\id ACT Zapoteco de Albarradas \h Ni been ree apóstoles \toc1 Ni been ree xi Apóstoles Jesucrist \toc2 Ni been ree apóstoles \toc3 Hch \mt1 Ni been ree xi Apóstoles Jesucrist \c 1 \p \v 1 Rugajpdiozan lüj dad Teófilo: Loj da guiꞌch yalojn rnin graczi ni been Jesús ni balüü tëëman chi guzuloj xchiinman \v 2 xt chi ziaman xanyabaa. Chi gadaman yaguiaj, gunabeeman bén na̱j ree apóstoles, bén guleman, ni rayal güün reeman, ziꞌc rëb xSprijt Dios lojman. \v 3 Chi mal guzagdiaj daꞌtaman loj xguialgüjtaman, babanman loj ree bengüt. Loj tiuu dxej balüülojman zien volt loj bén na̱j ree apóstoles, persi gogbee reeman nabancaman. Dxej zii ree guneenëman laa reeman xcwent xguialrniabee Dios. \p \v 4 Chi ziz zaꞌnëman laa reeman, guneenëman laa reeman ad yaza reeman Jerusalén, rëbaman: \p ―Gol gulëjz gac cumplid ni na da Dadan ziꞌc ma rnin lojdi. \v 5 Walican baroobnijs Waj con nijs, per ma zidyob dxej guiꞌt xSprijt Dios guibannë lëjt, laan gac ziꞌc guialrirobnijs par lëjt. \s1 Zia Jesús xanyabaa \p \v 6 Lën ree dxej zii chi badxaag lasaꞌ reeman con Jesús, gunabdiidx reeman lojman rëb reeman: \p ―Dad, ¿yanan yayül guialrniabee loj ree bén Israel ya? \p \v 7 Badxiꞌ Jesúsan rëbaman: \p ―Ad lëjtit rayal gagbee xhie dxejn o xhie horan gac zian. Tijbzi da Dadan ragbee laan din laaman caꞌ guialrniabee. \v 8 Per chi ma nabannëdi xSprijt Dios, tiaꞌdi guialrniabee. Dxel griidi chiguiedi diidx loj ree bén Jerusalén chu najn, në gra ree guiedx rigaꞌ niz Judea në niz Samaria, xt ree guiedx ren ni rigaꞌ ree zijt daꞌt. \p \v 9 Gulox guneeman, ruguiaa reeman laaman dxejlczi wajsaman ziaman xanyabaa, abiꞌ biguiajt tijb bëj bataꞌcwan laaman, dxel ad baguiaatri reeman laaman. \v 10 Laꞌtgaj ruguiaa reeman ziaman xanyabaa, gulentie tioꞌp ree bén najcw lajd naquich lod zaꞌ reeman, \v 11 abiꞌ rëb reeman loj ree apóstoles guin: \p ―Bén Galilea, ¿chexc zeel sta ruguiaadi xanyabaa? Jesús, bén baguiaadi zia xanyabaa, laagajcaman yaguiaad stijb, ziꞌcgajc baguiaadi ziaman. \p \v 12 Chi baza ree xi apóstoles Jesús ruguiaꞌ la Olivos, guza reeman ziꞌct rza reeman dxej raziiladx reeman, persi badxin reeman Jerusalén. \v 13 Chi badxin reeman, wëꞌp reeman lënü ladya lod zojb reeman. Brii laj reeman Bëd, Waj, Jacob, Andrejs, Felip, Tumajs, Tol, Matew, Jacob xiꞌn Alfeo, Simón (bén guzunë ree bén cananistas), në Judas xiꞌn Jacob. \v 14 Gra reeman rüjn tijbzi xgab, radxaag lasaꞌ reeman din cwedx guiniab reeman Dios, con ree bijch Jesús con Li xniaaman, con ree béngunaa ren. \s1 Gulej reeman bén bayaꞌn xluar Judas \p \v 15 Lën ree dxej zii badoꞌp ree bén rliladx Jesús, na̱j reeman cost tibgayuu gajl bejn, dxel guzuli Bëd galay reeman, rëbaman loj reeman: \p \v 16 ―Compniar raliduladx ree Jesucrist, ganin lojdi, gojc cumplid ni bacaa rey Davi loj xtiidx Dios por xSprijtaman xcwent Judas, xin balüü Jesús loj ree bén gunaaz laaman, \v 17 gojquix tijb dux compniaran, në laax been lasaꞌ dxiin raguieenan. \v 18 Per con milia ni gudix reeman laax por ni mal beenx, bioꞌ guidxliuj lod gudidyaꞌx, bazuj guijquix, goxyaꞌx abiꞌ brii gra xziix. \v 19 Chi gogbee gra ree bén Jerusalén ni goc, gunee reeman guidxliuj zii Acéldama, rën guiëban guidxliuj rejn. \v 20 Din rëb loj libr la Salmos: \q1 Yayaꞌn dëjch lidxix, \q1 achutcziri cwe lënan. \m Rëb tëë lojn: \q1 Yayu ben ren guiaꞌx. \p \v 21 ’Zeel loj gra ree bén zaꞌnë dunuj ree guidib tiamp ni guzunë Jesús dunuj ree, \v 22 diizd chi baroobnijs Waj laaman xt chi ziaman xanyabaa. Loj gra reeman rayal grii tijbaman din güünman dunuj ree yudar yaguieꞌch ree loj ree bejn guial walican babanman loj ree bengüt. \p \v 23 Dxel gulej reeman tioꞌp reeman: tijb bén la Xiëb (rniee reeman laaman Barsabás, rniee tëë reeman laaman Justo), gulej tëë reeman bén la Matías. \v 24 Dxel gurejdx gunab reeman Dios, rëb reeman: \p ―Dad, lüj nünbee luxdoo gra ree bejn. Balüü chu loj grop reeman gulejl \v 25 din gacaman apóstol luar Judas, din banijtix delant lojl por dol ni beenx abiꞌ ziax luar ni rayalix. \p \v 26 Dxel baguiaa reeman chu yayal suert guin, abiꞌ bayal Matías laan. Loj hor zii gajc bayuman loj zachibtib ree apóstoles. \c 2 \s1 Biguiajt xSprijt Dios diizd xanyabaa \p \v 1 Chi bidxin dxej gojl lanij la Pentecostés, gra ree bén rliladx Jesucrist badoꞌp tijbzi luar. \v 2 Dxejlczi gojc naquieꞌ xanyabaa ziꞌc bidoxh xt bayu bi lënü lod rigaꞌ reeman, \v 3 abiꞌ gulentie ziꞌc bajl dobëz ree, biguiajt reen guijc tijb gaj reeman. \v 4 Zianz guyu xSprijt Dios luxdoo graczi reeman, dxel guzuloj canee reeman diidx ren ree ziꞌc cusnee Sprijt guin laa reeman. \p \v 5 Lën ree dxej zii zaꞌ zien ree bén Israel Jerusalén, baza reeman gra ladczi din cwedx guiniab reeman Dios. \v 6 Chi biguiejn reeman cayajc naquieꞌ, badoꞌp reeman persi biquiaa reeman. Dxel chi biguiejn reeman rniee gra ree bén rliladx Jesús xtiidx tijb gaj reeman, ad badxejlt xgab nüjn reeman. \v 7 Dád badxa loj reeman xt niꞌquid badxejlt xhie nüjn reeman, abiꞌ gunabdiidx loj lasaꞌ reeman rëb reeman: \p ―¿Nid bén Galilea gra ree bén canee guin ya? \v 8 ¿Chexc zeel raguiejn ree rniee reeman dux tiidx ree? \v 9 Du loj ree noꞌch ree bén zëëd guiedx rigaꞌ ree niz Partia, Media, Elam, Mesopotamia, Judea, Capadocia, Ponto, Asia Menor, \v 10 bén zëëd tëë ree guiedx rigaꞌ ree niz Frigia, Panfilia, Egipto, në ree guiedx nulen Libia ni rigaꞌ ree gajxh Cirene, në ree bén zëëd Rom, yuꞌ reeman gojl Israel per naban reeman Rom, yuꞌ tëë reeman na̱j quijb ben Rom per rliladx reeman ni rliladx ree bén Israel. \v 11 Në ree bén zëëd niz Creta nëtëë ree bén zëëd guiedx rigaꞌ ree niz Arabia noꞌch du loj ree. ¡Per dugraczi ree caycaagdiajg con dux tiidx ree nizaꞌcdxoon rüjn Dios! \p \v 12 Graczi reeman badxa daꞌt loj xt niꞌquid badxejlt xgab nüjn reeman, abiꞌ guzuloj canabdiidx loj lasaꞌ reeman rëb reeman: \p ―¿Xhie rën guiëb gra ni guie? \p \v 13 Per garol reeman bazeꞌ laa reeman, rëb reeman: \p ―Rëꞌ reeman. \s1 Ni rëb Bëd loj ree bejn \p \v 14 Dxel guzuli Bëd con zachibtib ree apóstoles guin, guneeman rejs rëbaman: \p ―Lëjt bén Judea në graczi ree bén zojb Jerusalén, gol bacaagdiajg gol bigniaꞌ tëë ni ganin. \v 15 Ad rëꞌt ree bén guin ziꞌc naladxidi, din qui gojlri raca gaa rsil. \v 16 Guie cayajc cumplid ni gunee bén brii laj Joel, bén badëë xtiidx Dios loj ree bejn, chi rëbaman: \q1 \v 17 Na Dios, \q1 guidxin dxej gaxhal da Sprijtan luxdoo gra ree bejn, \q1 abiꞌ xiꞌndi xinguiaaw con biingunaa gudëëd reex da diidxan, \q1 zien ree ni gulüüloj loj ree xinguiag, \q1 guiáad ree bengol zien ree ni guinieꞌxchaal reeman. \q1 \v 18 Dxej zii ree gaxhal da Sprijtan luxdoo ree bén rüjn da dxiinan, \q1 xinguiaaw ree në ree béngunaa, \q1 abiꞌ gudëëd reeman da diidxan. \q1 \v 19 Gulün sen ree xanyabaa ni yadxa lojdi, \q1 guiáad loj guidxliuj gulün sen ree \q1 ziꞌc rejn në bajl nëtëë goꞌxh. \q1 \v 20 Guicajy loj gubijdx, guiáad bëëw yayajcan ziꞌc rejn. \q1 Chi ma gojc zian, dxel guidxin quijb dxej guin, \q1 dxej zaꞌcdxoon guiꞌt Dios bén rniabee, \q1 dxej guiguien guidib xbianiman. \q1 \v 21 Abiꞌ graczi ree bén cwedx guiniab laaman \q1 güünman laa reeman perdon. \p \v 22 Rëb tëë Bëd loj reeman: \p ―Yan, gol bacaagdiajg ni ganin lëjt bén Israel: Lëjt ragbee guial Jesús bén Nazaret najman bén guxhaal Dios, been tëëman milagr ree në ree ni radxa loj ree bejn ziꞌc sen din gagbeedi guial Dios guxhaal laaman. \v 23 Diizd gocli mal nüjn Dios xgab guial zian güünnëdi Jesús, gunaazidi laaman bayüdi laaman loj ree benmal, din gugüjt reeman laaman loj crüjz. \v 24 Per basban Dios laaman stijb, babëëman laaman loj guialgüjt, din ad gojct nutëë guialgüjt guin laaman. \v 25 Chi gunee rey Davi xcwent Jesús, rëbaman: \q1 Zianczi baguian dux Dad ree Dios zaꞌnëman naj. \q1 Zaꞌman da ladbeen, achetczi zajc guchejb naj. \q1 \v 26 Zeel yuꞌ luxdon nix, ruzat tëën Dios zagdxe. \q1 majsi guiëtan ad rdxebtan, \q1 \v 27 din ad zusaꞌntil naj lën baa, \q1 ad zatiëjbtil xhin xcuerp xiꞌnl bén naya nali. \q1 \v 28 Balüül naj nejz runee guialnaban, \q1 chuꞌ tëë luxdon zagdxe guial guibannël naj. \p \v 29 Basnuu gunee Bëd, rëbaman: \p ―Ganin loj gradi compniar, diidxliczi dux béngulal ree Davi güjtaman biguieꞌch tëëman, abiꞌ laa xbaaman sta raguiaa ree yan. \v 30 Per gojcaman bén badëë xtiidx Dios loj ree bejn, abiꞌ gogbeeman been Dios promejs guial loj xdiaaman grii Cristo bén nabee. \v 31 Rulüü ma cuguiaaman gra ni gac, rëbaman guial yaban Cristo loj ree bengüt, ad zayaꞌntaman lën baa ad zaxin tëët xcuerpaman. \v 32 Yan ma basban Dios Jesús, dugran nayajc testiw guial walican babanman. \v 33 Zia tëëman xanyabaa zisobaman xladbee Dios, persi badëë xSprijt Dios lojman ziꞌc ma rëbaman, yan ma guxhaal Jesús Sprijt guin loj guidxliuj, por laaman cayajc ni cuguiaadi caguiejn tëëdi. \v 34 Ad Davitan zia xanyabaa, din laagajcaman rëb: \q1 Rëb dux Dad ree Dios loj bén rniabee naj: \q1 “Gurej da ladbeen, \q1 \v 35 xt gabecan xin rdxeꞌch ree lüj guiaꞌl.” \p \v 36 ’Gradi bén Israel gol gogbee guial Jesús bén bacaadi loj crüjz, Dios bacaabee laaman din gacaman Dad, bén nabee dunuj ree. \s1 Bachajg zien ree bejn bén rliladx ree Jesús \p \v 37 Chi biguiejn ree bén rigaꞌ yagaj ni rëb Bëd, dád guyu naya luxdoo reeman. Abiꞌ gunabdiidx reeman lojman në loj los demazri ree apóstoles guin, rëb reeman: \p ―Dad, gol guna, ¿xhie rayal yaguieenan? \p \v 38 Dxel rëb Bëd loj reeman: \p ―Gol bayagbee xtolidi, gol badxiꞌ tëë lojdi loj Dios, gol gurobnijs por xguialrniabee Jesucrist din gac xtolidi perdon, zian chuꞌ xSprijtaman luxdoodi. \v 39 Din promejs guin na̱j par lëjt në par ree xiꞌndi në par gra ree bén rigaꞌ zijt, par gra ree bén cwe Dios par laaman. \p \v 40 Con ree diidx guie në mazri ree diidx ren guneenë Bëd laa reeman, rëbaman: \p ―¡Gol bariica loj ree bén rüjn ni mal! \p \v 41 Zian gojc, graczi bén bazoob diidx ni rëbaman gurobnijs. Dxej zii gajc bachajg cost choon mil bejn bén rliladx ree Jesús. \v 42 Graczi reeman binal ni balüü ree xi apóstoles Jesús laa reeman, gubajnnë lasaꞌ reeman zagdxe, gurejdx gunab reeman Dios abiꞌ radoꞌp reeman persi raw reeman guiadxtil tijbzi ziꞌc gunabee Jesucrist güün reeman. \s1 Ze gubajn ree bén bililadx Jesús yaloj \p \v 43 Graczi ree bejn radxa daꞌt loj milagr në los demazri ree ni been ree apóstoles guin. \v 44 Graczi ree bén bililadx Jesucrist gubajnnë lasaꞌ zagdxe, rguiꞌs tëë ni rajp reeman loj lasaꞌ reeman. \v 45 Rutoꞌ xguidxliuj reeman në gra ni rajp reeman, persi rguiꞌs reeman milia guin loj lasaꞌ reeman ziꞌctzi na̱j ni riaadx tijb gaj reeman. \v 46 Guixie guixie radoꞌp reeman lën yadooroꞌ Jerusalén, dxel raguiaj reeman lidx xcompniar reeman rtaw reeman, dád nix yuꞌ luxdoo reeman rën tëë lasaꞌ reeman, \v 47 ruzaꞌt reeman Dios zagdxe, guiáad gra bejn guyën laa reeman. Guixie guixie ragnë Dios din gacxhiej mazri bén rliladx Jesucrist, persi gojc xtol reeman perdon. \c 3 \s1 Bayajc tijb bén ad rajct rza \p \v 1 Tijb dxej zë ree Bëd con Waj lën yadooroꞌ Jerusalén raca choon wadxe, hor zii na̱j hor ni rbejdx rniab reeman Dios. \v 2 Roꞌ xport yadoo guin zojb tijb bén ad rajct rza diizd gojlaman. Zianczi rbeꞌc reeman laaman roꞌ port guin, ni la Port Zaꞌcdxoon, din guiniabaman carda loj ree bén ru lën yadoo guin. \v 3 Chi baguiaaman Bëd con Waj ma chuꞌ reeman lën yadoo guin, gunabaman carda loj reeman. \v 4 Baguiaa reeman lojman, dxel rëb Bëd lojman: \p ―Baguiaa du lojn. \p \v 5 Chi biguiejnman rëb Bëd zian, dxel baguiaaman loj reeman, naladxaman milia nudëëd reeman lojman. \v 6 Per rëb Bëd: \p ―Ad raꞌptan plajt niꞌqui or par gunen lojl, per ni zajc günan por lüj günanan: Por xguialrniabee Jesucrist bén Nazaret, guzuli, guza. \p \v 7 Dxel gunaazaman yaaman ladbee, bazuliman laaman. Loj hor zii gajc guyu ree guiaꞌman gojl, \v 8 abiꞌ gutiajsaman, guzuliman guzuloj cazaman. Dxel guyunëman laa reeman lën yadoo guin, cazaman, catiajsaman cuzaꞌt tëëman Dios zagdxe. \v 9 Graczi ree bén cuguiaa laaman cazaman cuzaꞌt tëëman Dios zagdxe, \v 10 dád badxa loj reeman bidxeb tëë reeman guial gojc zian guial nünbee reeman bén guin, ragbee tëë reeman laaman rbej roꞌ xport yadoo guin ni la Port Zaꞌcdxoon, rniabaman carda. \s1 Gunee Bëd loj ree bejn lod la xcurdur Salomón \p \v 11 Ad riroꞌnladxt bén bayajc guin Bëd con Waj. Dád badxa loj ree bejn, abiꞌ baxüün reeman wej reeman lod la xcurdur Salomón lod zaꞌ ree Bëd con Waj. \v 12 Chi baguiaa Bëd zian, rëbaman loj reeman: \p ―Bén Israel, ¿chexc zeel radxa lojdi ni goc? Ad naladxidi por dunujn rza bén guie guial nacaꞌn guialrniabee o guial nayajcan naya delant loj Dios ya. \v 13 XDios dux béngulal ree Abraham, Isaac në Jacob, laaman badëë guialrniabee loj Jesús, bén bayüdi loj guxtis. Abiꞌ chi guyën Pilato nuslaaman laaman, ad cwëjbtidi. \v 14 Luar niniabidi nuslaa Pilato bén naya nali, bén rüjn ziꞌc rayal, gunabidi baslaaman tijb xin bagüjt bejn. \v 15 Zian bagüjtidi bén runee guialnaban. Per basban Dios laaman stijb, abiꞌ dunujn nayajc testiw guial babanman. \v 16 Bén guie, bén ruguiaadi nünbee tëëdi, guyu gojl guiaꞌman por xguialrniabee Jesucrist, bayajcaman guial baliduladxan, ziꞌc ruguiaa graczidi. \p \v 17 ’Ganin lëjt compniar, ragbeen guial lëjt con ree bén rniabee lëjt niꞌquid gogbeetidi xhienin beendi chi bagüjtidi Jesús. \v 18 Per zian been Dios persi gojc cumplid ni rëbaman loj ree bén badëë xtiidxaman loj ree bejn diizd gocli guial sagdiaj Cristo. \v 19 Zeel gol bayagbee xtolidi gol badxiꞌ tëë lojdi loj Dios din güünman xtolidi perdon. Dxel yayaalyuj luxdoodi, \v 20 guixhiaal tëëman Jesús stijb, bén na̱j Cristo diizd gocli par lëjt, \v 21 majsi yan rayalri suman xanyabaa, xt ma bazuxnejz Dios gra, ziꞌc rëbaman loj ree bén badëë xtiidxaman loj ree bejn diizd gocli, bén gubajn ree naya delant lojman. \v 22 Abiꞌ rëb Moisejs loj ree dux béngulal ree: “Loj xdiaadi cwëë Dios tijb bén gudëë xtiidxaman loj ree bejn ziꞌc naj, gol bazoob xtiidxaman graczi ni naman lojdi, \v 23 din graczi ree bén ad zuzoobt xtiidxaman nit reeman, ad zajc tëëtri reeman cwent ziꞌc xbejn Dios.” \p \v 24 ’Gra ree bén badëëd xtiidx Dios loj ree bejn, diizd Samuel con los demazri ree bén badëë xtiidx Dios diizd gulal, mal bagojn reeman ni cayajc ree lën ree dxej guie. \v 25 Lëjt na̱j xdiaa reeman, lojdi gac cumplid ni cwëb Dios loj ree dux béngulal ree chi rëbaman loj Abraham: “Por xdiaal günleꞌn gra ree bénguidxliuj.” \v 26 Abiꞌ chi basban Dios xiꞌnman Jesucrist, yaloj lojdi guxhaalaman laaman din güünleꞌman lëjt din yabëëcaman gradi loj ni mal rüjndi. \c 4 \s1 Bazuj reeman Bëd con Waj loj ree guxtis \p \v 1 Sta canee ree Bëd con Waj loj ree bejn, chi bidxin ree xbixhioz ree bén Israel në suldad rniabee suldad rniaj ree roꞌ yadooroꞌ Jerusalén, nëtëë ree bénsaducew. \v 2 Dád ralen reeman guial culüü ree Bëd con Waj bejn ree, rëb reeman guial yaban ree bejn loj ree bengüt, din laan ma baguiaa reeman chi baban Jesucrist. \v 3 Zeel gunaaz reeman laa reeman, per guial ma gudxe, zeel badxeꞌ reeman laa reeman ladxguiib laꞌtgaj rareguiaal. \v 4 Per dád zien ree bén bacaagdiajg ni rëb ree Bëd con Waj bililadx xtiidx Dios, gojc reeman cost gaay mil xinguiaaw xcwentqui ree béngunaa. \p \v 5 Chi bareguiaal, guxtis Jerusalén në ree bengol në ree mextr rulüü ley, badoꞌp reeman loj ciuda guin. \v 6 Në Anás bidxin yagaj, bén na̱j bixhioz mazri zojbloj rniabee graczi ree bixhioz, bidxin tëë bixhioz la Caifás në Waj në Lejandr, nëtëë gra ree bén na̱j lasaꞌ ree bixhioz rniabee guin. \v 7 Gunabee reeman bicaꞌ reeman Bëd con Waj, abiꞌ bazuj reeman laa reeman galay lod rigaꞌ reeman, dxel gunabdiidx reeman loj reeman, rëb reeman: \p ―¿Chu banee diidxbee o chu por rüjndi ni guin? \p \v 8 Per guial yuꞌ xSprijt Dios luxdoo Bëd dád gognëman laaman, zeel rëbaman: \p ―Gol bacaagdiajg ni ganin lëjt bengol në lëjt guxtis, \v 9 rniabdiidxidi dunujn xhienaag baguieenan béngogxuu guin yudar, xhie tëë naag gojc zeel bayajcaman. \v 10 Yanan lojdi din gagbeedi gagbee tëë gra bén Israel xhienaag bayajc bén zaꞌ lojdi. Bayajcaman por xguialrniabee Jesucrist bén Nazaret, bén bacaadi loj crüjz abiꞌ basban Dios laaman stijb. \v 11 Beennëdi laaman ziꞌc rüjn ree bén rüjn yu chi rbëëgoꞌn reeman tijb guiaj, dxel qui ragbeeri reeman guial guiaj guin na̱j ni mazri lasajc par gacnë yu guin. \v 12 Achut ben ren rüjn dux tol ree perdon, tijbzi Jesús, din achut mazri guxhaal Dios loj guidxliuj din güünman dunuj ree perdon. \p \v 13 Chi baguiaa ree guxtis guin ad rdxebt ree Bëd con Waj guial rniee reeman, abiꞌ gogbee reeman ad bén basiidt ree mazran achu tëët na̱j reeman, badxa loj reeman bayünbee tëë reeman laa reeman guial bén binal ree Jesúsan. \v 14 Abiꞌ yagaj gajc zaꞌ bén bayajc guin, zeel ad bileꞌtri xhie niëjb reeman contr laa reeman. \v 15 Dxel gunabee ree guxtis guin barii ree Bëd con Waj din yayaꞌn laaz reeman din gü reeman diidx. \v 16 Rëb reeman: \p ―¿Xhienaag yaguieennëꞌ ree xin guin ree? Graczi ree bén Jerusalén ma ragbee milagr been reex. Abiꞌ ad zajct yarexuu ree. \v 17 Per chitëë guireꞌch xtiidx Jesús, yachejb reex din diizd yan achutcziri loj guzaꞌt reex laax. \p \v 18 Dxel gurejdx reeman laa reeman gunabee reeman chitëë churi loj guzaꞌt reeman Jesús, ad gulüü tëëri reeman xtiidxaman. \v 19 Per badxiꞌ Bëd con Waj laan, rëb reeman: \p ―Lëjt gajc gol been xgab: ¿Zagdxe na̱j yazooban xtiidxidi luar yazooban xtiidx Dios ya? \v 20 Per ad zajct yacwëëz yaguieꞌchan gra ni baguiaan baguiejn tëën. \p \v 21 Dxel bachejb ree guxtis guin laa reeman stijb, dxelri baslaa reeman laa reeman zia reeman guial ad badxejlt xhienaag nudëëd reeman laa reeman casti, din graczi ree bejn ruzaꞌt Dios zagdxe por ni goc. \v 22 Nadëd tiuu ijz yuꞌ bén bayajc guin. \s1 Rbejdx ree bén rliladx Jesús Dios \p \v 23 Chi baslaa ree guxtis guin Bëd con Waj, baguiaj reeman lod rigaꞌ xcompniar reeman bén rliladx ree Jesucrist, abiꞌ be reeman diidx ni rëb ree bixhioz rniabee ree bixhioz në ree bengol rniabee. \v 24 Chi gulox bacaagdiajg reeman diidx ni be reeman, graczi reeman guzuloj cabejdx canab Dios, rëb reeman: \p ―Dad lüj rniabee gra, lüj na̱j bén been xanyabaa në guidxliuj nëtëë nijsdoo con gra ni yuꞌ loj reen. \v 25 Por xSprijt tëël gunee rey Davi diidx guie ree, chi rëbaman: \q1 ¿Chexc zeel ridxeꞌchnë ree bénguidxliuj Dios? \q1 ¿Chexc zeel rüjn reeman xgab ni ad rüjnt wen? \q1 \v 26 Badoꞌp ree rey në gra ree guxtis \q1 din su reeman contr dux Dad ree Dios në contr Cristo. \p \v 27 ’Abiꞌ zian ma gojc, Herodes con Poncio Pilato con ree bén Israel nëtëë ree bén ad najt bén Israel, badxajg lasaꞌ reeman luguiedx guie persi guzuj reeman contr xiꞌnl Jesús, bén naya nali, bén bacaabeel. \v 28 Zian gojc, been reeman ziꞌc ma beenl xgab diizd gocli. \v 29 Abiꞌ yan Dad, baguiaa yan ruchejb reeman dunujn. Gognë dunujn nayajcan xbejnl din gac yatieꞌchan xtiidxil sin guialrdxeb, \v 30 në con xguialrniabeel yasiajcan bénragxuu ree, yaguieen tëën milagr ree por xguialrniabee xiꞌnl Jesús, bén naya nali. \p \v 31 Chi gulox gurejdx gunab reeman Dios, guzuloj canij luar lod rigaꞌ reeman, dxel guyu xSprijt Dios luxdoo gra reeman, abiꞌ guzuloj catieꞌch reeman xtiidx Dios sin guialrdxeb. \s1 Ragnë lasaꞌ ree bén rliladx Jesús \p \v 32 Graczi ree bén rliladx Jesucrist bidxajg gubajn reeman, rüjn reeman tijbzi xgab, niꞌqui tijb reeman ad rëbt guial xieenzi reeman na̱j ni rajp reeman, din najn par gra reeman. \v 33 Gognë Dios apóstoles guin ree persi basnuu be reeman diidxli guial baban Dad Jesús loj ree bengüt. Dád beenleꞌ Dios laa reeman. \v 34 Niꞌczi tijb reeman ad biaadxt xhienin, din graczi ree bén rajp guidxliuj o bén rajp yu ya rutoꞌ reeman laan, abiꞌ milia guin \v 35 rayü reeman loj ree apóstoles guin, persi laa reeman rguiꞌs laan loj gra reeman ziꞌctzi na̱j ni riaadx tijb gaj reeman. \v 36 Loj reeman noꞌch tijb bén brii laj Xiëb, najman xdiaa bén brii laj Leví, zëëdaman yuj la Chipre ni rigaꞌ loj nijsdoo. Gunee ree apóstoles guin laaman Bernabé, rën guiëban Bén raguꞌ luxdoo ree bejn zagdxe. \v 37 Gojpaman tijb guidxliuj, abiꞌ batoꞌman laan persi badëëman milia guin loj ree apóstoles guin din quiꞌs reeman laan. \c 5 \s1 Dol ni been ree Ananías con Safira \p \v 1 Per guyu stijb bén brii laj Ananías, xbéngunaaman brii laj