\id REV - Hdi NT [xed] -Cameroon 2013 (web version -2014 bd) \h Suna Yuhwana \toc1 Suna Yuhwana \toc2 Sun \toc3 Sun \mt1 Suna Yuhwana \c 1 \s1 Skwiha marigiŋ Yesu Kristi ma na ɗelewer na \p \v 1 Nana ɗelewer na ná, ta gwaɗay ta gwaɗa ta ghəŋa skwi ya maranaŋ Yesu Kristi ta gwal ka kwalva Lazglafta. Lazglafta ta vlaŋtá tsa skwiha ya ŋa maranaŋtá həŋ, ŋa snaŋta taŋ ta skwi ta dzaʼa gi magaku. Tsaya tama kəl Yesu Kristi ka ghunaftá duhwalani da kwalvani Yuhwana ŋa maranaŋtá tsa skwiha ya. \v 2 Inda na skwiha nghaŋ yu na ná, gwaɗa Lazglafta ya kahwathwata, masləmtsəka Yesu Kristi yu, ka Yuhwana. \v 3 Tfawi ta ghəŋa gwal ta dzaŋa na ɗelewer na. Tfawi ta ghəŋa gwal ta snaŋtá tsəna tsghatá lwa Lazglafta na. Ka snatá inda na skwiha nda vinda na. Grafgra kazlay: Ndusakndusa fitika magakwa tsa skwiha ya kəʼa. \s1 Tsgha ta lwi ŋa Iglizha ndəfáŋ \p \v 4 Iʼi Yuhwana ta vinday ŋa ghuɓa Iglizha ndəfáŋ ta haɗika Asiya. \p Ka vlaghunavla Lazglafta ta zɗakatahuɗani nda zɗakwani. Tsatsi Lazglafta daga manda ghalya, va tsa tsatsi ya guli ndanana, tsa tsatsi ya guli ta kəma. Ka vlaghunavla tsa Sulkumhani ndəfáŋ ta nzaku tavata dughurukwani ya, ta zɗakatahuɗi nda zɗaku guli. \v 5 Ka vlaghunavla Yesu Kristi ta nzakway ka vərɗa masləmtsək ya guli, ta zɗakatahuɗi nda zɗaku. Tsatsi na taŋtaŋa mndu ta sliʼagapta ma mtaku nda hafu. Tsatsi ta ga mgham ta ghəŋa inda mghamha ta ga mgham ta ghəŋa haɗik. \p Ɗvuɗva tsa Yesu Kristi ya ta amu. Ka pghiŋtá tsi ta usani ŋa varagamapta ma dmaku. \v 6 Tsatsi ta namafta ka gwal ta ga mgham, ka gwal ta vla skwi ŋa Lazglafta ta nzakway ka Dani. Ŋani glaku nda mbraku ŋa kɗekedzeŋ. Amin! \q1 \v 7 Wya tsi dzaʼa sagha ma ghwayak. \q1 Dzaʼa nda ngha inda mnduha nda ira taŋ, \q1 nduk nda tsa gwal ta dzata ya tani. \q1 Dzaʼa taway inda mndəra mndu ta taw ta ghəŋani. \q1 Manda va tsaya dzaʼa nzakwa tsi. Amin! \p \v 8 «Iʼi zlraftani, iʼi kɗavaktani,» ka Mgham Lazglafta mnata. Tsatsi Lazglafta ta mbruta, tsatsi ya manda ghalya, tsatsi ya ndanana guli, tsatsi ya guli ta kəma. \s1 Nghaŋta Yuhwana ta Kristi ma glakwani \p \v 9 Iʼi Yuhwana zwaŋama ghuni ya ta vindaghunafta. Nda iʼi tani, nda kaghuni tani, nda guya vgha mu ma Yesu. Ta kuwa turtuk mu ma ghuya ɗaŋwa. Suʼuway ta suʼu mu demdem. Ma ga mghamani mu. Ksafksa lu ta iʼi, ka klaghata vziŋta ta tsatá haɗik ma takataka drəf ta hgu lu ka Patmus\f + \fr 1:9 \ft Patmus: sana zwaŋa vli ya ta tsavata ma drəfa Ege, ta maga meli 100 nda luwa Afisus. Vli ya ta hlaghata lu ta gwal ta tsanaghata la ŋumna Ruma ta guma ta həŋ, na tsa vli ya.\f*, ta ghəŋa vəl mnay ɗa nda tvani ta gwaɗa Lazglafta nda kahwathwatani ya marigiŋ tsi ma Yesu. \p \v 10 Ma sana fitik baɗu Dəmas, ka ksuta Sulkum nda ghuɓa ta iʼi. Ka snaŋta yu ta lwi ta gwaɗata nda lwi dagala manda ghudzaga duli nda ga mahulhula ɗa. \v 11 Kaʼa mantsa: «Klafkla ta ɗelewer ka vindamta ka mida ta skwi nghaŋ ka. Ka tsaghanafta ka ta ghuɓa Iglizha ndəfáŋ, ta nzakway ka luwa: Afisus, Samirna, Pergam, Tiyatir, Sardis, Filadelfi nda Lawdikiya,» kaʼa. \fig |src="SevenChurchesPlain.tif" size="span" loc="Revelation 1:11" ref=" Sun 1:11 " \fig* \p Na snaŋta ɗa ta tsa lwi ya, \v 12 ka mbəɗavata yu ka nghay ka wa tsa mndu ta gwaɗa nda iʼi ya. Mbəɗavata ɗa, ka nghaŋta yu ta pitirlaha dasu ndəfáŋ. \v 13 Ma takataka taŋ, mamu sana mndu ta sladu manda tsatá Zwaŋa mndu, nda suɗatá lgut zutut dikw ta səla ta vghani, hbana tsi ma ghuva nda ɓanava magaf lu nda dasu. \v 14 Ka ŋusliŋ tilil swidi ma ghəŋani manda ɓata swida tuwak nda ya manda ɓata papla. Ta zlghaku iri ma ghəŋani manda vu. \v 15 Ta wuɗaku səlahani manda kufur sluwap lu ma vu. Manda ghudzaga bərzlakwa imi ka lwani ta ghudzaga. \v 16 Ka ŋanatá tsi ta tekwatsaha ndəfáŋ ma dzva zeghwani. Ka sabə kafay nda za slərpuhani his his ma wani. Ta wuɗaku kumani manda wuɗakwa fitik ma ghəŋ. \v 17 Manda nghaŋta ɗa, ka zləmbatá yu ta kəmani manda mndu nda mta. Ka faftá tsi ta dzva zeghwani ta iʼi, kaʼa mantsa: «Ma zləŋ ka ta zləŋ! Iʼi taŋtaŋani, iʼi kɗavaktani\f + \fr 1:17 \ft Aya 13. 15: Ngha ta Daniyel 7:13, nda 10:5, nda 7:9, nda 10:6. Aya 16:17. Ngha ta Isaya 49:2, Hebru 4:12, Isaya 44:6, nda 48:12.\f*, \v 18 iʼi hafu. Si nda mta yu, ama nda hafu yu ndana ŋa kɗekedzeŋ. Ma dzva ɗa ŋanata yu ta makuɓla mtaku nda həga mtaku tani. \v 19 Vinda tama ta inda skwi ya nghaŋ ka, nda inda skwi ya ta magaku ndanana, nda inda skwi ya dzaʼa gi sagha tahula tsa. \v 20 Wya klatá ghəŋa skwi ya nda ɗifa ma na tekwatsaha ndəfáŋ ta nghə ka ma dzva zeghwa ɗa, nda ya ma Pitirlaha dasu ndəfáŋ na: Tsa tekwatsaha ndəfáŋ ya ná, duhwalha Lazglafta ta ghəŋa ghuɓa Igliz ndəfáŋ ya. Tsa pitirlaha ndəfáŋ ya guli ná, tsa Igliz ndəfáŋ yeya guli.» \c 2 \s1 Tsgha ta lwi ŋa Igliz ma Luwa Afisus \p \v 1 «Vinda ŋa duhwala Lazglafta ta nzakway ka ŋa Igliz ma luwa Afisus: \p «Wya skwi ya mna mndu ya ta ŋanata tekwatsaha ndəfáŋ ma dzva zeghwani, ta mbaɗa mataba pitirlaha dasu ndəfáŋ. Kaʼa mantsa: \v 2 Nda sna yu ta slnaha gha, ta dzadza ka ta vgha meʼ ka magay, ta ŋavaŋa ka. Haɗ ka ta dzrawi nda gwal ta sidi wa. Ghunatá mndu ŋni, ka sanlaha ma mnduha ta mnay. Tsaw ta ghunata mndu a həŋ kay guli mataba tsa wa. Ka dzəghaŋtá ka ta həŋ, ka tsatsaftá ka kazlay: Gwal tsakalawi həŋ kəʼa. \v 3 Ta ŋavaŋa ka, ka suʼa ghuya ɗaŋwa ta ghəŋa gwaɗa ta iʼi. Haɗ ka ta rwa mala gulu wa. \v 4 Ama, mamu sana skwi ta dvu yu ta kagha ta ghəŋani. Ɗvəgla a ka ta iʼi manda ya si ta ɗvə ka taŋtaŋ wa. \v 5 Havak hava, ka ma vəl ga zlambuta ka ya. Ka payanata ka ta nzakwagha, ka vranafta ka ta nzakwa gha manda va ya si ghalya. Ka kwalaghukwala ka ta mbəɗanafta nzakwa gha katsi, dzaʼa laghala yu da slaghaghata, ŋa klaghuta pitirla gha ma vlani. \v 6 Nziya nza tsi ná, mamu sana skwi ta zɗigihata ma kagha. Ta husa gha husa slna la Nikwalay manda va ya ta husihata tsi ta iʼi ya guli. \p \v 7 «Ka mamu sləməŋa snay da mndu, ka sna tsi ta skwi ta mnə Sulkum ŋa Igliz. \p «Ŋa gwal ta zaktá ghwa ya, dzaʼa vlaŋvla yu ta fwa hafu ta slanaghata lu ma gama Lazglafta\f + \fr 2:7 \ft Ngha ta Zlrafta 2:8. 9, nda Suna Yuhwana 22:2.\f* ya ta həŋ, ŋa zay taŋ.» \s1 Tsgha ta lwi ŋa Igliz ma luwa Samirna \p \v 8 «Vinda ŋa duhwala Lazglafta ta nzakway ka ŋa Igliz ma luwa Samirna: \p «Wya gwaɗa ta mnə mndu ta nzakway ka taŋtaŋani nda kɗavaktani, mndu ya si ta mtuta ka vragapta nda hafu ya. \v 9 Nda sna yu ta sa duni ta sə ka, nda pɗa gha. Tsaw ka gadghəl ka. Nda sna yu ta rutsak ya ta pghə lu ta kagha, nda ya ta pghə tsa gwal ta mnay kazlay: La Yahuda aŋni kəʼa ya, tsaw mantsa ya a həŋ wu, guyata ghəŋa mnduha halaway həŋ. \v 10 Ma zləŋ ka ta ghuya ɗaŋwa ya dzaʼa ka da ghuyay. Ya wya halaway dzaʼa hlafta sanlaha ma kaghuni ka pghamta ma gamak ŋa dzəghaghunata, ŋa zaghunatá fitik ghwaŋ ta giri ŋa ghuni. Ka sladafta ka ta zlghay nda ŋuɗufa gha dər ŋa dzata kagha tsi. Dzaʼa vlaghavla yu ta hafu ŋa nisəla vəl zata gha ta ghwa. \p \v 11 «Mndu ya nda sləməŋa snay, ka sna tsi ta skwi ta mnə Sulkum ŋa Igliz. \p «Mndu ya ta zata ghwa ná, haɗ mtakwa mahis dzaʼa walaŋta ksaŋta wa,» kaʼa. \s1 Tsgha ta lwi ŋa Igliz ma luwa Pergam \p \v 12 «Vinda ŋa duhwala Lazglafta ya ta nzakway ka ŋa Igliz ma luwa Pergam: \p «Wya gwaɗa ya mna mndu ta ŋanata kafay ya nda za wani his his. \v 13 Nda sna yu kazlay: Ma vla ga mghama halaway nzata ka kəʼa. Kulam nda tsa, ndiʼafndiʼa ka ta vgha ta iʼi. Zlana a ka ta zlghay nda ŋuɗufa gha, dər ma fitika dzata Aŋtipas ta nzakway ka ŋərma mndu, ka masləmtsəka ɗa ma luwa ghuni, ma vla nzakwa halaway ya wa. \v 14 Ama wya skwiha ta dvaghaghata yu: Mamu sanlaha mataba ghuni ta ɗvutá tagha skwa Balam, ya ta taghanaftá Balak, ka pghamta zwana la Israʼila da ga dmaku, ŋa za sluʼa skwa wuyay, nda ya ŋa maga sliʼiŋsliʼiŋ\f + \fr 2:14 \ft Ngha ta Mbsak 31:16 nda 25:1-2. I Balama nda Balak: Ngha ta Mbsak 22:24.\f* ya. \v 15 Manda tsaya guli ná, mamu sanlaha mataba ghuni ta ɗvuta tagha skwa la Nikwalay\f + \fr 2:15 \ft Ngha ta 2:6, nda skwi ya ŋa ŋanata.\f* guli. \v 16 Mbəɗanafmbəɗa ta nzakwa gha. Ka mbəɗanaf a ka wu katsi, wya yu ta gi lagha slaghaghata. Dzaʼa lmay ŋni nda həŋ nda kafay ya ta sabi ma wa ɗa. \p \v 17 «Ka mamu mndu nda sləməŋa snay, ka sna tsi ta skwi ta mnanata Sulkum ta Igliz! \p «Mndu ya ta zatá ghwa ná, dzaʼa vlaŋvla lu ta skwa zay ya nda ɗifa. Dzaʼa vlaŋvla yu ta inda taŋ guli ta pala ka ŋusliŋ ya vindaf lu ta lfiɗa hgu\f + \fr 2:17 \ft Ngha ta Sabi 16:14. 15, 33:34 nda Isaya 62:2, 65:15.\f* tida. Tsa hgu ya ná, haɗ sana mndu nda sna wu, ba tsa mndu ta zlghafta ya,» kaʼa. \s1 Tsgha ta lwi ŋa Igliz ma luwa Tiyatir \p \v 18 «Vinda ŋa duhwala Lazglafta ya ta nzakway ka ŋa Igliz ma luwa Tiyatir. \p «Wya gwaɗa ya mna Zwaŋa Lazglafta ya ta zlghaku iri ma ghəŋani manda zlghakwa vu, ta wuɗaku səlahani manda kufur sluwap lu ma vu ya. \v 19 Kaʼa mantsa: Nda sna yu ta slnaha ya ta magə ka, nda ɗva mndu ya ta ɗvə ka, nda gɗavata ya gɗava ka ma zlghay nda ŋuɗuf. Nda sna yu kazlay: Mal slnaha gha ya ta magə ka ndanana ka ya maga ka taŋtaŋ kəʼa. \v 20 Ama mamu skwi ya ta dvaghaghata yu ta ghəŋani. Zlanaŋzla ka ta tvi ta sana marakw ta hgə lu ka Zizabel\f + \fr 2:20 \ft Ngha ta 1 Mghamha 16:31, 19:1. 2, 2 Mghamha 9:22, 30.\f*, ta mnay kazlay: Mnda kla lwa Lazglafta yu kəʼa ya. Mbaɗa kəʼa ka tagha tsakalawi, ka nanaghatá gwal ta ksihata slna ɗa da maga sliʼiŋsliʼiŋ, nda ya da za sluʼa skwa wuyay. \v 21 Zlanaŋzla yu ta fitik ma ŋa mbəɗanaftani ta nzakwani, ama va a ta zlaŋta maga tsa sliʼiŋsliʼiŋani ya wa. \v 22 Tsaya tama, dzaʼa vzafvza yu ta ghzləŋa ghuya ɗaŋwa. Dzaʼa ganapga yu ta iri katakata ta inda gwal ta hliri nda tsi guli. Ala, ka mbəɗanafmbəɗa həŋ ta nzakwa taŋ, ka zlaŋta maga tsa ghwaɗaka slna taŋ nda tsi ya katsi, ba tsa kasiʼi. \v 23 Ta ghəŋa tsaya guli, dzaʼa rwanarwa yu ta zwanani. Tsaya dzaʼa kəl Igliz ka snaŋta kazlay: Iʼi mnda tsatsafta skwi ma ndana mndu, nda skwi ma ŋuɗufa mndu tani kəʼa. Taɓ ta slna ya maga\f + \fr 2:23 \ft Ngha ta Zabura 7:10, Irmiya 17:10, Zabura 62:13.\f* mndu dzaʼa planamta yu ta mndu guli. \p \v 24 «Ama pɗakwa kaghuni gwal zlghay nda ŋuɗuf ma luwa Tiyatir, kul snata tsa ghwaɗaka tagha skwi ya, kul taghaftá tsa skwi ta hgə həŋ kazlay: Ɗifata skwa halaway kəʼa ya, haɗ sana skwa ndəgaku ta faghunaghata yu wa. \v 25 Ŋanawaŋa kahwathwata ta zlghay nda ŋuɗufa ghuni ta vragaghata yu. \p \v 26 «Mndu ya ta zata ghwa, ta ŋanata slna ɗa ha ka kɗavaktani, dzaʼa vlaŋvla yu ta mbraku ta ghəŋa inda mndəra mndu. \v 27 Tsa mbraku dzaʼa vlaŋta yu ya ná, tsa mbraku vliha Da ɗa yeya. Ŋa gayni ta mgham nda saraka kufur ta ghəŋa mnduha. Dzaʼa dzaɓiŋdzaɓa ta ghwaɗaka mnduha, manda ya ta dzaɓiŋta lu ta siga rɓisl ya. \v 28 Dzaʼa vlaŋvla yu ta gumbəzla sərɗək\f + \fr 2:28 \ft Ngha ta Zabura 2:8. 9, grafgra nda Mbsak 24:17, Suna Yuhwana 22:16.\f* guli. \p \v 29 «Ka mamu mndu nda sləməŋa snay, ka sna tsi ta skwi ya ta mnə Sulkum ŋa Igliz,» kaʼa. \c 3 \s1 Tsgha ta lwi ŋa Igliz ma luwa Sardis \p \v 1 «Vinda ŋa duhwala Lazglafta ta nzakway ka ŋa Igliz ma luwa Sardis. \p «Wya skwi mna mndu ta ŋanata Sulkumha ndəfáŋ ka ŋa Lazglafta nda tekwatsaha ndəfáŋ. Kaʼa mantsa: Nda sna yu ta inda slnaha gha. Nda hafu ma iʼi ka ka ta gray, tsaw nda mta ka. \v 2 Sliʼavaksliʼa, mbra ta gwal ta nda hafu ma həŋ sliʼef sliʼefa makəɗ həŋ da kɗivta. Ta nghə yu ta slna gha ta kəma Lazglafta ɗa ná, kɗanak a ka wa. \v 3 Havakhava gha tama ka kinawu mutsafta ka ta skwi taghaghaf lu nda ya ka ka snaŋta. Snasna ka mbəɗanafta ka ta nzakwa gha. Ka si va a ka ta snata wu, dzaʼa laghala yu manda ghali ksaghaghata, snaŋta a ka, ka ta wati luwa dzaʼa lagha yu wa\f + \fr 3:3 \ft Grafgra nda Mata 24:43. 44, Lukwa 12:39. 40, 1 Tesalunik 5:2, 2 Piyer 3:10.\f*. \v 4 Nziya nza tsi, mamu sanlaha ma mnduha gha, ma va tsa luwa Sardis ya kul ŋriŋta lguta taŋ. Tsahaya, dzaʼa sliʼi həŋ kawadaga nda iʼi nda suɗata lguta ŋusliŋ, kabga raŋra ta həŋ. \p \v 5 «Mantsa ya dzaʼa suɗanavata lu ta lguta ŋusliŋ ta mndu dzaʼa zata ghwa. Haɗ yu dzaʼa walaŋta hərɗiŋta hgani ma deftera ya vindam lu ta hga gwal nda hafu ŋa kɗekedzeŋ wa. Dzaʼa mnaŋmna yu ta hgani ta kəma Da ɗa, nda ya ta kəma duhwalhani kazlay: Ŋa ɗa həŋ kəʼa. \p \v 6 «Ka mamu mndu nda sləməŋa snay, ka sna tsi ta skwi ta mnə Sulkum ŋa Igliz,» kaʼa. \s1 Tsgha ta lwi ŋa Igliz ma luwa Filadelfi \p \v 7 «Vinda ŋa duhwala Lazglafta ta nzakway ka ŋa Igliz ma luwa Filadelfi. \p «Wya gwaɗa ta mnə mndu ya nda ghuɓa. Tsatsi kahwathwata, tsatsi ta ŋanata makuɓla mgham Dawuda. Ka guna guna tsi, haɗ wa mndu ka hafta wa. Ka hafha tsi guli, haɗ wa mndu ka gunata guli wa. \v 8 Kaʼa mantsa: Nda sna yu ta inda slnaha gha. Nda sna yu guli kazlay: Nda hta mbrakwa gha kəʼa. Kulam nda va tsaya tani, ŋanaŋa ka ta gwaɗa ɗa. Ta mna a ka kazlay: Sna a yu ta kagha wu kəʼa nda iʼi wa. Tsaya tama, ta gunagha guna yu ta watgha. Haɗ mndu dzaʼa hafta wa. \v 9 Wya skwi dzaʼa yu magay ŋa guyata ghəŋa mnduha halaway ta mnay kazlay: La Yahuda aŋni kəʼa, kul nzakway manda tsaya. Tsakalawi ta tsakalə həŋ. Dzaʼa tiŋwaftiŋwa yu ta həŋ ŋa lagha da tsəlɓu ta kəma gha ka vla glaku ŋa gha, ŋa snaŋta taŋ kazlay: Ɗvuɗva\f + \fr 3:9 \ft Ngha ta Isaya 49:23, 60:14, 43:4.\f* yu ta kagha kəʼa. \v 10 Manda va ya ŋana kagha ta gwaɗa ɗa ka gɗavata mida ya, dzaʼa ŋa gha ŋa iʼi ta kagha guli ma ghuya ɗaŋwa dzaʼa dəɗanaghatá inda ghəŋa haɗik ŋa dzəghaŋtá həŋ ya. \v 11 Ndusa yu ka lagha. Ŋanaŋa nda mbraku ta tsa skwi da kagha ya, kada kwala sani ma mndu klugudughusta nisəla zata ghwa gha. \p \v 12 «Dzaʼa nanafna yu ta mndu ta zata ghwa ka guguɗi ma həga Lazglafta ɗa. Haɗ dzaʼa walaŋta sabi mida wa. Dzaʼa vindafvinda yu ta hga Da ɗa nda hga luwa Da ɗa tani tida. Tsa luwa ya ná, lfiɗa Ursalima ya dzaʼa saha ta luwa, ghunaf Lazglafta. Dzaʼa vindafvinda yu guli tida ta lfiɗa hgu\f + \fr 3:12 \ft Ngha ta Isaya 62:2.\f* ya mutsaf yu. \p \v 13 «Ka mamu mndu nda sləməŋa snay, ka sna tsi ta skwi ta mnə Sulkum ŋa Igliz,» kaʼa. \s1 Tsgha ta lwi ŋa Igliz ma luwa Lawdikiya \p \v 14 «Vinda ŋa duhwala Lazglafta ta nzakway ka ŋa Igliz ma luwa Lawdikiya. \p «Wya gwaɗa ta mnə mndu ta hgə lu ka Amin. Mndu ya ta nzakway ka vərɗa tughwani nda kahwathwatani. Nda ma tsatsi magafta Lazglafta ta inda skwi demdem. \v 15 Kaʼa mantsa: Nda sna yu ta inda slna gha. Nda sna yu kazlay: Ləŋləŋa a ka wu, ghwitaktaka a ka wu kəʼa. \v 16 Ma ta dər nzakwa gha ləŋləŋa ka ghwitaktaka a tsi. Dzaʼa vnihigiŋvniha yu ta kagha ma wa ɗa. \v 17 Ka kagha ta mnay na: Ka gadghəl yu, nda na yu ka gadghəl, “haɗ sana skwi ta pɗu yu wu,” ka ka. Tsaw sna a ka kazlay: ɗaŋwa ŋa gha, ta ksaku ka ka hiɗahiɗa kəʼa wa. Ka pɗu ka, ka fərdiʼu ka, nda ghulpa ka guli. \v 18 Hiɗaku ya ta vlə yu ŋa gha ná, skwa da iʼi ta dasu ya sluwap lu ma vu, ka da nzakwa ka, ka gadghəl. Skwa guli ta lguta ŋusliŋ ŋa suɗavata gha, ka bukwanatá hula nzakwa gha ka fərdiʼu. Skwa ta ghwana skwi ta iri ŋa ta ira gha, kada nghaŋta ka ta vli. \v 19 Gwal ta ɗvaf\f + \fr 3:19 \ft Ngha ta Mahdihdi hdi 3:12, nda Hebru 12:6.\f* yu ná, ta dvay yu ta həŋ, ta zlahay yu ta həŋ. Mantsa ya, ŋavaŋa ka payanata ka ta tva gha. \v 20 Wana yu ta sladu ta watgha ka dza watgha. Ka snaŋsna mndu ta lwa ɗa ka gunihata wa tgha, dzaʼa lamla yu da taŋ, dzaʼa zay yu ta skwa zay kawadaga nda tsi, dzaʼa zay tsatsi kawadaga nda iʼi guli. \p \v 21 «Mndu ya dzaʼa zata ghwa, dzaʼa nzanafnza yu kawadaga nda iʼi ta dughurukwa ɗa, manda va ya za iʼi ta ghwa ka nzaftá yu kawadaga nda Da ɗa ta dughurukwani ya. \p \v 22 «Ka mamu mndu nda sləməŋa snay, ka sna tsi ta skwi mnə Sulkum ŋa Igliz,» kaʼa. \c 4 \s1 Falaha ta luwa ma glakwa Lazglafta \p \v 1 Tahula tsa, ka nghaŋtá yu ta gunatá watgha ta luwa. \p Ka snəglaŋta yu ta tsa lwi si ta gwaɗgihata nda lwi dagala manda ghudzaga duli ya kay. Kaʼa nda iʼi mantsa: «Safsa da hadna ka maraghata yu ta skwi ya dzaʼa magaku tahula tsa,» kaʼa. \p \v 2 Ka gi klaghata Sulkum ta iʼi. Ka nghaŋta yu ta sana dughurukwa ga mgham. Ta tsa dughuruk ya, mamu sana mndu ta nzaku tida. \v 3 Tsa mndu ta nzaku tida ya, ta wuɗaku manda sana palaha ta hgə lu ka Dzaspa nda Sardwaŋ. Dakwambuhwali ta wuɗaku manda pala ta hgə lu ka Imrud\f + \fr 4:3 \ft Aya 2-3: Ngha ta Izekiyel 1:26-28, 10:1. Imrud: Ngha ta 21:19-20 nda skwi ŋa ŋanata gha.\f* ta wanaftá tsa dughuruk ya. \v 4 Mamu dughurukha hisambsak fwaɗ mida guli ta wanafta tsa dughuruk ya. Hisambsak fwaɗ mida galata mnduha guli ta nzanzafta tida, nda susuɗatá lguta ŋusliŋ ta vgha taŋ, nda wawa ta zewzewa dasu guli ma ghəŋa taŋ. \v 5 Mamu wuɗakwa luwa, nda hlawa skwiha, nda ghudzaga luwa ta sliʼagapta ma tsa dughuruk ya. Ta kəma tsa dughuruk ya, mamu pinatá vu ndəfáŋ. Tsa pinatá vuha ya ta nzakway ka Sulkumha Lazglafta\f + \fr 4:5 \ft Ngha ta Sabi 19:16, Izekiyel 1:13, Zakari 4:2.\f* nɗəfáŋ. \v 6 Mamu sana skwi guli ta kəma tsa dughuruk ya manda dərəfa kwalaba ta wɗaku manda dalagar. \p Ma takataka tsa dughuruk ya nda ya nda ta hulani ta wanafta ná, mamu sana skwiha nda hafu ma həŋ, ka iriha dzeʼdzeʼ nda tvə kuma taŋ nda ya nda tvə hula taŋ. \v 7 Tsa taŋtaŋa skwi nda hafu mida ya ná, manda rveri nzakwani. Tsa mahisani ya guli, manda zwaŋa lghəŋ nzakwani. Tsa mahkənani ya, manda kuma mndu kumani. Tsa mafwaɗani ya guli, manda dzala ta ndəru\f + \fr 4:7 \ft Aya 6:7. Ngha ta Izekiyel 1:22, 1:5. 10, 10:14.