\id LUK NT0013.LU1 YAWEYUHA DEIBLERS TFR DP-DEC 17-APR-86 \h LUKU \toc1 Jisesi Kalaestida gala lalo Lukuma luhuwa jibo \toc2 LUKU \mt1 Jisesi Kalaestida gala lalo Lukuma luhuwa jibo \c 1 \s1 Lukukaho luhuwa maya jeko Teyopilasida mibo ga. \p \v 1 Muki wewenasiya luwawateu Jisesimamo le soto pibo nesama li emesalo moliki luhuwa jebo. \v 2 Monoka likaka wewenasiya mudai wehe likikiya aya luhuwa ji lemebo nenako, \v 3 nemo aya gawa lalo maya moletoko le wehe loko elekoloya, Teyopilasi uliki wene yamalae, luhuwa maya le eto eto oko je noemoe. \v 4 Lepekokoya emo aya wehe loko ga ulawa neyo loko elitane. \s1 Noku udobetokaka we Joni soto pitibomu ohuwa hukoko libo. \p Judiya mikaukaya uliki we napa Helotiya ujapa oko nebo yulakaya, ito Omailoka jokila he mekaka weya ulilaya Jekolaeyaya Abaijada nalala minabokuti nebo ne. \v 5 Aya weya mena mako Elonida ouvamelauti liboya ulilaya Elisabeti. \v 6 Edimoya Omaimidana omudaloya duka laloki minaidanaki, Omailimo lo hukoko libo gaya lihimanipo minamibo miniki eli-liki minaiye. \v 7 Elisabetiya ohuda mena nenako, oluhonipo etamiki miniki iloho laiye. \v 8 Jekolaeyada yowanulo laini maya monoka numuda napauma uda jitabo onawama alili okaiyoko, \v 9 Omailoka jokila hi mikaka wesiya likaka abo nesa liki yowanunipo maya li eto eto iki li-liki niwayoko, Jekolaeyadama Omaimidana uda je mo liki ilime eto ikayoko, monoka numuda napa ulauma yoweko nuvala lalo wibo nesalotima Omai uda je nomiyoko, \v 10 muki wewenama oho ulau miniki we napaloka liki minae. \v 11 Sa-ikiya nilayoko, We napamidana okanaki wela makoya niseko uda jikaka namabetamidana lamawakalokama sinone. \v 12 Sakoya sinoneyoko, Jekolaeyamamo mudakadanaki ololo oko upau lekadanaki omodala wiye. \v 13 Omodala wokaiyoko, okanaki wemamoya sa-lokoya lo miye: Jekolaeyao, omodaka wamideyo. We napamidana epoka noladawoya eleneyo, menaka Elisabetimamo oluholaki minoko oluho etatibo maya ulilaya Joniyo loko molo. \v 14 Mulukau lalo eleko oli mekolane. Sa-ideko muki wewenasiya aya oluho soto pitibokumuya dumu helitibo ne. \v 15 Sa-ideko aya oluhomoya We napamidana omudalaloya we napa lolo oko netiye. Ito aya oluholimoya waeni nohe ito nei nohe moseko dolada ohumanauya nedeko, Omaimidana weuna oluholimoya ukauya waitetiye. \v 16 Sa-okadeko, Isilaelo wewena mukima lahelamibo anugutima dilipe lika okadekoya, we napa Omailokagoya nisikilae. \v 17 Ito Ilaija okaka ibo nesa leko abuha moloko We napatemidana anula wiletoko gala maya lo soto molokaka oko minakolaiye. Sako minoko olopa wewenasida ito oluho lasomosolasida dukauma le nupa obetatiye. Sa-okadeko, ga eli hulikaka wewena maya duka laloki wewenasi nielebo monokaya elikilae. Sakoya ya yowanuya lideko, muki wewenasiya we napamuya ewa iki minakilae. \p \v 18 Okanaki wemamoya sa-loko lo mekaiyoko, Jekolaeyamamoya onoto leko sa-loko lo miye: Menaneki ito nemokiya aloya iloho molokoinako watiya lane loko elamoe. \v 19 Loko liyoko, okanaki wemamo sa-loko lo miye: Ele-minape. Nemo ulineya Gebiliyoloma minoe. Nemoya Omaimidana omudalo minoko sako nobo we maya emokahoya noli hekaiyoko lemeko ga lalo maya lo noemoe. \v 20 Sa-oneyo, elo. Ga maya lo emoboya watiya lane loko lamaniyoko epakaya he lagoli okadeko nei moloko mino-loko wokoma lo emobo aya niseko ulolotokadako alikaya ga letane. Nemo nolobo gaya hataga amekolaiye. \p \v 21 Loko lokaiyoko, Jekolaeyama monoka numuda napauya sa-ikiya alo-nalo likaibolimoya onawa hana minokaiyoko nenako, muki wewenama ewa iki miniki data etipa ke. \v 22 Sa-ikayoko nenako, Jekolaeyama alikaya lemekoko ga lo bitibo nesamuya opa iye. Gala maya wehe lamiyoko maya wewenamasiya monoka numukuya wamokidana mudaonetiye. Liki nilayoko Jekolaeyamamo aya gama nena nena oko lo bituhe lokadanaki adelotima aweyaha oko sa-iye, ga maya lo bamidanakiya. \v 23 Sakoya neyoko, yowanu litabo onawama suwokaiyoko Jekolaeya le numutokama le wili jeko wiye. \p \v 24 Sa-ikayoko, alika maya menala Elisabetima oluholakiya ne. Sa-okaiyoko, ilohomoki oluho ohumana jiye liki litahe loko ukada lade maloka suwiyoko halukoko numukugoya nedanaki sa-loko liye: \v 25 We napamamo molaibo onawa maya alili okaiyoko ohuda menama minobomuye loko nilime lalo onetaidanaki, owane helobo nesama olotiya le suwonetokaiye. \pi1 \bd 5\bd* 1 Klo 24:10 \bd 15\bd* Nam 6:3 \bd 17\bd* Mal 4:5-6 \bd 19\bd* Den 8:16; Den 9:21 \s1 Jisesi maya soto pitibomu ohuwa hukoko libo. \p \v 26 Loko liyoko, oluholaki minoko ukada lade maloka suwoko ito maloka makoko iyoko le hulikaiyoko, Omaimoya okanaki we Gebiliyoloda oli hekaiyoko, Galeli ebaku Naseleti numutoma wiye. \v 27 Naseleti numutokaya yaha mena makoya uliwaya Mele loko ne. Aya menaya Dewitida ouvamela yuhauti we Josepuda mudai molikayoko ne. \v 28 Sa-iminabo nenako okanaki wemamo aya oluma nebotoka nisekadanaki sa-loko lo miye: Omaimo ilime lalo oetokaiyoko minadawo olulika hulu emotoka minadeyo. We napama emotokaya ne. \v 29 Loko okanaki wemamoya lo mekaiyoko, Melemamo elibo maya eda elokaiyoko, sa-loko ukalaukaya eliye: Ladawo gamidana monawaya nenae loko netiye. \v 30 Loko noeliyoko, okanaki wemamo sa-loko lo miye: Mele, omudaka wamideo. Omailimo muda-elaiboya wehe lo-minane. \v 31 Oluhokaki minoko oluhoka etadadawoya ulilaya Jisesiyo loko etoko molo. \v 32 Emoya napa-napa we lolo oko nedeko, Yowau wemidana ipalamae liki litabo neyo, ito We napa Omailimoya latala Dewitida adakolilama ohetokadeko we napa lolo oko netibo ne. \v 33 Ito Jekopuda ouvamela yuhautiya ujapa owa owa oko minakolaiye. We napa lolo etibomidana elewoleya suwamoko hana-pana mino-loko woko minakolaiye. \v 34 Loko okanaki wemamo lokaiyoko, Melemamo sa-loko lo miye: Nemoya wauneki omeko minamoiye. Sa-ominonako, noladawo gaya nena nena okoma niseko litibo ne. \v 35 Loko liyoko, okanaki wemamo sa-loko lo miye: Omaimidana weuna oluholimoya emo minadawotoya lemekolaiye. Ito Omaimidana elewoleyalalimoya ilime lalo oetakolaiye. Sa-ekolainako, ipaka etadawoya eto oko nebo Omaimidana ipalae liki likilae. \v 36-37 Ito ga mako lo emekoloyo, ele-mino. Emoka minadawo yuhauti mena iloho Elisabeti maya oluholaki neyoko ukada 6-pala alo wokaiye. Agae, ohuda menama neboya, Omailimo lolo ametibo nesaya ma minamibo nenako olotiya oluholaki ne. \v 38 Loko lokaiyoko, Melemamoya sa-loko lo miye: Nemoya We napamidana elekele olula minoe. Sa-ominonako, noladawo nesaya aha le soto pitiye, loko lokaiyoko, okanaki wemamo hulomikoko wiye. \pi1 \bd 27\bd* Mat 1:18 \bd 31\bd* Mat 1:21 \bd 32-33\bd* 2 Sam 7:12-16; Aes 9:7 \pi1 \bd 37\bd* Jen 18:14 \s1 Melema Elisabeti nebotoka wiye. \p \v 39 Melema mino hana amokoya Judiya ebatoka weuha makomauya numuda mako nebotoka wiye. \v 40 Wokoya aya weuhau Jekolaeyada numudalauma yoweko menaladama eke loetaiye. \v 41 Sa-okoya eke noloetaiyokoya, Elisabetida ohumanautima oluhomamo hugili oko momoga iyoko eliye. Sako elekoko, Omaimidana weuna oluhomamo Elisabetida obohalauma lemeko waitoko minokaiyoko, \v 42 ga napauti Meleda maya sa-loko lo miye: Omailimoya muki menakipauti ilime eto okoko makuya emekaiyo, ito oluhoka etadawokiya lusa voetokaiye. \v 43 We napanemidana idola minane. Mena ebili maya minoboya nemotokaya nenaha iyoko nisene. \v 44 Elo. Eke adoha nolonetaniyoko ohumaneuti oluhonema momoga oko omola adoha noyowiye. \v 45 Ito emoya We napamamo lo mibo ga maya woko letiye loko elewole oko ata elekaniyoko Omailimo maku mekaiye. Yamuya eloyoko wati iye. \s1 Meleda maya oli meko Omaimidana epoka libo. \p \v 46 Loko liyoko, Melemamoya sa-loko lo miye: \q1 Nemoya nukaneya We napamidana epoka noloe. \v 47 Ito weuna oluhonedunuya Omaimo lahelametibo nesauti nilimitibo wemuya oli meko epoka noloe. \v 48 Ito nemo elekele oluwa lemeko minobo maya olotiya nilime-loko noyowiye. Sa-noinako, alikaya mini-liki yowitabo wewenasi nemodamu Omaimo maku nimibo menae liki likilae. \v 49 Sa-onenako, Omaiya elewoleyalaki welimo nemotoka saina ulawa le soto molokaiye. Sa-onenako, emo ulila maya eto okoya ne. \v 50 Emoda oli mitabo wewenaya mini-liki yowiki minaboya Omailimoya nasahili obetokaka noiye. \v 51 Ito edimonipomu eleyoko yowekaka noibo wewenaya eimola elewoleyalaloti dilipe hulokaka noiye. \v 52 Ito duliki wesi sa-inayokoma onowelaki siyaloti dipisoko le hulikaiyoko mohiliki limikaka niae. Sakokoya limiki minabo wewenasida duli maya leko yowekaka noiye. \v 53 Ito uvaminanipo minamibo ito nodemu helikaka niabo wewenasida maya saina ihilawa biyoko niki dohumanipo iki minikaka niae. \v 54 Ito uvaminanipoki wewenasidama hulobetokaiyoko yowiki limiki minikaka niae. Omaiya ukala laloki we nenako, lemo Isilaelo wewena elekele oetoko minudawolaya lilime lalo oletaiye. \v 55 Latate Aebalahamu ito ouvamela mota mini-liki nisiki minabo wewenalokaya ga loko hukobetoko sa-ibomidana ihilawama soto pekaiye. \m \v 56 Melemamo sa-lokokoya Elisabetite maya miniki ukada loweki makokiya le hulikoko akuya numudaloka le wili jekoya wiye. \pi1 \bd 46\bd* 1 Sam 2:1-10 \bd 55\bd* Jen 18:14 \s1 Noku udobetokaka we Joni maya soto piye. \p \v 57 Sa-iyoko Elisabeti maya oluho etatibo onawama nisekaiyoko, ipalaya etaiye. \v 58 Etokaiyoko, muki wewenalale ito iwelalesiya We napamamo he elowo oetaibo ga maya elikikiya Melelemaki mulunipou wati iye. \v 59 Sa-okaiyoko, onawa 8-pala yamidana sako wokaiyoko, Omaimidana ganelama aya ipamidana upalaloma moloetatune likiki muki wewena nisiki li esa ikiki ulilamaki aholada ulilalo molatune likiki lae. \v 60 Liki layoko, dolamamo auha lokoko O'e. Ulilaya Joniyo loko molatune. \v 61 Loko lokaiyoko, sa-liki li me: Aiye, emo latakalesida ulinipo mako sako minamiye. \v 62 Liki auhaya likadanaki Jekolaeyadamamu ipalada ulilama nenae loko molatihe likadanaki dadelotima aweyaha ayoko, \v 63 Jekolaeyamamo pepama liki nisilo loko adelotima aweyaha okaiyoko, liki nisiki mikayoko, yaloma ulila maya Joniyo loko luhuwa jiye. Jekaiyoko, elikadanakiya agae, likiya lae. \v 64 Sa-iyoko, Jekolaeyada epa ulumalama enemane oko wehe liyoko, Omaimidana epoka liye. \v 65 Sa-iyoko, iwelale malokasiya elikadanaki domodanipo adoha wonebo ne. Sa-iyoko Judiya ebakuka bolaukahena ito muki numutokahena aya gama wetome-katome ayoko, \v 66 muki wewenasiya wego menago ganipoma elikikiya eli madonipou moliki sa-liki lae: Oluhoya napa lekoko nenaha etihelae liki lae. Liki laboya, We napamidana elewolelama aya oluholo neyoko mudaikiki labo ne. \pi1 \bd 59\bd* Liv 12:3 \s1 Jekolaeyakaho ohuwa hukoko libo ga. \p \v 67 Ito ahola Jekolaeyadaya Omaimidana weuna oluholimo ukalau lemeko minokoko ilime lalo okaiyoko, ga mako sa-loko ohuwa hukoko liye: \q1 \v 68 We napate Omaimoya Isilaelo wewena lemodaya lilime wati okadanaki lahelamibo nesautima lilimekaiye. \v 69 Elekele oluhola Dewitida ouvamela mota lahelametibo nesauti lilimitibo ahoda maya le sinoko hekaiye. \v 70 Hapaya eimola epalauti ga likaka wesiya dilime lalo iyoko, ga mako koha moliki sa-likima liminaboma ne: \v 71 Lowa hi limiki asowalaki nesa li limiki sa-niabo wewenasida dadeutiya lilime oli ekolaiye. \v 72 Latatelesidama eke lobetoko dilimituwe loko lo molaibo ne. Ga loko wasa jekaka gaya liboyaloya ele-minoko sa-oletakolaiye. \v 73 Ito latate Aebalahamudama sa-loko elewole oko lo moloetaibo nenako, \v 74 yamuya lowa ulatelo wewenatelesilokatiya lilimekadeko hulu oko minakolune, \v 75 ito lukaya eto eto oko minoko gateya minamideko elekele oluhola lolo oko mino-loko woko minoko heletune. Sa-onenako, Omaimidana epoka letune. \v 76 Ito emo maya ipalikaya, We napamidana gala lo-lele moneko anulaya wiletataniyo, emokumuya okulumauti Omaimidana epalauti ga lokaka we likiya likilae. \v 77 Emokahoya Omaimo wewenalale yuhasida esenipo vobetaibo gama lo bekaniyoko, eli wehe likadeko lihimanipoma le hulobetakolaiye. \v 78 Lemo Omaitemoya lemo milumate elekaka noinako, emo letibotoya okulumaloya okululuwa nohokeko \v 79 lubukamidana ukauka ito helekaka anuguya minudawo wewenaya leya jeko le lameda loletakolaiye. Sa-ideko, onawa lalomidana anulaya soto pekadeko yauya wekolune, \m loko Jekolaeyakahoya liye. \p \v 80 Ito maya ipaya napa leko elewole okoko mumusopa mikaloka woko nedeko, yowanu litibo onawaya alili okaiyoko, nisituwe lokoya Isilaelo wewenasitokaya soto pene. \pi1 \bd 76\bd* Mal 3:1 \bd 79\bd* Aes 9:2 \c 2 \s1 Ipa Jisesi soto pibo ga. \r (Mat. 1:18-25) \p \v 1 Ya yupekaya Lomu wewenasida uliki wenipo napa neboya uliwaya Agustasiyo loko nebo nenako, emokahoya numuto namato wewenasida dulinipo litae loko gaya hulaiyoko wiye. \v 2 Ya yowanulaya hapa lamabo ne. Kuwiliniyusiya Siliya ebakukaya uliki we neyoko ya yowanuya api iki lebo ne. \v 3 Sa-niayoko, muki wewenasiya lulitema litae liki latanipolesida oto ebanipoloka wayoko, \v 4 Josepuya Dewitida ouvamelama nenako, emokiya asako Galeli ebaku Naseleti numutoka nebototiya hulikoko Judiya ebakuka Dewitida oto ebala Betilihamugama yowiye. \v 5 Yoweko muda molitabo mena Meledama oluho ohumanakiya ilimiyoko magoina waiye. \v 6 Wiki yaloka miniki menalamo oluho etatibo onawama alili okaiyoko wenoka wewena udikaka numudama liki lokaiyoko nenako, alowo jikiki bulumakasi numukuma yowiki minaiyoko, \v 7 Melemamoya ada ipalama etokoko adalalotima hitoetokoko bulumaka jasida nodenesa bikaka lapeuma huloetoneyoko udone. \s1 Sipisipi ja ujapa ikaka weki ito okananipoki weki. \p \v 8 Sa-okaiyoko, aya yupekaya aya mikaukati maloka wewenama lubukaya ametoka miniki sipisipi janipolo ujapa iki minabo ne. \v 9 Sa-ikiya minayoko, We napamidana okanaki wela makoya nisiboya aya wewenasidama We napamidana lamedalimo he hada obetokaiyoko nenako, domodanipo adoha wonebo ne. \v 10 Sa-iyoko, okanaki wemamo sa-loko lo biye: Nemoya ga lalo nesa leko nolemoyo, domodatipo wamideyo. Yamidana ihilawaya muki wewenasitoka soto pideko mulunipouya aila uluma silekolaiye. \v 11 Aya nesaya sakoya ne: Olotiya lahelamibo nesauti dilimitiye loko lo mololibetaibo we maya Dewitida oto numutokama soto nopiye. \v 12 Ito anewa mako lo libituyo, elilo. Oluho aida makoya lawolawolotiya jiki hitiki hulitikayoko jasi nodenesa molikaka lapeuya numuku udoneyo, wiki mudalo. \v 13 Loko lo bekaiyoko, wavu-liki okananipoki wewenamasi enemane iki okulumautima limikiki iwenipole minabotoma li esa ikiki Omaimidana epoka liki nama mako sa-liki lae: \q1 \v 14 Okulumau Omaimidana oli meko epoka letune. Maya mikauka Omailimo umula helibo wewenasitokaya hulu soto pideyo. \p \v 15 Likiya okananipoki wewenamasiya likadanaki, akuya li okulumau yowikayoko, ja ujapalo wemasiya sa-liki wetome-katome ae: \v 16 Lemoya Betilihamu numutoka lemeko We napalimo lo limibo nesaya soto piboto mudatune. \v 17 Liki likadanaki enemane iki wikiya Meleko Josepukoma dilipi soto molikiki, oluho aida maya bulumakasida nodenesa lapeuma udoneyoko muda-elae. \v 18 Muda-elikikiya okanaki welimo yaya oluhomu libo gama wetome iki li be. \v 19 Sakiki, sipisipi ja ujapalo we maya akuya li welepa jiki wiki okanaki welimo libo nesama mudabomuya Omaimidana epoka liki ulila li sawa jiki minae. \v 20 Sa-iyoko, aya wewenasida depauti awa elebo wewenama dukaukaya lahelepa iyoko, Mele maya muki gama le madonau molokoko ata keke oko nebo ne. \s1 Jisesida upalo Omaimidana anela molitae. \p \v 21 Ipa Jisesi maya soto pekaiyoko, onawa 8-pala wokaiyoko aya ipamamidana upalaloya Omaimidana anela molitiki ulilama Jisesiye liki molae. Aya ulilaya Meleya owaha oluholaki minamiyoko okanaki welimo omutoko lo miboto molaiye. \pi1 \bd 21\bd* Luk 1:31 \s1 Monoka numuda napauma Jisesidama Omaimidana ipala netiye liki anela molitae. \p \v 22 Aya ipa etaibokumu upama li lalo itae loko Mosesekaho lo hukoko libo nesa liki lolo itatabo onawama alili okaiyoko, Meleko Josepukomasi ipa Jisesidama ilimi-liki Jelusalemu numutokama yowiki We napa Omaimidana ipala netiye liki anela molitaiye. \v 23 Sa-iboya We napamo sa-loko libotoma elikiki sa-iye: \q1 Ada oluhoma soto nopidekoma, We napamidana oluhola netiye liki milo. \m \v 24 Ito Omailimoya sa-loko lo hukaiye: \q1 Nama luhuhe ito omeyasikidana nama loweya liki wikiya nemoda uda ji nimilo. \m Loko lo hukaibo gama elikikiya nama lowemaki liki waiye. \p \v 25 Sa-iyoko, Jelusalemu numutoka we mako ulila Simiyoniyo loko nebo weya wehe loko monokalaki we ito Isilaelo wewenasida lahelamibo nesauti dilimitiye loko lo molaibo wemuya ewa oko minokaka onebo we ne. Aya wemidana ukauya Omaimidana weuna oluho lemeko waitoko minoko \v 26 sa-loko lo miye: Emoya helamoko aha minoko We napayamo maku mibo we lahelamibo nesauti dilimitiye loko lo mololibetaibo wema muda-elakolane. \v 27 Sa-iyoko, Simiyonidama Omaimidana weuna oluholimo ilime sahu okaiyoko monoka numuda napauma yowiye. Sa-iyoko Meleko Josepukoma Omailimo libo nesa liki lolo itatae liki ipa Jisesidama ilimi-liki monoka numukuma yoweiyoko, \v 28 Simiyonimamo ipa Jisesidama yanawa oko lenedanaki Omaimidana sa-loko epoka loko liye: \q1 \v 29-30 We napane yamalae, lahelamibo nesauti lilimitibo we maya olotiya nomudalotiya mudakoe. Ga lo molonetadawoma ayaloya niseko ulolotokainako, nemoya emo elekele wekama nilime monokau moloko nilime hulu ideko helituwe. \v 31 Emokahoya numuto namato wewenasi muda-lelatae loko lilime lalo etibo wema ilime soto molokane. \v 32 Sa-okainako. ya welimoya hetoka wewenasida dukauya he hada ideko nisiki monoka elikilae. Sakoya Isilaelo wewenasida duli maya le sinakolaiye. \m \v 33 Loko ipa Jisesidamuya liyoko, dolako aholakomasi agae liki laiye. \v 34 Sa-iyoko, Simiyonimamoya eimola maku meko dola Meledama sa-loko lo miye: Ele-minape, maya ipaloya Isilaelo wewenasi lopo-topo ga litae loko loneboma ne. Aya oluhomidana galalotiya maloka wewenaya demesa mikiki huluwai liki limi jitabo ne. Ito malokaya elewole iki sinakilae. Sako emoya elewole oko netibo nenako. muki wewenasiya duka kohai miki liwi letiwi itatabo ne. \v 35 Sa-ikiki alikaya nikohadeko emoya ipakamuya miluma elekolane. \v 36 Loko lokaiyoko, mena mako Anao loko nebo menaya Omaimidana epalauti ga lokaka mena ne. Emoya Panuweloda oluwa Esada nalalauti weloya niseko nedanaki meleke 7-pala le hulikaiyoko waunama helekaiyoko, \v 37 eto mena lolo oko mino-loko yowiboya meleke 84-pala le hulikoko iloho molaiye. Ito monoka numuda napa maya hulamoko muki yulaka ludaka nekewaya Omailoka monoka lokaka oko nedanaki, monokalokago ekolo nodenesa moseko nedanaki Omailokaya lokaka iye. \v 38 Sa-okaka ibo nenako, aya onawaloma niseko Omaimidana epoka lidanaki Jelusalemu numutokama Omaimo dilimitibo onawamu ewa iki minabo wewenasida maya ipa Jisesida galama wetome oko lo biye. \pi1 \bd 22\bd* Liv 12:6-8 \bd 23\bd* Eks 13:2,12 \bd 32\bd* Aes 42:6; Aes 49:6 \s1 Naseleti numutoka li wili jiki wabo. \p \v 39 Sa-okaiyoko We napalimo lo hukoko libo gamidana yowanuwa maya likiki Galeli ebakuka numudanipo Naseletigama aku li wili jiki waiye. \v 40 Yaloka wiki minaiyoko ipa Jisesida maya Omailimo ujapa lalo oetoko sa-iyoko, napa leko elewole o-minoko sawe lalo nesa liye. \pi1 \bd 39\bd* Mat 2:23 \s1 Ipa Jisesima monoka numuda napau yoweko nebo. \p \v 41 Meleke nowiyoko nowiyokoya esenipo vobetaibo holi onawama nisiyoko Meleko Josepukoma Jelusalemu numutokama yowikaka aiye. \v 42 Sa-ikiya minikaka aiyoko, ipanipo Jisesi maya meleke 12-pala le hulikaiyoko, aya onawama nisiyoko omutiki ikaka aibo nesa liki ipa Jisesidamaki ilimi-liki Jelusalemugama yoweiye. \v 43 Sa-ikiya yowiki minayoko, holi onawa maya suwokaiyoko, Meleko ito Josepukoma ipa Jisesidama Jelusalemu numutokama ata jimikiki emomae liki lamiki hapaya numudanipoloka lemeiye. \v 44 Numudanipoloka nilimiki wewenasida oluhonipo ahaluwaleki wonetihe likiki anuloka lubu jekaiyoko moniki edimo yuha iwelale minaboku minaboku maya ohu jeiye. \v 45 Sa-iki ohu jeiboma nisamiyoko, moniki loka loka aiha mudamune likigo layoko, akuya li welepa jiki Jelusalemu numutoka yoweiye. \v 46 Yowiki ohu jiwa jiwa iki minaiyoko, onawa loweki makoki wokaiyoko, Jisesima monoka numuda napau minoko monoka monawa lainimi ikaka wesida luwawanipou nedanaki ganipo noeleko ito ga monawamuya loka nobetaiyoko dolako aholakomasiya wiki muda-elaiye. \v 47 Ito monoka monawa lainimi ikaka wesiya ipa Jisesimamo ga monawa elibokumu ito loka abotoma le welepa jeko lo bibomu agae liki domodanipo adoha wonebo ne. \v 48 Sakoya luwawanipouya neyoko mudaikiki dolamamo sa-loko lo miye: Ipane emoya nenahamu ata jeletane. Olo. Ahokatema emokumu muluteuma hugili iyoko moneko ohu nojoiye. \v 49 Loko lo miyoko Jisesimamoya sa-loko lo miye: Nenahamuya ohu nijeiye. Nemo ahonemamoya numudalauya yowanu leko mino loko lonetaibo yowanuma leko minohao, edimoya aya gama elamiki nilaihe. \v 50 Loko libomidana monawa maya dolako aholakoma elamaiye. \p \v 51 Sa-liki likiki ilimi-liki Naseleti numutokama waiyoko elekele obetoko ne. Ito dolakaho muki elibo gama le ukauya molaiye. \v 52 Sakoya neyoko Jisesima upalaki ito elekakalaki napa leko elewole iyoko ne. Sa-ikiya minayoko, Omaiki muki wewenakiya Jisesidamuya muda-eliki dumu helenebo ne. \pi1 \bd 41\bd* Eks 12:1-27; Dut 16:1-8 \bd 52\bd* 1 Sam 2:26; Plo 3:4 \c 3 \s1 Jonimamo monoka ga lo bibo. \r (Mat 3:1-12; Mak 1:1-8; Jon 1:19-28) \p \v 1 Tibeliyusiya Lomu wewenasida ujapa wenipo napa-napa lolo oko neyoko, meleke 15-pala wiyoko, Potiyo Paelatiya Judiya ebakukaya uliki we napa lolo oko neyoko, ito Helotiya Galeli ebakukaya kiyape lolo oko neyoko, ito unala Pilipikahoya Itulaiya ito Talakoniti ebakukaya kiyape lolo oko neyoko, ito Lisaniaya Abiline ebakuka kiyape lolo oko neyoko, \v 2 ito Omailoka jokila hi mikaka we napaya Anasiko ito Kaeyapasiko minaiyoko, sa-ikiya ujapa weya lolo iki minayoko, Jekolaeyada ipala Joniya ame mikalo neyoko Omailimoya yowanu ga loetaiye. \v 3 Sa-okaiyoko nenako, Jodani no yola helega ito ma helega moneko Omailimo lihimanipo le hulobetatiye loko dukanipo li wili jikiki noku udatae loko lo soto moloko lo beko nebo ne. \v 4 Sa-noiyoko Omaimidana epalauti ga lokaka we Aesayakaho ga mako sa-loko ohuwa hukoko luhuwa jibo ga maya Jonitoya niseko ulolotiye: \q1 Mumusopa mikaloya we makolimo ga napauti sa-loko noliye: We napatemidana anula dukauya wilitalo. Sa-ikiya anulama li wehe litalo. \v 5 Omotudahe ito weuhahe lekesa jenetibohe, anuloya yoweko lemeko oko awa halenetibohe, kohaiki li wehe likadeko \v 6 muki wewenasiya Omaimidana elewoleyala ito olisauti dilimekaka wema muda-elakilae. \p \v 7 Sa-iyoko muki wewenasiya Jonidama noku udobetaiboto wiki nomuya loka itayoko, sa-loko lo beikaka oko nebo ne: Edimo jamidana oluholalita olisatipomidana lihimalama nisekolaiboya aha oli itae loko ekahimamo lo libiye. \v 8 Edimoya dukaya li wili jikiki yamidana monawaya li soto molikiki nisilo. Ga mako lo libituyo, elilo. Edimoya tolowa i suwikadekoma Aebalahamuda ouvamela minatae loko edimosidamu elametiye. Omailimo sa-itae loko maya ehadasidaya Aebalahamuda ouvamelale lolo ilo loko letiboya aha lolo itabo nenako, edimoya dupatipo liki yowiki lemoya Aebalahamuda ouvamelalema minudanako Omailimo lihimatemu obi oletamekolaiye liki lamilo. \v 9 Mudalo. Loda leko makoya ya monau kohakolo nebo nenako, tomaya yaya ihilawa jametiboya isa heko joku jekolaiye. \p \v 10 Loko liyoko, muki li esa iki minabo wewenasiya sa-liki loka itae: Sa-inako, lemoya nenaha etune. \v 11 Liki layoko sa-loko lo biye: Wewena makolikaya upalo nesa lowe le-minokoma iwekada upalo nesala minamidekoma, iwekadaya mako maya mo. Ito nodenesalokiya asaiki sa-ilo. \v 12 Loko liyoko, takisi likaka we malokasiya noku udakili emotoka nisiki monoka wete yamalae, lemoya nenaha etudawo ne. \v 13 Liki loka itayoko, sa-loko lo biye: Takisi ehada gamanilimo lilo loko lo molaibototima oha limi yowiki lamilo. \v 14 Loko liyoko, pilisi wemasi nisiki lemoya nenaha etudawo ne liki layoko, edimoya wewenasi ehada limitae liki kohaidiki dilipi lahelamibo amiki hakupa ga libitamilo loko lo biye. Ito ukada yowanuloti ehada likaka niaboma osele delamideyo, loko liye. \p \v 15 Muki wewenasiya Omaimo lahelamibo nesauti lilimitiye loko lo mololetaibo wema nisitibo onawaya alo alili okaiye liki elikiki aya wema nehe liki Jonidamamuya data lowe ke. \v 16 Sa-ikayoko, Jonimamoya muki wewenasidama sa-loko lo biye: Nemoya nolotigoya noku udolibetokaka noboya, nemo nemesaloka nonisibo wemidana elewolelalimo nemo elewolenemidana asetoko ne. Nemoya aha we minoe. Emotoya kohamonako, emoda elekele oetoko yowanula asolamaki letatuboto kohamoe. Aya welimoya Omaimidana weuna oluholoti ito dukau lahelametibo nesa jeko wotetibo noku udokaka jolotiki noku libetakolaiye. \v 17 Aya wemoya pipiya usokaka nesakiya leko niseko laisi esopa jeko le lalo ekolaiye. Sako nodenesa lalo maya usoko le numudalau molokadeko minakolaiye. Sakoko pipiyawama usoko joku jekadeko lowa lowa oko minakolaiye, loko liye. \p \v 18 Jonimamo sakoya maya gayaki ito maloka gayaki wewenasida data leko lo nobeko Omaimidana gala laloya lo beko nebo ne. \v 19 Sa-iboya Helotimamo yatolada menala Helodiyusidama hipo oko lekoko maloka lahelamibo nesa lekaiyoko nenako, Jonimamo auha miyoko Helotimamo lahelamibo ata kekoko, \v 20 Jonidama nala numukuma huloetaiye. \pi1 \bd 4\bd* Aes 40:3-5 \bd 7\bd* Mat 12:34; Mat 23:33 \bd 8\bd* Jon 8:33 \bd 9\bd* Mat 7:19 \pi1 \bd 12\bd* Luk 7:29 \bd 19\bd* Mat 14:3-4; Mak 6:17-18 \s1 Jisesima noku udaibo. \r (Mat 3:13-17; Mak 1:9-11) \p \v 21 Jonidama nala numukuma owaha hulitamayoko, noku noudobetaiyoko Jisesima asako Jonitoka wiyoko nokuma udoetaiye. Sako udoetokoko Omailoka noliyoko okulumama golo notiyoko, \v 22 Omaimidana weuna oluhomamo nama luhukidana oko lemeko Jisesida madonaloma olomo jeko ne. Sako neyoko, okulumautiya ga mako sa-loko soto piye: Nemo nukane eme-minobo ipane minaninako, emodaya muda-elo lalo okoe loko liye. \pi1 \bd 22\bd* Sam 2:7; Mat 17:5; Luk 9:35 \s1 Jisesida latala. \r (Mat 1:1-17) \p \v 23 Jisesima melekela 30-pala le hulikoko monoka yowanuma le api oko liye. Sako noliyoko, muki wewenasiya Josepuda ipalama nehelae liki ele. Josepuya Helida ipala, \v 24 emoya Matatida ipala, emoya Liwaeda ipala, emoya Melikida ipala, emoya Janaida ipala, emoya Josepuda ipala, \v 25 emoya Matatayada ipala, emoya Aimosida ipala, emoya Nahumuda ipala, emoya Eselida ipala, emoya Nagaida ipala, \v 26 emoya Matada ipala, emoya Matatayada ipala, emoya Semenida ipala, emoya Josekeda ipala, emoya Jodada ipala, \v 27 emoya Joanada ipala, emoya Lesada ipala, emoya Jelupapelada ipala, emoya Sealetiyelida ipala, emoya Nelida ipala, \v 28 emoya Melikida ipala, emoya Adida ipala, emoya Kosamida ipala, emoya Elimadamida ipala, emoya Eleda ipala, \v 29 emoya Josuwada ipala, emoya Eliejelida ipala, emoya Jolimida ipala, emoya Matatida ipala, emoya Liwaeda ipala, \v 30 emoya Simiyonida ipala, emoya Judada ipala, emoya Josepuda ipala, emoya Jonamada ipala, emoya Eliakimida ipala, \v 31 emoya Meleyada ipala, emoya Menada ipala, emoya Matatada ipala, emoya Netenida ipala, emoya Dewitida ipala, \v 32 emoya Jesida ipala, emoya Obetida ipala, emoya Bowasida ipala, emoya Salamoda ipala, emoya Nasonida ipala, \v 33 emoya Aminadaboda ipala, emoya Adaminoda ipala, emoya Alonida ipala, emoya Hejelonida ipala, emoya Pelesida ipala, emoya Judada ipala, \v 34 emoya Jekopuda ipala, emoya Aesikida ipala, emoya Aebalahamuda ipala, emoya Telada ipala, emoya Neholada ipala, \v 35 emoya Seluguda ipala, emoya Leyuda ipala, emoya Pelegeda ipala, emoya Ebeleda ipala, emoya Selada ipala, \v 36 emoya Kenanida ipala, emoya Alapasatada ipala, emoya Semuda ipala, emoya Nowada ipala, emoya Lamekeda ipala, \v 37 emoya Metuselada ipala, emoya