\id PHP - Yucuna NT -Colombia 2011 (DBL -2013) \h FILIPENSES \toc1 Filipenses \toc2 Filipenses \toc3 Flp \mt1 FILIPENSES \c 1 \s1 San Pablo i'imacá ina'uqué huajáquelana chu huacajé, rihuacára'a Filipos erúnajlo marí puráca'aloji i'imacá: \p \v 1 Nucá Pablo, Timoteo, quele Jesucristo hua'até sápajeño huecá. Huacára'año ijló marí puráca'aloji. Piyuqueja Jesucristo hua'atéjena Filipos e i'imacáñojlo huahuacára'a marí puráca'aloji. Re ijhua'até amájeño; re caja ijhua'até nañaté a'ajeño. Ijló piyuque huahuacára'a marí puráca'aloji. Caja Tupana le'ejena ina'uqué icá. Pajluhua japi ricá queja icá Jesucristo hua'até. \v 2 Huara'apá huani Tupana; Hue'emacana huani Jesucristo. Nuhuata Tupana, Jesucristo hua'até la'acá ipechu palá. Nuhuata caja i'imacá napalamane ja'apiyá. \s1 Pablo pura'acó Tupana hua'até nanacu yucuna marí: \p \v 3 Nuhue'epica quehuá icá, nu'umá riyucuna Tupánajlo: “Palá pila'acá nucá, nema'acale pa'apiyá,” que numacá rijló. \v 4 Nupura'acó aú Tupana hua'até, pu'ují nupechu aú nupura'ó inacu rijhua'até. \v 5 Marí que nupechu inacu, a'acale nuñaté liñeru aú, nu'ujnacáloje Jesucristo yucuna i'imajé ajopánajlo, ajopánajlo que penaje. Iqueño'ocá riyucuna jema'acana huacajé eyá maárejecha icá a'añó nuñaté. \v 6 Caja Tupana queño'orí ipechu la'acana palá, i'imacáloje palá la'ajeño raú penaje. Nuhue'epí ñaqueja rila'ajica ipechu palá, a'ajná Jesucristo iphájica majó ejená. \v 7 Palani marí que nupechu i'imacá inacu piyuqueja, caí huani nuhue'epícale inacu. Jesucristo i'imatari ina'uqué capichácajo liyá. Riyucuna i'imacana chona naca'á nucá ina'uqué huajáquelana chojé. Nupura'ó huahuacára'ajeño hua'até riyucuna nacú, nahue'epícaloje quehuácaca ricá penaje. Tupana palamane aú nu'umá Jesucristo yucuna ajopana ina'uquejlo. Ripalamane aú caja icá a'añó nuñaté liñeru aú, nu'ujnacáloje riyucuna i'imajé ajopánajlo, ajopánajlo que penaje. \v 8 Tupana hue'epiri meque íqui'ica huani nuhuátaca icá piyuqueja. Jesucristo palamane aú iná huátaca íqui'ija ajopana ina'uqué. Ñaquele nuhuata icá íqui'ija. \v 9 Nupura'ó Tupana hua'até inacu quehuá numacá rijló, ra'acáloje iñaté penaje, íqui'ija ihuátacaloje pecohuácaca richaje, richájeno que penaje. Numá caja rijló, ra'acáloje ijló hue'epícaje, ihue'epícaloje Tupana nacojé mecajeca ricá raú penaje. \v 10 Hue'epícaje Tupana a'acare inajlo aú iná hue'epí nacaje la'acana, chá'atari apú nacaje iná la'acare. Marí que la'acana aú uncá na i'imalaje ipechu nacú pu'uhuaré. Raú caja uncá na i'imalaje ijló, rihuajácaloje icá penaje, Jesucristo iphájica majó huacajé. \v 11 Cajrú huani ila'ajica palá Jesucristo palamane aú. Marí que ila'ajica, ajopana ina'uqué pechu i'imacáloje Tupana nacú palá penaje. Napura'acóloje palá Tupana nacú penaje, ila'ajé marí que. Marí que ri'imacáloje ijló penaje, nupura'ó Tupana hua'até inacu. \s1 Pablo hue'epica Jesucristo ritucumó yucuna marí: \p \v 12 Nojena, caja naca'á nucá marí ina'uqué huajáquelana chojé. Nuhuata ihue'epica maare nu'umacale, ajopana, ajopana que jema'acá Tupana yucuna. Ri'imataca ina'uqué capichácajo liyá yucuna jema'acó piyuqueja ina'uquejlo maare, naca'acale nucá calajeruni chojé. \v 13 Surárana i'imacaño maare, nuhua'aphé