\id AMO  
\ide UTF8
\h AMOS 
\toc3 Amo 
\toc1 BABYOR NI AMOS 
\toc2 Amos 
\mt2 BABYOR NI  
\mt1 AMOS  
\is1 Murung’agen e Re Ke Babyor Ney  
\ip I Amos e bin som’on e profet nni yoloy e thin rok nga babyor, ni urngin e thin ni yog Got ngak ni nge weliy ngak e girdi’. Yugu aram rogon ni ir be’ u ba binaw u Judah, machane i machib ko ley ni lel’och e nam nu Israel ni gonap’an 750 e duw u m’on ndawori yib Kristus. Ngiyal’ nem e bfel’ rogon e nam nu Israel, machane me guy Amos ni kemus ni girdi’ ni pire’ ban’en rorad e bfel’ rogorad, ni bochan e yad be sasalap yad be fek ban’en rok e pi’ ni gafgow. De fel’ u wan’ Got e meybil nge pigpig nma tay yu Israel ngak, ni bochan e darir yul’yul’gad ngak. Me machib Amos nib elmirin ma der tuntun ni be yog ni bayi gechignag Got e girdi’ ko nam, me yog ngak e girdi’ ni ngar rin’ed e tin nib mat’aw ma ba yal’uw, ma aram e sana ra runguy Somol e girdi’ nike magech ni kab fos ko re nam ney.  
\is1 Gathon e Re Ke Babyor Ney  
\io1 Gechig ni yib nga daken e pi buguliyoror rok yu Israel 1:1—2:5  
\io1 Gechig ni yib nga daken yu Israel 2:6—6:14  
\io1 Lal ban’en ni pilyeg e changar ngan guy 7:1—9:15  
\c 1  
\p
\v 1 Pi thin ney e thin rok Amos, ni ir reb e tagafaliy e saf ko binaw nu Tekoa. I Got e yib i pi’ e re bugithin ni ba’aray ngak Amos ni l’agruw e duw nga m’on ko fare durru’ fa ngiyal’nem ni Uzziah e pilung nu Judah, mi Jeroboam, nib mo’on ni fak Joash e pilung nu Israel.   
\q1
\v 2 Me ga’ar Amos,  
\b  
\q1 “I \nd SOMOL\nd* e tolul u Burey ni Zion;  
\q2 be yib laman u Jerusalem ni bod lingan e dirra’.  
\q1 Nap’an ni yodorom me yim’ e pan nma kay e gamanman,  
\q2 ma pan nib galunglung ni bay u daken e Burey ni Karmel e pig nge mororoy.”   
\s1 Pufthin rok Got nga daken e pi’in yad buguliyoror yu Israel  
\s2 Syria  
\p
\v 3 Be ga’ar \nd SOMOL\nd*, “Girdi’ nu Damaskus e kar denen gad bayay nge bayay. Ri bay gu gechig nagrad, ya rib kireb e n’en ni kar ngongliyed ngak e girdi’ nu Gilead.  
\v 4 Bay gu pi’ e nifiy nge urfiy e naun rok Hazael ni Pilung, me urfiy e pi naun rok Benhadad ni Pilung ni ka ni ngongliy rogon ni fan ko mael.  
\v 5 Bay gu bilig e garog nu Damaskus mu gu chuweg e pi’in yad ma par u lan e Loway ni Aven nge en nma gagiyeg u Betheden. Ma girdi’ nu Syria e bay ni fekrad ni kar manged kalbus ko nam nu Kir.”   
\s2 Filistia  
\p
\v 6 Be ga’ar \nd SOMOL\nd*, “Girdi’ nu Gaza e kar denen gad bayay nge bayay. Ri bay gu gechig nagrad, ya kar feked girdi’en reb e nam ni polo’ kar pi’ed nchuway’ ngak e girdi’ nu Edom ni ngar manged sib.  
\v 7 Ere bay gu pag e nifiy nga daken e pi yoror nu Gaza nge urfiy e pi naun ni ba’ riy ni kan ngongliy rogon ni fan ko mael.  
\v 8 Bay gu chuweg e pi’in yad be gagiyeg ko pi binaw nu Ashdod ngu Ashkelon. Bay gu gechignag e binaw nu Ekron, ma urngin piyu Filistia ni kar mageygad e bay ram’ad.”   
\s2 Tyre  
\p
\v 9 Be ga’ar \nd SOMOL\nd*, “Girdi’ nu Tyre e kar denen gad bayay nge bayay, ni erfan nri bay gu gechig nagrad. Kar feked girdi’en ba nam ni polo’ ni kalbus ko nam nu Edom, ma dar ted u tagil’ fare m’ag ko tha’ nra ngongliyed ni nge par ni bfel’ thilrad.  
\v 10 Ere bay gu pag e nifiy nga daken e pi yoror nu Tyre nge urfiy e pi naun ni bay riy ni ka ni ngongliy rogon ni fan ko mael.”   
\s2 Edom  
\p
\v 11 Be ga’ar \nd SOMOL\nd*, “Girdi’ nu Edom e kar denen gad bayay nge bayay, ere ri bay gu gechig nagrad. Kar lol’oged e girdi’ rorad ni piyu Israel, ni der kireban’rad ngorad. Dariy folan e damumuw rorad ni yug be par ni der m’ay.  
\v 12 Ere bay gu pag e nifiy nga daken yu Teman, nge urfiy e pi naun ni bay u Bozrah, ni kan ngongliy rogon ni fan ko mael.”   
\s2 Ammon  
\p
\v 13 Be ga’ar \nd SOMOL\nd*, “Girdi’ nu Ammon e kar denen gad bayay nge bayay, erfan nri bay gu gechig nagrad. Ur cham gad ni nge yo’or e binaw rorad ma mus ko pi’in i bpin ni yad ba diyen u Gilead ma ur gochthiyed e yal rorad.  