Inokuda ipala, emoya Jaletida ipala, emoya Mahalaleda ipala, emoya Kenanida ipala, \v 38 emoya Enosida ipala, emoya Seteda ipala, emoya Adamuda ipala, Adamuya Omailokati ne. \c 4 \s1 Olohalimo Jisesida mimi ibo. \r (Mat 4:1-11; Mak 1:12-13) \p \v 1 Jisesida maya Omaimidana weuna oluholimo lemeko ukaulau waitokoko ilime sahu okaiyoko, Jodani noma hulikoko mumusopa mikaloka wiye. \v 2 Mumusopa mikaloya woko 40-pala yulaka nodenesa namoko aha yupago udoko sinoko oko neyoko, olohalimo niseko mimi oko mulunau heko mologo oko ne. \v 3 Sa-iyoko, olohamamoya sa-loko lo miye: Emoya Omaimidana ipala minatadawoya matoka ehadahenasida lideko, nodenesa lolo imi wideko noko minamane. \v 4 Loko liyoko, Jisesimamoya sa-loko lo miye: O'e, monoka bukugu luhuwa mako sa-liki ji-minaboma ne: \q1 Wewena makolimoya nodenesago nokoko elewole oko minametibo nesa ne. \m \v 5 Loko lokaiyoko, olohamamoya akuya ilime-loko bola hana-panauya yoweko muki numuto namato wesida ebanipohena ito elewoleyanipohenama ilipeko suwokokoya \v 6 sa-loko lo miye: Mudao. Muki yatoka duliki wesi nesaki maya mikauya saina laloki mukiya nemoneda nadeuya moloneyoko nemo ujapa o-minonako, wewena makomamidana mituwe loko letuboya aha mitubo nenako, emodagoya eme suwekoloyo. \v 7 Emolitaya nemoto i bola heko monoka letadawoya, muki nesaya emo nesakago lolo o suwekolaiye. \v 8 Loko liyoko, Jisesimamo sa-loko lo miye: O'e, monoka bukuguma ga mako sa-liki luhuwa ji-minaboma ne: \q1 We napa Omaimidanagoya li bola he meko lipe meko uliwa le sawa jetudawo ne. Sako emodagoya elekele oetatudawoya ne. \m \v 9 Loko lokaiyoko, olohamamoya ilime-loko Jelusalemu monoka numuda okepaloma yoweko sa-loko lo miye: Emoya Omaimidana ipala minatadawoya malotiya yokama mikalo eko molo. Sa-liki luhuwa ji-minabo ne: \q1 \v 10 Emodamu Omailimo okanaki wesida yowanu ga lobetadeko ujapa lalo nesa itakilae. \m \v 11 Ito ga mako sa-loko ne: \q1 Ikaya ehadalimo kohaelokatiye liki okanaki wesida doli hekadeko limiki apusa jiki ilimi dade lukanauya molakilae. \m \v 12 Liki luhuwa ji-minaboma neyo, emoya le lahelamibo amekolane. Loko liyoko Jisesimamo sa-loko lo miye: O'e, monoka bukuguya We napatipo Omaimidana mulunau heko nei nesa lolo etuboya We napatipo nilimekolaiye liki lamilo liki luhuwa ji-minaboma ne. \p \v 13 Loko lokaiyoko, olohamamo muki nesaloma mulunau hego hego oko lokoko yu makowe lokoko Jisesidama huloetokoko oli wibo ne. \pi1 \bd 4\bd* Dut 8:3 \bd 8\bd* Dut 6:13 \bd 10\bd* Sam 91:11 \bd 11\bd* Sam 91:12 \pi1 \bd 12\bd* Dut 6:16 \s1 Jisesimamo Galeli ebakuka monoka yowanu api oko libo. \r (Mat 4:12-17; Mak 1:14-15) \p \v 14 Jisesida maya Omaimidana weuna oluholimo ilime abuha-wowo loko elewole mekaiyoko Galeli ebakuka akuya le wili jekoya wiye. Sa-iyoko galama muki ebatoka woko suwiyokoya ele. \v 15 Yalokaya monoka numuda neboku nebokuya yoweko lemeko oko monoka lo biyoko muki wewenasi eleboya lahelepa delaiyoko epoka lae. \s1 Naseleti wewenasi Jisesidama muda-eli hulabo. \r (Mat 13:53-58; Mak 6:1-6) \p \v 16 Sa-ikayoko Jisesima napa libo eba Naseletigama wokoko, holi onawa alili okaiyoko monoka numuku yowiye. Emo holi minokaka ibo yulakaya asakogoya yowekaka iye. Sako yoweko monoka lepeko lo bekolo noyowiyoko, \v 17 Omaimidana epalauti ga lokaka we Aesayakaho luhuwa jibo pepama mikayoko, le taloko ga makoya sa-loko nebo aya mudakoko lepeko lo biye: \q1 \v 18 We napamidana weuna oluholimo nemotoka lemeko yowanu ga sa-lokoya lo nimiye: You liki minabo wewenasidaya ga laloya lo bo. Nala numuku minabo wewenasida olutobetatuwe loko lo bo. Domuda likaibo wewenasidaya le pana kituwe loko lo bo. Migele-agele iki minabo wewenasidaya dilipe dowa letuwe loko lo bo. \v 19 We napalimo dilipe dowa letibo onawaya alo alili okaiye loko lo bo. \p \v 20 Jisesimamo sa-loko lepeko lo bekokoya pepama ake oko elekele oluhoma mekadanaki ohaya mikalo ne. Sako neyoko monoka numuku minabo wewenasiya wenu wenu niayoko ga mako sa-loko lo biye: \v 21 Monoka bukuguti aya lepoyoko elebomidana ihilawaya olotiya soto piye. \v 22 Loko lokaiyoko edimomasi ini imikikiya emo epalauti aya eleyoko lahelepa delaiye. Sa-iyoko epoka likiki emo Josepuda ipalama neboya, yamidana aya nenaha okoko noliye. \v 23 Liki layoko, sa-loko lo biye: Ga makoya sa-liki koha moliki likaka niae: Lusa we minatadawoya aito wewenasida dilimedawo nesa leko eimoka wewenakalesidaya dilimamape. Nemo nata eloboya aya koha moliki aya wasa jiki li nimikiki nemoda Kapaniyamu numutoka elewole anehena liyoko maya eludawomidana asakoya oto numudakaloma neyo aya nesa lolo ideko mudatune liki li nimitae. \v 24 Loko lokadanakiya kolo meko sa-loko liye: Nemo watiya lo libituyo, eli-minalo. Omaimidana epaloti ga lokaka we makolimo eimola oto ebalalo woko Omaimidana galaya lo bitiboya emo yatokaya lelimote oluhotema ne liki galaya elamikilae. \v 25 Ya nesamuya lo libituyo. Ilaijaya monoka yowanu libo yupekaya okulumau anuya li lokaiyoko meleke 3-palaki ito ukada 6-palaya goya jamibo ne. Sayoko nenako, nodekumu napaya muki ebatoka maya soto pibo ne. Sa-ibo onawaloya Isilaelo mikaukaya eto menakipa obe liki minaboya, \v 26 Omailimo Ilaijadaya muki mena minabotoya dilipe wati etiye loko oli hamiye, Sidoni ebaku Salepata numutokaya Juda mena nehekala hetoka mena mako nebotokaya oli hiye. \v 27 Ito Omaimidana epalauti ga lokaka we Ilaisaya yowanu libo onawaloya Isilaelo mikaukaya mika ihi jelebo wewenaya obe liki minaboya Ilaisamamo dilipe lalo amoko Siliya ebakuka hetoka we mako Naemanidagoya ilime haka liye. \v 28 Loko lokaiyoko aya gama eliki lemodamukiya lokaiyo liki monoka numuku minabo wewenama depauka molokaiyoko \v 29 vovotiki sinikiki hetokama wiki Jisesida maya ilimi-liki aya nebo weuhamidana lakiwauma yowiki ipisi hulakili ilimi-liki yoweha, \v 30 luwawanipoutima aha leso iye. \pi1 \bd 18\bd* Aes 61:1-2 \bd 24\bd* Jon 4:44 \bd 25\bd* 1 Kin 17:1 \bd 26\bd* 1 Kin 17:8-16 \pi1 \bd 27\bd* 2 Kin 5:1-14 \s1 Oloha lahelamibomo ukalau nebo we. \r (Mak 1:21-28) \p \v 31 Sakoko Jisesi maya Galeli ebakuka lemeko Kapaniyamu numutokama muki holiguma yoweko monoka lo beikaka oko nebo ne. \v 32 Sako elewoleyalaki monoka ijaka heko lo bekaka ibo nenako, domodanipo adoha wiye. \v 33 Sa-niayoko aya monoka numukuya we mako neboya ukauya oloha lahelamibo makolimo minokoko ilime lahelamibo okaiyoko, nedanaki gai moloko sa-loko liye: \v 34 Agae, Naseleti we Jisesiyo, nenahalo lahelamibo nesa lolo oletakolane. Olotiya lilime lahelamibo etuwe loko nonisepe. Emodaya muda-elo wehe lo-minoe. Emoya Omailokati lemedawo eto o-minadawo wema minane. \v 35 Loko liyoko, Jisesimamo auha meko sa-loko liye: Epaka he li lokoko moletoko ukautiya lemeko wo. Loko lokaiyoko, olohamamoya aya wemidana muki wewena luwawanipoutima ipisoko hulikaiyoko lemeko pou loko udokaiyoko, oloha lahelamiboma ilime lahelamibo amoko huloetokoko wiye. \v 36 Sa-okaiyoko, muki wewenama domodanipo wokaiyoko wetome-katome iki sa-liki lae: Nenaha iye. Monokala aitomidana ne. Emo galaya elewoleyalaki ito abuha-wowolalotiki lobetokaka noiyoko olohasiya hulibitikaka niae. \v 37 Liki layoko Jisesidamu gala maya muki ebatoka woko suwiye. \pi1 \bd 32\bd* Mat 7:28-29 \s1 Jisesikaho Pitada iloho dolada ilime haka loetaibo. \r (Mat 8:14-15; Mak 1: 29-31) \p \v 38 Sa-iyoko, Jisesima monoka numukutima lemekoko Saimonida numudalauma yowiye. Saimonida iloho doladama upauya jo napa libo nesa elokaiyoko ilime haka letiye liki likayoko, yowiye. \v 39 Yoweko aliliya sinonedanaki upalauya jo lonebo nesamidanama auha mekaiyoko suwoetaiye. Suwoetokaiyoko, aya menamamo enemane oko sinokoko Jisesilemaki nasahili obetaiye. \s1 Jisesimamo ludakama muki saina delaibo wewenasida dilipe haka libo. \r (Mat 8:16-17; Mak 1:32-34) \p \v 40 Ludaka homa nolimiyoko aito aito nesa jelebo wewenasidama dilipi-liki Jisesitokama nisi nisi ayoko, adelama dupalo moloikaka oko dilipe haka haka liye. \v 41 Ito wewenasida dukau oloha lahelamabo minabosidama kohaidoko doli nohiyoko opa napa ga liki sa-liki lae: Emoya Omaimidana ipalama minane. Liki likiki hulibitikiki wiwi ae. Niwiki Jisesidamuya Omaimo lahelamibo nesauti lilimitiye loko lo mololetaibo wema ne liki data elebo nenako, Jisesimamoya auha beko emo monawalama li-lili monamitae loko lo hukobetaiye. \s1 Jisesima monoka lo bebe oko wibo. \r (Mak 1:35-39) \p \v 42 Nekewama homa noyowiyoko, Jisesima numukutima lemekoko woko mika epaloka emesa meko minoko aholadama epoka lekolo sa-iye. Sakoya woko neyoko, muki wewenasi emokumuya ohula jiki jiki li soto molikiya huloletametiye liki layoko, ele bameko sa-loko lo biye: \v 43 Nemoya eba makomaloka moneko Omailimo muki wewenasida uliki wenipo lolo etibomidana gala laloya wetome oko lo bebe ekoloe. Ya yowanu litane loko Omailimo noli henebo nenako, \v 44 loko lokoko woko Judiya ebakukaya monoka numuda neboku nebokukaya yowego lemego oko monoka lo beikaka oko moniye. \c 5 \s1 Jisesikaho liboto lahawa obe liki lebo. \r (Mat 4:18-22; Mak 1:16-20) \p \v 1 Yu makoma Jisesima Genesaleti adu no ilikakama neyoko muki wewenamasi Omaimidana galama eletune liki nisiki dupalo dupalo iki minayoko, \v 2 lahawa hikaka wemasi noku lapenipoutima limikadanaki lahawa likaka owo ololeyama no nijeyoko ito noku lape lowema aha noku minaiyoko, \v 3 Jisesimamo mudaidokoko mako Saimonida noku lapelaya neyoko, yauma yowekoko ipiso-loko alili akeloka wetane loko liyoko ipisi-liki nisikayoko ayauma yoweko minoko muki nisiki li esa abo wewenasidama monoka lo biye. \v 4 Lo beko suwokoko Saimonidama noku lapema ipiso-loko woko nohukuma molo-minoko iwekalekiya lahawa likilayo, lahawa likaka owo ololeyama huli noku molalo, loko Saimonidama lo miye. \v 5 Loko liyoko, Saimoni Pitakaho libotoma onoto leko We napate yamalae, oloti lubukaya lahawa hewa hewa oko minuniyoko lomudaloya goya liboya lahawa makokomaki keke lamune. Sa-ominudawoya, emo ladawotoya owo ololeya oha hulo nohuku molakolune. \v 6 Loko lokoko aya lahawa owonipoma huli nohukuma molaboma lahawa wavu-liki leyoko, owowama jeko bolo tekolaiyoko, \v 7 iwenipole makoma noku lapeu minabosidama nisiki lilimitae liki nisiki dadelotima api-napi iniki ju lae. Sa-ikayoko, nisiki noku lape loweuya lahawahenama li nimolayoko, aya noku lape lowe maya nokuma lemekolo sa-iye. \v 8-9 Sa-iyoko, Saimoni Pitaleki magoina minabo wewenasiya obe liki lahawa lebokumuya Jisesidama epoka layoko, Pitama Jisesida iguka lipeko sa-loko lo miye: We napane yamalae, nemoya lihimaneki wema minonako, hulonetokoko wetapelae. \v 10 Loko liyoko, Jebetida ipala lowe Jemisiko Jonikoya Saimonida iwela minainako asaikiya epoka laiye. Epoka nilaiyoko, Jisesimamoya Saimonidama omodaka wamideyo, emokaho asako olotiya monoka yowanu nolideko muki wewenaya nemo wewenane lolo itae loko lo miye. \v 11 Loko lokaiyoko noku lapenipoma liki wiki no akelokama muki nesanipoma hulikiki Jisesiki magoina wae. \pi1 \bd 1\bd* Mat 13:1-2; Mak 3:9-10; Mak 4:1 \bd 5-10\bd* Jon 21:3-8 \s1 Jisesikaho liboto mika ihi jelibo we mako olutibo. \r (Mat 8:1-4; Mak 1:40-45) \p \v 12 Jisesima eba makomaloya woko neyoko, mika ihi wavu-leko jelibo we makoya niseko Jisesidama muda-elokoko woko ilaukama noudoko, We napane emoya nilime olutetuwe lokoma aha nilime olutoneto loko liye. \v 13 Loko liyoko, Jisesimamo adelama petoko upalo noleko olutetane loko eleminoyo, oluto loko liyoko, aya mika ihi maya enemane oko olutiye. \v 14 Sa-iyoko, aya ga maya wetome oko wewenasida lo bametiye loko lo hukoetoko sa-loko lo miye: Aloya olutokadanae liki elitiye loko Omailoka jokila he mekaka wemitokama upaka leko woko ilipideko muda-elatiyo. Sako olutadawomuya Mosesekaho libo nesa leko Omaimidana uda je mekadeko muki wewenasiya olutadawo monawaka maya mudai wehe litae. \v 15 Loko libo ga maya pou loko moniyoko muki wewenasiya elikiki Jisesida galama eletune liki ito saina delaibo nesauti dilipe haka letiye liki saina delaibo wewenasidama dilipi-liki Jisesitokama nisiki li esa ikaka aboya, \v 16 emoya woko ametoma nedanaki Omailoka lekolo wokaka onebo ne. \pi1 \bd 14\bd* Liv 14:1-32 \s1 Jisesikaho ebili loko nebo we mako ilime haka libo. \r (Mat 9:1-8; Mak 2:1-12) \p \v 17 Yu makoya Jisesimamo monoka monawa lainimi obetoko neyoko, Palasisi wewenahena ito monoka monawa lainimi ikaka wewenahena muki ebatokati Galeli ebakukati ito Jelusalemu numutokati ito Judiya eba numuda malokatiki nisiki yalomago li nupa ae. Sayoko Jisesi maya saina delaibo wewenasida dilipe haka letibo elewoleyalakiya ne. \v 18 Sakoya neyoko mokolo lolo ikiki ilimi-liki nisebo we ebili makomidana maya Jisesida iguka hulitakiliya, \v 19 muki wewenasiya anu maya hiki li likayoko ilimi-liki numuda opitoma yowikiki opidama kisikiki mokolowamaki nala jikiki nalawamaki wewenasida luwawanipouma hulitayoko, Jisesida omudaloka maya limiye. \v 20 Sa-iyoko, Jisesimamoya ilimi-liki nisebo we maya emodamu elewole iki elebolawama mudakoko we ebilimidanama sa-loko lo miye: We mageyo, lihimakaya alo le huloetokoe. \v 21 Loko lokaiyoko, monoka monawamu lainimi ikaka weki ito Palasisi wekiya data etipa kikiki edimonipoloka sa-liki lae: Wewena mako ekahimamoya lihimate le hulatibo ne. Omai makokolimogo sa-okaka noiboma nenako, eimola upala leko yoweko Omai pulekolo noliboya etamiye. \v 22 Liki data nikeyoko, Jisesimamo mudakoko edimoya nenahamuya dukauya sa-liki niele loko lo biye. \v 23 We makolimoya lihimakama alo le hulikoe loko letiboya, suwa nehe watiwa nehe wewena ekahimamo elene. Sa-oneboya, wewena makolimoya suwa lihe watiwa lihe liki yamidana monawaya enemane iki elitabo nenako, saina delaibo wewena dilipe haka lokaka elewoleya minametiboya, ila lahelametibo wemu anu moloko wo loko enemane oko lo mamekolaiye. \v 24 Sa-oneboya, okulumauti we uti nemokaho maya mikauya delaibo nesa le hulokaka elewolego nehekala, lihimatipo le hulobetokakamidana elewoleyakiya nemotokaya ne. Loko lo bekadanaki yamidana monawa maya eli wehe litae loko we ebilimamidanaya sa-loko lo miye: Nemokaho lobotoya mokoloka leko sinokoko anu moloko numudakaloka wo. \v 25 Loko liyoko, muki wewenasi domudalo maya enemane oko mokololama le oheko sinokoko anu moloko numudalaloka nowidanaki Omaimidana epoka lomo wiye. \v 26 Sa-iyoko muki wewenasiya Omaimidana epoka liki mulunipouma hugili noiyoko, olotiya aitomidana nesa makoya mudakune, liki lae. \s1 Jisesimamo Liwaeda ju lo mibo. \r (Mat 9:9-13; Mak 2:13-17) \p \v 27 Sa-liki likayoko hetoka lemekadanaki Liwaema takisi lekaka we nenako, yowanu lekaka numukuma neyoko muda-elokoko nemoki magoina wetune loko ju liye. \v 28 Loko liyoko, Liwaemamo muki nesalama hulikoko Jisesiki magoina waiye. \v 29 Sa-iki magoina wiki Liwaeda numudalauma Jisesida nodenesa napaya ataina oetaiyoko, takisi ehada likaka weki ito edimo maloka lahelamibo nesa lolo ikaka niabo wewena minae liki data kikaka niabo wewenaki magoina miniki aya nodenesa maya niminae. Sa-ikiya ninayako, Palasisi wewenaki ito monoka monawamu lainimi ikaka wewenakiya Jisesida unala ipalale yuhasidamu lahelamibo data nieliki sa-liki lae: \v 30 Lemokuti takisi ehada ukele lekaka weki ito maloka olisalo wekiya nenahamu magoina miniki nodenesa ninae. \v 31 Liki layoko, Jisesimamo elekoko edimo saina jelamiki aha minabo wewenasiya lusa wewenamu ju lamabo nesama ne. Saina delaibo wewenamasigo lusalo wewenamu ju likaka niae. \v 32 Sa-ikaka nemokahoya wehe loko minune liki likaka niabo wewenasida dilipe lalo etuwe loko lemamoe. Lihimanipoki wewenama dukanipo li wili jitae loko lemoboma ne. \pi1 \bd 30\bd* Luk 15:1-2 \s1 Nodenesa mosikaka nesakamu loka itabo ga. \r (Mat 9:14-17; Mak 2:18-22) \p \v 33 Loko liyoko, Jisesidama auha miki sa-liki li me: Jonida unala ipalale yuhasiya muki yulakaya monokamuye liki nodenesa mosikaka iki Omailoka likaka niae. Ito Palasisi wewenasida unanipolesiya asaiki sa-ikaka i-minabo neboya, emo unaka ipakale yuhasiya nodenesa aha opa liki nikaka niaboya nenahamu sa-ikaka niae. \v 34 Liki layoko, Jisesimamo ga mako koha moloko sa-loko liye: Mena ada iki mitabo welimoya iwelaleki magoina minatabo yulakaya we makolimo nodenesa mosebetatibo nehe. Sako minamiye. \v 35 Mena ada iki mitabo welimo dadeuti hipo itabo onawa maya alili okadeko ya yulakama milumala elikiya nodenesa mosikilae. Ayamidana iki alikaya unane ipanele yuhasiya nemokumuya miluma eliki nodenesa mosikilae. Olotiya sako minamiye. \v 36 Loko lokoko koha moloko ga mako sa-loko lo biye: Lawo-lawo ohatama no jiki li lasola amaboya bolotikiki li asehawa lawolawolo moliki oto itabo nesa minamiye, saki oto ikiki no jitaboya ohatama lawolawolimo hikalekoko aitomidana lolo okatiye. \v 37 Ito waeni no etehu alakala noiyokoya asehawa nogodau jikaka nesa minamiye. Waeni noyamo nogodawa jeko potokoko waeni noya kisekadeko, aya nogoda maya nosamo okatiye liki waeni no etehu alakala noiboya nogoda ohatamaugo jikaka niae. \v 38 Waeni no etehu alakala noiboya ohotama nogodau jitabo ne. \v 39 Ito latatele nesago le koloko netibo wewenalimoya pupune nesamu elametibo ne. Hapa lupalo nesayamogo wati one loko lokaka adawo nenako, sa-okaka noiye. Loko liboya aseha weutemidana nesaki ito ohotama weutemidana nesakiya le makoko molametudawo nenako, unala ipalale yuhasiya ohatama weunipogo iki moliki itabokumu liye. \c 6 \s1 Holiguma Jisesima wewenalale yuhaki kile letiki nimi wabo ga. \r (Mat 12:1-8; Mak 2:23-28) \p \v 1 Holi onawa makomauya Jisesima unala ipalale yuhakiya kile mijaku nimoniki unala ipalale yuhamasiya kilema ulutiki dadelotima ulawama heketiki nimi wae. \v 2 Sa-niayoko, Palasisi wewena malokasi mudaidikiki holi onawauma nenako, yowanu nileboya lahelamibo nesa lolo niae, samitaboma neboya, nenaha iyoko sa-niae. \v 3 Liki layoko Jisesimamo edimoya Dewitimamo wewenalale yuhakima nodekumu helikiki saina mako lolo abo nesamu lepi-minaboma neboya, monawa elamiki nilahe. \v 4 Dewitima nodekumu helekoko monoka numukuma yowiyoko Omaimidana owisalo moli-minabo beleti maya Omailoka jokila he mekaka wemamo meko wewenalale yuhamaki biyoko naboma ne. Aya beletiya aha wewenasi namitae, Omailoka jokila hi mikaka wesigo natae liki ga li hukiminabomaya, ya yupekaya aha wewenamasiki ni-minaboma ne. \v 5 Loko lokoko Jisesimamo kolo meko sa-loko lo biye: Okulumauti we uti nemoya holimidana aholaya minonako, unanele ipanele yuhasiya holi onawau lolo itabo nesaya nemo nesae. \pi1 \bd 1\bd* Dut 23:25 \bd 3\bd* 1 Sam 21:1-6 \bd 4\bd* Liv 24:9 \s1 Ade uka jibo wemidana le petoetaibo ga. \r (Mat 12:9-14; Mak 3:1-6) \p \v 6 Loko lokoko holi onawa makomauya Jisesikaho monoka numuda makomau yoweko monoka monawama lainimi obetoko neboto ayauya ade lamawaka uka jenebo wekiya yoweko nebo ne. \v 7 Sakoya neyoko monoka monawa lainimi ikaka weki ito Palasisi wekiya aya wemidana adela maya le petadekoma holiguma nenako obi oetatune likiki ujapa i-minabo ne. \v 8 Sa-iki data eliki minabolawaya Jisesimamo alo elekadanaki, aya wemidanama sinoko luwawateuma sino-mino loko liyoko ayaloma sinokoko ne. \v 9 Sakoya sinoneyoko Jisesimamo sa-loko loka obetaiye: Saina makomu loka olibetatuyo. Holiguya wehe lonetibo nesa lolo etudawolimoya wehe letibo nehe ito lahelametibo nesa lolo etudawolimoya woko wehe letibo ne. Wewena makomidana ilime lalo okaka nesahe ito koha helekaka nesa ne. \v 10 Loko lokoko muki wewenasidama wenu nodeloko aya wemidanama adeka le peto loko liyoko petiyoko akuya wehe liye. \v 11 Sa-iyoko nenako Palasisi wewenaki ito monoka monawamu lainimi ikaka wewenakiya depalo molokaiyoko nenako Jisesidama nenahama lolo oetatupelae liki ligi hagi ae. \s1 Jisesimamo unala ipala yuha 12-pala dilipe molaibo ga. \r (Mat 10:1-4; Mak 3:13-19) \p \v 12 Ya yulaka maya Jisesimamo bolauma yoweko Omailoka lowa lowa oko neyoko go maya liye. \v 13 Goma loko homa yowekaiyoko unala ipala yuhama ju liyoko nisikayoko we 12-pala dilipe eto okoko dulinipoya aposoloe loko molaiye. \v 14 Sakoya Saimonidama ohotama uliwaya Pitae loko molaiye. Ito unala Enduluyo, Jemisiyo, Joniyo, Pilipiyo, Batolomiyuyo, \v 15 Matiyuyo, Tomasiyo, Alopiyasida ipala mako Jemisiyo ito Saimoniya Lomu gamanimidana oli he hulakolo ibo we, ito Jemisi makomamidana ipala Judasi mako, \v 16 ito Kaliyoti numutokati we Judasi makoya Jisesida mimi ibo weya ne. \s1 Jisesikaho muki wewenasida nasahili obetaibo ga. \r (Mat 4:23-25) \p \v 17 Jisesimamo bolautima unala ipalale yuhamakiya limikiki eleda makomauya minayoko emo wewenalale yuhaki ito maloka wewenakiya Jelusalemu numutokati ito Judiya eba malokati ela no ilikalokati ito Taeya ito Sidoni numutokatima Jisesida gala eletune liki ito saina delaibo wewenasidama dilipe haka letiye liki muki wewenama nisiki li esa ae. \v 18 Sa-iki nisiki minayoko oloha lahelamibo dukau nebo wewenasidama dilipe lalo iye. \v 19 Ito Jisesida upalalo leyoko upalaloti elewolelalimo saina jelebo nesanipoma haka lobetaibo nenako, li esa iki minabo wewenasiya upalalo letudawoya sainate haka loletatibo ne liki ele. \s1 Okulumau oluho ito muligu meku oluhomidana gala. \r (Mat 5:1-12) \p \v 20 Sa-ikayoko Jisesimamo unalale ipalale yuhasidama wenu delo-minoko sa-loko lo biye: Edimo Omaimidana uvaminala koheko le-minamudawo ne liki likaka niabo wewenaya Omaimidana oholauya yowitabo nenako, elowa jebo ilekaka noiye. \v 21 Edimo lalo nesamu delaiyoko minabo wewenaya lalo nesalimo dukauya waitetibo nenako, elowa jebo ilekaka noiye. Edimo wije nama iki minabo wewenalikaya ija onoka molatabo nenako, elowa jebo ilekaka noiye. \p \v 22 Okulumauti we uti nemokumuye liki liwi letiwi iki asowalaki nesa lolo ilibitiki demesa libikiki edimokumuya lahelamaboe liki auha libitabo ito ulitipoya sakiya molataboya olitipo hideko elowa jikilae. \v 23 Sa-nilibitadekoma edimoya diya jiki miniki omutiki latatipolesidaya Omaimidana epalauti ga likaka wesidaya asaiki lolo ibitayoko Omaimo meinawa napa-napa bibo nenako, okulumauya asako meinawatipo napa-napa netibo ne liki lilo. \p \v 24 Ito uvaminatipoki wewenalitaya ehetipoe. Edimo olitipo hiyoko iki moliki abolawamaya aloya suwokaiye. \v 25 Edimo niki ohumatipo ikiki minabo wewenalitaya ehetipoe. Alikaya nodemuya helikilae. Edimo ija onoka ga liki minabo wewenalitaya ehetipoe. Alikaya edimo miluma eliki wije nama likilae. \v 26 Edimo duli li sinikaka niabo wewenalikaya ehetipoe. Latatipolesida suwa-sawa monoka li-lili monikaka wesida dulima li sawa jikaka niaboya, suwalo wesida dade liki yowikaka abo wewenasidaya Omaimo dilimamibo nenako, edimodaya asako Omaimo dilimametibo ne. \pi1 \bd 22\bd* 1 Pit 4:14 \bd 23\bd* 2 Klo 36:16; Apo 7:52 \s1 Ulatipolo wesidaya duka bilo. \r (Mat 5:38-48) \p \v 27 Sa-oneboya nemo ane nielebo wewenalitaya ga lo libituyo, elilo. Edimosiya ulatipolo wesidama dukatipo bikiki nasahili ibitalo. Ulana molilibitatabo wewenasidama dilipi lalo ilo. \v 28 Ito edimodama liwi letiwi itabo wewenasidamu dilipi lalo ilo. Edimoda lahelametibo nesa lolo ilibitatabo wewenasidamu Omailokaya loka ilo, dukau yowanu lebetatiyo. \v 29 Wewena makolimo epa hanakaloka jekadeyama le wili jeko malokakiya kohanelo loko mo. Wewena makolimo lasi nesaka hipo oko leko nowidekoma upakalo nesakiya o'e loko lamoko meiko yakiya leko wetiyo. \v 30 Ito wewena makolimo emo nesakamu wako letiboya aha mo. Ito wewena makolimo emo nesaka leko wetuwe lokadekoma aha mideko leko wokadekoma aku wako lamo. \v 31 Edimo wewena malokasi yamidana mamidana nesa lolo ilibitatae liki likaka niabo nesa liki lolo ibitalo. \p \v 32 Lahelamabo wewenasi duka limikaka niabo wewenasidaya luka betudawo ne liki likaka nianako, edimo duka bikaka niabo wewenago dukatipo bitaboya Omaimoya depoka lametibo ne. Edimolitaya saina lalo lolo ilibitikaka niabo wewenasidagoya saina lalo lolo ibitataboya, Omaimoya depoka lametibo ne. Lahelamabo wewenakiya asaiki sa-ikaka nianako. \v 33 Edimo wewena makosida saina bikiki aku bekimi iki limitae liki likaka niabo wewenaya Omaimo depoka lametibo ne. \v 34 Lahelamabo wewenasiya alika limitae liki dina iki lahelamabo wewenasida bikaka niae. \v 35 Sa-niaboya edimo ulatipolo wewenasida dukatipo bikiki nasahili ibitikiki alika dina iki limitae liki lamiki aha yatoka bilo. Sa-ideko alikaya meinawatipo yoweko nedeko okulumau Omaimidana oluhola wehe liki lolo iki minatae. Omaimidana epoka lamabo ito lahelamabo wewenakiya muki muluna molobetoko nasahili obetokaka noiye. \v 36 Sakoya ahotipokaho miluma elelibetokaka noibo nesa liki miluma elibitalo. \pi1 \bd 31\bd* Mat 7:12 \s1 Numuda ahodawalo koha moloko ga. \r (Mat 7:1-5) \p \v 37 Edimo wewenasida lihimanipomuya Omailimoya sako obi obetatibo ne liki data kiki lamilo. Omaimoya lihimatipoe lokatiyo. Edimoya wewena makosida lihimanipomu li hukibitamilo. Sa-itaboya Omaimoya edimo lihimatipomu lo hukolibetametibo ne. Edimosiya maloka wewenasida lihimanipo li hulibitataboya Omaimo asaoko lihimatipo le hulolibetatibo ne. \v 38 Edimosi wewenasida ono moliki bikaka niabomidana asetoko Omailimo ona moloko libitibo nenako, edimosi wewenaloka iki moliki itabo nesa leko makoko aweyaha iki edimotokaya iki moliki itaboya Omaimo wehe loko dukauya le ohelibetokoko heko mijeko owoina olibetatiboya waitoko wilemo jeje oko netibo ne. \p \v 39 Loko lokoko olisanipomu koha moloko ga mako sa-loko lo biye: Omudala likonetibo we makolimo asako omudala likonetibo we makomamidana anu ilipeko ilime-loko wetibo nehe, sametiboma ne. Sa-oko ilime-loko emo adelo lideko emo adelo lideko wisaiboya lakiwa olakilaiye. \v 40 Ito sukulu oluholimoya enemane oko tisala lolo ametibo ne. Alikaya sukulula lo-loko woko suwokoko tisa lolo etibo nenako, nemokidana netibo tisamidanaya emesalo molalo. \v 41 Emo iwekadaya omudalau ilisa mako ne loko ladawoya emo omudakau yaitaya ya lana mako neboya nenaha iyoko mudamoko lane. \v 42 Eimoka omudakau yaitaya ya lanama wonebo maya mudamadawo nenako, nenaha iyoko iwekada omudala ilisama le huloetatuwe loko nolane. Emo suwalo we epa ulumaka lowe nebo welika eimoka omudakau yaitaya ya lanama neboya omutoko le hulikoko muda wehe lokokoya alikaya iwekada omudala ilisa le huloetatadawoya wehe lone. \pi1 \bd 39\bd* Mat 15:14 \bd 40\bd* Mat 10:24-25; Jon 13:16 \s1 Ihilawa laloki ito lahelamiboki jekakamidana gala. \r (Mat 7:17-20; 12:33-35) \p \v 43 Ito ya lalo makolimoya ihilawa lahelametibo mako jametibo ne. Ito ya lahelametibo makolimoya ihilawa lalo mako jamekolaiye. \v 44 Ito ya ihilawalimoya aya yaya lalo nehe ito lahelamibo nehe loko le soto molokaka noiye. Hililibamoya uveya ilideko hukiki natabo nehe. Ito uhedalimoya obosu jekadeko liyiki natabo nehe. \v 45 Ayamidana sako wewena lalosida dukauya saina lalogo netibo nenako, dukautiya saina lalogo yowitibo ne. Ito lahelamabo wewenasida dukauya lahelamibo nesago netibo nenako, lahelamibo nesago yowitibo ne. Lukauya ayamidana nesago waitonebokuti lepautiya lokaka noune. \s1 Ahodawaki numudalo koha moloko ga. \r (Mat 7:24-27) \p \v 46 Edimosi nemodamu We napate We napate liki likaka niaboya nenaha iyokoma nemo aneya elamae. \v 47 Nemotoka nisikiki nemo aneya eli likaka niabo wewenaya aha sa-ikiya minae lokoya lo noliboe. \v 48 Wewena makolimoya numudala vekolo maya aleya liyekoko ahodaya heko hulo yeikamau oko vibo numudalaya go napa niseko ito yasi napa niseko ahuhu napa niseko liboma ehada mupilalo vibo nenako, momoga amoko elewole oko nebo ne. \v 49 Sa-ikiya minaboya, maloka wewenasiya nemo anema elikakawama eleha mako eliki li madonipou molamabo nenako, edimoya sa-iki minae: Wewena makomo numuda vekolo maya ahodaya yeimau ale liyamoko aha yatoka suwa nesa leko mika mupilalo vokaiyoko