\id 1PE - Yagua NT -Peru 2008 (web -2013) \h 1 Pyítru \toc1 Rajo̱ttya̱ Pyitru Niquejada Cateramu \toc2 1 Pyítru \toc3 1Py \mt1 Rajo̱ttya̱ Pyitru Niquejada Cateramu \c 1 \s1 Pyítrubay mu̱chuveda \p \v 1-2 Ray Pyítru, Jesucrístu nusu̱byi, ray nu̱rya catera jiryejyu̱, Ju̱denumusiy ju̱resavay jiryatiy sajaryeta jirye jiryetyevay cabyimusiy jijyu̱, jiryevyicha diye ju̱ravye Póntumu, Cadásiyamu, Capadósiyamu, Ásiyamu, Bitíniyamu jarye ti̱ta̱ju̱. Sajaryeta̱da Vu̱jye̱ jirye, jiryatiy sadatya̱danuma ji̱tyaju̱ jiryedye: “Rirya̱day tuva̱chu rimu.” Sajaryeta̱da variy jijyu̱ jirye, Su̱ntuta, jirya̱tidye siitye variy saju̱, sapu̱y variy jiryivasirya jijyuuchuveda Jesucrístu nudaja̱musiy, jiryatiy vu̱jyuuchuveda jiyasayadamu sabatyeda. Sa̱ma̱ jasa̱chura yentyutya̱da jiryejyu̱, samirya vichasa̱da jarye risa̱ju̱. \s1 Ju̱denu jtedamuju̱ vu̱yntuy \p \v 3-4 Vurya̱jchana̱tyani̱ Ju̱denu, Vu̱yntyityu̱ Jesucrístu ja̱y, jiryatiy jaryi sa̱ntyutya̱damuju̱ jipyi̱ru̱tyadeda vadi jnu̱yadamuju̱ vu̱y. Jiryatiy Jesucrístu mi̱sa̱subeda diibyimusiy, ramusiy ji̱ta vu̱yntuy ra̱jiju̱ vuryeyaru̱rya sisa̱, jiryatiy sabayada jarichuvimu vu̱jyu̱ra, jiryatiy vurye̱cha datyavay daryaju̱. Ne taramu̱y ra̱baryi̱ru̱y, dantyamu̱y ne ra̱jarapu̱chara, raviche̱chara ye̱chasara ti̱ta̱ju̱. \v 5 Jiryatiy vu̱tyuva̱chu simu, sabay variy jivyanu̱yadata carayadajisivyu̱y, sa̱ntyuy vuryiva jiryamityadeda mo̱muju̱, jiryatiy sa̱dityanu yivi̱jada rundamu vu̱y. \p \v 6-7 Ramuni̱tiy vuryi̱chana̱chara, dañuma vu̱ñi̱cha jarupantasavay taraquideju̱ paru̱cha̱rimyusiy su̱tedamuju̱, sa̱tidye jantya ratara vu̱tyuva̱choda yimu, darya rirye̱ntya ma̱myi jiidatyara óru, rirya̱tidye jatya rivasirya ru̱no̱di, rama̱cho̱ rantyityura óru variy. Óru ji̱ta rabaryi̱sara Vu̱jye̱ Ju̱denuju̱ day, vu̱tyuva̱choda ji̱ta ne ra̱baryi̱sara saju̱ day. Ramuni̱ vu̱tyuva̱choda vichasara samiryava̱ju̱ órujisiy saju̱, sa̱jantya variy paru̱cha̱rimyusirya. Jesucrístu dityadoda rundamu ji̱ta sa̱dityanusara Ju̱denu yichana̱tya̱damura vu̱tyuva̱choda, jiryatiy sajaryeta̱da jidyedyeñuju̱ vu̱y, sa̱bay varirya jidyanu̱yada vuryiva. \v 8-9 Dañumamu̱y ne vu̱ñi̱dyiyada siva Jesucrístu, vu̱vya̱ta jaryiñi̱. Dañumamu̱y ne vu̱ñi̱dyi diye siva didye, vu̱tyuva̱chu variy simu day, vuryi̱chana̱y jaryi variy, daryasa̱ra̱ju̱tiy ne rasa̱ra̱ vu̱ñiquejada tu̱chodaju̱ra. Nu̱tyu vanda vichajomunuma vuryi̱chana̱y varidye, jiryatiy vu̱tyuva̱chodamu sa̱ntyuchara vuryiva. \p \v 10-11 Riñi datyaru̱ñu̱yada ji̱ta ta̱riy Ju̱denuju̱ tu̱chuvay vurye̱ntyutya̱danchiy, rutaja̱doda jaryi ranchiy jiryatiy sani jteda ya̱sa̱y Ju̱denu vu̱rya: ¿Nu̱tyura rundamu ra̱cha jiryatiy sa̱dityanu Crístu jnutu riy, nu̱tyura rundamu? ¿Nu̱tyura ra̱chasara rivyicha̱da nijya̱nvay