\v 14 Ere bay gu tay e nifiy ko pi yoror nu Rabbah nge mo’oruf e pi naun ni bay riy ni ka ni ngongliy rogon ni fan ko mael. Bay un tolul ko rofen ni yibe mael, me achangiy fare cham ni gowa bang i yoko’.  
\v 15 Pilung rorad nge pi tolang rok e bay ni kalbus nagrad u wuru’ e nam rorad.”   
\c 2  
\s2 Moab  
\p
\v 1 Be ga’ar \nd SOMOL\nd*, “Girdi’ nu Moab e kar denen gad bayay nge bayay, erfan nri bay gu gechig nagrad. Ya kar dariyfan niged yilen fare pilung nu Edom ni kar urfiyed e yil rok ke ngal’ ni awat.  
\v 2 Bay gu pi’ e nifiy nga daken e nam nu Moab nge urfiy e pi naun ni bay u Kerioth ni ka ni ngongliy rogon ni fan ko mael. Piyu Moab e bay ram’ad u fithik’ i lingan e mael, ni be tolul e salthaw nge lingan e yabul ni yibe thoy.  
\v 3 Bay gu thang e fan rok e en be gagiyeg u Moab nge urngin e pi tayugang’ ko fare nam.”   
\s2 Judah  
\p
\v 4 Be ga’ar \nd SOMOL\nd*, “Girdi’ nu Judah e kar denen gad bayay nge bayay, erfan nri bay gu gechig nagrad. Ya kar darifan niged e machib rog ma darir folgad ko thin ni kugog. Ke waliyrad e pi got rorad ni go’ bogi ban’en nga wuru’ e wo’, ni bogi got ni i pigpig e pi chitamangirad ni kakrom ngorad.  
\v 5 Ere bay gu pi’ e nifiy nga daken e nam nu Judah nge urfiy e pi naun ni bay u Jerusalem ni kan ngongliy rogon ni fan ko mael.”   
\s1 Pufthin rok Got nga dakean yu Israel  
\p
\v 6 Be ga’ar \nd SOMOL\nd*, “Girdi’ nu Israel e kar denen gad bayay nge bayay, ni erfan nri bay gu gechig nagrad. Ya kar pi’ed nchuway’ e girdi’ ni yul’yul’ ni daworiyag ni ngar thanged e malfith rorad, ni bogi gafgow ni mus nga ta’reb e sus ma dabyag ni ngar pi’ed puluwon.  
\v 7 Yad be yot’ nga but’ e pi’in ni me’waer ndabiyag ni ngar ayuweged yad, ma yad be tharbeg e pi’in ni gafgow ni ngar chuwgad u kanawo’. Be’ nge chitamngin e yow be moleg ba sib ni bpin, ni aram e kar darifan niged fithingag nib thothup.  
\v 8 Gubin e tagil’ e meybil ma girdi’ riy e yad be mol nga daken e mad ni kar feked rok e pi’in gafgow ni talpen e malfith rorad. Yad ma unum e wayin u lan e tempel ko Got rorad nra feked rok e pi’in ni bay e malfith rorad ngorad.   
\p
\v 9 “Ni yugu aram rogon ni gag e gu li’ e yu Amor ni bochrad, ni bogi pumo’on ni bod feni n’un’uw e gek’iy ni \add cedar\add*, ma yad bod feni gel e gek’iy ni \add oak\add*. Go’ gu li’rad ngarm’ad.  
\v 10 I gag e gu fakmed e girdi’ rog nga wuru’ yu Egypt, mu gu pow’iymed u daken e ted i yan ni aningeg i ragag e duw, mu gu pi’ ngomed e binaw rok e piyu Amor ni ngam tafned.  
\v 11 Gu turguy boch e pumo’on ni pifakmed ni ngar manged profet, nge boch e pagel romed ni ngar manged e pi nazirite.\f + \fr 2:11 \fk NAZIRITE: \ft Girdi’ nu Israel ni kar micheged ngak Got ndab ra unumed e wayin ara biya, ma dab ra th’abed piyan lolugrad, ma dab ra mathgad ko yam’ (mu guy Num 6:1–8).\f* Gimed piyu Israel, gur de riyul’ e pi thin ney? I Gag \nd SOMOL\nd* e kugog e pi thin ney.  
\v 12 Machane gimed e mu suryed e pi nazirite ngar unumed e wayin, mi gimed gelnag e thin ngak e pi profet ni nge dab kur weliyed e thin rog.  
\v 13 Ere chiney e bay gu pirdi’iymed nga but’, mi gimed gun’gun’ ni bod e riyaka ni kan suguy ko \add grain\add*.  
\v 14 Mus ko pi’in yad mmachreg ko mil ma dabiyag ni ngar thay gad; ma pi’in yad ba gel e bayi m’ay gelngirad, ma pi salthaw e dabkiyag rorad ni ngar ayuweged e pogofan rorad.  
\v 15 Girdi’en e gat’ing e yad ra sul nga tomur, ma pi’in yad mmachreg ko mil e dabiyag ni ngar thay gad, ma pumo’on ni bay u daken e os e dabiyag ni ngar milgad.  
\v 16 Rofen nem e mus ko tin th’abi muth’an e salthaw ni yad ra pithig pa’rad ko pi talin e cham rorad ngar milgad.” I \nd SOMOL\nd* e keyog e pi thin ney.   
\c 3  
\p
\v 1 Gimed e girdi’ nu Israel, mu telmed ko pi thin ni ba’aray nike weliy \nd SOMOL\nd* ni murung’agmed, gimed fare nam ni ga’ngin ni fek nga wuru’ yu Egypt:  
\v 2 “U fithik’ gubin e nam nu fayleng ma kemus ni gimed e gu ma nangmed ma gimed ba t’uf rog. Aram e n’en nike ubchiya’ nag e tiromed e denen, aramfan ni dabisiy nthingar ggechig nagmed.”   