hua'ató jema'añó riyucuna. Hue'emacana hua'até i'imacaño maare jema'añó caja riyucuna. Hue'emacana ñacaré hua'aphena i'imacaño necá. Piyuqueja necá jema'añó riyucuna na penájeca nucá maare ina'uqué huajáquelana chu. Jesucristo yucuna i'imacana ajopánajlo chona nucá maare. Ajopana i'imacaño maare jema'añó caja riyucuna. \v 14 Cajrú Jesucristo ja'apiyá jema'ajeño pechu i'imacá richaje queno caphí Tupana chojé, namaca aú uncá nuquero'oló marí chu i'imacana. Ñaquele chuhua uncá nahuó la'aló na'apejé Tupana puráca'alo yucuna i'imacana nacú ajopánajlo. \v 15 Ne'iyajena i'imaño Jesucristo yucuna ajopánajlo, nachá'atacaloje nucá raú penaje. Chapú nahuó i'imacale nuchá, ne'emá riyucuna. Ajopana piño i'imaño Jesucristo yucuna. Palá napechu i'imacá nunacu; palá caja napechu i'imacá Jesucristo yucuna nacú. \v 16 Ne'iyajena, numacárena nacú, i'imaño Jesucristo yucuna. Nacaje nahuátacare najluhua chaya ne'emá riyucuna. Uncá ne'emalá riyucuna, ri'imacáloje palá ajopánajlo penaje. Nahuata nuchá'atacana, nupechu la'acóloje camu'ují raú penaje, calajeruni chu nu'umacá quetana. Ricá penájeja ne'emá riyucuna ajopánajlo. \v 17 Eyá ajopana, ne'emá Jesucristo yucuna ajopánajlo, nahuátacale íqui'ija nucá. Nahue'epí Tupana a'acá nu'umacá, nupura'acóloje ajopana hua'até Jesucristo puráca'alo chaya penaje. \v 18 Marí que ne'emacá riyucuna. Palani napechu aú ca'ajná ne'iyajena i'imaño Jesucristo yucuna ajopánajlo. Uncá paala ca'ajná ne'iyajena pechu i'imacá. Uncá naje calé nojló nájeca ne'emacá riyucuna ajopánajlo. Pu'ujija nupechu la'acó, ne'emacale riyucuna ajopánajlo. Marí que nala'acá aú nala'á nupechu pu'ují. \v 19 Nuhue'epí ñaqueja nupechu i'imajica pu'ují, ipura'acole Tupana hua'até nunacu. Jesucristo a'arí nuñaté ripechu aú, nácho'otacaloje nucá marí ina'uqué huajáquelana chiyá penaje. Marí la'arí nupechu pu'ují. \v 20 Marí caje nuhuata íqui'i nujluhua: Nuhuata nupechu i'imacá caphí Jesucristo yucuna i'imacana nacú. Uncá nuhuátala riyucuna ja'apí apáña'acano. Nenoje ca'ajná nucá, no'opaje ca'ajná richiyá. Uncá nuhue'epila méqueca ca'ajná ri'imajica nojló. Nuhuátaja ajopana pechu i'imacá palá Jesucristo nacú richaje, richaje que. Nuhuata caja piyuque nacaje la'acana ina'uquejlo, palá napechu i'imacáloje Jesucristo nacú raú penaje. Marí caje penaje nuhuata marí eja'ahuá chu i'imacana. Nenoje ca'ajná nucá, marí que nu'umacale. \v 21 Jesucrístoja calé nuhue'epí nutucumó me'etení marí eja'ahuá chu i'imacana aú. Nutaca'ajica ee, richaje palaca ri'imajica nojló. \v 22 Marí eja'ahuá chu nu'umacá quetana, nula'ajica nacaje, ri'imacáloje palá Jesucrístojlo penaje. Marí caje aú uncá nuhue'epila mecajeca nuhuátacare, eja'ahuá chu i'imacana ca'ajná, taca'acaje ca'ajná. \v 23 Puhuichani nojló rihue'epícana mecajeca palani. Nuhuata taca'acaje, nu'umacáloje Jesucristo hua'até penaje. Palani huani nojló rijhua'até i'imacana. \v 24 E'iyonaja, palani ijlojé penaje nu'umacá aú marí eja'ahuá chu. \v 25 Marí nuhue'epí quehuaca: Nuhue'epí ejo'ocaja nu'umajica ijhua'até, no'ocáloje iñaté penaje. Richaje, richaje que ipechu i'imacáloje caphí Jesucristo chojé raú penaje. Pu'ují ipechu i'imacáloje raú penaje. \v 26 Marí caje aú palá ipechu