variy, nu̱tyura? Sadatyadoda Su̱ntu daryaju̱ riy, nu̱tyu sa̱paru̱tyajaya̱sara Crístu rivayu, sa̱datya variy rivasirya vandamu vicha̱da. \v 12 Sadityadoda varintyiryi, ne rijyu̱ darya saniquejada day, vu̱jyu̱ ji̱ta darya samitu̱choda day, jiryatiy rityu̱choda tu̱chuvay vuryivara. Rityu̱choda Ju̱denu Jnutumusirya, jiryatiy su̱pa̱jadani̱ Crístu jarichumusiy. Riñi datyaru̱chara ji̱ta Ju̱denu tuunu vichavantyi vuryentyutyasa̱danchiy. \s1 Vurya̱ntya vichasara vase Ju̱denuju̱ \p \v 13 Ramuni̱tiy jirya̱ntya jdutyara jijechipiya̱jada, datya̱da jachityavay jirye̱cha, jirya̱tidye nutuy ti̱ta̱ju̱ jityuva̱chodata sa̱ntyutya̱da mo̱musiy, jiryatiy sa̱jti̱ta vuryimura varityi sa̱dityanu Jesucrístuntiyu. \v 14 Jirye̱cha sadadyeñu siityevay, ne jirya̱ju̱dera jijechipiya̱jada rana̱cho̱ju̱ ta̱riy jiryeñi̱ru̱yada rapu̱rya, daryatiy jiryeñi̱ru̱ñu̱yada tara jiryatiy jiryevyichanu̱yada datyi̱sa̱miy variy. \v 15 Daryatiy savichasara sami̱ ni̱tiy natuyada jirye, daryaday jirye̱chaniy samivye jivyichadedamuju̱yu. \v 16 Daryatiy nu̱charanuma Ju̱denu niquejadamu darya: \q1 “Jiryatiy ravyichasara sami̱, jirye̱cha samivye daryantidye.” \p \v 17 Jiryi̱tatyi siva “Vu̱jye̱,” ni̱tiy sa̱chaniy nu̱ñi ti̱ si̱tenu yivaayada murichirya, jirya̱ntya ramityaniy jichuvu̱yadamu varirya jiryunda jijyomu. \v 18 Tapi jiryedyetyanuma nu̱tyuramusiy sata̱ryu̱yada Ju̱denu jirye jiryevyicha̱da rapu̱ryajisiy jiryatiy jiryedyetya̱dara ta̱rijye̱myi vichasa̱da. Tama̱ sata̱ryu̱yada criquiy rapu̱ryata jirye, tama̱. \v 19 Sata̱ryu̱yada ji̱ta Jesucrístu jnu̱tya̱ nudata jiryedye, jiryatiy jaryinra criquimyusirya. Jaryi samirya daryaju̱ra sadiiyada day, vu̱ryetyanusa̱da jiyadaju̱. Daryatiy ritye̱ryu̱yada ta̱rijye̱myirya jijyuuchuveda ramityadeda samiy carni̱ru jnu̱tya̱ nudata, jiryatiy ru̱veda jijyuuchuveda murichiryani̱, daryanday sata̱ryu̱yada Ju̱denura vu̱ryetyanusa̱dantiy, Jesucrístu batyedata sata̱ryu̱yadara, jiryatimyu̱ ne juuchati̱ dañi̱. \v 20-21 Sabayada ji̱ta Ju̱denu vuryeyada rá̱ñuju̱ni̱, mucadi ju̱dayadajisiy sabayadani̱. Diye, tamitya rundamu ji̱ta, sadityadoda vuryeyadaju̱ni̱, jiryatiy vu̱tyuva̱chu Jesucrístumusiy simu, ni̱tiy mi̱sadeda diibyimusiñi̱, sa̱tidye sa̱y variy jidyanu̱yadani̱. Ramuni̱tiy vurya̱tuva̱chusara simu Ju̱denu, vurya̱nutuchara variy sa̱jiju̱ Jesucrístu. \p \v 22-23 Jiryatiy jiryepyu̱mya̱ra jijechiy, si̱tenu saniquejadamu tuva̱chuvay daryaju̱ jirye, jirya̱tidye va̱tasara nu̱tyu taryi̱vedayu, jirya̱ntya va̱ta samiy jachityavay nu̱ñi tevayu, jiryatiy jiryevyicha vadi pi̱ru̱vye Ju̱denu niquejadamusiy, ne diiyasavay variy jiryeñu̱day, jiryatiy jnu̱tya̱ daryaju̱ra saniquejada day, ra̱suru̱y ju̱na̱reju̱ risa̱ju̱ntiy. \v 24-25 Darya nu̱chara ni̱day Ju̱denu niquejadamu