\s1 Maruwel rok ba profet  
\p
\v 3 Rayag ni milekag l’agruw ni’ u ta’bang ndar weliyew ni ngar mada’ gow?   
\p
\v 4 Gur rayag ni nge tolul ba layon u magerger ni ba ga’ laman ni fa’anra dawori pir’eg ba gamanman ni nge og ngak?  
\p Gur rayag ngi i tolul ba layon ni kab bitir u lan tafen ni fa’anra dawori kol ban’en?   
\p
\v 5 Gur rayag ni nge aw ba arche’ ko wup ni fa’anra dariy e wal riy?  
\p Gur rayag ni nge pangthal ba wup ni fa’anra dawor i bit ban’en ngay?   
\p
\v 6 Gur rayag ni yan lingan e yabul ko mael u lan binaw ni dabi rus e girdi’?  
\p Gur rayag ni nge aw e riya’ ngab binaw ni gathi \nd SOMOL\nd* e pag nge yib?   
\p
\v 7 I \nd SOMOL\nd* ni Th’abi Tolang e dariy ban’en nma rin’ nder ma dag ngak e pi profet, ni aram e pi tapigpig rok.   
\p
\v 8 Nap’an nra tolul ba layon, me mini’ e ra par ndabi rus?  
\p Ma nap’an nra welthin \nd SOMOL\nd* ni Th’abi Tolang, me mini’ e rayag rok ni nge par ndabi weliy e thin rok?   
\s1 Gafgow ni aw nga Samaria  
\p
\v 9 Nge lungumed ngak e pi’in yad be par u lan e pi tafen e pilung u Ashdod ngu Egypt: “Mmu’ulung gad ko pi burey nu Samaria ngam guyed gelngin e wagagey u rom ko kireb ni yibe ngongliy u lan binaw.”   
\p
\v 10 Be ga’ar \nd SOMOL\nd*, “Pi girdi’ ney e yad be suguy e pi naun rorad ni gagang’ ko chugum nra feked u fithik’ e kireb nge yargal. Dar nanged rogon ni ngar yul’yul’gad.  
\v 11 Ere bay yib e to’ogor rorad nga ron’ed e nam rorad nga longob, miyad kirebnag e pin’en ni kar ngongliyed ni nge ayuwegrad ko mael, miyad fek e chugum u lan fapi naun rorad ni gagang’.”   
\p
\v 12 Be ga’ar \nd SOMOL\nd*, “Rogon ba layon ni be longuy ba saf me yib be’ nma gafaliy e saf i laeg rok l’agruw raba’ i ay fare saf ara ta’ab raba’ i yuwan tel, e aram rogon ni bayi ayuweg Got piyu Israel ni be par u Samaria — rib lich i yad e bayi fos. Ma chiney e yad ba thig u daken e pi \add couch\add* ni tolang puluwon.”  
\v 13 Be ga’ar \nd SOMOL\nd* ni Th’abi Tolang ma Gubin ma Rayag Rok, “Mu telmed e chiney, ngam ginanged e pi’in ni owchen Jakob.  
\v 14 Chirofen ni gu ra gechignag e pi girdi’ nem nu Israel ni bochan e denen rorad, e bay gu kirebnag fapi altar rok Bethel. Fapi gagey ko tabthung ko pi altar nem e bay nt’ar nge puth nga but’.  
\v 15 Bay gu kirebnag e pi naun ni yima par riy u ngilan’ e garbeb nge pi naun u ngilan’ e gowel. Pi naun ni kan nunuw nag ko nguwelen e elefent e bayi muchbu’ nga but’ nike kireb, ma urngin e pi naun ni ba ga’ e bay ni kirebnag.”   
\c 4  
\p
\v 1 Mu telmed ko pi thin ni ba’aray, gimed e pi’in ni ppin nu Samaria, ni kam sugsug gad ni bod e pi garbaw nu Bashan ni bfel’ e dorwo’ ngorad, ma ba kireb e ngongol romed ngak e pi’in nib me’waer, ma gimed be gafgownag e pi’in gafgow, ma gimed ma gelfen ngak pi figirngimed ni ngar pi’ed e rrum ngam unumed.  
\v 2 Rogon nib thothup \nd SOMOL\nd* ni Th’abi Tolang e ke micheg nike ga’ar, “Bay boch e rran ni bay yib ni bay ni the’ e lam ngomed ngu’un girngiymed ni gimed gubin; nra bigimed ma bayi bod ba nig u taban e lam.  
\v 3 Bay ni girngiymed ko gin nib chugur ni kan kuruf ko yoror ko binaw nga nin’med riy nga wuru’.”   
\s1 Piyu Israel ndar low  
\p
\v 4 I \nd SOMOL\nd* ni Th’abi Tolang e be ga’ar, “Gimed e girdi’ nu Israel, fa’anra thingar mu denen gad, me’ere mmarod ngam denen gad ko fa gin ba thothup u Bethel! Marod nga Gilgal, ngam rin’ed e ngongol nib denen ngari musmus rogomed riy! Mu feked e gamanman i yib ni ngam pi’ed ni maligach u reb e kadbul ngu reb, mi gimed fek ta’ab guruy ko ragag guruy e tin bay romed ni yu duk’uf.  
\v 5 Mu pi’ed e flowa romed ni ogmagaer ngak Got, mi gimed weliy u fithik’ e ufanthin e tin ka mu chagiyed ngay kam feked i yib! Ya irera’ e mit i n’en ni gimed ba’adag ni ngu’um rin’ed.   
\p
\v 6 “I gag e gu pi’ e uyongol nge yib nga urngin e pi binaw romed, yug aram rogon ma da mu sulod ngog.  
