\id PHP - Yakan Version - Philippians - Dietlinde Behrens - 18-AUG-04 \h Pilipi \toc1 Sulat si Paul si meˈ aˈa Pilipihin \toc2 Pilipi \toc3 Pilipi \mt1 Sulat si Paul si meˈ aˈa Pilipihin \imt1 Pahāti sabab sulat si Paul si meˈ aˈa Pilipihin \ip \it Puweblo Pilipihin laˈi si Makedoniya, dambuwaˈ probinsiya si lahat Girik. Puweblo hadje miyaˈan duk ekka aˈa bangsa Roma patennaˈ isab laˈi.\it* \ip \it Magusihat si Paul laˈi si Pilipi tagnaˈne tekka si Makedoniya. Sabab pagusihat si Paulin, ekka aˈa kahagad pu si Isa Almasi. Pagen teˈed sandelde pu si Isahin. Malasa siye pu si Paul duk kalasahan si Paul isab siye. Daran iye pī nindew siye laˈi si puweblo Pilipi. Tinabangan isab weˈ de si Paul.\it* \ip \it Pagkale meˈ masandel pu si Isa laˈi si Pilipihin weˈ takalabusu si Paul, dinaˈak weˈ de dangan meˈ saweˈden, inēnan Epaprode pī nabangan iye. Maboˈo isab siye sīn pu si Paul paggastune. Hangkan hep nulat iye pī si siye magsampūˈ-sāmat sabab tabang pinaboˈohande si iyehin. Si sulatne inin sinessaˈan siye weˈ ne dinaˈak pinapagen sandelde pu si Isa Almasihin. Paˈinne subey siye magkēg bisan siye dem kasusehan duk kasigpitan. Sinessaˈan isab siye dinaˈak hinalliˈan teˈed meˈ guru magdustaˈin.\it* \c 1 \p \v 1 Sulat inin amban si Paul duk Timoteo, meˈ daraˈakan Isa Almasi. Pasampay kami inin piyu si kaˈam kēmon meˈ masandel pu si Isa Almasi maluˈu si lahat Pilipihin duk sampay si meˈ bahiˈbin duk si meˈ tabangbin. \p \v 2 Karayaw kaˈam luwal ipat Samaten bi Tuhanin duk Panuhutanten bi, si Isa Almasi. Karayaw isab kaˈam urungande kasanyangan dem ateybi. \s1 Magsukul si Paul duk ngampun-ngampun \p \v 3 Hadje pagsukulku si Tuhanin kahabaˈ kaˈam tapikilku. \v 4 Duk kahabaˈ ku ngampun-ngampun si Tuhan para si kaˈam, kēgan teˈed dem ateykun, \v 5 peggeˈ taˈessebku bang saˈingge panabangbi aku magmahalayak aka-aka mahāp sabab Isa Almasihin. Kemuwe tagnaˈ sandel kaˈam pu si Isa Almasi sampay maˈin, tinabangan ne ku paˈin weˈ bi. \v 6 Peggeˈ Tuhanin hep managnaˈan hinangne mahāp inin luˈu dem ateybi, kabugtuˈanku weˈ gaˈi dehenganne hinangne inin samantaˈan gaˈi pe taˈabut ellew pabalik Isa Almasi mapitu si dunyahin. \v 7 Patut kaˈam pikilku peggeˈ tuˈu kaˈam dem ateyku. Peggeˈ bisan ku magmahalayak atawa mēbbegan aka-aka mahāpin, duk bisan baytuku ne tuˈu dem kalabusu, tumuhut du kaˈam si aku si hinang pinangurung Tuhan si akuhin peggeˈ tinabangan ku weˈ bi. \v 8 Tuhanin saksiˈkun weˈ toˈo pinaˈinku inin, weˈ asal ngesseb ku teˈed si kaˈam peggeˈ lasaku si kaˈamin