darya: \q1 “Rivyicha nijya̱nvay nu̱tyu vachuy, riryetyeda ji̱ta nu̱tyu vachubyi. Ráridyeje vachuy, raju̱u̱y variy rabi; Ju̱denu niquejada ji̱ta suru̱y ju̱na̱reju̱ day.” \m Rani̱ ji̱ta jiryiva tu̱chusa̱da niquejada jiryatiy samirya darya. \c 2 \p \v 1-3 Ramuni̱ ji̱ta jiryatiy jiryejetyama̱ daryaju̱ yivasirya taji jachipiya̱jada, quivu̱yada, jiryi̱tu̱yadamu vicha̱da, jiryennuva̱yadamu vicha̱da, ti̱ta̱ju̱ jamirya niquejada jarye risa̱ju̱, ramuni̱ jirya̱va̱tara Ju̱denu niquejada jije̱vyedaju̱ jiryi̱ntumu, daryatiy sava̱tasara vadi rupi̱ra ji̱tya̱ja̱, jirye̱ntyama̱ daryaju̱ si̱tenu sami̱ni̱ Vu̱yntyityu̱ vu̱jyu̱. \s1 Crístu vichasara ravichu̱ jnu̱ñu; vu̱vyicha sanijya̱nvay jaryetasavay \r (Róma 9.32-33) \p \v 4 Jiryíti̱ ji̱ta simu, jiryatiy sajaryeta̱da Ju̱denu nu̱tyu ravichu̱ jnu̱ñuju̱ni̱; dañuma riñi rrachu nijya̱nvañi̱, su̱nu̱y Ju̱denu jaryi sami̱ni̱ sa̱tidye roriiy yajiju̱ sata. \v 5 Saroriiy variy jiryetya, nu̱tyu ravichu̱ jnu̱vye jiryevyicha sisa̱ daryaju̱ntiy, sa̱tidye roriiy yajiju̱ jasityi jirya̱jvaay jiintyevye saju̱, jiryatiy jiryi̱ntatya simu jvaayadaju̱yu, sadirye variy Jesucrístumusiy jirye. \v 6 Su̱tañu̱yada daryaju̱ jiryatiy nu̱chara darya: \q1 “Jirya̱jnu̱y, rabe rañijya̱nvay vicha̱damuni̱ ravichu̱, jiryatiy rajeryeta̱da roriy suru̱tya̱ju̱ni̱, jaryi sami̱ daryaju̱ raju̱ni̱. Ni̱tiy tuva̱chu simu, ne sa̱jada variy.” \m \v 7 Jiryejyu̱ ji̱ta, jiryatiy tuva̱chuvañuma jiryedye, savichasara jaryi sami̱, va̱ rijyu̱ jiryatimyu̱ ne rityuva̱churu̱y simu, savichasara \q1 “Javiryu̱tyasi̱ ravichu̱, jiryatiy riñi rrachoda rorijvaavyeñi̱, sabamya̱ Ju̱denu variy Jiryorimyuni̱ ravichu̱ jaryiñu̱ day.” \m \v 8 Savichasara \q1 “ravichu̱ casinu̱ya̱ta̱, ja̱mu ravichu̱ ripyarutedaju̱.” \m Rityi vichasara tuva̱chu̱sa̱miy ru̱patyeya̱ jijechipiya̱jadamu saniquejadana̱cho̱ju̱, daryatiy sabayada Ju̱denu rijyu̱ra. \p \v 9 Jirye ji̱ta vichasara nijya̱nvay jaryetasavay Ju̱denumu, nijya̱nvay jiintyasavay Ju̱denuju̱, jirya̱tidye jvaay vatajuu saju̱. Si̱tenu sanijya̱nvay jiryedye, jirya̱tidye tu̱chura sivaayada ti̱ttasara vijyo̱mujache, ni̱tiy natuyada juuchuveda nupocudinubesiy jirye, samirya vandajomuju̱. \v 10 Jiryatimyu̱ ne jiryevyichanu̱yada nijya̱nvay nta, jiryeñi̱day vicha Ju̱denu nijya̱nvay diye; jiryatimyu̱ ne jiryedyetyanu̱yadara sa̱ntyutya̱da, jiryeñi ji̱ta datya diyera. \s1 Vurya̱ntya vichasara Ju̱denu ni̱ru̱yadamuju̱ \p \v 11 Ravya̱tavay, rayasanta jirye, jiryatiy taji vichavay jijyomu vu̱y, vinu jañu̱vye jirya mucadimu vu̱y: Jirya̱ntya jiintye va̱cha ni̱ru̱yadajisiy, tapi ru̱vachara vu̱dyirya ni̱ru̱chara vuryi̱ntu jiyaro̱ju̱. \v 12 Jirya̱ntya vichasara samivye, tuva̱chu̱sa̱miy cabyimu, ramuni̱tiy dañuma rityu̱chuta nu̱tyu jamirya vichavay