\id PHP - Karkar-Yuri NT [leu] -Papua New Guinea 1994 (DBL -2017) \h Filipai \toc1 Polo Filipai Firampor Kumwimp Pas \toc2 Filipai \toc3 Fl \mt1 Polo Filipai Firampor Kumwimp Pas \imt1 Mekia Akwapnámp Kar \ip Jisaso pok tenánko, 32 yopwar niamp arake fek, Polo Rom mek kalabus mek yakria mámá pas kumwimpon. \ip Wokwaek Polo am anánkan yárak námp fek akwapria, provins Masedonia mekamp taun Filipai mek Kwaromp Kwapwe Kare Kar farákápámpono. Tá wakmwaek Rom mek kalabusi yak nánko, Filipai firao maompor mani Tikikusomp yaek sánk napo, sámpria nopok Filipai firan aesioria maok, sérrá, ‘Ono kalabus mek yak namp te, fwap warákárrá yonkwae porokwe fek yak nampara, yumo kor yonkwae touwe kwapono. Warákár fek yakáp kip’rá sérimpono. Tá ankwap te, Filipai firan ‘Yumo yiráp nɨnɨkaokria “Arop tokwae námpono”rá nɨnɨki kwapono. Kraisoi námpnámp yumoku te apárok sámp-anámp kip’rá sérimpon. Aeria nomo am pas fek nke námp te, Polo Filipai mekamp siosén te warákár kare námpon. \c 1 \p \v 1 Filipai mekamp Krais Jisasomp firáp arop e! Ono Pol ntia Timoti yino Krais Jisasomp tére konemp aropao, mámá pas má yumo Jisasomp firáp arop fárákap ntia sios taokeyakáp konap, tá sios mek tére konap arop, yumonapok sámp-kérép reno. \v 2 Onomp nɨnɨk te, nomp Naropwar Kwar ntia Jisas Krais Tokwae Karao námokuráp nɨnɨk fek yumwan yaewouria yonkwae porokwe sánk nepo, yumo fwap yonkwae porokwe fek yakáp kipria nampon. \x + \xo 1:2 \xt Ap 16:12-40\x* \s1 Polo Kwarén ‘Aesio’rá sérimp kar \p \v 3 Ono kápae kare por yumwan nɨnɨkria onomp Kwarén ‘Aesio’rá sér i konampono. \v 4 Ono yumwan yaewourrá kápae kare kar toropwap namp te, ono kápae kare por warákár fek saráp kar toropwap i konampono. \v 5 Ono yumwan warákárnamp fi te yumo manénkɨr Kwaromp Kwapwe Kare Kar sámpap yae feknámpia, yumo yinan yaewour napo, yino am Kwapwe Kare Kar farákáprá koropea oukoumwan námpan warákár nampono. \v 6 Ono wae mérampono: Kwaro yumwan kwapwe kare tére fi tompea térerá akwap námp te, ankár takrá térerá akwapea Jisaso arákarrá éknámp yae fek maok, am tére pwar naenámpono. \x + \xo 1:6 \xt Fl 2:13\x* \v 7 Kare ono yumwan ponankor arakrá warákárnamp nɨnɨk te yae-párákono. Am te ará: Ono kalabus nap mek yak, tá amwar yak namp fek kor, yumo ponankor onont Kwapwe Kare Kar farákáp mwanámp ourour sámp napon. Ono kápae kare aropan ‘Kwaromp Kwapwe Kare Kar te kare kar námpantá, yumo man mér kip’rá kárákáre fek sénamp fek yumo onan yaewour kwapwe napono. Am fek táman yumwan ponankor onomp yonkwae kare mek pap konampono. \v 8 Kwar te ono wae kare kar sénamp te wae mérámpon: Krais Jisasomp yonkwae touwe támao onomp nɨnɨk mek yak námp fek, ono yumwan nke naeria nɨnɨk tokwae nampon. \p \v 9 Kápae kare por ono arakrá kar toropwap i konampono: ‘Yiráp nounouroup i konap nɨnɨk yiráp nɨnɨk mek top koupouri yak nánko, am fek yonkwae kour kwapweria ankank yurukup mwanap nɨnɨk ankár méntér tokwae kari yakano’rá sér i konampon. \v 10 Takria maok, yumo fwap ponankor nɨnɨk youroukoupia kwapwe karenámp nɨnɨk mwar sámpria maok, yumo fwap Kraiso arop kot naenámp