\v 7 Gu tel e n’uw ko ngiyal’ ni kri t’uf ko pi woldug romed. Ug pi’ e n’uw nge aw nga daken reb e binaw, ma de aw nga reb. Ma bang e flang e i aw e n’uw ngay, ma bang e danga’.  
\v 8 Ma girdi’ u in i binaw e rm’ad ko belel miyad yan nga bbinaw ni yad be athapeg ni ngar pir’eged e ran, machane ran ni ba’ riy e dab ra gamangad riy. Ni yug aram rogon ma dam sulod ngog.   
\p
\v 9 “Gu l’oeg ba nifeng nib gawel nge mlik nag e woldug romed. Me longuy e pi asmen’ing e yungi woldug romed nge yungi milay’ ko \add grape\add*, nge yungi gek’iy ni \add fig\add* nge \add olive\add* ni fi’imed. Machane ku dam sulod ngog.   
\p
\v 10 “Gu pag e msilipig ngomed ni bod fa binem ni gu pag ngak piyu Egypt. Kug thang e fan rok e pi’in pagel romed u fithik’ e mael mu gu fek e pi os romed. Mu gu suguy p’ethungmed nga bon e yam’ u lan gin gimed be par riy. Machane ku da mu sulod ngog.   
\p
\v 11 “Gu thang owchen bochi gimed ni bod ni gu thang owchen yu Sodom ngu Gomorrah. Pi aromed ni de yim’ e yad bod ba ley i l’ud ni be yik’ min laeg u mit e nifiy. Machane ku da msulod ngog,” I \nd SOMOL\nd* e be non.  
\v 12 “Ere gimed e girdi’ nu Israel, aram e nggu gechig nagmed. Ma nggu rin’ e ran’ey, ere ngam fal’eged rogomed ya ngam mada’ niged wenegan e pufthin rog!”   
\b  
\q1
\v 13 I Got e ir e cha’ ni ngongliy e pi burey  
\q2 me ir e sunumeg e nifeng.  
\q1 Me ir e gagiyegnag nge nang e girdi’ e leam rok;  
\q2 me ir e be gagiyegnag ngi i rran ma be nep’.  
\q2 I ir e ma yan u pe’bugul e fayleng.  
\q1 Ba’aray fithingan: ni \nd SOMOL\nd* ni Got ni Gubin ma Rayag Rok!   
\c 5  
\s1 Pong ni ngan pi’ keru’uy ko kireb  
\p
\v 1 Mu telmed, piyu Israel, ko re tangin e gum’eyag ni ba’aray ni gu be yin’ ni fan ngomed:   
\b  
\q1
\v 2 Israel nib fal e ke me’waer ke thig,  
\q1 Ma dabkiyag ni nge sak’iy bayay!  
\q1 Ke thig kan n’ag u daken e but,  
\q1 Dariy be ni ayweg nge suwonnag.   
\b  
\p
\v 3 Be ga’ar \nd SOMOL\nd* ni Th’abi Tolang, “Bbinaw u lan yu Israel e pi’ reb e biyu’ e salthaw nge yan, ma ra’ay e sul; me pi’ reb e binaw ra’ay, ma kemus ni ragag e sul.”   
\p
\v 4 Be ga’ar \nd SOMOL\nd* ngak piyu Israel, “Mired ngog, mi gimed fos.  
\v 5 Dab ku’um marod mu meybilgad nga Beersheba. Dab mu guyed rogon ngam pir’eged gag u Bethel, ya bayi m’ay yu Bethel nga bang. Dab kum marod nga Gilgal, ya girdi’ riy e kan turguy ni ngranod nga reb e nam ni kalbus.”   
\p
\v 6 Marod ngak \nd SOMOL\nd* mi gimed fos. Fa’anra dab mmarod, ma bay yib nga dakenmed e girdi’ nu Israel ni bod e nifiy. Me urfiy e re nifiy nem e girdi’ nu Bethel ma dariy be’ nrayag rok ni nge thang.  
\v 7 Gafgow gimed, gimed e pi’in ni gimed be dalibnag e tin nib mat’aw gimed be sasalpiy matwon e girdi!   
\b  
\q1
\v 8 I \nd SOMOL\nd* e ngongliy e pi t’uf,  
\q2 ni fa gal ulung i t’uf ni \add Pleiades\add* nge \add Orion\add* fithingan.  
\q1 Ir e be pingeg e nep’ nge rran  
\q2 me pingeg e rran nge nep’.  
\q1 Ma pining e day u maday  
\q2 nge pu’og nga daken e fayleng.  
\q1 I \nd SOMOL\nd* fithingan.   
\q1
\v 9 Ma thirif u but’ e pi’in nib yargal nge pi naun rorad ni kan yororiy ni fan ko mael.   
\b  
\p
\v 10 Gimed e girdi’ ni gimed be fanenikay e en be togopluw ko tin de mat’aw ma be weliy e tin rriyul’ u tafen e puf oloboch.  
\v 11 Gimed be gafgownag e pi’in gafgow gimed be fek e \add grain\add* rorad u yargal. Ere bay dab kum pired u lan e pi naun ni bfel’ ni malang e mu ngongliyed ngay, ara mu unumed e wayin ko yungi milay’ ko \add grapes\add* ni bfel’ ya’an nim yunged.  
\v 12 Gu manang feni kireb e denen ni gimed be rin’, nge urngin e yupa’ i oloboch ni kam ngongliyed. Gimed be gafgownag e girdi’ ni bfel’, ma gimed be fek puluwon e sasalap, ma gimed be taleg mat’won e pi’in gafgow u tafen e puf oloboch.  
\v 13 Ere, bin ni bfel’ ni ngan rin’ e ngan th’ab gulngay ko ngiyal’ney nike gel e kireb.   
