\id JAS jas \ide UTF-8 \h Yaki Sora \toc1 Yaki Alaa Falan Naxan Sɛbɛ \toc2 Yaki \mt1 Yaki \mt2 Yaki Alaa Falan Naxan Sɛbɛ \ip Dɛnkɛlɛya muxune lan e xa bira kiraan naxanye fɔxɔ ra e dunuɲa yi gidini, ne nan sɛbɛxi Yaki a kitabu yiren kui a naxan sɛbɛxi Alaa yamaan birin ma naxanye xuyaxi ayi dunuɲa xun xɔn ma (1.1). Muxu wuyaxi laxi a ra, Yaki ito nan findixi Yesu xunyɛna nde ra. A tan ma fe falaxi Kitabun yireni itoe yi: Xɛrane 15.13, 21.18, Kɔrɛnti Singen 15.7, Galati 1.19, 2.9, 2.12, Yudi 1.1. Na nan Kitabun yireni ito sɛbɛxi dɛnkɛlɛya muxune ma alogo a xa e sigati kiin yita e ra e bode tagi e nun lan dɛnkɛlɛyatarene ma. Yesu xunyɛ Yaki findixi Yerusalɛn dɛnkɛlɛya yamaan yɛɛratina nde nan na. Yaki naxan findixi Yesu a xarandiin na, na mi findɛ Kitabun yireni ito sɛbɛ muxun na bayo Manga Herode bata na Yaki faxa nun sinma naxan findixi Yesu a xarandiin na (a mato Xɛrane Kɛwanle 12.2 kui). \ip A sɛbɛ kiin maligaxi Sandane kitabu yiren nan na Layiri Fonna Kitabu yiren kui naxan yi Alaa fe kolonna mayitama a yamaan na. Kitabun yireni ito fan Alaa fe kolonna mayitama Yesu a kiraan xɔn. Yaki fe kolonna nan ma fe singe falama fa fala a a kelixi Ala nan ma e nun muxun lan a Ala maxɔdin a ma dɛnkɛlɛyani (1.2-8). Na na dangu, falane xunna tixi yiigelitɔyaan nun nafulu kanyaan nan ma, e nun tantan feene nun mantɔrɔne e nun dina kɛndɛna, naxan lan a xa wali faɲine kɛ (1.9-27). Yaki mɔn a falama a e nama muxune rafisa e bode xa lan e yii seene ma (2.1-13). Na danguxina a yi fa a fala kɛndɛn ma, dɛnkɛlɛyaan nun kɛwanle tagiin kii naxan yi (2.14-26). A yi a fala a yɛtɛ suxun xɔdɔxɔ lɛnna nun fala xuiin mabinni. (3.1-12). Na danguxina, a fa fe kolon kɛndɛna fe ma (3.13-18). A yi na muxune maxadi naxanye yɛngɛn nakelima e nun naxanye findixi dunuɲa muxune xɔyine ra, a yi falan ti nafulu kanne xili ma naxanye ɲaxu e walikɛne ra (4.1-5.6). Falan naɲandeni, a yi a fala a muxune xa diɲa, e Ala maxandi waxatin birin yi, e yi e bode mali dɛnkɛlɛyani (5.7-20). \ip Kitabun yireni ito kankanma falan naxan ma naxan sɛbɛxi dɛnkɛlɛya muxune ma a fixa: I nama la Yesu a fe Xibaru Faɲin na i xaxili gbansanni tun, fɔ dɛnkɛlɛyaan xa lu i kɛwanle yi, bayo xa “dɛnkɛlɛyaan naxan mi findi kɛwanle ra, na faxaxi na a ra.” (2.26). \c 1 \p \v 1 N tan Yaki, Ala nun Marigi Yesu a Muxu Sugandixina walikɛna, n ni ito sɛbɛxi Isirayila bɔnsɔn fu nun firinne nan ma