\id COL col
\ide UTF-8
\h Kɔlɔsi Kaane Sora
\toc1 Pɔli Alaa Falan Naxan Nasiga Kɔlɔsi Kaane Ma
\toc2 Kɔlɔsi Kaane
\mt1 Kɔlɔsi Kaane
\mt2 Pɔli Alaa Falan Naxan Nasiga Kɔlɔsi Kaane Ma
\ip Yesu a xɛraan Pɔli kitabu yireni ito rasiga dɛnkɛlɛya muxune nan ma naxanye yi dɔxi Kɔlɔsi taani. Pɔli singe xa mi kawandin ba e xa, koni a e fe kolon nɛn Romi taani, a yi kasoon na dɛnaxan yi. Alaa Nii Sariɲanxin yi kawandina nde fi Pɔli ma Kɔlɔsi kaane xa e nun dɛnkɛlɛya muxune birin xa naxanye dunuɲa yi.
\ip Kɔlɔsi taan yi Efɛsi taan sogeteden binna nin fɔ kilo kɛmɛ firin yatɛ. A luxi alo Pɔli mi siga na mumɛ. A fɔxɔrabirana nde, Epafirasi nan siga na, Kɔlɔsi kaan nan yi Epafirasi ra, naxan singe sa Yesu a fe Xibaru Faɲin nali na taani (Kɔlɔsi kaane sora 1.7 nun sora 4.12).
\ip Pɔli yi kasoon na waxatin naxan yi, yanyina nde Romi taani, Epafirasi yi fa a fala a xa a Kɔlɔsi kaane bata kunfa dina gbɛtɛ xaranna xɔn. Muxu gbɛtɛne bata sa xaranna ti Kɔlɔsi kaane xa, e naxa fa fala a xa i wama Ala kolon feni, xa i wama kisi feni, fɔ i xa sɛnbɛ gbɛtɛne nan batu, i yi so namun fena nde yi, alo banxulanna nun donse donna tɔnne nun minseene tɔnne. E to Pɔli rakolon na feene ma, mafurɛn a yi Kitabun yireni ito sɛbɛ Kɔlɔsi kaane ma, alogo a xa a fala e xa fa fala Ala kisin naxan fima, na sɔtɔ a Muxu Sugandixin Yesu nan xɔn naxan kamalixi. A yi kɛdin so Tikiko nun Onesimo yii siga e ma (sora 4.7,9).
\ip A yelin xanbini xɔntɔnna tiyɛ e nun wali faɲi kolonna Ala xa (sora 1.1-14), Kitabun yire singen Yesu a mangayaan nan ma fe falama. A naxa, fa fala Yesu sɛnbɛn gbo ɲinanne birin xa, a Yesu nan keden findixi Alaa falan Xibaru Faɲin kanna ra (sora 1.15 han sora 2.3). Pɔli yi falan ti Kɔlɔsi kaane xa lan tantanna fe ma muxuna ndee naxan ligama e konni (sora 2.4-25). Dɔnxɛn na, a e kawandi lan e kɛwanle ma e lan e xa naxan liga Alaa Muxu Sugandixin xɔn, dɛnkɛlɛya kɛndɛni (sora 3.1 han sora 4.6).
\ip A raɲanni, a falana nde sɛbɛ a kolon muxune ma a yi a raɲanna sɛbɛ a yɛtɛ yiin na, a falani so (sora 4.7-18). Kitabun yireni ito Alaa Muxu Sugandixin tiden yɛbama nxu xa ki faɲi.
\c 1
\p
\v 1 N tan Pɔli, naxan findixi Yesu Alaa Muxu Sugandixina xɛraan na Ala sagoon xɔn ma, n tan nun en ngaxakedenna Timɔte nan kɛdini ito sɛbɛxi, 
\v 2 siga ngaxakeden sariɲanxine ma naxanye tɔgɔndiyaxi Alaa Muxu Sugandixin ma Kɔlɔsi taani.
\p En Fafe Ala xa hinanna nun bɔɲɛ xunbenla fi ɛ ma.
\s Barika birana Ala maxandideni
\p
\v 3 Nxu nɛma Ala maxandima ɛ xa, nxu barikan birama Ala xa ɛ fe ra waxatin birin, en Marigi Yesu Alaa Muxu Sugandixin fafe. 