\f* ya nzakwani. \v 8 Tsa skwiha fwaɗ nda hafu ma həŋ ya ná, mkuʼ mkuʼ zlambakha taŋ. Ka iri dzeʼdzeʼ wawa ta zlambakha taŋ nda vli nda ma huɗani tani. \q1 «Nda ghuɓa! Nda ghuɓa! Nda ghuɓa! \q1 Na nzakwa Mgham Lazglafta, \q1 ya nda mbra. \q1 Kagha manda ghalya, \q1 kagha ndanana, \q1 kagha guli dzaʼazlay ta kəma\f + \fr 4:8 \ft Ngha ta Izekiyel 1:18, 10:12, Isaya 6:2. 3.\f*,» \q1 ka həŋ ta vaghay nda vagha, \q1 ka hanay nda hana, ta mnay. \m \v 9 Ta vlə tsa skwiha fwaɗ nda hafu mida ya ta glaku nda zləzlvu, ka rfa Lazglafta ta nzaku nda hafu ŋa kɗekedzeŋ, ta nzaku ta dughurukwa ga mgham ya, \v 10 ta zlambatá tsa galata mnduha hisambsak fwaɗ mida ya ta kəma Lazglafta ta nzaku ta dughurukwa ga mgham. Ta tsəlɓu həŋ ta tsəlɓu ta kəma Lazglafta ya nda hafu ŋa kɗekedzeŋ ya, ta hlapta həŋ ta tsa zewazewaha ma ghəŋa taŋ ya ka pghata ta kəma tsa dughurukwa ga mgham ya. Ka həŋ mantsa: \q1 \v 11 «Mghama ŋni, Lazglafta ŋni, \q1 kagha ta zlaganaptá inda skwi. \q1 Manda ya ɗvaf ka zlaganapta ka ta həŋ, \q1 Ka gi nzaku həŋ. \q1 Tsaya tama kəl tsi ka nzakway ka skwi nda ra ka vlaghata glaku, nda zləzlvu. \q1 Ŋagha mbraku guli,» ka həŋ. \c 5 \s1 Deftera zwaŋa tuwak \p \v 1 Ka nghaŋtá yu ta mbsatá defteri vindaf lu ta vindi ta hulani his his ma dzva zeghwa tsa mndu ta nzaku ta dughuruk ya. Ka ndiʼanaftá lu nda ŋizlaha ndəfáŋ. \v 2 Ka nghə yu ta sana duhwal nda mbra, duhwala Lazglafta, ta hagaku nda lwi dagala dagala. Kaʼa mantsa: «Wa ya nda ra ŋa ɓlanapta na ŋizla na, ka gunanafta na defteri na?» kaʼa. \p \v 3 Lay! Haɗ sana mndu dər ta luwa, dər ta ghəŋa haɗik, dər ta mnaka haɗik\f + \fr 5:3 \ft Ngha ta la Filipiya 2:10 nda skwi ya ŋa ŋanata.\f*, ta laviŋta gunanafta tsa defteri ya, dər ka nghamta dida wa. \v 4 Ka taw yu ta taw katakata, kabga kwala lu kul slafta ta mndu nda ra ŋa gunanafta tsa defteri ya dər ŋa nghanavata ya wa. \v 5 Ka sani ma tsa galata mnduha ya nda iʼi mantsa: «Ma taw ka ta taw, wya rveri mataba mndəra la Yuda, ma zivra Dawuda, ta zata ghwa. Tsatsi dzaʼa ɓlanaptá tsa ŋizla ya, ka gunanafta tsa defteri ya,» kaʼa. \p \v 6 Ka nghaŋta yu ma takataka tsa dughuruk ya, nda ya mataba tsa skwiha fwaɗ nda hafu mida ya, nda ya ma takataka tsa galata mnduha ya ta Zwaŋa Tuwak manda skwi si dzadza lu. Ndəfáŋ dulihani, ndəfáŋ irihani ta nzakway ka Sulkumha Lazglafta ndəfáŋ ghunaf lu ta inda ghəŋa haɗik ya. \v 7 Ka lagha tsi da tsa mndu ta nzaku ta dughuruk ya, ka zlghaghutá tsa defteri ma dzva zeghwani ya. \v 8 Manda zlghafta tsa Zwaŋa Tuwak ya ta tsa defteri ya, ka zləmbata tsa skwiha fwaɗ nda hafu mida, nda tsa galata mnduha hisambsak fwaɗ mida ya ta kəmani. Inda taŋ, nda ŋaŋatá htimbil, nda ndaghatá leghwaha dasu nda urdi ta nzakway ka duʼa gwal nda ghuɓa, ma dzva taŋ. \v 9 Ka fə həŋ ta lfiɗa laha. Ka həŋ mantsa: \q1 «Nda ra ka ka klafta na defteri na, \q1 ka ɓlanaptá ŋizlahani, kabga si dzadza lu ta kagha, \q1 ka varanaktá ka ta Lazglafta \q1 nda usa gha ta inda mndəra mndu ma inda mndəra gwaɗa ta gwaɗə lu, \q1 nda inda mnduha, nda inda zivra mnduha. \q1 \v 10 Nanafna ka ta həŋ ka mnduha Lazglafta, kagha ta nzakway ka Mgham. \q1 Nanafna ka ta həŋ ka gwal ksanatá slna ta Lazglafta, \q1 ŋa gay taŋ ta mgham ta ghəŋa mnduha ma ghəŋa haɗik.» \p \v 11 Ka nghaŋta yu ta ŋəɗdəma\f + \fr 5:11 \ft Ngha ta Daniyel 7:10.\f* ta duhwalha Lazglafta kul laviŋta lu ta mbəɗafta ta wanafta tsa dughuruk ya, nda tsa skwiha nda hafu ma həŋ ya, nda tsa galata mnduha ya tani. Ka fə həŋ ta laha. \v 12 Ka həŋ nda lwi dagaladagala mantsa: \q1 «Tsa Zwaŋa Tuwak si dza lu ya kay ná, \q1 raŋra zlghaftani ta ga Mgham, nda gadghəl, \q1 nda ɗifil, nda mbraku, nda zləzlvu, \q1 nda glaku, nda ghubu,» ka həŋ. \m \v 13 Ta snə yu, ka inda skwiha zlaganap Lazglafta ta luwa, nda ya ta ghəŋa haɗik tani, nda ya ta mnaka haɗik tani, nda ya ma drəf tani, nda inda skwi ya mamu tani, ka həŋ guli mantsa: \q1 «Ŋa mndu ta nzaku ta dughuruk, nda Zwaŋa Tuwak na zləzlvu, \q1 nda ghubu, nda glaku, nda mbraku ŋa kɗekedzeŋ!» ka həŋ. \m \v 14 «Mantsa ya nzakwani!» ka tsa skwiha fwaɗ nda hafu ma həŋ ya. Ka zləmbata tsa galata mnduha ya ka tsəlɓu ta kəmani. \c 6 \s1 Ŋizlaha \p \v 1 Tahula tsa, ka nghə yu ta pslanapta tsa Zwaŋa Tuwak ya ta taŋtaŋ tsa ŋizlaha\f + \fr 6:1 \ft Ngha ta 5:1 nda skwi ŋa ŋanata.\f* ndəfáŋ ya. Ka snə yu ta mnay sana taŋtaŋa tsa skwiha fwaɗ nda hafu ma həŋ ya, nda lwi manda ghudzaga luwa. Kaʼa mantsa: «Sawi,» kaʼa. \v 2 Kəʼa ka yu ná, ka nghaŋtá yu ta sana plis ka ŋusliŋ. Ta nzaku mndu tida nda ŋa ta lgheɗ da tsi. Ka vlaŋta lu ta zewzewa. Tsatsi ta zata ghwa, ka laghu tsi da za ghwa guli. \p \v 3 Manda pslanapta tsa Zwaŋa Tuwak ya ta mahisa tsa ŋizlaha ya, ka snə yu ta mnay sana mahisa tsa skwiha nda hafu ma həŋ ya. Kaʼa mantsa: «Sawi,» kaʼa. \v 4 Ka sagha sana plis ka dva. Ka vlaŋtá lu ta mbrakwa hliŋtá inda zɗaku ta ghəŋa haɗik ta tsa mndu tida ya, kada psluvusta mnduha ta vgha taŋ. Ka vlaŋtá lu ta sana kafay dagala. \p \v 5 Manda pslanapta tsa Zwaŋa Tuwak ya ta tsa mahkəna ŋizla ya, ka snə yu ta mnay tsa sana mahkəna skwiha nda hafu ma həŋ ya. Kaʼa mantsa: «Sawi,» kaʼa. Kəʼa ka yu ná, ka nghə yu ta zlagapta sana plis ka ŋra\f + \fr 6:5 \ft Aya 2:5. Ngha ta Zakari 1:8, 6:1. 8.\f*. Nda skwa gara skwi ma dzva tsa mndu ta nzaku tida ya. \v 6 Ka snə yu ta gwaɗagapta sana lwi ma takataka tsa skwiha fwaɗ nda hafu ma həŋ ya. Kaʼa mantsa: «Darama alkama turtuk ya ná, prək ka kwaɓa vagha mndu turtuk ta ksa slna. Darama hupa hya hkən ya guli ná, prək ka kwaɓa vagha mndu turtuk ta ksa slna. Ama rɗi nda ima inabi ya, ma ksaŋ ka ta tsahaya,» kaʼa. \p \v 7 Manda pslanapta tsa Zwaŋa Tuwak ya ta tsa mafwaɗa ŋizla ya, ka snə yu ta mnay tsa sana mafwaɗa tsa skwiha nda hafu ma həŋ ya. Kaʼa mantsa: «Sawi!» kaʼa. \v 8 Kəʼa ka yu ná, ka nghə yu ta zlagapta sana plis ka kuzuŋkuzuŋ. Mtaku hga tsa mndu ta nzaku tida ya. Mistani ta dzaʼa vla nzakwa gwal nda rwa. Ka vlaŋtá lu ta mbraku ta həŋ ta ghəŋa slɓahw turtuk ma dgata ghəŋa haɗik fwaɗ ŋa rwanatá mnduha mida nda kafay, nda ya nda maya, nda ya nda ɗaŋwaha, nda ya nda nimtakha\f + \fr 6:8 \ft Ngha ta Izekiyel 14:21.\f*. \v 9 Manda pslanapta tsa Zwaŋa Tuwak ya ta tsa mahutafa tsa ŋizla ya, ka nghə yu mista gwir ta hafa gwal psla lu ta ghəŋa gwaɗa Lazglafta nda ya ma vəl mnay si ta mnə həŋ. \v 10 Ka həŋ nda lwi dagaladagala mantsa: «Mgham Lazglafta ta mbruta, ya nda ghuɓa, ya kahwathwata. Baɗu yawu dzaʼa tsa ka ta guma ta ghəŋa na ghəŋa haɗik na, ŋa planamta gha ta həŋ ta vəl pslata taŋ ta aŋni na?» ka həŋ. \v 11 Ka daganafta lu ta lguta ŋusliŋ ta inda taŋ. Ka lu nda həŋ mantsa: «Swidwa karaku, ksanawa ksa ta ŋuɗuf ŋa fitik kwitikw, ha ka hɗamta mbsaka zwanama ghuni nda graha ta ksa slna ghuni ya dzaʼa pslata lu manda kaghuni ya,» ka lu nda həŋ. \p \v 12 Ka nghə yu ta pslanapta tsa Zwaŋa Tuwak ya ta tsa mamkuʼ a ŋizla ya. Ka gigɗavafta ghəŋa haɗik katakata. Ka nuta fitik ka ŋra manda biwa ŋra. Ka nuta tili ghuz ka dva manda us. \v 13 Ka rkagata tekwatsaha ta luwa ta haɗik manda rkakwa yakwa ghuraf ta ka gurambazlak gigɗanaf falak nda mbraku nda mbraku ya. \v 14 Ka mbsaghutá luwa ta vgha manda mbsa defteri ta mbsafta lu ya. Ka sliʼaftá inda ghwáha nda inda haɗikha tsatam imi ma vla\f + \fr 6:14 \ft Aya 12-14: ngha ta Isaya 13:10. 13, 34:4, Izekiyel 32:7. 8, Amus 8:9, Yuwel 2:10, 3:3-4.\f* taŋ, ka laghwi. \v 15 Ka sliʼaftá la ka mgham ta haɗik, nda gwal dagala dagala, nda la mghama sludziha, nda la ka gadghəl, nda gwal nda mbra nda mbra, nda inda gwal ta ga vuʼa, nda inda gwal kul haɗ ka vuʼa, ka laghwi da ɗiɗifa ma galighaha nda ya ma dzaŋha ta ghwá. \v 16 Ka həŋ nda ghwá nda ya nda dzaŋ mantsa: «Dəɗəgaŋnaghawa dəɗa, ka bukwaŋnata kuni, yaha tsa mndu ta nzaku ta dughuruk ya nghaŋtá aŋni, yaha Zwaŋa Tuwak da tsaŋnaghatá guma, \v 17 kabga saghasa fitika ɓasata ŋuɗufa taŋ. Wati ma mndu ya dzaʼa ŋafta\f + \fr 6:17 \ft Aya 16: Ngha ta Izekiyel 10:8, Lukwa 23:30. Aya 17: Ngha ta Yuwel 2:11, Sefuni 2:2. 3.\f* na?» ka həŋ. \c 7 \s1 Ŋizlaha Lazglafta nda mnduha 144,000 \p \v 1 Tahula tsa, ka nghaŋtá yu ta duhwalha Lazglafta fwaɗ ta sladu ta slərpuha haɗik fwaɗ. Ka ŋaghuta həŋ ta falakha\f + \fr 7:1 \ft Ngha ta Irmiya 49:36, Daniyel 7:2, Zakari 6:5.\f* fwaɗ, kada kwala həŋ ta vyaku ta haɗik dər ta drəf, dər ta fuha. \v 2 Ka nghə yu ta sana duhwala Lazglafta ta safi nda ma mndəra luwa nda ŋatá ŋizla\f + \fr 7:2 \ft Ngha ta 5:1 nda skwi ŋa ŋanata.\f* Lazglafta ta vla hafu. Ka hgaŋtá tsi nda lwi dagaladagala ta tsa duhwalha Lazglafta valaŋ lu ta həŋ ta mbrakwa ɓadziŋtá haɗik nda imiha tani ya. \v 3 Kaʼa nda həŋ mantsa: «Ma ɓadziŋ kuni karaku ta dər haɗik, dər drəf, dər fuha ta kul ndeʼanafta mu ta ŋizla ta kuma ta gwal ta ksanatá slna ta Lazglafta\f + \fr 7:3 \ft Ngha ta Izekiyel 9:4. 6.