\id 1JN - Yopno [New Testament and Psalms]; 14-April-2010 \h 1 Jon \toc2 1 Jon \toc1 1 Jon \mt1 Papia 1 Jon da Mandagɨt \is1 But pɨso gen \ip Jon, Yesu dakon paŋdetni kɨnda da papia on mandagɨt. \ip Papia on dakon mibɨlɨ bamorɨ kɨsi. Jon uŋun Yesu yolyol amɨn paŋpulugaŋban Piŋkop Dat gat ae Monji Yesu Kristo gat but kaloŋsi egɨpneŋ do yosok. Ae pɨlɨn tuk dakon mɨŋat amɨnyo da paŋkɨlɨkba Piŋkop dɨma yɨpmaŋdetni do yosok. \ip “Pɨlɨn tuk dakon amɨn kabɨ” uŋun da gen bamorɨ yaŋ yoŋ: Kɨnda uŋun on mɨktɨmon yo toŋ uŋun tagɨ dɨma, do Yesu uŋun Piŋkop dakon Monji tam, amɨn dagaŋek mɨŋat amɨnyo nin da ekwamaŋ uŋun da arɨpmon mɨktɨmon yo morap gat arɨpmɨ dɨma gadanom. Ae kɨnda yoŋ uŋun Yesu uŋun asi Piŋkop dakon Monjisi tam amɨnsi arɨpmɨ dɨma dagaŋban. \ip Yaŋ yoŋ, amɨn kɨnda Piŋkop gat tagɨsi egɨp do nandɨsak kaŋ, mɨktɨm dakon yo morap do nandak nandak dɨma asak. Aŋpak kɨlegɨ gat ae amɨn do but dasi galak taŋ yomyom aŋpak uŋun kɨsi on mɨktɨm dakon aŋpak, do uŋun do but dɨma yopni yaŋ yawit. \ip Jon da Yesu yolyol amɨn gen uŋun do mɨrak dɨmasi yopni do yosok. Yaŋ yosok, Yesu Piŋkop dakon Monjisi da amɨnsi dagagɨt, do mɨŋat amɨnyo Yesu nandaŋ gadaŋ ɨmɨŋek Piŋkop but dasi galak taŋ ɨmɨŋek ae amɨn do but dasi galak taŋ yomɨŋ kɨmotni do yosok. \c 1 \s1 Nin teŋteŋɨkon egek pɨlɨn tuk dakon amɨn dakon top geni dɨma nandaŋ yomneŋ \r (Kɨlapmɨ 1.1–3.10) \s1 Gen egɨp egɨpmɨ toŋ uŋun nomansi altagɨt \p \v 1 \x - \xo 1:1 \xt Jn 1.1\x*Nin Gen egɨp egɨpmɨ toŋ uŋun do yaŋ teŋteŋok amaŋ. Uŋun Gen abɨkisigwan wasok wasogɨkon kɨlɨ egɨpgut da egɨsak. Nin mɨrak yopmaŋapno gen yagɨt, ae dabɨl da kagɨmaŋ, ae kɨsit da kwenikon ɨgayɨgɨmaŋ. \v 2 \x - \xo 1:2 \xt Jn 1.14\x*Uŋun egɨp egɨp nomansi altaŋban kagɨmaŋ. Nin uŋun egɨp egɨp dagok dagogɨ mɨni do yaŋ teŋteŋok aŋ damamaŋ. Uŋun Dat gat egɨpgut da nomansi altaŋban kagɨmaŋ. \v 3 Ji nin gat but kaloŋ aŋek egɨpneŋ do aŋek yo kaŋ nandaŋyo agɨmaŋ uŋun do dayamaŋ. Nin Dat gat ae Monji Yesu Kristo gat but kaloŋ aŋek ekwamaŋ. \v 4 \x - \xo 1:4 \xt Jn 16.24\x*Kɨsɨk kɨsɨknin da madepsi tugaŋ tosak, yaŋ do gen on mandaŋ damamaŋ. \s1 Teŋteŋɨkon gɨn egɨpneŋ \p \v 5 \x - \xo 1:5 \xt 1Ti 6.16; Jem 1.17\x*Yesu Kristo da gen yaŋban nandagɨmaŋ uŋun naŋ gɨn dayamaŋ. Gen uŋun yaŋ: Piŋkop uŋun teŋteŋɨ. Uŋudon pɨlɨn tukjok kɨnda dɨmasi tosok. \v 6 \x - \xo 1:6 \xt 1Jn 2.4\x*Nin uŋun gat but kaloŋ ekwamaŋ yaŋ yaŋek kosit pɨlɨn tukgwan agɨpneŋ kaŋ, nin top yaŋek aŋpak bamɨsi dɨma amaŋ. \v 7 Mani iyɨ teŋteŋɨkon egɨsak uŋun da tɨlagon teŋteŋɨkon agɨpneŋ kaŋ, nin Piŋkop dakon amɨn kabɨni gat but kaloŋ amaŋ. Aŋek Monji Yesu dakon yawi da dɨwarɨnin kɨsisi sugaŋban jɨmjɨmɨ mɨnisi amaŋ. \p \v 8 \x - \xo 1:8 \xt Kap 32.5; YT 28.13\x*Nin dɨwarɨnin mɨni yaŋ yomaŋ kaŋ, nin ninbaŋ paŋkewalgamaŋ. Aŋek gen bamɨ ninon dɨma tosok. \v 9 Mani dɨwarɨnin yaŋkwok aneŋ kaŋ, Piŋkop da yo ak do yagɨt uŋun akdɨsak, uŋun aŋpak kɨlegɨkon da dɨwarɨnin yopmaŋ nimjak, aŋek aŋpak yokwi morap ninon toŋ uŋun wɨrɨrɨkban gwaljɨgɨ mɨni aŋ mudoneŋ. \fig Yokwinin do yaŋkwok aneŋ|alt="Man praying" src="BA03015BW.tif" size="col" loc="Location" copy="Copyright" ref="1.9" \fig* \p \v 10 Piŋkop da nin do yokwi pakpak amɨn yaŋ yaŋakwan nin dɨwarɨnin mɨni yaŋ yomaŋ kaŋ, uŋun gen yomaŋ uŋun da Piŋkop uŋun top amɨn yaŋ iyamaŋ. Aŋek Piŋkop dakon gen butninon dɨma tosok. \c 2 \s1 Kristo uŋun paŋpulugoknin \p \v 1 \x - \xo 2:1 \xt Ibr 7.25-26\x*Mɨŋat monjɨyono, yokwi dɨma ani do aŋek papia on mandaŋ damɨsat. Mani amɨn kɨnda yokwi asak kaŋ, amɨn kɨlegɨsi Yesu Kristo da nin paŋgolgol aŋek Dat gen iyɨsak. \v 2 \x - \xo 2:2 \xt Jn 1.29; Kol 1.20; 1Jn 4.10\x*Yesu iyɨ dɨwarɨnin wɨrɨrɨt dakon paret dagagɨt. Ae nin do gɨn dɨma, amɨn morap mɨktɨmɨ mɨktɨmɨ ekwaŋ uŋun dakon dɨwarɨni kɨsi do agɨt. \s1 Amɨn kɨnda Piŋkop pakyaŋsi nandaŋ ɨmɨsak uŋun da aŋpakni yoldak \p \v 3 Nin Piŋkop dakon gen teban guramɨkgamaŋ kaŋ yaŋsi nandamaŋ, nin Piŋkop pakyaŋsi nandaŋ ɨmamaŋ. \v 4 Amɨn kɨnda “Nak Piŋkop pakyaŋsi nandaŋ ɨmɨsat” yaŋ yosok, mani gen tebani dɨma guramɨkdak kaŋ, uŋun amɨn top amɨn kɨnda. Gen bamɨ butnikon dɨma tosok. \v 5 \x - \xo 2:5 \xt Jn 14.21,23\x*Mani amɨn kɨnda gen tebani guramɨkdak kaŋ, uŋun amɨn da Piŋkop pakyaŋsi but dasi galak taŋ ɨmɨsak. Yaŋ aŋek egɨp egɨpni Piŋkopmonsi taŋakwan egɨsak. \v 6 Nin egɨp egɨpnin Piŋkopmonsi taŋakwan ekwamaŋ yaŋ yoneŋ kaŋ, Kristo da aŋpak agɨt uŋun aŋ kɨmotneŋsi. \p \v 7 \x - \xo 2:7 \xt Jn 13.34; 2Jn 5-6\x*Not kabɨ, on gen teban mandaŋ damɨsat uŋun kalugɨ dɨma, uŋun kalɨpmɨ. Ji uŋun gen teban nandaŋ gadat si wasaŋek awit bɨsapmon kɨlɨ abɨdawit. Gen kɨlɨ nandawit uŋun gen teban kalɨpmɨ on uŋun gɨn. \v 8 \x - \xo 2:8 \xt Jn 1.9; Ro 13.12\x*Mani on gen teban mandaŋ damɨsat uŋun da kalugɨ yaŋ kɨnda asak. Pɨlɨn tuk uŋun pasɨl do aŋakwan teŋteŋɨ bamɨsi uŋun kɨlɨ yamaŋdak, do uŋun gen teban dakon bamɨ Kristokon taŋban komaŋ, ae jikon yo kɨsi taŋban komaŋ. \p \v 9 \x - \xo 2:9 \xt 1Jn 4.20\x*Amɨn kɨnda nak teŋteŋɨkon egɨsat yaŋ yosak, mani paŋmuwukbi notni kɨnda do nandaban yokwi tok aŋ ɨmɨsak kaŋ, uŋun amɨn pɨlɨn tukgwan sigɨn egɨsak. \v 10 \x - \xo 2:10 \xt Ro 14.13\x*Amɨn kɨnda amɨn do but dasi galak taŋ yomɨsak kaŋ, uŋun teŋteŋɨkon egɨsak. Teŋteŋɨkon agakwan yo kɨnda da arɨpmɨ dɨma kesalban aŋatjak. \v 11 \x - \xo 2:11 \xt Jn 12.35\x*Mani amɨn kɨnda paŋmuwukbi notni kɨnda do nandaban yokwi tok aŋ ɨmɨsak, uŋun amɨn pɨlɨn tukgwan egɨsak. Pɨlɨn tuk da dabɨlɨ sopmak, do uŋungwan agek dukwan agɨsak uŋun burɨ dɨma pɨsosok. \q1 \v 12 Mɨŋat monjɨyono, Kristo dakon man do aŋek Piŋkop da yokwisi yopmaŋ damgut. Uŋun