\v 4 Amasɔtɔ nxu bata ɛ dɛnkɛlɛyana fe mɛ lan Alaa Muxu Sugandixina Yesu a fe ma e nun ɛ a yama sariɲanxin xanuxi kii naxan yi. 
\v 5 Nanara, ɛ dɛnkɛlɛyaan nun ɛ xanuntenyaan xunna tixi na yigin nan na naxan namaraxi ɛ xa ariyanna yi. Ɛ bata na yigin kolon Xibaru Faɲin gbee ɲɔndi falana ɛ li waxatin naxan yi. 
\v 6 Xibaru Faɲini ito bata fa ɛ ma alo a fama dunuɲa birin ma kii naxan yi. A fama nɛn barakan na, a yiriwa. A na kiin fan yi ɛ tagi xabu ɛ ɲɔndin mɛ lɔxɔni, ɛ yi Ala hinanna kolon. 
\v 7 Epafirasi nan ɛ tan xaranxi, en nafan walikɛ bodena, naxan findixi ɛ tan xa Alaa Muxu Sugandixina xɛra tɔgɔndiyaxin na. 
\v 8 A tan nan a falaxi nxu xa, Alaa Nii Sariɲanxin xanuntenyaan fixi ɛ ma kii naxan yi.
\p
\v 9 Na nan a toxi, xabu nxu na mɛ lɔxɔni, nxu Ala maxandima ɛ xa tun! Nxu mafanna tima alogo ɛ xa kamali Ala sagoon kolonni e nun fekolonna nun xaxilimayaan birin Alaa Nii Sariɲanxin naxan fima. 
\v 10 Nayi, ɛ nɔɛ sigan tiyɛ nɛn alo Marigin waxi a xɔn ma kii naxan yi, ɛ yi a kɛnɛn kiin birin yi. Ɛ sabati ɛ kɛwali faɲine xɔn ɛ yiriwa Ala kolonni. 
\v 11 Nxu mɔn Ala maxandima alogo ɛ xa sɛnbɛ gbeen sɔtɔ Ala gbee sɛnbɛ nɔrɔxin xɔn ma, ɛ nɔ ɛ tunnafanɲɛ, ɛ mɔn yi limaniya. 
\v 12 Ɛ xa barikan bira Fafe Ala xa sɛwani bayo a tan nan a ligaxi ɛ yi ɛ gbee kɛɛn sɔtɔ naxan kɛnɛnna mangayani yama sariɲanxin xa. 
\v 13 A tan bata en xunba dimin nɔɔn bun ma, a en xali a rafan dii xɛmɛna mangayani 
\v 14 naxan en xunba, a yi en yulubine xafari.
\s Alaa Muxu Sugandixina
\p
\v 15 Ala totaren maligan nan a Muxu Sugandixin na. A tan nan dii singen na daala birin yɛ. 
\v 16 Amasɔtɔ Ala bata seen birin da a tan barakani kore xɔnna nun bɔxɔn ma, seen naxanye toma e nun naxanye mi toma, mangayane, kuntigine, nɔ kanne, e nun sɛnbɛ kanne. Seen birin daxi a tan nan baraka yi a tan xa. 
\v 17 A yi na benun seen birin xa da. Sena ngaan masuxi a tan nan xɔn. 
\v 18 A tan nan dɛnkɛlɛya yamaan xunna ra naxan luxi alo a fatina. A tan nan habadan muxu singe kelixin na sayani, alogo a xa findi yɛɛratiin na feen birin yi. 
\v 19 Amasɔtɔ a bata rafan Ala ma a xa a kɛɲa kamalixin birin lu Yesu yi. 
\v 20 A mɔn bata tin, a xa e nun seen birin tagini tɔn naxan bɔxɔn nun kore xɔnna ma a Muxu Sugandixin barakani. A wunla yi mini a faxa wudin ma alogo a xa bɔɲɛ xunbenla fi en ma.
\p
\v 21 A fɔlɔni nun, ɛ yi makuya Ala ra pon! Ɛ yi ɛ yɛtɛ findi a yaxune ra ɛ miriyane nun ɛ kɛwali ɲaxine xɔn. 
