\id 2TI - Yopno [New Testament and Psalms]; 14-May-2010 \h 2 Timoti \toc2 2 Timoti \toc1 2 Timoti \mt1 Pol da Timoti do Papia 2 Mandagɨt \is1 But pɨso gen \ip Timoti uŋun Pol dakon pi ɨsalni, do Pol da papia on aŋpak tagɨsi yolek asak uŋun do mandagɨt. Pol dam tebanon egek kɨlɨ nɨkba kɨmotdɨsat yaŋ nandaŋek Timoti nandaŋ gadatni dɨma yawotjak, ae Yesu Kristo dakon Gen Bin Tagɨsi do yaŋ teŋteŋok pi dɨma yɨpmaŋdetjak do mandagɨt. Ae Piŋkop dakon gen morap tagɨsi guramɨk kɨmotjak do iyɨgɨt. Amɨn da tepmɨ jɨgɨyo madepsi ɨmdaŋ, mani tebaisi agek Piŋkop da pi ɨmgut uŋun aŋ kɨmotjak do mandaŋ ɨmgut. \ip Timoti amɨn nandak nandakni gulusuŋ toŋ amɨn dakon gen do mɨrak dɨma yopjak do iyɨgɨt. Uŋuden gen da amɨn mɨrak paŋ yomaŋ amɨn dakon egɨp egɨp paŋupbal aŋ. Do Timoti Pol dakon aŋpak tagɨsi tɨmɨgek uŋun baŋ yol kɨmotjak. Uŋun nandaŋ gadaron tebaisi agek burɨ yaworɨsi taŋakwa ae amɨn do but dasi galak taŋ yomɨŋek jɨgɨ mibɨlɨ mibɨlɨ uŋun guramɨtjak do iyɨgɨt. \c 1 \s1 Timoti Piŋkop dakon amɨn dagok do pi tebaisi asak \p \v 1 Nak Pol, Yesu Kristo dakon yabekbini. Iyɨ da galak togon Piŋkop da nak yabekbi pi abeŋ, ae Yesu Kristo nandaŋ gadaŋ ɨmaŋ amɨn egɨp egɨp uŋun yom do yaŋ teban tok aŋ yomgut uŋun do yoyɨkeŋ do nak tɨlak agɨt. \v 2 \x - \xo 1:2 \xt Ya 16.1; 1Ti 1.2\x*Timoti monjɨ gɨmano nak on papia gak do mandaŋ gamɨsat. Piŋkop Dat ae Amɨn Tagɨnin Yesu Kristo dakon nandaŋ yawotni gat, ae bupmɨni gat, ae but yawotni gat gagon tosak do bɨsit asat. \s1 Gen Bin Tagɨsi do mayaktok dɨma paneŋ \p \v 3 \x - \xo 1:3 \xt Ya 23.1\x*Babɨkno Piŋkop da dabɨlon gulusuŋnin mɨni yaŋsi nandaŋek Piŋkop dakon pi awit, nakyo kɨsi yaŋ gɨn pini asat. Kalbi ae gɨldarɨ yɨpmaŋ derɨ mɨni bɨsit aŋek gak do nandaŋek Piŋkop ya yaŋ iyɨsat. \v 4 Dabɨlgo dakon pakbi mawit, nak uŋun do nandaŋek abɨŋ aeno gandakdosi nandɨsat, aŋek but galaksi nandakeŋ. \p \v 5 \x - \xo 1:5 \xt Ya 16.1\x*Nak nandɨsat, kalɨp uwago Lois ae meŋgo Yunis da nandaŋ gadat agɨmal, gakyo kɨsi yaŋ gɨn Kristo nandaŋ gadaŋ ɨmɨŋ kɨmokdol yaŋsi nandɨsat. Aŋek gak dakon nandaŋ gadakgo tebai uŋun do nandaŋek, \v 6 \x - \xo 1:6 \xt 1Ti 4.14\x*nandak nandakgo abo pɨsaŋban Piŋkop da but galak do wup dakon yo uŋun gamgut abɨ egɨp egɨpgokon aeni teban tosak do nandɨsat. Uŋun amɨn da kɨndap pɨsoŋakwa madepsi sosoŋ uŋun