\id ROM - Biblica® Open Kiyombe Contemporary New Testament and Psalms 2002 \ide UTF-8 \h LOMA \toc1 Nkanda Polo kuidi basi Loma \toc2 Loma \toc3 Lom \mt2 Nkanda Polo kuidi basi \mt1 Loma \c 1 \s1 Thonono \p \v 1 Polo kisadi ki Yesu Klisto, wutelo mu ba mvuala ayi wusobolo mu samuna Nsamu Wumboti wu Nzambi. \v 2 Nsamu wumboti beni wawu kakivanina tsila tona thama mu mimbikudi mu Masonoko Manlongo. \v 3 Wawu Nsamu beni weta yolukila mambu ma Muanꞌandi, mu kimutu kiandi, wubutuka mu nkuna Davidi. \v 4 Bosi Yesu Klisto, mu pheve Yinlongo, wubieko Muana Nzambi mu lulendo lu mfulukuluꞌandi mu bafua. \v 5 Buabu mu diambu diandi, tutambudidi nlemvo ayi kimvuala mu nata mu dizina diandi batu ba makanda moso bawilukila ayi batumamana. \v 6 Beno mamveno luidi mu dikabu diodi, ayi lutelo kuidi Yesu Klisto. \v 7 Ndieti sonika kuidi beno boso badi ku Loma, batu bobo Nzambi kanzolanga ayi beno lutelo mu ba banlongo ! \p Bika nlemvo ayi ndembama bibedi kuidi Nzambi Dise dieto ayi kuidi Yesu Klisto Pfumu eto bibanga yeno. \s1 Polo ayi bankua Klisto ba Loma \p \v 8 Va theti ndimvutula matondo kuidi Nzambi mu Yesu Klisto mu diambu dieno beno boso bila minu kieno kieti yolokolo mu nza yimvimba. \p \v 9 Bila Nzambi yoyi ndieti sadila, mu ntimꞌama, mu longanga Nsamu Wumboti wu Muanꞌandi, niandi mbangi ama bila wummonanga mu zithangu zioso buevi ndikulutebukilanga moyo mu zitsambulu ziama. \v 10 Mu ziawu ndieti lombanga mu zithangu zioso, mu kuphana diluaku, mu luzolo luandi mu kuiza kulubumina. \p \v 11 Bila phuila yiwombo yidi yama mu kulumona muingi ndilutudisila dikaba di kipheve mu diambu luba bakinda. \v 12 Voti muingi tubombasana va kimosi, beno ayi minu, mu minu kioki tuididi kithuadi. \p \v 13 Zikhomba thidi luzaba ti zikhumbu ziwombo ndibedi bakanga lukanu lukuiza lutadi vayi nate buabu ndibeki ko nzila, mu diambu ndibaka bu bakila ndambu yi mimbutu mu beno banga buididi mu makanda mankaka. \v 14 Bila pholo yinneni ndidi kuidi basi Ngelese ayi kuidi batu bakambulu basi Ngelese ; kuidi batu banduenga ayi batu bakambulu diela. \v 15 Diawu diodi ndidi phuila mu longa Nsamu Wumboti kuidi beno luidi ku Loma. \s1 Lulendo lu Nsamu Wumboti \p \v 16 Bila ndimonanga tsoni ko mu diambu di Nsamu Wumboti ; wawu widi lulendo lu Nzambi mu diambu di phulusu yi batu boso beti wilukila : tonina theti kuidi Bayuda bosi kuidi Bapakanu. \v 17 Nsamu beni wumboti wawu weta monisa buevi buididi busonga bu Nzambi : bobo bawilukila ; niandi wuba kitula basonga mu busonga bobo bu ntotukilanga mu, minu mu diambu di minu banga bu disonimina mu minkanda : \qt Mu minu kaka mutu wu busonga kela zingilanga.\qt* \ms1 BATU BOSO BAVOLA NKANU VA MESO MA NZAMBI \s1 Batu bakambulu Bayuda bavola nkanu va ntuala Nzambi \p \v 18 Zinganzi zi Nzambi zieti monikanga, tona ku diyilu ayi zimbuanga mu mavanga mambimbi mamvanganga batu bobo kaba kinzikanga Nzambi ko ayi bobo bakambulu basonga. Kambu kuawu ku busonga kulembo fietikisa kiedika. \p \v 19 Bila mambu momo balenda zaba mu diambu di Nzambi mazabikini kuidi bawu, ayi niandi veka Nzambi wuba zabikisa mambu beni. \v 20 Bila tona nza yivangulu ; khadulu yi Nzambi yoyi kayimonikanga ko : lulendo luandi lukalumani ayi kinzambi kiandi ; biawu bieti monika bumboti mu nzila yi bima bioso biobi kavanga ; mu diambu babika baka phengomokono. \v 21 Bila, ka diambu ko, bazaba Nzambi vayi bamanga kuawu kunkembisa banga Nzambi ayi basia kumvutudila matondo ko vayi mayindu mawu makituka maphamba ayi tombi kiwala mu mintima miawu mikambu diela. \p \v 22 Bu bakiniemisa ti bawu batu ba diela, bakituka malawu \v 23 ayi baviakisa nkembo wu Nzambi yikayifuanga ko mu zimfikulazi batu bobo bamfuanga, mu zimfikula zi zinuni, zi bibulu ayi mu zimfikula zi bibulu biobi bindiatilanga mu vumu. \p \v 24 Mu diambu di zinzinunu zi mintima miawu, Nzambi wuba yekula mu kambu ku vedila muingi bawu veka baki bivisa mu zinitu ziawu. \p \v 25 Bawu baviakisa luvunu va buangu ki kiedika ki Nzambi ; basambila ayi basadila vangu va buangu ki mvangi, mutu wowo wusakumunu mu zikhama zi mimvu. Amen. \p \v 26 Diawu Nzambi kaba yekudila mu zitsatu zitsoni : bila baketobawu baviakisa tsadulu yi kimutu yi zinitu ziawu mu tsadulu yikambulu yi kimutu. \p \v 27 Babakala, mamvawu bobuawu ; va buangu kibundananga ayi baketo ; bakiyekula mu zinzinunu ziawu mu bawu na bawu. Bavanga matsoni, babundana babakala na babakala, batambula mfutuwufueni mu nzimbala yawu. \v 28 Sumbu bamona ti kadi kuandi mfunu mu zaba Nzambi, diawu Nzambi kaba yekudila mu mayindu mawu ma buvungisi mu diambu bavanga mambu makambulu fuana. \v 29 Bu baba bawala mu kambu ku busonga ayi mu mambimbi, mu bakanga zimbongo mu luvunu, mu mayuya ; bawu badi batu bawedi kikhenene, zitsatu zi vonda ; zi zonza, zi vuna, zi mavanga mambimbi. \v 30 Baba batu bamfundananga batu, bantubidilanga badiawu, badi bambeni zi Nzambi, bankua bifingu, bankua luniemo ayi lunangu, bakukiniemisanga ; minyindudi mi mambu ma mambimbi ; batumukinanga bambuta ziawu ko. \v 31 Basi kadi diela ko, batungunanga zitsila ziawu ko, basi ko luzolo kuidi badiawu ayi bamonanga batu kiadi ko. \p \v 32 Bazebi bumboti nzengolo yisonga yi Nzambi yintuba ti : batu bamvanganga mambu mambimbi ma phila yayi bafueni mu vondo. Ka diambu ko buawu bobo beti vanga vayi beti mona khini mu diambu di batu bobo bamvanganga mawu. \c 2 \s1 Woso wunsambisa bankaka wukibedisidi niandi veka \p \v 1 Diawu, kadi phengomokono wisi ko ngeyo mutu ; wuba kuaku nani ; ngeyo wunsambisa bila bu wulembo sambisa bankaka buna wulembo kukibedisa ngeyo veka ; bila wumvanganga mambu momo beti vanga. \v 2 Muaki tuzebi ti tsambusulu yi Nzambi yidi yikiedika kuidi batu bobo beti vanganga mambu ma phila yayi. \p \v 3 Ngeyo mutu wunsambisanga batu bobo bamvanganga mambu maphila yoyi ngeyo veka wukumasadilanga, wumbanzila ti wela tina tsambusulu yi Nzambi e ? \v 4 Voti wulembo vuezi Nzambi mu diambu di kimvuama ki mamboti mandi ayi bu zebi ti niandi zebi kanga ntima ayi bu kadi mvibudulu wu mula e ? Wukadi zaba ti mamboti ma Nzambi malembo tumi mu diambu wubalula mavanga. \p \v 5 Vayi mu diambu di ntu aku ngolo ayi bu ntimꞌaku wunkambu baluka ; buna zaba mboti ti wulembo kiyidikila ngeyo veka nganzi mu lumbu ki nganzi ayi mu lumbu kiela monika tsambusulu yisonga yi Nzambi. \p \v 6 Bila mu lumbu kina, Nzambi wela futa kadika mutu boso buididi mavanga mandi. \p \v 7 Kuidi bobo bantombanga vanganga mamboti mu bufula, bantombanga nkembo, nzitusu ayi kambu ku biva, bela tambula luzingu lukalumani. \v 8 Vayi kuidi batu bobo bamfindananga ziphaka ayi bobo bamanga tumukinanga kiedika vayi bantumukinanga mambu mambimbi ; bela builu nganzi ayi makhesi ma Nzambi. \p \v 9 Bukiedika, ziphasi ayi maniongo biela builu woso mutuwumvanganga mambimbi tonina theti kuidi Nyuda bosi kuidi muisi Ngelese. \v 10 Vayi woso mutu wumvanganga mamboti, Nzambi wela kumvana nkembo, nzitusu ayi ndembama, tonina theti kuidi Nyuda bosi kuidi muisi Ngelese. \v 11 Bila Nzambi katalanga zizi ki mutu ko. \p \v 12 Bila babo bobo bamvolanga masumu mu kambu zaba Mina, bela fua mu kambu Mina. Vayi babo bobo bamvolanga masumu ku tsi luyalu lu mina bela sambusu boso buididi Mina. \v 13 Bila kadi sia ti bobo beta wa Mina bawu badi basonga va meso ma Nzambi vayi bobo beta kinzikanga miawu bawu bela kitulu basonga. \p \v 14 Enati Bapakanu, bobo bakambulu zaba Mina, balembo vangi mambu momo mantombanga Mina ; buna diodi dilembo monisa ti bawu veka balembo kivani Mina ; ka diambu ko basi zaba Mina ko. \v 15 Buna beti monisanga mavanga ma Mina momo masonoko mu mintima miawu, mayindu ma mintima miawu meti kumateliminanga kimbangi ayi mabanza mawu meti kuba fundanga voti meti kuba nungisanga. \v 16 Mambu moso mama mela monika mu lumbu kina Nzambi bu kela sambisa mansueki ma batu mu nzila yi Yesu Klisto, boso buididi Nsamu Wumboti wu ndieti longa. \s1 Bayuda bavola nkanu va ntuala Nzambi \p \v 17 Enati ngeyo widi Nyuda, ngeyo weta tula diana mu Mina ayi weta kukiniemisanga mu Nzambi, \v 18 ngeyo zebi luzolo luandi ayi ngeyo zebi sobula mamboti ; ngeyo bu wulongo kuidi Mina ; \v 19 ngeyo wukukibanzilanga ti widi ntuadisi wu baphofo ayi wukukibanzilanga ti widi kiezila kuidi bobo badi mu tombi \v 20 ayi wukukimonanga nlongi wu bivungisi ayi nyiyisi wu bana balezi, ngeyo wukukibanzila ti ngeyo zebi mambu moso ayi ngeyo zebi ti kiedika kidi mu Mina ; \v 21 ngeyo wunlonganga bankaka vayi bila mbi wulendi kilonga ngeyo veka ko e ? Ngeyo wunlonganga ti : Kadi yiba, vayi bila mbi ngeyo wunyibilanga e ? \v 22 Ngeyo wuntubanga ti : Kadi vanga kitsuza vayi bila mbi ngeyo veka wumvangilanga kitsuza e ? Ngeyo wunkakumukinanga bitumba vayi bila mbi wukubisumbisilanga e ? \v 23 Ngeyo wukukiniemisanga mu diambu di Mina vayi bila mbi wulembo vuezisa Nzambi bu wumbundulanga Mina e ? \v 24 Bila disonama ti : “\qt dizina di Nzambi dilembo vuezu kuidi Bapakanu mu diambu dieno.”