alikaya ahuhulimohe ito golimohe yasilimohe niseko ipi sokaiyoko enemane okoma lemeko pou loko udoko luko-mako oneboma ne. \c 7 \s1 Jisesimamo lowa ujapa okaka noibo wemidana elekele welada ilime haka libo. \r (Mat 8:5-13) \p \v 1 Jisesimamo monoka gama yaloya lo beko suwokoko Kapaniyamu numutokama wiye. \v 2 Yalokama woko neyoko Lomu ebatoti lowa wesida ujapa wenipomidana elekele wela mako saina lahelamibo jeliboya alo helede-molode oko neyoko ujapa welalimoya emodaya weuna menebo nenako, \v 3 yamuya Jisesida gala maya elekoko Juda monoka ujapa wesidama doli heko wiki Jisesidama lideko niseko elekele oluhone jelibo nesa maya le haka loetatiyo, wiki li mideko nisideyo, loko doli hiye. \v 4 Sa-loko doli hekaiyoko Jisesitoka maya wiki lemoya lowa wetesida ujapa wenipoma oko moloko noiboya dowa noliye. \v 5 Emo ukalaya lemo Juda wewenaya lemekaka noibo ne. Ito monoka numudate soto pitiye lokoma ehada napa molokaiyoko vilitaboyae. Sa-okaka noibo wema nenako emo galama ele mitadawoya wehe lone. \v 6 Liki layoko Jisesimamo elekadanakiya magoinaya wae. Wiki numudala alili niwayoko aya wemamoya elekele oluholasida leko doli heko wikiya we napane yamalae, hana-pana anu nisekoko nemo numudaneuma lahelamobo we maya minonako nenahalo yowitane liki ayaloya mino lilo. \v 7 Neimoneya molo eloboya wehe lamonako emotokaya wamoboya, aha yaloya minoko epakauti ga lideko elekele oluhone maya jelibo nesaya suwoetatiye. \v 8 Nemoya asako duliki wesida elekele wenipo minoe. Ito lowa wesida ulanipolo weloya nemoya ujapa weya minoe. Sa-ominonako imi we makomamidana wo loko letuboya aha wekolaiye, ito niso loko letuboya aha nisekolainako, ito elekele oluhonemidanaya woko yowanu lo loko letuboya aha woko yowanu lekolaiye. Yamidanaya gakaya elewole onenako, aha malo minoko gakaya lideko elekele oluhone maya haka letiye loko nolobolae. \v 9 Liki wiki li milo loko doli hekaiyoko wiki hetikiki sa-liki layoko Jisesimamoya aya gama elekadanaki aya lowa wesida ujapa wenipoma epoka lokoko mino wili jeko emeke moliki wabo wewenasidama sa-loko auha biye: Isilaelo wewenaukatiya wewena mako maya welimo elewole oko elibomidana elibo wewena owaha mudamoe. \v 10 Loko lokaiyoko lowa wesida ujapa wenipomo doli hibo wewena maya aku li lika iki numutoka wiki aya elekele we saina elaibomidanama muda-elabo maya sainalama alo haka lokoko neyoko muda-eliminabo ne. \s1 Naeni numutoka eto menamidana ipala helibokuti ilime sinaibo ga. \p \v 11 Sa-okaiyoko Jisesimamo mino hana amoko eba mako uliwa Naeniyo loko nebo numutokaya unala ipalale yuhamaki niwayoko maloka wewenamaki demesalo moliki wae. \v 12 Sa-ikiya wiki oho atetoma ninisayoko ono mako moliki liki lemeboya eto mena makomidana ipalaya helekaiyoko moliki liki leme. Sa-ikiya ale jitakiliya muki wewenamaki liki nilemeyoko, \v 13 We napamamoya aya eto menamidanama muda-elokoko muluna hukokaiyoko wije amo. \v 14 Loko lokoko woko ono yauhalo maya ade noliyoko ohikiki sini-minayoko Jisesimamo maya ipalae sinatane loko noloyo sino. \v 15 Loko liyoko helenebokutima sinokoko gahenama liye. Sako noliyoko Jisesimamo woko dolatema minasaiye loko liye. \v 16 Sako lokaiyoko muki wewenasiya mudabo nesamuya domodanipo adoha wokaiyoko Omaimidana epoka liki Omaimidana epalauti ga lokaka we napaya luwawateuya soto pekaiye liki layoko, malokasiya Omaimoya wewenalale yuhasidama dilipe wati etiye lokoma oli hekaiyoko nisekaiye. \v 17 Liki layoko Jisesida gala maya Judiya ebakuka ito maloka ebakukakiya woko niseko iye. \s1 Jonikaho we lowe maya doli hekaiyoko Jisesitoka waibo ga. \r (Mat 11:2-19) \p \v 18 Joni maya nala numukugo neyoko unala ipalale yuhasiya Jisesikaho oko moloko ibo ga maya wetome iki li mikayoko, \v 19 gawaya elekadanaki Jisesidamamuya ata lowe kekoko edimokutima we lowe maya doli heko We napamidanama sa-liki loka itasaiye loko doli hiye: Soto pitiye liki monoka bukugu luhuwa ji-minabo we maya emoya minape ito alika we mako soto pitibokumu ewa etune liki liliyo loko doli hekaiyoko, \v 20 aya wemasiya Jisesitokama wiki sa-liki laiye: Noku udobetokaka we Jonimamo wiki lahelamibo nesauti lilimitiye loko lo mololetaibo wema minape ito aito makoma nisitibokumu ewa etune liki loka italiyo loko loli hekaiyoko emotokaya nonisoiye. \v 21 Liki likaiyoko aya yulakama Jisesimamo saina delaibo wewenahena dilipe haka loka ito oloha lahelamibomo dukau waitoko nebo wewenahenama olohasidama kohaidoko doli he hulika ito domuda likaibo wewenasida domuda le pana keka ito di dade uka jibo wewenasidama le petobetoka oko ne. \v 22 Sako sa-noiyoko we lowemasi nisiki loka itaiyoko Jisesimamo edimoya enemane iki wiki maya mudaibo nesamuya Jonidama wetome iki li miliyo. Domudalo libo wewenasidama le pana kebetokaka noiye. Dilo libo wewenama dilipe lalo okaka noiye, ito mika ihi jelebo wewenasidama le olutobetokaka noiye, ito data molaibo wewenasidama le golotobetaiyoko gahena maya elikaka niae, ito lepa onoma dilipe sinokaka noiye, ito limiki minabo ebili-nabilimasiya ane lalo maya elikaka niae. \v 23 Sa-onenako wewena mako nemo monawanemuya data lowe kamitabo wewenama elowa jiki minakilae liki li miliyo loko lo biye. \p \v 24 Jonikaho doli hibo we lowesida maya sa-loko lo bekoko doli hiyoko aku li wili jiki niwaiyoko Jisesimamoya malo nisiki li esa abo wewenasida maya Jonidamuya sa-loko lo biye: Edimosiya ame mikaloka wabo maya nenakidana wema muda-elatune liki wabo ne. Joniya yasilimo liyoko akepaya mino yeilaloka maloka ibomidana oko Joniya lowe alo we neyoko muda-elatune liki waboma nehe. \v 25 Ito upaloya onowela le koloko neyoko muda-elatune liki wabo nehe. Eli-minahe. Saina lalo li koliki minikaka niabo wewenasiya duliki wesida numudanipougo udiki siniki iki nodenesa lalo wavu-liki niki minikaka niae. \v 26 Sabo maya nenako, edimoya Omaimidana epalauti ga lokaka we mako mudaikili wabo nehe, olo. Ito elilo. Edimo mudai-minabo we maya Omaimidana epalauti ga likaka we malokamidana minamiye. Emoya aitomidanaya ne. \v 27 Monoka bukuguya Omailimo ga mako sa-loko liboma luhuwa ji-minaboma ne: \q1 Elilo, nemo nepauti ga lo-lele monitibo we mako oli hekoyoko omutoko woko dukau yowanu litibomidana anuwaya wiletakolaiye. \m Loko libo ga maya Jonitokaya niseko ulolotiye. \v 28 Loko lokoko nemoya wehe loko lo libituyo, eli-minalo loko liye. Edimo ma mikau soto pebo wewenasikutiya Jonida asitiki minabo weya minamae. Sa-oneboya, Omaimo ujapa obetaiyoko minabo wewenasi yowiki minabo ito limiki minabo muki wewenasiya Jonidama asitiki minae. \v 29 Loko liyoko takisi likaka wewena malokakiya aya gama elikiki Jonikaho noku udobetonebo nenako, Omaimidana anula maya wehe lone liki eleboya, \v 30 Palasisi wewenaki ito monoka monawamuya lainimi ibitikaka wewenakiya Jonikaho noku udobetaibomuya osele ikikiya, Omailimo wilebetaibo anu maya demesa mikiki hulikae. \p \v 31 Sa-iyoko Jisesimamoya sa-loko liye: Oloti maya onawalo minabo wewenaya nenahaloma lo moloko loyoko woko wehe letiye. \v 32 Edimoya eli osele iki pelesa jikaka oluhokidana minae. Oluho lasomosolasiya li esa ikaka ebatoka wiki miniki oluho malokasidama ju liki edimoya nenahamuya nama loko ono moludawotoma nisiki lemesalo moliki lamae, ito malokaya wije nama ludawotoma nenahamuya wije nama lamae. \v 33 Sa-ikaka nianako, nemo Joniteya yamidana nesa lolo okaka noiyoko depa aha kohalelikaka niae. Noku udobetokaka we Jonikahoya api oko aya yowanu nolidanaki nodenesa lalohena namoko moseko minoko lekaka noiyoko muda-elikikiya oloha makolimo ukala le opa napa okaiyoko ne liki lae. \v 34 Ito malokaya nemo okulumauti we uti lemeko nodenesa lalowa ito no lalowa noko minoyoko muda-nelikiki mudalo. Emoya aso we netinako takisi ehada likaka we ito maloka lahelamibo nesa lolo ikaka wewena minae loko lata kekaka noudawo wewenakiya minoko nodenesa nonainako iwenipo netiye. \v 35 Sa-nilaboya Omaimoya saina-painahena le wehe loko lekaka noiyoko ele wehe lokogo minokaka noiyoko, unala ipalale yuhasiya yamidana monawaya li soto moliki likaka niae loko lo biye. \pi1 \bd 22\bd* Aes 35:5-6; Aes 61:1 \bd 27\bd* Mat 3:1 \bd 29\bd* Mat 21:32; Luk 3:12 \s1 Jisesi maya Palasisi we Saimonida numudalau minoko nodenesa naibo ga. \p \v 36 Jisesida maya Palasisi we makolimoya nodenesa natane liyoko numudalauma yowiki nodenesa niki minaiye. Sa-ikiya nodenesa ninaiyoko, \v 37 aya numutoti mena makolimo Jisesima Palasisi wemidana numudalauma yoweko ne liki laboya elekoko nuvala lahelepa wibo netupa ehadaloti lolo abo odau ji-minaboya leko yoweko, \v 38 emesaloka nedanaki wije noiyoko omudala nouvala maya lemo Jisesida ilo maya jiyoko madona yopaladunu ilo maya uliyetaiye. Sakokoya Jisesida ilama wotoko nokoko ilaloma nuvalaki netupama hiletaiye. \v 39 Sa-iyoko Jisesida nodenesa natane libo Palasisi wemamo mudakoko ukalaukama sa-loko eliye: Maya menalimoya lahelamibo nesa leko Jisesida upalo maya nolinako Jisesiya Omaimidana epalauti ga lokaka we netiboya aya menamidana monawamuya olisalo menae loko letine. \v 40 Loko ukaukaya noeliyoko Saimoniyo nemo ga mako lo imituyo loko liyoko, tisane yamalae, lideko elituwe. \v 41 Loko liyoko Jisesimamo ga mako sa-loko koha moloko lo miye: We makolimoya alikamuye loko we lowesidama dina ehada biye. We makomidana 500 kinaya miye. Ito makomamidana 50 kinasiya miye. \v 42 Sa-okaiyoko alika maya ayaloma bekimi esiye liki ehadamu ohu jeibo maya minamiyoko minamiye liki laibo maya hulikaliyo loko liyoko ahaya minaiye. Sa-iboya aya we loweutiya nakaha welimo lahowenipomidana epoka napa letibo ne. \v 43 Loko lokaiyoko Saimonimamo, nata eloboya ehada napalo mibo wemamoya lahowenipomidana epoka napa letibo ne, loko liyoko wehe loko lane liye. \v 44 Loko lokoko maya menama nebotokama mino wili jeko Saimonidama sa-loko lo miye: Maya menamidana mudaminape. Numudakau yowekoko ni nade no jitubotokaya no kiseko molonetamadawoya, maya menamoya omuda nouvalaloti niya no jekoko madona yopaladunuma nouliyenetaiye. \v 45 Ito emo napusa jamaniyokoya numudakau noyowoyoko maya menamoya nine wotoko nomo noyowiye. \v 46 Emoya okaka onoudawo nesa leko madoneuya netupa hilenetamadawoya, maya menalimo nuvalaki netupama niloya hilenetaiye. \v 47 Sa-noiyoko sa-loko lo noemoe: Maya menalimoya nemodamu elekoko nasahili napa onetokaiyoko muki lihimala maya aloya nosuwiye. Wewena mako lihimala lasolasi le huloetokadeko netibo wewenamamoya le huloletaibo wewenamidanaya ukala maloka lasolasi mene. \v 48 Loko lokoko maya menamidana maya lihimaka maya alo le hulo suwoetokoe loko lo miye. \v 49 Loko liyoko magoina emoki miniki nodenesa nabo wewenamasiya edimonipolokaya emoya aitomidana we minoko nolihe liki lae. Lihimakaya suwokaiye loko noliboya nakaha wemamo noliye. \v 50 Liki nilayoko Jisesimamo ya menamidanama nemotoka elewole oko ata kedawolimo lihimakama suwokaiye, mulukauya lalo eleko wo loko lo miye. \pi1 \bd 37\bd* Mat 26:7; Mak 14:4; Jon 12:3 \c 8 \s1 Jisesileki magoina minikaka abo menaki. \p \v 1 Sakokoya alikaya Jisesimamo muki eba napa lasolaukakiya moneko monoka maya lo beikaka oko ito Omaimo muki wewenasida uliki we lolo etibo gahenala lalo maya wetome oko lo beikaka oko ne. Sako moniyoko emeke moliki monebo wewenautiya unala ipalale yuha 12-pala ne, \v 2 ito olohasida dukau minaboloti ito saina delaiboloti dilipebenebo mena ne, makoya Mele ulilaya Magadalao liki molabo mena emo ukalauti oloha 7-pala kohaidoko doli hibo mena, \v 3 ito Jowanaya Sujada menala Helotida yowanulalo ujapa wemidana menala, ito Susana ito maloka menakipaya uvaminanipoki minikiki Jisesida unala ipalale yuhasida maya nasahili ibitiki minae. \pi1 \bd 2\bd* Mat 27:55-56; Mak 15:40-41; Luk 23:49 \s1 Yuha nesa tili okaka wemu koha moloko ga. \r (Mat 13:1-9; Mak 4:1-9) \p \v 4 Muki numuto namato wewena maya nisiki Jisesima nebotokago minayoko mudakoko koha moloko ga mako sa-loko lo biye: \v 5 Yuha nesa tili okaka we makolimoya mijakuma yuha nesa tili ekolo wiye. Woko yuha nesa tili omo nowiyoko maloka lemo anulo jibolawama wewenasi wiki nisiki ikili mijiki otele ae. Ito malokaya aha-namasiya nisiki niki suwae. \v 6 Ito malokaya limi ehatoya jikiki potiki yowedelamuya yoweha mika nouvalama minamiyoko alala miki hele. \v 7 Ito ihilawa malokaya lemo lilihau jekoko magoina lilihaki wileko yowiha lilihalimo jemikaiyoko opa teko heliye. \v 8 Ito malokasiya limi mika lalou jikiki potiki yowiki ihilawa lalo nesaya je. Makoko makokosiya ihilawanipo 100 je. Loko lo suwokoko ga napauti sa-loko liye: Edimoya dataki minune liki maya ga nolobo monawaya eli wehe lilo, loko liye. \s1 Yuha nesamu koha moloko libomidana monawaya sa-loko ne. \r (Mat 13:10-23; Mak 4:10-20) \p \v 9 Loko lokaiyoko unala ipalale yuhasiya koha moloko libo gamuya Jisesida loka itikayoko sa-loko lo biye: \v 10 Omaimoya muki wewenasida uliki we lolo obetatibomidana suna ibo gala maya edimoya elitae loko loneboya, malokasiya koha moloko agoya elitae. Sa-nikiya saina-paina domudalotiya mudataboya mudai wehe lamikilae. Ito dataloti aya elitaboya eli wehe lamikilae. \v 11 Ito ga maya koha moloko noloboya monawaya lo libituyo. Yuha nesa ihilawaya Omaimidana gala laloya ne. \v 12 Ito ihila nesa lemeko anulo nebomidana iki minabo wewenaya Omaimidana gala elitaboya lemeko dukauma minokadeko aya elewole iki elikadeko Omailimoya dilimekatiye loko Olohalimoya niseko aya ga maya leko wokaka noiye. \v 13 Ito ihila nesa malokaya ehada mupilalo lemo jeko wileko yowibomidana iki minatabolawama monoka gama eliki lahelepa delokaiyoko elikaka niaboya, dukauya luhawanipo ilitamiyoko nenako, onawa minawasi liminayoko mimi molokakawa soto piyoko monoka aya hulikaka niae. \v 14 Ihilawa maloka lemo lilihau jibomidana iki minatabo wewenaya monoka elikakawa elitaha, dupamo dumu helekaka noibo nesa jeko hitomikaiyoko nenako, moni uvaminamidana lelamoya lemeko dukauya monoka gamidana le jebetokaiyoko edimotokaya ihilawa jeko halatamiye. \v 15 Ihilawa maloka lemo mika lalou jibomidana iki minatabo wewenaya monoka eliki li pilikiki liminayoko edimotoka monoka ulawa soto pekaka noiye. \pi1 \bd 10\bd* Aes 6:9-10 \s1 Le jekakakumu koha moloko ga. \r (Mak 4:21-25) \p \v 16 Nakaha welimo leya lepa okoko somodunu jeko hitatibo ne. Ito nakaha welimo lepa okoko sipa iwauka lolosa etibo ne. Samitaboma ne. Nisitabo wewenasidama heko hada obetatiye loko lepa oko sipalo molatibo ne. \v 17 Ayamidana oko Omaimidana suna onebo nesa neboya woko tolowa ametiye. Aya nesaya soto pitibo nesa ne. Ito halukuka netibo nesakiya asako soto pe suwekolaiye. \v 18 Wewena mako monoka li-minatabo wewenasiya wati iki ujapa iminataboya Omaimoya aku kolo meko bekolaiye. Ito wewena mako monokaya li laliki ujapa amitabo wewenasiya ahagoya le-minupe liki litaboya akuya hipo oko lekolaiye. Sa-oneyo, edimosiya maya aya elikikima li madotipou molalo loko lo biye. \pi1 \bd 16\bd* Mat 5:15; Luk 11:33 \bd 17\bd* Mat 10:26; Luk 12:2 \pi1 \bd 18\bd* Mat 25:29; Luk 19:26 \s1 Jisesida dolale unamotalale. \r (Mat 12:46-50; Mak 3:31-35) \p \v 19 Yu makoya muki wewenasi nisiki Jisesidama hiki wego ikiki minayoko Jisesida dolale unamotalalema nisiki alowo jikiki hetoka yeimaya minae. \v 20 Sa-niayoko we makolimo mudakoko Jisesida maya dokale unakale yuhama muda-elakili nisebo maya wewena waitikayoko hetoka maya nisiki minae. \v 21 Loko liyoko Jisesimamo muki wewenasidama Omaimidana gala eliki eli likaka niabo wewena maya nemo donele unamotanele minae loko liye. \s1 Jisesikaho liboto ahuhu napa nisibo amanapa ibo ga. \r (Mat 8:23-27; Mak 4:35-41) \p \v 22 Yu makoya Jisesile unamotalalekiya noku lapeuma yowikiki minayoko Jisesimamo no maya sila oko yola helega wetune loko liyoko wae. \v 23 Sa-ikiya niwayoko Jisesi maya omuda hihi iyoko udoneyoko go napa jeko yasi napa-napa okoko ahuhumaki nonisidanaki no maya alahuka jeko hulo noku lapeuma moloko noku lape maya leko nokuma limitibo nesa liye. \v 24 Sa-iyoko Jisesida maya ilime sinikiki ujapa wete yamalae, lemoya noku maya sima nakolune liki lae. Liki layoko Jisesimamo sinokoko lasimaki no alahuka jiboki auha biyoko amanapa aiye. \v 25 Sako you likaiyoko unala ipalale yuhasidama elewole iki elikaka niabo nesatipo maya nakahama ne loko loka obetaiye. Loko liyoko unala ipalale yuhasiya aya nesa mudabomuya domodanipo adoha wokaiyoko agae, likiki sa-liki ligi hagi ae: Oho, maya welimoya yasimaki ito nomakiya gama lo bibo maya elikainako maya weya aitomidana we netiye liki lae. \s1 Gegesa ebakuka oloha lahelamibo kohako oli he hulaibo ga. \r (Mat 8:28-34; Mak 5:1-20) \p \v 26 Sa-okaiyoko Galeli no yola helegalokama Gegesa wewenasida ebanipoukama wiki hetae. \v 27-30 Wiki hetikiki no ilikaka maya niyoweyoko numuda napautiya we makoya nisiye. Aya weya oloha lahelamabosi ukalauya waitiminayoko hana-pana yulaka numuku udamibo we ne, hetoka ehada numuku ito ono molikaka aboku udoikaka oko monekaka noibo we ne. Ito aya weya olohalimoya ukalau elewole oko minokaka iyoko muki yulakaya wewenasi seni nalalotiya ilo adelo etoha iki nala jikiki ujapa itiki minikaka aboya, aya nala maya olohamamo kohako huko hulikaiyoko, oli hetoka lemeko ametokago woko minokaka ibo we ne. Sa-okaka noibo nenako, aya wemamo Jisesidama mudakoko igukama pou loko udoko ga napauti amowa jeko sa-loko liye: Jisesiyo Omai yowau wemidana ipala yamalae, nehahalo lahelamibo nesaya lolo onetakolo nonisene. Loko liyoko Jisesimamo ulika ekahimae loko loka oetaiyoko, Olohamidana weuna oluhoya ukauya wavu-liki minaboma nenako, nemo ulineya etipa minoe loko liye. Loko liyoko Jisesimamo oloha lahelamibomidana uliwa noloko maya wemidana ukalautiya hulikoko wamane loko libokumuye loko aya wemamoya emokaho miluma yowanu nemametane loko elewole oko loka noetoe. \v 31 Loko lokoko lemodaya loli he hulo meiku molametane liki meusa oluhosi labo ga liki lae. \v 32 Liki layoko ayaloya ja wavu-liki yomi niki minayoko doli hekadeko jasida dukauya yowetune liki loka loka iki lae. Liki layoko oo liyoko, \v 33 aya olohamasiya aya wemidana maya hulitikiki wiki jasida dukauma yowiki limikayoko, aya jamasiya oli li lakiwaloka limiki limi nohukuma jiki niki nihutiki hele. \p \v 34 Sa-ikayoko ja ujapalo wemasiya mudaikiki oli taoniloka ito numuda emesalokama wiki wetome iki li bikayoko, \v 35 muki wewenasiya aya soto pibo nesama mudatune liki Jisesima nebotokama nisiki olohalimo ukau nebo we maya upalo nesa maya le kolokoko gala elekaka noibo nesala maya golotokaiyoko gama eleko Jisesida igukama neyoko, muda-elikiki domodanipo adoha woneboma ne. \v 36 Sa-iyoko aya nesa mudabo wewenasiya olohaki nebo we maya dowa libomuya wetome iki mudamabo wewenasidama li be. \v 37 Sa-iyoko Gegesa ebakuka wewenamasiya domodanipo adoha wokaiyoko Jisesi maya aya eba maya hulikoko wetiye liki lae. Sa-likayoko akuya wekolo noku lapeuma yowiye. \v 38 Sako noyowiyoko oloha ukalauti oli heko le huloetaibo wemamo Jisesidamamu magoina nemoki minasiye loko loka loka iyoko Jisesimamoya ele mameko sa-loko lo miye: \v 39 Emoya woko Omailimo lolo oetaibo nesamuya numudakaloka wewenakasidama wetome oko lo bo loko oli hekaiyoko aya wemamoya woko numudalaloka wewenasidama Jisesikaho lolo oetaibo nesamuya wetome oko lo beko suwiye. \s1 Jaelusida oluwaki ito Jisesida upalalo nesalo ade libo menaki. \r (Mat 9:18-26; Mak 5:21-43) \p \v 40 Sa-iyoko wewenama yola helegama Jisesikumu ewa iki minayoko akuya nisiyoko ekewake litikiki, \v 41-42 monoka numukuya uliki we mako neboya ulila Jaelusiyo loko nebo weya oluwa makoko neboya kilisimasila 12-pala nebo olu maya saina elaiboya helekolo noiyoko, Jisesitoma niseko i bola heko numudaneloka magoina wesiye loko liyoko magoina niwaiyoko muki wewenamakiya wavu-liki niwayoko, \v 43 luwawanipouya mena makoya ukada anu molowa molowa oko minoko lusa wewenasida ehada beko suwoko kilisimasi 12-pala le hulaiyoko lusa vitaha vitaha suwametibo nesa lekaiyoko hulitabo ne. \v 44 Sa-ibo nenako aya menamamo Jisesida emesaloka niseko upalo nesa lolowalokama ade liye. Sakoya niseko ade noliyoko ayalo maya oladala maya sepo jetaiye. \v 45 Sa-iyoko Jisesimamo loka obetoko ekahimamo nupalo nesalo noliye loko liyoko, muki wewenamasi yuwawa molayoko, Pitamamo ujapa wene yamalae, wavu-liki wewenaya emesaloya ninisenako yauti yatokasi ma upalo nesalo li-minakilae. \v 46 Loko liyoko Jisesimamoya o'e, wewena makolimoya alo nupalo nesalo noliyoko abuha-wowo makoya nupaloti nowiyoko elekoko noloe. \v 47 Loko liyoko maya menamamo monawanema aloya soto pinako loikoko luwo-luwo jekaiyoko muki wewenasida domudaloma lemeko Jisesida igukama noudoko elaibo nesamidana monawama ito upalo ade noliyoko suwoetaibo monawama wetome oko liyoko muki wewenasiya ele. \v 48 Sa-iki nieleyoko Jisesimamo olune yamalae nemodama elewole oko ata kedawolimoya ilime haka lokaiyo, mulukauya lepa hideko wo. \p \v 49 Loko noliyoko monoka ujapa wemamidana numudalautima we makomamo nisekoko oluka maya aloya helekaiye. Sa-okainako tisateya ahamuya osele anuya nisekatiyo, \v 50 huliko loko liyoko Jisesimamoya Jaelusida maya omodaka wamideko elewole oko ata kitadawoya olukaya aku sinakolaiye. \v 51 Loko lo miyoko woko numutoka maya hetokoko aya numuku maya yowamitae loko muki wewenasida maya doli he hulikoko Pitale, Jonile ito Jemisile aya olumidana dolako aholako ayahasi dilipe-loko numukuma yowiye. \v 52 Muki wewena ayauma wije nama liki minayoko yoweko mudakoko wije nama lamilo, olutipo maya helamoko aha omudaya udoneyo. \v 53 Loko liyoko hapa heleneboma ne likadanaki ijala itae. \v 54 Sa-ikayoko Jisesimamo adeloma le-minoko olu yamalae sinowo, loko liye. \v 55 Loko liyoko ayalo maya wehe loko sinaiye. Sakoya sinokaiyoko nodenesa maya liki nisiki olumamidana maya mideko natiye loko lobetaiye. \v 56 Loko lobetokaiyoko, dolako aholako maya oliwaki nesama lolo iye liki agae liki laiye. Sa-okaiyoko Jisesimamo aya nesamuya ga wetome iki maloka wewenasida li bamitae loko lo hukobetaiye. \c 9 \s1 Unala ipalale yuha 12-pala monoka yowanulo wabo ga. \r (Mat 10:5-15; Mak 6:7-13) \p \v 1 Jisesimamo unala ipalale yuha 12-pala dilipe nupa okoko wewenasida dukautiya oloha ulama kohaidiki doli hitae loko ito saina delaibo wewenasida dilipi haka libitatae loko yamidana elewolewa biye. \v 2 Bekoko Omaimo muki wewenasida uliki wenipo lolo etibo gala maya li biki saina delaibo wewenasidaya dilipe haka litae loko doli nohekoya \v 3 sa-loko lo biye: Anu witabotokaya sainahenaki liki wamilo. Akusa uka jekaka owoya beletiya ehadaya lamiki ito owo loweya uka jamiki wilo. \v 4 Yowitabo numukuya udiki mini-liki wikiya aya numutotiya witayo. \v 5 Dilipi lalo amidekoma aya ebama hulikiki niwikima huka biki dilotiya mumusopa tili i hulikiki wilo. \v 6 Loko lo bekaiyoko numuto namatoka wadanaki Jisesida gala lalo maya li bikaka iki saina delaibo wewenasidaya dilipi haka lae. \pi1 \bd 3-5\bd* Luk 10:4-11 \bd 5\bd* Apo 13:51 \s1 Noku udobetokaka we Jonima helibo ga. \r (Mat 14:1-2; Mak 6:14-29) \p \v 7 Sa-niayoko uliki we Heloti maya aposolosi elewole anehena lolo niabo ga maya elekoko ata etipa kiboya, maloka wewenasiya Joniya helenebokuti ilime sinokaiyoko ne liki layoko, \v 8 maloka wewenasiya Ilaija maya Omailimo ilime sinokaiyoko niseko ne liki layoko, maloka wewenasiya hapa yeikala Omaimidana epalauti ga likaka weuti maya makomamidanaya Omailimo ilime sinokaiyoko niseko ne liki layoko, \v 9 Helotimamo elekadanaki sa-loko liye: Jonida enolama hukokoboma nenako, maya nesa lolo noibo weya ekahidamu nilitae loko liye. Loko lokoko Jisesida maya muda-elatuwe loko eliye. \pi1 \bd 9\bd* Mat 16:14; Mak 8:28; Luk 9:19 \s1 5000 wewenasida nodenesa beko naibo ga. \r (Mat 14:13-21; Mak 6:30-44; Jon 6:1-13) \p \v 10 Aposolosiya yowanulo doli hibototima akuya nisedanaki edimotoka iki moliki abo nesahenama wetome iki Jisesidama li me. Sa-ikayoko dilipe-loko numuda eba mako uliwa Betisedae loko nebo numutokaya wiye. \v 11 Sa-iyoko muki wewenasiya elikiki Jisesidama emesalo moliki niwayoko, dilipe nupa okoko Omailimo muki wewenasida uliki we lolo etibomidana gala lalo maya wetome oko lo beko saina delaibo wewenasidama dilipe haka haka liye. \v 12 Sa-iyoko ludaka maya homa lemekolaiyoko unala ipalale yuha 12-palamasi nisikiki sa-liki li me: Lemoya ametoma minuniyo, maya wewenasidaya doli hideko numuda napalokaki asolalokaki wiki nodenesamu ohu jiki nikiki udataboma ne. \v 13 Liki layoko Jisesimamo edimotipoya nodenesa biki nalowo loko liyoko, sa-liki onoto liki lae: Beleti lade maloka suwiyoko ito lahawa lowemakigo maya molo-minudawolae. Sa-ominudanako lemoya woko maya wewenasida nodenesanipo meina hebetatune loko nolape. \v 14 Liki labolawa maya yalo li esa iki minabo weya 5000 minayoko elikadanaki sa-liki layoko Jisesimamo unala ipalale yuhasidama sa-loko lo biye: Muki wewenaya 50 50 iki mini nupa ika mini nupa ika ilo liki li bilo, loko lo biye. \v 15 Sa-liki li bikayoko muki wewenama mikalo minayoko \v 16 Jisesimamo beleti lade maloka suwokomaki ito lahawa lowemakiya lekoko okulumaukama omuda hulo moloko Omaimidana epoka lokadanaki beletima posekoko aya nodenesama liki moniki bitae loko unala ipalale yuhasidama biye. \v 17 Sa-iyoko muki wewena maya niki dohumanipo ikiki nodenesa lumawa nebolawama li nupa iki manoda lape 12-pala owo jiki waitokaiyoko li molae. \s1 Pitamamo Jisesida monawala lo soto molaibo ga. \r (Mat 6:13-19; Mak 8:27-29) \p \v 18 Yu makoya Jisesimamo Omailoka loko nedanaki unala ipalale yuhama edimonipogo minabotoya sa-loko loka obetaiye: Muki wewenasiya nemokumuya ekahima ne liki likaka niae. \v 19 Loko liyoko sa-liki li me: Noku udobetokaka we Jonima aku soto peminane liki likaka niae. Ito maloka wewenasiya Ilaijama hapa okulumau yowenebo we maya akuya lemeko minane liki likaka niae, ito malokasiya hapa yeikala Omaimidana epalauti ga likaka weuti mako maya aleuti sinokoko minane liki likaka niae. \v 20 Liki likayoko Jisesimamo loka obetoko edimotipoya nemokumuya ekahima ne liki likaka niae. Loko liyoko Pitamamo onoto leko emoya Omailimo lahelamibo nesauti lilimitiye loko lo mololetaibo wema minane. \pi1 \bd 19\bd* Mat 14:1-2; Mak 6:14-15; Luk 9:7-8 \pi1 \bd 20\bd* Jon 6:68-69 \s1 Jisesima helitibomu ohuwa hukoko libo ga. \r (Mat 16:20-28; Mak 8:30-9:1) \p \v 21 Loko lokaiyoko Jisesimamo lo hukoko sa-loko lo biye: Oloti maya lo nolibobo aya wewena makosida li bamilo. \v 22 Okulumauti we uti nemodaya Omailoka jokila hi mikaka we napaki monoka monawa lainimi ikaka weki ito monoka ujapalo wesiya muki edawaki miluma nesaya li ohinitikiki mudaneli hulikadeko kohaneli helikadeko onawa loweki makoki yulaka minokoko aleuti aku sinakoloe. \p \v 23 Loko lokoko muki wewenasida sa-loko lo biye: Wewena mako nemoda nemesalo molatune liki eli-minikima dupalimo elekaka noibo nesaya eli hulikiki muki yulakaya miluma nesa libitiki kohaidi helitabomuya eliki oli libamideko eli hulikiki nemesalo moliki nisilo. \v 24 Ito wewena mako dukanipo li amanapa ikiki minatabo wewena maya dukanipoya woko opa-napa ekolaiye. Ito wewena mako nemokumuye liki dukanipo wina itaboya elewole depa mutiwa likilae. \v 25 Wewena malokasiya ma mikamidana mupilalo nesahenaya li suwikadeko edimonipo dukanipoya tolowa etiboya, mikauka uvaminalimoya nena nena okoma dilipe lalo etibo ne. \v 26 Wewena mako ulinemuhe ito monokanemuhe wetome itabomu owanipo helitaboya, okulumauti we uti nemo lamedane ito ahoneda lamedalakiya mupilaneloya yowekadeko okanaki welale maya dilipe-loko limitubo onawalo owatipo helebomidana nemokiya ulinipo le sawa jitubomu owane helekoloe. \v 27 Sa-onenako nemoya wehe loko lo libekoloyo, eli-minalo. Edimoya