\id EPH \h Efesios \toc1 Cartë nabëquëꞌë San Pablo parë ra mënë Efesios \toc2 Efesios \toc3 Ef. \mt1 Cartë nabëquëꞌë San Pablo parë ra mënë Efesios \c 1 \s1 Caquëꞌë Pablo lu ra naquëreldë Efeso \p \v 1 Na Pablo por voluntá shtë Dios nahia tubi poshtë shtë Jesucristo; bësheꞌldë më na. Caquëaꞌa cartë rëꞌ lu të nabëzunë́ Dios almë shtë të, lu të narunë cumplir shtiꞌdzë Jesús, lu të naquëreldë guëꞌdchi Efeso. \v 2 Gulë bëꞌnë recibir ra bendición nu gulë cuedchí lduꞌu të por Dios Shtádaꞌa nu por Jesucristo, Shlámaꞌa. \s1 Bendición narsheꞌldë Jesucristo \p \v 3 Rdë́ꞌnaꞌa alabar Dios, Shtadë Jesucristo, Shlámaꞌa. Bëꞌnë ldaiꞌ Dios lëꞌë hiaꞌa con grë clasë bendición nananú gubeꞌe purquë unidë na hiaꞌa con Cristo. \v 4 Dios gulë́ më lëꞌë hiaꞌa juntë con Cristo ziquë cabësë shtë hiaꞌa. Gulë́ më lëꞌë hiaꞌa dizdë más antsë cueshtë́ guë́ꞌdchiliu. Gulë́ më lëꞌë hiaꞌa parë guëquëréldaꞌa delantë lu më sin ni tubi duldë, completamente limpi parë lëꞌë më sin ni tubi demandë cuntrë lëꞌë hiaꞌa. Nu gudili më lëꞌë hiaꞌa parë gac shtuꞌu hiaꞌa lëꞌë më. \v 5 Bëꞌnë më destinar lëꞌë hiaꞌa dizdë antsë parë guëdë́ꞌnaꞌa recibir ziquë shini më por lo quë nabëꞌnë Jesucristo. Zndëꞌë guquin según guniꞌi lduꞌu Dios de acuerdë con lo quë narëuuꞌ lduꞌu më. \v 6 Siemprë rdë́ꞌnaꞌa alabar lëꞌë më por ra favurë ruꞌbë nabëꞌnë më. Rac shtuꞌu më lëꞌë hiaꞌa; bëꞌnë ldaiꞌ më lëꞌë hiaꞌa; bëꞌnë më të gácaꞌa unidë con shini më, Jesucristo, el quë Dios rac shtúꞌuiꞌ. \v 7 Llëruꞌbë amor napë Dios; bëꞌnë më salvar lëꞌë hiaꞌa ndigá por galguti shtë shini më. Bëꞌnë më perdunë duldë shtë hiaꞌa; favurë ruꞌbë ni bëꞌnë më. \v 8 Napë më llëruꞌbë amor; bësheꞌldë më shini më parë guëneꞌe më llni, parë tsasë́ hiaꞌa nu parë gac bëꞌa hiaꞌa bien verdá shtë më. \v 9 Nu lëꞌë më bëluaꞌa më lëꞌë hiaꞌa guadë naguniꞌi lduꞌu më, cusë naná gaꞌchi antsë, perë iurneꞌ rac bëꞌa hiaꞌa purquë zni guc lduꞌu më. \v 10 Por voluntá shtë më gac unidë grë́tëꞌ ra cusë nananú gubeꞌe nu tantë ra nananú guë́ꞌdchiliu. Iurë guëgaꞌa iurë gunë më unir ra cusë ni parë guënibëꞌa Cristo ziquë cabësë subrë grë lo quë nabëntsaꞌu Dios. \p \v 11 Por naná hiaꞌa unidë con Cristo Dios gulë́ më lëꞌë hiaꞌa dizdë antsë të parë guëdë́ꞌnaꞌa recibir tubi partë narunë tucarë caꞌa Cristo; juntë guëdë́ꞌnaꞌa recibirin. Grë́tëꞌ ni na de acuerdë según guniꞌi lduꞌu më, según voluntá shtë më dizdë más antsë. \v 12 Na hiaꞌa primërë mënë nagualdí lduꞌu shtiꞌdzë më. Bëꞌnë më destinar lëꞌë hiaꞌa parë gácaꞌa mënë naquëhunë alabar lëꞌë më. Rac shtuꞌu më guëníꞌiaꞌa llëruꞌbë na pudërë shtënë më. \v 13 Nu zac lëꞌë të bini të dizaꞌquë; bini të diꞌdzë narniꞌi lla gac salvar të; gualdí lduꞌu të diꞌdzë shtë më. Guc të unidë con lëꞌë më, nu guc të selladë por Espíritu Santo cumë ziquë shmënë Dios. Pues bëꞌnë më prometer guësheꞌldë më Espíritu Santo parë cuezënúhiꞌ lëꞌë të. \v 14 Lëꞌë Espíritu Santo na ziquë tubi garantiá de quë guëneꞌe më ra cusë nabëꞌnë më prometer; gunë më librar shmënë më iurë guëgaꞌa tiempë. Guëlá më shmënë më naguziꞌi më. Segurë na ra cusë ni purquë nadápaꞌa Espíritu Santo. Zni nahin parë gunë më recibir graci nu labansë shtë mënë. \s1 Gunaꞌbë Pablo lu Dios por ra shmënë më \p \v 15 Rac bë́ꞌahia de quë lëꞌë të rac shtuꞌu të saꞌ të nu rialdí lduꞌu të shtiꞌdzë më; por ni \v 16 nunquë adë rcuéꞌzëdiaꞌa rdë́ꞌëhia graci lu më por lëꞌë të. Quëgnaꞌba lu më por lëꞌë të, \v 17 të Dadë naquëbezë gubeꞌe, lëꞌë më naná Shtadë Jesucristo Shlámaꞌa, guësheꞌldë më Espíritu Santo të parë gac bëꞌa