\id MRK - NGONI BIBLE VERSION
\ide UTF-8
\h Maluko
\toc1 Lilovi la Bwina liyandikwi na Maluko
\toc2 Maluko
\toc3 Mak
\mt2 Lilovi la Bwina liyandikwi na
\mt1 Maluko
\imt Ulongolelu
\ip Lilovi la Bwina liyandikwi na Maluko ndi chitabu chimonga pagati ya vitabu mcheche vya Lilaganu la Mupya vyevidandaula kutama kwa Yesu pamulima apa. Kila chitabu chikemelewa “Injili.” Mana yaki “Lilovi la Bwina.” Na vitabu vyenivyo vyayandikwi na Matei na Maluko na Luka na Yohani peamali kufwa Yesu. Lilovi la Bwina leliyandikwi na Maluko ndi chitabu chihupi neju pagati ya vitabu vyoha mcheche vya Lilovi la Bwina. Mewa yisadikika kuvya ndi chitabu cha utumbulanu kuyandikwa muvitabu vyenivyo, na chayandikwi pagati ya mwaka 65 mbaka 70 peamali kuvelekewa Yesu. Vasomi vamahele visadika kuvya chayandikwi pamuji wa ku Loma ndava ya kuvakangamalisa mtima vandu vevakumsadika Yesu vevatama ku Loma kula.
\ip Liina lingi la Maluko lavi Yohani Maluko, ndi avi muyavi wa Mtumi Pauli na Banaba nambu alaumiwi pala peajiwusili mulugendu lwavi lwa kumhengela Chapanga, Matendu (musula, 13:13). Palongolo Maluko ahambili kavili lugendu na Banaba, Matendu (musula, 15:37-39). Maluko mewa amanyikini neju kuvya nkozi wa papipi wa Petili (1 Petili 5:13). Nambu Maluko avi msongolo mdebe lukumbi Yesu itumbula lihengu laki. Vasomi vamahele visadika kuvya Maluko ayandiki chitabu ichi kuhuma mumalongesi ga Petili ndava ya Yesu na malongesi ago ndi chanzu chikulu cha Chitabu ichi, mu Lilovi la Bwina ili, Maluko ilongela neju ndava ya vawuliwa va Yesu na mawuliwu ga Yesu mulusenje lwa mulima.
\iot Gegavi
\io Maluko itumbula kwa kuchilongelala chitabu chaki (musula, 1:1-13).
\io Kangi Maluko ijova ndava ya lihengu la Yesu peavili ku Galilaya (musula, 1:14-8:21).
\io Kavili ijova kuuvala lugendu lwa Yesu kuhamba ku Yelusalemu (musula, 8:22-10:52).
\io Maluko imalakisila mukuyandika malovi ga Yesu peavili ku Yelusalemu pamonga na kufwa kwa Yesu na kuyuka kwaki (musula, 11:1-16:8).
\c 1
\s Yohani Mbatizaji itendelekela njila ndava ya Yesu Kilisitu
\r (Matei 3:1-12; Luka 3-18; Yohani 1:19-28)
\p
\v 1 Wenuwu ndi utumbula wa Lilovi la Bwina la Yesu Kilisitu, Mwana wa Chapanga. 
\v 2 Yatumbwili ngati chaalotili Isaya mweavi mlota wa Chapanga,
\q “Yuwanila, Chapanga ajovili, ‘Nikumtuma mjumbi wangu akulongolelayi,
\q kukutendelekela njila yaku.’
\q
\v 3 Mundu mmonga ijova kwa lwami luvaha kulugangatu, ‘Mumtendekela Bambu njila yaki,
\q mgolosayi pala peibwela kupita!’ ”
\p
\v 4 Yohani Mbatizaji atamayi kulugangatu, akavakokosela vandu na kuvabatiza, akavajovela, “Mleka kumbudila Chapanga na mubatiziwa na Chapanga yati akuvalekekesa kumbudila kwinu.” 
\v 5 Vandu vamahele kuhuma pamulima woha wa ku Yudea na kumuji wa Yelusalemu vahambili kumuyuwanila Yohani, vayidakili kuvya vambudili Chapanga, namwene avabatizi mumfuleni Yoludani.
\p
\v 6 Yohani awalili nyula zezatenganizwi kwa mangoma ga hinyama yeikemiwa ngamiya, akungi mkungi wa chikumba muchiwunu, alili mambalanguli na wuchi wa kudahi. 
\v 7 Ndi akakokosa akajova, “Mweibwela hinu naha mumbele yangu ana makakala kuliku nene. Nene nakuganikiwa hati kugundama kuwopola nyosi za champali zaki. 
\v 8 Nene nikuvabatiza kwa manji, nambu mwene alavabatiza kwa Mpungu Msopi wa Chapanga.”
\s Kubatiziwa na kulingiwa kwa Yesu
\r (Matei 3:13-4:11; Luka 3:21-22; 4:1-13)
\p
\v 9 Magono genago, Yesu abwelili kuhuma ku Nazaleti, muji wewavi ku Galilaya na akabatiziwa na Yohani mumfuleni Yoludani. 
\v 10 Yesu pahumili mumanji, akalola kunani kwa Chapanga kudindwiki, na Mpungu Msopi ihelela panani yaki ngati ngunda. 
\v 11 Lwami lwa Chapanga lukayuwanika kuhuma kunani kwa Chapanga, lukajova, “Veve ndi Mwana wa chiganu changu mweniganisiwi nayu.”
\p
\v 12 Bahapo Mpungu Msopi akamlongosa kuhamba kulugangatu, 
\v 13 akatama kwenuko magono alobaini, kuni ilingiwa na Setani. Nambu avi pamonga na hinyama ya mdahi, na vamitumu va kunani kwa Chapanga vakavya kumtangatila.
\s Yesu akuvakemela valova somba mcheche vamlanda
\r (Matei 4:12-22; Luka 4:14-15; 5:1-11)
\p
\v 14 Yohani peakungiwi muchifungu, Yesu akahamba ku Galilaya kuvakokosela vandu Lilovi la Bwina la Chapanga. 
\v 15 Akajova, “Lukumbi luhikili, Unkosi wa Chapanga uhegelili, hinu mleka kumbudila Chapanga na kusadika Lilovi la Bwina!”
\p
\v 16 Yesu peapitayi mumhana ya nyanja Galilaya avaweni valova somba vavili. Avi Simoni na mlongo waki Andelea valovayi somba kwa ngwanda zavi mumanji.\fig Mundu ilova somba na ngwanda. |src="07 Fishing.jpg" size="col" ref="1:16"\fig* 
\v 17 Yesu akavajovela, “Munilandayi, na nene yati nikuvapela lihengu la kuvaleta vandu kwangu ngati chemwilova somba.” 
\v 18 Bahapo ndi vakazileka ngwanda zavi vakamulanda.
\p
\v 19 Yesu peahegalili cha palongolo akavalola Yohani na mlongo waki Yakobo vana va Zebedayo vavi muwatu wavi vatengeneza ngwanda zavi. 
\v 20 Bahapo Yesu akavakemela, ndi vakamleka dadi wavi Zebedayo na vahenga lihengu vevavi muwatu, vakamulanda Yesu.
\s Mundu mweavi na mzuka
\r (Luka 4:31-37)
\p
\v 21 Yesu na vawuliwa vaki vakahamba kumuji wa Kapelanaumu. Ligono la Kupumulila palahikili, Yesu akayingila munyumba ya kukonganekela Vayawudi, akatumbula kuvawula malovi ga Chapanga. 
\v 22 Vandu voha vevamuyuwini vakakangaswa neju namuna ya kuwula kwaki, muni awula lepi ngati Vawula va Malagizu, nambu awulayi ngati mundu mweavi na uhotola.
\p
\v 23 Ndi lukumbi lulalula, mundu mweatalaliwi na mizuka avi munyumba ya kukonganekela Vayawudi vakaywanga, 
\v 24 akajova, “Yesu wa ku Nazaleti, ukutiganila kyani tete? Ubweli kutikomakesa? Nikumanyili veve ndi yani, veve ndi Wamsopi wa Chapanga!”
\p
\v 25 Yesu akauhakalila mzuka wula. Akaujovela, “Guna, muwuka mundu uyu!”
\p
\v 26 Mzuka wula ukamnyugusa mundu yula kwa makakala kuni ukavembeneka kwa lwami luvaha, ukamuwuka mundu yula. 
\v 27 Vandu voha vakakangasa neju na kukotana, “Nakugalola mambu ngati aga? Chakaka mawuliwu aga gana uhotola! Mundu mwenuyu ihotola hati kuvinga mizuka mihakau na yene yeyidakila.”
\p
\v 28 Kangi malovi gakumvala Yesu gakadandasika kanyata pamuji woha ku Galilaya.
\s Yesu akuvalamisa vandu vamahele
\r (Matei 8:14-17; Luka 4:38-41)
\p
\v 29 Yesu na vawuliwa vaki Yakobo na Yohani, vakawuka munyumba za kukonganekela Vayawudi vakahamba pamonga kunyumba ya Simoni na Andelea. 
\v 30 Mkohanu waki Simoni agonili palusongwani ndava alwalayi neju. Yesu pahikili pala ndi kanyata vakamjovela utamu wa mau yula. 
\v 31 Yesu akamhambila mau yula, akamkamula chiwoko akamuyinula. Ndi utamu ula ukamleka, akatumbula kuvatelekela.
\p
\v 32 Kimihi, palatipimi lilanga vandu vamuletili Yesu vatamu na vandu vevatalaliwi na mizuka voha. 
\v 33 Vandu vamahele va muji wula vakalundimana kuvala ya mlyangu. 
\v 34 Namwene akavalamisa vandu vamahele vevalwalai matamu ndalindali, ayivingili mizuka yamahele yeyavatalali vandu, nambu nakuyileka mizuka yijova chindu muni yamanyili mwene ndi yani.
\s Yesu ikokosa ku Galilaya
\r (Luka 4:42-44)
\p
\v 35 Chilau yaki hambakucha, Yesu akahamba kuchiyepela akatumbula kumuyupa Chapanga. 
\v 36 Ndi Simoni na vayaki vakahamba kumlonda. 
\v 37 Pevamuweni vakamjovela, “Vandu voha vakukulonda.”
\p
\v 38 Yesu akavayangula, “Tihamba na mumiji yingi ya papipi nikakokosayi na kwenuko mewa muni nibweli ndava yeniyo.”
\p
\v 39 Hinu akahamba pandu poha pa Galilaya akakokosa munyumba za kukonganekela Vayawudi na kuyivinga mizuka.
\s Yesu akumlamisa mundu mweavi na mabudi
\r (Matei 8:1-4; Luka 5:12-16)
\p
\v 40 Ligono limonga mundu mmonga mweavi na mabudi, amhambalili Yesu, akafugama, akamuyupa, “Ngati wigana uhotola kuninyambisa.”
\p
\v 41 Yesu akamhengela lipyana akatalambula chiwoko na kumpamisa, akamjovela, “Nigana, unyambasikayi!” 
\v 42 Bahapo mabudi gakamuwuka mundu yula akalama. 
\v 43 Kangi Yesu akamjovela, ahamba kanyata na kumlagiza, 
\v 44 “Yuwanila, kotoka kumjovela mundu yoyoha lijambu lenili. Nambu uhamba ukajilangisa kwa Mteta na ukawusa luteta ndava ya kulama kwaku, ngati chehamwili Musa kulangisa kuvya ulamili.”
\p
\v 45 Nambu mundu yula akahamba, akatumbula kudandaula malovi gala pandi zoha. Ndava yeniyo, hati Yesu nakuhotola kuyingila pamuji wowoha hotohoto, ndi yamuganili kutama kuchiyepela. Pamonga na genago vandu vamuhambalili kuhuma kila upandi.
\c 2
\s Yesu akumlamisa mundu mweapoli
\r (Matei 9:1-8; Luka 5:17-26)
\p
\v 1 Gapitili magono Yesu akawuya kavili Kapelanaumu, vandu vakayuwana kuvya avili kunyumba. 
\v 2 Hinu, vandu vamahele vakambwelela vakamema mugati na kuvala hati kawaka nafwasi pamlyangu. Yesu avakokoselayi ujumbi waki. 
\v 3 Lukumbi lwenulo vakabwela vandu mcheche vamletili mundu mweapolili kwa Yesu. 
\v 4 Nakuhotola kumuhikisa kwa Yesu ndava ya msambi wa vandu. Hinu vakapekenyula kuchituvilu pandu peavili Yesu. Pavamali kubowola pandu pala vakamuhelesa mundu yula kuni agonili pampasa. 
\v 5 Yesu peayiwene sadika yavi akamjovela mundu mweapoli yula, “Mwana vangu, ulekekiswi kumbudila Chapanga waku.”
\p
\v 6 Vawula vangi va Malagizu ga Chapanga geampeli Musa vevatamili penapo vakaholalela mumitima yavi, 
\v 7 “Ihotola wuli kujova genaga? Akumliga Chapanga! Kawaka mundu mweihotola kulekekesa kubuda nambu ndi mmonga Chapanga ndu.”
\p
\v 8 Bahapo Yesu agamanyili maholo gavi, akavajovela, “Ndava kyani mwiholalela mumitima yinu mambu ago? 
\v 9 Chindu choki changa hotoleka kumjovela mundu mweapolili, ‘Ulekekiswi kumbudila Chapanga,’ Amala ‘Yimuka, tola mpasa waku Uhambayi?’ 
\v 10 Nambu nigana mumanyayi kuvya Mwana wa Mundu ana uhotola pamulima wa kulekekesa vandu vevakumbudila Chapanga.” Ndi amjovili mwaapoli yula, 
\v 11 “Nikukujovela, yimuka, tola mpasa waku uhamba kunyumba yaku!”
\p
\v 12 Na vandu voha pavamlolokesa mundu yula, balapala akayima na kutola mpasa waki akahamba. Vandu voha vakakangasa na vakamlumbalila Chapanga, vakajova, “Katu nakulilola lijambu ngati lenilo hati padebe!”
\s Yesu akumkemela Lawi amlandayi
\r (Matei 9:9-13; Luka 5:27-32)
\p
\v 13 Yesu akawuka penapo akahamba pamuhana ya nyanja ya ku Galilaya. Ndi msambi wa vandu wamulandili, mwene akatumbula kuvawula. 
\v 14 Ndi paagendayi amuweni Lawi mwana wa Alufayo atamili munyumba ya kutolela kodi. Yesu akamjovela, “Bwela nilandayi.” Ndi Lawi akayima akamulanda.
\p
\v 15 Mwanakandayi Yesu avi kunyumba ya Lawi ilya chakulya. Vatola kodi vamahele na vandu vevajovekini kuvya vakumbudila Chapanga na vevamlandayi Yesu. Na vamahele wavi valili chakulya na Yesu pamonga na vawuliwa vaki. 
\v 16 Hinu, Pagati ya vawula vangi va Malagizu vevavi Vafalisayu pavamuweni Yesu ilya pamonga na vandu vevajovikini kuvya vakumbudila Chapanga na vatola kodi, vakavakota vawuliwa vaki, “Ndava kyani ilya pamonga na vandu ngati ava?”
\p
\v 17 Yesu peayuwini akavajovela, “Vangalwala nakumgana mlamisa, nambu vatamu ndi vevakumgana mlamisa. Nabweli lepi kuvakemela vandu vabwina, nambu nabweli ndava ya kuvakemela vevajovikini kuvya vakumbudila Chapanga.”
\s Lijambu la kujihinisa chakulya
\r (Matei 9:14-17; Luka 5:33-39)
\p
\v 18 Lukumbi lumonga vawuliwa va Yohani na Vafalisayu vavi mukujihinisa kulya chakulya. Vandu vangi vakamkota Yesu, “Ndava kyani vawuliwa va Yohani na va Vafalisayu vakujihinisa kulya chakulya nambu vawuliwa vaku nakukita genago?”
\p
\v 19 Yesu akayangula, “Wu, vevagongoliwi kumselebuko wa ndowa yikuvagana kujihinisa chakulya kuni vavi pamonga na mkolo ndowa? Nakuhotola kujihinisa chakulya lukumbi lwoha pevivya na mkolo ndowa. 
\v 20 Nambu yati lubwela lukumbi lwa mkolo ndowa paiwusiwa pagati yavi, lukumbi ulo ndi pavakujihinisa chakulya.”
\p
\v 21 “Kawaka mundu mweitota chilaka cha nyula ya mupya mulindimula la nyula. Ngati akakita chenichi chilaka cha mupya yati chinyalala na chipapula lindimula lenilo neju. 
\v 22 Avi lepi mundu mweisopa divayi ya mupya mumahaku gachikumba gegalalili. Ngati akakitayi chenicho, divayi peyitutumuka yati yipapula mahaku ga chikumba gala na divayi pamonga na mahaku ga chikumba yati gipapuka na kuyitika. Divayi ya mupya yisopewa mumahaku gamupya!”
\s Bambu wa Ligono la Kupumulila
\r (Matei 12:1-8; Luka 6:1-5)
\p
\v 23 Ligono limonga la Kupumulila, Yesu pamonga na vawuliwa vaki vapitayi mumgunda wa nganu. Vawuliwa vaki vakatumbula kudenya njechela ga nganu kuni vigenda. 