do aŋek on papia mandaŋ damɨsat. \q1 \v 13 Dat kabɨ, amɨn uŋun wasok wasogɨkon egɨpgut da egɨsak uŋun nandaŋ ɨmaŋ. Uŋun do aŋek on papia mandaŋ damɨsat. Wɨli gɨmoŋɨ, ji Yokwi Ami kɨlɨ abɨŋ yɨpgwit. Uŋun do aŋek on papia mandaŋ damɨsat. \q1 \v 14 Mɨŋat monjɨyo, ji Dat pakyaŋsi nandaŋ ɨmaŋ. Uŋun do aŋek on papia mandaŋ damɨsat. Dat kabɨ, amɨn uŋun wasok wasogɨkon egɨpgut da egɨsak uŋun nandaŋ ɨmaŋ. Uŋun do aŋek on papia mandaŋ damɨsat. Wɨli gɨmoŋɨ, ji amɨn tebaisi, ae Piŋkop dakon gen ji da buron tebaisi tosok, ae Yokwi Ami kɨlɨ abɨŋ yɨpgwit. Uŋun do aŋek on papia mandaŋ damɨsat. \s1 On mɨktɨm dakon yo morap do but dasi dɨma galak toneŋ \p \v 15 \x - \xo 2:15 \xt Ro 8.7\x*On mɨktɨm gat ae yo morap mɨktɨmon toŋ uŋun do but dasi dɨma galak toni. Amɨn kɨnda on mɨktɨm do but dasi galak taŋ ɨmɨsak amɨn Dat but dasi dɨma galak taŋ ɨmɨsak. \v 16 \x - \xo 2:16 \xt Ro 13.14\x*On mɨktɨm dakon aŋpak yokwi morap uŋun Daron da dɨma abaŋ. Aŋpak uŋun yaŋ: yokwi ak do but kɨndap agak, ae pɨndak galaktok, ae yo kabɨni morapmɨ taŋ yomaŋ uŋun do pɨbɨt tɨdok aŋpak. Uŋun kɨsi on mɨktɨm dakon aŋpak. \v 17 \x - \xo 2:17 \xt Mt 7.21\x*On mɨktɨm gat ae galaktok yokwini gat pasuldamal, mani amɨn kɨnda Piŋkop dakon galaktok yoljak kaŋ, egɨp egɨp dagok dagogɨ mɨni egɨpjak. \s1 Kristo dakon uwalni kɨlɨ noman tak \p \v 18 \x - \xo 2:18 \xt Mt 24.5,24; 2Jn 7\x*Mɨŋat monjɨyono, abɨsok mibɨ bɨsapmon ekwamaŋ. Kristo dakon uwal uŋun apdɨsak dakon geni kɨlɨ nandawit. Abɨsok uwalni morapmɨ kɨlɨ noman taŋ, do nin mibɨ bɨsapmon ekwamaŋ yaŋ nandamaŋ. \v 19 \x - \xo 2:19 \xt Ya 20.30\x*Uŋun amɨn kabɨ kalɨp nin gat egɨpgumaŋ da nipmaŋ kɨwit. Mani uŋun nin da kabɨkon nani dɨma. Nin da kabɨkon nani tam nin gat sigɨn egɨpnom. Mani kɨlɨni kɨwit uŋun da nolɨsak, uŋun nin da kabɨkon nanisi dɨma. \p \v 20 \x - \xo 2:20 \xt 1Ko 2.15; 2Ko 1.21; 2Jn 2\x*Mani Telagɨ Wup kɨlɨ abɨdawit, do ji kɨsisi gen bamɨ nandaŋ. \v 21 Gen bamɨ dɨma nandaŋ yaŋon da on gen dɨma mandaŋ damɨsat. Ji gen bamɨ nandaŋ, ae gen bamɨ da top gen dɨma paŋalon asak yaŋ nandaŋ do aŋek papia on mandaŋ damɨsat. \v 22 \x - \xo 2:22 \xt 1Jn 4.3; 2Jn 7\x*Top amɨn uŋun namɨn? Yesu uŋun Kristo, Piŋkop da mɨŋat amɨn kabɨyoni yokwikon baŋ tɨmɨtjak do manjɨkbi amɨn dɨma yaŋ yosok amɨn uŋun top amɨn. Uŋun amɨn uŋun Kristo dakon uwalni. Uŋun Dat gat ae Monji gat kɨsi do wasɨp yosok. \v 23 \x - \xo 2:23 \xt Jn 5.23; 1Jn 4.15; 5.1\x*Amɨn kɨnda Monji do wasɨp yosok uŋun Dat do kɨsi yosok. Mani amɨn kɨnda Monjɨ nandaŋ gadaŋ ɨmɨsat yaŋ yosok uŋun Datyo kɨsi nandaŋ gadaŋ ɨmɨsak. \s1 Telagɨ Wup da gen bamɨ niyɨŋ dekdak \p \v 24 Ji nandaŋ gadat wasaŋek awit bɨsapmon gen nandawit uŋun tebaisi abɨdoni. Yaŋ ani kaŋ, egɨp egɨpji Monjɨ gat Dat garon taŋakwan egɨpdaŋ. \v 25 Kristo da egɨp egɨp