\id REV - yau \h Mata öpma \toc1 Duic yu manomano mit öngkupnahingma wo Jön indagoc \toc2 Mata öpma \toc3 Mata öpma \mt1 Mata öpma \mt2 Duic yu manomano mit öngkupnahingma wo Jön indagoc \ip Yongburoc mata: Oro Jön bapiya ngo irim togocan bongono wocin wömai Duichon ayamiho suraro mepmo morö imongo toup dou moin tongidung. Worocha tongga Jöntho ‘suraroho mepmo wo yanggirada kiringga kombing tobic tobicno imu fatninga’ yongo bapiya ngo irim togoc. Bapiya ngorocdec wömai manomano mit öngkuangocmahon mata tepmo orin doguno idang. Duichon suraro Jöntho bongono wocin idungma yu wömai doguno worochon foro tuctugo kombigung mahong ayamiho wömai muno. \ip Bapiya ngoroc foro moröma woi ingoroc: Yesu Duic yu moröma sinom. Yuhon oburodecgon wömai Kopotorocho dogu kopot orin ayami au idangma yu ambarac yanggirada urago wömuno imangoc. Oro mit wömai Kopotorocho manomano ambarac dongyun wego öngkuuya owi amna kombing tobic tobicno maimu fadoc-ma yu Kopotorochon midim sabarac sadec idiya Kopotorocho tong batip tongimu-na yu mepmohu o focfoc auhu wönggon makombining. \c 1 \s1 Mata osucno \p \v 1 Bapiya ngorocdec wömai Duic Yesu yu yapmu öp idocma wo Jön eran indagoc. Woi Kopotorocho ‘youp amnani yapmu urop öngkup öngkupha tacma tuctugo kombinung’ yongo Duic indagoc. Tuna Duicho sum yaru au inong muuna yu youp amnano ot engmuna manomano wo ambarac indangbödegoc. Duichon youp amna wo woi noc Jön, naka itat. \v 2 Nocho manomano ngo yagotma worocha boinno sinom kantiwa: Woi Kopotorochon mata orin Yesu Duichon yong tuctuc mata. \p \v 3 Mata bapiya ngocin irim toctocyi idangma woi urop engkup engkupha tang. Worocha tongga amna yong tuctuc mata ngo embaantacma yu irot ogep kombihun. O owi amna mata ngorocha onggim singmuya irotnon sogit akep tontangma yui borongdearut. \s1 Jöntho irot ogep orin yong moröng matano sigoc \p \v 4 Noc Jön, noc mata ngo Duichon suraro 7 provins Asia idangma sontha irim tongo siaya ongeyac. Kopotoroc, önga itacmaho osucgon idocma o mit ehangocma orin yaru 7 Kopotorochon abamphon yangamin ididangma, yuhon banac banacno orin irot gucguc sonot itun. \v 5 O Yesu Duic, yu ihorocgon son kang banango irot soni tun guc mauna ogepgon idarut. Yui fatmata ogepma ninong tuctuc amna. O yu wömai Kopotorocho omocdecma tun wekongo owi amna omomyima bigo sing imongo Kopotorochon manano borongoma itac. Tongo yui gurocdec king idangma yuhon Morömo itac. \p Yuho nontha yongo irotno tong fup tong nimongo inoin nogotno koriuna worocho turongo noni ambarac öcangyun muya orung idamon. \v 6 Yuho tuna nonu öret socsoc amna kinghon toropdecma öngkungo Duichon fano orin Kopotorocno yuhon mongorec youp tong imongidamon. Yong moröng noni ambarac woi Yesu Duic yuhongon itun, öngahu o mithu bongono bongono. Woi boinno. \li1 \v 7 Aarut! Yu mom muruc murucho bonipnodec ida epac. Ehuna amna orungo oburo sakang imogungmahu o owi amna auhu yu ambaracho auya ehangoc. \li1 Yuha tongga guroc ngorochon owi amna ambaracho yong uroc yong tongonahing. \li1 Ihoroc woroc boinno sinom öngkuangoc. Woi boinno. \p \v 8 Kopotoroc, önga itacmaho osucgon idocma o mit ehangocma, Gesö Morömo yu ingoroc yac: “Manomano ambarachon forosicsicno orin bödec bödecno woi noc nakagon itat.” \s1 Jöntho amna mitimoni sinom agoc \p \v 9 Noc Jön, noc sonthon oröc soni. Non ambarac mom toboruchon owi amnani idamon. Worocha tongga non ambaracho kondonggon Yesuhon focfoc docno sumbotmanaina koing songga ‘mom toboruchon boinno öngkupun’ yongo worocha torengga idamon. Oro, nocho Kopotorochon mata orin Yesuhon fatmata ogepma yong tabotmaha tongga ayamnaiho noc nanda top muropmo mano Patmos ngocin tohong nuuya itat. \v 10 Ngocin edeya Morömaho bongono sigocan wocin wömai Kunkun Yaruho nocdec ohongo noc duingmuna sogitno sinom togoc. Ihoroc tongga edeya wohogon menan mata orongi baro simbang ecnang sinom öngkuboc. \v 11 Öngkungo ingoroc yogoc, “Yapmu manomano yaarocma woroc bapiyadec irim tongga Kopotorochon suraro 7 yuha fiiya ongorut. \p Suraro 7 woi Kopotorochon owi amna Efesus taun orin Smerna taun orin Pergamum taun orin Taiataira taun orin Sardis taun orin Filadelfia taun orin Laodisia taun woce idangma yuha fiiya onguya embatnung.” \v 12 Oro, mata ihoroc öngkuna nocho ‘mata yacma awa’ yongo ibanda yagotmai, yaguno 7 inoin inoin abamo goldec tobic tobicyi fiuya idung. \v 13 Ihoroc idiya worochon bonipnodec amna mitimoni sinom au amnahon doguno simbang idina agot. Yu woi tec tohomumöcno ubarago orungo taun wetwetyi tohomun mögoc. Oro kundurodec wömai yi au goldec tobic tobicyiho areng fut toctocyi idoc. \v 14 Bigo sakemo woi föhöc sinom, bot sipsip dimohu o mom simbang. O daroho wömai ep aranggum morongobarac simbang dingga idoc. \v 15 Orungo wömai yaguno möngga idoc. Bras ep morömadec suya dingga ididang ihoroc. O duc matano wömai yamuc buno simbang ecnang sinom yongo idoc. \v 16 Oro oburo arocho wömai fitnung 7 ihoroc fogida idoc. O dugodecma wömai gobit bainat bitno yai ingingo sinom ohogoc. O yangamohon yaguno wömai sep simbang yaguno orongi sinom mögoc. \v 17 Oro, nocho woroc angga wohogon orungo forodec omong mögot. Toya yuho oburo aroc nocdec singmuna ingoroc nanogoc: “Goc botirocha. Osuc idocmaho madango engocma woi noc naka. \v 18 O itonggong Morömo woi ihorocgon naka. Nocho omong fadot mahong nocho idongga itonggongna wönggon sogidot. Tongo nocho iditnoho iditno idtongungot. Omoc orin omomyihon böcsano worochon ki wömai noc itnamuna angtorengitat. \p \v 19 Worochai oro, gocho manomano yaharocma worochon mata fatno irim toi. Woi yapmu önga itacma o ihorocgon yapmu manomano mit öngkuangocma. \v 20 Oro fitnung 7 nochon obunadec idiya yaarocma orin yagunohon abamo 7 goldec tobic tobicyi, worochon foro öpma wömai ingoroc: Fitnung 7 yu woi Kopotorochon suraro 7 yuhon yangtorecnoi idang. O yaguno abamo 7 yu woi Kopotorochon suraro 7 woroc.” \c 2 \s1 Amna mitimoniho Efesus surarohon yong tuctuc mata yogoc \p \v 1 Oro, amna mitimoniho matano sakaun fiuna ingoroc nanogoc: “Kopotorochon suraro Efesus taundec idangma worochon dugoha mata ingoroc irim toi: \p Mata ngo wömai amna fitnung 7 obu arocne fogihacma orin yaguno abam 7 goldec tobic tobicyi worochon bonipnodec itongitacma noc nakaho ingoroc yat: \v 2 ‘Nocho sonthon toroc kiap ambarac kombing-bödehat. Woi sonthon toroc kiap ogepma orin sontho youp gacigon tongidangma wo kombingbödehat. O noc kombihat, fatmata ogepma-hon ayamoho son mepmo komongidang mahong sonu worocha magapgap yongidang. O sonu amna wömuno mayang banangidang. O imanang amna au yu sonot itmuya inoha yongidang, ‘non aposel idamon yo’. Yu ihoroc yongidang mahong sontho yu toroc tong imongo yagungmai yui imanang amna idang. Oro sonthon toroc kiap soni wo wömai nocho kombingbödehat. \v 3 Oro ‘nakain maha’ tongga amnaho wömuno tong kamogung mahong sonu koing songga itmuya magap-gap yogung. \p \v 4 Worochoi oro, nocho toroc kiap soni tungu aaya angit maec, woi ingoroc: Osuc wömai sonu nocha toup sinom kombingidung mahong önga wömai sonu kiap wo urop imu fadoc. \v 5 Kombiarut, suraro soni woi osuc onoce sinom idoc mahong önga wömai omoce sinom mögoc. Worocha son muyu irot soni ibaruna toroc kiap ogepma osuc tongidungma woroc wönggon tongitnung. Oro sonu irot soni maibaruyai wömai nocho sonot engmaina yaguno abam soni sogida inoin sanodec öcangma muuna suraro soni bödeun. \v 6 Oro toroc kiap soni au wömai noc aaya ogepma sinom itac, woi ingoroc: Sontho Nikolaihon torophon toroc kiapha ayam tong imonidang. Nocho yu ayam tong imongitatma worochon torocgon wömai soni tongidang. \p \v 7 Mata ngo wömai Kunkun Yaruho Kopotorochon suraro intac. Tuna amna au onggimobarac idai wömai yu Kunkun Yaruho suraro mata intacma woroc kombiun. O amna guroc ngorochon gesö anggira-antacma yu wömai nocho kombing imoya yu itonggong koingon ep koburo nangmuna itonggongon fat entac. Ep wo wömai Kopotorochon idit sa ogepma woce itac.” Amna mitimoniho Efesus suraroha ihoroc yogoc. \s1 Amna mitimoniho Smerna surarohon yong tuctuc mata yogoc \p \v 8 Oro amna mitimoniho wönggon matano sakaun fiuna ingoroc nanogoc: “Kopotorochon suraro Smerna taundec idangma worochon dugoha mata ingoroc irim toi: \p Mata ngo wömai amna osuc idocmaho madango engocma noc nakaho yat. Noc wömai omong fadot mahong mit wönggon idongga itonggongna sogidot. \v 9 Nocho mepmo orin focfoc sondec idangma kombingbödehat. O noc kombihat, son gurochon manomanoha docmöngga uroci ididang mahong momphon manomano wömai son koböcma itkamang. O noc kombihat, torop au wömai kanong saha tongidang. Torop wo yu inoha yongidang ‘non Yuda amna idamon’ mahong irothon kiapha wömai yui Yuda amna sinom maeng. Muno, yui dogu kopothon suraro idang. \v 10 Oro, focfoc youp auho sondec öngkup öngkupha tac mahong sonu worocha botoninga. Nocho boinno sinom kantiwa, sondecma au yu wömai dogu kopotho toroc tonguc kamoc kamocha ayam sonihon oburodec fiuna yu yi bucin fohong kunahing. Tongo mepmo focfoc sep bongono 10 sondec itmuna bödeangoc. Tuna sonu kombing tobic tobic soni imu faicha. Muno, son muyu wo kokorengmuya koing songga iditnung. Auho wömai mepmodec omong fatnahing mahong nocho yu irot ogepha itonggong koing imangot. \p \v 11 Mata ngo wömai Kunkun Yaruho Kopotorochon suraro intac. Tuna amna au onggimobarac idai wömai yu ogep mata wo kombiun. Amna kombing tobic tobicno maimun faicma yu wömai omoc koingho matun obökic.” Amna mitimoniho Smerna suraroha ihoroc yogoc. \s1 Amna mitimoniho Pergamum surarohon yong tuctuc mata yogoc \p \v 12 Oro, amna mitimoniho matano wönggon sakaun fiuna ingoroc nanogoc: “Kopotorochon suraro Pergamum taundec idangma worochon dugoha mata ingoroc irim toi: \p Mata ngo wömai amna bainat bitno yai itnampacma noc nakaho yat. \v 13 Noc kombihat, taun suraro soni itacma worochon morömo woi dogu kopot ino sinom itac. Yu taun wo moröm tong imongitac mahong sonu nochon ma sogit akep tongga itmuya kombing tobic tobic soni öp masigung. Oro, nakain yong tuctuc amna ogepma sinom Antipas, yui sonthon taun sonidec idina böc morömpho yu wuya omboc mahong sonu worocha kombing tobic tobic soniu maimu fadoc. Boinno, taun soni woi dogu kopothon idit sa sinom. \v 14 Worochoi oro, nocu sonthon toroc kiap au yaaya angit maeng, woi ingoroc: Sonthon suraro soni-decma owi amna au yui Balamphon kombic kombic tanidang. Balam yui osuc amna au mano Balak yu fandat inuna worocho ongga Israel nano tonguc yeuna turongodec mögung. Yu wömai Israel nano irotno doun fadang uuna nacno dogu kopotha öretno sima woroc nongga orin owi amna göra muyu muyu toup tongidung. \p \v 15 Oro wömuno soni au wömai ingoroc: Sonthon surarodecma owi amna au yu Nikolaihon toropnihon kombic kombic tanidang. \v 16 Wo-rochai oro, son irot soni ibararut! Son irot soni maibaruyai wömai nocho urop sonot engmaina bainat gobit ducnadecma ohongitacma worocdec owi amna worocot emoc tontamon. \p \v 17 Oro amna au onggimobarac idai wömai yu Kunkun Yaruho suraroha mata yacma woroc kombiun. \p Amnaho emochon munmuro anggiraangocma yuha wömai nocho momphon nacno mano ‘manna’ önga öp itacma woroc imoya naangoc. O ihorocgon nocho yu sop föhöcno au imangot. Sop worocdec wömai nocho yuhon ma wego irim toya sogiangoc. Ma wo wömai amna sop sogiangocma yuhogon kombiangoc.” Amna mitimoniho Pergamum suraroha ihoroc yogoc. \s1 Amna mitimoniho Taiataira surarohon yong tuctuc mata yogoc \p \v 18 Oro, amna mitimoniho wönggon matano sakaun fiuna ingoroc nanogoc: “Kopotorochon suraro Taiataira taundec idangma worochon dugoha mata ingoroc irim toi: \p Mata ngo wömai Kopotorochon Manano noc nakaho yat. Nakain danna woi ep aranggum morongobarac simbang, o orungnaho woi bras ep suya aranggum öngitacma worochon toroc. \v 19 Nocho sonthon toroc kiap soni ambarac kombingbödehat. Noc kombihat, sonu nuc soniha toup kombingidang. O kombing tobic tobic soni woi koingo itkampac. O sonu suraro tong koing toctochon youp orongi tongidang. O mepmodecu wömai sonu koing songidang. Osuc wömai sonu kiap ihorocno obmugon tongidung mahong önga wömai kiap wo sonot koingo itac. Wo ambarac wömai nocho kombihat. \v 20 Wohong yapmu tungu au wömai noc aaya angit maec, woi ingoroc: Son owi au mano Jesebel yu angbanauya sonot iditac. Yu inoha yongitac, ‘noc Kopoto-rochon yong tuctuc owi yo’ wohong yuho wömai nakain youp amnanai imanang inong yuna yu owi amna göra toctochon kiap tongidang. O yu nacno imanang kopotorochon öretno siima wo nongidang. \v 21 Oro, nocho owi wo angbanangga ‘toroc kiapmo göra wo imun fahun’ yongo irot iban ibanthon bego yu imogot mahong yu ihoroc toctocha makombingitac. \v 22 Worocha tongga nocho owi wo ta obökuna focfoc morö kombiangoc. O amnaho owi worocot göra tongidangma yu toroc kiapmo wömuno au imu fauna irotno maibanninganu wömai nocho yu ihorocgon dongya obökuya focfoc morö inobarac sinom kombinahing. \v 23 O owi worochon managumbocni woi nocho ihorocgon dongya omnahing. Noc ihoroc tangotmaha tongga Kopotorochon suraro ambaracho ingoroc kombinahing: Owi amna ambarachon irot orin kombic kombic angsoworec soworec amna woi noc naka itat. Tongga nocho son tungu tungu wöngnac soni toroc kiap sonihon torocnodec iban kamangot. \p \v 24 Oro son Taiataira suraro au, sonu owi worochon kombic kombic matanidang. O ihorocgon sonu kombic kombic au masogidung. Kombic kombic worocha wömai amna auho yongidang woi dogu kopothon kombic kombic öpma. Oro worocha noc mepmo au son makamit. \v 25 Nocho nongoru tungugon ingoroc kantiwa: Son muyu yapmu urop itkampacma woroc sogit akep tongga idiya ongga nocho ehangot. \v 26 Oro amnaho emochon munmuro anggirada koing songga engocma yuha wömai nocho gesö imoya yuho kantrino kantrinohon owi amna moröm tong imangoc. \li1 \v 27 ‘Yuho owi amna moröm tong imangocma woi orongi orin nongnongo sinom. Woi amnaho bokotdec wö wagauya tang-ga iric arac tongidangma, worochon toroc yuho yangtore-angoc.’ \rq (Buk Song 2:9)\rq* \p Nocho yu gesö imangotma, woi Nandöngnaho noc gesö namogocma worochon toroc. \v 28 O ihorocgon nocho yombonggiri yu imangot. \v 29 Oro amna au onggimobarac idai wömai yu Kunkun Yaruho suraroha mata yacma woroc kombiun.” Amna mitimoniho Taiataira suraroha ihoroc yogoc. \c 3 \s1 Amna mitimoniho Sardis surarohon yong tuctuc mata yogoc \p \v 1 Oro amna mitimoniho wönggon matano sakaun fiuna ingoroc nanogoc: “Kopotorochon suraro Sardis taundec idangma worochon dugoha mata ingoroc irim toi: \p Mata ngo wömai amna Kopotorochon yaru 7 orin fitnung 7 itnamang-ma noc nakaho ingoroc yat: Noc sonthon toroc kiap soni ambarac kombingbödehat. Noc kombihat, owi amna yu sontha kombingidang sonu itonggong koingbarac idang mahong muno woi, sonu urop ombung. \v 2 Mayain, son soni wekodarut! Nocho sonthon toroc kiap soni toroc tongga agotmai, woi nakain Kopotorocnaho yangamin ino yabitno maec. Worocha sonu wekongga soniin manomano omompha tangma wo tong koing tuya ogep itun. \v 3 Worochai oro, sontho fatmata ogepma osuc sogidungma worocha kombingmuya tu fusun dihun. Tongo son mata wo sumbotmuya wömuno soni yong tangga irot soni ibararut. Oro son dupdup sonidec mawekoninganu wömai sonu etno iduya nocho usem amna simbang ehangot. Sonu wömai nochon ebepnahon bongono makombiing. \p \v 4 Worochoi oro, Sardis suraro sondecma owi amna au yui tec tomumöcno matu betmagoc. Yu woi nakain owi amna ogepma sinom idang. Tongga yui tec tohomumöcno föhöc tongfada nocot itongitnahing. \v 5 Owi amna numariho emochon munmuro anggirada koing songga itnahingma yuha wömai nocho tec tohomumöcno föhöcno fohongya möng imonahing. Tongga nocho yuhon ma itonggong koinghon bapiyadec öngahu o bongono mit ehangocan masactit. Muno, nocho yuhon ma Nandöngnaho yangamin orin sum yaruho yangmin yong taaya yu kombing imonahing. \v 6 Oro amna au onggimobarac idai wömai yu Kunkun Yaruho suraroha mata yacma woroc kombiun.” Amna mitimoniho Sardis suraroha ihoroc yogoc. \s1 Amna mitimoniho Filadelfia surarohon yong tuctuc mata yogoc \p \v 7 Oro, amna mitimoniho wönggon matano sakaun fiuna ingoroc nanogoc: “Kopotorochon suraro Filadelfia taundec idangma worochon dugoha mata ingoroc irim toi: \p Mata ngo wömai amna kunkun sinom itacma o mata boinnogon yongitacma noc nakaho yat. Noc wömai Devithon ki sogit sogityi itat. Tongo nocho simbu au fagariantatma wömai amna auho wo sopsopno maic. O nocho simbu au soantatma wömai amna auho wo fagarit fagaritno maic. \p \v 8 Nocho sonthon toroc kiap soni ambarac kombingbödehat. Aarut, nocho simbu au fagarit kamogot. Tuna amna auho wo angit masohic. Noc kombihat, sonthon gesö soni woi obugugon itkamang mahong sontho nakain mata sogit akep tongmuya nakain maha möp mayogung. \v 9 Nocho toya dogu kopothon suraroho sonot engmuya orung sonihon forodec goruc yemoc tong kamongmuya ingoroc yong tapnahing: ‘Boinno sinom, Duic yu sontha toup sinom kombingitac.’ Oro, dogu kopothon suraro yu wömai inoha yongidang, ‘nonu Yuda nano idamon yo’ wohong yui imanang yongidang, yui irothon kiapha Yuda nano sinom maeng. \v 10 Oro nocho son nongoru au ingoroc kanogot, son muyu mepmo ihono ihono sondec öngkupnahingma wo ambarac sumbotgon tongitnung. Tuna sonu nongoru wo angitgon tandungmaha wömai nocho son gön toya tonguc yecyec bongono morö sa guroc danong öngkuangocma sonu worocdec mamöning. Tonguc yecyec bongono worocho wömai owi amna ambarac toroc tong imangoc. \p \v 11 Noc urop ehantat. Worocha son yapmu urop sogitdeangma wo sogit akep tocno sinom tongmuya itongitnung. Amna auho sonthon irot ogep soni fuun detningyit. \v 12 Oro amna auho emochon munmuro anggirahacma yu wömai nocho temongma uuna yui böc tandingno orongi simbang Kopotorocnahon öret socsoc böc sumbot tongungoc. Tongga yu bongono muno wocin idtongungoc. O nocho Kopoto-rocnahon ma orin Kopotorocnahon taun Yerusalem worochon ma yudec irim tangot. Yerusalem wego wo wömai Kopotorocna yudecma mom imun fauna ohungoc. O ihorocgon noc yudec nakain mana wego irim tangot. \v 13 Oro amna au onggimobarac idai wömai yu Kunkun Yaruho suraroha mata yacma woroc kombiun.” \s1 Amna mitimoni Laodisia surarohon yong tuctuc mata yogoc \p \v 14 Oro amna mitimoniho wönggon matano sakaun fiuna ingoroc nanogoc: “Kopotorochon suraro Laodisia taundec idangma worochon dugoha mata ingoroc irim toi: \p Mata ngo wömai amna mano ‘woi boinno’ idnampacma noc nakaho yat. Nocho Kopotorochon matano nongnongo orin boinnogon owi amna inong tuctuc tongitat. O nocu sa guroc manomano ambarac Kopotorocho dongyun öngkubungma woroc moröm tong imongitat. \v 15 Nocho sonthon toroc kiap soni ambarac kombingbödehat. Sonu woi sumo maeng o munmuro maeng. Sonu sumo entanganu wömai ogep o sonu munmuro entanganu woi ihorocgon ogep in mahong \v 16 sonu umumo idang. Sumo sinom muno, o munmuro sinom muno. Worocha tongga nocho son ducnadecma sunya möantang. \v 17 Son soniha yong-idang, ‘suraro nonu möneng koböc itnimang. Nonu manomano koböcma feng suran tongga yapmu auha madocmumon yo.’ Son ihoroc yongidang mahong son etno itmuya wömuno soni makombing-idang. Son suraro gendöngni sinom, sonu uroci, sonu yapmu orogoma au maitkaming, son owi amna dan kom toctocyi o son muroc idang. \v 18 Worocha nocho ingoroc fasun kampiwa: Sonu nocot engmuya gol wöarut. Nakain gol woi epho diuna kunkun sinom itac. Tuna sonu gol wo feng suran tongga yapmu auha madocmuing. O ihorocgon sonu nochon boru föhöcno wöngga godibföp soni tongfaarut. Tongo son muroc soni tau weuna yangam fapfap soni bödeun. O ihorocgon sonu nakain unac wöngga dan sonidec wagauya dan soniho yaguno forihun. \p \v 19 Oro nocho owi amna nakaha toup kombingitatma yu inong tobingga toroc kiapno tong nongnong tongitat. Worocha son tong bumbum toninga, son boinno sinom irotsoni ibararut. \v 20 Aarut, nocho simbudec itmaina simbu wagangga tat. Amna auho nochon mata kombingga noc simbu fagarit namunai wömai nocho böc ganang öngga yuot itfat yungga edeya nacno kondonggon naantamot. \p \v 21 Oro, osuc nocho emochon munmuro anggiraya Nandöngnaho noc kombing namuna nocot yuot kinghon omoc idit abamdec idamot. Oro worochon torocgon wömai sondecma amna auho emochon munmuro anggiraantacma wömai nocho yu kombing imoya yuot nocot nochon kinghon omoc idit abamdec idtahamot. \v 22 Oro amna au onggimobarac idai wömai yu Kunkun Yaruho suraroha mata yacma woroc kombiun.” Amna mitimoniho Laodisia suraroha ihoroc yogoc. \c 4 \s1 Jöntho momphon yong moröng toctochon toroc kiap agoc \p \v 1 Oro, amna mitimoniho matano yun bödeuna nocho momdec foringga agotmai, simbu au fagaritmuna idoc. Ihoroc idina mamboc au osuc kombigotma worocho baro mano simbang öngkungga wönggon nanogoc, “Goc ngocin uhi. Uiya nocho yapmu mit öngkuangocma woroc gindaantat.” \v 2 Ihoroc yuna nocho yaruhon kiapdec itmaina agotmai, nocho yangamin kinghon abam au momdec idoc. Idina worocdec amna au omoc idoc. \v 3 Amna worochon yaguno sop jaspa orin sop gomono konilian wo simbang möngga idoc. Ihoroc idina wairuru auho idit abam wo angarenggumbec tongga idoc. Wairuru worochon yaguno woi sop gingni mano emeral simbang möngga idina agot. \v 4 Oro, kinghon abam wo wömai abam 24 auho angarenggumbec tongga idung. Tuna amna dugo 24 yu abam worocdec omoc idung. Amna dugo woi tec tohomumöcno föhöc tong fadung. O bigodec wömai bic kop goldec tobic tobicyi fingga idung. \v 5 Oro kinghon abamodecma wömai mom göragohon yaguno miringo morongo möngo idoc. O ihorocgon kekoröp au orin undipho mano yongga idomoroc. King abamohon yangamodec wömai gop 7tho morongobarac möngga idung. Gop wo woi Kopotorochon yaru 7 woroc. \v 6 O kinghon abamo tanne wömai ihorocgon yapmu au top yamuc simbang glasihon toroc sacsago sinom fada idoc. \p Oro manomano worochon bonipnodec wömai yaru itonggong-nobarac awanomuno yuho kinghon abam angarenggumbec tongga idung. Yuhon mene darange wömai daro daro ding tongga idung. \v 7 Oro yaru itonggongnobarac tungu aumaho woi bot ingingo mano laiön yu simbang idina agot. Oro tungu aumaho woi bot bulmakau simbang idina agot. Oro tungu aumaho worochon yangamo woi amna simbang idina agot. Oro tungu aumaho woi yup borum simbang fotno usun yorongmun onguna idina agot. \v 8 Oro yaru itonggongnobarac ambarac yu fotno 6 itimogung. Godip föbo woi daro daro dingga idung. O fotno unenne woi daro ihorocnogon dingga idung. Yu ihoroc ida sep bongonohu o kumbonghu bongono muno yong moröng ingoroc yong tongga ididang: \li1 “Kopotoroc Gesö Morömo, yu woi kunkun, yu woi kunkun, yu woi kunkun. Yu osuc idocmaho önga itac o mit edengoc.” \p \v 9 Yaru itonggongnobarac awanomuno yu yong moröng orin ma moröma orin ecec Kopotoroc kinghon abamdec itacma yuhagon yong moröng yong imong tongidang. Kopotoroc yui iditnoho iditno edengoc. \v 10 Oro yu yong moröng tontangan bongono wocingon wömai amna dugo 24 yu Kopotoroc kinghon abamdec itacmaha aring möng imong tongidang. O iditnoho iditno edengocma yu yong moröng imongidang. Tongga yui bic kopno goldec tobic tobicyi kinghon omoc idit abamon orungo forodec fohong fingga ingoroc yongidang: \li1 \v 11 “Kopotoroc Moröma noni, goc gakahogon manomano ambarac dongyi öngkubung. Boinno sinom, gocho gakain irot kombic kombic tanmina manomano ambarac tobiya öngkubung. Tuna manomano ambaracho inoin inoin abamodec itmuya inoin inoin youpno tongidang. Worocha yong moröng gakahagon yong ganamon. O gochon magon moröma itun. O owi amna ambarac gochon gesö unennegon iditnung.” \c 5 \s1 Jöntho bapiya orop oropyi wo agoc \p \v 1 Oro mit nocho wönggon foringga agotmai, amna kinghon abamdec itacma yuho oburo arocne bapiya ubarago orop oropyi au idoc. Bapiya wo woi irim oke oke toctocyi idoc. \p O ihorocgon Kopotorochon orongbön 7 worocho bapiya wo akep tongga idung. \v 2 Tuna nocho wönggon agotmai, sum yaru gesöno orongi au yu woce itmuna mata kararat ingo yogoc, “Numaho nongnongo sinom itac? Numaho ogep Kopotorochon orongbön wo asanda bapiya wo öcaun?” \v 3 Sum yaruho mata ihoroc yogoc mahong gurocdecmahu o momdecmahu amna auho bapiya wo öcangga irimno acachon toroc maidoc. \v 4 Worocha tongga nocho ointogot. Yaha amna au bapiya wo öcangga irimno acachon toroc maöngkubocmaha. \v 5 Oro nocho ointongga edeya amna dugo auho nocot engmuna nanogoc, “Goc ointirocha! Ahi, bot laiön ngo yu woi Yudahon toropdecma öngkuboc. Yu woi king Devithon morogono ino yabitno. Yu worocho emocdec koing songga ayami ambarac yanggiradoc. Worocha tongga yu ogep Kopotorochon orongbön asanda bapiya öcaantac.” \s1 Jöntho Bot Sipsip Gumboc agoc \p \v 6 Oro, mit nocho wönggon foringga agotmai, Bot Sipsip Gumboc au idoc. Bot Sipsip Gumboc wo wuya omboc mahong wönggon idongga wedec dipmobarac idongga idina agot. Yu worocho kinghon abam tanne idina yaru itonggongnobarac awanomuno orin amna dugo yu angarenggumbec tongga idiya bonipnodec idoc. Yu woi girango 7 orin daro 7 idimogung. Daro 7 woi Kopotorochon yaru 7 Kopotorocho inong muuna sa guroc danong ongbödegungma woroc. \v 7 Oro, Bot Sipsip Gumboc worocho ongga amna kinghon abamodec idocma worochon oburo arocecma bapiya orop oropyi woroc sogidoc. \v 8 Bapiya wo sogiuna wohogon yaru itonggongnobarac awanomuno orin amna dugo 24 yu Sipsip Gumboc goruc yemoc tong imogung. Amna dugo ambarac yu gita orin fait goldec tobic tobicyi fogitmuya idung. Fait wodecma wömai boru tugo ogepmani ögoc. Boru wo woi kunkun owi amnahon dönac yongidangma worochon doguno itac. \v 9 Oro yu ihoroc itmuya yong moröng ap wego au Bot Sipsip Gumbo-goha ingoroc yogung: \li1 “Goc gakagon wömai bapiya orop oropyi sogit sogithon toroc nongnongo sinom itaroc. Goc gakahogon ogep orong-böntho akep toctocyi idangma wo asanda bapiya öcaan-taroc. Wömai yaha amnaho goc guya omboroc. Tuna gochon nogotaho owi amna torop au Kopotorocha wögoroc. Woi owi amna suraro wohon wohonma o owi amna duc mata foro wohon wohon o ihorocgon godibo foro wohon wohon o kantri wohon wohon yudecma owi amna auho gocho wuiya Kopotorochon fat öngkungga idang. \v 10 Gocho tia yui öret socsoc amna kinghon toropdecma öngkungo Kopotoroc mongorec tong imongidang. O yu worocho mit sa gurochon owi amna moröm tong imongitnahing.” \s1 Sa gurocdec idangma orin momdec idangma yu ambaracho Bot Sipsip Gumboc yong moröng imogung \p \v 11 Oro, mit nocho wönggon foringga kombigotmai, sum yaru koböcma sinompho duc suran tongga yong moröng ap au yogung. Yuhon nambano wömai tausen tausen orin handet milion moröma sinom idoc. Tuna yu woi kinghon abam orin yaru itonggongnobarac orin amna dugo wo ambarac angareng gumbec tongga ida \v 12 ecnang sinom yong moröng ap au ingoroc yogung: \li1 “Bot Sipsip Gumboc amnaho wuya ombocma yu worocho-gon nongnongo kunkun ogepma sinom itac. Worocha tongga gesö ambarac orin yapmu orogoma ambarac yuhogon sogi-hun. O kombic kombic ogepma orin koing socsoc ambarac-ho yuotgon ongoun. O ma moröma orin yaguno wairu-rubaracma wo yuhogon sogihun. O yong moröng noni woi ambarac yuhagon imamon.” \p \v 13 Oro sum yaruho ihoroc yongga idiya nocho kombigotmai, amna orin yup arap söng manomano ambarac Kopotorocho dongyun öngkubungma worocho yong moröng ap yogung. Woi momdec idangmahu o gurocdec idangmahu o guroc ganang idangmahu o topdec idangmahu yu ambaracho yong moröng ap ingoroc yogung: \li1 “Kinghon abamodec itacma orin Bot Sipsip Gumboc yuhagon wömai nonu yong moröng orin ma moru imamon. Tuna yaguno wairurubaracma orin gesö ambarac woi yuhon fatgon itun, öngahu o bongono muno.” \p \v 14 Yu ihoroc yuya yaru itonggongnobarac awanomuno yu ‘woi boinno’ yogung. O amna dugo 24 yu yaima wo goruc yemoc tong imongo yong moröng imogung. \c 6 \s1 Bot Sipsip Gumboc yu orongbön 7tho bapiya