da tɨlak. Kɨsitno busuŋgokon wutjɨgɨm bɨsapmon Piŋkop da but galak do tapmɨm gamgut uŋun do yosot. \v 7 \x - \xo 1:7 \xt Ro 8.15\x*Abɨ madepsi sosak, nido Telagɨ Wup nimgut uŋun pasol pasol aneŋ do dɨma nandɨsak. Uŋun da tapmɨm nimɨsak, ae nin paŋpulugaŋban amɨn do but dasi galak taŋ yomamaŋ, ae nin do kɨla aŋek aŋpak kalɨpmɨ pabɨŋ yopmaŋgamaŋ. \p \v 8 Do gak Amɨn Tagɨnin dakon gen yaŋ teŋteŋok do mayaktok dɨma pabi. Ae nak Yesu dakon dam tebanon amɨni nak do mayaktok dɨma pabi. Piŋkop dakon tapmɨm abɨdaŋbɨ Gen Bin Tagɨsi yaŋ teŋteŋok pikon nak gat kɨsi jɨgɨ pandeŋ. \v 9 \x - \xo 1:9 \xt Ep 2.8-9; Tit 3.5\x*Piŋkop da nin yokwikon baŋ tɨmɨgek telagɨsi egɨpneŋ do yaŋ nimgut. Nin da aŋpak tagɨ kɨnda agɨmaŋ do aŋek dɨma, nandaŋ yawotni do aŋek yaŋ nimgut. Kalɨpsigwan yo kɨnda dɨma wasaŋban noman taŋakwan, Yesu Kristo do aŋek nandaŋ yawotni nim do kɨlɨ nandaban teban tagɨt. \v 10 \x - \xo 1:10 \xt Ibr 2.14\x*Ae abɨsok Yesu Kristo yokwikon baŋ tɨmɨt tɨmɨt amɨnin noman kɨlɨ altaŋ teŋteŋaŋban Piŋkop dakon nandaŋ yawotni kɨsi noman altaŋ teŋteŋagɨt. Yesu Kristo da kɨmot dakon tapmɨm aban pasɨlgɨt, aŋek Gen Bin Tagɨsi da paŋtagap aban mɨŋat amɨn morap kɨsi egɨp egɨp teban do nandaba pɨsagɨt. \v 11 \x - \xo 1:11 \xt 1Ti 2.7\x*Piŋkop da nak uŋun Gen Bin Tagɨsi dakon yaŋ teŋteŋok aŋek yabekbi pi aŋek yoyɨŋdet pi abeŋ do manjɨgɨt. \p \v 12 Mibɨlɨ yaŋ do jɨgɨ uŋun guramɨkdat. Mani uŋun do mayagɨ dɨma pasat, nido amɨn uŋun nandaŋ gadaŋ ɨmɨsat uŋun kɨlɨ nandaŋ ɨmgum. Ae nak da kɨsitnikon yo yɨpgum uŋun kɨlani tagɨsi aŋakwan wɨgɨ Kristo apjak Gɨldaron wugɨsak yaŋsi nandaŋ kɨmokdot. \p \v 13 Gen tagɨsi gamgum uŋun tebaisi abɨdaŋek mɨŋat amɨnyo yoyɨŋ dekgi. Aŋek Yesu Kristokon gadaŋek nandaŋ gadat bamɨsi aŋek amɨn do but dasi galak taŋ yobi. \v 14 \x - \xo 1:14 \xt 1Ti 6.20\x*Piŋkop da Gen Bin Tagɨsi kɨlani abi do gamgut, uŋun kɨlani tagɨsi aŋ kɨmokgi. Telagɨ Wup nin da butgwan yɨkdak uŋun da gak pi uŋun do tagɨ aŋpulugosak. \p \v 15 Gak nandɨsal, Esia provinskon amɨn morap nak kɨlɨ nepmaŋ dekgwit. Ae Pigelus gat ae Emogenes kɨsi nak kɨlɨ nepmaŋ dekgɨmal. \p \v 16 Nak Onesiporus dakon gwakni Amɨn Tagɨ da bupmɨ nandaŋ yomjak dosi nandɨsat. Bɨsap morapmɨ Onesiporus da nak dakon but aŋteban aban butno tagɨsisi agɨt. Ae dam tebanon yɨkgɨm uŋun do mayagɨ dɨma