Safira. Batoꞌ tijb xguidxliuj reeman, \v 2 per bayaꞌnnë xbéngunaaman diidx persi bayaꞌnnëman taꞌn milia guin. Staꞌnan badëëman loj ree apóstoles guin, rëbaman laan na̱j gran. \v 3 Abiꞌ rëb Bëd lojman: \p ―Ananías, ¿chexc zeel cwëjbil gunabee xindxab lüj? ¿Chexc zeel guyënl nusquieel loj xSprijt Dios, din nayaꞌnnël taꞌn milia ni batoꞌ xguidxliujl? \v 4 ¿Wen nid xguidxliujl gojcan ya? Abiꞌ chi batoꞌlan, ¿nid xmilialan ya? ¿Chexc zeel balabladxil beenl zian? Loj Diosan nuyënl nusquieel, ad lojt bejnan. \p \v 5 Chi biguiejn Ananías ni rëbaman, biajbaman abiꞌ güjtaman. Graczi ree bén gogbee ni guzacaman dád bidxeb reeman. \v 6 Dxel bibig bëlzi ree xinguiag, batüüb reex laaman lajd persi biquieꞌch reex laaman. \p \v 7 Chi gudëd cost choon hor, dxel bidxin xbéngunaa Ananías, ad ragbeetaman ni goc. \v 8 Dxel gunabdiidx Bëd lojman rëbaman: \p ―Guna, ¿batoꞌ xguidxliujdi ziꞌc na lacheelil ya? \p Abiꞌ rëbaman: \p ―An, zianqui batoꞌnan. \p \v 9 Dxel rëb Bëd lojman: \p ―¿Chexc zeel bayaꞌndi diidx persi nuyëndi nusquieedi xSprijt Dios? Laa ree xin biquieꞌch lacheelil ziaad ni, yan nëgajc lüj chiquieꞌch reex. \p \v 10 Loj hor zii gajc biajb Safira lod zaꞌ Bëd, abiꞌ güjtaman. Chi bayu ree xin guin baguiaa reex ma güjtaman, dxel bales reex laaman biquieꞌch reex laaman cwëꞌ lacheelaman. \v 11 Graczi ree bén rliladx Jesucrist në gra ree bén gogbee ni goc, dád bidxeb reeman. \s1 Zien ree milagr been ree apóstoles \p \v 12 Zien ree milagr naroob been ree apóstoles guin loj ree bejn. Graczi ree bén rliladx Jesucrist radxajg lasaꞌ roꞌ curdur lod rniee reeman xcurdur Salomón. \v 13 Zagdxe ruzaꞌt ree bén luguiedx guin laa reeman, per ad rayaxt reeman guchajg reeman laa reeman. \v 14 Abiꞌ guixie guixie cayajcxhiej ree bén rliladx Dad Jesús, ziꞌc xinguiaaw ziꞌc béngunaa. \v 15 Xt rbëë reeman bénragxuu ree lunejz, rguijxh reeman laa reeman loj ree loon në loj ree da, din chi tëd Bëd, majsi xbalazaman tëd guijc reeman. \v 16 Në ree bén zojb guiedx rigaꞌ ree gajxh Jerusalén, zien reeman bidxin Jerusalén, bidxinnë reeman bénragxuu ree në ree bén yuꞌ xindxab luxdoo, abiꞌ graczi reeman bayajc. \s1 Gunaaz ree guxtis Bëd con Waj \p \v 17 Bixhioz mazri zojbloj rniabee graczi ree bixhioz në ree bénsaducew zaꞌnë laaman, guyu guialnadëdloj luxdoo reeman, \v 18 abiꞌ gunabee reeman biniaaz ree apóstoles guin persi badxeꞌ reeman laa reeman ladxguiib. \v 19 Per guxhin zii tijb xi anjl Dios guxhal roꞌ ree xport ladxguiib guin, abiꞌ babëëman laa reeman, rëbaman: \p \v 20 ―Gol chej lën yadooroꞌ, gol biguiedx loj ree bejn xhie naag gap reeman guialnaban tiblayaa con Dios. \p \v 21 Chi biguiejn reeman ni rëb anjl guin, bareguiaal rsildoo wej reeman lën yadoo guin, guzuloj culüü reeman bejn ree xtiidx Dios. \p Guiáad bixhioz zojbloj guin con ree bén zaꞌnë laaman, batoꞌp reeman guxtis con gra ree bengol Israel. Abiꞌ gunabee reeman suldad ree din chicaꞌ reex apóstoles guin ree lën ladxguiib guin. \v 22 Per chi bidxin reex roꞌ ladxguiib guin, achutri ree apóstoles guin ree yuꞌ. Dxel bicojn reex guxtis guin ree, \v 23 rëb reex: \p ―Chi badxinan, baguiaan nayaaw roꞌ ladxguiib guin zagdxe, laa ree suldad rajp roꞌ ladxguiib guin zaꞌ, per chi baxhalan, achutczi yuꞌ lënan. \p \v 24 Dxel bixhioz zojbloj guin con suldad rniabee ree suldad rniaj roꞌ yadoo guin, con ree bixhioz rniabee ree bixhioz, chi biguiejn reeman zian, guzuloj rëb loj lasaꞌ reeman, ¿ban xt guin chigdiblagaa ree ni guie? \p \v 25 Loj hor zii gajc bidxin tijb xin rëb loj reeman: \p ―Laa ree bén badxeꞌdi ladxguiib yuꞌ lën yadoo culüü reeman bejn ree. \p \v 26 Dxel wej suldad rniabee guin con ree xsuldadix bicaꞌ reex apóstoles guin ree, per ad beennaat reex laa reeman guial rdxeb reex gucaaguiaj ree bejn laa reex. \v 27 Chi badxinnë reex laa reeman, bayü reex laa reeman loj guxtis. Dxel rëb bixhioz zojbloj guin loj reeman: \p \v 28 ―¿Nid ranan ya guial ad zajctri gulüüdi bejn ree xtiidx Jesús? Abiꞌ yan graczi loj ree bén Jerusalén ma gutieꞌchidi xtiidxix, nëtëë yan rëndi gudxiibidi du guijcan guial dunujn bagüjt laax. \p \v 29 Abiꞌ badxiꞌ Bëdan në gra ree apóstoles guin, rëb reeman: \p ―Rayal yazooban xtiidx Dios luar yazooban xtiidx ree bénguidxliuj. \v 30 XDios dux béngulal ree basban Jesús, bén bacaadi loj crüjz. \v 31 Abiꞌ nüjn Dios laaman bén zojbloj, nabeꞌcaman laaman xladbeeman, laaman na̱j bén rniabee rabëë tëëman bejn ree loj xtol reeman, abiꞌ zian guxhalaman nejz par ree bén Israel din cwëëladx xtol reeman yadxiꞌ tëë loj reeman loj Dios din güünman laa reeman perdon. \v 32 Dunujn në xSprijt Dios bén rudëëman loj ree bén ruzoob xtiidxaman, rayagbeen guial gra ree ni guin na̱j diidxli. \p \v 33 Chi biguiejn ree guxtis guin ni rëb reeman, dád balen reeman abiꞌ guyën reeman nugüjt reeman laa reeman. \v 34 Per loj ree guxtis guin noꞌch tijb bénfarisew laman Gamaliel, najman mextr rulüü ley abiꞌ graczi ree bejn rajp laaman respejt. Guzuliman abiꞌ gunabeeman barii ree apóstoles guin xchu tibrajt. \v 35 Dxel rëbaman loj ree guxtis guin: \p ―Bén Israel, gol been xgab xhienin güünnëdi bén guin ree. \v 36 Gol basaaladx, guyu tijb xin brii laj Teudas, rëbix yuꞌ chu najx abiꞌ cost tajp gayuu ree bejn binal laax. Per chi bagüjt ree bejn laax, bireꞌch gra ree bén binal laax, yagaj gulox gra ni beenx. \v 37 Abiꞌ tëë lën ree dxej gunabee gobiarn biab ree bejn, guyu tijb xin brii laj Judas, gojquix xin Galilea, ziangajc dád zien ree bejn binal laax. Per chi bagüjt ree bejn laax, gra ree bén binal laax bireꞌch. \v 38 Zeel rnin lojdi, ad bal chuꞌridi con ree bén guin, gol baslaa reeman. Din bal bénguidxliuj rniabee ni rüjn reeman, zadxin dxej loxan. \v 39 Per bal por Dios cayüjn reeman ni guin ree, ad zajct gutëëdi loj ni cayüjn reeman. Gol gojp cudad ad niad chi gagbeedi contr Diosan zaꞌdi. \p \v 40 Beencwent ree guxtis guin xtiidx Gamaliel, dxel gurejdx reeman apóstoles guin ree, gudijn reeman laa reeman abiꞌ rëb reeman loj reeman ad guitieꞌchri reeman xtiidx Jesús, dxel baslaa reeman laa reeman zia reeman. \v 41 Per laa reeman dád nix yuꞌ luxdoo reeman barii reeman lod zaꞌ ree guxtis guin guial baslaa Dios guzagdiaj reeman por Jesús. \v 42 Abiꞌ ad rucwëëzt rulüü reeman rniee tëë reeman xtiidx Jesús, gra dxejczi rulüü reeman lën yadooroꞌ Jerusalén nëtëë lidx lidx ree bejn. \c 6 \s1 Bibee gajdx ree bén güün yudar \p \v 1 Lën ree dxej zii chi canuu cayajcxhiej ree bén rliladx Jesús, guzuloj cabeꞌc ree bén rniee diidx grieg xguialquia ree bén rniee diidx hebreo, rëb reeman guial gra dxejczi chi riëꞌs ni raw ree béngunaa bizëjb, taꞌndoon rtiaꞌ ree bén rniee diidx grieg guial loj ree bén rniee diidx hebreo. \p \v 2 Dxel guidxibtioꞌp ree apóstoles guin batoꞌp reeman graczi ree bén rliladx Jesucrist, abiꞌ rëb reeman: \p ―Ad zagdxet na̱j guial yacwëëz yalüün xtiidx Dios par yadiꞌsan ni gaw ree bejn. \v 3 Zeel yanan lëjt compniar raliduladx ree Jesucrist, gol gudiil entr lojdi gajdx ree bén ragbeedi naban ziꞌc rayal, bén yuꞌ xSprijt Dios luxdoo, bén yuꞌ tëë ree xquiarguiejn, din yazuj reeman güün reeman dxiin guin. \v 4 Guiáad dunujn yasnuu yarejdx yanaaban Dios, yalüü tëën xtiidxaman. \p \v 5 Graczi reeman cwëjb ni rëb reeman, abiꞌ gulej reeman bén la Esteban, laaman rliladx Jesucrist guidib luxdooman, rniabee tëë xSprijt Dios luxdooman guidiblagaa. Gulej tëë reeman Felip, Prócoro, Nicanor, Timón, Parmenas në Nicolás bén zëëd Antioquía, nëman bililadx ni rliladx ree bén Israel chi gadaman chililadx Jesucrist. \v 6 Dxel binë reeman laa reeman loj ree apóstoles guin, persi gurejdx gunab reeman Dios por laa reeman badxiib tëë yaa reeman guijc reeman. \p \v 7 Canuu careꞌch xtiidx Dios, abiꞌ Jerusalén cayajcxhiej ree bén rliladx Jesucrist, në zien ree bixhioz Israel bililadx laaman. \s1 Biniaaz Esteban \p \v 8 Dád gognë Dios Esteban badëë tëëman guialrniabee persi rüjnman zien loj milagr delant loj ree bejn. \v 9 Abiꞌ bëlzi ree bén yadoo ni la Libertados në ree bén Cirene con ree bén Alejandría con ree bén niz Cilicia nëtëë ree bén zëëd niz Asia, guzuloj cadildiidxnë reeman Esteban, \v 10 per ad gojct nadxiꞌ reeman xtiidxaman guial cayagnë xSprijt Dios laaman. \v 11 Dxel gudijx reeman bëlzi ree bejn din guiëb reeman, bacaagdiajg reeman rniee Esteban contr Dios në contr Moisejs. \v 12 Zian been reeman persi bidxeꞌch ree bén luguiedx guin, në ree bengol në ree mextr rulüü ley. Dxel gunaaz reeman Esteban, binë reeman laaman loj guxtis. \v 13 Gudiil tëë reeman bén basquiee ree persi rëb reeman loj ree guxtis guin: \p ―Ad rucwëëzt rnieeguijdx xin guie xley Moisejs në xyadoo Dios. \v 14 Dunujn ma bacaagdiajg rëbix guial Jesús xin Nazaret guseꞌnx dux yadooroꞌ ree, guchaa tëëx costumbr basaꞌn Moisejs du loj ree. \p \v 15 Abiꞌ guxtis guin ree në gra ree bén rigaꞌ yagaj, chi baguiaa reeman loj Esteban, baguiaa reeman najn ziꞌc tijb loj anjl. \c 7 \s1 Ni rëb Esteban loj ree guxtis \p \v 1 Dxel bixhioz mazri zojbloj rniabee graczi ree bixhioz, gunabdiidxaman loj Esteban, rëbaman: \p ―¿Walin ya rëbil zian? \p \v 2 Badxiꞌ Esteban laan, rëbaman: \p ―Dad guxtis, në lëjt compniar, gol bacaagdiajg ni ganin. Dios bén yuꞌ xanyabaa balüüloj loj dux béngulal ree Abraham, chi gureman niz Mesopotamia chi gadaman chisob guiedx Harán. \v 3 Abiꞌ rëb Dios lojman: “Basaꞌn ladxil në gra ree lasaꞌl, wej loj yuj ni gulün lüj.” \v 4 Dxel brii Abraham ladx ree bén Caldea bisobaman Harán. Chi güt xDadaman, dxel bidnë Dios Abraham loj guidxliuj guie lod nadxuꞌ ree yan. \v 5 Per chi biꞌt Abraham guie, achetczi guidxliuj badëëd Dios lojman, niꞌczi tibdaꞌnan ad badëëtaman. Per beenman promejs loj Abraham guial gudëëman guidxliuj guie lojman, dxel chi guiëtaman tiaꞌ ree xdiaaman laan, majsi chi rëb Dios zian, ad wayut xiꞌn Abraham. \v 6 Rëb tëë Dios lojman guial xdiaaman chisob ziꞌc ree benzit nacion ren, lod gugüjn daꞌt reeman laa reeman dxiin gusagzi tëë reeman laa reeman loj tajp gayuu ijz. \v 7 Per rëb tëë Dios lojman: “Gudëdan gra ree bén gusagzi laa reeman casti, gac xchej yarii reeman yagaj abiꞌ guie güün reeman sirv lon ziꞌc rayal.” \v 8 Chi guneenë Dios Abraham, bayaꞌn reeman diidx guial rayal chuꞌ gra ree xinguiaaw sen. Zeel chi gol Isaac xiꞌn Abraham, gojc xhujn dxej, dxel badxeꞌman laax sen. Ziangajc beennë Isaac xiꞌnman Jacob, ziangajc beennë Jacob guidxiptioꞌp ree xiꞌnman, bén goc ree dux béngulal ree. \p \v 9 ’Bén goc ree dux béngulal ree gudëdloj reeman Xiëb bén na̱j bijch reeman, abiꞌ batoꞌ reeman laaman loj ree bén zë Egipto, per ad guroꞌnladxt Dios laaman, \v 10 gognëman laaman loj ni guzagdiajman badëë tëëman xquiarguiejnman, gognë tëëman laaman persi biajb rey guin laaman zagdxe, abiꞌ beenman laaman gobernador Egipto, bazuj tëëman laaman din nabeeman gra ni rajp rey guin. \p \v 11 ’Chi guyu gubijn guidibczi Egipto në niz Canaán, dxel guzagdiaj daꞌt ree dux béngulal ree guial achet ni gaw reeman. \v 12 Per chi gogbee Jacob guial yuꞌ trigo Egipto, guxhaal ree xiꞌnman bén na̱j dux béngulal ree, dxel wej reeman Egipto. \v 13 Chi barojp volt wej reeman, rëb Xiëb guial laaman na̱j bijch reeman, dxel gogbee rey Egipto xhie diaa zëëdaman. \v 14 Dxel rëb Xiëb loj ree bijchaman din chigxii reeman xDadaman në gra ree lasaꞌman din chisob reeman Egipto. Gojc reeman gayojnchiin bejn. \v 15 Zianan zeel bisob Jacob Egipto, ni gütaman ni gajc güt ree xiꞌnman, dux béngulal ree. \v 16 Gojc xchej dxel bignë reeman xdxijt ree dux béngulal ree guiedx Siquem, persi biguieꞌch reen lën baa guzii Abraham loj ree xiꞌn Hamor. \p \v 17 ’Chi ma zidyob tiamp gac ni rëb Dios loj Abraham, zien ree bén Israel ma gojcxhiej Egipto. \v 18 Abiꞌ guzuloj gunabee rey ren Egipto, bén ad beenbeet Xiëb. \v 19 Rey zii basagzi bén du ladx ree, gunabeeman chigsëëb reeman xindo niguiaaw golnejz ree din guiët reex. \v 20 Abiꞌ tiamp zii gojl Moisejs, tijb xindo bayuladx Dios. Gunaj ree xdadix laax choon bëëw. \v 21 Chi bidxin dxej bigsaꞌn reeman laax lod bigsëëb reeman laax, xiꞌn gajc rey guin bacaꞌ laax, persi baslaaman laax ziꞌc xiꞌnman. \v 22 Basiid Moisejs gra ni rajc ree bén Egipto, abiꞌ lasajc ni guneex ni been tëëx. \p \v 23 ’Chi guyu Moisejs tiuu ijz, bidyajb guijcaman bignaj lasaꞌ bén Israelaman. \v 24 Abiꞌ chi baguiaaman caguin tijb bén Egipto tijb bén Israel, balajman laaman, bagüjtaman bén Egipto guin. \v 25 Naladx Moisejs niagbee ree bén Israel guial por laaman yabëë Dios laa reeman loj ree bén Egipto, per ad gogbeet reeman. \v 26 Chi bareguiaal, bidxaagloj Moisejs tioꞌp ree bén Israel cagaꞌp reeman, abiꞌ guyënman nabeꞌcdxeman laa reeman, rëbaman: “¿Chexc zeel rdilidi? Awa bén Israel na̱j gropidi.” \v 27 Abiꞌ bén caguin bén zatijb guin bacadxaaman Moisejs, rëbaman: “¿Chu bazuj lüj din nabeel dunujn, din na tëël ni rayal yaguieenan? \v 28 ¿Wen rënl ya gugüjtil naj ziꞌc bagüjtil bén Egipto ni nieey?” \v 29 Chi biguiejn Moisejs ni rëb bén guin, baxüünman wejman niz Madián. Ni gureman ziꞌc benzit, abiꞌ cwaꞌman béngunaa, zianz guyu tioꞌp ree xiꞌngaanman. \p \v 30 ’Chi gudëd tiuu ijz, dxel balüüloj tijb xi anjl Dios loj Moisejs loj xbajl tijb yag ni cayazbajl lod na̱j yujbidx, gajxh guiaꞌ la Sinaí. \v 31 Dád badxa loj Moisejs guial baguiaaman bajl guin. Abiꞌ chi bibigaman din guguiaaman laan mazri zagdxe, biguiejnman chaꞌ Dios rëbaman lojman: \v 32 “Naj na̱j xDios xbéngulal reel, Abraham, Isaac në Jacob.” Dxel guzuloj canij Moisejs guial bidxebaman, ad bayaxtaman nuguiaaman bajl guin. \v 33 Dxel rëb Dios lojman: “Gulëë xgurëchil, din nagleꞌ lod zaꞌl. \v 34 Naj cuguia xhienaag cazagdiaj ree da bejnan Egipto, riguiejnan roon reeman zeel biguiaꞌtan din yabën laa reeman. Yan, guda din gaxhalan lüj Egipto.” \p \v 35 ’Abiꞌ majsi ad guyënt ree bén Israel nuzoob reeman xtiidx Moisejs yaloj, rëb reeman lojman: “¿Chu bazuj lüj din nabeel dunujn na tëël ni yaguieenan?” Per por anjl balüüloj loj bajl guin, badëëd Dios guialrniabee lojman, abiꞌ guxhaalaman laaman din güünman laa reeman yudar yarii reeman Egipto, ziꞌc rëb anjl balüüloj lojman loj yag cayeꞌc. \v 36 Moisejs guin na̱j bén babëë dux béngulal ree Egipto, been tëëman milagr ree niz Egipto, në niz roꞌ nijsdoo ni la Nijs Xnia, në loj yujbidx lod guzu reeman tiuu ijz. \v 37 Laagajc tëëman rëb loj ree bén Israel: “Loj gajquidi cwe Dios tijb bén gudëëd xtiidxaman loj ree bejn ziꞌc guleman naj. Gol bazoob xtiidxaman.” \v 38 Dxel chi guzunë Moisejs dux béngulal ree niz loj yujbidx, laaman na̱j bén guneenë xi anjl Dios ruguiaꞌ la Sinaí, persi badëëman xtiidx Dios loj reeman, abiꞌ diidx guin ree na̱j ni basaꞌn reeman duloj ree yan. \p \v 39 ’Per dux béngulal ree ad bazoobt reeman xtiidx Moisejs. Ad guyënt reeman niniabeeman laa reeman, tib guyuguijczi reeman nayejc reeman Egipto. \v 40 Dxel rëb reeman loj Aarón: “Been dios ree, din ned reeman du loj ree, din ad rayagbeet ree gonczi Moisejs bén babëë dunuj ree Egipto.” \v 41 Dxel been reeman tijb goꞌndobëz din gaquib xdios reeman. Bagüjt reeman be ree persi badëëd reeman laa reeb ziꞌc gon loj ni been reeman, been reeman lanij guial babaanë reeman ni been gajc reeman. \v 42 Dxel guroꞌnladx Dios laa reeman, baslaaman guyën reeman gubijdx con bëëw con bajl yuꞌ ree xanyabaa. Din zian ca loj xtiidx Dios ni bacaa ree bén badëëd xtiidxaman loj ree bejn, lod rëb: \q1 Bén Israel, loj tiuu ijz ni guzudi loj yujbidx, \q1 ¿wen bagüjtidi be ree ya din guneedi laa reeb lon ziꞌc gon? \q1 \v 43 Per mazri guyëndi xdxandi Moloc biaa tëëdi lidxan, \q1 në xbajl dxan Refán, dxan been gajquidi din guzuxibidi loj reen. \q1 Zeel gaxhalan lëjt mazri zijt guial Babilonia. \p \v 44 ’Abiꞌ chi guzu ree dux béngulal ree loj yujbidx, gojp reeman tijb yu been laa reeman sirv ziꞌc yadoo, lod guyuchaaw ree guiaj ni ca xley Dios. Been reeman yadoo guin ziꞌc gunabee Dios Moisejs, chi rëbaman lojman guial güünman laan ziꞌc ma baguiaaman. \v 45 Chi güt Moisejs, bayaꞌnnë ree dux béngulal ree yadoo guin. Chi bayaꞌn Josué xluar Moisejs, dxel bidnë reeman yadoo guin chi gudil reeman guijc guidxliuj con ree bén ren, abiꞌ gognë Dios laa reeman persi been reeman gan bayaꞌnnë reeman guidxliuj guin ree. Zian guzunë reeman yadoo guin xt bidxin dxej guzuloj gunabee rey Davi. \v 46 Guyën Dios rey Davi, abiꞌ laaman guyënman nüjnman tijb yadoo par Dios, bén na̱j dux Dios ree nayajc ree bén Israel. \v 47 Per rey Salomón na̱j bén been laan, \v 48 majsi Dios bén yuꞌ xanyabaa ad rbejtaman lën yadoo ni rüjn ree bejn, ziꞌc rëb bén badëëd xtiidx Dios loj ree bejn diizd gocli, chi rëbaman: \q1 \v 49-50 Xanyabaa na̱j lod zooban par ganabeen, \q1 guiáad loj guidxliuj na̱j lod ruzu guiaꞌn. \q1 ¿Xhienaag gac yu güündi par naj? \q1 ¿O xhienaag na̱j lod yaziiladxan? \q1 ¿Id naj ben graczi ree ni guie ya?, rëb Dios. \p \v 51 ’Per lëjt ―rëb Esteban ―dád nadidi, ad rëntidi guzoobidi xtiidx Dios, ad rën tëëtidi chigniaꞌdi, zianczi zaꞌdi contr xSprijt Dios, ziꞌcgajc been ree xbéngulalidi. \v 52 ¿Chu bén badëëd xtiidx Dios loj ree bejn ad beennaat ree xbéngulalidi? Xt bagüjt reeman bén badëëd ree xtiidx Dios bén rëb ree guial guiꞌt tijb bén naya nali. Abiꞌ yan ma biꞌtaman, bayüdi laaman loj ree bén rniabee, gunabee tëëdi güjtaman. \v 53 Majsi cwaꞌdi xley Dios loj ree xi anjlaman, per ad rüjntidi ziꞌc rëb loj ley guin. \s1 Bagüjt reeman Esteban \p \v 54 Chi biguiejn reeman ni rëb Esteban, xt raw lay reeman tant balen reeman laaman. \v 55 Per guial yuꞌ xSprijt Dios luxdoo Esteban, chi gules lojman xanyabaa, dxel baguiaaman xbiani Dios baguiaa tëëman Jesús zaꞌman xladbee Dios. \v 56 Dxel rëb Esteban: \p ―¡Gol baguiaa! Ruguian naxal xanyabaa, ruguia tëën Bén guxhaal Dios zaꞌman xladbee Dios. \p \v 57 Per chi biguiejn reeman zian, bataꞌcw guidiajg reeman, dxel gurixdiaj reeman zignaaz reeman Esteban, \v 58 babëë reeman laaman loj ciuda guin, bicüjt reeman laaman con guiaj, guiáad xab reeman basaꞌnsii reeman loj xinguiag la Saulo persi canajxan. \v 59 Laꞌtgaj cucaaguiaj reeman Esteban, rëbaman: \p ―Dad Jesús, bacaꞌ da sprijtan. \p \v 60 Dxel bazuxibaman guridxaꞌman rejs, rëbaman: \p ―Dad Jesús, ad güüncwentil dol cayüjn ree bén guin yan. \p Naabczi gulox rëbaman zian, laa güt gajcaman. \c 8 \s1 Guzunal Saulo bén rliladx ree Jesucrist \p \v 1 Bayaꞌn Saulo conform guial bagüjt reeman Esteban. Abiꞌ dxej zii gajc guzuloj rzunal reeman bén Jerusalén ree bén rliladx ree Jesucrist, dxel bireꞌch reeman guidib niz Judea në niz Samaria, bén najzi ree apóstoles bayaꞌn. \v 2 Guyu bëlzi ree xinzaꞌc, laa reex biquieꞌch Esteban, abiꞌ dád biin reex guijcaman. \v 3 Guiáad Saulo rzunalaman bén rliladx ree Jesucrist, ruman yu yu din cwëë naguiejnman laa reeman, ziꞌc xinguiaaw ziꞌc béngunaa, persi rguꞌman laa reeman ladxguiib. \s1 Bacaagdiajg ree bén Samaria xtiidx Dios \p \v 4 Per bén brii ree Jerusalén, lod zëtzi reeman rtieꞌch reeman xtiidx Dios. \v 5 Ziꞌc been Felip, wejman guiedx Samaria, guzuloj caneeman xtiidx Jesucrist loj ree bejn. \v 6 Dád zien ree bejn rdoꞌp, graczi reeman rucaagdiajg chaaw ni rëb Felip, ruguiaa tëë reeman milagr ree ni rüjnman. \v 7 Zien ree bén nëjt tib lajt xcuerp bayüjn Felip, në ree bén ad rzat zagdxe, bayüjn tëëman bén yuꞌ ree xindxab luxdoo abiꞌ rbixdiaj reex rarii reex. \v 8 Zianan zeel babaa daꞌt ree bén luguiedx zii. \p \v 9 Per luguiedx zii guyu tijb bén brii laj Simón, diizd gocli rüjnman guialbidxaa persi rusquieeman bén Samaria ree, rüjnman bén lasajc. \v 10 Graczi reeman rucaagdiajg chaaw ni rëbaman, diizd mazri ree xinguiag xt mazri ree bengol, abiꞌ rëb reeman: \p ―Naroob na̱j xguialrniabee Dios ni rajp bén guie. \p \v 11 Bidxgaꞌ reeman laaman guial ma gojc xchej cusquieeman laa reeman con guialbidxaa ni rüjnman. \v 12 Per chi bililadx reeman ni rëb Felip xcwent xguialrniabee Dios në xcwent Jesucrist, ziꞌc ree xinguiaaw ziꞌc ree béngunaa gurobnijs reeman. \v 13 Xt në Simón bililadx gurobnijs tëëman, abiꞌ ad riroꞌnladxtaman Felip radxa tëë lojman graloj ree milagr ruguiaaman rüjn Felip. \p \v 14 Chi gogbee ree apóstoles rigaꞌ Jerusalén guial ma bililadx ree bén Samaria xtiidx Dios, dxel guxhaal reeman Bëd con Waj ni. \v 15 Chi bidxin reeman, gurejdx gunab reeman Dios por ree bén Samaria bén ma rliladx ree xtiidx Dios din chuꞌ xSprijt Dios luxdoo reeman, \v 