oloti minabokutiya malokaya helamiki aha miniki Omailimo uliki we lolo oko ma mikau wewenasida ujapa etibo onawaya soto pideko mudakilae, loko lo biye. \pi1 \bd 23\bd* Mat 10:38; Luk 14:27 \bd 24\bd* Mat 10:39; Luk 17:33; Jon 12:25 \s1 Jisesida upalama aito aweha ibo ga. \r (Mat 17:1-13; Mak 9:2-13) \p \v 28 Jisesimamo ga maya lo beko suwokoko onawa 8-pala yamidana oko wokaiyoko Pitale Jemisile Jonilesidama Omailoka letuwe loko dilipe-loko bolauma yowiye. \v 29 Yoweko Omailokama liyoko okepa omudalama le aitomidana okoko upalo nesama ukulo haepae tibo nesaya le olo jekoko ne. \v 30 Sakokoya neyoko alinali we lowe Moseseko ito Ilaijako maya okulumauti nisiki domudalo soto pikiki Jisesilemaki alo-nalo iki minayoko, \v 31 okulumau onowe liki minikaka niabo nesaki minaiyoko Jisesi maya Jelusalemu numutoka heleko Omailimo lo molaibo nesa maya lolo etibomuya ligi hagi ikiya minae. \v 32 Sa-niayoko Pitale yuha maya domuda hihi okaiyoko udi-minabokuti maya sinikiki mudabo maya we lowemaki ito Jisesi maya lamedalaki neyoko mudai-minabo ne. \v 33 Mudaikayoko we lowe maya hulimikiki wikili niaiyoko Pitamamoya sa-loko Jisesidama lo miye: Monoka ujapa wene yamalae, maloya minudawoya dowa liye. Sa-okainako, olowala numuda loweki makokiya volibetatune, makoya emodae, makoya Mosesedae, makoya Ilaijadae loko liboya opa aya liye. \v 34 Loko nolibo epaki limulimoya lemeko je hitobikaiyoko nenako domodanipo wiye. \v 35 Sa-noiyoko ayautima ga mako sa-loko soto piye: Ipane maya ilime eto ominoboma neyo, emo gala maya eliki emesalo molalo. \v 36 Loko lokaiyoko mudaboma Jisesima eimolago neyoko mudai-minabo ne. Sa-ikiya mudabo nesamuya depaya hiki li likiki wewenasida maya wetome iki li bamabo ne. \pi1 \bd 32\bd* 2 Pit 1:17-18 \bd 35\bd* Luk 3:22 \s1 Jisesimamo oloha lahelamiboki nebo ipamidana ilime lalo ibo ga. \r (Mat 17:14-21; Mak 9:14-29) \p \v 37 Udikiki goma lokaiyoko bolautima limiki minayoko muki wewenamasiya nisiki Jisesileki hotula-patula ae. \v 38 Sa-ikiki ayauti maya we makolimo ga napauti sa-loko ju loko liye: Monoka ujapalo wene yamalae, nemo ipane makokomidana niseko muda-elatane loko noloe. \v 39 Olohamidana weuna oluho makolimo muki yulakaya ukauya yowekoko neyoko opa-napa ga lokaka noiye. Sa-okoko aya nesalimoya ilime momoga okaka onoiyoko epauti etehu ilakila okaka noiye. Sa-oko kohaowa kohaowa oko minoko enemane oko huloetatibo nesa lamiye. \v 40 Ito unaka ipakalesidama aya Olohamidana weuna oluhoma kohaiki oli hitae loko lobo maya sa-itabo nesa lamiye. \v 41 Loko lokaiyoko Jisesimamoya sa-loko lo biye: Edimoya eli elewole amiki eli amanapa ikiki minabokumuya oselene nelokaiye. Edimoki muki yupeka minowa minowa oko minoyoko eli elewole itahe. Sa-ikayo ipakadama maloya ilime-loko ano. Loko lokaiyoko oluho maya Jisesima nebotoka nonisiyoko Olohamidana weuna ohuhomamo aya oluhomidanama ipisiyoko lemeko mikaloma pou loko udokoko ilime momoga iye. \v 42 Sa-iyoko Jisesimamo Olohamidana weuna oluhoma auha meko oli he hulikoko aya ipamidanama akuya le lika oko aholatokama oli he hulaiyoko wiye. \v 43 Sa-iyoko muki wewenasiya Omaimidana elewoleyalamuya epoka lae. \s1 Jisesima helitibo onawamu aku ohuwa hukoko libo ga. \r (Mat 17:22-23; Mak 9:30-32) \p Sa-ikiki Jisesimamo oliwaki nesa elewole lolo ibo nesamuya aiyo wuye nilayoko unala ipalale yuhasidama sa-loko lo biye: \v 44 Edimoya maya aloya data eliki minalo. Okulumauti we uti nemodaya ulanelo wesida dadeu nilimi molakilae, kohanelatae liki. \v 45 Loko liboya yamidana monawa elikatae loko data golotamibo nenako loka oko ele wehe letune liki saboya neha, domodanipo wokaiyoko loka itamae. \s1 Muki wewenasikutiya ekahimamo aseletoko ne. \r (Mat 18:1-5; Mak 9:33-37) \p \v 46 Sa-okaiyoko unala ipalale yuhama lowa-sawa iki lemokutiya ekahoma aseletoko uliki we netiye liki lae. \v 47 Sa-liki dukauka nilaboya mudakoko Jisesimamo oluho asolasi mako ilime-loko nisekoko amaitoka maya ilime sinokoko sa-loko lo biye: \v 48 Wewena malokasi nemokumuye liki oluho asolasi maya nasahili ibitikaka itaboma nemoda nasahili itabo elene. Ito nemoda nasahili initataboya ahone noli hibo wemidanaki nasahili itabo ilekaka noiye. Edimokutiya we makolimo lemeko minoe loko letibo weya Omailimo ilime we napa lolo ideko aselibetoko minakolaiye. \pi1 \bd 46\bd* Luk 22:24 \bd 48\bd* Mat 10:40; Luk 10:16; Jon 13:20 \s1 Ulatipolo weya minametiboya edimokuti we mako minakolaiye. \r (Mak 9:38-40) \p \v 49 Loko liyoko Jonimamo sa-loko lo miye: Ujapa wete yamalae, we makolimoya ulikalo loko Olohamidana weuna oluho lahelamabosidaya wewenasida dukauti kohaidoko doli nohiyoko mudaudawoya lemesalo molamibo we nenako, auha mune. \v 50 Loko lokaiyoko Jisesimamo li hoipa itamilo, wewena mako ulatipolo we minamitaboya edimo wetipole minakilae loko lo miye. \s1 Samaliya wewenasi Jisesidama ilimi molamae. \p \v 51 Omailimoya Jisesidama aku ilime-loko okulumau yowitibo onawa maya alili okaiyoko Jisesimamo Jelusalemu numutoka wetune loko elewole okoya ataya kiye. \v 52 Sa-okadanaki we makoma doli hekaiyoko Samaliya ebakuka eba makolokaya Jisesi nisitibomu li wati ikili wiki hetaiboya, \v 53 Jisesimamo Jelusalemu numutoka wekoloe loko libomu osele delokaiyoko ilimi molamayoko, \v 54 unala ipalale yuhautima Jemisiko Jonikomasiya mudaikiki We napate, lemokaho lokuniyoko okulumautima jolimo lemoko maya wewenasida kohaido esa etiye loko nolape. \v 55 Liki laiyoko Jisesimamo mino wili jeko auha biye. \v 56 Sakoya auha bekaiyoko aito ebatoka magoinaya wae. \pi1 \bd 54\bd* 2 Kin 1:9-16 \s1 Jisesidama emesalo molabototi hulitikiki wabo wewena. \r (Mat 8:19-22) \p \v 57 Anulokama niwayoko we makolimo Jisesidama sa-loko loka oetaiye: Wetadawotoka nisitadawotoka nemoya emesalo emesalo moloko monekoloe. \v 58 Loko liyoko Jisesimamo sa-loko lo miye: Mikaya golotonebokuya ahasiya yowikaka niae. Ito namaya numudanipo neboya, okulumauti we uti nemoya udatubo numudane ito madonelo oseleho moloko udatubo nesa minamiyoko ohu nojobo nenako, magoina wesiye loko nolape. \v 59 Loko lokoko we mako sa-loko lo miye: Emoya niseko nemesalo molo. Loko lokaiyoko aya wemamo sa-loko lo miye: We napane yamalae, emoya nenae loko elekoko nolane, nemoya woko ahone le ale lijemikoko niseko emesalo molatuhao. \v 60 Loko liyoko Jisesimamo sa-loko lo miye: Helitabo wewenasida ale jibitikaka yowanuya duka helenetibo wewenasida yowanunipo ne. Emoya woko Omailimo wewenasida uliki we lolo etibomidana gala lalo maya lo soto moloko lo bo. \v 61 Loko liyoko we makolimo sa-loko liye: We napane yamalae, emodaya emesalo molakolo noboya, woko nemo numudaneu minabo wewenasida maya minalo loko lo bekoko letuwe. \v 62 Loko liyoko Jisesimamo wewena makolimo nemo yowanuneuti mino wili jitiboya Omaimidana yowanulauya woko yowanu litibo nesa lamiye loko liye. \pi1 \bd 61\bd* 1 Kin 19:20 \c 10 \s1 72-pala wewena monoka yowanulo wabo. \p \v 1 Sa-iyoko We napamamo 72-pala wewenasidaya dilipe nupa okoko ona moloko lowe lowe oko muki numuto namato doli hiye. Sakoya doli hiboya alikaya eimola wetibo anulo maya witae loko doli hiye. \v 2 Emo gala elikili niabo wewenamu koha moloko ga mako sa-loko lo biye: Nodenesama o-molokaiboya yowanu letudawo wewenaya lasolasi minokoko noluniyo, edimosiya wiki mija aholatoka lideko, dilipe yowanulo molokadeko yowanuwauya wiki mida numuda litayo. \v 3 Eli-minahe, sa-itayo wilo. Liwe jakidana minabo wewenasida luwawanipouya dukatipou hulu iki sipisipi jakidana minatae loko edimodaya doli nohoyo, wilo. \v 4 Edimoya wikili maya ehada owotipo ito uka jikaka niabo owotipo ito dilo sutipohenamakiya lamiki hulikiki niwiki maya anulokaya yatoka nesamu data kiki iki mole-kaletamiki enemane iki wilo. \v 5 Saki wiki numuda makomau yowikili niki maya numuda aholamidana ukau hulu minadekoma yowilo. \v 6 Aya numukuya hulu we mako netiboya hulumu litabo ga maya aya wemitokaya woko ulolotetibo ne. Ito yamidana we minametiboya aya hulu ga maya aku le lika oko edimotoka nisitibo ne. \v 7 Aito wewenasitoka yowanu li-minatabo wewenasiya yauti maya nodenesa liki niki minataboya dowa letibo nenako, numuda makomauya yowikiki aya numuku maya mini-liki wiki meinawatipo maya nodenesa yuha libitabomagoya niki minalo. Sakikiya aito numuku yowamiki makoko numukugo minalo. \v 8 Eba makomauka niwideko eba aholasiya dilipi molikiki nodenesa libitabomagoya niki miniki \v 9 saina delatibo wewenasida maya dilipi haka nilikima sa-liki li bilo: Omailimo uliki we lolo olibetatibomidana elewoleya maya domudalokaya nisekaiye. \v 10 Ito eba makomauka niwideko dilipi lalo amidekoma anuloma wiki sini-miniki sa-liki li bilo: \v 11 Edimo numudatipouti lilo mumusopa neboya edimokumuya anu ahoya molokokoya hopo noune. Sa-nouniyo, maya aya eli-minalo. Omai ohola maya domudaloka niseko alili okaiboya mudai hulikae liki li bilo. \v 12 Nemo wehe loko lo libekoloyo, elilo. Onawa napaloya Sodomu ebakuka minabo wewenasiya lihimanipo napa litabo neha, dilipi lalo amitabo wewenasiya Sodomu wewenasida lihimanipomidana asitiki likilae. \pi1 \bd 2\bd* Mat 9:37-38 \bd 3\bd* Mat 10:16 \bd 4-11\bd* Mat 10:7-14; Mak 6:8-11; Luk 9:3-5 \pi1 \bd 7\bd* 1 Kol 9:14; 1 Tim 5:18 \bd 11\bd* Apo 13:51 \bd 12\bd* Mat 10:15 \pi1 \bd 12\bd* Jen 19:24;28; Mat 11:24 \s1 Duka li wili jamabo wewenasiya miluma napa elitae. \r (Mat 11:20-24) \p \v 13 Agae, edimo Kolajina wewenalika ito Betiseda wewenalikaya oliwaki nesa mako edimotoka soto pekolaiye. Oliwaki nesa ane elewolewa edimotoka lolo obo maya Taiya ebatoka ito Sidoni ebatoka soto petidanako, edimoya hapa duka miluma eliki li wili jebomidana monawa li soto moliki lada hiliki aseha nesa li dupalo koliki minatine. \v 14 Onawa napaloya Taiya ebato minaboki ito Sidoni ebatoka minabo wewena mukiya lihima litaboya edimosi lihima napa edawaki likilae. \v 15 Ito edimo Kapaniyamu wewenalikaya lulite okulumau yowitiye liki li sawa jikaka niahe. Sako minaminako edimodaya jo ebaku dipiso hulakolaiye. \p \v 16 Loko lokoko wewenala yuhasidaya kolo meko sa-loko lo beko doli hiye: Wewena makolimo edimo depauti ga elohe loko letiboya nemo nepauti aya elekolaiye. Ito wewena makosiya demesa libitaboya nemoda demesa nemebo elitibo ne. Ito nemoda demesa nimitaboya noli hibo wemidana demesa mebo elitibo ne. \pi1 \bd 16\bd* Mat 10:40; Mak 9:37; Luk 9:48; Jon 13:20 \s1 72-pala wewena aku li welepa jebo ga. \p \v 17 Sakoya doli hekaiyoko wiki minikiki mulunipouma aila uluma silekaiyoko aku nisiki elowa jiki sa-liki lae: We napatelika emo akalo maya oloha lahelamabosikiya eli limikiki oli ikaka niae. \v 18 Liki layoko Jisesimamo sa-loko lo biye: Olohama okulumauti go panakidana lemeko neyoko mudaoe. \v 19 Edimoya elilo. Nemokaho elewoleyama libekoyoko utihaloki ito okohimi oletehaloki monitadawoya ito Olohamidana elewolelalo mi jitataboya yalimo yatokaya ma kohaidamekolaiye. \v 20 Sa-oneboya olohasi edimo gatipo elikaka niabokumuya elideko yowamideko edimoya Omaimidana oluhola minabokumuye loko duliya okulumau je molonebokumugoya elowa jiki minalo. \pi1 \bd 19\bd* Sam 91:13 \s1 Jisesima elowa jibo ga. \r (Mat 11:25-27, 13:16-17) \p \v 21 Loko noliyoko ayaloya Omaimidana weuna oluholimo ukala le aila jiyoko, mulunau maya jo uluma noiyoko sa-loko liye: Ahonelika emoya yowa okulumaki ito ma mikaki ahonipo makoko minane. Sukulu lokoko ele wehe lokaka noune liki likaka niabo wewenasiya monoka elikiki eli wehe likatae loko molo halukokadanaki, sukulu lamiki oluho aidakidana minabo wewenasida dukauka molobetokaka noadawokumuya epoka lokaka noe. Ahonelika, sakogo soto pe-loko wetiye loko eledawoya wehe lone. \v 22 Loko lokoko kolo meko akuya sa-loko liye: Ahonekaho muki nesa maya nadeu moloko suwokaiye. Wewena makolimo Omaimidana ipalada monawalaya elamiye. Ahonekaho eimolago elene. Ito ahoneda monawalaya wewena makomasi ma elamae. Neimone ipalakahogo ito lo soto moloko lo bekoyoko eli wehe liki elitae loko letubo wewenaki lelimotegoya ahote Omaimidana monawala ele-minune. \p \v 23 Loko lokadanaki unala ipalale yuhama minabotoka mino wili jeko edimosidagoya sa-loko lo biye: Omailimo dilimekaiyoko domudalotiya saina muda wehe likae. \v 24 Ga mako lo libekoloyo, elilo. Hapa yeikalaya Omaimidana epalauti ga likaka weki duliki we napaki saina-painahena oko moloko nobo nesaya edimosi mudaikaka niabolawaya mudatune liki likaka aboya, mudamaboma ne. Ito edimo nepauti ga maya elikaka niabomidana eletune liki likaka aboya elamaboma ne. \pi1 \bd 22\bd* Jon 3:35; Jon 10:15 \s1 Samaliya we lalomidana gala. \p \v 25 Loko lokaiyoko monoka monawa lainimi okaka we makolimo sinokoko Jisesidama mulunau heko sa-loko loka oetaiye: Monoka ujapa wene yamalae, nemoya nenaha okokoma elewole nepa mutiwa litubo ne. \v 26 Loko libotoma Jisesimamo sa-loko onoto leko lo miye: Mosesekaho nenae loko lo hukolibetaiye. Emoya nenae loko lonebo gama lepeko elene. \v 27 Loko lokaiyoko sa-loko lo miye: Emo muluka obohaka weukahena ito abuha-wowoka ga elekaka adawo nesahena mukiya We napaka Omailoka molo. Ito emokadamu elekaka noadawomidana iwekalesidamu asako elebetoko uka bo. \v 28 Loko liyoko Jisesimamo sa-loko lo miye: Nemo noloboto maya wehe loko nolane. Ladawoto emesalo moloko sa-etadawoya elewole oko minakolane. \p \v 29 Loko lokaiyoko aya welimo eimola monawalago le sawa jekolo Jisesidama sa-loko loka oetoko liye: Iwenele motakuse edimoya ekahilema minae. \v 30 Loko lokaiyoko, Jisesimamo sa-loko lo miye: We makoya Jelusalemu numutokati hulikoko le Jeliko numutoka lemekolo nolimiyoko ukelelo wesi kohaiki upalalo nesahena ito uvaminalahena muki ukele likayoko helekolo anulo udone. \v 31 Sakoya udoneyoko Omailoka jokila he mekaka we mako aya anuloma niseko mudaibo maya helekolo udoneyoko asetoko anu apilaloka wiye. \v 32 Sa-okaiyoko monoka numuku ujapa we mako Liwaeda ouvamela makoya aya anuloma niseko mudaibo maya udoneyoko mudaikoko asetoko anu apilaloka wiye. \v 33 Wokaiyoko Samaliya wewenaki ito Juda wewenaki ouna jiki minamaboma neboya Samaliya we makolimo aya anuloma niseko mudaibo maya kohabo we maya udoneyoko woko muda-elaibo maya muluna hukokaiyoko, \v 34 oladala ma uli jeko le lalo oetoko waeni no malasini maya hiletokoko wasa jetokadanaki ilime hosi jalamidana emesalaloma molokadanaki ilime-loko woko wenoka wewenasida numudanipouma yoweko nasahili oetaiye. \p \v 35 Udikaidanaki goma lokaiyoko aya wema wekolo noidanaki wenoka wewenasida ujapa okaka wemidanaya ehada kina lowema meko sa-loko lo miye: Maya wemidana ujapa lalo nesa oeto. Sa-noideko ehada emobolawama su-noidekoya nemokaho aku niseko imituwe loko liye. \v 36 Yauya emoya nenae loko nolane. We loweki makoki nisebokutiya ukelelo wesi kohaiki hulikayoko anulo udonebo wemidana wewenalaya ekahi maya ne. \v 37 Loko lokaiyoko monoka monawa lainimi okaka wemamoya sa-loko lo miye: Miluma eletokadanaki ilime lalo ibo weyae. Loko lokaiyoko Jisesimamo emoyaki woko asaoko sao loko lo miye. \pi1 \bd 25\bd* Mat 22:35-40; Mak 12:28-34 \bd 27\bd* Dut 6:5; Liv 19:18 \pi1 \bd 28\bd* Liv 18:5 \s1 Matako Melekomasi Jisesidama numudanipou niso liki laibo. \p \v 38 Sakoya lomikaiyoko anu moliki wiki numuda makomalo hetae. Aya numuto mena mako neboya ulila Matao loko nebo menalimoya Jisesidama ilime numudalau molokaiyoko \v 39 unala Melemamoya niseko We napamidana iguka maya minoko galama eleko ne. \v 40 Sa-iboya Mata maya nodenesa le lolowa etibo nesamugoya ata kene. Sa-okaiyoko nenako Matamamoya woko Jisesidama sa-loko lo miye: We napane yamalae, unane Melekaho yataya hulonimikaiyoko nenimogo nodenesa le lolowa noboya mudamape. Sa-noyo oli hideko niseko nemoda nilimideko magoina yowanu lesiye. \v 41 Loko lokaiyoko Jisesimamo sa-loko lo miye: Mata yamalae, emoya aito aito nesalogoya ata nokeniyoko elokaiye. \v 42 Sa-okadawoya emoya saina makokomugo ata elo. Unaka Mele maya saina lalomugo elidanaki nemotokati elewoleyama lekaiye. Sa-noinako yamoya emotokati ihilawa jitibo nenako wewena makolimoya adeuti hipo amekolaiye loko liye. \pi1 \bd 38\bd* Jon 11:1 \c 11 \s1 Jisesimamo Omailoka lokaka nesamu api-napi ibo ga. \r (Mat 6:9-15, 7:7-11) \p \v 1 Yu makoya Jisesimamo eba makomalo minoko Omailoka epoka loko suwokaiyoko unala ipalale yuhauti makolimoya sa-loko lo miye: We napate yamalae, Jonikaho unala ipalale yuhasida Omailoka litae loko lainimi obetokaka ibo nesa leko lainimi oletowo. \v 2 Loko liyoko Jisesimamo Omailoka ni-liki maya sa-liki lilo loko lo biye: \q1 Ahotelika ulikaya eto oko minadeyo. Muki numuto namato ujapa oletokaka elewoleya soto pe suwideyo. \v 3 Muki yulaka nodenesateya le lemo. \v 4 Lemoya iwetelesida lihimanipo le hulobetokaka noudawomidana lemo lihimateya le-minadawo maya le huloleto. Lemo muluteu hitibo nesau lilime molamo. \p \v 5 Loko lokoko sa-loko lo biye: Edimokutiya we makolimo lubuka udi helebolawaya woko welada numudalauya sa-loko ju letiye: Wene emoya beleti loweki makoki nemo. \v 6 Olotiya wewena mako nemo numudaneu nisiboya nodenesaya mitubo minamiyoko emoda loka noe. \v 7 Loko lideko welamamo numukutima sa-loko lo mitibo ne: Anu vokoko menakipa oluhonekiya udominudawoku nena osele gama niseko nolane. Nemo sinokoko nodenesa emamekoloe. \v 8 Loko letiboya nemo sa-loko lo noliboe. Wewena mako nemo wenema ne lokoko udonetibokutiya sinokoko nodenesa mametiboya welakahoya ju lowa lowa ideko sinokoko ohu nojibo nesaya mekolaiye. \v 9-10 Sa-itabo nesamuya sa-loko lo noliboe: Omailoka wako likaka niabo wewenasiya sainahena likaka niae. Ito ohu jikaka niabo wewenasiya saina ihilawa li soto molikaka niae. Ito ateto esopa jikaka niayoko ateda siyebetokaka noiye. Sa-noinako edimosiya Omailoka litaboya aya nesaya likilae. Ito ohu jitaboya saina ihilawa li soto molakilae. Ito ateto esopa jitaboya anu siyelibetakolaiye. \v 11 Edimokutiya we makomidana ipalakaho lahawamu wako letiboya aholakahoya oleteha mitibo nehe. \v 12 Ito okole omudalamu wako letiboya ehada omudala mitibo nehe. Samekolaiye. \v 13 Yamuya muki lahelamabo wewenalikaya oluhotipolesida nodenesa lalo biki ujapa lalo ibitikaka nianako, okulumau ahotipoloka wako litabo wewenalikaya aseko yoweko nebo nesa weuna oluho maya libekolaiye loko liye. \s1 Jisesiko Olohamidana weuna oluhoki Pelejepuloko. \r (Mat 12:22-30; Mak 3:20-27) \p \v 14 Yu makoya Olohamidana weuna oluho makolimo we makomidana epala heko lagoli okaiyoko nebo wemidanaya Jisesimamo aya olohama kohako oli hiyoko wokaiyoko, epala lagoli ibo we maya epala ka oko gahenama liye. Sa-iyoko muki wewenasi epoka laboya, \v 15 maloka wewenasiya sa-liki lae: Olohamidana uliki wenipo ulila Belejepuloe loko nebo welimo ilime wati noiyoko Olohamidana weuna oluhosida maya wewenasida dukauti kohaidoko doli hekaka noiye liki lae. \v 16 Liki layoko malokasiya mulunau hiki sa-liki lae: Okulumauti oliwaki nesa elewoleya mako le soto moladeko monawaka mudatune liki loka itae. \v 17 Liki data elebolawa maya Jisesikaho muda hokolotonedanaki sa-loko lo biye: Mika makokoloti wewenasiya mini maloka maloka ikiki lowa hitaboya, aya mika maya ametetibo ne, ito numuda makokou minatabo wewenasiya dokepalo dokepalo itaboya aya numudaya hulikiki hutili iki witabo ne. \v 18 Edimosiya nemodamuya Olohamidana elewoleyalaloti olohasidama kohaidoko wewenasida dukauti doli hekaka noiye liki likaka niaboya, Olohalimoya eimola weuna oluhoki lowa hikiki dokepalo dokepalo itaboya nena nena okoma Olohalimo ujapa okaka noibo yowanulaya woko elewole etibo ne. \v 19 Nemokumu Pelejepuloda elewolelaloti olohasida kohaidoko doli hekaka noiye liki likaka niae. Sa-likaka niaboya edimo oluhotipolesiya ekahida elewolelaloti olohasida kohaidiki doli hikaka niae. Olohamidana elewolelalotima kohaidiki doli hamikaka nianako, edimotipoya suwa liki nemo muluneu hiki nilabomidana monawaya aha li soto molilibitataboma ne. \v 20 Sa-oneboya nemoya Omaimidana elewolelalotiya olohasida kohaidoko doli hekaka nonako, Omailimo uliki wetipo lolo etibomidana elewoleya niseko domudaloka alili ibomidana monawa maya aloya soto pekaiye. \v 21 Olohaya elewoleyalaki leko ile imi oko numudala ujapa etiboya, aha minoko muki nesalaya aha netibo ne. \v 22 Sa-etiboya, nemokaho abuha-wowo elewoleyaloti Olohamidanaya lowa he meko asetatuboya ile imi elewole etibo nesalaya ujapa okaka ibo nesalaya hipo okoko neimone wewenanelesida ona moloko bitubo ne, loko libo maya emoya Olohamidana adelo nala jekoko weuna oluhosida maya kohaidoko doli hekaka ibomidana monawamu lo biye. Sa-loko lokadanaki mako sa-loko liye: \v 23 Ito we mako nemokuti minametibo weya nemo ulanelo we minakolaiye. Wewena makosi nilimi wati amiki ito wewena malokasida nemotoka dilipi nupa amitabo wewenasi dilipi hutili ikaka niabo elekaiye. \pi1 \bd 15\bd* Mat 9:34; 10:25 \bd 16\bd* Mat 12:38; Mat 16:1 \bd 23\bd* Mak 9:40 \s1 Oloha lahelamibo aku le welepa jibo ga. \r (Mat 12:43-45) \p \v 24 Olohamidana weuna oluho makolimoya we makomidana ukauti yowekoko aso jeleko netibo ebamuya ametoka moneko ohu jitiye. Ohu je-loko nowoko nemo numudane hulikoko nisoboma nenako, lokoko moneko ohu jitiboya minamideko aku ayauya yoweko minatuwe loko ata ketiboma ne. \v 25 Loko lokoko woko mudatibo maya aya numudala maya ohu liki li dowa li-minadeko mudakoko \v 26 woko iwelale 7-palasida dupaloti sihana nuvama wibolaya dilipe-loko nisideko aku ayauma yowiki minatabo ne. Sa-ideko omutoko aya we maya aha suwa nesa leko lahelamiboma neboya, alikaya lina adoha nesa litibo ne. Sa-etibo nenako, aya nesaya edimotoka soto pitibomuya noloyo, ehetipoe. \s1 Omailimo nasahili lalo obetaibo wewena. \p \v 27 Loko liyoko muki wewenama li esa iki minabokutima mena makolimo Jisesidama ju lo meko sa-loko lo miye: Mena makolimo emoda etokoko amida emenebo menaya Omailimo maku menebo mena ne. \v 28 Loko lokaiyoko Jisesimamoya sa-loko liye: Sa-loko ladawoya Omailimo liboto eliki Omaimidana galaloya emesalo molikaka niabo wewenasida wehe loko maku benebo wewena minae. \s1 Lahelamabo wewenasi oliwaki adoha nesa elewoleya mudatune liki labo. \r (Mat 12:38-42) \p \v 29 Loko lokoko muki wewenama wowotiki li esa niayoko Jisesimamo kolo meko sa-loko lo biye: Oloti onawalo minabo wewenaya lahelamabo wewena minikae. Oliwaki elewole nesa mako mudatune liki likaka niaboya, aitomidana elewole ane mako le soto moloyoko mudamikilae. \v 30 Jona maya lahawamidana ohumanau lemeko loweki makoki yupeka le hulikoko helekolo noibokutima aku Ninive wewenasida dowisalo niseko aya ga wetome oko lo bibomidana asako nemo okulumauti we uti maya oliwaki adoha nesa elewoleya le soto molakoloe. \v 31 Omailimo ona mololibetatibo onawalo maya Siba mikauka uliki mena maya sinokoko oloti maya onawalo minabo wewenasida lihimanipomu obi obetadeko lihimanipo napa litabo ne. Aya menalimoya Solomonima madonau golotiyoko muki nesa monawanipo ele wehe loko elibomidana monawaya elekolo hana-pana anuya nisibo ne. Sa-oneboya nemoya Solomonidaya asetoko minoboya edimosi nemo ane elamaboma ne. \v 32 Ito Omailimo ona mololibetatibo onawaloya Ninive wewenaya siniki oloti onawalo minabo wewenasida lihimanipomuya obi ilibitakilae. Sako ona molobetatiboya lihima litabotogoya ne. Ahamu yatoka samikilae. Jonakahoya monoka lo nobiyoko Ninive wewenasiya lahelamibo nesanipoya demesa mikiki mulunipo obohanipo Omaimitoka mebo ne. Sa-iboya nemoya Jonakidana sako minamoe. Jonada asetoko minoboya edimosi nemo aneya eli hulikiki duka li wili jamae. \pi1 \bd 29\bd* Mat 16:4; Mak 8:12 \bd 30\bd* Jon 3:4 \bd 31\bd* 1 Kin 10:1-10 2 Klo 9:1-12 \pi1 \bd 32\bd* Jona 3:5 \s1 Lupamidana lela. \r (Mat 5:15, 6:22-23) \p \v 33 Nakaha welimo leya lepa okoko sipa anugu molatibo ne, ito somodunu auvene vetibo ne. Sakoya minamiye. Leya lepa okoko numuku yowitabo wewenasida lameda lobetatiye loko le namabetalo molatibo ne. \v 34 Ito omudakaya upakamidana lelaya ne. Omudakalimo umu helekaka anuloya ilime molametiboya Omaimidana lelamo ukauka he hada etibo ne. Ito omudakalimo ilime lahelamibo lolo etiboya, upakaloka ito ukaukaya lubu je-minakolaiye. \v 35 Sa-oneyoko ukaukaya Omaimidana lela maya hekadeko lubu jitiboku minokataniyo, ujapa lalo nesa o. \v 36 Ukauya lubu jamoko lameda lo su-noidekoma lameda loetaibomidana oko lameda lokogo minakolaiye. \pi1 \bd 33\bd* Mak 4:21; Luk 8:16 \s1 Jisesimamo muki Palasisi wewena ito monoka monawa lainimi ikaka wewenamu elewole ga lo hukone. \r (Mat 23:1-36; Mak 12:38-40) \p \v 37 Jisesimamo sa-loko lo nosuwiyoko Palasisi we makolimo nodenesa natane loko loetaiye. Loko lokaiyoko Jisesimaki numukuma yowiki nodenesa maya niki minaiye. \v 38 Sa-niaiyoko aya Palasisi wemamo Jisesidama muda-elaibo maya adela maya nokalawe amoko aha nodenesama leko nonaiyoko Palasisi wemamo etamibo nesa noliye loko ata etipa kekoko gima gima oko ne. \v 39 Sa-noiyoko We napamamo sa-loko lo miye: Mudao. Edimo Palasisi wewenalitaya somohena lapehena suda likiya minae. Edimoya no odahena ito somo lapehenaya nokalawe iki nikaka niaboya dukauya ukele nesalimo waitoko ne. \v 40 Omailimoya muki nesa ulauka ito hekaloka makoko aweyaha oko lolo oneboya edimoya nei wewena minae. \v 41 Sakiya dukauti wewenasida nasahili ibitataboya dukauya lameda lokogo minakolaiye. \p \v 42 Edimo Palasisi wewenalitaya ehetipoe. Edimo mijatipouti nuvala lalo wokaka noibomidana oinahenaya ito maloka nesahena 10 10 oko netibokuti Omaimidana makoko makoko mikaka niaboya, edimoya wehe liki miniki wewena le wehe loko makoko aweyaha oko ona molokaka nesa ito dukauya Omaimidana mikaka nesa hulikae. Edimoya saina 10 10 oko netibokuti Omaimidana mikaka nesaya hulamiki saina napa malokakiya aha lolo okakawaya ne. \v 43 Sa-oneyo edimo Palasisi wewenalitaya ehetipoe. Edimoya monoka numuku numukuya muki wewenasida dowisalo minokaka siyaloya minatune liki elikaka niae. Ito maketiloka muki li esa abo wewenasiya lepoka litae likigo elikaka niae. \v 44 Ehetipoe. Edimoya ono molikaka ebakidana minae. Ayalo wewenasiya nimoniki dukauya alo nuvama wone liki elamae. \p \v 45 Jisesi maya sa-loko lokaiyoko monoka monawa lainimi okaka we napa makolimo sa-loko lo miye: Monoka ujapalo wene yamalae, emoya sa-loko noladanaki lemoda maya auhate lemekaka noane. \v 46 Loko liyoko Jisesimamo sa-loko lo miye: Edimo monoka monawa lainimi ibitikaka we edimokiya ehetipoe. Edimosi Mosesekaho lo molaibo galimoya edawaki nesa lolo iyoko muki wewenasida ohibitayoko osele nesa liki ohikaka niaboya aya edawaki nesaya edimotipo dadeloti ma dilimiki lamae. \v 47 Sa-ikaka niayo edimoya ehe. Latatipolesiya Omaimidana epalauti ga likaka wesida kohaidiki ale lijebo wewesida ono molikaka ebamidanaya onowe lalo nesanipoya li kolibitikaka niae. \v 48 Sa-niayoko latatipolesi iki moliki ikaka niabomidana edimokiya makoko aweyaha iki sa-ikaka niayoko monawatipoya soto pekaka noiye. Latatipolesiya Omaimidana epalauti ga likaka wewenasida kohaidiki ale lijikayoko edimokidana minadanaki onowa molikaka numudanipo lalo lolo ikaka niae. \v 49 Yamuya Omai ele wehe lokaka nesamuya sa-loko loneboma ne: Omaimidana epalauti ga likaka weki ito monokalo wekiya doli hekadeko wiki minadeko malokasida ulana molibitiki ito malokasidama kohaidi helitabo ne loko loneboma ne. \v 50 Sa-nideko mikaya eda okoko mino-loko noyowiyoko Omaimidana epalauti ga likaka wewenasida kohaidabo oladawanida kisebo lihimawaya oloti maya minabo wewenasida dupaloya kise suwibo ne. \v 51 Sa-onenako nemoya wehe loko lo libituyo, eli-minalo. Aibolodaya yatolakaho kohaiyoko heleko olodala kisibo onawalotiya maloka wewenasida kohaidi-liki niwayoko oladanipo kisiyoko Jekolaiyaya Omaimidana jokila hi mikaka