\qt* \p \v 25 Bila nzengolo yi nitu yi kibakala didi diambu di mfunu enati wutumiminanga Mina ; vayi enati weti bundulanga Mina, buna nzengolo aku yeka banga mutu wukambu zengo. \p \v 26 Enati mutu wukambu zengo nitu yi kibakala, weti landakana zithumunu zi Mina, buna kambu kuandi ku nzengolo kulendi tangulu banga nzengolo ko e ? \p \v 27 Buna mutu wowo wukambu zengo nitu vayi weti tumiminanga Mina kalendi ko kusambisa ngeyo wumbundulanga Mina, ka diambu ko zebi masonoko ayi nzengolo e ? \v 28 Bila kadi sia ti biobi bimmonikanga mu meso biawu binkitulanga mutu Nyuda ayi bika sia ti dimbu kimmonikanga mu nsuni kiawu nzengolo. \v 29 Nyuda wukiedika widi mu khati ; ayi nzengolo yi kiedika yidi yoyi yi ntima, mu pheve vayi bika mu Mina. Ayi nkembo wu Nyuda wowo wubanga kuidi batu ko vayi kuidi Nzambi weti ba. \c 3 \s1 Batu boso bavola nkanu va ntuala Nzambi \p \v 1 Buna mfunu mbi widi muba Nyuda e ? A buna ndandu mbi yidi muba wuzengo e ? \v 2 Nyinga, ndandu yidi yinneni. Bila bawu baba batheti mu batu boso mu tambula mambu ma nzambi. \v 3 A buna buevi e ? Enati bankaka basia wilukila ko, lumbanza buna kambu kuawu ku minu kuela vunza kikhuikizi ki Nzambi e ? \v 4 Nana, buawu ko. Bika Nzambi kamonika wukiedika vayi kadika mutu kamonika mutu wu luvunu banga bu disonimina ti : \q1 \qt Bika wumonika mutu wusonga\qt* \q1 \qt mu diambu di mambu maku momo weta yoluka\qt* \q1 \qt ayi wela nunga bu wela sambusu.\qt* \p \v 5 Enati kambu kueto ku busonga kulembo monisa busonga bu Nzambi buna mbi tufueti tuba e ? Nzambi kasi wusonga ko bu keti kutubuisilanga nganzi andi e ? Mu kimutu thubidi buawu. \v 6 Nana, buawu ko ; buna buevi Nzambi kela sambisila nza e ? \v 7 Enati kiedika ki Nzambi, mu luvunu luama, kiluta monika mu diambu di nkemboꞌandi, buna bila mbi mfueti sambusulu banga nkuamasumu e ? \v 8 Buna bila mbi kadi tuba ti : tuvanganu mambu mambimbi muingi mamboti mamonika e ? Bila bankaka balembo tufingi bu balembo tufundi ti buawu bobo tulembo tubanga. Thumbudulu awu yidi yisonga. \p \v 9 Buna buevi e ? Beto tuviatukidi bankaka e ? Nana, bila beto tumana monisa ti batu boso, Bayuda voti basi Ngelese, badi ku tsiluyalu lu masumu. \p \v 10 Banga bu disonimina ti : \q1 \qt Kuisi ko mutu wusonga, kadi wumosi.\qt* \q1 \v 11 \qt Kuisi ko mutu wulenda sudika,\qt* \q1 \qt kuisi ko mutu wuntombanga Nzambi.\qt* \q1 \v 12 \qt Babo bamana vengama mu nzila yi Nzambi,\qt* \q1 \qt va kimosi baboso bamana kukikitula\qt* \q1 \qt batu bakambulu mfunu.\qt* \q1 \qt Kuisi ko mutu wumvanganga mamboti, kadi wumosi.\qt* \q1 \v 13 \qt Madinga mawu madi biziami bizibuka ;\qt* \q1 \qt beta sadila ludimi luawu mu diambu di luvunu ;\qt* \q1 \qt Mitsa mi zinioka\qt*\f + \fr 3.13 \fr*\ft Mu minkanda minkaka musonama “mitsa mi bikusa”.\ft*\f* \qt midi mu bididi biawu.\qt* \q1 \v 14 \qt Mu miunu miawu muwedi zitsingulu\qt* \q1 \qt ayi mambu ma ndudi.\qt* \q1 \v 15 \qt Malu mawu nsualu madi mu tengulanga menga.\qt* \q1 \v 16 \qt Mbivusu ayi ziphasi bidi mu zinzila ziawu\qt* \q1 \v 17 \qt ayi basi zaba ko nzila yi ndembama.\qt* \q1 \v 18 \qt Bakinzikanga Nzambi ko.\qt* \p \v 19 Muaki tuzebi ti mambu moso meti tuba Mina matubulu mu diambu dibawu badi ku tsi luyalu lu Mina muingi miunu mioso mikangama ayi muingi batu boso bamonika ti bavola nkanu va ntuala Nzambi. \p \v 20 Diawu kuisi ko mutu wela monika wusonga va meso ma Nzambi mu diambu di mavanga ma Mina, bila mu diambu di Mina tunzabilanga masumu. \ms1 MU MINU KAKA BANKITUKILANGA BASONGA \s1 Mu minu bankitukilanga basonga. \p \v 21 Buabu busonga bu Nzambi bulembo monika kambu ku Mina : Mina ayi mambu ma mimbikudi mitelimina buawu kimbangi. \p \v 22 Busonga bobo bumbanga kuidi Nzambi bunkuizilanga mu minu mu Yesu Klisto, kuidi babo bobo bawilukila. Bila kuisi ko luviakunu. \v 23 Batu boso bamana vola masumu ayi bakambulu nkembo wu Nzambi. \v 24 Mu kambu futa kadi kima, bawu bakitulu basonga mu nlemvo andi mu nzila yi khudulu yidi mu Klisto Yesu. \p \v 25 Bila niandi Nzambi kakubika muba dikaba di ndemvokolo yi masumu mu nzila yi minu yidi mu menga mandi. Wuvanga buawu mu monisa busonga buandi, mu mvibudulu andi, bila kasia vana ko thumbudulu mu masumu mavolo thama. \v 26 Mu diambu di monisa busonga buandi mu thangu yayi mu diambu kamonika wusonga ayi mu ba mutu wowo wunkitulanga wusonga woso mutu wuntula minu kiandi mu Yesu. \p \v 27 A buna kuevi kuidi diambu tulenda kiniemisina e ? Kuisi ko ! Mu muina mbi tueka kiniemisina e ? Wowo wu mavanga e ? Nana ! Vayi mu muina wu minu kaka ! \p \v 28 Bila tuzebi ti mu diambu di minu mutu keti kitudulu wusonga mu kambu mavanga ma Mina. \v 29 A buevi, Nzambi widi kaka Nzambi yi Bayuda e ? Kasi Nzambi yi bapakanu ko e ? Nyinga widi Nzambi yi Bapakanu, \v 30 bila Nzambi yimosi kaka weti kitula bazengo batu basonga mu nzila yi minu ayi weti kitula bakambulu bazengo batu basonga mu nzila yi minu. \v 31 A buevi, tuvonda Mina mu nzila yi minu e ? Nana. Mu nzila yoyi nkutu tueti luta kindisila Mina. \c 4 \s1 Mu minu Abalahami kakitudulu wusonga. \p \v 1 Mbi tulenda tuba mu diambu di Abalahami nkuluꞌeto mu kimutu e ? \v 2 Enati Abalahami wukitulu wusonga mu diambu di mavanga buna beki diambu di kalenda kiniemisina ; vayi bika va meso ma Nzambi. \v 3 Bila mambu mbi meti tuba masonoko e ? \qt Abalahami wuwilukila Nzambi ayi diawu Nzambi kankitudila wusonga.\qt* \p \v 4 Woso mutu wunsalanga kisalu wumfutungu. Mfutu andi wisi dikaba ko vayi widi mfutu boso buididi kisalu kiandi. \v 5 Vayi kuidi mutu wunkambu salanga ayi wilukila mutu wowo wunkitulanga bankua masumu batu basonga, buna wela tangulu wusonga mu diambu di minu kiandi. \v 6 Banga bu tubila Davidi ti khini kuidi mutu wowo Nzambi keta tangila mutu wusonga bika mu mavanga : \q1 \v 7 \qt O khini kuidi batu bobo balemvokolo minkanu miawu\qt* \q1 \qt ayi masumu mawu mafuku !\qt* \q1 \v 8 \qt O khini kuidi woso mutu Pfumu kankambu tangila masumu.\qt* \p \v 9 A buevi khini beni yidi kaka mu diambu di bazengo nitu yi kibakala voti yidi ayi kuidi bawu bakambulu bazengo e ? Bila tueti tubanga ti : Abalahami wukitulu wusonga mu minu. \v 10 Buna buevi divangimina e ? Mu thangu kaba wuzengo voti buna kazengolo ko e ? Bika sia ti buna widi wuzengo vayi buna kazengolo ko. \v 11 Wutambula dimbu kinzengolo banga dimbu ki busonga mu diambu di minu kiandi buna kazengolo ko, muingi kaba dise di batu bobo bawilukila kambu nzengolo ; muingi mamvawu bakituka batu basonga. \v 12 Ayi muingi kaba dise di bobo bazengo, bika sia ti bila badi bazengo, vayi mu diambu beta landakana kifuani ki minu kioki kiba dise dieto Abalahami buna kazengolo ko. \p \v 13 Bila tsila yi tambula nza yimvimba banga kiuka yivanunu kuidi Abalahami ayi kuidi nkunꞌandi bika sia ti mu diambu di Mina vayi mu diambu di busonga bu minu. \v 14 Bila enati bobo badi ku tsi luyalu lu Mina bela tambula kiuka, buna minu kikitukidi kima kikambulu mfunu ayi buna tsila yimvunzulu. \v 15 Bila Mina mintotulanga nganzi yi Nzambi. Bila vana vakambulu Mina, vasi mbundulu yi masumu ko. \v 16 Diawu tsila yivanunu mu diambu di minu muingi yiba dikaba ; ayi tsila yiba yikuikama kuidi nkuna woso wu Abalahami. Bika sia ti kuidi bobo kaka bantumukinanga Mina vayi kuidi bobo badi minu kimosi ayi Abalahami, niandi dise di beto boso. \v 17 Banga bu disonimina ti : \qt minu ndibieka dise di makanda mawombo.