yae fek kuri yumo yiki kukarrá yae-párák kare yakáp mwanapono. \x + \xo 1:10 \xt Kl 1:9-10; Fl 2:15-16\x* \v 11 Tak napo maok, Kraiso papnámp yae-párák kare nɨnɨk yiráp nɨnɨk mek top-pwarámpá yak naenámpon. Aenánko, am támao Kwarén e tokwae sánkria maomp e sakap mwanapon. \s1 Polo fákapá yak námp fek Kwapwe Kare Kar akwapámp kar \p \v 12 Onomp Kristen ankwapyae fákáre e! Ono te, yumo aran mérenkria nae: Mámá ankank onan korop námp te, am támao Kwapwe Kare Karan taokor mono, am fek táman Kwapwe Kare Kar akwapá kárákáre námpon. \v 13 Aenámpara, Sisaromp nap taokeyakáp konap soldia fákáre ponankor, tá mamek yakápnap aropao kor ponankor ono Kraisomp tére namp fek fákapá yak namp wae mérapono. \x + \xo 1:13 \xt 2 Ti 2:9\x* \v 14 Tá taknámp kápae kare Kristen ankwapyae fákáre Tokwae Karan mérap, ono fákapá yak namp fek am fárákap nɨnɨk kárákáre sámpria apáp pwarará kárákáre fek Kwaromp kar farákáp napono. \p \v 15 Kare, ankwap fárákap te arop fárákapao onan e tokwae sáp nap nkea onan kokwarokria onan anámpá pap mwar ritea, am fi fek táman Kraisomp kar farákáp napono. Tá ankwap fárákap te wae kwapwe kare nɨnɨk fek kar farákáp napono. \v 16 Kwaro náráp Kwapwe Kare Kar akwapá kárákáre naenámpria ‘Mapek fákapá yakamp’rá onan sénánko, am fárákapao onont ankárankamp nɨnɨk fek yakápriaka yaewourria am kar farákáp napon. \v 17 Aeno am ankwap fárákap te Kraisomp kar farákápnap fi te námoku támao aropao nke nap fek e tokwae sámp mwanapria napon. Am fárákap te yae-párák kare nɨnɨk fek tak mono. Ono fákapá yak namp mek warko am yumuntuk ankwap kápae kwatae pap mwaria napon. \v 18 Aenapan maok, am apaen nɨnɨkria kwekár nɨnɨk fek tére nap, tá kwapwe kare nɨnɨk fek tére nap, am te wampweno. Am te waeman Kraisomp karan farákáp naponoria nampara, am te ono warákár kare nampono. Kare, ono táman warákár saráp yakrá akwap nanampono. \s1 Apae ankank Polomp pourouk korop námp támao Kwaromp e narek sampoknámp kar \p \v 19 Aenanampara, ono wae mér nampono: Kápae kare por yumo onan yaewourrá Kwarén sénapo, mámá ankank onomp pourouk korop námp te, Jisas Kraisomp Spiritao onan kárákáre sáp nánko, ono fwap yak nanampono. \x + \xo 1:19 \xt 2 Ko 1:10-11\x* \v 20 Aenanampara, onomp nɨnɨk tokwae te, onan pwarápae sáp naenámp ankank fek tére mo karono. Ono nɨk namp te, ono oukoumwan, tá nánkár wakmwaek kor, wokwaek i konampnámp taknámp kárákáre fek fokopeyakrá, kwapwe kare nɨnɨk fek térerá akwap naeria nampon. Tá, ono yiki yak namp kwamp, tá onan sumpwi pap napan kor, apae-apae ankank korop námp te, am támao Kraisén e tokwae sánk naenámpon. \x + \xo 1:20 \xt 1 Pi 4:16\x* \v 21 Onomp nɨnɨk te arak nampon: Táte ono yiki yakria kor onomp yiki yak mek Kraiso tokwae kari yak, tá ono sumpwiria kor ono waeman Kraisén érik karaok nke nanamp te kwapwe kare kareno. \x + \xo 1:21 \xt Ga 2:19-20\x* \v 22 Táte ono oukoumwan yiki yak namp kwamp te, ono fwap kápae kare koumteouráp aropan yaewour nanampono. Aeno ono apae mwae kupan mántwaok nanampono? Am te ono mér mono. \v 23 Ono táman anánkaopwe nɨnɨk nampono. Ono Kraisént