naxanye xuyaxi ayi siyane tagi. N bata ɛ xɔntɔn. \s Dɛnkɛlɛyaan nun fe kolonna \p \v 2 Ngaxakedenne, mantɔrɔn sifa wuyaxi na ɛ li, ɛ xa na yatɛ sɛwan dɛfexin na, \v 3 bayo ɛ a kolon, ɛ dɛnkɛlɛyaan na tɔrɔyane raxan, na a ligama nɛn ɛ tunnafanna sɔtɔ. \v 4 Koni fɔ tunnafanna xa wali kamalixin nan kɛ, alogo ɛ xa kamali ɛ yi dɛfe. Sese nama dasa ɛ ma. \v 5 Xa fe kolonna dasaxi ɛ tan nde ma, a xa a maxɔdin Ala ma, naxan muxune birin kima a fonisireyani, a mɔn mi na kanna yalagima. A soma nɛn a yii. \v 6 Koni a xa a maxɔdin dɛnkɛlɛyaan nin, a nama sikɛ. Bayo naxan na sikɛ, na luxi nɛn alo fɔxɔ igen walanna, foyen naxan nasigama, a a raxɛtɛ. \v 7 Na muxu sifan nama a miri fa fala a seen sɔtɛ Marigin yii nɛn. \v 8 Amasɔtɔ xaxili firin kanna nan na ra, a mi raxaraxi a feene yi. \s Yiigelitɔɔn nun nafulu kanna fe \p \v 9 Dɛnkɛlɛya muxu yiigelitɔɔn xa sɛwa amasɔtɔ Ala bata a yite. \v 10 Nafulu kanna fan xa sɛwa amasɔtɔ Ala bata a ragodo, bayo nafulu kanna fe danguma nɛn alo sɛxɛ fuge faɲina. \v 11 Sogen na xɔlɔ, a wuyenna yi sɛxɛn xara, a ɲingine yi lisi a ra, a fugene yi yolon, a tofanna yi dangu. Nafulu kanna fan ma binyen lɔma ayi na kii nin a nɛma a feene rawalima. \s Maratantan feene \p \v 12 Sɛwan na kanna xa naxan a tunnafanma tɔrɔni, amasɔtɔ Ala na yelin a kɛɲaan fɛsɛfɛsɛ, a nii rakisin taxamaseri kɔmɔtin soma nɛn a xun na, Ala bata a xanu muxune tuli sa naxan na. \v 13 Naxan na bira tantan feni waxatin naxan yi, na kanna nama a fala, a naxa, “Ala nan n natantanma.” Amasɔtɔ Ala mi ratantanɲɛ fe ɲaxini, a fan mi muxe ratantanma. \v 14 Koni muxun birin tantanma a yɛtɛna kunfa feene nan xɔn ma naxanye a mabandunma, e yi a kɛnɛn. \v 15 Na xanbi ra, kunfa ɲaxin sa findima yulubin nan na. Yulubin na kɔxɔ waxatin naxan yi, a raɲanma sayaan nan ma. \p \v 16 Ngaxakeden xanuntenne, ɛ nama ɛ yɛtɛ mayenden. \v 17 Kise faɲin birin, fɛ mi naxan na, na fataxi kore xɔnna nan na, keli Fafe Ala yii naxan kore xɔnna yanban seene daxi. A mi maxɛtɛma alo nininna! \v 18 A bata a ragidi a en xa balo a ɲɔndi falan xɔn ma alogo en xa findi a dali fisamantenne ra. \s Fe mɛɛn nun a ligana \p \v 19 Ngaxakeden xanuntenne, ɛ xa a kolon, fa fala muxun birin xa mafura falan namɛ, koni ɛ nama mafura falan tiyɛ. Ɛ nama xɔlɔ sinma. \v 20 Amasɔtɔ muxu xɔlɔxin mi fɛ Alaa tinxinyaan na. \v 21 Nayi, ɛ xa fe xɔsixine birin yiba e nun fe ɲaxin naxanye waraxi ayi. Ɛ yi na falan suxu limaniyani, a naxan saxi ɛ bɔɲɛni, naxan nɔɛ ɛ niin nakisɛ. \p \v 22 Ɛ nama ɛ tuli mati Alaa falan na tun, ɛ yi ɛ yɛtɛ mayenden, fɔ ɛ xa a liga nɛn. \v 23 Amasɔtɔ naxan a tuli matima Alaa falan na, a mi a liga, na luxi nɛn alo muxun naxan a yɛtɛ matoma kikeni, \v 24 a na yelin a yɛtɛ matoɛ, a siga, a ɲinan a yɛtagin kiin xɔn sa! \v 25 Koni naxan na sariya kamalixin tilinna fɛsɛfɛsɛ, sariyan naxan muxun xɔrɔyama, a lu a fari, a mi a tuli mati a ra tun a yi ɲinan a xɔn, koni a yi a liga, na kanna sɛwan sɔtɔma nɛn a kɛwanla xɔn. \p \v 26 Xa muxuna nde a yɛtɛ yatɛxi dina muxun na, koni a mi a lɛnna mara, a bata a yɛtɛ mayenden, a dinan findima fe fuun nan na. \v 27 Dinan naxan sariɲan, fɛ mi naxan na Fafe Ala yɛɛ ra yi, na ni ito ra: Ɛ ɲɔxɔ lu kiridine nun kaɲa gilɛne xɔn e tɔrɔne yi. Ɛ yi ɛ yɛtɛ ratanga dunuɲa fe xɔsixine ma. \c 2 \s Ɛ nama muxune rafisa e bode xa \p \v 1 Ngaxakedenne, ɛ to dɛnkɛlɛyaxi en Marigin binyen kanna Yesu ma, Alaa Muxu Sugandixina, ɛ nama muxune rafisa e bode xa. \v 2 Xa muxuna nde so ɛ malanni xɛmaan yiisolirasoon soxi a yiin na, doma faɲin nagodoxi a ma, na xanbi ra yiigelitɔɔn fan yi so, dunkobine ragodoxi a ma, \v 3 ɛ yi ɛ yengi dɔxɔ dugi faɲin kanna xɔn, ɛ yi a fala a xa, ɛ naxa, “Fa i magodo gbɛdɛ faɲini,” koni ɛ a fala yiigelitɔɔn ma fa fala “Ti mɛnni,” hanma “Dɔxɔ n sanna dɛxɔn ma bɔxɔni,” \v 4 xa ɛ na liga, ɛ mi muxune rafisaxi e bode xa ba? Ɛ mi tagi rabaan xan tima ɛ miriya ɲaxine yi nayi ba? \p \v 5 Ngaxakeden xanuntenne, ɛ tuli mati. Ala mi yiigelitɔne xan sugandi dunuɲa yi, alogo e dɛnkɛlɛyaan xa findi e bannayaan na, e yi mangayaan sɔtɔ e kɛɛn na, Ala bata a xanu muxune tuli sa naxan na? \v 6 Koni ɛ tan yiigelitɔne rafɛyama! Nafulu kanne xa mi ɛ rawalima ba, e yi ɛ xali kitisadeni? \v 7 Ne xa mi ɛ kanna xili faɲin kalama ba? \p \v 8 Xa ɛ Manga Alaa sariyan nakamalima yati, naxan Kitabun kui, ɛ bata fe faɲin liga nayi, a naxa, “I adamadi boden xanu alo i yɛtɛna.” \v 9 Koni xa ɛ muxune rafisa e bode xa, nayi ɛ bata yulubin liga. Na ma, sariyan fan ɛ sɔnna yitama ɛ ra nɛn bayo ɛ mi a suxi. \v 10 Bayo xa muxun sariyan birin suxu, a yi keden peen kala, a bata e birin kala na yi. \v 11 Bayo naxan a falaxi fa fala i nama yalunyaan liga, na nan mɔn a falaxi, a i nama faxan ti. Nayi, xa i mi yalunyaan liga koni i muxun faxa, i bata findi sariya kalan na na yi. \v 12 Ɛ sigati