\qt* Niandi dise dieto va meso ma Nzambi yoyi kawilukila ; yoyo yimvananga luzingu kuidi bobo bafua ayi wuntelanga bima biobi bikambulu banga ti bidi. \p \v 18 Mu kambu bila kisila diana, vayi wutula diana ayi wuwilukila mu diambu kaba \qt dise di makanda mawombo\qt*banga bu nkambila Nzambi ti : buawu bobo buela bela nkunꞌaku. \p \v 19 Kasia ba wulebakana ko mu minu bu kasia bela nitu andi mayindu ko, bila yiba banga yifua ; bila buna weka nduka-nduka khama yi mimvu ayi buna Sala kalendi buela buta ko. \v 20 Vayi mu diambu di tsila yi Nzambi, kasia memata ko voti kasia kambu minu ko. Vayi wukindusu mu minu bu kavana nkembo kuidi Nzambi \v 21 ayi wuzaba kuandi bumboti ti mutu wowo wuvana tsila beki lulendo mu dukisa yawu. \p \v 22 Diawu kankitudila wusonga. \v 23 Vayi kusia sonama mu diambu diandi kaka ko ti niandi kaka wukitulu wusonga \v 24 vayi ayi kuidi beto tuela kitulu basonga, beto tuwilukila mutu wowo wufulukisa Yesu, Pfumu eto, mu bafua, \v 25 wuyekolo mu diambu di zinzimbala zieto vayi wufulukusu mu diambu di busonga bueto. \c 5 \s1 Ndembama ayi khini \p \v 1 Sumbu tukitulu batu basonga mu nzila yi minu, buna tuidi mu ndembama ayi Nzambi mu diambu di Pfumuꞌeto Yesu Klisto. \v 2 Mu diambu diandi, mu nzila yi minu, tubakidi diluaku di kotila mu nlemvo wu Nzambi ; mu wawu tuididi batelama. Tulembo moni khini bu lulembo fubakana mu nkembo wu Nzambi. \p \v 3 Bika sia ti momo kaka, vayi tueti kukiniemisa mu ziphasi bila ziphasi ziawu zieti buta mvibudulu ; \v 4 mvibudulu weti buta kimutu kifuana ; kimutu kifuana kieti buta diana. \v 5 Ayi diana dilendi fuisu tsoni ko bila Pheve Yinlongo, yoyibatuvana, wudukula luzolo lu Nzambi mu mintima mieto. \p \v 6 Bila buna tukidi batu balebakana, mu thangu yifuana, Klisto wufua mu diambu di bankua masumu. \v 7 Phasi mu mona mutu wumfuila mu diambu di mutu wusonga vayi mananga vadi mutu wulenda kikinina fuila mu diambu di mutu wumboti. \v 8 Vayi Nzambi wumonisina luzolo luandi kuidi beto : buna tukidi bankua masumu, Klisto wufua mu diambu dieto. \p \v 9 Diawu sumbu buabu tukitulu basonga mu menga mandi buna keti wela kutuvukisa mu zinganzi zi Nzambi. \p \v 10 Bila enati bu tuba bambeni zi Nzambi, vayi wuvutula nguizani niandi ayi beto mu lufua lu Muanꞌandi. Vayi buabu sumbu nguizani yi vutuka keti wela kutuvukisa mu luzingu lu muanꞌandi. \v 11 Bika sia ti momo kaka vayi tulembo kiniemisa mu Nzambi mu diambu di Pfumu eto Yesu Klisto, mu niandi muvutukididi nguizani ayi Nzambi. \s1 Batu batambula thumbudulu mu diambu di Adami ayi batambula busonga mu diambu di Klisto \p \v 12 Diawu, sumbu mu mutu wumosi muyizila masumu va nza, ayi lufua luyizila mu masumu, diawu lufua lukotila mu batu boso bila batu boso bavola masumu. \p \v 13 Masumu maba va nza tuamina Mina. Vayi vakambulu Mina valendi tangulu masumu ko. \v 14 Muaki lufua luyala tona Adami nate mu thangu Moyize ayi nate mu batu bobo bakambu vola masumu banga Adami, mfikula yi mutu wowo wufueti kuiza. \p \v 15 Vayi nzimbala yi Adami yisi dedakana ko mu luvalu ayi dikaba di Nzambi. Bila enati batu bawombo bafua mu diambu di nzimbala yi mutu wumosi, vayi nlemvo wu Nzambi ayi dikaba di Nzambi biluta woka muidi batu bawombo mu diambu di nlemvo wu mutu wumosi. Yesu Klisto niandi mutu beni. \p \v 16 Kisalu ki dikaba di Nzambi luviakunu kidi ayi kisalu ki disumu di mutu wumosi. Thumbudulu yitotukila mu diambu di disumu di mutu wumosi yinata mbedoso vayi dikaba divanu, mu diambu di zinzimbala zi batu bawombo, dinata ndungusulu. \v 17 Bila enati mu diambu di nzimbala yi mutu wumosi, lufua luyala mu diambu di mutu wowo, buna keti batu bobo balembo tambula woka ki nlemvo wu Nzambi ayi dikaba di busonga buandi bela yadila mu luzingu mu diambu di Yesu Klisto. \p \v 18 Nzimbala yi mutu wumosi yinata mbedoso yi batu boso ; bobuawu mavanga masonga ma mutu wumosi makula batu boso mu thumbudulu ayi malembo bazingisa. \v 19 Bobuawu mu diambu di kambu kutumama ku mutu wumosi ; batu bawombo bakituka bankua masumu. Buawu bobo mu diambu di tumamana ku mutu wumosi batu bawombo bela kitulu batu basonga. \p \v 20 Mina mitotuka mu diambu di nzimbala yiwokila. Vayi voso vawokidi masumu, vawu valutidi woka nlemvo ; \v 21 muingi sumbu masumu mayadila mu diambu di lufua, buawu nlemvo wunyadila mu nzila yi busonga mu diambu di luzingu lukalumani mu nzila yi Yesu Klisto, Pfumu eto. \c 6 \ms1 MIMVUTU MU ZIPHAKA \s1 Tuvolanga kueto masumu nlemvo bu widi e ? \p \v 1 A diambu mbi tutuba e ? Tutatamana volanga kueto masumu muingi nlemvo wuwoka e ? \v 2 Nana ! Sumbu beto tuidi tufua mu masumu, buna buevi tulenda buela zingila diaka mu masumu e ? \v 3 A buevi, lukadi zaba ti beto boso bobo tubotama mu Yesu Klisto, tubotama mu diambu di lufua luandi e ? \v 4 Tuziku va kimosi ayi niandi mu mbotokolo yi tubotama mu diambu di lufua muingi banga bu fulukila Klisto mu bafua mu nzila yi nkembo wu Tata, beto mamveto tuzinga luzingu lumona. \p \v 5 Bila enati tufubakana ayi niandi mu lufua luandi buna tuela fubakana ayi niandi mu mfulukulu andi. \v 6 Bu tuzebi ti kimutu kieto kikhulu kibandu va kimosi ayi niandi va dikulusi muingi nitu yi masumu yi biva mu diambu tubika buela ba bavika ba masumu. \v 7 Bila mutu wowo wufua, wukulu mu masumu. \p \v 8 Muaki enati tufua va kimosi ayi Klisto, buna tunwilukila ti tuela zinga va kimosi ayi niandi. \v 9 Bu tuzebi ti Yesu wufuluka mu bafua, kalendi buela fua ko. Lufua lusiedi diaka lulendo mu niandi ko. \v 10 Bila wufua vayi wufua mfua yimosi mu diambu di masumu ayi bu kalembo zingi, wulembo zingi mu diambu di Nzambi. \p \v 11 Diawu beno mamveno lukimonanga beno veka banga beno lumana fua mu diambu di masumu ayi lulembo zingi mu diambu di Nzambi mu Yesu Klisto. \p \v 12 Diawu bika masumu mabika buela yadila zinitu zieno ziozizimfuanga muingi lubika buela tumimina zitsatu ziandi zimbimbi. \v 13 Lubika tambika binama bieno ku tsi luyalu lu masumu banga bisadulu bi mambu mambimbi. Vayi bika lukitambika beno veka kuidi Nzambi banga batu bafuluka mu bafua mu diambu di luzingu ayi lutambika binama bieno kuidi Nzambi banga bisadulu bi mambu masonga. \p \v 14 Bila masumu malendi buela ku luyadila ko bu lusiedi ko ku tsi luyalu lu Mina vayi lueka ku tsi luyalu lu nlemvo. \p \v 15 Buna buevi e ? Tutatamana kueto volanga masumu bu didi ti tusiedi ku tsi luyalu lu Mina ko vayi ku tsi luyalu lu nlemvo e ? Nana ! \v 16 Lukadi zaba ti bu lukiyekudi banga bavika kuidi mutu mu diambu di kuntumimina buna lueka bavika ba mutu wowo lulembo tumimina ; mananga luidi bavika ba masumu mannatanga ku lufua voti mananga luidi bavika ba tumamana kunnatanga ku luzingu lu busonga e ? \v 17 Vayi matondo kuidi Nzambi bila bu luba bavika ba masumu lutumukina mu mintima mieno malongi ma lulongo. \v 18 Bu lumana kulu mu masumu, luyika bavika ba busonga. \v 19 Mu kimutu ndilembo tubila mu diambu di lebakana kueno ku nitu. Bila banga bu luyekula binama bieno mu kivika ki tsumukunu ayi ki mambu mambimbi mu diambu di vanganga mambu mambimbi, buawu bobo luyekudila buabu binama bieno banga bavika mu busonga mu diambu di vanga mambu manlongo. \p \v 20 Bila bu luba bavika ba masumu, lusia ba ku tsi luyalu lu busonga ko. \v 21 Buna mimbutu mbi lumbuta mu mambu momo lulembo fuila buabu tsoni e ? Bila tsukulu yi mambu beni lufua. \v 22 Vayi buabu bu lukululu mu masumu ayi luyikidi bavika ba Nzambi, buna mbutu lumbuta wawu wawu : luzingu lunlongo ayi ku tsuka luzingu lukalumani. \v 23 Bila lufua luawu mfutu wu masumu vayi luzingu lukalumani luawu dikaba di nlemvo, di Nzambi mu kithuadi ki Klisto Yesu, Pfumu eto. \c 7 \s1 Tulenzanga kueto Mina nlemvo bu widi e ? \p \v 1 A bakhomba, lusi