\id COL - Karkar-Yuri NT [leu] -Papua New Guinea 1994 (DBL -2017) \h Kolosi \toc1 Polo Kolosi Firampor Kumwimp Pas \toc2 Kolosi \toc3 Kl \mt1 Polo Kolosi Firampor Kumwimp Pas \imt1 Mekia Akwapnámp Kar \ip Jisaso pok tenánko, 32 yopwar niamp arake fek, Polo Rom mek kalabus mek yakria Kolosi mekamp siosompor kumwia Tikikus ntia Onesimusomp yaek sámp-kérép námpon. Ankwap pas te Filemonompor méntér sámp-kérép námpon. \ip Wokwaek te Polo Efesus mek Kwapwe Kare Kar farákápámp ke fek, taun Kolosi wonae fik tae morok yak námpara, mao Epafrasén sámp-kérép nánko, mao Kolosi mek akwapea Kwapwe Kare Kar farákápámpon. \ip Aempan maok, wakmwaek Epafras nke nánko, arop ankwap fákáre Kolosi mekamp siosomp Kwarén mérnap sámpá yampourou napantá, Polo am fárákapamp nɨnɨk mek kárákáre sánkria mámá pas kumwimpon. \ip Tá Polo ankwap kar arakrá sér: Kwaro Jisasomp yae kor fek kápae kare ankank yoroimpon. Kwaro Jisasén sámp-kérépámp te, kápae kare ankank Kwaronámpok tia koupoukour naenámpria ninámpon. \c 1 \p \v 1-2 Taun Kolosi mek yakápnap sios koumteouráp arop e! Ono Pol onan Kwaro aposel yakaerianánko, ono Krais Jisasomp aposel yak nampon. Ono nomp ankwapnáp Timotint yumo Kraisén mér nap kárákáre fek yakáp nap, yiráp por má pas kumwi re. Yinomp nɨnɨk te nomp Naropwar Kwaro námokuráp nɨnɨk fek yumwan yaewour nánko, yumo yonkwae porokwe fek yakáp mwanapria nampon. \s1 Kolosi mekamp arop fárákapao Jisasén mér karenap kar \p \v 3 Yino yumwan nɨnɨkia Kwarén sénemp fek yino te ankár nomp Jisas Krais Tokwaeramp Naropwar Kwarén ‘Aesio’rá sér saráp yak konempon. \x + \xo 1:3 \xt Ef 6:18\x* \v 4-6 Am te apae riteanápe, yumo wokwaek kar Kwaromp Kwapwe Kare Kar wawia méria, Kwaro yiráp por yámar mek nánapia pátenámp ankankantá yépékrá yakápnap kar te yino wae wawi nempon. Aenempara, yumo te ankár Krais Jisasén mérria maok, am fek Kwaromp arop fákáreran kor ponankor warákárrá nouroup napon. Yumonkɨr Kwaromp Kwapwe Kare Kar korop námp wawia, Kwar námokuráp nɨnɨk fek aropomp i konámp nkea mériaka, yae-párák kare paokop napo, am Kwapwe Kare Kar támao ankár apár-apár mek kor tokwae yak nánko, yumonapnámp taknámp arop ponankor ankár kwapwe kare nɨnɨk fek yakáp napon. \x + \xo 1:4-6 \xt Ef 1:13,15; 1 Pi 1:3-4\x* \v 7 Epafras te yino énénki tére konámpara, yumwan am Kwapwe Kare Kar akwapá farákáp námp te, yino man warákár konempon. Mao te yumwan yaewourrá Kraisomp téreran yae-párák kare tére konámpon. \v 8 Mao koropeaka ‘Yumo Kwaromp koumteouráp aropan nouroup kare nap te, Yiki Kor Spiritao yiráp nɨnɨk mek kékéménk nánko napono’rá yinan séri námpon. \s1 Polo Kolosi mekamp arop fákáreran Kwaro kárákáre sánkanoria kar toropwapimp kar \p \v 9 Am kar yino kor wawia maok, yino am yae feknámpia yumwan yaewourrá kar toropwapi nempon. Kwaro yumwan yaewouranoriaka Kwarén sér i konempara, yumo te Kwaro yumwan kar sénámp wawia mántwaok mwanapon. Aenapo maok, Yiki Kor Spiritao yumwan nkwakwe make mér kwapwe ntia nɨnɨk kwapwe sánk nánko maok, yiráp nɨnɨk mek tokwae kari yak naenámpon. \v 10 Aenánko maok, yumo fwap Kristen kare paokop mwanap