jirye, rirya̱diy samiy riva jiryevyichadeda, rirya̱tidye jchana̱tya rivani̱ Ju̱denu tamitya rundamu, jasityi sa̱murichenutanirya vuryivaayada murichirya. \p \v 13-14 Jirya̱ntya vichasara sabuvye, nijya̱nvay nusu̱yadamuju̱, Vu̱yntyityu̱ jtedamu, varimyata ja̱mu nutyityu̱muju̱, varimyata japumuju̱, jiryatiy sabay ja̱mu nutyityu̱ni̱ japu sa̱tidye tanuvu̱nu riy jamirya vichavay; ramuju̱ntiy, sa̱tidye jchana̱tya variryi samirya vichavantyidye. \v 15 Tapi sava̱ta Ju̱denu darya vu̱jyu̱, vurya̱tidye dasaniy samirya vu̱vyichadedata riy datyi̱sa̱miy, jiryatiy riñiquesarara nicyara̱y. \v 16 Vurya̱ntya jiriryi̱ra ratyadoda, ne vurya̱jarupanu jadchiñu̱ndyerya. Vurya̱ntya vichasara ratyanusavay, Ju̱denu muchechiy ratyadodamuju̱. \v 17 Vurya̱ntya vicha samirya rusa̱ ti̱ta̱ju̱. Vurya̱ntya va̱tasara riy vu̱tyeryi̱veda Jesucrístumu. Vurya̱ntya diy vu̱chuvu̱yadamu variy samirya siva Ju̱denu. Vurya̱ntya tuva̱chu ramu ja̱mu nutyityu̱ niquejada. \s1 Vurya̱jantyara Crístu vicha̱da paru̱tya̱danubesiy \p \v 18 Jirya̱tuva̱chu cumudemiy, jirya̱ntya vicha siityevay saju̱ jipyatru̱ jiryechuvu̱yadanube, ne vinu saju̱ jiryatiy samirya jachityi̱ni̱, jachipiya̱jadati̱ risa̱ju̱ni̱; saju̱ntiy jiryatiy nique̱rya dañi̱. \v 19 Tapi su̱canuy Ju̱denura vu̱ryityi jachi̱nityara paru̱tya̱da vicha̱da, jiryatiy jamirya jachipiya̱jadamu rirya̱rupanta vu̱y, jasityi vu̱jechi̱niy Ju̱denunijyu̱ jachipiya̱jadamu vu̱y. \v 20 ¿Chi̱ ra̱jchana̱tya varivyu̱y, chi̱? jiryatiy vu̱jechi̱nitya tapimusirya su̱veda, jiryatiy ti̱ jvay taji jvaayadiva vu̱y. Jasityi su̱veda samirya jvaayadiva vu̱y, vu̱jechi̱nitya tapimusiy varirya, rani̱ ji̱ta Ju̱denu jacharaju̱. \v 21 Ne jiryi̱nu̱y sanatuyada Ju̱denu rana̱cho̱ju̱ vu̱y, vurya̱tidye datyara jarupanusa̱da sayadaju̱, daryani̱ sadatya̱da Crístura jarupanusa̱da vuryeyadaju̱. Ni̱ni̱ vicha̱da jantyasi̱ vu̱jyu̱, vurya̱tidye jantya varirya savicha̱dantidye. \v 22 Tama̱ sani juuchuveda, tama̱, dantyamu̱y ne saquivu̱yada jiñiquejadata. \v 23 Varityi rirya̱vityiye̱yadani̱, ne su̱mutya̱jada javityiye̱yadamu variryi; varityi rirya̱rupanta̱dani̱, ne satu̱chuta̱da jamirya niquejadata riy, mitya su̱ntatya̱da Ju̱denumuju̱ra, jiryatiy sa̱chaniy vase rivaacha̱diva riy. \v 24 Sadirya yimutya̱jada jivyu̱vara vu̱jyuuchuveda, jasityi sabatyeda crusitya̱sa, vurya̱tidye vicha variy samivye Ju̱denu jtedamuju̱. Sajiintyama̱ daryaju̱ vu̱jyuuchuvedajisivyu̱y, sami̱sadeda Crístu vatajo̱musiy varivyu̱y, jiryatiy vu̱vyichanu̱yada jdiva̱jnuvay juuchuvedamu. \v 25 Vu̱vyichanu̱yada daryaju̱ nu̱tyu sa̱si̱ caravyentyi, vurya̱numityeñuma diye simuju̱ vu̱beyanu jnu̱tyi̱ntiy. \c 3 \s1 Nu̱tyura riryivyichasara ja̱mu̱vye \p \v 1 Daryamusintyi rirya̱siitye vatuy jivyanuju̱; tanu̱y vanu