akep togungma wo asan figoc \p \v 1 Oro nocho foringga agotmai, Bot Sipsip Gumboc yu Kopotorochon orongbön 7tho bapiya akep tongga idungma worochon orongbön namba wan asandoc. Asaruna nocho kombigotmai, yaru itonggongnobarac awanomuno yudecma tungu auho nanogoc, “Goc epi!” Yuhon duc ingguro woi undipho tangga yongitacma worochon toroc yogoc. \v 2 Yu ihoroc nanuna nocho foringma onguna agotmai, bot hos föhöcno auho nocho yangamin öngkuboc. Tuna amna auho tawa sogitmuna bot hos woroc koroc idoc. Yu wömai emocdec koing socsochon bickop imoc imocyi. Tongo yuho amna emocdec koing siima worochon toroc ongga ayami yanggirat tongungoc. \p \v 3 Oro, urop Bot Sipsip Gumboc yu orongbön namba 2 asandoc. Asaruna nocho kombigotmai, yaru itonggongnobarac yainoho noc nanogoc, “Goc epi!” \v 4 Ihoroc nanuna nocho foringga agotmai, bot hos au öngkuboc. Bot hos wo woi ep aranggum kiap gomono sinom idoc. Tuna amna bot hos woroc koroc idocma yu gesö au imoc imocyi. Gesö worocho tuna owi amna gurocdec idangma yuhon idit kiap ogepma bödehun. Bödeuna owi amnaho emoc tongmuya inobut ino kubit tonahing. Oro amna bot hos koroc idocma yu gobit bainat ubarago imoc imocyi. \p \v 5 Oro urop Bot Sipsip Gumboc yu orongbön namba 3 asandoc. Asaruna nocho kombigotmai, yaru itonggongnobarac anfimano yu nanogoc, “Goc epi!” Ihoroc nanuna nocho foringga agotmai, bot hos kombutni auho nocho yangamin öngkuboc. Öngkuna amna bot hos woroc koroc idocma yuho skel au oburodec sogida idoc. \v 6 Oro nocho wo angga kombigotmai, yaru itonggongnobarac awanomuno yuho bonipnodecma duc ingguro au amnahon inggun simbang öngkungga amna bot hosdec idocma ingoroc inogoc, “Goc ongga gurocdec nacno möp ti öngkupun. Tuna sep youp toctoc tunguhon wöngnacnoho wömai wit waga tungugon wöangoc. O bali waga anfi worocgon wöangoc. Wohong gocho ep oliv orin ep wain doi obökuninga. Worochon wöngnacno wömai osuc idocma worochon torocgon entac.” \p \v 7 Oro urop Bot Sipsip Gumboc yu orongbön namba 4 asandoc. Asaruna nocho kombigotmai, yaru itonggongnobarac awano-munomano yu nanogoc, “Goc epi.” \v 8 Ihoroc nanuna nocho foringga agotmai, bot hos amna omomyihon gumong tima simbang nocho yangamin öngkuboc. Tuna amna bot hos woroc koroc idocma yuhon mano woi ‘omoc koing’ ihoroc idoc. Yu öngkungga idina wohogon amna au mano ‘omomyihon böcsano’ worocho menan tan tonggoc. Amna yaima yu gesö au orongi sinom imoc imocyi. Gesö worocdec wömai yuho owi amna ambarac fuc tongga torop awanomuno idiya worocdecma torop tungu dongbödenahing. Auma wömai yuho gobit bainatdec dongbödenahing. O auma wömai yuho nacno möp tun öngkuuna omonahing. O auma wömai yuho obukoc tun öngkung imunya omonahing. O auma wömai yu arap ingingo inong munya engga dongbödenahing. \p \v 9 Oro urop Bot Sipsip Gumboc yu orongbön namba 5 asandoc. Asaruna nocho agotmai, owi amna torop au omong fatfatyi yuhon dogunoho Kopotorochon öret socsoc alta unenne idung. Owi amna omomyi yu wömai osuc Kopotorochon mata sogit akep tocno sinom tongmuya yuhon fatmata ogepma guroc owi amnadec yong tabung. Worocha tongga ayamiho yu dobung. \v 10 Oro dogu worocho ecnang sinom ingoroc mambodung, “O Kopotoroc Gesö Morömo, goc kunkun itaroc o gakain toroc kiap woi boinnogon. Non kombiamon, gocu guroc owi amna mata youpdec fohong yuangoroc. Fohong yungga yuho non ning omom togungmahon urago wömuno imangoroc. Goc yaö bongono sinomdecu ihoroc tangoroc? Nonu ngo worocha torengga idamon.” \v 11 Oro dogu wo yu ihoroc yongbödeuya Kopoto-rocho yu ambarac inoin inoin tec tohomu möcno föhöcno sinom imongga ingoroc inogoc, “Son obmukusuc torengga idarut. Amna son dou ombungma worocho wönggon Kopotorochon youp amna au orin oröc soni au dongyu omonahing. Omonahingma worochon nambano wömai Kopotoroc urop kombingdegoc. Tuna worochon namba foc tongga idina wömai Kopotorocho guroc owi amna mata youpdec fohong yuangoc. \p \v 12 Oro urop Bot Sipsip Gumboc yu orongbön namba 6 asandoc. Asaruna nocho foringga agotmai, konoc moröma sinom fendoc. Tuna sep yui tec osucno simbang kombut ögoc. O yarop yui mongurac tongga gomon dingga nogot kiap öngkungga idoc. \v 13 O fitnung yu momdecma ohongga gurocdec mögung. Woi sumpho busuna fik koburo magomondii idangma fökon möngidang kiap ihorocno fitnungo muya yagot. \v 14 Tuna mom yu woi ihorocgon socmot öngo bisong onggoc. Woi non bapiya orongidamonma worochon toroc. Tuna sa urongohu o top muropmohu yu ambaracho koröc fetmuya inoin sano imu faunto socmot ong tonggung. \p \v 15 Oro manomano ihoroc öngkuuna owi amna ambaracho toup botongga ongga sop gananghu woha sop moröma sa urongodec idangma worocho menonne ösec idung. Woi gurochon kinghu o amna morömahu o amihon keptenhu o möneng yoctec amnahu o amna gesönobaracmahu o youp wabkarac komanangnohu o amna orung idungmahu yu ambaracho botongga öp idung. \v 16 Tongga yu sa urongo orin sopha mambodung, “Sontho non niu wearut. O sontho amna moröma kinghon abamdec itacma yuho yangamin öp fohong nuarut. Bot Sipsip Gumboc yu nontha irot kombut tongga non urago wömuno nimoc nimocha tac. \v 17 Yaimaho irot kombut tongga urago nimoc nimochon bongono morö woi önga epacma. Tuna amna auho yuho yangamin idongmuna koing sangocma woi maec, muno sinom.” \c 7 \s1 Israel owi amna 144,000 yui Kopotorochon weran sogitmuya yuhon fat öngkubung \p \v 1 Oro manomano wo öngkungbödeuna nocho wönggon foringga agotmai, sum yaru awanomuno yu sa gurochon bungotno awanomuno wocin idongga idung. Wocin itmuya sa gurochon sum awanomuno wo yang firiuya sumpho gurodechu o topdechu o epdechu mabusongyu onggung. \v 2 Oro mit nocho wönggon agotmai, sum yaru au yu sep öngkup öngkupdecma öngkungga Kopotoroc Itonggong Moröm yuhon weran sogitmuna eboc. Engmuna yu sum yaru awanomuno sa guroc orin top yamuc tun obukoc obukochon gesö idimogungma yu ecnang sinom ingoroc inogoc, \v 3 “Son sa gurochu o top yamuchu o ephu wo abe dongyu obukoninga. Son torengga idiya nonu Kopotoroc nonihon weranu youp amnanihon daigodec fong fina. Fong fingbödeunai wömai woroc, sontho wo dongyu obukodarut.” \v 4 Oro mit noc wönggon kombigotmai, owi amna Kopotorochon weran sogidungma worochon namba ingoroc sicsicyi idoc: Israel nanohon torop ambaracdema owi amna 144,000 yu worocho weran sogitmuya Kopotorochon fat öngkubung. \v 5 Woi Yudaho toropdecma owi amna 12,000 werano sogidung, o Rubentho toropdecma 12,000, o Gathon toropdecma 12,000, \v 6 o Aserho toropdecma 12,000, o Naptaliho toropdecma 12,000, o Manaseho toropdecma 12,000, \v 7 o Simeön toropdecma 12,000, o Livaiho toropdecma 12,000, o Isakarhon toropdecma 12,000, \v 8 o Sebulonthon toropdecma 12,000, o Yösepho toropdecma 12,000, o Benyamintho toropdecma 12,000. Oro owi amna torop worocho wömai Kopotorochon weran sogidung. \s1 Owi amna torop koböc yu tec tohomumöcno föhöcno tongfada Kopotorocha yong moröng imogung \p \v 9 Oro mit nocho wönggon foringga agotmai, nocho yangamin owi amna koböcma sinompho suran tongga idung. Yuhon nambano wömai amna auho maembat embatno. O yu woi owi amna suraro wohon wohonthu o owi amna duc mata foro wohon wohonthu o godibo foro wohon wohonthu o kantri wohon wohonthu yudecma owi amna auhogon engmuya kinghon abam orin Bot Sipsip Gumbocho yangamin idongga idung. Yu woi tec tohomumöcno föhöc tongfada o oburodec sibat sakemo fogitmuya woce idung. \v 10 Woce itmuya ecnang sinom ingoroc yong morögung: \li1 “Kopotoroc noni kinghon abamdec iditacma orin Bot Sipsip Gumboc yu yaima worocho non tong fogiunya batip idamon.” \p \v 11 Oro owi amna torop wo yu ihoroc yongga idiya sum yaru ambaracho kinghon abam orin amna dugo orin yaru itonggong-nobarac awanomuno woroc yang arenggumbec tongga ida kinghon abamdec foringmu onguna goruc yemoc tongo yangamo gurocdec out sogitho Kopotoroc yong moröng imogung. \v 12 Yong moröng imong-muya ingoroc yogung: \li1 “Boinno sinom, yong moröng noni woi ambarac Kopotorochon itun. Yu woi yaguno wairurubarac itac. O yuhon kombic kombic ambarac orogoma sinom idimpac. Worocha nontho yuha ecec inongmanaina yuhon magon onoce töctöcno itun. Yuhon gesöno woi orongi sinom itac. Yu woi koing socsoc ambarachon Morömo itac. Yapmu orogoma ambarac woi yuhongon itacmaho edengoc, öngahu o bongono muno. Woi boinno.” \p \v 13 Oro, sum yaruho ihoroc yuya amna dugo idungma yudecma tungu auho noc nanong ac togoc, “Owi amna tec tohomumöcno föhöcno tong faangma woi numari? O yui nahema ebung?” \v 14 Yu ihoroc nanuna noc inogot, “Amna moröma, goc gaka wömai kombingdeharoc.” Nocho ihoroc inoya yu nanogoc, “Owi amna ngo yu woi emoc dirung morömadecma öngkubung. Yu wömai tec tohomumöcno Bot Sipsip Gumbochon nogotnodec sac woda föhöcno sinom idang. \v 15 Worocha wömai woroc: \li1 “Yui Kopotorochon king abampho yangamin idongga ididang. Tongo sepdechu o kumbongu yu yong moröng bucin Kopotoroc mongorec tong imongidang. \li1 Tuna Kopotorocho kinghon abamdec iditacma yu wömai inoin gesöno yudec taun weuna batip sinom idtongonahing. \li1 \v 16 Tuna yu wönggon maworec imoning. O ingguroho wönggon manman mayoning. O sepho godibo wönggon madining. O yapmu munmuroho yu wönggon madoun obökic. \li1 \v 17 Wömai yaha, Bot Sipsip Gumboc kinghon abamo bonipnodec iditacma yu kangtorecno sinom tong tongungoc. Yuho wömai yangato fonguna yamuc itonggongnobaracma nanahing. \li1 Tuna Kopotorocho yuhon daro yamugo youn manman yuya focfoc au wönggon makombining.” \c 8 \s1 Bot Sipsip Gumbogoho orongbön namba 7 asandoc \p \v 1 Oro Bot Sipsip Gumboc yu orongbön bapiya akep togocma namba 7 asandoc. Asaruna wohogon momdec matahu o keko-röphu worocho ohongga ohongga nongdic sinom idoc. Ihoroc idina ongga bongono hap aua bödegoc. \v 2 Bongono wo bödeuna nocho yagotmai, sum yaru 7 yu Kopotorocho yangamin idongga ida baro 7 inoin inoin fogidung. \p \v 3 Tuna sum yaru auho engmuna öret socsoc altadec idongga idoc. Yuho wömai boröc tugo ogepma socsoc waga goldec tobic tobicyi wo sogitmuna idoc. Yu woce idina Kopotorocho ‘yu boröc tugoni ogepmaot kunkun owi amnahon dönacno ot öret socsoc alta goldec tobic tobicyi worocdec öretha soun’ yongo boröc socsoc wi tugo koböcma imogoc. Öret socsoc alta woi kinghon abampho yangamin idoc. \v 4 Wi tugo imuna sum yaruho wo songmun diuna boröc tugo ogepma worocot kunkun owi amnahon dönacno ot Kopotorocho yangamin ögung. \v 5 Ihoroc tuna mit sum yaruho altadec ep dindut fogida waga goldec tobic tobicyi wocin oheda waga wo moruna gurocdec ohogoc. Waga wo tomun muuna wohogon undip mano yuna kekoröp morö öngkuboc. Tongo undip wariwariho tangga gurocho konoc fendoc. \s1 Sum yaru awanomuno yu baro busogung \p \v 6 Oro, sum yaru 7tho baro 7 fogidungma yu busoc busocha tong arangarang tongga idung. \v 7 Tuna sum yaru namba 1 yu baro busuna mano yogoc. Baro mano yongga idina wohogon sum yau auho fön koburo gurocdec fongyun mögung. O ep aranggum nogotbarac worocho ihorocgon möngga guroc orin ep fuc tongga docno anfi idiya worochon docno tunguma wömai epho songmun digoc. O owen samaruc wo ambarac dingdup togoc. \p \v 8 Oro urop sum yaru namba 2 yu baro busuna mano yogoc. Baro mano yongga idina wohogon sum yaru auho yapmu au sa urongo kiap ep morongo dicdicyi woroc top yamucdec tomun mögoc. Möngga top yamuc fuc tongga docno anfi idiya worochon docno tungu wömai nogot gandoc. \v 9 Nogot garuna top arap manomano wocin idungma yu omongdup togung. O girang wocin itongiima yu ihorocgon obukongbödegung. \p \v 10 Oro urop sum yaru namba 3 yu baro busuna mano yogoc. Baro mano yongga idina wohogon fitnung moröma au worocho ep gop simbang dingmuna momdecma ohongga yamuc ebepno orin yamuc daro wo ambarac fuc tongga docno anfi idiya wodecma docno tungu worocdec mögoc. \v 11 Fitnung worochon mano woi ‘beci’. Oro worocho yamucdec muuna yamuc wo bec fadung. Tuna amna koböcmaho yamuc beci woroc nongmuya ombung. \p \v 12 Oro urop sum yaru namba 4 yu baro busuna mano yogoc. Baro mano yongga idina wohogon sep orin yarop worochon docno anfinoma obukogoc. O ihorocgon fitnungon docno anfinoma kumbong dingbödegung. Worocha tongga sep bongono orin kumbong worochon docno anfinoho yaguno muno idoc. \p \v 13 Oro nocho wo foringga ida kombigotmai, borum moröma auho dedec onoce yorongga mano ecnang mamboto ingoroc yogoc, “Öwec, öwec öwec, son owi amna gurocdec idangma, son uroci sinom. Yaru anfi auma yu baro busuya mepmo inobarac moröma sinom sonidec öngkuangoc.” \c 9 \s1 Sum yaru namba 5 yu baro busogoc \p \v 1 Oro urop sum yaru namba 5 yu baro busuna mano yogoc. Mano yongga idina nocho agotmai, fitnung au momdecma gurocdec möngga idoc. Idina Kopotorocho yu ganango forono muno bindu worochon simbu fagarit fagarithon ki imogoc. \v 2 Imuna fitnung worocho ongga gopma ganango woroc fagarit sigoc. Fagarit siuna ganango-decma boröc moröma sinom kamboröc öngidangma worochon toroc öngga sep orin mom tombuna kumbong dingbödegoc. \v 3 Ihoroc tuna boröc tumoc tum doup koböcma sinompho gurocdec ohogung. Tum wo wömai girang tomtom gurocdec itongidangma worochon gesö idimogung. \v 4 Tum woroc ehuya Kopotorocho yu nongoru ingoroc inogoc, “Son gurochon owen samaruc o ephu o saröchu wo dongyu obukoninga. Muno, owi amna Kopotorochon weranu daigodec masogit sogityi worocgon wömai sontho dongyu obukongitnung.” \p \v 5 Oro Kopotorocho tum wo wömai owi amna dou omomphon gesö maimogoc. Muno yu gesö sogidungma woi owi amna yarop 5hon toroc focfoc imoc imochon gesö worocgon wömai sogidung. Oro tum worocho amna au yiuyai wömai worochon focfocno girang tomtompho amna yiuya focfoc imongidangma worochon toroc. \v 6 Bongono wocin wömai owi amna omompha uyap yabingga tu matuna wec ida focfoc morö kombinahing. Focfoc moröma kombingmuya omompha kombi-nahing mahong omoc yu yang botongga korungon ongungoc. \p \v 7 Oro tum yagotma worochon doguno wömai