i'imajica Jesucristo nacú nu'umajica aú ijhua'até. \v 27 Richaje nuhuata ila'acá marí que: Nuhuata i'imacá eja'ahuá chu palá. I'imá pajhua'atéchaca palá Jesucristo puráca'alo quemacá que. Nu'umajé ijhua'até ca'ajná, uncá ca'ajná nu'umalaje ijhua'até. Nuhuátaja calé yucu iphaca nunacu marí que: “Ejo'ocaja jo'ó napechu caphí Jesucristo chojé. Rejenohuaja péchuruna necá, Tupana huátaca que la'acana nacú. Caphí péchuruna caja necá ajopana ina'uquejlo Jesucristo yucuna i'imacana nacú.” Marí que nuhuátaca nemacá inacu nojló. \v 28 Re ca'ajná chapú péchuruna inacu. Ihuó la'aniyo na'apejé. Namaca aú ilé que i'imacá, nahue'epeje Tupana hua'atéjenaca icá. Raú caja nahue'epeje capichájeño penájena necá. Tupánaja calé i'imatari ina'uqué capichácajo liyá. \v 29 Tupana palamane aú ipechu i'imá caphí Jesucristo chojé. Ripalamane aú caja ijña'ajé chapú caje panacu. Marí que huajló ricá, ripalamane hue'emacale. \v 30 Ajopana ina'uqué la'añó icá chapú, Jesucristo ja'apiyá jema'ajeño i'imacale. Ma'apona que caja nala'acá nucá chapú maare. Rejenohuaja huamaca chapú caje yajhué; pajñacani huajña'acá ricá panacu. Icá amaño nala'acá nucá chapú, ijhua'até nu'umaqué huacajé. Chuhua icá jema'añó piño nala'acá nucá chapú yucuna. \c 2 \s1 Cajrú péchuri Jesucristo i'imacá. E'iyonaja calé rila'á ricó ajopana ina'uqué ja'apejé que péchuri, marí eja'ahuá chu ri'imaqué huacajé. Marí riyucuna: \p \v 1 Jesucristo la'arí rijhua'atéjena pechu caphí. Iqui'ija rihuátacarena caja huecá. Marí que ri'imacale huajló, palá huapechu. Ripechu aú ja ri'imá rijhua'atéjena hua'até. Raú rila'á iná pechu palá, iná hue'epícaloje ajopana mu'ují raú penaje. Rila'á caja iná pechu palá, iná hue'epícaloje caí ajopana ina'uqué nacú raú penaje. \v 2 Marí que caja ri'imacachu ijló, ila'á pu'ují nupechu marí que ila'acare aú: Ipechu i'imá panacojéchaca que pajhua'atéchaca. Ipechu i'imá panacojéchaca que íqui'ija pecohuácaca huátacana nacú. Ipechu i'imá caja panacojéchaca que íqui'ija Tupana huátacana nacú. Ipechu i'imá caja panacojéchaca que Tupana Pechu ja'apiyá i'imacana aú. Ipechu i'imá caja panacojéchaca que, ñaqueja itucumó hue'epícana aú. \v 3 Ila'aniya nacaje ijlúhuaja calé. Ila'aniya caja nacaje, ila'acáloje inacuhuá chá'atajeño que huani raú penaje. Ila'á inacuhuá ajopana ja'apejé que i'imacaño. Marí que ipechu i'imacá pajluhuano, pajluhuano que inacuhuá: “Apú hue'epiri nuchaje” que. \v 4 I'imaniya i'imajóhuaja paliyácaca. Ihue'epí pecohuácaca nacaje la'acana aú. \v 5 Ipechu i'imá Jesucristo pechu i'imacá que caja. Marí que ripechu i'imacá: \p \v 6-7 Tupana pechu que caja Jesucristo pechu i'imacá. Rihuátaquela, ri'imacajla ricá que caja. E'iyonaja calé riyurí richó Tupánajlo, ri'imacáloje ra'apiyá penaje. Rimoto'ó marí eja'ahuá chu i'imacá, ri'imacáloje ina'uqué huecá que caja penaje. Rila'á ricó Tupana hua'até sápajeri queja. \v 8 Ina'uqué ri'imacá huacajé, ri'imá na'apejé queja. Rihuacajé nenoque uncá ina'uquélaruna a'ahuaná apiyácacanami nacojé i'imacá. E'iyonaja a'ahuaná apiyácacanami nacojé nenó ri'imacá. Tupana ja'apiyá jema'acana aú riyurí richó najló, nenócaloje ricá penaje. \v 9 Marí que rema'acale ra'apiyá, Tupana a'arí ricá ajopana chá'atajeri