\id HEB - Yele (Rossel) NT [yle] -Papua New Guinea 1998 (DBL 2014) \h Hipîlu \toc1 Hipîlu Yesu p꞉uu kópu dyuu Nju tpémi ye \toc2 Hipîlu \toc3 Hipîlu \mt1 HIPÎLU \mt2 Yesu p꞉uu kópu dyuu Nju tpémi ye \ip Nkéli dnye ngê ala puku dmi u pi Hebrews, nmînê nmo Hipîlu. Ala puku dmi pini n꞉ii ngê d꞉êê ngê, chóó u pi daa d꞉êê ngê. Wunê Yesu u yoo vy꞉o yélini a ghê dniye, yi nuw꞉o dmi alanté doo a ya, apê ngmênê, Póól ngê yinê d꞉êê ngê. Yélini ye ala puku dmi dy꞉ââ ngê, yi yéli Nju tpémi, n꞉ii dé Yesu u yoo vy꞉o ghê dniye. Yi ngwo Nju tpémi y꞉oo enjel yoo dnyimo chââchââ dé, Mósisi u kópu dyuu dnyimo chââchââ, Chóó Lémi ka kpêê yiyé ndîî kópu ngê ye myedpîmo ya. U yi y꞉e dêpwo kwo, Yoo Yesu ka dny꞉oo kêlîmî. N꞉ii ngê ala pweepwee pee d꞉êê ngê, u yi u ngwo dêpwo kwo, Nju tpémi y꞉oo Yesu u yoo mêdê diyédiyé kalê téne. Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o ala pweepwee pee ye dy꞉ââ ngê. Lóma lede knî y꞉oo Njedusalem ghêlî dêpê pw꞉oo ngópu, yi ngwo ye dy꞉ââ ngê. \c 1 \s1 Kópu kamî n꞉ii Chóó Lémi ngê nmî dye ghi ngê d꞉uu ngê \p \v 1 A tîdê mbwó yoo, nmî lama ka tóó wunê n꞉ii knî y꞉oo Chóó Lémi u komo dnyimo a kapî, yi yéli y꞉oo nmî kn꞉ââ knî ye daa kópu ngmidi dnyimo a tpapê, ye dnyimo a mgongo, ntênê ye myednyimo a danê, \v 2 ngmênê nmî dye ghi ngê Chóó Lémi ngê Tp꞉oo nmo a dy꞉ââ ngê, u Mî komo nmo yinê mî kââ. Vyîlo yi pini Chóó Lémi k꞉ii tpile yintómu nipi l꞉âmo ngópu. Kuwókuwó wéni ngê tpile yilî yintómu yi kada pini ngê vyîlo ayi pyódu. \x * \xo 1:2 \xt Njon 1:3; Kîlosa 1:16\x* \v 3 Tp꞉oo p꞉uu nmo w꞉ee ngê, nê, Chóó Lémi u pi ndîî, dyââpe p꞉uu daangma a t꞉a. Chóó Lémi ntee a tóó, Tp꞉oo ndêndê mye yinté. Tpile yilî yintómu knî ye vyîlo yiwunê vyuwo, chóó u kópu mbêmê wunê mbêpê kîgha té. Dini ghi n꞉ii ngê nmî dono chedê too, u Mî ka mê diyé wo, u che p꞉ââ pee ngê mî pyodo. \x * \xo 1:3 \xt 2 Kódin 4:4; Kîlosa 1:15\x* \s1 Enjel yoo yi pwo, Chóó Lémi Tp꞉oo a tóó \p \v 4 Pi woni knî y꞉oo enjel yoo mb꞉aamb꞉aa ngê a chââchââ tumo, ngmênê nmî Mî Tp꞉oo u pi ndîî, enjel yoo yi pi dmi têdê. Nmî Mî Tp꞉oo kada mê tóó, enjel yoo kuwó mê pyede. \x * \xo 1:4 \xt Pilipay 2:9\x* \v 5 Chóó Lémi ngê Tp꞉oo u pi ndîî ngê pyódu ngê, kwo, \p Nyi a tp꞉ee, \p ngmênê enjel ngmê ka daa vyu, \p Nyi a tp꞉ee, awêde m̱î ngê dî pyódu. \p Myenté enjel ngmê p꞉uu daa vyu, \p A tp꞉ee ngê wa pyódu, u mî ngê anî ya. \x * \xo 1:5 \xt Psalm 2:7; Hipîlu 5:5\x* \p \v 6 Tp꞉oo Kaa dyámê mbêmê ghêlî dêpê dy꞉ââ ngê, Mósisi ngê komo alanté a kââ, ala kópu a d꞉êê ngê, apê, \p Chóó Lémi u enjel knî y꞉oo ntênê dny꞉oo chââchââ. \p \v 7 Chóó Lémi u kópu enjel knî yi p꞉uu puku yedê alanté a tóó, \p Yópu lîmî ntee a dpodo nódó, \p enjel yoo Chóó Lémi p꞉uu yinté a dpodo nyédi. \x * \xo 1:7 \xt Psalm 104:4\x* \p \v 8 Ngmênê Tp꞉oo p꞉uu Chóó Lémi u kópu puku yedê alanté a tóó, \p Yâpwo ndêndê, dye ghi yintómu ṉyoo anyi y꞉enê, chedê ngê daawa pyódu. \p Ṉyoo ntênê anyi y꞉enê. \x * \xo 1:8 \xt Psalm 45:6-7\x* \p \v 9 L꞉êê ghi mb꞉aa ṉuu u l꞉êê ghi dé, yoo dono u yi ṉga daa kwo. \p Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o yâpwo ndêndê, ṉyâpwo ngê a ngmidi nyoo, \p ṉga mb꞉aamb꞉aa ngê a pyódu ngê, w꞉aa u ngwo nyinê pyw꞉ângo, \p m̱yipe knî y꞉oo yintoo w꞉aa dêpê pyw꞉ee ngópu. \p \v 10 Ala kópu mye tóó, \p A Lémi, mwiyémwiyé dini ghi ngê dyámê pê nyi l꞉âmo ngê, \p ṉgêê dê y꞉oo mbóó nyi l꞉âmo ngê. \x * \xo 1:10 \xt Psalm 102:25-27\x* \p \v 11 Yi tpile yilî yintómu chedê ngê wa pyaa dmi, ngmênê chedê ngê daanyi pyódu. \p Kpîdî ntee mbwee ngê dpî pyódu, \pi1 mbóó dyámê yinté mbwee ngê amye pyaa knî. \p \v 12 Pi ngê u kpîdî ntee dpo kmongo, ntee myoo ngmêê, \p tpile yilî yintómu yinté am꞉ii ngmêê té, \p ngmênê ntee nye tóó, dye ghi yintómu yinté anyi ya, daanyi dyênê. \p \v 13 Chóó Lémi ngê enjel ngmê ka daa vyu, \p M̱i ndîî ngê n꞉aa pyépi, a wéni pee dpî yey, pi yintómu chi y꞉enê dé. \p Yélini m̱꞉uu a l꞉êê té, dîyo anî vya té, \p ṉyi yodo u maknopwo wanî yé té. \x * \xo 1:13 \xt Psalm 110:1\x* \p \v 14 Tp꞉oo ka yi kópu u mo vyu, enjel ngmê ka daa vyu. Tp꞉oo kada a tóó, enjel yoo kuwó a pyede. Enjel yoo ghê dmi dé, Chóó Lémi p꞉uu a dpodo nyédi. Yi dpodo têdê dpodo têdê dpî dy꞉ââ té, yélini yi mbwámê ngê Tp꞉oo pyodo, y꞉oo a ngêêpî tumo. \x * \xo 1:14 \xt Psalm 91:11; Dpodo 12:7\x* \c 2 \s1 Ng꞉aa t꞉emî, nmî Mbwámê p꞉uu \p \v 1 A tîdê mbwó yoo, daa enjel ngmê nmî Mbwámê ngê vyîlo yi pyodo, ngmênê Chóó Lémi Tp꞉oo vyîlo yi pyodo. Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o kópuni ndêndê nmyi ny꞉ee tumo, mb꞉aamb꞉aa ngê dmyinê nuw꞉onuw꞉o dé, kminté maa ndêndê wanmyi kn꞉aadi ngmê. \v 2 Dêêpî kópuni dyuu enjel knî y꞉oo Mósisi ka a ńuw꞉o tumo, doo u ntââ nmî kn꞉ââ knî y꞉oo daapî kéé tumo. N꞉ii ngê yi dêêpî kópu dyuu dêdpîmo chââchââ, pi knî y꞉oo yi pini dnyimo kpadakpada. \x * \xo 2:2 \xt Hipîlu 12:25\x* \v 3 Enjel yoo yi pi dmi têdê, nmî Mbwámê u pi ndîî. Nmî Mbwámê daanmo châpu knomomê, ye angênté wanmî pyaa dmi. Nmî Lémi yoo vy꞉o dpîmo a kwo, chóó p꞉uu ye dpîmo a danêmbum. N꞉ii knî y꞉oo u kópu dyuu a ny꞉ee tumo, yi kópu dyuu ndê kópu ngê nmo y꞉oo pyódu tumo. \v 4 Chóó Lémi u wêdêwêdê mbêmê mbwudu yilî nmî vy꞉o dnyimo chapî, Chóó Lémi ngê yi kópu dyuu ndê kópu ngê nmo u ngwo myedê pyódu ngê. Nmî vy꞉o n꞉ii yoo nmî Mbwámê ka a kêlîmî té, Chóó Lémi u Ghê Dmi mbêmê dpodo dyêêdî daa ngmidi a dódó tumo. Chóó Lémi chóó u pono a vyápê yédi, u yoo yi dpodo ńedê dpodo ńedê dpî kaa té. \x * \xo 2:4 \xt Mak 16:20; 1 Kódin 12:4,11\x* \s1 Yesu nmî Mbwámê ndêndê, nmo ntee pini \p \v 5 Chóó Lémi ngê nmî Mbwámê nmî kada pini ngê pyódu ngê, enjel yoo nmî kada pini ngê daa pyódu too. \v 6 Puku yedê alanté a tóó, \p A Lémi, tpileni nyi l꞉âmo too, ndîî dé, pi têdê, lukwe dîy꞉o yi p꞉uu nyinê nuw꞉o. \p Pi têdê, lukwe dîy꞉o ye nyinê vyuwo. \x * \xo 2:6 \xt Psalm 8:4-6; 1 Kódin 15:24-27\x* \p \v 7 Yoo yi pi dmi ndîî ngê nyi pyódu too, \p enjel yoo yi maknopwo chono nyi yé too. \p Yoo yi pi dmi nyi km꞉êê too, \p \v 8 tpile yilî yintómu yi y꞉enê pyu ngê nyi pyódu too. \p Kópuni puku yedê a tóó, yi kópu p꞉uu dmyinê nuw꞉o, Chóó Lémi ngê yoo tpile yilî yintómu yi y꞉enê pyu ngê pyódu too, tpile dêpêngmê kuwo ngê. Ngmênê ala ngwo yoo yi maknopwo tpile woni daa pyede, nmî dnye dmi daa yi ng꞉aa. \v 9 Ngmênê Yesu p꞉uu dmyinê nuw꞉o. Daa dye ghi daadîî u pi têdê ngê doo a ya, enjel yoo yi pi dmi yi maknopwo, nmî l꞉êê dîy꞉o u ngwo pwene, ngmênê ala ngwo u pi ndîî ngê maa pyódu. Doo wélîlî mgînî vyîmî, pi yintómu yi l꞉êê dîy꞉o pwene, mu kópu u dîy꞉o Chóó Lémi ka nmo ch꞉anê dniye, Tp꞉oo u ngwo nmo a dy꞉ââ ngê. \x * \xo 2:9 \xt Pilipay 2:8-9\x* \p \v 10 Chóó Lémi ngê tpile yilî yintómu kî l꞉âmo ngê, yinê a mbêpê kîgha té, chóó u l꞉êê dîy꞉o a pyede. Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o u ntââ mbêmê kmungo, Yesu mgînî vyîmî têdê dy꞉ââ ngê. Yi mgînî vyîmî têdê Chóó Lémi ngê Yesu u ntââ mbêmê a yó, tp꞉oo módó tp꞉oo mââ yoo yi Mbwámê ngê u ngwo pyódu ngê. \x * \xo 2:10 \xt Hipîlu 5:8-9\x* \v 11 Yélini yi k꞉ii Yesu ngê nmî dyââpe pwaa too, Chóó Lémi tp꞉oo módó tp꞉oo mââ ngê u ngwo pyódu nmoo. Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o Yesu u k꞉ii nmî Mî mu ngmidi, ngmênê u kwo nmo u tîdê mbwó yoo, doo u mywenemywene u kópu. \x * \xo 2:11 \xt Mak 3:35\x* \v 12 Yesu u kópu puku yedê alanté a tóó, Chóó Lémi ka kwo, \p A tîdê mbwó knî ye m̱꞉uu anîn꞉aa danê, \p yi vy꞉o anîn꞉aa chaa kîgha ngi. \x * \xo 2:12 \xt Psalm 22:22\x* \p \v 13 Myenté apê, \p Yoo yi nuw꞉o dmi Chóó Lémi p꞉uu ntee a kwo, \p A nuw꞉o yinté p꞉uu mye kwo. \p Myenté apê, \p Ala nê, tp꞉ee dmââdî n꞉ii yoo Chóó Lémi ngê a ka a kê too, yi vy꞉o anî kwo. Ntee dé my꞉aa yinté. \x * \xo 2:13 \xt Is 8:17-18\x* \p \v 14 Nmo Chóó Lémi tp꞉oo módó tp꞉oo mââ yoo, mbyuu too ntee nmî p꞉uu a kaa knopwo, Yesu p꞉uu yinté mye kaa knopwo, nmo ntee pini ngê mye pyodo. Pi ntee dpî pw꞉onu, yinté mye pwene, ngmênê mêdê pii wo, mu kópu u dîy꞉o u yi u ngwo doo kwo, Pwopwo u kada pini Setan nî dyênê. \x * \xo 2:14 \xt 1 Njon 3:8\x* \v 15 Dyámê mbêmê tpémi kudu ngmê u yoo, pwopwo ka a nkîngê té. Dini ghi n꞉ii ngê Yesu mêdê pii wo, u ngwo mê pywálî nmoo, pwopwo ka mêdpîno nkîngê té. \v 16 Yesu daa enjel yoo yi Mbwámê ngê pyodo, ngmênê nmo Epîlaham u yoo nmî Mbwámê ngê pyodo. \v 17 Nyââ, nmo u tîdê mbwó yoo, ntee nmo pyede, yinté d꞉ud꞉umbiy꞉e mye pyodo. U l꞉êê dîy꞉o ntênê u kwo nmo ch꞉anêch꞉anê nyédi, nmî lama ka tóó, Kî nmî kpêê yiyé pyu ndêndê, daawa dóó nmo, myedaa dîpedîpe yédi, Chóó Lémi ka ntênê wunê kââdîkââdî nmoo. Tp꞉oo u l꞉êê dîy꞉o Chóó Lémi ngê nmî dono u kuwó dpî kéé té, mêd꞉uuwodê ngî té. \x * \xo 2:17 \xt Hipîlu 4:15; Luukî 4:1-13\x* \v 18 Dini ghi n꞉ii ngê Setan ngê wunê tókótókó nmoo, u ntââ Yesu ngê dpî ngee nmo, mu kópu u dîy꞉o Setan ngê Yesu myedpîmo a tókótókó, Yesu myedoo mgînî vyîmî. \c 3 \s1 Mósisi u pwo, Yesu a tóó \p \v 1 A tîdê mbwó yoo, yélini Chóó Lémi ngê a ngmidi nmyoo, nmyi dyââpe myedê pwaa too, nmî Mbwámê Yesu p꞉uu dmyinê nuw꞉o. Chóó Lémi ngê nmo a dy꞉ââ ngê, u dyépi ngê pyódu ngê, kpêê yiyé pyu ndêndê ngê mye pyódu ngê, u ngwo u kwo nmo kêlîmî té. \x * \xo 3:1 \xt Hipîlu 4:14\x* \v 2 Mósisi ngê Chóó Lémi u dnye ntee dpîmo a nyêmî, Chóó Lémi u yoo vy꞉o ntee