sipaloki ito eto onebo numudakiya luwatoya neyoko nikohayoko oladala kisibomidana lihimawaya oloti onawalo minabo wewenasida mupilatipoloya yowekaiye. \v 52 Edimo monoka monawa lainimi ikaka welitaya ehetipoe. Edimoya ga eli wehe likaka atetoti kiwa maya liki wikae. Edimotipo ayauya yowamiki aito wewena yowikilayoko atetoya hiki li likaka niae. \p \v 53 Loko lokoko numukutima nolimiyoko monoka monawa lainimi ikaka weki ito Palasisi wewenakiya galotiya lowa hi mikili loka loka itae. \v 54 Sakoya loka oetuniyoko Jisesima opa ga mako lideko obi yowanu letatune liki loka itikiki epau awa hi-minae. \pi1 \bd 42\bd* Liv 27:30 \bd 51\bd* Jen 4:8; 2 Klo 24:20-21 \c 12 \s1 Jisesimamo suwa nesamu data libo ga. \r (Mat 10:26-27) \p \v 1 Sa-noiyoko muki wewenama nisiki dupalo dupalo iki li esa iki minayoko, Jisesimamo unala ipalale yuhasida maya sa-loko lo biye: Palasisi wewenasiya suwalo wewenasi iki moliki ikaka abo nesa liki iki moliki ikaka niaboya lahelamibo nesa likaka niae. Edimoya yamidana sa-ikatayo, ujapa ilo. \v 2 Halukonetibo nesahena mukiya alikaya soto pitibotogo ne. Ito sunauka lolo i-minabo nesahena soto pe suwokadeko muki wewenasiya muda-elikilae. \v 3 Sa-nideko lubukaya haluki-minatabo aya lameda lo suwideko muki wewenasiya elikilae. Ito numudanipou miniki musika liki labo aya hetokaya ga napauti lideko muki wewenasiya elikilae. \pi1 \bd 1\bd* Mat 16:6; Mak 8:15; \bd 2\bd* Mak 4:22; Luk 8:17 \s1 Lomodate wetibo wemidana lilipibo ga. \r (Mat 10:28-31) \p \v 4 Nemo iwenele motase lo libekoloyo, eli-minalo. Maloka wewenasiya dupago kohaidi helikilae. Alikaya saina mako lolo ilibitatabo nesaya minaminako, sa-itabo wewenamuya domoda wamideyo. \v 5 Sa-oneboya domoda wetibo we mako dilipituyo. Omailimo lupateya koha helekoko jo ebakuya lipiso hulatibo elewolewaya lene. Nemokahoya wehe loko lo noliboyo, elilo, emokumu domodatipo wideyo. \v 6 Nama somoya aha nesa nenako laho ehadalotiya aya namaya aha meina hitabo nesa lene. Sa-oneboya Omaimoya nama somo makokomuya ata molamiye. \v 7 Ito madotipo yopala lepikaka nesaya Omailimogoya elene. Edimoya nama somokidana minamae. Edimoya wewenae liki nesama minanako, Omailimoya ujapa olibetokaka noinako, saina makomu domoda wamideyo. \s1 Jisesida unala ipala yuha minune loko lo soto okaka ito hitokaka. \r (Mat 10:32-33, 12:32, 10:19-20) \p \v 8 Nemokaho lo libituyo, elilo. Wewenasi domudaloya nemo nuliya li soto moliki li napa itabo wewenaya nemo okulumauti we uti asako Omaimidana okananipoki wesida dowisalo dilipe napa oko duli le sawa jekoloe. \v 9 Wewena makomalikaya wewenasida dowisalo nemodamu jewo hitowo etadawoya asako Omaimidana okanaki welalesitoya jewo hitowo ekoloe. \v 10 Ito okulumauti we uti nemokumuya liwi letiwi itaboya Omaimoya aya lihimaya aha le hulobetatibo anuwa neboya, Omaimidana weuna oluholamu liwi letiwi itataboya Omailimo yamidana lihimawaya le hulametibo nesa ne. \v 11 Ito monoka numudatipou ujapa wemidana owisalo obi nilibitadekoma yalo maya nenae loko letune liki data etipa kamilo. \v 12 Ayahasiloya edimo litabo aya Omaimidana weuna oluholimo lo libe libe ideko litabo neyo. Sa-etibo neyo, data etipa kamilo. \pi1 \bd 10\bd* Mat 12:32; Mak 3:29 \bd 11\bd* Mat 10:19-20; Mak 13:11; Luk 21:14-15 \s1 Nei uvaminalaki wemu koha moloko libo ga. \p \v 13 Loko lokaiyoko li esa iki minabo wewenautima we makolimo Jisesidama sa-loko lo miye: Monoka ujapalo wene yamalae, emoya yaneda lo mekadeko ahotekaho mololetatibo uvaminaya ona moloko maloka nimitihao. \v 14 Loko liyoko Jisesimamo sa-loko lo miye: We mageyo, uvamina ona mololetoko ito obi yowanu lelibetatane loko ekahimamo nilime eto okaiyoko nolane. \v 15 Loko lokoko wewenasida sa-loko lo biye: Lupamidana uvaminala waitoko netibolimo lukamidana uvaminala le soto molametibo nenako, edimoya mudai dumu helikaka nesamuya ehetipoe. \v 16 Loko lokoko koha moloko ga mako sa-loko lo biye: Ehada uvaminala wavu-leko netibo welimoya mikauka nodenesa wavu-leko le soto molaiye. \v 17 Le soto molokoko mulunauya sa-loko eliye: Nodenesa le molokaka numuku nodenesaya waitonenako, maloka nodenesaya nenaha etuwe. \v 18 Loko lokoko sa-loko eliye: Nodenesa le molokaka numudaya lukoko le napa-napa oko vetuyo lokoya eliye. Sakoko nodenesaneki ito maloka nesanekiya le aya numukugoya molatuyo. \v 19 Le molokoko neimoneya sa-loko letuyo: Nemo nodenesaneya waitoko minokainako owahaya suwamideko meleke wavu-leko wekolaiye. Yamuya ake jeko nodenesa lalohenaya noko aso jeleko minakoloe. \v 20 Loko liyoko Omailimo sa-loko lo miye: Emoya nei we minadanako oloti lubukaya emo weuka oluhoya lekoyoko helekolane. Sa-okadeko nodenesa uvamina le moladawoya emoka nesaka netihe ito wewenasi nesa elitiye. \v 21 Loko lo mitibo nenako, sainapainalahena waitoko netibo we mako Omaimidana omudaloya sainala minametibo we netiboya, ayamidana nesaya emotokaya soto pekolaiye. \s1 Mulute obohate yowekaka ga. \r (Mat 6:25-34) \p \v 22 Loko lokoko unala ipalale yuhasidama sa-loko lo biye: Sa-noiyoko sa-loko lo noliboe: Edimoya miniki liki itaboya nodenesa nakahaukati natupe ito lupalo nesaya nakahaukati le kolatupe liki data etipa kamilo. \v 23 Nodenesaya saina lalo minamiye. Edimo miniki liki itabo nesaya saina lalo ne. Ito lupalo nesaya saina lalo minamiye, aha lupateya saina lalo ne. \v 24 Ahanamamuya data eliki eli wehe lilo. Aha-namasiya nodenesa ma yuha amae, ito nodenesa o molaiyokoma ma liki wiki numudanipouka li nupa iki namae. Ito nodenesa li molatabo numudaya vamaboya Omailimogo nodenesanipoya bekaka noiye. Sa-okaka noinako edimoya nama minamae. Wewena ma minanako, nama mukiya limiki minayoko edimoya yowiki minanako Omailimoya sainahenatipoya aha le soto mololibetatibo ne. \v 25 Edimokuti we mako ata etipa keko minoko sako etiboloti emolakaho meleke makoki kolo meko minoko sako etibo nehe, sako ma minamiye. \v 26 Yaya lasolasi nesa neboya, edimosiya aya nesaya lamabo nenako, saina mako nenahamu data etipa nike. \v 27 Edimoya sainahena uvawa oko minokaka noibo nesamidana monawaya ma eli wehe lamahe. Yotoka nesaya yowanu mako lamae. Ito lalo nesa mako oto iki li kolatabokumu data kamae. Sa-oneboya ga mako lo libituyo, eli-minalo. Hapa yeikalaya uliki onowelaki we Solomonikahoya onowela lalo le kolokaka oneboya, yaukati uvawaki nesalimo Solomonida upalo nesamidanaya asetoko ne. \v 28 Ya nalauka nesaya olotiya uvawa okoko minoko hoya loko alala mekaiyoko hukiki jo jikaka niae. Sa-niaboya ya nalauka nesahenaya Omailimo liboto onowenipo li kolikaka nianako, edimo asolasi eli elewole iki eli-minabo wewenalitaya dupalo nesahenaya Omailimo aha le soto mololibetakolaiye. \v 29 Edimoya nena nesama natudawo ne liki data etipa kamilo. \v 30 Muki numuto namato wewena monokanipo minamibo wewenasiya aya nesamuya ohu adoha jikaka niae. Sa-niaboya ahotipokaho aya nesaya edimotoka minametiboya dupaya dowa lametibo ne loko elene. \v 31 Edimoya aya nesamu nehekala Omaimidana oholamu duka data omutiki ki moladeko minadeyo. Sa-itaboya dupamidana nesalaya aha nesakidana libekolaiye. \pi1 \bd 27\bd* 1 Kin 10:4-7; 2 Klo 9:3-6 \s1 Okulumauka uvamina le nupa okaka ga. \r (Mat 6:19-21) \p \v 32 Edimo maloka wewena sipisipi jakidana nupa i-minabolawalitaya domoda wamideyo. Ahotipokaho eimola oholamidana elewole uvamina le libekolo elowa nojiye. \v 33 Yamuya uvaminatipo salimi ikiki meinawa likiki uvaminanipo minamibo wewenasida yaitaya bilo. Sa-ikiki ehadatipo owo jikaka owo hulupa jametibomidanaya li uka jilo. Sa-iki okulumauka suwametibo uvamina li nupa itabotoya, ukelelo wewena monamikilae, ito unakodalimo hukametibo ne. \v 34 Ito uvaminatipo lalo netibotokaya data ki moladeko minatibo ne. \s1 Elekele uluhosi ujapa iki minatabo ga. \p \v 35 Edimoya lawolawotipoya li kolikiki ohatipolo ebetipoya li etoha iki jikiki leya liji molikiki minalo. \v 36 Ujapa we makoya menala ada abo onawaloya aku le wili jeko numutoka nisitibokumu ewa iki miniki anulo maya niseko hoko-hoko lidekoma enemane iki anu siyetatune liki ewa iki minabo neyo, edimoya asaiki ewa iki minalo. \v 37 Ujapa welimo niseko elekele oluholalesida udamiki siniki minikadeko mudaidatiboya, elowa jikilae. Sa-oneboya nemokaho ga mako wehe loko lo libekoloyo, elilo. Ujapa wenipokaho yowanulo nesama li olo jikiki nisiki miniki nodenesatipo nalo, loko lokoko eimolaya nodenesa wataina oko ona moloko bekolaiye. \v 38 Aya weya lubuka udo wili jeko nisitihe ito okululuwa hokibolawaya niseko mudatiboya elekele oluholama aha ewa iki minadeko mudaidatiboya elowa jiki minakilae. \v 39 Sa-oneboya, edimoya elilo. Yaya numuda aholalimo ukelelo we nisitibo onawaya eletidanako, ukelelo weloe loko ujapa onetibo nenako ukelelo weya niseko numudala jeko pasokoko uvaminala lametibo ne. \v 40 Yamidana sako okulumauti we uti nemodaya newa iki minamitabo yulaka nisekoloyo, li lolowa ikigo minalo. \pi1 \bd 35\bd* Mat 25:1-13 \bd 36\bd* Mak 13:33-36 \bd 39-40\bd* Mat 24:43-44 \s1 Emesalo moloko Omaimidana elekele oetatudawo ga. \r (Mat 24:45-51) \p \v 41 Loko lokaiyoko Pitamamo sa-loko liye: We napatelika koha moloko noladawo aya lemodamugoya nolape ito muki wewenamu usi gaya nolane. \v 42 Loko lokaiyoko We napamamo sa-loko lo miye: Elekele oluho makolimo ele wehe loko elenetibo ito yowanu le emesalo moloko litibo weya, ujapa welalimo emola numudalauya ujapa oko minoko yowanulo we malokasidama ujapa oko netiye loko ujapa we lolo oetokadeko nodenesa natabo onawalo maya ona moloko bitibo wemidana monawalamuya lo libituyo. \v 43 Yowanulalo ujapa wela maya nisekoko omutoko libotoma emesalo moloko nolideko mudakoko aya yowanulo welamuya elideko lahelepa etibo ne. \v 44 Sa-onenako nemoya wehe loko lo libituyo, elilo: Ujapa welamoya sako ujapa lalo ibo wemidanaya muki nesalo ujapa we lolo oetakolaiye. \v 45 Sa-etiboya aya yowanulo welimoya nemo ujapa wenema onawa hana minokainako enemane oko nisamekolaiye loko elekoko yowanulo wehe menahe kohaidokaka noko nodenesa ataina oko noko minoko biya no noko nei moloko netiboya, \v 46 aya yowanulo wemidana ujapa welama nisekoko ujapa welamu ewa oko minametibo onawalo ito elametibo onawaloya niseko upalahena kohako huko nako oko oli he huladeko yowanumu elewole iki data elamitabolawa minatabokuya woko magoina minakolaiye. \v 47 Yowanulo we makolimo ujapa welamidana epalauti aya elekoko le lolowa oko minamoko ujapa welamo letibotoya emeke molamideko maya ujapa welalimoya wavu-leko nokohadeko obi yowanu napa litibo ne. \v 48 Sa-etiboya yowanulo we makolimo ujapa welamidana epalauti ga mako elamoko obi oetatibo nesa lolo idekoma ujapa welalimo moletokogo kohakolaiye. Omailokati uvamina wavu-liki li-minatabo wewenaya Omailimo aku li welepa jiki nimilo loko letibo nenako, akuya mikilae. Ito Omailimo we makomidana saina waitoko molatiboya Omailimoya oha obe-loko nemo loko lekolaiye. \s1 Jisesida monokamuye loko potoko le maloka maloka etudawo ga. \r (Mat 10:34-36) \p \v 49 Nemo ma mikauya jo dupalo jituwe loko lemoboma ne. Ito muki wewenasida lahelamibo nesanipo jo jituwe loko olotiya letidanako dowa lokoe loko letine. \v 50 Nemodaya miluma nesa napa makoya li ohinitakilae. Muluneu okohu iyoko mino-loko woko minoyoko alikaya suwonetatibo ne. \v 51 Edimosi nemokumuya ma mikauya hulu nesa le soto molatuwe loko lemene liki nilahe. Yaloya lemamoe. Nemoya luwaku potiki li maloka maloka iki ona molikaka nesa le soto molatuwe loko lemoboma ne. \v 52 Oloti onawaloti asolasima mino-loko yoweko numuda makokouya wewena 5-pala minataboya, nemo monokanemuye likiki sa-oneboma ne sa-oneboma ne liki makomidanahe ito lowesidamuhe lowa moila hiki ulanipolo we lolo iki dokepalo dokepalo iki monikilae. \v 53 Sakikiya sa-iki luwakuya potikilae. Aholako ito ipalako mini maloka maloka iki luwaku potikilaiye. Ito dolako oluwakosiya asaikilaiye. Ito omebalako omebalakosiya asaiki sa-ikilaiye. \pi1 \bd 50\bd* Mak 10:38 \bd 53\bd* Mae 7:6 \s1 Oloti onawamidana monawa ele wehe lokaka ga. \r (Mat 16:2-3) \p \v 54 Jisesimamo sa-loko lokoko li esa abo wewenasidama sa-loko lo biye: Edimoya limu mako ho omudalo nohitaiyoko mudaikiki maya goma jekolaiye liki likaka niae. Sa-liki laboto hekaka noibo maya ne. \v 55 Ito okuluma lubuhago le esa noiyokoma howai onawa nenako otaga lekolaiye liki likaka niaboto hekaka noibo nesama ne. \v 56 Sa-likaka niaboya edimo suwalo wewenalita ma mikaki ito okulumaki monawanipo ona molikaka niaboya, oloti maya nemokaho oko moloko okaka nobomidana monawaya nenahamuya eli wehe lamae. \s1 Obi yowanu letatibo wemidana odalau ho. \r (Mat 5:25-26) \p \v 57 Ito sabo weutipolotiya maya monawaya wehe lonetiboya nenahamu ona molamae. \v 58 Sa-itaboya we makolimo obi yowanu legetakolo ilime-loko obi numuto obi napa le helekaka welo ilime-loko nowideko anulokaya magoina niwiki ukalauka lalo etiye loko sainahenama mo. Samoko aya nesamaki le-loko aya obi le helekaka we netiboto wisaiboya obi elekaka welimoya imi wesida lideko imi wesi ilimi-liki wiki nala numuku huligitikatae. \v 59 Sa-onenako nemoya wehe loko lo libituyo. Omaimidana nala numuda muliguya lihimaka napa lasola netiboya pasoko suwametadawoya, ayauya huloetokadeko mino-loko woko minakolane. \c 13 \s1 Tolowa okatune liki duka li wili jilo. \p \v 1 Aya onawalo ayalo minabo wewena malokasiya Galeli wewenasida ganipo Jisesidama sa-liki li me: Edimoya Omaimidana uda ji meyoko Paelatimamo nokohaidadanaki Omaimidana uda ji mebo nesamidana oladalaki ito aya wewenasida oladanipoki le opa napa iye. \v 2 Liki li mikayoko edimo laboto sa-loko donoto leko lo biye: Muki Galeli wewenasikuti sa-iki helebo wewenasida lihimanipo napa-napa neyoko weunipo wamibo anu wikae liki nielehe. \v 3 Sako minamiye loko lo noliboe. Edimosiya sa-iki duka li wili jamitaboya edimoki sa-ikigo wiki opa ikilae. \v 4 Ito Siloamu numutokaya numuda hana hana makoya lemeko udoko wewena 18 kohaido heliboya Jelusalemu ebaku nebo wewenauti asaiki helebo wewenasida lihimanipo napa nebo wewenae liki nilahe. \v 5 Sako minamiye loko lo noliboe. Edimokiya asaikiya duka li wili jamitaboya edimoki asaikigo wi opa ikilae. \s1 Juda wewena duka li wili jamabomu koha moloko libo ga. \p \v 6 Loko lokoko Omaimo Juda wewenamu osele elaibomu koha moloko ga mako sa-loko liye: We makoya ohuda ya sigolo yuha okoko alikaya niseko ihilawamu ohu jiye. Niseko mudaibo maya aya ya maya ihilawa jamiyoko aya mijalau yowanu lekaka wemidana sa-loko lo miye: \v 7 Meleke loweki makoki maya wokaiyoko maya yamidana ihilawa maya liyekolo nisobo maya gaya yamaya ihilawa jamiye. Mika nouvala ahamu nokatiyo, kohako le huliko. \v 8 Loko lokaiyoko mijalau ujapa welamamo sa-loko lo miye: Ujapa wenelika, oloti melekeuya moneko monaukaya ohu leko le wati okoko bulumaka jasida esenipo maya heko leko niseko molatuwe. \v 9 Sa-okoyoko alika melekeloya ihiwala jitiboya dowa lokoe. Ito ihilawa jamidekoma kohako le hulo loko lideko kohako le hulatuboya, wati okoe loko liye loko Jisesimamo liye. \s1 Anu monamibo menamidana holiguma ilime anu molaiye. \p \v 10 Holi onawa makomauya Jisesimamo monoka numuku ga maya lainimi obetaiye. \v 11 Sa-noiyoko mena mako nebotoya Olohamidana weuna oluho makolimo ukauya yowekaiyoko meleke 18-pala saina napa-napa nesa jeleko minokaka iye. Sa-okaiyoko aya mena sino wehe loko netibo nesa lamoko abuhala minamiyoko nebo ne. \v 12 Sa-iyoko Jisesimamo sa-loko ju lo meko liye: Ma menalae elaibo nesaya aloya le haka loetokoe. \v 13 Loko nolidanaki aya menamidana madonalo maya ade noleko le lalo noetaiyoko ayahasiloya maya menama sino wehe lokadanaki Omaimidana epoka liye. \v 14 Sa-iyoko monoka numudalo ujapa we napamo holi onawa napauya Jisesikaho maya menamidana ilime haka libokumu mulunauka lahelamibo elekoko ayalo minabo wewenasidama sa-loko lo biye: Yowanu lekaka onawa 6-pala nenako, saina lelaibo wewena lilime haka letiye likima holi onawau nisamiki yowanu onawaugoya nisilo. \v 15 Loko liyoko we napamamoya sa-loko liye: Edimo suwalo we depa uluma lowe nebo wewenalitaya, holi onawauya bulumaka jatiposida numukuya wikiki no natae liki aha wina iki dilipi wikaka i-minaboma ne. \v 16 Yamidana maya nenako Juda mena maya Olohalimo ukauya ilime lahelamibo lolo okaiyoko meleke 18-pala le huloko neboya elaibo nesamidanaya holi onawau le huloetatuboya wehe lonehe wehe lamone. \v 17 Loko noliyoko ulalalo we maya owanipo napa-napa hele. Sa-iyoko muki wewena maya oliwaki nesa lolo ibokumuya elowa adoha je. \pi1 \bd 14\bd* Eks 20:9-10; Dut 5:13-14 \s1 Masteti yuha nesalo koha moloko libo ga. \r (Mat 13:31-32; Mak 4:30-32) \p \v 18 Ito Jisesimamo sa-loko lo biye: Omaimidana oholau wiki minatabo wewenaya nena nena ikima minae. Ya nesakidana iki minae loko nenahalo lo moloko letuwe. \v 19 Mastetiya ihilawamidana iki minae. Wewena makolimoya masteti ihilawaya asolasi neboya makokosi leko woko mijalau yuha iboya wileko yoweko napa okaiyoko namasiya nisiki akawaloya numuda vaboma ne. \s1 Beleti lulu jekaka alo koha moloko libo ga. \r (Mat 13:33) \p \v 20 Loko lokoko akuya sa-loko liye: Omaimidana oholau wokaka nesamuya nenahalo lo moloko letuwe. \v 21 Beleti lulu jekaka nesakidana ne. Mena makolimo beleti lulu jekaka nesaya palauwaki le opa napa okoko ataina okaka noiyoko beleti lulu jeko napa iye. \s1 Anu ateda lasolau yowekaka ga. \r (Mat 7:13-14,21-23) \p \v 22 Jisesimamo Jelusalemu numukuka wekolo noidanaki eba lasolauka ito napauka yoweko lemeko oko monekolo monoka monawahenama lainimi obetoikaka omo wiye. \v 23 Sa-noiyoko we makolimo sa-loko lo miye: We napane yamalae, Omailimo wewena amanamasi dilimitibo nehe. Loko lokaiyoko Jisesimamo sa-loko lo beko liye: \v 24 Ateda asolasiguya yowikilima abuhatipoukaya li elewole ikiki yowitae. Nemoya sa-loko lo noliboe: Muki wewenasiya yowetune liki litaboya yowamikilae. \v 25 Sa-nideko numuda aholalimoya anuya vobetokadeko atetoya sini-minikiya sa-liki atetoya hoko-hoko liki ju likilae: We napate yamalae, anuya siyeletowo. Liki lideko nemoya sa-loko lo libekoloe: Edimoya mudaidamobo wewena minayo, edimoya nakaha numutoti wewena minae. \v 26 Loko lokoyoko sa-liki li nimikilae: Emoki magoina minudanaki magoina lemo numudateuti noko lemo numudateloya woko monoka monawaya lainimi oletoko lemo mudalelo-minadawoma ne. \v 27 Liki li nimideko nemokaho sa-loko lo libituwe: Edimoya nakaha ebatoti wewena minae loko aloya lo libekoe. Edimoya lahelamibo nesalogo monikaka abo wewenalitaya nenahalo nise, alo wilo, loko lo libekoloe. \v 28 Loko lokoyoko mudataboya Aebalahamule Aesikile Jekopule ito Omaimidana epalauti ga likaka wewenaya Omaimidana oholauya minadeko mudaidakilae. Sa-iki mudaikadeko edimodaya doli he hulikoyoko hetokaya miniki depa tala-mitala iki miluma eliki wije nama adoha liki minakilae. \v 29 Sa-nideko wewena ho yowibotokati ito ho limibotokati ito okana maloka malokati nisiki li esa iki Omaimidana oholau nodenesa niki elowa jiki minakilae. \v 30 Sa-oneyo, edimoya elilo. Oloti onawalo omutiki nisebo wewena malokasiya mini alika ikadeko, alika minabo wewena malokasiya mini omutikilae. \pi1 \bd 27\bd* Sam 6:8 \bd 28-29\bd* Mat 8:11-12; Mat 22:13; Mat 25:30 \pi1 \bd 30\bd* Mat 19:30; 20:16; Mak 10:31 \s1 Jisesimamo Jelusalemu wewenamu wije nama libo ga. \r (Mat 23:37-39) \p \v 31 Aya onawaloma Palasisi wewena mako nisikiki Jisesidama sa-liki li me: Emoya maya ebaya hulikoko wo. Uliki we napa Helotimamo kohaelo helekolaiye. \v 32 Liki likayoko emomamoya yowanu le-loko woko suwokoko alika helitibokumu ohuwa hukoko sa-loko lo biye: Edimoya wiki aya liwe ula weunaki wemidanaya sa-liki li midekoya elideyo: Olotiki aijokiya minoko olohalimo dukau yowibo wewenasida olohasida kohaidoko doli he huloko ito saina delaibo wewenasidaya dilipe haka lobetokokoya mino holi molatuwe. \v 33 Sa-oneboya aito ebatoka Omaimidana epalauti ga lokaka we mako kohaidi helitaboya etamiye. Jelusalemu numutokagoya sa-itae liki li-minabo maya nenako, olotiki aijoki okokiya nemo anunelokaya wekoloe. \v 34 Ke, Jelusalemu wewenalitaya, Omaimidana epalauti ga likaka wewenasida ito Omailimo edimotoka yowanulo doli hibo wewenasidaya ehadalotiya huli moliki kohaidi helikaka niae. Nemokaho edimodaya okolelimo oluholalesida le okanauka molaibokidana muki yupeka le muluneuka molakolo okaka noboya edimoya eli nemamae. \v 35 Sa-ikaka niayo, elilo. Omaimoya dilipe hulikadeko ebatipoya ame numuda minakolaiye. Nemokaho sa-loko lo libituwe: Edimolitaya nemoda muda-nelamiki miniki alikaya sa-liki nemodamuya litae: We napamidana galalo nisekane. Omailimo maku imitiye liki litabo ne, lokoya lo biye. \pi1 \bd 35\bd* Sam 118:26 \c 14 \s1 Jisesimamo i adela lulu jekaka nesa jelibo wemidana ilime haka libo ga. \p \v 1 Holi onawa makomauya Palasisi wewenasida ujapa wenipomidana numudalau yoweko minoko nodenesa noko neyoko, Jisesimamo sainama le opa etihe liki ujapa i-minae. \v 2 Sa-niayoko ayauya we mako neboya i adelo lulu jekaka nesa jelibo weya Jisesida omudalokaya niseko ne. \v 3 Neyoko Jisesimamo monoka monawa api-napi ikaka weki ito Palasisi wekiya sa-loko loka obetaiye: Edimoya saina delaibo wewenasidaya holi onawauya dilipe haka lokaka nesa nehe ito sametudawo ne. \v 4 Loko liyoko edimoma depa molikiki minae. Sa-ikiya minayoko aya nesa elaibo wemidanama ilime haka lokaiyoko wiye. \v 5 Wokaiyoko Jisesimamo sa-loko loko lo biye: Edimokutiya we makomidana ipalahe ito bulumaka jalahe aleu lemeko netiboya holi onawauma ne likiki ayauya hulikadeko ayauya netibo nehe. Ito enemane iki ika iki huli maloka molatabo ne. \v 6 Loko lokaiyoko yalo maya li mamae. \pi1 \bd 5\bd* Mat 12:11 \s1 Nodenesa natae loko lesa molo bekaka nesamu libo ga. \p \v 7 Sa-iyoko lesa molo bibo wewenama nisikiki nodenesama nakili niadanaki, siya laloloya minatune liki sa-niayoko Jisesimamo mudakoko koha moloko ga mako sa-loko lo biye: \v 8 Wewena makolimo nodenesa napaloya nisitane loko lesa molokadeko nise-minadeyama siya lalolo minamo. Aya nodenesalo we napa mako emoda asetoko netiboya, lesa molonetibo wemamo nisekoko sa-loko lo imitiye: \v 9 Emoya maya minadawo siyaya hulikoko maya wemidana mo. Loko lideko emoya owaka helekoko demesaloka siya lahelamiboto woko minokatane. \v 10 Nodenesa napalo lesa moli imikadeyama woko demesaloka siyaloya minadeko lesa molo libibo welimo niseko sa-loko lo imitiye: Yogone, emoya woko lomudaloka siyalo yowaya mino. Loko lokadeko nodenesa li esa iki niki minabo wewenasida madonipoloya ulikaya wetiye. \v 11 Wewena makolimo eimola ulila le sinatiboya alikaya eimola ulila lemekolaiye. Ito wewena makoya eimola ulila leko limitiboya Omailimo alikaya ulila leko yowekolaiye. \p \v 12 Loko lokoko Jisesimamo lesa molo mibo wemidanama sa-loko lo miye: Emoya nodenesa napa le lolowa noko maya emo unakago ito yowokago ito numudakalo wewenago ito uvaminanipoki wewenagoya lesa molo bamo. Edimo nodenesa napa le lolowa oko lesa molo bedawoto aku emoda imikatayo. \v 13 Ito emoya nodenesahena le lolowa noko maya aha wewenahena ito di dade lahelamibo wewenahenakiya ito domuda likaibo wewenahenakiya lesa molo bo. \v 14 Sa-ikiya niki alika nodenesa bekimi iki sa-itabolawa minaminako, emoya elowa jeko minakolane. Sa-ideko Omailimo wewena lalowa heli-minatabokuti dilipe sinatibo onawaloya niseko meinawaka emekolaiye. \pi1 \bd 8\bd* Plo 25:6-7 \bd 11\bd* Mat 23:12; Luk 18:14 \s1 Nodenesa napa-napamu koha moloko libo ga. \r (Mat 22:1-10) \p \v 15 Nodenesa noko nebo wemalimo Jisesimamo sa-loko noliyoko elekoko sa-loko lo miye: Omaimidana oholauya miniki nodenesa niki minatabo wewenaya ake jikilae. \v 16 Loko lokaiyoko Jisesima yamuya ga mako koha moloko sa-loko liye: We makolimo nodenesa wavu-leko le lolowa ekolo muki wewenasida maya lesa molo biye. \v 17 Lesa molobetaibo onawa maya alili okaiyoko nodenesalo maya nisitae loko yowanu welalesidama doli hekaiyoko lesa molo bibo wewenasitokama wae. Wiki sa-liki li be: Edimoya nisilo. Nodenesama aloya le lolowa okaiyo. \v 18 Liki likayoko maya wewenama muki witabo nesamuya osele-pasele ladanaki makomalimo sa-loko liye: Nemoya mika makoya meina he-minonako, yalokaya woko muda-loko nowoyo, woko uliki wemidanama nemo maya wamokoya eke liye loko lo mo. \v 19 Loko lokaiyoko makolimoya sa-loko liye: Olotiya bulumaka ja lade maloka maloka suwoko meina heminobo nenako, aha minatahe woko mudakoloyo. Uliki wemidana maya woko wamokoya eke liye loko lo mo. \v 20 Loko lokaiyoko makolimo sa-loko liye: Nemoya owahasiya mena lekoko sa-nonako yamuya wametubo ne loko liye. \v 21 Liki likayoko aya yowanu wemamoya aku le wili jeko woko labo labo ga maya ujapa welamidanama wetome oko lo miye. Lo mekaiyoko ujapa welamamo epalo molokaiyoko yowanu weladama sa-loko lo miye: Emoya enemane oko woko taoniloka ito muki numutoka aha wewenahena ito dilo libo wewenahena ito saina delaibo wewenahena minabo maya ohu jeko dilipe-loko niso. \v 22 Loko lokaiyoko yowanu welamamo moneko libo ga maya lokadanaki niseko sa-loko lo miye: Ujapa wene, yowanu gama lonetadawo gama loboya siya makoya aha minokaiye. \v 23 Loko lokaiyoko ujapa wemamo yowanu weladama sa-loko lo miye: Emoya asola masola ohuguka anuhenaya nowoko numudaneuya liki liki minatae loko dilipe-loko niso. \v 24 Emodaya sa-loko lo noemoe: Omutoko lesa molo bobo wewenama nisamanako, nemo nodenesaneutiya namikilae loko lo biye. \s1 Jisesida emesalo moloko wekolo ele wehe letudawo ga. \r (Mat 10:37-38) \p \v 25 Muki wewenasiya Jisesidama emesalo moliki niwayoko Jisesimamo sa-loko lo biye: \v 26 Wewena makolimo nemoki minasiye loko elekoko maya dolale aholale menakipa oluholalemuya adoha nesa leko elekoko, ito eimola minoko sako etibo nesamu adoha nesa leko elekokoma, ito nemokumu ele aha nesa lolo etiboya nemo oluhone lolo ametiye. \v 27 Ito wewena mako miluma nesa li ohitatabomu le emesaloka hulikoko nemesalo molametiboya nemo oluhone lolo amekolaiye. \v 28 Edimokutiya we makolimo numuda napa mako vekoloya ehada kohenehe ito kohamihe adaya meinawa loka oko elekoko molo eleko vetibotoya wehe loko nehe mudakoko vekolaiye. \v 29 Ito samoko enemane oko numudalaya le heko vetiboya, ehadala maya suwideko ehadamu aya numudaya hulikadeko muki wewenasiya ijala itakilae. \v 30 Ijala itiki sa-liki likilae: Maya welimoya abuhala neyoko ihe, numuda napa-napaya ehada le heko viha viha osele elaiyoko hulikayoko ayau maya epa nuvama woko ne. \v 31 Ito uliki we napa makolimoya iwela uliki we napa mako kohatuwe lokoma lowa okepa molamekolaiye. Emo adaya sa-loko ata elekolaiye: Lemoya aya lasolasi 10,000 minokudanako, ito edimoya wavu-liki 20,000 minikanako, kohaidatupe kohaidametupe lokoko \v 32 eimolaki ito wewenalalesikumuki elitiboya kohamidekoma ulalalo weya numudalaloka aha nedeko enemane oko ilime eha jitiye loko we mako oli hekadeko woko sa-loko letiye: Olotiya yogo moloko natune loko noli hekaiyoko nonisoe loko lo mitiye. \v 33 Loko letibo nenako, yamuya edimotokati we mako sainapainalahenala mukiya hulo suwametiboya nena nena oko nemo oluhone lolo etibo ne. \pi1 \bd 26\bd* Mat 16:24; Mak 8:34; Luk 9:23 \s1 Soleya lahelepa ametibokumu koha moloko libo ga. \r (Mat 5:13; Mak 9:50) \p \v 34 Ageya saina lalo neboya, lahelepa ametiboya, nena nena okoma aku le lahelepa etune. Ma samekolune. \v 35 Yamidana mamidana oko le lahelepa etudawolaya minamiye. Ahaya kise hulakolune. Sa-oneyo, dataki minatabolawalita maya aya eli wehe liki elilo. Edimokiya lahelepa iki minatayo loko liye. \c 15 \s1 Sipisipi ja leso iboto koha moloko libo ga. \r (Mat 18:12-14) \p \v 1 Takisi meina likaka wewenaki ito we olisa mena olisa ikaka wewena muki nisiki monoka elikili