxu lu xichaj lázrdaudxu ne̱ chee̱ dul-la da nabágadxu. Naladxu ne̱ chee̱ xel-la xrlátaje chee̱ Dios. \v 6 Cá'anqueze bsebán Dios dxi'u tu zren nen Jesucristo, ne guleche̱' dxi'u tu zren nen Le̱' xabáa. \v 7 Be̱ne̱' caní chee̱ gulé'ene̱' lu zra da za za' ca nazrí'ile̱'e̱ne̱' dxi'u, ne ca naca da cháwele̱'e̱ be̱ne̱' chee̱dxu ne̱ chee̱ Jesucristo. \v 8 Lu xel-la xrlátaje chee̱ Dios bselé̱' le'e lawe' da guxeajlí lázrele Cristo. Quebe naca na ne̱ chee̱ bi da be̱nle le'e, san naca na tu da be̱n Dios cá'aze ne̱ chee̱le. \v 9 Quebe nalá nu benne' ne̱ chee̱ bi da dxúnqueze̱', chee̱ quebe nu benne' gucá'ana szren cuine̱'. \v 10 Dios be̱ne̱' dxi'u, na' bexune̱' dxi'u tuze nen Jesucristo chee̱ gundxu da xrlátaje ca' da ba nun Le̱' gundxu gate nate. \s1 Nácadxu tuze ne̱ chee̱ Cristo \p \v 11 Le gusá lázrele ca gúcale le'e gate nate. Quebe nácale benne' judío, benne' ca' dxelechugue̱' lu be̱l-la' dxen chee̱' da na' dxulé'e na zaj nababe̱' chee̱ Dios, ne zaj nazí le̱' benne' zaj nadxugu, na' dxelenné̱' chee̱le nácale benne' quebe zaj nadxugu. \v 12 Lu zra ca' quebe guzúale̱ Cristo le'e. Quebe be̱nle tuze benne' Israel ca', ne quebe bé̱nbeale ca naca xel-la wezría da be̱n Dios, ne ca naca da guche̱be lazre' Dios. Guzúale lu xe̱zr la xu nigá, ne quebe bi guleza lázrele, ne quebe bé̱nbeale Dios. Gate nate guzrale zítu'la naga zua Dios. \v 13 Na'a ne̱ chee̱ Cristo Dios ba bzue̱' le'e gágute̱ lawe' da gute Cristo waláz chee̱le. \v 14 Lé̱queze Cristo be̱nne̱' dxi'u xel-la dxebeza zri lazre', ne bexune̱' dxi'u tuze, netu', benne' judío ca', ne le'e, benne' quebe zaj naque̱' judío, ne bzria xi'e̱ xel-la dxezrá'a da be̱n na dxi'u chupa la'a, da guca na ca tu ze'e. \v 15 Gate gute Jesús waláz chee̱dxu guchugue̱' da nadxixruj bea na da naca na da gunná Dios gundxu, ne da ca' dxelenná bea na, na' bexune̱' dxúpate̱ xe̱zre ca' tuze xe̱zre cube da nababa na chee̱'. Caní gudíxruje̱' xel-la dxebeza zri lazre' chee̱dxu. \v 16 Caní guca ne̱ chee̱ xel-la gute chee̱ Cristo le̱'e̱ xaga béguaj, guchugue̱' naze xel-la dxezrá'a ljwezre chee̱ dxúpate̱ xe̱zr ca', na' bexune̱' dxúpate̱ tuze be̱l-la' dxen, ne bexune̱' le̱' tuze nen Dios. \p \v 17 Bla' Cristo, ne bzenne̱' le'e dizra' chawe' chee̱', le'e quebe nácale judío, na' guzrale zitu' naga zua Dios, ne le'e nácale judío, na' guzrale gagu naga zua Dios, \v 18 na' ne̱ chee̱ Cristo, xúgute̱dxu, benne' judío ca', ne benne' quebe zaj naque̱' judío, dxebígadxu lau Xradxu Dios ne̱ chee̱ Be' Lá'azxa. \v 19 Chee̱ le̱ na' le'e, benne' quebe nácale judío, québedxa nácale ca benne' zitu' tu lu xe̱zr la xu da quebe naca na chee̱le, san nácale benne' walazre' ca xúgute̱ benne' ca' zaj nababa chee̱ Dios. Nabábale Zri'ine Dios. \v 20 Nácale ca tu xu'u zren da zria na lawe' lane da gulixruj benne' gubáz ca' chee̱ Cristo, ne benne' ca' buluchálaje̱' waláz chee̱ Dios, na' Jesucristo nácaqueze̱' xiaj blau chee̱ lane xu'u na'. \v 21 Lawe' lane nigá da naca Cristo, dute̱ xu'u na' dxegula na tu li chee̱ gaca na tu xudau' lá'azxa chee̱ Xránadxu. \v 22 Cá'anqueze le'e, lawe' da nácale Cristo tuze, xu'ule lu xu'u na' naga zua Dios ne̱ chee̱ Be' Lá'azxa chee̱'. \c 3 \s1 Pablo dxuzenne̱' benne' quebe zaj naque̱' judío dizra' chawe' \p \v 1 Chee̱ le̱ na' neda', Pablo, dxuzú zriba' lau Dios. Xu'a lizre xia lawe' da dxuna' zrin chee̱ Jesucristo chee̱ gaca chawe' chee̱le le'e, quebe nácale judío. \v 2 Ba nézele ca be̱n Dios lu xel-la xrlátaje chee̱', bsebague̱' neda' guchálaja' dizra' chawe' chee̱ Cristo ládujla le'e. \v 3 Lu da ble'e Dios neda' bzéajni'ine̱' neda' tu da nagache chee̱' ca da bzuaja' chee̱le nedxu. \v 4 Gate gulábale na weque bé'equezle núnbe'a da nagache ca naca chee̱ Cristo. \v 5 Guca na tu da nagache gate nate. Dios quebe bzéajni'ine̱' na bénneache, san na'a ne̱ chee̱ Be' Lá'azxa chee̱' ba blé'ene̱' na benne' gubáz lá'azxa ca', na' benne' ca' dxuluchálaje̱' waláz chee̱'. \v 6 Caní naca da nagache na': Ne̱ chee̱ dizra' chawe' chee̱ Cristo benne' quebe zaj naque̱' judío welezí'queze̱' da gunezruj Dios le̱' ca da xelezí' benne' judío ca', ne zaj naque̱' tuze be̱l-la' dxen, ne xelezí'queze̱' tu zren da nache̱be lazre' Dios ne̱ chee̱ Jesucristo. \p \v 7 Dios be̱ne̱' neda' we̱n zrin chee̱ dizra' chawe' na' ne̱ chee̱ tu da bé̱nnaze̱' neda', bchínene̱' xel-la waca zren chee̱'. \v 8 Neda' nácadxa' benne' baxáche ca xúgute̱ benne' zaj naca bi chee̱ Dios. Be̱ne̱' neda' tu culuén zren chee̱ guzenda' benne' quebe zaj naque̱' judío dizra' chawe' ca naca xel-la gunní'a zrente̱ chee̱ Cristo. \v 9 Bsebague̱' neda' guzéajni'ida' xúgute̱ bénneache ca da nun Dios gune̱' da bgache gate nate, na' naca Dios Bénnea' be̱ne̱' xúgute̱ da zaj zua, \v 10 chee̱ xelúnbea na'a benne' dxelenná be'e̱, ne zaj nape̱' xel-la szren xabáa ca naca xel-la sina zrente̱ chee̱ Dios. Xelúnbe'e̱ na ne̱ chee̱ benne' ca' zaj naca bi chee̱ Cristo. \v 11 Da nigá be̱n Dios ca da nune̱' gate nate gusexuzre̱' ne̱ chee̱ Xránadxu Jesucristo. \v 