pagɨt. \v 17 Uŋun Rom abɨŋek nak nandak do pi madepsi aŋek wɨsɨgɨt aŋek don nak nandagɨt. \v 18 Ae kokup pap Epesaskon uŋun da nak madepsi aŋpulugagɨt uŋun gaga pakyaŋsi nandɨsal. Gen kokwin bɨsap madepmon Amɨn Tagɨ da bupmɨ nandaŋ ɨmjak dosi nandɨsat. \c 2 \s1 Timoti Yesu Kristo dakon emat amɨn tagɨsi da egɨpjak \p \v 1 Monjɨno, Yesu Kristo dakon nandaŋ yawotni da gak aŋteban aŋakwan tebaisi akgi. \v 2 Aŋek gen morap amɨn morapmɨ da dabɨlon yaŋ teŋteŋaŋapbo nandagɨl, uŋun Piŋkop gen tebai abɨdoŋ amɨn do yobi. Aŋaki uŋun da amɨn dɨwarɨ kɨsi tagɨ yoyɨŋdetni. \v 3 \x - \xo 2:3 \xt 2Ti 1.8\x*Gak Yesu Kristo dakon emat amɨn tagɨsi da egek pi uŋun dakon jɨgɨ pabi, amɨn dɨwarɨ nin gat kɨsi da paneŋ. \v 4 Emat amɨn pi aŋ bɨsapmon, pi dɨ gat kɨsi dɨma aŋ. Uŋun mibɨltok amɨn madepni da pi agakni pɨndakban kɨlegɨsi asak do nandɨsak. \v 5 \x - \xo 2:5 \xt 2Ti 4.8\x*Napbɨ gwapbokon kɨsak amɨn napbɨ gwapbo dakon gen teban kɨsi yoldak. Yaŋ dɨma asak kaŋ, napbɨ gwapbokon teban taŋek tomni abɨdoŋ, uŋun dɨma abɨdosak. \v 6 \x - \xo 2:6 \xt 1Ko 9.7\x*Amɨn kɨnda jap do pi madep aŋek kɨlani tebai asak amɨn, uŋun da amɨn dɨwarɨ mibɨltaŋ yomɨŋek pigaga jap pasak. \v 7 Geno on yosot uŋun do nandaki, aŋaki Amɨn Tagɨ da nandak nandakgo aban pɨsaŋban gen morap uŋun dakon mibɨlɨ nandabɨ pɨsokdɨsak. \p \v 8 \x - \xo 2:8 \xt Ro 1.3; 1Ko 15.4\x*Gak toktogɨsi Yesu Kristo do nandaki. Uŋun Kɨla Amɨn Madep Dewit da kabɨkon nani, uŋun kɨmagek aeni pɨdagɨt. Nak Gen Bin Tagɨsi on naŋ yaŋ teŋteŋosot. \v 9 \x - \xo 2:9 \xt Ep 3.1,13; Pil 1.12-14\x*Gen Bin Tagɨsi uŋun yaŋ teŋteŋaŋapbo mibɨlɨ uŋun do nak jɨgɨ mibɨlɨ mibɨlɨ paŋek yokwi pakpak kɨnda naŋ yaŋ kɨsit kandapyono nap teban baŋ paŋteban abi. Mani Piŋkop dakon geni uŋun nap teban naŋ arɨpmɨ dɨma aŋteban agagɨ. \v 10 Yaŋdo, nak Piŋkop dakon mɨŋat amɨnyo iyɨ do manjɨgɨt paŋpulugokeŋ do butno aŋteban aŋek uŋun jɨgɨ morap pasat. Nak Yesu Kristo da yokwikon baŋ tɨmɨtjak do nandɨsat, ae uŋun gat kɨsi toktogɨsi tɨlɨmnikon egɨ wɨgɨni do nandɨsat. \p \v 11 \x - \xo 2:11 \xt 2Ko 4.11\x*Gen on uŋun bamɨsi: \q1 Nin uŋun gat kɨsi kaloŋɨ kɨmakgɨmaŋ kaŋ, \q2 nin uŋun gat kaloŋɨ egɨpdamaŋ. \q1 \v 12 \x - \xo 2:12 \xt Mt 10.33\x*Nin tebai agek jɨgɨ morap uŋun guramɨtneŋ kaŋ, \q2 nin uŋun gat kɨsi kɨla amɨn madep egɨpdamaŋ. \q2 Nin manji