akwapá yak nae kar nampan maok, \v 24 ono oukoumwan apárok mapek yakrá yumwan yaewour nanampan kor am te tokwae kar ankankono. \x + \xo 1:24 \xt 2 Ko 5:8\x* \v 25 Ono arakrá mér kárákáre nampon: Ono oukoumwan yumwan yaewourrá tére nanamp yak námpara, ono wae mér, ono oukoumwan yumont yakrá téreria, yiráp mér yaewour nanko, yumo kárákáre sámpria warákár mwanapono. \v 26 Aeria ono warko yumonapok koropnamp ke fek yumo onan nkea, warákárria Krais Jisasomp e sakap mwanapono. \s1 Filipai fákáre tére kárákáreria Kraisént touwe sámpap kar \p \v 27 Aeno yumo yiráp paokop te, ankár yae-párák kareria Kraisomp Kwapwe Kare Karwaok paokop kip. Tak napo maok, ono yumwan akwapá nke namp, tá ono yumo térenap karan saráp wa nampan kor wampweno. Onomp nɨnɨk te yumo énénki ankár nonopok nounouroup nɨnɨk fek fokopeyakápria ankárankamp nɨnɨk fek nonopok yaewourria arop fárákapao Kwapwe Kare Kar wawia méranáponorá kárákáre fek farákáp napan mér naeria nampono. \x + \xo 1:27 \xt Ef 4:1\x* \v 28 Yumwan Kwaromp térean monorianap arop fárákap yumwan apae-apae mwanapan apáp mo napan wa nae rampono. Táte am fárákapao nke napo, yumo apáp mo nap te, am fárákap te yaomwi mek pɨk napo, Kwaro námoku yumwan yaewourianánko, yumo yae-párák yakáp mwanapan yénkép námprá mér mwanapon. \v 29 Kwaro yumwan Kraisomp tére mwanap tére kwapwe nénk námpono. Mao te yumwan Kraisén mér mwanap nɨnɨk mwar nénk mono. Yumo Kraisompara, touwe sámp mwanap méntér nénk námpono. \x + \xo 1:29 \xt Ap 5:41\x* \v 30 Wokwaek ono tére kárákárea wae namp yumo nkeapan, oukoumwan kor, oukoumwan tére kárákárerá yak namp yumo wae wa napono. Yumo ankár onan yaewourrá am ankárankamp tére táman saráp yakáprá tére kipo. \x + \xo 1:30 \xt 1 Te 2:2\x* \c 2 \s1 Námoku te wampwe pwarará ankwapan aropomp mwanámp kar \p \v 1 Yumo te wae yiráp nɨnɨk mek Kraisomp kárákáre sámpria, maomp aropomp méntér sámp napo, yiráp nɨnɨk porokwe fek yak námp nie? Tá yumo Yiki Kor Spiritént tapokwapea énénki yakápria, nonopok nouroupria aropomp i konap nie? \v 2 Yumo tak napo, ono warákárnamp nɨnɨk onan top koupouranoria nap kwamp te, yumo ankár ankárankamp pourouráp nɨnɨk fek yakápria, tá ankárankamp pourouráp nopok nounouroup nap nɨnɨk fek yakápria, ankárankamp pourouráp nɨnɨk fek tére kipo. \v 3 Yumoku mwanapan saráp nɨnɨk tokwaerá tére kwapono. Yumoku támao e tokwae sámp mwanapan saráp nɨnɨkrá tére kwapono. Yumo nonopok ankár yiráp ankwapyaenápén saráp e tokwae sánkrá yumoku te wampwe pwar kipo. \x + \xo 2:3 \xt Ro 12:10,16\x* \v 4 Tá yumo yumoku mwanapan saráp nɨnɨki kwapono. Yumo ankár nonopok ankwapan nɨnɨkria mao mwanapan kor nɨnɨk kipo. \x + \xo 2:4 \xt 1 Ko 10:24\x* \s1 Krais námoku wampwe pwarará arop niamp yakeanánko, Kwaro man narek papnámp kar \p \v 5 Yumo te ankár Krais Jisaso námoku wampwe pwarará Kwaromp yae ankore mek yaknámp nɨnɨk niamp sámp kipo. \q1 \v 6 Mao te Kwar kare yakámpao maok, \q1 ankár Kwar yakria sámp-fákeyak konámp kárákáre \q1 sámpá yak naenámp nɨnɨk moimpono. \x + \xo 2:6 \xt Jo 1:1-2\x* \q1 \v 7 Mao te námokuráp nɨnɨk fek \q1 am