Jisesitoka li esa ikaka ae. \v 2 Sayoko Palasisi weki ito monoka monawamu api-napi ikaka wekiya sabo nesamuya delamibo ne. Sa-okaiyoko Jisesikumuya sa-liki likaka i-minabo ne: Maya welimoya we mena olisa ikaka wewenamaki magoina nodenesa nokaka noiboya etamiye liki lae. \v 3 Liki likayoko Jisesimamo elekoko koha moloko ga mako sa-loko lo biye: \v 4 Edimokutiya we makolimo sipisipi jala 100 minatabokutiya makoma leso etiboya moneko ohu jitibo nehe moneko ohu jametibo ne. Maloka aha minabolawasidaya dilipe nupa o makomaloka molokoko moneko leso ibolawa ohu jitiboma ne. \v 5 Sako moneko ohu jeko jeko le soto molokokoma ukalauka lahelepa ideko ilime-loko numutoka nisekolaiye. \v 6 Ilime-loko niseko iwelalekiya dilipe nupa okoko sa-loko lekolaiye: Sipisipi jane leso ibolawa maya alo ohu jekoyo, magoina elowa jetune loko letibo ne. \v 7 Sa-onenako, yamuya nemokaho ga mako lo libekoloyo, elilo. Watiya minune liki litabola 99-siya duka li wili jamitabo wewenamuya okulumauya elowa jamikilae. We makoko lahelamibomidana uka le wili jekadeko okulumauya elowa napa jitabo ne. \pi1 \bd 1-2\bd* Luk 5:29-30 \s1 Ehada leso iboto koha moloko libo ga. \p \v 8 Ito mena makolimo ehada ihilawa lade maloka maloka suwoko molonetibokutiya makoko lemo jenetiboya yatokaya makokoma ne lokoko hulikamekolaiye. Leya jeko mumusopaya usoko le hula hula oko ohu jeko le soto molokoko wewenalalesidama sa-loko lo bekolaiye: \v 9 Ehadane lemo jibo maya ohu jeko le soto molokoyo, nemoki magoina elowa jetune loko letibo ne. \v 10 Yamidana nenako Omaimidana okanaki welalesiya lahelamibo nesauti wewena makolimo ukala le wili jekaiyokoma okulumauya elowa jikaka niae. \s1 Oluho mako woko leso ekolaibokumu koha moloko libo ga. \p \v 11 Jisesikaho koha moloko ga mako sa-loko lo biye: We makoya ipala lowe minaiye. \v 12 Minikiya alika ipalamamo aholadama sa-loko lo miye: Ahone aliyo, ehada uvamina molonetadawomaya olotiya le nemo. Loko lokaiyoko ehada uvaminala maya ona moloko ipala lowesida maya biye. \v 13 Ona moloko bekaiyoko alika ipalamamo mino hana amidanaki uvamina maya lekadanaki wiye. Woko mika makomaloka nedanaki, woko minoko ehadala maya oluwalu menakipalo ito biya noloya huloko suwiye. \v 14 Sako hulo suwoikoko neyoko aya nebo ebato maya nodemu napa-napa hele. Helikayoko emokiya nodenesalamu ohu jeko, \v 15 woko mika aholamidana lokaiyoko aya wemamo woko jama ujapa oko minatane loko lokaiyoko woko jama ujapa oko nedanaki, \v 16 nodenesa maya mositikayoko jasida nodenesanipoutima natuwe loko sa-ibo maya yautimaki namo liki likayoko namiye. \v 17 Sa-ikayoko nedanaki alikaya ata golotokaiyoko sa-loko ata kiye: Ahoneda elekele oluholale wavu-liki miniki nodenesa laloma ninataboma neboya, nemo maya nodekumu helekolonako, \v 18 numudaneloka aku woko ahonedaya sa-loko lo mituwe: Ahone aliyo, lahelamibo nesa lolo okoyoko lihimawanelimo emotokaki ito Omailokaki eda adoha okaiyo, \v 19 akuya ipane loko lamo, elekele oluhone loko lideko minatuwe loko lo mituyo lokoko sinoko aholatokaya wiye. \v 20 Woko numudala atetoma sinaiyoko, aholamamo mudaiboma sa-iyoko milumala elekoko lolosa jeko woko apusa jeko okepa epama lijeko nonaiyoko, \v 21 ipalamamo sa-loko lo miye: Ahone lahelamibo nesa lolo okoyoko lihimawanelimo Omailokaki ito emotokakiya edawaki okaiyo, aku ipakae loko minametuwe. \v 22 Loko noliyoko aholamamo elekele oluholasidama sa-loko lo biye: Enemane iki wiki upalo nesa lalo liki nisiki jitalo, adelo lini jitalo, ito iloya su jitalo, \v 23 ito bulumaka ja napawa netibo kohaiki vitalo. Lemoki noko elowa jetuniyo. \v 24 Ipanema helenebokuti sinoko nisekaiye ito aha leso onebokuti nisihe sa-ihe okaiyo, kohaiki vitadeko noko elowa jetuniyo. Loko lokaiyoko aiyo wuye liki elowa jiki ehada jiki nae. \p \v 25 Sa-iki sa-niayoko ada ipalamamo yowanulo nomonibokukati niseko numuda esewatokatima elibo maya, mau maya elowa jiki meleke liki aito aweyaha niayoko elekoko, \v 26 elekele oluho mako ju lokaiyoko nisiyoko loka oetoko yataya nenaha niae, \v 27 loko liyoko maya wemamo sa-etape unakama hapa wiboma nisekaiyoko ahotipomamo bulumaka ja napawa mako kohaiki vitalo loko lokaiyoko kohako novoetune. \v 28 Loko liyoko ada ipalamamo mesaha jeikoko yalo maya wamoko aha neyoko ahonipomamo lemeko ilime hulu iha, \v 29 ele hulikoko sa-loko lo miye: Ele-mino. Wavu-leko melekema le huloko elekele oetoko aka mako ladawoya ele hulamoboya, emokaho meme ja akalewa mako nemoki wewenaneleki kohaiki nalo loko nemamadawoma ne. \v 30 Ito alika ipakama ehada uvaminalama leko menakipa oluwalulo hulo suwiye. Yamidanama neboya emokaho laniyoko bulumaka ja napawaya kohaikiki wataina nitae. \v 31 Loko lokaiyoko ahonipomamo sa-loko lo miye: Ipane yamalae, emoya hana-pana yulakaya nemokima minadawoma nenako, nemo nesa-pasaya emo nesakagoya elitiboma ne. \v 32 Ito unakaya helenebokutihe ito leso onebokutihe akuya nisekaiyoko yamuya muluteu lalo eleko elowa nojudawoya watiyoko ne loko liye. \c 16 \s1 Uvamina ujapalo we lahelamiboto koha moloko libo ga. \p \v 1 Jisesimamo unala ipalale yuhasidama sa-loko lo biye: Uvaminalaki we napalimo yowanulo ujapa wela mako nebo ne. Minokoma we makosiya ujapa wemamidana ga mako sa-liki layoko eliye: Ujapa wemamoya uvaminala le opa okaka noiye. Liki laboya elekoko, \v 2 sa-loko ju lo miye: Gakaya nenae liki layoko eloe. Yamidana wewenaya nemo ujapa wene minamitae loko noloe. Yowanulo tiketima lekano, ehada uvaminane ujapa adawo monawa le wehe letuniyo. \v 3 Loko liyoko, uvamina ujapalo wemamo ukalauka sa-loko eliye: Maya ujapa wenelimoya maya yowanuneya hipo oko litiboya nenaha etubo nehelae, loko eliye. Owiya yowanu lituboya osele nelokaiye. Anulo ehadamu wako wako loko moneko owane helekatuwe. \v 4 Loko elekonako, nemoya ujapa wenelimo noli hekadeko wewenanele numudanipou minoko leko oyoko nilimi lalo itabo wewenasida saina mako lalo obetatuyo. \v 5 Loko lokoko moneko ujapa welamidana dina itiminabo wewenasidama lesa makoko makoko oko molobetaiye. Molokoko makomamidana sa-loko loka oetaiye: Nemo ujapa wenemidana dinalama emotokaya nenakima ne. \v 6 Loko lokaiyoko, emo maya ya olivi nouvala oda 100 ne. Loko lokaiyoko, sa-loko lo miye: Enemane oko tiketima lekoko 50 loko luhuwa jo. \v 7 Loko lokoko makomamidana sa-loko loka oetaiye: Ujapa wenemidana dinala emotokaya nenakima ne. Loko lokaiyoko, laisi owo 1000 ne. Loko lokaiyoko, sa-loko liye: Enemane oko tiketima lekoko 800 loko luhuwa jo. \v 8 Loko liyoko, ujapa wemamo elekoko uvamina le opa napalo ujapa weya ele wehe lo-minoko libomuya eke loetaiye. Ito monokanipo minamibo wewenasiya eli wehe li-miniki saina-maina likaka niae. Monokatipoki wewenaya yamidana nesaya edimotoka minamiye. \v 9 Yamidana nesamuya lo libekoloyo, elilo. Edimoya asaiki ehada uvaminaya aha nesae likiki iwetipolesida bikadeko, edimo iwetipole lolo ikadeko, aya nesa li-minatabo onawa maya suwokadeko, elewole ebato molobetokadeko yauya miniki meinawatipo likilae. \p \v 10 Wewena mako lasomosola nesalo wati oko ujapa etiboya, saina napalokiya asako wati oko ujapa etibo ne. Ito wewena mako lasomosola nesalo le opa napa oko ujapa etiboya, asaoko saina napalokiya wati oko ujapa ametibo ne. \v 11 Edimo uvamina aha nesaya li laliki ujapa amitaboya, saina laloya ekahimamo libitiye. \v 12 Ito aha nesa libiboya li laliki ujapa amitaboya, elewole uvaminatipoya ekahimamo le heko mololibetatiye. \v 13 We makolimo wewena lowesida elekele yowanu lebetamekolaiye. Sa-etiboya makomidana uka mekoko ito makomidana mesaha jetatiye. Makomalokaya kolokoko makomamidanaya muda-elo hulakolaiye. Edimoya asaiki Omaimidana yowanula nebo ito ehada yowanu nebo maloka maloka makoko aweyaha oko lekaka nesa minamiye. \pi1 \bd 13\bd* Mat 6:24 \s1 Mosesekaho lo hukobetaibo gaki ito Omaimidana ebalamidana galaki. \p \v 14 Loko lokaiyoko, Palasisi wewenasiya ehada uvaminamu delaibo wewenasiya aya ga maya eliki eli aha nesa lolo ae. \v 15 Sa-ikayoko, Jisesimamo sa-loko lo biye: Edimoya wewenasida domudaloya wehe lominune liki ake jiki monikaka niaboya, Omailimo dukamidana monawalaya mudaone. Wewenasiya mudaboya wehe lone liki likaka niaha, Omailimo mudaiboya omusepala yowekaka noiye. \p \v 16 Mosesekaho lo hukoko libo gaki ito Omaimidana epalauti ga likaka wesi labo gakiya mino-loko niseko niseko Jonitoya liye. Yalotiya niseko Omaimidana ebalamidana galaya hutili oko muki ebakukaya wokaiyoko, muki wewenasiya lowa-sawa iki Omaimidana ebalauya wikili sa-ikaka niae. \v 17 Okulumaki ito ma mikakiya leso esiye liki leso isaiboya, Mosesekaho lo hukoko libo gaya onuwa lasolasi mako leso amekolaiye. \pi1 \bd 16\bd* Mat 11:12-13 \bd 17\bd* Mat 5:18 \s1 Jisesimamo mena doli hekaka gamu libo ga. \r (Mat 5:31-32, 19:19; Mak 10:11-12) \p \v 18 We makolimo menaladaya oli he hulikoko aito mena mako litiboya, olisa nenako, lihima napa lekolaiye. Ito we makolimo hulonetibo mena mako litiboya olisaya nenako, lihima napa lekolaiye. \pi1 \bd 18\bd* 1 Kol 7:10-11 \s1 Laselesiko uvaminalaki we napa makoki ganipo. \p \v 19 Jisesikaho koha moloko ga mako sa-loko lo biye: Uvaminalaki we napa ne. Emoya luhuwawaki nebo nesa meina napaloti nesa meina heko le koloko nebo ne. Ito muki yulakaya uvaminala obeliyoko yotili oko minokaka iye. \v 20 Sa-noiyoko, we ebili mako Laselesi upaloya mika ihi jeleko uvaminalaki wemamidana numudala lekuka udoko, \v 21 minoko nodenesa natibokuti lana-hanawama lemo jitibokuti le nimideko natuyo loko minokaka iye. Sa-oko neyoko, ulahenamasi nisiki numulalotima unapi iki nikaka ae. \v 22 Sako minoko we ebilima helekaiyoko, okanaki wesiya ilimi-liki yowiki Aebalahamuda amaitokaya hulitikayoko ne. Ito alikaya uvaminalaki we maya heliyoko ale jitae. \v 23 Ale jitikayoko, lemeko jo ebaku nedanaki miluma-aluma eleko minoko omuda hulo meida epaloka moloko minoko mudaibo maya, Laselesi maya Aebalahamuda amaitokama neyoko mudaiye. \v 24 Mudakoko ju loko sa-loko liye: Aebalahamuyo, milumane elekoko Laselesidaya oli hideko ade owalotiya noku hekoko lemeko nepa ulumaloka lideko eha jenetatihao. Nemo joku maya miluma-aluma eleko maya minohao. \v 25 Loko liyoko, Aebalahamumamo sa-loko liye: Ipane yamalae, ele-minape, emolikaya ma mikaukama uvaminalo emesa meko minadawo maya alo suwiye. Ito Laselesiya milumamidana mupilalo neboma ne. Sa-iboma asakoya suwiye. Oloti maya Laselesidama ilime lalo niayoko emoma miluma noelene. \v 26 Ito luwawateuya meida napa-napaya minokaiye. Sa-onenako, yamuya malokati lemekakawaya minamiye. Ito yalokati yowekakawa minamiye. \v 27 Loko liyoko, uvaminalaki wemamo sa-loko liye: Ahone yamalae, ga mako lekoloyo, emesalo molo. Yeilaya nemo numutokaya \v 28 nemo unane ipaneleya nade maloka suwiyoko minayo. Edimosiya nisiki maya miluma ebakuya nisikatayo, Laselesidama oli hekadeko woko ehe loko lo bideyo. \v 29 Loko liyoko, Aebalahamumamo sa-loko liye: O'e, Moseseda galaki ito Omaimidana epalauti ga likaka wesida ganipoki edimotoka nebo nenako, eli-minatabo nenae. \v 30 Loko liyoko, o'e, ahone omokane, sako minamiyolae. Helenetibokutima makolimo sinokoko woko lo bideko duka li wili jitabo ne. \v 31 Loko liyoko, sa-loko liye: Mosesele ito Omaimidana epalauti ga likaka wesida ganipo eli huliminataboya, we mako helenetibokuti sinokoko woko lo bitibo maya asaiki eli hulakilae, loko liye. \c 17 \s1 Lahelamibo nesalo ula molokaka ga. \r (Mat 18:6-7, 21-22; Mak 9:42) \p \v 1 Jisesimamo unala ipalale yuhasidama ga mako sa-loko lo biye: Lahelamibo nesamu ula molikaka niabo nesaya aha minakolaiboya, aya nesamu ula moloko lo-lele monitibo wemidanaya Omaimo nenaha lolo oetatihelae. \v 2 Oluhone lasomosola minatabokutiya wewena makolimo makomidana lahelamibo nesa lolo o loko esewauka le ahu letiboya, Omailimo nenaha oetatiye. Ehada napa-napaloti enolauya nalawa iki tikiki helu i ela noku hulatabomidana asetoko Omaimo edawaki adoha nesa lolo oetatibo ne. \v 3 Ehe, edimoya iki moliki itabo nesa ujapa iki minalo. We iweka makolimo liwe weuna molokadekoma auha meko ata lo. Sako ata lideko gaka elekadekoma lihimala le huloeto. \v 4 Makoko yulakaya lihima nesa legetonetiboya 7-pala yulaka noadawotoka niseko iwene, yamidana nesa lolo oetobolimoya muluneu lahelamiye loko niseko lo imitiboya yamuya asako lihimawalaya le huloeto. \pi1 \bd 3\bd* Mat 18:15 \s1 Elewole oko elekaka nesamidana le hutili oleto. \p \v 5 Aposolosi We napamidanama sa-liki li me: Emo elewole oko lata elekaka nesaya le hutili oleto. \v 6 Liki likayoko, We napamamo sa-loko lo biye: Masteti ya ihilawa lasolasilimoya wileko yoweko napa-napa okaka noibomidana elewole iki elikaka nesatipoya minatidanako, ya makomidana babiya oko lemeko ela noku sino-mino liki li mitaboya, gatipo ele libekoko aha sa-etibo ne. \s1 Elekele oluhola yowanu ga lobetaibo ga. \p \v 7 Edimokutiya we makomidana elekele oluhola mikauka yowanu leko netibototiya ito ja ujapa oko netibokutiya ludakama nisekadeko aha sa-loko lo mitibo nehe: Enemane oko yoweko nodenesaka noko mino. \v 8 Sako minamiye. Emoya sa-loko lo mekolaiye: Emokahoya yowanu lekaka upalo nesaya le molokoko ludakaya nodenesa wataina onetadeko nonoyoko, alikaya emoka epa nesaka wataina oko natane. \v 9 Loko loetokadeko, elekele oluho maya ujapa wemamo loetaibo nesa lekogo nedeko, ujapa wemamo dowa lokoe loko letihe, ma ilime lalo amekolaiye. \v 10 Ito edimo monawatipokiya asa-okogoya ne. Edimo yowanu ga lolibetoboya liki suwikikima sa-likiya lilo: Lemo elekele oluhoka ebili maya loletadawo yowanugo maya aloya lekune, kolo meko mako lolo amune liki lilo, loko lo biye. \s1 Jisesikaho liboto mika ihi jelebo wewena 10-pala olutabo ga. \p \v 11 Jisesima Jelusalemu numutoka wekolo Galeli ebakuka ito Samaliya ebakuka luwakuya nowidanaki, \v 12 eba makomaloya nise hetoko nowiyoko, mika ihi jelebo wewena lade maloka maloka suwiyoko wewenasiya muda-elikiki yuha le yolalo malo nesama nenako, likadanaki hototiya ju liki sa-liki lae: \v 13 Lemo ujapa wete Jisesiyo, lemokumuya milumate eleleto. \v 14 Liki layoko, mudaidokoko sa-loko liye: Edimoya olutitabokumu dupatipoya liki wiki Omaimitoka jokila hi mikaka wesitokaya dilipilo. Loko lo bekaiyoko, oha li wili jiki niwayoko dupalo jelebo nesa maya olutobetaiye. \v 15 Oluto suwobetaiyoko, makokolimoya mudaiboma sa-iyoko akuya niseko ga napautiya Omaimidana epoka lomo lomo, \v 16 Jisesitokama nisidanaki i bola heko Jisesidama epoka liye. Aya weya Juda we nehekala, Samaliya welimoya sa-iye. \v 17 Sa-iyoko, Jisesimamo sa-loko liye: We 10-pala minabo maya 9-palama nakahaloka wae. \v 18 Edimomasi nisiki Omaimidana epoka litaboma neboya, aha wikayoko, Samaliya ebakuka muda aha nesa okaka noudawo wewenauti eimolago nisekaiye. \v 19 Loko lokoko aya wemidana elewole oko eladawolimoya ilime haka loetokaiyo, sinoko wo loko lo miye. \pi1 \bd 14\bd* Liv 14:1-32 \s1 Omaimidana ohola soto pitibo ga. \r (Mat 24:23-28, 37-41) \p \v 20 Palasisi wewenasiya Jisesidama loka itiki Omailimo ujapa oletatibo we napateya nena yulakama soto pitiye liki layoko, Jisesimamo sa-loko lo biye: Omaimo ujapa olibetatibo onawaya edimo mudai-minadeko, onowelaki soto pamekolaiye. \v 21 Yamuya anewa mako mudaikikima agae, maloka soto pene, ito yolaloka soto pene liki lamikilae. Eli-minahe. Omailimo ujapa olibetatibo ebaya dukauya soto peko ne, loko liye. \p \v 22 Ito unala ipalale yuha maya sa-loko lo biye: Minoko onawaya alili etiboya nemo okulumauti we uti muda-nelakiliya nupamu elitabo neboya, ma muda-nelamikilae. \v 23 Ya yulakaya sa-liki li li bikilae: Lemotoka soto nopiye, ito edimotoka soto nopiye liki lideko, edimoya emesalo moliki wamilo. Ito wehe liki lae liki data kamilo. \v 24 Okulumaloka muki go pana nokiyoko mudaokaka noune. Yamidana sako nemo okulumauti we uti nisitubo onawa alili noidekoma, sa-etibo nenako, ma mikau minatabo muki wewenasiya mudatabo mudaneli suwikilae. \v 25 Sakoma neboya, maya wewenasiya nemo okulumauti we utima mudaneli hulikiki nemodama miluma nesa le nemetune liki li-minae. \v 26 Nemo onawanemoya alili noideko maya, Nowama nebo onawalo minabo wewenasida diyakauya jitabo ne. \v 27 Edimoya ataina napa-napa adanaki mena hukadanaki yogo-yogo jiki mini-liki wayoko, Nowa maya menakipa oluholaleki noku lapeu yowikayoko, no napa ileko niseko nolimo kohaido esa iboma ne. \v 28 Ito Lotima nebo yulakamaki asa oneboma ne. Edimoya nodenesa napa-napa ataina adanaki, meinalo nesa li yolalo malo adanaki, yowanu liki yuha yaha adanaki, numuda vikiki lukikiki Lotida gala maya elamiki sa-niayoko, \v 29 Lotimamo Sodomu ebama hulikoko nowiyoko, okulumautima gokidana nesa sako jo ulumaki lemeko kohaido esa iboma ne. \v 30 Okulumauti we uti nemoya nisitubo yupekaya asako soto pekoloe. Soto pitubo yulakaya muki wewenasiya asaiki sa-ikilae. \v 31 Ya yulakaya numudanipo hekaka minatabo wewenasiya enemane iki yowiki uvaminanipo lamikilae. Ito wewena mijanipouka minatabototiya enemane iki nisiki numudanipoukati uvaminanipo lamikilae. \v 32 Sa-oneyo, Lotida menalatokagoma data kilo. \v 33 Wewena mako duka depaya li etoha iki li-minatabo wewenaya wiki opa ikilae, ito wewena mako duka depaya wina itaboya elewole depa mutiya likilae. \v 34 Nemoya wehe loko lo libituyo, eli-minalo. Nisitubo lubukaya we loweya makoko sipalo udi-minasaibokutiya mako maya ilimekoko makomamidana huloetakoloe. \v 35 Mena lowema witi ihilawa esopa jiki nimulisaibokutiya Omailimo makomalaya ilimekoko makomalaya huloetakolaiye. \v 36 Loko lokaiyoko, unala ipalale yuhamasiya loka itiki sa-liki lae: We napate yamalae, ya nesaya nena yulakama soto pitiye. Liki layoko. sa-loko liye: \v 37 Wewena helebo onoloya nama osuwehaya enemane iki limi esa ikaka niae. Yamidana ma mikauka wewena nuwama nesalimo dukauka waitetibo onawaloya enemane iki obi napa ikilae, loko lo biye. \pi1 \bd 26\bd* Jen 6:5-8 \bd 27\bd* Jen 7:6-24 \bd 28-29\bd* Jen 18:20-19:25 \pi1 \bd 31\bd* Mat 24:17-18; Mak 13:15-16 \bd 33\bd* Jen 19:26; Mat 10:39; Mat 16:25 \pi1 \bd 31\bd* Mak 8:35; Luk 9:24 \c 18 \s1 Obi yowanu lekaka weki ito eto menaki ganipo. \p \v 1 Jisesikaho unala ipalale yuhasidama muki yulaka domuda udiki osele-pasele amiki Omailoka litaboya Omailimo ele bitibomu koha moloko ga mako sa-loko lo biye: \v 2 Eba makomaloya obi le helekaka we mako nebo ne. Sa-onebo nenako, aya welimoya Omai nebo wewena minaboya ma ele bamiye. \v 3 Sa-iboya, aya ebato eto mena makokiya nebo ne. Aya menalimoya obi ga le helekaka we napa nebotoka muki yulakaya woko sa-loko lo mekaka iye: Nemoya ulanelo welimoya nilime lahelamibo ekolaiyoko, emokahoya nilimitane loko noloe. \v 4 Loko lo mekaka iboya maya obi yowanu le helekaka welimoya hana-pana yulaka elekoko minokaka iboya, sako minoko ukaukaya sa-loko eliye: Nemoya Omai nebo ito wewena minabosidaya ma ele bamobo wema minoboya, \v 5 maya eto menalimoya niseko osele ga adoha lokaka noiye. Sako lowa lowa ideko osele nelokatiyo, aya ga maya le heletatuyo, loko liye. \v 6 Loko We napamamo gama lo suwokoko sa-loko lo biye: Obi yowanu lekaka wemamoya ga makoya liboya alo eli-minahe. \v 7 Olile. Edimoya Omaimidanamu nenae liki likaka niae. Emokaho asako dilipe eto ibo wewenasiya muki yulakaya ju liwa liwa iki minadeko, dilipe lalo ametibo ne liki data ki-minahe. Ito ele hulikoko netibo nehe. Sako minamiye. \v 8 Enemane oko le wehe lolibetatibo ne loko noloe. Sa-etiboya, nemo okulumauti we uti aku le wili jeko ma mikau nisitubo onawaloya nemo dilipe wehe liki eli elewole iki minatabo wewenaya ma minatahe ma minamitahe loko nata etipa nokoe, loko liye. \s1 Palasisi weki ito takisi likaka wesidamu koha moloko libo ga. \p \v 9 Maloka wewenasiya edimonida dupanidaya liki yowikiki ito iwenipolesida liki limikaka niayoko, Jisesimamo mudakoko koha moloko ga mako sa-loko lo biye: \v 10 We lowe maya Omailoka domuda likakili monoka numukuya yoweiye, makoya Palasisi we ne, ito makoya takisilo moneko ehada ukele lekaka noibo we ne. \v 11 Saki yoweidanaki Palasisi wemamo sino wehe lonedanaki eimoladamuya sa-loko elekoko sa-loko liye: Kee, ahone Omaiyo, maloka wewenaya ukele-hakele iki we mena olisa ikaka niae. Nemoya edimokidana minamoe, ito takisi ehada ukele lekaka we yolayakidana minamoe. Yamuya epoka noloe. \v 12 Nemoya holi onawau onawauya monokamuye loko nodenesa moseko minokaka noe. Ito ehada noleko maya 10 10 nebokutiya monokamuye loko makoko makoko molokaka noe. \v 13 Loko lokaiyoko, takisi ehada lekaka we maya ilikauka nedanaki sinoko mudatibo nesamuya owana helekoko, eke adoha loko sa-loko epoka liye: Kee, ahone Omaiyo, lihimaneki we nemodaya eke loneto, loko liye. \v 14 Eli-minahe, takisi ehada lekaka wemidana lihimalaya le huloetokaiyoko numudalaloka wiye. Sa-iyoko, Palasisi wemidana lihimalama aha nebo ne. Sa-onebo nenako, olotiya wewena mako dulinipo li jitaboya, alikaya limitibo ne. Ito wewena mako dulinipo liki limiki molataboya Omailimoya dulinipo leko yowekolaiye. \pi1 \bd 14\bd* Mat 23:12; Luk 14:11 \s1 Jisesikaho oluho lasomosola maku bibo ga. \r (Mat 19:13-15; Mak 10:13-16) \p \v 15 Loko lokaiyoko aya yulakaya muki wewenasi oluhonipolesidama Jisesima nebotoka adeladunu sisiwa jebetoko maku bitiye liki dilipi-liki nebotokaya wae. Sa-niayoko, unalale ipalale yuhamasiya auha nibeyoko, \v 16 Jisesimamo sa-loko liye: Sa-lamiki oluho lasomosolaya hulibitikadeko nemotoka nisitae. Oluho lasomosola yamidana wewenaya Omaimidana oholau yowitabo oluhola lolo itabo neyo, auha bamiki hulibitikalo. \v 17 Nemoya wehe loko lo libituyo, elilo. Wewena makoya oluho lasomosola monokau li lolowa iki yowikaka niabomidana iki monokau yowamitaboya, Omaimidana oholauya yowamikilae, loko liye. \s1 Uvaminalaki ujapalo we. \r (Mat 19:16-30; Mak 10:17-31) \p \v 18 Sa-iyoko, Juda wewenasida ujapa we makolimo Jisesidama sa-loko loka oetaiye: Tisane lalo nesa yamalae, nemoya nenaha okoko elewole nepa mutiya litubo ne. \v 19 Loko lokaiyoko, Jisesimamo sa-loko lo miye: Emolika nemodamu we laloe loko noladawomidana monawamuya ele wehe lo-minoko nolape. Ahone Omai makokoya we lalo neyo. \v 20 Ito emoya 10-pala lo maya ele-minane. Sa-loko ne: We olisa mena olisa amo. Emoya wewenasidaya kohaido helamo. Ukele lamo. Suwaki namaki lamo. Emoya dokako ahokakosida duliya le sino. \v 21 Loko lokaiyoko, ujapa wemamo sa-loko liye: Aya lo hukoko libo gaya nemokahoya oluho we owahaneloti emesalo moloko lekaka noboma nenae. Sa-oneyo, saina ma lolo amohe. \v 22 Loko lokaiyoko, Jisesimamo elekoko sa-loko liye: Saina makokosima owaha lolo amadawo neboya, le wehe letaniyo. Emoya woko uvaminakahena meinalo ona moloko lekoko uvaminanipo minamibo wewenasida bekoko niseko we ivene lolo etane. Sa-okadeko okulumau elewole uvaminaya emo nesaka lolo ekolaiye. \v 23 Loko liyoko, uvaminala waitoko nebo nenako, ona moloko bituhelae loko eliyoko edala adoha elonebo ne. \v 24 Sa-okaiyoko, Jisesimamo mudakoko uvaminanipoki wewenaya Omaimidana oholauya osele nesa liki yowikilae. \v 25 Ja kemoloyamoya neka onawa lonebokuya yowitiboya osele nesa neboya, uvaminanipoki wewenaya Omaimidana oholau yowitaboya yatoka nesamidana asetoko osele yowanu adoha litabo ne. \v 26 Loko noliyoko elebo wewenasiya sa-liki lae: I'i, sa-idekoma ekahidama Omailimo lahelametibo nesauti ilime yowaloka moladeko mino-loko yoweko netiye. \v 27 Liki layoko, Jisesimamo sa-loko lo biye: Wewenasiya yamidana itabolawaya minamiboya, Omailimo lolo etuwe loko ata kitibo nesaya aha lolo etibo ne. \v 28 Loko lokaiyoko, Pitamamo sa-loko lo miye: Ele-minape. Lemoya muki nesatehenama hulikoko emoki magoina nomonudanako, alikaya meinawa letudawo nehe. \v 29 Loko lokaiyoko, Pitalesidama Jisesimamo sa-loko lo biye: Wehe loko lo libituyo, elilo. Wewena malokasiya numudanipo menakipanipo oluhonipo donipole ahonipohe ito ja ulanipohena monokamuye liki hulikiki nisiki nemesalo molataboya, \v 30 yamidana apila malokaya ma mikaukaya napalo likilae, ito alikaya soto pitibo onawaloya elewole depa mutiya suwametibo nesa likilae, loko lo biye. \pi1 \bd 20\bd* Eks 20:12-16; Dut 5:16-20 \s1 Jisesimamo eimola helitibo onawamu ohuwa hukoko liyoko loweki makoki yulaka lolo ibo ga. \r (Mat 20:17-19; Mak 10:32-34) \p \v 31 Jisesimamo unala ipalale yuhasidama dilipe makomaloka molokoko sa-loko lo biye: Elilo. Olotiya lemo Jelusalemu numutoka noyowune. Yaloka yowuniyoko, Omaimidana epaloti ga likaka wesiya okulumauti we uti nemodamu ohuwa hukiki labo ga maya niseko ulolotetiye. \v 32 Hetoka wewenasida dadeuya nilimi molikadeko, ulana molinitiki lahelamibo nesa lolo initiki etehu initiki ija initakilae. \v 33 Sa-ikiki uhedawaki nalalotiya kohane-liki kohaneli helikadeko, onawa loweki makoki yulaka minokoko helitubokutiya aku sinakoloe. \v 34 Loko liyoko, eleboma eli wehe lamabo ne. Eli wehe litabo nesama jeko hitokaiyoko nenako, eli wehe lamabo ne. \s1 Jeliko numuto anu wiki nisiki aboto omudala likaibo we nebomidana omudala le pana ketaibo ga. \r (Mat 20:29-34; Mak 10:46-52) \p \v 35 Jisesima woko Jeliko numutoka alili iye. Le alili ibo maya anu ilikalokaya omudala likaibo we mako ne. Minoko ehadamu wako loko minokaka iye. \v 36 Sako minoko muki wewenama wiki nisiki ayoko, monawamuya loka iyoko, \v 37 Naseleti numutoti we Jisesima nonisiye. \v 38 Liki layoko, ga napauti ju loko Jisesi Dewitida awolao, olisauti lilimitiye loko lo mololetaibo welika, nemodama milumane elenetowo. \v 39 Loko liyoko, omutiki nisebo wewenasiya moletoko netiye liki auha meboya, ele hulikoko alukada moloko ju lidanaki Dewitida ouvamela olisauti lilimekaka welika, nemodama eke loneto. \v 40 Loko liyoko, Jisesimamo anulo nebototima ilimi-liki nemotoka nisilo. Loko lokaiyoko, aya wema Jisesima nebotoka ilimi-liki nisikayoko, loka oetaidanaki \v 41 emoya nenaha nesama lolo oetatubomu nolane. Loko lokaiyoko omuda likaibo wemamo, we napanelika, omudaneya le olutonetatane loko noloe. \v 42 Loko lokaiyoko, Jisesimamo sa-loko lo miye: Omudakaya halatideyo, nemodamu ele elewole adawolimo omudakaya le pana kogetokaiyo. \v 43 Loko noliyoko, ayahasilo omudalama pana kiye. Pana ketokaiyoko, Jisesidama emesalo moloko nowidanaki Omaimidana epoka liye. Sa-noiyoko mudabo wewenamasiki asaiki Omaimidana epoka lae. \c 19 \s1 Jisesiko Sakiyesiko. \p \v 1 Jisesima Jeliko numutokama nisekadanaki hulikoko wekolo noiyoko, \v 2 aya numuto we mako neboya uliya Sakiyesi, emoya takisi ehada likaka wesida uliki wenipo. Emoya uvaminala waitonebo we ne. \v 3 Sa-oneboya, aya weya we minawasi nenako, Jisesida upalo mudatuwe lokoko wewena luwawanipou nebo maya Jisesidama muda-elamoko, \v 4 omutoko lolosa jeko widanaki ya makomau yoweko nedanaki maloya minoyoko Jisesi maya maloka nisideko mudatuwe, \v 5 loko lokoko neyoko, Jisesimamo ayaloma woko mino sawa jeko muda-elokoko Sakiyesiyo, enemane oko lemo, olotiya emo numudakauka wesiye loko nonisoyo. \v 6 Loko lokaiyoko, mulunauka lahelepa okaiyoko, enemane oko lemekoko Jisesidama ilime-loko numudalauka wiye. \v 7 Wiki yowikaiyoko muki wewenasiya mudaikiki auhala me, data lahelamibo kikikiya. Emo nenaha iyoko lahelamibo wemidana numudalauma yoweko ne. \v 8 Liki likayoko, Sakiyesimamo We napamidana omudaloma sinoko sa-loko lo miye: We utinelika, elo. Ehada uvaminaneya ona moloko maloka maya uvaminanipo minamibo wewenasida bekoloe. Ito wewena malokasitoya suwaki namaki loko ehadanipo lekaka obotoya leko yoweko makoko lobotoya lowe lowe oko bituwe. \v 9 Loko lokaiyoko, Jisesimamo sa-loko liye: Yamidana yowanu likaka niabo wewenasiya hetoka we netibo ne liki likaka niaboya, maya we Sakiyesiya Aebalahamuda ouvamela Juda weya wehe loko ne. Olotiya niseko emo