12 Ne̱ chee̱ Cristo waca bígadxu lau Dios du lázredxu, ne dute̱ xel-la dxuxrén lazre' chee̱dxu lawe' da dxeajlí lázredxu Le̱'. \v 13 Chee̱ le̱ na' dxata' xúeda' le'e quebe gate ni'a na'le lawe' da dxedéa' xel-la zi' ne̱ chee̱le le'e. Xel-la zi' da dxedéa' neda' gaca na chee̱le tu da ba neza. \s1 Xel-la zri'i lazre' chee̱ Cristo \p \v 14 Chee̱ le̱ na' dxuzú zriba' lau Xra Xránadxu Jesucristo, \v 15 Bénnea' dxuzúe̱' la cha chee̱ benne' zaj zre̱'e̱ xabáa, ne xe̱zr la xu. \v 16 Dxenaba' lau Xradxu, ca naca xel-la gunní'a zrente̱ chee̱' guzé̱ tipe̱' le'e nen xel-la waca chee̱' lu xichaj lázrdaule ne̱ chee̱ Be' Lá'azxa chee̱', \v 17 chee̱ sua Cristo lázrdaule ne̱ chee̱ xel-la dxeajlí lazre' chee̱le, ne se̱ cháchale lu xel-la zri'i lazre', ca tu xaga da nudé lue na sítujla, \v 18 chee̱ seque' chéajni'ile tu zren nen xúgute̱ bi chee̱' ca nazriluj, ne ca natunna, ne ca nasituj, ne ca nasibe xel-la zri'i lazre' chee̱ Cristo. \v 19 Dxenaba' lau Dios gúnbeale xel-la zri'i lazre' na', lácala cabata' séquedxu gúnbeadxu dute̱ ca naca na. Caní dxenaba' Le̱' chee̱ suale̱ le'e dute̱ da nácaqueze Dios. \p \v 20 Na'a, gaca báqueze Dios, Bénnea' nape̱' xel-la waca gúnle̱'e̱queze̱' da zrendxa ca da dxenábadxu, u ca da dxéquedxu, ne̱ chee̱ xel-la waca chee̱' da dxun na zrin lu xichaj lázrdaudxu. \v 21 Gaca ba Dios ládujla benne' zaj naque̱' bi chee̱ Cristo ne̱ chee̱ Jesucristo xúgute̱ iza chadía chacanna. ¡Ca'an gaca na! \c 4 \s1 Nácadxu tuze ne̱ chee̱ Be' Lá'azxa \p \v 1 Chee̱ le̱ na' dxata' xúeda' le'e, neda', xu'a lizre xia lawe' da dxuna' zrin chee̱ Xránadxu, chee̱ gunle da xrlátaje ca dxal-la' xelún bénneache ba gucá'a Dios le̱', ca gucá'aqueze̱' le'e. \v 2 Le gaca dxexruj lazre', ne zri'i lazre'. Le cueza lazre', ne le cue' gunne xue chee̱ tule xetule lu xel-la zri'i lazre' chee̱le. \v 3 Le gun ba xuzre gácaquezle tuze, guchínele xel-la waca chee̱ Be' Lá'azxa lu xel-la dxebeza zri lazre' da na' dxun na le'e tuze. \q1 \v 4 Tuze naca be̱la' dxen chee̱ Cristo da nácadxu. \q1 Tuze naca Be' Lá'azxa, Nu na' zúale̱ne' tu tudxu. \q1 Tuze da dxuxrén lázredxu, da na' sidxu lu na' Dios. \q1 \v 5 Tuze Bénnea' naque̱' Xránadxu. \q1 Tuze da dxeajlí lázredxu. \q1 Tuze ca dxedxúadxu nisa. \q1 \v 6 Tuze Bénnea' naque̱' Dios, ne Xra xúgute̱dxu. \q1 Le̱' naque̱' Benne' xíchaje̱ xúgute̱dxu. \q1 Dxulé'e cuine̱' lu da dxundxu xúgute̱dxu. \q1 Zúaqueze̱' lu xichaj lázrdau xúgute̱dxu. \q1 \v 7 Tu tudxu nasidxu tu xel-la waca cha