\id 1CO 1KƆ - Bible Iyansi \ide UTF-8 \h 1 KƆLINTƆ \toc1 Un'kaan atàtwɛb akà Akɔlintɔ \toc2 1 KƆLINTƆ \toc3 1Kɔ \mt2 Un'kaan atàtwɛb akà \mt1 Akɔlintɔ \imt Nsɛmà \ip Pɔl kàbwaay u Kɔlintɔ isii a mbul an'kwem an'tyen anà an'kwem an'twen aŋitär. Nde kàtöŋ Ikööŋ atàtweb u bul ifàbäm an'swà u Ngɛlɛsi. Ntsü a mbul an'kwem an'tyen aŋinà, utaaŋ awà nde kà Efɛsɔ, nde kàsön ukaan a bwɛlàbwɛl, mutsuŋ ndaa a ngyɛb. Ntɔn yàkäl nsyääl a Angɛlɛki: baar a Kɔlintɔ bàfàsi naa ngwiiy a mɔ̈ɔ̈ a Nzam yà uboo a ngyööb a dudu, itàkal unsà an'yeerà. \ip Ungö mupà mbɔr, Pɔl kàfuur an'tɔɔn akà Nzam. Nde kàbiil ndaa a un'tüüb anà Klistɔ. Ntɔn mfurà ande, nde wàmulab ndaa unsà mbwo mbɔɔn. \ip Yàtàtwɛb, nde atɛɛnà ntɔn nkaabà ayà uboo a un'sɛŋ. Nkaabà yan'yà unsà an'kyän an'be amà uboo a isal a antööm, ungö, unsà Làsaŋ Aŋàbwaŋ, kà là ntɔn ndaa an'yeerà a imbuur anki, wɛɛ yà ntɔn mupay Làsaŋ a kulunsi a Klistɔ. \ip Mbwo yàyweel yà ntɔn mubilà unsà an'kyän a ndaa a ndandaa: Ndaa utà inswem uboo a bɔr, mukyà ntiin u làbay a nsaŋ, mukyer ipasàsɛ. \ip Mbwo yàtär yà ntɔn mutüüb unsà ngyamàkà anà Klistɔ, mulab ubwaŋàbwaŋ nkääl mubwaay uboo a Ikööŋ a ngyamàkà, mukal balàbal anà baar banswà, aŋunaaŋ itàkal aŋàlàmbwà. \ip Mbwo yà ngöngö yà ntɔn ngwiiyà a akü. Nsɛmà a ya yanswà yà musà làkwikilà akà Yɛsu awà kàkü anà kàwiyà. Abun, Pɔl akwen un'tüüb anà mpɛɛl a an'kab ntɔn atɔŋ abaal anà bakaar abà u Yɛlusàlɛm. Ntsü yanswà Pɔl kàsi Yɛsu kusà. Akà Klistɔ nde afàwal ndaa kan'kwo nde mukyer anà mukɔɔn akyer. Mukyà kwɛl, uboo a Ngɛlɛsi, ndür iswaŋà anki ndür mpɛl, wɛɛ ndür yanswà, baar banswà bà un'tüüb: mbulan'tär, ikööŋ a un'sɛŋ. Iswaŋà naa ndür a Klistɔ iyàbulà yà làkoo. Pɔl akwen un'tüüb aŋàbwaŋ a Klistɔ anà Ikööŋ. \ie \c 1 \s1 Mbɔr \p \v 1 Pɔl, bun'bel mukal ntööm a Klistɔ Yɛsu, unsà ukwen a Nzam, anà un'tɔŋ abi Sɔstɛn. \p \v 2 Akà Ikööŋ a Nzam akyà u Kɔlintɔ, akà baar ban'si an'kɔɔ unsà Klistɔ Yɛsu anà babel mukal aŋikyɛɛl, mbwo mwɛy anà baar banswà bàfàtà ikɔb a Mwol abi Yɛsu Klistɔ din, Mwol aba anà wàbi, kà ikal kyanswà, \v 3 akà bɛ, kab a ngway anà duu byan'fà akà Nzam, Taaràbi, anà akà Mwol Yɛsu Klistɔ. \s1 Indiir aŋàbwaŋ bàwɛl amu Klistɔ \p \v 4 Mɛ in'fàfuur an'tɔɔn akà Nzam amɛ taaŋ lanswà ntɔn bɛ, ntɔn kab a ngway a Nzam alà bàlapɛ amu Klistɔ Yɛsu. \v 5 Ntɔn, bɛ làkäl amu Nde, bàŋàyɔl a in'naaŋ myanswà, amu ndaa yanswà anà amu ngyööb yanswà. \v 6 Imbäl akyà bàtɛ ntɔn Klistɔ kyàŋàtsim amu bɛ, \v 7 lalan, akà kab làmwɛy là kab a ngway làlakɔ̈ɔ̈n anki, apaa làyadilà bɛ mɛɛy a Mwol abi Yɛsu Klistɔ. \v 8 Nde sye ayàlapà ngwal tii u ntsüü, ntɔn bɛ làkɔ̈ɔ̈n akal anà an'pɛl kà ilä a Mwol abi Yɛsu Klistɔ. \v 9 Nzam wà wàlää, Nde kàlabel mukal un'tüüb anà Mwan ande Yɛsu Klistɔ, Mwol abi. \s1 Nkaabà uboo a Ikööŋ \p \v 10 Atɔŋ, mɛ amàlabɔɔn, kà ikɔb a Mwol abi Yɛsu Klistɔ: bɛ banswà làkäl mun mwɛy, nkaabà ikɔ̈ɔ̈n akal uboo a bɛ. Làkäl bàŋàtüüb unsà mpem mwɛy anà unsà an'kyän an'mwɛy. \v 11 Abun, atɔŋ amɛ, baar a ndwà a Klɔwɛ ban'sam naa bɛ làbye anà an'sye uboo a bɛ. \v 12 Mɛ in'tɛn naa: umwɛy uboo a bɛ atɛɛnà naa: « Mɛ, mɛ in'wà mbuur a Pɔl. » Wumwɛy naa: « Mɛ in'wà mbuur a Apɔlɔs. » Wumwɛy sye naa: « Mɛ in'wà wà Sɛfas. » Wumwɛy naa: « Mɛ in'wà wà Klistɔ. » \v 13 Nkye Klistɔ wàŋàkaabà? Nkye Pɔl bun'bɛɛrà u kulunsi ntɔn bɛ? Nkye bɛ ndüümà làwɛl kà ikɔb a Pɔl? \p \v 14 Mɛ an'fuur an'tɔɔn akà Nzam naa mɛ kàdümà anki akà mbuur mwɛy uboo a bɛ, nà Krispus anà Gäwus mpɛl. \v 15 Kyakin, akà mbuur mwɛy ukwe anki mutɛn naa bàladümà kà ikɔb amɛ. \v 16 Aa ndandaa, mɛ kàdümà sye ywar a Stɛfanas, mɛ in'manà anki naa mɛ kàfàdümà mbuur asin. \v 17 Ntɔn Klistɔ kan'töm anki mudümà, wɛɛ mukyään Làsaŋ Aŋàbwaŋ, ukɔɔn alab an'yeerà a ndaa, ntɔn kulunsi a Klistɔ làkɔ̈ɔ̈n amɛnà undiir a bunàbun. \s1 Yɛsu Klistɔ, ngwal anà an'yeerà a Nzam \p \v 18 Ntɔn, ndaa a kulunsi yà ukɔŋ akà baar ban'diimà mbwo, wɛɛ akà bi baar ibà u mbwo a ntsweel a mɔ̈ɔ̈, ya yà ngwal a Nzam. \q1 \v 19 Ntɔn bàsön naa: \q1 « Mɛ in'yàdwa an'yeerà a aŋayeerà, \q1 mɛ in'yàpiy un'yɛnà a aŋun'yɛnà. » \m \v 20 Abun, wàken ŋan'yeerà? Wàken un'lɔɔŋ a Un'kɔɔn? Wàken un'yweer a taaŋ alà? Nkye Nzam kàbuul anki an'yeerà a mɛɛn ukɔŋ? \p \v 21 Abun, ntɔn mɛɛn, u mbwo a an'yeerà, màyöb anki Nzam unsà an'yeerà a Nzam, yà unsà ukɔŋ a an'lɔɔŋ waa Nzam kàtsül mutswà mɔ̈ɔ̈ a baar abye anà làkwikilà. \v 22 Ayudà bàlɔɔmà idiim, wɛɛ Angɛlɛki bàleŋà an'yeerà. \v 23 Wɛɛ bi, bi ifàlɔŋ Klistɔ bàbɛɛrà u kulunsi, isin a mbweel ntɔn Ayudà, ukɔŋ ntɔn baar mpa abà Ayudà. \v 24 Wɛɛ, akà baar kàbel Nzam, itàkal Ayudà, itàkal Angɛlɛki, Klistɔ wà ngwal a Nzam anà an'yɛɛrà a Nzam. \v 25 Ntɔn undiir awà ukɔŋ a Nzam wàŋàsöönà an'yeerà a baar, undiir awà gyɔ̈ɔ̈là a Nzam wàŋàsöönà ngwal a baar. \p \v 26 Làler, atɔŋ, bɛ làbà bànà, bɛ baar làwɛl mbeel a Nzam: uboo a bɛ, itàkal abyääl mbɔɔn u mii a baar, itàkal aŋangwal mbɔɔn, itàkal baar a ywar aŋàbwaŋ mbɔɔn batɛy. \v 27 Wɛɛ undiir awà ukɔŋ u mɛɛn, Nzam kun'sɔ̈ɔ̈l ntɔn musà aŋayeerà lingyoomà, undiir a gyɔ̈ɔ̈là u mɛɛn, Nzam kun'sɔ̈ɔ̈l ntɔn musà aŋangwal lingyoomà. \v 28 Indiir a bunàbun anà ikɔ̈ɔ̈n ndöŋ, indiir ikɔ̈ɔ̈n paa, Nzam kàsɔ̈ɔ̈l bya ntɔn mutyey ntal a indiir abyà paa. \v 29 Abun, akà mbuur mwɛy ukwe anki mukyey uyɔl kusà a Nzam. \v 30 Yà u mbwo a Nde waa bɛ làbà amu Klistɔ Yɛsu, awà kàbulà ntɔn bi an'yeerà màfü akà Nzam, balàbal, un'kyɛɛl anà ntsuuŋà, \v 31 lalan, asànaa itɛɛnà Ndaa Aŋàsɔn naa: « Mbuur usàkwen muswaŋ ngaal, wɛy nde uswɛŋ ngaal unsà Mwol. » \c 2 \s1 An'lɔɔŋ a Pɔl u Kɔlintɔ \p \v 1 Atɔŋ, mɛ ŋakwo, mpal kàyi mɛ akà bɛ, kà yàkäl anki anà uyɔl a ndaa, itàkal an'yeerà mukàlakyään ngyee a Nzam. \v 2 Ntɔn mɛ kàtsül mukɔɔn ayöb undiir mwɛy uboo a bɛ, isàkɔɔn akal Yɛsu Klistɔ, anà Yɛsu Klistɔ awà bàbɛɛrà u kulunsi. \v 3 Lalan kàkäl mɛ sye wàgyɔ̈ɔ̈là anà wàbɔɔmà anà wàŋàtɛɛr kusà a bɛ: \v 4 ndaa amɛ anà an'lɔɔŋ amɛ màkäl anki anà undiir mwɛy wàntwetweey aŋàsà kam, wɛɛ màkäl muswaŋ isal a ngwal anà kyà Dweelà, \v 5 ntɔn làkwikilà abɛ làkɔ̈ɔ̈n akal udu a an'yeerà a baar, wɛɛ udu a ngwal a Nzam. \s1 An'yeerà a Nzam \p \v 6 Apanà sye, bi ifàlɔŋ an'yeerà mwɛy akà baar aŋàtsim, an'yeerà mpa amà mà mɛɛn mà, itàkal mà ntwasà a mɛɛn mà, abà bàsàyaalà. \v 7 Wɛɛ, bi ifàlɔŋ an'yeerà a Nzam màŋàyee akà baar, amà kàyöŋà Nzam itaan kusà a nkyeer ntɔn làkoo abi. \v 8 Akà ntwasà mwɛy wà mɛɛn mà kàyöb anki ma, ntɔn ba bàlàyöb ma, ba Mwol a làkoo bulun'bɛɛrà anki u kulunsi. \v 9 Wɛɛ, asànaa bàsön ya naa: \q1 « Indiir mpa kàmɛn dii anà mpa kàwem tsü, \q1 indiir mpa kàyweer mbuur u mpem, \q1 indiir kàlɔ̈ɔ̈n Nzam ntɔn baar bàfun'kwen. » \m \v 10 Abun, Nzam wa kà imɛɛy u mbwo a Dweelà. Ntɔn Dweelà afàgyool indiir byanswà, itàkal indiir a ngyɛlàngyɛl a Nzam. \v 11 Nà uboo a baar kan'kwo muyöb indiir abyà uboo a mbuur, naa tɛy dweelà alà uboo ande ŋakwo? Ifà imwɛy