\id HEB - Iamalele NT [yml] -Papua New Guinea 1988 (web version -2013 bd) \h IBELIU \toc1 Leta deꞌe me Ibeliu faifaidi \toc2 Ibeliu \toc3 Ibu \mt1 IBELIU \mt2 Leta deꞌe me Ibeliu faifaidi. \ip Deꞌe letanina me Diu faifaidi kumanidiavo i vetumaganaga Iesu Keliso ꞌwaineye. Bonadi ꞌana wagava Ibeliu begaidi ta golegoledi ta vo, Me Ibeliu.” Weꞌe deꞌe letanina ꞌana tokiluma kebu ta da ꞌasetaiga aitoi i kilumi. \ip Fai me Ibeliu tovetumagana vita i veveluagadi Iesu ꞌana tovedumweꞌaiꞌai ꞌwaidiega nuanuadi i na viladi yadi tafalolo tuatuaina ꞌwaineye. Begaidi deꞌe leta ꞌana tokiluma i ve ꞌwaidie i lubwainedi yadi tafalolo tuatuaina ꞌadi ꞌedaꞌeda i na bailedi, Iesu ꞌaiseotogina ꞌwainega i na veꞌatumai Yaubada mataneye. Iesu taunina Yaubada Natuna bwaikaotogina weꞌe anelose, Yaubada yana toluꞌivonavo wata Mosese saiꞌafo. Wata i ve ꞌwaidie tomotoga kebu ꞌadi fata i na veꞌatumai Yaubada mataneye veꞌetoboda ꞌadi vematayakayaka ꞌwaidiega ꞌalo velomu tulina tulina ꞌwaidiega. Iesu ꞌaiseotogina ꞌwainega Yaubada yada sakona i na ꞌuꞌumidi. Fai taunina yada Tovelomu Bwaikina faifaida i mia-vagata Yaubada ꞌana ꞌatagiega, i lubwaineda yada sauluva tuatuaidi ta na bailedi, yada vetumagana ta na yato-vagasedi Iesu ꞌwaineye. Deꞌe letanina ꞌana ꞌidi side baniꞌodi. \ib \ili1 Yaubada taunina i sivemageseni ꞌwaideye Natuna ꞌwainega. 1:1-4 \ili1 Keliso Yaubada yana anelose i vebwaika-ꞌiawedi. 1:5-2:18 \ili1 Keliso Mosese wata Iosua i vebwaika-ꞌiawedi. 3:1-4:13 \ili1 Keliso tovelomu i vebwaika-ꞌiawedi. 4:14-7:28 \ili1 Veakutagona ꞌIvauna Keliso ꞌwainega Veakutagona Nagami i vebwaika-ꞌiaweni. 8:1-9:28 \ili1 Keliso dayagina ꞌaisaya dayagidi i vebwaika-ꞌiawedi, ꞌeba velomunina ꞌana fata yada sakona i na ꞌuꞌumidi. 10:1-39 \ili1 Vetumagana ꞌaiseotogina ꞌwainega ta na veꞌatumai. 11:1-40 \ili1 Ma yada tokemaiga ta na vetumagana Keliso ꞌwaineye wata ta na vematayakeyakeni. 12:1-13:19 \ili1 Leta ꞌana tokiluma yana ꞌalanuai. 13:20-25 \c 1 \s1 Yaubada yana nuanua ꞌwaideye, ꞌana tosivemageta Iesu. \p \v 1 Basenadiotoga Yaubada yana nuanua i veve tubudavo me Diu ꞌwaidie. Tutuya fuedi ꞌedaꞌeda tulina tulina ꞌwaidiega yana nuanua i sivemagesedi yana toluꞌivonavo ꞌwaidie mulieta i luꞌivona tubudavo ꞌwaidie. \v 2 \x + \xo 1:2 \xt 1 Fit 1:10; Kolos 1:16\x*Basenadi deꞌe baniꞌodi i veifufuyedi siwe ꞌasiau bega i na nagoga tutuya ꞌana ꞌeba veꞌaꞌava ꞌwaineye i veifufu ꞌwaideye Natuna ꞌwainega. Natunanina ꞌwainega nani matatabuna i ꞌidewadi abame wata fwayefwayeye, wata i venuaꞌivineni bega naninidi i ꞌidewadiga i na veveimeyedi. \v 3 \x + \xo 1:3 \xt 2 Kol 4:4; Kolos 1:15; Ibu 8:1-2\x*Yaubada yana ꞌaiꞌaiwabu mataududulina ꞌanununa ꞌada fata ta na ꞌiseni Natuna ꞌwainega. Natunanina Yaubada i sala-ꞌafoꞌafoi wata yana vona toketokena ꞌwainega nani matatabuna i kikiavefaꞌalidi wata i ꞌiꞌisaveꞌavinidi. Weꞌe yana wafa ꞌwainega tomotoga yada sakona i lekoaꞌaꞌavadi mulieta ma yana veimea i miabui abame, Yaubada Toketokeotogina ꞌana ꞌatagiega. \v 4 \x + \xo 1:4 \xt Fil 2:9\x*Ma yana veimea i miabui bega taunina bwaikaotogina weꞌe anelose saiꞌafo. Weꞌe ꞌana ꞌeba ꞌainana Yaubada Natuna, wagavanina bwaikaotogina kebu anelose ꞌadi wagava baniꞌodi. \s1 Yaubada Natuna bwaikaotogina kebu anelose baniꞌodi. \p \v 5 \x + \xo 1:5 \xt Same 2:7; Ibu 5:5\x*Vona mogitana ta ꞌasetai Yaubada Natuna bwaikaotogina fai basenadiotoga i kilumi Yaubada yana Buki ꞌwaineye faifaina. Yaubada i vona Natuna ꞌwaineye i vo, \p ꞌOmu Natuku, \p ꞌAsiau fai yau Tamamu veimea a velemu.” \p Weꞌe kebu tamu tutuya deꞌe baniꞌodi i da voneyedi anelose ꞌwaidie. Wata tamu tutuya Yaubada i vona Natuna faifaina i vo, \p Yau Tamana, \p Weꞌe taunina Natuku.” \p \v 6 \x + \xo 1:6 \xt Luk 2:13-14\x*Yaubada Natuna kumanina nani matatabuna ꞌadi toꞌedakumeta, saiꞌafoga i na vetunei i na mai fwayefwayeye, faifaina i vona i vo, \p Yaku anelose matatabudi, i lubwainedi ma yadi subia i na ꞌoduꞌodu ꞌwaineye.” \p \v 7 \x + \xo 1:7 \xt Same 104:4\x*Ta ꞌasetai anelose tomotoga bwaikidi fai Yaubada i vona faifaidi i vo, \p Yaku anelose a ꞌidewadi, yadi lilide kaukau baniꞌodi, \p Taunidi yaku tofolovavo ꞌai-ꞌalaꞌalata baniꞌodi.” \p \v 8 \x + \xo 1:8 \xt Same 45:6-7\x*Weꞌe Natuna fai bwaikaotogina bega faifaina i vo, \p ꞌOmu Yaubada, yamu ꞌEba Veimea kebu ꞌana ꞌeba veꞌaꞌavaga i na ꞌeno-vagata. \p ꞌU veveimea, veimea tonovidi ꞌwaidiega. \p \v 9 Sauluva tonovidi nuanuamu bwaikina, weꞌe sakona ꞌu vedumweꞌaiꞌaieni. \p Begaidi yau yamu Yaubada a venuaꞌivinemu a silakaimu, wata veimea bwaikina a velemu, ꞌamu kiavesosoana. \p Weꞌe emwavo ꞌadi veꞌililibu saiꞌafo.” \p \v 10 \x + \xo 1:10 \xt Same 102:25-27\x*Wata Yaubada i vona Natuna ꞌwaineye i vo, \p ꞌOmu Toveimea, ꞌeba velamu ꞌwaineye fwayafwaya ꞌu ꞌidewai, \p Wata nimamuyega nani matatabuna abame i souyedi. \p \v 11-12 Naninidi ꞌaꞌaꞌavidi i na savovola, weꞌe ꞌomu ꞌu na mia-vagata. \p I na venani-ꞌavoꞌavovo kaleko tuatuaina baniꞌodi. \p Tomotoga kaleko tuatuaina i na sakoga i na nunumi i na taweni, maꞌitufa ꞌivauna i na ꞌewai. \p Wata baniꞌodi fwayafwaya abama taiadi ꞌu na nunumidi weꞌe ꞌivaudi i na souyedi. \p Weꞌe ꞌomu, ꞌasaꞌaiana ꞌamu ꞌisaꞌisanina, kebu ꞌu na vetuatuaiga.” \p \v 13 \x + \xo 1:13 \xt Same 110:1\x*Wata tamu tutuya Yaubada i vona Natuna ꞌwaineye i vo, \p Veimea a velemuga bega ꞌu na miabui ꞌaku ꞌatagiega, \p I na nagoga ꞌamu gaviavo a na leodi bega ꞌu na veveimeyedi.” \p Weꞌe kebu tamu tutuya deꞌe baniꞌodi i da voneyedi anelose ꞌwaidie. \v 14 \x + \xo 1:14 \xt Same 91:11; Fol 12:7\x*Vetuma anelose egavo? Taunidi ꞌanuꞌanunu, Yaubada yana tofolovavo i vevetunedi bega egavo ꞌitaꞌitaꞌi i na veluagaiga i ꞌiꞌivaisedi. \c 2 \s1 ꞌAda ꞌitaꞌitaꞌi kebu ta na baileniga. \p \v 1 Fai Yaubada i veifufu ꞌwaideye Natuna ꞌwainega, ꞌida yana vona ta nogaidiga i lubwaineda ta na nunuaveꞌavinidi. Weꞌe ꞌaiꞌedi kebu, yana vonanidi ta na baibailedi baniꞌodi malolo maꞌinuana waka i bewebeweni. \v 2 \x + \xo 2:2 \xt Ibu 12:25\x*Basenadiotoga Yaubada yana veimea i ꞌanivelenedi Mosese ꞌwaineye anelose ꞌwaidiega, weꞌe tomotoga fuedi i ꞌasetai veimeanidi vona mogitana. Egavo i geugeudi kebu i da vematayakeyakediga vematavuloga i veluagai ꞌadi laubwaina. \v 3 Tutuya deꞌe ꞌada Toveimea Iesu tauniotogina ꞌitaꞌitaꞌi ꞌana ꞌedaꞌeda i luꞌivona tomotoga ꞌwaidie. Tomotoga ꞌifwaidi yana luꞌivonanina i nogai mulieta faifaina i ve ꞌwaideye, bega ta ꞌasetai vona mogitana. ꞌItaꞌitaꞌinina Iesu ꞌwainega nani bwaikaotogina begaidi ꞌaiꞌedi ta na baileniga kebu ꞌada fata ꞌada vematavuloga ta na degeni. \v 4 \x + \xo 2:4 \xt Mak 16:20\x*Tomotoganidi Iesu yana vona i nogaiga i luluꞌivona, wata yadi luꞌivonanina Yaubada i awavemogitaneni fai toketokena i veledi bega ꞌadi fata ꞌeba nuavogana wata ꞌeba nuaꞌewa tulina tulina, wata ꞌeba ꞌisa toketokedi i na ꞌiꞌidewadi. Wata baniꞌodi yana nuanuayega nuakalikali tulina tulina ꞌAnuꞌanunu ꞌAtumaina ꞌwainega i veutada. Nuakalikalinidi ꞌida tovetumaganavo ꞌada ꞌeba ꞌaivaita. \s1 Iesu nani matatabuna ꞌadi Toveimea. \p \v 5 Yaubada anelose kebu i da tauyedi bega i na vetoveimea fwayafwaya ꞌivauna ꞌawaie i na souyeniga ꞌwaineye. A vonavona tutuya mulina faifaina. \v 6 \x + \xo 2:6 \xt Same 8:4-6\x*Vona mogitana kebu anelose i da tauyediga weꞌe basenadiotoga tamu aitoi i kiluma Yaubada yana Buki ꞌwaineye i vo, \p Yaubada, ꞌima tomia fwayafwaya nani-ꞌavoꞌavovo, siwe ꞌu nuanuanima. \p ꞌIma tomotogaotoga siwe ꞌu ꞌiꞌisaveꞌavinima. \p \v 7-8 \x + \xo 2:7-8 \xt 1 Kol 15:24-26\x*Mogitana ꞌima nani-ꞌavoꞌavovo siwe ꞌu silakaima bega ꞌima saiꞌafo nani bwaikina, weꞌe anelose bwaikidi. \p ꞌU silakaima kini baniꞌodi, ꞌaiꞌaiwabu ꞌu velema, ma ꞌama veꞌililibu, \p Wata ꞌu tauyema nani matatabuna ꞌa veveimeyedi.” \p I vonaga Yaubada tomotoga i tauyedi nani matatabuna i veveimeyedi bega ta ꞌasetai kebu tamu nani i da veꞌoꞌoleni. Siwe tutuya deꞌe kebu ta da ꞌiseni tomotoga nani matatabuna i da veveimeyediga. \v 9 \x + \xo 2:9 \xt Fil 2:8-9\x*Weꞌe mogitana tamu tomotoga ta ꞌiseni, taunina Iesu, nani matatabuna ꞌakonadi i veveimeyedi. Nagami bwaikaotogina, mulieta tutuya ꞌaleꞌusana faifaina Yaubada i kiaobuyeni bega i obuma maꞌitufa anelose i kumeta. I obumaga Yaubada yana nuakalikali kebu nuana i da loloiga bega i wafa tomotoga matatabuda faifaida. Fai wafa ꞌana veviga sakoina i veluagai faifaida, Yaubada i silakai i ve-Kini, ꞌaiꞌaiwabu magemagetana wata veꞌililibu i veleni bega ꞌasiau ta ꞌiseni nani matatabuna i veveimeyedi. \s1 Tatada Iesu ꞌana fata i na ꞌivaiseda. \p \v 10 \x + \xo 2:10 \xt Ibu 5:8-9\x*Fai Yaubada nuanuana, bega nani matatabuna i ꞌidewadiga i ꞌiꞌisaveꞌavinidi, wata nuanuana tomotoga fuedi ꞌitaꞌitaꞌi i na veluagai i na luku yana mageta mataududulina ꞌwaineye. Bega Iesu i vetuneiga i lubwaineni, yana veviga wata yana wafa ꞌwaidiega Yaubada Iesu yana veimea i ꞌimosoꞌieni, bega taunina ꞌada Toꞌedakumeta ꞌatumaiꞌavana, ꞌana fataotoga i na ꞌitaꞌitaꞌieda bega ꞌida Yaubada natunavo. \v 11 \x + \xo 2:11 \xt Mak 3:35\x*Iesu ꞌida tomotoga i ꞌiveꞌatumaida Yaubada mataneye, bega ꞌida wata taunina ꞌada Toꞌiveꞌatumai, ma fueda Tamada ꞌaitamogana. Avinodi taunina Yaubada Natuna bwaikaotogina siwe kebu i da bunumayageda fai i ꞌiveꞌatumaida i veveꞌawa-taikwavo ꞌwaideye. \v 12 \x + \xo 2:12 \xt Same 22:22\x*Kebu i da bunumayagedaga begaidi Yaubada yana Buki ꞌwaineye i vo, \p Yaubada, faifaimu a na veifufu taikwavo ꞌwaidie, Tutuyanina i na vavaꞌautaga, matadie a na lei-subisubia ꞌwaimuye.” \p \v 13 \x + \xo 2:13 \xt Ais 8:17-18\x*Wata i vo, \p Yaku vetumagana a na yatoi Yaubada ꞌwaineye.” \p Wata tamu tutuya Iesu i vo, \p Yau deꞌe, Yaubada natunavo taiadi, kumanidiavo i veleku.” \p \v 14 \x + \xo 2:14 \xt 1 Ion 3:8\x*Yaubada natunavonidi vigo wata dayaga ꞌwaidiega ta tubuga begaidi wata Iesu i tubuga i vetomotogaotoga ꞌida baniꞌodi. I vetomotogaotogaga bega ꞌana fata i na wafa tomotoga faifaida. Yana wafanina ꞌwainega Seitani, taunina wafa ꞌana toveimea, yana toketokena i venani-ꞌavoꞌavovo. \v 15 Tomotoga fuedi yadi mia matatabuna ꞌwaidie i kololo wafa faifaina, ꞌwa da vo yadi kololonina i da yogonidi, siwe Iesu i wafa wata i tovoi-vaitugana bega i yavudi kololonina ꞌwainega. \v 16 ꞌAkonadi ta ꞌasetai Iesu kebu i da ve-anelose bega anelose i da ꞌivaisedi, i vetomotogaotoga bega ꞌida Ebelamo tubunavo i ꞌivaiseda. \v 17 \x + \xo 2:17 \xt Ibu 4:15; Mad 4:1-11\x*Yaubada nuanuana i na ꞌivaiseda bega Iesu i salada nani matatabuna ꞌwaidie i lubwaineni. Fai yana mia ꞌida tainavo baniꞌodi, i vetofolova Yaubada ꞌwaineye taunina yada Tovelomu Bwaikina, i ꞌiꞌisanuakalikalieda bega ꞌada fata ta na vetumagana ꞌwaineye kebu i na baileda. Yana folovanina ꞌwainega tomotoga yada sakona Yaubada i nuatavunidi wata yana nuasako ꞌwaideye i veꞌaꞌavadi. \v 18 Tutuyanina i miamia fwayefwayeye vita i veluagadi wata Seitani i silubuya nuanuana i na sakona siwe kebu i da beꞌuga, begaidi ꞌasiau ꞌida vetalaimimila ta na veluagadiga, ꞌana fata i na ꞌivaiseda. \c 3 \s1 Mosese saiꞌafo, weꞌe