ɨmneŋ kaŋ, \q2 uŋun yo kɨsi manji nimdɨsak. \q1 \v 13 \x - \xo 2:13 \xt Ro 3.3-4; Tit 1.2\x*Nin yaŋ teban tok genin yapneŋ kaŋ, \q2 uŋun geni guramɨtdɨsak gɨn, \q2 nido iyɨ dakon geni kulabɨk arɨpmɨ dɨma asak. \s1 Timoti Piŋkop dakon pi amɨnsi dagok do pi tebaisi asak \p \v 14 \x - \xo 2:14 \xt 1Ti 6.4; Tit 3.9\x*Gak bɨsapmɨ bɨsapmɨ mɨŋat amɨnyo paŋpulugaŋbɨ gen uŋun do nandani. Uŋun gen emat aŋek gen dakon mibɨlɨ do notni pabɨŋ yop do pi dɨma ani do Amɨn Tagɨ da manon gen tebaisi yoyɨki. Gen uŋuden da amɨn kɨnda arɨpmɨ dɨma aŋpulugogɨ. Uŋun da amɨn mɨrak paŋek nandaŋ uŋun dakon butni paŋupbal asak. \v 15 \x - \xo 2:15 \xt 1Ti 4.6\x*Gak pi amɨnsi dagok do pi tebaisi abi, aŋaki Piŋkop da pigo do nandaban tagɨsi asak. Yaŋ aŋek mayaktok dɨma pakdɨsal, ae Piŋkop dakon gen bamɨ kɨlegɨsi yoyɨŋdetdɨsal. \v 16 \x - \xo 2:16 \xt 1Ti 4.7\x*Piŋkop dakon galak tok dɨma yolyolɨ dakon gen morap manji yobi. Gen uŋuden da amɨn ɨlɨk paŋpaŋ Piŋkop dakon kosit da dubagɨkonsi sigɨn paŋkɨkdaŋ. \v 17 \x - \xo 2:17 \xt 1Ti 1.20\x*Gen uŋuden uŋun wuda yokwisi amɨn paŋupbal aŋ uŋun yombem, madepsi akdɨsak. Gen uŋuden yoŋ amɨn bamot uŋun Imenius gat ae Piletus gat. \v 18 Amɨn bamot gen bamɨ dakon kosit kɨlɨ yɨpmaŋ dekgɨmal. Uŋun yaŋ yomal, “Mɨŋat amɨn morapyo kɨmoron da pɨdokdaŋ dakon bɨsap madep kɨlɨ noman tagɨt.” Gen on naŋ mɨŋat amɨnyo dɨwarɨ dakon nandaŋ gadat paŋupbal amal. \v 19 \x - \xo 2:19 \xt IDT 16.5; Ais 52.11; Jn 10.14; 1Ko 8.3\x*Mani Piŋkop da paŋmuwukbi madepni wasok do aŋek gwak teban kɨlɨ magɨt da gwak uŋun tebaisi akdak. Ae uŋun gwagon gen yaŋ mandagɨt: \q1 “Amɨn Tagɨ da iyɨ dakon mɨŋat amɨni nandaŋ yomɨsak,” \m ae \q1 “Amɨn morap nin Amɨn Tagɨ dakon amɨn yaŋ yoŋ amɨn uŋun aŋpak yokwi uŋun manji yomɨŋ kɨmotni.” \p \v 20 Yoni morapmɨ amɨn da yutnon kwoba ɨdapyo mibɨlɨ mibɨlɨ toŋ. Dɨwarɨ gol ae silwa baŋ wasaŋbi, ae dɨwarɨ kɨndap baŋ wasaŋbi, ae dɨwarɨ mɨktɨm baŋ wasaŋbi. Uŋun kabɨkon dɨwarɨ pi tagɨsi ak do toŋ, ae dɨwarɨ pi ɨsalɨ mibɨlɨ mibɨlɨ ak do toŋ. \fig Kwoba ɨdapyo mibɨlɨ mibɨlɨ|alt="Various pots" src="HK00143B.TIF" size="col" loc="Location" copy="Copyright" ref="2.20" \fig* \p \v 21 Amɨn kɨnda egɨp egɨpnikon aŋpak yokwi wɨrɨrɨk mudaŋek Piŋkop da dabɨlon gwaljɨgɨ mɨni asak kaŋ, uŋun amɨn ɨdap kɨnda pi tagɨsi ak do tosok uŋun yombem. Uŋun