sye, indiir abyà amu Nzam, akà mbuur mwɛy uyöb anki, naa tɛy Dweelà a Nzam. \v 12 Akà bi, bi kàwɛl anki dweelà a mɛɛn, wɛɛ Dweelà afàfà akà Nzam, ntɔn bi iyöb an'kab a kab a ngway a Nzam. \v 13 Waa bi indiir abi sye ifàtɛn anki unsà ndaa ifàlɔŋ an'yeerà a mbuur, wɛɛ unsà ndaa ufàlɔŋ Dweelà a Nzam, mutɛn indiir a Dweelà unsà ngɔk ufàpà Dweelà. \p \v 14 Ntsür a mbuur ufàwal anki indiir ifàfà akà Dweelà a Nzam. Bya byà ukɔŋ ntɔn nde, nde ukwe anki muyöb bya, ntɔn bya bàfàyöb unsà Dweelà. \v 15 Kyekà, mbuur awe anà Dweelà afàsyeebà indiir byanswà, nde ŋakwo mbuur mwɛy tɛy kan'kwo mukun'syeebà. \v 16 Ntɔn bàsön naa: \q1 « Nà kàyöb an'kyän a Mwol? \q1 Nà kan'kwo mukun'pà an'lwɛŋ? » \p Kyekà bi, bi ibye anà an'kyän a Klistɔ. \c 3 \s1 Asyääl a Nzam \p \v 1 Akà mɛ, atɔŋ, mɛ in'kwe anki muyäm anà bɛ asànaa akà baar a dweelà, wɛɛ asànaa akà baar a imbuur, asànaa akà baan ambɛy abà amu Klistɔ. \v 2 Mɛ amàlapà an'bɛɛl munwà, kà isaa a bwoor anki, ntɔn bɛ làlàkwo anki anà bya. Itàkal apanà, bɛ làkwo anki, \v 3 ntɔn tii lalà bɛ làbà unsà imbuur. Ntɔn uboo a bɛ un'köl anà an'sye mà mwo, nkye nsyääl abɛ kà yà imbuur anki? \v 4 Mpal ufàtɛn mbuur mwɛy uboo a bɛ naa: « Mɛ in'wà mbuur a Pɔl », wumwɛy naa: « Mɛ in'wà wà Apɔlɔs! », nkye abun bɛ làfàkyer anki unsà imbuur? \s1 Asyääl a Nzam \p \v 5 Abun, Apɔlɔs ininà? Pɔl ininà? Asyääl: u mbwo a ba, bɛ làsi làkwikilà. Umwɛy umwɛy kàkyer asànaa an'kab kun'pɛ Mwol. \v 6 Mɛ, mɛ kàkön, Apɔlɔs waa kàtsüül an'dà, wɛɛ Nzam kàkyer ngyɛɛl. \v 7 Kyakin, mbuur afàkɔn anà mbuur afàtsuul an'dà, ba ndöŋ yatɛy, Nzam mpɛl awà ndöŋ, ntɔn Nde afàsà ngyɛɛl. \v 8 Mbuur afàkɔn anà afàtsuul bà mbwo mwɛy, ntɔn mbuur mbuur asàwal làfur ande unsà isii a isal ande ŋakwo. \v 9 Ntɔn bi ibà mbaay unsà isal a Nzam anà bɛ làbà ywaŋ ande. \p Bɛ sye làbà ndwà utɔŋà Nzam. \v 10 U mbwo a kab a ngway kan'pɛ Nzam, asànaa un'tööŋ aŋàbwaŋ, mɛ kàsi un'bään, mbuur asin an'yàtɔŋ udu a wa. Wɛɛ, wɛy mbuur mbuur ukäl kà igyɛɛŋ unsà ntööŋ ande. \v 11 Wɛy mbuur asin ukɔ̈ɔ̈n afàsà un'bään asin ukɔl a un'bään awà paa: Yɛsu Klistɔ. \v 12 Kyekà, itàkal naa ban'tɔŋ udu a un'bään awà anà wɔl, arza, in'kul a ntal, in'te, in'lɛŋ, wɛŋwɛŋ, \v 13 isal a mbuur mbuur ikyer asàmɛnà. Ilä a nsaŋ isàmɛɛy kya, ntɔn kya ifàmɛnà u mbaa. Mbaa isàsi isal a mbuur mbuur ntɔn muswaŋ ntal a kya. \v 14 Isàkal naa isal a mbuur kàtöŋ udu a un'bään kyan'tsim u mbaa, nde asàwal làfur. \v 15 Isàkal naa kya kyan'kuŋà, nde undiir usàwal anki. Nde ŋakwo asàwà mɔ̈ɔ̈, wɛɛ asànaa mbuur kan'sɔrà u mbaa. \v 16 Nkye bɛ làyöb anki naa bɛ làbà ndwà a Nzam anà Dweelà a Nzam làfàkal uboo a bɛ? \v 17 Isàkal naa mbuur kan'dwa ndwà a Nzam, Nzam akyer asun'dwa. Ntɔn ndwà a Nzam yà in'kyɛɛl, bɛ làbà ndwà a Nzam ya. \p \v 18 Wɛy mbuur ukɔ̈ɔ̈n akur nde ŋàkwo: isàkal naa mbuur mwɛy uboo a bɛ akakyeyà uyɔl naa nde wà ŋayeerà u mɛɛn mà, wɛy nde ubulà ŋukɔŋ, ntɔn mubulà ŋayeerà. \v 19 Ntɔn an'yeerà a mɛɛn mà, mà ukɔŋ kusà a Nzam. Kyakin, bàsön naa: « Nde afàwal aŋayeerà unsà impeenà aba ŋakwo. » \v 20 Anà sye naa: « Mwol akyàyöb an'kyän a aŋayeerà, nde akyàyöb naa ma mà bunàbun. » \v 21 Abun, mbuur taaŋ aswaŋ tɛy ngaal ande udu a baar, ntɔn indiir byanswà byà bɛ: \v 22 Pɔl, Apɔlɔs itàkal Sɛfas, mɛɛn, mɔ̈ɔ̈ itàkal ukwà, apanà itàkal ungö, bya byanswà byà bɛ, \v 23 wɛɛ bɛ, bɛ làbà bà Klistɔ, anà Klistɔ wà wà Nzam. \c 4 \s1 Antööm a Yɛsu \p \v 1 Abun, wɛy bi iwɛl asànaa asyääl a Klistɔ, abye anà buur a an'yee a Nzam. \v 2 Kyekà, undiir a ntsüü bàlɔɔmà akà baar abye anà buur abà naa ba bàkäl bàlää. \v 3 Akà mɛ, mɛ undiir in'manà anki naa bɛ làn'tsüül nsaŋ, itàkal naa làbay a nsaŋ a mɛɛn mà. Mɛ in'fàfàtsüül anki nsaŋ mɛ ŋakwo. \v 4 Ndandaa, an'kyän amɛ mà a duu, wɛɛ wa kà undiir atwey mɛ wàbalàbal anki. Mwol wà mbuur atsüül mɛ nsaŋ. \v 5 Kyakin, twon lan'tsul nsaŋ kusà a taaŋ alà bàsi, làdil mpal usàyà Mwol. Nde mbuur asàsà u pɛɛlà ndaa aŋàyee u làpib anà asàmɛɛy an'kyän aŋàyee mà mpem a baar. Apan, mbuur mbuur asàwal akà Nzam nsyäŋà yan'kwo akà nde. \p \v 6 Ntɔn bɛ, atɔŋ, waa mɛ kàswɛŋ indiir abi ifà asin, musyääl bya akà Apɔlɔs anà akà mɛ ŋakwo, ntɔn u mbaan abi, bɛ làlɔŋàkà muyöb an'kyän amà unsà indiir abi: « Yà ubwaŋ naa bɛ làkɔ̈ɔ̈n asoobà ndel a Ndaa Aŋàsɔn. » Wɛy naa akà mbuur mwɛy ukɔ̈ɔ̈n akyey uyɔl muwɛɛl mbuur mwɛy anà mutɔn wumwɛy. \v 7 Abun, nà kasɛɛn? Ininà ngye awe awà mpa kàwɛl ngye? Isàkal naa ya yà abwɛy, ntɔn nkye musɛn an'pɛy asànaa ngye wa kàwɛl anki? \p \v 8 Bɛ làkyàyuur itaan! Bɛ làbà aŋun'naaŋ fà itaan! Bɛ làsɛmà muyaal ukɔɔn bi! Ndandaa, mɛ in'kwen naa bɛ làsɛmà uyaal, ntɔn bi sye ikwe muyaal mbwo mwɛy anà bɛ! \v 9 Ntɔn, mɛ in'sii naa bi antööm Nzam kàkisà kà ikal a ngöngö, asànaa baar batsüül mbar a ukwà: bi bàkibuul indiir atääŋ ntɔn mɛɛn, ntɔn akyeey anà ntɔn baar. \v 10 Bi ibà aŋukɔŋ ntɔn Klistɔ, wɛɛ bɛ, bɛ làbà aŋayeerà amu Klistɔ, bi ibà bàgyɔ̈ɔ̈là, bɛ làbà ngwal, bɛ làbà unsà ibyääl, bi bàkimɛɛy nswɛn. \v 11 Tii mpal ayi, bi ibye anà ngyal, bi ibye anà mfwää, bi ibà nsàpɔl, bi bipɛ mpay, bi ibà iwɔŋ, \v 12 bi kan'man mpay musal a an'kɔɔ abi. Bàmukitoo, bi ibàmusaak, bàmukimɛɛy nkwaaŋ, bi kan'tsim, \v 13 bàmukàyiküür ndaa, bi ibàmulɛɛl. Tii papanà bi kàkyàbulà indiir a mbin a mɛɛn, nkayäl a baar banswà. \p \v 14 Mɛ inkàlasöönà anki indiir abi ntɔn mukàlamɛɛy nswɛn, wɛɛ ntɔn mukàlaweey asànaa baan amɛ bànkween. \v 15 Ntɔn, itàkal naa bɛ làbye anà alɔɔŋ nsaab kwem amu Klistɔ, bɛ làbye anki anà bàtaa mbɔɔn. Ntɔn mɛ in'wà mbuur kàlabör amu Klistɔ Yɛsu u mbwo a Làsaŋ Aŋàbwaŋ. \v 16 Abun, mɛ amàlalɔɔm, làläb mbaan amɛ. \v 17 Kyakin, mɛ kàlatööm Tumàtɛ, awà mwan amɛ wànkween anà wàlää unsà Mwol. Nde ayàlayɔɔb in'kɔɔn amɛ myà mɔ̈ɔ̈ amu Klistɔ, asànaa in'fàlɔŋ mɛ mper yanswà, uboo a Ikööŋ byanswà. \p \v 18 Kyekà, muyweer naa mɛ in'yàyà anki akà bɛ, amwɛy uboo abɛ bàyööl a uyɔl. \v 19 Wɛɛ isàkal naa Mwol kan'kwen, itaan a mbɔɔn tɛy mɛ in'kyer ayàyà akà bɛ. Mɛ kà in'yàyöb ntwetweey a aŋuyɔl bà anki, wɛɛ ngwal aba! \v 20 Ntɔn Imwol a Nzam kà kyà ndaa anki, wɛɛ kyà ngwal. \v 21 Ininà bɛ làkwen? Nkye mɛ in'yi akà bɛ anà an'füm itàkal anà ukwen unsà dweelà a làbɔ̈ɔ̈n? \c 5 \s1 Ndaa a nswɛn uboo a Ikööŋ \p \v 1 In'bää myan'too ntsü yanswà naa ndaa a nswɛn yà uboo a bɛ, ndaa a nswɛn mpa aŋàtàman itàkal uboo a baar mpa abà Ayudà: umwɛy uboo a bɛ afàkal anà un'kyay a taarànde. \v 2 Wɛɛ bɛ lan'yam a uyɔl! Nkye bɛ làlàkwo anki muwem ngyɛb mbɔɔn anà mulwom uboo a bɛ mbuur kan'kyer undiir awun? \v 3 Akà mɛ, mɛ paa watɛy u ndür, wɛɛ mɛ in'wà paa u dweelà, mɛ kàtsül itaan nsaŋ a mbuur wa kàkyer undiir awun asànaa mɛ kàkäl paa. \v 4 Mpal làsàköŋ bɛ, kà ikɔb a Mwol Yɛsu, mɛ in'sàkal paa unsà dweelà uboo a bɛ. \v 5 Lun'yälà mbuur atub awun akà Satanà ntɔn mudwa ndür ande, waa dweelà làsàwà mɔ̈ɔ̈ kà ilä a Mwol. \v 6 Undiir akyey uyɔl watɛy! Nkye bɛ làyöb anki