Iesu bwaikaotogina. \p \v 1 \x + \xo 3:1 \xt Ibu 4:14\x*Ekwavo, ꞌomi wata Yaubada i venuaꞌivinemiga yami sauluva ꞌatumaiꞌavadi mataneye bega ꞌami fata ꞌwa na luku abame. Mogitana Iesu ꞌana fata i na ꞌiꞌivaiseda begaidi i lubwaineda ta na nunuaꞌivina faifaina. Yaubada i vetunei i mai i vetovelomu bwaikina faifaida yada sakona i ꞌuꞌumidi bega tutuya fuedi faifaina ta luluꞌivona. \v 2 \x + \xo 3:2 \xt Num 12:7\x*Tutuyanina i miamia fwayefwayeye ma yana dumwebika i folova Yaubada faifaina, kumanina i venuaꞌivineni i vetovelomu bwaikina. Basenadi wata baniꞌodi Mosese ma yana dumwebika i folova Yaubada yana ꞌailaꞌa ꞌwaidie, ꞌwa da vo yana vanuga matatabuna nageneye i da folova. \v 3 Iesu yana folovanina faifaina Yaubada i silakai ꞌaiꞌaiwabu bwaikina i veleni weꞌe Mosese saiꞌafo, baniꞌodi toꞌaiyogona vanuga, taunina ta subisubiai weꞌe vanuga saiꞌafo. \v 4 Vanuga ꞌaitamogana ꞌaitamogana kebu taunidi i da tovoi, tomotoga i yogonidi. Weꞌe Yaubada nani matatabuna ꞌadi toꞌidewadewa. \v 5 Mosese taunina Yaubada yana tofolova, i dumwebika Yaubada yana vanuga matatabuna nageneye, wata avaꞌai Yaubada i sivemagesediga toluꞌivonavo wata Keliso ꞌwaidiega, faifaidi nagami i vona-vagata. \v 6 \x + \xo 3:6 \xt Ibu 3:14, 10:23\x*Weꞌe Keliso kebu tofolova, taunina Yaubada Natuna ma yana dumwebika Yaubada yana vanuga i veveimeyeni. ꞌIda tovetumaganavo ꞌasaꞌaiana yana vanuganina. ꞌAiꞌedi ma yada venuafoufaꞌala ta na tokemaigeda Iesu faifaina, wata ma yada vetumagana ta na lulukamata naninidi Yaubada i vonaꞌawaufaufa i na veledaga, mogitana ꞌida Yaubada yana vanuga. \s1 Me Isileli Yaubada yana nuanua i vedumweꞌaiꞌaieniga kebu ta na saladi. \p \v 7-9 \x + \xo 3:7-9 \xt Same 95:7-11; \xt Sou 17:7; Num 20:2-5\x*Ma yada venuafoufaꞌala ta na tokemaigedaga fai Yaubada yana Buki nageneye ꞌAnuꞌanunu ꞌAtumaina i vonevoneda i vo, \p ꞌAiꞌedi ꞌasiau Yaubada yana vona ꞌwa na nogaiga, \p Kebu tanigami ꞌwa na ꞌibodadi, ꞌwa na nogai ꞌwa na tononi. \p Tubumiavo kebu ꞌwa na saladi. \p Basenadi i yabayaba saliꞌavuꞌavuye tanigadi i ꞌibodadi wata yau yadi Yaubada i vedumweꞌaiꞌaieku. \p Bei saliꞌavuꞌavuye malamala 40 nagedie ꞌeba ꞌisa toketokedi a ꞌiꞌidewadi matadie i lubwainedi i da vematayakeyakeku, siwe yaku tokemaiga i silubuya yadi sauluva sakoidi ꞌwaidiega, \p \v 10 Fai i vedumweꞌaiꞌaieku a nuasako ꞌwaidie a vo, \p Tutuya fuedi yadi nuanua tulidiamo i nunago, yau kebu nuanuadi.” \p \v 11 \x + \xo 3:11 \xt Num 14:21-23\x*Begaidi ma yaku nuasako a vonaꞌawaufaufa a vo, Kebu tamu saiꞌafo i na luku ꞌawalawanina a tauyeniga ꞌwaineye bega i na veawai ꞌwaikuye.” \p \v 12 Ekwavo, basenadiotoga tubumiavonidi tanigadi i ꞌibodadi kebu i da luku mia ꞌatumaina ꞌwaineye, weꞌe ꞌomi taunimi ꞌwa na ꞌiꞌisaveꞌavinimi bega kebu nuanua sakoidi nuamie yami vetumagana i na ꞌivesakodi i na nunago Yaubada Miamia-vagaina ꞌwa na vedumweꞌubuꞌubuseni. \v 13 Taunina tutuya i tauyeni tomotoga ꞌwaideye bega bonana ta na nogai ta na vematayakeyakeni, begaidi ꞌawasasanina i tauyeniga ꞌwaideye ꞌaiata ꞌaitamogana ꞌaitamogana ma emiavo ꞌwa na veꞌivaivaita, ꞌwainega yami vetumagana i na vetoketoke. ꞌAiꞌedi kebu, voke sakona nuami i na ꞌewadi i na vekaliemi bola matami wata tanigami i na ꞌiveꞌuludi kebu bonana ꞌwa na nogai. \v 14 \x + \xo 3:14 \xt Ibu 3:6\x*Tutuyanina ta velamu taunida ta tauyeda Iesu ꞌwaineye yada vetumagana toketokena, bega ꞌaiꞌedi ta na tokemaigedaga yada vetumagananina kebu i na mwea i na nagoga ꞌeba veꞌaꞌava ꞌwaineye, nika naninidi ꞌatumaidi i ꞌenoꞌenovi Keliso ꞌwaineye ta na veluagadi. \v 15 \x + \xo 3:15 \xt Same 95:7-8\x*Avaꞌai ꞌakonadi a voneyeniga ꞌwa na nuani a vo, \p ꞌAiꞌedi ꞌasiau Yaubada yana vona ꞌwa na nogaiga, \p Kebu tanigami ꞌwa na ꞌibodadi, ꞌwa na nogai ꞌwa na tononi. \p Tubumiavo kebu ꞌwa na saladi fai basenadi i yabayaba saliꞌavuꞌavuye tanigadi i ꞌibodadi wata yau yadi Yaubada i vedumweꞌaiꞌaieku.” \p \v 16 \x + \xo 3:16 \xt Num 14:1-3,26-33\x*Egavo Yaubada yana vona i nogai i vedumweꞌaiꞌaieni? Tomotoganidi Mosese i ꞌedakumesedi ꞌawalawa Itifita ꞌwainega. \v 17 Weꞌe malamala 40 nagedie, egavo ꞌwaidie Yaubada i nuasako? Tomotoganidi i sakona saliꞌavuꞌavuye bega bei i veꞌalawafawafa. \v 18 Tutuyanina Yaubada i vonaꞌawaufaufa i vo, Kebu tamu saiꞌafo i na luku ꞌawalawanina a tauyeniga ꞌwaineye bega i na veawai ꞌwaikuye,” egavo faifaidi i vonavona? ꞌAsaꞌaiana tomotoganidi taunidi tovemataꞌwanaꞌwana. \v 19 Bega ta ꞌasetai kebu ꞌadi fata i na luku mia ꞌatumaina ꞌwaineye fai kebu mogitana ma yadi vetumagana taunidi i da tauyedi Yaubada ꞌwaineye. \c 4 \s1 Ta na vematayakayaka bega ta na veawai Yaubada yana ꞌeba mia ꞌwaineye. \p \v 1 Basenadiotoga Yaubada i vonaꞌawaufaufa i vo, ꞌAmi fata ꞌwa na luku yaku ꞌeba mia ꞌwaineye bei ta na veawai.” ꞌEba veawainina Yaubada i ꞌidewaiga tubudavo faifaidi, siwe kebu ꞌwaineye i da luku. Weꞌe yana vonaꞌawaufaufanina veawai faifaina bola i ꞌenoꞌeno, begaidi ma yada kololo taunida ta na ꞌiꞌisaveꞌavinida i na nunago tamu ꞌwaimiega Yaubada i na voneni i na vo, Kebu ꞌamu fata ꞌu na luku ꞌeba veawainina ꞌwaineye.” \v 2 ꞌIda ꞌakonadi Valanina ꞌAtumaina ta nogai, baniꞌodi basenadi tomotoganidi Mosese yana tutuye i nogai siwe kebu i da ꞌivaisedi fai nogayaꞌava kebu i da vetumaganeni. \v 3 \x + \xo 4:3 \xt Same 95:11\x*Weꞌe ꞌida ta vetumagana Iesu ꞌwaineye ꞌada fata ta na luku Yaubada taiadi ta na veawai. Yana Vona yana Buki nageneye i ꞌenoꞌeno tomotoganidi kebu i da vetumaganaga faifaidi i vo, \p Ma yaku nuasako a vonaꞌawaufaufa a vo, \p Kebu tamu saiꞌafo i na luku ꞌawalawanina a tauyeniga ꞌwaineye bega i na veawai ꞌwaikuye.” \p Baniꞌodi i vona tobailanidi faifaidi siwe fwayafwaya ꞌana ꞌidewavau ꞌwaineye yana folova i veꞌaꞌavaina i lulukamata nuanuana yana tomotoga taiadi i na veawai. \v 4 \x + \xo 4:4 \xt Nag 2:2\x*Ta ꞌasetai i veveawai bega i lulukamata fai yana Buki nageneye tamu vona ꞌAiata Veawai faifaina i vo, \p Yaubada nani matatabuna i ꞌidewadi ꞌaiata 6 nagedie, \p ꞌAna ve-7 ꞌwaineye i veawai.” \p \v 5 Mogitana i vona veawai faifaina siwe mulieta wata i vona tomotoganidi i bailaga faifaidi i vo, \p Kebu tamu saiꞌafo i na luku ꞌawalawanina a tauyeniga ꞌwaineye bega i na veawai ꞌwaikuye.” \p \v 6 Tomotoganidi nagami Valanina ꞌAtumaina i nogaiga kebu i da luku Yaubada ꞌwaineye taiadi i da veawai fai yana nuanua kebu i da vematayakeyakediga. Kebu i da lukuga siwe Yaubada yana vonaꞌawaufaufanina veawai faifaina bola i ꞌenoꞌeno bega tomotoga ꞌifwaidi taunidi i tauyediga Yaubada ꞌwaineye ꞌadi fata i na luku i na veawai. \v 7 \x + \xo 4:7 \xt Same 95:7-8\x*Ta ꞌasetai ꞌadi fata i na luku fai Yaubada tamu tutuya i tauyeni, tutuyanina ꞌana wagava ꞌAsiau. Malamala fuedi i ꞌaꞌavana wata Yaubada i veifufu tutuyanina faifaina Kini Devida ꞌwainega i vo, \p ꞌAiꞌedi Yaubada yana vona ꞌwa na nogaiga, ꞌasiau, \p Kebu tanigami ꞌwa na ꞌibodadi, ꞌwa na nogai ꞌwa na tononi.” \p \v 8 Weꞌe bola Devida kebu i da tubugaga, Iosua taunina Mosese tutulina me Isileli i ꞌedakumesedi. ꞌAiꞌedi tomotoganidi i da nawedi i da luku Yaubada yana ꞌeba veawai ꞌwaineye, ꞌako Devida Yaubada yana vonanina kebu i da luꞌivoneyeni i da vo, Yaku vona ꞌwa na nogai ꞌasiau,” fai ꞌakonadi taiadi i da veveawai. \v 9 Siwe fai baniꞌodi i voneyedi, ta ꞌasetai tamu veawai i ꞌenoꞌeno Yaubada yana tomotoga faifaida, baniꞌodi Yaubada taunina i folova i ꞌaꞌavana mulieta i veawai-vagata. \v 10 \x + \xo 4:10 \xt Nag 2:2\x*Bega ꞌaiꞌedi aitoi i na luku i na veawai Yaubada ꞌwaineye taunina yana folova ꞌwainega, i veveawaiga baniꞌodi ꞌakonadi Yaubada i veveawai yana folova ꞌwainega. \v 11 Fai Yaubada yana ꞌeba veawai i ꞌidewa-vagaseni, ma yada tokemaiga taunida ta na tauyeda bega ta na luku Yaubada ꞌwaineye ta na veawai. Kebu nuanuaku tamu aitoi ꞌwaimiega i na vemataꞌwanaꞌwana tubudavo baniꞌodi bega kebu i da luku ꞌeba veawainina ꞌwaineye. \s1 Yaubada yana Vona nigonigona. \p \v 12 \x + \xo 4:12 \xt 1 Fit 1:23; Efe 6:17; Ve 2:12\x*Yaubada yana Vona kebu mweanaga, wata kebu i na venani-ꞌavoꞌavovo ꞌwaideye, fai vevetafewana wata toketokena. Vonanina nigonigo-otogina kebu baniꞌodi kefata kainumu nigona ma viꞌaviꞌaina. Kefatanina ꞌana fata luluda ꞌadi tubwa i na ꞌetofuadi tuyafa i na veluagadi. Weꞌe Yaubada yana Vona ꞌana fata i na vagaluku yada nuanua wata ꞌanuꞌanunuda i na veluagadi, bega yada nuanua givagivadi matatabuna i na ꞌetovemagesedi. \v 13 \x + \xo 4:13 \xt Lom 14:12\x*Kebu ꞌada fata tamu nani ta na giveni Yaubada ꞌwainega. Abame wata fwayefwayeye nani matatabuna mageseye, mataneye i ꞌenoꞌenovi. Tomotoga matatabuda yada nuanua i ꞌiseꞌisedi wata i nuanuanidi, faifaidi ꞌawaie ta na vonayavuga mataneye. \s1 Yada Tovelomu ꞌada vebae i ꞌasetadi. \p \v 14 \x + \xo 4:14 \xt Ibu 10:23\x*Fai ꞌawaie ta na vonayavuga Yaubada mataneye, yada vetumagana ta na yato-vagaseni Iesu Yaubada Natuna ꞌwaineye, kumanina faifaina ta luluꞌivona. Iesunina ꞌana fata i na ꞌivaiseda vonayavuga ꞌwaineye fai taunina yada Tovelomu Bwaikaotogina, i kumeta i luku abame, Yaubada ꞌwaineye. \v 15 \x + \xo 4:15 \xt Ibu 2:17\x*Yada Tovelomunina ꞌeba sailubu tulina tulina i veluagadi Seitani ꞌwainega ꞌida baniꞌodi siwe kebu i da sakonaga. Begaidi ꞌana fata ꞌada vebae i na ꞌasetadi wata ꞌaiꞌedi ta na beꞌuga sakona ꞌwaineye ꞌalo vita ta na veluagadiga, ꞌana fata i na ꞌivaiseda. \v 16 \x + \xo 4:16 \xt Ibu 10:19\x*Faifainanina kebu ta na kolologa, ma yada venuafoufaꞌala ta na vaganago Yaubada Bwaikaotogina ꞌwaineye bega yada sakona faifaidi i na ꞌisanuakalikalieda wata tutuyanina nuanuada ꞌaivaita, kebu i na veꞌiseꞌiseda, siwe ma yana nuakalikali i na vesauluva ꞌatumaina ꞌwaideye. \c 5 \s1 Iesu yada Tovelomu Bwaikina ma yana veimea. \p \v 1 Me Diu tovelomu ꞌaitamogana ꞌaitamogana taunidi tomotogaotoga ediavo baniꞌodi, kebu tulidiga siwe i vevenuaꞌivinedina ma yadi veimea tomotoga faifaidi i folofolova Yaubada ꞌwaineye. Tovelomunidi tomotoga yadi nuakalikali i ꞌaꞌanivelenedi Yaubada ꞌwaineye wata yadi ꞌaisaya i nikenikedi i kabukabunidi Yaubada mataneye bega dayagidiega yadi sakona i tavutavunidi. \v 2 \x + \xo 5:2 \xt Ibu 4:15\x*Tomotoganidi taunidi tovekali wata tobavu weꞌe tovelomunidi ꞌadi vebae i ꞌasetadi fai taunidi wata kebu toketokediga bega ꞌadi fata bonadi bikadiega i na ꞌivaisedi. \v 3 \x + \xo 5:3 \xt Vei 16:6,24\x*Fai tovelomunidi kebu toketokediga i sakosakona, taunidi wata faifaidi i vevelomu. \p \v 4 \x + \xo 5:4 \xt Sou 28:1\x*Kebu tamu aitoi ꞌana fata taunina i na silakai bega ma ꞌana veꞌililibu i na vetovelomu. Weꞌe mogitana nagami Yaubada i na venuaꞌivineni i na goleni mulieta ꞌana fata tovelomu yadi folova i na ꞌewai, baniꞌodi basenadiotoga Eloni i venuaꞌivineni i goleni. \p \v 5 \x + \xo 5:5 \xt Same 2:7; Ibu 1:5\x*Wata baniꞌodi Keliso kebu taunina i da silakai bega ma ꞌana veꞌililibu i da vetovelomu bwaikina. Weꞌe mogitana nagami Yaubada i venuaꞌivineni i voneni i vo, \p ꞌOmu natuku, \p ꞌAsiau fai yau Tamamu veimea a velemu.” \p \v 6 \x + \xo 5:6 \xt Same 