\id ROM Rom
\ide UTF-8
\h Romi Kaane Sora
\toc1 Pɔli Alaa Falan Naxan Nasiga Romi Kaane Ma
\toc2 Romi Kaane
\mt1 Romi Kaane
\mt2 Pɔli Alaa Falan Naxan Nasiga Romi Kaane Ma
\ip Ɲɛɛ dando dangu xanbini Yesu faxan nun a kenla sayani, Yahudiya dɛnkɛlɛya muxune yi Yesu a fe Xibaru Faɲin nali fɔlɔ Romi taani, manga taana. Nanara, benun Pɔli xa kawandin ba waxatin naxan yi Siriya nun Asi nun Girɛki yamanane yi, dɛnkɛlɛya yamaan yi fa Romi taani. Ala to a fala Pɔli xa fa fala a a xa siga han dunuɲa danna, a yi waxi siga feni Romi taan nun Esipaɲa yamanan nin dɛnaxanye sa Romi taan xanbi ra pon! A Kitabun yireni ito sɛbɛxi Romi taan dɛnkɛlɛya muxune nan ma a sigatiin xili yi naxanye yi e malanma Pirisila nun Akila konni. A yi waxi a xɔn ma nɛn, ne xa a mali a sigatini, e sena ndee so a yii alogo a xa sa na yire makuyen li dɛnkɛlɛya yamaan munma yi sɔtɔ dɛnaxan yi.
\ip Pɔli yi katama Kitabun yireni ito yi nɛn a xa a yita mɛnna dɛnkɛlɛya muxune ra a tan a xɛrayaan nakamalima kii naxan yi siya gbɛtɛne yɛ. Kitabun yireni ito Pɔli a kawandi ti kiin nan yɛbama dangu Kitabun yire gbɛtɛye ra a naxanye sɛbɛ alogo mɛn kaane xa tin a mali feen ma. A tan yɛtɛɛn bata a kawandin falani so iki, a naxa, “N mi yagixi Yesu a fe Xibaru Faɲin naliyɛ, bayo Ala sɛnbɛn na a ra alogo naxan yo na la a ra, na xa kisi, fɔlɔ Yahudiyane ma siga siya gbɛtɛne ma.” (Romi Kaane 1.16).
\ip Xɛra Pɔli waxatini, matandi wuyaxi yi Yahudiyane nun siya gbɛtɛne tagi dɛnkɛlɛya muxune yɛ. A gbengbenna, siya gbɛtɛ muxune na findi dɛnkɛlɛya muxune ra, xa a yi lanma ne xa Yahudiyane sariyan suxu hanma e nama a suxu. Na yi findixi matandi gbeen nan na han a fe yi fala Pɔli a kɛdi wuyaxi yi. Kitabun yireni ito yi, Pɔli a falama a a Yesu a fe Xibaru Faɲin naxan nalima, na siyane birin nan gbee ra (Romi Kaane 1.16). A mɔn a yɛbama Ala hakɛ kanne rakisima kii naxan yi, a findi ndenden na, naxan dɛnkɛlɛyaxi Yesu ma (Romi Kaane 1.18 han 8.39).
\ip Na xanbi ra, a yi a fala Alaa falan nakamalima kii naxan yi Yahudiyane fe ra hali Yahudiya muxuna ndee to tondi Yesu yatɛ Alaa Muxu Sugandixin na. A falama a na tondin mi nɔɛ Alaa falan kalɛ bayo dɔnxɛn na, a hinanna ne fan lima nɛn (Keli Romi Kaane sora 9 ma han 11). Na kui, Ala bata hinan siya gbɛtɛne fan na benun Yahudiyane mɔn xa xɛtɛ a ma waxatin naxan yi alogo Yesu a fe Xibaru Faɲin xa siya gbɛtɛne li, e yi dunuɲa yi gidi sariɲanxin liga. (Keli Romi Kaane 12.1 ma han 15.13).
\ip A raɲanna, Pɔli a falama e xa fa fala a wama siga feni Romi taan nun Esipaɲa yamanani alogo a xa Yesu a fe Xibaru Faɲin nali mɛn kaane fan ma. A yi Romi kaane xɔntɔn (15.14 han 16.27). Naxanye birin wama a kolon feni Ala muxune rakisima kii naxan yi, Kitabun yireni ito e malima nɛn na ra.
\c 1
\s Pɔli Xibarun Faɲin naxan nalima
\p
\v 1 N tan Pɔli, Alaa Muxu Sugandixina Yesu a walikɛna, Ala bata naxan xili alogo n xa findi a xɛraan na, a yi n yɛba alogo n xa Alaa falan Xibaru Faɲin nali, n bata ito sɛbɛ ɛ ma.
\p
\v 2 Ala yamaan tuli sa Yesu a fe Xibaru Faɲini ito nan na a nabine falane xɔn e Kitabu Sariɲanxine kui. 
\v 3 A dii xɛmɛna fe nan yi a ra, naxan barixi Dawuda bɔnsɔnni fati bɛndɛn mabinni, 
\v 4 Alaa Nii Sariɲanxin mɔn yi a mayita sɛnbɛni fa fala a Alaa Dii Xɛmɛn nan a ra, bayo en Marigi Yesu Alaa Muxu Sugandixin bata keli sayani. 
\v 5 Ala bata nxu findi xɛrane ra a hinanni Yesu xinla barakani alogo siyane birin xa a xuiin suxu dɛnkɛlɛyani. 
\v 6 Ɛ tan fan na muxune yɛ, Alaa Muxu Sugandixin Yesu bata naxanye xili.
\p
\v 7 Awa, ɛ tan naxanye birin Romi taani, Ala xanuntenne, a mɔn naxanye xili, ɛ yi findi a yama sariɲanxin na, n bata ito sɛbɛ ɛ birin ma.
\p En Fafe Ala nun Marigi Yesu, a Muxu Sugandixin xa hinanna nun bɔɲɛ xunbenla fi ɛ ma.
\s Ala maxandin nun barika birana
\p
\v 8 N barikan nan singe birama Ala xa ɛ birin ma fe ra, Alaa Muxu Sugandixin Yesu barakani. Amasɔtɔ muxune ɛ dɛnkɛlɛyana fe falama dunuɲa yiren birin yi. 
\v 9 Ala nan n seren na, n walima naxan xa a Dii Xɛmɛna fe Xibaru Faɲin nalini n niin birin na. A a kolon a n miriyana ɛ xɔn ma waxatin birin 
\v 10 n nɛma Ala maxandɛ waxati yo yi. N na Ala maxandima, xa a sagoon na a ra, a xa fɛrɛn fi n ma n siga ɛ konni. 
\v 11 Amasɔtɔ ɛ to xɔnla n ma kati, alogo Alaa Nii Sariɲanxin bata naxan fi n ma, n yi na nde radangu ɛ ma, ɛ yi sɛnbɛn sɔtɔ 
\v 12 alogo en yi en bode ralimaniya en ma dɛnkɛlɛyani.
\p
\v 13 Ngaxakedenne, n waxi a xɔn ma ɛ xa a kolon, n bata yi kata nun sanɲa ma wuyaxi, n xa sa ɛ xɔntɔn koni n mi fɛrɛ sɔtɔ. N yi waxi a xɔn ma, n xa dɛnkɛlɛya muxuna ndee sɔtɔ ɛ konni alo n na a sɔtɔ siya gbɛtɛne yɛ kii naxan yi. 
\v 14 Goronna n xun ma n xa wali birin fɛma, Girɛkine nun xuluntarene e nun xaxilimane nun xaxilitarene. 
\v 15 Nanara, a xɔnla n ma han, n xa Yesu a fe Xibaru Faɲin nali ɛ tan Romi kaane fan ma.
\s Yesu a fe Xibaru Faɲina sɛnbɛna
\p
\v 16 N mi yagin Yesu a fe Xibaru Faɲin naliyɛ, bayo Ala sɛnbɛn na a ra alogo naxan yo na la a ra, na xa kisi, fɔlɔ Yahudiyane ma siga siya gbɛtɛne ma. 
\v 17 Yesu a fe Xibaru Faɲin bata tinxinyaan makɛnɛn, Ala naxan fima muxune ma. Na fɔlɔxi dɛnkɛlɛyaan nan ma a raɲan dɛnkɛlɛyaan ma, alo a sɛbɛxi kii naxan yi Kitabuni, a naxa, “Naxan na tinxin dɛnkɛlɛyaan xɔn, na nii rakisin sɔtɔma nɛn.”\f + \fr 1.17\fr* Xabakuki 2.4\f*
\s Muxune yalagi fena
\p
\v 18 Ala bata a xɔlɔn makɛnɛn sa keli ariyanna yi lan muxune Ala kolontareyaan nun e tinxintareyaan ma naxanye ɲɔndin luxunma tinxintareyani. 
\v 19 Amasɔtɔ muxune nɔɛ naxan kolonɲɛ Ala fe yi, e bata na yigbɛ, bayo Ala bata yi na makɛnɛn e xa. 
\v 20 Bayo xabu dunuɲa da, Ala kɛɲaan naxanye mi toma yɛɛn na alo a habadan sɛnbɛn nun a Alayana, ne yigbɛma ki faɲi, bayo muxune e famuma a daala xɔn. Nanara, e mi nɔɛ e yɛtɛ xun mafalɛ. 
\v 21 Hali e to Ala kolon, e mi a binyama, e mɔn mi barikan birama a xa. Koni e miriyane bata lu fuyan. E xaxilitareyaan yi e bɔɲɛne lu dimini. 
\v 22 E bata e yɛtɛ yatɛ xaxilimane ra, koni e findi daxune ra. 
\v 23 E bata habadan Alaa binyen masara suxurene ra naxanye rafalaxi muxune nun xɔline nun subene nun bubu seene maligan na naxanye faxama.
\p
\v 24 Nanara, Ala bata e rabeɲin e xɔsi feene yi e bɔɲɛne kunfaxi naxanye xɔn, e yi lu e bode fati rayelefuɛ. 
\v 25 E yi Alaa ɲɔndin masara wulen na, e wali dali seene xa, e yi e batu, benun e xa daala kanna Ala yɛtɛɛn batu naxan lan a batu han habadan. Amina.
\p
\v 26 Na feene ma, Ala yi e lu e kunfa fe rayelefuxi xɔsixine yi. Amasɔtɔ hali e ɲaxanle fan bata e mɛ e da kiin na, e kafu ɲɔxɔya gbɛtɛye liga naxanye mi daxa. 
\v 27 Xɛmɛne fan na kii nin, e yi e mɛ e ɲaxanle kafu ɲɔxɔyaan na, e yi e bode rakunfa. Xɛmɛn nun xɛmɛn yi e bode rayagi e kafu. E yi e fe ɲaxin saranna sɔtɔ.
\p
\v 28 Bayo e to bata tondi Ala kolonɲɛ, a bata e rabeɲin e xaxilitareyani, e yi lu fe haramuxine ligɛ. 
\v 29 E lugoxi tinxintareyaan sifan birin na, fe ɲaxin nun milɛn nun ɲaxuna. E lugoxi xɔxɔlɔnyaan nun faxa ti xɔnla nun lantareyaan nun yanfantenyaan nun maraɲaxun nun muxu mafalan na. 
\v 30 E bata findi muxu xili kalane nun Ala yaxune nun yanda muxune nun wasodene nun muxu kanbaxine ra, e fe ɲaxi kɔtɛ nɛnɛne raminima, e murutɛ e bari muxune ma. 
\v 31 Xaxilitarene nun lannayatarene nun hinantarene nun kininkinintarene nan e ra. 
\v 32 Anu, e Alaa sariya tinxinxin kolon, a muxun naxanye feni itoe ligama, ne lan nɛn, e faxa. Hali na, e luma na feene nan ligɛ tun, a mɔn nafan e ma muxu gbɛtɛye fan yi ne liga.
\c 2
\s Alaa kitina
\p
\v 1 I findi ndenden na, i tan naxan bodene yalagima, i mi nɔɛ i yɛtɛ xun mafalɛ. Amasɔtɔ i bodene yalagin feen naxanye ma, i tan fan yɛtɛɛn ne ligama. Nayi, i bata i yɛtɛɛn fan yalagi. 
\v 2 En na a kolon Ala kiti tinxinxin sama nɛn muxune ma, naxanye fe sifani itoe ligama. 
\v 3 Koni i laxi a ra a i tan minɛ Alaa kitin bun ba, i tan naxan bodene yalagima feene ma i tan yɛtɛɛn naxanye ligama? 
\v 4 Hanma i yoxi Alaa nɛma fisamanten gbeen ma ba, e nun a diɲana? I mi a kolon a Alaa fanna lan nɛn a yi i sigati kiin maxɛtɛ ba? 
\v 5 Koni i ya tengbesenyaan ma, i mi waxi i bɔɲɛn maxɛtɛ feni. Nanara, i luma Alaa xɔlɔn fari sɛ naxan namaraxi i xili ma, a yi i li Alaa kiti tinxinxin na mini kɛnɛnni waxatin naxan yi. 