16 din niꞌqui tijb reeman ad wayut Sprijt guin luxdoo, gurobnijsi reeman por Dad Jesús. \v 17 Dxel guxhoob yaa ree Bëd con Waj guijc reeman, abiꞌ guyu xSprijt Dios luxdoo reeman. \p \v 18 Chi baguiaa Simón cayu xSprijt Dios luxdoo ree bén guin guial caxhoob yaa ree apóstoles guin guijc reeman, dxel guyënman nudëëman milia loj reeman, \v 19 rëbaman: \p ―Në lon gol banee guialrniabee guin din chi gaxhob yan chutëëz guijc bénan, në luxdooman chuꞌ xSprijt Dios. \p \v 20 Dxel badxiꞌ Bëd xtiidxaman rëbaman: \p ―Nitil con guidib xmilial, din rüjnl xgab guial zajc siil guialrniabee razaladx Dios. \v 21 Ad rayalt ad zajc tëët güünl ziꞌc raguieenan, din niꞌquid zinaltil xnejz Dios. \v 22 Bayüjn xgab por ni mal beenl, gurejdx gunab tëë Dios, rupent güünman lüj perdon por ree xixgabmalil, \v 23 din ragbeen ganax guialralen yuꞌ luxdool, abiꞌ dol guin na̱j ni rniabee lüj. \p \v 24 Dxel badxiꞌ Simón xtiidxaman, rëbaman: \p ―Gol gurejdx gunab Dios por naj, chitëë gazaꞌcan niꞌqui tijb ni ma nadi. \p \v 25 Chi gulox gunee ree apóstoles guin xtiidx Dios loj ree bén guin, dxel badxin reeman Jerusalén, abiꞌ graczi ree guiedx rigaꞌ niz Samaria lod gudëd reeman gutieꞌch reeman xtiidxzaꞌc Jesucrist. \s1 Felip con bén Etiopía \p \v 26 Chi ma gudëd gojc zian, gunee tijb xi anjl Dios Felip rëbaman: \p ―Wej niz sur nejz ni zë Jerusalén xt lod la Gaza, niz lod na̱j ganax yujbidx. \p \v 27 Dxel brii Felip zëman. Runejz guin banaazaman tijb bén Etiopía, najman bén zojbloj guial laaman rguꞌchaaw xmilia Candace, bén na̱j reina Etiopía. Wejman Jerusalén bignajchiꞌman Dios, \v 28 abiꞌ ma bayunejzaman zia ladxaman, zojb lën xcarrejt zagdxeman, roolaman loj guiꞌch ni bacaa Isaías, bén badëëd xtiidx Dios loj ree bejn. \v 29 Dxel rëb xSprijt Dios loj Felip: \p ―Bibig gajxh cwëꞌ carrejt guin. \p \v 30 Chi bibigaman, biguiejnman cayool bén guin loj guiꞌch bacaa Isaías. Dxel gunabdiidxaman lojman rëbaman: \p ―Dad, ¿rigniaꞌl ni cayoolil ya? \p \v 31 Badxiꞌ bén guinan rëbaman: \p ―¿Xoza chigniaꞌnan? Awa achut gusigniaꞌ naj. \p Dxel rëbaman loj Felip din chëꞌpaman loj carrejt guin, cweman cwëꞌman. \p \v 32 Loj xtiidx Dios lod cayool bén guin rëban: \q1 Ziꞌc rinë reeman tijb xiil, \q1 binë reeman laaman lod gugüjt reeman laaman. \q1 Abiꞌ achet rëbaman, \q1 ziꞌc tijb xiil ma zaꞌ loj ree bén gugaj guidxladib. \q1 \v 33 Chi beennë reeman laaman ziꞌctzi rën reeman, \q1 achut been guialguxtis por laaman. \q1 Yan achut guzaꞌt xdiaaman, \q1 din ma bisüd reeman laaman loj guidxliuj. \p \v 34 Rëb bén guin loj Felip: \p ―Guna sii, ¿chu xcwent rniee bén bacaa diidx guie ree? ¿Xcwent gajcaman ya o xcwent ben renan? \p \v 35 Dxel guzuloj Felip cusigniaꞌman laaman xtiidx Dios ni cayoolaman, zian beman xtiidxzaꞌc Jesucrist lojman. \v 36 Abiꞌ chi gudëd reeman lod yuꞌ nijs, dxel rëb bén guin loj Felip: \p ―Guie yuꞌ nijs. ¿Nid zajc garobnijsan guie ya? \p \v 37 Zeel rëb Felip lojman: \p ―Bal rliladxil guidib luxdool, zajcan. \p Badxiꞌ bén guinan rëbaman: \p ―Rliladxan guial Jesucrist na̱j Xiꞌn Dios. \p \v 38 Dxel gunabeeman guzudxe xcarrejtaman. Abiꞌ baguiajt grop reeman, dxel guyu reeman lojnijs guin persi baroobnijs Felip laaman. \v 39 Chi barii reeman lojnijs guin, loj hor zii gajc gunidloj Felip binë xSprijt Dios laaman, abiꞌ ad baguiaatri bén guin laaman, per dád rabaaman zinal xnejzaman. \v 40 Chi gogbee Felip, ma zaꞌman xt guiedx Azoto, dxel zëman guiedx guiedx zigtieꞌchaman xtiidxzaꞌc Jesucrist xt bidxinman Cesarea. \c 9 \s1 Bililadx Saulo Dad Jesucrist \r (Hch. 22:6‑16; 26:12‑18) \p \v 1 Guiáad Saulo ad rucwëëzt rdxeꞌchaman bén rliladx ree Jesucrist, rëbaman gugüjtaman laa reeman. Zeel wejman bigneenëman bixhioz mazri zojbloj rniabee graczi ree bixhioz, \v 2 din gac tijb guiꞌch din gac cheman lën ree yadoo Damasco chigdiilaman bén rliladx ree Jesucrist, ziꞌc ree xinguiaaw ziꞌc ree béngunaa, din chignëman laa reeman ladxguiib Jerusalén. \v 3 Per chi ma cadxinman gajxh guiedx Damasco, dxejlczi brii tijb guij xanyabaa balaan bachaꞌ lod zëman. \v 4 Abiꞌ bireeyujman, chi nagaꞌman luyuj guin biguiejnman chaꞌ bén rëb: \p ―Saulo, Saulo, ¿chexc zeel rzunalil naj? \p \v 5 Abiꞌ gunabdiidxaman rëbaman: \p ―¿Chu lüj, Dad? \p Badxiꞌman laan rëbaman: \p ―Naj na̱j Jesús bén rzunalil. Per ganin lüj, lüj gajc rguiil xguialnaal ziꞌc rüjn tijb goꞌn rudxeguiaꞌ loj yag ni rulaagnë reeman laab. \p \v 6 Rnij Saulo guial tant bidxebaman, abiꞌ rëbaman: \p ―Dad, ¿xhie rënl günan? \p Dxel rëb Dad Jesucrist lojman: \p ―Bixche, wej guiedx Damasco, ni na reeman ni rayal güünl. \p \v 7 Abiꞌ ree bén në Saulo dád bidxeb reeman guial biguiejn reeman chaꞌ bejn, per achutczi baguiaa reeman. \v 8 Chi bixcheman luyuj guin, baxhal lojman, ad rajctri ruguiaaman. Dxel gunaaz reeman yaaman bignë reeman laaman Damasco. \v 9 Ni guzuman choon dxej, ad rajct ruguiaaman, achetczi rawaman ache tëëtczi rëꞌman. \p \v 10 Damasco gure tijb bén rliladx Dad Jesucrist, brii lajman Ananías. Balüüloj Jesucrist lojman, rëbaman: \p ―¡Ananías! \p Badxiꞌman laan rëbaman: \p ―Laa naj guie Dad. \p \v 11 Dxel rëb Jesucrist lojman: \p ―Bisu, wej call ni la nali. Chi guidxinl lidx Judas, gunabdiidx por tijb xin zëëd Tarso, lax Saulo. Din laax cabejdx canab naj, \v 12 abiꞌ ziꞌc rulüü caneꞌxhchaalix, baguiaax guyu tijb bén la Ananías guxhoob yaaman guijquix persi baguiaax stijb. \p \v 13 Chi biguien Ananías zian, dxel rëbaman: \p ―Dad, zien daꞌt ree bejn ruzaꞌt xin zii, në ree ni mal rüjnnëx bén rliladx ree lüj Jerusalén. \v 14 Yan zëëdix guie con xguialrniabee ree bixhioz rniabee ree bixhioz, din guiniaazix gra ree bén rliladx lüj. \p \v 15 Dxel rëb Jesucrist lojman: \p ―Wej, din naj gule laax din chiguiex da diidxan loj ree bén ad najt bén Israel, në loj ree rey, con nëgajc loj ree bén Israel. \v 16 Guiën lojx guial sagdiaj daꞌtix guial najx da bejnan. \p \v 17 Dxel zë Ananías lënü lod zaꞌ Saulo. Chi guyuman, guxhoob yaaman guijcaman, rëbaman: \p ―Bijch Saulo, Dad Jesús bén balüüloj lojl runejz lod zëëdil, laaman guxhaal naj din yaguiaal, chuꞌ tëë xSprijt Dios luxdool. \p \v 18 Loj hor gajc ziꞌc rulüü yuꞌ xhie biquied guiaalojman abiꞌ baguiaaman stijb. Dxel guzuliman gurobnijsaman, \v 19 gudaw tëëman persi bayuman gojl. Dxel guzujman Damasco tioꞌp choon dxej con ree bén rliladx Jesucrist. \s1 Gunee Saulo xtiidx Dios Damasco \p \v 20 Dxel guzuloj gunee Saulo xtiidx Dios lën ree yadoo, rëbaman guial Jesucrist na̱j Xiꞌn Dios. \v 21 Graczi ree bén biguien ni rëbaman badxa loj reeman abiꞌ rëb reeman: \p ―¿Nid bén guien rzunal bén rliladx ree Jesucrist Jerusalén ya? ¿Nid laagajcaman zëëd guie ya, din guiniaazaman bén rliladx ree Jesucrist chignë tëëman laa reeman loj ree bixhioz rniabee ree bixhioz? \p \v 22 Per Saulo guixie guixie mazri cariiman guialrdxeb rnieeman xtiidx Dios, rulüüman guial Jesús na̱j Cristo, din yabëëman bejn ree loj dol. Xt ragdxa ree bén Israel zojb ree Damasco chi rucaagdiajg reeman ni rëbaman. \s1 Baxüün Saulo guiedx Damasco \p \v 23 Ad xchejt gojc, bayaꞌn ree bén Israel diidx din nugüjt reeman Saulo, \v 24 per laa gogbee gajcaman ni rën reeman güün reeman. Dxej guiaal rbëz reeman laaman roꞌ ree port ni rarii roꞌ ciuda guin din nugüjt reeman laaman. \v 25 Per ree bén rliladx Jesucrist, guxhin badxeꞌ reeman laaman lën dxüm naroob, abiꞌ gulet reeman laaman niz xijch zeꞌ nusiaaw ciuda guin, zian baxüünman Damasco. \s1 Badxin Saulo Jerusalén \p \v 26 Chi badxin Saulo Jerusalén, guyënman nuchajgaman bén rliladx ree Jesucrist, per graczi reeman bidxeb laaman guial ad rliladxt reeman nëman ma rliladx Jesucrist. \v 27 Dxel binë Bernabé laaman loj ree apóstoles guin, bagojnman guial baguiaa Saulo dux Dad ree Jesucrist, guneenë tëëman laaman chi zëman Damasco, bagojn tëëman guial Damasco gunee Saulo xtiidx Jesucrist sin guialrdxeb. \v 28 Zian bayaꞌn Saulo Jerusalén abiꞌ nayuman laa reeman. \v 29 Ad rdxebtaman ruzaꞌtaman Dad Jesús, abiꞌ xt gudijldiidxnëman bén Israel rniee ree diidx grieg, per guyën reeman nugüjt reeman laaman. \v 30 Chi gogbee ree bén rliladx Jesucrist zian, binë reeman laaman guiedx Cesarea. Yagaj baxhaal reeman laaman guiedx Tarso. \p \v 31 Dxel babedxe luxdoo ree bén rliladx Jesucrist, bén zojb ree niz Judea në niz Galilea nëtëë niz Samaria, chigagaj beenbee reeman mazri xhienaag na̱j xnejz Dios, bazoob tëë reeman xtiidxaman, abiꞌ cayagnë xSprijt Dios cayajcxhiej reeman. \s1 Bayajc Eneas \p \v 32 Chi biza Bëd bitixlojman bén rliladx ree Jesucrist, dxel wej gajcaman bitixlojman bén rliladx ree Jesucrist guiedx Lida. \v 33 Ni bidxaaglojman tijb xinguiaaw la Eneas. Ma gojc xhujn ijz nagaꞌx, ragxuux, ad rajct rzax. \v 34 Abiꞌ rëb Bëd lojx: \p ―Eneas, ma bayüjn Jesucrist lüj. Bixche, bales ni goꞌtil loj. \p Loj hor zii gajc bixchex. \v 35 Chi baguiaa gra ree bén zojb guiedx Lida në ree bén zojb niz Sarón guial ma bayajc Eneas, dxel në reeman bililadx Jesucrist. \s1 Baban Dorcas \p \v 36 Loj tiamp zii guyu tijb béngunaa rliladx Jesucrist luguiedx Jope, laman Tabita, diidx grieg laman Dorcas. Laaman been ni zaꞌc ree, been tëëman yudar bénprob ree. \v 37 Lën ree dxej zii gogxuu Dorcas abiꞌ güjtaman. Chi gulox bagajz reeman laaman, dxel bitixh reeman laaman lënü ladya. \v 38 Abiꞌ gajxh guiedx Jope rayaꞌn guiedx Lida lod zaꞌ Bëd. Chi gogbee ree bén rliladx Jesucrist guial zaꞌman ni, guxhaal reeman tioꞌp ree xinguiaaw bisajc reex Bëd liaadx, rëb reex: \p ―Been wen yoꞌ ree Jope yan gajczi. \p \v 39 Laa zinë gajcaman laa reex. Chi bidxinman, binë reeman laaman lënü lod nagaꞌ xcuerp Dorcas. Ni rigaꞌ zien ree béngunaa bizëjb roon reeman, abiꞌ bibig reeman loj Bëd culüü reeman gra lajd ni been Dorcas chi sta nabanman. \v 40 Dxel gunabee Bëd barii gra reeman, abiꞌ bazuxibaman gurejdx gunabaman Dios. Dxel baguiaaman bengüt guin, rëbaman: \p ―¡Tabita, bixche! \p Laa guxhal gajc lojman. Chi baguiaaman Bëd, gureliman, \v 41 dxel gunaaz Bëd yaaman persi guzuliman. Abiꞌ gurejdxaman bén rliladx ree Jesucrist con ree bén bizëjb guin, persi baguiaa reeman guial ma baban Dorcas. \v 42 Guidibczi guiedx Jope gogbee reeman ni goc, abiꞌ zien daꞌt reeman bililadx Jesucrist por zian. \v 43 Guiáad Bëd bayaꞌnman mazri dxej luguiedx guin, lidx Simón bén rüjnchaaw guid. \c 10 \s1 Wej Bëd lidx Cornel \p \v 1 Luguiedx Cesarea gurej tijb bén brii laj Cornel. Laaman goc suldad gunabee tibcwaa ree suldad brii laj Italiano. \v 2 Gojcaman benzaꞌc, laaman në gra ree bén zojb lidxaman guyën reeman Dios, abiꞌ dád beenman yudar bén Israel ree, bén na̱j ree bénprob, në zianczi rbejdx rniabaman Dios. \v 3 Tijb dxej cost raca choon wadxe, guzajcaman ziꞌc rulüü caneꞌxhchaalaman. Zagdxeczi baguiaaman guyu tijb xi anjl Dios lënü lod zaꞌman, abiꞌ rëb anjl guin lojman: \p ―¡Cornel! \p \v 4 Baguiaaman loj anjl guin, abiꞌ dád bidxebaman, rëbaman: \p ―¿Xhienin, Dad? \p Abiꞌ rëb anjl guin: \p ―Ma biguiejn Dios xtiidxil ma baguiaa tëëman xhienaag rüjnl yudar bénprob ree. \v 5 Guxhaal ree bén che luguiedx Jope din chicaꞌ reeman Simón, bén la gajc Bëd. \v 6 Zojbaman lidx tijb bén la gajc Simón, bén rüjnchaaw guid, bén zojb gajxh roꞌ nijsdoo. Bëd guin na ni rayal güünl. \p \v 7 Chi zia anjl gunee Cornel, gurejdxaman tioꞌp ree xmojsaman, zatijb suldad rajpaman confians rliladx tëëman Dios. \v 8 Gulox beman diidx loj reeman ni guzacaman, dxel guxhaalaman laa reeman Jope. \p \v 9 Chi bareguiaal, laꞌtgaj cadxin reeman gajxh Jope, cost garol dxej wëꞌp Bëd guijc yu lod zojbaman din cwedx guiniabaman Dios. \v 10 Dád gulaanman, guyënman niajwaman, per laꞌtgaj cayüjn reeman ni gawaman guzajcaman ziꞌc rulüü caneꞌxhchaalaman. \v 11 Baguiaaman bixal xanyabaa abiꞌ caguiajt ziꞌc tijb lajd naroob xt lod zaꞌman, naxii guidap xquinan. \v 12 Loj lajd guin yuꞌ gra loj ree be yuꞌ tajp guiaꞌ, në ree bëël, nëtëë ree be rzuj. \v 13 Dxel biguiejnman chaꞌ bén rëb: \p ―Bëd, bisu, bagüjt be gawil. \p \v 14 Per badxiꞌ Bëd laan rëbaman: \p ―Yajqui, Dad. Ad wayawtczan nidxuudx ni ad rayalt gaw bejn. \p \v 15 Abiꞌ rëb chaꞌ bén guin zatijb: \p ―Ni ma basia Dios ad rnieelan nidxuudx. \p \v 16 Choon volt gojc zian, dxel bayëꞌp lajd guin xanyabaa stijb. \v 17 Laꞌtgaj cayüjn Bëd xgab xhie rën guiëb ni baguiaaman, loj hor zii gajc bidxin ree bén guxhaal Cornel rulidx Simón, guial ma gunabdiidx reeman banguin na̱j lidxaman. \v 18 Chi bidxin reeman, gunabdiidx reeman bal ni zojb Simón bén la gajc Bëd. \p \v 19 Guiáad Bëd sta cayüjnman xgab ni baguiaaman, chi rëb xSprijt Dios lojman: \p ―Laa choon ree xinguiaaw raguiil lüj. \v 20 Bisu, biguiajt binë reex, ad chuꞌ luxdool tioꞌp, din naj guxhal laa reex. \p \v 21 Dxel baguiajt Bëd lod zaꞌ ree bén guxhaal Cornel, abiꞌ rëbaman loj reeman: \p ―Naj na̱j bén raguiilidi, ¿chexquiza zeel raguiilidi naj? \p \v 22 Dxel badxiꞌ reeman laan rëb reeman: \p ―Guxhaal bén la Cornel dunujn, bén rniabee tibcwaa ree suldad, najman benzaꞌc, rdxebaman Dios, abiꞌ graczi ree bén Israel rën laaman. Tijb xi anjl Dios rëb lojman, guial rayal guixhiaalaman dunujn yudcaꞌn lüj din yoꞌ ree lidxaman, din gucaagdiajgaman ni rayal guiëbil. \p \v 23 Dxel badxeꞌ Bëd laa reeman lënü, ni gudëd reeman guiaal. Chi bareguiaal, binëman laa reeman. Në bëlzi ree bén zojb Jope bén rliladx ree Jesucrist binë laaman. \p \v 24 Chi bareguiaal bidxin reeman Cesarea lod zojb Cornel. Abiꞌ batoꞌp Cornel gra ree lasaꞌman në ree xmiwaman, din cwëz reeman guidxin reeman. \v 25 Chi bidxin Bëd lidx Cornel, laa brii gajc Cornel bigchaaglojman laaman, dxel bazuxibaman loj Bëd persi gojpaman laaman respejt. \v 26 Per bazuli Bëd laaman, rëbaman: \p ―Guzuli, din lasaꞌ bejn gajcan lüj. \p \v 27 Laꞌtgaj cadxin reeman ruyu guin cayü reeman diidx. Abiꞌ chi guyu reeman, baguiaa Bëd zien daꞌt ree bejn rigaꞌ ni. \v 28 Dxel rëb Bëd loj reeman: \p ―Ma qui ragbeedi xhienaag na̱j xley ree bén Israel, guial ad zajct goꞌch reeman loj ree bén ad najt bén Israel o chuꞌ reeman lidx reeman. Per ma balüü Dios naj guial achutczi rayal ganen bendxuudx, bén nabixhladx. \v 29 Zeel chi bidcaꞌ reeman naj, laa bial gajcan achet guijc badxiban. Yan rënan gagbeen, ¿chexquiza zeel gurejdxidi naj? \p \v 30 Badxiꞌ Cornelan rëbaman: \p ―Ma gojc tajp dxej cost hor guie gajc, chi zoob lidxan, raca choon wadxe, cabedx canaaban Dios, loj hor zii balüüloj tijb bejn lon najcwaman lajd nayni. \v 31 Abiꞌ naman lon: “Cornel, ma biguiejn Dios xtiidxil, yuꞌguijc tëëman xhienaag rüjnl yudar bénprob ree. \v 32 Zeel guxhaal ree xin che luguiedx la Jope din chicaꞌ reex Simón, bén la gajc Bëd. Zojbaman lidx tijb bén la gajc Simón, bén rüjnchaaw guid, bén zojb gajxh roꞌnijsdoo. Bëd guin na ni rayal güünl.” \v 33 Zianan zeel laa guxhal gajcan xin bidgadiil ree lüj. Zagdxe beenl biꞌtil. Abiꞌ yan dugraczan nadxuꞌ delant loj Dios yuꞌ xanyabaa, din yacaagdiajgan gra ni gunabee Dios lüj nal du lojn. \s1 Ni gunee Bëd lidx Cornel \p \v 34 Dxel guzuloj canee Bëd, rëbaman: \p ―Ma ragbeen yan guial tiblojzi ruguiaa Dios bejn. \v 35 Din Dios, chutëëz bénguidxliuj ridxgaꞌ laaman rüjn tëëman ziꞌc rayal, nëgajc Dios ridxgaꞌ laaman. \v 36 Dios ma gunee bén Israel ree, ma bagojnman guial por Jesucrist rabedxe luxdoo bejn, bén na̱j Dad par gra ree bénguidxliuj. \v 37 Lëjt ragbee xhienaag bazaꞌt reeman Jesús diizd niz Galilea xt guidib niz Judea, chi gulox bagojn Waj bejn ree xcwent guialrirobnijs. \v 38 Ragbee tëëdi guial ma badëë Dios xSprijtaman con xguialrniabeeman loj Jesús bén Nazaret, abiꞌ bizaman biguieenman ni zagdxe, bayüjnman gra ree bén cazagdiaj por xindxab. Gojc beenman zian guial zaꞌnë Dios laaman. \v 39 Abiꞌ dunujn baguiaa gra ni been Jesús guidib niz Judea, në niz Jerusalén. Dxelri bagüjt reeman laaman, bacaa reeman laaman loj crüjz. \v 40 Per Dios basban laaman ni bayon dxej, abiꞌ cwëjb Dios bidgalüülojman du lojn. \v 41 Ad balüülojtaman loj gra ree bejn, tijbzi du lojn nayajcan bén gule Dios diizd yaloj din yaguiaan graczi ni beenman. Abiꞌ dunujn badaawnëꞌ laaman badüꞌnëꞌ tëën laaman chi babanman stijb. \v 42 Dxelri guxhaal Jesús dunujn din yatieꞌchan xtiidxaman loj ree bejn, guial Dios ma gulej laaman din güünman guialguxtis chi guidxin dxej yadëëd gra ree bejn cwent loj Dios, ziꞌc ree bén naban ziꞌc ree bén ma güjt. \v 43 Nëtëë diizd gocli graczi ree bén badëëd xtiidx Dios loj ree bejn, gunee reeman xcwent Jesús, rëb reeman guial graczi ree bén chililadx laaman, gac xtol reeman perdon. \s1 Guyu xSprijt Dios luxdoo ree bén ad najt bén Israel \p \v 44 Sta canee Bëd, chi guyu xSprijt Dios luxdoo gra ree bén cucaagdiajg ni cayëbaman. \v 45 Dxel bén Israel rliladx ree Jesucrist, bén binë ree Bëd, dád badxa loj reeman guial në ree bén ad najt ree bén Israel guyu xSprijt Dios luxdoo, \v 46 guial riguiejn reeman ma rniee ree bén guin graloj ree diidx, abiꞌ ruzaꞌt reeman Dios zagdxe. \v 47 Dxel rëb Bëd loj reeman: \p ―¿Chu zajc gudxoon tiobnijs ree bén guie, bal ma yuꞌ xSprijt Dios luxdoo reeman ziꞌcgajc dunuj ree? \p \v 48 Abiꞌ gunabeeman tiobnijs reeman por Jesucrist. Dxelri guzajc reeman liaadx loj Bëd din sunëman laa reeman za tioꞌp choon dxej mazri. \c 11 \s1 Guyu xSprijt Dios luxdoo ree bén ad najt bén Israel \p \v 1 Bén na̱j ree xi apóstoles Jesús con ree bén Judea, bén rliladx ree laaman, gogbee reeman guial në ree bén ad najt bén Israel bililadx xtiidx Dios. \v 2 Abiꞌ chi badxin Bëd Jerusalén, bén Israel ma rliladx ree Jesucrist, bén sta zinal ree ley, gudilë reeman Bëd. \v 3 Rëb reeman lojman: \p ―¿Chexc zeel bichuꞌl lidx ree bén ad najt bén Israel abiꞌ gudawnël laa reeman? \p \v 4 Dxel guzuloj cayü Bëd diidx diizd guiaꞌxchej xhienaag gojc zeel wejman lidx ree bén guin abiꞌ rëbaman loj reeman: \p \v 5 ―Chi zaꞌn luguiedx Jope, laꞌtgaj cabedx canaaban Dios, guzaꞌcan ziꞌc rulüü caneꞌxhchalan. Baguian ziꞌc tijb lajd naroob naxii guidap xquinan caguiajtan diizd xanyabaa xt lod zaꞌn. \v 6 Chi baguian zagdxe xhie yuꞌ loj lajd guin, baguian bedoxh ree në ree be yuꞌ tajp guiaꞌ në ree bëël con ree be rzuj. \v 7 Dxel biguiejnan chaꞌ bejn, naman: “Bëd, guzuli, bagüjt be gawil.” \v 8 Per badxiꞌnan rën: “Yajqui, Dad, din ad goctczi wayawan nidxuudx, ni ad rayalt gaw bejn.” \v 9 Abiꞌ guneeman diizd xanyabaa stijb, naman: “Ni ma basia Dios, ad rnieelan nidxuudx.” \v 10 Choon volt gojc zian, dxel bayëꞌp gra ni guin xanyabaa. \v 11 Loj hor zii gajc biꞌt choon ree xinguiaaw lod guren, zëëd reex diizd Cesarea, cayguiil reex naj. \v 12 Abiꞌ na xSprijt Dios lon guial chinëꞌn laa reex, ad chuꞌ luxdon tioꞌp. Në guixoꞌp ree bén guie bén na̱j dux compniar ree binëꞌn. Abiꞌ dugraczan badxuꞌ lidx bén guin. \v 13 Dxel beman diidx du lojn xhienaag balüüloj tijb xi anjl Dios lojman lidxaman, rëb anjl guin lojman: “Guxhaal ree bén che luguiedx Jope din chicaꞌ reeman Simón, bén la gajc Bëd, \v 14 laaman na xhienaag gac ree xtolil perdon, con gra ree bén zojb lidxil.” \v 15 Chi guzuloj canenëꞌn laa reeman, guyu xSprijt Dios luxdoo reeman ziꞌcgajc guyuman du luxdoo ree yaloj. \v 16 Dxel basaaladxan xtiidx Dad Jesucrist chi naman: “Walican baroobnijs Waj con nijs, per lëjt chuꞌ xSprijt Dios luxdoodi.” \v 17 Abiꞌ yan bal ma guxhaal Dios xSprijtaman par laa reeman ziꞌcgajc guxhaalaman laaman du loj ree chi baliladx ree Dad Jesucrist, ¿chu najn din gudxonan ni rüjn Dios? \p \v 18 Chi biguiejn ree bén guin ni rëb Bëd, dxel achetri rëb reeman lojman abiꞌ bazaꞌt reeman Dios zagdxe, rëb reeman: \p ―¡Ma rayagbee ree yan guial në ree bén ad najt bén Israel ma balüü Dios guial rayal yayüjn xgab por xtol reeman yadxiꞌ tëë loj reeman lojman din gap reeman guialnaban tiblayaa delant lojman! \s1 Bililadx ree bén Antioquía Jesucrist \p \v 19 Chi mal bagüjt ree bejn Esteban, dxel guzuloj rzunal reeman bén rliladx ree Jesucrist persi bireꞌch gra ree bén rliladx guin niz Fenicia, niz Chipre në Antioquía. Abiꞌ gutieꞌch reeman xtiidxzaꞌc Jesucrist, per ganaxzi loj ree bén Israel. \v 20 Per loj reeman noꞌch bëlzi ree bén Chipre në ree bén Cirene. Laa reeman we luguiedx Antioquía abiꞌ gutieꞌch reeman xtiidx Dad Jesucrist loj ree bén ad najt bén Israel. \v 21 Gognë Dios laa reeman, dád zien ree bejn bililadx ni rëb reeman abiꞌ bililadx reeman Jesucrist. \p \v 22 Chi gogbee ree bén Jerusalén rliladx Jesucrist ni goc, guxhaal