\id 2CO - Yakan Version - 2 Corinthians - Dietlinde Behrens - 18-AUG-04 \h 2 Korinto \toc1 Kaduwe sulat si Paul si meˈ aˈa Korintohin \toc2 2 Korinto \toc3 2 Korinto \mt1 Kaduwe sulat si Paul si meˈ aˈa Korintohin \imt1 Pahāti sabab kaduwe sulat si Paul si meˈ aˈa Korintohin \ip \it Kaminduwene ne inin si Paul nulat si meˈ masandel pu si Isa Almasi si puweblo Korintohin. Meˈ dan tahun ne palabey kemuwe panulatne sulatne tagnaˈin. Laˈi iye si lahat Makedoniya panulatne inin.\it* \ip \it Pagubus paboˈohanne sulatne tagnaˈin, suse si Paul kaw meˈ tindeg si Isa si Korintohin gaˈ sinna si sulatne miyaˈan. Gaˈi kataˈuhanne bang tuhutde ke meˈ panoloˈnen atawa bang astel ke siye peggeˈ inamāhan siye weˈ ne dem sulatnen. Hangkan dinaˈak weˈ si Paul si Titus pī maliksaˈ siye supaya kataˈuhanne bang saˈingge panayimaˈde sulatnen. Sābu laˈi si Paul si Makedoniya katekka si Titusin pī moˈo aka-aka amban meˈ tindeg si Isa si Korintohin. Hāp du koˈ panayimaˈde sulat si Paulin duk tinuhut du weˈ de meˈ panoloˈnen. Saguwaˈ niyaˈ koˈ laˈi meˈ aˈa ngandiyawaˈan iye weˈ gaˈ koˈ iye bakas kawakilan weˈ Isa Almasi.\it* \ip \it Hangkan nulat ne isab si Paul si siye duk inin sulatnen. Inaka weˈ ne tuˈu kēmon bakas talabeynen pamahātine si siye weˈ asal kawakilan iye weˈ Isa Almasi. Inaka weˈ ne bang saˈingge pagtuyuˈne magsandal kabinasahan duk katiksaˈan supaya tahinangne dinaˈak Tuhan si iyehin. Takite tuˈu si sulatne inin bang saˈingge hadje lasa si Paul si meˈ aˈa Korintohin. Ekka pe panoloˈ si Paul si siye.\it* \ip \it Si Titus mamoˈo sulat inin pī si Korinto duk niyaˈ isab meˈ saweˈne.\it* \c 1 \p \v 1 Sulat inin amban aku, si Paul duk amban Timoteo, pungtinaˈiten bi. Amban bayaˈ Tuhanin kawakilan ku weˈ Isa Almasi dinaˈak magmahalayak lapalnen. Pasampayku sulat inin piyu si pagtipunan meˈ sukuˈ si Tuhan maluˈu si puweblo Korintohin sampay si kēmon aˈa Tuhan si tibuˈukan lahat Akayahin. \v 2 Karayaw luwal kaˈam ipat Samate bi Tuhanin duk Isa Almasi, Panuhutanten bi. Karayaw isab pasanyangde dem ateybin. \s1 Magsukul si Paul \p \v 3 Magsukul kite bi si Tuhan, iye Sama Panuhutanten bi Isa Almasi, peggeˈ maˈaseˈ teˈed iye duk be-tabang teˈed iye. \v 4 Ine-ine kasusehan kami, asigne kami supaya isab kami taˈu ngasig meˈ saweˈ kamihin bang isab siye dem bayuˈ-bayuˈan kasusehan. Katabangan kami siye peggeˈ bakas talabey kami ne tinabangan weˈ Tuhanin. \v 5 Peggeˈ hadje sinandalan kamihin kuweˈ sinandalan Almasihin, hadje du isab panabang Tuhan kamihin sabab Almasi. \v 6 Magsandal kami kasusehan supaya kaˈam taˈasig kami duk supaya kaˈam timbul. Tinabangan kami weˈ Tuhanin supaya isab kaˈam sinakup tinabangan weˈ ne. Manjari matuyuˈ ne kaˈam magsandal meˈ kasusehan kuweˈ kasusehan talabey kamihin. \v 7 Manjari gaˈi duwe-duwehan pikilan kamihin sabab kaˈam. Kataˈuhan kami weˈ peggeˈ saliˈ kaˈam kuweˈ kamihin magsandal kasusehan, tinabangan du isab kaˈam weˈ Tuhanin kuweˈ panabangne kamihin. \p \v 8 Meˈ kapungtinaˈihanku, batang kaˈam akahan kami sabab kasusehan talabey kami laˈi si lahat Asiyahin. Asal sigpit teˈed kami manamal, agen ne gaˈi tasandal kami. Gaˈ ne kami ngase-ngase weˈ ellum kami. \v 9 Kannal kami weˈ iye ne miyaˈan kamatey kamihin. Saguwaˈ hangkan miyaˈan pinatekka si kami supaya kami gaˈi ngandel si di kamihin, saguwaˈ supaya kami ngandel dambuwaˈ-buwaˈ si Tuhan, iye mamakellum meˈ pateyin. \v 10 Pinaluwas kami weˈ ne masa miyaˈan amban kasiya-siyahan arak makamatey kamihin, duk paluwasne du isab kami iyan si pasōngan. Ngandel hadja kami si Tuhan weˈ paluwasne du kami. \v 11 Duk makajari isab kami tabanganbi bang māku-māku kaˈam si Tuhan para si kami. Bang ekka kaˈam mamāku-māku si Tuhan para si kamihin bu pangurung Tuhanin pināku-pākubin, manjari ekka magpasalamat si iyehin sabab panabangne kamihin. \s1 Pinda sakap si Paulin \p \v 12 Niyaˈ ne kabantuhan kami, peggeˈ kataˈuhan kami dem pikilan kami weˈ kēmon addat kami si meˈ aˈahin, pasōng ne si kaˈam, hāp du. Bentel teˈed kawul-piˈil kamihin peggeˈ inurungan du kami kataˈu weˈ Tuhanin. Dumaˈin kataˈu manusiyaˈ tinuhut kamihin saguwaˈ iye hininang kamihin ngandel si tabang Tuhanin. \v 13-14 Kēmon sinulat kami si kaˈamin, tabatsabi duk tahātibi du. Kuweˈitu gaˈi pe tahātibi kēmon sabab hinang kamihin, saguwaˈ ase-aseku weˈ ujud tahātibi du kēmon, supaya kapagbantu kaˈam sabab kami kuweˈ kamihin magbantu du isab sabab kaˈam bang tekka ellew pabalik Panuhutanten bi Isa Almasi. \p \v 15 Ngase-ngase ku teˈed weˈ asal bantubi ku, hangkan hep ku miyaˈan magsakap piyu nindew kaˈam minduwe duk kaˈam makasangka kahāpan minduwe. \v 16 Peggeˈ magsakap hep ku weˈ meke ku palaˈus hap Makedoniya pasagid ku dahuˈ piyu nindew kaˈam, ubus lengngan moleˈ pasagid ku balik luˈu duk ku tatabanganbi si palengngananku hap Yahudiyahin. \v 17 Na, peggeˈ gaˈ ku lumaˈus piyu, dumaˈin hātinen weˈ gaˈi tentemanku bissākun. Asal gaˈ du halin bayaˈku mapiyuhin. Hatu kannalbi weˈ sakapkun amban napsukun hadja, magaweˈ ku dahuˈ ubus bu maggaˈi. \v 18 Saguwaˈ bang aku inin, dumaˈin ku sa iyan. Kuweˈ Tuhanin kapangandelan, kapangandelan du ku isab. Toˈo meˈ bissāku si kaˈamin. Gaˈi pagsagetku aweˈin duk gaˈihin. \v 19 Si Isa Almasi, Anak Tuhanin, kapangandelan teˈed. Iye minahalayak kami duk disi Silas duk Timoteohin. Si Isa puˈunnen hangkan Tuhanin magaweˈ pasal meˈ sanggupnen, \v 20 peggeˈ Isa Almasi manumanan kēmon pananggup Tuhanin. Duk inin jānnen hangkan sabab Isa Almasi magpaˈin kite bi “amin”, hātinen, “toˈo iyan”. Manjari tapudji Tuhanin. \v 21 Tuhanin hep manabangan kitehin bi supaya haget teˈed sandelte pu si Isa Almasihin. Duk Tuhanin du isab mameneˈ kitehin bi hinangne meˈ sukuˈ si iyehin. \v 22 Ngahinang indan Tuhanin weˈ kite bi sukuˈ si iye. Pinatennaˈ weˈ ne Niyawa Sutsihin dem ateyte bi. Sabab Niyawa Tuhanin kabugtuˈante bi weˈ tasangkate bi du kēmon pinanyap Tuhan para si kitehin bi. \p \v 23 Tuhanin saksiˈkun, kataˈuhanne dem ateykun. Asal toˈo pinaˈinku inin weˈ hangkan ku gaˈ ne piyu si kaˈam luˈu si Korinto peggeˈ gaˈi ku bayaˈ ngamāhan kaˈam. \v 24 Gaˈi kami mabayaˈ magmanda si kaˈam bang ine subey kinahagadbin. Asal du kataˈuhan kami, teteg ne sandelbin pu si Isa Almasi. Saguwaˈ mabayaˈ hadja kami nabangan kaˈam pasal panuhutbi Isa Almasihin supaya pasōng kēgbin. \c 2 \p \v 1 Manjari, pikilankun gaˈi ne ku piyu duk kaˈam gaˈi suse weˈ ku balik. \v 2 Peggeˈ bang ku makasuse kaˈam, sine ne makakēg akuhin? Kaˈam hep hadja makakēg akuhin. \v 3 Kataˈuhanku, bang ku sinna, sinna du isab kaˈam. Gaˈi ku bayaˈ piyu bang suse ku hadja sabab meˈ hinanganbi manggaˈi mahāpin. Bu kaˈam hep subey makēg akuhin. Iye hep inin sababnen hangkan kaˈam sulatanku hadja masa miyaˈan. \v 