pwi kari yakria maok, yumo fwap Kwaro warákárnámp nɨnɨkaok paokop mwanapon. Takria maok, arop aropompria yaewourrá nkwakwe make tére kwapwe napo, yumo Kwarén mérnap nɨnɨkao kor akwapea tokwae kari yak naenámpon. \x + \xo 1:10 \xt Ef 2:10; Fl 1:27\x* \v 11 Yinomp nɨnɨk te, Kwaromp kárákáre tokwaerao yiráp nɨnɨk mek tokwae kari yak nánko, nkwakwe make ankank kwatae korop námpan kor, yumo kokwae mo, fwap kárákáre fek yakápria maok, am táman kor mént warákárria \v 12-14 Naropwar Kwarén ‘Aesio’rá sér mwanapon. Mao te Satanomp kɨrɨkɨpao nomwan sámp-fákeyak námp mekamp éréképriaka, náráp Táráp kwapwe karerént yakápnap arop fákárerént tapokwapá pwarari námpon. Aenánko maok, Kwaromp Tárápao nomwan yamokwapeaka nomp kwatae nɨnɨk nɨk mo pwarareanánko, nomo amwar yae-párák kare yakáp námpon. Kwar te yumwan fwapokwapia, yumo am wae kwapwe fek yakápnap arop fárákapént sámp mwanapria ankank kwapwe kare yiráp por nánapia páte námp sámp mwanap pwi napon. \x + \xo 1:12-14 \xt Ef 1:18-19\x* \s1 Kraisomp nɨnɨk ntia maomp térean sénámp kar \p \v 15 Nomo Kwarén te nke mwanámp pourou mo námpan maok, wae nomo Kwaromp Tárápan nke námp te maomp Naropwar Kwaro kor, take pourourápono. Mao te Kwaromp Táráp, tá kápae kare ankank Kwaro yoroimpan kámákár akwap námpon. \x + \xo 1:15 \xt Jo 1:18\x* \v 16 Kwaro kápae kare ankank yámar mek yak námp, tá apárok yak námp yoroimp te, Tárápao kor énénkér yoroi nepon. Mao te ankank ponankor nomo yi fek nke konámp, tá nomo nke mwanámp pourou monámp ankank, tá nkwakwe make kárákáre kor ensel fákáre, tá nkwakwe make kárákáre kor spirit, tá ponankor nkwakwe make kárákáre tokwaeráp ankank yoroi nepono. Mao am ankank ponankor yoroi nepara, am ankank ponankor te mao námokurápon. \x + \xo 1:16 \xt Jo 1:3\x* \v 17 Mao te ankank wokwaek kar yak mo fek manénkɨr yakrá, mao námokuráp kárákáre fek má kápae kare ankank má ponankor wokwaek kar forokareakámpan mao ankár yae-párák kare sámp-fákeyak nánko, kwapwe kare yakáp napon. \x + \xo 1:17 \xt Jo 1:1\x* \v 18 Mao te siosomp me koron. Sios te maomp pourounon. Mao te siosomp yiki yak fi kare támaonon. Mao te sumpwiaka am sumpwian kwe-pwarará maomékɨr fárámpeanámp aropara, amnámp kárákáre fek ankank ponankoran kor kámákár akwap námpon. \x + \xo 1:18 \xt Ef 1:22-23\x* \v 19 Kwaromp nɨnɨk te náráp nɨnɨk te ponankor Jisasén sánkea Kwaro námoku am mek top-pwarámpá yak naerianámpon. \x + \xo 1:19 \xt Kl 2:9\x* \v 20 Kwaromp nɨnɨk te náráp yámar mekamp ankank ponankor, tá apárokamp ankankan kor ponankor wokwaek te paneki yakápia napan, oukoumwan te am ankank tia mao námokunt ankárankamp nɨnɨk fek ankára mek tapokwapea pwar naerianámpon. Aeria námp kwamp, mao Kraisén yaopwae porokopramp fek sumpwiaerianánko, maomp yɨri kwarákarea námp fek táman Kwaro nomp yopor nɨnɨk sámp-anámpá pap námpon. \x + \xo 1:20 \xt Ef 2:3\x* \p \v 21 Wokwaek te yumo kwatae nɨnɨk fek panek yakáp napo, am kwatae nɨnɨk nap támao nánko, yumo Kwarén yopor-arop yakápiapono. \v 22 Aeapan maok, oukoumwan te Krais yaopwae porokopramp fek sumpwianánko, Kwaro yumwan am fek fwapokwapia