naa: « Kindam a ful ifàsɛɛn mfwar yanswà »? \v 7 Abun, làpɔŋà unsà ful là itaan, ntɔn bɛ làbulà mfwar akün ikɔ̈ɔ̈n ful. Ntɔn Klistɔ, Pak abi, bàpɛɛl ibɔɔn. \v 8 Abun, wɛy bi ikɔ̈ɔ̈n atà un'kyɔm anà ful itaan, itàkal ful a ube anà lan'kyän an'be, wɛɛ anà mampà ikɔ̈ɔ̈n ful, unsà pɛɛlà anà ndandaa. \p \v 9 Mɛ kàlasöön unsà un'kaan amɛ naa twon lan'kal un'tüüb anà baar bàfàkyer ndaa a nswɛn. \v 10 An'kyän amɛ kà mà ntɔn baar bàfàkyer ndaa a nswɛn u mɛɛn mà anki, itàkal aŋunkaam anà mbüüb, itàkal baar bàfàyamà itɛk, ntɔn, isàkal naa yà abwɛy, bɛ làkyer atoo u mɛɛn. \v 11 Mɛ kàlasöön apanà naa twon lan'kal un'tüüb anà mbuur afàtɛn naa nde wà « un'tɔŋ », isàkal naa nde, ŋunkaam, itàkal naa afàyamà itɛk, itàkal un'twee, itàkal un'yöör a man, itàkal mbüüb, mbuur atub awà, twon lan'dyà ikal imwɛy anà nde. \p \v 12 Ntɔn, nkye ya ndaa amɛ mutsüül baar a nsà nsaŋ? Nkye kà bɛ anki làtsul nsaŋ a baar abà uboo? \v 13 Baar a nsà Nzam asàtsul nsaŋ aba. Wɛɛ, bàsön naa: « Lun'böŋ mbuur un'be uboo a bɛ. » \c 6 \s1 Nsaŋ uboo atɔŋ \p \v 1 Isàkal naa umwɛy uboo abɛ we anà syee anà un'tɔŋ wumwɛy, aben làkàtsul bɛ la akà antɛɛn mpa abà balàbal, akwànaa akà aŋin'kyɛɛl? \v 2 Nkye bɛ làyöb anki naa aŋin'kyɛɛl bàsàtsüül mɛɛn nsaŋ? Isàkal naa bɛ làsàtsul nsaŋ a mɛɛn mà, nkye bɛ làkwo anki mutsul binsaŋ a bunàbun bi? \v 3 Nkye bɛ làyöb anki naa bi isàtsul nsaŋ a akyeey? Waa nsaŋ a mɔ̈ɔ̈ wà isikɔ̈ɔ̈n? \v 4 Abun, mpal làbà bɛ anà nsaŋ atub ayi, nkye bɛ làfàwal baar a bunàbun uboo a Ikööŋ mutsul ya? \v 5 Mɛ in'tɛɛnà a nswɛn abɛ. Nkye akà ŋan'yeerà mwɛy uboo a bɛ watɛy mutsul nsaŋ uboo a atɔŋ ande? \v 6 Wɛɛ, nkye un'tɔŋ akàfüün un'tɔŋ ande akà baar bàkɔ̈ɔ̈n làkwikilà? \p \v 7 Kiin mutàkal anà nsaŋ uboo a bɛ, iswaŋà naa bɛ lan'kwà ndwà. Ntɔn nkye mpa làfàkyey bɛ ikwàndwà? Ntɔn nkye mpa làfàkwen bɛ naa bàlapfiy? \v 8 Wɛɛ bɛ, bɛ làfàkyer ube anà làfàpfiy baar asin. Bɛ ya làfàkyer akà atɔŋ abɛ! \v 9 Abun, nkye bɛ làyöb anki naa baar mpa abà balàbal bàsàwal anki kwal a Imwol a Nzam? Twon bàlakür: itàkal baar bàfàkyer ndaa a nswɛn, itàkal aŋitɛk, itàkal aŋinswem, itàkal abaal bàfàbulà akaar, itàkal abaal bàfàkal anà abaal, \v 10 itàkal mbüüb, itàkal aŋàlàmfɛɛl, itàkal ayöör a man, itàkal abweel a in'tswe, itàkal aŋunkaam bàsàwal anki kwal a Imwol a Nzam. \v 11 Làler indiir bàkäl amwɛy uboo a bɛ. Wɛɛ bɛ bàkyàlasɔŋ, wɛɛ bɛ bàkyàlabuul bàŋin'kyɛɛl, wɛɛ bɛ bàlatwey bàbalàbal kà ikɔb a Mwol Yɛsu Klistɔ anà u mbwo a Dweelà a Nzam abi. \s1 Mpɛɛl a ndür ntɔn làkoo a Mwol \p \v 12 « Mɛ in'we anà ikɔ̈b mukyer indiir byanswà », wɛɛ indiir byanswà ndöŋ byatɛy. « Mɛ in'we anà ikɔ̈b mukyer indiir byanswà », wɛɛ mɛ in'kyey anki naa undiir mwɛy kan'yaal. \v 13 « Isaa byà ntɔn an'bäl, an'bäl mà ntɔn isaa. » Nzam asàdwa amwɛy asànaa wumwɛy. Wɛɛ ndür kà yà ntɔn mukyer ndaa a nswɛn anki, wɛɛ ntɔn Mwol, Mwol wà ntɔn ndür. \v 14 Kyekà, Nzam, mbuur kàwiiy Mwol, Nde asiwiiy sye unsà ngwal ande. \p \v 15 Nkye bɛ làyöb anki naa ndür abɛ yà itiir a ndür a Klistɔ? Apan, nkye mɛ an'kwo in'wɛl itiir a ndür a Klistɔ ntɔn mubuul bya itiir a ndür a ndaa a nswɛn? Akà ikikye! \v 16 Nkye bɛ làyöb anki naa mbuur usàtüüb anà un'kaar a pasàsɛ, ba ban'bulà ndür mwɛy? Ntɔn bàtɛn naa: « Ba bàbɔ̈ɔ̈l bàsàbulà ndür mwɛy. » \v 17 Wɛɛ mbuur awà un'tüüb mwɛy anà Mwol, nde sye wà dweelà làmwɛy anà nde. \p \v 18 Làtiin ipasàsɛ. Man'be asin asin manswà ukyer mbuur mà u nsà a ndür ande. Wɛɛ mbuur afàkyer ndaa a nswɛn afàkyer man'be u ndür ande ŋakwo. \v 19 Nkye bɛ làyöb anki naa ndür abɛ yà ndwà a Nzam a Dweelà Inkyɛɛl awà amu bɛ anà kan'fà akà Nzam ntɔn bɛ, anà bɛ làfàkal anki bàbɛ ŋakwo? \v 20 Wɛɛ bɛ bàkyer alasom a ntal mbɔɔn. Lun'si Nzam làkoo u mbwo a ndür abɛ. \c 7 \s1 Mfuul ntɔn bɔr \p \v 1 Ntɔn ndaa lan'söön bɛ, yà ubwaŋ naa mbuur ukɔ̈ɔ̈n abääl. \v 2 Ntɔn mukɔɔn abwà unsà ŋingyäy, wɛy baal wanswà ukäl anà un'kyay ande, un'kaar wanswà ukäl anà un'dim ande. \v 3 Wɛy un'dim ukwey buur ande akà un'kyay ande, anà un'kaar ukyer sye abun kusà a un'dim ande. \v 4 Un'kaar ikɔ̈b kyatɛy u ndür ande ŋakwo, wɛɛ un'dim ande awe anà kya. Ifà imwɛy sye, un'dim, ikɔ̈b kyatɛy u ndür ande, wɛɛ un'kyay ande awe anà kya. \v 5 Wɛɛ bɛ twon lan'tsuŋ umwɛy anà wumwɛy, nà isàkal naa, unsà ukwen umwɛy anà utaaŋ làmwɛy là ikikye, ntɔn bɛ làpɛ taaŋ unsà ngyamàkà, waa làfàfurà kà un'tüüb, manà naa Satanà uyàsyääl ukɔɔn nkäŋ a mpem abɛ mukàlabwiy. \v 6 Ndaa amàlakyään mɛ yi, yà an'kyän mpɛl mɛ an'pà, wɛɛ ya kà yà nswɛɛŋ anki. \v 7 Mɛ in'kwen naa abaal banswà bàkäl asànaa mɛ, wɛɛ mbuur mbuur we anà kab a nsöön kun'pɛ Nzam, umwɛy ntɔn là, wumwɛy ntɔn lanà. \p \v 8 Apanà, mɛ in'tɛn a ampfwe anà akweel adim naa yà ubwaŋ mukal aŋàyen, asànaa mɛ. \v 9 Wɛɛ isàkal naa ba nkääŋ a mpem yatɛy, wɛy ba bàbääl, ntɔn yà ubwaŋ mubääl, akwànaa muwulà mbaa a làmfɛɛl. \p \v 10 Wɛɛ akà baar abàŋàbääl, mɛ amàlaswaŋ, kà mɛ anki, wɛɛ Mwol: wɛy un'kaar ukɔ̈ɔ̈n akaabà anà un'dim ande, \v 11 isàkal naa nde kàkyàkaabà, wɛy nde ukɔ̈ɔ̈n àfàbääl, itàkal naa nde uyöŋà a un'dim ande. Wɛy un'dim sye ukɔ̈ɔ̈n awɛy un'kyay ande. \p \v 12 Akà bamwɛy, mɛ in'tɛn abà, kà Mwol anki: isàkal un'tɔŋ abaal wɛ anà un'kyay mpa awà ŋàlàkwikilà, wɛɛ un'kaar awà kan'kyey mukal anà nde, wɛy nde ukɔ̈ɔ̈n akun'wɛy. \v 13 Ifà imwɛy sye, isàkal naa un'kaar we anà un'dim mpa awà ŋàlàkwikilà, wɛɛ baal awà kan'kyey mukal anà nde, wɛy nde ukɔ̈ɔ̈n akun'wɛy. \v 14 Ntɔn, un'dim mpa awà ŋàlàkwikilà kan'bulà aŋin'kyɛɛl u mbwo a un'kyay ande, anà un'kyay mpa awà ŋàlàkwikilà kan'bulà aŋin'kyɛɛl u mbwo a un'dim ande wàŋàlàkwikilà. Isàkal naa kabwɛy tɛy, baan abɛ bàyàkal mbiin, kyekà ba bà bàŋikyɛɛl. \v 15 Wɛɛ, isàkal naa mbuur mpa awà ŋàlàkwikilà kan'kwen mudwa bɔr, wɛy nde ukyer abun! Un'tɔŋ wàbaal itàkal wun'kaar kà wàŋàteen anki unsà indiir abi. Nzam kàlabeel ntɔn bɛ làkäl unsà duu. \v 16 Abun, un'kaar, ngye ayöb aben naa ngye asàtswà un'dim angye mɔ̈ɔ̈? Itàkal un'dim, ngye ayöb aben naa ngye asàtswà un'kyay angye mɔ̈ɔ̈? \s1 Mukal unsà mbeel a Nzam. \p \v 17 Abun, wɛy mbuur mbuur usyen mɔ̈ɔ̈ ande unsà kab alà kun'pɛ Mwol, asànaa kàkäl nde utaaŋ kun'bel Nzam. Ayi nswɛɛŋ amɛ unsà Ikööŋ byanswà. \v 18 Nkye mbuur mwɛy kàkäl aŋàkyɛy utaaŋ bun'bel? Wɛy nde ukɔ̈ɔ̈n aye nkyɛɛy ande. Nà mpa kàkäl aŋàkyɛy utaaŋ bun'bel? Wɛy bàkɔ̈ɔ̈n un'kyɛy. \v 19 Nkyɛɛy yundiir a bunàbun, ukɔɔn nkyɛɛy wundiir a bunàbun, wɛɛ undiir a mfun wà mulab nswɛɛŋ a Nzam. \v 20 Wɛy mbuur mbuur ukäl asànaa kàkäl nde utaaŋ bun'bel. \v 21 Nkye ngye kàkäl un'sɔ utaaŋ babel? Twon an'kyɛɛr. Wɛɛ, itàkal naa ngye an'bulà nsaay, syääl isɔ angye. \v 22 Ntɔn, un'sɔ bàbel uboo a Mwol, nde wà nsaay a Mwol. Ifà imwɛy sye, mbuur bàbel wà nsaay, nde wà un'sɔ a Mwol. \v 23 Mbuur mwɛy kàkyàfur ntal a nkwiy ntɔn bɛ. Twon lan'fàbulà asɔ a baar. \v 24 Atɔŋ, wɛy mbuur mbuur ukäl kusà a Nzam asànaa kàkäl nde