Piŋkop dakon amɨnsi egek Amɨn Tagɨni tagɨ aŋpulugosak. Uŋun da pi tagɨsi morap ak do tagap tokdɨsak. \p \v 22 \x - \xo 2:22 \xt 1Ti 6.11\x*Gak yawi kaluk da butgwan but sulɨgɨk morap noman toŋ uŋun yopmaŋek pasal kɨni. Aŋek aŋpak kɨlegɨ gat, ae nandaŋ gadat gat, ae amɨn do but dasi galak taŋ yomyom gat, ae but yawot aŋpak gat uŋun tɨmɨt do pi tebaisi abi. Aŋek amɨn Piŋkop da dabɨlon gwaljɨgɨ mɨni egek Amɨn Tagɨ da manon bɨsit aŋ amɨn gat on aŋpak tagɨsi morap aŋek egɨpni. \v 23 \x - \xo 2:23 \xt 1Ti 4.7\x*Gak nandaŋ kokwini tagɨ dɨma amɨn dakon gen gulusuŋni do mɨrak dɨma yopbi. Gaga nandɨsal, gen uŋuden da butjap ukwayɨtyo paŋalon asak. \v 24 Amɨn Tagɨ dakon oman amɨn uŋun butjap ukwayɨtyo dɨmasi asak. Amɨn morap kɨsi do aŋpak tagɨ baŋ aŋyomɨsak, ae yoyɨŋdet agakni uŋun tagɨsi. Amɨn da kwen wɨgɨk aŋ ɨba kaŋ, aŋpak yaworɨsi aŋyomɨsak. \v 25 Uŋun pi yaworɨsi aŋek geni pabɨŋ yopmaŋgaŋ amɨn dakon nandak nandakni paŋmɨlɨp asak. Yaŋ asak kaŋ, Piŋkop da paŋpulugaŋban but tobɨl aŋek gen bamɨ do nandaŋ pɨsoni. \v 26 Sunduk da galaktokni yolni do iyɨ da paron depban yokwalgwit. Mani gen bamɨ nandani kaŋ, nandak nandakni ae pɨsaŋakwa Sunduk da paron da kukwaŋ kɨkdaŋ. \c 3 \s1 Mibɨ bɨsapmon amɨn da aŋpak yokwisi akdaŋ \p \v 1 \x - \xo 3:1 \xt 1Ti 4.1\x*Mani yaŋsi nandaki, mibɨ bɨsapmon jɨgɨ morapmɨ yokwisi da noman tokdaŋ. \v 2 Amɨn da iyɨ dogɨn galak taŋek moneŋ tɨmɨt do galagɨ madepsi nandakdaŋ. Iyɨ do nandaba yo madep aŋakwa kwen wɨgɨk akdaŋ. Ae butjap ukwayɨtyo aŋek amɨn dɨwarɨ yobɨpdaŋ. Meŋ datyo dakon gen pabɨŋ yopdaŋ, ae mɨŋat amɨnyo da aŋpak tagɨ aŋyoba ya yaŋ dɨma yoyɨkdaŋ. Piŋkop dakon aŋpak manji yomdaŋ. \v 3 Amɨn do but dasi galak taŋ yomyom aŋpak dɨma akdaŋ, ae amɨn da yokwi aŋyoba dɨwarɨ yopyop aŋpak dɨma akdaŋ. Amɨn dɨwarɨ do yaŋba yokwi tok aŋek gɨptɨm dakon galaktok kɨla tagɨ dɨma akdaŋ, aŋek amɨn dapmaŋ paŋupbal akdaŋ. Aŋpak tagɨ morap uwal aŋ yomdaŋ. \v 4 Iyɨ dakon notni yokwi aŋ yomdaŋ, aŋek nandak nandak gulusuŋ morapni tepmɨsi yoldaŋ. Uŋun iyɨ do amɨn madep yaŋ nandakdaŋ. On mɨktɨm dakon aŋpak kɨsɨk kɨsɨgɨ toŋ mibɨlɨ mibɨlɨ uŋun do galagɨsi nandaŋek Piŋkop do but dasi dɨma galaktokdaŋ. \v 5 \x - \xo 3:5 \xt Mt 7.15,21; Tit 1.16\x*Piŋkop dakon aŋpak ak do gɨp dagɨn akdaŋ. Aŋek Piŋkop da egɨp egɨpnikon pi asak dakon bɨkbɨk dɨma