\id TIT - Yucuna NT -Colombia 2011 (DBL -2013) \h TITO \toc1 Tito \toc2 Tito \toc3 Tit \mt1 TITO \c 1 \s1 San Pablo huacára'ari puráca'aloji Títojlo. Marí que rimacá rijló i'imacá: \p \v 1 Nucá Pablo. Tupana hua'até sápajeri nucá. Jesucristo huacára'acarena naquiyana caja nucá. Jesucristo huacára'ari nucá, nu'ujnacáloje riyucuna i'imajé ajopánajlo, ajopánajlo que penaje. Nu'umá riyucuna najló, caphí napechu i'imacáloje Jesucristo chojé raú penaje. Nu'umá caja riyucuna najló, nahue'epícaloje quehuácaje puráca'aloji nacojé raú penaje, nala'acáloje Tupana huátaca que ra'apiyá i'imacana aú penaje. Marí caje penaje Tupana i'ihuapari rijluhua nucá. \v 2 Ra'apiyá jema'ajeño i'imajeño matajnaco rijhua'até je'echú chu. Caja júpimi que Tupana quemacá huanacu marí que i'imacá: “No'ojé ina'uquejlo cajmuchaji, ne'emacáloje matajnaco je'echú chu raú penaje.” Marí que rimacá huanacu i'imacá uncá chiyó riqueño'óta eja'ahuá i'imacá. Uncá huani pajlácachi calé ricá Tupana; quehuaca rimacá. \v 3 Riphaca rená chojé huacajé, Tupana i'imari ina'uquejlo riyucuna, huahue'epícaloje ricá penaje. Tupana, hue'ematájeri, a'arí nucá, riyucuna i'imajeri penaje. Rihuacára'a caja nucá riyucuna i'imacana ajopana, ajopánajlo que. \v 4 Tito, pijló nuhuacára'a marí puráca'aloji. Nujehuemi piqueño'ocá Jesucristo ja'apiyá jema'acana i'imacá. Chuhuaca pajñacani huapechu i'imacá Jesucristo chojé caphí. Huara'apá huani Tupana; Hue'ematájeri Jesucristo. Nuhuata Tupana, Jesucristo hua'até la'acá picá palá. \s1 Tito i'imacá Creta te'eré nacú yucuna marí: \p \v 5 Nuyurí pi'imacá Creta te'eré nacú Jesucristo ja'apiyá jema'ajeño hua'até, pilamá'atacaloje nacaje najló rehuá penaje. Nuyurí caja picá rejo, pa'acáloje achiñana naquiyana namájeño penaje. Piyuque pajimila rehuá i'imacá apú, apú que, nuhuata pa'acá nanaquiyana namájeño penaje. Numacá pijló i'imacá que nuhuátaca pa'acá rehuájena naquiyana namájeño penaje. \v 6 Marí cajena iná a'acá namájeño penaje: achiñana nemácarena nacú palájne'equena necá. Uncá la'alaño namanaicho; pajluhuaja lúnaruna caja necá. Marí que i'imajícaño namájeño yaní i'imajica: Jesucristo ja'apiyá jema'ajeño caja ne'emajica. Uncá nemalárena nacú “namanaicho la'ajeño necá” que. Nachi'iná ja'apiyá jema'ajeño caja ne'emajica. Marí cajena nayani i'imajica, pa'ajícarena namájeño penaje. \p \v 7 Namájeño a'añó nanacojó ina'uqué, namácaloje nala'acá nacaje Tupana huátaca que penaje. Ñaquele marí cajena iná a'á namájeño penaje: palá i'imacaño; uncá la'alaño pu'uhuaré; uncá caja la'alaño necó hue'epiño que huani; uncá caja yúcha'alaño quiñaja; uncá caja yuhuéra'alaño; uncá caja huátalaño nócacajo; uncá caja huajhuela liñeru. Marí que i'imacaño i'imajeño namájeño penaje. \v 8 Quemaño caja ya'ajnaya iphácañojlo, nayurícaloje najhua'até nañacaré chu penaje. Huéchiruna i'imacaño caja necá palá la'acana nacú; uncá caja la'alaño pu'uhuaré napechu queja necá; hue'epiño caja natucumó palá la'acana; palá péchuruna caja i'imacaño necá; la'añó caja palani nahue'epícare locópa'alaja. Marí que i'imacaño necá i'imaño namájeño penaje. \v 9 Quehuácaje puráca'aloji nacojé i'irajeño necá, na'apátacaloje riyucuna ajopánajlo penaje. Huehuíña'ata ne'emacá rinacu que caja na'apátajica ricá ajopánajlo. Quehuaca