\id COL - Yakan Version - Colossians - Dietlinde Behrens - 18-AUG-04 \h Kolossa \toc1 Sulat si Paul si meˈ aˈa Kolossahin \toc2 Kolossa \toc3 Kolossa \mt1 Sulat si Paul si meˈ aˈa Kolossahin \imt1 Pahāti sabab sulat si Paul si meˈ aˈa Kolossahin \ip \it Kolossa inin dambuwaˈ puweblo gaˈi du tantu hadje laˈi si lahat inēnan Asiya Dikiˈ. Gaˈi si Paul magkinataˈu duk meˈ tindeg si Isa malaˈihin. Luwal kataˈuhannen si Epapras, aˈa amban lahat miyaˈan taboˈone sandel pu si Isa. Duk sabab usihat si Epaprasin, niyaˈ ne meˈ aˈa Kolossahin kahagad pu si Isa Almasi.\it* \ip \it Sābu si Paul kinalabusu, tekka pī si Epapras duk inakahan weˈ ne si Paul sabab problema meˈ masandel pu si Isa si lahat Kolossahin. Paˈinne niyaˈ koˈ meˈ guru tekka laˈi si Kolossa, meˈ panoloˈden seddili. Pinadiyawaˈ koˈ weˈ de si Isa. Paˈinde niyaˈ koˈ meˈ malaˈikat langkew amban si Isa, duk meˈ malaˈikat inin koˈ mamoˈo manusiyaˈin tudju Tuhan, dumaˈin si Isa. Sabab panoloˈde miyaˈan magseddili-seddili ne tapikil meˈ tindeg si Isa malaˈihin duk magpaˈil ne siye.\it* \ip \it Hangkan hep nulat si Paul si siye dinaˈak binoˈo pu si Epapras. Si sulatne inin pinahātihan weˈ si Paul siye weˈ salaˈ meˈ toloˈ meˈ guru miyaˈan. Paˈin si Paul weˈ Isa Almasi asal bennal Anak Tuhanin. Pinalangkew iye weˈ Tuhanin duk gaˈ niyaˈ langkew amban iye. Kēmon kapatutin duk balakatin pinangurung isab si iye. Gaˈ niyaˈ makaboˈo manusiyaˈin tudju Tuhan luwal Isa Almasi hadja. Duk hininang si Isa weˈ Tuhanin Panuhutan kēmon meˈ masandel si iyehin.\it* \c 1 \p \v 1 Sulat inin amban aku, si Paul duk amban pungtinaˈiten bi Timoteo. Amban kabayaˈan Tuhan kawakilan ku weˈ Isa Almasi dinaˈak magmahalayak lapalnen. \v 2 Pasampay kami sulat inin piyu si kaˈam meˈ aˈa Tuhan maluˈu si lahat Kolossahin, si kaˈam meˈ pungtinaˈi kami mamatuyuˈ masandel pu si Isa Almasihin. \p Karayaw kaˈam luwal ipat Samate bi Tuhanin. Karayaw isab weˈ urunganne kaˈam kasanyangan dem ateybi. \s1 Magsukul si Paul si Tuhan \p \v 3 Kahabaˈ kami ngampun-ngampun para si kaˈam, luwal kami magsukul si Tuhan, Sama Panuhutanten bi Isa Almasi. \v 4 Hangkan kami magsukul si Tuhan, peggeˈ takale kami weˈ sandel ne kaˈam pu si Isa Almasi duk malasa koˈ kaˈam si meˈ masandel pu si Isa Almasihin kēmon. \v 5 Matuˈuhin, sakaliˈ takalebi lapal mabennalin, iye aka-aka mahāp sabab Isa Almasihin, asal ngase-ngase ne kaˈam weˈ niyaˈ ennaˈ Tuhanin para si kaˈam laˈi si surgaˈ. Duk iye miyaˈan puˈunnen hangkan kaˈam sandel pu si Isa Almasi duk malasa kaˈam si meˈ pagkasibin. \v 6 Duk aka-aka mahāp bakas takalebi sabab Isa Almasi