éréképea yumwan námont ankárankamp nɨnɨk fek yakáp mwanapria ninámpon. Mao taki námp te, yumwan éréképá koropea námokuráp wonae fik párakop tenánko, yumo amwar kar yiki kukarrá yakápria, mao nke námp fek yumo kwatae nɨnɨki nap yak mo naenámpria ninámpon. \x + \xo 1:22 \xt Ef 2:14-16\x* \v 23 Yumo wokwaek mérinap mér te ankár am fek táman kárákáre fek yakáp kip. Yumwan kwekár nɨnɨk kwataerao éréképea akwap nánko, yumo yiráp Kwaromp Kwapwe Kare Kar wa napao, nánkár wakmwaek yámar mek yakáp mwanap nɨnɨk nap pwar mwanape. Ono Pol ono Kwaromp Kwapwe Kare Karamp tére arop yakria, maomp apár mekamp ponankor koumteouráp aropan yino am kar farákáp námpon. \x + \xo 1:23 \xt Hi 6:11\x* \s1 Polo Kolosi mekamp aropan yaewourimp kar \p \v 24 Oukoumwan te ono yumwan yaewourria touwe sámp nampan warákár nampon. Ono Kraisomp siosén yaewour nae namp te, Kraisomp pourouno. Kraiso siosén yaewour riaka sámpámp touwe tokwae te oukoumwan pwar mono. Am touwe onomp pourouk korop nánko, ono sámp naeria namp te, Kraiso sámpnámp touwe méntér pwianoria nampon. \v 25 Kwar námoku onan sios mek téreaerianánko, ono yumwan yaewour riaka farákápnamp kar máte Kwaromp karan ponankor farákáp nampon. \v 26 Má kar máte wokwaek kápae kare ke fek te mek wouroumpeyakánko, ponankor arop fárákap te am kar mér moiapon. Aeno oukoumwan te Kwaromp ponankor koumteouráp aropao nke nap fek wae érik korop námpon. \x + \xo 1:26 \xt Ef 3:3-6\x* \v 27 Kwaro am táman náráp finoria nomwan yénkép námp te, nomo wae mér námpono. Má kar mek wouroumpá yakeakámp te kwapwe kare ara, arop ankwap fi ponankoran kor yaewour naenámpon. Mámá kar mek-wouroumpeyak námp te arak naenámpon: Krais yumont yak námpara, mao yumwan éréképá pokeanánko, méntér yámar mek wae kwapwe fek yakáp mwanapan yépék napon. \x + \xo 1:27 \xt Ef 1:18-19\x* \v 28 Yino te ponankor ankákárank aropan Kraisomp Kwapwe Kare Karan farákáp konámpon. Yino te kwapwe kare nɨnɨk ntia kwapwe kare méraok am fárákapan yénkria, kárákáre kor kar farákáp námp te, am fárákap kárákáre kor Kristen yakáp napo, yino am fárákapan Kwaronámpok éréképá tukupá párakop mwaria námpon. \x + \xo 1:28 \xt Ef 4:13\x* \v 29 Aeria namp kwamp maok, ono ankár kárákáre fek térea wae namp te, Krais námoku onan kárákáre sáp námp fek nampon. \x + \xo 1:29 \xt 1 Ko 15:10\x* \c 2 \s1 Polo Kolosi mekamp sioso Kwarén mér napan nɨnɨkimp kar \p \v 1 Onomp nɨnɨk te yumo ntia taun Leodisia mekamp arop, tá arop ponankor onan nkea mér mo napan kor, man yaewourrá térea wae namp aran mérenkria nampon. \v 2 Ono térea wae konamp te, am támao yumwan yaewouria, yiráp nɨnɨk mek kárákáre sánk nánko, nonopok nounourouprá wonae fik kari yakáp mwanapria ni konampon. Onomp nɨnɨk te, yumo kwapwe kare nɨnɨk sámpea napo maok, am támao yiráp mérnap nɨnɨk kárákáre sánk naenámpria nampon. Onomp nɨnɨk te yumo ankár Kwaromp kar fi mek wouroumpeyak námp fwapi mérenkria nampon. Krais te námoku támao am mek wouroumpeyaknámp kar fi korono. \x + \xo 2:2 \xt Ef 3:3-4\x* \v 3 Kwaromp nkwakwe make nɨnɨk kwapwe ntia mér kápae kare te Kraisomp nɨnɨk mek yak