vicha̱siy tuva̱chu̱sa̱ Ju̱denu niquejadamu, sa̱tuva̱churu̱y variy jivyaturu̱y vicha̱damusiy, dañumamu̱y ne nana̱tu̱chu tara siva Ju̱denu niquejadanchiy. \v 2 Darya ra̱cha jiryatiy sa̱diy nanuvanu riva nanuvichadeda suvu̱yadamu, jiryatiy nani̱cha vaturu̱y samirya jvadiryu̱y jivyanuju̱. \v 3-4 Nanundani̱veda ra̱chasara jijechimyu, jiryatiy samirya jachityanu̱y daryaju̱ nada, ne jarupanta̱daju̱ ra̱cha nanundani̱veda, jiryatiy nanuvichasara siityejada jachityanu̱y, sabonu nani̱ntu, jaryi ramurichevay Ju̱denu diya daryaju̱ day. Rindani̱vay, ne rava̱tara jno̱jasiy pisiyada, dantyamu̱y ne saratyanuta̱ vandantiy, dantyamu̱y ne sujatyera jaryi murichevarya. \v 5-6 Darya jiryi̱nu̱y rivyichanu̱yada ta̱rijye̱myi vatuy, samirya vichavay, Ju̱denumu tuva̱chuvay; riryetyadoda jijechimyuyu, jiryatiy rivyichanu̱yada sabuvye jivyanuju̱, daryatiy nanusiityenu̱yada Sáraju̱be jivyanu Avurá̱bajyu̱, nani̱teda nutyityu̱ variñi̱. Jiryeñi̱cha nanudadyeñu jasityi jirya̱vichaniy samiryamu, ne jirya̱suvu̱y suvu̱charamo̱musiy. \p \v 7 Vaduy ji̱ta, daryantya rirye̱chasara datya̱da jachityavay jivyaturu̱sa̱, jiryatiy su̱ndejada Ju̱denu ni̱ vatura vadiiryo̱nu vanumusiy. Rirya̱jnu̱y vaduy samiy riñe̱cho̱ jivyatuy, jiryatiy ru̱mutya̱ jidchavu̱ rusa̱ra Ju̱denu jantyutya̱da, ju̱na̱re jnu̱yadaju̱, rañuma sura̱ varirya rityu̱choda sisa̱ Ju̱denu. \s1 Rirya̱rupanta samirya vu̱vyicha̱diva vu̱y \p \v 8 Rañique tamitya jiryiva ti̱ta̱ju̱, vurya̱ntya jachipiya̱sara vatajuu, vurya̱ntya vichasara vu̱tyeryi̱vedanijyu̱ jachipiya̱vay, jiryatiy jaryi vu̱vya̱ta vu̱y; vurya̱ntya jantyutya nu̱ñivajyuu vu̱y, samirya jachityavay vicha̱damuju̱. \v 9 Ne vurya̱murichenu taji vichadedatani̱ ni̱tiy vichaniy taji nta vu̱y, dantyamu̱y ne vurya̱javityiye̱ñi̱ ni̱tiy javityiye̱vyu̱y. Vurya̱ntya nique samirya sanijyu̱ jiñiya̱resiy, vu̱dyetya daryaju̱ sanatuyada Ju̱denu rana̱cho̱ju̱ vu̱y, vurya̱tidye jmutya̱ra samirya vicha̱da su̱tedamu. \v 10-12 Nu̱charanuma daryaju̱ Ju̱denu niquejadamu darya; \q1 “Ni̱tiy jnu̱ryu̱y, saramityaniryu̱y samiryamura jiryundantiy, sa̱ma̱ suutara va̱cha niquejada yitosiy, sa̱paru̱y riva quivu̱yadantiy. Sa̱ma̱ jiintye va̱cha vicha̱dajisiy, sa̱tidye vicha samirya; sa̱ma̱ va̱ta rana̱cho̱ samirya vichasa̱da, sa̱tidye sarye varirya. Tapi su̱nu̱y Ju̱denu samiy riñe̱cho̱ rityi vicha samivye su̱tedamuju̱, satuva̱chusara ji̱ta varirya rijechiñu̱yada. Sa̱numitye ji̱ta rirya̱jisiy jiryatiy va̱cha vichavadyeryi.” \p \v 13 Ne chi̱ ra̱chaniy tara jirye riva nu̱day, jiryetyi jiryiryi̱ vichadeda samirya. \v 14 Variñumatiy rirya̱rupanta samirya vicha̱divasiy jirye, jirye̱cha jchana̱tyasavay variy. Ne jirya̱suvu̱ñi̱ ti̱, dantyamu̱y jirya̱jnutay riñuma jatachu rata jiryetyuva̱chodajisiyu. \v 