reeman Bernabé xt guiedx Antioquía. \v 23 Chi bidxinman ni, dád babaaman chi baguiaaman xhienaag cayagnë Dios bén guin ree. Dxel guneenëman gra reeman din con guidib luxdoo reeman gusnuu chinal reeman xtiidx Jesucrist. \v 24 Benzaꞌc gojc Bernabé, dád gognë xSprijt Dios laaman abiꞌ bililadxaman Jesucrist con guidib luxdooman. Zeel dád zien ree bejn bililadx Jesucrist. \p \v 25 Dxelri wej Bernabé guiedx Tarso bigdiilaman Saulo. \v 26 Chi badxejlaman laaman, dxel binëman laaman xt Antioquía. Ni guzunë reeman bén rliladx ree Jesucrist tibijz, dád zien ree bejn balüü reeman. Abiꞌ luguiedx Antioquía na̱j lod gulëëlaj reeman bén rliladx ree Jesucrist, cristian. \p \v 27 Lën ree dxej zii bëlzi ree bén badëë xtiidx Dios loj ree bejn, guza Jerusalén wej reeman Antioquía. \v 28 Tijb reeman la Agabo, laaman guzuli loj ree bejn abiꞌ por xSprijt Dios bagojnman guial chuꞌ gubijn guidibczi guidxliuj. Laan gojc loj tiamp gunabee rey Claudio. \v 29 Abiꞌ ree bén rliladx Jesucrist luguiedx Antioquía, bayaꞌn reeman diidx din guidoꞌp reeman ziꞌctzi ni galguzuj gudëëd tijb gaj reeman, din gagnë lasaꞌ reeman, bén rliladx ree Jesucrist, bén zojb ree niz Judea. \v 30 Abiꞌ zian been reeman. Dxel guxhaalnë reeman laan Saulo con Bernabé din gudëëd reeman laan loj ree bén rniabee ree bén rliladx Jesucrist niz Judea. \c 12 \s1 Guyu Bëd ladxguiib \p \v 1 Lën ree dxej zii guzuloj rey Herodes cusagziman bëlzi ree bén rliladx Jesucrist. \v 2 Abiꞌ gunabeeman bagüjt reeman Jacob bijch Waj, con espad. \v 3 Chi baguiaaman bayuladx ree bén Israel ni beenman, dxel gunabeeman gunaaz reeman Bëd. Ni ne goc lën ree dxej lanij pascw chi raw reeman guiadxtil ad yuꞌt levadur. \v 4 Chi gunaaz reeman Bëd, badxeꞌ reeman laaman ladxguiib abiꞌ gunabee rey Herodes tajp cwaa ree suldad din guinia reeman roꞌ ladxguiib guin, tib cwaa gaj reeman na̱j tajp suldad. Din beenman xgab nuzujman Bëd loj ree bén guiedx guin chi nidëd pascw. \v 5 Zian guyu Bëd ladxguiib, gojp daꞌt reeman laaman. Per gra ree bén rliladx Jesucrist ad rucwëëzt rbejdx rniab reeman Dios por laaman. \s1 Babëë Dios Bëd ladxguiib \p \v 6 Guxhin zii gajc chi yareguiaal cwëë Herodes Bëd loj ree bén guiedx guin, nagaꞌyëjs Bëd galay tioꞌp ree suldad, naxiiman con tioꞌp ree caden, guiáad los demazri ree suldad guin cayajp roꞌ ladxguiib guin. \v 7 Dxejczi bidxin tijb xi anjl Dios abiꞌ basni tijb guij lën ladxguiib guin, dxel baquiꞌ anjl guin cwëꞌlën Bëd persi bacwëënman laaman, rëbaman lojman: \p ―¡Cari bixche! \p Loj hor zii gajc biajb ree caden naxii yaa Bëd, \v 8 abiꞌ rëb anjl guin lojman: \p ―Guxhiidxiꞌch lënl balëë tëë xgurëchil. \p Chi ma been Bëd zian dxel rëb anjl guin: \p ―¡Gojt xcajpil, tanal naj! \p \v 9 Laa barii gajc Bëd nalaman anjl guin, per ad ragbeetaman bal diidxli na̱j ni cayüjn anjl guin, gunaladxaman caneꞌxhchaalzaman. \v 10 Abiꞌ gudëd reeman loj tibcwaa ree suldad guin, dxel gudëd reeman loj stibcwaa reeman. Chi bidxin reeman roꞌ portguiib ni rarii runejz guin, dxel xtijbzan bixal abiꞌ barii reeman. Abiꞌ chi bidxin reeman tijb xquin, yagaj basaꞌn anjl guin Bëd. \v 11 Dxel gogbee Bëd guial ni diidxliqui na̱j ni cazajcaman, abiꞌ rëbaman: \p ―Yanri ma ragbeen guial guxhaal xi anjl Dios persi babëëman naj loj Herodes, con loj gra ni nüjnnë ree bén Israel naj. \p \v 12 Chi bayagbee Bëd ni guzacaman, dxel baguiajman lidx Li, xniaa Waj, bén la gajc Marcw, lod rigaꞌ zien ree bejn cabejdx canab reeman Dios. \v 13 Chi gulajw Bëd roꞌ port, dxel brii tijb biin la Rode ziquiaam chunin. \v 14 Per chi bayünbeem chaꞌ Bëd, dád babaam, dxel luar nixhialim roꞌ port guin, baxüünm bicojnm guial zaꞌ Bëd roꞌ port guin. \v 15 Abiꞌ rëb reeman lojm: \p ―¡Rajc guijquil! \p Per zaꞌdxiꞌchczim guial waliqui ni rëbim. Dxel rëb reeman lojm: \p ―Ad laataman, wed xi anjlaman. \p \v 16 Per Bëd cabajwzi cabajwaman roꞌ port guin. Dxel chi guxhal reeman dád bidxeb reeman baguiaa reeman laaman. \v 17 Abiꞌ been Bëd sen loj reeman din yacwëëz roꞌ reeman, dxel beman diidx xhienaag babëë Dios laaman ladxguiib. Abiꞌ rëbaman loj reeman: \p ―Gol be ni guie loj Jacob në loj gra ree bén rliladx Jesucrist. \p Dxelri briiman yagaj zëman lood ren. \p \v 18 Chi bareguiaal, ad radxejlt xhie güün ree suldad guin guial ad ragbeet reeman xhienaag barii Bëd ladxguiib guin. \v 19 Dxel gunabee Herodes chigdiil reeman Bëd, per ad badxejlt reeman laaman. Abiꞌ chi gulox gunabdiidx Herodes loj ree suldad guin xhienaag gojc, gunabeeman gugüjt reeman laa reeman. Dxel brii Herodes Judea abiꞌ bisobaman luguiedx Cesarea. \s1 Güjt rey Herodes \p \v 20 Balen Herodes bén Tiro në ree bén Sidón, per bayaꞌn ree bén guin diidx din chigneenë reeman laaman. Chi been reeman gan guneenë reeman bén brii laj Blasto zagdxe, tijb bén na̱j xbejn rey Herodes, dxel gunee Blasto por laa reeman loj rey guin din lox til reeman, din guidibczi lod rniabee rey guin zëëd ni raw reeman. \v 21 Bazuj Herodes xhie dxej guinieenëman laa reeman abiꞌ dxej zii gojt xab zagdxeman, gurej loj xyagxhilaman lod rniabeeman, zianz guzuloj guneenëman laa reeman. \v 22 Dxel guzuloj gurixdiaj ree bén guin, rëb reeman: \p ―¡Ad bejntan canee, tijb diosan! \p \v 23 Loj hor zii gajc badëë tijb xi anjl Dios tijb guialguijdx loj Herodes. Gudaw bizog laaman abiꞌ güjtaman guial bayuladxaman bazaꞌt ree bejn laaman zagdxe luar nuzaꞌt reeman Dios zagdxe. \p \v 24 Per xtiidx Dios careꞌchzi careꞌchan gra ladczi abiꞌ gra ladczi cayajcxhiej ree bén rliladx laaman. \p \v 25 Chi ma badëëd ree Bernabé con Saulo ni guxhaal ree bén Antioquía, dxel baza reeman Jerusalén, binë reeman Waj, bén la gajc Marcw. \c 13 \s1 Guzuloj Bernabé con Saulo bigtieꞌch reeman xtiidx Dios \p \v 1 Loj ree bén rliladx Jesucrist, bén zojb ree Antioquía, noꞌch ree bén rudëëd xtiidx Dios loj ree bejn në ree bén rulüü xtiidxaman. La reeman Bernabé, Simón bén rniee reeman Benyaꞌs, Lucio bén Cirene, Saulo con Manaén bén guniꞌsnë Herodes tijbzi, bén gunabee Galilea. \v 2 Tijb dxej chi nabaꞌn reeman, laꞌtgaj cabejdx canab reeman cuzaꞌt tëë reeman Dios zagdxe, rëb xSprijt Dios loj reeman: \p ―Gol bacaabee Bernabé në Saulo din güün reeman dxiin rënan güün reeman. \p \v 3 Chi gulox gubaꞌn reeman gurejdx tëë reeman Dios, dxel guxhoob yaa reeman guijc Bernabé con Saulo din gagnë Dios laa reeman abiꞌ bazaadiidxnë reeman laa reeman. \s1 Bernabé con Saulo wej reeman Chipre \p \v 4 XSprijt Dios na̱j bén guxhaal Bernabé con Saulo, zë reeman Seleucia, ni guyu reeman loj barcw, zë reeman yuj la Chipre, ni rigaꞌ loj nijsdoo. \v 5 Chi bidxin reeman niz Chipre, dxel luguiedx Salamina guzuloj gutieꞌch reeman xtiidx Dios lën ree xyadoo ree bén Israel. Në Waj binë reeman din güünman laa reeman yudar. \v 6 Chi biza reeman guidib niz Chipre, dxel bidxin reeman Pafos. Ni bidxaagloj reeman tijb bén Israel laman Barjesús, rajcaman guialbidxaa, rusquieeman bejn ree, rëbaman guial laaman na̱j bén rudëëd xtiidx Dios loj ree bejn. \v 7 Barjesús guin rnieenëman Sergio Paulo zagdxe, bén na̱j gobernador Chipre, rigniaꞌ daꞌtaman. Gurejdx gobernador guin Bernabé con Saulo guial rënman gucaagdiajgaman xtiidx Dios. \v 8 Per bénbidxaa guin (con diidx grieg laman Elimas) guyënman nudxoonman guial nililadx Sergio Paulo xtiidx Dios. \v 9 Abiꞌ Saulo, bén la gajc Pab, rniabee xSprijt Dios luxdooman guidiblagaa, baguiaadxijchaman loj bénbidxaa guin, \v 10 rëbaman: \p ―¡Xiꞌn xindxab lüj, ganax rusquieel, ganax niguijdx rüjnl, ad rëntczil ni zagdxe! ¿Xt goc gudëël mod chinal ree bejn xnejz nali Dios? \v 11 Yan gudëëd Dios lüj casti: ad zanit lojl abiꞌ xchej ad zuguiaatil xbachaꞌ gubijdx. \p Loj hor zii gajc gurexcajy Elimas abiꞌ ad gojctri nuguiaaman, dxel raguiilaman chu guiniaaz yaaman guial ad rajctri ruguiaaman. \v 12 Chi baguiaa gobernador guin zian, dxel bililadxaman abiꞌ dád badxa lojman ni balüü reeman xcwent Dad Jesús. \s1 Bidxin Pab con Bernabé niz Pisidia \p \v 13 Chi ma gudëd gojc zian, guyu Pab con ree xcompniaraman loj barcw luguiedx Pafos abiꞌ zë reeman luguiedx Perge ni rigaꞌ niz Panfilia. Ni basaꞌn Waj laa reeman bayejcaman Jerusalén. \v 14 Dxel barii reeman guiedx Perge, zë reeman luguiedx Antioquía ni rigaꞌ niz Pisidia. Abiꞌ dxej raziiladx ree bén Israel, guyu reeman lën xyadoo ree bén Israel zianz gurej reeman. \v 15 Dxel chi gulox biil bén biil tib lajt loj libr bacaa Moisejs në loj libr bacaa ree bén badëë xtiidx Dios loj ree bejn, gunee ree bén rniabee lën yadoo guin, rëb reeman loj Pab con Bernabé: \p ―Bal xhie guiëbidi loj ree bén rigaꞌ guie din gudëëdi consejw loj reeman, zajc guiëbidan yan. \p \v 16 Dxel guzuli Pab, beenman sen loj reeman din yacwëëz roꞌ reeman, dxel rëbaman: \p ―Bén Israel, në gra ree bén rdxeb Dios, gol bacaagdiajg: \v 17 Dux Dios ree, nayajc ree bén Israel, gulejman dux béngulal ree abiꞌ laaman been persi gojcxhiej reeman, chi sta zojb reeman ziꞌc benzit niz Egipto. Dxel con xguialrniabeeman babëëman laa reeman Egipto. \v 18 Abiꞌ baslejnguijcaman laa reeman loj tiuu ijz ni guzu reeman niz lod na̱j ganax yujbidx, \v 19 banijt tëëman gajdx ree nacion ni gure Canaán persi badëëman guidxliuj guin ree loj dux béngulal ree. \v 20 Zian gojc loj tajp gayuu garol ijz, dxelri bacaabee Dios juejs ree persi gunabee reeman laa reeman. Abiꞌ Samuel bén badëëd xtiidx Dios loj ree bejn gojc xjuejs bigra reeman. \v 21 Dxel gunab reeman din chuꞌ tijb rey nabee laa reeman, abiꞌ bazuj Dios rey Saúl xiꞌn Cis, bén zëëd loj xdiaa Benjamín persi gunabeeman laa reeman tiuu ijz. \v 22 Chi bisüd Dios rey Saúl, dxel bazujman rey Davi. Abiꞌ rëbaman: “Ma baguian guial Davi xiꞌn Isaí, nabanx ziꞌc rënan, güün tëëx cumplid da diidxan guial güünx gra ziꞌc rënan.” \v 23 Abiꞌ yan ziꞌc gajczi rëb Dios, loj gajc xdiaa rey Davi, brii Jesús bén guxhaalaman din yabëëman bén Israel ree loj dol. \v 24 Chi gad Jesús guiꞌt, Waj bén baroobnijs bejn ree, bagojnman gra ree bén Israel guial rayal yayüjn reeman xgab por xtol reeman tiobnijs tëë reeman. \v 25 Chi ma zidyob yadiblagaa xguialnaban Waj, dxel rëbaman: “Ad najtan bén naladxidi, qui guiꞌtraman, laaman mazri lasajc guial lon, niꞌquid rayalt gaxhiecan xgurëchaman.” \p \v 26 ’Yan, dugra ree nayajc ree xdiaa Abraham në gra los demazri ree bén rdxeb Dios, par dunuj ree na̱j xtiidxaman ni rugojn reeman dunuj ree, xhienaag rabëë Jesucrist dunuj ree loj dol. \v 27 Per ree bén Jerusalén con ree xguxtis reeman ad bayagbeet reeman Jesús. Ad gogbee tëët reeman xhie rën guiëb xtiidx Dios ni bacaa ree bén badëëd ree xtiidxaman loj ree bejn, ni rool reeman lën yadoo dxej raziiladx ree bejn, dxel laagajc reeman bagüjt Jesús, zian gojc cumplid ni ca loj xtiidx Dios. \v 28 Abiꞌ majsi achetczi xtol Jesús guyu, per niꞌczi zian rëb gajc reeman loj Pilato guial nabeeman guiëtaman. \v 29 Chi gulox been reeman gra ziꞌc ca loj xtiidx Dios xcwent Jesús, balet reeman laaman loj crüjz abiꞌ baquieꞌch reeman laaman. \v 30 Per Dios basban laaman, \v 31 dxel loj zien dxej balüülojman loj ree bén binë laaman chi briiman niz Galilea zëman Jerusalén, abiꞌ yan laa reeman na̱j bén rniee por laaman loj ree bejn. \p \v 32 ’Zeel caygojnan lëjt diidxzaꞌc guin ree, guial promejs been Dios loj ree dux béngulal ree, \v 33 ma beenman laan cumplid con dunuj ree guial zioꞌp ree loj xdiaa reeman. Beenman cumplid xtiidxaman chi basbanman Jesús ziꞌc ca loj Salmo barojp, lod rëb: “Lüj na̱j da xiꞌnan abiꞌ diizd yan ma rajpil guialrniabee ziꞌcgajc naj.” \v 34 Dios rëb guial yasbanman Jesús abiꞌ ad zaxint xcuerpaman ziꞌc gajczi ca loj xtiidx Dios lod rëb: “Naj günleꞌ lëjt ziꞌc benan promejs loj Davi.” \v 35 Abiꞌ rëb tëë stib lajt loj xtiidxaman: “Ad zatiëjbtil xhin xcuerp xiꞌnl, bén naya nali.” \v 36 Yan diidxliczi diidx guin ree ad rnieet reen xcwent Davi, din chi gulox gunabeeman bejn ree xtiampaman ziꞌc rëb Dios nabeeman, dxel güjtaman, biguieꞌchaman abiꞌ guxin xcuerpaman. \v 37 Per xcuerp Jesús bén basban Dios, ad guxintan. \v 38 Zeel caygojnan lëjt compniar din gagbeedi guial por laaman ma yuꞌ perdon par dux tol ree. \v 39 Graczi bén rliladx Jesucrist ma gojc perdon gra xtol reeman ni ad gojct niajc perdon por ley badëë Dios loj Moisejs. \v 40 Zeel gol gojp cudad chitëë saquidi ziꞌc bacaa ree bén badëë xtiidx Dios loj ree bejn, lod rëb: \q1 \v 41 Gol bacaagdiajg, lëjt bén ruzeꞌ ree da diidxan, \q1 gol badxalojdi gol gunidloj tëë. \q1 Din loj ree dxej nabandi gün reen ni xt niꞌquid zaliladxtidi, \q1 majsi chu na laa reen lojdi. \p \v 42 Chi barii Pab con Bernabé lën xyadoo ree bén Israel guin, gunab reeman favor loj Pab, din chi guidxin stijb dxej raziiladx ree bejn chiguieman mazri diidx loj reeman xcwent ni beman dxej zii. \v 43 Chi barii ree bén guin lën yado guin, zien daꞌt reeman binal Pab con Bernabé, ziꞌc ree bén Israel ziꞌc ree bén ad najt bén Israel, bén rën ree Dios ziꞌcgajc ree bén Israel. Abiꞌ rëb Pab con Bernabé loj reeman din sudxiꞌch reeman loj nejz zagdxe guredx Dios laa reeman guial rënman laa reeman. \p \v 44 Chi bidxin dxej ni raziiladx ree bejn, gra bén luguiedx guin badoꞌp din gucaagdiajg reeman xtiidx Dios. \v 45 Per chi baguiaa ree bén Israel zien daꞌt ree bejn rigaꞌ yagaj, dxel guyu guialnadëdloj luxdoo reeman abiꞌ guzuloj caneeguijdx reeman canee tëë reeman diidxguijdx loj Pab. \v 46 Dxel sin guialrdxeb badxiꞌ Paban con Bernabé loj reeman, rëb reeman: \p ―Yaloj lëjt rayal yagojnan xtiidxzaꞌc Dios, lëjt najdi bén Israel, per yan ad rëntidi gucaagdiajguidi laan, dxel lëjt gajc culüü guial ad zajct yayalidi guialnaban tiblayaa con Dios. Yan ma yugtieꞌchan diidxzaꞌc guin ree loj ree bén ad najt bén Israel. \v 47 Din zian gunabee dux Dad ree Dios dunujn, chi rëbaman tib lajt loj xtiidxaman: \q1 Nuzun lüj ziꞌc guij par gra ree nacion, \q1 din chel guidibchicniaa loj guidxliuj chicojnl \q1 xhienaag gac ree bejn perdon. \p \v 48 Chi biguiejn ree bén ad najt bén Israel zian, dxel babaa reeman, guzuloj rëb reeman guial zagdxe na̱j xtiidx Dios, abiꞌ graczi bén ma na̱j yayal guialnaban tiblayaa con Dios, bililadx reeman xtiidxaman. \v 49 Zianan zeel bireꞌch xtiidxzaꞌc Dios guidib niz ni. \v 50 Per ree bén Israel batiaalguiiw reeman béngunaa rej ree laydoo zianczi na̱j tëë reeman bén zojbloj luguiedx zii, në ree xinguiaaw na̱j gajc xin zojbloj, din sunal reeman Pab con Bernabé xt yabëë reeman laa reeman ni. \v 51 Dxel Pab con Bernabé gudxijp guxyuj guiaꞌ reeman ziꞌc tijb sen guial ad bazoobt ree bén guin diidx, dxel zë reeman Iconio. \v 52 Per ree bén bililadx Jesús niz ni, ma rniabee xSprijt Dios luxdoo reeman guidiblagaa abiꞌ dád rabaa reeman. \c 14 \s1 Bidxin Pab con Bernabé Iconio \p \v 1 Luguiedx Iconio, Pab con Bernabé guyu reeman lën xyadoo ree bén Israel. Abiꞌ ziꞌc balüü reeman xtiidxzaꞌc Jesucrist, zien daꞌt reeman bililadx, ziꞌc ree bén Israel ziꞌc ree bén ad najt bén Israel. \v 2 Per ree bén Israel ad bililadxt batiaalguiiw reeman bén ad najt ree bén Israel persi guzuloj been reeman xgab mal por ree bén rliladx Jesucrist. \v 3 Per niꞌczi zian, xchej daꞌt guzuj ree apóstoles guin ni, abiꞌ sin guialrdxeb gunee reeman xtiidx Dios guial rliladx reeman Jesucrist, laaman badëëd guialrniabee loj reeman persi been reeman zien daꞌt ree milagr në mazri ree ni ren, persi balüü Jesucrist guial diidxli na̱j ni rëb reeman xcwent Dios. \v 4 Per ree bén luguiedx zii gojc reeman tioꞌp lalaꞌ, garol reeman guzunë ree bén Israel zagarol reeman guzunë apóstoles guin ree. \v 5 Dxel ziꞌc ree bén Israel ziꞌc ree bén ad najt bén Israel, bayaꞌn reeman diidx con ree guxtis din tilë reeman Pab con Bernabé gucaaguiaj tëë reeman laa reeman. \v 6 Abiꞌ chi gogbee Pab con Bernabé zian, laa zia gajc reeman Listra con Derbe, guiedx rigaꞌ ree niz Licaonia, në gra ree guiedx rigaꞌ niz ni, \v 7 gunee reeman xtiidxzaꞌc Jesucrist. \s1 Bacaaguiaj reeman Pab Listra \p \v 8 Luguiedx Listra guyu tijb xinguiaaw ad rajct rza, ad guzatczix guial naxin guiaꞌx diizd chi golix abiꞌ zojbix \v 9 cucaagdiajguix ni rëb Pab. Chi baguiaa Pab laax, gogbeeman guial rliladxix par yayajquix. \v 10 Abiꞌ guneeman rejs, rëbaman: \p ―¡Bisu, guzuli zagdxe! \p Loj hor zii gajc gutiajs xin guin, guzulix abiꞌ guzuloj cazax. \v 11 Chi baguiaa ree bejn ni been Pab, guzuloj canee reeman rejs diidx Licaonia, rëb reeman: \p ―Dios na̱j ree ziꞌc bejn ma biguiajt lod nadxuꞌ ree. \p \v 12 Abiꞌ rëb reeman guial Bernabé na̱j dios Júpiter, guiáad Pab na̱j dios Mercurio guial laaman na̱j bén rniee loj reeman. \v 13 Abiꞌ roꞌ guiedx guin niz lod ru bejn na̱j xyadoo Júpiter, dxel bixhioz yuꞌ lën yadoo guin binëman goꞌn ree con ree guiaa, abiꞌ laaman con ree bén guin guyën reeman nugüjt reeman goꞌn guin ree din niën reeman apóstoles guin ree ziꞌc xdios reeman. \v 14 Per chi gogbee Pab con Bernabé zian, gudixyaꞌ xab reeman, guzëëb reeman la̱d ree bén guin, rbixdiaj reeman rëb reeman: \p \v 15 ―Gol bacaagdiajg, ¿chexquiza zeel rüjndi zian, awa bejn gajc dunujn ziꞌcgajc lëjt? Awa par zianclan zioꞌpan din yanan lojdi din yasaꞌndi ni rüjndi, din achetczi lasajc reen. Mejorli gol binal xnejz Dios naban, bén been xanyabaa në guidxliuj nëtëë nijsdoo con gra ni yuꞌ loj reen. \v 16 Tiamp gulal Dios baslaa been ree bejn ni guyëntzi reeman. \v 17 Per niꞌczi zian, zianczi balüüman chu najman por ree ni zagdxe ni rüjnman. Din laaman na̱j bén razaladx guia con guialnazaꞌc abiꞌ razaladxaman ni radaaw ree din chuꞌ du luxdoo ree zagdxe. \v 18 Chi rëb Pab con Bernabé zian, con ree diidx guin penz been reeman gan badxoon reeman guial nugüjt ree bén guin goꞌn guin ree din niën reeman laa reeman ziꞌc xdios reeman. \p \v 19 Per bëlzi ree bén Israel zojb Antioquía në Iconio, chi bidxin reeman luguiedx Listra been reeman gan batiaalguiiw reeman bén luguiedx guin ree. Dxel bacaaguiaj reeman Pab abiꞌ gunaladx reeman ma güjtaman abiꞌ guxoobyuj reeman laaman, babëë reeman laaman luguiedx guin. \v 20 Per chi bidoꞌp ree bén rliladx Jesucrist gadëd lod nagaꞌman, dxel bixcheman, bayuman luguiedx guin stijb. Chi bareguiaal briinëman Bernabé zë reeman luguiedx Derbe. \p \v 21 Chi gulox gutieꞌch reeman xtiidxzaꞌc Jesucrist luguiedx Derbe lod been reeman gan bililadx zien ree bejn laan, dxel bayejc reeman luguiedx Listra në Iconio nëtëë Antioquía. \v 22 Luguiedx zii ree badxeꞌ reeman luxdoo ree bén rliladx Jesucrist. Rëb reeman loj reeman din sudxiꞌch reeman loj ni rliladx reeman laaman, din dád sagdiaj reeman din yayu reeman lod rniabee Dios. \v 23 Abiꞌ tëë loj tijb gaj ree guiedx guin bacaabee reeman bengol nabee ree loj ree bén rliladx Jesucrist. Zianz chi gulox gubaꞌn reeman gurejdx tëë reeman Dios, dxel basaꞌn reeman laa reeman con Dad Jesús bén ma bililadx reeman. \s1 Badxin ree Pab con Bernabé Antioquía ni rigaꞌ niz Siria \p \v 24 Chi baza ree Pab con Bernabé niz Pisidia, bidxin reeman niz Panfilia. \v 25 Abiꞌ gunee reeman xtiidx Dios luguiedx Perge, dxel zë reeman guiedx Atalia. \v 26 Ni guyu reeman loj barcw zë reeman Antioquía, luguiedx lod basaꞌn ree los demazri ree bén rliladx Jesucrist laa reeman con Dios din gagnëman Pab con Bernabé din guitieꞌch reeman xtiidxaman. Abiꞌ dxiin guin na̱j ni ma baloox reeman. \v 27 Dxel chi bidxin reeman Antioquía, batoꞌp reeman bén rliladx ree Jesucrist, persi be reeman diidx loj reeman gra ni been Dios con laa reeman, xhie tëë naag guxhalaman nejz din chililadx ree bén ad najt bén Israel Jesucrist. \v 28 Ni guzu Pab con Bernabé xchej, guzunë reeman bén Antioquía rliladx ree Jesucrist. \c 15 \s1 Guyu gabilt Jerusalén \p \v 1 Lën ree dxej zii bidxin bëlzi ree bén Judea luguiedx Antioquía. Abiꞌ guzuloj rëb reeman loj ree bén rliladx Jesucrist, guial bal id zu reeman sen ziꞌc gunabee Moisejs, ad zajct güün Dios xtol reeman perdon. \v 2 Dxel Pab con Bernabé dád zroꞌ gudijldiidx reeman con ree bén guin. Dxel bacaabee ree bén rliladx Jesús Pab në Bernabé, në ree ben ren din che reeman Jerusalén chigneenë reeman apóstoles guin ree, con ree bengol rniabee loj ree bén rliladx Jesucrist din guguiaa reeman xhienaag güün reeman xcwent sen guin. \p \v 3 Abiꞌ badxeꞌnejz ree bén Antioquía rliladx ree Jesucrist laa reeman persi zë reeman. Chi zë reeman gudëd reeman niz Fenicia në niz Samaria abiꞌ bagojn reeman bén rliladx ree Jesucrist, bén