námpara, stua mek kápae kare nkwakwe make ankank kwapwe kare top-pwarámpeyak námp niampon. \x + \xo 2:3 \xt 1 Ko 1:30\x* \p \v 4 Onomp nɨnɨk te arop ankwapao yumwan kwekárrá kar porokweantánoria namp kwamp, yumwan má kar má sér rae: \x + \xo 2:4 \xt Ro 16:18\x* \v 5 Ono te yumont yak moria panek yak nampao kor, yumwan nɨnɨk namp te wae ono kareao yumont yak namp niampara, yumo yae-párák téreria Kraisén mér kárákáre napan ono nkea warákár nampon. \s1 Nomo ankár Kraisént yakria yiki yak mwanámp kar \p \v 6 Yumo te wae Jisas Krais Tokwae sámp napara, ankár mént koumpea paokop kip. \v 7 Yumo ankár méntér koumpea kárákáre yakáp nap te, yaoao kwar mek arák mek karaok pɨkeyak nánko, yao kárákáre yak konámp niamp, tá nap oumpwar fek ti tenapo kárákáre yak konámpnámp taknámpi yakáp kipo. Yumo ankár am Kwapwe Kare Kar yino yumwan yénkrá farákáp námp táman mér kárákáreria, kápae kare por ankár Kwarén ‘Aesio’rá sér kipo. \x + \xo 2:7 \xt Ef 3:16-18\x* \p \v 8 Yumo te fwapnae karia mér kar kip: Takria arop ankwapao yumwan apárokamp méramp kar mwar sankoropea yumwan farákáp napo, am kar támao yumwan poupwekápia sámp-fákeyak naeane. Takrá paokopnap arop fákáre te Kraisomp karan farákáp mono, tékénou kar, tá yámar ntia apár poukeyak konámp spiritamp karan farákáp konapon. \p \v 9 Yumo te wae mér napon: Krais te arop nomo niamp arákareanánko, Kwaromp kápae kare nɨnɨk ponankor te maomp pourou mek top-pwarámpá yak námpon. \x + \xo 2:9 \xt Jo 1:14,16\x* \v 10 Krais te ponankor ankank poukeyak konámp kárákáre tokwaeráp spiritamp yépe kor tokwae yak námpon. Yumo te Kraisént koumpá yakáp napara, Kwaro yumwan yiki yak sánk nánko, am yiki yak te yumwan top koupouri yak naenámpon. \x + \xo 2:10 \xt Ef 1:21-22\x* \v 11 Yumo ankár mént kari yakria yɨpi fárákapnap nɨnɨk am te pourou yɨpi fekamp mono. Yumo Kraisomp nɨnɨkaok tukupria, wokwaekamp nɨnɨkamp yae ankore mek yakáp mo nap, am te yɨpi fárákap kare támaono. \x + \xo 2:11 \xt Ro 2:28-29\x* \v 12 Yumo ént mek nér nap te, Kwaro Kraisént yumwan apár me mek kák námpria yénkép napon. Tá yumo Kwaromp kárákárerao Kraisén apár me mekamp fárámpea papámpan mér napara, yumo kor ént meknámp forokor nap te, yumwan Kraisént apár me mekamp fápárámpea kák námpan yénkép námpon. \x + \xo 2:12 \xt Ro 6:4-5\x* \v 13 Yumo wokwaek te Juda mo ara, loaok tukup moria, nkwakwe make kwatae nɨnɨkaok paokop napo, am támao yumwan surumpwirá kák námp niamp námpon. Aenámpan maok, am ke fek táman Kwaro yumwan yaewour nánko, yumo Kraisént yiki yak sámp napo, Kwaro yiráp nɨnɨk kwatae am ponankor tirá épér námpon. \x + \xo 2:13 \xt Ef 2:1,4-5\x* \v 14 Nomp nkwakwe make nɨnɨk kwatae námp, tá maomp loao nomwan sámp-fákeyak námpan kumwi tari nap te, am ponankor warko Kwaro námoku yaopwae porokopramp fek pukupia ponankor torokoria pwate námpon. \x + \xo 2:14 \xt Ef 2:14-16\x* \v 15 Mao te yaopwae porokopramp fek kápae kare yao-pwaeráp kwataeramp kárákáre tokwae ponankor tirá épéri pwate námpan, arop nke nap fek am fárákap te kárákáre mo, kánanke kwataenorá yénkép námpon. \x + \xo 2:15 \xt Kl 1:13\x* \s1 ‘Nomo wae Kraisént sumpwi námpara, nkwakwe make lo te nomwan yaewour mono’rá sénámp kar \p \v 16 Aenámpara, arop ankwapao yumwan fɨr fári konap lo, ént fári konap lo, yopwar méntép koupoukour konap yae, yunk méntép, tá sabat yae méntép koupoukour konap táman yumwan mántwaok mwanapria sénapo, táman woupwi pap kwapono. \x + \xo 2:16 \xt Ro 14:1-12\x* \v 17 Am lo karaok térerá tukupnap ke te youpoukwap yak mono, wakmwaek korop naenámp ankankan wounáp námpon. Aeno Kraiso maok ankár kare kar ankankono. \x + \xo 2:17 \xt Hi 10:1\x* \v 18 Táte arop ankwap yumwan yémén nkenámp ankankan farákápria, ‘Yumoku te wampwe pwarará, ensel fákáreran lotuenk’rá sénánko te, yumo mao numwar yumwan apárok sámp-anámpanoria yénképá yakápi kwapono. Take pourouráp arop te wokwaekamp nɨnɨkaok yárak námpao maok, námoku te mér kwapwerápao namp ritea námpon. \x + \xo 2:18 \xt 1 Ko 4:6\x* \v 19 Aenámpao maok, mao te nomp yépe kor kare Kraisén te warko sámp-fákeyak mo, pwar námpon. Am yépe kor te nomp pourouan fɨr nénk nánko, am támao ke mekmwaek, arák mekmwaek ankank pourouk yae-párák nonopok toukouri yak konámpon. Aenánko maok, pourou Kwaro nɨnɨk námpaok akwapea tokwae kari yak konámpon. \x + \xo 2:19 \xt Ef 4:15-16\x* \p \v 20 Yumo te waeman Kraisént sumpwi napo, yámar ntia apár taokeyak konap spirit yumwan warko sámp-fákeyak mo nap te, apaerá yumo warko apárokamp aropamp paokop niamp napon? Apaeritea yumo warko nkwakwe make loaok paokopria, \v 21 nkwakwe make ankank kákánkrá wurirá paokop napon? \x + \xo 2:21 \xt Ga 4:3-5,9\x* \v 22 Take pourouráp lo te nomo yae fek yoronámp ankankan sérar námpara, koupour kar tomore konámpono. Am lo te arop fárákapao saráp papea napan, nomwan ampaokenkria yénk i konapon. \x + \xo 2:22 \xt 1 Ko 6:13\x* \v 23 Tá kare, am take pourouráp lo te námwan, námoku te wampwe pwarará, enselén loturá, nomp pourouan fopwaoka wae námpon. Aenánko, arop ankwap fárákapamp nɨnɨk te, am lo te kwapwe kare nɨnɨk ntia yonkwae kourwaok akwap námpan mpwe napon. Aenapan maok, am lo te nomwan yaewour nánko, nomo nomp pouroukamp nkwakwe make nɨnɨkan kwe-pwar mwanámp pourou mono. \c 3 \s1 Kwaro nomwan Jisasént fárámpá papámp kar \p \v 1 Kwaro yumwan waeman Kraisént fápárámpea kák námpara, yumo te ankár narekamp ankankan saráp térerá sámp kipo. Am narekamp némpouk te Kraiso Kwaromp yae-párák mwaek náráp sia king fek tank námpon. \x + \xo 3:1 \xt Mk 16:19\x* \v 2 Yumo te ankár kápae kare por narekamp ankankan saráp nɨnɨk kip. Apárokamp ankankan te nɨnɨki kwapono. \x + \xo 3:2 \xt Mt 6:33\x* \v 3 Yumo te sumpwi tenap niampria, Kwaromp wonae fik yakáp napo, Jisasomp pourou yumwan nánkárápá yak námpon. \x + \xo 3:3 \xt Ro 6:6-7; 2 Ko 5:17\x* \v 4 Krais te yiráp yiki yakáp mwanap fi támao ara, nánkár wakmwaek érik korop nánko, yumo kor mént érik Kwaromp wae kwapwent korop mwanapon. \x + \xo 3:4 \xt 1 Jo 3:2\x* \s1 Nomo wourékam arop yakápnámp kar \p \v 5 Aenámpara, yumo te má apár mekamp kwatae nɨnɨk yiráp nɨnɨk mek yak námp ankár tirá wour kipo. Ono sénamp te ará nɨnɨkan sénampon: Kokopor i konap nɨnɨk, oumnámp