\id 2CO - Karkar-Yuri NT [leu] -Papua New Guinea 1994 (DBL -2017) 
\h 2 Korin 
\toc1 Polo Korin Firampor Wakmwaek Kumwimp Pas 
\toc2 2 Korin 
\toc3 2 Ko 
\mt1 Polo Korin Firampor Wakmwaek Kumwimp Pas  
\imt1 Mekia Akwapnámp Kar  
\ip Wakmwaek ankwap yopwar fek Polo provins Masedonia mek yakria, mámá pas ankwap por taknámp kumwia Korin mek yakápnap Kristen fákáreran sámp-kérépámpon.  
\ip Am ke fek Polomp manénkɨrkamp pas Korin mek kérép námp fek te, Taitus am mek yakria Kristen fárákapan yaewourimpon.  
\ip Am ke fek Taitus nke nánko, ankwap fárákap Polomp kar wawia náráp kwatae nɨnɨk párakop napo maok, ankwap fárákap te sérrá, ‘Pol te aposel kare mono’ ria, náráp nɨnɨk kwatae fwapokwap mono.  
\ip Wakmwaek Taituso Polonámpok akwapea, Korin mekamp aropao térenap nɨnɨk farákáprá sér. Aenánko maok, am ke fek Polo warko pas ankwap kumwia Korin mek sámp-kérép. Mao am fárákapan námoku aposel yak námp fi kor érik farákarrá sér. Tá Jerusalem mekamp Kwaromp koumteouráp aropampor ‘Mani nánapi pap kip’rá sénámpon. Tá faek te ‘Kwekár aposel fárákapan mér kip’rá sénámpon.  
\c 1  
\p
\v 1 Ono Pol, onan Kwaro námoku náráp nɨnɨk fek Krais Jisasomp aposel pap námpon. Ono mámá pas kumwi nae rae. Timoti yino Kwaromp sios mekamp koumteouráp arop Korin mek yakáp nap, ntia provins Akaia mek yakáp nap yumonapok sámp-kérép re. \x + \xo 1:1 \xt 1 Ko 1:1\x*  
\v 2 Ono nɨnɨk namp te, nomp naropwar Kwar ntia Jisas Krais Tokwae Karao fwap námokuráp nɨnɨk fek yumwan aropompria yaewour nepo, yumo yonkwae porokwe fek yakápenkria nampon. \x + \xo 1:2 \xt 1 Ko 1:3\x*   
\s1 Polo Kwarén ‘Aesio’rá sénámp kar  
\p
\v 3 Kwar, tá nomp Tokwae Kar Jisas Kraisomp Kwar, tá maomp Naropwar, mao te nomwan yonkwae touwe konámp nomp Naropwarono. Mao te ponankor koumteouráp aropamp nɨnɨk mek kápae tokwae sámp napo, yaewouria nɨnɨk mek kárákáre sánk konámpon. Nomo mámá ankank táman nɨnɨkia ‘Aesio’rá sér mwaro. \x + \xo 1:3 \xt Ro 15:5-6; 1 Pi 1:3\x*  
\v 4 Yinan kápae kare kwataenámp ankank korop námpan kor, mao támao yinan yaewouria nɨnɨk mek kárákáre sánk konámpono. Ae konámpara, yino fwap arop ankwap fárákap kápae kare ankank kwatae korop námpon kor, man yaewouria nɨnɨk mek kárákáre sánk mwanámpon. Kwaro yinan yaewouria nɨnɨk mek kárákáre sáp konámp niamp yino kor tak mwanámpon.  
\v 5 Kraiso touwe tokwae sámpámpan yino kor sámp konámpon. Tá taknámp Krais yinan yaewouria nɨnɨk mek kárákáre sánk konámpao yinan top-pwarámpi yak námpon.  
\v 6 Táte yino touwe sámp námp te, am támao yumwan yaewouria, yiráp nɨnɨk mek kárákáre sánk konámpono. Táte Kwaro yinomp nɨnɨk mek yaewouria kárákáre sáp námp te, yiráp nɨnɨk mek kor tak naenámpon. Táte Kwaro yinan yaewour námp te, mao yumwan yaewouria yiráp nɨnɨk mek kárákáre sánk konámp fek yino sámp konámp touwe niamp sámpea, fwap kárákáre fek yakáp mwanapono.  
\v 7 Tá yino mér kárákáre kare námpara, yumo kárákáre fek yakáp mwanapon. Yino te wae mérámpon: Yumo yinont touwe sámp napara, taknámp yumo yinont Kwaro yaewouria nɨnɨk mek kárákáre sáp konámp sámp mwanapon.   
\p
\v 8 Ankwapyae fákáre, yino nɨk námp te, yumo yinan provins Esia mek touwe tokwae koropámp aran mérenke! Yoporop touwe tokwae kwatae yinan tirá néria yinomp kárákáre kwe-pwar nánko, yinomp nɨnɨk te wae surumpwi kan nɨnɨki námpon. \x + \xo 1:8 \xt Ap 19:23; 1 Ko 15:30-32\x*  
\v 9 Kare karono, yino am touwe tokwae sámp námp te, wae jaso aropan ‘Sumpwi nanap’rá sénánko wanámp niampon. Am koropnámp touwe te yino, yinokump kárákáre fek námponorá nɨnɨk mwanámpan te mono. Yino ankár Kwaromp kárákáre mao sumpwinap arop fárámpá pap konámpan nɨnɨk mwanámpani námpon.  
\v 10 Am ankank kwatae te waeman yinan tirá wour naeria námpan maok, Kwaro yinan warko érékép námpon. Tá nánkár wakmwaek kor yinan warko érékép naenámpon. Tá yino man mér kárákáre nánko, kápae kare por ankank kwataerao yinan sámpá yampourounámp ke fek, mao yinan warko éréképeanánko, yino fwapi yakáp mwanámpan námpon.  
\v 11 Aeno yumo ankár yinan yaewourrá kar toropwap kipo. Kwaro kápae kare koumteouráp aropamp kar toropwap wawia mao yinan yaewour naenámpon. Tá kápae kare koumteouráp arop Kwaro yinan yaewour námp nkea man ‘Aesio’rá sér mwanapon. \x + \xo 1:11 \xt 2 Ti 4:18\x*   
\s1 Polo tére naenámp fi farákarrá sénámp kar  
\p
\v 12 Ono te mámá ankárankamp ankank táman warákár konampono: Onomp nɨnɨk mek te Kwaro onan sápnámp yae-párák kare nɨnɨk, tá kare kar nɨnɨk fek tére konampan saráp mér nampon. Ponankor koumteouráp arop ou mek ono ankár am nɨnɨk fek yárak nampao maok, yumo ou mek te kápae kare por am nɨnɨkaok saráprá yárak nampon. Kwaro onan aropompia am nɨnɨk sáp námp te, apárokamp aropamp mér niamp pourouráp te mono. \x + \xo 1:12 \xt 1 Ko 1:17; 2 Ko 2:17\x*  
\v 13-14 Ono yiráp por pas kumwia sámp-kérépamp ke fek te, yumo fwap farákápea fi kor mér mwanapan saráp kumwi konampono. Ono te mwar pourouráp kar yiráp por kumwi mo i konampono. Tá kare, kápae kare kar ono kumwi namp te, yumo oukoumwan fwapi mér mo. Aeno onomp nɨnɨk te, yumo ankár onomp kar fi ponankor méria maok, nomp Tokwae Kar Jisaso kot tokwae naenámp yae fek, ono yumwan warákár nanamp puri fek yumo onan kor warákár mwanapon. \x + \xo 1:13-14 \xt Fl 2:16\x*   
\p
\v 15-16 Yumo te ononamp kwapwe kare nɨnɨkan nkea, warákár mwaria naprá mér kárákáre nampon. Tá ono am fi fek táman wokwaek sérrá, “Ono yumonapokmékɨr akwapea yumwan nkea pwarará provins Masedonia mek akwapea, warko Masedonia pwarará yumonapok arákarrá korop.” Aenanko, am nɨnɨk fek Kwaro yumwan ankwap por warákár sánk nánko, anánk por warákár mwanapon. Tá onomp nɨnɨk te yumo fwap onan Judia mek akwap nanamp yaewour mwanapan mpwe nɨnɨkiampon.  
\v 17 Aeampan maok, ae te mokopono? Yumo nɨk nap te, ono yumwan kwekárrá am kar séri namp nie? Yumo onan te apárokamp aropao i konámp niamp kar mwar séria ‘Yeno’ ritea, warko ankwap-ankwap kar fek akwapria ‘Mono’rá sér i konámpao námpwe rape? Ono tak mo kareno!  
\v 18 Kwar te námokuráp ponankor karwaok i konámpara, taknámp ono yumwan kare kar sénampon. Ono kápae kare kar yumwan sér i konamp te, ‘Yeno’rá sénamp, ‘Mono’rá sénamp énénkér yak mono.  
\v 19 Ono, tá Sailas, tá Timoti yino yumo ou mek kar farákápámp am te Kwaromp Táráp Jisas Kraisomp karono. Tá yumo wae mérapon: Krais te ‘Yeno’rá sér, ‘Mono’rá sér i konámp énénkér yaknámp arop mono. Krais te kar kare kar saráp séria ‘Yeno’ ri konámpono.  
\v 20 Ye! Kwaromp kápae kare kar am ‘Apae nanamp’rá séri námp yak nánko, nomo Kraiso téremp nkea ‘Ye, kare karono’rá nɨnɨk mwanámpono. Aenámpara, Kwaromp kar wa námp fek nomo Kraisomp e fek sérrá, ‘Am kar te kareno’ ria Kwaromp e narek sampok konámpon. \x + \xo 1:20 \xt Ro 15:18-19; Yé 3:14\x*  
\v 21 Tá Kwaro námoku yinan yumont kárákáre sáp nánko, nomo Kraisén mérnámp kárákáre fek yakáp námpon. Tá takria mao nánapia,  
\v 22 mao námoku nomwan, náráponoria taok-pap nampria, nomp nɨnɨk mek Yiki Kor Spirit pap námpon. Am Yiki Kor Spirit te Kwaro nomwan, ankank wakmwaek sánk nanampria manmékɨr sápnámp ankank niampon. Aenámpara, nomo fwap arakrá mér mwanámpon: Kare, mao ponankor sáp nae-námpria nɨnɨk mwanámpon. \x + \xo 1:22 \xt Ro 8:16-17; Ef 1:13-14; 1 Jo 2:27\x*   
\s1 Pol Korin mek koupour akwap moimp fi kor nɨnɨk  
\p
\v 23 Onomp nɨnɨk mek ponankor méri yaknámp Kwaromp e fek ono kare kar sénamp te ará: Ono apaeritea Korin mek koupour korop moi nampanápe, ono koropea yumwan yopor nanko, yumo pwarápae sámpantá ninampono. \x + \xo 1:23 \xt Ro 1:9\x*  
\v 24 Apae yino ‘Yiráp mérapan poukwap námp’rá sénámpanápe, mono. Am mér te waeman yumoku kárákáre fek foukouri yakápi napono. Aenapara, yino te párák yumont tére nánko, yiráp nɨnɨk mek warákár koropanoria námpon. \x + \xo 1:24 \xt 1 Pi 5:3\x*   
\c 2  
\p
\v 1 Tá onokump nɨnɨk mek te wae arakrá séri nampono: Ono warko yumonapok akwapea yiráp nɨnɨk kápae fárámpea pap mono. \x + \xo 2:1 \xt 1 Ko 4:21\x*  
\v 2 Táte ono yiráp nɨnɨk mek yonkwae kápae sánk nanko te, wa fwap onomp nɨnɨk mek warákár sáp naenámpon? Am te apae riteanápe, onan warákár sáp mwanap te yumo támaono.  
\v 3 Yumo te onan warákár fwap sáp konap koumteouráp aropara, ono yumonapok akwapea nanko, yumo onan nɨnɨk kápae sáp te monoria nampon. Am táman maok, ono wokwaek pas kumwiampon. Ono te wae mérampon: Táte yumoku fwapokwapi pwate napo, ono am fek warákár nanko te, yumo kor am táman warákár napon.  