chee̱dxu \q2 ca da nunna Cristo dxi'u. \p \v 8 Naca na ca naxúaj na lu dizra' lá'azxa, dxenná na: \q1 Begüéne̱' xabáa, gate gudé bzétaje̱' benne' guledábague̱' Le̱'. \q1 Na' bnézruje̱' bénneache xel-la waca ca'. \p \v 9 ¿Bi zéaje̱ na, dxenná na: Begüene̱'? Zéaje̱ na nédxula bétaje̱' lu xe̱zr la xu nigá. \v 10 Bénnea' bétaje̱' nácaqueze̱' Bénnea' begüéne̱' lu da blaudxa lu xabáa chee̱ gaca bea na xu'u lu ne̱'e̱ xúgute̱ da de̱, \v 11 na' be̱nne̱' cha chee̱dxu xel-la waca chee̱: \q1 Gaca bál-ladxu benne' gubáz chee̱'. \q1 Gaca guzendxu xezícadxu bénneache dizra' chawe' chee̱'. \q1 Gácadxu xezícadxu benne' dxuxúedxu bi chee̱' ca'. \q1 Na' gusé̱dedxu-be' xezícadxu. \m \v 12 Ca'an be̱ne̱' chee̱ bpa'adxe̱' bi chee̱' ca' chee̱ xelunbe' zrin xulucá'anabe' xrlátaje bénneache ca' zaj naque̱' zruza ni'a na' Cristo: \q1 \v 13 Chee̱ gácadxu tuze ca dxéajle̱dxu, \q1 ne ca núnbeadxu Zri'ine Dios, \q1 chee̱ gácadxu benne' du lazre', \q1 chee̱ gácadxu cáte̱ze nácaqueze Cristo. \m \v 14 Caní nacan chee̱ québedxa gácadxu ca bidu ca', bi ca' dxelezibe' bítete̱ze dizra' da zaj naca na ca tu be' da zeaj na nila na'la, ne québedxa güedxu lataj xelún zréaje benne' we̱n da zrinnaj ca' dxi'u, chee̱ quebe xelezí xe̱'e̱ dxi'u chee̱ gundxu da cale̱la. \v 15 Lu xel-la zri'i lazre' dxal-la' guchálajdxu da li chee̱ gácadxu cáte̱ze nácaqueze Cristo, Bénnea' naque̱' xichaj be̱l-la' dxen da nácadxu dxi'u. \v 16 Le̱' dxune̱' tuze xúgute̱ ni'a na' zaj zria be̱l-la' dxen chee̱' chee̱ gaca na tu be̱l-la' dxen nazá'ate̱ chee̱ na, ne chee̱ xelún zrin xúgute̱ ni'a na' ca' chee̱ gula be̱l-la' dxen na', ne gaca na chawe' lu xel-la zri'i lazre'. \s1 Xel-la nabán cube da dxunna Cristo dxi'u \p \v 17 Da nigá dxapa' le'e, ne dxusebaga' le'e waláz chee̱ Xránadxu chee̱ québedxa gunle ca dxelún bénneache quebe zaj núnbe'e̱ Dios, benne' ca' dxelune̱' cáte̱ze dxeléquene̱' xrlátaje, \v 18 benne' ca' zaj nachul-la xichaj lázrdawe̱'. Benne' caní quebe zaj nape̱' xel-la nabán li lazre' da dxunna Dios bénneache: \q1 Zaj nachul-la nanítene̱', ne zaj naca zide' lázrdawe̱'. \q1 \v 19 Québedxa dxelexedué'ene̱'. \q1 Belezanne cuine̱' dxelune̱' da schanni'. \q1 Du lazre̱' dxelune̱' xúgute̱ da sban. \m \v 20 Quegá caní nazé̱dele le'e chee̱ Cristo, \v 21 che da li xca' bénnele da dxuchalaj Le̱', ne nusé̱dene̱' le'e ca naca da li da zúale̱ Jesús. \v 22 Ca naca da be̱nle nédxula, le guzúa chalá'ala da gúcale lawe' da guzrínnajle lu da sban da guzá lázrele. \q1 \v 23 