\v 6 Amasɔtɔ na waxatini, Ala “muxun birin saranma nɛn a kɛwanle ra.”\f + \fr 2.6\fr* A mato Yaburin 62.13 nun Sandane 24.12 kui.\f* 
\v 7 A habadan nii rakisin fima nɛn muxune ma naxanye na e tunnafan fe faɲin ligadeni e yi binyen nun xunnayerenna nun faxatareyaan fen. 
\v 8 Koni a xɔlɔn nun a bɔɲɛ teen kelima nɛn muxune xili ma naxanye e yɛtɛ yigboma, e tondi ɲɔndin ma, e lu tinxintareyaan bun. 
\v 9 Awa, tɔrɔn nun kɔntɔfinle sama nɛn fe ɲaxi rabane birin fari, fɔlɔ Yahudiyane ma siga siya gbɛtɛne ma. 
\v 10 Koni Ala binyen nun xunna kenla nun bɔɲɛ xunbenla fima nɛn fe faɲi rabane ma, fɔlɔ Yahudiyane ma siga siya gbɛtɛne ma. 
\v 11 Amasɔtɔ Ala mi muxune rafisama e bode xa.
\p
\v 12 Naxanye birin yulubin ligama, e mi Musaa sariyan bun, ne halagima nɛn hali ba na sariyan na. Koni naxanye birin yulubin ligama Musaa sariyan bun, ne yalagima nɛn sariyan xɔn. 
\v 13 Amasɔtɔ naxan na a tuli mati sariyan na, na xa mi Ala kɛnɛnxi koni naxan na sariyan suxu, Ala na nan yatɛxi tinxin muxun na. 
\v 14 Awa, siya gbɛtɛn naxanye mi Musaa sariyan kolon ne na fena nde liga naxan daxa sariyani e gbee muxuyaan xɔn, ne bata e gbee sariyan namini hali Musaa sariyan to mi yi e yii. 
\v 15 Na a yitama nɛn a sariyan yamarin naxan fixi, na yi sɛbɛxi e bɔɲɛn nin. E yɛtɛ xaxinla fan luma e kawandɛ, a yi e fe kalan yita e ra waxatina nde, a mɔn yi e kɛwanle xun mayɛngɛ waxati gbɛtɛ. 
\v 16 A ligama na kii nin Ala na mini muxune wundo feene makitideni lɔxɔn naxan yi a Muxu Sugandixin Yesu barakani, alo n Yesu a fe Xibaru Faɲin naxan nalima, na a falan kii naxan yi.
\s Yahudiyane nun sariyana fe
\p
\v 17 Koni i tan naxan a falama a Yahudiyan nan i ra, i yengi saxi sariyan ma, i yɛtɛ matɔxɔma Ala yi, 
\v 18 i a sagoon kolon, sariyan bata i xaran fe fisamantenna sugandin ma. 
\v 19 I laxi a ra fa fala a danxutɔne yii rasuxun nan i tan na, e nun kɛnɛnna naxan muxune malima dimini, 
\v 20 naxan xaxilitarene xaranma e nun diidine karamɔxɔna, bayo i laxi a ra a i bata fe kolonna nun ɲɔndin yɛtɛɛn sɔtɔ sariyani. 
\v 21 Nayi, i tan naxan bonne xaranma, i yɛtɛ xaranma ba? I tan naxan kawandin bama a muxun nama muɲan ti, i tan mi muɲan tiin ba? 
\v 22 I tan naxan tɔnna dɔxɔma yalunyaan na, i tan mi yalunyaan ligan ba? Suxurene raɲaxu i tan naxan ma, i mi e batu banxine kui seene tongon ba? 
\v 23 I i yɛtɛ matɔxɔma sariyani, koni i Ala matandima sariya kalan xɔn! 
\v 24 Amasɔtɔ, Kitabun naxa, “Ala xinla rayelefuxi siya gbɛtɛne yɛ ɛ tan nan ma fe ra.”\f + \fr 2.24\fr* Esayi 52.5\f*
\p
\v 25 Yahudiyane banxulanna lan, xa i sariyan suxu. Koni xa sariya kalan nan i ra, hali i banxulanxi, i fa yatɛxi nɛn alo siya gbɛtɛ banxulantarena. 
\v 26 Siya gbɛtɛn naxanye mi banxulanxi, xa ne sariyan suxu, Ala mi na yatɛ alo Yahudiya sariya suxune ba? 
\v 27 Xa banxulantarena Alaa sariyan suxu, a mi i tan Yahudiya banxulanna yalagɛ ba? Amasɔtɔ i sariyan kalama, hali a sɛbɛxin to i yii. 
\v 28 Yahudiya dinan maligan muxun naxan yi, na mi findixi Yahudiya kɛndɛ yɛtɛɛn na. Banxulan feen mi findixi fati bɛndɛna fe gbansanna ra. 
\v 29 Koni muxun findima Yahudiya kɛndɛn na a kui feene nan xɔn. Banxulanya kɛndɛn luma muxun bɔɲɛn nin fata Alaa Nii Sariɲanxin na. Sariya sɛbɛxi mi a ra. Na muxu sifan mi tantunna sɔtɔma adamadiine ra fɔ Ala yɛtɛna.
\c 3
\p
\v 1 Nanse Yahudiyane rafisaxi muxun bonne xa nayi? Banxulanna tɔnɔn nanse ra? 
\v 2 Tɔnɔ wuyaxi a ra kiin birin yi. A singen naxan na, Ala bata a falane birin taxu Yahudiyane ra. 
\v 3 Awa, na di, xa dɛnkɛlɛyaan mi muxuna ndee yi, na Alaa tinxinna kalɛ ba? 
\v 4 Ɛn-ɛn de! Ɲɔndin kanna nan Ala ra hali muxune birin findi wule falane ra. A sɛbɛxi Kitabuni, a naxa, “Nanara, i na falan ti, i tan nan tinxin. I na kitin sa, i yoon sɔtɔ.”\f + \fr 3.4\fr* Yaburin 51.6\f*
\p
\v 5 Koni xa en ma tinxintareyana Alaa tinxinna raminima kɛnɛnni, en nanse falama lan na feen ma? Ala mi tinxintareyaan xan ligama nayi, a na a xɔlɔn nagodo en ma? N falan tima alo muxune. 
\v 6 Ɛn-ɛn de! Xa a yi na kii nin nun, Ala nɔɛ dunuɲa makitɛ di?
\p
\v 7 Koni na di? Xa Alaa ɲɔndin makɛnɛnma n ma wulen nan xɔn, a binyen yi fari sa, nanfera n tan mɔn yalagɛ nayi alo yulubi kanna? 
\v 8 Nayi, nanfera en mi a falama, en naxa, “En fe ɲaxin liga alogo a xa yatɛ fe faɲin na?” Wule falana ndee na falan sama nxu xun ma. Na kanne yalagi daxin na a ra.
\s Muxu yo mi na naxan tinxin
\p
\v 9 A di nayi? Nxu tan fisa bonne xa ba? Ɛn-ɛn de! En bata yi a yigbɛ nun fa fala Yahudiyane nun siya gbɛtɛne birin yulubin sɛnbɛn bun ma, 
\v 10 alo a sɛbɛxi Kitabuni kii naxan yi, a naxa,
\q “Tinxin muxu yo mi na
\q hali keden pe!
\q
\v 11 Muxu yo mi na
\q naxan fe kolon.
\q Muxu yo mi na
\q naxan Ala fenma.
\q
\v 12 Muxun birin bata kiraan fata.
\q E birin bata lu fufafu.
\q Muxu yo mi a faɲin nabama
\q hali muxu keden pe!
\q
\v 13 E kɔɛ yinle rabixi
\q alo gaburuna,
\q yanfa falane nan e lɛnne ma.
\q E fala xuine xɔlɔ
\q alo koson xɔlɛna.
\q
\v 14 E dɛɛn nafexi dangane nun fala xui xɔlɛne nan na.
\q
\v 15 E mafura wuli raminideni.
\q
\v 16 Gbalon nun kalan nan e kirane xɔn.
\q
\v 17 E mi bɔɲɛ xunbenla kiraan kolon!
\q
\v 18 E mi gaxuma Ala yɛɛ ra mumɛ!”\f + \fr 3.10-18\fr* Yaburin 14.1-3 nun 53.2-4 nun 5.10 nun 140.4 e nun Esayi 59.7-8 nun Yaburin 36.2\f*
\p
\v 19 Anu, en na a kolon a sariyan naxan birin falama, a falama muxune nan xa naxanye sariyan bun, alogo birin dɛɛn xa suxu, dunuɲa muxune birin yi kolon fe kalane ra Ala yɛtagi. 
\v 20 Nanara, adamadi yo mi yatɛxi tinxin muxun na Ala yɛɛ ra yi sariya suxun xɔn, bayo sariyan yulubin nan tun yitama en na.
\p
\v 21 Koni iki, ba sariyan na, tinxinna nde bata mini kɛnɛnni Ala naxan fima muxune ma, Sariya Kitabun nun nabine kitabune bata yi naxan seren ba. 
\v 22 Naxanye birin na dɛnkɛlɛya, Ala ne ratinxinma a yɛɛ ra yi nɛn dɛnkɛlɛyaan xɔn Yesu yi, Alaa Muxu Sugandixina. Amasɔtɔ tagi raba mi na. 
\v 23 Muxun birin bata yulubin liga. Nanara, e mi Alaa binyen sɔtɔxi. 
\v 24 Koni Ala muxune kima tinxinni a hinanna nan xɔn, a yi e xunba a Muxu Sugandixin Yesu barakani. 
\v 25 Ala a tan nan findixi a solona saan na e nun yulubi xafari saraxana, na muxune xa naxanye na dɛnkɛlɛya a wunla ma. Na bata a gbee tinxinna yita. Bayo yulubin naxanye liga benun iki, a mi yi muxune yulubine saranma e ra a diɲan waxatini, 
\v 26 koni a bata wa a tinxinna yita feni waxatini ito yi, alogo a xa tinxin feu, a mɔn yi muxune ratinxinɲɛ ayi a yɛɛ ra yi naxanye bata dɛnkɛlɛya Yesu ma.
\p
\v 27 Nayi, muxune lan e xa e yɛtɛ matɔxɔ nanfe ma? Sese! Nanfera? E to sariyan suxi, e yɛtɛ matɔxɔma na nan na ba? Ɛn-ɛn, na mi a ra, fɔ e dɛnkɛlɛyana. 
\v 28 Amasɔtɔ en bata a to muxun tinxinma Ala yɛɛ ra yi dɛnkɛlɛyaan nan xɔn, hali ba sariya suxun na. 
\v 29 Yahudiyane nan tun gbee Ala ra ba? Siya gbɛtɛne fan ma Ala xa mi a tan na ba? Siya gbɛtɛne fan ma Ala na a ra yati! 
\v 30 Ala kedenna na a ra naxan Yahudiyane ratinxinma a yɛɛ ra yi dɛnkɛlɛyaan xɔn e nun siya gbɛtɛne fan na dɛnkɛlɛya kedenna xɔn. 
\v 31 Na bunna nɛɛn a en xa sariyan beɲin dɛnkɛlɛyani ba? Ɛn-ɛn de! En lan nɛn en yi sariyan yatɛ.
\c 4
\s Iburahima misaala
\p
\v 1 En nanse falama en siyaan benba Iburahima a fe yi nayi? A nanse kolonxi feni ito yi? 
\v 2 Xa Iburahima tinxinɲɛ ayi nɛn Ala yɛɛ ra yi a kɛwanla xɔn, a yi a yɛtɛ matɔxɛ nɛn na yi. Koni a mi nɔɛ na ligɛ Ala yɛtagi! 
\v 3 Kitabun nanse falaxi lan na fe ma? A naxa, “Iburahima yi dɛnkɛlɛya Ala ma, Ala yi na yatɛ tinxinna ra a xa.”\f + \fr 4.3\fr* Dunuɲa Fɔlɔn 15.6\f* 
\v 4 Muxun naxan na wali, a yi a saranna sɔtɔ, na mi yatɛma kiseen na a xa, bayo a wali saranna na a ra. 
\v 5 Koni muxun naxan mi walima, koni a laxi Ala ra naxan Ala kolontarene matinxinma, Ala na kanna dɛnkɛlɛyaan yatɛma nɛn tinxinna ra. 
\v 6 Dawuda fan muxuna sɛwana fe falaxi na kii nin, Ala naxan yatɛxi tinxin muxun na, ba kɛwanle ra, a naxa,
\q
\v 7 “Sɛwan na kanna xa,
\q naxan ma sariya kalane bata mafelu
\q naxan yulubine bata xafari.
\q
\v 8 Sɛwan na adaman xa,
\q Marigin bata diɲa naxan hakɛn ma.”\f + \fr 4.8\fr* Yaburin 32.1-2\f*
\p
\v 9 Na sɛwan findixi Yahudiya banxulanxine nan gbansan gbee ra ba hanma siya gbɛtɛne fan? Awa, en baxi a faladeni, en naxa, a Ala Iburahimaa dɛnkɛlɛyaan yatɛ nɛn tinxinna ra a xa. 
\v 10 Koni na liga waxatin mundun yi? A bata yi banxulan hanma a munma yi banxulan? A munma yi banxulan. 