\v 4 Kare, wokwaek ono yiráp por pas kumwiamp ke fek te, onomp nɨnɨk mek kápae tokwae sámpea, yonkwae touweria ono kápae kare ém méntériampon. Ono, yiráp nɨnɨk mek kápae sámp mwanapria, am pas kumwi mono. Ono am pas kumwiamp te, ono yumwan nouroup kare namp nkea mérenkria ninampon. \x + \xo 2:4 \xt 2 Ko 7:8-9\x*   
\s1 Arop námwan kwatae nɨnɨk napo, nɨk mo pwar mwanap kar  
\p
\v 5 Arop ankwapao nɨnɨk kápae fárámp mwanap ankank sankorop-pap námp te, mao te onomp nɨnɨk mek kápae tokwae kar sáp mono. Kánanke kwarokon. Mao te yumwan yiráp ponankor nɨnɨk mek kápae nénk námpon. Ono te kar kárákáre fek sér te monoria namp kwamp, ‘Ankwap fárákapamp nɨnɨk mek kápae kánanke sámp nap’rá sénampono. \x + \xo 2:5 \xt 1 Ko 5:1\x*  
\v 6 Yiráp ou mekamp kápae kare arop am takinámp aropan nopok touwe sánk nap te, maomp kwatae nɨnɨki námp fek pwi námp támaono.  
\v 7 Aeno yumo ankwap nɨnɨkan oukoumwan nɨnɨkenke: Yumo maomp kwatae nɨnɨk nɨk mo, pwarará man yonkwae porokwe mwanap te kwapwe kareno. Takria kápae tokwae kar am aropan anámpá papantáno.  
\v 8 Aeria maok, ono yumwan kárákáre fek sénae namp te ará: Yumo man oukoumwan aropomp nap man yénkép kipo.  
\v 9 Ono wokwaek am pas kumwiamp te, yumo am aropan mokopia fwapokwap mwanap nke naeria kumwiampon. Yumo te, ankank ponankor ono kumwiamp karwaokria ankank ponankor tére nap ni mo nierá mér naeria niampon.  
\v 10 Táte yumo arop ankwapan kwatae nɨnɨk nɨk mo pwar nap te, ono kor nɨk mo pwar konampon. Aeno kare, ono kare nɨk mo pwar nanamp ankank yak nánko te, ono Kraiso nke námp fek yumwan yaewour nanampria nɨk mo pwar nampon.  
\v 11 Ono am tak namp te apae riteanápe, nomo Satanomp nɨnɨk te wae mérámpon. Takria mao nomwan kwekária nomwan kwe-pwarantánoria apápria nampon. \x + \xo 2:11 \xt Lu 22:31-32\x*   
\s1 Taitusén nke naerianámp kar  
\p
\v 12 Ono wokwaek taun Troas mek Kraisomp Kwapwe Kare Kar farákáp naeria akwapamp fek te, Tokwae Karao ono tak tére nanamp mwae kup kɨk-pwararámpon.  
\v 13 Aempan maok, onomp nɨnɨk te porokwe fek yak mono. Am te apae riteanápe, ono onomp ankwapnáp Taitusén nke moria nampon. Aeria maok, ono Troas fákáreran pwarará koropea provins Masedonia mekiampon. \x + \xo 2:13 \xt Ap 14:27\x*   
\s1 Aposel fákáre Kwaromp kárákáre fek yorowar kwe-pwar konap kar  
\p
\v 14 Oukoumwan te ono Kwarén ‘Aesio’rá sénampon. Am te apae riteanápe, Kwaro kápae kare por yinan yaewour nánko, yino Kraisént Satanomp kárákáreran kwe-pwar námpon. Aeria yinan yaewour nánko, yino Kwaromp kar farákáp nánko, am arop fárákap Kraisén mér sámp napon. Aenapo am mér te nánákáre kwapweran ouwirao kápae kare mwaek tia akwapránk námp niampon. \x + \xo 2:14 \xt Ro 6:17\x*  
\v 15 Tá kare karono, yinoku támao waeman yankap konap paura nánákáre kwapwe niamp nánko, Kraiso sámpea Kwarén ofa sánk námpon. Am nánákáre te yámar mek pok mwanap mwaeaok yakápnap arop ou mek akwap, te yaomwi mek pɨk mwanap mwaeaok yakápnap arop ou mek kuri akwap námpon. \x + \xo 2:15 \xt 1 Ko 1:18; 1 Pi 4:11\x*  
\v 16 Am yaomwi mek pɨk mwanap mwaeaok yakápnap arop fárákapao nunump nap te, arop sumpwi mákáre niampria, am támao am fárákapan sumpwi nénk konámpon. Aeno yámar mek pok mwanap mwaeaok yakápnap fárákapao nunump nap te yiki yakáp mwanap nánákáre niamp nánko, am támao am fárákapan yiki yak nénk námpon. Wa mokop am tére naenámp fwap pwi kare yak námpon?  
\v 17 Aeno yumo te wae mérapon: Yino te kápae kare arop am fek ankank ti mwaria, Kwaromp kar farákáp konap niamp te mono. Yino te Kwaro námoku am tére sápeanánko, yae-párák kare térerá tukup námpono. Yino te Kraisént ankárankamp nɨnɨk fek, tá Kwaro nke námp fek yae-párák kare kar farákáp konámpon.   
\c 3  
\s1 ‘Wourékam kontrakamp tére arop’rá sénámp kar  
\p
\v 1 Ae te oukoumwan yino warko yinokump e narek sampok mwanámp nie? Ae te yino arop ankwap fárákapao i konapnámp yino ankár yumwan, yinomp e narek sampokenkria arop ankwap fárákapao yumwan pas kumwi nap sánk námp nie? Tá yumo ankár yinan yaewourrá take pourouráp pas kumwi nap nie? Am te mono. \x + \xo 3:1 \xt Ap 18:27\x*  
\v 2 Yinomp e narek sampok mwanap pas te yumo kare támaono. Aenapo am pas fekamp kumwi te yinomp nɨnɨk mek tank námpon. Arop ponankor am pas nkerá farákápria mér mwanapon.  
\v 3 Yumo te Kraiso kumwinámp pas érik karaok yakáp napono. Yinomp tére fek Kraiso am pas kumwi námpon. Mao te ing fek kumwi mono. Yiki Yak konámp Kwaromp Spirit fek kumwi námpon. Mao te yumwi worare fek kumwi mono. Mao te aropamp nɨnɨk mek kumwi námpono. \x + \xo 3:3 \xt Kis 24:12\x*   
\p
\v 4 Yino am takrá sénámp fi te aráno: Kraiso yino man mér mwanámp papeanánko, yino Kwarén mér kare námpara, yino sérrá:  
\v 5 Kare yinoku te mámá tére mwanámp pwi mo námpara, yino te ‘Yinoku ankank tére námp’rá sér mono. Kwar ankárankampao saráp yino tére mwanámp fwap pwi pap konámpon.  
\v 6 Mao támao yinan tére mwanámp pwi pap nánko, yino wourékam kontrakamp tére arop yakáp námpon. Am kontrak te lo fekamp kumwi ankank mono. Am te Yiki Kor Spiritamp ankankono. Loamp kumwi te, yumo ankár sumpwi mwanapan yénkép námpon. Aeno Yiki Kor Spirit te aropan yiki yak sánk konampon. \x + \xo 3:6 \xt Jo 6:63; Ro 7:6\x*   
\p
\v 7 Yumo nɨnɨkenke! Kwaro yumo kárákáre fek lo kumwimp te náráp wae kwapwe méntér koropámpon. Aenko, Mosesomp yimetápok te am wae tákapánko yakea wakmwaek éréképrá akwapámpan maok, Israel fákáre maomp yimetápok nke mwanap pourou mono. Aeno am lo sumpwi konap nénk námp te, am wae kwapwerént takrá koropámpao maok, \x + \xo 3:7 \xt Kis 34:30\x*  
\v 8 oukoumwan Kwaro koumteouráp aropan Yiki Kor Spirit nénk naeria tére námp te, am táman kwe-pwararea Kwaromp wae tokwae kar sámp napon. \x + \xo 3:8 \xt Ga 3:2-5\x*  
\v 9 Am loamp tére te nomwan kotria sérrá, ‘Nomo ankár yaomwi mek pɨk mwanámp’rá sénámpon. Aeno táte maomp tére Kwaromp wae tokwae méntér koropámpan nánko te, koumteouráp aropao Kwaro nke námp fek yae-párák kare arop yakáp nap wakmwaek korop námp te yoporop wae tokwae kar méntér korop námpon. \x + \xo 3:9 \xt Ro 3:21\x*  
\v 10 Am loamp téreao sámpá yaknámp wae te oukoumwan am wae te warko yak mo námp niampon. Am te apae riteanápe, mámá ankwap Kraiso tére námpao man kwe-pwarará yoporop wae tokwae kari yak námpon.  
\v 11 Am loamp tére pwar naerianámp te, Kwaromp waerént korop námpon. Aenámpara, am Spiritomp tére yaká yak konámp te, Kwaromp wae tokwae karrápono.   
\p
\v 12 Yino am wae tokwae yinan tokwae kari yaká yak naenámpria mér kareria am táman yépék námpara, apáp mono. Yino ankár érik karaok kar farákáp konámpon.  
\v 13 Yino Mosesoimp niamp mono. Israel firao Mosesomp yimetápokamp wae érik éréképrá akwap nánko nkeantánoria waempyam woukoup tenámpono.  
\v 14 Aempan maok, am Israel firamp nɨnɨk te oukoumwan fákapá yakámpon. Aempara, kápae kare por am fárákap te épi kontrak fekamp karan nkerá farákáp napo maok, am waempyam támao maomp nɨnɨk mek nánánkári yakrá koropea oukoumwan námpon. Am aokorop-pwar naenámp arop te yak mono. Aenánko oukoumwan Kraisén mér nap fek maok, Kwaro am waempyam aokorop-sɨr konámpon. \x + \xo 3:14 \xt Ro 11:25\x*  
\v 15 Ye! Kápae kare por am fárákap te Mosesomp lo kar nkea farákáp napao, maomp nɨnɨk mek waempyam nánkárápá yak nánko koropea oukoumwan napon.  
\v 16 Aeno táte arop kwatae nɨnɨk pwararea Tokwae Karaonámpok akwap naerianánko te, Kwaro am waempyam aokoropá sɨr konámpon. \x + \xo 3:16 \xt Ro 11:23,26\x*  
\v 17 Mámá yaknámp ‘Tokwae Kar’rá sénámp te Spiritono. Táte Tokwae Karamp Spirit arop ankwapént yak nánko te, ankank ankwap am aropan nánánkár mono. Mao te amwar kar yak námpon. \x + \xo 3:17 \xt Jo 8:32,36; Ro 8:2; Ga 5:1\x*  
\v 18 Tá nomo ponankor nomp yimetápok nánkáráp mwanámp ankank yak mono. Aenámpara, Tokwae Karamp wae tokwae nomonámpok korop námp te, nomo te nke konap wunéri kor fekamp waerao arop pourouk akwapá tákap námp niampon. Kápae kare por nomo am wae sámpa wae nánko maok, am waerao nomwan ankwap pourourápi pap nánko, nomo te Tokwae Kar námokuráp wunéri niamp fek yakáp námpon. Tokwae Kar mao te Spiritara, tak námpon.   
\c 4  
\s1 Porokwenámp arop ntia Kwaromp kwapwe kare ankankan sénámp kar  
\p
\v 1 Kwaro yinan aropompia maomp kar farákáp mwanámp tére sáp námpara, yino te am térean kokwae mo i konámpono.  
\v 2 Yino te pwarápae konap kwatae nɨnɨk mek yak námp te waeman younkwe mwaek sɨrari námpon. Yino te kwekár nɨnɨk fek paokop mo i konámpono. Yino te Kwaromp kar pwarará ankwap kar sér mo i konámpono. Yino te kare kar kar érik farákáp nánko, arop ponankor fwap yinomp nɨnɨk youroukoupia yino Kwaro nke námp fek yae-párák kare nɨnɨk fek tére námp mér mwanapon.  
\v 3 Aeno táte ankwap fárákap am yino farákáp konámp Kwapwe Kare Kar fi mér mo nap te, am fárákapamp nɨnɨk mek oukoumwan waempyam nánkáráp yak nánko, yaomwi mek pɨk mwanap mwaeaok yakáp napara napon.   
\p
\v 4 Mámá apár mekamp kwekár kwar Satano am Kwarén mér monap arop fárákapamp nɨnɨk mek te nánánkári fákeyak námpon. Aenánko, Kraisomp Kwapwe Kare Karamp wae yokor námp te, am fárákapamp nɨnɨk mek akwap naenámp pourou mo námpara, am fárákap Kraisén nkea, Kwaro kor take pourouráponorá mér mo napon.  