110:4; Ibu 7:1,16-17\x*Wata tamu tutuya Yaubada i vona Keliso i na silakaiga faifaina i vo, \p ꞌOmu ꞌu na vetovelomu-vagata, \p Ebelamo yana tutuye Melekisadeki taunina tovelomu, \p ꞌOmu wata baniꞌodi.” \p \v 7 \x + \xo 5:7 \xt Luk 22:40-44\x*Basenadi Iesu i miamia fwayefwayeye ma matageuna i veluꞌui bonana bwaikinega Yaubada ꞌwaineye, kumanina ꞌana fata i na ꞌitaꞌitaꞌieni wafa ꞌwainega. Fai Iesu taunina tonuaobu wata Yaubada yana nuanua i dumwebikedi bega bonana i nogai. \v 8 Avinodi taunina Yaubada Natuna siwe veviga wata ꞌweꞌwela i veluagadi, ꞌwaidiega ꞌaseta i ꞌewai vematayakayaka faifaina. \v 9 Veviganidi ꞌwaidiega Yaubada Iesu yana veimea i ꞌimosoꞌieni bega ꞌatumaiꞌavana, ꞌana fataotoga ꞌida ta vevematayakeyakeniga i na ꞌitaꞌitaꞌieda, ꞌitaꞌitaꞌinina miamia-vagaina. \v 10 Wata fai Iesu ꞌitaꞌitaꞌi ꞌana ꞌeda i ꞌidewai, Yaubada i goleni i vo, \p ꞌOmu Tovelomu Bwaikimu, \p Melekisadeki baniꞌodi.” \s1 Ta na vewavawava ve vitadi ta na ꞌasetadi. \p \v 11 Nani ꞌifwaidi i ꞌenoꞌenovi nuanuaku a da veifufuyedi ꞌwaimie, Keliso yada Tovelomu Bwaikina faifaina. Siwe fai nuami kebu i da magetadi ꞌami ve vitana ꞌwaikuye. \v 12-13 \x + \xo 5:12-13 \xt 1 Kol 3:1-3\x*Basenadiotoga ꞌwa vetumagana Iesu ꞌwaineye, i lubwainemi ꞌasiau yami ꞌaseta i da vebwaika, emiavo ꞌifwaidi ꞌwaidie ꞌwa da veve. Nika ꞌomi bola bavubavumi Yaubada yana Vona faifaina. Nuanuami tamu aitoi i na veve ꞌwaimie bega naninidi safailidi ꞌwaidiega yami ꞌaseta i velamuga Iesu faifaina, ꞌwa na luluvaituganidi. ꞌOmi baniꞌodi kwakwama mwedamwedalidi, nuanuadi susuꞌava, ꞌaniꞌani faꞌalidi i baila. ꞌAniꞌani faꞌalidi mogitana tulaidi faifaidi. Wata kwakwama bavubavudi, kebu i da ꞌasetai nani ꞌatumaidi wata sakoidi. \v 14 \x + \xo 5:14 \xt Lom 16:19\x*Vonanidi Iesu faifaina ꞌadi ꞌaseta vitadi baniꞌodi ꞌaniꞌani faꞌalidi, ꞌaiꞌedi ꞌwaidie ꞌwa na vewavawava ꞌomi ꞌakonadi baniꞌodi ꞌwa taulai nuanuami ꞌaniꞌaninidi faꞌalidi, wata ꞌami fata ꞌwa na nuani bega ꞌwa na ꞌasetai avaꞌaibe sakona wata avaꞌaibe sauluva ꞌatumaina. \c 6 \s1 Egavo Iesu i na baileniga ꞌwa da vo wata i da tutufwaseni. \p \v 1-2 ꞌOmi fai bola ꞌwa vekwamana-siasiai avaꞌai nagami ꞌwa ꞌasetaiga Keliso faifaina ꞌasaꞌaiana bei ꞌwa miamia, begaidi i lubwaineda venidi safailidi ꞌwaidiega ta na vaganago bega ta na vewavawava ve vitadi ta na ꞌasetadi. ꞌAsaꞌaiana nuanuami ve safailaꞌavadi, baniꞌodi sauluvanidi sakoidi ꞌwaidiega wafa i sousouyediga ta na bailedi bega ta na vetumagana Yaubada ꞌwaineye, ve bafitaiso tulina tulina faifaidi, nimayato tomotoga ꞌunuꞌunudie bega toketokena i na veluagai ꞌAnuꞌanunu ꞌAtumaina ꞌwainega, ve tovi-vaitugana faifaina, wata tosakona ꞌadi vematavuloga-vagata Yaubada ꞌwainega faifaina. Venidi ꞌatumaidi, siwe basenadiotoga ꞌwa ꞌasetaꞌaꞌavadi kebu ta na luluvaituganidi. \v 3 I lubwaineda ta na vaganago ve ꞌadi ꞌaseta vitadi ta na ꞌewadi, ꞌaiꞌedi Yaubada i na tauyeda. \p \v 4-5 \x + \xo 6:4-5 \xt Ibu 10:26-29\x*Mogitana ta na vaganago yada ꞌaseta Keliso faifaina i na vebwaika bega kebu ta na vedumweꞌaiꞌai. Tomotoganidi Yaubada i ꞌivaisedi nuadi i magetadi mulieta Natuna Iesu i na vedumweꞌaiꞌaieniga, kebu wata tamu saiꞌafo ꞌadi fata i na nuaviladi. Taunidi wata Yaubada yana nuakalikali i vebaedi, ꞌAnuꞌanunu ꞌAtumaina i agedi toketokena i veledi, i ꞌasetai Yaubada yana Vona tomotoga ꞌada ꞌeba ꞌaivaita, wata yana toketokena tutuya mulina faifaina i vebaedi. \v 6 Naninidi ꞌatumaidi i veluagadi mulieta i na vedumweꞌaiꞌaiga, yadi sauluvanina ꞌwa da vo Yaubada Natuna i da tutufwatagi-vaituganeni ꞌai lagalagana ꞌwaineye, wata ꞌwa da vo tomotoga fuedi matadie i da sidibidibieni. \p \v 7 Tovedumweꞌaiꞌainidi wata tovematayakayaka faifaidi a na awatalatutula. ꞌAiꞌedi tomotoga ꞌaniꞌani i na bakulidi, tutuya fuedi i na ꞌweiꞌwei bega fwayefwayeye i na sususula, mulieta fwayafwayanina ꞌwainega tonibakula ꞌaniꞌani ꞌatumaina i na veluagai. Wata baniꞌodi egavo Yaubada yana nuanua i vevematayakeyakedi vuagidi ta ꞌiseꞌisedi wata Yaubada yana nuakalikali i veveluagadi. \v 8 Weꞌe tomotoganidi Yaubada i vedumweꞌaiꞌaieni baniꞌodi fwayafwaya sakoina. ꞌAniꞌani i na bakulidiga siwe kebu i na taboga, nani sakoidi ꞌaisedi i na tabo baniꞌodi tauwafa wata ulaulawa. Bakulanina i na tunuya i na ꞌalai i na sako-vagata. Wata baniꞌodi tomotoganidi Yaubada i na vedumweꞌaiꞌaieniga sako-vagata i na veluagai ꞌwainega. \p \v 9 Deꞌe a vonavonaga tomotoganidi Yaubada i vedumweꞌaiꞌaieniga faifaidi, weꞌe ꞌomi ekwavo a ꞌasetami ꞌakonadi ꞌitaꞌitaꞌi ꞌwa veluagai Yaubada ꞌwainega wata a nuani mogitana Yaubada yana nuanua ꞌwa ꞌiꞌidewadi. \v 10 \x + \xo 6:10 \xt Ibu 10:34; 1 Kol 15:58\x*ꞌOmi ꞌwa folofolovaga Yaubada faifaina wata emiavo tovetumagana ꞌwaidie ꞌwa ꞌaꞌaivaita-vebogi, yami nuakalikali Yaubada ꞌwaineye ꞌana ꞌeba ꞌisa. Yaubada yana nuanua tonovidi, yami sauluvanidi ꞌatumaidi i nuanuanidi ꞌawaie ꞌami tutula ꞌwa na veluagai ꞌwainega. \v 11 \x + \xo 6:11 \xt Ibu 3:14\x*Mogitana ꞌakonadi taunimi ꞌwa tauyemi Yaubada ꞌwaineye, siwe nuanuaku bwaikina ꞌasaꞌaiana baniꞌodi i na nagoga ꞌeba veꞌaꞌava ꞌwaineye bega naninidi ꞌwa nuaniga mogitana ꞌwa na veluagadi Yaubada ꞌwainega, i na velemi. \v 12 Kebu nuanuaku ꞌwa na dumweꞌai, nuanuaku tovetumagana toketokedi ꞌwa na saladi. Tomotoganidi ma yadi vetumagana wata ma yadi tokemaiga i lulukamata bega naninidi Yaubada i vonaꞌawaufaufa i na velediga ꞌakonadi i veveluagadi. \s1 Yaubada yana vonaꞌawaufaufa vona-vagata. \p \v 13-14 \x + \xo 6:13-14 \xt Nag 22:16-17\x*Mogitana ta na vetumagana Yaubada yana vonaꞌawaufaufa ꞌwaidie baniꞌodi basenadi Ebelamo i vetumagana. Basenadiotoga Yaubada i vonaꞌawaufaufa Ebelamo ꞌwaineye, siwe kebu tamu aitoi ꞌana wagava i da ꞌinanai bega yana vonaꞌawaufaufanina i na vetoketoke. Fai kebu tamu aitoi bwaikaotogina taunina baniꞌodi bega taunina ꞌana wagava i ꞌinanai i vo, Yau a vonaꞌawaufaufa mogitana a na vesauluva ꞌatumaina ꞌwaimuye wata ꞌamu wauma i na vebwaika.” \v 15 Vonaꞌawaufaufanina ꞌwaineye, Ebelamo i vetumagana-vagata i lulukamata mulieta vonaꞌawaufaufanina ꞌana mogitana i veluagai, natuna Aisake i tubuga, kumanina ꞌwainega i nagoga nika wauma i vebwaika. \p \v 16 ꞌAiꞌedi tamu tomogo nuanuana yana vonaꞌawaufaufa i na kiavetoketokei tamu tomogo bwaikaotogina, kebu taunina baniꞌodi, ꞌana wagava i na ꞌinanai bega tomotoga matatabudi i na ꞌasetai yana vona, vona mogitana bega kebu wata tamu aitoi i na kwayegeni. \v 17 Yaubada nuanuana tomotoganidi yana vonaꞌawaufaufa ꞌitaꞌitaꞌi faifaina i na veluagaiga i na ꞌaseta-ꞌatumaia kebu wata yana nuanua i na sivilai, bega taunina ꞌana wagava i ꞌinanai, yana vonaꞌawaufaufanina i kiavetoketokei. \v 18 \x + \xo 6:18 \xt Num 23:19\x*Weꞌe yana vonaꞌawaufaufa wata ꞌana ꞌeba kiavetoketoke taunina ꞌana wagava, naninidi ꞌadi ꞌailuga kebu ꞌana fata i na bailedi wata nuanua tulina i na souyeni. Kebu tamu saiꞌafo Yaubada i na vekali. Fai ta ꞌasetai kebu ꞌana fata yana vonaꞌawaufaufa ꞌwaideye i na geuya, ꞌida ta veꞌilabibina ꞌwaineye nuafouda i kiavevatudi bega ta nuani mogitana veawai wata ꞌitaꞌitaꞌi ta na veluagadi. \v 19-20 \x + \xo 6:19-20 \xt Vei 16:2; Ibu 9:3\x*ꞌAiꞌedi kaukau waka i na bewebeweniga tomotoga lomu i na taweni waka i na sitagoni wata tomotoga nuafoudi i na vatu. ꞌIda wata baniꞌodi, fai ta nuani mogitana Yaubada yana vonaꞌawaufaufa ꞌada ꞌitaꞌitaꞌi faifaina kebu i na geuyaga, ꞌwa da vo yada nuanua ꞌadi lomu i luku Yaubada ꞌwaineye, toketokena wata vitana nuafouda i vatu. Fwayefwayeye me Diu yadi tovelomu bwaikina Tutudaba Tabutabuotogina ꞌana saiboda kaleko i sisibaleni i lukuluku Yaubada mataneye i veveluꞌui tomotoga faifaidi. Wata baniꞌodi Iesu faifaida ꞌakonadi i luku abame, Yaubada yana ꞌeba mia ꞌwaineye. Taunina Tovelomu Melekisadeki baniꞌodi, i vetovelomu bwaikina i na mia-vagata, i kumeta Yaubada ꞌwaineye i veveluꞌui faifaida. \c 7 \s1 Tovelomu Melekisadeki ifuifufuna. \p \v 1 \x + \xo 7:1 \xt Nag 14:17-20\x*Deꞌe Melekisadeki a na veifufuyeni ꞌwa na ꞌasetai. Taunina ꞌatamana Salema ꞌana Kini wata Yaubada Bwaikaotogina yana tovelomu. Basenadiotoga Ebelamo i lugavia Kini 4 ma yadi ꞌailaꞌavo taiadi i leodi, i vilai i mimaiga Melekisadeki taiadi i veluaga, Melekisadeki i veluꞌui Yaubada ꞌwaineye bega i na vesauluva ꞌatumaina Ebelamo ꞌwaineye. \v 2 Kukuanidi Ebelamo i ꞌewadiga vetalaga ꞌwainega i ꞌidewadi ꞌetokwau 10, ꞌaitamogana Melekisadeki i veleni. Melekisadeki ꞌana saivila Veimea Tonovidi, bega taunina Veimea Tonovidi ꞌadi Kini. Yana ꞌatamana Salema ꞌana saivila Mia ꞌAtumaina, bega taunina Mia ꞌAtumaina ꞌwainega i sousouyeni ꞌana Kini. \v 3 \x + \xo 7:3 \xt Ibu 7:15-17\x*Taunina kebu tamanaga, kebu inanaga, kebu tubunavoga, yana ꞌeba velamu kebu, wata yawaina ꞌana ꞌeba veꞌaꞌava kebu.\f + \fr 7:3 \ft ꞌAna ꞌaseta voke kebu tamu aitoi faifaidi i da kilumaga.\f* Yaubada Natuna taunina Tovelomu Miamia-vagaina, wata Melekisadeki baniꞌodi. \p \v 4 ꞌWa na nuani, tomogonina kebu tomogo-ꞌavoꞌavovo, taunina bwaikaotogina. Ebelamo tomogo bwaikina ma ꞌana veꞌililibu wata me Isileli matatabudi ꞌwainega i souyedi, siwe i ꞌasetai Melekisadeki bwaikaotogina begaidi kukuanidi lugaviayega i ꞌewadiga, ꞌifwaidi i veleni. \v 5 \x + \xo 7:5 \xt Num 18:21\x*Mulieta Ebelamo i wafa tubuna tamu ꞌana wagava Livai i tubuga, ꞌana wauma ꞌwainega tomotoga ꞌifwaidi i vetovelomu Yaubada yana veimea ꞌwainega. Wata Yaubada i tauyedi taunidi ediavo ma fuedie me Isileli ꞌwaidiega ꞌanivelena-maimaiga i ꞌewaꞌewadi. Ediavonidi wata Ebelamo tubunavo siwe tutuya fuedi ꞌaniꞌani wata kukua i ꞌiꞌidewadi ꞌetokwau 10, kwau ꞌaitamogana tovelomunidi i ꞌewaꞌewai. \v 6 Melekisadeki kebu tomogo Isileli ꞌalo Livai ꞌana wauma ꞌwainega, siwe ta ꞌasetai ma yana veimea fai kwau ꞌaitamogana i ꞌewai Ebelamo ꞌwainega. Ebelamo mogitana tomogo bwaikina fai vonaꞌawaufaufa i veluagai Yaubada ꞌwainega siwe Melekisadeki i veluꞌui faifaina Yaubada i na vesauluva ꞌatumaina ꞌwaineye. \v 7 ꞌAkonadi ta ꞌasetai tovonanuakalikali tomogo bwaikina weꞌe nuakalikalinina ꞌana toꞌewa saiꞌafo. Ebelamo tomogo bwaikina siwe fai Melekisadeki i vona nuakalikali ꞌwaineye, bega taunina tomogo bwaikaotogina. \v 8 Tovelomu tomotoga taunidi ediavo i vonevonedi ꞌaniꞌani wata kukua i ꞌiꞌidewadi ꞌetokwau 10, kwau ꞌaitamogana i veleveledi mulieta i wafawafa. Weꞌe Melekisadeki faifaina Yaubada yana Buki i vonaga kwau ꞌaitamogana i ꞌewai Ebelamo ꞌwainega siwe bola ma yawaina i miamia. \p \v 9-10 Tutuyanina Ebelamo Melekisadeki taiadi i veluaga kukua kwau ꞌaitamogana i veleni, Ebelamo aisena Livai, bola kebu i da tubuga siwe ꞌwa da vo ꞌakonadi i da miamia Ebelamo tolobwaneye. Fai Ebelamo tolobwaneye Livai i miamia siwe ꞌasaꞌaiana ꞌwa da vo Livai i da ꞌanivelena Melekisadeki ꞌwaineye. Livai ꞌana wauma taunidi tovelomu, kumanidiavo toꞌewanidi kwau ꞌaitamogana ꞌetokwau 10 ꞌwaidiega, weꞌe Melekisadeki ꞌwa da vo i da ꞌewai Livai ꞌwainega, begaidi ta ꞌasetai Melekisadeki bwaikaotogina kebu Livai ꞌana wauma taiadi baniꞌodiga. \s1 Iesu taunina baniꞌodi