\v 24 Vafalisayu vakamkota Yesu, “Lola hoti! Ndava kyani vawuliwa vaku vikita lijambu lelibesiwi pa Ligono la Kupumulila?”
\p
\v 25 Yesu akavayangula, “Wu, mwangasoma cheakitili Daudi na vayaki njala peyavavinili? 
\v 26 Daudi ayingili mu Nyumba ya Chapanga na kulya mabumunda yeyavikiwi luteta ndava ya Chapanga. Lijambu lenili lakitiki lukumbi Abiasali avili Mteta Mkulu. Kulandana na Malagizu ndi vakulu va kuteta vene ndu vevaganikiwa kulya mabumunda genago. Nambu Daudi alili, na kuvapela vayaki.”
\p
\v 27 Hinu, Yesu akavajovela, “Ligono la Kupumulila lavikiwi ndava ya kuvatangatila vandu, lepi vandu kulihengela Ligono la Kupumulila. 
\v 28 Hinu, Mwana wa Mundu ndi Bambu hati pa Ligono la Kupumulila.”
\c 3
\s Yesu akumlamisa mundu mweagogodili chiwoko
\r (Matei 12:9-14; Luka 6:6-11)
\p
\v 1 Yesu akayingila kavili munyumba ya kukonganekela Vayawudi na mugati mula kwavili na mundu mweagogodili chiwoko. 
\v 2 Mugati mula kwavi na vandu vangi pagati yavi valindilayi kumlola Yesu, ngati akumlamisa mundu yula Ligono la Kupumulila, muni valonda chindu cha kumtakila. 
\v 3 Yesu akamjovela mundu yula mweagogodili chiwoko, “Bwela uyima palongolo ya vandu.” 
\v 4 Kangi Yesu akavakota, “Malagizu gitu yijova wuli pa Ligono la Kupumulila? Chabwina kumtangatila mundu amala kumlemasa? Kusangula amala kukoma?”
\p Nambu vene vakaguna. 
\v 5 Yesu akavalolokesa voha cha ligoga, mtima ukamvina ndava ya kunonopa kwa mitima yavi. Kangi akamjovela mundu yula “Golosayi chiwoko chaku.” Namwene akachigolosa ndi chikalama kavili. 
\v 6 Bahapo Vafalisayu vakahuma kuvala, vakajovesana pamonga na vandu va chikundi cha Helodi ndava ya mpangu wa kumkoma Yesu.
\s Msambi wa vandu pamuhana ya nyanja
\p
\v 7 Yesu na vawuliwa vaki vakawuka penapo, vakahamba pamhana ya nyanja na msambi wa vandu wamulandili. Vandu venavo vahumili ku Galilaya na ku Yudea, 
\v 8 na ku Yelusalemu na ku Idumea na kumwambu ya mfuleni Yoludani na ku Tilo na Sidoni. Vandu venavo vamahele vamuhambalili Yesu ndava ya kuyuwana mambu gamahele geakitili. 
\v 9 Ndava ya msambi wa vandu Yesu akavajovela vawuliwa vaki vamutendelekela watu udebe, ndava ya kuyepa msambi wa vandu ukoto kumuhinya. 
\v 10 Ndava avalamisi vandu vamahele, hinu voha vevavi na matamu vakavya kumuhinya muni vahotola kumpamisa. 
\v 11 Vandu vevatalaliwi na mizuka mihakau ndi kila pavamuwene Yesu vakagwilingana palongolo yaki, na kuywanga, “Veve ndi Mwana wa Chapanga!”
\p
\v 12 Nambu Yesu akayihakalila kwa makakala mizuka mihakau yila yikotoka kummanyisa kwa vandu.
\s Yesu akuvahagula vamitumi kumi na vavili
\r (Matei 10:1-4; Luka 6:12-16)
\p
\v 13 Kangi Yesu akahamba kuchitumbi akavakemela veavaganili, ndi vakamhambila, 
\v 14 mwene akavahagula vandu kumi na vavili akavakemela vamitumi, muni vavyai pamonga nayu muni avatuma kukokosa, 
\v 15 mewa vavyai na uhotola wa kuvinga mizuka.
\p
\v 16 Hinu, kumi na vavili vevahaguliwi vala. Simoni ndi Yesu ampeli liina la Petili, 
\v 17 na Yakobo na Yohani vana va Zebedayo, venavo Yesu avapeli valongo vavili liina lingi avakemili Bonelige, mana yaki “Vana va Kubuluma amala, vandu va chipyau.” 
\v 18 Vangi vavi Andelea na Filipi na Batolomei na Matei na Tomasi na Yakobo mwana wa Alufayo na Tadayo na Simoni mweikemiwa Zeloti, ndava avili mundu wa kukengelela mulima waki, 
\v 19 na Yuda Isikalioti mweabweli kumugeukila Yesu.
\s Yesu na Belizebuli
\r (Matei 12:22-32; Luka 11:14-23; 12:10)
\p
\v 20 Kangi Yesu akahamba kunyumba, kwenuko msambi wa vandu ukamlanda kavili, Yesu na vawuliwa vaki nakuvya na nafwasi ya kulya. 
\v 21 Hinu valongo vaki pevayuwini genago, vakawuka kuhamba kumkamula muni vaholalela manya ipenga.
\p
\v 22 Pagati ya vawula vangi va Malagizu vevahelili kuhuma ku Yelusalemu, vakajova, “Mwenuyu atalaliwi na Belizebuli! Kwa makakala ga mkulu wa mizuka akuyivinga mizuka.”
\p
\v 23 Yesu akavakemela akavajovela kwa miluhumu, “Setani ihotola wuli kumvinga Setani? 
\v 24 Ngati unkosi umonga ulekangini chikundi chikundi weutovana, unkosi wenuwo nakuhotola kusindimala. 
\v 25 Ngati vandu va nyumba yimonga valekangini chikundi chikundi yati yigwa. 
\v 26 Hinu ngati, unkosi wa Setani ulekangini chikundi chikundi, wisindimala lepi, ndi wivya lepi na makakala.”
\p
\v 27 “Avi lepi mundu mweihotola kuzangila nyumba ya mundu mweavi na makakala na kumnyaga vindu vyaki changali hoti kumkunga mundu mwenuyo. Penapo ndi yati ihotola kumnyaga vindu vyaki.”
\p
\v 28 “Chakaka nikuvajovela, vandu yativilekesewa kumbudila Chapanga kwoha na kumliga kwavi kwoha. 
\v 29 Nambu mweakumliga Mpungu Msopi, katu Chapanga akumlekekesa lepi, ndi ivya mbudingana wa magono goha gangali mwishu.” 
\v 30 Yesu ajovili genago ndava vandu vajovili kuvya, “Ana mzuka.”
\s Nyina na valongo vaki Yesu
\r (Matei 12:46-50; Luka 8:19-21)
\p
\v 31 Nyina wa Yesu na valongo vaki vakabwela vakayima pavala, vakamtuma mundu mmonga akamkemela mugati mula. 
\v 32 Msambi wa vandu watamili kumtindila Yesu mundu mmonga akamjovela, “Lola nyina waku na valongo vaku vavi kuvala, vakukulonda.”
\p
\v 33 Yesu akavajovela, “Nyina wangu na valongo vangu ndi vayani?” 
\v 34 Kangi akavalola voha vevatamili kumtindila mwene, akajova “Mlola! Nikuvalola ava ngati Nyina wangu na valongo vangu. 
\v 35 Mundu yoyoha yula mweihenga gakumganisa Chapanga, mwenuyo ndi mhaja wangu kavili mlumbu wangu mewa nyina wangu.”
\c 4
\s Luhumu lwa mundu mweimija mbeyu
\r (Matei 13:1-9; Luka 8:4-8)
\p
\v 1 Yesu akatumbula kuvawula kavili kumwambu ya nyanja ya Galilaya. Ndava ya msambi uvaha wa vandu wewamtindili yaganikiwi ayingila muwatu na kutama, vandu voha vasigalili kundumba. 
\v 2 Ndi penapo avawuli mambu gamahele kwa miluhumu, akavajovela.
\p
\v 3 “Muyuwanila hoti! Mundu mmonga ahambili kumgunda kumija mbeyu. 
\v 4 Hinu paamijayi mbeyu, zingi zikagwilila munjila, videge vikabwela kuhola. 
\v 5 Mbeyu zingi zikagwilila palitalau, zikamela kanyata pandu pangali na ludaka lwamahele. 
\v 6 Lilanga palachonayi zanyalili na kuyuma, muni mikiga yaki yavi lepi na ludaka lwamahele. 
\v 7 Zingi zagwili pagati ya minga, minga yakulili na kuyihinya hati zapambiki lepi matunda. 
\v 8 Zingi zagwili paludaka lwa bwina, zikamela zikakula na kupambika yimonga selasini na yingi sitini na yingi miya yimonga.”
\p
\v 9 Ndi akavajovela, “Mweavi na makutu gakuyuwana na amanyayi!”
\s Chechilongeliwi ndava ya miluhumu
\r (Matei 13:10-17; Luka 8:9-10)
\p
\v 10 Yesu peavili mwene, pagati ya vevamuyuwanili vala na vawuliwa kumi na vavili, vamuhambalili Yesu vakamkota, ndava ya miluhumu yila. 
\v 11 Akavajovela, “Nyenye mupewili kugamanya mambu ga mfiyu ga Unkosi wa Chapanga.” “Nambu vevavi kuvala vala yati vakujiwula kwa miluhumu ndu, 
\v 12 muni,
\q ‘Chakaka valolayi, nambu vilola lepi,
\q chakaka vayuwana, nambu vimanya lepi.
\q Manya vamuwuyila Chapanga,
\q namwene ngaavalekekisi.’ ”
\s Yesu idandaula luhumu lwa mundu mweimija mbeyu
\r (Matei 13:18-23; Luka 8:11-15)
\p
\v 13 Kangi Yesu akavakota, “Ngati mwimanya lepi mana ya luhumu ulu? Mwihotola wuli kuyimanya mana za miluhumu yingi? 
\v 14 Mweimija mbeyu ndi imija Lilovi la Chapanga. 
\v 15 Mbeyu zingi zagwilili munjila, ndi vandu vala vevayuwini lilovi, Setani akabwela na kuliwusa lilovi lenilo lelimijiwi mumitima yavi. 
\v 16 Mbeyu zila zezamijiwi palitalau ndi ngati vandu vala, veviyuwana lilovi bahapo vakulipokela kwa luheku. 
\v 17 Nambu likuvayingila lepi nakuvya na mikiga mugati yavi, vakulikamula mulukumbi luhupi ndu. Na lukumbi lwa mang'ahiso peluhumila ndava ya lilovi lenilo, vikuvanduka na kugwa. 
\v 18 Vandu vangi ndi ngati mbeyu zila zezagwilili pagati ya minga. Wenuwo ndi luhumu lwa vala veviyuwana lilovi lenilo, 
\v 19 ndava ya mang'ahiso ga mulima uwu, mnogo wa kuvya na vindu vyamahele mnogo wa higa ukuvayingila na kulihinya lilovi lenilo, na vene viyidikila lepi chila chelijova lilovi. 
\v 20 Nambu vandu vangi ngati mbeyu zezimijiwi paludaka lwabwina. Venavo ndi veviyuwana lilovi lenilo, vakuliyidakila na kupambika matunda. Vangi selasini, vangi sitini na vangi miya yimonga.”
\s Luhumu lwa hahi yeyigubikwi
\r (Luka 8:16-18)
\p
\v 21 Yesu akavakota, “Mwaloli koki vandu vigubika hahi yeyiyaka na chiviga amala vivika kuhi kulusongwani? Lepi! Vivika panani pachibokoselu. 
\v 22 Hinu, goha gegafiyiki yati givya pawaka na goha gegagubikiwi yati gigubukuliwa. 
\v 23 Mweavi na makutu gakuyuwana na amanyayi!”
\p
\v 24 Akavajovela kavili, “Myuwanila chipimu chilachila chemukuvapimila vayinu, na nyenye yati mwipimiwa mewawa, na kuyonjokeswa. 
\v 25 Mundu yeyoha mweavi na chindu yati iyonjokesewa neju, nambu mweangavya na chindu hati chidebe ndi hati cheavi nachu yati inyagiwa.”
\s Luhumu lwa mbeyu yeyimeli
\p
\v 26 Yesu akayendelela kuvajovela, “Unkosi wa Chapanga uvi ngati mundu mweimija mbeyu mumgunda waki. 
\v 27 Kilu igona, na muhi ivya mihu na lukumbi lwenulo mbeyu yimela na kukula. Mwene amanyili lepi chechihengeka. 
\v 28 Muni ludaka lwene lumelesa mbeyu. Yikula na kupambika. Yitumbula kumela linyai, yigelekela njechela na pamwishu mbeyu yikangala. 
\v 29 Mbeyu peyikangala mundu mwenuyo itola chikwakwa na kutumbula kubena muni lukumbi lwa mabenu luhikili.”\fig Mundu ibena kwa kuhengela chikwakwa|src="12 Sickle.jpg" size="col" ref="4:29"\fig*
\s Luhumu lwa mbeyu yidebe
\r (Matei 13:31-32, 34; Luka 13:18-19)
\p
\v 30 Yesu akajova kavili, “Unkosi wa Chapanga tiuwanangisa na kyani? Tiudandaulayi kwa luhumu lwoki? 
\v 31 Uwanangana ngati lumbeyu lwa haladali lweluvili ludebe kuliku mbeyu zoha zezimijiwa mumgunda. 
\v 32 Nambu yikamijiwayi, yimela na kuvya mkongo uvaha kuliku mikongo yoha mumgunda. Mambanda gaki gavaha hati videge vijenga hisakanilu mumambanda gaki.”
\p
\v 33 Yesu avakokosili vandu ujumbi waki kwa miluhumu yingi yamahele ngati yeniyo, alongili nawu chavahotwili kumanya. 
\v 34 Lukumbi lwoha alongili nawu lepi chochoha changali miluhumu nambu paavi na vawuliwa vaki avadandaulili kila chindu.
\s Yesu igunisa luyuga na manji gakutimbugana
\r (Matei 8:23-27; Luka 8:22-25)
\p
\v 35 Lilanga palatipimi ligono lilolo, Yesu akavajovela vawuliwa vaki, “Tikupuka kumwambu.” 
\v 36 Hinu, vawuliwa vakaulaga msambi wa vandu, vakayingila muwatu weavili Yesu na kuwuka pamonga nayu. Na vandu vakayingila muwatu wungi vakamlanda. 
\v 37 Pavakupukayi, mpungu uvaha ukahumila manji gakutimbungana na kuutova watu na manji gakatumbula kumema muwatu.\fig Watu mumanji gakutimbugana|src="09 Boat in Storm.jpg" size="col" ref="4:37"\fig* 
\v 38 Penapo Yesu avi mumbele ya watu kuni agonili pamsagamilu. Ndi vawuliwa vaki vakamuyimusa vakamkota, “Muwula, wuli, tifwaa ukutilolokesa ndu!”
\p
\v 39 Hinu, akayimuka, akauhakalila mpungu na kuujovela luyuga lwa manji, “Guna!” Ndi penapo mpungu wula ukaleka kubuma na nyanja yikavya nuu. 
\v 40 Yesu akavajovela vawuliwa vaki, “Mwiyogopa kyani? Wu, mwakona kusadika?”
\p
\v 41 Ndi penapo vavi na wogohi neju, vakatumbula kukotana, “Mundu uyu yani? Mbaka mpungu na manji gakutimbungana vikumyuwana na kuguna!”
\c 5
\s Yesu akumlamisa mundu mweavi na mizuka mihakau
\r (Matei 8:28-34; Luka 8:26-39)
\p
\v 1 Yesu na vawuliwa vaki vakahika kumwambu ya nyanja ya Galilaya, pamulima wa Vagelasi. 
\v 2 Bahapo Yesu peahulwiki muwatu mula akakonganeka na mundu mweavi na mzuka mweahumili kumatinda. 
\v 3 Mundu mwenuyo atamayi kumbugu la litinda. Kawaka mundu mweahotwili kumkunga kavili hati kwa minyololo. 
\v 4 Pamahele valingi kumkunga pingu na minyololo mumagendelu na mu mawoko, nambu pamahele adaulini pingu na minyololo. Avi lepi mundu mweavi na makakala gakumhotola. 
\v 5 Kilu na muhi atamayi ku matinda na muvidunda aywangayi na kujidumulana na maganga.
\p
\v 6 Mundu mwenuyo paamuweni Yesu cha kutali, akamjumbalila, na kumfugamila. 
\v 7 Akajova kwa lwami luvaha, “Yesu, Mwana wa Chapanga mweavi Kunani Neju, una kyani na nene? Kwa liina la Chapanga, nikuyupa kotoka kuning'aha!” 
\v 8 Ajovili genago ndava Yesu amali kumjovela, “Mzuka, muwuka mundu uyu!”
\p
\v 9 Kangi Yesu akamkota, “Liina laku yani?” Mwene akayangula, “Liina langu ‘Msambi’ Ndava tivii tavamahele!” 
\v 10 Kangi akamuyupa Yesu neju akotoka kuvavinga pamulima pala.
\p
\v 11 Papipi na mhelelu wa chitumbi, kwavi na maguluvi gamahele gegalyayi. 