\v 5 Yino te yinoku i konámp nɨnɨkan farákáp mo i konámpono. Yino te ‘Krais Jisas támao nomp Tokwae Kar’rá séria, tá yino te Jisasomp e narek sampok mwaria, yiráp tére arop niamp yakáp námpono.  
\v 6 Wokwaek kar Kwaro ankank yoronámp ke fek mao sérrá, “Kɨrɨkɨp mek wae koropano.” Aerimpan am Kwaromp wae támao koropea yinont yakria yinomp nɨnɨk mek am wae tokwae puri yak námpon. Am wae te arakimpon: Yino Jisas Kraisomp yimetápokamp wae tokwae nkea, am fek Kwaromp wae ntia kárákáre tokwae mérámpon. \x + \xo 4:6 \xt Stt 1:3; 1 Pi 2:9\x*   
\p
\v 7 Aeno yumo nke napo, mámá Kwaromp Kwapwe Kare Kar yino kárákáre mo, arop mwarao sámp-fákeyak námp te, kwar fekamp kárákáre mo faokor konámp sospen kwatae mek mani ankank kwapwe kareao tank námp niampon. Aenámpara, arop fárákap ponankor am Kwaromp kárákáre tokwae nke mwanapon. Am te yinomp kárákáre mono.  
\v 8 Yinan kápae kare apárok mwaek yinomp pourouk touwe kwatae koropánk námpao maok, yinomp kárákáreran taokarrá pap mwanap pourou mono. Kápae kare ankank yinomp nɨnɨk sámpá yampourou námpan maok, yinomp nɨnɨk te kwatae akwap mono.  
\v 9 Arop fárákap yinan kwatae pap mwaria yérépe napan maok, Kwar te yinan pwar mo i konámpono. Tá arop fárákapao yinan fupukrá némpouk épér napan maok, am fárákapao ponankor yinan surumpwi kák mono.  
\v 10 Yino te kápae kare por Jisas sumpwi námp niamp take pourouráp yinan kor korop nae-rámponoria nɨki-samp paokop i konámpon. Aenámpara, Jisasomp yiki yaká yakao kor yinomp pourouk érik yak nánko arop nke konapono.  
\v 11 Yino te Jisasomp tére námpara, kápae kare ke fek yino yiki yakáp nánko, arop fárákap yinan tirá wour mwaria koupourou i konapon. Aenapo Jisasomp yiki yakao kor yinomp sumpwi mwanámp pourouk érik yak konámpon.  
\v 12 Aenánko aposel yinan sumpwirao náráp tére konámpan maok, tá am fek Jisasomp yiki yakao yumwan tére námpon.   
\p
\v 13 Yino Jisasén mér námp am nɨnɨk te Kwaromp Buk fek sénámp niamp wuri popwar námpon. Mao sérrá, “Ono wae Kwarén mér nampara, ono érik sénampon.” Yino kor wae mér námpara, yino am mér námp érik sér i konámpon.  
\v 14 Yino wae arakrá mérámpon: Kwaro Jisas Tokwae Karan fárámpea papámpara, mao yinan kor Jisasént fárámpea papria yinan yumont éréképá akwapea Jisasomp wonae fik pwate nánko, yakáp mwanámpon. \x + \xo 4:14 \xt Ro 8:11; 1 Te 4:14\x*  
\v 15 Am ankank ponankor yinan korop námp te yumwan yaewour nanampan námpon. Am nɨnɨk fek táman Kwaromp aropomp fwap kápae kare koumteouráp aropan térea wae nánko, am koumteouráp arop fárákap fwap Kwarén fáparák tokwaeria maomp e sakap mwanapono.   
\s1 Aposel fákáre Kwarén méria kárákáre sámpnap kar  
\p
\v 16 Nomo te am Kwaro kwapwe kare tére námp táman nɨnɨkria Kwaromp tére te poporokweria pwar mo, kárákáre fek tére konámpono. Tá kare nomp pourou te kwatae akwap naeria námpan maok, wampweno. Yinomp waemp te kumur méntép nɨnɨk wourékam sámp konámpono.  
\v 17 Am te ará: Mámá touwe yinan korop námp te kánanke kwarokria, am te fae tákáre ke fek saráp yak námpon. Aeno ami námp fek nopok nánkár wakmwaek te, yámar mek kwapwe kare tankáp mwanámp yaká yak naenámp sámp mwanámpon. Am kwapwe kare tank yámar mek sámp mwanámp te, mámá touwe sámp námp táman kámákár kare akwap námpon. \x + \xo 4:17 \xt Ro 8:17-18\x*  
\v 18 Tá nomo te ankank yi fek nke námp táman tokoreyakáp mo i konámpono. Nomo te ankank nomo yi fek nke mo i konámpan kárákáre fek tokore yakáp i konámpon. Am te apae riteanápe, nomo yi fek nkenámp ankank te fae tákáre ke fek saráp yak naenámpon. Aeno am kwapwe kare ankank nomo yi fek nke mwanámp pourou mo námp te, am te yaká yak naenámpara, nomo am táman saráp tokore yakáp námpono. \x + \xo 4:18 \xt Hi 11:1-3\x*   
\c 5  
\s1 Apárok yakápnap ntia yámar mek yakáp mwanámp kar  
\p
\v 1 Nomo wae takrá mér námp te ará: Mámá sákae nomo am mek yakáp námp am turupwi nánko te, nomo waeman nap kwapwe kare Kwaro nomwan sáp naerianámp yak námpon. Am te aropao yae fek ti moi napono. Am te yámar mek yakria ankár taki yaká yak naenámpon. \x + \xo 5:1 \xt 1 Ko 15:47-49\x*  
\v 2 Nomo oukoumwan mámá nap mek yakáp námp fek te, nomp am nap yámar mek yak námp táman sámp mwar karrá éménkrá yakáp námpon. Am yámar mek yaknámp nap te waempyamnámp nomp pourouk oupoupouri yak naenámpon. \x + \xo 5:2 \xt Ro 8:23\x*  
\v 3 Am te apae riteanápe Kwaro am nomp pourouk yirɨmp tenánko te, nomo pourou mwar yakáp mono.  
\v 4 Ye, kare, nomo oukoumwan mámá sákae mek yakáprá touwe sámprá éménkrá yakáp námpon. Am te apae nomp épi pourou man pwar mwarrá sénámpanápe mono. Nomo te wourékam pourouan waempyam wourékamnámp sámpea mámá sumpwi mwanámp pourouk yirɨmp nánko, mao fwap yiki yak kare sámpanoria námpon. \x + \xo 5:4 \xt 1 Ko 15:53\x*  
\v 5 Kwaro námoku nomwan am yiki yak sámp mwanapria nánapi pwararea, mao nomwan Yiki Kor Spirit wae sáp námpon. Yiki Kor Spirit am te ankank Kwaro nomwan wakmwaek sáp naenámp yak nánko, manénkɨr sápnámp ankankono. Waeman kare karono, mao fwap nomwan ankár ponankor ti-sáp naenámp mérámpon. \x + \xo 5:5 \xt Ro 8:16,23\x*   
\p
\v 6 Ae naenámpara, am támao kápae kare por nomwan nɨnɨk kárákáre sáp konámpon. Nomo te wae mér, oukoumwan nomp pourou kare fek yakápnámp ke fek te, Tokwae Karént maomp némpouk yakáp mono.  
\v 7 Nomo oukoumwan man mér námp fek saráp paokop námpon. Nomo te man oukoumwan nke mono. \x + \xo 5:7 \xt Hi 11:13-14\x*  
\v 8 Aeno ono wae sénampon: Nomp nɨnɨk am fek táman warákárrá kárákáre yakria, nomo mámá pourou mapek pwarará pokea Tokwae Karént mao yaknámp némpouk yakáp nánko, am te nomp némp kare yakano kar námpon. \x + \xo 5:8 \xt Fl 1:23\x*  
\v 9 Aenámpan maok, wampweno. Nomo apae némpouk yakáp námp kápae kare por nomo nɨnɨk kárákáre fek yakáprá, Tokwae Karao warákárnámp nɨnɨk fek tére konámpon.  
\v 10 Am te apae riteanápe, nomo wae mér, nomo ponankor te Kraiso kot námp fek nomo tukup mwanámpono. Aeria táte nomo oukoumwan pourou yiki yakáp námp fek kwatae nɨnɨki námp, tá kwapwe kare nɨnɨki námp, am ankank ponankor nomo ankákárank am takinámp puri fek nopok sámp mwanámpon. \x + \xo 5:10 \xt Ro 2:16\x*   
\s1 Nomo arop fárákap Kwarént nouroup mwanap yaewour mwanámp kar  
\p
\v 11 Yino Kwaro nomwan takrá youroukoup naenámpan nɨnɨkia apáp námpara, yino arop fárákapan, Kwarén mérenkria maomp nɨnɨk mek kékéménk námpon. Aenámpan maok, Kwaro nke námp fek te yino wae kwataenámp nɨnɨk fek tére mono. Yinomp nɨnɨk ponankor te Kwaro wae méri yak námpon. Onomp nɨnɨk te, yumo kor yinan, yae-párák kare tére naponorá nɨnɨkenkria nampon.  
\v 12 Mámá kar te yino yinokump eran sakap nánko, yumo yinan kwapwe kare aroprá nɨnɨkenkria kar porokwerá sér mono. Yinomp kwapwe kare nɨnɨkan warákárenkria, mámá kar kumwi námpono. Yinomp nɨnɨk te yumo fwap arop fárákap pourou mwar táman warákárria aropamp nɨnɨk younkoupia warákár mo i konap arop fárákapamp kar pwarokwaprá sér mwanapria námpon.  
\v 13 Táte kare, yinan ‘Épépérép nap’rá sénapan maok, wampweno. Yino te Kwaromp tére námpan maok, yino arop nke nap fek épépérép niamp námpono. Aeno táte yino yae-párák nɨnɨk fek tére námp te, am támao yumwan yaewour naenámpria námpon.  
\v 14 Am te apae riteanápe, Kraisomp yonkwae touwerao yinan tére mek kákea poukwapá akwap nánko tére námpon. Yino waeman énounkoupia wuri nkea wae mér námpon: Arop ankárankampao nomwan ponankor ér-pwarará sumpwi námpon. Am takinámp támao maok, waeman nomo ponankor mént koumpea sumpwi námp niampono.  
\v 15 Mao taki námp támao yiki yak sámpnámp arop nomwan yaewour námpara, warko nomoku nomp nɨnɨk fek paokop mono. Nomo ankár am arop nomwan ér-pwarará sumpwia warko fárámp námp, man saráp nɨnɨkrá paokop mwanámpon. \x + \xo 5:15 \xt Ro 14:7-8\x*   
\p
\v 16 Aeria maok, nomo Kristen yakáprá koropea oukoumwan námp te, warko épi nɨnɨkaokria arop ankwapaonap nɨnɨk youroukoup mo i konámpono. Tá kare nomo wokwaek te épi nɨnɨkaokria Kraisomp nɨnɨkan takrá youroukoupimpono. Aeno oukoumwan te yino man take nɨnɨk fek youroukoup mo i konámpono.  
\v 17 Aenámpara, arop ankwap Kraisént koumpá yak námp te, Kwaro man wourékam kare yoroi páte nánko yak námpon. Yumo fwapi wawenk: Oukoumwan te épi nɨnɨk fek paokop i konap te wae ponankor pwate nánko, wourékam nɨnɨk fek paokop mwanapao wae korop námpon. \x + \xo 5:17 \xt Jo 3:3\x*   
\p
\v 18 Kwaro námoku nompor am ankank ponankor yoroi námpon. Wokwaek nomo te maomp yopor arop yakápimpan maok, Kraisomp tére fek mao yinan méntér nouroupi yakáp mwanámp nánapi pwara námpon. Aeria mao yinan man yaewourrá yopornap arop tirá méntér nourouprá párakop mwanámp tére sáp námpon. \x + \xo 5:18 \xt Ro 5:10\x*  
\v 19 Yino sénámp kar te ará: Kwaro waeman Kraisomp tére fek ponankor aropan tére nánko, yopor i konap sɨrarea méntér nouroup napono. Aenámpara, mao te am aropaoinap kwatae nɨnɨk ponankor warko nɨnɨk mo, pwar námpon. Tá mao aposel yinan, am yopor nap pwarará man nouroupi yakápnap kar farákápenkria tére sáp námpon. \x + \xo 5:19 \xt Kl 1:19-20\x*  
\v 20 Aenámpara, yino Kraisomp top kor fekamp kar sámpeanámpan farákáp námpon. Am te ará: Kwaro námoku kápae kare aropan yinomp top kor feknámp wumwi námpon. Yino Krais námokuráp karan ponankor aropan farákápria yino am fárákapan arakrá sér: ‘Yumo ankár Kwarén yopornap nɨnɨk pwarará mént nouroupi yakápenk’rá sér i konámpono.  