Melekisadeki. \p \v 11 Basenadiotoga Mosese yana tutuye Yaubada veimea i ꞌanivelenedi me Isileli ꞌwaidie weꞌe tovelomu kumanidiavo Livai ꞌana wauma ꞌwainega, veimeanidi i folovidi. ꞌAiꞌedi tomotoga ta da veꞌatumai Yaubada mataneye tovelomunidi yadi folova ꞌwaidiega ꞌako kebu tamu tovelomu tulina i da mai. Fai kebu ta da veꞌatumaiga bega tamu Tovelomu Bwaikina, taunina Keliso i mai, siwe kebu Livai tubuna Eloni baniꞌodiga, taunina mogitana Melekisadeki baniꞌodi. \v 12-14 \x + \xo 7:12-14 \xt Mad 2:6\x*Fai Yaubada tamu tovelomu i vetunei bega wata yana veimea tovelomu faifaidi i ꞌiveꞌivaudi. Basenadi Mosese yana veimea ꞌwainega Livai ꞌana wauma i vetovelomu weꞌe Iuda ꞌana wauma ꞌwainega kebu i da tauyedi bega i na vetovelomu ꞌalo i na vetofolova Yaubada faifaina ꞌeba velomu ꞌwaineye. Siwe ꞌakonadi ta ꞌasetai tovelomunina tamu, taunina ꞌada Toveimea Keliso i souyeni Iuda ꞌana wauma ꞌwainega, begaidi veimeanidi Yaubada i ꞌiveꞌivaudi. \p \v 15 A vonavonaga Tovelomu tamu wata veimea ꞌivaudi faifaidi, ꞌakonadi ꞌwa nuani Tovelomunina Keliso, taunina baniꞌodi Melekisadeki, ꞌana ꞌaseta safailina ꞌwaimie. \v 16 \x + \xo 7:16 \xt Same 110:4\x*Tomotoga ꞌifwaidi i vetovelomu fai Livai ꞌana wauma ꞌwainega, weꞌe Keliso i vetovelomu fai taunina toketokeotogina wata miamia-vagaina. \v 17 Ta ꞌasetai taunina miamia-vagaina, fai faifaina Yaubada yana Buki nageneye i vo, \p ꞌOmu ꞌu vetovelomu-vagata \p Melekisadeki baniꞌodi.” \p \v 18-19 \x + \xo 7:18-19 \xt Gal 2:16; Lom 8:3-4\x*Veimeanina tuatuaina tovelomu faifaidi i ꞌewayavuleni fai mweana wata i venani-ꞌavoꞌavovo, veimeanina kebu ꞌana fata i na ꞌivaiseda bega ta na veꞌatumai Yaubada mataneye. Weꞌe ꞌedaꞌeda ꞌivauna ꞌakonadi Yaubada i ꞌidewai ꞌatumaiotogina kebu tuatuaina baniꞌodi, ꞌwaineye ta vetumagana fai ta nuani mogitana ꞌada fata ta na vaganago Yaubada lilivaotogineye Keliso ꞌwainega. \s1 Yaubada yana vonaꞌawaufaufa ꞌada Toꞌitaꞌitaꞌi faifaina kebu yana nuanua i na sivilai. \p \v 20 \x + \xo 7:20 \xt Same 110:1\x*Tutuyanina Yaubada Iesu i silakai i na vetovelomu, kebu i da vonamo, nagami i vonaꞌawaufaufa ꞌwaineye i na vetovelomu-vagata. Weꞌe tomotogaotoga i vetovelomuga, faifaidi kebu i da vonaꞌawaufaufa. \v 21 Iesu i vetovelomuga faifaina Yaubada yana vonaꞌawaufaufanina i kiavetoketokei taunina ꞌana wagavayega i voneni i vo, \p Yau ꞌAuvea Yaubada a vonaꞌawaufaufa ꞌwaimuye, \p Kebu wata yaku nuanua a na sivilai, \p Bega ꞌomu ꞌu vetovelomu-vagata.” \p \v 22 \x + \xo 7:22 \xt Ibu 8:6\x*Fai deꞌe baniꞌodi Yaubada i vonaꞌawaufaufaga ꞌada fata yada vetumagana ta na yato-vagaseni Yaubada yana Veakutagona ꞌIvauna ꞌwaineye fai Iesu, kumanina yada Tovelomu-vagata, i ꞌidewai faifaida. Veakutagonanina i ꞌidewaiga ꞌatumaiotogina, kebu baniꞌodi Veakutagona Nagami. \v 23 Basenadi tovelomu fuedi siwe i veveꞌauveana i wafawafa wata ꞌifwaidi i lukuluku i tutulidi. \v 24 Weꞌe Iesu fai taunina miamia-vagaina, bega i vetovelomu-vagata kebu tutulinaga, ꞌasaꞌaiana ꞌaisena. \v 25 \x + \xo 7:25 \xt Lom 8:34; 1 Ion 2:1\x*Bega egavo nuanuadi ꞌwaineamo i na nago Yaubada ꞌwaineye Iesu ꞌana fata i na ꞌitaꞌitaꞌiotogedi fai taunina miamia-vagaina bega tutuya fuedi i veveluꞌui Yaubada ꞌwaineye faifaidi. \p \v 26 \x + \xo 7:26 \xt Ibu 4:15\x*Iesu magemagetana, kebu yana sakonaga ꞌatumaiꞌavana, kebu tosakona taiadi i da miamiani Yaubada i vemiaꞌeni i silakai abama tabwaotogineye taiadi i miamia. Fai abame i miamia ꞌatumaiꞌavana taunina mogitana yada tovelomu ꞌana fata ꞌaivaita tulina tulina i na veleveleda, kebu tamu tutuya i na ꞌailove. \v 27 \x + \xo 7:27 \xt Ibu 10:10; Efe 5:2\x*Wata taunina tovelomu ꞌifwaidi kebu baniꞌodiga. Tovelomu bwaikidi Livai ꞌana wauma ꞌwainega ꞌaiata ꞌaitamogana ꞌaitamogana i lukuluku ꞌaisaya i nikenikedi i kabukabunidi Yaubada ꞌwaineye, nagami taunidi yadi sakona faifaidi, mulieta yadi tomotoga faifaidi bega i na veꞌatumai mataneye. Weꞌe Iesu kebu baniꞌodi i da vesauluvediga, fai taunina ꞌatumaiꞌavana bega kebu taunina faifaina i da velomu, ꞌida ꞌaiseda faifaida i velomu. Yana velomunina tutuya ꞌaitamogana siwe tutuya matatabuna faifaina, wata kebu ꞌaisayayega i da velomu, i velomuga taunina tomogona i ꞌaniveleneni wafa ꞌwaineye yada sakona ꞌadi nuatavuna faifaidi. \v 28 \x + \xo 7:28 \xt Ibu 5:1-2,9\x*Mosese yana veimea ꞌwainega tomotogaotoga Livai ꞌana wauma ꞌwainega i vetovelomu bwaikidi siwe kebu toketokediga bega i beꞌubeꞌu sakona ꞌwaidie. Tutuya manamanawena i nagoga mulieta Yaubada yana vonaꞌawaufaufa toketokena ꞌwainega Natuna i venuaꞌivineni i silakai i vetovelomu bwaikina. I vetovelomuga, yana wafa ꞌwainega Yaubada Iesu yana veimea i ꞌimosoꞌieni bega ꞌatumaiꞌavana, ꞌana fataotoga i na ꞌitaꞌitaꞌieda, yana veimeanina miamia-vagaina. \c 8 \s1 Iesu taunina yada Tovelomu Bwaikina. \p \v 1 \x + \xo 8:1 \xt Ibu 1:3, 10:12\x*Avaꞌai ꞌakonadi a veifufuyediga lamudi side. Mogitana ꞌida ma yada Tovelomu Bwaikina baniꞌodi ꞌakonadi a vona. Taunina Iesu, i miamia abame, ma yana veimea Yaubada ꞌAiꞌaiwabuotogina ꞌana ꞌatagiega i miabui i miamia. \v 2 Basenadiotoga me Isileli vanuga ꞌeba veluꞌui i ꞌidewai ꞌaisaya bunudiega, weꞌe abame tamu vanuga i ꞌeno-vagata, taunina ꞌAuvea ꞌana ꞌaꞌaiyogona. Vanuganina vevetabuna, Yaubada yana vanuga mogitana, nageneye yada Tovelomu Bwaikina Iesu i folofolova faifaida. \p \v 3 Fwayefwayeye tovelomu bwaikidi ꞌaitamogana ꞌaitamogana ma yadi veimea bega tomotoga yadi nuakalikali i ꞌaꞌanivelenedi Yaubada ꞌwaineye wata ꞌaisaya i nikenikedi i vevelomuyedi ꞌwaineye, tomotoga yadi sakona ꞌadi nuatavuna faifaidi. Begaidi yada Tovelomunina Iesu i lubwaineni tamu nani i na ꞌaniveleneni, naninina taunina tomogona. \v 4 Weꞌe ꞌaiꞌedi Iesu i da miamia fwayefwayeye, ꞌako kebu i da vetovelomuga, fai veimea i mai Mosese ꞌwainega ꞌaisedi Livai ꞌana wauma i tauyedi i na vetovelomu, i vevelomuga yadi veimeanina ꞌwaineamo. \v 5 \x + \xo 8:5 \xt Sou 25:40; Kolos 2:17\x*Basenadiotoga Mosese i laka ꞌOya Sainai Yaubada taiadi i veifufu. Bei i veni yana vanuga abame ꞌana ꞌisaꞌisa, bega tutuyanina Mosese i velamu Yaubada yana vanuga ꞌeba veluꞌui i na yogoni ꞌaisaya bunudiega i voneni i vo, ꞌU na ꞌaꞌaiyogonaga, nuanuaku vanuganina basenadi ꞌoyeye a vemuga ꞌu na vetutuyameni, nani matatabuna ꞌu ꞌisediga wata baniꞌodi ꞌu na ꞌidewadi.” Tutuyanina i ꞌivetabodai, vanuganina Yaubada yana vanuga abame ꞌanununa, bega tovelomu bei i lukuluku i folofolova Yaubada ꞌwaineye. \v 6 \x + \xo 8:6 \xt Ibu 7:22, 9:15\x*Mogitana i folofolova Yaubada ꞌwaineye, weꞌe Iesu folova bwaikaotogina i ꞌiꞌidewai taunidi kebu baniꞌodiga. Wata baniꞌodi Yaubada yana Veakutagona ꞌIvauna Iesu i ꞌidewai tomotoga ꞌwaideye ꞌatumaiotogina, kebu baniꞌodi basenadi Mosese i ꞌidewai me Diu ꞌwaidie. Weꞌe Veakutagonanina ꞌIvauna Yaubada i ꞌidewai vonaꞌawaufaufa ꞌatumaiotogidi ꞌwaidiega, kebu baniꞌodi yana Veakutagona Nagami ꞌana vonaꞌawaufaufa. \s1 Yaubada i vonaꞌawaufaufa Veakutagona ꞌIvauna i na ꞌidewai. \p \v 7 Veakutagonanina Nagami Mosese i ꞌidewaiga, ꞌwainega tomotoga kebu i da veꞌatumai Yaubada mataneye fai yana veimea kebu i da vematayakeyakediga. ꞌAiꞌedi ꞌatumaiꞌavanaga, ꞌako tamu kebu Iesu i da ꞌidewaiga. \v 8 \x + \xo 8:8 \xt Iel 31:31-34\x*Fai yana tomotoga kebu i da veꞌatumaiga, bega Yaubada i awavesakoyedi i vo, \p Yau ꞌAuvea a vona, \p Saiꞌafoga, tamu tutuya ꞌwaineye yaku Veakutagona ꞌIvauna a na ꞌidewai me Isileli wata me Iuda ꞌwaidie. \p \v 9 Yaku Veakutagonanina ꞌIvauna kebu baniꞌodi Veakutagona Nagami a ꞌidewaiga tubudiavo ꞌwaidie. \p Tutuyanina tubudiavo nimadie a ꞌabi a ꞌedakumesedi a miedi Itifita ꞌwainega, bei yaku Veakutagona a ꞌidewai ꞌwaidie. \p Yaku Veakutagonanina i vedumweꞌaiꞌaieni i geuya, \p Begaidi a bailedi.” \p \v 10 Wata ꞌAuvea Yaubada i vona i vo, \p Tutuya mulina ꞌwaineye yaku Veakutagona ꞌIvauna a na ꞌidewai me Isileli ꞌwaidie bega i na vematayakeyakeni. \p Veakutagonanina side baniꞌodi. \p Yaku veimea a na yatodi yadi nuanua ꞌwaidie bega avaꞌai nuanuaku i na ꞌidewadiga i na ꞌasetadi. \p Wata nuadie a na kilumidi bega i na nuakalikaliedi. \p Weꞌe yau yadi Yaubada, taunidi yaku tomotoga. \p \v 11 \x + \xo 8:11 \xt 1 Ion 2:27\x*Kebu tamu aitoi iana wata enavo ꞌifwaidi i na vonedi i na vo, ꞌAuvea Yaubada ꞌwa da ꞌasetai,” \p Fai tomotoga matatabudi ꞌakonadi i na ꞌasetaku, tomotoga bwaikidi wata tomotoga siaidi. \p \v 12 Yadi vekali faifaidi a na ꞌisanuakalikaliedi, \p Weꞌe yadi sakona kebu wata a na nuanuanidiga.” \p \v 13 Fai yana Veakutagonanina i goleni Veakutagona ꞌIvauna, maꞌitufa Veakutagona Nagami i venani-ꞌavoꞌavovo. Weꞌe fai ꞌakonadi i vetuatuai wata i venani-ꞌavoꞌavovo saiꞌafoga i na savovola. \c 9 \s1 Veakutagona Nagami ꞌana veimea. \p \v 1 Basenadi Yaubada veimea i yatodi yana Veakutagona Nagami faifaina, bega me Isileli baniꞌodi i na tatafalolo, wata veimeanidi ꞌwaidiega taunidi yadi ꞌeba veluꞌui i ꞌidewai. Veimeanidi ꞌifwaidi side baniꞌodi. \v 2 \x + \xo 9:2 \xt Sou 25:23,30-31,37\x*Tomotoga vanuga i ꞌidewaiga Yaubada faifaina ꞌaisaya bunudiega, nageneye tutudaba ꞌailuga. Tutudaba nagami ꞌana wagava Tutudaba Tabu, nageneye mageta wata talalia, tabwaneye beledi Yaubada ꞌana ꞌanivelena. \v 3 \x + \xo 9:3 \xt Sou 37:1-29\x*I vaganagoga saiboda kaleko, tutudaba ꞌana veluga faifaina. Tutudabanina ꞌana wagava Tutudaba Tabutabuotogina. \v 4 Nageneye ꞌeba velomu golida bei vane i kabukabuni Yaubada ꞌwaineye wata didiwaka tomogona matatabuna golida ꞌana loi. Weꞌe didiwakanina nageneye kileu bababadi ꞌailuga, basenadi Veakutagona Nagami ꞌana vona bei i kilumidi. Wata nageneye ꞌaivoe golida ma ꞌaniꞌaninina ꞌana wagava mana, kumanina Yaubada me Isileli i veledi saliꞌavuꞌavuye, wata Eloni yana wautogana, wautogananina basenadi bwavuna siwe i veluilili. \v 5 Didiwakanina tabwaneye kumaea ꞌailuga i dabidi anelose ꞌadi ꞌisaꞌisa, fafediega didiwaka tabwana i veꞌiꞌwaꞌuya. Kumaeanidi ꞌadi wagava Selebimu, ꞌeba ꞌisa Yaubada magemagetana bei i miamia. Didiwakanina ꞌana kudu ꞌwaineye tovelomu dayaga i luluitaitaleni bega Yaubada tomotoga yadi sakona i nunuatavunidi. Siwe ꞌasaꞌaiana kebu ta na veifufu-veduleyeni. \p \v 6 \x + \xo 9:6 \xt Num 18:2-3\x*Tutuyanina Yaubada yana vanuga ꞌeba veluꞌui ꞌana kukua taiadi i ꞌidewaꞌaꞌavadi, ꞌaiata ꞌaitamogana ꞌaitamogana tovelomu i lukuluku tutudaba nagami ꞌwaineye, yadi folova tulidi tulidi i ꞌiꞌidewadi Yaubada ꞌana subia faifaina. \v 7 \x + \xo 9:7 \xt Sou 30:10\x*Weꞌe tutuya ꞌaitamogana malamala ꞌaitamogana ꞌaitamogana tovelomu bwaikina ꞌaiseotogina i lukuluku Tutudaba Tabutabuotogina ꞌwaineye. I lukulukuga ꞌaisaya dayagidi i lukulukuveni Yaubada yana ꞌeba mia i luluitaitali bega taunina wata tomotoga yadi sakona i bavuyediga ꞌadi nuatavuna faifaidi. \v 8 \x + \xo 9:8 \xt Ibu 10:19-20\x*Folovanina tovelomu bwaikina i ꞌidewaiga yada ꞌeba ꞌisa, ꞌwainega ꞌAnuꞌanunu ꞌAtumaina i veveda basenadi kebu tamu tomogo-ꞌavoꞌavovo ꞌana fata i na luku Yaubada ꞌwaineye Tutudaba Tabutabuotogina nageneye fai Veakutagona Nagami, ꞌana