\v 12 Hinu mizuka yila yikamuyupa Yesu yikajova, “Utiyidakilayi tikagayingila maguluvi gala.” 
\v 13 Akagayidakila. Ndi mizuka yila yikawuka na kuyingila mumaguluvi gala. Na msambi woha wa maguluvi wavi ngati elufu zivili, ukajumba pamhelelu wa chitumbi na kudumbukila mumanji na kufwa.
\p
\v 14 Hinu vadimaji va maguluvi vala vakajumba, kuvadandaulila vandu mambu genago kumuji na kumigunda. Vandu vakavya kubwelenela penapo kugalola mambu genago. 
\v 15 Vakahika mbaka pala peavi Yesu, vakamlola mundu mweatalaliwi na msambi wa mizuka yula. Atamili pahi na awalili nyula na luhala lwaki lumuwuyili, ndi vakayogopa. 
\v 16 Vandu voha vevaloli lijambu lenilo vakavajovela vayavi mambu gala gegamkolili mundu yula na kugavala maguluvi gala.
\p
\v 17 Hinu, vakamuyupa Yesu awuka pamulima wavi.
\p
\v 18 Yesu paayingila muwatu, mundu mweatalaliwi na mizuka yula akamuyupa neju vahamba voha.
\p
\v 19 Nambu Yesu akambelelela mundu yula akamjovela, “Uhambayi ukavajovela vandu va kunyumba yaku Bambu gabwina geakukitili na cheakuhengili lipyana.”
\p
\v 20 Kangi mundu yula akahamba ku Dekapoli kwoha ndi miji kumi, akavadandaulila vandu va mambu goha geahengiwi na Yesu. Na vandu voha vakakangasa.
\s Kulamiswa kwa mdala mmonga na msikana mwana wa Yailo
\r (Matei 9:18-26; Luka 8:40-56)
\p
\v 21 Yesu akakupuka kavili kumwambu ya nyanja. Peavili kwenuko msambi wa vandu ukambwelenela, mwene avili pamuhana ya nyanja. 
\v 22 Akabwela chilongosi mmonga wa nyumba ya kukonganekela Vayawudi liina laki Yailusi, hinu paamuwene Yesu, akamfugamila pamagendelu gaki, 
\v 23 akamuyupa neju akamjovela, “Pepayi msikana wangu mdebe avi mulung'olelu. Chondi tihambi ukamuvikila mawoko gaku, muni ihotola kulama na kuvya mumi.”
\p
\v 24 Yesu pamonga na mundu yula vakalongosana kuhamba. Msambi wa vandu ukamulanda na kumuhinya pandi zoha.
\p
\v 25 Pagati yavi kwavili na mdala mmonga, mwealwalayi utamu wa kuhuma ngasi mulukumbi lwa miyaka kumi na yivili. 
\v 26 Mdala mwenuyo amali kung'ahika neju na kumala mashonga gaki goha, kwa valamisa vamahele ndava ya kulonda kulama, nambu utamu waki wayonjokisiki neju. 
\v 27 Mau yula peayuwini kuvya Yesu akuvalamisa vandu ndi akaholota mumbela ya msambi wa vandu wula na kuhamba kupamisa nyula ya Yesu. 
\v 28 Akitili chenicho, muni aholalili kuvya, “Nakahotola kupamisa nyula ya Yesu yati nilama.”
\p
\v 29 Peampamisi bahapo akamanya kuvya alamili, muni ngasi yeyahuma yila yikaleka. 
\v 30 Yesu akamanya ngati makakala gaki zimulamisi mundu. Akang'anamuka, akakota, “Yani mweanipamisi nyula yangu?”
\p
\v 31 Vawuliwa vaki vakamyangula, “Ndava kyani wikota yani mweakupamisi? Wu, ukuvalola lepi vandu chevakuhinya?”
\p
\v 32 Nambu Yesu akayendelela akalolokesa pandi zoha mundu mweampamisi nyula yaki. 
\v 33 Mdala yula kuni imanya gegamkolili akavya na wogohi, akahegelela peavi Yesu kuni ivagaya, ndi akamfugamilila Yesu akamjovela goha kwa uchakaka. 
\v 34 Yesu akamjovela, “Msikana wangu, sadika yaku yikulamisi, uhambayi na uteke, utamu waku ulamili.”
\p
\v 35 Yesu palongelayi na mundu yula, lukumbi lulalula vakabwela vajumbi kuhuma kunyumba ya Yailo chilongosi wa nyumba ya kukonganekela Vayawudi akamjovela. “Msikana waku afwili, kyani kumung'aha Muwula?”
\p
\v 36 Yesu agayuwini malovi gala, nambu agavevisi akamjovela mkulu wa nyumba ya kukonganekela Vayawudi yula, “Kotoka kuvya na wogohi, yendelela kusadika.” 
\v 37 Yesu ayidakili lepi kulongosana na mundu yoyoha nambu Petili na Yakobo na Yohani muhaja wa Yakobo. 
\v 38 Pavahikili kunyumba ya Yailo, Yesu avayuwini vandu vivembeneka neju ndava ya malilu. 
\v 39 Akayingila mugati akavajovela, “Ndava kyani mwiywanga na kuvemba? Msikana uyu afwili lepi, pena agonili ndu.”
\p
\v 40 Nambu vene vakamuheka. Akavahumisa kuvala vandu voha vevavi mugati mula, akavatola dadi na nyina wa msikana yula, pamonga na vawuliwa vaki vadatu, ndi vakayingila muchumba cheavili msikana yula. 
\v 41 Akamkamula chiwoko, akamjovela, “Talita, kumu,” Mana yaki, “Wamsikana, nikujovela yimuka!”
\p
\v 42 Bahapo msikana yula akayimuka na kutumbula kugenda, vandu voha vakakangasa neju. Msikana mwenuyo avi na miyaka kumi na yivili. 
\v 43 Nambu Yesu akavabesa vakotoka kumjovela mundu yoyoha yula. Akavajovela vampela chakulya alyayi.
\c 6
\s Vandu vakumbelela Yesu ku Nazaleti
\r (Matei 13:53-58; Luka 4:16-30)
\p
\v 1 Yesu na vawuliwa vaki, vakawuka penapo vakahamba kuchijiji chaki cha ku Nazaleti. 
\v 2 Ligono la Kupumulila, atumbwili kuwula munyumba ya kukonganekela Vayawudi. Vamahele vevamuyuwini vakangisi, vakajova, “Wu, agapatili koki mambu aga geijova? Apatili koki luhala ulu? Kavili ikita wuli gachinamtiti? 
\v 3 Wu, mwenuyu lepi selemala, mwana wa Maliya na mlongo wavi Yakobo na Yose na Yuda na Simoni? Wu, valumbu vaki titama nawu lepi bahapa?” Ndi vakabela kumsadika.
\p
\v 4 Yesu akavajovela, “Mlota wa Chapanga itopeswa kila pandi, lepi kunyumba yaki, kwa valongo vaki na pamulima waki.”
\p
\v 5 Ndava yeniyo Yesu akitili lepi mambu gachinamtiti pala, ndi avavikili mawoko vatamu vadebedebe akavalamisa. 
\v 6 Akangisi neju ndava ya vandu vangasadika.
\s Yesu akuvatuma vawuliwa kumi na vavili
\r (Matei 10:15; Luka 9:1-6)
\p Kangi Yesu avigendalili muhijiji ya papipi na kuvawula vandu.
\p
\v 7 Akavakemela vawuliwa kumi na vavili, akatumbula akavatuma vandu vavili vavili, akavapela uhotola wa kuvinga mizuka. 
\v 8 Akavalagiza akajova, “Kwemwihamba uko, mukotoka kugega chindu chochoha chila ndonga ndu, lepi chakulya, lihaku, amala mashonga pachilolo. 
\v 9 Muwala champali nambu mkotoka kugega ligwanda lingi.” 
\v 10 Akavajovela, “Nyumba yeyoha yevakuvapokela mutama bahapo mbaka pa ligono lemuwuka. 
\v 11 Kwa vandu vevibela kuvapokela amala kuvayuwanila, penapo ndi muwuka na muvakung'undila lububu lwavi, kulangisa kuvya vene vaubeli ujumbi wa Chapanga!”
\p
\v 12 Hinu, vakawuka penapo vakahamba kuvakokosela vandu vamuwuyila Chapanga. 
\v 13 Vakayivinga mizuka vamahele. Na kuvanyala mahuta ga zeituni vatamu vamahele, vakavalamiswa.
\s Yohani Mbatizaji ikomiwa
\r (Matei 14:1-12; Luka 9:7-9)
\p
\v 14 Nkosi Helodi agayuwini goha, muni malovi ga Yesu gayenili pandi zoha. Vandu vangi vajovayi mwenuyu, “Ndi Yohani Mbatizaji ayukili! Ndava muni ihenga gachinamtiti.”
\p
\v 15 Vangi vakajova, “Mwenuyu ndi Eliya.”
\p Vangi vakajova, “Mwenuyu ndi mmonga wa valota va Chapanga va kadeni.”
\p
\v 16 Nambu Helodi peayuwini malovi gala akajova, “Yohani namdumwili mutu, hinu ayukili!” 
\v 17 Aholalili genago ndava mu magono ga mumbele, Helodi alagazili Yohani akamuliwa na kukungiwa muchifungu. Genago gahumalili ndava Helodi amgegili Helodiya mdala wa Filipi mweavi mlongo waki. 
\v 18 Yohani amjovelayi Helodi, “Chabwina lepi veve kumtola mdala wa mlongo waku.”
\p
\v 19 Hinu Helodiya, mweavi mdala wa nkosi, amuhakalili neju Yohani, akagana kumkoma, nambu ahotwili lepi. 
\v 20 Helodi amuyogwipi Yohani muni amanyili kuvya Yohani ndi mundu wa msopi na mbwina. Ndava yeniyo amyangalili. Helodi aganayi kumuyuwanila Yohani, pamonga amyuwanili mtima wamvinili.
\p
\v 21 Ligono limonga mdala wa nkosi apatili fwasi pa ligono la kukumbukwa kwa kuvelekewa Helodi. Hinu akavakemela vagogo va libanji na vachilongosi va Galilaya pamonga na vakulu va manjolinjoli. 
\v 22 Hinu msikana waki Helodiya, akayingila na kutumbula kukina ngo'ma. Hinu akavahekesa neju Helodi na vayehe vaki. Nkosi akamjovela msikana yula, “Uniyupa chindu chochoha chila na nene yati nikupela.” 
\v 23 Kavili akamlapakisa, akamjovela, “Chochoha cheukuniyupa, yati nikupela, hati ngati kugavana upinga wa unkosi wangu.”
\p
\v 24 Penapo msikana yula akawuka mugati mu libanji, akahamba kumkota nyina waki.
\p “Wigana niyupa kyani?” Namwene akamyangula, “Mutu wa Yohani Mbatizaji.”
\p
\v 25 Msikana yula akawuya kanyata kavili kwa nkosi, akamjovela, “Nigana unipela hinu naha mulupalu mutu wa Yohani Mbatizaji.”
\p
\v 26 Nkosi peayuwini genago, akavya ngolongondi, nambu muni ajilapakisi mwene, na ndava ya vayehe vaki, ahotwili lepi kumbelelela msikana yula ndi akamyidikila. 
\v 27 Hinu, akamlagiza linjolinjoli akaleta mutu wa Yohani. Linjolinjoli akahamba kuudumula mutu wa Yohani muchifungu mula, 
\v 28 kangi amletili mutu wula mulupalu akampela msikana, namwene akampelekela nyina waki. 
\v 29 Vawuliwa va Yohani pevayuwini vakahamba kutola higa yaki vakahamba kuzika.
\s Yesu ilisa msambi wa vandu
\r (Matei 1:13-21; Luka 9:10-17; Yohani 6:1-14)
\p
\v 30 Vamitumi vakawuya mulugendu lwavi vakamjovela Yesu, mambu goha gavakitili na chavawulili vandu. 
\v 31 Vandu vamahele neju vabwelayi na kuwuka kwa Yesu, ndi mbaka fwasi ya kulya yavi lepi. Hinu Yesu akavajovela vawuliwa, “Tihamba kuchiyepela mukapumulila padebe.” 
\v 32 Hinu, vakawuka ngavene muwatu vakahamba kuchiyepela.
\p
\v 33 Nambu vandu vamahele vavaweni pavawukayi, vakavamanya. Ndi vakalongolela kuhika kula kwa magendelu kweahambayi Yesu na vawuliwa vaki. 
\v 34 Yesu na vawuliwa vaki pevahulwiki muwatu kumbwani, ndi auweni msambi uvaha wa vandu, akaviniswa mtima, muni vavi ngati limbelele langali mdimaji. Akatumbula kuvawula mambu gamahele. 
\v 35 Lilanga palatipimi, ndi vawuliwa vaki vakahamba kumjovela Yesu, “Penapa palugangatu, lilanga litipama. 
\v 36 Mbanga uvalaga vandu vahamba mumigunda na muhijiji ya papipi, vakagula vyakulya.”
\p
\v 37 Yesu akavajovela, “Muvapela nyenye chakulya.”
\p Nambu vene vakamkota, “Tivapela kyani? Yati yikutigana tihenga lihengu kwa miyehi yamahele ndi tipatayi mashonga ga kuvagulila chakulya vandu voha ava?”
\p
\v 38 Yesu akavakota, “Mabumunda gavi galinga? Muhamba mukalola.”
\p Pevamali kulola vakawuya kumjovela, “Yivii mhanu na somba zivili.”
\p
\v 39 Yesu akavalagiza vawuliwa vaki vavatamika vandu voha chikundi chikundi pahi pamanyai. 
\v 40 Hinu vene vakatama chikundi chikundi, vingi vandu hamsini, na vingi vandu miya. 
\v 41 Kangi Yesu akagatola mabumunda mhanu na somba zila, akalola kunani kwa Chapanga, akamsengusa Chapanga. Ndi akagametula mabumunda gala pamonga na somba zila. Akavapela vawuliwa vaki muni vavagavanisila vandu. 
\v 42 Vandu voha vevavi penapo valili vakayukuta. 
\v 43 Hinu, vakanonga masigalilu ga mabumunda na somba vakamemesa madengu kumi na gavili. 
\v 44 Vevalili chakulya chila, vavi vagosi elufu mhanu.
\s Yesu igenda panani ya manji
\r (Matei 14:22-33; Yohani 6:15-21)
\p
\v 45 Bahapo Yesu akavalagiza vawuliwa vaki vayingila muwatu valongolela kuhamba kumwambu ya nyanja, kumuji wa Betisaida. Muni mwene avi akona ilagana na msambi wa vandu. 
\v 46 Hati peamali kulagana na vandu, akahamba kuchitumbi kumuyupa Chapanga. 
\v 47 Lilanga palatipimi, Yesu avi mwene kundumba na watu wamali kuhika pagati ya nyanja. 
\v 48 Mwene avaweni vawuliwa chaving'ahika muwatu mula na mipundi muni mpungu wavi uvaha ukuvawuyisa mumbele. Hinu hambakucha, Yesu avahegalili kuni igenda mumanji akagana kuvapita. 
\v 49 Nambu pavamuweni igenda panani ya manji vayogwipi, vaholali kuvya lihoka, “Vakaywanga mulete.” 
\v 50 Voha pavamuweni vayogwipi neju.
\p Bahapo Yesu akajova nawu, “Mjipolesa mtima. Ndi nene. Mkoto kuyogopa!” 
\v 51 Ndi, akayingila muwatu wevavili vawuliwa na mpungu wa luyuga lukaguna lukumbi lulalula. Vawuliwa vakakangasa neju, 
\v 52 ndava muni vamanyili lepi mana chinamtiti cha kuyonjokeseka chakulya chila ndava ya kunonopa kwa mitima yavi.
\s Yesu akuvalamisa vatamu ku Genezaleti
\r (Matei 14:34-36)
\p
\v 53 Vakakupuka nyanja, vakahika kumuji wa ku Genezaleti vakahuyimika watu. 
\v 54 Pevahumili muwatu mula, kanyata vandu vakammanya Yesu. 
\v 55 Hinu, kanyata vakahamba kila chijiji pandu pala, vakatumbula kuvatola vatamu vevagonili mumipasa, vakavapeleka kila pevayuwini Yesu avili. 
\v 56 Pandu poha peahambili Yesu, muhijiji na mumiji na mumigunda, vandu vavavikili vatamu pandu pakugulisila vindu, vandu vakamuyupa neju avayidakila vatamu vala, vapamisayi lugunyilu lwa nyula yaki. Ndi voha vevampamisi valamili.
\c 7
\s Mawuliwu gevapokili kwa Vagogo
\r (Matei 15:1-9)
\p
\v 1 Kangi Vafalisayu vangi na Vawula va Malagizu vevahumili ku Yelusalemu valundumini palongolo ya Yesu. 
\v 2 Vavaweni vawuliwa vangi va Yesu vilya chakulya kwa mawoko changasamba ngati cheyiganikiwa na malagizu.
\p
\v 3 Muni Vafalisayu na Vayawudi vangi vayovalili kulanda mivelu ya vagogo wavi, muni valyayi lepi changasamba mawoko bwina. 