kiin nun ɛ falati kiin xa lan na sariyan ma naxan xɔrɔyaan fima bayo ɛ makitima na nan xɔn. \v 13 Amasɔtɔ Ala kininkinintarene makitima kininkinintareyaan nin. Anu, kininkininna nan kitin nɔma. \s Dɛnkɛlɛyaan nun kɛwanle fe \p \v 14 Ngaxakedenne, tɔnɔn mundun na ra xa muxuna nde a fala a dɛnkɛlɛyaxi, xa a kɛwanle mi a yitama? Na dɛnkɛlɛyana a rakisɛ ba? \v 15 A luxi nɛn alo marabɛnna nɛma ngaxakedenna nde ma, xɛmɛna hanma ɲaxanla, a balon mi a yii. \v 16 Awa, xa ɛ tan nde a fala na nde ma, ɛ naxa, “Ɛ siga bɔɲɛ xunbenli. Ɛ sa ɛ maxara, ɛ yi lugo.” Xa ɛ mi e ki e fatin mako ma seene yi, na tɔnɔn nanse ra? \v 17 Dɛnkɛlɛyaan fan na kii nin, xa wali faɲi mi dɛnkɛlɛyani a faxaxin na ra na yi. \p \v 18 Koni muxuna nde a falama nɛn, a naxa, “Dɛnkɛlɛyana i tan yi, koni kɛwanle nan n tan yi.” N na a yabima nɛn, n naxa, i ya dɛnkɛlɛyaan yitama n na di, ba i kɛwanle ra? N tan xa dɛnkɛlɛyaan yita i ra n kɛwanle xɔn. \v 19 Ɛ laxi a ra ba fa fala Ala keden peen na a ra? Na lanxi. Hali ɲinanne fan laxi na ra, e xuruxurun gaxuni. \v 20 I tan xaxilitarena, i mi a kolon ba, fa fala kɛwali faɲi mi dɛnkɛlɛyaan naxan yi, na nɛɛn fuu? \v 21 En benba Iburahima mi yatɛ tinxin muxun na Ala yɛɛ ra yi a kɛwanle xan xɔn ba, a to a dii xɛmɛna Isiyaga ba saraxan na saraxa ganden fari? \v 22 I bata a to? A dɛnkɛlɛyaan nun a kɛwanle nan walixi e bode xɔn ma. A kɛwanla nan a dɛnkɛlɛyaan nakamalixi. \v 23 Kitabuna falan nakamali na nin, a naxa, “Iburahima yi dɛnkɛlɛya Ala ma, Ala fan yi na yatɛ tinxinna ra a xa.”\f + \fr 2.23\fr* A mato Dunuɲa Fɔlɔn 15.6 kui.\f* Nanara, e yi a fala a ma fa fala “Ala xɔyina.” \v 24 Awa, ɛ bata a to, fa fala muxun natinxinma Ala yɛɛ ra yi a kɛwanle nan fan xɔn, a dɛnkɛlɛyaan gbansan mi a ra. \p \v 25 Na kiini, hali yalunde ɲaxanla, Raxabi fan tinxin nɛn Ala yɛɛ ra yi a kɛwanle xɔn ma, a to Yahudiyane xɛrane yisuxu ki faɲi, a yi kira gbɛtɛ yita e ra.\f + \fr 2.25\fr* Yosuwe 2.1-21\f* \v 26 Fati bɛndɛn nun niin na fata, fatin bata faxa na yi. Na kiini, dɛnkɛlɛyaan fan faxaxi na a ra xa kɛwanle mi a yi. \c 3 \s Lɛnna fe \p \v 1 Ngaxakedenne, ɛ wuyaxi nama findi karamɔxɔne ra, amasɔtɔ ɛ a kolon fa fala nxu tan karamɔxɔne gbee kitin xɔdɔxɔma ayi nɛn bonne gbeen xa. \v 2 En birin tantanma kii wuyaxi. Muxun naxan mi tantanma fala tideni mumɛ, muxu kamalixin nan na ra, a nɔɛ a yɛtɛ xurɛ nɛn. \v 3 A luxi nɛn alo en na karafen bira