nɨnɨk, tá yi fek nkea nɨnɨk mek saráp kwatae nɨnɨk i konap nɨnɨk, tá ankár kwataenámp ankankan saráp nɨnɨk kárákáre konap, tá arop ankwapamp ankankan nkea kɨkiank i konap nɨnɨk. Am kɨkiank i konap nɨnɨk am te kwekár kwarén lotunap niamp nɨnɨkono. \x + \xo 3:5 \xt Ef 5:3-5\x* \v 6 Am taknap arop fákáre Kwaromp karwaok tukup mo i konapara, nánkár Kwaro am arop fákáre ponankoran touwe kwatae nénk nanampria nánapi tenámpon. \x + \xo 3:6 \xt Ro 1:18\x* \v 7 Wokwaek te yumo kor am takap arop fákárerént paokopria ponankor am nɨnɨk takiapon. \p \v 8 Aeapan maok, yumo oukoumwan te ankár ponankor tirá épér kipo. Am tirá épér mwanap nɨnɨk te ará: Yonkwae pwarámprá yopor i konap nɨnɨk, tá arop ankwapan kokwarokria, apae fek sámp-wouroump naerá nɨnɨk i konap nɨnɨk. Wouroumprá oumnámp kar sér i konap nɨnɨk te yiráp táp meknámp kánanke oukur naeane. \v 9 Yumo te yiráp ankwapyaenápén kwekári kwapono. Am te apae riteanápe, yumo manénkɨr sámpea paokopinap nɨnɨk kwatae wae pwarará, \v 10 Kraisomp wourékam nɨnɨk fek paokop napono. Kwaro yumwan wourékam arop yoroi papria, mér kwapwe nénkria, yumwan yaewour nánko, maomp nɨnɨk niampi yakáp napono. \x + \xo 3:10 \xt Ro 12:2; Ef 4:25-32\x* \v 11 Aenámpara, nomo am wourékam yoronámp arop te nomo ponankor waeman ankárankamp pourouráp yakáp námpon. Aenámpara, nomo warko arakrá nɨnɨk mwareano: Nomo te mwar Grik fi, tá mwar Juda fi, yɨpi fárákap konap, yɨpi fárákap mo i konap, moumountukri kar, tá nkwakwe make fi arop, ankwapamp tére konap arop, amwar yaknámp aropono. Am te apae riteanápe, Kraiso saráp yakria, mao námoku ponankor nomo ou mek yak námpono. \s1 Nomo ankár aropomp i konap nɨnɨkan sámp mwanámp kar \p \v 12 Kwaro yumwan yonkwae touwea waeria nárápria nánkárápeanánko, yumo te Kwaromp arop fi yakáp napara, yumo kor ankár take pourouráp nɨnɨk sámpeaka arak kip: Yumo ankár arop ponankor yonkwae touweriaka fwapnae karia yaewour kip. Yumokunap nɨnɨk te ankár apárok sámp-anámprá, arop sánánkar porokwe fekria maok, yumwan nkwak mak napo kor, koupour nopok mwaria yonkwae pwarámp kwapono. \x + \xo 3:12 \xt Ga 5:22-23\x* \v 13 Yumo ou mek nonopok kar séri tenap yak nánko te, yonkwae porokwe fekria am nɨnɨk nɨk mo, pwar kip. Kwar Tokwaerao yiráp kwatae nɨnɨk tirá épéri námpara, yumo kor tak kip. \x + \xo 3:13 \xt Mt 6:14\x* \v 14 Arop yonkwae touwe konap nɨnɨk te ponankor kwapwe kare nɨnɨkan kámákár akwapria, am kwapwe kare nɨnɨként tapokwapea, énénki tére konámpon. Ae konámpara, yumo ankár arop ankwapan yonkwae touwe kipo. \x + \xo 3:14 \xt Ro 13:8-10\x* \v 15 Krais te nomwan yonkwae porokwe sáp konámpara, kwatae nɨnɨk yak nánko, am yonkwae porokwe yak mo i konámpon. Tá nɨnɨk kwapwe fek yakáp napo te, am yonkwae porokwe nɨnɨk támao yak námpon. Kwaro yumwan wumwiria érékép námp te, yumo wae am yonkwae porokwe fek ankárankamp pourou niamp, ankárankamp nɨnɨk fek yakáp napon. Tá yumo ankár Kwarén aesiorá saráp yakáp kip. \x + \xo 3:15 \xt Jo 14:27\x* \v 16 Kraisomp kar te ankár yiráp nɨnɨk mek kárákáre yak nánko maok, yumo nonopok kar farákápria maok, nkwakwe make kar