dpîmo a dpodo, Yesu mye yinté, Chóó Lémi u dnye ntênê dpîmo nyêmî, dpodoni u kwo y꞉ee too, mye dóó too. \x * \xo 3:2 \xt Num 12:7\x* \v 3 Pi ngê u ngomo kamî ntee dpî wó, Chóó Lémi ngê u yoo yinté myedê ngmidi ngê, yi vy꞉o a kwo. N꞉ii ngê ngomo mb꞉aa dpî wó, pi knî y꞉oo daa ngomo ye chaa kîgha ngópu, pini n꞉ii ngê dpî wó, yi pini ye chaa kîgha ngópu. Mye yinté. Yesu ngê Mósisi mêdê kuwo ngê, vyîlo mêyi chaa kîgha koo. \v 4 Ngomo kamî, chóó daawa pyidu, pi ngê yinê dpî wó. Chóó Lémi ngê tpile yilî yintómu l꞉âmo ngê, chóó u ngomo mye wó. \v 5 Mósisi Chóó Lémi u dpodo pyu ngê dpîmo a ya, u ngomo mb꞉aamb꞉aa ngê dpîmo y꞉enê, yoo yi ng꞉aa dmi dpîmo a t꞉emî, kópuni ghêlî k꞉ii dêdnyimo pyodopyodo, yi p꞉uu ye dpîmo a danêmbum, \v 6 ngmênê Yesu Kédisu ngomo chóó tp꞉oo, Chóó Lémi u ngomo ndêndê ngê yinê a y꞉enê. Chóó Lémi u ngomo, u yoo. Nmo yi yéli vyîlo yinmo kwo. Kópu mb꞉aa n꞉ii nmo t꞉âât꞉ââ, k꞉omo tpile ngê nmo daawa pyaa knomomê, dono vyîmî têdê Yesu daanmo wópu knomomê, ye Chóó Lémi ngê kuwa daawa kaa nmo, u yoo vy꞉o anmî kwo. \x * \xo 3:6 \xt Hipîlu 3:14; 10:23\x* \s1 Chóó Lémi u yoo yi ghê vyîmî têdê \p \v 7 A tîdê mbwó yoo, Chóó Lémi ngê kuwa kîngê kaa nmyo, chóó u Ghê Dmi ngê kópuni a vyu, yi kópu p꞉uu mb꞉aamb꞉aa ngê dmyinê nuw꞉o. Yi kópu puku yedê alanté a tóó, \p Chóó Lémi u dnye awêde nmye nyêmî ngmê, \x * \xo 3:7 \xt Psalm 95:7-11\x* \p \v 8 nmyi ngópu dmi dpî kpêmî yó, nangmê nkoko. \p Nmyi kn꞉ââ yoo yi nt꞉anê nangmê yââ. \p Yi ngópu dmi a nkoko tumo, yi chóó yi nuw꞉o u pono dnyimo a vyápê, Chóó Lémi u pono dêdnyimo a vyápê. \p Dini ghi n꞉ii ngê Yichip a kuwo ngópu, \p Kenan ghêlî dîmî taa dniye, w꞉amî mbêmê dnya a paa, Chóó Lémi dnya a tókótókó. \x * \xo 3:8 \xt Ex 17:7; Num 20:2-5\x* \p \v 9 Dépidi u dye ghi ngê Chóó Lémi ngê Nju tpémi ye yepê, \p Yi kêlî ghê nmyi kn꞉ââ knî y꞉oo dnya a tókótókó nê, \p m꞉ââ podoy꞉a yi k꞉oo kópu ndîî yilî ye noo a d꞉uud꞉uu. \p \v 10 Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o ye nê nod꞉e wo, \p nê, Yi nuw꞉o dmi a p꞉uu daa kwo, \pi1 a maa daa kîgha ngmê. \p \v 11 Ye nê nod꞉e wo, a chóóchóó a nga nî kpaa wo, \p nê, Ghi n꞉ii ye nê kêma ngê, kwéli pîdnyin꞉aa ghê vyîmî, ndêndê ngê y꞉i mêdaamî taa dmi. \x * \xo 3:11 \xt Num 14:21-23\x* \p \v 12 A tîdê mbwó yoo, kyedekyede dmyinê paa. Nmyi gha vy꞉o dono kîngmê ya, nmyi kêlîmî têdê ngê kîngmê pyódu. Yâpwoni ghê a t꞉a, nmyi vy꞉o pini ngmê ngê kêdangê kuwo. \v 13 Chóó Lémi u dnye awêde nmo nyêmî. Pini n꞉ii u nuw꞉o dono ngê wa dóó, ngópu dê wa nkoko dê, chóó u pono wa vyápê mb꞉anê, mââ m꞉ii yi pini ngê Chóó Lémi u dnye mêdaamowa ny꞉oo, Chóó Lémi u maa wa kn꞉aadi. A tîdê mbwó yoo, nmyi vy꞉o pini ngmê ngê yi kópu kîngmê d꞉uu. Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o numo kuwó mêdmyinê mbumu. \v 14 Dini ghi n꞉ii ngê Yesu Kédisu ka nmî kêlîmî mbê dniye, nmî nuw꞉o dmi yi ngwo p꞉uu a ghê wo. Nmî nuw꞉o dmi p꞉uu daanmo y꞉ee knomomê, u dî pwopwo, ye u k꞉ii kââdî ngmê u yoo ngê anmî ya. \x * \xo 3:14 \xt Hipîlu 3:6\x* \v 15 Kópuni puku yedê a tóó, a pweepwee pee yedê mwiyé d꞉a d꞉êê, myombó mê ny꞉ee yó, \p Chóó Lémi u dnye awêde nmye nyêmî ngmê, \p nmyi ngópu dmi dpî kpêmî yó, nangmê nkoko. \p Nmyi kn꞉ââ yoo yi nt꞉anê nangmê yââ. \p Yi ngópu dmi a nkoko tumo, yi chóó yi nuw꞉o u pono dnyimo a vyápê, Chóó Lémi u pono dêdnyimo a vyápê. \x * \xo 3:15 \xt Psalm 95:7-8; Hipîlu 3:7-8\x* \p \v 16 A tîdê mbwó yoo, nmyinê nmye ló yéli y꞉oo Chóó Lémi u dnye yidnya a nyêmî, ngmênê yi chóó yi nuw꞉o u pono yidnya a vyápê, Chóó Lémi u pono dêdnya a vyápê? Mósisi ngê yélini yintómu Yichip u mênê a pw꞉ii too, apii? \x * \xo 3:16 \xt Num 14:1-35\x* \v 17 Nmyinê nmye ló yéli ye Chóó Lémi doo a nod꞉enod꞉e, m꞉ââ podoy꞉a yi k꞉oo? W꞉amî mbêmê yélini y꞉oo kn꞉aadi te kópu yilî dnya a d꞉uud꞉uu, yi yéli ye doo a nod꞉enod꞉e, y꞉i myedê pw꞉oo dniye. \v 18 Dini ghi n꞉ii ngê Chóó Lémi chóóchóó u ngwo a kpaa wo, apê, \p Ghi n꞉ii ye nê kêma ngê, kwéli pîdnyin꞉aa ghê vyîmî, ndêndê ngê y꞉i mêdaamî taa dmi, \p a tîdê mbwó yoo, nmyinê nmye ló yéli yi p꞉uu doo a danê? Yélini yi chóó yi nuw꞉o u pono dnyimo a vyápê, Chóó Lémi ka dêdnya a ng꞉aa, yi yéli yi p꞉uu doo a danê, apii? \v 19 Ala kópu nga a m꞉uu yó, Yi ghê vyîmî têdê kwéli dnya a lêpî, y꞉i dîmî taa dniye, mu kópu u dîy꞉o Chóó Lémi ka dêdnya a kêlîmî. \c 4 \p \v 1 Chóó Lémi ngê ghê vyîmî têdê u maa komo wunê a kpêmî ngê, apê, Yi k꞉ii pênmîn꞉aa ghê vyîmî. A tîdê mbwó yoo, dmyinê nkîngê, nmyi vy꞉o pini ngmê ngê yi máádi kîngê kn꞉aadi, ghê vyîmî têdê koko ngê kîngê dîpî. \v 2 Ghê vyîmî u kópu ntee a ny꞉ee ngópu, yinté my꞉oo nyongo. Maa ntee a kn꞉aadi ngópu, yinté myekud꞉uungê kn꞉aadi. K꞉omo tpile yi kópu mb꞉aa a ny꞉ee ngópu, ngmênê yi máádi yi chóó a kn꞉aadi ngópu, mu kópu u dîy꞉o u kwo dêdnya a kêlîmî. \v 3 Yélini yi k꞉ii nmo kêlîmî té, yi ghê vyîmî têdê dîyo anm꞉uu taa dmi, ngmênê yi yéli yi p꞉uu Chóó Lémi ngê apê, \p ye nê nod꞉e wo, a chóóchóó a nga nî kpaa wo, nê, \pi1 Ghi n꞉ii ye nê kêma ngê, kwéli pîdnyin꞉aa ghê vyîmî, \pi1 ndêndê ngê y꞉i mêdaamî taa dmi. \p Dini ghi n꞉ii ngê yi kópu a vyu, chóó doo a ghê vyîmî, mu kópu u dîy꞉o dyámê pê l꞉âmo ngê, tpile yilî yintómu mye l꞉âmo ngê, u kuwó dini ghi ngê tpile mêdaamo l꞉âmo ngê, ghê vyîmî kn꞉ââ u ngwo a chópu, awêde moka ghê vyîmî. \x * \xo 4:3 \xt Psalm 95:11\x* \v 4 Wo piini u kópu puku yedê yinté myeka tóó, apê, \p Chóó Lémi ngê u dpodo yilî yintómu chedê ngê, wo wéni knî yi k꞉oo, piini ngê doo ghê vyîmî. \x * \xo 4:4 \xt Gen 2:2\x* \p \v 5 Yi yéli ghê vyîmî têdê dîmî taa dniye, mu kópu u dîy꞉o Chóó Lémi ngê apê, \p Ghi n꞉ii ye nê kêma ngê, kwéli pîdnyin꞉aa ghê vyîmî, ndêndê ngê y꞉i mêdaamî taa dmi. \p \v 6 Yélini y꞉oo ghê vyîmî u kópu mb꞉aa mwiyé a ny꞉ee ngópu, yi ghê vyîmî têdê dîmî taa dniye, mu kópu u dîy꞉o Chóó Lémi u pono dêdnyimo a vyápê, ngmênê yoo m꞉uu a kwo, yi yéli vyîlo dé yi ghê vyîmî têdê ayimî taa dmi. \v 7 M꞉ââ yilî mî loo, yoo kamî yi l꞉êê dîy꞉o wo m꞉uu a ngmidi ngê, nmopê, Awêde nmyi wo. Dépidi ngê yi kópu wunê mwiyé a d꞉êê ngê, nmî l꞉êê dîy꞉o. A pweepwee pee yedê yi kópu mu ngmidi u nkwo d꞉a d꞉êê, \p Chóó Lémi u dnye awêde nmye nyêmî ngmê, \p nmyi ngópu dmi dpî kpêmî yó, nangmê nkoko. \x * \xo 4:7 \xt Psalm 95:7-8\x* \p \v 8 Pini n꞉ii ngê Mósisi u d꞉aa a kââdî ngê, Njósuwa, yi pini ngê yoo ghê vyîmî têdê njini wo ńuwo, ye Chóó Lémi ngê wo daamupêdê ngmidi ngê. \v 9-10 Yi wéni kamî nmî dye ghi ngê kêdê d꞉ii, Chóó Lémi u yoo kamî ngê dpî pyaa dmi, ghê vyîmî têdê ndêndê nmo lêpî té. Dini ghi n꞉ii ngê anm꞉uu taa dmi, Chóó Lémi ngê ghê vyîmî kn꞉ââ ntee a chópu, yinté anmîn꞉aa ghê vyîmî, dpodo ndîî mêdaamonm꞉uu dóó. \x * \xo 4:9-10 \xt Gen 2:2\x* \p \v 11 A tîdê mbwó yoo, d꞉uud꞉uu koo, Chóó Lémi u ghê vyîmî têdê u maa dpodombiy꞉e kîgha koo. Nmî vy꞉o pini ngmê yi yéli yi nt꞉anê kîngmê yââ, maa kîngê kn꞉aadi, dono u maa p꞉uu kîngê ghê, \v 12 mu kópu u dîy꞉o Chóó Lémi ngê u kópu dyuu daa módó a vyu. Chóó Lémi ngê kópuni dpî vyi, ndêndê ngê dpî d꞉uu. Myenté Chóó Lémi u kópu neepî ntee tpile. Neepî ngê mbwêmê ntee anyi châpwo, kpadama dêma mbumu w꞉uu dê ntee am꞉ii chámê dê, Chóó Lémi ngê u kópu dyuu mbêmê pi u gha yinté myoo kpêmî. Kópuni tumu nmo nuw꞉onuw꞉o té, nmî gha vy꞉o, yi kópu yilî Chóó Lémi ngê chóó u kópu mbêmê dpî chámê té. \x * \xo 4:12 \xt 1 Pita 1:23; Epeso 6:17; Tpyuu 1:16\x* \v 13 Doo u ntââ kópu u kwo daangmanmî ngmo. Kópu yilî yintómu u ngîma a pyodopyodo. Yi kópu dyuu dîyo u kakêmê u kwo wanm꞉uu chámê té. \x * \xo 4:13 \xt Lóma 14:12\x* \s1 Yesu yi kpêê yiyé pyu ndêndê \p \v 14 A tîdê mbwó yoo, ala kópu a pweepwee pee yedê mwiyé kîdî d꞉êê, Yesu nmî kpêê yiyé pyu ndêndê. Yi pini Chóó Lémi Tp꞉oo. Daa dyámê mbêmê Chóó Lémi u ngomo k꞉oo kpêê yiyé pyu ngmê, ngmênê ndêndê ngê Chóó Lémi ka kee wo. Nmî nuw꞉o dmi p꞉uu choo kwo, nangê kéé. \x * \xo 4:14 \xt Hipîlu 10:23\x* \v 15 Lîmîlîmî ngê daawa kéé nmo. Ngmanmî kn꞉aadi knomomê, yi kn꞉aadi te kópu kn꞉ââ u lama, mu kópu u dîy꞉o Setan ngê ntee wunê tókótókó nmoo, yinté myedoo a tókótókó, ngmênê Yesu ngê daangmê kn꞉aadi ngê. \x * \xo 4:15 \xt Hipîlu 2:17\x* \v 16 Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o namê nkîngê, Chóó Lémi ka ngêpê kmêle, nmî tókótókó têdê yinê wa ngee nmo, nmî dono u kuwó wa kéé té, mêdaawa a ngî té. \x * \xo 4:16 \xt Hipîlu 10:19\x* \c 5 \p \v 1 Kpêê yiyé pyu knî y꞉oo yi vy꞉o pini ngma a ngmidingmidi ngópu, yi kada pini ngê a pyépi ngópu, yoo yi l꞉êê dîy꞉o Chóó Lémi p꞉uu a dpodo yédi. Yoo yi dono yi l꞉êê dîy꞉o Chóó Lémi ka wumê kpêê yiyé yédi. \v 2 N꞉ii u lama Chóó Lémi u kópu dyuu dnyinté a kwo, dono kópu ngmêdpî d꞉uu knomomê, kpêê yiyé pyu u kwo dnyinté dpî nod꞉e, mu kópu u dîy꞉o yi kpêê yiyé pyu ngê dye ghi ngmê ngê my꞉oo dpî kn꞉aadi. \x * \xo 5:2 \xt Hipîlu 4:15\x* \v 3 Daa yoo yi mo yi dono knî yi l꞉êê dîy꞉o a kpêê yiyé yédi, ngmênê chóó u dono knî yi l꞉êê dîy꞉o mye kpêê yiyé yédi. \x * \xo 5:3 \xt Lev 16:6,24\x* \p \v 4 Pi ngê chóó u pi daa kmîmî ngê, d꞉uudpî vyi, Kpêê yiyé pyu yoo yi kada pini ngê n꞉aa pyodopyodo, ngmênê Chóó Lémi ngê Alon ntee a ngmidi ngê, kpêê yiyé pyu ngê a pyódu ngê, mye yinté, kpêê yiyé pyu n꞉ii Chóó Lémi ngê dpo ngmidi, yi pini kada pini ngê dpî pyódu. \x * \xo 5:4 \xt Ex 28:1\x* \v 5 Yesu Kédisu mye yinté. Chóó u pi daa kmungo, chóó daa vyu, Nê kpêê yiyé pyu ndêndê, ngmênê Chóó Lémi ngê kwo, \p Nyi a tp꞉ee, awêde m̱î ngê dî pyódu. \x * \xo 5:5 \xt Hipîlu 1:5; Psalm 2:7\x* \p \v 6 Myenté kwo, \p Nyi kpêê yiyé pyu ngmê, chedê ngê daanyi pyódu, \p Mélkisadek ntee pini ngê anyi ya. \x * \xo 5:6 \xt Psalm 110:4; Hipîlu 7:1,16-17\x* \p \v 7 Dini ghi n꞉ii ngê Yesu dyámê mbêmê doo a paa, Chóó Lémi ka ngêpê têdê doo kââkââ, myedoo mbê, mu kópu u dîy꞉o u yi u ngwo dêpwo kwo, Ghêlî k꞉ii nî pw꞉onu. Chóó Lémi ngê u ngêpê a nyongo, mu kópu u dîy꞉o u yi u ngwo doo kwo, Chóó Lémi u nuu u kópu dé ntênê mwiyé nî d꞉uu té. \x * \xo 5:7 \xt Mát 26:39-46\x* \v 8 K꞉omo tpile Chóó Lémi Tp꞉oo, ngmênê Chóó Lémi daa kede wo, Tp꞉oo mgînî vyîmî têdê dy꞉ââ ngê. Yesu myedaa kede wo, u mî u kópu u wépi daa puwâ, mgînî vyîmî têdê loo, \v 9 pi yilî yi Mbwámê ngê u ngwo pyodo. N꞉ii ngê u dnye adî nyêmî, u Mbwámê ngê adî ya, chedê ngê daawa pyódu. \v 10 Chóó Lémi ngê kpêê yiyé pyu ngê mye pyódu ngê, kwo, Mélkisadek ntee pini ngê anyi ya. \s1 Pi ngê maa ndêndê kîngê kn꞉aadi \p \v 11 A tîdê mbwó yoo, u ya a nga a kwo, Yi kópu p꞉uu kópu yilî nmye nî vyi, ngmênê u kakêmê chámêchámê nmye dpodo ndîî, mu kópu u dîy꞉o nmyi mbodo dmi dîngîdîngî dé. \v 12 Yesu u yoo vy꞉o ló dini munmyinê ghê dniye, lukwe dîy꞉o ndiye kîgha pyu ngê dmyongê pyaa dniye. Chóó Lémi u kópu n꞉ii nmyi ndê tumo, lukwe dîy꞉o dnyinté nmyi ndê tumo, woni dmyongê ndê tumo. Lukwe dîy꞉o nmye ngmo ndanî nyédi, nté wêdêwêdê dp꞉ee pîpî ngmê. Nmyi nuw꞉o pwiipwii dé. \v 13 N꞉ii a ngmo ndanî yédi, yi pini tpómu ntee tpile, kópu mb꞉aa u dî u lama daa tóó. \v 14 Nté wêdêwêdê pyââwe mââwe knî y꞉oo vyîlo ye pîpî ngópu, yi nuw꞉o dmi ńépwi ngmê dé dono mb꞉aamb꞉aa ntênê dpî mya d꞉oo. \c 6 \p \v 1 Yesu u yoo vy꞉o ló dini nmyinê ghê dniye, yi kópu u l꞉êê dîy꞉o kópuni yi ngwo nmye ndê tumo, yi p꞉uu danê ngê kêê nmye daamunê t꞉oo. U ya a nga a kwo, Kn꞉aani kópu knî nmyi nuwo munînê kîgha. Kópuni nmyi lama a pyede, yi kópu ngomo k꞉ââ ntee tpile dé. U ya a nga daa kwo, K꞉ââ ghi kamî munî kââ, ngmênê ngomo nt꞉u p꞉uu n꞉aa dpodo. Nmye mêdaamonê vyi, Nmyi dono kópu a kuwo tóó, Chóó Lémi ka dmyinê kêlîmî, nmyi nuw꞉o dmi p꞉uu kaa yó. Yi kópu ló dini nmyinê d꞉uu ngópu. \v 2 Pi ngê pi ntee a mbápitisîm kîgha ngê, kóó dê mbêmê dpî yé dê, Chóó Lémi u ghê Dmi u mênê u ngwo dpî kee, yi kópu p꞉uu kópu nmye daamunê vyi, nmyi lama wunê ka a yaa wo. Myenté, nmyi lama ka tóó, mu dini ghi ngê Chóó Lémi ngê pi yintómu wa a pyidu té, yoo dono wa kpada té, chedê ngê daawa pyódu. Yi kópu nmyi lama daamunê kwolo. \v 3 Chóó Lémi ngê ada a ngêêpî nmo, yi k꞉ââmu ghi knî yi mbêmê ngomo nt꞉u mb꞉aamb꞉aa ngê anmî wó. \p \v 4 Chóó Lémi u maa ndêndê dpodombiy꞉e dmyinê kîgha, nangmê diyé, mu kópu u dîy꞉o n꞉ii yoo yi máádi p꞉uu wa diyé dmi, kópu dono amêdnyi d꞉uud꞉uu dé, doo u ntââ daanmo diyédiyé kalê té, myenté doo u ntââ yi dono vy꞉o mêdaanmo y꞉ee té. Wunê Chóó Lémi u maa p꞉uu dnya a paa, u wo myednya a paa. Chóó Lémi ngê ghê kamî ye y꞉ângo, u Ghê Dmi yi mênê kee wo. \v 5 Chóó Lémi u kópu dyuu mb꞉aamb꞉aa ngê ye mwiyé pyaa dniye, yoo kamî yi wêdêwêdê myednyimo mumu. \v 6 Yesu Kédisu lukwe dîy꞉o kpîpî ngópu. Yélini y꞉oo kîdosi ńedê mwiyé a t꞉ee ngópu, mye yinté yéli, na a ka kîdosi ńedê yinté myombó mye t꞉emî ngmê. Pi knî yi ngîma u pi a dyede ngmê, a mywenemywene kîgha ngópu. Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o doo u ntââ mêdaanmo diyédiyé kalê té, Yesu u maa p꞉uu mêdaanmî kaa té. \x * \xo 6:6 \xt Hipîlu 10:26-29\x* \p \v 7 Yi yéli têpê ghi dono ntee yéli. Yâpwo têdê n꞉ii tpii wunê ghayghay yédi, nté nt꞉u mb꞉aamb꞉aa ngê dpî kaalî, yi têpê mb꞉aamb꞉aa. Yoo mb꞉aa mye yinté dé, Chóó Lémi ngê mb꞉aamb꞉aa ngê a ngêêpî too. \v 8 Tpyé ngê yâpwo têdê n꞉ii dpî ma, y꞉i nté nt꞉u d꞉uudpî kaalî. N꞉ii knî y꞉oo Yesu dpî kpîpî ngmê, yinté dé, Chóó Lémi ngê ndiya wa kéé té. \p \v 9 A tîdê mbwó yoo, k꞉omo tpile alanté nmye nînê danêmbum, ngmênê dp꞉ee yinté yéli. A lama ka tóó, ndiya daanmy꞉uu ghêpê dmi, \v 10 mu kópu u dîy꞉o kópuni Chóó Lémi u l꞉êê dîy꞉o nmyee d꞉uud꞉uu dé, yi kópu u nuwo daawa a kuwo dmi. Chóó Lémi u nuu ghi nmyi nódo ndêndê ngê a tóó. Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o Yesu u yoo vy꞉o yéli nmyee a ngêêpî dé, awêde mwo anmyi ngêêpî t꞉oo. \x * \xo 6:10 \xt Hipîlu 10:32-34; 1 Kódin 15:58\x* \v 11 Mb꞉aamb꞉aa ngê u ya a nga a kwo, Yesu u dpodo p꞉uu mgeemgee ngê kêê kêdmyinêngê t꞉ee ngmê, mu kópu u dîy꞉o kópuni u yi nmye a kwo, Pêdê pyw꞉ee yó. \v 12 Nyââ, mgeemgee ngê kêê nangê t꞉oo, ngmênê yoo mb꞉aa yi nt꞉anê dpî yaa dmyeno, yélini yi kêlîmî chedê ngê d꞉uudpî pyódu. Kópuni Chóó Lémi ngê yi pi dmi ye mwiyé a vyi too, yi yéli y꞉oo yi kêlîmî mbêmê yi kópu wunê pyw꞉êmî t꞉oo. \s1 Chóó Lémi u kópu ndêndê \p \v 13-14 Nmî lama ka tóó, Chóó Lémi ngê Epîlaham ka kópu ndêndê ngma a vyu, kwo, Dînî k꞉omodanê. Kwo, Mb꞉aamb꞉aa ngê ana a ngêêpî ngi, dîyo ṉyoo yilî ngê wa pyódu. Dini ghi n꞉ii ngê yi kópu u kwo a vyu, u kwo mye kpaa wo. Chóóchóó u ngwo a kpaa wo, mu kópu u dîy꞉o u pwo pini daa tóó, n꞉uu ngê mêpî kpaa wo. \x * \xo 6:13-14 \xt Gen 22:16-17\x* \v 15 Epîlaham yi kópu ka kêlîmî mbê wo, u kêlîmî chedê ngê daa pyodo, yi kópu myedoo t꞉âât꞉ââ, u dî yi kópu mînê pyw꞉ângo. \v 16 Pi chóó u pi ngê d꞉uudpî kp꞉aa, ngmênê nmî pwo pini u pi ngê dpî kp꞉aa, dnyengi dnyeng꞉aa machedê ngê u ngwo dpî pyódu. \v 17 Yi kópu ndêndê nmî l꞉êê dîy꞉o Chóó Lémi ngê Epîlaham ka a vyu. U yi u ngwo doo kwo, nmî lama ndêndê ngê yaa we, Chóó Lémi ngê u nuw꞉o daawa ngmêê, kópuni a vyu, ntênê wa d꞉uu. Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o u kópu ndêndê Epîlaham ka a vyu, chóóchóó u ngwo myedê kpaa wo. \v 18 Chóó Lémi ngê yi kópu dê Epîlaham ka ntênê a vyi doo, doo u ntââ daawa a ngmêê dê, myedaadî k꞉omodanê. Vyîlo yi yâpwo p꞉uu nmî nuw꞉o dmi nmî kaa too, daawa dóó nmo. Yi kópu dê yi mbêmê nmî lama ndêndê ngê a tóó, Kópuni nmo mwiyé a vyu, ntênê wa d꞉uu, kóó k꞉oo wa kaa nmo, mêdaawa kéé nmo. \x * \xo 6:18 \xt Num 23:19\x* \v 19 Anka nt꞉u ngê nkéli u ché ntee wunê tpee ngê, kópuni ka nmî kêlîmî mbê dniye, yi kópu mye yinté, nmî anka, Chóó Lémi p꞉uu u pye wunê tóó. Yi kópu ngê nmî ché dmi kîyedê tpee, doo u ntââ daanmî ntéé dmi, Setan ngê nmî anka daawa a pêêdî, myedaawa t꞉âmo nmo. Chóó Lémi kwéli wunê tóó, yâpwo ghi ndêndê ghê, yi anka y꞉i wunê tóó. \x * \xo 6:19 \xt Lev 16:2-3; Hipîlu 9:3\x* \v 20 Yesu nmî kada y꞉i ghê wo, nmî l꞉êê dîy꞉o kpêê yiyé pyu ndêndê ngê mî pyodo. Mélkisadek ntee pini ngê mî pyodo, chedê ngê daawa pyódu. \c 7 \s1 Mélkisadek u danêmbum \p \v 1 Mélkisadek Salem tpémi yi king ngê doo ya, kpêê yiyé pyu ngê myedoo ya. Yâpwoni u pi mudu y꞉i a tóó, vyîlo yi yâpwo ka dpîmo kpêê yiyé. Dini ghi n꞉ii ngê Epîlaham u yoo knî yi k꞉ii king páádi knî yi p꞉uu dnyen꞉aa l꞉êê, yi king yoo, yi yoo knî yi k꞉ii, woni vya tumo. Dini ghi n꞉ii ngê p꞉o dnye diyédiyé, Mélkisadek ngê Epîlaham maa p꞉uu a pyódu ngê, Chóó Lémi u pi mbêmê wêdêwêdê kalê ngê. \x * \xo 7:1 \xt Gen 14:17-20\x* \v 2 Kn꞉aa lede knî y꞉oo tpileni mwiyé a t꞉âmo tumo, Epîlaham ngê l꞉êê têdê yi kêlê mîmênê pwaa too. Yi tpile dyuu dyuudyuu a pyódu ngê, dyuu y꞉a ngê pyódu too, yononi dyuu Mélkisadek ka y꞉ângo. Mélkisadek u pi u nt꞉u alanté, King n꞉ii p꞉uu dyââpe daa t꞉a. Mye Salem tpémi yi king, u nt꞉u alanté, N꞉ii ngê l꞉êê dpî chedê, yoo dpo kââdî. \v 3 Mélkisadek u pye mî yi pi dê daa d꞉êê dumo, u kn꞉ââ yoo yi pi dmi myedaa d꞉êê tumo, wéni n꞉ii ngê a ta, wéni n꞉ii ngê a pwene, yi pi dê myedaa d꞉êê dumo. Na a ka Chóó Lémi Tp꞉oo ntee pini, kpêê yiyé pyu ngê a tóó, chedê ngê daawa pyódu. \x * \xo 7:3 \xt Hipîlu 7:15-17\x* \p \v 4 Ala kópu nmyi lama choo a ya, Mélkisadek u pi ndîî, nmî kn꞉ââ Epîlaham u pi têdê. K꞉omo tpile Chóó Lémi ngê Epîlaham a ngmidi ngê, ngmênê Epîlaham ngê tpile dyuu yononi Mélkisadek ka y꞉ângo. \v 5 Lipi u yoo vy꞉o yélini kpêê yiyé pyu ngê a pyede, yi yéli ye Yisîléli tpémi y꞉oo yi tpile dyuu yononi ye a yémî tumo, mu kópu u dîy꞉o Chóó Lémi u dêêpî kópu dyuu yedê yi kópu a tóó. K꞉omo tpile kpêê yiyé pyu yoo, Yisîléli tpémi woni knî yi k꞉ii, yi kn꞉ââ mu ngmidi, Epîlaham, ngmênê kpêê yiyé pyu knî ye tpile dyuu yononi ye a yémî tumo. \x * \xo 7:5 \xt Num 18:21\x* \v 6 K꞉omo tpile Mélkisadek daa Lipi u tii ńedê pini ngmê, ngmênê Epîlaham ngê tpile dyuu yononi u kwo y꞉ângo. K꞉omo tpile Chóó Lémi ngê Epîlaham mwiyé a ngmidi ngê, u l꞉êê dîy꞉o u pi ndîî, ngmênê Mélkisadek ngê mê wêdêwêdê kwólu. \v 7 Nmî lama ka tóó, n꞉ii ngê pi a wêdêwêdê kîgha too, yi pini u pi mudu y꞉i a tóó. Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o Epîlaham u pwo Mélkisadek u pi mîmî tóó. \v 8 Myenté kpêê yiyé pyu yoo yi pwo, Mélkisadek u pi myimî tóó. Kpêê yiyé pyu yoo a vy꞉enevy꞉ene nyédi, mye pwopwo nyédi, ngmênê Mélkisadek na a ka daa pwene, a tóó, mu kópu u dîy꞉o u pwopwo u pi daa tóó, puku yedê. Epîlaham ngê u tpile dyuu yononi Mélkisadek ka ntee y꞉ângo, Yisîléli tpémi y꞉oo yi tpile dyuu yononi kpêê yiyé pyu knî ye yinté mye yémî tumo. \v 9 Myenté kpêê yiyé pyu yoo yi kn꞉ââ Lipi ngê yi kópu mye d꞉uu ngê. \v 10 Na a ka u tpile dyuu yononi Mélkisadek ka mye y꞉ângo, mu kópu u dîy꞉o dini ghi n꞉ii ngê Epîlaham ngê u tpile dyuu Mélkisadek ka y꞉ângo, yi ngwo u maka Lipi dêpwo ya, Epîlaham ngê u maka u l꞉êê dîy꞉o d꞉uu ngê. \s1 Yesu ngê kpêê yiyé pyu yoo yi d꞉aa dmi u ngwo a kââdî ngê \p \v 11 Dini ghi n꞉ii ngê Chóó Lémi ngê Lipi u tii ńedê pini ngmê, Alon, a ngmidi ngê, kpêê yiyé pyu ngê a pyódu ngê, yi ngwo Yisîléli tpémi ye dêêpî kópu dyuu mye y꞉ângo. Alon u tii ńedê yéli vyîlo dé ye kpêê yiyé té, awêde u dî. Kpêê yiyé pyu knî y꞉oo yoo yi dono yilî wo chedêchedê tumo, ye Chóó Lémi ngê kpêê yiyé pyu kamî daamupêdê ngmidi ngê. Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o Chóó Lémi ngê Yesu kpêê yiyé pyu ndêndê ngê pyódu ngê, Alon u tii ńedê yéli yi d꞉aa dmi a kââdî ngê, Mélkisadek ntee pini ngê a tóó. \v 12-14 Nmî lama ka tóó, nmî Lémi Yesu Njuda u tii ńedê pini ngmê, ngmênê Mósisi ngê puku yedê ala kópu a d꞉êê ngê, apê, Lipi u tii ńedê yéli kpêê yiyé pyu ngê vyîlo dé yidny꞉oo pyodopyodo, daa Njuda u tii ńedê yéli yi pi dmi yi d꞉êê ngê. Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o ala kópu nmo w꞉ee ngê, Chóó Lémi ngê yi dêêpî kópu dyuu dê ngmêê, Yesu ngê kpêê yiyé pyu yoo yi d꞉aa dmi da kââdî. \p \v 15 Yi kópu ndêndê ngê kîd꞉o w꞉ee. Nmî Lémi Yesu Mélkisadek ntee pini ngê a tóó, kpêê yiyé pyu ndêndê ngê dê pyódu. \v 16 Daa yoo yi dêêpî kópu dyuu mbêmê kpêê yiyé pyu ngê pyodo, ngmênê chóó u ghê mbêmê, ghéni n꞉ii chedê ngê daawa pyódu. \v 17 Yi kópu puku yedê alanté a tóó, Chóó Lémi ngê kwo, \p Nyi kpêê yiyé pyu ngmê, chedê ngê daanyi pyódu, \p Mélkisadek ntee pini ngê anyi ya. \x * \xo 7:17 \xt Psalm 110:4\x* \p \v 18 Kpêê yiyé u dêêpî kópu dyuu Chóó Lémi ngê chedê ngê pyódu ngê, mu kópu u dîy꞉o kpêê yiyé têdê yoo yi dono dnyinté dnyimo chedêchedê. \v 19 Mósisi u dêêpî kópu dyuu ngê yoo kamî ngê daa pyódu too, ngmênê kópu kamî mbêmê nmî lama ka tóó, dîyo Chóó Lémi ka wanmî lee dmi. \p \v 20-21 Yesu ngê kpêê yiyé pyu yoo yi d꞉aa dmi a kââdî ngê, mu kópu u dîy꞉o Chóó Lémi chóóchóó u ngwo a kpaa wo, Yesu kpêê yiyé pyu ndêndê ngê u ngwo a pyódu ngê. Dini ghi n꞉ii ngê Lipi u tii ńedê yéli kpêê yiyé pyu ngê a pyódu too, chóóchóó u ngwo dêpê kpaa wo. Ngmênê Tp꞉oo ka a kpaa wo, ala kópu puku yedê a tóó, \p Nmî Lémi chóóchóó u ngwo da kp꞉aa, \p u nuw꞉o daawa ngmêê, kwo, \p Nyi kpêê yiyé pyu ngmê, chedê ngê daanyi pyódu. \x * \xo 7:20-21 \xt Psalm 110:4\x* \p \v 22 Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o Yesu ngê Chóó Lémi ka mb꞉aamb꞉aa ngê a kââdî nmoo. Nmî lama ka tóó, Ntênê daawa dóó nmo. \x * \xo 7:22 \xt Hipîlu 8:6; 12:24\x* \p \v 23 Kpêê yiyé pyu yilî a tóó. Ntee a pyede, Yesu daa yinté. Dye ghi yintómu yinté daamu ya nyédi, a vy꞉enevy꞉ene nyédi, a pwopwo nyédi. \v 24 Ngmênê Yesu chedê ngê daawa pyódu. Dye ghi yintómu kpêê yiyé pyu ndêndê ngê adî ya, pi ngê u d꞉aa daawa a kââdî. \v 25 Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o daa dêê wo, ndêndê ngê nmî Mbwámê ngê pyodo. N꞉ii knî y꞉oo Yesu p꞉uu yi nuw꞉o dmi dpî kaa t꞉oo, yi yéli dpî ngee té, Chóó Lémi u yoo vy꞉o dpî kaa té, mu kópu u dîy꞉o dye ghi yintómu Chóó Lémi ka a tpapê ngê, kópu, Yi yikî dmi a pwo ghay wo, nangê kpada té. \x * \xo 7:25 \xt Lóma 8:34; 1 Njon 2:1\x* \p \v 26 Yesu nmî kpêê yiyé pyu ndêndê, u mâlo a tóó. Dyââpe p꞉uu daa t꞉a, u dono myedaa tóó. Yoo dono yi nt꞉anê daa yaa wo, u Mî ka mê kee wo, u che p꞉ââ pee ngê mîmî pyodo. \x * \xo 7:26 \xt Hipîlu 4:15\x* \v 27 Kpêê yiyé pyu yoo ntee dé, Yesu daa yinté pini. Yi yéli wonêwodiyédiyé yi chóó yi dono knî yi l꞉êê dîy꞉o mwiyé a kpêê yiyé nyédi, yoo yi dono knî yi l꞉êê dîy꞉o kuwó a kpêê yiyé nyédi. Yesu ngê yinté kópu daa d꞉uud꞉uu ngê, ngmênê kpêê ng꞉êêntómu yó, chóóchóó kpêê ngê u ngwo pyódu ngê, yi kópu mêdaawa d꞉uu. \x * \xo 7:27 \xt Hipîlu 10:10\x* \v 28 Mósisi u dêêpî kópu mbêmê yélini kpêê yiyé pyu ngê a pyépi tumo, dye ghi knî ngmê ngê dpî kn꞉aadi ngmê, ngmênê Chóó Lémi chóóchóó u ngwo a kpaa wo, chóó Tp꞉oo kpêê yiyé pyu ndêndê ngê u ngwo a pyódu ngê, pini n꞉ii p꞉uu dyââpe daa t꞉a, chedê ngê myedaawa pyódu. Mósisi ngê u dêêpî kópu dyuu mwiyé a d꞉êê ngê, Chóó Lémi chóóchóó u ngwo a kpaa wo. Yi kópu ngê Mósisi u kópu u d꞉aa a kââdî ngê. \x * \xo 7:28 \xt Hipîlu 5:1-2,9\x* \c 8 \s1 Yesu kpêê yiyé pyu ndêndê \p \v 1 Kópu yilî n꞉ii dî d꞉êê té, yi nt꞉u kópu ala. Nmî l꞉êê dîy꞉o Yesu kpêê yiyé pyu ndêndê ngê pyodo, Chóó Lémi ka mbóó p꞉uu mê kee wo, u wéni pee mî yaa wo, u che p꞉ââ pee ngê mîmî pyodo. \x * \xo 8:1 \xt Hipîlu 1:3; 10:12\x* \v 2 Kpêê yiyé pyu yoo dyámê mbêmê Chóó Lémi u ngomo k꞉oo ntee a dpodo nyédi, Chóó Lémi kwéli a tóó, Yesu yinté y꞉i mye dpodo yédi. \p \v 3 Yoo yi l꞉êê dîy꞉o, dêêpî kópu mbêmê kpêê yiyé pyu yoo yi kada pini knî y꞉oo tpile tp꞉oo Chóó Lémi ka a yémî tumo, kpêê ngê u kwo a yé tumo. Kpêê yiyé pyu ndêndê mye yinté, chóóchóó kpêê ngê pyódu ngê. \v 4 Dyámê mbêmê wodoo ya, ye kpêê yiyé pyu ngê daapêdoo ya, mu kópu u dîy꞉o kpêê yiyé pyu yoo n꞉ii a pyede, Mósisi u dêêpî kópu dyuu mbêmê a kpêê yiyé nyédi. \v 5 Dpodoni Yesu ngê a dódó, mbóó p꞉uu, yi dpodo u kââ kpêê yiyé pyu knî y꞉oo ye dódó ngmê, dyámê mbêmê. Mósisi ngê Chóó Lémi u wónu ngomo daa kêmakêma doo a wuwó, mye yinté. Chóó Lémi ngê kwo, Kópu yilî yi kakêmê ntee ṉga dî chámê, mbu mbêmê, yinté dpî l꞉âmo ngi. \x * \xo 8:5 \xt Ex 25:40; Kîlosa 2:17\x* \s1 Chóó Lémi ka kââdî te kamî \p \v 6 Yesu ngê dpodoni a dódó, yintoo dpodo kpêê yiyé pyu knî y꞉oo daa dódó ngmê. Myenté, Yesu ngê Chóó Lémi ka ntee a kââdî nmoo, kpêê yiyé pyu knî y꞉oo yinté u kwo dêpê kââdî nmoo. Yesu u l꞉êê dîy꞉o gha kópu n꞉ii nmo t꞉âât꞉ââ té, kpêê yiyé pyu yoo yi dpodo u l꞉êê dîy꞉o daa yinté kópu yinmee a t꞉âât꞉ââ dé. \x * \xo 8:6 \xt Hipîlu 7:22; 9:15\x* \v 7 Kââdî te mbwee mbêmê mb꞉aamb꞉aa ngê w꞉oo pyaa dniye, ye Chóó Lémi ngê kn꞉aani kópu nmo daamupêdê kpo. \v 8 Kââdî te mbwee Chóó Lémi ka doo u ntââ ngê pyodo. Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o ala kópu puku yedê a tóó, \p Nmî Lémi ngê apê, \pi1 Mu dini ghi ngê kââdî te kamî mbêmê Yisîléli tpémi a ka anê kââdî té, \pi1 Njuda u yoo a ka amyenê kââdî té. \x * \xo 8:8 \xt Jer 31:31-34\x* \pi1 \v 9 Dini ghi n꞉ii ngê yi kn꞉ââ yoo yi kada nê ghê wo, \pi1 Yichip u mênê nê pw꞉ii too, \pi1 yi ngwo a ka nê kââdî too, \pi1 dêêpî kópu dyuu ye ngmênî y꞉ângo. \pi1 Ngmênê yi dêêpî kópu dyuu dêdnyimo a chââchââ dé, \pi1 u nkwo ye dênîmo a ng꞉aa. \pi1 \v 10 Ngmênê mu dini ghi ngê kamî ngê anî pyódu té, \pi1 myombó a ka amênê kââdî té. \p Nmî Lémi ngê apê, \pi1 Yi yâpwo ngê anî ya, a yoo ngê adnyi kwo. \pi1 Dini ghi n꞉ii ngê yi kn꞉ââ yoo a ka nê kââdî too, \pi1 a dêêpî kópu dyuu chêêpî kpââ dê yi p꞉uu nê d꞉êê too, \pi1 ngmênê dini ghi n꞉ii ngê ala yéli a ka anê kââdî té, \pi1 a dêêpî kópu dyuu yi mbodo mênê anê yé té, \pi1 yi gha vy꞉o amyidnyi ya. \pi1 \v 11 Pi ngê u mbwó ka mêdaadî tpapê, kwowo, \pi1 Nmî Lémi nuw꞉o ńedê choo ya, \pi1 mu kópu u dîy꞉o yi yéli yintómu yi lama wanî ya. \pi1 K꞉omo tpile yoo yi pi dmi ndîî dé ó yi pi dmi têdê dé, \pi1 ngmênê yi lama wanî ya. \pi1 \x * \xo 8:11 \xt 1 Njon 2:27\x* \v 12 Yi lama wanî ya, mu kópu u dîy꞉o yi dono yilî a kuwó wanî kéé té, \pi1 mêdaanî ngî té. \p \v 13 Chóó Lémi ngê kamî ngê u kwo a kââdî nmoo, yi kópu ngê daa kêmakêma kââdî te mbwee u d꞉aa wunê kââdîkââdî. \c 9 \s1 Kpêê yiyé mbwee, kpêê yiyé kamî, yi danêmbum \p \v 1 Kópuni dyuu mbêmê Chóó Lémi ngê nmî kn꞉ââ yoo u kwo mwiyé a kââdî too, yi kópu dyuu mbêmê Chóó Lémi nmee chââchââ, u kwo nmee kpêê yiyé, u kwo myenmee ngêpê. Nmî kn꞉ââ knî y꞉oo yi kpêê yiyé têdê ló dini a l꞉âmo ngópu. \v 2-3 Wónu ngomo ngmê wó ngópu, ghi k꞉oo miyó yé ngópu, woni ghi u pi yâpwo ghi, woni ghi u pi yâpwo ghi ndêndê. Yâpwo ghi u mênê lam pyudu knî yi kwo têdê kaa ngópu, mbîdédi u kapî têdê mye kaa ngópu. Mtyîmî nk꞉êênî têdê nkól ngê ngmê l꞉âmo ngópu, yâpwo ghi ndêndê u kpîdî pee u nkîgh꞉ê kaa ngópu. Yi kpîdî pee mwada pee yâpwo ghi ndêndê doo ya. \x * \xo 9:2-3 \xt Ex 25:23-40; Ex 37:1-29\x* \v 4 Chóó Lémi u yâpwo poki ngmê l꞉âmo ngópu, nkól p꞉uu t꞉ee ngópu, yâpwo ghi ndêndê k꞉oo kaa ngópu. Yi poki k꞉oo tpile páádi yé tumo, ntini n꞉ii nmî kn꞉ââ knî y꞉oo dnyimo a pîpî, mana, yi ntini d꞉ââ ngmê, Alon u kiyé myomo, n꞉ii nkwodo yââ vyi mwiyé a ghê wo, chêêpî kpââ dê pyolo podo, n꞉ii dê yi p꞉uu Chóó Lémi ngê u dêêpî kópu dyuu wunê a d꞉êê ngê. \v 5 Yi poki mbêmê enjel miyó l꞉âmo ngópu. Chóó Lémi y꞉i dpîmo ya, yoo yi dono y꞉i myedpîmo chedêchedê dé. Doo u ntââ ala ngwo yi kópu yilî yi kakêmê dmi nmye daanê chámê. \p \v 6 Nmî kn꞉ââ knî y꞉oo yi kópu yinté a yé tumo, ala ngwo Chóó Lémi u ngomo k꞉oo yinté a pyede, Njedusalem. Wonêwodiyédiyé kpêê yiyé pyu yoo yâpwo ghi k꞉oo a koko nyédi, y꞉i a dpodo nyédi, \x * \xo 9:6 \xt Num 18:2-6\x* \v 7 ngmênê yâpwo ghi ndêndê k꞉oo daa koko nyédi, yi kada pini mu ngmidi y꞉i dpî kee. Daa wonêwodiyédiyé a koko yédi, ngmênê m꞉ââ k꞉oo wo mu ngmidi ngê dpî kee. Daa módó dpî kee, ngmênê tpile tp꞉oo mwiyé ngmêdpî vy꞉a, u wêê yâpwo ghi ndêndê k꞉oo Chóó Lémi ka dpî ńuw꞉o. Chóó u dono u l꞉êê dîy꞉o dpî vy꞉a, myenté yoo yi dono u l꞉êê dîy꞉o. \x * \xo 9:7 \xt Ex 30:10\x* \v 8 Yi kópu knî yi mbêmê Chóó Lémi u Ghê Dmi ngê nmî nuw꞉o dpî kwolo, ala kópu u ngwo nmînê wopwe ngê, Chóó