vanuga taiadi bola i ꞌenoꞌenovi wata yada ꞌeba luku Yaubada ꞌwaineye, bola Iesu kebu i da ꞌidewaiga. \v 9 \x + \xo 9:9 \xt Ibu 10:1-2\x*Fai tutuyanina ꞌwaineye tomotoga kebu ꞌadi fata i na lukuluku Yaubada ꞌwaineye, vona-awatabai ꞌida tomotoga tutuya deꞌe faifaida, fai ta ꞌasetai avinodi yadi nuakalikali i ꞌaꞌanivelenedi Yaubada ꞌana subia faifaina, wata ꞌaisaya i vevelomuyedi yadi sakona ꞌadi nuatavuna faifaidi siwe tosubianidi ꞌadi vebae ꞌwaidie vita i lulutonovi yadi sakonanidi faifaidi, kebu ꞌana fata matatabuna i na veꞌaꞌavai. \v 10 Yadi nuakalikali wata yadi velomu i ꞌaꞌanivelenedi Yaubada ꞌwaineye siwe ꞌwaidiega tomogodi ꞌaisedi i veꞌatumai. Veimeanidi ꞌaniꞌani, ꞌaisaya, ufa wata ꞌilekoa tulina tulina faifaidi Yaubada i yato-vagasedi i nagoga Keliso i mai, nika yana Veakutagona ꞌIvauna i velamu. \s1 Veakutagona ꞌIvauna Keliso ꞌwainega. \p \v 11 Mogitana ꞌakonadi Keliso i mai, taunina Tovelomu Bwaikina Yaubada yana Veakutagona ꞌIvauna i ꞌidewai, ꞌwainega mia ꞌatumaina ta veveluagai. Fwayefwayeye, bei tovelomu i lukuluku i folofolovaga, vanuga ꞌeba veluꞌuinina tomotoga ꞌadi ꞌaꞌaiyogona. Weꞌe Keliso kebu bei i da folofolovaga, i luku Yaubada yana ꞌeba mia ꞌatumaiotogina abame, bei i folofolova. ꞌEba mianina kebu fwayafwaya ꞌana nani, abame i ꞌenoꞌeno ꞌatumaiꞌavana wata yana ꞌaiꞌaiwabu bwaikaotogina, vanuga ꞌeba veluꞌui fwayefwayeye kebu baniꞌodiga. \v 12 \x + \xo 9:12 \xt Efe 1:7-8\x*Tutuyanina bei Iesu i lukuga, kebu ꞌaisaya goti wata bulumakau natudiavo dayagidi i da lukuveniga bega ꞌeba mianina i da luitaitali. Weꞌe tutuya ꞌaitamogana, tutuya matatabuna faifaidi Iesu i wafa dayagina i ilolo ꞌada tuveobu miamia-vagaina faifaina, ꞌwa da vo taunina dayagina i da lukuveni Tutudaba Tabutabuotogina ꞌwaineye velomu faifaina. \v 13 \x + \xo 9:13 \xt Vei 16:3; Num 19:17-18; Ibu 10:4\x*Basenadiotoga Mosese veimea i yatodi tomotoga tomogodi i na ꞌivevunavunagidi Yaubada mataneye faifaidi. Tamu side baniꞌodi. ꞌAiꞌedi egavo towafa i na ꞌabitonovi ꞌakonadi i veyoke, bega tovelomu ꞌaisaya dayagidi wata bulumakau natudi i velomuyeniga ꞌaufafana ꞌwaidiega i luluitaitalidi nika i veveꞌatumai Yaubada mataneye. Sauluvanina tomotoga tomogodi ꞌadi ꞌivevunavunaga faifaidi, weꞌe nuadi kebu. \v 14 \x + \xo 9:14 \xt 1 Fit 1:18-19; 1 Ion 1:7\x*Mogitana tomotoga tomogodi ꞌaisedi faifaidi ꞌaivaita i veluagadi ꞌaisaya dayagidiega, weꞌe Keliso dayagina kebu baniꞌodi ꞌaisaya dayagidi. Taunina ꞌatumaiꞌavana kebu yana sakonaga siwe ꞌAnuꞌanunu Miamia-vagaina yana toketokena ꞌwainega taunina i tauyeni Yaubada ꞌwaineye i wafa faifaida. Keliso dayagina kebu tomogoda ꞌaisedi faifaidi, weꞌe mogitana wata nuada i ꞌivevunavunagidi Yaubada mataneye. Fai yada sakona ꞌadi tutula wafa, bega vita ta vevebaeda, siwe Keliso dayagina vitanidi i ꞌewayavuledi wata nuada i ꞌivevunavunagidi bega ꞌada fata ta na vetofolova Yaubada Miamia-vagaina ꞌwaineye. \s1 Keliso Veakutagona ꞌIvauna i ꞌidewai taunina dayaginega. \p \v 15 \x + \xo 9:15 \xt 1 Tim 2:5; Ibu 8:6\x*Fai Keliso dayaginega nuada i ꞌivevunavunagidi bega ta ꞌasetai ꞌasaꞌaiana taunina Veakutagona ꞌIvauna ꞌana toꞌidewadewa bega tomotoga i na veiana Yaubada taiadi. Egavo Veakutagona Nagami yana tutuye i sakona, ꞌwa da vo sakonanidi i da yogonidi siwe Keliso ma fueda i tuveobuda yana wafa ꞌwainega bega egavo Yaubada i venuaꞌivinediga ꞌadi veuveuta ꞌaiꞌaiwabu miamia-vagaina i na veluagadi yana vonaꞌawaufaufa baniꞌodi. \p \v 16-17 Tamu yada sauluva side baniꞌodi. ꞌAiꞌedi aitoi i na nuanua yana wafa faifaina, tamu lubulubu i na kilumi ꞌana ꞌuyua ꞌana toꞌewa faifaidi. Ma yawaina i na miamiaga toꞌewanidi ꞌadi wagava i kilumidiga kebu ꞌadi fata ꞌuyuanidi i na ꞌabitonovidi, nagami tomotoga fuedi i na ꞌaseta-ꞌatumaia tomogonina i wafa, mulieta toꞌewanidi ꞌadi veuveuta i na ꞌewadi. \v 18 ꞌAda veuveuta Yaubada yana ꞌaiꞌaiwabu magemagetadi kebu ta da ꞌewa-matayoꞌodi, nagami Iesu i wafa, wata baniꞌodi ꞌaiꞌedi ꞌaisaya kebu i da luvewafai bega dayaga i da ilolo, ꞌako Yaubada yana Veakutagona Nagami kebu i da souyeniga. \v 19 \x + \xo 9:19 \xt Sou 24:6-8\x*Tutuyanina ꞌwaineye Mosese Yaubada yana veimea ꞌaitamogana ꞌaitamogana i luꞌivoneyedi tomotoga ꞌwaidie, mulieta bulumakau natudiavo dayagidi wata ufa i ꞌewaꞌewadi, tomotoga wata veimeanidi ꞌadi buki i luitaitalidi. ꞌEba luitaitala tamu welavi ꞌana wagava Isofa i baia sifi vutuvutudi i fania, vutuvutunina nagami i lusabai yamoyamoinega. \v 20 I luluitaitalidi bega i vonavona i vo, Dayaga deꞌe ꞌwainega Yaubada yana Veakutagona ꞌana mogitana i velamu, nani matatabuna faifaidi i vonaꞌawaufaufaga ꞌwaimie i na ꞌidewadi, weꞌe ꞌomi yana veimeanidi i velemiga ꞌwa na vematayakeyakedi.” \v 21 I ꞌaꞌavana, wata vanuga ꞌeba veluꞌui ꞌana kukua matatabuna taiadi i luitaitalidi. \v 22 \x + \xo 9:22 \xt Vei 17:11\x*Vona mogitana, saiꞌafo nani matatabuna dayaga ꞌwainega i vevunavunaga Yaubada mataneye yana veimea baniꞌodi. Fai yada sakona ꞌadi tutula wafa, ꞌaiꞌedi dayaga kebu i da ilologa kebu ꞌana fata nuatavuna ta da veluagai Yaubada ꞌwainega. \s1 Keliso dayaginega Yaubada yada sakona i nuatavunidi. \p \v 23 Naninidi Mosese i ꞌidewadiga, tomotoga wata vanuga ꞌeba veluꞌui ꞌana kukua taiadi ꞌwaidie, i ꞌivevunavunagidi ꞌaisaya dayagidiega. Naninidi yada ꞌeba ꞌisa ꞌanunu baniꞌodi, weꞌe naninidi ꞌadi mogitana abame. ꞌAisaya dayagidi kebu ꞌana fata naninidi ꞌadi mogitana abame i na ꞌivevunavunagidi, weꞌe fai Keliso dayagina nani ꞌatumaiotogina, ꞌwainega naninidi i ꞌivevunavunagidi. \v 24 \x + \xo 9:24 \xt 1 Ion 2:1\x*Vanuga ꞌeba veluꞌui fwayefwayeye tomotoga ꞌadi ꞌaꞌaiyogona Yaubada yana ꞌeba mia abame ꞌanununa. Tutuyanina Keliso i tovoi wafayega kebu i da luku tomotoga ꞌadi ꞌaꞌaiyogona ꞌwaineye, weꞌe mogitana i luku abama nagefouneye, bei Yaubada mataneye i miamia faifaida. \v 25 Malamala ꞌaitamogana ꞌaitamogana me Diu yadi tovelomu bwaikina i lukuluku Tutudaba Tabutabuotogineye, siwe dayaganina i lukulukuveniga kebu taunina dayaginaga, ꞌaisaya dayagidi. Weꞌe Keliso kebu tutuya fuedi i da lukuluku abame, tutuya ꞌaitamogana taunina i velomuyeni Yaubada ꞌwaineye. \v 26 ꞌAiꞌedi taunina i da vevelomuyeniga malamala ꞌaitamogana ꞌaitamogana, ꞌana ꞌaseta wata i da wafawafa-vebogi fwayafwaya ꞌana ꞌidewavau ꞌwainega i da maiga ꞌasiau. Weꞌe mogitana tutuya ꞌana ꞌeba veꞌaꞌava ꞌwaineye i souyenina wata i wafa-vetamogai tutuya matatabuna faifaina. Yana wafanina ꞌwainega taunina i velomuyeni faifaida bega sakona i ꞌewayavuledi. \v 27 \x + \xo 9:27 \xt Nag 3:19\x*Basenadiotoga Yaubada yana veimea i yatoi tomotoga matatabuda ta na wafa-vetamogada, mulieta ta na vonayavuga mataneye i na veimeyeda tutula faifaidi. \v 28 \x + \xo 9:28 \xt Ibu 10:10; 1 Fit 2:24; Fil 3:20\x*Wata baniꞌodi Keliso i wafa-vetamogai, tomogona i velomuyeni bega tomotoga fueda yada sakona i veꞌaꞌavadi. Bola wata i na souya-vaituganeni, kebu sakona ꞌana ꞌewayavula faifaina i na maiga, weꞌe mogitana i na souyeni bega ꞌida ta lulukamataga faifaina, ꞌitaꞌitaꞌi ta na veluagai ꞌwainega. \c 10 \s1 ꞌAisaya dayagidi kebu ꞌana fata sakona i na ꞌewayavuledi. \p \v 1 \x + \xo 10:1 \xt Kolos 2:17\x*ꞌAwaie nani fuedi ꞌatumaidi ta na veluagadi Iesu ꞌwainega, weꞌe Yaubada yana veimeanidi i maiga Mosese ꞌwainega kebu mogitana naniotogidi, ꞌanunudi. Fai veimeanidi ꞌadi wagava ꞌanunu, kebu ꞌana fata velomu ꞌwainega sakona i na ꞌuꞌumidi. Tomotoga nuanuadi Yaubada i na subiai bega malamala ꞌaitamogana ꞌaitamogana ꞌaisaya i vevelomuyedi ꞌwaineye kebu i da ꞌaꞌailovega ꞌadi kwalakwala, siwe ꞌwaidiega kebu i da veꞌatumaiotoga Yaubada mataneye. \v 2 ꞌAiꞌedi Yaubada ꞌana tosubianidi i da veꞌatumai-vagata mataneye, vita i vevebaediga yadi sakona faifaidi i da ꞌaꞌava wata velomu i da ꞌailove. \v 3 Fai yadi sakona i vevebaedi bega malamala ꞌaitamogana ꞌaitamogana i vevelomu, ꞌwaidiega i ꞌasetadi bola ma yadi sakona. \v 4 Yadi sakonanidi bola i ꞌenoꞌenovi fai ꞌaisaya goti wata bulumakau dayagidi kebu ꞌana fata sakona i na ꞌewayavuledi. \v 5-6 \x + \xo 10:5-6 \xt Same 40:6-8\x*Fai ꞌaisaya dayagidi kebu ꞌana fata sakona i na ꞌewayavulediga bega saiꞌafoga Keliso i na obuma fwayefwayeye, i vona Yaubada ꞌwaineye, vonanina Yaubada yana Buki ꞌwaineye i kilumi i vo, \p Tomotoga i ꞌaꞌanivelena-maimaiga ꞌaniꞌani tulina tulina ꞌwaidiega wata ꞌaisaya i vevelomuyediga ꞌwaimuye, siwe kebu nuanuamu. \p Wata ꞌaisaya kabulagolagodi i ꞌaꞌanivelenediga ꞌwaimuye ꞌeba velomu ꞌwainega, yadi sakona ꞌadi nuatavuna faifaidi, \p Siwe faifaidi kebu ꞌu da sosoanaga. \p Begaidi tomogoku ꞌu ꞌidewai tomia fwayafwaya baniꞌodi bega a na ꞌaniveleneni yamu ꞌeba sosoana. \p \v 7 Bega a vo, Yaubada, yau side, \p Yamu nuanua matatabuna a na ꞌidewai, \p Baniꞌodi basenadi i kilumi faifaiku yamu Buki ꞌwaineye.” \p \v 8 Yaubada yana veimea tulina tulina velomu faifaina i mai Mosese ꞌwainega siwe nagami Keliso i vo, Tomotoga i ꞌaꞌanivelena-maimaiga ꞌaniꞌani tulina tulina ꞌwaidiega wata ꞌaisaya i vevelomuyediga ꞌwaimuye, wata ꞌaisaya kabulagolagodi i ꞌaꞌanivelenediga ꞌwaimuye ꞌeba velomu ꞌwainega, yadi sakona ꞌadi nuatavuna faifaidi, siwe naninidi kebu nuanuamu wata faifaidi kebu ꞌu da sosoanaga.” \v 9 Mulieta Keliso i vo, Yaubada, yau side, yamu nuanua matatabuna a na ꞌidewadi.” Begaidi ta ꞌasetai velomu tuatuaina ꞌana ꞌedaꞌeda Yaubada i ꞌewayavuleni maꞌitufa ꞌedaꞌeda ꞌivauna i ꞌidewai, ꞌedaꞌedanina Keliso yana wafa faifaida. \v 10 \x + \xo 10:10 \xt Ibu 9:12\x*Iesu Keliso Yaubada yana nuanua matatabuna i ꞌidewai, tomogona i ꞌanivelena-maimaigeni i wafa faifaida. I wafa-vetamogai tutuya matatabuna faifaidi bega i ꞌiveꞌatumaida Yaubada mataneye. \s1 Keliso dayagina ꞌana fata sakona i na ꞌuꞌumidi. \p \v 11 Tovelomu fuedi ꞌaiata ꞌaitamogana ꞌaitamogana i tovotovoi i folofolova vanuga ꞌeba veluꞌui nageneye. Tutuya fuedi i vevelomuga, folovanina i ꞌiꞌidewa-vebogia siwe ꞌwaidiega kebu tamu saiꞌafo sakona i da ꞌuꞌuma-yavuledi. \v 12 \x + \xo 10:12 \xt Ibu 1:3\x*Weꞌe Keliso tutuya ꞌaitamogana i velomu sakonanidi faifaidi yana ꞌanivelenanina tutuya matatabuna faifaina ꞌana fata, yana folovanina i ꞌaꞌavana i nago i miabui Yaubada ꞌana ꞌatagiega. \v 13 \x + \xo 10:13 \xt Ibu 1:13\x*Bei ma yana veimea i lulukamata i na nagoga mulieta Yaubada ꞌana gaviavo i na leodi i na ꞌaꞌavana Keliso i na veveimeyedi. \v 14 Yana velomunina ꞌaitamogana ꞌwainega ꞌida ꞌatumaiꞌavada Yaubada mataneye kebu tamu yada sakonaga, bega tutuya matatabuna ꞌida Yaubada yana tomotoga magemagetada. \p \v 15 \x + \xo 10:15 \xt Iel 31:33-34\x*Vona mogitana ta veꞌatumai Yaubada mataneye, wata faifaina ꞌAnuꞌanunu ꞌAtumaina yana ve ꞌwaideye ta ꞌiseni Yaubada yana Buki nageneye i vo, \p \v 16 ꞌAuvea Yaubada i vona i vo, \p Tutuya tuatuaina i na ꞌaꞌava, mulieta yaku Veakutagona ꞌIvauna a na ꞌidewai bega i na vematayakeyakeni. Veakutagonanina side baniꞌodi. \p Yaku veimea a na yatodi nuadie bega i na nuakalikaliedi, \p Wata yadi nuanua ꞌwaidie a na kilumidi bega avaꞌai nuanuaku i na ꞌidewadiga i na