\id EXO - ZARAMO Bible Version \ide UTF-8 \h KUHALAWA \toc1 KITABU CHA IKABILI CHA MUSA KIKEMIGWA KUHALAWA \toc2 KUHALAWA \toc3 Kuh. \mt2 KITABU CHA IKABILI CHA MUSA KIKEMIGWA \mt1 KUHALAWA \imt ULONGOZI \ip Kitabu cha Kuhalawa chogendeleza simulizi ya mulango wa Ablaham isongile mkitabu cha Mwanduso. Twaga dino dikemigwa Kuhalawa nhegulo yake, kusegela, kuwalonga Waislaeli avija viwasegele kulawa muisi ya Misili na kubweleganya muisi ija Mulungu iyailagane na Ablaham. Wasomi wotogola kamba hanhu hakulu ha ikitabu cha Kuhalawa handikigwa na muhokozi Musa, na gano gosindilwa na ikitabu chenyego. Sula ya 24:4 yolonga vija Musa vayandike ng'ambu iyagwe ya ikitabu. Na mkitabu cha Yoshua sula ya 8:31 chokwiga mbuli zili mkitabu kino zilawa muisula ya 20:25 na kulonga kamba gakala “gandikigwe mkitabu cha Malagizo ga Musa.” Vivija kitabu cha Lagano da Isambi mianza bwando chandika mbuli zili m'vitabu vandikigwe na Musa, kamba vija ahaja vukilonga mbuli zilawile mkitutua kikwaka na kulonga kikala chandikigwe “mkitabu cha Musa,” Maluko sula ya 12:26. Kuhalawa kwa Waislaeli kulawa Misili kulawilila mmilao ya 1,300 ama 1,400 kipigiti Kilisto hanavumbuka. Muna ikitabu cha 1WANDEWA sula ya 6:1, cholonga kamba kuhalawa kwa Waislaeli kulawilila milao 480 ibitile uhapeta kusongela mkipigiti Selemani hanavikila mulao wa ikane wa kutawala Islaeli kamba mndewa. \ip Kitabu kino chogong'ondeza vija Mulungu viyakigogile kilagano chake chayailagane na Ablaham, Isaka, na Yakobo. Cholonga mbuli ya ukombola mkulu wa Mulungu ha Ablaham na lukolo lwake, wanhu wa Islaeli, kulawa Misili (\xt 1:1—12:51\xt*). Kulawa haja Mulungu kawalongoza wanhu zake mbaka hasi ya Idigongo da Sinai aho hayamgwelele Musa ndagizi bwando sama ya Waislaeli (\xt 13:1—19:25\xt*). Ndagizi zino zosambula gaja gowolondigwa kutenda, vija vondawalave nhosa za kuchinja, na zolonga lumosilumosi vija vondawazenge hema da kuiting'hanila ajo dikalile kae ya Mulungu hagatigati yao, kutenda Sanduku da Lagano na vinhu viyagwe va nhambiko mdihema da kuiting'hanila, na vivalo kisinyo va wakulu wa nhambiko (\xt 20:1—31:18\xt*). Abaho vuumalile umduluko mkulu ahaja Waislaeli viwatendile kinyago cha zahabu kilingile na mwanang'ombe, Musa kaiting'hana na Mulungu kabili (\xt 32:1—33:23\xt*). Muna ikimambukizo cha ikitabu, tosoma vija vinhu vilongigwe kipigiti kibitile vuvizengigwe (\xt 34:1—40:38\xt*). \iot Gali Mgati ya Ikitabu \io1 1. Waislaeli wogeligwa muunyakadala muisi ya Misili (\ior 1:1-22\ior*). \io1 2. Ukazi wa Musa mbaka kipigiti viyakemigwe kuwakombola wanhu wa Mulungu (\ior 2:1—4:31\ior*). \io1 3. Abaho mwandika ikitabu kolonga vija Mulungu viyagalile mizonza mikulu na mitamu muisi ya Misili giladi yawakombole wanhu kulawa muisi ija na kulawa mwa asikali wa Falao (\ior 5:1—15:21\ior*). \io1 4. Kulawa hano Waislaeli wasegela na kuvika Kudigongo da Sinai (\ior 15:22—19:25\ior*). \io1 5. Mulungu komgwelela Musa Malagizo gali na ndagizi za vija Waislaeli vowolondigwa kukala na vija vowolondigwa kutambika (\ior 20:1—31:18\ior*). \io1 6. Waislaeli womdulukila Mulungu mkumswagiza Haloni mkulu wake Musa yatende kinyago kilingile na mwanang'ombe wa zahabu (\ior 32:1-35\ior*). \io1 7. Musa koyona yenzi ya Mulungu na kowagwelela Waislaeli Malagizo ga Mulungu na vija vondawaditende idihema da kuiting'hanila, Sanduku da Lagano na vinhu viyagwe va nhambiko va muja mdihema da kuiting'hanila hamoja na vivalo kisinyo va wakulu wa nhambiko (\ior 33:1—40:38\ior*). \c 1 \s1 Waislaeli Wotendeligwa Ukaini Muisi ya Misili \p \v 1 Gano gago matwaga ga wana wa kimbigalo wa Islaeli, ayo vivija yakemigwe Yakobo, wacholile Misili hamoja na heyo, kila imwe na wanage. \v 2 Wakala Lubeni, Simioni, Lawi, Yuda, \v 3 Isakali, Zabuloni, Benjamini, \v 4 Dani, Naftali, Gadi, na Asheli. \v 5 Wanhu wose wavumbuke mulukolo lwa Yakobo wakala malongo saba hamoja na Usufu yakalile yeshile kuwa muisi ya Misili.\f + \fr 1:5 \fr*\ft Hano watwanzi hawapetigwe muna imheta ya wanhu wano malongo saba. \ft*\f* \v 6 Vukibitile kipigiti kitali, Usufu hamoja na wandugu zake wose na mulelo uja wose wadanganhika, \v 7 ila Waislaeli wakala walelile na kongezeka ng'hani na kuwa na mhiko, avo isi yose ikala imemile hewo. \p \v 8 Milao bwando hamwande kalawilila mndewa iyagwe muisi ya Misili yakalile hatangile chochose kiyatendile Usufu. \v 9 Kawalongela wanhu zake, “Loleni, Waislaeli wongezeka ng'hani na wana mhiko kutubanza tweye. \v 10 Natutende nzila ya kuwatenda sambiwongezeke kubanza vino viwali. Na kamba hatutenda avo, ihalawilila ng'hondo, woilumba na wadumuka zetu na kugomba na tweye na kusegela kulawa muisi yetu.” \v 11 Avo Wamisili wawekila Waislaeli wanhu wa kuwagaza giladi wawagaze mkuwasang'hanikiza sang'hano ndala. Waislaeli wazenga miwambo ya Pitomu na Lamesesi iwe makano ga Falao.\f + \fr 1:11 \fr*\fk Falao \fk*\ft nhegulo yake \ft*\fqa mndewa wa Misili.\fqa*\f* \v 12 Ila vija Wamisili viwakalile woiyoha kuwagaza ng'hani, vivo Waislaeli viwakalile wokongezeka na kwenela, avo Wamisili wawadumba ng'hani Waislaeli. \v 13 Avo Wamisili wawasang'hanikiza Waislaeli bila kuwonela bazi, \v 14 na kuwatenda mazua gose wawe na usungu sama ya sang'hano ndala za matofali na chokaa ya kuzengela na sang'hano zose za mmigunda. Wamisili wawasang'hanikiza bila kuwonela bazi msang'hano zose ziwatendile. \p \v 15 Falao kawalagiza Shifla na Pua, wang'hunga wakalile wowataza watwanzi wa Kieblania kulela, yolonga, \v 16 “Muhawataza watwanzi wa Kieblania mkipigiti cha kulela haja mkigoda cha kulelela, muhona mwana yovumbuka mbigalo, mkomeni, ila kamba yahawa mtwanzi, mulekeni.” \v 17 Ila waja iwang'hunga wakala womdumba Mulungu, avo hawatendile kija Falao kiyawalagize, na waja iwana wa kimbigalo hawawakomile. \v 18 Abaho Falao kawakema waja iwang'hunga kawauza, yolonga, “Muwaleka wana wa kimbigalo wawe wagima. Habali mtenda vino?” \p \v 19 Wamwidika Falao, wolonga, “Watwanzi wa Kieblania si kamba viwali watwanzi wa Kimisili, hewo wana mhiko. Wolela kipigiti tweye wang'hunga hatunavika.” \v 20 Avo Mulungu kawatendela ganogile waja iwang'hunga, na Waislaeli wongezeka na kuwa na mhiko. \v 21 Na kwavija waja iwang'hunga wakala womdumba Mulungu, kawagwelela wana zao wenyego. \v 22 Abaho Falao kalagiza wanhu zake wose, yolonga, “Kila mwana mbigalo yondayaleligwe mwa Waeblania, mwaseni Mulwanda lwa Naili, ila yahaleligwa mwana wa kitwanzi, mulekeni.” \c 2 \s1 Mvumbuka ya Musa \p \v 1 Mkipigiti kino,\f + \fr 2:1 \fr*\fk Kipigiti kino \fk*\ft nhegulo yake \ft*\fqa kipigiti Falao viyakalile yowakoma wana mbigalo wa Waeblania.\fqa*\f* munhu imwe kulawa mumtala wa Lawi kamsola mtwanzi kulawa mumtala wa Lawi. \v 2 Viyeshile kulela wana wabili, ija imtwanzi kapata inda iyagwe na kulela mwana mbigalo. Viyamonile kamba kakala mwana yanogile, kamfisa milenge midatu. \v 3 Ila viyalemelwe kumfisa, kasola kigelo kitendigwe na midete na kukibaka lami. Abaho kamwika imwana mgati yake na kukika ikigelo hagatigati ya imidete mumgwazo wa Ulwanda lwa Naili. \v 4 Lumbu jake ija imwana kakala hatalitali yone kija chondakimulawilile imwana. \p \v 5 Mndele wa Falao kahumuluka Kulwanda lwa Naili yoge, na watumigwa zake wakala wotembela mumgwazo wa ulwanda. Kachona ikigelo hagatigati ya imidete avo kamulagiza nyakadala wake wa kitwanzi yakakisole. \v 6 Ija imndele wa Falao viyakigubule, kamona mwana. Ija imwana kakala yolila, na ija imndele kamonela bazi, kalonga, “Ino kowa imwe wa wana wa Waeblania.” \p \v 7 Abaho lumbu jake ija imwana kamuuza mndele wa Falao, “Nichole nikamkeme imwe wa watwanzi wa Kieblania yakukong'hezele imwana?” \p \v 8 Ija imndele wa Falao kamwidika, yolonga, “Ona, genda.” Avo ija ilumbu jake ija imwana kachola na kumkema mama wa imwana. \v 9 Ija imndele wa Falao kamulongela ija imama wa imwana, “Msole ino imwana ukanikong'hezele, abaho nokugwaa kitumetume chako.” Avo ija imtwanzi kamsola ija imwana na kumkong'heza. \v 10 Ija imwana viyakulile na kuleka kong'ha, ija imama wa imwana kamsola na kumbwezela mndele wa Falao, na ija imndele wa Falao kamtenda kuwa mwanage. Kamgwaa twaga dikemigwa Musa,\f + \fr 2:10 \fr*\fk Musa \fk*\ft ulinga na ulonzi wa Kieblania ulonga \ft*\fqa kuvuligwa kulawa mgamazi. \fqa*\f* kwavija kalonga, “Nimpata mgamazi.” \s1 Musa Kokimbilila Isi ya Midiani \p \v 11 Musa viyakulile, zua dimwe kachola kuwakalile wanhu zake, kawalola vija viwakalile wosang'hanizwa sang'hano ndala. Kamona Mmisili yomtoa Mueblania, imwe wa wanhu zake mwenyego. \v 12 Kalola kuno na kuno na kona haduhu munhu, kamkoma ija Immisili, na kumfisa mmisenga. \v 13 Imitondo iyagwe kachola na kuwona Waeblania wabili wogomba. Kamuuza ija imwavu, “Habali umtoa Mueblania miyago?” \p \v 14 Ija imunhu kalonga, “Yalihi yakutendile gweye kuwa mtawala na mulamula wetu? Kolonda kunikoma nie kamba vuumkomile ija Immisili?” \p Musa kadumba na kugelegeza mmoyo, yolonga, “Yokoneka kija kinhendile kitangigwa na wanhu.” \v 15 Falao viyahulike mbuli zino, kalonda kumkoma Musa, ila Musa kakimbila kachola kukala muisi ya Midiani. \p Musa viyavikile Midiani, kakala hamgwazo wa sima da mazi. \v 16 Yeslo mkulu wa nhambiko wa Midiani kakala na wandele saba. Weza kudeha mazi na kumemeza via vao va kung'wila wang'onyo, giladi wawang'weze ng'hondolo wa tataao. \v 17 Ila wachunga wang'onyo wayagwe weza na kuwawinga waja iwandele, ila Musa keza kuwakombola, na kuwang'weza wang'onyo zao. \v 18 Viwabwelile ha Leueli,\f + \fr 2:18 \fr*\fk Leueli \fk*\ft mditwaga diyagwe kakemigwa \ft*\fqa Yeslo.\fqa*\f* tataao, kawauza, “Vilihi, mbona lelo m'bwela hima?” \p \v 19 Wamulongela, “Mmisili imwe katukombola kulawa mwa wachunga ng'hondolo wayagwe, katudehela mazi, na kuwang'weza wang'onyo zetu.” \p \v 20 Kawauza wandele zake, “Kakwahi? Habali mmulekile? Mulongeleni yeze kuja mandia hamoja na tweye.” \v 21 Musa katogola kukala na Yeslo, na Yeslo kamgwaa Musa mndele wake yokemigwa Sipola yawe mtwanzi wake. \v 22 Sipola kalela mwana, na Musa kamgwaa twaga dikemigwa Gelishom,\f + \fr 2:22 \fr*\fk Gelishom \fk*\ft ulinga na ulonzi wa Kieblania ulonga \ft*\fqa muhenza.\fqa*\f* kalonga, “Nie nikala muhenza muisi ya uhenza.” \p \v 23 Vukibitile kipigiti kitali, mndewa wa Misili kadanganhika, ila Waislaeli wagendelela kugulila hasi ya zigo da unyakadala wao. Walila wozahila ija wa kuwataza, na kililo chao kim'vikila Mulungu. \v 24 Mulungu kahulika kugulila kumwao na kakumbukila kilagano chake na Ablaham, Isaka, na Yakobo. \v 25 Avo Mulungu kawalola Waislaeli na kuyona migayo yao, na kuwonela bazi. \c 3 \s1 Mulungu Komkema Musa \p \v 1 Musa kakala yowachunga menhe na ng'hondolo wa mkwe yake yakemigwe Yeslo, mkulu wa nhambiko wa isi ya Midiani, kadilongoza dale jake kachola kutali ng'hani kuluwala mbaka Holebu,\f + \fr 3:1 \fr*\fk Holebu \fk*\ft dijo twaga diyagwe da \ft*\fqa Gongo da Sinai.\fqa*\f* kuna idigongo da Mulungu. \v 2 Viyavikile haja, msenga wa MNDEWA wa kuulanga kamulawilila mmoto ukwaka mkitutua. Musa kalola mkukanganya avija kija ikitutua vukikalile kikwaka moto ila hakilukule. \v 3 Abaho Musa kalonga, “Beta nikwenhuke, nikalole mbuli ino ya mkanganyo, habali kino ikitutua hakilukula.” \p \v 4 MNDEWA viyonile kamba kachola haja kulola, Mulungu kamkema kulawa haja mkitutua, “Musa! Musa!” \p Na Musa kedika, “Nie hano.” \p \v 5 Mulungu kamulongela, “Sambiukwenhuke, vula ng'hwabasa zako, kwavija hanhu aho hawimile hang'ala. \v 6 Nie iyo Mulungu wa wahenga zako, Mulungu wa Ablaham, na Isaka, na Yakobo.” Musa viyahulike vino, kagubika kihanga chake, kwavija kadumba kumulola Mulungu. \p \v 7 Abaho MNDEWA kalonga, “Niyona migayo iwopata wanhu zangu muisi ya Misili, niwahulika vowolila sama ya waja wowagaza. Niimanya migayo yao yose, \v 8 avo nihumuluka hasi kuwakombola kulawa mmakono ga Wamisili, na kuwalava muisi ija, na kuwagala kuisi inogile ili na ugazi, isi ili na lutuba na ugoli, isi ya Wakanaani, Wahiti, Waamoli, Wapelizi, Wahivi, na Wayebusi. \v 9 Kililo cha Waislaeli kinivikila, vivija nyona vija Wamisili vowowagaza. \v 10 Avo izo, nikutume ha Falao, ukawalave wanhu zangu, Waislaeli, wasegele muisi ya Misili.” \p \v 11 Ila Musa kamulongela Mulungu, “Nie iyo yalihi, mbaka nichole ha Falao nikawalave Waislaeli wasegele muisi ya Misili?” \p \v 12 Mulungu kalonga, “Nie nowa hamoja na gweye, na uhawalava wanhu kulawa muisi ya Misili, monitambikila nie hana idigongo dino. Kino chowa kilaguso kamba nie iyo nikutumile.” \p \v 13 Ila Musa kamulongela Mulungu, “Kamba nihachola ha Waislaeli na kuwalongela, ‘Mulungu wa wahenga zenu kanhuma kumwenu,’ na kamba wahaniuza, ‘Twaga jake dijo dilihi?’ Niwalongeleze?” \p \v 14 Mulungu kamulongela Musa, “NIE IYO NIE. Vino vivo vondauwalongele Waislaeli, ‘NIE kanhuma kumwenu.’ \v 15 Vino vivo vondauchole kuwalongela Waislaeli, ‘MNDEWA, Mulungu wa wahenga zako, ayo yali Mulungu wa Ablaham, na Isaka, na Yakobo, kanhuma nie kumwenu. “Dino dijo twaga jangu mazua gose, twaga dondanitambulwe kulawa mulelo umwe mbaka mulelo uyagwe.” ’ \v 16 Genda ukaiting'hane na wakulu wa Islaeli uwalongele kamba MNDEWA, Mulungu wa wahenga zao, ayo yali Mulungu wa Ablaham, na Isaka, na Yakobo, kakulawilila na kukulongela, ‘Niwalola na nigona gaja gomtendeligwa muisi ya Misili. \v 17 Na nie nika kilagano cha kuwasegeza mweye kulawa mmigayo yenu muisi ya Misili na kuwagala muisi ya Wakanaani, Wahiti, Waamoli, Wapelizi, Wahivi, na Wayebusi, isi ili na lutuba na ugoli.’ \p \v 18 “Wakulu wa Islaeli wokutegeleza. Abaho gweye hamoja na iwakulu molondigwa mchole ha mndewa wa Misili, na kumulongela, ‘MNDEWA, Mulungu wa Waeblania, katulawilila. Avo tuleke tuchole mwanza wa mazua madatu muluwala, tukalave nhosa ha MNDEWA Mulungu wetu.’ \v 19 Ila nivimanya kamba mndewa wa Misili hadaha kuwaleka mweye mchole kamba mkono wangu wene mhiko haumshulutize kutenda avo. \v 20 Avo nougolosa mkono wangu na kuwatoa Wamisili na vinhu bwando va mikanganyo vondanivitende mmwao. Abaho kowaleka mweye mchole. \p \v 21 “Na nie nowatenda Waislaeli watogoligwe na Wamisili, wowagwelela vinhu kipigiti vondamsegele, avo hamsegela bila kinhu. \v 22 Kila mtwanzi wa Kiislaeli yapule vinhu va kuihamba va madini ga feza na zahabu na vivalo vinogile kulawa mwa Wamisili wokala behi nao, na kulawa mwa watwanzi wokala mzing'anda za wanhu wa habehi yao, vinhu vino vondamuwapule Wamisili mowavaza wanenu wa kimbigalo na wa kitwanzi na mowabokonya Wamisili ugoli wao.” \c 4 \s1 Mulungu Komgwaa Musa Mhiko za Kutenda Mizonza \p \v 1 Abaho Musa kamwidika MNDEWA, “Yowaze kamba wanhu waja hawanitogole ama hawanitegeleze na kulonga, ‘MNDEWA hakulawilile’?” \p \v 2 MNDEWA kamuuza, “Kugoga choni mumkono wako?” \p Kalonga, “Fimbo.” \p \v 3 MNDEWA kamulongela, “Ibwanhe hasi.” Musa viyaibwanhile hasi ija ifimbo, igaluka nyoka, na Musa kazumha kuchugu. \v 4 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, “Golosa mkono wako, umgoge umkila.” Avo Musa kagolosa mkono wake na kumgoga, na ija inyoka kagaluka kuwa fimbo kabili. \v 5 MNDEWA kalonga, “Vino vivo vondawatogole kamba, MNDEWA, Mulungu wa wahenga zao, Mulungu wa Ablaham, Isaka, na Yakobo, kakulawilila gweye.” \p \v 6 Kabili MNDEWA kamulongela Musa, “Gela mkono wako mdiguo hana imhambaga yako.” Avo Musa kagela mkono wake mdiguo hana imhambaga yake, na viyaulavile, mkono wake ukala na dikulu, ugaluka mnzelu kamba usage. \v 7 Abaho MNDEWA kamulongela, “Gela kabili mkono wako mdiguo hana imhambaga.” Avo kaugela kabili mkono wake mdiguo hana imhambaga, na viyaulavile, uwa mgima kamba vulukalile lukuli lwake lusigale. \v 8 MNDEWA kamulongela Musa, “Kamba hawakutogole ama kukutegeleza mumzonza wa ichanduso, basi wokutogola mumzonza wa ikabili. \v 9 Na kamba hawaitogole mizonza ino mibili, ama kukutegeleza, deha mazi kidogo kulawa Mulwanda lwa Naili, ukagetile muisi inyalile. Mazi gondaudehe kulawa mulwanda gogaluka mulopa muisi inyalile.” \p \v 10 Musa kamulongela MNDEWA, “Mndewa wangu, nie sidaha kulonga goya songela umwaka, mbaka kipigiti kino vuulonga na nie. Nie nna kigagaziko, na lulimi lwangu luzalama.” \p \v 11 MNDEWA kamulongela, “Yalihi yamgwelele munhu mulomo? Yalihi yomtenda munhu kuwa kinziwi ama bubui? Yalihi yomgwelela meso ama yomtenda yawe kimbugumbugu? Sio nie, MNDEWA? \v 12 Avo genda, nokugwelela udaho wa kulonga, na nokufundiza mbuli za kulonga.” \p \v 13 Ila Musa kalonga, “MNDEWA, mtume munhu iyagwe.” \p \v 14 Abaho MNDEWA kamonela lusango Musa, na kulonga, “Komonaze mkulu wako Haloni Mulawi? Nivimanya kamba kodaha kulonga goya. Heyo ka mnzila kokwiza kuiting'hana na gweye, na moyo wake wodeng'ha ng'hani yahakona gweye. \v 15 Longelela nayo, na umulongele mbuli za kulonga, na nie nowa hamoja na mulomo wako na mulomo wake, na nie nowafundiza mweye gaja gondamtende. \v 16 Heyo iyo yondayawalongele wanhu sama yako gweye, yowa kamba vija heyo iyo yali na mulomo wako gweye na kamba vija gweye iyo Mulungu kumwake. \v 17 Sola fimbo ino igoge mumkono wako kwavija kotenda mizonza kubitila fimbo ino.” \s1 Musa Kobweleganya Misili \p \v 18 Abaho Musa kabwela ha mkwe yake Yeslo na kumulongela, “Beta nibweleganye ha wandugu zangu ako Misili, nyone kamba wang'hali wagima ama vilihi.” \p Yeslo kalonga, “Genda, na nie nokulondela upile mmwanza wako.” \p \v 19 MNDEWA kamulongela Musa kuna iisi ya Midiani, “Bwela muisi ya Misili, kwavija waja wose wakalile wozahila ugima wako wadanganhika.” \v 20 Avo Musa kawasola wanage na mtwanzi wake, na kuwakweleza mmhunda na kubweleganya muisi ya Misili, na Musa kaigoga ija ifimbo ya Mulungu mumkono wake. \p \v 21 MNDEWA kamulongela Musa, “Uhabweleganya muisi ya Misili, ukaitende mizonza yose ija inikugwelele udaho wa kuitenda, ukaitende haulongozi wa Falao. Ila nie nougela udala moyo wake giladi sambiyawaleke wanhu wachole. \v 22 Abaho mulongele Falao kamba MNDEWA kalonga vino, ‘Islaeli iyo chaudele wangu, \v 23 na nie nikulongela, “Muleke mwanangu yachole, giladi yakanitambikile.” Ila kulema kumuleka yachole, avo nomkoma chaudele wako.’ ” \p \v 24 Viwakalile mnzila wochola Misili, MNDEWA kaiting'hana na Musa hanhu hawekile ng'hambi na kulonda kumkoma. \v 25 Ila Sipola, mtwanzi wake, kasola dibwe dibita na kumwingiza kumbi mwanage na kumkwasa Musa mmagulu gake na idigovi, na kumulongela, “Kweli gweye iyo mbigalo wa mulopa kumwangu nie!” \v 26 Avo MNDEWA kaleka kumkoma Musa. Abaho Sipola kalonga, “Gweye kwa mulawilamhambe wa mulopa kubitila kumbi.” \p \v 27 MNDEWA kamulongela Haloni, “Genda muluwala koiting'hana na Musa.” Avo kachola na kum'vika hana idigongo da Mulungu, kamnonela. \v 28 Musa kamulongela Haloni mbuli zose MNDEWA ziyamtumile heyo yeze kulonga na mizonza yose iyamulagize kuitenda. \v 29 Abaho Musa na Haloni wawakema hamoja wakulu wose wa Islaeli, \v 30 na Haloni kawalongela mbuli zose MNDEWA ziyamulongele Musa. Vivija Haloni katenda ija imizonza haulongozi wao, \v 31 na hewo watogola. Na viwahulike kamba MNDEWA kayona migayo yao na konda kuwataza, wafugama mavindi wainamila mbaka hasi, watambika. \c 5 \s1 Musa na Haloni Haulongozi wa Falao \p \v 1 Musa na Haloni viweshile kulonga na vilangizi wa Islaeli, wachola ha Falao na kumulongela, “MNDEWA, Mulungu wa Islaeli, kolonga vino, ‘Waleke wanhu zangu wachole, giladi wakanitendele lusona kuluwala.’ ” \p \v 2 Ila Falao kalonga, “MNDEWA iyo yalihi, kileka nimtegeleze na kuwaleka Waislaeli wachole? Nie simtangile MNDEWA, na siwaleka Waislaeli wachole.” \p \v 3 Abaho wamulongela, “Mulungu wa Waeblania katulawilila tweye. Avo tuleke tuchole mwanza wa mazua madatu muluwala, tukamulavile nhosa MNDEWA Mulungu wetu. Kamba hatutendile avo, kotutoa na mitamu ama na zele.” \p \v 4 Ila Falao kawalongela, “Musa na Haloni, habali muwasegeza wanhu kulawa msang'hano zao? Bweleganyeni msang'hano zenu. \v 5 Lola, wanhu zenu wongezeka kubanza wanhu wa isi, na mowalonda waleke kusang'hanika!” \p \v 6 Zua didija Falao kawalagiza Wamisili wakalile wowagaza iwanyakadala hamoja na Waislaeli wakalile vilangizi wa iwanyakadala, yolonga, \v 7 “Sambimuwagwelele mibelege ya kutendela matofali kamba vumkalile mtenda haichanduso, walekeni wenyego wachole kukunzanya mibelege, \v 8 ila wolondigwa watende matofali kiasi kikija chowokala wotenda haichanduso na sambidihungule hata tofali dimwe. Wakoka wano! Kileka mana wolila, wolonga, ‘Tuleke tuchole tukamulavile Mulungu wetu nhosa.’ \v 9 Muwasang'hanikize wanhu wano sang'hano ndala, na sambiwawe na kipigiti cha kuhumula giladi sambiwategeleze mbuli za uvwizi.” \p \v 10 Abaho, waja wakalile wowagaza iwanyakadala hamoja na Waislaeli wakalile vilangizi wa iwanyakadala walawa na kuwalongela Waislaeli, “Falao kolonga vino, ‘Siwagwelela mibelege tena. \v 11 Gendeni wenyego mkazahile mibelege kokose kondamuipate, ila kiasi cha matofali sambikihungule.’ ” \v 12 Avo wanhu wachola muisi yose ya Misili kuzahila misanze kusola hanhu ha mibelege. \v 13 Waja wakalile wowagaza iwanyakadala wagendelela kuwashulutiza, wolonga, “Mambukizeni sang'hano yenu, kiasi kikija cha matofali kamba vija vumkalile mgweleligwa mibelege.” \v 14 Wamisili wakalile wowagaza iwanyakadala wawalanha vilangizi wa Waislaeli awo wakalile iwawasagule na kuwauza, “Habali mweye mayo na lelo ham'vikize kiasi kikija cha matofali kimkalile mtenda mazua gabitile?” \p \v 15 Abaho waja Waislaeli wakalile vilangizi wa iwanyakadala wachola ha Falao wolila na kumulongela, “Habali ututenda tweye watumigwa zako kamba vino? \v 16 Hatugweleligwe mibelege, hata avo wotushulutiza kutenda matofali. Lola vija tweye watumigwa zako tolanhigwa bila kuhonyela hanhu, ila wanhu zako iwo wahonyele.” \p \v 17 Falao kawalongela, “Mweye mwa wakoka! Mwa wakoka! Kileka mana mulonga, ‘Tuleke tuchole tukamulavile nhosa MNDEWA.’ \v 18 Gobokeni mchole mkasang'hanike, kwavija haduhu hata belege dimwe dondamgweleligwe, na mtende kiasi kikija cha matofali kamba kimkalile mtenda.” \v 19 Waja Iwaislaeli wakalile vilangizi wa iwanyakadala wakiiyona wa mmwangalo ahaja viwalongeligwe, “Sambimuhunguze kiasi cha matofali kimulondigwa kugatenda kila zua.” \p \v 20 Viwalawile ha Falao, wawavika Musa na Haloni, wakalile wowabeta hewo. \v 21 Wawalongela Musa na Haloni, “MNDEWA yawataguse na kuwasuna, mtutenda tweye twihilwe na Falao hamoja na salange zake, tena muwagwelela kilamso cha kutukomela.” \s1 Musa Komtwanganikila MNDEWA \p \v 22 Abaho Musa kawaleka na kubweleganya ha MNDEWA na kutambika, yolonga, “Mndewa, habali uwagalile wanhu zako migayo ino yose? Kino kicho kilamso cha gweye kunhuma nie? \v 23 Songela nie vunicholile ha Falao kuzilonga mbuli zako, Falao kawagalila wanhu wano migayo, na gweye huwakombole wanhu zako hata kidogo.” \c 6 \p \v 1 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, “Sambisambi kochona kija chondanimtende Falao. Sama ya mkono wangu wene mhiko, kowaleka wanhu zangu wachole. Kowawinga walawe muisi yake.” \s1 Mulungu Komkema Musa \p \v 2 Mulungu kamkema Musa na kumulongela, “Nie iyo MNDEWA. \v 3 Nyoneke ha Ablaham, ha Isaka, na ha Yakobo kamba Mulungu Mwene Mhiko. Ila sidifunule kumwao twaga jangu dikemigwa Yahweh.\f + \fr 6:3 \fr*\fk Yahweh \fk*\fqa dijo twaga ding'alile da Mulungu ajo Wayahudi diwomkema MNDEWA kipigiti wahazisoma Nyandiko Zing'alile.\fqa*\f* \v 4 Vivija niditenda lagano jangu na hewo, kilagano cha kuwagwaa isi ya Kanaani, isi iwakalile wokala kamba wahenza. \v 5 Vivija nihulika kugulila kuwokugulila Waislaeli awo watendigwe na Wamisili kuwa nyakadala wao, na nie nikumbukila lagano jangu. \v 6 Avo walongele Waislaeli, kamba, ‘Nie iyo Yahweh, na nowakombola kulawa mkusang'hanikizwa sang'hano ndala za Wamisili. Nowafungula sambimuwe nyakadala zao. Nougolosa mkono wangu wene mhiko na kuwasuna ng'hani hewo na kuwakombola mweye. \v 7 Nowatenda mweye muwe wanhu zangu mwenyego, na nie nowa Mulungu wenu. Na mweye movitanga kamba nie iyo MNDEWA Mulungu wenu, ahaja vondaniwafungule kulawa muunyakadala muisi ya Misili. \v 8 Nowagala kuisi ija iniwaduilile kuwagwaa Ablaham, Isaka, na Yakobo, nowagwelela mweye iwe yenu. Nie iyo MNDEWA.’ ” \v 9 Musa kawalongela mbuli zino Waislaeli, ila hawamtegeleze, sama ya mioyo yao ibogoyoke na unyakadala umemile mbuli za ukaini. \p \v 10 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, \v 11 “Genda ukamulongele Falao, mndewa wa Misili, yawaleke Waislaeli wasegele muisi yake.” \p \v 12 Ila Musa kamulongela MNDEWA, “Kamba Waislaeli hawanitegeleze nie, vodahikaze Falao kunitegeleza? Kwavija nie nna kigagaziko.” \p \v 13 MNDEWA kawalongela Musa na Haloni, “Walongeleni Waislaeli hamoja na Falao, mndewa wa Misili, kamba nie iyo niwalagize mweye kuwalava Waislaeli muisi ya Misili.” \s1 Lukolo lwa Musa na Haloni \p \v 14 Wano wawo vilangizi wali mmwanza wa vilangizi wa lukolo lwa Islaeli. Wana\f + \fr 6:14 \fr*\ft Wana wa kimbigalo weiyeka wao wapetigwe.\ft*\f* wa Lubeni, mwana wa udele wa Islaeli, wakala Hanoki, Palu, Heziloni, na Kami. Ino iyo milango ya Lubeni. \v 15 Wana wa Simioni wakala Yemueli, Yamini, Ohadi, Yakini, Zohali, na Shauli. Mamaake Shauli kakala Mkanaani. Ino iyo milango ya Simioni. \v 16 Gano gago matwaga ga wana wa Lawi kulingana na vija viwaleligwe, Gelishom, Kohasi, na Melali. Lawi kakala milao mia imwe na malongo madatu na saba (137) abaho kadanganhika. \v 17 Wana wa Gelishom wakala Libini na Shimei. Wano wakala vilangizi kulingana na milango yao. \v 18 Wana wa Kohasi wakala Amulam, Ishali, Hebloni, na Uzieli. Kohasi kakala milao mia imwe na malongo madatu na ndatu (133) abaho kadanganhika. \v 19 Wana wa Melali wakala Mahili na Mushi. Ino iyo milango ya Walawi kulingana na vija viwaleligwe. \p \v 20 Amulam kamsola lumbu ja tataake yokemigwa Yokebedi na kuwalela Musa na Haloni. Amulam kakala milao mia imwe na malongo madatu na saba (137) abaho kadanganhika. \v 21 Wana wa Ishali wakala Kola, Nefegi, na Zikli. \v 22 Wana wa Uzieli wakala Mishaeli, Elizafani, na Sisili. \p \v 23 Haloni kamsola Elisheba, mndele wa Aminadabu, lumbu ja Nashoni na kulela wana wane na matwaga gao wakemigwa Nadabu, Abihu, Eliazali, na Isamali. \v 24 Wana wa Kola wakala Asili, Elikana, na Abiasafu. Wano wawo wezile kuwa milango ya Kola. \v 25 Eliazali mwana wa Haloni kamsola imwe wa wandele wa Putieli, na kamulela Finehasi. Wano wakala vilangizi wa wahenga wa Lawi kulingana na milango yao. \v 26 Haloni iino hamoja na Musa wawo MNDEWA iyawalongele, “Walaveni Waislaeli muisi ya Misili kulingana na milango yao.” \v 27 Hewo iwo walongile na Falao, mndewa wa Misili, mmbuli ya kuwalava Waislaeli muisi ya Misili. Wakala Musa iino na Haloni. \s1 Lagizo da MNDEWA ha Musa na Haloni \p \v 28 MNDEWA viyalongile na Musa muisi ya Misili, \v 29 kamulongela, “Nie iyo MNDEWA. Mulongele Falao, mndewa wa Misili, kila kinhu kinikulongela.” \p \v 30 Ila Musa kamulongela MNDEWA, “Kwavija nie nna kigagaziko, Falao kodahaze kunhegeleza?” \c 7 \p \v 1 MNDEWA kamulongela Musa, “Lola, nikutenda gweye uwe kamba Mulungu hameso ga Falao, na mkulu wako Haloni kowa muhokozi wako. \v 2 Mulongele Haloni kila kinhu kinikulagize, na heyo komulongela Falao yawaleke Waislaeli wasegele muisi ino. \v 3 Ila nie noutenda moyo wa Falao kuwa mdala, na nokongeza mizonza na mikanganyo yangu muisi ya Misili, \v 4 hata avo Falao hawategeleza. Abaho nowasuna wanhu wa Misili na kuwalava Waislaeli, wanhu zangu, hanze ya isi ya Misili, mtala kwa mtala, nowalava na sang'hano ng'hulu za nhaguso yondaiwe muisi ya Misili. \v 5 Wamisili wovitanga kamba nie iyo MNDEWA, ahaja vondaniugolose mkono wangu muisi ya Misili na kuwalava Waislaeli hanze ya isi ija.” \v 6 Musa na Haloni watenda kamba MNDEWA viyawalagize. \v 7 Kipigiti viwacholile kulonga na Falao, Musa kakala na milao malongo manane na Haloni kakala na milao malongo manane na midatu. \s1 Fimbo ya Haloni \p \v 8 Abaho MNDEWA kalonga na Musa na Haloni, \v 9 “Falao yahawalongela, ‘Tendeni mzonza,’ mulongele Haloni, ‘Sola fimbo yako uibwanhe hasi haulongozi wa Falao,’ na yogaluka nyoka.” \v 10 Avo Musa na Haloni wachola ha Falao na kutenda vija MNDEWA viyawalagize. Haloni kaibwanha hasi fimbo yake haulongozi wa Falao na salange zake, na ifimbo igaluka nyoka. \v 11 Abaho Falao kawakema wanhu wali na nzewele na wahawi. Na wahawi wano watenda kamba viyatendile heyo kubitila uhawi wao. \v 12 Kila munhu kaibwanha hasi fimbo yake, na zija izifimbo zigaluka nyoka, ila nyoka wa Haloni kawameza nyoka wose wa iwahawi. \v 13 Ila moyo wa Falao ugendelela kuwa mdala, kamba viyalongile MNDEWA, kalema kuwategeleza. \ms Mitamu Ihile Ng'hani Yoitoa Misili \mr Kuh. 7:14—12:36 \s Mulopa \p \v 14 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, “Moyo wa Falao uwa mdala, kolema kuwaleka wanhu wachole. \v 15 Imitondo genda ha Falao, kipigiti vondayalawe kuchola Kulwanda lwa Naili. Ima hamgwazo wa ulwanda uiting'hane nayo, na uigoge fimbo ija mmakono gako, fimbo ija igaluke kuwa nyoka. \v 16 Mulongele vino, ‘MNDEWA, Mulungu wa Waeblania, kanituma nie kumwako nikulongele, “Waleke wanhu zangu wachole, giladi wakanitambikile nie kuluwala.” Ila mbaka sambi hunitegeleze. \v 17 Avo, vino vivo MNDEWA viyanongele, “Mkutenda vino, gweye kovitanga kamba nie iyo MNDEWA.” Lola, nogalanha mazi ga Lwanda lwa Naili na fimbo ili mumkono wangu, na gogaluka mulopa. \v 18 Na somba wali Mulwanda lwa Naili wofa, na ulwanda lwonung'ha mbaka Wamisili hawadaha kung'wa mazi gake.’ ” \p \v 19 MNDEWA kamulongela Musa, “Mulongele Haloni yasole fimbo yake mumkono abaho yaugolose mkono wake kuna gamazi gose ga Misili, mazi ga mzinyanda, mazi gali m'vizanda, mazi ga m'vilamba, na milamba yose ya mazi giladi gagaluke mulopa. Na kila hanhu muisi ya Misili kowa na mulopa, mulopa wowa m'via visongoligwe kulawa mmibiki na mmibwe.” \p \v 20 Musa na Haloni watenda kamba MNDEWA viyawalagize. Haloni kenula fimbo yake haulongozi wa Falao na salange zake na kugalanha gamazi ga Lwanda lwa Naili, na mazi gose gagaluka kuwa mulopa. \v 21 Somba wakalile Mulwanda lwa Naili wafa, na ulwanda lulava bundo mbaka Wamisili hawadahile kung'wa mazi gake. Mulopa ukala kila hanhu muisi ya Misili. \v 22 Ila wahawi wa Misili watenda vivija viwatendile hewo kubitila uhawi wao, avo moyo wa Falao ugendelela kuwa mdala, kamba viyalongile MNDEWA, hawategeleze Musa na Haloni. \v 23 Falao kahinduka na kubweleganya kuding'anda jake, bila kuigesa mbuli ija itendeke. \v 24 Avo Wamisili wose wahimba mumgwazogwazo wa Ulwanda lwa Naili giladi wapate mazi ga kung'wa, kwavija hawadahile kung'wa mazi ga mulwanda. \p \v 25 Gabita mazua saba songela kipigiti MNDEWA viyalulanhile Ulwanda lwa Naili. \c 8 \s1 Vibula \p \v 1 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, “Genda ha Falao, ukamulongele kamba MNDEWA kolonga vino, ‘Waleke wanhu zangu wachole, giladi wakanitambikile nie. \v 2 Kamba uhalema kuwaleka wachole, noitila vibula isi yako yose. \v 3 Lwanda lwa Naili lomema vibula, wokwenela mbaka kuding'anda jako, mdigati jako na mulusazi lwako, mzing'anda za salange zako, mzing'anda za wanhu zako, na hata mkivu chako na m'vikalango vako va kukandila. \v 4 Ivibula vokuzumhila gweye na wanhu zako na salange zako wose.’ ” \p \v 5 MNDEWA kamulongela Musa, “Mulongele Haloni yenule mkono wake uli na fimbo yaugolosele kuna zinyanda, m'vizanda, na m'vilamba, na kuvitenda vibula vilawe mmazi na kuigubika isi yose ya Misili.” \v 6 Avo Haloni kaugolosa mkono wake kuna gamazi gose ga Misili, na vibula vilawa mmazi na kuigubika isi yose ya Misili. \v 7 Ila wahawi na hewo watenda vivija kamba viyatendile heyo kubitila uhawi wao, na hewo vivija wavitenda vibula vilawe mmazi na kwingila muisi ya Misili. \p \v 8 Falao kawakema Musa na Haloni, na kulonga, “Tambikeni ha MNDEWA, yavisegeze vibula kulawa kumwangu na kulawa ha wanhu zangu, na nie nowaleka wanhu zenu wachole kumulavila nhosa MNDEWA.” \p \v 9 Musa kamwidika Falao, “Nilongele zua jaki duulonda nie nikutambikile gweye na salange zako hamoja na wanhu zako, giladi vibula vino visegele kumwako gweye na mzing'anda zako, ila visigale tu vija vili Mulwanda lwa Naili.” \p \v 10 Falao kalonga, “Nitambikile mayo.” \p Musa kalonga, “Notenda kamba vuulongile. Abaho kovitanga kamba haduhu mulungu yalingile na MNDEWA Mulungu wetu, \v 11 vibula vosegela kumwako gweye na mng'anda zako zose na salange zako na wanhu zako, ila vosigala muna Ulwanda lwa Naili.” \v 12 Abaho Musa na Haloni wasegela haulongozi wa Falao, avo Musa kamulilila MNDEWA mmbuli ya vibula MNDEWA viyavigalile ha Falao. \v 13 Na MNDEWA katenda kamba Musa viyapulile, waja ivibula wakalile mzing'anda na mmikonhi ya izing'anda na mmigunda, wafa. \v 14 Avo Wamisili wavilundika ivibula hamoja na kutenda masugulu, na isi yose inung'ha bundo. \v 15 Ila Falao viyonile kamba ivibula vifa, kautenda moyo wake kuwa mdala, kamba viyalongile MNDEWA. Avo hawategeleze Musa na Haloni, kamba viyalongile MNDEWA. \s1 Usubi \p \v 16 MNDEWA kamulongela Musa, “Mulongele Haloni, yadilanhe timbwisi da isi na fimbo yake, na timbwisi da isi yose ya Misili dogaluka kuwa usubi.” \v 17 Avo Haloni kadilanha timbwisi da isi na fimbo yake, na timbwisi da isi yose ya Misili digaluka kuwa usubi, na uwezila wanhu na wang'onyo. \v 18 Wahawi wageza kuwatenda usubi walawilile kubitila uhawi wao, ila hawadahile. Usubi uwezila wanhu na wang'onyo. \v 19 Na waja iwahawi wamulongela Falao, “Kino kidole cha Mulungu.”\f + \fr 8:19 \fr*\fk Kidole cha Mulungu \fk*\ft nhegulo yake \ft*\fqa mhiko za Mulungu.\fqa*\f* Ila moyo wa Falao ugendelela kuwa mdala, kamba MNDEWA viyalongile, hawategeleze Musa na Haloni. \s1 Ng'honzi \p \v 20 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, “Mayo winuke imitondo ng'hani uchole ha Falao, kipigiti vondayachole kulwanda, umulongele kamba Mndewa kolonga vino, ‘Waleke wanhu zangu wachole, giladi wakanitambikile nie. \v 21 Kwavija kamba huwalekile wanhu zangu wachole, nogala madale ga ng'honzi kumwako gweye na salange zako, ha wanhu zako na mng'anda zako. Ng'anda za Wamisili zomema madale ga ng'honzi, vivija muna iisi iwokala. \v 22 Ila muisi ya Gosheni ako wanhu zangu kuwokala, hakuwa na madale ga ng'honzi, giladi uvitange kamba nie, MNDEWA, nokala muisi ija. \v 23 Nokwika mbaka hagatigati ya wanhu zangu na wanhu zako, na mzonza uno wokoneka mayo.’ ” \v 24 MNDEWA katenda kamba viyalongile. Madale makulu ga ng'honzi gengila mding'anda da Falao na mzing'anda za salange zake. Isi yose ya Misili ibanangigwa na ng'honzi. \p \v 25 Abaho Falao kawakema Musa na Haloni, na kulonga, “Gendeni mkamulavile nhosa Mulungu wenu mumuno muisi.” \p \v 26 Ila Musa kalonga, “Havinoga kumulavila nhosa Mulungu wetu muisi ino, kwavija nhosa yondatulave ha MNDEWA Mulungu wetu yowagevuza Wamisili. Avo kamba tuhalava nhosa iwagevuza haulongozi wao, haweza kututoa na mibwe? \v 27 Tolondigwa tuchole mwanza wa mazua madatu kuluwala tukamulavile nhosa MNDEWA Mulungu wetu, kamba viyatulagize.” \p \v 28 Avo Falao kalonga, “Nowaleka mchole kumulavila nhosa, MNDEWA Mulungu wenu kuluwala, ila sambimchole kutali ng'hani. Na mnitambikile na nie.” \p \v 29 Abaho Musa kalonga, “Kipigiti kikino nie vunisegela hano, nokutambikila ha MNDEWA, na mayo madale gose ga ng'honzi gosegela kulawa kumwako na salange zako na wanhu zako. Ila gweye kolondigwa sambiutuvwizile kabili mkuwagomesa wanhu kuchola kumulavila MNDEWA nhosa.” \p \v 30 Avo Musa kasegela haulongozi wa Falao na kutambika ha MNDEWA. \v 31 Na MNDEWA katenda kamba Musa viyampulile. Kagasegeza gamadale ga ng'honzi kulawa ha Falao, kulawa ha salange zake, na kulawa ha wanhu zake, haduhu hata ng'honzi imwe yasigale. \v 32 Ila mwanza uno vivija, Falao kautenda moyo wake kuwa mdala, na hawalekile wanhu wachole. \c 9 \s1 Wang'onyo Wofa \p \v 1 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, “Genda ha Falao ukamulongele kamba MNDEWA Mulungu wa Waeblania kolonga vino, ‘Waleke wanhu zangu wachole kunitambikila nie. \v 2 Kamba uhalema kuwaleka wachole, na kugendelela kuwananahila, \v 3 nie nokusuna na utamu wihile ng'hani mwa wang'onyo zako wa kufuga, kamba vija falasi zako, mhunda zako, ngamia zako, ng'ombe zako, na ng'hondolo zako. \v 4 Ila nie, MNDEWA, nokwika mbaka hagatigati ya wang'onyo wa Islaeli na wang'onyo wa Misili, giladi wang'onyo wa Waislaeli sambiwadanganhike. \v 5 Nie, MNDEWA, nika kipigiti cha mbuli ino kulawilila. Mayo noitenda mbuli ino muisi ya Misili.’ ” \p \v 6 Na imitondo iyagwe MNDEWA kakitenda kija chayalongile. Wang'onyo wose wa Wamisili wadanganhika, ila wang'onyo wa Waislaeli haduhu hata imwe yadanganhike. \v 7 Falao katuma visepi wakalolese, na hewo wona kamba haduhu hata mng'onyo imwe wa Waislaeli yadanganhike. Hata avo moyo wa Falao ugendelela kuwa mdala na hawalekile wanhu wachole. \s1 Mapute \p \v 8 Abaho MNDEWA kawalongela Musa na Haloni, “Soleni maganza ga mitozi kulawa muitanuli, abaho Musa yayase uchana haulongozi wa Falao. \v 9 Ija imitozi yokwenela muisi yose ya Misili na kuwa kamba timbwisi dondadisongeze mapute mwa wanhu na wang'onyo muisi yose ya Misili.” \v 10 Avo wasola mitozi kulawa muitanuli na kwima haulongozi wa Falao, abaho Musa kayasa imitozi uchana, na imitozi isongeza mapute mwa wanhu na wang'onyo. \v 11 Waja iwahawi wa Misili hawadahile kwiza kwima haulongozi wa Musa sama ya mapute gawakalile nago, kwavija mapute gawapata waja iwahawi hamoja na Wamisili wayagwe. \v 12 MNDEWA kautenda moyo wa Falao kuwa mdala, na hawawategeleze Musa na Haloni kamba MNDEWA viyamulongele Musa. \s1 Mvula ya Mabwe \p \v 13 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, “Ulamuke imitondo ng'hani, uchole ha Falao ukamulongele kamba MNDEWA Mulungu wa Waeblania kolonga vino, ‘Waleke wanhu zangu wachole, giladi wakanitambikile nie. \v 14 Ila kamba uhalema kuwalekesa, mwanza uno nokutoa na mitamu ihile ng'hani gweye mwenyego na salange zako hamoja na wanhu zako, giladi uvitange kamba haduhu yalingile na nie muulumwengu wose. \v 15 Kwavija mbaka kipigiti kino niheshile kuugolosa mkono wangu na kukutoa na mitamu gweye hamoja na wanhu zako, na muhawile mwishile kusegezigwa muulumwengu. \v 16 Ila nie nikuleka gweye ugendelele kuwa mgima, giladi nilaguse mhiko zangu, na twaga jangu ditangigwe muulumwengu wose. \v 17 Hata avo ung'hali ugendelela kukiinula mwenyego mkulema kuwaleka wanhu zangu wachole. \v 18 Mayo kipigiti kamba kino noigala mvula ng'hulu ya mabwe itoe, mvula ya mabwe yondaitoe hainatoa muisi ya Misili songela vuilumbigwe mbaka sambi. \v 19 Avo lagiza kamba wang'onyo zako na watumigwa zako walawe mmigunda wengile mzing'anda, kwavija munhu ama mng'onyo yoyose yondayakale hanze ya ing'anda kipigiti imvula ya mabwe vondaitoe, kodanganhika.’ ” \v 20 Waja iwasalange wa Falao wakalile wozidumba mbuli za MNDEWA walopola kuwengiza nyakadala zao na wang'onyo zao mzing'anda. \v 21 Ila waja iwasalange wakalile wozizabuza mbuli za MNDEWA wawaleka nyakadala zao na wang'onyo zao hanze mmigunda. \p \v 22 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, “Golosa mkono wako uchana kuulanga giladi mvula ya mabwe itoe muisi yose ya Misili, itoe mwa wanhu na wang'onyo na mmiche yose ya muisi ya Misili.” \v 23 Avo Musa kainula fimbo yake kuulanga, MNDEWA kagala miladu na mvula ya mabwe, na mimwemwe imweka mbaka hasi muisi. Avo MNDEWA kaitenda mvula ya mabwe itoe muisi ya Misili. \v 24 Mvula ya mabwe itoa na mimwemwe imweka kila hanhu. Ukala mnyukwamnyukwa wihile ng'hani wa mvula ya mabwe ukalile haunalawilila muisi yose ya Misili songela viigaluke undewa. \v 25 Ija imvula ya mabwe ibananga kila kinhu kikalile hanze muisi yose ya Misili, wanhu na wang'onyo, vivija mvula ija ya mabwe iibena miche yose ya mmigunda na kuibena mibiki yose ya mmigunda. \v 26 Ila muisi ya Gosheni, kuwakalile Waislaeli, kukala bule mvula ya mabwe. \p \v 27 Abaho Falao kawakema Musa na Haloni, na kuwalongela, “Mwanza uno nie niloza, MNDEWA katenda galumbile, na nie na wanhu zangu tuhonyela. \v 28 Miladu na mvula ino ya mabwe ibanza, tambikeni ha MNDEWA yaisegeze. Nowaleka mchole, hailondigwa mkale hano tena.” \p \v 29 Musa kamulongela, “Kipigiti kikino nihalawa mdiwambo dino, nogagolosa makono gangu ha MNDEWA, na imiladu yonyamala, na hakuwa tena na mvula ya mabwe, giladi uvitange kamba MNDEWA iyo mwene ulumwengu uno. \v 30 Ila nivimanya gweye na salange zako hamumdumba MNDEWA Mulungu.” \p \v 31 Shaili na miche ya kitani vose vibanangigwa, kwavija shaili ikala ipile, na kitani ikala ilava malua. \v 32 Ila ngano na ngano senhambo hazibanangigwe kwavija vikala vikawile kwipa. \p \v 33 Avo Musa kasegela haulongozi wa Falao na kuchola hanze ya idiwambo. Kenula makono gake uchana ha MNDEWA, na ija imiladu inyamala na imvula ya mabwe igagula, na mvula haitoile muisi. \v 34 Ila Falao viyonile mvula na mvula ya mabwe na ija imiladu inyamala, kaloza kabili, heyo hamoja na salange zake waitenda mioyo yao kuwa midala. \v 35 Avo moyo wa Falao uwa mdala, hawalekile Waislaeli wachole, kamba MNDEWA viyalongile kubitila Musa. \c 10 \s1 Nzige \p \v 1 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, “Genda ha Falao, kwavija nie niutenda moyo wake hamoja na mioyo ya salange zake kuwa midala, giladi nilaguse mizonza yangu ino kumwao, \v 2 na muwalongele wanenu na wazukulu zenu vija vuniwatendile Wamisili kuwa wabozi na vija vunitendile mizonza hagatigati yao giladi mweye m'vitange kamba nie iyo MNDEWA.” \p \v 3 Avo Musa na Haloni wachola ha Falao na kumulongela, “MNDEWA Mulungu wa Waeblania kolonga vino, ‘Kolema kuihumulusa mwenyego haulongozi wangu mbaka zua jaki? Waleke wanhu zangu wachole giladi wakanitambikile nie. \v 4 Kwavija kamba uhalema kuwaleka wanhu zangu wachole, mayo nowagala nzige muisi yako. \v 5 Woigubika isi yose, avo haduhu munhu yondayadahe kona isi. Woja vinhu visigale vilekigwe na mvula ya mabwe, na woja mibiki yenu yose ili mmigunda. \v 6 Womema mzing'anda zako, mzing'anda za salange zako, na mzing'anda za Wamisili wose, kinhu hakinakoneka na watata zako ama wahenga zako, songela viwaleligwe mbaka sambi.’ ” Abaho kahinduka na kulawa ha Falao. \p \v 7 Salange wa Falao wamulongela, “Munhu ino kowa mtego kumwetu mbaka zua jaki? Waleke wanhu wano wachole, giladi wakamtambikile MNDEWA Mulungu wao. Mbaka sambi hunavitanga kamba isi ya Misili ibanangigwa?” \p \v 8 Avo Musa na Haloni wabwezigwa ha Falao, na Falao kawalongela, “Gendeni mkamtambikile MNDEWA Mulungu wenu. Ila wanhu walihi hasa wondawachole?” \p \v 9 Musa kamwidika, “Tochola na wamhale zetu na wavyele zetu, tochola na wanetu wa kimbigalo na wa kitwanzi, na tochola na ng'ombe zetu na ng'hondolo zetu, kwavija tolondigwa tutende lusona ha MNDEWA.” \p \v 10 Falao kalonga, “Noiduila ha MNDEWA, siwaleka muwasole watwanzi zenu na wanenu! Kweli yolagusa kamba mna ngelegeza zihile mmioyo yenu. \v 11 Havidahika! Wambigalo weiyeka wawo wondawachole kumtambikila MNDEWA, kwavija kino kicho chumkalile mpula.” Abaho Musa na Haloni wawingigwa kulawa haulongozi wa Falao. \p \v 12 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, “Golosela mkono wako muisi ya Misili giladi nzige weze muisi waje kila mche wotile muisi, miche yose ilekigwe na ija imvula ya mabwe.” \v 13 Avo Musa kenula fimbo yake uchana muisi ya Misili, na MNDEWA kaugala ubeho muisi kulawa ulawilo wa zua imisi yose na kilo yose. Viivikile imitondo, uja uubeho kulawa ulawilo wa zua ukala ugalile nzige. \v 14 Nzige wengila muisi ya Misili na kukala muisi yose. Dikala dale kulu ng'hani da nzige dikalile hadinakoneka na hadidaha koneka kabili. \v 15 Waigubika isi yose, na isi yose igaluka kuwa nhitu. Waija miche yose ya muisi na mijo yose ya mmibiki isigale kipigiti cha mvula ya mabwe, haduhu hata tepo dimwe disigale, haduhu m'biki ama mche muisi yose ya Misili. \p \v 16 Hima Falao kawakema Musa na Haloni na kulonga, “Niloza ha MNDEWA Mulungu wenu na kumwenu mweye. \v 17 Avo vigeleni kumgongo vilozo vangu mwanza uno tu! Na mnitambikile ha MNDEWA Mulungu wenu yawasegeze nzige wano wondawatende kila kinhu kidanganhike.” \v 18 Abaho Musa kasegela haulongozi wa Falao na kutambika ha MNDEWA. \v 19 Na MNDEWA kauhindula ubeho wa ulawilo wa zua na kuugala ubeho wa uswelo wa zua uli na mhiko, na uwahembelusa iwanzige na kuwagala kuna Ibahali Ndung'hu. Haduhu hata nzige imwe yasigale muisi yose ya Misili. \v 20 Ila MNDEWA kautenda moyo wa Falao kuwa mdala, avo hawalekile Waislaeli wachole. \s1 Ziza \p \v 21 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, “Golosa mkono wako uchana kuulanga, giladi kuwe na ziza kulu muisi yose ya Misili, ziza ajo dondadiwatende wanhu wababasile.” \v 22 Avo Musa kagolosa mkono wake uchana kuulanga na ziza tititi diigubika isi yose ya Misili mmazua madatu. \v 23 Wanhu hawakiiyonile, na mmazua madatu hawadahile kusegela haja hawakalile, ila haja hawakalile Waislaeli kukala na mulangaza. \p \v 24 Falao kamkema Musa na kulonga, “Gendeni mkamtambikile MNDEWA, mweye hamoja na watwanzi zenu na wanenu, ila ng'hondolo, menhe, na ng'ombe zenu wasigale bahano.” \p \v 25 Ila Musa kalonga, “Utuleke tuchole na wang'onyo zetu sama ya kulava nhosa za kuchinja na nhosa za kulukuza ha MNDEWA Mulungu wetu. \v 26 Wang'onyo zetu wose tochola nao, haduhu hata imwe yondayalekigwe kuchugu. Kwavija tolondigwa tusagule kulawa mwa wang'onyo wano, waja wondatuwalave nhosa ha MNDEWA Mulungu wetu. Hata avo hatuvitanga vija vondatumtambikile MNDEWA mbaka vondatuvike haja.” \p \v 27 MNDEWA kautenda moyo wa Falao kuwa mdala, na hawalekile wachole. \v 28 Falao kamulongela Musa, “Segela hameso gangu! Sambinikone kabili haulongozi wangu! Zua dondauchone kihanga changu, kodanganhika.” \p \v 29 Musa kalonga, “Kamba vija vuulongile! Hunyona kabili nie nize hano haulongozi wako.” \c 11 \s1 Musa Koilonga Ifa ya Wana wa Udele \p \v 1 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, “Nogala utamu umwe uyagwe wihile ng'hani ha Falao na isi yose ya Misili. Uhesha utamu uno, kowaleka mulawe kulawa muisi ino. Yahawaleka mchole, kowaleka dimwe kwa dimwe. \v 2 Walongele wanhu wa Islaeli watwanzi na wambigalo kamba, wapule vinhu va zahabu na madini ga feza kulawa ha Wamisili wokala behi nao.” \v 3 MNDEWA kawatenda Waislaeli watogoligwe na Wamisili. Na Musa kakala munhu yoneke kuwa munhu mkulu ng'hani muisi ya Misili, yahishimilwe na salange za Falao hamoja na wanhu wa Misili. \p \v 4 Abaho Musa kamulongela Falao, “MNDEWA kolonga vino, ‘Lelo kilo kikulu nobita muisi ya Misili, \v 5 na kila mwana mbigalo wa udele muisi ya Misili kodanganhika, songela mwana mbigalo wa udele wako gweye, ayo yokala mkigoda chako cha undewa, mbaka mwana mbigalo wa udele wa nyakadala wa kitwanzi yali ha dibwe jake da kusiginhila, na wana wa udele wa wang'onyo wose vivija wodanganhika. \v 6 Abaho kowa na kililo kikulu muisi yose ya Misili, kihile ng'hani acho hakinalawilila mazua ga kuchugu na hakiza kulawilila kabili. \v 7 Ila hanhu hondawakale Waislaeli hopozika, haduhu umbwa yondayawabwakile Waislaeli, haduhu umbwa yondayawabwakile wanhu ama wang'onyo zao, giladi mvitange kamba MNDEWA keka mbaka hagatigati ya Waislaeli na Wamisili. \v 8 Abaho salange zako wano wose wokwiza kumwangu nie na kufugama mavindi wokiinamila wolonga, “Gweye na wanhu wokukoleleza gweye segeleni.” Abaho nosegela.’ ” Abaho Musa kasegela na lusango kulawa ha Falao. \p \v 9 MNDEWA kamulongela Musa, “Falao hakutegeleza, giladi mizonza yangu yongezeke muisi ya Misili.” \v 10 Musa na Haloni waitenda mizonza ino yose haulongozi wa Falao. Ila MNDEWA kautenda moyo wa Falao kuwa mdala, na hawalekile wanhu wa Islaeli kulawa hanze ya isi yake. \c 12 \s1 Pasaka \p \v 1 MNDEWA kawalongela Musa na Haloni muisi ya Misili, \v 2 “Mulenge uno wowa mulenge wa ichanduso wa mulao kumwenu. \v 3 Walongele wanhu wose wa Islaeli kamba mdizua da longo dimwe da mulenge uno, kila mbigalo yamsole mwanang'hondolo ama mwanamenhe sama ya wanhu wa ng'anda yake. \v 4 Kamba wanhu wa ng'anda yake wadodo mmheta na hawadaha kumja mwanang'hondolo mgima, basi na waiduganye na wanhu wa ng'anda ya behi yao wamje hamoja. Ija imwanang'hondolo kolondigwa yagoligwe vidanga viilingile na wanhu wondawamje. \v 5 Mng'onyo yondamumsagule kolondigwa yawe songolomi wa mulao umwe, sambiyawe na ulemale, umsole kulawa mkikwama cha ng'hondolo ama menhe. \v 6 Abaho mdizua da longo dimwe na nne da mulenge uno, wanhu wose wa Islaeli wolondigwa wawachinje iwang'onyo mkipigiti cha ichungulo. \v 7 Wasole mulopa kidogo wa iwang'onyo na kuubaka mmihimili mibili ya zinyivi zao na mkizingiti cha uchana cha izing'anda zondawadile iwang'onyo. \v 8 Wolondigwa wazije zinyama ikilo iija, wolondigwa wazije zikokigwe mmoto, hamoja na mikate ilibule mela hamoja na mboga zili usungu. \v 9 Sambizidigwe zili mbisi ama zitogoswe mmazi, ila mzikoke mmoto hamoja na ditwi jake, migulu yake, na vinhu vake va mgati. \v 10 Sambimsigaze kinhu chochose mbaka imitondo. Kamba kuna kinhu chochose kisigale mbaka imitondo, molondigwa mkisome. \v 11 Vino vivo vondamuije. Muje kuno kila munhu yafungile mkwiji mchuno chake, na kuvala ng'hwabasa zake mmagulu gake, na kuigoga fimbo yake mumkono wake, na molondigwa mumje himahima. Kwavija luno lulo Lusona lwa Pasaka lutendigwa sama ya kunihishimila nie, MNDEWA. \p \v 12 “Kwavija ikilo ija nobita muisi yose ya Misili na kumtoa kila mwana wa udele wa kimbigalo wa munhu na mng'onyo, na noigala nhaguso ha miungu yose ya Misili. Nie iyo MNDEWA. \v 13 Uja umulopa mmihimili wowa kilaguso kumwenu mzing'anda zondamkale, na nihawona umulopa, nobita uchana yenu, na haduhu utamu wihile ng'hani wondauwabanange mweye kipigiti vondaniitoe isi ya Misili. \v 14 Zua dino dowa zua da ng'humbukila ya gaja ganitendile kumwenu. Molondigwa mdideng'hele diwe lusona ha nie, MNDEWA, mzing'holo zenu zose, na iwe ndagizi ya milao yose ikwiza.” \s1 Lusona lwa Mikate Ilibule Mela \p \v 15 MNDEWA kalonga, “Mmazua saba dieni mikate ilibule mela. Mdizua da ichanduso molondigwa msegeze mela jose mzing'anda zenu, kwavija munhu yoyose yoja mkate uli na mela songela zua da ichanduso mbaka zua da saba kolondigwa yasegezigwe kulawa mmwanza wa wanhu wa Islaeli. \v 16 Zua da ichanduso muwe na mting'hano ung'alile, vivija na zua da saba muwe na mting'hano ung'alile. Sambimsang'hanike sang'hano yoyose mmazua gano mabili, ila ino iyo sang'hano yondamuitende, telekeni mandia giladi kila munhu yaje. \v 17 Tendeni Lusona lwa Mikate Ilibule Mela, kwavija lowakumbusa kamba, dino dijo zua nie diniilavile mitala yenu kulawa muisi ya Misili. Mulutende lusona luno mmilelo yenu yose. \v 18 Dieni mikate ilibule mela, songela ichungulo ya zua da longo dimwe na nne, mbaka ichungulo ya zua da malongo mabili na imwe da mulenge wa ichanduso. \v 19 Mmazua saba sambikuwe na mela mzing'anda zenu, kwavija munhu yoyose yondayaje mandia gali na mela kolondigwa yasegezigwe kulawa mmwanza wa wanhu wa Islaeli, kamba yahawa muhenza ama mwenekae. \v 20 Sambimuje kinhu chochose kili na mela mgati yake. Kokose kondamuwe, dieni mikate ilibule mela.” \s1 Pasaka ya Ichanduso \p \v 21 Musa kawakema wavyele wose wa Islaeli na kuwalongela, “Gendeni hima mkawasagule wanang'hondolo ama wanamenhe muwachinje, giladi milango yenu itende Lusona lwa Pasaka. \v 22 Ukingeni umulopa mumkungu, abaho soleni vitambi va m'biki ukemigwa hisopo, vizabikeni mmulopa, abaho bakeni m'vizingiti va uchana va izinyivi na mmihimili ya mumgwazo ya izinyivi za ng'anda zenu. Na munhu yoyose sambiyalawe hanze kubitila mulwivi mbaka imitondo. \v 23 Kwavija MNDEWA yahabita muisi kuwakoma Wamisili, kowona umulopa muna ivizingiti va uchana ya izinyivi na mmihimili mibili ya izinyivi, kobita uchana ya izing'anda zija na hamuleka im'bananzi yengile mzing'anda zenu na kuwakoma. \v 24 Molondigwa mzigoge ndagizi zino ziwe ndagizi za digunge, kumwenu mweye hamoja na wanenu. \v 25 Muhengila muna iisi ija MNDEWA iyekile kilagano na mweye kamba kowagwelela, mkalutende lusona luno. \v 26 Na wanenu wahawauza, ‘Lusona luno nhegulo yake choni?’ \v 27 walongeleni, ‘Ino iyo nhosa ya kuchinja wang'onyo ha MNDEWA ikemigwa Pasaka, MNDEWA ayo yabitile uchana ya izing'anda za Waislaeli muisi ya Misili na kuzileka ng'anda zetu kipigiti viyawakomile wana wa udele wa Wamisili.’ ” \p Abaho Waislaeli wose wafugama mavindi wainamila mbaka hasi na kutambika. \v 28 Waislaeli wachola na kutenda kamba MNDEWA viyawalagize Musa na Haloni. \s1 Ifa ya Wana wa Udele \p \v 29 Kilo kikulu MNDEWA kawakoma wana wa udele wose wali muisi ya Misili, songela mwana mbigalo wa udele wa Falao, ayo yakalile mkigoda chake cha undewa, mbaka mwana mbigalo wa udele wa mfungigwa yakalile mdigati da hasi diliziza, na wana wa udele wa wang'onyo. \v 30 Falao na salange zake na wanhu wose wa Misili wenuka ikilo ija, na kukala na kililo kikulu ng'hani muisi yose ya Misili, kwavija hakukalile na ng'anda ikalile bule munhu yadanganhike. \v 31 Abaho ikilo iija Falao kawakema Musa na Haloni na kuwalongela, “Halaweni! Segeleni kulawa mwa wanhu zangu, mweye hamoja na Waislaeli wose! Gobokeni, gendeni mkamtambikile MNDEWA kamba vumpulile. \v 32 Soleni vikwama venu va ng'hondolo na ng'ombe kamba vumulongile na muhalawe. Vivija munimoteze na nie.” \p \v 33 Wamisili wose wawayalalila Waislaeli walopole kulawa muisi yao, kwavija walonga, “Kamba muhasigala hano, tweye tose todanganhika.” \v 34 Avo wanhu wasola mitonge ya ngano ikandigwe bila mela, waimemeza m'vikalango vao va kukandila, waizingiliza m'vivalo vao, na kuipapa mmaega gao. \v 35 Waislaeli wakala weshile kutenda kamba Musa viyawalongele. Wakala wawapulile Wamisili vinhu va zahabu na madini ga feza, hamoja na vivalo. \v 36 MNDEWA kawatenda Waislaeli watogoligwe na Wamisili, avo wawagwelela chochose chawalondile. Avo wawabokonya Wamisili vinhu vao. \s1 Waislaeli Wosegela Misili \p \v 37 Waislaeli wasonga mwanza kulawa wambo da Lamesesi mbaka kiwambo cha Sukuti, wotembela na magulu. Wakala wambigalo laki sita, uhaleka watwanzi na wana wadodo. \v 38 Na wanhu wayagwe bwando wakalile si Waislaeli wachola hamoja na hewo hamoja na madale makulu ga ng'hondolo, menhe, na ng'ombe. \v 39 Woka mikate ilibule mela kulawa mmitonge ya ngano iwalawile nayo kulawa Misili, ija imitonge ya ngano ikala bule mela kwavija wawingigwa kulawa muisi ya Misili avo hawapatile kipigiti cha kusasala mandia gao. \p \v 40 Waislaeli wakala muisi ya Misili mkipigiti cha milao mia nne na malongo madatu (430). \v 41 Vuimalile milao mia nne na malongo madatu, zua didija mitala yose ya MNDEWA isegela kulawa muisi ya Misili. \v 42 Ikilo ija MNDEWA kagonelela mkuwemiliza kipigiti viyakalile yowalava Waislaeli kulawa muisi ya Misili. Na ikilo ya zua kamba didija Waislaeli wose hamoja na milelo yao ikwiza wolondigwa wagonelele mkumuhishimila MNDEWA. \s1 Ndagizi za Kutenda Pasaka \p \v 43 MNDEWA kawalongela Musa na Haloni, yolonga, “Zino zizo ndagizi za Pasaka. Muhenza sambiyaje mandia ga Pasaka, \v 44 ila nyakadala uyumgulile na wishile kumwingiza kumbi kodaha kuja mandia ga Pasaka. \v 45 Ila haduhu muhenza ama kibalua yalekile kuwa Muislaeli yondayaje mandia ga Pasaka. \v 46 Yolondigwa idigwe muna ing'anda imwe, na kinhu chochose kulawa muna imng'onyo hiyo sambikilavigwe hanze ya ng'anda ija, na luzege lwa ija ing'hondolo wa Pasaka sambiulubene. \v 47 Wanhu wose wa Islaeli wolondigwa walutende lusona luno. \v 48 Muhenza yokala hamoja na mweye yahalonda kulutenda Lusona lwa Pasaka ya MNDEWA, kolondigwa yawengize kumbi wambigalo wose wali mng'anda yake, abaho kolinga kamba Muislaeli wa kuvumbuka. Ila munhu hanakwingila kumbi sambiyaje mandia gano. \v 49 Ndagizi zino zima sama ya Waislaeli wa kuvumbuka hamoja na wahenza wokala mmwanza wenu.” \v 50 Waislaeli wose watogola na kugatenda gaja MNDEWA gayawalagize Musa na Haloni. \v 51 Mdizua didija MNDEWA kailava mitala ya Waislaeli hanze ya isi ya Misili. \c 13 \s1 Kuwabagula Wana wa Udele wa Kimbigalo Sama ya MNDEWA \p \v 1 MNDEWA kamulongela Musa, \v 2 “Wana wose wa udele wa kimbigalo muwabagule sama yangu nie, kwavija kila mwana mbigalo wa udele wa Muislaeli wangu nie, mwana mbigalo wa munhu ama mng'onyo.” \s1 Lusona lwa Mikate Ilibule Mela \p \v 3 Musa kawalongela wanhu, “Kumbukileni zua dino dimulawile muisi ya Misili, ako kumkalile nyakadala, kwavija MNDEWA kawalava mweye kulawa haja na mkono wene mhiko, avo sambimje mikate ili na mela. \v 4 Lelo muna umulenge uno wa Habibu, mosegela. \v 5 MNDEWA kawagala muisi ya Wakanaani, Wahiti, Waamoli, Wahivi, na Wayebusi, isi iyawaduilile wahenga zenu kamba kowagwelela mweye, isi ili na lutuba na ugoli, avo molondigwa mtende lusona mmulenge uno mmilao yose ikwiza. \v 6 Mazua saba molondigwa kuja mikate ilibule mela, na mdizua da saba kowa na lusona sama ya MNDEWA. \v 7 Mikate ilibule mela yolondigwa idigwe mmazua saba, sambiwoneke mkate uli na mela mmwenu na sambijoneke mela mmwanza wenu na muisi yenu yose. \v 8 Mdizua dija vondamsonge ulusona, wasimulile wanago kamba, ‘Notenda mbuli zino zose sama ya gaja gayatendile MNDEWA kipigiti vunilawile muisi ya Misili.’ \v 9 Lusona luno londalutendeke kila mulao lowa kamba kilaguso mumkono wenu na lukumbuso m'vihanga venu kamba Malagizo ga MNDEWA golondigwa mgalonge na kuifunza, kwavija MNDEWA kawalava muisi ya Misili na mkono wake wene mhiko. \v 10 Mdigoge lagano dino mkipigiti kikigwe kulawa mulao umwe mbaka mulao uyagwe. \s1 Mwana wa Udele \p \v 11 “MNDEWA yahawengiza muisi ya Wakanaani na kuwagwelela mweye isi ija kamba viyawaduilile mweye na wahenga zenu, \v 12 molondigwa mmulavile MNDEWA wana wenu wose wa udele wa kimbigalo na wana wa udele wose wa kimbigalo wa wang'onyo zenu kwavija wano wose wake heyo. \v 13 Ila kila chaudele wa mhunda kolondigwa umkombole na mwanang'hondolo, na kamba humkombole, kolondigwa um'bene singo yake. Kila mwana mbigalo wa udele mmwanza wa wanago kolondigwa umkombole. \v 14 Mazua ga hamwande mwanago yahakuuza, ‘Mbuli ino nhegulo yake choni?’ gweye umulongele, ‘MNDEWA katulava kulawa muisi ya Misili na mkono wene mhiko, ako kutukalile nyakadala. \v 15 Ahaja Falao viyakalile na moyo mdala na kulema kutuleka tusegele, MNDEWA kawakoma wana wose wa udele wa kimbigalo muisi yose ya Misili, wana mbigalo wa udele wa wanhu na wa wang'onyo. Avo, kino kicho kilamso cha nie kumulava nhosa ha MNDEWA kila mwana mbigalo wa udele wa mng'onyo wangu na kumkombola na hela kila mwanangu wa udele wa kimbigalo.’ \v 16 Lusona luno lowa kamba kilaguso mmakono genu na lowa kamba utango m'vihanga venu kamba MNDEWA katulava muisi ya Misili na mkono wake wene mhiko.” \s1 Wingu Dilingile na Nguzo na Moto Ulingile na Nguzo \p \v 17 Falao viyawalekile Waislaeli wachole, Mulungu hawalongozele kunzila ilongoze kuna iisi ya Wafilisti hata kamba nzila ija ikala nguhi, kwavija Mulungu kalonga, “Kamba wanhu wano wahaiting'hana na ng'hondo, wogalula ngelegeza zao na kubweleganya muisi ya Misili.” \v 18 Avo Mulungu kawalongoza kubitila nzila ya mzunguluko ya muluwala ng'ambu ya Bahali Ndung'hu. Waislaeli wakwela na kulawa hanze ya isi ya Misili kuno waisasale na ng'hondo. \p \v 19 Musa kaisola mizege ya Usufu, kwavija Usufu kawalonda Waislaeli waiduile avija viyalongile, “Mulungu kokwiza kuwakombola, yeheza kuwakombola, muisole na mizege yangu kulawa hano mchole hamoja nayo.”\f + \fr 13:19 \fr*\ft Ija imizege ya Usufu wachola nayo na kuizika muisi ya Kanaani.\ft*\f* \v 20 Viwasegele mkiwambo cha Sukuti, wachola kwika ng'hambi hanhu hokemigwa Esamu, halumambukizile uluwala. \v 21 Kipigiti cha imisi MNDEWA kawalongola haulongozi wao mdiwingu dilingile na nguzo giladi yawalagusile nzila, na kipigiti cha ikilo kawalongola haulongozi wao mmoto ulingile na nguzo giladi yawagwelele mulangaza giladi watembele misi na kilo. \v 22 Dija diwingu dilingile na nguzo mazua gose diwalongola kipigiti cha imisi, na uja umoto ulingile na nguzo uwalongola kipigiti cha ikilo. \c 14 \s1 Kuloka Bahali Ndung'hu \p \v 1 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, \v 2 “Walongele Waislaeli wabwele kuchugu na kwika ng'hambi haulongozi wa kiwambo cha Pi-Hahiloti, hagatigati ya kiwambo cha Migidoli na Bahali Ndung'hu, behi na kiwambo cha Baali-Zefoni. \v 3 Falao kokwagiza, ‘Waislaeli wozunguluka muisi mkwazanywa, kuno wazungulukwe na luwala.’ \v 4 Na nie nougela udala moyo wa Falao, na heyo kowakweleleza. Ila nie noigwelela mwenyego yenzi kubitila Falao na asikali zake wose. Na Wamisili wovitanga kamba nie iyo MNDEWA.” Avo Waislaeli watenda kamba viwalongeligwe. \v 5 Falao viyalongeligwe kamba Waislaeli wachola, ngelegeza zake na za salange zake zigaluka, avo kalonga, “Tutenda choni? Tuwaleka Waislaeli wachola na kuwatenda sambiwawe nyakadala zetu!” \v 6 Avo kawalagiza salange zake wadisasale kwama jake abaho kawasola asikali zake. \v 7 Kaisola mikwama mia sita inogile hamoja na mikwama yose iyagwe ya isi ya Misili, na kila kwama dikala na maaskali mgati yake. \v 8 MNDEWA kautenda moyo wa Falao kuwa mdala, avo kawakoleleza Waislaeli wakalile wasegele kuno wokiidandaya. \v 9 Wamisili wawakoleleza. Falasi wose wa Falao, mikwama yake, wagala mikwama zake, na asikali zake wawakoleleza na kuwavika hamgwazo wa Bahali Ndung'hu, haulongozi wa kiwambo cha Pi-Hahiloti behi na kiwambo cha Baali-Zefoni hawekile ng'hambi yao. \p \v 10 Falao viyawakwenhukile Waislaeli, Waislaeli walola kukisogo, na kuwona Wamisili wowakweleleza. Waislaeli wadumba ng'hani na kumulilila MNDEWA. \v 11 Wamulongela Musa, “Kwavija kuduhu mapanga kuisi ya Misili, kileka mana utulavile na kutugala kutali giladi tudanganhikile muluwala? Habali ututendele gano, kutulava muisi ya Misili? \v 12 Kipigiti vitukalile Misili hatukulongele kamba, ‘Tuleke tuwasang'hanikile Wamisili’? Vihanogile tuwasang'hanikile Wamisili kubanza kudanganhikila muluwala.” \p \v 13 Ila Musa kawalongela wanhu, “Sambimdumbe. Mweye mtamanileni Mulungu, mwone ukombola MNDEWA wondayawalagusile mweye lelo. Wamisili muwona lelo, hamwiza kuwona kabili. \v 14 MNDEWA kowagombela mweye, na mweye monyamala tulu.” \p \v 15 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, “Habali ugendelela kunililila nie? Walongele Waislaeli wagendelele na mwanza. \v 16 Inula fimbo yako na uugolose mkono wako kuna ibahali, na mazi goigola na Waislaeli woikanhiza ibahali mkubita muisi inyalile. \v 17 Abaho noitenda mioyo ya Wamisili kuwa midala avo na hewo wowasondolela hachugu chenu, avo nopata yenzi mkum'bananga Falao na asikali zake wose, mikwama yake, na wagala mikwama zake. \v 18 Na Wamisili wovitanga kamba nie iyo MNDEWA ahaja vondanipate yenzi kubitila Falao na mikwama yake na wagala mikwama zake.” \p \v 19 Msenga wa Mulungu wa kuulanga yakalile haulongozi wa Waislaeli kasegela na kubwela kuchugu cha Waislaeli, na dija idiwingu dilingile na inguzo vivija disegela haulongozi na kubwela kuchugu chao, \v 20 dija idiwingu dilingile na inguzo dikala hagatigati ya ididale da asikali wa Misili na Waislaeli. Dija idiwingu dilingile na nguzo digela ziza kudidale da asikali wa Misili, na kugala mulangaza mwa wanhu wa Islaeli. Avo dale da asikali wa Misili hadidahile kuwakwenhukila Waislaeli ikilo ngima. \v 21 Abaho Musa kaugolosela mkono wake kuna ibahali, na MNDEWA katenda nzila mmazi na ubeho wene mhiko kulawa ulawilo wa zua, ubeho ukalile ubuma kilo yose, na kugatenda mazi ga ibahali gakiigole na kuwa isi inyalile. \v 22 Waislaeli wabita m'bahali kuno wobojaga isi inyalile, mazi gatenda viwambaza ng'ambu yao ya ukumoso na ukulume. \v 23 Wamisili wawakoleleza, na falasi wose wa Falao na mikwama yake yose na wagala mikwama zake wose. \v 24 Behi na usiku kucha, kulawa mmoto ulingile na nguzo na idiwingu dilingile na inguzo, MNDEWA kalola hasi na kuwatenda asikali wa Wamisili wazanywe. \v 25 Kagatenda maguludumu ga mikwama yao ganamate, avo zizunguluka na mkwekwe. Waja Iwamisili wailongela, “Natukimbile kulawa hano kwavija MNDEWA kowagombela Waislaeli na kututoa tweye.” \p \v 26 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, “Golosela mkono wako kuibahali giladi mazi gawabwelele na kuwagubika Wamisili, mikwama yao, na wagala mikwama zao.” \v 27 Avo Musa kaugolosela mkono wake kuibahali, na viivikile imitondo, bahali isonga kubweleganya kamba vija viikalile. Wamisili viwakalile wogakimbila igamazi, MNDEWA kawakung'hunila m'bahali. \v 28 Mazi gabwela na kuigubikiza imikwama, wagala mikwama, na asikali wose wa Falao wakalile wowakweleleza Waislaeli m'bahali, hasigale hata munhu imwe. \v 29 Ila Waislaeli wakala wobita muisi inyalile hagatigati ya ibahali kuno viwambaza va mazi vimile kumoso na ukulume. \p \v 30 Zua dija MNDEWA kawakombola Waislaeli kulawa mmakono ga Wamisili, na Waislaeli wawona Wamisili wadanganhike mumgwazo wa ibahali. \v 31 Na Waislaeli viwawene mhiko ng'hulu iyalaguse MNDEWA ha Wamisili, wanhu wamdumba MNDEWA na kwika nhamanila yao kumwake na ha Musa mtumigwa wake. \c 15 \s1 Wila wa Musa \p \v 1 \f + \fr 15:1 \fr*\ft Lola \ft*\xt LUGUBULO 15:3\xt*.\f*Abaho Musa na Waislaeli wamwimbila MNDEWA wila uno. \q1 “Nomwimbila MNDEWA kwavija kapata yenzi ng'hulu ng'hani. \q2 Falasi na waja wawakwelile kumgongo wasigwa m'bahali. \q1 \v 2 \f + \fr 15:2 \fr*\ft Lola \ft*\xt ZABULI 118:14\xt* na \xt ISAYA 12:2\xt*.\f*MNDEWA iyo yonitenda nie niwe na mhiko, \q2 heyo iyo kilamso cha nie kwimba wila uno. \q1 Heyo kanikombola kulawa mwa wadumuka zangu. \q2 Heyo iyo Mulungu wangu, na nie nomtogola heyo, \q2 Mulungu wa tataangu, na nie nomuyenzi heyo. \q1 \v 3 MNDEWA iyo galu wa ng'hondo. \q2 Yahweh dijo twaga jake. \b \q1 \v 4 “Mikwama hamoja na asikali zake Falao, MNDEWA kayasila M'bahali Ndung'hu, \q2 wakulu wa asikali wa Falao wadanganhikila mbahali. \q1 \v 5 Vilindi va bahali viwagubika, \q2 wadidimila hasi kamba dibwe. \b \q1 \v 6 “MNDEWA, mkono wako wa ukulume una mhiko zili na yenzi, \q2 MNDEWA, mkono wako wa ukulume uwahonda wadumuka. \q1 \v 7 Muna iyenzi yako ng'hulu, kuwasa hasi wadumuka zako, \q2 kulava lusango lwako na kuwalukuza kamba misanze inyalile. \q1 \v 8 Sama ya mhumuzi za mhula yako, mazi gatenda kisugulu, \q2 gema wima kamba kiwambaza, \q2 vilindi va ibahali viwa vidala. \q1 \v 9 Mdumuka kaitopa, kalonga, ‘Nowakoleleza na kuwagoga. \q2 Nie nougola ugoli wao na kusola chochose kinilonda. \q2 Nodisomola zele jangu, na mkono wangu wowabananga.’ \q1 \v 10 Ila gweye kuhumula na mhumuzi yako, na bahali iwagubika. \q2 Wadidimila kamba lisasi mmawimbi makulu. \b \q1 \v 11 “MNDEWA, yalihi mmwanza wa miungu yolinga na gweye? \q2 Yalihi yali kamba gweye, gweye uli na ukulu muung'azi, \q2 udumbiza muyenzi yako, mtenda mizonza? \q1 \v 12 Kuugolosa mkono wako wa ukulume, \q2 na isi iwameza wadumuka zetu. \q1 \v 13 Kubitila noge dilekile kuhuha kowalongoza wanhu uuwakombole, \q2 na kubitila mhiko zako kowalongoza kuukazi wako ung'alile. \q1 \v 14 Ndewa zose zohulika na kugudema, \q2 usungu owagoga wanhu wa Ufilisti. \q1 \v 15 Wakulu wa Edomu wodumba, \q2 vilangizi wa Moabu wogogigwa na bwembwe, \q2 wanhu wa Kanaani mioyo yao yobogoyoka. \q1 \v 16 Bwembwe na kingudemo vowagoga. \q1 Kubitila mhiko za mkono wako, \q2 woituza kamba dibwe, \q1 mbaka wanhu zako, MNDEWA, vondawabite, \q2 wanhu uuwakombole kulawa muunyakadala kuja Misili. \q1 \v 17 Kowengiza na kuwahanda uchana ya kigongo chako, \q2 hanhu hauhasagule gweye, MNDEWA, hawe kae yako, \q2 hema da kuiting'hanila diuzengile gweye mwenyego. \q1 \v 18 Gweye kowa MNDEWA wa gunge na gunge.” \s1 Wila wa Miliamu \p \v 19 Waislaeli wabita hagatigati ya ibahali kuno wobojaga isi inyalile, ila kipigiti falasi wa Falao, mikwama yake, na wagala mikwama zake viwawakoleleze, MNDEWA kagabweza kuchugu igamazi ga ibahali na kuwagubikiza. \p \v 20 Abaho Miliamu muhokozi, lumbu jake Haloni, kasola ngoma mmakono gake, na watwanzi wose wasola ngoma zao na kumuwinzilila heyo kuno wotoa ngoma zao na kuvina. \v 21 Miliamu kemba wila uno, \q1 “Mwimbileni MNDEWA, kwavija kapata yenzi ng'hulu ng'hani. \q2 Falasi na waja wawakwelile kumgongo wasigwa m'bahali.” \s1 Mazi Gali Usungu \p \v 22 Abaho Musa kawalongoza Waislaeli kulawa M'bahali Ndung'hu, na kuchola mbaka kuna Uluwala lwa Shuli. Wachola mwanza wa mazua madatu muluwala, bila kuvika mazi. \v 23 Viwavikile hanhu hokemigwa Mala, walemelwa kugang'wa mazi ga haja, kwavija gakala gausungu. Kino kicho kilamso hanhu haja hakemigwa Mala. \v 24 Avo wanhu wamtwanganikila Musa, walonga, “Tung'we choni?” \v 25 Abaho Musa kamulilila MNDEWA, na MNDEWA kamulagusila lubiki. Musa kalwasila mgamazi, na igamazi gagaluka na ganoga kung'wa. \p MNDEWA kawagwelela ndagizi na malagizo na hiko kawageza. \v 26 Kalonga, “Kamba muhaditegeleza dizwi jangu nie, MNDEWA Mulungu wenu, na kugatenda gaja ganinogele na kugagoga malagizo gangu gose na kuzigoga ndagizi zangu zose, basi nie siwagalila vitamu viniwagalile Wamisili. Kwavija nie iyo MNDEWA niwahonya mweye.” \p \v 27 Abaho Waislaeli wavika Elimu, ako kukalile nzokwe longo dimwe na mbili na mitende malongo saba. Weka ng'hambi yao haja behi na igamazi. \c 16 \s1 Mana na Ng'hwale \p \v 1 Waislaeli wose wasegela Elimu, wavika Muluwala lwa Sini, uli hagatigati ya Elimu na Gongo da Sinai. Dino dikala zua da longo dimwe na tano da mulenge wa ikabili, mulenge umwe songela viwasegele muisi ya Misili. \v 2 Haja muluwala Waislaeli wose wawatwanganikila Musa na Haloni. \v 3 Waislaeli wawalongela, “Vihanogile MNDEWA yahatukomile muisi ya Misili. Ako kutukalile tuzizunguluka nongo za nyama na kuja vakuja vose vitulondile. Ila mweye mtugala hano muluwala giladi kudikoma dale dino jose na nzala.” \p \v 4 MNDEWA kamulongela Musa, “Sambi nowatoela mvula ya vikate kulawa kuulanga sama yenu mweye mose. Kila zua wanhu wolawa hanze na kudondola vikate va zua dimwe. Mnzila ino nowageza mweye giladi nyone kamba moziwinza ndagizi zangu. \v 5 Zua da sita wabanzilize kudondola, wadondole mianza mibili ya ivikate vija viwakalile wodondola mazua gabitile. Abaho wavisasale.” \p \v 6 Avo Musa na Haloni wawalongela Waislaeli wose, “Ichungulo movitanga kamba MNDEWA iyo yawalavile mweye muisi ya Misili. \v 7 Imitondo moyona yenzi ya MNDEWA, kwavija kahulika vumumtwanganikile. Tweye iwo walihi hata mtutwanganikile?” \v 8 Musa kagendelela kulonga, “Movitanga kamba MNDEWA iyo yawagwelele nyama muje kipigiti cha ichungulo na vikate mwigute kipigiti cha imitondo kwavija kahulika vija vumkalile mumtwanganikila. Tweye iwo walihi hata mtutwanganikile? Hamtutwanganikile tweye ila mumtwanganikila MNDEWA.” \p \v 9 Musa kamulongela Haloni, “Walongele Waislaeli wose, ‘Izoni haulongozi wa MNDEWA, kwavija kahulika kutwanganika kumwenu.’ ” \v 10 Kipigiti Haloni viyakalile yolonga na Waislaeli wose, walola kuluwala, na bahaja yenzi ya MNDEWA ilawilila mdiwingu. \p \v 11 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, \v 12 “Nihulika kutwanganika kwa Waislaeli. Walongele, ‘Ichungulo moja nyama, na imitondo mokwigutizwa na mikate. Abaho movitanga kamba nie iyo MNDEWA Mulungu wenu.’ ” \p \v 13 Ichungulo ija weza ng'hwale na kuigubika ing'hambi, na imitondo dilawilila tungwe kuzunguluka ing'hambi. \v 14 Dija iditungwe vidisegele muluwala, voneka vidanga vibanhibanhi vizelu vili kamba balafu visigale muisi. \v 15 Waislaeli viwonile gano, wakiuza, “Kinhu chaki kino?” Kwavija hawavitangile kikala kinhu chaki. \p Musa kawalongela, “Uno uwo mkate MNDEWA uyawagwelele muje. \v 16 Vino vivo MNDEWA viyalagize, ‘Kila munhu yadondole kiasi choyolonda kuja. Kila munhu imwe mdihema jako kolondigwa yapate pishi mbili.’ ” \p \v 17 Waislaeli watenda kamba viwalagizigwe, wayagwe wadondola bwando, na wayagwe wadondola kidogo. \v 18 Ila viwapimile, ija yadondole bwando hawile na bwando, na ija yadondole kidogo hawile na kidogo. Kila munhu kadondola kiasi chayalondile kuja. \v 19 Abaho Musa kawalongela, “Munhu yoyose sambiyasigaze vikate hivo mbaka imitondo.” \v 20 Ila wanhu wayagwe hawamtegeleze Musa. Wasigaza mbaka imitondo, ila bundo na mhembele walawa mvikate vija. Avo Musa kawonela lusango. \v 21 Kila imitondo kila munhu kadondola kiasi chayalondile kuja, na zua vidikalike dikwaka, vija ivikate visigale hasi viyangayuka. \p \v 22 Zua da sita Waislaeli wadondola ivikate mianza mibili, kila munhu pishi nne. Wakulu wose wa Waislaeli wamcholela Musa na wamulongela mbuli zija, \v 23 Musa kawalongela, “Vino vivo MNDEWA viyalagize, ‘Mayo yowa Zua da Mhumulo ding'alile, Sabato ing'alile ha MNDEWA.’ Avo lelo moke kija kimulonda kukoka na mtogose kija kimulonda kutogosa, na kija kisigale mkike mbaka imitondo.” \v 24 Avo wageka mbaka imitondo kamba Musa viyalagize, na imitondo iyagwe mandia gaja gasigale hagalavile bundo ama kulava mhembele. \v 25 Musa kawalongela, “Lelo dieni ivikate hivo, kwavija lelo dijo Zua da Mhumulo dikigwe sama ya MNDEWA. Lelo hakuwa na mana muisi. \v 26 Dondoleni ivikate mmazua sita, ila zua da saba dowa Zua da Mhumulo, mdizua hijo hakuwa na vikate muisi.” \p \v 27 Mdizua da saba wanhu wayagwe walawa hanze kudondola ivikate, ila hawapatile kinhu chochose. \v 28 MNDEWA kamulongela Musa, “Mbaka kipigiti chaki mweye wanhu molema kugagoga malagizo gangu na ndagizi zangu? \v 29 Kumbukileni kamba nie, MNDEWA, niwagwelela mweye Zua da Mhumulo, kileka mana mdizua da sita niwagwelela mandia ga kuwegutiza mmazua mabili, mdizua da saba kila munhu kolondigwa yakale hanhu hayali sambiyalawe kunze.” \v 30 Avo wanhu wahumula zua da saba. \p \v 31 Waislaeli wagakema mandia gaja mana. Gakala galingile kamba mbeyu ndodo nzelu, na uhagalanza, galinga kamba vikate vibanhibanhi vitendigwe na uki. \v 32 Musa kawalongela, “Vino vivo MNDEWA viyalagize, kalonga, ‘Soleni pishi mbili za mana mzike sama ya milelo yondaize, giladi wawone mkate uniwagwelele mweye muje kipigiti vumkalile muluwala, kipigiti vuniwalavile mweye kulawa muisi ya Misili.’ ” \v 33 Musa kamulongela Haloni, “Sola kombe, ika pishi mbili za mana mgati yake, na udike haulongozi wa MNDEWA, ikigwe sama ya milelo yenu yondaize.” \v 34 Milenge bwando hamwande, Haloni kaika ija imana mgati ya Idisanduku da Lagano, kamba MNDEWA viyamulagize Musa, giladi sambiibanangike. \v 35 Waislaeli waja mana mkipigiti cha milao malongo mane, mbaka viwavikile muisi ya Kanaani, ako kuwalondigwe kukala. \v 36 Pishi malongo mabili galinga na efa imwe. \c 17 \s1 Mazi Kulawa Mdibwe \r (Mhet. 20:1-13) \p \v 1 Waislaeli wose wahalawa Muluwala lwa Sini wotembela kulawa hanhu hamwe mbaka hayagwe kamba MNDEWA viyawalagize, wachola kwika ng'hambi Lefidimu, ila hanhu haja hakalabule mazi ga kung'wa. \v 2 Avo Waislaeli waibamilila na Musa, wolonga, “Tugwelele mazi tung'we.” \p Musa kawalongela, “Habali muibamilila na nie? Habali mumgeza MNDEWA?” \p \v 3 Ila wanhu wakala na ng'hilu ng'hani na wagendelela kuibamilila na Musa. Walonga, “Habali utulavile muisi ya Misili, giladi utukome na ng'hilu, tweye na wanetu na wang'onyo zetu?” \p \v 4 Avo Musa kamulilila MNDEWA, yolonga, “Niwatendeze wanhu wano? Wa mmabehi kunitoa na mibwe giladi wang'home.” \p \v 5 MNDEWA kamulongela Musa, “Genda haulongozi wa wanhu. Wasole wavyele kidogo wa Islaeli wachole hamoja na gweye, na uisole ija ifimbo yuutoele mazi ga Lwanda lwa Naili. \v 6 Nie nokwima haulongozi wako behi na idibwe haja Holebu.\f + \fr 17:6 \fr*\fk Holebu \fk*\ft dijo twaga diyagwe da \ft*\fqa Gongo da Sinai.\fqa*\f* Ditoe idibwe, na mazi golawa mdibwe hijo, na wanhu wong'wa.” Musa katenda avo haulongozi wa wavyele wa Waislaeli. \p \v 7 Musa kahakema hanhu haja Masa kwavija Waislaeli waibamilila na MNDEWA, na kahakema hanhu haja Meliba kwavija wamgeza MNDEWA. Walonga, “MNDEWA ka hamoja na tweye ama vilihi?” \s1 Ng'hondo na Waamaleki \p \v 8 Waamaleki wachola kuwavamhila Waislaeli ako Lefidimu. \v 9 Musa kamulongela Yoshua, “Sagula wambigalo mchole mkagombe na Waamaleki, na mayo nokwima uchana hainhembeti ya ikigongo na fimbo ya Mulungu mumkono wangu.” \v 10 Avo Yoshua katenda kamba Musa viyamulongele, kachola kugomba na Waamaleki, kuno Musa, Haloni, na Huli wachola uchana hainhembeti ya ikigongo. \v 11 Kipigiti Musa viyagenule uchana makono gake, Waislaeli wahuma, ila viyagabwezile hasi makono gake, Waamaleki wahuma. \v 12 Makono ga Musa vugadonhile, Haloni na Huli wasola dibwe na kudika hasi yake yadikalile. Wagenuliza makono ga Musa, imwe ng'ambu ino na iyagwe ng'ambu iyagwe. Avo makono gake gagangamala mbaka ichungulo. \v 13 Avo Yoshua kawahuma Waamaleki. \p \v 14 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, “Zandike mbuli zino mkitabu ziwe ng'humbukila. Mulongele Yoshua kamba nowabananga Waamaleki muisi.” \p \v 15 Avo Musa kazenga kilingo cha kulavila nhosa na kukikema, “MNDEWA iyo Bendela Yangu.” \v 16 Musa kalonga, “Mkono winula bendela ya Mulungu, MNDEWA kotenda ng'hondo na Amaleki kulawa mulelo umwe mbaka uyagwe.” \c 18 \s1 Yeslo Komtembelela Musa \p \v 1 Yeslo, mkulu wa nhambiko wa isi ya Midiani, tata mkwe wa Musa, kahulika kila kinhu MNDEWA Mulungu kiyawatendele Musa na wanhu zake Waislaeli kipigiti viyawalavile muisi ya Misili. \v 2 Avo Yeslo kachola ha Musa hamoja na Sipola mtwanzi wa Musa, ayo Musa yakalile yam'bwezile kumwake Yeslo, \v 3 hamoja na wanage wabili wambigalo. Mwana imwe kakala yokemigwa Gelishom,\f + \fr 18:3 \fr*\ft Twaga da \ft*\fk Gelishom \fk*\ft dilinga na ulonzi wa Kieblania uli na nhegulo ya \ft*\fqa muhenza hiko.\fqa*\f* kwavija mkipigiti Musa viyakalile Midiani kakala yalongile, “Nie nikala muhenza muisi ya uhenza.” \v 4 Mwanage wa ikabili kakala yokemigwa Eliezeli\f + \fr 18:4 \fr*\ft Mkieblania \ft*\fk Eli \fk*\ft nhegulo yake \ft*\fqa Mulungu wangu, \fqa*\ft na \ft*\fk Ezeli \fk*\ft nhegulo yake \ft*\fqa kutaza.\fqa*\f*, kwavija Musa kalonga, “Mulungu wa tataangu iyo yanitazile, kanikombola kulawa mdizele da Falao.” \p \v 5 Yeslo hamoja na wanage Musa na mtwanzi wake Musa, wamcholela Musa kuluwala kuyakalile yekile ng'hambi yake behi na idigongo da Mulungu. \v 6 Kamgalila usenga Musa, kamulongela, “Nie, Yeslo, nokwiza kumwako, hamoja na mtwanzi wako na wanago wabili.” \v 7 Avo Musa kachola kum'bokela tata mkwe yake, kafugama mavindi na kamnonela. Wailamsa abaho wachola mdihema da Musa. \v 8 Musa kamulongela Yeslo kila kinhu MNDEWA kiyatendile ha Falao na ha Wamisili sama ya Waislaeli, mbuli zose ndala ziwaiting'hanile mnzila, na vija MNDEWA viyawakombole. \v 9 Yeslo viyahulike vinhu vose vinogile MNDEWA viyawatendele Waislaeli avija viyawakombole kulawa mmakono ga Wamisili, kanogelwa ng'hani, \v 10 kalonga, “Yayenzigwe MNDEWA, yawakombole mweye kulawa mmakono ga Wamisili na ga Falao. Yayenzigwe MNDEWA, yawakombole wanhu zake kulawa muunyakadala. \v 11 Sambi novitanga kamba, MNDEWA iyo mkulu kubanza miungu yose, kwavija kawakombola Waislaeli kulawa ha Wamisili wene matopa.” \v 12 Abaho Yeslo kamulavila Mulungu nhosa ya kulukuza na nhosa ziyagwe, na Haloni keza hamoja na wavyele wose wa Islaeli kuja mandia hamoja na Yeslo haulongozi wa Mulungu. \s1 Kusaguligwa kwa Walamula \r (Ng'humb. 1:9-18) \p \v 13 Zua da ikabili Musa kasola nafasi yake kamba mulamula wa wanhu, na wanhu wamzunguluka songela imitondo mbaka ichungulo. \v 14 Kipigiti Yeslo viyagawene gaja gose Musa gayawatendele wanhu, kalonga, “Choni kino chuuwatendela wanhu? Habali utenda gano gose gweye wiyeka, na wanhu wano wose wokuzunguluka gweye songela imitondo mbaka ichungulo?” \p \v 15 Musa kamulongela Yeslo, “Kwavija wanhu wokwiza kumwangu na kuuza gaja goyolonda Mulungu. \v 16 Wanhu wahawa na ngomba yoyose, woigala kumwangu, na nie nowalamula wanhu hiwo, na nowalongela ndagizi na malagizo ga Mulungu.” \p \v 17 Yeslo kamulongela Musa, “Kinhu chuutenda hakinogile. \v 18 Kweli koidonheza mwenyego, moidonheza mose, gweye na wanhu wano wali hamoja na gweye. Sang'hano ino ng'hulu ng'hani kumwako, hudaha kuisang'hana gweye wiyeka. \v 19 Nitegeleze nie. Nie nokugwelela masala, na Mulungu kowa hamoja na gweye. Wime haulongozi wa Mulungu sama ya wanhu wose, na gweye kozigala mbuli zao kumwake. \v 20 Gweye uwafundize ndagizi za Mulungu, kowapetela vija vowolondigwa kukala, na kija chowolondigwa kutenda. \v 21 Sagula wanhu wali na udaho kulawa mmwanza wa wanhu wose, wanhu womdumba Mulungu, wanhu walibule uzenzeleganye, na awo wokwihilwa kulava ama kubokela hela za uzenzeleganye. Uwasagule wawe vilangizi wa wanhu alufu, wanhu mia, wanhu malongo matano, na wanhu longo dimwe. \v 22 Hewo wosang'hanika kamba walamula wa wanhu mkipigiti chose, kila mbuli ngaga woigala kumwako, ila mbuli ibuhile woilamula hewo wenyego. Avo vobuha kumwako kwavija wosangila kulamula mbuli hamoja na gweye. \v 23 Kamba uhatenda vino, kamba viyalagize Mulungu, huidonheza, na wanhu wano wose wochola mzikae zao kuno mbuli zao zimalile.” \p \v 24 Musa kamtegeleza Yeslo na kutenda gose gayalongile. \v 25 Musa kasagula wanhu wali na udaho kulawa mwa Waislaeli wose, na kuwatenda kuwa vilangizi, wawe wakulu wa madale ga wanhu alufu, wanhu mia, wanhu malongo matano, na wanhu longo dimwe. \v 26 Na hewo wasang'hanika kamba walamula wa wanhu m'vipigiti vose, mbuli ngaga wazigala ha Musa, ila mbuli zibuhile wazilamula hewo wenyego. \v 27 Abaho Musa kamulaga Yeslo, na Yeslo kabwela muisi yake mwenyego. \c 19 \s1 Waislaeli Mdigongo da Sinai \p \v 1-2 Wanhu wa Islaeli walawa Lefidimu, na mdizua da ichanduso da mulenge wa ikadatu songela viwalawile muisi ya Misili, wavika Muluwala lwa Sinai. Hanhu haja weka ng'hambi hasi ya Idigongo da Sinai. \v 3 Musa kakwela uchana kuiting'hana na Mulungu. \p MNDEWA kamkema kulawa mdigongo na kulonga, “Kino kicho chondauwalongele Waislaeli, lukolo lwa Yakobo, \v 4 ‘Mweye wenyego muchona kija kiniwatendele Wamisili, na vija viniwapapile mweye kamba kimhungu viyowapapa wanage mzimbawa, na kuwagala kumwangu. \v 5 Kamba muhanitegeleza na kudigoga lagano jangu, mweye mowa wanhu zangu mwenyego mmwanza wa wanhu wose wali muisi. Kwavija isi yose yangu nie, \v 6 mweye mowa wanhu zangu, undewa wa wakulu wa nhambiko, na undewa ung'alile.’ Zino zizo mbuli zondauwalongele Waislaeli.” \p \v 7 Avo Musa kabwela, kawakema wavyele wa wanhu, na kuwalongela mbuli zose MNDEWA ziyamulagize. \v 8 Wanhu wose wedika, walonga, “Totenda kila kinhu MNDEWA kiyalongile.” Avo Musa kamulongela MNDEWA mbuli ziwalongile waja iwanhu. \p \v 9 MNDEWA kamulongela Musa, “Nokwiza kumwako mdiwingu titu, giladi wanhu wahulike vondanilonge na gweye, na kusongela sambi na kugendelela, wakutogole.” \p Abaho Musa kamulongela MNDEWA mbuli ziwalongile iwanhu, \v 10 na MNDEWA kamulongela Musa, “Genda ha wanhu ukawalongele lelo na mayo waing'alize, na wasuluze vivalo vao. \v 11 Waisasale sama ya zua da ikadatu, kwavija mdizua hijo nie, MNDEWA, nohumuluka Mdigongo da Sinai hameso ga wanhu wose. \v 12 Ika mbaka kuzunguluka idigongo, na uwalongele, ‘Teganyeni sambimkwele uchana ya idigongo ama kukwasa haja hajotele. Munhu yoyose yondayadikwase idigongo kolondigwa yakomigwe. \v 13 Kotoigwa na mabwe ama kuhomigwa na misale, haduhu mkono wondaumkwase. Munhu ama mng'onyo yondayadikwase idigongo kokomigwa.’ Ila mhalati ihatoigwa, wanhu wose wolekigwa wadikwenhukile idigongo.” \p \v 14 Avo Musa kahumuluka kulawa mdigongo na kuwalongela wanhu waing'alize, na hewo watenda kamba Musa viyawalongele. Na vivija wavisuluza vivalo vao. \v 15 Abaho kawalongela, “Isasaleni sama ya zua da ikadatu, na sambimuwase na watwanzi.” \p \v 16 Imitondo zua da ikadatu kukala na midumo na mimwemwe, wingu titu uchana ya idigongo, na dizwi kulu da mhalati. Wanhu wose wakalile haja hana ing'hambi wagudema. \v 17 Abaho Musa kawalava iwanhu kulawa mng'hambi giladi waiting'hane na Mulungu. Wema hasi ya idigongo. \v 18 Gongo da Sinai digubikwa na yosi, kwavija MNDEWA kahumuluka uchana ya idigongo kuno yali mgati ya umoto. Yosi dikwela uchana kulawa Mdigongo kamba yosi da tanuli, na gongo jose ditigisika ng'hani. \v 19 Dizwi da imhalati vudibanzile kongezeka ng'hani, Musa kalonga, na Mulungu kamwidika mkuduma. \p \v 20 MNDEWA viyahumuluke uchana ya Idigongo da Sinai, kamkema Musa uchana ya dija idigongo, na Musa kakwela uchana ya idigongo. \v 21 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, “Humuluka hasi ukawazume wanhu, sambiwaloke imbaka giladi weze kunyona nie. Kamba wahatenda avo, wanhu bwando wodanganhika. \v 22 Hata wakulu wa nhambiko, awo wonikwenhukilaga, waibagule sama yangu nie, ama sio, nowabananga.” \p \v 23 Musa kamulongela MNDEWA, “Wanhu wano hawadaha kukwela na kwiza kuno uchana ya Idigongo da Sinai kwavija gweye mwenyego kutuzuma ulonga, ‘Ikeni mbaka kuzunguluka idigongo giladi mditende ding'ale.’ ” \p \v 24 MNDEWA kamulongela, “Humuluka hasi ukamsole Haloni wize nayo. Ila wakulu wa nhambiko na wanhu wayagwe sambiuwaleke weze uchana kunili nie, ama sio, nowabananga.” \v 25 Avo Musa kahumuluka hasi hawakalile iwanhu na kawalongela gose gayalongeligwe na MNDEWA. \c 20 \s1 Ndagizi Longo Dimwe \r (Ng'humb. 5:1-21) \p \v 1 Mulungu kazipeta mbuli zino zose, kalonga, \v 2 “Nie iyo MNDEWA Mulungu wako, nikulavile muisi ya Misili, ako kuukalile nyakadala. \p \v 3 “Sambiuwe na miungu iyagwe ila nie. \p \v 4 “Sambiuitendele wegu dilingile na kinhu chochose cha uchana kuulanga ama kili hasi muisi, ama kili mmazi hasi ya isi. \v 5 Sambiuvifugamile mavindi ama kuvitambikila, kwavija nie, MNDEWA Mulungu wako, nna wivu, nowatagusa wana sama ya vilozo va watata zao mbaka mulelo wa ikadatu na mulelo wa ikane wa awo wanihile nie. \v 6 Ila nodilagusa noge jangu dilekile kuhuha ha maalufu ga milelo ya awo woninogela nie na kugagoga malagizo gangu. \p \v 7 “Sambiudikeme twaga da MNDEWA Mulungu wako mmbuli zihile, kwavija MNDEWA haleka kumtagusa munhu yoyose yodikema twaga jake mmbuli zihile. \p \v 8 “Dikumbukile Zua da Mhumulo na udibagule sama yangu nie. \v 9 Tenda sang'hano zako zose mmazua sita. \v 10 Ila mdizua da saba sambiutende sang'hano yoyose kwavija dino dijo Zua da Mhumulo da nie, MNDEWA Mulungu wako. Mdizua dino munhu yoyose sambiyasang'hanike, gweye mwenyego, mwanago wa kimbigalo ama wa kitwanzi, nyakadala wako wa kimbigalo ama wa kitwanzi, wang'onyo zako, ama wahenza wali muisi yako. \v 11 Kwavija mkipigiti cha mazua sita, nie nilumba isi, ulanga, bahali, na vinhu vose vikala himo, ila mdizua da saba nihumula. Avo nidimoteza Zua da Mhumulo na nidibagula sama yangu nie. \p \v 12 “Wahishimile tataako na mamaako, giladi ukale kipigiti kitali muisi inikugwelela nie, MNDEWA, Mulungu wako. \p \v 13 “Sambiukome. \p \v 14 “Sambiutende ugoni. \p \v 15 “Sambiwibe. \p \v 16 “Sambiumulavile usindila wa uvwizi munhu yali behi nagwe. \p \v 17 “Sambiusulukile ng'anda ya munhu yali behi nagwe, ama mtwanzi wake, ama nyakadala wake wa kitwanzi ama wa kimbigalo, ng'ombe wake ama mhunda wake, ama kinhu chochose kiyalinacho.” \s1 Wanhu Wodumba \p \v 18 Wanhu viwahulike mdumo na dizwi da imhalati na kuwona ulumwemwe na yosi dilawa mdigongo, wagudema na kona bwembwe, wema kutali. \v 19 Wamulongela Musa, “Longa na tweye gweye mwenyego, na tweye tokutegeleza. Ila Mulungu sambiyalonge na tweye, bule todanganhika.” \p \v 20 Musa kawalongela, “Sambimdumbe, kwavija Mulungu keza kuwageza mweye giladi mweye mumdumbe heyo na sambimtende vilozo.” \v 21 Ila wanhu wagendelela kukala kutali kipigiti Musa viyakalile yodikwenhukila idiziza, kuja kuyakalile Mulungu. \s1 Ndagizi za Kilingo cha Kulavila Nhosa \p \v 22 MNDEWA kamulongela Musa, “Walongele Waislaeli mbuli zino, ‘M'vona wenyego nie vinilongile na mweye kulawa kuulanga. \v 23 Sambimtende minyago ya madini ga feza ama zahabu na kuitambikila kamba vumunitambikila nie. \v 24 Munitendele kilingo cha kulavila nhosa, mkitende na ulongo. Munilavile ng'hondolo zenu na ng'ombe zenu na menhe zenu kamba nhosa za kulukuza na nhosa za tindiwalo. Zengeni kilingo changu cha kulavila nhosa hanhu hohose haniwasagulile mweye munitambikile nie, na nie nokwiza na kuwamoteza. \v 25 Kamba muhanizengela kilingo cha kulavila nhosa cha mabwe, sambimzenge na mabwe gasongoligwe, kwavija vija ivinhu va kusongolela vokinyolodosa ikilingo cha kulavila nhosa. \v 26 Sambiwike ngwandala kipigiti uhazenga kilingo cha kunilavila nhosa, giladi mwazi wako sambiwoneke kipigiti vondaukikwenhukile ikilingo.’ ” \c 21 \s1 Golondigwa Kuwatendela Nyakadala \r (Ng'humb. 15:12-18) \p \v 1 MNDEWA kamulongela Musa, “Gano gago malagizo gondauwagwelele wanhu zangu. \v 2 Kamba uhamgula nyakadala mbigalo wa Kieblania, yakusang'hanikile mkipigiti cha milao sita. Ila mmulao wa saba yalekesigwe yachole, bila kuliha kinhu chochose. \v 3 Kamba kakala yezile yeiyeka, kolondigwa yachole yeiyeka. Ila kamba kipigiti viyezile kakala na mtwanzi, kolondigwa yachole na mtwanzi wake. \v 4 Na kamba mndewa wake yahamsolela mtwanzi, na ija imtwanzi yahamulelela wana wa kitwanzi na wa kimbigalo, avo ija imtwanzi na waja iwana wowa wa ija imndewa, na ija inyakadala yachole yeiyeka. \v 5 Ila kamba ija inyakadala yahalonga, ‘Nimnogela mndewa wangu, mtwanzi wangu, na wanangu, silonda kusegela na kuwa munhu yailegehe,’ \v 6 avo mndewa wake yamsole yamgale haulongozi wa Mulungu. Abaho yamgale hana ulwivi ama hana umuhimili wa ulwivi, na mndewa wake yamtoge gwiti jake na shindano. Abaho komsang'hanikila mndewa wake mkipigiti chose cha ugima wake. \p \v 7 “Munhu yahamguza mndele wake yawe nyakadala, heyo hasegela na kuwa munhu yailegehe kamba viili ha nyakadala wa kimbigalo. \v 8 Kamba mndele ija hamnogela mndewa wake, ayo iyamsagule yawe mtwanzi wake wa kunze, kolondigwa yaguzigwe ha tata wa ija imndele. Ila mndewa wake kabule udaho wa kumguza ha munhu muhenza, kwavija mndewa iyo yamtendele uzenzeleganye. \v 9 Ila kamba komsagula yawe mwehe wa mwanage, kolondigwa yamtende kamba mndele wake mwenyego. \v 10 Kamba munhu yamsolile nyakadala kuwa mtwanzi wake wa kunze, yahalonda kusola mtwanzi iyagwe, kolondigwa kugendelela kumgwelela ija imtwanzi wake wa kunze wa ichanduso ija inyakadala, kiasi kikija cha mandia, vivalo, na uwaso. \v 11 Na kamba hamtendela vinhu vino vidatu, ija imtwanzi kodaha kusegela bila maliho gogose.” \s1 Mbuli ya Kulumiza Wanhu \p \v 12 Mulungu kagendelela kulonga, “Munhu yoyose yondayamtoe na kumkoma miyage, na heyo yakomigwe. \v 13 Ila kamba hatendile giladi, ila galawilila sama ya manogelwa ga Mulungu, kolondigwa yakimbilile hanhu hondanikulongele. \v 14 Ila kamba munhu yoyose yahamkoma miyage giladi, hata kamba yahakimbilila hana ikilingo cha kulavila nhosa, yakwekwesigwe yalavigwe hana ikilingo cha kulavila nhosa abaho yakomigwe. \p \v 15 “Munhu yoyose yondayamtoe tataake ama mamaake, yakomigwe. \p \v 16 “Munhu yoyose yondayam'vamhile miyage, na kumgala hanhu bila kulonda, ihawa kamguza ama kang'hali mmakono gake, kolondigwa yakomigwe. \p \v 17 “Munhu yoyose yondayamdukumize tataake ama mamaake, kolondigwa yakomigwe. \p \v 18 “Wanhu wabili wahagomba na imwe yahamtoa miyage na dibwe ama ng'honde na hadanganhike, ila kamtenda ija yatoigwe yalumwe na kuwasa mulusazi, \v 19 na abaho kona vinogile na kulawa hanze kabili kuno yotembelela fimbo, ija yamtoile hatagusigwa ila kolondigwa yamulihe ija yalumile sama ya kipigiti kija kipotele kipigiti viyakalile mulusazi, na yamuguze mbaka vondayahone. \p \v 20 “Kamba munhu yahamtoa na lubiki nyakadala wake wakitwanzi ama wakimbigalo, na ija inyakadala bahaja kadanganhika, ija imunhu kolondigwa yatagusigwe. \v 21 Ila kamba ija inyakadala hadanganhike mdizua dimwe ama mabili, ija mwene inyakadala hatagusigwa, kwavija kamtoa nyakadala wake mwenyego. \p \v 22 “Kamba wambigalo wabili wogomba na kumkunhiza mtwanzi yali na inda na kutenda inda yake ilawe bila kumulumiza, ija yamkunhize kolondigwa yatozigwe kiasi chochose choyolonda mbigalo wa ija imtwanzi, sambiibanze vija mulamula vondayalonge. \v 23 Ila kamba ihalawilila ija imtwanzi kalumizwa na mkunhizo uja, avo ija yamulumize kolondigwa yamulihe ija imtwanzi ugima kwa ugima, \v 24 siso kwa siso, zino kwa zino, mgulu kwa mgulu, mkono kwa mkono, \v 25 kulukuza kwa kulukuza, kilonda kwa kilonda, na mkubulo kwa mkubulo. \p \v 26 “Kamba munhu yahamtoa msiso nyakadala wake wa kitwanzi ama wa kimbigalo na kuditula, avo ija imunhu kolondigwa yamuleke ija inyakadala yachole, na kuwa munhu yailegehe, kudilihila siso jake. \v 27 Na kamba munhu yahamtoa na kuding'ola zino da nyakadala wake wakitwanzi ama wakimbigalo, avo ija imunhu kolondigwa yamuleke ija inyakadala yachole na kuwa munhu yailegehe kudilihila zino jake. \s1 Ndagizi za Wene Mali \p \v 28 “Kamba ng'ombe yahamuhoma munhu mbigalo ama mtwanzi na mhembe zake na kumkoma, ija ing'ombe kolondigwa yatoigwe na mibwe mbaka yadanganhike, na nyama yake sambiidigwe, ila ija imwene ng'ombe sambiyatagusigwe. \v 29 Ila kamba ng'ombe ija kakala na nzoela ya kuwahoma wanhu na mhembe zake, na mwene ng'ombe kakala yalongeligwe ila hamfungile ng'ombe wake, abaho ija ing'ombe kamkoma munhu mtwanzi ama mbigalo, ija ing'ombe kolondigwa yatoigwe na mibwe mbaka yadanganhike. Na ija mwene ng'ombe vivija yakomigwe. \v 30 Ila mwene ng'ombe yahalondigwa kuliha hela giladi yaukombole ugima wake, kolondigwa yalihe kiasi chochose kilondigwa. \p \v 31 “Ndagizi ino vivija yosang'hanika ihawa ng'ombe yahamkoma mmhale ama mndele. \v 32 Kamba ng'ombe yahamuhoma na mhembe nyakadala wakimbigalo ama wakitwanzi, ija mwene ng'ombe kolondigwa yamulihe mwene nyakadala vidanga malongo madatu va madini ga feza, na ija ing'ombe yatoigwe na mabwe mbaka yadanganhike. \p \v 33 “Kamba munhu yahaleka kudigubika kolongo, ama yahahimba kolongo na kuleka kudigubika, na ng'ombe ama mhunda yahalagalila mgati yake, \v 34 ija mwene idikolongo kolondigwa yamulihe mwene imhunda ama mwene ing'ombe, na ija imng'onyo yadanganhike kowa wa munhu ija mwene idikolongo. \p \v 35 “Kamba ng'ombe wa munhu imwe yahamulumiza ng'ombe wa munhu iyagwe na kudanganhika, wanhu wano wabili wolondigwa kumguza ing'ombe yali mgima na kuigolela zihela, na vivija ija ing'ombe yadanganhike waigolele nyama yake. \v 36 Ila kamba ija ing'ombe kakala na nzoela ya kuwahoma wayage na mhembe, ila ija mwene ng'ombe hamfungile, basi ija mwene ng'ombe yamkomile miyage kolondigwa yalihe ng'ombe mgima sama ya ng'ombe ija yadanganhike, na ija ing'ombe yadanganhike kowa wake heyo.” \c 22 \s1 Ndagizi Mmbuli ya Maliho \p \v 1 “Kamba munhu yeheba ng'ombe ama ng'hondolo na kumchinja ama kumguza, ija im'bavi kolondigwa yalihe ng'ombe watano sama ya ng'ombe imwe, na ng'hondolo wane sama ya ng'hondolo imwe. \v 2 Kamba m'bavi yahagogigwa ikilo yobomola giladi yengile mng'anda, abaho katoigwa na kudanganhika, ija yamtoile hatendile kilozo cha kukoma. \v 3 Ila yahakala mbaka zua disonga kulawa kileka yamkome, munhu hiyo kana kilozo cha kukoma. \p “M'bavi yagogigwe kolondigwa yalihe vinhu vose viyebile. Kamba hadahile kuliha, kolondigwa yaguzwe kamba nyakadala kulihila ubavi wake. \v 4 Ila ija imng'onyo ihawa ng'ombe ama mhunda ama ng'hondolo yahavikigwa yali mgima mdidale da ija im'bavi, kolondigwa yalihe wang'onyo wabili sama ya mng'onyo imwe iyebile. \p \v 5 “Kamba munhu yahawachunga wang'onyo zake mumgunda ama mumgunda wake wa zabibu, abaho ija imunhu kawaleka wakaje vakuja mumgunda wa munhu iyagwe, avo ija mwene wang'onyo kolondigwa yalihe vakuja vinogile kulawa mumgunda wake ama kulawa mumgunda wake wa mizabibu. \p \v 6 “Kamba munhu yahasoma moto mumgunda wake na uja umoto ulokela mmijani na kwingila mumgunda wa munhu iyagwe na kulukuza vakuja havinasengigwa ama visengigwe, ama mgunda wose, ija yasomile umoto kolondigwa yalihe vinhu vose vilukule. \p \v 7 “Kamba munhu yahamgwelela miyage hela ama vinhu giladi yamwikile, abaho vibigwa kulawa muing'anda ya ija yekile, kamba ija im'bavi yahagogigwa, kolondigwa yalihe mianza mibili. \v 8 Ila kamba ija im'bavi hagogigwe, avo mwene ng'anda kolondigwa yagaligwe haulongozi wa Mulungu yakaloleswe kamba heyo iyo yasolile vinhu va miyage ama sio. \p \v 9 “Mbuli yoyose ya mbamila ihalawilila hagatigati ya wanhu wabili wogombela ng'ombe, mhunda, ng'hondolo, vivalo, ama vinhu vovose viyagwe vipotele, kila munhu yahalonga, ‘Kinhu kino changu nie.’ Mbuli ya wabili wano yogaligwa haulongozi wa Mulungu. Munhu yondayoneke na Mulungu kamba kahonyela komuliha miyage mianza mibili. \p \v 10 “Kamba munhu imwe yahamgwelela miyage mhunda, ng'ombe, ng'hondolo, ama mng'onyo yoyose iyagwe yamfugile, na ija imng'onyo yahadanganhika, kalumila, ama kebigwa, bila koneka na munhu, \v 11 wanhu wano wabili wokiiduila haulongozi wa MNDEWA, giladi yoneke kamba ija imunhu yagweleligwe imng'onyo hasolile mng'onyo wa miyage. Ija mwene imng'onyo kolondigwa yatogole ulamuzi uno, na haduhu maliho golondigwa galihigwe. \v 12 Ila kamba ija imng'onyo kebigwa kulawa mmakono ga ija imunhu yagweleligwe imng'onyo, avo ija yagweleligwe imng'onyo kolondigwa yamulihe ija mwene imng'onyo. \v 13 Kamba ija imng'onyo kagogigwa na mng'onyo wa kumuhulo, avo vija visigale kulawa ha ija imng'onyo yagogigwe, vigaligwe viwe kamba usindila. Na haduhu maliho gondagatendeke sama ya mng'onyo yagogigwe na mng'onyo wa kumuhulo. \p \v 14 “Kamba munhu yahapula mng'onyo kulawa ha miyage abaho ija imng'onyo kalumila ama kadanganhika kipigiti mwene mng'onyo yali haduhu, ija imunhu yampulile kolondigwa yalihe. \v 15 Ila kamba mwene mng'onyo kakala baho kipigiti gano vugalawilile, haduhu maliho gondagatendeke. Kamba ija imng'onyo kakodigwa, basi ija ihela yaakodiligwe yolihila ija imng'onyo yalumile ama yadanganhike. \s1 Malagizo ga Ukazi \p \v 16 “Kamba munhu yahamulonda mhambe yalibule mkasano na kuwasa nayo, kolondigwa yalave hela, yafunge pamvu giladi yawe mwehe wake. \v 17 Ila kamba tata wa ija imhambe yahalema mwanage sambiyasoligwe na heyo, avo ija imunhu kolondigwa yalihe kiasi kikija cha hela za kufunga pamvu. \p \v 18 “Sambiumuleke mtwanzi muhawi yawe mgima. \p \v 19 “Munhu yoyose yondayamuwase mng'onyo, yakomigwe. \p \v 20 “Munhu yoyose yolava nhosa ha miungu yoyose iyagwe na si ha MNDEWA yadanganhike. \p \v 21 “Sambiumtendele gehile ama kumonela muhenza, kwavija gweye vivija kukala muhenza muisi ya Misili. \v 22 Sambiumtendele gehile kizuka yoyose ama mkiwa. \v 23 Kamba uhawatendela gehile, wahanililila nie, nokitegeleza kililo chao. \v 24 Lusango lwangu lokwinuka, na nie nowakoma mweye na zele, na watwanzi zenu wowa vizuka na wana zenu wowa wakiwa. \p \v 25 “Kamba uhamkalizi hela imwe wa wanhu zangu ayo yali mkumbulu, sambiutende kamba vowotendaga wakalizi hela, sambiulonde hela ibanzile kumwake. \v 26 Kamba uhasola kivalo cha munhu wako wa habehi kiwe kamba zamana, kolondigwa um'bwezele kipigiti zua hadinakuswa, \v 27 kwavija siku miyago kicho kivalo chake choyotamanila kuigubika ikilo. Kamba humbwezele, miyago koigubika choni? Kamba humbwezele na heyo yahanililila nie, nokitegeleza kililo chake kwavija nie nna bazi. \p \v 28 “Sambiumulonge vihile Mulungu, ama kumdukumiza mkulu wa wanhu zako. \p \v 29 “Sambiukawe kulava malimbuko kulawa mdivai, mavuta, na vinhu vako vose vuuhunile. \p “Wana zenu wa kimbigalo wa udele, ungwelele nie. \v 30 Vivija ungwelele nie wana mbigalo wa udele wa ng'ombe zako, ng'hondolo zako, na menhe zako. Uwaleke wakale na wamama zao mmazua saba, abaho ungwelele nie mdizua da nane. \p \v 31 “Mweye mowa wanhu zangu mng'alile, avo sambimje nyama ya mng'onyo yakomigwe na mng'onyo wa kumuhulo. Wasileni umbwa. \c 23 \s Bazi na Kuwabule Uzenzeleganye \p \v 1 “Sambiubwililise mbuli za uvwizi. Sambiuilumbe na munhu mwene vilozo kulava usindila wa uvwizi. \v 2 Sambiuilumbe na dale da wanhu mkutenda gehile. Uhalava usindila hana ibalaza, sambiugolowanye na kuilumba na dale da wanhu bwando giladi kuigubikiza ikweli. \v 3 Sambiulaguse bazi ha munhu sama ya ukumbulu wake kipigiti yahagaligwa muibalaza. \p \v 4 “Kamba uhamona ng'ombe ama mhunda wa mdumuka wako kaga, m'bweze ha mwenyego. \v 5 Kamba uhamona mhunda wa munhu yokwihila gweye kagwa hasi na bahasha jake kumgongo, sambium'bite, ila wime umtaze kumwinula mhunda wake. \p \v 6 “Sambiuigolowanye ikweli ihawa mkumbulu yali mmwanza wa wanhu zako yahagaligwa kuna ibalaza. \v 7 Sambiuwagale wanhu kukitala mmbuli za uvwizi, na sambiuwakome wanhu walibule vilozo na walibule uzenzeleganye, kwavija nie simgela kumgongo munhu yoyose yotenda mbuli zihile. \v 8 Sambiubokele hongo, kwavija hongo dowagela umbugumbugu awo wolola na kuzigolowanya mbuli za wanhu walibule uzenzeleganye. \p \v 9 “Sambiumgaze muhenza, kwavija mweye wenyego movitanga vija voyogelegeza muhenza, kwavija na mweye mkala wahenza muisi ya Misili. \s1 Mulao wa Saba na Zua da Saba \p \v 10 “Mkipigiti cha milao sita kohanda mgunda wako na kohuna vakuja vako. \v 11 Ila mmulao wa saba uuleke umgunda uhumule sambiuulime. Avo wakumbulu kulawa mmwanza wa wanhu zako wapate vakuja kulawa himo, na vija visigale wang'onyo wa kumuhulo waje. Utende vivo mumgunda wako wa mizabibu na mumgunda wako wa mizaituni. \p \v 12 “Mazua sita, sang'hana sang'hano zako, ila mdizua da saba sambiusang'hanike, giladi ng'ombe wako na mhunda wako wahumule, na nyakadala wavumbuke mng'anda yako hamoja na wahenza wahumule. \p \v 13 “Gategeleze goya gano gose ganikulongele, sambiuitambikile miungu iyagwe, hata matwaga gao sambiugatambule. \s1 Sona Ndatu Ng'hulu \r (Kuh. 34:18-26; Ng'humb. 16:1-17) \p \v 14 “Mianza midatu mkila mulao konitendela lusona. \v 15 Utende Lusona lwa Mikate Ilibule Mela, mmazua saba uje mikate ilibule mela kamba vunikulagize. Zitende mbuli zino mkipigiti kikigwe, muna umulenge wa Abibu, kwavija uno uwo umulenge umulawile muisi ya Misili. Munhu sambiyeze haulongozi wangu bila kinhu. \p \v 16 “Tenda lusona lwa kuhuna malimbuko ga vakuja vuuhandile mumgunda wako. \p “Abaho tenda lusona lwa vizewe kipigiti uhagela kukano vakuja vako kulawa mumgunda wako kipigiti cha msimu wa kumambukiza kuhuna vakuja venu. \v 17 Wambigalo wose weze haulongozi wa MNDEWA Mulungu mianza midatu mkila mulao kutambika. \p \v 18 “Sambimunilavile nhosa ya mulopa wa wang'onyo wachinjigwe hamoja na mikate igeligwe mela. Mavuta ga wang'onyo galavigwe nhosa kipigiti cha lusona lwangu sambigasigale mbaka imitondo iyagwe. \p \v 19 “Vakuja vinogile ng'hani va malimbuko va mgunda wako uvigale kung'anda yangu nie, MNDEWA Mulungu wako. \p “Sambiumtogose mwanamenhe mmatombo ga mamaake. \s1 Vilagano na Ndagizi \p \v 20 “Nomtuma msenga wangu wa kuulanga yakulongole, giladi yakwimilize mnzila na yawagale hanhu hanisasale. \v 21 Mtegelezeni na mgagoge gaja goyowalongela. Sambimumdulukile, heyo haugela kumgongo udulu wenu kwavija nie iyo nimtumile heyo. \v 22 Ila kamba muhamtegeleza goya na kugatenda gose gonilonga, nie nowa mdumuka ha wadumuka zenu, na nowabamilila awo wokubamilila gweye. \v 23 Msenga wangu wa kuulanga kowalongola na kuwagala muisi ya Waamoli, Wahiti, Wapelizi, Wakanaani, Wahivi, na Wayebusi, na nie nowabananga. \v 24 Sambiufugame mavindi na kuinamila mbaka hasi haulongozi wa miungu yao ama kuitambikila ama kutenda viilonda miungu yao, ila uibanange na kuitula vidangavidanga miguzo yao ya mibwe yowoitambikila. \v 25 Nitambikileni nie, MNDEWA Mulungu wenu, na motelo zangu zowa mmandia genu na mmazi. Nowasegezela vitamu kulawa kumwenu, \v 26 na haduhu hata mtwanzi imwe inda yake yondailawe ama yondayawe mgumba. Nokutenda ukale milao bwando. \p \v 27 “Nogala bwembwe haulongozi wenu, na kuwatenda wadumuka zenu wondawawezile wazanywe ng'hani. Abaho nowatenda hewo wahinduke kuchugu na kuwakimbila mweye. \v 28 Nogala midondola haulongozi wenu yondaiwawinge Wahivi, Wakanaani, na Wahiti wasegele mnzila yako. \v 29 Siwawinga mkipigiti cha mulao umwe kwavija kamba nihatenda avo, isi yowa bule munhu na wang'onyo wa kumuhulo wokongezeka ng'hani na kuwavamhila. \v 30 Nowawinga kidogokidogo, mbaka mweye vondamongezeke abaho nowagwelela isi yenu. \v 31 Nokwikila mbaka zako kulawa Kuibahali Ndung'hu mbaka kuibahali ya Wafilisti na kulawa muluwala mbaka Kulwanda lwa Yuflati. Kwavija nokugwelela mhiko za kuwahuma wenekae wa isi ino na kuwawinga. \v 32 Sambimtende lagano na hewo ama na miungu yao. \v 33 Sambimuwaleke wakale muisi yenu bule wowatenda mweye munitendele nie vilozo, kwavija nhambiko ya miungu yao yowa mtego kumwenu mweye.” \c 24 \s1 Mulopa wa Lagano \p \v 1 MNDEWA kamulongela Musa, “Izo hano uchana kumwangu. Wize na Haloni, hamoja na wanage wabili Nadabu na Abihu, na wavyele malongo saba wa Islaeli. Munitambikile nie kipigiti muli kutali. \v 2 Ila gweye, Musa, wiyeka iyo wondaunikwenhukile. Wasigale sambiwanikwenhukile. Na mmwanza wa wanhu wasigale, haduhu hata munhu imwe yatogozigwe kukwela uchana hamoja na gweye.” \p \v 3 Musa viyacholile kuwalongela wanhu malagizo gose na ndagizi zose ziyagweleligwe na MNDEWA, wanhu wose wedika na dizwi dimwe, wolonga, “Kila kinhu kiyalongile MNDEWA tokitenda.” \v 4 Avo Musa kazandika mbuli zose zayalongile MNDEWA. Imitondo ng'hani zua da ikabili kalamuka na kuzenga kilingo cha kulavila nhosa hasi ya idigongo na kusimika nguzo za mibwe longo dimwe na mbili zilingile na mheta ya mitala longo dimwe na mibili ya Islaeli. \v 5 Abaho kawatuma wamhale kulawa mmwanza wa wanhu wa Islaeli, walave nhosa za kulukuza na nhosa za kuchinja ndama za ng'ombe ziwe nhosa za tindiwalo ha MNDEWA. \v 6 Musa kadeha hindi da mulopa wa wang'onyo na kuwika mmikungu, na hindi da mulopa usigale kaumizila mkilingo cha kulavila nhosa. \v 7 Abaho kasola kitabu cha lagano, na kuwasomela wanhu. Na hewo watogola, walonga, “Gose gayalongile MNDEWA togatenda, na kugagoga.” \p \v 8 Avo Musa kasola mulopa kawamizila wanhu na kulonga, “Uno uwo mulopa wa lagano dija MNDEWA diyatendile na mweye kipigiti viyawagwelele Malagizo gano.” \p \v 9 Abaho Musa, Haloni, Nadabu na Abihu, na waja iwavyele malongo saba wa Islaeli wakwela uchana kukigongo, \v 10 na wamona Mulungu wa Islaeli. Hasi ya magulu gake kukala na kinhu kilingile kamba sakafu ya mabwe itendigwe na yakuti samawi, ikala buluu inang'hazika kamba ulanga. \v 11 Mulungu hawatoile wano iwavyele wa wanhu wa Islaeli. Wamona Mulungu, na waja na kung'wa haulongozi wake. \s1 Musa Hadigongo da Sinai \p \v 12 MNDEWA kamulongela Musa, “Kwela uchana hakigongo kunili nie, unibete, na nie nokugwelela mbamha mbili za mabwe zili na malagizo na ndagizi zinyandike sama ya kuwafundiza wanhu.” \p \v 13 Avo Musa kachola hamoja na mwandakana wake Yoshua, abaho kakwela uchana hakigongo cha Mulungu. \v 14 Musa kakala yawalongele waja iwavyele, “Tubeteni hano mbaka vondatuwabwelele, Haloni na Huli wa hano hamoja na mweye, na munhu yoyose yali na mbuli yachole kumwao hewo.” \p \v 15 Musa viyakwelile uchana kudigongo, wingu didigubikiza idigongo. \v 16 Yenzi ya MNDEWA ikala uchana ya Idigongo da Sinai. Wingu digubikiza idigongo mkipigiti cha mazua sita, na mdizua da saba MNDEWA kamkema Musa kulawa muja mdiwingu. \v 17 Yenzi ya MNDEWA yoneka ha Waislaeli kamba moto usakaza uchana ya idigongo. \v 18 Musa viyakalile yokwela uchana ya idigongo, kengila mdiwingu, na kakala kuja uchana hakigongo mazua malongo mane imisi na ikilo. \c 25 \s1 Nhosa Sama ya Hema da Kuiting'hanila \r (Kuh. 35:4-9) \p \v 1 Musa viyakalile uchana kudigongo da Sinai, MNDEWA kamulongela, \v 2 “Walongele Waislaeli wanilavile nhosa. Unibokelele nhosa kulawa ha munhu yoyose yali na moyo wa kulava. \v 3 Zino zizo nhosa zondaubokele kulawa kumwao, zahabu, madini ga feza, na shaba, \v 4 nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu, kitani inogile, na mijusu ya menhe. \v 5 Ng'hwembe za songolomi wa ng'hondolo zisindikigwe na langi ndung'hu, ng'hwembe zinogile, mbamha za m'biki wa mjoholo, \v 6 mavuta ga mzaituni ga kwika m'viwenge, vilungilo sama ya kulungila mavuta ga mzaituni ga kubakala na sama ya ubane unung'hila goya, \v 7 mabwe gakemigwe shohamu, na mabwe gayagwe ga hela bwando ga kuhambila mkizibao cha Mkulu wa Wakulu wose wa Nhambiko na mkifuko cha mmhambaga. \v 8 Abaho wanitendele hema da kuiting'hanila, giladi nipate kukala hamoja na mweye. \v 9 Ditende hema dino na vinhu vake vose kamba vondanikulagusile. \s1 Sanduku da Lagano \r (Kuh. 37:1-9) \p \v 10 “Walongele wanhu watende Sanduku da Lagano na mbamha za mjoholo, diwe na utali wa sentimeta 110, ugazi wa sentimeta 66, na wimo wa sentimeta 66. \v 11 Digubikize na zahabu ing'alile mgati na kunze, na uditendele lugigo lwa zahabu uchana kuzunguluka idisanduku. \v 12 Ditendele vitindi vine va zahabu, na uvigwasike muna imigulu yake mine, vitindi vibili ng'ambu imwe na vitindi vibili ng'ambu iyagwe. \v 13 Abaho utende fimbo za m'biki wa mjoholo, uzigubikize na zahabu. \v 14 Zigele izifimbo m'vitindi vili mzimbavu za idisanduku, sama ya kudipapila idisanduku. \v 15 Izifimbo zikale m'vitindi va idisanduku, sambizisegezigwe. \v 16 Abaho uzingize Mdisanduku da Lagano zimbamha mbili za mabwe zondanikugwelele, mbamha zandikigwe ndagizi za Mulungu. \p \v 17 “Abaho utende ngubiko ya idisanduku na zahabu ing'alile. Iwe na utali wa sentimeta 110 na ugazi wa sentimeta 66. \v 18 Abaho watende vinyago vilingile na Makelubi\f + \fr 25:18 \fr*\fk Makelubi \fk*\ft wao wene ugima wali kuulanga walumbigwe na Mulungu wali na mabawa.\ft*\f* wabili wa zahabu mkuwasana na nyundo, uweke kuzingwazo mbili za ingubiko ya idisanduku. \v 19 Mtende Kelubi imwe kuingwazo imwe na Kelubi iyagwe kuingwazo iyagwe, wawe mkidanga kimwe na ingubiko ya idisanduku, watende iwamakelubi muna izingwazo zake mbili. \v 20 Makelubi wogolosa mbawa zao uchana, na kuikikiwiza ingubiko ya idisanduku na izimbawa zao. Makelubi woilola, na vihanga vao voinamilila ingubiko ya idisanduku. \v 21 Uzike mgati ya idisanduku zimbamha mbili za mabwe, zondanikugwelele. Abaho wike ingubiko uchana ya idisanduku. \v 22 Haja hachana ya ingubiko hagatigati ya Makelubi wabili wali uchana ya Idisanduku da Lagano, noiting'hana na gweye na kukugwelela ndagizi zangu zose sama ya Waislaeli.” \s1 Meza ya Kwikila Mikate Ilavigwe Nhosa ha Mulungu \r (Kuh. 37:10-16) \p \v 23 Abaho kamulongela, “Tenda meza ya mbamha za mjoholo. Iwe na utali wa sentimeta 88, ugazi wa sentimeta 44, na wimo wa sentimeta 66. \v 24 Igubikize na zahabu ing'alile na uitendele lugigo lwa zahabu ing'alile uchana kuizunguluka imeza. \v 25 Uizungulusile mkungo uli na ugazi wa milimeta 75, abaho wike lugigo lwa zahabu kuzunguluka umkungo. \v 26 Tenda vitindi vine va zahabu, uvigwasike muna zimhembe nne za imeza, mmigulu yake mine. \v 27 Vija ivitindi vondavigoge zifimbo za kupapila imeza volondigwa viwe behi na umkungo. \v 28 Utende fimbo za m'biki wa mjoholo za kupapila imeza, na uzigubikize na zahabu. \v 29 Utende vyano na vikasi sama ya kufushila ubane, na utende majagi na mikungu sama ya nhosa ya divai. Via vino vose vitendigwe na zahabu ing'alile. \v 30 Wike mikate ilavigwe nhosa kumwangu uchana ya meza ino ili haulongozi wangu mazua gose. \s1 Kiguzo cha Kwikila Viwenge \r (Kuh. 37:17-24) \p \v 31 “Tenda kiguzo cha kwikila viwenge cha zahabu ing'alile. Kikalilo chake na kiguzo chake uvitende na zahabu isanigwe na nyundo. Vikasi vake, vifundo vake, na malua gake viwe kinhu kimwe na ikiguzo. \v 32 Matambi sita gowa kuzing'ambu mbili za ikiguzo, matambi madatu ng'ambu imwe na matambi madatu ng'ambu iyagwe. \v 33 Vikasi vilingile kamba malua ga mulozi, kila kikasi kimwe na kifundo chake na malua gake, vidatu vikale mditambi dimwe na vidatu vikale mditambi diyagwe. Na matambi gose sita gowa mkiguzo cha kwikila viwenge. \v 34 Na uchana ya ikiguzo cha kwikila viwenge kuwe na vikasi vine vilingile kamba malua ga mulozi, kila kikasi na vifundo vake na malua gake. \v 35 Kifundo cha ichanduso kiwe hasi ya igamatambi mabili ga ichanduso gali mkiguzo cha kwikila viwenge, kifundo cha ikabili kiwe hasi ya igamatambi mabili ga ikabili, na kifundo cha ikadatu kiwe hasi ya igamatambi mabili ga ikadatu. Mheta ya matambi gose gawe sita. \v 36 Ivifundo, igamatambi, na ikiguzo cha kwikila viwenge visanigwe kulawa mkidanga kimwe cha zahabu ing'alile. \v 37 Abaho uvitende viwenge vake saba, viwenge sita uvike uchana ya igamatambi sita na kiwenge kimwe ukike uchana ya ikiguzo, giladi vimwemwese haulongozi wake. \v 38 Utende visahani vake na mibato yake sama ya kusegezela utambi ulukule. Na vinhu vino vose viwe va zahabu ing'alile. \v 39 Ikiguzo cha kwikila iviwenge na via vandakane navo volondigwa vitendigwe na zahabu ing'alile ili na kilo 35. \v 40 Tenda kila kinhu kamba vija vinikulagusile kukigongo kino. \c 26 \s1 Hema da Kuiting'hanila \r (Kuh. 36:8-38) \p \v 1 “Ditende hema da kuiting'hanila na miguo longo dimwe ya kitani inogile isokotigwe na nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu, dihambigwe na muhambaji na ulembo wa vinhu vilingile na Makelubi.\f + \fr 26:1 \fr*\fk Makelubi \fk*\ft wao wene ugima wali kuulanga walumbigwe na Mulungu wali na mabawa.\ft*\f* \v 2 Utali wa kila guo uwe meta 12, na ugazi wa kila guo uwe meta 2. Miguo yose iwe na utali umwe na ugazi umwe. \v 3 Miguo mitano uilumbe hamoja, na miguo mitano iyagwe uilumbe hamoja. \v 4 Utende matanzi ga buluu mulugigo lwa guo da kunze mmwanza wa ija imiguo ya ichanduso yuuilumbile hamoja, na vivija utende matanzi mulugigo lwa guo da kunze mmwanza wa ija imiguo iyagwe yuuilumbile hamoja. \v 5 Utende matanzi malongo matano mulugigo lwa idiguo da ichanduso dili mmiguo mitano ya ichanduso, na utende matanzi malongo matano mulugigo lwa idiguo dili mmiguo mitano iyagwe. Gamatanzi gakihindukile kila tanzi dimwe na miage. \v 6 Utende ving'hwangwazi malongo matano va zahabu, na uilumbe hamoja imiguo na iving'hwangwazi, giladi idihema da kuiting'hanila diwe kinhu kimwe. \p \v 7 “Vivija utende miguo longo dimwe na imwe itendigwe na mijusu ya menhe sama ya kugubikila idihema da kuiting'hanila. \v 8 Utali wa kila guo dimwe uwe meta 13, na ugazi wa kila guo uwe meta 2. Miguo yose longo dimwe na imwe iwe na utali umwe na ugazi umwe. \v 9 Uilumbe miguo mitano hamoja, na uilumbe miguo sita iyagwe hamoja. Dija idiguo da sita dikunze hagatigati mwanza umwe haulongozi wa idihema da kuiting'hanila. \v 10 Utende matanzi malongo matano mulugigo lwa idiguo da ikimambukizo da imiguo mitano ya ichanduso na matanzi malongo matano mulugigo lwa idiguo da ichanduso da imiguo sita iyagwe. \v 11 Utende ving'hwangwazi malongo matano va shaba abaho uvigele muna gamatanzi na uilumbe hamoja imiguo ya idihema da kuiting'hanila giladi iwe ngubiko imwe. \v 12 Lwenza lwa ikidanga kisigale kitungike kuchugu cha idihema da kuiting'hanila mbaka kibululuke hasi sentimeta 50. \v 13 Utali wa sentimeta 50 usigale wa imiguo uitungike ng'ambu mbili za mzimbavu za idihema da kuiting'hanila mbaka ibululuke hasi, giladi udikikiwize idihema da kuiting'hanila. \p \v 14 “Utende ngubiko sama ya kugubikila idihema da kuiting'hanila, ngubiko ya ng'hwembe za songolomi wa ng'hondolo isindikigwe na langi ndung'hu, na ngubiko ya kunze ya ng'hwembe zinogile. \p \v 15 “Utende felemu za wima za m'biki wa mjoholo sama ya idihema da kuiting'hanila. \v 16 Kila felemu iwe na wimo wa meta 4 na ugazi wa sentimeta 66. \v 17 Kila felemu iwe na vizingiti uchana na hasi giladi viitende imihimili mibili iwe kinhu kimwe, hamoja na migulu mibili yondaingizigwe mvikalilo vondaviwe hasi ya izifelemu, na utende vino mzifelemu zose za idihema da kuiting'hanila. \v 18 Utende felemu za idihema da kuiting'hanila, felemu malongo mabili ng'ambu ya kusi ya idihema da kuiting'hanila, \v 19 na utende vikalilo malongo mane va madini ga feza hasi ya izifelemu malongo mabili, vikalilo vibili hasi ya ifelemu ya ichanduso mmigulu yake mibili, na vikalilo vibili hasi ya felemu iyagwe mmigulu yake mibili. \v 20 Ng'ambu ya kaskazi ya idihema da kuiting'hanila, tenda felemu malongo mabili \v 21 na vikalilo malongo mane va madini ga feza, vikalilo vibili hasi ya kila felemu. \v 22 Kuchugu cha idihema da kuiting'hanila, ng'ambu ya uswelo wa zua, tenda felemu sita. \v 23 Utende felemu mbili ziyagwe mzimhembe za idihema da kuiting'hanila zili ng'ambu ya kuchugu. \v 24 Felemu zino za mzimhembe zolondigwa ziibande songela hasi mbaka uchana, na uchana zifungigwe na kitindi kimwe, zose mbili zolondigwa ziilinge. \v 25 Avo kiwambaza kino cha kuchugu chowa na felemu nane hamoja na vikalilo va madini ga feza, vikalilo longo dimwe na sita, vikalilo vibili hasi ya kila felemu. \p \v 26 “Utende boliti za m'biki wa mjoholo, boliti tano sama ya izifelemu za ng'ambu imwe ya idihema da kuiting'hanila, \v 27 na boliti tano sama ya izifelemu za ng'ambu iyagwe ya idihema da kuiting'hanila, na boliti tano sama ya izifelemu za ng'ambu ya kuchugu ya idihema da kuiting'hanila, ng'ambu ya uswelo wa zua. \v 28 Boliti ya hagatigati, yobita hagatigati ya izifelemu kulawa ng'ambu imwe mbaka ng'ambu iyagwe. \v 29 Uzigubikize zifelemu na zahabu, na uzitendele vitindi va zahabu vigoge iziboliti. Na uzigubikize iziboliti na zahabu. \v 30 Udisimike idihema da kuiting'hanila kamba vija vinikulagusile kukigongo kino. \p \v 31 “Utende guo na nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu, na kitani inogile isokotigwe, dihambigwe na ulembo wa vinhu vilingile na Makelubi. \v 32 Ditungike uchana mzinguzo nne za m'biki wa mjoholo zigubikizwe na zahabu zili na ving'hwangwalingo va zahabu, na uzisimike zinguzo uchana ya vikalilo vine va madini ga feza. \v 33 Ng'ambu ya uchana ya idiguo, ditungike mving'hwangwazi vili mgati ya ikiswili cha idihema, na idiguo dohabagula Hanhu Hang'alile kulawa Hanhu Hang'alile Ng'hani. Avo udingize Idisanduku da Lagano Hanhu Hang'alile Ng'hani. \v 34 Uike ingubiko uchana ya Idisanduku da Lagano mgati ya Hanhu Hang'alile Ng'hani. \v 35 Uike imeza Hanhu Hang'alile ng'ambu ya kaskazi, hanze ya Hanhu Hang'alile Ng'hani, na ikiguzo cha kwikila viwenge kike ng'ambu ya kusi ya idihema da kuiting'hanila, kikiilole na imeza. \p \v 36 “Utende guo da kutungika hanhu ha kwingilila mdihema da kuiting'hanila na nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu, na kitani inogile isokotigwe, na dihambigwe na muhambaji. \v 37 Uditendele idiguo nguzo tano za m'biki wa mjoholo, na uzigubikize na zahabu. Ving'hwangwalingo vake viwe va zahabu, na uzikile vikalilo vitano va shaba. \c 27 \s1 Kilingo cha Kulukuzila Nhosa \r (Kuh. 38:1-7) \p \v 1 “Utende kilingo cha kulukuzila nhosa cha m'biki wa mjoholo, utali na ugazi wake viilinge. Utali wake uwe meta 2.2 na ugazi wake uwe meta 2.2 na wimo wake uwe meta 1.3. \v 2 Utende mhembe kuna zimhembe nne za ikilingo cha kulukuzila nhosa. Zimhembe zisongoligwe kulawa mkigogo cha idibiki ditendile ikilingo cha kulukuzila nhosa, na uzigubikize na shaba. \v 3 Utende nongo za kwikila mitozi, makulega, mikungu, uma, na vizolelo va kuzolela moto. Via vino vose viwe va shaba. \v 4 Kitendele lwavu lwa shaba, na uchana ya ulwavu uvigwasike vitindi vine va shaba mzimhembe zake nne. \v 5 Lwike lwavu luno lwa shaba hasi ya ulugigo luzunguluka ikilingo cha kulukuzila nhosa giladi luvike lwenza lwa ikilingo cha kulukuzila nhosa kulawa hasi. \v 6 Utende fimbo za m'biki wa mjoholo sama ya ikilingo cha kulukuzila nhosa, abaho uzigubikize na shaba. \v 7 Uzisomeke izifimbo m'vitindi vili mumgwazo wa ikilingo cha kulukuzila nhosa, giladi izifimbo zilawile ng'ambu zose mbili za ikilingo, na ziwe vipapilo va ikilingo. \v 8 Ukitende ikilingo na mbamha za m'biki wa mjoholo, na kiwe kamba sanduku dipongole. Ukitende kamba vija vuulagusiligwe hano hakigongo. \s1 Konhi da Hema da Kuiting'hanila \r (Kuh. 38:9-20) \p \v 9 “Utende konhi da idihema da kuiting'hanila. Ng'ambu ya kusi ya idikonhi utungike miguo itendigwe na kitani inogile isokotigwe, ili na utali wa meta 44, \v 10 nguzo zake malongo mabili na vikalilo vake malongo mabili viwe va shaba, ila iving'hwangwalingo va izinguzo na kabali zake ziwe za madini ga feza. \v 11 Vivija ng'ambu ya kaskazi ya idikonhi utungike miguo ili na utali wa meta 44, nguzo zake malongo mabili na vikalilo vake va shaba viwe malongo mabili, ila iving'hwangwalingo va izinguzo na kabali zake ziwe za madini ga feza. \v 12 Ng'ambu ya uswelo wa zua ya idikonhi kowa na miguo ili na utali wa meta 22, hamoja na nguzo longo dimwe na vikalilo longo dimwe. \v 13 Vivija idikonhi dolondigwa diwe na ugazi wa meta 22 ng'ambu ya ulawilo wa zua kuli na hanhu ha kwingilila. \v 14 Miguo ili na utali wa meta 6.6 yolondigwa iwe ng'ambu imwe, hamoja na nguzo ndatu na vikalilo vidatu. \v 15 Na miguo ili na utali wa meta 6.6 yolondigwa iwe ng'ambu iyagwe, hamoja na nguzo ndatu na vikalilo vidatu. \v 16 Hanhu ha kwingilila mdikonhi utungike guo dili na utali wa meta 9, ditendigwe na nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu, na kitani inogile isokotigwe, dihambigwe na muhambaji. Guo dino dolondigwa ditungikwe mzinguzo nne na vikalilo vine. \v 17 Nguzo zose kuzunguluka idikonhi zolondigwa zifungigwe na kabali za madini ga feza. Ving'hwangwalingo vake vowa va madini ga feza, na vikalilo vake vowa va shaba. \v 18 Idikonhi diwe na utali wa meta 44, ugazi wa meta 22, na wimo wa meta 2.2. Miguo yake itendigwe na nyuzi za kitani inogile isokotigwe, na