ɨmdaŋ. Gak uŋuden amɨn da dubagɨkon egɨpbi. \p \v 6 Uŋuden amɨn amɨn paŋkɨlɨgek yutnikon wɨgek mɨŋat paŋgalak aŋek uŋun dakon galak tok yolni do pi aŋ. Mɨŋat uŋun yokwi morapmɨ awit dakon jɨgɨ madepsi paŋek ekwaŋ. Ae but sulugɨk aŋek yokwi mibɨlɨ mibɨlɨ aŋ. \v 7 Mɨŋat uŋun nandak nandak pak do tagɨsi nandaŋ, mani gen bamɨ arɨpmɨ dɨma nandaŋ pɨsoni. \v 8 \x - \xo 3:8 \xt TP 7.11\x*Kalɨp Janes gat Jambres gat da Moses uwal aŋ ɨmgumal, yaŋ gɨn, amɨn aŋpak uŋun aŋ uŋun gen bamɨ naŋ uwal aŋ ɨmaŋ. Uŋun nandak nandakni wagɨlsi upbal tawit, ae Piŋkop dɨmasi nandaŋ gadaŋ ɨmaŋ. \v 9 Mani pini uŋun madepsi dɨma ɨreŋ tokdɨsak. Uŋun kalɨp amɨn da Janes gat ae Jambres gat dakon ŋugɨgɨ aŋpakni pɨndakgwit yaŋ gɨn amɨn morap da aŋpakni pɨndakba ŋugɨgɨsi akdaŋ. \s1 Timoti Piŋkop gen tebaisi abɨdosak \p \v 10 Mani gak ni gen baŋ yoyɨŋdetdat, ae aŋpakno do nandɨsal. Mibɨlɨ nido pi asat uŋun nandɨsal. Nak Piŋkop do tebaisi nandaŋ gadaŋek bɨsapmɨ bɨsapmɨ butno tebaisi aŋteban aŋek pi asat, ae amɨn do but dasi galak taŋ yomɨŋek tebaisi agek but yaworon da jɨgɨ guramɨkdat. \v 11 \x - \xo 3:11 \xt Ya 13.14-52; 14.5,8-20\x*Aŋpak yokwi morap amɨn da nak do aba jɨgɨ pagɨm, ae tepmɨ morap Antiok ae Ikoniam ae Lista kokup papmon naba guramɨkgɨm uŋun gak nandɨsal. Mani Amɨn Tagɨ da uŋun jɨgɨ morapmon nak aŋpulugaŋakwan tagɨsi egɨpgum. \v 12 \x - \xo 3:12 \xt Mt 16.24; Jn 15.20; Ya 14.22\x*Asisi, amɨn morap Yesu Kristo gat gadaŋek Piŋkop dakon aŋpak ak do nandaŋ, uŋun aba amɨn da yo yokwi aŋ yomdaŋ. \v 13 Mani amɨn yokwi gat ae top amɨn gat da aŋpak yokwi sigɨn aŋakwa wagɨl yokwisi akdɨsak. Uŋun mɨŋat amɨnyo paŋkewaldaŋ, aŋakwa uŋun yo kɨsi da tamoni do paŋkewaldaŋ. \p \v 14 Mani gak gen uŋun abɨdagɨl da tebaisi nandaŋ gadasal, uŋun gen tebaisi abɨdoki, nido gayɨŋ dekgɨmaŋ amɨn gaga nandaŋ nimɨsal. \v 15 Gak monɨŋɨsok egɨpgul bɨsapmon Piŋkop dakon gen telagɨ papianikon toŋ nandak nandak uŋudon wasaŋek pagɨl. Papia uŋun da nandak nandak kɨlegɨ tagɨ gamjak. Nandak nandak kɨlegɨ uŋun yaŋ: Yesu Kristo nandaŋ gadaŋ ɨmɨŋaki Piŋkop da gak yokwikon naŋ abɨdosak. \v 16 \x - \xo 3:16 \xt Ro 15.4\x*Piŋkop da papiakon gen morap toŋ uŋun Telagɨ Wup da iyɨ amɨn paŋtagap aban mandawit. Gen uŋun da gen bamɨ do niyɨŋdetdak, ae mɨŋat amɨnyo nandak nandak yokwini paŋmɨlɨp asak, ae kosit