të. Rnaꞌba lu më të guëneꞌe më másruꞌu llni guëc të. Llni shtë më zeꞌdë iurë runguë bëꞌa të lëꞌë Jesús. \v 18 Quëgnaꞌba lu më guëzianí më lu shgabë të, të parë gac bëꞌa të guadë naná dzulézaꞌa, tubi esperansë nadápaꞌa purquë gunaꞌbë më lëꞌë hiaꞌa. Quëgnaꞌba lu më të gac bëꞌa të blac llëruꞌbë nu blac nasaꞌa na herenci nanapë ra mënë nabëzunë́ Dios almë shtë raiꞌ. \v 19 Nu quëgnaꞌba lu më të gac bëꞌa të blac llëruꞌbë na pudërë shtë më nadápaꞌa purquë rialdí lduꞌu hiaꞌa shtiꞌdzë më. Pudërë ni na mizmë pudërë nabëluaꞌa Dios con llëruꞌbë fuersë iurë bëcuaꞌñi më lëꞌë Jesús ladi ra tëgulë \v 20 nu bëcueꞌzë më Jesús lugar culaꞌni më, ladë ldi shtë më lu gubeꞌe. \v 21 Bëcueꞌzë më lëꞌë Jesús lugar shtë hunurë más guiaꞌa quë grë ra autoridá nu gubiernë, más guiaꞌa quë grë ra narnibëꞌa lu gubeꞌe. Bëdëꞌë më tubi lë más lasac quë grë ra lë laꞌni guë́ꞌdchiliu rëꞌ nu más lasac quë grë lë nanapë mënë parë tiempë nazeꞌdë. \v 22 Bëdëꞌë më pudërë lu Jesús të guënibë́ꞌaiꞌ grë́tëꞌ mënë nu hashtë grë cusë guëaꞌnë bajo ordë shtë më, nu bëꞌnë më punërë lëꞌë Cristo ziquë cabësë shtë ra grupë shtë shmënë Dios. \v 23 Pues ra narialdí lduꞌi shtiꞌdzë më, na raiꞌ cuerpë shtë Cristo nu lëꞌë më quëbezënúhiꞌ lëꞌë raiꞌ. Na më cabësë shtë shmënë më guëdubi lugar shtë guë́ꞌdchiliu. \c 2 \s1 Nasalváraꞌa por amor shtë Dios \p \v 1 Dios bëneꞌe më vidë eternë parë lëꞌë të juntë con Cristo; dzë ni todavía lëꞌë të na të ziquë tëgulë por causë maldá nu duldë shtënë të. \v 2 Más antsë guagnaldë të tëchi ra cusë shtë guë́ꞌdchiliu. Bëzuꞌbë diaguë të shtiꞌdzë mëdzabë naná cuezë lu mbë, el quë narnibëꞌa lu nacahi; guanaldë të tëchi mëdzabë naná lamë shtë ra mënë nanadë rzuꞌbë diáguëdiꞌi shtiꞌdzë më. \v 3 Grë́tëꞌ hiaꞌa gubániaꞌa zni más antsë; guanáldaꞌa tëchi deseo mal nananú laꞌni lduꞌu hiaꞌa; bëdë́ꞌnaꞌa cumplir cualquier cusë nabëdchini laꞌni shgábaꞌa. Gúcaꞌa mënë mal. Gúcaꞌa mënë narunë tucarë cashtigu dushë shtë Dios igual ziquë los de más saꞌ hiaꞌa. \v 4 Perë Dios nalë́ bëgaꞌa lduꞌu më lëꞌë hiaꞌa nu nalë́ rac shtuꞌu më lëꞌë hiaꞌa; \v 5 bëneꞌe më vidë eternë parë lëꞌë hiaꞌa por Cristo iurë lëꞌë hiaꞌa todavía na hiaꞌa ziquë tëgulë por causë duldë shtë́naꞌa. Na salvar të por tubi favurë nabëꞌnë më, lë́dëdiꞌi por cusë zaꞌquë nabëꞌnë të. \v 6 Dios bëcuáꞌñiꞌ lëꞌë hiaꞌa mizmë tiempë bëdëꞌë më vidë parë Cristo nu bëcueꞌzë më lëꞌë hiaꞌa con Cristo Jesús lu gubeꞌe. \v 7 Bëꞌnë më zni të guëluaꞌa më blac llëruꞌbë na favurë shtë më parë lëꞌë hiaꞌa. Rac shtuꞌu më gac bëꞌa mieti blac llëruꞌbë amor napë më. Rac shtuꞌu më guëluaꞌa amor shtë́hiꞌ por grë tiempë nazeꞌdë. Nadápaꞌa amor ni purquë unidë na hiaꞌa con Cristo Jesús. \v 8 Por tubsë favurë shtë Dios, nasalvar të purquë gualdí lduꞌu të shtiꞌdzë më. Salvaciuni adë zéꞌdëdiꞌi por lo que naquëhunë të sino bëzëlaaꞌdchi mëhin ndigá. \v 9 Ni tubi chu gúnëll gan salvaciuni por lo quë narúnëll, nilë por obrë zaꞌquë. Zni nahin të adë chu gunë nadchínidiꞌi delantë lu Dios. \v 10 Na hiaꞌa lo quë nabëntsaꞌu Dios. Bëneꞌe më vidë eternë parë lëꞌë hiaꞌa por Cristo Jesús të guëdë́ꞌnaꞌa cusë zaꞌquë. Zni bëꞌnë Dios destinar guëdë́ꞌnaꞌa dizdë más antsë. \s1 Por Jesucristo cuedchí lduꞌu hiaꞌa \p \v 11 Gulë bësëagná lduꞌu të de quë antsë adë nádiꞌi të mënë israelitë. Ra mënë israelitë rchuguë rall cuerpë shtë rall ziquë custumbrë religiusë perë lëꞌë rall bëꞌnë rall tratë lëꞌë të ziquë mënë nalasáquëdiꞌi purquë adë rchúguëdiꞌi të cuerpë shtë shini të. \v 12 Gulë bësëagná lduꞌu të de quë antsë nídiꞌi manërë