\id MRK  
\h San Marcos 
\toc1 Dizaꞌquë según San Marcos 
\toc2 San Marcos 
\toc3 Mr. 
\mt1 Dizaꞌquë según San Marcos 
\c 1  
\s1 Juan Bautista 
\r (Mt. 3.1‑12; Lc. 3.1‑9, 15‑17; Jn. 1.19‑28) 
\p  
\v 1 Zndëꞌë guzublú dizaꞌquë shtë Jesucristo, shini Dios. 
\p  
\v 2 Guzubluhin según nabëquëꞌë Isaías, el quë nabiadiꞌdzë shtiꞌdzë Dios guahietë. Bëquëꞌë Isaías shtidzë Dios narniꞌi shcuendë Jesucristo: 
\q1 Gulë guná, guësheꞌlda tubi shmuza naguëniꞌi por na delantë lul. 
\q1 Lë́ꞌiꞌ gúniꞌ preparar lduꞌu mënë antsë tsagniꞌinul lëꞌë rall. 
\q1  
\v 3 Mënë ni guëníꞌiꞌ lu tubi shlatë ruꞌbë. Fuertë guëníꞌiꞌ parë guini grë mënë shtíꞌdziꞌ. 
\q1 Guëníꞌiꞌ lu ra mënë: “Gulë bëꞌnë preparar laꞌni lduꞌu të ziquë nezë ldi të parë iurë guëdchini Dadë”. 
\p  
\v 4 Por ni Juan bëchuꞌbë nísiꞌ; lugar ni adë nídiꞌi mënë catë naquë́ guëëꞌgu Jordán. Guniꞌinúhiꞌ lëꞌë ra mënë chubë nisë rall ziquë sëñi de quë runë nadzëꞌë rall mudë nanabani rall nu guëabrí lduꞌu rall con Dios parë gunë Dios perdunë duldë shtë rall.  
\v 5 Grë́tëꞌ ra mënë shtë regiuni Judea nu ra më Jerusalén bëdchini rall lu Juan parë chubë nisë rall. Iurë bëshuꞌbë duldë rall lu Dios, iurní Juan bëchuꞌbë nísiꞌ lëꞌë ra mënë laꞌni guëëꞌgu Jordán. 
\p  
\v 6 Nacu Juan tubi lari nanactsaꞌu con guitsë ladi camellë nu lliꞌi láꞌniꞌ tubldë́ guiꞌdi. Ráuhiꞌ shanchi nu dchini shtë ra mbeeꞌzë lachi.  
\v 7 Guniꞌi Juan shtiꞌdzë Dios lu ra mënë: 
\p ―Zeꞌdë stubi më más lasac quë na. Na adë lasáquëdiaꞌa parë lëꞌë më. Ni tubi adë chu nádiaꞌa parë guëshaca du guiꞌdi shtënë shrachi më.  
\v 8 Na bëchuꞌbë nisa lëꞌë të con nisë perë lëꞌë më gunë më stubi cusë namás cusë ruꞌbë. Guëzunë́ më lduꞌu të nu guëneꞌe më Espíritu Santo parë cuezënúhiꞌ laꞌni lduꞌu të. 
\s1 Jesús bëriubë nisë 
\r (Mt. 3.13‑17; Lc. 3.21‑22) 
\p  
\v 9 Gudëdë sëbëldá dzë, iurní bëruꞌu Jesús guëꞌdchi Nazaret nanaquë́ regiuni Galilea. Juan bëchuꞌbë nísiꞌ lëꞌë Jesús laꞌni guëëꞌgu Jordán.  
\v 10 Iurë bëruꞌu më laꞌni nisë, mizmë iurní bëllaꞌlë lu gubeꞌe hashtë guná më catë quëbezë Dios. Guná më lu Espíritu Santo; bëdchíniꞌ ziquë tubi palumë parë cuezënúhiꞌ lëꞌë më.  
\v 11 Nu bëruꞌu tubi diꞌdzë nezë lu gubeꞌe naguniꞌi: 
\p ―Ndëꞌë lëꞌë shinia. Nalë́ rac shtuaꞌa lë́ꞌiꞌ. Nalë́ rquitë lduaꞌa rnahia lúhiꞌ. 
\s1 Niasiguë́ Satanás lëꞌë Jesús 
\r (Mt. 4.1‑11; Lc. 4.1‑13) 
\p  
\v 12 Iurní Espíritu Santo biaꞌa lëꞌë Jesús lu tubi shlatë nezë cuꞌ dani.  
\v 13 Ndë guquëreldë më cuarenta dzë. Ngaꞌli guc shtuꞌu mëdzabë Satanás niasiguë́ lëꞌë më parë guëniti më shnezë më. Guquëreldë më ladi ra ma dushë. Despuësë bëdchini ra ianglë parë bëꞌnë raiꞌ sirvë lu më. 
\s1 Guzublú quëgniꞌi Jesús dizaꞌquë 
\r (Mt. 4.12‑17; Lc. 4.14‑15) 
\p  
\v 14 Despuësë de bëtiaꞌa ra mënë Juan Bautista lachiguiꞌbë, bëabrí Jesús regiuni Galilea. Cagniꞌi më dizaꞌquë shtë Dios.  
\v 15 Repi më: 
\p ―Lëꞌë tiempë hia guc cumplir; bëgaꞌa iurë parë guënibëꞌa Dios ziquë rëy. Gulë bëabrí lduꞌu të lu Dios nu gulë tsaldí lduꞌu të shtiꞌdzë më. 
\s1 Gunaꞌbë Jesús tapë nguiu narnaꞌzi mbeldë 
\r (Mt. 4.18‑22; Lc. 5.1‑11) 
\p  
\v 16 Gudëdë Jesús guëllaꞌ ruaꞌ nisë ruꞌbë nalë Galilea. Guná më lu Simón nu bë́chiꞌ Andrés. Cagldaguë raiꞌ guëꞌshu laꞌni nisë. Na raiꞌ pescadurë shtë mbeldë.  
\v 17 Repi më lu raiꞌ: 
\p ―Gulë gudeꞌe naldë na; na guënehia dchiꞌni gunë të. Ziquë na të pescadurë; guna lëꞌë të pescadurë shtë mënë; gueꞌdënú të mënë lua. 
\p  
\v 18 Lueguë bësëaꞌnëgá raiꞌ guëꞌshu nu guanaldë raiꞌ lëꞌë më. 
\p  
\v 19 Gudëdë më stuꞌpë más delantë; guná më lu Jacobo, llgaꞌnë Zebedeo. Guná më lu Juan, bëchi Jacobo. Quëhunë raiꞌ rumiendë guëꞌshu; zubë raiꞌ laꞌni barcu shtë raiꞌ.  
\v 20 Lueguë Jesús gunaꞌbë lëꞌë raiꞌ. Iurní guanaldë raiꞌ lëꞌë më. Bësëaꞌnëgá raiꞌ shtadë raiꞌ, Zebedeo; zubënú Zebedeo ra muzë laꞌni barcu. 
\s1 Jesús bënëac tubi nguiu nanapë mëdzabë laꞌni ldúꞌull 
\r (Lc. 4.31‑37) 
\p  
\v 21 Guatë́ raiꞌ guëꞌdchi Capernaum. Tubi dzë nabëziꞌi lduꞌu mënë, bëluaꞌa Jesús lëꞌë ra mënë laꞌni iáduꞌu.  
\v 22 Guasë́ lduꞌu mënë por lo quë naguniꞌi Jesús lu rall. Bëluaꞌa më enseñansë shtë́hiꞌ ziquë tubi nanapë pudërë, lë́dëdiꞌi ziquë ra mësë narluaꞌa lëy shtë Moisés.  
\v 23 De repëntë zugaꞌa tubi nguiu laꞌni iáduꞌu. Nanú tubi mëdzabë fier laꞌni lduꞌu nguiu ni; biadíꞌdzëll guëc lalú. Guníꞌill fuertë: 
\p  
\v 24 ―Ja, ¿pë nápël con na? lë́ꞌël Jesús. Guëꞌdchi shtë́nël lë Nazaret. ¿Pëllë zéꞌdël parë guënítil lëꞌë naꞌa? Na nanë́a chu nal; nal limpi ldúꞌul delantë lu Dios. Bëdchínil de Dios. 
\p  
\v 25 Jesús guniꞌi fuertë lu mëdzabë: 
\p ―Guitsëgá nu bëruꞌu de lë́ꞌëll. 
\p  
\v 26 Iurní lëꞌë mëdzabë fier nalë́ bëséꞌsëll lëꞌë nguiu. Gurushtiall; bërúꞌull laꞌni lduꞌu nguiu.  
\v 27 Grë mënë guasë́ lduꞌu rall. Guniꞌi lu saꞌ rall: 
\p ―¿Pëllë ndëꞌë? ¿Pëllë ldaiꞌ cubi rëꞌ? Napë Jesús autoridá hashtë ra mëdzabë rzuꞌbë diaguë rall shtiꞌdzë Jesús. 
\p  
\v 28 Por guëdubi nezë shtë Galilea bërëꞌtsë diꞌdzë nabëꞌnë Jesús. Nasesë bërëꞌtsë famë shtë më. 
\s1 Jesús bënëac suëgrë Simón Pedro 
\r (Mt. 8.14‑15; Lc. 4.38‑39) 
\p  
\v 29 Lueguë bëruꞌu më laꞌni iáduꞌu. Ziazunú më Jacobo nu Juan; bëdchini raiꞌ lidchi Simón nu Andrés.  
\v 30 Suëgrë Simón nagáꞌaiꞌ lu camë; ráquëll shldi ruꞌbë. Lueguë guniꞌi ra mënë lu Jesús pë cusë cazac nanë rëꞌ.  
\v 31 Iurní bëdchini më; gunaꞌzi më guiaꞌa naꞌa nu bëldishtë́ më lë́ꞌëll. Guashtëll; lueguë bëruꞌu shldill. Iurní bëꞌnë naꞌa ni sirvë lu raiꞌ nagáu raiꞌ. 
\s1 Bënëac Jesús zihani mënë 
\r (Mt. 8.16‑17; Lc. 4.40‑41) 
\p  
\v 32 Mizmë dzë iurë nabëlaguetë ngubidzë, hia guadzeꞌ, zihani mënë biaꞌa raiꞌ saꞌ raiꞌ lu Jesús, ra nanapë galguidzë nu ra nanapë mëdzabë laꞌni lduꞌu rall.  
\v 33 Grë́tëꞌ ra mënë shtë guëꞌdchi, bëteꞌe saꞌ rall ruaꞌ hiuꞌu.  
\v 34 Jesús bënëac zihani rall de grë clasë galguidzë. Bëgú më zihani mëdzabë laꞌni lduꞌu rall. Adë bëdë́ꞌëdiꞌi më permisi ra mëdzabë parë nianiꞌi rall purquë bënguë bëꞌa rall lëꞌë më. 
\s1 Guagluaꞌa Jesús ra mënë regiuni Galilea 
\r (Lc. 4.42‑44) 
\p  
\v 35 Guashtë́ më tumpranë nianá nacahi. Ziaꞌa më shlatë catë nídiꞌi mënë. Ndë guniꞌinú më Dios, Shtadë më.  
\v 36 Iurní lëꞌë Simón con ra sáhiꞌ guatili raiꞌ lëꞌë më.  
\v 37 Iurë bëdzelë raiꞌ lëꞌë më, guniꞌi raiꞌ: 
\p ―Zihani mënë zeꞌdë tili lë́ꞌël. 
\p  
\v 38 Guchi më lu raiꞌ: 
\p ―Cha guiá hiaꞌa ra guëꞌdchi naquë́ guëllaꞌ. Guëdiaꞌa diꞌdzënú hiaꞌa lëꞌë rall shtiꞌdzë Dios; parë ni zelda. 
\p  
\v 39 Iurní gua më grë nezë Galilea; rniꞌi më dizaꞌquë shtë Dios laꞌni iáduꞌu shtë ra mënë israelitë. Bëgú më mëdzabë laꞌni lduꞌu ra nanapë mëdzabë. 
\s1 Bënëac Jesús tubi nguiu narac lluꞌu galguidzë naruꞌdzë ládiꞌ 
\r (Mt. 8.1‑4; Lc. 5.12‑16) 
\p  
\v 40 Bidë tubi nguiu narac galguidzë naruꞌdzë ládiꞌ. Bëzullíbill lu më; bë́ꞌnëll ruëguë lu më; répill: 
\p ―Nápël pudërë; si talë nápël voluntá guëzunël ladia; guëaca. 
\p  
\v 41 Bëgaꞌa lduꞌu Jesús lë́ꞌëll. Bëdchiꞌbë më guiaꞌa më guë́quëll nu repi më: 
\p ―Rac shtuaꞌa; guëac galguidzë shtë́nël. 
\p  
\v 42 Despuësë de guniꞌi më ra diꞌdzë ni, lueguë lëꞌë galguidzë bësaꞌnë lë́ꞌëll. Bëáquëll.  
\v 43 Bëꞌnë më incarguë lull ni tubi adë chu lu guadíꞌdzëll. Repi më: 
\p  
\v 44 ―Adë chu lu ruadíꞌdzëdiꞌil. Guagluaꞌa lë́ꞌël lu bëshuzi. Bëꞌnë cumplir lo quë naguniꞌi Moisés. Bëdëꞌë ofrendë lu Dios parë gac guëdëꞌë mënë cuendë de quë hia bëáquël. 
\p  
\v 45 Perë iurë zëagzëll, guzublú biadíꞌdzëll lo quë nabëꞌnë Jesús de manërë de quë Jesús adë guc më niadchini më guëꞌdchi rëꞌ tantë mënë gulezë rall lëꞌë më. Bëaꞌnë më fuërë shtë guëꞌdchi catë nídiꞌi mënë. Zihani mënë beꞌdë guëdchini rall lu më de grë ladë guëꞌdchi. 
\c 2  
\s1 Jesús bënëac tubi nguiu narac lluꞌu galguidzë llunguë 
\r (Mt. 9.1‑8; Lc. 5.17‑26) 
\p  
\v 1 Gudëdë bëldá dzë, Jesús guatë́ stubi vueltë guëꞌdchi Capernaum. Bini ra mënë quëreldë më lidchi më.  
\v 2 Lueguë bëdëá zihani mënë hashtë gúldëdiꞌi ruaꞌ hiuꞌu niutë́ ra mënë. Cagniꞌi më shtiꞌdzë Dios lu rall.  
\v 3 Iurní bidë tapë nguiu; nuaꞌa rall tubi daaꞌ catë nanú tubi narac galguidzë llunguë.  
\v 4 Por tantë mënë adë guc niadchininú rall narac lluꞌu lu më. Iurní gudidë rall guëc hiuꞌu parë bëldaguë rall daaꞌ delantë lu më.  
\v 5 Guná më rialdí lduꞌu rall lëꞌë më; iurní repi më lu narac lluꞌu: 
\p ―Dadë, runa perdunë duldë shtë́nël. 
\p  
\v 6 Laꞌni hiuꞌu rëꞌ zubë bëldá mësë narluaꞌa lëy; nalë́ runë rall llgabë laꞌni lduꞌu rall; rniꞌi rall:  
\v 7 “¿Pëzielú rniꞌi Jesús diꞌdzë rëꞌ? Nablac rúnëll ofender Dios purquë sulë Dios napë pudërë gunë më perdunë duldë, lëdë núdiꞌi lë́ꞌëll.”  
\v 8 Guc bëꞌa Jesús pë cagniꞌi rall; repi më lu rall: 
\p ―¿Pëzielú runë të llgabë zniꞌi?  
\v 9 ¿Pë más sencigi guëniaꞌa lu narac lluꞌu: “Naperdunë duldë shtë́nël” u guëniaꞌa lull: “Guasuldí nu bëagzë́”?  
\v 10 Parë gac bëꞌa të na nahia nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu nu napa pudërë parë guna perdunë duldë shtë mënë. 
\p Iurní guniꞌi më lu narac galguidzë llunguë: 
\p  
\v 11 ―Guashtë́ nu bëtëá shtaaꞌl. Bëagzë́ lídchil. 
\p  
\v 12 Lueguë guashtëll nu bëldísëll shtaaꞌll. Bërúꞌull lu grë nacabezë lugar ni. Guasë́ lduꞌu mënë; guniꞌi rall llëruꞌbë na pudërë shtë Dios. Nu guniꞌi rall: 
\p ―Nunquë láꞌadiꞌi guná hiaꞌa cusë rëꞌ. 
\s1 Jesús gunaꞌbë Leví 
\r (Mt. 9.9‑13; Lc. 5.27‑32) 
\p  
\v 13 Gua Jesús stubi vueltë ruaꞌ nisë ruꞌbë. Zihani mënë guabiꞌguë rall lu më nu bëluaꞌa më lëꞌë rall. 
\p  
\v 14 Iurë gudëdë më nezë, guná më lu Leví, shini Alfeo. Leví zúbëgaꞌa lu banju catë riatilli mënë impuestë. Guniꞌi më lu Leví: 
\p ―Gudeꞌe naldë na. 
\p Lueguë guasuldí Leví nu guanáldëll lëꞌë më. 
\p  
\v 15 Iurë nanú Jesús lidchi Leví, zubënú më shini gusëꞌdë më con zihani ra narunë cubrë impuestë. Nu zubë ra pecadurë nanadë runë cumplir ra custumbrë shtë mënë religiusë. Zihani mënë guanaldë rall lëꞌë më.  
\v 16 Iurní ra mësë narluaꞌa lëy con ra fariseo, gunaꞌbë diꞌdzë rall lu ra shini gusëꞌdë më: 
\p ―¿Pëzielú mësë shtë të quëhaunull ra pecadurë nu con ra narunë cubrë impuestë? 
\p  
\v 17 Bini më lo quë naguniꞌi rall; repi më: 
\p ―Ra narac lluꞌu rquiꞌni rall tubi ducturë perë el quë nabëráquëdiꞌi, adë rquíꞌnidiꞌill ducturë. Zeldë guënaꞌba gac salvar ra mënë mal të guëabrí lduꞌu rall con Dios; adë zeldë guënáꞌbëdiaꞌa mënë narniꞌi mënë zaꞌquë na rall. 
\s1 Gunaꞌbë diꞌdzë mënë shcuendë ayunë 
\r (Mt. 9.14‑17; Lc. 5.33‑39) 
\p  
\v 18 Guzac iurë ra shini gusëꞌdë Juan nu ra shini gusëꞌdë fariseo bëꞌnë rall ayunë, bëdchini bëldá mënë lu Jesús nu gunaꞌbë diꞌdzë rall: 
\p ―¿Pëzielú ra shini gusëꞌdë Juan nu ra shini gusëꞌdë fariseo quëhunë rall ayunë; adë ráudiꞌi rall? perë shini gusë́ꞌdël rau rall; quëhúnëdiꞌi rall ayunë. 
\p  
\v 19 Guniꞌi Jesús lu rall: 
\p ―¿Ni mudë gunë të obligar ra invitadë shtë saꞌa gunë rall ayunë mientras cabezënú lliguë lëꞌë rall? Si talë cabezënú lliguë lëꞌë rall, adë rúnëdiꞌi rall ayunë.  
\v 20 Perë guëdchini dzë hiadë cuézëdiꞌi lliguë entrë lëꞌë rall; iurní gunë rall ayunë. 
\p  
\v 21 ’Ni tubi chu rúnëdiꞌi rumiendë lu lari gushë con lari cubi purquë si talë guëguëuꞌl lari cubi lu lari gushë, más nasesë rcheꞌzë lari cubi lëꞌë lari gushë. Iurní más fier rluaꞌa rumiendë ni.  
\v 22 Ni tubi adë rgutsaꞌu vini cubi laꞌni bulsë guiꞌdi gushë. Adë gúnëdiꞌi gan bulsë gushë lu fuersë shtë vini cubi. Rcheꞌzë vini cubi lëꞌë bulsë gushë nu lëꞌë vini guëllëꞌin lu guiuꞌu. Hia lëꞌë bulsë adë rlluíꞌidiꞌin. Rquiꞌni tsutsaꞌu vini cubi laꞌni bulsë cubi. 
\s1 Ra shini gusëꞌdë më caniashi raiꞌ duꞌu shtë trigu 
\r (Mt. 12.1‑8; Lc. 6.1‑5) 
\p  
\v 23 Tubi dzë descansë gudëdë Jesús con ra shini gusëꞌdë më catë nanú trigu. Ra shini gusëꞌdë më caniashi raiꞌ duꞌu shtë trigu të gau raiꞌ bëꞌdchi.  
\v 24 Iurní ra fariseo guniꞌi rall lu Jesús: 
\p ―¿Pëzielú runë rall lo quë naná providë quëhunë mieti dzë narziꞌi lduꞌu mënë? 
\p  
\v 25 Jesús bëquebi: 
\p ―¿Pë adë biꞌldi të lo quë nabëꞌnë David guahietë con ra narianaldë të́chiꞌ? Nápëdiꞌi raiꞌ pë gau raiꞌ nu rldiaꞌnë raiꞌ.  
\v 26 Guatë́ David lidchi Dios. Dzë ni Abiatar na jëfë shtë ra bëshuzi. Gunaꞌzi David guetështildi naná sagradë; ni tubi adë chu rau guetështildi ni, sulë niétiquë bëshuzi. Perë David bëdëꞌë guetështildi ni cuaꞌa ra nacanaldë lë́ꞌiꞌ; gudáu raiꞌ. 
\p  
\v 27 Nu guniꞌi më lu ra fariseo: 
\p ―Dios bëdëꞌë dzë descansë parë bien shtë nguiu të guëziꞌi lduꞌu raiꞌ. Adë bë́ꞌnëdiꞌi Dios formar lëꞌë nguiu niétiquë parë gunë rall cumplir custumbrë shtë dzë descansë.  
\v 28 Nahia nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu; napa derechë guënibë́ꞌahia pë cusë gunë mieti dzë descansë. 
\c 3  
\s1 Tubi nguiu nagubidchi guiáꞌaiꞌ 
\r (Mt. 12.9‑14; Lc. 6.6‑11) 
\p  
\v 1 Guzac tubi dzë narziꞌi lduꞌu mënë, guatë́ Jesús laꞌni iáduꞌu. Ndë zugaꞌa tubi nguiu nagubidchi guiáꞌaiꞌ.  
\v 2 Quëgldaꞌchi ra fariseo lëꞌë më, nia zunë më rumëdi dzë descansë parë guëdchiꞌbë rall demandë cuntrë lëꞌë më. 
\p  
\v 3 Jesús guniꞌi lu nguiu nagubidchi guiáꞌaiꞌ: 
\p ―Gudeꞌe ndëꞌë nu guasuldí ngaꞌli. 
\p  
\v 4 Guniꞌi më lu ra nacagldaꞌchi: 
\p ―Según lëy shtë Dios, ¿pë runë tucarë gunë nguiu dzë narziꞌi lduꞌu mieti? ¿Gunë nguiu bien u gunë nguiu mal; zúnëll rumëdi nguiu u zësáꞌnëll gati nguiu? 
\p Perë lëꞌë contrari shtë më adë pë guníꞌidiꞌi rall.  
\v 5 Guná më lu grë rall; bëldë́ më; gulaguë tristë laꞌni lduꞌu më por tantë naguëdchi lduꞌu rall. Iurní guniꞌi më lu nguiu narac lluꞌu: 
\p ―Bëldí guiáꞌal. 