Dxal-la' gácale benne' cube lu xichaj lázrdaule. \q1 \v 24 Dxal-la' gunle da naca chee̱ benne' cube na' da be̱n Dios le'e \q1 chee̱ gunle da naca na xlátaje̱, ne da li da naca na lá'azxa. \q1 \v 25 Chee̱ le̱ na' québedxa gun lázrele. \q1 Le nne̱ da li tule xetule lawe' da nácadxu ni'a na' tuze \q2 be̱l-la' dxen chee̱ Cristo. \q1 \v 26 Che dxezrá'ale, quebe dxal-la' gunle dul-la, ne quebe zrá'ale scha'. \q1 \v 27 Quebe güele da xriwe̱' lataj guchixre chee̱ na le'e. \p \v 28 Bénnea' guque̱' gubán québedxa dxal-la' cuane̱'. Dxal-la' gune̱' tu zrin chawe' nen ni'a ná'queze̱' chee̱ gape̱' da gunézruje̱' benne' dxelexázrjene̱'. \p \v 29 Quebe nne̱le dizra' cale̱la. Le guchalaj da naca na xrlátaje chee̱ xelezé̱ tipa benne' xelenne̱', ne xelezí'e̱ na ba neza. \v 30 Quebe guzúa xáchele Be' Lá'azxa chee̱ Dios, lawe' da zúale̱ Be' le'e chee̱ gaca bea na nácale bi chee̱ Dios ca zrindxa zra xezí' lu ne̱'e̱ dxi'u. \p \v 31 Le guzúa chalá'ala: \q1 Xel-la dxecuide', ne xel-la dxezrá'a, ne xel-la xichaj zra'a, \q1 ne xel-la wetil-la dizra', ne xel-la wechacha, ne xúgute̱ da zrinnaj. \q1 \v 32 Dxal-la' gácale du lazre', ne xache lázrele tule xetule, \q1 ne gunite laule chee̱ tule xetule ca be̱n Dios, \q1 bnite lawe̱' chee̱le le'e lawe' da nácale bi chee̱ Cristo. \c 5 \s1 Ca dxal-la' xelaca bi ca' chee̱ Dios \p \v 1 Lawe' da nácale bi cheé̱queze Dios, bi nazri'ine̱', le gun ba xuzre gácale cáte̱ze nácaqueze Le̱'. \v 2 Le zri'i le sa' ljwézrele tule xetule cáte̱ze be̱n Cristo, bzri'ine̱' dxi'u, ne bzanne cuine̱' waláz chee̱dxu ca tu zríla'dau', béadu dxelute benne' lau Dios chee̱ xedúa xtul-le'. Gate gute Cristo le̱'e̱ xaga béguaj, guca ca tu da dxelá zixre lau Dios da dxelegú'u bénneache lau Le̱'. \p \v 3 Lawe' da nácale bi chee̱ Dios, québedxa dxal-la' guchálajle chee̱ da dxucá'ana ditaj na bénneache, ne chee̱ da sban ca', ne chee̱ xel-la wecude' da de̱. \v 4 Quebe guchálajle dizra' schanni', ne dizra' bize, ne dizra' cale̱la, da quebe dxulucá'ana na chawe' bénneache, san dxal-la' xé̱quezle Dios: “Xcalenu'.” \v 5 Ba nézquezle quebe chu'u naga dxenná bea Cristo nen Dios netú benne' dxucá'ana dítaje̱' bénneache, u tu benne' dxune̱' da sban, u tu benne' dxucúdie̱' da de̱, da naca na ca dxucá'ana szrene̱' bedau' xiaj xaga. \v 6 Quebe güele lataj nu si xe̱ le'e nen dizra' xala, lawe' da ne̱ chee̱ da nigá dxesel-la Dios da dxusaca zi na benne' ca' quebe dxuluzúe̱' dizra' chee̱'. \v 7 Quebe gunle tu zren benne' dxelune̱' da