gunguë bëꞌa të Cristo purquë zitu na të parë lëꞌë më. Guc të ziquë më zitu parë ra mënë nagulë́ Dios. Guc të ra naguënë́diꞌi ra conveñi nabëꞌnë Dios con mënë israelitë. Zitu zu të parë promësë nabëdëꞌë më lu raiꞌ. Guquëreldë të lu guë́ꞌdchliu rëꞌ perë nunquë nápëdiꞌi të esperansë gac salvar të; guquëreldë të sin Dios iurní. \v 13 Perë iurneꞌ unidë na të con Cristo Jesús. Antsë quëbezë të zitu parë Dios, perë iurneꞌ por galguti shtë Cristo guabiꞌguë të lu Dios. \v 14 Cristo na narcueꞌdchí lduꞌu hiaꞌa. Bëꞌnë më parë gac en paz ra më israelitë nu ra nanádiꞌi më israelitë. Unidë na grë́tëꞌ hiaꞌa purquë lëꞌë më bëdchisú naná ziquë tubi luꞌ nabëꞌnë dividir ra mënë. \v 15 Por cuerpë shtë Jesús naguti, bëdëꞌë më fin ra rëglë nu mandamientë shtë lëy të gac tubsë cuerpë cubi de mënë israelitë nu ra mënë nanádiꞌi më israelitë. Hia unidë na hiaꞌa; nídiꞌi divisioni sino nanú paz entrë lëꞌë hiaꞌa. \v 16 Por galguti shtë Jesús lu cruz, bëdëꞌë më fin shtë ra cusë nabëꞌnë dividir ra mënë, iurní bëcueꞌdchí më lduꞌu hiaꞌa. Hia gualú divisioni nu llanë nananú antsë entrë ra më israelitë nu ra nanádiꞌi israelitë. \p \v 17 Cristo bëdchini nu biadiꞌdzë më dizaꞌquë de quë hia gualú divisioni. Por shtiꞌdzë më bëcuedchí lduꞌu hiaꞌa. Biadiꞌdzë më lu të nazugaꞌa zitu parë lëꞌë më nu zac bëdchini dizaꞌquë ni lu naꞌa, ra më israelitë naná allegadë parë lëꞌë më. \v 18 Pues por medio de Cristo grë hiaꞌa, ra më israelitë nu ra nanádiꞌi më israelitë, unidë na hiaꞌa por lëꞌë Espíritu Santo nu rácaꞌa guënáꞌbaꞌa lu Dios por lëꞌë Espíritu. \v 19 Por ni lëꞌë të mënë Efeso, hia adë nádiꞌi të ziquë më zitu parë Dios, nilë mënë nadë guënë́diꞌi lëꞌë më, sino napë të derechë ziquë los de más shini Dios. Na të shmënë Dios. \v 20 Na të ziquë tubi hiuꞌu; cimientë shtëhin bëzaꞌa ra poshtë nu ra nabiadiꞌdzë enseñansë nazeꞌdë de Dios, nu mizmë Jesucristo na partë principal shtë hiuꞌu. \v 21 Por Jesucristo grë partë shtë hiuꞌu na unidë; cadë tubi partë gudchiꞌbë shlugáriꞌ nu lëꞌë hiuꞌu tsaglaꞌguë tsaruꞌbin ziquë tubi iáduꞌu nanabani nu nahin santu catë lëꞌë më cuéziꞌ. \v 22 Zni lëꞌë të na të unidë con Cristo con los de más saꞌ të naná shmënë Dios; na të ziquë tubi hiuꞌu catë quëreldë Dios purquë cuezënú Espíritu Santo lëꞌë të. \c 3 \s1 Dios bësheꞌldë Pablo të guadíꞌdziꞌ dizaꞌquë lu ra nanádiꞌi më israelitë \p \v 1 Por mizmë rsunë rëꞌ, na Pablo nanúa prësi purquë nahia shmënë Jesús. Bësheꞌldë më na parë bien shtë të nanádiꞌi mënë israelitë. \v 2 Lluáꞌahia de quë bini të bëꞌnë më incarguë dizaꞌquë të parë guadiꞌdza lu të; bini të bëꞌnë më favurë ruꞌbë parë na, naná nahia poshtë parë ra nanádiꞌi më israelitë. \v 3 Dios bëluaꞌa naná rniꞌi lduꞌu më lua; guniꞌi më lua cusë naná nagaꞌchi antsë. Riasëhia nu bëquëaꞌa lu të con duꞌpë diꞌdzë shcuendë ra cusë ni. \v 4 Iurë quëuꞌldë të ra diꞌdzë ni, gac bëꞌa të de quë riasëhia lo quë narunë significar galguti shtë Jesús, \v 5 tubi secretë naná nagaꞌchi parë ra mënë naguquëreldë más antsë perë iurneꞌ sí, bëluaꞌa më secretë ni lu ra poshtë. Bëluaꞌa më ra cusë ni lu ra naruadiꞌdzë enseñansë nazeꞌdë de Dios; santu na mënë ni; runë raiꞌ sirvë lu më. Por Espíritu shtë më bëluaꞌa më secretë ni. \v 6 Lëꞌë secretë ni na zndëꞌë; de quë por dizaꞌquë shtë Jesús ra mënë nanádiꞌi më israelitë, gac salvar rall mizmë manërë quë ra më israelitë nu na rall unidë con Cristo. Iurneꞌ tubsë cuerpë nanú nu bëꞌnë rall recibir mizmë promësë naguniꞌi Dios lu ra mënë israelitë. Grë mënë ni unidë na raiꞌ por