\v 4 Kavili vakagula chakulya kuhuma pandu pakugulisila vindu, vilya lepi mbaka vasanja hoti. Mewa vavi na mivelu yingi ya namuna ya kusanja vikombi na viviga na vyombo ya shaba.
\p
\v 5 Hinu, Vafalisayu na Vawula va Malagizu vangi vakamkota Yesu, “Ndava kyani vawuliwa vaku vilanda lepi mambu ga kadeni kuhuma kwa vagogo vitu, ndava vilya changasamba mawoko?”
\p
\v 6 Yesu akavayangula, “Vandu mwavahomela! Isaya mweavi Mlota wa Chapanga, alotili chakaka kuvavala nyenye peayandiki,
\q ‘Chapanga ijova, vandu venava vakunitopesa kwa malovi ndu,
\q nambu mitima yavi yivii kutali na nene.
\q
\v 7 Kunigundamila kwavi chindu lepi,
\q muni mambu geviwula ndi malagizu ga vandu ndu.
\q Ngati malagizu ga Chapanga.’ ”
\p
\v 8 “Nyenye mulekili mihilu ya Chapanga
\q na kukamulila mawuliwu ga vandu.”
\p
\v 9 Yesu akayendelela kujova, “Nyenye mumanyili kuyepa cha kuchenjela mihilu ya Chapanga na kulanda mivelu yinu! 
\v 10 Muni Musa alagizi, ‘Muvatopesa dadi waku na nyina waku,’ Na, ‘Mweakumliga dadi waki amala nyina waki, yikumugana akomiwa.’ 
\v 11 Nambu nyenye muwula, ngati mundu avi na chindu chakumtangatila dadi waki amala nyina waki, nambu akajova, chindu chenicho ndi ‘Kolibani,’ Mana yaki njombi kwa Chapanga, 
\v 12 hinu yikumugana lepi kumtangatila dadi waki amala nyina waki. 
\v 13 Chenichi ndi chemukulivevesa Lilovi la Chapanga ndava ya mawuliwu ga kuhalilana. Kangi mkita mambu gamahele ngati genago.”
\s Mambu gegakumuhakasa mundu palongolo ya Chapanga
\r (Matei 15:10-20)
\p
\v 14 Yesu aukemili kangi msambi wa vandu, akavajovela, “Muniyuwanilayi mwavoha na kumanya malovi aga. 
\v 15 Kawaka chakulya cheilya mundu chechihotola kumuhakasa palongolo ya Chapanga. Nambu mambu gegihuma mugati ya mundu ndi gegihotola kumuhakasa. 
\v 16 Mweavi na makutu ga kuyuwana na amanyayi!”
\p
\v 17 Paaulekili msambi wa vandu na kuyingila mu nyumba, vawuliwa vaki vakamkota mana ya luhumu lula. 
\v 18 Mwene akavajovela, “Wu, hati nyenye mwimanya lepi? Kawaka chakulya chechikumyingila mundu chihotola lepi, kumuhakasa mundu palongolo ya Chapanga. 
\v 19 Ndava muni chikumyingila lepi mumtima, nambu mulileme, kangi chihumiswa kundindima.” Ndava ya kujova chenicho Yesu ayidikili vyakulya vyoha viliwayi.
\p
\v 20 Yesu akayendelela kujova, “Chechihuma mumtima wa mundu chihotola kumuhakasa palongolo ya Chapanga. 
\v 21 Muni mugati ya mumtima wa mundu, gihuma maholo gahakau, ukemi na kuyiva na kukoma, 
\v 22 ugoni na unota na udese na uhakau na kuyiva na kunogela vindu vya vangi na luhonda na wihu na ng'omo na uyimu na maligu. 
\v 23 Gahakau goha ago gihuma mumtima wa mundu, genago ndi gakumhakasa mundu palongolo ya Chapanga.”
\s Kusadika kwa mdala angali Myawudi
\r (Matei 15:21-28)
\p
\v 24 Yesu awukili penapo akahamba kumuji wa Tilo. Kwenuko ayingili munyumba yimonga, mwene aganili lepi mundu amanyayi kuvya avili mugati, nambu ahotwili lepi kujifiya. 
\v 25 Mdala mmonga, msikana waki avili na mzuka, peayuwini malovi ga Yesu, kanyata akabwela akafugama palongolo ya magendelu ga Yesu. 
\v 26 Mdala mwenuyo, avi Mgiliki, ndi mkolonjinji wa muji wa Foinike mulima wa ku Silia. Hinu akamuyupa Yesu amuwusa mzuka msikana waki. 
\v 27 Yesu akavajovela, vana vayukuta hoti, “Chabwina lepi kutola chakulya cha kuvayukutisa vana na kugatagila mabwa.”
\p
\v 28 Nambu mdala yula akamyangula, “Chakaka, Bambu, hati mabwa gegavi pahi ya meza gilya masigalilu ga chakulya cha vana.”
\p
\v 29 Yesu akamjovela, “Ndava ya lilovi lenilo, wuyayi kunyumba yaku. Mzuka umuwukili msikana waku!”
\p
\v 30 Hinu, akahamba kunyumba yaki, amkolili msikana waki agonili palusongwani, na mzuka wamali kumuwuka.
\s Yesu akumlamisa ngajova mweavi ngayuwa
\p
\v 31 Kangi Yesu akawuka kumuji wa Tilo, akapitila pagati ya ku Sidoni, akahamba mbaka kunyanja ya Galilaya kuvedukila pamulima wa Dekapoli mana yaki miji kumi. 
\v 32 Ndi vakamletela ngayuwa nambu mewawa avi ngajova kwa Yesu, vakamuyupa amvikilayi mawoko muni amlamisa. 
\v 33 Yesu akamvika pamuhana na msambi wa vandu mundu uyo. Akamsopa ngonji mumakutu. Kangi akahunya mata mulungoji lwaki na kumpamisa mululimi lwa mundu yula. 
\v 34 Kangi Yesu akalola kunani kwa Chapanga, akakeka kwa likakala, akamjovela, “Efata,” Mana yaki “Dindukayi.”
\p
\v 35 Lukumbi lulalula akatumbula kuyuwana bwina, mewawa lulimi lwaki lukajova bwina. 
\v 36 Yesu akavalagiza vakotoka kumjovela mundu lijambu lila. Nambu cheayonjokisi kuvabesa, ndi chevadandisi malovi gala. 
\v 37 Vandu vakangisi neju, vakajova, “Avakitili goha gabwina hati vangayuwa kuyuwana, na vangajova kujova!”
\c 8
\s Yesu ilisa vandu elufu mcheche
\r (Matei 15:32-39)
\p
\v 1 Lukumbi lwenulo, msambi uvaha wa vandu wakonganiki kavili hinu vavi lepi na chakulya, na Yesu avakemili vawuliwa vaki, akavajovela, 
\v 2 “Nikuvahengela lipyana vandu venava muni vatamii na nene mu ligono la datu, nambu vavi lepi na chakulya. 
\v 3 Ngati nikavajovela vawuya kunyumba na njala yati vihinduka munjila, muni vangi vahumili kutali.”
\p
\v 4 Vawuliwa vaki vakamkota, “Penapa palugangatu yati tipata koki mabumunda ga kuvayukutisa vandu voha ava?” 
\v 5 Yesu akavakota, “Muvi na mabumunda galinga?” Vakamyangula.
\p “Gavii saba.”
\p
\v 6 Hinu, akavalagiza vandu vatama pahi. Akagatola mabumunda gala saba, akamsengusa Chapanga, akayimetula, akavapela vawuliwa vaki vavagavanisilayi vandu, navene vakavagavila. 
\v 7 Vavi mewa na somba zidebedebe. Yesu akayimotisa, mewawa akalagazila vawuliwa vaki vavagavila vandu. 
\v 8 Vandu valili na kuyukuta. Kangi vawuliwa vakanonga masigalilu na kumemesa madengu saba. 
\v 9 Vandu vevalili vavi ngati elufu mcheche. Yesu peamali kuvalaga, 
\v 10 Bahapo Yesu akayingila muwatu pamonga na vawuliwa vaki, vakahamba kumulima wa Dalimanuta.
\s Vafalisayu vigana ulangisu
\r (Matei 16:1-4)
\p
\v 11 Vafalisayu vangi vakambwela na kutumbula kujovesana na Yesu. Vamlingili, vamganayi avalangisa ulangisu kuhuma kunani kwa Chapanga, kulangisa kuvya uhotola waki uhumili kwa Chapanga. 
\v 12 Nambu Yesu mtima wamvinili neju na akajova, “Ndava kyani vandu va chiveleku ichi vigana ulangisu? Chakaka nikuvajovela, vandu va chiveleku ichi vipewa lepi ulangisu!”
\p
\v 13 Kangi akavaleka akayingila kavili muwatu, akakupuka kuhamba kumwambu ya nyanja.
\s Ngemeku ya Vafalisayu na Helodi
\r (Matei 16:5-12)
\p
\v 14 Vawuliwa vakosiwi kutola mabumunda yamahele, ndi vavi na libumunda limonga ndu muwatu. 
\v 15 Yesu akavalagiza, “Mlola neju! Mjiyangalila na ngemeku ya Vafalisayu na ngemeku ya Helodi.”
\p
\v 16 Vawuliwa vakatumbula kukotana vene kwa vene, “Ijova chenichi ndava tangali mabumunda.”
\p
\v 17 Yesu agamanyili gala gevajovisini akavajovela, “Ndava kyani mkotana ndava ya mabumunda? Wu, mwakona mwangamanya amala mwangalola? Wu, ndava kyani mwiholalela lepi? 
\v 18 Muna mihu nambu mwilola lepi? Muvi na makutu nambu mwiyuwana lepi? Wu, mukosiwi 
\v 19 lukumbi lula panakametwili mabumunda mhanu na kuvapela vandu elufu mhanu mwamemisi masigalilu madengu galinga?”
\p Vakamyangula, “Madengu kumi na gavili.”
\p
\v 20 Akavakota kavili, “Na panametwili mabumunda saba na kuvapela vandu elufu mcheche mwamemisi masigalilu madengu galinga?”
\p Vene vakamyangula, “Madengu saba.”
\p
\v 21 Hinu, akavajovela, “Pamonga na ago, wu, mwakona mwangamanya?”
\s Yesu akumlamisa mundu ngalola ku Betisaida.
\p
\v 22 Yesu ahikili ku Betisaida pamonga na vawuliwa vaki. Kwenuko vandu vakamletela ngalola, vakamuyupa ampamisa muni amlamisa. 
\v 23 Yesu amkamwili chiwoko ngalola yula, ampeliki kuvala ya chijiji. Akamhunyila mata mumihu, akampamisa mawoko, akamkota “Wu, wihotola kulola chindu?”
\p
\v 24 Ngalola yula akalola, akajova “Nikuvalola vandu vevilolekana ngati mikongo yeyigenda.”
\p
\v 25 Kangi Yesu akampamisa kavili mawoko mumihu, mwene akamuhutusila mihu, uhotola waki wa kulola ukamuwuyila namwene akalola. 
\v 26 Yesu akamjovela awuya kunyumba yaki na kumlagiza “Ukotoka kuwuya ku Betisaida.”
\s Petili ijova hotohoto kuvya Yesu ndi Kilisitu
\r (Matei 16:13-20; Luka 9:18-21)
\p
\v 27 Kangi Yesu na vawuliwa vaki vahambili kuvijiji vya pandu ku Kaisalia Filipi. Pevavi munjila, Yesu akavakota vawuliwa vaki, “Vandu vijova nene ndi nayani?”
\p
\v 28 Vakamyangula, “Vangi vijova veve ndi Yohani Mbatizaji na vangi vijova veve ndi Eliya na vangi vijova veve ndi mmonga wa Valota va Chapanga.”
\p
\v 29 Kangi Yesu akavakota, “Na nyenye mwijova nene kuvya ndi yani?”
\p Petili akamyangula, “Veve ndi Kilisitu, mweuhaguliwi na Chapanga.”
\p
\v 30 Kangi Yesu akavalagiza vakotoka kumjovela mundu yeyoha kuvya mwene ndi Kilisitu.
\s Yesu ilotela ndava mang'ahiso kufwa na kuyuka kwaki.
\r (Matei 16:21-28; Luka 9:22-27)
\p
\v 31 Kangi Yesu atumbwili kuvawula vawuliwa vaki, kuvya yikumgana “Mwana wa Mundu kung'ahika na kubelelewa na vagogo na vakulu va kuteta na Vawula va Malagizu. Kangi yati ikomiwa, nambu pa ligono la datu yati iyuka.” 
\v 32 Yesu avajovili lijambu lenilo hotohoto. Penapo, Petili akamtola pamuhana akatumbula akamhakalila akotoka kujova mambu ago. 
\v 33 Nambu Yesu akang'anamuka akavalolokesa vawuliwa vaki, akamhakalila Petili, akamjovela, “Setani, wuka palongolo yangu! Maholo gaku gihuma lepi kwa Chapanga, nambu ga umundu.”
\p
\v 34 Kangi Yesu akaukemela msambi wa vandu na vawuliwa vaki akavajovela, “Ngati mundu yeyoha igana kunilanda nene yikumgana ajibela mwene na agega msalaba waki anilandayi. 
\v 35 Ndava mundu mweigana kusangula wumi waki, yati akuuyagisa, nambu mundu mweakuuyagisa wumi waki ndava ya nene na ndava ya Lilovi la Bwina, yati akuusangula. 
\v 36 Wu, chiyonjokeseka kyani mundu kupata mulima woha na kuuyagisa fwasi ya kuyingila muwumi wa magono goha? 
\v 37 Mundu yati iwusa chindu kiki muni apatayi wumi wa magono goha? 
\v 38 Ngati mundu yeyoha muvandu va chiveleku ichi chihakau na chechimbudili Chapanga ngati ikola soni kwa nene na malovi gangu, Mwana wa Mundu yati akumulolela soni mundu mwenuyo, lukumbi peibwela muukulu wa Dadi waki pamonga na vamitumu va kunani kwa Chapanga vamsopi.”
\c 9
\p
\v 1 Yesu akayendelela kuvajovela, “Chakaka nikuvajovela, vavi vandu vangi penapo yati vifwa lepi changamlola Chapanga ilongosa kwa makakala munjila ndalindali.”
\s Pamihu pa Yesu ping'anamuka
\r (Matei 17:1-13; Luka 9:28-36)
\p
\v 2 Pegamaliki magono sita, Yesu avatolili Petili na Yakobo na Yohani vene ndu kuhamba kunani ya chitumbi. Kwenuko Yesu ndi agewiki pamihu palongolo yavi. 
\v 3 Nyula zaki yang'asimi yikavya yamsopi pehe, avi lepi mchapa nyula yeyoha pamulima mweihotola kuganyambisa ngati ago. 
\v 4 Kangi vawuliwa vadatu vala vavawene Eliya na Musa vilongela na Yesu. 
\v 5 Petili akamjovela Yesu, “Muwula wangu, chabwina tete kuvya bahapa. Mbanga tete tijenge vindanda vidatu. Chimonga cha veve na chingi cha Musa na chingi cha Eliya.” 
\v 6 Amanyili lepi chakujova, ndava mwene na vayaki wogohi wavayingili.
\p
\v 7 Kangi likahumila lihundi likavagubika, na lwami lukayuwanika kuhuma mulihundi mula, “Mwenuyu ndi Mwana mwenimganili, mumyuwanila.” 
\v 8 Bahapo vawuliwa vala vakalola kuni na kuni, nambu vamuwene lepi mundu yeyoha, nga Yesu pamonga na vene.
\p
\v 9 Hinu, pavahelelayi kuchitumbi, Yesu akavabesa vakotoka kumjovela mundu mambu gevagaweni mbaka Mwana wa Mundu peiyuka.
\p
\v 10 Vakakamula malagizu gala, nambu vakatumbula kukotana vene kwa vene, “Kuyuka mana yaki kyani?” 
\v 11 Kangi vakamkota Yesu, “Ndava kyani Vawula va Malagizu vijova yiganikiwa hoti Eliya abwela?” 
\v 12 Mwene akavayangula, “Ena, Eliya ibwela hoti kutendelekela kila chindu. Pamonga na ago, ndava kyani yiyandikiwi mu Mayandiku Gamsopi kuvya Mwana wa Mundu gakumkolela mang'ahiso neju na kuveveswa? 
\v 13 Nambu nikuvajovela, Eliya amali kubwela, na vene vakamkitili chavaganili ngati Mayandiku Gamsopi chegijova kumvala mwene.”
\s Yesu akumlamisa msongolo mweavi na mizuka
\r (Matei 17:14-20; Luka 9:37-43)
\p
\v 14 Lukumbi Yesu na vawuliwa vadatu pavawuyili pandu pevavi vawuliwa vangi vala. Vauweni msambi uvaha wa vandu pamonga na Vawula va Malagizu vijovesana. 
\v 15 Bahapo msambi wa vandu pawamuweni Yesu, vakakangasa neju, vakamjumbalila na kumjambusa. 
\v 16 Yesu akavakota vawuliwa, “Mjovesana nawu kyani?”
\p
\v 17 Penapo mundu mmonga mu msambi wa vandu wula akamyangula, “Muwula, nimletili mwana vangu mweavi na mzuka weumkita kuvya ngajova. 