\p
\v 14 Mu nameged ni ngam rin’ed e n’en ni bfel’, ma gathi tin nib kireb, ya ngam fosgad. Ma aram e rriyul’ nra par \nd SOMOL\nd* ni Got ni Gubin ma Rayag Rok romed, ni bod ni gimed be yog ni bay romed.  
\v 15 Mu fanenikayed e tin nib kireb, me t’uf romed e tin ni bfel’, ma ngam guyed ni tin nib mat’aw e ngan rin’ u tafen e puf oloboch. Ma \nd SOMOL\nd* e sana ra runguy e girdi’ ko re nam ney ni pi’in kar mageygad ndar m’ad.   
\p
\v 16  \nd SOMOL\nd* ni Th’abi Tolang ma Gubin ma Rayag Rok e be ga’ar, “Bay i dololoy’ e girdi’ ma yad be yor ko amith u lan e yu pa’ i kanawo’ u lan binaw. Girdi’ ni be woldug e bay ni piningrad ni ngarbad ngar dololoy’ niged e yam’ ni ngar cheggad ngak e pi’in ni yima pi’ puluwrad ngar dololoy’ niged e yam’.”  
\v 17 Be ga’ar \nd SOMOL\nd*, “Bay un yor u fithik’ urngin yang e milay’ ni \add grape\add*, ya bay gub ni ngug gechig nagmed.”   
\p
\v 18 Kar mu gafgow gad e pi’in gimed ba’adag ni nge taw fare rran rok \nd SOMOL\nd*! Mang e bfel’ ko re rran nem ngomed? Ya reb e rran nib rumug u pulwonmed, ma gathi tamilang.  
\v 19 Ra yan i par ni bod be’ ni mil rok ba layon me mada’ nag ba \add bear\add*! Ara bod be’ ni yib nga tabinaw rok me gif nga pa’ nga downgin e rungrung me k’ad ba porchoyog pa’!  
\v 20 Re rran nem rok \nd SOMOL\nd* e ra fek e lumor i yib, ma gathi tamilang; ra yan i par ni reb e rran nib lumolang, ni dariy e tamilang.   
\p
\v 21 Be ga’ar \nd SOMOL\nd*, “Gu be fanenikay e pi madnom ko taliw romed; dabkiyag ni nggu kadan’ug riy.  
\v 22 Nap’an ni gimed ra fek i yib ngog e maligach ni gamanman ni mo’oruf nge \add grain\add*, ma dabi fel’ u wun’ug. Ma dabi fel’ u wun’ug e pi gamanman romed ni kam durwi’iyed ke sugsug ni ngam pi’ed ni maligach ngog.  
\v 23 Mu taleged e pi tang nike mada’ lungmed riy ngalang; ya da gu adag ni nggu motoyil nga lingan e \add harp\add* romed.  
\v 24 Ngam guyed rogon e tin nib yal’uw nge tin nib mat’aw ngi i yan ni bod ba lul’ nder m’ay e ran riy.   
\p
\v 25 “Gimed e girdi’ nu Israel, da gu tay chiylen ngomed ni ngu’um pi’ed e maligach ni gamanman nge ku boch ban’en ngog u nap’an fa aningeg i ragag e duw ni fa’an u gu pow’iymed u daken e ted.  
\v 26 Me’ere chiney, bochan ni gimed be tay fan fapi ya’an Sakkuth ni ir e pilung ko got romed, nge Kaiwan ni ir e got romed ko pi t’uf, ere mfeked e pi fon romed nem ni gimed e mu ngongliyed  
\v 27 nge un ngomed u nap’an ni gu ra fekmed ni kalbus nga wuru’ e nam nga ba’nem yu Damaskus.” Ara’ rogon ni be yog \nd SOMOL\nd*, ni fithingan e Got ni Gubin ma Rayag Rok.   
\c 6  
\s1 Ba riya’ ni yib ngak piyu Israel  
\p
\v 1 Kar mu gafgow gad e pi’in ni gimed be par u Zion nib mom urngin ban’en ngomed ndariy ban’en ni be magafan’med ngay, nge gimed e pi’in ni kam pired u Samaria ni gimed be finey ndariy ban’en nra buch romed, ni gimed e pi tagagiyeg ni gilbugwan ko fare nam nu Israel nib ga’, gimed e pi’in ma yib e girdi’ ngomed ni ngam ayuweged!  
\v 2 Marod ngam yaliyed e binaw nu Kalneh. Mi gimed yan u rom ko fare binaw ni ba ga’ nu Hamath, mi gimed yan u rom nga p’ening ko fare binaw rok e piyu Filistia ni er yu Gath. Gur kabfel’ fapi binaw ko nam nu Judah ngu Israel? Gur ba ga’ taferad nga tafenmed?  
\v 3 Gimed be guy rogon ni ngam mal’af niged fare rran ni bay yib e gafgow ngomed, machane ngongol ni gimed be tay e be chugur nag e re rran nem.  
\v 4 Ri bay mu gafgow gad e pi’in ni gimed be k’iyagmed nga daken yungi \add couch\add* ni fefalel’, gimed be li’ pifak e garbaw nge saf ngu’um mur gad.  
\v 5 Gimed ba’adag ni ngu’um tunguyed e tang, mi gimed chubeg e \add harp\add*, ni bod ni i rin’ David.  
\v 6 Gimed be unum e wayin ni yu dabiy, ma gimed be thiy ko tin th’abi fel’ e florida, machane da mur yor niged e mogothgoth nike tay yu Israel.  
\v 7 Ere gimed e som’on ni bay ni fekmed nga reb e nam ngam kalbus gad. Pi madnom nge pi mur ni gimed be tay e bayi m’ay.   
\p
\v 8 I \nd SOMOL\nd* ni Th’abi Tolang ma Gubin ma Rayag Rok e ke micheg e re thin ney nib ginaeng ni ga’ar: “Kug fanenikay e ufanthin ko girdi’ nu Israel; kug dabuy e pi naun rorad ni fafelel’ ma gagang. Bay gu pi’ fare binaw ni tochuch u taferad nge urngin ban’en ni ba’ riy nga pa’ e to’ogor rorad.”   