penaje. Tupana a'arí ricá, ri'imacáloje ajopana huacára'ajeño chaje huani penaje. \v 10 Piyuqueja je'echú chujena, eja'ahuá chujena, caja taca'acaño, quele, i'imaño ra'apejé huani. Ri'imacáloje nahuacára'ajeri penaje, Tupana a'arí ri'imacá. Ne'erúpachi aú huánija natára'ajo rijimaje, nachaje huacára'ajeri ri'imacale. \v 11 Nahue'epeje ajopana chaje huani ricá. Marí que ri'imajica, nemacáloje Jesucristo nacú: “Ajopana chaje Huacára'ajeri huani ricá.” Raú napura'ajó palá Tupana nacú. \s1 Jesucristo hua'atéjena amátaño ajopana eja'ahuá chujena palá la'acana aú. Riyucuna marí: \p \v 12 Nojena, íqui'ija nuhuátacarena, palá huani jema'acá no'opiyá nu'umaqué ijhua'até huacajé. Me'etení juca nucá iliyá. Chuhua nuhuátaca jema'acá no'opiyá richájeno que. Tupana i'imatari icá capichácajo liyá. Ri'imatá iná capichácajo liyá, iná i'imacáloje palá la'ajeri penaje. I'imá ra'apiyá quero'ocajo nacú, i'imacá piyá pu'uhuaré la'ajeño. Raú i'imajó capichácajo liyá. \v 13 Tupana la'arí iná pechu palá, iná huátacaloje palá la'acana raú penaje. Ra'á caja iná ñaté rila'acana aú, iná la'acáloje palá rihuata que raú penaje. \p \v 14 Piyuque nacaje ila'ajica quehuá aca'aniya pamanáchaca. Aca'ácaniyo caja pajhua'atéchaca rijimaje. \v 15-16 Marí que ila'ajica ee nacaje, uncá na calé quemajeri inacu: “Pu'uhuaré la'ajeño necá” que. Tupana yaní icá. Ajopana ina'uqué e'iyohuá icá marí eja'ahuá chu. Pu'uhuaré la'ajeño necá; uncá ina'uquélaruna caja necá. Uncá nala'alá palá, uncale nahue'epila Tupana nacojé. Icá i'imajeño quehuácaje puráca'aloji yucuna najló. Ñaquele nahue'epeje palá la'acana nacojé. Ripuráca'alo aú iná hue'epí méqueca iná la'acá, iná i'imacáloje matajnaco je'echú chu raú penaje. Ricá puráca'alo ja'apiyá i'imacana aú iná i'imajé matajnaco je'echú chu. Ila'ajica ee numacá ijló que, nupechu i'imajé palá huani inacu, Jesucristo iphájica majó huacajé. Raú nuhue'epeje uncá majopeja calé nohuíña'ataca icá Tupana nacú i'imacá. \v 17 Nenoje ca'ajná nucá, Jesucristo yucuna nu'umacá chona. E'iyonaja pu'ují nupechu raú, nu'umacale Tupana puráca'alo yucuna ijló i'imacá. Riyucuna ja'apiyá jema'acana aú ipechu i'imá caphí Jesucristo chojé. Marí palani Tupánajlo. Marí la'arí huapechu pu'ují pajhua'atéchaca. \v 18 Nenoje ca'ajná nucá, nu'umacale Jesucristo yucuna ajopánajlo, ajopánajlo que. Marí pachá nenoje ca'ajná nucá. E'iyonaja nuhuata ipechu i'imacá pu'ují nujhua'até, ihue'epícale riyucuna nuliyá i'imacá. \s1 Timoteo, Epafrodito, quele yucuna marí: \p \v 19 Tupana huátajica ee, mequetana i'imajemi nuhuacára'aje Timoteo ichaje rejo. Quéchami ri'imajica piño nojló riyucuna, nuhue'epícaloje méqueca icá rehuá penaje. Aú pu'ují nupechu la'ajico piño. \v 20 Uncá apú i'imalá maare nujhua'até, nupechu que caja péchuri. Uncá caja apú i'imalá a'arí rinacojó icá, nacaje i'imacáloje palá ijló penaje. Ricaja calé, Timoteo, a'arí rinacojó icá. \v 21 Piyuque ajopana a'añó nanacojó nacaje nahuátacare najluhua. Eyá Jesucristo huátacare caje, uncá na'alá nanacojó. \v 22 Icá hue'epiño caliyani Timoteo nojló. Icá amaño ra'acá nuñaté Jesucristo yucuna i'imacana aú, ilérohua hue'emaqué ijhua'até huacajé. Iná i'irí a'acá iná ñaté, que caja ra'acá