\id TIT Yongkom Titus prog#256 Steve Christensen / Kanin Amyap (cons chkd `99) (re-advisor chkd `03) 
\h Taitus 
\toc1 Taitus  Poolbed Taitus Yaa Kerek Keenoon 
\toc2 Taitus 
\mt1 Taitus  
\mt2 Poolbed Taitus Yaa Kerek Keenoon  
\is1 Kerek Kee Komo Dowad Wongkoon  
\ip Pool kuu ibduruk awinenenib kangdod dowad Rom yaa nen winiiwe demboone, ye yoom Taitus yoom Kurit dudbi yaa wene aron dukmenmo weng amun dakmen yarebiwen. Kwane, Poolbed Taitus yaa eb kuu weng amun dakmen yarebe dowan kere ande yedmekore Kurit koronde kambong yena yaa wonoone Taitus kuye deme awinoon. Kwane, amaanbed kerek kee wongkoon. Wongkoon kuu: 1. Kuritdan anam andiwen kuu Kuritdan yi inamen arewa korondime ebbed daande andi ye wengiib, 2. Yesu ye weng amun yaa bon keriwendan yaa kebene andi ye wengiib, 3. Anam andi yaambed dobiri kerekmen ye wengiib kui. Wongkoon ye weeb kuu AD 64 areb.  
\is1 Korok Weng  
\io1 1. Amun Kerundi Weng Ibduruk (1:1-4)  
\io1 2. Ooni Korok Korok Yi Kerekmen Yaa Daanoon (1:5-9)  
\io1 3. Dudi Kedmengkandidan Yi Kerekmen Yaa Daanoon (1:10-16)  
\io1 4. Anam Andi Yaambed Dobiri Kerekmen Yaa Daanoon (2:1—3:11)  
\io1 5. Yeenbon Andedme Kebeni Weng (3:12-15)  
\c 1  
\p
\v 1 Ne kuu Pool, God ye deme karub, Yesu Keresu ye apaso kui. Ne kuu Godbed kinoondan yi anam andi ye dowadiib anam anam yaa kaadkere awinenib God ye kiwaan ari dobirime andi ye dowadiib Yesu ye weng kanwene dakmimain.  
\v 2 Anam andi keyiib kaadkeri keyiib kuye ambokab kuu wadkeri aron korem korem kande doberembaranuub ande meedmi kui. Wadkeri keye dowad kuu ma dudimokban ye Godbed aron maa ma andowindo kuyaambed weng kunduk yedme kowoon.  
\v 3 Nub Bobni Yaa Burudande Bindi Ye Godbed aron kinekore, kwanime ye weng kawekore, ne kedmengkandi yaambed ye weng kan dian keroon.   
\p
\v 4 Taitus, kedmengkabdaan kumbed God yaa anam andi kuu mimo ewa neya keruwen yaambed eb kuu ne dana anam. Eb yaa wongke keebdaan kii.  
\p Ambe God yaambed, angkon nub Bobni Yaa Burudande Bindi Ye Karub Yesu Keresu yaambed yi kabamoon koni ye mimyob dowakeniiwa yi nangkem yewenuwiib kerubdok.   
\s1 Taitus Ye Deme Kurit Dudbi Yaa  
\p
\v 5 Eb Kurit yaa domobde manaan ye id kuu deme nub ambangkane dowan kerindo dangeen yaa kuu awineneb dowan kere weneneb, taun korem kumaom kuu kurikuri oonidan ben nongkobenmo wene. Ne weng kabdaan arebmo awine.   
\s1 Kuristendan Ooni Ye Korok Korok Yi Dobiri  
\p
\v 6 Kuristendan ooni ye korok kuu kei, yiminmo kuu ye kuu arewayiib ande dedmoniyiibban ye karub, amban mimo ye karub, ye meed kuu God yaa anam andi dana, ye weng ben kiradmi ye danamban o wabkad ye danamban kui.  
\v 7 Kwamune, kuristendan ooni ye karub kuu God ye deme amunmo awinok anded kowe, yiminmo kuu ye kuu arewayiib ande dedmoniyiibban ye karub, ye kuu kobkabungki ye karubban, kirod norin wandi ye karubban, ok arewa anembere awarak ayembiri ye karubban, kirodmo nangmi ye karubban, nemengkandeni od yemoon ba andi ye karubban kui.  
\v 8 Kuned, yiminmo kuu ye kuu angkodmendi ye karub, komo amun amun kuye dowaken ye karub, yekareb kangkadmi ye karub, kangdommo ye karub, karadmo ye karub, amunmo dobara andi ye karub kui.  
\v 9 Yiminmo kuu ye kuu God ye weng anam kedmengkandiwen korem kamkonomo awine doreenman. Kwane kuye karub kuu kiwaan kee yekaad kei, nimakarub yena yaa Yesu ye weng anam yaambed awande ongkandaneena yi aromne kaadkeraniib, kuned yenambed Yesu ye weng manmo keraniib kuu kiwaan anam ongme korokbendaneen.   