utaaŋ bun'bel. \s1 Ampfwe anà akweel adim. \p \v 25 Ntɔn ankɔr, mɛ nswɛɛŋ a Mwol yatɛy: mɛ an'kyän in'pà, an'kyän a mbuur mwɛy ban'kwo musà làkyän, u nsyääm a Mwol. \p \v 26 Ntɔn mpay a taaŋ alà, mɛ in'manà naa yubwaŋ naa mbuur mbuur ukäl asànaa awà nde. \v 27 Nkye ngye awàŋàtüüb anà un'kaar? Twon an'leŋ mukaabà. Nkye ngye kawàŋàtüüb anki anà un'kaar? Twon an'leŋ un'kaar. \v 28 Isàkal naa ngye an'bääl, ngye akyer anki man'be. Isàkal naa unkɔr un'kaar kan'bääl, nde man'be ukyer anki. Wɛɛ baar bàŋàbääl bye anà buur a ndür mbɔɔn, wɛɛ mɛ in'kwen naa bɛ làkɔ̈ɔ̈n akal anà buur a ndür abà. \p \v 29 Atɔŋ, mɛ in'kwen mutɛn abà: taaŋ lan'bulà ikökö. Sɛmà apanà, wɛy mbuur wanswà awe anà un'kyay ukäl asànaa nde wa watɛy, \v 30 baar bàlelà asànaa ba bàlelà anki, baar bàsaŋà asànaa ba bàsaŋà anki, baar bàsoomà asànaa ba undiir watɛy, \v 31 baar bàsyäälà indiir a mɛɛn mà asànaa ba bya bàsyäälà anki. Ntɔn mɛɛn mà abà, mà mulyaŋ. \p \v 32 Mɛ in'kwen anki naa bɛ làkäl anà nkyɛɛr. Mpfwe mɔ̈ɔ̈ ande wanswà wà unsà indiir a Mwol: nde afàleŋ naa nde Mwol un'sak kun'pà aben. \v 33 Wɛɛ, baal aŋàbääl an'kyän mà unsà indiir a mɛɛn, nde aleŋà naa nde un'kyay ande un'sak kun'pà aben, \v 34 anà mpem ande yàŋàkaabà. Ifà imwɛy sye, un'kaar unkɔr asànaa un'sye, an'kyän ande mà unsà indiir a Mwol, ntɔn nde ukäl ŋun'kyɛɛl u ndür anà u dweelà. Wɛɛ un'kaar aŋàbääl an'kyän ande mà mɛɛn, nde afàlɛŋ naa nde un'dim ande un'sak kun'pà aben. \p \v 35 Mɛ an'tɛn mɛ abà, ntɔn ubwaŋ abɛ ŋakwo, kà ntɔn mukàlalɛɛ untaam anki, wɛɛ ntɔn bɛ làkyer undiir aŋàbwaŋ, anà bɛ làkäl aŋàbääb a Mwol, u mpem abɛ wanswà. \p \v 36 Isàkal naa un'tö mwɛy kan'man naa nde ukwe anki mukaŋ mpem kusa a ŋàtàntüüm ande, isàkal naa nde wàŋàyɔl a ilään mukal anà nde anà indiir byàmulab mbwo a bya, wɛy nde ukyer ayukwen nde. Nde ukyer anki man'be: wɛy ba bàbääl. \v 37 Wɛɛ, mbuur kan'tsul u mpem ande, ukɔ̈ɔ̈n akun'siinà a ngwal, unsà ukwen ande banswà, muwal an'kyän mukɔɔn atüüb ndür a ŋàtàntüüm ande, nde kan'kyer ubwaŋ. \v 38 Abun, mbuur kan'bääl ŋàtàntüün ande, nde kan'kyer ubwaŋ, wɛɛ mbuur mpa kun'bääl kan'kyer ubwaŋ aŋàsöönà. \p \v 39 Un'kaar wàŋàtüüb anà un'dim ande taaŋ lanswà awà nde anà mɔ̈ɔ̈. Isàkal naa un'dim kan'kwà, nde kan'bulà wà nsaay mubääl mbuur ukwen nde, wɛɛ uboo a Mwol mpɛl. \v 40 Kyekà, kà an'kyän amɛ, nde ayàkal unsà un'sak mbɔɔn, isàkal naa nde kan'kal asànaa awà nde. Mɛ sye, mɛ in'we anà an'kyän mukal anà Dweelà a Nzam. \c 8 \s1 In'twaŋ bàfàlääm itɛk \p \v 1 Ntɔn ndaa ayà iler in'twaŋ bàfàlääm itɛk, bi banswà ikyàyöb naa bi iwe anà ngyööb. Ngyööb ifàpà ngaal, wɛɛ ukwen bàkyer afàtɔŋ. \v 2 Isàkal naa mbuur mwɛy akasii naa nde ayöb undiir mwɛy, nde ŋàtàyöb anki asànaa bàkyer ayöb. \v 3 Wɛɛ isàkal naa mbuur akwen Nzam, Nzam akyun'yöb. \p \v 4 Abun, nkye ngye an'kwo adi in'twaŋ bàfàlääm itɛk? Bi ikyàyöb naa itɛk u mɛɛn kyà undiir a bunàbun anà nzam asin watɛy, Nzam wà mwɛy. \v 5 Ntɔn, ndandaa bye anà indiir bàfàbel naa bànzam, itàkal u du, itàkal u mɛɛn, asànaa bànzam anà bàmwol bà mbɔɔn, \v 6 wɛɛ akà bi, Nzam wà mwɛy, Taa anà Nkyer a indiir byanswà anà mɔ̈ɔ̈ abi wà ntɔn Nde, anà Mwol mwɛy, Yɛsu Klistɔ. Indiir byanswà bàkyer u mbwo a Nde anà bi ibà anà mɔ̈ɔ̈ u mbwo a Nde. \p \v 7 Wɛɛ baar banswà ngyööb yatɛy. Bamwɛy bàkyàyii u nsyääl aba yà itɛk tii ŋàbawà, mudyà in'twaŋ a ibɔɔn asànaa naa ndandaa mya bàlääm itɛk, anà an'kyän aba mà gyɔ̈ɔ̈là, màŋàbwà ŋingyäy. \v 8 Kyekà, bya kà isaa ifàsin bi tsütsü a Nzam anki: isàkal naa bi idi anki bya, bi undiir ayàkyà bwà watɛy, isàkal naa bi kan'dyà bya, undiir aŋàsöön iyàwal bi watɛy. \p \v 9 Wɛɛ làkäl kà igyɛɛŋ naa nsaay abɛ ayi ikɔ̈ɔ̈n abulà mbwo a mbweel ntɔn aŋagyɔ̈ɔ̈là. \v 10 Ntɔn, isàkal naa ngye bàmaman, ngye mbuur awe anà ngyööb, u mɛsà uboo a ndwà a nzam a itɛk, nkye an'kyän ande iyun'syen anki, nde ŋagyɔ̈ɔ̈là, mudyà in'twaŋ bàlääm mupà ibɔɔn akà itɛk. \v 11 Abun, ŋagyɔ̈ɔ̈là awà, ntɔn ngyööb angye, wà un'tɔŋ awà kàkü Klistɔ ntɔn nde. \v 12 Mukyer man'be abun akà atɔŋ abɛ anà muyɔɔl mpem aba yà gyɔ̈ɔ̈là, bɛ làbàmukyer man'be akà Klistɔ. \v 13 Kyakin, isàkal naa isaa mwɛy ibwiy un'tɔŋ amɛ, mɛ in'yàfàdyà anki akà ikikye in'twaŋ ntɔn mukɔɔn abwiy un'tɔŋ amɛ. \c 9 \s1 Mbwo anà isal a ntööm \p \v 1 Nkye mɛ kà in'wà mbuur a nsaay anki? Nkye mɛ kà in'wà ntööm anki? Nkye mɛ kun'mɛn anki Yɛsu, Mwol abi? \v 2 Isàkal naa akà baar bumwɛy mɛ kà in'wà ntööm anki, wɛɛ ntɔn làbà bɛ unsà un'tüüb a Mwol, iswaŋà naa ndandaa mɛ in'wà ntööm. \p \v 3 Un'kal amɛ kusà a baar bàfan'pɛl awà: \v 4 Nkye bi ikwe anki mudyà anà munwà? \v 5 Nkye bi ikwe anki musyen un'klistɔ a un'kaar, asànaa antööm bumwɛy, atɔŋ a Mwol anà Sɛfas? \v 6 Nkye mɛ mpɛl anà Banàbà ibye anà mbwo mukɔɔn asal? \v 7 Nà afàsal isal uboo a ità a ngim ande ŋakwo? Nà afàkɔn un'te a vin, ukɔɔn adyà imbɛŋ a wa? Itàkal naa, nà afàdii böl a ngɔɔmà ukɔɔn anwà an'bɛɛl a böl a ngɔɔmà alan? \p \v 8 Nkye unsà imbuur mpɛl mɛ in'tɛɛnà indiir abi? Nkye un'kɔɔn sye ufàtɛn anki abwɛy? \v 9 Kyekà, unsà un'kɔɔn a Mɔsɛ bàsön naa: « Twon an'bäm mun a ngɔɔmà utaaŋ udyaarà wa imbɛŋ. » Nkye Nzam we anà ngyɛb a ngɔɔmà? \v 10 Nkye nde utɛɛnà anki ntɔn bi mpɛl? Ɛɛ ya bàsön ntɔn bi, ntɔn mbuur afàlem anà mbuur afàtswà imbɛŋ bàkäl anà làkyän muwal kab aba. \v 11 Isàkal naa bi kàkön indiir a dweelà ntɔn bɛ, nkye yà ndaa a kölàköl naa bi ibwe indiir a mɛɛn mà uboo a bɛ? \v 12 Isàkal naa baar bumwɛy bàfàsyääl ikɔ̈b aki udu a bɛ, ntɔn nkye mpa ikal kya kyàŋàsöönà akà bi? \p Wɛɛ bi, bi kàsyääl anki ikɔ̈b aki. Bi ifàkaŋ mpem ntɔn indiir byanswà, naa tɛy, bi iyàkal asànaa kyà ntɔn Làsaŋ Aŋàbwaŋ a Klistɔ. \v 13 Nkye bɛ làyöb anki naa baar bàfàsal isal u ndwà a Nzam, ndwà a Nzam ifadii, naa baar bàfàsal u mɛsà bàfàpà ibɔɔn, ba bye anà kab aba unsà undiir bàfàpà baar? \v 14 Ifà imwɛy, Mwol kàswɛŋ baar bàfàkyään Làsaŋ Aŋàbwaŋ naa udyà aba bà unsà Làsaŋ Aŋàbwaŋ. \p \v 15 Wɛɛ mɛ, mɛ kàsàsyääl anki akà ikɔ̈b mwɛy uboo a bya. Kà ntɔn mulɔm bya anki ntɔn mɛ, waa mɛ an'sɔn un'kaan wà. Ubwaŋ mɛ in'yerakwà! Akà mbuur mwɛy tɛy kan'kwo mulwom làkoo amɛ alà! \v 16 Akà mɛ, ukyään Làsaŋ Aŋàbwaŋ kà undiir muswaŋ ngaal anki, ntɔn kya isal ban'pɛ a ngwal: ngyɛb akà mɛ isàkal naa mɛ Làsaŋ Aŋàbwaŋ in'kyään anki! \v 17 Kya ilàkal naa isal aki mɛ ŋakwo kàsɔ̈ɔ̈l, mɛ in'kyer alàwal làfur. Wɛɛ, ntɔn an'kyän amà màfü anki akà mɛ, kyakin mɛ in'wà mukölà buur ban'pɛ. \v 18 Apan làfur amɛ làken? La là ntɔn mukyään Làsaŋ Aŋàbwaŋ là ngway, ukɔɔn asyääl ikɔ̈b kan'paa Làsaŋ Aŋàbwaŋ alà. \s1 Ukyään Làsaŋ Aŋàbwaŋ \p \v 19 Ndandaa, itàkal naa mɛ in'wà nsaay kusà a baar banswà, mɛ kàkyer naa mɛ in'bulà un'sɔ a baar banswà, ntɔn musyen baar mbɔɔn akà Mwol. \v 20 Mɛ kàkäl uboo a Ayudà asànaa un'yudà, ntɔn muwal Ayudà, uboo a baar abà u ngyɛl a un'kɔɔn asànaa mbuur awà ungyɛl a un'kɔɔn, - wɛɛ mɛ ŋakwo in'wà anki ungyɛl