\v 11 A banxulanyaan sɔtɔ nɛn a tinxinyaan taxamasenna ra a naxan sɔtɔxi a dɛnkɛlɛyaan xɔn benun a xa banxulan waxatin naxan yi. Nanara, Iburahima yi findi muxune birin benban na naxanye dɛnkɛlɛyaxi Ala ma, na yi yatɛ e xa tinxinna ra hali e mi banxulanxi. 
\v 12 Naxanye banxulanxi, e mɔn biraxi nxu benba Iburahima dɛnkɛlɛyaan fɔxɔ ra Iburahima yi naxan yi nun benun a xa banxulan, ne fan benban nan Iburahima ra.
\s Ala Iburahima tuli sa naxan na
\p
\v 13 Ala yi Iburahima nun a bɔnsɔnna tuli sa, a naxa, dunuɲa findima nɛn e kɛɛn na. Koni a mi na tuli saan sɔtɔxi sariyan xan xɔn fɔ a tinxinna dɛnkɛlɛyaan barakani.\f + \fr 4.13\fr* A mato Dunuɲa Fɔlɔn 12.2-3 nun 17.4-6 nun 22.15-18 kui.\f* 
\v 14 Xa muxune yi na kɛɛn sɔtɔxi sariya suxun nan xɔn nun, nayi dɛnkɛlɛyaan tɔnɔ mi na. Ala en tuli saxi nɛn nayi fuyan! 
\v 15 Amasɔtɔ sariyan nan fama Alaa xɔlɔn na, bayo xa sariya mi na, sariya kalan fan mi na.
\p
\v 16 Nayi, Ala en tuli saxi dɛnkɛlɛyaan nan baraka yi, alogo a xa findi Alaa hinanna ra Iburahima yixɛtɛne birin xa naxanye sariyan sɔtɔxi e nun naxanye fan dɛnkɛlɛya alo Iburahima. Iburahima nan en birin benban na, 
\v 17 alo a sɛbɛxi Kitabun kui kii naxan yi, a naxa, “N na i findima nɛn siya wuyaxine benban na.”\f + \fr 4.17\fr* Dunuɲa Fɔlɔn 17.5\f* A tan nan en benban na Ala yɛɛ ra yi, Iburahima dɛnkɛlɛya Ala naxan ma, Ala naxan faxa muxune niin birama e yi, Ala naxan seen yamarima naxan mi na, a yi taran na. 
\v 18 Iburahima dɛnkɛlɛya nɛn a yigin ma, hali a yigin xunna to mi yi toma. Na kiini, a yi findi “siya wuyaxine benban na,” alo Ala a fala a xa kii naxan yi, a naxa, “I yixɛtɛne luma na kii nin.”\f + \fr 4.18\fr* Dunuɲa Fɔlɔn 15.5\f* 
\v 19 A bata yi ɲɛɛ kɛmɛ ɲɔxɔndɔn sɔtɔ nun, fayida a fati bɛndɛn yi faxa feni, a ɲaxanla Saran fan yi findixi gbantan na koni a dɛnkɛlɛyaan tan yi kɛndɛ. 
\v 20 Ala a tuli sa naxan na, a mi sikɛ na ma dɛnkɛlɛyatareyani, koni a dɛnkɛlɛyana a sɛnbɛ so nɛn, a yi Ala binya. 
\v 21 A yi laxi a ra yati, fa fala Ala a tuli saxi naxan na, a sɛnbɛn na rakamalima nɛn. 
\v 22 Nanara, Ala na yatɛ nɛn tinxinna ra a xa.\f + \fr 4.22\fr* Dunuɲa Fɔlɔn 15.6\f* 
\v 23 Koni na falan mi sɛbɛxi a tan keden ma fe ra, fa fala, “A yatɛxi tinxinna ra a xa.” 
\v 24 A mɔn sɛbɛxi en tan nan xa bayo na yatɛma tinxinna ra en tan fan xa, en na dɛnkɛlɛya Ala ma naxan en Marigi Yesu rakelixi sayani. 
\v 25 Yesu faxaxi en hakɛne nan ma fe ra, a yi keli sayani, a en natinxin Ala yɛɛ ra yi.
\c 5
\s Tinxinyana fe Ala yɛɛ ra yi
\p
\v 1 Bayo en bata tinxinɲɛ ayi Ala yɛɛ ra yi dɛnkɛlɛyaan xɔn, lanna bata taran en nun Ala tagi Marigi Yesu barakani, Alaa Muxu Sugandixina. 
\v 2 A bata en nafa a hinanni dɛnkɛlɛyaan xɔn en naxan yi iki. En yi sɛwa Alaa binyen sɔtɔ feen yigin na. 
\v 3 En mɔn sɛwaxi en ma tɔrɔne ra amasɔtɔ en na a kolon a tɔrɔn fama tunnafanna nan na. 
\v 4 Tunnafanna yi fa lannayaan na. Lannayaan yi fa yigin na. 
\v 5 Na yigin mi en yanfama, amasɔtɔ Ala bata a xanuntenyaan sa en bɔɲɛni a Nii Sariɲanxin xɔn ma, a bata naxan fi en ma.
\p
\v 6 Amasɔtɔ sɛnbɛ mi yi en na waxatin naxan yi, Alaa Muxu Sugandixin faxa nɛn Ala kolontarene fe ra a waxati ragidixini. 
\v 7 Fayida muxe mi yi tinɲɛ faxɛ tinxin muxuna fe ra, koni yanyina nde, muxuna nde susɛ nɛn faxɛ muxu faɲina fe ra. 
\v 8 Koni Ala a xanuntenyaan yitaxi en na na kii nin, en mɔn yi yulubi kanne ra waxatin naxan yi, Alaa Muxu Sugandixin yi faxa en xa. 
\v 9 Iki xa en bata tinxinɲɛ ayi Ala yɛɛ ra yi Yesu wunla xɔn ma, a mi sa taganɲɛ en kisɛ Alaa xɔlɔn ma a barakani. 
\v 10 Bayo xa Ala yaxun yi en na waxatin naxan yi, en nun Ala tagin yi yitɔn a Dii Xɛmɛna sayaan xɔn, xa en tagin bata yitɔn nayi, a tagan xun mi na nayi en nakisɛ Yesu a nii rakisin barakani. 
\v 11 Koni a birin mi na ra, en mɔn sɛwaxi Ala ra en Marigi Yesu Alaa Muxu Sugandixina fe ra naxan bata en nun Ala tagini tɔn iki.
\s En Benba Adama nun Yesu a fe
\p
\v 12 Nanara, yulubin soxi dunuɲa yi muxu keden peen nan xɔn ma, sayaan fan yi fa yulubin xɔn. Nanara, sayaan bata fa muxun birin ma, amasɔtɔ muxun birin bata yulubin liga. 
\v 13 Yulubin yi dunuɲa yi nun benun sariyan xa fa, anu xa sariyan mi na, yulubin fan mi yatɛma. 
\v 14 Koni fɔlɔ En Benba Adama waxatin ma han sa dɔxɔ Musa waxatin na, sayaan mangayaan ligama muxun birin xun na, hali naxanye mi En Benba Adamaa yulubin sifan liga naxan Alaa sariyan kala.
\p En Benba Adama yi findixi muxu famatɔɔn misaala nan na. 
\v 15 Koni Alaa kiseen mi maligaxi Adama hakɛn na. Hali muxu wuyaxi to bata sayaan sɔtɔ a tan kedenna hakɛn xɔn, Alaa hinanna nun a kiin hinanna gbo na xa, a naxan fixi muxu wuyaxi ma muxu keden peen barakan xɔn, Yesu, a Muxu Sugandixina. 
\v 16 Alaa kiseen nun muxu kedenni ito yulubin mɔn mi raɲanma fe kedenna ma. Bayo yulubi keden peen kitin bata a liga adamadiine yi yalagi, koni Alaa kiseen faxi yulubi wuyaxin liga xanbin nin, a yi tinxinyaan nafa. 
\v 17 Xa sayaan bata nɔɔn sɔtɔ muxu kedenna hakɛn xɔn, na muxu kedenna fe ra, na muxune fan mi taganɲɛ nɔɔn sɔtɛ Alaa Muxu Sugandixin Yesu kedenna dunuɲa yi gidin xɔn, naxanye Alaa hinan ɲantaren sɔtɔma e nun a kiseen naxan findixi tinxinna ra.
\p
\v 18 Nanara, birin yalagixi kii naxan yi hakɛ kedenna xɔn, kɛwali tinxinxi kedenni ito fan bata findi tinxinna ra na kiini naxan nii rakisin nafama muxune birin ma. 
\v 19 Amasɔtɔ muxu wuyaxi findixi hakɛ kanne ra kii naxan yi muxu kedenna fala suxutareyaan xɔn ma, muxu wuyaxi fan natinxinma ayi na kii nin Ala yɛɛ ra yi muxu kedenna a fala suxun barakani.
\p
\v 20 Sariyan bata fa alogo hakɛne xa wuya ayi, koni yulubin gboxi ayi dɛnaxan yi, Alaa hinanna fan bata gbo ayi mɛnni mɔn. 
\v 21 Nanara, yulubin mangayaan ligaxi kii naxan yi sayani, Alaa hinanna fan mangayaan ligama tinxinyaan xɔn ma na kii nin, a yi en naso habadan nii rakisini, en Marigi Yesu Alaa Muxu Sugandixin barakani.
\c 6
\s Sayaan nun siimayana Yesu xɔn
\p
\v 1 En nanfe falama? En luyɛ yulubine ligɛ ba alogo Alaa hinanna xa gbo ayi? 
\v 2 Ɛn-ɛn de! En luxi nɛn alo en bata faxa yulubin mabinni, en mɔn luyɛ en ma dunuɲa yi gidin ligɛ yulubini di nayi? 
\v 3 Ɛ mi a kolon ba, a en tan naxanye bata rafu igeni Alaa Muxu Sugandixin Yesu xinli, a en bata rafu a xɔn ma a sayani? 
\v 4 Nayi, en nun Yesu bata maluxun en bode xɔn ma a sayani en nafuxi igeni waxatin naxan yi, alogo Alaa Muxu Sugandixin kelixi sayani kii naxan yi a fafe a binyeni, en fan xa sigan ti dunuɲa yi gidi nɛnɛni na kiini.
\p
\v 5 Amasɔtɔ xa en birin bata findi kedenna ra a sayani, en fan kelima nɛn sayani alo a tan. 
\v 6 En xa ito kolon: en ma muxuya fonna bata faxa Yesu xɔn wudin ma, alogo en ma muxuyaan naxan yulubini, na xa ɲan, en yi ba yulubina konyiyani. 
\v 7 Amasɔtɔ muxun na faxa, a xɔrɔyama nɛn yulubin ma. 
\v 8 Xa en nun Alaa Muxu Sugandixin bata faxa en bode xɔn ma, en mɔn laxi a ra nayi fa fala en nii rakisin sɔtɔma nɛn en bode xɔn ma. 
\v 9 Amasɔtɔ en na a kolon fa fala Alaa Muxu Sugandixin bata keli sayani, a mi fa faxama sɔnɔn, sɛnbɛ mi fa sayaan na a fari sɔnɔn. 
\v 10 Amasɔtɔ a faxa nɛn, a faxa yulubin nan ma fe ra sanɲa ma keden han habadan. Iki a a nii ra, a siimayani Ala nan xa. 
\v 11 A na kii nin, ɛ fan xa ɛ yɛtɛ yatɛ muxu faxaxine ra yulubin ma, koni ɛ luxi ɛ siimayani Ala xa Alaa Muxu Sugandixin Yesu nin.
\p
\v 12 Nanara, yulubin nama fa mangayaan liga ɛ fati bɛndɛni sɔnɔn naxan faxama, ɛ lu a waxɔn feene ligɛ. 
\v 13 Ɛ nama ɛ fatin yire yo lu yulubini alo yɛngɛ so sena tinxintareyaan xa, koni ɛ yɛtɛ so Ala yii, alo a bata muxun naxanye rakeli sayani. Ɛ fatin yiren birin so Ala nan yii yɛngɛ so seen na tinxinyaan xa. 
\v 14 Na ma, yulubin nama mangayaan liga ɛ xun na, bayo ɛ mi fa sariyan bun ma sɔnɔn, fɔ Alaa hinanna.
\s Tinxinyana konyine
\p
\v 15 Na di nayi? A lan en xa lu yulubin ligɛ ba, bayo en mi fa sariyan bun ma sɔnɔn, fɔ Alaa hinanna? Ɛn-ɛn de! 
\v 16 Ɛ mi a kolon ba, ɛ na ɛ yɛtɛ so muxuna nde yii ɛ findi a xui suxu konyin na, ɛ findima na kanna konyin nan na ɛ naxan xui suxuma? A findɛ yulubin na, i yi faxa, hanma a findɛ Ala xuiin suxun na, i yi yatɛ tinxin muxun na. 
\v 17 Koni tantunna Ala xa, bayo yulubina konyin nan yi ɛ ra nun, koni xaranna naxan taxu ɛ ra, ɛ bata na suxu ɛ bɔɲɛni. 
\v 18 Ɛ bata xɔrɔya yulubin ma, ɛ findi tinxinyana konyine ra. 
\v 19 N dunuɲa misaali ito falama ɛ xa nɛn alogo ɛ xa a yɛɛ to hali sɛnbɛ to mi ɛ yi. A fɔlɔni nun ɛ bata yi ɛ fatin birin findi xɔsi feene konyin na, ɛ kɛwali ɲaxine yi siga gboɛ ayi. Koni iki, ɛ fatin birin xa findi tinxinyana konyin na, ɛ yi sariɲan.
\p
\v 20 Ɛ yi yulubina konyiyani waxatin naxan yi, ɛ mi yi tinxinyaan bun ma nun. 
\v 21 Ɛ feen naxanye liga na waxatini, ɛ yagixi naxanye ra iki, ɛ tɔnɔn mundun sɔtɔxi ne yi? Ne raɲanna findixi sayaan nan na. 
\v 22 Koni iki, ɛ bata xɔrɔya yulubin ma, ɛ findi Alaa konyine ra. Ɛ marasariɲanna nan findixi na tɔnɔn na, naxan naɲan findixi habadan nii rakisin na. 
\v 23 Bayo yulubin saranna nan sayaan na koni Alaa kisena, habadan nii rakisin nan na ra en Marigi Yesu Alaa Muxu Sugandixini.
\c 7
\s Dɛnkɛlɛya muxune bata xɔrɔya
\p
\v 1 Ngaxakedenne, ɛ tan naxanye sariyan kolon, ɛ a kolon fa fala a sariyan muxun yamarima fanni a daxi. 
\v 2 A misaala findixi ɲaxanla nan na naxan dɔxi xɛmɛn xɔn. Na nun a xɛmɛna e bode ra fanni a daxi, koni xa a xɛmɛn faxa, a bata mini sariyan bun naxan yi e xidixi e bode ra. 
\v 3 Nanara, xa a dɔxɔ xɛmɛ gbɛtɛ xɔn, a xɛmɛ singen mɔn a nii ra, a bata yalunyaan liga na yi. Koni xa a xɛmɛn faxa, nayi a bata mini na sariyan bun. Nayi, a nɔɛ dɔxɛ gbɛtɛ xɔn nɛn, na mi findixi yalunyaan na. 
\v 4 Ngaxakedenne, ɛ tan fan bata faxa sariyan mabinni Alaa Muxu Sugandixin fati bɛndɛn xɔn ma. Nayi, ɛ bata findi na gbeen na, naxan kelixi sayani alogo en xa wali faɲine kɛ Ala xa. 
\v 5 Amasɔtɔ fati bɛndɛn nafan feene yi en yamarima waxatin naxan yi, yulubin nafan fe ɲaxine yi walima en fatine yi sariyan xɔn alogo naxan en faxama en yi na liga. 
\v 6 Koni iki, en bata mini sariyan bun, amasɔtɔ en bata faxa sariyan bun, naxan yi en suxi. En fa Alaa Nii Sariɲanxina a kira nɛnɛn nan xɔn, en mi fa fe fori sɛbɛxine bun.
\s Sariyan nun hakɛna fe
\p
\v 7 En nanfe falama nayi? Sariyan yɛtɛɛn nan yulubin na ba? Ɛn-ɛn de! Sariyan nan a ligaxi n yulubin kolon. Xa sariyan mi yi a fala n xa nun, i nama mila ayi, n mi yi milan kolonma nun.\f + \fr 7.7\fr* A mato Xɔrɔyaan 20.17 nun Sariyane 5.21 kui.\f* 
\v 8 Na ma, yulubin yi fɛrɛn sɔtɔ, a milan sifan birin naso n tan yi sariyan xɔn ma. Amasɔtɔ xa sariyan mi yi na nun, yulubin faxaxin nan yi a ra. 
\v 9 Sariyan mi yi na waxatin naxan yi, n yi kɛndɛ, koni yamarin to fa, yulubin yi fa, n yi faxa. 
\v 10 Yamarin naxan faxi siimayana fe ra, na faxi sayaan nan na n tan ma. 
\v 11 Bayo, yulubin bata fɛrɛn sɔtɔ yamarin xɔn, a yi n yanfa, a n faxa.
\p
\v 12 Nanara, sariyan sariɲan, yamarin sariɲan, a tinxin, a fan. 
\v 13 Na bunna di? Fa fala naxan fan, na bata findi sayaan na n tan xa? Ɛn-ɛn de! Yulubin nan bata n faxa na se faɲin xɔn, alogo a xa kolon yulubin na. Nayi, yulubin sɛnbɛ gbeen yi makɛnɛn yamarin xɔn.
\s Yulubin yi muxun nɔ
\p
\v 14 En na a kolon fa fala a sariyan fataxi Alaa Nii Sariɲanxin nan na, koni fati bɛndɛn nan n tan na, naxan bata mati a findi yulubina konyin na. 
\v 15 N naxan ligama, n mi na bayen kolon. Amasɔtɔ n waxi naxan liga feni, n mi na xan ligama, koni fɔ naxan mi rafan n ma n na nan ligama. 
\v 16 N mi waxi naxan liga feni, n na nan ligama. Na a yitama nɛn fa fala a n bata tin a sariyan fan. 
\v 17 Nayi, n tan xa mi na ligama, koni yulubin nan na ra naxan n yi. 
\v 18 Amasɔtɔ n na a kolon a fe faɲin mi n tan yi fata n fati bɛndɛn nafan feene ra, bayo hali fe faɲin liga xɔnla n ma, n mi nɔɛ a ligɛ. 
\v 19 N waxi fe faɲin naxan liga feni, n mi na xan ligama, koni n mi waxi fe ɲaxin naxan liga feni, n luma na nan ligɛ. 
\v 20 Feen naxan liga xɔli mi n ma, xa n na liga, na bunna nɛɛn, fa fala n tan xa mi a ligaxi, koni yulubin naxan n yi.
\p
\v 21 Nanara, sariyan naxan walima n tan yi, na ni ito ra. Fe faɲin liga xɔnla n ma waxatin naxan yi, a fɛrɛ mi na bayo fe ɲaxina n yi. 
\v 22 Anu, n sɛwaxi Alaa sariyan na n sondonni. 
\v 23 Koni n sariya gbɛtɛ nan toma n fati bɛndɛni naxan n xaxinla sariyan yɛngɛma, na yi n findi kasorasaan na yulubina sariyan xɔn ma, naxan walima n fati bɛndɛni. 
\v 24 Tɔrɔ muxun nan n na! Nde n xunbama fati bɛndɛni ito nun a rafan feene yi naxanye n xalima sayani? 
\v 25 Tantunna Ala xa en Marigi Yesu Alaa Muxu Sugandixin barakani!
\p Nayi, n bata findi Alaa sariyan konyin na n xaxinli, koni n fati bɛndɛn nafan feene bata n findi yulubina sariyana konyin na.
\c 8
\p
\v 1 Nanara, muxun naxanye Alaa Muxu Sugandixin Yesu yi, Ala mi fa ne yalagima. 
\v 2 Amasɔtɔ, Alaa Nii Sariɲanxina nii rakisin sariyan bata n xɔrɔya yulubin nun sayaan sariyan ma Alaa Muxu Sugandixin Yesu barakani. 
\v 3 Amasɔtɔ sariyan mi yi nɔɛ na ligɛ, bayo fati bɛndɛn nafan feene bata a sɛnbɛn ɲan. Ala nan na liga, a yi a yɛtɛna Dii Xɛmɛn nafa adamadi yulubi kanne sawurani, a yulubin yalagi fati bɛndɛni. 
\v 4 Ala na ligaxi nɛn alogo sariyan tinxinna xa kamali en yi, en tan naxanye mi fa en fati bɛndɛn nafan feene ligama, koni fɔ Alaa Nii Sariɲanxin nafan feene. 
\v 5 Awa, naxanye e fati bɛndɛn nafan feene ligama, ne luma e mirɛ na fe sifane nan ma, koni naxanye Alaa Nii Sariɲanxin nafan feene ligama, ne luma e mirɛ Alaa Nii Sariɲanxina feene nan ma. 
\v 6 Fati bɛndɛn natan miriyane na lu i yi, sayaan nan na ra, koni xa i miriyane keli Alaa Nii Sariɲanxin nin, siimayaan nan na ra e nun bɔɲɛ xunbenla. 
\v 7 Amasɔtɔ fati bɛndɛn natan miriyane findixi Ala yaxun nan na, bayo e mi nɔɛ i xurɛ Alaa sariyan bun mumɛ! 
\v 8 Naxanye e fati bɛndɛn nafan feene ligama, ne mi Ala kɛnɛnɲɛ mumɛ!
\p
\v 9 Koni ɛ tan mi fa ɛ fati bɛndɛn nafan feene ligama fɔ Alaa Nii Sariɲanxin nafan feene, Alaa Nii Sariɲanxin to ɛ yi. Amasɔtɔ xa Alaa Muxu Sugandixina Niin mi muxun naxan yi, Alaa Muxu Sugandixin gbee mi na kanna ra. 
\v 10 Koni xa Alaa Muxu Sugandixina ɛ tan yi, ɛ fati bɛndɛn bata faxa yulubina fe ra, koni ɛ niina ɛ yi, amasɔtɔ ɛ bata ratinxinɲɛ ayi Ala yɛtagi. 
\v 11 Anu, Alaa Niin naxan Yesu rakelixi sayani, xa na lu ɛ yi, a tan naxan Alaa Muxu Sugandixin nakelixi sayani, na mɔn nii rakisin fima nɛn ɛ fati bɛndɛne ma a Nii Sariɲanxin barakani naxan luma ɛ yi.
\p
\v 12 Na ma, ngaxakedenne, goronna en xun ma. Koni fati bɛndɛn tan goronna mi en xun ma en yi a rafan feene liga. 
\v 13 Amasɔtɔ xa ɛ lu ɛ fati bɛndɛn nafan feene ligɛ, ɛ faxama nɛn. Koni xa ɛ fati bɛndɛn natane faxa Alaa Nii Sariɲanxin xɔn, ɛ nii rakisin sɔtɔma nɛn. 
\v 14 Alaa Nii Sariɲanxin muxun naxanye yii rasuxi, Alaa diin nan ne ra. 
\v 15 Amasɔtɔ ɛ Niin naxan sɔtɔxi, na mi ɛ findixi gaxun konyin na. Koni a bata ɛ findi Alaa diine ra. En xinla tima na nan baraka yi, en naxa, “Baba, n fafe!” 
\v 16 Alaa Nii Sariɲanxin yɛtɛɛn sereyaan bama en niin xa, a Alaa diin nan en tan na. 
\v 17 En to findixi Alaa diine ra, en fama nɛn kɛɛn sɔtɔdeni alo a diine bayo Ala barayin naxan namaraxi a Muxu Sugandixin nun a muxune xa, en na sɔtɔma nɛn. Xa en nun Yesu tɔrɔ en bode xɔn ma, en birin nan a binyen sɔtɔma nayi.
\s Binyen naxan fama
\p
\v 18 N bata a kolon a en tɔrɔn naxan sɔtɔma iki, e nun binyen naxan fama, ne tagi kuya kati! 
\v 19 Bayo daala birin luxi nɛn alo a Ala legedenma, a digima na waxatin na han Alaa diine nɔrɔn sa minima kɛnɛnni waxatin naxan yi. 
\v 20 Amasɔtɔ daala lu nɛn kobiyaan bun.\f + \fr 8.20\fr* A mato Dunuɲa Fɔlɔn 3.17\f* A sago mi yi a ra, koni Ala sagoon nan a luxi na kiini alogo yigin xa sɔtɔ, 
\v 21 fa fala daala xɔrɔyama nɛn kalana konyiyaan ma, a yi fa Alaa diine xɔrɔya kɛndɛni. 
\v 22 Amasɔtɔ en na a kolon, xabu a fɔlɔni han waxatini ito yi, a luxi alo daala birin kutunma xɔlɛni alo ɲaxanla naxan dii barini. 
\v 23 Koni daala xa mi keden a ra, koni en tan naxanye fan singe Alaa Nii Sariɲanxin sɔtɔxi, en fan sɔxɔlɛxi en bɔɲɛni, en Ala mamɛma waxatin naxan yi a en findi a diine ra, a yi en gbindin xunba. 
\v 24 Amasɔtɔ en bata kisi na yigin xɔn. Anu, i yigin saxi feen naxan yi, xa i bata na to, na mi fa xilɛ yigina. En bata yelin naxan sɔtɛ, en fa en xaxili tima na ra di? 
\v 25 Koni en munma naxan sɔtɔ, xa en na en yigin sa na fari, en na a mamɛma nɛn tunnafanni.
\p
\v 26 Alaa Nii Sariɲanxina en tan sɛnbɛtare kanne malima na kii kedenna nin. Amasɔtɔ en mi a kolon en lan en xa Ala maxandi naxan ma. Koni Nii Sariɲanxin yɛtɛna Ala mafanma en xa kutunni naxan mi nɔɛ falɛ. 