\p
\v 10 Kwanandaan amborom kuu nimakarub yemoon kuu wabkad keriwen, deme awinimokban kere ogood dakmemberenib nemengkandidan kui. Yi kumaom kuu wekono kad wanabi kumbedmo yimin ande kamimaibdan, yi kuu nemengkandidan anam kii.  
\v 11 Kwane, yi dudi weng kuu kebenime, amborom kuu yimbed inamen arewa od bi dowadmo kedmengkandimamenib ambib yena kumaom doriibdan yi anam andi kankubuniwen.  
\v 12 Kedi, Kuritdan yi karub ma inamen kedmengkimaanmanbed yedmoon, “Kuritdan korem kuu dudanabidanmo, arewayiib inameniibbandanmo, no diberembere animanmo anembiridanmo kui.” andoon.  
\v 13 Kuye weng kuu anam kii. Kwana kowe, yi yaa weng kamkonombed ongkande. Kwane daandeewo, yi anam andi God yaa kuu kangdommo kerenib,  
\v 14 Yuudan yi dudanabi moowengiib anam anam wunekariwendan yi wengiib yaa korondime.   
\p
\v 15 Kane kane kuu ye niindem aom karadmo keroon kuu komo meenaneen kuu karadmo yeman. Kumban kane kane kuu ye niindem aom kuu arewayiib kere anam andindo kuu komo meenaneen kuu ma karadmo yemanban. Anamaa, yi inameniib meeniyiib kangkon kuu arewayiib, ma amuniibban.  
\v 16 Yimbed God kuu yikaad ande yedmimaib kumban, angkon yimbed komo komo kaimaib kumbed korokbimaan kuu, yi kuu God yaa birane aadidmidan anam. Yi kuu God yaa komyeng keriwendan, wengamberedandidan, deme amuniib awinindebandan kui.   
\c 2  
\s1 Kuristen Kedmengkandi Anam Kedmengkande  
\p
\v 1 Kumban eb kwamune kuristen kedmengkandi anam ye kiwaan kerekmenmombed kedmengkande.   
\p
\v 2 Kwane, karub aamkono aamkono yaa kwane kedmengkande, kirod norin wandiyiib ogood dobiriyiib kamaib, inamen amun amun yaamo awinime, yikareb kangkadmime, yi anam andi kangdommo kerime, mimyob dowaken kangdommo kerime, dabab meneboka aromne doberembirime kui.   
\p
\v 3 Kwamune areb kuu, nima aamkono kwangkon kwane kedmengkande, inamen karadmoyiib dobirime, yena ben kubuni dowad daanubdaanab kamaib, ok arewa yaa kenambun berewarembirimban, kwane amun amun yaambed kedmengkandime kui.  
\v 4 Kwamunaniib kumbed nima koyu yaa kedmengkandi yimin keraniib. Kwane, nima aamkonombed yi yaa kedmengkandime ye weng kukei, nima koyu yi karuwiib yi dana meediib yaa mimyob dowaken kerime,  
\v 5 yikareb kangkadmime, karadmo kerime, ambiwoom deme awinime, amun amun kamime, kwane yi karub yi dabderem yiri dobirime kui. Kwanamo kamaniib kumbed nimakarub yenambed God ye weng yaa kuu inamen arewa ma dakmaibban keraneen.   
\p
\v 6 Kwamune areb kumbed, kewed yaa kwangkon yikareb kangkadmime ye weng kedmengkande.  
\v 7-8 Eb kuu korem amun amun kame. Kukuu kekamune kerime andewed yeman. Eb kedmengkandi yaambed, kedmengkandiyiib dobiriyiib ibmo keri ye inameniib yiminmo dobiriyiib yiminmo dakmiyiib korokbende. Inamen kee arewa kedi dakmaibban. Kowe, kwane kane kanembed eb yaa manmo keraniib kuu yika wedme karak kandaniib, amborom kuu yimbed nub yaa ambarakmi ma akmaibban kowe.   
\p
\v 9 Kwane, yena yi dabderem yiri dobere no deme awinembiridan yaa kwangkon kedmengkande, yi kangkodan yi dabderem yiri dobirime, yi kangkodan kubaniib andi ye kerekmen yaambed amun amun kamime, wengberenabiyiibban kerime,  
\v 10 yi yiribman yid baib kui. Amun amun kamaniib kuu kangkodan yaa korokbi yeman, komo komo deme kondaniiwe ambangkaniib kuu yimin amun. Kwamunaniib kuu kiwaan korem yaambed nub Bobni Yaa Burudande Bindi Ye God ye kedmengkandi yaa kuu amun kowe wedme wengamberem andi yeman keraneen.   
\p
\v 11 Kwamune ye kiwaan yaambed doburuwed yimin, amborom kuu God ye kabamoon ye mimyob dowaken ku keendoonkob monoon kuu bobni yaa burudande bindi yeman kowe.  
\v 12 Kowe kwane kedmengkandeen kuu nub kibikee doruub keyaron aombed God yangmadandoniyiib okad yiri ye inameniib yaa korondem, nubkareb kangkadme doberem, kangdommo doberem, God ye kerekmen ye kiwaan ari doberem kui.  