15 Jirya̱ntya bañi̱ Crístu jiryejechiy nutyityu̱ju̱, jirya̱ma̱ jachipiya̱ samiy, jirya̱tidye datya jmutya̱jada vijyo̱mujacheni̱ ni̱tiy jtaja̱nu yintuyadanchiy jirye, jiryatiy jiryentuy sa̱jiju̱. Jirya̱jmutya̱ tapimusiñi̱, jiryechuvu̱yadamusiy. \v 16 Jirya̱ntya vichasara samivye Ju̱denu diya, rirya̱tidye jada variy rityi tu̱chuta quivu̱yadamu jiryevyichadedivayu, jiryatiy Crístu siityari̱vay daryaju̱ jiryedye. \v 17 Sa̱tiy va̱ta Ju̱denu darya jiryejyu̱, dañuma rirya̱jarupanta samirya vichadedivasiy jirye; ne samirya jirya̱vichaniy nicyara̱ryi jiryatiy rirya̱rupanta jirye. \v 18 Tapi daryantiy, dañuma sani̱chanu̱yada Crístu sami̱, sa̱rupantatadeda Ju̱denu nicyara̱y vichavay vichadeda murichiryani̱, sabatyedama̱ variy rijyuuchuveda jiyadaju̱, sa̱tidye tuudityaniy Ju̱denu variryi. Dañuma ru̱vedara savu̱, sami̱sa̱da variy yintumusiy. \v 19 Su̱ntumusiy ji̱ta jiya̱da variy tu̱chu̱ ribeyanuju̱, jiryatiy tanuvu̱nujovimu riy. \v 20 Rivyichanu̱yada tuva̱chu̱sa̱miy daryaju̱, ja̱mu cartye jvaayadasa̱ra̱ju̱, jiryatiy sivaayada Novébay ta̱rirya; sajachi̱nitya̱da Ju̱denu tapimusirya nicyara̱y rivyichadeda nijya̱nvay variy, rarundasa̱ra̱ju̱ jasityi saparuta̱da ja̱ta riy, vinu mu̱nvañijyate ma̱cho̱jada riryiinra, jiryatiy rijeyada cartyevimu, ra̱ntyuyada ja̱ variy ruuva, jiryatiy rappa̱ya̱jada cartye variy ja̱mo̱va. \v 21 Daryamusintyi ra̱ntyuy ja̱ jiryiva jiryi̱tyu̱yadamusiy; ne jiryatiy rapu̱rya mi̱ jiryevyu̱vasiy, ramusiy ji̱ta, jiryatiy jiryi̱mutya̱ samirya jachityavay: “¡Jo, ratyuva̱chu!” Daryamuni̱ ra̱ntyuy nta ja̱ variy jiryiva Jesucrístu mi̱sa̱damusiy. \v 22 Ni̱ni̱ ji̱ta vichasara diye Ju̱denu nutyityudamyu, jiryatiy sito̱jadama̱ jarichumu, variñuma sasabodeda Ju̱denu saju̱ riy yipa̱vay, bayantu nutyityu̱miy jarye. \c 4 \s1 Vurya̱ntya jvaay jasicha̱ra̱ju̱tiy sasa̱y Ju̱denu vu̱y \p \v 1-2 Ramutiy, nu̱tyu savicha̱da Crístu paru̱cha̱riy jivyu̱mu, jirya̱ntya vanu̱tya darya jachipiya̱jadatayu, tapi ni̱tiy vicha paru̱cha̱riy vicha̱data jivyu̱mu, ni̱ni̱ paru̱y riva juuchuveda, sa̱tidye ramitya varirya jiryunda jijyomu Ju̱denu ni̱ru̱yadamu, ne sa̱vichasara jidyirya ni̱ru̱yadamu nu̱day. \v 3 Rasa̱ra̱numa ji̱ta jiryatiy ta̱riy vu̱vyichanu̱yada va̱cha ni̱ru̱yada jvaayadacanumiy, daryani̱ rivyichasara tuva̱chu̱sa̱miy. Vu̱vyichanu̱yada variy jarupadodacanumiy, va̱cha ni̱ru̱vye, niyu̱yadacanumiy jarye, ra̱ya̱jomu jiya̱dacanumiy risa̱ju̱ vu̱y. Vu̱vyichanu̱yada variy taji nta vichavay, jiiputerana̱cho̱ju̱ jachipiya̱jadamuntiy, jiryatiy Ju̱denu ju̱bachara vurya̱jisirya. \v 4 Rityi̱tta ji̱ta tavay varivyu̱y jiryatimyu̱ ne vu̱ryupiryu̱y datyi̱sa̱miy rusa̱ nu̱day, rirya̱vityiye̱ variy riva vu̱y. \v 5 Rirya̱ntyate tu̱chu siva Ju̱denu dárya rivatiy sa̱chaniy tara