a un'kɔɔn, - ntɔn muwal baar abà ungyɛl a un'kɔɔn, \v 21 uboo a baar bàkɔ̈ɔ̈n un'kɔɔn asànaa mɛ an'kɔɔn un'kɔɔn, - kyekà mɛ in'kɔ̈ɔ̈n anki un'kɔɔn a Nzam, ntɔn Klistɔ wà un'kɔɔn amɛ, muwal baar bàkɔ̈ɔ̈n un'kɔɔn. \v 22 Mɛ kàbulà ŋàgyɔ̈ɔ̈là ntɔn aŋàgyɔ̈ɔ̈là, ntɔn muwal aŋàgyɔ̈ɔ̈là. Ntɔn baar banswà mɛ kàbulà indiir byanswà ntɔn mutswà mɔ̈ɔ̈ a amwɛy uboo a ba. \v 23 Kyekà, indiir abi byanswà, mɛ in'fàkyer ntɔn Làsaŋ Aŋàbwaŋ ntɔn mɛ in'wɛl kab uboo mwo. \s1 Ntiin a un'klistɔ \p \v 24 Nkye bɛ làyöb anki naa aŋantiin, ubɔɔ a iboon, ba banswà bàfàtsumà ntiin, wɛɛ umwɛy mpɛl afàwal undiir a ntal? Làtsumà ntiin ntɔn muböŋ. \v 25 Aŋan'taam a ngwiy banswà bàfàkaŋ mpem unsà ya yanswà, ba bàfàkyer ntɔn muwal mpà ifàtay, wɛɛ bi, ntɔn mpà mpa ifàtay. \v 26 Abun, mɛ in'tsumà anki ntiin aŋàdübà mii, mɛ in'kam anki iki a bunàbun. \v 27 Wɛɛ mɛ infàpà ndür amɛ mpay, mɛ infàbuul ya asànaa un'sɔ. Kya naa tɛy, ungö mukyään làsaŋ akà bumwɛy, mɛ ŋakwo in'kɔ̈ɔ̈n awal iböŋ. \c 10 \s1 Igyɛɛŋ ntɔn nzam a itɛk \p \v 1 Atɔŋ, mɛ in'kwen naa bɛ làyöb ndaa yi: bànkaa abi banswà bàkäl ungyɛl a un'böŋ, ba banswà bàtsül ngyäl, \v 2 anà ba banswà bàwɛl ndüümà a Mɔsɛ uboo un'böŋ anà uboo a ngyäl. \v 3 Ba banswà bàdyee isaa a dweelà, \v 4 anà ba banswà bànwee kɔɔb a dweelà làmwɛy, ntɔn ba bànwee unsà un'kul a dweelà kàyikyeenà anà ba, un'kul awun kàkäl Klistɔ. \v 5 Wɛɛ, Nzam kàkäl anki un'sak anà bàmbɔɔn uboo a ba, lalan bàkü ba u nsye a ipɔl. \p \v 6 Ndaa ayi yanswà yà ntɔn naa ya ikäl mbaan, ntɔn bi ikɔ̈ɔ̈n aleŋ ube asànaa bàleŋà ba. \v 7 Twon lan'bulà baar a itɛk, asànaa bumwɛy uboo aba, kyakin bàsön naa: « Un'sɛŋ kan'bwaay ntɔn mudyà anà munwà, waa ba bàmbarà ntɔn mutaam. » \v 8 Bi sye ipà anki ndür abi mukyer ndaa a nswɛn, asànaa bàkyerà bumwɛy uboo a ba: kà ilä imwɛy mpɛl bàkü baar nsaab an'kwem mɔ̈ɔ̈l aŋitär. \v 9 Bi twon kun'sii Klistɔ, asànaa bàkyer bumwɛy uboo a ba: ntäy yàkyer adwa. \v 10 Twon lan'ŋüŋün asànaa bàŋüŋün bumwɛy uboo a ba: un'dwää kàkyer adwa. \p \v 11 Kyekà, indiir abi byàyeel ba ntɔn bya ikäl mbaan, bya bàsön ntɔn mulɔŋ bi, bi baar ibà u taaŋ a ntsüü. \v 12 Abun, wɛy mbuur akasii naa nde wà umbäär, ukäl kà igyɛɛŋ ntɔn nde ukɔ̈ɔ̈n abwà. \v 13 Ndɛb mwɛy tɛy ifàyeel bɛ ayà mpa ifàyeel mbuur. Nzam wà lää, nde upà anki mbwo naa bàlasii yàŋàlyaaŋ ngwal abɛ. Anà ndɛb, nde ayàlɔ̈ɔ̈n sye mbwo mutoo amu ya anà ayàlapà ngwal mukaŋ mpem. \p \v 14 Kyakin, nkween amɛ, làtiin muyamà itɛk. \v 15 Mɛ in'yäämà anà bɛ asànaa a baar abye anà an'kyän aŋàbwaŋ: làtsül bɛ ŋakwo ndaa in'tɛɛnà mɛ. \v 16 Kɔɔb a nsaak alà ifàsaak bi udu a la, nkye la làfisà anki unsà un'tüüb anà an'kil a Klistɔ? Làmpà ifàtsul bi, nkye la làfisà anki unsà un'tüüb anà ndür a Klistɔ? \v 17 Ntɔn làmpà là làmwɛy mpɛl, bi banswà ibà ndür mwɛy mpɛl: ntɔn bi banswà ifàkab làmpà mwɛy alan. \v 18 Wɛɛ làler baar a Isàlɛl, baar bàfàdyà in'twaŋ bàpɛ ibɔɔn, nkye ba un'tüüb watɛy anà mɛsà a ibɔɔn? \v 19 Ininà mɛ in'kwen mutɛn? Nkye in'twaŋ bàpɛ ibɔɔn akà itɛk lɛɛ itɛk bya ŋakwo ibye anà mfun? \v 20 Ŋaa! Wɛɛ, asànaa ibɔɔn aba bàkyàpà akà insɔŋà, kà akà Nzam anki, mɛ in'kwen anki naa bɛ làbilà unsà un'tüüb anà insɔŋà. \v 21 Bɛ làkwo anki munwà mbalà mwɛy ya u kɔɔb a Mwol anà u kɔɔb a insɔŋà. Bɛ làkwo anki mudyà mbalà mwɛy ya u mɛsà a Mwol anà u mɛsà a insɔŋà. \v 22 Nkye bi ikwen mumbaar un'köl a Mwol? Nkye bi ibye anà ngwal yan'lyaaŋ yà Nde? \s1 Yanswà ntɔn làkoo a Nzam \p \v 23 « Byanswà bàkyàpà mbwo mukyer », wɛɛ kà bya byanswà anki ibye anà ndöŋ. « Byanswà bàkyàpà mbwo mukyer », wɛɛ kà bya byanswà anki byàfàtɔŋ. \v 24 Wɛy mbuur ukɔ̈ɔ̈n aleŋ ubwaŋ ande ŋakwo mpɛl, wɛɛ uleŋ sye ubwaŋ a baar bumwɛy. \p \v 25 Indiir byanswà bàfàyälà u yà, làdi bya làkɔɔn asà mfuul ntɔn mukɔɔn atay an'kyän, \v 26 ntɔn bàsön naa: « Mɛɛn anà indiir byanswà abyà uboo, byà Mwol. » \p \v 27 Isàkal naa mbuur mpa awe anà làkwikilà kàmàlabel anà bɛ lan'kyey mukyà, làdi indiir byanswà kàlapà nde, ukɔɔn asà mfuul ntɔn mukɔɔn atay an'kyän. \v 28 Wɛɛ, isàkal naa mbuur an'tɛn abɛ naa: « Mi in'twaŋ myan'fà unsà ibɔɔn bàpɛ akà itɛk », twon lan'dyà wa, ntɔn mbuur kàlaweey anà ukɔɔn atay an'kyän. \v 29 Apà mɛ in'tɛɛnà anki ntɔn an'kyän abɛ, wɛɛ mànde. \p Ntɔn nkye an'kyän a mbuur asin itsüül ma nsaay amɛ nsaŋ? \v 30 Isàkal naa mɛ in'fàfuur an'tɔɔn ntɔn isaa in'fàdyà mɛ, ntɔn nkye in'bulà mɛ mbuur atwee ntɔn undiir an'fuur mɛ an'tɔɔn? \p \v 31 Abun, itàkal naa bɛ làkyer adyà, itàkal naa bɛ làkyer anwà, itàkal undiir wanswà làkyer bɛ, làkyer wanswà ntɔn làkoo a Nzam. \v 32 Twon lan'kal kyà ntɔn mbuur: itàkal ntɔn Ayudà, itàkal ntɔn Angɛlɛki, itàkal ntɔn Ikööŋ a Nzam. \v 33 Kyakin, mɛ ŋakwo in'fàkyer ngwal mupà un'sak akà baar banswà unsà indiir byanswà, kà ntɔn muleŋ ubwaŋ amɛ aŋàyen anki, wɛɛ ntɔn ubwaŋ a baar mbɔɔn, ntɔn ba bàwü mɔ̈ɔ̈. \c 11 \p \v 1 Lan'yööl, asànaa mɛ ŋakwo in'fàyööl mɛ Klistɔ. \s1 Baal anà un'kaar kusà a Nzam \p \v 2 Mɛ amàlakan: bɛ làfàyɔbà mɛ unsà indiir byanswà anà mulab nswɛɛŋ asànaa kàlalɔŋ mɛ. \v 3 Apanà, mɛ in'kwen naa bɛ làyöb abà: Klistɔ wà mfum a mbuur wanswà, baal wà mfum a un'kaar, Nzam wà mfum a Klistɔ. \v 4 Baal wanswà afàyamà, itàkal afàtà ngɔɔm, un'tswe wàŋàfwee, nde afàpà nswɛn akà mfum ande. \v 5 Wɛɛ un'kaar wanswà afàyamà, itàkal afàtà ngɔɔm, un'tswe wà ipɔl, nde afàpà nswɛn akà mfum ande, ntɔn yà asànaa ntswee ande yàŋàkɔɔl. \v 6 Isàkal naa un'kaar ufwee anki un'tswe, wɛy bun'kɔɔl ntswe! Wɛɛ, isàkal naa yà nswɛn ntɔn un'kaar bun'tsül itàkal bun'kɔɔl ntswe, wɛy nde ubwäär itàmbalà! \v 7 Abun, baal ufwe anki un'tswe ande, nde wà ifà anà làkoo a Nzam, wɛɛ un'kaar wà làkoo a baal. \v 8 Ntɔn, kà baal anki bàtwey amu un'kaar, wɛɛ un'kaar bàtwey amu baal. \v 9 Baal bun'kyer anki ntɔn un'kaar, wɛɛ un'kaar bun'kyer ntɔn baal. \v 10 Lalan, un'kaar akyer abwaar isii a ikɔ̈b kà un'tswe ande, ntɔn akyeey. \v 11 Apan, un'kaar ukaabà anki anà baal, baal sye ifà imwɛy akà un'kaar, uboo a Mwol. \v 12 Ntɔn, isàkal naa un'kaar bun'twey amu baal, baal sye un'kaar kàmubɔr, yanswà yan'fà akà Nzam. \p \v 13 Làtsül bɛ ŋakwo, nkye yubwaŋ naa un'kaar uyamà Nzam ukɔɔn afwe un'tswe? \v 14 Nkye mɛɛn ŋakwo ifàlalɔŋ anki naa làkoo latɛy akà baal mukal anà ntswe a bwɛlàbwɛl? \v 15 Kyekà yà làkoo akà un'kaar, ntɔn ntswe bun'pɛ musyääl asànaa itàmbalà. \v 16 Wɛɛ isàkal naa mbuur akwen mutɔn nkääl ayi, bi ifà aki kyatɛy, itàkal kà Ikööŋ a Nzam sye. \s1 Isaa a Mwol \r (Màt 26.26-29; Mlk 14.22-25; Luk 22.15-20) \p \v 17 Ntɔn ndaa ilääb yi, mɛ alakan anki, ntɔn nköŋ làfàsà bɛ, ya ifàlakyer anki ubwaŋ, wɛɛ ube. \v 18 Musɛmà, mɛ an'wem naa ye anà nkaabà uboo a bɛ umpal làfàsà bɛ nköŋ, mɛ an'kyey ikikye naa yà ndandaa: \v 19 yàkäl ubwaŋ naa nkaabà ikäl uboo a bɛ, ntɔn muyöb naa bànà abà aŋàlàkwikilà a ndandaa. \v 20 Wɛɛ umpal làfàkal bɛ u nköŋ, bɛ kà isaa a Mwol anki làfàdyà. \v 21 