zojb ree niz ni guial ma rliladx ree bén ad najt ree bén Israel xtiidx Dios. Abiꞌ graczi bén ma rliladx Jesucrist niz ni, dád babaa reeman chi biguiejn reeman zian. \p \v 4 Chi bidxin Pab con Bernabé Jerusalén, dxel bacaꞌ ree bén rliladx Jesucrist laa reeman, con ree apóstoles, con ree bengol rniabee loj ree bén rliladx Jesucrist. Abiꞌ be ree Pab diidx con Bernabé gra ni been Dios con laa reeman. \v 5 Per yuꞌ ree bénfarisew ma rliladx Jesucrist, guzuli reeman abiꞌ rëb reeman: \p ―Bén ad najt ree bén Israel abiꞌ ma rliladx reeman Jesucrist, rüjn naguiejn chuꞌ reeman sen ru ree bén Israel, gagbee tëë reeman guial rayal chinal reeman xley Moisejs. \p \v 6 Dxel badoꞌp ree xi apóstoles Jesús con ree bengol rniabee loj ree bén rliladx Jesucrist din guidoon xhienaag güün reeman. \v 7 Guial tant canee reeman por zian, dxel guzuli Bëd, rëbaman loj reeman: \p ―Gradi compniar raliduladx ree Jesucrist, lëjt ragbee guial diizd gocli gulej Dios naj lojdi din chignen xtiidxzaꞌc Jesucrist loj ree bén ad najt bén Israel din chililadx reeman laaman. \v 8 Abiꞌ Dios bén nünbee luxdoo graczi ree bejn, balüüman guial na̱j reeman xbejnman guial ma badëëd xSprijtaman loj reeman ziꞌcgajc baneeman du loj ree. \v 9 Ziꞌc ruguiaa Dios dunuj ree ziangajc ruguiaaman laa reeman, din ziꞌc basiaman du luxdoo ree ziangajc basiaman luxdoo reeman guial ma rliladx reeman Jesucrist. \v 10 Yan, ¿chexc zeel ad ridxgaꞌtidi ni ma been Dios abiꞌza rniabeedi chinal ree bén rliladx Jesucrist ley ni niꞌqui dunuj ree niꞌqui dux béngulal ree ad gojct naguieen ree ziꞌc rniabee ley guin? \v 11 Dunuj ree rayagbee guial por ni zagdxe ni been Dad Jesucrist, been Dios dux tol ree perdon ziꞌcgajc laa reeman. \p \v 12 Dxel bacwëëz roꞌ gra reeman abiꞌ bacaagdiajg reeman ni cayü ree Bernabé con Pab, xcwent gra ree xmilagr Dios ni been reeman loj ree bén ad najt bén Israel. \v 13 Chi gulox gunee reeman, dxel nëgajc Jacob rëb: \p ―Gradi compniar raliduladx ree Jesucrist, gol bacaagdiajg: \v 14 Simón Bëd be diidx duloj ree xhienaag guzuloj gulej Dios bén ad najt ree bén Israel din gac reeman xbejnman. \v 15 Gra ni ma gojc na̱j ziꞌc ni bacaa ree bén badëë xtiidx Dios loj ree bejn loj xtiidxaman lod rëb: \q1 \v 16 Chi ma gojc zian, \q1 yayünxhiej ree da bejnan mazri ziꞌc goc chi naban Davi, \q1 gacxhiej reeman por ree bén sta naban, \q1 ziꞌc guban ree bejn xtiamp Davi \q1 abiꞌ por laa reeman yayajcxhiej ree da bejnan. \q1 \v 17 Din yaguiil ree los demazri ree bejn guial guiën reeman naj, \q1 gra ree bén nacion ren, yaguiil guial guiën reeman naj, \q1 bén ma gule reen din gac reeman da bejnan, \q1 bén guiguiejn ree guzaꞌt ree bejn naj. \q1 \v 18 Zian na Dios, bén cugojn bejn ree gra ree nine diizd tiamp gulal. \p \v 19 ’Zeel naladxan ad rayalt chu güün naguiejn bén ad najt ree bén Israel par chinal reeman ley, laa reeman guial ma basaꞌn xcostumbr reeman par chinal reeman xnejz Dios. \v 20 Yan con yaxhaal ree tijb guiꞌch loj reeman guial ad rayalt gaw reeman ni ragleꞌ loj ni na̱j xdios reeman, ad rayal tëët sunë reeman ben ren bén ad najt lacheel reeman, ad rayalt gaw reeman bëël rberejn niꞌqui rejn. \v 21 Zian yaguieꞌch ree loj reeman, din diizd tiamp gulal tijb gaj guiedx yuꞌ bén rulüü laa reeman xhie rën guiëb xley Moisejs ni rool reeman lën ree yadoo dxej raziiladx ree bejn. \p \v 22 Dxel apóstoles guin ree con ree bengol rniabee loj ree bén rliladx Jesucrist, con los demazri ree bén rliladx Jesucrist, rëb reeman gucaabee reeman bén guixhiaalnë reeman Pab con Bernabé din che reeman Antioquía. Abiꞌ bacaabee reeman Judas, bén la gajc Barsabás, në Silas, laa reeman rajp guialrniabee loj ree bén rliladx Jesucrist. \v 23 Abiꞌ guxhaalnë reeman laa reeman tijb guiꞌch ni rëb: \p “Dunujn nayajcan xi apóstoles Jesús, con ree bengol rniabee loj ree bén rliladx laaman, në los demazri ree bén rliladx laaman. Ragajpdiozan lëjt bén ad najt ree bén Israel, per nayajc ree compniar raliduladx ree Jesucrist, lëjt zojbidi Antioquía, në los demazri ree bén zojb ree niz Siria nëtëë niz Cilicia. \v 24 Ma bayagbeen guial yuꞌ ree bén duladxan brii sin dux tiidxbeen, abiꞌ caguꞌnawëëg reeman lëjt con xtiidx reeman persi ad radxejlt xhie güündi guial na reeman lojdi rayal chuꞌdi sen ni ru ree bén Israel güün tëëdi ziꞌc rniabee xley Moisejs, per ad dunujtan baxhaal laa reeman. \v 25 Zeel badoꞌpan abiꞌ raguieꞌchan guial zagdxe na̱j yacaabee bëlzi dux compniaran din guidganaj reeman lëjt, guidnë tëë reeman tioꞌp dux compniaran, Bernabé con Pab, bén rayën daꞌtan. \v 26 Zien ree ni guijdx cuchaagloj reeman guial cayüjn reeman sirv loj Dad Jesucrist. \v 27 Dxel cayxhaalnëꞌn laa reeman Judas con Silas, laa reeman na lojdi gra con quijb xtiidx reeman. \v 28 Abiꞌ ziꞌc na̱j xgab bazaladx xSprijt Dios du lojn, dxel achetri naguiejn rüjn yanabeen lëjt ni güündi, ni rayalzi cuꞌguijquidi na̱j guial, \v 29 ad gawidi xbëël ree be ni rbeꞌc ree bejn loj ni na̱j xdios reeman, ad gaw tëëdi bëël rberejn, niꞌqui rejn, ad sunëdi ben ren bén ad najt lacheelidi. Bal gapidi cudad ad züjntidi gra ree nine, zagdxequi güündi. Gagnë Dios lëjt.” \p \v 30 Zian gojcan, guiꞌch guin na̱j ni guxhaalnë reeman guidap ree bén guin par luguiedx Antioquía. Ni batoꞌp reeman bén rliladx ree Jesucrist abiꞌ bayü reeman guiꞌch guin loj reeman. \v 31 Chi biil reeman laan, dád nix guyu luxdoo reeman por ree diidx zagdxe ni zëëd lojn. \v 32 Abiꞌ Judas con Silas guial nëgajc reeman rajp quiarguiejn par gudëëd reeman xtiidx Dios, dxel zien na̱j ni guneenë reeman bén rliladx ree Jesucrist, baguꞌ reeman luxdoo reeman con xtiidx reeman. \v 33 Chi ma gudëd zien dxej zaꞌ ree Judas con Silas ni, bazaadiidxnë ree bén rliladx Jesucrist laa reeman din yaguiaj reeman lod zaꞌ ree bén guxhaal laa reeman, rëb reeman loj reeman: “Chignë Dios lëjt zagdxe.” \v 34 Per Silas beenman xgab bayaꞌnman ni mazri. \v 35 Abiꞌ Pab con Bernabé bayaꞌn reeman Antioquía mazri, laa reeman con ree ben ren basnuu balüü reeman gutieꞌch tëë reeman xtiidxzaꞌc Jesucrist loj ree bejn ni. \s1 Ni barojp volt brii Pab biglüüman xtiidx Dios guiedx ren ree \p \v 36 Chi gudëd tioꞌp choon dxej, dxel rëb Pab loj Bernabé: \p ―Yoꞌ stijb yugnaj dux compniar ree bén rliladx ree Jesucrist, graczi ree luguiedx lod ma bugtieꞌch xtiidx Dios, din yuquiaa xhienaag zaꞌ reeman. \p \v 37 Bernabé guyën ninë reeman Waj, bén la gajc Marcw. \v 38 Per Pab ad cwëjbt ninë reeman laaman, din chi we reeman niz Panfilia guroꞌnladxaman laa reeman, ad binëtraman laa reeman. \v 39 Abiꞌ niꞌqui tijbaman niꞌqui zatijbaman ad bayaꞌnt conform, zianz gulaꞌ lasaꞌ reeman. Dxel binë Bernabé Marcw, guyu reeman loj barcw zë reeman yuj la Chipre ni rigaꞌ loj nijsdoo, \v 40 dxel gulej Pab Silas din chinëman laaman abiꞌ rëb los demazri ree bén rliladx Jesucrist loj reeman guial chinë Dios laa reeman zagdxe. \v 41 Zianz gudëd reeman niz Siria në niz Cilicia, raguꞌ reeman luxdoo ree bén rliladx Jesucrist niz ni. \c 16 \s1 Bine ree Pab con Silas Timoteo \p \v 1 Chi bidxin Pab con Silas guiedx Derbe në guiedx Listra abiꞌ Listra bidxaagloj reeman tijb bén rliladx Jesucrist, laman Timoteo, xniaaman na̱j bén Israel, nëman rliladx Jesucrist guiáad xdadaman na̱j bén grieg. \v 2 Graczi ree bén rliladx Jesucrist, bén zojb ree guiedx Listra në Iconio ruzaꞌt laaman zagdxe. \v 3 Dxel rëb Pab chinëman Timoteo, per yaloj badxeꞌman laaman sen ni ru ree bén Israel, chitëë xhie guiëb ree bén Israel rigaꞌ niz ni, din gra reeman ragbee guial na̱j xDadaman bén grieg. \v 4 Graczi ree guiedx ni gudëd reeman bagojn reeman bén rliladx ree Jesucrist ni rayal güün reeman ziꞌc ma rëb ree apóstoles, con ree bengol rniabee loj ree bén rliladx laaman Jerusalén. \v 5 Zianan zeel guzudxiꞌch ree bén niz ni loj guialrliladx reeman Jesucrist, abiꞌ guixie guixie gojcxhiej mazri ree bén rliladx laaman. \s1 Balüüloj tijb bén Macedonia loj Pab \p \v 6 Chi ma gojc zian ad baslaat xSprijt Jesús nignee reeman xtiidx Dios niz Asia. Dxel gudëdzinejz reeman niz Frigia në niz Galacia \v 7 abiꞌ bidxin reeman niz Misia. Ni been reeman xgab niej reeman niz Bitinia, per ad cwëjb gajct xSprijt Dios niej reeman niz ni. \v 8 Dxelri gudëdzinejz reeman niz Misia, bidxin reeman guiedx Troas. \v 9 Yagaj, guxhinzii guzajc Pab ziꞌc rulüü caneꞌxhchaalaman. Baguiaaman tijb xinguiaaw zëëd niz Macedonia, zaꞌlix rzajquix liaadx loj Pab, rëbix: \p ―Guda niz Macedonia, taguieen dunujn yudar. \p \v 10 Guloxzi baguiaa Pab zian, laa baguieen gajcan porvinid din yoꞌn niz Macedonia guial bayagbeen Diosan na̱j bén cabejdx dunujn niz ni par yatieꞌchan xtiidxzaꞌc Jesucrist. \s1 Bidxin ree Pab con Silas Filipos \p \v 11 Badxuꞌn loj barcw luguiedx Troas abiꞌ bioꞌn naliduu Samotracia. Chi bareguiaal badxinan guiedx Neápolis. \v 12 Yagaj badxoon bioꞌn Filipos, guiedx mazri zojbloj niz Macedonia, per Rom rniabee guiedx zii, ni badxuꞌn bëlzi ree dxej. \v 13 Abiꞌ tijb dxej raziiladx ree bejn, bariin luguiedx guin bioꞌn tijb ruguiiwroꞌ, lod rayagbeen radoꞌp ree bén Israel par cwedx reeman Dios. Abiꞌ badxuꞌn baneen xtiidxzaꞌc Jesucrist loj ree béngunaa badoꞌp yagaj. \v 14 Tijb ree béngunaa guin la Lidia, najman bén Tiatira, rutoꞌman lajd zagdxe ni culor murad. Diidxli rdxebaman Dios abiꞌ cucaagdiajgaman. Dios guxhal xquiarguiejnman din gucaagdiajgaman zagdxe gra ni rëb Pab. \v 15 Abiꞌ gurobnijsaman con gra xfamilaman. Dxel gunabaman favor du lojn, naman: \p ―Bal walidi rliladxidi guial ma rliladxan Jesucrist, gol bayaꞌn lidxan. \p Dxel beenman naguiejn bayaꞌnan lidxaman. \p \v 16 Dxel tib volt, chi zioꞌn lod rej ree bejn par cwedx guiniab reeman Dios, badxaaglojn tijb biingunaa, yuꞌ xindxab luxdoom, abiꞌ por xguialrniabee xindxab guin rnieeyaꞌm guiáad ree bén guzii laam dád zroꞌ milia rüjn reeman gan por dxiin guin. \v 17 Dxel bidnalim Pab con dunujn, rbidxaꞌm rëbim: \p ―Bén guie ree rüjn xchiin Dios yuꞌ xanyabaa, laa reeman gugojn lëjt xhienaag gaquidi perdon. \p \v 18 Zien dxej daꞌt beenm zian, xt chi balenyaꞌ Pab, dxel bayejcaman rëbaman loj xindxab yuꞌ luxdoom: \p ―Por xguialrniabee Jesucrist, rniabeen lüj din yariil luxdoo biin guie. \p Loj hor zii gajc barii xindxab guin luxdoom. \p \v 19 Per chi gogbee ree bén guzii laam guial ad zajctri güünm gan milia par laa reeman, dxel gunaaz reeman Pab con Silas, binë reeman laa reeman roylay loj guxtis. \v 20 Chi bayü reeman laa reeman loj ree guxtis guin, rëb reeman: \p ―Xin Israel guie ree rbëë reex wadijl du ladx ree, \v 21 abiꞌ rulüü reex costumbr ree ni ad zatiëëbt ree yaguieen ree ad zajc tëët yaguieen ree, din ben Rom dunuj ree. \p \v 22 Dxel wajs gra ree bén guin contr laa reeman, abiꞌ gunabee ree guxtis guin gulëë xab Pab con Silas din quin reeman laa reeman con var. \v 23 Chi gulox gudijn daꞌt reeman laa reeman, dxel biluꞌ reeman laa reeman ladxguiib abiꞌ gunabee reeman bén rajp roꞌ ladxguiib guin din gapdxiꞌchaman laa reeman. \v 24 Chi biguiejn bén rajp roꞌ ladxguiib guin zian, dxel biluꞌman laa reeman xt lën cuart bigra yuꞌ lën ladxguiib guin, guxhiiman guiaꞌ reeman loj tabl naal con caden. \p \v 25 Per garol guiaal, laꞌtgaj cabejdx canab Pab con Silas Dios, cayool tëë reeman cant par laaman, dxel cucaagdiajg los demazri ree bén yuꞌ ladxguiib guin. \v 26 Dxel tijbzi golp guzuloj xudoxh, niz ni niz guie rurlia xcimiant ladxguiib guin. Loj hor zii gajc bixal gra ree xportan abiꞌ baxiec ree caden naxii gra ree bén yuꞌ lënan. \v 27 Chi baban bén rajp roꞌ ladxguiib guin abiꞌ baguiaaman zojbyal gra ree xportan, gulëë xi espadaman din nugüjt laagajcaman guial gunaladxaman gra ree bén yuꞌ ladxguiib guin ma baxüün. \v 28 Dxel gurixdiaj Pab, rëbaman lojman: \p ―Ad güünnaa lüj gajc, laa dugran nadxuꞌ guie. \p \v 29 Laa gunab gajc bén guin tijb guij, dxel ruxüünman guyuman, rnijman guial rdxebaman, bigzuxibaman loj Pab në loj Silas. \v 30 Dxel babëëman laa reeman, gunabdiidxaman loj reeman, rëbaman: \p ―Dad, gol guna, ¿xhie rayal günan din güün Dios naj perdon? \p \v 31 Badxiꞌ reeman laan, rëb reeman: \p ―Bililadx Dad Jesucrist, zian gaquil perdon con xfamilil. \p \v 32 Abiꞌ be reeman xtiidx Dios lojman con loj gra ree bén zojb lidxaman. \v 33 Zianz guxhin zii gajc gudiibaman lod nadxeelguijdx reeman, dxel gurobnijsaman con gra xfamilaman. \v 34 Abiꞌ bignëman laa reeman lidxaman, dxel badëëman ni gudaw reeman. Guiáad laaman dád nix yuꞌ luxdooman con gra xfamilaman Guial ma rliladx reeman Dios. \p \v 35 Chi bareguiaal, guxhaal ree guxtis guin suldad ree persi biguiedx reeman loj bén rajp roꞌ ladxguiib guin guial guslaaman Pab con Silas. \v 36 Abiꞌ rëb bén rajp roꞌ ladxguiib guin loj Pab: \p ―Ma na ree guxtis guial guslaan lëjt. Yan ma zajc yaguiajdi ad chuꞌdi xgab. \p \v 37 Per rëb Pab loj ree suldad guin: \p ―Nayajcan quijb ben Rom abiꞌ gudijn reeman dunujn delant loj ree bén guiedx, niꞌquid baneet reeman mod nadëëdan cwent loj reeman con badxeꞌ reeman dunujn ladxguiib. Abiꞌ yan, ¿guslaa reeman dunujn ralan ya? ¡Ad zajctan zian! Guiꞌt quijb laa reeman guidgalëë reeman dunujn. \p \v 38 Abiꞌ bicojn ree suldad guin guxtis guin ree zian, dxel dád bidxeb reeman chi biguiejn reeman guial ben Rom na̱j Pab con Silas. \v 39 Dxel wej reeman bignab reeman perdon loj Pab con Silas babëë tëë reeman laa reeman, rëb reeman loj reeman din yaza reeman luguiedx guin. \v 40 Chi barii reeman ladxguiib, wej reeman lidx Lidia. Zianz chi gulox guneenë reeman los demazri ree bén rliladx ree Jesucrist din chuꞌ luxdoo reeman sudxiꞌch reeman loj ni rliladx reeman, dxel baza reeman. \c 17 \s1 Bidxin ree Pab con Silas Tesalónica \p \v 1 Chi zë Pab con Silas, gudëd reeman niz Anfípolis në niz Apolonia zianz bidxin reeman luguiedx Tesalónica lod yuꞌ tijb xyadoo ree bén Israel. \v 2 Abiꞌ ziꞌc goc xcostumbr Pab, wejman lën yadoo guin, choon dxej raziiladx ree bejn. Wejman bigneenëman laa reeman xtiidx Dios. \v 3 Bagojnman balüü tëëman laa reeman loj xtiidx Dios lod rëb guial na̱j sagdiaj Cristo, abiꞌ chi ma güjtaman yabanman stijb. Rëbaman loj reeman: \p ―Jesús ruzat gajcan lojdi, laagajcaman na̱j Cristo din yabëëman dunuj ree loj dol. \p \v 4 Yuꞌ ree bén Israel guin bililadx abiꞌ bachajg reeman Pab con Silas. Në zien ree bén grieg rën Dios bililadx, nëtëë zien ree béngunaa zojbloj bililadx Jesús. \v 5 Per ree bén Israel ad bililadxt Jesucrist, gudëdloj reeman abiꞌ batoꞌp reeman benmal ziza ree lunejz persi gulëë reeman wadijl luguiedx guin, abiꞌ guyu reeman lidx Jasón, raguiil reeman Pab con Silas din cwëë reeman laa reeman guzuj reeman laa reeman loj ree bén guiedx guin. \v 6 Per guial ad badxejlt reeman laa reeman yagaj, dxel guxoobyuj reeman Jasón në ree ben ren bén rliladx Jesucrist, binë reeman laa reeman loj guxtis, rbixdiaj reeman, rëb reeman: \p ―Tioꞌp ree xin cabëë wadijl guidib guidxliuj, ma biꞌt reex guie, \v 7 abiꞌ lidx Jasón zojb reex. Laa reex con gra ree bén nuchajg laa reex, ad cayüjnt reex ziꞌc rniabee xley rey César, din rëb reex guial yuꞌ zatijb rey la Jesús. \p \v 8 Chi biguiejn ree guxtis guin zian con ree bejn, gra loj xgab been reeman. \v 9 Per Jasón con los demazri ree bén guyu ladxguiib guin gudijx reeman loj ree guxtis guin, dxel baslaa reeman laa reeman. \s1 Bidxin Pab con Silas Berea \p \v 10 Guxhinzii gajc, guxhaal ree bén rliladx Jesucrist Pab con Silas luguiedx Berea. Chi bidxin reeman ni, wej reeman lën xyadoo ree bén Israel. \v 11 Mazri benzaꞌc na̱j ree bén Israel guin guial loj ree bén Israel zojb Tesalónica. Con gan bacaagdiajg reeman ni rëb Pab. Abiꞌ guixie guixie rusiid reeman xtiidx Dios, din gagbee reeman waliqui ni rëb Pab ya. \v 12 Zeel dád zien reeman bililadx Jesucrist, nëtëë zien bén grieg bililadx laaman ziꞌc ree xinguiaaw ziꞌc ree béngunaa zojbloj niz ni. \v 13 Chi gogbee ree bén Israel zojb Tesalónica guial catieꞌch Pab xtiidx Dios luguiedx Berea, dxel wej reeman ni bigtiaalguiiw reeman bejn ree din guidxeꞌch reeman Pab. \v 14 Per ree bén rliladx Jesucrist ad goglaat reeman, laa guxhaal gajc reeman Pab niz roꞌ nijsdoo. Guiáad Silas con Timoteo bayaꞌn reeman mazri Berea. \v 15 Abiꞌ ree bén bigluꞌnejz Pab, xt Atenas binë reeman laaman. Chi baza reeman ni, bignë reeman xruson Pab din diob che Silas con Timoteo chinal reeman laaman. \s1 Bidxin Pab Atenas \p \v 16 Laꞌtgaj cabëz Pab guidxin Silas con Timoteo luguiedx Atenas, guyunayaman guial baguiaaman zien daꞌt ni rajp ree bejn niz ni ziꞌc dios. \v 17 Zeel wejman lën xyadoo ree bén Israel bigneenëman laa reeman në los demazri ree bén rën Dios ziꞌc ree bén Israel, guixie guixie rnieenëman chutëëz bén rdxaaglojman niz galay guiedx guin. \v 18 Guneenë tëëman garol ree bén zinal ni balüü bén brii laj epicureo, në za garol ree bén estoicos. Abiꞌ yuꞌ reeman rëb: \p ―¿Xhienin rniee xin guin zeel rniee daꞌtix? \p Yuꞌ tëë reeman rëb: \p ―Rulüü xtiidx dios ren ree bén ad naguieenbeet ree catieꞌchix. \p Rëb reeman zian guial caneenë Pab laa reeman xtiidxzaꞌc Jesucrist në xcwent guial babanman stijb. \v 19 Dxel binë reeman Pab tijb luar la Areópago, lod radoꞌp reeman. Abiꞌ gunabdiidx reeman lojman, rëb reeman: \p ―¿Zajc nal ya xhie ree nicüb guin zidgalüül niz guie? \v 20 Din rül diidx du lojn ni ad rayagbeetan, zeel rayënan yayagbeen xhie rën guiëban. \p \v 21 Graczi ree bén Atenas, con los demazri ree benzit zojb ni, zianczi zaꞌ reeman zian. Ruladx reeman tëd reeman dxej, gucaagdiajg reeman o gü reeman ni na̱j ree nicüb. \p \v 22 Dxel guzuli Pab galay reeman lod la Areópago, rëbaman: \p ―Bén Atenas, por graczi ni ma baguian, ma gogbeen guial dád zien ree xdiosidi. \v 23 Abiꞌ chi zizaan ziquian luar lod rbejdxidi xdiosidi, badxejlan tijb luar lod ca ree diidx ni rëb: “Par Dios ad naguieenbeet ree.” Yan, Dios rbejdxidi sin guial ad nünbeetidi laaman, xtiidxaman na̱j ni zidguien lojdi. \p \v 24 ’Dios guin been guidxliuj con graczi ni yuꞌ lojn, laaman rniabee xanyabaa në loj guidxliuj. Ad zaꞌtaman lën yadoo ni rüjn ree bejn. \v 25 Ad riaadx tëëtaman chu güün xhienin par laaman, din laaman na̱j bén razaladx bi nabajnnëꞌ ree, laaman razaladx guialnaban duloj ree në ree ni rayaadx ree. \p \v 26 ’Por tijb bejn been Dios din chuꞌ zienloj bejn loj guidxliuj din cwe reeman guidib loj guidxliuj. Abiꞌ ma na̱j xhie tiamp guiban reeman ban tëë cwe reeman. \v 27 Din yaguiil reeman Dios majsi ziꞌc chi rgan bejn chi raguiilaman xhienin, zian güün reeman din yadxejlaman. Majsi diidxliczi ad zijtt zaꞌman par gra bejn. \v 28 Din por Dios nabajn ree, por laaman raniib ree radxoo tëë ree, por laaman nadxuꞌ ree loj guidxliuj. Ziꞌc rëb tëë ree xbénrigniaꞌdi, chi rëb reeman: “Dunuj ree nayajc xiꞌn Dios.” \v 29 Zeel bal nayajc ree xiꞌn Dios, ad rayalt yaguieen ree xgab guial Dios najnë or, o plajt, o guiaj ya ziꞌc na̱j ni rüjn ree bejn ziꞌc na̱j xixgab reeman. \v 30 Tiamp gulal cwëjb Dios been ree bejn ziꞌc naladx reeman guial achetczi ragbee reeman, per yan gra ladczi canabeeman gra ree bejn din yayüjn reeman xgab por xtol reeman. \v 31 Din Dios ma gulej tijb dxej ni yadëëd ree bejn cwent lojman, dxej ni güün xguialguxtisaman. Ma gulej tëëman Jesucrist din güünman guialguxtis guin, abiꞌ din guiguien guial gulejman laaman par zian, basbanman laaman chi gütaman. \p \v 32 Chi biguiejn reeman rëb Pab guial baban Jesucrist loj ree bengüt, yuꞌ reeman bazeꞌ laaman, yuꞌ tëë reeman rëb: \p ―¡Zatijb dxej yasnuu yacaagdiajgan ni canal! \p \v 33 Dxel baza Pab lod zaꞌ reeman. \v 34 Per yuꞌ reeman bachajg laaman, abiꞌ bililadx reeman xtiidx Dios. Loj reeman noꞌch tijb bén zojbloj lën Areópago laman Dionisio, në stijb béngunaa la Dámaris në ree ben ren. \c 18 \s1 Bidxin Pab Corinto \p \v 1 Dxel brii Pab Atenas zëman Corinto. \v 2 Yagaj bidxaaglojman tijb bén Ponto laman Aquila, zëëdaman diaa Israel. Aquila con xbéngunaaman Priscila qui bazari reeman niz Italia guial gunabee rey Claudio yarii gra ree bén Israel Rom. Dxel wej Pab bitixlojman laa reeman. \v 3 Abiꞌ guial lasaꞌgajc dxiin ni rüjnman rüjn reeman, rüjnchaaw reeman guid ni rajc ree carp, dxel bayaꞌnnëman laa reeman persi been reeman dxiin guin. \v 4 Abiꞌ beegaj dxej raziiladx ree bén Israel, rej Pab rigneeman xtiidx Dios lën xyadoo ree bén Israel, ziꞌc ree bén na̱j ree bén Israel ziꞌc ree bén ad najt bén