jo'ó ripuráca'alo huehuíña'atacare nacú necá. Raú nala'ajé ina'uqué pechu caphí; raú caja nala'ajé nenacú. Re ina'uqué apojó napechu Tupana puráca'alo nacú. Nenacú nala'ajé raú. \p \v 10 Iná a'á necá Jesucristo ja'apiyá jema'ajeño amájeño penaje, marí que ina'uqué i'imacale: Re cajrú ina'uqué, uncá huani na'alá nanacojó quehuácaje puráca'aloji. Chaje huani judíona naquiyana, uncá a'alaño nanacojó ricá. Majopeja napuráca'alo aú napajlaca ina'uqué hua'até. \v 11 Ina'uqué jema'acá piyá na'apiyá, namájeño ja'apátajeño najló quehuácaje puráca'aloji. Caja napichata ajopana ina'uqué pechu, ajopana ina'uqué pechu que. Apalá pají chojé, apalá pají chojé que napichátaca napechu napuráca'alo aú. Nacaje nehuíña'atacare nacú, uncá huani paala ricá. Najña'acáloje najluhua liñeru raú penaje nehuíña'ata ina'uqué. \p \v 12 Re, pi'imacare e, apú i'imari. Nayucupere penaje i'imajeri ri'imacá. Ricá quemari rite'eré eruna nacú marí que i'imacá: “Pajlácachina huani Creta te'eré e i'imacaño. Yuriná caja necá; ijnuruna huani caja necá; cahuale'equena huani caja necá,” que rimacá rite'eré eruna nacú i'imacá. \p \v 13 Quehuaca jo'ó quele rimá nacú. Ñaqué i'imacale paca'ajé necá caphí huani, napechu i'imacáloje palá Tupana puráca'alo chuhuá penaje. \v 14 Nayurícaloje judíona yucupere ja'apiyá jema'acana penaje paca'ajé necá. Caja naca'á quehuácaje puráca'aloji naliyó. Necá penájenami jehuíña'ataño ajopana nayucupere nacú. Necó naqueñótacare najluhua nayucupere. Paca'á necá, na'acá piyá nanacojó ricá. \p \v 15 Tupana lamá'atacarena péchurunajlo palani piyuque nacaje Tupana queño'ótacare. Eyá necá, uncá a'alaño nanacojé quehuácaje puráca'aloji, najló uncá nacaje i'imalá palani. Uncá na i'imalá palani chapú péchurunajlo, apichátaquejami que napechu i'imacale. Nacaje napechu nacú i'imacare hua'ató, apichátaqueja que ricá. \v 16 Nemá nanacuhuá: “Huahue'epícare Tupana.” E'iyonaja nacaje nala'acare aú iná hue'epí uncá quehuaca calé nemacá. Marí que i'imacaño necá: Chapú huani napechu ajopana ina'uqué nacú. Uncá caja nema'alá Tupana ja'apiyá. Uncá liyá i'imalaño necá palá la'acana nacú. \c 2 \s1 Quehuácaje puráca'aloji yucuna marí: \p \v 1 Pehuíña'atajica ee ina'uqué, pi'ijnatá ricá quehuácaje puráca'aloji chuhuá. \v 2 Pimá achiñana peñahua'anijlo, ne'emacá piyá quejátacachina. Pimá caja najló, nala'achí ina'uqué palá. Pimá caja najló, nala'acá piyá pu'uhuaré napechu queja. Pimá caja najló, napechu i'imachi caphí Tupana chojé, ripuráca'alo chojé hua'até. Pimaje caja najló, nahuátachi íqui'ija Tupana, ajopana ina'uqué hua'até. Pimá caja najló, ne'emachi cahuajhuéruna Tupana ja'apiyá jema'acana nacú. \v 3 Ñaqué caja pimájica inaana peñahua'anijlo, nephachi Tupana ja'apí, nala'achí piyuque nacaje palá Tupana huátaca que. Pimá caja najló nachapújra'aco piyá pajhua'atéchaca. Pimá caja najló, ne'emacá piyá nacaje jalá amúra'atacanami i'iracana nacú. Pimá caja najló, nala'achí palá, namátachi ajopana ñaqué caja la'acana aú. \v 4 Palá la'acana aú nehuíña'ataje ináyana, nahuátacaloje íqui'ija naluna, nayani quele penaje. \v 5 Palá nala'acá aú caja namata ináyana, napechu i'imacáloje caphí raú penaje. Palá nala'acare aú namata caja necá, ne'emacáloje mamanaícharuna penaje. Ináyana amaño peñahuilana