\v 22 Koni iki, a bata ɛ tagini tɔn a fati bɛndɛna sayaan xɔn ma, alogo a xa fa ɛ rasariɲanxin na a yɛtagi. Fɛ mi fa ɛ tan yi, a mi fa ɛ magima. 
\v 23 Koni, fɔ ɛ xa lu dɛnkɛlɛyaan fari ken, alogo ɛ nama makuya Xibaru Faɲin yigin na ɛ naxan mɛxi naxan nalixi daala birin ma e nun n tan Pɔli findi naxan wali muxu ra.
\s Pɔli a wanla
\p
\v 24 Iki, n sɛwaxi n ma tɔrɔne yi ɛ fe ra, bayo na tɔrɔya dɔnxɛn naxanye luxi Alaa Muxu Sugandixina tɔrɔn na, n na dɛfema nɛn n fati bɛndɛni dɛnkɛlɛya yamaan xa naxan findixi a fatin na. 
\v 25 Ala nan n findixi dɛnkɛlɛya yamana walikɛɛn na, a n xa Alaa fala kamalixin nali ɛ ma. 
\v 26 Wundon na a ra naxan yi luxunxi waxati danguxine yi muxun birin ma, koni iki a bata a yɛ makɛnɛn a yama sariɲanxin xa. 
\v 27 Ala bata tin a siyane birin yi a wundo fe tilinxi mamirinxin kolon. Na wundon ni i ra: Alaa Muxu Sugandixin luma ɛ tan yi. Yigin na a ra, a ɛ xa nɔrɔ.
\p
\v 28 Nxu Muxu Sugandixina fe ralima muxun birin ma, nxu e kawandi, nxu yi e xaran fekolonna birin na alogo nxu xa fa muxun birin dɛfexin na Alaa Muxu Sugandixin ma. 
\v 29 N walima a xɔdɛxɛn na na feen nan ma. N na n sɔbɛ so a sɛnbɛ gbeeni naxan walima n yi fangan na.
\c 2
\p
\v 1 N wama nɛn ɛ xa a kolon a n yɛngɛ gbee sifan naxan yi ɛ xa e nun Layodise kaane e nun naxanye birin munma n gbindin to. 
\v 2 N yɛngɛn soma e xa nɛn alogo e bɔɲɛn xa limaniya, e findi gbindi kedenna ra xanuntenyani, e yi fekolonna kamalixin sɔtɔ xaxilimayani alogo e yi Alaa wundo feen kolon, Alaa Muxu Sugandixina, 
\v 3 dahamun fekolonna nun xaxinla birin luxunxi naxan yi.
\p
\v 4 Nba, n na a falama ɛ xa, alogo muxu yo nama ɛ mayenden fala ɲaxumɛne ra. 
\v 5 Bayo hali n gbindin mi ɛ fɛma koni n xaxili ɛ xɔn. N sɛwaxi, n na a to sariyan naxan ɛ tagi e nun ɛ dɛnkɛlɛya kɛndɛna Alaa Muxu Sugandixin ma!
\s Nii nɛnɛn dɛfexina Yesu yi
\p
\v 6 Nayi, bayo ɛ bata Marigi Yesu Alaa Muxu Sugandixin sɔtɔ, ɛ lu a tan yi. 
\v 7 Ɛ xa ɛ salenna bitin, ɛ sabati a tan yi. Ɛ sɛnbɛ so dɛnkɛlɛyani alo e ɛ xaranxi kii naxan yi. Ɛ xa barikan bira Ala xa waxatin birin.
\p
\v 8 Ɛ a liga ɛ yeren ma. Nanara, muxu yo nama ɛ findi konyin na dunuɲa fala ɲaxumɛne nun mayanfa feene xɔn, fata adamane namunne nun dunuɲa gele ma feene ra, naxanye mi kelixi Alaa Muxu Sugandixini. 
\v 9 Amasɔtɔ alaya kamalixin birin luxi Yesu fati bɛndɛn nin. 
\v 10 Ɛ fan bata kamali a tan yi. A tan nan sɛnbɛne nun nɔɔne birin xunna ra.