kuweˈ isab lasa Isa Almasi si kaˈamin. \p \v 9 Pāku-pākuku si Tuhan karayaw pasōng pe teˈed paglasa-ilasabin. Karayaw isab weˈ pasōng pangataˈubi sabab Tuhanin. Duk ine-ine tekka si kaˈam karayaw urunganne kaˈam kataˈu, \v 10 supaya tapaˈilbi bang ine asal tamanan mahāp subey hininangin. Manjari sutsi ateybin duk gaˈ niyaˈ aˈa nallaˈ kaˈam pagtekka ellew pabalik Isa Almasi pitu si dunyahin. \v 11 Hatulanbin hāp ne teˈed peggeˈ tabangan Isa Almasi kaˈam. Manjari pagkite meˈ aˈahin hatulanbi mahāpin, pahadjede duk pudjide Tuhanin. \s1 Pangalabusu si Paulin moleˈ si kahāpan \p \v 12 Meˈ kapungtinaˈihanku masandel pu si Isa Almasihin, kabayaˈankun weˈ kataˈuhanbi du weˈ kēmon maˈumantag si akuhin moleˈ si kahāpan du. Peggeˈ pasōng palatag aka-aka mahāp sabab si Isa Almasihin. \v 13 Sabab pangalabusu aku inin kēmon meˈ guwaldiya si astanaˈ sultanin duk kēmon meˈ sinduwe matuˈuhin isab ngataˈu ne weˈ puˈunku kinalabusu sabab panuhutku Isa Almasihin. \v 14 Dumaˈin hadja miyaˈan. Sabab pangalabusu akuhin kaˈekkahan meˈ pungtinaˈite bi masandel pu si Isahin ngabasag sandelde si Panuhutanin Isa Almasi, duk pasōng pe siye bahani duk gaˈ niyaˈ talew-talewde magmahalayak lapal Tuhanin. \p \v 15 Toˈo niyaˈ siye magmahalayak sabab si Isa Almasi peggeˈ ngimbū siye si aku duk bayaˈ siye ngalindihan aku. Saguwaˈ niyaˈ isab magmahalayak peggeˈ asal kabayaˈanden weˈ ngataˈu meˈ aˈahin sabab Almasi. \v 16 Magmahalayak siye inin hawal lasade si akuhin peggeˈ kataˈuhande weˈ tapeneˈ ku weˈ Tuhanin supaya bēbbeganku aka-aka mahāpin. \v 17 Saguwaˈ meˈ sinduwehin, iye mangimbūhan akuhin, dumaˈin hangkan siye magmahalayak weˈ dambūs-būs ateyden, saguwaˈ magmahalayak siye supaya siye pinahadje weˈ aˈa. Duk kabayaˈanden weˈ sabab hininangde inin katambahande kasusehankun tuˈu dem kalabusu. \p \v 18 Saguwaˈ gaˈi ne makaˈine! Hāp sababnen atawa gaˈi, basta tamahalayak hadja sabab Isa Almasi, kēgan ne ku teˈed. \v 19 Duk magkēg ne ku paˈin peggeˈ kataˈuhanku weˈ pinaluwas du ku amban kalabusu inin peggeˈ luwal kaˈam ngampunan aku duk peggeˈ tinabang ku weˈ Niyawa Tuhanin. \v 20 Asal iye teˈed kabayaˈankun duk inase-asekun weˈ gaˈi ku teˈed dapat si hinang pinasukuˈ Tuhan si akuhin. Bang du siˈ ku luwal bahani magmahalayak, lagiˈ ne kuweˈitu, supaya tapudji Isa Almasi sababku. Bang ellum pe ku atawa bang pinapatey ku, kabayaˈankun tapudji Almasi sababku. \v 21 Peggeˈ bang aku, hangkan ku bayaˈ ellum tuˈu si dunya supaya tapudjiku ne paˈin Almasi. Saguwaˈ bang ku matey, na pasōng