\p Iurní bëldill guiáꞌall. Lueguë bëac guiáꞌall.  
\v 6 Nasesë bëruꞌu ra fariseo. Guzublú gunaꞌbë diꞌdzë rall lu ra naná partidë shtë Herodes lla gunë rall parë gati Jesús. 
\s1 Zihani mënë bëdëá ruaꞌ nisë ruꞌbë 
\p  
\v 7 Iurní bëruꞌunú Jesús ra shini gusëꞌdë më; bëdchini raiꞌ ruaꞌ nisë ruꞌbë. Guanaldë zihani mënë shtë regiuni Galilea.  
\v 8 Iurë bini ra mënë ra milagrë nabëꞌnë Jesús, guagná rall lëꞌë më. Mënë shtë Jerusalén nu mënë shtë regiuni Idumea nu regiuni Judea, bëdchini rall. Mënë naquëreldë stubi ladë ruaꞌ guëëꞌgu Jordán nu ra mënë shtë regiuni Tiro nu Sidón bëdchini rall të guëná rall lu Jesús.  
\v 9 Por ni gunibëꞌa Jesús lu ra shini gusëꞌdë më gac preparadë tubi barcu lu nisë parë tsu më laꞌnin parë adë guëtéꞌediꞌi mënë lëꞌë më.  
\v 10 Zihani mënë bëdchini purquë antsë bënëac më zihani narac lluꞌu. Iurní grë́tëꞌ narac lluꞌu, beꞌdë guëteꞌe rall lëꞌë më parë bëgaꞌldë rall shabë më.  
\v 11 Iurë ra nanapë mëdzabë laꞌni lduꞌi guná rall lu Jesús, bëzullibi rall lu më. Gurushtiá rall; guniꞌi rall: 
\p ―Nal lúniquë shini Dios. 
\p  
\v 12 Perë Jesús nalë́ bëꞌnë më incarguë lëꞌë rall adë guadíꞌdzëdiꞌi rall chu na më. 
\s1 Bëꞌnë Jesús nombrar chiꞌbë chupë shini gusë́ꞌdëiꞌ 
\r (Mt. 10.1‑4; Lc. 6.12‑16) 
\p  
\v 13 Laꞌni ra dzë ni güeꞌpi Jesús lu dani. Gunaꞌbë më ra naguc shtuꞌu më parë gulezënú raiꞌ lëꞌë më. Bëdchini raiꞌ lu më.  
\v 14 Gudili më chiꞌbë chupë nguiu parë sënú raiꞌ lëꞌë më nu parë tsagniꞌinú raiꞌ mënë shtiꞌdzë Dios.  
\v 15 Bëdëꞌë më pudërë lëꞌë raiꞌ parë guëgú raiꞌ mëdzabë laꞌni lduꞌu mënë, nu bëdëꞌë më pudërë gunëac raiꞌ narac lluꞌu.  
\v 16 Zndëꞌë lë ra shini gusëꞌdë më. Primërë poshtë lë Simón; bëdëꞌë më stubi lë́hiꞌ, Pedro.  
\v 17 Nu bëꞌnë më nombrar Jacobo nu Juan; rac bëchi raiꞌ; shtadë raiꞌ lë Zebedeo. Bëdëꞌë më stubi lë raiꞌ parë Juan nu Jacobo naná Boanerges narunë cuntienë shini nguziꞌu purquë runë raiꞌ tubi cusë tubi chupëgá.  
\v 18 En seguidë bëꞌnë më nombrar Andrés, nu Felipe, nu Bartolomé, nu Mateo, nu Tomás, nu Jacobo naná shini Alfeo. También bëꞌnë më nombrar Tadeo nu Simón nanapë llëruꞌbë ánimo parë lëy.  
\v 19 Nu bëꞌnë më nombrar Judas Iscariote nabëꞌnë intriegu lëꞌë Jesús más despuësë. 
\s1 Guniꞌi mënë Jesús napë mëdzabë laꞌni ldúꞌiꞌ 
\r (Mt. 12.22‑32; Lc. 11.14‑23; 12.10) 
\p Despuësë de ni, guatë́ më lidchi më.  
\v 20 Stubi vueltë bëdëá zihani mënë hashtë adë gúquëdiꞌi niháu Jesús con ra shini gusë́ꞌdëiꞌ.  
\v 21 Iurní bini shfamili Jesús ra cusë nabëꞌnë më; bëdchini raiꞌ parë guaꞌa raiꞌ lëꞌë më la fuersë purquë rniꞌi mënë rac luguë më. 
\p  
\v 22 Nu ra mësë narluaꞌa lëy bëdchini rall de Jerusalén; guniꞌi rall: 
\p ―Napë Jesús mëdzabë laꞌni ldúꞌiꞌ. Rgull ra mëdzabë por pudërë shtë Beelzebú naná jëfë shtë los de más mëdzabë. 
\p  
\v 23 Iurní gunaꞌbë Jesús lëꞌë ra mësë. Guniꞌi më tubi comparaciuni lu rall: 
\p ―¿Acasë guëgú Satanás mizmë lë́ꞌëll?  
\v 24 Si talë guëruldë shmënë gubiernë rdildi rall cuntrë mizmë gubiernë, tsalú gubiernë.  
\v 25 Nu si talë nadivididë tubi famili, guëdchini tiempë tsalú famili ni.  
\v 26 Nu zac, si talë Satanás nadivididë mizmë shmë́nëll, tsalú pudërë shtë́nëll; hia bëgaꞌa fin shtë́nëll. 
\p  
\v 27 ’Ni tubi chu adë gac tsutë́ lidchi tubi nguiu putëntë të parë guëgull pë shtë më putëntë sino quë primërë napë quë guëldíꞌbill nguiu putëntë; iurní sí, gúnëll gan guëgull pë shtë nguiu ni. 
\p  
\v 28 ’Guldía rniaꞌa lu të de quë zac perdunë grë duldë shtë ra nguiu nu grë́tëꞌ diꞌdzë narniꞌi rall cuntrë shini Dios  
\v 29 perë si talë guëniꞌi mënë diꞌdzë mal cuntrë Espíritu Santo, ni sí, jamás nídiꞌi perdunë parë nguiu ni. Nall culpablë parë guëdubi tiempë; adë nídiꞌi fin shtë́nëll. 
\p  
\v 30 Zni guniꞌi më purquë guniꞌi ra mënë napë më mëdzabë laꞌni ldúꞌiꞌ. 
\s1 Shniꞌa nu bëchi Jesús 
\r (Mt. 12.46‑50; Lc. 8.19‑21) 
\p  
\v 31 Iurní lëꞌë shniꞌa më con ra bë́chiꞌ, bëdchini raiꞌ catë cabezë më. Gulezë raiꞌ tëchi fuërë; bësheꞌldë raiꞌ tubi mënë naguagnaꞌbë lëꞌë më.  
\v 32 Ra mënë narëtaꞌ alrededurë lëꞌë më guniꞌi: 
\p ―Lëꞌë shníꞌal nu ra bë́chil zugaꞌa rall tëchi fuërë. Rac shtuꞌu rall guadiꞌdzënú rall lë́ꞌël. 
\p  
\v 33 Repi më lu ra mënë ni: 
\p ―¿Chull na shníꞌahia; chull na bëcha? 
\p  
\v 34 Guná më lu grë ra narëtaꞌ alrededurë lëꞌë më nu guníꞌiꞌ: 
\p ―Ra nazubënú na ndëꞌë, ni na shníꞌahia nu ni na bëcha  
\v 35 purquë grë ra narzuꞌbë diaguë shtiꞌdzë Dios, ni na bëcha; nall zana; nall shníꞌahia. 
\c 4  
\s1 Comparaciuni shtë nacagtëꞌtsë bëꞌdchi 
\r (Mt. 13.1‑9; Lc. 8.4‑8) 
\p  
\v 1 Stubi vueltë guzublú cagluaꞌa më ra mënë ruaꞌ nisë ruꞌbë. Mënë zihani bëdchini rall lu më, por ni guatë́ më laꞌni tubi barcu; guzubë më laꞌnin lu nisë. Grë mënë cabezë rall ruaꞌ nisë lu guiuꞌu.  
\v 2 Bëluaꞌa më lëꞌë rall zihani cusë por comparaciuni.  
\v 3 Guniꞌi më: 
\p ―Gulë bëquë́ diaguë.  
\v 4 Tubi nguiu guagtë́ꞌtsëll bëꞌdchi. Duꞌpë bëꞌdchi gulaguë lu guiuꞌu nezë. Iurní lueguë bëdchini ra maꞌñi; gudáu maꞌñi bëꞌdchi.  
\v 5 Stuꞌpë bëꞌdchi gulaguë lu guiuꞌu guëꞌë catë duꞌpë guiuꞌu nanú. Lueguë gutsëlú bëꞌdchi purquë adë ni zihani guiuꞌu.  
\v 6 Iurë bëruꞌu ngubidzë, güeꞌqui plantë purquë nápëdiꞌin llëruꞌbë shluꞌchin. Gubidchin.  
\v 7 Stubi partë bëꞌdchi gulaguë lu guiꞌlli guitsë; gualdanin laꞌni guiꞌlli guitsë perë guiꞌlli guni guëquin; adë bëdë́ꞌëdiꞌin nashi.  
\v 8 Stubi partë bëꞌdchi gulaguë lu guiuꞌu zaꞌquë. Gualdanin; guaruꞌbin. Bëldá bëꞌdchi bëdëꞌë galdë bi chi por tubin. Stubin bëdëꞌë sesenta por tubin. Stubin bëdëꞌë tubi gahiuꞌa por tubin. 
\p  
\v 9 Iurní guniꞌi më: 
\p ―Si talë rac shtúꞌul tsasël, gulë bëquë́ diaguë bien shtiꞌdza. 
\s1 Guniꞌi Jesús pëzielú guníꞌiꞌ ra comparaciuni 
\r (Mt. 13.10‑17; Lc. 8.9‑10) 
\p  
\v 10 Despuësë zu Jesús lë́ꞌësë më, iurní ra mënë nazugaꞌa guëllaꞌ lëꞌë më con ra shini gusëꞌdë më, gunaꞌbë diꞌdzë raiꞌ pë runë cuntienë ra comparaciuni.  
\v 11 Guniꞌi më lu rall: 
\p ―Dios bëꞌnë favurë parë guasë́ të manërë rnibëꞌa më ziquë rëy; perë na, ruadiꞌdza por comparaciuni lu ra mënë nanadë në́diꞌi tsasë́ shtiꞌdzë më  
\v 12 të parë guëná rall perë adë riasë́diꞌi rall. Rini rall perë rúnëdiꞌi rall cuendë. Por ni ruadiꞌdza ra comparaciuni lu rall të parë adë guëabrídiꞌi lduꞌu rall con Dios, nu adë gúnëdiꞌi Dios perdunë duldë shtë rall. 
\s1 Jesús guniꞌi pë runë cuntienë comparaciuni shtë bëꞌdchi 
\r (Mt. 13.18‑23; Lc. 8.11‑15) 
\p  
\v 13 Iurní guniꞌi më lu ra nacabezënú më: 
\p ―¿Pëllë adë riasë́diꞌi të comparaciuni shtë nartëꞌtsë bëꞌdchi? ¿Lla gunë të parë tsasë́ të grë́tëꞌ ra comparaciuni narniaꞌa lu të?  
\v 14 El quë nartëꞌtsë bëꞌdchi, na ziquë el quë nartëꞌtsë shtiꞌdzë Dios.  
\v 15 Nanú mënë ziquë guiuꞌu guëdchi catë gulaguë bëꞌdchi lu nezë. Rini rall shtiꞌdzë Dios perë lueguë ridë mëdzabë Satanás nu rdchisú mëdzabë diꞌdzë laꞌni lduꞌu rall.  
\v 16 Stubi tantë mënë na rall ziquë guiuꞌu guëꞌë catë gulaguë bëꞌdchi lu guëꞌë. Rini rall; rëuuꞌ lduꞌu rall shtiꞌdzë Dios perë adë guáꞌdzëdiꞌi diꞌdzë laꞌni lduꞌu rall.  
\v 17 Ziquë tubi plantë nanapë duꞌpë shlúꞌchiꞌ, rialdí lduꞌu rall duꞌpë tiempë. Iurë ridë ra cusë durë nu rguini mënë saꞌ rall por dizaꞌquë, iurní rsaꞌnë rall dizaꞌquë; rëazë guetë rall.  
\v 18 Nu zac nanú mënë naná ziquë bëꞌdchi nagulaguë lu guiꞌlli guitsë.  
\v 19 Rini rall shtiꞌdzë Dios perë por tantë llgabë runë rall lla guëbani rall nu rzebi lduꞌu rall zihani cusë; rac shtuꞌu rall zihani dumí. Rteꞌe ra cusë ni dizaꞌquë; nídiꞌi mudë cuezë shtiꞌdzë Dios laꞌni lduꞌu rall.  
\v 20 Perë nanú mënë ziquë bëꞌdchi narlaguë lu guiuꞌu zaꞌquë. Guëdubinú lduꞌu rall rialdí lduꞌu rall. Na rall ziquë plantë narneꞌe resultá galdë bi chi por tubi nu sesenta por tubi u tubi gahiuꞌa por tubi. 
\s1 Comparaciuni shtë lintërnë 
\r (Lc. 8.16‑18) 
\p  
\v 21 También guniꞌi më lu rall: 
\p ―¿Ni mudë guidënul tubi llni parë suhin guëaꞌ camë u suhin laꞌni rmudi? ¿Pëllë lëdë guiáꞌadiꞌi zubin të parë guëzianín laꞌni hiuꞌu?  
\v 22 Grë ra cusë nagaꞌchi lu ra mënë, napë quë guëruꞌu rahin lu llni parë tsasë́ mieti. Adë nídiꞌi mudë gaquin nagaꞌchi parë siemprë.  
\v 23 Si talë rac shtúꞌul tsasël, gulë bëquë́ diaguë bien shtiꞌdza. 
\p  
\v 24 Guniꞌi më lu rall: 
\p ―Gulë guná; gulë bëquë́ diaguë bien. Con el mizmë medidë narrëꞌshë të iurneꞌ, medidë ni napë quë guëbishi të. Nu guëneꞌe më másruꞌu llni lëꞌë të narquë́ diaguë shtiꞌdzë më.  
\v 25 Si talë guëquë́ diaguë të bien, Dios guëneꞌe më más shtiꞌdzë më parë lëꞌë të, perë si talë rúnëdiꞌil cuendë shtiꞌdza, guëdchisú më llni narníꞌil nápël. 
\s1 Comparaciuni shtë bëꞌdchi narialdani 
\p  
\v 26 Nu zac Jesús guniꞌi: 
\p ―Zni na catë rnibëꞌa Dios ziquë Rëy. Nahin cumë ziquë tubi nguiu nartëꞌtsë bëꞌdchi lu guiuꞌu.  
\v 27 Nagáꞌsill gueꞌlë; despuësë riashtëll. Rdëdë ra dzë nu rdëdë ra gueꞌlë. Lëꞌë bëꞌdchi rialdanin nu riaruꞌbë plantë. Lëꞌë nguiu adë rac bë́ꞌadiꞌill lla riaruꞌbë plantë.  
\v 28 De lëꞌë guiuꞌu primërë rldani plantë, iurní rruꞌu ra duꞌu shtëhin. Lëꞌë duꞌu ni nuaꞌa zihani bëꞌdchi.  
\v 29 Iurë lëꞌë bëꞌdchi gubidchi, lueguë rchuguë rall bëꞌdchi purquë hia bëdchini tiempë shtë cusechë. 
\s1 Comparaciuni shtë bëꞌdchi mituꞌnë 
\r (Mt. 13.31‑32; Lc. 13.18‑19) 
\p  
\v 30 Guniꞌi më stubi comparaciuni: 
\p ―¿Guadë diꞌdzë nu comparaciuni guëluáꞌahia lu të parë tsasë́ të lla na tiempë naguënibëꞌa Dios ziquë rëy?  
\v 31 Tiempë ni na ziquë tubi bëꞌdchi mituꞌnë. Iurë bëtëꞌtsë nguiu bëꞌdchi ni, nahin ziquë más mituꞌnë lu grë́tëꞌ bëꞌdchi.  
\v 32 Despuësë de bërëꞌtsin nu guaruꞌbin, beꞌpin más de grë ra plantë. Gupin llicu ruꞌbë nu bëdchini ra maꞌñi; bëdchiꞌbë ra ma bëcheꞌzë lu llicu hiaguë. 
\s1 Bëluaꞌa më con zihani comparaciuni 
\r (Mt. 13.34‑35) 
\p  
\v 33 Zihani cusë bëluaꞌa më con comparaciuni según guasë́ ra mënë.  
\v 34 Siemprë biadiꞌdzë më lu ra mënë con comparaciuni nu bëquebi më lu ra shini gusëꞌdë më pë runë cuntienë shtíꞌdziꞌ. 
\s1 Jesús bëcueꞌdchí nisë ruꞌbë 
\r (Mt. 8.23‑27; Lc. 8.22‑25) 
\p  
\v 35 Mizmë dzë ni iurë bëdchini gueꞌlë, guniꞌi më lu ra shini gusëꞌdë më: 
\p ―Cha guiá hiaꞌa stubi ladë ruaꞌ nisë. 
\p  
\v 36 Iurní lëꞌë raiꞌ bëꞌnë raiꞌ despedir ra mënë zihani narë́ ruaꞌ nisë ruꞌbë. Biaꞌa ra shini gusëꞌdë më lëꞌë më zíquësë zugaꞌa më të parë ziaꞌa raiꞌ laꞌni barcu. Nu zianaldë stubi shcuaꞌa barcu con lëꞌë raiꞌ.  
\v 37 Iurní bëdchini tubi mbë dushë lu nisë. Guatë́ nisë laꞌni barcu hashtë mërë në́ꞌazë guëdubi barcu laꞌni nisë.  
\v 38 Nagaꞌsi Jesús nezë ichi barcu; nacuꞌguë më tubi almadë. Bëcuaꞌñi raiꞌ lëꞌë më nu guniꞌi raiꞌ: 
\p ―Mësë, aquë zati hiaꞌa iurneꞌ. 
\p  
\v 39 Iurní guashtë́ më; guniꞌi më guëc mbë nu guëc nisë: 
\p ―Guitsëgá nu bëac dchi. 
\p Lueguë gurëdchí nisë nu lëꞌë mbë bëac dchi.  
\v 40 Guniꞌi më lu ra shini gusëꞌdë më: 
\p ―¿Pëzielú rdzëbë të? ¿Pë hia rialdídiꞌi lduꞌu të Dios? 
\p  
\v 41 Nalë́ bëdzëguëëꞌ lduꞌu raiꞌ; guniꞌi lu saꞌ raiꞌ: 
\p ―¿Chull më rëꞌ? Rzuꞌbë diaguë nisë nu mbë shtíꞌdziꞌ. 
\c 5  
\s1 Tubi më gadareno nanapë mëdzabë laꞌni ldúꞌull 
\r (Mt. 8.28‑34; Lc. 8.26‑39) 
\p  
\v 1 Bëdchini raiꞌ stubi ladë tëchi nisë ruꞌbë ladzë ra më gadareno.  
\v 2 Iurë bëruꞌu më laꞌni barcu, lueguë guabiꞌguë tubi nguiu lu më; nanú tubi mëdzabë fier laꞌni ldúꞌull. Bëruꞌu nguiu ni catë nanú cuevë catë bëgaꞌchi ra tëgulë.  
\v 3 Ndë guquëréldëll. Nilë con cadënë adë chu gac guëldiꞌbi lë́ꞌëll.  
\v 4 Zihani vueltë bëldiꞌbi mënë lë́ꞌëll con cadënë guëaꞌll nu guiáꞌall perë bëchúguëll cadënë nu rúnëll pedasë ra guiꞌbë. Adë chu rúnëdiꞌi gan lull të guëldíꞌbill lëꞌë nguiu ni.  
\v 5 Dzë la gueꞌlë canzëll nu gurushtiall catë nanú baꞌa nu catë nanú dani. Mizmë lë́ꞌëll rguínill lë́ꞌëll con guëꞌë.  
\v 6 Dizdë zitu gubíꞌall lu Jesús; guagllúꞌnëll lu më nu bëzullíbill lu më.  
\v 7 Gurushtiall nu guníꞌill fuertë: 
\p ―¿Pëllë nápël con na? Jesús. Lë́ꞌël nal shini Dios nacabezë gubeꞌe. Por Dios rniaꞌa lul, adë guëtiáꞌadiꞌil na lu guiꞌi shtë cashtigu. 
\p  
\v 8 Zni guníꞌill purquë antsë guniꞌi Jesús lull: 
\p ―Bësaꞌnë lëꞌë nguiu rëꞌ. Nal tubi mëdzabë demasiadë fier. 
\p  
\v 9 Gunaꞌbë diꞌdzë Jesús lull: 
\p ―¿Chu lël? 
\p Bëquébill: 
\p ―Lëa Chupë Mili. Zihani na naꞌa. 
\p  
\v 10 Iurní ra mëdzabë bëꞌnë rall ruëguë lu Jesús parë adë guëgúdiꞌi më lëꞌë rall fuërë de lugar ni.  
\v 11 Guëllaꞌ ruaꞌ dani rëtaꞌ zihani guchi; quëháu ra ma.  
\v 12 Ra mëdzabë bëꞌnë rall ruëguë lu më; guniꞌi rall: 
\p ―Bësheꞌldë lëꞌë naꞌa laꞌni lduꞌu guchi të tsutë́ naꞌa laꞌni lduꞌu ra ma. 
\p  
\v 13 Bëdëꞌë më permisi; iurní ra mëdzabë bëruꞌu rall nguiu ni nu guatë́ rall laꞌni ra guchi. Na ra ma más quë chupë mili. Ziaglluꞌnë ra ma catë nanú tubi bërrancu ruaꞌ nisë. De guiaꞌa guzutuꞌu ra ma laꞌni nisë; guti ra ma. 
\p  
\v 14 Ra narapë guchi iurë guná rall pë guc, guaglluꞌnë rall lu më guëꞌdchi nu lu ra mënë narë́ lachi. Guniꞌi rall lo quë naguc. Bëruꞌu ra mënë; guagná rall nia pë guc lugar ni.  
\v 15 Bëdchini rall catë nanú Jesús nu guná rall lu nguiu nanapë mëdzabë laꞌni ldúꞌull antsë. Nguiu ni zubë ngaꞌli nu nácull shábëll; hia beꞌrquë na shgábëll. Nalë́ bëdzëguëëꞌ lduꞌu ra mënë.  
\v 16 Grë ra testigu naguná lo quë nabëꞌnë Jesús, biadiꞌdzë rall lo quë nabëꞌnë më con lëꞌë nguiu nu con ra guchi.  
\v 17 Iurní bëꞌnë ra mënë ruëguë lu Jesús të guëruꞌu më ladzë rall. 
\p  
\v 18 Güeꞌpi më laꞌni barcu; lëꞌë nguiu nanagupë chupë mili mëdzabë antsë, bë́ꞌnëll ruëguë lu më parë tsanáldëll lëꞌë më  
\v 19 perë Jesús adë gunë́diꞌiꞌ; guníꞌiꞌ lu nguiu: 
\p ―Bëagzë́ lídchil nu biadiꞌdzë lu shfamílil ra cusë ruꞌbë nabëꞌnë Dios con lë́ꞌël. Biadiꞌdzë lu rall blac bëgaꞌa lduꞌu më lë́ꞌël. 