\p
\v 11 Ɛ bata banxulan Yesu xɔn, muxune banxulan tiin mi naxan na, koni naxan muxune xɔrɔyama fati bɛndɛn nafan feene sɛnbɛn bun, Alaa Muxu Sugandixin naxan ligama. 
\v 12 Amasɔtɔ ɛ rafu igeni waxatin naxan yi, ɛ nun Yesu bata maluxun ɛ bode xɔn ma. Ɛ mɔn bata keli sayani ɛ bode xɔn ma dɛnkɛlɛyaan barakani Ala sɛnbɛn ma naxan a rakelixi sayani. 
\v 13 Ɛ faxaxin nan yi a ra nun ɛ hakɛne fe ra e nun ɛ fati bɛndɛn banxulantareyaan ma. Koni iki, Ala bata en hakɛne mafelu, a ɛ nun Yesu niin bira ɛ yi ɛ bode xɔn ma. 
\v 14 Doli kɛdin naxan yitɔnxi en xili ma e nun tɔnna naxanye yi en halagima, a bata ne ba, a e ɲan, a e gbangban a faxa wudin fari. 
\v 15 Na kiini, Ala bata nɔ kanne nun sɛnbɛ kanne yɛngɛ so seene ba e yii, a ti e yɛɛ ra dunuɲa yɛtagi alo muxu suxine yɛngɛni, a nɔɔn sɔtɔ e ma a sayaan barakani a faxa wudin ma.
\p
\v 16 Nanara, ɛ nama tin muxu yo xa ɛ kiti ɛ donsena fe ra hanma ɛ minsena hanma sali lɔxɔna nde, hanma kike nɛnɛn malanne, hanma Matabu Lɔxɔna fe ra. 
\v 17 Ne birin findixi fe famatɔne nininna nan na naxanye yi fama, koni ɲɔndin yɛtɛɛn findixi Alaa Muxu Sugandixin nan na. 
\v 18 Ɛ nama tin, muxu yo xa ɛ yalagi wulen yɛtɛ magodoni e nun maleka batun xɔn. Na muxu sifana a kanbama a xiye toxine nan ma fe ra. A lugoxi waso fuun nan na a munadabayaan miriyani, 
\v 19 a ba Yesu yi. Anu, a tan nan luxi alo fati bɛndɛn xunna. Yesu barakani fatin birin baloxi, a findi kedenna ra salen seene nun fasane xɔn, a yi gbo alo Ala waxi a xɔn ma kii naxan yi.
\s Xɔrɔyana Yesu yi
\p
\v 20 Xa ɛ nun Alaa Muxu Sugandixin bata faxa ɛ bode xɔn, a yi ɛ xɔrɔya dunuɲa gele ma feene ma, nanfera nayi ɛ sigan tima alo dunuɲa gbee muxun nan ɛ tan na? Nanfera ɛ tinma e xa tɔn sifani itoe sa ɛ ma? 
\v 21 Ɛ nama a tongo! Ɛ nama a mato ɛ lɛnna ra! Yiin nama din a ra! 
\v 22 Ne findixi seene nan na naxanye lɔma ayi e na rawali waxatin naxan yi. Ne findixi yamarine nun xaranne nan na fata muxune ra. 
\v 23 Na yamarine maligaxi fekolonna nan na, fata e karahan batu kiin ma, e nun e yɛtɛ magodona, e nun e fati bɛndɛn suxu kii xɔdɛxɛna, koni sɛnbɛ mi ne yi, e yi fati bɛndɛn natane xuru.
\c 3
\s Alaa kirana
\p
\v 1 Bayo ɛ nun Alaa Muxu Sugandixin bata rakeli sayani, nayi ɛ xa ariyanna feene fen, Alaa Muxu Sugandixin dɔxi Ala yiifanna ma dɛnaxan yi. 
\v 2 Ɛ xa ɛ miri ariyanna feene ma, ɛ nama ɛ miri dunuɲa feene ma. 
\v 3 Amasɔtɔ ɛ bata faxa, ɛ dunuɲa yi gidin luxunxi Alaa Muxu Sugandixini Ala xɔn. 
\v 4 Alaa Muxu Sugandixin na mini kɛnɛnni, a tan naxan ɛ rakisixi, ɛ fan minima nɛn a fɛma a binyeni.