inin, palatag ne si kēmon kalahatan tuˈu si dunya duk ekka ne makahagadin. Duk sasuku makahagadin pinda kawul-piˈilden kuweˈ kaˈamin du isab pinda kawul-piˈilbin sakaliˈ takalebi sabab lasa duk aseˈ Tuhan si kaˈamin duk sakaliˈ tasabutbi weˈ asal toˈo inin. \v 7 Takalebi aka-aka mahāp inin amban Epapras. Iye inin saweˈ kami maghinang pu Isa Almasi duk matuyuˈ iye magmahalayak si kaˈam ngagantiˈan kami. \v 8 Iye hep mangakahan kamihin weˈ maglasa-ilasa kaˈam. Lasa inin pinapī weˈ Niyawa Tuhanin dem ateybi. \p \v 9 Iye inin sababnen hangkan kemuwe takale kami sabab sandelbin, luwal ne hadja kami ngampun-ngampun si Tuhan para si kaˈam. Māku-māku kami si Tuhan karayaw du paˈin kaˈam urungan Niyawanen kataˈu supaya kataˈuhanbi duk asal tahātibi kēmon kabayaˈan Tuhanin. \v 10 Manjari makajari ne kawul-piˈilbin patut si meˈ aˈa masandel pu si Isa Almasihin duk makasulut Isa Almasi ne. Duk tahinangbi ne meˈ hinangan mahāpin bisan ine, duk pasōng isab pangataˈubi sabab Tuhanin. \v 11 Karayaw kaˈam urungan Tuhanin basag amban balakatne mahadjehin supaya kaˈam makasandal bisan ine duk supaya basag imanbin duk kēgan pe kaˈam. \v 12 Duk asal magsukul teˈed kaˈam si Samate bi Tuhanin. Sabab hinangan Tuhan para si kaˈamin, pataˈ kaˈam pinasakup inurungan meˈ inennaˈne para si meˈ aˈanen laˈi si lahatne masahayahin. \v 13 Pinaluwas kite bi weˈ Tuhanin amban dem lindem, hātinen amban antanan nakuraˈ seyitanin duk ilinda kite bi weˈ ne pī si antanan Anakne kinalasahannen, Isa Almasi. \v 14 Peggeˈ sandel ne kite bi pu si Isa Almasi, ilekkat kite bi weˈ ne amban antanan nakuraˈ seyitanin duk luhaya ne kite bi, hātinen, taˈampun ne kēmon duseten bi. \s1 Bang sine Almasi duk bang ine hinangnen \p \v 15 Bang Tuhanin, gaˈi takitete saguwaˈ Isa Almasi saliˈ du teˈed duk Tuhanin duk bang takitete Almasi kataˈuhante bang saˈingge Tuhanin. Gaˈ pe pinapanjari kēmon-kēmonin andang ne Almasi duk langkew iye amban kēmon bakas pinapanjarihin. \v 16 Kēmon bayuˈ-bayuˈan diyataˈ langitin duk matuˈu si dunyahin, kēmon meˈ takite manusiyaˈin duk meˈ manggaˈi takitehin, kēmon meˈ magbayaˈin sampay meˈ malaˈikatin, duk meˈ bayuˈ-bayuˈan mananassatin, pinapanjari weˈ Almasi amban pangandaˈakan Tuhanin supaya pinahadje Almasi. \v 17 Gaˈ pe niyaˈ pinapanjari, andang ne Almasi duk kēmon bakas pinapanjarihin gaˈ du usaˈ peggeˈ iye mangantanan siyehin. \v 18 Iye du isab magbayaˈ si kēmon meˈ masandel si iyehin. Kēmon siye dalil barannen duk iye kōkden. Iye poˈon umul baˈahuhin. Iye dehellu-dehellu pinakellum amban kamateynen supaya iye tamanan malangkewin duk