\v 18 Kila peukumkamula ukumgwisa pahi na kumuhumisa lihuluhulu mumlomo, kuni iyaga minu na kuvya myumu higa yoha. Nivayupili vawuliwa vaku vauvinga mzuka wenuwo nambu vahotwili lepi.”
\p
\v 19 Yesu akavajovela, “Mwe vandu va chiveleku changali sadika! Yati nitama na nyenye mbaka ndali? Nikuvasindimalila hati ndali? Mumleta kwa nene.” 
\v 20 Vampeliki msongolo kwa Yesu.
\p Kanyata mzuka wula paumuweni Yesu, wamuhindwisi mwana yula na kumgwisa pahi akabilinduka na kuhuma lihuluhulu mumlomo. 
\v 21 Yesu akamkota dadi wa msongolo yula, “Mambu genaga gampatili ndali?”
\p Akamyangula, “Gatumbwili kuhuma uwana waki. 
\v 22 Lukumbi lungi mzuka uwu ukumgwisa pamotu na mumanji, muni umkomekesa. Hinu ngati uhotola utihengela lipyana na kutitangatila!”
\p
\v 23 Yesu akamjovela, “Ukotoka kujova, ‘Ngati nihotola?’ Mambu goha gihotoleka kwa mundu mweisadika.”
\p
\v 24 Penapo dadi yula akajova kwa lwami luvaha, “Nisadika, nambu sadika yangu yidebe! Nitangatilayi, sadika yangu yiyonjokesa!”
\p
\v 25 Yesu pauweni msambi wa vandu wiyonjokeseka kanyata palongolo yaki, akauhakalila mzuka wula, “Mzuka weukumkita mwana kuvya ngayuwa na ngajova, nikulagazila muwukayi mwana uyu kotoka kumyingila kavili!”
\p
\v 26 Penapo mzuka wula ukakwesa lwami, ukamgwisa mwana yula pahi na kumuwuka. Mwana awonikini ngati mtuhi, ndi vangi vakajova, “Afwili!” 
\v 27 Nambu Yesu akamkamula chiwoko, akamyinula namwene akayima.
\p
\v 28 Hinu Yesu peayingili mu nyumba, vawuliwa vaki vakamkota pachiepela, “Ndava kyani tete tahotwili lepi kuvinga mzuka wula?”
\p
\v 29 Mwene akavajovela, “Mzuka ngati wenuwu uhotoleka lepi kuwusiwa ndu, nambu kwa njila ya kumuyupa Chapanga.”
\s Yesu ijova kangi ndava ya kufwa kwaki
\r (Matei 17:22-23; Luka 9:43-45)
\p
\v 30 Yesu na vawuliwa vaki vakawuka penapo na kuyendelela na lugendu lwavi kuvedukila mulima wa ku Galilaya. Yesu aganili lepi mundu yeyoha amanyayi kweavili, 
\v 31 ndava muni avawulayi vawuliwa vaki. Avajovili, “Mwana wa Mundu yati igotolewa kwa vandu vevakumkoma, nambu pa ligono la datu yati iyuka.”
\p
\v 32 Nambu vawuliwa vamanyili lepi mana ya mawuliwu gala. Ndi vakayogopa kumkota.
\s Mundu mweigana kuvya mkulu?
\r (Matei 18:1-5; Luka 9:46-48)
\p
\v 33 Hinu, vakahika muji wa Kapelanaumu na kuyingila mu nyumba, Yesu akavakota vawuliwa vaki, “Mwajovisini kyani munjila?” 
\v 34 Nambu vene vakaguna, muni munjila vakalikotana yani mweavi mkulu pagati yavi.
\p
\v 35 Yesu akatama pahi na kuvakemela vawuliwa kumi na vavili vala, akavajovela, “Mundu akagana kuvya mkulu ndi yikumgana avyai mdebe kavili avyai mtumisi wa voha.” 
\v 36 Ndi akamtola mwana mdebe akamyimika pagati yavi akamkumbatila kangi akavajovela, 
\v 37 “Mweakumpokela mwana ngati uyu ndava ya nene, akunipokela nene, na mweakunipokela nene, akunipokela lepi namwene ndu, nambu akumpokela mewa na yula mweanitumili.”
\s Mundu mweangapingana na tete avi upandi witu
\r (Luka 9:49-50)
\p
\v 38 Yohani akamjovela Yesu, “Muwula, tamuweni mundu mmonga ivinga mizuka kwa kuhengela liina lako, tikambesa, muni lepi wa chikundi chitu.”
\p
\v 39 Nambu Yesu akavajovela, “Mkoto kulinga kumbesa, ndava avi lepi mundu mweihenga gachinamtiti kwa liina langu, na bahapo akatumbula kunilongalela gahakau.” 
\v 40 Ndava mundu mweangapingana na tete avili upandi witu. 
\v 41 Chakaka nikuvajovela, mundu yeyoha mweakuvapela nyenye chikombi cha manji ga kunywa, ndava nyenye vandu va Kilisitu, chakaka yati ipata njombi yaki.
\s Gegiyokisa kumbudila Chapanga
\r (Matei 18:6-9; Luka 17:1-2)
\p
\v 42 Ngati mundu yeyoha akumyokesa mmonga wa vadebe ava kuyagisa sadika yaki, ndi mbanga mundu mwenuyo kukungiwa liganga livaha la kuyagila musingu yaki na kutagiwa munyanja kuliku kuhamuliwa na Chapanga. 
\v 43 Na chiwoko chaku ngati chikubudisa sadika yaku, chidumula! Mbanga kuyingila muwumi changali chiwoko chimonga, kuliku kuvya na mawoko gavili, na kuyingila, kumotu wangajimika magono goha. 
\v 44 Hinu mwenumo masomi gifwa lepi, wala motu waki wijimika lepi. 
\v 45 Na chigendelu chaku ngati chikakubudisai, chidumula! Mbanga kuyingila muwumi changali chigendelu chimonga kuliku kuvya na magendelu goha gavili na kutagiwa kumotu wangajimika magono goha. 
\v 46 Mwenumo masomi gifwa lepi na motu waki wijimika lepi. 
\v 47 Na lihu lako likayagisa sadika yaku litupulai! Ulitaga, mbanga kuyingila Muunkosi wa Chapanga na lihu limonga kuliku kuvya na mihu gavili na kutagiwa kumotu wangajimika wa magono goha. 
\v 48 Mwenumo, masomi gaki gifwa lepi na motu waki wijimika lepi.
\p
\v 49 “Muni kila mundu yati inyambiswa kwa motu ngati luteta cheyinyambiswa kwa mwinyu.”
\p
\v 50 “Mwinyu wabwina, nambu ngati iyagisi lunyong'onyo lwaki, yati iyonjokeswa na kyani?”
\p “Muvya na mwinyu wa unkozi mugati yinu na kusindimalisa na uteke pagati yinu.”
\c 10
\s Yesu iwula ndava ya kugegana na kulekana
\r (Matei 19:1-12; Luka 16:18)
\p
\v 1 Yesu awukili penapo akahamba kumuji wa Yudea, kumwambu ya mfuleni Yoludani. Msambi wa vandu wamuhambalili kavili, mwene akavawula ngati chayavili mvelu waki.
\p
\v 2 Vafalisayu vangi vamhambalili vakamkota chakumlinga, “Wu, Malagizu ga Chapanga giyidakila mgosi kumleka mdala waki?”
\p
\v 3 Yesu akavayangula, “Musa avalagizi kyani?”
\p
\v 4 Vene vakajova, “Musa atiyidakili kuvya mgosi ihotola kumpela mdala waki balua na kumleka.”
\p
\v 5 Nambu Yesu akavajovela, “Musa ayidikili kuvayandikila Mihilu yeniyi, ndava ya unonopa neju wa kuwuliwa kwinu. 
\v 6 Nambu Musa ayandiki kutumbula kuwumbwa kwa mulima, Chapanga awumbili mgosi na mdala. 
\v 7 Ndava yeniyo mgosi yati akumleka dadi na nyina waki, yati iwungana na mdala waki, 
\v 8 navene vavili yati vivya higa yimonga. Hinu vene vavili lepi kavili, nambu higa yimonga. 
\v 9 Hinu, mundu akotoka kuchilekanesa chila cheachiwunganisi Chapanga.”
\p
\v 10 Pevayingili kavili mu nyumba, vawuliwa vaki vakamkota ndava ya lijambu lenilo. 
\v 11 Mwene akavajovela, “Mundu yeyoha mweakumleka mdala waki na kugega mdala yungi akumkitila ugoni. 
\v 12 Mewawa na mdala mweakumleka mngwana waki na kugegewa na mgosi yungi ikita ugoni.”
\s Yesu akuvamotisa vana vadebe
\r (Matei 19:13-15; Luka 18:15-17)
\p
\v 13 Vandu vamletili Yesu vana vadebe avapamisa, nambu vawuliwa vaki vakavahakalila vandu vala. 
\v 14 Yesu paalolili genago akayoma akavajovela, “Mvaleka vana ava vabwela kwangu, mkotoka kuvabesa, muni Unkosi wa Chapanga ndi wa vandu ngati ava. 
\v 15 Chakaka nikuvajovela, mundu yeyoha mweangaupokela Ulongosi wa Chapanga ngati mwana mdebe katu iyingila lepi mwenumo.” 
\v 16 Kangi akavapokela vana vala akavavikila mawoko panani yavi, kuvamotisa.
\s Mundu mweavili na vindu vyamahele
\r (Matei 19:16-30; Luka 18:18-30)
\p
\v 17 Yesu paatumbwili lugendu, mundu mmonga ambwelili, akamfugamila na kumkota, “Muwula mbwina, nikita wuli muni nipokela wumi wa magono goha wangali mwishu?”
\p
\v 18 Yesu akamyangula, “Ndava kyani ukunikemela mbwina? Avi lepi mweavili mbwina ndi Chapanga ndu. 
\v 19 Uzimanyili ‘Amuli, ukotoka kukita ugoni na ukoto kukoma na ukoto kuyiva na ukoto kumjovela muyaku gaudese na ukoto kukonga na vatopesa dadi waku na nyina waku.’ ” 
\v 20 Mwene akamyangula, “Muwula, genago goha nigakamwili kutumbula muusongolo wangu.”
\p
\v 21 Yesu akamlolakesa cha uganu, akamjovela, “Upungukiwi na chindu chimonga. Hamba ukagulisa kila chindu cheuvili nachu, uvapela vangangu mashonga ago, ndi veve yati ukujivikila vindu vyaku kunani kwa Chapanga. Kangi ubwela unilandayi.” 
\v 22 Mundu yula peayuwini genago, akavya ngolongondi akahamba kuni akwinyini pamihu muni avili na vindu vyamahele na aganili lepi kuwusa vindu vyaki.
\p
\v 23 Yesu akalola pandi zoha akavajovela vawuliwa vaki, “Chakaka yihotoleka lepi kwa vandu vana vindu vyamahele kumlekela Chapanga alongosa wumi wavi!”
\p
\v 24 Vawuliwa vakakangasa ndava ya malovi gala. Nambu Yesu akavajovela kavili, “Vana vangu mlola cheyinonopa neju kumlekela Chapanga alongosa wumi wavi! 
\v 25 Yihotoleka kuchikita chinyama chechikemiwa ngamiya kuholota mulibowo la sindanu, mewawa yilolekana, yati yinonopa neju kwa mundu mweavi na vindu vyamahele kumlekela Chapanga alongosa wumi waki!”\fig Chinyama chechikemiwa Ngamiya|src="14 Camel.jpg" size="col" ref="10:25"\fig*
\p
\v 26 Vawuliwa vaki vakayendelela kukangasa neju, hati vakakotana vene kwa vene, “Yani hinu mweihotola kusanguliwa?”
\p
\v 27 Yesu akavalola, akavajovela, “Kwa vandu yihotoleka lepi, nambu kwa Chapanga chenicho lepi. Kwa Chapanga kila chindu chihotoleka.”
\p
\v 28 Kangi Petili akajova, “Lola! Tete talekili vindu vyoha, tikukulanda!”
\p
\v 29 Yesu akayangula, “Chakaka nikuvajovela, mundu yeyoha mweailekili nyumba amala valongo amala valumbu amala mau amala dadi amala vana na migunda ndava yangu na ndava ya Lilovi la Bwina, 
\v 30 yati ipokela mala miya ng'onyo mulukumbi lwa hinu. Yati ipokela nyumba na valongo na vahaja na valumbu na mau, pamonga na mang'ahiso. Na palukumbi lwelubwela yati ipokela wumi wa magono goha wangali mwishu. 
\v 31 Nambu vamahele vevavi vakulu hinu yati vivya vadebe na vamahele vevavi vadebe hinu yati vivya vakulu.”
\s Yesu ijova mala ya datu kufwa na kuyuka kwaki
\r (Matei 20:17-19; Luka 18:31-34)
\p
\v 32 Yesu na vawuliwa vaki vavi mulugendu kuhamba ku Yelusalemu, mwene avalongolili. Vawuliwa vaki vakakangasa na vandu vevavalandayi vakavya na wogohi. Yesu akavatola kavili kuchiyepela vawuliwa kumi ni vavili, akatumbula kuvajovela gala gegakumkolela. 
\v 33 Akavajovela, “Muyuwanila! Tihamba ku Yelusalemu. Kwenuko Mwana wa Mundu yati vakumgotola mu mawoko ga vakulu va kuteta na Vawula va Malagizu, navene yati vakamhamula akomiwa na kumgotola kwa vandu vangali Vayawudi, 
\v 34 vene yati vakumvevesa, vakumuhunyila mata, yati vakumtova michapilu na kumkoma. Nambu pa ligono la datu yati iyuka.”
\s Luyupu lwa Yakobo na Yohani
\r (Matei 20:20-28)
\p
\v 35 Yakobo na Yohani, vana va Zebedayo, vamuhambalili Yesu vakamjovela, “Muwula, tigana utihengela chindu chetikuyupa.”
\p
\v 36 Yesu akavakota, “Mwigana nivahengela kyani?”
\p
\v 37 Vene vakamyangula, “Pewilongosa muukulu waku, utiyidakila kutama mmonga upandi waku wa kulyelela na yungi upandi waku wa kumangeya.”
\p
\v 38 Yesu akavajovela, “Mumanyi lepi chemwiyupa! Wu, yati mwihotola kunywelela chikombi cha mang'ahiso cheninywelela? Amala ubatizu ngati wenibatiziwi?”
\p
\v 39 Vakamyangula, “Tihotola.”
\p Yesu akavajovela, “Chikombi cha mang'ahiso cheninywelela chakaka yati mwinywelela na kavili yati mbatiziwa ngati chenibatiziwi. 
\v 40 Nambu uhotola wa kuhagula yani atama upandi wa kulyela amala kumangeya. Chapanga alavapela fwasi zenizo vala voha veavatendelekili.”
\p
\v 41 Vawuliwa vangi kumi vala pevayuwini ago, vakavayomela vayavi Yakobo na Yohani. 
\v 42 Hinu Yesu akavakemela, akavajovela, “Mumanyili kuvya vala veviholalewa kuvya vakulu va milima vakuvalongosa vandu vavi kwa makakala na vakulu venavo vakuvatalalila vandu vavi. 
\v 43 Nambu kwinu yikoto kuvya chenichi, yula mweigana kuvya mkulu pagati yinu yikumgana avya mtumisi winu. 
\v 44 Mweigana kuvya mkulu kuliku voha, yikumgana avya mvanda wa voha. 
\v 45 Hati Mwana wa Mundu abwelili lepi kuhengewa nambu kuvahengela na kuwusa wumi waki uvya luhuna ndava ya kuvagombola vandu vamahele.”
\s Yesu akumlamisa mundu mmonga ngalola mweikemiwa Batimayo
\r (Matei 20:29-34; Luka 18:35-43)
\p
\v 46 Vakahamba mbaka ku Yeliko. Yesu paawukayi pamuji wenuwo pamonga na vawuliwa vaki na msambi uvaha wa vandu. Ngalola mmonga mwana wa Timayo mweikemelewa Batimayo, atamili pamuhana ya njila, iyupa yala. 
\v 47 Peayuwini kuvya Yesu wa ku Nazaleti ipita pandu pala, akatumbula kukwesa lwami, “Yesu, Mwana wa Daudi, unihengela lipyana!”
\p
\v 48 Vandu vamahele vakamlakali kumgunisa, nambu mwene akayonjokesa kukwesa lwami, “Mwana wa Daudi, unihengela lipyana!”
\p
\v 49 Yesu akayima, akajova, “Mumkemela.”
\p Hinu vakamkemela ngalola yula, vakamjovela, “Jipolesa mtima! Yima, akukemela.”
\p
\v 50 Batimayo akataga likoti laki, akahumba kanyata na kumhambila Yesu.
\p
\v 51 Yesu akamkota, “Ugana nikukitila kyani?” Ngalola yula akamyangula, “Muwula, niyupa kulola.”
\p
\v 52 Yesu akamjovela, “Hamba, sadika yaku yikulamisi.”
\p Bahapo ngalola yula akahotola kulola, akalongosana na Yesu munjila.