dagok dagogɨ mɨni nim do yaŋ teban tok agɨt. \p \v 26 Top gen dayɨŋba kosit kɨlegɨ yɨpmaŋ detdaŋ amɨn dakon mibɨlni nandani do on papia mandaŋ damɨsat. \v 27 \x - \xo 2:27 \xt Jn 16.13\x*Mani Kristo da Telagɨ Wup kɨlɨ daban abɨdawit. Uŋun ji gat sigɨn egɨsak, do namɨn amɨn da dayɨŋdet asak yaŋ do wɨsɨk wɨsɨk agagɨ mɨni. Telagɨ Wup da iyɨ yo morap do dayɨŋ dekdak. Ae gen morap dayɨsak uŋun top dɨma, bamɨsi baŋ dayɨsak, do Telagɨ Wup da dayɨŋ dekdak uŋun da arɨpmon Kristokon gadaŋek egɨpni. \s1 Nin abɨsok Piŋkop dakon gwakni kabɨ ekwamaŋ \p \v 28 Mɨŋat monjɨ kabɨno, ji Kristokon gadani. Yaŋ aŋakwa abɨŋ noman tosak bɨsapmon nin tebaisi agek ɨŋamnikon mayaktok dɨma paneŋ. \v 29 \x - \xo 2:29 \xt 1Jn 3.10\x*Kristo uŋun amɨn kɨlegɨsi yaŋsi nandamaŋ, do uŋunyo kɨsi nandamaŋ, amɨn morap aŋpak kɨlegɨ aŋ uŋun Piŋkop dakon gwakni kabɨ ekwaŋ. \c 3 \p \v 1 \x - \xo 3:1 \xt Jn 1.12-13; 16.3\x*Mao, Dat da nin do but dasi galak taŋ nimɨsak uŋun madepsi daman. Piŋkop dakon gwakni kabɨ yaŋsi niyɨsak. Asi, nin Piŋkop dakon gwakni kabɨ ekwamaŋ. Mɨktɨm amɨn da Piŋkop dɨma nandaŋ ɨmgwit, uŋun do aŋek ninyo kɨsi dɨma nandaŋ nimaŋ. \v 2 \x - \xo 3:2 \xt 2Ko 3.18\x*Not kabɨ, nin abɨsok Piŋkop dakon gwakni kabɨ ekwamaŋ, ae don egɨp egɨp niaŋ egɨpdamaŋ uŋun dɨma nandano pɨsosok. Mani yaŋ nandamaŋ, Kristo da abɨŋ noman tosak bɨsapmon Kristo bamɨsi kokdamaŋ, do nin iyɨ yombemsi da egɨpdamaŋ. \v 3 Amɨn morap uŋun do nandaŋ teban taŋek ekwaŋ amɨn uŋun Piŋkop da dabɨlon gwaljɨgɨ mɨnisi egɨp do pini aŋ. Yaŋ aŋek Kristo gwaljɨgɨ mɨnisi egɨsak uŋun yombem gɨn ekwaŋ. \v 4 Yokwi aŋ amɨn uŋun Piŋkop dakon gen teban yapmaŋgaŋ. Yokwi agak uŋun gen teban yapyap aŋpak. \v 5 \x - \xo 3:5 \xt Jn 1.29; 1Pi 2.22-24; 1Jn 2.2\x*Ji nandaŋ, Kristo uŋun dɨwarɨ wɨrɨrɨt do abɨŋ noman tagɨt, ae iyɨkon dɨwarɨni mɨnisi. \v 6 Amɨn kɨnda Kristokon egɨsak kaŋ yokwi dɨma asak. Amɨn kɨnda yokwi sigɨn asak kaŋ, uŋun Kristo bamɨsi dɨma nandaŋ ɨmɨsak. \p \v 7 Mɨŋat monjɨ kabɨno, amɨn da kosit kɨlegɨ yɨpmaŋ detni do top dayɨkdaŋ do kaŋ kɨmotni. Amɨn kɨnda aŋpak kɨlegɨ asak uŋun amɨn kɨlegɨ, Kristo yombem egɨsak. \v 8 \x - \xo 3:8 \xt Jn 8.44\x*Amɨn kɨnda yokwi asak uŋun Sunduk dakon amɨn, nido wasok wasogɨkon da Sunduk uŋun yokwi saŋbek saŋbek agɨt da asak. Piŋkop dakon Monji uŋun Sunduk dakon pi tuwɨl paŋtasɨk ak do abɨŋ noman tagɨt. \v 9 \x - \xo 3:9 \xt 1Jn 5.18\x*Amɨn kɨnda Piŋkopmon da altosok uŋun Piŋkop dakon egɨp egɨpni uŋun amɨnon tosok, do yokwi dɨma aŋ aŋ asak. Piŋkopmon da altaŋbi, do yokwi arɨpmɨ dɨma aŋ aŋ asak. \v 10 Piŋkop dakon gwakni kabɨ ae Sunduk dakon gwakni kabɨ yaŋon da kokwinɨgek nandamaŋ. Amɨn kɨnda aŋpak kɨlegɨ dɨma asak, uŋun Piŋkop dakon monji dɨma. Ae amɨn kɨnda paŋmuwukbi notni do but dasi dɨma galak taŋ yomɨsak, uŋun Piŋkop