Kwar yak námp pwarará, arop kare arákarea \q1 kwaporok tére konámp arop niampi yak nánko, \q1 arop fárákap man nkeapono. \x + \xo 2:7 \xt 2 Ko 8:9\x* \q1 \v 8 Mao námoku te wampwe pwarará \q1 Kwaromp karwaokrá akwapea sumpwi naemp ke fekimpon. \q1 Mao te kwapwe kare aropamp sumpwi niamp mono, \q1 fwap arop kwatae niampria \q1 yaopwae porokopramp fek sumpwimpon. \x + \xo 2:8 \xt Hi 5:8; 12:2\x* \q1 \v 9 Am takimp fek táman maok, \q1 Kwaro man narek karaok papria, \q1 man kápae kare ankankamp e kámákár akwapnámp \q1 e tokwae sánkámpon. \x + \xo 2:9 \xt Ef 1:20-21; Hi 1:3-4\x* \q1 \v 10 Am e tokwae ‘Jisas’ sánk námp te, \q1 yámar mekamp arop ponankor, \q1 tá apárokamp arop ponankor, \q1 tá némp ankore mekamp arop ponankor \q1 kwaráp torokompiaka érik sérrá, \x + \xo 2:10 \xt Ro 14:11\x* \q1 \v 11 ‘Jisas Krais te Tokwae Karono’rá sénapo, \q1 Naropwar Kwaromp e ankár narek karaoki yak naenámpon. \x + \xo 2:11 \xt Ro 10:9\x* \s1 Nomo ankár arop ou mek wae niampi yakáp mwanámp kar \p \v 12 Ononamp fákáre, yumo wokwaek ono yumont yakamp fek kápae kare por onomp karwaokiap te, oukoumwan kor ono panek yak namp fek, yumo ankár takrá yakáp kipo. Kwaro wae yumwan warko érékép námpara, oukoumwan te yumo ankár táman apápria kour me woukourrá, am yae-párák tankáp nap am akwapá moyakantáno, ankár kárákáre fek sámp-fákeyakáp kipo. \v 13 Kwaro yiráp nɨnɨk mek tére konámp te nomo wae mér námpon. Mao námoku yiráp nɨnɨk mek warákár sánk nánko, yumo fwap mao ‘Takenk’rá nɨnɨk námpaok tére mwanapon. \x + \xo 2:13 \xt 1 Te 2:13\x* \p \v 14 Yumoku apae-apae ankank tére mwaria nap te, yopor i konap nɨnɨk ntia kar yorowar i konap te, ankár pwararea yonkwae porokwe fek tére kipo. \v 15-16 Yumo ankár takria maok, arop ankwapao nke nap fek yumo Kwaromp yae-párák kare tárápu yakápria, kwatae nɨnɨkitenap yak mo, ankwap kwatae ankank méntér yak mo kare naenámpono. Yumo te, kwapwe kare nɨnɨk pwarará kwatae mwaek tukup konap apárokamp arop ou mek waerao yokor námp niamp, yiki yak sánknámp kar sámpea yénk kipo. Tak napo maok, Kraiso koropnámp yae fek ono fwap arakrá nɨnɨk nanampon: ‘Ono kwaporok tére mo, tá onomp kárákáre kwaporok sɨr moi nampono’rá warákár-sénanampon.” \v 17 Yiráp mérap te yumo Kwarén panan ofa sánk nap niampono. Táte arop fárákapao onan sumpwi pap napo, onomp yɨri wain ént niamp yiráp ofa sánk konap pan yumuntuk kwarokor konapnámp taknámp napo kor, wampweno, ono fwap oukoumwan warákárrá yak nanampono. Kare, ono fwap yumont warákár nanampono. \v 18 Ae nanampara, yumo kor ankár onont warákár kipo. \s1 Polo Timotin sámp-kérép naeria sénámp kar \p \v 19 Táte Jisas Tokwae Karao takaerianánko te, wae fwap yumonapok koupour kar Timotin sámp-kérép nanampono. Tá mao akwapea yumo yakáp nap nkea warko arákarrá koropea onan farákáprá sénánko, ono fwap yonkwae kárámp nanampono. \v 20 Ono te Timoti námpnámp maknámp onont ankárankamp nɨnɨknámp arop ankwap yak mono. Mao saráp yumwan yaewour naeria nɨnɨk tokwae konámpono. \v 21 Kápae kare arop ankwap fárákap te námokuráp ankankan saráp nɨnɨk tokwaeria, Jisas