\p
\v 9 Fa’anra ragag e pumo’on ni magach u reb tabnaw, ma bay ramad’.  
\v 10 Be’ rok fare yam’ ni ireram e cha’ ni ga’ ko fare magawon e ir e nge fek downgin fare pumo’on nga wean. Ma ir e ra pining e en kabay u naun ni nge ga’ar, “Kabay be’ ni gimew u wur?”  
\p Ma ra fulweg facha’ ni ga’ar, “Dariy!”  
\p Ma aram e facha’ ni girdi’en fare yam’ e nge ga’ar, “Mu th’ab gulngam! Thingar da kol ayuw gad ni dab doged fithingan \nd SOMOL\nd*.”   
\p
\v 11 Nap’an nra non \nd SOMOL\nd* ma pi naun nib ga’ nge tin ba’achig e bay ni bilig nge yochyang u but’.  
\v 12 Gur ma titimo’og e os u daken e war? Gur bay be’ nma gi’ e garbaw rok e day? Machane kam pingeged e tin nib yal’uw ke ngal’ ni yub, ma kam pingeged e tin nib mat’aw ko kireb.  
\v 13 Gimed ba uf ko fare binaw nu Lodebar\f + \fr 6:13 \fk LODEBAR: \ft Re thin ney ni Hebrew e gowa fare bugithin ni “dariy.”\f* ni kam koled. Be lungumed, “Gu koled yu Karnaim\f + \fr 6:13 \fk KARNAIM: \ft Fithingan e chi binaw ney e fan e “pi gagey,” ni ba pow u gelngiy.\f* ya gamad ba gel.   
\p
\v 14 I \nd SOMOL\nd* ni Got ni Gubin ma Rayag Rok e be ga’ar, “Girdi’ nu Israel, aram e nggu l’oeg e salthaw u reb e nam ngar pired ko nam romed. Ni ra gafgow nagmed ni tabab u Hamath Pass ko lel’och nge mada’ ko fachipa’ i lul’ nu Arabah u lan e yimuch.”   
\c 7  
\s1 Amos nni piliyeg e changar rok nge guy e asmen’ing  
\p
\v 1 I \nd SOMOL\nd* ni Th’abi Tolang e piliyeg e changar rog ngug guy e pin’en ni ba’aray: gguy \nd SOMOL\nd* ni sunumeg baran’ i asmen’ing nga tomuren ni ka fin nth’ab e pan ni gan e gamanman, ni aram fa birok fa en ni pilung e f’oth, ma aram e ke tabab e pan ni nge tugul bayay.  
\v 2 Mu gguy e pi asmen’ing nem nra longuyed urngin ban’en nib galunglung ni bay u daken e nam nge m’ay, me lungug, “\nd SOMOL\nd* ni Th’abi Tolang, mu n’ag fan rok e girdi’ rom! Uw rogon ni ngar pired ni dab ram’ad? Ya ri yad ba’achig ma yad ba me’waer.”   
\p
\v 3 Me piliyeg \nd SOMOL\nd* laniyan’ me ga’ar, “N’en ni kam guy e dabki yodorom.”   
\s1 Amos nni piliyeg e changar rok nge guy e nifiy  
\p
\v 4 I \nd SOMOL\nd* ni Th’abi Tolang e piliyeg e changar rog. Mu gguy \nd SOMOL\nd* ni be fal’eg rogon ni nge gechignag e girdi’ rok ko nifiy. Me urfiy fare nifiy fa gi day ni ba ga’ ni bay u tan e but’ nge m’ay, me tabab e re nifiy nem ni nge urfiy e nam.  
\v 5 Me lungug, “\nd SOMOL\nd* ni Th’abi Tolang, wenig ngom, mu taleg! Uw rogon me par e girdi’ rom ndab ram’ad? Ya ri yad ba’achig ma yad ba me’waer’!”   
\p
\v 6 Me thiliyeg \nd SOMOL\nd* laniyan’ bayay me ga’ar, “Ku er rogon e biney ni dabki yodorom.”   
\s1 Amos nni piliyeg e changar rok nge guy ba yil’ i gaf ni fol  
\p
\v 7 I \nd SOMOL\nd* e ki piliyeg e changar rog. Mu gguy \nd SOMOL\nd* nib sak’iy nga to’oben bangi rungrung nni ubung nib yil’ i gaf ni ba’ ban’en u taban nib tomal e ni gad ngay nge yag ni un ubung i yan ngalang nib k’iy, ma bay reb e pi fol nem u pa’.  
\v 8 Me fith ngog ni ga’ar, “Amos, mang e ga be guy?”  
\p Me lungug, “Ba fol nib yil’ i gaf ni ba’ ban’en u taban nib tomal.”  
\p Me ga’ar, “Mu sap, gu be maruwel ngay ni nge dag rogon gelngin e kireb nike tay e girdi’ rog, ya yad bod bangi rungrung nde k’iy. Dab kug thiliyeg lanin’ug bayay ni nge dab kug gechig nagrad.  
\v 9 Yungi n’en ni be meybil e pi’in ni owchen Isak riy e bay ni kirebnag. Ma yungi n’en nib thothup ni bay u Israel e bay ni kirebnag. Bay gu museg e tabnaw rok Jeroboam ni Pilung ko gagiyeg.”   
\s1 Amos nge Amaziah  
\p
\v 10 I Amaziah ni ir e prist nu Bethel e yan i ga’ar ngak Jeroboam ni ir e pilung nu Israel, “Fa’anem i Amos e be makath nigem ngak e girdi’ nu Israel. Welthin ni be tay e nge kirebnag e re nam ney.  