4 Panulatku si kaˈamin, suse ku teˈed dem ateykun duk tumangis ku. Saguwaˈ dumaˈin hangkan kaˈam sulatanku weˈ supaya kaˈam suse, saguwaˈ supaya kataˈuhanbi bang saˈingge hadje lasaku si kaˈamin kēmon. \s1 Subey inampun kapagdusehin \p \v 5 Na, pasal aˈa maluˈu si kaˈam bakas kapagdusehin, dumaˈin hep aku hadja pinasusenen, saguwaˈ pasōng pe kaˈam luˈu suse weˈ ne. Atawa bang dumaˈin kaˈam kēmon, bugtuˈ meˈ sinduwehin kaˈam suse. Gaˈi ku isab bayaˈ ngandiyawaˈan iye palanduˈ. \v 6 Maˈekkahin kaˈam ngalegga iye ne duk sarang ne pangaleggabi iye miyaˈan. \v 7 Kuweˈitu subey iye ampunbi duk subey asigbi ateynen. Kaw iye lumanduˈ magsuse duk kuweˈ aˈa lambo ne iye. \v 8 Hangkan junjungku si kaˈam, pakitehanun bi balik lasabi si iyehin. \v 9 Iye hep inin isab sababnen hangkan kaˈam sulatanku, panuleyanku kaˈam bang asal tuhutbi du pangandaˈakanku si kaˈamin. \v 10 Bang niyaˈ pagkasibi luˈu ampunbi, aku ampunku du isab iye. Bang upama niyaˈ subey ampunku, ampunku du para si kahāpanbi kēmon si pagmatahan Almasi. \v 11 Hangkan subey ampunte saweˈte kapagdusehin supaya kite bi gaˈi tapadupang weˈ nakuraˈ seyitanin peggeˈ kataˈuhante bi du bang ine meˈ kabayaˈannen. \s1 Suse si Paul laˈi si Toroas \p \v 12 Manjari pagtekka ku si puweblo Toroas magmahalayak aka-aka mahāp sabab Isa Almasihin, takiteku weˈ andang ne pinanyap weˈ Tuhanin lānin supaya ku kapaghinang si iye laˈi. \v 13 Saguwaˈ suse ku manamal peggeˈ gaˈ takasuwaˈku laˈi si Titus, pungtinaˈiten bi. Hangkan nabiyaˈ ne ku si meˈ aˈa Toroasin duk palanjal ku hap Makedoniya. \s1 Lapalin pinangandel si kami \p \v 14 Saguwaˈ asal magsukul kami teˈed si Tuhan, peggeˈ magdambuwaˈ kami duk Almasi duk luwal kami tahinang tandaˈ weˈ Tuhanin, tandaˈ weˈ Almasihin mangandaˈagin duk kami kuweˈ meˈ pilisunen. Duk ginuna kami inin weˈ ne magpalatag si kēmon lahat aka-aka sabab Almasihin. Inin kuweˈ dalil bengngi kamanyan manyug. \v 15 Kuweˈ ne kami inin kamanyan tinugtug weˈ Almasi si Tuhan. Aka-aka inusihat kamihin kuweˈ bengngi manyug pī si kēmon aˈahin, meˈ aˈa matimbulin duk meˈ aˈa manggaˈi matimbulin. \v 16 Si meˈ manggaˈi matimbulin inusihat kamihin kuweˈ dalil bewwan makamatey siye. Saguwaˈ bang si meˈ matimbulin, usihat kamihin kuweˈ dalil bengngi ngurungan siye umul. Asal hunit hep teˈed hinang inin. Agen gaˈi tahinang weˈ manusiyaˈ. \v 17 Dumaˈin ku inin kuweˈ meˈ aˈa sinduwehin magusihat lapal Tuhanin duk hadja siye makasangka sīn. Kuweˈ hinangde dagangan lapal Tuhanin. Saguwaˈ peggeˈ asal Tuhanin mangandaˈak kamihin, iye puˈunnen hangkan magusihat kami dambūs-būs atey kamihin si matahan Tuhan. Iye hep patut si kami meˈ daraˈakan Almasihin. \c 3 \s1 Janjiˈ baˈahuhin langkew amban saraˈ si Musahin \p \v 1 Kaw paˈinbi weˈ pahadje kami ne isab di kamihin supaya kami tinayimaˈ weˈ bi. Dumaˈin kami kuweˈ meˈ aˈa sinduwehin. Gaˈi kami subey moˈo sulat weˈ asal guru kami bang kami pī nindew kaˈam atawa māku sulat amban kaˈam bang kami pī si lahat seddili. \v 2 Saguwaˈ gaˈi ku subey moˈo-moˈo sulat kuweˈ miyaˈan, peggeˈ kaˈam ne sulat sinulat dem atey kamihin. Takite kaˈam weˈ meˈ aˈahin duk magtawus bawag si siye weˈ hāp kawul-piˈilbin, duk sabab inin kataˈuhande weˈ niyaˈ kapatut kami. \v 3 Pastiˈ weˈ Almasi manulat sulat inin duk kami hadja ginunanen panulat iyehin. Panulat inin dumaˈin duk ing saguwaˈ sinulat duk Niyawa Tuhan maˈellumin. Duk dumaˈin isab panulatan sulat inin diyataˈ batu papan kuweˈ sulat si Musahin saguwaˈ sinulat inin dem atey aˈa. \p \v 4 Iye puˈunnen hangkan makatawakkal kami missā inin sabab sandel kami si Tuhan. Duk sandel kami si Tuhanin sabab Almasihin. \v 5 Gaˈi kami magpaˈin weˈ niyaˈ di kapandeyan kami ngahinang hinang kamihin. Saguwaˈ amban Tuhanin kapandeyan kamihin. \v 6 Iye mangurungan kami kapandeyanin supaya tapalengngan kami janjiˈne mabaˈahuhin. Pinangurung Tuhan si manusiyaˈin kuweˈitu, dumaˈin saraˈ sinulat saguwaˈ Niyawanen. Saraˈ sinulatin moˈo kamatey peggeˈ gaˈi tatuhut manusiyaˈin. Saguwaˈ Niyawa Tuhanin moˈo umul gaˈ tamananne. \p \v 7 Janjiˈ inēnan saraˈ tagnaˈin sinulat diyataˈ batu papan duk takite teˈed sahaya Tuhanin sasang pinangurung saraˈ miyaˈan. Sahaya inin takite sampay si luwe si Musa hangkan gaˈi kadendengan meˈ aˈa Israˈilin luwenen hawal sahayanen bu sahayane miyaˈan palabey du hadja. Bang saraˈ tagnaˈin, iye mamoˈo kamateyin, pinapitu patuhutan sahaya Tuhanin, tandaˈ weˈ langkew miyaˈan, \v 8 mas pasōng pe janjiˈ baˈahu amban Niyawa Tuhanin asal langkew manamal. \v 9 Bang langkew saraˈin bu iye puˈunnen hangkan manusiyaˈin hinukum pinadem narkaˈ, pasōng pe langkew janjiˈ baˈahuhin peggeˈ iye puˈunnen hangkan manusiyaˈin kinimmatan bentel. \v 10 Iye matoˈohin weˈ bisan saraˈ tagnaˈin langkew, kuweˈitu kuweˈ katalungan ne weˈ janjiˈ baˈahuhin. \v 11 Bang langkew saraˈ Tuhan tagnaˈin bu palabey du hadja, pasōng ne teˈed langkew janjiˈ Tuhan baˈahu manggaˈi magtamananin. \p \v 12 Peggeˈ kabugtuˈan kami weˈ asal gaˈ tamanan janjiˈ Tuhan inin hangkan hep bahani kami magusihat. \v 13 Gaˈ du niyaˈ tinapukan weˈ kami. Dumaˈin kami kuweˈ si Musa ley. Magbennes hep iye duk gaˈi kite meˈ aˈa Israˈilin paluggaˈ sahaya Tuhan si luwenen duk ujud lanyap. \v 14 Masa miyaˈan gaˈi makahāti meˈ aˈa Israˈilin, kuweˈ dinebbunan pikilanden. Duk bisan ngeregseˈ kuweˈitu gaˈi du siye makahāti bang binatsa kitab panulatan janjiˈ Tuhan tagnaˈin. Meke taˈānan debbun pikilanden bang sandel ne siye pu si Isa Almasi, ubus bu makahāti ne siye. \v 15 Bisan ngeregseˈ kuweˈitu kahabaˈ binatsa si meˈ aˈa Israˈilin amban dem kitab saraˈ si Musahin, kuweˈ niyaˈ debbun pikilanden duk gaˈi tahātide. \v 16 Saguwaˈ bang niyaˈ aˈa pinda pikilannen duk kahagad ne si Panuhutanten bi, taˈānan ne debbun pikilannen duk tahātine ne. \v 17 Panuhutante bi pinaˈinku miyaˈan, iye Niyawa Tuhanin. Bang laˈi si aˈa Niyawa Tuhanin, luhaya ne iye nuhut Tuhanin. \v 18 Manjari, kēmon kite bi meˈ masandel pu si Isa Almasihin, gaˈi dinebbunan luweten bi. Kuweˈ dalil sāmin kite bi magpakite sahaya duk balakat Tuhanin. Magimut-imut pininda kite bi weˈ Panuhutanten bi sampay kuweˈ iyehin ne kite bi. Panuhutante bi mamindahan kitehin bi, iye Niyawa Tuhanin. \c 4 \s1 Tuhanin dapuˈ balakat mahadjehin, dumaˈin meˈ daraˈakannen \p \v 1 Hawal aseˈ Tuhan si kamihin, pinasukuˈ weˈ ne si kami hinang inin, magusihat sabab janjiˈ baˈahuhin. Hangkan gaˈi kami lamma maghinang. \v 2 Gaˈi teˈed hinang kami sasuku hinangan tinapuk, meˈ hinangan makaˈiyaˈ-iyaˈ. Gaˈi kami ngakkalan aˈa duk gaˈi sagetan kami meˈ toloˈ gaˈi bennal usihat kamihin. Saguwaˈ pinapastiˈ teˈed weˈ kami toloˈ mabennalin supaya kasulutan meˈ aˈahin si hinangan kamihin duk gaˈ niyaˈ panallaˈande kami. Kēmon hinangan kamihin hinang kami si matahan Tuhan du. \v 3 Bang niyaˈ meˈ aˈa gaˈi makahāti aka-aka mahāp inusihat kamihin, siye iyan meˈ aˈa tudju narkaˈin. \v 4 Gaˈi kahagadde aka-aka mahāp inin peggeˈ pinababbal siye weˈ nakuraˈ seyitanin, iye pagtuhanan weˈ meˈ aˈa si dunya inin. Pinababbal siye weˈ ne supaya gaˈi tahātide aka-aka mahāp sabab Almasihin, weˈ Almasi inin asal pinalangkew teˈed duk lekkup iye neppu Tuhanin. \v 5 Peggeˈ dumaˈin minahalayak kamihin sabab di kamihin saguwaˈ iye minahalayak kamihin sabab Isa Almasi weˈ iye asal Panuhutanin, bu kami inin kuweˈ du daraˈakanbi peggeˈ magusihat kami si kaˈam hawal lasa kami pu si Isahin. \v 6 Tagnaˈ dunya inin pinapanjari, missā Tuhanin duk pinadantaˈ ne weˈ ne dem lindemin. Kuweˈ miyaˈan du isab hininangne si kamihin. Peggeˈ tagnaˈ kuweˈ dalil lindem teˈed dem pikilan kamihin peggeˈ gaˈ kataˈuhan kami sabab Almasi. Saguwaˈ pinadantaˈ ne weˈ ne dem pikilan kamihin supaya tahāti kami balakatnen duk sahayanen laˈi pu si Almasi. \p \v 7 Kuweˈ kami inin dalil paliyuk gaˈi mahalgaˈ peggeˈ bisan gaˈ niyaˈ basag kami, saguwaˈ pinangandel si kami weˈ Tuhanin meˈ lapalne mamahalgaˈin, dinaˈak inusihat supaya kataˈuhan meˈ aˈahin weˈ Tuhanin dapuˈ balakat mahadjehin, dumaˈin kami. \v 8 Daran kami katekkahan kasusehan, saguwaˈ gaˈi kami taboˈo. Bang patekka gaˈi kami magkataˈu-taˈu bang ine subey hininang kamihin, saguwaˈ gaˈi tadaˈag pamikil kamihin. \v 9 Luwal kami bininasa weˈ aˈa, saguwaˈ gaˈi du kami pasagadan Tuhanin. Hebbaˈ ne kami weˈ banta kamihin, saguwaˈ gaˈi kami mula. \v 10 Luwal talessa kami si baran kami meˈ talabey si Isahin, sampay agen kami matey kuweˈ kamateynen. Saguwaˈ tinabangan kami weˈ si Isa Almasi supaya pagkite meˈ aˈahin kami, kataˈuhande du weˈ bennal ellum si Isa. \v 11 Tiggelan kami ellum, luwal kami siya-siya pinapatey sabab si Isa tinuhut kamihin, supaya sabab baran kami sukuˈ mamatey inin, takite meˈ aˈahin du weˈ ellum si Isa. \v 12 Manjari, magsandal kami kabinasahan sampay agen kami matey sabab pagusihat kamihin supaya inin moleˈ si kahāpanbi, peggeˈ kaˈujudannen ellum kaˈam salama-lama. \p \v 13 Niyaˈ tasulat dem kitab, pinaˈin, “Ngandel ku si Tuhan weˈ tabanganne du ku, hangkan akaku inin si meˈ pagkasikun.” Na, kami, ngandel isab kami si Tuhan duk aka kami inin si meˈ aˈahin, \v 14 peggeˈ kataˈuhan kami weˈ pinakellum weˈ Tuhanin Panuhutanten bi si Isa, duk pakellumne du isab kami peggeˈ sukuˈ pu si Isa kami. Sampay kaˈam pakellumne du isab duk boˈone kite bi pī si palaˈihannen si pasōngan. \v 15 Kēmon meˈ kabinasahan matekka si kamihin moleˈ si kahāpanbi du. Duk bang magkatamba ne teˈed meˈ aˈa masandel pu si Isa Almasihin sabab tabang Tuhan si siyehin, na, ekka teˈed aˈa iyan magpasalamat si Tuhan, hangkan tapudji teˈed iye. \s1 Niyaˈ patennaˈante bi si surgaˈ \p \v 16 Hangkan hep matuyuˈ kami, gaˈi kami padeheng magusihat. Bisan baran kamihin ngalamma duk ngabahiˈ kami, saguwaˈ sandel kamihin ngabasag ne paˈin kahabaˈ ellew. \v 17 Gaˈi du kuweˈ ingge meˈ kasusehan kamihin duk palabey du hadja, bang tapikil kami weˈ kaˈujudannen pinasukuhan kami kahāpan maglabi-labi duk layun salama-lama. \v 18 Peggeˈ dumaˈin inapas kamihin meˈ bayuˈ-bayuˈan takite tuˈu si dunyahin, peggeˈ gaˈi du layun. Saguwaˈ iye inapas kamihin meˈ kahāpan manggaˈi takitehin, peggeˈ meˈ kahāpan inin layun salama-lama. \c 5 \p \v 1 Gaˈi kite bi padeheng maghinang si Tuhan peggeˈ kataˈuhante bi weˈ bisan larak ne payad-payadte bi inin, hātinen bisan matey ne barante bi inin, niyaˈ du patennaˈante bi si surgaˈ hininang weˈ Tuhanin, duk layun inin salama-lama. Meˈ patennaˈante bi si surgaˈ inin, meˈ barante bi mabaˈahuhin gaˈi ne matey-matey. \v 2 Kuweˈitu kabohatan kite hawal bayaˈte bi mapaˈasek dem baran pataˈ si surgaˈin. \v 3 Hangkan kabayaˈante baran sa miyaˈanin supaya bang kite matey gaˈi du niyawaten kuweˈ aˈa magtantang. \v 4 Samantaˈan ellum pe barante si dunya inin, ngandahing kite bi peggeˈ kabohatan kite bi. Dumaˈin weˈ mabayaˈ ne kite bi mura matey, saguwaˈ iye kinabayaˈanten bi weˈ kuweˈitu inin inurungan ne kite bi baran baˈahu supaya barante mamatey inin ginantiˈan duk baran gaˈi matey. \v 5 Tuhanin mamanyap kitehin bi supaya tasangkate bi baran baˈahuhin. Duk pinatennaˈ weˈ ne diyalem ateyte bi Niyawanen supaya kabugtuˈante bi weˈ asal tasangkate bi kēmon pinanyapne para si kitehin bi. \p \v 6 Hangkan hep luwal asig ateyten bi. Kataˈuhante bi weˈ samantaˈan ellum pe kite bi tuˈu si dunya, gaˈ pe kite bi laˈi si palaˈihan Panuhutanten bi. \v 7 Ine-ine hinangte bi, iye tinuhutten bi si Isa Almasi peggeˈ sandel kite bi si iye bisan iye gaˈi takitete bi. \v 8 Asal asig ateyten bi. Peneˈte bi pe matey supaya kite bi laˈi si palaˈihan Panuhutanten bi, amban ellum kite bi tuˈu si dunya inin. \v 9 Saguwaˈ tuˈu ke si dunya atawa laˈi si surgaˈ, masi inangutte bi teˈedin weˈ kasulutan du iye si kite bi. \v 10 Peggeˈ kēmon kite bi asal subey du paguwaˈ pī si iye duk hukumne kite bi supaya tasangkate bi dangan-dangan tumbas pataˈ si kitehin bi. Tumbasten bi matalep du si meˈ hinangante tuˈu si dunyahin, hāp ke atawa laˈat. \s1 Maghāp ne Tuhanin duk meˈ aˈahin \p \v 11 Peggeˈ kataˈuhan kami weˈ hukuman Tuhanin asal makatalew, hangkan luwal segeˈ kami meˈ aˈahin dinaˈak sandel pu Almasi. Kataˈuhan Tuhanin du bang ine teˈed dem atey kamihin weˈ asal bentel kami. Duk ngandel ku weˈ dem ateybi kataˈuhanbi du isab inin. \v 12 Daˈa pikilun bi weˈ pahadje kami ne isab di kamihin. Dumaˈin! Saguwaˈ missā kami kuweˈ inin supaya kaˈam gaˈi iyaˈ sabab kami duk supaya niyaˈ panambungbi meˈ aˈa magabbu sabab pagaˈaden, dumaˈin sabab addatden. \v 13 Niyaˈ luˈu magpaˈin weˈ lepas ne pangannal kamihin bang kami magusihat; na, ambat ne, basta luwal hadja tapudji Tuhanin. Bang paˈinde weˈ hāp pamikil kamihin, na, moleˈ iyan si kahāpanbi du. \v 14 Kēmon hinangan kamihin iye puˈunnen lasa Almasi si kitehin bi. Kataˈuhan kami weˈ dambuwaˈ aˈa bakas matey gantiˈ meˈ aˈahin kēmon, hangkan kēmon aˈahin kuweˈ ubus ne matey isab. \v 15 Almasihin matey gantiˈ meˈ aˈahin kēmon supaya kite bi meˈ maˈellumin, gaˈi ne tuhutte bi kinabayaˈanten bi, saguwaˈ iye tinuhutten bi kinabayaˈan dambuwaˈ bakas mamatey gantiˈten bi duk ellum iye balik para si kahāpante bi. \p \v 16 Manjari, seddili ne kuweˈitu pamikil kami sabab meˈ aˈahin, dumaˈin ne bang saˈingge pagaˈaden. Gaˈi ne kimmatan kami bang niyaˈ si siye atawa gaˈ niyaˈ. Tagnaˈ gaˈ pagaddatan kami si Isa Almasi. Saguwaˈ kuweˈitu pinda ne pamikil kamihin. \v 17 Bang aˈahin magdambuwaˈ ne duk Almasi, kuweˈ ne iye baˈahu pinapanjari. Kēmon addatne duk hinanganne malaˈat matuˈuhin magtamanan ne, duk kuweˈitu baˈahu ne