\v 21 Krais te kwatae nɨnɨk mo i konámpan maok, Kwaro nomwan yaewour naerianámp kwamp, nomp kwatae nɨnɨk tia maomp pourouk koupoukarrá yurumuntukia pwate nánko, mao kwatae nɨnɨkinámp arop niampi námpon. Kwaro am takimp te, nomo fwap Kraisént yakáp nánko, maomp kárákáre fek nomo fwap Kwaromp yae-párák kare koumteouráp arop yakáp mwanapria nimpon. \x + \xo 5:21 \xt Hi 4:15; 7:25-26\x*   
\c 6  
\p
\v 1 Yino te Kwarént téreria yino yumwan kar kárákáre fek arakrá sénámpon: Yumo wae Kwaromp aropomp sámp napono. Takria yumo am maomp aropomp kwaporok pwar mwanape.  
\v 2 Kwaro náráp Buk fek sérrá,  
\q1 “Onoku papnamp ke fek táman  
\q1 ono waráp kar wawia  
\q1 amwan fwapokwap nampon.  
\q1 Am ke fek táman ono waráp koupoute kar wawia,  
\q1 amwan yaewouri nampono.”  
\m Wawenk! Oukoumwan saráp Kwaro nomwan yaewour naenámp ke támaono. Oukoumwan te Kwaro nomwan warko érékép naenámp yaenono. \x + \xo 6:2 \xt Ais 49:8; Lu 4:19-21\x*   
\s1 Aposel fákáre Kwaromp tére nap fek touwe sámpap kar  
\p
\v 3 Yino te arop fárákapao yino tére námpan wouroump-sér te monoria námpara, yino te arop ankwapan kwatae nɨnɨk fek akwap naenámp ankank fek téreantánoria mér kar i konámpon.  
\v 4 Yino te Kwaromp tére arop yakáp námpara, kápae kare por yinomp kwapwe kare nɨnɨk, ponankor aropan arakrá yénkép konámpon: Yino te nkwakwe make kar ntia touwe yinomp pourouk koroprá, yinan sámpá yampourou námpan kor, kárákáre kare fek foukouri yakáp i konámpon.  
\v 5 Arop fárákap yinan fupukrá fápákamánkrá kák napono. Yopor arop fákáre te yinan wouroump-séria ti-yérépe napono. Yino te térea wae námpon. Yino te kumuruk yérékria fwapi pamp moria, mwae touwe yakáp i konámpon.  
\v 6 Aenámpan maok, yino te yiki kare nɨnɨkrá kwapwe kare yonkwae kour sámp-fákeyakáp i konámpon. Yino koupour kar yopor mo i konámpon. Yino te arop fárákapan yae-párák yaewour i konámpon. Yino te Yiki Kor Spiritamp kárákáre sámp konámpono. Yino te arop ankwapan nouroup i konap nɨnɨkan saráp tére konámpon. \x + \xo 6:6 \xt 1 Ti 4:12\x*  
\v 7 Yino te kare kar karan farákáp konámpono. Yino te Kwaromp kárákáre fek tére konámpono. Yino sampnámp yae-párák kare nɨnɨk te yorowar i konap ankankan ankwap yankopampor yae-párák mwaek samp, ankwap kwe-pwarampor yae-mánkwan mwaek samp konap niamp fek, am fek táman yorowarria Kwaromp tére námpono.   
\p
\v 8 Arop ankwap fárákap te yinomp e narek sampok konapan maok, ankwap fárákap te nopok yinomp e apárok sampɨk konapon. Ankwap fárákap te yinomp younkwe mwaek kar kwatae sérar napan maok, ankwap fárákap te arop ankwap fárákapan sérarrá yinan ‘Mao te kwapwe kare nɨnɨk napono’rá sérar i konapon. Arop ankwap fárákapamp nɨnɨk te, yinan, kwekár sér i konap aropan mpwe napan maok mono, yino te kare kar karan saráp sér i konámpon.  
\v 9 Arop yinan mér námp yak mo niampan maok, kápae kare arop yinan wae mérapon. Yino te arop sumpwi mwarianámp niampan maok, mono. Yino oukoumwan yiki yakáp námpon. Aropao yinan touwe kwatae sáp napan maok, yinan sumpwi fupukrá kák mono. \x + \xo 6:9 \xt 2 Ko 4:10\x*  
\v 10 Yino te nɨnɨk mek kápae tokwae sámp námp niampan maok, wampweno. Yino te warákár saráp yakáp i konámpon. Yino te pourou fekamp ankank ponankor mo kare yakáp námpan maok, wampweno. Yino Spiritamp ponankor ankank kápae kare aropan nénk nánko, kápae kare ankankráp arop niampi yakáp napono. Yino te pourou fekamp ankank mo námpao maok, wampweno. Yino Spiritamp kápae kare ankank sámp námpon. \x + \xo 6:10 \xt Kl 1:24\x*   
\p
\v 11 Korin fákáre, yumwan yino yinomp nɨnɨk ponankor érik farákarrá séreano. Tá yino te yumwan nouroup kare námpon.  
\v 12 Yino yumwan nouroup mwanámp nɨnɨk te sérémékéri fákeyakáp mono. Yino yumwan nouroup kare námpon. Aenámpan maok, yumoku támao yiráp nouroup mwanap nɨnɨk nánánkári fákeyakáp napo, nomo ankárankamp nɨnɨk fek yakáp mo námpon.  
\v 13 Ono oukoumwan te yumwan naropwaro náráp tárápuan sér i konámp niamp fek arakrá sénaeria nampon: Yumo am yino i konámp nɨnɨkan nopok yinan sáp mwaria te, yumo kor ankár yinan ponankor nouroup kar kipo.   
\s1 ‘Nomo te Kwaromp Yiki Kor Nap’rá sénámp kar  
\p
\v 14 Kristen mo, amwar yakáp nap arop te mwar pourourápara, yumo te am fárákapént paokopria maonap nɨnɨk am fárákapan yaewouri kwapono! Mokopia yae-párák kare nɨnɨk ntia lo ták-sɨr konap nɨnɨk am anánkaopwe fwap tapokwaprá tére nenepon? Wae te mokopia fwap kɨrɨkɨpént tapokwap naenámpon. \x + \xo 6:14 \xt Ef 5:7-11\x*  
\v 15 Ae te Krais Satanént nourouprá yak námp nie? Mokopia Kwarén mérnap arop, tá mér monap arop am anánkaopwe fwap ankárankamp pourouráp nɨnɨk sámp nenepon?  
\v 16 Mokopia nomo Kwaromp nap ntia kwekár kwarén lotu i konap nap ankárankamp mek tapokwap mwanámpon? Yumo te wae mérapon: Nomo támao nomo yiki yak konámp Kwaromp yiki kor napara, wokwaek Kwaro nomwan nɨnɨkia arakrá sérimpon:  
\q1 “Ono am fárákapént yakria  
\q1 am fárákapamp ou mek yárak nanampon.  
\q1 Tá ono am fárákapamp Kwar yak nanko,  
\q1 am fárákap onomp firáp koumteouráp arop  
\q1 yakáp mwanapon.” \x + \xo 6:16 \xt 1 Ko 3:16\x*   
\m
\v 17 Aeria Tokwae Karao Kristen moyakápnap arop fárákapan nɨnɨkia ankwap kar sérrá,  
\q1 “‘Yumo te ankár am fárákapan pwarará tukupea  
\q1 ankwap fek yakáp kipo.  
\q1 Tá yumo Kwaro nke námp fek  
\q1 oumnámp ankank sámp kwapono.  
\q1 Aenapo maok,  
\q1 onoku támao ono yumwan éréképea, \x + \xo 6:17 \xt Ais 52:11\x*   
\q1
\v 18 ono yiráp naropwar yak nanko,  
\q1 tá yumo onomp tárápu yakáp mwanapon.’  
\q1 Ponankor Kárákáre Tokwaeráp Tokwae Karao  
\q1 arakrá sénámpon.” \x + \xo 6:18 \xt Hos 1:10\x*   
\c 7  
\p
\v 1 Ononamp fákáre, nomo te Kwaro kar kárákáre pap námp te wae sámp námpon. Aenámpara, nomo ankár nomp pourou ntia wunéri mekamp oum ponankor tirá éperia yiki kare yakáp mwanámpon. Tá nomo ankár Kwarén apápia, maomp yae ankore mek yiki kare nɨnɨkaok kar saráp yakáp mwaro. \x + \xo 7:1 \xt 1 Jo 3:3\x*   
\s1 Korin fákáre kwatae nɨnɨk younkwe sɨnapo Polo warákárnámp kar  
\p
\v 2 Yino te arop ankwapan kwatae pap mo i konámpono. Yino te ankwap sámpá yampourou mono. Yino te arop ankwapan kwekária maomp ankank pouroukoup moi námpon. Ae konámpara, yumo te ankár yinan nouroup kar kip.  
\v 3 Ono takrá sénamp te, yumo pwarápae mwanap karan sér mono. Ono wae arakrá séri nampon: Yino te yumwan pwar mono. Nomo sumpwi, tá nomo yiki yakáp námpan kor, wampweno. Yino te yumwan oukoumwan warákárrá yakáp námpon.  
\v 4 Yumo yae-párák kare paokop napan wae mér kareria, yumwan warákár tokwae nampon. Kápae kare nɨnɨk kápae yinan korop námpan kor, ono yumwan nɨkia kárákáre sámpeyakrá ono warákára wae nampon.   
\p
\v 5 Yino wokwaek koropea Masedonia mekánko maok, ampok kor yinomp pourou te anepér kánanke sámp mono. Yinan nkwakwe make kápae tokwae koropámpono. Yino arop ankwap fárákapént kar yorowaria yinomp nɨnɨk te apáp tɨrɨnk.  
\v 6 Aempan maok, Kwar te arop nɨnɨk mek kápae fárámpá yaknámp aropan yaewouria nɨnɨk mek kárákáre sánk konámpono. Ae konámpao, mao Taitusén yinonámpok sámp-kérép nánko korop námp, am támao yinomp nɨnɨk mek yaewouria kárákáre ti-sáp námpon. \x + \xo 7:6 \xt 2 Ko 1:3-4\x*  
\v 7 Am támao saráp Kwaro yinomp nɨnɨk mek yaewouria kárákáre ti-sáp mono. Yumo manénkɨr Taitusomp nɨnɨk mek yaewouria kárákáre sánk nap, mao am kar yinan koropá farákáp nánko, am táman Kwaro yinomp nɨnɨk mek kor yaewouria kárákáre ti-sáp námpon. Taitus yinan sérrá, ‘Yumo onan nke mwar kar’rá yonkwae touwe tokwaeria onont ankárankamp nɨnɨk fek yakáp mwar karrá yakáp nap, táman ono warákára wae nampon.   
\p
\v 8 Ono wae mér, onomp pas te yiráp nɨnɨk mek nɨnɨk tokwae sánk námpan maok, am támán nɨnɨk tokwae mono. Kare, wokwaek te ono nɨnɨk tokwaeampan maok, oukoumwan te mono. Ono wae mérampon: Am pas yiráp nɨnɨk mek nɨnɨk tokwae sánk nánko, yumo pwarápae napan maok, am te fae tákáre ke fek saráp námpono.  
\v 9 Aeno oukoumwan te ono warákár nampon. Ono te yumo nɨnɨk tokwae napan warákár mono. Ono warákár namp te, yumo nɨnɨk tokwaeria kwatae nɨnɨk younkwe mwaek sɨnapan warákár nampon. Ono wae mérampon: Kwaro námoku yumwan am nɨnɨk tokwae sánk námpara, yinomp kar te yumwan kánanke sámpá yampourou naenámp pourou mono.  