\v 27 Ala naxan muxune bɔɲɛ yi feene toma, na a Nii Sariɲanxina miriyaan kolon, amasɔtɔ Alaa Nii Sariɲanxina Ala mafanma a yama sariɲanxin xa alo Ala sagoon kii naxan yi.
\p
\v 28 En na a kolon a Ala feene birin naɲanma a faɲin nan ma a xanu muxune xa, a naxanye xilixi a maragidini. 
\v 29 Amasɔtɔ Ala naxanye sugandi a fɔlɔni, a mɔn bata a ragidi a xa ne findi a Dii Xɛmɛn maligane ra, alogo Yesu xa lu alo dii singena a xunyɛne yɛ. 
\v 30 Ala bata yi na ragidi naxanye xa, a mɔn bata ne xili. A naxanye xilixi, a mɔn bata ne ratinxinɲɛ ayi a yɛtagi, a mɔn yi a binyen fi e ma.
\s Alaa xanuntenyana
\p
\v 31 Nayi, en nanse falama na fe ra? Xa Ala en xɔn, nde fa kelɛ en xili ma nayi? 
\v 32 A tan naxan mi a yɛtɛna dii xɛmɛn natanga, koni a yi a fi en birin xa, nanfera nayi a mi seen birin soɛ en yii a Dii Xɛmɛn xɔn? 
\v 33 Ala bata muxun naxanye sugandi, nde ne kansunɲɛ? Ala nan yoon fiin kanna ra. 
\v 34 Nde nɔɛ en yalagɛ? Muxu yo, bayo Alaa Muxu Sugandixin Yesu bata faxa, a mɔn yi keli sayani, a mɔn tixi Ala yiifanna ma, a Ala mafanma en xa. 
\v 35 Nanse en bɛ Alaa Muxu Sugandixina xanuntenyani? Tɔrɔn nun kɔntɔfinla ba, hanma bɛsɛnxɔnyana hanma kamɛna hanma marabɛnna hanma gbalona hanma sayana silanfanna ra?\f + \fr 8.35\fr* \fk Silanfanna:\fk* Sofane yɛngɛso dɛgɛmana.\f* Ne sese mi nɔɛ a ligɛ. 
\v 36 Bayo a sɛbɛxi Kitabuni, a naxa, “E nxu faxama i tan nan ma fe ra fɛriɲɛn gbɛn! E nxu ligama alo yɛxɛɛn naxan faxa daxi a ra!”\f + \fr 8.36\fr* Yaburin 44.23\f* 
\v 37 Koni naxan en xanuxi, en nɔɔn sɔtɔma nɛn na xɔn feni itoe birin yi fefe. 
\v 38 Amasɔtɔ n na a kolon yati, sayana hanma dunuɲa yi gidina hanma malekane hanma ɲinanne hanma waxatini itoe hanma waxati famatɔne hanma sɛnbɛ kanne 
\v 39 hanma naxanye kore xɔnna ma hanma naxanye bɔxɔn bun ma, dalise yo mi na yi naxan en bɛ Alaa xanuntenyani en naxan sɔtɔxi en Marigi Yesu Alaa Muxu Sugandixin barakani.
\c 9
\s Ala muxun naxanye sugandixi
\p
\v 1 N xa ɲɔndin fala ɛ xa Alaa Muxu Sugandixin barakani, n mi wulen falama, n xaxinla mi n yalagima. N seren bama Alaa Nii Sariɲanxini: 
\v 2 N sunuxi, n bɔɲɛn mɔn sɔxɔlɛxi waxatin birin. 
\v 3 Amasɔtɔ, n yi waxi nɛn n tan yɛtɛɛn nan xa Alaa dangan sɔtɔ, n yi masiga a Muxu Sugandixin na ngaxakedenne funfuni, n kon kaane, 
\v 4 Isirayila kaane, e tan naxanye findi Alaa diine ra, e a binyen nun a layirine nun a sariyan nun a batu kiine nun a tulisane sɔtɔ. 
\v 5 E fataxi Nabi singene bɔnsɔnne nan na, Alaa Muxu Sugandixin yi mini e tan yi adamadiyaan kii ma. Ala naxan seen birin xun na, na xa tantun habadan! Amina.
\p
\v 6 Anu, na xa mi na ra de fa fala a Alaa tuli saan tɔnɔ mi fa na, bayo Isirayila kaane birin mi findixi Alaa yamana Isirayila xan na. 
\v 7 E to barixi Iburahima bɔnsɔnni, na mi a ra fa fala e birin findixi Iburahimaa dii kɛndɛne nan na. Amasɔtɔ Ala a fala nɛn a xa, a naxa, “Naxanye yatɛma i bɔnsɔnna ra, ne minima Isiyaga bɔnsɔnna nin.”\f + \fr 9.7\fr* Dunuɲa Fɔlɔn 21.12\f* 
\v 8 Na nan na ra, diin naxanye barixi adamadiyaan kii ma, Alaa dii mi ne ra, koni fɔ Ala Iburahima tuli sa diin naxanye ra, ne nan findixi a dii kɛndɛne ra. 
\v 9 Amasɔtɔ Ala Iburahima tuli sa na kii nin, a naxa, “N fama nɛn waxati saxini, Saran yi dii xɛmɛn bari.”\f + \fr 9.9\fr* Dunuɲa Fɔlɔn 18.10-14\f*
\p
\v 10 A birin mi na ra, Rebeka a dii firinne birin fafe keden nan yi a ra, en benba Isiyaga. 
\v 11 Anu, benun gulunni itoe xa bari, benun e xa fe faɲin liga hanma a ɲaxina, Ala bata yi a ragidi na nde keden xa sugandi 
\v 12 hali ba e kɛwanle ra koni fɔ a naxan xilixi. A yi a fala Rebeka xa, a naxa, “Tadan luma nɛn xunyɛna nɔɔn bun ma.” 
\v 13 A sɛbɛxi Kitabun kui ikiini, a naxa, “N bata Yaxuba xanu koni n bata Esayu raɲaxu.”\f + \fr 9.11-13\fr* A mato Dunuɲa Fɔlɔn 25.23 nun Malaki 1.2-3 kui.\f*
\p
\v 14 En nanfe falama nayi? Ala tinxintareyaan nan ligaxi nayi ba? Ɛn-ɛn de! 
\v 15 Amasɔtɔ a bata a fala Musa xa, a naxa, “N hinanɲɛ naxan na, n hinanma nɛn na ra, n kininkininɲɛ naxan ma, n kininkininma nɛn na ma.”\f + \fr 9.15\fr* Xɔrɔyaan 33.19\f* 
\v 16 Na mi fataxi muxun waxɔn feene xan na hanma a kɛwanle, koni fɔ Alaa kininkininna. 
\v 17 Amasɔtɔ a sɛbɛxi Kitabuni, Ala a falama Firawona xa dɛnaxan yi, a naxa, “N na i findixi mangan na nɛn alogo n xa n sɛnbɛn mayita i tan xɔn, n xinla yi rali dunuɲa yiren birin yi.”\f + \fr 9.17\fr* Xɔrɔyaan 9.16\f* 
\v 18 Nayi, Ala na wa kininkinin feni naxan ma a kininkinin na ma, a na wa naxan natengbesen fe yi ayi, a na ratengbesenma ayi nɛn.
\s Alaa xɔlɔn nun a kininkininna
\p
\v 19 Muxuna nde a falama n xa nɛn, a naxa, “Nanfera Ala mɔn nxu yalagima? Amasɔtɔ nde Alaa fe ragidixin matandɛ?” 
\v 20 Nde i tan na naxan Ala matandima? Fɛɲɛn nɔɛ a falɛ a rafala muxun ma ba fa fala nanfera i n nafalaxi iki? 
\v 21 Awa, nɔɔn mi fɛɲɛ rafalan yii ba, a fɛɲɛ firin nafala fɛɲɛ bɛndɛ kedenni, keden binye wanle xa, boden fe fune xa?
\p
\v 22 Nayi, Ala yi wa a xɔlɔn nun a sɛnbɛn mayita feni, a yi diɲa kati, a ti na muxune bun a xɔlɔ naxanye ma, naxanye yi halagɛ. 
\v 23 A na liga nɛn alogo a xa a binye gbeen yita na muxune ra, a kininkinin naxanye ma, a bata yi naxanye yitɔn a binyen sɔtɔ xinla ma. 
\v 24 Na nan en tan na, a naxanye xilixi, keli Yahudiyane yɛ e nun siya gbɛtɛne fan yɛ. 
\v 25 Amasɔtɔ a fala nɛn Nabi Hose xa, a naxa,
\q “Naxanye mi yi n ma yamaan na,
\q n ne xilima nɛn n ma yamana,
\q n mi yi naxanye xanuxi,
\q n ne xilima nɛn n xanuntenne.”
\p
\v 26 A mɔn sɛbɛxi mɛnni, a naxa,
\q “A yi falama e ma dɛnaxan yi,
\q ‘N ma yamaan mi ɛ ra,’
\q e fa xili bama nɛn mɛnni
\q ‘Habadan Alaa diine.’\f + \fr 9.25-26\fr* Hose 2.1-3 nun 2.25\f* ”
\p
\v 27 Nabi Esayi yi a xuini te Isirayila muxune fe ra, a naxa,
\q “Hali Isirayila muxune yi wuya ayi
\q alo mɛɲɛnsinna naxan fɔxɔ igen dɛ,
\q hali na, e dɔnxɛdin nan tun kisima.
\q
\v 28 Amasɔtɔ Marigina a fe ragidixine rakamalima nɛn dunuɲa ma a kiini sa!”\f + \fr 9.27-28\fr* Esayi 10.22-28\f*
\p
\v 29 A na kii nin, alo Nabi Esayi a fala kii naxan yi a fɔlɔni, a naxa,
\q “Xa Marigina Sɛnbɛn Birin Kanna mi yi en yixɛtɛna ndee lu nun,
\q en yi luma nɛn nun alo Sodoma taana,
\q en liga alo Gomora taana.”\f + \fr 9.29\fr* Esayi 1.9. A mato Dunuɲa Fɔlɔn 19.23-28 kui.\f*
\s Isirayila nun Xibaru Faɲina fe
\p
\v 30 En nanfe falama nayi? Siya gbɛtɛn naxanye mi yi tinxinna fenma, ne bata a sɔtɔ dɛnkɛlɛyaan barakani. 
\v 31 Koni Isirayila kaan naxanye yi sariyan tinxinna fenma, ne mi a sɔtɔma. 
\v 32 Na di? Bayo e mi a fenxi dɛnkɛlɛyaan xɔn fɔ e kɛwanle. E yi e sanna radin gɛmɛn na naxan xili, “San nadin gɛmɛna” 
\v 33 Kitabun naxan ma fe fala, a naxa, “A mato, n bata gɛmɛn sa Siyon yi, yamana e sanna radinma gɛmɛn naxan na, e bira. Koni naxan na dɛnkɛlɛya a ma, na kanna mi nimisama.”\f + \fr 9.33\fr* Esayi 28.16\f*
\c 10
\p
\v 1 Ngaxakedenne, n waxi a xɔn ma n bɔɲɛn birin yi, n kon kaane xa kisi. N na Ala maxandima e xa na ra kati! 
\v 2 N findima nɛn e tan seren na fa fala Alaa fe kunfana e yi, koni e kolontareyani. 
\v 3 Ala muxune ratinxinma kii naxan yi a yɛtɛ yɛɛ ra yi, e mi na kolon. Nayi, e bata kata, e yi e gbee kiraan sa, e mi xuruxi Alaa tinxinyaan bun. 
\v 4 Amasɔtɔ Alaa Muxu Sugandixin bata sariyan nakamali. Nanara, naxan na dɛnkɛlɛya a ma, na kanna bata tinxin Ala yɛɛ ra yi.
\s Kisi fena muxune birin xa
\p
\v 5 Muxune tinxinyaan naxan sɔtɔma sariyan xɔn, Musa bata na fe sɛbɛ, a naxa, “Naxan na e suxu, na kanna nii rakisin sɔtɔma nɛn e xɔn.”\f + \fr 10.5\fr* Saraxaraline 18.5\f* 
\v 6 Koni tinxinyaan naxan sɔtɔma Ala yɛɛ ra yi dɛnkɛlɛyaan xɔn, na sɛbɛxi Kitabun kui ikiini, a naxa, “I nama a fala i yɛtɛ ma fa fala nde nɔɛ tɛ kore?” Na bunna nɛɛn, alogo a xa sa Alaa Muxu Sugandixin nagodo. 
\v 7 Hanma “Nde sigama laxira yi?” A xa sa Alaa Muxu Sugandixin nakeli sayani. 
\v 8 Koni a nanse falaxi? A naxa, “Alaa falana i dɛxɔn ma, a i dɛɛn kui, a i bɔɲɛni,”\f + \fr 10.8\fr* A mato Sariyane 30.12-14 kui.\f* na nan dɛnkɛlɛyaan falan na, en naxan nalima iki. 
\v 9 Xa i i tiyɛ a ra i dɛni fa fala Yesu nan Marigin na, i dɛnkɛlɛya i bɔɲɛni, a Ala a rakeli nɛn sayani, i kisima nɛn. 