\c 11
\s Yesu iyingila ku Yelusalemu kwa chilulu
\r (Matei 21:1-11; Luka 19:28-40; Yohani 12:12-19)
\p
\v 1 Yesu na vawuliwa vaki pavavi papipi na Yelusalemu muji wa Betifage na Betania, papipi na Chitumbi cha Mizeituni. Penapo avatumili vawuliwa vaki vavili, 
\v 2 akavajovela, “Muhamba kuchijiji chechivii palongolo yinu. Pemuyingila penapo yati mkumkolela mwanapunda akungiwi, na akona angahengewa na mundu. Mumuwopola mkamleta. 
\v 3 Ngati mundu akuvakota, ‘Ndava kyani muwopola lipunda?’ Mumjovela, ‘Bambu akumgana na yati akumuwuyisa mwanakandahi.’ ”
\p
\v 4 Hinu, vakahamba, vakamkolela mwanapunda akungiwi kuvala ya mlyangu wa nyumba yeyavi pamuhana ya njila. Pevamuwopolayi, 
\v 5 vandu vangi vevayimili penapo vakavakota, “Ndava kyani muwopola mwanapunda?”
\p
\v 6 Vawuliwa vakavayangula ngati Yesu cheavalagizi na vene vakavaleka vahamba nayu. 
\v 7 Vamletili Yesu mwanapunda. Pavamalili kuyambatisa nyula yavi panani ya mwanapunda yula. Yesu akatama panani yaki. 
\v 8 Vandu vamahele vakadandasa nyula zavi munjila kwa kumtopesa, na vangi vakadandasa matutu gadebe gadebe gavadumwili mumigunda. 
\v 9 Vandu voha vevalongolili na vala vevalandayi, vakakwesa lwami lwavi vakajova, “Alumbiwa! Amotisiwa mweibwela kwa liina la Bambu! 
\v 10 Umotisiwa unkosi weubwela wa dadi witu Daudi. Chapanga alumbiwa mweavi kunani!”
\p
\v 11 Yesu ayingili pamuji wa Yelusalemu akahamba mbaka mu Nyumba ya Chapanga, akalola vindu vyoha kwa ubwina. Nambu yamali kuvya chitita akahamba ku Betania pamonga na vawuliwa vaki kumi na vavili vala.
\s Yesu akuupela likoto mkongo wa mtini
\r (Matei 21:18-19)
\p
\v 12 Chilau yaki, pavahumili ku Betania, Yesu njala yamvinili. 
\v 13 Hinu auweni mkongo wa mtini chakutali wewavi na mahamba gamahele. Hinu akauhambila aganayi alolayi ngati upambiki matunda. Nambu peahikili, nakugakolela matunda ndi mahamba gene, muni yavi lepi lusenje lwa kupambika matunda. 
\v 14 Penapo akaujovela mkongo wula, “Kutumbula lelu na magono goha mundu yeyoha akotoka kulya matunda gaku!”
\p Na vawuliwa vaki vagayuwini malovi genago.
\s Yesu iyingila mu Nyumba ya Chapanga
\r (Matei 21:12-17; Luka 19:45-48; Yohani 2:13-22)
\p
\v 15 Hinu vahikili ku Yelusalemu, Yesu ayingili mu Nyumba ya Chapanga na kutumbula kuvavinga vandu vevagulisai na kugula vindu mwenumo. Azing'anambwisi meza za vala vevagulisana mashonga, na vigoda vya vandu vevagulisa ngunda. 
\v 16 Amyidakili lepi mundu yeyoha kuvedukila mu Nyumba ya Chapanga kuni agegili chindu. 
\v 17 Kangi akavawula, “Yiyandikwi, ‘Nyumba yangu yati yivya msambi wa vandu vevakumsadika Kilisitu ndava ya vandu milima yoha!’ Nambu nyenye mukuikita libokosela la vanyagaji!”
\p
\v 18 Vakulu va kuteta na Vawula va Malagizu pevayuwini malovi gala, vakatumbula kulonda njila ya kumkoma. Nambu vayogwipi ndava msambi wa vandu wakangiswi mawuliwu gaki.
\p
\v 19 Kimihi payahikili, Yesu na vawuliwa vaki vakawuka pamuji wula.
\s Liwulo ndava ya mkongo weunyalili
\r (Matei 21:20-22)
\p
\v 20 Lukela pavapitayi, vauweni mkongo wa mkuyu wula uyumili hotohoto, kuhuma mumikiga mbaka kunani. 
\v 21 Petili alikumbwiki lijambu lila, akamjovela Yesu, “Muwula, lolayi! Mkongo wa mtini wewaupelili likoto ula uyumili!”
\p
\v 22 Yesu akavajovela, “Mumsadika Chapanga. 
\v 23 Nikuvajovela chakaka, mundu akachijovela chitumbi, ‘Tupukayi ukajitaga munyanja,’ Changali kuvya na wogoyi mumtima waki, nambu ngati isadika mambu goha gihengeka yati ihengewa lijambu lenilo. 
\v 24 Ndava yeniyo nikuvajovela, pemukumuyupa Chapanga na kuyupa chindu, musadika kuvya mpokili, na nyenye yati mwipewa. 
\v 25 Pamwiyima kumuyupa Chapanga, mumlekekesa mundu yeyoha mweavakitili gahakau, ndi Dadi winu wa kunani avalekekesa nyenye mabudilu ginu. 
\v 26 Nambu ngati mukuvalekekesa lepi vangi, mewawa na Dadi winu mweavili kunani kwaki akuvalekekesa lepi nyenye mabudilu ginu.”
\s Likotesi ndava ya uhotola wa Yesu
\r (Matei 21:23-27; Luka 20:1-8)
\p
\v 27 Hinu, vahikili kavili ku Yelusalemu. Yesu paagendayi pa Nyumba ya Chapanga, vakulu va kuteta na Vawula va Malagizu na vagogo vamuhambalili, 
\v 28 vakamkota, “Ukita mambu genaga kwa uhotola wa yani? Yani mweakupelili uhotola wa kukita mambu genago?”
\p
\v 29 Nambu Yesu akavajovela, “Yati nikuvakota lijambu limonga. Mukaniyangula, na nene mewa yati nikuvajovela nikita mambu aga kwa uhotola wa Yani. 
\v 30 Wu, Yohani apatili uhotola wa kubatiza kuhuma kwa Chapanga amala kwa vandu? Munijovela.”
\p
\v 31 Vakatumbula kukotana, “Tikayangula, ‘Gahumili kwa Chapanga,’ Yati akutikota, ndava kyani mwasadiki lepi? 
\v 32 Na tikayangula, ‘Gahumili kwa vandu,’ Yati yivya wuli?” Vayogwipi vandu, ndava vandu voha wamyidakili kuvya chakaka Yohani avi mlota wa Chapanga. 
\v 33 Hinu vakamyangula Yesu, “Tete timanyili lepi.”
\p Na Yesu akavajovela, “Na nene mewa nikuvajovela lepi nikita mambu aga kwa uhotola wa yani.”
\c 12
\s Luhumu lwa mgunda wa mizabibu na valimaji
\r (Matei 21:33-46; Luka 20:9-19)
\p
\v 1 Yesu akatumbula kulongela nawu, kwa luhumu akajova, mundu mmonga alimili mgunda wa mizabibu, Atindisili luwumba, na pagati yaki agimili ligodi la kuminyila divayi ajengili mnala, akalikodisha kwa valimaji, akahamba mulima wa kutali.\fig Vandu vavili viminya zabibu|src="04 Winepress.jpg" size="col" ref="12:1"\fig* 
\v 2 Lusenje lwa mabenu, amtumili mvanda waki kwa valimaji vala, akamletela pandu paki pa mabenu. 
\v 3 Nambu valimaji vala, vakamkamula mvanda yula, vakamtova vakamuwuyisa mawoko gawaka. 
\v 4 Mkolo mgunda amtumili kavili mvanda yungi. Mewa mwenuyo vakamulemasa kumutu na kumkitila mambu ga soni. 
\v 5 Mewawa, mkolo mgunda yula akamtuma mvanda yungi, mwenuyo vakamkoma. Vangi vamahele veavatumili, vangi pagati yavi vatoviwi na vangi vakomiwi. 
\v 6 Asigalili mundu mmonga, ndi mwana waki chiganu. Pamwishu amtumili mwenuyo akajova, nimanyili yati vakumtopesa mwana vangu. 
\v 7 “Nambu valimaji vala pavamuwene ibwela, vakajovesana, ‘Mwenuyu ndi mhali, ndi timkomayi muni uhali waki uvyai witu!’ 
\v 8 Hinu vakamkamula, vakamkoma na kumtaga kuvala ya mgunda wa mizabibu wula.”
\p
\v 9 “Akavakota, hinu mkolo mgunda yati ikita kyani? Yati ibwela kuvakoma valimaji vala na kuvapela mgunda wa mizabibu wula vandu vangi.” 
\v 10 Wu, mwangasoma Mayandiku Gamsopi?
\q Liganga levalibelili vakujenga,
\q hinu ndi liganga lelikamulila nyumba.
\q
\v 11 Bambu ndi mweakitili lijambu lenili,
\q lenili ndi lachinamtiti neju kwitu!
\p
\v 12 Vachilongosi va Vayawudi na Vawula va Malagizu na vagogo, vamanyili kuvya luhumu wenuwo ukuvavala vene. Vaganili kumkamula, nambu vayogwipi msambi wa vandu. Vakamleka vakawuka.
\s Lijambu la kulipa kodi kwa Nkosi wa Loma
\r (Matei 22:15-22; Luka 20:20-26)
\p
\v 13 Vangi pagati ya Vafalisayu na valanda va chikundi cha Helodi vatumwili vamyonjola Yesu kwa malovi gaki. 
\v 14 Vamhambili, vakamjovela, “Muwula, timanyili kuvya veve wamundu wa chakaka mweujova chakaka. Veve ukumlola lepi mundu mwene ndi yani, ukulu wa mundu chindu lepi kwa veve, nambu wiwula chakaka munjila ya Chapanga. Wu, chabwina kulipa kodi kwa nkosi wa ku Loma amala lepi? Tilipayi amala tikotoka kulipa?”
\p
\v 15 Nambu Yesu amanyili uhomela wavi, akavajovela, “Ndava kyani mukunilinga? Muniletelayi lishonga lene nililolayi.”
\p
\v 16 Vakampela lishonga lila, na mwene akavakota, “Pamihu na liina la yani?” Vakamyangula, “Vya nkosi wa ku Loma.”
\p
\v 17 Hinu Yesu akavajovela, “Mumpelayi nkosi wa ku Loma vyevivili vyaki na mumpelayi Chapanga vyevivii vyaki.”
\p Vakakangaswa nayu neju.
\s Lijambu la kuyuka
\r (Matei 22:23-33; Luka 20:27-40)
\p
\v 18 Kangi Vasadukayu vevijova kawaka kuyuka vamuhambalili Yesu vakamkota, 
\v 19 “Muwula, Musa atilagazili, mundu akafwayi na kuleka mdala changali mwana mlongo vaki yikumgana amuhala lipwela yula, ndi ambabakisila vana mlongo vaki. 
\v 20 Leka tijova pavi na valongo saba. Mwealongolili kuvelekewa agegili afwili changaleka mwana. 
\v 21 Mbena waki akamuhala lipwela yula, namwene afwili changaleka mwana, yikavya mewawa na mlongo wa datu. 
\v 22 Voha saba vafwili changaleka mwana. Kangi lipwela yula afwili. 
\v 23 Hinu ligono vandu paviyuka, mau yula yati ivya mdala wa yani? Ndava voha saba vamgegili.”
\p
\v 24 Yesu akavayangula, nyenye mbudili ndava mmanyi lepi Mayandiku Gamsopi amala makakala ga Chapanga. 
\v 25 Muni vevafwili peviyuka yati vigega lepi amala kugegewa, yati vivya ngati vamitumu va kunani kwa Chapanga. 
\v 26 Nambu ndava ya kuyuka kwa vevafwili, msomili lepi chitabu cha Musa pandu pepivala dasi yeyiyaka motu? Chapanga amjovili Musa, nene ndi Chapanga wa Ibulahimu na Chapanga wa Izaki na Chapanga wa Yakobo. 
\v 27 Hinu, mwene lepi “Chapanga wa vevafwili, nambu Chapanga wa vevavi wumi. Nyenye mbudili neju!”
\s Muhilu ukulu.
\r (Matei 22:34-40; Luka 10:25-28)
\p
\v 28 Mmonga wa vawula va malagizu abwelili na kayuwana mhutanu wavi. Peaweni Yesu akuvayangula bwina, akamhegelela na kumkota Yesu, “Pagati ya malagizu goha yoki yikulu?”
\p
\v 29 Yesu akamyangula, “Malagizu gakulu pagati ya goha ndi aga: ‘Myuwanila nyenye vandu wa ku Isilaeli! Bambu Chapanga witu, ngamwene Bambu. 
\v 30 Umgana Bambu Chapanga waku kwa wumi waku woha na mtima waku woha na luhala lwaku lwoha, na makakala gaku goha.’ 
\v 31 Na muhilu wa pili ndi uwu: ‘Umgana muyaku ngati cheukujigana wamwene.’ Gavi lepi malagizu gakulu gangi ngati aga.”
\p
\v 32 Hinu, muwula wa malagizu yula akamjovela Yesu, “Muwula! Ujovili chakaka kuvya Bambu ndi Chapanga, kawaka yungi nambu mwene. 
\v 33 Na yikumgana mundu kumgana Chapanga kwa mtima woha na luhala lwoha na makakala gaki goha, na kumgana muyaki ngati cheakujigana mwene. Lijambu lenili ndi labwina neju kuliku kumpela Chapanga hinyama ya kutinyisa na teta zozoha zingi.”
\p
\v 34 Yesu pealoli mundu yula ayangwili kwa ukekesi, akamjovela, “Veve uvi papipi kumyidakila Chapanga atalalila wumi waku.” Kangi peamali kujova ago kawaka mundu mwealingi kumkota Yesu lilovi.
\s Kilisitu ndi mwana wa yani
\r (Matei 22:41-46; Luka 20:41-44)
\p
\v 35 Lukumbi Yesu iwula mu Nyumba ya Chapanga, akotili, “Ndava kyani Vawula va Malagizu vijova kuvya Kilisitu ndi mmonga ndu pagati ya vana va Daudi? 
\v 36 Daudi mwene kwa kulongoswa na Mpungu Msopi ajovili,
\q ‘Bambu amjovili Bambu wangu,
\q tama upandi wangu wa kulyelela,
\q mbaka nivavika vamakoko vaku pahi pa magendelu gaku.’
\m
\v 37 Daudi mwene akumkemela Kilisitu ‘Bambu.’ Yihotoleka wuli hinu kuvya mmonga ndu pagati ya vana vaki?”
\s Yesu akuvajovela vandu vajiyangalila na vawula va malagizu
\r (Matei 23:1-36; Luka 20:45-47)
\p Msambi wa vandu wamuyuwanila kwa luheku. 
\v 38 Mukuwula kwaki, Yesu avajovili, “Mujiyangalila na Vawula va Malagizu, vevigana kugenda kuni vawalili magwanda gatali na kujambuswa na kwa utopesa vandu pandu pakugulisila vindu. 
\v 39 Mewawa vigana kutama palongolo munyumba za kukonganekela Vayawudi na mvigoda vya palongolo pamgongolelu wa chakulya. 
\v 40 Vene vitola nyumba na vindu vya valipwela kwa kuvakonga, kuni vakujidekesa kumuyupa Chapanga mulukumbi lutali. Ligono la mwishu yati vilipiswa pavaha.”
\s Luteta lwa lipwela
\r (Luka 21:1-4)
\p
\v 41 Yesu atamili papipi na chijomela cha kusopela luteta mu Nyumba ya Chapanga. Avalolili vandu chavasopa teta muchijomela chila. Vandu vana vindu vyamahele, vasopili mashonga gamahele mugati yaki. 
\v 42 Kangi akabwela lipwela mngangu mmonga, akasopa sendi zivili videbe neju. 
\v 43 Yesu avakemili vawuliwa vaki akavajovela, “Chakaka nikuvajovela, lipwela uyu mngangu asopili mashonga gamahele muchijomela kuliku vangi voha. 
\v 44 Muni vandu voha vangi vawusili chiyonjokesu cha vindu, nambu mau uyu mngangu, asopili vindu vyoha vyeviganikwa ndava ya kulama.”
\c 13
\s Yesu ijova ndava ya kugwisiwa kwa Nyumba ya Chapanga
\r (Matei 24:1-2; Luka 21:5-6)
\p
\v 1 Yesu peahumayi mu Nyumba ya Chapanga, mmonga wa vawuliwa vaki amjovili, “Muwula, lola maganga na majengu aga chegavili gabwina na kukangasa!”
\p
\v 2 Yesu akamyangula, “Wu, ukugalola majengu aga zivaha? Kawaka liganga hati limonga lelisigalila panani ya liganga lingi, kila liganga yati ligwisiwa.”
\s Mang'ahiso na mtahu wewibwela
\r (Matei 24:3-14; Luka 21:7-19)
\p
\v 3 Yesu paatamili panani ya chitumbi cha Mizeituni kulolokesa Nyumba ya Chapanga, Petili na Yakobo na Yohani na Andelea vakamkota pevavi ngavene, 
\v 4 “Tijovela mambu genago yati gihumila ndali? Na ulangisu woki weulangisa kuvya mambu aga gavi papipi kuhumila?”