teˈed iye. \v 18 Kēmon inin hinangan Tuhanin. Bisan kite bi bakas banta Tuhanin saguwaˈ sabab bakas tahinang Isa Almasihin, hināp kite bi weˈ Tuhanin duk kuweˈitu bagay Tuhanin ne kite bi. Duk kami inin pinasukuˈan hinang weˈ ne, dinaˈak kami magaka-aka si meˈ aˈa bang inumeyde duk isab siye maghāp duk Tuhanin. \v 19 Iye inin dinaˈak Tuhan inaka si kamihin, weˈ makajari ne meˈ aˈahin kēmon maghāp duk Tuhanin sabab kamatey Almasihin. Gaˈi ne siye legga Tuhanin duk gaˈi ne kimmatanne duseden. \p \v 20 Kami inin kawakilan weˈ Almasi dinaˈak missā lapalnen. Hangkan hep bang kami missā si kaˈam, kuweˈ Tuhanin mamissāhin muyuˈ-muyuˈ kaˈam. Gantiˈ Almasi ngajunjung kami si kaˈam, maghāp ne be kaˈam duk Tuhanin. \v 21 Almasi gaˈ teˈed niyaˈ duse-dusene. Saguwaˈ para si kahāpante bi pinatanggung si iye weˈ Tuhanin duseten bi, supaya bang ne kite bi magdambuwaˈ duk Almasi, kinimmatan kite bi bentel weˈ Tuhanin, kuweˈ Tuhanin du bentel. \c 6 \p \v 1 Peggeˈ magtabang kami duk Tuhanin maghinang hangkan buyuˈ-buyuˈ kami kaˈam, peggeˈ bakas tayimaˈbi ne lasa duk aseˈ Tuhanin, daˈa ne tayikutanun bi. \v 2 Pakalehun bi pinaˈin Tuhanin, \q1 “Pagtekka ellew pangeddewkun, pinakale kew weˈ ku. Pagtekka ellew panimbulku kaˈuhin, tinabang kew weˈ ku.” \m Hangkan paˈinku si kaˈam: Pakale kaˈam! Ellew inin ne ellew pangeddew Tuhanin pamakitene lasanen. Ellew inin ne ellew panimbulne kaˈam amban hukuman dusebin. \p \v 3 Gaˈi kami mabayaˈ weˈ niyaˈ nallaˈ hinangan kamihin, hangkan pahatul-hatul teˈed kami, supaya gaˈ niyaˈ jānne hangkan aˈahin gaˈi nuhut Isa Almasi. \v 4 Asal ine-ine hinang kami, pakitehan kami weˈ kami asal bennal meˈ daraˈakan Tuhanin, sabab matuyuˈ kami magsandal kabinasahan duk kasigpitan. \v 5 Talabey kami ne ilagutanin duk kinalabusuhin. Bang patekka pī meˈ aˈahin nganjabu kami. Daran kami lubagan maghinang. Bang patekka gaˈi kami tumuli duk gaˈi kami mangan. \v 6 Pakitehan kami isab weˈ bennal kami daraˈakan Tuhanin sabab addat kami mahāpin. Petten kami, kataˈuhan kami meˈ toloˈ mabennalin, gaˈi kami mura astel, duk maˈaseˈ kami. Pastiˈ weˈ tuˈu si kami Niyawa Tuhanin, duk toˈo lasa kami si pagkasi kamihin. \v 7 Meˈ panoloˈ kamihin toloˈ mabennalin, duk pastiˈ weˈ tuˈu si kami balakat Tuhanin. Kawul-piˈil kami mabentelin kuweˈ dalil panyap sundalu pamonoˈ bantanen duk pagelligne. \v 8 Bang patekka pinahadje kami saguwaˈ bang patekka isab diniyawaˈan kami. Bang patekka pinudji kami saguwaˈ bang patekka isab binissāhan laˈat kami. Paˈinde magdustaˈ kami bu paˈin bennal kēmon pinaˈin kamihin. \v 9 Kuweˈ gaˈi kami bantu, bu iye matoˈohin, kēmon aˈahin ngataˈuhan kami. Daran kami sōng matey saguwaˈ ellum pe du kami sampay maˈin. Bisan kami pinapeddiˈan, gaˈ du kami mula. \v 10 Bisan kami suse, saguwaˈ luwal du kami kēgan. Bisan kami miskin, saguwaˈ sabab panoloˈ kamihin ekka aˈa makasangka alataˈ mabennalin. Gaˈ niyaˈ alataˈ kami tuˈu si dunya, saguwaˈ asal kēmon sukuˈ si kami du. \p \v 11 Meˈ bagay kami luˈu si Korintohin, inaka weˈ kami si kaˈam kēmon dem atey kamihin. Hadje lasa kami si kaˈamin. \v 12 Dumaˈin kulang lasa kami si kaˈamin, saguwaˈ kulang lasabi si kamihin. \v 13 Missā ku si kaˈam kuweˈ meˈ anakte kaˈam lasiyaˈ. Pāku kami si kaˈam, kalasahanun bi be kami isab kuweˈ pangalasa kami kaˈamin. \s1 Sessaˈ gaˈi dinaˈak magtuhut duk meˈ aˈa manggaˈi manuhut Tuhanin \p \v 14 Daˈa kaˈam nuhut-nuhut meˈ aˈa manggaˈi manuhut Isa Almasihin, peggeˈ gaˈi makajari pinagsaget mahāpin duk malaˈatin. Kuweˈ dantaˈin isab gaˈi kapagsaget duk lindemin. \v 15 Gaˈi magdambuwaˈ isun Isa Almasi duk nakuraˈ seyitanin hangkan gaˈi kapagdambuwaˈ atey aˈa masandel pu si Isa Almasihin duk aˈa manggaˈi masandel si iyehin. \v 16 Gaˈi makajari sinumba tuhan-tuhanin dem lumaˈ Tuhanin. Kite bi meˈ masandel pu si Isahin, kuweˈ kite dalil lumaˈ Tuhanin peggeˈ Tuhan maˈellumin patennaˈ diyalemte bi. Paˈin Tuhanin hep, \q1 “Laˈi ku maglahat si meˈ aˈa sukuˈ si akuhin duk patennaˈankun laˈi si siye. Aku iye pagtuhananden duk siye ne meˈ aˈakun.” \m \v 17 Peggeˈ kuweˈ inin kabayaˈan Tuhanin, paˈinne isab, \q1 “Paluwas kaˈam amban diyaleman meˈ aˈa manggaˈi manuhut akuhin duk pasapeˈ kaˈam amban siye. Daˈa kaˈam ngantan ine-ine haram ubus bu tayimaˈte du kaˈam. \v 18 Manjari, aku Samabi ne duk kaˈam meˈ anakku ne. Inin paˈin Panuhutanten bi Tuhan Mabalakatanin.” \c 7 \p \v 1 Na, meˈ bagayku kinalasahankun, kēmon meˈ sanggup Tuhan inin para si kite bi hep. Hangkan subey ne lebbahante bi ine-ine makasabul, bang hinangan laˈat ke atawa pikilan laˈat. Subey teˈed kite bi talew si Tuhan supaya kite bi asal tattap ne teˈed hāp. \s1 Kēg si Paulin \p \v 2 Subey ne kaˈam pasōng malasa si kami. Gaˈ kami bakas maghinang laˈat si kaˈam bisan dambuwaˈ, atawa moˈo kaˈam maghinang laˈat. Gaˈ niyaˈ kaˈam bakas taliba kami. \v 3 Dumaˈin hangkan inin paˈinku weˈ amāhante kaˈam. Peggeˈ tabalikku pinaˈinku tagnaˈin, kalasahante kaˈam teˈed. Bisan kite bi ellum atawa matey, masi ku malasa si kaˈam. \v 4 Ngandel ku teˈed si kaˈam, duk luwal kaˈam pahadjeku si meˈ aˈa. Bisan ekka katiksaˈan kami, gaˈi ku suse saguwaˈ asig ne ku teˈed. Sinna ku teˈed. \p \v 5 Bisan katekka kami si Makedoniyahin, masi du kami gaˈi humali peggeˈ ekka kasasewan kami. Niyaˈ ne nganjawab kami duk nasaˈan kami. Duk suse isab kami. \v 6 Saguwaˈ Tuhanin taˈu ngasig masusehin duk pinakēg kami weˈ ne sakaliˈ si Titus tekka si kami. \v 7 Dumaˈin hadja katekkanen makakēg kamihin, saguwaˈ meˈ inaka-akane isab si kamihin. Paˈinne weˈ asig koˈ teˈed ateynen sababbi. Paˈinne isab weˈ bayaˈ koˈ teˈed kaˈam magkite duk aku. Hadje koˈ pagsusunanbi sabab maˈumantag si kaˈamin duk sinna ne koˈ kaˈam mēbbegan aku. Hangkan hep asal pasōng ne ku kēgan kuweˈitu. \p \v 8 Peggeˈ bisan kaˈam suse sabab sulatku si kaˈam miyaˈan, gaˈi ku magsusun weˈ tapaboˈohante kaˈam sulat miyaˈan. Toˈo tagnaˈ magsusun ku, sakaliˈ kataˈuhanku weˈ suse kaˈam bisan daddaliˈ hadja sabab sulat miyaˈan. \v 9 Saguwaˈ kuweˈitu kēgan ku. Dumaˈin hangkan ku kēgan peggeˈ bakas suse kaˈam, saguwaˈ puˈunku kēgan peggeˈ hawal susebin pinindahan ne weˈ bi meˈ hinanganbin. Susebi miyaˈan amban Tuhan supaya kaˈam magsusun. Hangkan hep paˈinku weˈ sulatku miyaˈan moleˈ si kahāpanbi. \v 10 Peggeˈ bang pagsuse aˈahin amban Tuhan, makajari miyaˈan puˈunnen hangkan pagsusunanne dusenen duk pindahanne ne ateynen. Duk gaˈi ne inin laˈat peggeˈ kaˈujudannen ellum iye salama-lama. Saguwaˈ pagsuse meˈ aˈa manggaˈi manuhut Tuhanin, gaˈi makapinda ateyde duk makaboˈo siye pe matey. \v 11 Payamanun bi bang ine kaˈujudan pagsusebi miyaˈan, peggeˈ susebin amban Tuhan. Kuweˈitu paggeˈesanbi ne pinabentel meˈ hinanganbin. Bayaˈ ne teˈed kaˈam