nuñaté raú. \v 23 Ñaquele nuhuata rihuacára'acana ca'ajnó amaje. Nuhue'epíjica ee méqueca nacaje i'imajica nojló, ejéchami nuhuacára'ajica ricá ichaje. \v 24 Caphí nupechu Hue'emacana huani chojé, mequetana i'imajemi rácho'otacaloje nucá ina'uqué huajáquelana chiyá penaje. Ejéchami nu'ujnajica ichaje. \p \v 25 Nuhuata caja Epafrodito huacára'acana ichaje. Jesucristo hua'ateje ricá. Nujhuáque'ehue queja risápaca nujhua'até. Hualaca'aphé huehuíña'ataca ina'uqué Tupana nacú, nayurícaloje naliyó pu'uhuaré nala'acare raú penaje. Nujhuáque'ehue ricá marí caje la'acana nacú. Ihuacára'acare nuchaje ri'imacá, ra'acáloje nuñaté penaje. \v 26 Huechi rihuátaca amácana piyuque. Rimicho'ojneja rihuátaca ritami caje hua'até i'imacana, jema'acá piyá riyucuna ilérohua, ipechu la'acó piyá camu'ují raú. E'iyonaja jema'á riyucuna i'imacá. Marí caje la'arí ripechu camu'ují huani. \v 27 Ritami huani jo'ó ri'imacá; ujú caje chiyó ritaca'acajla. Tupánaja calé hue'epiri huamu'ují rijhua'até. Chapú caje yajhué nomá me'etení. Ritaca'aquela, richaje nomácajla riyajhué. \v 28 Ñaquele huechi nuhuátaca rihuacára'acana ca'ajnó ichaje, amácaloje ricá penaje. Aú ipechu i'imajé piño pu'ují. Nuhuata caja rihuacára'acana ca'ajnó ichaje. Camu'ují quemachi nupechu maare. Aú nuhuata rihuacára'acana, camu'ují caje ja'apácaloje nuliyá penaje. \v 29 Eco i'imá rijhua'até palá. Eco ipechu i'imá rinacu pu'ují, Jesucristo hua'ateje ri'imacale ijhua'até. Iphá palá huani ra'apí. Ilé que i'imacaño ina'uqué ja'apí iphá palá. \v 30 Ujú caje chiyó ritaca'acajla Jesucristo huátaca que la'acana chaya. Cajrupi ri'imacá huajló. E'iyohuaja ra'acá nuñaté i'imacá. Icá apumí chojé que ra'acá nuñaté, uncale i'imalajla nujhua'até nuñaté a'ajeño penaje. \c 3 \s1 Palani caje Tupana huátacare huala'acá yucuna marí: \p \v 1 Chuhua nojena, ipechu i'imá pu'ují Hue'emacana huani nacú. Numaje piño ijló nacaje nacú. Caja numá ijló rinacu i'imacá. Uncá nucahuíla'alo ñaqueja caja quemacana nacú. Nulana'á piño ijló riyucuna papera chojé, ri'imacáloje palani ijlojé penaje. \v 2 Re ina'uqué, pu'uhuaré la'ajeño necá. Chapú Tupana nacú péchuruna caja necá. Nahuacára'a ina'uqué mata'acá achiñana chinuma, napechu i'imacale: “Marí que iná la'acá, iná i'imacáloje Tupana hua'ateje raú penaje.” Amá icó naliyá. \v 3 Huecá i'imaño rijhua'atéjena huani, Jesucristo i'imatácale huecá capichácajo liyá. Ricaja calé la'arí pu'ují huapechu Tupana nacú. Uncá huapechu i'imalá caphí nacaje huala'acare chojé, hue'ematácaloje huecó capichácajo liyá raú penaje. \v 4 Nacaje nula'acare i'imacá, i'imatáquela nucá capichácajo liyá, nucá chá'atarijla ajopana ñaqué la'acana aú: \v 5 Marí caje aú nuchá'atajla necá: Hueji que cuhuá'ata que cala nomoto'ocá ejomi namata'á nuchinuma i'imacá. Israelmi chu laquénami naquiyana nucá; Benjaminmi chu laquénami naquiyana caja nucá. Nuchi'inami chuna i'imaño hebreo naquiyana. Ñaquele hebreo naquiyana nucá. Fariséona naquiyana caja nu'umacá. Napechu que caja nupechu i'imacá Tupana puráca'alo nacú i'imacá. \v 6 Tupana huátaca que la'acana nuhue'epí nutucumó i'imacá. Uncale nuhue'epila palá Tupana nacojé rihuacajé, chapú nomaca ajopana i'imacá. Uncá nupechu que calé