\id 2TI - ZARAMO Bible Version
\ide UTF-8
\h 2TIMOTEO
\toc1 LUPWILILI LWA IKABILI LWANDIKIGWE NA MTUMIGWA WA KILISTO PAULO HA TIMOTEO
\toc2 2TIMOTEO
\toc3 2Tim.
\mt2 LUPWILILI LWA IKABILI LWANDIKIGWE NA MTUMIGWA WA KILISTO PAULO HA
\mt1 TIMOTEO
\imt ULONGOZI
\ip Kitabu cha ikabili cha Timoteo kicho lupwilili lwa ikabili lwandikigwa na mtumigwa wa Kilisto Paulo ha mwanahina wake Timoteo. Kitabu cha ikabili cha Timoteo chandikigwa behi na ikimambukizo cha ugima wa Paulo. Kipigiti kino Paulo kakala mkifungo mdiwambo da Loma (1:16). Paulo kakala yamnogele ng'hani Timoteo, na mianza bwando kamulagusa kamba mwanage (Flp. 2:22 na 1Tim. 1:2, 1:18).
\ip Luno lulo lupwilili lumwe mmwanza wa mhwilili nne zayandike Paulo ha munhu imweimwe uhaleka zija zayandike ha wanhu wamtogole Kilisto. Mhwilili ndatu ziyagwe zizo lupwilili lwa ichanduso lwa Timoteo, lupwilili lwa Tito, na lupwilili lwa Filimoni. Kipigiti vichandikigwe kitabu cha ikabili cha Timoteo, wanhu wamtogole Kilisto wakalile muutawala wa Kiloma wakala wogazigwa. Yodahika kamba kino kikala kilamso cha Paulo kwikigwa mkifungo na kakala yomulagiza Timoteo kwazaganya migayo. Kamba mkitabu cha ichanduso cha Timoteo, Paulo komzuma ng'hani Timoteo mmbuli ya wakulufunzi wa uvwizi (1Tim. 1:16-18). Vivija komulongela Timoteo kamba kowa na vipigiti vidala hamwande (3:1).
\iot Gali Mgati ya Ikitabu
\io1 1. Paulo kosonga na kumulamsa Timoteo (\ior 1:1-2\ior*) na abaho komgangamiza (\ior 1:3-18\ior*).
\io1 2. Abaho komulongela Timoteo yawe na mwazaganyo (\ior 2:1-13\ior*).
\io1 3. Abaho Paulo kolava ndagizi (\ior 2:14-26\ior*).
\io1 4. Abaho komzuma mmbuli ya gaja gondagalawilile hamwande na nzila inogile ya kugahuma (\ior 3:1—4:8\ior*).
\io1 5. Paulo komambukiza na kulava mbuli zake mwenyego ha Timoteo (\ior 4:9-22\ior*).
\c 1
\p
\v 1 Lupwilili luno lolawa ha Paulo, yasaguligwe na manogelwa ga Mulungu kuwa mtumigwa wa Kilisto Yesu. Nitumigwa kuwalongela wanhu mbuli ya ugima wa digunge Mulungu uyekile kilagano na tweye kubitila nhamanila mkuilumba hamoja na Kilisto Yesu. 
\v 2 Nokwandikila gweye, Timoteo, mwanangu mnogelwa.
\p Ngekewa, bazi, na tindiwalo kulawa ha Mulungu Tata na kulawa ha Kilisto Yesu Mndewa wetu viwe hamoja nagwe.
\s1 Kulava Hewela na Kugangamizwa
\p
\v 3 Nomuheweza Mulungu, ayo inimsang'hanikila na udaho ung'alile wa kusambula gehile na ganogile kamba viwatendile wahenga zangu. Imisi na ikilo mazua gose sikusemwa gweye mnhambiko zangu. 
\v 4 Nosulukila kukona kabili, kwavija nokumbukila mahozi gako kipigiti vitukalile tuilaga. Na nokwiza kudeng'ha ng'hani tuhawa hamoja kabili. 
\v 5 Niikumbukila nhamanila yako ya ikweli, ayo iwakalile nayo bibi yako Loisi na mamaako Yunike, sambi na nie notogola kamba na gweye kunayo. 