magaka si aku weˈ gaˈ du kaˈam lumamud si hinangan aˈa miyaˈan. Duk kabunsihanbi ne teˈed hinangan aˈa makaˈiyaˈ-iyaˈ miyaˈan. Tinalew isab kaˈam. Kuweˈitu bayaˈ ne kaˈam weˈ magkite kite bi balik duk mabayaˈ kaˈam weˈ kasulutan ku si kaˈam. Magtawus isab ilegga weˈ bi aˈa bakas magdusehin. Sabab kēmon inin pinapastiˈ weˈ bi si aku weˈ gaˈ niyaˈ lamudbi si dusene miyaˈan. \p \v 12 Dumaˈin hep hadja para si kahāpan aˈa kapagdusehin atawa para si kahāpan aˈa pagdusehannen hangkan ku nulat si kaˈam. Saguwaˈ puˈunku nulat supaya tapapastiˈku si kaˈam weˈ hadje du lasabi si kamihin. Duk inin kataˈuhan Tuhanin. \v 13 Hangkan hep asig teˈed atey kamihin. \p Duk dumaˈin hadja asig atey kamihin saguwaˈ kēgan isab kami sakaliˈ takite kami weˈ kēgan si Titus. Puˈunne kēgan peggeˈ pinasanyang weˈ bi dem ateynen. \v 14 Bakas sanglitante kaˈam pagbissā kami duk si Titusin masa gaˈ pe iye tapiyu si kaˈam. Sinna ku isab peggeˈ sakaliˈ ne iye tapiyu gaˈ du ku iyaˈ si bissāku miyaˈan peggeˈ takitene weˈ asal toˈo meˈ pananglitku kaˈamin. Kēmon hep meˈ bakas pinaˈinku si kaˈamin toˈo. Duk takite ne weˈ toˈo isab meˈ pinaˈinku pu si Titusin. \v 15 Hangkan hep magkasōng lasane si kaˈamin bang taˈessebne weˈ tinuhut teˈed weˈ bi meˈ pangandaˈakannen duk weˈ tinalew kaˈam kaw iye gaˈi kasulutan si kaˈam. \v 16 Hangkan sinna ku peggeˈ kataˈuhanku weˈ asal kapangandelan ne kaˈam. \c 8 \s1 Subey kaˈam sayuˈ \p \v 1 Manjari meˈ kapungtinaˈihanku, batang kaˈam akahan kami bang saˈingge panabang Tuhan meˈ pagtipunan meˈ masandel pu si Isa Almasi malaˈi si lahat Makedoniyahin. \v 2 Bisan siye kasigpitan manamal sabab meˈ kasusehan matekka si siyehin, saguwaˈ kēgan pe teˈed siye. Hawal kēgden bisan siye miskin manamal, sayuˈ siye ngurung panabangde meˈ pagkaside kasukalanin. \v 3 Kapanaksiˈ ku weˈ ngurung siye tamanan takoleˈden duk sampay palabi pe amban takoleˈden. Amban bayaˈde hadja hangkan siye ngurung. \v 4 Pabuyuˈ-buyuˈ pe siye si kami weˈ pasakup isab siye nabang sukal meˈ sukuˈ si Tuhan malaˈi si lahat Yahudiyahin. \v 5 Pinangurungden palabi teˈed amban inase-ase kami amban siyehin. Peggeˈ pinangurung dahuˈ weˈ de diden si Tuhan, iye Panuhutanten bi, ubus bu paglillaˈde isab diden nuhut kami peggeˈ iyan kabayaˈan Tuhanin. \v 6 Manjari, peggeˈ si Titus iye nagnaˈ magtipun panabangbin, dinaˈak iye weˈ kami piyu nabangan kaˈam balik magtipun meˈ panabangbin supaya tapangurungbi ne kēmon tabangbin. \v 7 Bang pasal kēmon mahāpin gaˈi kaˈam taˈamban. Basag sandelbin, pandey kaˈam magusihat sabab si Isa, lalem kataˈubin, matuyuˈ kaˈam nabangan meˈ saweˈbin duk hadje lasabi si kamihin. Hangkan kabayaˈan kamihin weˈ gaˈi isab kaˈam taˈamban bang kaˈam nabang sukal saweˈbin. \p \v 8 Dumaˈin hangkan inin paˈinku weˈ daˈakte kaˈam saguwaˈ bayaˈ hadja pagintaˈuku si kaˈam bang saˈingge bayaˈ meˈ sinduwehin nabang supaya isab kaˈam ngalekkat siye. Sabab iyan tapakitebi weˈ bennal isab kaˈam malasa si saweˈbi. \v 9 Kataˈuhanbi du bang saˈingge hadje lasa duk aseˈ Panuhutanten bi Isa Almasi si kitehin bi. Hawal aseˈne si kaˈamin, bisan iye dayahan laˈi si surgaˈ, magpamiskin iye peggeˈ maglillaˈ iye manjari manusiyaˈ supaya kaˈam ngandayahan sabab iye. \p \v 10 Kaˈam hep dehellu-dehellu mabayaˈ manabangin duk nagnaˈ ne kaˈam ngurung tahun dehellu miyaˈan. Na, iye inin pikilankun, hāp bang ubusanbi ne iyan. \v 11 Hangkan hinangun bi ne duk ubusun bi ne panabangbin. Sinna teˈed kaˈam panagnaˈbi inin hangkan subey isab kaˈam sinna ngubusanne, piye-piye ne takoleˈbin dangan-dangan. \v 12 Peggeˈ bang sinna kaˈam ngurung duk ngurung kaˈam takoleˈbin, tayimaˈ Tuhanin pinangurungbin peggeˈ gaˈi kaˈam daˈakne ngurung manggaˈi takoleˈbin. \p \v 13 Gaˈi ku mabayaˈ weˈ subey kaˈam magtiksaˈ sabab panabangbi saweˈbin. \v 14 Saguwaˈ kabayaˈankun, peggeˈ kuweˈitu niyaˈ du si kaˈam ekka-ekka, subey dahuˈ tabangbi meˈ pagkasibi magtiksaˈ kuweˈituhin. Manjari, si pasōngan kaw isab kaˈam kasigpitanin bu siye maniyaˈin, na, tatabangde isab kaˈam. Bang sa inin hinangbin, magtabang-tinabang kaˈam duk saliˈ-saliˈ kaˈam niyaˈ. \v 15 Sa pinaˈin dem kitabin, “Aˈa makatipun kinakan maˈekkahin, gaˈ maglabi-labi si iyehin. Duk makatipun kuweˈahatin, gaˈ isab iye kakulangan.” \s1 Si Titus duk meˈ saweˈnen \p \v 16 Magsukul teˈed kami si Tuhan peggeˈ pinapikilan weˈ ne si Titus hangkan sinna iye nabangan kaˈam kuweˈ kamihin isab. \v 17 Pagtilew kami si Titus bang makajari iye piyu si kaˈam, magtawus iye magaweˈ. Amban kabayaˈanne sinna iye piyu nabangan kaˈam. \v 18 Patuhut kami isab si iye dambuwaˈ pungtinaˈite bi tuˈu. Aˈa inin pinagaddatan teˈed weˈ meˈ masandel pu si Isa Almasi si kēmon meˈ pagtipunanin peggeˈ basag iye magmahalayak aka-aka mahāp sabab Isa Almasihin. \v 19 Duk dumaˈin hadja iyan. Saguwaˈ iye isab tapeneˈ weˈ meˈ pagtipunan meˈ masandel pu si Isa Almasihin dinaˈak nuhutan kami bang turanan kami ne lasa-lasahanin pī si meˈ kapungtinaˈihante bi kasukalanin. Hinang kami inin supaya tapudji Tuhanin duk supaya isab tapakite kami weˈ sinna kite bi nabang. \p \v 20 Kamayaˈ-mayaˈ du kami si sīn maˈekka iyan supaya gaˈ niyaˈ jānne panallaˈan kami. \v 21 Peggeˈ kabayaˈan kamihin weˈ bentel hinangan kamihin, dumaˈin hadja si pagmatahan Tuhan saguwaˈ sampay si pagmatahan manusiyaˈ isab. \p \v 22 Niyaˈ pe isab dambuwaˈ pungtinaˈite bi patuhut kami pu disi Titus. Daran pandogahan kami aˈa inin hangkan kataˈuhan kami weˈ pages iye duk matuyuˈ iye ine-ine hinangne. Pasōng ne kuweˈitu. Mabayaˈ teˈed iye piyu si kaˈam peggeˈ ngandel teˈed iye si kaˈam. \v 23 Na, si Titus inin saweˈku maghinang nabangan kaˈam. Meˈ pungtinaˈite bi saweˈne inin, dinaˈak siye nuhut weˈ meˈ pagtipunan masandel pu si Isa Almasihin. Tapudji Almasi sabab hinanganden. \v 24 Pagtekka siye luˈu, pakitehanun bi siye lasabin, supaya kēmon meˈ pagtipunan masandel pu si Isa Almasi sinduwehin, kabugtuˈande du weˈ bennal kaˈam malasa duk kataˈuhande weˈ bennal kēmon pananglit kami kaˈamin. \c 9 \s1 Tabang si meˈ pagkaside masandel pu si Isa Almasihin \p \v 1 Na, gaˈi kaˈam subey sulatanku namba sabab panabangbi pinaboˈohanbi si meˈ pagkasite bi sukuˈ si Tuhan malaˈi si Yahudiyahin. \v 2 Kataˈuhanku weˈ mabayaˈ teˈed kaˈam nabang duk inin hep pananglitku kaˈam si meˈ aˈa Makedoniyahin. Paˈinku si siye, “Meˈ pungtinaˈite bi malaˈi si lahat Akayahin, kemuwe tahun dehellu miyaˈan pe, asal magpanyap ne siye panabangden.” Hangkan pagkalede inin, kaˈekkahan si siyehin mabayaˈ isab nabang. \v 3 Na, kuweˈitu tiyaˈ ne dinaˈak weˈ ku meˈ pungtinaˈiten bi disi Titus piyu nabangan kaˈam magtipun meˈ panabangbin, supaya kataˈuhan meˈ aˈahin du weˈ asal toˈo meˈ pananglitku kaˈamin duk panyap ne kaˈam ngurung