Israel raguiilaman mod din chililadx reeman ni rëbaman. \p \v 5 Chi baza ree Silas con Timoteo niz Macedonia, bidxin reeman Corinto, dxel achetri ni ren been Pab, ganaxzi xtiidx Dios guneeman loj ree bejn, balüü tëëman bén Israel ree guial Jesús na̱j Cristo bén cabëz reeman. \v 6 Per guzuloj bidxeꞌch reeman Pab abiꞌ gunee reeman diidxguijdx contr laaman. Dxel gudxijp xabaman ziꞌc tijb sen guial ad ruzoobt reeman diidx, abiꞌ rëbaman loj reeman: \p ―Lëjt gajc rajp dol guial guizëëbidi delant loj Dios, ad najt raꞌp dol. Diizd yan chiguien xtiidx Dios loj ree bén ad najt bén Israel. \p \v 7 Dxel bariiman lën yadoo guin wejman lidx bén la Justo, rën bén zii Dios, gajxh gajc yadoo guin na̱j lidxaman. \v 8 Abiꞌ Crispo, tijb bén rniabee lën xyadoo ree bén Israel, bililadxaman Dad Jesucrist con gra xfamilaman. Në zien ree bén Corinto bililadx chi biguiejn reeman xtiidx Jesucrist abiꞌ gurobnijs reeman. \v 9 Tijb guxhin balüüloj Dios loj Pab, rëbaman lojman: \p ―Ad rdxebil, basnuu gunee da diidxan, ad gucwëëzil, \v 10 naj zaꞌnëꞌ lüj, achutczi zajc güün lüj xhienin, din luguiedx guie zien daꞌt bejn na̱j par naj. \p \v 11 Zianan zeel bayaꞌn Pab Corinto tibijz garol, balüüman bén guin ree xtiidx Dios. \p \v 12 Per chi goc Galión gobernador Acaya, bén Israel ree bachajg lasaꞌ reeman persi gunaaz reeman Pab binë reeman laaman loj gobernador guin, \v 13 rëb reeman loj gobernador guin: \p ―Xin guie ziza cayüjnx gan bejn ree guial guiën reeman Dios ziꞌc tijb mod ni ad najt loj ley. \p \v 14 Ma niniee Pab, chi gunee Galión rëbaman loj ree bén Israel guin: \p ―Bal niajcan tijb falt o tijb guialquia naroob beenman zeel zidnëdi laaman, züncwentan lëjt. \v 15 Per najn por ree diidx në por laj ree bejn nëtëë por xleydi, zeel lëjt gajc gol gunaj xhienaag güündi, ad rëntan günan guialguxtis xcwent ree ni guin. \p \v 16 Abiꞌ laa babëë gajcaman laa reeman roylay guin. \v 17 Dxel yagaj gajc gunaaz gra reeman Sóstenes, bén rniabee lën xyadoo ree bén Israel abiꞌ gudijn reeman laaman, per niꞌquid beencwentt gobernador guin laa reeman. \s1 Badxin Pab Antioquía \p \v 18 Zienri ree dxej bayaꞌn Pab Corinto. Dxel bazaadiidx nëman los demazri ree bén rliladx Jesucrist, abiꞌ bazanëman Priscila con Aquila, guyu reeman loj barcw zë reeman niz Siria. Per chi gad reeman grii Cencrea bagaj guijc Pab, por tijb promejs ni beenman. \v 19 Chi bidxin reeman Éfeso, ni basaꞌn Pab Priscila con Aquila, abiꞌ wejman lën xyadoo ree bén Israel zojb ree ni, bigneenëman bén Israel radoꞌp ree lën yadoo guin. \v 20 Abiꞌ guyën reeman niaglaa Pab ni mazri, per ad cwëjbtaman. \v 21 Rëbaman loj reeman: \p ―Ma yayaꞌn, bal gagnë Dios naj, guidganan lëjt stijb. \p Dxel guyuman loj barcw bazaman Éfeso. \v 22 Chi bidxinman Cesarea, dxel wejman Jerusalén bicajpdiozaman bén rliladx ree Jesucrist, dxelri zëman Antioquía. \v 23 Chi ma gojc xchej zaꞌman Antioquía, dxel briiman zatijb. Wejman tijb gaj ree guiedx rigaꞌ niz Galacia në niz Frigia, raguꞌman luxdoo gra ree bén rliladx Jesucrist. \s1 Gutieꞌch Apolos xtiidx Dios Éfeso \p \v 24 Tiamp zii bidxin tijb bén Israel luguiedx Éfeso, laman Apolos, gojlaman Alejandría. Dád radxejlaman diidx par guinieeman abiꞌ dád rajcaman xtiidx Dios. \v 25 Basiidaman xtiidx Dios, dxel con gan balüüman bejn ree, zagdxe tëë rüman xtiidx Jesús loj reeman, majsi ad ragbeetaman par xhieri mazri rirobnijs bejn, tijbzi xcwent xguial waroobnijs Waj ragbeeman. \v 26 Abiꞌ Apolos, sin guialrdxeb guzuloj caneeman xtiidx Dios loj ree bén Israel lën xyadoo reeman, zianz chi biguiejn Priscila con Aquila ni rëbaman, dxel bignë reeman laaman lidx reeman. Ni balüü reeman laaman persi basnuu basiidaman mazri xtiidx Dios. \v 27 Chi been Apolos xgab cheman niz Acaya, gra ree bén rliladx Jesucrist bén zaꞌnë laaman, badxeꞌ reeman luxdooman din cheman, abiꞌ guxhaal reeman tijb guiꞌch loj ree bén rliladx Jesucrist bén zojb ree niz Acaya din yacaꞌ reeman laaman zagdxe chi guidxinman niz ni. Chi bidxinman niz Acaya dád beenman yudar bén ma rliladx ree Jesucrist guial gognë Dios laa reeman. \v 28 Din delant loj gra ree bejn rëbaman guial ad laat zë ree bén Israel, abiꞌ achutczi gojc nadxiꞌ xtiidxaman guial graczi ni rëbaman na̱j diidxli, balüü tëëman loj xtiidx Dios gra luar lod rëb guial Jesús na̱j Cristo bén gulëjz reeman. \c 19 \s1 Bidxin Pab Éfeso \p \v 1 Laꞌtgaj zaꞌ Apolos Corinto, wej Pab guiedx rigaꞌ ree niz ruguiaꞌ, abiꞌ bidxinman Éfeso, yagaj bidxaaglojman bëlzi ree bén rliladx Jesucrist. \v 2 Abiꞌ gunabdiidxaman loj reeman rëbaman: \p ―¿Guyu xSprijt Dios luxdoodi ya chi bililadxidi? \p Badxiꞌ reeman laan rëb reeman: \p ―Niꞌquid waguiejntan guial yuꞌ xSprijt Dios. \p \v 3 Dxel rëb Pab loj reeman: \p ―¿Xhieza naag gurobnijsidi? \p Badxiꞌ reeman laan rëb reeman: \p ―Barobnijsan ziꞌc balüü Waj bejn ree. \p \v 4 Dxel rëb Pab loj reeman: \p ―Walican baroobnijs Waj bejn, bén bayüjn ree xgab por xtol reeman. Per rëbaman guial rayal chililadx reeman bén zëëd xijchaman abiꞌ laaman na̱j Jesús, bén naj gajc Cristo. \p \v 5 Chi biguiejn reeman zian, dxel gurobnijs reeman por Dad Jesús. \v 6 Abiꞌ chi guxhoob yaa Pab guijc reeman, dxel guyu xSprijt Dios luxdoo reeman, zianz guzuloj canee reeman diidx ren ree. Dxel guzuloj cudëëd reeman xtiidx Dios loj ree bejn. \v 7 Loj gra reeman na̱j cost chiptioꞌp xinguiaaw. \p \v 8 Choon bëëw wej Pab lën xyadoo ree bén Israel zojb ni. Sin guialrdxeb guneenëman laa reeman xtiidx Dios, guneenëman laa reeman abiꞌ beenman naguiejn din güünman gan chililadx reeman xhienaag na̱j xguialrniabee Dios. \v 9 Per garol reeman gojc nad ad guyënt reeman nililadx reeman, al guzuloj gunee reeman diidxguijdx por xtiidx Jesucrist delant loj ree bejn. Dxel bariica Pab loj reeman con ree bén ma rliladx Jesucrist, binëman laa reeman lën tijb xzcuel bén la Tiranno. Ni balüüman laa reeman guixie guixie, \v 10 loj tioꞌp ijz beenman zian. Abiꞌ graczi ree bén zojb niz Asia, ziꞌc ree bén Israel ziꞌc ree bén ad najt bén Israel, bacaagdiajg reeman xtiidx Dad Jesucrist. \v 11 Abiꞌ por xguialrniabee Dios been Pab milagr naroob ree, \v 12 xt ree xbay Pab në ree lajd rtia lojman ziꞌc lantar rignë reeman loj ree bénragxuu, abiꞌ rayajc reeman guialguijdx ni rajc reeman, rarii tëë ree xindxab yuꞌ luxdoo reeman. \p \v 13 Per guyu bëlzi ree bén Israel ziza rabëë reeman xindxab luxdoo ree bejn, abiꞌ guyën reeman nüjnnë reeman dxiin laj Dad Jesucrist dxel rëb reeman loj ree xindxab guin: \p ―¡Por Jesús bén ruzaꞌt Pab, rniabeen lëjt, gol barii! \p \v 14 Zian na̱j ni been gajdx ree xiꞌngaan tijb bén Israel la Esceva, bén goc tijb bixhioz rniabee ree bixhioz. \v 15 Per tib volt tijb ree xindxab guin badxiꞌ xtiidx reeman rëbaman: \p ―Nünbeen Jesús ragbee tëën chunin na̱j Pab, per lëjt niꞌquid nünbeetan lëjt. \p \v 16 Abiꞌ bén yuꞌ xindxab guin luxdoo guzuloj caguinman laa reeman, con gojl ni yuꞌman beenman laa reeman gan. Dád gudijnman laa reeman abiꞌ baxüün reeman barii reeman lënü guin, ziladzi reeman nadxeelguijdx tëë reeman. \v 17 Graczi ree bén zojb Éfeso, ziꞌc ree bén Israel ziꞌc ree bén ad najt bén Israel, gogbee reeman gojc zian, dxel dád bidxeb reeman abiꞌ bazaꞌt reeman Dad Jesús zagdxe. \p \v 18 Në zien ree bén rliladx Jesucrist bidxin abiꞌ delant loj gra ree bejn baneeroꞌ reeman gra ni mal ma been reeman. \v 19 Nëtëë zien ree bén been guialbidxaa bidxinnë xlibr reeman abiꞌ bazeꞌc reeman laa reen delant loj gra ree bejn. Chi babëë reeman cwent plac lasajc ree libr guin dxel cost tüꞌpchii mil milia plajt lasajc reen. \v 20 Abiꞌ zian bireꞌch xtiidx Jesucrist biguien tëë xguialrniabeeman. \p \v 21 Chi ma gudëd gojc zian, been Pab xgab cheman niz Macedonia në niz Acaya xt yadxinman Jerusalén. Rëb tëëman guial chi ma wejman Jerusalén dxelri cheman në Rom. \v 22 Abiꞌ guxhaalaman tioꞌp bén rüjn laaman yudar, Timoteo con Erasto, persi wej reeman niz Macedonia laꞌtgaj bayaꞌnman mazri niz Asia. \s1 Gojc nadxeb Éfeso \p \v 23 Lën ree dxej zii been ree bén Éfeso nadxeb por xtiidx Jesús. \v 24 Din Demetrio, bén rüjn ree ni plajt, rüjnman figur plajt ni na̱j ree form xyadoo dios la Diana, ragbeeman guial dád rüjnman gan con ree bén rüjnnëman dxiin. \v 25 Dxel batoꞌpaman laa reeman con ree ben ren bén rüjn gajc ree lasaꞌ dxiin guin, abiꞌ rëbaman loj reeman: \p ―Gol bacaagdiajg, lëjt ragbee guial loj dxiin guie raguieen ree gan milia roꞌ. \v 26 Per yan lëjt ruguiaa riguiejn tëëdi, Pab ziza cayëbix guial dios ni rüjn ree bejn ad diost reen. Abiꞌ zian cayujnx gan caliladx zien ree bejn laax, ad tijbtizi luguiedx guie, në guidib niz Asia. \v 27 Dxel nadxeb yasëëb dux chiin ree, abiꞌ ad tijbtizi dux chiin ree, në xyadoo dios Diana ad zayagbeetri ree bejn laan ziꞌc nünbee reeman laan yan abiꞌ achutri guidxgaꞌ xguialrniabee dios Diana, bén rën ree bejn guidib niz Asia në guidib loj guidxliuj. \p \v 28 Chi biguiejn reeman zian, bidxeꞌch reeman abiꞌ gurixdiaj reeman rëb reeman: \p ―¡Bén zojbloj na̱j Diana, xdios ree bén Éfeso! \p \v 29 Abiꞌ gurixdiaj ree bén guiedx guin wajs reeman, gunaaz reeman tioꞌp ree bén Macedonia, Gayo në Aristarco, bén rzanë ree Pab. Dxel guxoobyuj reeman laa reeman, binë reeman laa reeman lod rajc xgabilt ree bén guiedx. \v 30 Guyën Pab niuman yagaj din ninieenëman bejn ree, per ad cwëjbt ree xcompniaraman, bén ma rliladx ree Jesucrist. \v 31 Nëtëë loj ree guxtis Asia guin noꞌch bëlzi ree xmiw Pab, laa reeman guxhaal ruson lojman guial mejorli ad chuꞌman ni. \v 32 Zianz gurixdiaj ree bén guin rëb reeman ni rent ni ren, been reeman nadxeb abiꞌ zien reeman niꞌquid ragbeet par xhie badoꞌp reeman yagaj. \v 33 Dxel galay ben zien guin babëë ree bén Israel tijb xcompniar reeman bén la Lejandr din guinieenëman bén guin ree. Dxel beenman sen loj ree bén guin din yacwëëz roꞌ reeman din guinieeman por ree bén Israel delant loj ree bén guiedx guin. \v 34 Per chi gogbee reeman guial najman bén Israel, tiblazujzi gurixdiaj reeman cost tioꞌp hor, rëb reeman: \p ―¡Bén zojbloj na̱j Diana, xdios ree bén Éfeso! \p \v 35 Dxel chi been squiarban luguiedx guin gan bacwëëz roꞌ reeman, dxel rëbaman: \p ―Bén Éfeso, gra bénguidxliuj ragbee guial luguiedx guie zianczi rniaj ree bejn xyadoo dios Diana abiꞌ rën tëë ree bejn dios Diana biajb xanyabaa. \v 36 Lëjt ragbee guial laan na̱j ni diidxli, zeel ad rayalt güündi zian, ad gontzi güündi xhienin sin xgab. \v 37 Din bén bidnëdi achet ni mal been reeman yadoo guin, ad wanee tëët reeman diidxguijdx dux dios ree. \v 38 Bal Demetrio con ree xcompniaraman bén rüjnnëman dxiin rajp reeman wadijl con ree ben ren, laa roylay na̱j, laa ree guxtis yuꞌ, ni che reeman chitawquia reeman. \v 39 Per bal xhieri mazri rëndi, chi gac xgabilt bén guiedx dxel gacan reglad. \v 40 Yan, por ni ma gojc, nadxeb na gobiarn guial dunuj ree cayluꞌ ree bejn diidx din güün reeman wadijl guin, ¿abiꞌ xhieza yaguieꞌch ree loj reeman bal guiniabdiidx reeman duloj ree xcwent ree ni cayajc? \p \v 41 Chi gulox rëbaman zian, dxel bareꞌch reeman. \c 20 \s1 Wej Pab Macedonia në Grecia \p \v 1 Chi babedxe ree bén Éfeso, gurejdx Pab bén rliladx ree Jesucrist persi baguꞌman luxdoo reeman. Dxelri bazaadiidxnëman laa reeman abiꞌ zëman niz Macedonia. \v 2 Bitixlojman bén rliladx ree Jesucrist guidib niz ni, dád baguꞌman luxdoo reeman con xtiidxaman, dxelri bidxinman Grecia \v 3 lod guzuman choon bëëw. Ma niuman loj barcw din niejman Siria, chi gogbeeman guial nuyën ree bén Israel nüjn reeman laaman xhienin. Dxel mejorli beenman xgab bayejcaman niz Macedonia. \v 4 Binëman Sópater, bén Berea, xiꞌngaan Pirro, në Aristarco con Segundo, bén Tesalónica ree, nëtëë Gayo, bén Derbe, con Timoteo, në Tíquico con Trófimo, bén niz Asia ree. \v 5 Gra reeman guned abiꞌ gulëjz reeman Pab con naj Lujc guiedx Troas. \v 6 Guiáad dunujn chi gudëd lanij ni raw ree bén Israel guiadxtil ni ad yuꞌt levadur, dxel badxuꞌn loj barcw badxoon Filipos, abiꞌ ni goc gaay dxej badxinan guiedx Troas lod zaꞌ reeman. Ni badxuꞌn gajdx dxej. \s1 Basban Pab Eutico \p \v 7 Chi bidxin chidumingw, badxajg du lasaꞌn din yadaawan guiadxtil tijbzi, abiꞌ guial mal been Pab xgab guial yareguiaal griiman, chi bidxin garol guiaal sta caneenëman bejn ree, \v 8 guiáad lënü ladya lod radoꞌpan dád zien ree guij reꞌc. \v 9 Tijb xinguiag zojb roꞌ ventan lax Eutico. Guial xchej daꞌt guneenë Pab laa reeman, dxel xt garej gunaaz bacaal xin guin, abiꞌ gudidyaꞌx diizd yu bayon guin xt luyuj, ma güjtix chi bales reeman laax. \v 10 Dxel biguiajt Pab lod nagaꞌx, bazuxibaman abiꞌ gudiidxaman laax, dxel rëbaman loj reeman: \p ―Ad rdxebidi, nabanquix. \p \v 11 Dxel bayëꞌp Pab zatijb, gulaꞌman guiadxtil abiꞌ gudaw reeman, dxel basnuu guneenëman laa reeman xt bareguiaal. Chi bareguiaal bayunejzaman ziaman. \v 12 Abiꞌ xin gudidyaꞌ roꞌ ventan guin, nabanx zignë reeman laax, dxel dád nix yuꞌ luxdoo reeman. \s1 Wej Pab Mileto \p \v 13 Dxel dunujn badxuꞌn loj barcw baneedan bioꞌn par luguiedx Asón, lod bayaꞌnan diidx yacaꞌn Pab, din beenman xgab niej guiaꞌman ni. \v 14 Chi badxajg du lasaꞌn con laaman luguiedx Asón, dxel badxuꞌnëꞌn laaman loj barcw bioꞌn lod la Mitilene. \v 15 Ni badxoon, chi bareguiaal badüüdan niz lod la Quío. Chi bareguiaal stijb badxinan lod la Samos. Dxel chi bareguiaal stijb badxinan Mileto, per chi gad yagaj guidxin badxuꞌdxen lod la Trogilio. \v 16 Been Pab xgab ad zejtaman Éfeso, ad guyëntaman niaglaaman niz Asia guial nuyënman diob nadxinman Jerusalén, din xixgabaman na̱j guial bal zajc yadxinman lanij Pentecostés. \s1 Bazaadiidxnë Pab bejn ree Mileto \p \v 17 Chi nadxuꞌn Mileto, gunabee Pab biꞌt ree bén rniabee loj ree bén rliladx Jesucrist, bén zojb ree Éfeso. \v 18 Chi bidxin reeman dxel rëbaman loj reeman: \p ―Diizd dxej yaloj ni bialan niz Asia xt yan, lëjt ragbee xhienaag cayünan. \v 19 Loj guidib tiamp ni zaꞌnëꞌn lëjt cayünan sirv Jesucrist con pasens, majsi xt ronan abiꞌ gra loj guialzi ma gudëëdan por ni rën ree bén Israel güünnë reeman naj. \v 20 Per majsi zian ad bacwëëzt rnin lojdi ni na̱j ni zagdxe par lëjt, tant delant loj ree bejn në lidxidi balün lëjt. \v 21 Abiꞌ ziꞌc ree bén Israel në ree bén ad najt bén Israel, ma rën loj reeman din yayüjn reeman xgab por xtol reeman yadxiꞌ tëë loj reeman loj Dios chililadx tëë reeman Dad Jesucrist. \v 22 Yan ma yayaꞌn Jerusalén lod caxhaal xSprijt Dios naj, ad ragbeetan xhie cabëz naj ni. \v 23 Tijbzi ni ragbeen na̱j guial guidib lod ran rugojn xSprijt Dios naj guial ladxguiib në zroꞌ daꞌt guialzi na̱j ni cabëz naj. \v 24 Per par naj achet güünan por zian, majsi guiëtan per con nix yuꞌ luxdon cayünan ni rayal günan xt lod gactizan, gün tëën mandad ni banee Dad Jesús naj guial gatiechan xtiidxzaꞌcaman xhienaag rën Dios dunuj ree. \p \v 25 ’Yan naj ragbee guial niꞌqui tijbidi bén ma ben diidx loj xhienaag na̱j xguialrniabee Dios, ad zuguiaatridi naj. \v 26 Zeel ganin lojdi yan guial ad achetri dol raꞌpan bal id nabandi xnejz. \v 27 Din ma bagojnan lëjt gra xhienaag na̱j xixgab Dios achetczi baquiechan. \v 28 Yan, gol gojp lëjt gajc, gol gojp tëë ree bén rliladx Jesucrist, bén ma banee xSprijt Dios lojdi din guiniadi laa reeman ziꞌc tijb bén rajp xiil ree, din Jesucrist con xrejnman ma gudijxaman por xtol reeman. \v 29 Naj ragbee guial chi yazaan guiꞌt ree ben ren ziꞌc gajczi rtieꞌch cuyojt xiil ree, zian na̱j xixgab reeman güünnë reeman bén rliladx ree Jesucrist. \v 30 Loj gajquidi grii ree bén gulüü ganax ni rusquiee, din güün reeman gan güüncwent ree bén rliladx Jesucrist xtiidx reeman luar güüncwent reeman xtiidx Dios. \v 31 Zeel gol guzujsin, gol gojp cudad, gol basaaladx, loj choon ijz ad bacwëëzt gunenëꞌn lëjt xt ronan banen lëjt consejw. \p \v 32 ’Yan, compniar raliduladx ree Jesucrist, gusaꞌnan lëjt con Dios con xtiidxzaꞌcaman. Laan rajp guialrniabee par gagnën lëjt, din gusnuu gagbeedi xhienaag rënman guibandi gunee tëëman lojdi ni ma rëbaman gudëëdaman loj ree bén ma na̱j xbejnman. \v 33 Achut xmilia achu tëët xab rzëëbladxan. \v 34 Lëjt ragbee zagdxe guial con quijb yan benan dxiin persi gudawnëꞌn bén guzu ree con naj. \v 35 Abiꞌ balün lëjt guial zian rayal güün bejn dxiin din güünman yudar bén ryaadx ree xhienin. Gol basaaladx xtiidx Dad Jesús chi rëbaman: “Mazri nix yuꞌ luxdoo bén razaladx guial loj bén rtiaꞌ.” \p \v 36 Chi gulox rëb Pab zian, dxel bazuxibaman gurejdx gunabaman Dios con gra reeman. \v 37 Gra reeman biin, gudiidx reeman Pab abiꞌ gudaw reeman laaman xid. \v 38 Dád guyunaya reeman por ni rëbaman loj reeman guial ad zuguiaatri reeman laaman. Dxel bigluꞌnejz reeman laaman xt lod zaꞌ barcw. \c 21 \s1 Wej Pab Jerusalén \p \v 1 Ni basaꞌnan laa reeman, abiꞌ badxuꞌn loj barcw bioꞌn tibli niz Cos, yuj rigaꞌ loj nijsdoo. Chi bareguiaal badxinan niz Rodas nëgajcan rigaꞌ loj nijsdoo, abiꞌ ni badxoon bioꞌn guiedx Pátara. \v 2 Ni badxaaglojn tijb barcw ni ma che niz Fenicia zianz badxuꞌn lojn. \v 3 Chi zioꞌn dxel dux lad ruvejsan baguiaan lod la Chipre, basnuu bioꞌn niz Siria. Abiꞌ guial na̱j lat barcw guin luguiedx Tiro dxel badxuꞌn luguiedx guin. \v 4 Ni badxaaglojn bén rliladx ree Jesucrist abiꞌ badxuꞌnëꞌn laa reeman gajdx dxej. Bén guin ree por xSprijt Dios rëb reeman loj Pab guial ad bal cheman Jerusalén. \v 5 Per chi bazaꞌ gajdx dxej guin, dxel badxoon luguiedx guin, dxel gra reeman con xbéngunaa reeman con xiꞌn reeman, bigluꞌnejz reeman dunujn xt roꞌ nijsdoo. Roꞌ nijs guin badxuꞌxiban barejdx banaaban Dios. \v 6 Dxel bazaadiidxnëꞌn laa reeman abiꞌ badxëꞌpan loj barcw guiáad laa reeman zia lidx reeman. \p \v 7 Chi badxoon luguiedx Tiro bioꞌn luguiedx Tolemaida, ni gulox dux viajn loj barcw, bioꞌ tëën bugneenëꞌn bén zojb ree ni, bén rliladx ree Jesucrist abiꞌ bayaꞌnan con laa reeman tib dxej. \v 8 Chi bareguiaal, dunujn con Pab badxoon Tolemaida bioꞌn Cesarea lod bioꞌn lidx Felip, bén rtieꞌch xtiidx Jesucrist. Felip guin na̱j tijb ree bén gajdx cwabee din quiꞌs reeman ni rayal tiaꞌ ree bénprob abiꞌ bayaꞌnan lidxaman. \v 9 Yuꞌ tajp xiꞌndxaꞌpaman biinxtijb ree abiꞌ laa reem rudëëd xtiidx Dios loj ree bejn. \v 10 Ma gojc zien dxej nadxuꞌn lidx Felip, chi biꞌt tijb bén la Agabo nëgajcaman rudëëd xtiidx Dios loj ree bejn, zëëdaman niz Judea. \v 11 Chi biꞌtaman cwaꞌman xcinch Pab guxhii guiaꞌ gajcaman con yaaman, abiꞌ naman: \p ―XSprijt Dios na guial Jerusalén ze guixhii ree bén Israel bén na̱j xcinch ni guie, abiꞌ yayü reeman laaman loj ree bén ad najt bén Israel. \p \v 12 Chi baguiejnan zian, dunujn con ree bén rliladx Jesucrist luguiedx guin baguieenan naguiejn loj Pab ad cheman Jerusalén. \v 13 Per badxiꞌman laan, naman: \p ―¿Chexc zeel roondi abiꞌ rguꞌ nayadi naj? Par naj achet güünan majsi guixiin o majsi guiëtan Jerusalén por Dad Jesús. \p \v 14 Chi bayagbeen guial ad zaguieentan gan yadxoonan laaman chitëë cheman, achetri baguieꞌchan lojman, tijbzi ni raguieꞌchan lojman: \p ―Gac ziꞌc rniabee Dios. \p \v 15 Chi gudëd ree dxej guin dxel baguieenan purvinid bioꞌn Jerusalén. \v 16 Bunëꞌn bëlzi ree bén Cesarea rliladx ree Jesucrist, laa reeman binë dunujn lod bayaꞌnan lidx tijb bén Chipre, ma gojc xchej rliladxaman Jesucrist, laman Mnasón. \s1 Bignaj Pab Jacob \p \v 17 Abiꞌ ree bén Jerusalén rliladx Jesucrist dád nix guyu luxdoo reeman bacaꞌ reeman dunujn. \v 18 Chi bareguiaal bunëꞌn Pab bugnajn Jacob, ni rigaꞌ gra ree bén rniabee loj ree bén rliladx Jesucrist. \v 19 Chi gulox bagajpdiozan laa reeman, dxel bagojn Pab laa reeman tijb gaj ni beenman por xguialrniabee Dios delant loj ree bén ad najt bén Israel. \v 20 Chi biguiejn reeman zian, bazaꞌt reeman Dios zagdxe, zianz rëb reeman loj Pab: \p ―Lüj ragbee guial entr loj ree bén Israel zien daꞌt reeman ma bililadx Jesucrist, abiꞌ gra reeman rëb guial rüjn naguiejn güün bejn ziꞌc rniabee xley Moisejs. \v 21 Ma biguiejn tëë reeman guial lüj culüü bén Israel ree, bén ad zojbt ree loj nacion Israel guial ad züjncwentt reeman xley Moisejs, rëb tëël loj reeman guial ad rüjnt naguiejn chuꞌ xiꞌn reeman sen ru ree bén Israel ad zinal tëët reeman dux costumbr ree. \v 22 Yan, ¿xhienaag gac? Laa reeman guchajgczi lasaꞌ reeman chi gagbee reeman guial ma biꞌtil. \v 23 Zeel mejorli güünl ze: Yuꞌ tajp ree xin noꞌch du lojn xin rayal ree güün cumplid