\p
\v 5 Yesu akatumbula kuvajovela, “Mujiyangalilayi mundu akotoka kuvakonga.” 
\v 6 Muni vamahele yati vibwela na kulihengela liina langu, kila mundu yati ijova kuvya mwene ndi Kilisitu! Vene yati vakuvakonga vandu vamahele. 
\v 7 Pemyuwana gegivala ngondo na vandu vilongelela mambu ga ngondo mkotoka kuvagaya. Yikugagana mambu genaga kuhumila, nambu mwishu wene wakona. 
\v 8 Vandu va mulima umonga yati utovana na vandu va mulima wungi, unkosi umonga yati utovana na unkosi wungi, yati kwiva na mindendemo ya ndima pamonga na njala. Mambu ago ndi ngati utumbula wa lipyanda la kuveleka mwana.
\p
\v 9 Nambu nyenye mjiyangalila. Muni yati vakuvatakila mumabanji ga mihalu, na kutovewa munyumba za kukonganekela Vayawudi. Mewawa yati vakuvapeleka palongolo ya vachilongosi na vankosi ndava ya nene, muni mujova ndava yangu. 
\v 10 Nambu yiganikiwa hoti lilovi la Bwina likokosewayi kwa vandu voha kwakona mwishu wangahika. 
\v 11 Na pamwikamuliwa na kupelekwa mumabanji ga mihalu, mkoto kuhololela chakujova. Lukumbi lwenulo. Nambu mjova chechoha chemwipewa kujova, muni yati gihuma kwa Mpungu Msopi. 
\v 12 Mlongo yati akumng'anamukila mhaja waki akomiwa na dadi yati akumng'anamukila mwana waki, na vana yati vakuvang'anamukila dadi na nyina vavi vakomewayi. 
\v 13 Vandu voha yati vakuvagana lepi ndava ya liina langu. Nambu mweisindimala mbaka mwishu ndi Chapanga akumsangula kuhuma uhamula wa magono goha gangali mwishu.
\s Mang'ahiso gakulu
\r (Matei 24:15-28; Luka 21:20-24)
\p
\v 14 “Pemwilola ‘Yomeso lihakau lelilangisa uhalabisu’ Liyimili pandu pangaganikiwa kuvya.” Mweisoma malovi aga amanyalila. Hinu vevavili ku Yudea na vajumbalila kuchitumbi. 
\v 15 Mundu mweavili kuvala ya nyumba yaku akotoka kuyingila mugati kutola chindu, nambu atilayi! 
\v 16 Mewawa mundu mweavili kumgunda akotoka kuwuya kunyumba yaki kutola nyula yaki. 
\v 17 Niviniswa mtima ndava ya vanandumbu na vevinyong'esa magono ago, ndava yati kwivya na mang'ahiso neju. 
\v 18 Nambu mumuyupayi Chapanga mambu ago gakotoka kuhumila lukumbi lwa mbepu. 
\v 19 Muni magono ago yati kwiva na mang'ahiso gakulu, gangahumila kuhuma Chapanga kuwumba mulima mbaka lelu, katu yati gihumila lepi kavili. 
\v 20 Ngati Bambu ngagapunguziwi lepi magono kawaka hati mundu mmonga wa kusanguliwa. Nambu ndava ya vahaguliwa vaki, Bambu agapungwizi magono ago.
\p
\v 21 Kangi, mundu akavajovela, lolayi, Kilisitu avili apa! Amala, avili pala, mkotoka kusadika. 
\v 22 Muni yati vihumalila vakina Kilisitu vaudese na vamlota va udese, yati vikita ulangisu na chinamtiti, ngati yihotoleka ndava ya kuvabudisa hati vahaguliwa va Chapanga. 
\v 23 Nambu nyenye mujiyangalila. Nene nivajovili mambu genaga kwakona gangahumila.
\s Kubwela kwa Mwana wa Mundu
\r (Matei 24:29-31; Luka 21:25-28)
\p
\v 24 “Nambu pegimalika magono ago ga mang'ahiso, lilanga yati lisopewa chitita na mwehi yati ulangasa lepi. 
\v 25 Ndondo yati zigwa kuhuma kunani, na vindu vyoha vya kumahundi yati vinyuguswa. 
\v 26 Penapo yati vakumlola Mwana wa Mundu, ibwela mulihundi kwa makakala gamahele na ukulu. 
\v 27 Ndi yati akuvatuma vamitumu va kunani kwa Chapanga vavalunda vandu vevahaguliwi na Chapanga, kuhuma pandi mcheche za mulima, na hati kuhuma pandu pa kutali ya mulima woha.”
\s Mawuliwu kuhuma mumkongo wa mtini
\r (Matei 24:32-35; Luka 21:29-33)
\p
\v 28 “Mujiwula kuhuma mumkongo wa mtini. Pemwilola mahamba gimela, nyenye mwimanya kuvya lusenje lwa fula luhegalili. 
\v 29 Mewawa na nyenye pemwilola mambu genago gihengeka, mmanya kuvya Mwana wa Mundu avi papipi neju kuhika. 
\v 30 Chakaka nikuvajovela, chiveleku ichi chipita lepi kwakona mambu aga kuhumila. 
\v 31 Hati ngati kunani kwa Chapanga na pamulima yati ziwuka, nambu malovi gangu yati gihumila ngati chenajovili.”
\s Kawaka mweimanya ligono la mwishu
\r (Matei 24:36-44)
\p
\v 32 “Nambu, avi lepi mundu mweimanya ligono la mwishu yati libwela ndali, hati vamitumu va kunani kwa Chapanga, hati Mwana wa Chapanga. Dadi Chapanga ndu mweamanyili. 
\v 33 Mujiyangalila na mujitendekela, muni mumanyili lepi ligono amala lukumbi peluhumila. 
\v 34 Yati yivya ngati mundu mweahambi lugendu na kuvalekela vahengaji utalalila, kila mundu na lihengu laki, akumjovela mlonda wa mlyangu avyai mihu. 
\v 35 Mujitendelekela, ndava muni mmanyi lepi mkolo nyumba iwuya ndali. Pangi yivya kimihi, pagati ya kilu, hambakucha amala lukela. 
\v 36 Mujitendelekela, muni ngati abwelili cha kukenyemusa, akotoka kuvakolela mgonili. 
\v 37 Genikuvajovela nyenye, nikuvajovela mwavoha. Muvya mihu!”
\c 14
\s Vateta vakulu viyidakilana kumkoma Yesu
\r (Matei 26:1-5; Luka 22:1-2; Yohani 11:45-53)
\p
\v 1 Gavili gakona magono gavili kuhika Mselebuko wa Pasaka na Mselebuko wa kulya mabumunda gangali ngemeku. Vakulu va kuteta na Vawula va Malagizu valondayi njila ya kumkamula Yesu cha mfiyu na kumkoma. 
\v 2 Nambu vakajova, “Tikotoka kukita chenicho lukumbi lwa mselebuko, ndava vandu yati vikita chitututu.”
\s Mau mmonga akumnyala Yesu mahuta geginungalila
\r (Matei 26:6-13; Yohani 12:1-8)
\p
\v 3 Yesu avili ku Betania kunyumba ya Simoni mweavi na mabudi. Peavili pameza kulya chakulya, mau mmonga mweavili na kachupa kadebe kaganga ka alabasta kamahuta geginungalilayi neju, mahuta geginungalila bwina gegatenganizwi kwa nado, akabwela. Akayidindula chupa yila, na kumyitila Yesu mahuta gala kumutu. 
\v 4 Vandu vangi vevavi penapo vayomiswi na chitendu chila vakajijovela, “Ndava kyani kuyagisa waka mahuta geginungalila bwina? 
\v 5 Mahuta ago ngagagulisiwi kwa mashonga gamahele, ngavapewili vangangu!” Vakamywangila mau yula.
\p
\v 6 Nambu Yesu akavajovela, “Mumleka! Ndava ya kyani mukumung'aha? Anikitili nene lijambu labwina. 
\v 7 Vangangu muvinawu magono goha, muhotola kuvatangatila lukumbi lwolwoha lwa mwigana. Nambu nene yati nivya lepi na nyenye lukumbi lwoha. 
\v 8 Mwene akitili chaehotwili. Alongolili kuniyitila mahuta geginungalila muhiga yangu anitendelekili kwakona kuzikiwa kwangu palongolo. 
\v 9 Chakaka nikuvajovela, pamulima woha Lilovi la Bwina yati likokoswa, chitendu ichi cheakitili yati chiluwuliwa kwa kumkumbuka mdala uyu.”
\s Yuda iyidakila kumgotola Yesu
\r (Matei 26:14-16; Luka 22:3-6)
\p
\v 10 Kangi Yuda Isikalioti, mmonga wa vawuliwa kumi na vavili vala, akahamba kwa vakulu va kuteta ndava ya kumgotola Yesu. 
\v 11 Vakulu va kuteta pevayuwini malovi genago, vahekalili, vayidakilini kumpela mashonga. Ndi, Yuda akatumbula kulonda lukumbi lwa kumgotola Yesu.
\s Yesu ilya chakulya cha Pasaka na vawuliwa vaki
\r (Matei 26:17-25; Luka 22:7-14; 21-23; Yohani 13:21-30)
\p
\v 12 Ligono la kutumbula kwa Mselebuko wa Mabumunda yangali ngemeku, lukumbi lwa kuhinja mwanalimbelele wa Pasaka, vawuliwa vaki vakamkota, “Ugana tikakutendelekelayi koki chakulya cha Pasaka?”
\p
\v 13 Hinu, Yesu avatumili vawuliwa vaki vavili akavajovela, “Muhambayi kumuji, kwenuko yati mkumkolela mgosi mmonga agegili chihulu cha manji. Mumlanda 
\v 14 mbaka munyumba yeiyingila, mkamjovelayi mkolo nyumba, ‘Muwula ikota, chivi koki chumba cha vayehe penilya Pasaka pamonga na vawuliwa vangu?’ 
\v 15 Mwene yati akuvalangisa chumba chivaha kunani ya kugolofa chechitendelekiwi. Mtendekelayi mwenumo.”
\p
\v 16 Hinu, vawuliwa vakawuka, vakahamba kumuji, vakakolela kila chindu chivi bwina ngati Yesu cheavajovili. Ndi vakatendelekela chakulya cha Pasaka.
\p
\v 17 Payavili kimihi, Yesu ahikili penapo pamonga na vawuliwa vaki kumi na vavili. 
\v 18 Pevalyayi pamonga, Yesu akajova, “Chakaka nikuvajovela, mmonga winu mweilya pamonga na nene, yati akunigotola.”
\p
\v 19 Penapo vawuliwa vaki vakatumbula kuviniswa mitima, vakatumbula kumkota mmonga mmonga, “Wu, ndi nene?”
\p
\v 20 Yesu akavajovela, “Ndi mmonga winu pagati yinu nyenye kumi na vavili, mweijwiga libumunda pamonga na nene munkeve. 
\v 21 Chakaka Mwana wa Mundu yati ifwa ngati Mayandiku Gamsopi chegijova. Nambu alachikolela mundu yula mweakumgotola Mwana wa Mundu! Mbanga kwa mundu mwenuyo ngati ngavelekiwi lepi!”
\s Kulya chakulya pamonga na Bambu
\r (Matei 26:26-30; Luka 22:14-20; 1 Vakolinto 11:23-25)
\p
\v 22 Pevalyayi, Yesu akatola libumunda, akamsengusa Chapanga, akalimetula na kuvapela vawuliwa vaki akajova, “Mtola, yeniyi, ndi higa yangu.”
\p
\v 23 Kangi akatola chikombi cha divayi, akamsengusa Chapanga, akavapela voha vanywelili divayi muchikombi chila. 
\v 24 Akavajovela, “Yeniyi ndi ngasi yangu yeyilangisa lilaganu la Chapanga kwa vandu vaki, ngasi yeyiyitika ndava ya kulekekesa mabudilu ga vandu vamahele. 
\v 25 Chakaka nikuvajovela, ninywa lepi kavili divayi mbaka ligono lila peninywa kavili mu Unkosi wa Chapanga.”
\p
\v 26 Kangi vakayimba lunyimbu lwa kumsengusa Chapanga, vakawuka, vakahamba ku Chitumbi cha Mizeituni.
\s Yesu ilota ngati Petili yati akumbela
\r (Matei 26:31-35; Luka 22:31-34; Yohani 13:36-38)
\p
\v 27 Yesu akavajovela vawuliwa vaki, “Mwavoha nyenye yati mwitila na kunileka nene, mu Mayandiku Gamsopi Chapanga ijova, ‘Yati nikumkoma mdimaji, na mambelele yati gipechengana.’ 
\v 28 Nambu nikayukayi, yati nikuvalongolela ku Galilaya.”
\p
\v 29 Petili akamjovela, “Hati ngati voha yati vakukuleka, nene katu nikukuleka lepi!”
\p
\v 30 Yesu akamjovela, “Chakaka nikujovela, kilu iyi, kwakona lijogolo langakokoleka mala zivili, yati ukunibela mala zidatu kuvya unimanyili lepi.”
\p
\v 31 Nambu Petili akakangamala kujova, “Hati ngati yikunigana nifwa pamonga na veve, katu yati nikukuleka lepi!”
\p Vawuliwa voha vakajova mewawa.
\s Yesu akumuyupa Chapanga kulidimba la ku Gesemane
\r (Matei 26:36-46; Luka 22:39-46)
\p
\v 32 Hinu, vakahika kulidimba lelikemelewa Gesemane. Yesu akavajovela vawuliwa vaki, “Mtama apa lukumbi penikumuyupa Chapanga.” 
\v 33 Kangi akavatola Petili na Yakobo na Yohani. Akatumbula kuviniswa mtima na kung'ahika neju. 
\v 34 Akavajovela, “Niviniswa mtima neju hati papipi kufwa. Mtama na muvya mihu.”
\p
\v 35 Akahamba palongolo padebe akajitaga cha kukupama pahi, akamuyupa Chapanga, kuvya ngati yihotoleka, lukumbi ulo lwa mang'ahiso lumupitila kutali. 
\v 36 Akajova, “Dadi wangu, kwa veve mambu goha gihotoleka. Uniwusilayi chikombi ichi cha mang'ahiso. Nambu lepi ngati chenigana nene, nambu cheugana wamwene.”
\p
\v 37 Kangi akawuya kwa vawuliwa vadatu vala akavakolela vagonili. Hinu, akamkota Petili, “Simoni, wu, ugonili? Uhotwi lepi kuvya mihu hati lukumbi ludebe?” 
\v 38 Kangi akavajovela, “Muvyai mihu na kumuyupa Chapanga mkotoka kuyingila mukulingiwa. Mpungu ugana, nambu higa yitotokela.”
\p
\v 39 Akahamba kumuyupa Chapanga kavili akawuyila malovi galagala. 
\v 40 Peavawuyili vawuliwa vaki avakolili vagonili kavili. Ndava mihu gavi na lugono. Vamanyi lepi chakumyangula.
\p
\v 41 Peabwelili mala ya datu akavajovela, “Mwakona mwigona na kupumulila? Hinu yikoli! Lukumbi luhikili! Mwana wa Mundu igotolewa kwa vandu vevambudila Chapanga. 
\v 42 Muyimuka, tihambi. Mlolayi yula mweakunigotola ahegalili.”
\s Yesu ikamuliwa
\r (Matei 26:47-56; Luka 22:47-53; Yohani 18:3-12)
\p
\v 43 Yesu peavi akona ijova, Yuda mmonga wa kumi na vavili vala, akabwela pamonga na msambi wa vandu wewavili na mapanga na vibonga. Vandu venavo vatumwili na vakulu va kuteta, Vawula va Malagizu na vagogo. 
\v 44 Yuda, yula mweamgotwili Yesu, avapelili ulangisu msambi wa vandu wula, “Kuvya yula mwenikumjambusa cha kumkumbatila, ndi mumkamula na mumpeleka kuni avi muulonda.”
\p
\v 45 Yuda peahikili ndu amuhambalili Yesu akamjovela, “Muwula!” Kangi akamjambusa cha kumkumbatila. 
\v 46 Hinu vandu vala vakamkamula Yesu na kumkunga. 
\v 47 Mmonga mweayimili pamonga na Yesu, akaholomola upanga waki, akamdumula likutu mvanda wa Mteta Mkulu. 
\v 48 Yesu akamjovela, “Wu, mbwelili na mapanga na vibonga kunikamula ngati kuvya nene mnyagaji? 
\v 49 Magono goha navi pamonga na nyenye, niwula ku Nyumba ya Chapanga, nambu mwanikamwili lepi. Nambu hinu yikugagana Mayandiku Gamsopi gatimilayi.”
\p
\v 50 Penapo vawuliwa voha vakamleka na kutila.
\p
\v 51 Kwavili na msongolo mmonga mweamlandayi Yesu awalili chikwinda. Vene valingili kumkamula. 
\v 52 Nambu mwene akalema, akachileka chikwinda chila, akajumba waka.
\s Yesu palongolo ya libanji la vagogo
\r (Matei 26:57-68; Luka 22:54-55, 63-71; Yohani 18:13-14, 19-24)
\p
\v 53 Hinu, vampeliki Yesu kunyumba ya Mteta Mkulu, penapo ndi pevakonganiki pamonga vakulu va kuteta voha na vagogo na Vawula va Malagizu. 