mabangsahanin. \v 19 Peggeˈ kabayaˈan Tuhanin weˈ Anaknen asal tattap kuweˈ iyehin. \v 20 Duk sabab Anakne inin kabayaˈan Tuhanin weˈ kēmon-kēmonin, hātinen kēmon meˈ malaˈi diyataˈ langitin duk matuˈu si dunyahin maghāp du balik duk iye. Duk sabab kamatey Anakne diyataˈ olomin makajari siye pinaghāp duk iye. \p \v 21 Kaˈam matuˈuhin, tala kaˈam amban Tuhanin. Duk meˈ banta Tuhanin kaˈam peggeˈ meˈ pikilanbin duk meˈ hinanganbin laˈat. \v 22 Saguwaˈ kuweˈitu maghāp ne kaˈam duk Tuhanin sabab kamatey Isa Almasihin. Maglillaˈ hep Isa Almasi pinapatey supaya hadja kaˈam manjari meˈ aˈa sutsi pagateybin, gaˈ niyaˈ laˈat-laˈatbi, duk gaˈ ne niyaˈ panallaˈan kaˈam bang boˈone kaˈam si pasōngan laˈi si harapan Tuhanin. \v 23 Saguwaˈ subey paˈin kaˈam pateteg pu si Isa Almasi. Daˈa kaˈam usaˈ amban iye duk subey ase-asebi ne paˈin kēmon pananggup Tuhan inaka dem aka-aka mahāp bakas takalebin. Aka-aka mahāp inin tamahalayak ne hep si kēmon aˈa tuˈu si dunya duk aku, si Paul, iye hinangkun magmahalayak inin. \s1 Hinang si Paulin \p \v 24 Manjari, kēgan pe ku magsandal kabinasahan peggeˈ para si kahāpanbi du. Magsandal ku supaya ganap meˈ sinandalan Isa Almasi meˈ manggaˈ pe maˈubusin, hātinen supaya ganap meˈ sinandalan barannen; hāti barannen meˈ masandel si iyehin. \v 25 Tahinang ku weˈ Tuhanin daraˈakan meˈ masandel pu si Isa Almasihin supaya kaˈam tatabanganku. Kawakilan ku weˈ ne dinaˈak minahalayak si kaˈam lapalnen. \v 26 Lapalne inin masa awwalley tinapukan weˈ Tuhanin amban meˈ manusiyaˈin kēmon, saguwaˈ kuweˈitu pinakataˈu ne weˈ ne si kite bi meˈ masandel si iyehin. \v 27 Peggeˈ kite bi hep tapeneˈ weˈ Tuhanin pangakahanne meˈ tinapukannen, hātinen meˈ mahāp tapikilne para si kēmon meˈ aˈa si dunyahin. Iye lapalne tinapukannen, weˈ Isa Almasi asal patennaˈ dem ateyte bi. Hangkan kabugtuˈante bi ne weˈ asal pahadjene du kite bi si surgaˈ. \v 28 Hangkan gaˈ niyaˈ seddili mahalayak kami luwal sabab si Isa Almasi. Sessaˈan kami meˈ aˈahin duk usihatan kami siye kēmon meˈ kinataˈuhan kami sabab Isa Almasihin, supaya du siye dangan-dangan kahagad duk ngahaget ne teˈed sandelde pu si Isa Almasihin. \v 29 Iye inin inapaskun hangkan ku maghinang duk maggeˈes ne paˈin, duk inurungan du ku basag amban balakat Almasihin, iye manabangan akuhin. \c 2 \p \v 1 Kabayaˈankun kataˈuhanbi weˈ asal gagal ku si kaˈam duk māku-māku ku teˈed si Tuhan para si kaˈam duk para si meˈ masandel pu si Isa laˈi si lahat Laodikeahin duk si meˈ sinduwe manggaˈ bakas mangite akuhin. \v 2 Iye inin hinangkun supaya asig ateybin duk luwal kaˈam