péchuruna ne'emacale, uncá nuhuátala necá. Aú calé nula'á Jesucristo hua'atéjena chapú i'imacá. Tupana puráca'alo, Moisesmi chu lana'acare, ja'apiyá noma'á palá huani i'imacá. Uncá na calé quemaquérijla nunacu: “Uncá richuhuá calé ri'ijnatá ricá palá” que. \v 7 Júpimi nupechu i'imá nunacuhuá: “Palani japi nucá Tupánajlo” que. Caja queja nupechu i'imacá nunacuhuá, nu'umacale numíchaje nacú ijló ja'apiyá. Raú nuchá'atajla ajopana. Chuhua uncá na penaje calé nojló quele, nu'umacale Jesucristo hua'ateje. \v 8 Uncá na penaje calé nojló chuhua ricá jupichumi nu'umacare ja'apiyá. Nuhuacára'ajeri Jesucristo ja'apiyá i'imacana ijlunami chojé, capicharo queja nojló jupichumi. Palani huani nojló ra'apiyá jema'acana. Nacaje cupáquejami, que nuhue'epica nacaje júpimi nuhuátacare nacú. Caja nuyurí ricá nuyámojo, nu'umacáloje Jesucristo hua'ateje raú penaje. \v 9 Uncá lamára'ataquejami que calé nu'umacá Tupánajlo Moisesmi chu puráca'alomi ja'apiyá i'imacana aú. Eyá chuhua lamára'ataquejami que nucá Tupánajlo, caphí nupechu i'imacale Jesucristo chojé. Raú nu'umá lamára'ataquejami que pu'uhuaré nula'acare liyá. \v 10 Jesucristo macápo'oro i'imacá. Ejomi ra'á ra'apiyá jema'ajéñojlo Tupana Pechu. Nuhuata piyuque nacaje la'acana Ripechu huacára'aca que. Jesucristo ña'arí chapú caje panacu huajlojé penaje i'imacá. Ñaqué caja nuhuátaca chapú nala'acare nucá ña'acana panacu riyucuna i'imacana chaya. Nenoje ca'ajná nucá, no'opátacale riyucuna. Jesucristo taca'arí huachaya i'imacá que caja nuhuátaca taca'acana riyucuna ja'apátacana ajopánajlo chaya. \v 11 Nutaca'ajica ejomi nuhuata macápo'ocajo rimacápo'oco i'imacá que caja. Marí caje nuhuata nujluhua. \s1 Richaje, richaje que Pablo huátaca Tupana huátaca que la'acana. Riyucuna marí: \p \v 12 Uncá numalá nunacuhuá: “Jesucristo que caja nucá.” Uncá jo'ó nu'umalá palá huani Jesucristo que caja. E'iyonaja caphí nupechu aú nuhue'epí nutucumajo que, nula'acáloje nacaje rihuátacare caje penaje. Marí caje penaje Jesucristo a'arí nucá rijhua'ateje penaje. \v 13 Nojena, nacaje nuhuátacare la'acana, uncá jo'ó ri'imalá ñaqué nojló me'etení. \v 14 Ri'imacáloje ñaqué nojló penaje, nupechu capicháñari nuyámojo i'imacare, nula'acáloje nacaje ejo'ocaja yurícaro nutucumó penaje. Caphí nula'acá nupéchuhua, nula'acáloje nacaje rihuátaca que. A'ajná nutaca'ajica ejená nuhuata ñaqué la'acana. Je'echú chu i'imajícaño penájena ra'á huecá Jesucristo hua'atéjena. Rejo nu'umajica ejená nula'ajica rihuátaca que. \v 15 Tupana huátaca que huani la'ajéñojlo numá: Ipechu i'imacáloje nupechu que caja ñaqué la'acana nacú penaje. Apala e'iyajena pechu ca'ajná apojó quemachi. Eco Tupana la'á ipechu palá, iphátacaloje nupechu raú penaje. \v 16 Me'etení puráca'aloji i'imacare chuhuá, chuhuaja iyuró. \p \v 17 Nojena, ila'á palá nula'acá que caja. Palá nu'umacá e'iyohuá, ihue'epícaloje méqueca iná i'imacá palá raú penaje. Ihue'epí mecajenaca inaquiyana la'acá ñaqué caja palá. \v 18 Jesucristo taca'arí a'ahuaná apiyácacanami nacojé i'imacá, ricapichátacaloje pu'uhuaré ina'uqué la'acare naliyá penaje. Re ina'uqué naquiyana, uncá huani na'alá nanacojó ricá. Uncá nahuátala rica'acá pu'uhuaré nala'acare nanaquiyá. Caja