Kraiso nɨnɨk námpaok tére naerá nɨnɨk tokwae mo i konapono. \x + \xo 2:21 \xt 2 Ti 4:9-10\x* \v 22 Aeno yumo Timotin te wae mérapono, mao te kwapwe kare aropara, ono Kwaromp Kwapwe Kare Kar farákápnamp térean tárápao naropwarén yaewour i konámpnámp onan takrá yaewour i konámpono. \v 23 Táte ono manénkɨr onan korop naenámp ankank te, mokopia korop naenámpaoeanrá mér namp kwamp te, ono koupour man sámp-kérép nanko, yumonapok akwap naenámpon. \v 24 Tá ono mér namp te, Tokwae Karao onompor mwae kup fɨkɨr nánko, ono fwap wakmwaek tae morok yumonapok korop nanampono. \s1 Polo Epafroditusén sámp-kérép naeria sénámp kar \p \v 25 Onomp nɨnɨk te, ono ankár Epafroditusén yumonapok sámp-kérép nae rae. Mao te nomp ankwapnápao onont ankárankamp tére fek fearámpea am Satanént yorowar namp mek yak námpono. Yumo wokwaek onan yaewouranoria ononampok sámp-kérép napo, mao koropámpono. \x + \xo 2:25 \xt Fl 4:18\x* \v 26 Aempan oukoumwan te maomp nɨnɨk yumwan nke naeria yonkwae touwe námpon. Aeria yumo mao touwe sámpnámp kar wawia yonkwae sékér nap táman, mao nɨnɨk tokwae námpono. \v 27 Kare, wokwaek te am touwe fek tapek waeman sumpwi naempan maok, Kwaro man aropompi námpono. Aeria Kwar te man saráp aropomp mono, onan kuri aropompi námpono. Maomp nɨnɨk te touwe tokwae kar onan koropá oupouroup antánoria ninámpon. \v 28 Aenámpan ono man yumonapok sámp-kérép nanko, yumo warko man nkea warákárenkria nampon. Aenapo onomp nɨnɨkao kor anámp tae morok naenámpon. \v 29 Yumo énénki Tokwae Karampara, ankár man warákárria man warámp kipo. Yumo take pourouráp aropan te ankár maomp e narek kakap kipo. \v 30 Mao te waeman Kraisomp tére fek sumpwi naenámp niampi námpono. Mao te yiki yak naenámp nɨnɨk te sámp mono. Yumo ono tére namp yaewour mwanap pourou mo napantá, mao am tére táman yaewour nánko pwianoria námpon. \c 3 \s1 Polo ankár Kraisén saráp nɨki-sampnámp kar \p \v 1 Ononamp fákáre, ono mámá kar pwar naeria, sénae ramp te ará: Yumo ankár Tokwae Karan warákár kipo. Ono manénkɨr sérinamp kar táman warko kumwi namp te, yumwan yaewour nampara, kokwae mono. \x + \xo 3:1 \xt Fl 4:4\x* \p \v 2 Arop sios mek koropea oukun asao sipsip yourounkwe konámp niamp tére kwataenap arop aran mér kipo. Am arop fárákap te yiráp yɨpi fékérrá kwataerá kák mwaria napon. \v 3 Aeno nomo maok Kwaromp Spiritamp kárákáre fek Kwarén loturia, nomo Jisas Kraisént yakápria warákár tokwae námpon. Am támao maok yɨpi fárákap kare námpon. Nomo wae mérámpon: Arop fárákap pourou yɨpiran térenap ankank te am fárákapan te kánanke yaewour mono. \x + \xo 3:3 \xt Ro 2:28-29\x* \v 4 Táte ono am pourou yɨpiran tére konap nɨnɨk táman tak naeria namp kwamp te, waeman onan yaewour naenámp mwae kup yak námpono. Arop ankwap fárákapao am pourou yɨpiran tére konap nɨnɨk námwan fwap yaewour naenámprá mér napan maok, ono te am táman fwap kárákáre fek takrá nɨnɨka wae naeampon. \v 5 Waeman yukupuk yae fek onomp yɨpiran kor fárákapapono. Onomp éntupwar naropwar Israel fi kare mekamp aropria, ono am fi mekamp Bensaminomp fekampono. Tá ono Hibru fiamp ankárankamp yɨri fekamp kareno. Tá ono Farisi, ono loaok saráp akwap konamp aropono. \x + \xo 3:5 \xt Lu 1:29; 2 Ko 11:22\x* \v 6 Am ke fek ono Kwaromp térean tére kárákáre rampweria nopok Kwaromp sios fákáreran sámpá yampouroui nampono. Am ke fek arop fárákapao lo fekamp karént ononamp nɨnɨk méntér yurukup napo te, ono kwatae namp yak mono. \x + \xo 3:6 \xt Ap 8:3\x* \v 7 Ono wae sénampon: Ono am pourou fekamp ankank táman ampaokria te, arop ankwap fárákapan kwe-pwar naempon. Aeno oukoumwan ono Kraisén nɨnɨk namp fek te, am ono wokwaek téreampan nke nanko te, kánanke kwataeno. \x + \xo 3:7 \xt Mt 13:46\x* \v 8 Táte ono Juda fákáreamp ankank má farákáp namp, táman mwar sér mono. Ono mámá apár mekamp ponankor ankank te kwatae moyak nae-rámponoria younkwe sɨrarrá, Jisas Krais te onomp Tokwae Karonorá mér nae rae. Am mér nae namp te tokwae kar ankankono. Mámá apár mekamp kápae kare ankank te tɨri pwae kwatae niamp námpara, ono te ankár Kraisén mwar kárákáre fek sámp-fákeyakria, \v 9 ankár méntér yak nae rampono. Onoku loaok akwapnamp nɨnɨk fek táman e ‘Yae-párák kare arop’rá sámp namponorá nɨnɨk mo nampono. Ono e ‘Yae-párák kare arop’rá sámp naenamp nɨnɨk te aránono: Ono Kraisén mér nanko maok, Kwaro námoku onan ‘Yae-párák kare arop’rá sénámpon. \x + \xo 3:9 \xt Ro 3:21-22\x* \v 10 Ono te ankár Kraisén mér kare nae nampon. Mao warko apár me meknámp fárámpnámp kárákáre táman nke naerampon. Mao touwe sámpea sumpwi námp táman ono méntér fearámpea mántwaok nae nampono. \x + \xo 3:10 \xt Ro 6:3-5\x* \v 11 Ono takria maok, ono kor warko apár me meknámp fárámp nanamprá nɨnɨk nampono. \x + \xo 3:11 \xt 1 Ko 15:23\x* \s1 Polo Kwaro nánapitenámp ankank kwapwe sámp nanampria fárakopnámp kar \p \v 12 Onomp nɨnɨk te ono wae Kraisomp nɨnɨk sámpea pwi yak namprá nɨnɨk mono. Ono oukoumwan am nɨnɨk sámpea fákapá fákeyak naeramp te, Krais ono am fek akwap nanampan námoku manénkɨr onan sámp-fákeyak námp niamp naerampon. \x + \xo 3:12 \xt 1 Ti 6:12\x* \v 13 Ononamp fákáre, ono te am nɨnɨk wae sámpea pwi namprá mono. Ono te ankárankamp nɨnɨk fek yakria, wokwaekamp nɨnɨk kwatae te wae nɨk mo pwarará, am ankank wakmwaek sámp nanampria tére kárákáre nampono. \v 14 Ono Kwaro pátenámp ankank yak námp fek akwapá korokwapria am ankank sámp naeria kárákáre fek fárakop nampono. Am ankank te ará: Jisas Kraisomp tére fek Kwaro onan ‘Yámar mek pokea yiki yak nanap’ ria wumwi námpon. \x + \xo 3:14 \xt 1 Ko 9:24\x* \p \v 15 Táte nomo Kraisén mérnámp nɨnɨk aropao akwapea téképá yaknámp niampria te, nomo ono sériamp kar má fwap nɨnɨk mwanámpono. Aeno yumo mwar ankwap nɨnɨk napo te, Kwaro yiráp nɨnɨk am fwap fwapokwap naenámpono. \x + \xo 3:15 \xt 1 Ko 2:6\x* \v 16 Aeno nomo oukoumwan kwapwe kare nɨnɨk sámp námp te ankár kárákáre fek sámp-fákeyakáp mwanámpono. \p \v 17 Ononamp fákáre, yumo ponankor ono nɨnɨk nampaok kipo. Tá yumo ankár arop fárákap onomp nɨnɨkaok nap táman nkea, yumo kor mántwaok kipo. \x + \xo 3:17 \xt 1 Te 1:7\x* \v 18 Kápae kare por ono wae yumwan sér i konampan, taknámp oukoumwan kor ono émria yumwan