ꞌasetadi.” \p \v 17 Wata mulieta i vo, \p Yadi sakona wata yadi vekali kebu wata a na nuanuanidiga.” \p \v 18 Fai yada sakonanidi ꞌakonadi Yaubada i nuatavunidi kebu wata i na nuanuanidiga, velomu sakona ꞌadi nuatavuna faifaina maꞌitufa i ꞌaꞌava. \s1 Ta na vaganago Yaubada lilivaotogineye. \p \v 19 \x + \xo 10:19 \xt Ibu 4:16\x*Ekwavo, fai Iesu i wafa faifaida, ꞌada fata ma yada sosoana wata ma yada venuafoufaꞌala ta na luku Yaubada mataneye yana ꞌeba mia Tabutabuotogina nageneye. \v 20 \x + \xo 10:20 \xt Mad 27:51\x*Basenadi Tutudaba Tabutabuotogina sisibodana kaleko ꞌwainega, tomotoga kebu ꞌadi fata ꞌwaineamo i na lukulukuga, weꞌe ꞌasiau Yaubada yada ꞌeba luku ꞌivauna wata miamia-vagaina i ꞌidewai Iesu yana wafa ꞌwainega ꞌana fata mataneye ta na luku. Tutuyanina Iesu tomogona i ꞌaniveleneni wafa ꞌwaineye saibodanina vanuga ꞌeba veluꞌui ꞌwaineye i ꞌanilabuꞌi, yada ꞌeba ꞌisa Iesu ꞌwaineamo ꞌada fata ta na luku Yaubada ꞌwaineye. \v 21 Wata Iesu yada Tovelomu Bwaikina, ꞌida Yaubada yana ꞌAilaꞌa ꞌalo yana Vanuga ꞌada Toꞌisaveꞌavina. \v 22 \x + \xo 10:22 \xt 1 Ion 1:7; Efe 5:26\x*Fai yada Tovelomu Bwaikina i miamia bega i lubwaineda ta na vaganago Yaubada lilivaotogineye. Iesu dayaginega nuada i lekoadi bega vita ta vevebaedaga yada sakona faifaidi i ꞌewayavuledi, wata tomogoda i lekoadi ufa vunavunagina ꞌwainega. Kebu ta na venuanaluga siwe ta na nuani mogitana wata ma yada vetumagana faꞌalina ta na luku mataneye. \v 23 \x + \xo 10:23 \xt Ibu 4:14\x*ꞌAkonadi Yaubada i vonaꞌawaufaufa ꞌawaie ꞌitaꞌitaꞌi ta na veluagai ꞌwainega begaidi yada vetumagana ta yato-vagasedi vonaꞌawaufananina ꞌwaineye, kumanina faifaina ta luluꞌivona. Fai kebu ꞌana fata Yaubada yana vonaꞌawaufaufanina ꞌwaideye i na geuya, ma yada tokemaiga ta na lulukamata. \v 24 Wata edavo ta na nuanuanidi wata i na nuanuanida, ma fueda ta na veꞌivaivaita, ta na vevesauluva ꞌatumaina wata ta na vevenuakalikali. \v 25 Tovetumagana ꞌifwaidi i baibaila, kebu nuanuadi ma fueda ta na vavaꞌauta tafalolo faifaina, weꞌe ꞌida kebu wata tafalolo ta na bailaga, i lubwaineda ta na vavaꞌauta bega ma fueda ta na veꞌivaivaita. Mogitana ta na tokemaigeda fai ta ꞌiseni Iesu yana vila-vaitugana ꞌana ꞌaiata saiꞌafoga. \s1 Yada sauluva ta na ꞌiꞌisaveꞌavinidi i na nunago Iesu ta na vagavefwayafwayai. \p \v 26 \x + \xo 10:26 \xt Ibu 6:4-8\x*ꞌAiꞌedi Yaubada yana nuanua tonovidi ma ꞌadi ꞌaseta ꞌwaideye bega ta vetumagana ꞌwaidie mulieta sauluvanidi ꞌakonadi ta ꞌasetadi sakona, siwe ta na ꞌiꞌidewadiga, wata aitoi dayagina i na ilolo bega sakonanidi Yaubada i na nuatavunidi? Wata kebu tamu. \v 27 Vona mogitana kebu ꞌana fata nuatavuna ta na veluagai, ta na kololo bwaikina avaꞌai ꞌawaie i na souyediga ꞌwaideye vonayavuga ꞌana tutuye. Bei Yaubada ꞌana tovedumweꞌaiꞌai vematavuloga i na veluagai ꞌai-ꞌalaꞌalata ꞌwaineye i na ꞌalaogogodi. \v 28 \x + \xo 10:28 \xt VeL 17:6\x*Veimeanidi i maiga Mosese ꞌwainega, ꞌaiꞌedi aitoi i na vedumweꞌaiꞌaiediga, tomotoga ꞌadi ꞌailuga ꞌalo ꞌadi ꞌaitonu tomotoganina i na ꞌiseni i na luꞌivoneyeni, kebu tamu saiꞌafo i na ꞌisanuakalikalieni i na luvewafaimo. \v 29 \x + \xo 10:29 \xt Mad 26:27-28\x*Weꞌe ꞌwa da nuaniga ꞌaiꞌedi tamu tomogo i na sakosakona bega Yaubada Natuna i na vagavefwayafwayaiga, ꞌana vematavuloga baniꞌodi? Iesu dayagina Yaubada yana Veakutagona ꞌIvauna ꞌwainega tomogonina yana sauluva i tonova Yaubada mataneye siwe i na venani-ꞌavoꞌavovoga, baniꞌodi? Wata ꞌAnuꞌanunu ꞌAtumaina ꞌwainega nuakalikali i ꞌewaiga siwe i awavesakoyeniga, baniꞌodi? Mogitana i lubwaineni vematavuloga bwaikaotogina i na veluagai Yaubada ꞌwainega. \v 30 \x + \xo 10:30 \xt VeL 32:35-36; Lom 12:19\x*Fai Yaubada ta ꞌasetai i vo, \p Yau tomotoga ꞌadi vematavuloga a na veledi, \p Yadi sakona faifaidi wata yau a na tutula.” \p Wata i vo, \p Yau ꞌAuvea yaku tomotoga a na veimeana vematavuloga \p i na veluagai.” \p \v 31 Vona mogitana ꞌaiꞌedi Yaubada Miamia-vagaina ta na baileni ꞌada vematavuloga ta na veluagai nimaneye, naninina faifaina ta na kololo-ꞌafoꞌafo. \s1 Vita fuedi ꞌwaidie ta na tovoi faꞌalina. \p \v 32 Naninidi basenadi i souyediga ꞌwaimie ꞌwa na nuanidi. Tutuyanina ꞌwaineye Yaubada yami nuanua i kiavemagetadi Iesu ꞌana ꞌaseta faifaina, vita tulina tulina ꞌwa veluagadi siwe kebu ꞌwa da beꞌuga ꞌwa tovotovoi faꞌalina. \v 33 Tutuya ꞌifwaidi ꞌailaꞌa matadie i awavesakoyemi wata i ꞌivekokovimi, weꞌe tutuya ꞌifwaidi emiavo ꞌifwaidi tovetumagana vitanidi baniꞌodi i veveluagadi ꞌwa ꞌisanuakalikaliedi ꞌwa ꞌiꞌivaisedi ꞌomi ꞌadi ꞌauvo. \v 34 \x + \xo 10:34 \xt Mad 6:20\x*Egavo i vetumagana begaidi i miamiani vanuga ꞌeba yogona ꞌwaineye, ma yami nuakalikali ꞌwa fogefogedi. Wata toꞌivekokovanidi veꞌisakololo ꞌwainega yami vanuga wata yami kukua i lulueloelomiga, kebu ꞌwa da nunuasakoga ꞌwa sosoanamo fai ꞌwa ꞌasetai ꞌaꞌaꞌavidi weꞌe nani fuedi ꞌatumaiotogidi Yaubada ꞌwainega i ꞌeno-vagata ꞌwaimie. \p \v 35 Mogitana nagami ꞌwa vetoketoke vitanidi ꞌwaidie bega tutuya deꞌe ꞌwa na totokemaiga bega tokemaiganina ꞌwainega tutula ꞌatumaiotogina ꞌwa na veluagai Yaubada ꞌwainega. \v 36 \x + \xo 10:36 \xt Ibu 6:12\x*I lubwainemi ꞌwa na vetoketoke bega ꞌami fata Yaubada yana nuanua ꞌwa na ꞌiꞌidewadi, ꞌwaidiega avaꞌai i vonaꞌawaufaufa i na velemiga ꞌwa na veluagadi. \v 37 \x + \xo 10:37 \xt Aba 2:3-4; \xt Ve 22:20\x*Ma yami tokemaiga ꞌwa na miamia fai Yaubada yana Buki nageneye i vo, \p Kebu tutuya manamanawenaga kumanina i mimaiga saiꞌafoga i na leꞌwa, \p Kebu i na ꞌivogavogana. \p \v 38 \x + \xo 10:38 \xt Lom 1:17\x*ꞌAiꞌedi aitoi yana sauluva ꞌatumaiꞌavana matakuye, yana vetumagana ꞌwainega i na miamia, \p Weꞌe ꞌaiꞌedi i na baila ma yana kololo i na vilaiga, faifaina kebu a na sosoanaga.” \p \v 39 Weꞌe ꞌida kebu baniꞌodi, tomotoganidi i kololo i viladiga i na wafaotoga ꞌai-ꞌalaꞌalase. Mogitana ꞌida ma yada vetumagana ta totokemaigeda bega ꞌitaꞌitaꞌi ta veluagai. \c 11 \s1 Vetumagana faifaina. \p \v 1 \x + \xo 11:1 \xt 2 Kol 5:6-7\x*Vetumagana side baniꞌodi. Naninidi nuanuada kebu ta da veluagadiga siwe ta ꞌaseta-ꞌafoꞌafoi ꞌawaie ta na veluagadi, wata avaꞌai kebu ta da ꞌiseꞌisediga siwe ta nuani mogitana ta na veluagadi, yada nuanuanina ꞌana wagava vetumagana. \v 2 Basenadiotoga ꞌifwaidi tubudavo ma yadi vetumagana faꞌalina, bega yadi vetumagananidi ꞌwaidiega Yaubada i awaveꞌatumaiedi. \p \v 3 \x + \xo 11:3 \xt Nag 1:1\x*Fai ta vetumagana Yaubada ꞌwaineye ta ꞌasetai fwayafwaya, abama wata nani matatabuna i ꞌidewadi yana vona ꞌwainega, weꞌe avaꞌai ꞌasiau ta ꞌiseꞌisediga, ꞌwaidiega i ꞌidewadi kebu ꞌada fata ta na ꞌisediga. \s1 Me Isileli tubudiavo Ebeli, Inoki wata Noa \s1 yadi vetumagana ifufuna. \p \v 4 \x + \xo 11:4 \xt Nag 4:3-5\x*Tomotoga ꞌifwaidi ma yadi vetumagana side baniꞌodi. Basenadiotoga Ebeli i vetumagana Yaubada ꞌwaineye begaidi yana ꞌanivelena-maimaiga ꞌaisaya sifi i velomuyeni Yaubada ꞌwaineye, faifaina Yaubada i sosoana bega i awaveꞌatumaieni. Weꞌe tatana Keni yana ꞌanivelena-maimaiga ꞌaniꞌani, bega Yaubada kebu i da sosoana wata i da awaveꞌatumaieniga. Fai Ebeli tovetumagana, tutuyanina Yaubada i awaveꞌatumaieniga wata i vo, Taunina tomogo yana sauluva tonovidi matakuye.” Avinodi Ebeli i wafa siwe yana vetumagana ifuifufuna i ꞌenoꞌeno ꞌasiau yada ꞌeba ꞌisa. \p \v 5 \x + \xo 11:5 \xt Nag 5:24\x*Wata Inoki i vetumagana Yaubada ꞌwaineye bega kebu i da wafaga, Yaubada i vagavaiamo i naweni ꞌwaineye, tomogona i luala-wayogeni. Bola kebu i da lakaga, faifaina Yaubada i awaveꞌatumaieni i vo, A sosoana Inoki faifaina.” \v 6 ꞌAiꞌedi kebu ma yada vetumaganaga wata kebu ꞌana fata Yaubada i na sosoana faifaida. ꞌAiꞌedi aitoi nuanuana i na nago Yaubada ꞌwaineye i lubwaineni i na vetumagana Yaubada i miamia, wata i lubwaineni i na vetumagana Yaubada i vevesauluva ꞌatumaina tomotoganidi i lulualeniga ꞌwaidie. \p \v 7 \x + \xo 11:7 \xt Nag 6:13-22\x*Tamu wata tomogo ꞌana wagava Noa i vetumagana Yaubada ꞌwaineye bega avaꞌai ꞌawaie i na souyediga faifaidi i matakia ꞌwaineye yana vona i veꞌililibuyeni, ma yana kololo waka i yogoni. ꞌWei wata mwai bwaikina bola kebu i da souyediga siwe i vematayakayakamo. Wakanina ꞌwainega ma yana ꞌailaꞌa ꞌitaꞌitaꞌi i veluagai mwai bwaikaotogina ꞌwainega. Tomotoga ꞌifwaidi kebu i da vetumagana bega Noa yana vetumaganayega yadi sauluva sakoidi i sivemagesedi weꞌe yana vetumagananina faifaina Yaubada i vo, Noa yana sauluva tonovidi matakuye.” \s1 Ebelamo yana vetumagana ifuifufuna. \p \v 8 \x + \xo 11:8 \xt Nag 12:1-5\x*Basenadi Yaubada Ebelamo i goleni ꞌana tuvada i na baileni i na nago ꞌaniꞌie tamu ꞌawalawa ꞌwaineye, ꞌawalawanina Yaubada i vonaꞌawaufaufa Ebelamo i na veleni. Ebelamo Yaubada yana vona i vetumaganeni bega i vematayakayaka i tovoi i nago siwe bei i nunagoga kebu i da ꞌasetaiga. \v 9 Ma yana vetumagana i mia vonaꞌawaufaufa ꞌawalawina ꞌwaineye, siwe kebu yana vanugaga, vadavada i ꞌidewadi ꞌaisaya bunudiega, wakawaka baniꞌodi i miamia. Weꞌe mulieta Yaubada vonaꞌawaufaufanina i luvaitugani Ebelamo natuna Aisake wata tubuna Iakobo ꞌwaidie, fwayafwayanina i na veledi, siwe taunidi Ebelamo baniꞌodi vadavada ꞌwaidie i mia. \v 10 Ebelamo i miamia vadavada ꞌwaidie, fai i lulukamata nuanuana i na luku abame Yaubada yana ꞌatamana miamia-vagaina ꞌwaineye. ꞌAtamananina nagami Yaubada yana nuanua ꞌwaineye i venuaꞌivina-vagaseni mulieta i ꞌidewai. \p \v 11 \x + \xo 11:11 \xt Nag 15:6\x*Ebelamo ma yana vetumagana bega avinodi i veꞌauvea wata Sela kakalidi, siwe Yaubada yana toketokena ꞌwainega i venatuna. I venatunaga fai Yaubada yana vonaꞌawaufaufa Ebelamo yana ꞌailaꞌa i na vefue, vonanina Ebelamo i vetumaganeni, i nuani mogitana i na ꞌidewai. \v 12 \x + \xo 11:12 \xt Nag 15:5\x*Ebelamo i veꞌauvea-ꞌafoꞌafo saiꞌafoga i da wafa siwe fai i vetumagana, tomogonina ꞌaitamogana ꞌwainega ꞌailaꞌa bwaikaotogina i souyedi, luꞌiawawa-wayoga walaꞌai ꞌana ꞌilukulukuta baniꞌodi wata ꞌubwana. \p \v 13 Tomotoganidi faifaidi a vonavonaga, matatabudi ma yadi vetumagana i wafa. Bola ma yawaidie naninidi Yaubada i na velediga faifaidi i vonaꞌawaufaufa, siwe kebu matatabuna i da veluagadi. Ma yadi vetumagana i nuanidimo mogitana ꞌawaie i na souyediga faifaidi i sosoanamo. I vonavona mali tomotoga ꞌwaidie, fwayefwayeye kebu yadi vanuga taunidi wakawaka wata toyaba. \v 14 Fai taunidi i fali-wakewakediga ta ꞌasetai taunidi yadi ꞌawalawa fwayefwayeye kebu faifaina i da nuanua weꞌe mogitana ꞌawalawa abame i nuanuani, faifaina i lulukamata. \v 15-16 ꞌAiꞌedi ꞌadi tuvada faifaina i da nuanuaga ꞌadi fata wata i da viladi siwe yadi nuanua bwaikina tamu ꞌawalawa ꞌatumaiotogina, ꞌawalawanina abame. Ebelamo ma yana ꞌailaꞌa nuanuadi Yaubada taiadi i na miamia, begaidi avinodi Yaubada bwaikaotogina siwe tutuyanina tomotoganidi i vo, ꞌOmu yama Yaubada,” taunina kebu i da bunumayagediga fai ꞌakonadi tamu ꞌatamana i ꞌidewa-vagaseni faifaidi abame. \p \v 17-18 \x + \xo 11:17-18 \xt Nag 22:9-12\x*Tamu tutuya Yaubada Ebelamo i silubuya nuanuana natuna i na