soon dɛɛn ma, a a xa en sagoon liga. Nayi, a gbindin birin birama na nan fɔxɔ ra. \v 4 Kunkin fan na kii nin. Hali a to gbo, foye gbeen mɔn a rasigama, koni se xurudin nan a matinxinma kunki ragiin sagoon ma. \v 5 Lɛnna fan na kii nin, a xurun fatin yirene yɛ koni a kanba fala gbeene nan tima. Tɛɛdin fan nɔɛ burun gbeen ganɲɛ nɛn. \v 6 Awa, lɛnna fan luxi nɛn alo tɛɛna. En fati yirene yɛ, tinxintareyaan birin en lɛnna nin. A tan nan muxun gbindin birin birama xɔsini, alo a yi tɛɛn nan soma a dunuɲa yi gidin mumɛɛn na! Na tɛɛn yɛtɛɛn kelixi yahannama nin. \v 7 Adamadiine nɔɛ burunna suben sifane birin xurɛ nɛn, xɔline nun bubu seene nun yɛxɛne. \v 8 Koni muxu yo munma lɛnna xuru. Se ɲaxin nan a ra naxan mi raxaraxi. A rafexi dabarin nan na, muxu faxa xinla ma. \v 9 En barikan birama en Marigin nun en Fafe Ala xa lɛnna nan na, en mɔn muxune dangama a ra Ala naxanye daxi a maligan na. \v 10 Barika biran nun dangan minima dɛ kedenna nin. Ngaxakedenne, na mi daxa mumɛ! \v 11 Ige bɛxin nun fɔxɔ igen nɔɛ minɛ tigin mundun kedenna? \v 12 Ngaxakedenne, xɔdɛ binla nɔɛ oliwi bogin naminɛ nɛn ba? Manpa bogi binla nɔɛ xɔdɛ bogin naminɛ ba? Ige bɛxin mɔn mi sɔtɔma fɔxɔ igen dɛ. \s Fe kolonna fata Ala ra \p \v 13 Xaxilimaan nun fekolonna nde ra ɛ yɛ? A xa na mayita fata a sigati ki faɲin na, e nun a kɛwanla naxanye fataxi limaniyaan nun xaxilimayaan na. \v 14 Koni xa xɔxɔlɔnna nun yɛtɛ yigboon nan ɛ bɔɲɛni, ɛ ba ɛ yɛtɛ matɔxɛ, ɛ nama wulen fala ɲɔndin fari. \v 15 Na xaxili sifan mi kelixi ariyanna xan yi. Na fataxi dunuɲa nun fati bɛndɛn nun Yinna Manga Setana nan na. \v 16 Amasɔtɔ xɔxɔlɔnyaan nun yɛtɛ yigboon dɛnaxan yi, fe yibasanna nun fe ɲaxin sifan birin nan mɛnni. \v 17 Koni fe kolonna naxan sa kelixi ariyanna yi, a singen naxan na, a sariɲan, a mɔn bɔɲɛ xunbenla fima, a diɲaxi, a mafan mi raxɔlɔ, a lugoxi kininkininna nun kɛwali faɲin nan na. A mi muxune rafisama e bode xa. A mi nafigiyaan ligama. \v 18 Fe yitɔnna naxanye walima bɔɲɛ xunbenli, ne tinxinna nan sɔtɔma. \c 4 \s Ɛ xuru Ala ma \p \v 1 Yɛngɛne nun matandin naxanye ɛ tagi, ne kelixi minɛn yi? Ne mi kelixi ɛ rafan fe ɲaxine xan yi ba naxanye ɛ fati bɛndɛn nakunfama? \v 2 Sena nde xɔnla ɛ ma, koni ɛ mi a sɔtɔma. Nanara, ɛ faxan tima, ɛ mila, koni ɛ mi nɔɛ a sɔtɛ. Ɛ yɛngɛne so, ɛ matandine ti. Se mi ɛ yii bayo ɛ mi Ala maxandima. \v 3 Ɛ na Ala xandi seen naxan yi, ɛ mi