dakon monji dɨma. \ms1 Yesu da amɨn do but dasi galak taŋ yomyom dakon aŋpak nolɨgɨt \mr (Kɨlapmɨ 3.11–5.21) \s1 Nin kaloŋ kaloŋ amɨn do but dasi galak taŋ yomneŋ \p \v 11 \x - \xo 3:11 \xt Jn 13.34\x*Nin Kristo wasaŋek nandaŋ gadaŋ ɨmgumaŋ bɨsapmon gen kɨlɨ nandagɨmaŋ uŋun yaŋ: Nin kaloŋ kaloŋ paŋmuwukbi notnin do but dasi galak taŋ yomɨŋ yomɨŋ aneŋ. \v 12 \x - \xo 3:12 \xt WW 4.8\x*Ken da agɨt uŋudeŋ dɨma aneŋ. Uŋun Yokwi Ami dakon amɨn egek padɨge aŋakban kɨmakgɨt. Mibɨlɨ nido aŋakban kɨmakgɨt? Iyɨ dakon aŋpak uŋun yokwi, ae padɨge dakon aŋpak uŋun kɨlegɨ, mibɨlɨ yaŋ do agɨt. \v 13 \x - \xo 3:13 \xt Jn 5.18-19\x*Not kabɨ, mɨktɨm amɨn da nandaba yokwi tok aŋdamni kaŋ, dɨma wurɨpdatni. \p \v 14 \x - \xo 3:14 \xt Jn 5.24\x*Nin paŋmuwukbi notnin dɨwarɨ do but dasi galak taŋ yomamaŋ. Yaŋ amaŋ do aŋek yaŋ nandamaŋ, nin kɨmot dakon kosit kɨlɨ yɨpgumaŋ da egɨp egɨp dakon kosit naŋ yolgamaŋ. Amɨn kɨnda amɨn do but dasi dɨma galak taŋ yomɨsak uŋun amɨn kɨmot da kosiron sigɨn agɨsak. \v 15 \x - \xo 3:15 \xt PA 21.8\x*Amɨn kɨnda notni do nandaba yokwi tok aŋ ɨmɨsak kaŋ, uŋun amɨn uŋun amɨn dapdap amɨn kɨnda. Dɨsi nandaŋ, amɨn dapdap amɨn uŋun egɨp egɨp dagok dagogɨ mɨni dɨma tɨmɨkgaŋ. \p \v 16 \x - \xo 3:16 \xt Jn 13.1; Gal 1.4\x*Nin amɨn do but dasi galak taŋ yomyom dakon aŋpak bamɨsi uŋun nandamaŋ, nido Yesu uŋun nin paŋpulugok do egɨp egɨpni paregek kɨmakgɨt. Ae ninyo kɨsi paŋmuwukbi notnin paŋpulugok do egɨp egɨpnin paregek kɨmotneŋsi. \v 17 \x - \xo 3:17 \xt GT 15.7\x*Mani amɨn kɨnda mɨktɨm dakon yoni taŋ ɨmɨŋakwa notni kɨnda wadak wadak aŋek egakwan kaŋek bupmɨ nandaŋ ɨmɨŋek dɨma aŋpulugosak kaŋ, Piŋkop da amɨn do but dasi galak taŋ yomɨsak uŋun dakon aŋpak uŋun amɨnon dɨma tosok. \v 18 \x - \xo 3:18 \xt Jem 2.15-16\x*Mɨŋat monjɨyono, amɨn do but dasi galak taŋ yomneŋ uŋun genon dagɨn dɨma yoneŋ, aŋpagon da bamɨsi aneŋ. \s1 Paŋmuwukbi Piŋkop da dabɨlon tebaisi atni \p \v 19-20 Nin amɨn do but dasi galak taŋ yomamaŋ kaŋ yaŋsi nandamaŋ, gen bamɨ yolgamaŋ. Ae butnin da nin paŋkɨlɨgek gen yaŋ nimɨsak kaŋ, Piŋkop da dabɨlon butnin yaworɨ tosak, nido Piŋkop da yo morap kɨsi nandaŋ mudosok, ae nandak nandakni da butninon nandak nandak toŋ morap uŋun yapmaŋ mudosok. \v 21 \x - \xo 3:21 \xt Ibr 4.16\x*Not kabɨ, butningwan da nin gwaljɨgɨ mɨni yaŋsi nandamaŋ kaŋ, Piŋkop da dabɨlon pasol pasolɨ mɨni atneŋ. \v 22 Nin gen tebani yolgamaŋ ae aŋpak aneŋ do galak tosok uŋun amaŋ, do bɨsiron da yo nido iyamaŋ uŋun nimɨsak. \v 23 \x - \xo 3:23 \xt Jn 6.29; 13.34\x*Gen tebani uŋun yaŋ: Monji Yesu Kristo nandaŋ gadaŋ ɨmneŋsi, ae iyɨ niyɨgɨt uŋudeŋ gɨn amɨn do but dasi galak taŋ yomneŋ. \v 24 \x - \xo 3:24 \xt 1Jn 4.13\x*Amɨn kɨnda gen tebani guramɨkdak uŋun amɨn Piŋkopmon egɨsak, ae Piŋkop uŋun amɨnon egɨsak. Piŋkop