\p  
\v 20 Iurní gubiꞌll; guzublú biadíꞌdzëll lu ra mënë shtë regiuni nalë Decápolis; biadíꞌdzëll cusë ruꞌbë nabëꞌnë Jesús con lë́ꞌëll. Grë ra nabini shtíꞌdzëll, guasë́ lduꞌu rall. 
\s1 Shtsaꞌpë Jario nu tubi naꞌa nabëgaꞌldë shabë Jesús 
\r (Mt. 9.18‑26; Lc. 8.40‑56) 
\p  
\v 21 Beꞌpi më laꞌni barcu; bëabrí më stubi ladë ruaꞌ nisë ruꞌbë. Zihani mënë bëdchini lu më catë zu më ruaꞌ nisë.  
\v 22 Beꞌdë guëdchini tubi mënë lë Jairo lu Jesús. Jairo nall tubi më importantë laꞌni iáduꞌu shtë më israelitë. Iurë guná Jairo lu Jesús; bëzullíbill lu më.  
\v 23 Nalë́ bë́ꞌnëll ruëguë lu më; guníꞌill: 
\p ―Shtsaꞌpa hia rlúllëll. Bëꞌnë favurë, cha guëdchiꞌbë guiáꞌal guë́quiꞌ parë guëáquëll nu guëbánill. 
\p  
\v 24 Iurní ziaꞌanú më Jairo; nalë́ zihani mënë canaldë rall lëꞌë më hashtë rteꞌe rall lëꞌë më.  
\v 25 Nanú tubi naꞌa ladi ra mënë; hia guc chiꞌbë chupë izë rllëꞌë rë́nëll.  
\v 26 Nalë́ bë́ꞌnëll sufrir por ra rumëdi nabëꞌnë ra ducturë hashtë bë́ꞌnëll gashtë grë́tëꞌ dumí nanápëll perë ni duꞌpë adë bëáquëdiꞌill sino más rac llúꞌull.  
\v 27 Bini naꞌa rëꞌ pë bëꞌnë Jesús nu guabíꞌguëll nezë tëchi më. Bëgáꞌldëll ruaꞌ shabë më.  
\v 28 Guníꞌill laꞌni ldúꞌull: “Talë guëgaꞌlda ruaꞌ shabë më zëaca”.  
\v 29 Bëgáꞌldëll shabë më nu lueguë gulezë galërllëꞌë rënë. Bëdë́ꞌëll cuendë hia bëáquëll.  
\v 30 Jesús guc bë́ꞌaiꞌ de quë bëac tubi më por pudërë shtë më. Bëdchigrë́ lu më; guná më lu ra nazugaꞌa ndëꞌë; gunaꞌbë diꞌdzë më: 
\p ―¿Chu bëgaꞌldë shaba? 
\p  
\v 31 Ra shini gusëꞌdë më guniꞌi: 
\p ―Guná; blac mënë zihani quëgteꞌe rall lë́ꞌël, nu rnaꞌbë díꞌdzël chu bëgaꞌldë shábël. 
\p  
\v 32 Jesús guná guëdubi ladë lu ra mënë të parë guëná më chu bëgaꞌldë shábiꞌ.  
\v 33 Iurní lëꞌë naꞌa ni bëdzë́bëll; bëchíꞌchill; bëzullíbill lu më. Guc bë́ꞌall bëac galguidzë shtë́nëll. Bëquébill grë lo quë nabë́ꞌnëll.  
\v 34 Guniꞌi Jesús lull: 
\p ―Nanë, bëáquël purquë rialdí ldúꞌul na. Bëagzë́ con bien. Hia gulezë galguidzë shtë́nël. 
\p  
\v 35 Nianá quëadiꞌdzënú më naꞌa ni, bëdchini bëldá mënë nazeꞌdë lidchi Jairo. Guniꞌi rall lu Jairo: 
\p ―Shtsáꞌpël hia gútiꞌ. Adë guënáꞌbëruꞌul favurë lu më. 
\p  
\v 36 Perë Jesús bini lo quë naguniꞌi rall. Repi më lu Jairo: 
\p ―Adë rdzë́bëdiꞌil; guaglaꞌguë tsaldí ldúꞌul na. 
\p  
\v 37 Adë në́diꞌi më tsanaldë ra mënë, sulë Pedro nu Jacobo nu Juan bëchi Jacobo.  
\v 38 Bëdchini raiꞌ lidchi Jairo. Guná më zihani mënë; nalë́ ruꞌnë rall nu bëꞌnë rall ruidë.  
\v 39 Guatë́ më hiuꞌu; guniꞌi më: 
\p ―¿Pëzielú tantë ruidë quëhunë të? ruꞌnë të. Lëꞌë ntsaꞌpë rëꞌ adë gútidiꞌiꞌ sino nagáꞌsiꞌ. 
\p  
\v 40 Bëꞌnë mënë burnë nu rllidchinú rall lëꞌë Jesús. Iurní bëgú më grë mënë. Biaꞌa më shtadë ntsaꞌpë con shníꞌaiꞌ nu ra nabëdchininú më. Guatë́ raiꞌ catë nagaꞌa tëgulë.  
\v 41 Gunaꞌzi më guiaꞌa tëgulë; guniꞌi më: 
\p ―Talita cumi (diꞌdzë rëꞌ runë cuntienë con dizë́ shtë më: “Ntsaꞌpë, guashtë́ ngaꞌli”). 
\p  
\v 42 Lueguë lueguë iurní guashtë́ ntsaꞌpë ni. Guzúbiꞌ; guzë́hiꞌ purquë nápiꞌ chiꞌbë chupë izë. Nalë́ bëdzëguëëꞌ lduꞌu mënë.  
\v 43 Iurní gunibëꞌa më të guëdëꞌë rall nagáu ntsaꞌpë. Gunibëꞌa më lu rall adë chu lu guadíꞌdzëdiꞌi rall pë bëꞌnë Jesús con shtsaꞌpë Jairo. 
\c 6  
\s1 Jesús nanú Nazaret 
\r (Mt. 13.53‑58; Lc. 4.16‑30) 
\p  
\v 1 Bëruꞌu më lugar ni nu bëabrí më ladzë më. Ziaꞌanú më ra shini gusëꞌdë më.  
\v 2 Iurë bëdchini dzë descansë, guzublú cagluaꞌa më laꞌni iáduꞌu. Zihani mënë nabëquë́ diaguë shtiꞌdzë më, bëdzëguëëꞌ lduꞌu rall nu guniꞌi rall: 
\p ―¿Con pë pudërë quëhunë Jesús tantë cusë rëꞌ? ¿Chull bëdëꞌë tantë llni? ¿Chull bëdëꞌë pudërë guiáꞌall tantë milagrë quëhúniꞌ?  
\v 3 ¿Pëllë lëdë carpintë́rëdiꞌi; nu nall shini María? Ra bë́chill lë rall Jacobo nu José nu Judas nu Simón. Nu zánëll quëreldë rall ndëꞌë entrë lëꞌë hiaꞌa. 
\p Adë bëgáꞌadiꞌi guzac rall  
\v 4 perë Jesús guniꞌi lu rall: 
\p ―Grë́tëꞌ ra muzë shtë Dios adë rúnëdiꞌi mënë rëspëti lëꞌë raiꞌ, ni sáhiꞌ, ni ra shfamíliꞌ; rúnëdiꞌi rall rëspëti lë́ꞌiꞌ. Sulë stubi lugar runë mënë rëspëti tubi muzë shtë Dios. 
\p  
\v 5 Por ni adë guc nihunë më milagrë, sulë bënëac më duꞌpsë mënë narac lluꞌu. Bëdchiꞌbë më guiaꞌa më guëc rall nu bëac rall.  
\v 6 Nalë́ bëdzëguëëꞌ lduꞌu më purquë adë gualdídiꞌi lduꞌu rall shtiꞌdzë më. Hia lëꞌë Jesús guagluaꞌa ra mënë naquëreldë ra guëꞌdchi naná guëllaꞌ. 
\s1 Jesús bëshéꞌldiꞌ ra shini gusë́ꞌdëiꞌ; ziaꞌa raiꞌ ra guëꞌdchi 
\r (Mt. 10.5‑15; Lc. 9.1‑6) 
\p  
\v 7 Gunaꞌbë më ra chiꞌbë chupë shini gusëꞌdë më nu bësheꞌldë më chúpëll tubi ladë, chúpëll stubi ladë. Zni bësheꞌldë më grë raiꞌ. Bëdëꞌë më pudërë guëgú raiꞌ ra mëdzabë fier laꞌni lduꞌu mënë.  
\v 8 Gunibëꞌa më lu shini gusëꞌdë më adë guáꞌadiꞌi raiꞌ zihani cusë, sulë tubi bastunë parë nezë; adë guáꞌadiꞌi raiꞌ bulsë, nilë guetështildi, nilë dumí, sulë bastunë.  
\v 9 Guniꞌi më lu raiꞌ guëquëꞌë raiꞌ rachi nu gacu raiꞌ tubsë shcuaꞌa shabë raiꞌ.  
\v 10 Guniꞌi më lu raiꞌ: 
\p ―Cualquier lidchi mënë ca guëdchini të, gulë bëaꞌnë ngaꞌli hashtë guziaꞌa të stubi guëꞌdchi.  
\v 11 Si talë në́diꞌi mënë gunë rall recibir lëꞌë të nu në́diꞌi rall guëquë́ diaguë rall dizaꞌquë, gulë bëruꞌu guëꞌdchi ni; gulë bëdchibë gushëguiuꞌu nanaquë́ guëaꞌ të ziquë tubi sëñi de quë adë gualdídiꞌi lduꞌu rall shtiꞌdzë Dios. [Rniaꞌa lu të gunë më cashtigu más ra mënë nanadë bë́ꞌnëdiꞌi recibir lëꞌë të quë ra mënë shtë guëꞌdchi Sodoma nu Gomorra.] 
\p  
\v 12 Iurní ziaꞌa ra shini gusëꞌdë më. Cagniꞌinú raiꞌ mënë të guëabrí lduꞌu rall con Dios nu gunë nadzëꞌë rall mudë nanabani rall.  
\v 13 Nu zac bëgú raiꞌ zihani mëdzabë laꞌni lduꞌu ra mënë. Bëteꞌbi raiꞌ sëiti guëc ra narac lluꞌu. Zihani mënë bëac. 
\s1 Galguti shtë Juan Bautista 
\r (Mt. 14.1‑12; Lc. 9.7‑9) 
\p  
\v 14 Lëꞌë rëy Herodes bínill lo quë nabëꞌnë Jesús. Famë shtë më bërëꞌtsë guëdubi nezë. Guniꞌi bëldá mënë: 
\p ―Jesús na Juan Bautista naguashtë́ ladi ra tëgulë; por ni nápiꞌ llëruꞌbë pudërë. 
\p  
\v 15 Stubi mënë guniꞌi: 
\p ―Jesús na Elías. 
\p Stubi rall guniꞌi: 
\p ―Jesús na tubi nabiadiꞌdzë shtiꞌdzë Dios guahietë perë bëabrí guashtë́hiꞌ ladi ra tëgulë. 
\p  
\v 16 Iurë bini Herodes diꞌdzë ni, guníꞌill: 
\p ―Juan Bautista ndëꞌë. Guagchuguë ra suldadë guëc Juan perë guashtë́hiꞌ ladi ra tëgulë. 
\p  
\v 17 Pues más antsë Herodes gunibëꞌa guënaꞌzi ra suldadë lëꞌë Juan parë tsáhiꞌ lachiguiꞌbë. Bëldiꞌbi rall lëꞌë Juan con cadënë. Guc ni por causë shtë Herodías, tseꞌlë Felipe naná bëchi Herodes. Herodes cuaꞌa naꞌa ni ziquë tséꞌlëll.  
\v 18 Pues Juan guniꞌi lu Herodes: 
\p ―Guzáꞌquëdiꞌi cuáꞌal tseꞌlë bë́chil. 
\p  
\v 19 Por diꞌdzë ni bëldë́ Herodías. Rac shtúꞌull quínill lëꞌë Juan perë adë bë́ꞌnëdiꞌill gan  
\v 20 purquë Herodes bëdzë́bëll lëꞌë Juan. Bë́ꞌnëll rëspëti Juan; guc bë́ꞌall na Juan nguiu zaꞌquë nu santu. Por ni bësë́ꞌaull lëꞌë Juan lachiguiꞌbë. Bëuuꞌ lduꞌu Herodes shtiꞌdzë Juan perë bëꞌnë chúpëll ldúꞌull.  
\v 21 Perë bëdchini tubi dzë bëꞌnë Herodías gan. Guc lë Herodes nu bë́ꞌnëll invitar ra më ruꞌbë shtë Galilea nu ra suldadë nu jushtici shtë́hiꞌ; gau rall lidchi Herodes.  
\v 22 Iurë dzu laní, shtsaꞌpë Herodías guatë́ nu bëguíꞌill lu ra invitadë shtë Herodes. Nalë́ bëuuꞌ lduꞌu Herodes con grë ra mënë nazugaꞌa ndë. Guniꞌi Herodes lu ntsaꞌpë: 
\p ―Cualquier cusë guënáꞌbël lua, guënéhiahin cáꞌal. 
\p  
\v 23 Bëꞌnë Herodes jurar lu lliguënaꞌa: 
\p ―Guldía, lo quë narac shtúꞌul, guënéhiahin hashtë guëruldë catë rnibë́ꞌahia. 
\p  
\v 24 Bëruꞌu lliguënaꞌa nu gunaꞌbë díꞌdzëll lu shníꞌall: 
\p ―¿Pë cusë guënaꞌba lu Herodes? 
\p Guniꞌi shniꞌa lliguënaꞌa ni: 
\p ―Gunaꞌbë guëc Juan Bautista. 
\p  
\v 25 Nasesë guatë́ lliguënaꞌa catë nanú Herodes. Guníꞌill: 
\p ―Na rac shtuaꞌa guënéꞌel lueguë guëc Juan Bautista; tsu laꞌni platë cahia. 
\p  
\v 26 Iurní nalë́ zunú rëy tristë perë bë́ꞌnëll jurar lu ra nazubënull lu mellë; napë quë gúnëll cumplir.  
\v 27 Lueguë gunibëꞌa Herodes tubi suldadë parë tsagllíꞌill guëc Juan.  
\v 28 Gua suldadë lachiguiꞌbë; bëchúguëll guëc Juan nu bëdchíꞌbëllin lu platë. Bë́ꞌnëll entregarin guiaꞌa shtsaꞌpë Herodías. Hia lliguënaꞌa bëdëꞌëin guiaꞌa shníꞌall. 
\p  
\v 29 Iurní bini ra shmënë Juan de quë hia gútiꞌ, bëdchini raiꞌ nu biaꞌa raiꞌ cuerpë parë guacaꞌchi raiꞌ cuerpë laꞌni baꞌa. 
\s1 Jesús bëdëꞌë nagáu más de gaꞌi mili nguiu 
\r (Mt. 14.13‑21; Lc. 9.10‑17; Jn. 6.1‑14) 
\p  
\v 30 Ra shini gusëꞌdë më bëabrí raiꞌ; guniꞌi raiꞌ lu Jesús grë́tëꞌ lo quë nabëꞌnë raiꞌ nu lo quë nabëluaꞌa raiꞌ.  
\v 31 Guniꞌi Jesús lu raiꞌ: 
\p ―Cha guiá hiaꞌa tubi lugar catë nídiꞌi mënë të guëziꞌi lduꞌu hiaꞌa duꞌpë. 
\p Zni guniꞌi më purquë zihani mënë bëdchini lugar ni nu ziaꞌa rall de manërë adë nápëdiꞌi më tiempë gáuhiꞌ.  
\v 32 Iurní guatë́ raiꞌ laꞌni barcu; ziaꞌa raiꞌ catë na tubi shlatë; adë nídiꞌi mënë.  
\v 33 Perë zihani mënë guná ca nezë ziaꞌa raiꞌ. Bënguë bëꞌa rall lëꞌë Jesús nu guaglluꞌnë rall delantë. Bëdchini rall guëaꞌ rall de grë guëꞌdchi. Gudchibëlú rall lu më.  
\v 34 Iurë bëruꞌu më laꞌni barcu, guná më lu mënë zihani; na rall ziquë lliꞌli nanápëdiꞌi vëquërë. Bëgaꞌa lduꞌu më lëꞌë rall; guzublú bëluaꞌa më lëꞌë rall zihani cusë.  
\v 35 Iurë guc guadzeꞌ, bëdchini ra shini gusëꞌdë më; repi raiꞌ lu më: 
\p ―Hia guadzétiꞌ nu lugar rëꞌ adë chu nádiꞌi.  
\v 36 Bësheꞌldë ra mënë lu guëꞌdchi u lu ra ranchi guëllaꞌ; tsasiꞌi rall nagáu rall. Ndëꞌë nídiꞌi nagáu. 
\p  
\v 37 Jesús guniꞌi lu raiꞌ: 
\p ―Gulë bëdëꞌë nagáu rall. 
\p Lëꞌë shini gusëꞌdë më guniꞌi: 
\p ―¿Ca guiá siꞌi naꞌa guetështildi gau rall? Rquiꞌni masiá chupë gahiuꞌa bëllë parë guëdëꞌë hiaꞌa nagáu rall. 
\p  
\v 38 Iurní guniꞌi Jesús: 
\p ―¿Bëldá guetështildi napë të? Gulë tsagná. 
\p Iurë guagná raiꞌ, guniꞌi raiꞌ: 
\p ―Nanú gaꞌi guetështildi con chupë mbeldë. 
\p  
\v 39 Iurní gunibëꞌa Jesús subë ra mënë lu guiꞌlli naguëꞌ.  
\v 40 Guzubë rall tubi gahiuꞌa mënë tubi ladë, cincuenta mënë stubi ladë. Zni guzubë grë mënë, por grupë guzubë rall.  
\v 41 Iurní gunaꞌzi Jesús gaꞌi guetështildi nu chupë mbeldë. Guná më lu gubeꞌe; bëdëꞌë më graci lu Dios. Bëshullë më guetështildi cuaꞌa ra poshtë. Lëꞌë raiꞌ guatiꞌdzë raiꞌ guetështildi cuaꞌa ra mënë. Nu zac bëꞌnë më con chupë mbeldë.  
\v 42 Grë ra mënë gudáu rall hashtë bielë rall.  
\v 43 Iurní bëtëá ra shini gusëꞌdë më chiꞌbë chupë tëpë ra pedasë guetështildi nu mbeldë nabëꞌnë subrë.  
\v 44 Grë ra mënë nagudáu guetështildi na rall gaꞌi mili nguiu. 
\s1 Ziazú Jesús lu nisë 
\r (Mt. 14.22‑27; Jn. 6.16‑21) 
\p  
\v 45 Lueguë gunibëꞌa më lu shini gusëꞌdë më guëuꞌ raiꞌ laꞌni barcu të parë ziaꞌa raiꞌ stubi ladë ruaꞌ nisë ruꞌbë. Gudchibëlú raiꞌ parë ziaꞌa raiꞌ guëꞌdchi Betsaida mientras bëꞌnë më despedir ra mënë.  
\v 46 Bësaꞌnë më ra mënë; gua më lu dani të parë guadiꞌdzënú më Shtadë më.  
\v 47 Iurní bëdchini gueꞌlë; lëꞌë barcu ziazú guëruldë nisë ruꞌbë. Bëaꞌnë më lu guiuꞌu tubsë më.  
\v 48 Guná më lu barcu; hia ra shini gusëꞌdë më adë bë́ꞌnëdiꞌi raiꞌ gan guësë́ raiꞌ barcu purquë mbë zeꞌdë al contrari. Nalë́ bëdzaguë raiꞌ. Hia zeꞌdë grëgueꞌlë; lëꞌë Jesús zeꞌdë zu më lu nisë catë ziazú raiꞌ. Guc lduꞌu më niaguibëlú më lu barcu.  
\v 49 Guná raiꞌ lu më; ziazú më lu nisë. Iurní bëꞌnë raiꞌ llgabë náhiꞌ tubi fantasmë. Gurushtiá raiꞌ por galërdzëbë.  
\v 50 Guná raiꞌ lu më; nalë́ bëdzëbë raiꞌ perë lueguë Jesús guniꞌi lu raiꞌ: 
\p ―Adë rdzë́bëdiꞌi të. Na ndëꞌë; gulë gapë valurë. 
\p  
\v 51 Iurní beꞌpi më laꞌni barcu nu lueguë gulezë mbë dushë. Nalë́ bëdzëguëëꞌ lduꞌu ra shini gusëꞌdë më.  
\v 52 Aunquë guná raiꞌ bëdëꞌë më guetështildi gau gaꞌi mili nguiu, adë guasë́diꞌi raiꞌ chu na më tantë naguëdchi lduꞌu raiꞌ. 
\s1 Bënëac Jesús ra mënë shtë Genesaret 
\r (Mt. 14.34‑36) 
\p  
\v 53 Gudëdë raiꞌ stubi ladë nisë ruꞌbë. Bëdchini raiꞌ regiuni nalë Genesaret. Bëquëdú raiꞌ barcu ruaꞌ nisë.  
\v 54 Bëruꞌu raiꞌ laꞌni barcu; lueguë ra mënë bënguë bëꞌa rall lëꞌë më.  
\v 55 Bëlluꞌnë ra mënë grë ladë të tsaglliꞌi rall narac lluꞌu lu Jesús. Nuaꞌa rall ra fërmë lu daaꞌ ancalë bini rall nanú më.  
\v 56 Cualquier guëꞌdchi u ciudá u lachi catë guatë́ Jesús, ndë rguishi ra mënë ra narac lluꞌu catë nezë tëdë më. Bëꞌnë rall ruëguë lu më parë guëdëꞌë më permisi guënaꞌzi rall ruaꞌ shabë më. Grë ra nagunaꞌzi shabë më bëac rall. 
\c 7  
\s1 Lo quë narshiꞌni lduꞌu nguiu 
\r (Mt. 15.1‑20) 
\p  
\v 1 Bëdchini bëldá fariseo lu Jesús nu mësë narluaꞌa lëy, bëdchini rall lu më. Na rall më Jerusalén.  
\v 2 Guná rall lu shini gusëꞌdë më; gudáu raiꞌ guetështildi sin quë adë bë́ꞌnëdiꞌi raiꞌ cumplir ziquë na custumbrë; adë gudíbidiꞌi raiꞌ guiaꞌa raiꞌ ziquë custumbrë religiusë shtë ra fariseo. Iurní bëꞌnë rall juzguë ra shini gusëꞌdë më.  
\v 3 Ra fariseo nu grë ra mënë israelitë, adë ráudiꞌi rall sin quë adë riéꞌtidiꞌi guiaꞌa rall zihani vueltë. Ziaglaꞌguë rall con ra custumbrë shtë ra mëgulë.  
\v 4 Iurë rëabrí rall lu llguëaꞌ antsë gau rall, razë rall bien ziquë custumbrë religiusë. Zihani custumbrë napë rall, cusë ziquë rguibi rall vasë nu mbluri nu ra bandëjë, nu zac hashtë ra camë rguibi rall.  
\v 5 Ra fariseo nu ra mësë gunaꞌbë diꞌdzë rall lu Jesús: 
\p ―¿Pëzielú shini gusë́ꞌdël adë rúnëdiꞌi rall cumplir custumbrë shtë ra shtadë guëlú hiaꞌa sino rau rall guetështildi sin quë adë riéꞌtidiꞌi guiaꞌa rall? 