\f* mu ya,» kaʼa. \v 4 Ka mniɗiŋta lu ta mbsaka tsa gwal ndeʼanaf lu ta ŋizla Lazglafta ya. Dəmbuʼ dərmək nda fwaɗ mbsak fwaɗ mida həŋ. Tsa mnduha ya ná, sabə ma mndəra inda la Israʼila həŋ. \v 5 Dəmbuʼ ghwaŋpɗə his mataba mndəra la Yuda. Dəmbuʼ ghwaŋpɗə his mataba mndəra la Ruben. Dəmbuʼ ghwaŋpɗə his mataba mndəra la Gada. \v 6 Dəmbuʼ ghwaŋpɗə his mataba mndəra la Asira. Dəmbuʼ ghwaŋpɗə his mataba mndəra la Naftali. Dəmbuʼ ghwaŋpɗə his mataba mndəra la Manasa. \v 7 Dəmbuʼ ghwaŋpɗə his mataba mndəra la Simeyuna. Dəmbuʼ ghwaŋpɗə his mataba mndəra la Levi. Dəmbuʼ ghwaŋpɗə his mataba mndəra la Isakar. \v 8 Dəmbuʼ ghwaŋpɗə his mataba mndəra la Zabuluŋ. Dəmbuʼ ghwaŋpɗə his mataba mndəra la Yusufu. Dəmbuʼ ghwaŋpɗə his mataba mndəra la Benzameŋ. Inda tsa mnduha ya ndendeʼanaf lu ta ŋizla Lazglafta ta həŋ. \s1 Mndəra mndu ma inda vli \p \v 9 Tahula tsa, ka nghaŋtá yu guli ta ŋəɗdəma ŋəɗdəma ta mnduha kul laviŋta lu ta mbəɗafta. Tsa mnduha ya ná, sabə ma inda haɗikha, nda ya ma inda mndəra mndu, nda ya ma inda zivra mnduha, nda ya ma inda gwaɗa ta gwaɗə mndu saba həŋ. Ta sladu həŋ ta kəma dughuruk nda ya ta kəma Zwaŋa Tuwak nda suɗatá lguta ŋusliŋ nda ŋatá zlizlam ma dzvu, həŋ. \v 10 Ka həŋ nda lwi dagaladagala mantsa: «Da Lazglafta ta nzaku ta dughuruk, nda ya da Zwaŋa Tuwak mutsafta mu ta mbaku,» ka həŋ. \v 11 Inda duhwalha Lazglafta, nda la halata mndu, nda tsa skwiha fwaɗ nda hafu ma həŋ ya kay tani ta wanafta tsa dughuruk ya. Ka zləmbata həŋ ta kəma tsa dughuruk ya ka tsəlɓu ŋa Lazglafta. \v 12 Ka həŋ mantsa: «Mantsa nzakwani! Nda ra Lazglafta mu ka zləzlvay, ka ghubay, nda ɗifil ma ghəŋani, nda ra ka rfay, ka vla glaku ŋani, da tsatsi mbraku, mbrumbra, ŋa kɗekedzeŋ tsatsi. Amin!» \p \v 13 Ka sani ma tsa la halata mndu ya nda iʼi mantsa: «I wa na mnduha nda suɗata lguta ŋusliŋ ta vgha na na? Sagha ga həŋ na?» kaʼa. \v 14 «Kagha yeya nda sna Mghama ɗa,» ka yu nda tsi. Kaʼa nda iʼi mantsa: «Hahəŋ ná, gwal ta sabi ma giri\f + \fr 7:14 \ft Ngha ta Daniyel 12:1, Mata 24:21, Markus 13:19.\f* ganap lu ta həŋ katakata ya həŋ. Ka ghwaɓaptá həŋ ta lguta taŋ, ka ɓaɓaptá həŋ ma usa Zwaŋa Tuwak. \v 15 Tsaya ta kəl həŋ ka sladu ta kəma dughurukwa Lazglafta, ka zləzlva tsa mndu ta nzaku ta dughuruk ya nda fitikani tani nda rviɗikani tani ma həgani. Ŋa katay tsa mndu ta nzaku ta dughuruk ya ta həŋ. \v 16 Haɗ maya nda ndala dzaʼa kuzləglaŋta həŋ wa. Haɗ fitik nda vis dzaʼa dzəgəlta həŋ guli wa, \v 17 kabga tsa Zwaŋa Tuwak ma takataka tsa dughuruk ya dzaʼa ngha həŋ, ŋa hlayni ta həŋ ta dzuɓaya ima hafu, ŋa masanapta Lazglafta ta inda ima taw ma ira\f + \fr 7:17 \ft Aya 16:17. Ngha ta Isaya 49:10, Zabura 23:1, Izekiyel 34:23 Zabura 23:2, Isaya 49:10, 25:8.\f* ta həŋ.» \c 8 \s1 Mandəfáŋa ŋizla \p \v 1 Manda pslanapta Zwaŋa Tuwak ta mandəfáŋa ŋizla\f + \fr 8:1 \ft Ngha ta 5:1 nda skwi ya ŋanata.\f*, ka nzatá vli sriw ta luwa ha ka magata rita awa. \v 2 Ka nghə yu ta duhwalha Lazglafta ndəfáŋ ta sladu ta kəmani. Ka vlaŋta lu ta duliha ndəfáŋ guli ta həŋ. \p \v 3 Ka sagha sana duhwala Lazglafta sladata ndusa nda gwir nda ŋatá skwa dra urdi ka dasu. Ka vlaŋtá lu ta urdi ŋulum ŋa dray ta tsa gwira dasu ta kəma dughuruk\f + \fr 8:3 \ft Ngha ta Sabi 30:1. 3.\f* ya kawadaga nda duʼa gwal ta nzakway ka ŋa Lazglafta. \v 4 Ka sliʼafta ɗiŋa tsa skwi ta drə lu ya kawadaga nda duʼa mnduha Lazglafta ta kəma Lazglafta. \v 5 Ka klaftá duhwala Lazglafta ta skwa dra urdi, ka ndəghanafta nda vu ta gwir, ka wɗagata ta haɗik. Ka ghudzagata luwa, ka hlə skwiha ta wi, ka wɗə luwa ta wɗu, ka ghudzavafta haɗik\f + \fr 8:5 \ft Ngha ta Levitik 16:16-12, Izekiyel 10:2, Sabi 19:16.\f*. \s1 Duliha \p \v 6 Ka hbə tsa duhwalha Lazglafta ndəfáŋ ta ŋaŋanatá duli ya kay ta vgha ŋa vyay. \p \v 7 Ka vyata tsa taŋtaŋa duhwala Lazglafta ya ta ŋani ma duli. Ka sliʼagata papla nda vu gaɓanaf lu nda us ta haɗik. Ka dravaghuta faway turtuk ma dgatá haɗik hkən, nda faway turtuk ma dgatá fuha hkən, nda faway turtuk ma dgatá kuzuŋa mukwanek\f + \fr 8:7 \ft Ngha ta Sabi 9:23-24, Izekiyel 38:22.\f* hkən. \p \v 8 Ka vyatá tsa mahisa duhwala Lazglafta ya ta ŋani ma duli. Ka vzadatá lu ta sana skwi manda ghwá dagala ta draku da drəf. Ka mbəɗavaftá faway turtuk ma dgatá imi hkən, ka us. \v 9 Ka rwuta faway turtuk ma dgatá skwiha nda hafu ma imi hkən, zaɗanaha lu ta faway turtuk ma dgatá kwambalu hkən guli. \p \v 10 Ka vyata mahkəna duhwala Lazglafta ta ŋani ma duli. Ka dəɗagata mghama tekwatsa ta zlghaku manda vu ta luwa, ka dəɗafta ta faway turtuk ma dgatá zala hkən nda ya ta dzuɓay. \v 11 «Ŋilahlaha,» hga tsa tekwatsa ya. Ka nzatá fawaya dgatá imi hkən ŋilah, ka rwuta ndəghata mnduha ta saŋtá tsa imi ya, kabga nzakwani ŋilahlaha. \p \v 12 Ka vyatá mafwaɗa duhwala Lazglafta ta ŋani ma duli. Ka dzadzaŋtá lu ta faway turtuk ma dgatá fitik hkən, nda faway turtuk ma dgatá tili hkən, nda faway turtuk ma dgatá tekwatsaha hkən, kada htavaghuta faway turtuk ma dgatá tsuwaɗak hkən. Mantsa ya, ka htavaghuta faway turtuk ma tsuwaɗaka fitik hkən, ka htavaghuta faway turtuk ma tsuwaɗaka\f + \fr 8:12 \ft Aya 10: Ngha ta Isaya 14:12, Aya 11: Ngha ta Irmiya 9:14. Aya 12: Ngha ta Sabi 10:21. 23.\f* rviɗik hkən. \p \v 13 Tata nghaynghay yu, ka snə yu ta dzala ta zaghuta da ghuvaŋata luwa, kaʼa mantsa: «Ɗaŋwa! Ɗaŋwa! Ɗaŋwa ŋa mnduha ta ghəŋa haɗik ghudzagarə vyata duhwalha Lazglafta hkən ta dula taŋ, dzaʼa vyata həŋ ya,» kaʼa. \c 9 \s1 Vyatá mahutafa duli \p \v 1 Ka vyatá mahutafa duhwala Lazglafta ta ŋani ma duli. Ka gi nghə yu ta dəɗagata tekwatsa ta luwa ta haɗik. Ka vlaŋtá lu ta tsa tekwatsa ya ta makuɓla mghama gudzuvruŋ. \v 2 Ka gunanaftá tsi ta tsa mghama gudzuvruŋ ya, ka saf ɗiŋ kuɗumbul mida manda ɗiŋa mghama\f + \fr 9:2 \ft Ngha ta Zlrafta 19:28.\f* vu ta zlghaku. Ka nutá vli ma ghuvaŋata luwa nda fitik tani tɗik da tsa ɗiŋ ta safi ma tsa gudzuvruŋ ya. \v 3 Ka sliʼagaptá hiʼi ma tsa ɗiŋ ya ka tatá vgha ta haɗik. Ka vlaŋtá lu ta mbraku ta həŋ, manda mbraku ya vlaŋ lu ta rda\f + \fr 9:3 \ft Ngha ta Sabi 10:12. 15. Rda: Ngha ta Lukwa 10:19 nda skwi ya ŋa ŋanata.\f* ta haɗik. \v 4 Ka lu nda həŋ mantsa: «Yaha kuni da ksaŋtá kuzuŋ ta haɗik, dər fu, dər wati ma skwi ta ɗyafta nda ɗya. Mnduha kul haɗ ŋizla\f + \fr 9:4 \ft Ngha ta 5:1 nda skwi ŋa ŋanata.\f* Lazglafta ma bizlbizla kuma taŋ yeya kweŋkweŋ dzaʼa kuni hahay. \v 5 Yaha kuni da pslatá həŋ nda psla, ama ka ganapta kuni tiri ta həŋ ka tili hutaf,» ka lu nda həŋ. Manda va kuzlakwa vəl hata rda ta mndu ya, manda va tsaya kuzlakwa vəl hatani ta mndu. \v 6 Ma tsa fitik ya, dzaʼa zbay mnduha ta mtaku, ama mutsafta a həŋ wa. Ta kumay həŋ ta mtuta taŋ, ama dzaʼa hwayugadunus hwaya\f + \fr 9:6 \ft Ngha ta Ayuba 3:21, Irmiya 8:3.\f* mtaku ta həŋ. \p \v 7 Manda nzakwa plis ta dzaʼa da vla vulu ya nzakwa tsa hiʼi ya. Manda zewazewa dasu ya watá skwi ma ghəŋa taŋ. Manda tsatá kuma mndu ya kuma taŋ guli. \v 8 Manda səmbəka ta swidi ma ghəŋa marakw ya swidi ta həŋ. Manda sliʼiŋ ma wa rveri ya sliʼiŋa taŋ. \v 9 Nda skwi manda zalama kufur mbəghata ghuva taŋ. Manda ghudzaga mwata plisha ta hwaya da vla vulu\f + \fr 9:9 \ft Aya 7:9. Ngha ta Yuwel 2:4, 1:6, 2:5.\f* ya ghudzaga zlambaka taŋ. \v 10 Huturha taŋ ná, ta haha mndu manda va huturha rda. Ma tsa huturha taŋ ya ta mutsa həŋ ta mbrakwa haha mnduha ka tili hutaf. \v 11 Mghama taŋ ná, tsaya duhwala halaway ya ta ga mgham ta ghəŋa tsa gudzuvruŋ ya. «Abaduŋ,» ka lu ta hgay nda gwaɗa Hebru. Nda gwaɗa Grek ya guli ná, «Apwaliyaŋ,» ka lu ta hgay. «Tsaya zaɗaku.» \p \v 12 Taŋtaŋa ghuya ɗaŋwa tsaya ta luta. Tahula tsaya, wya ghuya ɗaŋwaha his guli ta sagha. \p \v 13 Ka vyata mamkuʼa duhwala Lazglafta ta ŋani ma duli guli. Ka snə yu ta lwi ta sabi ma tuldiha fwaɗ, ta nzakway ka tulda gwira dasu ta kəma Lazglafta\f + \fr 9:13 \ft Ngha ta 8:3 nda skwi ŋa ŋanata.