ne hāp si aku. \v 22 Hāp isab bang tahaˈ-tahaˈ pe umulkun supaya ku kapaghinang namba pu si Isa Almasi. Gaˈi kataˈuhanku bang inggehin pineneˈkun, ellum ke atawa matey. \v 23 Kahunitan ku mikil. Bayaˈ ku matey duk ku mura tapī pu si Isa Almasi peggeˈ pasōng inin hāp. \v 24 Saguwaˈ sabab kaˈam gam pe ku ellum dahuˈ supaya kaˈam tatabanganku. \v 25 Kabugtuˈanku weˈ subey pe ku nabangan kaˈam hangkan kataˈuhanku weˈ gaˈi pe ku matey, saguwaˈ tuˈu pe ku si kaˈam supaya tatabangante kaˈam duk ngabasag pe teˈed sandelbi pu Isa Almasihin duk pasōng isab kēgbin. \v 26 Duk bang ne ku luˈu balik si kaˈam, aku ne jān pamudjihanbi Isa Almasihin. \p \v 27 Iye maˈimportantehin weˈ kawul-piˈilbin gaˈi pabiddaˈ amban meˈ panoloˈ dem aka-aka mahāp sabab Almasihin, supaya bang tabalik ku piyu mayaman kaˈam atawa gaˈi ne, takaleku du paˈin weˈ magdambuwaˈ atey kaˈam duk pamikilbin pateteg du pu si Isa duk inapasbin magtuhut kaˈam mēbbegan aka-aka mahāp sabab si Isahin. \v 28 Daˈa kaˈam tinalew si meˈ mamantahan kaˈamin. Peggeˈ bang kaˈam gaˈi tinalew, tahātide du iyan weˈ siye ileggahin duk kaˈam inurungan umul gaˈ niyaˈ tamananne peggeˈ Tuhanin manabangan kaˈamin. \v 29 Sabab Isa Almasi niyaˈ kahāpan pinangurung si kaˈam. Kahāpan miyaˈan dumaˈin hadja weˈ sandel kaˈam pu si Isa Almasi, saguwaˈ weˈ nandal kaˈam isab kasigpitan sabab sandelbi si iyehin. \v 30 Sabab sandelbi pu Almasihin magsandal kaˈam kabinasahan kuweˈ akuhin. Matuˈuhin takitebi meˈ kasusehan sinandalankun duk kuweˈitu takalebi weˈ magsandal pe ku. \c 2 \s1 Almasi subey binatukanin \p \v 1 Meˈ kapungtinaˈihanku masandel pu si Isa Almasihin, kataˈuhanku weˈ peggeˈ asal sandel ne teˈed kaˈam pu si Isa Almasi asig ne ateybin. Duk peggeˈ kataˈuhanbi weˈ malasa iye si kaˈam hangkan gaˈi kaˈam suse. Pinagdambuwaˈ meˈ ateybin weˈ Niyawa Tuhanin. Maglasa-ilasa ne kaˈam duk maˈaseˈ kaˈam si pagkasibi masandel pu si Isahin. \v 2 Hangkan hep pākuku si kaˈam weˈ subey kaˈam maglasa-ilasa duk magsulut-sulut kaˈam duk magdambuwaˈ pamikil duk magdambuwaˈ dem atey. Bang hinangbi inin, jukup ne kēgkun. \v 3 Ine-ine hinangbi, daˈa angutun bi mahadje dibi. Saguwaˈ subey kaˈam magdiyawaˈ atey si saweˈbi duk subey luwal kimmatanbi saweˈbin langkew amban kaˈam. \v 4 Daˈa hadja iye tapikilbin kahāpanbin, saguwaˈ pikilun bi isab kahāpan meˈ saweˈbin. \v 5 Pagateybin subey kuweˈ pagatey Isa Almasihin. \q1 \v 6 Asal ne iye Tuhan saguwaˈ kuweˈ gaˈ miyaˈan mahalgaˈ si iye \q1 \v 7 peggeˈ amban bayaˈne inambanan weˈ ne kēmon