\p  
\v 6 Jesús guniꞌi: 
\p ―Na të falsë. Guldí Isaías el quë nabiadiꞌdzë shtiꞌdzë Dios; guníꞌiꞌ shcuendë të lla na të. Bëquë́ꞌëiꞌ shtiꞌdzë Dios narniꞌi: 
\q1 Ra mënë rëꞌ rac shtuꞌu rall na nadë más con ruaꞌ rall, 
\q1 perë lduꞌu rall nalë́ zitu zugaꞌa parë na. 
\q1  
\v 7 Adë rlluíꞌidiꞌi ra cusë narunë rall iurë quëhunë rall adorar na. 
\q1 Enseñansë shtë rall nadë más nahin tubi mandadë shtë nguiu. 
\m  
\v 8 Rluaꞌa tëchi të lu mandamientë shtë Dios parë gunë të cumplir ra custumbrë shtë të, ziquë rguibi të vasë nu ra mbluri nu zihani cusë más quëhunë të cumplir. 
\p  
\v 9 Nu guniꞌi më lu rall: 
\p ―Quëgsiguë́ të; rsaꞌnë të mandamientë tubi ladë; más canaldë të tëchi custumbrë shtë të  
\v 10 purquë Moisés bëquëꞌë: “Gápël rëspëti lu shtádël nu lu shníꞌal”. También bëquëꞌë Moisés: “El quë nargué guëc shtádiꞌ u shníꞌaiꞌ napë quë quini mënë nguiu ni”,  
\v 11 perë lëꞌë të rniꞌi të: “Si talë tubi nguiu guépill lu shtádiꞌ: Grë dumí narunë tucarë guënehia cáꞌal, na corbán, nahin sulë parë Dios”.  
\v 12 Si talë guëniꞌi nguiu zni, iurní rniꞌi të rquíꞌnidiꞌi guëdëꞌë nguiu dumí caꞌa shtádiꞌ.  
\v 13 Pues zni cagniꞌi të lasáquëdiꞌi shtiꞌdzë Dios. Más ziaglaꞌguë të tëchi ra custumbrë, nu rluaꞌa të custumbrë ni lu ra shini gusëꞌdë të. Zihani cusë igual runë të. 
\p  
\v 14 Stubi vueltë gunaꞌbë Jesús ra mënë zihani nu guniꞌi më: 
\p ―Gulë bëquë́ diaguë nu gulë guasë́ nacagniaꞌa lu të.  
\v 15 Lo quë nagáu nguiu, adë rshíꞌnidiꞌi lduꞌu nguiu perë ra didzabë narruꞌu ruaꞌll, sí, ni rshiꞌni ldúꞌull. [ 
\v 16 Si talë rac shtúꞌul tsasël, gulë bëquë́ diaguë grë lo quë narniaꞌa lu të.] 
\p  
\v 17 Iurní bëruꞌu më ladi ra mënë; guatë́ më lidchi më. Gunaꞌbë diꞌdzë ra shini gusëꞌdë më pë runë cuntienë comparaciuni rëꞌ.  
\v 18 Guniꞌi më: 
\p ―¿Pëllë nu lëꞌë të adë riasë́diꞌi të shtiꞌdza? ¿Pëllë adë rac bëꞌa të naráu nguiu adë rúnëdiꞌi manchë ldúꞌull?  
\v 19 purquë adë riutë́diꞌi naráu nguiu laꞌni ldúꞌull sino riutëhin laꞌni shpúchill; despuësë rruꞌuin. 
\p Manërë ni guniꞌi më grë naráu mënë nazaꞌquin; adë rúnëdiꞌin manchë lduꞌu nguiu.  
\v 20 Nu guniꞌi më: 
\p ―Lo quë narruꞌu laꞌni ruaꞌ mieti, ni zeꞌdë de laꞌni lduꞌu nguiu. Ni sí, canihunin manchë lduꞌu nguiu.  
\v 21 Laꞌni lduꞌu nguiu rruꞌu grë́tëꞌ cusë mal: mal llgabë, rquënú nguiu tseꞌlë mënë, napë nguiu zihani naꞌa nu ra naꞌa napë zihani nguiu.  
\v 22 Rbaaꞌnë rall pë shtë mënë; rguini rall saꞌll; rzebi lduꞌu rall pë shtë mënë; runë rall mal cuntrë saꞌ rall; rsiguë́ rall saꞌll; mal vidë nabani rall; nambidi rall; napë rall vici; runë nadchini rall; cusë nadë rlluíꞌidiꞌi runë rall.  
\v 23 Grë ra cusë ni rruꞌu dizdë laꞌni lduꞌu nguiu nu por ni napë nguiu duldë delantë lu Dios. 
\s1 Tubi naꞌa më zitu nagualdí lduꞌi Jesús 
\r (Mt. 15.21‑28) 
\p  
\v 24 Bëruꞌu më lugar ni; gua më regiuni shtë Tiro nu Sidón. Guatë́ më tubi hiuꞌu; guc shtúꞌudiꞌi më gac bëꞌa mënë catë nanú më perë grë́tëꞌ mënë guc bëꞌa rall catë nanúhiꞌ.  
\v 25 Lueguë bini tubi naꞌa catë nanú Jesús. Naꞌa ni shtsáꞌpëll napë tubi mëdzabë fier laꞌni ldúꞌull. Bëdchini naꞌa lu Jesús; bëzullíbill lu më.  
\v 26 Naꞌa ni na mënë sirofenicia; dizë́ shtëll na griego. Bë́ꞌnëll ruëguë lu Jesús guëgú më mëdzabë laꞌni lduꞌu shtsáꞌpëll.  
\v 27 Perë Jesús guniꞌi lu naꞌa: 
\p ―Napë quë gau ra shini mieti hashtë guielë rall purquë nádiꞌi bien guëdchisul guetështildi shtë ra shini mënë parë gau ra mbécuꞌnë. 
\p  
\v 28 Guniꞌi naꞌa: 
\p ―Nia Dadë, perë ra mbécuꞌnë nananú guëaꞌ mellë, rau ma pedasë narruꞌu hiaꞌldë ruaꞌ llguëꞌnë. 
\p  
\v 29 Guniꞌi më iurní: 
\p ―Bien guníꞌil. Bëagzë́ lídchil; hia lëꞌë mëdzabë bërúꞌull laꞌni lduꞌu shtsáꞌpël. 
\p  
\v 30 Ziaꞌa naꞌa; bëdchíniꞌ lídchiꞌ; bëdzéliꞌ shtsáꞌpiꞌ nagaꞌa lu camë. Bëáquiꞌ; hia adë nídiꞌi mëdzabë laꞌni ldúꞌiꞌ. 
\s1 Bënëac Jesús tubi guꞌpë cueꞌtë 
\p  
\v 31 Bëruꞌu më regiuni shtë Tiro nu gudëdë më lugar nalë Decápolis; bëdchini më guëꞌdchi Sidón naná ruaꞌ nisëduꞌu.  
\v 32 Beꞌdënú mënë tubi naná guꞌpë nu natiꞌngu ruadíꞌdzëll. Runë mënë ruëguë lu më guëdchiꞌbë më guiaꞌa më guëc nguiu ni të guëáquëll.  
\v 33 Biaꞌa Jesús lë́ꞌëll tubi ladë. Bëzëꞌë më shcuënë më laꞌni diáguëll. Bëtiaꞌa më duꞌpë shënë më lu ldúdzëll.  
\v 34 Iurní guná më lu gubeꞌe; bëcaꞌa lduꞌu më nu guníꞌiꞌ: 
\p ―Efata. (Ndëꞌë runë cuntienë dizë́ shtë më, guëac diáguël.) 
\p  
\v 35 Lueguë bëllaꞌlë diaguë nguiu ni, nu bëac ldúdzëll. Guzublú ruadíꞌdzëll bien.  
\v 36 Jesús gunibëꞌa ra mënë adë chu lu guadiꞌdzë rall lo quë nabë́ꞌniꞌ perë por más guniꞌi më, más bërëꞌtsë diꞌdzë nabëꞌnë më.  
\v 37 Nalë́ guasë́ lduꞌu mënë; rniꞌi rall: 
\p ―Grë narunë Jesús na bien. Ra cueꞌtë rini rall nu ra guꞌpë ruadiꞌdzë rall. 
\c 8  
\s1 Bëdëꞌë Jesús nagáu tapë mili nguiu 
\r (Mt. 15.32‑39) 
\p  
\v 1 Guc tubi dzë zihani mënë bëdëá lu më, nu nápëdiꞌi rall nagáu rall. Jesús gunaꞌbë ra shini gusëꞌdë më; guniꞌi më: 
\p  
\v 2 ―Nalë́ rgaꞌa lduaꞌa ra mënë rëꞌ purquë hia guc tsunë dzë zeꞌdë naldë rall na nu nápëdiꞌi rall nagáu rall.  
\v 3 Si talë guësheꞌlda lëꞌë rall lidchi rall sin adë gáudiꞌi rall, scaꞌa mbeeꞌzë rall lu nezë. Bëldá rall zitu zeꞌdë rall. 
\p  
\v 4 Ra shini gusëꞌdë më bëquebi: 
\p ―¿Ca guiá caꞌa hiaꞌa guetështildi gau rall? Ni tubi mënë quëréldëdiꞌi ndëꞌë. 
\p  
\v 5 Jesús gunaꞌbë diꞌdzë: 
\p ―¿Bëldá guetështildi napë të? 
\p Guniꞌi raiꞌ: 
\p ―Gadchi. 
\p  
\v 6 Iurní Jesús gunibëꞌa subë mënë zihani lu guiuꞌu. Gunaꞌzi më guëzá guetështildi. Bëdëꞌë më graci lu Dios; lueguë bëshullë më guetështildi; bëdëꞌë më cuaꞌa ra shini gusëꞌdë më të quiꞌdzë raihin parë gau ra mënë.  
\v 7 Nu nuaꞌa raiꞌ bëldá mbeldë. Jesús bëdëꞌë graci; guniꞌi më lu shini gusëꞌdë më të quiꞌdzë raiꞌ mbeldë lu ra mënë.  
\v 8 Grë́tëꞌ mënë gudáu rall hashtë catë lu bielë rall. Iurní bëtëá raiꞌ gadchi tëpë pedasë nabëꞌnë subrë.  
\v 9 Grë ra nagudáu na ra ziquë tapë mili nguiu.  
\v 10 Iurní bëꞌnë Jesús despedir ra mënë; beꞌpi më laꞌni barcu con ra shini gusëꞌdë më të ziaꞌa raiꞌ regiuni nalë Dalmanuta. 
\s1 Ra fariseo gunaꞌbë rall gunë më tubi milagrë 
\r (Mt. 16.1‑4; Lc. 12.54‑56) 
\p  
\v 11 Bëdchini ra fariseo lu Jesús. Guzublú rchupë diꞌdzë rall. Bëtëꞌdë rall tubi prëbë lëꞌë më, nihunë më tubi milagrë lu rall.  
\v 12 Bëcaꞌa lduꞌu më nu guniꞌi më: 
\p ―¿Pëzielú rac shtuꞌu të guëná të tubi milagrë? Guldía rniaꞌa lu të; gúnëdiaꞌa ni tubi milagrë delantë lu të. 
\p  
\v 13 Iurní bësëaꞌnë më lëꞌë ra mënë të güeꞌpi më stubi vueltë laꞌni barcu. Ziaꞌa më stubi ladë ruaꞌ nisë ruꞌbë. 
\s1 Ldaiꞌ shtë fariseo 
\r (Mt. 16.5‑12) 
\p  
\v 14 Ra shini gusëꞌdë më nuaꞌa tubsë guetështildi laꞌni barcu purquë bëaꞌldë lduꞌu raiꞌ niuaꞌa raiꞌ nagáu raiꞌ.  
\v 15 Jesús guniꞌi lu raiꞌ: 
\p ―Gulë gupë cuidadë levadurë shtë ra fariseo nu levadurë shtë Herodes. 
\p  
\v 16 Iurní guzublú guniꞌi raiꞌ lu saꞌ raiꞌ: 
\p ―Aquë. Adë chu nuáꞌadiꞌi guetështildi, por ni rniꞌi më zndëꞌë. 
\p  
\v 17 Jesús guc bëꞌa laꞌni ldúꞌiꞌ lo quë nabëꞌnë raiꞌ llgabë. Guniꞌi më: 
\p ―¿Pëzielú rniꞌi lu saꞌ të nuáꞌadiꞌi të guetështildi? ¿Pë adë riasë́diꞌi të? ¿Pë adë rdë́ꞌëdiꞌi të cuendë? ¿Pë naguëdchi lduꞌu të?  
\v 18 ¿Pë adë nápëdiꞌi të slu të parë guëná të? ¿Pë adë rini të? ¿Pë adë rëagná lduꞌu të milagrë nabëna?  
\v 19 Dzë na bëshulla guetështildi parë gudáu gaꞌi mili nguiu, ¿bëldá tëpë pedasë bëtëá të? 
\p Bëquebi raiꞌ: 
\p ―Chiꞌbë chupë tëpë. 
\p  
\v 20 ―Nu iurë bëshulla gadchi guetështildi parë tapë mili nguiu, ¿bëldá tëpë pedasë bëtëá të? 
\p Guniꞌi raiꞌ: 
\p ―Gadchi tëpë. 
\p  
\v 21 Guniꞌi më lu raiꞌ: 
\p ―¿Pë laꞌdi guëdë́ꞌëdiꞌi të cuendë chu nahia? 
\s1 Jesús bënëáquiꞌ tubi ciegu më Betsaida 
\p  
\v 22 Iurní bëdchini raiꞌ guëꞌdchi Betsaida. Beꞌdënú ra mënë tubi ciegu lu më. Bëꞌnë rall ruëguë guëdchiꞌbë më guiaꞌa më guëc ciegu të guëáquëll.  
\v 23 Gunaꞌzi më guiaꞌa ciegu; guanú më lë́ꞌëll fuërë shtë guëꞌdchi. Bëtiaꞌa më duꞌpë shënë më ruaꞌ slull; bëdchiꞌbë më guiaꞌa më guë́quëll nu gunaꞌbë diꞌdzë më: 
\p ―¿Gu rnal duꞌpë? 
\p  
\v 24 Lëꞌë ciegu guná guiaꞌa; répill lu më: 
\p ―Rnahia lu ra mënë cumë ziquë ra hiaguë; ziazú rahin. 
\p  
\v 25 Iurní bëdchiꞌbë Jesús guiáꞌaiꞌ ruaꞌ slu ciegu stubi. Bëldisë më lull guiaꞌa. Lueguë bëac slull; beꞌrquë rnall zitu.  
\v 26 Iurní Jesús bësheꞌldë lë́ꞌëll; ziagzëll lídchill. Guniꞌi më: 
\p ―Adë tsutël guëꞌdchi nu adë chu lu guadíꞌdzëdiꞌil lo quë nabëna. 
\s1 Pedro bëquebi Jesús na el quë nagudili Dios 
\r (Mt. 16.13‑20; Lc. 9.18‑21) 
\p  
\v 27 Jesús nu ra shini gusëꞌdë më gua raiꞌ parë regiuni nalë Cesarea Filipo. Iurë ziazú më nezë, gunaꞌbë diꞌdzë më lu raiꞌ: 
\p ―¿Chu rniꞌi mënë nahia? 
\p  
\v 28 Bëquebi raiꞌ: 
\p ―Nanú mënë narniꞌi nal Juan Bautista. Stúbill rniꞌi nal Elías. Sëbëldá mënë rniꞌi nal tubi nabiadiꞌdzë shtiꞌdzë Dios guahietë. 
\p  
\v 29 Repi Jesús lu raiꞌ: 
\p ―Lëꞌë të ¿chu rniꞌi të nahia? 
\p Pedro guniꞌi: 
\p ―Nal Cristo, el quë nagudili Dios parë guënibë́ꞌal. 
\p  
\v 30 Iurní gunibëꞌa më adë chu lu guadíꞌdzëdiꞌi raiꞌ na më Cristo. 
\s1 Guniꞌi Jesús lu shini gusë́ꞌdëiꞌ gátiꞌ 
\r (Mt. 16.21‑28; Lc. 9.22‑27) 
\p  
\v 31 Iurní guzublú rluaꞌa Jesús lëꞌë ra shini gusë́ꞌdëiꞌ de quë nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu, gúniꞌ sufrir demasiadë. Guniꞌi më ra mëgulë narnibëꞌa nu ra bëshuzi namás lasac con ra mësë narluaꞌa lëy, gunë rall desprëci lëꞌë më. Guniꞌi më quini rall lëꞌë më perë despuësë de tsunë dzë, tsashtë́ më ladi ra tëgulë.  
\v 32 Clarë guniꞌi më diꞌdzë ni. Iurní Pedro biaꞌa lëꞌë Jesús tubi ladë nu guzublú gudildi Pedro lëꞌë më.  
\v 33 Jesús bëdchigrë́ lu më; guná më lu shini gusëꞌdë më. Gudildi më lëꞌë Pedro; fuertë guniꞌi më: 
\p ―Guabsú lua, Satanás. Adë rúnëdiꞌil llgabë ziquë Dios sino ziquë mënë shtë guë́ꞌdchiliu. 
\p  
\v 34 Iurní gunaꞌbë Jesús ra shini gusëꞌdë më nu ra mënë zihani; guniꞌi më lu rall: 
\p ―Si talë nanú mënë narac shtuꞌu gáquëll shmëna, napë quë gúnëll renunci prupi deseo shtë́nëll. Napë quë gáquëll dispuestë gátill por na; nu guidë náldëll na.  
\v 35 El quë nadë rac shtúꞌudiꞌi gati por na, zátill. Perë el quë naguëniti vidë shtë́niꞌ por na nu por dizaꞌquë, guëbánill parë siemprë; gac salvárëll.  
\v 36 Adë pë rlluíꞌidiꞌi gunë nguiu gan grë́tëꞌ cusë lu guë́ꞌdchiliu nu despuësë guënítill vidë shtë́nëll, adë nídiꞌi fin parë lë́ꞌëll.  
\v 37 ¿Pë ofrendë guëdëꞌë nguiu lu Dios parë gac salvárëll?  
\v 38 Ra mënë bësaꞌnë rall shnezë Dios nu napë rall zihani duldë. Cualquier de lëꞌë nguiu si talë rtu lull de na; si talë rtu lull de dizaꞌquë delantë saꞌll, iurní guëtú lua de lëꞌë nguiu ni iurë gueldë guëdchinia de gubeꞌe. Nahia nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu; guëdchinia con ra ianglë shtë gubeꞌe. Guëdchinia con pudërë nu llni shtë Dios. 
\c 9  
\p  
\v 1 También guniꞌi më: 
\p ―Guldía, nabani bëldá mënë ndëꞌë; adë gátidiꞌi rall hashtë guëná rall de quë cagnibëꞌa Dios laꞌni lduꞌu mënë, de quë hia rnibëꞌa më con pudërë. 
\s1 Jesús guc cambi delantë lu raiꞌ 
\r (Mt. 17.1‑13; Lc. 9.28‑36) 
\p  
\v 2 Gudëdë shuꞌpë dzë; Jesús biaꞌa Pedro nu Jacobo nu Juan; ziazú raiꞌ tubi dani ruꞌbë. Iurní Jesús guc cambi delantë lu ra shini gusëꞌdë më.  
\v 3 Shabë më guc cambi hashtë rabëniꞌi tantë naquichin ziquë ni tubi biashtildi adë gúnëdiꞌi gan guësëquichin.  
\v 4 Bëluaꞌalú Elías nu Moisés lu raiꞌ. Guná raiꞌ quëadiꞌdzë Jesús con Elías nu Moisés.  
\v 5 Iurní Pedro guniꞌi: 
\p ―Mësë, nabënë dzu hiaꞌa ndëꞌë. ¿Pë zëdëntsaꞌu naꞌa tsunë ranchi ndëꞌë? tubin parë lë́ꞌël guëquëréldël, stubin parë Moisés, stubin parë Elías. 
\p  
\v 6 Perë rac bë́ꞌadiꞌi Pedro pë guníꞌiꞌ tantë bëdzëbë ra shini gusëꞌdë më.  
\v 7 Iurní bëdchini tubi shcahi nabësëꞌau grë raiꞌ, nu bini raiꞌ tubi bë naguniꞌi laꞌni shcahi: 
\p ―Ndëꞌë lëꞌë shinia narac shtuaꞌa; gulë bëquë́ diaguë shtíꞌdziꞌ. 
\p  
\v 8 Iurní guná ra shini gusëꞌdë më grë ladë; ni tubi chu lu guná raiꞌ; sulë Jesús zugaꞌa. 
\p  
\v 9 Bietë raiꞌ lu dani. Gunibëꞌa më ni tubi chu lu guepi raiꞌ naguná raiꞌ lu dani hashtë iurë lëꞌë nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu tsashtë́hiꞌ ladi ra tëgulë.  
\v 10 Adë chu lu biadíꞌdzëdiꞌi raiꞌ lo quë guná raiꞌ guëc dani perë gunaꞌbë diꞌdzë lu saꞌ raiꞌ pë runë cuntienë shtiꞌdzë më de quë tsashtë́hiꞌ ladi ra tëgulë.  
\v 11 Iurní gunaꞌbë diꞌdzë raiꞌ lu më: 
\p ―¿Pëzielú rniꞌi ra mësë shtë lëy de quë Elías napë quë guídiꞌ primërë? 
\p  
\v 12 Bëquebi më: 
\p ―Verdá nahin. Hia bidë Elías të parë gunë záꞌquiꞌ grë́tëꞌ ra cusë. Perë ¿pë rniꞌi ra Sagradas Escrituras cerquë shcuendë nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu? Pues rniꞌi rahin de quë gúniꞌ sufrir; sac zíhiꞌ; nu gunë mënë desprëci lë́ꞌiꞌ.  
\v 13 Guná, hia bidë Elías nu bëꞌnë ra mënë lo quë naguc shtuꞌu rall. Lo quë naná escritë de lë́ꞌiꞌ hia guc cumplir. 
\s1 Jesús bënëac tubi llguëꞌnë 
\r (Mt. 17.14‑21; Lc. 9.37‑43) 
\p  
\v 14 Bëagrí raiꞌ catë zubë los de más shini gusëꞌdë më. Guná raiꞌ zihani mënë alrededurë shtë raiꞌ. Ra mësë narluaꞌa lëy gudildi diꞌdzë rall con lëꞌë raiꞌ.  
\v 15 Iurë guná ra mënë lu Jesús, guasë́ lduꞌu rall; beꞌdë guëlluꞌnë rall lu më parë gunë rall saludar lëꞌë më.  
\v 16 Iurní gunaꞌbë diꞌdzë Jesús lu rall: 
\p ―¿Pëllë quëadiꞌdzë të ngaꞌli? ¿Pëzielú gudildi diꞌdzë të? 
\p  
\v 17 Iurní tubi nguiu bëruꞌu ladi grë mënë; guníꞌill: 
\p ―Mësë, zeldënúa llgaꞌna lul. Nápëll tubi mëdzabë laꞌni ldúꞌull. Nall guꞌpë, bëꞌnë mëdzabë.  