Lémi u ngomo ghêlî k꞉ii chedê ngê doongê pyodo, yâpwo ghi ndêndê k꞉oo maa daa t꞉a. \x * \xo 9:8 \xt Hipîlu 10:19-20\x* \v 9 Chóó Lémi u ngomo dyimê pywuu ntee tpile, kpêê yiyé mye yinté. Yesu ngê ndêndê kópu yi d꞉uu too, nmî dye ghi ngê. Kpêê yiyé mbêmê yoo yi gha dmi kamî ngê dêdnyimo pyodopyodo. \x * \xo 9:9 \xt Hipîlu 10:1-2\x* \v 10 Kópu mbwee dé, nté p꞉uu kópu dé, mbwaa ndanî p꞉uu kópu dé, tpile ghêêghêê p꞉uu kópu dé, yi kópu dé too pee u kópu dé. Chóó Lémi ngê u yi doo kwo, Pi knî y꞉oo dny꞉oo chââchââ dé, u dî Yesu ngê maa kamî mî kpêmî ngê. \p \v 11 A tîdê mbwó yoo, Yesu Kédisu nmî kpêê yiyé pyu ndêndê ngê wunê kî pyodo, kópu mb꞉aa yilî nmo a kpo. Yâpwo ghi n꞉ii k꞉oo Yesu a dpodo, daa pi ngê yinê l꞉âmo ngê, myedaa dyámê pee ngmê mbêmê a tóó. \v 12 Dini ghi n꞉ii ngê yi yâpwo ghi k꞉oo ng꞉êêntómu kee wo, daa pudumakó tp꞉oo wêê nunukwéti wêê ngmêyi ńuwo, ngmênê chóó u wêê yi ńuwo, nmî dono yilî u ngwo chedê ngê, kamî ngê mye pyódu nmoo. Yi kópu daamuwa d꞉uu. \x * \xo 9:12 \xt Epeso 1:7\x* \v 13 Yesu ngê gha u kópu yi d꞉uu ngê, ngmênê kpêê yiyé pyu knî y꞉oo too pee u kópu ye d꞉uud꞉uu tumo, pudumakó nunukwéti a vyee tumo, yi wêê ngê yoo a ńiyéńiyé tumo, pudumakó tp꞉oo dpî vya ngmê, dpî nk꞉êê ngmê, kpo dpo ngî ngmê, yoo yi pwo a kéké ngópu. Yoo yi too pee mbêmê dono kópu n꞉ii a pyede, kpêê yiyé pyu knî y꞉oo yi kópu knî yi mbêmê dpî chedê t꞉oo, \x * \xo 9:13 \xt Lev 16:3; Num 19:17-19; Hipîlu 10:4\x* \v 14 ngmênê Yesu Kédisu ngê chóó u wêê mbêmê kópu ndîî yi d꞉uu ngê, nmî gha dmi kamî pyódu too. Chóó Lémi u Ghê Dmi ngê a ngópu, chóóchóó kpêê ngê u ngwo pyódu ngê, kpêê yiyé n꞉ii p꞉uu dyââpe dêpwo ya. Dononi nmî gha vy꞉o a pyede, u wêê ngê dpî chedê té, Chóó Lémi p꞉uu u nkwo nmo dpodo té, chedê ngê daawa pyódu. \x * \xo 9:14 \xt 1 Pita 1:18-19; 1 Njon 1:7\x* \s1 Yesu u pwopwo p꞉uu danêmbum \p \v 15 Yesu pwene, mu kópu u dîy꞉o yélini Chóó Lémi ngê mwiyé a ngmidi too, yoo kamî ngê dny꞉oo pyodopyodo, Chóó Lémi u k꞉ii pêdê kââdî y꞉e, kópuni mb꞉aa yi pi dmi mwiyé a vyi too, pêdê pyw꞉ee téne. Ala kópu u l꞉êê dîy꞉o mye pwene, yélini y꞉oo dêêpî kópu dyuu mbwee dnya a chââchââ dé, yi dono chedê ngê mye pyaa dniye. \x * \xo 9:15 \xt 1 Tim 2:5; Hipîlu 8:6\x* \p \v 16 Ndáápi u dyimê pywuu nmye ngmênînê kuwo. N꞉ii u tpile yilî, u ndapî mye yilî, u tpile dyuu, u ndapî yi pweepwee pee ngmêdpî d꞉êê, yi yêêpî u dîy꞉o. Dini ghi n꞉ii ngê yi pini dpî pw꞉onu, u yoo knî y꞉oo yi pweepwee pee mbêmê tpile a yêêpî tumo, ndapî mye yêêpî ngópu. \v 17 Yi pini ghêlî k꞉ii d꞉uudpî pw꞉oo knomomê, yi pweepwee pee u nt꞉u daa ya yédi, pi ngê u tpile ghêlî k꞉ii d꞉uuwodê ngî. Dini ghi n꞉ii ngê yi ndáápi dpî pw꞉onu, yi pweepwee pee nt꞉u u ngwo dpî pwii. \v 18-19 Wéni n꞉ii ngê Mósisi ngê nmî kn꞉ââ yoo Chóó Lémi ka a kââdî too, mye yinté. Mósisi ngê dêêpî kópu dyuu pi knî ye mwiyé vyu, pudumakó kuwó vya too, Chóó Lémi ka u ngwo a kââdî too. Yi pudumakó wêê d꞉ââ k꞉oo mbwaa yó, yimbwi ńedê sipi gh꞉aa mtyé ngmê kââ, wêê d꞉ââ k꞉oo doo kmênêkmênê, yoo u ngwo doo ńiyéńiyé, dêêpî kópu u puku dmi mye ńiyé ngê. \x * \xo 9:18-19 \xt Ex 24:6-8\x* \v 20 Pi knî ye yepê, Ala wêê ngê Chóó Lémi ka da kââdî nmyo, mb꞉aamb꞉aa ngê dmyinê chââchââ. \v 21 Dini ghi n꞉ii ngê Chóó Lémi u wónu ngomo wó ngópu, Mósisi ngê yi ngomo u tpile yilî yintómu wêê ngê ńiyé too, yi tupwó yilî Chóó Lémi ka u ngwo chedê too. \v 22 U kuwó dini ghi ngê kpêê yiyé pyu knî y꞉oo dêêpî kópu dyuu mbêmê tpile yilî wêê ngê dnyimo ńiyéńiyé, yi tupwó yilî machedê ngê u ngwo dnyimo pyépi. Wêê mu ngmidi mbêmê Chóó Lémi ngê yoo yi dono u kuwó dpî kéé té. \x * \xo 9:22 \xt Lev 17:11\x* \p \v 23-24 Chóó Lémi u wónu ngomo k꞉oo tpileni dnye ya, yi tupwó tpile tp꞉oo wêê mbêmê chedê ngê pyaa dniye, ngmênê Yesu ngê dpodoni dóó u l꞉êê dîy꞉o, tpile tp꞉oo wêê doo u ntââ, chóó u wêê u ntââ. Chóó Lémi u wónu ngomo n꞉ii dyámê mbêmê doo kwo, yi ngomo dyimê pywuu ntee tpile. Yâpwo ghi ndêndê mbóó p꞉uu wunê tóó, Yesu kwéli a tóó, nmî l꞉êê dîy꞉o Chóó Lémi ngîma wumê kwo. Yâpwo ghi n꞉ii k꞉oo Yesu Kédisu kee wo, daa pi ngê yinê l꞉âmo ngê. \x * \xo 9:23-24 \xt 1 Njon 2:1\x* \v 25 M꞉ââ yintómu knî yi k꞉oo kpêê yiyé pyu yoo yi kada pini ngê tpile tp꞉oo dpî vy꞉a, wêê yâpwo ghi k꞉oo dpî ńuw꞉o, ngmênê Yesu Kédisu ngê daa dye ghi yintómu chóóchóó kpêê ngê a pyépi ngê, \v 26 kminté wonêwodiyédiyé kîdosi ńedê pêdoo pwopwo, kn꞉ââ Chóó Lémi ngê dyámê pê u ngwo a l꞉âmo ngê, nkoo nmo. Kêle, dye ghi mbwee yi chedê ngê, ng꞉êêntómu nmî dye ghi ngê pwene, chóóchóó kpêê ngê pyódu ngê, dono yilî u ngwo chedê ngê. \v 27 Pi ng꞉êêntómu dpî pw꞉onu, u kuwó dini ghi ngê Chóó Lémi ngê dpî kóté kwolo. \x * \xo 9:27 \xt Gen 3:19\x* \v 28 Myenté, Yesu Kédisu ng꞉êêntómu mye pwene, chóóchóó kpêê ngê yó, nmo yilî nmî dono u ngwo chedê too. Daa dono chedêchedê u l꞉êê dîy꞉o amêdê diyé, ngmênê yélini y꞉oo adnyi t꞉âât꞉ââ, u Mî kóó k꞉oo wa kaa té. \x * \xo 9:28 \xt Hipîlu 10:10; 1 Pita 2:24; Pilipay 3:20\x* \c 10 \s1 Yesu Kédisu nmî kpêê ngê ng꞉êêntómu pyodo \p \v 1 Yesu Kédisu ngê kpêê ndêndê yinê yó. N꞉ii yoo dêêpî kópu dyuu mbêmê dnyimo a kpêê yiyé, dyimê pywuu ntee tpile yidnyimo a l꞉âmol꞉âmo. Ala ngwo mye yinté, m꞉ââ yintómu knî yi k꞉oo a kpêê yiyé nyédi, ngmênê yoo kamî ngê daa pyodopyodo nyédi. \x * \xo 10:1 \xt Hipîlu 8:5; Kîlosa 2:17\x* \v 2 Kpêê yiyé mbêmê yoo yi dono chedê ngê wodnyimo pyodopyodo, ye tpéé kópu daamupê vyi ngópu, kpêê mêdaamupî yé ngópu. \v 3-4 Ngmênê pudumakó nunukwéti yi wêê ngê doo u ntââ yoo yi dono daapî chedê tumo. M꞉ââ yintómu knî yi k꞉oo, kpêê yiyé u l꞉êê dîy꞉o, pi knî y꞉oo yi dono a vyîlîvyîlî tumo. \p \v 5-6 Nyââ, kpêê yiyé dpî dîpî, yoo yi dono d꞉uudpî chedê. Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o, dini ghi n꞉ii ngê Yesu Kédisu daa kêmakêma dyámê mbêmê doo taataa, yi ngwo Chóó Lémi ka kwo, \p Pi knî y꞉oo tpile tp꞉oo a vyee tumo, \p kpêê ngê ṉga wunê yiyé tumo, \p ngmênê yi kópu u yi ṉga daa kwo, \p u l꞉êê dîy꞉o yoo yi dono d꞉ii chedêchedê too. \p Kwo, Dini ghi n꞉ii ngê a chóó a nt꞉u wanyi l꞉âmo, \p kpêê ngê ṉga wanê pyódu, \p u ntââ ngê ṉga vyîlo ayi pyódu. \x * \xo 10:5-6 \xt Psalm 40:6-8\x* \p \v 7 Kwo, A Lémi, ala nê. \p Kópuni puku yedê a p꞉uu ntee a tóó, \p yinté n꞉aa d꞉uud꞉uu, \p ṉuu u kópu vyîlo yinî d꞉uud꞉uu. \p \v 8 K꞉omo tpile Chóó Lémi u dêêpî kópu dyuu mbêmê a kpêê yiyé nyédi, ngmênê Chóó Lémi ka kwo, \p Pi knî y꞉oo tpile tp꞉oo a vyee tumo, \p kpêê ngê ṉga wunê yiyé tumo, \p ngmênê yi kópu u yi ṉga daa kwo, \p u l꞉êê dîy꞉o yoo yi dono d꞉ii chedêchedê too. \p \v 9 U kuwó dini ghi ngê kwo, A Lémi, ala nê, ṉuu u kópu vyîlo yinî d꞉uud꞉uu. Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o Chóó Lémi ngê kpêê yiyé mbwee daa kêmakêma a kéké, Yesu ngê kópuni d꞉uu ngê, u d꞉aa yinê wunê kââdîkââdî. \v 10 Chóó u pono dêpwo vyápê, ngmênê Chóó Lémi u pono vyápê wo, pwopwo u wépi daa puwâ, ng꞉êêntómu pwene, chóóchóó kpêê ngê pyódu ngê, nmî dono yilî u ngwo chedê ngê, Chóó Lémi u yoo vy꞉o u ngwo kaa nmoo. \x * \xo 10:10 \xt Hipîlu 9:12,28\x* \p \v 11 Kpêê yiyé pyu yintómu a dpodo nyédi, wonêwodiyédiyé a kpêê yiyé nyédi, ngmênê yoo yi dono daa chedêchedê tumo. \v 12 Kópuni Yesu Kédisu ngê d꞉uu ngê, daa yinté. Chóóchóó kpêê ngê ng꞉êêntómu pyódu ngê, mêdaamuwa d꞉uu. U kuwó dini ghi ngê u Mî ka mê kee wo, u wéni pee mî yaa wo, u che p꞉ââ pee ngê mî pyodo. \x * \xo 10:12 \xt Hipîlu 1:3\x* \v 13 Yélini daa yi nuu u pi ngê a tóó, Chóó Lémi ngê yu yodo u maknopwo wa yé té. Wéni n꞉ii ngê yi kópu wa pyódu, ala ngwo ka t꞉âât꞉ââ. \x * \xo 10:13 \xt Psalm 110:1\x* \v 14 Chóóchóó kpêê ngê ng꞉êêntómu pyódu ngê, yélini yi k꞉ii u yoo vy꞉o nmo wowo nyédi, nmî dono yilî yintómu u ngwo chedê ngê, mêdaadî nuw꞉onuw꞉o dé. \v 15 Chóó Lémi u Ghê Dmi ngê ndê kópu ngê nmo yinê a pyépi ngê. Chóó Lémi u kópu dyuu puku yedê alanté a kwo, apê, \p \v 16 Mu dini ghi ngê kamî ngê anî pyódu té, \p myombó a ka amênê kââdî té. \p A dêêpî kópu dyuu yi mbodo mênê anî yé té, \p Yi gha vy꞉o amyidnyi ya. \x * \xo 10:16 \xt Jer 31:33-34\x* \p \v 17 Yi dono yilî a kuwó wanî kéé té, \p mêdaanê ngî té. \p \v 18 Kpêê daamunmî yé, mu kópu u dîy꞉o Yesu ngê nmî dono yintómu chedê ngê. \s1 Maa kamî u danêmbum \p \v 19-20 A tîdê mbwó yoo, dini ghi n꞉ii ngê Yesu pwene, wêê n꞉ii p꞉uu pwii wo, maa kamî u ngwo ngma a yó, máádini u dî yâpwo ghi ndêndê k꞉oo wunê tóó, Chóó Lémi kwéli wunê tóó. Yesu ngê ghê kamî nmo a kpo, yi máádi p꞉uu kaa nmoo, u ntââ kpîdî pee mwada pee anmî lee dmi, Chóó Lémi ka u ngwo anm꞉uu taa dmi, nkîngê ngê kêê daanmo t꞉oo. Yi kpîdî pee chaa ngmê ngê a t꞉a, mu kópu u dîy꞉o Yesu nt꞉u kîdosi ńedê dmya ngópu. \x * \xo 10:19-20 \xt Hipîlu 4:16; Mát 27:51\x* \v 21 Chóó Lémi u yoo ndêndê yi vy꞉o nmî ghê dniye, kpêê yiyé pyu ndêndê nmî kada a kwo. \v 22 Yi máádi dpodombiy꞉e kîgha koo, nmî nuw꞉o dmi Yesu p꞉uu ntênê dny꞉oo kwo, Chóó Lémi ka u ngwo nyi taa kmêle. Chóó Lémi ngê mbwaa mb꞉aa u mênê kmênê nmoo, u ngwo ghêê nmoo, dononi wunê nmo d꞉uu too, mye chedê too, yi l꞉êê dîy꞉o tpéé kópu mêdaamu anmî vyi. K꞉omodanê kópu nmî gha vy꞉o kîngmê ya, nmî nuw꞉o dmi Yesu p꞉uu ntênê dny꞉oo kwo, Chóó Lémi ka u ngwo nyi taa kmêle. \x * \xo 10:22 \xt 1 Njon 1:7; Epeso 5:26\x* \v 23 Yesu ka kêlîmî dpodombiy꞉e mgîmî koo, mu kópu u dîy꞉o nmî lama ka tóó, daawa dóó nmo. \x * \xo 10:23 \xt Hipîlu 4:14\x* \v 24 Yoo yi nuu ghi dmi nmî nódo dny꞉oo ya, myepaa ngêêpî téme. Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o paa numo wêdêwêdê kîgha téme. \v 25 K꞉omo tpile yoo woni mêdêwunê wuwó ngê, ngmênê nipi dmyina a wuwó, dmyinê numo wêdêwêdê kîgha. Yi kópu ala ngwo ndîî kópu ngê dê pyódu, mu kópu u dîy꞉o kuwókuwó wéni daa kêmakêma a dyimêdyimê. \p \v 26 Numo kuwó dmyinê mbumu, mu kópu u dîy꞉o n꞉ii ngê Yesu u ndê kópu dyuu dpo w꞉ee, ngmênê chóó u pono a vyápê yédi, a dono yédi, lukwe ngê u dono wa chedê té. \x * \xo 10:26 \xt Hipîlu 6:4-8\x* \v 27 Doo u ntââ u gha vyilêvyilê ngê daawa pyódu, adî nkîngê. Mu dini ghi ngê Chóó Lémi ngê wa kóté kwolo, yélini Yesu p꞉uu a d꞉uu nyédi, yi pini yi vy꞉o wa kââ, ndiya wa kéé té, ndê ngê wa ma té. \v 28 Mósisi u dêêpî kópu dyuu dyimê pywuu ngê nmye ngmên꞉aa pyépi. N꞉ii ngê yi dêêpî kópu ndîî ngmêdpî kn꞉aadi, pi miyó pyile knî y꞉oo yi kada pini knî ye yuu dpo y꞉ee ngmê, ye doo u ntââ yi pini ye d꞉uudpî ch꞉anê, dpî vya ngmê. \x * \xo 10:28 \xt Deut 17:6\x* \v 29 Kópuni Mósisi ngê a d꞉êê too, dyámê u kópu dé. Yesu ngê n꞉ii d꞉uu ngê, Chóó Lémi ka yinê dpî ńuw꞉o nmo. Yi kópu vyîlo yi ndîî kópu. N꞉ii ngê Chóó Lémi Tp꞉oo u wépi dpî puwâ, yi pini u kpadakpada ndîî. Yesu ngê chóó u wêê mbêmê Chóó Lémi ka a kââdî nmoo. Yi kópu n꞉ii ka têdê kópu ngê dpî pyódu, Chóó Lémi ngê dnyinté daawa kpada. Chóó Lémi ngê chóó u Ghê Dmi módó nmo a kpo. Yi ghéni dmi n꞉ii ka k꞉omo tpile ngê dpî pyódu, Chóó Lémi ngê u nkwo dpî kéé, mwap꞉aa ngê dpî pyódu. \x * \xo 10:29 \xt Mát 26:27-28\x* \v 30 Nmî lama ka tóó, Chóó Lémi ngê ló dini mwo a vyu, apê, \p Nê ntââ vyîmî pyu, \p ntââ a chóó ana a vyîmî. \p Ala kópu puku yedê mye tóó, \p Nmî Lémi ngê u yoo chóó wa kóté kalê té. \x * \xo 10:30 \xt Deut 32:35-36; Lóma 12:19\x* \p \v 31 Yâpwoni ghê a t꞉a Chóó Lémi, u wêdêwêdê ndîî. Kn꞉aadi te pyu yoo u kwo dny꞉oo nkîngê. Pi kpadakpada ntênê u lama a tóó. \s1 Dono u vyîmî u danêmbum \p \v 32 A tîdê mbwó yoo, dini ghi n꞉ii ngê Yesu p꞉uu kópu mwiyé nmyinê ny꞉ee ngópu, u yoo vy꞉o u ngwo nmyi ghê dniye, yi dini ghi dmyinê nuw꞉onuw꞉o. Yi dini ghi ngê dono yilî nmyee a vyîmî. \v 33 Dye ghi knî ngmê ngê nmyi pi dmi dnya a dyede dé, myednya a kpakakpaka nmyo, dye ghi knî ngmê ngê nmyi pyipe knî y꞉oo yinté kópu dnyimo a vyîmî dé, nmyi nuw꞉o dmi dono ngê u ngwo dpîmo pyodopyodo. \v 34 Dye ghi knî ngmê Yesu u l꞉êê dîy꞉o mbwa k꞉oo dnyimo a kmîmî nmyo, nmyi tpile yintómu myednyimo a t꞉âmot꞉âmo dé. Nmyi tpile knî yi p꞉uu dênmyimo nuw꞉o, nmyi gha dmi mb꞉aamb꞉aa ngê myednya a ya, mu kópu u dîy꞉o nmyi lama doo ya, nmyimo, Ghê kamî dmi nmo pyw꞉ângo, ghéni n꞉ii chedê ngê daawa pyódu. \x * \xo 10:34 \xt Mát 6:20\x* \v 35 Nmyi nuw꞉o dmi Yesu p꞉uu kîdmyinêngê y꞉ee ngmê, mu kópu u dîy꞉o yi máádi u dî Chóó Lémi kóó k꞉oo wunê tóó. \v 36 Dono yintómu dmyina a vyîmî dé, Chóó Lémi u nuu u kópu dmyinê d꞉uud꞉uu dé, u nkwo wa ngee nmyo, kópuni mb꞉aa yi pi dmi mwiyé a vyi too, nmyi l꞉êê dîy꞉o wa d꞉uu té. \x * \xo 10:36 \xt Hipîlu 6:12\x* \v 37 Puku yedê alanté a tóó, \p Dye ghi daa daadîî dmyinê t꞉ââ. \p Pini n꞉ii wunê pwiyé knî, daa kêmakêma a taataa. \p Mgî daawa a puwâ. \x * \xo 10:37 \xt Hab 2:3-4; Tpyuu 22:20\x* \p \v 38 Pini n꞉ii adî kêlîmî, \p pi mb꞉aa ngê u ngwo u kwo wa pyódu, \p yi pini ngê ghê kamî wa a pyw꞉oo. \p N꞉ii Chóó Lémi u maa p꞉uu dpî ghê, dîyo modo diyé, \p yi pini ka Chóó Lémi dpî nod꞉e. \x * \xo 10:38 \xt Lóma 1:17\x* \p \v 39 Doo u ntââ daanmî nkîngê, daanmî kedekede, kminté ndiya anm꞉uu ghêpê dmi. Kêle. Yesu ka dpodombiy꞉e kêlîmî kmêle, nmî nuw꞉o dmi p꞉uu dny꞉oo kwo, kóó k꞉oo yinê wa kaa nmo. \c 11 \s1 Kêlîmî p꞉uu danêmbum \p \v 1 Pini n꞉ii a kêlîmî, ala kópu u lama a tóó, apu, Nmî Lémi ngê kópuni u pi nmo a vyu, ndêndê ngê wa d꞉uu. K꞉omo tpile yi kópu daa y꞉enê, ngmênê u lama a tóó nê, yi kópu dîyo a pyodopyodo. Yi kópu knî yi l꞉êê dîy꞉o, kêlîmî pyu u nuw꞉o ngmidi ngê a ya yédi. \x * \xo 11:1 \xt Lóma 4:18; 2 Kódin 5:7\x* \v 2 Nmî kn꞉ââ yoo yi vy꞉o yélini mb꞉aamb꞉aa ngê dnyimo a kêlîmî, yi yéli yi p꞉uu Chóó Lémi ngê apê, Mb꞉aamb꞉aa ngê a ka wunê ng꞉aa té. \p \v 3 Kêlîmî mbêmê nmo w꞉ee ngê, nmîmo, Chóó Lémi ngê chóó u kópu mbêmê tpile yilî yintómu l꞉âmo ngê. Daa mumu ngmê u tpile knî y꞉oo tpile yintómu u ngwo l꞉âmo too, ala ngwo mumu ngmê u tpile ngê a pyede. \x * \xo 11:3 \xt Gen 1:1\x* \p \v 4 Epel Chóó Lémi ka mb꞉aamb꞉aa ngê doo a kêlîmî, ngmênê Kéén pee tp꞉oo. Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o Epel Chóó Lémi ka pi mb꞉aa ngê pyodo, tpileni u kwo y꞉ângo, mye mb꞉aamb꞉aa. Kéén Chóó Lémi ka dnyinté doo kêlîmî, u l꞉êê dîy꞉o Chóó Lémi ngê u yi dêpwo kwo, Tpileni u kwo y꞉ângo, Chóó Lémi ngê u yi myedêpwo kwo. K꞉omo tpile Epel ló dini a pwene, ngmênê u kêlîmî nmo nyepênyepê ngê, yinté mye kêlîmî kmêle. \x * \xo 11:4 \xt Gen 4:3-10\x* \p \v 5 Inóki Chóó Lémi ka mb꞉aamb꞉aa ngê doo kêlîmî, u l꞉êê dîy꞉o daa pwene, Chóó Lémi ngê a nyââ, pi knî y꞉oo dêpê pyw꞉ee ngópu. Puku yedê alanté a tóó, Inóki Chóó Lémi u nuu u pi ngê doo a ya. \x * \xo 11:5 \xt Gen 5:24\x* \v 6 N꞉ii daadî kêlîmî, Chóó Lémi u nuu u pi ngê daawa pyódu, mu kópu u dîy꞉o n꞉ii ngê u yi adî kwo, Chóó Lémi ka nî lê, ala kópu ka choo kêlîmî, nmî yâpwo Chóó Lémi, ndêndê ngê a tóó, n꞉ii ngê u yi adî kwo, U kwo nî lê, yi pini Chóó Lémi ngê daawa dóó, mb꞉aamb꞉aa ngê wa ngee. \p \v 7 Myenté, Nówa Chóó Lémi ka myedoo a kêlîmî. Dini ghi n꞉ii ngê Chóó Lémi ngê Nówa u ng꞉aa a t꞉ângo, Nówa ngê yi kópu u wépi daa puwâ. K꞉omo tpile vyi dêpêngê ch꞉iy꞉e wo, ngmênê Nówa ngê Chóó Lémi u dnye nyongo, nkéli ngmê ndê ngê, u yoo knî yi k꞉ii k꞉oo wo dniye, Chóó Lémi ngê u ngwo w꞉êê too. Yi kêlîmî mbêmê nmo w꞉ee ngê, yoo wo yéli dono dé, Chóó Lémi ka dêdnya a kêlîmî. Yi kêlîmî u l꞉êê dîy꞉o Nówa Chóó Lémi ka pi mb꞉aa ngê pyodo. \x * \xo 11:7 \xt Gen 6:13-22\x* \p \v 8 Epîlaham Chóó Lémi ka myedpîmo a kêlîmî. Dini ghi n꞉ii ngê Chóó Lémi ngê kwo, Ṉyámê pee a kuwo ngi, kn꞉aa dyámê pee ṉga ngmêwanê kê, yi ngwo Epîlaham ngê Chóó Lémi u dnye a nyongo, chóó u dyámê pee a kuwo ngê. K꞉omo tpile yi dyámê pee u lama dêpwo ya, ngmênê y꞉i loo. \x * \xo 11:8 \xt Gen 12:1-5\x* \v 9 Dini ghi n꞉ii ngê yi dyámê pee p꞉uu mî ta, Chóó Lémi ngê ghêlî k꞉ii u kwo daa y꞉ângo, pi my꞉oo ngê doo ya. Ngomo daa wó, wónu ngomo k꞉oo dpîmo dpî, p꞉aani p꞉aani dpîmo lêpî. U kêlîmî chedê ngê daa pyodo. Tp꞉oo Yisak mye yinté. Chóó Lémi ngê kwo, Ala dyámê pee ṉga wanê kê, ngmênê ghêlî k꞉ii u kwo daa y꞉ângo. K꞉omo tpile wónu ngomo k꞉oo myedpîmo dpî, p꞉aani p꞉aani myedpîmo lêpî, ngmênê Yisak u kêlîmî chedê ngê daa pyodo. Yisak tp꞉oo Njakóp mye yinté. \v 10 K꞉omo tpile Epîlaham chóó u p꞉aa dêpwo a ya, u têpê ghi myedêpwo a ya, ngmênê u kêlîmî chedê ngê daa pyodo, p꞉aa ndêndê p꞉uu dpîmo nuw꞉o. Chóó Lémi ngê yi p꞉aani u nuw꞉o k꞉oo mwiyé a módu, chóó wa l꞉âmo, chedê ngê daawa pyódu. \p \v 11 Sela Chóó Lémi ka myedpîmo a kêlîmî. K꞉omo tpile m꞉ââ yilî yi k꞉oo Epîlaham cha y꞉oo tp꞉ee daa tpyé ngópu, ngmênê dini ghi n꞉ii ngê Chóó Lémi ngê yepê, Sela ngê tp꞉ee wangmê tpyé, yi kópu ka kêlîmî mbê knopwo, Sela u ntââ ngê a pyodo, tp꞉ee u ngwo tpyó. \x * \xo 11:11 \xt Gen 18:10-14; 21:2\x* \v 12 K꞉omo tpile Epîlaham yi ngwo d꞉ud꞉umbiy꞉e vy꞉ee ngê doo a ya, daa kêmakêma doo pwopwo, ngmênê yi ngwo tpamê wo, u yoo yilî ngê u kuwó pyodo, têdê tii, mbwaa paa ghêêpwi, mbóó p꞉uu pudu. \x * \xo 11:12 \xt Gen 15:5\x* \p \v 13 Kópuni Chóó Lémi ngê yi yéli ye a vyi too, yi kópu knî ye dnya a kêlîmî, u ngwo a pw꞉oo dniye. Chóó Lémi ngê ghêlî k꞉ii ye dêpê y꞉ee too, ngmênê mwada dini ghi p꞉uu ye doo a danê. Yi yéli y꞉oo yi kópu yilî kuughê a m꞉uu tumo, yi gha dmi mb꞉aamb꞉aa ngê u ngwo pyaa dniye. Ala kópu myednya a tpapê, apu, Dyámê mbêmê pi my꞉oo yoo yuno kwo. \v 14 N꞉ii knî y꞉oo yi kópu dpî vyi ngmê, yi chóó yi dyámê pee a nmy꞉uu ngópu. \v 15 Dyámê pee n꞉ii mbêmê a ndê dniye, daa yi dyámê pee p꞉uu dnye nuw꞉o. Yini p꞉uu wodnye nuw꞉o, mêpêdê diyé dniye. \v 16 U yi y꞉e doo kwo, Dyámê pee mb꞉aa mbêmê nmî lee dmi, Chóó Lémi kwéli wunê tóó. Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o yi wépi dmi daa puwâ, p꞉aa ndêndê yi l꞉êê dîy꞉o ngmê l꞉âmo ngê. \p \v 17-18 Dini ghi n꞉ii ngê Chóó Lémi ngê Epîlaham a tókó ngê, apê, U kêlîmî ngênî m꞉uu, kwo, Ṉ́m꞉ee Yisak dpî vya ngi, kpêê ngê a ka dpo yé. K꞉omo tpile Chóó Lémi ngê Epîlaham ka mwiyé a vyu, kwo, Ṉyoo njini, daa Yisîmél u tii ńedê yéli, ngmênê Yisak u tii ńedê yéli, ngmênê Epîlaham Chóó Lémi ka mb꞉aamb꞉aa ngê doo kêlîmî, tp꞉oo Yisak daa w꞉êê ngê, kpêê ngê pî yó. \x * \xo 11:17-18 \xt Gen 22:1-14; Njems 2:21-22\x* \v 19 Epîlaham u nuw꞉o Chóó Lémi p꞉uu doo kwo, apê, A tp꞉ee n꞉aa vyee, Chóó Lémi ngê ghê mê t꞉emî. Na a ka yinté kópu yi pyodo, Epîlaham ngê tp꞉oo u vyee têdê ńuwo, daa kêmakêma pî vyâ, ngmênê Chóó Lémi ngê kwo, Muntoo. Kwo, Ṉ́m꞉ee nangê vy꞉a. Ngmênê u kwo Chóó Lémi ngê Yisak ghê mê t꞉ângo. \p \v 20 Kêlîmî mbêmê Yisak ngê Chóó Lémi u kópu dyuu tp꞉oo dê Njakóp mbwémi Yisó ye vyi too. Kópuni dîyo adnyi pyodopyodo, yi kópu knî ye vyi too. \x * \xo 11:20 \xt Gen 27:27-29; 27:39-40\x* \p \v 21 Dini ghi n꞉ii ngê Njakóp mupwoknî Yichip dnyen꞉aa ya, kêlîmî mbêmê Njakóp ngê u kee dê, Njósép tp꞉oo dê ye Chóó Lémi u kópu dyuu ye vyi too. U kiyé p꞉uu doo a kwo, Chóó Lémi ka u ngwo doo ngêpê, kwo, Ala tpémi dê ye mb꞉aamb꞉aa ngê cha a vyuwo. \x * \xo 11:21 \xt Gen 48:15-16\x* \p \v 22 Dini ghi n꞉ii ngê Njósép vy꞉ene wo, daa kêmakêma doo pwopwo, kêlîmî mbêmê mu dini ghi u kópu dyuu u mbwó knî ye vyu. Yepê, Nmî kuwó dini ghi ngê, Chóó Lémi ngê M꞉aa u yoo yilî ngê wa pyódu. Yepê, Yichip u mênê wa a pw꞉ii té. Yepê, Yi ngwo a dînê dyuu myoo ńuw꞉o y꞉e. \x * \xo 11:22 \xt Gen 50:24-25\x* \p \v 23 Kêlîmî mbêmê Mósisi u pye mî y꞉oo Mósisi a w꞉êê ngópu. Dini ghi n꞉ii ngê ta, a w꞉ee ngópu, apê, K꞉uuchêm u tp꞉ee. U yi y꞉e dêpwo kwo, Lede knî y꞉oo king u kópu mbêmê vya y꞉e. Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o king u kópu daa châpu ngópu, d꞉ââ pyile dpîmo ng꞉uu ńeńe. U kuwó dini ghi ngê king tp꞉oo módó ngê a nmyââ, chóó tp꞉oo ngê pyódu ngê. \x * \xo 11:23 \xt Ex 1:22; 2:1-2\x* \p \v 24 Dini ghi n꞉ii ngê Mósisi mââwe ngê pyodo, Yichip tpémi y꞉oo mb꞉aamb꞉aa ngê dnyimo chââchââ, ngmênê kêlîmî mbêmê yi chââchââ u wépi puwâ, yi vy꞉o a pwii wo, chóó u yoo vy꞉o mê ghê wo. \x * \xo 11:24 \xt Ex 2:10-12\x* \v 25 K꞉omo tpile Chóó Lémi u yoo vy꞉o u k꞉ii nipi dnye mgînî vyîmî, ngmênê yi kópu u kwo mb꞉aamb꞉aa ngê pyodo. Chóó u yoo yi wépi dmi wo puwâ, Yichip tpémi yi vy꞉o wodoo kwo, ye m꞉ââ knî ngmê yi k꞉oo u ya pê mb꞉aamb꞉aa, u tpile myepê yilî. Yi kópu wo d꞉uu ngê, ye dono kópu yipê d꞉uu ngê, mu kópu u dîy꞉o Chóó Lémi ngê nmî kn꞉ââ yoo yi l꞉êê dîy꞉o mwiyé a ngmidi ngê. \v 26 Alanté doo a nuw꞉o, apê, Chóó Lémi ngê yinê a ngmidi noo, Yisîléli tpémi yi kada kaa noo. Apê, K꞉omo tpile adnyi nkwitinkwiti nê, Yichip tpémi y꞉oo amyidnyi nkwitinkwiti nê, ngmênê yi kópu a ka têdê kópu, mu kópu u dîy꞉o Chóó Lémi ngê kóó k꞉oo wa kaa nê. Mósisi ka yi kópu ndîî kópu ngê pyodo, Yichip tpémi yi tpile yilî têdê kópu ngê u kwo pyaa dniye. \p \v 27 Kêlîmî mbêmê Mósisi ngê Yichip a kuwo ngê. K꞉omo tpile king u yoo yi wépi dmi puwâ, ngmênê ye dêpwo nkîngê, ye mêdêpê diyé wo. Na a ka Chóó Lémi yi módu, yinê wêdêwêdê kwólu. \x * \xo 11:27 \xt Ex 12:51\x* \v 28 Dini ghi n꞉ii ngê Chóó Lémi ngê Mósisi Yichip mê dy꞉ââ ngê, Mósisi Chóó Lémi u kópu ka kêlîmî mbê wo, Tp꞉ee Kaa W꞉êêw꞉êê u kópu dyuu nmî kn꞉ââ knî ye vyi too. Yi kópu dyuu mbêmê sipi tp꞉oo vya tumo, wêê yi keńe t꞉âmo keńe t꞉âmo t꞉ee ngópu. Yi mgîdî ngê Chóó Lémi u enjel ngê Yichip tpémi yi tp꞉ee mââ kaa yintómu vya too, ngmênê ngomo t꞉âmo n꞉ii knî yi p꞉uu wêê doo ya, tp꞉ee y꞉i daangmê vyâ. \x * \xo 11:28 \xt Ex 12:21-30\x* \p \v 29 Dini ghi n꞉ii ngê nmî kn꞉ââ knî y꞉oo Yichip a kuwo ngópu, kêlîmî mbêmê Ntii Mtyemtye m꞉ââ pââ ntee tpile ngê pyodo, u ngwo ngmêê ngópu. Dini ghi n꞉ii ngê Yichip tpémi yi kuwó ghê dniye, ntii mêdê diyé wo, tpêpwo u pwo mênê yó, u ngwo vy꞉êê dniye. \x * \xo 11:29 \xt Ex 14:21-31\x* \p \v 30 Dini ghi n꞉ii ngê nmî kn꞉ââ yoo Kenan Wee u kwo mî taa dniye, wo pyudu knî yi k꞉oo Njédikó dnya a y꞉eey꞉ee. Chóó Lémi ka kêlîmî mbêmê yi p꞉aani u chêêpî mbwa a vyóó wo, Njédikó tpémi u ngwo vya tumo. \x * \xo 11:30 \xt Josh 6:12-21\x* \v 31 Nmî kn꞉ââ yoo Njédikó ghêlî dîmî taa dniye, Njósuwa ngê lede miyó dy꞉ââ ngê, yepê, Njédikó nyi ngete nyoo. Dini ghi n꞉ii ngê mî taa knopwo, Njédikó tpémi y꞉oo u yi y꞉e doo kwo, Nmî vya dê, ngmênê téli pyââ Lahap ngê w꞉êê doo, mu kópu u dîy꞉o Chóó Lémi ka doo kêlîmî. Njédikó tpémi y꞉oo Chóó Lémi dêdnyimo chââchââ. Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o nmî kn꞉ââ knî y꞉oo yi p꞉aani a pw꞉oo ngópu, pi yintómu vya tumo, ngmênê Lahap w꞉êê ngópu, u yoo knî yi k꞉ii, mu kópu u dîy꞉o ngete dê yinê a w꞉êê doo. \x * \xo 11:31 \xt Josh 2:1-21; 6:25\x* \p \v 32 Dyimê pywuu nmye daamunê kê. Dye ghi doo u ntââ ngê dê pyódu, kêlîmî pyu yoo yi danêmbum nmye daamunê nt꞉o. N꞉ii dé yi kêlîmî ndîî, woni yoo yi pi dmi ala, Nkidiyón, Mbadaka, Samîsón, Njepîta, Dépidi, Samuwel, n꞉ii knî y꞉oo Chóó Lémi u komo dnyimo a kapî, mye yi k꞉ii. \v 33 Woni knî y꞉oo kn꞉aa lede yoo ngm꞉ii kalê tumo, yi chóó yi yoo mb꞉aamb꞉aa ngê dnyimo y꞉enê dé. Kópuni Chóó Lémi ngê ye mwiyé a vyi too, yi kópu yi l꞉êê dîy꞉o mye d꞉uu too. Chóó Lémi ngê woni layoni knî ye w꞉êê too, \x * \xo 11:33 \xt Dan 6:22\x* \v 34 woni yoo ndê ka w꞉êê too, woni yoo l꞉êê têdê w꞉êê too. K꞉omo tpile l꞉êê yi lama dnyinté doo ya, ngmênê Chóó Lémi ngê modoo a wêdêwêdê kîgha dé, kn꞉aa lede yoo dnyimo vyee dé. \x * \xo 11:34 \xt Dan 3:23-27\x* \p \v 35 Pyââ knî ngmê yi nêni yoo pw꞉oo dniye, yi kêlîmî u l꞉êê dîy꞉o myombó mêdê pii dniye, ngmênê kêlîmî u l꞉êê dîy꞉o pi woni pw꞉oo dniye, mêdêpê pii dniye. Dini ghi n꞉ii ngê pi knî y꞉oo dnye kpakakpaka dé, alanté dnye nuw꞉o, K꞉omo tpile a vyee nmo, ngmênê Chóó Lémi daanmo wópu, mu dini ghi ngê amêdê pyidu nmo. \x * \xo 11:35 \xt 1 Kings 17:17-24; 2 Kings 4:18-37\x* \v 36 Kêlîmî pyu knî ngmê dnye yumuyumu dé, yedê ngê myednye kpakakpaka dé, knî ngmê yedê ńedê t꞉ee tumo, mbwa k꞉oo kalê tumo. \x * \xo 11:36 \xt Jer 20:2; 37:15-16\x* \v 37-38 Kêlîmî pyu knî ngmê chêêpî ngê vya tumo, woni taa ngê vya tumo. Yi-pââ choo ngê ntee anyi châpwo, kêlîmî pyu woni choo ngê yinté dnyimo châpwo dé, u ngwo dnyimo vyee dé. Kêlîmî pyu woni knî y꞉e dono dnyimo d꞉uud꞉uu, dnyimo ngm꞉ii kîgha dé. Doo u ntââ nipi daapîdnye ya, mu kópu u dîy꞉o mgîdî u yoo kêlîmî u yoo daa numo yi pee dé. Yi kêlîmî pyu yoo nko mênê dnyimo mbêpêmbêpê, kpomo t꞉âmo kpomo t꞉âmo dnyimon꞉aa ya, mbu knî yi mbêmê dnyimon꞉aa mbwolombwolo. Ngópuch꞉anê ngê dnyimo pyodopyodo, dini ghi n꞉ii ngê yi kpîdî dnyimo a chópuchópu, sipi too nunukwéti too yi paa dnyimo t꞉emî dé. \p \v 39 K꞉omo tpile yi yéli yi kêlîmî mbêmê Chóó Lémi u nuu u yoo ngê pyaa dniye, ngmênê kópuni mb꞉aa ye a vyi too, woni knî dêpê pyw꞉ee tumo, \v 40 mu kópu u dîy꞉o Chóó Lémi ngê u yi doo kwo, Yi yéli y꞉oo dny꞉oo t꞉âât꞉ââ nmo. Mu dini ghi ngê yi k꞉ii yoo ngmidi ngê wa pyódu nmo, kópuni ndêndê ngê mb꞉aamb꞉aa, yi kópu nipi nmo wa a kê. \c 12 \s1 Yesu u maa kîgha \p \v 1 Yélini Chóó Lémi ka mwiyé a kêlîmî mbê dniye, yi yéli, yoo ndîî. Yi yéli Chóó Lémi u maa p꞉uu nmî kada ghê dniye, wumê t꞉âât꞉ââ nmo. Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o kópuni knî y꞉oo dpî dînga nmo, kéé téme, dononi knî y꞉oo dpî mgîmî nmo, dny꞉ii d꞉ii téme, Chóó Lémi u maa dpodombiy꞉e kîgha koo. \x * \xo 12:1 \xt 1 Kódin 9:24-25\x* \v 2 Nmî nuw꞉o dmi Yesu p꞉uu kaa koo, myedê nj꞉ii koo. Nmî kêlîmî nkoo kn꞉ââ vyîlo yi pini p꞉uu a kwo mo. K꞉omo tpile kîdosi u maadî doo kwo, ngmênê daa kede wo. K꞉omo tpile dnye mywenemywene kîgha, ngmênê u kwo têdê kópu ngê pyodo. U lama doo ya, Dîyo w꞉aa anîmo pyw꞉oo. Yi w꞉aa wunê a pyw꞉ângo, Chóó Lémi ka mê diyé wo, u wéni pee mî yaa wo, u che p꞉ââ pee ngê mîmî pyodo. \x * \xo 12:2 \xt Hipîlu 1:3; 3:1\x* \v 3 Máádini kwólu, yi máádi p꞉uu dmyinê nuw꞉o. Yoo dono yi vy꞉o kópu dono yilî dpîmo a vyîmî. Dmyina a nj꞉ii, yi máádi myedmyinê kîgha, nangmê kede. \x * \xo 12:3 \xt Mát 27:28-44\x* \v 4 Dono vyîmî têdê nmyi vy꞉o pini doongmê vya ngópu. \s1 Chóó Lémi ngê tp꞉oo módó tp꞉oo mââ yoo u ngwo wunê kpadakpada too \p \v 5 Dono vyîmî têdê Chóó Lémi ngê wunê kpadakpada nmoo, mu kópu u dîy꞉o nmo tp꞉oo módó tp꞉oo mââ yoo. Yi kópu puku yedê alanté a tóó, \p A tp꞉ee, nmî Lémi ngê adî kpadakpada ngi, nangê vyi, Têdê kópu yila. \p Dini ghi n꞉ii ngê ṉguwó ada a mbumu knomomê, ye p꞉uu dpodo nangê yé, \p \v 6 mu kópu u dîy꞉o yélini yi nuu ghi dmi nmî Lémi nódo a tóó, yi yéli wunê kpadakpada too, \p n꞉ii dé tp꞉oo ngê dpî pyódu té, dpî kpaka té. \p \v 7 Dononi nmyinê vyîmî tumo, nmî Mî ngê yi dono ngê wunê kpadakpada nmyoo. Yi kpadakpada u wépi kîdmyimê pwapî, mu kópu u dîy꞉o pi ngê tp꞉oo módó tp꞉oo mââ yoo ntee a kpadakpada too, Chóó Lémi ngê yinté myewunê kpadakpada nmyoo. Doo u ntââ pi ngê tp꞉ee daawa tpyé, módó, ngmênê dpî dêêpî kê. \v 8 Chóó Lémi ngê tp꞉oo módó tp꞉oo mââ yintómu ntee wunê kpadakpada too, yinté wodêdê kpadakpada nmyoo, ye tp꞉oo njini ngê daap꞉ee pyede, p꞉ee maadî tp꞉ee dé. \v 9 Dyámê mbêmê nmî mî knî y꞉oo dnyimo kpadakpada nmo, u ngwo nmîmo kpadakpada, u nkwo nmo chââchââ too. Nmî Mî n꞉ii mbóó p꞉uu wunê tóó, dini ghi n꞉ii ngê dpo kpada nmo, ntênê paa kpada kmêle, ghê kamî u ngwo anmo pyw꞉oo. \v 10 Daa ndîî la ghi tp꞉oo, nmî mî knî y꞉oo yi chóó yi l꞉êê ghi dmi mbêmê dnyimo kpadakpada nmo, ngmênê Chóó Lémi ngê nmî mb꞉aamb꞉aa u l꞉êê dîy꞉o wunê kpadakpada nmoo. Ntee a tóó, dyââpe p꞉uu daa t꞉a, u yi u ngwo a kwo, Yinté nî pyódu té. \v 11 Dini ghi n꞉ii ngê dpo kpada nmo, nmînê nmo daa nmî nuu u kópu nmo yedê d꞉uu, dono kópu nmo yu d꞉uu, ngmênê u kuwó dini ghi ngê anyinê w꞉ee, u nt꞉u kópu anyinê pyw꞉oo, pi mb꞉aa ngê anyi pyódu, yoo yi k꞉ii mb꞉aamb꞉aa ngê noko anmyi ya. \p \v 12 K꞉omo tpile nmyi kêê dmi dpî wiy꞉a dniye, nmyi yi dmi dpî nté dniye, ngmênê Chóó Lémi p꞉uu dpodombiy꞉e dmyinê dpodo. \v 13 Nmyi yi dmi dono u maa p꞉uu nangmê kââ, maa mb꞉aa yidmyinê kîgha. Nmyi yi k꞉aa pyââ u pono dmyinê vyápê, tpuu pyââ u pono n꞉uungmê vyápê. N꞉ii ngê yu pyââ wunê a dêê ngê, maa mb꞉aa kîdangê kuwo, u kwo wa mbó. Maa mb꞉aa yichoo kîgha, mb꞉aamb꞉aa ngê moo pyaa we. \v 14 Pi yintómu knî yi k꞉ii mb꞉aamb꞉aa ngê noko