maglasa-ilasa, ubus ngahaget ne sandelbin duk gaˈi ne kaˈam duwe-duwehan peggeˈ tahātibi ne teˈed mabennalin. Manjari kataˈuhanbi ne iyan sabab tinapukan Tuhanin, hātinen sabab Almasi. \v 3 Almasi puˈunnen hangkan makajari kataˈuhante bi kataˈu Tuhan malalemin, peggeˈ iye kuweˈ dalil kunsiˈ mangaluka pagennaˈan kataˈu Tuhanin. \p \v 4 Hangkan inin paˈinku si kaˈam, supaya kaˈam gaˈi tapadupang weˈ meˈ aˈa mamissā kuweˈ asal tewwaˈ pinaˈinden saguwaˈ gaˈi toˈo. \v 5 Peggeˈ bisan ku gaˈ luˈu si kaˈam, luwal kaˈam tapikilku. Kēgan ku peggeˈ magsulut-sulut du kaˈam duk peggeˈ basag du sandelbi pu si Isa Almasihin. \s1 Meˈ panessaˈ duk siye gaˈi taboˈo weˈ meˈ guru magdustaˈin \p \v 6 Manjari, peggeˈ bakas tayimaˈbi ne Isa Almasi duk iye ne kuweˈitu Panuhutanbin, subey ne kawul-piˈilbin matukan iye. \v 7 Kuweˈ kayuhin nganggamut pinalalem, sa iyan du isab subey sandelbi pu si Isa Almasihin. Pateteg kaˈam si iye duk pabasagun bi sandelbin sa bakas panoloˈ si kaˈam matuˈuhin. Duk subey kaˈam luwal magsukul si Tuhan. \p \v 8 Pahatul-hatul kaˈam kaw kaˈam inakkalan weˈ aˈa, peggeˈ batang kaˈam boˈode nuhut siye. Bang pinakale meˈ bissāden kuweˈ bantuk hāp, saguwaˈ gaˈ niyaˈ kagunahanne. Peggeˈ meˈ toloˈden hinang-hinang aˈa hadja, meˈ panoloˈ meˈ aˈa dehellu sabab meˈ malaˈikat duk meˈ seyitan. Dumaˈin toloˈden amban Isa Almasi. \v 9 Peggeˈ Almasi bisan iye inanakan kuweˈ bantukte bi manusiyaˈ, saguwaˈ tipun laˈi si iye kēmon addat duk pikilan Tuhanin; \v 10 duk kaˈam iyan, peggeˈ luˈu ne si kaˈam Almasi, tepe si kaˈam isab sasuku maniyaˈ pu Almasihin. Duk amban kēmon meˈ magbayaˈin duk taga kapatutin, malaˈikat ke siye atawa seyitan, gaˈ niyaˈ palangkew amban Isa Almasi. Iye pe magbayaˈ si siyehin kēmon. \p \v 11 Meˈ Yahudihin, magislam siye sa pangandaˈakan saraˈin supaya koˈ siye manjari meˈ aˈa Tuhanin. Saguwaˈ kaˈam, dumaˈin sa inin hangkan kaˈam manjari meˈ aˈa Tuhanin; dumaˈin sabab niyaˈ hinang aˈa si kite saguwaˈ sabab inānan weˈ Almasi duseten bi duk pinaluwas kite bi weˈ ne amban meˈ malaˈat kinabayaˈan napsuten bi. \v 12 Duk pamandi si kaˈamin, dalilnen patuhut kaˈam pu si Isa Almasi kinubul, duk patuhut isab kaˈam si iye pinakellum balik peggeˈ kahagad kaˈam weˈ balakatan Tuhanin. Duk Tuhanin mamakellum Almasi amban kamateynen. \v 13 Matuˈuhin kuweˈ matey kaˈam si pagmatahan Tuhanin peggeˈ dusehan kaˈam duk peggeˈ dumaˈin kaˈam meˈ aˈa Tuhanin, hātinen gaˈ tuhutbi saraˈ tasulat si Musahin. Saguwaˈ kuweˈitu kuweˈ pinakellum ne kaˈam magtuhut duk Almasi. Inampun weˈ Tuhanin kēmon duseten bi. \v 14 Matuˈuhin ilaboˈan kite