bot hosiho emempha tong arangarang tongga ididangma simbang yagot. Bigodec wömai bic kop goldec tobic tobicyi simbang idung. O yangamo wömai amna yangam simbang idina yagot. \v 8 Oro bic sakemo woi ubarago föhöc owihon bigo sakemo simbang. O marabo wömai bot laiönthon marabo simbang idimogung. \p \v 9 Oro kundudarang wömai yu aiandec tobic tobicyi simbang bang-anyu muuya idung. O fotnoho wömai mano ecnang sinom yongga idung. Woi bot hosiho karis wodiuya domdomgon emocha ong-idangma worochon toroc köreng moröma togung. \v 10 O tum worochon uyango wömai girang tomtomphon uyango simbang focfochon marasin wömuno idimogung. Uyango worochon gesö woi owi amna yarop 5 focfoc imimphon toroc idimogoc. \v 11 Oro tum worochon morömo woi sum yaru au mano ‘dongyun moin toctoc amna’. Hibru matadec wömai ma wo ‘Abadon’ yongidang. O Grik matadec wömai ‘Apolion’ yongidang. Sum yaru wo yu wömai gopma ganango bindu forono muno wo yangtorengidoc. \p \v 12 Oro mepmo tunguma wo urop bödehac mahong mepmo auma yai worocho wömai mit öngkuptahamoroc. \s1 Sum yaru namba 6 yu baro busogoc \p \v 13 Oro sum yaru namba 6 yu urop baro busuna mano yogoc. Tuna nocho kombigotmai, alta goldec tobic tobicyi Kopotorocho yangamin iditacma worochon girango awanomunodecma amna mano au öng-kuboc. \v 14 Mano worocho sum yaru namba 6 baro sogidocma woroc inogoc, “Goc ongga sum yaru awanomuno yamuc onggongno morö Yufretis worocdec yiho feto sicsicyi idangma yu asariya orung idarut.” \v 15 Ihoroc inuna sum yaru awanomuno worocho orung ida ongga guroc owi amna silip tongga torop anfi idiya torop tunguma erangdengga dou ombung. Sum yaru awanomuno wo wömai Kopotorocho osucgon sinom youp wo toctocha erauna arangarang yongga ididung. Arangarang yongga iduya Kopotorocho yu youp toctochon auahu o sephu o yarophu o birucnohu wo tuctugo sinom imuna yu youpno bongono wocingon togung. \v 16 Oro, sum yaru worochon tawa amnani au wömai bot hosdec ida emoc tongidung. \p Yuhon nambano wömai 200 milion worochon namba nanuya kombigot. \p \v 17 Oro, nocho duc itudec bot hos orin tawa amna yudec idungma worochon doguno ingoroc yagot: Amnaho wömai kundudarang aiandecma tobic tobicyi banganyu mugung. Worochon irimno wömai gomono ep aranggumphon kiap, orin kombutni, orin gingni sop salfahon kiapdec wagac wagacyi idung. Oro bot hosihon bigo wömai bot ingingo laiönthon bigo simbang. O bot hosihon dugo ganango-decma ep aranggum orin boröc orin sop salfano wo mon imogoc. \v 18 Tuna tawa amna worocho ongmuya guroc owi amna silip tongga torop anfi idiya torop tunguma wömai yapmu wömunoho dugo ganangma öngkubungma worocho dongyu ombung. Woi ep aranggum orin boröc orin sop salfa worocho yu dobung. \v 19 Bot hos worochon gesöno wömai dugo orin uyangodec idung. Uyango woi goröm ingingo simbang bigobarac ida owi amna yiuya obukongidung. \p \v 20 Oro owi amna torop au yapmu wömuno worocho madongyu ombungma yu wömai irotno iban ibantha makombigung. Muno yu kiringga yapmu inoin oburodec tobigungma woroc yöng moröng imocgon togung. Yu dogu boyömpha me maimogung. Muno, yu imanang kopotoroc goldec tobic tobicyihu o silwadechu o brasdechu o sopdechu o epdec tobictobic wo yong moröng imocgon tong tong-gung. Imanang kopotoroc dan foric foricno muno o onggimpho mata kombic kombicno muno o itonggongno muno, woha yong moröng imoc imocha kiring tonggung. \v 21 O ihorocgon yu nucni dongyu omong-idung. O yu söcsong tobic tongidung. O yu owi amna göra tongidung. O yu usem tongidung. Yu kiap wömuno wo ambarac tocgon tongidung mahong yu irotno ibaruna toroc kiapmo wömuno worocha me maimongidung. \c 10 \s1 Sum yaru auho Jön bapiya orop oropyi imuna nagoc \p \v 1 Oro mit nocho wönggon foringga agotmai, sum yaru orongi au momdecma ohogoc. Yuhon tec tohomunmucno woi mom görago. O bigo wömai wairuru auho tongfada idoc. O yangamo woi sep simbang yaguno möngga idoc. O orungo woi böc tandingno ep aranggumni woroc simbang. \v 2 O yuhon oburodec wömai bapiya orop oropyi obugu au öcangga idoc. Oro sum yaru wo yu ohongga orungo aroce topdec sanda o orungo kandöcma wömai gurocdec sanda idoc. \v 3 Ihoroc itmuna yu bot laiöntho mambodidangma worochon toroc ecnang sinom mano kararat yogoc. Mano yuna wohogon undip mano 7 yu tangga mata urago yogung. \v 4 Undip manoho matano yun bödeuna nocho wo irim toctocha kombigot mahong momdecma mamboc au öngkungmuna nanogoc, “Goc undipho mata yingma wo öp sihi, irim tirocha,” ihoroc nanogoc. \p \v 5 Oro mit wömai sum yaru yu topdec sari gurocdec sari tongga idoc-ma worocho oburo arocne wo tuun fadauna momdec ögoc. \v 6 Woroc tongo yu Kopotoroc sa gagap yuho yangamin yong koing yogoc. Woi Kopotoroc itongitacmaho itongungocma yu manomano ambarac momdec ididangmahu o gurocdec ididangmahu o topdec ididang-mahu wo ambarac yuho dongyun öngkubung. Tuna sum yaruho yuho yangamin yong koing ingoroc yogoc, “Bongono urop bödehac. Kopotorocho wönggon matoreic. \v 7 Muno, sum yaru namba 7 yu baro busangocan bongono wocin wömai Kopotorocho inoin kombic kombic öp itacma wo boinno tun öngkuangoc. Kopotoroc yu osucgon inoin youp amnani orin yong tuctuc amnaniho ducdecma ‘ihoroc ta öngkuangoc’ yongo ninong buroc togoc.” \p \v 8 Oro sum yaruho ihoroc yun bödeuna mit duc inggun noc osuc kombigotma worocho wönggon momdecma öngkungo ingoroc nanogoc, “Goc ongga sum yaruho topdec san gurocdec san tongga itacma yuho oburodec bapiya öcangga itacma woroc sogihi.” \v 9 Ihoroc nanuna nocho sum yaruot ongga inogot, “Goc bapiya obugu wo nampi.” Ihoroc inoya yuho nanogoc, “Ngo sogida nahi. Naiya worocho wömai modibadec geng gimbaantac. Wohong ducadec wömai omong omongon ibibo simbang entac.” \v 10 Yuho ihoroc nanuna nocho bapiya obugu wo sum yaruho oburodecma sogida nagot. Nagotmai, worocho ducnan omong omongon ibibo simbang idoc mahong modibnadecu wömai neng gimbadoc. \v 11 Ihoroc tuna Kopotorocho noc nanogoc, “Goc kiapmo yaönomaho owi amnadec öngkuangocma worochon yong tuctuc matano wönggon owi amnadec yong fandairuc. Woi owi amna surarohon yong tuctuc matano o toropni duc mata inoin inoin yongidangma yuhon yong tuctuc matano, o kantri ambarac o king ambarac yuhon yong tuctuc matano fandat inangoroc.” \c 11 \s1 Kopotorochon yong tuctuc amna yaiho öngkubomoroc \p \v 1 Oro mit wömai Kopotorocho noc fondom au namogoc. Fondom wo woi tep mita kiap. Wo namongo yogoc, “Goc mita wo sogida nakain öret socsoc böc orin alta worochon namba embahi. Wo embadai mit owi amna woce itmuya Kopotoroc yong moröng imongidangma, worochon nambano yangga embahi. \v 2 Oro tait au öret socsoc böchon gombo amante itacma worocho woi bumbumyi nano imoc imocyi. Worocha goc worochon mita namba embairocha. Bumbumyi nano yu engmuya Kopotorochon kunkun taun tambenda tu bet faangoc. Ihoroc tongga idiya yarop 42 bongono ihoroc bödeangoc. \v 3 Tuna nocho wömai nakain yong tuctuc amna yai inong muaya eptahamoroc. Engmunya yu yong urochon tec fonyu muunya nakain yong tuctuc mata yong fandatahamoroc. Ihoroc tongga idinya sep bongono 1,260 ihoroc bödeangoc.” \v 4 Kopotorochon yong tuctuc amna yai yu woi ep oliv yai orin gop abamo yai sa gurochon Morömo-ho yangamin ididangma woroc. \v 5 Worocha tongga amna auho amna yaima wo dongyu obukoc obukocha tontangmai wömai woroc, yuho ducdecma ep aranggum ohuna ayami fongyu diantang. Oro kiap ihorocnoho wömai amna yu dongyu obukoc obukocha kombiangma yu ambaracdec öngkuuna omnahing. \p \v 6 Yong tuctuc amna yaima yu gesö inobarac moröma sinom idimoc imocyi. Yu Kopotorochon yong tuctuc mata yongga entamorocanu bongono wocinu wömai yu ogep yunya momphon simbu souna komöc mamuic. O yuho yunyai wömai yamuc nogot garantachu o mepmo foro ihono ihono guroc owi amnadec öngkuhun. Yu mepmo ihono ihono dongyu öngkup öngkupha kombinggai wömai yu ogep bongono muno ihoroc tun. \p \v 7 Oro amna yaimaho Kopotorochon yong tuctuc mata yun bödeunai wömai woroc, gopma bindu ganango forono muno wodecma wömai arap dunggit wömuno worocho öngmuna amna yaimaot emoc tongga yanggirada doun omtahamoroc. \v 8 Tuna amna yaimahon ep fambango wömai taun moröma worochon uyap macnodec eran idtahamoroc. Taun worochon mano woi Sodom orin Isip. Wohong ma wo woi mano boinno muno woi mata tepmogon. Taun wocingon wömai osuc amna yaimahon morömano ep goröcdec wuya omboc. \p \v 9 Oro sep bongo anfiot docno ot worochon irotnon wömai owi amna ambaracho amna yaimahon ep fambango yamong fihic tongmuya oring ficficha ‘muno’ yonahing. Woi owi amna suraro wohon wohon o owi amna godibo foro wohon wohon o duc mata foro wohon wohon o ihorocgon o kantri wohon wohon yu ambarac woce itmuya yanahing. \v 10 Kopotorochon yong tuctuc amna yai worocho wömai guroc owi amna focfoc morö sinom imongidomoroc. Worocha tongga owi amna guroc danong idangma yu ambaracho amna yai ombomorocmaha borongdetno sinom tongmuya ap yongga kumec morö tonahing. Tongga yu nucni irot ogep imun gamun tongitnahing. \p \v 11 Oro yu ihoroc tongga idiya sep bongono anfiot docno ot bödeunai wömai woroc, Kopotorocho itonggongon sumno siuna amna yaimahon irotnon ohogoc. Ohuna yaima yu wohogon idongga idomoroc. Idong-ga idinya owi amna yu yangmuya toup sinom botogung. \v 12 Botongga idiya momdecma mamboc orongi sinom au öngkungga inogoc, “Sot ngoce öarun!” Ihoroc inuna yaima yu mom muruc murucbarac öngga idinya ayamiho yu foringga yagungmai yu onoce ögomoroc. \v 13 Yu öngga idinya wohogon konoc moröma sinom feruna taun wo fuc tongga docno 10 idiya docno tungu obukongbödegoc. Konoc worocho wömai owi amna 7,000 doun ombung. Tuna owi amna au ogep idung-ma yu toup sinom botongga Kopotoroc momdec itacma yu yong moröng imogung. \p \v 14 Oro mepmo moröma yaimano wo bödeuna urop mepmo moröma anfino öngkup öngkupha tac. \s1 Sum yaru namba 7 yu baro busogoc \p \v 15 Oro urop sum yaru namba 7 yu baro busuna mano yogoc. Tuna momdec ingguro orongi auho öngkungga ingoroc yogung: \li1 “Moröma noni orin Duicno yu sa guroc ngorochon Moröm öngkungbödeamoroc. Tongga yu sa guroc ngo angtorengmuna moröm tong imong tongungoc, woi öngahu mithu o bongono muno.” \p \v 16 Tuna amna dugo 24 Kopotorocho yangamin inoin inoin abamodec ididangma yu worocho aring möngga yangamo gurocdec otingga Kopotorocha yong moröng imongga \v 17 ingoroc yogung: \li1 “Öö Kopotoroc Gesö Morömo, goc gaka osuc idorocmaho önga iditaroc. Gakain gesö woi ino yabitno sinom. Tongga gocu forosingga sa guroc moröm tong imongitaroc. Worocha nonu ecec moröma ganamon. \li1 \v 18 Bumbumyi nano yu ayam tong kamogung. Tuna goc worocha irot ecego kombiharoc. Tuna urago imoc imochon bongono woi urop epac. Worocha tongga gocho omomyima mata youpdec fohong yungga matano yi bödeantac. Wohong gakain youp amnayai orin yong tuctuc amnayai yuha wömai goc irot ogep imontaroc. O gakain kunkun owi amnayai orin owi amna gakain ma anggendingidangma woi mabarac-mahu o mano munomahu yu ambaracha wömai gocho wöngnacno ogepma imontaroc. Wohong owi amna sa guroc tu obukongidangma yu ambarac wömai gocho ihorocgon dongyi obukonahing.” \p \v 19 Oro amna dugo 24 yu ihoroc yuya mit wömai Kopotorocho öret socsoc böc momdec itacma woroc fagaridoc. Fagariuna Kopotorocho botup botup owi amnaot togocma worochon kataba eran öngkuuna agomon. Tuna mom goragohon yagunoho miring morong tuna kekoröp orin undip mano worocho yongga idomoroc. Tuna gurocdec konoc feruna fön sop kiap worocho koingo sinom möngmuna guroc wodoc. \c 12 \s1 Jöntho owi au orin goröm moröma yagoc \p \v 1 Oro mit wömai weran au mitimobaracma worocho momdec onoce öngkuuna nocho agotmai, owi au yu tec tohomun-möcnoha wömai sep yembot sicsicyi worocho öngkungmuna idoc. Yuhon orungo forodec wömai yaropu wo sicsicyi idoc. O bic yockopha wömai fitnung 12 ihorocho ficficyi idung. \v 2 Yu woi mana modip itmuna urop managumboc bacbacha togoc. Bacbacha tuna worochon focfocnoho yudec öngkuuna yu ecnang yong yaingga idoc. \v 3 Yu ihoroc tongga idina wönggon weran au momdec öngkuuna nocho agotmai, goröm moröma sinom gomonoma au worocho öngkungmuna idoc. Yu wömai bigo 7 idimogung. O bigo tungu tungudec wömai amna morömahon bic kop au ficficyi idung. O yu wömai girango 10 ihoroc idimogung. \p \v 4 Oro yu ihoroc itmuna uyangoho wotmuna momdecma fitnung idangma wo fuc tongga torop anfi idiya torop tungma ogutdup tongo gurocdec fongyun mögung. Tongo goröm worocho ‘owiho managumboc bauna nocho wo nawa’ yongo owi wo tan itmuna yu igo dan togoc. \v 5 Ihoroc idina owi wo yu managumboc amnano bagoc. Managumboc worocho wömai mit owi amna kantri danong idangma yu moröm tong imongo koingo sinom yangtoreangoc. Oro managumboc wo öngkuuna wohogon sum yaru auho yu sogida Kopotoroc kinghon abamdec itacma yuot yangada tonggung. \v 6 Tuna owi ino wömai botongga ongga sa amna maiyan woce onggoc. Sa wo wömai Kopotorocho ‘yu batip itun’ yongo tong arangarang tong sigoc. Tongo Kopotorocho yu angtorengga idina ongga sep bongono 1,260 ihoroc bödegoc. \v 7 Bödeuna mit wömai emoc dirung moröma momdec onoce öngkuboc. Sum yaruhon dugo au mano Maikel yuot sum yaruniot yu ongga goröm wömuno ot emoc togung. Woroc tuya goröm wömuno ot sum yaruniot yu urago tongga yuot emoc togung. \v 8 Emoc tongga itmuya Maikelho goröm moröma anggiradoc. Anggirauna goröm morömahon momdec idit bego wönggon maidoc. \v 9 Tuna Maikelho goröm orin sum yaruni wo fogito gurodec fongyu mögung. Goröm woroc woi osucno sinom. Yuhon mano woi dogu kopot orin seten. Yu ngorocho wömai guroc owi amna ambarac tongu yeuna gorong ongbödengidang. \p \v 10 Oro woroc öngkungbödeuna nocho kombigotmai, momdec mamboc au orongi öngkungga yogoc, \li1 “Önga sinom wömai Kopotorocho non inoha fogiuna batip idamon. O önga sinom wömai yuhon gesöno inoyabitno eran öngkung tangtang tac. O önga sinom wömai yuhon toboruc öngkungbödehac. O