\f* ya. \v 14 Kaʼa nda tsa mamkuʼ a duhwala Lazglafta nda duli da tsi ya mantsa: «Paliŋpala ta tsa duhwalha halaway tsam lu ta wa mghama dref ta hgə lu ka Ifrata ya,» kaʼa. \v 15 Tsa duhwalha fwaɗ ya ná, payaf paya lu ta hahəŋ ŋa tsa vaku ya, nda ya ŋa tsa tili ya, nda ya ŋa tsa fitik ya, nda ya ŋa tsa nzemndi ya. Ka zlazligiŋtá lu ta həŋ ŋa zaɗanatá fawaya turtuk ma dgatá mbsaka mnduha hkən. \v 16 Ka snaɗimtá lu ta mbsaka sludziha taŋ ta plis ta plis. Mleŋwi his dərmək həŋ. \v 17 Mantsa ya mariɗiŋta lu. Ka nghaŋtá yu ta plisha nda mnduha tida, nda suɗatá lguta kufur manda vu ta vgha taŋ. Ka kubalkubal manda pala ta hgə lu ka Safir nzakwani. Ka ghuvazwaŋghuvazwaŋ ghandand kay guli. Ghəŋa tsa plis ya ná, Manda tsatá ghəŋa rveri nzakwani. Skwi ta sabi ma wa taŋ ná, vu, nda ɗiŋ, nda ghandandatá vu ya. \v 18 Nda tsa skwiha hkən ta nzakway ka vu, nda ɗiŋ, nda tsa ghandandatá vu ta sabi ma wa taŋ ya, ka rwiŋtá lu ta faway turtuk ma dgatá mbsaka mnduha hkən. \v 19 Mbrakwa tsa plisha ya ná, ma wa taŋ, nda ya ma hutura taŋ nzakwani. Manda nzakwa tsata nahaɗik nda ghəŋ tida ya nzakwa tsa huturha taŋ ya. Nda tsa hutura taŋ ya ta babala həŋ ta mnduha. \p \v 20 Má ŋa mbəɗanafta pɗakwa mnduha kul rwanatá tsa ghuya ɗaŋwaha ya ta nzakwa taŋ ma slnaha taŋ ta magata həŋ ya ná, ka kwalaghutá həŋ. Ka gɗavata həŋ ta tsəlɓu ŋa halaway, nda ya ŋa skwa wuyayha. Hahəŋ ná, ngha a həŋ ta vli wu, sna a həŋ ta sləməŋ wu, haɗ həŋ ta mbaɗa wu, nda dasu tsafta lu ta sanlaha, nda kufur sanlaha, nda ghuva tili sanlaha, nda udzu sanlaha. \v 21 Ka kɗaŋtá həŋ ta va psla mndu, ka va mbaɗakwa taŋ, nda va hlira taŋ, ka va ghala taŋ, Zlana a həŋ ɗekɗek wa. \c 10 \s1 Zwaŋa tuwak nda zwaŋa defteri \p \v 1 Ka nghaŋta yu ta sana duhwala Lazglafta bukwam lu ma kusay ta saha ta luwa, nda watá dakwambuhwali ma ghəŋani. Manda fitik nzakwa kumani. Manda zlghakwa vu ya nzakwa səlahani. \v 2 Ka ŋanatá tsi ta gunata zwaŋa defteri ma dzvani. Ka fatá səla zeghwani ta drəf, faha ta səla zlaɓani ta haɗik. \v 3 Ka hurgwatá tsi nda lwi dagala manda hurgwa rveri. Manda hurgwatani, ndəfáŋ ka luwa ŋəzlata. \v 4 Manda ŋəzlata tsa luwa ya ndəfáŋ, ka kumə yu ta vinda tsa skwi mna tsi ya. Ama ka sana lwi gwaɗagata ta luwa mantsa: «Ma vində ka, ŋamŋa ma ghəŋa gha ta tsa skwi mna tsa ŋəzlata ŋəzla luwa ndəfáŋ ya,» kaʼa. \p \v 5 Ka nghaŋtá yu ta kapafta tsa duhwala Lazglafta ta sladata ta drəf, nda ya ta haɗik ya, ta dzva zeghwani nda ta luwa. \v 6 Ka waɗata tsi nda hga Lazglafta ta nzaku ŋa kɗekedzeŋ, ta zlaganaptá luwa nda inda skwiha tida tani, ta zlaganaptá haɗik nda inda skwiha tida tani, ta zlaganaptá drəf nda inda skwiha mida tani ya. Kaʼa mantsa: «Ta haɗ gɗglata ta gərɗaku wu, \v 7 ama baɗu da vyata tsa mandəfáŋa duhwala Lazglafta ya ta ŋani ma duli, baɗu tsaya dzaʼa hɗamta Lazglafta ta ɗifatá skwi ya si mnana tsi ta gwal ksanatá slna, ta nzakway ka la anabi\f + \fr 10:7 \ft Aya 5:7. Ngha ta Sabi 20:11 Zlahu 32:40, Daniyel 12:7, Amus 3:7.\f* ya,» kaʼa. \p \v 8 Ka gwaɗgəlgihatá tsa lwi si ta gwaɗagata ta luwa ya. Kaʼa mantsa: «La! Ka zlghafta ka ta tsa zwaŋa defteri nda guna ma dzva tsa duhwala Lazglafta ta sladata ta drəf nda ya ta haɗik ya,» kaʼa. \p \v 9 Ka labə yu da tsa duhwala Lazglafta ya. Vlihavla ta na defteri na, ka yu nda tsi. «Zlgha, ka dughwaɗuta ka. Gun dzaʼa nzata tsi ma wa gha manda zuɗum. Tahula dughwaɗuta gha, ɗah dzaʼa nzata tsi ma huɗa gha,» kaʼa nda iʼi. \p \v 10 Ka zlghaftá yu ta tsa zwaŋa defteri ya ma dzva tsa duhwala Lazglafta ya, ka dughwaɗutá yu. Ka nzatá tsi gun ma wa ɗa manda zuɗum. Ama tahula dughwaɗuta ɗa, ka nzatá vəl ma huɗa\f + \fr 10:10 \ft Aya 8:10. Ngha ta Azekiyel 2:8. 3:3.\f* ɗa ɗah manda kurak. \p \v 11 Ka lu nda iʼi mantsa: «Ka kləgəlta ka ta lwa Lazglafta ta gwaɗay ta ghəŋa ndəghatá mndəra mnduha, nda ya ta ghəŋa haɗikha, nda gwaɗaha kavghakavgha, nda mghamha tani,» kaʼa. \c 11 \s1 Masləmtsəkha his \p \v 1 Ka vlihatá lu ta sana sləka, manda sarak nzakwani ta kəl lu ka gra skwi. Ka lu nda iʼi mantsa: «Sliʼafsliʼa ka grafta ka ta həga Lazglafta nda gwir tani. Ka mbəɗaf ka ta gwal ta tsəlɓu ŋa Lazglafta mida\f + \fr 11:1 \ft Grafgra nda Izekiyel 40:3, Zakari 2:5. 6.\f*. \v 2 Ka zlanata ka ta gra rmakani. Yaha ka da grafta, kabga zlanaŋtá gwal kul nzakway ka la Yahuda lu ta tsaya. Hahəŋ gwal dzaʼa diŋla luwa nda ghuɓa ka tili fwaɗ mbsak his mida\f + \fr 11:2 \ft Grafgra nda Lukwa 21:24.\f*. \v 3 Dzaʼa ghunafghuna yu ta masləmtsəkha ɗa his, ŋa suɗavata taŋ ta buhu ta vgha, ŋa zata taŋ ta fitik dəmbuʼ nda his dərmək nda mkuʼ mbsak ta mna gwaɗa ɗa ma tsa fitikha ya.» \p \v 4 Tsa masləmtsəkha ta sladu ta kəma Mgham Lazglafta ta ga mgham ta ghəŋa haɗik\f + \fr 11:4 \ft Grafgra nda Zakari 4:3, 11:14.\f* ya ná, fwa zaytuŋha his nda pitirlaha dasu his ya. \v 5 Ka kumaŋkuma mndu ta maganatá ghwaɗaka skwi ta həŋ katsi, dzaʼa sabsa vu ma wa taŋ, ŋa zaɗanatá tsa ghumaha taŋ ya. Mantsa ya dzaʼa zaɗanata lu ta mndu ya ta kumaŋtá maganata ghwaɗaka skwi ta həŋ. \v 6 Mamu həŋ nda mbrakwa haghuta luwa, ŋa kwala imi nzaku ma tsa fitik ta klə həŋ ta lwa Lazglafta ya. Mamu həŋ guli nda mbrakwa mbəɗanafta imi guli ka us. Mamu həŋ nda mbrakwa gaktá ɗaŋwa ta ghəŋa mnduha ta ghəŋa haɗik ma fitik ya kumaŋ həŋ\f + \fr 11:6 \ft Grafgra nda 1 Mghamha 17:1, Sabi 7:17. 19, 1 Samuyel 4:8.\f*. \p \v 7 Manda kɗiŋta taŋ ta ga masləmtsəka taŋ, ŋa linista tsa nimtak ta safi ma gudzuvruŋ ya ta həŋ nda lmu ŋa mbranaghatani ta həŋ, ŋa rwanatani\f + \fr 11:7 \ft Grafgra nda Daniyel 7:3, 7, 21.\f* ta həŋ, \v 8 ŋa nzakwa mbla taŋ ta daɓi ma luwa dagala, vli ya kəl lu dalafta Mghama taŋ ta udza zləŋay. Ta grə nda luwa Suduma nda ya nda luwa Masar\f + \fr 11:8 \ft Grafgra nda Isaya 1:9. 10. Suduma: Ngha ta Zlrafta 18:19.\f* lu ta tsa luwa ya. \v 9 Ŋa nghay inda mndəra mndu ta mbla taŋ, dər ta nzaku ta haɗik ga həŋ, dər wati gwaɗa ta gwaɗə həŋ, ŋa zata taŋ ta fitik hkən nda rita ta nghay. Ɗvaŋta a həŋ ta paɗamtá tsa mbliha ya wa. \v 10 Ŋa rfay mnduha ma ghəŋa haɗik ta rfu katakata, ka vavalaku, ka mbahuvtá vgha ta ghəŋa rwatá tsa mnduha ya, kabga ganapga həŋ tiri katakata ta mnduha ta ghəŋa haɗik. \p \v 11 Tahula tsa fitik hkən nda rita ya, ŋa vuslanamta Lazglafta ta hafu ta həŋ. Ŋa sliʼavakta\f + \fr 11:11 \ft Grafgra nda Izekiyel 37:5, 10.\f* taŋ ka sladata nda səla taŋ. Ŋa ksuta zləŋ katakata ta inda gwal ta ngha həŋ. \v 12 Manda sliʼavakta taŋ ka sladata, ka sana lwi gwaɗagata ta luwa nda həŋ mantsa: «Safwa sa da hadna,» kaʼa. Ka ŋlaghatá həŋ ta luwa ma kusay\f + \fr 11:12 \ft Grafgra nda 2 Mghamha 2:11.\f* ta nghay ghumaha taŋ. \v 13 Gi ma va tsa fitik ya, ka gigɗavafta haɗik katakata ka hwanzaɓanapta faway turtuk ma dgatá tsa luwa ya ghwaŋ. Ka rwuta mnduha dəmbuʼ ndəfáŋ ma gigɗavafta tsa haɗik ya. Ka ksuta zləŋ katakata ta gwal ta pɗaku, ka zləzlvu həŋ ta Lazglafta ya ta nzaku ta luwa. \p \v 14 Mahisa ghuya ɗaŋwa tsaya ta luta. Wya mahkənani ta gi sagha. \s1 Mandəfáŋa duli \p \v 15 Ka vyata mandəfáŋa duhwala Lazglafta ta ŋani ma duli. Ka snaku sana lwiha dagaladagala daga ta luwa. Ka həŋ mantsa: «Mgham Lazglafta ŋni nda Kristani ta ga mgham ta ghəŋa haɗik ndana. Tsatsi dzaʼa ga Mgham ŋa kɗekedzeŋ\f + \fr 11:15 \ft Grafgra nda Sabi 15:18, Daniyel 2:44, 7:14, 27.\f*,» ka həŋ. \v 16 Ka zlambata tsa halata mnduha hisambsak fwaɗ mida ta nzanzafta ta dughuruk ta kəma Lazglafta ya zluzlumbruh ka tsəlɓu ŋa Lazglafta. \v 17 Ka həŋ mantsa: \q1 «Mgham Lazglafta ta mbruta. Kagha ndanana, \q1 kagha guli manda ghalya. Ta rfa kagha ŋni, \q1 kabga ŋanata gha ta tsa mghama mbrakwa gha ya, \q1 ka nzaku ka ka Mgham, \q1 \v 18 Ka gavaghatá mndəra mnduha ta sidi. \q1 Ndana tama, \q1 saghasa fitika ganavata kagha ta sida ta həŋ. \q1 Saghasa fitika tsanaghata gha ta guma ta gwal nda rwa. \q1 Dzaʼa valaŋvala ka ta nisəla gwal ta ksaghatá slna ta nzakway ka la anabi, \q1 nda gwal nda ghuɓa, nda gwal ta zləŋa hga gha, \q1 nda zwani tani, nda galata mndu tani. \q1 Saghasa fitik guli ŋa zaɗanata gha ta inda gwal ta ɓadziŋtá ghəŋa haɗik\f + \fr 11:18 \ft Grafgra nda Zabura 2:1, 5, 110:5, 115:12. 13.\f*,» ka həŋ. \p \v 19 Ka gunatá həga Lazglafta ya ta luwa, ka zlagaptá akwata dzratawi mida. Ka wɗə luwa ta wɗu, ka snaku hla wi, ka ŋzlə luwa ta ŋzlu, ka gigɗavaftá haɗik, ka saha papla guli. \c 12 \s1 Sana marakw nda makɗakatandaŋ \p \v 1 Tahula tsa, ka zlagapta sana mandərmimi ta luwa. Sana marakw ya bukwam lu nda fitik manda skwi nda lgut. Ka sladafta tsi ta tili nda wa ta tekwatsa ghwaŋpɗə his ma ghəŋ. \v 2 Nda huɗi tsa marakw ya ta ɓasa yaku, ta dgakudgaku. Ka wah tsi ta wahu, kabga kuzlaŋtani. \p \v 3 Ka zlagəglapta sana mandərmimi ta luwa. Sana mghama makɗakatandaŋ ya ka dva manda vu. Ndəfáŋ ghəŋani, nda wawa ta zewazewa mida. Ghwaŋ dulihani guli.\fig Makɗakatandaŋ|src="Dragon.tif" size="col" loc="Revelation 12:3" copy="Birney Boyd" ref="Sun 12:3" \fig* \v 4 Ka slpidiŋtá tsi ta faway turtuk ma dgatá tekwatsaha hkən ta luwa ta haɗik nda hturani. Ka sladata tsa makɗakatandaŋ ya ta kəma tsa marakw ta dzaʼa dgaku ya ŋa ndutá tsa zwaŋani ya dgar\f + \fr 12:4 \ft Ngha ta Daniyel 8:10.\f* tsi. \v 5 Ka yatá tsi ta zwaŋa zgun ya dzaʼa ŋanatá inda mndəra mnduha nda saraka kufurani\f + \fr 12:5 \ft Grafta nda Isaya 66:7, Zabura 2:9.\f*. Na gi frekw saha tsa zwaŋ ya, ka gi klaghatá lu da Lazglafta nda dughurukwa ga mghamani. \v 6 Ta hwayaghatá tsa marakw ya da mtak, da vli ya payaf Lazglafta, ŋa zunustá skwa zay hada ka fitik dembuʼ nda his dərmək nda mkuʼ mbsak. \p \v 7 Ka lmanafta lu ta lmu ta luwa. Ka lmanaftá i Misel\f + \fr 12:7 \ft Misel: Ngha ta Yuda 9 nda skwi ŋa ŋanata.