\v 18 Ancalë rnaꞌzi mëdzabë lëꞌë llguëꞌnë, rruꞌldë mëdzabë lë́ꞌëll lu guiuꞌu. Rruꞌu bëchini ruaꞌll nu rchushí laiꞌll. Zni másruꞌu rbáꞌcull. Zeꞌdënúa lë́ꞌëll lu shini gusë́ꞌdël perë adë bë́ꞌnëdiꞌi rall gan nëac llguëꞌnë. 
\p  
\v 19 Repi më iurní: 
\p ―Lëꞌë të nalë́ naguëdchi lduꞌu të. ¿Hashtë guc guëbezënúa lëꞌë të, të parë tsaldí lduꞌu të shtiꞌdza? ¿Blac tiempë guëquëreldënúa lëꞌë të, të parë tsaldí lduꞌu të? Gudeꞌenú shínil lua. 
\p  
\v 20 Iurë beꞌdë guënú shtadë llguëꞌnë lëꞌë llguëꞌnë lu Jesús, guná mëdzabë guꞌpë lu Jesús. Bëruꞌldë mëdzabë ngulëꞌnë lu guiuꞌu. Bëchiꞌchi llguëꞌnë nu guꞌtë guduꞌbi llguëꞌnë lu guiuꞌu; bëruꞌu bëchini ruaꞌll.  
\v 21 Jesús gunaꞌbë díꞌdziꞌ lu shtadë llguëꞌnë: 
\p ―¿Blac tiempë rac lluꞌu llguëꞌnë? 
\p Bëquebi shtadë llguëꞌnë: 
\p ―Dizdë nabíꞌchill.  
\v 22 Zihani vueltë bëtiaꞌa mëdzabë lë́ꞌëll lu guiꞌi u lu nisë të gati llguëꞌnë. Si talë záquël gunëáquël lë́ꞌëll zuduꞌpë, bëꞌnë favurë; bëgaꞌa ldúꞌul lëꞌë naꞌa. 
\p  
\v 23 Guniꞌi Jesús lu shtadë llguëꞌnë: 
\p ―¿Pëzielú rníꞌil lua zniꞌi? Si talë tsaldí ldúꞌul Dios, lëꞌë më gunë më grë́tëꞌ cusë parë lë́ꞌël. 
\p  
\v 24 Lueguë shtadë llguëꞌnë guniꞌi fuertë: 
\p ―Rialdí lduaꞌa perë bëꞌnë compañi na të tsaldí lduaꞌa más. 
\p  
\v 25 Jesús guná nalë́ zihani mënë bëdëá hashtë rdiaꞌa lu saꞌ rall. Iurní fuertë guniꞌi më guëc mëdzabë: 
\p ―Lë́ꞌël mëdzabë naná guꞌpë nu cueꞌtë, rnibë́ꞌahia lë́ꞌël; bëruꞌu de llguëꞌnë rëꞌ nu adë guëabrídiꞌi tsutël laꞌni ldúꞌull jamás. 
\p  
\v 26 Iurní lëꞌë mëdzabë gurushtiá nu bërúꞌldëll lëꞌë llguëꞌnë lu guiuꞌu nu bëséꞌsëll lëꞌë llguëꞌnë. Bëruꞌu mëdzabë; bëaꞌnë llguëꞌnë ziquë naguti. Zihani mënë guniꞌi hia guti llguëꞌnë.  
\v 27 Perë Jesús gunaꞌzi guiáꞌall parë bëldisë më lë́ꞌëll. Guasuldill. 
\p  
\v 28 Iurní guatë́ Jesús tubi hiuꞌu nu ra shini gusëꞌdë më guatë́ raiꞌ. Gunaꞌbë diꞌdzë raiꞌ lu Jesús: 
\p ―¿Pëzielú adë bë́ꞌnëdiꞌi naꞌa gan niagú naꞌa mëdzabë fier laꞌni llguëꞌnë? 
\p  
\v 29 Repi Jesús: 
\p ―Sulë si talë rialdí lduꞌu të de verdá nu gunë të ayunë, iurní gapë të pudërë parë guëgú të mëdzabë ziquë mëdzabë rëꞌ. 
\s1 Stubi vueltë guniꞌi Jesús gátiꞌ 
\r (Mt. 17.22‑23; Lc. 9.43‑45) 
\p  
\v 30 Bëruꞌu raiꞌ lugar ni; gudëdë më nezë Galilea. Adë guc shtuꞌu më ni tubi chu gac bëꞌa ca ziaꞌa raiꞌ  
\v 31 purquë quëgluaꞌa më ra shini gusëꞌdë më. Guniꞌi më lu raiꞌ: 
\p ―Nahia nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu. Gac entregara lu guiaꞌa mënë të quini rall na perë dzë tsunë tsashtë́a ladi ra tëgulë. 
\p  
\v 32 Adë guasë́diꞌi raiꞌ shtiꞌdzë më. Bëdzëbë raiꞌ nianaꞌbë diꞌdzë raiꞌ lu Jesús pë runë cuntienë lo quë naguniꞌi më. 
\s1 ¿Chu namás lasac? 
\r (Mt. 18.1‑5; Lc. 9.46‑48) 
\p  
\v 33 Iurní bëdchini raiꞌ guëꞌdchi Capernaum. Iurë nanú raiꞌ laꞌni hiuꞌu, gunaꞌbë diꞌdzë më lu ra shini gusëꞌdë më: 
\p ―¿Pë cagniꞌi lu saꞌ të ngaꞌli iurë zeꞌdë zu të nezë? 
\p  
\v 34 Bëac dchi raiꞌ purquë bëchupë diꞌdzë raiꞌ chu namás më lasac entrë lëꞌë raiꞌ.  
\v 35 Iurní guzubë më; gunaꞌbë më ra chiꞌbë chupë shini gusëꞌdë më; guniꞌi më: 
\p ―Si talë tubi të rac shtúꞌul gáquël më más lasac lu saꞌl, napë quë gáquël lúltimë de grë të nu napë quë gúnël sirvë los de más saꞌl. 
\p  
\v 36 Iurní gunaꞌbë më tubi llguëꞌnë; bëzú më llguëꞌnë guëláu ladi ra shini gusëꞌdë më. Gudëdchi më lëꞌë llguëꞌnë nu guniꞌi më lu raiꞌ: 
\p  
\v 37 ―El quë naquëhapë tubi llguëꞌnë ziquë ndëꞌë purquë mënë ni rac shtúꞌull na, también quëhúnëll recibir na. El quë naquëhunë recibir na, también quëhúnëll recibir el quë nabësheꞌldë na. 
\s1 El quë nadë rníꞌidiꞌi cuntrë lëꞌë hiaꞌa nall favurë de lëꞌë hiaꞌa 
\r (Mt. 10.42; Lc. 9.49‑50) 
\p  
\v 38 Iurní Juan guniꞌi lu Jesús: 
\p ―Mësë, guná naꞌa tubi nguiu; rgull mëdzabë laꞌni lduꞌu mënë iurë rníꞌill lël, perë lëꞌë naꞌa bëdëꞌnë naꞌa prohibë tsagláꞌguëdiꞌi gull mëdzabë purquë adë rzënúdiꞌill lëꞌë hiaꞌa. 
\p  
\v 39 Jesús guniꞌi: 
\p ―Adë chu guëcádiꞌi lë́ꞌëll purquë el quë naquëhunë milagrë por pudërë shtëna, adë nádiꞌill capaz guëníꞌill cuntrë na.  
\v 40 El quë nadë rníꞌidiꞌi cuntrë lëꞌë hiaꞌa, nall favurë de lëꞌë hiaꞌa.  
\v 41 Cualquier mënë naguëneꞌe tubi vasë nisë gu të, rnéꞌell nisë ni purquë na të shmëna, segurë guëdëꞌë Dios premi caꞌa nguiu ni. 
\s1 Gulë gupë cuidadë të gúnëdiꞌi të duldë 
\r (Mt. 18.6‑9; Lc. 17.1‑2) 
\p  
\v 42 Iurní repi më: 
\p ―Cagniaꞌa shcuendë tubi më humildë naná rialdí lduꞌi na. El quë narluaꞌa tubi më humildë mal nezë të gúnëll duldë, mejurë galdë nguiu ni tubi guichi ruꞌbë iénill; tsagrúꞌldëll lë́ꞌëll laꞌni nisëduꞌu.  
\v 43 Si talë guiáꞌal rac shtuꞌu guëldaguë lë́ꞌël lu duldë, bëchuguë guiáꞌal. Mejurë guëdchínil con tubsë guiáꞌal catë nápël vidë sin fin quë guëdubi cuerpë tsal gabildi. Ndë nunquë rëáldëdiꞌi beꞌlë. [ 
\v 44 nu mbiziuguë adë rátidiꞌi; nunquë adë rëáldëdiꞌi guiꞌi.]  
\v 45 Si talë guëaꞌl rac shtuꞌu guëldaguë lë́ꞌël lu duldë, bëchuguë guëaꞌl. Mejurë guëdchínil tubsë guëaꞌl catë nápël vidë sin fin quë guëdubi cuerpë guziáꞌal gabildi catë nunquë rëáldëdiꞌi beꞌlë [ 
\v 46 nu rátidiꞌi mbiziuguë nu adë rëáldëdiꞌi guiꞌi.]  
\v 47 Si talë slul rac shtuꞌu guëldaguë lë́ꞌël lu duldë, gulú slul. Mejurë tsutël catë rnibëꞌa Dios tubsë slul, no sea tsal gabildi con guërupë slul.  
\v 48 Ndë ra mbiziuguë rátidiꞌi nu nunquë rëáldëdiꞌi beꞌlë. 
\p  
\v 49 ’Grë mieti napë quë gac purificar raiꞌ con beꞌlë. [Guëtiaꞌa mënë duꞌpë zedë guëc ma nadchiꞌbë lu bëcuꞌguë.]  
\v 50 Nabënë na zedë perë si talë nápëdiꞌi zedë sabor, ¿lla gunë nguiu të guëabrí sabor shtë zedë? Gulë gapë zedë shtë galnaduꞌu nu gulë gac më pacënci delantë lu saꞌ të. 
\c 10  
\s1 Jesús bëluaꞌa shcuendë divurci 
\r (Mt. 19.1‑12; Lc. 16.18) 
\p  
\v 1 Bëruꞌu më Capernaum; bëdchini më regiuni shtë Judea hashtë tubi lugar nanaquë́ nezë guiaꞌa guëëꞌgu Jordán. Zihani mënë bëdëá lu më; bëluaꞌa më lëꞌë rall ziquë siemprë.  
\v 2 Bidë guëbiꞌguë ra fariseo lu më; caguili rall mudë guëdchiꞌbë rall demandë cuntrë lëꞌë më. Gunaꞌbë diꞌdzë rall lu më si talë nanú permisi según lëy guësaꞌnë nguiu tseꞌlë nguiu.  
\v 3 Bëquebi më: 
\p ―¿Pë bëquëꞌë Moisés laꞌni librë shtë Dios? 
\p  
\v 4 Guniꞌi rall: 
\p ―Moisés bëdëꞌë permisi guësaꞌnë nguiu tseꞌlë nguiu, sulë napë quë guëdëꞌë nguiu tubi guichi shtë divurci. 
\p  
\v 5 Iurní guniꞌi më: 
\p ―Purquë nalë́ naguëdchi lduꞌu të, por ni bëquëꞌë Moisés mandamientë rëꞌ  
\v 6 perë dizdë guzublú guë́ꞌdchiliu, iurë bëntsaꞌu më grë́tëꞌ ra cusë, “Bëꞌnë Dios formar lëꞌë nguiu nu lëꞌë naꞌa”.  
\v 7 Por ni guëruꞌu nguiu lidchi shtádëll con shníꞌall nu guëbaninú nguiu tséꞌlëll.  
\v 8 Hia guërupë rall gac rall tubsë; nádiꞌi rall chupë sino tubsë.  
\v 9 Por ni, lo quë nabëꞌnë Dios unir, adë chu guëldë́diꞌi lëꞌë rall. 
\p  
\v 10 Iurë nanú Jesús laꞌni hiuꞌu, ra shini gusëꞌdë më gunaꞌbë diꞌdzë raiꞌ lu më pë runë cuntienë diꞌdzë rëꞌ.  
\v 11 Guniꞌi më: 
\p ―El quë naguësaꞌnë tséꞌliꞌ nu guëtsë́ꞌall stubi vueltë, rúnëll duldë lu primërë tséꞌlëll; ni na adulteri.  
\v 12 Nu si talë tubi naꞌa guësáꞌnëll tséꞌliꞌ të parë guëtsë́ꞌall stubi vueltë, rúnëll duldë adulteri. 
\s1 Jesús bëꞌnë ldaiꞌ ra llguëꞌnë 
\r (Mt. 19.13‑15; Lc. 18.15‑17) 
\p  
\v 13 Iurní guanú mënë zihani ra llguëꞌnë parë guëdchiꞌbë guiaꞌa më guëc raiꞌ. Ra shini gusëꞌdë më gudildi raiꞌ naguanú ra llguëꞌnë.  
\v 14 Iurë guná më lla bëꞌnë ra shini gusëꞌdë më, bëldë́ më; guniꞌi më: 
\p ―Gulë bëdëꞌë sí, guidë ra llguëꞌnë lua. Adë guëcádiꞌi të lu ra niꞌi, purquë ra mënë naná ziquë ra llguëꞌnë tsutë́ rall catë rnibëꞌa Dios ziquë Rëy.  
\v 15 Guldía, sulë el quë nagunë recibir Dios ziquë Rëy të guënibëꞌa më lë́ꞌëll ziquë tubi llguëꞌnë, sulë nguiu ni guëbánill catë na më rëy. 
\p  
\v 16 Iurní gudëdchi më ra llguëꞌnë. Bëdchiꞌbë më guiaꞌa më guëc rall nu bëꞌnë ldaiꞌ më lëꞌë rall. 
\s1 Tubi sultërë ricu 
\r (Mt. 19.16‑30; Lc. 18.18‑30) 
\p  
\v 17 Iurë ziaglaꞌguë Jesús nezë, bidë guëlluꞌnë tubi nguiu lu më. Bëzullíbill lu më nu gunaꞌbë díꞌdzëll: 
\p ―Mësë zaꞌquë, ¿lla guna parë gapa vidë sin fin? gac salvara. 
\p  
\v 18 Guniꞌi më: 
\p ―¿Pëzielú rníꞌil lua nazaꞌca? purquë ni tubi adë chu nazaꞌquë, sulë Dios.  
\v 19 Nanël ra mandamientë: “Adë rguínidiꞌil saꞌl; adë rquënúdiꞌil tseꞌlë saꞌl; adë cuánëdiꞌil pë shtë mënë; adë guadíꞌdzëdiꞌil bishi; adë guësiguë́diꞌil mënë, nu bëzuꞌbë diaguë shtiꞌdzë shtádël nu shníꞌal”. 
\p  
\v 20 Nguiu ni guniꞌi: 
\p ―Mësë, bëna cumplir grë ra mandamientë rëꞌ dizdë nabiꞌcha, 
\p  
\v 21 Jesús guná lull; nalë́ guc shtuꞌu më lë́ꞌëll. Guniꞌi më: 
\p ―Tubi cusë runë faltë; bëtuuꞌ grë cusë nanápël; bëdëꞌë dumí caꞌa ra prubi; iurní gápël tesurë lu gubeꞌe. Nu gudeꞌe naldë na; bëꞌnë renunci prupi deseo shtë́nël të guëluaꞌa nadispuestë sac zil por na. 
\p  
\v 22 Iurë bini nguiu ni diꞌdzë shtë më, riá ldúꞌull; zëagzëll tristë purquë nápëll tubi shtaci ruꞌbë. 
\p  
\v 23 Guná më lu ra nazugaꞌa alrededurë lëꞌë më; repi më lu ra shini gusëꞌdë më: 
\p ―Nalë́ naganë tubi nanapë zihani dumí gúnëll recibir Dios ziquë Rëy. 
\p  
\v 24 Ra shini gusëꞌdë më bëdzëguëëꞌ lduꞌu raiꞌ por diꞌdzë shtë më. Jesús guniꞌi lu raiꞌ: 
\p ―Lëꞌë të ziquë llguëꞌnë, blac naganë gunë ra ricu recibir Dios ziquë Rëy, ra nguiu narunë confiar dumí.  
\v 25 Más sencigi tsutë́ tubi camellë ichi iagullë quë tubi ricu tsutëll catë rnibëꞌa Dios. 
\p  
\v 26 Iurní más guasë́ lduꞌu raiꞌ; guniꞌi lu saꞌ raiꞌ: 
\p ―¿Chúllëtiꞌi gac salvar? ¿Chull gapë vidë sin fin? 
\p  
\v 27 Jesús guná lu grë raiꞌ; guniꞌi më: 
\p ―Adë gúnëdiꞌi nguiu gan gunë salvar lë́ꞌiꞌ perë Dios napë pudërë gunë më grë́tëꞌ ra cusë. 
\p  
\v 28 Iurní Pedro guniꞌi lu më: 
\p ―Guná, lëꞌë naꞌa bësaꞌnë naꞌa grë́tëꞌ cusë parë zeꞌdë naldë naꞌa lë́ꞌël. 
\p  
\v 29 Guniꞌi Jesús: 
\p ―Guldía, el quë nabësaꞌnë lídchiꞌ, bë́chiꞌ, zániꞌ, shtádiꞌ u shníꞌaiꞌ, u tséꞌliꞌ, u shíniꞌ, u guiuꞌu lachi shtë́niꞌ; guësánëll ra cusë ni purquë rac shtúꞌull dizaꞌquë shtëna, niétiquë guënítidiꞌill.  
\v 30 Gúnëll recibir zihani cusë más iurneꞌ hashtë tubi gahiuꞌa vueltë más lídchiꞌ, bë́chiꞌ, zániꞌ, shníꞌaiꞌ, shíniꞌ, shláchiꞌ. Nu gunë mënë cuntrë nguiu ni perë despuësë guëbánill lu gubeꞌe tubi vidë sin fin.  
\v 31 Zihani mënë nalasac iurneꞌ delantë lu saꞌ rall, gac rall lúltimë dzë ni; nu zihani naná lúltimë iurneꞌ, gac rall mënë namás lasac lu Dios. 
\s1 Stubi vueltë guniꞌi Jesús gátiꞌ 
\r (Mt. 20.17‑19; Lc. 18.31‑34) 
\p  
\v 32 Nianá ziazú raiꞌ nezë Jerusalén, ziazú më delantë lu ra shini gusëꞌdë më. Nalë́ guasë́ lduꞌu raiꞌ nu ra nacanaldë tëchi më, bëdzëbë rall. Iurní lëꞌë më biaꞌa lëꞌë ra shini gusëꞌdë më tubi cuꞌ; guzubëlú guniꞌi më lu raiꞌ ra cusë nagunënú mënë lë́ꞌiꞌ.  
\v 33 Guniꞌi më: 
\p ―Zia hiaꞌa Jerusalén catë gunë ra mënë cuntrë na, nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu. Ndë gac entregara guiaꞌa ra jëfë shtë ra bëshuzi nu lu ra mësë shtë lëy. Gunë rall condenar na lu galguti. Gunë rall intriegu na lu guiaꞌa mënë de stubi naciuni.  
\v 34 Gunë rall burnë de na; guëchiꞌbë shënë rall lua nu guëquëꞌë hiaguë rall na nu quini rall na, perë dzë tsunë tsashtë́a ladi ra tëgulë. 
\s1 Gunaꞌbë Jacobo nu Juan tubi favurë 
\r (Mt. 20.20‑28) 
\p  
\v 35 Iurní Juan nu Jacobo, shini Zebedeo, bëdchini raiꞌ lu Jesús. Guniꞌi raiꞌ: 
\p ―Mësë, rac shtuꞌu naꞌa gúnël tubi favurë naguënaꞌbë naꞌa lul. 
\p  
\v 36 Guniꞌi më lu raiꞌ: 
\p ―¿Pë rac shtuꞌu të guna? 
\p  
\v 37 Guniꞌi raiꞌ: 
\p ―Rac shtuꞌu naꞌa guënéꞌel permisi iurë guënibë́ꞌal ziquë Rëy, subënú naꞌa lë́ꞌël, tubi de lëꞌë naꞌa ladë ldi, stubi de lëꞌë naꞌa ladë rubësë. 
\p  
\v 38 Iurní guniꞌi Jesús lu raiꞌ: 
\p ―Adë guënë́diꞌi të lo quë narnaꞌbë të lua. Gulë guniꞌi lua, ¿zëzac zi të ziquë na? ¿Zac tëdë të cusë durë natëda? 
\p  
\v 39 Bëquebi raiꞌ: 
\p ―Zac naꞌa. 
\p Jesús guníꞌiꞌ: 
\p ―Guldí të. Gunë të sufrir demasiadë ziquë guna sufrir. Gu të el mizmë vasë shtë sufrimientë  
\v 40 perë parë subë të culaꞌnia, tubi de lëꞌë të ladë ldi, stubi ladë rubësë, adë rúnëdiꞌi tucarë guënehia sí subë të ndë. Dios bëꞌnë preparar lugar ni sulë parë ra narac shtuꞌu më subë rall ndë. 
\p  
\v 41 Iurë bini chiꞌi shini gusëꞌdë më lo quë nagunaꞌbë Jacobo nu Juan, bëldënú raiꞌ Jacobo nu Juan.  
\v 42 Jesús gunáꞌbëiꞌ lëꞌë raiꞌ, nu guniꞌi më: 
\p ―Lëꞌë të nanë́ të ra jëfë shtë naciuni nanádiꞌi më israelitë, nalë́ rzac zi rall mënë nu rdchiꞌbë rall lëy naná dushë  
\v 43 perë adë gáquëdiꞌi zni entrë lëꞌë të. Si talë rac shtúꞌul gáquël më ruꞌbë lu saꞌl, napë quë gúnël sirvë los de más saꞌl.  
\v 44 Cualquier de lëꞌë të si talë rac shtúꞌul gáquël mayurë entrë grë ra saꞌl, napë quë gáquël muzë shtë grë raiꞌ.  
\v 45 Nahia nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu; zelda ziquë muzë shtë mënë. Zéldëdiaꞌa parë gunë mënë sirvë lua. Guënehia vidë shtëna ziquë prëci parë gac salvar zihani mënë. 
\s1 Bënëac Jesús tubi ciegu nalë Bartimeo 
\r (Mt. 20.29‑34; Lc. 18.35‑43) 
\p  
\v 46 Iurní bëdchini Jesús con ra shini gusëꞌdë më guëꞌdchi Jericó. Iurë hia na raiꞌ parë guëruꞌu raiꞌ guëꞌdchi, zianaldë cantidá mënë lëꞌë raiꞌ. Tubi ciegu nalë Bartimeo naná shini Timeo, zúbëll lu nezë. Cagnáꞌbëll guꞌnë.  
\v 47 Bini Bartimeo zeꞌdë Jesús më Nazaret; iurní fuertë guníꞌill: 
\p ―Jesús llëbní David, bëgaꞌa ldúꞌul na. 
\p  
\v 48 Zihani mënë guniꞌi rall guëc Bartimeo të guëac dchill perë lë́ꞌëll másruꞌu fuertë guníꞌill: 
\p ―Llëbní David, bëgaꞌa ldúꞌul na. 
\p  
\v 49 Iurní Jesús guzudchí; guniꞌi më: 
\p ―Gulë guaglliꞌi ciegu rëꞌ. 