zaba ko ti Mina mieti yadila mutu bu kalembo zingi e ? Ndinyoluka kuidi batu bazebi Mina. \v 2 Bila nketo, widi mu tsi minsua mi bakala widi wukangama mu mina kuidi bakala diandi bu dikidi zingi. Vayi enati bakala fuidi buna nketo beni niangukini mu mina mi bakala. \v 3 Diawu bakala bu dilembo zingi, nket beni wela tedolo nkua kitsuza enati kuedidi bakala dinkaka. Vayi enati bakala beni difuidi, buna, kululu mu Mina beni ayi kalendi buela tedolo ko nkua kitsuza enati kuedidi bakala dinkaka. \p \v 4 Diawu mamveno bakhomba ziama, beno mamveno lumana vondo va ntuala mina mu nitu yi Klisto mu diambu di luvuiwulu kuidi mutu wunkaka, mutu wowo wufuluka mu bafua muingi tubuta mimbutu mu diambu di Nzambi. \p \v 5 Bila bu tuba mu nsuni ; zinzinunu zi masumu ziozi zitotukila mu Mina zisala mu binama bieto mu diambu di buta mimbutu minnatanga ku lufua. \v 6 Vayi buabu, tukulu ku tsi luyalu lu Mina, bu tuba bafua mu mina, miomi miba kutusimbidila muingi tusadila Nzambi mu tsadulu yimona mu lusadusu lu Pheve vayi bika mu tsadulu yikhulu lu tsi luyalu lu Mina. \s1 Kisalu ki Mina \p \v 7 Buna mbi tutuba e ? Mina midi masumu e ? Nana. Vayi ndizabila masumu mu diambu di Mina bila nganu ndisia zaba nzinunu ko enati Mina misia tuba ko ti wulendi zinina ko. \v 8 Vayi masumu bu mabaka diluaku mu nzila lutumunu, buna mabuta mu minu zinzinunu zioso, bila masumu madi mafua enati Mina mikambulu. \p \v 9 Vayi minu, mu thama ndizinga mu kambu Mina. Vayi lutumunu bu luyiza buna masumu mazinga \v 10 ayi minu ndifua. Buna lutumunu lunnatanga ku luzingu, kuidi minu, luba banga luawu lunnata ku lufua. \v 11 Bila masumu bu mabaka diluaku maphuna mu nzila yi lutumunu ayi maphonda mu nzila yi lutumunu. \v 12 Mina midi minlongo ayi lutumunu luidi lunlongo, lusonga ayilumboti. \p \v 13 Buna buevi diambu diodi di mboti dilenda bela tho yi lufuamu diambu diama e ? Nana, buawu ko. Vayi Masumu, muingi mamonika masumu mandatina lufua mu nzila yi diambu di mboti ayi mu nzila yi lutumunu maluta monika bukiedika ti masumu. \p \v 14 Muaki tuzebi ti Mina midi mi kipheve vayi minu ndidi nkuakinsuni, ndisumbusu kuidi masumu. \v 15 Bila ndizabanga ko mambu ndieti vanga, ndivanganga ko mambu momo ndieti zola ayi ndieta vanga mambu momo ndieti lenda. \v 16 Enati ndieta vanga momo ndieta lenda buna ndilembo sudika ti Mina midi mimboti. \p \v 17 Buabu buna bika sia ti minu ndilembo vangi buawu vayi masumu madi mu minu. \v 18 Bila nzebi ti kuisi ko diambu di mboti mu minu ; bu dinsundula ti mu nitu ama. Luzolo luvangila mamboti luidi yama vayi ndisi ko lulendo luvangila mawu. \v 19 Bila ndivanganga ko mamboti momo thidi vayi ndieti vanga mambimbi momo ndieti lenda. \v 20 Enati ndilembo vangi mambu momo ndieti lenda buna bika sia ti minu ndilembo vangi mawu vayi masumu madi mu minu. \p \v 21 Buna mbueni Muina wawu mu minu : mu thangu thidi vanga mambu mamboti, mambimbi madi yama. \v 22 Bila ku tsi ama ntima, khini ndieti mona mu Mina mi Nzambi. \v 23 Vayi mina minkaka ndieti mona mu binama biama ; mina miomi mieti nuanisa mina mi diela diama ayi mieti ku khitula mvika wu mina mi masumu madi mu binama biama. \v 24 Minu ndidi mutu wu mabienga ! A nani wela ku khula mu nitu yayi yi lufua e ? \v 25 Matondo kuidi Nzambi mu Pfumu eto Yesu Klisto. Diawu minu veka, mu diela diama ndidi mvika wu Mina mi Nzambi vayi mu kinsuni ndidi mvika wu mina mi masumu. \c 8 \ms1 KHUDULU MU PHEVE YI NZAMBI \s1 Pheve yimvananga luzingu \p \v 1 Diawu, kusiedi buabu mbedoso ko kuidi batu bobo badi mu Klisto Yesu. \v 2 Bila Mina mi Pheve yimvananga luzingu mu Klisto Yesu mikhula mu mina mi masumu ayi mi lufua. \p \v 3 Bila, mambu momo malembakana vanga Mina bu miba milebakana mu diambu di nsuni, Nzambi wuvanga mawu bu kafidisa muanꞌandi mu lunitu ludedakana banga lunitu lu batu ba masumu ayi muingi kakituka dikaba mu diambu di masumu. Buawu bobo kabedisila masumu madi mu lunitu lu kimutu ; \v 4 mu diambu di dukisa busonga bu Mina mu beto tulembo diatila boso buididi Pheve vayi bika boso buididi nsuni. \p \v 5 Bila batu bobo bandiatila boso buididi nsuni, bantulanga mayindu mawu mu mambu ma nsuni ; vayi bobo bandiatila boso buididi Pheve bantulanga mayindu mawu mu mambu ma Pheve. \p \v 6 Bila tula mayindu mu nsuni mannatanga ku lufua vayi tula mayindu mu pheve mannatanga ku luzingu ayi ndembama. \v 7 Bila mayindu ma kinsuni mawizananga ko ayi Nzambi ; bila makinzikanga Mina mi Nzambi ko ayi malendi ku mikinzika ko. \v 8 Muaki batu bobo badi mu nsuni balendi monisa Nzambi khini ko. \v 9 Muaki beno lusiedi mu nsuni ko vayi mu Pheve enati Pheve yi Nzambi yidi mu beno. Vayi enati mutu kasi ko pheve yi Klisto, buna mutu wowo kasi vuiwulu kuidi Klisto ko. \p \v 10 Vayi enati Klisto widi mu beno, buna nitu yifua mu diambu di masumu vayi pheve yilembo zingi mu diambu di busonga. \v 11 Enati Pheve yi Nzambi yoyi wufulukisa Yesu mu bafua widi mu beno, buna mutu wowo wufulukisa Klisto mu bafua wela zingisa zinitu zieno zimfuanga mu diambu di Pheve andi yidi mu beno. \p \v 12 Diawu bakhomba, pholo yidi yeto ; vayi bika kuidi nsuni mu diambu di zingila boso buididi nsuni. \v 13 Bila enati lunzingila boso buididi nsuni, buna luela fua. Vayi enati lulembo vondi mavanga ma nitu mu lulendo lu pheve, buna luela zinga. \v 14 Bila batu boso bandiatusungu kuidi Pheve yi Nzambi bawu bana ba Nzambi. \p \v 15 Bila lusia tambula pheve yi kivika ko mu diambu lubanga diaka ku tsi boma, vayi beno lutambula Pheve yoyi yilukitula bana ba Nzambi. Mu Pheve beni tueti yamikinina : Aba, bu dinsundula Tata. \p \v 16 Niandi veka Pheve weti telama kimbangi va kimosi ayi pheve eto ti tuidi bana ba Nzambi. \v 17 Enati tuidi bana buna tuela vinginina kiuka : mimvingidi mi Nzambi ayi mimvingidi va kimosi ayi Klisto enati tulembo moni ziphasi va kimosi ayi niandi muingi tukemboso va kimosi ayi niandi. \s1 Diana didi va khatitsika ziphasi zi thangu yayi \p \v 18 Mu phila ndimuena, ziphasi zi thangu yayi zisi fuanu dedokoso ko ayi nkembo wunkuiza, wowo bela kutumonisa. \p \v 19 Bila bibioso bivangu bilembo vingila, mu tsatu yi ngolo, mbonokono yi bana ba Nzambi. \v 20 Bila bibioso bivangu bimana tulu ku tsi kivika ki mambu ma kambulu mfunu, bika sia ti mu luzolo luawu veka vayi mu luzolo lu mutu wowo wutula biawu ku tsi kivika. Vayi diana didi \v 21 bila, mananga, bibioso bivangu biela kulu mu kivika ki lulendo lu mbivusu mu diambu di mona khini mu kiphuanza ki nkembo wu bana ba Nzambi. \p \v 22 Bila tuzebi ti bibioso bivangu bilembo kungi va kimosi ayi bilembo moni ziphasi nate buabu banga ziozi zimmonanga nketo wummona mianga mi buta. \v 23 Bika sia ti biawu kaka bilembo kungi vayi ayi mamveto, beto bobo tutambula makaba matheti ma Pheve, tulembo kungi mu tsi ntima bu tulembo vingila tukituka bana, bu tulembo vingila khudulu yi zinitu zieto. \p \v 24 Bila beto mu diana tuvukila. Enati diana dimonikini, buna disiedi diana ko. Bila diambu diodi mutu kalembo moni buna bila mbi kafueti kudisila diana e ? \v 25 Vayi enati tulembo tudi diana mu diambu diodi tunkambu mona, buna tulembo kudivingidila mu mvibudulu. \v 26 Bobuawu Pheve weti kutusadisa mu lebakana kueto. Bila tukadi zaba mambu momo tufueti lomba mu bufueni vayi niandi veka Pheve weti kutulombila mu khungulu yikambu baka bu tubila. \p \v 27 Bosi mutu wowo wumfionguninanga mintima zebi mayindu ma Pheve bila wunlombilanga mu diambu di banlongo boso buididi luzolo lu Nzambi. \v 28 Muaki tuzebi ti mambu moso mansalanga va kimosi mu diambu di mamboti ma batu bobo banzolanga Nzambi, batu bobo batelo boso buididi lukanu luandi. \v 29 Bila batu bobo kakizabila tona thama, wukibakila lukanu lukuba dedikisa mu ba banga Muanꞌandi muingi Muanꞌandi kaba muana wutheti mu bakhomba bawombo. \v 30 Bobo kakizabila tona thama wubatela, wuba kitula basonga ; bobo kakitula basonga wuba kembisa. \s1 Luzolo lu Nzambi luawu diana di kiedika \p \v 31 Mambu mbi tulenda diaka tuba mu diambu di mambu mama e ? Enati Nzambi widi ku ndambu eto, buna nani wulenda ba mbeniꞌeto e ? \v 32 Mutu wowo wukambu yimina Muanꞌandi wumosi kaka vayi wunyekula mu diambu dieto beto boso ; buna buevi kalendi kutuvanina ko bima bioso va kimosi ayi muanꞌandi e ? \v 33 Nani wulenda funda batu bobo Nzambi kasobula e ? Niandi veka Nzambi wukuba kitulanga basonga. \v 34 A buna nani wulenda bedisa e ? Klisto niandi wufua, vayi wufuluka ; niandi vuendi va lubakala lu Nzambi ayi wukutulombilanga. \p \v 35 Nani wulenda kutuvambisa mu luzolo lu Klisto e ? Yamusu voti ziphasi, voti zinzomono ; nzala, kambu ku minledi, tsisi yi lufua, voti sabala e ? \v 36 Banga bu disonimina : \q1 \qt Mu diambu di luzolo mu ngeyo,\qt* \q1 \qt beti tomba ku kutuvonda kadika lumbu ;\qt* \q1 \qt batumona banga mamemi mankuenda ku vondo.