ni cwëb reex loj Dios. \v 24 Binë reex, gol been ziꞌc rëb loj ley din gaquidi naya, gudijx tëë por laa reex din gac ya guijc reex. Zian gagbee gra bejn guial rüjnquil ziꞌc rniabee ley, guial ad wali tëët ni biguiejn reeman xcwentil. \v 25 Abiꞌ por ree bén ad najt bén Israel, bén ma bililadx ree Jesucrist, ma baxhaalan tijb guiꞌch loj reeman ziꞌc baguieenan xgab guial ad rayalt chuꞌ reeman xgab por xley Moisejs. Per ad rayalt gaw reeman ni rbej loj ni na̱j ree xdios reeman, ad gaw tëë reeman rejn niꞌqui bëël rberejn, ad sunë tëë reeman ben ren bén ad najt lacheel reeman. \s1 Gunaaz ree bén Israel Pab \p \v 26 Dxel binë Pab guidap ree bén guin, abiꞌ chi bareguiaal been reeman ziꞌc rniabee ley par gac reeman naya. Dxel guyu reeman lën yadooroꞌ Jerusalén din gugojn reeman goc yayaaloj dxej güün reeman ziꞌc rniabee ley, dxej rayal chinë tijb gaj reeman tijb be guiët ziꞌc tijb gon par Dios. \p \v 27 Chi ma yayaaloj gajdx dxej ni na̱j güün reeman ziꞌc rniabee ley, yuꞌ ree bén Israel zëëd niz Asia, baguiaa reeman Pab lën yadooroꞌ Jerusalén abiꞌ gurixdiaj reeman wajs reeman, gunaaz reeman laaman, \v 28 rëb reeman: \p ―¡Bén Israel, gol been yudar! Xin guie na̱j xin ziza gra lad caneeguijdxix bén Israel ree në dux yadoo ree, rëb tëëx loj ree bejn guial ad güün reeman ziꞌc rniabee dux ley ree. Abiꞌ ad tijbtzi laan, në ma badxeꞌx bén ad najt ree bén Israel lën dux yadoo ree ni na̱j ni nada par dunuj ree ma beenx laan ziꞌc tijb luar ad rüjnt sirv. \p \v 29 Rëb reeman zian guial baguiaa reeman Pab zizaman ni con tijb bén Éfeso bén la Trófimo, zeel gunaladx reeman binë Pab laaman lën yadooroꞌ Jerusalén. \p \v 30 Dxel been reeman nadxeb guidib luguiedx guin, ruxüün ree bejn bidxin reeman. Abiꞌ gunaaz reeman Pab, guxoobyuj reeman laaman babëë reeman laaman lën yadoo guin laa basiaaw gajc reeman port guin ree. \v 31 Za mer nugüjt reeman laaman, chi bidxin ruson guin loj suldad rniabee ree suldad guial gra ree bén Jerusalén cayüjn nadxeb. \v 32 Laa batoꞌp gajc suldad rniabee guin xsuldadix në za tioꞌp choon ree suldad rniabee, baxüün reex wej reex lod rigaꞌ ree bén guin. Chi baguiaa ree bén guin bidxin suldad rniabee guin con ree xsuldadix, dxel bacwëëz gudijn reeman Pab. \v 33 Dxel gubig suldad rniabee guin, gunaazix Pab gunabeex guxhii reex laaman con tioꞌp caden. Abiꞌ gunabdiidxix chu laaman xhie tëë beenman. \v 34 Per gurixdiaj reeman rëb reeman garent garen, guial rbixdiaj daꞌt reeman achet gojc niagbeex, dxel gunabeex bignë reex Pab lod yuꞌ ree suldad. \v 35 Chi bidxin reex loj ree scliar lod yuꞌ ree suldad guin, gulejn reex Pab guial dád nadoxh rüjn ree bén zien nal laa reex, \v 36 abiꞌ gra reeman rbixdiaj, rëb reeman: \p ―¡Gol bagüjtix! \s1 Gunee Pab loj ree bejn \p \v 37 Chi ma chuꞌnë reex Pab lod yuꞌ ree suldad guin, gunabdiidxaman loj suldad rniabee guin, rëbaman: \p ―¿Zajc ganenëꞌn lüj ya? \p Badxiꞌ suldad guinan rëbix: \p ―¿Rajc rnieel diidx grieg ya? \v 38 ¿Nid lüj na̱j xin Egipto guzu contr gobiarn ya, abiꞌ laa bigxüün gajquil niz loj yujbidx con tajp mil ree xbejnl, bén bagüjt ree bejn? \p \v 39 Dxel rëb Pab lojx: \p ―Bén Israel naj. Goolan luguiedx Tarso tijb ree guiedx zojbloj ni rigaꞌ niz Cilicia. Baneesii mod ganenëꞌn bén guie ree. \p \v 40 Dxel cwëjb suldad guin, abiꞌ guzuli Pab loj ree scliar guin beenman sen loj ree bén guin con yaaman din yacwëëz roꞌ reeman. Chi bacwëëz reeman, dxel guneenëman laa reeman diidx hebreo, rëbaman: \c 22 \p \v 1 ―Lëjt bengol në los demazridi, gol bacaagdiajg ni ganin por naj. \p \v 2 Chi biguiejn reeman caneenëman laa reeman diidx hebreo, mazri bacwëëz reeman. Abiꞌ basnuuman rëbaman loj reeman: \p \v 3 ―Bén Israel naj. Goolan luguiedx Tarso tijb guiedx rigaꞌ niz Cilicia, per Jerusalén guie guniꞌsan. Abiꞌ mextr Gamaliel balüü naj gra ziꞌc na̱j xley dux bén gulal ree. Guiáad naj guidib luxdon benan xgab güünan sirv Dios ziꞌcgajc lëjt yan. \v 4 Dxel guzunaalan bén rliladx ree Jesucrist, xt bagüjtan laa reeman abiꞌ ziꞌc ree béngunaa ziꞌc ree xinguiaaw gunaazan badxeꞌn ladxguiib. \v 5 Bixhioz mazri zojbloj rniabee graczi ree bixhioz në gra ree guxtis Israel ragbee guial najn ni wali. Din laa reeman banee tijb guiꞌch par gulün loj du lasaꞌ bén Israel ree, bén zojb ree luguiedx Damasco din chileꞌ yaguilan bén rliladx ree Jesucrist luguiedx guin, ganaaz tëën laa reeman guidnëꞌn laa reeman Jerusalén din tëd reeman casti. \s1 Be Pab diidx xhienaag bililadxaman Jesucrist \r (Hch. 9:1‑19; 26:12‑18) \p \v 6 ’Per chi zaꞌn lunejz par Damasco, chi ma cadxinan ni cost garol dxej, dxejczi brii tijb guij xanyabaa balaan bachaꞌ guidibczi lod cazaan, \v 7 abiꞌ breeyujn. Dxel biguiejnan chaꞌ bén na: “Saulo, Saulo, ¿chexquiza zeel rzunalil naj?” \v 8 Abiꞌ gunabdiidxan rën: “¿Chu lüj Dad?” badxiꞌman laan naman: “Naj na̱j Jesús, bén Nazaret, bén rzunalil.” \v 9 Bén zinëꞌ reen baguiaa reeman bachaꞌ guin abiꞌ bidxeb reeman, per ad bigniaꞌt reeman ni na chaꞌ bén gunee naj. \v 10 Dxel gunabdiidxan rën: “¿Xhie rayal günan Dad?” Abiꞌ na Dad Jesucrist lon: “Bixche, basnuu xnejzil wej Damasco. Ni na reeman gra ni rayal güünl.” \v 11 Abiꞌ guial bascajy bachaꞌ guin lon, dxel bén zinëꞌ reen gunaaz reeman yan, binë reeman naj luguiedx Damasco. \p \v 12 ’Ni zojb tijb bén la Ananías, rüjnman cumplid gra ziꞌc rniabee xley Moisejs. Abiꞌ gra ree bén Israel zojb luguiedx Damasco nünbee laaman guial nabanman xnejz. \v 13 Ananías guin bidganaj naj, chi biꞌtaman naman lon: “Saulo, ma zajc yaguiaal stijb.” Loj hor guin gajc baguian stijb abiꞌ baguian laaman. \v 14 Dxel naman lon: “XDios dux béngulal ree ma bacaabee lüj din gagbeel xhie rënman güünl, abiꞌ guguiaal Jesucrist guien tëël chaꞌman, bén rüjn ziꞌc rayal. \v 15 Din chigneel xtiidxaman loj gra ree bénguidxliuj, gü tëël diidx loj reeman ni baguiaal ni biguiejn tëël. \v 16 Yan, ad rbëzil mazri, guzuli gurobnijs tëë gurejdx gaj Dad Jesucrist din chisüdaman xtolil.” \s1 Be Pab diidx xhienaag wejman loj ree bén ad najt bén Israel \p \v 17 ’Chi baguialan Jerusalén, wan lën yadooroꞌ persi guredx gunaaban Dios, abiꞌ guzaꞌcan ziꞌc rulüü caneꞌxhchalan. \v 18 Baguian Dad Jesús naman: “Baquiejn. Cari barii Jerusalén, din ad züjncwentt reeman ni guiëbil por naj.” \v 19 Abiꞌ rën lojman: “Dad, laa reeman ragbee guial naj wa gra lën ree yadoo gunaazan bén rliladx ree lüj, badxeꞌn laa reeman ladxguiib gudin tëën laa reeman. \v 20 Në chi bagüjt reeman Esteban, bén gunee xtiidxil, laagajc naj zaꞌ ni rën zagdxe na̱j guiëtaman abiꞌ xt gunan xab ree bén bagüjt laaman.” \v 21 Per na Dad Jesús lon: “Wej, naj gaxhal lüj zijt loj ree bén ad najt bén Israel.” \s1 Badxeꞌ reeman Pab lod yuꞌ ree suldad \p \v 22 Xt guintzi nagaꞌloj bacaagdiajg reeman ni rëb Pab dxel guzuloj gurixdiaj reeman rëb reeman: \p ―¡Ad rayalt guiban xin guin! ¡Gol bagüjtix! \p \v 23 Abiꞌ guial cabixdiajz cabixdiaj reeman, ruzaal xab reeman niz ladia ruzaal tëë reeman yuj niz ladia. \v 24 Dxel gunabee suldad rniabee guin cuꞌ reeman Pab lod yuꞌ ree suldad abiꞌ gunabeex quiꞌn reex laaman din yaneeroꞌman chexc zeel rbixdiaj ree bén guin zian contr laaman. \v 25 Per chi guxhii reex Pab din quin reex laaman, rëbaman loj tijb ree suldad rniabee zaꞌ ni: \p ―¿Zajc quindi tijb bén Rom ya, chi gadidi gagbee xhie beenman? \p \v 26 Chi biguiejn suldad rniabee guin zian, dxel bicojnx suldad rniabee ree suldad guin, rëbix lojx: \p ―Gojp cudad ni güünnël xin guin, din xin Roman. \p \v 27 Dxel wej suldad rniabee guin lod zaꞌ Pab, abiꞌ gunabdiidxix lojman rëbix: \p ―¿Walin ya xin Rom lüj? \p Badxiꞌ Paban rëbaman: \p ―Walican. \p \v 28 Abiꞌ rëb suldad rniabee guin lojman: \p ―Naj zroꞌ milia gudixan par gacan xin Rom. \p Abiꞌ badxiꞌ Paban rëbaman: \p ―Per naj diizd goolan najn bén Rom. \p \v 29 Chi biguiejn ree suldad niguin Pab, guial bén Rom najman, laa bisüd gajc reex. Xt në suldad rniabee guin bidxeb chi gogbeex guial ben Rom na̱j Pab guial gunabeex guxhii reex laaman. \s1 Bazuj reeman Pab loj ree guxtis \p \v 30 Chi bareguiaal, guyën suldad rniabee guin niagbeechaawix chexc zeel zaꞌ ree bén Israel contr Pab. Abiꞌ baxhiequix Pab, dxel gunabeex badoꞌp ree bixhioz rniabee ree bixhioz në ree guxtis. Abiꞌ babëëx Pab bazujx laaman loj gra reeman. \c 23 \p \v 1 Baguiaa Pab loj ree guxtis guin, abiꞌ rëbaman: \p ―Compniar Israel, loj guidib ni nabanan xt yan, achet naladxan delant loj Dios din naj ragbee xhienaag nabanan. \p \v 2 Dxel Ananías, bixhioz mazri zojbloj rniabee graczi ree bixhioz, gunabeeman bén zaꞌ ree gajxh cwëꞌ Pab din caꞌp reeman roꞌman. \v 3 Per badxiꞌ Paban rëbaman loj bixhioz guin: \p ―¡Ziangajc caꞌp Dios roꞌl, bén rusquiee! ¿Id zojbil yagaj ya par güünl guialguxtis ziꞌc rniabee ley? Abiꞌ ¿chexquiza zeel rüjnl ziꞌc ad rniabeet ley, rniabeel caꞌp reeman roꞌn? \p \v 4 Abiꞌ ree bén zaꞌ yagaj rëb reeman lojman: \p ―¿Zian rusaglojl xbixhioz zojbloj Dios ya? \p \v 5 Dxel rëb Pab: \p ―Gol been perdon, ad gogbeetan guial laaman na̱j bixhioz mazri zojbloj. Din loj xtiidx Dios rëb: “Ad gusaglojl bén rniabee ladxil.” \p \v 6 Chi gogbee Pab guial garol reeman na̱j bénsaducew za garol reeman na̱j bénfarisew, dxel guneeman rejs rëbaman: \p ―Naj na̱j bénfarisew, xiꞌn bénfarisew naj. Abiꞌ guial rliladxan yaban ree bengüt zeel zaꞌ ree bejn contr naj. \p \v 7 Chi rëbaman zian, guzuloj cadildiidx ree bénfarisew con ree bénsaducew abiꞌ gojc reeman tioꞌp lalaꞌ. \v 8 Din bénsaducew ree ad rliladxt reeman guial yaban ree bengüt, ad rliladx tëët reeman guial yuꞌ ree anjl në ree sprijt, per ree bénfarisew rliladx reeman gra ree ni guin. \v 9 Abiꞌ been reeman naquieꞌ yagaj. Dxel guzuli bëlzi ree bénfarisew na̱j mextr rulüü ley, rëb reeman: \p ―Achet ni mal wayüjn bén guie. Wed tijb sprijt o tijb anjl gunee laaman, gol gojp cudad ad niad contr Diosan nadxuꞌ ree. \p \v 10 Chi baguiaa suldad rniabee guin mazri cadildiidx reeman, dxel bidxebix nuroox reeman Pab. Abiꞌ gunabeex biꞌt ree suldad din yabëë reex laaman galay ree bén guin, chinë tëë reex laaman lod yuꞌ ree suldad stijb. \p \v 11 Chi gure guiaal stijb, balüüloj Jesucrist loj Pab, rëbaman lojman: \p ―Baguꞌ luxdool Pab, din ziꞌc guneel por naj luguiedx Jerusalén guie, ziangajc guinieel por naj luguiedx Rom. \s1 Been reeman xgab gugüjt reeman Pab \p \v 12 Chi bareguiaal, garol ree bén Israel bayaꞌn reeman diidx din gugüjt reeman Pab, rëb tëë reeman guial achet gaw reeman achet tëët guiëꞌ reeman xt gugüjt reeman laaman. \v 13 Nadëd tiuu na̱j ree bén rëb zian. \v 14 Abiꞌ wej reeman bigneenë reeman bixhioz ree bén rniabee ree bixhioz në ree xbengol ree bén Israel, rëb reeman loj reeman: \p ―Dunujn ma raguieꞌch guial achetczi yadaawan xt chi ma bagüjtan Pab. \v 15 Yan lëjt con gra ree guxtis, gol gunab loj suldad rniabee guin din guidnëx laax lojdi guixie, con gol badxiib guijc guial rëndi gagbeechaawidi xhienaag na̱j xcwentix. Abiꞌ dunujn ma yadxuꞌsinan din yagüjtan laax chi gadix guiꞌt guie. \p \v 16 Per xiꞌngaan bizan Pab biguiejnx guial cayëb reeman zian, dxel wejx lod yuꞌ ree suldad bicojnx Pab. \v 17 Zianz gunee Pab tijb ree suldad rniabee guin, rëbaman lojx: \p ―Binësii xin guie loj suldad rniabee din gudëëx tijb ruson lojman. \p \v 18 Binë xin suldad guin laax loj suldad rniabee guin, rëbix lojx: \p ―Pab, xin yuꞌ ladxguiib guredx naj abiꞌ gunabix guidnëꞌn xin guie lojl din guneex tijb ruson lojl. \p \v 19 Abiꞌ suldad rniabee guin gunaazix yaa xin guin, binëx laax tiblad, gunabdiidxix lojx rëbix: \p ―¿Xhie rënl nal lon? \p \v 20 Abiꞌ rëb xin guin lojx: \p ―Bén Israel ree ma bayaꞌn reeman diidx din guiniab reeman lojl guixie din chinël Pab loj ree guxtis, con gudxiib reeman guijc guial rën reeman gagbeechaaw reeman xhienaag na̱j xcwentaman. \v 21 Per ad bal chililadxil laa reeman, din nadëd tiuu na̱j ree bén cwëz laaman guquieꞌchloj reeman lunejz, abiꞌ ma rëb reeman guial achet gaw reeman ache tëët guiëꞌ reeman xt gugüjt reeman laaman. Yan zaꞌsin reeman cabëz reeman ni guiëbil. \p \v 22 Dxel rëb suldad guin loj xin guin: \p ―Baguiaj. Achu loj guiëbil ni ma nal lon. \s1 Guxhaal reeman Pab loj gobernador Félix \p \v 23 Dxel gunee suldad rniabee guin tioꞌp ree xsuldadix, abiꞌ gunabeex laa reex din güün reex porvinid tioꞌp gayuu suldad che guiaꞌ, në za gayojnchii ree suldad cwib way, zatioꞌp gayuu ree suldad tiaꞌ lans din che reex Cesarea raca gaa guxhin. \v 24 Abiꞌ gunabee tëëx güün reex porvinid way cwib Pab, rëbix loj reex guial guinia reex Pab din guidxinman zagdxe loj gobernador Félix. \v 25 Abiꞌ guxhaalnëx laa reex tijb guiꞌch ni rëb: \p \v 26 “Naj Claudio Lisias, rugajpdiozan lüj gobernador Félix, lüj guial najl bén zojbloj. \v 27 Bén Israel ree gunaaz xin guie ma nugüjt reeman laax. Per chi gogbeen guial xin Roman, dxel wan con ree da suldadan buglëën laax loj reeman. \v 28 Abiꞌ guial rënan gagbeen xhie rüjnx zeel rdxeꞌch reeman laax, dxel bazun laax loj ree guxtis Israel. \v 29 Dxel gogbeen guial por xcwent xley reeman zeel rdxeꞌch reeman laax, per ad najtan ni rayal guiëtix niꞌqui guial chuꞌx ladxguiib. \v 30 Në guial ma gogbeen guial xixgab ree bén Israel na̱j gugüjt reeman laax, zeel cayxhalan laax lojl. Abiꞌ ma rën loj ree bén rdxeꞌch laax guial con lüj güün reeman reglad ni rajp reeman contr laax. Laanan rugojnan lüj.” \p \v 31 Been ree suldad guin ziꞌc gunabee suldad rniabee guin abiꞌ guxhin binë reex Pab luguiedx Antípatris. \v 32 Chi bareguiaal suldad zë ree guiaꞌ bayejc reex lod yuꞌ ree suldad, guiáad ree suldad dxiib way zinë reex laaman luguiedx Cesarea. \v 33 Chi bidxin reex Cesarea, badëëd reex guiꞌch guin loj gobernador guin, bayü tëë reex Pab lojman. \v 34 Chi gulox biil gobernador guin guiꞌch guin, gunabdiidxaman loj Pab ban zaman. Dxel chi gogbeeman guial Cilicia zëëdaman, \v 35 dxel rëbaman lojman: \p ―Chi guiꞌt ree bén zaꞌ ree contr lüj, dxel gucagdiagan ni nal. \p Abiꞌ gunabeeman gap reex Pab lën xpalas Herodes. \c 24 \s1 Ni gunee Pab loj gobernador Félix \p \v 1 Chi goc gaay dxej, Ananías, bixhioz mazri zojbloj rniabee graczi ree bixhioz, bidxinman Cesarea con tioꞌp choon ree guxtis Israel në tijb licenciad laman Tértulo. Abiꞌ wej reeman loj gobernador guin din cweꞌc reeman xguialquia Pab. \v 2 Chi bidxinnë reex Pab, guzuloj Tértulo caneeman contr laaman, rëbaman loj gobernador guin: \p ―Quixtëë lüj dad gobernador, por lüj nadxuꞌdxen, në por xguialrajquil zien ree ni rüjn sirv cayajc du ladxan. \v 3 Gra ladczi zaꞌ ree bejn conform por gra ni cayüjnl dad gobernador Félix, lüj na̱j bén zojbloj, quixtëëczi lüj. \v 4 Per chitëë günlaan lüj mazri, rniaaban lojl din gucaagdiajguil ni yanan lojl tibrajtooczi. \v 5 Dunujn bayagbeen xin guie na̱j ziꞌc tijb guialguijdx loj ree bén Israel, guidibczi guidxliuj zizax rustijlix laa reeman abiꞌ laax rniabee loj tib cwaa ree bén rniee reeman nazaren. \v 6 Abiꞌ guyën tëëx nüjnx dux yadooroꞌn ziꞌc tijb luar ad rüjnt sirv, zeel banaazan laax bayënan naguieenan guialguxtis ziꞌc na̱j dux leyan. \v 7 Per laa biꞌt gajc suldad Lisias con ree xsuldadix, babëëxuu reex laax du lojn. \v 8 Abiꞌ rëb suldad rniabee guin guial lojl guiꞌt ree bén rbeꞌc xguialquia Pab, yan lüj gajc zajc guiniabdiidx lojx din gagbeel zagdxe guial walican ni ranan xcwentix. \p \v 9 Abiꞌ ree bén Israel zaꞌ ni rëb reeman guial waliqui gra ni guin. \v 10 Dxel been gobernador guin sen loj Pab din guinieeman, abiꞌ rëb Pab: \p ―Guial ragbeen diizd gocli rniabeel nacion Israel, zeel ad yuꞌnawëëgtan yadxiꞌn ni rudxiib reeman guican. \v 11 Abiꞌ lüj gajc zajc cweꞌquil ruson din gagbeel guial qui gojcri chiptioꞌp dxej badxinan Jerusalén din ganajchiꞌn Dios. \v 12 Abiꞌ achut banaaznë reeman naj cadildiidxnëꞌn, niꞌqui guial gabën wadijl lën yadooroꞌ Jerusalén, niꞌqui lën yadoo ren ree ni yuꞌ ree ni, niꞌqui luguiedx guin. \v 13 Bén guie ree ad zajct na reeman lojl guial ni diidxli na̱j ni rudxiib reeman guican. \v 14 Per ni na̱j diidxli na̱j guial rliladxan Jesucrist, nejzcüb guin na̱j ni zinaalan, cayünan sirv loj xDios dux béngulalan, abiꞌ na ree bén guie guial ad xnejzt Diosan, per cayünan zian guial rliladxan gra ni zëëd loj ley në ni bacaa ree bén badëëd xtiidx Dios loj ree bejn. \v 15 Abiꞌ ziꞌcgajc rliladx ree bén guie Dios, ziangajc rliladxan laaman guial yaban ree bengüt stijb, ziꞌc ree bén goc benzaꞌc në ree bén goc benmal. \v 16 Zeel rünan naguiejn gabajnan zagdxe chitëë xhie ganaladxan delant loj Dios niꞌqui delant loj ree bejn. \p \v 17 ’Ma gojc zien ijz nariin, xt yan bayeꞌc ladxan bidganëꞌn ni baxhaal ree bejn par ree bénprob, bidganëꞌ tëën gon ni rayal gudëdan loj Dios. \v 18 Laan na̱j ni cayünan lën yadooroꞌ Jerusalén chi biꞌt ree bén Israel za niz Asia baguiaa reeman naj, per mal benan ziꞌc rniabee ley din gacan naya. Abiꞌ ad zient bejn rigaꞌ, ad cabë tëëtan wadijl. \v 19 Yan, bén gunaaz ree naj, laa reeman na̱j bén rayal su guie din na reeman xhie rünan xhie pornin rdxeꞌch reeman naj. \v 20 O balguiza, bén zaꞌ ree guie na reeman xhie da dolan badxejl reeman chi guzun loj gra ree guxtis Israel. \v 21 Tijbzi ni benan chi zaꞌn galay reeman gurixdiajn rën: “Guial rliladxan yaban ree bengüt, zeel zaꞌ ree bejn contr naj yan.” \p \v 22 Chi biguiejn gobernador Félix zian, abiꞌ guial ragbeeman xhienaag na̱j xnejz cüb Jesucrist, dxel basaꞌnman guialquia guin par stijb dxej, rëbaman loj reeman: \p ―Chi guiꞌt suldad Lisias, dxel gagbeen zagdxe xhienaag na̱j xcwentidi. \p \v 23 Dxel gunabee gobernador guin tijb ree suldad rniabee guin din gusnuu guinia reex Pab, per guslaa reex güünman ni rënman ad gudxoon tëë reex chignaj ree xmiwaman laaman. \p \v 24 Chi goc tioꞌp choon dxej, bidxin gobernador Félix stijb con lacheelaman Drusila, laaman na̱j bén Israel. Dxel gunabee gobernador guin bidxin Pab, abiꞌ bacaagdiajg reeman ni rëbaman xcwent guialrliladx bejn Jesucrist. \v 25 Per chi guzuloj cayëbaman guial rayal guiban ree bejn xnejz, gucwëëz tëë xixgab mal reeman, guial guidxin tëë dxej yadëëd ree bejn cwent loj Dios, dxel dád bidxeb gobernador guin abiꞌ rëbaman loj Pab: \p ―Baguiaj. Ganetan lüj chi chuꞌn luar stijb. \p \v 26 Per Félix në milian rbëzaman gudëëd Pab lojman din guslaaman laaman, zeel gurejdxaman laaman zien volt din guinieenëman laaman. \v 27 Zian gudëd tioꞌp ijz abiꞌ barii Félix guial gobernador, dxel bayu Porcio Festo xluaraman. Abiꞌ guial guyën Félix nayaꞌnman zagdxe loj ree bén Israel, zeel basaꞌnman Pab ladxguiib. \c 25 \s1 Gunee Pab loj Festo \p \v 1 Chi goc choon dxej ni bidxin Festo Cesarea par chuꞌman guial gobernador, dxel wejman Jerusalén. \v 2 Yagaj, bixhioz rniabee ree bixhioz con ree bén Israel mazri zojbloj, wej reeman lojman bileꞌc reeman xguialquia Pab, \v 3 abiꞌ gunab reeman lojman din guixhiaalaman Pab Jerusalén. Zian guyën reeman din xixgab reeman na̱j gugüjt reeman Pab runejz. \v 4 Per badxiꞌ Festo xtiidx reeman rëbaman guial Cesarea nayaaw Pab guiáad laaman nayob yaguiajman ni, \v 5 abiꞌ rëbaman loj reeman: \p ―Bén rajp ree guialrniabee lojdi, laa reeman sa Cesarea, abiꞌ bal xhie ni mal been xin guin, ni na reeman xhienin beenx. \p \v 6 Cost xhujn o chii dxej guzuj Festo Jerusalén, dxelri ziaman Cesarea. Chi bareguiaal, gurej loj xyagxhilaman lod rniabeeman, abiꞌ gunabeeman chicaꞌ reex Pab. \v 7 Chi bidxinnë reex laaman, bén Israel guza ree Jerusalén, gubig reeman abiꞌ zien ree niguijdx badxiib reeman guijcaman, majsi niꞌqui tijb ni rëb reeman ad gojct nulüü reeman guial najn ni wali. \v 8 Dxel badxiꞌ Pab xtiidx reeman, rëbaman: \p ―Naj, achet ni mal wayünan xley ree bén Israel, niꞌqui yadooroꞌ Jerusalén, niꞌqui rey César. \p \v 9 Per Festo guyënman nayaꞌnman zagdxe loj ree bén Israel, dxel gunabdiidxaman loj Pab, rëbaman: \p ―¿Rënl ya chel Jerusalén? Ni yanajn bal rajpil dol o ad rajptil dol ya ni rudxiib reeman guijquil. \p \v 10 Badxiꞌ Paban rëbaman: \p ―Loj ree guxtis Roman zaꞌn, lod rayal gac reglad xhienin benan. Lüj ragbee zagdxe guial achet ni mal wayünan bén Israel ree. \v 11 Bal xhie tijb ni mal benan ni rayal guiëtan, ad zabexuutan guiëtan. Per bal id wali ni na reeman benan, achut rajp derejch yayü naj loj reeman. Zagdxeli na̱j gadëëdan loj rey César. \p \v 12 Dxel chi gulox guneenë Festo bén na̱j ree xbejnman, bén rëb ree ni rayal gac, rëbaman