caní. \p \v 8 Nédxute̱ guzúale lu da chul-la, na' na'a zrágale xel-la naxaní' lawe' da nácale bi chee̱ Xránadxu. Chee̱ le̱ na', le gun da naca na chee̱ xel-la naxaní', \v 9 da na' naca xel-la dxucá'ana chawe' ljwézredxu, ne da xlátaje̱, ne da li. \v 10 Le gun zi' lázrele nézele gunle da dxezaca ba lazre' Xránadxu. \v 11 Quebe gunle tu zren benne' dxelune̱' da cale̱la, da ca' naca chee̱ da chul-la, san le til-la da ca' \v 12 lawe' da naca na tu da xedué'edxu guchálajzedxu chee̱ da dxelún benne' ca' bagácheze. \v 13 Gate dxeledxúaj da caní lu da chul-la, ne zaj xu'u na lu xel-la naxaní', gulé'e lawe' ca zaj naca xúgute̱ da caní, lawe' da dxulé'e lawe' xel-la naxaní' xúgute̱. \v 14 Ca naca da caní dxenná na: \q1 Bebán, lue' dxásiu'. \q1 Bexasa ládujla benne' gate, \q1 na' gusení' Cristo lu xichaj lazrda'u. \p \v 15 Chee̱ le̱ na', le guxúe xanne' ca da dxunle. Quebe gunle ca dxelún benne' zaj nachul-la nanítene̱', san le gun ca dxelún benne' zaj naxéajni'ine̱'. \v 16 Le guchine chawe' zra caní lawe' da dxácale̱'e̱ da zrinnaj lu zra na'a zra. \v 17 Quebe gácale benne' xala, san le gun zi' lázrele chéajni'ile da dxaca lazre' Xránadxu gundxu. \v 18 Quebe súzrele, da na' dxuxrinnaj na bénneache, san du lázrele le si' Be' Lá'azxa. \v 19 Le guchálajle̱ le sa' ljwézrele tule xetule nen Salmo ca', ne nen da dxúl-lale, ne nen da du dxúl-lale da dxunna Be' Lá'azxa le'e. Du lázrele le gul-la, ne le güe lá'ana Xránadxu. \v 20 Le xé̱queze Xradxu Dios: “Xcalenu'”, chee̱ xúgute̱ lu La Xránadxu Jesucristo. \s1 Ca dxal-la' xelún bi chee̱ Cristo nen lwézrebe' \p \v 21 Le gaca dxexruj lazre' tule xetule, ne le gapa ba lá'ana Dios. \p \v 22 Nu'ula dxal-la' gaque̱' dxexruj lazre' lau benne' chee̱', cáte̱ze dxal-la' gaque̱' lau Xránadxu, \v 23 lawe' da naca benne' biu xíchaje̱ chee̱ zru'ule̱', cáte̱ze naca Cristo xíchaje̱ chee̱ bi chee̱' ca'. Cristo naque̱' Benne' weselá chee̱ bi chee̱' ca', bi zaj naca be̱' ca be̱l-la' dxen cheé̱queze̱'. \v 24 Cáte̱ze zaj naca dxexruj lazre' bi chee̱' ca' lau Cristo, cá'anqueze nu'ula dxal-la' gaque̱' dxexruj lazre' lau benne' chee̱' lu xúgute̱. \p \v 25 Benne' biu dxal-la' zrí'ine̱' zru'ule̱' cáte̱ze be̱n Cristo, bzri'ine̱' bi chee̱' ca', ne bzánene̱' xel-la nabán chee̱' ne̱ chee̱be'. \v 26 Caní be̱ne̱' chee̱ bebéaje̱'-be' cheé̱queze̱', ne be̱n chi'e̱-be' ne̱ chee̱ dizra' chee̱', da guca na ca dxun benne' dxexibe̱' bi chee̱' nen nisa, \v 27 chee̱ guzúe̱'-be' lau Le̱', xelácabe' bi