a sɔtɔma, bayo ɛ Ala maxandi xunna kobi, amasɔtɔ ɛ yɛtɛ rafan feene nan tun fɔxɔ ra. \v 4 Ɛ tan tinxintarene! Ɛ mi a kolon ba, fa fala a dunuɲa xanuntenyaan findixi Alaa fe xɔnnantenyaan nan na? Muxun naxan na a yɛtɛ findi dunuɲa xɔyin na, na bata a yɛtɛ findi Ala yaxun na. \v 5 Ɛ laxi a ra ba, a Kitabun falan tixi nɛn tun? A naxa, “Ala bata Niin naxan sa en yi, na rafan a ma han!”\f + \fr 4.5\fr* Ala waxi a xɔn ma nɛn, a niin naxan saxi muxune yi, e nama na sa se gbɛtɛ sagoni, e yi na seen batu.\f* \v 6 Koni Alaa hinanna luma fari sɛ nɛn en xa, amasɔtɔ a mɔn a falaxi, a naxa, “Ala wasodene yikalama e feene yi, koni a hinanma nɛn yɛtɛ magodone ra.\f + \fr 4.6\fr* Sandane 3.34\f*” \v 7 Nanara, ɛ xuru Ala ma, ɛ ɛ kankan Yinna Manga Setana yɛɛ ra, a gima nɛn ɛ bun. \v 8 Ɛ maso Ala ra, a masoma ɛ ra nɛn. Yulubitɔne, ɛ ɛ yulubi yiine raxa. Ɛ tan nafigine, ɛ bɔɲɛne rasariɲan! \v 9 Ɛ nimisa ɛ hakɛne fe ra, ɛ sunu, ɛ wuga! Ɛ gelen xa maxɛtɛ wugan na. Ɛ sɛwan yi findi nii yifɔrɛn na. \v 10 Ɛ magodo Marigin xa, a ɛ yitema nɛn. \s Ɛ nama ɛ bode yalagi \p \v 11 Ngaxakedenne, ɛ nama ɛ bode mafala. Muxu yo a ngaxakedenna mafala hanma a yi a yalagi, na kanna bata Alaa sariyan mafala, a yi a yalagi. Xa i sariyan yalagi, sariya suxu mi fa i ra nayi sɔnɔn, i to a yalagima. \v 12 Sariyasa keden peen nun kitisa keden peen nan na, naxan nɔɛ marakisin nun halagin tiyɛ. Koni i tan, nde i tan na, i to i adamadi boden yalagima? \s I nama findi wasoden na \p \v 13 Ɛ tuli mati, ɛ tan naxanye a falama, ɛ naxa, “To hanma tila nxu sigama taana nde yi, nxu sa ɲɛɛn nadangu na, nxu sa yulayaan naba na, nxu tɔnɔna nde sɔtɔ.” \v 14 Anu, ɛ mi a kolon naxan ligama ɛ dunuɲa yi gidini tila! Amasɔtɔ ɛ luxi nɛn alo kundaan naxan godoma, a waxatidi ti, na xanbi ra a tunun. \v 15 A lanma nɛn ɛ xa ito nan fala, ɛ naxa, “Xa Marigin tin, nxu luma nxu nii ra nɛn, nxu feni ito liga hanma na.” \v 16 Koni iki ɛ wasoma, ɛ yɛtɛ matɔxɔma. Na yɛtɛ matɔxɔn sifan birin ɲaxu. \v 17 Nanara, xa muxun mi fe faɲin liga, anu a kolon a lanma a xa naxan liga, na kanna bata yulubin sɔtɔ. \c 5 \s Nafulu kanna fe falana \p \v 1 Ɛ tan nafulu kanne, ɛ tuli mati. Ɛ wuga, ɛ gbelegbele tɔrɔyana fe ra naxan fama ɛ lideni. \v 2 Ɛ nafunle bata kala. Xiine bata ɛ dugine don. \v 3 Xɔrinxɔrinna bata ɛ xɛmane nun gbeti gbananne suxu. Xɔrinxɔrinni ito findima nɛn sereyaan na ɛ xili ma. A yi ɛ fati