\v 10 Amasɔtɔ muxun dɛnkɛlɛyama a bɔɲɛn nin, Ala yi a ratinxinɲɛ ayi a yɛɛ ra yi. A yi a ti a ra a dɛni, a kisi. 
\v 11 Amasɔtɔ Kitabun naxa, “Naxan yo na dɛnkɛlɛya a ma, na mi nimisama.”\f + \fr 10.11\fr* Esayi 28.16\f* 
\v 12 Amasɔtɔ tagi raba mi Yahudiyane nun siya gbɛtɛne tagi. Marigi keden peen nan e birin xun na naxan a maxandi muxune birin kima a fonisireyani. 
\v 13 Amasɔtɔ Kitabun naxa, “Naxan yo na Marigin xili, na kisima nɛn.”\f + \fr 10.13\fr* Yowɛli 3.5\f*
\p
\v 14 Koni e a xilima di, xa e mi dɛnkɛlɛya a ma? E dɛnkɛlɛyama di, xa e munma a fe mɛ? E na mɛma di, xa muxe mi kawandin ba e xa? 
\v 15 Na kawandin bama di, xa xɛrane mi rasiga? A sɛbɛxi Kitabun kui na kii nin, a naxa, “Xɛra faɲi yibane faan lanxi han!”\f + \fr 10.15\fr* Esayi 52.7\f* 
\v 16 Koni Isirayila kaane birin mi na fe Xibaru Faɲin suxi. Amasɔtɔ, Nabi Esayi a fala nɛn, a naxa, “Marigina, nde laxi nxɔ falan na?”\f + \fr 10.16\fr* Esayi 53.1\f* 
\v 17 Anu, dɛnkɛlɛyaan fama Alaa falan mɛɛn nan xɔn ma. Alaa falan fan mɛma Alaa Muxu Sugandixina fe kawandin nan xɔn.
\p
\v 18 Koni n xa maxɔdinna ti: E mi a fe mɛxi ba? Ɛn-ɛn, e bata a mɛ! Kitabun naxa,
\q “E fala xuiin bɔxɔn birin li nɛn.
\q E falane yi siga han dunuɲa danna.”\f + \fr 10.18\fr* Yaburin 19.5\f*
\m
\v 19 Awa, n mɔn xa maxɔdinna ti, “Isirayila muxune mi a famu ba?” Musa nan singe ito yabi. A naxa, “N na ɛ raxɔxɔlɔnma ayi nɛn muxune xɔn yama faɲin mi naxanye ra. N yi ɛ raxɔlɔ siya xaxilitaren xɔn.”\f + \fr 10.19\fr* Sariyane 32.21\f* 
\v 20 Esayi yi susu Alaa falani ito tiyɛ, a naxa, “Naxanye mi yi n fenma, ne bata n to. Naxanye mi yi n maxɔdinma, n bata n yɛtɛ yita ne ra.”\f + \fr 10.20\fr* Esayi 65.1\f* 
\v 21 Koni a yi a fala Isirayila a fe ra, a naxa, “N na n yiini bandunma yama fala suxutare murutɛxine ma fɛriɲɛn gbɛn!”\f + \fr 10.21\fr* Esayi 65.2\f*
\c 11
\s Alaa kininkininna Isirayila ma
\p
\v 1 N xa maxɔdinni ito ti: Ala bata a mɛ a yamaan na ba? Ɛn-ɛn de! Amasɔtɔ Isirayila kaan nan n tan yɛtɛɛn na, Iburahima yixɛtɛna nde Bunyamin bɔnsɔnni. 
\v 2 Ala yamaan naxan sugandi a yɛtɛ xa a fɔlɔni a mi ne rabeɲinxi. Nabi Eli a mawugama Ala xa Isirayila kaane fe ra Kitabun kui dɛnaxan yi, ɛ mi mɛnna kolon ba? A naxa, 
\v 3 “Marigina, e bata i ya nabine faxa, e yi i ya saraxa gandene kala, n keden peen nan fa luxi, e mɔn kataxi n fan faxa feen na.”\f + \fr 11.3\fr* Mangane Singen 19.10 nun 19.14\f* 
\v 4 Ala a yabi di? A naxa, “N bata muxu wuli solofere ramara n yɛtɛ xa naxanye mi e xinbi sinxi Baali suxuren bun ma.”\f + \fr 11.4\fr* Mangane Singen 19.18\f* 
\v 5 A mɔn na kii nin iki, Alaa yama dɔnxɛn luxi naxanye sugandixi hinanna xɔn waxatini ito yi. 
\v 6 Xa a ligaxi hinanna nan xɔn, muxune kɛwanla mi fa a ra. Xanamu Alaa hinanna mi yi findima hinanna ra.
\p
\v 7 Nanfe ligaxi nayi? Isirayila kaane yi naxan fenma nun e sɔbɛɛn na, e mi na sɔtɔxi. Koni fɔ Ala naxanye sugandixi ne nan a sɔtɔxi. A dɔnxɛne tondixi nɛn 
\v 8 alo a sɛbɛxi kii naxan yi Kitabuni, a naxa, “Ala bata xaxili xɔdɛxɛn fi e ma, e nun yɛɛn naxanye mi seen toma e nun tunla naxanye mi falan mɛma han to.”\f + \fr 11.8\fr* A mato Sariyane 29.3 nun Esayi 6.10 kui.\f* 
\v 9 Dawuda yi a fala, a naxa, “Ala xa e ɲaxaɲaxane findi e suxu fɛrɛn na e nun luti ratixin na e yɛɛ ra naxan e rabirama, e hakɛne yi saran e ra. 
\v 10 E yɛɛne xa rafɔrɔ ayi, e yi danxu! E fanna xa ba a ra waxatin birin!”\f + \fr 11.10\fr* Yaburin 69.23-24\f*
\p
\v 11 N na ɛ maxɔdinma, Yahudiyane tantan waxatin naxan yi, e bira nɛn ba habadan? Ɛn-ɛn de! Koni e to sin hakɛni, siya gbɛtɛne yi kisi feen sɔtɔ alogo xɔxɔlɔnyaan xa Isirayila kaane suxu. 
\v 12 Anu, xa Yahudiyane hakɛn findi hɛri gbeen na dunuɲa muxune xa, xa e bɔnɔn findi hɛrin na siya gbɛtɛne xa, e na a rakamali waxatin naxan yi, na fan mi hɛrin nafɛ nayi ba?
\p
\v 13 N falan tima ɛ tan siya gbɛtɛne nan xa iki. N bata findi xɛraan na siya gbɛtɛne xa. N sɛwaxi na wanla ra bayo, 
\v 14 yanyina nde, n xɔxɔlɔnyaan nasoma nɛn n bɔnsɔnna muxuna ndee yi alogo e fan ndee xa kisi. 
\v 15 Amasɔtɔ Isirayila kaane ramɛxi waxatin naxan yi, xa Ala nun dunuɲa muxune tagini tɔn, nanse fa ligama nayi, xa e mɔn so a lannayani? Na findima kenla nan na sayani siga nii rakisini.
\p
\v 16 Anu, xa buru keden nali Ala ma, e nun naxanye bɔnbɔxi e bode xɔn, ne fan sariɲan.\f + \fr 11.16\fr* A mato Yatɛne 15.19-21 kui.\f* Xa wudin salenna sariɲan, a yiine fan luma na kii nin. 
\v 17 Koni xa a yiina ndee sɛgɛ wudi binla ma, i tan siya gbɛtɛn naxan luxi alo burunna Oliwi bili yiina, i tan yi xidi wudin binla ma e funfuni, i yi lu na wudin salenna igen sɔtɛ, 
\v 18 i nama i yɛtɛ yite na wudi yii sɛgɛxine ma. Xa i na liga, i nama ɲinan fa fala i tan xa mi salenna baloma de, salenna nan i tan baloma.
\p
\v 19 Koni waxatina nde i tan a falama nɛn, i naxa, “Wudi yiine sɛgɛxi nɛn alogo n tan xa ti e funfuni.” 
\v 20 Ɲɔndin na a ra, e sɛgɛxi nɛn masɔtɔ e dɛnkɛlɛyatareyaan ma, i tan yi ti e funfuni dɛnkɛlɛyaan xɔn. Nayi, i nama yanda ayi na feen na de, koni a liga i yeren ma. 
\v 21 Amasɔtɔ, xa Ala mi Yahudiyane ratangaxi, naxanye luxi alo wudi yii singene, a mi i fan natangama. 
\v 22 Nayi, en na en miri Alaa nɛmaan nun a yɛ xɔdɛxɛn ma. Naxanye tantanxi, a xɔdɔxɔ ne ma, koni a nɛmaan fan i tan na, koni fɔ i xa lu a nɛmaan bun nɛn, xanamu, a i fan sɛgɛma a binla ma nɛn alo wudi yiina. 
\v 23 Xa Yahudiyane mi lu e dɛnkɛlɛyatareyani, e mɔn tugunma nɛn e tiden na. Amasɔtɔ Ala nɔɛ e raxɛtɛ nɛn e funfuni. 
\v 24 Bayo, xa i tan siya gbɛtɛn ligaxi nɛn alo burunna Oliwi wudi yiin naxan yi sɛgɛxi a binla ma, i yi tugun taa kui Oliwi wudi kɛndɛn na hali i da kii mi yi a ra, nayi Yahudiyan yɛtɛɛn naxanye ligaxi alo taa kui Oliwi wudi kɛndɛn yiine, Ala taganɲɛ ne tiyɛ e yɛtɛ binla ma e funfune yi ba?
\s Isirayila birin kisima nɛn
\p
\v 25 Ngaxakedenne, n waxi Alaa wundo feni ito yita feni ɛ ra, alogo ɛ nama ɛ yɛtɛ yatɛ fekolonne ra: Isirayila yamaan fɔxɔ kedenna tondixi han siyaan bonne xasabi dɛfexin yi so. 
\v 26 Nanara, Isirayila birin kisima nɛn alo a sɛbɛxi Kitabun kui kii naxan yi, a naxa,
\q “Xunbaan kelima nɛn Siyon yi,
\q a Ala kolontareyaan birin ɲan Yaxuba bɔnsɔnni.
\q
\v 27 N na e yulubin ba e ma waxatin naxan yi,
\q n layirin xidima na nan na e xa.”\f + \fr 11.27\fr* Esayi 59.20-21\f*
\p
\v 28 Yahudiyane bata findi Ala yaxune ra alogo ɛ tan xa Yesu a fe Xibaru Faɲin sɔtɔ. Koni Ala rafan yama sugandixin mɔn e ra e benba nabi singene fe ra. 
\v 29 Amasɔtɔ Alaa kiseene nun maragidin mi kalama. 
\v 30 Ɛ tan siya gbɛtɛne, ɛ munma yi Alaa falan suxu a singeni, koni ɛ bata Ala kininkininna sɔtɔ iki amasɔtɔ Yahudiyane mi Alaa falan suxi. 
\v 31 Na kiini, iki Yahudiyane mi fa Ala xuiin suxuma alogo ɛ tan siya gbɛtɛne kininkininna naxan sɔtɔxi, e fan xa na sɔtɔ ɛ tan siya gbɛtɛne sabun na. 
\v 32 Ala bata muxun birin findi kasorasane ra e fala suxutareyaan xɔn alogo a xa kininkinin e birin ma.
\s Ala xa tantun
\p
\v 33 Alaa fonisireyaan nun a xaxilimayaan nun a fe kolonna tilin de! Nde nɔɛ Alaa fe ragidixine famunɲɛ? Nde nɔɛ a feene famunɲɛ? 
\v 34 A sɛbɛxi Kitabuni, a naxa,
\p “Nde Marigina miriyane kolon? Nde nɔɛ findɛ a kawandi muxun na?\f + \fr 11.34\fr* Esayi 40.13\f* 
\v 35 Nde nɔɛ Ala dolɛ, alogo a mɔn xa a raxɛtɛ a ma?”\f + \fr 11.35\fr* Yuba 41.3\f* 
\v 36 Amasɔtɔ feen birin kelixi a tan yii a tan nan baraka yi a tan xa. Binyena a tan nan xa habadan. Amina!
\c 12
\s Dɛnkɛlɛya muxun xa wali Ala xa
\p
\v 1 Ngaxakedenne, Ala to kininkininxi ɛ ma, n na ɛ mafanma ɛ ɛ fati bɛndɛn fi Ala ma saraxan na ɛ dunuɲa yi gidini, a sariɲan, a rafan Ala ma. Na nan findixi batu faɲin na ɛ naxan ligama Ala xa. 
\v 2 Ɛ nama ɛ yɛtɛ lu dunuɲa feene yi, koni ɛ xa ɛ kɛɲaan masara xaxilimaya nɛnɛn xɔn, alogo ɛ xa Ala sagoon kolon naxan fan, a rayabu, a kamalixi.
\p
\v 3 N na a falama ɛ birin xa Alaa maragidini a naxan fixi n ma, n naxa, ɛ nama a miri xaxilitareyani a ɛ dangu bonne ra, koni ɛ miri ɛ yɛtɛ ma xaxilimayaan nun yɛtɛ suxuni alo Ala dɛnkɛlɛyaan yatɛn naxan fixi ɛ ma. 