\v 6 Sama ya kilamso kino, nokukumbusa kamba sambiuikome nhunza iyakugwelele Mulungu kipigiti vinikwikile makono gangu. 
\v 7 Kwavija Mulungu hatugwelele Loho wake giladi yatugele bwembwe, ila katugwelela Loho wa kutugela mhiko, noge, na kuizuila.
\p
\v 8 Avo sambiwone kinyala kumulonga Mndewa wetu ha wanhu wayagwe, ama sambiunyonele kinyala nie, nili mfungigwa sama ya Kilisto. Sama ya mhiko Mulungu ziyakugwelele, uisasale kugaya hamoja na nie sama ya Usenga Unogile. 
\v 9 Kwavija Mulungu katukombola na katukema tukale ukazi ung'alile. Katenda vino si sama ya gaja gatutendile, ila kwavija vino vivo vimnogele mwenyego. Ngekewa ino tugweleligwa kubitila Kilisto Yesu songela ulumwengu haunalumbigwa. 
\v 10 Ila sambisambi ngekewa ino igubuligwa kumwetu kubitila kwiza kwa Mkombola wetu Kilisto Yesu. Heyo kazimambukiza mhiko za ifa, na kubitila Usenga Unogile kaugubula ugima wa digunge. 
\v 11 Mulungu kanisagula nie kuwa mpeta Usenga Unogile, mtumigwa wa Kilisto, na mkulufunzi. 
\v 12 Kino kicho kilamso cha nie kugazika. Ila sikona kinyala kwavija nimtanga heyo inimtamanila, na notogola kamba heyo kodaha kukiimiliza kija kinigweleligwe mbaka zua dija dondayabwele Mndewa. 
\v 13 Zinanahile ng'hani mbuli za ikweli zinikufundize, ziwe kamba ningo ya gweye kuikweleleza, na usigale muinhamanila na mdinoge jetu mkuilumba hamoja na Kilisto Yesu. 
\v 14 Vigogeni vinhu vinogile vumgweleligwe mkutazigwa na Loho wa Mulungu yokala mgati yetu.
\p
\v 15 Kuvitanga kamba Figela na Helimogene hamoja na wanhu wose muisi ya Asia wandeka. 
\v 16 Mndewa yawaonele bazi wanhu wali mng'anda ya Onesifolo, kwavija Onesifolo mianza bwando kausuluza moyo wangu, na honile kinyala sama yangu nie avija vinikalile mkifungo. 
\v 17 Kipigiti viyavikile mdiwambo da Loma, hima kasonga kunizahila mbaka kanyona. 
\v 18 Mndewa yamonele bazi mdizua dondayeze Kilisto! Gweye kovitanga goya mianza mingahi iyanitazile nie mdiwambo da Efeso.
\c 2
\s1 Asikali Yanogile wa Kilisto Yesu
\p
\v 1 Avo, gweye mwanangu, ugangamizwe mngekewa ija Mulungu iyokugwelela mkuilumba hamoja na Kilisto Yesu. 
\v 2 Gasole mafundo gaja gaunihulike nie nifundiza haulongozi wa wanhu bwando, na uwagwelele wanhu walibule uzenzeleganye awo wondawadahe kuwafundiza wayagwe. 
\v 3 Wazaganye migayo hamoja na nie kamba asikali yanogile wa Kilisto Yesu. 
\v 4 Haduhu asikali yosang'hanika na mbuli za wanhu hawali asikali, ila kolonda kumnogeza mkulu wake. 
\v 5 Mkimbila yokimbila mumkimbilo wa wanhu bwando hadaha kugweleligwa nhunza kamba hazigogile ndagizi. 
\v 6 Mulimi yalimile ng'hani kolondigwa yawe wa ichanduso kubokela fungu jake da vakuja. 
\v 7 Kigelegeze kino kinilonga, kwavija Mndewa kokugwaa udaho wa kuzitanga mbuli zino zose.
\p
\v 8 Mkumbuke Yesu Kilisto, yazusigwe kulawa mkudanganhika, ayo yakalile wa lukolo lwa Daudi, kamba vinikalile nifundiza Muusenga Unogile unikalile niupeta. 
\v 9 Kwavija niupeta Usenga Unogile, nogaya na hata kufungigwa na minyolo kamba mtenda gehile. Ila mbuli ya Mulungu haifungigwa. 