velomuyeni ꞌwaineye, Ebelamo kebu nuana i da loloi ma yana vetumagana i vematayakayaka. Avinodi Yaubada i vonaꞌawaufaufa Ebelamo ꞌwaineye yana ꞌailaꞌa i na vefue Aisake ꞌwainega, siwe Ebelamo igodi natuna yana tamogana i da luvewafai ꞌeba velomu ꞌwaineye. \v 19 Ebelamo i nuani mogitana bega i vo, ꞌAiꞌedi natuku a na luvewafai a na velomuyeni Yaubada ꞌwaineye, ꞌana fata wata i na sivetovoia wafayega.” Saiꞌafoga i da luvewafai siwe Yaubada i talaboda bega ꞌwa da vo wafayega i da vevilai. \s1 Aisake, Iakobo wata Iosefa yadi vetumagana ifuifufuna. \p \v 20 \x + \xo 11:20 \xt Nag 27:27-29,39-40\x*Aisake i vetumagana Yaubada ꞌwaineye bega i nuani mogitana tutuya mulina i na vesauluva ꞌatumaina natunavo ꞌwaidie. Begaidi Iakobo wata Iso ꞌadi vona nuakalikali ꞌwaineye, Aisake i veluꞌui Yaubada ꞌwaineye natunavonidi faifaidi. \p \v 21 \x + \xo 11:21 \xt Nag 48:15-16\x*Wata baniꞌodi Iakobo i vetumagana Yaubada ꞌwaineye bega saiꞌafoga i na wafa yana wautoganayega i ꞌaꞌaliveꞌavinana Yaubada i subisubiai, wata Iosefa natunavo ꞌadi vona nuakalikali faifaina i veveluꞌui bega Yaubada i na vesauluva ꞌatumaina ꞌwaidie. \p \v 22 \x + \xo 11:22 \xt Nag 50:24-25\x*Mulieta Iosefa i ꞌasetai saiꞌafoga i na wafa i vetumagana ꞌawaie Yaubada me Isileli i na viledi Itifita ꞌwainega, bega i vona-vagata i na tautauyaga luluna i na nawedi. \s1 Mosese yana vetumagana ifuifufuna. \p \v 23 \x + \xo 11:23 \xt Sou 1:22, 2:1-2\x*Mosese tamana inana taiadi wata ma yadi vetumagana. Yadi tutuye Itifita ꞌana kini yana veimea nuanuana kwakwama mwedamwedalidi iavetadi i na luluvewafadi siwe tutuyanina natudi i tubuga i ꞌiseni ꞌana ꞌisa ꞌatumaiotogina bega kebu i da kolologa kini yana veimeanina faifaina. I vetumagana Yaubada i na ꞌitaꞌitaꞌieni bega i giveni vanuge, bei i miamia wetaꞌi ꞌaitonu. \p \v 24-25 \x + \xo 11:24-25 \xt Sou 2:10\x*Mulieta me Itifita yadi kini natuna vevinena Mosese i veluagai i naweni yana vanuge i fayayeni. Mosese i taulai ma yana veimea wata yana ꞌaiꞌaiwabu fuedi fai taunina baniꞌodi kini tubuna. Siwe i vetumagana Yaubada ꞌwaineye bega kebu nuanuana tutuya ꞌaleꞌusana nageneye taiadi i na miamia i na sosoana-ꞌavoꞌavovo wata i na sakosakona, nuanuana enavo Yaubada yana tomotoga, kumanidiavo i vetofolova-maimaiga me Itifita ꞌwaidie, taiadi ꞌadi vita i na vesala. \v 26 Awavesako wata sidibidibi faifaidi kebu i da nuanua, i nuani ꞌaiꞌedi vita i na veluagai Yaubada ꞌana Venuaꞌivina faifaina nani ꞌatumaina, fai i vetumagana ꞌawaie ꞌana tutula miamia-vagaina i na veluagai Yaubada ꞌwainega, ꞌaiꞌaiwabunidi bwaikaotogidi me Itifita yadi ꞌaiꞌaiwabu kebu baniꞌodiga. \p \v 27 \x + \xo 11:27 \xt Sou 12:51\x*Fai Mosese i vetumagana Yaubada ꞌwaineye kebu i da kololo kini i na nuasakoga faifaina, i tovoi Itifita ꞌwainega i tauya i nago. Kebu i da vilai, ma yana tokemaiga i nago, Yaubada kumanina kebu tamu aitoi ꞌana fata i na ꞌiseniga, ꞌwa da vo i da ꞌiseꞌiseni. \v 28 \x + \xo 11:28 \xt Sou 12:21-23\x*Wata fai i vetumagana Yaubada yana tomotoga me Isileli i na ꞌitaꞌitaꞌiedi, bega Yaubada yana vona i luꞌivoneyeni ꞌwaidie, i vonedi ꞌaisaya sifi i na nikedi yadi saiboda lilivadi i na luitaitalidi dayagidiega. I luitaitalidiga bega Yaubada yana anelose i uviꞌagalatagonidi kebu i da nikedi weꞌe me Itifita natudiavo tulaidi i luvewafadi. \s1 Me Isileli yadi souyagi ifuifufuna. \p \v 29 \x + \xo 11:29 \xt Sou 14:21-31\x*Tutuyanina Mosese me Isileli i vagavaidi i souyedi Itifita ꞌwainega, me Itifita i talaꞌwavina mulidie. Fai me Isileli i vetumagana Yaubada ꞌwaineye Eyaga Yamoyamoina i ꞌivelalai, ꞌwaineamo i damana ꞌwa da vo fwayafwaya lalaneamo, weꞌe me Itifita igodi i da damana i na ꞌiveꞌavinidiga faifaina, nika matatabudi i yemuwafa. \p \v 30 \x + \xo 11:30 \xt Ios 6:12-21\x*Mulieta malamala fuedi i ꞌaꞌavana me Isileli i leꞌwai Kenani, ꞌawalawanina Yaubada i vonaꞌawaufeufeniga ꞌwaineye Yaubada yana veimea ꞌwainega nuanuadi ꞌatamana Ieliko i na kuali, bega Yaubada yana vonanina i vetumaganeni ꞌaiata 7 nagedie ꞌatamananina ꞌana kali badubaduna wata manamanawena i luvivili. Fai ma yadi vetumagana lauvivila ꞌana ve-7 ꞌwaineye kali i ꞌaniweali. \p \v 31 \x + \xo 11:31 \xt Ios 2:1-21, 6:25\x*Bola ꞌatamananina kebu i da leodiga tamu vavine toalagogona ꞌadi wagava Leabi me Isileli yadi tovetauiꞌwala i ꞌivaisedi i givedi yadi vanuge. Fai i vetumagana Yaubada ꞌwaineye, tutuyanina i talaꞌavuidiga vavinenidi ꞌatumaiꞌavadi i miamia, kebu i da wafa Yaubada ꞌana tovedumweꞌaiꞌai taiadi. \p \v 32 Tovetumagana fuedi wata i miamiani siwe a nuani ꞌasaꞌaiana. ꞌAiꞌedi wata nuanuaku, side tovetumagananidi a da veifufuyedi, Gidioni, Beleki, Samisoni, Iefeta, Devida, Samuela, wata Yaubada yana toluꞌivonavo. \v 33-34 \x + \xo 11:33-34 \xt Dan 6:22; \xt Dan 3:23-27\x*Tomotoganidi i vetumagana Yaubada ꞌwaineye bega ꞌeba veimea ꞌifwaidi taiadi i vetalaga i leodi, yadi veimea tonovidi, wata avaꞌai Yaubada i vonaꞌawaufaufaga ꞌwaidie i veluagadi. Fai ma yadi vetumagana Yaubada ꞌwaineye i ꞌitaꞌitaꞌiedi ꞌaisaya kasikasisidi laioni ꞌwaidiega, ꞌai-ꞌalaꞌalata ꞌwainega, wata vetalaga ꞌwaidie kebu tamu aitoi i da wafa kefata ꞌwaidiega. Nagami kebu toketokediga siwe i vetoketoke i vemataꞌaiꞌai vetalaga ꞌwaidie bega mali tomotoga yadi tolugaviavo ꞌwaidie i vetoketoke. \v 35 \x + \xo 11:35 \xt 1 Kin 17:17-24; 2 Kin 4:18-37\x*Weꞌe vevine ꞌifwaidi yadi vetumagana ꞌwainega ediavo wafawafadi i yawasa. \p Weꞌe tomotoga ꞌifwaidi i vetumagana Yaubada ꞌwaineye siwe ꞌadi tovedumweꞌaiꞌai i ꞌivekokovidi i wafa. Kebu nuanuadi Yaubada i na baileni bega tovedumweꞌaiꞌainidi i na ꞌetoyavudi vita ꞌwaidiega, ma yadi tokemaiga i tauyedi veviga wata wafa ꞌwaidie. I vetumagana i ꞌasetai ꞌawaie mia ꞌatumaina wata miamia-vagaina i na veluagai, yadi mia fwayefwayeye kebu baniꞌodiga. \v 36 \x + \xo 11:36 \xt Iel 20:2, 37:15-16\x*ꞌIfwaidi ꞌadi gaviavo i sidibidibiedi wata i fitalidi, weꞌe ꞌifwaidi i yogonidi bulava kainumu ꞌwaidiega i yatodi vanuga ꞌeba yogona ꞌwaineye. \v 37 ꞌIfwaidi fai i vetumagana Yaubada ꞌwaineye kileuyega i tutuvewafadi, ꞌifwaidi soa ꞌwainega i bobolugedi, weꞌe ꞌifwaidi i luvewafadi kefatayega. ꞌIfwaidi i ꞌivekokovidi wata vita i veledi, taunidi i vewekowekoma, i veꞌwesena ꞌaisaya sifi wata goti bunudiega. \v 38 Taunidi tomotoga ꞌatumaiotogidi, kebu i da lubwainedi tomia fwayafwaya ꞌifwaidi sakoidi taiadi i na miamia. Kebu yadi vanuga, i mimiayaba-vuvua saliꞌavuꞌavuye wata ꞌoyeye, yadi ꞌeba mia ovuye wata vatuꞌai ꞌwaidie. \p \v 39 Tomotoganidi Yaubada i awaveꞌatumaiedi yadi vetumagana faꞌalidi faifaidi, weꞌe naninidi faifaidi i vonaꞌawaufaufa i na velediga, fwayefwayeye kebu i da veluagadiga. \v 40 Kebu i da veluagadiga fai Yaubada nuanuana i na lukamata bega ma fuedeye yana nuanua ꞌatumaiotogina ta na veluagai, bega matatabuda yada sauluva magemagetadi mataneye. \c 12 \s1 Iesu Keliso yada ꞌeba ꞌisa. \p \v 1 \x + \xo 12:1 \xt 1 Kol 9:24-25\x*Tomotoganidi i vetumaganaga, ꞌailaꞌa bwaikina i tovififineda i ꞌiseꞌiseda begaidi ma yada vetumagana ta na vetafewa Yaubada faifaina. ꞌAiꞌedi tomotoga nuanuadi i na veꞌililidega nagami naninidi i vevesitagonidiga baniꞌodi kaleko manamanawedi, i na ꞌaꞌidi bega ꞌadi fata yadi ꞌeba lilide matadie i ꞌenoꞌenova faifaina i na vetafewa. ꞌIda wata ta na vetafewa, nuanuananidi i sisitagonidaga wata sakona ꞌeba beꞌu matatabuna ta na bailedi, bega sauluvanidi Yaubada nuanuana ꞌwaidiamo ta na nunago. \v 2 \x + \xo 12:2 \xt Ibu 1:3, 3:1\x*Ta na nunagoiga matada ta na yato-vagasedi Iesu ꞌwaineye, kumanina yada vetumagana lamuna wata yana ꞌaivaita ꞌwainega yada vetumagananina i na vetoketoke-ꞌafoꞌafo. Wafa ꞌai lagalagana ꞌwaineye ꞌeba veviga wata ꞌeba bunumayaga siwe Iesu i nagona kebu i da ꞌailove, ma yana tokemaiga taunina i tauyeni wafa ꞌwaineye, ꞌana bunumayaga faifaina kebu i da nuanuaga fai i ꞌasetai ꞌawaie sosoana bwaikina i na veluagai. I wafana ꞌasiau ma yana sosoana wata ma yana veimea i miabui i miamia Yaubada ꞌana ꞌatagiega. \p \v 3 \x + \xo 12:3 \xt Mad 27:28-44\x*Vitanidi i veluagadiga ꞌwa na nuani. Tosakona i vedumweꞌaiꞌaieni veviga i veleni siwe i tokemaigeni. Bega ꞌwa na nuanina ꞌaiꞌedi vita ꞌwa na veluagaiga faifaina kebu ꞌwa na ꞌabiawa wata kebu ꞌwa na ꞌailove. \v 4 Iesu veviga i veluagadi fai sakona taiadi i vetalaga, mulieta ꞌana gaviavo i luvewafai. Weꞌe ꞌomi ꞌwa vevetafewa sakona ꞌwaidiega, yami veviga saiꞌafo, kebu wafa ꞌwa da veluagai Iesu baniꞌodi. \s1 ꞌIda Yaubada natunavo. \p \v 5 \x + \xo 12:5 \xt Voa 3:11-12\x*Vona mogitana i lubwaineda ta na vevetafewa Yaubada faifaina ꞌalo voke nuami i fani tamu yana vona yana Buki nageneye? ꞌIda natunavo i veluꞌaseꞌaseda i vo, \p Natuku, ꞌaiꞌedi yamu ꞌAuvea vematavuloga i na velemuga tamu sauluva sakoina faifaina, ꞌu na nuaveꞌavini. \p I na lulumatanimuga, kebu yana vona faifaina ꞌu na logi. \p \v 6 \x + \xo 12:6 \xt Ve 3:19\x*Egavo ꞌAuvea i nuakalikaliediga vematavuloga i veleveledi bega yadi sauluva i na tonova. \p Wata tomotoganidi ꞌwaidie i veꞌawa-natuna i nikenikedi.” \p \v 7 \x + \xo 12:7 \xt VeL 8:5\x*Fai Yaubada Tamami i nuakalikaliemi bega vematavuloga i velevelemi, vitanidi ꞌwaidiega ꞌwa na ꞌasetai ꞌomi natunavo mogitana. Kwakwama fuedi tamadiavo ꞌatumaidi siwe vematavuloga i veleveledi yadi sauluva i na tonova faifaina, begaidi ꞌaiꞌedi vita ꞌwa na veluagadiga Yaubada Tamada ꞌwainega kebu ꞌwa na logi, ꞌami ꞌaivaita. \v 8 Yaubada natunavo matatabudi vematavuloga i veveluagadi ꞌwainega, weꞌe ꞌaiꞌedi kebu, ꞌomi kebu natunavo mogitana, ꞌomi ꞌeda natudiavo. \v 9 Fwayefwayeye tamadavo vematavuloga i veleveleda begaidi ta veveꞌililibuyedi, weꞌe mogitana Tamada ꞌanuꞌanunuda faifaidi ma yada veꞌililibu taunida ta na tauyeda ꞌwaineye bega yada mia i na veꞌatumai. \v 10 Wata fwayefwayeye tamadavonidi tutuya ꞌaleꞌusana ꞌwaidie vematavuloga i veleveleda naninidi i nuanidiga ꞌatumaidi faifaidi, weꞌe Yaubada yana vematavuloga tonovidi ꞌada ꞌeba ꞌaivaita bega yada sauluva i na tonova taunina yana sauluva magemagetadi baniꞌodi. \v 11 Tutuyanina vematavuloga ta veveluagadiga ꞌeba nuavita ꞌwaideye kebu ꞌwainega sosoana ta da veveluagai. Siwe ꞌaiꞌedi venidi ta na nuanuanidiga ꞌawaie vuagina ta na veluagai, mia ꞌatumaina wata sauluva tonovidi. \p \v 12 Fai Yaubada i kikiavetonovida vita wata ꞌweꞌwela ꞌwaidiega bega kebu ta na ꞌivemweamweadaga. Nimami ꞌwa na tauvefatotodi wata ꞌwa na tovoi faꞌalina kebu ꞌagemi i na tatava. \v 13 Yaubada yana ꞌedaꞌeda tonovineamo ꞌwa na nunago kebu ꞌwa na baileniga bega ꞌifwaidi yadi vetumagana mweadi ꞌwa da vo veꞌagesako, kebu i na mwea-ꞌafoꞌafo, yami ꞌaivaita ꞌwainega i na veꞌatumai-vaitugana. \s1 Ve wata matakia. \p \v 14 \x + \xo 12:14 \xt Lom 12:18\x*ꞌWa na vewavawava bega yami mia i na veꞌatumai, kebu tamu aitoi taiadi ꞌwa na veꞌikwayekwayega. Wata ꞌwa na vewavawava yami sauluva i na tonovaotoga bega ꞌami fata ꞌAuvea ꞌwa na ꞌiseni, weꞌe ꞌaiꞌedi aitoi yana sauluva kebu tonovidiga, kebu ꞌana fata i na ꞌiseni. \v 15 \x + \xo 12:15 \xt Efe 