\v 4 En fatin yirene wuya, koni e birin nun e wali. 
\v 5 A na kii nin, hali en to wuya, en bata findi fati bɛndɛ kedenna ra Alaa Muxu Sugandixini, en lu en bode yi alo fatin yirene. 
\v 6 Ala en kixi seen sifa wuyaxi nan na, alo a ragidixi en ma kii naxan yi. Xa muxuna nde kixi nabiya falane yi, a falane xa lan dɛnkɛlɛyaan ma. 
\v 7 Xa wanla na a ra yamaan xa, a xa wanla kɛ. Naxan nɔɛ xaranna tiyɛ, na xa xaranna ti. 
\v 8 Xa naxan nɔɛ muxune ralimaniyɛ, na xa e ralimaniya. Naxan kiin tima, na xa a liga fonisireyani. Xa yɛɛratiin na a ra, na xa a sɔbɛ so na ma. Xa naxan kininkininma muxune ma, a xa a liga sɛwani.
\p
\v 9 Ɛ xanuntenyaan nama findi nafigiyaan na. Ɛ ɛ mɛ fe ɲaxin na. Naxan fan, ɛ na suxu ken! 
\v 10 Ɛ ɛ bode rafan ngaxakedenyaan xanuntenyani, ɛ yi ɛ bode binya ki faɲi. 
\v 11 Ɛ tunnafanna nama findi salayaan na. Koni ɛ wali Marigin xa wɛkilɛni. 
\v 12 Ɛ sɛwa ɛ yigina fe ra, ɛ diɲa tɔrɔni, ɛ lu Ala maxandini tun. 
\v 13 Ɛ muxu sariɲanxine goronna tongo e makone yi. Ɛ fatan muxune yisuxɛ.
\p
\v 14 Ɛ duba ɛ bɛsɛnxɔnya muxune xa, ɛ duba, ɛ nama dangan ti. 
\v 15 Naxanye sɛwaxi, ɛ sɛwa ne xɔn ma. Naxanye wugama, ɛ wuga ne xɔn ma. 
\v 16 Ɛ kui feene xa findi kedenna ra ɛ bode xa. Ɛ nama ɛ waso, koni naxan yo magodoxi ɛ tin na ma. Ɛ nama ɛ yɛtɛ yatɛ fekolonne ra.
\p
\v 17 Ɛ nama fe ɲaxin ɲɔxɔ fe ɲaxin na. Ɛ kata fe faɲin liga feen na muxune birin yɛɛ ra yi. 
\v 18 Xa a lanɲɛ, fanni na fatɛ ɛ tan na, lanna xa lu ɛ nun muxune birin tagi. 
\v 19 N xanuntenne, ɛ nama ɛ gbeen ɲɔxɔ, koni ɛ a lu Alaa xɔlɔn ma, amasɔtɔ a sɛbɛxi Kitabuni, Marigin naxa, “N tan nan gbeeɲɔxɔ tiin na. N feene saranma nɛn e ɲɔxɔnne ra.”\f + \fr 12.19\fr* Sariyane 32.35\f* 
\v 20 Koni ɛ tan xa a liga na kiini: Kitabun naxa, “Xa kamɛna i yaxun ma, donseen so a yii. Xa min xɔnla a ma, igen so a yii, amasɔtɔ xa i na liga a xa, na luma a xa nɛn alo i tɛɛ wolonne nan malanma a xunna ma.”\f + \fr 12.20\fr* Sandane 25.21-22\f* 
\v 21 I nama tin fe ɲaxin xa i nɔ. Koni fɔ i xa fe ɲaxin nɔ fe faɲin xɔn.
\c 13
\s En xuru mangane ma
\p
\v 1 Muxun birin xa xuru mangane ma. Amasɔtɔ mangaya yo mi na, naxan mi kelixi Ala ma. Mangan naxanye dɔxi, a tan nan ne dɔxi. 
\v 2 Nanara, naxan na murutɛ mangane ma, na murutɛxi Alaa yamarin nan ma. Naxanye na ligama, ne kitin nan tima e yɛtɛ ma. 
\v 3 Fe faɲi rabaan mi gaxuma mangane yɛɛ ra, koni fɔ fe ɲaxi rabana. I waxi i nama gaxu mangan yɛɛ ra ba? Nayi, fe faɲin liga alogo a xa i matɔxɔ. 
\v 4 Amasɔtɔ a findixi Alaa walikɛɛn nan na alogo a xa fe faɲin liga i xa. Koni xa i fe ɲaxin liga, gaxu a yɛɛ ra! Bayo silanfanna mi a yii naxi fuu.\f + \fr 13.4\fr* \fk Silanfanna:\fk* Sofane yɛngɛso dɛgɛmana.\f* Alaa walikɛɛn nan a ra naxan a xɔlɔn nagodoma fe ɲaxi rabaan ma, a a fe ɲaxin saran a ra. 
\v 5 Nanara, fɔ ɛ xa xuru nɛn mangane ma, fa fala e nama i tɔrɔ, na mi a ra, koni alogo i nama i yɛtɛ yalagi i xaxinli.
\p
\v 6 Nanara, ɛ mudun fima, bayo naxanye e rasuxuma, ne Alaa wanla nan na. 
\v 7 Ɛ muxune donle fi. Ɛ lan ɛ xa mudun sifa yo fi, ɛ na fi. Xa ɛ yii seene mudun na a ra, ɛ na fi, xa binyen na a ra, ɛ na fi, xa xunnayerenna na a ra, ɛ na fi.
\p
\v 8 Muxu yo a doli nama lu ɛ ma, fɔ xanuntenyana ɛ lan ɛ xa naxan namara ɛ bode xa. Naxan na a boden xanu na bata sariyan dɛfe. 
\v 9 Bayo yamarine naxa, “I nama yalunyaan liga. I nama faxan ti. I nama muɲan ti. I nama mila ayi.” E nun yamarin dɔnxɛn bonne birin fala yisoxin ni i ra, “I adamadi boden xanu alo i yɛtɛna.”\f + \fr 13.9\fr* A mato Xɔrɔyaan 20.13-17 nun Sariyane 5.17-21 nun Saraxaraline 19.18 kui.\f* 
\v 10 Xanuntenyaan mi tinɲɛ fe ɲaxin ma i boden xa mumɛ! Xanuntenyaan nan sariyan nakamalima.
\p
\v 11 Ɛ na suxu bayo ɛ waxatini ito kolon. Waxatini ito bata fa ɛ raxulundeni ɛ xixɔnli, bayo en kisi waxatini so iki dangu en ma dɛnkɛlɛyaan fɔlɔ waxatin na. 
\v 12 Kɔɛɛn bata yanfan, kuye baan bata maso. Nayi, en xɛtɛ feene fɔxɔ ra naxanye ligama dimini, en yi kɛnɛn ma yɛngɛ so seene tongo. 
\v 13 En xa sigan ti alo naxan daxa, alo a lan kɛnɛnni kii naxan yi. En nama haramu sumunne liga, hanma dɔlɔn minna hanma yanga suxuna hanma haramu feene hanma lantareyana hanma xɔxɔlɔnyana. 
\v 14 Koni ɛ xa Marigi Yesu, Alaa Muxu Sugandixin tongo alo ɛ domana. Ɛ nama lu ɛ mirɛ ɛ fati bɛndɛn nafan feene liga feen ma.
\c 14
\s I nama i ngaxakedenna yalagi
\p
\v 1 Muxun naxan ma dɛnkɛlɛya xurun ɛ yɛ, ɛ xa na yisuxu, ɛ nama a miriyane matandi. 
\v 2 Muxuna ndee seen birin donma e dɛnkɛlɛyani, koni ndee tan bogi seene nan tun donma e dɛnkɛlɛyaan sɛnbɛtareyani. 
\v 3 Muxun naxan seen birin donma, na nama muxun naɲaxu naxan bata a dɛɛn gele sa. Naxan a dɛɛn gele saxi, na nama muxun yalagi naxan seen birin donma, amasɔtɔ Ala bata a fan yisuxu. 
\v 4 Nde i tan na, i tan naxan muxu gbɛtɛna konyin makitima? Xa a bira, hanma xa a ti, na a kanna nan ma. Koni a kelima nɛn, a ti amasɔtɔ a rati sɛnbɛn Marigin yii.
\p
\v 5 Muxuna ndee mirixi nɛn, a lɔxɔna nde dangu nde ra. Gbɛtɛye mirixi a ma, a lɔxɔn birin keden. Fɔ birin xa la a miriyaan na nɛn. 
\v 6 Naxan mirixi a ma, a lɔxɔna nde dangu nde ra, na a ligama Marigin binya feen nan na. Naxan seen birin donma, na fan na ligama Marigin binya feen nan na, amasɔtɔ a barikan birama Ala xa na donsena fe ra. Naxanye gele donsena nde ra, ne na ligama Marigin binya fe nan na. Ne fan barikan birama Ala xa. 
\v 7 Amasɔtɔ en sese mi en nii ra en yɛtɛ xa. En sese mi faxama en yɛtɛ xa. 
\v 8 Xa en lu en nii ra, en luxi en nii ra Marigin nan xa. Xa en faxa, en faxaxi Marigin nan xa. Nanara, xa en lu en nii ra, hanma xa en faxa, Marigin nan gbee en na. 
\v 9 Amasɔtɔ Alaa Muxu Sugandixin faxaxi nɛn, a keli sayani alogo a xa findi faxa muxune nun niiramane Marigin na. 
\v 10 Koni i tan, nanfera i i ngaxakedenna yalagima? Nanfera i a raɲaxuma? En birin tima nɛn kiti sadeni Ala yɛtagi. 
\v 11 Amasɔtɔ a sɛbɛxi Kitabuni, a naxa,
\q “Marigin naxa,
\q ‘Habadan Ala nan n na,
\q n bata n kɔlɔ n yɛtɛ yi,
\q xinbin birin sinma nɛn n bun ma,
\q lɛnna birin yi Alaa binyena fe fala.’\f + \fr 14.11\fr* Esayi 45.23\f* ”
\m
\v 12 En keden kedenna birin en yɛtɛ dɛntɛgɛma nɛn Ala xa.
\s I nama muxune ti hakɛn ma
\p
\v 13 Nanara, en xa fata en bode yalagin ma. Koni ɛ kata alogo ɛ nama fefe liga naxan ɛ ngaxakedenna ratantanɲɛ hanma a yi a bira yulubini. 
\v 14 Bayo n na a kolon, n bata a famu Marigi Yesu barakani fa fala donse yo mi haramuxi a yɛtɛ ma, koni xa muxuna a miri fa fala a haramuxi, nayi a haramuxi a tan xa. 
\v 15 Xa i ngaxakedenna xɔlɔxi i ya donsena nde a fe ra, i mi fa xanuntenya kira xɔn. Alaa Muxu Sugandixin faxaxi muxun naxan ma fe ra, i nama a liga, na yi halagin sɔtɔ i ya donseen xɔn. 
\v 16 Feen naxan fan ɛ tan xa, na nama findi ɛ mafala xunna ra. 
\v 17 Amasɔtɔ Alaa Mangayaan mi findixi donseen nun minseen xan na, koni fɔ tinxinna nun bɔɲɛ xunbenla nun sɛwana, fata Alaa Nii Sariɲanxin na. 
\v 18 Amasɔtɔ muxun naxanye birin walima Alaa Muxu Sugandixin xa na kiini, ne rafan Ala ma e nun muxune.
\p
\v 19 Nanara, feen naxanye findixi bɔɲɛ xunbenla nun en sɛnbɛ soon na fɔ en xa ne nan liga. 
\v 20 I nama Ala kɛwanla kala donseen xɔn. Donseen birin donna daxa, koni donseen naxan muxu gbɛtɛn birama yulubini, na donseen donna mi daxa. 
\v 21 A fisa, i nama suben don, i nama manpaan min, i nama fefe liga xa a i ngaxakedenna birɛ hakɛni. 
\v 22 I laxi naxan na feni itoe yi, na mara i yɛtɛ xa Ala yɛtagi. Sɛwan na kanna xa naxan mi a yɛtɛ yalagima a fe raba kiini. 
\v 23 Koni xa naxan sikɛ donsena nde dondeni, na kanna yalagixin na ra Ala xɔn, amasɔtɔ a mi feen ligama dɛnkɛlɛyani. Anu, feen naxan mi ligama dɛnkɛlɛyani, yulubin nan na ra.
\c 15
\s En misaala tongo Yesu ma
\p
\v 1 En tan naxanye sɛnbɛ gbo dɛnkɛlɛyani, a lan en xa diɲa sɛnbɛtare kanne bun e dɛnkɛlɛya xuriyani. En nama en yɛtɛ rafan feen liga, 
\v 2 fɔ en xa en boden nafan feen nan naba, en yi fan e ra. Nanara, e sabatɛ dɛnkɛlɛyani. 
\v 3 Amasɔtɔ Alaa Muxu Sugandixin mi a rafan feene xan liga, koni alo a sɛbɛxi Kitabuni kii naxan yi, a naxa, “E i konbin naxanye tima, ne n tan nan lima.”\f + \fr 15.3\fr* Yaburin 69.10\f* 
\v 4 Amasɔtɔ naxan birin sɛbɛxi waxati danguxine yi, ne sɛbɛxi en xaran feen nan ma, alogo Kitabun xuiin xa tunnafanna nun limaniyaan fi en ma, en yi yigin sɔtɔ. 
\v 5 Ala naxan tunnafanna nun limaniyaan fima, na xa ɛ mali, ɛ miriyane yi findi kedenna ra ɛ bode xa, ne yi lan Alaa Muxu Sugandixin Yesu kɛɲaan ma, 
\v 6 alogo ɛ xa Ala binya miriya kedenna nun xui kedenni, en Marigi Yesu Alaa Muxu Sugandixin fafe.
\s Xibaru Faɲin Siyane birin xa
\p
\v 7 Ɛ bode yisuxu Alaa binyena fe ra, alo Alaa Muxu Sugandixina ɛ yisuxi kii naxan yi. 
\v 8 N xa a fala ɛ xa, Alaa Muxu Sugandixin bata findi Yahudiyane walikɛɛn na Alaa ɲɔndina fe ra alogo Ala bata en benba nabi singene tuli sa naxan na, a xa na rakamali, 
\v 9 siya gbɛtɛne fan yi Ala binya a kininkininna fe ra, alo a sɛbɛxi Kitabun kui kii naxan yi, a naxa, “Nanara, n ni i tantunma siyane tagi, n yi i xinla binya bɛtini.”\f + \fr 15.9\fr* Samuyɛli 22.50 nun Yaburin 18.50\f* 
\v 10 A mɔn yi a fala, a naxa, “Siyane, ɛ nun Alaa yamaan xa sɛwa ɛ bode xɔn.”\f + \fr 15.10\fr* Sariyane 32.43\f* 
\v 11 A mɔn yi a fala, a naxa, “Siyane birin xa Marigin tantun! Yamane birin xa a batu!”\f + \fr 15.11\fr* Yaburin 117.1\f* 
\v 12 Awa, Esayi fan yi a fala, a naxa, “Yese bɔnsɔnna mɔn kelima nɛn alo wudi salenna naxan a maɲingima, a nɔɔn sɔtɔ siyane xun na. Siyane yi e yigi sa a yi.”\f + \fr 15.12\fr* Esayi 11.10\f*
\p
\v 13 Nba, Ala naxan yigin kanna ra, na xa ɛ ralugo sɛwan nun bɔɲɛ xunbenla birin na ɛ dɛnkɛlɛyani alogo ɛ yigin xa lu fari sɛ Alaa Nii Sariɲanxin barakani.
\s Pɔli a wanla
\p
\v 14 Ngaxakedenne, n na a kolon fa fala ɛ lugoxi fanna nun fe kolonna birin na. Ɛ nɔɛ ɛ bode xaranɲɛ nɛn. 
\v 15 Koni n bata susu, n yi fena ndee sɛbɛ ɛ ma, alogo n mɔn xa a rabira ɛ ma bayo Ala bata a ragidi n ma, 
\v 16 n yi findi Alaa Muxu Sugandixin Yesu a walikɛɛn na siya gbɛtɛne xa. N lan n xa wali alo saraxaraliin naxan Alaa falan Xibaru Faɲin nalima alogo siya gbɛtɛne xa findi saraxa se faɲin na Ala xa, e rasariɲan Alaa Nii Sariɲanxin xɔn. 
\v 17 Nayi, n nɔɛ n kanbɛ nɛn Alaa Muxu Sugandixin Yesu yi n ma wanla fe ra Ala xa. 
\v 18 N mi susɛ falan tiyɛ sese ma fɔ Alaa Muxu Sugandixin bata naxan liga n tan xɔn, a yi siya gbɛtɛne findi Alaa fala suxune ra n kɛwanle nun n ma falane xɔn, 
\v 19 e nun sɛnbɛn taxamasenne nun kabanako feene Alaa Nii Sariɲanxin sɛnbɛn barakani. Nanara, fɔlɔ Yerusalɛn taan ma han sa dɔxɔ Iliri yamanan na,\f + \fr 15.19\fr* Iliri yamanan sa Girɛki yamanan sogeteden kɔmɛnna ma.\f* n bata Alaa Muxu Sugandixina fe Xibaru Faɲin nali na yiren birin yi han a kamali. 
\v 20 Na ma, xunnayerenna na a ra n tan xa, n xa Yesu a fe Xibaru Faɲin nali na yirene yi Alaa Muxu Sugandixina fe munma kolon dɛnaxanye yi, alogo n nama banxin ti muxu gbɛtɛ a banxin bɛtɛn saxin fari. 
\v 21 A sɛbɛxi Kitabuni na kii nin, a naxa, “A fe munma fala naxanye xa singen, ne a toma nɛn. Naxanye munma a fe mɛ singen, ne a famuma nɛn.”\f + \fr 15.21\fr* Esayi 52.15\f*
\s Siga xɔnla yi Pɔli suxu Romi yi
\p
\v 22 Na nan n yikalaxi sigadeni ɛ konni. 
\v 23 Koni iki, n ma wanla bata ɲan yamanani itoe yi. Nanara, xabu ɲɛɛ wuyaxi n to waxi siga feni ɛ xɔntɔndeni, 
\v 24 n yi a miri n xa na liga n nɛma sigɛ Sapen yamanani waxatin naxan yi. N yi waxi ɛ to feni n nɛma danguɛ, ɛ yi n mali n ma sigatini, n waxatidi ti ɛ fɛma, n siga na yamanani. 
\v 25 Koni iki, n sigama Yerusalɛn taani, n sa yama sariɲanxin mali na. 
\v 26 Amasɔtɔ a bata Masedoniya kaane nun Akaya kaane kɛnɛn, e xa e yii malan yiigelitɔne fe ra yama sariɲanxin yɛ Yerusalɛn taani. 
\v 27 A e kɛnɛn nɛn e xa na liga, koni a donla mɔn yi e ma. Bayo xa siya gbɛtɛne bata Yahudiyane dinan tɔnɔne sɔtɔ, siya gbɛtɛne fan lan nɛn e yi Yahudiyane mali e yii seene ra. 
\v 28 N na yelin feni ito ra waxatin yi, n yi a tɔnɔn so e yii, n danguma nɛn ɛ konni n nɛma sigɛ Sapen yamanani. 
\v 29 N na a kolon yati, fa fala n nɛma sigɛ ɛ konni waxatin naxan yi, n sigama Alaa Muxu Sugandixina duba kamalixin nin.
\p
\v 30 Ngaxakedenne, n na ɛ mafanma en Marigi Yesu Alaa Muxu Sugandixin xinli e nun Alaa Nii Sariɲanxina xanuntenyani, ɛ xa ɛ yixɔdɔxɔ, ɛ yi Ala maxandi n xa. 
\v 31 Ɛ Ala maxandi n xa alogo a xa n xunba Yudaya dɛnkɛlɛyatarene yii, e nun n wanla naxan kɛma Yerusalɛn taani, na xa rafan yama sariɲanxin ma na yi. 
\v 32 Nayi, xa Ala tin, n fama sɛwani nɛn ɛ fɛma, en birin yi matabun sɔtɔ en bode xɔn ma. 
\v 33 Bɔɲɛ xunbenla Ala xa lu ɛ birin xɔn. Amina.
\c 16
\s Pɔli a xɔntɔnna
\p
\v 1 Ɛ en ngaxakeden ɲaxalanmaan Foyibe yatɛ muxu faɲin na, naxan walima Sankire dɛnkɛlɛya yamaan xa. 
\v 2 Ɛ a yisuxu Marigin xinli alo a lan yama sariɲanxin tagi kii naxan yi, ɛ a mali kiin birin yi a makoon na lu a ma dɛnaxan yi. A tan yɛtɛɛn bata muxu wuyaxi mali a gbengbenna n tan.
\p
\v 3 Ɛ Pirisila nun Akila xɔntɔn, n walikɛ bodene Alaa Muxu Sugandixin Yesu xa. 
\v 4 E bata susu sayaan na n tan niina fe ra. N keden xa mi barikan birama e xa, siya gbɛtɛ dɛnkɛlɛya yamane birin barikan birama e xa. 
\v 5 Dɛnkɛlɛya muxun naxanye e malanma e banxini, ɛ ne fan xɔntɔn. Ɛ n xanuntenna Epayinɛte xɔntɔn, naxan singe dɛnkɛlɛya Alaa Muxu Sugandixin ma Asi yamanani. 
\v 6 Ɛ Mariyama xɔntɔn naxan walixi ɛ xa kati! 
\v 7 Ɛ Andironiki nun Yuniyasi xɔntɔn n kon kaane, nxu nun naxanye sa kasoon na. E yatɛxi xɛrane yɛ. E singe dɛnkɛlɛya Alaa Muxu Sugandixin ma n tan yɛɛ ra.
\p
\v 8 Ɛ Anpiliyati xɔntɔn n xa, n xanuntenna Marigini. 
\v 9 Ɛ Yurubani xɔntɔn n xa, en walikɛ bodena Alaa Muxu Sugandixin xa, e nun n xanuntenna Satakisi. 
\v 10 Ɛ Apelɛsi xɔntɔn naxan a yɛtɛ yita Alaa Muxu Sugandixin gbeen na matoon xɔn. Ɛ Arisitobulaa denbayaan xɔntɔn. 
\v 11 Ɛ Herodiyon xɔntɔn, n kon kaana. Ɛ Narisisaa denbayaan muxune xɔntɔn naxanye laxi Marigin na.
\p
\v 12 Ɛ Tirifina nun Tirifosa xɔntɔn, ɲaxanla naxanye walima Marigin xa han! E nun n xanuntenna Pɛrasi ɲaxalan gbɛtɛn naxan walixi Marigin xa han! 
\v 13 Ɛ Rufu xɔntɔn, Marigin naxan sugandixi, e nun a nga, naxan lu alo nga. 
\v 14 Ɛ Asinkirite nun Filegon nun Hɛrɛmɛ nun Patirobasi nun Herimasi xɔntɔn e nun en ngaxakedenna naxanye e fɛma. 
\v 15 Ɛ Filologe nun Yuliye xɔntɔn e nun Nere nun a magilɛna, e nun Olinpasi nun yama sariɲanxin naxanye birin e fɛma.
\p
\v 16 Ɛ bode xɔntɔn ngaxakedenya xɔntɔn sunbuni. Alaa Muxu Sugandixina yamane birin ɛ xɔntɔnma.
\s Marakolon dɔnxɛne
\p
\v 17 Ngaxakedenne, n na ɛ mafanma, ɛ a liga ɛ yeren ma muxune fe yi naxanye muxune tagi taxunma, e yi e bira tantanni. Ɛ xaranna naxan sɔtɔxi, e na matandima. Ɛ masiga ne ra. 
\v 18 Amasɔtɔ na muxu sifane mi walima en Marigina Alaa Muxu Sugandixin xan xa mumɛ, koni e yɛtɛ rafan feene! E sɔntarene mayendenma e fala faɲine nun e wule matɔxɔ falane ra. 
\v 19 Muxun birin bata a mɛ a ɛ Alaa falan suxuma. Nayi, n sɛwaxi ɛ fe ra han, koni n wama nɛn ɛ xa findi xaxilimane ra ɛ fe faɲin kolon, ɛ yi fe ɲaxin matanga sɔntareyani. 
\v 20 Bɔɲɛ xunbenla Ala Setana halagima nɛn ɛ sanna bun. En Marigi Yesu xa hinan ɛ ra.
\p
\v 21 N walikɛ boden Timɔte ɛ xɔntɔn e nun Lusiyusu nun Yason nun Sosipateri, n kon kaane.
\p
\v 22 N tan, Teritiyusi nan kɛdini ito sɛbɛxi Pɔli xa, n fan bata ɛ xɔntɔn Marigin xinli.\f + \fr 16.22\fr* Teritiyusi nan Pɔli xuiin sɛbɛ a xa. Yanyina nde a wanla nan yi sɛbɛli tiin na.\f*
\p
\v 23 Gayi ɛ xɔntɔn, nxu nun dɛnkɛlɛya yamaan birin yatigina. Erasite, taan gbeti ramarana e nun en ngaxakedenna Kuwaratusi ɛ xɔntɔn.
\p
\v 24 En Marigi Yesu Alaa Muxu Sugandixin xa hinan ɛ ra. Amina.
\s Ala maxandin nun Ala tantunna
\p
\v 25 Ala naxan nɔɛ ɛ sɛnbɛ soɛ n ma Xibaru Faɲi raliin xɔn, e nun Yesu Alaa Muxu Sugandixina fe kawandi baan xɔn, fata na wundo feen kolonna ra naxan yi luxunxi to mi na ra, 
\v 26 naxan bata mini kɛnɛnni iki nabine kitabune xɔn, fata habadan Ala yamarin na fa fala a xa rali siyane birin ma e yi dɛnkɛlɛya a ma, e yi a xuiin suxu,
\p
\v 27 Ala naxan keden pe fe kolonna ra, en xa na Ala binya Yesu Alaa Muxu Sugandixin barakani habadan! Amina.