Duic yu koing songga imanang mata firing tantan amna dogu kopot wo anggirauna möngböde-goc. Yu wömai kumbonghu o sep bongonodechu oröc noni Kopotorocho yangamin mata firing tanidoc. \li1 \v 11 Wohong Bot Sipsip Gumbochon nogotho korigocmaha tongga oröc noni firing tantan amna wo anggiradung. O yu Kopotorochon fatmata sogit akep tongmuya yong tabungma-ha yui dogu kopothon gesöno tohogung. Yu wömai gurochon itonggong makokoregung. O yu omompha imong dot matogung. \li1 \v 12 Worochai oro, son momdec idangma son ambaracho borongdetdet moröma sinom tarut. Wohong son guroc orin top yamucdec idangma son soni woho. Dogu kopotho urop soniot ohogoc. Yu wömai kombihac, yuhon bongono urop docut möhac. Worocha yui irot ecego moröma sinom kombihac.” \p \v 13 Oro, goröm moröma yu kombigocmai, yu gurocdec mögoc. Worocha tongga yu owi mana amnano bagocma woroc tantantha onggoc. \v 14 Onguna Kopotorocho ‘owi wo sa amna maiyan yuha tong arangarang tongo sicsicyi itacma woce ongoun’ yongo borum morömahon fotno yai owi wo imogoc. Tuna owi yorongga woce ongmuna batip idoc. Tuna goröm yu tun moin toctocno maidoc. Muno, Kopotorocho yu biruc anfi orin docno tungu ogepgon angtoregoc. \v 15 Ihoroc tuna mit wömai goröm worocho yamuc dugodecma möngmun muuna yamuc worocho öngköring fada owi tanda tonggoc. Goröm yu ‘yamucho owi wot tonguna gorong ongoun’ yongo kombi-goc. \v 16 Goröm yu ihoroc kombigoc mahong gurocho owi tongfat yecyecha dugo aang tongga gorömpho dugodec yamuc möngmun mögocma wo nongbödegoc. \v 17 Nongbödeuna goröm yu owiha toup ec imogoc. Ec imuna yu owi worochon morogoni au idangma yuot emoc toctocha onggoc. Owi worochon morogoni woi owi amna Kopotorochon nongoru sumbodidangma orin Yesuhon fatmata ogepma sogit akep tongidangma woroc. \v 18 Oro goröm wömuno yu ongga top yamuc tero idongga idoc. \c 13 \s1 Arap dunggit topdecma öngkubocma \p \v 1 Oro mit nocho agotmai, arap dunggit au top yamucdecma öngkungga eboc. Yuhon girango wömai 10 idimogung, o bigo wömai 7 ihoroc idimogung. Girango 10 worocdec wömai amna morömahon bic kop 10 idung. O bigo 7 worocdec wömai Kopotoroc inong saha saha toctochon ma auho irim toctocyi idung. \v 2 Oro arap dunggit nocho agotma worochon doguno woi bot dunggit mano ‘lepat’ woroc simbang. O orungo wömai bot dunggit mano ‘bea’ yuhon orungo simbang. O dugo wömai bot dunggit mano ‘laiön’ yuhon dugo simbang idina agot. Oro goröm wömuno yu arap dunggit inoin gesö morömahon docno imogoc. O ihorocgon yu arap dunggit yangada inoin king abamo imongga owi amna moröm tong imoc imochon koing socsoc moröma imogoc. \p \v 3 Oro arap dunggit worochon bigo tungu au woi wedecni idoc. Wedec wo woi koingo sinom omomphon toroc idimogoc mahong wo urop dip songga orokogoc. Orokuna owi amnaho kiapmo wo angmuya soroc yocno sinom tongmuya arap dunggit wo tan tonggung. \v 4 Owi amna yu agungmai, goröm wömunoho arap dunggitha owi amna moröm tong imoc imochon gesö moröma imogoc. Worocha tongga yu goröm wömuno yong moröng imogung. O arap dunggitha wömai yu ihorocgon yong moröng imongmuya yogung, “Mayain, arap dunggit yuhon gesöno woi inobarac sinom, amna au yuot emoc toctocno woi maec, muno sinom,” ihoroc yogung. \p \v 5 Oro Kopotorocho arap dunggit wo kombing imuna worocho inoin mano töngmuna Kopotoroc yong samborec yong tongidoc. Tongga yu guroc owi amna moröm tong imongga idinagon yarop 42 bödeangoc. \v 6 Yu wömai dugo tun yungan tuna Kopotorocha inong moin moin yongo o yuhon ma orin yuho idit sa orin Kopotorochon torop momdec idangma yu ambaracha inong saha tongo yong samborec yongidoc. \v 7 Ihoroc tongga itmuna wönggon gesö au sogitmuna ongga Kopotorochon kunkun owi amnaot emoc tongga yu yanggiradoc. Yanggirada yu owi amna ambarac moröm tong imongidoc. Woi owi amna suraro wohon wohon o owi amna duc mata foro wohon wohon o ihorocgon godibo foro wohon wohon o kantri wohon wohon yu ambarac arap dunggitho moröm tong imongidoc. \p \v 8 Tuna guroc owi amna ambarac yuhon mano itonggong koingon bapiyadec mairim toctocyi idangma yu ambaracho wömai arap dunggit wo yong moröng imonahing. Kopotorochon surarohon ma torop woi osuc sinom sa guroc abe maöngkui idina bongono wocin urop itonggong koingon bapiyadec irim toctocyi idung. Itonggong koingon bapiya wo woi Bot Sipsip Gumboc amnaho wuya ombocma yu idimogoc. \v 9 Amna onggimobarac idai yu wömai mata ngoroc kombiun: \li1 \v 10 Kopotorocho ‘amna au yi bucin itun’ yongo eraantacma wömai woroc, amna wo boinno yi bucin engoc. O ihorocgon Kopotorocho ‘gobitho amna au wotun yongo eraantacma wömai woroc, gobitho yu boinno wuna omengoc. \p Oro mata wo woi mepmo sinom. Worocha wömai kiap ihorocno Kopotorochon kunkun owi amnadec öngköunai wömai yu mata worocha kombingmuya kombing tobic tobicno sogit akep tongga mepmo wo sumbotnung. \s1 Arap dunggit guroc ganangodecma öngkubocma \p \v 11 Oro mit nocho wönggon agotmai, arap dunggit au yu guroc ganangodecma öngkungga eboc. Yuhon bigodec wömai girango yai öngkubomoroc. Girango wo woi Sipsip Gumbochon girango simbang bitno muno ihoroc agot mahong duc matano woi goröm wömunohon toroc yuna kombigot. \p \v 12 Oro, arap dunggit gurocdecma yuhon gesö woi arap dunggit topdecma worochon torocgon idimogoc. Tongo yuho nucno topdecmahon matano sumbotmuna yu tongfat yegoc. Yuho tuna owi amna gurocdec idungma ambaracho arap dunggit topdecma yong moröng imogung. Woi arap wedecno moröma sogida manman yogocma yuha yong moröng imogung. \v 13 Oro arap dunggit guroc-decma yu wömai toroc irömbu moröma nanga fatfatnobarac tongidoc. Auma wömai yuho tuna owi amnaho yangmin ep aranggum mom imun fauna gurocdec ohogoc. \v 14 Oro Kopotorocho arap gurocdecma kombing imuna yu arap topdecma tongfat yecyecha toroc kiap nanga fatfatnobarac ihono ihono ogep tongidoc. O yu kiap moröma ihono ihono tongidocmaha tongga yu guroc owi amna ambarac tonguc yegoc. Tonguc yengga yu ‘owi amna ambaracho arap dunggit topdecma worochon doguno tobingga yong moröng imarut’ yongo owi amna youp imuna yu arap dunggit topdecma osuc gobitho wuna orokogocma worochon doguno tobigung. \v 15 Tuna Kopotorocho arap gurocdecma kombing imuna yu arap topdecmahon doguno sum imuna doguno worocho duc mata yocyochon gesö idimogoc. O ihorocgon yu owi amna doguno wo yong moröng maimogungma yuhon doun omomphon gesö idimogoc. \p \v 16 Oro arap dunggit gurocdecma yu tuna owi amna ambaracho weran au obu arocnehu o daigodechu woce sogidung. Woi owi amna komanangnohu o morömahu, o owi amna yoctecnobarachu o urocihu, o owi amna orung idungmahu o amna auhon youp wabkarac idungma yu ambaracho weran wo sogitbödegung. \v 17 Weran wo woi arap dunggithon mano orin yuhon manohon nambano woroc. Oro amna au weran wo masogit sogitno yu wömai yapmu au mönengo wöcwöcno maidoc. O ihorocgon yu yapmu au siuna amna auho wo wöcwöcno wömai maidoc. Muno owi amna weran sogit sogityi yuhogon wömai yapmu au wöcwöcno idoc. \p \v 18 Kiapmo worochon foro woi mepmo moröma itac. Wohong amna kombic kombicno yungano idimpacma yu ogep arap dunggithon nambano embatmuna worochon foro kombiantac. Namba wo woi amna auhon nambano. Amna worochon namba wömai woroc 666. \c 14 \s1 Bot Sipsip Gumbochon feno yu ap wego yogung \p \v 1 Nocho wönggon foriaya uuna agotmai, Bot Sipsip Gumboc yu Saion sa urongodec idongga idoc. Tuna amna 144,000 yu worocho yuot woce idung. Amna worochon daigodec wömai Bot Sipsip Gumbochon mano orin Nandöngon mano wo irim toctocyi idomoroc. \v 2 Nocho woroc yangga wönggon kombigotmai, kekoröp foro au modecma eboc. Kekoröp woi yamuc buno gino moröma simbang, o undip mano ecnang tangga yima woroc simbang yuna kombigot. O kekoröp wo woi ihorocgon amnaho gita wagauya mano moröma öngkungitacma woroc simbang yuna kombigot. \p \v 3 Oro, torop wo yui kinghon abam orin yaru itonggongnobarac awanomuno orin amna dugo yuho yangamin itmuya ap wego wo subung. Owi amna au yu ap wego wo sucsucno maidoc. Muno, amna 144,000 Kopotorocho guroc owi anma yuho bonipnodecma erangga wögocma yu worochogon wömai ap wego wo ogep subung. \v 4 Amna torop wo yu woi owi göra matongidung. Tongo yu mabetfadung. Muno yu woi kunkun sinom itmuya Bot Sipsip Gumbo yu worocgon tan tongidung. Yu sa nahenne ongitacan wocegon yu tan tongga ongidung. Torop wo woi Kopotorocho guroc owi amna yuho bonipnodecma erangga wögoc. Tuna yu woi Kopotorochon orin Bot Sipsip Gumbochon fat osuc wöcwöcyi idang. \v 5 Kopotorocho yu yauna mata imananghu o yapmu wömuno auhu yudec maidoc, yu woi kunkun sinom. \s1 Sum yaru anfiho Kopotorochon yongburoc mata yogung \p \v 6 Oro mit nocho wönggon foringga agotmai, sum yaru auho momdec onoce sinom yorongga itmuna Kopotorochon yongburoc mata iditnoho iditno engocma woroc guroc owi amna fandat inogoc. Woi owi amna kantri wohon wohon, o suraro wohon wohon, o duc mata wohon wohon, o godibo kiap wohon wohon yu ambaracha Kopotorochon yongburoc mata wo inong tonggoc. \v 7 Inong tongga ecnang sinom ingoroc mambodoc: “Kopotorocho owi amnahon mata yun bödec bödec bongono wo urop eng fom tac. Worocha tongga son Kopotorocha gending imongmuya yuhagon yong moröng imongitnung. Yu worocho wömai mom sa guroc o top yamuc, o yamuc sunsun ganango wo ambarac yuho dongyun öngkubung.” \p \v 8 Oro yuho menan wönggon sum yaru auho öngkungmuna ingoroc mambodoc, “Öwec, Babilön taun wo obukongbödegoc. Taun worochon ma woi moröma sinom idoc mahong urop möngbödegoc. Babilön taun worocho tuna owi amna kantri wohon wohon yu ambaracho yuhon göra youp toctochon wain yamuc nongmuya bumbum yongbödegung,” sum yaruho ihoroc yogoc. \v 9 Oro yuho menan wönggon sum yaru auho öngkungmuna ecnang mambodoc, “Owi amna numariho arap dunggit inohahu o yuhon dogunohahu wo yong moröng imongga yuhon werano daigodechu o oburodechu sogiantangma, \v 10 yu ambarac wömai Kopotorocho yuha irot kombut tongmuna ecegonohon wain yamuc urago faitdec koringmun muuna yu muyu nanung. Woi Kopotorochon ecegono docnono muno ambaracno inobarac moröma sinom yudec öngkungbödeangoc. Owi amna torop wo wömai Kopotorocho sop salfa ep aranggum dicdicyi worocdec focfoc inobarac sinom imong tongungoc. Tuna sum yaru ambarac orin Bot Sipsip Gumboc yu woce itmuya yanahing. \v 11 Focfoc worochon boröcho wömai bongono muno öngga öngut öngutgon tongga idtongungoc. Owi amna arap dunggit orin dogunoha yong moröng imongidangmahu o owi amna yuhon manohon werano sogiantangma yu wömai kumbonghu o sepdechu bongono muno focfocgon kombingitnahing. Yuhon sum sogit sogit bego maic.” \v 12 Oro kiap woroc öngköunai Kopotorochon owi amna yu muyu koing songga itnung. Woi owi amna Kopotorochon nongoru mata sumbotmuya Yesuha me maimoningma. \p \v 13 Oro mit nocho kombigotmai, mamboc auho momdecma ingoroc öngkuboc, “Goc mata ngo irim toi, önga forosingga owi amna Morömahon youp tongga omentangma, yui borongdearut.” Oro, mamboc ihoroc öngkuuna Kunkun Yaru yu mata wo tong koing tongga yogoc, “Boinno sinom, Morömahon youp amnani yui youp moröma togungma wo imu fauna sum sogitnung. Tuna yu toroc kiap ogepma tongidungma worocho yuot engmuya mata youpdec tongfat yena-hing,” mamboc ihoroc öngkuboc. \s1 Jöntho gurocdec nacno tanac tanac bongono agoc \p \v 14 Oro nocho wönggon foringga agotmai, mom görago föhöcno au idina worocdec wömai yaru au amna simbang idina agot. Yuhon bigodec wömai bic kop au goldec tobic tobicyi idoc. O oburodec wömai nacno macmac gobit au ingingo sinom sogitmuna idoc. \v 15 Yu ihoroc idina sum yaru auho Kopotorochon öret socsoc böc imun fauna yaru mom göragodec idocma yuha ecnang ingoroc mambodoc, “Gurocdecma nacno ambarac orokongga gomondiang. Tuna nacno tanac tanac bongono urop epac. Worocha goc gobita sogitmina ongga nacno tanahi.” \v 16 Yu ihoroc inuna nucno mom göragodec idocma worocho gobitno gurocdec tomun muuna nacno ambarac tanagoc. \p \v 17 Tuna wönggon sum yaru auho Kopotorochon öret socsoc böc momdec itacma wo imun fadoc. Yu wömai ihorocgon nacno macmac gobit ingingo idimogoc. \v 18 Tuna wönggon sum yaru au altadecma eboc. Yu wömai ep altadec dingitacma woroc angtorengidoc. Yu worocho engmuna sum yaru nacno tanac tanac gobit sogidocma yu ecnang ingoroc inogoc, “Gurocdec wain koburo urop gomondiang. Worocha goc gobit ingingo wo sogitmina ongga wain koburo mangga feng suran toi.” \v 19-20 Ihoroc inuna sum yaru worocho gobitno sogit-muna gurocdec tomun muuna wain koburo mangdup tongo feng suran togoc. Feng suran tonggai fogito taun sumonon fongga moruna wain yamuc yanden yandenthon ganango woce fongyun mugung. Wain yamuc yanden yandenthon ganango moröma sinom woi Kopo-torochon irot ececgono worochon doguno. Woce fohongyun muya yanderuya nogotnoho ganangodec uuna sumon ongmuna sa guroc ambarac 300 kilomitahon toroc foc tongga bot hosihon dugodec worochon toroc ögoc. \c 15 \s1 Jöntho sum yaru 7 focfoc dongyu öngkup öngkuphon gesö imoc imocyi yu yagoc \p \v 1 Oro, nocho foringga agotmai, onoce momdec wönggon weran moröma nanga fatfatnobarac sinom au öngkuboc. Nocho yagotmai, sum yaru 7 focfoc dongyu öngkup öngkuphon gesö imoc imocyi yu idongga idung. Focfoc youp 7 worocho wömai madango engoc. Worocho guroc owi amnadec öngkungbödeunai wömai Kopotorochon irot ecegono sum fatbödeangoc. \v 2 Oro nocho foringga agotmai, yapmu au top simbang fada idoc. Woi glasi simbang iti o ep morongo kiap iti ihoroc idina agot. Tuna top worochon terodec wömai owi amnaho arap dunggit orin doguno worochon gesöno anggiradungma orin yuhon mahon nambano masogidungma yu worocho top tero woce idongga idung. Idiya Kopotorocho yu gita imuna fogida idung. \v 3 Tongo yu woi Kopotorochon youp amna Möseho ap subocma woroc yongga idung. O ihorocgon Bot Sipsip Gumboc yuhon apno yogung. Woi ingoroc: \li1 “Kopotoroc Gesö Morömo, gocu manomano ambarac orongi mitimonobaracgon