Cristo. \p \v 7 Sin quë adë rúnëdiꞌi tucara, gunaꞌbë më na parë guadiꞌdza dizaꞌquë. Bëꞌnë më favurë nu bëneꞌe më pudërë parë guna dchiꞌni shtë më. \v 8 Nahia el quë nalasac menos quë grë ra shmënë Dios perë bëꞌnë më favurë të guadiꞌdza dizaꞌquë lu ra mënë nanádiꞌi më israelitë të gac bëꞌa rall ra cusë zaꞌquë; ni tubi chu gunë gan guëlábëll ra bendición nananú parë ra naná rialdí lduꞌi shtiꞌdzë Jesús. \v 9 Bësheꞌldë më na parë guadiꞌdza lu grë́tëꞌ mënë de quë gunë më salvar ra mënë nanádiꞌi më israelitë. Secretë ni nagaꞌchi dizdë antsë bëcueꞌshtë́ Dios guë́ꞌdchiliu, guë́ꞌdchiliu rëꞌ naguctsaꞌu por pudërë shtë Jesucristo. \v 10 Guquin të parë guëná grë ra autoridá nu ianglë lu gubeꞌe blac llëruꞌbë na llni shtë Dios nu gac bëꞌa raiꞌ manërë gunë më cumplir voluntá shtë́hiꞌ por grupë shtë shmënë më. \v 11 Dios bëꞌnë cumplir ra cusë ni por medio de Jesucristo, Shlámaꞌa, de acuerdë cumë ziquë guniꞌi lduꞌu më dizdë principi shtë guë́ꞌdchiliu. \v 12 Na hiaꞌa unidë con lëꞌë më purquë rialdí lduꞌu hiaꞌa shtiꞌdzë më; por ni adë rdzë́bëdiꞌiaꞌa lu Dios sino nápaꞌa confiansë parë guadiꞌdzënú hiaꞌa Dios. \v 13 Adë guëáꞌnëdiꞌi të tristë por lo quë quëhunënú mënë na ndëꞌë. Mejurë ra cusë ni na tubi bien, tubi hunurë parë lëꞌë të. \s1 Amor shtë Cristo \p \v 14 Iurë runa llgabë lla na grë ndëꞌë, rzullibia delantë lu Dadë shtë Jesucristo. \v 15 Quëhunë Dios të parë grë ra shmënë më naquëbezë lu gubeꞌe nu ra naquëreldë lu guë́ꞌdchiliu, gac rall shini më, tubsë famili shtë́hiꞌ. \v 16 Rnaꞌba lu Dadë de quë guëneꞌe më llëruꞌbë bendición, pudërë, nu fuersë shtë Espíritu Santo laꞌni lduꞌu të. Rnaꞌba lu më të gac të firmë laꞌni lduꞌu të con mizmë fuersë shtë Dios. \v 17 Rnaꞌba lu më të cuezënú Dadë Jesucristo laꞌni lduꞌu të. Por fe cuezënú më lëꞌë të. Nu rnaꞌba lu më de quë nunquë adë rúnëdiꞌi faltë amor parë saꞌ të. Zni gac të ziquë tubi hiaguë nanapë shlúꞌchiꞌ catë nanú nisë; gac të ziquë tubi hiuꞌu nazubë lu cimientë dchiꞌchi. \v 18-19 Nu quëgnaꞌba lu më gac bëꞌa të bien con los de más saꞌ të nabëzunë́ Dios almë shtë raiꞌ, blac llëruꞌbë na amor shtë Cristo parë lëꞌë hiaꞌa. Pues amor shtë më na más llëruꞌbë quë shgábaꞌa. Nu rnaꞌba lu më gunë të recibir llëruꞌbë pudërë shtë Dios laꞌni lduꞌu të, të gunë të cumplir voluntá shtë më. \p \v 20 Iurneꞌ cha guëdëꞌë hiaꞌa graci lu Dios, el quë nanapë pudërë parë gúniꞌ más cusë ruꞌbë quë lëꞌë hiaꞌa rnáꞌbaꞌa, hashtë más quë rac runë shgábaꞌa. Quëbezënú pudërë shtë më laꞌni lduꞌu hiaꞌa. \v 21 Lëꞌë të naná grupë shtë shmënë Dios, gulë bëꞌnë alabar lëꞌë Dadë Dios por medio de Jesucristo. Gulë bëꞌnë alabar lëꞌë më hashtë tsalú tiempë catë nídiꞌi fin. Amén. \c 4 \s1 Unidë na hiaꞌa por Espíritu Santo \p \v 1 Grë ndëꞌë na verdá; por ni na Pablo, nanúa prësi purquë nahia shmënë Cristo. Quëhuna ruëguë lu të de quë quëreldë të ziquë runë tucarë, ziquë mënë nagunaꞌbë Dios. \v 2 Gulë gac humildë nu gulë gac më naduꞌu. Gulë gac pacënci con saꞌ të. Gulë bëꞌnë perdunë faltë shtë saꞌl por amor nanápël parë lë́ꞌiꞌ. \v 3 Gulë guniꞌi lduꞌu parë gac të unidë por pudërë shtë Espíritu të tsúdiꞌi dishiꞌbi entrë lëꞌë të. \v 4 Nanú tubsë cuerpë shtë ra shini Dios nu nanú tubsë Espíritu. Nanú tubsë esperansë nabëꞌnë të recibir iurë gunaꞌbë më lëꞌë të. \v 5 Nanú tubsë Dadë narnibëꞌa grë ra shmënë më. Nanú tubsë ldaiꞌ narialdí lduꞌu hiaꞌa. Nanú tubsë galëriubë nisë naná sëñi na hiaꞌa shmënë më. \v 6 Nanú tubsë Dios naná Dadë shtë grë ra naná rialdí lduꞌi shtiꞌdzë më. Sulë lëꞌë më rnibë́ꞌaiꞌ lëꞌë hiaꞌa. Quëhunë dchiꞌni më lëꞌë hiaꞌa nu cabezënú më grë́tëꞌ hiaꞌa. \p \v 7 Bëꞌnë Cristo favurë parë cadë túbiaꞌa të guëdápaꞌa don narzëlaaꞌdchi Espíritu Santo de acuerdë con voluntá shtë Cristo. \v 8 Por ni ra Sagradas Escrituras rniꞌi: \q1 Beꞌpi më gubeꞌe; biaꞌa më ra nananú bajo ordë shtë mëdzabë. \q1 Bëzëlaaꞌdchi më cusë zaꞌquë parë ra nguiu. \p \v 9 Perë ¿pë́tiꞌi runë cuntienë: “Beꞌpi më gubeꞌe”? Runë cuntienë de quë primërë bietë më hashtë lugar más guetë shtë guë́ꞌdchiliu. \v 10 El quë nabietë lu guë́ꞌdchiliu na el mizmë më nabeꞌpi más guiaꞌa shtë gubeꞌe të parë guënibëꞌa më; parë gunë ldaiꞌ më grë lugar. \v 11 Bëꞌnë më të gunë shmënë më recibir don narzëlaaꞌdchi Espíritu Santo. Primërë nanú poshtë; sëbëldá mënë na ra narluaꞌa diꞌdzë nazeꞌdë de Dios; stubi mënë rac rniꞌi rall dizaꞌquë parë tsaldí lduꞌu mieti; stubi tantë na ra naquëhapë los de más saꞌ raiꞌ; stubi raiꞌ na mësë narluaꞌa los de más saꞌ raiꞌ. \v 12 Zni bëꞌnë më punërë ra mënë ni parë cadë tubi shini më gac raiꞌ listë parë dchiꞌni shtë më nu parë grë ra shini më gac raiꞌ firmë lu shnezë më nu parë tsaruꞌbë fe shtë raiꞌ \v 13 hashtë grë́tëꞌ hiaꞌa na hiaꞌa unidë con mizmë fe, hashtë gunguë bëꞌa hiaꞌa más lëꞌë shini Dios, hashtë tsaruꞌbë vidë cubi nabëneꞌe Cristo parë cadë túbiaꞌa. Zni gácaꞌa tubi mënë naziaruꞌbë lu shnezë Dios hashtë gácaꞌa mënë zaꞌquë ziquë na Cristo. \v 14 Hia iurní adë chu gáquëdiꞌi ziquë tubi llguëꞌnë naná runë cambi según rniꞌi ldúꞌull. Hiadë chu nádiꞌi ziquë tubi guiꞌlli nanuaꞌa mbë nezë rëꞌ, nezë rëꞌ. Zni na ra narianaldë tëchi cualquier enseñansë cubi nazeꞌdë, ra ldaiꞌ narluaꞌa ra mësë con mañi. Ra mënë ni rguguë́ rall saꞌ rall con bishi. \v 15 Más bien cha guëníꞌiaꞌa verdá mientras rac shtuꞌu hiaꞌa saꞌ hiaꞌa. Rquiꞌni gácaꞌa unidë con Cristo nu rquiꞌni tsarúꞌbaꞌa más të gácaꞌa ziquë na më. Lëꞌë më na cabësë shtë hiaꞌa. \v 16 Por Cristo unidë na grë partë shtë cuerpë, cadë partë naliꞌbi con grë sáhiꞌ. Cadë partë shtë cuerpë cuezë shlugáriꞌ nu rúniꞌ compañi los de más partë shtë cuerpë të gac cumplir lo quë narunë tucarë; iurní lëꞌë cuerpë na saludë, lë́dëdiꞌi rac llúꞌudiꞌin. Zni riaruꞌbë cuerpë bien nu grë ra partë shtë cuerpë rac shtuꞌu raiꞌ saꞌ raiꞌ. \s1 Vidë cubi nadápaꞌa por Cristo \p \v 17 Pues ndëꞌë rniaꞌa lu të ziquë tubi narniꞌi por mandadë shtë Dadë Dios; adë quëréldëdiꞌi të ziquë ra mënë nanadë guënë́diꞌi Dios, ra nanabani de acuerdë con llgabë nanadë rlluíꞌidiꞌi. \v 18 Adë riasë́diꞌi rall por nacahi nananú laꞌni lduꞌu rall. Nápëdiꞌi rall vidë narneꞌe Dios purquë na rall ziquë ra nadë rac bë́ꞌadiꞌi por causë naguëdchi lduꞌu raiꞌ. \v 19 Adë rtúdiꞌi lu rall iurë quëhunë rall mal nu bëꞌnë rall intriegu mizmë lëꞌë rall lu vici. Hia nápëdiꞌi rall rëspëti parë cusë zaꞌquë sino con gustë quëhunë rall cumplir grë deseo nananú laꞌni lduꞌu rall. \v 20 Perë bëluaꞌa Cristo lëꞌë të stubi manërë të guëquëreldë të bien. \v 21 Rac bëꞌa të shtiꞌdzë më; riasë́ të verdá nabëluaꞌa më. \v 22 Ziquë rgu mieti shabë guini, nu nácull lari limpi, gulë gulú grë cusë mal nananú laꞌni lduꞌu të. Vidë shtë të antsë bësiguë́ lëꞌë të nu más bësinin lëꞌë të lu duldë. \v 23 Mejurë tsaglaꞌguë gulë gapë llgabë cubi cadë dzë. \v 24 Nu ziquë shabë nacubi, gulë gacu con vidë cubi shtë Dios; bëzëlaaꞌdchi më vidë ni parë gáquël ziquë Dios, tubi vidë zaꞌquë sin ni tubi duldë. \p \v 25 Por ni, adë rníꞌidiꞌil bishi lu saꞌ të. Gulë guniꞌi verdá lu saꞌl purquë grë́tëꞌ hiaꞌa na hiaꞌa unidë ziquë tubsë cuerpë. \p \v 