kwapwe mér mwanapan saráp farákáp kip. Aeria maok, yumo ankár Kwarén ‘Aesio’rá séria maok, tár kar Kwaromp Buk fekamp sámpriaka, lotu i konap tár karan kor sámpá paokopria maok, yiráp waemp kárákáre naenámp tár karan sámp kip. \x + \xo 3:16 \xt Ef 5:19\x* \v 17 Yumo ankank ponankor tére mwaria nap, tá kápae kare ankank sérar nap ponankor te Jisas Tokwae Karao nɨnɨk námpaok tére kipo. Aeria maok, mao yumwan yaewour námpan nɨnɨkia Naropwar Kwarén ‘Aesio’rá sér kip. \x + \xo 3:17 \xt Ef 5:20\x* \s1 Kristen yakápnap fiouan sénámp kar \p \v 18 Koumteou yumo te yiráp poumaropao sénap karwaok paokop nap te, Kwaro nke námp fek yae-párák kare nɨnɨk napon. \x + \xo 3:18 \xt 1 Pi 3:1-2\x* \v 19 Poumou-tárápu yumo kor ankár yiráp koumteouran yonkwae touweria maok, am fárákapan kar tokwae fek séri kwapono. \x + \xo 3:19 \xt 1 Pi 3:7\x* \v 20 Tárápu yumo te ankár yiráp éntupwar naropwaro sénap karwaok paokop kip. Am te Kwar Tokwaerao takenkrianámp nɨnɨkono. \x + \xo 3:20 \xt Ef 6:1-3\x* \v 21 Naropwaryaenáp, yumo kor yiráp tárápuran youpoukwap yopor saráp yakápi kwapono. Tak napo, yiráp tárápu kokwaeria yumwan warákár mo mwanape. \x + \xo 3:21 \xt Ef 6:4\x* \s1 Taokeyakáp konap arop ntia tére aropan sénámp kar \p \v 22 Tére konap arop yumo te yumwan taokeyak konámp aropao sénánko te, ankár mántwaok tére kip. Yumo mao warákáranoria mao nke námp fek saráp tére mwanape. Yumo ankár Kwar Tokwaeran apápria maok, kwapwe kare tére mwanapan saráp nɨnɨk kipo. \v 23 Apae kápae kare ankank yumo tére nap te fwapnae karia kárákáre fek tére kipo. Yumo aropamp téreran tére napanápe, yiráp Kwar Tokwaeramp téreran tére napon. \v 24 Yumo takria maok, mérenke: Krais te yumwan taokeyak konámp Arop Tokwae ara, yumo maomp tére nap fek te nánkár wakmwaek maomp firáp arop ponankoran nopok nénk nanampria nánapitenámp ankank yak námpon. \v 25 Tá kwatae nɨnɨkinámp arop te nánkár námoku ami námp fek touwe kwatae sámp naenámpon. Kwar te ankárankamp puri fek arop ponankoran yurukup i konámpon. \x + \xo 3:25 \xt Ap 10:34\x* \c 4 \p \v 1 Arop taokeyak konap arop yumo kor ankár yiráp tére aropan kwapwe kare yae-párák kare nɨnɨk fek kipo. Yumo te wae mér napon, yumwan taokeyak konámp Kwar Tokwaerao kor yámar mek yak námpon. \s1 Kwarén kar toropwapria yae-párák kare paokop mwanámp kar \p \v 2 Yumo te ankár kar toropwap i konap nɨnɨkan kárákáre fek sámpá paokopria maok, am kar toropwapnap nɨnɨk te fwapnae karia nɨnɨk kourria Kwarén ‘Aesio’rá sér kip. \x + \xo 4:2 \xt Ef 6:18\x* \v 3 Yumo ankár Kwarén sénapo, yinan kor kar farákáp mwanámp mwae kup kɨk-pwarano. Mámá kar te wokwaek mek wouroumpeyakámpan oukoumwan te wae érik korop námpon. Aenámpan maok, arop fárákap am kar wa te monoria nap kwamp, onan fákapá páte napono. \x + \xo 4:3 \xt Ef 6:19\x* \v 4 Yumo ankár Kwarén sénapo, ono Kwaro onan, takrá kar farákápaerianámp nɨnɨk fek mámá mek wouroumpeyaknámp kar érik farákár nanampon. \x + \xo 4:4 \xt Ef 6:20\x* \p \v 5 Yumo te arop ankwap fárákap oukoumwan Kristen mo nap nke nap fek te yiráp paokop fwapia nɨnɨk kour fek paokop kipo. Yumo