pulapecha numacá ijló rinacu. Chuhua ñaqueja caja numacá ijló nuyaco. \v 19 Caja penaje nacapichájico Tupana liyá. Cajrú ajñacaje nacú necá; cajrú i'iracaje nacú caja necá; namanaicho la'acana nacuja caja necá. Ricá nacuja napechu. Re nacaje iná la'acare iná apáña'o ra'apí. E'iyonaja necá uncá apáña'alaño ra'apí. Palá napechu i'imacá nanacuhuá rila'acana aú. Nacaje marí eja'ahuá chu i'imacare nacuja napechu. \v 20 Uncá necá que calé huecá. Nacaje je'echú chu i'imacana nacú huapechu. Huañacaré huani je'echú chu. Richiyá Hue'ematájeri huaícha majó. Ricá huátacana nacuja huecá me'etení. Jesucristo, Hue'emacana huani ricá, numá nacú. \v 21 Ricá apiyácajeri huanapona huajló. Capichájero penaje huanapona, hue'emacare hua'até me'etení. Rinapona que caja huanapona i'imajica, palani huani, rihuacajé. Huanapona apiyácajeri hue'epiri piyuque nacaje la'acana, piyuqueja nacaje i'imacáloje ra'apiyá penaje. Ricaja caja hue'epiri huanapona apiyácacana, hue'emacáloje matajnaco ri'imacá que caja raú penaje. \c 4 \s1 Napechu i'imacáloje pu'ují hua'ajini huani Jesucristo nacú penaje yucuna marí: \p \v 1 Nojena, íqui'i nuhuátacarena icá; nuhuata amácana piño. Icá calé la'añó nupechu pu'ují. Palá caja nupechu inacu; nuhuajhuena caja icá. I'imá ñaqueja Hue'emacana Jesucristo chojé caphí, me'etení i'imacá que caja. \v 2 Evodíajlo, Síntiquejlo numá: Ipechu i'imá panacojéchaca que pajhua'atéchaca. Aca'ácaniyo pajhua'atéchaca. Jesucristo hua'atéjena i'imaño pajluhuaja péchuruna pajhua'atéchaca. Ñaqueja caja nuhuátaca ipechu i'imacá pajhua'atéchaca. \v 3 Picá nujhuáque'ehuejlo numá piño, ñaqué nacú sápajeri picá nujhua'até, pijló numá: Eco pilamára'ata napechu, Evodia, Sintique, quele pechu, naca'ácaco piyá pajhua'atéchaca. Jesucristo ja'apiyá jema'ajeño necá. Nu'umacá rehuá huacajé cajrú na'acá nuñaté, nu'umacáloje Tupana yucuna rehuá penaje. Ñaqué caja Clemente, ajopana hua'até a'acá nuñaté i'imacá. Piyuque necá i'imajeño Tupana hua'até je'echú chu i'imajica. Caja Tupana quemari nanacu, ne'emacáloje matajnaco je'echú chu penaje. \v 4 Ipechu i'imá pu'ují hua'ajini huani Jesucristo nacú. Numá piño ijló: Ipechu i'imá pu'ujija. \v 5 I'imá ina'uqué huani piyuque ina'uqué hua'até. Yehuicha Jesucristo pa'ajico piño majó. \p \v 6 Ihuó ca'aniyo huani. I'imá piyuqueja nacaje i'imacare ipechu nacú yucuna Tupánajlo. Iquejá'a riliyá nacaje. Ipechu i'imá palá rila'acare icá nacú rijhua'até pura'acano aú. \v 7 Raú Tupana la'arí iná pechu palá huani, iná huo ca'acó piyá raú, iná pechu la'acó piyá camu'ují raú. Palá huani rila'acá iná pechu Jesucristo ja'apiyá i'imacana aú. Uncá meño'ojó iná pechu iphala rilocópa'ala. Palá rila'acare iná pechu, ricá i'imari iná pechu hua'aphé que. \s1 I'ijnatácaloje ipéchuhua palani nacuja penaje yucuna marí: \p \v 8 Nojena, caja penaje numaje ijló: I'ijnatá ipéchuhua quehuácaje nacú. I'ijnatá caja ipéchuhua apú nacaje chaje huani i'imacá nacú. I'ijnatá caja ipéchuhua palá la'acana nacú. I'ijnatá caja ipéchuhua palani nacú, uncá pu'uhuareni nacú calé. I'ijnatá caja ipéchuhua nacaje palani inajlo i'imacare nacú. I'ijnatá caja ipéchuhua palani puráca'aloji nacú. I'ijnatá caja ipéchuhua nacaje palani