\id EZK \ide UTF-8 \h Nabi Esekiyɛli Sora \toc1 Nabi Esekiyɛli Alaa Falan Naxan Sɛbɛ \toc2 Esekiyɛli \mt1 Esekiyɛli \mt2 Nabi Esekiyɛli Alaa Falan Naxan Sɛbɛ \ip Esekiyɛli yi findixi saraxaraliin nan na Ala Batu Banxini Yerusalɛn taani. Babilɔn kaane to Yerusalɛn suxu yɛngɛni, Esekiyɛli fan yi Isirayila muxu suxine yɛ naxanye xali Babilɔn taani konyiyani ɲɛɛ kɛmɛ suulun ɲɛɛ tonge solomanaanin e nun solofere benun Marigi Yesu xa bari. A lixi Daniyɛli bata yi xali Babilɔn taani konyiyani yɛngɛ gbɛtɛ xɔn ɲɛɛ solomasɛxɛ benun Esekiyɛli xa siga. Fayida, Esekiyɛli suxun ɲɛɛ naanin ɲɔxɔn danguxina, Ala yi a xili alogo a xa findi a nabiin na. Nayi, Esekiyɛli yi lu Alaa falan naliyɛ Isirayila kaa suxine ma naxanye yi xɔɲɛne ra Babilɔn yamanani konyiyani. A mɔn yi falana ndee ti lan Yahudiyane ma naxanye lu Yerusalɛn taani. Na xanbi ra, Yerusalɛn taan yi halagi yɛngɛ gbɛtɛ yi, a gan. Yerusalɛn taan nun Ala Batu Banxin kala xanbini ɲɛɛ kɛmɛ suulun ɲɛɛ tonge solomasɛxɛ e nun solofere benun Marigi Yesu xa bari, Esekiyɛli yi muxune sɛnbɛ so falane ti lan na feen ma. \ip Kitabun yireni ito yitaxunxi dɔxɔde naanin nan na. A singen feene yɛbama naxanye Isirayila kaane sɔnne nan yitama e ra, benun yaxune xa Yerusalɛn rabilin yɛngɛni (Esekiyɛli sora 1 han 24). A firinden feene nan yɛbama Ala naxanye ligama siya xɔɲɛne ra, naxanye Isirayila kaane yanfa, e yi e ɲaxankata (Esekiyɛli sora 25 han 32). A saxanden findixi falane nan na naxanye ti Yerusalɛn kala xanbini yɛngɛni. E findixi yigi sa kawandi falane nan na Isirayila kaane xa (Esekiyɛli sora 33 han 39). A naaninden banxin nan ma fe falaxi naxan fama tideni Ala Batu Banxin na, Esekiyɛli fe toon ti naxan ma fe yi alo xiyena (Esekiyɛli sora 40 han 48). \ip Esekiyɛli fe to wuyaxi ti nɛn alo xiyena. A mɔn kawandi wuyaxi ba nɛn, a feene liga naxanye findi taxamasenne ra alogo a xa ɲɔndin yita muxune ra. A binye gbeen fi nɛn Ala Batu Banxin ma, koni a mɔn a yitama muxune ra fa fala a Ala nɔɛ a yɛtɛ makɛnɛnɲɛ nɛn hali Babilɔn taani (misaala ra Esekiyɛli sora 11.16). A naxa a muxun birin kɛwanla goronna a yɛtɛ xun ma (Esekiyɛli sora 18). Nayi, a lan birin xa a yɛtɛ a dunuɲa yi gidi kiin masara. Esekiyɛli waxatini, Alaa yamaan yi kalaxi yɛngɛne xɔn, koni a a falaxi a yamaan mɔn fama nɛn kelideni alo faxa muxune kelima sayani kii naxan yi (Esekiyɛli sora 37). Na bunna nɛɛn, a mɔn yamaan naxɛtɛma nɛn e yamanani (Esekiyɛli sora 11.14-20 nun 36.1-38). \c 1 \s Ala yi a yɛtɛ makɛnɛn \p \v 1 N ma siimayaan ɲɛɛ tonge saxanden kike naaninden xi suulunde lɔxɔni, n yi muxu suxine yɛ Kebari baan dɛ konyiyani waxatin naxan yi, kore xɔnna yi rabi, n yi fe toone ti keli Ala ma alo xiyene. \v 2 Kiken xii suulunden nan yi a ra, Manga Yoyakin suxun ɲɛɛ suulunden na, \v 3 Alatala yi falan ti saraxaraliin Busi a dii xɛmɛna Esekiyɛli xa Kebari baan dɛ Babilɔn kaane yamanani. Alatala sɛnbɛn godo a ma mɛnna nin. \p \v 4 N na n yɛɛn nakeli, n yi foye gbeen to kelɛ sogeteden kɔmɛn fɔxɔn binni e nun kunda gbeen nun tɛɛ dɛgɛ gbeena. Kɛnɛn gbeen nan yi minima kundani a rabilinni. Tɛɛn yi a tagiyani naxan yi mayilenma alo wuren na gbeeli tɛɛni. \v 5 Dalise naanin yi a tagi naxanye yi luxi alo adamadina. \p \v 6 Anu, yɛtagi naanin nun gubugubu naanin nan yi e birin ma. \v 7 E sanne yi tinxin, e luxi alo ɲingen torona, e mɔn yi mayilenma alo sulan xuruxina. \v 8 Muxu yiin yi e gubugubu naaninne keden kedenna birin bun ma. E naaninne birin yiine yi minixi tongon naaninne birin yi alo e yɛtagine nun e gubugubune. \v 9 E gubugubu xunne yi dɔxi e bode ra. E nɛma yi sigɛ, e mi yi e firifirima, koni e birin yi sigama a tinxinna nin. \v 10 E birin yɛtagi naanin: A singen yi maliga muxun yɛtagin na. Yata yɛtagin nan yi e naaninna birin ma e yiifanna ma e nun tura yɛtagina e naaninna birin ma e kɔmɛnna ma e nun singbin yɛtagina e naaninna birin ma. \v 11 E yɛtagine yi na kii nin. E gubugubun firinne ratexi koren binni, ne yi dɔxi e bode ra. E gubugubu firinna bonne yi e gbindin yɛɛ maluxunma. \v 12 E birin yi sigama a tinxinna nin e yɛɛ ra. Nii Sariɲanxin na yi siga dɛnaxan yi, ne yi sigama mɛnni, hali e mi e firifiri. \v 13 Na daliseene yi luxi nɛn alo tɛɛ wolonna, e yi dɛgɛma alo xaye xidin dɛgɛne. Tɛɛn yi a firifirima daliseene tagi, a mayilenma, galanna minima a yi. \v 14 Daliseene gixin yi fama, e xɛtɛ, alo kuyen ɲin masɔxɔnna. \p \v 15 N to na daliseene to, n yi san digilinxi keden kedenna to e birin ma naxan yi a gima bɔxɔn ma alo wontoro sanna dalise naaninne dɛxɔn yɛtagi naanin yi naxanye ma. \v 16 Sanna ne yi mayilenma alo kirisoliti gɛmɛ faɲina. E birin yi maliga. E yi rafalaxi nɛn alo san digilinxin kankanxina san digilinxi gbɛtɛ kui. \v 17 E nɛma sigɛ, e yi nɔɛ sigɛ e fɔxɔ naaninne birin ma nɛn hali e mi e firifiri. \v 18 E san digilinxi kuixine yi gbo, e magaxu han, yɛɛne yi e san dingilixi kuixine rabilinne birin yi. \v 19 Daliseene nɛma yi sigɛ, e sanni itoe fan yi sigama e dɛxɔn nɛn. Xa daliseene yi tuganma bɔxɔn ma, e sanne fan yi tuganma nɛn. \v 20 Nii Sariɲanxin na yi siga dɛnaxan biri ra, daliseene fan yi sigama mɛn binna nin, e sanni itoe fan yi te e fɔxɔ ra, bayo daliseene niine yi e sanne fan yi. \v 21 E nɛma yi sigɛ hanma e ti, hanma e tugan bɔxɔn ma, e sanne fan yi na nan ligama, amasɔtɔ daliseene niine yi e fan yi. \p \v 22 Sena nde yi yibandunxi daliseene xun ma naxan nun kore walaxan yi maliga, a yi mayilenma alo balabalan kɛsɛna, a yi magaxu han! \v 23 Na kore walaxa maligan bun ma, daliseene birin gubugubu firinne yi tixi e bode xa, firinna bonne yi e gbindin yɛɛ maluxunma. \v 24 Daliseene nɛma yi sigɛ, n yi e gubugubune xuiin mɛma nɛn alo ige walanna xuina, hanma Ala Sɛnbɛ Kanna xuina hanma sofa ganla sɔnxɔ xuina. E na yi ti, e yi e gubugubune rasama nɛn. \p \v 25 Fala ti xuina nde yi minima nɛn kore walaxan fari naxan yi e xun ma. E na yi ti, e yi e gubugubune rasama nɛn. \v 26 Kore walaxan naxan yi e xun ma, manga gbɛdɛn yiyana nde yi na fan fari. Na yi mayilenma alo safiri gɛmɛ faɲina, adamadiin maligana nde yi dɔxi na manga gbɛdɛni kore pon! \v 27 N yi tɛɛ wolonna to a fatin xun binni alo wuren naxan mayilenma, a rabilinxi tɛɛn na. Tɛɛn yiyaan nan yi a labe binni, a yi rabilinxi kɛnɛnyaan na. \v 28 A nɔrɔn yi luxi nɛn alo sengunna naxan minima kuyen ma tule waxatini. A rabilinna yi yalanxi na kii nin. Alatalaa binyen maligan misaala nan yi a ra. N to a to, n bira, n yɛtagin yi lan bɔxɔn ma, n yi fala ti xuiin mɛ. \c 2 \s Ala yi Esekiyɛli xɛ \p \v 1 A yi a fala n xa, a naxa, “Adamadina, keli, i ti i sanne xunna, n xa falan ti i xa.” \v 2 A to na fala n xa tun, Alaa Nii Sariɲanxin yi so n yi, a yi n nati n sanne xunna. Naxan yi falan tima n xa, n yi n tuli mati na ra. \v 3 A yi a fala n xa, a naxa, “Adamadina, n tan nan i rasigama Isirayila kaane ma. Siya murutɛxin nan ne ra naxanye murutɛxi n xili ma. E nun e benbane mɔn murutɛxi n xili ma han to. \v 4 N ni i rasigama na muxune nan ma naxanye tengbesenxi, e tuli maxɔdɔxɔ. I xa a fala e xa, i naxa, ‘Ɛ tuli mati Marigina Alatalaa falan na.’ \v 5 Xa e a ramɛ, hanma e mi a ramɛ, bayo siya murutɛxin nan e ra, e a kolonma nɛn a nabina nde e yɛ. \v 6 I tan adamadina, i nama gaxu e yɛɛ ra, i nama gaxu e falane yɛɛ ra. E luma nɛn i rabilinni alo ɲanle nun tansinne, alo i dɔxi tanle nan fari, koni hali na, i nama gaxu yama murutɛxini ito nun e falane yɛɛ ra. \v 7 Xa e a ramɛ hanma e mi a ramɛ, fɔ i xa n ma falane ti e xa nɛn, bayo murutɛdene nan e ra. \v 8 Adamadina, n naxan falama i xa, i tuli mati na ra, i nama findi murutɛden na alo yama murutɛxini ito! I dɛni bi, i donseen don n naxan soma i yii!” \p \v 9 N yi yiina nde to yibandunxin n binni, kɛdi mafilinxina nde a kui. \v 10 A yi a yifulun n yɛtagi, sɛbɛnla yi a fɔxɔ firinne birin ma. Sunu falane nun mawuga falane nun gbalo falane nan yi sɛbɛxi a ma. \c 3 \p \v 1 A yi a fala n xa, a naxa, “Adamadina, naxan i yɛtagi, na don! Kɛdi mafilinxini ito don, i sa falan ti Isirayila yamaan xa.” \v 2 Nayi, n yi n dɛni bi, a yi na kɛdi mafilinxin naso n dɛ a don xinla ma. \v 3 A mɔn yi a fala n xa, a naxa, “Adamadina, i dɛge han i lugo! I kuiin nafe kɛdi mafilinxini ito ra!” Nayi, n yi a don, a yi ɲaxun n dɛ alo kumina. \p \v 4 A yi a fala n xa, a naxa, “Adamadina, siga Isirayila yamaan fɛma, i sa n ma falane ti e xa! \v 5 N mi i rasigama yamaan xan fɛma naxan xui gbɛtɛn falama naxan famu raxɔlɔ, koni n na i rasigama Isirayila yamaan nan ma. \v 6 N mi i rasigama siya wuyaxine fɛma naxanye xui gbɛtɛne falama naxanye famu raxɔlɔ, i yɛtɛɛn mi naxanye mɛma. Xa n yi i rasigama ne nan ma nun, e yi e tuli matiyɛ nɛn i xuiin na. \v 7 Koni, Isirayila yamaan mi waxi i xuiin namɛ feni, bayo e mi waxi n fan xuiin namɛ feni, amasɔtɔ Isirayila yamaan birin tuli maxɔdɔxɔ, e tengbesen. \v 8 Nayi, n ni i fan yɛɛ xɔdɔxɔma ayi nɛn alo e tan, i yi i kankan e yɛɛ ra. \v 9 N ni i yɛ xɔdɔxɔma ayi nɛn dangu dayimun na naxan xɔdɔxɔ fanyen xa. Na ma, i nama gaxu e yɛɛ ra, yama murutɛxini ito a fe nama i kuisan.” \p \v 10 A mɔn yi a fala n xa, a naxa, “Adamadina, i tuli mati falani itoe birin na ki faɲi, n naxanye falama i xa, i yi e ramara i bɔɲɛni! \v 11 Siga i kon kaa muxu suxine fɛma, xa e a ramɛ, a fala e xa, hali xa e mi a ramɛ, i naxa, ‘Ɛ tuli mati Marigina Alatalaa falan na.’ ” \p \v 12 Alaa Nii Sariɲanxin yi n yite, n yi sɔnxɔ xui gbeena nde mɛ n xanbi ra, naxan a fala, a naxa, “Binyen xa fi Alatala ma a dɔxɔdeni!” \v 13 N mɔn yi daliseene gubugubune xuiin mɛ naxanye yi bɔnbɔma e bode ra, e nun san digilinxine xuina, naxanye yi e dɛxɔn ma e nun sɔnxɔ xui gbeena. \v 14 Alaa Nii Sariɲanxin yi n yite, a siga n na. N niin sɔxɔlɛxin yi siga xɔlɛni, bayo Alatala sɛnbɛn yi n fari a xɔdɛxɛn na. \v 15 N yi sa so muxu suxine konni, naxanye yi dɔxi Teli-Abiba yi, Kebari baan dɛ. N yi sa dɔxɔ e konni xi solofere, n yigitɛgɛxi e tagi. \s Esekiyɛli findi fena kantan muxun na \p \v 16 Xi solofere xanbi ra, Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 17 “Adamadina, n bata i findi Isirayila yamaan kantan muxun na. Nayi, n ma falane ramɛ, i yi e rakolon n xa. \v 18 N na a fala muxu ɲaxin ma, n naxa, ‘I faxama nɛn.’ Xa i mi a rakolon, xa i mi falan ti a xa, fa fala a xa xɛtɛ a kira ɲaxin fɔxɔ ra alogo a xa kisi, na muxu ɲaxin faxama nɛn a hakɛn ma, koni a wunla goronna luma i tan nan xun ma. \v 19 Koni, xa i na muxu ɲaxin nakolon, a mi xɛtɛ a kɛwali ɲaxine nun a kira ɲaxin fɔxɔ ra, a faxama nɛn a hakɛn ma, koni i tan bata i niin natanga na yi.” \p \v 20 “Xa tinxin muxuna nde fan a xun xanbi so a tinxinyani, a yi tinxintareyaan liga fɔlɔ, n yi sena nde sa a yɛɛ ra naxan a rabirɛ, na kanna faxama nɛn. I to mi a rakolonxi, a faxama nɛn a yulubin ma. A tinxinyaan naxan liga, ɲinan tima nɛn na xɔn, a wunla goronna yi lu i tan xun ma. \v 21 Koni i na tinxin muxun nakolon alogo a nama yulubin liga, xa a mi yulubin liga, a kisima nɛn, i to a rakolonxi, i fan bata i niin natanga na yi.” \s Esekiyɛli dɛɛn yi suxu a ra \p \v 22 Alatala sɛnbɛn mɔn yi godo n ma mɛnni. A yi a fala n xa, a naxa, “Keli, i siga lanbanni, n sa falan tima i xa mɛnna nin.” \v 23 Nayi, n yi keli, n siga lanbanni, n yi a to a Alatalaa nɔrɔn yi na yi alo n na a to kii naxan yi Kebari baan dɛ. N yi bira, n yɛtagin yi lan bɔxɔn ma. \v 24 Alaa Nii Sariɲanxin yi so n yi, a yi n nakeli, n yi ti n sanne xun na. A yi a fala n xa, a naxa, “Siga, i sa so i ya banxini, i dɛɛn balan i xun ma. \v 25 I tan adamadina, muxune lutin tima i ra nɛn, e yi i xidi, i mi fa nɔɛ minɛ e tagi. \v 26 N ni i lɛnna xidima nɛn i dɛ kankeni, alogo i nama falan ti, i yi e maxadi, hali muxu murutɛxine nan e ra. \v 27 Koni, n na falan ti i xa, n ni i dɛɛn fulunma nɛn, alogo i xa a fala e xa, i naxa, ‘Ɛ tuli mati Marigina Alatalaa falan na.’ Xa naxan waxi a ramɛ feni, na xa a ramɛ. Xa naxan mi waxi a ramɛ feni, na nama a ramɛ, bayo muxu murutɛxine nan e ra.” \c 4 \s Yerusalɛn suxu fena yɛngɛni \p \v 1 “Iki, i tan adamadina, bitikidin\f + \fr 4.1\fr* \fk Bitikidin\fk* mɔn falama yirena nde yi fa fala “\fk Birikidina\fk*.”\f* tongo i yi a dɔxɔ i yɛtagi, i yi Yerusalɛn taan sawuran kɛrɛndɛn a fari. \v 2 I yi a liga alo ganla na a rabilin yɛngɛni, i yi yire makantanxine ti a rabilinni, i gbingbinne rate taan makantan yinna xɔn,\f + \fr 4.2\fr* Yaxune yi tema taan makantan yinna xuntagi na \fk gbingbinne\fk* nan xɔn, e taan yɛngɛ.\f* i daaxadene yitɔn ganle xa taan xili ma, i yɛngɛ so seene ti a rabilinni naxanye a so dɛɛne kalɛ. \v 3 Na xanbi ra, i xa tunde dutunna nde tongo i yi a ti yinna misaala ra ɛ nun taan tagi, i yi i yɛɛ rafindi a ma. Taan nabilinxin nan na ra yɛngɛni, i tan nan a yɛngɛma. Na xa findi taxamasenna ra Isirayila yamaan xa.” \p \v 4 “Na xanbi ra, i sa i sa i kɔmɛnna ma, i yɛtɛɛn yi Isirayila yamaan hakɛn goronna tongo. Fanni i saxi i kɔmɛnna fari, i e hakɛn goronna tongoma. \v 5 N lɔxɔne yatɛn nagidima i ma nɛn naxan lanɲɛ e hakɛne ɲɛɛne yatɛn ma. Nayi, i Isirayila yamaan hakɛn goronna tongoma nɛn xi kɛmɛ saxan xi tonge solomanaaninna bun ma. \v 6 I na yelin na ra, i mɔn xa i sa i yiifanna fari, i yi Yuda bɔnsɔnna hakɛne goronna tongo xi tonge naanin, xi keden ɲɛɛ keden hakɛna fe ra. \v 7 I yɛɛ rafindi Yerusalɛn sawuran fan ma naxan nabilinxi yɛngɛni, i yi i yiin magenla yibandun a xili ma, i yi nabiya falane ti a xili ma. \v 8 N na i xidima nɛn alogo i nama nɔ i maxɛtɛ i taan yɛngɛ feen misaala mayitama waxatin naxan birin yi.” \p \v 9 “I xa maala nun fundenna nun togen nun murutun nun sansi kɛsɛ gbɛtɛye tongo, i yi e birin sa goron kedenna kui, i yi lu e rafalɛ burun na i balon na xi kɛmɛ saxan e nun xi tonge solomanaaninna bun ma. \v 10 I garamu kɛmɛ firin nan maligama lɔxɔ kedenni i balon na. I na nan donma na waxatin birin yi. \v 11 I igen litiri keden nan minma lɔxɔ kedenni. I na nan minma na waxatin birin yi. \v 12 I na donseen nafalama nɛn alo funde burun ganma kii naxan yi, koni i a ganma adamadiine gbiin\f + \fr 4.12\fr* Taan na rabilin yɛngɛni, yegen dasama nɛn nanara burun gan feen falaxi muxu \fk gbiin\fk* tɛɛn na yireni ito yi alo yegena.\f* tɛɛn nan na muxune birin yɛtagi.” \v 13 Alatala mɔn yi a fala, a naxa, “Isirayila kaane donse haramuxine donma ikii nin siyane yɛ, n na e kedima naxanye tagi.” \p \v 14 N yi a yabi, n naxa, “Ee! Marigina Alatala! N tan munma n niin naharamu singen de! Keli n dii ɲɔrɛ waxatin ma han to, n munma sube yifaxin don hanma burunna subene naxan faxaxi. Han to, n munma sube haramuxi yo raso n dɛ singen!” \v 15 A yi n yabi, a naxa, “Awa, n bata tin, i xa ɲinge gbiin tongo muxu gbiin ɲɔxɔni, i yi i ya burun gan na ra.” \v 16 A mɔn yi a fala n xa, a naxa, “Adamadina, n donseene birin ɲanma nɛn Yerusalɛn yi. A muxune e lɔxɔ yo lɔxɔ sɔlɔnna maligama nɛn, e yi a don kɔntɔfinli, e yi e lɔxɔ yo lɔxɔ min igene maliga, na yi e yigitɛgɛ. \v 17 Nayi, burun nun igen ɲanma nɛn e yii, e birin yi yigitɛgɛ, e lu doyenɲɛ e hakɛne fe ra.” \c 5 \s Ala kelima nɛn Isirayila xili ma \p \v 1 “I tan adamadina, silanfan xɛnxɛn tongo,\f + \fr 5.1\fr* \fk Silanfanna:\fk* Sofane yɛngɛso dɛgɛmana.\f* i yi i xun sɛxɛne nun i dɛ xabene bi na ra, i yi e yiliga sikeela kui, i yi e yitaxun dɔxɔ saxanna ra. \v 2 I nɛma Yerusalɛn taan yɛngɛ feen misaala mayita waxatin naxan yi, na na ɲan, i yi i xunsɛxɛne dɔxɔde kedenna gan taani. I yi a dɔxɔ firinden tongo, i yi a bɔnbɔ i ya silanfanna ra taan nabilinni. I yi a dɔxɔde saxanden naxuya ayi foyeni, bayo n tan Isirayila kaane sagatanma nɛn n ma silanfanna ra. \v 3 Koni i xunsɛxɛ dando tongo ne yɛ, i yi e raxudu i ya domaan lenbeni. \v 4 I mɔn xa ndee ba ne fan na, i yi e woli tɛɛni. Nayi, tɛɛn kelima nɛn mɛnni a Isirayila yamaan birin li.” \p \v 5 Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa, “Yerusalɛn taan ligama na kii nin, n taan naxan ti siyane tagi, n naxan nabilinxi yamana xɔɲɛne ra. \v 6 Bayo a muxune bata murutɛ n ma sariyane nun n ma tɔnne bun, e fe ɲaxine yi gbo ayi dangu e rabilinna siyane nun yamanane ra. Mɛn kaane bata e mɛ n ma sariyane ra, e mi n ma tɔnne suxi.” \p \v 7 Nanara, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa, “Bayo ɛ bata findi yamaritarene ra dangu ɛ rabilinna siyane nun yamanane ra, bayo ɛ mi n ma tɔnne nun n ma sariyane suxi, hali ɛ rabilinna siyane sariyane ɛ mi ne suxi.” \v 8 Na ma, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa, “Yerusalɛn kaane, n tan yɛtɛɛn kelima nɛn ɛ xili ma! N na n ma kiti ragidixine rakamalima nɛn ɛ xili ma siyane birin yɛtagi. \v 9 N feene ligama nɛn ɛ ra ɛ kɛwali xɔsixine fe ra, n munma naxanye sifa liga singen, a ɲɔxɔn nun mi fa ligama. \v 10 Nanara, fafane e diine donma nɛn ɛ tagi, diine yi e fafane don. N na n ma kiti ragidixine rakamalima nɛn ɛ xili ma, naxanye na lu e nii ra, n yi ne raxuya ayi foyeni.” \v 11 Nanara, Marigina Alatalaa falan ni ito ra, a naxa, “N tan habadan Ala, n bata n kɔlɔ n yɛtɛni, bayo ɛ bata n ma yire sariɲanxin naxɔsi ɛ suxurene birin na e nun ɛ kɛwali xɔsixine, n fan n masigama nɛn ɛ ra, n mi fa kininkininma ɛ ma, n tan mi fa ɛ muxu yo ratangama. \v 12 Ɛ yitaxunxin dɔxɔ saxanna ra, kedenna faxama nɛn fitina furen nun fitina kamɛni taani, a firinden yi faxa silanfanna ra taan fari ma, n yi a saxanden naxuya ayi foyeni, n yi e sagatan silanfanna ra.” \p \v 13 “Nayi, n ma xɔlɔn ɲanma nɛn, n yi ba fitinaxi e xili ma, n na yelin n gbeen ɲɔxɛ waxatin naxan yi. E a kolonma nɛn nayi a n tan Alatala nan falan tixi n sɔbɛɛn yɛtɛɛn na, amasɔtɔ n bata n ma xɔlɔn birin nagodo e ma han a danna. \v 14 N na ɛ konna findima nɛn taa xɔnna ra ɛ rabilinna siyane naxan nayarabima, dangu muxune birin yi a to. \v 15 N fitinaxin na n ma kiti ragidixine rakamali ɛ xili ma n ma xɔlɔni waxatin naxan yi, n yi ɛ maxadi a xɔdɛxɛn na, ɛ rabilinna siyane ɛ makonbima nɛn, e yi ɛ magele, ɛ findi misaala ra, ɛ fe yi e yigitɛgɛ. N tan Alatala nan falan tixi.” \p \v 16 “N fitina kamɛn nafama nɛn ɛ xili ma, a yi ɛ halagi, n mɔn yi lu na kamɛn fari sɛ. Ɛ donse dɔnxɛne birin ɲanma nɛn. \v 17 N fitina kamɛn nun sube xaɲɛne rafama nɛn ɛ xili ma, naxanye ɛ diine faxama. Fitina furen nun faxan yi wara ayi ɛ taani, n yi yɛngɛn nafa ɛ xili ma. N tan Alatala nan falan tixi.” \c 6 \s Suxure batune fe \p \v 1 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 2 “Adamadina, i yɛɛ rafindi Isirayila geyane ma, i nabiya falane ti e xili ma, \v 3 i naxa, ‘Isirayila kaan naxanye geya yirene yi, ɛ Marigina Alatalaa falan namɛ. Marigina Alatala ito nan falaxi muxune xili ma naxanye dɔxi geya yirene nun yire matexine nun xude dɛɛne nun lanban yirene yi, a naxa: N yɛngɛn nafama nɛn ɛ xili ma, n yi ɛ taane kidene raxɔri. \v 4 Ɛ saraxa gandene kalama nɛn, ɛ wusulan gandene yi rayensenɲɛ ayi, n yi ɛ faxa ɛ suxurene yɛtagi. \v 5 N na Isirayila kaane binbine luma nɛn biraxi e suxurene yɛtagi, n yi ɛ xɔnne raxuya ayi ɛ saraxa gandene rabilinne yi. \v 6 Ɛ na dɔxɔ dɛdɛ yi, ɛ taane raxɔrima nɛn, ɛ taane kidene yi kala, ɛ saraxa gandene yi raxɔri, ɛ suxurene yi kala, e yi ɲan, ɛ wusulan gandene yi rabira, ɛ yii fɔxɔne birin yi lɔ ayi. \v 7 Muxu wuyaxi faxaxin luma nɛn biraxi ɛ tagi. Nayi, ɛ a kolonma nɛn a Alatala nan n na. \v 8 Koni n na ɛ tan ndee luma nɛn e nii ra yɛngɛn xanbini, ne yi xuya ayi siyane yɛ yamanane birin yi. \v 9 Nayi, e na xali dɛnaxanye yi siyane yɛ konyiyani, n ma fe rabirama nɛn e muxu gixine ma mɛnni, e n nasunu kii naxan yi e yanfanten bɔɲɛne yi, naxanye e masiga n na, e nun e yɛɛn naxanye e rakunfa suxurene xɔn. Nayi, e fe raɲaxuma e tan yɛtɛɛn ma nɛn e kɛwali ɲaxine nun e fe xɔsixi rabana fe ra. \v 10 E a kolonma nɛn nayi a Alatala nan n na, a n mi falan tixi e xa fuun xan yi, fa fala a n yi gbaloni ito rafama nɛn e xili ma.’ ” \p \v 11 “ ‘Marigina Alatala ito nan falaxi n xa, a naxa: I yiin bɔnbɔ, i sanni din, i yi a fala, i naxa, “Gbalona!” bayo Isirayila yamaan faxama nɛn silanfanna nun fitina kamɛn nun fitina fureni e fe ɲaxine nun kɛwali xɔsixine fe ra e naxanye birin ligaxi. \v 12 Naxanye makuya, ne faxama fitina furen nin. Naxanye maso, ne faxama silanfanna nan na. Naxanye na lu e nii ra, ne faxama nɛn fitina kamɛni. N sigama nɛn han n ma xɔlɔn danna e xili ma. \v 13 Ɛ a kolonma nɛn, a Alatala nan n na, ɛ muxu faxaxine na lu biraxi ɛ suxurene tagi waxatin naxan yi ɛ saraxa gandene rabilinni yire matexine birin fari e nun geyane birin xuntagi, e nun wudi yifɔtɔnxine nun wari gbeene birin bun, ɛ yi wusulan xiri ɲaxumɛne ganma ɛ suxurene xa dɛnaxanye yi. \v 14 N na n yiini bandunma nɛn e xili ma, n yi yamanan findi yire rabeɲinxin na, keli tonbonna ma han Dibila yi, e dɔxɔdene birin. Nayi, e a kolonma nɛn a Alatala nan n na.’ ” \c 7 \s Gbalo famatɔna fe \p \v 1 Alatala falani ito nan ti n xa, a naxa, \p \v 2 “Adamadina, Marigina Alatala ito nan falaxi Isirayila kaane xili ma, a naxa, \q ‘A danna nan fa ito ra! \q A danna bata a li yamanan tongon naaninne birin yi! \q \v 3 Awa iki, a danna bata a li ɛ ma. \q N na n ma xɔlɔn nafama nɛn ɛ ma. \q N na ɛ makitima nɛn lan ɛ sigati kiin ma, \q n yi ɛ saran ɛ kɛwali xɔsixine ra. \q \v 4 N mi kininkininma ɛ ma, \q n mi ɛ ratangama, \q amasɔtɔ n na ɛ sigati kiin nun ɛ kɛwali xɔsixine saranma nɛn ɛ ra. \q Nayi, ɛ a kolonma nɛn a Alatala nan n na.’ \q \v 5 Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa, \q ‘Gbalon fama, \q gbalon naxan ɲɔxɔn mi na! \q \v 6 Feene danna nan na ra! \q A danna bata a li! \q A kelima nɛn ɛ xili ma! A fama! \q \v 7 Ɛ tan yamanan muxune, \q ɛ waxatin bata a li! \q Waxati saxin bata a li ɛ ma, \q a lɔxɔn bata maso! \q Kɔntɔfinla na a ra! \q Sɛwa xui mi fa tema geyane fari sɔnɔn! \q \v 8 Iki, n mi fa buma, \q n na n ma xɔlɔn nagodo ɛ ma, \q n ma bɔɲɛteen sigama nɛn \q han a danna ɛ xili ma. \q N na ɛ makitima nɛn \q lan ɛ sigati kiin ma, \q n yi ɛ saran ɛ kɛwali xɔsixine ra. \q \v 9 N mi kininkininma ɛ ma, \q n mi ɛ ratangama, \q amasɔtɔ n na ɛ sigati kiin nun ɛ kɛwali xɔsixine saranma nɛn ɛ ra. \q Nayi, ɛ a kolonma nɛn \q a n tan Alatala, \q n tan nan ɛ ɲaxankatama.’ ” \b \q \v 10 Lɔxɔn bata a li, \q a bata a li! \q Ɛ waxatin bata a li! \q Bɔnbɔ ti dunganna bata a maɲingi! \q Wason bata sabati ayi! \q \v 11 Gbalon bata keli, \q a findi muxu ɲaxine ɲaxankata dunganna ra. \q E sese mi fa luma, \q e nafulu mi luma, \q e mi fa wuyama ayi, \q e nɔrɔ mi fa luma. \q \v 12 Waxatin bata a li, \q lɔxɔn bata maso! \q Sare soon nama fa sɛwa, \q sare matiin nama fa sunu, \q bayo xɔlɔ gbeen fama yamaan birin xili ma. \q \v 13 Sare matiin naxan matixi, \q a mi na sɔtɔma \q hali a mɔn lu a nii ra, \q bayo fe toon naxan tixi lan yamaan ma \q alo xiyena, na mi kalama, \q muxu yo mi a niin natangɛ \q masɔtɔ e hakɛne xɔn. \q \v 14 Xɔtaan fema nɛn, \q feen birin yi yitɔn, \q koni muxu yo mi sigama yɛngɛni \q bayo n ma xɔlɔn bata godo yamaan birin xili ma. \q \v 15 Yɛngɛn taan nabilinma nɛn, \q fitina furen nun fitina kamɛn yi so a yi! \q Naxanye burunna ra, \q ne yi faxa silanfanna ra. \q Naxanye taani, \q fitina kamɛn nun fitina furen yi ne halagi. \q \v 16 Naxanye na e futuxulu, \q ne sa e luxunma nɛn geyane fari, \q e lu kutunɲɛ e yɛtɛ hakɛne fe ra \q alo ganban naxanye lanbanni. \q \v 17 E birin fangan ɲanma nɛn, \q e birin xinbi xudine yi tu ayi, \q e lu alo igena. \q \v 18 E e maxidima nɛn kasa bɛnbɛli dugine yi sununi, \q kuisanna yi e birin suxu, \q e yagi han, \q e birin yi e xunne bi sununi. \q \v 19 E e wure gbetine wolima ayi nɛn kirane xɔn, \q e yi e mɛ e xɛmane ra \q alo se haramuxina. \q Bayo e gbetine nun e xɛmane mi nɔɛ e xunbɛ Alatalaa xɔlɔn lɔxɔni. \q Ne mi fa e wasɛ, \q e mi e ralugɛ, \q bayo ne nan e biraxi hakɛni. \q \v 20 E bata waso ayi e nafunle xɔn \q e yi suxure xɔsixi haramuxine rafala e ra. \q Nanara, n tan Ala ne findima nɛn se xɔsine ra e xa. \q \v 21 N na e birin findima nɛn yɛngɛ se tongoxine ra xɔɲɛne xa, \q fuyantenne yi e ba e yii yɛngɛni, \q e yi na raxɔsi. \q \v 22 N na n xun xanbi soma nɛn e yi, \q muxune yi n ma yire kɛndɛna sariɲanna kala, \q mafu tiine yi so a kui, \q e yi a sariɲanna kala. \b \q \v 23 Yɔlɔnxɔnne rafala, \q bayo faxan bata wara ayi yamanani, \q gbalon yi gbo ayi taani. \q \v 24 Siyaan naxanye ɲaxu e birin xa, \q n ne rafama nɛn, \q e yi e banxine tongo e yii. \q N sɛnbɛmane wason ɲanma nɛn, \q e yire sariɲanxine sariɲanna yi kala. \q \v 25 Kuisan waxatine na fa, \q e bɔɲɛ xunbenla fenma nɛn, \q koni e mi a toɛ! \q \v 26 Gbalon sama nɛn gbalon fari, \q xibaru ɲaxine yi sa xibaru ɲaxine fari. \q E fe toon maxɔdinma nɛn nabine ma fata Ala ra, \q koni saraxaraline bama nɛn muxune xaranɲɛ sariyan ma, \q fonne fan yi ba maxadin tiyɛ. \q \v 27 Mangan sunuma nɛn, \q manga diin yi yigitɛgɛ, \q yamanan muxune birin yiine yi xuruxurun gaxuni. \q N na e sigati kiin saranma nɛn e ra, \q n yi e kiti e kiti saxine xɔn, \q e yi a kolon a Alatala nan n na. \c 8 \s Suxurene Ala Batu Banxini \p \v 1 Yamaan xali konyiyani waxatin naxan yi, na ɲɛɛ senninden kike senninden xi suulunde lɔxɔni, n yi dɔxi n ma banxini, Yuda bɔnsɔnna fonne yi dɔxi n yɛtagi, Marigina Alatala sɛnbɛn yi godo n ma. \p \v 2 N yi daɲɔxɔna nde to naxan yi maliga tɛɛn na. Dɛnaxan yi luxi alo a tagina han a sanne, tɛɛn yiyaan nan yi na ra. Keli mɛnna ma mɔn han a xunna, na yi luxi alo tɛɛn na wuren gbeeli. \v 3 Dɛnaxan yi luxi alo a yiina, a yi na yibandun, a yi n suxu n xun sɛxɛn ma. Alaa Nii Sariɲanxin yi n nate bɔxɔn nun koren lantagini, a yi n xali fe tooni fata Ala ra alo xiyena, a siga n na Yerusalɛn yi Ala Batu Banxin yinna kui xiin so dɛɛn na naxan yi yɛɛ rafindixi sogeteden kɔmɛn fɔxɔn ma suxuren yi dɔxi dɛnaxan yi naxan Ala raxɔlɔma fata a xanuntenya gbeen na lan a yamaan ma. \v 4 Isirayilaa Alaa nɔrɔn yi mɛnni, alo n na a to kii naxan yi lanbanni. \p \v 5 A yi a fala n xa, a naxa, “Adamadina, i yɛɛ rasiga kɔmɛnna binni.” N yi n yɛɛ rasiga, n yi sa na suxuren to naxan Ala raxɔlɔma, a dɔxi saraxa ganden kiraan so dɛɛn kɔmɛn fɔxɔni. \v 6 A yi a fala n xa, a naxa, “Adamadina, i bata a to e naxan ligama, Isirayila yamaan fe xɔsixi gbeen naxanye ligama be, feen naxanye n masigama n ma yire sariɲanxin na? Koni i mɔn fe xɔsixi gbee gbɛtɛye toma nɛn.” \p \v 7 Nayi, a yi n xali Ala Batu Banxin yinna so dɛɛn na. N yi yinla nde to yinna ma. \v 8 Ala yi a fala n xa, a naxa, “Adamadina, yinla raba yinna ma.” N yi yinla raba yinna ma, so dɛɛn yi taran a ma. \v 9 A yi a fala n xa, a naxa, “So mɛnni, i sa e fe xɔsixi haramuxine mato e naxanye ligan be.” \v 10 N yi so, n yi a mato, bubuseene nun sube xɔsixin sifan birin sawuran yi na, e nun Isirayila yamana suxurene birin sawurane yi rafalaxi yinna kui a kanke yiren birin ma. \v 11 Isirayila yamaan fonne muxu tonge solofere yi tixi na sawurane yɛtagi. Safan ma dii xɛmɛn Yaasaniya yi ne yɛ. Wusulan gan seen yi suxi e birin yii, wusulanna tutin yi tema han! \v 12 A yi a fala n xa, a naxa, “Adamadina, i bata a to ba, Isirayila yamaan fonne naxan ligama dimini? E birin e gbee suxure batu konko yi. E a falama, e naxa, ‘Alatala mi nxu toma. Alatala bata yamanan nabeɲin!’ ” \v 13 A yi a fala n xa, a naxa, “I mɔn e toma nɛn fe xɔsixi gbee gbɛtɛye ligɛ.” \p \v 14 A yi n xali Alatalaa banxin so dɛɛn na kɔmɛn fɔxɔni. Ɲaxanle yi dɔxi mɛnni naxanye yi Tamusi suxuren sayaan wugama.\f + \fr 8.14\fr* Babilɔn kaane nan yi \fk Tamusi\fk* batuma. E yi laxi a ra, a alana nde na a ra naxan faxama soge furen na, a niin mɔn yi bira a yi ɲɛmɛn na.