26 Si talë rldël, adë rldë́diꞌil tsaꞌa dzë. Adë rúnëdiꞌil duldë. \v 27 Adë rdë́ꞌëdiꞌil lugar gunë mëdzabë gan lul. \p \v 28 El quë nagulaaꞌnë antsë, napë quë guësáꞌnëll duldë ni nu gúnëll dchiꞌni. Gunë nguiu ni dchiꞌni zaꞌquë parë gápëll centavë të guëdë́ꞌëll caꞌa ra nabënápëdiꞌi. \p \v 29 Adë ruadíꞌdzëdiꞌil didzabë lu saꞌ të sino gulë biadiꞌdzë cusë zaꞌquë lu saꞌ të según nicidá nanapë saꞌl të gápëll más fe. Gulë guniꞌi diꞌdzë narsëdchini bendición parë ra narquë́ diaguë shtíꞌdzël. \v 30 Adë rúnëdiꞌil niétiquë narsëdchini tristë parë Espíritu Santo shtë Dios purquë por lëꞌë Espíritu nacabezënú lduꞌu të, na të selladë; na të prupi shmënë Dios hashtë dzë guëdchisú më lëꞌë hiaꞌa lu guë́ꞌdchiliu nu guia hiaꞌa gubeꞌe. \p \v 31 Gulë bëzalú con grë disgustë nu llanë nu insultë con grë didzabë narniꞌi të guëc saꞌ të, nu con grë llgabë mal cuntrë saꞌl. \v 32 Gulë guc shtuꞌu saꞌl nu gulë gac të më pacënci; gulë bëꞌnë perdunë saꞌl ziquë bëꞌnë Dios perdunë lë́ꞌël. Bëꞌnë më perdunë lë́ꞌël purquë Cristo rac shtúꞌuiꞌ lë́ꞌël. \c 5 \s1 Lla runë tucarë guëquëreldë shmënë Dios \p \v 1 Por ni gulë guaglaꞌguë ejemplë shtë Dios. Rac shtúꞌuiꞌ lëꞌë të ziquë shini më. \v 2 Gulë guc shtuꞌu saꞌl ziquë guc shtuꞌu Cristo lëꞌë hiaꞌa. Bëꞌnë më intriegu mizmë lëꞌë më lu galguti por lëꞌë hiaꞌa. Gúquiꞌ ziquë tubi lliꞌli naná guti lu bëcuꞌguë, tubi ofrendë nabëquitë lduꞌu Dios. \p \v 3 Iurneꞌ lëꞌë të na të shini Dios; por ni adë chu guëquënú sáhiꞌ nu adë chu tsanáldëdiꞌi tëchi cusë mal; adë chu guëzébidiꞌi lduꞌu ra cusë shtë guë́ꞌdchiliu. Adë rúnëdiꞌi të cusë ni të parë ni tubi saꞌ të guëníꞌidiꞌi shcuendë ra cusë rëꞌ entrë lëꞌë të. \v 4 Adë ruadíꞌdzëdiꞌi të ra cusë naná runë parë guëtú lul, nilë cusë tuntë, nilë ra cusë dzabë naruadiꞌdzë mënë, purquë adë rëuuꞌdiꞌi lduꞌu Dios ra cusë ni; sino más bien gulë guniꞌinú saꞌl grë cusë zaꞌquë narunë më parë lëꞌë hiaꞌa. \v 5 Hia nanë́ të ni tubi narquënú ra naꞌa nu ra naꞌa narquënú ra nguiu, nilë tubi naruadiꞌdzë didzabë, nilë el quë narzebi lduꞌu pë shtë mënë, adë nápëdiꞌi rall partë catë rnibëꞌa Cristo, catë Dios na Rëy. Pues el quë narzebi lduꞌu ra cusë shtë guë́ꞌdchiliu, quëhúnëll duldë idolatría; rúnëll adorar ra cusë material, lëdë Diósëdiꞌi. \v 6 Adë rdë́ꞌëdiꞌi të lugar parë rsiguë́ saꞌ të con diꞌdzë tuntë purquë zeꞌdë guëdchini cashtigu shtë Dios guëc ra nanë́diꞌi guëzuꞌbë diaguë shtiꞌdzë më. \v 7 Por ni adë rápëdiꞌi të tratë con ra mënë narunë ra duldë ni. \p \v 8 Antsë lëꞌë të gubani të lu nacahi; adë guc bë́ꞌadiꞌi të shtiꞌdzë më perë iurneꞌ bëꞌnë të recibir llni shtë Dadë Dios. Gulë guquëreldë ziquë mënë nanapë llni shtë më laꞌni lduꞌu të. \v 9 Lëꞌë llni rsëdchini cusë zaꞌquë nu verdá nu tubi vidë naná tubldí. \v 10 Gulë guniꞌi lduꞌu të tsanaldë të tëchi ra cusë narsëquitë lduꞌu Dios. \v 11 Adë gápëdiꞌi të partë con ra cusë nanadë rlluíꞌidiꞌi, ra cusë narunë mënë lu nacahi. Más bien gulë gudildi ra mënë narunë duldë ni. \v 12 Rtu lu hiaꞌa guëníꞌiaꞌa shcuendë ra cusë mal naquëhunë mënë lu nacahi. \v 13 Pues iurë grë ra cusë rëꞌ cuezin lu llni, iurní rluaꞌa bien clarë lla nahin. Llni rzianí guëc grë́tëꞌ ra cusë ni. Llni shtë Dios napë pudërë pare gac cambi nguiu mal të gáquiꞌ ziquë llni. \v 14 Por ni rniꞌi Sagradas Escrituras: \q1 Gulë guëtëtsë mbëcaꞌldë lu të, lëꞌë të nanagaꞌsi. \q1 Gulë bëruꞌu ladi ra mënë naquëreldë lu nacahi, nu Cristo guëzianí laꞌni lduꞌu të. \p \v 15 Por ni gulë guná bien mudë nanabani të, lë́dëdiꞌi ziquë mënë nanadë guënë́diꞌi Dios, sino