\v 11 Be ga’ar Amos, ‘Jeroboam e bay yim’ u fithik’ e mael, ma girdi’ nu Israel e bay ni fekrad nga wuru’ e nam rorad ni kalbus.’”   
\p
\v 12 Me ga’ar Amaziah ngak Amos, “Profet ngam mus u wur! Mu sul ko nam nu Judah ngu’um machib u rom ma yad be pi’ puluwom riy.  
\v 13 Ngam tal ndab ku um yi’iy u roy u Bethel. Ya irera’ e gin ma meybil e en ni pilung riy, ni tempel ko nam.”   
\p
\v 14 Me fulweg Amos ni ga’ar, “Gathi gag e mitin be’er e profet nma yi’iy ni ngan pi’ puluwon. Gu ma gafaliy e gamanman ma gu ma ayuweg yungi woldug ni gek’iy ni \add fig\add*.  
\v 15 Me fekeg \nd SOMOL\nd* ko maruwel rog ni tagafal saf me yog ngog ni nggu wan ngu’ug weliy e thin rok ngak piyu Israel ni yad girdi’en.  
\v 16 Ere mu telim ko tin keyog \nd SOMOL\nd*. Kam weliy ngog ni nggu tal ndab kug yi’iy, ma dab kug machib nib togopluw ngak e girdi’ nu Israel.  
\v 17 Amaziah, bochan e re bugithin nir ni kamog, me ere be ga’ar \nd SOMOL\nd* ngom, ‘Le’engim e bay i pi’ ir nchuway’ u lan binaw, ma pifakam e bay nli’rad u fithik’ e mael. Ma binaw rom e bay ni th’eth’ab u but’ nga ni pi’ ngak yugu boch e girdi’, me gur e bay mum’ u daken e nam rok e pi’in ndar nanged Got. Ma girdi’ nu Israel e rib mich ni bay nchuwegrad ko nam rorad ngan kalbus nagrad.’”   
\c 8  
\s1 Amos nni piliyeg e changar rok nge guy ba dug i wom’ngin e gek’iy  
\p
\v 1 I \nd SOMOL\nd* ni Th’abi Tolang e ki piliyeg e changar rog bayay. Ngguy ba dug i wom’ngin e gek’iy.  
\v 2 Me ga’ar \nd SOMOL\nd*, “Amos, mang e ga be guy?”  
\p Mug ga’ar, “Ba dug i wom’ngin e gek’iy.”  
\p Me ga’ar \nd SOMOL\nd* ngog, “Ke anog e tomur ni nge mus e girdi’ rog ni Israel. Dab kug thiliyeg lanin’ug bayay ni nge dab kug gechig nagrad.  
\v 3 Chirofen nem e pi tang ni yima yin’ u tafen e pi pilung e bayi piliyeg nge ngal’ ni dololoy’. Bayi sug e girdi’ nike yim’ u gubin yang. Bay u ni garpayrad nga wean ni dariy e numon.”   
\s1 Gechig ntay ngak piyu Israel  
\p
\v 4 Mu telmed ko pi thin ni ba’aray, gimed e pi’in ni gimed be yot’ nga but’ e pi’in be gafgow ma gimed be guy rogon ni ngam thanged e pogofan rok e pi’in ni gafgow ko nam.  
\v 5 Ma gimed be ga’ar u wun’med, “Manga yigi papey nge m’ay e pi rran nib thothup ney nge yag nda pi’ed e \add grain\add* rodad ni chuway’. Mingiyal’ e ra mus e \add Sabbath\add* nge yag nda tababgad bayay ko market? Ma gadad pi’ nchuway’ nib tolang puluwon, ma gadad maruwel ko thabthabel ni kan dalibnag ngu’ud sasalapgad ko pi’in nge chuway’.  
\v 6 Rayag ni ngad marketgad ko \add wheat\add* ni de fel’ ma ba tolang puluwon. Bay da sap niged be’ nib gafgow ni dabiyag ni nge thang e malfith rok, ni mus nga puluwon ba sus ma dabyag ni nge pi’ puluwon, ngad chuw’iyed nge mang ba sib.”   
\p
\v 7 I \nd SOMOL\nd* ni Got rok piyu Israel e ke micheg nike ga’ar, “Ri dab gu pag talin e pi ngongol rorad nib kireb.  
\v 8 Ere bayi durru’ e fayleng’, ma urngin e girdi’ ni bay u daken e re nam ney e bayi kireban’rad. Re nam ney ni polo’ e bayi rur; bayi puw ngalang me sul nga but’ ni bod e lul’ ni Nile.  
\v 9 Rofen nem e bay gu gagiyegnag nge ling e yal’ ni misiw’, me nep’ ni kab rran u fayleng. I Gag \nd SOMOL\nd* ni Th’abi Tolang e kugog e pi thin ney.  
\v 10 Bay gu pingeg e pi madnom romed nge ngal’ ni tayam’, mu gu pingeg e tang ni gimed ma yin’ u fithik’ e felfelan’ nge ngal’ ni meyor nge gafgowan’. Bay gu gagiyeg nagmed ngam puyed lolugmed u daken e lo’ mi gimed yin’ e mad ni tutuw. Bay mboded e gallibthir ni yow be mowaw nag fakrow ni kari ma’agrag rorow. Rofen nem ni polo’ e ra par nib mo’oy.   
\p
\v 11 “Bay ba ngiyal’ ni be yib ni bay gu pi’ e uyongol nge yib nga daken e re nam ney. Bay yib e bilig ngak e girdi’, machane gathi fan ko ggan; ma bay yib e belel ngorad, machane gathi fan ko ran. Bay ram’ad ko bilig miyad balel nag bbugithin ni nge yib rok \nd SOMOL\nd*. I Gag \nd SOMOL\nd* ni Th’abi Tolang e kugog e pi thin ney.  