sukuˈ si iyehin duk maglillaˈ iye manjari banyagaˈ. \q1 Duk manjari iye manusiyaˈ tuˈu si dunya. \q1 \v 8 Pagmanusiyaˈ ne iye, gaˈ palangkewne dinen saguwaˈ diyawaˈ ateynen duk tinuhut weˈ ne kēmon pangandaˈakan Tuhan iyehin bisan pe sampay matey iye ilansang diyataˈ olom. \q1 \v 9 Iye hep inin sababnen hangkan iye pinalangkew teˈed weˈ Tuhanin duk ginellal iye palangkew amban kēmon, \q1 \v 10 supaya kēmon malaˈi si surgaˈin duk matuˈu si dunyahin duk sampay kēmon meˈ pateyin pasujud mudji si Isa. \q1 \v 11 Duk kēmon siye magbennal du weˈ Isa Almasi asal tamanan malangkewin. Paˈinde iyan, “Isa Almasi, iye Panuhutanten bi kēmon.” Duk sabab inin, tapudji du Samaten bi Tuhanin. \s1 Dantaˈ ninagan dunyahin \p \v 12 Manjari meˈ bagayku, paluˈuku si kaˈamin, luwal tuhutbi usihatkun. Na pasōng ne peggeˈ gaˈ ne ku luˈu si kaˈam, asal subey teˈed tuhutbi. Subey kaˈam talew si Tuhan duk magmātabat si iye duk dangan-dangan kaˈam maggeˈes ngubusan hinang tinagnaˈan Tuhan dem ateybin panimbulne kaˈamin. \v 13 Peggeˈ Tuhanin luwal kaˈam tabanganne supaya kaˈam ngatu nuhut kinabayaˈannen duk supaya asal tahinangbi kinabayaˈannen. \p \v 14 Ine-ine subey hinangbi, hinangun bi duk daˈa kaˈam ngutuˈ-ngutuˈ atawa nganjawab, \v 15 supaya gaˈ niyaˈ laˈat luˈu si kaˈam duk gaˈ niyaˈ nallaˈ kaˈam. Kaˈam meˈ anak Tuhanin, hangkan subey hāp lunglun kawul-piˈilbin, bisan kaˈam tuˈu si dunya patennaˈ diyaleman meˈ aˈa libed duk laˈatan. Kaˈam dalil meˈ dantaˈ tuˈu si dunya. \v 16 Subey kaˈam ngurung dantaˈ si siye, hātinen akahun bi si siye lapal Tuhan makaˈurungan siye umul gaˈ tamanannen. Bang inin hinangbi asal kēgan ku manamal pagtekka ellew pabalik si Isa Almasi mapituhin peggeˈ kataˈuhanku du weˈ hāp kaˈujudan paghinangku maluˈu si kaˈamin. \p \v 17 Sandelbi pu si Isa Almasihin dalil kulubanbi si Tuhan makasulut iyehin. Awwalley aˈa magkuluban si Tuhanin subey isab muˈus ininum supaya ganap pagkulubannen. Bang ku upama pinapatey, lahaˈkun kuweˈ dalil ininum binuˈusan miyaˈan peggeˈ maglillaˈ ku matey bang iye kinabayaˈan Tuhanin. Manjari, bang matey ku kēgan pe ku, duk kēgan ku kuweˈ kaˈamin. \v 18 Damikkiyan isab, bang saˈupama ku matey subey kaˈam kēgan kuweˈ akuhin. \s1 Si Timoteo duk Epaprode \p \v 19 Bang amban kabayaˈan Isa Almasi, Panuhutanten bi, daˈakku saˈ Timoteo piyu si kaˈam mura supaya pagbalik iye, kaboˈohanne ku aka sabab kaˈam duk asig ateykun. \v 20 Si Timoteo du hadja dendangan matuˈu magagal manamal kuweˈ akuhin sabab kaˈam. \v 21 Sinduwehin iye hadja