\f* nda duhwalhani ta lmu nda makɗakatandaŋ. Ka lmu i makɗakatandaŋ nda duhwalhani tani. \v 8 Ka ŋawafta i Misel nda duhwalhani ta həŋ. Ta haɗ wa taŋ ŋa nzəglata ta luwa wa. \v 9 Ka sliŋwigiŋtá lu ta tsa mghama makɗakatandaŋ ya. Tsaya ta nzakway ka dzidza nahaɗik, ta hgə lu ka halaway, ghwaɗaka sulkum ta nana inda ghəŋa haɗik. Ka sliŋwigiŋtá lu ta haɗik kawadaga nda duhwalhani tani\f + \fr 12:9 \ft Grafta nda Zlrafta 3:1, Lukwa 10:18.\f*. \p \v 10 Ka snaŋtá yu ta sana lwi ta luwa ta gwaɗata nda mbraku, kaʼa mantsa: \q1 «Ndana tama, mbamafmba Lazglafta, \q1 maraŋmara ta mbrakwani. Tsatsi ta ga Mgham. \q1 Maraŋmara Kristi ta ŋani ma mbraku guli, \q1 kabga sliŋwigiŋtani ta haɗik ta mndu ya ta gɗata ta nana zwanama mu. \q1 Tsatsi ya ta gɗata ta wla zwanama mu ta kəma Lazglafta\f + \fr 12:10 \ft Grafta nda Ayuba 1:9. 11, Zakari 3:1-2.\f* mu nda fitik tani nda rviɗik tani. \q1 \v 11 Ŋrapŋra həŋ, \q1 kabga vəl varata Zwaŋa Tuwak ta həŋ nda usani, \q1 nda ya kabga vəl mnay taŋ kazlay: Kahwathwata gwaɗa Lazglafta kəʼa. \q1 Zləŋaŋə a həŋ ta mtaku \q1 ka laghwi da ɗvutá hafa taŋ wa. \q1 \v 12 Tsaya tama, rfa ta rfu kagha luwa, \q1 nda gwal ta nzaku tida tani. Ɗaŋwa ŋa gha haɗik nda drəf, \q1 kaghuni dzaʼa ghuya ɗaŋwa, \q1 kabga la da kaghuni halaway nda ga ta sidani katakata. \q1 Nda sna kazlay: Ta sira a fitika ɗa wu» kəʼa. \p \v 13 Kəʼa ka makɗakatandaŋ ná, sliŋwigiŋsliŋwa lu ta haɗik. Ka liŋtá tsi ta tsa marakw ta yatá zwaŋ ya. \v 14 Ka vlaŋtá lu ta zlambakha his manda ŋa dzala ta tsa marakw ya, ŋa ndraghatani da mtak da vli ya payanaf Lazglafta, ŋa kwala nahaɗik ɓhanavata. Hada dzaʼa zunusta lu ta skwa zay ka vaku hkən, fwaɗ ka maŋzlawats\f + \fr 12:14 \ft Grafta nda Daniyel 7:25, 12:7.\f*. \v 15 Ka vnihidiŋtá tsa nahaɗik ya ta imi ma wani mista tsa marakw ya manda zala, má ŋa klaghata. \v 16 Ama ka kataftá haɗik ta tsa marakw ya, ka gunatá wi ka ndaghatá tsi ta tsa zala zligiŋ makɗakatandaŋ ma wani ya. \v 17 Ka ɓasaftá tsa makɗakatandaŋ ya ta ŋuɗuf nda tsa marakw ya. Ka sliʼafta tsi ka laghwi da lmu nda pɗakwa zivra tsa marakw ya, gwal ta ŋanatá zlahuha Lazglafta, nda ya nda gwal ta ŋanatá ta nzaku ka masləmtsəka Yesu. \p \v 18 Ka laghu tsa makɗakatandaŋ ya sladafta ta wutak ta wa drəf. \c 13 \s1 Nimtak ta sabi ma drəf \p \v 1 Tahula tsa, ka nghaŋtá yu ta sana nimtak ta sabi ma drəf. Ndəfáŋ ghəŋ tida, ghwaŋ dulani, nda wawa ta zewazewa tida. Ta tsa ghəŋhani ya mamu vindatá hgə ŋa raza Lazglafta. \v 2 Tsa nimtak nghə yu ya ná, manda maspata nzakwani. Manda səla mandundi səlahani. Manda wa rveri wani. Ka vlaŋtá makɗakatandaŋ ta mbrakwani, nda dughurukwani, nda ga mgham dagala ta tsa nimtak ya.\fig Mandundi|src="Bear.tif" size="col" loc="Revelation 13:2" copy="Barbara Alber" ref="Sun 13:2" \fig* \v 3 Ka nghaŋta yu ta balatá sani ma tsa ghəŋha tsa nimtak ya manda skwi si dzaʼa lu dzata. Ama ka mbaftá tsa lkwani ya. Ka ndərmim inda mnduha ta ghəŋa haɗik demdem ta tsa nimtak ya, ka sliʼi həŋ mistani. \v 4 Ka tsəlɓu həŋ ta tsəlɓu ŋa tsa makɗakatandaŋ ya, kabga vlaŋtani ta ga mgham ta tsa nimtak ya. Ka tsəlɓu həŋ ta tsəlɓu ŋa tsa nimtak ya guli, ka həŋ mantsa: «Wa kamtagha na nimtak na na? Wa dzaʼa laviŋta guya kuma nda tsi?» ka həŋ. \p \v 5 Ka vlaŋtá lu ta tvi gi ka ghərɓə tsi ta ghərɓaku ka raraza Lazglafta. Ka vlaŋtá lu ta mbrakwa magay manda tsaya ka tili fwaɗmbsak his mida. \v 6 Ka zlraftá tsi ta raraza Lazglafta, ka raraza hgani, nda vla nzakwani tani, nda inda gwal ta nzaku ta luwa tani. \v 7 Ka zlanaŋtá lu ta tvi ŋa vulu nda mnduha Lazglafta, ŋa ghuɓasaptani ta həŋ\f + \fr 13:7 \ft Aya 5:7. Grafta nda Daniyel 7:8, 25, 11:36, 7:21.\f*. Ka vlaŋtá lu ta ga mgham ta ghəŋa inda mndəra mndu, nda inda zivra mndu, nda ya ta ghəŋa inda gwaɗa ta gwaɗə lu, nda ya ta ghəŋa inda haɗikha, \v 8 ŋa tsəlɓay inda mnduha ta ghəŋa haɗik ta tsəlɓu ŋani, Tsa gwal kul vindaku hga taŋ ma defteri hafu daga zlrafta ghəŋa haɗik da Zwaŋa. Tuwak ya si dza lu ya dzaʼa tsəlɓa tsa tsəlɓu ya. \q1 \v 9 Ka mamu mndu nda sləməŋa snay, ka sna tsi. \q1 \v 10 Ka nda fa mndu ŋa ksaghatá da ga vuʼa ya ná, \q1 dzaʼa ksaghaksa lu da ga vuʼa. \q1 Ka nda fa mndu ŋa dzata nda kafay ya guli ná, \q1 dzaʼa dza dza lu nda kafay. \m Tsaya tama ná, ɗina ka nzata mnduha Lazglafta nda ksanatá ŋuɗuf nda ya nda zlghay nda ŋuɗufa taŋ. \s1 Nimtak ta sabə ma haɗik \p \v 11 Ka nghaŋtá yu ta saba sana nimtak guli ma haɗik. His dulani manda ŋa zwaŋa tuwak. Ta gwaɗa guli manda ŋa makɗakatandaŋ. \v 12 Mbrakwa tsa nimtak taŋtaŋ ya da tsi. Ka marə tsi ta tsa mbraku ya ta kəma tsa taŋtaŋa nimtak ya. Ka mblə tsi ta mnduha ma ghəŋa haɗik, nda inda skwiha mida ŋa tsəlɓu ŋa tsa taŋtaŋa nimtak si balana lu manda skwi ŋa dzata, ta mbafta ya. \v 13 Ka magə tsi ta mandərmimi katakata, ha ka klagata tsi ta vu ta luwa ta haɗik ta wa ira inda mnduha. \v 14 Ka nanaghatá tsi ta inda mnduha ma ghəŋa haɗik nda skwa ndərmimay ya vlaŋ lu ta tvi ŋa magay ta kəma tsa taŋtaŋa nimtak ya. Kaʼa nda mnduha ma ghəŋa haɗik mantsa: «Magafwamaga ta skwa wuyay ŋa vlaŋtá glaku ta taŋtaŋa nimtak si balana lu manda skwi ŋa dzata, ka mbafta tsi ya,» kaʼa. \v 15 Ka vlaŋtá lu ta tvi ta tsa mahisa nimtak ya ŋa vuslanamta hafu ta tsa skwa wuyay tsaf lu manda tsa taŋtaŋa nimtak ya, ŋa gwaɗayni ta gwaɗa, ŋa pslatani ta inda gwal kul vlaŋtá glaku. \v 16 Ka tsa mahisa nimtak ya mantsa: Tahanafwataha ta ŋizla ta dzva zeghwi, ka ma bizlbizla kuma a tsi ta zwani, nda galata mnduha, nda la ka gadghəl, nda la ka pɗu, nda la kul haɗ ka vuʼa, nda la ka vuʼa tani. \v 17 Ka haɗ tsa ŋizla ta nzakway ka hga tsa nimtak ya, ka mbsaka hgani a tsi ya, ta tsa mndu ya wu katsi, yaha da skwa skwi, yaha da dzawaptá skwi guli, kaʼa. \p \v 18 Wana fitika zlagakwa mndu ya nda ɗifil ma ghəŋani. Mndu ya nda ɗifil ma ghəŋani ná, dzaʼa nda sna ta skwi ta kumə mbsaka hga tsa nimtak ya ta mnay. Tsa mbsak ya ná, manaka hga mndu ya. Mkuʼ dərmək nda mkuʼ mbsak mkuʼ mida nzakwani. \c 14 \s1 Laha gwal varagagha lu \p \v 1 Ka nghaŋtá yu kay guli ta Zwaŋa Tuwak ta sladu ta ghwá Siyuna. Ta sladu mnduha dəmbuʼ dərmək nda fwaɗ mbsak fwaɗ mida kawadaga nda tsi. Inda taŋ, nda vinda hga Zwaŋa Tuwak nda hga Dani guli ma bizlbizla kuma\f + \fr 14:1 \ft Grafta nda 7:3. 8, Izekiyel 9:4.\f* taŋ. \v 2 Ka snaŋtá yu ta sani lwi ta ghudzagata manda ghudzaga mghama zala nda ya manda ghudzaga ŋəzla luwa. Tsa lwi ta snə yu ya ná, manda ghudzaga htimbil ta dzə lu ya nzakwani. \v 3 Lfiɗa laha ta fə tsa ndəghata mnduha ya ta kəma dughuruk, nda ya ta kəma tsa skwiha fwaɗ nda hafu ma həŋ ya, nda ya ta kəma tsa halata mnduha ya. Haɗ sana mndu ta laviŋta taghaftá tsa laha ya, ka tsa mnduha dəmbuʼ dərmək nda fwaɗ mbsak fwaɗ mida si ta haɗik vara lu ta həŋ ya a tsi wa. \p \v 4 Hahəŋ ná, ŋriŋ a həŋ ta vgha taŋ nda hliri wa. Ksanaksa həŋ ta vgha taŋ, ka nzata həŋ hezleʼ. Mista Zwaŋa Tuwak ta mbaɗa həŋ ta mbaɗa dər ta dzaʼa diga tsi. Varagap mataba mnduha lu ta həŋ. Nda nza həŋ ka taŋtaŋani vlaŋ lu ta Lazglafta nda ya ŋa Zwaŋa Tuwak. \v 5 Ta sna a lu ta tsakalawi\f + \fr 14:5 \ft Grafta nda Sefuni 3:13.\f* ma wa taŋ wa. Haɗ sana maslivinza ta həŋ guli wa. \s1 Duhwalha Lazglafta hkən \p \v 6 Ka nghaŋtá yu ta sana duhwala Lazglafta ta ndrə ma ghuvaŋata luwa. Mamu Lfiɗa Gwaɗa ŋa kɗekedzeŋ da tsi ŋa mnay ŋa mnduha ta ghəŋa haɗik, ŋa inda haɗikha, ŋa inda mndəra mndu, ŋa inda mndəra gwaɗa ta gwaɗə lu, ŋa inda zivra mnduha. \v 7 Kaʼa nda lwi dagaladagala mantsa: «Zləŋawazləŋa ta Lazglafta ka zləzlva kuni, kabga saghasa fitika tsayni ta guma. Tsəlɓawatsəlɓa ta tsəlɓu ŋa mndu ya ta magaftá luwa, nda haɗik, nda drəf, nda dzuɓayha\f + \fr 14:7 \ft Grafta nda 10:6. 7 nda skwi ya ŋa ŋanata.\f*,» kaʼa. \p \v 8 Ka sabə mahisa sana duhwala Lazglafta. Kaʼa mantsa: «Kweŋ tama! Nda zləmba Babila ta nzakway ka luwa dagala. Snusna ta ima inabi ta inda mnduha, sa tsa ima inabi ya ná, hliri ya manda ŋani\f + \fr 14:8 \ft Grafta nda Isaya 21:9, Irmiya 51:7. 8.\f*,» kaʼa. \p \v 9 Ka sabə mahkəna sana duhwala Lazglafta guli. Kaʼa nda lwi dagaladagala mantsa: «Ka ta tsəlɓay mndu ta tsəlɓu ŋa tsa nimtak ya, nda ya ŋa tsa skwa wuyay tsaf lu ya, ka tsuʼaftá tsi ta ŋizla ta bizlbizla kumani ka ta dzvani a tsi, \v 10 dzaʼa say tsatsi guli ta ima inabi gatá sida Lazglafta kul haɗ sana skwi gaɓam lu mida. Tsa ima inabi ya ná, ma leghwa ɓasatá ŋuɗufa Lazglafta pghamta lu. Ŋa gay lu ta iri ŋani ma ghandanda ta vu ta kəma mnduha Lazglafta nda ya ta kəma Zwaŋa Tuwak\f + \fr 14:10 \ft Grafta nda Isaya 51:17, Zlrafta 19:24, Izekiyel 38:22. Həga vu: Ngha ta Lukwa 17:29 nda skwi ŋa ŋanata.\f*. \v 11 Ɗiŋa tsa vu ta gə lu ta iri ŋa taŋ ya ná, dzaʼa gɗavagɗa ta ŋlu ta luwa ha ŋa kɗekedzeŋ\f + \fr 14:11 \ft Grafta nda Isaya 34:10.