\p
\v 5 Nanara, dunuɲa fe kobin naxanye ɛ yi, ɛ xa ne yiiba: yanga suxuna, xɔsi feene, kunfa ɲaxine, waxɔn fe ɲaxine, e nun milɛntenyana, naxan findixi se batun na. 
\v 6 Sɔnna sifani itoe nan Ala xɔlɔn nafama fala suxutarene ma. 
\v 7 Ɛ tan fan yɛtɛɛn yi sigan tima na kii nin nun ɛ to yi ɛ dunuɲa yi gidin ligama e yi.
\p
\v 8 Koni iki, ɛ xa na feene birin yiiba: xɔlɔna, bɔɲɛ teena, ɲaxuna, konbina, e nun fala ɲaxin naxan minima ɛ dɛ. 
\v 9 Ɛ nama wulen fala ɛ bode xa amasɔtɔ ɛ bata muxuya fonna yiiba e nun a kɛwanle. 
\v 10 Ɛ mɔn bata muxuya nɛnɛn sɔtɔ naxan luma yitɔnɲɛ Ala kolonni han a findi a da muxun maligan na. 
\v 11 Na dali nɛnɛni, Girɛkine nun Yahudiyane, banxulanne nun banxulantarene, xɔɲɛne nun xuluntarene, konyine nun xɔrɔne, ne birin keden Alaa Muxu Sugandixini, fangan naxan yi feen birin yi.
\p
\v 12 Nanara, bayo Ala bata ɛ yɛba, a ɛ findi a rafan yama sariɲanxin na, ɛ xa kininkininna nun fanna nun yɛtɛ magodon nun limaniyaan nun diɲan tongo. 
\v 13 Ɛ xa diɲa ɛ bode xa, ɛ ɛ bode mafelu. Xa nde feen liga a lanfaan na, ɛ xa ɛ bode mafelu alo Marigin bata ɛ mafelu kii naxan yi. 
\v 14 Ɛ xa xanuntenyaan sa ne fari, naxan e birin dɛfema. 
\v 15 Alaa Muxu Sugandixina bɔɲɛ xunbenla xa yiriwa ɛ bɔɲɛni. Bayo Ala ɛ xilixi na nan xɔn, ɛ findi fati bɛndɛ kedenna ra. Ɛ findi wali faɲi kolonna ra. 
\v 16 Alaa Muxu Sugandixina falan xa lu ɛ yi, a ɲaxunna birin yi, ɛ yi ɛ bode xaran, ɛ yi ɛ bode kawandi fekolonna birin yi, e nun Yaburi falane nun bɛtine nun Ala tantun sigi sariɲanxine ra. Ɛ barikan bira Ala xa ɛ bɔɲɛni. 
\v 17 Ɛ naxan birin ligama hanma ɛ a fala, ɛ xa na birin liga Marigi Yesu xinli ɛ yi barikan bira Fafe Ala xa a barakani.
\s Denbaya sariyana
\p
\v 18 Ɲaxanle, ɛ xuru ɛ xɛmɛne ma alo a lan ɲaxanle ma kii naxan yi Marigin yɛtagi.
\p
\v 19 Xɛmɛne, ɛ ɲaxanle xanu, ɛ nama ɲaxu e ra.
\p
\v 20 Diine, ɛ sɔtɔ muxune fala xuiin suxu feen birin yi, amasɔtɔ na nan nafan Marigin ma.
\p
\v 21 Dii fafane, ɛ nama ɛ diine raxɔlɔ alogo e nama tunnaxɔlɔ.
\p
\v 22 Konyine, ɛ kanne fala xuiin suxu feen birin yi naxanye ɛ xun na dunuɲa yi. Ɛ nama wali e yɛ xɔnna gbansan xan yi, alogo ɛ xa rafan e ma, koni ɛ wali bɔɲɛ faɲin na Marigin binya feen na. 
\v 23 Ɛ nɛma fefe ligɛ, ɛ xa a liga ɛ bɔɲɛn birin na alo ɛ a ligama Marigin xa kii naxan yi koni muxune mi a ra. 