sénampon: Kápae kare arop Kraiso yaopwae porokopramp fek sumpwinámp karan yopornap arop yakáp napon. \v 19 Kwar kareran nɨk moria, námokuráp pourou yaewour naenámp ankank táman Kwarén nap niamp lotu napono. Aeria aropan pwarápae sánk konámp nkwakwe make nɨnɨk táman warákárrá tére napono. Aeria am fárákap te apárokamp ankankan saráp nɨnɨk napara, am fárákap te yaomwi mek pɨk mwanapono. \x + \xo 3:19 \xt Ro 16:18\x* \v 20 Aeno nomo Kwaromp némpouk pok mwanámp koumteouráp arop yakápria, nomo Jisas Krais Tokwae Kar yámar me pwarará ékia nomwan warko érékép naenámpan ‘Koupour ékae!’ karrá yépék námpono. \x + \xo 3:20 \xt Ef 2:6\x* \v 21 Mao maomp kárákáre fek kápae kare ankank mao námokuráp yae ankore mek párakop tenánko, yakáp mwanapono. Am take kárákáre fek táman, mao te fwap nomp nkwakwe make touwe sámpea sumpwi konap pourou máte arákarea, mao námokuráp pourou niamp kwapwe kare yoroi pap naenámpon. \x + \xo 3:21 \xt 1 Ko 15:28\x* \c 4 \s1 Nomo nɨnɨk kwapwe sámprá nonopok warákár mwanámp kar \p \v 1 Ae naenámpara, ononamp fákáre, yumo onomp má kar sénampnámp taknámp yumo ankár Tokwae Karént kárákáre fek fokopeyakáp kipo. Ono yumwan warákár tokwaeria, yumo panek yakáp napara, yumwan yonkwae touwe konampono. Ono tére kárákáre nanko, am fek yumo Kwarén mér napo, am támao onan e tokwae kwapwe sáp nánko, ono warákár nampono. \x + \xo 4:1 \xt 1 Te 2:19-20\x* \p \v 2 Yumo Yuodia ntia Sintiki yumo wawenke! Yumo te Tokwae Karamp arop fint ankárankamp firápara, yumo te ankár énénkér ankárankamp nɨnɨk sámp kipo. \v 3 Tá onont tére konap arop kwapwe e! Amo ankár am yupuyaran yaewourampo. Am te apae riteanápe, ono Kwaromp Kwapwe Kare Kar farákáprá tére nanko, am yupuyar, tá Klemen ntia ankwap fárákap onont tapokwapea tére konapono. Am fárákapamp e te yiki yakáp mwanap eráp buk fek yak námpono. \x + \xo 4:3 \xt Ro 10:20\x* \p \v 4 Yumo ankár Tokwae Karan warákár saráp yakáp kipo. Ono warko sénae: Yumo ankár warákár kipo. \p \v 5 Tokwae Kar ék naenámp ke waeman wonae fik námpono. Aenámpara, yumo ankár ponankor aropan sánánkar porokwe fek napo, am fárákap yiráp kwapwe kare nɨnɨk nkeanápono. \x + \xo 4:5 \xt Hi 10:37; Je 5:8-9\x* \v 6 Yumo te apae ankank koropantá nɨnɨk tokwae kwapono. Kápae kare por yumo apae ankank sámp mwaria Kwarén sénap te, yumo ankár ‘Aesio’rá séria ‘Yinan yaewourae’ ria Kwarén sér kipo. \x + \xo 4:6 \xt Mt 6:25; Ef 6:18; 1 Pi 5:7\x* \v 7 Tá Kwaro nomwan ti-sáp konámp yonkwae porokwe te tokwae kwapwe ara, arop nomo youroukoupia maomp fi kor mér mwanámp pourou mono. Yumo Jisas Kraisént koumpá yakáp napara, am yonkwae porokwe yiráp nɨnɨk sámp-fákeyak nánko, yumo yonkwae porokwe fek yakáp mwanapon. \x + \xo 4:7 \xt Jo 14:27\x* \p \v 8 Ononamp fákáre, ono yumwan ankwap kar sénae nae. Ankár mámá kwapwe kare nɨnɨk, tá aropao nkea Kwaromp e sakap konap nɨnɨk mámao yiráp nɨnɨk mek top koupourano: Kare kar i konap nɨnɨk, te arop nkeaka ampaok tukup mwanap kwapwe kare nɨnɨk, yae-párák karenámp nɨnɨk, yiki kukurnámp nɨnɨk, tá ankwap aropao nke nánko, man yaewour i konap nɨnɨk, tá