agɨp agɨpni paŋmɨlɨp asak, ae aŋpak kɨlegɨ do niyɨŋdetdak. \v 17 Gen uŋun da paŋpulugaŋban Piŋkop dakon mɨŋat amɨnyo nin aŋpak tagɨsi morap tɨmɨkgɨmaŋ, ae uŋun da paŋtagap aban pi tagɨsi morap mibɨlɨ mibɨlɨ ak do tagap tomaŋ. \c 4 \s1 Timoti uŋun Piŋkop gen yaŋ teŋteŋok pi aŋkɨmotjak \p \v 1 Yesu Kristo da don altaŋek kɨla amɨn madep egek mɨŋat amɨnyo morap kalugɨ ekwaŋ gat ae amɨn kɨlɨ kɨmakgwit gat kɨsi dakon aŋpakni kokwin akdɨsak. Yaŋsi akdɨsak, do nak Piŋkop ae Yesu Kristo da dabɨlon gak do gen tebaisi yaŋ gayɨsat: \v 2 Gak geni yaŋ teŋteŋok do pi tebaisi abi. Amɨn gen nandak do tagap tok aŋ bo ae tagap toŋ dɨma aŋ, gak bɨsapmɨ bɨsapmɨ Kristo dakon yaŋ teŋteŋok dakon pi aŋ kɨmokgi. Gak burɨ pɨdoni dakon gen baŋ madepsi yoyɨki, ae but tobɨl aŋek Piŋkop dakon aŋpak yolni do paŋtagap abi. Gak bɨsapmɨ bɨsapmɨ mɨŋat amɨnyo dakon but paŋteban aŋek yaworɨkon da Piŋkop da aŋpak si galak tosok uŋun do tagɨsi yoyɨŋ dekgi. \v 3 \x - \xo 4:3 \xt 1Ti 4.1\x*Nido, don amɨn gen kɨlegɨ saŋbeŋek nandak do dɨma galak tokdaŋ. Uŋun da iyɨ ni gen baŋ nandak do galaktoŋ uŋun dakon yoyɨŋdetni iyɨ tɨmɨtdaŋ. \v 4 Uŋun gen bamɨ manji ɨmɨŋek babɨkni dakon binap gen do mɨrak yopdaŋ. \v 5 Mani gak gaga bɨsapmɨ bɨsapmɨ nandak nandakgo si pɨsaŋakwan egɨpbi. Jɨgɨ ae tepmɨyo guramɨkgi. Ae Gen Bin Tagɨsi mɨŋat amɨnyokon yaŋ teŋteŋok dakon pi abi. Mɨŋat amɨnyo paŋpulugoki dakon pi Piŋkop da gamgut, pi uŋun aŋ kɨmokgi. \s1 Pol kɨlɨsok uŋun kɨmotdɨsak \p \v 6 \x - \xo 4:6 \xt Pil 2.17\x*Gak yaŋsi abi, nido nak kɨlɨsok uŋun kɨmotdɨsat. Aŋapbo yawino da Piŋkop do wain paret aŋ ɨmaŋ uŋudeŋ tagaldɨsat. Kɨkeŋ dakon bɨsap kɨlɨ kwaŋ tosok. \v 7 \x - \xo 4:7 \xt 1Ti 6.12\x*Nak egɨp egɨp dakon napbɨ gwapbo tagɨsikon tɨmtɨm yaŋek kɨgɨm, aŋek abɨsok tɨlagon kɨlɨ abɨŋ altat. Nak Piŋkop do nandaŋ gadatno tebaisi abɨdagɨm. \v 8 \x - \xo 4:8 \xt 1Ko 9.24-25\x*Amɨn da napbɨ gwapbokon teban taŋek tomni tɨmɨkgaŋ uŋun kɨlɨ tagap tak da nak do jomaŋek tosok. Tomni uŋun yaŋ: Amɨn Tagɨ da amɨn kɨlegɨ yaŋ nayɨkdɨsak. Amɨn Tagɨ da aŋpak kɨlegɨ yolek amɨn dakon aŋpakni kokwin aŋek mɨŋat amɨnyo gen pikon yopjak bɨsap madepmon tomni uŋun namdɨsak. Ae nak kaloŋ dogɨn dɨma namdɨsak, amɨn morap Yesu noman altaŋban kok do but kɨndap aŋ uŋun do kɨsi yomdɨsak. \s1 Timoti uŋun Pol do tepmɨsi opjak \p \v 