rivyicha̱diva ti̱ta̱ju̱ jnu̱vyeyu, diibyimiy jarye. \v 6 Ramuni̱tiy satu̱choda Jesúsra samitu̱choda ruuva, diibyimivya jarye, rirya̱tidye jnu̱jeya̱sara ta̱rijyu̱ yintumu, Ju̱denu jtedamuju̱, dañuma ridyiiyada nu̱tyu tavay diijeya̱sara jijyuuchuvedaco̱siy. \p \v 7 Ratuudiñumara ti̱ta̱ju̱ vu̱pyaruteda, ramuni̱ jirye̱cha datyanuvay, vani̱ravay jarye, jirya̱tidye jachipiya̱ Ju̱denujsa̱ tu̱chodaju̱ variy. \v 8 Jirya̱ntya va̱ta jaryi nu̱ñi jiryeyu, tapi vu̱vya̱ta̱damu vu̱ryamityara rajuura vu̱tyevay juuchuveda. \v 9 Jirya̱ntya jmutya̱ jañu̱vye nu̱ñi jiryeyu, samirya jachipiya̱jadamuju̱. \v 10 Jiryatiy sasa̱yada Ju̱denu nu̱ñi ti̱quira tara ratatiy rirya̱jmu̱tya riy jityevay, vurya̱ntya jmu̱tya nu̱ñivajyuu vu̱y, daryatiy vuryi̱mutya̱ra jaryedo simusiy. \v 11 Ni̱tiy jmu̱tya jiñiquejadata, sa̱ntya nique Ju̱denuju̱; ni̱tiy jmu̱tya jvaayadata, sa̱ntya jvaay daryasa̱ra̱ju̱tiy sasa̱y Ju̱denu savanu̱yadayu, rirya̱tidye jchana̱tya nijya̱nvay rivani̱ Ju̱denu, Jesucrístu jtyamu. Simuni̱ ji̱ta ra̱chasara ti̱ta̱ju̱ vanda, nusu̱yada nutyityu̱ ti̱ta̱ju̱ ju̱na̱reju̱. Daryani̱ ra̱ma̱cho̱sara ti̱ta̱ju̱. \s1 Paru̱cha̱riy vicha̱data rirya̱jiyasanta vu̱y \p \v 12 Ravya̱tavay, ne jirya̱ti̱tta ra̱jiju̱ jantyasarayu, ratatiy sa̱jantya Ju̱denu nu̱tyu jiidatya nta jirye. Tama̱ tara ti̱ttasara rani̱cha, tama̱. \v 13 Jirya̱ntya jchana̱chara ramu daryasa̱ra̱ju̱tiy riti̱ jarupantasa̱da Crístusa̱, jiryatiy jiryeyaru̱ryara, jirya̱tidye jchana̱y jiyaro̱va̱ya̱jadamuju̱, sa̱numatiy dityanura jidyanu̱yada. \p \v 14 Rityi javityiye̱ Crístu jtya jiyadasiy jirye, jirye̱cha variy jchana̱tyasavay riva, tapi ra̱cha Ju̱denu Jnutu danu̱yada jiryiva variy. \v 15 Jatyi savicha ji̱ta ti̱ jiryetyenu ju̱vi̱, dantyamu̱y ne paranu̱ni̱, dantyamu̱y ne va̱cha jvaarya, dantyamu̱y ne ti̱sa̱ jityenu̱rya, ramutimyu̱ ne rirya̱vichaniy tarani̱. \v 16 Ni̱tiy vicha jarupantasi̱ jiryatiy sasiityari̱ daryaju̱ni̱ Crístu, ne sa̱jada variy jichiityari̱jadiva, sa̱ntya jchana̱tyani̱ Ju̱denu variy ramusiy. \v 17 Riti̱ma̱ ji̱ta rarunda sa̱tidye jo̱ta vichadeda Ju̱denu tara nta riy jiñijya̱nvay, rijyuuchuveda jiyadaju̱. Jiryatiy rajo̱ta munatya vu̱ñijyu̱, nu̱tyurani̱ntiy ra̱cha tamitya riñijyu̱ rityimyu̱ ne tuva̱churu̱y samitu̱chodamu jiryatiy Ju̱denumusirya. \v 18 Paru̱cha̱rimyusityi vu̱ñi ramitya, jiryatiy su̱tedamu samivyevyu̱y, ¿te rirya̱jto̱ variy rityimyu̱ ne datyaru̱ñi̱ Ju̱denu, te? jiryatiy juuchatavay jarye risa̱ju̱ riy. \v 19 Ramuni̱tiy jiryatiy paru̱cha̱riñube vu̱chiityari̱ni̱ Ju̱denu yitedamu, vurya̱ntya jnutatyani̱ vuryi̱ntu simu Vuryi̱ndenu, samiy vu̱vyichadedamu vurya̱ntya jnutatyani̱ vuryi̱ntu simu, ni̱timyu̱ ne quivu̱yada sadatya bayada ju̱na̱re jnu̱yadaju̱ni̱. \c 5 \s1 Rirya̱jnu̱tya