\v 10 Avo nochazaganya kila kinhu sama ya wanhu wasaguligwe na Mulungu, giladi na hewo vivija wapate ukombola awo wiza kubitila Kilisto Yesu na kugala yenzi ya digunge. 
\v 11 Ulonzi uno wa ikweli,
\q1 “Kamba tuhadanganhika hamoja na heyo,
\q2 vivija towa wagima hamoja na heyo.
\q1
\v 12 Kamba tuhagendelela kwazaganya,
\q2 totawala hamoja na heyo.
\q1 Kamba tuham'bela heyo,
\q2 na heyo vivija kotubela.
\q1
\v 13 Kamba tweye twa vizenzeleganye,
\q2 heyo kosigala kuwa bule uzenzeleganye,
\q2 kwavija heyo hadaha kuibela mwenyego.”
\s1 Msang'hana Yatogoligwe
\p
\v 14 Uwakumbuse wanhu zako mbuli zino, na uwazume haulongozi wa Mulungu kamba sambiwagombe sama ya mbuli. Ngomba kamba zino hazimzenga munhu yoyose ila zowabananga waja wozitegeleza. 
\v 15 Iyohe giladi utogoligwe hameso ga Mulungu, kamba msang'hana yalekile kugeligwa kinyala na sang'hano yake, na uwe munhu yofundiza Usenga wa kweli ya Mulungu vinogile. 
\v 16 Kala kutali na mbuli zili si za Mulungu na mbuli za kibozi, kwavija mbuli hizo zowalongoza wanhu wawe kutali ng'hani na Mulungu. 
\v 17 Mafundizo gano ga kamba londa dikwenela lukuli lose. Wanhu wabili wakalile wofundiza mbuli zino wakala Himenayo na Fileto. 
\v 18 Waileka nzila ya kweli na kuitenda nhamanila ya wanhu wayagwe wamtogole Kilisto idungwedungwe mkulonga kamba mzuso ubita wisha. 
\v 19 Ila msingi ugangamale Mulungu uyawikile haudahika kutigiswa, na uchana ya msingi uno zandikigwa mbuli zino, “Mndewa kowatanga waja wali wanhu zake,”\f + \fr 2:19 \fr*\ft Mbuli zino zolawa mkitabu cha \ft*\xt MHETA 16:5\xt*.\f* na, “Wose wolonga kamba hewo wa wanhu wa Mndewa wolondigwa waleke kutenda gehile.”
\p
\v 20 Muna ing'anda ya mgoli muna via bwando va namna zose, viyagwe va madini ga feza, viyagwe va zahabu, viyagwe va mibiki, na viyagwe va ulongo. Viyagwe vitendigwa sama ya vinhu kisinyo, na viyagwe sama ya vinhu vizoeleke mazua gose. 
\v 21 Vino vivo vondaiwe ha munhu yoyose yoing'aliza na kuwa kutali na vinhu vose vihile, kowa kinhu kitendigwe sama ya vinhu kisinyo, kwavija kowa na ukazi ung'alile na kowa munhu yaisasale kusang'hanikizwa na Mndewa mmbuli zose zinogile. 
\v 22 Avo inege na sulukila zihile za umhale, na iyohe kukala ukazi wa kuwa bule uzenzeleganye, nhamanila, noge, na tindiwalo, hamoja na awo womkema Mulungu na mioyo inogile. 
\v 23 Ila uinege na mbamila za kibozi na za kijinga, kwavija gweye kuvitanga kamba zimambukizilaga muingomba. 
\v 24 Gweye kamba mtumigwa wa Mndewa hulondigwa kugomba na munhu. Ila kolondigwa umnogele kila munhu, na uwe mkulufunzi unogile uli na mwazaganyo. 
\v 25 Uwe munhu yaholile kipigiti vuuwagolosa waja wokubeza, kwavija siku Mulungu koigalula mioyo ya wanhu waja na kwiza kuitanga ikweli. 
\v 26 Abaho wabwele mnzonzi zao na kuhonyokwa kulawa mumtego wa Mwenembago, ayo yawanamate na kuwatenda watende gaja goyolonda heyo.