loj Pab: \p ―Lüj na tëdil loj rey César, yan lojman tëdil. \s1 Zaꞌ Pab loj rey Agripa \p \v 13 Chi gudëd tioꞌp choon dxej, rey Agripa con xbéngunaaman Berenice bidxin reeman Cesarea bitixloj reeman gobernador Festo. \v 14 Abiꞌ guial zien dxej daꞌt guzuj reeman ni, dxel be Festo diidx loj rey Agripa xcwent Pab, rëbaman: \p ―Guie yuꞌ tijb xin basaꞌn Félix ladxguiib. \v 15 Chi wan Jerusalén, bixhioz rniabee ree bixhioz con ree bén rniabee loj ree bén Israel guleꞌc reeman xguialquiax, gunab reeman ganabeen guiëtix. \v 16 Per naj rën loj reeman guial guxtis Rom ree ad najt xcostumbr reeman nabee reeman guiët tijb bejn chi gadaman su loj ree bén cabeꞌc xguialquiaman din guiëbaman walin ya o ad walitan ni rudxiib reeman guijcaman. \v 17 Zeel chi biꞌt ree bén Israel guin guie, achet guial niaglaan, bareguiaal gajc gure loj da yagxhilan, abiꞌ gunabeen bidnë reex xin guin. \v 18 Per ree bén biꞌt guleꞌc xguialquiax, achet ni nadxeb na reeman ziꞌc gunaladxan ninia reeman por laax. \v 19 Tijbzi xguialquiax ni guleꞌc reeman na̱j por xcostumbr reeman në por tijb bén la Jesús, bén ma güjt, per Pab rëb naban Jesús guin. \v 20 Abiꞌ guial ad ragbeetan xhie günan por zian, dxel gunabdiidxan loj Pab bal rënx chex Jerusalén din gac reglad ni guin ree ni. \v 21 Per laax gunab tëd loj rey César din gac reglad ni rëb reeman por laax, zeel gunabeen yaawsiix xt chileꞌ yaxhalan laax loj rey César. \p \v 22 Dxel rëb rey Agripa loj Festo: \p ―Bal zian chileꞌn, nëgajc naj rën gucagdiag laax. \p Abiꞌ badxiꞌ Festo laan rëbaman: \p ―Guixie gucaagdiajguil laax. \p \v 23 Chi bareguiaal, dád zagdxe caꞌ xab rey Agripa con Berenice bidxin reeman con ree bén rniabee suldad con los demazri ree bén zojbloj luguiedx guin, bidxin reeman guyu reeman lënü lod gucaagdiajg reeman ni guiëb Pab. Dxel gunabee Festo bicaꞌ reex Pab. \v 24 Abiꞌ rëb Festo: \p ―Rey Agripa në los demazridi dad zaꞌnëdi dunujn guie. Bén ruguiaadi guie, gra bén Israel, ziꞌc Jerusalén ziꞌcgajc guie ma biꞌt reeman bidganaj reeman naj rniab reeman guiëtix. \v 25 Naj, achet xfaltix radxejlan guial rayal guiëtix. Guiáad laax gunab tëd loj César Augusto lod gac reglad xcwentix, abiꞌ ma benan xgab yaxhalan laax. \v 26 Per ad radxejltan ni gucan por laax loj guiꞌch ni gaxhalan loj rey César, bén rniabee naj. Zeel nuzun laax lojdi ziꞌc na̱j quijb lojl rey Agripa, din chi ma gulox gunabdiidxidi ni rayal guiniabdiidxidi lojx dxel ma yuꞌ ni gucan por laax. \v 27 Din naj rulüü ad xnejzt na̱j yaxhalan tijb bén yuꞌ ladxguiib loj rey César abiꞌ ad zëtan xhie beenman. \c 26 \s1 Ni gunee Pab loj rey Agripa \p \v 1 Dxel rëb rey Agripa loj Pab: \p ―Ma zajc guinieel por lüj. \p Abiꞌ gules yaa Pab guzuloj rëbaman: \p \v 2 ―Dád nix yuꞌ luxdon guial bileꞌ zaꞌn lojl yan rey Agripa, par ganen lojl yadxiꞌ tëën gra ni rudxiib ree bén Israel guican. \v 3 Din lüj ragbee zagdxe gra xcostumbr ree bén Israel, në conin rüjn persi rdildiidx reeman. Zeel rniaaban lojl gapil pasens gucaagdiajguil ni ganin. \s1 Ziꞌc guban Pab gocli \p \v 4 ’Gra ree bén Israel ragbee xhienaag gubajnan con laa reeman ziꞌc ladxan ziꞌc Jerusalén, diizd xindoon. \v 5 Ragbee tëë reeman abiꞌ zajc na reeman laan bal rën reeman, guial diizd xindoon najn bénfarisew, abiꞌ ree bénfarisew na̱j bén mazri zinal xley ree bén Israel. \v 6 Abiꞌ yan zaꞌn guie, badëëd reeman naj loj ree guxtis guial rliladxan yasban Dios bengüt ree ziꞌc beenman promejs loj ree dux béngulal ree. \v 7 Gra guidxiptioꞌp cwaꞌ ree bén Israel cabëz dxej güün Dios zian, zeel rën reeman laaman rüjn tëë reeman sirv lojman dxej guiaal. Abiꞌ yan guial rliladxan laan zeel rbeꞌc ree bén Israel da guialquian, rey Agripa. \v 8 ¿O naladxidi ya nawëëg yasban Dios bengüt ree? \s1 Be Pab diidx xhienaag guzunalaman bén rliladx ree Jesucrist \p \v 9 ’Guiaꞌxchej benan xgab rayal günan xhienin bén rliladx ree Jesús, bén Nazaret, \v 10 abiꞌ zian benan Jerusalén. Con xtiidx ree bixhioz rniabee ree bixhioz, zien ree bén rliladx Jesucrist badxeꞌn ladxguiib. Abiꞌ chi rugüjt reeman laa reeman, në naj rë guiëtri reeman. \v 11 Zien volt benan laa reeman xhienin din günan naguiejn gusaꞌn reeman guialrliladx reeman Jesucrist. Zian benan lën gra ree yadoo, abiꞌ guial tant rdxeꞌchan laa reeman dxel guzunaalan laa reeman xt luguiedx ren ree. \s1 Be Pab diidx stijb xhienaag bililadxaman Jesucrist \r (Hch. 9:1‑19; 22:6‑16) \p \v 12 ’Abiꞌ par zian zaꞌn Damasco, con quijb xtiidx ree bixhioz rniabee ree bixhioz. \v 13 Per ganin lüj rey Agripa, lunejz baguian tijb xbachaꞌ xanyabaa ziꞌc garol dxej, per mazri naynin guial loj ni rusni gubijdx, abiꞌ basnin guidib lod zaꞌn con ree bén zinëꞌn. \v 14 Abiꞌ dugraczan bareeyuj, dxel biguiejnan chaꞌ bén gunee naj con diidx hebreo, naman: “Saulo, Saulo, ¿chexc zeel rzunalil naj? Lüj gajc rguiil xguialnaal ziꞌc goꞌn rudxeguiaꞌ loj yag rulaagnë reeman laab.” \v 15 Dxel rën: “¿Chu lüj Dad?” Badxiꞌman laan naman: “Naj na̱j Jesús bén rzunalil. \v 16 Per bixche, guzuli, din balülon lojl par güünl naj sirv gü tëël diidx ni baguiaal yan në ni gulün lojl. \v 17 Naj gaxhal lüj loj ree bén Israel në loj ree bén ad najt bén Israel, abiꞌ naj gagnëꞌ lüj chitëë xhie güün reeman lüj. \v 18 Gaxhalan lüj loj reeman din guixhialil loj reeman gusaꞌn reeman nejz mal, chinal reeman nejz zagdxe. Ad tiëbri reeman nabee xindxab laa reeman, chinal tëë reeman xnejz Dios. Abiꞌ chililadx reeman naj din gac xtol reeman perdon yayal tëë reeman ni rayal gra ree xbejn Dios, bén ma naya ree delant lojman.” \s1 Bazoob Pab diidx ni balüüloj lojman \p \v 19 ’Zian gojc, rey Agripa, bazoban diidx benan ni na Jesucrist lon chi guneeman naj diizd xanyabaa. \v 20 Yaloj luguiedx Damasco gutiechan xtiidxaman, dxelri Jerusalén në guidib niz Judea në loj ree bén ad najt bén Israel. Rën loj reeman din yayüjn reeman xgab por xtol reeman, yadxiꞌ loj reeman loj Dios güün tëë reeman ni rayal güün reeman din guiguien guial ma bidxaa mod naban reeman. \v 21 Abiꞌ por zian, gunaaz ree bén Israel naj lën yadooroꞌ Jerusalén, guyën reeman nugüjt reeman naj. \v 22 Per con xyudar Dios laa naj guie xt yan cusnuu cayün xtiidxaman loj gra ree bejn, ziꞌc ree bén zojbloj ziꞌc ree bén ad zojblojt. Abiꞌ gra ni rën loj reeman na̱j ganax ni bacaa ree bén badëë xtiidx Dios loj ree bejn në ni bacaa Moisejs xhienaag na̱j ni gac, \v 23 guial Cristo na̱j guial tëdaman guialzi, guiëtaman. Per chi ma güjtaman yaloj laaman na̱j bén yaban loj ree bengüt, abiꞌ gugojnman bén Israel ree në ree bén ad najt bén Israel xhienaag gap reeman perdon. \s1 Nuyën Pab nililadx Agripa Jesucrist \p \v 24 Chi cayëb Pab zian, dxel gudidxaꞌ Festo rëbaman: \p ―¡Rajcguijquil Pab! guial tant rusiidil ma rajc guijquil. \p \v 25 Per badxiꞌ Pab laan rëbaman: \p ―Ad guictan rajc, gobernador Festo. Ni canin najn xnejz në diidxli. \v 26 Laa rey Agripa zaꞌ guie, laaman ragbee ni canin, zeel sin guialrdxeb canen delant lojman. Naj ragbeechaaw guial laaman ragbee gra ni canin, din ad canitan ni goc ralan lod achut zajc gagbee laan. \v 27 ¿Rliladxil ni rëb ree bén badëëd xtiidx Dios loj ree bejn ya, rey Agripa? Naj ragbee guial rliladxil. \p \v 28 Dxel badxiꞌ rey Agripa laan rëbaman: \p ―Staꞌnczi nüjnl naj gan nililadxan Jesús. \p \v 29 Abiꞌ rëb Pab: \p ―Majsi staꞌnz o majsi ryaadxri, na Dios guial ad tijbtzi lüj, në gra ree bén cucaagdiajg ni canin yan, guidxin dxej chililadxidi Jesús ziꞌc naj, majsi ad nët ree caden guie. \p \v 30 Dxel bisu rey Agripa con gobernador Festo con Berenice në gra ree bén zojbnë laa reeman ni. \v 31 Chi bariica reeman tiblad guzuloj cayünë lasaꞌ reeman diidx, rëb reeman: \p ―Achet wayüjn xin guie ni rayal guiëtix, o chuꞌx ladxguiib. \p \v 32 Dxel rëb rey Agripa loj Festo: \p ―Zileꞌ naslaa reex, balidix niniab tëdix loj rey César. \c 27 \s1 Baxhaal reeman Pab Rom \p \v 1 Chi rëb reeman ma yaxhaal reeman dunujn Italia, dxel bayü reeman Pab con staꞌn ree bén yuꞌ ladxguiib loj tijb suldad rniabee la Julio, laax rniabee tib cwaa ree suldad la Augusto. \v 2 Abiꞌ Cesarea badxuꞌn loj tijb xbarcw ree bén Adramitio, barcw ni ma grii chen guiedx rigaꞌ ree niz Asia. Në Aristarco bunëꞌn, bén Tesalónica, guiedx rigaꞌ niz Macedonia. \v 3 Chi bareguiaal, badxinan Sidón, lod goc Julio xinzaꞌc daꞌt con Pab, cwëjbix bitixloj ree xmiw Pab luguiedx guin abiꞌ badëëd reeman ni ryaadxaman. \v 4 Chi badxoon Sidón badiaawan Chipre yuj rigaꞌ loj nijsdoo, basaꞌnanan dux ladruvejsan chitëë yachaaglojn zroꞌ bi, din niz du lojn rliaj bi guin. \v 5 Badüüdan loj nijsdoo gajxh Cilicia në Panfilia abiꞌ badxinan Mira, tijb guiedx nulen Licia. \p \v 6 Ni bidxaagloj suldad rniabee guin tijb barcw Alejandría ni che Italia, zianz nax yadxuꞌn lojn. \v 7 Loj zien dxej bioꞌn chaawladx, con guidib tarbajw badxinan niz lod la Gnido. Abiꞌ guial sta rliaj bi niz du lojn, dxel zagdxeli badüüdan niz Salmón, badiaawan lod la Creta yuj rigaꞌ loj nijsdoo. \v 8 Gadëd roꞌ yuj guin zioꞌn loj nijsdoo, per con guidib tarbajw, xt badxinan tijb luar la Buenos Puertos, gajxh niz lod na̱j guiedx la Lasea. \p \v 9 Abiꞌ ziꞌct ma bayaglaan, ma na̱j nadxeb yasnuu yoꞌn loj nijsdoo, din ma zidyob tiamp nayaag. Zeel gunee Pab, \v 10 rëbaman loj reeman: \p ―Dad, ad zagdxet yoꞌ ree bal yasnuu yoꞌ ree, din nadxeb guizeꞌn barcw guin abiꞌ guireꞌch gra ni yuꞌ lojn loj nijs guin, xt në dunuj ree nadxeb yayëjt ree. \p \v 11 Per suldad rniabee guin mazri beencwentix bén rusa barcw guin në bén na̱j xbarcw laan, guial loj ni rëb Pab. \v 12 Abiꞌ guial ad zagdxe tëët na̱j yagaj par yadüüdan tiamp nayaag, dxel mazri zien reeman been xgab zagdxeli na̱j yariin yagaj, yaguieenan naguiejn yadxinan Fenice, tijb guiedx nulen Creta lod ad rbiꞌ tëët bi, ni yadüüdan tiamp nayaag. \s1 Gubiꞌ tijb bidoxh loj nijsdoo \p \v 13 Dxel guzuloj cabiꞌ tijb bi chaawladx ni zëëd lad sur, abiꞌ gunaladx reeman ma bileꞌ ziꞌc na̱j xixgab reeman, zeel bariin bioꞌn loj nijsdoo gadëd roꞌ yuj Creta. \v 14 Per ad wayajct xchej zioꞌn chi birii tijb bidoxh la Euroclidón loj nijs guin. \v 15 Abiꞌ guzuloj bi guin culadxaan barcw guin. Në guial niz du lojn zëëd bi guin dxel ad gojctri nusnuu barcw guin niejn niz lod rayal niejn, abiꞌ baslaa reeman binë barcw guin dunujn niz lod cucadxaa bi guin laan. \v 16 Dxel badüüdan xijch tijb yujdobëz la Clauda rigaꞌn loj nijs, lod ad rbiꞌtri bidoxh guin, abiꞌ canu naxii xan barcw guin con guidib tarbajw balëꞌpanan loj barcw guin. \v 17 Dxel chi gulox balëꞌpan canu guin loj barcw guin, batiejl reeman duu lad barcw guin chitëë yazeꞌnan. Abiꞌ guial rdxeb reeman chëëztiej barcw guin lën üx la Sirte, dxel gulet reeman xlon ree barcw guin din cwentzi chinë barcw guin dunujn niz lod rucadxaa bi guin laan. \v 18 Chi bareguiaal, ziangajc rbiꞌ bidoxh loj nijs guin, zianz guzuloj cuzaal reeman ni nüü barcw guin loj nijs guin. \v 19 Ni bayon dxej, cwaꞌ reeman gra ree ni rüjnnë barcw guin dxiin bazaal reeman loj nijs guin. \v 20 Zien dxej ad biguient gubijdx niꞌqui ree bajl xanyabaa por bidoxh gubiꞌ loj nijs guin, dxel dunujn ad naguieentri du luxdoon yalaan loj nijs guin. \p \v 21 Abiꞌ guial ma gojc zien dxej ni achetczi wadaawan, dxel guzuli Pab galay reeman, rëbaman: \p ―Dad, zagdxeli nucaagdiajguidi da diidxan ad nariit ree Creta, zian ad nadüüdt ree tarbajw guie achet tëët nasëëb ree. \v 22 Per achet güünan, ad rdxebidi din niꞌqui tijbidi ad zëjtt, tijbzi barcw guin yazeꞌn. \v 23 Din Dios rniabee naj, bén cayünan sirv guxhaal tijb xi anjlaman balüüloj lon yan guiaal. \v 24 Abiꞌ na anjl guin lon: “Pab, ad rdxebil, din rayal sul loj rey César, abiꞌ por lüj niꞌqui tijb ree bén zëëd loj barcw guie ad zuslaat Dios guiët reeman.” \v 25 Zeel yan dad, gol badxeꞌ luxdoodi zagdxe, din naj rliladxan Dios, ragbee tëën zagdxe guial gac ziꞌc na anjl guin lon. \v 26 Per gag barcw guie niz roꞌ tijb yuj rigaꞌ loj nijsdoo. \p \v 27 Chi goc chiin gubijdx ni zioꞌn loj nijs guin, guxhinzii badxinan niz loj nijsdoo la Adriatico, niz ni niz guie zë barcw guin loj nijs guin por bi guin. Abiꞌ ree bén nulen barcw guin, guxhinzii ziꞌct garol guiaal gogbee reeman guial zamer yadxinan loj yuj. \v 28 Dxel bareꞌxh reeman plact naxhit nijs guin, najn ziꞌctiubitib mejtr naxhit. Mazri delant bareꞌxh reeman laan zatijb ma najn gajlbiadx mejtr naxhit. \v 29 Abiꞌ bidxeb reeman laroꞌ barcw guin guiaj ree, dxel niz xijch barcw guin bazaal reeman tajp ganch guiib loj nijs guin din chileꞌ sudxe barcw guin, abiꞌ ma rën nejzdoo reeman yareguiaal. \v 30 Bén nulen ree barcw guin, been reeman bén sta cuzaal ree ganch guiib guin loj nijs guin niz loj barcw guin, naabzi par calet reeman canu chuꞌ reeman par guxüün reeman. \v 31 Per bagojn Pab suldad rniabee con ree xsuldadix, rëbaman loj reex: \p ―Bal id ree bén guin yayaꞌn loj barcw guie, ad zalaatridi. \p \v 32 Dxel batüüg ree suldad guin ni naxii canu guin persi zinë nijs canu guin. \v 33 Chi ma cayni luyuj, rëb Pab loj reeman din gaw reeman, rëbaman loj reeman: \p ―Ma gojc chiin gubijdx ni ad raayëjstidi achet tëët wayawidi. \v 34 Naj rni lëjt, gol gudaw din guibandi, din gradi niꞌqui tijb guidxguijquidi ad zusëëbtidi. \p \v 35 Chi rëb Pab zian, cwaꞌman tijb guiadxtil, abiꞌ badëëman quixtëë loj Dios niz loj gra reeman, dxel gulaꞌman guiadxtil guin guzuloj cayawaman. \v 36 Dxel bayu luxdoo gra reeman, guzuloj nëgajc laa reeman cayaw. \v 37 Tioꞌpgayuu gayojnchiibixhoꞌp nayajc dugran zioꞌpan loj barcw guin. \v 38 Chi gulox gudaw reeman xt bixienladx reeman, dxel bazaal reeman trigo loj nijs guin persi bacha barcw guin. \s1 Bizeꞌn barcw loj nijsdoo \p \v 39 Chi bareguiaal, bén nulen ree barcw guin, ad bayünbeet reeman yuj badxin reeman. Per baguiaa reeman tibdaꞌn nijsdoo guin rigaꞌ üx gadëëd roꞌn, abiꞌ been reeman xgab badxig reeman barcw guin yagaj. \v 40 Dxel batüüg reeman ni naxiinë ree ganch guiib guin ni rüjn yudar par sudxe barcw guin loj nijs, basaꞌn reeman ganch guin ree loj nijs guin, abiꞌ baxhiec reeman yag ni rüjn yudar par sa barcw guin din suloj san. Dxel gules reeman lon ni na̱j niz lucwaj barcw guin din guiniaazan bi, zianz guzuloj cayriica barcw guin niz roꞌ nijs guin. \v 41 Per wëëztiejn loj üx zien lod bigagan. Niz guijcan wëëz lën üx abiꞌ niꞌquid rniibtan, guiáad niz xan guin guzuloj cayzeꞌnan con gojl rliaj nijs guin ladan. \v 42 Dxel nuyën ree suldad guin nugüjt reex bén prejs guin ree, chitëë nixoobnijs reeman abiꞌ nuxüün reeman. \v 43 Per suldad rniabee guin ad cwëjbtix niajc zian guial ad rëntix niëjt Pab, dxel gunabeex guial bén rajc rxoobnijs ree, yaloj laa reeman chuꞌ loj nijs guin güün reeman naguiejn yarii reeman roꞌ nijs guin. \v 44 Dxelri ma guidnal gra reeman loj ree tabl o loj ree yag ni bazeꞌn barcw guin. Zian balaan, dugran badxin roꞌ nijs guin. \c 28 \s1 Bidxin Pab Malta \p \v 1 Chi gulox barii dugran lon nijs guin, dxel bayagbeen yuj lod badxinan lan Malta rigaꞌn galay nijs. \v 2 Bén na̱j ree bén ni, dád benzaꞌc gojc reeman con dunujn. Been reeman tijb bajl guial nayaag nëtëë guial cayal guia, abiꞌ na reeman du lojn din yubiigan cwëꞌ bajl guin. \v 3 Dxel batoꞌp Pab taꞌn yagbidx, zianz chi cudxeꞌman laan loj bajl guin briyaal tijb bëël lën yag guin por xi xliaa bajl guin, abiꞌ gudawyaꞌb yaa Pab nalbëztib yaaman. \v 4 Chi baguiaa ree bén Malta guin nalbëz bëël guin yaa Pab, dxel rëb loj lasaꞌ reeman: \p ―Xin guie bejn bagüjtix, zeel majsi gulaax loj nijsdoo, per guiëtczix por ni beenx. \p \v 5 Per gudxijp yaa Pab abiꞌ biajb bëël guin loj bajl guin, guiáad laaman achet gocaman. \v 6 Gra reeman cabëz saaguij yaaman, o dxejlczi yabaman guiëtaman. Per chi gojc xchej, chi baguiaa reeman achet gocaman, bachaa xixgab reeman abiꞌ guzuloj rëb reeman guial tijb dios najman. \p \v 7 Gajxh lod badxuꞌn nagaꞌ ree xguidxliuj tijb bén zojbloj loj yuj rigaꞌ loj nijs guin, laman Publio. Naman du lojn yoꞌn lidxaman, ni badxuꞌn choon dxej, dád benzaꞌc tëë gojcaman con dunujn. \v 8 Nadxel nagaꞌ xdadaman, ragxuuman, yuꞌman xliaa rajc tëëman yoobrejn. Abiꞌ guyu Pab lod nagaꞌman, zianz chi gulox gurejdx gunabaman Dios por laaman, dxel guxhoob yaaman guijcaman abiꞌ bayajcaman. \v 9 Chi gogbee ree bénragxuu zojb ni ni goc, biꞌt reeman lod zaꞌ Pab persi bayüjnman laa reeman. \v 10 Dxel dád zien ni bazaladx reeman du lojn por zian. Abiꞌ chi badxuꞌn loj barcw par yadxoon yagaj, banee reeman gra ni rayaadxan lunejz. \s1 Bidxin Pab Rom \p \v 11 Choon bëëw badxuꞌn loj yuj zii, dxelri badxuꞌn loj tijb barcw Alejandría, ni bitëd ni tiamp nayaag. Niz lucwaj barcw guin ca tioꞌp ree dxan bén la ree Cástor në Pólux. \v 12 Dxel badxinan tijb guiedx la Siracusa, yagaj badxuꞌn choon dxej. \v 13 Abiꞌ yagaj badxoon bioꞌn gadëd roꞌ nijsdoo xt badxinan guiedx la Regio. Chi bareguiaal, chi badxoon yagaj, brii tijb bi lad sur dxel ni barojp dxej badxinan luguiedx la Puteoli. \v 14 Yagaj badxaagan tioꞌp choon ree bén na̱j ree bén ni në reeman rliladx Jesucrist, dxel na reeman du lojn yayaꞌnnëꞌn laa reeman abiꞌ bayaꞌnnëꞌn laa reeman toxman. Zian gojc, dxelri zioꞌn Rom. \v 15 Guiáad ree dux compniaran bén rliladx ree Jesucrist, bén zojb ree Rom, ma ragbee reeman guial yadxinan yagaj. Dxel brii reeman bidgachaagloj reeman dunujn xt lod la Foro de Apio në luguiedx la Tres Tabernas. Chi baguiaa Pab laa reeman, babaaman abiꞌ badëëman quixtëë loj Dios. \v 16 Chi badxinan Rom, dxel bayü suldad rniabee guin bén prejs guin ree loj tijb ree suldad rniabee ni. Per cwëjb reeman gurej Pab stijb yu ren lod gojp tijb suldad laaman. \s1 Gunee Pab xtiidx Jesucrist Rom \p \v 17 Chi goc choon dxej badxinan Rom, gurejdx Pab bén Israel zojbloj ree ni. Chi badxajg lasaꞌ reeman, dxel rëbaman loj reeman: \p ―Compniar Israel, achet wayünan contr ree bén Israel niꞌqui contr xcostumbr ree dux béngulal ree. Guiáad laa reeman gunaaz reeman naj Jerusalén, bayü reeman naj loj ree guxtis Rom. \v 18 Abiꞌ ree bén Rom guin chi gulox badëdan cwent loj reeman, dxel nuyën reeman nuslaa reeman naj, guial gogbee reeman achet benan par guiëtan. \v 19 Per ree bén Israel guin badxoon reeman abiꞌ zagdxeli gunaaban gadëëdan loj rey César, per ad guial raꞌptan xhienin contr ree bén Israel. \v 20 Zeel guredxan lëjt, din guidganajdi naj din ganin lojdi guial por ni rliladxan guial yaban ree bengüt ziꞌcgajc rliladx gra ree du lasaꞌ bén Israel ree, zeel naxiin con ree caden guie. \p \v 21 Dxel rëb reeman lojman: \p ―Dunujn niꞌqui tijb xtiidx ree bén Judea ad wacaꞌtan lod na reeman xcwentil, në niꞌqui tijb bén duladx ree bén raza ree Judea achet wana reeman du lojn contr lüj. \v 22 Per rayënan yaguiejnan xhienaag na̱j xixgabil, din dunujn rayagbee guial gra ladczi rniee reeman contr religion cüb guin. \p \v 23 Dxel bazuj reeman tijb dxej ni yadxajg lasaꞌ reeman. Chi bidxin dxej guin, dád zien bejn bidoꞌp lod zojb Pab. Abiꞌ diizd rsil xt wadxe guneenëman laa reeman xhienaag na̱j xguialrniabee Dios. Beenman naguiejn chililadx reeman Jesús, bazaꞌt tëëman lod rniee xcwent Jesús loj xlibr ley Moisejs në ni bacaa ree bén badëë xtiidx Dios loj ree bejn. \v 24 Yuꞌ reeman bililadx ni rëb Pab, per yuꞌ reeman ad bililadxt. \v 25 Abiꞌ guial ad rdxaagt gü reeman diidx, guzuloj bareꞌch reeman. Dxel rëb Pab loj reeman: \p ―Waliqui ni rëb Isaías bén badëëd xtiidx Dios loj ree dux béngulal ree guial rëb xSprijt Dios: \q1 \v 26 Wej, güjdx loj ree bén guin: \q1 Majsi riguiejn reeman, per achetczi chigniaꞌ reeman, \q1 abiꞌ majsi ruguiaa reeman, per rulüü ad ruguiaat reeman. \q1 \v 27 Din been luxdoo reeman gojl, \q1 abiꞌ rüjn reeman ziꞌc rulüü ad ruguiaat reeman, \q1 ad riguiejn tëët reeman, chitëë guguiaa reeman, \q1 abiꞌ guien reeman chigniaꞌ tëë reeman. \q1 Din ad rënt reeman guiꞌt reeman con naj, \q1 abiꞌ günan laa reeman perdon. \p \v 28 Zeel gol gogbee guial diizd yan, loj ree bén ad najt bén Israel guireꞌch diidx xhienaag gap reeman xperdon Dios, abiꞌ laa reeman zaliladx reeman diidx guin ree. \p \v 29 Chi gulox rëb Pab zian, dxel zia ree bén Israel guin, cadildiidxnë lasaꞌ reeman. \p \v 30 Tioꞌp ijz gurej Pab ni, yu lod gudixaman. Ni rnieenëman gra ree bén rtixloj laaman. \v 31 Sin guialrdxeb rëbaman loj reeman xhienaag na̱j xguialrniabee Dios, abiꞌ guneeman xtiidx Dad Jesucrist loj reeman sin guial chu nudxoon.