\v 10 Nɨnɨk tokwae ntia pwarápae Kwaro nɨnɨk mek pap námp am támao nánko, arop nomo kwatae nɨnɨk younkwek pwarará Kwaronámpok tukup konámpono. Tá am nɨnɨk fek táman Kwaro nomwan warko érékép konámpon. Aenámpara, nomo te am kwatae nɨnɨk pwar mwanámp nɨnɨk tokwae táman nɨnɨkrá yonkwae touwe mono. Aeno aropao apárokamp nɨnɨk tokwaeria pwarápae sámp námp te, am támao akwapea sumpwi mwanap sankoropá pap konámpon. \x + \xo 7:10 \xt Mt 27:3-5; Hi 12:16-17\x*  
\v 11 Yumo te ankár fwapia nɨnɨk kipo: Am nɨnɨk kápae Kwaro yumwan sánk námp te, mao yiráp nɨnɨk mek nkwakwe make kwapwe kare nɨnɨk kák námpon: Yumo onomp pas sámp nap te, koupour kar am aropan fwapokwapia yumo, yino te monoria yénkép napon. Mao yumwan takenkrianánko, am kwatae nɨnɨkinámp aropan yoporia, warko am kwatae nɨnɨk arákarrá koropantá apáp napono. Yiráp nɨnɨk te yinan nke mwaria yonkwae touweria maok, yumo kárákáre fek am kwatae nɨnɨkinámp aropan fwapokwap napono. Yumo ponankor am aropamp kwatae nɨnɨk fwapokwap nap tére mek te yumoku kare kwatae nɨnɨk yak mo námp érik yénkép námpon.   
\p
\v 12 Ono wokwaek, yiráp por am pas kumwiampan maok, am kwatae nɨnɨkinámp aropamp nɨnɨkan fwapokwap nae nɨnɨkia kumwi mono. Tá ono am aropao arop ankwapamp nɨnɨk kwatae papnámp arop man nɨnɨkria kumwi mono. Ono warákár namp te, yiráp kwapwe kare nɨnɨk érik karaok farákár nánko, Kwaro yumo yinan warákár tokwae nap mér namp yumo kor mér mwanapon. Aeria am fi kor fek táman mámá pas kumwi nampon.  
\v 13 Oukoumwan te yiráp amnap nɨnɨk támao yinomp nɨnɨk mek yonkwae porokwe sáp nánko porokwe fek yakápria warákár námpon.  
\p Aenámpan maok, yinomp nɨnɨk mwar porokwe fek yak mono, yumo ponankor Taitusomp nɨnɨk mek yonkwae porokwe sánk napo, maomp nɨnɨk wae kwapwe kare námpon. Yino am táman nkea yino kor warákár tokwae námpon.  
\v 14 Wokwaek ono Taitus nkemp fek yiráp e narek sampokamp te, ono am kar sériamp táman pwarápae sámp mono. Kápae kare kar yumwan farákáp konámp te waeman kare karono. Aempnámp taknámp yino Taitus nke námp fek yiráp e narek sampok námp am karao kor am kar te waeman kare karono.  
\v 15 Taitus yumonapok akwap nánko, yumo apáp tɨrɨnkrá kour me woukouria maok, yumo man warámpea yumo ponankor maomp karwaoki napono. Mao am táman oukoumwan nɨnɨkria, maomp nɨnɨk yumwan aropomp kare námpono.  
\v 16 Oukoumwan ono warákár kare namp te, am te apae riteanápe ono wae arakrá mér nampon: Yumo te waeman yae-párák kare nɨnɨkaok tukup mwaria napon.   
\c 8  
\s1 Kristen fákáre ankwap Kristen fákárean yaewour nap kar  
\p
\v 1 Ononamp fákáre, yino te Kwaro Provins Masedonia mekamp sios fákáreran aropomp tokwae sánkámpan yumwan sér mwarianeano. \x + \xo 8:1 \xt Ro 15:26\x*  
\v 2 Am fárákapamp nɨnɨk mek kápae tokwae korop námpan maok, am fárákapamp nɨnɨk mokop nap nke naeria námpon. Tá am ke fek te am fárákap ankank mo napao maok, am te wampwenoria, am fárákap énénki warákár tokwae napon. Aeria maok, am fárákap te ankwap Kristen fákáreran nɨnɨkria kápae kare maniráp ankank nénk mwanámpria koupoukour napon.  
\v 3 Ono wae mér nampan érik sénampon: Am fárákap te námokuráp nɨnɨkaokria am mani papapono. Am fárákap te ankank nénk mwanap wae pwi nánko, táman nénkapao maok, am kámákarea kápae kare nénkapon. Am fárákap te ankank nénk mwanap wae pwi námp te, táman nénkapao maok, am kámákarea kápae kare nénkapon.  
\v 4 Am fárákap te yinan ‘Yumo takenk’rá sénapo, ankwap siosént téreria Judia mekamp Kwaromp koumteouráp aropan yaewour mwaria kárákárea waeapon. \x + \xo 8:4 \xt 1 Ko 16:2\x*  
\v 5 Wokwaek te yino arakrá nɨnɨk: Am fárákap wae mani ankwapmwaek nénk mwarea napon. Aerimpan maok, am fárákap te am kámákarea tukup napon. Manénkɨr te námoku támao Kwarén ponankor sánkea maok, mao Kwaromp nɨnɨkaokria námoku támao yinan kor ponankor sáp napon.   
\p
\v 6 Wokwaek Taituso am arop aropomp mwanap tére yumo ou mek térempan yino, ankár warko arákarrá akwapá térea pwaranoria kárákáre námpon.  
\v 7 Ankank ponankor te yumo kwapwe kare nɨnɨk fek kámákár napon. Yumo te Kwarén mér kárákáreria am mér nap érik farákáp konapon. Yumo te waeman mér kápae kare napara, yumo Kwaromp tére mwaria warákárrá tére napon. Tá yumo yinan kor warákár kare napon. Táte taknámp oukoumwan kor yumo ankár am aropomp mwanap tére te kwapwe kare nɨnɨk fek téreria kámákár tukup kipo. \x + \xo 8:7 \xt 2 Ko 9:8\x*   
\p
\v 8 Ono te yumwan lo sánk mono. Ono párák karan ‘Arak kip’rá sénamp te, ankwap fárákapao am tére yae-párák tére mwaria napan, am nɨnɨk fek táman yiráp ankwapan aropomp nap te, tokwae kar ankank nie nke naeria nampon.  
\v 9 Yumo te nomp Tokwae Kar Jisas Kraisomp aropomp te waeman mérapon. Mao te waeman ankank kápaerápao maok, yumwan yaewour nanampria te, ankank moráp arop niampimpon. Tá mao ankank moráp arop niamp yak námp te, támao yumwan yaewouránko, yámar mekamp kápae kare ankank ti mwanapria nimpon. \x + \xo 8:9 \xt Mt 8:20; Fl 2:6-7\x*   
\p
\v 10 Am te yumwan yaewour kwapwenámp nɨnɨkan yumwan érik sénae rampon. Ankwap yopwar fek yumomékɨr ankwap siosén yaewour mwanap am mani ankank koupoukournap tére fi yokoria yumomékɨr takrá tére mwaria warákár tokwae napon. Taki napara, yumo ankár takrá térea pwar kipo.  
\v 11 Oukoumwan te yumo fwap térerá tukupea pwar mwanap te kwapwe kareno. Wokwaek yumo am tére koupour kar tére mwaria wae napara, tá taknámp oukoumwan koupour yiráp ankanként puri fek térea pwar mwanapon.  
\v 12 Táte arop ankank nénk mwaria warákár napo te, Kwaro kor am nɨnɨk táman warákár tokwae konámpon. Kwar te arop mao fákeyaknámp ankankan nkea maomp nɨnɨkan saráp youroukoup i konámpon. Aeno mao te aropao monámp ankankan ‘Sápae’rá nɨnɨk mo i konámpon. \x + \xo 8:12 \xt Mk 12:43\x*   
\p
\v 13 Ono te ‘Yumo kápae tokwae sámp napo, ankwap koumteouráp arop fárákap kánanke sámpenk’ ria sér mono. Ono warákár namp te, yumo ponankor ankwap fárákapént puri fek yakápenkria nampon.  
\v 14 Oukoumwan má ke fek te yiráp kápae kare ankank fwap ankank monap aropan pwi pap naenámpon. Tá wakmwaek yumo ankank mo napo kor, mao ankank kápae kareria te fwap nopok yumwan pwi pap mwanapon. Takria maok, yumo nonopokria ponankor ankárankamp puri fekamp nɨnɨk fekria kwapwe kare yakáp mwanapon. \x + \xo 8:14 \xt 2 Ko 9:12\x*  
\v 15 Am te wae Kwaromp Buk fek sénámp niampon:  
\q1 “Arop fɨr mana kápae kare sámpea te,  
\q1 ponankor fári pwar námp te ankwap tank mono.  
\q1 Tá arop kánanke sámpea fánámpao maok,  
\q1 maomp yare mek wae pwi námpon.” \x + \xo 8:15 \xt Kis 16:18\x*   
\s1 Taitus Korin mek akwapá yaewournámp kar  
\p
\v 16 Ono Kwarén ‘Aesio’rá sénamp te mao Taitusomp nɨnɨk mek tére nánko, maomp nɨnɨk te yinomp nɨnɨk niampria, yumwan yaewour naeria warákár tokwae námpan nampon.  
\v 17 Mao wae yino sénámpaok námpao maok, mao námoku kor am tére naeria warákár námpara, mao námokuráp nɨnɨk fek yumonapok akwap námpon.  
\v 18 Tá yino yinomp ankwapnáp ankárank Taitusént akwapanoria sámp-kérépreano. Am arop te sios mek Kwapwe Kare Kar farákáp konámp eráp aropono.  
\v 19 Tá am támao mwar mono. Sios fákárerao man yinont yárakrá am arop aropompria, mani koupoukour konap tére yaewour naenámpria pap napono. Yino am tére tak námp te Tokwae Karamp eran saráp sakapria, arop fárákapan yénkép nánko, mao wae fwap yino am tére mwanámpria warákár námp mér mwanapria námpon.   
\p
\v 20-21 Yino te Kwaro nke námp fek saráp kwapwe kare nɨnɨk mwaria mono, ankár arop nke nap fek méntér kwapwe kare nɨnɨk mwarianámpon. Táte yino arop ankwapao yino mani taokeyakáp námp fek yinan kar kwatae sér te monoria námpon. Aeria námp kwamp, yino yinomp ankwapnáp méntér sámp-kérépreano.   
\p
\v 22 Tá yino yinomp ankwapnáp ankwap am arop yaworént sámp-kérépreano. Kápae kare por yino wae mokopon nke mwaria, nkwakwe make tére mek pap tea nke nánko, mao fwap tére kárákáre konámpono. Mao arakrá mér kare námpon: Yumo man kwapwe kare nɨnɨk mwanap mér kare námp, mao am tére naeria kárákárea wae námpon.  
\v 23 Yumo Taitusén te wae mérapono: Mao te onont fearámpea onomp ankárankamp téreria yumwan yaewour i konempon. Tá Taitusén ankwapnáp yawor te yumo fwap arakrá mér kipo: Am yawor te sios fákáreamp tére arop yakria am arop yawor tére nep fek, Kraisomp e narek sampok konepono.  
\v 24 Tak nepara, yumo te ankár yiráp aropomp am arop yinɨnkaopweran yénkép kipo. Aenapo maok, am aropan sámp-kérépnap sios fákáre yiráp aropomp mér karia am fárákap yino yiráp térean warákár námp am te kwaporok mwar táman warákár mono, waeman kare karnámp nke mwanapono. \x + \xo 8:24 \xt 2 Ko 7:13-14\x*   
\c 9  
\s1 Ankank monap Kristenan yaewournámp kar  
\p
\v 1 Yumo te, Judia mekamp Kwaromp koumteouráp aropan yaewour mwanámpria koupoukouranap mani te wae mér napon. Aenapara, ono te am ankank táman kar tokwaeri kumwi mono. \x + \xo 9:1 \xt 2 Ko 8:1-7\x*  
\v 2 Ono wae mérampon: Yiráp nɨnɨk te am ankwap fárákapan yaewour mwanap tére nap táman kápae kare por ono yiráp e Masedonia fákáreao wa nap fek narek sampok konampono. Ono am fárákapan arakrá séri nampono: “Ankwap yopwar fek Akaia fákárerao am tére mwaria nánapiapono.” Tá arop fárákapao yumo am tére mwaria nɨnɨk kárákáre nap kar wae waria, tá am támao Masedonia fákáre kápae kare maomp nɨnɨk mek kor tak mwanap nɨnɨk sámp napono.  
\v 3 Aeno onomp nɨnɨk te yino yiráp e narek sampok námp kwaporok kar mwar saráp niampi akwap te monoria námpon. Kwapwe kare te yumo ankár yumwan séri nampnámp taknámp ankár nánapi yakáp kipo. Ono am táman nɨnɨk nampara, ono yumonapok onomp ankwapnáp fákáre tirá kérép nampono.  