\c 3
\s1 Mazua ga Kimambukizo
\p
\v 1 Ila kolondigwa uitange mbuli ino, Timoteo, kamba kuna gamazua ga kimambukizo kowa na vipigiti vidala. 
\v 2 Wanhu wowa wene kuinogela wenyego, wene kunogela hela, wene kuitogola, wene matopa, na wene maligo. Hawawategeleza tata zao na mama zao, walibule hewela, wanyolodoke mmioyo, 
\v 3 walibule unhu, wolema kuwagela wayao kumgongo, wowalonga vihile wayao, woleka kuizuila, wakaini, na wokwihilwa na mbuli zinogile. 
\v 4 Wanhu wano wowa vizenzeleganye, hawawagesa wanhu wayagwe, wowa wene kulonda makulu, na wowa wene kunogelwa na mbuli za uhondo wa ulumwengu uno kubanza kumnogela Mulungu. 
\v 5 Kunze wa kamba wanhu wa Mulungu, ila wozibeza mhiko zake. Ukale nao kutali wanhu kamba wano. 
\v 6 Kwavija mmwanza wao hana wanhu wokiitenda kuwa wambwiga wokwingila mzing'anda za watwanzi wabozi wagubikizwe na vilozo viwali navo na kuhembeluswa na sulukila za kila namna. Wolonda wagatogole mafundo gao ga uvwizi. 
\v 7 Watwanzi awo mazua gose wolonda kuifundiza ila hawadaha kwiza kuitanga ikweli. 
\v 8 Kamba vija Yane na Yambile\f + \fr 3:8 \fr*\fk Yane na Yambile \fk*\ft hawandikwe M'bibilia ila muusheha wa Wayahudi wolongigwa kamba wakala wahawi wa Falao wam'bezile Musa. Nyandiko zino za mkitabu cha \ft*\xt KUHALAWA 7:11-12\xt*.\f* viwam'bezile Musa umwaka, vivija wanhu wano waibamilila ikweli, wanhu wali na nzonzi zipotoke, na wahumwile mnhamanila. 
\v 9 Ila hawavika kutali ng'hani, kwavija kila munhu kowona vija viwali wabozi. Vino vivo viwalawilile Yane na Yambile.
\s1 Ndagizi za Kimambukizo
\p
\v 10 Ila gweye, Timoteo, kuvitanga vija vinifundiza na vija vinikala, na kugatanga gaja gali mmoyo wangu. Kuitanga nhamanila yangu, vija vinili na mwazaganyo na noge, na vija vinidaha kwazaganya. 
\v 11 Kuitanga migayo yangu na kugazika kunigazike. Kugatanga gose ganilawilile nie mmiwambo ya Antiokia, Ikonio, na Listila, migayo ihile inyazaganye, ila Mndewa kanikombola kulawa mmigayo ija yose. 
\v 12 Kila munhu yolonda kukala ukazi wa kumnogela Mulungu mkuilumba hamoja na Kilisto Yesu kogazigwa. 
\v 13 Ila wanhu wehile na wazenzeleganye wogaluka kulawa kuwiho na kuwa wanhu wehile ng'hani, kuno wowavwizila wayagwe na hewo wenyego kuvwiziligwa. 
\v 14 Ila gweye gendelela na gaja gauifundize na gaugatogole ng'hani, kwavija kumtanga ija yakufundize. 
\v 15 Na kuvitanga kamba songela vuukalile mdodo kufundizigwa Nyandiko Zing'alile, zikugwelele ng'hungwe za kuubokela ukombola awo wiza kubitila nhamanila mkuilumba hamoja na Kilisto Yesu. 
\v 16 Nyandiko zose Zing'alile zina Loho wa Mulungu, na zolumba kufundiza gaja gali kweli, kukomhokela gehile, kugolosa haveduke, na kufundiza kukala ukazi ulibule uzenzeleganye, 
\v 17 avo munhu wa Mulungu yatimamie na yawe na vihendo vose va kutenda kila sang'hano inogile.
\c 4
\p
\v 1 Haulongozi wa Mulungu na haulongozi wa Kilisto Yesu, ayo yondayawataguse iwagima na wadanganhike, na kwavija heyo kokwiza kutawala kamba Mndewa, nokulagiza, 
\v 2 uupete Usenga Unogile, uisasale mkipigiti kilumbile na mkipigiti hakilumbile, fundiza, komhokela, na gangamiza, na ufundize na mwazaganyo mkulu. 