\v 13 Kwamunembed awine doruub kuu nub Bobni Yaa Burudande Bindi Ye God Arimbed Yesu Keresu nambiriyiib angkadere mananeen yaron amun yaa meenmo doruub kii.  
\v 14 Ye kuu yekareb nub dowad kondoon, arewa korem yaa nub bidde bindanded, ye nimaya karuwa kerubko karadmo ongmendoko nindorokiibbed amunmo kamime anded.   
\p
\v 15 Kee kwane kedmengkandewed yimin. Yesumbed deme kabdoon ye aromkono yaambed, inamen amun yaa kube ongkandeneb inamen arewa yaa weng kamkonombed ongkande. Kwane kerendobaraawa eb yiminban ande oronde daabdi yeman keraib.   
\c 3  
\s1 Amunmo Kamime  
\p
\v 1 Anam andiwendan yaa monkone ongkandeewo, kwane yi korok korokiib gapmandaniib yi dabderem yiri dobirime, yi weng wengambere kwane awinime, amun kami dowad nekwime,  
\v 2 wengbed karub maa ye aningko monmaraib, nangkema yewenubmombed dobirime, yena yaa awandime, nimakarub korem yaa kerengkaniibban kankubune yirimbed dobirime kui.   
\p
\v 3 Kurin anukbed doburuwen kuu nub kangkon inameniibban wabkaddan, nub kuu nemengkandoone nub id dowaken deme arewa yemoonbed nub yariman keriwen. Nub dobiri kuu karub ma ayem andi meenenub inwirine keenomboroon keenomboroon kamenub neman arud wandemboroon arud wandemboroon kamuwen.   
\p
\v 4 Kumban nub Bobni Yaa Burudande Bindi Ye God ye mimyob dowakeniib amun amuniib kuu nub yaa meneboone,  
\v 5 yembed nub kuu bobni yaa kuu burudande bindoon. Kwane, nubbed amunmo kame doburuwen kumbed bindindo, yekareb ye mimyob keende kakman are nonondandoon kumbed nub bindoon. Ye kuu Kingkin Karadmombed nub niindem aom oganabe wadkeri yeeb inamen yeeb kondoon yaambed bindoon.  
\v 6 Kwamune kowe, Godbed ye Kingkin Karadmo kuu nub ari darewoobmo onduknoon, nub Bobni Yaa Burudande Bindi Ye Karub Yesu Keresu ye kakman yaambed onduknoon kui.  
\v 7 Kwanakob, kwane ye kabamoon kondoon ye mimyob dowaken yaambed nub kuu yumbon kondoonkob, wadkeri aron korem korem yeman kandanuub ye dowad meenmo doruub.   
\p
\v 8 Kekee weng dudi wengban, weng anam kii. Kwane, ne meeni kuu weng kee eb ongme kedmengkandimame. Kwanebko, God yaa anam andiwendan kuu amun amun kami kara ongme awinime. Inamen kee amunmo, awinaniib kuu amunmo angkon idiib keraniib kui.   
\p
\v 9 Kumban eb kuu inameniibban ye wengbiri wengiib unyeman awoya awoya komoyiib komoyiib dobere dobere miniwen ande yunbanabi wengiib Yuudan yi amowamob ye dowad wengbiri wengiib yaa kangkadme, amborom kuu kuye weng kuu arewamo, awinaniib kuu arewamo angkon idiibban keraniib kowe.  
\v 10 Kwane, karub kanembed karub yena ben wade andokbimaan kamoka, ebbed ye yaa weng kamkonombed daane. Eb weng wengamberedandoka daane ayoob kere. Ye kwane eb weng ika awunesare kankoraroka eb kuyaa ika daanaab, wunedandune.  
\v 11 Eb ebkaad, kwamenabidan kuu yi inamen kuu yorokmomban unitab kui, yi kuu ambarakmidan, komo kaimaib kuu yi ambarakmi korokbi yeman kui.   
\s1 Meeni Yeman Yeenbon Weng  
\p
\v 12 Kwamune, Aatemas o Taikaikus eb dowad kankowaniina mananeen kuu erebnarimban eb nekwane Nikopolis taun yaa aromne yaro mene wengawe, amborom kuu yuruk aron mananuun kuu ne dowaken taun kuyaom dobarande meenaan kowe.  
\v 13 Kwane, kangdod wengangki ye karub Senas yoom Apolos yoom ongme awande, yi kuu wanandamiib kowe komo komo dowan keroon kuu yi yaa bangkande.  
\v 14 Kwane, nub nimakarub korem kuu yena yaa amun amun kamimo dobirime. Kwananiib kumbed aronki mimo mimo dobaraniib yeman nekwandimamaniib, ogoodmo dobaraibban kui.   
\p
\v 15 Karub korem ne yoom doruubdanbed eb yaa kubebdi weng kowuub kii. Kane kanembed yi anam andi yaambed nub yaa mimyob dowaken keendimaib kuu yi yaa nub kubendi weng konde.  
\p Kwane, God ye kabamoon kondoon ye mimyob dowaken kuu yiib korem yaa monok.