\qt* \p \v 37 Vayi mu diambu di mambu moso mama, tueti luta nunga mu diambu di mutu wowo wutuzola. \v 38 Bila bukiedika minu nzebi ti buba ti lufua voti zinga, buba ti zimbasi voti ziphevi zimbimbi, buba ti bima bi thangu yayi voti bima binkuiza ku ntuala, voti lulendo, \v 39 buba biobi bidi va kingiela voti biobi bidi ku tsi ntoto, voti vangu kinkaka, bilendi kutuvambisa ko mu luzolo lu Nzambi, lolo luidi mu Klisto Yesu, Pfumu eto. \c 9 \ms1 BOSO BUIDIDI ISELI MU NSAMU WU PHULUSU \s1 Mabanza ma Polo mu diambu di basi Iseli \p \v 1 Mambu ndituba mu Klisto madi makiedika ayi ndikadi vuna. Mayindu mama ma ntima meti kuthelimina kimbangi mu Pheve Yinlongo : \v 2 ti kiadi kingolo kidi yama ayi phasi yika yilendi suka ko yidi yama mu ntima. \v 3 Bila minu veka nditomba singu kuidi Nzambi ayi vambana ayi Klisto mu diambu di bakhomba ziama, bibutu biama bi dikanda. \v 4 Bawu badi basi Iseli, bobo bakitulu bana bandi ayi bavuidi nkembo, zinguizani, dikaba di tambula Mina ; tsambudulu yi kiedika ayi zitsila ; \v 5 bawu bavuidi bakulu. Mu kimutu, Klisto wutotukila mu bawu : Niandi wunyadila bima bioso. Nzambi niandi wunsakumunanga mu zithangu zioso. Amen. \s1 Iseli dikiedika boso buididi tsobodolo yi Nzambi \p \v 6 Bika sia ti mambu ma Nzambi mabedoso bila baboso batotukila mu Iseli basiko basi Iseli. \v 7 Bobuawu, babo badi mu nkuna Abalahami basi ko bana bandi. Bila Nzambi wukamba Abalahami : \qt Mu Isaki kaka muela totukila nkunꞌaku.\qt* \v 8 Bu dinsundula ti : bika sia ti bana bobo babutukila mu kinsuni bawu bana ba Nzambi, vayi bobo babutukila mu tsila bawu bantangulungu bana ba nkuna. \v 9 Bila mambu mama madi mambu ma tsila : \qt Mu tsungi yayi ndiela kuiza ayi Sala wela buta muana wu bakala.\qt* \p \v 10 Bika sia ti mambu momo kaka vayi buawu bobo mu Lebeka, mutu wowo wubutulu bitsimba kuidi dise dimosi, nkulu eto Isaki. \v 11 Bila tuamina bitsimba bibutuka ayi buna bavengi ko kadi diambu dimosi di mboti voti di mbimbi mu diambu di dedikisa tsobodolo yi Nzambi ; bika sia ti mu diambu di mavanga vayi mu diambu di mutu wowo wutela ; \v 12 niandi bakamba ti : \qt nleki wela yadila nkulutu.\qt* \v 13 Banga bu disonimina : \qt minu ndizola Yakobi ayi ndilenda Esawu.\qt* \s1 Nzambi widi wusonga wumvanganga mambu moso katidi \p \v 14 Buna mbi tutuba e ? Nzambi kasi wusonga ko e ? Nana buawu ko. \v 15 Bila niandi wukamba Moyize : \q1 \qt Minu ndiela monina kiadi woso mutu thidi mona kiadi.\qt* \q1 \qt Ayi ndiela vangila mamboti kuidi woso thidi vangila mamboti.\qt* \p \v 16 Momo masi ko mu diambu di luzolo lu mutu voti mu diambu di zingolo zi mutu vayi madi mu diambu di Nzambi wummonanga batu kiadi. \v 17 Bila mu masonoko Nzambi wukamba Falawo ti : \pm \qt Mu bila kioki minu nditotula muingi ndimonisa lulendo luama mu ngeyo ; muingi dizina diama diyamukusu va ntoto wumvimba.\qt* \p \v 18 Diawu niandi weti mona kiadi woso mutu katidi mona kiadi ayi weta kitula mfua matu woso mutu wu kazodidi. \b \p \v 19 Buna ngeyo wela kukhamba : bila mbi kakidi tubidilanga e ? Bila nani wulenda kakidila luzolo luandi e ? \v 20 Mutu, ngeyo widi nani mu findana ziphaka ayi Nzambi e ? Kima kivangu kilenda tuba kuidi mutu wuvanga kiawu ti : “Bila mbiwuphangila buabu e ?” \v 21 Mbumbi kasi ko minsua mu vanga mu tuma tumosi nzungu yi nzitusu ayi yinkaka yikambulu nzitusu e ? \p \v 22 Buna mbi wulenda tuba enati Nzambi, bu kazola monisa nganzi andi ayi monisa lulendo luandi, wuvibidila mu thangu yinda zinzungu zituma zi nganzi zikubuku mu bivusu e ? \v 23 Bosi mbi diaka wulenda tuba enati Nzamni wuvanga buawu mu diambu di monisa kimvuama ki nkemboꞌandi mu zinzungu zituma zi kiadi zikakubika tona thama mu diambu di nkembo e ? \p \v 24 Bila beto katela, bika sia ti muidi Bayuda kaka vayi ayi mu Bapakanu. \v 25 Banga bu katubila mu nkanda Oze : \q1 \qt Bobo basia ba batu bama ko,\qt* \q1 \qt ndiela ku batedila “batu bama”\qt* \q1 \qt Nketo wowo wusia ba kiluzolo kiama ko,\qt* \q1 \qt ndiela kuntedila kiluzolo.\qt* \p \v 26 \qt Va buangu kioki baba kambila ti : “beno luisi batu bama ko” vana bela ku batedila : “bana ba Nzambi yi moyo.”\qt* \b \p \v 27 Ezayi wutuba mu diambu di Iseli ti : \q1 \qt Enati thalu yi bana ba Iseli yilenda dedakana banga nzielo yi mbu,\qt* \q1 \qt ndambu yela siala yawu kaka yela vuka.\qt* \q1 \v 28 \qt Bila mu nsualu ayi mu bufuana Pfumu kela\qt* \q1 \qt zengila mambu va ntoto.\qt* \p \v 29 Banga Ezayi bu katuama tuba : \q1 \qt Enati Pfumu yi minkangu mi masodi kasia kutubikila\qt* \q1 \qt ndambu wu nkuna wu batu ko,\qt* \q1 \qt nganu tudedakana banga basi Sodoma ;\qt* \q1 \qt nganu tuba banga basi Ngomola.\qt* \s1 Mutu wunkitukilanga wusonga mu minu vayi bika mu Mina \p \v 30 A diambu mbi tutuba e ? Bapakanu, bankambu kuawu landakananga busonga babakudi busonga ; busonga bobo buntotukilanga mu minu. \v 31 Vayi Iseli bu kalandakana Mina mu diambu di ba wusonga kasia tula ku Mina beni ko. \v 32 Bila mbi e ? Bila Iseli kasia kumilandikinina ko mu minu vayi mu mavanga. Babumina thutu mu ditadi, \v 33 banga bu masonimina : \q1 \qt Tala, minu thudidi ditadi mu Sioni\qt* \q1 \qt ditadi di mbumina batu thutu\qt* \q1 \qt ayi ditadi dinneni di mbuisa batu ;\qt* \qm1 vayi woso wunkunwilukila kalendi fua tsoni ko. \c 10 \p \v 1 A bakhomba, lukanu lu ntimꞌama ayi lomba ku ndieta lomba kuidi Nzambi mu diambu di bana ba Iseli luidi mu diambu bavuka. \v 2 Bila ndieti kuba telimina kimbangi ti babeki bufula bu ngolo mu diambu di Nzambi, vayi bika boso buididi nzayilu. \v 3 Bila basi zaba busonga bu Nzambi ko vayi beti tombanga bu kitudulu basonga mu busonga buawu veka ; bamanga kuawu tumukina busonga bu Nzambi. \v 4 Bila Klisto niandi tsukusunu yi Mina muingi woso mutu weti wilukila kakituka wusonga. \p \v 5 Bila Moyize wusudikisa busonga buntotukilanga mu minu ti : \qt woso mutu wela sadila mambu mama, wela zingila mu mawu.\qt* \p \v 6 Vayi tala buntubanga busonga bobo buntotukilanga mu minu : Kadi kukiyuvula mu ntimꞌaku ti : nani wela kuenda ku Diyilu e ? Bu dinsundula ti : Klisto kasia kuluka ko e ? \v 7 Voti : Nani wela kuluka ku diyenga e ? Bu dinsundula ti : tombula Klisto mu bafua. \v 8 Vayi mbi dintuba e ? \qt Mambu ma Nzambi mafikimini ; madi mu munuꞌaku ayi mu ntimꞌaku.\qt* \p Mambu mama madi mambu ma minu ayi mawu tueti longa. \p \v 9 Bila enati wunkikinina mu munuꞌaku ti Yesu niandi Pfumu, ayi wunwilukila mu ntimꞌaku ti Nzambi wumfulukisa mu bafua, buna wela vuka. \v 10 Bila woso mutu wunwilukila mu ntima, wela kitulu wusonga ayi mutu wunkikinina mu munu andi wela tambula phulusu. \p \v 11 Bila masonoko meti tuba ti : \qt Woso mutu wunkunwilukila kalendi fua tsoni ko.\qt* \p \v 12 Bila kadi luviakunu vasi ko va khatitsika Nyuda ayi muisi Ngelese bila baboso Pfumu yimosi badi. Pfumu beni widi nkua kimvuama kuidi babo bobo beti kunsambila. \v 13 \qt Bila woso mutu wela sambila dizina di Pfumu wela vuka.\qt* \s1 Iseli kasia ba minu ko \p \v 14 Vayi buevi balenda sambidila mutu wowo wubasia wilukila ko e ? Buevi balenda wilukila mutu wowo basia wila zitsangu ko e ? Buevi balenda wila mu kambu mutu wunlonga e ? \v 15 Ayi buevi balenda longila enati basia tumu ko e ? Banga bu masonimina : \q1 \qt A nga phila kitoko madi malu ma batu bobo bansamunanga Nsamu Wumboti.