rimyityumiryi Ju̱denu siityari̱vay \p \v 1-2 Jiryatiy ravyicha Ju̱denu siityari̱vay jnu̱tyi̱, ratyu̱chu vijyo̱mujachentirya jiryatiy radyi riva saparu̱tya̱da Crístu, ra̱datya sisa̱ntirya vandantiy, jiryatiy sa̱dityanu Ju̱denu variy simura. Ramuni̱ rayasanta jirye ratyevay jnu̱tyavay: Jirya̱ntya potyaniy Ju̱denu niquejadata riy sasiityari̱vay jiquebyimu. Jirya̱ntya jnu̱tyasara vani̱ra jachityavaryi, Ju̱denu jtedamuju̱, ramuni̱timyu̱ ne su̱nu̱tyataniy ti̱ jirye, dantyamu̱y ne jirya̱tidye ca̱na̱rya criquiy rapu̱rya ramusiy. \v 3 Dantyamu̱y ne jirya̱saboniy nu̱tyu nutyityu̱miryi Ju̱denu siityari̱vay; jirye̱cha ji̱ta jantyasavay samiy vicha̱daju̱ rijyu̱ variy. \v 4 Sa̱numatiy ju̱ti̱ jnu̱tyavay nutyityu̱ Jesús, jichiityari̱vay jnu̱tyi̱, jirya̱jmutya̱ variy simusirya jiyaru̱rya vanda parenu day, jiryatimyu̱ ne vana̱y jarapu̱ryara. \p \v 5 Daryamusintyi rayasanta jirye vadero̱vay, jirya̱ntya tuva̱chu ruumu rimyityumiy. Jirya̱ntya tuva̱chu ti̱ta̱ju̱ nu̱ñi jirye yimu. Siityejada jachityavay jirye̱cha, nu̱charanuma daryaju̱ Ju̱denu niquejadamu darya: \q1 “Sayaro̱nu Ju̱denuni̱ yinnuva̱ñu, sasa̱y ji̱ta yimu̱tya̱dani̱ jiryatimyu̱ ne yinnuva̱ñu dañi̱.” \p \v 6 Ramuni̱ jirye̱chasara sabonusavay Ju̱denu datya̱damusiy, sa̱tidye nubesityaniy samiryundamu variy jirye. \v 7 Jirya̱ntya jatyara jijechipiya̱jada sanijyu̱, jiryatiy su̱nu̱tyasara daryaju̱ jirye. \p \v 8 Jaryi yinu̱tyavay jirye̱cha, jirya̱tidye jnu̱tyanumaya̱ sa̱jisiy bayantu nutyityu̱ Satanásiyu, tapi savu̱taya̱sara nijya̱nvañe̱cho̱, ripyarutedaju̱, nu̱tyu nibyi jachi̱jadacanu. \v 9 Jirya̱ntya vanu̱tya jityuva̱chodamu sa̱jisintyiyu, jiryedyetya daryaju̱: ridyetyana̱ya̱ jiryetyevantyirya darya paru̱tya̱dantiy, ti̱ta̱ju̱ vicha̱divantiy. \v 10 Jiryeñumatiy datya taraquideju̱ra paru̱tya̱da sayadaju̱, sa̱ratyanu Ju̱denu samivyejyu̱ variy jirye, sa̱suru̱tyaniy variy risa̱ju̱ jirye, sa̱vanu̱tyaniy variy jiryentyi. Ni̱ni̱ sa̱y ti̱ta̱ju̱ vu̱rya vuryentyutya̱daju̱, jiryatiy sanatuy jivyichajo vandajomuju̱ vu̱y, sadenu Crístumusiy jiñatuyada ju̱na̱re jnu̱yadaju̱ vu̱y. \v 11 ¡Saju̱ ji̱ta ra̱chasara vanda nusu̱yada ju̱na̱reju̱! ¡Daryanuma ra̱chajaya̱sara! \p \v 12 Rañú̱mya̱ra jirya caterade jiryejyu̱. Rañú̱y Sinubánutara, ni̱tiy jiryi̱tay jityeryi̱ tuva̱chura. Rayasanta̱siy catera nú̱charata jirye, ratyu̱chuma̱ ji̱tara si̱tenu Ju̱denu sa̱yada vuryeyadaju̱. Jirya̱ntya rupade jijechityara. \v 13 Rimyu̱chuvay jiryetyevay siityari̱vajyuuyu, jiryatiy Babinóniyamu vichavaryi, Ju̱denu jaryetasavay jidchavu̱ jirye. Daryantiy samu̱chuvay Márcu jirye, radyenu ri̱tay daryaju̱ni̱. \v 14 Jirya̱ntya mu̱chuvay Ju̱denu va̱ta̱damu nu̱ñi jiryeyu. Samirya jirye̱cha ti̱ta̱ju̱ jiryatiy Jesucrístumu jirye. \cls Sayanuma Pyítru