liyá sápacaje, nasápacaloje ñaqué caja najluhua nañacaré chiyá penaje. Namata caja necá, ne'emacáloje ina'uqué péchuruna penaje. Namata caja necá, ne'emacáloje naluna ja'apiyá jema'ajeño penaje. Marí que inaana peñahua'aní la'acá ináyana jenacú, ne'emacáloje palá la'acaño raú penaje. Ajopana ina'uqué pura'acó piyá pu'uhuaré Tupana puráca'alo nacú, nala'ajé marí que. \p \v 6 Ñaqué caja pimájica hualijímacanajlo, nala'acá piyá najluhua napechu queja pu'uhuaré. \v 7 Picá caja la'ajeri piyuque nacaje palá. Raú památaje necá palá la'acana nacú. Pehuíña'atajica ee ina'uqué, pi'imaniya riyucuna i'ichajneji. Piphá caja quehuácaje puráca'aloji ja'apí. \v 8 Pimá caja palá nacaje nacú, nemacá piyá pinacu: “Pu'uhuaré ripura'acó” que. Palá la'acana aú chapú péchuruna huanacu apáña'ajo na'apihuá, uncale na i'imalaje najló nachapujré penaje. \p \v 9 Marí que pimájica Jesucristo ja'apiyá jema'ajéñojlo, sápaño ajopana hua'até. Pimá najló, nema'acáloje nacarihuate ja'apiyá palá penaje. Nala'acáloje piyuque nacaje nacarihuate huátaca que penaje. Pimá caja najló, napiyácaca piyá nanacojó nacarihuate. \v 10 Pimá caja najló, nata'acá piyá nacaje naliyá. Marí que nala'ajica palá, nacarihuate pechu huatána'acaloje nanacojé raú penaje. Marí que la'acana aú nacarihuátena hue'epéjeño palánija ricá huehuíña'ataca necá Tupana nacú. Hue'ematájeri Tupana. \p \v 11 Caja Tupana la'arí pu'uhuacá ricá, nacaje rihuátacare la'acana ina'uquéjloje penaje. Piyuque ina'uqué i'imacóloje capichácajo liyá raú penaje. \v 12 Ripalamane iná i'imacá aú uncá iná la'alá apojó que nacaje rimacá que. Iná yurí caja pu'uhuaré iná la'acare iná liyó; iná yurí caja iná manaicho iná la'acare iná liyó. Ripalamane aú caja iná i'imá caja palá péchuri; iná ca'á caja laca'apheji iná liyó, iná la'acáloje palá penaje. Iná la'á caja palá. Iná hue'epí caja iná tucumó Tupana huátaca que la'acana. \v 13 Marí caje la'acana nacú hue'emajé a'ajná Jesucristo iphájica majó ejená. Ripa'ajó piño majó rimacá i'imacá que. Majó riphaje piño. Rihuátacana nacú huecá maare. Palani huani Tupana. Pu'uhuacá huamájica mejáma'atani riphájica majó rihuacajé. Ñaqué caja huamájica Hue'ematájeri Jesucristo riphájica majó huacajé. \v 14 Jesucristo a'arí ricó najló, ritaca'acáloje a'ahuaná apiyácacanami nacojé penaje. Huachaya ritaca'á i'imacá. Raú ri'imatá huecá pu'uhuaré huala'acare liyá, piyuqueja. Ri'imatá huecá, hue'emacáloje palá péchuruna rijló penaje, hue'emacáloje caja rile'ejena ina'uqué penaje. Huéchiruna hue'emacáloje palá la'acana nacú penaje, ri'imatá huecá pu'uhuaré huala'acare liyá. \p \v 15 Pehuíña'ata ajopana ina'uqué marí numacare nacú. Pi'imá riyucuna najló, caphí napechu i'imacáloje raú penaje. Uncaja que na'á nanacojó ricá, paca'á necá caphí. Nahuacára'ajeri picá. Marí que pila'acáloje penaje, no'ó pi'imacá. Marí que pila'ajica necá, napechu i'imajica piyá majopéjari queja pinacu. \c 3 \s1 Jesucristo ja'apiyá jema'ajeño la'acáloje palá penaje yucuna marí: \p \v 1 Pimá piño pijhua'atéjenajlo, nema'achí nahuacára'ajeño ja'apiyá, na'apejé huacára'ajeño ja'apiyá hua'até. Pimá caja najló, ne'emachi huéchiruna piyuque nacaje palani la'acana nacú. \v 2 Pimá caja najló, napura'acó piyá pu'uhuaré ajopana ina'uqué nacú. Pimá caja