da Telagɨ Wupni nimgut, do nin yaŋsi nandamaŋ, Piŋkop ninon egɨsak. \c 4 \s1 Ji wup mibɨlɨ mibɨlɨ kokwin ani \p \v 1 \x - \xo 4:1 \xt Mt 7.15; 1Tes 5.21; 1Jn 2.18; 2Jn 7\x*Not kabɨ, on mɨktɨmon kombɨ amɨn toptopmɨ morapmɨ ekwaŋ, do amɨn da abɨŋek Piŋkop dakon Wup da gen on nimɨk yaŋ dayɨŋba kaŋ, tepmɨ dɨma nandaŋ gadani. Asi, Piŋkop dakon Wup da gen yomɨk bo dɨma, yaŋ do paŋkɨlɨgek pɨndatni. \v 2 \x - \xo 4:2 \xt 1Ko 12.3\x*Piŋkop dakon Wup da pi asak bo dɨma yaŋon da kaŋ nandaŋyo ani: Amɨn kɨnda da Yesu Kristo uŋun amɨnsi dagagɨt yaŋ yosak kaŋ, uŋun Piŋkop da yabekdak yaŋ nandaŋ ɨmni. \v 3 \x - \xo 4:3 \xt 1Jn 2.18\x*Mani amɨn kɨnda Yesu do yaŋ dɨma yosak kaŋ, uŋun Piŋkop da dɨma yabekdak, uŋun Kristo dakon uwalni dakon wup da yabekdak. Uŋun don apdɨsak yaŋ kɨlɨ nandawit. Uŋun kɨlɨ abɨk da mɨktɨmon egɨsak. \p \v 4 \x - \xo 4:4 \xt Mt 12.29; 1Jn 5.4-5\x*Mɨŋat monjɨyono, ji Piŋkop dakon amɨn kabɨ ekwaŋ. Wup jikon egɨsak uŋun da wup yokwi mɨktɨm amɨnon pi asak uŋun yapmaŋdak, do ji kombɨ amɨn toptopmɨ uŋun kɨlɨ pabɨŋ yopgwit. \v 5 \x - \xo 4:5 \xt Jn 8.47; 15.19\x*Uŋun amɨn kabɨ uŋun mɨktɨmon nani, do gen yoŋ uŋun mɨktɨmon nani baŋ yaŋakwa mɨktɨm amɨn da geni nandaŋ yomaŋ. \v 6 Nin Piŋkopmon nani. Piŋkop nandaŋ ɨmaŋ amɨn uŋun da genin nandaŋ nimaŋ. Mani amɨn Piŋkopmon nani dɨma uŋun da genin dɨma nandaŋ nimaŋ. Yaŋon da Wup bamɨ ae wup toptopmɨ kokwin amaŋ. \s1 Piŋkop do but dasi galak taŋ ɨmneŋ kaŋ, amɨn do yaŋ gɨn aneŋ \p \v 7 Not kabɨ, amɨn do but dasi galak taŋ yomyom aŋpak uŋun Piŋkopmon da abɨsak, do amɨn do but dasi galak taŋ yomneŋ. Amɨn morap amɨn do but dasi galak taŋ yomaŋ uŋun Piŋkopmon da altaŋbi, ae Piŋkop nandaŋ ɨmaŋ. \v 8 Piŋkop uŋun but dasi galak taŋ yomyom dakon ami, do amɨn kɨnda amɨn do but dasi dɨma galak taŋ yomɨsak uŋun Piŋkop dɨma nandaŋ ɨmɨsak. \v 9 \x - \xo 4:9 \xt Jn 3.16\x*Piŋkop da iyɨ dakon Monji kaloŋɨ naŋ nin da egɨp egɨp uŋun obakon da abɨdoneŋ do yabekban mɨktɨmon pɨgɨt. Piŋkop yaŋ aŋek nin do but dasi galak taŋ nimɨsak uŋun nolɨgɨt. \v 10 \x - \xo 4:10 \xt Ro 5.8-10; 1Jn 2.2\x*Amɨn do but dasi galak taŋ yomyom aŋpak uŋun yaŋ: Nin da Piŋkop do galak taŋ ɨmgumaŋ uŋun da yo bamɨ dɨma agɨt, mani Piŋkop da nin do but dasi galak taŋ nimɨŋek Monji yabekban nin dakon dɨwarɨ wɨrɨrɨt do kɨmakgɨt. \v 11 Not kabɨ, nin do but dasi galak taŋ nimɨŋek yaŋsi agɨt, do nin kaloŋ kaloŋ amɨn do but dasi galak taŋ yomɨŋ kɨmotneŋsi. \v 12 \x - \xo 4:12 \xt Jn 1.18\x*Amɨn kɨnda da Piŋkop dɨmasi kagɨt, mani nin amɨn do but dasi galak taŋ yomneŋ kaŋ, Piŋkop ninon egɨsak, ae but dasi galak taŋ yomyom aŋpakni uŋun ninon bamɨsi tosok. \p \v 13 \x - \xo 4:13 \xt 2Ko 1.22; 1Jn 3.24\x*Piŋkop da Wupni nimgut, do nin Piŋkopmon ekwamaŋ ae Piŋkop ninon egɨsak yaŋsi nandamaŋ. \v 14 Ae