\f*. Tsa gwal ta tsəlɓu ŋa tsa nimtak ya, nda ya ŋa tsa skwa wuyay tsaf lu ya, nda inda gwal ta zlghaftá tsa mbsaka hgani ya ná, haɗ mbiʼa vgha taŋ ma ghuya ɗaŋwa nda fitik tani, nda rviɗik tani wa,» kaʼa. \p \v 12 Tsaya tama, kaghuni gwal ta snatá zlaha Lazglafta, ta zlghaftá Yesu nda ŋuɗuf, gɗavawagɗa mantsa ya. \v 13 Ka snaŋtá yu ta sana lwi ta gwaɗagata ta luwa. Kaʼa mantsa: «Vinda! Daga ndana ná, “Rfu da gwal ta rwuta ma slna Lazglafta,” kaʼa. “Mantsa nzakwani, kada mbiʼa həŋ ta vgha ma slnaha taŋ, kabga ta dzaʼa mista taŋ slnaha taŋ,”» ka Sulkum. \s1 Guma Lazglafta ta ghəŋa mnduha ta ghəŋa haɗik \p \v 14 Kəʼa ka yu guli ná, ka nghaŋtá yu ta ghwayak ka ŋusliŋ. Ta tsa ghwayak ya, mamu sana mndu manda Zwaŋa mndu\f + \fr 14:14 \ft Grafta nda 1:13, Daniyel 7:13.\f* ta nzaku tida, nda wa ta zewazewa dasu ma ghəŋani, nda ŋatá vɗu ya nda za ma dzvani guli. \v 15 Ka sabə sana duhwala Lazglafta guli ma həga Lazglafta. Kaʼa nda lwi dagaladagala nda tsa mndu ta nzaku ta ghwayak ya mantsa: «Kla ta tsa vuɗa gha ya, ka tska ka ta skwi ta vwah, kabga saghasa fitika tska skwi\f + \fr 14:15 \ft Grafta nda Yuwel 4:13.\f* ta vwah. Nda ndəha nimaya ta haɗik,» kaʼa. \v 16 Ka wuɗidiŋta tsa mndu ta nzaku ta ghwayak ya ta tsa vuɗani ya, ka gi tskatá lu ta nimaya ta ghəŋa haɗik. \p \v 17 Ka sabə sana duhwala Lazglafta ma həga Lazglafta ya ta luwa. Mamu vɗu ya nda za da tsaya. \p \v 18 Ka sabə sana duhwala Lazglafta ma gwir, ya ta nzakway ta ga mgham ta ghəŋa vu. Kaʼa nda lwi dagaladagala nda tsa mndu ta ŋanatá vɗu nda za ya mantsa: «Wuɗidiŋwuɗa ta tsa vuɗa gha nda za ya, ka tskanata ka ta yakwa inabiha ta haɗik, kabga nda ndəha tsa yakwani ya,» kaʼa. \v 19 Ka gi wuɗiŋtá tsa duhwala Lazglafta ya ta tsa vuɗani ya ta haɗik. Ka tskatá tsi ta yakwa inabi ta haɗik. Ka pghamtá tsi ta tsa skwi tska tsi ya ma mghama glifiŋa ɓasata ŋuɗufa Lazglafta. \v 20 Ka huʼanaptá lu ta tsa yakwa inabi ma tsa glifiŋ ya ta hula luwa. Ka mbəzagaptá us mida ka ta ta vgha ka mbaɗa manda zala ha meli hkən dərmək\f + \fr 14:20 \ft Aya 19:20. Grafgra nda Isaya 63:1. 6, Ŋaɗa ghəŋ 1:15.\f*. Latani guli, ka lamla plis dida ná, ghəŋghəŋ yeya dzaʼa nghaku. \c 15 \s1 Kɗavakta ghuya ɗaŋwa \p \v 1 Tahula tsa, ka nghaŋtá yu ta sana ŋizla dagala nzakwani ta ndərmim lu nda ndərmima. Ka nghaŋtá yu ta duhwalha Lazglafta ndəfáŋ nda ŋaŋatá ghuya ɗaŋwaha ndəfáŋ ma dzva taŋ guli. Tsahaya kɗavakta ghuya ɗaŋwa, kabga tsahaya dzatá ghəŋa ɓasa ŋuɗufa Lazglafta. \p \v 2 Ka nghaŋtá yu ta sana skwi manda drəf ta wuɗaku manda dalagar, nda vu mida guli. Ka nghaŋtá yu guli ta gwal ta ghuɓasapta tsa nimtak ya, nda tsa skwa wuyay tsaf lu ya, nda tsa mbsaka hgani ya. Ta sladu həŋ ta tsa drəf ta wuɗaku manda dalagar ya, nda ŋaŋatá htimbil ya vlaŋ Lazglafta ta həŋ. \v 3 Fa laha ya si ta fə Musa ta nzakway ka kwalva Lazglafta nda laha ya si ta fə Zwaŋa Tuwak, ta fə həŋ. Ka həŋ mantsa: \q1 «Mgham Lazglafta ta mbruta, \q1 dagala slna gha ya ta magə ka, \q1 ka skwa ndərmimay nzakwani. \q1 Kagha Mgham ta ghəŋa inda haɗikha. \q1 Inda skwi ta magə ka ná, tɗukwatɗukwa nzakwani, \q1 kahwathwata nzakwani guli. \v 4 Mghama ɗa! \q1 Wati ma mndu ya dzaʼa kwal kul vla glaku ŋa gha ka zləzlva kagha na? \q1 Kagha turtukwa gha ya nda ghuɓa. \q1 Dzaʼa sliʼagaghasliʼa mnduha ta inda haɗikha da tsəlɓu ta kəma gha, \q1 kabga nda ngha həŋ ta inda skwi ta magə ka ná, \q1 tɗukwa nzakwani\f + \fr 15:4 \ft Ngha ta Sabi 15:1nda Irmiya 10:7, Zabura 86:9.\f*,» ka həŋ. \p \v 5 Tahula tsaya guli, ka nghaŋtá yu ta gunatá həga tumpul ma həga Lazglafta ta luwa\f + \fr 15:5 \ft Grafta nda Sabi 38:21.\f* ya ta kəl mnduha ka guya vgha nda Lazglafta. \v 6 Ka sliʼagaptá tsa duhwalha Lazglafta ndəfáŋ ya kay ma həga Lazglafta, nda ŋaŋatá ghuya ɗaŋwaha ndəfáŋ ma dzva taŋ, nda suɗatá lguta ŋusliŋ tilil ta wɗaku ta vgha taŋ. \v 7 Ka hlaftá sani mataba tsa skwiha fwaɗ nda hafu ma həŋ ya kay ta leghwaha ndəfáŋ ka dasu ka dasu, ka vlaŋtá tsa duhwalha Lazglafta ndəfáŋ ya kay. Tsa leghwaha ya ná, nda ndagha nda ndagha həŋ nda ɓasa ŋuɗufa Lazglafta ta nzakway ŋa kɗekedzeŋ. \v 8 Ka ndəghanaftá ɗiŋ ta sabi ma glakwa Lazglafta nda ya ma mbrakwani\f + \fr 15:8 \ft Grafta nda Sabi 40:34. 35, 1 Mghamha 8:10. 11, Isaya 6:4.\f* ta tsa həga Lazglafta ya. Haɗ tvi ŋa ləglama mndu da tsa həga Lazglafta ya, ha ka dzatá ghəŋa tsa ghuya ɗaŋwaha ndəfáŋ da tsa duhwalha Lazglafta ya wa. \c 16 \s1 Leghwa ɓasatá ŋuɗufa Lazglafta \p \v 1 Ka snə yu ta sana lwi dagala ta sabi ma həga Lazglafta. Kaʼa nda tsa duhwalha Lazglafta ndəfáŋ ya mantsa: «Lawala da pghadata ta haɗik ta tsa leghwa ɓasatá ŋuɗufa Lazglafta ndəfáŋ ya,» kaʼa. \p \v 2 Ka sliʼaftá taŋtaŋa duhwala Lazglafta, ka laghwi pghadatá ŋani ma leghwa ɓasata ŋuɗuf ta haɗik. Ka slaftá ghwaɗak ghwaɗaka lkuha ta kuzlaku\f + \fr 16:2 \ft Ngha ta Sabi 9:10.\f* ta gwal nda ŋizla nimtak, nda ya ta gwal ta tsəlɓu ŋa tsa skwa wuyay tsaf lu ya, ta həŋ. \p \v 3 Ka pghadatá mahisa duhwala Lazglafta ta ŋani ma leghwa ɓasata ŋuɗuf da drəf. Ka nuta drəf manda usa mndu nda mta. Ka rwuta inda skwi nda hafu ma drəf. \p \v 4 Ka pghadatá mahkəna duhwala Lazglafta ta ŋani ma leghwa ɓasata ŋuɗuf da ghwa nda ya ta dzuɓayha. Ka mbəɗavaftá imi ka us\f + \fr 16:4 \ft Gray nda Sabi 7:17. 21.\f*. \v 5 Ka sana duhwala Lazglafta ya ta ŋanatá imi ta snə yu mantsa: \q1 «Kagha ná, nda tvani tsata ka ta tsa guma ya. \q1 Manda ghalya ka, \q1 mamu ka ndanana guli. \q1 Nda ghuɓa nzakwa gha. \q1 \v 6 Tsa mnduha ya ta pghiŋtá usa mnduha gha nda la anabiha gha, Lazglafta. \q1 Tsaya ta kəl ka ka vlaŋtá us ta həŋ ŋa say taŋ. \q1 Mutsaf mantsa həŋ ta skwi ta raŋta həŋ,» kaʼa. \m \v 7 Ka sana duhwala Lazglafta ma gwir ta snə yu mantsa: «Mantsaya nzakwani Mgham Lazglafta ya ta mbranaghata inda skwi. Ta tsay ka ta guma kahwathwata nda tvani,» kaʼa. \p \v 8 Ka pghanaftá mafwaɗa duhwala Lazglafta ta ŋani ma leghwa ɓasata ŋuɗuf ta fitik. Ka mutsaftá fitik ta tvi ŋa dra mnduha nda vu. \v 9 Ka kɗahə tsi ta mnduha ka ŋɗaŋɗa. Ka razə mnduha ta hga Lazglafta, ya nda mbraku ta ghəŋa tsa ghuya ɗaŋwa ya. Ama ka kwalaghutá həŋ ta paya tva taŋ ŋa vla glaku ŋani. \p \v 10 Ka pghaftá mahutafa duhwala Lazglafta ta ŋani ma leghwa ɓasata ŋuɗuf ta dughurukwa nimtak. Ka nutá ga mghamani tɗik ka grusl\f + \fr 16:10 \ft Gray nda Sabi 10:21. 22.\f*. Ka hpaɗə mnduha ta sliʼiŋa taŋ, kabga vəl ɓasa kuzlakwani. \v 11 Ka razə həŋ ta Lazglafta ta luwa ta ghəŋa lukwa taŋ, nda ghuya ɗaŋwa taŋ. Ka kwalaghutá həŋ ta paya tva taŋ ma slnaha taŋ. \p \v 12 Ka pghaftá mamkuʼ a duhwala Lazglafta ta ŋani ma leghwa ɓasata ŋuɗuf ta ghwa dagala ta hgə lu ka Ifrata. Ka suʼitá tsa ghwa ya ŋa paya tvi ŋa mghamha ta sliʼagafta nda ma mndəra luwa. \v 13 Ka nghaŋtá yu ta saba ghwaɗaka sulkumha hkən manda kləŋ manda kləŋ ma wa makɗakatandaŋ, nda ya ma wa nimtak, nda ya ma wa ghwaɗaka anabi. \v 14 Tsa ghwaɗaka sulkumha ya ná, sulkumha halaway ya ta maga skwa ndərmimay. Ka laghu həŋ slanaghatá mghamha ta ghəŋa haɗik demdem, ŋa hagaktá həŋ ŋa vulu baɗu tsa mghama fitik ta nzakway ka ŋa Lazglafta ta mbruta ya. \p \v 15 «Wya yu ta lagha manda ghali. Rfu da mndu ya ta nzata hzleŋa, ta ngha lgutani da mbaɗə tsi ta mbaɗa ka fərdiʼu, da ksutá tsi ka hula da mnduha,» ka Mgham. \p \v 16 Ka tskanatá tsa sulkumha ya ta tsa mghamha ya kay, ma sana vli ta hgə lu nda gwaɗa Hebru ka Harmageduŋ. \p \v 17 Ka pghadaftá mandəfáŋa duhwala Lazglafta ta ŋani ma leghwa ɓasata ŋuɗuf da ghuvaŋata luwa. Ka snagaptá sana lwi ma dughuruk ma həga Lazglafta. «Nda kɗa!» kaʼa. \v 18 Ka wɗə luwa ta wɗu, ka hlə lu ta wi, ka ŋzlə luwa ta ŋzlu, ka ghudzavafta haɗik. Ka yawu ka yawu fatá mndu, ta ghudzavaf a haɗik katakata taɓ ta tsaya wa. \v 19 Ka kwahavaptá tsa luwa dagala ya hkən. Ka hwanzaɓtá inda luwaha ta ghəŋa haɗik guli. Ka havaktá Lazglafta ka luwa dagala ta nzakway ka Babila, ŋa sunustá leghwa ɓasata ŋuɗufani\f + \fr 16:19 \ft Gray nda Isaya 51:17.\f* katakata ya. \v 20 Gi rək, zwazwaɗa inda haɗikha ta tsatsamta ma drəf. Gi lpay nghəgla a lu ta ghwáha guli wa. \v 21 Ka rkagatá paplaha\f + \fr 16:21 \ft Gray nda Sabi 9:23. 24.\f* dagaladagala ta luwa ta ghəŋa mnduha. Ka rarazə mnduha ta Lazglafta ta ghəŋa tsa ghuya ɗaŋwa taŋ da tsa paplaha ya, kabga fərtufərta tsa ghuya ɗaŋwa ya katakata. \c 17 \s1 Guma taghəŋa Babila \p \v 1 Tahula tsa, ka gavagaghatá sani turtuk ma tsa duhwalha Lazglafta ndəfáŋ ta ŋanatá leghwaha ndəfáŋ ya tavata iʼi. Kaʼa mantsa: «Sawi ka maraghata yu ka lu dzaʼa tsa guma ta tsa mghama hliri ta nzakway ka luwa dagala, ta nzafta ta imiha ya ɓa. \v 2 Nda tsatsi ndəramta mghamha ta ghəŋa haɗik ta hliri, ka ghuytá mnduha ta ghəŋa haɗik duriŋ da tsa hliri\f + \fr 17:2 \ft Aya 1:2 Gray nda Irmiya 51:13, Isaya 23:17, Irmiya 51:7.