Ntɔn, utaaŋ adyà, mbuur mbuur afàdüül muwal isaa aŋàsöön ukɔɔn ayɔbà bumwɛy. Abun, umwɛy we anà ngyal, umpal wumwɛy wàmuyɔr. \v 22 Nkye bɛ ndwà yatɛy ntɔn mudyà anà munwà? Itàkal naa, nkye bɛ làbɛyà Ikööŋ a Nzam anà làkwen mumɛɛy baar bàkɔ̈ɔ̈n undiir nswɛn? Ininà mɛ alakyään? Nkye mɛ in'kyer alasyäŋà? Aay, u ndaa ayi, mɛ alàsyaŋà anki. \p \v 23 Ntɔn, le an'lɔɔŋ kàwɛl mɛ akà Mwol anà kàlalɔŋ mɛ: Mwol Yɛsu, u mpib bun'yälà, nde kàwɛl làmpà, \v 24 ungö mufuur an'tɔɔn, nde kàtsül la, waa kàtɛn naa: « Yi yà ndür amɛ, ayà ntɔn bɛ, làkyerà abà muyɔbà mɛ. » \v 25 Nde kàkyer abun, nde kàwɛl kɔɔb, ungö udyà mutɛn naa: « Kɔɔb là, là Nkwà akün unsà an'kil amɛ. Làkyer abun taaŋ lanswà làyanwaa bɛ, ntɔn muyɔbà mɛ. » \v 26 Ntɔn, taaŋ lanswà làdyaa bɛ làmpà alà anà lànwaa bɛ kɔɔb alà, bɛ làwàmukyään nkweel a Mwol, tii mpal usyefurà nde. \p \v 27 Lalan, mbuur wanswà asàdyà làmpà itàkal asànwà kɔɔb a Mwol ukɔɔn akal wàŋàpɔŋà, nde asàkal wàŋàlɛl kusà a ndür anà an'kil a Mwol. \v 28 Wɛy mbuur mbuur uler mpem ande ŋakwo kusà mudyà làmpà alà anà munwà kɔɔb alà. \v 29 Ntɔn mbuur adyaa anà anwaa ukɔɔn asà ndür nsɔ̈ɔ̈l, wàmudyà anà wàmunwà mbar ande ŋakwo. \v 30 Kyakin, uboo a bɛ bàŋukyal anà aŋatoo bà mbɔɔn, anà ndam yumwɛy yàkyàkwà. \v 31 Isàkal naa bi kan'syebà bi ŋakwo, bi nsaŋ bàlitsüül anki. \v 32 Wɛɛ Mwol afitsüül nsaŋ ntɔn mukifuur u mbwo, ntɔn bàkɔɔn akitsüül mbar mbwo mwɛy anà mɛɛn. \p \v 33 Kyakin, atɔŋ amɛ, utaaŋ làfàtüüb bɛ ntɔn mudyà, làdil bamwɛy anà bumwɛy. \v 34 Isàkal naa mbuur we anà ngyal, wɛy nde udi u ndwà ande, ntɔn nköŋ abɛ ikɔ̈ɔ̈n akàlatwääl ntaaŋàmbar. Ntɔn indiir byumwɛy, mɛ insàlɔ̈ɔ̈n utaaŋ in'sàyà mɛ. \c 12 \s1 An'kab a Dweelà In'kyɛɛl \p \v 1 Atɔŋ, mɛ in'kwen naa bɛ làkäl anà ngyööb ntɔn ndaa iler indiir a Dweelà. \v 2 Bɛ làkyàyöb naa umpal làkäl bɛ baar mpa abà Ayudà, bàlasyeenà ukɔɔn ayöb, ntsü akà bànzam a itɛk abà nkiin. \v 3 Kyakin mɛ alàkyään naa: akà mbuur mwɛy tɛy awà kan'kwo mutɛn u mbwo a Dweelà a Nzam naa: « Wɛy Yɛsu ukäl wàŋàküül! » Mbuur mwɛy tɛy kan'kwo mutɛn naa: « Mwol Yɛsu! », isàkɔɔn akal Dweelà In'kyɛɛl. \p \v 4 An'kab a kab a ngway mà mbɔɔn, wɛɛ Dweelà nsil wa. \v 5 Isal byà mbɔɔn, wɛɛ Mwol nsil wa. \v 6 Nsyääl yà mbɔɔn, wɛɛ Nzam nsil wa afàkyer indiir byanswà amu baar banswà. \v 7 Amu mbuur mbuur Dweelà afàmɛnà u mbwo a kab ntɔn ubwaŋ a baar banswà. \v 8 Dweelà afàpà akà mbuur umwɛy ndaa a an'yeerà, akà wumwɛy, Dweelà nsil awà afàpà ndaa a ngyööb, \v 9 Dweelà mwɛy nsil awà afàpà akà umwɛy làkwikilà, akà wumwɛy ikɔ̈b mukɔɔr aŋukyal. \v 10 Dweelà afàpà ngwal akà umwɛy mukyer impà, akà wumwɛy kab mutà ngɔɔm, akà wumwɛy musà nsɔ̈ɔ̈l unsà an'dweelà, akà wumwɛy mutɛn ndaa a ifà ifà, akà wumwɛy ntɔn mubaal ndaa ya. \v 11 Dweelà nsil mwɛy awà mpɛl afàkyer indiir abin byanswà, mupà akà mbuur mbuur kab a nsöön, asànaa ukwen nde. \s1 Ndür mwɛy, itiir mbɔɔn \p \v 12 Ndür yà mwɛy, itàkal naa itiir byà mbɔɔn. Wɛɛ itiir a ndür byanswà, itàkal naa bya byà mbɔɔn, bya ikyerà ndür mwɛy mpɛl. Abà, ya sye yà asànaa Klistɔ. \v 13 Ntɔn, bi banswà kàwɛl ndüümà unsà Dweelà mwɛy mpɛl amu ndür mwɛy mpɛl, itàkal Ayudà itàkal Angɛlɛki, asɔ itàkal baar a nsaay, bi banswà kànü unsà Dweelà mwɛy awunà. \p \v 14 Abun, ndür kà yàŋàkyer anki itiir mwɛy mpɛl, wɛɛ yà itiir mbɔɔn. \v 15 Isàkal naa làkɔl lan'tɛn naa: « Asànaa mɛ kà in'wà kɔɔ anki, mɛ uboo a ndür watɛy », nkye la làkyer ayàlwomà mukal itiir a ndür? \v 16 Isàkal naa tsü lan'tɛn naa: « Asànaa mɛ kà dii anki, mɛ kà in'wà uboo a ndür anki », nkye la làkyer ayàlwomà mukal itiir a ndür? \v 17 Yàlàkal naa ndür yanswà ikäl dii, ngweem ilàkal ken? Yàlàkal naa ya yanswà ikäl tsü, usɔŋ bàliweemà ken? \v 18 Wɛɛ Nzam kàsi itiir itiir unsà ndür, asànaa kàkwen nde. \v 19 Yàlàkal naa byanswà ikäl itiir mwɛy mpɛl, ndür yàlàkal ken? \v 20 Apà, itiir byà mbɔɔn, wɛɛ ndür yà mwɛy mpɛl. \p \v 21 Dii taaŋ atɛn tɛy a kɔɔ naa: « Mɛ mfun a ngye yatɛy », itàkal un'tswe utɛn a in'kɔl naa: « Mɛ mfun abɛ yatɛy. » \v 22 Kyekà, itàkal itiir a ndür ifàmɛnà naa bya byà gyɔ̈ɔ̈là gyɔ̈ɔ̈là, bya byà mfun, \v 23 abyà ifàman bi naa ndöŋ a mbɔɔn byatɛy u ndür, akà bya bi ifàpà nsyäŋà aŋàsöönà. Abyà ifàman bi naa bya ntwɛn yatɛy, bi bya ifàlɔ̈ɔ̈n ubwaŋàbwaŋ, \v 24 kyekà, itiir abye anà ntwɛn, byàfàkal anki anà mfun mulɔɔn bya. Wɛɛ Nzam ndür kàboom naa nsyäŋà mbɔɔn ikäl akà itiir abyà ifàmɛnà naa bya ndöŋ byatɛy: \v 25 ntɔn nkaabà ikɔ̈ɔ̈n akal u ndür, wɛɛ itiir byanswà ikäl ngyal mwɛy bamwɛy anà bumwɛy. \v 26 Isàkal naa itiir imwɛy kyà anà usaay, itiir byanswà byan'kab usaay aban. Isàkal naa itiir imwɛy bàmusyäŋà, itiir byanswà byan'saŋ anà nde. \p \v 27 Kyekà, bɛ làbà ndür a Klistɔ, umwɛy umwɛy wà itiir a ndür ande. \v 28 Kyakin, uboo a Ikööŋ, Nzam kàsi bàtàtwɛb antööm, bàyweel aŋangɔɔm, bàtär alɔɔŋ, ungö apan, kab a impà, kab a nkɔɔr, là mbaay, là ntwasà, anà kab mutɛn ndaa a ifà ifà. \v 29 Nkye ba banswà bà antööm? Nkye ba banswà bà aŋangɔɔm? Nkye ba banswà bàkyer afàlɔŋ? Nkye ba banswà bàfàkyer impà? \v 30 Nkye ba banswà bye anà kab a nkɔɔr? Nkye ba banswà bàfàtɛn ndaa a ifà ifà? Nkye ba banswà bàfàbaal ndaa? \v 31 Abun, làkäl anà ngyal a ngwal yan'kab masöönà ndöŋ. Ungö apan, mɛ in'yàlaswaŋ mbwo yan'söön ubwaŋ. \c 13 \s1 Ukwen \p \v 1 Isàkal naa mɛ an'tɛn amu ndaa a baar anà yà akyeey, wɛɛ isàkal naa mɛ ukwen batɛy, mɛ in'wà asànaa ishabà ifàsà làso itàkal nguŋ ifàsà làso. \v 2 Isàkal naa mɛ in'we anà kab mutà ngɔɔm, muyöb ngyee yanswà anà là ngyööb yanswà, isàkal naa mɛ in'we anà làkwikilà lanswà lan'kwo mutsum myɔŋ, wɛɛ isàkal naa mɛ ukwen batɛy, mɛ in'wà wà bunàbun! \v 3 Isàkal naa mɛ an'kab indiir amɛ byanswà akà aŋangyal, itàkal naa mɛ an'pà ndür amɛ u mbaa ntɔn muwal nsyäŋà, wɛɛ isàkal naa mɛ ukwen batɛy, akà undiir mwɛy in'wal mɛ watɛy. \p \v 4 Ukwen bà nkääŋ a mpem anà ubwaŋ, ba un'kɔl aŋàyɔŋ watɛy, bàfàswaŋ anki ngaal, bàfàkyey anki uyɔl, \v 5 bàfàkyer anki ndaa ikɔ̈ɔ̈n ndöŋ, bàfàleŋ anki bweel a ba ŋakwo, bàfàwem anki nkyɛl, bàfàfuur anki ube, \v 6 bàfàsaŋ anki unsà ndaa ikɔ̈ɔ̈n balàbal, wɛɛ bàfàsaŋ unsà ndandaa. \v 7 Ukwen bàfàfwe indiir byanswà, bàfàsà làkwikilà unsà indiir byanswà, bàfàsà làkyän unsà indiir byanswà, bàfàsɛn buur a indiir byanswà. \p \v 8 Ukwen bàfàkwà anki. Nkye ngɔɔm? Ya ikyer asàwà. Nkye ndaa a ifà ifà? Ya ikyer asàtsü. Nkye ngyööb? Ya ikyer asàwà. \v 9 Ntɔn ngyööb abi yà ndam, ngɔɔm abi yà ndam. \v 10 Wɛɛ mpal isàyà yàŋàkwo, undiir a ndam akyer asàtsü. \p \v 11 Mpal kàkäl mɛ umbɛy, mɛ kàfatɛɛnà asànaa umbɛy, mɛ kàfasii asànaa umbɛy, mɛ kàfayweerà asànaa umbɛy. Wɛɛ mpal kàbulà mɛ undweer, mɛ kàwɛy indiir byanswà byà imbɛy. \v 12 Apanà, bi imanà unsà làman abunaa, wɛɛ ilä kyàpaa isàman bi u mii a mii. Apanà, ngyööb amɛ yà itsu, ilä kyàpaa, mɛ in'sàyöb ubwaŋàbwaŋ asànaa Nzam kan'yöb nde. \p \v 13 Abun, apanà indiir byà indiir itär: làkwikilà, làkyän anà ukwen, wɛɛ, wà kölàköl uboo a bya, ukwen. \c 14 \s1 An'kab a Dweelà In'kyɛɛl \p \v 1 Làleŋ ukwen, làkäl anà un'kanà ntɔn indiir a Dweelà, sin sin ngɔɔm. \v 2 Ntɔn, mbuur afàyäm unsà ndaa mpa bàfàyɔb baar, ufàyäm anki anà baar, wɛɛ anà Nzam. Ntɔn akà mbuur mwɛy ufàyöb anki ndaa ande. Kyekà, u ngwal a Dweelà, nde afàkyään indiir aŋàyee. \v 3 Wɛɛ mbuur afàtà ngɔɔm afàyäm anà baar ntɔn mutɔŋ anà mupà ngwal. \v 4 Mbuur afàyäm u ndaa mpa bàfàyöb baar, afàtɔŋ nde ŋakwo, wɛɛ mbuur afàtà ngɔɔm afàtɔŋ nkööŋ. \p \v 5 Mɛ in'kwen naa bɛ banswà làtɛn u ndaa mpa bàfàyöb baar, wɛɛ mɛ inkwen mbɔɔn naa bɛ làsöönà mutà ngɔɔm. Mbuur afàtà ngɔɔm kan'söön mbuur afàyäm u ndaa mpa bàfàyöb baar, nà isàkal naa nde kan'baal ya ntɔn mutɔŋ làkwikilà a Ikööŋ. \v 6 Atɔŋ, bi itàsii apanà naa mɛ in'yàlaler anà mɛ in'yäm anà bɛ u ndaa mpa bàfàyöb baar, nkye mɛ in'sàkal mfun nà akà bɛ, isàkal naa ndaa amɛ yàlatwääl anki itàkal imɛɛy, itàkal ngyööb, itàkal ngɔɔm, itàkal an'lɔɔŋ? \p \v 7 Abun, ya yà ifà imwɛy asànaa indiir a ikwɛŋ, asànaa saay a mfuŋ itàkal naa nkwaay: Isàkal naa bya ikatoo anki byànsöön, abun baar bàyàyöb aben naa saay a mfuŋ anà nkwaay ininà itɛɛnà? \v 8 Abun, isàkal naa saay a mfuŋ làtwey anki ndaa ubwaŋàbwaŋ, nà kan'kwo muyöŋà ntɔn ità? \v 9 Ya ye abun sye ntɔn bɛ: isàkal naa làlem abɛ làtweyà anki ndaa a un'yɛnà, baar bàyàyöb aben ndaa làtɛɛnà bɛ? Bɛ làyàyäm amu un'pöb. \v 10 U mɛɛn mà ndaa a ifà ifà yà mbɔɔn, wɛɛ akà mwɛy tɛy uboo a ya ikɔ̈ɔ̈n mbuul. \v 11 Abun, isàkal naa mɛ in'yöb anki mbuul a ndaa, mɛ in'yàkal ungyey akà mbuur ayäämà, mbuur ayäämà ayàkal ungyey akà mɛ. \v 12 Abun bɛ sye, ntɔn bɛ làfàkal anà ngyal mbɔɔn yà indiir a Dweelà, làleŋ mukal abyà byàŋàsöönà, wɛɛ bya ikäl ntɔn ntööŋ a Ikööŋ. \p \v 13 Kyakin mbuur afàyäm u ndaa a ingyey akyer ayamà ntɔn muwal kab abaal ndaa ayin. \v 14 Isàkal naa mɛ an'yamà u ndaa a ingyey, dweelà amɛ làkayamà, wɛɛ un'yɛnà amɛ ubɔr anki undiir. \v 15 Waa mɛ in'kyer aben? Mɛ in'sàyamà unsà Dweelà, wɛɛ mɛɛ in'sàyamà sye anà un'yɛnà, mɛ in'sàtɔl an'diim unsà Dweelà, wɛɛ mɛ in'sàtɔl an'diim sye anà un'yɛnà amɛ. \v 16 Ntɔn, isàkal naa ngye an'sà nsaak anà Dweelà mpɛl, nkye mbuur awà uboo a baar bàkɔ̈ɔ̈n ngwem, an'kwo utɛn naa: « Abwɛy » unsà ngyamàkà angye yà an'tɔɔn? Ntɔn nde uyöb anki ndaa atɛɛnà ngye. \v 17 Yà ndandaa naa mfuur a an'tɔɔn angye yà ntsà, wɛɛ mbuur wumwɛy uyɛl anki unsà làkwikilà ande. \p \v 18 Mɛ an'fuur an'tɔɔn akà Nzam ntɔn in'yäämà mɛ u ndaa a ingyey yàŋàlyaaŋ bɛ banswà, \v 19 wɛɛ uboo a Ikööŋ, mɛ in'kwen mutɛn ngɔk tyeen unsà un'yɛnà amɛ, ntɔn mulɔŋ bumwɛy sye, akwànaa ngɔk nsaab kweem unsà ndaa a ingyey. \p \v 20 Atɔŋ, unsà an'kyän, twon lan'kal ambɛy. Ndandaa, làkäl ambɛy ntɔn ube, wɛɛ ntɔn an'kyän, làkäl andweer. \v 21 Unsà un'kɔɔn bàsön naa: \q1 « Mwol kan'tɛn naa: Akà un'sɛŋ wà, Mɛ in'sàtɛn u mbwo a baar a ndaa asin \q1 anà u mbwo a mun a angyey. \q1 Itàkal abun, ba mɛ bàsan'wem anki." » \m \v 22 Abun, ndaa mpa bàfàyöb baar yà idiim ntɔn baar mpa abà aŋàlàkwikilà, wɛɛ kà ntɔn aŋàlàkwikilà anki. Ngɔɔm yà idiim ntɔn aŋàlàkwikilà, wɛɛ kà ntɔn baar mpa abà aŋàlàkwikilà anki. \p \v 23 Isàkal naa Ikööŋ kyanswà kyan'köŋ, anà baar banswà bàyäm u ndaa a ingyey, isàkal sye naa baar asin itàkal baar bàkɔ̈ɔ̈n làkwikilà bà mwo, nkye ba bàyàtɛn anki naa bɛ làbà anà ukɔŋ? \v 24 Mper yumwɛy, isàkal naa ba banswà bàmutà ngɔɔm, mbuur asin itàkal mbuur akɔ̈ɔ̈n làkwikilà kan'bilà kwo, nde ayàman naa ba banswà bàtɛɛnà a nde anà bàtsüülà nde mbar. \v 25 Indiir aŋàyee u mpem ande imɛnà u mii, nde ayàkömà Nzam anà ayàkyään naa Nzam wà uboo a nde, nde ayàtüüb ntabwey ande anà mɛɛn, nde ayàkömà Nzam anà ayàkyään naa ndandaa Nzam wà uboo a bɛ. \s1 Swalaa uboo a Ikööŋ \p \v 26 Atɔŋ, bi itsülà aben? Utaaŋ làfàköŋ bɛ, mbuur mbuur uboo a bɛ an'kwo mutɔl diim, mutwaal an'lɔɔŋ itàkal imɛɛy, mutɛn ndaa a ingyey itàkal mubaal ya: wɛy ya yanswà ikäl ntɔn mutɔŋ Ikööŋ. \v 27 Isàkal naa baar bàyäm u ndaa a ingyey, wɛy abɔ̈ɔ̈l itàkal atär mpɛl bàyäm, anà bàkyer umwɛy ungö a wumwɛy, anà mbuur abaal ya ukäl. \v 28 Isàkal naa un'baal watɛy, wɛy un'tɔŋ ukäl a duu uboo a nköŋ, wɛy nde uyäm a nde ŋakwo anà a Nzam. \v 29 Akà aŋangɔɔm, wɛy abɔ̈ɔ̈l itàkal atär bàwɛl ndaa, wɛy bumwɛy bàsyebà. \v 30 Isàkal naa umwɛy uboo a nköŋ kan'wal imɛɛy, wɛy mbuur ayäämà ukäl a duu. \v 31 Bɛ banswà lan'kwo mutà ngɔɔm, wɛɛ mbuur mbuur utaaŋ ande, ntɔn baar banswà bàlɔŋàkà anà bàwɛl ngwal. \v 32 An'dweelà a aŋangɔɔm mà ungyɛl a aŋangɔɔm. \v 33 Ntɔn Nzam kà wà Nzam a lingyoomà anki, wɛɛ Nzam a duu. \p Asànaa bàfàkyer ya uboo a Ikööŋ byanswà byà aŋin'kyɛɛl, \v 34 wɛy akaar bàkäl a duu uboo a nköŋ: ba mbwo bapɛ anki mutɛn. Wɛy ba bàläb ayà itɛɛnà Un'kɔɔn. \v 35 Isàkal naa ba bàkwen muyöb undiir mwɛy, wɛy mbuur mbuur ufuul un'dim ande u ndwà. Ntɔn yà nswɛn naa un'kaar usi ndaa uboo a nköŋ. \p \v 36 Nkye ndaa a Nzam yàfü akà bɛ? Nkye ya bɛ mpɛl làwɛl? \v 37 Isàkal naa mbuur asii naa nde wà ŋangɔɔm itàkal wàŋadweelà, wɛy nde ukyey naa indiir in'kàlasöönà mɛ byà nswɛɛŋ mwɛy yà Mwol. \v 38 Wɛɛ isàkal naa mbuur mwɛy ukyeyà anki ya, iswaŋà naa Nzam kun'yöb anki. \p \v 39 Kyakin, atɔŋ amɛ, làkäl anà ilɛɛm mukal aŋangɔɔm, twon lan'tsuŋ mbuur mutɛn unsà ndaa mpa bàfàyöb baar. \v 40 Wɛɛ, wɛy indiir byanswà ikäl u mbwo anà byàswalaa. \c 15 \s1 Ngwiiyà a Yɛsu \p \v 1 Atɔŋ, mɛ alàyɔɔb Làsaŋ Aŋàbwaŋ kàlakyään mɛ, alà làwɛl bɛ, alà làpɛ bɛ mɔ̈ɔ̈ amu la, \v 2 anà u mbwo a la bɛ làsàwà mɔ̈ɔ̈ isàkal naa bɛ lan'kaar la asànaa kàlakyään mɛ, kya naa tɛy, bɛ làlàsà làkwikilà a bunàbun. \p \v 3 Mɛ kàtàlalɔŋ indiir atàtwɛb kàwɛl mɛ ŋakwo naa: Klistɔ kàkü ntɔn man'be abi, asànaa itɛɛnà Ndaa Aŋàsɔn. \v 4 Nde bàkyer un'dyee, waa kàwiyà kà ilä kyàtär. \v 5 Nde kàyàmɛnà akà Petɔlà, ungö akà Bàkwem Aŋiyweel. \v 6 Ungö apan, nde kàyamɛnà umbàla mwɛy akà atɔŋ aŋàsöön nkam tyeen. Bàmbɔɔn uboo a ba bye anà mɔ̈ɔ̈ tii papanà, bamwɛy bàkyàkwà. \v 7 Ungö nde kàkàmɛnà akà Zyak, anà akà antööm banswà. \p \v 8 Ungöngö a ba banswà, nde kàyàmɛnà akà mɛ sye, mɛ mwan mpa kàkölà nsöŋ. \v 9 Ntɔn mɛ in'wà wà ikikye uboo a an'tööm, mɛ in'kwe anki ban'bel ntööm, ntɔn mɛ kàmɛɛy Ikööŋ a Nzam nkwaaŋ. \v 10 Wɛɛ in'wà mɛ abà, mɛ in'wà ntɔn kab a ngway a Nzam, anà kab a ngway ande alà akà mɛ làkäl anki làbunàbun. Wɛɛ mɛ kàsäl aŋasöön ba banswà: kà mɛ anki, wɛɛ kab a ngway a Nzam alà amu mɛ. \v 11 Kyakin, itàkal mɛ, itàkal ba, undiir ikyäänà bi awà, undiir làsi bɛ làkwikilà. \v 12 Isàkal ban'kyään naa Klistɔ kàwiyà uboo a akü, ntɔn nkye bamwɛy uboo a bɛ ban'kwo ba mutɛn naa ngwiiyà a akü yatɛy? \v 13 Isàkal naa ngwiiyà a akü yatɛy, abwɛy Klistɔ kàwiyà anki, \v 14 isàkal naa Klistɔ kàwiyà anki, an'lɔɔŋ abi mà màbunàbun, làkwikilà abɛ sye là làbunàbun. \v 15 Apan, imɛnà naa bi ibà ambäl a Nzam bàloor, ntɔn bi kàtwääl imbäl