ajopana la'acare nacú. Marí caje nacú i'ijnatá ipéchuhua, ila'acáloje ñaqué caja penaje. \v 9 Ila'á nacaje nohuíña'atacare nacú icá. Caja nula'á jenacú. Ila'á quele jema'acare no'opiyá. Caja amá nula'acá nacaje rehuá i'imacá. Ñaquele ila'á ñaqué caja ricá. Ricá la'acana aú Tupana la'ajeri palá ipechu. \s1 Liñeru na'acare Páblojlo i'imacá yucuna marí: \p \v 10 Pu'ují huani nupechu nuhuacára'ajeri Jesucristo nacú, ihue'epícale piño nucá nuñaté a'acana aú. Uncá numalá raú: “Caja ipechu capicháñari nucá” que. Uncá ilé que calé ricá. Uncá meño'ojó a'alá nuñaté ya'ajná nu'umacá iliyá aú. \v 11 Uncá nula'alá camu'ují nacaje nacú. Pu'ujija nupechu. Caja nuyahua'achó nacaje i'imacare nucapi hua'até. \v 12 Caja nuyahua'achó huejapa nacaje hua'até i'imacana nacú. Nuyahua'achó caja cajrú nacaje hua'até i'imacana nacú. Pajimato nupechu nacaje eja'ahuá chu i'imacare nacú. Palá caja nupechu ñó'ope a'ajnejí i'imacachu nojló. Palá caja nupechu nujña'acachu me'epejí panacu. Palá caja nupechu ñó'ope nacaje i'imacachu nojló. Palá caja nupechu uncachu na i'imalá nojló. \v 13 Jesucristo a'arí nuñaté, nula'acáloje piyuque nacaje rihuátaca que penaje. \v 14 Eyá icá piño hue'epiño nucá. Palá huani ila'acá nucá raú. Chapú caje yajhué nomá maare, e'iyá ila'á nucá palá. \p \v 15 Ihue'epícare marí: Tupana i'imatari ina'uqué capichácajo liyá. Riyucuna nu'umá ajopánajlo, ajopánajlo que. Ñaquele nócho'o Macedonia te'eré eyá i'imacá. Rejomi icaja calé a'añó nuñaté. Nojló ihuacára'a liñeru i'imacá. Nujhuáque'ena que nojló icá, a'acale nuñaté raú i'imacá. Nucá caja a'arí iñaté. Caja nohuíña'ata icá Tupana puráca'alo nacú. \v 16 Tesalónica e nu'umacá huacajé, pulapeno que ihuacára'aca nojló liñeru, apú nacaje hua'até i'imacá. Raú uncá nula'aqué camu'ují nacaje nacú i'imacá. \v 17 Ila'aqué nucá palá; palani nojló ricá. Hua'ató que ila'acá inacuhuá palá, Tupana a'ajícale iñaté richaje, richaje que palá la'acana aú. Uncá nuhuátala nacaje nujlúhuaja penaje. Nuhuata caja nacaje i'imacá ijló penaje. \v 18 Caja ihuacára'a nojló piyuque nacaje nuhuátacare caje. Nuhuátaca chaje íqui'ica, ihuacára'a nojló nacaje i'imacá. Nacaje ihuacára'acare nojló Epafrodito hua'até i'imacá, caje aú re ñó'ope nacaje nojló me'etení. Palani nojló ila'acare; palani caja Tupánajlo ricá. Nacaje rihuátacare, pu'ují ripechu i'imacare nacú, que caja rijló nacaje a'acare nojló. \v 19 Tupana palamane nucá. Ricá a'ajeri ijló piyuque nacaje camu'ují ila'ajícare nacú. \v 20 Tupana palamane huecá. Huara'apá huani ricá. Nuhuata ina'uqué pura'acó rinacu palá huani hua'ajini huani. Marí queja nuhuátaca ricá. \s1 Caja penaje rimacare nacú najló marí: \p \v 21 Jesucristo palamane aú iná i'imá Tupana hua'ateje. Imá marí que nunacu piyuque Tupana hua'atéjena re i'imacáñojlo: “Eco palá najló” que. Huejena, maare nujhua'até i'imacaño, quele quemaño caja inacu: “Eco palá najló ca'ajnó.” \v 22 Piyuque Tupana hua'atéjena, maárohua i'imacaño, quemaño inacu: “Eco palá najló ca'ajnó.” Romano le'ejé huacára'ajeri ñacaré chiyájena quemaño caja inacu ñaqué caja. \v 23 Hue'emacana huani Jesucristo. Nuhuata rila'acá inacu palá huani piyuqueja ilérohua. Marí queja ricá. Caja quetánaja riyucuna.