\v 4 Yino te, yumo waeman am ankank nénk mwanámpria nánapi pap naponoria mér kare námpon. Aenámpara, takria Masedonia ankwap fákáre onont tukupea yumwan nke napo, yumo nánap moi tenapo, yino pwarápae sámp nánko, yumo kor pwarápae tokwaeantánorá nɨnɨk nampon.  
\v 5 Aenampara, onomp nɨnɨk te ono ankár onomp ankwapyaenáp fákárean sénanko, yumonapok meki tukupea yumwan yaewourapo maok, yumo ankank monap Kristenampor nénk mwanámprianap ankank nánap mwanapono. Aea napo maok, yino koropá nke nánko, yumo wae nánapia pátea sánk mwaria warákár nap nke mwanámpon. Apae yino yiráp maniráp ankankan pouroukoup mwaria nɨkɨr námpanápe.   
\p
\v 6 Yumo te aran fwapia nɨnɨk kip. Arop yopwar kánanke fek yoroianámp te, fɨran kor kánanke fek sámp konámpon. Tá arop yopwar tokwae yoroianámp te fɨran kor tokwae kar toupour i konámpon. \x + \xo 9:6 \xt Snd 11:24\x*  
\v 7 Aenámpara, yumo ponankor ankákárank ankár yumokuráp nɨnɨk mek fwapia nɨnɨkia pwatea maok, am nɨnɨkaok táman ankank nénk kipo. Takria arop ankárankampao námwan ankwapao ‘Sánkae’ ria fopwaok nánko, sánk namprá nɨnɨk naeane. Take nɨnɨk fekamp ankank nénk te kwataeno. Kwar te arop námokuráp nɨnɨk fek nénk naeria warákárria nénknámp aropan warákár konámpon.  
\v 8 Kwar te mao fwap yumwan nopok kor nénk nánko, yumwan fwap ankank kápae karea top koupour naenámpon. Takria maok, kápae kare ke fek yumo ankank wae pwi yak nánko, tá yumo waeman kápae kare ankank fek kwapwe kare tére mwanap ponankor pwi yak naenámpon.  
\v 9 Kwaromp Buk fek am nɨnɨk táman arakrá sénámpon:  
\q1 “Am arop ankank monap arop fárákapan  
\q1 kápae kare ankank nénk konampono.  
\q1 Aenánko,  
\q1 Kwaro maomp yae-párák kare nɨnɨkan te nkeaka,  
\q1 nopok maomp e nɨki-samp yak naenámpon.” \x + \xo 9:9 \xt Sng 112:9\x*   
\p
\v 10 Kwaro aropan yoro mwanap ankankou nénkea, mao nkwakwe make fɨr arop ponankor fépér mwanap nénk konámpono. Ae konámpara, Kwaro yumwan fwap kápae kare ankank nénk nánko, yumoku fwap pwiria Kristen ankwap fárákapan kor ankwapmwaek nénk mwanapon. Tak napo maok, yiráp ankank kápae kare nénk konap kwapwe kare nɨnɨkao kor aropao ankankou yoroi tenapo, wakmwaek fɨr karea wae konámp niamp taknámp naenámpon. \x + \xo 9:10 \xt Ais 55:10; Hos 10:2\x*  
\v 11 Kwaro yumwan apae-apae mwaeknámp ankank kápae kare nénk námpara, yumo fwap yiráp ankwapyaenápén ankank kápae kare nénk saráp yakáp mwanapon. Aenapo, yino yumoinap ankank nénk nánko, am koumteouráp arop yumonap ankank tiria Kwarén ‘Aesio’rá sér mwanapon.   
\p
\v 12 Yumo takrá Kwaromp koumteouráp aropan yaewournap tére támao yumo am fárákap ankank mo nap waeman pwirá kák napo, am fárákapao Kwarén aesiorá fáparáka wae mwanapon.  
\v 13 Am tére yumo nomp ankwapyaenáp fárákapan yaewour napo maok, yiráp kwapwe kare nɨnɨk érik farákár naenámpon. Nomp ankwapyaenáp wae mér, yumo te Kwaromp Kwapwe Kare Kar érik farákápea, ampaok yae-párák kare tukup naponrá nɨnɨk napon. Tá am fárákapao yumo man mani tokwae nénkria, ponankor ankwap fárákapan kor nénk napo, am fárákap am nkea Kwaromp e sakap mwanapon.  
\v 14 Aeria am fárákap wae mér, Kwaromp aropomp te yumwan tokwae kari yak námpon. Aeria maok, yumwan warákár tokwaeria mao Kwaro yumwan yaewouranoria kar toropwap mwanapon.  
\v 15 Am Kwaro nomwan kwaporok ti-sáp námp te yoporop tokwae karara, nomo te kar fek farákáp mwanámp pourou mono. Nomo am tak námp táman Kwarén ‘Aesio’rá sér mwaro.   
\c 10  
\s1 Polo mao tére námp wouroump sénapo, nopok sérinámp kar  
\p
\v 1 Yumo ankwap fárákap te kwekárrá ono i konampan arakrá sér, “Mao te nomont wonae fik yak námp fek saráp, námoku te apápnámp aropao i konámp niamp apárok anámpea porokwe fek yak námpao maok, panek yak námp fek te, nomwan kar kárákáre fek sér i konámpon.” Aerá sénapan maok, ono Pol onomp nɨnɨk te, Kraiso námokuráp nɨnɨk apárok sámp-anámprá arop fárákapan porokwe fekinámp nɨnɨk aran yumwan ono sénanamp kar ‘Fwapi nɨnɨkenk’ ria sénampon. \x + \xo 10:1 \xt 1 Ko 2:3\x*  
\v 2 Ono yumwan arakrá sénampon: Nánkár ono yumonapok korop nanko te, takria ono yumwan kar kárákáre fek sérantá ankár fwapia mér kipo. Aeno onomp nɨnɨk te arop ankwap fárákap yinan, mao te apárokamp nɨnɨk fek paokop naponrá nɨnɨknap arop fárákapan fwap kar kárákáre fek sénanampono. \x + \xo 10:2 \xt 1 Ko 4:21\x*  
\v 3 Tá kare, yino te apárokamp arop puri fek yakáp námpao maok, apárokamp aropao yorowar i konap nɨnɨk niamp fek yorowar mo i konámpon.  
\v 4 Yorowar i konap ankank ponankor yino samp námp te, mámá apár mekamp ankank mono. Am te yopor arop Satanomp kárákáre kor yár pápárámp naenámp Kwaromp kárákáreráp ankankono. \x + \xo 10:4 \xt Ef 6:13-17\x*  
\v 5 Yino te arop fárákapao Kwarén mér mwaria napan, nánánkári fákeyaknámp nkwakwe make nɨnɨk, tá kwekár kar, aran apárok nérrá kák konámpono. Tá yino, arop fárákap Kraisomp nɨnɨkaok tukupanáponoria, am fárákapamp nɨnɨk kákari samp-tukup konámpono.  
\v 6 Tá yino yumwan yépék námpon. Táte yumo yino sénámp kápae kare kar mántwaok napo te, yino kar ták-pwar konap arop fárákapan nopok touwe kwatae nénk mwaria nánap námpon.   
\p
\v 7 Yumo ankár am ankank nke nap am fwapia youroukoup kipo. Táte arop ankwap, námo te Kraisomp kare arop yak nampria námp kwamp te, mao ankár námokuráp nɨnɨk fek arakrá nɨnɨk kuno: Mao námoku Kraisomp arop yak námpan nánko te, yino kor mao niamp Kraisomp aropono.  
\v 8 Tokwae Karao yinan am tére mwanámp kárákáre sáp námp te, yino yiráp mérnap kárákáre sánk mwanámpani námpon. Am te yumwan kwatae pap mwaria mono. Táte ono yinokump eran saráp am tére námp fek kánanke warákár-sérria te, ono am fek pwarápae sámp mono.  
\v 9 Aeno onomp nɨnɨk te yumo, yinan apáp sápria kumwinamp pasan mpwe nɨnɨk te monoria nampon.  
\v 10 Tá kare, arop ankwap fárákap onan takrá sér i konapono, “Ye! Maomp pas fek te nkwakwe make kárákáre kor kar sénámpao maok, mao námoku kare korop nánko, nomo maomp pourou kare nke námp te kárákáre moria, tá maomp kar farákáp konap nɨnɨkan kor mér mo námp niamp námpon.” \x + \xo 10:10 \xt Ga 4:12-14\x*  
\v 11 Arop fárákap take pourouráp kar sér i konap te, am fárákap fwapia nɨnɨkia arakrá mér mwanapon: Yino panek yakáprá yiráp por pas kumwi námp, táte yino yumont yakáp námpao kor, yino waeman ankárankamp pourouráp kar pas fek kumwi námp támaono. \x + \xo 10:11 \xt 2 Ko 13:2,10\x*   
\p
\v 12 Yino te arop ankwap fárákapao námokuráp e sakap i konap niamp kar sér mwanámp pourou mono. Tá yino te ‘Yinoku i konámp nɨnɨk ankwapao i konap nɨnɨk niamp’rá sér mwanámp pourou mono. Am épépérép karenap arop fárákap te mao námoku akwapá pwi yak nae námp fek nɨnɨk papea námoku i konap nɨnɨk méntér youroukoup i konapon.  
\v 13 Aeno yino te yinokump e sakapa wae mwanámpria yino yinomp tére, tá yinomp kárákáre narek kar pap mono. Takria Kwaro sápnámp puri fek yino yinokump mao sápnámp tére youroukoup mwanámpon. Táte yumo kor yinan tére sápnámp mwaek am mek yakáp napon. \x + \xo 10:13 \xt Ro 13:3\x*  
\v 14 Yumo am mek tére mwanapria papnámp fi mek yakáp napo, yino tokwae panek koropea, am mek Kraisomp Kwapwe Kare Kar farákáp námpon. Yino te yinomp oumwi kámákarrá ankwap mek tukup mono.  
\v 15 Yino te yinomp oumwi oupoukur tukuprá, ankwap fárákapao tére napan nɨnɨkrá yinokump e narek pap mo i konámpono. Yinomp nɨnɨk te am Kwaro sápnámp oumwiaok yae-párák kare tére nánko, yiráp mér kárákáreria yinomp téreao kor yumo ou mek tokwae kari yak naenámpon.  
\v 16 Aenánko maok, yino Kwapwe Kare Kar yiráp younkwek yámar porokornámp mwae sámpá tukup mwanámpon. Yino te arop ankwap fárákapan Kwaro sánknámp apár mek tére nap am táman kwaporok yinokump e sakap mono.   
\p
\v 17 Kwaromp Bukao sérrá, “Arop warákár-sénaenámp kwamp te, Kwaroi námpan warákár-sér kuno.”  
\v 18 Nomo wae mérámpon: Arop námokuráp eran warákárria narek sampok námp te, am arop te Kwaro nke námp fek maomp e te yak mono. Táte Tokwae Karao arop ankárankampamp e narek sampok námpao saráp, mao fwap e tokwae sámp naenámpon. \x + \xo 10:18 \xt 1 Ko 4:4-5\x*   
\c 11  
\s1 Polo aposel kare monap aropamp nɨnɨk érik sérimp kar  
\p
\v 1 Onomp nɨnɨk te yumo onan, námwan takanoria napo, ono épérépnámp kar kánanke sénae. Ye! Yumo sánánkar taki yakápenke.  
\v 2 Kwar te, koumteouráp arop fárákap ankár mao ankárankampamp yae ankore mek sarápi yakápenkria nɨnɨk tokwae nánko, ono kuri mao nɨnɨk námpnámp taknámp, yumo ankár Kraisomp nɨnɨkaok karenkria nɨnɨk tokwae konampono. Ono támao yumo Kraisomp firáp yakáp mwanap yoroi pwarará Krais ankárankampaonámpok éréképá akwap namp te, énki yupuao yiki kukur yak nánko, sámp naerianámp poumaropaonámpok warámpá tukup nap niamp nampon. \x + \xo 11:2 \xt Ef 5:26-27\x*  
\v 3 Aeno ono tákamamp kwekár i konámp nɨnɨk mér kar námp wokwaek Ivén kwekárimp táman yumwan tak námpantánoria apáp nampon. Takria yiráp nɨnɨk épérépria yumo yiki kukarrá yakápria Kraisén saráp nɨnɨk mwanap am pwarantáno. \x + \xo 11:3 \xt Stt 3:4,13\x*  
\v 4 Ono apáp namp te apae riteanápe, arop ankwap fárákap yumonapok korop ko, ankwap Jisasomp kar farákáp nap te, mámá Jisas yino maomp kar farákáp konámp niamp mono. Tá yumo mwar pourouráp spirit sámp nap te, yumo wokwaek sámpap Yiki Kor Spirit mono. Tá yumo ankwap Kwapwe Kare Kar sámp nap te, yumo manénkɨr sámpap Kwapwe Kare Kar niamp mono. Táte arop ankwapao yumo ou mek take pourouráp tére nánko, yumo, mao takrá téreanoria yi kare yépékria maomp kar wa mwaria nánap napon. \x + \xo 11:4 \xt Ga 1:8-9\x*   
\p
\v 5 Yumo wawenk! Ono nɨk namp te yumo, mao te aposel tokwae karonorá nɨnɨknap arop, ono te maomp yae ankore mek yak mo kareno.  