ankwapan yaewour mwanap ke kwaporok pwar mwanape. \x + \xo 4:5 \xt 1 Te 4:11-12\x* \v 6 Yiráp kar te ankár kwapwe kare nánko, arop wa mwar karrá woupwi pap mwanap karan saráp sérar kipo. Yumo ankár arop ponankoran fwapia nɨnɨk kouria yae-párák kare karan pwarokwaprá sér mwanapon. \x + \xo 4:6 \xt Ef 4:29; 1 Pi 3:15-16\x* \s1 Polo Tikikus ntia Onesimusén Kolosi mek tirá kérépnámp kar \p \v 7 Tikikus te Kwar Tokwaeramp tére pwar mono, ankár kwapwe kare tére konámp aropono. Mao te nomo énénki tére konámp támaonon. Aenámpantá ono man warákár tokwae nampono. Mao te ono tére namp yumwan sénaenámpono. \x + \xo 4:7 \xt Ef 6:21\x* \v 8 Ono yumonapok man sámp-kérép namp te, yino te mokoprá yakáp námpaoeanrá yumwan farákáprá sénánko, yumo wa napo, am támao yiráp waempén kárákáre sánk nánko, warákár mwanapon. \x + \xo 4:8 \xt Ef 6:22\x* \v 9 Onesimus te tére kwapwe konámpantá ono man warákárampono. Mao te nomp ankwapnápara, ono man Tikikusént akwapenkria sámp-kérép nanko, akwap nep te, yumwan mapek koropánknámp ankank ponankor farákáp nenepon. \x + \xo 4:9 \xt Fm 10\x* \s1 Polo Kolosi firan ‘Gude’ rimp kar \p \v 10 Aristarkus te yinan fákapea páte napo yak nempao, mao kor yumwan ‘Gude’rá sénámpon. Tá Barnabasomp naompnáp Mak, mao kuri yumwan ‘Gude’rá sénámpon. Mao yumonapok akwap nánko te, ono wae manénkɨr yumwan sériampnámp taknámp, yumo man warámp kipo. \v 11 Tá Jisas, ankwap e te Jastus, mao kor yumwan ‘Gude’rá námpon. Juda fi meknámp te, am yinɨnkaopwe támao mwar Kristenia, onan yaewour kwapwerá téreria arop Kwaromp firáp yakápenkria kar farákáp námpon. \x + \xo 4:11 \xt Ap 27:2; 12:12\x* \v 12 Epafras kor yumwan ‘Gude’rá sénámpon. Mao te Krais Jisasomp térenámp arop, yiráp nouroup támao ara, ankár Kwaro yumwan yaewouranoria arakrá kar toropwap saráp yak konámpon: ‘Yumo ankár kárákáre fek fokopeyakria, yumo ankár arop méri yakáp konapnámp araknámpi yakria maok, Kwaromp kar te kare karonoria mér kárákáreria, yumo ankár Kwaro takenkria warákárnámp nɨnɨkaok saráp yakáp mwanapon’rá sér i konámpon. \v 13 Ono man te waeman mér namp kwamp yumwan sér rae: Mao te térea waenámpara, yumwan yaewouria maok, tá Leodisia ntia Hierapolis mekamp aropan kor mént yaewour námpon. \v 14 Luk te nomp dokta kwapwe kare nomo man warákár konámpara, mao ntia Demas yumwan kor ‘Gude’rá nepon. \x + \xo 4:14 \xt 2 Ti 4:9-12\x* \p \v 15 Yumo ono ‘Gude’rá namp mámá Leodisia mekamp nouroup fákáreran séria maok, Nimfa ntia sios arop maomp nap mek koupoukour konapan méntér onomp ‘Gude’ má sér kipo. \v 16 Yumwan sánknamp pas má nkea fákeyakrá warko Leodisia mekamp siosén sánk kip. Tá Leodisia mekamp siosén sámp-kérépnamp pasan nopok kor nkeaka yumwan sánk mwanapon. \v 17 Yumo Arkipusén arakrá sér kip: ‘Amo Kwar Tokwaeramp tére sámpea tére nap am pwar kwapono. Ankár fwapnae karia taokeyakrá fwapi téreamp’rá sér kipo. \p \v 18 Ono Pol onokump yae fek yumwan ‘Gude’rá sénamp kar má kumwi nampono. Yumo te ankár ono kalabus mek yak nampan onan nɨnɨk kipo. Ono nɨnɨk namp te, Kwaro námokuráp nɨnɨk fek yumwan yaewouria yumont yakanoria nampon.