arop kwapwe kare nɨnɨk nánko, wawia warákár konap nɨnɨk. \v 9 Kápae kare nɨnɨk kwapwe te ono yumwan wae yénkép nanko, yumo wae sámp napono. Aenapara, kápae kare kwapwe kare nɨnɨk yumo waeman wawia, wae yumo kareao yi fek onan nke napara, yumo ankár kápae kare por taknámp kipo. Aenapo maok, nomwan yonkwae porokwe sáp konámp Kwaro yumont yak naenámpono. \s1 Polo Filipai fákáreao námwan ankank nénkapo, warákarámp kar \p \v 10 Oukoumwan te yumo onan aropomp nap táman onan pwar mo nap yénkép nánko, ono Tokwae Karan warákár tokwae nampono. Kare wokwaek te yumo onan nɨnɨkapao maok, yumo yaewour mwanap mwae kup te moimpono. \v 11 Am te ‘Ono ankank mo namp’rá nɨnɨkria sér mono. Ono apae ankank korop námpan kor, ono wae méri yakrá, ‘Fwapono’rá sér i konampono. \v 12 Ono fwap ankank moráp arop yak nanamp, tá ono fwap ankank kápae kare sámp nanamp. Tá fɨr tokwae fánanamp nɨnɨk, tá yae-porokwe konap nɨnɨkan kor wae mérampono. Tá ankank kápae kare sámp konap nɨnɨk, tá ankank moráp arop yakáp i konap nɨnɨk, am táman kor ono wae mér nampara, kápae kare apárok, kápae kare ke fek yak nampao kor, ono ankár ‘Fwapono’rá sér i konampon. \v 13 Am te apae riteanápe, Kraiso onan kárákáre sáp konámpara, maomp am kárákáre fek tapek ono fwap kápae kare ankank tére nanampono. \x + \xo 4:13 \xt 2 Ko 12:9-10\x* \p \v 14 Aenampan yumo yae-párák onan yaewouria onont kápae sámp napono. \v 15 Yumo Filipai mekamp koumteouráp arop yumoku támao arakrá mérapono: Ono wokwaek Kwapwe Kare Kar farákáp nanamp tére sámpria Masedonia pwarará, akwapamp fek te ankwap sioso onont fokopeyakápria onan ankank sáp moiapono. Aeno yumo saráp am takiapono. \v 16 Ono Tesalonika mek kwaporok yakamp fek yumo onan kápae kare por tae morok yaewouriapon. \v 17 Máte ono yumwan ‘Ankank sápenk’ ria wumwi mono. Ono nɨnɨk namp te, yiráp kwapwe kare nɨnɨk ankár akwapea tokwae kar nánko, ono Kwaro nke námp fek te yiráp e tokwae kari yakanoria nampono. \v 18 Kápae kare ankank onan pwi námp te, ono wae sámpea pwiria ankwapmwaek kámákár akwap námpono. Yumo onompor Epafroditusomp yaek sámp-kérép napo, am te ono wae sámp nampono. Yumo am sámp-kérép nap te, ofa nánákáre kwapwe Kwarén sánk nap niampono. Kwar te take pourouráp ofa táman sámpria warákár kwapwe konámpono. \v 19 Onomp Kwar te kápae kare kwapwe kare ankank Jisasomp yaek nénk námpara, yumo monap kápae kare ankank te Kraiso fwap yumwan pwi pap nae-námpono. \x + \xo 4:19 \xt 2 Ko 9:8\x* \v 20 Kwar te mao támao nomp Naropwar ara, nomo ankár maomp eran saráp narek sampok mwaro! Kare tak mwanámpono. \s1 Wae pwar naerianámp kar \p \v 21 Ono Krais Jisasomp koumteouráp arop yumwan ponankor ‘Gude’rá sér rae. Tá onomp ankwapyae fákáre onont yakáp napao kor yumwan ‘Gude’rá sénapono. \v 22 Tá kápae kare Kwaromp koumteouráp arop yumwan ‘Gude’rá sénapono. Tá ankwap fárákap Sisaromp nap mek tére konap aropao kor warákár tokwae fek am ‘Gude’ kar yumwan sámp-kérép napono. \v 23 Ono nɨnɨk namp te, Jisas Krais Tokwae Karao námokuráp nɨnɨk fek yiráp waempént yakrá, yumwan yaewour saráp yakanoria nampon.