\v 6 Kare, ono kar kour kare konap nɨnɨk sér mo nampao kor, onomp nɨnɨk te fae tákáre mono. Yino te waeman kápae kare por yino i konámp ponankor nɨnɨk te wae yumwan am mér yénkép námpon. \x + \xo 11:6 \xt Ef 3:3-4\x*   
\p
\v 7 Yumo te wae mérapon: Ono wokwaek yumwan Kwaromp Kwapwe Kare Kar farákápamp fek te, ono nopok am tére fek ankank sámp moi nampon. Am taknamp nɨnɨk fek táman, onoku te apárok sámp-anámprá yumwan narek pap nanampon. Ae te mokopono? Ae te ono taknamp nɨnɨk te kwatae nɨnɨki namp nie?  
\v 8 Ono te ankwap sios fárákapaoinap maniráp ankank ti namp te yumo ou mek tére nanko, onan yaewour naenámpria nampon. Am taknamp nɨnɨk te, ono am fárákapamp ankank kwaporok pouroukoup namp niampon. \x + \xo 11:8 \xt Fl 4:15-18\x*  
\v 9 Wokwaek ono yumont yaknamp ke fek ono ankank ankwap moria te yumonap mekamp arop ankwapan onan yaewouranoria nɨnɨk tokwae pap moi nampon. Ankwapyaenáp fákáre Masedonia pwarará mampok koropea, am fárákapao ono monamp ankank onan pwi papapon. Ono te takria yumwan nɨnɨk kápae kánanke sánkantá, tá wakmwaek kor sánkantánoria, am nɨnɨk fek saráp yak nampon.  
\v 10 Kraiso kare kar karan saráp sér i konámpnámp taknámp, ono kor waeman kare kar arakrá sénampon: Ponankor provins Akaia mekmwaekamp arop te, ono yumwan, ankank sápenkria kápae sánk mo i konamp táman, ono, tak i konampria warákár-sénae ranko te, onan taokor naenámp arop yak mono.  
\v 11 Apaeritea ono tak nampon? Ae te ono yumwan aropomp tokwae mo namp nie?   
\p
\v 12 Ono te yiráp yaekamp mani ankank sámpantá ankár mér kari yakrá akwapea wakmwaek kor tak nanampon. Ono nɨnɨk namp te, ono taknamp nɨnɨk fek am kwekár aposelomp nɨnɨkan taokor nanampon. Am fákáre te arop nke nap fek yinan, mao térenap puri fek tére námprá kwekárrá sér mwar ritea napantá nampon.  
\v 13 Am arop fárákap te kwekár aposel fákáreno. Mao te kwekár tére aropono. Mao te, arop fárákapao námwan Kraisomp aposel karerá sér mwanapria pourouran saráp aposel yoroia paokop napono. \x + \xo 11:13 \xt Fl 3:2\x*  
\v 14 Tá yumo am fárákapaonap nɨnɨk táman nkea korokop tokwae kwapon. Yumo wae mérapon: Satan te poupwekápria pourou yɨpi fek saráp wae fekamp ensel niampimpon.  
\v 15 Aenámpara, táte maomp tére arop fárákapao kor aropao nke nap fek mwar pourouráp arákarea, yae-párák kare nɨnɨkan sér i konap tére arop niampia korop napo, yumo táman nkea korokopea nɨnɨk tokwae kwapon. Am fárákap te nánkár am tére nap niamp puri fek touwe kwatae sámp mwanapono.   
\s1 Polo aposel tére námp fek maomp pourouk koropnámp ankankan sénámp kar  
\p
\v 16 Ono wae manénkɨr séri nampan warko oukoumwan sénampon: Yumo te ono épépérép námp niamp kar sénamp wawia onan, mao te épépérép aroprá nɨnɨki kwapono. Táte yumoku takrá nɨnɨk mwarea te, yumo ankár onan numwar takanoria yépék napo, ono fwap warákár-sér tae morok nanampon.  
\v 17 Ono te Tokwae Karamp nɨnɨkaokria mámá kar sér mono. Ono te épérép arop niampria ono onokump e narek sampok nampon.  
\v 18 Kápae kare arop te apárokamp nɨnɨkaokria námokuráp e narek sampok konapono. Ae konapara, ono kor am nɨnɨkaokria onokump e narek sampok nae rampon.  
\v 19 Yiráp nɨnɨk te yumo waeman kwapwe kare nɨnɨkrápara, yumo námoku mwar épérép arop fákáre épérépnámp kar yumwan sánkanáponoria napon.  
\v 20 Táte kare, arop yumwan éréképea maomp fákapea yakáprá tére konap mek tukup, tá yiráp ankank ponankor tia pwar, tá yumwan kwekár nɨnɨk mek érékép, tá, námo arop tokwaerao nampria wae, tá yumwan wouroump kar sénapo kor, yumo am fárákapan takanáponoria yénképá yakáp konapono.  
\v 21 Kare, yino yumwan take pourouráp nɨnɨk tak mwanámp te kárákáre mono. Aenámpara, ono pwarápae nampono.  
\p Táte arop ankwap námoku i konámp nɨnɨk érik sénaeria kárákáre nánko te, ono kor fwap érik sénaeria kárákáre nanampon. Ono oukoumwan te épérép aropamp kar séniamp nampon.  
\v 22 Am kwekár aposel fárákap te Hibru nie? Tak nánko te, ono kor ono Hibru i konámpaok i konampono. Am fárákap te Israel fi mekamp arop nie? Ono kor Israel fi mekampono. Mao te Abrahamomp ou fekamp nie? Ono kor Abrahamomp ou fekampono.  
\v 23 Am fárákap te Kraisomp tére arop nie? (Ono oukoumwan te mánmán kare aropamp kar séniamp nampon.) Ono Kraisomp tére te am fárákapan kámákár akwap nampon. Yoporop tére tokwae te ono am arop fárákapan kwe-pwar nampon. Onan fákapá pap napo, tá arop ankwap fárákapao onan kápae kare por fuk napo, am touwe tokwae te am fárákapan kwe-pwar nampon. Kápae kare por ono wae sumpwi naeria wae konampon.  
\v 24 Éntik por Juda taokeyakáp konap arop fákáre onan wip fek fupukrá tukupea 39 pori napon.  
\v 25 Rom mekamp taokeyakáp konap arop yinɨnk por onan paok ke fek porokwapapono. Ankárank por onan yumwi fek arokop napono. Yinɨnk por ono am mek yaknamp sip kwatae akwapria solwara mek pɨk námpon. Ankárank kumur ntia ankárank yámar ono solwara mek pɨkia yumuntuk kakápampono. \x + \xo 11:25 \xt Ap 14:19; 16:22\x*  
\v 26 Kápae kare por ono tokwae panekamp némpouk mwaek yárak i konampon. Éntenkao onan sámp naeria wae konámpon. Ono kwataenámp arop fárákap mwaeaok yérérékrá ankank pouroukoup konap am fárákapamp yaek sumpwi nanamp niampiampon. Onomp nouroup fárákapao kuri onan sámp-wouroump mwaria wae. Tá ankwap fi aropao kor onan sámp-wouroump mwaria wae napon. Ono taun mek sumpwi naeria wae, tá arop yak mo apár mek sumpwi naeria wae nampon. Ono solwara mek sumpwi naeria wae, tá onomp kwekár ankwapyaenáp fárákapamp yaek sumpwi naeria wae nampon. \x + \xo 11:26 \xt Ap 9:23; 14:5\x*  
\v 27 Ono nkwakwe make tére namp te yoporop tére tokwae nanko, onomp pourou mek sorompor i konámpon. Kápae kare por ono kumuruk amp mo i konampono. Ono yae-porokwe yak, tá éntantá oumpour kour káke. Kápae kare por ono fɨr fár mo pwar. Ono námpare sámp, tá ono waempyam mo i konampon.   
\p
\v 28 Tá am támao mwar mono. Ankwap kápae kare nɨnɨk kápaerao kor onan korop konámpono. Kumur méntép ono sios ponankor taokeyakáp i konap nɨnɨkan nɨnɨk tokwae nanko, am támao onomp nɨnɨk mek kápae tokwae fárámpeyak námpon.  
\v 29 Táte Kristen arop ankárankampamp kárákáre pwar nánko te, ono nɨk namp te onomp kárákárerao kor pwar námp niampon. Táte ankankao Kristen ankwapamp pourouk korop nánko, mao kwatae nɨnɨk mwaek akwap nánko te, ono amnámp ankank táman yopora wae konampon.   
\p
\v 30 Táte ankwap mwae kup mo nánko, ono ankár onokump e narek sampok namp kwamp te, ono fwap ‘Ono porokwe yakria, kárákáre mo namp fek táman onokump e narek sampok nanamp’rá sénanampon.  
\v 31 Kwar te mao Jisas Tokwaeramp Kwar, tá maomp Naropwar ono kwekár mo namp wae mérámpon. Nomo ankár maomp e kápae kare por narek sampok mwaro!  
\v 32 Némp tokwae Damaskus mek King Aretasomp kiap mao onan sámp mwanap arop Damaskus yár ménki fek kák tenánko, mao onan sámpea yarokwap mwaria yérékrá yakápiapon. \x + \xo 11:32 \xt Ap 9:23-25\x*  
\v 33 Aeapan maok, onomp ankwapyaenáp fárákapao onan basket mek papea némp tokwaeramp yár pu-pwaek yaknámp windo meknámp oumpwi-furuk sampɨkia pap napo, ono am kiapén pwarará farákapea akwapampon.   
\c 12  
\s1 Kwaro Polén yémén kápae kare kar yénképámp kar  
\p
\v 1 Ankwap mwae kup yak mo námpara, ono ankár warákár-sénanampon. Tá kare, am nɨnɨk te nomwan yaewour naenámp pourou mo námpan maok, wampweno. Ono yém nkenamp kar, tá onan Tokwae Karao mek wouroumpeyaknámp kar farákáp námpan sénae rae.  
\v 2 Ono Kraisomp arop ankwapan mér namp te wokwaek 14 yopwar fek Kwaro man warámpá pokea mao yak konámp yinɨnk kárar yámar mekimpan mérampon. Am te pourou make yakámp ni, pourou pwararea yakámp ni, ono mér mono, Kwaro saráp mérámpon.  
\v 3-4 Ono am arop táman mérampon: Kwaro man warámpea kwapwe kare némp yámar mek pokámpon. Am te pourou make yakámp ni, pourou pwararea yakámp nie, ono mér mono. Kwaro saráp mérámpon. Yámar mek mao wa nánko, kar aropao farákáp mwanap pourou mo, tá arop farákáp mwanap fou kare niamp pourouráp kar wawimpon.  
\v 5 Ono am aropamp eran saráp sakap naerampono. Aeno onokump e te sakap mono. Ono fwap ‘Ono te kárákáre mo namp’rá sénanampon. Ono am ankárankamp ankank fek saráp fwap onokump e sakap nanamprá sénanampon.   
\p
\v 6 Tá kare, ono warákár-sénamp te ono ‘Épépérép arop’rá sénanamp pourou mono. Am te apae riteanápe, ono kare kar karan saráp farákáp nanampono. Aeno ono te warákár-sér mono. Am te apae riteanápe, arop ankwapao onomp nɨnɨkaokria onan e tokwae sáp te monoria nampon. Onomp nɨnɨk te am fárákap ankár ononamp nɨnɨk nke, ono farákáp namp kar waria, am nɨnɨk fek táman youroukoupia onan, yae-párák kare aroprá nɨnɨk mwanapon.   