\v 24 Bayo ɛ a kolon, fa fala ɛ ɛ saranna sɔtɔma nɛn Marigin yii, a kɛɛn naxan namaraxi a yamaan xa. Ɛ kanna nan Alaa Muxu Sugandixin na ɛ walin naxan xa. 
\v 25 Naxan na wali tinxintareyani, a tinxintareyaan saranna sɔtɔma nɛn, bayo Ala mi muxune rafisama e bode xa.
\c 4
\p
\v 1 Konyi kanne, feen naxan lan, naxan tinxin, ɛ xa na liga ɛ konyine xa. Ɛ a kolon fa fala ɛ fan kanna ariyanna yi.
\s Maxadine
\p
\v 2 Ɛ xa lu Ala maxandɛ waxatin birin, ɛ yi lu ɛ yɛɛ ra yi, ɛ barikan bira a xa. 
\v 3 Ɛ mɔn xa Ala maxandi nxu xa. Nanara, Ala xa nxɔ falan nasɔnɔya alogo n xa nɔ Alaa Muxu Sugandixina wundo feen nalideni, n kasoon na naxan ma fe ra. 
\v 4 Ɛ xa a mafan, n xa a fala a fixɛn na alo n lan kii naxan yi.
\p
\v 5 Ɛ sigan ti xaxilimayani dɛnkɛlɛyatarene mabinni, ɛ fɛrɛ fen waxatine ma. 
\v 6 Ɛ falan xa findi hinan fala kɛndɛn nan na. Ɛ xa a kolon ɛ muxun birin yabima a faɲin na kii naxan yi.
\s Xɔntɔn dɔnxɛne
\p
\v 7 Nxu rafan ngaxakedenna Tikiko nan n ma feen birin falɛ ɛ xa. Marigina walikɛ tɔgɔndiyaxin na a ra naxan walima Marigin xa alo n tan. 
\v 8 N na a rasigama ɛ ma alogo ɛ xa nxu kiin kolon, a yi ɛ ralimaniya. 
\v 9 En nafan ngaxakedenna, tɔgɔndiya muxuna, Onesimo sigama a fɔxɔ ra. Ɛ muxuna nde na a ra. Feen naxan danguxi be yi, e na birin yɛbama ɛ xa nɛn.
\p
\v 10 N kasorasa bodena Arisitaraki ɛ xɔntɔnma e nun Maraka, Baranabasi dunbode. Ɛ bata yi yamarine mɛ naxan ma fe ra, xa a fa ɛ konni, ɛ xa a rasɛnɛ ki faɲi. 
\v 11 Yisa, naxan xili sa Yusutu, na fan ɛ xɔntɔnma. Yahudiyane tagi ne nan tun walima n xɔn ma Alaa Mangayana fe ra, ne nan findixi n niini fan muxune ra.
\p
\v 12 Epafirasi, ɛ muxuna nde ɛ xɔntɔn Yesu a walikɛna, Alaa Muxu Sugandixina. A yɛngɛn soma ɛ xa Ala maxandini waxatin birin, alogo ɛ xa dɛfe, ɛ yi ɛ yixɔdɔxɔ, ɛ kamali Ala sagoon birin yi. 
\v 13 N na seren bama a xa, a tɔrɔxi ɛ fe ra ki faɲi e nun Layodise kaane nun Herapolisi kaane. 
\v 14 En nafan muxuna, Luka dandan tiina, e nun Demasi ɛ xɔntɔn.
\p
\v 15 Ɛ ngaxakedenne xɔntɔn nxu xa naxanye Layodise yi, e nun Nimifa nun dɛnkɛlɛya yamaan naxan malanna tima a banxini. 
\v 16 Ɛ na kɛdini ito xaran ɛ konni, ɛ a liga a xa xaran Layodise kaane dɛnkɛlɛya yamaan xa. Naxan fan kelima Layodise yi, ɛ na fan xaran. 
\v 17 Ɛ xa a fala Arikipe xa, ɛ naxa, “I wanla naxan sɔtɔxi Marigin na, a liga i yeren ma, i yi a rakamali.”
\p
\v 18 N tan Pɔli nan xɔntɔn dɔnxɛni ito sɛbɛxi n yiin na: Ɛ nama ɲinan n ma kasorasaan xɔn ma.
\b
\p Ala hinanna xa lu ɛ xɔn.