bi hukuman weˈ subey kite bi ilegga sabab gaˈ tuhutte bi saraˈin. Saguwaˈ kamatey Almasi diyataˈ olomin, inānan weˈ Tuhanin kapatut saraˈ si kitehin bi, hangkan gaˈ ne niyaˈ jānne pangaleggahan kite bi. \v 15 Duk laˈi diyataˈ olom miyaˈan tadaˈag teˈed weˈ Almasi meˈ mananassat taga kapatutin. Inānan weˈ Almasi kapatutde magbayaˈin duk pakitehanne si kēmon aˈa weˈ iye mangandaˈagin. \p \v 16 Hangkan hep, meˈ kapungtinaˈihanku masandel pu si Isa Almasihin, daˈa kaˈam ngatu pagbayaˈan aˈa pasal kinakanbin duk ininumbin atawa pasal meˈ kādjaˈan meˈ Yahudihin duk pagkādjaˈanden bang bulan baˈahu duk pasal meˈ ellew liˈihin. \v 17 Kēmon meˈ saraˈ Yahudi pasal meˈ miyaˈan pangessebande bang ine inagad-agadde matekka si pasōnganin. Bu inagad-agadde inin, tekka ne hep duk inin si Almasi. \v 18 Daˈa kaˈam ngatu diniyawaˈan weˈ meˈ aˈa magabbu weˈ siye mataˈuhin peggeˈ paˈinde weˈ niyaˈ meˈ bakas pabagala si siye. Sinna siye magmā-mā kuweˈ diyawaˈ ateyden duk magtoloˈ siye weˈ subey kite bi koˈ nambahayang si meˈ malaˈikat. Meˈ panoloˈde inin kadupangan, peggeˈ amban pikilande hadja duk pagabbude hadja. \v 19 Meˈ aˈa inin gaˈi ne pateteg pu si Almasi, bu Almasi hep dalil kōkin duk meˈ masandel si iyehin dalil barannen. Almasi magbayaˈ si barannen, hātinen meˈ masandel si iyehin. Pabasagne sandelden sa kabayaˈan Tuhanin duk pagdambuwaˈne siye kēmon kuweˈ dalil baranin isab magtoket kēmon sabab meˈ ohatnen. \s1 Dalil patuhut pu si Isa Almasi matey duk ellum balik \p \v 20 Kaˈam, sabab sandelbi pu si Almasihin, kuweˈ kaˈam bakas patuhut si iye matey duk gaˈi ne kaˈam nuhut meˈ biˈat-biˈatan manusiyaˈ. Hangkan, weˈey boˈohanbin kuweˈ tuhutbi pe meˈ pangandaˈakan meˈ aˈa manguntarahan Tuhanin? Weˈey tuhutbi bang paˈinde, \v 21 “Daˈa iyan singkuhun,” atawa “Daˈa iyan kakanun,” atawa “Daˈa iyan antanun.” \v 22 Kēmon tinaggahande inin bang ubus ne ginuna, na, gaˈ ne. Meˈ pangandaˈakan miyaˈan hinang-hinang meˈ manusiyaˈ du hadja. \v 23 Toˈo, kuweˈ bantuk patut isab meˈ biˈat-biˈatanden. Magāgama siye teˈed duk magmā-mā siye weˈ diyawaˈ ateyden duk tiksaˈde baranden, bu kēmon hinangande inin amban kabayaˈande hadja. Saguwaˈ gaˈi du inin makapages napsu baranden. \c 3 \p \v 1 Manjari, peggeˈ Almasi bakas pinakellum amban kamateynen, kite bi isab kuweˈ bakas patuhut si iye pinakellum balik duk niyaˈ ne umulte bi gaˈ niyaˈ tamananne. Hangkan iye subey inapasten bi meˈ malaˈi si surgaˈin. Peggeˈ īˈ laˈi Almasi si surgaˈ magbayaˈ duk ningkoloˈ si kanawanan Tuhanin, iye lugal mabangsahanin. \v 2 Subey ne iye luwal pinikilten bi meˈ malaˈi