panabangbin kuweˈ bakas pinaˈinkun. \v 4 Saguwaˈ bang piyu ku bu niyaˈ meˈ aˈa bittuˈu amban Makedoniya nuhut aku, bu kitede weˈ gaˈ pe kaˈam makapagpanyap panabangbin, na, kaˈiyaˈ-iyaˈan ku. Duk pasōng ne kaˈam kaˈiyaˈ-iyaˈanin peggeˈ bakas kaˈam sanglitanku weˈ panyap ne panabangbin. \v 5 Hangkan hep dinaˈak weˈ ku meˈ pungtinaˈite bi tellungan inin piyu padehellu amban aku nabangan kaˈam duk pagtekkaku luˈu andang ne panyap lasa-lasahan pananggupbin. Manjari takite du weˈ ngurung kaˈam amban lasabi duk dumaˈin weˈ sinegeˈ kaˈam weˈ ku. \p \v 6 Essebun bi teˈed dalilan inin, pinaˈin, “Aˈahin bang imut pagbubudne binihiˈin, kuweˈahat du isab pinaganinen. Saguwaˈ bang ekka binihiˈ binubudannen, ekka isab pinaganinen.” \v 7 Hangkan hep araˈ-araˈun bi dangan-dangan kaˈam bang piye subey pinangurungbin duk iye miyaˈan subey pinangurungbin. Gaˈi hāp bang aˈahin ngurung bisan iye gaˈi mabayaˈ atawa peggeˈ paˈinne weˈ sinegeˈ iye. Peggeˈ Tuhanin malasa si aˈahin bang ngurung teˈed kanaˈalla. \v 8 Tuhanin, makajari kaˈam urunganne palabi pe amban sukalbin supaya kaˈam gaˈi ne teˈed kakulangan duk supaya isab niyaˈ talebbi panabangbi si meˈ saweˈbi. \v 9 Tasulat hep dem kitab sabab aˈa masayuˈ mangurungin, pinaˈin, \q1 “Sayuˈ iye ngurung si meˈ aˈa miskin. Hinanganne mahāp inin gaˈi padeheng salama-lama.” \m \v 10 Tuhanin mangurung binihiˈ si aˈa magtanaˈin duk mangurung kinakanin supaya niyaˈ kakan manusiyaˈin. Damikkiyan Tuhanin isab mangurungan kaˈam kēmon panabangbi meˈ saweˈbin. Inin kuweˈ dalil binihiˈin, duk Tuhanin pamanjarine duk paˈekkane kaˈujudan hinanganbi mahāpin. Inin kuweˈ dalil pagani hāp. \v 11 Luwal du kaˈam iyan urungan Tuhanin maglabi-labi supaya bisan sumiyan makajari kaˈam sayuˈ. Bang boˈo kami ne panabangbin pī si meˈ aˈahin, magsukul teˈed siye iyan si Tuhan. \v 12 Sabab pinangurungbi iyan, dumaˈin hadja weˈ tatabang sukal meˈ aˈa Tuhanin, saguwaˈ ekka isab iyan aˈa magsukul teˈed si Tuhan. \v 13 Manjari, hinangbi mahāp iyan tandaˈ weˈ bennal kaˈam sandel pu si Isa Almasi. Manjari ekka iyan aˈa mudji Tuhanin peggeˈ kinahagad duk tinuhut weˈ bi aka-aka mahāp sabab Almasihin. Magsukul isab teˈed siye iyan si Tuhan peggeˈ sayuˈ kaˈam ngurung panabangbi siye duk kēmon meˈ aˈahin. \v 14 Manjari ngampun-ngampun du siye iyan si Tuhan para si kaˈam duk malasa teˈed siye si kaˈam peggeˈ kataˈuhande weˈ hangkan kaˈam sayuˈ nabangan siye peggeˈ pinasayuˈ kaˈam weˈ Tuhanin sabab lasane duk aseˈnen. \v 15 Hangkan hep subey teˈed kite bi magsukul si Tuhan peggeˈ lasa-lasahannen gaˈi takila-kila. \c 10 \s1 Magaka si Paul sabab hinangnen \p \v 1 Aku inin, si Paul, ngajunjung ku si kaˈam. Niyaˈ meˈ aˈa magpaˈin weˈ damagan koˈ ku ngamāhan kaˈam bang luˈu ku si pagharapanbi, saguwaˈ bahani koˈ ku hadja ngamā bang si sulat. Kuweˈitu junjungku hadja si kaˈam peggeˈ addat Almasihin subey tinuhutten, diyawaˈ ateynen duk maˈaseˈ iye. \v 2 Junjungku si kaˈam, pahāpun bi ne be hatulanbin duk ne kaˈam gaˈi subey amāhanku bang luˈu ku si pagharapanbi. Peggeˈ asal gaˈi ku talew ngamāhan meˈ aˈa ngalimutan kamihin weˈ kami iye koˈ tinuhut kamihin napsu kamihin kuweˈ meˈ aˈa manggaˈi manuhut Tuhanin. \v 3 Toˈo weˈ manusiyaˈ hadja kami inin, saguwaˈ dumaˈin kapandeyan manusiyaˈ ginuna kamihin panaggaˈ kami toloˈ manggaˈi mabennalin. \v 4 Iye ginuna kamihin kapandeyan amban Tuhan duk kapandeyan pangurung si kamihin balakatan, hangkan tadaˈag weˈ kami bisan ine-ine managgaˈ toloˈ mabennalin. \v 5 Tadaˈag weˈ kami pagsuˈal meˈ aˈa manuhut toloˈ manggaˈi mabennalin duk meˈ pagabbu meˈ aˈa manggaˈi manuhut toloˈ mabennal sabab Tuhanin. Hangkan meˈ pikilande manguntarahan toloˈ Tuhanin pinda ne paˈin duk taboˈo ne paˈin nuhut Almasi. \v 6 Na, bang tuhutbi ne teˈed meˈ pangandaˈakan Almasihin, bu niyaˈ pe luˈu gaˈi nuhut pangandaˈakan Almasihin, asal legga kami iye. \p \v 7 Kaˈam, iye hadja pinayamanbin si luwasan aˈahin dumaˈin bang ine dem ateynen. Niyaˈ luˈu si kaˈam meˈ aˈa magpaˈin weˈ siye koˈ hadja meˈ daraˈakan Almasihin. Na, subey pikil-pikilde weˈ kami inin daraˈakan Almasi du isab kuweˈ siyehin. \v 8 Hatu lumanduˈ ne pagbantukun sabab kapatut pangurung Tuhan si kamihin saguwaˈ gaˈi du ku iyaˈ sabab inin. Peggeˈ kapatut kami inin gaˈi makapagkaˈat sandelbin saguwaˈ makabasag sandelbin. \v 9 Paˈinku inin supaya gaˈi paˈinbi weˈ mabayaˈ ku makitalew kaˈam si meˈ sulatkun. \v 10 Niyaˈ ne luˈu magpaˈin, “Bang si Paul nulat, asal basag teˈed pinaˈinnen duk taˈu iye magsuˈal saguwaˈ bang si pagharapante bi ne, gaˈ du niyaˈ basagne duk gaˈi iye taˈu missā.” \v 11 Subey pikil-pikil meˈ aˈa kuweˈ iyanin weˈ ine-ine paˈin kami dem sulat sābu kami gaˈ luˈu, iye du isab iyan hinang kami bang luˈu kami si pagharapanbi. \p \v 12 Gaˈi kami makaˈaraˈ-araˈ masaliˈ di kamihin si meˈ aˈa mamahadje dine iyan. Kannalde weˈ siye mataˈuhin bang ine mahāpin. Babbal du teˈed siye. Peggeˈ meˈ aˈa iyan hinangde di-addatden pangalekkatan. Hangkan bisan ine-ine hinangde, hāp ke atawa laˈat, bang si siye hāp hadja. \v 13 Saguwaˈ kami, gaˈi kami palanduˈ magbantu sabab hinangan kamihin. Niyaˈ gantaˈan pagbantu kamihin. Magbantu hadja kami taman hinang pinasukuˈ Tuhan si kamihin. Duk sakup ne meˈ hininang kami luˈu si kaˈamin. \v 14 Manjari, peggeˈ sumakup du kaˈam dem hinang pinasukuˈ Tuhan si kamihin, gaˈ kami palabi amban pinasukuˈ Tuhan si kamihin sakaliˈ kami piyu noloˈan kaˈam aka-aka mahāp sabab Almasihin. \v 15 Gaˈi bantu kami di kamihin sabab hinang meˈ aˈa sinduwehin, meˈ hinang manggaˈ pinasukuˈ Tuhan si kamihin. Saguwaˈ kabayaˈan kamihin weˈ ngabasag ne sandelbin supaya tapasōng kami hinang kamihin luˈu si lahatbi, basta gaˈi hadja kami palabi amban pinasukuˈ Tuhan si kamihin. \v 16 Manjari pagbasag ne sandelbin, makajari ne kami pī si meˈ kalahatan si dambiyaˈanbi lu isab magmahalayak aka-aka mahāp sabab Almasihin. Peggeˈ mabayaˈ kami magbantu hadja sabab hinang pinasukuˈ si kamihin, dumaˈin sabab meˈ hinangan aˈa sinduwehin. \v 17 Paˈin kitabin hep, “Sasuku mabayaˈ magbantuhin, subey iye magbantu hadja sabab meˈ bakas tahinang Tuhanin.” \v 18 Peggeˈ dumaˈin aˈahin tinayimaˈ weˈ Tuhanin bang pudjine dinen saguwaˈ bang Tuhanin mamudji iyehin. \c 11 \s1 Si Paul duk meˈ aˈa magmā-mā kawakilan siye weˈ Almasi \p \v 1 Bang du siˈ kaˈam gaˈi jumuˈ pakale si aku bisan sabab bissākun kuweˈ ku bantuk dupang. Duhulanun bi ne ku dahuˈ. \v 2 Ellegte kaˈam manamal kuweˈ pangelleg Tuhanin. Dalilnen kuweˈ kaˈam budjang gaˈ niyaˈ tamak-tamakne duk bakas kaˈam pinatunang weˈ ku si dambuwaˈ lella, iye Almasi. \v 3 Suse ku si kaˈam kaw pamikilbin taboˈo pasapeˈ amban Almasi, manjari gaˈi ne dambūs-būs lasabi si iyehin. Kaw kaˈam kaˈakkalan kuweˈ Sitti Hawa awwalley. Kaˈakkalan hep iye weˈ kapandeyan sawe magdustaˈin. \v 4 Peggeˈ bang niyaˈ piyu ngusihatan kaˈam, sinna pe kaˈam bisan usihatde sabab si Isahin seddili amban usihat kamihin; duk niyaˈ tasangkabi bu dumaˈin Niyawa Sutsihin, duk meˈ panoloˈden dumaˈin aka-aka mahāp panoloˈ kami si kaˈamin. \p \v 5 Bang si aku, gaˈi ku kalindihan weˈ meˈ gurubi iyan bisan paˈinde weˈ siye meˈ kawakilan Almasi tamanan malangkewin. \v 6 Hatu gaˈi ku pandey missā-missā, saguwaˈ kataˈuhanku teˈed kēmon toloˈ mabennalin. Duk luwal inin pinapastiˈ weˈ ku si kaˈam sabab panoloˈkun kēmon. \p \v 7 Tiggelanku magusihat aka-aka mahāpin luˈu si kaˈam, gaˈ ku bakas māku tangdan si kaˈam bisan dambuwaˈ sīn, saguwaˈ magusaha ku. Magpadiyawaˈ ku para si kahāpanbi du. Laˈat ke hininangku miyaˈan? \v 8 Kaluˈuku magusihat si kaˈamin, iye ngagastuhan akuhin meˈ pagtipunan masandel pu si Isa Almasi si meˈ lahat seddilihin. Kuweˈ du ku nangkewan siye supaya kaˈam tatabangku. \v 9 Kaluˈuku si kaˈamin, bang ne ku kasukalan, gaˈ ku māku si kaˈam peggeˈ tinabang du sukalkun weˈ meˈ pungtinaˈite bi amban Makedoniyahin. Amban matuˈuhin sampay si pasōngan gaˈi ku teˈed māku ine-ine si kaˈam. \v 10 Pagbantuku inin gaˈi teˈed tapadeheng weˈ sine-sine luˈu si tibuˈukan lahat Akaya, peggeˈ asal gaˈi ku māku pilak amban kaˈam. Toˈo pinaˈinku inin peggeˈ tiyaˈ Almasi dem ateyku. \v 11 Kannalbi ke weˈ gaˈi kaˈam kalasahanku hangkan gaˈi tayimaˈku tabangbin? Kataˈuhan Tuhanin du weˈ asal kalasahante kaˈam. \p \v 12 Asal gaˈi ku teˈed māku tangdan amban kaˈam bisan sumiyan supaya gaˈi kapagabbu meˈ guru maluˈu si kaˈamin weˈ magsaliˈ du hinangan kamihin. \v 13 Meˈ aˈa iyan gaˈi toˈo weˈ bakas kawakilan siye weˈ Almasi. Ngakkal hadja siye duk magmā-mā siye weˈ bennal siye meˈ aˈa bakas kawakilan weˈ Almasi. \v 14 Gaˈi makaˈulaliˈ hinangande inin, peggeˈ bisan nakuraˈ seyitanin magpasalingu du kuweˈ bantuk malaˈikat. \v 15 Hangkan gaˈi makaˈulaliˈ bang meˈ aˈa daraˈakan nakuraˈ seyitanin magmā-mā weˈ meˈ aˈa maghinangan bentel siye. Saguwaˈ kaˈujudannen ilegga du siye pataˈ si meˈ hinangande malaˈatin. \s1 Magbantu si Paul sabab meˈ bakas sinandalannen \p \v 16 Ambat tabalikku bakas pinaˈinku tagnaˈin, daˈa pikilun bi weˈ dupang ku sabab meˈ bissākun. Saguwaˈ bang iye iyan pikilanbin, na, ambat ne basta pakale hadja kaˈam si meˈ pagabbukun kuweˈahat. \v 17 Meˈ bissāku inin dumaˈin amban pangandaˈakan Almasi; kuweˈ ku aˈa dupang magabbu. \v 18 Saguwaˈ peggeˈ ekka du magabbu sabab meˈ hinangande tuˈu si dunyahin, na, hatu makajari ku isab magabbu bisan kuweˈahat sabab dikun. \v 19 Peggeˈ taˈu teˈed kaˈam mikil, gaˈi kaˈam jumuˈ pakale si bissā meˈ madupangin! \v 20 Pagsabalanbi du hadja bisan kaˈam pagmandahan aˈa. Bisan ubusde alataˈbin atawa padupangde kaˈam, gaˈi hinangbi ine. Bisan pe kaˈam diyawaˈande atawa sampakde, hāp hadja si kaˈam. \v 21 Magsabennal ku weˈ toˈo dumaˈin kami kuweˈ meˈ aˈa iyan peggeˈ damagan kami ngahinang laˈat si kaˈam. \p Saguwaˈ bang makatawakkal siye magabbu, makatawakkal du ku isab. Essebun bi, bissāku inin kuweˈ ku aˈa dupang. \v 22 Bang magabbu siye weˈ bangsa Hibrani siye, bangsa Hibrani du ku isab. Bang magabbu siye weˈ tubuˈ Israˈil siye, tubuˈ Israˈil du ku isab. Bang magabbu siye weˈ papuˈde Ibrahim, papuˈku du isab Ibrahim. \v 23 Bang magabbu siye weˈ daraˈakan Almasi siye, daraˈakan Almasi du ku isab saguwaˈ mas hāp pe ku amban siye. Kataˈuhanku weˈ missā ku kuweˈ aˈa dupang, mahadje diku. Mas pasōng ku basag maghinang amban siye. Mimpiye ku takalabusu sabab paghinangku pu Almasihin? Pasōng pe amban siye. Mimpiye ku kalubakan? Pasōng pe amban siye. Duk daran ku sōng matey. \v 24 Minlime ku kalagutan weˈ meˈ pagkasiku Yahudihin duk kahabaˈ ku ilagutan mintellumpūˈ duk siyam pinateppat lalagutin si baranku. \v 25 Mintellu ku makalabey kinakal weˈ meˈ bangsa Romahin. Duk mintedde ku pinagtibagan duk batu weˈ meˈ aˈahin. Mintellu magkaˈat kappal pasakeyankun. Duk bakas ku maggampalan si tengngaˈ sellang kekkohapan duk kellawan pagkaˈat kappal pasakeyankun. \v 26 Ekka kasiya-siyahan talabeyku si meˈ luwal paglengngankun. Bakas ku siya-siya weˈ dunuk duk meˈ mundu. Siya-siya ku weˈ meˈ pagkasiku Yahudihin duk meˈ aˈa dumaˈin Yahudihin. Siya-siya ku dem puweblo, siya-siya ku dem lahat makagindew-gindew, siya-siya ku si tengngaˈ sellang, duk siya-siya ku weˈ meˈ aˈa magmā-mā weˈ sandel siye pu si Almasi. \v 27 Bohat hinangkun duk luwal ku lubagan. Daran ku gaˈi kapatuli sangem. Magsandal ku inusan duk lekkakan. Daran kulang kinakankun. Magsandal ku haggutan peggeˈ kulang semmekkun. \v 28 Kēmon talabeyku miyaˈan hunit. Saguwaˈ niyaˈ pe meˈ kasusehanku seddili. Suse ku isab sabab meˈ pagtipunan masandel pu si Isa Almasihin. \v 29 Bang niyaˈ ngalamma sandelne pu si Isa Almasihin, maˈaseˈ ku si iye. Bang niyaˈ taboˈo magduse, dukka teˈed dem ateykun. \p \v 30 Gaˈi ku mabayaˈ magabbu, saguwaˈ bang subey ku magabbu, magabbu ku hadja sabab meˈ katiksaˈan talabeykun supaya kataˈuhanbi weˈ gaˈ niyaˈ basagku. \v 31 Kēmon pinaˈinku si kaˈamin toˈo. Gaˈi ku magdustaˈ. Kataˈuhan Tuhanin du inin Sama Panuhutanten bi Isa Almasi. Pataˈ iye pinudji salama-lama. \v 32 Matuˈuhin palaˈiku si puweblo Damaskusin, niyaˈ gubnul pinatingkoloˈ laˈi weˈ Sultan Aretas. Ngandaˈak gubnul miyaˈan meˈ sundalu nungguˈan tarangka puweblo miyaˈan duk bang ku paluwas billaˈi tasiggewde ku. \v 33 Saguwaˈ niyaˈ meˈ aˈa nabangan aku. Tinuntunan ku weˈ de dem bakaˈ pī padiyawaˈ amban tendewan laˈi si birang batu mapaliput si puweblo miyaˈan. Manjari lumahi ku amban iye. \c 12 \s1 Meˈ pinabagala duk pinakitaˈu Tuhan pu si Paulin \p \v 1 Manjari, peggeˈ subey ku magabbu, magabbu pe ku bisan ne gaˈ niyaˈ kagunahan pagabbukun. Kuweˈitu akahante kaˈam sabab meˈ pinabagala Almasi si akuhin duk meˈ pinakitaˈune si akuhin. \v 2 Niyaˈ kataˈuhanku dambuwaˈ lella nuhut si Isa Almasi, taboˈo iye pī si surgaˈ. Niyaˈ ne sampūˈ duk ampat tahun palabey. Gaˈi kataˈuhanku bang tapī ke teˈed iye atawa bang pinabagala ke si iye surgaˈin. Tuhanin hadja mangataˈuhan iyehin. \v 3 Saguwaˈ kataˈuhanku weˈ asal taboˈo iye laˈi si surgaˈ, laˈi si palaˈihan Tuhanin. Tabalikku, gaˈi kataˈuhanku bang tapī ke teˈed iye atawa bang pinabagala ke si iye surgaˈin. Tuhanin hadja mangataˈuhan iyehin. \v 4 Duk sābune malaˈihin, niyaˈ meˈ bissā takalene gaˈi tabissā si bissāhan manusiyaˈ duk gaˈi makajari bissā manusiyaˈ. \v 5 Patut ku magabbu sabab aˈa inin saguwaˈ gaˈi ku magabbu sabab dikun, luwal sabab meˈ kalammahankun. \v 6 Bang asal mabayaˈ ku magabbu, dumaˈin du pagabbukun kuweˈ pagabbu aˈa dupang peggeˈ toˈo du kēmon pinaˈinkun. Saguwaˈ gaˈi ku magabbu, kaw lumanduˈ pamahadje