tongitaroc. Goc owi amna amba-rachon Morömo itaroc. O gakain toroc kiapa woi nongnongo boinnogon. \li1 \v 4 O Moröm noni, goc gakagon moröma kunkun itaroc. Worocha wömai owi amna ambaracho goc gang botong-muya gakain maha gending gamong itnahing. \li1 Gakain toroc kiap nongnongo wo eran öngkung tangtang togoc. Worocha tongga owi amna kantri wohon wohon yu ambarac gocho yangamin engmuya yong moröng gamonahing.” \p \v 5 Oro wo öngkungbödeuna nocho wönggon foringga agotmai, momdec Kopotorochon öret socsoc böc woi boru böc Möseho togocma wo fagarit siuya idoc. \v 6 Tuna sum yaru 7 focfoc dongyu öngkup öngkuphon gesö 7 idimogungma yu worocho böc wo imu fauna ebung. Yu woi tecno föhöcno sacsago yagunobarac tongfada idung. O kundurodec wömai yi au goldec tobic tobicyiho areng fut toctocyi idung. \v 7 Yu ehuya yaru itonggongnobarac awanomuno yuho bonipnodecma tungu auho waga goldec tobic tobicyi 7 woroc fogida sum yaru 7 woroc imogoc. Waga worocdec wömai Kopotoroc iditnoho iditno engocma yuhon irot ececgonoho öngfoc tongga idoc. \v 8 Tuna Kopotorochon gesö orin idit kiapmo wairurubaracma worocho boröc simbang öngmuna öret socsoc böc wo foc togoc. Foc tongga idina amnahu o yaruhu woce onggongno maidina ongga sum yaru 7 yu focfoc youpno dou bödenahingan bongono wocin wömai woce onggongon uyap wönggon öngkuangoc. \c 16 \s1 Sum yaru yu waga 7 Kopotorochon ecegonoho öng foc tongo iima woroc koringyu mögung \p \v 1 Oro mit nocho kombigotmai, Kopotorochon öret socsoc böcdecma mamboc au ecnang sinom öngkungga sum yaru 7 ingoroc inogoc, “Son ongga Kopotorochon ecegonohon waga 7 wo gurocdec koringyu möarut.” \p \v 2 Ihoroc yuna sum yaru namba 1 worocho ongga wagano gurocdec koringmun mögoc. Koringmun muuna wohogon wedec wömuno focfocno moröma sinom worocho owi amna arap dunggithon weran sogidungma orin yuhon doguno yong moröng imogungma yudec öngkubung. \p \v 3 Oro urop sum yaru namba 2 yu ongga wagano top yamucdec koringmun mögoc. Koringmun muuna wohogon top yamucho amna omimahon nogotno simbang gandoc. Tuna top arap manomano itonggongnobarac idungma wo ambarac omong fat bödegung. \p \v 4 Oro urop sum yaru namba 3 yu ongga wagano yamuc onggongno orin yamuc daro worocdec koringmun mögoc. Koringmun muuna yu wohogon nogot gandung. \v 5 Woroc tuna nocho kombigotmai, sum yaru yamuc angtorengidocma worocho ingoroc yogoc: \li1 “O Kopotoroc, goc önga itarocmaho osuc sinom idoroc. Gocu kunkun sinom itaroc. Goc guroc owi amnahon kiapmo yangsoworengga kombii bödeuna mepmo moröma ngo siiya gurocdec ohogung. Gakain soworec soworec kiap ngo woi nongnongo kurömna sinom togoroc. \li1 \v 6 Wömai yaha, owi amna wo yu gakain kunkun amnayai orin gakain yong tuctuc amnayai yu dong omom tongo nogotno koringmu mögoc. Ihoroc tuya gocho ‘yu uragoha nogot naarut’ yongo nogot imogoroc. Boinno, gocho yu urago kurömna sinom iban imogoroc.” \p \v 7 Yu ihoroc yuna nocho kombigotmai, altaho mata urago ingoroc iban imogoc: \li1 “O Moröm Kopotoroc, Gesö Morömo, boinno sinom, gocho owi amna worochon matano yi bödeuna urago imogorocma woi kurömna nongnongo sinom togoroc.” \p \v 8 Oro, urop sum yaru namba 4 yu ongga wagano koringmun muuna sepdec ohogoc. Ohongga sep gesö au imuna sepho guroc owi amna songyun digung. \v 9 Sephon munmuroho toup sinom möngga idina owi amnaho focfoc morö kombingga ömon fingmuya Kopotorochon ma yong moin moin yogung. Yaha, Kopotorocho mepmo wo tun öngkubocmaha tongga yuhon ma yong moinmoin yogung. Wohong yu irot ibanda Kopotoroc yong moröng imoc imocha muno yogung. \p \v 10 Oro urop sum yaru namba 5 yu ongga wagano koringmun muuna arap dunggithon king abamodec ohogoc. Ohuna wohogon owi amna arap dunggithon duc sumbodidangma yudec kumbong morö öngkuboc. Öngkuuna owi amna wo toup sinom botongmuya focfoc morö kombingga monbiro yiufiuya idung. \v 11 Tongo yu focfoc moröma kombigungmaha orin wedec koingo godip föbdec öngkubungmaha tongga yu Kopotoroc momdec iditacma yuha inong moin moin togung. Wohong irotno ibanda wömunoha mene sicsicha wömai yui muno yogung. \p \v 12 Oro urop sum yaru namba 6 yu ongga wagano koringmun muuna yamuc onggongno moröma Yufredis wodec ohogoc. Ohuna wohogon yamuc wo dogitdup togoc. Woroc togocmaha tongga king auho sa guroc sep öngkup öngkupinne idungma worochon uyapmo eran öngkung imogoc. \v 13 Woroc tuna nocho yagotmai, yaru wömuno anfi yu macnogut ganto goröm wömunohon dugodecma o arap dunggit o imanang profet yuho dugodecma sumon ohogung. \v 14 Macnogut wo yui boinno dogu wömunohon yaru idung mahong macnogut gandung. Yu wömai toroc kiap moröma nanga fatfatnobarac tongidung. Tongo yu worocho sa guroc danong ongbödengmuya kantri ambarachon kingot tawa amnaniot emoc moröma toctocha feng suran togung. Emoc moröma worocho wömai Gesö Moröm Kopotoroc, yuhon bongono morömadec öngkuangoc. \p \v 15 Morömaho ingoroc yogoc, “Kombiarut, sonu etno idiya nocho usem amna simbang ehangot! Tuna amna maduhi itmuya tec tohomumöcno ambehecgon tong arangarang tongo fong fingga entangma yui bongono morömadec muroc maitning. Tongo yu fapfap matoning. Worocha yui borongdearut,” Morömaho ihoroc yogoc. \p \v 16 Oro dogu wömuno worocho ongga kingot tawa amnaniot yangada feuna sa au mano Armagedon woce suran togung. Sa mano ‘Armage-don’ woi Hibru matadec yongidung. \p \v 17 Oro sum yaru namba 7 yu ongga wagano koringmun muuna sumdec ohogoc. Sumdec ohuna wohogon öret socsoc böc ganango-decma mamboc au Kopotorochon abamdec öngkungga ecnang yogoc, “Urop bödehac.” \v 18 Ihoroc yuna mit mom goragohon yagunoho miring morong tongga orin kekoröp orin undip mano yogoc. Tuna konoc au moröma koingo sinom fendoc. Konoc ihorocno wömai owi amna gurocdec itongidangan bongono wocin osuc au mafenidoc. Muno konoc wo woi koingo inobarac sinom fendoc. \v 19 Feruna taun moröma mabaracma wo fuc tongga docno anfi idoc. O guroc amna-hon taun ambarac yu obukongbödegung. Tuna Kopotorocho Babilön taun mabaracma woha kombingga ‘irot ecegonohon wain fait wo nahun’ yongo fait wo imogoc. Wain wo woi Kopotorochon ececgono moröma sinom worochon doguno. \v 20 Tuna top muropmo ambarac yu botongga ongbödegung. O sa urongo yu bisong ongbödegung. \v 21 Tuna momdecma fön koburo moröma sinom owi amnadec möng tonggung. Fön koburo tungu tungu woi 50 kilogramphon toroc ida owi amnadec möngga focfoc toup sinom imogung. Mepmo moröma inobaracma ihorocnoho öngkubocmaha tongga owi amna yu Kopotoroc inong moin moin togung. \c 17 \s1 Göra toctoc owi mabaracma yu urago wömuno sogidoc \p \v 1 Oro, mit sum yaru 7 wagano sogidungma yudecma tunguho nocot engmuna nanogoc, “Goc epi. Noc kiapmo au gindawa, woi Kopotorocho göra toctoc owi mabaracma yu urago wömuno imontacma kiapmo wo gindawa. Owi wo yui taun moröma au. Taun wo woi yamuc onggongo koböcma worochon tanne itac. \v 2 King sa guroc danong idangma yu owi worocot göra youp tongidung. Owi worochon göra kiapmo woi wain yamuc simbang. Tuna guroc owi amna ambaracho wo nongga bumbum yongidung. \p \v 3 Oro, nocho yaru kiapdec edeya sum yaru auho noc nangada sa amna maiyan woce tonggoc. Tuna nocho agotmai, owi au yu arap dunggit gomono woroc koroc omoc idoc. Arap dunggit gomono worochon godibodec wömai Kopotoroc inong moin moin ma koböcho foc tongga idung. O yu woi bigo 7 orin girango 10 ihoroc idimogung. \v 4 Oro owi worocho wömai tec tohomumöcno tongfatfatno kiapmo yai tongfada idoc. Kiapmo auma woi gomono o auma boruc borugo. Yuhon tong fatfatno woi gol orin sop wöngnacno önggöngyi orin goreng ogepma sinom worocho yu tong fada idoc. Oburodec wömai yu fait au goldec tobic tobicyi sogida idoc. Fait wodec wömai yuhon toroc kiapmo wömuno yangam fapfapni orin yuhon göra youphon betno worocho fait wo öng foc tongga idung. \v 5 Owi worochon daigodec wömai mano au irim toctocyi idoc. Ma worochon foro wömai öp idoc. Ma wömai ingoroc: ‘Babilön taun ma morömabaracma woi noc naka itat. Göra youphon macno sinom woi noc naka itat. O sa guroc ngorochon toroc kiap yangam fapfapni ambarac worochon foro woi noc naka itat.’ Irim wo wömai owi worochon daigodec irim toctocyi idoc. \v 6 Mit nocho agotmai, owi worocho Kopotorochon kunkun owi amnahon nogotno nongmuna bumbum yogoc. Nogot nagocma woi owi amna Yesuhon ma sogit akep tuya ayamiho yu dohuya ombungma worochon nogotno yuho nongmuna bumbum yongga idoc. \p Mayain, nocho woroc angga nanga fatfat morö togot. \v 7 Nanga fatfat tongga edeya sum yaru worocho nanogoc, “Gocu nanga fatfat tirocha. Owi wo orin arap dunggit bigo 7 o girango 10 idimangma worochon foro öp itac mahong nocho eran gindawa. \v 8 Arap dunggit ngo aarocma worochon foro woi ingoroc: Yu woi osuc idoc mahong önga maec, o mit wömai yu gopma ganango bindu forono muno wo imun fauna öngga obukontac. Oro guroc owi amna yuhon mani sa guroc abe maöngkui idocan bongono wocin itonggong koingon bapiyadec irim matoctocyi idungma yu wömai arap dunggit wo angmuya nangfatfat tonahing. Wömai yaha, arap wo yu osuc idoc mahong önga maec o mit wönggon öngkuangoc. \p \v 9 Oro, yapmu ngo wömai amna irot kombic kombic yungano idimangma yuhogon kombing tuctuc tup. Arap dunggit worochon bigo 7 wo woi sa urongo 7 worochon doguno idang. O göra owi yu sa urongo 7 worocdec iditac. \v 10 O ihorocgon, bigo 7 yu woi king 7 worochon doguno idang. King 7 yudecma wömai 5 urop möngböde-gung, o king tunguma yu wömai önga itac. King tungu au yu wömai abe maöngkuc mahong yu worocho öngkuangocanu wömai yu bongono docutnogon engoc. \v 11 Oro arap dunggit osuc idocmaho önga maecma yu woi king namba 8 itac. Yu woi king 7 au idangma yuhon nucno itac. O yu wömai engmuna obökangoc. \p \v 12 Oro, arap dunggit worochon girango 10 yagorocma worocho wömai king 10 yuhon doguno idang. Yu wömai king youp toctochon gesö abe masogidung. Wohong mit wömai yuot arap dunggitot yu gesö sogitmuya sa guroc moröm tong imonahing. Wohong yu gesö sogitnahingma woi aua tunguhon torocgon. \v 13 King 10 yu ambaracho irot tungu singmuya inoin gesö orin ma moröma arap dunggit yu imonahing. \v 14 Ihoroc tongga yuot arap dunggitot yu ongga Bot Sipsip Gumbocot emoc tonahing. Emoc tongmuya Bot Sipsip Gumbocho yu yanggirat bödeangoc. Wömai yaha yu woi amna morömahon Morömo o kinghon King itac. Worocha tongga yuot inoin owi amnaniot yu emocdec koing sonahing. Woi owi amna yuho inong yogocma o yuho inoha soworengga erangdegocma o owi amna yuhon mata sumbodi-dangma yu worocho emocdec koing sonahing. \p \v 15 Oro, mit sum yaruho wönggon mata ingoroc nanogoc, “Yamuc onggongno koböcma göra owi iditacan yamuc wo yagoröma woi owi amnahon doguno. Woi kantri wohon wohon o suraro wohon wohon o godibo kiap wohon wohon o duc mata wohon wohon yu worochon doguno. \v 16 Oro girango 10 orin arap dunggit yagoröma yu wömai göra toctoc owi ayam tong imonahing. Tongga yu owi wo tu obukocno sinom tongo tec tohomumöcno yoctecno manomano ambarac wo fuudeuya muroc sinom engoc. Muroc idina yu godibodecma goumo nongga ep songmu diangoc. \v 17 Oro Kopotoroc inobut ‘king 10 yu nakain irot kombic kombic tu boinno öngkupun’ yongo yu kombic kombic wo imuna yu irot tungu singmuya inoin gesö arap dunggit imongdup togung. Tuna arap dunggit yu sa guroc moröm tong imongo idinagon ongga Kopotorocho mata yongo sigocma wo boinno öngkuuna bödeangoc. \v 18 Oro goc göra owi agoröma yu woi taun mabaracma worochon doguno. Taun worocho wömai king sa guroc danong idangma yu ambarac moröm tong imongitac.” \c 18 \s1 Taun mabaracma Babilön wo obukongbödegoc \p \v 1 Oro, worochon menon nocho agotmai, sum yaru au momdecma ohogoc. Yuhon gesöno woi moröma sinom o tong fatfatno woi yagunobarac idimogoc. Yaguno worocho tuna gurocdec yaguno mögoc. \v 2 Sum yaru wo yu ohongga ecnang sinom ingoroc mambodoc: \li1 “Öwec, Babilön taun wo obukongbödegoc. Taun worochon ma woi moröma sinom idoc mahong urop möngbödegoc. Möngbödengga yu dogo wömunohon idit sa öngkuboc. O dogu kopothon sum yaruni yu woce itongidang. O yup betni wömuno yuhon böcno woi taun worocho itac. \li1 \v 3 Wömai yaha, owi amna kantri wohon wohon yu amba-racho yuhon göra kiap toctochon wain yamuc nongmuya bumbum yongbödegung. O guroc ngorochon king amba-racho yuot göra youp tong tongidung. O taun worocho wömai yoctec manomano wöngnacno önggöngyi wöcwöcha ibibo moröma sinom kombingidoc. Tuna gurochon bisnis amna yu yuot bisnis tongmuya profit moröma sinom tongga möneng koböcma sinom fogididung.” \p \v 4 Oro mit nocho kombigotmai, momdecma wönggon mamboc au öngkungga ingoroc yogoc: \li1 “Nakain owi amnanai, son taun wo imu fauna korungon ongorut. Taun worochon wömuno docno au sondec icyit. O mepmo focfocbaracma yudec öngkuantangma worochon focfoc docno sonidec öngkuicyit. \li1 \v 5 Wömai yaha, yuhon turongono koböcma sinom wo tau wet tau wet öngga öngga momdec ögoc. Tuna Kopotorocho yuhon usem kiapa maedet imogoc. \li1 \v 6 Yuho wömuno togocma worochon toroc son yu urago wömuno iban imarut. O bongo tungugon muno, bongo yai yuhon wömunohon urago iban imarut. O wömuno toctochon fait yu amna auha tong arangarang tongo sigocma, sonu worocgon sogida bongo yai yu imuya inobut nahun. \li1 \v 7 Yu wömai inoin mano onoce sinom töngidoc. O yu yoctec manomano wöngnacno önggöngyi koböcma sinom inoha feng suran tongidoc. Worocha sontho yu worochon torocgon mepmo orin focfochon wöngnacno wömuno iban imarut. Yu inoin irodin ingoroc kombingitac, ‘Nocu kwin owi moröma. Noc owi kapi muno. Owi kapihon mepmoho nocdec maöngkuic. Muno sinom, noc uroci makombiit.’ \li1 \v 8 Yu inoha ihoroc kombingitac mahong mepmo focfoc-nobaracma worocho sep bongono tunguhon irotnon wohogon yudec öngkuuna omoc orin yong uroc orin nacno möp worocho yuot itnahing. Tuna epho yu songmun diangoc. Boinno sinom, Moröma noni Kopotoroc yu woi gesöno orongi sinom. Yuho taun worochon matano yun bödeuna urago imogoc.” \p \v 9 “Oro, sa gurochon king yu taun worocot göra youp tuya yuot yoctec manomano wöngnacno önggöngyi worocha yang irup tongidung. Oro king worocho anahingmai, taun wo epho songmun diuna boröc öangoc. Woroc angmuya yu worocha ointongga yong uroc moröma yonahing. \v 10 Yu focfoc morö yudec öngkubocma wo angmuya tong botoc morö tongga korungon idongmuya ointongga ingoroc yonahing: \li1 ‘Babilön, goc taun moröma mayabarachong, kou kou sinom! Gakain gesö woi moröma sinom idoc mahong wohogon, karupgon sinom mepmo moröma gocdec öngkuuna goc obukongböderoc.’ \p \v 11 “Oro, king yu ihoroc yonahing o sa gurochon bisnis toctoc amna yu wömai ihorocgon Babilön tauntha yong yai tongo yong uroc toup yongo guyano itnahing. Wömai yaha, taun worochu o amna auhu yu yoctecno manomano wönggon mawuicmaha yu guyano itnahing. \v 12 Yuhon yoctecno wömai woroc: Gol orin silwa, sop wöngnacno önggöngyi, goreng ogepma sinom, o boru föhöcno orin gomono, o boru gomono au mano silk, o ep tugoni ogepma foro ihono ihono. O ihorocgon manomano ogepma bot mano elefan worochon marodec tobic tobicyi, o manomano ep wöngnacno önggöngyidec tobic tobicyihu o brashu o aianhu o sop ogepma mano mabol, worocdec tobictobicyi woroc. \v 13 O bisnis amnahon yoctecno au woi ingoroc: Wi tugo au mano sinamon, o nacnodec sicsichon buyang, o ihorocgon unac au mano mir, o boröc socsochon sanda tugo ogepmani, o ihorocgon wain, o unac oliv koburodec tobic tobicyi, o wit orin plaua. Oro au wömai ingoroc: Bot bulmakau, bot sipsip, bot hosi orin karis woroc. O yu ihorocgon youp toctochon owi amna fiuya taun Babilöntho wöngidoc. \p \v 14 “Oro, bisnis toctoc amna yu taun wo inonahing, ‘gochon irodaho manomano ogepma wo fogit fogitha toup fadang ögoc mahong wo ambaracho goc imu fadoroc. Gakain möneng yocteca orin gochon tong fatfata ogepma woi ambarac gorong ongbödegung. Tuna manomano wo wönggon fogit fogitno woi maic, muno sinom.’ \v 15 Oro bisnis amna yu ihoroc yonahing. Tongo yu korungon idongmuya taun worochon focfocno moröma angmuya tong botoc morö tonahing. Yu wömai taun worocot bisnis youp tuya yuho yoctecno manomano wo wuna bisnis amnaho möneng koböcma sinom yudecma fogididung. Worocha tongga yu ointongga yong uroc moröma sinom kombinahing. \v 16 Ihoroc kombingmuya yong uroc ap ingoroc yonahing: \li1 ‘Taun moröma mabaracma kou kou sinom, osuc wömai yuho tec tohomumöcno ogepma sinom tong fadidoc. O ihorocgon boru gomono wöngnacno önggöngyi sinom orin goldec orin sop wöngnacno önggöngyi sinom o göreng ogepma woroc-ho yu tongfada mitimoni sinom idina angidomon. \v 17 Wohong möneng yoctecno ambarac woi karupgon sinom wohogon obukongbödegung!’ \p “Oro top girangon kepten orin boskru orin owi amna girangdec itongidangma orin amna girangdec möneng youp tongidangma yu ambaracho korungon idongmuya \v 18 boröc taun worocdec öngitacma wo angmuya yonahing, ‘Mayain, taun wo woi inobarac sinom idoc. Taun au worochon toroc maec, muno sinom.’ \v 19 Yu ihoroc yongmuya guroc morop morop fogida bigodec fongyu uuya yong ointoc tongmuya irot mepmep tongga ingoroc mambotnahing: \li1 ‘Taun moröma mabaracma worocha kou kou sinom! Yuhon möneng yoctecno koböcma sinom idimogung. Worocha tongga top girang worochon morömo yu ambaracho yuot bisnis youp tongga profit moröma sinom tongga möneng koböcma sinom fogididung. Wohong yu karupgon sinom wohogon obukongbödegoc!’ \li1 \v 20 ‘Son momdec idangma son ambaracho borongdearut. Babilön taun wo yu wömai Kopotorochon kunkun owi amnani orin yong tuctuc amnani orin aposelni yu wömuno tong imongidoc mahong Kopotoroc yu urop taun worochon matano yun bödeuna urago wömuno imogoc. Worocha son borongdearut!’” \p \v 21 Oro, sum yaruho mata woroc yun bödeuna mit sum yaru koingo sinom au yu sop moröma sinom sogitmuna tuun fadauna topdec monmun muuna ingoroc yogoc: \li1 “Kiap ngorocotmagon wömai Kopotorocho taun moröma Babilön sogitmuna monmun muuna bisong ongbödeangoc. \li1 \v 22 Boinno sinom Babilön taun, gocho gomboin wömai gita manohu o uping manohu o ap au wönggon maöngkuic. O ihorocgon amnaho youp foro ihono ihono kombingidangma yui gocho gomboin wönggon maitning. O ihorocgon wit koburo songdup songdup worochon kekoröpno wömai goc-ho gomboin wönggon maöngkuic. \li1 \v 23 O gop yagunoho gocho gomboin wönggon yaguno mamuic. O ihorocgon owi amna oimna toctochon yong bo-rong mambocno worocho gocho gomboin wönggon maöngkuic. Gochon bisnis amnayai, yuhon ma woi sa guroc danong moröma sinom ididoc mahong önga urop bödehac. O gocho söcsong tobic tongidorocmaha gurochon owi amna ambarac gorong ongbödegung. \li1 \v 24 Kopotoroc yu taun worochon foro angmuna turongo ingoroc agoc: Taun worocho wömai Kopotorochon yong tuc-tuc amnani orin kunkun amnani doun ombung. O ihorocgon guroc owi amna ambarac ayamiho dong figungma worochon turongo wömai taun worochon fat itbödegoc.” \c 19 \s1 Babilön taun obukogocmaha owi amnaho borongdedung \p \v 1 Oro, worochon menodec nocho kombigotmai, kekoröp au owi amna torop morömahon köreng kekoröp simbang worocho momdec öngkuboc. Öngkuuna ingoroc yogung: \li1 “Kopotoroc yong moröng imona! Kopotoroc noni yu dogu kopothon gesöno tohongbödengmuna inoin toborucno temongmun ögoc. Yaguno gesö ambarac worochon Morömo woi Kopotoroc yuhogon itac. \li1 \v 2 Yuhon owi amnahon mata yun bödec bödec kiapmo woi boinno nongnongogon. O yuho göra toctoc owi mabaracma wo tun obukogoc. Owi worochon göra toctoc kiapmoho wömai guroc owi amna ambarac dongyun mointogung. O yu ihorocgon Kopotorochon youp amnani dongyun ombung. Worocha tongga Kopotorocho yu kurömna sinom urago wömuno iban imogoc.” \p \v 3 Ihoroc yongo owi amna torop wo mambocno sakau fiuna wönggon yogung: \li1 “O Kopotoroc, goc moröma sinom! Gocho tia epho taun moröma wo songmun diuna worochon boröcnoho öngahu o bongono muno öngga öngut öngutgon tong tongungoc.” \p \v 4 Ihoroc yuya amna dugo 24 orin yaru itonggongnobaracma awanomuno yu aring möngmuya Kopotoroc kinghon abamdec itacma yuha yong moröng imogung. Yong moröng imongmuya ingoroc mambodung: \li1 “O Kopotoroc, goc moröma sinom, woi boinno!” \p \v 5 Ihoroc yuya mit Kopotorochon king abamodec duc inggun au ingoroc öngkungga yogoc: \li1 “Son Kopotorochon youp amnani son ambaracho Kopotoroc yong moröng imarut. O son owi amna Kopotoroc \s1 Bot sipsip gumbochon owiop toctochon bongono wo urop engfom togoc \p \v 6 Oro mit nocho kombigotmai, kekoröp au owi amna torop morömahon mamboc köreng simbanghu o yamuc bunohon gino simbanghu o ihorocgon undipho ecnang tangga yongidangma worocho mano yongga ingoroc yogoc, \li1 “Kopotoroc yong moröng imona! Kopotoroc Moröma noni yui önoce sinom itmuna mom sa guroc moröm tong imongitac. \li1 \v 7 Bot Sipsip Gumboc yuhon owiop toctochon bongono urop engfomtac. O yuhon oweno yu tong arangarang tongga itac. Worocha nonu borongdeda irot nonin yong kumeng-manaina Kopotorochon magon yong moröng imona! \li1 \v 8 Kopotorocho Bot Sipsiphon oweno wo kombing imuna yui tec tohomumöcno föhöcno sacsago sinom sogidoc.” \p Oro tec föhöcno wo woi kunkun owi amnahon toroc kiap nongnongo tongidungma worochon doguno. \p \v 9 Oro, mit sum yaru worocho noc wönggon nanogoc, “Goc mata ngo irim toi. Owi amna Kopotorocho Bot Sipsip Gumbochon oimnahon tong sonocha inong yangocma yu worocho boinno sinom borongdearut.” Ihoroc yongo wönggon matano sakaun fiuna yogoc, “Yongburoc mata wo woi Kopotorochon mata boinno.” \v 10 Oro sum yaru yu ihoroc nanuna nocho mata wo kombingga yuhon orungo forodec goruc yemoc tong imongga yuha yong moröng imimpha kombigot mahong yuho ‘muno’ yongga nanogoc, “Noc yong moröng namirocha! Nocot gocot not Kopotorochon youp amnagon idamot. Nocu woi gochon orin oröcai Yesuhon fatmata ogepma sogit akep tongidangma sonthon nuc sonigon itat. Worochoi oro, goc Kopotoroc yuhagon yong moröng impi. Yesuho fatmata ogepma nimogocma worocho wömai yong tuctuc amnani gesö imuna yuho worochon yong tuctuc matano orongi yong fandadidang.” \s1 Jöntho amna au bot hos föhoc koroc idocma yu agoc \p \v 11 Oro, mit nocho agotmai, mom öcauna nocho yangamin bot hos föhöcno au idongga idoc. Amnaho bot hos koroc idocma worochon mano wömai ingoroc: ‘Kopotorochon youp amna boinno orin nongnongo.’ Yuho wömai owi amnahon matano nongnongogon yun bödengitac. O yui ‘toroc kiap nongnongo’ öngkupun yongo emoc tongitac. \v 12 O daroho woi ep aranggum morongobarac simbang dingga idoc. O bigodec wömai kinghon yockop koböc idung. Oro godibodec wömai ma au irim toctocyi idoc. Ma wo wömai yuhogon kombigoc, amna auho wömai makombigung. \v 13 O yuhon tec tohomun-möcnodec wömai nogot waga wagayi idoc. Amna worochon mano woi ‘Kopotorochon mata’ woroc. \p \v 14 Oro amna worocho ongga idina momphon tawa amnani yu ambaracho bot hos föhöcno inoin inoindec itmuya yu tan tebung. Tawa amnani yu ihorocgon tec tohomumöcno föhöcno sacsago sinom woroc tong fadung. \v 15 Oro amna osuc onggocma yuhon dugodecma gobit bainat ingingo sinom ohogoc. Bainat worocho wömai kantri wohon wohon amnaot emoc tongga yanggiraangoc. Tongo amna worocho yu moröm tong imongmuna koingo sinom yangtoreangoc. Tongo yu owi amna wain koburo simbang wain yamuc yamben yambenthon ganangodec fongyun muuya yambenda dongyun sit yonahing. Wain yamuc yanden yandenthon ganango woi Kopotorochon irot ececgono worochon doguno. \v 16 Oro amna worochon tec tohomunmöcnodec orin bakurodec wömai yuhon mano ingoroc irim toctocyi idoc: ‘Kinghon King, amna morömahon Morömo.’ \p \v 17 Oro nocho wönggon foringga agotmai, sum yaru au sepdec idongga idoc. Woce itmuna ecnang sinom yup sa bonip yorongga itonggungma ingoroc mambot inogoc, “Son Kopotorochon tong sonoc moröma nocnocha engsuran tarut. \v 18 Son wömai kinghon godibohu o tawa amnahon keptenthon godibohu o amna moröma yuhon godibohu wo naantang. O ihorocgon bot hos godibohu orin tawa amna yudec idangma yuhon godibo wo ambarac naantang. O ihorocgon owi amna orung idangmahu o amna auho unenne idangmahu o amna urocihu o amna mabaracmahu yu ambarachon goumo wömai sonu naantang.” \p \v 19 Oro mit nocho agotmai, arap dunggit orin gurochon kingot tawa amnaniot yu ambaracho amna bot hosdec idocma orin worochon tawa amnaniot emoc toctocha eng suran togung. \v 20 Wohong amna bot hosdec idocma yu wömai arap dunggit orin profet imanangni yu fogit akep tongo feto figoc. Tuna yaima abe wec idinya yuho wo fogida ganango moröma sop salfaho munmuro sinom dingga itacan woce yang körengyun mögomoroc. Profet imanangni yu wömai osuc arap dunggit tongfat yecyecha toroc kiap moröma foro au tongidoc. Tuna owi amna arap dunggithon weran sogitmuya doguno yong moröng imongidungma yu toroc kiap foro au wo yangga kombing tobing imongmuya gorong ongbödegung. \v 21 Oro amna bot hosdec idocma yu wömai gobit bainat dugodecma ohogocma worocdec tawa amna au idungma yu ambarac dongbödegoc. Ihoroc tuna yupho ambarac engmuya worochon goumo merongmu muuna modibo foc togung. \c 20 \s1 Dogu kopot yu biruc bongono 1,000 ihoroc yi bucin idoc \p \v 1 Oro nocho wönggon agotmai, Kopotorochon sum yaru au yu mom imun fauna gurocdec ohogoc. Yu wömai oburodec ganango bindu forono muno worochon ki orin sen moröma au wo fogitmuna ohogoc. \v 2 Ohongmuna yu goröm osucno sogit akep tongo sendec feto sigoc. Goröm osucno worochon manoi woi ‘dogu kopot’ orin ‘seten’ ihoroc. Yu woroc feto siuna ‘biruc bongono 1,000 yi bucin itun’ yongo \v 3 yu ganango bindu forono muno wocin tomun muuna ganango worochon simbu songo akep tongo Kopotorochon weran woce tong sigoc. Ihoroc tuna dogu kopotho guroc owi amna kantri wohon wohonma yu wönggon matongu yeii idina ongga biruc 1,000 bödeangoc. Biruc bongono 1,000 ihoroc bödeunai wömai Kopoto-rocho dogu kopot asan imuna yu yi böc imun fauna bongono docutnohagon orung engoc. \p \v 4 Oro mit nocho yagotmai, amna morömahon abamo koböcma idongga idung. Abam worocdec wömai amna au mata yun bödec bödechon gesö imoc imocyi worocho idung. Tuna nocho wönggon yagotmai, owi amna torop moröma worochon yaruni idongga idung. Owi amna torop wo yui Yesuhon foroha yong tangtang yongidung. O yui Kopotorochon mata sogit akep tongidung. O yui arap dunggithon weranu daigodechu o oburodechu masogidung. Oro yu kiap ihoroc tongidungmaha tongga ayamiho yu dou ombung. Dou ombung mahong yu itonggongno wönggon au feuna Duicot biruc bongono 1,000 ihoroc sa guroc moröm tong imogung. \v 5 Oro torop wo yu wömai osuc idongiima, owi amna au ombungma yu wömai bongono wocin itonggongno abe mau fedoc. Biruc bongono 1,000 woroc bödeunai wömai yu worocho ihorocgon itonggongno sogitnahing. \v 6 Boinno sinom, owi amna torop osuchagon idongiima yui borongdearut. Yui omoc koing mau feic. Muno sinom, yu wömai Kopotoroc orin Duic yuhon kunkun feno itmuya yuhon mongorec youp tongo itnahing. Tongo yuot Duicot biruc bongono 1,000 sa guroc moröm tong imonahing. \s1 Dogu kopot yu wönggon idongga kömbaha obukongbödegoc \p \v 7 Oro biruc bongono 1,000 ihoroc bödeunai wömai Kopotorocho dogu kopot asan imuna yu ganango bindu forono muno wo imun fauna gurocdec öangoc. \v 8 Öngmuna yu kantri wohon wohon sa guroc danong idangma yu wönggon toroc tongu imongo ‘emoc morö öngkupun’ yongo yu yaun feuya suran tonahing. Kantri wohon wohon worochon mano au wömai ingoroc, ‘Gok’ orin ‘Magok’. O tawa amna suran tonahingma worochon nambano woi top sonorochon toroc moröma sinom. \p \v 9 Oro yu worocho sa guroc danongdecma engmuya ‘Kopotorochon kunkun fenohon taun tana mointoun’ yongo wo angareng gumbec tonahing. Taun wo wömai Kopotorochon taun batip sinom. Tawa amna yu taun wo angareng gumbec tongga idiya wohogon momdecma ep aranggumpho ohongmuna tawa amna wo ambarac fongyun diuna omongbödegung. \v 10 Tuna dogu kopotho yu