numudalauya mudaoboma elewole epa mutiya lekaka nesama soto pekaiye. \v 10 Okulumauti we uti nemoya leso iminatabo wewenamuya moneko ohu jeko olisauti dilimituwe loko lemobo maya ne, loko liye. \pi1 \bd 10\bd* Mat 18:11 \s1 Ehada owo lade maloka maloka suwiboto koha moloko libo ga. \r (Mat 25:14-30) \p \v 11 Jisesimamo Jelusalemu numudama le alili noiyoko, gala elebo wewenasiya oloti Omaimo ulilaki we napa le soto mololetatibo onawa maya alili okaiye liki data nikeyoko, Jisesimamo sako minamiye liki elitae loko koha moloko ga mako sa-loko lo biye: \v 12 Uliki we napa makolimoya uliki we mako netibotoka woko lokadeko mika ujapalo wesida adakolinipokidana madonelo hitonetokadeko nisituwe loko hotoka wekolo noidanaki, \v 13 elekele oluhola lade maloka maloka suwiyoko lesa molo bekadanaki ehada owo makoko makoko oko nobeko edimoya malotiya liki wiki yowanu liki li obe nilideko, aku niseko mudatuwe. \v 14 Loko lokoko wokaiyoko, aya wemidana oholau minabo wewena malokasiya mesaha jimikiki maloka wewenasidama doli hikayoko emeke maya wiki emoya mika ujapalo wete minametane loko nolune. \v 15 Liki laboya, uliki we napamamoya mika ujapalo wesi adakolima alika mekaiyoko olo jekoko aku nisiye. Akuya woko elekele oluholalesida maya ehada bibo wewenama ju lokoko, ehada bibo maya yowanuwa likayoko woko nenaki nenaki ihe, likalo loko ju lokaiyoko, \v 16 elekele oluho makolimo niseko sa-loko liye: We napanelika, emokaho ehada owo makoko nemedawolotiya yowanuwa leko ehada owo lade maloka maloka suwiyoko le soto moloe. \v 17 Loko liyoko, sa-loko lo miye: Emoya elekele oluho laloya minane. Wati oko yowanulo maya ujapa okane. Emoya yowanu lasolalo maya emesalo moloko lekadanako, olotiya nemo numudane ebane 10-pala nebo maya emokahoya ujapa we lolo oko ujapa etane. \v 18 Loko lokaiyoko, elekele oluho makolimoya niseko sa-loko lo miye: We napanelika, emokaho ehada owo makoko nemedawolotiya yowanuwa leko ehada owo lade maloka suwiyoko le soto moloe. \v 19 Loko liyoko wati okoe loko lokoko emoya numuda eba lade maloka suwibo wewenasidaya ujapa we lolo oko ujapa etane loko loetaiye. \v 20 Loko lokaiyoko, makolimoya niseko sa-loko lo miye: We napanelika, emokaho ehada owo makoko ma nemedawo maya lawolawoloti wasa jeko etoha oko molo-minobototi maya leko nonisoe. \v 21 Emoya osele we minadanako wewena malokasi yowanu lebotoya ihilawa soto pekaiyoko lekaka noane. Ito maloka wewenasi yowanu liki mija yuha ayoko o molaiboto nodenesagoya leko nokaka noane. Yamuya emodamu nomodane wokaiyoko ehadakama aha ujapa oko legeto-minoe. \v 22 Loko lokaiyoko, ujapa wemamo sa-loko lo miye: Emoya lahelamadawo elekele we minaninako, emoka ladawotoya le welepa jeko obi yowanu nolegetoe. Nemo osele nobomidana monawaya ele-minane. Maloka wewenasiya yowanu lebotoya ihilawa soto pekaiyoko lekaka noe, ito maloka wewenasi mija yuha ikayoko o molaibotoya leko nokaka noe loko loboya monawane elekadawoya, \v 23 ehadaneya ehada molikaka numukukaya leko woko molokadeko ayalo koli miki molinitiliki niyowideko alikaya woko litunako, nenaha iye. \v 24 Loko lokoko amaitoka sini-minabo wewenasidama sa-loko lo biye: Ehada owo lenebo yaitaya likiki ehada owo 10-pala lenebo wemidanaya liki wiki milo. \v 25 Loko liyoko, we napatelika, ehada lade maloka maloka suwiyoko owo maya alo lekaiye. \v 26 Liki layoko, sa-loko lo biye: Nemoya ga mako lo libituyo, eli-minalo. Wewena makolimo saina mako le-minokoma, ujapa lalo nesa oko lenetiboya. Omailimo aku kolo meko mekolaiye. Sa-oneboya, saina mako ujapa lalo nesa ametibo wewenalimoya aha le-minohe loko ata elitiboya Omailimo aku hipo oko le eimolatoka molakolaiye. \v 27 Ito nemo ulanelo wesiya nemodamu ujapa we lolo ametane liki likaka abo wewenasida dilipi-liki nisiki nemo numudanelo maya kohaidi helilo. \pi1 \bd 26\bd* Mat 13:12; Mak 4:25; Luk 8:18 \s1 Epoka litakilayoko Jisesi maya Jelusalemu numutoka wibo ga. \r (Mat 21:1-11; Mak 11:1-11; Jon 12:12-19) \p \v 28 Loko Jisesimamo lo bekoko Jelusalemu numutoka wekolo le omutoko nowiyoko, \v 29 Oliwi ya bola ohalaloya numuda emesawa loweya Betepejeko ito Betenikoya le alili noidanaki, unala ipalale yuhauti we lowema doli nohidanaki sa-loko lo biye: \v 30 Edimoya yolaya numutoka wikiya donki ja akalewa wewena emesalo monamabo donki jaya nala jiminatabo neyo, mudaikiki wina iki liki nisiliyo. \v 31 Wina iki liki niniseideko, we makolimo loka oko nenahamu wina niaiye loko lidekoma, We napamamo yowanu neyoko aya jamuya loli hekaiyoko niseko wina noiye liki li miliyo. \v 32 Loko doli hekaiyoko, waiboma We napalimo liboto aya nesama soto piye. \v 33 Sa-okaiyoko, donki jamidana nalalama wina niaiyoko, ja aholasiya ja akalewaya nenaha iyoko wina niaiye, \v 34 liki layoko, We napamamo yowanu neyoko maya jamuya liyoko niseko wina noiye liki li beiye. \v 35 Liki likaiyoko, ja aholasiya oo likayoko, donki jama Jisesitoka liki waiyoko, lasigu wikili olo jikaka niabo nesama ololo tikiki aya donkimidana emesalaloma molikayoko, \v 36 Jisesima yoweko yaloma minokoko nowiyoko, muki wewenamasiya lasi nesanipoma ololo tikiki anulo maya moli-liki wae. \v 37 Sa-niayoko, Jelusalemu numuda maya le alili oko Oliwi ya bolauti nolimibo anu maya le alili noiyoko, unala ipalale yuhamasiya elowa jiki elewole ganehena le soto molaibokumuya ga napauti Omailoka sa-liki epoka lae: \v 38 We napatemidana galaloya soto pekadanako, Omailimoya maku imitiye. Okulumauya hulu minadeyo. Omaimidana monawala maya onowelaki minadeyo. \v 39 Liki likayoko, wavu-liki wewena minabokuti Palasisi we maloka ayauya miniki sa-liki lae: Ujapa welika, unaka ipakalesiya sa-liki lamilo loko lo hukobeto. \v 40 Liki layoko, Jisesimamo sa-loko lo biye: Nemo wehe loko lo libekoloyo, elilo. Edimosi ga lamiki aha minataboya, maya ehadasiya ga napautiya nepoka likilae, loko liye. \pi1 \bd 38\bd* Sam 118:26 \s1 Jisesi maya Jelusalemu numudamu wije nama libo ga. \p \v 41 Sako niseko Jelusalemu numudama mudakoko uka nohiyoko sa-loko wije iye: \v 42 Edimoya mulutipou hulu etibo ga maya eli hulikaka niaboya olotiya eli litanako. Sa-oneboya, monawaya suna onebo nenako domudalotiya mudai wehe lamikilae. \v 43 Yu makoya ulatipolo wesiya nisikiki numuda ebatipoya li wego ikiki yanala ehadaya li nupa ikiki oholaya molikiki ayalo yowikiki \v 44 oho ulauka limiki menakipa oluhotipokiya kohaidiki wau doli hikilae. Sa-ikiki numudatipoya luko-mako iki ehadaloti mupilalo mupilalo iki viliki yoweboya jiwi pasiwi iki suwikiki limikilae. Sa-itaboya, Omailimo edimoda dilimekolo edimotoka nisiboma eli wehe lamaboma nenako, yamidana nesaya edimotoka soto pekolaiye. \s1 Monoka numukuti dilipe hulaibo ga. \r (Mat 21:12-17; Mak 11:15-19; Jon 2:13-22) \p \v 45 Jisesi maya sa-loko lokoko monoka numuda ohowau yoweko sainahena meina hikaka iki maketilo molabo wewenasidaya doli he huloko sa-loko lo biye: \v 46 Omailimo libo gama monoka bukuguma sa-likima luhuwa ji-minaboma ne: Nemo numudanemuya Omailoka domuda likikaka numudae liki lilo. Liki ji-minaboma neboya, edimoya ukelelo wesi suna iki minikaka niabo muliya lolo ikae. \p \v 47 Loko lo bekoko muki yulakaya monoka numuda napauma monoka monawamu api-napi obekaka iye. Sa-noiyoko, Omailoka jokila hi mikaka weki ito monoka monawa api-napi ikaka weki ito Juda wewenasida ujapa wenipolekiya Jisesidama kohatabo anuwamuya ohu jeboya, \v 48 muki wewenasiya Jisesikaho libo galo maya ameme iki eliminayoko nenako, ujapa wesiya wewena olinipoya Jisesida kohatabo anuwa maya li soto amae. \pi1 \bd 46\bd* Aes 56:7; Jel 7:11 \bd 47\bd* Luk 21:37 \c 20 \s1 Jisesida elewoleyamu loka itabo. \r (Mat 21:23-27; Mak 11:27-33) \p \v 1 Sa-niayoko, Jisesimamo ya onawaloma monoka numuda napauma yoweko monoka api obetoko neyoko, Omailoka jokila hi mikaka weki ito monoka ujapalo weki ito monoka monawa api-napi ikaka wekiya Jisesitokama nisiki sa-liki loka itae: \v 2 Maya monoka numuku aijo lolo adawo nesaya ekahida galalo lolo ane, ito ekahimamo liboto lolo ape, lo lemo. \v 3 Liki loka itayoko, sa-loko lo biye: Nemokiya asako ga makoya loka olibetakoloyo, eli-minalo. \v 4 Joniya monoka noku udobetokaka yowanu liboya nakahaukati le soto moloko liye. Omaimidana galalo lihe, ito wewenasida ganipolo liye. \v 5 Loko loka obetaiyoko, edimonipolokaya sa-liki ligi hagi ae: Yaloya nenae loko letune liki data keha, sa-iyoko, lemokaho Omaimitokati ne loko letudawoya, sa-onenako edimoya nenaha iyoko Jonida gala eli datau molamae loko lekolainako, \v 6 ito muki wewenasiya Jonidamuya Omaimidana epalauti ga lokaka we ne liki liminaboma nenako, yowanu liboya wewenasitoti le soto molaibo ne loko letudawoya ehadaloti kohalelakilae. \v 7 Liki nieliki Jisesidama sa-liki li me: Joni maya ekahimamo liboto yowanu le soto ibo nehe yamidana monawaya elamune. \v 8 Liki layoko, Jisesimamo sa-loko lo biye: Sa-likanako, saina-maina maya lolo okaka noboya ekahida galalo lolo okaka nohe yawakiya lo libamekoloe. \s1 Waini mijamu koha moloko libo ga. \r (Mat 21:33-46; Mak 12:1-12) \p \v 9 Lokoko ga mako sa-loko Jisesimamo wewenasidama lo biye: We makolimo waeni mijaya yuha okoko ujapa we makosidaya ujapa initi-minadeko meinawa libituwe loko dadeu molokadanaki aito mikaloka woko onawa hana ne. \v 10 Woko neyoko, ihilawa halatetibo onawama alili okaiyoko, ujapa abo wewenasidama ihilawama liyinitiki nisitae lokoko elekele we mako oli hekaiyoko wiboma, mija ujapa abo wewenamasiya aya wemidanama waeni ihilawama mamiki oli hikayoko ahaya lahowela nebotoka wiye. \v 11 Sa-ikayoko, elekele we makoya aku oli hekaiyoko wibo maya mija ujapa wemasiya kohaiki owana helitibo nesa lolo itiki ihilawama mamiki ahaya oli heyoko wiye. \v 12 Sa-ikayoko, makomamidana oli hekaiyoko wiboma upalama kohawi hukiwi ikiki huli hetoka molikayoko wiye. \v 13 Sa-ikayoko, mija aholamamo nenaha etuwe. Ma ilimi lalo itahe nenimone nuka mobo ipaneda maya oli hoyoko wetiyo. \v 14 Loko elekoko ipaladama oli hiyoko, woko ayaloya hetiyoko, maya mija ujapalo wewenasiya edimo minabotokaya sa-liki ligi hagi ae: Maya mika aholamidana ipalama nenako, alikaya ahola iloho molatiboya aya mija maya emokaho litibo nenako, koha helekuniyoko aholada uvaminalahenama lemo nesatego lolo etiye. \v 15 Liki likiki waeni mijakutima ika-iliki wiki kohai hele. Saboya aya mijamidana aholama nisekoko aya ujapalo wesidama nenahama lolo obetatiye. \v 16 Aya welimoya nisekoko aya waeni mija ujapalo wesidama kohaidoko doli hekoko aito yuna itabo wewenasidaya leko hulobetadeko ujapa lalo nesa itakilae. Loko Jisesimamo lokaiyoko, elikiki edimomasiya sa-liki lae: I'i, ma sako minamiye, liki likayoko, \v 17 wenu nodelaidanaki sa-loko lo biye: Monoka bukugu ga mako sa-liki luhuwa ji-minaboma lepiki eli-minaboma neboya, data molokaihe: \q1 Numuda vikaka wewenasiya ehada napa mako mudai hulabomamo numuda ahodawa elewolewa lolo okoko ne. \m \v 18 Wewena mako aya ehadaloya limi jitaboya, aya ehadalotiya idimadi iki li esa ikilae. Ito aya ehadalimoya wewena makomidana mupilalo lemo jitiboya, aya wewenama mijeko otele patele ekolaiye loko liye. \pi1 \bd 9\bd* Aes 5:1 \bd 17\bd* Sam 118:22 \s1 Dupa meina hikaka ga. \r (Mat 22:15-22; Mak 12:13-17) \p \v 19 Loko lokaiyoko, Omailoka jokila hi mikaka weki ito monoka monawa api-napi ikaka wekiya aya koha moloko libo gayautiya ehadamu libo gaya Jisesida muda-elo huludawo gamuya lokaiyo. Likiki, ayalo maya adelo lekoko kohatune liki labo neha, wewenamuya Jisesida kohatudawoya wewenasi nenaha ilitatae likadanaki domodanipo wokaiyoko hulitae. \v 20 Sa-okaiyoko, Jisesida kohatabo onawamu ujapa iki minikiki edimokutima we malokasida doli hikayoko, Jisesimamo opa ga mako letibokumuye liki ameme iki miniki lahelametibo ga mako lidekoma wehe lamidekoma, uliki wemidana lo mekuniyoko nala mitiye liki suwa nesa liki duka laloki wewenakidana weunipo moladanaki, Jisesidama sa-liki loka itae: \v 21 Tisate yamalae, emolikaya weya menaya api obetokaka noadawo nesaya wehe lokogo neyoko elekaka noune. Emoya muki duliki wewenahena ito aha wewenahenakiya makoko aweyaha okogo dilimekoko Omaimidana anulaya dilipekaka noane. \v 22 Emoya nenae loko noelene. Lomu ebato gamanimidana we napa Sisadaya takisi ehada mekaka noudawoya wehe loko nesa lolo noupe, ito wehe lamibo nesa lolo okaka noune. \v 23 Liki laboya, lahelamibo nesa ne loko lideyama gamaniloka obi oetatune, ito wehe loko nesa ne loko lideyama, Juda wewenasiya auha mitae. Liki ohumanau hiki labo gaya elekadanaki sa-loko lo biye: \v 24 Edimosiya ehada mako nilipilo. Aya ehadalo nebo pikisa mayaki ito luhuwa mayakiya ekahida ne. Loko lokaiyoko gamani we napa Sisada maya ne. \v 25 Liki layoko, sa-loko lo biye: Sako gamanimo wako letibo nesalama gamanimidana milo. Ito Omailimo wako letibo nesalama Omaimidana milo. \v 26 Loko libo gamuya muki wewenasida dowisalo adelo likilaboya, Jisesikaho ohumanau hiki likaka abomidana elehuguti maya asekaiyoko aiye wuye labomuya dadelo eda iye. \s1 Heli-minatabokuti sinikakakumu loka itabo ga. \r (Mat 22:23-33; Mak 12:18-27) \p \v 27 Sa-ikayoko, edimo Sediyusi wewena helebokuti sinamitabo ne liki likaka niabo wewenanauti malokasiya nisiki Jisesidama sa-liki loka itae: \v 28 Tisate yamalae, Mosesekaho luhuwa sa-loko je lemeneboma ne: We makolimo menala lenetiboma oluhola etamoko mino-loko woko helekadekoma, unalakahoya aya eto menama lekoko yatolatoya oluho etoko ulilaloya molatibo ne loko luhuwa jenebo maya ne. \v 29 Sa-onenako, lemotokaya oluho unamotala 7-pala minabo ne. Sa-iki miniki ada welimo mena mako lekoko oluho etamoko helekaiyoko, \v 30 unalalimoya asa-okaiyoko, \v 31 unala makolimoya asa-okaiyoko, unala mota 7-palasiya makoko menagoya li yolalo malo iki li-liki niwiki oluhonipo etamiki heli suwikayoko, \v 32 aya eto mena maya minoko alikaya heliye. \v 33 Saboya aya 7-pala wemasiya makoko mena maya li yolalo malo iki liki minabo nenako, heli-minatabokuti aku sinataboma aya menama ekahi menala lolo etiye. \p \v 34 Liki likayoko, Jisesimamo sa-loko lo biye: Edimo oloti onawalo minabo wewenalitaya menakipaya meina hikaka niaboya, \v 35 Omailimo wewena makomamuya heli-minatabokuti sinatabo aweyaha ne loko lobetonebo wewenasiya mena ma lamae, ito menama li bamae. \v 36 Edimo okanaki wewenakidana iki helikaka amae. Heli-minatabokuti sinatabo wewenaya Omaimidana oluhola lolo iki ohotama depa mutiya liki minakilae. \v 37 Ito helebokuti sinokaka nesamuya lo libituyo, elilo. Mosesekaho ya nesamuya ga mako lo lemeneboma ne. Emoya ya ohugutiya jo uluma yowibo ga maya We napamuya ga mako sa-loko loneboma ne: Nemoya Aebalahamule Aesikile ito Jekopule Omainipo minobo we maya olotiya ahaya minoe. \v 38 Loko libo nenako, helebo wewenasida Omainipo nehekala, weunipo aha nebo wewenasida Omainipo nenako, elewole depa mutiya likadanaki helebo wewena ito aha minabo wewenasida Omainipo ne. Helebo wewenaya Omaimidana omudalaloya weunipoya aha ne. \v 39 Loko libo nenako, monoka monawa api-napi ikaka we malokasiya sa-liki li me: Tisate yamalae, wehe loko lokane. \v 40 Liki ladanaki, akuya ohumanau hiki loka itabomuya domodanipo wokaiyoko loka itamae. \pi1 \bd 28\bd* Dut 25:5 \bd 37\bd* Eks 3:6 \s1 Lahelamibo nesauti lilimitiye loko lo mololetaibo wemu loka obetaibo. \r (Mat 22:41-46; Mak 12:35-37) \p \v 41 Sa-nilayoko, Jisesimamo sa-loko lo biye: Lahelamibo nesauti dilimitiye loko lo mololibetaibo we maya Dewitida ouvamelago ne liki nenaha iyokoma likaka niae. \v 42 Dewitiya Omaimidana epoka liki nama liki itabo gautiya luhuwa mako sa-loko jeneboma ne: \q1 Yowau wemamo We napaneda maya sa-loko lo miye: Nemo nade lamawakaloka mino-loko woko minadeko, \q1 \v 43 ulakalo wesida maya le hulo ika heumauka molobetakoloe. \m \v 44 Dewitikahoya aya wemuya We napane loko lokaibo nenako, lahelamibo nesauti dilimitiye loko lo mololibetaibo weya nenaha iyoko Dewitida ouvamelagoya netiye. Dewitida We napalakiya netiye. \pi1 \bd 42\bd* Sam 110:1 \s1 Monoka monawa lainimi ikaka wemuya elewole oko lo hukone. \r (Mat 23:1-36; Mak 12:38-40) \p \v 45 Loko Jisesimamo lokoko muki wewenasi eliminayoko unala ipalale yuhasidama sa-loko lo biye: \v 46 Monoka monawa api-napi ikaka wemuya, ehetipoe. Dupalo kolikaka nesa hana kolatabokumuya, ito maketiloka maloka wewenasi aiye wuiye libitatabomu ito monoka numuku numukuya wewena dowisalo minikaka siyalo minatabokumu, ito nodenesa napa ataina itabo yupekaya epalo yeima netibo siyalo minatabo nesamu dumu helekaka noiye. \v 47 Edimoya eto menakipasida uvaminanipohenaya ukele liki ito monoka wewenakidana iki depadunuya suwa liki Omaimidana epoka hana liki Omailoka domuda likikaka niae. Sa-inabo wewenasiya lihima napa edawakiya likilae loko liye. \c 21 \s1 Eto menalimo ehada hulaibo. \r (Mak 12:41-44) \p \v 1 Jisesimamo monoka numuda napauma minoko uvaminanipoki wewenasi ehada molikaka bokisigu maya ehada nimolayoko mudaiye. \v 2 Saki nimolayoko mudaibo maya uvaminala minamibo eto mena makolimo ehada ihilawa laho lowe maya leko niseko ayau maya nomolaiyoko mudakoko, \v 3 unala ipalale yuhasidama sa-loko lo biye: Ga mako lo libituyo, elilo: \v 4 Maya wewenasiya wavu-liki moli-minabokuti hulaboya, eto mena mayalimo epa nesalalo hulo suwoikoko ayahasiya molonebokuti leko niseko hulaibo nenako, maya eto menalimo hulaibo ehadalimoya muki wewenasida asebetonebo ilekaiye, loko liye. \s1 Monoka numuda napa leda jitabokumu ohuwa hukoko libo ga. \r (Mat 24:1-2; Mak 13:1-2) \p \v 5 Muki wewenasiya monoka numuda napa maya ehada laloloti viminaboki Omaidaya mikabo onowe lalo nesaya ayalo neboyaki mudaikiki depoka nilayoko Jisesimamo mudakoko sa-loko lo biye: \v 6 Edimo oloti maya nimudabo nesahenaya lowa wewenasi nisiki ehada mukiya kohaiki leda jiki hulikadeko, ehada mupilalo mupilalo iki moli-liki yowebokutiya hululuka jeko lemeko suwekolaiye. \v 7 Loko lokaiyoko, edimosiya sa-liki loka itae: Tisate yamalae, oloti maya noladawo nesaya nena yupeka soto pitiye, ito nena ane maya soto pekadeko mudakoko ladawo nesa maya soto pekolaiye loko letune. \v 8 Liki likayoko, sa-loko lo biye: Ehe, dokepa jitabokumuya ujapa ilo. Wavu-liki wewenasiya nemo nulinelo nisikiki nemo we napa maya nonisowe, ito onawa maya alili okaiye liki lideko maya, demesalo moliki wamilo. \v 9 Ito mika makomalokati lowa nihidekohe ito edimo mikatipouti lowa nihideko maya demesa tamideyo. Yamidana nesahenaya omutoko nisitiboya, muki nesahena maya enemane oko suwamekolaiye. \s1 Lahelamibo nesa mako lolo nilibitadeko ane napa-napa mako soto pekolaiye. \r (Mat 24:3-14; Mak 13:3-13) \p \v 10 Loko lokoko kolo meko aku sa-loko liye: Muki numuto namato wewenasiya ulanipolo wewenasida lowahina li nibideko, uliki we makomidana wewenalaki ito makomidana wewenalaki lowa hikilae. \v 11 Ito muki mikauka mima napa-napa noideko, nodekumu napa-napa helikilae, ito saina delatibo nesa napa-napa mako ayauya nisekolaiye, ito okulumaloya mulutipou hugili etibo nesa mako soto pideko ane napa-napa mako soto pekolaiye. \v 12 Sa-etiboya, aya nesahenaya owaha nisamideko dadelo likiki ulana molilibitiki dilipi-liki wiki nala numuku ito monoka numuku obi yowanu lilibitakilae. Sakiki nemo nulineya edimotoka nebokumuye liki dadelo likiki dilipi-liki wiki duliki wesida ito kiyapesida dowisaloya dilipi sinakilae. \v 13 Sa-ikadeko, edimoya nemo monawanemu elewole iki nielebo ga maya li soto moliki li bitabo ne. \v 14 Sa-itabo neyo, olotikogoya data eli wehe li-miniki sa-liki li hukalo: Obi yowanu nilibitadeko maya, nenae loko letudawo ne liki data etipa kamilo. \v 15 Nemokahoya ga litaboto depa ulumatipoya le aila jekoyoko litabo nenako, ulatipolo wesiya asilibitamikilae. \v 16 Dotipole ahotipole yatotipole unatipole wewenatipole edimo minabo yuhauti maya dadelo likiki obi yowanu nilibitadeko edimokuti malokasidaya kohaidi helitayo. \v 17 Sa-nikiya nemo nuline edimotoka nebokumuye liki muki wewenasiya asowalaki nesaya lilibitataboya, \v 18 dukatipo mako woko opa amekolaiye. Okepaki epaki aha minakolaiye. \v 19 Sa-etibo nenako, edimoya elewole iki sini-minataboya elewole depa mutiwakiya minakilae. \pi1 \bd 14\bd* Luk 12:11-12 \s1 Jelusalemu eba maya li opa-napa itabokumu ohuwa hukoko libo. \r (Mat 24:15-21; Mak 13:14-19) \p \v 20 Saki miniki Jelusalemu numuda maya lowa wewenasi nisiki hiki wego nideko maya, numuda eba mukiya kohaki leda jiki mikataka jitabo onawa maya aloya alili okaiye liki lilo. \v 21 Sa-nideko, Judiya ebakuka minatabo wewenasiya oli li bolauka maya niyowideko Jelusalemu numutoka minatabo wewena maya aya numudanipohena hulataboya maya nihuladeko, Jelusalemu numutoka alili minatabo wewenahena maya yauya yowamitanage. \v 22 Aya onawaloya lahelamibo nesanipomidana lihimala bitibo onawa maya nenako, monoka bukugu luhuwa ji-minabo ga maya niseko yaloya ulolotekolaiye. \v 23 Eke, oluhonipoki minatabo menakipahena ito oluhonipo amida ninatabo menakipahenama nenaha itahelae. Maya mikauka maya edawaki nesa soto pekadeko, Omaimidana epalo molatibo nesalimoya maya mikauka minatabo wewenasida mijebetakolaiye. \v 24 Sa-ikadeko maloka wewenasidaya sopololoti kohaidi helikiki maloka wewenasida maya nala numuku dilipi nimoladeko maloka hetoka wewenasi Jelusalemu numudahena maya mijiki otele iki mini-liki niyowideko, hetoka wewenasida onawanipo maya suwekolaiye. \pi1 \bd 22\bd* Hos 9:7 \s1 Okulumauti we utima aku le wili jeko nisitibo ga. \r (Mat 24:29-31; Mak 13:24-27) \p \v 25 Okulumalo holimo, ukadalimo, sonohilimoya aito-aitomidana nesa le soto nopideko, ela nolimoya lisada jeko sasa loko nolimideko wewenasi onowa elikiki domodanipo adoha wetibokumuya limi jiki pou liki niudadeko, \v 26 okulumalo elewoleyanipoki nesa mukiya momoga iki nisuwideko, aitomidana itabo nenako, sa-etibokumuya domodanipo wokoko domuda nana vokadeko ma mikauka elewole nesa maya soto pekolo noetibokumuya domodanipo adoha wetibo ne. \v 27 Sa-okadeko, okulumauti we uti nemoya elewoleyaneki onowenekiya limu mupilalo yowaya nolemoyoko muda-nelakilae. \v 28 Yamidana nesa soto nopideko maya, edimoya aya nesamidana maya mudaikiki sini wehe liki miniki lemoda lilimitibo onawa maya ayahasi alili iye liki elilo. \pi1 \bd 25\bd* Aes 13:10; Joe 2:31; Lev 6:12-13 \pi1 \bd 27\bd* Den 7:13; Lev 1:7 \s1 Ohuda ya sigololo koha moloko libo ga. \r (Mat 24:32-35; Mak 13:28-31) \p \v 29 Loko Jisesimamo lokoko koha moloko ga mako sa-loko lo biye: Ohuda ya sigolo yahe ito ya mako mudaikiki maya elilo: \v 30 Ya makolimo aila uluma silekaiyoko mudaikiki edimosiya howai onawa maya alo alili iye liki likaka niae. \v 31 Sa-liki likaka niabomidana oloti nolobo nesaya soto pekadeko mudaikiki maya, Omaimidana oholama soto pitibo onawa maya alo alili okaiye liki elilo. \v 32 Nemoya wehe loko lo libituyo, elilo: Oloti maya minabo wewenaya owaha heliki suwamideko aya nolobo nesaya soto pekolaiye. \v 33 Okulumaki maya mikakiya wiki leso isaibo neboya, nemo ganeya woko leso amekolaiye. \s1 Ujapa iki minalo loko lobetaibo ga. \p \v 34 Ehe, edimo weutipoya ujapa lalo ilo. Nei molokaka nesalimo ito nei no nokaka nesalimo ito data etipa kikaka nesalimo eda delokadeko onawa napaya edimotoka enemane oko soto pekatiyo. \v 35 Aya onawa napaloya elehukidana oko muki maya mikauka numuto namato wewenasidaya kohaidakolaiye. \v 36 Edimodaya Omailimo elewoleya libekadeko aya sako soto pitibo nesamidana mini olowe niki okulumauti we uti nemo nowisalo sino-minatune liki Omailoka liki ujapa i-liki wiki minalo. \p \v 37 Loko Jisesimamo lo bekoko muki yupeka maya monoka numuda napau ga lo bekoko lubu jiyoko Oliwi ya bolau maya yoweko udokaka iye. \v 38 Sa-okaka iyoko nenako, muki yupeka maya muki wewenasi nekewa napaya nisiki monoka numuda napau maya Jisesitokati ga elikili li esa ikaka ae. \pi1 \bd 37\bd* Luk 19:47 \c 22 \s1 Jisesida kohaikili lowa je. \r (Mat 26:1-5; Mak 14:1-2; Jon 11:45-53) \p \v 1 Lulu jamibo beleti nikaka abo holi onawa napa uliwa esenipo vobetaibo onawae loko alili okaiyoko, \v 2 Omaimitoka jokila hi mikaka weki ito monoka monawa api-napi ibikaka abo wekiya wewenasidamu domodanipo wokaiyoko, Jisesidama kohatabo anuwamu ohu jikiki suna i-minae. \pi1 \bd 2\bd* Eks 12:1-27 \s1 Judasimamo Jisesida mimi etuwe loko lo molaibo. \r (Mat 26:14-16; Mak 14:10-11) \p \v 3 Sa-ikayoko, Jisesida oluhola unala ipalale yuha 12-pala minabokutiya Kaliyoti numutokati we Judasida maya olohalimo ukau lemeko ilime lolowa okaiyoko, \v 4 woko Omaitoka jokila hi mikaka we napaki ito monoka numuda napau imi wekiya Jisesida adelo liki kohatabo gahenaya li koheboya, Jisesida maya mimi oko ilime-loko edimotoka nisitibokumu sa-etibo molatibo gahenaya liki kohe. \v 5 Liki likayoko, matoka wewenamasiya elowa jikiki omolu ehada Judasidama metune liki lae. \v 6 Liki layoko, Judasimamo donoto lekoko muki wewena li esa amideko Jisesidama mimi ekolo mabada hiye. \s1 Jisesi maya unala ipalale yuhaki esenipo vobetaibo nodenesa nae. \r (Mat 26:17-25; Mak 16:12-21; Jon 13:21-30) \p \v 7 Lulu jamibo beleti nikaka onawa esenipo vobetaibomidana holi onawamuye liki sipisipi ja akalewamidana kohaikaka onawa maya alili okaiyoko, \v 8 Jisesimamo unala ipalale yuhauti loweya Pitako Jonikosida maya doli nohidanaki edimoya wiki esenipo vobetaibo holimidana nodenesala maya li lolowa ikadeko lemoya woko natune. \v 9 Loko lo bekaiyoko, nakahaukama nodenesa le lolowa oetasiye loko nolane. \v 10 Liki laiyoko, Jisesimamo sa-loko lo biye: Eliliyo. Edimoya taonilokaya wiki hetikiki we mako mika somolauya nolaki heko lenetibo wemidanaya hotula ikikima aya wemidana emeke moliki wiki yowitibo numuku maya magoina yowiliyo. \v 11 Yowikiki numuda aholamidana maya sa-liki li miliyo: Tisatemamo nemoki unanele ipanele yuhamaki esenipo vobetaibo nodenesa natudawo lumu maya nakahauka ne loko liyoko lo noemoiye. \v 12 Liki likadeko, lumu sahayaya alo mupilalo newelusaki netiboya dilipitiye. Sako dilipitibo numuku maya nodenesa li lolowa iliyo. \v 13 Loko lokaiyoko, wiki mudaibo maya Jisesimamo lo bibo nesa leko neyoko mudaikiki, esenipo vobetaibo holimidana nodenesala maya li lolowa aiye. \s1 Lotisapa api oko bibo onawa. \r (Mat 26:26-30; Mak 14:22-26; 1 Kol 11:23-25) \p \v 14 Sakiya li lolowa ikaiyoko, nodenesa natabo onawa maya alo alili okaiyoko, Jisesima aposololale yuhamakiya magoina miniki nodenesa maya niki minae. \v 15 Sakiya niki minayoko, Jisesimamo sa-loko lo biye: Maya esenipo vobetaibo nodenesaya owaha miluma elamoko magoina edimoki minoko natune loko muluneuka dowa liyoko ele-minobo ne. \v 16 Sa-oneboya, ga mako lo libekoloyo, eli-minalo. Aya nodenesaya alika magoina edimoki minoko namoko mino-loko woko alikaya Omailimo ujapa wetipo lolo olibetatibo onawa maya soto pekadeko nakoloe. \v 17 Loko lokoko oda mako leko Omaimidana epoka lokoko sa-loko liye: Edimoya maya liki ona moliki nalo. \v 18 Ga mako lo libituyo: Oloti onawalotiya waeni noya ihilawauti aku namodanaki mino-loko woko Omaimidana ujapa wetipo lolo olibetatobo onawamidana elewoleyala maya soto pekadeko natuwe. \v 19 Loko lokoko beleti mako lekoko Omaimidana epoka lokadanaki poseko nobeko sa-loko liye: Beleti maya nemo milawanema ne. [Sa-noyo, nemodamu eli-minikima niki minalo. \v 20 Loko lokoko nodenesama nikayoko, waeni no odama asako lekoko sa-loko lo biye: Maya odauya nemo olodanelimo ga lo mutihekaka ga ohatama lo mutihekolaiye.] \v 21 Sa-oneboya, mudalo. Nemoda mimi etibo wekiya makoko sipalo minoko makoko lapeuya ladeya limiyoko magoina nodenesaya leko nonoiye. \v 22 Okulumauti we uti nemodaya wo loko noli hibo anuloka woko helitubo anu nowoboya, nemoda mimi etibo weya lihima napa-napa