meˈ aˈa akuhin. Kabayaˈankun kimmatande ku sabab meˈ hinanganku takiteden duk meˈ bissāku takaleden. \p \v 7 Duk supaya ku gaˈi abbuhan manamal peggeˈ ekka meˈ pinabagala weˈ Tuhanin si aku hāp manamal, hangkan niyaˈ pinatekka weˈ ne si aku saki peddiˈ manamal. Saki inin kuweˈ daraˈakan seyitanin ngalubakan aku supaya ku gaˈi makapagabbu. \v 8 Mintellu ku māku-māku pu Almasi pakiˈānanku si iye sakiku inin. \v 9 Saguwaˈ nambung iye, paˈinne, “Panabangkun sarang si kēmon talabeynun, peggeˈ takite teˈed balakatkun bang lamma ne kew.” Hangkan hep sinna ne ku teˈed magabbu sabab meˈ kalammahankun, peggeˈ bang ku lamma talessaku balakat Almasihin nabangan aku. \v 10 Duk iyan jānnen hangkan ku kasulutan ine-ine tekka si aku, bang lamma ke barankun atawa pinaˈiyaˈ ku, atawa magtiksaˈ ku, atawa bininasa ku, atawa dem kasusehan ku. Kēmon inin tasandalku peggeˈ Isa Almasi ne Panuhutankun. Peggeˈ bang ku lamma, iye matoˈohin, basag du ku. \s1 Suse si Paul sabab meˈ aˈa Korintohin \p \v 11 Asal kuweˈ ku teˈed aˈa dupang mahadje diku. Saguwaˈ kaˈam sinusunankun peggeˈ gaˈ ku miyaˈan mahadje diku bang pinahadje siˈ ku weˈ bi. Peggeˈ bisan paˈin meˈ sinduwehin weˈ gaˈ niyaˈ kagunahanku, gaˈi du ku kalindihan weˈ meˈ aˈa maluˈu magmā-mā kawakilan siye weˈ Almasihin. \v 12 Kaluˈuku si kaˈam matuˈuhin, takitebi weˈ asal bennal ku bakas kawakilan weˈ Isa Almasi sabab meˈ hinangankun. Bisan ine-ine saggaˈ si aku sandalanku hadja, duk takitebi teˈed meˈ tandaˈ hininangkun, meˈ hinangan makaˈulaliˈ duk hinangan balakatan. \v 13 Ine duseku si kaˈamin? Meˈ hininangku si meˈ pagtipunan meˈ masandel pu si Isa Almasi sinduwehin, saliˈ du isab kuweˈ hininangku luˈu si kaˈamin. Iye hadja pagbiddaˈannen peggeˈ gaˈi kaˈam kabohatan weˈ ku sabab gaˈi ku māku tangdan si kaˈam. Bang iyan salaˈkun, ampunun bi ku hadja. \p \v 14 Memes ne ku hap piyu nindew kaˈam duk kamintellu inin ne ku memes piyu nindew kaˈam. Saguwaˈ sa matuˈuhin masi du ku gaˈi māku sīn amban kaˈam. Dumaˈin sīnbin inapaskun saguwaˈ lasabin. Dumaˈin hep meˈ anakin subey maggastu para si meˈ matettoˈaden, saguwaˈ meˈ matettoˈahin subey maggastu para si meˈ anakden, duk kaˈam kuweˈ meˈ anakku. \v 15 Asal sinna ku teˈed ngurungan kaˈam kēmon maniyaˈ si akuhin duk paglillaˈku sampay barankun basta tatabangte hadja kaˈam. Pasōng lasaku si kaˈamin saguwaˈ kuweˈ ngakulang lasabi si akuhin. \p \v 16 Na, magbennal ne kaˈam weˈ gaˈ ku bakas māku tangdan amban kaˈam. Saguwaˈ niyaˈ kaˈam magpaˈin weˈ akkalan koˈ ku duk tapadupang koˈ kaˈam weˈ ku supaya kaˈam taˈeddoˈanku sīn. \v 17 Saˈingge pamadupangku kaˈamin? Iliba ke kaˈam weˈ meˈ aˈa dinaˈakku mapiyuhin? \v 18 Bakas dinaˈak hep weˈ ku si Titus piyu matuˈuhin duk niyaˈ isab daˈakku pungtinaˈite bi nuhutan iye. Pinadupang ke kaˈam weˈ si Titus supaya taˈeddoˈne sīnbin? Gaˈi tapaˈinbi weˈ pinadupang kaˈam weˈ ne peggeˈ saliˈ kami duwangan bentel duk saliˈ hinangan kamihin. \p \v 19 Kannalbi hatu weˈ iye bahan kami inin mēbbegan di kamihin. Saguwaˈ gaˈi iyan toˈo. Missā kami si pagmatahan Tuhan kuweˈ meˈ aˈa sukuˈ pu Almasi. Kēmon hinangan kami si kaˈamin, meˈ bagayku, asal para si kahāpanbi du supaya ngabasag sandelbi pu Almasihin. \v 20 Suse ku kaw pagtekkaku luˈu gaˈi ku kahāpan si meˈ kawul-piˈilbin, manjari kaw isab kaˈam gaˈi kahāpan si aku sabab meˈ hinanganku si kaˈamin. Suse ku kaw niyaˈ kaˈam magsaggaˈ-sinaggaˈ, duk magkimbū; kaw niyaˈ kaˈam mura astel, duk liskutan, gaˈi tapikilbi saweˈbin saguwaˈ dibin hadja tapikilbin; kaw niyaˈ kaˈam ngalimutan saweˈbi duk magkoto-koto kaˈam duk magabbu duk sasew ne diyalemanbin. \v 21 Suse ku kaw pagluˈu ne ku si kaˈam, iyaˈ ku si Tuhan sabab meˈ hinanganbi manggaˈi mahāpin. Duk magdukka ne ku sabab meˈ maˈekka bakas magduse matuˈuhin bu gaˈ pe pagsusunande duk lebbahande meˈ dusede magjina duk magbaˈisin. \c 13 \s1 Panessaˈ si panambusan \p \v 1 Kamintellu inin ne ku piyu nindew kaˈam. Bang niyaˈ luˈu nuntutan saweˈne maghinang laˈat, subey tuhutte bi meˈ sinulat dem kitabin weˈ subey niyaˈ duwangan atawa tellungan naksiˈ weˈ toˈo tuntutne miyaˈan meke iye pinakale. \v 2 Papiyuku kaminduwenen, bakas hep sessaˈanku meˈ bakas magduse matuˈuhin duk kēmon ne kaˈam maluˈuhin. Kuweˈitu sessaˈante kaˈam balik pādpād gaˈ pe ku tekka luˈu weˈ pagpiyu ku balik gaˈi kaˈaseˈanku sine-sine gaˈi ngalebbahan dusenen. \v 3 Peggeˈ kabayaˈanbin tandaˈ weˈ kēmon pinaˈinku si kaˈamin amban pangandaˈakan Almasi, kataˈuhanbi du iyan bang ne kaˈam leggaku. Gaˈi lamma Almasi saguwaˈ basag iye ine-ine hinangne si kaˈam. \v 4 Peggeˈ bisan kuweˈ bantuk gaˈ niyaˈ basagne pangalansang iye diyataˈ olomin, saguwaˈ ellum du iye balik weˈ balakat Tuhanin. Damikkiyan kami meˈ kawakilannen, kuweˈ bantuk lamma isab kami peggeˈ magdambuwaˈ kami duk Almasi. Saguwaˈ takitebi du iyan weˈ ellum du isab kami weˈ balakat Tuhanin duk niyaˈ du basag kami ngahatul kaˈam. \p \v 5 Pikilun bi teˈed duk payamanun bi bang bennal ke kaˈam sandel pu Isa Almasi atawa gaˈi. Gaˈi ke kataˈuhanbi weˈ luˈu Isa Almasi patennaˈ dem ateybi? Bang gaˈ iye luˈu, hātinen gaˈi toˈo weˈ sandel kaˈam si iye. \v 6 Ngase-ngase ku weˈ kataˈuhanbi du iyan weˈ kami asal bennal kawakilan weˈ Almasi. \v 7 Iye pināku-pāku kami si Tuhanin weˈ hinangbi hadja sasuku mapatutin supaya kaˈam gaˈi subey legga kami. Gaˈi ne makaˈine bisan gaˈi tapakite kami si kaˈam weˈ bennal kaˈurungan kapatut kami weˈ Almasi ngalegga kaˈam, basta maghinangan hāp hadja kaˈam. \v 8 Gaˈi kami makajari maghinang ine-ine naggaˈ mabennalin saguwaˈ luwal kami magpasōng mabennalin. \v 9 Sinna kami bisan kami kimmatan meˈ aˈahin lamma basta basag hadja sandelbi pu si Isa Almasihin. Duk pāku-pāku kami teˈed si Tuhan weˈ kawul-piˈilbin pasōng ne paˈin ngahāp. \v 10 Hangkan kaˈam sulatanku sabab inin pādpād gaˈ pe ku tapiyu luˈu, supaya pahāpbi ne hinanganbin duk pagtekkaku luˈu, gaˈi ne subey pakitehanku kapatutkun ngalegga kaˈam. Inurungan ku kapatut weˈ Almasi, dumaˈin supaya tapakaˈatanku sandelbin saguwaˈ duk kaˈam tatabanganku supaya ngabasag sandelbin. \p \v 11 Na, meˈ kapungtinaˈihanku, taman inin ne hadja. Iye apasun bi mahāp kawul-piˈilbin; tuhutun bi teˈed meˈ sessaˈku si kaˈamin; magsulut-sulut kaˈam supaya kaˈam dem kasanyangan. Manjari luˈu du si kaˈam Tuhanin, iye poˈon lasahin duk kasanyanganin. \p \v 12 Bang kaˈam magtipun, magsalam-sinalam kaˈam, tandaˈ weˈ maglasa-ilasa kaˈam. \p Kēmon meˈ masandel pu si Isa matuˈuhin maboˈo bissā weˈ essebde kaˈam. \p \v 13 Karayaw luwal kaˈam ipat Isa Almasi, Panuhutanten bi duk karayaw luwal pakitehan Tuhanin lasanen si kaˈam. Karayaw isab magdambuwaˈ atey kaˈam kēmon peggeˈ luˈu Niyawa Tuhanin dem ateybi. \sig Wassalam\sig*