vikalilo vitendigwe na shaba. \v 19 Via vose visigale va idihema da kuiting'hanila va kila sang'hano hamoja na vigingi vose va idihema da kuiting'hanila na vigingi vose vizunguluke idikonhi, vitendigwe na shaba. \s1 Mavuta ga Ikiwenge cha Idihema \r (Law. 24:1-4) \p \v 20 “Walongele wanhu wa Islaeli wakugalile mavuta ganogile ga mzaituni gakamuligwe ga kugela m'viwenge, giladi iviwenge vigendelele kwaka. \v 21 Ikiguzo cha kwikila viwenge cholondigwa kime mdihema da kuiting'hanila, haulongozi wa idiguo da mgati dikikiwiza Idisanduku da Lagano. Haloni na wanage wa kimbigalo wolondigwa wavibwinhe iviwenge na kuvileka vake kilo ngima haulongozi wa MNDEWA. Sang'hano ino iwe ya digunge mwa wanhu wa Islaeli na milelo yao yondaize. \c 28 \s1 Kivalo cha Mkulu wa Nhambiko \r (Kuh. 39:1-7) \p \v 1 “Mgale kumwangu mkulu wako Haloni na wanage wa kimbigalo, Nadabu, Abihu, Eliazali, na Isamali, wanage kulawa mwa wanhu wa Islaeli, giladi wanisang'hanikile kamba wakulu wa nhambiko. \v 2 Mtendele mkulu wako Haloni kivalo king'alile, giladi umgwelele yenzi na unozi. \v 3 Wakeme magalu wose, awo iniwagwelele udaho, walongele watende vivalo va Haloni, giladi um'bagule sama yangu nie kamba mkulu wa nhambiko msang'hano yangu. \v 4 Vino vivo ivivalo vondawavitende, kifuko cha mmhambaga, kizibao, kanzu, shati dihambigwe goya, kilemba, na lukumbulu. Wotenda vivalo vino ving'alile sama ya mkulu wako Haloni hamoja na wanage, giladi wanisang'hanikile nie kamba wakulu wa nhambiko. \v 5 Vivalo vino wavitende na nyuzi za zahabu, nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu, na kitani inogile. \s1 Kizibao cha Mkulu wa Nhambiko \p \v 6 “Utende kizibao na nyuzi za zahabu, nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu, na kitani inogile isokotigwe dihambigwe na muhambaji. \v 7 Kiwe na mikandala mibili ya mmaega ya kukilumbila ikizibao ng'ambu ya kuulongozi na ng'ambu ya kuchugu, giladi ikizibao kiilumbe hamoja. \v 8 Lukambala luhambigwe lwa ikizibao lutendigwe na vinhu vivija vitendile ikizibao, nyuzi za zahabu, nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu, na kitani inogile isokotigwe lolondigwa lushonelwe mkizibao. \v 9 Sola mabwe mabili gakemigwe shohamu, na uchana yake ugasongole matwaga ga wana longo dimwe na wabili wa Islaeli, \v 10 kulingana na vija viwavumbuke, matwaga sita mdibwe dimwe, na matwaga sita mdibwe diyagwe. \v 11 Ugasongole matwaga ga wana wa Islaeli uchana ya igamabwe mabili kamba vija msongola dibwe da hela bwando viyosongola utango. Abaho ugagele mzifelemu zilukigwe na nyuzi za zahabu. \v 12 Mabwe gano mabili ugabandikize mmikandala ya mmaega ya ikizibao, gawe mabwe ga ng'humbukila sama ya wana wa Islaeli. Haloni yagapape matwaga gao mmaega gake giladi mazua gose nie, MNDEWA, niwakumbukile wanhu zangu. \v 13 Tenda felemu mbili zilukigwe na nyuzi za zahabu \v 14 na mikufu mibili ya zahabu ing'alile, isokotigwe kamba nzabi, na uibandikize imikufu muna izifelemu zilukigwe na nyuzi za zahabu. \s1 Kifuko cha Mmhambaga \r (Kuh. 39:8-21) \p \v 15 “Utende kifuko cha mmhambaga chondakimtaze mkulu wa wakulu wose wa nhambiko kugelegeza gaja gonilonda nie, MNDEWA. Ukitende na ufundi mkulu na vinhu vivija vitendile ikizibao, ukitende na nyuzi za zahabu, nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu, na kitani inogile isokotigwe. \v 16 Ukikunze mwanza umwe, na utende utali wake na ugazi wake uilinge, utali wake uwe sentimeta 22 na ugazi wake uwe sentimeta 22. \v 17 Abaho uchana yake ika minhongo mine ya mabwe ga hela bwando. Mumnhongo wa ichanduso, wike mabwe ga akiki, yakuti manjano, na bahalamani. \v 18 Mumnhongo wa ikabili, wike mabwe ga zumalidi, yakuti samawi, na alimasi. \v 19 Mumnhongo wa ikadatu, wike mabwe ga yasinto, akiki ndung'hu, na ametisto. \v 20 Mumnhongo wa ikane, wike mabwe ga zabalajadi, shohamu, na yasipi. Mabwe gano gose gageligwe mzifelemu za nyuzi za zahabu. \v 21 Kuwe na mabwe longo dimwe na mabili kamba vigali matwaga ga wana wa Islaeli. Mabwe gano gawe kamba utango wao, kila dibwe dimwe disongoligwe mtala umwe wa wana wa Islaeli. \p \v 22 “Ukitendele ikifuko cha mmhambaga mikufu ya zahabu ing'alile, isokotigwe kamba nzabi, \v 23 na ukitendele ikifuko cha mmhambaga vitindi vibili va zahabu, abaho uvigwasike ivitindi vibili mzimhembe mbili za uchana za ikifuko cha mmhambaga. \v 24 Uigwasike imikufu mibili ya zahabu m'vitindi vibili vili mzimhembe za uchana ya ikifuko cha mmhambaga, \v 25 sota mbili ziyagwe za imikufu ya zahabu uzifudike mzifelemu mbili za nyuzi za zahabu, uzifudike mmikandala ya mmaega ya ikizibao ng'ambu ya kuulongozi. \v 26 Utende vitindi vibili va zahabu, na uvigwasike mzimhembe mbili za hasi ya ikifuko cha mmhambaga, mulugigo lwake lwa mgati behi na ikizibao. \v 27 Utende vitindi vibili viyagwe va zahabu, uvigwasike hasi ya imikandala mibili ya mmaega kuulongozi wa ikizibao, behi na ulugigo uchana ya ulukambala luhambigwe lwa ikizibao. \v 28 Uvifudike ivitindi va ikifuko cha mmhambaga kuna ivitindi va ikizibao na nzabi za buluu, giladi ikifuko cha mmhambaga kikale uchana ya ulukambala luhambigwe lwa ikizibao, na kija ikifuko cha mmhambaga hakilondigwa kilegele kulawa mkizibao. \p \v 29 “Kipigiti Haloni vondayengile Hanhu Hang'alile, yagapape matwaga ga wana wa Islaeli hana umoyo wake mkifuko cha mmhambaga chondakimtaze kugelegeza gaja gonilonda nie, MNDEWA, giladi nigendelele kuwakumbuka wanhu zangu mazua gose. \v 30 Vivija gela Ulimu na Tumimu mkifuko cha mmhambaga vikale hana umoyo wa Haloni kipigiti vondayengile haulongozi wangu nie. Mnzila ino, Haloni kolondigwa yakivale kifuko kino cha mmhambaga giladi yagagelegeze gaja gonilonda nie sama ya Waislaeli. \s1 Vivalo Viyagwe va Mkulu wa Nhambiko \r (Kuh. 39:22-31) \p \v 31 “Utende kanzu ya langi ya buluu ya kuvalila mgati ya ikizibao. \v 32 Utende zonzo hagatigati, sama ya kwingizila ditwi. Wike lugigo lulukigwe kuzunguluka idizonzo, giladi ikanzu sambiidegeke. \v 33 Kuzunguluka ulugigo lose lwa hasi ya ikanzu kuhambigwe vinhu vilingile na makomamanga, vihambigwe na nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu. Hagatigati ya makomamanga gano kuwe na mbugi za zahabu. \v 34 Zimbugi za zahabu na igamakomamanga voisondolele, komamanga kuchugu mbugi haulongozi kuzunguluka ulugigo lwa ikanzu. \v 35 Haloni kolondigwa yaivale ikanzu kipigiti cha kunisang'hanikila nie, MNDEWA. Dizwi da izimbugi nodihulika kipigiti viyokwingila Hanhu Hang'alile haulongozi wangu na kipigiti voyolawa hanze, giladi sambinimkome. \p \v 36 “Utende kidiwala kibanhibanhi cha zahabu ing'alile, uchana yake ukisongole nyandiko kamba viwasongolaga utango na uchandike mbuli zino, ‘YANG'ALILE HA MNDEWA’ mkukisongola kamba vawasongolaga utango. \v 37 Ukifudike ikidiwala kibanhibanhi na nzabi ya langi ya buluu haulongozi wa ikilemba. \v 38 Mazua gose Haloni kokivala mkihanga chake, giladi nie, MNDEWA, nizibokele nhosa zose azo Waislaeli wondawazibagule sama yangu nie, hata kamba wanhu wahahonyela mkipigiti cha kuzilava. \p \v 39 “Uluke shati ya kitani inogile, na utende kilemba cha kitani inogile. Abaho tenda lukumbulu luhambigwe na muhambaji. \p \v 40 “Watendele wana wa kimbigalo wa Haloni mashati, ng'humbulu, na kofia, sama ya kuwagwelela yenzi na unozi. \v 41 Vivalo vino kowavaza Haloni hamoja na wanage, uwabake mavuta, uwasimike, na uwabagule sama yangu nie, giladi wanisang'hanikile kamba wakulu wa nhambiko. \v 42 Watendele kaputula za kitani za kuvaza ng'huli zao zondazigubike songela mchuno mbaka mmahaza. \v 43 Haloni na wanage wolondigwa wavale kaputula zino kipigiti vondawengile mdihema da kuiting'hanila, ama wahakikwenhukila ikilingo cha kulavila nhosa kipigiti cha kulava nhosa za kulukuza. Ila kamba hawazivalile kaputula zino, wokiigalila vilozo wenyego na wodanganhika. Haloni na lukolo lwake wose wakimbigalo wolondigwa wazigoge ndagizi zino milongo yose. \c 29 \s1 Ndagizi ya Kuwasimika Haloni na Wanage wa Kimbigalo Sama ya MNDEWA \r (Law. 8:1-36) \p \v 1 “Vino vivo vondauwabagule Haloni na wanage sama yangu nie, giladi wanisang'hanikile kamba wakulu wa nhambiko. Sola songolomi imwe wa ng'ombe na songolomi wabili wa ng'hondolo walibule ulemale. \v 2 Sola usage unogile wa ngano, tenda mikate ilibule mela yokigwe bila mavuta, abaho tenda mikate iyagwe ilibule mela yokigwe na mavuta, na utende vikate vilibule mela uvibake mavuta. \v 3 Uigele mumgelo na uilave nhosa kumwangu kipigiti vondaulave nhosa ya songolomi wa ng'ombe na iwang'hondolo wabili songolomi. \p \v 4 “Abaho wagale Haloni na wanage hanhu ha kwingilila mdihema da kuiting'hanila na uwanave na mazi. \v 5 Abaho m'vaze Haloni vivalo va mkulu wa nhambiko, shati, kanzu, kizibao, kifuko cha mmhambaga, na umfunge mchuno na lukambala luhambigwe lwa ikizibao. \v 6 M'vaze kilemba mditwi jake, na ukibandikize ikidiwala kibanhibanhi king'alile cha zahabu uchana ya ikilemba. \v 7 Usole mavuta ga kubakala, umwitile mditwi jake, kulagusa kamba kum'bagula sama yangu nie. \v 8 Abaho uwagale wanage, na uwavaze mashati, \v 9 na uwafunge ng'humbulu mchuno na kuwavaza kofia mmatwi gao. Sang'hano ya ukulu wa nhambiko iwe yao milongo yose. Abaho uwasimike Haloni na wanage. \p \v 10 “Umgale songolomi wa ing'ombe haulongozi wa idihema da kuiting'hanila, abaho uwalongele Haloni na wanage weke makono gao mditwi jake. \v 11 Abaho umchinje isongolomi wa ng'ombe haulongozi wangu nie, MNDEWA, hanhu ha kwingilila mdihema da kuiting'hanila. \v 12 Usole mulopa kidogo wa ing'ombe na kidole chako uugele mzimhembe za ikilingo cha kulukuzila nhosa, na umulopa wondausigale uwitile hasi ya ikilingo cha kulukuzila nhosa. \v 13 Abaho usole mavuta gose gali mgati muinda na ng'ambu ya hasi ya ini, na usole figo zose mbili na gamavuta gali uchana yake, uvilukuze uchana ya ikilingo cha kulukuzila nhosa. \v 14 Ila inyama ya ng'ombe, kwembe jake, na mavi gake uvisome hanze ya ing'hambi, viwe nhosa ya upatanizo. \p \v 15 “Abaho sola imwe wa songolomi wa ng'hondolo, na Haloni na wanage weke makono gao mditwi jake. \v 16 Mchinje abaho usole mulopa wake uumize mzing'ambu zake zose nne za ikilingo cha kulukuzila nhosa. \v 17 Mkanhe ing'hondolo vidangavidanga, na uvisuluze vinhu va mgati na migulu, na uvike hamoja na iditwi na ividanga viyagwe. \v 18 Abaho mulukuze ing'hondolo wose uchana ya ikilingo cha kulukuzila nhosa. Ino iyo nhosa ya kulukuza ha nie, MNDEWA, nhosa inung'hila goya, ilavigwa kumwangu nie. \p \v 19 “Msole songolomi wa ng'hondolo iyagwe, na Haloni na wanage weke makono gao mditwi jake. \v 20 Mchinje songolomi wa ing'hondolo na usole kiasi cha mulopa wake uugele mzindewe za magwiti ga ng'ambu ya ukulume ga Haloni na wanage, m'vidole gumba va magulu gao ga ukulume, na m'vidole gumba va makono gao ga ukulume. Mulopa usigale umize mzing'ambu zose nne za ikilingo cha kulukuzila nhosa. \v 21 Abaho usole kiasi cha mulopa uli mkilingo cha kulukuzila nhosa na kiasi cha gamavuta ga kubakala, na uwamizile Haloni na vivalo vake na wanage na vivalo vao. Mkutenda avo, kowasimika hewo na vivalo vao sama yangu nie. \p \v 22 “Vivija kolondigwa usole mavuta ga songolomi wa ng'hondolo, mavuta ga mumkila, mavuta gali mgati muinda na ng'ambu ya hasi ya idiini, figo zose mbili na mavuta gali uchana yake, na mgulu wa kuchugu wa ukulume kwavija ng'hondolo ino ka mmwanza wa vilokotelo va kusimikila. \v 23 Kulawa mumgelo wa mikate yondailavigwe kumwangu, sola mkate umwe ulibule mela wokigwe bila mavuta na mkate umwe ulibule mela wokigwe na mavuta na kikate kimwe kibanhibanhi kilibule mela. \v 24 Vakuja vino vose uwagwelele Haloni na wanage na uwalongele wavinule kumwangu kamba nhosa kisinyo. \v 25 Abaho uvisole ivakuja kulawa mmakono gao na uvilukuze uchana ya ikilingo cha kulukuzila nhosa hamoja na nhosa ya kulukuza, iwe nhosa ya vakuja ilavigwa kumwangu nie. Mnung'ho wa nhosa ino woninogela nie. \p \v 26 “Sola nyama ya mmhambaga ya ng'hondolo wa kumsimikila Haloni, na uinule uchana haulongozi wangu iwe kamba nhosa kisinyo kumwangu nie, abaho uisole iwe mandia gako gweye. \p \v 27 “Zibagule izinyama sama yangu nie, nyama ya imhambaga inuligwe na nyama ya idihaza ikigwe hamgwazo ziwe nhosa kisinyo kumwangu nie kulawa ha songolomi wa ng'hondolo wa kumsimika Haloni, na nyama hizo zowa za Haloni na lukolo lwake. \v 28 Gano gago magao gondawabokele Haloni na wanage kulawa ha Waislaeli mazua gose. Ino iyo nhosa ya Waislaeli yondawalave kulawa mnhosa zao za tindiwalo, nhosa yao kumwangu nie. \p \v 29 “Haloni yehesha kudanganhika, vivalo vake ving'alile wagweleligwe wanage, wavivale kipigiti wahabakigwa mavuta na kusimikwa. \v 30 Mwana wa Haloni yondayamuhale tataake muisang'hano ya ukulu wa nhambiko na yondayengile mdihema da kuiting'hanila kusang'hanika Hanhu Hang'alile kolondigwa yavale vivalo vino mmazua saba. \p \v 31 “Sola nyama ya songolomi wa ng'hondolo wa kuwasimikila Haloni na wanage na uitogosele mgati ya idikonhi da idihema. \v 32 Hanhu ha kwingilila mdihema da kuiting'hanila, Haloni na wanage waje inyama ya ing'hondolo na imikate isigale mumgelo. \v 33 Hewo weiyeka wao wolondigwa kuija inyama na imikate yondailavigwe nhosa sama ya kugeligwa kumgongo vilozo vao mkipigiti cha kusimikwa na kubagulwa sama yangu nie. Haduhu munhu iyagwe yolondigwa kuija, kwavija vinhu vino ving'ala. \v 34 Kamba kiasi cha inyama ama kiasi cha umkate visigala mbaka imitondo, visomigwe. Sambividigwe, kwavija ving'ala. \p \v 35 “Watendele Haloni na wanage kila kinhu kinikulagize, watendele lusona lwa kuwasimika mkipigiti cha mazua saba. \v 36 Kila zua ulave nhosa ya songolomi wa ng'ombe iwe nhosa ya upatanizo. Vivija ulave nhosa ya upatanizo sama ya ikilingo cha kulukuzila nhosa, kipigiti uhakitendela upatanizo ikilingo cha kulukuzila nhosa, na ukibake mavuta, na kukibagula sama yangu nie. \v 37 Mkipigiti cha mazua saba tenda ung'alizo sama ya ikilingo cha kulukuzila nhosa na ukibagule sama yangu nie. Abaho ikilingo cha kulukuzila nhosa chong'ala kabisa, na munhu yoyose yondayakikwase ikilingo cha kulukuzila nhosa kong'ala. \s1 Nhosa za Kila Zua \r (Mhet. 28:1-8) \p \v 38 “Zino zizo nhosa zondaunilavile nie kila zua mkilingo cha kulukuzila nhosa. Kila zua ulave ng'hondolo wabili wa mulao umwe. \v 39 Ng'hondolo imwe mulave imitondo na ng'hondolo iyagwe mulave ichungulo. \v 40 Ng'hondolo wa ichanduso umulave hamoja na kilo imwe ya usage unogile wa ngano utibulizwe na lita imwe ya mavuta ganogile ga mzaituni. Gida lita imwe ya divai iwe kamba nhosa. \v 41 Mulave ng'hondolo wa ikabili mkipigiti cha ichungulo, mulave hamoja na kiasi kikija cha usage wa ngano, mavuta ga mzaituni, na divai kamba vuutendile imitondo, iwe nhosa inung'hila goya, nhosa ya kulukuza ha nie, MNDEWA. \v 42 Mkipigiti chose kikwiza, nhosa ino ya kulukuza ilavigwe haulongozi wangu hanhu ha kwingilila mdihema da kuiting'hanila, aho hondaniiting'hane na wanhu zangu na kulonga na gweye. \v 43 Ako vivija noiting'hana na Waislaeli, na hanhu aho hong'alizwa na yenzi yangu. \v 44 Novibagula sama yangu nie idihema da kuiting'hanila na ikilingo cha kulukuzila nhosa. Na vivija nowabagula Haloni na wanage sama yangu nie giladi wanisang'hanikile nie kamba wakulu wa nhambiko. \v 45 Nokala hamoja na Waislaeli, na nie nowa Mulungu wao. \v 46 Na hewo wovitanga kamba nie iyo MNDEWA Mulungu wao, niwalavile muisi ya Misili giladi nikale hamoja na hewo. Nie iyo MNDEWA Mulungu wao. \c 30 \s1 Kilingo cha Kufushila Ubane \r (Kuh. 37:25-28) \p \v 1 “Usole m'biki wa mjoholo utende kilingo cha kufushila ubane. \v 2 Ng'ambu zose ziilinge, kiwe na utali wa sentimeta 45 na ugazi wa sentimeta 45 na wimo wa sentimeta 90. Mhembe zake zili mzimhembe zake nne zisongoligwe kulawa mdibiki dimwe ditendile ikilingo cha kufushila ubane. \v 3 Uchana ya ikilingo cha kufushila ubane, ng'ambu zake zose, na izimhembe zake zose uzigubikize na zahabu ing'alile. Na ukitendele lugigo lwa zahabu uchana kuzunguluka ikilingo cha kufushila ubane. \v 4 Ukitendele vitindi vibili va zahabu va kugogela izifimbo za kukipapila, hasi ya ulugigo lwake, mzing'ambu zake mbili. \v 5 Utende fimbo za m'biki wa mjoholo, na uzigubikize na zahabu. \v 6 Kilingo kino cha kufushila ubane cholondigwa ukike haulongozi wa idiguo ditungikigwe haulongozi wa idisanduku na ingubiko yake. Uchana ya ingubiko baho hanhu hondanilonge na gweye. \v 7 Kila imitondo kipigiti Haloni yeheza kuvigongomanya iviwenge, yafushe ubane unung'hila goya uchana ya ikilingo cha kufushila ubane. \v 8 Na kila ichungulo kipigiti yahabwinha iviwenge, vivija kolondigwa yafushe ubane haulongozi wangu nie, MNDEWA. Mbuli ino yolondigwa itendeke mmilelo yako yose yondaize. \v 9 Sambiufushe ubane wowose ugomesigwe uchana ya ikilingo cha kufushila ubane, ama nhosa yoyose ya kulukuza, ama nhosa yoyose ya usage, na sambiugide nhosa yoyose ya divai uchana yake. \v 10 Mwanza umwe mmulao umwe Haloni kolondigwa yatende mpatano sama ya ikilingo cha kufushila ubane mkuzibaka zimhembe za ikilingo na mulopa wa mng'onyo yalavigwe nhosa ya kuwapataniza wanhu watendile vilozo. Sang'hano ino yolondigwa itendeke na Haloni na milelo yake yose yondaize, kwavija kino kicho kilingo cha kufushila ubane king'alile ha MNDEWA.” \s1 Kodi ya Hema da Kuiting'hanila \p \v 11 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, \v 12 “Kipigiti vondauwapete Waislaeli, kila munhu yalihe hela kumwangu sama ya kuukombola ugima wake, giladi sambiyavikigwe na utamu wihile ng'hani mkipigiti cha wanhu kupetigwa. \v 13 Kila munhu yopetigwa kolondigwa yalihe lwenza lwa kidanga cha madini ga feza kulingana na kipimilo kili mdihema da kuiting'hanila. Lwenza luno lwa ikidanga cha madini ga feza lowa nhosa kumwangu nie, MNDEWA. \v 14 Kila munhu yopetigwa, songela munhu yali na milao malongo mabili na kugendelela, kolondigwa yanilavile nhosa nie, MNDEWA. \v 15 Munhu yali mgoli sambiyabanzilize kulava, na mkumbulu sambiyahunguze kulava kipigiti cha kulava nhosa ya mpatano na MNDEWA sama ya ugima wenu. \v 16 Zibokele hela hizo za mpatano kulawa ha Waislaeli zitende sang'hano ya kudigongomanya idihema da kuiting'hanila. Hela hizo zowatenda Waislaeli wakumbukigwe haulongozi wangu nie, MNDEWA, na kutenda mpatano sama ya ugima wenu.” \s1 Teleko da Shaba \p \v 17 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, \v 18 “Tenda teleko da shaba na kikalilo chake kiwe cha shaba sama ya kunavila magulu na makono. Dike hagatigati ya idihema da kuiting'hanila na ikilingo cha kulukuzila nhosa, abaho dimemeze mazi. \v 19 Haloni na wanage wolondigwa wanave magulu gao na makono gao na mazi gali mditeleko dino. \v 20 Kipigiti wehengila mdihema da kuiting'hanila, ama kipigiti cha kukwenhukila ikilingo cha kulukuzila nhosa muisang'hano ya kulava nhosa ya kulukuza ha MNDEWA, wolondigwa wainave na mazi gano, giladi sambiwadanganhike. \v 21 Wolondigwa wainave magulu gao na makono gao, giladi sambiwadanganhike. Haloni na lukolo lwake wolondigwa waigoge ndagizi ino milongo yose.” \s1 Mavuta ga Kubakala \p \v 22 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, \v 23 “Sola vilungilo vino vinogile, kilo sita za manemane ga ululu, kilo ndatu za mdalasini unung'hila goya, kilo ndatu za migua inung'hila goya, \v 24 na kilo sita za namna iyagwe ya mdalasini zipimigwe kulingana na kipimilo kili mdihema da kuiting'hanila. Yongeza na lita nne za mavuta ga mzaituni, \v 25 na ugatende mavuta gano gang'alile ga kubakala kamba viyatendaga galu wa kutenda mavuta ga kunung'hila. Gowa mavuta gang'alile ga kubakala. \v 26 Abaho ugasole na ubakaze mdihema da kuiting'hanila, Mdisanduku da Lagano, \v 27 muimeza na via vake vose, mkiguzo cha kwikila viwenge na via vake vose, mkilingo cha kufushila ubane, \v 28 mkilingo cha kulukuzila nhosa hamoja na via vake vose, na mditeleko hamoja na kikalilo chake. \v 29 Uvibagule sama yangu nie giladi ving'ale ng'hani, na munhu yoyose yondayavikwase kong'ala, na kinhu chochose chondakivikwase chong'ala. \v 30 Uwabake mavuta Haloni na wanage na uwabagule sama yangu nie giladi wanisang'hanikile nie wawe wakulu wa nhambiko. \v 31 Walongele Waislaeli, ‘Gano gowa mavuta gang'alile gangu nie, MNDEWA, ga kubakala mmilelo yenu yondaize. \v 32 Sambim'bakale mavuta gano kamba vum'bakala mavuta gayagwe mzing'huli zenu na sambimtende mavuta gayagwe na vilokotelo vilingile na vino. Mavuta gano gang'ala, na golondigwa gang'ale kumwenu mweye. \v 33 Munhu yoyose yotenda mavuta galingile na gano, ama kum'baka munhu yoyose yalekile kuwa mkulu wa nhambiko, munhu hiyo kolondigwa yasegezigwe kulawa mmwanza wa wanhu zake.’ ” \s1 Ubane \p \v 34 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, “Deha kiasi kiilingile kulawa m'vilungilo vose vilimwilile vili hano hasi, ululu wa natafi, ululu wa shekeleti, ululu wa kelibena, na ubane unung'hila goya ung'alile. \v 35 Sola vilungilo uvike hamoja, na uvitibulize kamba galu wa kutenda mavuta ga kunung'hila viyatendaga, abaho uvimizile munyu giladi upate ubane unung'hila goya unogile na ung'alile. \v 36 Sola vilungilo kidogo uvisiginhe viwe usage, na uvike haulongozi wa Idisanduku da Lagano mdihema da kuiting'hanila, ako kondaniiting'hane na gweye. Uno wowa ubane ung'alile ng'hani kumwenu. \v 37 Sambimkiitendele ubane wowose mnzila ino, uvitange kamba uno uwo ubane ung'alile kumwangu nie, MNDEWA. \v 38 Munhu yoyose yotenda ubane kamba uno sama ya kuitenda yanung'hile kolondigwa yasegezigwe kulawa mmwanza wa wanhu zangu.” \c 31 \s1 Wasang'hana wa Kutenda Idihema da Kuiting'hanila \r (Kuh. 35:30—36:1) \p \v 1 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, \v 2 “Loleni, nimsagula Bezaleli, mwana wa Uli, mzukulu wa Huli, kulawa mumtala wa Yuda. \v 3 Nimmemeza Loho yangu na kumgwelela udaho, nzewele, na ilimu ya ufundi wa namna zose, \v 4 wa kusongola ulembo muna zizahabu, madini ga feza, na shaba, na ufundi mkulu ng'hani, \v 5 mkugakanha mabwe ga hela bwando na kugeka mvifelemu, na mkusongola mibiki hamoja na namna zose za ufundi \v 6 Vivija nimsagula Oholiabu, mwana wa Ahisamaki, kulawa mumtala wa Dani, yamtaze Bezaleli. Vivija niwagwelela udaho magalu wose watende kila kinhu kinikulagize gweye, \v 7 hema da kuiting'hanila, Sanduku da Lagano hamoja na ngubiko yake, na vinhu vose viyagwe vili mgati ya idihema da kuiting'hanila, \v 8 meza na via vake, kiguzo cha zahabu ing'alile cha kwikila viwenge na via vake vose, kilingo cha kufushila ubane, \v 9 kilingo cha kulukuzila nhosa na via vake vose, teleko da shaba na kikalilo chake, \v 10 na vivalo vinogile, vivalo ving'alile sama ya Haloni, mkulu wa nhambiko, na vivalo va wanage wa kimbigalo, sama ya kutendela sang'hano zao za ukulu wa nhambiko, \v 11 na mavuta ga kubakala na ubane unung'hila goya sama ya Hanhu Hang'alile. Mafundi wolondigwa watende kila kinhu kamba vinikulagize gweye.” \s1 Malagizo ga Zua da Mhumulo \p \v 12 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, \v 13 “Walongele Waislaeli, ‘Molondigwa mgagoge mazua gangu ga mhumulo. Mbuli ino yowa kilaguso hagatigati yangu nie na mweye sama ya milelo yenu yondaize, giladi m'vitange kamba nie iyo MNDEWA, niwatendile mweye kuwa wanhu zangu. \v 14 Mdigoge Zua da Mhumulo, kwavija zua dino ding'ala kumwenu. Munhu yoyose yodizabuza zua dino mkutenda sang'hano yoyose mdizua dino kolondigwa yakomigwe na kusegezigwa kulawa mmwanza wa wanhu zangu. \v 15 Msang'hanike mmazua sita, ila zua da saba dijo Zua da Mhumulo, zua ding'alile kumwangu nie. Munhu yoyose yosang'hanika Mdizua da Mhumulo kolondigwa yakomigwe. \v 16 Avo Waislaeli wadigoge Zua da Mhumulo, hewo na milelo yao yondaize, kamba lagano da digunge. \v 17 Kino chowa kilaguso cha digunge hagatigati yangu nie na hewo, kwavija mmazua sita nie, MNDEWA, nitenda ulanga na isi, na mdizua da saba nileka kusang'hanika, nihumula.’ ” \p \v 18 MNDEWA viyeshile kulonga na Musa Mdigongo da Sinai, kamgwelela Musa mbamha mbili za mabwe za Lagano, zandikigwe na kidole chake mwenyego. \c 32 \s1 Nyago da Songolomi wa Mwanang'ombe wa Zahabu \r (Ng'humb. 9:6-29) \p \v 1 Wanhu viwonile kamba Musa kakawa kuhumuluka kulawa hakigongo, wamzunguluka Haloni, na kumulongela, “Izo, ututendele miungu, ayo yondaitulongole, kwavija Musa ija, yatulavile tweye kulawa muisi ya Misili, hatukitanga kinhu kimulawilile.” \p \v 2 Haloni kawalongela, “Soleni heleni za zahabu zili mmagwiti ga watwanzi zenu, wamhale zenu, na wandele zenu, na mzigale kumwangu.” \v 3 Avo wanhu wose wazivula ziheleni za zahabu kulawa mmagwiti gao, na kumgwelela Haloni. \v 4 Kazisola zija ziheleni, kazilumbula, na kutenda nyago da songolomi wa mwanang'ombe. \p Abaho walonga, “Ino iyo miungu yetu tweye Waislaeli itulavile muisi ya Misili!” \p \v 5 Abaho Haloni kazenga kilingo cha kulavila nhosa haulongozi wa imwanang'ombe wa zahabu na kulonga, “Mayo kowa na lusona ha MNDEWA.” \v 6 Walamuka imitondo ng'hani zua da ikabili, walava nhosa za kulukuza na kugala nhosa za tindiwalo, abaho wakala hasi waja na kung'wa, wenuka na kuvina. \p \v 7 MNDEWA kamulongela Musa, “Humuluka hasi, kwavija wanhu zako, awo uuwalavile muisi ya Misili, watenda vilozo na kunilema nie. \v 8 Hima wazileka mbuli zose ziniwalondile hewo wazitende. Wakiitendela nyago da zahabu dilumbile kamba mwanang'ombe, wakitambikila na kukilavila nhosa, abaho walonga kamba ino iyo miungu yao iwalavile kulawa muisi ya Misili. \v 9 Niwona wanhu wano, vija viwali na singo ndala. \v 10 Nileke niwonele lusango, niwabanange. Abaho nokutenda gweye na lukolo lwako kuwa undewa mkulu.” \p \v 11 Ila Musa kamuyalalila MNDEWA Mulungu wake. Kalonga, “MNDEWA, habali uwonela lusango wanhu zako, awo uuwalavile muisi ya Misili na udaho mkulu na mkono wene mhiko? \v 12 Habali uwatenda Wamisili walonge kamba Mulungu wao kawalava muisi ya Misili kuno yali na nia ihile ya kuwakomela mmigongo na kuwabananga? Luhindule lusango lwako, hindula ngelegeza zako, na sambiugale mwangalo mwa wanhu zako. \v 13 Wakumbukile watumigwa zako Ablaham, Isaka, na Yakobo, awo yuuwaduilile gweye mwenyego, ulonga, ‘Nozitenda ng'holo zenu zongezeke kamba nhondo za kuulanga, na kuwagwelela isi inikile kilagano na mweye kamba, ng'holo zenu ziihale gunge na gunge.’ ” \v 14 Avo MNDEWA kazihindula ngelegeza zake na kugimbula kuwatendela wanhu zake mbuli ihile iyalondile kuwatendela. \p \v 15 Abaho Musa kahinduka na kuhumuluka hasi kulawa mkigongo, kuno yapapile mbamha mbili za mabwe za Lagano mmakono gake, mbamha zikalile zandikigwe ng'ambu zose, kuulongozi na kuchugu. \v 16 Mbamha zino zikala zitendigwe na Mulungu mwenyego, na izinyandiko zikala nyandiko za Mulungu, zisongoligwe uchana ya izimbamha. \p \v 17 Yoshua viyahulike nyangi za wanhu woguta, kamulongela Musa, “Hana dizwi da ng'hondo mgati ya ing'hambi.” \p \v 18 Ila Musa kalonga, “Sio dizwi da mhuma ama kililo cha kuhumwa, ila dinihulika nie dizwi da wanhu wokwimba.” \p \v 19 Musa viyaikwenhukile ing'hambi na kona imwanang'ombe wa zahabu na wanhu wovina, kona lusango ng'hani na kwasa izimbamha kulawa mmakono gake, kazibena vidangavidanga hasi ya idigongo. \v 20 Kamsola imwanang'ombe ija iwamtendile na kumsoma muna umoto. Abaho kamsiginha na ija imwanang'ombe kawa kamba usage, abaho Musa kausola uusage na kuumizila mmazi na kuwashulutiza Waislaeli wang'we. \v 21 Musa kamulongela Haloni, “Choni chawakutendele wanhu wano mbaka kuwalongoza mkilozo kikulu kamba kino?” \p \v 22 Haloni kalonga, “Sambiwone lusango, mndewa wangu, gweye mwenyego kovitanga vija wanhu wano viwehile. \v 23 Wanilongela, ‘Tutendele miungu yondaitulongoze, kwavija Musa ija, ayo yatulavile tweye kulawa muisi ya Misili, hatukitanga kinhu kimulawilile.’ \v 24 Avo niwalongela, ‘Munhu yoyose yali na zahabu, yaivule.’ Abaho wanigwelela zizahabu, na nie nizigela muna umoto, na kalawilila mwanang'ombe ino.” \p \v 25 Musa kona kamba wanhu watenda mbuli za ubozi, na Haloni iyo yawalekile watende mbuli za ubozi na kuwatenda wasekigwe na wadumuka zao. \v 26 Avo Musa kema hanhu ha kwingilila muna ing'hambi na kulonga, “Munhu yoyose yali ng'ambu ya Mulungu, yeze kumwangu!” Na Walawi wose wamcholela na kumzunguluka. \v 27 Abaho kawalongela, “Vino vivo MNDEWA, Mulungu wa Islaeli, voyolonga, ‘Kila munhu mmwanza wenu yadifunge mchuno zele jake na kuchola kuchugu cha ing'hambi na kuulongozi wa ing'hambi kulawa ng'ambu ino mbaka ng'ambu iyagwe yakamkome ndugu yake, mbwigaake, na munhu wa habehi yake.’ ” \v 28 Walawi watenda kamba Musa viyawalagize, na mdizua hijo wanhu alufu ndatu (3,000) wadanganhika. \v 29 Abaho Musa kalonga, “Lelo muisimika wenyego sama ya sang'hano ya MNDEWA, kwavija mtogola kuwakoma wanenu na wandugu zenu, na MNDEWA lelo kowamoteza.” \p \v 30 Imitondo iyagwe Musa kawalongela waja iwanhu, “Mtenda vilozo vikulu ng'hani. Ila sambi nochola ha MNDEWA, siku nodaha kutenda mpatano sama ya vilozo venu.” \v 31 Avo Musa kabweleganya ha MNDEWA na kulonga, “Wanhu wano watenda vilozo vikulu ng'hani. Wakitendela wenyego miungu ya zahabu. \v 32 Ila sambi, nokuyalalila uvigele kumgongo vilozo vao. Ila kamba huwagela kumgongo, disegeze twaga jangu mkitabu chuuwandike matwaga ga wanhu zako.” \p \v 33 MNDEWA kamulongela Musa, “Munhu yoyose yanitendile vilozo iyo yondanidisegeze twaga jake mkitabu changu. \v 34 Sambi genda, walongoze wanhu mbaka hanhu hanikulongele, na msenga wangu wa kuulanga kokulongola, ila kipigiti chokwiza aho hondaniwasune wanhu wano sama ya vilozo vao.” \p \v 35 Avo MNDEWA kaugala utamu wihile ng'hani mwa wanhu, kwavija viwamswagize Haloni yatende nyago da mwanang'ombe. \c 33 \s1 MNDEWA Kowalagiza Waislaeli Wasegele Mdigongo da Sinai \p \v 1 MNDEWA kamulongela Musa, “Segela hanhu hano, gweye hamoja na wanhu yuuwalavile muisi ya Misili, na uchole kuisi iniwaduilile kuwagwaa Ablaham, Isaka, na Yakobo, ahaja viniwalongele kamba nowagwelela ng'holo zao isi ino. \v 2 Nomulagiza msenga wangu wa kuulanga yawalongole, na nie nowawinga Wakanaani, Waamoli, Wahiti, Wapelizi, Wahivi, na Wayebusi. \v 3 Gendeni muisi ili na lutuba na ugoli. Ila nie sichola hamoja na mweye, kwavija nihachola na mweye, nowabananga mnzila, mana mweye mwa wanhu muli na singo ndala.” \p \v 4 Wanhu viwahulike mbuli zino zihile, wasonga kona giogio na haduhu munhu yaihambile. \v 5 Kwavija MNDEWA kakala yamulongele Musa, “Walongele Waislaeli, ‘Mweye mwa wanhu muli na singo ndala. Kamba nihacholile na mweye, mkipigiti kiguhi nihawabanange. Avo segezeni mahamba genu, giladi nilamule kija chondaniwatende.’ ” \v 6 Avo Waislaeli wavula mahamba gao haja Hadigongo da Holebu.\f + \fr 33:6 \fr*\fk Holebu \fk*\ft dijo twaga diyagwe da \ft*\fqa Gongo da Sinai.\fqa*\f* \s1 Hema ya Kuiting'hanila Hanze ya Ing'hambi \p \v 7 Musa kaisola ihema na kuiwamba kutali kidogo hanze ya ing'hambi na kaikema hema ya kuiting'hanila. Na munhu yoyose yalondile kutambika kalondigwa yalawe yachole kuihema ya kuiting'hanila, ikalile hanze ya ing'hambi. \v 8 Na mazua gose Musa viyakalile yochola kuihema ya kuiting'hanila, wanhu wose wenuka na kwima hanhu ha kwingilila mzihema zao. Wamulola Musa mbaka viyengile muihema ya kuiting'hanila. \v 9 Musa viyeshile kwingila muihema ya kuiting'hanila, wingu dilingile na nguzo dihumuluka na kukala hanhu ha kwingilila muihema ya kuiting'hanila kipigiti MNDEWA viyakalile yolonga na Musa. \v 10 Mazua gose wanhu viwajonile idiwingu dilingile na nguzo dimile hanhu ha kwingilila muihema ya kuiting'hanila, wanhu wose wenuka na kuinamila, kila munhu hanhu hake ha kwingilila muihema yake. \v 11 MNDEWA kalonga na Musa kihanga kwa kihanga, kamba vija munhu na mbwigaake. Abaho Musa kabwela mng'hambi. Ila mmhale yakalile yomtaza Musa, yokemigwa Yoshua mwana wa Nuni, kasigala muihema ya kuiting'hanila. \s1 Lagano da MNDEWA da Kukala Hamoja na Wanhu Zake \p \v 12 Musa kamulongela MNDEWA, “Lola, gweye kunilongela niwalongoze wanhu wano, na kunilongela kamba kunitanga nie mkunitambula na twaga. Kunogelwa na nie, ila hunilongele ija yondaumtume yachole hamoja na nie. \v 13 Kamba kweli gweye kunogelwa na nie, nifundize nzila zako, giladi nie nikutange goya na nigendelele kukunogeza. Na sambiuisemwe kamba wano wanhu zako.” \p \v 14 MNDEWA kalonga, “Nie mwenyego nochola hamoja na gweye, na nie nokugwelela gweye mhumulo.” \p \v 15 Musa kamulongela MNDEWA, “Kamba gweye huchola na tweye, sambiutulave hanhu hano. \v 16 Wanhu wovitangaze kamba gweye kunogelwa na nie hamoja na wanhu zako kamba hucholile hamoja na tweye? Kinhu chaki kiyagwe chondakitutende nie hamoja na wanhu zako sambituilinge na wanhu wayagwe muisi?” \p \v 17 MNDEWA kamulongela Musa, “Nokitenda kila kinhu chuunipulile, kwavija ninogelwa na gweye na nikutanga mkukutambula na twaga jako.” \p \v 18 Musa kalonga, “Nokuyalalila, nilagusile yenzi yako.” \p \v 19 MNDEWA kalonga, “Nokutenda wone unozi wangu, na nokulongela kinaganaga kamba YEHOVA dijo twaga jangu, na nomtendela ganogile na kumonela bazi munhu yoyose inimsagule. \v 20 Ila hudaha kuchona kihanga changu, kwavija haduhu munhu yondayanyone nie abaho yawe mgima. \v 21 Lola, kuna hanhu behi na nie aho baho haulondigwa kwima uchana ya idibwe. \v 22 Na yenzi yangu vondaibite, gweye nokwika mmhango ya idibwe na kukugubika na mkono wangu mbaka vondanibite. \v 23 Abaho nousegeza mkono wangu, na gweye kowona mgongo wangu, ila huchona kihanga changu.” \c 34 \s1 Mbamha Ziyagwe za Mabwe \r (Ng'humb. 10:1-5) \p \v 1 MNDEWA kamulongela Musa, “Songola mbamha mbili za mabwe kamba zija za ichanduso, na nie nokwandika mbuli zikalile mzimbamha za ichanduso zuuzibenile. \v 2 Mayo imitondo uisasale, ukwele uchana hainhembeti ya Idigongo da Sinai uiting'hane na nie. \v 3 Sambiukwele na munhu yoyose, na sambiyoneke munhu yoyose hanhu hohose mdigongo, na haduhu ng'hondolo ama ng'ombe yondayachungigwe hasi ya idigongo.” \v 4 Musa kasongola mbamha mbili za mabwe kamba zija za ichanduso, na imitondo ng'hani kakwela Idigongo da Sinai, kamba MNDEWA viyamulagize, kuno yazipapile zimbamha mbili za mabwe mmakono gake. \p \v 5 MNDEWA kahumuluka hasi mdiwingu na kwima hamoja na Musa, na kudipeta twaga jake dikemigwa YEHOVA. \v 6 Abaho MNDEWA kabita haulongozi wa Musa, kalonga, “Nie iyo YEHOVA! MNDEWA! Mulungu mwene bazi na mwene ngekewa, nilibule lusango lwa himahima, nimemile noge dilekile kuhuha, na kuwabule uzenzeleganye. \v 7 Nogendelela kudilagusa noge jangu dilekile kuhuha ha maalufu ga milelo, nowagela kumgongo waja wali wavu na waja wahonyele na watendile vilozo, ila nowasuna awo woneke kuwa wavu na siwatagusa hewo weiyeka ila hamoja na wana zao na wana wa wana zao, mbaka mulelo wa ikadatu na mulelo wa ikane.” \p \v 8 Hima Musa kafugama mavindi kainamila mbaka hasi, na kutambika. \v 9 Musa kalonga, “Mndewa, kamba kweli kunogelwa na nie, nokuyalalila uchole hamoja na tweye. Wanhu wano wana singo ndala, ila tugele kumgongo wiho wetu na vilozo vetu utubokele, tweye twa wanhu zako mwenyego.” \s1 Lagano Dotendigwa Kabili \r (Kuh. 23:14-19; Ng'humb. 7:1-5; 16:1-17) \p \v 10 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, “Notenda lagano jangu hamoja na Waislaeli. Haulongozi wao notenda mizonza hainatendeka hanhu hohose muulumwengu na muundewa wowose. Wanhu wose awo uukala hagatigati yao wozona sang'hano ng'hulu zondanitende, kwavija notenda mbuli ya mkanganyo sama yako.” \v 11 Gagogeni gaja ganiwalagiza lelo. Lola, nowawinga haulongozi wenu Waamoli, Wakanaani, Wahiti, Wapelizi, Wahivi, na Wayebusi. \v 12 Mteganye, sambimtende lagano hamoja na wanhu wa isi imuicholela, kamba muhatenda avo, yowa mtego kumwenu. \v 13 Ila uvibomole vilingo vao va kulavila nhosa, uibene miguzo yao ya mibwe yowoitambikila, na uzikanhe nguzo zao zowomtambikila mulungu wao wa kitwanzi yokemigwa Ashela. \p \v 14 “Sambiumtambikile mulungu iyagwe yoyose, kwavija nie, MNDEWA, nikemigwa wivu, nie iyo Mulungu mwene wivu. \v 15 Mteganye sambimtende lagano jojose hamoja na wanhu wokala muisi hiyo, kwavija kipigiti wahaitambikila miungu yao ya kimhazi na kuilavila nhosa, wowagoneka na mweye muilumbe na hewo na kuja mandia gowowalavila nhosa miungu yao. \v 16 Wanenu wa kimbigalo wowasola wandele zao, na wandele wano woitambikila miungu yao ya kimhazi, vivija wowaswagiza na wanenu waitambikile miungu ya kimhazi ya watwanzi zao. \p \v 17 “Sambiutende minyago ya chuma na kuitambikila. \p \v 18 “Tendeni Lusona lwa Mikate Ilibule Mela. Mmazua saba dieni mikate ilibule mela, kamba vija viniwalagize. Tenda lusona luno mkipigiti cha mulenge wa Abibu, kwavija hiwo uwo mulenge umulawile muisi ya Misili. \p \v 19 “Wanenu wose waudele wa kimbigalo na wana wose waudele wa kimbigalo wa wang'onyo zenu wa kufuga wowa wangu nie. \v 20 Mkombole mwana wa udele wa mhunda mkumulihila mwanang'hondolo, ila kamba humkombole, m'bene singo yake. Wakombole wana wenu wose wa udele wa kimbigalo. \p “Munhu sambiyeze haulongozi wangu bila kinhu. \p \v 21 “Mazua sita sang'hanikeni, ila zua da saba humuleni, hata mkipigiti cha kulima ama mkipigiti cha kuhuna, humuleni. \p \v 22 “Tendeni Lusona lwa Kuhuna kipigiti cha kusonga kuhuna vakuja va ichanduso va ngano zenu, na tendeni Lusona lwa Vizewe kipigiti cha msimu wa kumambukiza kuhuna vakuja venu. \p \v 23 “Mianza midatu kila mulao wambigalo wose weze kunitambikila nie, MNDEWA, Mulungu wa Islaeli. \v 24 Nie nogawinga madale ga wanhu gasegele muisi yenu na kuzongeza mbaka zenu. Haduhu munhu yondayaisulukile isi yenu kipigiti vondamchole kunitambikila nie, MNDEWA, Mulungu wenu, mianza ino midatu ya kila mulao. \p \v 25 “Sambimunilavile nhosa ya mulopa wa wang'onyo wachinjigwe hamoja na mikate igeligwe mela. Sambimsigaze nyama ya nhosa Mulusona lwa Pasaka mbaka imitondo. \p \v 26 “Vakuja vinogile ng'hani va malimbuko va mgunda wako uvigale kung'anda yangu nie, MNDEWA Mulungu wako. \p “Sambiumtogose mwanamenhe mmatombo ga mamaake.” \p \v 27 MNDEWA kamulongela Musa, “Wandike mbuli zino zose zinikulongele, mzimbuli zino notenda lagano na gweye hamoja na Waislaeli wose.” \v 28 Musa kakala hakigongo hamoja na MNDEWA mazua malongo mane misi na kilo, kipigiti chose hadile mandia na hang'wile mazi. Kakala yokwandika mbuli za lagano mzimbamha, azo zikalile ndagizi longo dimwe. \s1 Musa Kohumuluka Kulawa Kudigongo da Sinai \p \v 29 Musa viyakalile yohumuluka Mdigongo da Sinai kuno yapapile zija zimbamha mbili za lagano mmakono gake, havitangile kamba kihanga chake kikala kinang'hazika kwavija kakala yalongile na MNDEWA. \v 30 Haloni na Waislaeli wose viwakiwene kihanga cha Musa kinang'hazika, wadumba kumkwenhukila. \v 31 Ila Musa kawakema, avo Haloni na vilangizi wose wa wanhu wamkwenhukila, na Musa kalonga na hewo. \v 32 Abaho Waislaeli wose wamkwenhukila, na heyo kawagwelela malagizo gose gayamgwelele MNDEWA kipigiti viyakalile Mdigongo da Sinai. \v 33 Musa viyamambukize kulonga na hewo, kakigubika kihanga chake na kiziweziwe. \v 34 Kila kipigiti Musa viyakalile yokwingila mdihema da kuiting'hanila kulonga na MNDEWA, kakivula ikiziweziwe mbaka viyalawile hanze. Na kipigiti viyalawile hanze, kawalongela Waislaeli kila kinhu MNDEWA kiyamulongele yakilonge. \v 35 Waislaeli wachona kihanga chake vukikalile kinang'hazika. Abaho Musa kakivala kabili ikiziweziwe mkihanga chake mbaka viyengile kabili kulonga na MNDEWA. \c 35 \s1 Ndagizi za Zua da Mhumulo \p \v 1 Musa kawakema Waislaeli wose hamoja na kuwalongela, “Zino zizo ndagizi MNDEWA ziyawalagize mzitende. \v 2 Sang'hanikeni mmazua sita, ila zua da saba diwe zua ding'alile kumwenu, Zua da Mhumulo dikigwe na MNDEWA. Munhu yoyose yosang'hanika sang'hano yoyose mdizua dino kolondigwa yakomigwe. \v 3 Hata moto sambiubwinhigwe mkae zenu Mdizua da Mhumulo.” \s1 Nhosa Sama ya Hema da Kuiting'hanila \r (Kuh. 25:1-9) \p \v 4 Musa kawalongela wanhu wose wa Islaeli, kalonga, “Kino kicho MNDEWA kiyalagize. \v 5 Soleni nhosa mkamulavile MNDEWA kulawa m'vinhu vumulinavo. Kila munhu yali na moyo wa kulava, yamulavile MNDEWA nhosa ya zahabu, madini ga feza, na shaba, \v 6 nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu, kitani inogile, na mijusu ya menhe, \v 7 ng'hwembe za songolomi wa ng'hondolo zisindikigwe na langi ndung'hu, ng'hwembe zinogile, mbamha za m'biki wa mjoholo, \v 8 mavuta ga mzaituni ga kwika m'viwenge, vilungilo sama ya kulungila mavuta ga mzaituni ga kubakala na sama ya ubane unung'hila goya, \v 9 mabwe gakemigwe shohamu, na mabwe gayagwe ga hela bwando ga kuhambila mkizibao cha Mkulu wa Wakulu Wose wa Nhambiko na mkifuko cha mmhambaga. \s1 Vinhu Vilondigwa Kukala Mdihema da Kuiting'hanila \r (Kuh. 39:32-43) \p \v 10 “Magalu wose wali mmwanza wenu wolondigwa weze kutenda kila kinhu kiyalagize MNDEWA. \v 11 Watende hema da kuiting'hanila hamoja na ngubiko yake na ngubiko yake ya kunze, ving'hwangwazi vake, felemu zake, boliti zake, nguzo zake, vikalilo vake, \v 12 Sanduku da Lagano hamoja na fimbo zake za kudipapila, ngubiko yake, guo da kudikikiwizila, \v 13 meza hamoja na fimbo zake za kuipapila na via vake vose, na imikate ilavigwe nhosa ha Mulungu, \v 14 kiguzo cha kwikila viwenge sama ya mulangaza hamoja na via vake, viwenge vake, na mavuta sama ya mulangaza, \v 15 kilingo cha kufushila ubane hamoja na fimbo zake, mavuta ga kubakala, ubane unung'hila goya, na guo da kutungika hanhu ha kwingilila mdihema, \v 16 kilingo cha kulukuzila nhosa hamoja na lwavu lwake lwa shaba, fimbo zake na via vake vose, teleko da shaba hamoja na kikalilo chake, \v 17 miguo ya kutungika mviwambaza va idikonhi da idihema da kuiting'hanila, nguzo zake, na vikalilo vake, guo sama ya kutungika hanhu ha kwingilila mdikonhi, \v 18 vigingi va idihema, na vigingi va idikonhi hamoja na nzabi zake, \v 19 vivalo vilukigwe goya sama ya kusang'hanikila mdihema da kuiting'hanila, vivalo ving'alile sama ya Haloni, mkulu wa nhambiko, na vivalo sama ya wanage, vondawavale kipigiti wahasang'hana sang'hano ya ukulu wa nhambiko.” \s1 Nhosa Sama ya Hema da Kuiting'hanila \p \v 20 Avo Waislaeli wose wasegela haulongozi wa Musa, \v 21 na wanhu wose wanogelwe mmoyo na wanhu wose wanogelwe mziloho weza na kugala nhosa zao ha MNDEWA sama ya kudizenga idihema da kuiting'hanila, sama ya sang'hano yake yose, na sama ya vivalo ving'alile. \v 22 Wanhu wanogelwe kulava, watwanzi na wambigalo wose, weza na kugala nhosa zao za zahabu ha MNDEWA, vipini, heleni, vitindi, na mikufu na kuvinula haulongozi wa MNDEWA. \v 23 Kila munhu yakalile na nyuzi za buluu, zambalau, ama ndung'hu, ama kitani inogile, ama mijusu ya menhe, ama ng'hwembe za songolomi wa ng'hondolo zisindikigwe na langi ndung'hu, ama ng'hwembe zinogile, kavigala. \v 24 Na wose wakalile na madini ga feza ama shaba wavilava nhosa ha MNDEWA, na awo wose wakalile na mbamha za m'biki wa mjoholo wazigala giladi wazitendele muisang'hano ija. \v 25 Watwanzi wose wakalile magalu wa kushona na kogosa na makono gao wagala vija viwakalile wokogosa. Wagala nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu hamoja na kitani inogile. \v 26 Watwanzi wose wanogelwe na wakalile magalu kogosa, wogosa mijusu ya menhe. \v 27 Wakulu wa wanhu wagala mabwe gakemigwe shohamu na mabwe ga hela bwando ga kugela mkizibao cha Mkulu wa Wakulu Wose wa Nhambiko na mkifuko cha mmhambaga. \v 28 Vivija wagala vilungilo na mavuta ga mzaituni sama ya kwika m'viwenge, na vilungilo sama ya kulungila mmavuta ga kubakala na sama ya ubane unung'hila goya. \v 29 Avo Waislaeli wose watwanzi kwa wambigalo wakalile wosulukila kusang'hana sang'hano iyawagwelele MNDEWA kubitila Musa wagala nhosa zao ha MNDEWA kulawa mmioyo yao. \s1 Wazenzi wa Hema da Kuiting'hanila da MNDEWA \r (Kuh. 31:1-11) \p \v 30 Abaho Musa kawalongela Waislaeli, “Loleni, MNDEWA kamsagula Bezaleli, mwana wa Uli, mzukulu wa Huli, kulawa mumtala wa Yuda. \v 31 Kammemeza Loho wa Mulungu na kumgwelela udaho, nzewele, na ilimu ya ufundi wa namna zose, \v 32 wa kusongola ulembo muna zizahabu, madini ga feza, na shaba na ufundi mkulu ng'hani, \v 33 mkugakanha mabwe ga hela bwando na kugeka mvifelemu na mkusongola mibiki hamoja na namna zose za ufundi. \v 34 MNDEWA kawagwelela Bezaleli na Oholiabu, mwana wa Ahisamaki, kulawa mumtala wa Dani, udaho wa kuwafundiza wayagwe. \v 35 Kawatenda kuwa magalu wa kutenda sang'hano zose za kila namna ya ufundi, wavumbula vinhu, wahambaji wa nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu, na kitani inogile, na walukaji wakalile magalu wa kuluka namna zose za vinhu.” \c 36 \p \v 1 Abaho Musa kagendelela kulonga “Avo Bezaleli, Oholiabu, na magalu wose Mulungu iyawagwelele udaho na ujuzi wa kutanga kila kinhu kilondigwa msang'hano ya kudizenga idihema da kuiting'hanila wolondigwa watende kila kinhu kamba MNDEWA viyalagize.” \s1 Wanhu Wogala Nhunza Bwando \p \v 2 Abaho Musa kawakema Bezaleli na Oholiabu na magalu wose MNDEWA iyawagwelele udaho, awo wanogelwe kwiza kusang'hanika. \v 3 Musa kawagwelela vinhu vose vilavigwe nhosa na Waislaeli sama ya kudizenga idihema da kuiting'hanila. Na kulawa mmioyo yao, wanhu wagendelela kugala nhosa kila imitondo. \v 4 Abaho magalu wose wakalile wosang'hana sang'hano zose za kudizenga idihema da kuiting'hanila waleka sang'hano zao weza ha Musa \v 5 na kumulongela, “Wanhu walava vinhu kubanza vinhu vilondigwa muisang'hano yaatulagize MNDEWA tuitende.” \p \v 6 Abaho Musa kalagiza na kuzeneza mbuli zino mng'hambi, yolonga, “Haduhu mbigalo ama mtwanzi yolondigwa kugendelela kulava sama ya idihema da kuiting'hanila.” Avo wanhu waleka kulava vinhu sama ya uzenzi wa idihema da kuiting'hanila. \v 7 Kwavija vija visangigwe vikala vibanzilize kumambukiza sang'hano yose. \s1 Kuzenga Hema da Kuiting'hanila \r (Kuh. 26:1-37) \p \v 8 Magalu wose, wakalile mmwanza wa wanhu wakalile wosang'hanika, waditenda idihema da kuiting'hanila na miguo longo dimwe ya kitani inogile isokotigwe, na nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu, na dihambigwa na muhambaji na ulembo wa vinhu vilingile na Makelubi.\f + \fr 36:8 \fr*\fk Makelubi \fk*\ft wao wene ugima wali kuulanga walumbigwe na Mulungu wali na mabawa.