Dat da yo agɨt uŋun kɨlɨ kagɨmaŋ, uŋun Monji yabekban mɨktɨm amɨn kɨsisi yokwikon baŋ tɨmɨt do pɨgɨt. Nin uŋun dakon yaŋ teŋteŋok amaŋ. \v 15 Amɨn kɨnda da Yesu do asi Piŋkop dakon Monji yaŋ yosok amɨn Piŋkop uŋun amɨnon egɨsak, ae uŋun amɨn Piŋkopmon egɨsak. \v 16 Nin nandamaŋ, Piŋkop da nin do but dasi galak taŋ nimɨsak, ae nin uŋun dogɨn nandaŋ gadamaŋ. \p Piŋkop uŋun but dasi galak taŋ yomyom aŋpak dakon ami. Amɨn kɨnda but dasi galak taŋ yomyom aŋpak aŋek egɨsak uŋun amɨn Piŋkop gat ekwamal, ae Piŋkop uŋun amɨn gat egɨsak. \v 17 Nin yaŋsi egɨpneŋ kaŋ, but dasi galak taŋ yomyom dakon aŋpak ninon bamɨsi tosak. Nin on mɨktɨmon Kristo yombem da ekwamaŋ, do Piŋkop da amɨn kokwin asak bɨsapmon pasol pasol dɨma aneŋ. \v 18 Amɨn kɨnda amɨn do pakyaŋsi but dasi galak taŋ yomɨsak uŋun pasol pasol dɨma nandɨsak. Butdasi galak taŋ yomyom dakon aŋpak egɨp egɨpninon bamɨsi tosak kaŋ, pasol pasol yolban kɨŋ mudosak. Kobogɨ yokwi tɨmɨtdamaŋ yaŋ do aŋek pasol pasol nandamaŋ. Amɨn kɨnda pasol pasol nandɨsak uŋun amɨn but dasi galak taŋ yomyom dakon aŋpak egɨp egɨpnikon bamɨsi dɨma tosok. \p \v 19 Piŋkop da mibɨltok nin do but dasi galak taŋ nimgut, do nin amɨn do but dasi galak taŋ yomamaŋ. \v 20 Amɨn kɨnda “Nak Piŋkop but dasi galak taŋ ɨmɨsat” yaŋ yosak, mani paŋmuwukbi notni kɨnda do nandaban yokwi tok aŋɨmɨsak kaŋ, uŋun top amɨn kɨnda. Amɨn kɨnda notni noman pɨndakdak uŋun but dasi dɨma galak taŋ yomɨsak, uŋun amɨn Piŋkop dɨma kokogɨ uŋun but dasi arɨpmɨ dɨma galak taŋ ɨmɨsak. \v 21 \x - \xo 4:21 \xt Mk 12.29-31\x*Kristo da gen teban kɨnda nimgut uŋun yaŋ: Amɨn kɨnda Piŋkop do but dasi galak taŋ ɨmjak kaŋ, paŋmuwukbi notni do yaŋ gɨnsi asak. \c 5 \s1 Mɨktɨm dakon tapmɨm abɨŋ yɨpmaŋgamaŋ \p \v 1 \x - \xo 5:1 \xt 1Jn 4.15\x*Amɨn morap Yesu uŋun Kristo, Piŋkop da mɨŋat amɨn kabɨni yokwikon baŋ tɨmɨtjak do manjɨkbi amɨn yaŋ nandaŋ gadaŋ uŋun amɨn Piŋkopmon da altaŋbi. Amɨn morap dat kɨnda do but dasi galak taŋ ɨmaŋ uŋun mɨŋat monjɨyoni kɨsi do yaŋ gɨn nandaŋ. \v 2 Nin Piŋkop but dasi galak taŋ ɨmamaŋ ae gen tebani guramɨkgamaŋ kaŋ nin yaŋsi nandaneŋ, nin Piŋkop dakon mɨŋat monjɨyoni but dasi galak taŋ yomamaŋ. \v 3 \x - \xo 5:3 \xt Jn 14.15,23-24\x*Piŋkop but dasi galak taŋ ɨmamaŋ kaŋ, nin gen tebani guramɨtneŋ. Ae gen tebani uŋun guramɨt do jɨgɨ dɨma pamaŋ, \v 4 nido amɨn morap Piŋkopmon da altaŋbi uŋun da mɨktɨm dakon tapmɨm abɨŋ yɨpmaŋgaŋ. Nin nandaŋ gadatnin do aŋek emaron teban taŋek mɨktɨm dakon tapmɨm abɨŋ yɨpmaŋgamaŋ. \v 5 Namɨn dasi on mɨktɨm dakon tapmɨm abɨŋ yɨpmaŋdak? Amɨn Yesu do Piŋkop dakon Monji yaŋsi nandaŋ gadaŋ uŋun da. \s1 Piŋkop Monji dakon gen \p \v 6 \x - \xo 5:6 \xt Jn 1.29-34\x*Yesu Kristo uŋun abɨŋek telagɨ pakbi sogɨt, ae yawini tɨlak kɨndapmon tagalgɨt. Pakbi gɨn dɨma sogɨt, yawini