si surgaˈin, dumaˈin meˈ matuˈu si dunyahin. \v 3 Peggeˈ kite bi meˈ masandel pu si Isa Almasihin, kuweˈ ne kite bi bakas mamatey miyaˈan, gaˈ ne niyaˈ bayaˈte si meˈ bayuˈan si dunya inin. Duk umulte mabaˈahu inin laˈi pu si Almasi duk gaˈi pe pinakitehan weˈ Tuhanin. \v 4 Almasi mangurungan kite umul baˈahuhin hangkan si pasōngan bang ne iye paguwaˈ balik si dunya, paguwaˈ du isab kite nuhut iye liput weˈ sahayane. \s1 Kawul-piˈil masahin duk kawul-piˈil kuweˈituhin \p \v 5 Hangkan hep, meˈ kapungtinaˈihanku masandel pu si Isa Almasihin, daˈa teˈed ūtanun bi napsu baranbin. Daˈa teˈed kaˈam magjina. Daˈa kaˈam baˈisan duk daˈa kaˈam magkadupangan. Lebbahanun bi ne napsubi si meˈ bayuˈan matuˈu si dunyahin. Peggeˈ bang gaˈi lebbahanbi napsubi inin, kuweˈ tuhanbi ne napsubin peggeˈ iye luwal tinuhutbin. \v 6 Sabab meˈ hinangan malaˈat miyaˈan, ujudnen legga Tuhanin du meˈ aˈa manggaˈi manuhut iyehin. \v 7 Kaˈam matuˈuhin luwal teˈed hinangbi meˈ hinangan malaˈat miyaˈan. \p \v 8 Saguwaˈ kuweˈitu subey ne lebbahanbi meˈ addatbi malaˈatin kuweˈ magastel, bunsi duk magpikilan laˈat si saweˈbi. Subey kaˈam gaˈi ngalimutan saweˈbi atawa ngalakaˈ-ngalakaˈan saweˈbi. \v 9 Daˈa ne kaˈam magdustaˈ si saweˈbi. Essebun bi weˈ bakas lebbahanbi ne meˈ addatbi duk meˈ hinanganbi masahin. \v 10 Duk kuweˈitu pinda ne kawul-piˈilbin. Binaˈahuhan ne weˈ Tuhanin ateybin duk luwal pe kaˈam baˈahuhanne sampay ujudnen manjari ne kaˈam kuweˈ iyehin. Hangkan kaˈam baˈahuhanne, supaya kataˈuhanbi ne teˈed Tuhanin. \v 11 Bang baˈahu ne kēmon saliˈ-saliˈ, manjari gaˈ ne iyan niyaˈ pagbiddaˈan Yahudihin duk dumaˈin Yahudihin, meˈ bakas magislamin duk manggaˈ magislamin, meˈ taga pangadjiˈin duk meˈ manggaˈ niyaˈ pangadjiˈnen, banyagaˈin duk amuhin. Gaˈ ne niyaˈ pagbiddaˈande, peggeˈ laˈi Almasi patennaˈ dem ateyde saliˈ-saliˈ, duk Almasi hadja iye mahadje si siyehin. \p \v 12 Kaˈam iyan meˈ aˈa tapeneˈ weˈ Tuhanin hinangne meˈ aˈane, duk kinalasahan kaˈam weˈ ne. Hangkan subey kaˈam maˈaseˈ si pagkasibi. Subey hāp addatbin si siye. Subey diyawaˈ pagateybin duk lunuk ateybin. Subey kaˈam be-iman. \v 13 Subey kaˈam magpasensiya si saweˈbi bang niyaˈ gaˈi kasulutanbi. Bang niyaˈ taga duse si saweˈne magampun-inampun kaˈam. Ampunun bi saweˈbin kuweˈ pangampun Tuhan kaˈamin. \v 14 Duk importante amban kēmon inin, subey kaˈam malasa si pagkasibi. Peggeˈ bang maglasa-ilasa kite bi asal magsulut-sulut teˈed kite bi. \v 15 Ambat Almasi magbayaˈ dem ateybi supaya kaˈam magsulut-sulut. Kite bi meˈ masandel pu si Isa Almasihin kuweˈ dambuwaˈ baran hadja