\ft*\f* \v 9 Utali wa kila guo ukala meta 12, na ugazi wa kila guo ukala meta 2. Miguo yose ikala na utali umwe na ugazi umwe. \v 10 Miguo mitano kailumba hamoja, na miguo mitano iyagwe kailumba hamoja. \v 11 Katenda matanzi ga buluu mulugigo lwa guo da kunze mmwanza wa ija imiguo ya ichanduso iyailumbile hamoja, na vivija katenda matanzi mulugigo lwa guo da kunze mmwanza wa ija imiguo iyagwe iyailumbile hamoja. \v 12 Katenda matanzi malongo matano mulugigo lwa idiguo da ichanduso, na katenda matanzi malongo matano mulugigo lwa idiguo dikalile mmiguo mitano iyagwe. Gamatanzi gakala gakihindukile kila tanzi dimwe na miage. \v 13 Katenda ving'hwangwazi malongo matano va zahabu, abaho kailumba imiguo hamoja na iving'hwangwazi giladi idihema da kuiting'hanila diwe kinhu kimwe. \p \v 14 Vivija katenda miguo longo dimwe na imwe itendigwe na mijusu ya menhe sama ya kugubikila idihema da kuiting'hanila. \v 15 Utali wa kila guo dimwe ukala meta 13, na ugazi wa kila guo dimwe ukala meta 2. Miguo yose longo dimwe na imwe ikala na utali umwe na ugazi umwe. \v 16 Kailumba miguo mitano hamoja, na kailumba miguo sita iyagwe hamoja \v 17 Katenda matanzi malongo matano mulugigo lwa idiguo da ikimambukizo da imiguo mitano ya ichanduso na matanzi malongo matano mulugigo lwa idiguo da ichanduso da imiguo sita iyagwe. \v 18 Vivija katenda ving'hwangwazi malongo matano va shaba va kuvigela muna gamatanzi giladi yailumbe hamoja imiguo ya idihema da kuiting'hanila giladi iwe ngubiko imwe. \v 19 Katenda ngubiko sama ya kugubikila idihema da kuiting'hanila, ngubiko ya ng'hwembe za songolomi wa ng'hondolo isindikigwe na langi ndung'hu, na ngubiko ya kunze ya ng'hwembe zinogile. \p \v 20 Abaho katenda felemu za wima za m'biki wa mjoholo sama ya idihema da kuiting'hanila. \v 21 Kila felemu ikala na wimo wa meta 4 na ugazi wa sentimeta 66. \v 22 Kila felemu ikala na vizingiti uchana na hasi na kuitenda imihimili mibili kuwa kinhu kimwe, na kila felemu ikala na migulu mibili ingizigwe mvikalilo vikalile hasi ya izifelemu, katenda vino mzifelemu zose za idihema da kuiting'hanila. \v 23 Katenda felemu za idihema da kuiting'hanila, felemu malongo mabili ng'ambu ya kusi ya idihema da kuiting'hanila \v 24 na katenda vikalilo malongo mane va madini ga feza hasi ya izifelemu malongo mabili, vikalilo vibili hasi ya ifelemu ya ichanduso mmigulu yake mibili, na vikalilo vibili hasi ya felemu iyagwe mmigulu yake mibili. \v 25 Ng'ambu ya kaskazi ya idihema da kuiting'hanila, katenda felemu malongo mabili, \v 26 na vikalilo malongo mane va madini ga feza, vikalilo vibili hasi ya kila felemu \v 27 Kuchugu cha idihema da kuiting'hanila, ng'ambu ya uswelo wa zua, katenda felemu sita. \v 28 Katenda felemu mbili mzimhembe za idihema da kuiting'hanila zili ng'ambu ya kuchugu. \v 29 Felemu zino za mzimhembe zolondigwa ziibande songela hasi mbaka uchana, na uchana zifungigwe na kitindi kimwe, zose mbili zolondigwa ziilinge. \v 30 Avo kiwambaza cha kuchugu kikala na felemu nane hamoja na vikalilo va madini ga feza, vikalilo longo dimwe na sita, vikalilo vibili hasi ya kila felemu. \p \v 31 Katenda boliti za m'biki wa mjoholo, boliti tano sama ya izifelemu za ng'ambu imwe ya idihema da kuiting'hanila, \v 32 na boliti tano sama ya izifelemu za ng'ambu iyagwe ya idihema da kuiting'hanila, na boliti tano sama ya izifelemu za ng'ambu ya kuchugu ya idihema da kuiting'hanila, ng'ambu ya uswelo wa zua. \v 33 Katenda boliti ya hagatigati, kaibitiza hagatigati ya izifelemu kulawa ng'ambu imwe mbaka ng'ambu iyagwe. \v 34 Kazigubikiza izifelemu na zahabu, na kazitendela vitindi va zahabu vigoge iziboliti, na kazigubikiza iziboliti na zahabu. \v 35 Katenda guo na nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu, na kitani inogile isokotigwe, na dihambigwa na ulembo wa vinhu vilingile na Makelubi. \v 36 Katenda nguzo nne za m'biki wa mjoholo sama ya idiguo na kuzigubikiza na zahabu, ving'hwangwalingo vake vikala va zahabu, na kazisimika m'vikalilo vine va madini ga feza. \v 37 Katenda guo da kutungika hanhu ha kwingilila mdihema da kuiting'hanila na nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu, na kitani inogile isokotigwe, na dihambigwa na muhambaji, \v 38 na katenda nguzo tano hamoja na ving'hwangwalingo vake, kazigubikiza sota zake na kabali zake na zahabu, ila vikalilo vake vitano vikala va shaba. \c 37 \s1 Sanduku da Lagano \r (Kuh. 25:10-22) \p \v 1 Bezaleli katenda Sanduku da Lagano na mbamha za mjoholo dili na utali wa sentimeta 110, ugazi wa sentimeta 66, na wimo wa sentimeta 66. \v 2 Kadigubikiza na zahabu ing'alile mgati na kunze, na katenda lugigo lwa zahabu uchana kuzunguluka idisanduku. \v 3 Kaditendela vitindi vine va zahabu, na kuvigwasika mmigulu yake mine, vitindi vibili ng'ambu imwe na vitindi vibili ng'ambu iyagwe. \v 4 Abaho katenda fimbo za m'biki wa mjoholo, na kuzigubikiza na zahabu. \v 5 Kazigela izifimbo m'vitindi vili mzimbavu za idisanduku, sama ya kudipapila idisanduku. \v 6 Abaho katenda ngubiko ya idisanduku na zahabu ing'alile. Ikala na utali wa sentimeta 110 na ugazi wa sentimeta 66. \v 7 Abaho kavitenda vinyago vilingile na Makelubi\f + \fr 37:7 \fr*\fk Makelubi \fk*\ft wao wene ugima wali kuulanga walumbigwe na Mulungu wali na mabawa.\ft*\f* wabili wa zahabu mkusana na nyundo, kaweka kuzingwazo mbili za ingubiko ya idisanduku. \v 8 Kamtenda Kelubi imwe kuingwazo imwe na Kelubi iyagwe kuingwazo iyagwe, wawa mkidanga kimwe na ingubiko ya idisanduku, kawatenda iwamakelubi muna izingwazo zake mbili. \v 9 Makelubi wazigolosa mbawa zao uchana, na kuikikiwiza ingubiko ya idisanduku na izimbawa zao. Makelubi wailola, na vihanga vao viinamilila ingubiko ya idisanduku. \s1 Meza ya Kwikila Mikate Ilavigwe Nhosa ha Mulungu \r (Kuh. 25:23-30) \p \v 10 Katenda meza ya mbamha za mjoholo. Ikala na utali wa sentimeta 88, ugazi wa sentimeta 44, na wimo wa sentimeta 66. \v 11 Kaigubikiza na zahabu ing'alile na kaitendela lugigo lwa zahabu ing'alile uchana kuizunguluka imeza. \v 12 Kaizungulusila mkungo uli na ugazi wa milimeta 75, abaho keka lugigo lwa zahabu kuzunguluka umkungo. \v 13 Katenda vitindi vine va zahabu kavigwasika muna zimhembe nne za imeza, mmigulu yake mine. \v 14 Vija ivitindi vigogile zifimbo za kupapila imeza vikala behi na umkungo. \v 15 Katenda fimbo za m'biki wa mjoholo za kupapila imeza, na kazigubikiza na zahabu. \v 16 Katenda via va zahabu ing'alile va kwika muna imeza, vyano na vikasi sama ya kufushila ubane na majagi na mikungu sama ya nhosa ya divai. \s1 Kiguzo cha Kwikila Viwenge \r (Kuh. 25:31-40) \p \v 17 Katenda kiguzo cha zahabu ing'alile cha kwikila viwenge. Kikalilo chake na kiguzo chake wavitenda na zahabu isanigwe na nyundo. Vikasi vake, vifundo vake, na malua gake vikala kinhu kimwe na ikiguzo. \v 18 Matambi sita gakala kuzing'ambu mbili za ikiguzo, matambi madatu ng'ambu imwe na matambi madatu ng'ambu iyagwe. \v 19 Vikasi vilingile kamba malua ga mulozi, kila kikasi kimwe na kifundo chake na malua gake, vidatu vikala mditambi dimwe, na vidatu vikala mditambi diyagwe. Na matambi gose sita gakala mkiguzo cha kwikila viwenge. \v 20 Uchana ya ikiguzo cha kwikila viwenge kukala na vikasi vine vilingile kamba malua ga mulozi, kila kikasi na vifundo vake na malua gake. \v 21 Kifundo cha ichanduso kikala hasi ya igamatambi mabili ga ichanduso gali mkiguzo cha kwikila viwenge, kifundo cha ikabili kikala hasi ya igamatambi mabili ga ikabili, na kifundo cha ikadatu kikala hasi ya igamatambi mabili ga ikadatu. Mheta ya matambi gose gakala sita. \v 22 Ivifundo, igamatambi na ikiguzo cha kwikila viwenge visanigwa kulawa mkidanga kimwe cha zahabu ing'alile. \v 23 Katenda viwenge saba, mibato yake, na visahani vake, vose vikala va zahabu ing'alile. \v 24 Ikiguzo cha kwikila iviwenge na via vandakane navo vikala vitendigwe na zahabu ing'alile ikalile na kilo 35. \s1 Kilingo cha Kufushila Ubane \r (Kuh. 30:1-5) \p \v 25 Kasola m'biki wa mjoholo katenda kilingo cha kufushila ubane, ng'ambu zose zikala zikiilinga, kikala na utali wa sentimeta 45, ugazi wa sentimeta 45, na wimo wa sentimeta 90. Mhembe zake zikalile mzimhembe zake nne zisongoligwa kulawa mdibiki dimwe ditendile ikilingo cha kufushila ubane. \v 26 Uchana ya ikilingo cha kufushila ubane, ng'ambu zake zose, na izimhembe zake zose kazigubikiza na zahabu ing'alile, na katenda lugigo lwa zahabu mkukizunguluka. \v 27 Kakitendela vitindi vibili va zahabu va kugogela izifimbo za kukipapila, hasi ya ulugigo lwake, mzing'ambu zake mbili. \v 28 Katenda fimbo za m'biki wa mjoholo, na kuzigubikiza na zahabu. \s1 Mavuta ga Kubakala na Ubane \r (Kuh. 30:22-38) \p \v 29 Vivija katenda mavuta gang'alile ga kubakala na ubane ung'alile unung'hila goya, kamba galu wa kutenda mavuta ga kunung'hila viyatendaga. \c 38 \s1 Kilingo cha Kulukuzila Nhosa \r (Kuh. 27:1-8) \p \v 1 Bezaleli kazenga kilingo cha kulukuzila nhosa cha m'biki wa mjoholo, utali wake na ugazi wake ukala ukiilinga. Utali wake ukala meta 2.2, ugazi wake ukala meta 2.2, na wimo wake ukala meta 1.3. \v 2 Katenda mhembe kuna zimhembe nne za ikilingo cha kulukuzila nhosa. Zimhembe zisongoligwa kulawa mkigogo cha idibiki ditendile ikilingo cha kulukuzila nhosa, na kazigubikiza na shaba. \v 3 Kavitenda via vose va ikilingo cha kulukuzila nhosa, nongo za kwikila mitozi, makulega, mikungu, uma, na vizolelo va kuzolela moto. Via vino vose vikala vitendigwe na shaba. \v 4 Katenda lwavu lwa shaba na kulwika hasi ya ulugigo lwake, lwenza lwa ikilingo cha kulukuzila nhosa kulawa hasi. \v 5 Katenda vitindi vine na kuvigwasika hana izimhembe nne za ulwavu lwa shaba sama ya kwingizila izifimbo za kupapila ikilingo cha kulukuzila nhosa. \v 6 Katenda fimbo za m'biki wa mjoholo, na kuzigubikiza na shaba. \v 7 Kazisomeka izifimbo m'vitindi vili mumgwazo wa ikilingo cha kulukuzila nhosa, na izifimbo zilawila ng'ambu zose mbili za ikilingo, na izifimbo ziwa vipapilo va ikilingo. Kakitenda ikilingo na mbamha za m'biki wa mjoholo, na kikala kamba sanduku dipongole. \s1 Teleko da Shaba \r (Kuh. 30:18) \p \v 8 Katenda teleko da shaba na kikalilo chake cha shaba kulawa m'viwowo vikalile va watwanzi wakalile wosang'hanika hanhu ha kwingilila mdihema da kuiting'hanila. \s1 Konhi da Hema da Kuiting'hanila \r (Kuh. 27:9-19) \p \v 9 Abaho katenda konhi da idihema da kuiting'hanila. Ng'ambu ya kusi ya idikonhi katungika miguo itendigwe na kitani inogile isokotigwe, ikalile na utali wa meta 44, \v 10 nguzo zake malongo mabili na vikalilo vake malongo mabili vikala va shaba, ila iving'hwangwalingo va izinguzo na kabali zake zikala za madini ga feza. \v 11 Vivija ng'ambu ya kaskazi ya idikonhi katungika miguo ikalile na utali wa meta 44, nguzo zake malongo mabili na vikalilo vake malongo mabili vikala va shaba, ila iving'hwangwalingo va izinguzo na kabali zake zikala za madini ga feza. \v 12 Ng'ambu ya uswelo wa zua kukala na miguo ikalile na utali wa meta 22, hamoja na nguzo longo dimwe na vikalilo longo dimwe. Ving'hwangwalingo na kabali zake zikala za madini ga feza. \v 13 Ng'ambu ya ulawilo wa zua, kukalile na hanhu ha kwingilila, vivija kukala na ugazi wa meta 22. \v 14 Miguo ili na utali wa meta 6.6 ikala ng'ambu imwe, hamoja na nguzo ndatu na vikalilo vidatu, \v 15 na miguo ili na utali wa meta 6.6 ikala ng'ambu iyagwe, hamoja na nguzo ndatu na vikalilo vidatu. \v 16 Miguo yose izunguluke idikonhi ikala ya kitani inogile isokotigwe. \v 17 Ivikalilo va izinguzo vikala va shaba, ila iving'hwangwalingo na izikabali za izinguzo zikala za madini ga feza, na izisota za izinguzo zigubikizwa na madini ga feza. Avo nguzo zose za idikonhi zifungigwa na kabali za madini ga feza. \v 18 Watenda guo da kutungika hanhu ha kwingilila mdikonhi na nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu, na kitani inogile isokotigwe, na kuhambigwa na muhambaji. Dikala na utali wa meta 9 na wimo wa meta 7.5, na dilinga na miguo iyagwe izunguluke idikonhi. \v 19 Dikala ditungikwe mzinguzo nne zikalile m'vikalilo vine va shaba, ving'hwangwalingo vake na kabali zake zikala za madini ga feza, na izisota za izinguzo zigubikizwa na madini ga feza. \v 20 Vigingi vose va idihema da kuiting'hanila na vigingi vose vizunguluke idikonhi vikala va shaba. \s1 Vinhu va Kuzengela Hema da Kuiting'hanila \p \v 21 Kino kicho kiasi cha vinhu vizengile hema da kuiting'hanila, hema ajo mgati yake kukalile na mbamha mbili za mabwe zikalile zandikigwe Ndagizi Longo Dimwe. Vinhu vino vilagizwa na Musa, na Walawi wavitenda wolongozwa na Isamali, mwana wa mkulu wa nhambiko Haloni. \v 22 Bezaleli, mwana wa Uli, mzukulu wa Huli, wa mtala wa Yuda, katenda gaja gose MNDEWA gayamulagize Musa. \v 23 Kakala yotazigwa na Oholiabu, mwana wa Ahisamaki, kulawa mtala wa Dani, yakalile galu wa kusongola, kuvumbula namna ya kutenda vinhu, na kufuma na nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu, na kitani inogile. \v 24 Zahabu zose zizengele hema da kuiting'hanila, kulawa mzizahabu zilavigwe nhosa mkwinuligwa ha MNDEWA, zikala na tani 1, ipimigwe kulingana na kipimilo kili mdihema da kuiting'hanila. \v 25 Madini ga feza gasangigwe na ididale da wanhu wakalile wapetigwe gakala na uzami wa tani 3.43, kulingana na kipimilo kili mdihema da kuiting'hanila. \v 26 Kiasi kino kilinga na mheta ya wanhu wose wapetigwe, kila munhu kaliha kiasi kilingile, kulingana na kipimilo kili mdihema da kuiting'hanila. Kukala na wambigalo alufu mia sita na ndatu na mia tano na malongo matano (603,550) wali na milao malongo mabili na kugendelela wakalile wapetigwe mkipigiti cha kupetigwa. \v 27 Tani 3.4 za madini ga feza zizenga vikalilo mia va idihema da kuiting'hanila na vikalilo va idiguo da kudikikiwizila Idisanduku da Lagano, kila kikalilo kimwe kizengigwa na kilo malongo madatu na nne za madini ga feza. \v 28 Na kilo malongo madatu za madini ga feza zisigale, katenda ving'hwangwalingo va izinguzo, kazigubikiza sota zake, na kuzitendela kabali. \v 29 Vivija wanhu walava nhosa ya shaba kilo alufu mbili na mia nne malongo mabili na tano (2,425), \v 30 na shaba ino watenda vikalilo va nguzo za hanhu ha kwingilila mdihema da kuiting'hanila, na ikilingo cha kulukuzila nhosa, hamoja na lwavu lwake lwa shaba, na via vose va ikilingo cha kulukuzila nhosa, \v 31 vivija watenda vikalilo va nguzo zinulize imiguo dizunguluke idikonhi, vikalilo va nguzo zinulize imiguo ya hanhu ha kwingilila mdikonhi, hamoja na ivigingi vose va idihema da kuiting'hanila na idikonhi. \c 39 \s1 Vivalo va Mkulu wa Nhambiko \r (Kuh. 28:1-14) \p \v 1 Watenda\f + \fr 39:1 \fr*\fk Watenda \fk*\ft nhegulo yake iyo Bezaleli, Oholiabu, na magalu wose Mulungu iyawagwelele udaho na ujuzi kulawa 36:1.\ft*\f* vivalo vilukigwe na nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu sama ya kusang'hanikila mdihema da kuiting'hanila. Vivija watenda vivalo ving'alile sama ya Haloni, kamba MNDEWA viyamulagize Musa. \v 2 Bezaleli katenda kizibao na nyuzi za zahabu, nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu, na kitani inogile isokotigwe. \v 3 Waisana izahabu na nyundo na kuwa vibamha vibanhibanhi abaho waitenda kuwa nyuzi na kuzibandikiza na nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu, na kitani inogile isokotigwe. \v 4 Wakitendela ikizibao mikandala mibili ya mmaega na kuifunga mzing'ambu mbili za ikizibao ng'ambu ya kuulongozi na ng'ambu ya kuchugu. \v 5 Lukambala luhambigwe lutendigwe na vinhu vivija vitendile ikizibao, nyuzi za zahabu, nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu, na kitani inogile isokotigwe, lolondigwa lushonelwe mkizibao kamba MNDEWA viyamulagize Musa. \v 6 Wandika matwaga ga wana wa Islaeli longo dimwe na wabili uchana ya igamabwe mabili gakemigwe shohamu kamba vija msongola dibwe da hela bwando viyosongola utango. Abaho kagagela mzifelemu zilukigwe na nyuzi za zahabu. \v 7 Kagabandikiza mmikandala ya mmaega ya ikizibao, kuwa mabwe ga ng'humbukila ha Mulungu sama ya wana wa Islaeli, kamba MNDEWA viyamulagize Musa. \s1 Kifuko cha Mmhambaga \r (Kuh. 28:15-30) \p \v 8 Katenda kifuko cha mmhambaga cha kuvala Mkulu wa Wakulu Wose wa Nhambiko na ufundi mkulu. Kakitenda na vinhu vivija vitendile ikizibao, nyuzi za zahabu, nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu, na kitani inogile isokotigwe. \v 9 Kakikunza mwanza umwe, na katenda utali wake na ugazi wake uilinge, utali wake ukala sentimeta 22 na ugazi wake ukala sentimeta 22. \v 10 Abaho uchana yake keka minhongo mine ya mabwe ga hela bwando. Mumnhongo wa ichanduso, keka mabwe ga akiki, yakuti manjano, na bahalamani. \v 11 Mumnhongo wa ikabili, keka mabwe ga zumalidi, yakuti samawi, na alimasi. \v 12 Mumnhongo wa ikadatu, keka mabwe ga yasinto, akiki ndung'hu, na ametisto. \v 13 Mumnhongo wa ikane, keka mabwe ga zabalajadi, shohamu, na yasipi. Mabwe gano gose gageligwa mzifelemu za nyuzi za zahabu. \v 14 Kukala na mabwe longo dimwe na mabili kamba vigali matwaga ga wana wa Islaeli. Mabwe gano gakala kamba utango wao, kila dibwe dimwe disongoligwa mtala umwe wa wana wa Islaeli. \v 15 Wakitendela ikifuko cha mmhambaga mikufu ya zahabu ing'alile, isokotigwe kamba nzabi. \v 16 Watenda felemu mbili zilukigwe na nyuzi za zahabu na vitindi vibili va zahabu, na kuvigwasika ivitindi vibili mzimhembe mbili za uchana za ikifuko cha mmhambaga. \v 17 Waigwasika imikufu mibili ya zahabu m'vitindi vibili vili mzimhembe za uchana ya ikifuko cha mmhambaga, \v 18 sota mbili ziyagwe za imikufu ya zahabu zikalile zifudikwe mzifelemu mbili za nyuzi za zahabu, zifudikwa mmikandala ya mmaega ya ikizibao ng'ambu ya kuulongozi. \v 19 Abaho watenda vitindi vibili va zahabu, na kuvigwasika mzimhembe mbili za hasi ya ikifuko cha mmhambaga, mulugigo lwake lwa mgati behi na ikizibao. \v 20 Watenda vitindi vibili viyagwe va zahabu, wavigwasika hasi ya imikandala mibili ya mmaega kuulongozi wa ikizibao, behi na ulugigo uchana ya ulukambala luhambigwe lwa ikizibao. \v 21 Wavifudika ivitindi va ikifuko cha mmhambaga kuna ivitindi va ikizibao na nzabi za buluu, giladi ikifuko cha mmhambaga kikale uchana ya ulukambala luhambigwe lwa ikizibao, na kija ikifuko cha mmhambaga hakilondigwa kilegele kulawa mkizibao, kamba MNDEWA viyamulagize Musa. \s1 Vivalo Viyagwe va Wakulu wa Nhambiko \r (Kuh. 28:31-43) \p \v 22 Bezaleli katenda kanzu ilukigwe na nyuzi za langi ya buluu ya kuvalila mgati ya ikizibao, \v 23 na watenda zonzo hagatigati sama ya kwingizila ditwi. Weka lugigo lulukigwe kuzunguluka idizonzo, giladi ikanzu sambiidegeke. \v 24 Mulugigo lwa hasi ya idikanzu watenda makomamanga ga langi ya buluu, zambalau, na ndung'hu, na kitani inogile isokotigwe. \v 25 Watenda mbugi za zahabu ing'alile, na kuzika hagatigati ya igamakomamanga kuzunguluka ulugigo lwa hasi lwa idikanzu. \v 26 Zimbugi na igamakomamanga vizunguluka ulugigo lwa hasi ya ikanzu yondaivaligwe na mkulu wa nhambiko kipigiti cha kumsang'hanikila MNDEWA, kamba MNDEWA viyamulagize Musa. \p \v 27 Watenda mashati galukigwe na nyuzi za kitani inogile sama ya Haloni na wanage, \v 28 kilemba cha kitani inogile, kofia ya kitani inogile, kaputula za kitani inogile isokotigwe, \v 29 na lukumbulu lwa nyuzi za buluu, zambalau, na ndung'hu, na kitani inogile isokotigwe, luhambigwe na muhambaji, kamba MNDEWA viyamulagize Musa. \v 30 Watenda kidiwala kibanhibanhi king'alile cha zahabu ing'alile, uchana yake wakisongola nyandiko kamba viwasongolaga utango na kuchandika mbuli zino, “YANG'ALILE HA MNDEWA.” \v 31 Wakifudika ikidiwala kibanhibanhi na nzabi ya langi ya buluu kuulongozi wa ikilemba, kamba MNDEWA viyamulagize Musa. \s1 Kimambukizo cha Sang'hano \r (Kuh. 35:10-19) \p \v 32 Avo sang'hano zose za idihema da kuiting'hanila zikala zimalile. Waislaeli watenda kila kinhu kamba MNDEWA viyamulagize Musa. \v 33 Abaho wamgalila Musa idihema da kuiting'hanila hamoja na via vake vose, ving'hwangwazi vake, felemu zake, boliti zake, nguzo zake, vikalilo vake, \v 34 ngubiko ya ng'hwembe za songolomi wa ng'hondolo zisindikigwe na langi ndung'hu, ngubiko ya ng'hwembe zinogile, guo da kukikiwizila Hanhu Hang'alile Ng'hani kulawa Hanhu Hang'alile, \v 35 Sanduku da Lagano hamoja na fimbo zake za kudipapila, ngubiko yake, \v 36 meza hamoja na via vake vose, imikate ilavigwe nhosa ha Mulungu, \v 37 kiguzo cha zahabu ing'alile cha kwikila viwenge hamoja na viwenge vake, via vake vose, na mavuta ga iviwenge, \v 38 kilingo cha zahabu cha kufushila ubane, mavuta ga kubakala, ubane unung'hila goya, na guo da kutungika hanhu ha kwingilila mdihema, \v 39 kilingo cha shaba cha kulukuzila nhosa hamoja na lwavu lwake lwa shaba, fimbo zake, via vake vose, teleko da shaba hamoja na kikalilo chake, \v 40 miguo sama ya viwambaza va idikonhi da idihema da kuiting'hanila hamoja na nguzo zake na vikalilo vake, guo sama ya kutungika hanhu ha kwingilila mdikonhi, nzabi zake, vigingi va idikonhi da idihema, via vose va sang'hano za mdihema da kuiting'hanila, \v 41 na vivalo vilukigwe goya sama ya kusang'hanikila mdihema da kuiting'hanila, vivalo ving'alile sama ya Haloni, mkulu wa nhambiko, na vivalo sama ya wanage, vondawavale kipigiti wahasang'hana sang'hano ya ukulu wa nhambiko. \v 42 Waislaeli watenda sang'hano zose kamba MNDEWA viyamulagize Musa. \v 43 Musa viyaikagule ija isang'hano na kona kamba watenda kamba vija MNDEWA viyalagize, kawamoteza. \c 40 \s1 Hema da Kuiting'hanila Dosimikwa \p \v 1 Abaho MNDEWA kamulongela Musa, \v 2 “Udisimike idihema da kuiting'hanila mdizua da ichanduso da mulenge wa ichanduso. \v 3 Udingize mgati Idisanduku da Lagano na udikikiwize idisanduku na idiguo. \v 4 Wingize mgati imeza na uvike via vake uchana yake. Vivija wingize mgati ikiguzo cha kwikila viwenge, na uvike iviwenge uchana yake. \v 5 Wingize ikilingo cha zahabu cha kufushila ubane haulongozi wa Idisanduku da Lagano, na utungike guo hanhu ha kwingilila mdihema da kuiting'hanila. \v 6 Kike ikilingo cha kulukuzila nhosa haulongozi wa hanhu ha kwingilila mdihema da kuiting'hanila. \v 7 Wike teleko hagatigati ya idihema da kuiting'hanila na ikilingo cha kulukuzila nhosa, abaho udimemekeze mazi. \v 8 Utende konhi kuzunguluka idihema da kuiting'hanila, abaho utungike guo hanhu ha kwingilila mdikonhi. \p \v 9 “Usole mavuta ga kubakala ugabakaze mdihema da kuiting'hanila na vinhu vose vili mgati yake, giladi uvibagule sama yangu nie. \v 10 Usole mavuta ga kubakala ugabakaze mkilingo cha kulukuzila nhosa na via vake vose, giladi ukibagule sama yangu nie avo ikilingo chong'ala ng'hani. \v 11 Usole mavuta ga kubakala ugabakaze mditeleko na kikalilo chake, giladi udibagule sama yangu nie. \p \v 12 “Wagale Haloni na wanage hanhu ha kwingilila mdihema da kuiting'hanila, abaho uwanave na mazi. \v 13 Abaho m'vaze Haloni vivalo ving'alile, m'bake mavuta na um'bagule sama yangu nie, giladi yanisang'hanikile nie kamba mkulu wa nhambiko. \v 14 Vivija uwagale wanage na uwavaze mashati gao. \v 15 Abaho uwabake mavuta kamba vondaum'bake tataao, giladi wanisang'hanikile nie kamba wakulu wa nhambiko. Kubakigwa mavuta kumwao kowatenda wawe wakulu wa nhambiko hewo na milelo yao yondaize.” \p \v 16 Musa katenda kila kinhu kamba MNDEWA viyamulagize. \v 17 Avo, mdizua da ichanduso da mulenge wa ichanduso wa mulao wa ikabili songela viwalawile Misili, wadisimika idihema da kuiting'hanila. \v 18 Musa kadisimika idihema da kuiting'hanila mkwika vikalilo vake, mkuzinula felemu zake, mkuzigela boliti zake, na kuzisimika nguzo zake. \v 19 Abaho kaikunzula imiguo ya kitani inogile isokotigwe na kudigubikiza idihema da kuiting'hanila uchana, na kwika ngubiko iyagwe itendigwe na ng'hwembe za songolomi wa ng'hondolo zisindikigwe na langi ndung'hu uchana yake na ngubiko ya kunze ya ng'hwembe zinogile, kamba MNDEWA viyamulagize Musa. \v 20 Abaho kasola mbamha mbili za mabwe na kuzigela muna Idisanduku da Lagano. Kazigela izifimbo za kupapila muna ivitindi va idisanduku na kuika ingubiko ya idisanduku uchana yake. \v 21 Abaho kadika Idisanduku da Lagano mgati ya idihema da kuiting'hanila na kutungika guo hagatigati ya Hanhu Hang'alile na Hanhu Hang'alile Ng'hani giladi yadikikiwize idisanduku, kamba MNDEWA viyamulagize Musa. \p \v 22 Keka meza mgati ya idihema da kuiting'hanila Hanhu Hang'alile, ng'ambu ya kaskazi, hanze ya idiguo, \v 23 na kwandika imikate uchana yake haulongozi wa MNDEWA, kamba MNDEWA viyamulagize Musa. \v 24 Keka ikiguzo cha kwikila viwenge mgati ya idihema da kuiting'hanila kikiilole na imeza ng'ambu ya kusi ya idihema da kuiting'hanila, \v 25 na kavika iviwenge haulongozi wa MNDEWA, kamba MNDEWA viyamulagize Musa. \v 26 Musa keka ikilingo cha zahabu cha kufushila ubane mgati ya idihema da kuiting'hanila haulongozi wa idiguo, \v 27 na kufusha ubane unung'hila goya uchana yake, kamba MNDEWA viyamulagize Musa. \v 28 Abaho katungika guo hanhu ha kwingilila mdihema da kuiting'hanila. \v 29 Keka ikilingo cha kulukuzila nhosa hanhu ha kwingilila mdihema da kuiting'hanila, na kulava nhosa ya kulukuza na nhosa za usage uchana yake, kamba MNDEWA viyamulagize Musa. \v 30 Keka teleko hagatigati ya idihema da kuiting'hanila na ikilingo cha kulukuzila nhosa na kudimemeza mazi mgati yake sama ya kuinavila. \v 31 Musa, Haloni, na wanage wanava magulu na makono gao na mazi gakalile mditeleko dija \v 32 kipigiti chochose viwengile mdihema da kuiting'hanila ama viwalondile kukikwenhukila ikilingo cha kulukuzila nhosa, kamba MNDEWA viyamulagize Musa. \v 33 Abaho Musa katenda konhi kuzunguluka idihema da kuiting'hanila na ikilingo cha kulukuzila nhosa na kutungika guo hanhu ha kwingilila mdikonhi. Avo Musa kamambukiza sang'hano zose. \s1 Wingu na Yenzi ya Mulungu \r (Mhet. 9:15-23) \p \v 34 Abaho wingu didigubika idihema da kuiting'hanila, na yenzi ya MNDEWA idimemeza idihema da kuiting'hanila. \v 35 Musa hadahile kwingila mdihema da kuiting'hanila kwavija idiwingu dikala uchana yake, na yenzi ya MNDEWA idimemeza idihema da kuiting'hanila. \v 36 Kipigiti dija idiwingu vudinuligwe uchana kulawa mdihema da kuiting'hanila, Waislaeli wagendelela na mwanza wodikweleleza idiwingu, \v 37 ila kamba idiwingu hadinuligwe uchana, wasigala bahaja hawakalile mbaka idiwingu vudinuligwe uchana. \v 38 Idiwingu da MNDEWA dikala uchana ya idihema da kuiting'hanila mkipigiti cha imisi, na moto ukala mdiwingu mkipigiti cha ikilo, hameso ga wanhu wose wa ng'anda ya Islaeli mkipigiti chose cha mwanza wao.