\f* \v 15 A yi a fala n xa, a naxa, “Adamadina, i a toma ba? I mɔn fe xɔsixi gbɛtɛye toma nɛn naxanye dangu itoe ra.” \p \v 16 A yi n xali Alatalaa banxin yinna kui xiini, Ala Batu Banxin so dɛɛn na, so dɛɛn palaan nun saraxa ganden longonna ra. Xɛmɛ mɔxɔɲɛn nun suulun ɲɔxɔn yi mɛnni, e xun xanbi soxi Alatala Batu Banxini, e yɛɛ rafindixi sogeteden binna ma. E yi e xinbi sinma sogen mabinni a batudeni. \v 17 A yi a fala n xa, a naxa, “Adamadina, i feni itoe toma ba? Fe xɔsixini itoe xurun ba, Yuda yamaan naxanye ligan be? Anu, e mɔn yamanan nafema gbalo feene ra, e yi lu n naxɔlɛ. I mi e toma wudi yiin masoɛ e ɲɔɛɛn na e namunne xɔn ba? \v 18 Nanara, n fan e saranma nɛn n ma xɔlɔ gbeeni. N mi kininkininma e ma, n mi e ratangama. E n xilima nɛn e xui yitexin na, koni n mi n tuli matima e ra.” \c 9 \s Yerusalɛn ratɔrɔn fena \p \v 1 Na xanbi ra, n yi a mɛ a falɛ a xuini texin na, a naxa, “Ɛ tan naxanye taani ito muxune kɛwanle saranma e ra, ɛ maso, birin xa a yɛngɛ so seen tongo taan xili ma.” \v 2 Nayi, n yi xɛmɛ sennin to fɛ sa keli faxa ra so dɛɛn binni naxan yi yɛɛ rafindixi kɔmɛn fɔxɔn ma. Halagi ti yɛngɛ so seen yi suxi e birin yii. Xɛmɛna nde yi e tagi naxan yi maxidixi taa dugini, sɛbɛli ti seene yi singanxi a tagi xidin na. E yi fa ti saraxa gande sula daxin dɛxɔn. \v 3 Isirayilaa Alaa nɔrɔn yi keli maleka gubugubu kanne sawurane xun ma, a yi dɛnaxan yi, a yi siga banxin dɛɛn na. Xɛmɛn naxan yi maxidixi taa dugini, sɛbɛli ti seene yi singanxi naxan ma tagi xidin na, \v 4 Alatala yi na xili, a yi a fala a xa, a naxa, “Dangu Yerusalɛn taan tagi, i yi taxamasenna sa muxune birin tigi ra naxanye wugama, e kutunma lan fe xɔsixine fe ma Yerusalɛn kaane naxanye ligama.” \v 5 A yi a fala bonne xa n yɛɛ xɔri, a naxa, “Ɛ tan xa bira a fɔxɔ ra taani, ɛ muxune faxa, ɛ nama kininkinin, ɛ nama diɲa muxe ma! \v 6 Ɛ fonne nun banxulanne nun sungutunne nun dii ɲɔrɛne nun ɲaxanle birin faxa, ɛ yi e raxɔri. Koni taxamasenna muxun naxanye birin ma, ɛ ne lu na. Ɛ a fɔlɔ n ma yire sariɲanxin ma!” E yi a fɔlɔ fonne ma, naxanye yi Ala Batu Banxin yɛtagi. \v 7 A yi a fala e xa, a naxa, “Ɛ n Batu Banxin naharamu, ɛ yi a yinna kuine rafe muxu faxaxine ra! Ɛ siga!” E yi siga, e sa faxan ti fɔlɔ taani. \p \v 8 E yi faxan tima waxatin naxan yi, n kedenna nan yi fa luxi mɛnni, n yi bira, n yɛtagin yi lan bɔxɔn ma, n yi gbelegbele, n naxa, “Marigina Alatala, i Isirayila muxu dɔnxɛne birin naxɔrima nɛn ba, i to i ya xɔlɔn nagodoma Yerusalɛn ma?” \v 9 A yi n yabi, a naxa, “Isirayila yamaan nun Yuda yamaan hakɛne gbo han! Yamanan nafexi e muxu faxaxine wunla nan na, taan nafexi tinxintareyaan nan na. Amasɔtɔ e yi a falama nɛn, e naxa, ‘Alatala bata yamanan nabeɲin. Alatala mi fa sese toma.’ \v 10 N fan mi fa kininkininma e ma, n mi fa e ratangama. N na e kɛwali ɲaxine saranma nɛn e ra.” \v 11 Xɛmɛn naxan yi maxidixi taa dugini, sɛbɛliti seene yi singanxi naxan ma tagi xidin na, na yi fa a fala, a naxa, “I n yamarixi naxan ma, n bata na liga.” \c 10 \s Ala mɔn yi a yɛtɛ yita \p \v 1 N yi n yɛɛn nakeli, n yi manga gbɛdɛn yiyaan to kore walaxa maligan fari naxan yi maleka gubugubu kanne xun ma. A mayilenma alo safiri gɛmɛna. \v 2 Xɛmɛn naxan yi maxidixi taa dugini, Ala yi a fala na xa, a naxa, “Sa so san digilinxine longonna ra naxanye maleka gubugubu kanne labe ra, i yi i yiine rafe tɛɛ wolonne ra, i sa e woli taan xun xɔn.” N yi xɛmɛn to sigɛ mɛnni. \v 3 Maleka gubugubu kanne yi tixi Ala Batu Banxin dɛxɔn sogeteden yiifari fɔxɔni na muxun yi fama waxatin naxan yi. Kundaan yi Ala Batu Banxin yinna kui xiin nafexi. \v 4 Alatala nɔrɔn yi keli maleka gubugubu kanne xun ma, a siga Ala Batu Banxin so dɛɛn na. Banxin yi rafe kundaan na, yinna kuiin yi rafe Alatala nɔrɔn kɛnɛnna ra. \v 5 Malekane gubugubune xuiin yi siga minɛ han yinna fari ma xiina. Na yi luxi alo Ala Sɛnbɛ Kanna xuina, a nɛma falan tiyɛ. \p \v 6 Xɛmɛn naxan yi maxidixi taa dugini, a to na yamari, a naxa, “Tɛɛn tongo san digilinxine longonna ra naxanye maleka gubugubu kanne tagi,” xɛmɛn yi sa ti san digilinxina nde dɛxɔn alo wontoro sanna. \v 7 Nayi, maleka gubugubu kan keden yi a yiin nasiga tɛɛn ma naxan yi maleka gubugubu kanne longonna ra. A yi tɛɛ wolonne tongo, a yi e sa xɛmɛn yii naxan yi maxidixi taa dugini. Na yi tɛɛ wolonne tongo, a mini. \v 8 Sena nde yi malekane gubugubune bun ma alo muxu yiina. \p \v 9 N yi a matoma, n yi san digilinxi naanin to maleka gubugubu kan keden kedenne dɛxɔn alo wontoro sanna. Sanna ne yi mayilenma alo kirisoliti gɛmɛ faɲina. \v 10 E birin yi maliga. E yi rafalaxi nɛn alo san digilinxin kankanxina san digilinxi gbɛtɛ kui. \v 11 E nɛma sigɛ, e yi nɔɛ sigɛ e fɔxɔ naaninne birin ma nɛn hali e mi e firifiri. Maleka gubugubu kanne yi xun tixi dɛnaxan biri ra, san digilinxine yi sigama mɛn binna nin, hali e mi e firifiri. \v 12 Yɛɛne nan yi maleka gubugubu kanne fatin birin ma, e fanna nun e yiine nun e gubugubune birin e nun e san digilinxi naaninne. \v 13 N yi a mɛ e na sanne xilima, a “wuluwunle.” \v 14 Yɛtagi naanin nan yi malekane birin ma. A singen yi maligaxi maleka gubugubu kanna yɛtagin nan na, a firindena, muxu yɛtagina, a saxandena, yata yɛtagina, a naanindena, singbin yɛtagina. \v 15 Maleka gubugubu kanne yi te. Daliseene nan yi ne ra n naxanye to Kebari baan dɛ. \v 16 Maleka gubugubu kanne nɛma yi sigɛ, e san digilinxine fan yi sigama nɛn e fɔxɔ ra. Malekane na yi e gubugubune yite alogo e xa tugan bɔxɔn ma, e san digilinxine mi yi kelima e dɛxɔn. \v 17 E na yi ti, e sanne fan yi tima nɛn. E na yi tugan, e sanne fan yi tugan, amasɔtɔ niin naxan yi daliseene yi, na yi e fan yi. \s Ala nɔrɔn yi keli a Batu Banxini \p \v 18 Alatala nɔrɔn yi keli Ala Batu Banxin so dɛɛn na, a sa ti maleka gubugubu kanne xun ma. \v 19 Nayi, maleka gubugubu kanne yi e gubugubune yifulun, e tugan bɔxɔn ma n yɛɛ xɔri, e san digilinxine fan yi te e fɔxɔ ra. E yi sa ti Alatalaa banxin yinna so dɛɛn na sogeteden binni. Isirayilaa Ala nɔrɔn yi lu e xun ma kore. \v 20 Daliseene nan yi e ra n naxanye to Isirayilaa Ala bun ma Kebari baan dɛ, n yi a kolon a maleka gubugubu kanne nan yi e ra. \v 21 Yɛtagi naanin nan yi e birin ma, e nun gubugubu naanin. Sena nde yi e birin gubugubune bun ma alo muxu yiina. \v 22 E yɛtagine yi maliga daliseene yɛtagine ra n naxanye to Kebari baan dɛ. E birin yi sigama e yɛɛ ra e tinxinna nin. \c 11 \s Yerusalɛn makitima nɛn \p \v 1 Alaa Nii Sariɲanxin yi n tongo a n xali Alatalaa banxin dɛɛn na, dɛɛn naxan yi yɛɛ rafindixi sogeteden ma. N yi muxu mɔxɔɲɛn nun suulun to tixi dɛɛn na, yamaan yɛɛratina ndee yi ne yɛ, Asuru a dii xɛmɛn Yaasaniya nun Bɛnayaa dii xɛmɛn Pɛlati. \v 2 Alaa Nii Sariɲanxin yi a fala n xa, a naxa, “Adamadina, muxuni itoe nan fe ɲaxine yitɔnma, e maxadi ɲaxin ti taani ito yi. \v 3 E a falama, e naxa, ‘Banxine mi tiyɛ be iki singen! Taan makantan yinna luxi nɛn alo tundena, en tan namaraxi a kui alo suben tunden kui!’ \v 4 Nanara, Adamadina, nabiya falan ti e xili ma, nabiya falan ti!” \p \v 5 Nayi, Alatalaa Nii Sariɲanxin yi godo n ma. A yi a fala, a n xa falani ito ti, a naxa, “Isirayila yamana, ɛ luma a falɛ, ɛ naxa, ‘Ɛ Alatala xuiin namɛ,’ anu, n na ɛ miriyaan kolon! \v 6 Ɛ bata faxan ti taani ito yi han kirane bata rafe binbine ra.” \v 7 Nanara, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa, “Ɛ faxan naxanye tixi taan xun xɔn, na faxa muxune nan luxi alo suben naxan namaraxi tundeni, taan nan tunden na koni n fa ɛ tan kedima a yi nɛn. \v 8 Ɛ to gaxuxi yɛngɛn yɛɛ ra, n yɛngɛn nan nafama ɛ xili ma,” Marigina Alatalaa falan nan na ra. \v 9 “N na ɛ kedima nɛn taani, n yi ɛ sa xɔɲɛne sagoni, n yi n ma kiti ragidixine rakamali ɛ xili ma. \v 10 Ɛ faxama nɛn silanfanna ra, n yi ɛ makiti Isirayila bɔxɔn danna ra. Nayi, ɛ a kolonma nɛn a Alatala nan n na. \v 11 Taan makantan yinna mi findima tunden na ɛ tan xa, ɛ fan mi ramarama a kui alo subena, bayo n na ɛ makitima nɛn Isirayila bɔxɔn danna ra. \v 12 Nayi, ɛ a kolonma nɛn a Alatala nan n na, ɛ tan naxanye mi n ma sariyane nun n ma tɔnne suxi, ɛ yi bira ɛ rabilinna siyane namunne fɔxɔ ra.” \p \v 13 Nayi, n yi nabiya falane tima waxatin naxan yi, Bɛnayaa dii xɛmɛn Pɛlati yi faxa. N yi bira, n yɛtagin yi lan bɔxɔn ma, n yi gbelegbele, n naxa, “Ee! Marigina Alatala, i fa Isirayila yama dɔnxɛn naxɔrima nɛn ba?” \s Ala mɔn yamaan muxu suxine malanma nɛn \p \v 14 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 15 “Adamadina, naxanye dɔxi Yerusalɛn yi, ne a falama i ngaxakedenne xa, i ya denbayaan muxune, Isirayila yamaan naxan birin bata xali konyiyani, e naxa, ‘Ɛ lu makuyaxi Alatalaa dingiraan na, bayo a bɔxɔni ito fixi nxu tan nan ma nxu kɛɛn na!’ \v 16 Na ma, a fala e xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Hali n to ɛ rasigaxi siyane yɛ pon, n yi ɛ raxuya ayi yamanane yi, n luma nɛn ɛ xɔn mɛnni alo ɛ yi yire sariɲanxini nun.’ \v 17 Na ma, a fala, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N na ɛ malanma nɛn sa keli siyane yɛ, n yi ɛ maxili yamanane yi, ɛ raxuyaxi ayi dɛnaxanye yi, n yi Isirayila yamanan so ɛ yii.’ \v 18 E mɔn xɛtɛma nɛn mɛnni, e yi suxurene nun batu se xɔsixine birin naxɔri a yi. \v 19 N yi xaxili kedenna lu e birin ma, n yi nii nɛnɛn sa e yi, n bɔɲɛ xɔdɛxɛyaan ba e yi naxan luxi alo gɛmɛna, n yi bɔɲɛ faɲin fi e ma \v 20 alogo e xa n ma tɔnne nun n ma sariyane suxu. Nayi, e yi findi n ma yamaan na, n findi e Ala ra. \v 21 Koni naxanye kunfaxi e suxurene nun batu se xɔsixine xɔn e bɔɲɛni, n na kanne kɛwali ɲaxine saranma nɛn e ra. Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \p \v 22 Maleka gubugubu kanna naxanye nun san digilinxine yi a ra, ne yi e gubugubune yifulun, Isirayila Ala nɔrɔn yi e xun ma kore. \v 23 Alatala nɔrɔn yi ba taan xun ma, a sa ti geyaan xun ma naxan yi Yerusalɛn sogeteden binni. \v 24 Alaa Nii Sariɲanxin yi n nate, a xɛtɛ n na muxu suxine fɛma Babilɔn kaane yamanani fe tooni alo xiyena fata Alaa Nii Sariɲanxin na. N yi fe toon naxan tima alo xiyena, na yi dan. \v 25 Alatala feen naxanye birin yita n na, n yi ne birin fala muxu suxine xa. \c 12 \s Muxu gbɛtɛye xalima nɛn konyiyani \p \v 1 Alatala yi falani ito ti n xa, a naxa, \v 2 “Adamadina, i dɔxi yama murutɛxin nan tagi. E yɛɛn na, alogo e xa seen to, koni e mi a yigbɛma. E tunla na, alogo e xa feen mɛ, koni e mi a famuma, amasɔtɔ yama murutɛxin nan e ra. \v 3 Nanara, i tan Adamadina, i ya goronne yitɔn i a liga alo i sigama konyiyaan nin yanyi tagini yamaan yɛɛ xɔri. Keli be i siga yire gbɛtɛ yi e yɛɛ xɔri. Waxatina nde, e a kolonma nɛn a yama murutɛxin nan e ra. \v 4 I ya goron yitɔnxine ramini e yɛɛ xɔri yanyin na, i tan yi mini ɲinbanna ra e yɛɛ xɔri alo naxanye sigama konyiyani. \v 5 Yinla raba yinna ma e yɛɛ xɔri, i yi i ya goronne ramini mɛnna ra, \v 6 i yi e tongo i tungunna ma e yɛɛ xɔri, i yi e xali fitirin ma. I xa i yɛtagin xunna so alogo i nama yamanan mato, bayo n na i findima nɛn taxamasenna ra Isirayila yamaan xa.” \p \v 7 N yamari naxan na, n yi na liga. N yi n ma goronne ramini yanyin na siga konyiyani. Ɲinbanna ra, n yi yinla raba yinna ma n yiin na, n yi n ma goronne ramini fitirin ma, n yi a tongo n tungunna ma e yɛɛ xɔri. \p \v 8 Xɔtɔnni, Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 9 “Adamadina, Isirayila yama murutɛxin mi yi i maxɔdin ba, fa fala, ‘I nanse ligama?’ \v 10 E yabi, fa fala, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Nabiya falani ito tixi Yerusalɛn mangan nun Isirayila yamaan birin nan xili ma naxanye luxi mɛnni.’ \v 11 A fala e xa, i naxa, ‘N findixi ɛ rakolon feen taxamasenna nan na. N naxan ligaxi, na nan nakamalima e ma, e yi suxu yɛngɛni, e siga konyiyani.’ \v 12 Mangan naxan e yɛ, na a goronne tongoma nɛn a tungunna ma fitirin ma, a mini taani. Yinla nan nabama a xa yinna ma, a yi mini mɛnna ra. A yi a yɛtagin xunna so alogo a nama yamanan mato. \v 13 N na n ma yalaan natima nɛn a yɛɛ ra, a yi a suxu n ma luti ratixin na, n yi a xali Babilɔn taani, Babilɔn kaane yamanani, a mi dɛnaxan toma a yɛɛn na,\f + \fr 12.13\fr* A falan tima Manga Sedeki suxu feen nan ma. A mi Babilɔn toma bayo Babilɔn kaane a yɛɛne kalama nɛn. Na feen sɛbɛxi Mangane Firinden 25.4 nun Yeremi 52.7 kui.\f* a yi sa faxa na. \v 14 N na a rabilinna muxune birin naxuyama ayi nɛn e nun a ganle, n yi e sagatan silanfanna ra. \v 15 Nayi, e a kolonma nɛn a Alatala nan n na, n na e raxuya ayi siyane yɛ e nun yamanane yi. \v 16 Koni n muxuna ndee ratangama nɛn yɛngɛn nun fitina kamɛn nun fitina furen ma alogo e xa sa e ti e kɛwali xɔsixine ra e dɛni siyane birin xa e na siga dɛnaxanye yi. Nayi, na kanne a kolonma nɛn a Alatala nan n na.” \p \v 17 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 18 “Adamadina, i nɛma i dɛgema i xuruxurun, i yi igen min gaxun nun kuisanni. \v 19 I a falama nɛn yamanan muxune xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi lan Yerusalɛn kaane ma naxanye luxi Isirayila yamanani, a naxa: E dɛgema kuisanna nin, e yi igen min yigitɛgɛni, amasɔtɔ e yamanan nun a yi seene birin naxɔrima nɛn a muxune gbalone fe ma. \v 20 Muxune ɲanma nɛn taane yi, yamanan yi findi yire rabeɲinxin na. Nayi, ɛ a kolonma nɛn a Alatala nan n na.’ ” \s Alatalaa falan kamalima nɛn \p \v 21 Alatala yi falani ito ti n xa, a naxa, \v 22 “Adamadina, nanfera ɛ sandani ito falama ɛ tagi Isirayila bɔxɔn ma, fa fala, ‘Waxatin danguma, koni fe toon naxanye tima alo xiyena, ne sese mi rakamalima.’? \v 23 A fala e xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa, “N bata danna sa sandani ito ra, a mi fa falama Isirayila yi sɔnɔn.” ’ Koni a fala e xa, i naxa, ‘Fe toone birin nakamali waxatin bata maso. \v 24 Fe to fuu yo mi fa falama Isirayila kaane tagi alo xiyena, yiimatone mi fa muxune rafan feene falama e xa wuleni. \v 25 Bayo n tan Alatala, n falan tima nɛn, na yi rakamali keden na. Ɛ tan yama murutɛxina, na ligama nɛn ɛ waxatini. N falan tima nɛn, n yi a rakamali.’ Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \p \v 26 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 27 “Adamadina, Isirayila yamana a falama, e naxa, ‘A fe toon naxan tixi, iki fe mi na ra, a nabiya falan tima lan waxati famatɔne nan ma naxanye makuya pon!’ \v 28 Nanara, a fala e xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi n xa, a naxa, “N na fala yo ti sɔnɔn, na rakamalima nɛn keden na.” Marigina Alatalaa falan nan na ra.’ ” \c 13 \s Alaa falan wule nabine xili ma \p \v 1 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 2 “Adamadina, nabiya falan ti Isirayilaa nabine xili ma naxanye nabiya falane tima iki, i yi a fala ne xa naxanye e bɔɲɛ yi feene tun falama, i naxa, ‘Ɛ Alatala xuiin namɛ! \v 3 Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Gbalon nabi xaxilitarene xa, naxanye e yɛtɛ xaxili yi feene falama, anu e mi fe to yo tixi keli Ala ma. \v 4 Isirayila kaane, ɛ nabine luxi nɛn alo kankone banxi xɔnne yi! \v 5 E mi e masoxi yinna yire biraxine ra alogo e xa Isirayila yamaan makantan yinna yinle rafaxa, a yi lu tixi yɛngɛni Alatalaa xɔlɔn lɔxɔni. \v 6 Wulen nan e fe toone ra, ɲɔndi mi e yiimato falane yi. E a falama, e naxa, “Ɛ tuli mati Alatalaa falan na.” Koni Alatala xa mi e xɛxi. Anu, e wama e falane xa rakamali. \v 7 Ɛ fe toon naxanye tima, fe fuun xa mi ne ra ba? Ɛ wule falan naxanye tima yiimatoni, wulen xa mi ne ra ba? Ɛ a falama, ɛ naxa, “Ɛ Alatalaa falan namɛ!” Anu, n mi fala tixi.’ ” \p \v 8 “Nanara, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa, ‘Bayo wulen nan ɛ falane nun ɛ fe toone ra, n bata keli ɛ xili ma.’ Marigina Alatalaa falan nan na ra. \v 9 ‘N sɛnbɛn kelima nɛn nabine xili ma naxanye fe to fuune tima, e yi wule falane ti yiimatoni. E mi dɔxɔde sɔtɔma n ma yamaan malanni, e xinle mi sɛbɛma Isirayila kaane xili sɛbɛ kɛdin kui, e mɔn mi Isirayila yamanan lima. Nayi, ɛ a kolonma nɛn a Marigina Alatala nan na.’ ” \p \v 10 “ ‘E n ma yamaan nalɔma ayi, e naxa, “Bɔɲɛ xunbenla be,” anu bɔɲɛ xunbeli mi na. Bonne nɛma yinna tima naxan biramatɔ a ra, e tan bɛndɛ fixɛn nan soma a ma. \v 11 Nayi, a fala na yinna maso muxune xa, a na yinna birama nɛn! Tule gbeen fama nɛn, balabalan kɛsɛne yi godo, foye gbeen yi fa. \v 12 Yinna na bira, muxune mi ɛ maxɔdinɲɛ nayi ba, fa fala, “Ɛ a masoxi bɛndɛ fixɛn naxan na, na minɛn?” ’ ” \p \v 13 “ ‘Nanara, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N fitinaxin kala ti foyen nafama nɛn, n tule gbeen nafa n ma xɔlɔ gbeeni, balabalan kɛsɛ ɲaxine yi godo halagi tideni. \v 14 Ɛ bɛndɛ fixɛn soxi yinna naxan ma, n na rabirama nɛn bɔxɔni, a bunne yi mini kɛnɛnni. A na bira, ɛ fan halagima nɛn a xɔn. Nayi, ɛ a kolonma nɛn a Alatala nan n na. \v 15 N sigama nɛn han n ma xɔlɔn danna na yinna xili ma e nun naxanye a masoxi. Nayi, n yi a fala ɛ xa, n naxa, “Yin mi fa na, nabiin naxanye a masoxi ne fan mi fa na, \v 16 Isirayila nabiin naxanye yi bɔɲɛ xunbenla fe falama Yerusalɛn kaane xa e fe to fuune xɔn, anu bɔɲɛ xunbeli mi yi na! Marigina Alatalaa falan nan na ra.” ’ ” \p \v 17 “Adamadina, i yɛɛ rafindi Isirayila yamaan sungutunne ma naxanye e yɛtɛ bɔɲɛ yi falane tima nabiya falane ra. Nabiya falane ti e xili ma, \v 18 i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Gbalona ɛ xa ɛ tan naxanye yii kɔɛ rasone dɛgɛma, ɛ yi e so ɛ yii kɔɛne birin na tirin ti seene ra, ɛ yi dugine dɛgɛ naxanye soma muxune yɛtagine xun na fonne nun dii ɲɔrɛne birin alogo ɛ xa sɛnbɛn sɔtɔ e niine ma! Ɛ n ma yamaan muxune niin tirinɲɛ ba, ɛ yi ɛ yɛtɛ niine ratanga? \v 19 Ɛ n ma sariɲanna rayelefuma n ma yamaan yɛtagi fundenna yiin yɛ dandona fe ra hanma buru dungina ndee fe ra. Ɛ to wulene falama n ma yamaan xa naxanye mafura wule falane ramɛ, ɛ muxune faxama naxanye mi lan e faxa, ɛ ndee lu e nii ra naxanye yi lan nun e faxa.’ ” \p \v 20 “ ‘Nanara, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N kelima nɛn ɛ tirin ti seene xili ma ɛ muxune suxuma naxanye ra alo xɔline. N na e bama nɛn ɛ yii, n yi na kanne niine xunba ɛ naxanye suxuma alo xɔline. \v 21 N na ɛ dugine bama nɛn ɛ yɛtagine xun na, n yi n ma yamaan xunba ɛ yii, ɛ mi fa muxune tirinɲɛ ɛ sɛnbɛne xɔn sɔnɔn. Nayi, ɛ a kolonma nɛn a Alatala nan n na. \v 22 Bayo ɛ bata tinxin muxune bɔɲɛn kala ɛ wulene xɔn, n tan mi yi waxi naxanye tɔrɔ feni, ɛ yi muxu ɲaxine sɛnbɛ so alogo e nama xɛtɛ e kira ɲaxine fɔxɔ ra, e yi kisi. \v 23 Na feene ma, ɛ mi fa wule fe to yo tima alo xiyena, ɛ mi fa ɛ yiimatoma. N na n ma yamaan xunbama nɛn ɛ yii. Nayi, ɛ a kolonma nɛn a Alatala nan n na.’ ” \c 14 \s Isirayila xa a mɛ suxurene ra \p \v 1 Isirayila fonna ndee yi fa n fɛma e fa dɔxɔ n yɛtagi. \v 2 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 3 “Adamadina, suxurene fe bata muxuni itoe bɔɲɛn nɔ. Seen naxan e birama hakɛni, e na nan dɔxɔma e yɛtɛ yɛɛ ra. N tinɲɛ nayi, e xa n maxɔdin fena nde ma ba? \v 4 Nayi, falan ti e xa, i yi a fala e xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa, “Suxure feen na Isirayila kaan naxan bɔɲɛ nɔ, a yi seen dɔxɔ a yɛtɛ yɛɛ ra naxan a birɛ hakɛni, na xanbi ra a mɔn yi fa nabiin fɛma, n tan Alatala yɛtɛɛn nan na kanna yabima alo a lan a suxure wuyaxine ma kii naxan yi \v 5 alogo n mɔn xa Isirayila kaane bɔɲɛne sɔtɔ naxanye birin e mɛxi n na e suxurene fe ra.” ’ \v 6 Nanara, a fala Isirayila yamaan xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Ɛ xun xɛtɛ, ɛ xɛtɛ ɛ suxurene fɔxɔ ra, ɛ mɛ ɛ kɛwali xɔsixine birin na. \v 7 Xa Isirayila kaana nde hanma xɔɲɛn naxan dɔxi Isirayila yi, xa na a mɛ n na, suxure feen yi a bɔɲɛn nɔ, a yi seen dɔxɔ a yɛtɛ yɛɛ ra naxan a birɛ hakɛni, a mɔn yi siga nabiin fɛma alogo a xa n maxɔdin fena nde ma, nayi, n tan Alatala yɛtɛɛn nan a yabima. \v 8 N kelima nɛn na kanna xili ma, n yi a findi misaala ra, yamaan naxan mafalama. Ɛ yi a kolon a Alatala nan n na.’ ” \p \v 9 “ ‘Xa nabiin tin muxune yi a ratantan a tan yɛtɛɛn yi nabiya falan ti na kanna xa, nayi n tan Alatala nan a radinxi tantanni. N na n yiini tema nɛn a xili ma, n yi a raxɔri n ma yamana Isirayila kaane yɛ. \v 10 E birin nan na hakɛn goronna tongoma, nabiin nun naxan a maxɔdinxi, ne firinna birin hakɛn lan. \v 11 Nayi, Isirayila kaane mi fa e masigɛ n na, e mi fa e yɛtɛ raxɔsɛ e yulubine birin xɔn. Nayi, e findima nɛn n ma yamaan na, n findi e Ala ra,’ Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \s Muxu yo mi nɔɛ yamaan natangɛ Alaa kitin ma \p \v 12 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 13 “Adamadina, xa yamanana nde tinxintareyaan liga, e n yulubin tongo, xa n na n yiini te a xili ma, n yi donseen nadasa e ma, n fitina kamɛn nafa e ma, n yi muxune nun xuruseene raxɔri, \v 14 hali xa tinxin muxu saxanni itoe yi lu na yamaan yɛ nun: Nuhan nun Daniyɛli nun Yuba, ne yi e yɛtɛ niine nan tun natangɛ e tinxinyaan xɔn.” Marigina Alatalaa falan nan na ra. \v 15 “Hanma xa n mɔn burunna sube xaɲɛne radin yamanan ma, e yi diidine birin faxa, yamanan yi findi yire rabeɲinxin na muxu yo mi fa danguma dɛnaxan yi masɔtɔ na sube xaɲɛne fe ra, \v 16 hali xa na tinxin muxu saxanne taran yamanani, n tan habadan Ala, n bata n kɔlɔ n yɛtɛni, ne mi yi nɔɛ hali e dii xɛmɛn hanma e dii tɛmɛn natangɛ, koni na muxu saxanne tan tangɛ nɛn, yamanan yi findi yire rabeɲinxin na.” Marigina Alatalaa falan nan na ra. \p \v 17 “Hanma xa n yɛngɛn nafa na yamanan xili ma, xa n na a fala, n naxa, ‘Yɛngɛn xa dangu yamanan yiren birin yi!’ xa n muxune nun e xuruseene raxɔri mɛnni, \v 18 hali xa na tinxi muxu saxanne taran yamanani, n tan habadan Ala, n bata n kɔlɔ n yɛtɛni, e mi nɔɛ e dii xɛmɛn hanma e dii tɛmɛn natangɛ. E tan nan gbansan tangama.” Marigina Alatalaa falan nan na ra. \p \v 19 “Hanma xa n fitina furen nafa na yamanani, n yi faxan nafa e ma n ma xɔlɔni, alogo muxune nun xuruseene xa raxɔri, \v 20 hali xa tinxin muxu saxanni itoe yi lu na yamaan yɛ nun: Nuhan nun Daniyɛli nun Yuba, n tan habadan Alatala, n bata n kɔlɔ n yɛtɛni, e mi nɔɛ e dii xɛmɛn hanma e dii tɛmɛn natangɛ. E yɛtɛ niine nan tun natangɛ e tinxinyaan xɔn.” Marigina Alatalaa falan nan na ra. \p \v 21 Amasɔtɔ, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa, “Hali n to bata n ma kiti xɔdɛxɛ naaninne rasiga Yerusalɛn xili ma, yɛngɛn nun fitina kamɛn nun burunna sube xaɲɛne nun fitina furena, alogo e xa muxune nun xuruseene raxɔri, \v 22 hali na birin, muxuna ndee luma nɛn e nii ra. Xɛmɛne nun ɲaxanla ndee xunna minima ayi nɛn. Ɛ na e sigati kiin nun e kɛwanle to, na ɛ masabarima nɛn lan gbaloni itoe birin ma n naxanye rafaxi Yerusalɛn ma. \v 23 Ɛ masabarima nɛn, ɛ na e sigati kiin nun e kɛwanle to waxatin naxan yi. Nayi, ɛ a kolonma nɛn a n mi feni itoe rabaxi fuun xan na taan xili ma.” Marigina Alatalaa falan nan na ra. \c 15 \s Sandana lan ɲaxundan binla ma \p \v 1 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 2 “Adamadina, ɲaxundan binla yatɛxi muxune xɔn dangu wudin bonne ra ba? A yiine tɔnɔn gbo dangu fɔtɔn yi wudin bonne ra ba? \v 3 I na wudin tongɛ ba i yi sena nde rafala a ra? I a nde findɛ bitin wudina nde ra ba, i sena nde xidi a ma? \v 4 A na sa tɛɛni yegen na, tɛɛn yi a xun firinne gan, a fa a tagin suxu, a tɔnɔn fa na ba? \v 5 Nayi, xa a tɔnɔ mi yi na benun a xa gan waxatin naxan yi, tɛɛna a gan xanbini, a fa rafalɛ sena nde ra ba?” \p \v 6 Nanara, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa, “N bata Yerusalɛn kaane findi se gan daxin na alo n ɲaxundan binla findixi yegen na fɔtɔn yi wudin bonne tagi kii naxan yi. \v 7 N kelima nɛn e xili ma. Hali e to bata yi mini tɛɛni nun, tɛɛn nan fa e halagima. N na keli e xili ma waxatin naxan yi, nayi ɛ a kolonma nɛn a Alatala nan n na. \v 8 N yamanan findima nɛn yire rabeɲinxin na, bayo a muxune bata tinxintareyaan liga,” Marigina Alatalaa falan nan na ra. \c 16 \s Yerusalɛn taan misali fena dii rabeɲinxin ma \p \v 1 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 2 “Adamadina, Yerusalɛn kaane kɛwali xɔsixine fe fala e xa. \v 3 A fala, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi Yerusalɛn taan xili ma, a naxa: Kanan bɔxɔn nan yi i benbane gbeen na, i barixi mɛnna nin. Amorin nan yi i fafe ra, i nga, Xiti kaana.\f + \fr 16.3\fr* \fk Kanan\fk* kaane nan yi dɔxi Yerusalɛn yi benun Isirayila bɔnsɔnna muxune xa a tongo yɛngɛni. Na feen sɛbɛxi Samuyɛli Firinden 5.6-9 kui. \f* \v 4 I barixi lɔxɔn naxan yi, i xuli fundin mi xaba, i mi maxa alogo i xa sariɲan, fɔxɔn mi sugusugu i ma, i mi mafilin dugini.\f + \fr 16.4\fr* Ala Yerusalɛn taan nun a muxune misalima diin nan ma be. Sɛnbɛ yo mi yi Alaa yamaan xa benun Ala xa a fi e ma. Na xanbi ra, a yi e findi yamana sɛnbɛmaan na. Na xanbi ra, e mɔn yi a yanfa suxure batuni. Na nan misaali ito bunna ra.\f* \v 5 Muxu yo mi kininkinin i ma, a yi na fe kedenna nde liga i xa, a yi i ratanga. I woli ayi nɛn burunna ra i bari lɔxɔni, amasɔtɔ i raɲaxu nɛn muxune ma.’ ” \p \v 6 “ ‘Koni, n yi danguma i dɛxɔn ma, n yi i to i ramaxɛ i wunli, n yi a fala i xa, n naxa, “Hali wunla to i ma, i luma nɛn i nii ra! Hali wunla to i ma, i luma nɛn i nii ra!” \v 7 Na xanbi ra, n yi i rasabati alo sɛxɛne burunna ra. N yi i ragbo, i yi kɔxɔ, n yi i rayabu ayi, i xiɲɛne yi te, i xun sɛxɛne yi mini. Koni i ragenla nan mɔn yi a ra singen. \v 8 Lɔxɔna nde, n yi danguma i dɛxɔn ma, n yi i mato, n yi a to i bata a li i muxu xanu waxatin ma, n yi n ma domaan lenben so i xunna, n yi i ba i ragenla ra, n yi n kɔlɔ i xa, n yi layirin xidi en tagi, i yi findi n gbeen na.’ Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \p \v 9 “ ‘N bata i maxa. Wunla naxan yi i ma, n yi na ba i ma, n yi ture xiri ɲaxumɛn susan i ma. \v 10 N bata i maxidi taa dugi doma sɔxɔnxini, n yi kidi sankidin so i sanni, n yi i marabɛri ba taa dugi faɲini, n dugi faɲin nagodo i ma naxan saren xɔdɔxɔ. \v 11 N yi i maxidi marayabu se faɲine yi, n yi yii rasone so i yiine ra, n yi ɲɛrɛn bira i kɔɛ. \v 12 N wuredin sa i ɲɔɛɛn na, n yi tunla sone so i tunle ra, n yi manga kɔmɔti faɲin so i xun na. \v 13 Nayi, i yi maxidi xɛmaan nun wure gbeti fixɛn na, taa dugi sɔxɔnxin nun dugi sare xɔdɛxɛne yi findi i marabɛri baan na. I yi balo murutu fuɲi faɲin nun kumin nun oliwi turen na. I yi tofanɲɛ ayi, alo a lan ɲaxalan mangan ma kii naxan yi. \v 14 I xinla yi siyane birin li masɔtɔ i ya tofanna ma, bayo i yi rayabu han fata i maxidi se faɲine ra, n ni i rayabu naxanye yi.’ Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \p \v 15 “ ‘Koni i yi i yigi sa i ya tofanni. I ya xili gbeeyaan yi findi fɛrɛn na i xa, i findi yalunden na. I yi lu yalunyaan ligɛ dangu muxune birin xɔn, i findi e gbeen na.\f + \fr 16.15\fr* A suxure batun misalixi \fk yalunyaan\fk* nan na be bayo Ala nun a yamaan bata layirin xidi alo futun xidima kii naxan yi ɲaxanla nun xɛmɛn tagi. Na kui, Ala a yamaan masuxuma alo xɛmɛna a ɲaxanla masuxuma kii naxan yi. A yamaan na se gbɛtɛ batu ba a tan na, e bata a yanfa nayi alo ɲaxanla na a xɛmɛn yanfa yalunyaan xɔn.\f* \v 16 I bata i ya dugine tongo, i yi suxure kidene rayabu e ra, i yi yalunyaan naba mɛnne yi naxan ɲɔxɔn munma yi liga, anu a ɲɔxɔn mi fa ligama sɔnɔn. \v 17 N tunla so xɛma daxin nun wure gbeti fixɛ daxin naxanye so i yii, i yi ne findi i ya suxure xɛmɛmane ra, i yi n yanfa, i yalunyaan liga. \v 18 I bata i ya taa dugi sɔxɔnxine tongo, i yi i ya suxurene maxidi e yi, i yi n ma turen nun n ma wusulanna ba saraxan na e xa. \v 19 N donseen naxanye so i yii, murutu fuɲin nun oliwi turen nun kumina, n yi i baloma naxanye ra, i yi ne ba saraxane ra na suxurene xa alogo e gan xirin xa rafan e ma. I na nan ligaxi.’ Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \p \v 20 “ ‘I yi i ya dii xɛmɛne nun i ya dii tɛmɛne tongo, i naxanye bari n xa, i yi e gan saraxan na suxurene xa alogo e xa findi e donseene ra! I mi yi i wasa soɛ i ya yalunyani ba? \v 21 I bata n ma diine kɔɛ raxaba, i yi e gan saraxan na suxurene xa! \v 22 Anu, i kɛwali xɔsixine ligama yalunyani waxatin naxan yi, i mi i miri i ya dii ɲɔrɛyaan waxatin ma, i ragenla yi a ra waxatin naxan yi, i yi i ramaxama i wunli waxatin naxan yi.’ ” \p \v 23 “Marigina Alatalaa falan ni ito ra, a naxa, ‘Gbalona! Gbalona ɛ xa, bayo ɛ yelin xanbini na fe ɲaxine birin ligɛ \v 24 ɛ bata gbingbinna rafala kiden na, ɛ yi yire matexine rafala kidene ra yama malandene yi. \v 25 Ɛ bata yire matexine rafala kidene ra taan kira xunne birin na. Ɛ yi ɛ tofanna findi fe xɔsixin na, ɛ yi ɛ fatin lu dangu muxune birin sagoni, ɛ yalunya feene yi siga gboɛ ayi. \v 26 Ɛ bata yalunyaan liga Misiran kaane xɔn, ɛ dɔxɔ bode fati faɲine, ɛ yi ɛ yalunyaan nadangu ayi, ɛ yi n naxɔlɔ. \v 27 Nayi, n yi keli ɛ xili ma, n yi nde ba ɛ bɔxɔn na, n yi ɛ sa ɛ yaxu kunfadene sagoni, Filisitine taane, naxanye yati yi yagixi ɛ yagitareya kɛwanle ra. \v 28 Koni ɛ mɔn yi yalunyaan naba Asiriya kaane xɔn, bayo ɛ munma yi wasa singen yalunyaan na, anu, hali na, ɛ mi wasa. \v 29 Nayi, ɛ yi ɛ yalunyaan nadangu ayi, ɛ Babilɔn kaane sa a fari, naxanye findixi yulane ra, anu, na fan mi ɛ wasa.’ ” \p \v 30 “Nayi, Marigina Alatalaa falan ni ito ra, a naxa, ‘Ɛ yugon kobi de, ɛ to bata feni itoe birin liga, naxanye findixi yalunde ɲaxalan gbeen kɛwanle ra! \v 31 Anu, ɛ to gbingbinna rafala kira xunne birin na, ɛ yi yire matexine rafala kidene ra yama malandene yi, ɛ mi yi luxi alo yalundena, bayo ɛ mi yi gbetin nasuxuma ɛ yangane ra. \v 32 Ɛ tan luxi nɛn alo ɲaxalan yalunxin naxan xɛmɛ gbɛtɛye rafisama a xɛmɛn yɛtɛɛn xa a mi naxanye kolon. \v 33 Yalunde ɲaxanle birin sena nde rasuxuma e yangane yii. Koni ɛ tan luxi nɛn alo ɲaxanla na a yangane ki alogo e xa fa, sa keli yiren birin yi, ɛ yi kafu. \v 34 Ɛ yalunyaan nun ɲaxanla bonne yalunyaan keden mi a ra. Muxu yo mi a gima ɛ fɔxɔ ra ɛ kisena a yii. Ɛ tan nan ɛ yangane kima, se mi so ɛ yii.’ ” \p \v 35 “Nanara, i tan naxan luxi alo yalunde ɲaxanla, i tuli mati Alatala fala xuiin na! \v 36 Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa, ‘Bayo i bata i ya nafunle birin yikala, bayo i bata i ragenla lu i ya yalunyaan xɔn i yangane yii e nun i ya suxurene nun i ya fe xɔsixine birin, i yi i ya diine wunla ba saraxan na e xa, \v 37 na ma, n na ɛ nun i yangane birin malanma nɛn yire kedenni, naxanye yi rafan i ma e nun naxanye yi raɲaxu i ma, n na e birin malanma nɛn i xili ma, n yi i rageli, e birin yi i ragenla to. \v 38 N na i kitima nɛn alo a lan yalunde ɲaxanle nun muxu faxane ma kii naxan yi. N yi i wunla ramini n ma xɔlɔ gbeen nun n ma xanuntenyaan kalan xɔxɔlɔnni. \v 39 N na i sama nɛn i yangane sagoni, e yi i ya kide gbingbinne nun i ya suxure batude matexine kala, e yi i ya dugine ba i ma, e yi i rayabu se faɲine tongo, e yi i ragenla lu. \v 40 E yi yamaan nadin i ma, e yi i magɔlɔn, e yi i masɔxɔn silanfanna ra, \v 41 e yi tɛɛn so i ya banxine ra, e yi i makiti ɲaxalan wuyaxi yɛtagi. N danna sama nɛn i ya yalunyaan na, i mi fa i yangane saranna fiyɛ sɔnɔn! \v 42 N sigama nɛn han n ma xɔlɔn danna i xili ma, n ma xanuntenyaan kalan xɔxɔlɔnyaan yi a masiga i ra. N na n sabarima nɛn, n mi fa xɔlɔma i ma. \v 43 N na i kɛwali ɲaxine saranma nɛn i ra, bayo i mi i xaxili luxi i ya dii mɛsɛyaan waxatina fe ma, i yi n naxɔlɔ feni itoe birin xɔn. I mi yagitareyaan xan saxi i kɛwali xɔsixi gbɛtɛye fari ba?’ Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \p \v 44 “ ‘Nayi, sandasane birin sandani ito falama nɛn i ma, e naxa, “Dii tɛmɛn fama a nga nan ma.” \v 45 I ngaa dii tɛmɛn nan i ra yati, naxan a xɛmɛn naɲaxuxi e nun a diine. Ɛ nun i ngaxakeden ɲaxalanmane birin keden, naxanye e xɛmɛne nun e diine raɲaxuxi. Xiti kaan nan yi i nga ra, Amorin nan yi i fafe ra. \v 46 I tada ɲaxalanmaan naxan yi dɔxi i kɔmɛnna ma, na findixi Samari taan nan na e nun a muxune. I xunyɛn ɲaxalanmaan naxan yi dɔxi i yiifanna ma, Sodoma taan\f + \fr 16.46\fr* Ala \fk Sodoma\fk* taan halagi nɛn tɛɛn na a muxune yulubine fe ra. Na feen sɛbɛxi Dunuɲa Fɔlɔn 19.1-29 kui.\f* nan na ra e nun a muxune. \v 47 I bira nɛn e kirane fɔxɔ ra yati, i fan yi e raliga e kɛwali xɔsixine yi, koni i mi danxi na ma gbansan, i tan sigati kiin yi ɲaxu ayi dangu e tan gbeen na i ya feene birin yi. \v 48 Habadan Ala nan n na, n bata n kɔlɔ n yɛtɛni, ɛ nun i ya muxune naxan ligaxi, i ngaxakeden ɲaxalanmaan Sodoma nun a muxune mi na sifan ligaxi.’ Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \p \v 49 “ ‘I ngaxakeden ɲaxalanmaan Sodoma taan hakɛni itoe nan ligaxi: A muxune yi waso ayi, e to yi hɛrini, kɔntɔfili mi yi e ma. E mi yi yiigelitɔne nun tɔrɔ muxune malima. \v 50 E yi e yɛtɛ yigboma, e fe xɔsixine liga n yɛtagi. N to na to, n yi e raxɔri! \v 51 Samari taan muxune mi i yulubin tagiin yatin ligaxi. I bata fe xɔsixine liga naxanye dangu e gbeene ra pon, han i ngaxakeden ɲaxalanmane Sodoma taan nun Samari taan muxune yi lu alo tinxin muxune, xa e yulubine sa i gbeene ma. \v 52 I tan naxan yi i ngaxakeden ɲaxalanmane yalagima, iki, i fan ma yalagin waxatin bata a li, masɔtɔ i yulubine xɔn, i yɛtɛ raxɔsixi naxanye xɔn dangu e tan na, naxanye a ligaxi e tinxinɲɛ ayi dangu i tan na. I fan yagima nɛn, i yi rayarabi, bayo i bata i ngaxakedenne lu alo tinxin muxune, e na sa i ma.’ ” \p \v 53 “ ‘N mɔn Sodoma taan nun Samari taan nun e muxune rasabatima nɛn, e nun ɛ tan fan e xɔn ma \v 54 alogo i xa rayarabi, i yagi lan i kɛwanle birin ma, naxanye e rawɛkilɛxi. \v 55 I ngaxakeden ɲaxalanmane, Sodoma taan nun Samari taan nun e muxune mɔn xɛtɛma nɛn e kii fonni, i fan nun i ya muxune yi xɛtɛ ɛ kii singeni. \v 56 I yi i wasoma waxatin naxan yi, i mi yi fala ɲaxine tima Sodoma taan xili ma ba, \v 57 benun i ya ɲaxuyaan xa kolon waxatin naxan yi. Iki, Arami kaane nun e rabilinna muxune nun Filisiti muxun naxanye i rabilinni, ne fa i tan nan makonbima, e i raɲaxu. \v 58 I fa i ya yagitareyaan nun i kɛwali xɔsixine saranna nan sɔtɔma iki,’ Alatalaa falan nan na ra.” \p \v 59 “Bayo, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa, ‘N na a ligama i ra nɛn alo a lan i ma kii naxan yi, i tan naxan mi n kɔlɔ xuiin yatɛxi, i yi layirin kala. \v 60 Koni, n na n xaxili luma nɛn layirin xɔn, n naxan xidi en tagi i dii mɛsɛ waxatini, n yi habadan layirin xidi en tagi.\f + \fr 16.60\fr* Marigi Yesu layirin naxan xidi e nun dɛnkɛlɛya yamaan tagi, na nan \fk habadan layirini\fk* ito rakamalin na. Na feen sɛbɛxi mɔn Esekiyɛli 37.26 nun Esayi 55.3 nun Yeremi 32.40 nun Matiyu 26.28 kui.\f* \v 61 I kɛwanle fe rabirama i ma nɛn, i yi yagi, i na i tada ɲaxalanmane nun i xunyɛ ɲaxalanmane rasɛnɛ waxatin naxan yi, n yi e so i yii i ya dii tɛmɛne ra, hali e to mi fataxi layirin na n naxan xidixi en tagi. \v 62 N na n ma layirin xidima nɛn en tagi, nayi, i a kolonma nɛn a Alatala nan n na, \v 63 alogo i ya fe ɲaxine xa rabira i ma, i yi yagi, i dɛɛn yi suxu i ra i ya yagini, n na i yulubine birin xafari waxatin naxan yi, i naxanye birin ligaxi.’ Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \c 17 \s Singbin firinne nun manpa binla fe sandana \p \v 1 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 2 “Adamadina, misaala nde fala, sandana nde sa Isirayila yamaan xa. \v 3 I yi a fala e xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa, \q “Singbinna nde yi na nun naxan gbo,\f + \fr 17.3\fr* \fk Singbinni\fk* ito findixi Babilɔn mangan Nebukadanesari misaala nan na naxan Yerusalɛn tongo yɛngɛni. Na feen sɛbɛxi Mangane Firinden 24.12-16 kui.\f* \q a gubugubune kuya, \q a xabene kuya, \q e yi maɲingixi. \q Na singbinna yi siga Liban yamanani, \q a sa dɔxɔ suman binla nde kondeni. \q \v 4 Wudi yiin naxan mate a birin xa, \q a yi na bolon, \q a siga a ra yula yamana nde yi, \q a sa a dɔxɔ yulane taani.\f + \fr 17.4\fr* Nebukadanesari siga nɛn Yuda mangan Yoyakin na \fk Babilɔn taani\fk* yulane wuya dɛnaxan yi. Nayi, wudi yii matexin findixi Yuda mangan nan na. Wudin yɛtɛɛn findixi Dawuda yixɛtɛne nan na. Na feen sɛbɛxi Mangane Firinden 24.12-16 kui.\f* \q \v 5 Na xanbi ra, a mɔn yi Isirayila yamanan sansi gbɛtɛ tongo, \q a sa a si sansi xɔri mafedena nde yi \q ige gbeen dɛ alo wudi faɲina igen nafan naxan ma.\f + \fr 17.5\fr* \fk Sansi gbɛtɛ\fk* findixi Yuda mangan Sedeki misaala nan na, Babilɔn mangan naxan dɔxɔ mangan na Yoyakin ɲɔxɔni. A mɔn yi murutɛ Babilɔn mangan ma, a yi suxu yɛngɛni. Na feen sɛbɛxi Mangane Firinden 24.17 kui.\f* \q \v 6 Na sansiin yi gbo, \q a yi findi manpa bili sabatixin na, \q koni a mi yi kuya, \q a yiine yi tixi singbinna binni, \q koni a salenne yi lu a bun ma. \q A yi kɔxɔ, \q a yi lu a yiine raminɛ, \q a yifɔtɔn. \q \v 7 Koni singbin gbee gbɛtɛ mɔn yi na nun,\f + \fr 17.7\fr* \fk Singbin gbee gbɛtɛ\fk* findixi Misiran yamanan mangan nan na. Yuda mangan Sedeki yi Misiran mangan mafanma a xa a mali Babilɔn yamanan yɛngɛdeni. Na feen sɛbɛxi Yeremi 37.7-8 nun 44.30 kui.\f* \q naxan gubugubune yi kuya, \q a xabene gbo. \q Na manpa binla\f + \fr 17.7 \fr*\ft Wudi binla nde na yi, mɛn kaane naxanye sima, e yi naxanye bogi yitɔnma alo manpana e gbee kiini.\ft*\f* yi a yibandun a binni \q e nun a salenne, \q a yi a yiine yibandun a binni \q alogo a xa a ige sa. \q \v 8 Anu a yi sixi bɔxɔ faɲin nin ige gbeen dɛ \q alogo a xa a yiine ramini, \q a yi bogi, \q a yi findi manpa bili faɲin na.” ’ ” \p \v 9 “A fala e xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: \q A sabatɛ ba? \q Singbin singen mi a binla talɛ ba, \q a yi a bogine bolon, \q alogo a xa xara, \q a sonle birin yi lisi a ra? \q Nayi, a mako mi fanga gbeen ma, \q a mako mi muxu wuyaxi ma \q naxan a talɛ a ɲan na fefe! \q \v 10 A yi bitinxi a faɲin na, \q koni iki a nɔɛ sabatɛ ba? \q Sogeteden foyen na fa, \q na a xarama nɛn fefe! \q A yi bitinxi bɔxɔni dɛnaxan yi, \q a yi xara mɛnni.’ ” \s Sandan bunna \p \v 11 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 12 “Nba, yama murutɛxini ito maxɔdin iki, i naxa, ‘Ɛ mi na sandan bunna kolon ba?’ A fala e xa, i naxa, ‘Babilɔn mangan bata siga Yerusalɛn yi, a sa mangan nun a kuntigine suxu, a e xali Babilɔn taani. \v 13 A yi muxuna nde sugandi mangane bɔnsɔnna muxune yɛ, a yi layirin xidi e tagi, a yi na kanna rakɔlɔ. A mɔn yi yamanan yɛɛratine xali konyiyani \v 14 alogo yamanan xa lu nɔɔn bun ma, a nama fa sɛnbɛn sɔtɔ sɔnɔn, a yi na layirin suxu, alogo e nama halagi. \v 15 Koni na manga nɛnɛn bata murutɛ a xili ma, a yi a xɛrane rasiga Misiran yamanani alogo e xa sa soone nun sofa gali gbeen so a yii. Muxun naxan na ligaxi, na fe sɔnɔyɛ ba? Na kanna a futuxulɛ Babilɔn mangan bun ba? A to layirin kala, a mi nɔɛ a futuxulɛ a bun sese ma!’ ” \p \v 16 Marigina Alatalaa falan ni ito ra, a naxa, “Habadan Ala nan n na, n bata n kɔlɔ n yɛtɛni! Yuda mangani ito faxama Babilɔn mangana yamanan nin, naxan a findixi mangan na. Amasɔtɔ a bata a kɔlɔ xuiin kala, a mi layirin nakamalixi e tagi. \v 17 Misiran mangan mi nɔɛ a xun mayɛngɛ hali e nun a gali sɛnbɛmaan nun a sofa wuyaxine. Babilɔn kaane gbingbinne ratema nɛn taan makantan yinna xɔn e yi taan yɛngɛ e muxu wuyaxi faxa. \v 18 Bayo, Yuda mangan bata a mɛ a kɔlɔ xuiin na, a yi layirin kala. A to a kɔlɔ, a yi na feene birin liga, a mi a futuxulɛ a bun mumɛ!” \v 19 Nanara, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa, “Habadan Ala nan n na, n bata n kɔlɔ n yɛtɛni, fa fala a mɛxi a kɔlɔ xuiin na n tan nan yɛtagi, a n ma layirin nan kalaxi. Nayi, n na a kɛwali ɲaxine saranma nɛn a ra. \v 20 N na n ma yalaan soma nɛn a xun na, a yi a suxu n ma lutin na, n yi a xali Babilɔn yi, n yi sa a makiti mɛnni lan a tinxintareyaan ma a naxan liga n na. \v 21 A sofa gixine birin faxama nɛn silanfanna ra, naxanye na lu e nii ra, ne yi xuya ayi yiren birin yi. Nayi, ɛ a kolonma nɛn a n tan Alatala nan falan tixi.” \p \v 22 Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa, “N tan yɛtɛɛn nan suman wudin konde yi yiina nde tongoma, n yɛtɛɛn yi sa a bitin geya gbee matexina nde xun tagi. \v 23 N sa a bitinma geyaan nan fari naxan mate Isirayila yamanani, a yi a yiine ramini, a yi bogi, a findi suman bili faɲin na. Xɔliin sifan birin e tɛɛn sama nɛn a yi, e lu a yiine nininna bun. \v 24 Nayi, burunna wudine birin a kolonma nɛn, a n tan Alatala nan wudi matexin nabirama, n yi a magodoxini te. N wudi xinden xara, n yi wudi xaren maɲingi. N tan Alatala nan falan tixi, n na a ligama nɛn.” \c 18 \s Ala birin kitima a kɛwanla xɔn \p \v 1 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 2 “Nanfera ɛ xɛtɛma sandani ito ma Isirayila yamanani, ɛ naxa, \q Fafane bata ɲaxundan xindene don, \q koni e diine nan ɲinye ramuluxunxi.\f + \fr 18.2\fr* Na feen mɔn sɛbɛxi Yeremi 31.29 kui.\f*” \p \v 3 “Marigina Alatalaa falan ni ito ra, a naxa: Habadan Ala nan n na, n bata n kɔlɔ n yɛtɛni, ɛ mi fa xɛtɛma sandani ito ma sɔnɔn Isirayila yamanani! \v 4 N tan nan gbee adamadiine birin niin na, diin nun a fafana, n gbeen nan e firinna birin na. Naxan na yulubin tongo, na nan faxama.” \p \v 5 “Xa a sa a li, muxuna nde tinxin, a kiti kɛndɛn nun tinxinyaan ligama, \v 6 a mi donse ralixine donma kidene yi geyane fari, a mi a xaxili tixi Isirayila kaane suxurene ra, a mi a bodena ɲaxanla rakunfama, a mi a masoma ɲaxanla ra a nɛma a kike wanli waxatin naxan yi, \v 7 a mi muxe ɲaxankatama, a tolimaan naxɛtɛma a kanna ma, a mi muɲan tima, a donseen soma kamɛtɔne yii, marabɛnna naxan ma, a dugin so na yii, \v 8 a mi tɔnɔ sama donla fari naxan tongoxi a ma, a mi tɔnɔ gbeen fenma muxune ra, a tinxintareyaan matanga, a kiti kɛndɛn sama muxune tagi, \v 9 a n ma tɔnne nun n ma sariyane suxuma lannayani. Awa, tinxin muxun nan na kanna ra. Na kanna luma nɛn a nii ra.” Marigina Alatalaa falan nan na ra. \p \v 10 “Koni xa na kanna diina nde bari, na yi findi mafu tiin na, a faxan ti hanma a yi na fena nde liga a ngaxakedenna nde ra, \v 11 hali diin fafe mi feni itoe sese ligaxi, xa a diin donse ralixine donma kidene yi geyane fari, a bodena ɲaxanla rakunfama, \v 12 a ɲaxu yiigelitɔne nun tɔrɔ muxune ra, a muɲan tima, a mi muxune tolimaan naxɛtɛma e ma. A xaxili tixi suxurene nan na, a fe xɔsixine ligama, \v 13 a donla soma, a tɔnɔn sa a fari, a tɔnɔn gbeen fenma muxune ra. Na kanna luyɛ a nii ra ba? Ɛn-ɛn de! A mi luyɛ a nii ra. A to bata fe xɔsixini itoe liga, yamaan na kanna faxama nɛn. A tan nan a yɛtɛ faxa feen nagidixi.” \p \v 14 “Koni xa a sa a li, na fan yi diina nde bari, na diin yi a fafe to yulubini itoe birin ligɛ, koni, hali a to bata e to, a mi na fe sifan liga, \v 15 a mi donse ralixine don kidene yi geyane fari, a mi a xaxili ti Isirayila kaane suxurene ra, a mi a bodena ɲaxanla rakunfa, \v 16 a mi ɲaxu muxu yo ra, a mi tolimaan nasuxuma donle fe ra, a mi muɲa ti, a donseen so kamɛtɔne yii, a dugin so muxune yii marabɛnna naxanye ma, \v 17 a tinxintareyaan matanga, a mi tɔnɔn sa donla fari naxan tongoxi a ma, a mi tɔnɔ gbeen fen muxune ra, a n ma sariyane nun n ma tɔnne suxu, na kanna mi faxɛ a fafe hakɛne fe ra de! A luma nɛn a nii ra. \v 18 A fafe nan muxune ɲaxankata, a yi a ngaxakedenna muɲa. Naxan mi fan, a na liga a yamaan yɛ. Nayi, na nan yati faxama a hakɛne fe ra.” \p \v 19 “Anu, ɛ n maxɔdinma, ɛ naxa, ‘Nanfera fafan hakɛn goronna mi luma a diin xun ma?’ Bayo a diin bata kiti kɛndɛn nun tinxinyaan liga, a yi n ma tɔnne birin suxu. A yati luma nɛn a nii ra. \v 20 Naxan na yulubin liga, na nan faxama. Diin mi a fafana hakɛn goronna tongɛ, fafan fan mi a diin hakɛn goronna tongɛ. Tinxin muxuna tinxinna saranna fima a tan nan ma, muxu ɲaxin fan ma ɲaxuyaan yi saran a ra.” \p \v 21 “Koni, xa muxu ɲaxin xɛtɛ a yulubine birin fɔxɔ ra, a naxanye ligaxi, xa a n ma tɔnne birin suxu, a kiti kɛndɛn nun tinxinyaan liga, a luma nɛn a nii ra. A mi faxama. \v 22 A yulubin naxanye birin ligaxi, ɲinan tima nɛn ne birin xɔn. A luma nɛn a nii ra a tinxinyana fe ra, a naxan ligaxi. \v 23 Muxu ɲaxin na faxa, na nan n nasɛwama ba? A na xɛtɛ a kɛwanle fɔxɔ ra, a yi kisi, na nan n nasɛwama.” Marigina Alatalaa falan nan na ra. \p \v 24 “Xa tinxin muxun xɛtɛ a tinxinyaan fɔxɔ ra, a yi tinxintareyaan liga fɔlɔ, a yi na fe xɔsixine liga muxu ɲaxin naxanye ligama, na kanna luyɛ a nii ra ba? A tinxinyana fe mi fa rabirama muxune ma sɔnɔn, a naxan liga. A faxama nɛn a tinxintareyaan nun a yulubine fe ra a naxanye ligaxi.” \p \v 25 “Anu, ɛ a falama, ɛ naxa, ‘Marigina kiraan mi lanxi!’ Isirayila yamana, iki ɛ tuli mati! N ma kiraan nan mi lanxi ba? Ɛ tan xan ma kiraye yidɔxi ba? \v 26 Xa tinxin muxun xɛtɛ a tinxinyaan fɔxɔ ra, a yi tinxintareyaan liga, a faxama nɛn. A faxama nɛn bayo a bata tinxintareyaan liga. \v 27 Xa muxu ɲaxin xɛtɛ a fe ɲaxin fɔxɔ ra, a bata naxan liga, a yi kiti kɛndɛn nun tinxinyaan liga, a niin nakisima nɛn. \v 28 Xa a na feene yɛɛ to, a xɛtɛ a murutɛ feene birin fɔxɔ ra, a naxanye ligaxi, a luma nɛn a nii ra, a mi faxama. \v 29 Anu, Isirayila yamana a falama, e naxa, ‘Marigina kiraan mi lanxi.’ Isirayila yamana, n ma kirane nan mi lanxi ba? Ɛ tan xan ma kiraye yidɔxi ba?” \p \v 30 Marigina Alatalaa falan ni ito ra, a naxa, “Nanara, Isirayila yamana, n na ɛ birin makitima nɛn ɛ kɛwanle xɔn. Ɛ xun xɛtɛ, ɛ xun xanbi so ɛ murutɛ feene yi alogo sese nama ɛ bira hakɛni. \v 31 Ɛ mɛ ɛ murutɛ feene birin na ɛ naxanye ligama, ɛ bɔɲɛ nɛnɛne sɔtɔ, nii nɛnɛn yi sa ɛ yi. Isirayila yamana, nanfera ɛ tinma ɛ xa halagi? \v 32 Muxun na faxa, na mi n nasɛwama. Nayi, ɛ xun xɛtɛ, ɛ yi lu ɛ nii ra!” Marigina Alatalaa falan nan na ra. \c 19 \s Sunu sigina lan mangane ma \p \v 1 Ala nan a falaxi a n xa sunu sigini ito sa Isirayila kuntigine xa fa fala, \q \v 2 “I nga findixi yata gilɛ kɛndɛn nan na yatane tagi. \q A yi saxi yata sɛnbɛmane nan tagi a diine maxurudeni. \q \v 3 A yi a dii xɛmɛ keden maxuru\f + \fr 19.3\fr* \fk Yata xɛmɛ sɛnbɛmani\fk* ito findixi Manga Yehowaxasi nan na naxan ma fe sɛbɛxi Mangane Firinden 23.31-34 kui.\f* \q naxan findi yata xɛmɛ sɛnbɛmaan na. \q A yi fatan a se suxine yibɔɛ, \q a yi muxune fan donma. \q \v 4 Siyane yi a xinla mɛ, \q e yi sa a suxu yinla ra, \q e wuren bira a ɲɔɛni, \q e yi siga a ra Misiran yamanani. \q \v 5 Yata gilɛn to a kolon, \q a a yi a diin legedenma fuun nin, \q a yigi mi yi fa a ma, \q a yi a dii gbɛtɛn sugandi, \q a yi na fan findi yata xɛmɛ sɛnbɛmaan na.\f + \fr 19.5\fr* \fk Yata xɛmɛ sɛnbɛmani\fk* ito findixi Yuda mangan Yoyakin nan na naxan ma fe sɛbɛxi Mangane Firinden 24.15 kui.\f* \q \v 6 A yi a masigama yatane tagi, \q bayo a yi findixi yata xɛmɛ sɛnbɛmaan nan na. \q A yi fatan a se suxuni bɔɛ, \q a yi muxune fan donma, \q \v 7 a fu e kaɲa gilɛne ma, \q a yi e taane findi yire rabeɲinxine ra. \q Yamanan muxune birin yi yilanyilan a wurundun xuiin ma. \q \v 8 A rabilinna siyane yi keli a xili ma \q yiren birin yi, \q e yi yalaan nati a yɛɛ ra, \q e yi a suxu yinla ra. \q \v 9 E yi wuren bira a ɲɔɛni, \q e yi a balan wure sansanna kui, \q e yi siga a ra Babilɔn mangan fɛma, \q e yi a sa kasoon na \q alogo a wurundun xuiin nama fa mɛ sɔnɔn Isirayila geyane fari.” \s Sunu sigina lan manpa binla ma \q \v 10 “I nga yi luxi nɛn \q alo manpa binla a yi tixi igen nan dɛ. \q A yi bogixi, \q a yifɔtɔnxi bayo igen yi gbo. \q \v 11 A yiine yi sabatixi, \q e yi nɔɛ rafalɛ mangaya taxamaseri dunganne ra nɛn. \q A yi tixi wudine xun ma, \q a kuya wudine birin xa \q a yiine fan yi wuya. \q \v 12 Koni a tala nɛn xɔlɔni, \q a rawoli ayi bɔxɔni. \q Sogeteden foyen yi a bogine xara \q a yii faɲine yi ba a ma, \q e xara, tɛɛn yi e gan. \q \v 13 Iki, a fa tixi tonbonna nin bɔxɔ xareni \q min xɔnla dɛnaxan yi. \q \v 14 Tɛɛn bata a yiine li, \q a yi a dɛɛne nun a bogine gan. \q A yii sabatixi yo mi fa a ma sɔnɔn, \q naxan nɔɛ rafalɛ manga dunganna ra.” \m Sunu sigin nan na ra naxan daxa a sa alo wuga sigine lan e xa sa kii naxan yi. \c 20 \s Isirayila murutɛ fena Ala ma \p \v 1 Yamaan xali konyiyani waxatin naxan yi, na ɲɛɛ solofereden kike suulunden xi fude lɔxɔni, Isirayila yamaan fonna ndee yi fa Alatala maxɔdindeni. E dɔxɔ n yɛtagi. \p \v 2 Nayi, Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 3 “Adamadina, falan ti Isirayila yamaan fonne xa, i naxa: Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa, ‘Ɛ faxi n maxɔdinden nin ba? Habadan Ala nan n na, n bata n kɔlɔ n yɛtɛni! N mi tinɲɛ mumɛ ɛ yi n maxɔdin,’ Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \p \v 4 “I e makitɛ nɛn ba? Adamadina, i e makitɛ? Nayi, e benbane kɛwali xɔsixine yita e ra! \v 5 A fala e xa, i naxa: Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N na Isirayila sugandi lɔxɔn naxan yi, n na n kɔlɔ nɛn n yiini texin na Yaxuba yixɛtɛne xa, n yi n yɛtɛ yita e ra Misiran yamanani, n yi n kɔlɔ e xa n yiini texin na, fa fala Alatala nan n na, ɛ Ala. \v 6 Na lɔxɔni, n na n kɔlɔ nɛn e xa n yiini texin na, a n na e raminima nɛn Misiran yamanani, n siga e ra yamanani n naxan fenxi e xa, nɔnɔn nun kumin gbo yamanan naxan yi, naxan fan yamanane birin xa. \v 7 Nayi, n yi a fala e xa, n naxa, ‘Ɛ birin xa ɛ mɛ suxurene ra naxanye ɛ yɛɛ rakunfama! Ɛ nama ɛ yɛtɛ raharamu Misiran suxurene xɔn! Alatala nan n na, ɛ Ala.’ ” \p \v 8 “ ‘Koni e bata murutɛ n xili ma, e mi tinxi n xuiin namɛ feni. E mi tinxi e mɛ e suxurene ra naxanye e yɛɛ rakunfama. E mi Misiran suxurene beɲinxi. Nayi, a xɔnla yi n suxu n xa n ma xɔlɔn nagodo e ma, n ma xɔlɔn yi siga han a danna e xili ma Misiran yamanani. \v 9 Koni n mi na ligaxi n xinla fe ra, alogo n xinla nama rayelefu siyane yɛ e dɔxi naxanye tagi, n na n yɛtɛ makɛnɛn Isirayila yamaan xa naxanye yɛɛ xɔri, n to e ramini Misiran yamanani.’ ” \p \v 10 “ ‘N yi e ramini Misiran yi, n siga e ra tonbonni. \v 11 N yi n ma tɔnne so e yii, n yi e rakolon n ma sariyane ra, bayo naxan na e suxu, na kanna nii rakisin sɔtɔma nɛn e xɔn. \v 12 N mɔn yi n ma Matabu Lɔxɔne ragidi e ma alogo e xa findi taxamasenne ra nxu tagi, alogo e xa a kolon a n tan Alatala nan e rasariɲanma.’ ” \p \v 13 “ ‘Koni Isirayila yamaan murutɛ nɛn n xili ma tonbonni. E mi n ma tɔnne suxu, e yi e mɛ n ma sariyane ra, anu, naxan na e suxu, na nii rakisin sɔtɔma nɛn e xɔn. E yi n ma Matabu Lɔxɔne rayelefu mumɛ. A xɔnla yi n suxu n xa n ma xɔlɔn nagodo e ma tonbonni, n yi e raxɔri. \v 14 Koni n mi na liga n xinla fe ra alogo n xinla nama rayelefu siyane yɛ, n na e ramini Misiran yi naxanye yɛɛ xɔri. \v 15 N tan nan mɔn n kɔlɔ e xa tonbonni n yiini texin na, a n mi tima e yɛɛ ra siga yamanani n naxan soxi e yii, nɔnɔn nun kumin gbo yamanan naxan yi, yamanan naxan fan yamanane birin xa, \v 16 bayo e bata e mɛ n ma sariyane ra e nun n ma tɔnne, e yi n ma Matabu Lɔxɔne rayelefu. E bɔɲɛn yi e suxurene nan fɔxɔ ra. \v 17 Koni n yi kininkinin e ma, n mi e halagi, n mi e raxɔri tonbonni.’ ” \p \v 18 “ ‘N yi a fala e diine xa tonbonni, n naxa: Ɛ nama bira ɛ benbane namunne fɔxɔ ra, ɛ nama e yamarine suxu, ɛ nama ɛ yɛtɛ raharamu e suxurene xɔn de! \v 19 Alatala nan n na, ɛ Ala. Ɛ n ma tɔnne nun n ma sariyane suxu ki faɲi! \v 20 Ɛ n ma Matabu Lɔxɔne rasariɲan, alogo e xa findi taxamasenne ra en tagi a kolonma naxanye xɔn a Alatala nan n na, ɛ Ala.’ ” \p \v 21 “ ‘Koni e diine bata murutɛ n xili ma tonbonni. E mi n ma tɔnne nun n ma sariyane suxi, e mi e ligaxi, anu, naxan na e suxu na nii rakisin sɔtɔma nɛn e xɔn. E yi n ma Matabu Lɔxɔne rayelefu. Nayi, a xɔnla yi n suxu, n xa n ma xɔlɔn nagodo e xili ma, n ma xɔlɔn yi siga han a danna e xili ma tonbonni. \v 22 Koni n bata xɛtɛ n ma xɔlɔn fɔxɔ ra n xinla fe ra, alogo a nama rayelefu siyane tagi, n na e ramini Misiran yi naxanye yɛtagi. \v 23 N tan nan mɔn n kɔlɔ e xa tonbonni n yiini texin na e raxuya feen na ayi siyane yɛ, fa fala n na e raxuyama ayi nɛn yamanane yi \v 24 bayo e mi n ma sariyane suxi, e yi e mɛ n ma tɔnne ra, e yi n ma Matabu Lɔxɔne rayelefu, e yi kunfa e fafane suxurene xɔn. \v 25 N tan nan mɔn tɔnne so e yii naxanye mi yi fan, e nun sariyane e mi yi kisɛ naxanye xɔn. \v 26 N yi tin e xa raharamu e dii singene fe ra, e yi naxanye bama saraxan na.\f + \fr 20.26\fr* Na feen sɛbɛxi Xɔrɔyaan 13.1-2 nun 13.12-13 kui. Muxuna ndee yi e dii singene bama saraxan na, anu na mi yi na sariyan bunna ra.\f* N na ligaxi nɛn alogo e xa yigitɛgɛ, e yi a kolon a Alatala nan n na.’ ” \p \v 27 “Nanara, adamadina, falan ti Isirayila kaane xa, i yi a fala e xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Ɛ benbane mɔn n nayelefu nɛn, e yi e mɛ n na kii gbɛtɛ yi: \v 28 N na e xali nɛn yamanani, n na n kɔlɔ e xa n yiini texin na naxan so fe ra e yii, koni e yi e yɛɛn ti geyane nun fɔtɔnne ra, e saraxane ba mɛnne yi, e yi e kiseene fi ne ma, e n naxɔlɔ naxanye xɔn, e yi e wusulan faɲine gan, e yi e minse saraxane rabɔxɔn na. \v 29 N yi a fala e xa, n naxa, “Nanse kide matexini ito ra ɛ sigan dɛnaxan yi?” E yi mɛn xili sa “Kide Matexina” han to.’ ” \p \v 30 “Na ma, a fala Isirayila yamaan xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Ɛ fan mi ɛ yɛtɛ raharamuma ba alo ɛ benbane? Ɛ fan mi n yanfama e suxurene xɔn ba alo yalundena a xɛmɛn yanfama kii naxan yi? \v 31 Ɛ nɛma ɛ kiseene ralima, ɛ yi ɛ diine gan saraxan na, ɛ mɔn ɛ yɛtɛ raharamuma ɛ suxurene birin xɔn han to. Nayi, Isirayila yamana, n tinɲɛ ba, ɛ yi n maxɔdin? Habadan Ala nan n na, n bata n kɔlɔ n yɛtɛni, fa fala n mi tinɲɛ ɛ yi n maxɔdin.’ Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \p \v 32 “Naxan ɛ bɔɲɛni, na mi ligama, ɛ na a fala, ɛ naxa, ‘Nxu waxi lu feni alo siyaan bonne, alo xabila gbɛtɛne yamanane yi, nxu yi wudine nun gɛmɛne batu.’ \v 33 Marigina Alatalaa falan ni i ra, a naxa: Habadan Ala nan n na, n bata n kɔlɔ n yɛtɛni! N mangayaan nabama nɛn ɛ xun na, n yii sɛnbɛmani bandunxin na, n yi n ma xɔlɔn nagodo. \v 34 N kelima nɛn n yii sɛnbɛmani bandunxin na, n yi n ma xɔlɔn nagodo, n yi ɛ ramini siyane yɛ, n yi ɛ malan sa keli yamanane yi, n na ɛ raxuyaxi ayi dɛnaxanye yi. \v 35 N na ɛ xalima nɛn tonbonni, ɛ masiga siyaan bonne ra, n sa ɛ kiti mɛnni yɛɛ nun yɛɛ. \v 36 N na ɛ makitima nɛn alo n na ɛ benbane makiti kii naxan yi Misiran tonbonni.” Marigina Alatalaa falan nan na ra. \v 37 N na ɛ findima nɛn n ma xuruse kurun na, ɛ yi lu n ma dunganna bun, n yi ɛ masuxu n ma layirin xɔn n naxan xidixi en tagi. \v 38 N muxu murutɛxine bama nɛn ɛ yɛ naxanye n matandima. E sa yamanan naxanye yi iki konyiyani, n na e raminima nɛn ne yi, koni e mi fa soma Isirayila yamanani de! Nayi, ɛ a kolonma nɛn a Alatala nan n na. \p \v 39 “ ‘Ɛ tan, Isirayila yamana, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Ɛ siga, birin xa sa a suxuren batu! Ɛ na yelin na matoɛ waxatin naxan yi, ɛ fa n xuiin suxuma nɛn, ɛ yi ba n xili sariɲanxin nayelefuɛ ɛ kiseene nun ɛ suxurene xɔn fefe!’ \v 40 Marigina Alatalaa falan ni ito ra, a naxa, ‘Bayo Isirayila yamaan birin n batuma nɛn n ma geya sariɲanxin fari, Isirayila geya matexina, naxanye birin na lu yamanani, n ne rasɛnɛma nɛn mɛnni, n yi ɛ saraxane nun ɛ kise faɲine rasuxu e nun ɛ na seen naxanye birin nasariɲan n xa. \v 41 N na ɛ ramini siyane yɛ waxatin naxan yi, n yi ɛ malan sa keli yamanane yi, n na ɛ raxuyaxi ayi dɛnaxanye yi, na waxatini, n na ɛ rasɛnɛma nɛn alo n saraxa xiri ɲaxumɛn nasuxuma kii naxan yi, n yi n ma sariɲanna mayita ɛ xɔn siyane yɛtagi. \v 42 Nayi, ɛ a kolonma nɛn a Alatala nan n na, n na ɛ xali Isirayila yamanani waxatin naxan yi, n na n kɔlɔ n yiini texin na yamanan naxan so fe ra ɛ benbane yii. \v 43 Ɛ sa ɛ mirima nɛn ɛ kɛwanle nun ɛ fe xɔsixine birin ma mɛnni, ɛ yɛtɛ raharamuxi naxanye xɔn, ɛ yagi ɛ kɛwali ɲaxine ra ki faɲi! \v 44 Nayi, Isirayila yamana, ɛ a kolonma nɛn a Alatala nan n na, bayo n mi ɛ suxuma alo a lan ɛ sigati ki ɲaxin nun ɛ kɛwali yifuxine ma kii naxan yi, koni n na ɛ fe suxuma nɛn alo a lan n xinla binyen ma kii naxan yi.’ Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \s Alaa falan Yuda yamaan xili ma \p \v 45 Alatala yi falani ito ti n xa, a naxa, \v 46 “Adamadina, i yɛɛ rasiga sogeteden yiifari fɔxɔni, i yi yiifari fɔxɔn yamanan muxune maxadi! Nabiya falane ti yiifari fɔxɔn binna fɔtɔnna xili ma! \v 47 A fala yiifari fɔxɔn binna fɔtɔnna muxune xa, i naxa, ‘Ɛ tuli mati Alatalaa falan na! Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N tɛɛn nasigama nɛn ɛ xili ma naxan wudi xindene nun wudi xarene birin ganma, a dɛgɛn mi tuyɛ mumɛ! Muxune birin ganma nɛn keli yiifari fɔxɔn binna ma sa dɔxɔ kɔmɛn fɔxɔn na. \v 48 Nayi, birin a kolonma nɛn a n tan Alatala nan tɛɛn nadɛgɛxi, a mi tuyɛ mumɛ!’ ” \v 49 Nayi, n yi a fala Ala xa, n naxa, “Marigina Alatala, muxune bata a fala fɔlɔ n ma, nayi, a n sandan nan gbansan sama.” \c 21 \p \v 1 Alatala mɔn yi falan ti n xa, a naxa, \v 2 “Adamadina, i yɛɛ rafindi Yerusalɛn ma, i yire sariɲanxine muxune maxadi, i nabiya falane ti Isirayila yamanan xili ma. \v 3 A fala Isirayila kaane xa, i naxa, ‘Alatala ito nan falaxi, a naxa: N kelima nɛn ɛ xili ma, n yi n ma silanfanna botin a tɛɛni, n yi tinxin muxune nun muxu ɲaxine birin faxa e bode xɔn yamanani. \v 4 Bayo n tinxin muxune nun muxu ɲaxine birin halagima nɛn. Na ma, n na n ma silanfanna botinma nɛn a tɛɛni muxune birin xili ma, keli yiifanna ma han kɔmɛnna. \v 5 Nayi, muxune birin a kolonma nɛn a n tan Alatala nan n ma silanfanna botinxi a tɛɛni. Anu, n mi fa a rasoma sɔnɔn.’ ” \p \v 6 “Nayi, adamadina, i kutun i bɔɲɛn kalaxin na sɔxɔlɛni, i wuga e yɛtagi! \v 7 Nayi, xa e fa i maxɔdin, e naxa, ‘Nanfera i wugama?’ i yi e yabi, i naxa, ‘Bayo, fe xɔdɛxɛna nde a fe mɛma nɛn, muxune birin bɔɲɛn yi kala, e fangan yi ɲan, e niin yi fɔrɔ e ma, e birin xinbin xudin yi tuyɛ ayi. Na feen xibarun famaan ni i ra! A fama nɛn ligadeni iki sa! Marigina Alatalaa falan nan na ra.’ ” \p \v 8 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 9 “Adamadina, nabiya falan ti, i naxa, ‘Marigina ito nan falaxi, a naxa: \q Silanfanna! Silanfanna bata raxanxan, \q a wuren mayilenma. \q \v 10 A raxanxanxi halagin nan xili ma yati, \q a wuren dɛgɛma, a mayilenma \q alo kuyen ɲin masɔxɔnna. \q En lan en xa sɛwa ba? \q Anu, n ma diina mangaya dunganna yoma wudine birin ma. \q \v 11 N bata a ragidi a silanfanna wuren xa mayilen, \q muxuna nde yi a rawali. \q A bata raxanxan, \q a wuren mayilenma \q alogo a xa so faxa tiin yii! \q \v 12 Adamadina, gbelegbele, i wuga, \q bayo silanfanna bata yitɔn n ma yamaan xili ma, \q e nun Isirayila kuntigine birin. \q Kuntigine nun n ma yamaan birin bata wolɛ ayi silanfanna bun! \q Na ma, i yɛtɛ makudun xɔlɛni.’ ” \p \v 13 “ ‘Bayo fɛsɛfɛsɛn na a ra: Nanse ligɛ xa mangaya dunganna mi nɔɛ luyɛ, naxan yoma bonne ma? Marigina Alatalaa falan nan na ra!’ ” \b \q \v 14 “Adamadina, i nɛma nabiya falan tima e xa, \q i yiin bɔnbɔ, keden, firin, saxan. \q Silanfanna misaala na a ra \q naxan faxan tima, \q faxa ti silanfan gbeen nan a ra \q naxan e rabilinma. \q \v 15 N bata faxa ti silanfanna rafa taan so dɛɛne birin na, \q alogo e xa salaya ayi yɛngɛni, \q e muxu faxaxine yi wuya ayi! \q Silanfanni ito mayilenma \q alo kuyen ɲin masɔxɔnna \q a yitɔnxi halagin nan xili yi. \q \v 16 I tan silanfan xɛnxɛna, \q faxan ti yiifanna ma, \q i faxan ti kɔmɛnna ma, \q i na i firifiri dɛnaxan biri ra! \q \v 17 N fan n yiin bɔnbɔma nɛn, \q n yi n ma xɔlɔn nagodo. \q N tan Alatala nan falan tixi.” \s Yerusalɛn taan yɛngɛ fena \p \v 18 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 19 “Adamadina, kira firin nafala misaala ra, Babilɔn mangana silanfanna sigama naxanye xɔn. Kira firinna ne birin xa keli yamana keden nin. Sɛbɛnla ti, i kirane sigadene mataxamaseri, i yi taxamasenne ti kira xunne ra naxanye taane xinle falama kirane sigama dɛnaxanye yi. \v 20 Kira keden nafala alogo silanfanna xa siga Amonine taan xili ma naxan xili Rabaha. Bonna xa siga Yuda yamanan nun Yerusalɛn taan xili ma, taa makantanxina. \v 21 Bayo Babilɔn mangan bata a ti kira xunna ra kira firinne longonna ra, alogo a xa a yiimato, a feene fɛsɛfɛsɛ, a yi masɛnsɛnne ti xalimakunle ra, a yi a suxurene maxɔdin, a yi suben bɔɲɛn mato yiimatoni. \v 22 A bata masɛnsɛnna ti, a Yerusalɛn suxu. A yɛngɛ so seene rafalama nɛn naxanye taan so dɛɛne kalɛ, a yamarin fi a taa yi kaane xa halagi, a ganla yi yɛngɛ so sɔnxɔni te. A yɛngɛ so seene rasigama nɛn taan so dɛɛne xili ma, a gbingbin gbeen nafala taan yinna xɔn, a sanganso makantanxine ti taan nabilinni a yɛngɛ feen na. \v 23 Yerusalɛn kaane na feene yatɛma yiimato fe fuune nan na, e tan naxanye bata e kɔlɔ e xa lu Babilɔn mangan bun. Koni Babilɔn mangana e hakɛna fe rabirama e ma nɛn, naxan a ligama a yi e suxu yɛngɛni. \v 24 Nanara, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa, ‘Bayo ɛ murutɛ feene bata ɛ hakɛne fe rabira n ma, ɛ yi ɛ yulubine makɛnɛn ɛ kɛwanle birin yi, ɛ to ɛ fe rabiraxi n ma na kiini, ɛ yaxun fa ɛ nɔma nɛn yɛngɛni.’ ” \p \v 25 “ ‘I tan Isirayila manga haramuxina, muxu ɲaxina, i ya waxatin bata a li, i ya hakɛne saranma i ra waxatin naxan yi.’ \v 26 Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa, ‘Namun ba i xunni, i manga kɔmɔtin ba. Feene birin masarama nɛn! Naxan magodoxi, na yitema nɛn, naxan matexi, na yigodoma nɛn. \v 27 Taa xɔnna! Taa xɔnna yati! N Yerusalɛn taan findima nɛn taa xɔnna ra. Koni na feene mi ligama fɔ na kanna na fa n kiti sa sɛnbɛn nagidixi naxan ma.’ ” \p \v 28 “I tan, adamadina, nabiya falane ti, i naxa: Marigina Alatala ito nan falaxi Amonine xili ma lan e konbi tixine fe ma, a naxa, \q ‘Silanfanna! Silanfanna bata raxanxan, \q a wuren mayilenma. \q A raxanxanxi halagin nan xili ma yati, \q a wuren dɛgɛma, \q a mayilenma alo kuyen ɲin masɔxɔnna. \m \v 29 Hali ɛ to ɛ yigi saxi xiye fuune nun wulede yiimato falane yi, silanfanni ito ɛ muxu ɲaxine kɔɛ raxabama nɛn, naxanye waxati bata a li, e hakɛne saranma e ra waxatin naxan yi. \v 30 Ɛ silanfanne raso e tɛɛne yi. Ɛ daxi dɛnaxan yati yi, n na ɛ makitima mɛnna nin, ɛ binla yamanan naxan yi.’ ” \p \v 31 “N na n ma xɔlɔn nagodoma ɛ ma nɛn, n yi n ma fitina feene ragodo ɛ xili ma, n yi ɛ sa gbalotɔne sagoni naxanye fatan halagi tideni. \v 32 Tɛɛn nan ɛ halagima, ɛ wunla yi lu bɔxɔn ma ɛ yamanani, muxu yo mi fa a mirima ɛ fe ma sɔnɔn. N tan Alatala nan falan tixi.” \c 22 \s Yerusalɛn kaane gbalone fe \p \v 1 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 2 “Adamadina, i e makitɛ nɛn ba? I gbalotɔ taani ito makitɛ? Nayi, e kɛwali xɔsixine yita e ra! \v 3 A fala e xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Yerusalɛn kaane, ɛ faxan tima taani ito yi, naxan fama gbalon na ɛ xili ma, ɛ suxurene batuma, naxan taan haramuma. \v 4 Ɛ bata ɛ yɛtɛ findi yulubi kanne ra ɛ faxa tixine xɔn. Ɛ bata suxuren naxanye rafala, ne bata ɛ raxɔsi. Nayi, ɛ bata ɛ waxatini so, ɛ siimayaan yi dungi ayi. Nanara, n tinma nɛn siyane yi lu ɛ konbɛ, yamanane birin yi ɛ magele. \v 5 Naxanye maso e nun naxanye makuya, ne birin ɛ magelema nɛn, amasɔtɔ ɛ xinla bata kala, ɛ kɔntɔfinle bata gbo ayi.’ ” \p \v 6 “ ‘Isirayila kuntigine birin e sɛnbɛn nawalima ɛ konni alogo e xa faxan ti. \v 7 E bata fafane nun ngane raɲaxu ɛ konni, e xɔɲɛne kansun, e ɲaxu kiridine nun kaɲa gilɛne ra. \v 8 Naxan nasariɲanxi n xa, ɛ mɛma na ra. Ɛ n ma Matabu Lɔxɔne rayelefuma. \v 9 Muxune nafigiyaan nabama ɛ konni alogo e xa faxan ti. Muxune e dɛgema kidene yi geyane fari ɛ konni, e yi yalunyaan liga. \v 10 E nun e fafane ɲaxanle kafuma ɛ konni, e nun ɲaxanla yi kafu a kike wanla waxatini a mi sariɲan waxatin naxan yi. \v 11 Ɛ konni, muxuna ndee yalunyaan ligama a bodena ɲaxanla xɔn, muxu gbɛtɛye nun e diine ɲaxanle yi kafu. Gbɛtɛye nun e magilɛn yi kafu, a fafe a dii tɛmɛna. \v 12 Muxune dimi yi seene rasuxuma mayifuni ɛ konni, e faxan ti. Ɛ gbetin dolima muxune ma, ɛ tɔnɔ gbeen fen e ra, ɛ muxu boden yii seen kansunma, ɛ ɲinan n tan xɔn,’ Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \p \v 13 “Koni n xɔlɔxina n yiin bɔnbɔma nɛn ɛ xili ma ɛ to tɔnɔn fenxi tinxintareyani, e nun ɛ mɔn faxan naxanye tixi. \v 14 Ɛ wɛkilɛn nɔɛ sɛnbɛn sɔtɛ ba, n na keli ɛ xili ma lɔxɔn naxan yi? N tan Alatala nan falan tixi, n na a ligama nɛn. \v 15 N na ɛ raxuyama ayi nɛn siyane yɛ yamanane birin yi, n yi danna sa ɛ xɔsi feene ra. \v 16 Ɛ tan yɛtɛɛn nan ɛ rayarabima siyane yɛtagi. Nayi, ɛ a kolonma nɛn a Alatala nan n na.” \p \v 17 Alatala yi falani ito ti n xa, a naxa, \v 18 “Adamadina, Isirayila yamaan bata lu n tan yɛɛ ra yi alo wuren gbiina, e birin bata findi wure gbeela nun sulan nun wure fɔrɛn nun yɔxɔn na naxanye xulunma sulun tɛɛni.\f + \fr 22.18\fr* \fk Sulun tɛɛn\fk* mɔn falama yirena nde yi fa fala “\fk Furu tɛɛna\fk*.”\f* E birin bata kobi ayi alo wuren gbiina wure gbeti fixɛni. \v 19 Nanara, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Bayo ɛ birin bata lu alo wuren gbiina, n na ɛ malanma nɛn Yerusalɛn taani. \v 20 N fitinaxina ɛ malanma nɛn n ma xɔlɔni alo wure gbeti fixɛn nun wure gbeela nun wuren nun yɔxɔn nun sulan malanma kii naxan yi yinla ra tɛɛn yi sa e fari alogo e xa xulun. N na ɛ malanma taani nɛn, ɛ yi lu alo wuren na raxulun. \v 21 N na ɛ malanma nɛn ɛ bode fari, n yi tɛɛn nafe ɛ xili ma, ɛ yi raxulun taa tagini alo yɔxɔna. \v 22 Alo gbeti fixɛn xulunma kii naxan yi yinla ra, ɛ fan naxulunma na kii nin taa tagini. Nayi, ɛ a kolonma nɛn a Alatala nan n na, naxan a xɔlɔn nagodoxi ɛ xili ma.” \p \v 23 Alatala mɔn yi falan ti n xa, a naxa, \v 24 “Adamadina, a fala Isirayila kaane xa, i naxa, ‘Ɛ yamanan mi sariɲan. Tule igen mi sama a ma n ma xɔlɔn godo lɔxɔni.’ \v 25 A nabine yanfan soma alo yata xaɲɛn naxan a donseni bɔma, e baloma muxune ra, e nafunla nun se kɛndɛne tongoma, e kaɲa gilɛne rawuya ayi taani. \v 26 Yamanan saraxaraline n ma sariyan kalama. Seen naxanye rasariɲanxi n xa, e ne raxɔsima. E mi se radaxaxine nun se haramuxine tagi rabama, e mɔn mi yamaan xaranma alogo e xa se sariɲanxine nun se sariɲantarene tagi raba. E mi e ɲɔxɔ luxi n ma Matabu Lɔxɔne binya feen xɔn, nayi yamaan yi n nayelefu. \v 27 Yamanan kuntigine luxi nɛn alo kankon naxanye e donseni bɔma. E muxune wunla raminima, e faxan ti alogo e xa tɔnɔn sɔtɔ tinxintareyani. \v 28 Yamanan nabine e kɛwanle matɔxɔma alo muxun na bɛndɛ fixɛn so banxin ma. E fe to fuune tima alo xiyena, e wule falane ti yiimatoni, e naxa, ‘Marigina Alatalaa falan namɛ!’ Anu, Alatala mi fala tixi. \v 29 Yamanan muxune yamaan ɲaxankatama, e muɲan tima, e ɲaxu yiigelitɔne nun tɔrɔ muxune ra, e xɔɲɛn kansunma tinxintareyani. \v 30 N bata muxun fen e yɛ naxan e taan nabilinna yinna tiyɛ, naxan tiyɛ n yɛtagi yinna yalenna ra, a n mafan yamanana fe ra, alogo n nama e raxɔri, koni n mi muxu keden peen toxi. \v 31 Nayi, n na n ma xɔlɔn nagodoma e fari nɛn, n yi e raxɔri n ma xɔlɔn tɛɛn na, n yi e kɛwanla goronna dɔxɔ e xun ma.” Marigina Alatalaa falan nan na ra. \c 23 \s Samari nun Yerusalɛn taane tinxintareyana fe sandana \p \v 1 Alatala yi falan ti n xa iki, a naxa, \v 2 “Adamadina, ɲaxalan firin yi na nun, naxanye nga keden yi a ra. \v 3 Ne findi yalundene nan na Misiran yamanani, e yalunyaan liga fɔlɔ e foningeya waxatin nin. Muxune e xiɲɛne masuxu na nin, e yi e sungutun xiɲɛne rasa. \v 4 Forimaan yi xili Ohola, xurimaan yi xili Oholiba. E yi findi n gbeene ra, e dii xɛmɛne nun dii tɛmɛne bari. Misaali ito yi, Ohola luxi nɛn alo Samari taana Oholiba yi lu alo Yerusalɛn taana.” \p \v 5 “Koni Ohola yalunyaan liga nɛn hali n gbeen to yi a ra. A yi kunfa a yangane xɔn, Asiriya kaane, a dɔxɔ bodene, \v 6 naxanye yi maxidixi dugi mamiloxine yi, yamana kanne nun kuntigine. Banxulan faɲine nan yi e birin na, e nun soo ragine. \v 7 A yalunyaan liga nɛn Asiriya yɛɛratine birin xɔn, a yi n yanfa, a na muxune birin ma suxurene batu a kunfa naxanye xɔn. \v 8 A yi lu yalunyaan ligɛ xabu a sa naxan fɔlɔ Misiran yamanani, bayo e nun mɛn xɛmɛne bata yi kafu a foningeya waxatini, e yi a sungutun xiɲɛne rasa, e yi yalunyaan liga a xɔn. \v 9 Nanara, n na a lu a yangane yii, Asiriya kaane, a kunfa naxanye xɔn. \v 10 Ne yi a mageli fefe,\f + \fr 23.10\fr* Misaali ito kui, a to a \fk mageli\fk* fe falama, na bunna nɛɛn fa fala a Asiriya kaane fu nɛn Samari taan ma, e yi a seene birin tongo yɛngɛni. Asiriya kaane nan Samari taan kala ɲɛɛ kɛmɛ solofere ɲɛɛ mɔxɔɲɛ benun Yesu xa bari.\f* e yi a dii xɛmɛne nun a dii tɛmɛne tongo, e yi a tan faxa silanfanna ra, a yi findi misaala ra ɲaxanle xa bayo Asiriya kaane bata a kitin sa.” \s Yerusalɛn taan fan yi Ala yanfa \p \v 11 “A xunyɛ Oholiba yi na birin to, koni a tan kunfa nɛn, a yi tinxintareyaan liga dangu a tada Ohola ra, a yalunyaan liga a xa. \v 12 A fan yi kunfa Asiriya kaane xɔn, yamana kanne nun kuntigine, a dɔxɔ boden naxanye marabɛri baxi ki faɲi, e nun soo ragine. Banxulan faɲine nan yi e birin na. \v 13 N yi a to fa fala a fan bata a yɛtɛ raxɔsi, e firinna birin bata lu kira kedenna xɔn. \v 14 Anu, a tan mɔn yi a yalunyaan nadangu ayi. Lɔxɔna nde, Oholiba yi muxu sawurane to banxi kankena nde ma. Babilɔn kaane nan sawura yi ne ra naxanye dugiye gbeeli, \v 15 tagi xidine yi ne tagi, namu faɲina e xunni. E birin yi maliga Babilɔn sofa mangane ra naxanye barixi Babilɔn yamanani. \v 16 A to ne to, a yi kunfa e xɔn, a xɛrane rasiga e ma Babilɔn yamanani. \v 17 Nayi, Babilɔn kaane yi fa a konni, e yi e sa, e kafu. E yi a raxɔsi e yalunyani. A to yelin naxɔsɛ e xɔn, a yi e raɲaxu. \v 18 A bata a yalunyaan mayita, a yi a ragenla lu, n tan Ala yi n masiga a ra, alo n na n masiga a tada ra kii naxan yi. \v 19 Koni a yi lu a yalunyaan fari sɛ alogo a sungutun waxatin yalunyana fe xa rabira a ma, a naxan liga a yi Misiran yamanani waxatin naxan yi. \v 20 A yi kunfaxi a yangane xɔn mɛnni naxanye xɛmɛyaan luxi alo sofanla gbeena, naxanye yi sɔbɛ soxi kafuɲɔxɔyani alo soone.” \p \v 21 “Nayi, i mɔn bata a liga fɔlɔ alo i ya foningeya yagitareya waxatina, i to yi a luma Misiran kaane yi i xiɲɛne masuxu, e yi i sungutun xiɲɛne rasa. \v 22 Nanara, i tan Oholiba,\f + \fr 23.22\fr* Yerusalɛn taan luxi nɛn alo \fk Oholiba\fk* ɲaxalan yalunxina misaali ito kui.\f* Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N na i yangane rakelima nɛn i xili ma, naxanye bata raɲaxu i ma. N ne rafama nɛn i xili ma sa keli yiren birin yi, \v 23 Babilɔn kaane birin nun Pekodo kaane nun Sowa kaane nun Kowa kaane nun Asiriya kaane birin, banxulan faɲin naxanye birin findixi yamana kanne nun kuntigine nun sofa mangane nun yɛɛratine ra. Soo ragine nan e birin na. \v 24 E fama nɛn i xili ma yɛngɛ so seene ra e yii, e nun yɛngɛ so wontorone nun gi seene e nun gali gbeena. E i rabilinma nɛn yɛngɛni, e yɛ masansan wure lefa xungbeen nun a xurini te i xili ma, e yɛngɛ so wure kɔmɔtin so e xunna. N na i luma nɛn e sagoni alogo e xa i makiti fata e sariyan na. \v 25 N na n ma xɔlɔ gbeen nagodoma i xili ma nɛn, i to bata n yanfa, n yi a lu e fitinaxin yi i ɲaxankata. E i ɲɔɛɛn nun i tunle xabama nɛn na, e yi i yixɛtɛne faxa silanfanna ra. E i ya dii tɛmɛne nun i ya dii xɛmɛne suxuma nɛn, tɛɛn yi i yixɛtɛne gan. \v 26 E i ya dugine tongoma nɛn, e nun i ya maxidi se faɲine birin. \v 27 Nayi, n danna sama nɛn i ya yagitareyaan nun i ya yalunya feene ra i naxanye fɔlɔxi Misiran yamanani. I mi fa i xaxili tima ne ra sɔnɔn. Misiran ma fe mi fa rabirama i ma sɔnɔn.” \p \v 28 “Amasɔtɔ Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Naxanye raɲaxu i ma, i masiga naxanye ra, n na i sama nɛn ne sagoni. \v 29 E i suxuma nɛn maraɲaxuni, e yi siga i wali xɔnne birin na. E yi i ragenla lu marabɛnni, e yi i rayarabi i ya xaxilitareyaan nun i ya yagitareyaan nun i ya yalunyani. \v 30 Na ligama i ra nɛn, masɔtɔ i bata n tan Ala yanfa, i yalunyaan liga siyane birin xɔn, i yi e suxurene batu. \v 31 I bata bira i tadaa kiraan fɔxɔ ra, nayi, n xɔlɔ igelengenna naxan so a yii, n na soma nɛn i fan yii.” \p \v 32 “Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: \q I tada a minxi xɔlɔ igelengenna naxan na, \q i fan i minma nɛn na ra. \q Igelengen gbeen na a ra \q naxan kui tilin. \q Muxune gelema nɛn i ma, \q e yi i magele amasɔtɔ a rafexi ken! \q \v 33 Sununa i xun magima i ra nɛn \q alo i na dɔlɔn min. \q Yigitɛgɛn nun halagin igelengenna nan a ra, \q n naxan so i tada Samari taan yii. \q \v 34 Koni i a minma nɛn i yi a kui geli, \q i yi a xin, i a yibɔ, \q i yi i kanken mabɔ a fɛrɛnne ra. \q Amasɔtɔ n tan bata na fala, \q Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \p \v 35 “Nanara, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Amasɔtɔ i bata ɲinan n xɔn, i yi n nawoli ayi i xanbi ra, i ya yagitareyaan nun i ya yalunyaan goronna tongoma nɛn.” \p \v 36 Alatala yi a fala n xa, a naxa, “Adamadina, i Ohola nun Oholiba makitɛ ba? Nayi, e kɛwali xɔsixine yita e ra. \v 37 Amasɔtɔ e bata n yanfa, e yalunyaan liga, e yi faxan ti, e yi suxurene batu. E diin naxanye barixi n xa, e bata ne gan saraxane ra suxurene xa, e lu alo suxurene donseene. \v 38 A mato e mɔn naxan ligaxi: E bata n ma yire sariɲanxin naxɔsi, na waxati kedenni, e yi n ma Matabu Lɔxɔn nayelefu. \v 39 E e diine ba saraxan na e suxurene xa lɔxɔn naxan yɛtɛni, e yi siga n ma yire sariɲanxini, e yi sa na raxɔsi. E na nan ligaxi n ma banxini. \v 40 E mɔn xɛrane rasiga nɛn muxune fendeni sa keli yire makuyeni, e yi fa, i yi i yɛɛne rayabu, i yi i maxidi e xa. \v 41 I yi dɔxɔ sade faɲini, tabanla yi dɔxi naxan yɛtagi, i yi n ma wusulanna nun n ma turen dɔxɔ a fari.” \p \v 42 Yama gbeen xuiin yi minima ɲaxanli ito rabilinni, naxanye bɔɲɛ xunbelixi. Muxu ganla nun Sabe kaane yi fa, sa keli tonbonni naxanye yiirasone sa sungutun firinne yiin na, e yi mangaya kɔmɔtin so e xun na. \v 43 Nayi, n yi a fala na ɲaxanla xa naxan bata a yɛtɛ raxadan yalunyani, n naxa, “Awa, iki a xa lu e yalunyani, bayo yalunden nan a tan na! \v 44 Xɛmɛne fama a ma alo yalunde ɲaxanla. Muxune fama Ohola nun Oholiba ma na kii nin, na yagitare ɲaxanle. \v 45 Koni tinxin muxune e makitima nɛn alo ɲaxalan yalunxine makitima kii naxan yi, alo muxun naxanye faxan tixi, amasɔtɔ yalunden nan e ra e nun faxa tiine.” \p \v 46 Amasɔtɔ Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa, “Yamaan xa siga e xili ma, e yi e rayarabi, e yi e yiiseene tongo. \v 47 Na yamaan xa e magɔlɔn, e yi e faxa silanfanna ra. E e dii xɛmɛne nun e dii tɛmɛne faxama nɛn, e yi e banxine gan. \v 48 Na kiini, n danna sama nɛn yamanan muxune yagitareyaan na. Nayi, ɲaxanle birin xaxinla sɔtɔma nɛn, e mi fa ɲaxalan firinni itoe yalunyaan sifan ligɛ sɔnɔn. \v 49 Ɛ fama ɛ yagitareyaan saranna nan sɔtɔdeyi. N na ɛ yulubine nun ɛ suxure batu feene goronna dɔxɔma nɛn ɛ xun ma. Nayi, ɛ a kolonma nɛn a Marigina Alatala nan n na.” \c 24 \s Yerusalɛn yi sa tunden ma \p \v 1 Yamaan xali konyiyani waxatin naxan yi, na ɲɛɛ solomanaaninden kike fuden xi fude lɔxɔni, Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 2 “Adamadina, lɔxɔni ito sɛbɛ, too lɔxɔn yɛtɛna, amasɔtɔ Babilɔn mangan Yerusalɛn taan nabilinma yɛngɛni to yɛtɛɛn nin. \v 3 Sandan sa yama murutɛxini ito xa, a fala e xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: \q Tunden dɔxɔ tɛɛn ma, \q a dɔxɔ, i igen sa a kui. \q \v 4 I sube dungine sa a kui, \q danba subene nun balaxa sube dungi faɲine. \q A rafe xɔri ɲaxumɛne ra. \q \v 5 Yɛxɛɛ faɲin suben yɛba, \q i yi a xɔnne malan tunden xɔrɛn ma, \q e birin xa ɲin han e butuxun, \q bayo hali a xɔnne, \q e birin lan nɛn e ɲin.’ ” \p \v 6 “ ‘Nanara, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: \q Gbalona ɛ tan faxa ti taan muxune xa, \q ɛ tan naxanye luxi \q alo xɔrinxɔrinna bata tunden naxan suxu, \q naxan funfu mi nɔɛ bɛ a ma. \q Xɔnne birin nate a kui keden keden yɛɛn ma, \q e sese mi tangama halagin ma masɛnsɛnna xɔn. \q \v 7 Amasɔtɔ e muxune wunla naxan naminixi, \q na mɔn e taan ma singen. \q E wunla radinxi nɛn fanyen fari kɛnɛnni. \q E mi a radinxi bɔxɔn xan fari, \q alogo burunburunna xa sa a yɛɛ ma. \q \v 8 N fan bata xɔlɔ, \q n yi n gbeen ɲɔxɔ, \q n yi e wunla radin fanyen fari kɛnɛnni \q alogo a nama yɛ maluxun.’ ” \p \v 9 “ ‘Nanara, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: \q Gbalona ɛ tan faxa ti taan muxune xa! \q Amasɔtɔ n wonson gbeen nafalama nɛn! \q \v 10 Ɛ yegen malan, \q ɛ tɛɛn sa e ra, \q ɛ suben ɲin han! \q Ɛ sabine sa a fari. \q Xɔnne xa gan fefe! \q \v 11 Na xanbi ra, ɛ tundeni genla dɔxɔ tɛɛn ma, \q han a wolon, \q a wuren yi gbeeli, \q a gbiin yi xulun, \q a xɔrinxɔrinna yi gan a ma fefe! \q \v 12 Koni na katane sese tɔnɔ mi na, \q bayo a rafexi xɔrinxɔrinna nan na, \q naxan mi nɔɛ bɛ a ma. \q Hali tɛɛna, a mi nɔɛ! \q \v 13 Yerusalɛn kaane, ɛ yagitareyaan bata ɛ xɔsi. \q Amasɔtɔ n wa nɛn ɛ rasariɲan feni, \q koni ɛ mi tin. \q Nayi, ɛ mi fa rasariɲanɲɛ ɛ xɔsi feene ma \q fɔ n ma xɔlɔn na a danna li ɛ xili ma.’ ” \p \v 14 “ ‘N tan Alatala nan falan tixi. Na nu ligama nɛn. N na a rabama nɛn, n mi diɲama sese ma, n mi kininkininma, n mi nimisama. I kitima nɛn lan i sigati kiin nun i kɛwanle ma.’ Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \s Esekiyɛli a ɲaxanla saya fena \p \v 15 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 16 “Adamadina, muxun naxan fan i yɛɛ ra yi dangu e birin na, n na niin bama nɛn sanɲa yi kedenni. Anu, i nama sunu, i nama wuga, i yɛɛgen nama mini. \v 17 I kutunma wundon nin, i nama i ya faxa muxun saya feen liga. I ya namun xa lu xidixi i xunni, i ya sankidine xa lu soxi. I nama i dɛ xabene luxun sununi, i nama muxune saya xɔntɔn donseene don.” \p \v 18 Nayi, n falan ti nɛn yamaan xa xɔtɔnni, n ma ɲaxanla yi faxa ɲinbanna ra. Na xɔtɔn bode, naxan yamarixi n ma, n yi na liga. \v 19 Muxune yi a fala n xa, e naxa, “I feen naxan ligama ito ra, i mi na bunna falɛ nxu xa ba, a lanxi nxu ma kii naxan yi?” \v 20 Nayi, n yi a fala e xa, n naxa, “Alatala bata falan ti n xa iki, a naxa: \v 21 A fala Isirayila yamaan xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N nan n ma yire sariɲanxin sariɲanna kalama nɛn, ɛ wɛkilɛn sɔtɔma naxan yi, ɛ yɛtɛ matɔxɔma naxan yi, naxan fan ɛ yɛɛ ra yi dangu yire gbɛtɛ ra, ɛ niin naxan fari. Nayi, ɛ dii xɛmɛne nun ɛ dii tɛmɛn naxanye luxi Yerusalɛn yi, ne faxama nɛn silanfanna ra. \v 22 Na waxatini, ɛ a ligama nɛn alo n tan. Ɛ mi ɛ dɛ xabene luxunɲɛ sununa fe ra, ɛ mi muxune saya xɔntɔn donseene donɲɛ, \v 23 ɛ namun luma xidixi ɛ xunni nɛn, ɛ yi ɛ sankidine lu soxi, ɛ mi e saya feen nabɛ, ɛ mi wugɛ. Koni ɛ doyenma nɛn, ɛ lu kutunɲɛ ɛ hakɛne fe ra. \v 24 Esekiyɛli findima nɛn taxamasenna ra ɛ xa. A bata naxan liga, ɛ na ligama nɛn yati! Na na liga waxatin naxan yi, ɛ a kolonma nɛn a Marigina Alatala nan n na.’ ” \p \v 25 “Adamadina, n na e yire sariɲanxin ba e yii lɔxɔn naxan yi, e wɛkilɛn sɔtɔma naxan yi, e sɛwa xunna nun e binya xunna, dɛnaxan fan e yɛɛ ra yi dangu yire gbɛtɛ ra, e bɔɲɛn nafan yire kɛndɛna, n na na yiren nun e dii xɛmɛne nun e dii tɛmɛne ba e yii, \v 26 na lɔxɔni, muxu gixina nde keden fama nɛn i fɛma na feen xibarun nalideni. \v 27 Na waxatini, i dɛɛn fulunma nɛn, ɛ nun na muxu gixin yi falan ti, i mi fa luma boboyani sɔnɔn. Nayi, i findima nɛn taxamasenna ra yamaan xa, e yi a kolon a Marigina Alatala nan n na.” \c 25 \s Alaa falana Amonine xili ma \p \v 1 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 2 “Adamadina, i yɛɛ rafindi Amonine ma, i yi nabiya falan ti e xili ma. \v 3 A fala Amonine xa, i naxa, ‘Ɛ tuli mati Marigina Alatalaa falan na. Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Bayo ɛ bata gele n ma yire sariɲanxin ma a sariɲanna to bata kala, e nun Isirayila yamanan ma a raxɔri waxatin naxan yi, e nun Yuda kaane ma e xali konyiyani waxatin naxan yi, \v 4 na ma, n na ɛ soma nɛn sogeteden binna yamanan muxune yii e gbeen na. E fama nɛn e daaxadene nun e bubune tideni ɛ tagi. E tan nan ɛ wudi bogine donma, e yi ɛ nɔnɔne min. \v 5 N na ɛ manga taan Rabaha findima nɛn ɲɔgɔmɛne rabaden na, n yi Amoni yamanan findi xuruseene kuruden na. Nayi, ɛ a kolonma nɛn a Alatala nan n na.’ ” \p \v 6 “ ‘Amasɔtɔ, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Bayo gbalon naxan Isirayila sɔtɔxi, ɛ bata sɛwa na fe ra ɛ bɔɲɛ ɲaxiyaan birin na, ɛ yi ɛ yiin bɔnbɔn, ɛ yi ɛ sanni din, \v 7 na ma, n na n yiini bandunma ɛ xili ma nɛn, n yi ɛ sa siyane sagoni, e yi lu fuyɛ ɛ ma. N na ɛ bama nɛn siyane yɛ, n yi ɛ raxɔri yamanane yi, n yi ɛ halagi. Nayi, ɛ a kolonma nɛn a Alatala nan n na.’ ” \s Alaa falan Moyaba xili ma \p \v 8 “Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Bayo Moyaba kaane nun Seyiri kaane bata a fala, e naxa, ‘Yuda yamaan bata lu alo siyaan bonne!’ \v 9 na ma, n tinma nɛn Moyaba yamanan danna makantan taane birin xa kala keden keden yɛɛn ma, taan naxanye findixi yamanan binyen na alo Beti-Yɛsimoti nun Baali-Meyɔn nun Kiriyatayimi. \v 10 N Moyaba yamanan soma nɛn sogeteden binna yamanan muxune yii e gbeen na alo n Amonine liga kii naxan yi. Nayi, waxati famatɔni, muxu yo mi fa a mirima Amonine ma siyane yɛ, \v 11 n mɔn yi n ma kiti ragidixine rakamali Moyaba yamanan fan xili ma. Nayi, e a kolonma nɛn a Alatala nan n na.” \s Alaa falana Edɔn xili ma \p \v 12 “Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Edɔn kaane to e gbeen ɲɔxɔ Yuda yamaan ma ɲaxi ra, e findi nɛn yulubi tongo gbeene ra. \v 13 Na ma, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N na n yiini bandunma nɛn Edɔn yamanan xili ma, n yi a muxune nun a xuruseene raxɔri, n yi e birin halagi keli Teman taan ma han Dedan taana, e birin yi faxa silanfanna ra. \v 14 N na n gbeen ɲɔxɔma nɛn Edɔn yamanan ma Isirayila kaane xɔn, n ma yamana, e yi Edɔn suxu alo a lan n ma xɔlɔn nun n ma fitinan ma kii naxan yi. Nayi, e n ma gbeeɲɔxɔn kolonma nɛn.” Marigina Alatalaa falan nan na ra. \s Alaa falan Filisitine xili ma \p \v 15 “Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Bayo Filisitine bata e gbeen ɲɔxɔ maraɲaxuni e bɔɲɛn ma feu, alogo e xa Yuda halagi e habadan xɔnnantenyani, \v 16 na ma, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N na n yiini bandunma nɛn Filisitine xili ma, n Kereti kaane ɲanma nɛn, naxanye na lu baan dɛ, n yi ne raxɔri. \v 17 N fitinaxina n gbeen ɲɔxɔma e ra nɛn, n yi e ɲaxankata han! Nayi, e a kolonma nɛn a Alatala nan n na, n na n gbeen ɲɔxɔ e ma waxatin naxan yi.” \c 26 \s Alaa falan Tire taan xili ma \p \v 1 Yamaan xali konyiyani waxatin naxan yi, na ɲɛɛ fu nun kedenden xi singe lɔxɔni, Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 2 “Adamadina, bayo Tire kaane Yerusalɛn magele nɛn, e naxa: \q ‘Siyane birin yi danguma taan naxan yi, \q na bata kala yati! \q A to bata findi taa xɔnna ra, \q nxu tan nan fa nafulu gbeen sɔtɔma!’ \q \v 3 Na ma, Marigina Alatala ito nan falaxi, \q a naxa: N bata keli ɛ xili ma, \q ɛ tan Tire kaane! \q N siya wuyaxine rafama nɛn ɛ xili ma \q alo fɔxɔ igen mɔrɔnne tema kii naxan yi.\f + \fr 26.3\fr* \fk Igen mɔrɔnne:\fk* alo foyen na so igeni.\f* \q \v 4 E Tire taan makantan yinna kalama nɛn, \q e yi a sangansone rabira. \q N na a burunburunna makɔma nɛn, \q han n yi a findi gɛmɛ magenla ra. \q \v 5 A yi findi yala ratiden na yɛxɛ suxune xa fɔxɔ igen tagi. \q N tan nan falan tixi. \q A sama nɛn siyane sagoni, \q e yi lu fuyɛ a ma. \q Marigina Alatalaa falan nan na ra. \q \v 6 A banxidɛɛn naxanye burunna ra, \q ne muxune faxama silanfanna nan na. \q Nayi, e a kolonma nɛn, \q a Alatala nan n na.” \p \v 7 Amasɔtɔ Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa, “N Nebukadanesari rafama nɛn Tire taan xili ma sa keli kɔmɛn fɔxɔni, Babilɔn mangana, mangane mangana, e nun a soone nun a yɛngɛ so wontorone nun a soo ragine nun gali gbeena. \q \v 8 Banxidɛɛn naxanye burunne ra, \q a yi ne muxune faxa silanfanna ra. \q A yire makantanxine tima nɛn ɛ taan nabilinni, \q a yi gbingbinna rate ɛ taan nabilinna yinna xɔn, \q a sofane yi e yɛ masansan wure lefane yite ɛ xili ma. \q \v 9 A yɛngɛ so seene rafama nɛn ɛ taan makantan yinna rabiradeni, \q a yi ɛ sangansone rabira a wali seene ra. \q \v 10 A soo kurun gboma ayi nɛn \q han a yi gbangbanna so ɛ xunna, \q ɛ taan yinne yi xuruxurun a yɛngɛ so wontorone \q nun a giseene san xuine bun, \q e na so ɛ taan so dɛɛne ra waxatin naxan yi \q alo nɔ tiine soma yinna yalenne ra kii naxan yi. \q \v 11 A soone sanne ɛ kirane birin yibodonma nɛn, \q a yi ɛ muxune faxa silanfanna ra, \q a ɛ gɛmɛ sɛnbɛtɛn gbeene rabira bɔxɔni. \q \v 12 Ɛ nafunle tongoma nɛn, \q ɛ sare seene yi findi yɛngɛ yi se tongoxine ra, \q e yi ɛ taan yinne rabira, \q e yi ɛ banxi faɲine kala, \q e yi ɛ taan gɛmɛne nun a wudine \q nun a burunburunna woli fɔxɔ igeni. \q \v 13 N danna sama nɛn ɛ sigi xuine ra, \q ɛ konden xuiin mi fa mɛ mumɛ! \q \v 14 N na ɛ taan findima nɛn fanye magenla ra, \q ɛ konna yi findi yala ratiden na yɛxɛ suxune xa, \q a mi fa tima sɔnɔn. \q N tan Alatala nan falan tixi.” \q Marigina Alatalaa falan nan na ra. \p \v 15 “Marigina Alatala ito nan falaxi Tire taan xa, a naxa: Hali fɔxɔ ige tagi bɔxɔne muxune, ne mi xuruxurunɲɛ gaxuni ba, e na ɛ konna kala feen xinla mɛ, muxu faxamatɔne na lu kutunɲɛ lɔxɔn naxan yi, faxa gbeen na ti ɛ konni lɔxɔn naxan yi? \v 16 Kuntigin naxanye birin fɔxɔ igen dɛ, ne kelima nɛn e manga gbɛdɛne yi, e yi e gubane rate e ma, e yi e dugi sɔxɔnxine ba e ma. Gaxun yi e suxu e dɔxɔ bɔxɔni, e lu yigitɛgɛxi waxatin birin, masɔtɔ ɛ kalana fe ra. \v 17 E sunu sigini ito sama nɛn ɛ xa, e naxa, \q ‘Ee! Ɛ konna bata kala! \q Ɛ taa xili kanni ito, \q fɔxɔ igeni siga muxune dɔxɔdena, \q taan naxan sɛnbɛ yi gbo baan xun ma, \q ɛ tan naxan yi ɛ rabilinna muxune birin magaxuma! \q \v 18 Iki, fɔxɔ ige tagi bɔxɔne muxune xuruxurunma nɛn gaxuni, \q ɛ taan na kala lɔxɔn naxan yi. \q E gaxuma nɛn ɛ halagi feen na.’ ” \p \v 19 “Amasɔtɔ, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N na ɛ konna findi taa xɔnna ra waxatin naxan yi, a fan yi lu alo taa kalaxine, n na fufaan nafa ɛ xili ma waxatin naxan yi, ige gbeen yi sa ɛ konna xun ma, \v 20 nayi n na ɛ nun muxu danguxine rabirama nɛn ɛ bode xɔn ma naxanye godoma gaburun na. N sa ɛ radɔxɔma nɛn bɔxɔ xɔnna ma, dɛnaxan luxi alo yire kalaxi fonna, ɛ nun naxanye godoma laxira yi, ɛ mi fa dɔxɔma ɛ konni sɔnɔn. N yi binyen fi niiramane yamanan ma. \v 21 N na ɛ raɲanna fe magaxuma ayi nɛn, ɛ mi fa luma na mumɛ! Muxune ɛ fenma nɛn, koni ɛ mi fa toma sɔnɔn! Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \c 27 \s Sunu sigina Tire taan xa \p \v 1 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 2 “Adamadina, sunu sigin sa Tire taan xa, \v 3 i a fala Tire taan muxune ma, naxanye dɔxi fɔxɔ igen dɛ, naxanye nun fɔxɔ ige tagi yamanane birin yulayaan nabama e bode tagi, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: \q Ɛ tan Tire kaane, ɛ a falama, ɛ naxa, \q “Nxu konna rayabu han!” \q \v 4 Ɛ mangayaan sigaxi \q han fɔxɔ igen tagi. \q Muxun naxanye ɛ konna tixi, \q ne a ti kiin nakamalixi nɛn mumɛ! \q \v 5 E bata ɛ taan ti alo kunkina. \q Ɛ kunkin dɛxɔnne rafalaxi Seniri yamanan fɔfɔne nan na. \q Foyen kunkin nasigama dugin naxanye xɔn, \q ne xidixi suman wudine nan na \q sa keli Liban yamanani. \q \v 6 Kunkibane kunkin nagima wudin naxanye ra, \q ne rafalaxi Basan yamanan warine nan na, \q kunkin lonna rafalaxi xarin wudin nan na \q naxan nayabuxi sama ɲinne ra, \q sa keli Sipiri fɔxɔ ige tagi yamanani. \q \v 7 Foyen kunkin nasigama dugin naxanye xɔn, \q taa dugi sɔxɔnxine nan ne ra \q sa keli Misiran yamanani, \q e tan nan mɔn findixi ɛ taxamaseri dugine ra. \q Ɛ kunkin xunna soon nafalaxi dugi mamiloxin \q nun a gbeela nan na \q sa keli Elisaha fɔxɔ ige tagi bɔxɔni. \q \v 8 Sidɔn kaane nun Arawada kaane nan yi ɛ kunkine bama, \q Tire kaa xaxilimane nan yi e ragima. \q \v 9 Gebala fonne nun fe kolonne yi ɛ konni \q alogo e xa ɛ kunkin kaladene yitɔn. \q Kunki ragine birin yi e kunkine ratima ɛ konna nin, \q naxanye birin fɔxɔ igen xun ma \q alogo e xa ɛ sare seene sara. \q \v 10 Perise kaane nun Ludu kaane nun Puti kaane nan yi findixi ɛ sofane ra, \q ɛ yɛngɛ sone nan yi e ra, \q e yi e yɛ masansan wure lefane \q nun wure kɔmɔtine singanma ɛ konna nin, \q e yi findi ɛ binye xunna ra. \q \v 11 Arawada kaane nun ɛ sofane birin yi tixi \q ɛ taan nabilinna yinna xuntagi kantan tiine ra. \q Gamada kaane yi tixi ɛ taan makantan sangansone xuntagi, \q e yi e yɛ masansan wure lefane singan ɛ yinna rabilinni. \q E tan nan yi ɛ taan tofanna dɛfema.’ ” \p \v 12 “ ‘Ɛ nun Tarasisi kaane yi yulayaan nabama ɛ nafulu gbeena fe ra, e fa wure gbeti fixɛn nun wuren nun sulan nun yɔxɔ gbegbe ra ɛ xa yulayani. \v 13 Ɛ nun Girɛki kaane nun Tubali kaane nun Mesɛki kaane yi yulayaan nabama ɛ bode tagi, e yi fa konyine nun muran sula daxine ra ɛ yulaya seene ɲɔxɔn na. \v 14 Beti-Togarama kaane nan yi fama soone ra ɛ xa yulayani, naxanye walima e nun naxanye ragima yɛngɛni e nun gbaxalone.\f + \fr 27.14\fr* \fk Gbaxaloni\fk* itoe sɔtɔma soon nun sofanla na diin sɔtɔ waxatin naxan yi.\f* \v 15 Ɛ nun Dedan kaane yi yulayaan nabama ɛ bode tagi, ɛ yulaya seene yi sigama fɔxɔ ige tagi bɔxɔ wuyaxi yi, e yi ɛ yulaya seene saren fima sama ɲinne nun wudine nan na. \v 16 Arami kaane yi se wuyaxi sarama ɛ ma, e yi ɛ yulaya seene sarama gɛmɛ faɲine nun dugi mamiloxine nun dugi sɔxɔnxine nun taa dugine nan na, e nun fɔxɔ ige bun nafunle nun gɛmɛ gbeeli faɲine. \v 17 Yuda nun Isirayila yamanane fan yi yulayaan ligama ɛ xɔn, e yi Miniti kaane murutun nun burune nun kumin nun turen nun senna soma ɛ yii yulaya seen na. \v 18 Ɛ nun Damasi kaane yi yulayaan nabama, e yi ɛ se rafalaxin gbegbe sarama e nun nafunla sifan birin, e yi ɛ saren fima Xelibon kaane manpaan nun yɛxɛɛ xabe dugi fixɛn nan na. \v 19 Dan kaane nun Girɛki kaane yi wure rafalaxin nun sinamon fuge xarene nun xaye xiri ɲaxumɛne soma ɛ yii yulayani sa keli Yusali yi. \v 20 Dedan nan yi fama soone maxidi dugine ra ɛ xɔn yulayani. \v 21 Arabi kaane nun Kedari kuntigine birin yi yulayaan ligama ɛ tan nan xɔn. Ɛ yi ɛ yɛxɛɛne nun kontonne nun kɔtɔne sarama e konna nin. \v 22 Ɛ nun Saba nun Raama yulane yi yulayaan ligama ɛ bode tagi. E tan nan yi fama latikɔnɔnna sifan birin nun bɔxɔ bun nafunle nun xɛmane ra yulayani. \v 23 Xarani kaane nun Kane kaane nun Eden kaane nun Saba yulane nun Asuri kaane nun Kilimada kaane yi yulayaan ligama ɛ tan nan xɔn. \v 24 E yi se faɲine sarama ɛ ma yulayani, e fa doma tofaɲine nun a mamiloxine nun dugi sɔxɔnxine ra e nun dugi binye maɲingixine ra naxanye sama bɔxɔni e nun lutin naxanye dɛnbɛxi ki faɲi.’ ” \b \q \v 25 “ ‘Kunki gbeene nan yi ɛ yulaya seene maxalima. \q Ɛ yi wasaxi nafunla nun binyen na fɔxɔ igen tagi. \q \v 26 Ɛ kunkibane yi ɛ xalima fɔxɔ ige gbeen tagi, \q koni sogeteden foyen sa ɛ kunkin kalama nɛn \q fɔxɔ igen tagiyani sa pon! \q \v 27 Ɛ kunkin na kala lɔxɔn naxan yi, \q ɛ nafunle nun ɛ sare seene nun ɛ yulaya seene \q nun ɛ kunki kanne nun ɛ kunki ragine nun ɛ kunki rafalane \q nun ɛ yulane nun ɛ sofane \q nun muxun naxanye birin ɛ kunkin kui, \q ne birin godoma nɛn baan xɔnna ma. \q \v 28 Muxun naxanye birin dɔxi igen dɛ, \q ne xuruxurunma nɛn gaxuni ɛ kunki ragine gbelegbele xuiin ma. \q \v 29 Kunkibane birin godoma nɛn e kunkine kui. \q Kunki kanne nun kunki ragine birin tima nɛn igen dɛ, \q \v 30 e yi e xuini te, \q e wuga sɔxɔlɛni ɛ fe ra \q e yi burunburunna sa e xunni sununi, \q e yi e makutukutu xubeni, \q \v 31 e yi e xunne bi ɛ fe ra, \q e yi e maxidi kasa bɛnbɛli dugine yi sununi, \q e yi e mawuga ɛ fari nii yifɔrɛn nun nimisa gbeeni. \q \v 32 E mawugama nɛn ɛ fari e tɔrɔni, \q e yi gbelegbele ɛ xinla ra, e naxa, \q “Nde yi luxi alo Tire taani ito naxan kalaxi, \q fɔxɔ igen yi naxan nabilinxi?” \q \v 33 Ɛ yulaya seene to yi fama \q sa keli baan ma \q ɛ yi siya wuyaxine nan baloma \q ɛ se kanyaan nun ɛ yulaya seene xɔn, \q ɛ yi bɔxɔn mangane findima nafulu kanne ra. \q \v 34 Koni ɛ na kala baa igeni, \q ɛ godo igen bun \q ɛ yulaya seene nun ɛ muxune birin naxɔrima nɛn ɛ xɔn. \q \v 35 Fɔxɔ ige tagi bɔxɔne muxune birin yigitɛgɛma nɛn ɛ fe ra, \q e mangane yi xuruxurun gaxuni, \q kuisanna yi e yɛtagine masara. \q \v 36 Naxanye yulayaan nabama siyane tagi, \q ne kolinma nɛn ɛ fe ra, \q bayo ɛ raɲanna magaxuma ayi nɛn. \q Ɛ mi fa luma na sɔnɔn!’ ” \c 28 \s Alaa falan Tire mangan xili ma \p \v 1 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 2 “Adamadina, a fala Tire mangan xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi n xa, a naxa: \q I waso ayi nɛn, \q i yi a fala, i naxa, \q “Alana nde nan n na, \q n dɔxi alane dɔxɔden nin fɔxɔ igen tagini!” \q Koni i tan, muxun nan i ra, \q ala mi i ra, \q anu i bata i yɛtɛ xaxinla yatɛ Ala xaxinla ra. \q \v 3 I fe kolon Daniyɛli xa ba? \q Wundo fe yo mi luxunxi i tan ma ba? \q \v 4 I bata nafunla sɔtɔ i ya fe kolonna nun i ya xaxilimayaan xɔn, \q i xɛmaan nun gbetin malan i ya nafulu ramaradeni. \q \v 5 I bata tɔnɔ gbeen sɔtɔ i ya yulaya xaxinli, \q i yi findi wasoden na na nafulu kanyani. \q \v 6 Nanara, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: \q Bayo i yɛtɛ miriyaan yatɛxi Ala miriyaan nan na, \q \v 7 n xɔɲɛne rafama nɛn i xili ma, \q naxanye ɲaxu siyane birin xa. \q E silanfanna tongoma nɛn i ya fe kolon faɲin xili ma \q e yi i ya nɔrɔn kala. \q \v 8 E i radinma nɛn gaburun na, \q i yi faxa xɔlɛni fɔxɔ igen tagini. \q \v 9 Nayi, i mɔn a falɛ i faxa muxune yɛtagi ba, \q fa fala a ala nan n na? \q I fa kolonma muxun nan na i faxa muxune yii, \q ala mi i ra. \q \v 10 I faxama yarabin nin xɔɲɛne yii, \q alo Ala kolontarene faxama kii naxan yi. \q Amasɔtɔ n tan bata falan ti. \q Marigina Alatalaa falan nan na ra.’ ” \p \v 11 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 12 “Adamadina, sunu sigin sa Tire mangan ma! I xa a fala a ma, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: \q I yi findixi muxu dɛfexin misaala nan na, \q i yi lugo fe kolonna ra, \q i ya tofanna yi dɛfexi. \q \v 13 I yi Eden nakɔɔn nin, \q Alaa nakɔna. \q Gɛmɛ faɲin sifan birin yi i rayabuxi: \q saridon gɛmɛn nun topasi gɛmɛn nun dayimu gɛmɛn \q nun kirisoliti gɛmɛn nun onixi gɛmɛn nun yasipi gɛmɛn \q nun safiri gɛmɛn nun esikaribukili gɛmɛn nun emerodi gɛmɛna. \q I yi maxidixi xɛmane ra \q naxanye radaxa i xa xabu i da lɔxɔni. \q \v 14 I yi luxi nɛn alo kantan ti malekan \q naxan gabutɛye yi yifulunxi. \q N na i ti nɛn Alaa geya sariɲanxin fari, \q i yi mɛnna nin, \q i masiga tima gɛmɛ tɛɛ wolonne tagi. \q \v 15 Fɛ mi yi i sigati kiin na \q xabu i da lɔxɔni \q han tinxintareyaan yi so i yi. \q \v 16 I ya yulayaan tɔnɔn ma, \q i yi rafe gbalon na, \q i yi yulubin liga. \q Nayi, n na i kedima nɛn Alaa geya sariɲanxin fari \q n yi i ralɔ ayi, \q i tan naxan yi luxi alo kantan ti malekan \q naxan yi gɛmɛ tɛɛ wolonne tagi. \q \v 17 I bata waso ayi i bɔɲɛni \q masɔtɔ i ya tofanna xɔn, \q i bata i ya fe kolonni fu i ya binyen xɔn. \q Nayi, n na i rabirama nɛn bɔxɔni, \q n yi i findi yɛɛ ramaxa seen na mangane xa. \q \v 18 I bata i ya yire sariɲanxine raxɔsi i ya hakɛ wuyaxine \q nun i ya tinxintareyaan xɔn yulayani. \q Na ma, n tɛɛn naminima nɛn i xili ma i konni, \q a yi i gan, \q n yi i findi xuben na bɔxɔn fari \q muxune birin yɛtagi naxanye i matoma. \q \v 19 Naxanye birin yi i kolon siyane yɛ, \q ne birin yigitɛgɛma nɛn i ya fe ra, \q i raɲanna magaxuma ayi nɛn. \q I mi fa luma na sɔnɔn!’ ” \s Alaa falan Sidɔn taan xili ma \p \v 20 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 21 “Adamadina, i yɛɛ rafindi Sidɔn taan ma, i nabiya falan ti a xili ma! \v 22 I a fala, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: \q N bata keli ɛ xili ma Sidɔn kaane! \q N binyama nɛn ɛ konni! \q Ɛ a kolonma nɛn a Alatala nan n na, \q n na n ma kiti ragidixine rakamali ɛ xili ma waxatin naxan yi \q n yi n ma sariɲanna mayita ɛ konni. \q \v 23 N fitina furen nafama nɛn ɛ xili ma \q n yi tin muxune xa faxa ɛ taan kirane xɔn ma, \q faxa muxune yi lu biraxi ɛ konni, \q yɛngɛn yi lu kelɛ ɛ xili ma ɛ rabilinna birin yi. \q Nayi, e a kolonma nɛn \q a Alatala nan n na.’ ” \p \v 24 “ ‘Nayi, Isirayila rabilinna siyane mi fa a tɔrɛ alo ɲanla naxan sɔxɔnna tima alo tansinne. Nayi, e a kolonma nɛn a Marigina Alatala nan n na.’ ” \p \v 25 “ ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N na Isirayila yamaan malan waxatin naxan yi keli siyane yɛ, e raxuyaxi ayi dɛnaxanye yi, n na n ma sariɲanna mayitama e xɔn nɛn siyane yɛtagi. E dɔxɔma nɛn e bɔxɔni, n naxan so n ma walikɛɛn Yaxuba yii. \v 26 E luma nɛn bɔɲɛ xunbenli, e banxine ti, e manpa binle si. E luma nɛn bɔɲɛ xunbenli, n na n ma kiti ragidixine rakamali e rabilinna siyane xili ma waxatin naxan yi, naxanye birin yi e raɲaxuxi, e yi a kolon a Alatala nan n na, e Ala.’ ” \c 29 \s Alaa falan Misiran xili ma \p \v 1 Yamaan xali konyiyani waxatin naxan yi, na ɲɛɛ fuden kike fuden xi fu nun firinde lɔxɔni, Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 2 “Adamadina, i yɛɛ rafindi Misiran mangan ma, i nabiya falan ti a xili ma e nun Misiran yamanan birin. \v 3 I a fala a ma, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: \q N kelima nɛn i xili ma, \q i tan Misiran mangana, \q i tan naxan luxi \q alo ige yi sube magaxuxin \q naxan saxi Nila baan biradene tagi, \q i tan naxan a falama, i naxa, \q “N tan nan gbee Nila baan na, \q n tan nan a daxi n yɛtɛ xa.” \q \v 4 Koni, n karafen birama nɛn i gbɛgbɛne yi, \q n yi Nila baa igen yɛxɛne singan i xanle ra, \q n yi i ba Nila baa biradene tagi \q ɛ nun Nila baa yi yɛxɛn naxanye birin e singanma i xanle ra. \q \v 5 N na i wolima ayi nɛn tonbonni, \q i tan nun i ya baa yi yɛxɛne birin, \q ɛ sa bira xɛɛ bɔxɔne yi. \q Ɛ mi malanɲɛ, ɛ mi tongɛ. \q N na i findima nɛn balon na burunna subene nun xɔline xa. \q \v 6 Misiran kaane birin a kolonma nɛn nayi \q a Alatala nan n na, \q bayo, i findi nɛn mali tiin na Isirayila yamaan xa wuleni \q alo muxun na la xayen na a dunganna ra. \q \v 7 E to i suxu, i yi gira, \q i e tungunne birin mabɔ. \q E to e digan i yi, i yi gira, \q i yi e gbingin ba a ra.’ ” \p \v 8 “ ‘Nanara, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N yɛngɛn nakelima nɛn i xili ma, n yi tin i ya muxune nun i ya xuruseene yi faxa silanfanna ra i konni. \v 9 Misiran yamanan findima nɛn tonbonna nun yire rabeɲinxin na. Nayi, muxune a kolonma nɛn a Alatala nan n na. Bayo i bata a fala, i naxa, “N tan nan gbee Nila baan na, n tan nan a daxi,” \v 10 nanara, n kelima nɛn ɛ nun Nila baan biradene xili ma, n yi Misiran yamanan findi yire kalaxin na, a findi tonbonna nun yire rabeɲinxin na, keli Migidoli taan ma siga han Sinimi yamanana, siga han Kusi yamanan danna. \v 11 Muxun mi fa a sanna tima a yi, hanma subena han ɲɛɛ tonge naanin. \v 12 N Misiran yamanan findima nɛn yamana rabeɲinxine yire rabeɲinxin na, a taane yi findi taa rabeɲinxine ra taa xɔnne yɛ ɲɛɛ tonge naanin. N Misiran kaane raxuyama ayi nɛn siyane yɛ, n yi e rasiga ayi yamana wuyaxi xun xɔn.’ ” \p \v 13 “ ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Ɲɛɛ tonge naanin na dangu, n Misiran kaane malanma nɛn keli siyane yɛ e na raxuya ayi naxanye yɛ. \v 14 N mɔn xɛtɛma nɛn Misiran yamanan suxu muxune ra Misiran yamanan faxa binni, e benba yamanana, e sa yamana magodoxin ti mɛnni. \v 15 A findima nɛn mangaya magodoxin na mangayane birin xa, a mi fa a yɛtɛ yitema siyaan bonne xun na sɔnɔn. N na a raxurunma ayi nɛn alogo a nama siyane nɔ sɔnɔn. \v 16 Nayi, a mi fa findɛ Isirayila kaane yigin na mumɛ, alogo a xa findi Isirayila kaane hakɛn nabira seen na e ma, e naxan liga e to bira Misiran kaane fɔxɔ ra malina fe ra. Nayi, e a kolonma nɛn a Marigina Alatala nan na.’ ” \s Babilɔn mangan Misiran yamanan tongoma nɛn \p \v 17 Yamaan xali konyiyani waxatin naxan yi, na ɲɛɛ mɔxɔɲɛn nun solofereden kike singen xi singe lɔxɔni, Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 18 “Adamadina, Babilɔn mangan Nebukadanesari bata a sofa ganla karahan, a e xa wali a xɔdɛxɛn na Tire taan xili ma, e birin bata findi teli kanne ra, e birin tungunne makotenxi, koni e nun a ganla mi sese sɔtɔxi Tire taani e saren na e wanli Tire taani. \v 19 Nanara, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N Misiran yamanan soma nɛn Babilɔn mangan Nebukadanesari yii, a yi a nafunle birin xali, a yi a seene tongo yɛngɛni, ne yi findi a ganla saren na. \v 20 N Misiran yamanan soma nɛn a yii a kɔntɔnna ra, amasɔtɔ e nun a ganla bata wali n xa. Marigina Alatalaa falan nan na ra. \v 21 Na lɔxɔni, n na Isirayila yamaan sɛnbɛn xun masama nɛn. I tan Esekiyɛli, n falan sama nɛn i dɛ yamaan tagi na waxatini, nayi e a kolonma nɛn a Alatala nan n na.” \c 30 \s Alatalaa xɔlɔn Misiran xili ma \p \v 1 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 2 “Adamadina, nabiya falan ti, i naxa, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: \q Ɛ gbelegbele, ɛ naxa, \q ‘Ee! Ɲaxankata lɔxɔn fama!’ \q \v 3 Amasɔtɔ lɔxɔn bata maso, \q Alatalaa lɔxɔn bata maso, \q kundaan nun gbalon lɔxɔn siyane xa. \q \v 4 Yɛngɛn soma nɛn Misiran yamanani. \q Kɔntɔfinla soma nɛn Kusi yamanani. \q Muxune faxama nɛn Misiran yi, \q e nafunle yi xali, \q e banxine yi rabira, \q sese mi luma.” \p \v 5 Misiran kaane nun Kusi kaane nun Puti kaane nun Ludu kaane nun Arabi kaane nun Libiya kaane nun n ma yamaan muxuna ndee faxama nɛn silanfanna ra e bode xɔn. \p \v 6 “Alatala ito nan falaxi, a naxa: \q Misiran yamanan xɔyine kalama nɛn, \q a wason nun sɛnbɛn yi ɲan. \q Keli Migidoli ma siga han Sinimi yamanana \q muxune faxama nɛn silanfanna ra e konni. \q Marigina Alatalaa falan nan na ra. \q \v 7 A taane findima nɛn yamana rabeɲinxine yire rabeɲinxin na, \q a taane yi lu taa xɔnne yɛ. \q \v 8 Nayi, e a kolonma nɛn \q a Alatala nan n na, \q n na tɛɛn so Misiran yamanan na waxatin naxan yi, \q a fɔxɔ ra birane birin yi gan.” \p \v 9 Na lɔxɔni, n ma xɛrane sigama nɛn kunkine kui, e sa Kusi yamanani maxa a bɔɲɛ xunbenli. E kuisanma nɛn Misiran yamanana gbalon lɔxɔni, amasɔtɔ na lɔxɔna a lima nɛn yati! \p \v 10 “Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: \q N Misiran yama gbeen naxɔrima nɛn \q Babilɔn mangan Nebukadanesari xɔn. \q \v 11 A tan nun a ganla \q naxanye ɲaxu siyane birin xa, \q ne nan nasigama yamanan kaladeni. \q E sa e silanfanne botinma nɛn Misiran yamanan xili ma \q e yi yamanan nafe faxa muxune ra. \q \v 12 N Nila baa igen xɔrima nɛn, \q n yi yamanan mati muxu ɲaxine ma. \q N tinma nɛn xɔɲɛne yi yamanan kala, \q e nun seen naxanye birin a yi. \q N tan Alatala nan falan tixi.” \p \v 13 “Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: \q N suxurene halagima nɛn, \q n yi batu seene ɲan Nofi taani. \q Kuntigi yo mi fa luma Misiran yamanani, \q n yi gaxun naso yamanan birin yi. \q \v 14 N Misiran yamanan faxa binna raxɔrima nɛn, \q n yi tɛɛn so Soyan taan na, \q n yi n ma kiti ragidixine rakamali No taan ma.” \p \v 15 “N na n ma xɔlɔn nagodoma nɛn Sin taani, \q Misiran yamanan taa makantanxina, \q n yi No taana gali gbeen birin halagi. \q \v 16 N tɛɛn soma nɛn Misiran yamanan na, \q Sin taan yi yimaxa gaxuni. \q No taan nabilinna yinna rabirama nɛn, \q yaxune yi Nofi taan tongo yanyin na. \q \v 17 Hon taan nun Pi-Beseti taan banxulanne faxama nɛn silanfanna ra, \q taan muxune yi xali konyiyani. \q \v 18 Lɔxɔ yidimixin na a ra Tapanese taan xa \q n na Misiran yamanan sɛnbɛn kala lɔxɔn naxan yi, \q a wasoma a fangan naxan yi, \q na yi ɲan. \q Kundaan soma nɛn taan xun na, \q a banxidɛne muxune yi xali konyiyani. \q \v 19 N na n ma kiti ragidixine rakamalima nɛn Misiran ma, \q e yi a kolon a Alatala nan n na.” \s Babilɔn mangan Alaa wanla kɛma Misiran yamanan xili ma \p \v 20 Yamaan xali konyiyani waxatin naxan yi, na ɲɛɛ fu nun kedenden kike singen xi soloferede lɔxɔni, Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 21 “Adamadina, n bata yi Misiran mangan yiini gira. Muxu yo munma a dandan singen, a yiin munma maxidi alogo a xa yalan, a fangan sɔtɔ, a fa nɔ silanfanna tongɛ. \v 22 Nanara, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N bata keli Misiran mangan xili ma, n mɔn a yiine yigirama nɛn, a yiin naxan fan, e nun a yigiraxina, n yi a silanfanna rabira a yii. \v 23 N Misiran kaane raxuyama ayi nɛn siyane yɛ, n yi e rayensenɲɛ ayi yamanane xun xɔn. \v 24 Koni n Babilɔn mangan yiine sɛnbɛ soma nɛn, n yi n ma silanfanna so a yii, n yi Misiran mangan yiine yigira, a yi lu kutunɲɛ a yɛtagi alo muxu maxɔlɔxin faxamatɔna. \v 25 N Babilɔn mangan yiine sɛnbɛ soma nɛn, koni Misiran mangan tan sɛnbɛn ɲanma nɛn. Nayi, e a kolonma nɛn a Alatala nan n na, n na n ma silanfanna so Babilɔn mangan yii waxatin naxan yi, a yi a yite Misiran yamanan xili ma. \v 26 N Misiran kaane raxuyama ayi nɛn siyane yɛ, n yi e rayensenɲɛ ayi yamanane xun xɔn. Nayi, e a kolonma nɛn a Alatala nan n na.” \c 31 \s Misiran mangan luxi nɛn alo suman bili gbeena \p \v 1 Yamaan xali konyiyani waxatin naxan yi, na ɲɛɛ fu nun kedenden kike saxanden xi singe lɔxɔni, Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 2 “Adamadina, a fala Misiran mangan nun a ganla xa, i naxa: \q I maliga nde ra i ya gboni? \q \v 3 I miri feni ito ma: \q Asiriya yamanan yi luxi nɛn \q alo suman bili gbeena Liban yamanani, \q naxan yiiye yi sabatixi a faɲin na, \q a yi fɔtɔnxi ki faɲi, \q a yi kuya, a konden yi texi \q dangu fɔtɔn yi wudine birin na.\f + \fr 31.3\fr* \fk Wudi\fk* kuyeni itoe findixi dunuɲa mangane misaala nan na.\f* \q \v 4 Igen bata yi a rasabati, \q bɔxɔ bun ige tilinxin bata yi a ragbo. \q Igen yi danguma a salenne nan longori ra, \q siga burunna wudine birin ma. \q \v 5 Nanara, a yi kuya burunna wudine birin xa, \q a dɛɛne bata yi sabati, \q a yiine yi kuya \q fata ige gbeen na \q naxan yi a rasabatima. \q \v 6 Xɔline birin yi e tɛɛn sama a yiine nin, \q burunna subene birin yi fa e diine xalima a tan nan bun, \q siya gbeene birin yi fa yigiya a nininna bun. \q \v 7 A yi rayabu a gboyani, \q a yiine yi yiriwaxi, \q bayo a salenne yi godoxi bɔxɔn bun ma igeni pon! \q \v 8 A mi yi suman wudi yo ninin bun Alaa nakɔni. \q Fɔfɔ yo dɛ mi yi fan a dɛɛne xa nun, \q wudi gbɛtɛ mi yi maliga a yiine ra. \q Wudi yo mi yi maliga a ra a tofanni Alaa nakɔni. \q \v 9 N bata yi a ratofanɲɛ ayi a yii sabatixine xɔn, \q han wudine birin yi fa a maxɔxɔlɔnma Eden nakɔni, Alaa nakɔna.” \p \v 10 Nanara, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa, “Wudini ito to kuyaxi ayi, a konden yi te fɔtɔn yi wudine birin xa, nanara, a wasoxi ayi han! \v 11 N yi a sa siyane mangan sagoni alogo a xa a suxu a ɲaxun yatɛn na. N bata n mɛ a ra. \v 12 Xɔɲɛn naxanye ɲaxu siyane birin xa, ne yi a sɛgɛ, e yi a rabeɲin. A yiine yi lu biraxi geyane nun lanbanne yi. A dɛɛne bɔxin yi lu yamanan folone birin na. Siyane birin yi keli a nininna bun, e a rabeɲin. \q \v 13 Xɔline birin yi fa dɔxɔ a yii biraxine fari, \q burunna subene birin yi e malan a yiine fari.” \p \v 14 “Nayi, ige dɛ yi wudi yo mi fa susɛ, a kuya alo a tan, sese konde mi fa tema fɔtɔn yi wudin bonne xa. Nayi, wudi yo mi fa lan a igen sɔtɔ han a kuya alo na. Amasɔtɔ sayaan nan nagidixi e birin ma, e siga bɔxɔn bun faxa muxune tagi, e nun naxanye birin godoma gaburun na.” \p \v 15 “Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: A siga laxira yi lɔxɔn naxan yi, n na a saya sunun namini nɛn, n tigi ige tilinxine nun a xude igene balan a fe ra, n yi a ige gbeene rati. N yi Liban yamanani dimi a fe ra, burunna wudine birin yi xara a fe ra. \v 16 N siyane birin naxuruxurun nɛn gaxuni a bira xuiin ma, n na a ragodo laxira yi waxatin naxan yi, e nun faxa muxune yi godo gaburun na. Nayi, Eden nakɔɔn wudi faɲin naxanye birin bata yi godo bɔxɔn bun, Liban bɔxɔn wudi tofaɲi fisamantenna naxanye birin yi rasabatixi ige gbeene xɔn dunuɲa yi nun, ne yi madɛndɛn. \v 17 Naxanye yi yigiyaxi a nininna bun, a xɔyine siyane yɛ, e nun ne fan godo nɛn gaburun na e bode xɔn, e sa sa ne fari naxanye faxa yɛngɛni.” \p \v 18 “Ɛ nun nde maliga Eden nakɔɔn wudine yɛ lan ɛ binyen nun ɛ gboon ma? Anu, i fan sigama laxira yi, ɛ nun Eden nakɔɔn wudine birin. I sa sama nɛn Ala kolontarene tagi bɔxɔn bun ma, naxanye faxaxi silanfanna ra. Misiran mangan nun a yamaan birin naɲanma na kii nin! Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \c 32 \s Sunu sigin Misiran nun a mangan xa \p \v 1 Yamaan xali konyiyani waxatin naxan yi, na ɲɛɛ fu nun firinden kike fu nun firinden xi singe lɔxɔni, Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 2 “Adamadina, sunu sigin sa Misiran mangan xa. A fala a xa, i naxa: \q I luxi nɛn alo yata sɛnbɛmaan siyane tagi, \q alo ige yi sube magaxuxin fɔxɔ igeni, \q naxan a masiga tima a baa gbeeni. \q I i ya igene dunduma i sanne ra, \q i yi e walanne raxaɲɛ ayi.” \p \v 3 “Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: \q N na n ma yalaan soma nɛn i xun na, \q nxu nun yama gbeen malanxina, \q e yi i bandun n ma yalaan na. \q \v 4 N na i ratema nɛn xaren na, \q n yi i radin xɛɛne ma, \q n yi xɔline birin lu e dɔxɔ i fari, \q burunna subene birin yi lugo i suben na. \q \v 5 N na i suben naxuyama ayi nɛn geyane fari, \q n yi lanbanne rafe i binbin sube dɔnxɛn na. \q \v 6 N yamanan birin ige sama nɛn i wunla ra, \q han a geyane birin xude wunle yi rafe. \q \v 7 I niin na ba waxatin naxan yi, \q n kore xɔnni fɔrɔma nɛn, \q n yi sarene yidimi, \q n yi kundaan sa sogen yɛ ma \q kiken mi fa dɛgɛma. \q \v 8 N yanban seene birin yidimima nɛn i ya fe ra, \q n yi dimi gbeen nasin i ya yamanan birin yi, \q Marigina Alatalaa falan nan na ra. \q \v 9 N siya wuyaxine rakɔntɔfilima nɛn, \q n na i kala feen xibarun nali siyane ma waxatin naxan yi \q hali i mi yamanan naxanye kolon. \q \v 10 N yama wuyaxi yigitɛgɛma nɛn i ya fe ra, \q e mangane yi xuruxurun gaxuni i ya fe yi, \q n na n ma silanfanni te e yɛtagi waxatin naxan yi. \q Birin xuruxurunma nɛn gaxuni a yɛtɛ niin na waxatin birin, \q i na faxa lɔxɔn naxan yi.” \b \q \v 11 “Amasɔtɔ Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: \q Babilɔn mangana silanfanna fama nɛn i xili ma. \q \v 12 N na i ya gali gbeene faxama nɛn sofa wɛkilɛxine silanfanna ra. \q Siyaan naxan ɲaxu a birin xa, \q ne Misiran yamanana wason kalama nɛn, \q a ganle birin yi faxa. \q \v 13 N na a xuruseene birin naxɔrima nɛn Nila baa ige gbeene dɛ. \q Muxune sanne mi fa na igene yimaxama sɔnɔn \q xuruseene torone mi fa e dunduma. \q \v 14 Nayi, n yi a lu e igene yi e raxara, \q e xudene yi lu godɛ yɛtɛtɛnna alo turena, \q Marigina Alatalaa falan nan na ra. \q \v 15 N na Misiran yamanan naxɔri waxatin naxan yi, \q yamanani seene birin yi ba a yi, \q n yi a muxune birin faxa, \q nayi, e a kolonma nɛn a Alatala nan n na.” \p \v 16 “Sunu sigin nan na ra, a nu sama nɛn. Siyane sungutunne sunu sigini ito sama nɛn Misiran yamanan nun a yamaan birin xa, Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \s Sunu sigina lan yamanane fe ma \p \v 17 Yamaan xali konyiyani waxatin naxan yi, na ɲɛɛ fu nun firinden kike fu nun firinden xi fu nun suulundena, Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 18 “Adamadina, gbelegbele Misiran kaane ganle fe ra, i wuga xuiin xa e nun siya sɛnbɛmane xali laxiraya yi, faxa muxune sigama dɛnaxan yi. \q \v 19 A fala e xa, i naxa, \q ‘I rayabu dangu nde ra? \q Godo, i fa i sa Ala kolontarene fɛma!’ \q \v 20 E luma nɛn faxa muxune yɛ \q naxanye faxaxi silanfanna ra. \q Silanfanni tɔnxi! \q E nun e ganle birin xa xali. \q \v 21 Sofa sɛnbɛma danguxine falan tima a ma nɛn laxira yi, \q e nun a fɔxɔrabirane, e naxa, \q ‘E bata godo be, e saxi Ala kolontarene fɛma \q naxanye faxaxi yɛngɛni.’ ” \b \q \v 22 “Asiriya mangan mato mɛnni e nun a ganle birin, \q a rabilinxi a muxune ra \q naxanye faxaxi silanfanna ra. \q \v 23 E gaburune danna sa bɔxɔn nan bun pon, laxira xɔnna ma, \q mangan gaburun nabilinni. \q E birin faxaxi yɛngɛn nin, \q e tan naxanye yi muxune magaxuma dunuɲa yi.” \b \q \v 24 “Elan fan mangan mato mɛnni, \q e nun a ganle birin a gaburun nabilinni. \q E birin faxaxi silanfanna nan na yɛngɛni, \q e bata maluxun Ala kolontareyani, \q e tan naxanye yi muxune magaxuma dunuɲa yi, \q e bata rayagi, \q e nun naxanye birin godoma yili gbeen na. \q \v 25 A saden bata rafala faxa muxune tagi \q e nun a ganle birin a gaburun nabilinni. \q Na Ala kolontarene birin bata faxa silanfanna ra. \q Bayo e yɛɛragaxun bata yi xuya ayi dunuɲa xun xɔn, \q anu iki e bata rayagi, \q e nun naxanye sigama yili gbeen na, \q e sa sa faxa muxune tagi.” \b \q \v 26 “Mesɛki mangan fan na \q e nun Tubali mangan nun e ganle birin e gaburune rabilinni. \q Na Ala kolontarene birin faxaxi silanfanna nan na, \q bayo e bata dunuɲa muxune birin magaxu. \q \v 27 E nun sofa kɛndɛne mi saxi yire kedenna xan yi ba, \q naxanye birin faxaxi Ala kolontarene yɛ? \q E ganla birin bata siga laxira yi \q e nun e yɛngɛ so seene. \q E silanfanne saxi e xunne bun. \q E yulubine goronna bata lu e xɔnne fari, \q bayo sofani itoe yɛɛragaxun bata yi xuya ayi dunuɲa muxune yɛ! \q \v 28 I tan Misiran mangan fan kalaxin sama nɛn Ala kolontarene yɛ, \q naxanye faxaxi silanfanna ra!” \p \v 29 “Edɔn yamaan mato, a mangane nun a kuntigin naxanye sɛnbɛ yi gbo, koni e bata sa faxa muxune yɛ, naxanye faxaxi silanfanna ra! E saxi Ala kolontarene yɛ, naxanye godon yili gbeen na.” \p \v 30 “Kɔmɛn fɔxɔn kuntigine birin mato mɛnni, e nun Sidɔn kaane birin naxanye faxaxi, e yagixi, hali e sofane to yi muxune magaxuma. Na Ala kolontarene saxi faxa muxune yɛ naxanye faxa silanfanna ra. E yagixi e nun naxanye godoma yili gbeen na.” \p \v 31 “Misiran mangan nun a ganla birin na na faxa muxu wuyaxine to, na a masabarima nɛn a ganla fe ra naxanye faxa silanfanna ra. Marigina Alatalaa falan nan na ra. \v 32 Bayo n tinxi a xa yamanane magaxu dunuɲa yi, Misiran mangan nun a ganle birin fan e sama nɛn Ala kolontarene yɛ, e nun naxanye faxaxi silanfanna ra. Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \c 33 \s Ala yi Esekiyɛli findi kantan muxun na \p \v 1 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 2 “Adamadina, falan ti i ya yamaan xa! A fala e xa, i naxa: N na yɛngɛn nakeli yamanan xili ma waxatin naxan yi, e yi muxuna nde sugandi, a yi findi kantan muxun na, \v 3 xa na kanna yaxune to fɛ yamanan yɛngɛdeni, a yi xɔtaan fe, a yamaan nakolon, \v 4 nayi, xa naxan na xɔta xuiin mɛ, a mi a yatɛ, a faxa feen goronna luma a tan nan xun ma. \v 5 Naxan na tondi a tuli matiyɛ na xɔta xuiin na, a faxa feen goronna luma a tan nan xun ma. Naxan na a tuli mati a fe xuiin na, na a niin natangama nɛn. \v 6 Koni xa kantan muxun yaxune to fɛ, a mi xɔtaan fe, xa a mi yamaan nakolon, yaxune yi fa muxuna nde faxa, na kanna faxama nɛn a hakɛn ma, koni a wunla goronna luma nɛn kantan muxun xun ma.” \p \v 7 “Nayi, i tan adamadina, n bata i findi Isirayila yamaan kantan muxun na. Nayi, n ma falane ramɛ, i yi e rakolon n xa. \v 8 N na a fala muxu ɲaxin xa, n naxa, ‘Muxu ɲaxina, i faxama nɛn,’ xa i mi na fala muxu ɲaxin xa, i yi a rakolon fa fala a xa xɛtɛ a kira ɲaxin fɔxɔ ra alogo a xa kisi, na muxu ɲaxin faxama nɛn a hakɛn ma, koni a wunla goronna luma i tan nan xun ma. \v 9 Koni xa i muxu ɲaxin nakolon alogo a xa xɛtɛ a kɛwanle fɔxɔ ra, koni a mi tin, a faxama nɛn a hakɛn ma, koni i tan bata i niin natanga na yi.” \s Muxu ɲaxin na tubi a nii rakisin sɔtɔma nɛn \p \v 10 “Adamadina, a fala Isirayila yamaan xa, i naxa: Ɛ luma a falɛ, ɛ naxa, ‘Nxɔ murutɛn nun nxu yulubine goronna gbo nxu xun ma, nxu kalama e bun. Nxu nɔɛ kisɛ di?’ \v 11 A fala e xa, i naxa: Marigina Alatalaa falan ni ito ra, a naxa, ‘Habadan Ala nan n na, n bata n kɔlɔ n yɛtɛni! N mi waxi muxu ɲaxin xa faxa, n waxi nɛn a xa xɛtɛ a kɛwanle fɔxɔ ra, a yi kisi. Ɛ xun xɛtɛ, ɛ xɛtɛ ɛ kɛwali ɲaxine fɔxɔ ra. Isirayila yamana, nanfera ɛ tinxi ɛ xa halagi?’ ” \p \v 12 “I tan adamadina, a fala i ya yamaan xa, i naxa: Tinxin muxuna tinxinyaan mi a rakisɛ a na murutɛ n ma lɔxɔn naxan yi. Muxu ɲaxina ɲaxuyaan fan mi a halagɛ, xa a sa xɛtɛ a ɲaxuyaan fɔxɔ ra. Xa tinxin muxun yulubin liga fɔlɔ lɔxɔn naxan yi, a tinxinya fonna mi a niin natangama. \v 13 Xa n na a fala tinxin muxun xa, n naxa, ‘I kisima nɛn,’ xa a yigi sa a tinxinyani, a yi fe ɲaxin liga, a tinxin wali yo mi fa yatɛma. A halagima nɛn a fe ɲaxina fe ra a naxan ligaxi. \v 14 N na a fala muxu ɲaxin xa, n naxa, ‘I faxama nɛn,’ xa a xun xanbi so a yulubini, a yi kiti kɛndɛn nun tinxinyaan liga fɔlɔ, \v 15 a tolimaan naxɛtɛ, a mɔn yi seen naxɛtɛ a naxan muɲaxi, a yi yamarine suxu muxun kisin naxanye xɔn, a mi fa fe ɲaxi yo liga, na kanna kisima nɛn, a mi faxama. \v 16 Ɲinan tima nɛn a yulubi fonne birin xɔn. A bata kiti kɛndɛn nun tinxinyaan liga fɔlɔ, na kanna kisima nɛn.” \p \v 17 “Anu, i ya yamana a falama, e naxa, ‘Marigina kiraan mi lanxi!’ Koni e tan nan ma kira mi lanxi. \v 18 Xa tinxin muxuna a xun xanbi so a tinxinyani, a yi fe ɲaxin liga fɔlɔ, a faxama nɛn na ma. \v 19 Xa muxu ɲaxina a xun xanbi so a ɲaxuyani, a yi kiti kɛndɛn nun tinxinyaan liga fɔlɔ, a kisima nɛn na fe ra. \v 20 Anu, Isirayila yamana, ɛ a falama, ɛ naxa, ‘Marigina kiraan mi lanxi.’ Nayi, n na ɛ keden kedenna birin makitima nɛn ɛ kɛwanle ra.” \s Isirayila yamanan kala fena \p \v 21 Nxu xali konyiyani waxatin naxan yi, na ɲɛɛ fu nun firinden kike fuden xi suulunde lɔxɔn nan yi a ra, Yerusalɛn muxu gixina nde yi fa a fala n xa, a naxa, “Taan bata kala!” \v 22 Koni Alatala bata yi a yiin sa n ma ɲinbanna ra benun na muxu gixin xa fa n fɛma xɔtɔnni. N dɛɛn bata yi fulun, bobo mi yi fa n na.\f + \fr 33.22\fr* Na \fk bobo\fk* feen sɛbɛxi Esekiyɛli 3.26 nun 24.27 kui.\f* \p \v 23 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 24 “Adamadina, muxun naxanye dɔxi Isirayila yamana kalaxini, ne a falama, e naxa, ‘Iburahima kedenna nan yi a ra, anu, a yamanan birin tongo nɛn a kɛɛn na. En tan to wuya, yamanan bata fi en tan ma en gbeen na yati!’ \v 25 Nanara, a fala e xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Ɛ suben donma naxan mi kɔɛ raxabaxi, ɛ xaxili tixi suxurene ra, ɛ faxan tima, ɛ lan ɛ yi yamanan sɔtɔ nayi ba? \v 26 Ɛ laxi ɛ silanfanne nan na, ɛ fe haramuxine ligama, ɛ yalunyaan ligama, ɛ lan ɛ yi yamanan sɔtɔ nayi ba?’ \v 27 I ito nan falama e xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Habadan Ala nan n na, n bata n kɔlɔ n yɛtɛni, fa fala, naxanye luxi e nii ra Yerusalɛn taa kalaxini, ne faxama silanfanna nan na. Naxanye e gixi burunna ra, n na e luma subene nan xa, e yi e don. Naxanye luxunxi gɛmɛ longonne nun faranne ra, fitina furen nan ne faxama. \v 28 N yamanan findima nɛn yire rabeɲinxin na. A sɛnbɛn naxan yi findixi a muxune waso xunna ra, n na ɲanma a yi nɛn. Isirayila geyane yigelima nɛn, muxu yo mi danguɛ e yi. \v 29 E a kolonma nɛn nayi a Alatala nan n na, n na yamanan findi yire rabeɲinxin na e fe xɔsixine fe ra e naxanye ligaxi.’ ” \p \v 30 “I tan adamadina, i ya yamanan muxune i ya fe falama taan nabilinna yinne xɔn e nun banxine dɛ ra, e a falama e bode xa, e naxa, ‘Ɛ fa a ramɛ, falan naxan kelixi Alatala ma!’ \v 31 N ma yamaan sigama i fɛma, e dɔxɔ i yɛtagi i xuiin namɛdeni. E i xuiin namɛma, koni e mi a suxuma. Bayo e fala faɲine nan tima, koni kunfan nan e bɔɲɛni e xa tɔnɔn fen tinxintareyani. \v 32 I ya fe bata findi e xa sigin na, naxan fan, a ɲaxun. E i ya falane ramɛma, koni e mi e suxuma. \v 33 Koni na feene na rakamali, anu e waxatin bata a li, e a kolonma nɛn nayi, a nabina nde yi e yɛ.” \c 34 \s Falana Isirayila mangane xili ma \p \v 1 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 2 “Adamadina, falan ti Isirayila yamaan yɛɛratine xili ma naxanye luxi alo xuruse kantanne. I naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Gbalona Isirayila yɛɛratine xa naxanye e ɲɔxɔ luxi e yɛtɛ gbansanna xɔn. Xuruse kantanne mi lan e xa xuruse kurun naba ba? \v 3 Anu, ɛ ɛ xuruse kurun turen donma, ɛ ɛ maxidima xuruse xabe dugine yi, ɛ xuruse turaxine kɔɛ raxabama, ɛ yi e don, koni ɛ mi ɛ ɲɔxɔ luma xuruseene xɔn. \v 4 Naxanye xadanxi, ɛ mi ne sɛnbɛ soma. Naxanye furaxi ɛ mi ne dandanma. Naxanye maxɔlɔxi, ɛ mi ne maxidima. Naxanye bata siga na xun xɔn, ɛ mi ne malanma. Naxanye lɔxi ayi, ɛ mi ne xɔn fenma, koni ɛ dɔxi yamaan xun na ɲaxankatan nun ɲaxuyaan nin. \v 5 E bata xuya ayi bayo xuruse raba mi na. E to raxuyaxi ayi, e bata findi burunna subene balon na. \v 6 N ma xuruseene bata xuya ayi geyane nun yire matexine birin fari. E bata xuya ayi bɔxɔn birin xun xɔn, koni muxe mi na naxan a yengi dɔxɔma e xɔn, a yi e fen.’ ” \p \v 7 “ ‘Nanara, ɛ tan yɛɛratine, ɛ tuli mati Alatalaa falan na! \v 8 Marigina Alatalaa falan ni ito ra, a naxa: Habadan Ala nan n na, n bata n kɔlɔ n yɛtɛni. Bayo yɛɛrati mi n ma yamaan masuxuma, e yi lu alo xuruse rabeɲinxine, bayo ganle fuma n ma yamaan ma, e lu alo burunna subene balona, bayo n ma xuruse rabane mi sigaxi n ma xuruseene fendeni, bayo xuruse rabane e ɲɔxɔ luxi e yɛtɛ nan gbansan xɔn, e mi n ma xuruseene raba, \v 9 nanara, ɛ tan yɛɛratine, ɛ tuli mati Alatalaa falan na! \v 10 Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N bata keli yɛɛratine xili ma! N na n ma yamaan bama nɛn e yii. N mi fa tinma e yi n ma yamaan lu alo xuruse rabeɲinxine, alogo xuruse rabane nama fa e ɲɔxɔ lu e yɛtɛ gbansanna xɔn. N na n ma xuruseene xunbama nɛn e yii, e mi fa findima e balon na sɔnɔn.’ ” \p \v 11 “ ‘Bayo, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N tan yɛtɛɛn nan n yengi dɔxɔma n ma yamaan xɔn, n yi e masuxu \v 12 alo xuruse raba faɲina a yengi dɔxɔma a xuruseene xɔn kii naxan yi, e nɛma raxuyaxi ayi waxatin naxan yi. N na n ma xuruseene masuxuma na kii nin, n yi sa e xunba yirene yi e yi xuyaxi ayi dɛnaxanye yi na waxati yidimixini kundani. \v 13 N na e raminima nɛn siyane yɛ, n yi e malan sa keli yamana wuyaxi yi, n yi e xali e yamanani. N na n yengi dɔxɔma nɛn e xɔn Isirayila geyane fari, e nun xudene dɛ e nun yamaan dɔxɔdene birin yi yamanani. \v 14 N na e rabama nɛn yire faɲini, Isirayila yamanan geya matexine yi findi e rabaden na. E sa e matabuma mɛnne nin e rabade faɲini, e yi e dɛge yire sabatixine yi Isirayila geyane fari. \v 15 N tan yɛtɛna n ma xuruseene rabama nɛn, n yi matabun fi e ma. Marigina Alatalaa falan nan na ra. \v 16 Xuruseen naxan lɔxi ayi, n na fenma nɛn. Naxan sigaxi na xun xɔn, n mɔn fama nɛn na ra. Naxan maxɔlɔxi, n yi na dandan. Naxan xadanxi, n yi na sɛnbɛ so. Koni naxan turaxi e nun naxan sɛnbɛn gbo, n ne faxama nɛn. N na n ma xuruseene rabama kiti kɛndɛn nin.’ ” \p \v 17 “ ‘Ɛ tan naxanye luxi alo n ma xuruse kuruna, Marigina Alatala ito nan falaxi ɛ xa, a naxa: n mɔn kitin sama nɛn xuruse nun xuruse tagi, e nun kontonna nun kɔtɔn tagi. \v 18 Na mi ɛ kɛnɛnxi ba, ɛ lu ɛ dɛge yire faɲini? Naxan don daxi a ra, ɛ mɔn waxi na nan yibodon feyi ɛ sanna ra ba? Ɛ mi ɛ wasa soɛ ige sariɲanxin minni ba? Ɛ mɔn waxi a dɔnxɛn dundu feen nin ba? \v 19 N ma xuruseene lan ba, e donseen don ɛ naxan yibodonxi, e yi igen min ɛ bata naxan dundu ɛ sanna ra?’ ” \p \v 20 “ ‘Nanara, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N tan yɛtɛɛn kitin sama nɛn xuruse turaxin nun xuruse xɔsixin tagi. \v 21 Bayo, ɛ bata xuruse xadanxine tuntun ɛ ɲinginna nun ɛ tungunna ra, ɛ lu e kudunɲɛ ɛ fenne ra han ɛ yi e kedi, \v 22 n na n ma xuruseene rakisima nɛn alogo e yii seene nama fa lu yaxune sagoni. N kitin sama nɛn xuruseene tagi. \v 23 N xuruse raba keden pe dɔxɔma nɛn e xun na, naxan e rabama, n ma walikɛɛn Dawuda. A e masuxuma nɛn, a yi findi e yɛɛratiin na.\f + \fr 34.23\fr* Na feen mɔn sɛbɛxi Yoni 10.16 kui.\f* \v 24 N tan Alatala findima nɛn e Ala ra, n ma walikɛɛn Dawuda yi findi e yɛɛratiin na. N tan Alatala nan falan tixi. \v 25 N bɔɲɛ xunbeli layirin xidima nɛn nxu nun ne tagi, n yi yamanan sube xaɲɛne raxɔri, alogo e xa dɔxɔ burunna ra makantanni, e yi xi fɔtɔnne yi. \v 26 N na e nun n ma yire sariɲanxin nabilinna barakama nɛn, n yi tulen nafa a waxatini, e yi findi duba tulene ra. \v 27 Wudine bogima nɛn xɛɛne ma, bɔxɔn yi sansi bogine ramini. Yamaan luma nɛn bɔɲɛ xunbenli e yamanani. Nayi, e a kolonma nɛn a Alatala nan n na, n na e konyiyaan kala waxatin naxan yi, n yi e xunba muxune yii naxanye e ɲaxankatama. \v 28 Siyane mi fa e yii seene tongoma sɔnɔn, sube xaɲɛne mi fa e donma sɔnɔn. E luma nɛn bɔɲɛ xunbenli, muxu yo mi fa e magaxuma. \v 29 N xɛɛ faɲine yitɔnma nɛn e xa naxanye xili minima, fitina kamɛ yo mi fa e tɔrɔma yamanani. Siyane mi fa e rayagɛ sɔnɔn. \v 30 Nayi, e a kolonma nɛn a n tan Alatala e xɔn, e Ala. E mɔn yi a kolon a e tan nan findixi n ma yamaan na, Isirayila kaane. Marigina Alatalaa falan nan na ra. \v 31 Ɛ tan adamadiine luxi nɛn alo n ma xuruse kuruna, ɛ tan naxanye dɔxi n ma xuruse rabadeni. N tan nan ɛ Ala ra. Marigina Alatalaa falan nan na ra.’ ” \c 35 \s Nabiya falana Edɔn kaane xili ma \p \v 1 Alatala yi falan ti n xa, a naxa: \v 2 “Adamadina, i yɛɛ rafindi Seyiri geyaan ma, i yi nabiya falan ti a xili ma! \v 3 A fala a ma, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: \q N bata keli ɛ xili ma \q ɛ tan naxanye Seyiri geya yireni. \q N na n yiini bandunma nɛn ɛ xili ma, \q n yi ɛ konna findi yire rabeɲinxin na feu! \q \v 4 N na ɛ taane kalama nɛn, \q ɛ konna yi findi yire rabeɲinxin na. \q Nayi, ɛ a kolonma nɛn \q a Alatala nan n na.’ ” \p \v 5 “ ‘Amasɔtɔ ɛ bata habadan xɔnnantenyaan namara, ɛ yi Isirayila kaane lu e faxa silanfanna ra, gbalon fa e ma waxatin naxan yi, e e hakɛne saranna dɛfexin sɔtɔ waxatin naxan yi. \v 6 Marigina Alatalaa falan ni ito ra, a naxa: Habadan Ala nan n na, n bata n kɔlɔ n yɛtɛni! N na ɛ sama nɛn faxa tiin sagoni, a yi lu ɛ sagatanɲɛ. Bayo faxa tiin mi raɲaxuxi ɛ tan ma, faxa tiin luma nɛn ɛ sagatanɲɛ. \v 7 N Seyiri geya yiren findima nɛn yire rabeɲinxin na fefe! Naxan yo na dangu na yi, n yi na kanna faxa. \v 8 N na ɛ geyane rafema nɛn muxu faxaxine ra. Naxanye faxama silanfanna ra, ne birama nɛn ɛ yire matexine nun ɛ mɛrɛmɛrɛne nun ɛ xudene birin yi. \q \v 9 N na ɛ konna findima nɛn yire rabeɲinxin na habadan, \q muxu yo mi fa dɔxɔma ɛ taane yi. \q Nayi, ɛ a kolonma nɛn \q a Alatala nan n na.’ ” \p \v 10 “ ‘Bayo ɛ bata a fala, ɛ naxa, “Isirayila nun Yuda yama firinni itoe nun e yamanane findima nɛn nxu gbeen na, nxu yi dɔxɔ e yi.” Anu, Alatala fan yi na yi! \v 11 Marigina Alatalaa falan ni ito ra, a naxa: Habadan Ala nan n na, n bata n kɔlɔ n yɛtɛni. Ɛ xɔlɔn nun xɔxɔlɔnna naxan yitaxi Isirayila kaane ra ɛ xɔnnantenyani, n na ɛ suxuma nɛn na ra! N na n yɛtɛ makɛnɛnma nɛn e xa, n na ɛ makiti waxatin naxan yi. \v 12 Nayi, ɛ a kolonma nɛn a n tan Alatala bata ɛ fala ɲaxine birin mɛ Isirayila geya yirene xili ma, ɛ naxanye falaxi, ɛ naxa, “Ɛ konna bata halagi, a yi findi nxu balon na.” \v 13 Ɛ bata ɛ yɛtɛ yite n tan xili ma ɛ falane yi, ɛ yi konbine ti n xili ma, n tan yɛtɛɛn yi e mɛ.’ ” \p \v 14 “ ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Yamanane birin na lu sɛwani waxatin naxan yi, n na ɛ konna tan naxɔrima nɛn fefe! \v 15 Ɛ sɛwa nɛn Isirayila yamaan kɛɛ bɔxɔn kala feen na, n ma yamana. Nayi, n na ɛ fan konna ligama na kiini nɛn. Seyiri geya yiren findima nɛn yire rabeɲinxin na, e nun Edɔn yamanan birin. Nayi, e a kolonma nɛn a Alatala nan n na.’ ” \c 36 \s Isirayila yamaan mɔn xɛtɛma nɛn e bɔxɔni \p \v 1 “Adamadina, nabiya falan ti Isirayila geyane xa! A fala e xa, i naxa, ‘Isirayila geyane, ɛ tuli mati Alatalaa falan na! \v 2 Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Bayo yaxune bata gele ɛ ma, e naxa, “Yɔ! Habadan geyani itoe bata findi nxu tan nan gbee ra!” ’ \v 3 Nayi, nabiya falan ti, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Bayo ɛ rabilinna muxune birin bata kata ɛ raxɔrideni, e yi ɛ ɲaxankata alogo ɛ xa findi siya gbɛtɛye gbeen na, muxune yi ɛ magele, e yi ɛ xili kala, \v 4 nanara, Isirayila geyane, ɛ tuli mati Marigina Alatalaa falan na! Marigina Alatala ito nan falaxi lan geyane nun yire matexine nun xudene nun mɛrɛmɛrɛne nun yire kalaxine nun taa rabeɲinxine fe ma, ɛ rabilinna siya gbɛtɛne bata fu naxanye ma, e mɔn yi ɛ magele. \v 5 Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N bata falan ti siya gbɛtɛne xili ma n ma xanuntenya gbeeni n ma yamaan xa, e nun Edɔn taane birin xili ma, naxanye n ma yamanan findixi e gbeen na ɲaxaɲaxa gbeen nun xɔnnantenyani, e yi a xuruse rabadene tongo!’ \v 6 Nanara, nabiya falan ti Isirayila yamanana fe yi. A fala geyane nun yire matexine nun xudene nun mɛrɛmɛrɛne xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Siyane bata ɛ makonbi han! Nayi, n xɔlɔxin falan tima e xili ma nɛn n ma xanuntenya gbeeni n ma yamaan xa. \v 7 Nanara, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N bata n kɔlɔ n yiini texin na, fa fala ɛ rabilinna siyane e yɛtɛ nan nayagima e konbine xɔn.’ ” \p \v 8 “ ‘Ɛ tan Isirayila geyane, ɛ ɲingima nɛn, ɛ yi ɛ bogin namini Isirayila kaane xa, n ma yamana, bayo na feene fa waxatin bata a li. \v 9 N fama nɛn ɛ fɛma, n na n yɛɛ rafindima nɛn ɛ ma, ɛ tan geyane bima nɛn, ɛ yi e si. \v 10 N muxune rawuyama ayi nɛn ɛ fari, Isirayila yamaan birin. Muxune dɔxɔma nɛn taane yi, e mɔn yi yire kalaxine ti. \v 11 N muxune nun xuruseene rawuyama ayi nɛn ɛ tan geyane fari. E wuyama ayi nɛn, e yi diine bari. N mɔn tinma nɛn muxune yi dɔxɔ ɛ tan geyane fari alo a fɔlɔni, n yi ɛ rasabati alo waxati danguxine yi. Nayi, ɛ a kolonma nɛn a Alatala nan n na. \v 12 N na a ligama nɛn muxune yi sigan ti ɛ tan geyane yiren birin yi, Isirayila kaane, n ma yamana, ɛ yi findi e kɛɛ bɔxɔn na, ɛ mi fa findima e diine faxa xunna ra sɔnɔn.’ ” \p \v 13 “ ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Bayo a falama ɛ ma fa fala ɛ tan geyane bata muxune halagi, ɛ yi findi ɛ yɛtɛna yamana diine faxa xunna ra, \v 14 nanara, ɛ mi fa muxu yo halagima sɔnɔn. Ɛ mi fa findima ɛ yamana diine faxa xunna ra sɔnɔn. Marigina Alatalaa falan nan na ra. \v 15 Ɛ mi fa siyane konbi ti xuiin mɛma sɔnɔn, siyane mi fa ɛ rayarabima sɔnɔn, ɛ mi fa ɛ yamaan nabirama sɔnɔn! Marigina Alatalaa falan nan na ra.’ ” \p \v 16 Marigina Alatala yi a fala n xa, a naxa, \v 17 “Adamadina, Isirayila kaane yi dɔxi e yamanani waxatin naxan yi, e a sariɲanna kala nɛn e fe raba kiine nun e kɛwanle xɔn, e fe raba kiin yi findi fe xɔsixin na n yɛɛ ra yi alo ɲaxanla nɛma kike wanli. \v 18 Nayi, n na n ma xɔlɔn nagodo nɛn e xili ma e to faxan tixi yamanani, e yi a sariɲanna kala e suxurene xɔn. \v 19 Nanara, n na e raxuyaxi ayi siyane yɛ yamanane birin yi, n yi e makiti e sigati kiin nun e kɛwanle xɔn. \v 20 E na yi siga dɛnaxanye birin yi siyane yɛ, e yi n xili sariɲanxin sariɲanna kalama nɛn bayo muxune yi a falama e ma nɛn, e naxa, ‘Alatalaa yamaan nan e ra, anu e kelixi a yamanan nin.’ \v 21 Nanara, n yi wa n xili sariɲanxin natanga feni e ma, Isirayila yamaan yi naxan sariɲanna kalama siyane tagi e siga dɛnaxanye yi.” \p \v 22 “Nanara, a fala Isirayila yamaan xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N mi ito ligama ɛ tan Isirayila yamaan xan ma fe ra, koni n na a ligama n xili sariɲanxin nan ma fe ra ɛ naxan sariɲanna kalaxi siyane tagi ɛ siga dɛnaxanye yi. \v 23 N na n xili gbeen sariɲanna mayitama nɛn, ɛ naxan sariɲan kalaxi siyane yɛ. Nayi, siyane a kolonma nɛn a Alatala nan n na, n na n ma sariɲanna mayita ɛ xɔn waxatin naxan yi siyane yɛtagi.’ Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \p \v 24 “ ‘N na ɛ bama nɛn siyane yɛ, n yi ɛ malan keli yamanane birin yi, n yi ɛ xali ɛ bɔxɔni. \v 25 N na ɛ rasariɲanma nɛn ige sariɲanxin na, n yi a xuya ɛ ma, ɛ yi rasariɲan. N na ɛ rasariɲanma nɛn ɛ fe xɔsixine nun ɛ suxure feene birin ma. \v 26 N bɔɲɛ nɛnɛn fima nɛn ɛ ma, n yi nii nɛnɛn sa ɛ yi. N bɔɲɛ xɔdɛxɛn bama nɛn ɛ yi alo gɛmɛna, n yi bɔɲɛ faɲin sa ɛ yi. \v 27 N na n ma Nii Sariɲanxin sama nɛn ɛ yi, n yi a liga, ɛ yi bira n ma tɔnne fɔxɔ ra, ɛ n ma sariyane suxu, ɛ yi e liga. \v 28 Ɛ dɔxɔma nɛn yamanani n naxan so ɛ benbane yii, ɛ yi findi n ma yamaan na, n yi findi ɛ Ala ra. \v 29 N na ɛ rakisima nɛn ɛ fe xɔsine birin ma. N bogi seene raminima nɛn, n yi a rawuya ayi, kamɛn mi fa ɛ suxɛ sɔnɔn! \v 30 N wudi bogine nun sansine rawuyama ayi nɛn alogo ɛ nama fa rayarabi kamɛni sɔnɔn siyane yɛ. \v 31 Nayi, ɛ sigati ki ɲaxin nun ɛ kɛwali ɲaxine fe rabirama nɛn ɛ ma, ɛ yi nimisa ɛ hakɛne nun ɛ kɛwali xɔsixine fe ra ki faɲi! \v 32 N mi na ligama ɛ tan xan ma fe ra, ɛ xa a kolon Isirayila yamana! Ɛ yagi ɛ kɛwanle fe ra ki faɲi! Marigina Alatalaa falan nan na ra.’ ” \p \v 33 “ ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N na ɛ rasariɲan ɛ hakɛne birin ma lɔxɔn naxan yi, n mɔn taane rafema nɛn, yire kalaxine mɔn yi ti, \v 34 xɛɛ kalaxine mɔn yi bi alogo e nama lu rabeɲinxi dangu muxune yɛtagi. \v 35 E a falama nɛn nayi, e naxa, “Yamanani ito naxan yi kalaxi, a bata lu alo Eden nakɔna. Taan naxanye yi kalaxi, e yi rabeɲin, na taa xɔnne mɔn bata ti, e findi muxune dɔxɔde makantanxine ra.” \v 36 Nayi, siyaan naxanye na lu ɛ rabilinni, ne a kolonma nɛn a n tan Alatala nan bata yire kalaxine ti, n mɔn yi xɛɛ rabeɲinxine bi. N tan Alatala nan falan tixi, n na a ligama nɛn.’ ” \p \v 37 “Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N mɔn tinma nɛn Isirayila yamaan xa n fen, n yi e mali. N muxune rawuyama ayi nɛn alo xuruseene. \v 38 Taa kalaxine rafema nɛn muxune ra alo xuruse kurune Yerusalɛn yi sali lɔxɔne yi naxanye bata rasariɲan Ala xa. Nayi, e a kolonma nɛn a Alatala nan n na.” \c 37 \s Ala yi muxu xɔnne yita Esekiyɛli ra fe tooni alo xiyena \p \v 1 Alatala sɛnbɛn yi so n yi, a Nii Sariɲanxin yi n xali lanbanna nde tagi, dɛnaxan yi rafexi faxa muxune xɔnne ra. \v 2 A yi n nasiga ti e tagi na yiren birin yi, anu e yi gbo na han, e bata yi xara ayi fefe! \p \v 3 A yi a fala n xa, a naxa, “Adamadina, xɔnni itoe niin mɔn nɔɛ birɛ e yi ba?” N yi a yabi, n naxa, “Marigina Alatala, i tan nan keden pe na kolon!” \v 4 A yi a fala n xa, a naxa, “Nabiya falan ti xɔnni itoe xa! A fala, i naxa, ‘Xɔri xaraxine, ɛ Alatalaa falan namɛ! \v 5 Marigina Alatala ito nan falaxi xɔnni itoe xa, a naxa: N niin birama ɛ yi nɛn, ɛ yi keli sayani! \v 6 N na ɛ fasane sama nɛn ɛ ma, n fati bɛndɛn nun ɛ fati kidin sa ɛ ma, n mɔn yi ɛ niin bira ɛ yi alogo ɛ xa keli sayani. Nayi, ɛ a kolonma nɛn a Alatala nan n na.’ ” \p \v 7 N yi nabiya falan ti xɔnne xa alo a yamarixi n ma kii naxan yi. N yi nabiya falan tima waxatin naxan yi, xuina nde yi mini, alo se ramaxa xuina, xɔnne yi e maso e bode ra. \v 8 N yi a to fasane bata sa xɔnne ma, fati bɛndɛn yi sa e ma, fati kidin yi e yɛ maluxun, koni e nii mi yi e yi singen. \p \v 9 Nayi, Alatala yi a fala n xa, a naxa, “Nabiya falan ti foyen xa! Adamadina, nabiya falan ti a xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: I tan foyena, keli bɔxɔn tongon naaninne yi, i fa so faxa muxuni itoe yi alogo e xa keli sayani.’ ” \v 10 N yi nabiya falan ti alo a yamari n ma kii naxan yi. Niin yi bira e yi, e mɔn yi keli sayani, e ti e sanne xunna. Gali sɛnbɛmaan nan yi a ra naxan yi gbo mumɛ! \p \v 11 A yi a fala n xa, a naxa, “Adamadina, Isirayila yamaan birin nan xɔri itoe ra. E luma a falɛ, e naxa, ‘Nxu xɔnne bata xara. Yigi yo mi fa nxu xa! Nxu bata lɔ ayi!’ \v 12 Nanara, nabiya falan ti, i a fala e xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N na ɛ gaburune rabima nɛn, n yi ɛ rate yinla ra, ɛ tan n ma yamana. N mɔn fama nɛn ɛ ra Isirayila yamanani. \v 13 Ɛ a kolonma nɛn nayi, n ma yamana, a Alatala nan n na, n na ɛ gaburune rabi waxatin naxan yi, n yi ɛ rate! \v 14 N na n ma Nii Sariɲanxin birama ɛ yi nɛn, ɛ yi keli sayani, n mɔn yi ɛ dɔxɔ ɛ yamanani. Nayi, ɛ a kolonma nɛn a n tan Alatala nan falan tixi, n yi a liga. Alatalaa falan nan na ra.’ ” \s Ala mayitaxunna bama nɛn Isirayila nun Yuda tagi \p \v 15 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 16 “Adamadina, yegena nde tongo i yi ito kɛrɛndɛn a fari, fa fala Yuda gbeena e nun Isirayila kaan naxanye a fɔxɔ ra. I mɔn xa yege gbɛtɛ tongo, i ito kɛrɛndɛn a ma fa fala Efirami a yegena, Yusufu gbeena e nun Isirayila yamaan naxanye birin a fɔxɔ ra. \v 17 Yegene ratugun alogo e xa findi yege kedenna ra i yii. \v 18 Xa i ya yamanan muxune i maxɔdin, e naxa, ‘I mi ito bunna falama nxu xa ba?’ \v 19 I xa e yabi, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N Yusufu a yegen tongoma nɛn, naxan Efirami yii, e nun Isirayila bɔnsɔnna naxanye a fɔxɔ ra, n yi a tugun Yudaa yegen na, e findi yege kedenna ra. E findima nɛn kedenna ra n yii.’ ” \p \v 20 “I sɛbɛnla kɛrɛndɛnma yegen naxanye fari, ne xa lu suxi i yii e yɛtagi. \v 21 I yi a fala e xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N na Isirayila kaane bama nɛn siya gbɛtɛne tagi e sigaxi dɛnaxanye yi, n yi e malan keli yiren birin yi, n yi e raxɛtɛ e yamanani. \v 22 N na e findima nɛn yama kedenna ra yamanani, Isirayila geyane fari, manga kedenna yi lu e birin xun na, e mi fa findima siya firinna ra, e mɔn mi fa yitaxunɲɛ mangaya firinna ra. \v 23 E mi fa e yɛtɛ raxɔsima e suxurene nun e batu se haramuxine nun e murutɛ feene xɔn. N na e rakisima nɛn e yulubi rabadene birin ma, n yi e rasariɲan. E findima nɛn n ma yamaan na, n yi findi e Ala ra. \v 24 N ma walikɛɛn Dawuda nan findima e mangan na, xuruse raba keden peen yi lu e yɛɛ ra. E n ma sariyane nun n ma tɔnne suxuma nɛn, e yi e liga. \v 25 E dɔxɔma nɛn yamanani n dɛnaxan soxi n ma walikɛɛn Yaxuba yii, ɛ benbane dɔxɔ dɛnaxan yi. E dɔxɔma nɛn mɛnni, e tan nun e diine nun e diine diine han habadan, n ma walikɛɛn Dawuda yi findi e mangan na habadan! \v 26 N bɔɲɛ xunbeli layirin xidima nɛn nxu nun ne tagi, a findi habadan layirin na. N na e rasabatima nɛn, n yi e rawuya ayi, n yi n ma yire sariɲanxin lu e tagi habadan! \v 27 N dɔxɔden luma nɛn e tagi, n findi e Ala ra, e findi n ma yamaan na. \v 28 Nayi, siyane a kolonma nɛn a n tan Alatala nan Isirayila rasariɲanxi, n na n ma yire sariɲanxin lu e tagi waxatin naxan yi habadan.’ ” \c 38 \s Nabiya falan Manga Gogo xili ma \p \v 1 Alatala yi falan ti n xa, a naxa, \v 2 “Adamadina, i yɛɛ rafindi Manga Gogo Magogo kaan ma, Mesɛki nun Tubali\f + \fr 38.2\fr* \fk Tubali nun Mesɛki\fk* a fe sɛbɛxi Dunuɲa Fɔlɔn 10.2-3 nun Esekiyɛli 27.13 kui. \fk Gogo nun Magogo\fk* findixi Alaa yamaan yaxune misaala nan na. E fe mɔn sɛbɛxi Lankɛnɛmaya 20.8 kui.\f* manga gbeena, i nabiya falan ti a xili ma. \v 3 A fala a xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N bata keli i xili ma Gogo, Mesɛki nun Tubali manga gbeena. \v 4 N karafen birama nɛn i dɛni, n yi i karahan, n yi i ramini i konni ɛ nun i ya ganla birin, e nun i ya soone nun i ya soo ragine, naxanye yɛngɛ so seene yɛbaxi, e nun sofa gali gbeena yɛ masansan wure lefa gbeen nun a xurin suxi naxanye yii naxanye fatan yɛngɛn soɛ silanfanna ra. \v 5 Perise kaane nun Kusi kaane nun Puti kaane fan sigama nɛn i fɔxɔ ra, yɛ masansan wure lefaan nun wure kɔmɔtin naxanye yii. \v 6 E nun Gomɛrɛ kaane nun e sofa ganle birin, e nun Beti-Togarama kaane, naxanye keli kɔmɛn fɔxɔni, e nun e ganle birin, e nun siya wuyaxine sigama nɛn i fɔxɔ ra.’ ” \p \v 7 “ ‘Keli, i yi i yitɔn, ɛ nun gali gbeen naxanye birin i fɔxɔ ra, bayo i tan nan dɔxi e birin xun na. \v 8 Lɔxɔna nde, n na a ragidima i ma nɛn ɲɛɛ wuyaxi dangu xanbini, i siga na yamanan xili ma naxan muxuye futuxuluxi silanfanna bun ma, naxanye kelixi yamana wuyaxi yi, e sa e malan Isirayila geyane fari naxanye bata yi lu rabeɲinxi xabu waxati xunkuye. E birin bata keli siyane yɛ, e yi lu dɔxi bɔɲɛ xunbenli. \v 9 Ɛ nun ɛ ganle birin kelima nɛn e nun siya wuyaxine, ɛ yi fa e yamanani alo tule gbeena, alo kundaan naxan sama yamanan xun ma.’ ” \p \v 10 “ ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Na lɔxɔni, miriyane soma nɛn i bɔɲɛni, i yi kɔtɛ ɲaxini tɔn. \v 11 I a falama nɛn, i naxa, “N sa fuma nɛn yamana makantantaren ma, n yi muxune yɛngɛ naxanye bɔɲɛ xunbelixi, e lanni, naxanye dɔxi taane yi yinna mi naxanye rabilinni, naxanye taan so dɛɛye mi balanma wurene ra. \v 12 N na e yii seene tongoma nɛn yɛngɛni, n yi e nafunle muɲa.” Muxune mɔn bata dɔxɔ taa xɔnna naxanye yi, i sa fuma nɛn ne ma, yamaan naxan naminixi siya gbɛtɛne yɛ, naxanye bata xuruseene nun nafunla sɔtɔ, naxanye dɔxi dunuɲa tagini. \v 13 Saba nun Dedan nun Tarasisi yulane nun e sofa sɛnbɛmane birin a falama nɛn i ma, e naxa, “I faxi yɛngɛ yi se tongoden nin ba? I ya ganla malanxi nafunla nan muɲadeyi ba, alogo e xa gbetin nun xɛmaan xali, e yi xuruseene nun nafunla tongo, e yi se wuyaxi tongo yɛngɛni?” ’ ” \p \v 14 “Nanara, adamadina, nabiya falan ti. A fala Gogo xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Isirayila kaane na lu bɔɲɛ xunbenli lɔxɔn naxan yi, n ma yamana, i na kolonma nɛn. \v 15 I fama nɛn, i sa keli i dɔxɔdeni sogeteden kɔmɛn fɔxɔni pon, ɛ nun siya wuyaxin naxanye i fɔxɔ ra, e birin dɔxi soone fari, yama gbeena, gali sɛnbɛmana. \v 16 I sa fuma nɛn Isirayila kaane ma, n ma yamana, alo kundaan naxan sama yamanan xun ma. Waxati famatɔni, n na i rafama nɛn n ma yamanan xili ma alogo siyane xa n kolon, n na n ma sariɲanna mayita i tan xɔn e yɛtagi waxatin naxan yi.’ ” \p \v 17 “ ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N falan ti i tan nan ma fe yi Isirayila nabine xɔn waxati danguxine yi ba, n ma walikɛne? Na waxatini, e nabiya falane ti nɛn ɲɛɛ wuyaxi bun, fa fala a n na i rasigama nɛn n ma yamaan xili ma. \v 18 Na lɔxɔni, Gogo fama nɛn Isirayila yamanan xili ma, n bɔɲɛn yi te, n xɔlɔ han! Marigina Alatalaa falan nan na ra. \v 19 N fitinaxina a ragidi nɛn n ma xɔlɔ gbeeni, fa fala na lɔxɔni bɔxɔn xuruxurun gbeen tima nɛn Isirayila yi. \v 20 Yɛxɛne nun xɔline nun burunna subene nun niimaseene birin xuruxurunma nɛn gaxuni n yɛtagi, e nun muxun naxanye birin bɔxɔ xɔnna fari. Geyane godoma nɛn, tintin yirene birin yi wuru, yinne birin yi bira bɔxɔni. \v 21 N yɛngɛn nakelima nɛn Manga Gogo xili ma n ma geyane birin fari. Birin silanfanna tongoma nɛn a ngaxakedenna xili ma. Marigina Alatalaa falan nan na ra. \v 22 N Gogo makitima nɛn fitina furen nun sayaan na, n tule gbeen nun balabalan kɛsɛne nun dole tɛɛn nafa a xili ma e nun a ganle nun siya wuyaxin naxanye a fɔxɔ ra. \v 23 N na n ma gboon nun n ma sariɲanna mayitama nɛn, n yi a liga siya wuyaxine yi n kolon. Nayi, e a kolonma nɛn a Alatala nan n na.’ ” \c 39 \s Fala gbɛtɛ Manga Gogo xili ma \p \v 1 “Adamadina, nabiya falan ti Manga Gogo xili ma, a fala a xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N bata keli i xili ma Gogo, Mesɛki nun Tubali manga gbeena. \v 2 N na i karahanma nɛn, i yi keli i ya yamanani sogeteden kɔmɛnna ma pon, n yi i xali Isirayila geyane fari. \v 3 N na i ya xanla ragarinma ayi nɛn, a bira i kɔmɛnni, n yi i ya xalimakunle rayolon i yiifanni. \v 4 I faxama nɛn Isirayila geyane fari, i tan nun i ya ganle nun siyaan naxanye birin i fɔxɔ ra. N yi i binbin lu xɔline nun burunna subene bun e balon na. \v 5 I faxama nɛn burunna ra, bayo n tan bata a fala. Marigina Alatalaa falan nan na ra. \v 6 N tɛɛn nafama nɛn Magogo yamanani, e nun na kanne konni naxanye birin dɔxi ige tagi bɔxɔne yi bɔɲɛ xunbenli. Nayi, e a kolonma nɛn a Alatala nan n na. \v 7 N na a ligama nɛn Isirayila kaane yi a kolon a n xinla sariɲan. N mi fa n ma yamaan luyɛ sɔnɔn e yi n xinla sariɲanna kala. Nayi, siyane a kolonma nɛn a n tan Alatala nan sariɲan Isirayila yamanani.’ ” \p \v 8 “ ‘Marigina Alatalaa falan ni ito ra: Na feene fama nɛn, e yi rakamali. N falan tixi na lɔxɔn nan ma fe yi. \v 9 Nayi, Isirayila kaane minima nɛn taani, e yi yaxune yɛngɛ so se biraxine matongo, e yi e gan yegen na, yɛ masansan wure lefa xurin nun a xungbene, e nun xanle nun xalimakunle nun yɛngɛ so dunganne nun tanbane. Ne mi gan ɲanɲɛ han ɲɛɛ solofere. \v 10 E mi yege fenɲɛ burunna ra, e mi se sɛgɛ fɔtɔnne yi, bayo yaxune yɛngɛ so seene nan ganma yegene ra. Naxanye e yii seene tongo yɛngɛni, e fan ne yii seene tongoma nɛn yɛngɛni. Naxanye e nafunla ba e yii, e fan yi ne nafunla ba e yii. Marigina Alatalaa falan nan na ra.’ ” \p \v 11 “ ‘Na lɔxɔni, n sigatine lanban yiren findima nɛn gaburu soon na Manga Gogo xa Isirayila yamanani fɔxɔ ige daraan sogeteden binni. A kiraan bolonma nɛn dangu muxune yɛɛ ra bayo Gogo maluxunma mɛnna nin e nun a ganla birin, mɛnna yi xili sa Gogo a ganla lanbanna. \v 12 Isirayila yamana e maluxunma nɛn kike solofere alogo yamanan xa rasariɲan. \v 13 Yamanan muxune birin e maluxunma nɛn, na yi findi xunna kenla ra e xa, n na n ma binyen makɛnɛn lɔxɔn naxan yi. Marigina Alatalaa falan nan na ra.’ ” \p \v 14 “ ‘Muxune sugandima nɛn, e yi yamanani siga binbine fendeni waxatin birin. Muxu faxaxin naxanye bɔxɔn fari ma, muxu gbɛtɛye yi dangu ne maluxunɲɛ. Na fɔlɔma nɛn kike solofere na dangu, e yi bɔxɔn nasariɲan na kiini. \v 15 Na muxun naxanye danguma yamanani, na nde keden na muxune xɔnne to, a taxamasenna tima nɛn mɛnni alogo gaburu geene xa sa e maluxun Gogo a ganla mɛrɛmɛrɛni. \v 16 E mɔn taana nde xili sama nɛn mɛnni fa fala “Galiya.” Yamanan nasariɲanma na kii nin.’ ” \p \v 17 “Adamadina, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: A fala xɔliin sifan birin xa, e nun burunna subene birin, i naxa, ‘Ɛ ɛ malan, ɛ fa, ɛ malan sa keli yiren birin yi, ɛ fa n ma saraxa suben dondeni, n tan yɛtɛɛn naxan bama ɛ xa. Saraxa gbeen nan na ra Isirayila geyane fari! Ɛ suben donma nɛn, ɛ yi wunla min. \v 18 Ɛ sofa wɛkilɛxine subene donma nɛn, ɛ yi dunuɲa mangane wunla min, naxanye faxaxi alo kontonne nun yɛxɛɛne nun kɔtɔne nun turane, e birin naturaxi alo Basan yamanan xuruseene. \v 19 Ɛ turen donma nɛn n ma saraxani n naxan bama ɛ xa, ɛ wasa a ra. Ɛ wunla minma nɛn alo dɔlɔna han ɛ xun magi a ra. \v 20 Ɛ lugoma nɛn soone suben nun soo ragine suben na n ma donse dondeni, e nun sofa wɛkilɛxine nun yɛngɛ sone sifan birin suben na.’ Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \p \v 21 “N na n ma binyen mayitama nɛn siyane tagi, siyane birin yi n ma kiti saxin to, n na n sɛnbɛn nagodo e xili ma waxatin naxan yi. \v 22 Nayi, keli na lɔxɔn ma han waxati famatɔna, Isirayila yamana a kolonma nɛn a Alatala nan n na, e Ala. \v 23 Nayi, siyane a kolonma nɛn a Isirayila kaane yulubine nan ma fe a ligaxi e sigaxi konyiyani, e to tinxintareyaan liga n na, n yi n yɛtagin luxun e ma, n yi e sa e yaxune sagoni alogo e xa e faxa yɛngɛni. \v 24 N na e saranma nɛn e fe xɔsixine nun e murutɛ feene ra, n yi n yɛtagin luxun e ma.” \p \v 25 “Na ma, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Iki, n mɔn xɛtɛma nɛn Yaxuba bɔnsɔnna muxu suxine ra, n kininkininma nɛn Isirayila kaane birin ma, n yi n sɔbɛ so alogo birin xa n xili sariɲanxin binya. \v 26 Nayi, e ɲinanma nɛn e yagin xɔn e nun e tinxintareyaan naxanye birin ligaxi n na. E mɔn luma nɛn makantanni e bɔxɔni, muxune mi fa e yimaxama. \v 27 N na e ramini siyane yɛ waxatin naxan yi, n na e malan sa keli e yaxune yamanane yi, n na n ma sariɲanna mayitama nɛn e xɔn siya wuyaxine yɛtagi. \v 28 Nayi, e a kolonma nɛn a Alatala nan n na, e Ala, amasɔtɔ hali n to e raxuyaxi ayi siyane tagi konyiyani, n mɔn e malanma nɛn e konni, n mi e sese luma na. \v 29 N mi fa n yɛtagin luxunma e ma nayi sɔnɔn, bayo n na n ma Nii Sariɲanxin nagodoma nɛn Isirayila yamaan fari. Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \c 40 \s Ala yi a Batu Banxi nɛnɛna fe makɛnɛn Esekiyɛli xa \p \v 1 Nxɔ konyiyaan ɲɛɛ mɔxɔɲɛn nun suulunden kike singen xi fude lɔxɔni, Yerusalɛn taan kalan ɲɛɛ fu nun naanindeni, na lɔxɔn yɛtɛni, Alatala yi n tongo, a yi siga n na na yi. \v 2 Ala yi n xali Isirayila yamanani fe tooni alo xiyena. A yi n nate geya matexina nde fari banxine yi tixi naxan sogeteden yiifari fɔxɔni alo taana. \v 3 A yi n xali mɛnni, n yi daɲɔxɔna nde to, a kiin luxi alo wure gbeela. Taa dugi lutin yi suxi a yii e nun tamina, se maliga sena. A yi tixi dɛna nde ra. \v 4 Na muxun yi a fala n xa, a naxa, “Adamadina, i yɛɛn ti, i tuli mati, i yengi sa feni itoe birin xɔn n naxanye yitama i ra, amasɔtɔ i faxi be na nan ma, i yi sa a fala Isirayila yamaan xa i na naxan birin to.” \s Alaa Banxi nɛnɛn yinna so dɛna \p \v 5 N yi a to, yinna nde yi Ala Batu Banxin nabilinxi a yiren birin yi. Se maliga tamin yi suxi na muxun yii a kuya nɔngɔnna yɛ sennin, koni na tamin nɔngɔnne yi kuya nɔngɔnna yɛtɛɛn xa. Nɔngɔnna keden e nun yii kuiin yɛɛ keden nan yi e kuyan na nun. A yi yinni gboon maliga, e nun se maliga tamin kuyan yi lan. A yiteen fan nun se maliga tamin kuyan yi lan. \v 6 Na xanbi ra, a yi siga yinna so dɛɛn na dɛnaxan yi yɛɛ rafindixi sogeteden ma. A yi te tedene ma so mɛnna kui. A yi yinna so dɛɛn fari binna maliga, na kuyana, se maliga tamin yɛ keden. \v 7 Konkodine nan yi rafalaxi yinna so dɛɛn kanke, kantan tiine yi tiyɛ yiren naxanye yi. Ne birin yi kuya se maliga tamin yɛ keden keden, e yigbona, a yɛ keden. Nɔngɔnna yɛ suulun nan yi kantan tiine konkodine longonne ra. So dɛɛn mini dɛɛn yinna kuiin ma, na yi kuya se maliga tamin yɛ keden. \v 8 Na muxun mɔn yi na so dɛ palaan maliga naxan yi yinna kuiin binni: \v 9 A yi kuya nɔngɔnna yɛ solomasɛxɛ. A banxin kankeni gbona, nɔngɔnna yɛ firin. Na so dɛ palaan yi a kui nɛn, a yɛɛ rafindixi Ala Batu Banxin ma. \v 10 Yinna so dɛɛn naxan yi sogeteden binni, kantan tiine konko saxanne nan yi rafalaxi a so dɛɛn kanke a fɔxɔ firinna birin yi. Ne birin yi lan. E birin yi tagi kuya kii kedenni. \v 11 A yi dɛni gboon maliga, nɔngɔnna yɛ fu, a kuyana, nɔngɔnna yɛ fu nun saxan. \v 12 Sansandina nde yi tixi kantan tiine konkone yɛtagi, a yitena nɔngɔnna yɛ keden. Kantan muxune konkone tan yigbona nɔngɔnna yɛ sennin, e kuyana, a yɛ sennin. \v 13 A yi so dɛɛn yiren maliga, keli sansandi kedenna konden ma han gbɛtɛ bode fɔxɔni, na yigbona, nɔngɔnna yɛ mɔxɔɲɛn nun suulun. \v 14 A yi so dɛɛn palaan maliga kantan tiine konkone yɛtagi, na kuyana, nɔngɔnna yɛ tonge sennin. Na yi sa danxi yinna so dɛɛn kui xiin nan ma. \v 15 Keli yinna so dɛɛn fari ma xiin ma han so dɛɛn kui xiin palana, nɔngɔnna yɛ tonge suulun. \v 16 Foye sodene nan yi palaan banxi kankene birin ma wure sansanne tixi naxanye ma kantan tiine konkone yiren birin yi. Ndee fan yi so dɛɛn palaan ma. Banxi kanken naxanye yi kantan tiine konkone longonne ra, tugu yii sawurane nan yi kɛrɛndɛnxi ne rayabu seen na. \s Ala Batu Banxin yinna kuina \p \v 17 A yi n xali Ala Batu Banxin yinna kui. Na yinna kuiin nabilinna yitɔnxi gɛmɛ dɔxine nan na bɔxɔn ma a lonna ra, a yi rabilinxi konko tonge saxan nan na naxanye yi dɔxi yinna ra. \v 18 A kuiin nabilinna birin yi dɔxi gɛmɛ malaxunxine nan na alo lonna. A rabilinna yi magodo yinna kuiin tagiyaan xa. \v 19 A yi a kuyan maliga, keli yinna fari ma xiin so dɛɛn palaan yɛtagin ma han Ala Batu Banxin yinna kui xiina. Na yi lan nɔngɔnna yɛ kɛmɛ ma sogeteden mabinna nun a kɔmɛn fɔxɔn fan xa. \s Kɔmɛn fɔxɔn yinna so dɛna \p \v 20 Yinna so dɛɛn naxan yi yɛɛ ra findixi sogeteden kɔmɛnna ma, a yi na kuyan nun a yigboon maliga. \v 21 Kantan muxune konkone, saxan be binni, saxan be binni, e nun banxi kanken naxanye yi ne longonne ra e nun a so dɛɛn palana, ne nun yinna so dɛɛn boden birin yi lan, a kuyana nɔngɔnna yɛ tonge suulun, a yigbona, nɔngɔnna yɛ mɔxɔɲɛn nun suulun. \v 22 Na so dɛɛn foye sodene nun a kantan tiine konkone nun a tugu yii sawura kɛrɛndɛnxine, ne birin nun so dɛɛn boden gbeene yi lan naxan yi yɛɛ ra findixi sogeteden binna ma. San tide solofere nan yi teden na a so dɛɛn palaan yɛtagi. \v 23 Ala Batu Banxin yinna kui xiin so dɛna nde yi yinna kɔmɛn fɔxɔn so dɛɛn yɛtagi, alo a yi kii naxan yi sogeteden mabinni. Na muxun yi na kuyan maliga keli yinna fari ma xiin so dɛɛn ma han yinna kui xiin so dɛna, nɔngɔnna yɛ kɛmɛ. \s Yinna yiifari fɔxɔn so dɛna \p \v 24 A yi ti n yɛɛ ra siga yinna yiifari fɔxɔn mabinni, n yi so dɛ gbɛtɛ to naxan yi yɛɛ rafindixi yiifari fɔxɔn ma. A yi a yirene maliga, na fan yi lan bonne ma. \v 25 Foye sodene yi yinna so dɛɛn nun a so dɛ palaan yiren birin ma alo bonne yi kii naxan yi. A kuyana, nɔngɔnna yɛ tonge suulun, a yigbona nɔngɔnna yɛ mɔxɔɲɛn nun suulun. \v 26 San tide solofere nan yi teden na a so dɛɛn palaan yɛtagi. Banxi kanken yi rayabuxi tugu yii sawura kɛrɛndɛnxine nan na kantan tiine konkone longonne ra. \v 27 Ala Batu Banxin yinna kui xiin so dɛna nde fan yi yiifari fɔxɔni. Na muxun yi a kuyan maliga keli yinna kui xiin so dɛɛn ma han yinna fari ma xiin so dɛna, nɔngɔnna yɛ kɛmɛ. \s Yinna kui xiin so dɛɛne \p \v 28 Na xanbi ra, a yi fa n na Ala Batu Banxin yinna kui xiini, n so a yiifari ma so dɛɛn na. A yi so dɛɛn maliga, na fan nun bonne birin yi lan. \v 29 Kantan muxune konkone nun banxi kanken naxanye yi ne longonne ra e nun a so dɛɛn palana, ne nun so dɛɛn bonne birin yi lan. Foye sodene yi so dɛɛn nun a palaan yiren birin ma. A kuyana, nɔngɔnna yɛ tonge suulun, a yigbona, nɔngɔnna yɛ mɔxɔɲɛn nun suulun. \v 30 So dɛɛne palaan naxanye yi yinna ma, ne yi kuya nɔngɔnna yɛ mɔxɔɲɛn nun suulun, e yigbona nɔngɔnna yɛ suulun. \v 31 So dɛɛn palaan yi yɛɛ rafindixi yinna fari ma xiin nan ma, a sɛnbɛtɛnne yi rayabuxi tugu yii sawura kɛrɛndɛnxine nan na. San tide solofere nan yi teden na. \p \v 32 Na xanbi ra, a yi fa n na yinna kui xiin sogeteden mabinni, a yi so dɛɛn maliga, na fan nun bonne birin yi lan. \v 33 Kantan muxune konkone nun banxi kanken naxanye yi ne longonne ra e nun a so dɛɛn palana, ne nun so dɛɛn bonne birin yi lan. Foye sodene yi so dɛɛn nun a palaan yiren birin ma. A kuyana, nɔngɔnna yɛ tonge suulun, a yigbona, nɔngɔnna yɛ mɔxɔɲɛn nun suulun. \v 34 A so dɛɛn palaan yi yɛɛ rafindixi yinna fari ma xiin nan ma. A sɛnbɛtɛnne yi rayabuxi tugu yii sawura kɛrɛndɛnxine nan na. San tide solofere nan yi teden na. \p \v 35 Na xanbi ra, a yi fa n na kɔmɛn fɔxɔn so dɛɛn na, a yi a maliga. E nun bonne birin yi lan. \v 36 Kantan muxune konkone nun banxi kanken naxanye yi ne longonne ra e nun a so dɛɛn palana, ne nun so dɛɛn bonne birin yi lan. Foye sodene yi a yiren birin ma. A kuyana, nɔngɔnna yɛ tonge suulun, a yigbona, nɔngɔnna yɛ mɔxɔɲɛn nun suulun. \v 37 A so dɛɛn palaan yi yɛɛ rafindixi yinna fari ma xiin nan ma. A sɛnbɛtɛnne yi rayabuxi tugu yii sawura kɛrɛndɛnxine nan na. San tide solofere nan yi teden na. \s Saraxane yitɔnma konkon naxanye kui \p \v 38 Konkona nde yi sansanna so dɛ palane kui saraxa xuruse gan daxine yi maxama dɛnaxan yi. \v 39 Tabali firin firin yi so dɛɛn palaan fɔxɔ firinna birin yi xuruseene yi kɔɛ raxabama dɛ naxanye yi alogo e xa ba saraxa gan daxin na hanma yulubi xafari saraxana hanma yangin saraxana. \v 40 Tabali firin firin mɔn yi so dɛɛn palaan be binna nun be binni teden dɛxɔn yinna kui xiin kɔmɛn fɔxɔn so dɛɛn na. \v 41 Nayi, tabali naanin yi so dɛɛn be binni, naanin be binni, e birin malanxina tabali solomasɛxɛ xuruseene yi kɔɛ raxabama dɛnaxanye yi. \v 42 Tabali naanin gbɛtɛye fan yi na yi naxanye rafalaxi gɛmɛ masolixine ra saraxa gan daxine fe ra, e birin kuyana nɔngɔnna yɛ keden e nun a tagi, e yigbona nɔngɔnna yɛ keden nun a tagi, e yitena nɔngɔnna yɛ keden. Waliseene nan yi ne fari xuruseene kɔɛ raxabama naxanye ra alogo e xa ba saraxa gan daxin na hanma saraxa gbɛtɛ. \v 43 Banxin kanken yi rayabuxi a rabilinna birin yi sawura kɛrɛndɛnxine nan na naxanye rabinya yi yiin yɛ keden liyɛ. Tabanle yi rafalaxi saraxa subene nan ma fe ra. \s Saraxaraline konkone \p \v 44 Konko firin yi yinna kui xiin kui, kedenna kɔmɛn fɔxɔn so dɛɛn dɛxɔn, a yɛɛ rafindixi yinna kuiin ma, kedenna yiifari fɔxɔn so dɛɛn dɛxɔn a yɛɛ rafindixi yinna kuiin ma. \v 45 Na muxun yi a fala n xa, a naxa, “Konkon naxan yinna kui xiin kɔmɛn fɔxɔni, saraxaraline nan gbee na ra naxanye Ala Batu Banxin feene xun na. \v 46 Konkon naxan yinna kui xiin yiifari fɔxɔni, saraxaraline nan gbee na ra naxanye saraxa ganden feene xun na. Sadɔki\f + \fr 40.46\fr* \fk Sadɔki\fk* a fe sɛbɛxi Mangane Singen 2.35 kui.\f* yixɛtɛne nan ne ra, Lewi bɔnsɔnna muxune. Ne gbansanna nan nɔɛ e masoɛ Alatala yɛtagi e a wanle kɛ.” \v 47 Na xanbi ra, a yinna kui xiin kuiin maliga. A kuyana nɔngɔnna yɛ kɛmɛ, a yigbona nɔngɔnna yɛ kɛmɛ. Saraxa ganden yi Ala Batu Banxin yɛtagi. \s Ala Batu Banxina \p \v 48 A yi fa n na Ala Batu Banxin tanden ma, a yi a so dɛɛn palaan maliga. A sɛnbɛtɛnne yigboon nabinyana nɔngɔnna yɛ suulun suulun. A dɛni gbona nɔngɔnna yɛ fu nun naanin. Banxi kanken naxanye yi so dɛɛn be binna nun be binni, ne kuyana nɔngɔnna yɛ saxan saxan. \v 49 Nayi, Ala Batu Banxin so dɛɛn palaan birin yigboon yi nɔngɔnna yɛ mɔxɔɲɛ nan na, a kuyana nɔngɔnna yɛ fu nun firin keli dɛɛn ma siga yɛɛn na. Te yi tima san tidene nan fari. Sɛnbɛtɛn keden keden nan yi tixi so dɛɛn be binna nun be binni. \c 41 \p \v 1 Na muxun yi n xali banxin kui yire sariɲanxi singeni. A yi a sɛnbɛtɛnne maliga, a fɔxɔ kedenna yigboon nɔngɔnna yɛ sennin, a fɔxɔ kedenna boden fan nɔngɔnna yɛ sennin. \v 2 Banxin dɛni gbona, nɔngɔnna yɛ fu, banxi kanken naxanye dɛɛn be binna nun be binni, nɔngɔnna yɛ suulun suulun. A mɔn yi banxin kui yire sariɲanxi singen maliga, a kuyana nɔngɔnna yɛ tonge naanin, a yigbona nɔngɔnna yɛ mɔxɔɲɛ. \p \v 3 A yi so banxin kui yire sariɲanxi firindeni, a yi a so dɛɛn sɛnbɛtɛnne maliga, e firinna birin yigbona, nɔngɔnna yɛ firin firin. A so dɛni gbona nɔngɔnna yɛ sennin. Banxi kanken naxan yi dɛɛn be binna nun be binni, nɔngɔnna yɛ solofere solofere. \v 4 A yi banxin kuiin yire sariɲanxi firinden kuyan maliga, nɔngɔnna yɛ mɔxɔɲɛ, a yigbona nɔngɔnna yɛ mɔxɔɲɛ. A yi a fala n xa, a naxa, “Yire Sariɲanxi Fisamantenna ni ito ra.” \p \v 5 A yi Ala Batu Banxin kanken maliga, a yigbona nɔngɔnna yɛ sennin. Konkodine yi banxin kui a rabilinna birin yi, e yigbona nɔngɔnna yɛ naanin. \v 6 Konkodin naxanye yi banxin kui a rabilinni, ne mɔn yi e bode fari kore banxiramaan na han dɔxɔ saxan, a dɔxɔ yo dɔxɔ konkodi tonge saxan saxan. Konkodine nan yi banxi kanken kui xiine sɛnbɛ soma. E yi nde bama banxi kanken fari ma xiini gboon na, koni e mi yi se bama banxi kanken kui xiini gboon na. \v 7 Konkodine yigboon yi sigama fari sɛ, e nɛma tema bayo a yi tema nde bɛ banxi kanken na. Muxune yi nɔɛ tɛ te seene ma keli bɔxɔni, sa te kore banxin firindeni han a saxandeni. \p \v 8 N yi a to a banxin yirena nde yi konkodine ma e bun ti seen na, na yigbona se maliga tamin yɛ keden, naxan yi lanxi nɔngɔn kuyen yɛ senninna ma. \v 9 Konkodine banxi kanken fari ma xiini gboon yi nɔngɔnna yɛ suulun nan na. Yirena nde magenla yi Ala Batu Banxin \v 10 nun saraxaraline banxine tagi, na yigbona nɔngɔnna yɛ mɔxɔɲɛ Ala Batu Banxin nabilinna birin yi. \v 11 Dɛɛne yi konkodina ndee ma naxanye yi rabiyɛ lan na yiren ma, kedenna kɔmɛn fɔxɔn ma, kedenna yiifari fɔxɔn ma. Sigatidena nde yi lu banxin nabilinna birin yi, na yigbona nɔngɔnna yɛ suulun. \p \v 12 Banxina nde yi yɛɛ rafindixi yinna kuiin ma a sogegododen binni, na yigbona nɔngɔnna yɛ tonge solofere. Na banxin kankeni gboon yi nɔngɔnna yɛ suulun nan na a rabilinna birin yi. Banxin kuyana nɔngɔnna yɛ tonge solomanaanin. \v 13 Na muxun yi Ala Batu Banxin maliga, a kuyana nɔngɔnna yɛ kɛmɛ. Yire magenla nun banxin bonna fan nɔngɔnna yɛ kɛmɛ. \v 14 Yinna kui xiin sogetede binna fan, nɔngɔnna yɛ kɛmɛ. Ala Batu Banxin yi lu na tagiyani. \p \v 15 Na muxun yi banxin maliga naxan yɛɛ yi rafindixi yinna kuiin ma Ala Batu Banxin xanbi ra. Banxin nun banxi kui yiren naxanye a fɔxɔ firinna birin yi, na birin malanxin kuyana nɔngɔnna yɛ kɛmɛ. \p Ala Batu Banxin yire sariɲanxi singen nun a firindena e nun a so dɛ palaan naxan yɛɛ yi rafindixi yinna kuiin ma \v 16 e nun e dɛ yirene nun e foye sode yixurine nun banxine kui yiren naxanye na yire saxanne rabilinxi, farinne yi saxi na banxi kankene birin ma e rayabu seen na han e so dɛɛne. Banxi lonna nun banxi kanken yi rayabuxi farinne nan na siga han foye sodene. Foye sodene fan yi nɔɛ balanɲɛ nɛn. \v 17 Banxin yire sariɲanxi firinden so dɛɛn xun ma e nun yire sariɲanxi firinne rabilinne banxi kankene birin ma, \v 18 maleka gubugubu kan sawurane nun tugu yiine sawurane yi masolixi mɛnne nan ma. Tugu yii sawurane yi solixi maleka gubugubu kan sawurane longonne ra. Yɛtagi firin firin nan yi maleka gubugubu kan sawurane ma. \v 19 Yɛtagi keden yi luxi alo adamadiin gbeena naxan yi yɛɛ rafindixi tugu yii kedenna ma. Yɛtagin bonna yi luxi alo yatan yɛtagin naxan yi yɛɛ rafindixi tugu yiin bonna ma. Ne yi solixi Ala Batu Banxin yiren birin ma. \v 20 Keli banxin yire sariɲanxi singen lonna ma siga han a so dɛɛn xun ma, maleka gubugubu kan sawurane nun tugu yii sawurane nan yi solixi banxi kanken ma. \p \v 21 Yire sariɲanxi singen dɛ rati wudine yi rafalaxi tongon naanin nan ma, fɛ mi yi naxanye ti kiin na. Yire Sariɲanxi Fisamantenna dɛ rati wudine fan yi na kii nin. \v 22 Se ralixine dɔxɔ se tabanla yi na yi, a yitena nɔngɔnna yɛ saxan, a fɔxɔ firinne birin yigbona, nɔngɔnna yɛ firin firin. A tongonne nun a bun tiin nun a dɛxɔnne yi rafalaxi wudin nan na. Na muxun yi a fala n xa, a naxa, “Tabanla ni ito ra, naxan Alatala yɛtagi.” \v 23 Yire sariɲanxi singen nun Yire Sariɲanxi Fisamantenna firinne birin, dɛ firin nan yi tixi e so dɛɛn na. \v 24 E dɛ firinne yi rabima yiifanna nun kɔmɛnna nan ma. \v 25 Maleka gubugubu kan sawurane nun tugu yii sawurane yi solixi yire sariɲanxi singen dɛɛn ma alo naxanye yi banxi kankene ma. Wudi xunna soon yi rafalaxi so dɛ palaan so dɛɛn xun ma. \v 26 Foye sode yixurine yi so dɛ palaan dɛxɔnne ma wure sansanna naxanye ma, tugu yii sawurane yi solixi banxi kanken ma foye sodene fɔxɔ firinne birin yi. Wudi xunna soon yi rafalaxi konkodine fan yɛtagi. \c 42 \s Saraxaraline banxine \p \v 1 Na muxun yi ti n yɛɛ ra kɔmɛn fɔxɔni, mini yinna kui xiin fari ma, a fa n na banxin dɛxɔn ma naxan yi yinna kɔmɛn fɔxɔn yɛtagi yinna kui xiin xɔn ma. \v 2 Na banxin kuyana nɔngɔnna yɛ kɛmɛ, a yigbona nɔngɔnna yɛ tonge suulun, a dɛɛn yi rabima kɔmɛn fɔxɔn nan ma. \v 3 Nɔngɔnna yɛ mɔxɔɲɛ yi luxi Ala Batu Banxin nabilinni, gɛmɛ dɔxine fan yi yinna fari ma xiin dɛ a lonna ra. Banxini ito yi mɛnne nan longori ra. Kore banxin dɔxɔde saxan nan yi a ra Ala Batu Banxin kore banxin yɛtagi. \v 4 Konkon naxanye yi kore banxine kui, sigatiden yi danguma ne birin tagi banxin kui. Sigatideni gbona, nɔngɔnna yɛ fu, a kuyana nɔngɔnna yɛ kɛmɛ. Konkone yi rabima kɔmɛn fɔxɔn nan ma. \v 5 Konkon naxanye yi kore banxin faxa ra xiine kui, ne yi yixurun dangu a laberaxine ra bayo sigatidene yi nde baxi e yigboon na dangu firinna bonne ra. \v 6 Konkon naxanye yi kore banxin xuntagi, sɛnbɛtɛn yo mi yi ne ma alo e yi yinna ma kii naxan yi. E mɔn yi yixurun dangu kore banxin singen nun a firinden konkone ra. \v 7 Konkon naxanye yi rafalaxi banxini yinna fari ma xiin mabinni, ne yi danxi banxin tagiyaan nin, e kuyana nɔngɔnna yɛ tonge suulun. \v 8 Konkon naxanye yi yinna mabinni banxin kui, ne kuyana nɔngɔnna yɛ tonge suulun, koni konkon naxanye yi yire sariɲanxin mabinni, ne kuyana nɔngɔnna yɛ kɛmɛ. \v 9 So yi tima banxin sogeteden mabinna nin keli yinna fari ma xiin binni siga labe ra konkone kui. \p \v 10 Yiifari fɔxɔni, banxina nde fan yi yinna fari ma xiin yɛtagi Ala Batu Banxin yinna kui xiin ma, konkone fan yi na banxin kui. \v 11 Sigatidena nde yi konkone tagi. Na banxin nun banxin naxan yi kɔmɛn fɔxɔni, ne firinna birin kuyan nun e yigboon yi lan e nun e so dɛɛne nun e yɛba kiina. Yiifari fɔxɔn banxin so dɛɛne \v 12 nun kɔmɛn fɔxɔn banxin konkone so dɛɛne birin yi lan. So yi tima konkone longonna ra sigatiden nan xɔn keli sogeteden binni. \p \v 13 Na muxun yi a fala n xa, a naxa, “Banxin naxanye kɔmɛn fɔxɔn nun yiifari fɔxɔni, naxanye rabima Ala Batu Banxin yinna kui xiin kuiin binni, saraxaraline nan gbee ne ra, naxanye walima Alatala yɛtagi, e saraxa sariɲanxi fisamantenne subene donma dɛnaxan yi. Na saraxa sariɲanxi fisamantenne ramarama mɛnne yi nɛn alo bogi se saraxane nun yulubi xafari saraxane nun yangin saraxane bayo na yirene sariɲan. \v 14 Saraxaraline na so yire sariɲanxin longonne ra, e mi nɔɛ minɛ, siga yinna fari ma xiin kui fɔ e na e saraxaraliya wali dugine ba e ma, e yi e lu na bayo ne sariɲan. Ne lan nɛn e xa dugi gbɛtɛye ragodo e ma benun e xa siga yamaan yirene yi.” \p \v 15 A yelinxina Ala Batu Banxin kuiin yirene maligɛ, a yi siga n na, mini sogeteden so dɛɛn na, a yinna fari ma xiin maliga. \v 16 A yi yinna sogeteden mabinna maliga se maliga tamin na, a kuyana nɔngɔnna yɛ kɛmɛ suulun. \v 17 A yi yinna kɔmɛn fɔxɔn maliga se maliga tamin na, a kuyana nɔngɔnna yɛ kɛmɛ suulun. \v 18 A yi yinna yiifari fɔxɔn maliga se maliga tamin na, a kuyana nɔngɔnna yɛ kɛmɛ suulun. \v 19 A yi yinna sogeteden binna maliga se maliga tamin na, a kuyana nɔngɔnna yɛ kɛmɛ suulun. \v 20 A yinna fari ma xiin yirene birin maliga na kii nin, a kuyan nun a yigbona, nɔngɔnna yɛ kɛmɛ suulun. A yi rabilinxi yinna nan na alogo se sariɲanxine nun se gbɛtɛye xa fata. \c 43 \s Alaa nɔrɔn mɔn yi xɛtɛ a banxini \p \v 1 Na muxun yi n xali so dɛɛn binni, naxan yi yɛɛ rafindixi sogeteden binna ma. \v 2 Nayi, n yi Isirayilaa Alaa nɔrɔn to fɛ sa keli sogeteden binni. A xuiin yi luxi alo ige walanna xuina, bɔxɔn yi mayilenma a nɔrɔn na.\f + \fr 43.2\fr* Esekiyɛli bata yi \fk Alaa nɔrɔn\fk* to sigɛ sogeteden binni. Iki, a mɔn bata a to fɛ sa keli mɛnni. Na feen mɔn sɛbɛxi Esekiyɛli 10.19 nun 11.23 kui.\f* \v 3 N yi fe toon nan tima alo xiyena. Na yi luxi nɛn alo n fe toon naxan ti Ala to yi fama taan kaladeni. Na fe toone mɔn yi luxi alo n naxan to Kebari baan dɛ.\f + \fr 43.3\fr* Yerusalɛn \fk kala\fk* feen sɛbɛxi Esekiyɛli 9.1 kui. \fk Kebari baana\fk* fe sɛbɛxi Esekiyɛli 1.1-3 kui.