\p Gunaꞌbë raiꞌ lëꞌë ciegu nu guniꞌi raiꞌ: 
\p ―Bëquitë ldúꞌul. Guasuldí; cagnaꞌbë Jesús lë́ꞌël. 
\p  
\v 50 Iurní bëruꞌldë Bartimeo shabë guítsëll nu bëchésëll. Guagllúꞌnëll lu më.  
\v 51 Jesús guniꞌi lull: 
\p ―¿Pë rac shtúꞌul guna? 
\p Bartimeo guniꞌi: 
\p ―Mësë, rac shtuaꞌa guënahia ziquë antsë. 
\p  
\v 52 Jesús repi: 
\p ―Bëagzë́, hia bëáquël purquë rialdí ldúꞌul na. 
\p Bëac nguiu ni nu guanáldëll lëꞌë më. 
\c 11  
\s1 Guatë́ Jesús Jerusalén ziquë Rëy 
\r (Mt. 21.1‑11; Lc. 19.28‑40; Jn. 12.12‑19) 
\p  
\v 1 Iurní ziagdchini raiꞌ guëꞌdchi Jerusalén guëllaꞌ ra guëꞌdchi Betfagé nu Betania. Bëdchini raiꞌ ruaꞌ dani shtë Olivos nanaquë́ frentë parë Jerusalén. Iurní Jesús bëshéꞌldiꞌ chupë shini gusëꞌdë më.  
\v 2 Guniꞌi më: 
\p ―Gulë tsa guëꞌdchi nanaquë́ delantë. Ngaꞌli guëdzelë të tubi burrë; quëdú ma ruaꞌ nezë. Lëꞌë burrë ni laꞌdi chu quíbëdiꞌi tëchi ma. Gulë bëshaꞌquë ma nu gulë teꞌenú ma ndëꞌë.  
\v 3 Si talë guënaꞌbë diꞌdzë mënë pë gunë të burrë, gulë guniꞌi lull de quë lëꞌë mësë shtënë të rquíꞌniꞌ lëꞌë ma, nu lueguë guëshéꞌldiꞌ lëꞌë ma. 
\p  
\v 4 Iurní ziaꞌa ra shini gusëꞌdë më; bëdiaꞌguëlú raiꞌ lëꞌë ma naquëdú ruaꞌ nezë. Bëshaꞌquë raiꞌ lëꞌë ma. 
\p  
\v 5 Bëldá mënë nazú ngaꞌli guniꞌi rall: 
\p ―¿Pë quëhunë të? ¿Pëzielú bëshaꞌquë të burrë rëꞌ? 
\p  
\v 6 Repi raiꞌ ziquë guniꞌi Jesús lu raiꞌ. Iurní bësaꞌnë mënë parë biaꞌa raiꞌ burrë.  
\v 7 Bëdchini raiꞌ lu Jesús, nu bëdchiꞌbë raiꞌ shabë raiꞌ tëchi burrë të gudchibë Jesús tëchi ma.  
\v 8 Zihani mënë gudishi shabë rall lu nezë catë zeꞌdë Jesús. Stubi shcuaꞌa mënë bëldietë rall ndiaguë shtë hiaguë. Gudishi rallin lu nezë. 
\p  
\v 9 Iurní mënë nazeꞌdë delantë nu ra nazeꞌdë trasë nalë́ fuertë guniꞌi rall: 
\p ―Gunë më salvar. Benditë el quë nazeꞌdë guëdchini por partë shtë më.  
\v 10 Bëꞌnë ldaiꞌ Dios lëꞌë Rëy nazeꞌdë; súbëll lu trunë shtë David, shtadë guëlú hiaꞌa. Llëruꞌbë na pudërë shtë Dios nacabezë gubeꞌe. Gunë më salvar. 
\p  
\v 11 Guatë́ Jesús Jerusalén. Lueguë guatë́ më iáduꞌu ruꞌbë; guná më grë ladë, iurní bëruꞌu më; ziaꞌa më Betania con ra shini gusëꞌdë më purquë hia guadzeꞌ. 
\s1 Hiaguë nadë rgúdiꞌi nashi 
\r (Mt. 21.18‑19) 
\p  
\v 12 Stubi dzë bëruꞌu raiꞌ Betania. Iurë ziazú më nezë, bëldiaꞌnë më; guná më zitu tubi hiaguë bëldaꞌu nanapë ndiaguë.  
\v 13 Guagná më si talë naquë́ nashi lu hiaguë, gau më. Adë bëdzélëdiꞌi më nashi; purë ndiaguë naquë́ lu hiaguë purquë nádiꞌi shtiempë nashi.  
\v 14 Iurní guniꞌi më lu hiaguë: 
\p ―Nunquë jamás adë chu gáudiꞌi nashi shtë́nël. 
\p Bini ra shini gusëꞌdë më lo quë naguniꞌi më lu hiaguë. 
\s1 Bësëlluꞌnë Jesús ra nacagtuuꞌ laꞌni iáduꞌu 
\r (Mt. 21.12‑17; Lc. 19.45‑48; Jn. 2.13‑22) 
\p  
\v 15 Bëdchini raiꞌ Jerusalén. Guatë́ më laꞌni iáduꞌu ruꞌbë. Guzubëlú bësëlluꞌnë më ra naquëgtuuꞌ nu ra naquëgziꞌi laꞌni iáduꞌu. Bërëꞌshë më mellë shtë ra nacagchili dumí. Bërëꞌshë më ra iagshili shtë ra nacagtuuꞌ palumë.  
\v 16 Gunibëꞌa më ni tubi chu guaꞌa trashtë laꞌni iáduꞌu.  
\v 17 Bëluaꞌa më ra mënë; guníꞌiꞌ: 
\p ―Laꞌni Sagradas Escrituras rniꞌi zndëꞌë: “Iáduꞌu shtëna na parë gunë mieti orar lu Dios”; perë lëꞌë të bëꞌnë të cambi iáduꞌu ziquë cuevë shtë ngubaꞌnë. 
\p  
\v 18 Ra jëfë shtë bëshuzi nu ra mësë narluaꞌa lëy bini rall shtiꞌdzë më. Bëdzëbë rall lëꞌë më purquë grë́tëꞌ mënë guasë́ lduꞌu rall enseñansë shtë më. Por ni gudili ra contrari shtë më mudë parë quini rall lëꞌë më.  
\v 19 Iurë bëdchini gueꞌlë, Jesús con ra shini gusë́ꞌdëiꞌ bëruꞌu raiꞌ ciudá Jerusalén. 
\s1 Gubidchi hiaguë bëldaꞌu 
\r (Mt. 21.20‑22) 
\p  
\v 20 Stubi dzë rsili gudëdë raiꞌ catë zubë hiaguë bëldaꞌu. Guná raiꞌ gubidchin hashtë shluꞌchin.  
\v 21 Iurní Pedro bëagná lduꞌi shtiꞌdzë më; guniꞌi Pedro: 
\p ―Mësë guná, lëꞌë hiaguë naguludel lëꞌin gubidchi. 
\p  
\v 22 Guniꞌi më: 
\p ―Gulë tsaldí lduꞌu të shtiꞌdzë Dios.  
\v 23 Guldía rniaꞌa lu të, cualquier nguiu narniꞌi lu dani rëꞌ: “Guabsú ndëꞌë nu tsal laꞌni nisëduꞌu”, si talë adë rzádiꞌi lduꞌu nguiu ni, si talë tsaldí ldúꞌull, gunë më lo quë naguníꞌill.  
\v 24 Por ni rniaꞌa lu të, grë́tëꞌ lo quë narnáꞌbël lu Dios, gulë tsaldí lduꞌu të gunë të recibirin, iurní guëneꞌe mëhin.  
\v 25 Iurë cagnáꞌbël lu Dios, bëꞌnë perdunë contrari shtë́nël, iurní Shtádël naquëbezë gubeꞌe gúniꞌ perdunë duldë shtë́nël. [ 
\v 26 En cambi si talë adë në́diꞌil gúnël perdunë saꞌl, tampuquë gunë Dios perdunë lë́ꞌël.] 
\s1 Pudërë nanapë Jesús 
\r (Mt. 21.23‑27; Lc. 20.1‑8) 
\p  
\v 27 Bëagrí raiꞌ Jerusalén stubi vueltë. Guatë́ më iáduꞌu ruꞌbë. Iurní bëdchini ra jëfë shtë ra bëshuzi nu ra mësë narluaꞌa lëy con ra më gushë shtë guëꞌdchi. Bëdchini rall lu Jesús.  
\v 28 Gunaꞌbë diꞌdzë rall: 
\p ―¿Chu shtë permisi rúnël cusë rëꞌ? ¿Chu bësheꞌldë lë́ꞌël? 
\p  
\v 29 Jesús bëquebi: 
\p ―Nu na guënaꞌbë diꞌdza lu të. Gulë guniꞌi lua, iurní guëniaꞌa lu të chu bëneꞌe permisi parë guna ra cusë.  
\v 30 ¿Chu bësheꞌldë Juan Bautista parë guëchuꞌbë nísiꞌ, Dios u mënë? Gulë guniꞌi chu bëdëꞌë permisi lë́ꞌiꞌ. 
\p  
\v 31 Guzublú gunaꞌbë diꞌdzë lu saꞌ rall. Guniꞌi rall: 
\p ―Si talë guëniꞌi hiaꞌa lu Jesús de quë Dios bësheꞌldë Juan, iurní guënaꞌbë diꞌdzë Jesús lu hiaꞌa: “¿Pëzielú adë gualdídiꞌi lduꞌu të shtíꞌdziꞌ?”  
\v 32 Ni mudë guëniꞌi hiaꞌa lu Jesús: “Ra mënë bësheꞌldë lëꞌë Juan”. 
\p Zni cagniꞌi rall purquë bëdzëbë rall ra mënë. Casi grë mënë gualdí lduꞌu rall de quë Dios bësheꞌldë Juan të guëníꞌiꞌ shtiꞌdzë më.  
\v 33 Iurní guniꞌi rall lu Jesús: 
\p ―Rdë́ꞌëdiꞌi naꞌa cuendë chu bësheꞌldë lëꞌë Juan. 
\p Jesús guniꞌi lu rall: 
\p ―Nu na adë guëquébidiaꞌa lu të chu bësheꞌldë na parë runa ra cusë rëꞌ. 
\c 12  
\s1 Comparaciuni shtë muzë mal 
\r (Mt. 21.33‑46; Lc. 20.9‑19) 
\p  
\v 1 Guzublú Jesús cagniꞌi më por comparaciuni; guniꞌi më: 
\p ―Tubi nguiu bëcabní zihani hiaguë uvë nu bëntsáꞌull tubi luꞌ alrededurë. Bëntsáꞌull catë guëruꞌu juguë shtë uvë; nu bëntsáꞌull tubi hiuꞌu guiaꞌa parë quëhapë muzë ra hiaguë. 
\p ’Nu bëdëꞌë nguiu ni guiuꞌu parë trabajadurë gunë rall dchiꞌni mëdi. Iurní ziáꞌall zitu.  
\v 2 Iurë bëgaꞌa tiempë shtë cusechë, lëꞌë lamë bëshéꞌldiꞌ tubi muzë; tsagcaꞌa muzë lo quë narunë tucarë lamë.  
\v 3 Perë ra nabëcaꞌa guiuꞌu gunaꞌzi rall lëꞌë muzë; bëdëꞌë rall galnë́ lëꞌë muzë, nu bësëlluꞌnë rall lëꞌë muzë sin adë pë bëdë́ꞌëdiꞌi rall niuaꞌa muzë.  
\v 4 Iurní lamë bëshéꞌldëll stubi muzë; bëꞌnë ra nguiu ridë guëc muzë. Guniꞌi rall didzabë guëc muzë.  
\v 5 Lëꞌë lamë bëshéꞌldëll stubi muzë. Muzë ni gudini ra nguiu. Bësheꞌldë lamë más zihani muzë. Bëldá raiꞌ gudini rall lëꞌë raiꞌ. Sëbëldá ra muzë bëdëꞌë rall galnë́. 
\p  
\v 6 ’Lamë ni nápëll tubsë shínill. Nalë́ rac shtuꞌu lamë shíniꞌ. Bësheꞌldë lamë shíniꞌ lu ra nguiu; guniꞌi lamë: “Gapë rall rëspëti lu shinia”.  
\v 7 Perë ra nabëcaꞌa guiuꞌu guniꞌi lu saꞌ rall: “Guná, ndëꞌë llgaꞌnë lamë naguëcaꞌa herenci shtë lamë. Cha guëdíniaꞌa lë́ꞌëll nu grë herenci guëaꞌnë parë lëꞌë hiaꞌa.”  
\v 8 Gunaꞌzi rall shini lamë; gudini rall lë́ꞌëll nu bëruꞌldë rall lë́ꞌëll fuërë de lugar ni. 
\p  
\v 9 Iurní gunaꞌbë diꞌdzë Jesús: 
\p ―¿Pë gunë lamë con ra muzë mal? Guidë lamë catë zu hiaguë uvë të quini lamë ra muzë mal, nu guëdëꞌë lamë hiaguë uvë parë stubi mënë. 
\p  
\v 10 ’¿Pëllë bíꞌldidiꞌi të Sagradas Escrituras narniꞌi? 
\q1 Guëꞌë nabëruꞌldë albañil tubi ladë, 
\q1 guëꞌë rëꞌ gunë sirvë parë shquini hiuꞌu. 
\q1  
\v 11 Zni bëꞌnë më, el quë narnibëꞌa lëꞌë hiaꞌa. 
\q1 Guná hiaꞌa pudërë shtë më; nalë́ nasaꞌa nahin. 
\p  
\v 12 Iurní ra contrari shtë Jesús gudili rall mudë parë guënaꞌzi rall lëꞌë Jesús. Bien guc bëꞌa rall Jesús guniꞌi comparaciuni rëꞌ cuntrë lëꞌë rall. Niétiquë adë pë bë́ꞌnëdiꞌi rall cuntrë lëꞌë më purquë bëdzëbë rall los de más mënë. Bësaꞌnë rall lëꞌë më; zëagzë́ rall. 
\s1 Guniꞌi Jesús: “Gulë quilli impuestë” 
\r (Mt. 22.15‑22; Lc. 20.20‑26) 
\p  
\v 13 Ra contrari shtë Jesús bësheꞌldë rall bëldá fariseo nu bëldá shmënë Herodes parë guësiguë́ rall lëꞌë më. Guc shtuꞌu rall nianiꞌi më tubi cusë mal të guëdchiꞌbë rall demandë cuntrë lëꞌë më.  
\v 14 Gunaꞌbë diꞌdzë rall lu më: 
\p ―Mësë, nanë́ naꞌa rluáꞌal purë verdá. Rúnël tratë igual ra mënë humildë nu ra mënë narnibëꞌa. Quëgluáꞌal lla tsutë́ mënë shnezë Dios. Guniꞌi lu naꞌa iurneꞌ, según lëy ¿pë na bien guëdílliaꞌa impuestë lu rëy César u guëdíllidiꞌiaꞌa impuestë? 
\p  
\v 15 Guc bëꞌa Jesús na rall mënë falsë. Guniꞌi më lu rall: 
\p ―¿Pëzielú zeꞌdë guësiguë́ të na? Gulë bëluaꞌa tubi dumí të guënahia luhin. 
\p  
\v 16 Guaglliꞌi rall tubi monedë; iurní guniꞌi më: 
\p ―¿Chu lë nu chu lu naquë́ lu dumí? 
\p Guniꞌi rall: 
\p ―Lu rëy César naquë́ lu dumí. 
\p  
\v 17 Bëquebi më: 
\p ―Gulë bëdëꞌë nacaꞌa César lo quë naná shtë César, nu gulë bëdëꞌë nacaꞌa Dios lo quë naná shtë Dios. 
\p Guasë́ lduꞌu rall shtiꞌdzë më. 
\s1 Jesús guniꞌi tsashtë́ ra tëgulë 
\r (Mt. 22.23‑33; Lc. 20.27‑40) 
\p  
\v 18 Iurní bëdchini bëldá saduceos lu Jesús. Ra saduceos rniꞌi rall adë tsashtë́diꞌi ra tëgulë ladi ra tëgulë. Gunaꞌbë diꞌdzë rall lu më: 
\p  
\v 19 ―Mësë, bëquëꞌë Moisés guahietë si tubi nguiu gátiꞌ sin shíniꞌ, bëchi tëgulë napë quë cáꞌall tseꞌlë tëgulë; gapë raiꞌ shini parë adë tsalúdiꞌi shfamili tëgulë.  
\v 20 Guc gadchi bëchi. Primërë nguiu bëtsë́ꞌall perë gútill sin ni tubi shíniꞌ.  
\v 21 Segundë bëchi tëgulë cuáꞌall lëꞌë viudë perë gútill sin ni tubi shíniꞌ. Tecërë lo mizmë cuáꞌall tseꞌlë tëgulë perë gútill sin ni tubi shíniꞌ.  
\v 22 Guëzá bëchi tëgulë cuaꞌa rall lëꞌë naꞌa ni perë adë gúpëdiꞌi raiꞌ shíniꞌ. Despuësë lëꞌë naꞌa ni gútiꞌ.  
\v 23 Iurë tsashtë́ ra tëgulë, ¿chu gac tseꞌlë naꞌa ni? pues gadchi nguiu guc tseꞌlë naꞌa. 
\p  
\v 24 Jesús bëquebi: 
\p ―Bëganë të con diꞌdzë shtë të purquë adë riasë́diꞌi të Sagradas Escrituras nu adë guënë́diꞌi të pudërë shtë Dios.  
\v 25 Iurë ra tëgulë tsashtë́ raiꞌ, adë guëtsë́ꞌadiꞌi raiꞌ; adë rnádiꞌi raiꞌ guëtsëꞌa shini raiꞌ. Na raiꞌ ziquë ra ianglë nacabezë gubeꞌe.  
\v 26 Perë si talë cagnaꞌbë diꞌdzë të si talë ra tëgulë tsashtë́ raiꞌ stubi, gulë bëdëꞌë cuendë lo quë nabëquëꞌë Moisés laꞌni histuri shtë hiaguë narëuldë. ¿Pëllë adë bíꞌldidiꞌi të histuri ni? Bëquëꞌë Moisés de quë Dios guníꞌiꞌ lúhiꞌ: “Nahia Dios shtë Abraham; nahia Dios shtë Isaac; nahia Dios shtë Jacob”.  
\v 27 Pues grë shmënë Dios nabani aunquë hia guti raiꞌ. Napë raiꞌ vidë sin fin. Lëꞌë të saduceos, riasë́diꞌi të shtiꞌdzë Dios; zihani vësë rganë të. 
\s1 Mandamientë namás lasac 
\r (Mt. 22.34‑40) 
\p  
\v 28 Tubi mësë narluaꞌa lëy guabíꞌguëll lu Jesús. Bínill lla quëdildi diꞌdzë ra saꞌll nu bínill de quë Jesús bëquébiꞌ bien lu rall. Guniꞌi mësë ni lu Jesús: 
\p ―Mësë, ¿guadë mandamientë namás lasac de grë mandamientë? 
\p  
\v 29 Guniꞌi më lull: 
\p ―Mandamientë namás lasac rniꞌi: “Gulë bëquë́ diaguë, lëꞌë të mënë israelitë; Dios Shtádaꞌa tubsë na më.  
\v 30 Gulë guc shtuꞌu lëꞌë më con guëdubinú ldúꞌul, nu guëdubi almë shtë́nël, nu con guëdubi fuersë shtë́nël”. Ni na mandamientë namás lasac.  
\v 31 Segundë mandamientë rniꞌi: “Gulë guc shtuꞌu saꞌl ziquë rac shtúꞌul mizmë lë́ꞌël”. Nídiꞌi stubi mandamientë namás lasac quë mandamientë rëꞌ. 
\p  
\v 32 Lëꞌë mësë repi: 
\p ―Mësë, guldí shtíꞌdzël. Verdá na tubsë Dios; nídiꞌi chu stubi.  
\v 33 Nu napë quë gac shtúꞌul lëꞌë më con guëdubinú ldúꞌul nu con almë shtë́nël, nu con fuersë shtë́nël. Nu zac napë quë gac shtúꞌul saꞌl igual ziquë rac shtúꞌul mizmë lë́ꞌël. Ra cusë ni más lasac quë gunë nguiu ofrecërë lu Dios tubi ma u stubi cusë narieꞌqui lu bëcuꞌguë. 
\p  
\v 34 Iurë bini Jesús de quë nguiu rëꞌ guníꞌill bien, guniꞌi më lull: 
\p ―Duꞌpë runë faltë të guënibëꞌa Dios lë́ꞌël të gápël vidë sin fin. 
\p Iurní adë chu nápëdiꞌi valurë nianaꞌbë diꞌdzë lu më. 
\s1 Gunaꞌbë diꞌdzë Jesús lu ra mënë chu na shtadë Cristo 
\r (Mt. 22.41‑46; Lc. 20.41‑44) 
\p  
\v 35 Iurë cagluaꞌa Jesús laꞌni iáduꞌu ruꞌbë, guniꞌi më: 
\p ―¿Pëguëaꞌ rniꞌi ra mësë shtë lëy de quë Cristo na shini David?  
\v 36 Mizmë David bëquëꞌë por pudërë shtë Espíritu Santo diꞌdzë rëꞌ: 
\q1 Dadë Dios guniꞌi lu Shtada narnibëꞌa: 
\q1 “Guzubë ladë ldi shtëna hashtë guna gan lu enemigu shtë́nël të guëzuꞌbë diaguë rall shtíꞌdzël”. 
\m  
\v 37 ¿Lla na posiblë gac Cristo shini David, cumë David rníꞌiꞌ Cristo na Dadë narnibëꞌa lëꞌë David? 
\p Ra mënë zihani bini rall shtiꞌdzë më; bëuuꞌ lduꞌu rall nacagniꞌi më. 
\s1 Jesús gudildi ra fariseo nu mësë shtë lëy 
\r (Mt. 23.1‑36; Lc. 11.37‑54; 20.45‑47) 
\p  
\v 38 Quëgluaꞌa më ra mënë; guniꞌi më: 
\p ―Gulë gapë cuidadë ra mësë narluaꞌa lëy. Rëuuꞌ lduꞌu rall gacu rall lari duni. Rac shtuꞌu rall gunë mënë saludar lëꞌë rall con zihani rëspëti lu nezë.  
\v 39 Rguili rall lugar mejurë laꞌni iáduꞌu; rac shtuꞌu rall lugar shtë rëspëti lu mellë.  
\v 40 Perë rdchisú rall lidchi ra viudë nu parë guësiguë́ rall mënë, quëhunë rall oraciuni llëduni. Lëꞌë rall gunë rall recibir más cashtigu dushë. 
\s1 Tubi guꞌnë nabëdëꞌë viudë prubi 
\r (Lc. 21.1‑4) 
\p  
\v 41 Guzubë më laꞌni iáduꞌu frentë catë rtiaꞌa mënë ofrendë; guná më lu ra mënë nabëtiaꞌa guꞌnë laꞌni canciá. Zihani mënë ricu bëtiaꞌa rall zihani dumí.  
\v 42 Iurní bëdchini tubi viudë prubi; bëtiáꞌall chupë centavë laꞌni canciá.  