\qt* \p \v 16 Vayi baboso basia tumukina Nsamu Wumboti ko. Bila Ezayi wutuba ti : \qt A Pfumu, nani wuwilukila malongi meto e ?\qt* \p \v 17 Diawu minu kieti kuizila mu mambu momo tueti wa ayi momo tueti wa meti kuizila mu mambu ma Klisto. \p \v 18 Vayi minu thubidi : basia wa ko e ? Nyinga, bawa kuawu bila dusonama ti : \q1 \qt Zimbembo ziawu ziwakana va ntoto wumvimba\qt* \q1 \qt mambu mawu mayenda nate mu zitsongi zi nza yimvimba.\qt* \p \v 19 Vayi minu thubidi : Iseli kasia zaba ko e ? Va theti Moyize wutuba : \q1 \qt Ndiela ku lukitula bankua kiphala\qt* \q1 \qt mu nzila yi dikanda dikambulu dikanda ;\qt* \q1 \qt ayi ndiela kulufuemisa mu nzila yi dikanda\qt* \q1 \qt dikambulu diela.\qt* \p \v 20 Ezayi wuba bukhafi bu katuba ti : \q1 \qt Minu ndibakulu kuidi batu bobo bakambu ku thomba,\qt* \q1 \qt ndikimonisa kuidi bobo bakambu ku mbela mayindu.\qt* \p \v 21 Vayi mu diambu di Iseli, niandi wutuba ti : \q1 \qt Mu lumbu kimvimba, ndinonuna mioko miama\qt* \qm1 kuidi batu bakambu tumama ayi kuidi bankua matingu. \c 11 \s1 Nzambi kasia loza Iseli ko \p \v 1 Diawu minu thubidi ti : A buevi, Nzambi wulozidi batu bandi e ? Buawu ko. Bila minu veka ndidi muisi Iseli, mu nkuna Abalahami ; mu dikanda di Benzami. \v 2 Nzambi kasia loza ko batu bandi ; bobo kazaba tona thama. Lusi zaba ko mambu masonoko mantuba mu diambu di Eli, buevi kafundila Iseli kuidi Nzambi bu katuba : \v 3 \qt Pfumu, bameni vonda mimbikudi miaku ayi bameni tulula mintala\qt*\f + \fr 11.3 \fr*\fq Mintala\fq*\fqa : \fqa*\ft yidi meza yinyokolongo makaba mafueti tambuku kuidi Nzambi.\ft*\f*\qt miaku. Minu veka ndisiedi, vayi balembo tombi kuphonda.\qt* \p \v 4 Vayi buevi bubela mvutu wu Nzambi e ? \q1 \qt Ndisueka tsambudi mili yi batu mu diambu diama ;\qt* \q1 \qt bobo basia fukimina Bali ko.\qt* \p \v 5 Buawu kuandi buididi, mu thangu yayi, vadi ndambu yi batu basiedi boso buididi tsobodolo yi nlemvo wu Nzambi. \v 6 Enati mu nlemvo, buna yisiedi diaka mu mavanga ko. Bila enati buawu bobo buna nlemvo wusiedi nlemvo ko. \p \v 7 Buna buevi e ? Iseli kasia tambula ko mambu momo kaba tomba vayi bobo basobolo batambula mawu. Vayi bankaka bakitulu mintima mi matadi \v 8 banga bu disonimina : \q1 \qt Nzambi wuba vana Pheve yi tulu,\qt* \q1 \qt wuba vana meso muingi babika mona ;\qt* \q1 \qt wuba vana matu muingi babika wa,\qt* \q1 \qt nate lumbu kiaki !\qt* \p \v 9 Davidi wutuba : \q1 \qt Bika minyengo miawu mikituka mu diambu diawu dikondi,\qt* \q1 \qt ntambu ayi diluaku di balenda buila ayi thumbudulu awu.\qt* \p \v 10 \qt Bika meso mawu maba mu tombi muingi mabika mona ; \qt* \q1 \qt bika mingongo miawu miba mikomvama mu zithangu zioso.\qt* \s1 Mbuilu yi Iseli yisi mu zithangu zioso ko \p \v 11 Minu thubidi : babumina thutu muingi babua e ? Nana ! Mu mbuilu awu muawu Bapakanu batambudila phulusu muingi Bayuda babasila kiphala. \v 12 Vayi enati mbuilu awu yidi kimvuama ki nza ayi enati dekuka kuawu kuidi kimvuama ki Bapakanu, buna buevi buela bela kimvuama mu thangu Bayuda boso bela balula mavanga e ? \p \v 13 Bila kuidi beno Bapakanu ndintuba bu ndidi mvuala wu Bapakanu ; ndieti niemisa kisalu kiama \v 14 bila enati baka bubela, totula kiphala kuidi bibutu biama ayi vukisa bankaka mu bawu. \v 15 Bila enati ndozolo awu yidi mu diambu di vutula nguizani ayi nza buna buevi buela bela bu bela kuba tambula e ? Buna keti yela ba banga mfulukulu mu bafua. \v 16 Bila enati bitini bitheti bidi binlongo, buna kuku kimvimba kidi kinlongo. Enati muanzi widi wunlongo buna matafi madi manlongo. \p \v 17 Vayi enati ndambu yi matafi mankaka mazengo ayi ngeyo wubaditafi di nti wu olive wukambu kunu, wuyiza kuiku va buangu ki matafi mazengo ; wuyikidi kithuadi ayi bawu mu bakanga maka mantotukila mu muanzi wu nti wu olive wukunu \v 18 buna bika kukiniemisa mu diambu di matafi. Enati wulenda kukiniemisa, buna bika sia ngeyo wunnatanga mianzi vayi muanzi wawu weti kunatanga. \p \v 19 Ngeyo wulenda tuba : A keti matafi mazengo mu diambu minu ndikuiku. \v 20 Bumboti kuandi. Mawu mazengolo mu diambu di kambu ku minu vayi ngeyo widi wutelama mu minu. Bika kukiniemisa vayi mona tsisi. \v 21 Bila enati Nzambi kasia mona kiadi ko matafi momo madi khatika matafi ma nti, buna ngeyo kalendi kumona kiadi ko. \v 22 Tala buididi mamboti ayi nganzi yi Nzambi. Nganzi kuidi bawu babua, mamboti kuidi ngeyo ; enati wunzingila kaka mu mamboti momo. Bila enati buawu ko buna ngeyo mamvaku wela zengo. \p \v 23 Ayi bawu mamvawu, enati bakadi zingila mu kambu kuawu ku minu, buna bela kuiku. Bila Nzambi beki lulendo lu kuba kuikila diaka. \v 24 Bila enati ngeyo wuba wuzengo mu nti wu olive wukambu kunu wowo wumena wawu veka ayi wuyiza kuiku mu nti wu olive wukunu, buna keti matafi momo matotukila mu nti wowo wu olive mela kuiku mu nti beni e ? \s1 Iseli dioso diela vuka \p \v 25 A bakhomba, thidi luzaba disuekama diadi muingi luedi kukimonanga banga batu badiela. Muaki ndambu yi Iseli bawilukilanga ko. Kambu kuawu ku minu kuela zingila nate Bapakanu boso bela kuiza kuidi Nzambi. \v 26 Buna bosi Iseli dioso diela vuka. Banga bu masonimina ti : \q1 \qt Nkudi wela totukila ku Sioni,\qt* \q1 \qt niandi wela katula kambu ku tumamana koso mu Yakobi\qt* \q1 \v 27 \qt Tala buela bela Nguizani ama ayi bawu :\qt* \q1 \qt Ndiela lemvukila masumu mawu.\qt* \p \v 28 Mu matedi Nsamu Wumboti, bawu badi bambeni mu diambu dieno vayi mu matedi tsobodolo bawu badi bakiluzolo mu diambu di bakulu. \v 29 Bila makaba ma nlemvo ayi lutelo lu Nzambi bilendi balulu ko. \v 30 Mu thama, beno mamveno lusia tumukina Nzambi ko vayi buabu balumueni kiadi mu diambu di kambu ku tumama ku batu baba. \v 31 Bobuawu, enati kambu kuawu ku tumamana buabu kulunatini kiadi buna diodi didi mu diambu mamvawu bamono kiadi. \v 32 Bila Nzambi wukanga batu boso, mu diambu di kambu ku tumamana muingi kamona batu boso kiadi. \p \v 33 A nga phila thipula yidi mu kimvuama, mu nzayilu ayi mu nduenga bi Nzambi ! Zinzengolo ziandi zilendi fiongonono ko ayi zinzila ziandi zilendi bakulu ko. \v 34 Bila : \q1 \qt A buna nani wuzaba mayindu ma Pfumu e ?\qt* \q1 \qt Voti nani wuba kumvananga zindongi e ?\qt* \q1 \v 35 \qt Voti nani wutuama kumvana makaba\qt* \q1 \qt muingi niandi kamvutudila ku nzimunina e ?\qt* \p \v 36 Bila kuidi niandi, mu niandi ayi mu diambu diandi, bima bioso bididi. \p Bika nkembo wubanga yandi mu zithangu zioso. Amen. \c 12 \ms1 LUZINGU LU MUTU WU WILUKILA \s1 Kukitambika kuidi Nzambi \p \v 1 A bakhomba ziama, mu diambu di mamboti ma Nzambi, ndikululeba mu kukitambika kuidi Nzambi banga makaba ma moyo, manlongo, mammonisanga Nzambi khini. Buawu bobo lulenda sambidila Nzambi mu mintima mieno. \v 2 Lubika vukumukina mambu ma thangu yayi, vayi bika lukituka bamona mu mayindu meno muingi lubaka bu sudikila luzolo lu Nzambi : mu zaba mambu mamboti, momo meti kummonisa khini ayi mambu mafuana. \p \v 3 Mu diambu di nlemvo wowo nditambula, ndinlomba kuidi kadika mutu muna luidi ti : lubika banga mayindu maviokikidi tezo kieno vayi mboti kadika mutu kaba mayindu mafuana madi mu tezo ki minu kimvana Nzambi. \p \v 4 Banga mu nitu yimosi tubeki binama biwombo vayi binama bioso bisi kisalu kimosi ko. \v 5 Bobuawu beto tuidi bawombo ; tuidi nitu yimosi mu Klisto vayi kadika mutu widi, mu kisalu kiandi, nama mu diambu di sadisa wunkaka. \v 6 Budidi ti tutambula makaba maviakana boso buididi nlemvowowo tutambula ; enati mutu beki dikaba di bikula, bika kasadila diawu boso buididi tezo ki minu kioki kidi yandi. \v 7 Enati mutu beki dikaba di sadila bankaka buna bika kasadila diawu bumboti. Woso widi dikaba di longa, bika kalonga. \v 8 Woso widi dikaba di kindisanga batu bika kakindisanga. Woso widi dikaba di kaba bika kakabanga mu kambu maniunguta. Woso widi dikaba di tumina bika kadisadila bumboti. Woso widi dikaba di monanga batu kiadi, bika kadisadila mu khini. \p \v 9 Bika