ziquë mënë nariasë́ shtiꞌdzë më. \v 16 Gulë bëꞌnë cumplir cusë zaꞌquë mientras nabani të purquë iurneꞌ nalë́ duldë quëhunë mënë. \v 17 Adë gac të ziquë mënë tuntë naná guënë́diꞌi, sino gulë gac të mënë narac bëꞌa voluntá shtë Dios. \v 18 Adë rzuuꞌdchidiꞌi të purquë galëzudchi guaꞌa lëꞌë të gabildi. Mejurë gulë bëdëꞌë permisi guënibëꞌa Espíritu Santo guëdubi vidë shtë́nël. \v 19 Gulë biadiꞌdzë lu los de más saꞌl con Salmo nu cantë nu labansë nananú laꞌni lduꞌu të. Gulë biꞌldi; gulë bëꞌnë alabar lëꞌë Dios con guëdubinú lduꞌu të. \v 20 Gulë bëdëꞌë graci lu Dadë Dios siemprë por grë cusë. Gulë bëdëꞌë graci lu më en el nombre shtë Jesucristo, Shlámaꞌa. \s1 Vidë shtë naná cristiano \p \v 21 Gulë gac të muzë parë los de más saꞌl. Zni quëhúnël honrar Dadë Jesucristo. \p \v 22 Lëꞌë të naꞌa naná casadë, gulë bëꞌnë rëspëti tséꞌlël ziquë quëhúnël rëspëti Dadë Jesús \v 23 purquë lëꞌë nguiu na ziquë cabësë shtë tséꞌliꞌ, ziquë Cristo na cabësë shtë grupë shtë shmënë Dios. Cristo na më salvador shtë shmënë më nu lëꞌë raiꞌ na ziquë tubi cuerpë parë lëꞌë më. \v 24 Ziquë ra shmënë Dios napë rall rëspëti parë Cristo nu rzuꞌbë diaguë raiꞌ shtiꞌdzë më, zni runë tucarë ra tseꞌlë nguiu gapë raiꞌ rëspëti lu tseꞌlë raiꞌ. \p \v 25 Lëꞌë të nguiu casadë, napë quë gac shtuꞌu të tséꞌlël igual manërë ziquë Cristo guc shtuꞌu më shmënë më nu bëdëꞌë më vidë shtënë më por lëꞌë mënë ni. \v 26 Zni bëꞌnë më parë gac ra mënë ni sin duldë, parë guëzunë́ më almë shtë raiꞌ por shtiꞌdzë më naná ziquë galëriubë nisë. \v 27 Guti më por ra shmënë më të gunë më presentar lëꞌë raiꞌ delantë mizmë lëꞌë më ziquë tubi lliguënaꞌa naná parë guëtsë́ꞌaiꞌ, nasaꞌa, limpi, sin ni tubi manchë, ni tubi bëshudi, bien hecho, nu gáquiꞌ sulë parë tséꞌliꞌ. Cagniaꞌa shcuendë grupë shtë shmënë Dios. \v 28 Zni runë tucarë ra nguiu gac shtuꞌu rall tseꞌlë rall, igual ziquë rac shtúꞌull mizmë lë́ꞌëll. El quë narac shtuꞌu tséꞌliꞌ de verdá, ni rac shtuꞌu el mizmë lë́ꞌiꞌ. \v 29 Pues ni tubi de lëꞌë hiaꞌa rna tushë mizmë lëꞌë hiaꞌa, sino quë rdë́ꞌnaꞌa alimentar shcuérpaꞌa nu quëhápaꞌa mizmë lëꞌë hiaꞌa. Pues Cristo quëhunë më lo mizmë con shmënë më \v 30 naná ziquë cuerpë shtë́hiꞌ. Na hiaꞌa partë shtë cuerpë shtënë më. \v 31 Naescritë: “Por ni lëꞌë nguiu guësëaꞌnë ra shtadë nguiu të parë guëtsë́ꞌaiꞌ tséꞌliꞌ; hia guërupë raiꞌ na raiꞌ tubsë”. \v 32 Ni na tubi secretë ruꞌbë, perë cagniaꞌa lu të comparaciuni rëꞌ quëhunë tratë shcuendë Cristo con grupë shtë shmënë Dios. \v 33 Perë comparaciuni rëꞌ también runë cuntienë de quë cadë tubi nguiu napë quë gac shtúꞌuiꞌ tséꞌliꞌ igual ziquë rac shtúꞌull mizmë lë́ꞌëll, nu runë tucarë ra naꞌa gunë raiꞌ rëspëti ra tséꞌliꞌ. \c 6 \p \v 1 Lëꞌë të llguëꞌnë, gulë bëzuꞌbë diaguë shtiꞌdzë shtádël, purquë zni runë tucarë gunë të ziquë shini Dios. Tubldí nahin delantë lu Dios. \v 2 Lúniquë mandamientë shtë Dios nanapë promësë, rniꞌi zndëꞌë: “Gulë bëꞌnë rëspëti shtádël nu shníꞌal të parë guëquitë ldúꞌul \v 3 nu guëbánil zihani izë lu guë́ꞌdchiliu”. \p \v 4 Lëꞌë të nanapë shínil, adë rúnëdiꞌil tratë mal con shínil parë quë adë guëldë́diꞌi shínil; más bien gulë guniꞌinú lëꞌë rall; gulë bëdëꞌë cunseju zaꞌquë të parë adë guërúꞌudiꞌi rall shnezë Dios. \p \v 5 Lëꞌë të naná muzë, gulë bëzuꞌbë diaguë shtiꞌdzë shlámël lu guë́ꞌdchiliu rëꞌ. Gulë gapë rëspëti parë lëꞌë raiꞌ nu gulë gac të mënë obedientë ziquë si fuërë quëhunë të sirvë lu Cristo. \p \v 6 Gulë bëꞌnë sirvë bien lu raiꞌ guëdubi tiempë, lëdë niáꞌasëdiꞌi iurë rna raiꞌ lu