\f* Nayi, n yi bira, n yɛtagin yi lan bɔxɔn ma. \v 4 Alatalaa nɔrɔn yi so dɛɛn na naxan yi sogeteden binni. \v 5 Alaa Nii Sariɲanxin yi n tongo a yi n xali Ala Batu Banxin yinna kui xiini. Alatalaa nɔrɔn yi banxin nafexi. \p \v 6 Na muxun yi tixi n fɛma waxatin naxan yi, n yi muxuna nde xuiin mɛ naxan yi falan tima banxini. \v 7 A yi a fala n xa, a naxa, “Adamadina, n ma manga gbɛdɛn luma be nin. N na n sanna tima be nin. N luma nɛn be Isirayila kaane tagi habadan. Isirayila yamaan nun e mangan mi fa n xili sariɲanxin sariɲanna kalama e yalunyaan xɔn sɔnɔn, e nun e mangane binbine xɔn e suxure batudene yi. \v 8 E dɔxɔden so dɛɛn yi rafalaxi n dɔxɔden so dɛɛn nan dɛxɔn, e yi e banxin dɛ rati wudine ti n ma banxin dɛ rati wudine dɛxɔn. Yin keden peen nan gbansan yi nxu tagi, nayi e bata n xili sariɲanxin sariɲanna kala e kɛwali xɔsixine xɔn. Nanara, n yi e raxɔri n ma xɔlɔni. \v 9 Iki e fa e yalunyaan masigama nɛn n na, e nun e mangane binbine, n yi lu e tagi habadan.” \p \v 10 “Adamadina, Ala Batu Banxini ito ti kiin yɛba Isirayila kaane xa alogo e xa yagi e hakɛne ra, e yi e miri na banxin ti kiin ma. \v 11 Xa e yagi e kɛwanle birin na, i xa banxini ito ti kiin yɛba e xa, a yirene tima e bode xɔn kii naxan yi e nun a mini dɛɛne nun a so dɛɛne, a birin ti kiin nun a sariyane nun a tɔnne birin. Feni itoe birin sɛbɛ e xa alogo e xa a ti kiine rakamali, e yi a tɔnne birin suxu. \v 12 Alaa banxin sariyan ni ito ra: Geyaan xuntagin nun a rabilinna birin sariɲan han! Banxin sariyan nan na ra.” \s Saraxa gandena fe \p \v 13 “Saraxa ganden nafala kiin ni i ra. A yɛbaxi nɔngɔn kuyen yɛɛn nan ma, nɔngɔnna naxan kuya nɔngɔnna yɛtɛɛn xa: yii kuiin yɛɛ keden nan saxi nɔngɔn keden fari. Folon naxan yi saraxa ganden nabilinni, na yi ratilin nɔngɔnna yɛ keden, a yigbona nɔngɔnna yɛ keden, a ɲinginna yi lanxi nɔngɔnna tagiin nan ma a rabilinni. Saraxa gandeni teen ni i ra: \v 14 a yi rafalaxi nɛn alo tedene keli saraxa ganden bundɔxɔn bunna ma han a dɔxɔ singena, nɔngɔnna yɛ firin. Na yireni gbona nɔngɔnna yɛ keden. Keli a dɔxɔ singen ma han a firindena, nɔngɔnna yɛ naanin. Na yireni gbona nɔngɔnna yɛ keden. \v 15 Saraxa ganden xunna fan yi mate na birin xa a tagiyani nɔngɔnna yɛ naanin, tɛɛn yi saraxane ganma dɛnaxan yi. Feri naanin yi tixi a tongon naaninne ma. \v 16 Tɛɛn ganma dɛnaxan yi, na yi kuya nɔngɔnna yɛ fu nun firin, a yigbo nɔngɔnna yɛ fu nun firin, tongon naanin nan yi a ma. \v 17 Dɛnaxan yi na laben na, na fan yi kuya nɔngɔnna yɛ fu nun naanin, a yigboon fan nɔngɔnna yɛ fu nun naanin. A ɲinginna yi mate a xa a rabilinni nɔngɔnna tagi. Na yi yinla lu a fari a rabilinni naxan yigbo nɔngɔnna yɛ keden. Saraxa ganden teden yi yɛɛ rafindixi sogeteden binna nan ma.” \p \v 18 A yi a fala n xa, a naxa, “Adamadina, Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Sariyane ni i ra lan saraxa ganden ma, a na ti lɔxɔn naxan yi, alogo saraxa gan daxine xa ba mɛnni, yulubi xafari wunla yi xuya na. \v 19 I xa tura bulan keden so Lewi bɔnsɔnna saraxaraline yii, naxanye findixi Sadɔki yixɛtɛne ra, naxanye walima n yɛtagi alogo a xa ba yulubi xafari saraxan na. Marigina Alatalaa falan nan na ra. \v 20 I xa a wunla nde tongo, i yi a sa saraxa ganden feri naaninne ma, i yi nde sa na laben na saraxa ganden dɔxɔ firinden tongon naaninne ma e nun a ɲinginna fari na rabilinni. Nayi, i saraxa ganden nasariɲanma nɛn, i yi Ala solona a fe yi. \v 21 Turaan naxan baxi yulubi xafari saraxan na, i xa na tongo, i yi a gan yirena nde yi, yire sariɲanxin fari ma dɛnaxan yɛbaxi lan na feen ma.” \p \v 22 “Xi firindeni, i yi kɔtɔn ba yulubi xafari saraxan na fɛ mi naxan na, saraxa ganden yi rasariɲan alo a liga turaan na kii naxan yi. \v 23 I na yelin a rasariɲanɲɛ, i xa tura bulanna ba saraxan na fɛ mi naxan na e nun kontonna, fɛ mi naxan na, naxan tongoxi xuruse xunxurine yɛ. \v 24 I xa e rali Alatala ma, saraxaraline yi fɔxɔn xuya e fari, e yi e ba saraxa gan daxin na Alatala xa. \v 25 I xa kɔtɔ keden ba yulubi xafari saraxan na lɔxɔ yo lɔxɔ xi solofere, i mɔn yi tura bulan keden nun konton keden ba saraxan na keli xuruse xunxurine yɛ, fɛ mi naxanye ra. \v 26 Ala xa solona saraxa gandena fe yi xi solofere alogo a xa rasariɲan, a yi ratinmɛ. \v 27 Na lɔxɔne na dangu, fɔlɔ xi solomasɛxɛde lɔxɔn ma, saraxaraline xa ɛ saraxa gan daxine nun bɔɲɛ xunbeli saraxane ba saraxa ganden fari, n yi ɛ yisuxu, Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \c 44 \s Sariyane lan Alaa Banxina fe ma \p \v 1 Na muxun yi n xali yire sariɲanxin yinna fari ma xiin so dɛɛn binni, naxan yi yɛɛ rafindixi sogeteden binna ma. A yi ragalixi. \v 2 Alatala yi a fala n xa, a naxa, “Dɛni ito luma ragalixi nɛn, a mi rabima. Muxu yo mi dangun be, amasɔtɔ Alatala bata so be ra, Isirayilaa Ala. A luma nɛn balanxi. \v 3 Koni mangan tan nɔɛ dɔxɛ nɛn be alogo a xa a dɛge Alatala yɛtagi. A soma so dɛɛn palaan nan xɔn, a mɔn minima mɛn nan na.” \p \v 4 Na muxun yi n naso kɔmɛn ma dɛɛn na Ala Batu Banxin yɛtagi. N yi na mato, n yi Alatalaa nɔrɔn to, a yi Alatalaa banxin nafexi. N yi bira, n yɛtagin yi lan bɔxɔn ma. \v 5 Alatala yi a fala n xa, a naxa, “Adamadina, a liga i yeren ma, i yɛɛn ti ki faɲi, i tuli mati, i yi n ma falane birin namɛ lan Alatalaa banxin tɔnne nun a sariyane fe ma. A liga i yeren ma naxanye daxa e so banxini e nun naxanye nɔɛ minɛ yire sariɲanxini. \v 6 A fala Isirayila yama murutɛxin xa, i naxa, ‘Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: N bata wasa ɛ kɛwali xɔsixine ra, Isirayila yamana. \v 7 Ɛ bata tin siya gbɛtɛne xa so n ma yire sariɲanxin kui, Ala kolontaren naxanye mi banxulanxi, alogo e xa n ma banxin naharamu. Ɛ yi donseene nun turen nun wunla ralima n ma waxatin naxan yi, ɛ yi n ma layirin kala ɛ kɛwali xɔsixine xɔn. \v 8 Ɛ mi ɛ yengi dɔxi wanle xɔn n ma se rasariɲanxine fe yi, koni ɛ siya gbɛtɛye nan tixi wanla ra ɛ ɲɔxɔni n ma yire sariɲanxini. \v 9 Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Xɔɲɛ yo mi soma n ma yire sariɲanxini Ala kolontaren naxanye mi banxulanxi, hali xɔɲɛn naxan dɔxi Isirayila kaane tagi.’ ” \p \v 10 “ ‘Lewi kaan naxanye e masiga n na, Isirayila kaane e mɛ n na waxatin naxan yi, e yi e xun xanbi so n yi, e bira suxurene fɔxɔ ra, ne e hakɛn goronna tongoma nɛn. \v 11 Nanara, e nɔɛ walɛ nɛn n ma yire sariɲanxini, e yi e yengi dɔxɔ n ma banxin yinna so dɛɛne xɔn, e yi wali banxini, e yi xuruseene kɔɛ raxaba saraxa gan daxine ra e nun saraxa gbɛtɛye yamaan xa, e ti yamaan yɛɛ ra, e wali e xa. \v 12 Koni, bayo e yi suxurene kima yamaan xa nun, e yi Isirayila yamaan bira hakɛni, nanara, n bata n kɔlɔ n yiini texin na, fa fala e hakɛn goronna luma nɛn e xun ma. Marigina Alatalaa falan nan na ra. \v 13 Nayi, e mi fa nɔɛ e masoɛ n na, e yi saraxarali wanle kɛ, e yi duba naxan na nun. E mi fa nɔɛ e masoɛ n ma se rasariɲanxine ra hanma n ma saraxa sariɲanxi fisamantenne. Nayi, e yagima nɛn lan e kɛwali xɔsixine ma. \v 14 Anu, n na n Batu Banxin wanle soma nɛn e yii, wanla naxanye birin lan a kɛ, e ne birin kɛma nɛn.’ ” \p \v 15 “ ‘Koni Lewi bɔnsɔnna saraxaraliin naxanye mɔn findixi Sadɔki yixɛtɛne ra, naxanye e yengi dɔxɔ n ma wanle xɔn n ma yire sariɲanxini, Isirayila kaane to yi e masigama n na, ne e masoma n na nɛn, e yi wali n yɛtagi. E tima nɛn n yɛtagi, e xuruse turen nun wunla rali n ma. Marigina Alatalaa falan nan na ra. \v 16 E tan nan soma n ma yire sariɲanxini, e tan nan e masoma n ma tabanla ra alogo e xa lu n ma wanla kɛ, e yi e yengi dɔxɔ n ma wanla xɔn. \v 17 Nayi, e na so Ala Batu Banxin yinna kui xiin dɛɛne ra, e xa e maxidi taa dugine yi. E nama yɛxɛɛ xabe dugin so, e nɛma walɛ n Batu Banxin yinna kui xiin dɛɛne ra waxatin naxan yi hanma banxin kui. \v 18 E taa dugi namune soma nɛn e xun na, e yi taa dugi wantanne so. E nama tagixidi xidi e tagi kuye wolonna fe ra. \v 19 E nɛma sigɛ yinna fari ma xiini, yamaan dɛnaxan yi, e dugin naxanye soxi walideni, e xa ne sa yire sariɲanxin palaan kui, e yi dugi gbɛtɛye so e ma, alogo yamaan xa ratanga e dugi rasariɲanxine ma.’ ” \p \v 20 “ ‘Saraxaraline nama e xunna bi mumɛ, koni e xa e xunna maxaba benun e xun sɛxɛn xa kuya ayi. \v 21 E sese nama dɔlɔn min benun e xa so Ala Batu Banxin yinna kui xiin kui. \v 22 Saraxarali yo nama kaɲa gilɛn futu hanma ɲaxanla naxan nun a xɛmɛn fataxi. E xa Isirayila kaa sungutunna nan futu hanma saraxaralina nde a kaɲa gilɛna.’ ” \p \v 23 “ ‘Naxan sariɲan e nun naxan mi sariɲan, saraxaraline xa yamaan xaran na tagi rabaan ma, e xa a yita e ra naxan haramuxi e nun naxan daxa. \v 24 Xa kitin muxuna ndee tagi, saraxaraline xa kitin sa e tagi alo sariyana a falaxi kii naxan yi. E xa n ma sariyane nun n ma tɔnne suxu lan n ma sali lɔxɔne birin ma, e yi n ma Matabu Lɔxɔne rasariɲan. \v 25 Saraxaraliin mi lan a yɛtɛ a sariɲanna kala muxuna nde binbin xɔn, fɔ xa a li a baba hanma a nga nan faxaxi hanma a diina nde hanma a ngaxakeden xɛmɛna hanma a magilɛna nde naxan mi futuxi. \v 26 Na xanbi ra, fɔ a mɔn xa a yɛtɛ rasariɲan, a yi legedenna ti han xi solofere benun a xa a wanla fɔlɔ. \v 27 A na so walideni yire sariɲanxin yinna kui xiini lɔxɔn naxan yi, a xa yulubi xafari saraxan ba a yɛtɛ a fe ra. Marigina Alatalaa falan nan na ra.’ ” \p \v 28 “ ‘Saraxaraline kɛɛni ito nan sɔtɔma: N tan nan findima e kɛɛn na. Ɛ nama sese so e yii e gbee bɔxɔn na Isirayila yamanani bayo n tan nan findima e kɛɛn na. \v 29 E bogi se saraxane nan donma, e nun yulubi xafari saraxane nun yangin saraxane nun seen naxanye birin nalixi Ala ma Isirayila yamanani. Ne nan findima e gbeen na. \v 30 Saraxaraline nan gbee ɛ sansi bogi singene ra e nun seen naxanye birin baxi kiseene ra n xa Isirayila kaane nafunle ra. Muxune xa e bogi se dinxi singene so e yii alogo n xa barakan sa e denbayane fe yi. \v 31 Koni saraxaraline nama xɔline nun subene don naxanye faxaxi e yɛtɛ ma hanma burunna suben naxanye faxaxi.’ ” \c 45 \s Bɔxɔni taxun fena \p \v 1 “Yamanan na yitaxun Isirayila bɔnsɔnne tagi waxatin naxan yi, ɛ yirena nde lu Alatala xa bɔxɔ sariɲanxin na, a kuyana nɔngɔnna yɛ wuli mɔxɔɲɛn nun suulun, a yigbona nɔngɔnna yɛ wuli mɔxɔɲɛ. A birin nasariɲanma nɛn. \v 2 Na kui, bɔxɔna nde luma nɛn yire sariɲanxin xa naxan tongon naaninne kuyan lan, nɔngɔnna yɛ kɛmɛ suulun. Bɔxɔ magenla xa lu yire sariɲanxin nabilinni nɔngɔnna yɛ tonge suulun. \v 3 Na bɔxɔ sariɲanxin kui, yirena nde xa lu a danna, a kuyana nɔngɔnna yɛ wuli mɔxɔɲɛn nun suulun a yigbona nɔngɔnna yɛ wuli fu. Yire sariɲanxin tima mɛnna nin, yire sariɲanxi fisamantenna.” \p \v 4 “Yire sariɲanxin nan mɛnna ra yamanani. Saraxaraline nan gbee mɛnna ra naxanye wanla ra yire sariɲanxini, naxanye walima Alatala yɛtagi. E banxine luma mɛnna nin, a mɔn yi findi bɔxɔ sariɲanxin na yire sariɲanxin xa. \v 5 Yirena nde mɔn luma nɛn Lewi bɔnsɔnna muxune gbeen na naxanye walima Ala Batu Banxini, a kuyana nɔngɔnna yɛ wuli mɔxɔɲɛn nun suulun, a yigbona nɔngɔnna yɛ wuli fu. A findima nɛn e kɛɛn na alogo e xa taane ti e dɔxɔdene ra. \v 6 Yire gbɛtɛ luma nɛn a danna taan gbeen na bɔxɔ sariɲanxin dɛxɔn, a yigbona nɔngɔnna yɛ wuli suulun, a kuyana nɔngɔnna yɛ wuli mɔxɔɲɛn nun suulun, na yi findi Isirayila yamaan birin gbeen na.” \p \v 7 “Bɔxɔna nde mɔn luma nɛn a danna mangan xa fɔlɔ bɔxɔ sariɲanxin ma sa dɔxɔ fɔxɔ igen na sogegododen binni, a mɔn yi fɔlɔ bɔxɔ sariɲanxin bode fɔxɔn ma sa dɔxɔ yamanan danna ra sogeteden binni. A bɔxɔn nun Isirayila bɔnsɔn kedenna gbeen birin kuyan xa lan, keli yamanan danna ma sogegododen binni han sogeteden binna. \v 8 Mɛn nan findima a kɛɛ bɔxɔn na Isirayila yamanani. Nayi, n ma kuntigine mi fa n ma yamaan ɲaxankatama sɔnɔn, koni e yamanan luma nɛn Isirayila yamaan yii, birin nun a bɔnsɔnna kɛɛ bɔxɔna.” \s Kuntigin lan a xa naxan liga \p \v 9 “Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Ɛ bata a radangu ayi, Isirayila kuntigine. Ɛ gbalon nun ɲaxankatan dan, ɛ kiti kɛndɛn nun tinxinna liga. Ɛ ba n ma yamaan kansunɲɛ! Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \p \v 10 “Ɛ sikeli tinxinxin nawali. Ɛ Efa ligase kamalixine rawali, ɛ se maliga barama dɛfexin nawali. \v 11 Ɛ Efa ligaseen nun ɛ se maliga baraman xa lan nɛn. Efa liga se fu nun homeri liga se keden xa lan.\f + \fr 45.11\fr* \fk Homeri\fk* liga se keden yi lanxi litiri kɛmɛ naanin litiri tonge suulun nan ma.\f* Se maliga barama fu nun homeri liga se keden xa lan e bode ma. Ne firinna birin yatɛn xa fata homeri liga seen nan na. \v 12 Gbeti gbanan keden nun gerasi gbanan mɔxɔɲɛ xa lan. Gbeti gbanan tonge sennin yi lan ‘mine’ gbanan keden ma.” \p \v 13 “Ɛ itoe nan bama ɛ se xabaxine ra Ala kiseen na: Ɛ na homeri liga seen yɛ keden malan, ɛ Efa liga seen yɛ keden tongo, a yitaxun dɔxɔde sennin, i keden ba a ra, xa murutu xabaxin na a ra hanma fundenna. \v 14 Turen tan, na se maliga barama kɛmɛ na malan, ɛ keden ba a ra. Homeri liga se yɛ kedenna nun ‘kori’ liga se yɛ keden xa lan. Ne firinna birin lanma se maliga baraman yɛ fu nan ma. \v 15 Ɛ mɔn xa yɛxɛɛ keden tongo, hanma sii keden xuruse kɛmɛ firin yɛ Isirayila kaane xuruse rabade sabatixine yi, e findi bogi se saraxane nun saraxa gan daxine nun bɔɲɛ xunbeli saraxane ra alogo Ala xa solona yamaan xa. Marigina Alatalaa falan nan na ra. \v 16 Yamanan muxune birin xa fa na kiseen na Isirayila kuntigin xɔn. \v 17 Mangan nan daxa a fa saraxa gan daxine nun bogise saraxane nun minse saraxane ra sali waxatine yi, kike nɛnɛne nun Matabu Lɔxɔne ma e nun sali waxatin naxanye birin saxi Isirayila yamaan xa. A tan nan lan a fa yulubi xafari saraxane nun bogise saraxane nun saraxa gan daxine nun bɔɲɛ xunbeli saraxane ra alogo Ala xa solona Isirayila yamaan xa.” \p \v 18 “Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Kike singen xi singe lɔxɔni, i xa tura bulanna tongo fɛ mi naxan na, i yi yire sariɲanxin nasariɲan. \v 19 Saraxaraliin xa na yulubi xafari saraxan wunla nde tongo, a yi a so Alaa banxin dɛ rati wudine ma e nun saraxa ganden tongon naaninne bundɔxɔne ma e nun yinna kui xiin dɛ rati wudine ma. \v 20 Kiken xi soloferede lɔxɔn fan ma, i mɔn yi na liga muxune xa naxanye hakɛn ligaxi, e mi a rakelixi a ma hanma e mi a kolon. Ala Batu Banxin nasariɲanma na kii nin.” \p \v 21 “Kike singen xi fu nun naaninde lɔxɔni, ɛ yi Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanla\f + \fr 45.21\fr* \fk Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanla:\fk* Musaa waxatini, Ala fitina feen nafa nɛn Firawona yamaan ma, malekan yi fa e dii singene birin faxa kɔɛ kedenna ra. Koni, Isirayila kaane yi saraxa wunla xuya e banxine dɛ wudine ma, saya malekan yi dangu e xun ma. Na feen sanla ni ito ra. A mato Xɔrɔyaan 12.1-13 kui.\f* raba. Xi solofere sanla nan na ra, ɛ burune don buru rateseen\f + \fr 45.21\fr* \fk buru rate sena:\fk* Lɛbɛnna na a ra naxan burun nagboma ayi. \f* mi saxi naxanye yi. \v 22 Mangan xa turaan ba yulubi xafari saraxan na a yɛtɛ yulubina fe ra na lɔxɔni e nun yamanan muxune birin xa. \v 23 Xi solofere sanla bun ma, a xa tura solofere ba saraxa gan daxin na Alatala xa e nun konton solofere, fɛ mi naxanye ra xi soloferene bun, e nun kɔtɔ keden yulubi xafari saraxan na, lɔxɔ yo lɔxɔ. \v 24 A xa murutun kilo tonge saxan saxan nun turen litiri sennin sennin sa turane nun kontonne birin fari bogise saraxan na.” \p \v 25 “Kike solofereden xi fu nun suulunde lɔxɔni, Bubu Kui Sanla waxatini, a mɔn xa fa na seene ra yulubi xafari saraxane nun saraxa gan daxine nun bogise saraxane nun ture saraxane ra.” \c 46 \s Mangan nun sali waxatine fe \p \v 1 “Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Alaa banxin yinna kui xiin dɛɛn naxan yɛɛ rafindixi sogeteden binna ma, na luma nɛn balanxi xi sennin bun ma wanla kɛma lɔxɔn naxanye yi, koni a rabima nɛn Matabu Lɔxɔn nun kike nɛnɛn sanla ma. \v 2 Mangan lan a xa keli yinna fari ma xiin kui, a so so dɛɛn palaan xɔn, a yi ti dɛ rati wudin dɛxɔn. Saraxaraline xa mangana saraxa gan daxin ba e nun a bɔɲɛ xunbeli saraxane. Mangan xa a xinbi sin so dɛɛn yɛtɛɛn na, na xanbi ra, a yi mini, koni dɛɛn nama ragali han ɲinbanna. \v 3 Yamanan muxune xa e xinbi sin Alatala yɛtagi na so dɛ kedenna ra Matabu Lɔxɔn nun kike nɛnɛne sali lɔxɔne ma. \v 4 Mangan yɛxɛɛ dii sennin nan bama Alatala xa saraxa gan daxin na Matabu Lɔxɔne yi, e nun konton keden fɛ mi naxanye ra. \v 5 A xa murutun kilo tonge saxan sa konton kedenna fari bogise saraxan na. Murutun xasabin naxan na a kɛnɛn, a xa na sa yɛxɛɛ diine fari bogise saraxan na. A xa turen litiri sennin sa murutun kilo tonge saxan saxanne birin fari. \v 6 Kike nɛnɛn sali lɔxɔni, a xa tura bulan keden ba saraxan na, e nun yɛxɛɛ dii sennin nun konton keden, fɛ mi naxanye ra. \v 7 A xa murutun kilo tonge saxan saxan sa turaan nun kontonna fari bogise saraxan na, a murutun xasabin sa yɛxɛɛ diine fari naxan na a kɛnɛn. A yi turen litiri sennin sa murutun kilo tonge saxan saxanne birin fari. \v 8 Mangan nɛma soɛ, a xa so so dɛ palaan dɛɛn nan na, a mɔn yi mini na yire kedenni.” \p \v 9 “Yamanan muxune na fa Alatala yɛtagi sali lɔxɔne yi, naxan na so kɔmɛn ma dɛɛn xɔn, a yi a xinbi sin, na xa mini yiifari ma dɛɛn na. Naxan na so yiifari ma dɛɛn xɔn, na xa mini kɔmɛn ma dɛɛn na. So tixi kiraan naxan xɔn, mini nama ti na xɔn. Koni, mini tima gbɛtɛ nan xɔn. \v 10 Yamaan na so, mangan fan xa so, a yi mini e fɔxɔ ra, e na mini waxatin naxan yi. \v 11 Sali lɔxɔne nun sɛwa malanne yi, murutun kilo tonge saxan saxan xa sa turane nun kontonne fari bogise saraxan na. Murutun xasabin naxan na a kɛnɛn, a xa na sa yɛxɛɛ diine fari. A xa turen litiri sennin sa murutun kilo tonge saxan saxanne birin fari.” \p \v 12 “Xa mangan ɲɛnige ma saraxan bama Alatala xa hanma saraxa gan daxina hanma bɔɲɛ xunbeli saraxana, dɛɛn naxan yɛɛ rafindixi sogeteden binna ma, na xa rabi a xa, a yi a saraxa gan daxin ba hanma a bɔɲɛ xunbeli saraxana alo a ligama Matabu Lɔxɔni kii naxan yi, na xanbi ra a yi mini, e yi dɛɛn balan a fɔxɔ ra. \v 13 Yɛxɛɛ diin ɲɛɛ kedenna xa ba saraxa gan daxin na Alatala xa lɔxɔ yo lɔxɔ, fɛ mi naxan na. A xa ba xɔtɔn yo xɔtɔn. \v 14 Xɔtɔn yo xɔtɔn murutu fuɲi kilo suulun xa ba Alatala xa bogise saraxan na naxan namulanxi turen litiri firin na. Lɔxɔ yo lɔxɔ saraxa ba feni ito xa findi habadan sariyan nan na. \v 15 Yɛxɛɛ diin nun bogise saraxan nun turen xa ba saraxa gan daxin na xɔtɔn yo xɔtɔn han habadan.” \p \v 16 “Marigina Alatala ito nan falaxi, a naxa: Xa mangan sena nde tongo a kɛɛni, a yi a fi a diina nde ma, na bata findi na diin kɛɛn na, a findima a yixɛtɛne kɛɛn nan na. \v 17 Koni xa a sena nde tongo a kɛɛni, a yi a fi a konyin ma, na konyin gbeen nan na ra han xɔrɔya ɲɛɛn na a li, na xanbi ra a yi a raxɛtɛ mangan ma. Mangana diine nan gbee a kɛɛn na. \v 18 Mangan nama sese tongo yamaan kɛɛni, a nama sese ba e gbeen na. A naxan soma a diine yii kɛɛn na, a xa na tongo a gbeeni, alogo muxu yo gbee nama ba a yii n ma yamani.” \p \v 19 Na xanbi ra, so dɛɛn naxan yi so dɛ gbeen dɛxɔn naxan yɛɛ rafindixi kɔmɛn fɔxɔn binna ma, na muxun yi n tan Esekiyɛli raso mɛnna ra siga konko sariɲanxine kui dɛnaxan namaraxi saraxaraline xa. A yi banxin kuiin yirena nde yita n na sogegododen binni. \v 20 A yi a fala n xa, a naxa, “Yiren nan na ra saraxaraline yangin saraxane nun yulubi xafari saraxane nun bogise saraxane ɲinma dɛnaxan yi alogo e nama e ramini yinna fari ma xiin kui, alogo yamaan xa ratanga e sariɲanna ma.” \p \v 21 Na xanbi ra, a yi n xali yinna fari ma xiin kui, a yi n nadangu a tongon naaninne matodeni. N yi sansandina nde to rafalaxi yinna tongon naaninne birin ma. \v 22 Na sansandine birin kuyana nɔngɔnna yɛ tonge naanin, e yigbona nɔngɔnna yɛ tonge saxan. E naaninne birin gboon yi lan. \v 23 E birin yi rabilinxi gɛmɛ sansanna nan na, kudi sodene yi rafalaxi sansanna xɔn. \v 24 Na muxun yi a fala n xa, a naxa, “Kudi sodene nan itoe ra Alaa banxina wali kɛɛne saraxa subene ɲinma dɛnaxanye yi yamaan xa.” \c 47 \s Tigin misaala Ala Batu Banxini \p \v 1 Na muxun mɔn yi n xali Ala Batu Banxin so dɛɛn na. Igen yi minima banxin so dɛɛn bun ma siga sogeteden binni, bayo banxin yi yɛɛ rafindixi sogeteden binna nan ma. Igen yi minima banxin bun ma yiifari fɔxɔni, a dangu saraxa ganden yiifari fɔxɔni. \v 2 A yi n namini kɔmɛn fɔxɔn dɛɛn na, a yi n xali yinna fari ma han yinna fari ma xiin so dɛɛn naxan sogeteden binni. Igen yi minima dɛɛn yiifari fɔxɔni. \p \v 3 Na muxun to mini sogeteden binni, lutin yi suxi a yii, a yi nɔngɔnna yɛ wuli keden yatɛ. A yi n nagidi igeni. Igen yi n suxuma n wɔsɔxɔn nan ma. \v 4 A mɔn yi nɔngɔnna yɛ wuli keden yatɛ, a yi n nagidi igeni. Igen yi n suxuma n xinbin nan ma. A mɔn yi nɔngɔnna yɛ wuli keden yatɛ, a yi n nagidi igeni. A yi n suxuma n tagin nan ma. \v 5 A mɔn yi nɔngɔnna yɛ wuli keden yatɛ, fufaan nan yi a ra, n mi yi nɔɛ naxan yigidɛ, amasɔtɔ igen bata yi te han fɔ n xa n ba nɛn igeni, muxe mi yi nɔɛ a yigidɛ. \p \v 6 Na muxun yi a fala n xa, a naxa, “Adamadina, i na toxi ba?” A mɔn yi xɛtɛ n na, a n xali fufaan dɛ. \v 7 A xɛtɛxina n na, n yi wudi wuyaxi to igen dɛ a fɔxɔ firinne birin na. \v 8 A yi a fala n xa, a naxa, “Igeni ito sigama nɛn sogeteden binni sa godo Araba yamanan binni sa bira Fɔxɔ Ige Daraan ma. A na bɔxɔn Fɔxɔ Ige Darani waxatin naxan yi, dara igen sariɲanma nɛn. \v 9 Fufaan na dɛnaxan birin li niimaseene warama ayi nɛn.\f + \fr 47.9\fr* Fɔxɔn yi \fk Fɔxɔ Ige Darani\fk* ito yi han! Yɛxɛne mi yi nɔɛ luyɛ e nii ra a yi. \f* Yɛxɛne fan wuyama ayi nɛn, bayo igeni ito mɛnna lima nɛn, fɔxɔ igen yi sariɲan. Nayi, igeni ito na dangu dɛnaxan birin yi, seene birin luma nɛn e nii ra mɛnne yi. \v 10 Nayi, yɛxɛ suxune tima nɛn igen dɛ. Keli En-Gedi ma han sa dɔxɔ En-Egilami ra, e yalane yibandunma nɛn. Na yɛxɛne findima nɛn baa gbeen yɛxɛn sifan birin na. \v 11 Koni a dɛxɔn dara yirene nun a xudedine mi rasariɲanma, e luma nɛn alogo fɔxɔn xa sɔtɔ. \v 12 Wudi bogilaan sifan birin solima nɛn fufaan dɛ kinki firinne ra. E dɛɛne yi lu xindexi ayi tun, e bogine mi ɲanɲɛ mumɛ! E bogima nɛn kike yo kike, bayo igen naxan e yi, na kelima yire sariɲanxin nin. E bogin findima nɛn donseen na, e dɛɛne yi findi senna ra.” \s Yamanan danne \p \v 13 Marigina Alatalaa ito nan falaxi, a naxa, “Yamanan danne ni i ra, ɛ naxan yitaxunma Isirayila bɔnsɔn fu nun firinne ra e kɛɛn na. Yusufu yixɛtɛne yire firin nan sɔtɔma. \v 14 Ɛ keden kedenna birin a sɔtɔma nɛn ɛ kɛɛn na alo n na n kɔlɔ kii naxan yi n yiini texin na fa fala a n na a soma nɛn ɛ benbane yii. Nayi, yamanani ito findima nɛn ɛ kɛɛn na. \v 15 Yamanan danne ni i ra: Sogeteden kɔmɛnna binni, keli fɔxɔ ige gbeen ma, siga Xetilɔn taan kiraan xɔn, dangu Lebo-Xamata ra han Sedadi, \v 16 siga Berota nun Sibirayimi ma (naxan Damasi taan bɔxɔn nun Xamata taan bɔxɔn tagi) siga Xaseri-Hatikon ma Xawuran yamanan danna binni. \v 17 Nayi, danna sa fɔlɔma fɔxɔ igen nan ma siga han Xasari-Enan, Damasi taan danna, Safon kɔmɛnna binna, siga Xamata taan danna ma. Yamanan kɔmɛn fɔxɔn danna nan na ra. \v 18 Sogeteden binna danna kelima Xawuran yamanan danna nun Damasi taan danna nan tagi, dangu Yurudɛn baan xɔn Galadi yamanan nun Isirayila yamanan tagi siga han Tamari taana Fɔxɔ Ige Daraan dɛ. Yamanan danna nan na ra sogeteden binni. \v 19 Sogeteden yiifanna binna danna, sa keli Tamari taan ma han sa dɔxɔ Meriba igene ra Kadesi yamanani, dangu Misiran baan xɔn han sa bɔxɔn fɔxɔ ige gbeen ma. Yamanan danna nan na ra yiifanna binni. \v 20 Fɔxɔ ige gbeen nan yamanan danna ra sogegododen binni, keli yiifanna ma siga han Lebo-Xamata taana kɔmɛn fɔxɔni. Yamanan sogegododen binna danna nan na ra.” \p \v 21 “Ɛ yamanani ito yitaxun ɛ ra fata Isirayila bɔnsɔnne ra. \v 22 Ɛ xa a yitaxun ɛ tagi kɛɛn na masɛnsɛnna xɔn. A xa yitaxun ɛ ra e nun xɔɲɛn naxanye dɔxi ɛ tagi, naxanye bata diine sɔtɔ. E yatɛma nɛn ɛ yɛ alo Isirayila diine. E kɛɛni taxunma nɛn ɛ ra Isirayila bɔnsɔnne tagi. \v 23 Nayi, xɔɲɛn na dɔxɔ bɔnsɔnna naxan yɛ, na nan a kɛɛn soma a yii. Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \c 48 \s Yamanani taxun fena \p \v 1 “Bɔnsɔnne xinle ni itoe ra e nun e kɛɛ bɔxɔne. Dan bɔnsɔnna muxune gbeen luma yamanan sogeteden kɔmɛn fɔxɔn danna binna nin. A danna minima kiraan nan dɛnaxan danguma Xetilɔn taani siga han Lebo-Xamata taani han Xasari-Enan yi han Damasi taan danna kɔmɛn fɔxɔni Xamata taan dɛxɔn, keli yamanan sogeteden danna ma sa dɔxɔ sogegododen danna ra Dan bɔnsɔnna gbeen nan na ra, yamanan yire yitaxunxi keden nan na ra. \v 2 Dan bɔxɔn danna, keli sogeteden ma sa dɔxɔ sogegododen na Aseri bɔnsɔnna gbeen yi tugun na dɛ, yamanan yire yitaxunxi keden nan na fan na. \v 3 Aseri bɔxɔn danna, keli sogeteden ma sa dɔxɔ sogegododen na, Nafatali bɔnsɔnna gbeen yi tugun na dɛ, yamanan yire yitaxunxi keden nan na fan na. \v 4 Nafatali danna, keli sogeteden ma sa dɔxɔ sogegododen na, Manase bɔnsɔnna gbeen yi tugun na dɛ, yamanan yire yitaxunxi keden nan na fan na. \v 5 Manase danna, keli sogeteden ma sa dɔxɔ sogegododen na, Efirami bɔnsɔnna gbeen yi tugun na dɛ, yamanan yire yitaxunxi keden nan na fan na. \v 6 Efirami danna, keli sogeteden ma sa dɔxɔ sogegododen na, Rubɛn bɔnsɔnna gbeen yi tugun na dɛ, yamanan yire yitaxunxi keden nan na fan na. \v 7 Rubɛn danna, keli sogeteden ma sa dɔxɔ sogegododen na, Yuda bɔnsɔnna gbeen yi tugun na dɛ, yamanan yire yitaxunxi keden nan na fan na.” \p \v 8 “Yuda danna, keli sogeteden ma sa dɔxɔ sogegododen na, ɛ xa bɔxɔna nde lu a danna mɛnni naxan kuyan nun bɔnsɔnna bonne birin gbeen kuyan lan, a yigbona, nɔngɔnna yɛ wuli mɔxɔɲɛn nun suulun. Yire sariɲanxin xa lu a tagi. \v 9 Ɛ dɛnaxan bama na bɔxɔn na Alatala xa, na kuyama ayi nɛn nɔngɔnna yɛ wuli mɔxɔɲɛn nun suulun, a yigbona nɔngɔnna yɛ wuli fu. \v 10 Saraxaraline nan gbee na bɔxɔ sariɲanxin na. Nɔngɔnna yɛ wuli mɔxɔɲɛn nun suulun na a ra kɔmɛnna ma, a yɛ wuli fu nan a yigboon na sogegododen binni, a yɛ wuli fu nan a yigboon na sogeteden binni, a yɛ wuli mɔxɔɲɛn nun suulun a yiifanna ma. Alatalaa yire sariɲanxin xa lu a tagi. \v 11 Saraxaraliin naxanye rasariɲanxi Sadɔki yixɛtɛne yɛ, ne nan gbee a ra, naxanye n ma wanla kɛma ki faɲi e nun naxanye mi e yɛtɛ ralɔxi ayi, alo Lewi bɔnsɔnna muxune a liga kii naxan yi Isirayila kaane yi e yɛtɛ ralɔma ayi waxatin naxan yi. \v 12 E gbeen findima mɛnna nan na, dɛnaxan sariɲan yirene birin xa bayo a baxi bɔxɔ ratinmɛxin nan na. E bɔxɔn tugunma Lewine bɔnsɔnna bɔxɔn danna nan na. \v 13 Lewi bɔnsɔnna muxune gbeen luma nɛn saraxaraline gbeen danna ra. E firinna birin kuyan findima nɔngɔnna yɛ wuli mɔxɔɲɛn nun suulun nan na, a yigbona nɔngɔnna yɛ wuli fu. \v 14 E nama e bɔxɔn mati, e nama a masara gbɛtɛ ra, a nama fi, amasɔtɔ bɔxɔ fisamantenna na a ra naxan nasariɲanxi Alatala xa.” \p \v 15 “Dɛnaxan luma, naxan yigbo nɔngɔnna yɛ wuli suulun, a kuya nɔngɔnna yɛ wuli mɔxɔɲɛn nun suulun, mɛn mi rasariɲanma. Taan nan tima a tagi, taan muxune yi a rabilinna findi banxidɛne nun xuruse rabadene ra. \v 16 Taan danne ni i ra: Nɔngɔnna yɛ wuli naanin kɛmɛ suulun kɔmɛnna ma, a yɛ wuli naanin kɛmɛ suulun yiifanna ma, a yɛ wuli naanin kɛmɛ suulun sogeteden binni e nun a yɛ wuli naanin kɛmɛ suulun sogegododen binni. \v 17 Bɔxɔ magenle xa lu taan nabilinni nɔngɔnna yɛ kɛmɛ firin tonge suulun. \v 18 Bɔxɔ dɔnxɛna nde luma nɛn bɔxɔ sariɲanxin sogeteden binni e nun a sogegododen binni, e firinna birin, nɔngɔnna yɛ wuli fu. Mɛnna bogise xabaxine findima muxune nan balo ra naxanye walima taan xa. \v 19 Muxun naxanye walima taan xa naxanye mɛnna bima, ne fatama Isirayila bɔnsɔnne birin nan na. \v 20 Bɔxɔ sariɲanxin nun taana bɔxɔn na malan, na kuyan nun a yigboon xa findi nɔngɔnna yɛ wuli mɔxɔɲɛn nun suulun nan na.” \p \v 21 “Bɔxɔ sariɲanxin nun taana bɔxɔna, e firinna birin danne kuyana nɔngɔnna yɛ wuli mɔxɔɲɛn nun suulun. Bɔxɔ dɔnxɛna ndee luma nɛn keli na sogeteden danna ma sa dɔxɔ yamanan sogeteden danna ra, a dɔnxɛna ndee mɔn yi lu keli na sogegododen danna ma sa dɔxɔ yamanan sogegododen danna ra. Na bɔxɔ dɔnxɛne xa findi mangan nan gbee ra. Na bɔxɔne nun Isirayila bɔnsɔnne bɔxɔn kuyan birin lan. Bɔxɔ sariɲanxin nun Alaa yire sariɲanxin luma a tagin nin. \v 22 Nayi, Lewi bɔnsɔnna muxune bɔxɔn nun taan gbeen luma mangana bɔxɔn nan tagi. Mangana bɔxɔn luma Yuda bɔnsɔnna bɔxɔn danna nun Bunyamin bɔnsɔnna bɔxɔn danna nan tagi.” \p \v 23 “Bɔnsɔn dɔnxɛne kɛɛ bɔxɔne nan itoe ra: Keli sogeteden ma han sa dɔxɔ sogegododen na, Bunyamin bɔnsɔnna gbeen nan na ra, yamanan yire yitaxunxi keden nan na fan na. \v 24 Bunyamin bɔnsɔnna bɔxɔn danna, keli sogeteden ma sa dɔxɔ sogegododen na, Simeyɔn bɔnsɔnna gbeen yi tugun na dɛ, yamanan yire yitaxunxi keden nan na fan na. \v 25 Simeyɔn bɔxɔn danna, keli sogeteden ma sa dɔxɔ sogegododen na, Isakari bɔnsɔnna gbeen yi tugun na dɛ, yamanan yire yitaxunxi keden nan na fan na. \v 26 Isakari bɔxɔn danna, keli sogeteden ma sa dɔxɔ sogegododen na, Sabulon bɔnsɔnna gbeen yi tugun na dɛ, yamanan yire yitaxunxi keden nan na fan na. \v 27 Sabulon danna, keli sogeteden ma sa dɔxɔ sogegododen na, Gadi bɔnsɔnna gbeen yi tugun na dɛ, yamanan yire yitaxunxi keden nan na fan na. \v 28 Gadi bɔnsɔnna bɔxɔn danna findima yamanan danna nan na yiifari fɔxɔni, fɔlɔ Tamari taan ma siga Meriba igene ma Kadesi yi, siga Misiran xuden xɔn han sa bɔxɔn fɔxɔ ige gbeen ma. \v 29 Ɛ yamanani ito yitaxunma Isirayila bɔnsɔnne muxune ra masɛnsɛnna nan xɔn, a findi e kɛɛ bɔxɔne ra. Marigina Alatalaa falan nan na ra.” \s Yerusalɛn taan so dɛɛne \p \v 30 “Yerusalɛn taan so dɛ fu nun firinne ni i ra. Taan kɔmɛn fɔxɔn kuyana, nɔngɔnna yɛ wuli naanin kɛmɛ suulun. \v 31 Taan so dɛɛne xili sama Isirayila bɔnsɔnne nan xun ma. Dɛ saxan kɔmɛnna ma: Rubɛn gbeen dɛ keden, Yuda gbeen dɛ keden, Lewi gbeen dɛ keden. \v 32 Taan sogeteden binna kuyana, nɔngɔnna yɛ wuli naanin kɛmɛ suulun. Mɛn fan dɛ saxan: Yusufu gbeen dɛ keden, Bunyamin gbeen dɛ keden, Dan gbeen dɛ keden. \v 33 Yiifari fɔxɔn kuyana, nɔngɔnna yɛ wuli naanin kɛmɛ suulun. Mɛn fan dɛ saxan: Simeyɔn gbeen dɛ keden, Isakari gbeen dɛ keden, Sabulon gbeen dɛ keden. \v 34 Sogegodode binna kuyana, nɔngɔnna yɛ wuli naanin kɛmɛ suulun. Mɛn fan dɛ saxan: Gadi gbeen dɛ keden, Aseri gbeen dɛ keden, e nun Nafatali gbeen dɛ keden. \v 35 A rabilinna birin, nɔngɔnna yɛ wuli fu nun solomasɛxɛ. Sa fɔlɔ na waxatin ma, taan yi xili sa, a ‘Alatala na yi.’ ”