duk kabayaˈan Tuhanin weˈ magsulut-sulut kite bi. Daˈa isab kayipatanun bi magsukul si Tuhan. \v 16 Essebun bi kēmon meˈ panoloˈ Almasihin duk ennaˈun bi dem ateybi. Subey kaˈam magusihat-inusihat duk magtoloˈ-tinoloˈ, duk gunahun bi kataˈu pangurung Tuhan kaˈamin. Magkanta kaˈam meˈ kanta pamudjibi Tuhanin duk meˈ kanta pinanoloˈan weˈ Niyawa Tuhanin si kaˈam. Nganta kaˈam si Tuhan sabab magsukul teˈed kaˈam si iye dem ateybi. \v 17 Ine-ine hinangbi atawa paˈinbi, subey essebbi weˈ Isa Almasi Panuhutanbin. Duk subey hadje pagsukulbin si Samaten bi Tuhanin sabab Isa Almasi. \s1 Panoloˈ si meˈ magtewtey-anakin duk meˈ banyagaˈin \p \v 18 Kaˈam meˈ dendehin, subey kaˈam patuhut si kabayaˈan ellabin. Patut inin hinangbi peggeˈ sandel kaˈam si Panuhutanten bi Isa Almasi. \p \v 19 Kaˈam isab meˈ lellahin, subey kalasahanbi andabin. Daˈa siye kaˈastelanun bi. \p \v 20 Duk kaˈam isab meˈ mākanakin, peggeˈ sandel ne kaˈam si Panuhutanten bi, subey luwal tuhutbi toloˈ meˈ matettoˈabin peggeˈ kasulutan Tuhanin si kaˈam bang inin hinangbi. \p \v 21 Kaˈam meˈ matettoˈahin, daˈa paˈastelun bi meˈ anakbin palanduˈ duk gaˈi ngalamma ateyden. \p \v 22 Kaˈam meˈ banyagaˈin, subey tuhutbi kēmon pangandaˈakan amubi matuˈu si dunyahin, dumaˈin hadja bang luˈu siye mayam-mayam supaya kaˈam sanglitande. Saguwaˈ subey siye tuhutbi ateybin dambūs-būs peggeˈ talew kaˈam si Tuhan. \v 23 Ine-ine hinangbi, hinangun bi ateybin dambūs-būs duk kimmatanun bi weˈ Panuhutanin, Isa Almasi, paghinanganbin duk dumaˈin aˈa, \v 24 peggeˈ kataˈuhanbi du weˈ urungan Tuhanin kaˈam kahāpan si pasōngan duk tasangkabi du iyan meˈ inennaˈne para si meˈ aˈanen. Peggeˈ Almasi hep teˈed amubi paghinanganbin. \v 25 Duk sasuku maghinangan laˈat, tinumbasan du iye sabab hinanganne malaˈatin, peggeˈ Tuhanin gaˈi pagbiddaˈne manusiyaˈin. \c 4 \p \v 1 Kaˈam meˈ amuhin, subey hāp pangahatulbi meˈ banyagaˈbin. Pangurungun bi si siye mapatut si siyehin. Essebun bi weˈ niyaˈ isab amubi laˈi si surgaˈ. \s1 Meˈ panessaˈ \p \v 2 Manjari, pasal ngampun si Tuhan, subey teˈed kaˈam matuyuˈ ngampun-ngampun, duk subey pikilanbin dambūs-būs hadja sābubi mangampunin. Subey isab kaˈam magsukul si Tuhan bang kaˈam ngampun. \v 3 Duk māku-māku kaˈam si Tuhan isab para si kami, karayaw weˈ urungan Tuhanin kami lān supaya kami kapagmahalayak sabab meˈ pinakataˈu Tuhan sabab Almasihin. Puˈunku hep inin kinalabusu peggeˈ magmahalayak ku sabab inin. \v 4 Hangkan māku-māku kaˈam si Tuhan weˈ tabanganne ku supaya tapapastiˈku teˈed pagusihatku sabab Almasihin, supaya tahāti teˈed weˈ meˈ mapakalehin. \p \v 5 Pahāpun bi addatbin si meˈ aˈa manggaˈi masandel pu si Isa Almasihin. Kahabaˈ niyaˈ lugalbi, maghinang hāp kaˈam si siye. \v 6 Missā kaˈam pahāp-hāp si siye duk siye kahāpan si meˈ bissābin. Subey isab kaˈam taˈu nambungan siye dangan-dangan bang niyaˈ tilewde si kaˈam. \s1 Meˈ bissā si panambusan \p \v 7 Akahan si Tikikus saˈ kaˈam sabab meˈ bakas talabeykun. Si Tikikus inin pungtinaˈite bi kinalasahanten bi duk kapangandelan iye. Saliˈ-saliˈ kami maghinang pu si Isa Almasi, Panuhutanten bi. \v 8 Dinaˈak iye weˈ ku piyu si kaˈam duk kaˈam kaˈakahanne sabab kami tuˈu supaya taˈasigne ateybin. \v 9 Pinatuhut isab weˈ ku si iye si Onesimus, dambuwaˈ du isab pungtinaˈite bi kinalasahan duk kapangandelan du isab iye. Iye inin amban lahatbi du. Na, akahande du kaˈam iyan sabab kēmon meˈ bakas lumabey matuˈuhin. \p \v 10 Si Aristarkus, saweˈku tuˈu dem kalabusuhin, maboˈo bissā piyu si kaˈam weˈ essebne kaˈam. Damikkiyan si Markus, danganakan Barnabasin, maboˈo bissā du isab sa miyaˈan. Bakas ne hep kaˈam akahanku sabab iye, weˈ bang iye tekka piyu subey iye addatanbi. \v 11 Si Yussaˈ, inēnan isab si Justus, maboˈo bissā isab weˈ essebne kaˈam. Siye du hadja tellungan inin meˈ Yahudihin si meˈ saweˈku magmahalayak sabab pagbayaˈan Tuhanin, duk hadje teˈed panabangde akuhin. \p \v 12 Si Epapras maboˈo bissā du isab weˈ essebne kaˈam. Iye inin amban lahatbi du, duk maghinang iye pu si Isa Almasi. Luwal iye ngampun-ngampun teˈed si Tuhan para si kaˈam weˈ karayaw koˈ ngabasag sandelbi pu si Isa Almasihin duk pateteg du kaˈam si iye duk asal hinangbi teˈed dambūs-būs meˈ kinabayaˈan Tuhanin. \v 13 Kapanaksiˈ ku teˈed weˈ asal maghinang iye pabasag para si kahāpanbi duk para si kahāpan meˈ masandel pu si Isa laˈi si lahat Laodikeahin duk si lahat Hirapolisin. \v 14 Si Lukas, doktol kinalasahanten bi, duk sampay si Demas maboˈo du isab bissā weˈ essebde kaˈam. \p \v 15 Akahanun bi aku meˈ pungtinaˈite bi laˈi si lahat Laodikeahin weˈ essebku siye. Akahanun bi aku isab si Nimpa duk meˈ masandel pu si Isa magtipun si lumaˈnen weˈ essebku siye. \v 16 Bang ubus batsabi sulat inin, paboˈohanun bi pī si puweblo Laodikea, si meˈ masandel pu si Isa malaˈihin duk isab tabatsade. Pākuhun bi isab sulatku si siyehin duk isab tabatsabi. \v 17 Akahanun bi isab Arkippus weˈ subey teˈed luwal hinangne meˈ dinaˈak hininang si iye weˈ Panuhutanten bi Isa Almasi. \p \v 18 Aku, si Paul manulat bissā inin. Essebte kaˈam kēmon maluˈuhin. Daˈa kayipatanun bi weˈ tiyaˈ ku dem kalabusu. Karayaw kaˈam luwal ipat Tuhanin. \sig Wassalam\sig*