xabáa, ne quebe bi da sban zaj nápabe', ne netú da zrinnaj, ne netú da naca na ca da ca', san xelácabe' lá'azxa, ne du lazre'. \v 28 Cá'anqueze benne' biu dxal-la' zrí'ine̱' zru'ule̱' cáte̱ze nazri'ine̱' be̱l-la' dxen cheé̱queze̱'. Benne' nazri'ine̱' zru'ule̱' nazrí'i cuine̱'. \v 29 Netú benne' quebe dxecuídene̱' be̱l-la' dxen cheé̱queze̱', san dxugawe̱' na, ne dxuxúe̱' na, ca dxúnqueze Cristo chee̱ bi chee̱' ca' \v 30 lawe' da zaj nácabe' ca be̱l-la' dxen cheé̱queze̱', na' dxi'u nácadxu ca ni'a na' be̱l-la' dxen chee̱', ne nácadxu ca be̱la' dxen chee̱', ne zrita chee̱'. \v 31 Chee̱ le̱ na' tu benne' biu dxal-la' gusane̱' xra xrne̱'e̱ chee̱ gaque̱' tuze nen zru'ule̱', na' dxúpate̱' xelaque̱' ca tuze benne'. \v 32 Da nigá naca na tu da zren da nagache, na' dxennía' da caní ca naca chee̱ Cristo nen bi chee̱' ca'. \v 33 Cá'anqueze tu tule le'e dxal-la' zri'ile zrú'ulale cáte̱ze nazrí'i cuínale, na' nu'ula dxal-la' gape̱' ba lá'ana benne' chee̱'. \c 6 \p \v 1 Le'e, bi cuide', lawe' da nácale bi chee̱ Xránadxu, dxal-la' guzúale dizra' xruze xrna chee̱le, da naca na xlátaje̱. \v 2 Da nadxixruj bea nedxu da zraga na tu da guche̱be lazre' Dios naca na da dxenná na: Gudapa ba lá'ana xra xrna'u, \v 3 chee̱ gaca chawe' chiu', ne chee̱ su' scha' lu xe̱zr la xu. \p \v 4 Le'e, xruze xrna', quebe guchá'ale zrí'inele. Le gusegula-be' lu xel-la dxenná bea chee̱ Xránadxu, ne le gusina-be' da naca chee̱ Le̱'. \p \v 5 Le'e, benne' nada'u, le guzúa dizra' chee̱ benne' zaj naque̱' xránale lu xe̱zr la xu nigá, ne le gapa le̱' ba lá'ana, ne le zrebe le̱', ne du lázrele le gaca chee̱', cáte̱ze dxuzúale dizra' chee̱ Cristo. \v 6 Le gun zrin chee̱ xránale ca', quegaze gate dxelenná'te̱' le'e, ca dxelún benne' ca' dxelaca lazre̱' xelezaca ba lazre' bénneache chee̱'. Le gun zrin na' cáte̱ze dxunle zrin chee̱ Cristo, gunle du lázrele da dxaca lazre' Dios. \v 7 Le gun zrin chee̱ xránale du lázrele, cáte̱ze dxunle zrin chee̱ Xránadxu, ne quegaze chee̱ bénneache. \v 8 Ba nézquezle tu tu benne', benne' nada'u, ne benne' quebe nada'u, wazi'e̱ lu na' Xránadxu ca naca da xrlátaje da nune̱'. \p \v 9 Le'e, xrana benne' ca', cá'anqueze le gun le'e nen benne' we̱n zrin chee̱le ca', ne quebe guzálajle le̱' lawe' da nézele zua Bénnea' xabáa naque̱' Xrana benne' ca', ne Xránale le'e, na' Le̱' quebe dxebéaje̱' cha chee̱ bénneache. \s1 Zra lana bi chee̱ Cristo da dxácale̱ le̱be' lu wedil-la \p \v 10 Na'a, bi bícha'dau', le gaca chuchu ne̱ chee̱ Xránadxu nen xel-la wala zren chee̱'. \v 11 Le gaca ca benne' zjaque̱' wedil-la zaj nácue̱' zra lane̱' xia da na' dxunna Dios le'e, chee̱ gaca se̱ chúchule lau xúgute̱ da dxuzé̱ da xriwe̱' laule chee̱ si xe̱ na le'e. \v 12 Quegá dxedíl-lale̱dxu bénneache zaj naque̱' be̱la' dxen. Dxedíl-lale̱dxu xel-la dxenná bea chee̱ da xriwe̱' da dxeledá na lu be', ne dxedíl-lale̱dxu be' xriwe̱' ca', da dxelenná bea na, ne be' xriwe̱' ca' dxe̱ na ljwezre ca' da xelún na, ne be' xriwe̱' ca' xu'u lu na' na xe̱zr la xu chul-la nigá. \v 13 Chee̱ le̱ na', le gaca ca benne' zjaque̱' wedil-la zaj nacue̱' zra lane̱' xia da dxunna Dios le'e, chee̱ séquele súale wedil-la lu zra che da xriwe', na' ca te na' xegá'ana chúchule. \v 14 Le se̱ chuchu xca', suale̱ le'e da li ca tu bazxu da nacá'a na le̱'e̱le, ne suale̱ le'e da xlátaje̱ ca tu xia da da' lachu'le. \v 15 Le gaca sina chee̱ guchálajle dizra' chawe' chee̱ xel-la dxebeza zri lazre', da gaca na chee̱le ca tu cue' zrélale. \v 16 Da dxun na ba xen, le gapa xel-la dxeajlí lazre', da gaca na chee̱le ca tu da xegapa na, da xusula na xúgute̱ da zaj nalá na zaj zua na xi' da dxuzala da xriwe̱'. \v 17 Xel-la weselá gaca na chee̱le ca tu lapa xia da gucache xíchajle, na' xrtizra Dios gaca na chee̱le ca tu xia da gunna Be' Lá'azxa le'e. \v 18 Gate ne dxunle da caní dxal-la' guchálajle̱le Dios, gata' xúele, ne nábale lau Le̱' ne̱ chee̱ Be' Lá'azxa. Chee̱ gaca gunle da caní dxal-la' súale ban lazre', ne quebe gate ni'a na'le, na' nábale Dios chee̱ gácale̱ne̱' xúgute̱ bi chee̱' ca'. \v 19 Cá'anqueze le naba Le̱' waláz chia' neda' chee̱ gunne̱' neda' dizra' da guchálaja', chee̱ xazrda' guzenda' bénneache dizra' chawe' chee̱'. \v 20 Dios be̱ne̱' neda' gubáz chee̱ dizra' chawe' chee̱', na' chee̱ le̱ na' xu'a lizre xia na'a. Le naba Le̱' gácale̱ne̱' neda' chee̱ xazrda' guchálaja' dizra' chawe' chee̱' ca dxal-la' guna'. \s1 Pablo dxugape̱' diuzre le sa' ljwezre̱' \p \v 21 Tíquico, bi bíchedxu nazri'ite̱ lazrdxu, bi li lazre' lu zrin chee̱ Xránadxu, guzenbe' le'e da dxaca chia' nigá, ne da dxuna'. \v 22 Chee̱ le̱ na' dxusel-la'-be' lau le'e chee̱ guzenbe' le'e ca zúantu', ne chee̱ gutípabe' lázrele. \p \v 23 Dxenaba' lau Xradxu Dios, ne lau Xránadxu Jesucristo gunézruje̱' bi bíchedxu ca' zaj zre̱'e̱ na' xel-la dxebeza zri lazre', ne xel-la zri'i lazre', ne xel-la dxeajlí lazre', \v 24 na' gune̱' chawe' xúgute̱ benne' ca' du lazre̱' zaj nazri'ine̱' Xránadxu Jesucristo. Ca'an gaca na.