\s1 Polomp pourouk wirao koumantérenámp niamp kar  
\p
\v 7 Am kar Kwaro onan yénkép námp te tokwae kar ankankono. Tá Kwaromp nɨnɨk te onan onokump e narek karaok sampok te monoria námp kwamp, mao onan ankwap ankank wirao pourouk párákeyakrá koumantérenámp niamp sáp námpon. Am te Satan náráp tére aropan sámp-kérép nánko, onan porokwapea ono onokump e narek sampok te monoria onan apárok anámpá pap námpon. \x + \xo 12:7 \xt Jop 2:6\x*  
\v 8 Ono yinɨnk por Tokwae Karan ‘Am tirá épérano’ ria tékén kar kar toropwapi nampono.  
\v 9 Aenampan maok, mao onan arakrá sér, “Onomp aropomp te amwan fwap pwi námpono. Am te apae riteanápe, onomp kárákáre te kárákáre moráp aropan térea wae konámpono.” Tokwae Karao aerá sénánko, ono kárákáre moráp arop niampia yak namp táman warákára wae nampon. Aenanko maok, Kraisomp kárákáre fwap onont yak naenámpon. \x + \xo 12:9 \xt Fl 4:11-13\x*  
\v 10 Aenámpara, táte am Kraisomp tére fek ono kárákáre mo, tá arop fárákapao onan pwarápae fwap sámp nanampnámp ankank kwatae pap, ta ono nkwakwe make touwe sámp, tá Kwaromp firáp yak nampara, arop fárákapao onan sámpá yampourou, tá nkwakwe make kápae fárámpnámp ankank sáp napan kor, onomp nɨnɨk fwap porokwe fek saráp yak námpon. Ye! Ono kárákáre mo namp ke fek táman Kraisomp kárákáre onont yak nánko, ono kárákáre kare nampon.   
\s1 Polo Korin fárákapan, mér kárákáre sámpanáponoria yaewournámp kar  
\p
\v 11 Ono mámá kar sénamp te, ponankor épérépi akwapnámp karono. Aeno yumoku kareao onomp nɨnɨk mek farákár napo, ono arakrá sénampon. Nopok yumo maok onomp e narek sampok mwanapan maok, yumo tak moi napono. Kare ono te kánanke kwataeao maok, ono te yumo ‘Aposel tokwae’rá sénap fárákapamp yae ankore mek yak mono.  
\v 12 Ono yumont yak namp fek te ono kárákáre fek fokopeyakrá térerá akwap nanko, am fek táman yumo ou mek Kwaro nkwakwe make kárákáre yoro nánko, am támao ono aposel kare yak namp yénkép námpon. \x + \xo 12:12 \xt Jo 4:48; Ap 19:12\x*  
\v 13 Ono yumo ou mek tére namp niamp take pourouráp nɨnɨk ankwap sios mek takrá tére konampon. Ankárankamp ankankan saráp yumo ou mek take pourouráp nɨnɨk moi namp te, ono yiráp ankank pouroukoupria yumwan nɨnɨk tokwae pap moi nampon. Ae te ono yumwan kwatae nɨnɨki tenamp yak nánko te, onomp kwatae nɨnɨk nɨk mo, pwar kipo. \x + \xo 12:13 \xt 2 Ko 11:9\x*   
\p
\v 14 Oukoumwan te ono yinɨnkan yumonapok akwap naeria nánap nampono. Am ke fek kor ono yumwan kápae sánk mono. Yumo wawenk! Ono yiráp ankank te sámp mono, yumwan saráp érékép nae rampon. Yumo mérapon: Tárápu te tére tokwaerá éntupwar naropwarén yaewour mwanap fɨr oupourounkrá koupoukour mo i konapono. Éntupwar naropwaro mwar tárápuan yaewour naenámp ankank koupoukour konapono.  
\v 15 Ono te fwap warákárria onomp ankank ponankor, tá onomp pourouan kor yumwan yaewour naeria sɨnanampon. Ono yumwan yonkwae touwea wae nanko, tá nopok am támao yiráp yonkwae touwe kánanke námp nie?   
\p
\v 16 Aeno ankwap fárákap te onan arakrá sér, ‘Kare, mao te érik nomp ankank ti mo námpao maok, mao te aropan kar porokwerá kwekár sérar i konámp arop’rá sénapon.  
\v 17 Ae te mokopono? Ono arop ankwap fárákap yumonapok tirá kérép namp te, ono ankwap ankárankampamp yaek kwekárrá séria, ‘Yiráp ankank pouroukoupá sankoropano’ ria tirá kérép namp nie?  
\v 18 Ono wae Taitusén akwapanoria nanko, mao yumonapok akwap nánko, ono ankwapnáp mént sámp-kérép nanko, akwap námpono. Am te Taitus kwekária yiráp ankank ankwap pouroukoup námp nie? Ae te yino ankárankamp pourouráp nɨnɨkaokrá tére mo i konemp nie? Yino ankárankamp mwae-porok saráp yárak mo i konemp nie? Am fi kor te yumo fwapia nɨnɨkenke.   
\p
\v 19 Onomp nɨnɨk te yumo ponankor mámá pas fekamp nkerá farákápea, yumo yinan, mao te náráp kwatae nɨnɨk mek oupouroup fákeyakáprá yinan ‘Fwapono’rá sérenkria kumwi napan mpwe napan maok, mono. Yino te Kraisomp arop yakáp námpara, yino Kwaro nke námp fek mámá kar sénámpon. Tá onomp nouroup fákáre kare, yino mámá kar ponankor sénámp te yiráp mér nap mek kárákáre sánk naenámpria námpon.  
\v 20 Ono apáp tae morokria arakrá nɨnɨk nampon: Takria ono yumonapok koropea yumwan nke nanko, yumo ono nke naeria nɨnɨk namp pourouráp yakáp mo mwanape. Tá takria yumo kor onan nke napo, ono yumo nke mwaria nɨnɨknap arop niamp yak mo nanae. Takria nkwakwe make nɨnɨk araki yakantáno! Kar yorowar i konap nɨnɨk, tá ankwapnápén kokwarok i konap nɨnɨk, tá yopor i konap nɨnɨk, tá námoku nae nampan saráp nɨnɨk i konap nɨnɨk, tá arop pourou wouroump i konap nɨnɨk, tá kánánkámp sérar i konap nɨnɨk, tá námoku saráp nɨnɨk i konap nɨnɨk, tá siosomp nɨnɨk yampourou i konap, ono am táman apáp nampon.  
\v 21 Takria manénkɨri nampnámp taknámp ono warko yumonapok akwap nanko, onomp Kwaro yumo nke nap fek yiráp kwatae nɨnɨk fek onan pwarápae sápantáno. Takria kápae kare koumteouráp arop wokwaek kwatae nɨnɨkiap, oumnámp nɨnɨk kwatae, tá kokopor nɨnɨk, tá kwataenámp nɨnɨk nɨnɨk mek oumnámp fárámp konámp, ará kwatae nɨnɨk mao wokwaekiap. Am oukoumwan younkwe sɨr mo, taki yakáp napo, ono am nkeria te yonkwae touwe tokwaeantánoria apáp nampono. \x + \xo 12:21 \xt 2 Ko 13:2\x*   
\c 13  
\s1 Korin fákáre maomp mér fwap taokeyakáp mwanap kar  
\p
\v 1 Ono oukoumwan yinɨnkan yumonapok korop naeria nae. Kwaromp Buk fek arakrá sénámpon: “Táte anánk, yinɨnk aropao kwatae nɨnɨk nánko nkea ankárankamp pourouráp karan saráp sénap te nomo fwap wae karenoria fwapokwap mwanámpon.” \x + \xo 13:1 \xt Mt 18:16; 1 Ti 5:19\x*  
\v 2 Arop fárákap wokwaek kwatae nɨnɨkiap, tá yumo ponankor ankwap wakmwaek kwatae nɨnɨk sámp-fákeyakápnap arop fárákapan kor, ono anánkan akwapea yumont yakria ono tére naenamp nɨnɨk wae yumwan sériampon. Tá oukoumwan kor ono panek yakria yumwan warko takrá sénampon. Táte ono warko yumonapok arákarrá koropria te, am arop fárákap kwatae nɨnɨk nap te, kwaporok taki yakanori pwar nanamp pourou mono.  
\v 3 Yumo te fwapia mér mwaria napon: Kraiso onomp top kor fek purá kar sénámp ni mo nie? Takria te yumo fwap mér mwanapon: Krais te yumwan fwapokwaprá tére naenámp te porokwe mono. Mao te ankár yumwan tére kárákáre námpon.  
\v 4 Kare, wokwaek te mao arop arákárrá yakámp fek kárákáre mo nánko, arop fárákapao yaopwae porokoramp fek pukupapono. Aeapan maok, Kwaromp kárákáre fek oukoumwan te mao yiki yak námpon. Tá kare, yino méntér koumpá yakápria yino kor wae kárákáre mo námpon. Aenámpan maok, yino Kwaromp kárákáre fek Kraisént yiki yakápria, yino am kárákáre yumo ou mek yénkép mwanámpon. \x + \xo 13:4 \xt Fl 2:7-8\x*   
\p
\v 5 Yumo ankár kápae kare por, yumokuráp nɨnɨkan mokoponrá youroukoupia fwapia mér kip: Ae te yino wae mér kárákáre námp ni mo nierá mér kip. Yumoku ankár takrá youroukoup kipo. Ae te Krais yiráp nɨnɨk mek yak námp te yumo mér mo nie? Táte mér mo nap te Kraiso yiráp nɨnɨk mek yak mono.  
\v 6 Tá ono nɨk namp te: Yumo ankár, yino aposel kare yakápria Kraisomp térerá tukup námp wuri nkea mérenkria nampon.  
\v 7 Yino te Kwaro yumwan yaewour nánko, yumo kwatae nɨnɨk mo mwanapria Kwarén kar toropwap i konámpon. Yino te, yinoku wae Kraisomp tére arop kare yakáp námp nkea nɨnɨk mwanapria Kwarén sér mono. Yumo yinan, kwekár tére arop fárákaprá sérria kor, wampweno. Yinomp nɨnɨk tokwae te, yumo ankár yae-párák kare nɨnɨk fek paokopenkria námpon.  
\v 8 Yumo wae mérapon: Nomo te ankwap ankank tére námp fek kare kar kar apárok sámp-anámp mwanámp pourou mono. Nomo fwap am kare kar kar táman saráp térerá yaewour mwanámpono. \x + \xo 13:8 \xt 1 Ko 13:6\x*  
\v 9 Aeria yino kárákáre mo nánko, yumo kárákáre nap te, yino fwap warákár konámpon. Tá, yiráp Kristen yakáp nap akwapá tokwae kari yakanoria kápae kare por Kwarén kar toropwap i konámpono.  
\v 10 Oukoumwan ono panek yakria ono yiráp por mámá kar kumwi namp te apae riteanápe, ono yumonapok korop namp fek, yiráp nɨnɨk fwapokwapria kar kárákáre fek sér te monoria nampon. Aeria namp kwamp, ono panek yakria, yumwan, yumoku manménkɨr fwapokwap kipria ono pas fek sér rae. Tokwae Karao onan, náráp tére taokeyak nanapria nánkárápea, mao ono takrá tére nanamp kárákáre sáp námpon. Mao am kárákáre onan sáp námp te yumwan kwatae pap naenámp te mono. Yiráp mér nap mek kárákáre sánkaeria ninámpon. \x + \xo 13:10 \xt 2 Ko 2:3-4\x*   
\s1 Polo ‘Gude’rá sérimp kar  
\p
\v 11 Ankwapyae fákáre, ono kar wae mapek pwarará ‘Gude’ ria pwar nae rae. Yumo ankár nkwakwe make mo, kárákáre kor kare Kristen yakáprá tukup kipo. Yumo ankár onomp kar wa kipo. Yumo ankár ankárankamp pourouráp nɨnɨk fek saráp yakáp kipo. Tá Kwar te mao yumwan warákár, tá yonkwae porokwe sánk, tá yumont yak naenámpon.   
\p
\v 12 Nomo Kwaromp koumteouráp aropao i konámp nɨnɨk fek yumo ponankor ankákárank yiráp ankwapyaenápén ankár nounourouprá koukoupwiyak kipo. Mapekamp ponankor Kwaromp koumteouráp aropao yumwan ‘Gude’rá sénapon.   
\p
\v 13-14 Ono nɨnɨk namp te Jisas Krais Tokwae Karao yumwan fwap námokuráp nɨnɨk fek yaewour nánko, tá Kwaro fwap yumwan warákár nánko, tá Yiki Kor Spiritao fwap yumo ponankor ankárankamp nɨnɨk fek yakáp mwanap yoroi kákanoria nampon. Wae támaono.