tongu yegocma yu wömai Kopotorocho sogida tomun muuna ganango ep morö sop salfa munmuro sinom dingga itacan woce ohogoc. Arap dunggit orin imanang profet yu urop ganango wocin itdeamoroc. Yu ambaracho wocegon itmuya sepdechu o kumbonghu bongono muno focfoc inobarac moröma sinom kombicgon tongga itnahing. \s1 Owi amna omomyima yu ambaracho Kopotorochon mata youpdec ongkubung \p \v 11 Oro mit nocho foringga agotmai, kinghon abam moröma föhöcno au orin amna worocdec iditacma yu idomoroc. Tuna mom sa gurocho yu angbotongga bisong onggomoroc. \v 12 Tuna nocho yagotmai, owi amna omomyi yu ambaracho kinghon abamphon yangamin idongga idung. Woi owi amna mabaracmahu o owi amna komanangnohu yu ambarac woce idongga idiya Kopotorocho bapiya koböcma öcangga figoc. Öcangga fingga mit wönggon bapiya tungu au sogida öcagoc. Bapiya tungu wo woi itonggong koingon bapiya. Tuna mit Kopotorocho owi amnahon toroc kiapmo bapiya wocin irim toctocyi idangma woroc yang fingmuna worochon toroc owi amna inoin inoin matano yun bödegoc. \v 13 Oro, omomyi yu top tumoc idungma wo asan imuna mata youpdec öngbödegung. O omoc orin omomyihon böcsano yu owi amna omomyi woce idungma asan imuna mata youpdec öngkung-bödegung. Yu ambarac mata youpdec öngkungbödeuya Kopotorocho inoin inoin toroc kiapmo yangmuna worochon toroc urago imogoc. \v 14 Urago imongbödenggai mit ihorocgon omoc orin omomyihon böcsano wo fogida ep aranggum gopmain fongyun mugomoroc. Ep aranggum gopma wo woi omoc koing woroc. \v 15 Oro, owi amna mano itonggong koingon bapiyadec mairim toctocyi idungma yu ambarac wömai Kopotorocho fogito ep aranggum gopmain fongyun mögung. \c 21 \s1 Kopotorocho mom saguroc wego dongyun öngkubomoroc \p \v 1 Oro mit nocho wönggon foringga yagotmai, mom saguroc wego öngkungga idomoroc. Mom saguroc osucno worocho wömai bisong ongbödeunya, o top woi ihorocgon maidoc. \v 2 Tuna nocho agotmai, Kopotoroc yu kunkun taun wego siuna momdecma ohogoc. Taun wo woi Yerusalem wego. Worocho wömai tong fatfatno ogepma sinom tongfada idoc. Woi owi berac auho opno ot obu fogit toctocha tong arangarang tongga tong fatfat tongitacma worochon toroc wömai Yerusalem taun wego momdecma ohogoc. \v 3 Ohuna nocho kombigotmai, mamboc au kinghon abamodecma öngkungga yogoc, “Oro urop, Kopotorochon idit böc urop amnaot itac. Tuna yu owi amna bonipnodec edengoc. Owi amna yu wömai yuhon feno itnahing. O Kopotoroc inobut woi yuhon Kopotoroc itmuna yuot edengoc. \v 4 Tongo yu owi amnanihon daro yamugo wo ambarac doun manman yongbödenahing. Sa gurochon toroc kiap osucno woi bisong ongbödeangoc. Worocha tongga owi amna yu wönggon mamning, o yui uroci wönggon makombining, o yu wönggon maointoning o focfoc woi ambarac bödeangoc.” \p \v 5 Oro Kopotoroc kinghon abamodec iditacma yuho yogoc, “Nocho manomano ambarac dongya wego öngkupnahing.” Ihoroc yongo wönggon noc nanogoc, “Goc mata ngoroc irim toi, mata ngoi boinno sinom, owi amna ambarac kombing tobiarut.” \v 6 Ihoroc yongo wönggon noc nanogoc, “Oro, urop öngkungbödehac. Manomano ambarachon forosicsicno orin bödec bödecno woi noc nakagon itat. O manomano ambarachon forodongno orin ötangno woi noc nakagon itat. Owi amna yamucha omentangma yu wömai nocho itonggong koingon yamuc daro sunsunyidecma yamuc getimoya yu wöngnacno muno naantang. \v 7 Oro amnaho gurochon gesö anggiraangma yu wömai guram wo sogiantang. Tuya nocho yuhon Kopotorocno entat o yuho nakain mananai entang. \v 8 Wohong amna wömuno yui ep bohöngon fat entang. Woi owi amna wömuno angga imong dot tongidangma o owi amna kombing tobic tobicno munohu o owi amna irotno betnihu o owi amna nucni dong omom tongidangmahu o göra youp tongidangmahu o söcsong tobic tongidangmahu o imanang kopotoroc yong moröng imongidangmahu o owi amna imanang yongidangma yu woroc ambaracho omoc koing au feuna ep aranggum gopmain möngga wocegon itnahing. Woce wömai sop salfaho munmuro sinom dingidang. \s1 Jöntho Yerusalem taun wego wo agoc \p \v 9 Oro sum yaru 7 focfoc dongu öngkup öngkup waga fogidungma yuhon bonipnodec sum yaru tungu auho nocot engmuna nanogoc, “Epi, nocho owi berac au gindawa. Owi berac woroc wömai Kopoto-rocho weran tongo ‘Bot Sipsip Gumbocho tong sihun’ yongo sigoc.” \v 10 Oro sum yaruho ihoroc nanuna nocho yaruhon kiapdec itmaina yuho noc nangada sa urongo moröma sinom woce nangat tögoc. Woce itmadeina sum yaruho noc nindagocmai, Kopotorochon kunkun taun Yerusalem worocho momdecma ohogoc. \v 11 Ohongga Kopotorochon yaguno wairurunobarac worocho taun wodec mitimonobarac sinom möngga idoc. Yaguno woi sop wöngnacno önggöngyi sinom worochon toroc miringo morongo möngga idoc. Woi sop au mano Jaspa worochon toroc glasi simbang ningningo sinom mögoc. \p \v 12 Oro taun worochon gombono woi ubarago onoce sinom. O gombodec wömai simbuno 12 idung. Sum yaru 12 yu wömai simbu worocdec gön tongga idung. Tuna simbu 12 worocdec wömai Israel nano torop 12 worochon manoi simbu inoin inoin irim toctocyi idung. \v 13 Oro simbu anfimaho wömai gombo sep öngkup öngkupin tanne wocenne idung. O simbu anfima auho wömai gombo aramo not tanne wocenne idung. O simbu anfima auho wömai gombo aramo saut wocenne idung. O simbu anfi auho wömai gombo sep ohonggongin tanne wocenne idung. \v 14 Oro gombo worochon forodongno wömai sop moröma 12 worocho gombo forodec out sogida tong koing tongga idang. Sop worocdec wömai Bot Sipsip Gumbochon aposelni 12 yuhon manoi irim toctocyi idung. \p \v 15 Oro sum yaru nocot mata mata yogocma, yu woi bokot au goldec tobic tobicyi woroc sogitmuna worocdec taun o simbuno o gombono worochon mita namba embat embatha togoc. \v 16 Oro taun worochon gombono awanomuno worochon ubaragocno woi torocno tungu ihorocnogon. Sum yaru yu bokotno sogitmuna taun worochon ubaragocno embauna 2,200 kilomita worochon toroc idoc. O docut-nono orin tungtungno woi kiapmo tungo ihorocnogon idina embadoc. \v 17 Oro mit sum yaruho gombohon gesöno toroc tongga auna 65 mitahon toroc idoc. Sum yaruho mita namba sogidocma woi amnahon toroc 144 kubit. Kubit ma woi guroc amna yuhon weran idoc. \v 18 Oro taun worochon gombo woi sop au mano Jaspa worocdec tobic tobicyi idoc. O taun ino woi goldecgon tobic tobicyi idoc. Tuna taun woi glas simbang waringga idoc. \v 19 Oro taun gombo worochon foro dongo wömai sop ogepma foro ihono ihono wöngnacno önggöngyi worocho wo tongfada idung. Forodongno namba 1 woi sop Jaspa worocdec tobic tobicyi idoc. Oro forodongno namba 2 woi sop gingni au mano sapaia worocdec tobic tobicyi idoc. Oro forodongno namba 3 woi sop aget o forodongno namba 4 woi sop emeral worocdec tobic tobicyi idoc. \v 20 Oro forodongno namba 5 woi sop sadonikis, o forodongno namba 6 woi sop gomono konilian o forodongno namba 7 woi sop krisolait o forodongno namba 8 woi sop beril o forodongno namba 9 woi sop topas, o forodongno namba 10 woi sop krisopres, o forodongno namba 11 woi sop haiasin o forodongno namba 12 woi sop ametis worocdec tobic tobicyi idoc. \p \v 21 Oro taun worochon simbu 12 woi goreng föhöcno ogepma sinom worocdec tobic tobicyi idung. Simbu tungu tungu woi goreng moröma tungu worocdecma tobic tobicyi idung. O taun worochon uyap macno woi goldecgon tobic tobicyi, o gol woi nengnengo sinom glasi simbang idoc. \p \v 22 Oro nocho taun wocin öret socsoc böc au magot. Muno woi, gesö Morömo Kopotoroc yuot Bot Sipsip Gumbocot yu bongono muno woce idtahamorocmaha tongga öret socsoc böchon youpno bödegoc. \v 23 O Kopotorochon yaguno wairurubaracma worocho taun wo yaguno möng imongitac. O Bot Sipsip Gumboc woi gop simbang taun wo tun yaguno möngitac. Worocha tongga sep orin yarop yuhon youpno ihorocgon bödeangoc. \v 24 Tuna kantri wohon wohon owi amna yu wömai taun worochon yagunodecgon itongonahing. O gurochon king yu manomano ogepma ogepmano fengmuya taun wocin fong finahing. \v 25 Oro kumbongu woi sa wocin ihorocgon bödeangoc. Worocha tongga taun worochon simbuno masopning. Muno, taun worochon simbu wömai bongono muno fagarit siuya itnahing. \v 26 Tuna owi amna yu kantri wohon wohonthon yoctecno ogepma ogepma orin tong fatfatno mitimoni wo fengga taun wocin fong fiuya itnahing. \p \v 27 Oro yapmu betni wömai woce mangic. O owi amna toroc kiapmo yangam fapfapnihu o imanangnihu yu taun worochon gombo ganang mangoning. Muno sinom, owi amna numarihon mano Bot Sipsip Gumbochon itonggongon bapiyadec irim toctocyi idangma yuhogon wömai taun worochon gombo ganang ongonahing. \c 22 \s1 Jöntho itonggong koingon yamuc agoc \p \v 1 Oro mit sum yaru worocho noc yamuc onggongno au nindagoc. Yamuc wo woi itonggong koingon yamuc. Yamuc worocho Kopotoroc orin Bot Sipsip Gumboc yuhon abamodec sunda nengnengo sinom glasi simbang ongitac. \v 2 Woi taun worochon uyap macno fuc tongga bonipnodec ongeyac. Yamuc worochon tero öke öke wömai itonggong koingon ep idongga idoc. Ep worocho wömai boinnono yarop danong fing tongitac. Woi biruc tunguhon irotnon bongo 12 ihoroc boinno fing tongitac. Oro ep worochon sakemo worocho wömai kantri wohon wohonthon owi amna dongyun orokoc orokochon. \p \v 3 Oro yapmu manomano ambarac Kopotorocho möpmo wagang imogocma wo ambarac taun worochon gomboin maitning. Muno, Kopotoroc orin Bot Sipsip Gumboc yuhon abamo wömai taun worochon gomboin idina yuhon youp owi amnaniho yu yong moröng imongitnahing. \v 4 Yong moröng imongmuya Kopotorochon yangamo eran anahing. Tongo Kopotorochon mano yuho daigodec engoc. \v 5 Oro sa woce wömai kumbong wönggon maic. O owi amna wocin idangma yu gop wönggon magatning. O sepho wönggon yaguno mamuic. Yaha Moröma Kopotoroc yu inoin owi amnani yaguno möng imangoc. Tuna yuho mom sa guroc bongono bongono moröm tong imongo itnahing. \s1 Yesui urop ehantac \p \v 6 Oro sum yaru yu noc nanogoc, “Mata ngo woi boinno sinom. Owi amna ambaracho wo kombing tobiarut. Kopotoroc Moröma yu inoin yaru siuna worocho yong tuctuc amnani fasun imongitac. Kopotoroc yu ‘youp amnanai manomano urop öngkup öngkupha tacma woroc tuctugo kombiarut’ yongo inoin sum yaru inong muuna engmuna manomano wo indangbödegoc.” \p \v 7 Oro Yesuho ingoroc yac: “Kombiarut, noc urop ehantat! Owi amna Kopotorochon yong tuctuc mata bapiya ngocin idangma wo sumbodidangma yu wömai borongdearut.” \p \v 8 Oro manomano bapiya ngocin irim toctocyi idangma woroc wömai noc Jön, nocho boinno sinom onggimnaho kombingmaina dannaho yagot. Yangbödenggai nocho sum yaru manomano ngo nindagocma yuho orungo forodec guroc yemong tongmaina yu yong moröng imimpha togot. \v 9 Wohong yuho ‘muno’ yongga nanogoc, “Goc ihoroc tirocha. Nocot gocot not Kopotorochon youp amnagon idamot. Woi gocot orin oröcai Kopotorochon yong tuctuc youp tongidangma o ihorocgon owi amna ambarac mata bapiya ngocin irim toctocyi itacma wo sumbodidangma son ambaracho Kopotorocgon yong moröng imarut.” \v 10 Yu ihoroc nanongga wönggon matano sakaun fiuna nano-goc, “Manomano ngorochon boinno öngkup öngkup bongono urop eng fom tac. Worocha goc yong tuctuc mata bapiya ngocin idangma öp siirocha. \v 11 Owi amna toroc kiap wömuno tongidangma yu muyu kiringga kiap wömunogon tong tongitnung. O owi amna kiap yangam fapfapni tongidangma yu muyu kiap worocgon tong tongitnung. O owi amna toroc kiap ogepma tongidangma yu muyu kiringga toroc kiap ogepma tong tongitnung. O owi amna kunkun idangma yu muyu kiringga kunkun iditnung,” sum yaruho ihoroc nanogoc. \p \v 12 Oro, Yesuho ingoroc yac: “Kombiarut, noc urop ehantat! Nocho engmaina owi amnahon wöngnacno fengga imangot. Tongo nocho owi amna tungu tungu toroc kiapmono tingtingno togungma worochon toroc wöngnacno iban imangot. \v 13 Manomano ambarachon forosicsicno orin bödec bödecno woi noc nakagon itat. Nocho osuc idotmaho madango engot. O manomano ambarachon forodongno orin ötangno woi noc nakahogon itat. \p \v 14 “Owi amna yu tec tohomumöcno sac woda sacsago idangma yui borongdearut. Kopotorocho yu kombing imuna yu ogep itonggong koingon ep koburo nangmuya ongga Kopotorochon taun worochon gomboin ongonahing. \v 15 Taun amante woce wömai owi amna saphon toroc kiap wömuno tongidangma worocho itnahing. Woi söcsong tobic tobic amnahu o göra youp tongidangmahu o nucni dong omom tongidangmahu o owi amna imanang kopotoroc yong moröng imong-idangmahu o owi amna ambarac toroc kiap imanangniha kiringidangma yu ambaracho taun sumonne itnahing. \p \v 16 “Noc Yesu, noc ‘nakain suraro ambaracho yong tuctuc mata ngo kombiarut’ yongo sum yaruna au inong muaya sonot eboc. Oro noc naka king Devithon morogono orin forono itat. O nocu fitnung yombonggiri yaguno koingo möng kamongitacma woroc.” \p \v 17 Oro Kunkun Yaru orin Bot Sipsip Gumbochon oweno yu yamoroc, “Epi!” O owi amna ambaracho mata wo kombiangma yu muyu ihorocgon yarut, “Epi!” Owi amna ambarac yamucha kombiangma yu muyu ebarut. Engmuya itonggong koingon yamuc naarut. Yamuc wo wömai Kopotorocho wöngnacno muno owi amna ambarac irot ogepha imongitac. \s1 Jöntho garac mata orongi orin yong koing mata yogoc \p \v 18 Oro owi amna yong tuctuc mata bapiya ngocin idangma ngo kombinahingma nocho sontha garac mata ingoroc kantiwa: Amna au yu mata docno tungu inoin kombic kombidecma sakaun fiantacma oro yu wömai Kopotorocho mepmo ambarac bapiya ngocin irim toctocyi idangma wo yudec tun öngkung imangoc. \v 19 O ihorocgon amna au yu yong tuctuc mata bapiya ngocin irim toctocyi idangma wo tungu au tun deantacma wömai woroc, Kopotorocho yuhon itonggong koingon ephon fat tun deuna yu Kopotorochon taun woce mangic. Ep orin taun worochon fatno wömai bapiya ngocin irim toctocyi idang. \p \v 20 Oro, bapiya ngorochon mata tong koing toctoc amna yuho yac, “Boinno sinom, noc urop ehantat.” Boinno, Moröm noni Yesu, epi. \p \v 21 Oro Moröma noni Yesu yuhon banac banacnoho Kopotorochon owi amnaot itun. \p Woi boinno.