\v 43 Iurní Jesús gunaꞌbë më ra shini gusëꞌdë më. Guniꞌi më lu raiꞌ: 
\p ―De verdá rniaꞌa, lëꞌë viudë prubi rëꞌ bëtiáꞌall más quë grë mënë nabëdëꞌë dumí  
\v 44 purquë los de más rall bëtiaꞌa rall dumí nabëꞌnë subrë perë viudë rëꞌ bëdë́ꞌëll grë́tëꞌ nanápëll, grë nasíꞌill parë gaull. 
\c 13  
\s1 Guniꞌi më cue iáduꞌu ruꞌbë 
\r (Mt. 24.1‑2; Lc. 21.5‑6) 
\p  
\v 1 Nianá bëruꞌu më iáduꞌu, tubi shini gusëꞌdë më guniꞌi: 
\p ―Mësë, guná, blac chulë ra guëꞌë ruꞌbë. Blac chulë hiuꞌu rëꞌ. 
\p  
\v 2 Jesús guniꞌi: 
\p ―¿Gu rna të lu guëꞌë ruꞌbë shtë iáduꞌu? Adë guëáꞌnëdiꞌi ni tubi guëꞌë nadchiꞌbë guëc saꞌ. Grëhin tsalú. 
\s1 Sëñi antsë tsalú guë́ꞌdchiliu 
\r (Mt. 24.3‑28; Lc. 21.7‑24; 17.22‑24) 
\p  
\v 3 Guzubë më catë zu dani shtë Olivos nanaquë́ frentë nezë catë rluaꞌa iáduꞌu ruꞌbë. Iurní Pedro nu Jacobo nu Juan nu Andrés gunaꞌbë diꞌdzë raiꞌ lu Jesús tubi cuꞌ: 
\p  
\v 4 ―¿Guc gac ra cusë narníꞌil lu naꞌa? ¿Pë sëñi nanú de quë hia gac cumplirin? 
\p  
\v 5 Iurní guniꞌi Jesús: 
\p ―Gulë gapë cuidadë ni tubi adë chu guësiguë́diꞌi lë́ꞌël.  
\v 6 Zihani mënë guëcaꞌa rall lëa; guëdchini rall nu guëniꞌi rall: “Nahia Cristo”. Guësiguë́ rall zihani mënë. 
\p  
\v 7 ’Iurë ruadiꞌdzë mënë nanú zihani guërru nu rdzatsu mënë cuntrë gubiernë, adë rdzë́bëdiꞌi të. Grë cusë ni napë quë gac cumplir perë runë faltë parë tsalú guë́ꞌdchiliu.  
\v 8 Tildi naciuni cuntrë stubi naciuni nu tildi guëꞌdchi cuntrë stubi guëꞌdchi. Guidë llu dushë zihani lugar. Guëdchini gubini dushë. Ni na principi shtë cusë durë naguër gac. 
\p  
\v 9 ’Gulë bëꞌnë preparar lëꞌë të purquë gunë mënë intriegu lëꞌë të lu ra gubiernë. Guëneꞌe mënë galnë́ lëꞌë të laꞌni iáduꞌu. Guëdchiꞌbë rall demandë cuntrë lëꞌë të lu gubiernë nu lu ra rëy purquë na të shmëna. Zni guëniꞌi të dizaꞌquë lu ra më ruꞌbë; gac të testigu shtëna.  
\v 10 Antsë guëdchini fin shtë guë́dchiliu, napë quë guërëꞌtsë dizaꞌquë entrë grë ra naciuni.  
\v 11 Iurná guaꞌa mënë lëꞌë të lu gubiernë, adë rquëdíꞌnidiꞌi lduꞌu të por lo quë naguëniꞌi të. Gulë biadiꞌdzë lo quë narneꞌe Espíritu Santo lëꞌë të iurní, purquë lë́dëdiꞌi lëꞌë të guadiꞌdzë të sino Espíritu Santo quëadíꞌdziꞌ iurní.  
\v 12 Tiempë ni ra nguiu gunë rall intriegu bëchi rall parë gati bë́chill. Nu ra shtadë llguëꞌnë gunë rall cuntrë shínill. Ra llguëꞌnë guëasë rall cuntrë ra shtádëll; gati shtádëll.  
\v 13 Guëldënú grë mënë lëꞌë të purquë na të shmëna perë el quë nagac firmë lu shnezë Dios hashtë fin, nguiu ni gac salvar. 
\p  
\v 14 ’Iurë guëná të cusë mal tsutë́ iáduꞌu ruꞌbë, cusë ni gunin manchë iáduꞌu; zuhin catë nídiꞌi permisi. (Gulë tsasë́ ndëꞌë el quë naguꞌldë diꞌdzë rëꞌ.) Ra nananú Judea guëlluꞌnë rall lu dani.  
\v 15 El quë nazugaꞌa guëc hiuꞌu adë guiétëdiꞌill parë tsutëll laꞌni hiuꞌu të guáꞌall pë shtëll sino guëllúꞌnëll.  
\v 16 Nu el quë nanú lachi adë guëabrídiꞌill lídchill parë guáꞌall shábëll sino guëllúꞌnëll lu dani.  
\v 17 Prubi ra naꞌa nanuaꞌa shíniꞌ dzë ni, nu prubi ra narcaꞌa meꞌdë.  
\v 18 Gulë bëꞌnë ruëguë lu Dios adë gaquin tiempë naldë.  
\v 19 Laꞌni ra dzë ni gunë mieti sufrir demasiadë, cusë durë naná láꞌadiꞌi guná mënë dizdë principi shtë guë́ꞌdchiliu nu nunquë jamás gáquëdiꞌi saꞌ ra cusë ni.  
\v 20 Si talë adë bë́ꞌnëdiꞌi Dios menos ra dzë shtë sufrimientë, adë chu nádiꞌi gac salvar; perë por ra mënë nagudili Dios, gac menos ra dzë ni. 
\p  
\v 21 ’Si talë chu guëniꞌi lul: “Gulë guná, ndëꞌë lëꞌë Jesucristo”, u “Gulë tsagná; ndë lëꞌë më nanú”, adë tsaldídiꞌi ldúꞌul shtíꞌdzëll.  
\v 22 Guëdchini ra naguëguguë́ ra mënë. Guëniꞌi rall na rall Cristo u tubi narniꞌi shtiꞌdzë Dios nu gunë rall milagrë nu guëluaꞌa rall sëñi ruꞌbë të parë guësiguë́ rall hashtë ra nagudili Dios si na posiblë.  
\v 23 Por ni gulë guzú listë nu preparadë; hia guniaꞌa lu të ra diꞌdzë ni antsë gac cumplirin. 
\s1 Nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu guëabriꞌ stubi 
\r (Mt. 24.29‑35, 42‑44; Lc. 21.25‑36) 
\p  
\v 24 ’Despuësë ra dzë shtë sufrimientë lëꞌë ngubidzë guëcahi nu lëꞌë mbehu adë guënéꞌediꞌin llni.  
\v 25 Ra mbelëguiꞌi ldaguë. Grë́tëꞌ fuersë shtë gubeꞌe guëniꞌbin.  
\v 26 Iurní guëná mënë na, nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu; guëdchinia laꞌni shcahi con llëruꞌbë pudërë nu llni.  
\v 27 Iurní guësheꞌlda ra ianglë parë guziaꞌa raiꞌ guëdubi guë́ꞌdchiliu. Guëtëá raiꞌ ra shmënë Dios, ra nagudili më. Guëdchini rall de guëdubi ladë shtë guë́ꞌdchiliu nu dizdë más zitu. 
\p  
\v 28 ’Gulë tsasë́ comparaciuni shtë hiaguë bëldaꞌu. Iurë lëꞌë ndiaguë rënë rruꞌu, rdëꞌë të cuendë hia mërë guëdchini tiempë naꞌi.  
\v 29 Zni iurë guëná të quëhac grë ra cusë rëꞌ, gulë tsasë́ hia mërë guëdchinia.  
\v 30 Guldía rniaꞌa lu të, grëhin gac cumplir antsë gati mënë naquëreldë lu guë́ꞌdchiliu dzë ni.  
\v 31 Gubeꞌe nu guë́ꞌdchiliu tsalú rahin perë shtiꞌdza adë tsalúdiꞌin. 
\p  
\v 32 ’Perë dzë nu iurë, ni tubi adë chu rac bë́ꞌadiꞌi, ni por mizmë ianglë shtë gubeꞌe, ni por shini Dios; sulamëntë Dios, Shtada, rac bë́ꞌaiꞌ dzë shtë fin. 
\p  
\v 33 ’Gulë guzú listë; gulë gac nasini purquë lëꞌë të adë rac bë́ꞌadiꞌi të dzë shtë fin.  
\v 34 Nahin ziquë tubi nguiu naziaꞌa zitu. Bësëáꞌnëll lídchill nu bëdë́ꞌëll dchiꞌni caꞌa muzë, cadë tubi rall con shchíꞌniꞌ. Nu gunibëꞌa nguiu ni lu portërë sull listë guëdubi tiempë.  
\v 35 Rniaꞌa lu të, gulë guzú listë; adë rdë́ꞌëdiꞌi të cuendë guc guëdchini lamë. Zeꞌdë guëdchíniꞌ iurë gueꞌlë u guëruldë gueꞌlë u rquë tsunë cahi u hashtë rsili.  
\v 36 Gulë guzú listë, no sea guëdchini më de repëntë nu lë́ꞌël nagáꞌsil.  
\v 37 Lo quë nacagniaꞌa lu të, rniaꞌa lu grë mënë; gulë guzú listë. 
\c 14  
\s1 Ra contrari shtë Jesús gudili rall lla gati më 
\r (Mt. 26.1‑5; Lc. 22.1‑2; Jn. 11.45‑53) 
\p  
\v 1 Chupë dzë antsë bëdchini laní Pascu nu laní iurë gudáu mënë guetështildi sin levadurë, ra principal bëshuzi nu ra mësë narluaꞌa lëy, caguili rall mudë parë guënaꞌzi rall lëꞌë më prësi sin quë adë chu gac bë́ꞌadiꞌi, nu quini rall lëꞌë më.  
\v 2 Guniꞌi rall: 
\p ―Lëdë laꞌni dzë́diꞌi laní gaquin të adë guëdzátsudiꞌi ra mënë. 
\s1 Tubi naꞌa bëtiaꞌa sëiti nashi guëc Jesús 
\r (Mt. 26.6‑13; Jn. 12.1‑8) 
\p  
\v 3 Guzac Jesús nanú Betania; iurë nanú më lidchi Simón el quë naguc lluꞌu galguidzë naruꞌdzë ládiꞌ, guzubë më lu mellë. Iurní bëdchini tubi naꞌa; nuáꞌall tubi bëtë́i nanactsaꞌu de guëꞌë alabastro. Gadzë́ bëtë́i ni con perfumë shtë nardë purë. Lasaquin zihani dumí. Bëldë́ naꞌa bëtë́i nu bëtiáꞌall perfumë guëc më.  
\v 4 Bëldá mënë bëldënú rall naꞌa ni; guniꞌi lu saꞌ rall: 
\p ―¿Pëguëaꞌ bëꞌnë naꞌa rëꞌ desperdici perfumë guëc më?  
\v 5 purquë bien niatuuꞌ naꞌa perfumë por más de tsunë gahiuꞌa bëllë nu niadë́ꞌëll dumí caꞌa ra prubi. 
\p Gudildi rall naꞌa. 
\p  
\v 6 Iurní guniꞌi Jesús: 
\p ―Zuzú naꞌa. ¿Pëzielú cagniꞌi të cuntrë lë́ꞌëll? Bë́ꞌnëll tubi cusë zaꞌquë.  
\v 7 Siemprë nanú ra prubi entrë lëꞌë të, nu cualquier dzë rac guëdëꞌë të lo quë narac shtuꞌu të caꞌa prubi, perë na adë guëquëreldënúdiaꞌa lëꞌë të llëduni tiempë.  
\v 8 Naꞌa ni bë́ꞌniꞌ zni mientras nabania ndëꞌë. Bëtiáꞌall perfumë shcuerpa antsë gatia nu guëgaꞌcha.  
\v 9 Guldía narniaꞌa lu të, ancalë catë guadiꞌdzë mënë dizaꞌquë guëdubi guë́ꞌdchiliu, lo quë nabëꞌnë naꞌa rëꞌ guini mënë. Guëagná lduꞌu rall lo quë nabëꞌnënú naꞌa na. 
\s1 Bëꞌnë Judas prometer gúnëll intriegu Jesús 
\r (Mt. 26.14‑16; Lc. 22.3‑6) 
\p  
\v 10 Iurní Judas Iscariote tubi naná chiꞌbë chupë shini gusëꞌdë më, ziáꞌall lu ra principal bëshuzi të gúnëll tratë nu gúnëll intriegu Jesús guiaꞌa rall.  
\v 11 Iurë bini rall shtiꞌdzë Judas, nalë́ bëquitë lduꞌu rall nu bëꞌnë rall prometer guëdëꞌë rall dumí. Dizdë iurní gudili Judas mudë parë gúnëll intriegu lëꞌë më. 
\s1 La Santa Cena 
\r (Mt. 26.17‑29; Lc. 22.7‑23; Jn. 13.21‑30; 1 Co. 11.23‑26) 
\p  
\v 12 Iurní bëdchini primërë dzë shtë laní; gudáu mënë guetështildi sin levadurë. Mizmë dzë ni bëꞌnë tucarë quini mënë tubi lliꞌli shtë Pascu. Ra shini gusëꞌdë më gunaꞌbë diꞌdzë raiꞌ lu më: 
\p ―¿Ca lu rac shtúꞌul guëdëꞌnë naꞌa preparar shtse shtë Pascu guëdáuhaꞌa? 
\p  
\v 13 Bësheꞌldë më chupë shini gusëꞌdë më; guniꞌi më: 
\p ―Gulë tsa guëꞌdchi. Guëdzaꞌguëlú të tubi nguiu nanuaꞌa tubi rëëꞌ nisë. Gulë guanaldë lë́ꞌëll.  
\v 14 Catë tsutëll, gulë guniꞌi lu nashtë́ hiuꞌu: “Mësë shtë naꞌa cagnaꞌbë díꞌdziꞌ lul, ¿ca lu guënéꞌel tubi cuartë parë guëdáu shtse naꞌa shtë Pascu?”  
\v 15 Iurní guëluáꞌall tubi cuartë ruꞌbë guiaꞌa segundë pisë; listë nahin. Gulë bëꞌnë preparar laní ndë. 
\p  
\v 16 Ra shini gusëꞌdë më ziaꞌa raiꞌ guëꞌdchi. Bëdzaꞌguëlú raiꞌ lëꞌë nguiu nanuaꞌa nisë, ecsactë ziquë guniꞌi më lu raiꞌ. Ndë bëꞌnë raiꞌ preparar shtse shtë laní. 
\p  
\v 17 Iurë bëdchini gueꞌlë, bëdchini më con ra chiꞌbë chupë shini gusëꞌdë më catë nanú tubi cuartë.  
\v 18 Iurë quëháu raiꞌ, guniꞌi më: 
\p ―Guldía cagniaꞌa lu të, tubi entrë de lëꞌë të guëruꞌu tubi nagunë intriegu na lu galguti. Quëhaunú nguiu ni na. 
\p  
\v 19 Guzublú gulaguë tristë laꞌni lduꞌu raiꞌ; guniꞌi raiꞌ lu më tubi por tubi: 
\p ―Dadë, ¿ni mudë guna intriegu lë́ꞌël? 
\p  
\v 20 Repi Jesús: 
\p ―Nguiu ni na tubi de chiꞌbë chupë shini gusëꞌda. Quëgtiáꞌall guetështildi laꞌni platë con na; gúnëll intriegu na lu galguti.  
\v 21 Gac cumplir lo quë narniꞌi Sagradas Escrituras de na, nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu, perë prubi nguiu el quë nagunë intriegu na lu galguti. Mejurë adë niálëdiꞌi nguiu ni. 
\p  
\v 22 Mientras quëhaunú Jesús lëꞌë raiꞌ, gunaꞌzi më guetështildi nu bëdëꞌë më graci. Bëshullë më guetështildi; bëdëꞌë mëhin cuaꞌa ra shini gusëꞌdë më. Guniꞌi më: 
\p ―Gulë gau ndëꞌë; ndëꞌë lëꞌë shcuerpa. 
\p  
\v 23 Nu zac gunaꞌzi më copë shtë vini; bëdëꞌë më graci nu bëdëꞌë më lëꞌë copë cuaꞌa ra shini gusëꞌdë më. Biiꞌ raiꞌ lëꞌë vini.  
\v 24 Guniꞌi më lu raiꞌ: 
\p ―Ndëꞌë na rënë shtëna naná sëgi parë tubi tëstë cubi entrë Dios nu ra mënë. Guëllëꞌë rënë shtëna parë gac salvar zihani mënë.  
\v 25 Guldía rniaꞌa lu të, hiadë guëabrídiꞌi guaꞌ vini con lëꞌë të hashtë dzë naná quëbezënúa lëꞌë të catë rnibëꞌa Dios ziquë Rëy. 
\s1 Guniꞌi Jesús lu Pedro gúnëll negar lëꞌë më 
\r (Mt. 26.30‑35; Lc. 22.31‑34; Jn. 13.36‑38) 
\p  
\v 26 Despuësë biꞌldi raiꞌ tubi cantë, iurní bëruꞌu raiꞌ; ziaꞌa raiꞌ dani shtë Olivos.  
\v 27 Guniꞌi më lu raiꞌ: 
\p ―Grë́tëꞌ të guësaꞌnë të na; zni rniꞌi ra Sagradas Escrituras: “Tsatinia lëꞌë vëquërë nu ra lliꞌli guërëꞌtsë ra”.  
\v 28 Perë despuësë iurë tsashtë́a ladi ra tëgulë, quibëlúa lu të hashtë Galilea. 
\p  
\v 29 Iurní guniꞌi Pedro: 
\p ―Aunquë nilë grë́tëꞌ mënë guësaꞌnë rall lë́ꞌël, perë na jamás guësáꞌnëdiaꞌa lë́ꞌël. 
\p  
\v 30 Jesús guniꞌi lu Pedro: 
\p ―Guldía, mizmë gueꞌlë neꞌ antsë lëꞌë gay guëllidchí, lë́ꞌël gúnël negar na tsunë vësë. 
\p  
\v 31 Perë fuertë guniꞌi Pedro: 
\p ―Masiá quini ra mënë na, adë gúnëdiaꞌa negar lë́ꞌël. 
\p Grë ra shini gusëꞌdë më guniꞌi raiꞌ lo mizmë. 
\s1 Jesús ziaꞌa Getsemaní të guadiꞌdzënúhiꞌ Dios 
\r (Mt. 26.36‑46; Lc. 22.39‑46) 
\p  
\v 32 Bëdchininú më ra shini gusëꞌdë më lugar nalë Getsemaní. Guniꞌi më lu raiꞌ: 
\p ―Gulë guzubë ndëꞌë mientras guadiꞌdzënúa Dios, Shtada. 
\p  
\v 33 Biaꞌa Jesús Pedro, Juan, nu Jacobo. Guzublú riá lduꞌu më demasiadë. Bëꞌnë më sufrir.  
\v 34 Guniꞌi më lu raiꞌ: 
\p ―Gulë cuezë ndëꞌë; gulë cue nasini. Nalë́ tristë shtë galguti nanú laꞌni lduaꞌa; mërë gatia. 
\p  
\v 35 Ziaꞌa më stuꞌpë delantë; bëzullibi më; bëꞌnë më orar; gunáꞌbëiꞌ Shtádiꞌ si talë naposiblë guëlá Dios lë́ꞌiꞌ lu sufrimientë naná rdëdë lduꞌu më.  
\v 36 Guniꞌi më lu Dios: 
\p ―Dadë, cagnaꞌba lul; nápël pudërë gúnël grë cusë. Bëlá na lu sufrimientë rëꞌ, perë adë gáquëdiꞌin según lo quë narac shtuaꞌa sino según voluntá shtë́nël. 
\p  
\v 37 Iurní bëabrí më catë cabezë Pedro, Juan, nu Jacobo. Bëdzelë më lëꞌë raiꞌ nagaꞌsi raiꞌ. Guniꞌi më guëc Pedro: 
\p ―Moni, ¿pë adë gáquëdiꞌi guëruꞌu mbëcaꞌldë lul tubi iurë?  
\v 38 Gulë cue nasini; gulë gunaꞌbë lu Dios të adë guësiguë́diꞌi Satanás lëꞌë të. Lduꞌu të rniꞌi, nia, perë shcuerpë të adë nídiꞌi fuersë. 
\p  
\v 39 Stubi vueltë ziaꞌa më; biadiꞌdzënúhiꞌ Dios. Guniꞌi më mizmë diꞌdzë ziquë antsë.  
\v 40 Bëabrí më; bëdzelë më lëꞌë shini gusëꞌdë më, nagaꞌsi raiꞌ tantë mbëcaꞌldë lu raiꞌ. Adë bëdzélëdiꞌi raiꞌ nianiꞌi raiꞌ lu më.  
\v 41 Gua më; bëabrí më stubi; guniꞌi më: 
\p ―Iurneꞌ sí, gulë guëgaꞌsi; gulë tsa descansë. Hia lëꞌë iurë bëgaꞌa; nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu gac intriegu guiaꞌa ra nanapë duldë.  
\v 42 Gulë guashtë́; gulë cha purquë zeꞌdë biꞌguë el quë nagunë intriegu na. 
\s1 Gunaꞌzi mënë Jesús prësi 
\r (Mt. 26.47‑56; Lc. 22.47‑53; Jn. 18.2‑11) 
\p  
\v 43 Nianá cagniꞌi Jesús, bëdchini Judas naná tubi de chiꞌbë chupë shini gusëꞌdë më; bëdchininull zihani mënë nanuaꞌa hiaguë nu spadë. Zeꞌdë rall partë shtë ra jëfë shtë ra bëshuzi nu ra mësë shtë lëy nu ra mëgulë narnibëꞌa entrë lëꞌë rall. Bësheꞌldë rall mënë zihani ni.  
\v 44 Judas, lëꞌë traidor, bëdë́ꞌëll tubi sëñi antsë; guníꞌill lu rall: 
\p ―El quë naguna saludar, tsagruahia lë́ꞌëll; gulë gunaꞌzi lë́ꞌëll; gulë biaꞌa lë́ꞌëll prësi. 
\p  
\v 45 Iurë guabiꞌguë Judas lu më, lueguë guníꞌill: 
\p ―Mësë. 
\p Bëtsagruaꞌll lëꞌë më.  
\v 46 Iurní gunaꞌzi mënë lëꞌë më të guaꞌa rall lëꞌë më prësi. 
\p  
\v 47 Tubi nazugaꞌa ndë, gulull spadë shtë́nëll. Bëchúguëll tubi diaguë muzë shtë principal bëshuzi.  
\v 48 Iurní guniꞌi Jesús lu ra mënë: 
\p ―¿Pëzielú bëdchini të con spadë nu hiaguë parë zeꞌdë guëlliꞌi të na cumë ziquë ngubaꞌnë?  
\v 49 Dzë con dzë zugáꞌahia con lëꞌë të iáduꞌu ruꞌbë perë adë gunáꞌzidiꞌi të na iurní. Perë ndëꞌë quëhac parë gac cumplir ra Sagradas Escrituras. 
\p  
\v 50 Iurní grë ra shini gusëꞌdë më bësaꞌnë raiꞌ lëꞌë më. Bëlluꞌnë raiꞌ. 