tapikilden kahāpanden, dumaˈin sabab hinangde pu Isa Almasihin. \v 22 Saguwaˈ si Timoteo, kataˈuhanbi du weˈ asal kapangandelan iye. Panabangne aku magmahalayak aka-aka mahāpin, kuweˈ ne panabangne di samanen. \v 23 Hangkan daˈakku du iye piyu si kaˈam pagkataˈuhanku ne bang inumeyde si akuhin tuˈu. \v 24 Ngandel ku si Panuhutanten bi si Isa Almasi weˈ tapiyu du ku isab si kaˈam mura. \p \v 25 Tapikilku isab weˈ subey ne daˈakku balik piyu si kaˈam pungtinaˈiten bi si Epaprode. Dinaˈak hep iye weˈ bi pitu nabangan aku. Asal iye saweˈku maghinang si Tuhanin duk saweˈku mamēbbegan aka-aka mahāpin. \v 26 Essebne teˈed kaˈam duk batang teˈed kaˈam kēmon kitene. Suse iye peggeˈ takalebi weˈ saki iye. \v 27 Toˈo, bakas saki iye duk arak ne matey. Saguwaˈ kaˈaseˈan iye weˈ Tuhanin duk dumaˈin hadja iye, sampay aku isab, kaˈaseˈan du ku weˈ Tuhanin peggeˈ bang iye miyaˈan matey magkatamba kasusehankun. \v 28 Hangkan hep kabayaˈanku teˈed weˈ tapiyu ne iye si kaˈam supaya kaˈam magkēg bang magkite ne kaˈam balik. Manjari pakulang ne kasusehankun. \v 29 Hangkan bang tekka iye luˈu sābuhun bi iye, duk magkēg kaˈam, peggeˈ iye pungtinaˈite bi sabab sandel isab iye si Panuhutanten bi Isa Almasi. Subey pagaddatanbi kēmon aˈa kuweˈ iyehin, \v 30 peggeˈ arak teˈed iye matey sabab paghinangne pu si Almasihin. Gaˈ kayimananne umulnen supaya ku hadja katabanganne peggeˈ gaˈi ku katabanganbi masa miyaˈan. \c 3 \s1 Bang ine pangandelan si Paulin \p \v 1 Meˈ kapungtinaˈihanku masandel pu si Isa Almasihin, taman inin saˈ panessaˈku si kaˈamin. Subey kaˈam luwal magkēg peggeˈ kaˈam sukuˈ pu si Almasi. Gaˈi makaˈine si aku bisan tabalikku bakas sinulatku si kaˈamin, duk hāp si kaˈam duk kaˈam asal maghalliˈ. \v 2 Papateng-pateng kaˈam peggeˈ niyaˈ iyuˈ meˈ aˈa luˈu maghinangan laˈat. Pangēnku siyehin meˈ asu bingis. Gaˈi toˈo meˈ panoloˈden, weˈ subey koˈ meˈ aˈahin inislam meke siye tayimaˈ Tuhanin. \v 3 Saguwaˈ kite bi meˈ masandel pu si Isa Almasihin, kite bi meˈ aˈa tinayimaˈ Tuhanin, dumaˈin siye, peggeˈ kite bi pahadjete bi Tuhanin sabab tabang Niyawa Tuhan dem ateyten bi. Duk magkēg kite bi peggeˈ sukuˈ pu si Isa Almasi kite bi. Duk dumaˈin pangandelanten bi meˈ hinangan si baranten kuweˈ magislam miyaˈan. \v 4 Makajari siˈ ku ngandel si meˈ hinangan kuweˈ inin. Bang niyaˈ aˈa magpaˈin weˈ tayimaˈ Tuhanin iye sabab panuhutne āgamane Yahudihin, tadaˈag pe iye weˈ ku. \v 5 Peggeˈ aku inin walum bahangi ku hadja diyataˈ kāpan inislam ne ku sa addat Yahudihin. Meˈ matettoˈakun tubuˈ Benjamin, dambuwaˈ anak papuˈ kamihin Israˈil. Asal aku inin purul Yahudi. Bang pasal saraˈ sinulat si Musahin, asal tinuhut teˈed weˈ ku peggeˈ dambuwaˈ ku Pariseo, meˈ mamēbbegan saraˈin. \v 6 Duk hawal ellegku si āgama Yahudihin, bininasa weˈ ku sasuku masandel pu si Isa Almasihin peggeˈ gaˈi siye kahagad kuweˈ akuhin. Bang pasal panuhutku meˈ daˈakan dem saraˈ tasulat si Musahin, gaˈ niyaˈ sallaˈ-sallaˈku. \v 7 Matuˈuhin kannalku weˈ kēmon miyaˈan moˈo kahāpan si aku. Saguwaˈ kuweˈitu gaˈi ne ku ngandel si meˈ miyaˈan peggeˈ kataˈuhanku weˈ gaˈ niyaˈ gunane. Isa Almasi hadja pangandelankun. \v 8 Duk dumaˈin hadja miyaˈan, saguwaˈ kēmon ne mamahalgaˈ si aku matuˈuhin, tinayikutan ne weˈ ku supaya hadja kataˈuhanku Isa Almasi, Panuhutankun, peggeˈ pasōng teˈed inin mahalgaˈ si aku. Sabab iye tinayikutan weˈ ku kēmon miyaˈan duk kimmatanku kuweˈ meˈ seggit hadja supaya ku tapanuhut pu Almasi, \v 9 duk supaya ku kapagdambuwaˈ duk iye. Gaˈ ku kinimmatan bentel sabab panuhutku saraˈin saguwaˈ kinimmatan ku bentel sabab sandelku pu Almasihin. Kabentelan inin pangurung Tuhanin bang kite sandel pu Almasi. \v 10 Iye hadja kabayaˈankun weˈ kataˈuhanku teˈed Almasi. Hātinen mabayaˈ kataˈuhanku balakat mamakellum iye balik amban kamateynen duk mabayaˈ ku magsandal katiksaˈan kuweˈ panandalne meˈ katiksaˈan matekka si iyehin. Kabayaˈankun weˈ tatuhutku hadja kinabayaˈan Tuhanin kuweˈ panuhut Almasihin bisan sampay matey iye. \v 11 Hangkan inin kabayaˈanku, supaya si pasōngan pinakellum du ku amban kamateykun duk ellum ku salama-lama. \s1 Maggeˈes duk taˈabut inapasin \p \v 12 Gaˈi ku magpaˈin weˈ tepe si aku ne kēmon miyaˈan atawa weˈ kuweˈitu gaˈ ne niyaˈ sallaˈ-sallaˈku. Saguwaˈ apasku ne paˈin ngahinang kinabayaˈan Isa Almasihin peggeˈ inin sababnen hangkan ku pagdapuˈne. \v 13 Toˈo, meˈ kapungtinaˈihanku, gaˈ pe taˈabutku inapasku inin, saguwaˈ gaˈi ne pikilku meˈ bakas talabeykun. Iye hadja pinikilkun kuweˈitu maggeˈes teˈed supaya tepe si aku kēmon kabayaˈan Tuhan para si aku si pasōnganin. \v 14 Maggeˈes ne ku paˈin supaya du tasangkaku kahāpan pangurung Tuhan akuhin. Kahāpan inin umul salama-lama. Tinawag ku weˈ Tuhanin supaya tapangurungne umul inin si aku peggeˈ sandel ku pu si Isa Almasi. \p \v 15 Manjari kēmon kite bi meˈ mabasag sandelne pu si Isa Almasihin subey saliˈ-saliˈ pamikilten bi sabab meˈ miyaˈan. Saguwaˈ bang niyaˈ kaˈam seddili pamikilbin, na, papastiˈ Tuhanin du inin si kaˈam. \v 16 Saguwaˈ subey tuhutte bi ne paˈin meˈ bakas panoloˈ Tuhan si kite bi kemuwe matuˈuhin. \p \v 17 Manjari meˈ kapungtinaˈihanku, batukanun bi ne paˈin kawul-piˈilkun. Pandogahanun bi isab meˈ aˈa mamatukan kawul-piˈilkun duk batukanun bi siye. \v 18 Daran kaˈam akahanku inin matuˈuhin, duk kuweˈitu akahante ne isab kaˈam balik duk makatangis-tangis aku, weˈ ekka aˈa magpaˈin weˈ sukuˈ pu si Isa siye saguwaˈ takitete si kawul-piˈilden weˈ kuntarahande du toloˈ sabab kamatey Almasi diyataˈ olomin. \v 19 Ujud tapī du siye si narkaˈ peggeˈ meˈ napsuden kuweˈ tuhande, iye luwal tinuhutden. Imbes siye iyaˈ, magbantu pe siye sabab meˈ hinangande makaˈiyaˈ-iyaˈin. Duk iye luwal pinikilden meˈ bayuˈan si dunya inin hadja. \v 20 Saguwaˈ kite bi, lahatten bi laˈi si surgaˈ duk asal agad-agadte bi teˈed pabalik manimbul kitehin bi amban surgaˈ, iye Isa Almasi, Panuhutanten bi. \v 21 Bang pitu iye, pindahanne ne barante bi malamma duk mamatey inin duk hinangne kuweˈ barannen gaˈi matey-matey duk makajari patennaˈ laˈi si Tuhan. Si Almasi taga balakat magbayaˈ si kēmon-kēmonin duk gunane balakatne inin pamaˈahune baranten bi. \c 4 \s1 Meˈ panessaˈ \p \v 1 Hangkan hep meˈ kapungtinaˈihanku masandel pu si Isa Almasihin, bang inin inase-asete bi amban Almasihin, subey kite bi asal pateteg teˈed sandel si iye. Kalasahante kaˈam duk essebte teˈed kaˈam. Kaˈam jānnen hangkan ku kēgan duk sinna ku teˈed si kaˈam. \p \v 2 Kaˈam, Yudi duk Sintiki, buyuˈ-buyuˈte kaˈam subey kaˈam magsulut-sulut peggeˈ kaˈam kuweˈ magpungtinaˈi ne sabab sandel ne kaˈam pu si Isa Almasi Panuhutanten bi. \v 3 Duk kaˈu isab, saweˈku kapangandelan maghinang si Tuhan maluˈuhin, tabanganun koˈ aku meˈ dende iyan duk siye magsulut-sulut. Peggeˈ matuˈuhin tinabangan ku teˈed weˈ de supaya palatag aka-aka mahāpin. Magtuhut siye duk si Kelemen duk meˈ saweˈku sinduwe maghinang si Tuhanin. Meˈ ēnden kēmon tasulat ne du weˈ Tuhanin dem libru pangalistahanne ēn meˈ aˈa taga umul si surgaˈ gaˈ tamanannen. \p \v 4 Subey kaˈam luwal kēgan peggeˈ sukuˈ pu si Isa Almasi kaˈam. Balikku pinaˈinku miyaˈan. Subey kaˈam kēgan. \v 5 Subey sulut-sulutbi saweˈbin peggeˈ sōng balik ne pitu Isa Almasi, Panuhutanten bi. \v 6 Daˈa kaˈam suse sabab ine-ine. Saguwaˈ bang kaˈam ngampun si Tuhan, pākuhun bi si iye meˈ sukalbin duk daˈa kayipatanun bi magsukul si iye. \v 7 Manjari pasanyang Tuhanin iyan dem ateybin duk dem pikilanbin peggeˈ sukuˈ pu si Isa kaˈam. Duk kasanyangan inin gaˈi takila-kila. \p \v 8 Manjari si katambusannen, meˈ kapungtinaˈihanku, subey