bɛndɛn don alo tɛɛna, bayo ɛ nafunla malanxi waxati dɔnxɛn nin. \v 4 Walikɛɛn naxanye ɛ xɛɛ ma seene xabaxi, ɛ mi naxanye saranna fixi, ɛ mi ne mawuga xuiin mɛma ɛ xili ma ba? Naxanye ɛ se xabaxine malanxi, ne wuga xuiin bata Marigin li, Sɛnbɛn Birin Kanna. \v 5 Ɛ bata lu dunuɲa yi ɲaxunna nun yɛtɛ rafan feene yi. Ɛ bata ɛ yɛtɛ raɲaxun alo xuruse faxa daxine. \v 6 Ɛ bata tinxin muxune yalagi, ɛ yi e faxa, naxanye mi yi tixi ɛ kanke. \s Diɲan nun maxandina fe \p \v 7 Nanara, ngaxakedenne, ɛ diɲa han Marigin yi fa. Ɛ miri xɛɛ biina diɲan ma, a a xɛɛn mamɛma waxatin naxan yi, a yi a tɔnɔne sɔtɔ. A diɲama nɛn han tule singene nun a raɲanne yi fa. \v 8 Ɛ fan xa diɲa na kiini, ɛ yi ɛ wɛkilɛ amasɔtɔ Marigin fa waxatin bata maso. \p \v 9 Ngaxakedenne, ɛ nama ɛ bode mafala, xanamu Ala ɛ makitima nɛn. Kitisaan famatɔɔn ni i ra. \v 10 Ngaxakedenne, nabiin naxanye falan ti Marigina fe yi, naxanye diɲa tɔrɔni, ne fe xa findi misaala ra ɛ xa. \v 11 En na a falama ne ma nɛn a sɛwana e xa amasɔtɔ e e tunnafan nɛn. Ɛ bata Yuba a tunnafanna fe mɛ, ɛ mɔn bata a mɛ Marigin naxan liga a xa a raɲanni. Amasɔtɔ kininkininna nun fanna kanna nan Marigin na. \p \v 12 Ngaxakedenne, na birin yi, ɛ nama ɛ kɔlɔ ariyanna yi hanma dunuɲa bɔxɔ xɔnna hanma sese. Koni i ya “ɔn” xa findi ɔnna ra, i ya “ɛn-ɛn,” na yi findi ɛn-ɛnna ra alogo i nama bira Alaa kitini. \p \v 13 Tɔrɔ muxuna nde ɛ yɛ ba? Na kanna xa Ala maxandi. Muxuna nde sɛwaxi ɛ yɛ ba? Na kanna xa bɛtin ba. \v 14 Furetɔna nde ɛ yɛ ba? A xa dɛnkɛlɛya yamaan fonne xili, e yi Ala maxandi a xa, e a masusan turen na Marigin xinli. \v 15 Ala maxandina dɛnkɛlɛyani, na furetɔni yalanma nɛn. Marigin furetɔɔn nakelima nɛn. Xa a bata yulubin naxanye liga, Ala a mafeluma nɛn ne ra. \v 16 Nanara, ɛ ti ɛ yulubine ra ɛ bode xa, ɛ yi Ala maxandi ɛ bode xa, alogo ɛ xa yiyalan. Tinxin muxuna Ala maxandin sɛnbɛn gbo, a feene gasama. \v 17 Adamadiin nan yi Nabi Eli ra alo en tan. A yi Ala maxandi han, a tulen nama fa. Tulen mi fa yamanani han ɲɛɛ saxan e nun a tagi. \v 18 A mɔn yi Ala maxandi, tulen yi fa, bogi seene yi bogi.\f + \fr 5.18\fr* Na feen sɛbɛxi Mangane Singen 17.1 kui.\f* \p \v 19 Ngaxakedenne, xa muxuna nde a mɛ ɲɔndin na ɛ yɛ, muxu gbɛtɛ yi a raxɛtɛ ɲɔndin kiraan xɔn, \v 20 ɛ xa a kolon a muxun naxan yulubi kanna bama a tantanna kiraan xɔn, na bata a niin nakisi faxan ma, a yulubi wuyaxi xafarin sɔtɔ.