\v 3 Kipigiti chokwiza cha wanhu kugalema mafundizo ga ikweli, ila woziwinza sulukila zao wenyego na woilundikila wakulufunzi bwando wondawawalongele gaja gowosulukila hewo kugahulika. 
\v 4 Wolema kuzitegeleza mbuli za ikweli, na wosonga kuzitegeleza simulizi za uvwizi. 
\v 5 Ila gweye, uizuile mzimbuli zose, uyazaganye migayo, tenda sang'hano ya mpeta Usenga Unogile, na ugatende gose gayakugwelele Mulungu kamba mtumigwa.
\p
\v 6 Kwavija nie kipigiti changu kivika cha kulavigwa nhosa. Kipigiti cha nie kusegela muulumwengu uno kikwenhuka. 
\v 7 Nigomba ngomba inogile, mkimbilo niumambukiza, na nhamanila nisigala nayo. 
\v 8 Na sambi nikiligwa mkungo wa kuwa bule uzenzeleganye, awo Mndewa, mulamula yalibule uzenzeleganye, wondayanigwelele kuna dizua dondayabwele. Ila sio nie niiyeka, ila vivija na waja wose wakalile wonogelwa kumona mkipigiti cha kwiza kumwake. \fig Mkungo wa Kuwa Bule Uzenzeleganye|alt="Wreath crown" src="BK00157C.jpg" size="col" copy="Illustrations by Horace Knowles revised by Louise Bass © The British & Foreign Bible Society, 1994." ref="4:8"\fig*
\s1 Ndagizi za Kiunhu
\p
\v 9 Tenda vuudahile wize kumwangu himahima, 
\v 10 kwavija Dema, kanogelwa na ulumwengu uno avo kanileka kachola kudiwambo da Tesalonike. Kilesike kachola muisi ya Galatia, na Tito kachola muisi ya Dalumatia. 
\v 11 Luka yeiyeka iyo yali hamoja na nie. Msole Maluko wize nayo, kwavija heyo iyo yodaha kunitaza muisang'hano yangu. 
\v 12 Nimtuma Tikiko yachole kudiwambo da Efeso. 
\v 13 Uheza ngalila koti jangu, dija dinidilekile mmakono ga Kalipo mdiwambo da Toloa, vivija nigalile na vitabu vangu, ng'haning'hani vija vitendigwe na kwembe.
\p
\v 14 Alekizanda, ija imuhunzi, kanitendela mbuli zihile ng'hani. Mndewa komuliha galingile na gaja gayatendile. 
\v 15 Gweye vivija umteganye, kwavija kagabeza na mhiko zake zose gaja gose gatulongile.
\p
\v 16 Mmwanza wangu wa ichanduso kugaligwa ha mulamula haduhu munhu yangombeleze, ila wanhu wose wanileka. Mulungu sambiyawapetele nhaguso ino. 
\v 17 Ila Mndewa kema hamoja na nie na kunigela mhiko, avo kubitila nie Usenga Unogile upetigwe bila kusigazwa na Wamhazi wose wauhulike. Avo nikomboligwa kulawa mnhaguso ya ifa. 
\v 18 Mndewa konikombola kulawa mzimbuli zose zihile na kunisola mkuniimiliza na kunigala kuna uundewa wake wa kuulanga. Yenzi iwe kumwake milongo yose. Amina.
\s1 Ndamsa za Kimambukizo
\p
\v 19 Walamse Pilisila na Akuila, hamoja na wanhu wali mng'anda ya Onesifolo. 
\v 20 Elasto kasigala mdiwambo da Kolinto. Na nie nimuleka Tulofimo mdiwambo da Mileto kwavija kakala mtamu. 
\v 21 Tenda vuudahile kwiza kipigiti cha kihuhe king'hali hakinavika.
\p Yubulo, Pude, Lino, na Klaudia hamoja na wanhu wose wamtogole Kilisto, wokulamsa.
\p
\v 22 Mndewa yakale na loho yako.
\p Ngekewa ya Mulungu iwe hamoja namwe.