najló, naca'ácaco piyá pajhua'atéchaca. Pimá caja najló, ne'emacáloje ina'uqué huani piyuque ajopana ina'uqué hua'até penaje. \v 3 Re ina'uqué naquiyana uncá huani napechu i'imalá najló palá. Ñaqué caja hue'emajica júpimi, capichájeño penájenami hue'emaqué rihuacajé. Uncá caja huema'aqué Tupana ja'apiyá. Huéchirunaja hue'emajica pu'uhuaré la'acana nacú; uncá ina'uquélaruna caja hue'emaqué. Chapú caja huapechu i'imajica ajopana ina'uqué nacú, nachá'atajicale huecá. Ñaqué caja napechu i'imajica huanacu chapú. Marí cajé aú huapechu i'imaqué chapú panacuhuácaca najhua'até. Marí que la'acana nacuja hue'emaqué rihuacajé. \v 4 E'iyohuá que huema'acá Tupana puráca'alo yucuna. Raú huahue'epí méqueca palá huani Tupana pechu i'imacá huanacu. Iqui'ija huani Tupana huátaca piyuqueja ina'uqué. Hue'ematájeri ricá. \v 5 Aú calé rihue'epí huamu'ují. Ri'imatá huecá capichácajo liyá rijluhua. Uncá na huani calé huala'á palá, ri'imatácaloje huecá penaje. E'iyonaja calé ri'imatá huecá capichácajo liyá. Rica'á caja huanaquiyá pu'uhuaré huala'acare. Ra'á caja huajló Ripechu, hue'emacáloje huajé péchuji chuhuá penaje. \v 6 Jesucristo palamane aú Tupana a'arí huajló Ripechu, hue'emacáloje palá huani ra'apiyá penaje. \p \v 7 Jesucristo palamane aú palánija huecá me'etení Tupánajlo, hue'emacáloje rijhua'até matajnaco je'echú chu raú penaje. Ricá huátacana nacú huecá me'etení. \p \v 8 Marí numacare nacú, quehuaca huani ricá. Ñaquele nuhuata pi'imacá pulapeno que riyucuna re i'imacáñojlo, nahue'epícaloje ricá palá raú penaje. Pimá caja Tupana ja'apiyá jema'ajéñojlo riyucuna, ri'imacáloje napechu nacuja penaje, nala'acáloje palá ajopana ina'uqué raú penaje. Marí que la'acana palani. Palani piyuque ina'uqué nacú ricá. \v 9 Paca'ácaniyo najhua'até Moisesmi chu puráca'alomi jimaje. Paca'ácaniyo caja najhua'até pajlácaje puráca'aloji jimaje. Paca'ácaniyo caja najhua'até huachi'inami chuna yucupéremi jimaje. Uncá na penaje calé ilé caje puráca'aloji ta. \p \v 10 Re ca'ajná apú ijhua'até, apichátari inaquiyana ripuráca'alo aú. Eco pimá rijló, riyurichi riliyó ricá. Pimá rijló rinacu pajluhua pe, iyamá pe ca'ajná. Uncaja que rema'á pa'apiyá, pácho'ota ricá inaquiyana e'iyayá. \v 11 Uncaja que rema'á pa'apiyá, pipechu i'imajé rinacu: “¿Pu'uhuaré rila'acare chi i'ihuapataró richá.” Ñaqué caja ripechu i'imajica rinacuhuá: “Pu'uhuaré la'ajeri nucá” que. \s1 Caja penaje rimacare nacú Títojlo yucuna marí: \p \v 12 Nuhuacára'aje ca'ajnó Artemas ca'ajná, Tíquico ca'ajná. Riphájica lanáquiya pi'ijná nomaje pajimila Nicópolis ejo. Pila'á mahuó picó, pi'ijnacáloje rejo penaje. Rejo nuhuata i'imacaje yahuijá quetana. \v 13 Eco pa'á Zenas, Apolos, quele ñaté. Ina'uqué chaya pura'ajero Zenas. Eco pa'á najló nacaje nahuátacare caje, nala'acá piyá camu'ují nacaje nacú na'apájica ehuá. \v 14 Eco pimá pijhua'atéjenajlo, na'achí ina'uqué ñaté nacaje nala'acare camu'ují nacú aú. Marí que la'acana aú pijhua'atéjena la'ajica palá. Uncá ne'emalaje majopeja marí eja'ahuá chu. \p \v 15 Piyuque nujhua'até i'imacaño maare quemaño pinacu: “Eco palá rijló. Eco palá Jesucristo ja'apiyá jema'ajeño re i'imacáñojlo.” Pajñacani huema'acá Jesucristo ja'apiyá najhua'até. Nuhuata Tupana la'acá icá palá piyuqueja. Maáreje riyucuna tajnaro.