\v 54 Petili amlandili Yesu chapatali, akayingila muluvanja lwa nyumba ya Mteta Mkulu. Akatama pamonga na valonda kuyota motu. 
\v 55 Vakulu va kuteta na libanji loha valondai lilovi la kumtakila Yesu muni vahotola kumkoma, nambu valipati lepi. 
\v 56 Vandu vamahele vajovili gaudese ndava ya Yesu, nambu malovi gavi gayidakilini lepi.
\p
\v 57 Kangi vandu vangi vakayima kujova udese ndava ya Yesu, vakajova, 
\v 58 “Tete tamuyuwini ijova, ‘Nene yati nigwisa Nyumba ya Chapanga iyi yeyijengiwi na vandu, na mu magono gadatu yati nijenga yingi yangajengewa na vandu.’ ” 
\v 59 Nambu pamonga na ago, malovi gavi gayidikilini lepi.
\p
\v 60 Hinu, Mteta Mkulu akayima pagati yavi akamkota Yesu, “Wu, wiyangula lepi lilovi, vandu venava vakukutakila kyani?”
\p
\v 61 Nambu mwene agunili, ajovili lepi lilovi hati limonga. Mkulu wa kuteta akamkota kavili, “Veve ndi Kilisitu, Mwana wa Chapanga Mmotisa?”
\p
\v 62 Yesu akayangula, “Ena, ndi nene. Kavili yati mukumlola Mwana wa Mundu atamili upandi wa kulyelela cha Bambu yula mweavi na makakala. Ibwela kuhumila mumahundi ga kunani kwa Chapanga!”
\p
\v 63 Penapo ndi Mteta Mkulu akapapula nyula zaki, akajova, “Tigana lepi kuyuwana malovi gangi ndava ya mundu uyu! 
\v 64 Mumyuwini cheakumliga Chapanga! Nyenye mjova wuli?”
\p Voha vamganili akomiwa.
\p
\v 65 Hinu, vangi pagati yavi vakatumbula kumuhunyila mata, vakamgubika pamihu vakamtova na kumjovela, “Lotelayi, ndi yani mweakutovili!” Hati valonda vakamtola, vakampamanda.
\s Petili akumbela Yesu
\r (Matei 26:69-75; Luka 22:56-62; Yohani 18:15-18, 25-27)
\p
\v 66 Petili peavi akona muluvanja lwa nyumba, mtumisi mmonga wa chidala wa Mteta Mkulu abwelili. 
\v 67 Peamuweni Petili iyota motu, amlolili, akamjovela, “Hati veve wavili pamonga na Yesu wa ku Nazaleti.”
\p
\v 68 Nambu Petili akabela, “Kwali, nakuchimanya cheujova!” Petili akawuka akahamba pamlyangu wa kuyingilila. Penapo ndi lijogolo likakokoleka.
\p
\v 69 Muhengaji mdala yula, peamuwene kavili Petili, akatumbula kangi kuvajovela vandu vevavi penapo, “Mundu uyu ndi mmonga wavi.” 
\v 70 Nambu Petili akabela kavili.
\p Mwanakandahi, vandu vevayimili penapo vamjovili Petili, “Chakaka veve ndi mmonga wavi, muni veve mewawa ndi mundu wa ku Galilaya.”
\p
\v 71 Nambu Petili akatumbula kujova, “Nipewa likoto ngati nijova udese! Nilapa nimmanyili lepi mundu uyu mwemukumuluwula.”
\p
\v 72 Bahapo lijogolo likakokoleka mala ya pavili. Petili akumbwiki Yesu cheamjovili, “Kwakona lijogolo langakokoleka yati ukunibela mala zidatu.” Petili akajitaga pahi na kuvemba.
\c 15
\s Yesu palongolo ya Pilatu
\r (Matei 27:1-2; 11-14; Luka 23:1-5; Yohani 18:28-38)
\p
\v 1 Lukela pehe, vakulu va kuteta vayidakilini pamonga na vagogo na Vawula va Malagizu na vanalibanji voha, vakamkunga Yesu, vakampeleka na kumgotola kwa Pilatu. 
\v 2 Pilatu akamkota Yesu, “Wu, veve ndi Nkosi wa Vayawudi?” Yesu akayangula.
\p “Ena, ndi ngati wamwene cheujova.”
\p
\v 3 Vakulu va kuteta vamtakili Yesu mambu gamahele. 
\v 4 Hinu, Pilatu akamkota kavili Yesu, “Wu, wiyangula lepi lilovi? Yuwanila chevakutakila mambu gamahele kukuvala veve.”
\p
\v 5 Nambu Yesu ayangwili lepi lilovi, hati Pilatu akakangasa.
\s Yesu ihamuliwa akomiwa
\r (Matei 27:15-26; Luka 23:13-25; Yohani 18:39-19:16)
\p
\v 6 Kila lukumbi lwa mselebuko wa Pasaka, Pilatu avi na mvelu wa kuvadindulila vandu mkungiwa mmonga mwevamganayi. 
\v 7 Lukumbi lwenulo kwavili mundu mmonga liina laki Balaba, mweakungiwi muchifungu pamonga na vayaki ndava ya kukita chitututu na kukoma vandu. 
\v 8 Vandu vamahele vakamhambila Pilatu vakamuyupa avakitila ngati cheyavili mvelu waki. 
\v 9 Pilatu akavakota, “Wu, mwigana nivadindulilayi Nkosi wa Vayawudi?” 
\v 10 Ajovili chenicho ndava vakulu vakuteta vamgotwili Yesu kwaki, ndava ya wihu.
\p
\v 11 Nambu vakulu va kuteta vakavakoakesa vandu vamuyupa Pilatu avadindulila Balaba pahali pa Yesu. 
\v 12 Pilatu akavakota kavili, “Hinu, mwigana nimkita chindu kiki na mundu uyu mwemkumkemela Nkosi wa Vayawudi?”
\p
\v 13 Vandu voha vakajova kavili kwa lwami luvaha, “Mvamba mu msalaba!”
\p
\v 14 Nambu Pilatu akavakota, “Ndava kyani? Ahokili kyani?”
\p Nambu vene vakayonjokesa kujova kwa lwami luvaha, “Mvamba pamsalaba!”
\p
\v 15 Pilatu aganili kuuganisa msambi wa vandu, akamudindulila Balaba kuhuma muchifungu. Kangi akalagizila Yesu vamtova michapilu, kangi akamgotola vamvamba pamsalaba.
\s Manjolinjoli vakumvevesa Yesu
\r (Matei 27:27-31; Yohani 19:2-3)
\p
\v 16 Kangi manjolinjoli vala vampeliki Yesu mugati ya luvanja lwa nyumba ya Pilatu, mkulu wa mulima, vakavakemela pamonga msambi woha wa manjolinjoli. 
\v 17 Vamuwaliki nyula za langi ya zambalau ngati nkosi, vabotili njingwa ya minga, vakamuwalika kumutu. 
\v 18 Vakatumbula kumjambusa, “Tikuwoni, Nkosi wa Vayawudi!” 
\v 19 Vakamtova kumutu na ndonga, vakamuhunyila mata, vakamfugamila na kumgundamila. 
\v 20 Pavamalili kumvevesa, vakamuhula nyula ya zambalau yila, vakamuwalika nyula zaki, kangi vakamuwusa kuvala kumvamba pamsalaba.
\s Yesu ivambiwa pamsalaba
\r (Matei 27:32-44; Luka 23:26-43; Yohani 19:17-27)
\p
\v 21 Pevavi munjila vakonganiki na mundu mmonga liina laki Simoni, mkolonjinji wa Kulene mwene avili dadi wavi Alekizanda na Lufo. Lukumbi lwenulo apitayi kuhuma kuvala ya muji kuyingila pabomani. Manjolinjoli vakamkamula Simoni na kumgegesa msalaba weavi nawu Yesu. 
\v 22 Kangi vampeliki Yesu mbaka pandu pepikemelewa Goligota, maana yaki “Libangu la Mutu.” 
\v 23 Kangi vakampela divayi yevahangisini na mtela wewukemelewa manemane, nambu Yesu abelili kunywa. 
\v 24 Hinu vakamvamba pamsalaba, vakagavana nyula zaki, kwa gudugudu muni vamanya kila mmonga yati ipata kyani. 
\v 25 Yavili saa yidatu ya lukela pavamvamba pamsalaba. 
\v 26 Panani ya msalaba wula vaviki chibawu, chevayandiki matakilu gaki, mwenuyu ndi, “Nkosi wa Vayawudi.” 
\v 27 Mewawa vavavambili panani ya pamisalaba vanyagaji vavili, papipi na Yesu, mmonga upandi waki wa kulyelela na yungi upandi waki wa kumangeya. 
\v 28 Mambu aga ndi gitimisa Mayandiku Gamsopi gegijova, “Avikiwi pamonga na vehenga gahakau.”
\p
\v 29 Vandu vevapitayi pandu apo vakamliga na kunyugusa mitu yavi na kujova, “Mwe! Veve mweugwisa Nyumba ya Chapanga na kuyijenga kavili mu magono gadatu! 
\v 30 Hinu, huluka pamsalaba ujisangulayi wamwene!”
\p
\v 31 Mewawa vakulu va kuteta pamonga na vawula va malagizu vamvevisi vajovesana vene kwa vene, “Avasangwili vangi nambu kujisangula mwene itola lepi! 
\v 32 Ati, mwene ndi Kilisitu, Nkosi wa Isilaeli! Hinu ahulukayi kuhuma pamsalaba muni tilola na kumsadika.”
\p Hati vandu vala vevavambiwi pamsalaba papipi nayu, navene mewa vamligili.
\s Yesu ifwa pamsalaba
\r (Matei 27:45-56; Luka 23:44-49; Yohani 19:28-30)
\p
\v 33 Kutumbula saa sita ya muhi mbaka saa tisa, chitita chagubiki mulima woha. 
\v 34 Saa tisa muhi Yesu akajova kwa lwami luvaha, akajova, “Eloi, Eloi, lema sabakitani?” Mana yaki “Chapanga wangu, Chapanga wangu, ndava kyani unilekili?”
\p
\v 35 Vandu vangi pagati ya vevayimili pala, pevayuwini ago, vakajova, “Yuwanila! Akumkemela Eliya.” 
\v 36 Mundu mmonga akajumba, akajwiga chindu ngati lidodoki mudivayi yeyivava, akavika panani ya ndonga, akamvikila pamlomo akajova, “Linda tilola ngati Eliya yati ibwela kumuhulusa pamsalaba!”
\p
\v 37 Yesu akakwesa lwami luvaha, afwili.
\p
\v 38 Hinu, lipazia la Nyumba ya Chapanga likapapuka pagati kuhuma kunani mbaka pahi. 
\v 39 Mkulu mmonga wa msambi wa manjolinjoli mweayimili palongolo yaki peamuwene Yesu cheifwa, akajova, “Chakaka mundu uyu avili Mwana wa Chapanga!”
\p
\v 40 Kwavili na vadala vevalolayi chakutali, pagati yavi avi Maliya mkolonjinji wa Magidala, na Maliya nyina wavi Yakobo mdebe na Yose mewa na Salome. 
\v 41 Vadala ava ndi vevamlandili Yesu ku Galilaya ndava ya kumhengela. Kwavili na vadala vangi vamahele vevabwelili ku Yelusalemu pamonga nayu.
\s Higa ya Yesu yivikiwa mu litinda
\r (Matei 27:57-61; Luka 23:50-56; Yohani 19:38-42)
\p
\v 42 Kimihi yamali kuhika, ndi yavili ligono la kutendelekela kwakona Ligono la Kupumulila. 
\v 43 Penapo abwelili Yosefu mkolonjinji wa ku Alimatei, mmonga pagati ya vanalibanji likulu, mweitopeswa neju. Mwene mewa alindilayi kubwela kwa Unkosi wa Chapanga. Hinu amhambalili Pilatu changali wogohi, akamuyupa apewayi higa ya Yesu. 
\v 44 Pilatu akakangasa kuyuwana kuvya Yesu amali kufwa. Hinu akamkemela chilongosi wa msambi wa manjolinjoli, akamkota ngati lumali kupita lukumbi lutali kutumbula Yesu peafwili. 
\v 45 Pilatu peamali kujoviwa uchakaka kuhuma kwa chilongosi wa msambi wa manjolinjoli yula kuvya Yesu amali kufwa, akamyidakila Yosefu atola higa ya Yesu. 
\v 46 Yosefu akagula nyula ya msopi, akayihulusa pahi higa yila, akayitindisila nyula ya msopi, akayivika mulitinda la mbugu lelahongoliwi palitalau, akabilingisa liganga pamlyangu wa litinda. 
\v 47 Maliya mkolonjinji wa Magidala na Maliya nyina wa Yose vapawene pandu pala pevayivikili higa ya Yesu.
\c 16
\s Kuyuka kwa Yesu
\r (Matei 28:1-8; Luka 24:1-12; Yohani 20:1-10)
\p
\v 1 Palapitili Ligono la Kupumulila, Maliya mkolonjinji wa Magidala, Salome na Maliya nyina waki Yakobo vagulili mahuta gakunungalila bwina ndi vakanyala higa ya Yesu. 
\v 2 Hinu, lukela pehe ligono la Dominika, lilanga palatumbulayi kuhuma, vahikili pa litinda. 
\v 3 Munjila vakotanayi vene kwa vene, “Yani yati akutiwusila liganga pamlyangu wa litinda?” 
\v 4 Nambu pavalolili, valiweni liganga limali kuwusiwa. Liganga lenilo lavili livaha neju. 
\v 5 Pevayingili mu litinda la mbugu, vamuweni msongolo mmonga awalili nyula yamsopi, atamili upandi wa kulyelela, vakakangasa neju.
\p
\v 6 Nambu msongolo yula akavajovela, “Mkotoka kukenyemuka. Mukumlonda Yesu wa ku Nazaleti mweavambiwi pamsalaba. Ayukili, avi lepi apa. Mlolayi, pandu pavamgonisi. 
\v 7 Hinu muhambayi mukavajovela vawuliwa vaki pamonga na Petili kuvya, ‘Akuvalongolela ku Galilaya, kwenuko yati mukumlola ngati cheavajovili.’ ”
\p
\v 8 Ndi, vawukili vakajumba kuhuma mulitinda mula, muni vandendimi kwa wogoyi na kukangasa. Vamjovili lepi chindu mundu yeyoha, ndava muni vayogwipi neju.
\s Yesu akumuhumila Maliya mundu wa Magidala
\r (Matei 28:9-10; Yohani 20:11-18)
\p
\v 9 Yesu peayukili lukela pehe ligono la Dominika, amuhumalili hoti Maliya mundu wa Magidala, yula mweamuwusili mizuka saba. 
\v 10 Maliya akahamba kuvajovela vawuliwa vevavili pamonga na Yesu, na lukumbi lwenulo vavembayi na kutinda. 
\v 11 Nambu pevayuwini ngati Yesu avili mumi na kuvya Maliya mkolonjinji wa Magidala amuweni, vasadiki lepi.
\s Yesu akuvahumila vawuliwa vavili
\r (Luka 24:13-35)
\p
\v 12 Mwanakandayi Yesu avahumalili vawuliwa vavili vevahambayi kuchijiji. Vawuliwa avo hoti vammanyili lepi. 
\v 13 Vene vakahamba na kuvajovela vayavi, nambu mewawa vayavi vasadiki lepi.
\s Yesu akuvahumila vawuliwa kumi na mmonga
\r (Matei 28:16-20; Luka 24:36-49; Yohani 20:19-23; Matei 1:6-8)
\p
\v 14 Pamwishu Yesu avahumalili vawuliwa kumi na mmonga pevavi pamonga pameza. Akavaywangila neju ndava vasadiki lepi na ndava ya kunonopa kwa mitima yavi, muni vavasadiki lepi vala vevamuweni peamali kuyuka. 
\v 15 Hinu, akavajovela, “Muhambayi pamulima woha mkakokosa Lilovi la Bwina kwa vandu voha. 
\v 16 Mundu yeyoha mweisadika na kubatiziwa Chapanga yati akumsangula, nambu mundu yeyoha angasadika Chapanga yati akumhamula. 
\v 17 Na ulangisu uwu yati ulandana na vevisadika, yati vivinga mizuka kwa liina langu na kulongela kwa luga ya mupya. 
\v 18 Vakakamulayi liyoka amala kunywa chindu chochoha chechikoma yati vifwa lepi. Yati vakuvavikila mawoko vatamu, na yati Chapanga akuvalamisa.”
\s Yesu itoliwa kuhamba kunani kwa Chapanga
\r (Luka 24:50-53; Matendu 1:9-11)
\p
\v 19 Hinu, Bambu Yesu peamalili kulongela nawu, akatoliwa kuhamba kunani kwa Chapanga, akatama upandi wa kulyelela wa chiwoko cha Chapanga. 
\v 20 Vawuliwa vakahamba na kukokosa Lilovi la Bwina kila pandu. Bambu akahenga lihengu pamonga nawu, kukita milangisu, ndava ya kulangisa ujumbi wenuwo kumvala mwene ndi chakaka.