9 Gak kosit niaŋon da nagon tepmɨsi opbi dakon pi madepsi abi. \v 10 \x - \xo 4:10 \xt Ya 15.37-39; 2Ko 8.23; Kol 4.14\x*Nido, Demas kɨlɨ nepmaŋ dekgɨt. Uŋun on mɨktɨm dakon yo morap do galagɨ nandaŋek Tesalonaika kokupmon kɨgɨt. Kresens uŋun Galesia provinskon kɨŋakwan Taitus uŋun Dalmesia mɨktɨmon kɨgɨt. \v 11 Luk kaloŋ dagɨn nak gat ekwamak. Mak abɨdaŋbɨ gak gat kɨsi opjil, nido uŋun da nak pikon aŋpulugosak amɨn tagɨsi. \v 12 Tikikus uŋun nak da yabekgo Epesas kɨlɨ kɨgɨt. \p \v 13 \x - \xo 4:13 \xt Ya 20.6\x*Gak apbi bɨsapmon paba pɨgɨk dubakno kokup pap Troas uŋudon Kapus da yutnon yɨpgum uŋun si abɨdaŋek opbi. Ae papia kɨsi tɨmɨkgi. Papia sipsip gɨp baŋ wasaŋbi uŋun baŋsi tɨmɨkgi. \p \v 14 \x - \xo 4:14 \xt Ais 59.18; Ro 2.6\x*Aleksanda, uŋun ain baŋ yo wasok amɨn, uŋun da nak do yo yokwisi agɨt. Uŋun aŋpak agɨt dakon kobogɨ do Amɨn Tagɨ da yo yokwisi don aŋ ɨmdɨsak. \v 15 Gakyo kɨsi uŋun amɨn do kaŋ kɨmokgi. Uŋun nin dakon gen do uwal madepsi agɨt. \p \v 16 Mibɨltok gen pikon nepgwit dakon kobogɨ yagɨm bɨsapmon, amɨn kɨnda da nak gat agek aŋpulugaŋban gen dɨma yagɨmak. Amɨn morap kɨsi nak nepmaŋ dekgwit. Piŋkop da uŋun gulusuŋni dakon kobogɨ yokwi dɨma yomjak dosi nandɨsat. \v 17 Mani, Amɨn Tagɨ da nak da ɨleŋonjok agek nak aŋteban agɨt. Do nak Gen Bin Tagɨsi arɨpmɨsi yaŋapbo Amɨn Ŋwakŋwarɨ Kabɨ morap kɨsi da nandawit. Aŋapbo Piŋkop da nak laion da gen kagakon naŋ abɨdagɨt. \v 18 Amɨn Tagɨ da nak aŋpak yokwi morap aŋ namdaŋ uŋudon naŋ abɨdokdɨsak. Aŋek aŋpulugaŋban tagɨsi egapbo aŋaŋ Piŋkop dakon amɨn kɨla agakni Kwen Kokup tosok uŋudon aŋkɨkdɨsak. Amɨn Tagɨ dagok dagogɨ mɨni tɨlɨm gulgwani taŋ aŋaŋ kɨkdɨsak. Uŋun asi. \p \v 19 \x - \xo 4:19 \xt Ya 18.2; 2Ti 1.16-17\x*Gɨldatno tagɨ Prisila gat ae Akwila gat ae Onesiporus dakon gwakni kɨsi do yoyɨki. \v 20 \x - \xo 4:20 \xt Ya 19.22; 20.4; Ro 16.23\x*Erastas uŋun kokup pap Korinon sigɨn egɨsak. Aŋakwan Tropimus uŋun sot agɨt, do kokup pap Miletus uŋudon yɨpmaŋ dekgɨm da egɨsak. \v 21 Gak kosit niaŋon da tepmɨsi opbi dakon pini aŋkɨmokgi. Jomjom aŋegaki ais bɨsap dɨ apban. Yubulus da gɨldatni tagɨ gayɨsak. Ae Pudens, ae Linus ae Klodia gat ae paŋmuwukbi dɨwarɨ morap gat kɨsi da gɨldatni tagɨ gayaŋ. \v 22 Amɨn Tagɨ da wupgo gat egɨpjak, ae nandaŋ yawotni da gagon tosak do bɨsit asat.