dmyinê ya. Kópu mb꞉aa dmyinê d꞉uud꞉uu dé. N꞉ii ngê kópu mb꞉aa daadî d꞉uud꞉uu dé, nmî Lémi daawa m꞉uu. \s1 Mbwaa kuu yiyé u danêmbum \p \v 15 A tîdê mbwó yoo, noko mb꞉aamb꞉aa ngê dmyinê vyuwo. Máádini Chóó Lémi ngê a yó, nmyi vy꞉o pini ngmê yi máádi p꞉uu kîdangên꞉aa diyé. Nmyi vy꞉o pini ngmê ngê mbwaa kuu nmyi mênê kîngê yé, nmyi mbodo dmi kîngê vyuwo té. \v 16 Pyââ ti mââ ti nmyi vy꞉o kîngê ya. Chóó Lémi p꞉uu kópu dyuu têdê kópu ngê nmye kîngê pyaa dmi, Yisó u nt꞉anê nangmê yââ, mu kópu u dîy꞉o kópuni Chóó Lémi ka ndîî kópu, têdê kópu ngê u kwo pyodo. K꞉omo tpile pi kaa, ngmênê nté kuu ngmidi u l꞉êê dîy꞉o u mbwó tpuuni ka kwo, Nyi a kada pini. \x * \xo 12:16 \xt Gen 25:33-34\x* \v 17 U kuwó dini ghi ngê u yi u ngwo doo kwo, M꞉aa ngê Chóó Lémi u kópu mb꞉aa a p꞉uu ngmê t꞉ee ngê, ngmênê Chóó Lémi ngê a mb꞉ii ngê. K꞉omo tpile Yisó ngê u yi doo kwo, Maa mb꞉aa p꞉uu m꞉aa ghê, u l꞉êê dîy꞉o myedoo mbê, ngmênê doo u ntââ. \x * \xo 12:17 \xt Gen 27:30-40\x* \s1 Chóó Lémi u chââchââ \p \v 18 A tîdê mbwó yoo, maa kamî mb꞉aamb꞉aa ngê dmyinê kîgha. Kópuni nmî kn꞉ââ knî y꞉oo a m꞉uu tumo, yi kópu dpîp꞉e m꞉uu tumo. Dini ghi n꞉ii ngê Sainay mbwini vyuwo lee dniye, Chóó Lémi ndê k꞉ii ntee tpile ngê mbu mbêmê ye a ghêpê wo, yi ndê dpudu ngê mgîdî a gh꞉ay ngê. Yópu ndîî doo a wupe, \x * \xo 12:18 \xt Ex 19:12-13,16-20; Ex 20:18-21\x* \v 19 nkéli dpuwo u dnye dnye nyêmî, Chóó Lémi u dnye mye ny꞉ee ngópu. Pi knî y꞉oo Mósisi ka kwo, U yi nmo daa kwo, Yi dnyeni m꞉oo ny꞉oo, \v 20 mu kópu u dîy꞉o kópuni mwiyé a ny꞉ee ngópu, yinê ye doo u ntââ ngê pyodo. Yi kópu ala, N꞉ii ala mbwini paa da lee knomomê, chêêpî ngê dpî vya yó, myenté tpile tp꞉oo n꞉ii ala mbwini paa da lee knomomê, chêêpî ngê myoo vya yó. \v 21 Kópuni m꞉uu ngópu, d꞉ud꞉umbiy꞉e nkîngê kalê too, Mósisi mye nkîngê kwólu, yepê, Ntênê myidî nkîngê mb꞉anê. \p \v 22 A tîdê mbwó yoo, yi mbwini vyuwo dpîp꞉e lee dniye, ngmênê Chóó Lémi kwéli a tóó, y꞉i nmyinê lee dniye. Yi p꞉aani Njedusalem ntee p꞉aani. Njedusalem daa Sainai mbwini mbêmê a tóó, ngmênê Saiyon mbwini mbêmê a tóó. Enjel yilî tp꞉oo témi tap yi vy꞉o nmye wee. \x * \xo 12:22 \xt Tpyuu 21:2; 5:11\x* \v 23 Chóó Lémi ka nmyinê lee dniye, pini n꞉ii pi yintómu yi kóté kîgha pyu ngê a tóó. Dyámê mbêmê tp꞉ee kaa u pi ndîî ngê ntee a tóó, Chóó Lémi ngê nmyi pi dmi ndîî ngê yinté mye pyódu ngê, nipi a danê nmyoo, nmyi pi dmi mbóó p꞉uu a d꞉êê too, w꞉aa u ngwo nmyinê pyw꞉ee ngópu. Yélini Chóó Lémi ka mwiyé dnya a kêlîmî, dini ghi n꞉ii ngê a pw꞉oo dniye, Chóó Lémi ngê mb꞉aamb꞉aa ngê pyódu too, ala ngwo yi yéli yi vy꞉o nmye wee. \x * \xo 12:23 \xt Luukî 10:20\x* \v 24 Yesu ka nmyinê lee dniye, pini n꞉ii ngê Chóó Lémi ka a kââdî nmoo, chóó u wêê ngê nmî dono yilî yinê mye chedê too. Dini ghi n꞉ii ngê Kéén ngê u mbwó Epel a vyâ, wêê têpê mbêmê ghîgho, Chóó Lémi ngê Epel u ntââ Kéén ngê a vy꞉ungo, ngmênê Yesu u wêê ngê kópu mb꞉aa kn꞉ââ yi chópu, u l꞉êê dîy꞉o nmî yikî dmi u pwo ghay wo. \x * \xo 12:24 \xt Hipîlu 8:6; Gen 4:10\x* \p \v 25 A tîdê mbwó yoo, maa kamî mb꞉aamb꞉aa ngê dmyinê kîgha. Nmyi ngópu dmi dpî kpêmî tóó. Yélini Mósisi ka dyámê mbêmê dêdnyimo a ng꞉aa, yi ngwo dnyimo a pwopwo. Nmî Lémi mbóó p꞉uu nmo wunê mbumu. U dnye daanmî ny꞉ee knomomê, ye ntênê wa kpada nmo. \x * \xo 12:25 \xt Hipîlu 2:1-3; 10:28-29\x* \v 26 Dini ghi n꞉ii ngê nmî Lémi nmî kn꞉ââ knî ye a mbwolo, u dnye ngê têpê a ghêdê kwólu, ngmênê mu dini ghi ngê daa têpê u mo wa a ghêdê kwolo, ngmênê mbóó amye ghêdê kwolo. Yi kópu puku yedê mye tóó. \x * \xo 12:26 \xt Ex 19:18\x* \v 27 U nt꞉u kópu ala, dyámê u tpile dé adnyi ghêdê, chedê ngê wa pyaa dmi, ngmênê tpile ndêndê dé chedê ngê daawa pyaa dmi. \p \v 28 Chóó Lémi kwunokwuno koo, mu kópu u dîy꞉o yélini yi vy꞉o kaa nmoo, yi yéli yi k꞉ii chedê ngê daanmî pyaa dmi. Chóó Lémi u nuu u yoo ngê pyaa kmêle, mb꞉aamb꞉aa ngê chââchââ koo, u kwo mye nkîngê kmêle, \v 29 mu kópu u dîy꞉o nmî yâpwo, yoo dono ndiya yinê dpî kéé. \x * \xo 12:29 \xt Deut 4:24\x* \c 13 \s1 Maa kamî u kópu mb꞉aa dé \p \v 1 A tîdê mbwó yoo, maa kamî nmye kîgha ngmê, kópu mb꞉aa yidmyinê d꞉uud꞉uu dé. Nmyi nuu ghi dmi numo nódo dny꞉oo ya. \x * \xo 13:1 \xt Njon 13:34\x* \v 2 Pi my꞉oo knî ye dmyinê vyuwo. Nmyi lama ka tóó, nmî kn꞉ââ yoo pi my꞉oo knî ye dnyimo a vyuwo, woni yoo daa yi lama enjel knî ye myednyimo a vyuwo. \x * \xo 13:2 \xt 1 Pita 4:9\x* \v 3 Yélini mbwa k꞉oo a wee, mb꞉aamb꞉aa ngê ye dmyinê vyuwo. Mbwa k꞉oo yi k꞉ii w꞉ee wee, tpileni u yi nmye choo kwo knomomê, yi tpile ye dmyinê yémî dé. Yélini a mgînî vyîmî té, ye dmyinê vyuwo, mu kópu u dîy꞉o nmyo yoo mu ngmidi. \x * \xo 13:3 \xt Mát 25:36\x* \p \v 4 Yéé yepe yi nuw꞉o dê numo p꞉uu dny꞉oo kwo, yi tumu mââ yi tumu pyââ kîngmê ya. N꞉ii pini n꞉ii u kuwó wa pwiyé, Chóó Lémi ngê wa kpada. Pini n꞉ii adî pyââ ti, pyópuni adî mââ ti, Chóó Lémi ngê amye kpada dê. \p \v 5 Nmyi nuw꞉o dmi ndapî p꞉uu kîngê kwo. K꞉omo tpile ndapî têdê nmyi ngópu ye tóó, yi ntoo mbêmê dmyinê ya, mu kópu u dîy꞉o Chóó Lémi ngê ala kópu a vyu, \p Nmye ana a vyuwo, \p nmyi mo daanê kalê nmyo. \x * \xo 13:5 \xt 1 Tim 6:8-10; Josh 1:5\x* \p \v 6 Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o nkîngê ngê kêê nangê t꞉oo, ala kópu dpî vyi yoo, apii, \p Nmî Lémi ngê wunê ngêêpî nmo, \p pini n꞉ii ngê dono kópu nmo adî d꞉uud꞉uu, u kwo daanmî nkîngê, \p yi pini wa dîpî, daawa dyênê nmo. \x * \xo 13:6 \xt Psalm 118:6\x* \p \v 7 Yélini nmyi kada a wee, dmyinê nuw꞉onuw꞉o dé, myedmyina a nj꞉ii dé, n꞉ii knî y꞉oo Chóó Lémi u kópu dyuu nmye dnyimo tpapê dé. Ntee dnyimo ya, ntee dnyimo kêlîmî, nmî Lémi u yoo ntee dnyimo wêdêwêdê kîgha dé, yi kópu knî yi p꞉uu dmyinê nuw꞉o, myedmyina a nj꞉ii dé. \v 8 Yesu Kédisu wunê ntee doo a ya, ala ngwo mye yinté, mu dini ghi ngê mye yinté, chedê ngê daawa pyódu. \x * \xo 13:8 \xt Tpyuu 1:17-18\x* \v 9 Nuw꞉o ghi kamî knî y꞉oo kîngê dóó nmyo, kn꞉aa máádi p꞉uu kîngê kaa nmyo. N꞉ii ngê nté knî ngmê nmye dpî kwódu té, yi pini ka ng꞉aa ngê kêê nangê t꞉oo. Yi kwódu yé kópu knî yi mbêmê pi u gha wêdêwêdê ngê d꞉uudpî pyódu, ngmênê Chóó Lémi ngê pi u gha wêdêwêdê ngê yinê dpî pyódu. \x * \xo 13:9 \xt Lóma 14:17; 1 Kódin 8:8\x* \p \v 10 Yesu nmî l꞉êê dîy꞉o pwene, chóóchóó kpêê ngê pyódu ngê, Chóó Lémi ka maa kamî nmo a yó. N꞉ii knî y꞉oo tpile tp꞉oo kpêê ngê dpî yé t꞉oo, Yesu ngê daawa ngee té. \v 11 Dono chedêchedê u l꞉êê dîy꞉o kpêê yiyé pyu yoo yi kada pini ngê tpile tp꞉oo wêê yâpwo ghi ndêndê k꞉oo a ńeńe ngê, ngmênê yi tpile tp꞉oo ntóó kn꞉aa wumê nk꞉êênî tumo. \x * \xo 13:11 \xt Lev 16:27\x* \v 12 Yi kópu u l꞉êê dîy꞉o Yesu daa p꞉o vya ngópu, kn꞉aa ńuw꞉o ngópu, y꞉i mî vya ngópu, nmî dono yilî yintómu chedê ngê u ngwo pyaa dniye. \x * \xo 13:12 \xt Njon 19:17\x* \v 13 K꞉omo tpile yoo mbwee knî y꞉oo adnyi nkwitinkwiti nmo, ngmênê yi vy꞉o a pwii kmêle, Yesu ka kuwa lee kmêle. \v 14 Dyámê mbêmê nmî p꞉aa ndêndê daangma a tóó, nmî p꞉aa ndêndê nmo t꞉âât꞉ââ. \x * \xo 13:14 \xt Hipîlu 11:16\x* \v 15 Tpile tp꞉oo kpêê ngê daamunmî yé, ngmênê Yesu u pi mbêmê dye ghi yintómu Chóó Lémi chaa kîgha koo, pi knî ye u pi myedmyinên꞉aa tpapê. \x * \xo 13:15 \xt Psalm 50:14,23\x* \v 16 Pi ngêêpî nangê yé, pi ka vyuwo myenangê yé. Yi kópu dê Chóó Lémi u nuu u kpêê yiyé u kópu dê. \x * \xo 13:16 \xt Pilipay 4:18\x* \p \v 17 Nmyi kada pini yoo yi dnye dmi dmyinê nyêmî dé, mu kópu u dîy꞉o daa mgeemgee nyédi, dye ghi yintómu nmye wunê vyuwo nyédi, mu dini ghi ngê Chóó Lémi ye adîn꞉aa póó, yi dpodo u p꞉êê u kwo amînê nté t꞉oo. Ye mb꞉aamb꞉aa ngê anmyi ng꞉aa, yi dpodo têdê yi gha dmi mb꞉aamb꞉aa ngê adnyi pyodopyodo. Ye daanmyi ng꞉aa knomomê, ye yi dpodo têdê yi gha dmi dono ngê adî ya, adnyi mgeemgee, dnyinté u nkwo adnyi ngêêpî nmyo. \x * \xo 13:17 \xt 1 Tes 5:12\x* \p \v 18 A l꞉êê dîy꞉o dmyina a ngêpê, mu kópu u dîy꞉o a lama ka tóó, Yesu ngê a dono yilî ló dini a chedê too, ala ngwo mêdaamunî dono. Ndêndê ngê u ya a nga a kwo, Dye ghi yintómu kópu mb꞉aa nî d꞉uud꞉uu dé. \v 19 Chóó Lémi ka dpodombiy꞉e dmyina a ngêpê, lîmîlîmî ngê nmye mêpêdê dy꞉ââ nêne. \s1 Wêdêwêdê kîgha u kópu \p \v 20 Nmî yâpwo ndêndê, pini n꞉ii ngê yoo dpo kââdî, choo a ngêêpî nmyo. Ntênê ada a ngêêpî nmyo, mu kópu u dîy꞉o chóó Tp꞉oo nmî Lémi Yesu nmo a dy꞉ââ ngê, mêdê pyidu ngê. Yi pini sipi y꞉eey꞉ee pyu ndêndê, nmî l꞉êê dîy꞉o pwene, Chóó Lémi ka u ngwo a kââdî nmoo, mêdaawa kéé nmo. \v 21 Kópuni mbêmê Chóó Lémi u nuu u kópu anmyin꞉aa d꞉uud꞉uu dé, Chóó Lémi ngê yi kópu nmye choo a kuwo dé, chóó u nuu u yoo mb꞉aa ngê myechoo a pyépi nmyo, mu kópu u dîy꞉o Yesu Kédisu ngê yinê a w꞉ee nmoo, pini n꞉ii anmî chaa kîgha, chedê ngê daawa pyódu. Ndê kópu yila. \s1 Kuwókuwó kópu dyuu \p \v 22 A tîdê mbwó yoo, nmyi wêdêwêdê kîgha u l꞉êê dîy꞉o kópuni dyuu nmye d꞉a d꞉êê té, mb꞉aamb꞉aa ngê dmyinê nuw꞉onuw꞉o dé. Daa kópu yilî nmye yed꞉a d꞉êê. \p \v 23 Kópu mb꞉aa ngmêdî ny꞉oo, nmî mbwó Timoti mbwa mênê kî pwii wo. Lîmîlîmî ngê a ka wa a lee knomomê, ye y꞉i nipi any꞉uu m꞉uu nmyo. \p \v 24 Nmyi kada pini knî ye a mb꞉aamb꞉aa dpî y꞉ee yó, myenté Yesu u yoo knî ye myoo y꞉ee yó. Yitali tpémi yélini Yesu u yoo vy꞉o ghê dniye, yi mb꞉aamb꞉aa nmye myedê dy꞉ââ ngmê. \p \v 25 Chóó Lémi ngê mb꞉aamb꞉aa ngê choo a ngêêpî nmyo. \p Wu u dî.