luzolo lukambu mayuya. Lulenda mambu mambimbi ayi lusingimina mu mambu mamboti ; mu diambu di : \p \v 10 —Luzolo lu kikhomba : bika luzolasana beno na beno. \p —Kinzasana : bika luluta kinzikanga bankaka. \p \v 11 —Kisalu : lubika bumolo. \p —Pheve : lulema mu pheve. \p —Pfumu : luba bisadi bimboti. \p \v 12 —Diana : dibanga khini eno. \p —Zithotolo : luvibidila. \p —Lusambulu : lutatamana sambila. \p \v 13 —Banlongo : luyukutisanga zitsatu ziawu, bika lubanga bakubama mu yakulanga bumboti banzenza. \p \v 14 Bika lusakumuna batu bobo baku luyamisanga. Lusakumuna vayi lubika singa. \v 15 Lumona khini va kimosi ayi batu bobo bammona khini, ludila va kimosi ayi batu bobo balembo didi. \v 16 Bika luwizananga beno na beno. Bika mayindu meno mabika ba mu bima bizangama ; lufubakananga ayi batu bobo bakuki kululanga. Bosi lubika banza ti beno lulutidi diela. \p \v 17 Lubika vutulanga mambimbi mu mambimbi. Lutomba vanganga kaka mambu mamboti kuidi batu boso. \v 18 Enati baka bubela ayi enati didi mu lukanu lueno, bika luzingilanga mu ndembama ayi batu boso. \v 19 A bakundi bama, kadi vutulanganu landi beno veka. Vayi luvananga buangu kuidi Nzambi mu diambu kamonisa nganzi andi bila disonama : \q1 \qt Minu phuidi landi,\qt* \q1 \qt minu ndiela vutula kiawu.\qt* \q1 \v 20 \qt Enati mbeni aku nzala kammona buna bika wumvana bidia ;\qt* \q1 \qt enati phuila kammona, bika wumvana kanua.\qt* \q1 \qt Bila bu wulembo vangi bobo buna banga ti\qt* \q1 \qt ngeyo wulembo tudi makala ma mbazu va mbata ntu andi.\qt* \p \v 21 Mambu mambimbi mabika kubedisanga vayi bedisanga mambimbi mu mambu mamboti. \c 13 \s1 Baklisto ayi bapfumu \p \v 1 Bika kadika mutu katumimina bapfumu bila kipfumu kioso kuidi Nzambi kieta ba ayi bapfumu zioso Nzambi wuzibieka. \v 2 Diawu woso mutu wummanga tumimina bapfumu buna kakadi kinzika lutumunu lu Nzambi. Bobo bankambu tumamananga bela tambula thumbudulu. \v 3 Bila batu beti vanga mamboti bamonanga bapfumu boma ko ; vayi batu bobo beti vanga mambu mambimbi bawu beta kuzimona boma. A buevi, mengi monanga bapfumu boma e ? Vanganga kaka mamboti buna ziela kuniemisa. \v 4 Bila bapfumu badi bisadi bi Nzambi mu diambu di mamboti maku. Vayi enati mambu mambimbi weti vanga buna bika wumona boma bila bika sia ti mu phamba kasimbididi mbedi. Bila niandi widi kisadi ki Nzambi mu diambu di monisa zinganzi zi Nzambi kuidi woso mutu wumvanganga mambimbi. \v 5 Diawu bulutidi mboti mu tumamana ; bika sia ti mu diambu di tina thumbudulu vayi mu diambu di mayindu ma ntima. \p \v 6 Diawu diodi lumfutilanga ziphaku bila bapfumu badi bisadi bi Nzambi ; zieti yekula thangu awu yoso mu tumina. \v 7 Luvana kuidi kadika mutu kioki kikafueti tambula : ziphaku zi malu kuidi fueti tambula ziawu ; ziphaku zi bima kuidi fueti tambula ziawu ; nzitusu kuidi fueti zitusu ; nkembo kuidi fueti kemboso. \s1 Mina mu bukhufi \p \v 8 Lubika ba pholo kuidi mutu, vayi luzolasananga kaka beno na beno. Bila mutu wowo wunzolanga bankaka niandi dukisidi Mina. \v 9 Bila masonama ti : \qt wulendi vanga kitsuza ko ; wulendi vonda ko, wulendi yiba ko ; wulendi zinina ko. Mina miomi minkaka mikangama mu muina wumosi wawu : Zola ndiaku banga ngeyo veka.\qt* \v 10 Mutu wowo wunzolanga, kavangilanga ndiandi mbimbi ko. Diawu diodi ngeyo zola buna wulembo kinzika Mina mioso. \s1 Lumbu kifikimini \p \v 11 Luvanga bobo bu luzebi thangu mbi tueka. Thangu yitufueti kotukila yifueni bila phulusu yi tufikimini viokila mu thangu tuwilukila. \v 12 Builu bueka manisa ayi buisi bueka nkia. Diawu tulozanu mavanga ma tombi vayi bika tuvuata binduanunu bi kiezila. \v 13 Bika tudiatila mu bufuana, boso bufueni diatulu mu muini bika sia mu zikhini ziviokidi tezo, mu bika phulu yi nua, mu bika kitsuza ayi mambu moso ma tsoni, mu bika minzonza ayi, mu kikhenene. \v 14 Vayi luvuata Pfumu Yesu Klisto. Lubika belanga nitu mayindu mu diambu di yukutisa zinzinunu ziandi. \c 14 \s1 Kinzikanga bakhomba mu minu \p \v 1 Luyakulanga woso mutu wulebakana mu minu ; bika sia mu diambu di findana yandi ziphaka mu diambu di mayindu mandi. \v 2 Wunkaka weti wilukila ti wulenda dia bima bioso vayi wunkaka widi, wulebakana, wundianga kaka bidia binkunungu\f + \fr 14.2 \fr*\ft Biti binkunungu banga zikhovi.\ft*\f*. \v 3 Buna mutu wowo wundianga bima bioso kabika lenza mutu wowo wukakadianga ko bima bioso. Woso wukakadianga ko bima bioso kabika sambisa mutu wowo weta dia bima bioso bila Nzambi wuntambula. \v 4 Ngeyo widi nani, ngeyo wunsambisanga kisadi ki ngana e ? Enati telimini voti buidi, Pfumuꞌandi kaka matedi. Vayi wela telama bila Pfumu beki lulendo mu kuntelimisa. \p \v 5 Wunkaka wulenda mona ti vadi lumbu kiviokidi kinkaka. Kuidi wunkaka bilumbu bioso bidedikini. Bulutidi mboti kadika mutu kazenga boso buididi mayindu mandi. \v 6 Woso mutu weti mona ti bilumbu bidi biviakana, weti bu vanga mu diambu di Pfumu. Ayi mutu wowo weti dianga bima bioso buna weti divanga mu diambu di Pfumu bila weti vutula matondo kuidi Nzambi. Mutu wowo kakadianga ko bima bioso kakadianga ko mu diambu di Pfumu bila mamvandi weti vutula matondo kuidi Nzambi. \p \v 7 Bila kuisi ko mutu mu beto weti zinga mu diambu di niandi veka ayi kuisi ko mutu weti fua mu diambu di niandi veka. \v 8 Enati tunzinga buna tunzinga mu diambu di Pfumu ; voti enati tufuidi buna tufuidi mu diambu di Pfumu. Diawu tuzinga voti tufua, Pfumu niandi kaka wutuvuidi. \v 9 Bila mu diambu diodi Klisto wufua ayi wulembo zingi diaka mu diambu kaba Pfumu yi batu badi moyo ayi yi batu bafua. \v 10 Vayi ngeyo bila mbi wulembo sambisila khombꞌaku e ? Voti bila mbi wulembo lenzila khombꞌaku e ? Bila beto boso tuela samba va tilibinadu ki Nzambi. \v 11 Bila disonama ti : \q1 \qt Pfumu tubidi ti :\qt* \q1 \qt Sumbu ndidi moyo, makuma moso mela kumfukimina.\qt* \q1 \qt Miunu mioso miela kikinina ti ndidi Nzambi.\qt* \p \v 12 Diawu kadika mutu buna tuidi wela samba va meso ma Nzambi mu diambu di mambu mandi veka. \s1 Mayindu mu diambu di bakhomba mu minu \p \v 13 Tubika buela kukisambisanga beto na beto vayi tunuana mu baka lukanu lu kambu tula diambu ku ntuala khombꞌaku diodi kalenda buminina thutu voti diodi kalenda buila. \v 14 Kuidi minu, nzebi ayi ndinwilukila ti mu Pfumu Yesu muisi ko kima kisumuka mu kiawu veka. Vayi enati mutu mueni kima kisumuka buna kuidi niandi kima beni kidi kisumuka. \v 15 Bila, enati wulembo monisa khombꞌaku kiadi mu diambu di bidia, buna wukadi buela diatila mu luzolo. Diawu kadi zimbisa, mu diambu di bidia, mutu wowo Klisto kafuila. \v 16 Kadi tala ti mamboti madi mu beno mabika tubudulu. \v 17 Bila kipfumu ki Nzambi kisi ko mu dia ayi mu nua vayi mu diambu di busonga, ndembama ayi khini mu Pheve yinlongo. \v 18 Bila mutu wowo wunsadilanga Klisto mu mambu momo, weti monisa Nzambi khini ayi batu bafueti kunkikinina. \p \v 19 Diawu tutomba mambu mannatanga ndembama ayi momo meti kutukindisa. \v 20 Bika vonda kisalu ki Nzambi mu diambu di bidia. Bukiedika bima bioso bidi bivedila ; vayi mbimbi kuidi mutu mu dia bidiabiobi bieti buisa mutu mu masumu. \v 21 Diambu dilutidi mboti, diawu diadi : mboti kuandi mu kambu dia, mu kambu nua voti mu kambu vanga mambu moso momo malenda buisa khombꞌaku. \v 22 Ngeyo widi minu, keba kiawu ngeyo veka va meso ma Nzambi. Khini kuidi mutu wunkambu ku kisambisanga mu mambu kakikinini. \v 23 Vayi woso mutu wummematanga mu diambu di bidia bi keti dia buna wukibedisidi bila kasi bu vangila ko ku tsi minu. Muaki mambu moso meti vangimina mu kambu ku minu madi masumu. \c 15 \p \v 1 Beto batu bobo tuidi bakinda mu minu tufueti nata lebakana ku batu bobo badi balebakana ayi tubika kukimonisanga beto veka khini. \v 2 Kadika mutu buna tuidi katomba monisa ndiandi khini mu diambu di mamboti muingi katungu. \v 3 Bila Klisto kasia tomba kukimonisa khini ko. Banga bu disonimina : \qt bifingu bi batu bobo bafinga bibua va minu.