4:31\x*Taunimi ꞌwa na ꞌiꞌisaveꞌavinimi nika kebu tamu aitoi ꞌwaimiega Yaubada yana nuakalikali i na ꞌiaꞌiaweniga. Wata ꞌwa na ꞌisaꞌisa kebu tamu sauluva sakoina i na vebwaika ꞌawasasamie, baniꞌodi viga sakoina yana damana tomotoga fuedi ꞌwaidie, i na nunago matatabumi i na ꞌivesakoimi. \v 16 \x + \xo 12:16 \xt Nag 25:33-34\x*Wata taunimi ꞌwa na ꞌiꞌisaveꞌavinimi kebu tamu aitoi ꞌwaimiega i na luꞌavoꞌavovo bunu ꞌana nuanua sakoidi ꞌwaidie. Wata taunimi ꞌwa na ꞌiꞌisaveꞌavinimi Yaubada yana nuanua kebu ꞌwa na bailedi baniꞌodi Iso. Fai taunina tulaina, tamana yana wafa ꞌwaineye ꞌana veuveuta i da veluagadi wata Yaubada yana vonaꞌawaufaufa tamana Aisake ꞌwaineye i da damana ꞌwaineye, siwe ꞌaniꞌani siaina faifaina veuveutanina i vekimwaneyeni taina Iakobo ꞌwaineye. Kebu Yaubada yana nuanua faifaina i da nuanua, ꞌaniꞌani ꞌaisena faifaina i nuanua. \v 17 \x + \xo 12:17 \xt Nag 27:32-40\x*Mulieta nuanuana veuveutanina ꞌana vonaꞌawaufaufa i na veluagai tamana yana vona nuakalikali ꞌwainega, siwe kebu ꞌana fataga. ꞌAkonadi ꞌwa ꞌasetai ma matageuna tamana ꞌwaineye i veveluꞌui igodi i na vevilai siwe kebu tamu ꞌeda i da ꞌenoꞌeno ꞌwainega ꞌana veuveuta i na veluagai. \s1 Yaubada i veianeda Veakutagona ꞌIvauna ꞌwainega. \p \v 18 \x + \xo 12:18 \xt Sou 19:12-13,16-20, 20:18-21\x*Yami nago Yaubada ꞌwaineye kebu tubumiavo me Isileli baniꞌodiga. Basenadiotoga taunidi i nagoi ꞌOya Sainai nani ꞌifwaidi i ꞌisedi wata i nogaidi. Bei Yaubada i obuma, ꞌai-ꞌalaꞌalata, wavuwavulo bwaikina, wata dudubala i ꞌisedi. Kaukau bwaikina i nunuga, tomuyoana i kikianamali wata i dududuya. \v 19 Tomotoganidi evulega butuꞌaina wata bona bwaikina i nogaidi, i kololo-ꞌafoꞌafo i veluꞌui Yaubada ꞌwaineye kebu nuanuadi bonananina i na noganogai. \v 20 Kebu ꞌadi fata i na tokemaigedi fai Yaubada i vonavona i vo, ꞌAiꞌedi tamu aitoi ꞌalo ꞌaisaya deꞌe ꞌoyanina ꞌwaineye i na maiga ꞌwa na tutuvewafai kileuyega. \v 21 ꞌOyanina ꞌana ꞌisa maigikolokololona bega Mosese i vo, Yau a kololo a tatatava.” \p \v 22 \x + \xo 12:22 \xt Ve 21:2, 5:11\x*ꞌOmi kebu ꞌwa da nagoiga ꞌOyanina Sainai Yaubada ꞌwaineye weꞌe mogitana yami vetumagana ꞌwainega ꞌwa vaganagoi ꞌOya Saioni, Yaubada Miamia-vagaina yana ꞌatamana. ꞌAtamananina abame i ꞌenoꞌeno ꞌana wagava Ielusalema ꞌIvauna, bei anelose fueotogidi ma yadi sosoana i vaꞌauta i miamiani. \v 23 \x + \xo 12:23 \xt Luk 10:20\x*Wata bei Yaubada natunavo i tubuꞌedakumetaga, kumanidiavo Keliso yana ꞌAilaꞌa, i vetumagana ꞌwaineye bega ꞌadi wagava i kilumidi abame. Wata ꞌwa nagoi Yaubada ꞌwaineye, taunina tomotoga matatabuda ꞌada Toveimea vonayavuga faifaina. Wata bei towafa basenadi yadi sauluva tonovidi ꞌanuꞌanunudi i miamiani, ꞌakonadi ꞌatumaiꞌavadi Yaubada mataneye. \v 24 \x + \xo 12:24 \xt Ibu 8:6; Nag 4:10\x*Wata ꞌwa nagoi Iesu ꞌwaineye, taunina Yaubada yana Veakutagona ꞌIvauna ꞌana toꞌidewadewa bega ꞌwa veiana Yaubada taiadi. Wata bei Iesu dayagina i luitaitaleni, dayaganina ꞌwainega nuatavuna ta veluagai yada sakona ꞌwaidiega, kebu baniꞌodi Ebeli dayagina. Tatana i luvewafaiga dayagina i vegole nuanuana mewa. \p \v 25 \x + \xo 12:25 \xt Ibu 2:1-3, 10:28-29\x*Begaidi ꞌwa na ꞌisaꞌisa, Yaubada kumanina i vonavona ꞌwaimie, kebu ꞌwa na bailaga, bonana ꞌwa na vematayakeyakeni. Basenadi Yaubada tomotoga i matakiadi fwayefwayeye, mulieta egavo i baila kebu nuanuadi i na nogaiga kebu ꞌadi fata i na dega ꞌadi vematavuloga ꞌwaidiega. Weꞌe ꞌida Yaubada yana Vona ta noganogai abamega begaidi ꞌaiꞌedi kebu ta na vematayakeyakeniga kebu tamu saiꞌafo ta na dega ꞌada vematavuloga ꞌwainega. \v 26 \x + \xo 12:26 \xt Sou 19:18\x*Tutuyanina Yaubada i vona ꞌOya Sainai ꞌwainega fwayafwaya i yue, siwe tutuya deꞌe ꞌakonadi i vonaꞌawaufaufa i vo, Tamu tutuya wata fwayafwaya a na yuei, siwe kebu fwayafwaya ꞌaisenaga, wata abama a na yuei.” \v 27 Fai i vo, Tamu tutuya,” ta ꞌasetai Yaubada ꞌana ꞌidewadewa matatabudi i na fetoga i na ꞌewayavuledi, weꞌe naninidi kebu i na fetoga ꞌaisedi i na ꞌenoꞌenovi. \p \v 28 Ta na vekaiwa Yaubada ꞌwaineye fai ꞌida ta luku yana ꞌEba Veimea ꞌwaineye, ꞌEba Veimeanina kebu ꞌana fata i na feto i na ꞌeno-vagata. Yaubada ta na kiavesosoani, ma yada veꞌililibu wata ma yada kololo ta na subisubiai. \v 29 \x + \xo 12:29 \xt VeL 4:24\x*I lubwaineda baniꞌodi ta na subisubiai fai yada Yaubada taunina ꞌai-ꞌalaꞌalata, ꞌwainega nani matatabuna i na ꞌalaꞌaꞌavadi. \c 13 \s1 Naninidi ꞌwaidiega Yaubada i na sosoana faifaida. \p \v 1 \x + \xo 13:1 \xt Ion 13:34\x*Ma emiavo ꞌwa na vevenuakalikali fai matatabumi Keliso yana ꞌAilaꞌa. \v 2 \x + \xo 13:2 \xt 1 Fit 4:9\x*Kebu nuami i na fani ꞌwa na nuanuani bega tomotoganidi kebu ꞌwa da ꞌisaꞌinanadiga ma yami sosoana ꞌwa na goledi i na maia yami vanuge. Tomotoga ꞌifwaidi baniꞌodi i munega anelose kebu i da ꞌisaꞌinanadiga siwe i goledi. \v 3 \x + \xo 13:3 \xt Mad 25:36\x*ꞌAiꞌedi ꞌwa da miamiani vanuga ꞌeba yogona ꞌwaineye nuanuami emiavo i da nuanuanimi i da fogefogemi, bega egavo vanuga ꞌeba yogona ꞌwaineye i miamianiga ꞌwa na nuanuanidi ꞌwa da vo ma fuemie ꞌwa da luku. Wata baniꞌodi egavo vita i veveluagadiga tomotoga ꞌifwaidi ꞌwaidiega ꞌwa na nuanuanidi ꞌwa da vo ꞌomi wata vita ꞌwa da veveluagadi. \p \v 4 I lubwaineda matatabuda nagi ta na veꞌililibuyeni. Iavetami kebu yami vevinevo ꞌwa na bailedi ꞌwa na luꞌavoꞌavovo, wata baniꞌodi ꞌomi vevine yami lalamogavo ꞌwa na veveꞌililibuyedi. Egavo taunidi i tauyedi bunu ꞌana nuanua sakoidi wata veꞌavula-ꞌavoꞌavovo ꞌwaidie Yaubada i na veimeyedi vematavuloga faifaina. \p \v 5 \x + \xo 13:5 \xt Ios 1:5; 1 Tim 6:8-10\x*Taunimi ꞌwa na ꞌiꞌisaveꞌavinimi bega mani ꞌana nuakalikali kebu i na vebwaika ꞌwaimie. Avaꞌai ꞌakonadi ꞌwaimie i ꞌenoꞌenoviga, siwe ꞌasaꞌaiana ꞌami fata. Kebu fuedi faifaidi ꞌwa na nuanua fai ꞌakonadi Yaubada i vo, \p Kebu tamu tutuya a na bailemiga, \p Kebu tamu saiꞌafo a na ꞌiawe-lovemiga.” \p \v 6 \x + \xo 13:6 \xt Same 118:6\x*Fai kebu i na ꞌiawe-lovedaga kebu ta na kololo ꞌalo ta na venuanaluga ta na vonavonamo ta na vo, \p ꞌAuvea ꞌaku Toꞌaivaita, \p Kebu a na kolologa. \p Naninidi sakoidi tomotoga i na ꞌidewadiga ꞌwaikuye, kebu faifaidi a na nuanua.” \s1 Yami toꞌedakumetavo bonadi ꞌwa na nogaidi. \p \v 7 Yami toꞌedakumetavo nagami, ꞌwa na nuanuanidi, kumanidiavo Yaubada yana Vona i luꞌivona ꞌwaimie. Basenadi yadi sauluva ꞌatumaidi wata yadi folova ꞌwaidiega nani fuedi ꞌatumaidi i souyedi, naninidi ꞌwa na nuanuanidi wata yadi vetumagana ꞌwa na vetutuyamedi. \v 8 \x + \xo 13:8 \xt Ve 1:17-18\x*Iesu Keliso kebu i na vetuli, bogi, ꞌasiau, wata tutuya matatabuna i na nagoga siwe ꞌasaꞌaiana ꞌana ꞌisaꞌisanina. \p \v 9 \x + \xo 13:9 \xt Lom 14:17; 1 Kol 8:8\x*Taunimi ꞌwa na ꞌiꞌisaveꞌavinimi i na nunago ve-vekavekali tulina tulina nuami i na ꞌewadi i na vuyoyemi Yaubada yana ꞌedaꞌeda tonovina ꞌwainega. Yada nuanua Yaubada yana nuakalikali ꞌwainega i na kiavetoketokediga, i lubwaineni, weꞌe veimea ꞌadi veꞌililibu ꞌaniꞌani faifaidi ꞌwaidiega kebu ta na vetoketokega. Egavo veimeanidi i veveꞌililibuyediga kebu ꞌaivaita i na veluagai ꞌwaidiega. \p \v 10 ꞌIda tovetumaganavo ma yada ꞌeba velomu, ꞌai lagalagana bei Keliso i wafa siwe ꞌasaꞌaiana yada ꞌeba velomu. Egavo bola i folofolova vanuga ꞌeba veluꞌui tuatuaina ꞌwaineye kebu ꞌadi fata ꞌaivaita i na veluagai yada ꞌeba velomunina ꞌwainega. \v 11 \x + \xo 13:11 \xt Vei 16:27\x*Me Diu yadi tovelomu bwaikina ꞌaisaya dayagiꞌavadi i lukulukuvedi Tutudaba Tabutabuotogina nageneye i ꞌaꞌanivelenedi Yaubada ꞌwaineye tomotoga yadi sakona ꞌadi nuatavuna faifaina. Weꞌe ꞌaisayadi i nunawedi mwalilige bei i kabukabunidi. \v 12 \x + \xo 13:12 \xt Ion 19:17\x*Begaidi wata Iesu i wafa mwalilige bega tomotoga i ꞌivevunavunagidi yadi sakona ꞌwaidiega taunina dayagina ꞌwainega. \v 13 \x + \xo 13:13 \xt 1 Fit 4:1,14\x*Fai i ꞌivevunavunagida, sauluva tuatuaidi ta na bailedi ꞌwa da vo ta da nunagoi ꞌwaineye mwalilige, bunumayaga wata saidibi ta na veluagai faifaina, taunina baniꞌodi i veluagai ꞌai lagalagana ꞌwaineye. \v 14 \x + \xo 13:14 \xt Ibu 11:16\x*Vitanidi ta na veluagadiga faifaina, kebu faifaidi ta na nuanua fai ꞌida kebu tamu yada ꞌatamana miamia-vagaina i da ꞌenoꞌenoga fwayefwayeye, bola ta lalauala Yaubada yana ꞌatamana faifaina, ꞌatamananina ꞌawaie i na souyeni. \p \v 15 \x + \xo 13:15 \xt Same 50:14,23\x*Begaidi Iesu ꞌwainega Yaubada ta na subisubiai kebu ta na ꞌailove, yada subianina siwe ꞌasaꞌaiana yada ꞌanivelena-maimaiga ꞌwaineye. Bonadega ta luluꞌivona faifaina bega subianina Yaubada ꞌwaineye bonada vuagina. \p \v 16 \x + \xo 13:16 \xt Fil 4:18\x*Kebu nuami i na fani, tutuya fuedi ꞌwa na vevesauluva ꞌatumaina wata ma emiavo ꞌwa na veveꞌivaivaita. Sauluvanidi siwe ꞌasaꞌaiana yami ꞌanivelena-maimaiga Yaubada ꞌwaineye, faifaidi i sososoana. \p \v 17 \x + \xo 13:17 \xt 1 Tes 5:12\x*Yami toꞌedakumetavo ꞌwa na vematayakeyakedi wata taunimi ꞌwa na tauyemi yadi veimea ꞌwaidie. Tutuya fuedi i ꞌiꞌisaveꞌavinimi kebu tamu tutuya i da ꞌailove fai ꞌawaie yadi folovanina faifaina i na luꞌivona Yaubada ꞌwaineye bega i na veimea tutula faifaina. ꞌWa na vematayakeyakediga ma yadi sosoana i na folofolova, weꞌe ꞌaiꞌedi kebu, ma yadi nuavita i na folofolova siwe ꞌwainega kebu ꞌaivaita ꞌwa na veluagai. \p \v 18 Nuanuaku ꞌwa na veveluꞌui faifaiku. ꞌAku vebae ꞌwaineye a lutonovi yaku folova wata yaku sauluva matatabuna tonoviꞌavadi, nuanuaku baniꞌodi i na ꞌeno-vagata. \v 19 \x + \xo 13:19 \xt Lom 15:30\x*Nuanuaku bwaikina ꞌwa na toke ꞌwa na veveluꞌui faifaiku bega Yaubada i na vetune-matayoꞌoku a na wai ꞌwaimie. \s1 Veluꞌui toluꞌiawawa faifaidi. \p \v 20-21 \x + \xo 13:20-21 \xt Ion 10:11,18; 1 Tes 5:23; \xt 1 Fit 5:10; Fil 2:13\x*A veveluꞌui faifaimi nuanuaku Yaubada, kumanina mia ꞌatumaina wata nuanua bikana ꞌadi toꞌanivelena, wata ꞌada Toveimea Iesu Keliso ꞌana tosivetovoi, i na kiavetoketokemi bega ꞌami fata yana nuanua ꞌwa na ꞌiꞌidewadi. Yana wafa ꞌwainega Iesu i vetoꞌisaveꞌavina bwaikina, bega ꞌida yana sifi i ꞌiꞌisaveꞌavinida, wata yana wafanina ꞌwaineye dayagina i ilolo, ꞌwainega Yaubada yana Veakutagona ꞌIvauna wata miamia-vagaina i souyeni. Bega nuanuaku Iesu Keliso ꞌwainega Yaubada i na ꞌidewada nika yada sauluva matatabuna faifaidi i na sosoana. Iesu ma ꞌana subia wata ma yana ꞌaiꞌaiwabu miamia-vagaina, kebu i na ꞌaꞌavaga. Vona mogitana, yaku nuanua baniꞌodi. \s1 Vona ꞌana ꞌeba veꞌaꞌava. \p \v 22 Ekwavo, nuanuaku bwaikina ꞌwa na tokemaigemi, yaku veluꞌaseꞌase deꞌe ꞌwa na nogai fai leta deꞌe a kilumiga faifaimi kebu manamanawenaga. \v 23 Nuanuaku a na vonemi ꞌwa na ꞌasetai, iada Timoti ꞌakonadi i souyeni vanuga ꞌeba yogona ꞌwainega. ꞌAiꞌedi i na leꞌwa-matayoꞌoga, taiadi ꞌa na wai ꞌa na fogemi. \p \v 24 Yami toꞌedakumetavo ꞌwaidie yaku vekaiwa ꞌwa na luꞌivona wata Yaubada yana tomotoga matatabudi ꞌwaidie. Edavo ꞌawalawa Itali ꞌwainega yadi vekaiwa i vetunei ꞌwaimie. \p \v 25 Nuanuaku Yaubada ma yana nuakalikali i na vevesauluva ꞌatumaina ꞌwaimie. \p ꞌAsaꞌaiana baniꞌodi.