\s1 Sultërë naziaglluꞌnë 
\p  
\v 51 Tubi sultërë guanaldë lëꞌë më. Nácull tubsë lari sabë. Gunaꞌzi mënë lë́ꞌëll  
\v 52 perë bësëáꞌnëll lari guiaꞌa ra mënë; gaíchill bëllúꞌnëll. 
\s1 Bëdchiꞌbë mënë demandë cuntrë Jesús 
\r (Mt. 26.57‑68; Lc. 22.54‑55, 63‑71; Jn. 18.12‑14, 19‑24) 
\p  
\v 53 Biaꞌa rall lëꞌë Jesús lu principal bëshuzi. Ndë bëdëá grë ra jëfë shtë ra bëshuzi nu ra mësë narluaꞌa lëy nu ra mëgulë narunë juzguë.  
\v 54 Guanaldë Pedro dizdë zitu; guatë́hiꞌ lidchi bëshuzi principal. Guzubënúhiꞌ ra soliar. Cagtsëꞌë rall ruaꞌ guiꞌi. 
\p  
\v 55 Iurní ra principal bëshuzi nu ra jushtici narunë juzguë, gudili rall tubi testigu cuntrë Jesús. Rac shtuꞌu rall quini rall lëꞌë më perë adë bëdzélëdiꞌi rall testigu cuntrë lëꞌë më.  
\v 56 Zihani mënë bëꞌnë rall testificar cuntrë lëꞌë më perë adë na igual diꞌdzë shtë rall.  
\v 57 Por fin guasuldí bëldá mënë falsë naguniꞌi: 
\p  
\v 58 ―Bini naꞌa Jesús guniꞌi: “Guëchilia iáduꞌu ruꞌbë naná bëntsaꞌu nguiu, nu entrë tsunë dzë guntsaꞌua stubi nanadë bëntsaꞌu nguiu”. 
\p  
\v 59 Diꞌdzë naná rniꞌi ra testigu, adë rgáꞌadiꞌin purquë nádiꞌin igual. 
\p  
\v 60 Iurní lëꞌë bëshuzi principal guasuldí nu gunaꞌbë díꞌdzëll lu më: 
\p ―¿Pëzielú adë rquébidiꞌil lu ra diꞌdzë rëꞌ? ¿Pë runë cuntienë lo quë naquëgniꞌi mënë cuntrë lë́ꞌël? 
\p  
\v 61 Perë lëꞌë më dchisë na më; adë pë guniꞌi më. Iurní lëꞌë jëfë shtë bëshuzi bëabrí gunaꞌbë díꞌdzëll: 
\p ―¿Pë lë́ꞌël nal Cristo, shini Dios, lúniquë narunë tucarë gunë mieti adorar? 
\p  
\v 62 Jesús guniꞌi: 
\p ―Nahia Cristo nu guëná të lua, nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu. Guëná të na; cueza ladë ldi shtë Dios Pudërusë, nu guëná të iurë guëabría con pudërë laꞌni shcahi shtë gubeꞌe. 
\p  
\v 63 Lëꞌë jëfë shtë bëshuzi nalë́ bëldëll nu bëchéꞌzëll shábëll tantë llanë gulaguë guë́quëll. Guníꞌill: 
\p ―¿Pë guëdë́ꞌnaꞌa másruꞌu testigu?  
\v 64 Hia bini të diꞌdzë dzabë naguniꞌi nguiu rëꞌ cuntrë Dios. ¿Pë rniꞌi të iurneꞌ? 
\p Grë ra mënë guniꞌi runë tucarë gati Jesús. 
\p  
\v 65 Iurní bëldá rall guzublú bëchiꞌbë shënë rall lu më. Bëtaꞌu rall lu më. Bëdëꞌë rall galnë́ guëc më nu gunaꞌbë diꞌdzë rall: 
\p ―¿Chu bëneꞌe galnë́ lë́ꞌël? 
\p Ra soliar bëdëꞌë rall galnë́ lëꞌë më. 
\s1 Bëꞌnë Pedro negar lëꞌë Jesús 
\r (Mt. 26.69‑75; Lc. 22.56‑62; Jn. 18.15‑18, 25‑27) 
\p  
\v 66 Zugaꞌa Pedro guetë rualdëaꞌ shtë lidchi bëshuzi. Bëdchini tubi criadë shtë bëshuzi principal.  
\v 67 Gunall lu Pedro naná cagtsëꞌë ruaꞌ guiꞌi. Iurní gubíꞌall lu Pedro nu guníꞌill: 
\p ―Lë́ꞌël zugaꞌanul Jesús më Nazaret. 
\p  
\v 68 Perë Pedro bë́ꞌnëll negar; guníꞌill: 
\p ―Guënë́diaꞌa lëꞌë nguiu; adë rac bë́ꞌahia pë cagníꞌil. 
\p Bëruꞌu Pedro fuërë ruaꞌ nezë. Bëllidchí gay.  
\v 69 Stubi vueltë gubiꞌa criadë ni lu Pedro nu guníꞌill lu ra mënë nazugaꞌa ndë: 
\p ―Nguiu niꞌi nall shmënë Jesús. 
\p  
\v 70 Pedro bëabrí bëꞌnë negar; guníꞌiꞌ lo mizmë. Gudëdë duꞌpë tiempë, iurní ra nazugaꞌa ngaꞌli guniꞌi rall lu Pedro: 
\p ―Verdá nal shmënë Jesús purquë nu nal më Galilea; ruadíꞌdzël ziquë ra mënë ni. 
\p  
\v 71 Iurní Pedro bëꞌnë jurar. Guníꞌiꞌ: 
\p ―Gunë Dios cashtigu na si talë adë ruadiꞌdza verdá. Runguë bë́ꞌadiaꞌa nguiu ni el quë narniꞌi të na Jesús. 
\p  
\v 72 Lueguë bëllidchí gay stubi vueltë. Pedro bëagná lduꞌi lo quë naguniꞌi Jesús lúhiꞌ antsë: “Antsë guëllidchí gay chupë vueltë, gúnël negar na tsunë vueltë”. Iurní bëꞌnë Pedro llgabë nu bíꞌniꞌ. 
\c 15  
\s1 Biaꞌa mënë lëꞌë Jesús lu Pilato 
\r (Mt. 27.1‑2, 11‑14; Lc. 23.1‑5; Jn. 18.28‑38) 
\p  
\v 1 Iurë brëgueꞌlë, bëdëá ra jëfë shtë bëshuzi nu ra mësë narluaꞌa lëy nu ra mëgulë narunë juzguë. Bëꞌnë rall tomar tubi acuerdë. Bëldiꞌbi rall lëꞌë Jesús. Biaꞌa rall lëꞌë më lu Pilato.  
\v 2 Pilato gunaꞌbë díꞌdzëll lu më: 
\p ―¿Guldil nal rëy shtë ra israelitë? 
\p Bëquebi më: 
\p ―Mizmë lë́ꞌël guníꞌil diꞌdzë ni. 
\p  
\v 3 Ra jëfë shtë ra bëshuzi nalë́ bëꞌnë rall acusar lëꞌë më.  
\v 4 Stubi vueltë gunaꞌbë diꞌdzë Pilato lu më: 
\p ―¿Pëguëaꞌ adë pë rníꞌil? Blac cusë quëgdchiꞌbë rall cuntrë lë́ꞌël. 
\p  
\v 5 Perë Jesús dchisë bëáꞌniꞌ, nu nalë́ guasë́ lduꞌu Pilato. 
\s1 Bëꞌnë rall condenar Jesús lu galguti 
\r (Mt. 27.15‑31; Lc. 23.13‑25; Jn. 18.38―19.16) 
\p  
\v 6 Durantë dzë shtë laní napë Pilato custumbrë guëldáꞌall tubi prësi, el quë narac shtuꞌu mënë guëruꞌu librë.  
\v 7 Lachiguiꞌbë nanú tubi prësi nalë Barrabás. Lë́ꞌëll con ra saꞌll lachiguiꞌbë, gudini rall mënë iurë bëdzatsu rall cuntrë gubiernë.  
\v 8 Bidë mënë lu Pilato të guënaꞌbë rall gunë Pilato ziquë custumbrë shtë́nëll.  
\v 9 Gunaꞌbë diꞌdzë Pilato lu ra mënë ni: 
\p ―¿Guadë narac shtuꞌu të guëdëꞌa libertá, Jesús naná rëy shtë të? 
\p  
\v 10 Guc bëꞌa Pilato por mbidi ra jëfë shtë ra bëshuzi bëꞌnë rall intriegu lëꞌë Jesús.  
\v 11 Perë ra jëfë shtë bëshuzi bëtsatsu rall ra mënë parë guënaꞌbë rall guëdëꞌë Pilato libertá Barrabás.  
\v 12 Iurní Pilato gunaꞌbë diꞌdzë lu rall stubi vueltë: 
\p ―¿Perë pë rac shtuꞌu të guna con Jesús? el quë narniꞌi të: “Rëy shtë naciuni Israel”. 
\p  
\v 13 Iurní gurushtiá rall fuertë; guniꞌi rall: 
\p ―Gati nguiu rëꞌ lu cruz. 
\p  
\v 14 Pilato guniꞌi: 
\p ―¿Pëllë mal bë́ꞌnëll? 
\p Perë lëꞌë rall más fuertë gurushtiá rall lu Pilato. Guniꞌi rall: 
\p ―Gati nguiu rëꞌ. Gátill; gátill. 
\p  
\v 15 Pilato guc shtúꞌull guëáꞌnëll bien con ra mënë; bëdë́ꞌëll libertá Barrabás. Despuësë de bëdëꞌë ra suldadë galnë́ shtë chicuti lëꞌë më, bëꞌnë Pilato intriegu lëꞌë më të parë guëquëꞌë rall Jesús lu cruz. 
\p  
\v 16 Iurní ra suldadë biaꞌa rall Jesús parë rualdëaꞌ shtë palaci. Lugar ni lë Pretorio. Bëdëá grë ra suldadë.  
\v 17 Bëgacu rall lëꞌë më tubi lari color guindë. Bëntsaꞌu rall tubi corunë guitsë; gulú rallin guëc më.  
\v 18 Guzublú bëꞌnë rall saludar lëꞌë më de burnë. Guniꞌi rall: 
\p ―Guëbani Rëy shtë mënë israelitë. 
\p  
\v 19 Bëdëꞌë rall galnë́ guëc më con hiaguë. Bëchiꞌbë shënë rall lu më; bëzullibi rall lu më; bëꞌnë rall rëspëti lëꞌë më ziquë burnë.  
\v 20 Despuësë de ni, bëdchisú rall lari guindë nanacu më të parë bëgacu rall shabë më stubi vueltë. Lueguë biaꞌa rall lë́ꞌiꞌ fuërë ruaꞌ guëꞌdchi të gunë rall crucificar lëꞌë më. 
\s1 Bëquëꞌë rall lëꞌë Jesús lu cruz 
\r (Mt. 27.32‑44; Lc. 23.26‑43; Jn. 19.17‑27) 
\p  
\v 21 Ziadëdë tubi nguiu nezë; lëll Simón. Guall lachi perë hia zeꞌdë guëdchínill guëꞌdchi. Simón nall shtadë Alejandro nu Rufo. Bëꞌnë ra suldadë punërë lëꞌë Simón të guáꞌall cruz shtë Jesús. 
\p  
\v 22 Biaꞌa rall lëꞌë Jesús tubi lugar nalë Gólgota, narunë cuntienë Lugar shtë Calavera.  
\v 23 Bëdëꞌë rall vini nanutsë mirra perë lëꞌë më adë biiꞌdiꞌi mëhin.  
\v 24 Iurní bëꞌnë rall crucificar lëꞌë më, nu ra suldadë gudchitë rall dado nia guadë nagunë gan shabë më. Mudë ni gudiꞌdzë rall shabë më. 
\p  
\v 25 Rquë guëꞌë rsili bëꞌnë rall crucificar lëꞌë më.  
\v 26 Nu bëquëꞌë rall tubi letrërë guëc cruz naná causë shtë më; rniꞌin: “Rëy shtë naciuni Israel”.  
\v 27 Nu bëquëꞌë rall chupë ngubaꞌnë lu cruz; túbill ladë ldi, stúbill ladë rubësë. [ 
\v 28 Zni guc cumplir Sagradas Escrituras narniꞌi: “Bëꞌnë rall tratar lëꞌë më ziquë ngubaꞌnë”.] 
\p  
\v 29 Grë mënë nardëdë lugar ni, bëꞌnë rall burnë; rniꞌbi guëc rall lu më; guniꞌi rall: 
\p ―Ja, lë́ꞌël rníꞌil, guëcuel iáduꞌu ruꞌbë nu dzë tsunë guëabrí guëzáꞌalin stubi.  
\v 30 Bieti lu cruz; bëꞌnë salvar mizmë lë́ꞌël. 
\p  
\v 31 Nu ra principal bëshuzi nu ra mësë shtë lëy, bëꞌnë rall burnë; guniꞌi lu saꞌ rall: 
\p ―Bë́ꞌnëll salvar stubi mënë perë el mizmë lë́ꞌëll adë gúnëdiꞌill gan gúnëll salvar lë́ꞌëll. Guníꞌill nall Cristo.  
\v 32 Si talë nall Rëy shtë më israelitë, pues guëldáguëll lë́ꞌëll lu cruz të guëná hiaꞌa, iurní tsaldí lduꞌu hiaꞌa shtíꞌdzëll. 
\p Nu ra mënë mal naguc crucificar con lëꞌë më bëꞌnë rall burnë lëꞌë më. 
\s1 Guti Jesús 
\r (Mt. 27.45‑56; Lc. 23.44‑49; Jn. 19.28‑30) 
\p  
\v 33 Iurë bëgaꞌa rquë chiꞌbë chupë, bëcahi guëdubi guë́ꞌdchiliu hashtë rquë tsunë guadzeꞌ.  
\v 34 Mizmë iurë rquë tsunë, fuertë guniꞌi më: 
\p ―Eloi, Eloi, lama sabactani. (Diꞌdzë ni runë cuntienë: Dios mio, Dios mio, ¿pëguëaꞌ bësáꞌnël na?) 
\p  
\v 35 Bëldá ra nguiu nazú guëllaꞌ lu cruz bini rall pë guniꞌi më. Repi rall lu saꞌ rall: 
\p ―Guná; lëꞌë nguiu rëꞌ cagnáꞌbëll Elías. 
\p  
\v 36 Lueguë tubi nazugaꞌa ndë guagllúꞌnëll; guagllíꞌill tubi spongë. Bëgáꞌdzëllin con vini hiꞌ. Iurní bëzúꞌbëll spongë guëc varë të parë gu më vini. Guníꞌill lu saꞌll: 
\p ―Cha bézaꞌa, guëná hiaꞌa nia zidë Elías të parë guësiétiꞌ lë́ꞌëll lu cruz. 
\p  
\v 37 Iurní guniꞌi më fuertë; guti më.  
\v 38 Mizmë iurë ni lëꞌë cortinë laꞌni iáduꞌu gureꞌzin; guc chupë ldëhin dizdë guiaꞌa hashtë guetë.  
\v 39 Tubi capitán naná rnibëꞌa tubi gahiuꞌa suldadë, zull frentë lu cruz; gunall iurë naguti më. Guníꞌill: 
\p ―De verdá nguiu rëꞌ náhiꞌ shini Dios. 
\p  
\v 40 También zugaꞌa ngaꞌli bëldá ra naꞌa. Cagbiꞌa rall de zitu. Ladi rall zugaꞌa María Magdalena nu Salomé nu stubi María naná shniꞌa José nu Jacobo. Jacobo nápëll menor edá.  
\v 41 Ra naꞌa rëꞌ guanaldë rall lëꞌë më iurë ziazú më Galilea. Bëꞌnë rall compañi lëꞌë më. Nu zac ndë zugaꞌa stubi shcuaꞌa ra naꞌa naguanaldë lëꞌë më hashtë Jerusalén. 
\s1 Bëgaꞌchi Jesús 
\r (Mt. 27.57‑61; Lc. 23.50‑56; Jn. 19.38‑42) 
\p  
\v 42 Bëdchini guadzeꞌ visperë shtë dzë descansë. Bëꞌnë mënë preparar nagáu rall parë grëgueꞌlë dzë laní purquë dzë descansë adë bë́ꞌnëdiꞌi rall dchiꞌni.  
\v 43 Por ni José naná më guëꞌdchi Arimatea bëdchínill lu Pilato. Gupë José valurë; gunáꞌbëll permisi lu Pilato të parë guëcáꞌchill cuerpë shtë Jesús. José guc tubi më principal ladi ra jushtici narunë juzguë. Nu José quëbézëll tiempë iurë guënibëꞌa Dios ziquë Rëy.  
\v 44 Iurë bini Pilato guti Jesús, guasë́ ldúꞌull. Gunáꞌbëll lëꞌë capitán shtë suldadë; gunaꞌbë díꞌdzëll si de verdá guti Jesús.  
\v 45 Capitán rëꞌ bëquebi lu Pilato: 
\p ―Verdá nahin; hia guti Jesús. 
\p Iurní bëdëꞌë Pilato permisi lëꞌë José të parë guëcaꞌchi José cuerpë shtë më.  
\v 46 José guzíꞌill tubi lari naquichi fini; bësiétëll cuerpë lu cruz nu bëtúꞌbill cuerpë shtë më con lari. Iurní bëcáꞌchill lëꞌë më laꞌni tubi baꞌa nanactsaꞌu laꞌni guëꞌë. Gudíshill tubi guëꞌë ruaꞌ baꞌa.  
\v 47 María Magdalena nu María shniꞌa José bëchi Rufo, guná raiꞌ ca bëgaꞌchi Jesús. 
\c 16  
\s1 Guashtë́ Jesús ladi ra tëgulë 
\r (Mt. 28.1‑10; Lc. 24.1‑12; Jn. 20.1‑10) 
\p  
\v 1 Gudëdë dzë narziꞌi lduꞌu mënë. María Magdalena nu Salomé nu stubi María shniꞌa Jacobo, guziꞌi rall loción parë tsagteꞌbi rallin ladi cuerpë shtë më.  
\v 2 Tumpranë primërë dzë shtë llmalë iurë brëgueꞌlë, gua rall ruaꞌ baꞌa. Hia gualdani ngubidzë.  
\v 3 Repi lu saꞌ rall: 
\p ―¿Chull guëdchibsú guëꞌë rëꞌ ruaꞌ baꞌa? 
\p  
\v 4 Iurní guná raiꞌ lëꞌë guëꞌë nagaꞌa tubi ladë nu nablac llëruꞌbë guëꞌë.  
\v 5 Guatë́ raiꞌ laꞌni baꞌa; guná raiꞌ ladë ldi shtë baꞌa tubi nguiu nazubë ndë. Nácuhiꞌ tubi lari naquichi. Bëdzëbë raiꞌ.  
\v 6 Guniꞌi nguiu: 
\p ―Adë rdzë́bëdiꞌi të. Lëꞌë të caguili të Jesús më Nazaret naguc crucificar. Hia guashtë́hiꞌ ladi ra tëgulë. Chu nádiꞌi ndëꞌë. Gulë guná catë bëgaꞌchi më.  
\v 7 Gulë bëagzë́ nu gulë guniꞌi lu shini gusëꞌdë Jesús nu lu Pedro de quë Jesús guziaꞌa më delantë lu të parë Galilea. Ndë guëná të lu më. Zni guniꞌi më lu të dizdë más antsë. 
\p  
\v 8 Iurní bëruꞌu raiꞌ; bëlluꞌnë raiꞌ. Nalë́ bëdzëbë raiꞌ; bëchiꞌchi raiꞌ tantë bëdzëguëëꞌ lduꞌu raiꞌ. Ni tubi adë chu lu biadíꞌdzëdiꞌi raiꞌ purquë bëdzëbë raiꞌ. 
\s1 Guná María Magdalena lu Jesús 
\r (Jn. 20.11‑18) 
\p [ 
\v 9 Despuësë guashtë́ Jesús ladi ra tëgulë, primërë dzë shtë llmalë, bëluaꞌalú më lu María Magdalena primërë. Antsë bëgú më gadchi mëdzabë laꞌni lduꞌu María.  
\v 10 María guaguëꞌnë visi lu ra naguanaldë lëꞌë më antsë. Lëꞌë rall nalë́ riá lduꞌu raiꞌ nu ruꞌnë raiꞌ.  
\v 11 Iurní bini raiꞌ de quë Jesús nabani stubi nu guná María lúhiꞌ, adë gualdídiꞌi lduꞌu raiꞌ shtíꞌdziꞌ. 
\s1 Chupë shmënë Jesús guná raiꞌ lu më 
\r (Lc. 24.13‑35) 
\p  
\v 12 Mizmë dzë guadzeꞌ chupë shmënë Jesús naziaꞌa nezë lachi, guná rall lu Jesús. Bëluaꞌalú më lu rall stubi formë.  
\v 13 Bëagrí rall guëꞌdchi nu biadiꞌdzë rall lu saꞌ rall de quë bëluaꞌalú më lu rall perë adë gualdídiꞌi lduꞌu saꞌ rall. 
\s1 Bësheꞌldë Jesús ra shini gusëꞌdë më tsagniꞌi raiꞌ dizaꞌquë lu ra mënë 
\r (Mt. 28.16‑20; Lc. 24.36‑49; Jn. 20.19‑23) 
\p  
\v 14 Más guadzeꞌ bëluaꞌalú Jesús lu ra chiꞌbë tubi shini gusëꞌdë më; zubë raiꞌ lu mellë. Gudildi më lëꞌë raiꞌ purquë naguëdchi lduꞌu raiꞌ. Adë gualdídiꞌi lduꞌu raiꞌ shtiꞌdzë saꞌ raiꞌ naguná lu më despuësë guashtë́ më ladi ra tëgulë.  
\v 15 Guniꞌi më lu raiꞌ: 
\p ―Gulë tsagluaꞌa dizaꞌquë lu ra mënë narëtaꞌ guëdubi guë́ꞌdchiliu.  
\v 16 El quë narialdí lduꞌi dizaꞌquë nu chubë nísiꞌ gac salvárëll, perë el quë nanë́diꞌi tsaldí lduꞌi dizaꞌquë gac condenárëll.  
\v 17 Sëñi rëꞌ gunë rahin compañi ra narialdí lduꞌi shtiꞌdzë Dios, por pudërë shtëna guëgú rall mëdzabë laꞌni lduꞌu mënë; guadiꞌdzë rall dizë́ naná guënë́diꞌi rall.  
\v 18 Guënaꞌzi rall serpientë nu si talë gu rall cusë venenë adë pë gúnëdiꞌi ra cusë ni. Guëdchiꞌbë rall guiaꞌa rall guëc ra narac lluꞌu nu guëac raiꞌ. 
\s1 Jesús beꞌpi lu gubeꞌe 
\r (Lc. 24.50‑53) 
\p  
\v 19 Despuësë biadiꞌdzë më diꞌdzë ni, beꞌpi më gubeꞌe. Guzubë më ladë ldi shtë Dios.  
\v 20 Ra shini gusëꞌdë më ziaꞌa raiꞌ nu guagluaꞌa raiꞌ dizaꞌquë lu grë mënë. Mizmë Dadë Jesús bëꞌnë compañi lëꞌë raiꞌ; bëꞌnë raiꞌ milagrë; zni bëluaꞌa Dios de quë shtiꞌdzë raiꞌ na verdá.] Amén.