\v 12 Girdi’ e bay ra deraw gad u bang e day nga bang miyad cheal riy ko lel’och i yan ko ngek. Bay ur gayed u gubin yang bbugithin nike yib rok \nd SOMOL\nd*, machane dab ra pir’eged.  
\v 13 Re rran nem e pi’in rugod nge pi’in pagel e bay ra awgad nga but’ ni balel.  
\v 14 Ma pi’in nra mow gad nga fithingan fapi liyos nu Samaria, nma lungurad, ‘U fithingan fare got nu Dan’ ara ‘Fithingan fare got nu Beersheba’ — e pi girdi’ nem e yad ra aw nga but’ ma dab kur suwongad bayay.”   
\c 9  
\s1 Pufthin rok \nd SOMOL\nd*  
\p
\v 1 Gguy Somol nib sak’iy u to’oben fare altar. Me non ni ga’ar, “Mu pirdi’iy p’ebugul e pi duga’ ko Tempel nge rur e def riy ni ga’ngin. Mbuthug nge mul nga daken lolugen e girdi’ ni bay u tanggin. Ma tin bayi magey e girdi’ e bay gu li’rad u fithik’ e mael ngarm’ad. Dariy be’ nra thay; ma dariy ta’abe’ nra mil.  
\v 2 Ni mus ni fa’an yad ra ker kanawo’rad nga’ar ko fayleng ko yam’, ma gu ra kolrad. Mus ni yad ra mil nga tharmiy, ma gu ra girngiyrad nga but’.  
\v 3 Ma yad ra mith u daken p’ebugul e burey ni Karmel, ma gu ra gayrad nggu kolrad. Ma yad ra mith rog nga t’ay e regur, ma gu ra yog ko kokow nu maday nge k’adrad.  
\v 4 Ma fa’anra kolrad e pi to’ogor rorad, ma bay gog ngan thang e pogofan rorad. Kug turguy u wunug ni nggu thang owcharad, ma dab kug ayuwegrad.”   
\q1
\v 5 I \nd SOMOL\nd* ni Th’abi Tolang ma Gubin ma Rayag Rok e math ko fayleng,  
\q2 me durru’;  
\q2 ma urngin e girdi’ ni yad ma par u rom e yad ra yor.  
\q1 Ma fayleng ni polo’ e ra i puw ngalang me mul nga but’ ni bod e lul’ ni Nile.   
\q1
\v 6 I \nd SOMOL\nd* e toy tafen u lan e pi tharmiy,  
\q2 me pulpuluy lane lang nga daken e fayleng.  
\q1 I pining e ran nifan ko regur  
\q2 me pu’og nga daken e fayleng.  
\q1 I \nd SOMOL\nd* fithingan!   
\p
\v 7 I \nd SOMOL\nd* e be ga’ar, “Gimed piyu Israel e ta’reb rogomed piyu Ethiopia u wun’ug. I gag e gu fek e piyu Filistia u Crete ngaray, ma piyu Syria e gu fekrad u Kir ngaray, ni bod rogon ni gu fekmed u Egypt ngaray.  
\v 8 I gag \nd SOMOL\nd* ni Th’abi Tolang e ku gup’ owcheg ngak girdi’en e nam nu Israel ni yad be denen, bay gu thirifrad u daken e fayleng. Machane dab gu thirif urngin e pi’in owchen Jakob.   
\p
\v 9 “Bay gu non me rur e girdi’ nu Israel ni bod e \add grain\add* ni yima rurug u lan ban’en ni bay mugut’fen. Bay gu rurugrad u fithik’ e pi nam nge chuw urngin e pi’in dariy ban’en ni yad bfel’ ngay.  
\v 10 Ma pi tadenen ni bay u fithik’ e tirog e girdi’ e bay nli’rad u fithik’ e mael ngarm’ad, ni urngin e pi’in ni be lungrad, ‘I Got e dabi pag e riya’ nge chugur nga to’obdad.’”   
\s1 Piyu Israel ni bay ni fulwegrad nga rogorad  
\p
\v 11 Be ga’ar \nd SOMOL\nd*, “Girdi’en e tabinaw rok David ni yad be par ni bod ba naun nike puth e bay gu fulwegrad nga rogorad e rofen nem. Bay gu fal’eg rogon e rungrung riy, mu gu fulweg nga rogon. Bay gu toy bayay nge yan i par ni bod kakrom.  
\v 12 Ma aram e bayi fek piyu Israel e gini magey ko nam nu Edom nge urngin e pi nam ni immoy ba ngiyal’ ni gag e bmil suwon ngog.” Ara’ rogon ni be yog \nd SOMOL\nd*, ni ir e bayi gagiyegnag nge yodorom.   
\q1
\v 13 Be ga’ar \nd SOMOL\nd*, “Bay reb e rran ni bay taw ngay  
\q2 ni bayi ilal e \add grain\add* nib papey boch nga payngin ni yi be t’ar wom’ngin,  
\q2 ma \add grape\add* e ra tugul nib papey boch nga payngin ni yibe ngongliy e wayin riy.  
\q1 Pi burey e bay i lul’ e wayin ni bfel’ lamen riy,  
\q2 me tharey e yochi burey.   
\q1
\v 14 Bay gu fulweg e girdi’ rog ko nam rorad.  
\q2 Ma bay ra ngongliyed rogon lan e pi binaw rorad ni kan kirebnag miyad par riy;  
\q2 bay ra yunged yungi milay’ ni \add grape\add* ngu’ur unumed e wayin riy;  
\q2 bay ra yunged yung i woldug ngu’ur ked wom’ngin e tin yad be yung.   
\q1
\v 15 Bay gu yung e girdi’ rog nga daken e re nam ni kug pi’ ngorad,  
\q2 ma dab kun pugrad ngalang bayay.”  
\q1 I \nd SOMOL\nd* ni Got romed e keyog e pi thin ney.