asin mutɛn naa Nzam kàwiiy Klistɔ, wɛɛ nde kun'wiiy anki, kya isàkal naa ndandaa akü bàfàwiyà anki. \v 16 Isàkal naa akü bàfàwiyà anki, Klistɔ sye kàwiyà anki. \v 17 Ntɔn, isàkal naa Klistɔ kàwiyà anki, làkwikilà abɛ là làbunàbun, tii lalà bɛ làbà uboo a man'be. \v 18 Abun sye, baar bàkü amu Klistɔ bàkyàkyàbwà. \v 19 Isàkal naa bi kàsi làkyän abi amu Klistɔ ntɔn mɔ̈ɔ̈ awà mpɛl, bi ibà baar a ngweel a ngyɛb aŋàsöön baar banswà. \p \v 20 Wɛɛ yà ndandaa naa Klistɔ kàwiyà uboo a akü anà wà mbɛŋ atàtwɛb uboo a baar bàkü. \v 21 Ntɔn, u mbwo a mbuur mwɛy ukwà waa bayi, abun u mbwo a mbuur mwɛy sye ngwiiyà a akü waa yàyi. \v 22 Ifà imwɛy baar banswà bàfàkwà amu Adam, amu Klistɔ sye baar banswà bàsàwal mɔ̈ɔ̈, \v 23 wɛɛ mbuur mbuur kà un'lwaaŋ ande: sɛmà akà Klistɔ, ungö, baar abà amu Klistɔ, utaaŋ a ngyeel ande. \v 24 Apan, ntsüü waa isàyà, mpal usàfuur nde imwol akà Taa Nzam, ungö mudwa imfum kyanswà, ikɔ̈b kyanswà, ngwal yanswà. \v 25 Ntɔn nde akyer ayaal, tii mpal usàsà nde ayiiŋ ande banswà ungyɛl a in'kɔl ande. \v 26 Un'yiiŋ a ntsüü bàsàdwà wà ukwà. \v 27 Ntɔn, nde indiir byanswà kàsi ungyɛl a in'kɔl ande. Wɛɛ utɛɛnà nde naa: « Indiir byanswà byà ungyɛl a in'kɔl », iswaŋà naa mbuur kun'syeel bya ungyɛl a in'kɔl mwo watɛy. \v 28 Umpal naa indiir byanswà ban'sà ungyɛl a Klistɔ, apan Mwan ŋakwo asàkal ungyɛl a mbuur kun'syeel indiir byanswà ungyɛl, ntɔn Nzam ukäl ya yanswà amu baar banswà. \p \v 29 Yàlàkal naa kà abwɛy anki, baar bàfàwal ndüümà ntɔn akü, ininà bàlàleŋ? Isàkal yà ipepey naa akü bàwiyà anki, ntɔn nkye bàfàwal ba ndüümà ntɔn ba? \v 30 Wɛɛ bi ŋakwo, ntɔn nkye taaŋ lanswà ibà bi u mpay? \v 31 Wɛɛ mɛ in'fàkwà ilä byanswà, yà ndandaa sye, atɔŋ, naa bɛ làbà uyɔl amɛ amu Yɛsu Klistɔ, Mwol abi. \v 32 Ininà mɛ kàlàwal munwan a ntsür u Ifɛsɔ isàkal naa mɛ kàkäl unsà imbuur? Isàkal naa akü bàwiyà anki, wɛy bi idi anà inü, ntɔn nkàswo bi ikyer akwà. \p \v 33 Twon bàlakür: isam ibe ifàbwiy nkääl aŋàbwaŋ. \v 34 Làfuur an'kyän ubwaŋàbwaŋ, làwɛy mukyer man'be. Ntɔn bamwɛy Nzam bàyöb anki, mɛ ya an'tɛn ntɔn nswɛn abɛ. \s1 Ndür a baar bàwiyà \p \v 35 Wɛɛ mbuur mwɛy ayàtɛn naa: « Akü bàyàwiyà aben? Ndür nà ba bàyàfurà ayà? » \v 36 Insil! Ngye, imbɛŋ afàkɔn ngye, kya mumɛn itwab afàtàkwà. \v 37 Undiir afàkɔn ngye, kà un'tɛ awà uyàmɛn anki, wɛɛ imbɛŋ a ipɔl, kyà blɛ itàkal kyà undiir asin. \v 38 Ungö, Nzam kun'pà ndür, asànaa ukwen nde anà akà imbɛŋ imbɛŋ a ndür akya ŋakwo. \v 39 Akà ndür mwɛy balàbal yatɛy anà yumwɛy: ye anà nsöön uboo a ndür a baar, yà ntsür, yà nɛn, yà nsö. \v 40 Ye anà ndür a du anà ndür a mɛɛn, un'nyäŋ a ya wà nsöön, \v 41 umwɛy un'nyäŋ a taaŋ, umwɛy wà nsöŋ, umwɛy wà mbwaar. Mbwaar mwɛy wà nsöön a mbwaar wumwɛy unsà un'nyäŋ. \v 42 Ya ye abwey sye ntɔn ngwiiyà a akü: bàfàkɔn ndür ifàpɔɔn, ifàwiyà ndür mpa ifàpɔɔn. \v 43 Bàfàkɔn ndür a nswɛn, ifàwiyà unsà làkoo, bàfàkɔn unsà gyɔ̈ɔ̈là, ifàwiyà aŋàyɔl a ngwal. \v 44 Bàfàkɔn ndür a ntsür, ifàwiyà ndür a dweelà. Isàkal naa ye anà ndür a ntsür, ye anà ndür a dweelà sye. \v 45 Kyakin, bàsön naa: « Adam, mbuur atàtwɛb, kàkäl ntsür a mbuur, Adam wà ntsüü wà mbuur a dweelà afàpà mɔ̈ɔ̈. » \v 46 Wɛɛ undiir wàtàtwɛb, wà ntsür a mbuur, ungö, mbuur a dweelà. \v 47 Mbuur atàtwɛb kàfü u mɛɛn, mbuur wàyweel kàfü du. \v 48 Baar a mɛɛn bà ifà imwɛy anà mbuur bàboom a tɔm, baar a du bà ifà imwɛy anà mbuur kàfü du. \v 49 Ifà imwɛy naa bi kàbwäär ifà a tɔm, bi isàbwaar sye ifà a mbuur a du. \p \v 50 Atɔŋ, ndaa in'tɛn mɛ ayi: in'twaŋ anà an'kil màkwe anki mubilà kà Imwol a Nzam, itàkal undiir afàpɔɔn ufàwal anki undiir mpa afàpɔɔn. \v 51 Wɛɛ mɛ inkwen mukàlakyään ngyee mwɛy. Bi banswà isàkwà anki, wɛɛ bi banswà ikyer asàsɔɔmà, \v 52 u mbalà mwɛy, kà imbürà imbürà u saay a mfuŋ. Ntɔn saay a mfuŋ a ntsüü làkyer asàbɛɛr, akü bàkyer asàwiyà anà ndür aba mpa isàpɔɔn, wɛɛ bi, bi ikyer asàsɔɔmà. \v 53 Kyakin, yà naa ndür ifàpɔɔn ibwäär ndür mpa ifàpɔɔn, ndür ifàkwà ibwäär ndür mpa ifàkwà. \v 54 Utaaŋ ndür ifàpɔɔn ayi isàbwaar ya ndür mpa ifàpɔɔn, anà ndür ifàkwà isàbwaar ya ndür mpa ifàkwà, abun isàkwo ndaa bàsön naa: « Iböŋ kyan'min ukwà. \q1 \v 55 « Ukwà, kyàken iböŋ angye? \q1 Ukwà, kyàken ikɔ̈b angye? » \v 56 Ukwà ngwal a ba man'be, ngwal a man'be, un'kɔɔn. \v 57 Wɛɛ bi ifuur an'tɔɔn akà Nzam, nde mbuur afàpà iböŋ u mbwo a Mwol abi Yɛsu Klistɔ. \p \v 58 Kyakin, atɔŋ amɛ bànkwen, làkäl ngwal, làkäl aŋàtsim, làpɛ mɔ̈ɔ̈ taaŋ lanswà unsà isal a Mwol, làyöb naa isal abɛ unsà Mwol kà kyà bunàbun anki. \c 16 \s1 Ngim bàköŋà ntɔn Ikööŋ a Yɛlusàlɛm \p \v 1 Ntɔn ndaa a an'kab bàköŋà ntɔn aŋin'kyɛɛl, bɛ sye làläb nswɛɛŋ kàpɛ mɛ akà Ikööŋ a Ngalàtyà. \v 2 Kà ilä atàtwɛb kyà mpɔsà wanswà, wɛy mbuur mbuur usi ukɔl u ndwà ande undiir kàkwe nde muyee ntɔn mukɔɔn adil ngyeel amɛ mukɔŋ an'kab. \v 3 Utaaŋ in'yàkal mɛ akun, mɛ in'yàtɔm baar làyàsɔɔl bɛ anà in'kaan ntɔn musyen an'kab abɛ u Yɛlusàlɛm. \v 4 Isàkal naa yà ubwaŋ sye naa mɛ ŋakwo in'kyen, ba bàsàkyà anà mɛ. \s1 An'kyän a Pɔl muyilyaaŋ \p \v 5 Mɛ in'yàyà akà bɛ musoonà Masɛdwan, ntɔn mɛ in'yàlyaaŋ kwo. \v 6 Taaŋ lumwɛy mɛ in'yàkal ndam a ilä itàkal paŋà a mpyee lanswà apà bɛ, ntɔn bɛ lan'pɛ indiir byan'kwo mɛ mulab mbwo amɛ. \v 7 Mbalà ayi mɛ in'kwen anki, mukàlaman taaŋ alyaaŋ mɛ mpɛl, mɛ in'kwen mubwaay anà bɛ ndam a ilä, isàkal naa Mwol an'pà mbwo. \p \v 8 Wɛɛ mɛ in'yàbwaay u Ɛfɛsɔ tii kà un'kyɔm a Pantɛkɔt, \v 9 ntɔn mbwo a kölàköl yan'dubà ntɔn mɛ mukyer isal a ngwal, itàkal naa ayiiŋ bà mbɔɔn. \p \v 10 Isàkal naa Tumàtɛ kan'yà, làkyer naa nde ukäl anà duu uboo a bɛ, ntɔn nde afàkyer isal a Mwol asànaa mɛ. \v 11 Abun, wɛy mbuur ukɔ̈ɔ̈n un'bɛy. Lun'pɛ byàŋàkwo ntɔn nde uyàfurà apà mɛ, ntɔn mɛ anà atɔŋ ibà mukun'dilà. \p \v 12 Ntɔn un'tɔŋ abi Apɔlɔs, mɛ kun'lɛɛl muyà akà bɛ anà atɔŋ bumwɛy, wɛɛ nde ukwen anki akà ikikye muyà apanà, nde asàyà mpal usàman nde mbwo. \s1 Nswɛɛŋ anà mbɔr a ntsüü \p \v 13 Làkäl kà igyɛɛŋ, làkäl aŋàtsim unsà làkwikilà, làkäl anà un'kanà, làkäl ngwal. \v 14 Làkyer indiir abɛ byanswà unsà ukwen. \p \v 15 Atɔŋ, nswɛɛŋ yumwɛy ayi: bɛ làkyàyöb naa Sɛràfan anà ywar ande bà baar atàtwɛb mubuul mpem kà Akayi. Ba bàpɛ mɔ̈ɔ̈ aba musyääl aŋin'kyɛɛl. \v 16 Lakyey, baar atub abà anà mbuur wanswà akääbà isal aba anà mpay aba. \p \v 17 Mɛ in'we anà un'sak muman Sɛràfan, Fɔrtünatüs anà Akayiküs. Ba bàfwe nkɔ̈ɔ̈n abɛ, \v 18 ntɔn ba bàlɛɛl mɛ anà bɛ. Làyöb mukan baar atub abà. \p \v 19 Ikööŋ a Azi byàmàlapà mbɔr. Akilas anà Priskà, anà Ikööŋ ifàköŋ u ndwà aba bàmàlatöm mbɔr mbɔɔn unsà Mwol. \v 20 Atɔŋ banswà bàmàlapà mbɔr. \p Làpɛɛl mbɔr bɛ a bɛ unsà ndüür a in'kyɛɛl. \p \v 21 Mbɔr ayi yà kɔɔ amɛ ŋakwo, mɛ Pɔl. \p \v 22 Isàkal naa mbuur ukwen anki Mwol, wɛy nde ukäl aŋàküül! \p Mwol abi, yà! \p \v 23 Wɛy kab a ngway a Mwol Yɛsu làkäl anà bɛ. \p \v 24 Mɛ bɛ banswà in'kyàlakwen amu Yɛsu Klistɔ.