të, të parë guëaꞌnë të bien con lëꞌë raiꞌ si fuërë quëhunë të sirvë lu Jesucristo. Gulë bëꞌnë sirvë con guëdubinú lduꞌu të purquë zni rac shtuꞌu Dios gunë të. \v 7 Gulë bëꞌnë dchiꞌni con guëdubinú lduꞌu të con lëgrë laꞌni lduꞌu të purquë zni rac shtuꞌu Dios. Adë rúnëdiꞌi të llgabë sulamëntë lu mënë quëhunë të sirvë. \v 8 Pues nanë́ të cadë túbiaꞌa, ra muzë nu ra lamë, guëdë́ꞌnaꞌa recibir según cusë zaꞌquë u cusë mal naquëdë́ꞌnaꞌa. Lëꞌë Dadë guëneꞌe narunë tucarë cadë túbiaꞌa. \p \v 9 Lëꞌë të lamë, quëgniaꞌa lu të iurneꞌ; gulë bëꞌnë tratë bien con ra muzë. Gulë gac më naduꞌu lu ra muzë shtënë të; adë rushtiádiꞌi të guëc rall. Gulë bësëagná lduꞌu të napë të tubsë lamë lu gubeꞌe. Lëꞌë Dadë quëhunë më igual con grë mieti, ra naná runë dchiꞌni nu ra naná rnibëꞌa. \s1 Nadápaꞌa fuersë shtë Dios parë guëdë́ꞌnaꞌa gan lu grë enemigu \p \v 10 Iurneꞌ bëchi, gulë su firmë lu shnezë Dios. Na të unidë con lëꞌë më nu rdëꞌë më fuersë ruꞌbë parë lëꞌë të. \v 11 Gulë bëdëꞌë sí parë guëgacu Dios lëꞌë të ziquë suldadë nanuaꞌa guiꞌbë të parë gac të firmë cuntrë grë́tëꞌ cusë naná guëguguë́ mëdzabë, \v 12 purquë adë quëdíldidiꞌiaꞌa con mënë; adë nádiꞌi enemigu shtë́naꞌa ziquë mënë shtë guë́ꞌdchiliu sino enemigu shtë́naꞌa na ra fuersë mal; adë chu rnádiꞌi lúhiꞌ. Quiere decir, ra autoridá, ra narnibëꞌa lu nacahi, ra zihani espíritu mal nanapë más pudërë quë lëꞌë hiaꞌa. \v 13 Por ni gulë bëꞌnë recibir grë fuersë narneꞌe Dios parë lëꞌë hiaꞌa të guëdë́ꞌnaꞌa gan lu grë cusë mal nazeꞌdënú mëdzabë lu hiaꞌa, perë despuësë de tëdë grë prëbë, todavía zu të firmë lu shnezë më. \v 14 Gulë gac firmë iurneꞌ con verdá cumë ziquë tubi nalliꞌi laꞌni. Gulë gubani tubi vidë tubldí delantë lu Dios; nahin ziquë vestidë narunë defender lduꞌu suldadë. \v 15 Gulë bëꞌnë preparar bien parë guëniꞌinú të mënë dizaꞌquë narsëdchini paz entrë Dios nu mënë. Gulë bëꞌnin ziquë suldadë narunë preparar iurë quëquë́ꞌëll sabádull. \v 16 Perë subrë de ni, gulë gualdí lduꞌu të shtiꞌdzë më. Fe shtë të na ziquë defensë nanuaꞌa suldadë. Fe gunë gan guësëaldë grë ra tentación shtë mëdzabë; na rahin ziquë flechë nanuaꞌa guiꞌi. \v 17 Gulë gac të segurë nasalvar të. Na ziquë tubi cascu guiꞌbë naná canihapë guëc suldadë, nu gulë gunaꞌzi spadë shtë Espíritu Santo. Spadë ni na shtiꞌdzë Dios. \v 18 Gulë bëꞌnë cumplir cunseju rëꞌ mientras quëgnaꞌbë të lu Dios. Gulë bëꞌnë ruëguë lu Dios lo quë narac shtuꞌu Espíritu Santo. Nu gulë gac nasini nu listë sin quë adë chu guëazë guétëdiꞌi. Nu gulë bëꞌnë ruëguë lu më por grë ra shmënë më. \v 19 Nu gulë bëꞌnë ruëguë lu më por na të parë guëneꞌeruꞌu më más llni nu valurë të iurë guëniꞌinuhia ra mënë, gac bëꞌa rall dizaꞌquë de quë nahin parë mënë narëtaꞌ guëdubi guë́ꞌdchiliu. \v 20 Dios bësheꞌldë më na; por ni nanúa prësi iurneꞌ. Gulë gunaꞌbë lu më të parë tsaglaꞌguë guëniꞌihia dizaꞌquë. Zni runë tucarë guëníꞌihia sin quë adë rdzë́bëdiaꞌa. \s1 Rialú cartë con saludë \p \v 21 Tíquico lëꞌë bëchi narac shtuꞌu hiaꞌa, nu quëhúnëll cumplir dchiꞌni shtë Dadë; lë́ꞌiꞌ guadíꞌdziꞌ lu të grë́tëꞌ lo quë naguzaca, nu lla quërelda. \v 22 Quëgsheꞌlda lë́ꞌiꞌ lu të, të parë gac bëꞌa të lla na shcuendë naꞌa ndëꞌë nu parë guëniꞌinúhiꞌ lëꞌë të gac të más firmë lu shnezë Dios. \p \v 23 Rnaꞌba de quë Dios Shtádaꞌa nu lëꞌë Jesucristo, Shlámaꞌa, gúniꞌ parë cuedchí lduꞌu të nu parë gac shtuꞌu të saꞌ të nu tsaldí lduꞌu të diꞌdzë shtë më. \v 24 Nu rnaꞌba lu më gunë ldaiꞌ më lëꞌë të, grë́tëꞌ narac shtuꞌu lëꞌë Dadë Jesucristo de verdá. Amén.