luwal pikilbi hadja sasuku mahāpin duk meˈ pataˈ pinudjihin. Pikilun bi hadja meˈ mabennalin duk meˈ pataˈ pinahadjehin duk meˈ hinangan mabentelin. Pikilun bi sasuku masutsihin duk meˈ makasinna-sinnahin duk meˈ tapudjihin. \v 9 Ine-ine taˈayabi duk tasangkabi amban aku, amban bissāku ke atawa amban meˈ hinangankun, subey teˈed tuhutbi. Duk luˈu du si kaˈam Tuhan mangurung kasanyangan dem ateyten bi. \s1 Magsukul si Paul \p \v 10 Kēgan ku teˈed duk magsukul ku si Panuhutanten bi peggeˈ tinabang ne isab weˈ bi sukalkun. Kataˈuhanku weˈ bisan tiggel-tiggel bahu tekka inin pitu si aku, dumaˈin hātinen weˈ gaˈ kaˈam gagal si aku saguwaˈ peggeˈ gaˈ tapaboˈohanbi. \v 11 Duk dumaˈin hangkan inin paˈinku weˈ sabab kasukalan ku, peggeˈ biyaksa ne ku bisan ine-ine talabeyku, niyaˈ si aku atawa gaˈ, gaˈi ku magsuse. \v 12 Talabeyku ne kasukalanin duk talabeyku isab maniyaˈ maglabi-labihin. Biyaksa ne ku hangkan hep bisan antag duk bisan sumiyan, bang ku esso atawa inusan, bang labi-labihan ku atawa kasukalan, masi ku gaˈi magsuse. \v 13 Tahinangku inin kēmon peggeˈ tinabangan ku weˈ Isa Almasi duk urunganne ku basag. \p \v 14 Saguwaˈ asal hāp peggeˈ tinabang ku weˈ bi sakaliˈ ku dem kasusehan. \v 15 Kaˈam meˈ maluˈu si Pilipihin, kataˈuhanbi du weˈ tagnaˈ magmahalayak ku aka-aka mahāpin luˈu si kaˈam, ubus pagtahalaˈ ku amban lahat Makedoniya, luwal hadja kaˈam da grupu meˈ masandel pu si Isa maluˈuhin manabang sukalkun. \v 16 Duk palaˈiku isab si Tessalonikahin, dumaˈin hadja mintedde pamaboˈobi sīn si akuhin panabangbi sukalkun. \v 17 Dumaˈin weˈ sinna ku hadja makasangka amban kaˈam. Saguwaˈ asal kabayaˈankun weˈ magkatamba pahalaˈbi amban Tuhanin. \v 18 Kuweˈitu gaˈi ne ku kasukalan peggeˈ tasangkaku ne amban Epaprode meˈ lasa-lasahan pinaboˈohanbi si akuhin duk maglabi-labi pinangurungbi si aku inin. Kuweˈ du inin pangurungbi si Tuhan duk kasulutan teˈed Tuhanin si kaˈam. \v 19 Duk tabang Tuhanin du kēmon sukalbin amban alataˈne gaˈi takila-kilahin. Tabangne sukalbin peggeˈ sandel kaˈam pu Isa Almasi. \p \v 20 Pudjite bi Samate bi Tuhanin salama-lama. Amin. \s1 Bissā panambusan \p \v 21 Kēmon kaˈam meˈ aˈa Tuhanin, meˈ masandel pu si Isa Almasi maluˈuhin, essebte kaˈam. Maboˈo bissā si kaˈam isab meˈ pungtinaˈite bi matuˈu manaweˈan akuhin weˈ essebde kaˈam. \v 22 Kēmon meˈ masandel pu si Isa matuˈuhin, lagiˈ ne meˈ maghinang dem astanaˈ sultanin, essebde kaˈam. \p \v 23 Karayaw weˈ luwal kaˈam kēmon ipat Isa Almasi, Panuhutanten bi. \sig Wassalam\sig*