lekolaiye. \v 23 Loko lokaiyoko, unala ipalale yuha minabotoka maya agae, ekahimamo sa-etibokumu lihelae likadanaki, edimonipo minabotoka maya ligi hagi iki loka loka ae. \pi1 \bd 21\bd* Sam 41:9 \s1 Ekahima uliki we lolo etiye liki lowa-sawa abo. \p \v 24 Sakikiya unala ipalale yuha maya lemokuti ekahimamo uliki we lolo etiye liki lowa-sawa ae. \v 25 Sa-ikayoko, Jisesimamo sa-loko lo biye: Ma mikaukaya aha wewenasiya elekele ibitiki diuka limiki minayoko, duliki wewenasiya ujapa ibitikaka niae. Ito duliki wewenasiya lepoka litae liki likaka niaboya, \v 26 edimotokaya sako minamideyo. Edimokutiya yowiki minabolawasiya limiki minabo wewenakidana limiki minatayo. Ito ujapa wetipolesiya limiki miniki wewenasida elekele wenipo lolo iki minatayo. \v 27 Edimoya ma lilegae, ekahima uliki we nehe. Nodenesa aha minoko natibolimohe, ito nodenesa le lolowa oko ataina etibolimohe. Aha minoko nodenesago noikaka oko netibo welimo uliki we netiboya, nemoya luwawatipouya aya duliki wewena suda lamoko elekele oluhokidana lolo oko minokaka noe. \p \v 28 Nemoya asowalaki nesamidana ulauya minoko, edimokiya ayauya magoina miniki nilimi wati ikaka niae. \v 29 Ahonekaho ohonelo ujapa etane loko lonetaibomidana ikigo edimoya sa-itae loko nololibetoe. \v 30 Edimoya nemo ohoneu miniki nodenesatipohena niki minadeko elowa jituwe loko ito onowelaki siyalo miniki Isilaelo wewena nala 12-palasidaya ujapa ibitiki miniki ona molibitakilae loko noloe. \pi1 \bd 24\bd* Luk 9:46 \bd 25\bd* Mat 20:25-27; Mak 10:42-44 \pi1 \bd 26\bd* Mat 23:11; Mak 9:35 \bd 27\bd* Jon 13:12-15 \bd 30\bd* Mat 19:28 \s1 Jisesidama Pitakaho yuwawa moloetatibokumu ohuwa hukoko liye. \r (Mat 26:31-35; Mak 14:27-31; Jon 13:36-38) \p \v 31 Saimoniyo, laisi pipiyawa usiki li eto ikaka niabomidana olohalimo niseko edimoya adelauya minikadeko usoko dilipe eto ekolo loneboya, \v 32 nemoya ele elewole adawolawaya lemo jekatiye loko Omailoka lokaka noe. Sa-oneyo, yamuya emoya aku monoka anuloya ilime molokadeko iwekalesida maya he elowo obeto. \v 33 Loko lo mekaiyoko, Pitamamo sa-loko lo miye: We napane yamalae, emodaya nala numukuhe ito kohaeli helitabohe nemoki magoina wekoloiye. \v 34 Loko liyoko, Jisesimamo sa-loko lo miye: Pitao, ga mako lo imituyo, elo: Oloti lubukaya okoleya owaha onowa lamideko loweki makoki yupekaya nemoda yuwawa molonetakolane. \s1 Ehada owo uka jekakaki ito emita sopolo hanaki. \p \v 35 Loko lokoko sa-loko loka obetaiye: Omutoko doli noheko maya ehada owoki ito uka jekaka owoki ito dilo sumaki liki wamilo loko lo libobo yupeka maya, saina makokumu ohu jebo nehe. Loko liyoko unala ipalale yuhasiya o'e. \v 36 Liki likayoko, Jisesimamo sa-loko lo biye: Sa-ikabo neboya, oloti maya onawaloya we makolimo aya owo maya lenetiboya leko wetiye. Ito sopolo hana le-minametibo welimoya lasi owolaloti maya ehada lekoko sopolola meina hitiye. \v 37 Nemoya wehe loko lo noliboe. Monoka bukuguya ga mako sa-liki luhuwa ji-minabo ga maya olotiya nemotoka niseko ulolotekolaiye: \q1 Lahelamibo nesa likaka wesikutiya emokiya ne liki lepi-minaboma ne. \m Ito monoka bukugu nemodamu muki luhuwa jebo maya nemotoka niseko ulolo notiye. \v 38 Loko lokaiyoko, edimosiya We napate yamalae, mudao: Sopolo hana lowe maya ne. Liki likayoko, nemo gane maya ele wehe lamayo, ayahasiye loko lo biye. \pi1 \bd 35\bd* Mat 10:9-10; Mak 6:8-9; Luk 9:3; Luk 10:4 \bd 37\bd* Aes 53:12 \s1 Jisesimamo ya yuhau Omailoka loko nebo. \r (Mat 26:36-46; Mak 14:32-42) \p \v 39 Loko lokoko hetoka lemeko omutoko lolo okaka ibomidana lolo ekolo Oliwi ya bolau maya noyowiyoko, unala ipalale yuhasiya magoina wae. \v 40 Oliwi ya bola alili nowidanaki unala upalale yuhasida maya sa-loko lo biye: Edimoya maloya miniki muluteu hitabokumuya woko opa-napa okatune liki Omailoka domuda likiwa likiwa iki i-minalo. \v 41 Loko hulobikadanaki emo maya lasolasima widanaki i bola heko Omailoka sa-loko liye: \v 42 Ahonelika, sa-etuwe loko elekoko nemotokatiya edawaki nesahena li ohinitatabo nesaya le olowe etadawo ne loko noeloboya, nemo nata elituboto nehekala emoka letadawoto soto pideyo. \v 43 Loko noliyoko, okulumauti okanaki we mako lemekoko he elowo oetaiye. \v 44 Sa-okaiyoko, miluma napa-napa noelidanaki abuha moloko Omailoka noliyoko, owiya elaibo maya oladamidana oko mikauka maya le-loko limiye. \v 45 Sa-noiyoko, Omailoka loko nebototi maya unala ipalale yuha minabotoka aku nisekoko lahelamibo nesa soto pitibokumuya domuda udiminayoko, dilipe sinokoko sa-loko lo biye: \v 46 Edimoya nenahamu domuda niudae. Edimoya sinikiki mulutipou hitabokumu woko opa-napa okatune liki Omailoka domuda likiki minalo. \s1 Jisesidama mimi iyoko adelo lebo. \r (Mat 26:47-56; Mak 14:43-50; Jon 18:3-11) \p \v 47 Loko lo beko neyoko, Jisesida unala ipalale yuhauti we makoya Judasimamo le omutiyoko muki wewenamasiki nisiki Jisesima nebotoka li esa ae. Sa-ikayoko, Judasimamo Jisesida okepa liyeko nakolo nebotoka mino alili noiyoko, \v 48 Jisesimamo sa-loko lo miye: Judasiyo, nemo okulumauti we uti maya nokepa liyeko noko mimi ekolo nonisepe. \v 49 Loko liyoko, Jisesida unala ipalale yuhasiya mudaikiki soto pekolaibo nesamuya sa-liki lae: We napate yamalae, sopololotiya kohaidatupe. \v 50 Liki ni-liki edimokuti we makolimo Omaimitoka jokila hi mikaka wesida we napanipomidana elekele oluholadama sopololoti koha helituwe loko kohaiboya, mino olowe noiyoko atalago koha hulikaiye. \v 51 Sa-iyoko, Jisesimamo yamidana nesaya lamo lokoko adeloti aya wemidana atalo le noelidanaki ilime haka loetaiye. \v 52 Sakoya ilime lalo okadanaki, Omaimitoka jokila hi mikaka we napaki ito monoka numuku imi weki ito monoka ujapa wehenamakiya Jisesida adelo letune liki ninisebo wewenasidama sa-loko lo biye: Edimoya nemo ukelelo we minoyoko sopoloki ito mainahaki liki nisiki nadelo letune liki ninisehe. \v 53 Muki yupekaya edimoki monoka numuda napau magoina minokaka obo maya nadelo lamabo maya nehao. Saboma neboya, olotiya edimo onawatipo neyoko lubumidana ahola olohamidana elewoleyala maya soto piye. \pi1 \bd 53\bd* Luk 19:47; Luk 21:37 \s1 Pitama Jisesida yuwawa moloetaibo. \r (Mat 26:57-58, 69-75; Mak 14:53-54, 66-72; Jon 18:12-18, 25-27) \p \v 54 Loko lokaiyoko, Jisesida maya adelo liki ilimi-liki wiki Omaitoka jokila he mekaka we napamidana numudalauma yowe. Sa-niayoko, Pitama hoto apulu oko demeke demeke oko nowiyoko, \v 55 aya numuda lekuka maya jo jikiki minae. Saki minayoko, Pitamakiya magoina aya joto maya woko ne. \v 56 Sako neboya, emoya jo uluma wibotoka maya jo lapi oko neyoko, elekele mena makolimo muda-eloko wenu wenu noidanaki sa-loko liye: Maya weya Jisesite minikaka niaibo we maya ne. \v 57 Loko liyoko, Pitamamo yuwawa moloko ma menalae, nemo muda-elamobo wemuya nolane. \v 58 Loko lokoko lasolasi neyoko, we makolimo Pitadama aku muda-elokoko Jisesida nalalauti maya minane. Loko liyoko, Pitamamo ma welae, ma yauti minamoe. \v 59 Loko lokoko lasolasi neyoko we makolimo pelesa jeko emoka Galeli onoki we minadanako, wehe loko aya yuhautiya minane. \v 60 Loko liyoko, Pitamamo ma welae, emo noladawo gaya ma elamobo ga nolane, loko nolibo epaki okole maya onowa molaiye. \v 61 Sakoya onowa noliyoko, We napamamo mino wili jeko Pitada maya wenu elaiye. Sako muda-elokaiyoko, we napalimo Pitada loetaibo ga maya okole onowa owaha molamideko loweki makoki yupekaya yuwawa nomolonetadeko lekolaiye loko libo ga maya aku elekoko, \v 62 uka hekaiyoko lemeko hetoka wije napa-napa liye. \s1 Jisesida maya lahelamibo ga nilitadanaki dadeloti kohabo. \r (Mat 26:67-68; Mak 14:65) \p \v 63 Sa-okaiyoko, Jisesida adelo li-minabo wewenasiya unala molitiki okepa jedanaki dadeloti nikohaiki \v 64 omudalaloma lawolawoloti wasa jimikiki sa-liki lae: Ekahimamo nokohaelaihe, ma duli logae. \v 65 Liki likiki liwi letiwi iki aito-aitomidana gahena litiki minae. \s1 Kanisolesida domudalo Jisesida obi yowanu litabo. \r (Mat 26:59-66; Mak 14:55-64; Jon 18:19-24) \p \v 66 Sakiya minayoko, go maya lokaiyoko, monoka ujapa wesiya Omaimidana jokila hi mikaka we napaki ito monoka monawa api-napi ibikaka wekiya li esa ikiki monoka kanisolesida domudalo Jisesida maya ilimi-liki wikiki, \v 67 emoya lahelamibo nesauti lilimitiye loko Omailimo lo mololetaibo we minape, lo lemo. Liki likayoko, Jisesimamo sa-loko lo biye: Nemokaho lo libituboya, edimosiya wehe loko liye liki lamikilae. \v 68 Ito aya nesamu loka olibetatuboya, ma nonoto liki li nemamikilae. \v 69 Sa-oneboya, oloti maya onawaloti alikaya nemo okulumauti we uti elewole we Omaimidana ade lamawakaloka minakoloe. \v 70 Loko lokaiyoko, sa-liki li me: Sa-loko noladawoya emoya Omaimidana ipala minoe loko nolape. Olo. Liki likayoko, oo, wehe liki galoya lae. \v 71 Loko lokaiyoko, aya wewenasiya sa-liki li me: Emo gala eli-minatabo wewena mako nenahamu ju lokoko gala eletune. Eimola epalauti sa-loko lokaiyoko alo elekudawo maya nenako. \c 23 \s1 Jisesidama Paelati neboto ilimi-liki wae. \r (Mat 27:1-2, 11-14; Mak 15:1-5; Jon 18:28-38) \p \v 1 Liki likayoko, muki wewenasiya sinikiki Jisesida maya uliki we Paelatima nebotoka ilimi-liki wae. \v 2 Ilimi-liki wikiki api iki obi itiki sa-liki lae: Maya welimo lemo Juda wewena lilime opa okaka noidanaki Lomu wewenasida gamani we napanipo Sisada maya takisi ehada mamilo loko lokoko eimoladamu nuliki we napa maya lahelamibo nesauti dilimitiye loko lo mololibetaibo we maya minoe loko lokaka noiye. \v 3 Liki likayoko, Paelatimamo Jisesida maya sa-loko loka oetaiye: Emoya Juda wewenasida uliki wenipo napa maya minape. Loko loka oetaiyoko, Jisesimamo wehe loko lokadawoyae. \v 4 Loko lokaiyoko, Paelatimamo Omaitoka jokila hi mikaka we napaki ito muki wewenasidamakiya sa-loko lo biye: Maya wemidana olisala ohu joboya ma minamiye. \v 5 Loko liyoko edimosiya pelesa jiki sa-liki lae: Emokahoya muki wewenasida dilipe topa idanaki Galeli mikauka api o-loko woko Judiya mikaukaya wo suwokoko ga monawa api-napi idanaki sa-oloko oloti mayalo nisiye. \s1 Jisesidama ilimi-liki Heloti neboto wae. \p \v 6 Liki likayoko, Paelatimamo ganipo maya elekoko aya weya Galeli we nehe. \v 7 Loko loka obikoko Jisesima i-liki we Helotikaho ujapa ibo ebatokati we neyoko mudakoko ito Helotima aya yupekaya Jelusalemu numutoka minaibo nenako, Heloti netibotoka ilimi-liki wilo loko oli hekaiyoko ilimi-liki wae. \v 8 Sa-ikayoko, Helotiya Jisesida gala maya hapa yeikala eleneboto nenako, Jisesikaho adoha elewole nesa mako lolo okadeko mudakoko letunako loko ata kekoko Jisesida maya muda-elaibo maya elowa jibo ne. \v 9 Sa-iyoko nenako, Helotimamo Jisesikaho muki oko moloko ibo nesamu loka oetaiboya, Helotikaho libo galo maya ma onoto leko le wili jeko lo mamiye. \v 10 Sa-noiyoko, Omaitoka jokila hi mikaka we napaki ito monoka monawa api-napi ibikaka wekiya amaitoka sini-miniki helitiye liki dabuha moliki obi yowanu litae. \v 11 Sakiya emo olisala ohu jiapulu iki Helotile muki maloka wewenasikiya lahelamibo ga litae. Sakiya lahelamibo gahena litikiki, uliki we napamidana upalo nesa lalo maya li kolimikiki, Helotimamo aku Paelatima nebotoka oli he molokaiyoko, akuya ilimi-liki wae. \v 12 Sa-ikiki hapa yeikalaya Paelatiko Helotikoya ulanipolo we lolo iki minaibo neboya, yalotiya aku yowo moli niki ouna jeiye. \s1 Jisesima helitiye liki obi itabo. \r (Mat 27:15-26; Mak 15:6-15; Jon 18:39-19:16) \p \v 13 Sakikiya Paelatimamo muki we mena ito Omaitoka jokila hi mikaka we napaki ito monoka ujapalo wesidamaki dilipe nupa okoko sa-loko lo biye: \v 14 Edimoya maya wemidana ilimi-liki nemoto nisiki muki wewenasida dilipe topa okaka noiye liki laboya, edimotipokiya magoina minoko domudaloya olisalamu ohu joboya, edimosi olisa ibokumu obi noetune liki laboya olisala ohu joboya ma minamiye. \v 15 Helotikahokiya asakoko olisalamu ohu jiboya minamiyoko, nemotoka oli hekaiyoko nisiye. Sa-okaiyo, elilo: Aya welimo lahelametibo olisa nesa mako lolo etidanako, koha hulatipa, sako minamiyo, \v 16 nemokaho letubotoya seida oijoloti kohaikiki numudalaloka oli hideko wetiye loko liye. [ \v 17 Ito Paelatimamo esenipo vobetokaka holigu melekeu melekeu maya nala numuku minabo wewenasida le hulobetatane liki duli maya likayoko aya wewenasida makoko makoko oko doli he hetoka hulokaka iyoko numudanipoloka wikaka ae.] \v 18 Sa-onebo nenako, edimosiya imiya liki sa-liki lae: Maya weya okepa usitiye. Sa-idekoma Balabasida maya olutomikadeko aku numudalaloka wetiye. \v 19 Liki laboya, Balabasiya Jelusalemu numutokaya gamani wewenaki lowahina lebotoka we makomidana kohako heliyoko, ilimi-liki nisiki nala numuku hulimikayoko nebo we ne. \v 20 Sa-iyoko nenako, Paelatimamo Jisesida maya oli he hulatuwe loko aku loka obetaibo maya, edimosiya gala elamiki pelesa jiki, \v 21 yoho yaha yalo helitiye, yoho yaha yalo helitiye liki lae. \v 22 Liki likayoko, Paelatimamo aku sa-loko lo biye: Nenahamuye. Nena olisa okaiyoko helitiye liki nilae. Emo kohai helitabo olisala mako le soto molamoe. Sa-onenako, nemokahoya lokoyoko seida oijoloti kohaikiki oli hikadeko numudalaloka wetiye. \v 23 Loko liyoko, aya wewenasi Paelati libo galo maya kohaki yoho yaha yalo nalawa oko teto liki labo galimoya Paelatimidana gala maya kohaiye. Sa-iyoko nenako, Paelatimamo libo ga maya mumu lamiye. \v 24 Sa-iyoko nenako, Paelatimamo edimo laboto demesalo molatuwe loko liye. \v 25 Loko lokoko omutoko gamani wewenaki lowahina leko we mako koha heliyoko nala numuku huliti-minabo wemamidanaya oli he hulikoko edimonipo data kitabo nesa lolo itatae loko Jisesidama imi wesida dadeu molaiye. \s1 Jisesidama yoho yaha yaloma kohae. \r (Mat 27:32-44; Mak 15:21-32; Jon 19:17-27) \p \v 26 Sa-okaiyoko, Jisesida maya kohakili ilimi-liki niwayoko, anulokaya we mako uliwa Saimoniya Sailini we neboya, ohugukati le taoniloka wetuwe loko nowibotokati anulo neyoko adelo likiki yoho yaha ya maya ohimikayoko ohekoko Jisesida maya emeke moloko wiye. \v 27 Sakikiya niwayoko, muki we menaya emeke moliki niwadanaki menakipamasiya milumala elitikiki wije nama litimi wae. \v 28 Sa-imi niwayoko, Jisesimamo mino wili jeko sa-loko lo biye: Jelusalemu menakipalitaya, nemokumu wije nama lamiki edimotipo oluhotipolesida ito edimotipolesidamukiya wije nama lilo. \v 29 Onawa mako alili noinako, ya onawa soto nopideko maya sa-liki litayo: Oluhonipo etamabo menakipa ito oluho amida liyamabo menakipasidamuya wati iki minae liki litabo neyo. \v 30 Liki likiki aya onawaloya bola napa makomidanamuya bola yowayalae, niseko jeko hitoletowo liki likilae. Ito bola lasolahenamukiya nisiki lemoda jiki hitilitalowo liki likilae. \v 31 Loko lokoko sa-loko lo biye: Nemoya ohatama jokidana minoboya, nemodaya aha joku jitabo nenako, edimoya opatibo jo maya minanako, edimodaya aha joku jitabo nenako nenaha itahelae. \p \v 32 Loko lokaiyoko, olisalo we loweki ito Jisesimakiya kohaidakili dilipi-liki wae. \v 33 Sakiya dilipi-liki wiki eba makoya madonipo abuhawa ebae liki labotoya hetikiki, Jisesidama yoho yaha yalo nilimi itae. Sa-ikiki olisalo we lowesida maya mako maya ade lamawakaloka tiki ito mako maya ade atahakaloka titae. \v 34 Sa-ikayoko, Jisesimamo ahonelika, eli wehe lamiki opa-napa nesa nileyo, lihimanipo le hulobeto, loko liye. Loko lokaiyoko Jisesida upalo nesa maya ekahoma litihe ekahoma litihe liki lopo-topo likadanaki kasikidana ono makoya molae, asitibo wemamo Jisesida upalo nesa maya litiye likadanaki. \v 35 Sa-niayoko, muki wewena maya li esa iki miniki mudai-minae. Sa-niayoko, Juda wewenasida ujapa wenipolesiya lahelibo lahelamibo ga nilitiki emoya wewenasida dilimekaka we Omailimo nilime eto onebo we lahelamibo nesauti dilimitiye loko lo mololibetaibo wema minoe loko moneko lokaka ibo we maya nenako, eimolaya yowalotiya lemo mikalo matoka jeko wetinako, nenaha iyokoma noliye liki lae. \v 36 Liki likiki imi wesiya lahelamibo ga litiki liwi letiwi itikiki ekesa waeni no ma natihe liki hiki nimiki, \v 37 emoya Juda wewenasida uliki wenipo minokoma eimokadaya ilimowo. \v 38 Liki ni-liki isa madonalokaya luhuwa mako sa-liki jikayoko nebo ne: Maya weya Juda wewenasida uliki wenipomae. \p \v 39 Sa-niayoko, lahelamibo nesa likaka aibo we loweuti makomalamamo Jisesida lewo letowo oko sa-loko liye: Emoya lahelamibo nesauti lilimitiye loko lo mololetaibo wema minatadawoya eimokadaya noilimeko lemodakiya lilimowo. \v 40 Loko liyoko, makomalamamo auha meko sa-loko lo miye: Emoki lemokiya obi nilitiki helitae liki lilitiminabo maya nenako, noheleko Omaimidanamu oli emamihe. \v 41 Loko lokoko, sa-loko liye: Lemodaya lihimatemuya kohaleli niheleboya wehe loneboya, maya weya lihimala minamibo we neboya hakupa galoya kohai nihele. \v 42 Loko lokoko Jisesida maya sa-loko lo miye: Jisesiyo, emoya uliki we napa lolo oko nisitadawo yupeka maya nemodamuya ata molametiye loko noloe. \v 43 Loko liyoko, Jisesimamo sa-loko lo miye: Nemo wati gaya lo emekoloyo, ele-mino. Oloti eba lalou emoki ouna jeko minakoloiye. \pi1 \bd 30\bd* Hos 10:8; Lev 6:16 \bd 34\bd* Sam 22:18 \s1 Jisesima helibo. \r (Mat 27:45-56; Mak 15:33-41; Jon 19:28-30) \p \v 44 Loko noliyoko, holiloya ho aha luwato neyoko muki ma mikauka maya lubu je suwokoko mino-loko woko 3 kiloku iye. \v 45 Sa-iyoko, monoka numuda ateto Omaimidana owisalalo yowikaka ateto imaha molabo lawo-lawo maya yowa epaloti maya luwakuma boloto-loko lemeko le maloka maloka moloko pasiye. \v 46 Sa-iyoko, Jisesimamo ga napauti ahone aliyo, nemo weunema adekauya nomoloe. Loko lokadanaki ahu lo nohuloko heliye. \v 47 Sa-iyoko, lowa ujapalo wemamo soto pibo nesa maya mudakoko Omaimidana uliwa le sawa jeko maya weya wehe loko nebo we ne. \v 48 Loko liyoko, aya nesa mudatune liki li esa iki minabo wewenasiya mudaikiki miluma napa elikiki ikinipolo jimi jimi numudanipoloka maya wae. \v 49 Sa-niayoko, emo iwelaleki ito Galeli ebatokati emeke moliki nisebo menakipakiya alo hoto apulu iki sini-miniki aya soto pibo nesa maya mudae. \pi1 \bd 45\bd* Eks 26:31-33 \bd 46\bd* Sam 31:5 \bd 49\bd* Luk 8:2-3 \s1 Jisesidama ale jitae. \r (Mat 27:57-61; Mak 15:42-47; Jon 19:38-42) \p \v 50 Sa-ikayoko, we mako neboya uliwa Josepu. Emoya Judiya eba mako uliwa Alimatiyao loko nebo ebatoti we ne. Emoya we lalo ito wehe lonebo weya Juda wewenasida monoka kanisolenipouti we ne. \v 51 Sa-iboya muki kanisolesiya Jisesida kohatune liki lowa jiwi moneyoko emoya ele bamibo welimoya Omailimo uliki we ilime soto pitibokumu ujapa oko nebo we ne. \v 52 Sakoya nebo we nenako, aya welimoya Jisesida onowa lekolo woko Paelatidama loka oetaibo maya Paelatimamo oo lokaiyoko, \v 53 emoki we malokaki yaloti maya pasiki li mikalo molikiki lawo-lawo ukulo lalo nesaloti wasa jimikiki liki wiki ehada numuku wewena owaha ono molamabokuya molitae. \v 54 Falaideu maya liki wiki ale jitae, esenipo vibo holi onawa maya alili noiyoko. \v 55 Sa-noiyoko, Galeli ebatokati Jisesida emeke moliki nisebo menakipasiya Jisesida maya nena-nenakoma ale jetatihe liki Josepuda emesalo moliki wiki ono molikaka ebato maya miniki mudai-minae. \v 56 Sakiya mudaikiki numudanipoloka wiki onowalo maya nuwala wibo netupa hiletatune liki li lolowa ae. \s1 Jisesima helenebokuti aku sinaibo ga. \r (Mat 28:1-10; Mak 16:1-8; Jon 20:1-10) \p Sakikiya holiguya Juda wewenasi li huki-minaboto maya moletiki minaboya, \c 24 \p \v 1 Sadeu maya nekewa napaya ono molabo ebatokama wikili nuwala wibo netupa li lolowa iki molabo nesama liki wae. \v 2 Wiki mudabo maya ehada numuda epawalo ehada napaloti moli li li-minabo maya alo ipisiki li huli-minayoko mudai-minabo ne. \v 3 Sa-iminayoko, yau maya yowiki mudaboya, We napa Jisesida onola maya mudamabo ne. \v 4 Sakiki datauka upe-nape okaiyoko, sa-niabotoka we lowema alinali nisiki apinipoloka maya sini-minaiboya, dupalo nesalimoya ukulo hege-pege lokoko nebo ne. \v 5 Sa-iki minaiyoko, mudaidikiki aya menakipa maya domodanipo wokaiyoko mikauka maya lipi-minae. Sa-niayoko, aya we lowemasi sa-liki li be: Helebo wewenasida ebanipouya weunaki sinoko nebo wemuya nenahamuya ohu nije. Aya we maya mauya minamiye, alo hapa sinokaiye. \v 6 Edimodaya Galeli ebakuka minoko lo libibo gamamugoya data kiki minalo. \v 7-8 Liki likaiyoko nenako, Okulumauti we uti nemoya lahelamabo wewenasida dadeu nilimi molikadeko yoho yaha yalo kohaneli helikadeko loweki makoki yupeka minokoko aku sinakoloe loko, hapa lo bibo galo maya aku data kikikiya, \v 9 ono molabo eba maya hulikiki aku li welepa jiki wikiya emo unala ipalale yuhauti 11-palamaki ito maloka wewenakiya mudabo nesamu wetome iki li bebo maya, \v 10 Meleya Magadala ebatoti mena ito Jowanale ito Jemisida dola Melele ito maloka menakipakiya aya ga maya wetome iki aposolosida maya li beboya, \v 11 aya aposolosiya watiya nilae liki data kamabo ne. \v 12 Sa-liki nilayoko, Pitamamo lolosa jeko woko ono molabo aleu maya lipeko mudaiboya, lawo-lawo ukulo lowemago neyoko mudakoko aku le wili jeko numutoka woko mudaibo nesamuya ata etipa keko nebo ne. \pi1 \bd 56\bd* Eks 20:10; Dut 5:14 \bd 6\bd* Luk 9:22; Luk 18:31-33 \s1 We lowe maya Emause numutoka niwaiyoko Jisesimamo demesalo moloko wibo. \r (Mak 16:12-13) \p \v 13 Sa-iyoko, aya yupeka maya Jisesida wewenalauti we lowe maya Emause numutoka wikili waiye. Emause numudaya Jelusalemu numudaya hulikoko hoto apulu oko 11 kilomitakidanaya ne. \v 14 Sakiya niwiki Jisesitoka soto pibo nesamuya wetome-katome i-liki niwaiyoko, \v 15 Jisesima luwawanipoukatiya soto pekaiyoko, magoinaya waboya, \v 16 domudalo hitoneyoko Jisesima ne liki mudai wehe lamaiyoko, \v 17 Jisesimamo maya gaya nenaha ibokumu wetome-katome i-liki niniseiye loko liyoko, we lowema anulo sini-miniki dokepa lahelamiyoko, \v 18 makomalaya uliwa Kiliyopasiyo loko nebo welimoya emo liboto onoto leko sa-loko lo miye: Muki wenoka wewenahena ito Jelusalemu numutoka wewenahenakiya oloti soto pibo nesamuya eli suwiminaboya, emo makokoya elamape. \v 19 Liki laiyoko, nenahama soto pibokumu nilaiye loko akuya loka obetaiyoko, edimotokati we makolimo sa-loko lo miye: Jisesi Naseleti wemamuya noloiye. Emoya Omaimidana epaloti ga lokaka we ito Omaimidana omudaloki muki wewenasida domudalokiya elewole anehena ito adoha nesa elewoleya aitomidana le soto molokaka oko nebo we ne. \v 20 Sa-ibo neboya, lemo ujapa wetele ito Omaimitoka jokila hi mikaka wetelesiya helitiye liki obi itikayoko nenako, yoho yaha yalo kohaiki tikayoko helenebo wemu noloiye. \v 21 Ito omutokoya Isilaelo mikaukaya ulatelo wesida dadeuti lilimitihe loko ele-minudawo neboya, ga mako sa-loko ne: Aya nesa soto piboya onawa loweki makoki oko wokaiyoko ne. \v 22 Sa-oneboya, lemokuti maloka menakipasi nisiki layoko elekoko ololo okune. Aya menakipasiya nekewa napa go lo mikalo molamiyoko ono molabo ebatoka wiki, \v 23 mudabo maya, Jisesida onowama mudamiki okananipoki we lowesiya ale epaloma miniki Jisesima alo sinokoko wokaiye liki laibo gamuya wamokidana likaiyoko aya menakipamasiya nisiki li leme. \v 24 Sa-ikayoko, lemokuti we lowemasi wiki mudaibo maya menakipasi laboto hekaiboya, aya wemidana upalo mudamaiye. \v 25 Liki laiyoko, Jisesimamo sa-loko lo biye: Edimoya aha nei moliki minaiye. Edimoya mulutipo eha jeneyoko Omaimidana epaloti ga likaka wesi luhuwa ji-minabo ga maya lepiki eli elewole amaiye. \v 26 Omailimo dilimitiye loko lo mololibetaibo wemidanaya miluma nesa li ohimikadeko helekoko alikaya lameda letiye loko sinakolaiye liki luhuwa ji-minabo maya ne. \v 27 Loko lokoko Mosesekaho luhuwa jibo ga ito Omaimidana epaloti ga likaka wewenasi luhuwa jebo gama wetome oko beloko nowoko, eimoladamu monoka bukugu luhuwa ji-minabo ga maya muki wetome oko lo beloko woko suwiye. \p \v 28 Sa-loko lo beloko ninisikiya, Emause numuda alili nisiki emo maya aya numudama hulikoko aseko wekolo noiyoko, \v 29 aya we lowemasiya ata liki homa lemekoko lubu jekolo noinako, lemokiya magoina woko udatune liki laiye. Liki laiyoko, Jisesimamo oo lokaiyoko aya we lowesida numudanipou maya magoina yowe. \v 30 Sakiya yowikiki emo maya mitoka nedanaki beletima leko Omaitoka epoka loko omuda likoko poseko biye. \v 31 Sa-noiyoko, yalotima domudama pana kekaiyoko, Jisesidama muda-eli wehe laiye. Sakiya muda-eli wehe nilaiyoko, enemane oko woko tolowa iye. \v 32 Sa-okaiyoko nenako, edimosiya sa-liki wetome-katome aiye: Anuloka maya monokahena lo limidanaki monoka bukugu nebo gahena maya wetome oko lo lemeko muluteuka maya le lameda loko le eha jeletaiye. \v 33 Liki wetome-katome ikiki enemane iki Jelusalemu numutoka maya li welepa jiki waiye. Wiki unala ipalale yuha 11-pala aha minabolawaki ito iwenipole malokakiya li nupa iki minayoko mudaikayoko, aya we lowesida maya enemane iki ga maya wetome iki, \v 34 We napate maya wehe loko aloya sinokoko Saimonida omudalo maya soto pekaiye. \v 35 Liki likayoko edimomasi Jisesima anuloka demeke moloko woko nodenesa nakili beletima posiboto muda-eli wehe laibo ga maya wetome iki li beiye. \s1 Jisesima unala ipalale yuhasitoka soto pibo ga. \r (Mat 28:16-20; Mak 16:14-18; Jon 20:19-23) \p \v 36 Unalale ipalale yuhamasi aya ga maya wetome-katome niayoko, enemane oko Jisesimamo luwawanipouti soto pekoko huluya edimotoka minadeyo. \v 37 Loko liyoko, muda-elaboma olohalimo soto pekoko lihe liki domodanipo adoha wonebo ne. \v 38 Liki data nikeyoko, sa-loko lo biye: Edimoya nenahamu domodatipo nowiyoko data lowe nike. \v 39 Nemo Jisesima minohao. Ni nadeloka hulane maya mudalowo. Saki mudaikiki nisiki nupalo likiki mudaneli wehe lilo. Nemoya wewena dupakidana wehe loko nupaneya ne, olohaya wewena suda liki minamae. \v 40 Loko lo bekoko ila adela maya dilipiye. \v 41 Sa-iyoko nenako, malokasiya wehe loko liye liki datauka lahelepa adoha one. Ito malokasiya data lowe nikeyoko, Jisesimamo edimotokaya nodenesa mako nehe. \v 42 Loko liyoko, joto ataina i-minabo lawaha mako mikadanaki, \v 43 mudai-minayoko, adelotima leko naiye. \p \v 44 Sakoko Jisesimamo sa-loko lo biye: Nemoya edimoki magoina minudanaki sa-loko lo libekaka obo maya ne: Mosesekaho lo hukoko libo gauti ito Omaimidana epaloti ga likaka wesi labo gauti ito Omaimidana epoka liki nama likaka niabo gauya nemokumu ohuwa hukiki ga luhuwa ji-minaboma niseko ulolotekolaiye. \v 45 Loko lokoko monoka bukugu nebo ga maya eli wehe litae loko data le golotoko lo beko sa-loko lo biye: \v 46 Monoka bukuguya lahelamibo nesauti dilimitiye loko lo mololibetaibo wemuya luhuwa sa-liki ji-minabo ne: Miluma nesa le oheko helekoko onawa loweki makoki yupekaya aleu minokoko helenetibokuti aku sinakolaiye liki luhuwa ji-minabo maya ne. \v 47 Ito aya wemidana uliwaya muki numuto namato li bikadeko eli suwiki elikiki muki wewenasiya duka li wili jikadeko, lihimanipo hulobetakolaiye loko lone. Ito aya yowanuya Jelusalemu numutokaya api iki limi witae liki luhuwa ji-minabo maya ne. \v 48 Aya nesa maya mudabokumu li soto moliki litabo wewena maya edimoya minae. \v 49 Eli-minahe, ahonekaho weuna oluhomidana maya edimotoka oli hituwe loko lo mololibetaibo maya yoweko doli hekoyoko edimotokaya lemekolaiye. Sa-etubo neyo, edimoya enemane iki maya ebaya hulikiki wamiki ujapa iki gamaloya minalo, elewoleya maya okulumauti likiki witayo. \pi1 \bd 49\bd* Apo 1:4 \s1 Jisesima okulumau yowiye. \r (Mat 16:19-20; Apo 1:9-11) \p \v 50 Loko lokoko numutoti dilipe-loko Beteni numuda alili adeloti maya sisiwanipo jeko makuya biye. \v 51 Sako maku nobeko hulobetokoko wiye. \v 52 Sa-iyoko, edimo mulunipouka maya aila uluma siliyoko Jelusalemu numutoka maya aku li wili jiki wiki, \v 53 Omaimitoka jokila hi mikaka numuku maya yowiki muki yupeka maya Omaimidana epoka likaka iki minae.