yo kɨsi tagalgɨt. Telagɨ Wup, gen bamɨ dakon amisi, uŋun da Yesu Kristo dakon mibɨlɨ yaŋ teŋteŋok asak. \v 7-8 \x - \xo 5:7-8 \xt Jn 15.26\x*Telagɨ Wup gat ae pakbi gat ae yawi gat uŋun kapbɨ da Yesu Kristo do yaŋ teŋteŋaŋba gen kaloŋɨ asak. \p \v 9 \x - \xo 5:9 \xt Jn 5.32-37\x*Amɨn da gen yoŋ uŋun nandaŋ gadamaŋ, mani Piŋkop da Monji do gen yagɨt uŋun da amɨn dakon gen yapmaŋdak. \v 10 \x - \xo 5:10 \xt Jn 5.36-40\x*Amɨn kɨnda Piŋkop dakon Monji do nandaŋ gadasak uŋun Piŋkop da gen yagɨt uŋun abɨdaŋek burɨkon yɨpmaŋdak. Mani amɨn kɨnda Piŋkop da Monji do gen yagɨt uŋun nandaban bamɨ dɨma asak kaŋ, uŋun amɨn Piŋkop do top amɨn kɨnda yaŋ yosok. \p \v 11 Piŋkop da Monji do yaŋ yagɨt: Uŋun da egɨp egɨp dagok dagogɨ mɨni nimdosi yagɨt. Uŋun egɨp egɨp dagok dagogɨ mɨni Monjɨkon tosok. \v 12 \x - \xo 5:12 \xt Jn 3.36\x*Amɨn kɨnda egɨp egɨpnikon Piŋkop dakon Monji gat kaloŋɨ ekwamal uŋun amɨn egɨp egɨp dagok dagogɨ mɨni kɨlɨ abɨdagɨt. Aŋakwan amɨn kɨnda Monjɨ gat kaloŋɨ dɨma ekwamal uŋun amɨn egɨp egɨp dagok dagogɨ mɨni dɨma abɨdosok. \s1 Egɨp egɨp dagok dagogɨ mɨni kɨlɨ abɨdagɨmaŋ yaŋsi nandaneŋ \p \v 13 \x - \xo 5:13 \xt Jn 20.31\x*Piŋkop Monji dakon man do nandaŋ gadaŋ ɨmaŋ amɨn, ji da egɨp egɨp dagok dagogɨ mɨni kɨlɨ abɨdawit yaŋ nandani do aŋek gen on mandaŋ damɨsat. \v 14 \x - \xo 5:14 \xt Jn 14.13-14; 1Jn 3.21-22\x*Do but bamorɨ mɨni ɨŋamɨkon agek yaŋsi nandaneŋ, nin Piŋkop dakon galaktok yolek bɨsit iyɨneŋ kaŋ, bɨsitnin nandaŋ nimdɨsak. \v 15 Bɨsitnin kɨsi nandaŋ nimɨsak yaŋ nandamaŋ kaŋ, yo nido bɨsit iyamaŋ uŋun abɨdokdamaŋ yaŋsi nandaneŋ. \p \v 16 \x - \xo 5:16 \xt Mt 12.31\x*Amɨn kɨnda da paŋmuwukbi notni kɨnda kaŋakwan wupni arɨpmɨ dɨma kɨmotjak da arɨpmon yokwi kɨnda asak kaŋ, bɨsit aŋ ɨban Piŋkop da egɨp egɨp ɨmjak. Nak wupji dɨma kɨmotni da arɨpmon yokwi aŋ uŋun do yosot. Yokwi kɨnda tosok uŋun aŋek wupji wagɨl kɨmotdaŋ. Nak uŋun do bɨsit ani do dɨma yosot. \v 17 Aŋpak morap kɨlegɨ dɨma amaŋ uŋun kɨsi yokwi. Mani yokwi dɨwarɨ uŋun da kɨmot dɨma aŋalon aŋ. \p \v 18 \x - \xo 5:18 \xt 1Jn 3.9\x*Nin nandamaŋ, Piŋkopmon da altaŋbi mɨŋat amɨn morap uŋun yokwi dɨma aŋ aŋ aŋ. Piŋkop dakon Monji da paŋkutnosok, do Yokwi Ami da arɨpmɨ dɨma ɨgayɨsak. \v 19 Nin nandamaŋ, nin Piŋkop dakon mɨŋat monjɨyoni ekwamaŋ, mani amɨn dɨwarɨ morap Yokwi Ami da kɨlani asak. \v 20 Nin nandamaŋ, Piŋkop dakon Monji da abɨŋ Piŋkop bamɨsi nandaŋ ɨmneŋ do butnin paban pɨsagɨmaŋ. Nin Piŋkop bamɨsi gat ae Monji Yesu Kristo gat gadat gadat agɨmaŋ. Yesu Kristo uŋun Piŋkop bamɨsi, ae egɨp egɨp dagok dagogɨ mɨni dakon mibɨlɨsi. \p \v 21 Mɨŋat monjɨyono, ji kokup kɨdat\f * \fr 5:21 \ft Kokup kɨdat uŋun Piŋkop yɨpmaŋek yo ninaŋ egɨp egɨpgokon yo madep yaŋ nandɨsal uŋun da kokup kɨdatgo asak.\f* da kagɨkon egɨpni.