\qt* \v 4 Bila mambu moso mama masonama thama, masonimina mu Minkanda mu diambu di kutulonga muingi tubaka diana mu mvibudulu ayi mu lubombolo lueti totukilanga mu masonoko. \v 5 Bika Nzambi, tho yi mvibudulu ayi yi lubombolo kaluvana, mu beno na beno, mayindu mamosi boso buididi Klisto Yesu \v 6 muingi mu ntima wumosi ayi mu mbembo yimosi, lukembisa Nzambi, Dise di Pfumu eto Yesu Klisto. \s1 Yesu wuyiza mu diambu di Bayuda ayi Bapakanu \p \v 7 Diawu, lukiyakulanga beno na beno banga phila Klisto kaluyakudila mu diambu di nkembo wu Nzambi. \v 8 Bila ndieti kulukamba ti Klisto wuyika kisadi ki Bayuda, mu monisa ti Nzambi widi wukuikama mu diambu di dukisa zitsila zisila Nzambi kuidi bakulu bawu ; \v 9 muingi Bapakanu bakembisa Nzambi mu diambu di kiadi kiandi banga bu disonimina ti : \q1 \qt Diawu ndiela kukembisa va khatitsika Bapakanu\qt* \q1 \qt bosi ndiela yimbidila dizina diaku.\qt* \p \v 10 Wubuela tuba diaka : \q1 \qt A beno Bapakanu, monanu khini va kimosi\qt* \q1 \qt ayi dikanda diandi.\qt* \p \v 11 Voti diaka : \q1 \qt A beno Bapakanu boso, kembisanu Pfumu ;\qt* \q1 \qt Bika batu boso bankembisa !\qt* \p \v 12 Ezayi wubuela tuba : \q1 \qt Mu Nkuna wu Yese muela totukila mutu wumosi\qt*\f + \fr 15.12 \fr*\ft Minkanda minkaka misonika : Muanzi wu Yese va buangu ki mu nkuna wu Yese.\ft*\f* \q1 \qt wela telama mu yadila makanda\qt* \q1 \qt Bapakanu beta tula diana diawu mu niandi.\qt* \p \v 13 Bika Nzambi, tho yi diana, kalu wesa mu khini yoso ayi mu ndembama mu diambu di minu kioki luidi mu niandi muingi diana diba diwombo mu beno mu lulendo lu Pheve Yinlongo. \p \v 14 Bakhomba baama, minu khikinini ti beno luidi bawala mu mamboti, mu diela ayi luidi bafuana mu lubasananga beno na beno. \v 15 Muaki mu mankaka, ndilusonikini mu kingolo mu kulutebula moyo mu diambu di nlemvo wowo Nzambi kaphana mu \v 16 ba kisadi ki Klisto Yesu kuidi Bapakanu, mu sala kisalu ki Nganga Nzambi, mu samuna Nsamu wumboti wu Nzambi muingi Bapakanu bakituka dikaba dimmonisa Nzambi khini ; diodi Pheve Yinlongo kabieka nlongo. \v 17 Diawu mbeki bila kioki ndilenda kukiniemisina mu Klisto Yesu, mu mambu matedi Nzambi. \v 18 Bila ndilendi yoluka mankaka ko vayi mambu momo kaka Klisto kavanga mu minu mu diambu di nata Bapakanu ku thumumunu mu mambu, mu mavanga \v 19 mu lulendo lu bikumu, lu bidimbu, lu pheve yi Nzambi. Buawu bobo ndidukisila longila Nsamu Wumboti wu Klisto tona mu Yelusalemi ayi mu zindambu zioso zizungididi Yelusalemi nate ku Iliri. \v 20 Buna ndikiyekula mu samuna Nsamu Wumboti mu bibuangu biobi bawiluabu dizina di Klisto ko muingi ndibika tunga va yilu fondasio yitunga mutu wunkaka. \v 21 Banga bu masonimina ti : \q1 \qt Kuidi bawu bobo bakambu samununu nsamuꞌandi, bela mona.\qt* \q1 \qt Bobo bawiluabu ko, bela sudika.\qt* \p \v 22 Kiawu kioki bila kikhakidila mu zikhumbu ziwombo mu kambu kuiza kuidi beno. \p \v 23 Sumbu khambulu bibuangu bilonga mu bizunga biabi ayi tsatu yikala yama tona mimvu miwombo mu kuiza kuidi beno \v 24 enati ndilenda kuenda ku Esipani. Muaki diana tsidi ti ndiela kulumona bu ndiela vioka, ayi, tsidi diana ti bu mbeni mona khini vuanda yeno va kimosi mu thangu yikhufi, luela kutsindika mu kuenda kuna. \v 25 Vayi buabu ndilembo yendi ku Yelusalemi mu sadila banlongo. \v 26 Bila basi Maseduani ayi basi Akayi bawizana mu kunga makabamu fidisila banlongo bobo basukama, badi ku Yelusalemi. \v 27 Bila khini bamona mu vanga buawu ayi pholo yinneni yidi yawu bila enati Bapakanu batambudi kuku kiawu mu bima bi kipheve bi Bayuda buna bufueni kuidi bawu mu kuba sadisa mu bima biawu bi kinsuni. \v 28 Minu manisa kisalu kiaki ayi mana kuba tudisila mimbutu miami buna ndiela viokila kuidi beno bu ndiela kuenda ku Esipani. \v 29 Nzebi ti bu ndiela kuiza kuidi beno, ndiela kuiza ayi lusakumunu luwombo lu Klisto. \p \v 30 Zikhomba, ndikululomba mu Pfumu eto Yesu Klisto ayi mu luzolo lu pheve, lunuana va kimosi ayi minu mu zitsambulu zieno kuidi Nzambi mu diambu diama, \v 31 muingi ndikulu mu mioko mi batu bakambulu minu badi ku Yuda ayi muingi kisalu kiama kioki mfueti sala ku Yelusalemi kimonisa banlongo khini. \v 32 Mu nzila yoyi ndilenda kuizila kuidi beno ayi khini mu luzolo lu Nzambi ayi ndiela vunda va kimosi ayi beno. \v 33 Bika Nzambi yi ndembama kabanga yeno beno boso. Amen. \c 16 \s1 Zimboti \p \v 1 Ndilufidisidi khombꞌeto yi nketo Fobe, niandi widi kisadi mu dibundu di Sankeleya. \v 2 Lunyakula bumboti mu dizina di Pfumu boso bufueti yakudulu banlongo, lunsadisa mu dioso diambu kela ba tsatu mu lusadusu lueno bila niandi mamvandi wusadisa bawombo, ayi minu wutsadisa. \p \v 3 Luvana Plisika ayi Akilasi mboti ; bisadi yama mu kisalu ki Klisto Yesu. \v 4 Bedi kavondo mu diambu di luzingu luama. Bika sia ti minu kuandi kaka ndikubavutudila matondo vayi mabundu moso ma Bapakanu. \v 5 Luvana mboti kuidi dibundu diodi dinkutakananga mu nzoꞌawu. \p Luvana kiluzolo kiama Epayinete mboti. Niandi widi mutu wutheti wutambula Klisto mu Azi. \v 6 Luvana Maliya mboti, niandi wutovuka buwombo mu diambu dieno. \v 7 Luvana mboti kuidi Andolonike ayi Yuniasi, bambuta ziama ayi bakundi bama ba nloko. Badi batu banzitusu va khatitsika bamvuala ; ayi minu ayi bawu, bawu batuama wilukila Klisto. \v 8 Luvana Ampiliyasi mboti, kiluzolo kiama mu Pfumu. \v 9 Luvana Ulibe mboti ; kisadi yeto mu Klisto. Luvana kiluzolo kiama Sitakisi mboti. \v 10 Luvana Apelesi mboti, mutu wufuana mu Klisto. Luvana mboti kuidibatu bobo beti vuanda ku nzo Elodioni. \v 11 Luvana mboti kuidi batu bobo beti vuanda kuidi Nalisise, bobo badi mu Pfumu. \p \v 12 Luvana Tilifene ayi Tilifoze mboti ; bawu badi bisadi bi baketo binsalanga mu diambu di Pfumu. Luvana mboti Pelisise, mboti kiluzolo kieto kinketo mboti ; wusala buwombo mu diambu di Pfumu. \v 13 Luvana Lufusi mboti, mutu wusobolo kuidi Pfumu ayi luvana ngudi andi mboti, widi ngudi ama minu mamvama. \p \v 14 Luvana mboti kuidi Asinkilite, Filengoni, Elimasi, Patelobasi, Elimesi ayi bakhomba zioso badi yawu va kimosi. \v 15 Luvana mboti kuidi Filolongo, Yuli, Nele ayi kuidi khombꞌandi wu nketo ; mboti kuidi Olimpasi ayi kuidi banlongo boso bobo badi yawu va kimosi. \v 16 Beno boso, luvanasana mboti mu besi kinlongo. Mabundu moso ma Klisto malufidisi mboti. \p \v 17 Zikhomba, ndikululeba, lulubuka mu diambu di batu bobo bantotulanga zikhabunu ayi bantotulanga mbuilu yi batu mu nzila yi kakidila malongi ma lulongo. Luba tatukila. \v 18 Bila batu ba phila yoyi basadilanga Pfumuꞌeto Klisto ko vayi bivumu biawu kaka beti sadila. Mu mambu ma lembama ayi thubulu yi kitoko beti vuna batu bobo bankambu sudikanga mambimbi. \v 19 Bila tumamana kueno kuzabikini kuidi batu boso. Khini ndimmona mu diambu dieno. Thidi luba batu badiela mu diambu di mambu mamboti ayi luba batu bankambu sudika mu diambu di mambu mambimbi. \v 20 Nzambi yi ndembama weka nduka kosikisa Satana ku tsi bitambi bieno. Bika nlemvo wu Pfumu Yesu Klisto wubanga yeno beno boso. \p \v 21 Timote, kisadi yama, wulufidisidi mboti. Bibutu biama Lusiusi, Yasoni ayi Sosipatele baluveni mboti. \v 22 Minu Telitiusi tsonikini nkanda wawu, mamvama ndilufidisidi mboti mu Pfumu. \p \v 23 Ngayusi, mutu wundiakula ku nzo andi, wulufidisidi mboti va kimosi ayi dibundu dimvimba. Elasite, mutu weti lunda zimbongo zi divula wulufidisidi mboti. Khombꞌeto Kualitusi wulufidisidi mboti. \v 24 [Bika nlemvo wu Pfumuꞌeto Yesu Klisto wubanga yeno beno boso. Amen\f + \fr 16.24 \fr*\ft Mambu madi mu [ ] masi ko mu minkanda minkaka.\ft*\f*.] \p \v 25 Bika Nzambi kasakumunu. Niandi beki lulendo lu kulukindisila boso buididi Nsamu Wumboti wowo ndieti longa. Wawu widi malongi ma Yesu Klisto. Wulembo monisa mansueki momo masia yolokolo ko tona thama, \v 26 vayi malembo sunduka mu bilumbu bieto biabi. Banga boso buididi lutumunu lu Nzambi yi mvu ka mvu, mansueki beni, mu nzila yi mambu masonika mimbikudi mazabukusulu kuidi Bapakanu muingi bantumukina ayi banwilukila. \v 27 Bika nkembo, mu zithangu zioso, wubanga kuidi Nzambi, niandi kaka nkua nduenga, mu nzila yi Yesu Klisto. Amen.