\f* ya,» kaʼa. \p \v 3 Ka lamə Sulkum da iʼi, ka klaghatá duhwala Lazglafta ta iʼi da mtak. Ka nghaŋtá yu ta sana marakw ta nzafta ta nimtak ka dva ghlez hada. Rakwatsak, vivindatá ta hga rarazatá Lazglafta ta tsa nimtak ya, ndəfáŋ ghəŋani, ghwaŋ dulihani. \v 4 Tsa marakw ya ná, lguta dvaŋdvaŋa nda ya ka dva ghlez suɗava tsi, nda rka ta rka nda miziɗikwa dasu, nda ya nda pala ta wɗaku, nda ya nda ziɗaha nda bla nda bla dzvani. Leghwa dasu ŋana tsi ma dzvu nda ndəghata manzakɗaway, nda ghwaɗaka skwiha ma vəl hlirani mida. \v 5 Nda vinda hga ɗifatá skwi ma bizlbizla kumani. «Luwa Babila, mani ma gwal ta hliri, nda ya nda manzakɗawayha ta ghəŋa haɗik.» \v 6 Ka nghə yu ta ghuyatá tsa marakw ya da usa mnduha Lazglafta, nda ya da usa masləmtsəkha Yesu. \p Na tsa nghaŋtá ɗa mantsa ya ná, ka ndərmimə yu nda ndermima katakata. \v 7 Ka tsa duhwala Lazglafta ya nda iʼi mantsa: «Nya ta ndərmimə ka mida? Dzaʼa mnaghamna yu ta klatá ghəŋa ɗifatá skwi ta ghəŋa tsa marakw ya, nda ya ta ghəŋa tsa nimtak ya nzaf tsi tida, ndəfáŋ ghəŋani, ghwaŋ dulani ya. \v 8 Tsa nimtak nghə ka ya ná, si mamu ghalya, ama ta haɗ ndanana wa. Dzaʼa safsa ma gudzuvruŋ\f + \fr 17:8 \ft Ngha ta 11:7 nda skwi ŋa ŋanata vindiŋ lu mistani.\f* ka dzaʼa da vla zaɗakwani. Mnduha ta nzaku ta ghəŋa haɗik, tsa gwal kul vindaku hga taŋ ma deftera hafu daga ma zlrafta ghəŋa haɗik, ya həŋ, ŋa ndermimay taŋ nda ndərmima nghaŋər həŋ ta tsa nimtak ya. Nziya nza tsi, si mamu tsatsi ghalya, ama ta haɗ ndanana wu, ta dzaʼa zlagapzlaga guli. \p \v 9 «Hadna, nda nza na fitik na ŋa snaŋtá skwi nda mahizl, nda ya nda ɗifil mida. Tsa ghəŋha ndəfáŋ ya ná, tsaya ghwáha ndəfáŋ nzanzaf tsa marakw ya ta həŋ. Nda nza həŋ guli ka mghamha ndəfáŋ. \v 10 Hutaf gwal ta zlambuta mataba taŋ. Ta tekeʼa sani turtuk. Ta sagha a sani guli karaku wa. Dər saghaha tsatsi dazlay katsi, sira a dzaʼa nzɗavata tsa ga mghamani ya wa. \v 11 Tsa nimtak si ghalya ya kay, kul haɗ ndanana ya, tsatsi dzaʼa nzaku ŋa matghasa mgham. Tekw tsatsi mataba tsa mbsakha ndəfáŋ ya, ama ta dzaʼa da vla zaɗaku. \p \v 12 «Tsa duliha ghwaŋ nghə ka ya ná, mghamha ghwaŋ\f + \fr 17:12 \ft Gray nda Daniyel. 7:24.\f* ta kul mutsaftá ga mgham ya. Ama dzaʼa mutsafmutsa həŋ ta ga mgham ma fitik kwitikw kawadaga nda tsa nimtak ya. \v 13 Ka skwa turtuk ndana tsa mghamha ya ŋa zlanaŋta taŋ ta mbrakwa taŋ, nda ga mghama taŋ, ta tsa nimtak ya. \v 14 Dzaʼa vulay həŋ ta vulu nda Zwaŋa Tuwak, ŋa ŋrapta Zwaŋa Tuwak kawadaga nda mnduhani gwal hagaf tsi, gwal zabap tsi, gwal ka ŋərmani ya, ta həŋ. Zwaŋa tuwak mgham ta ghəŋa mghamha, tsatsi mali ta ghəŋa maliha guli,» kaʼa. \p \v 15 Ka tsa duhwala Lazglafta ya nda iʼi guli mantsa: «Tsa imiha nghə ka nzaf gwal ta hliri tida ya ná, mnduha, nda dəmga, nda haɗikha, nda gwaɗaha ta gwaɗə lu, tsahaya. \v 16 Tsa duliha ghwaŋ nghaŋ ka nda nimtak ya, dzaʼa husaŋhusa tsa marakw ta hliri ya ta həŋ, ŋa suɗata taŋ ka zlaŋta ka fərdiʼu, ŋa zuta taŋ ta sluʼani ka zaɗanata nda vu. \v 17 Mantsa ya ná, Lazglafta ta fanamta həŋ ma ndana taŋ ŋa magata taŋ ta skwi ya ta kumə tsi. Ka sagha ndana taŋ ka skwa turtuk, ka vlaŋtá həŋ ta ga mghama taŋ ta tsa nimtak ya ha ka sagha fitika dzatá ghəŋa gwaɗa Lazglafta. \p \v 18 «Tsa marakw nghə ka ya guli ná, tsaya luwa dagala ta ga mgham ta ghəŋa mghamha ta ghəŋa haɗik,» kaʼa. \c 18 \s1 Zləmbata Babila \p \v 1 Tahula tsaya, ka nghaŋtá yu ta sana duhwala Lazglafta ta saha daga ta luwa, dagala glakwa mbrakwani. Ka tsuwaɗakanaftá tsa glakwa mbrakwani ya ta ghəŋa haɗik demdem. \v 2 Ka guguɗatá tsi nda lwi dagala dagala. Kaʼa mantsa: \q1 «Nda zləmba! \q1 Ya nda zləmba Babila ta nzakway ka luwa dagala. \q1 Nuna ka luwa nzakwa halaway ndana tama. \q1 Hada vla ɗifa inda ghwaɗaka sulkumha \q1 nda ghwaɗaka zarakha ta mbiɗu lu. \q1 \v 3 Zlambuzlamba luwa Babila, \q1 kabga fafa ta ghəŋani ka maga sliʼiŋsliʼiŋ. \q1 Sasusasa inda mndəra mndu ta ima inaba kbatá tsa sliʼiŋsliʼiŋani ya. \q1 Fa fa mghamha ta ghəŋa haɗik ta ghəŋa taŋ ka maga sliʼiŋsliʼiŋ nda tsi. \q1 Nuna gwal ta tsakala ta ghəŋa haɗik ka gadghəl \q1 nda skwiha ta taɗaku iri tida si da tsi,» kaʼa. \m \v 4 Ka snaŋtá yu guli ta sana lwi ta gwaɗagata ta luwa. Kaʼa mantsa: \q1 «Mnduha ɗa! Sliʼapwasliʼa ma tsa luwa ya, \q1 kabga yaha kuni da ŋlamta ma tsa dmakwani ya, \q1 da dəɗamtá kuni ma ghuya ɗaŋwa \q1 manda ŋani guli. \q1 \v 5 Sliʼapwasliʼa, \q1 kabga fərtufərta ndikata tsa dmakwani ya dikw ta luwa. \q1 Zanap a Lazglafta ta tsa ghwaɗaka slnani ya wa. \q1 \v 6 Ghuyanapwaghuya ta ɗaŋwa manda \q1 va ya ghuyanap tsatsi ta mnduha! \q1 Manda va tsaya manda va tsaya his \q1 ka kuni planamtá skwi ya magana tsi ta sanlaha. \q1 Ka leghwa wuɗ turtuk ka tsatsi tanafta ima inabani ta mndu ya, \q1 ka leghwa wuɗwuɗ his ka kaghuni planamta. \q1 \v 7 Taɓ ta tsa glakwani nda zatá mghamani ya ka kuni dzaʼa ganap tiri ka niŋta ka skwa hiɗahiɗa. \q1 Kaʼa ta ndanay ma ghəŋani na: \q1 “Nda nza nzakwa ɗa ka mgham, nza a yu ka wadgu wu, \q1 walaŋta a yu ta nzata ka skwa hiɗahiɗa wu,” kaʼa. \q1 \v 8 Tsaya tama, baɗu va tsa fitik turtuk ya dzaʼa slanaghata ghuya ɗaŋwani \q1 ta nzakway ka mtaku, \q1 nda nzaku ka skwa hiɗahiɗa, \q1 nda maya, ŋa driŋta nda vu guli. \q1 Mgham Lazglafta ná, Lazglafta ta mbruta ya. \q1 Tsatsi ta tsanaghatá guma\f + \fr 18:8 \ft Vli ŋa gray nda aya 4:8. Aya 4: Isaya 48:20, Irmiya 50:8, 51:6, 45. Aya 5: Zlrafta 18:20. 21, Irmiya 51:9. Aya 6: Zabura 137:8, Irmiya 50:29. Aya 7:8. Isaya 47:7. 9.\f*,» kaʼa. \p \v 9 Nghaŋta inda mghamha ta ghəŋa haɗik ta gutá sliʼiŋsliʼiŋ nda tsi, ta zutá mgham da tsi ta ɗiŋa tsa luwa ya ta draku, dzaʼa tawiŋ tawa həŋ, dzaʼa ŋaɗiŋŋaɗa həŋ ta ghəŋ. \v 10 Diʼiŋ dzaʼa nzakta həŋ, kabga zləŋa tsa ghuya ɗaŋwa hada ya. Ka həŋ dzaʼazlay mantsa: \q1 «Aya! Aya Babila ta nzakway ka luwa dagala, \q1 luwa ya ta mbruta! \q1 Gi hadahada ná, tsaghaghata guma\f + \fr 18:10 \ft Aya 9:10. Gray Izekiyel 26:16-17.\f* tsa re!» ka həŋ. \p \v 11 Ka taw gwal ta tsakala ta ghəŋa haɗik ta taw, ka ŋaɗa ghəŋ ta ghəŋa tsa luwa ya, kabga haɗ mndu dzaʼa skugəltá huzla taŋ wa. Tsa huzlaha ya ta nzakway ka \v 12 dasu, nda dzindar, nda palaha nda bla nda bla dzvani, nda skwiha lwi, nda lgutha kulefeɗfeɗa, nda lgutha ka dva ka dva, nda lgutha ta wɗaku, nda sanlaha ma lgutha ɗinaɗina, nda inda mndərga udzuha nda bla mutsay, nda inda mndəra skwiha magaf lu nda sliʼiŋa gwiʼaŋ, nda skwiha magaf lu nda kufur ka ghuvazwaŋ zwaŋ. Sanlaha guli ná, magaf nda pala lu. \v 13 Ta dzawapdzawa həŋ guli ta urdiha kavghakavgha, nda sluhwaha zɗazɗa ziʼakwani, nda ima inabi, nda rɗi, nda hupu, nda hya, nda slaha, nda tuwakha, nda plisha, nda vuʼaha ta nzakway ka mnda səla guli. Ta haɗ mndu ta skugəlta həŋ wa. \v 14 Ka tsa gwal tsakala ya nda tsa luwa ya mantsa: \q1 «Nda zaɗa inda tsa skwiha ta zɗəgaghata ya, \q1 zwaɗuzwaɗa inda gadghəla gha, \q1 nda inda skwiha ta zə ka ta mghama gha tida. \q1 Mutsəglaf a ka wa,» ka həŋ. \m \v 15 Tsa gwal tsakala ta tsakala tsa skwiha ma tsa luwa, ka nuta həŋ ka gadghəl ya, diʼiŋ nzakta həŋ kabga zləŋa tsa ghuya ɗaŋwani\f + \fr 18:15 \ft Aya 11:15. Gray nda Izekiyel 27:31, 36, 27:12, 13, 22, 27:31, 36.\f* ya. Dzaʼa taway həŋ ta taw ŋa nzakwa taŋ ka skwa hiɗahiɗa. \v 16 Ka həŋ dzaʼazlay mantsa: \q1 «Aya! Aya Babila! Ta nzakway ka luwa dagala, \q1 si ta rkaftarka nda lgut kulefeɗfeɗa, \q1 nda ya nda lguta dva, \q1 nda ya nda lgut ta wɗaku, \q1 nda ya nda miziɗikw. Magaf nda dasu lu ta sanlaha, \q1 nda palaha ta ɗinuta sanlaha. \q1 \v 17 Gi hadahada ná, \q1 ka zaɗanata mndərga tsaya ma gadghəl re!» ka həŋ. \p Ka nzaktá inda gwal ta swa kwambalu, nda gwal ma kwambalu tani, nda la sludza imi tani nda gwal kasa klipi tani, diʼiŋ nda tsi. \v 18 Na nghay taŋ ta ɗukwakwa ɗiŋa drakwa tsa luwa ya, ka wahu həŋ ta wahu. Ka həŋ mantsa: «Wati luwa ya dagala ŋa gray nda tsa luwa ya na?» ka həŋ. \v 19 Ka tsəɗə həŋ ta haɗik ta ghəŋ, ka taw, ka ŋaɗa ghəŋ, ka wahu. Ka həŋ mantsa: \q1 «Aya! Aya luwa dagala! \q1 Luwa ya ta nanaftá gwal kwambalu ka gadghəl. \q1 Gi hadahada ná, gi zaɗanatá\f + \fr 18:19 \ft Aya 17:19. Gray nda Izekiyel 27:29 34.\f* tsa re!» ka həŋ. \p \v 20 Kaghuni gwal ta luwa, rfawarfa kaghuni ta rfu ta ghəŋa zaɗanatá tsa luwa\f + \fr 18:20 \ft Gray nda Irmiya 51:48.\f* ya. Kaghuni mnduha Lazglafta nda gwal ghunay, nda la anabi. Rfawarfa ta rfu kaghuni guli, kabga tsanaghata Lazglafta ta guma ta ghəŋa tsa skwi magaghuna tsi ya. \p \v 21 Tahula tsa, ka klafta sana duhwal nda mbra ta nzakway ka duhwala Lazglafta ta sana pala dagala manda buna ka vzaghata da drəf. Kaʼa mantsa: «Mantsaya dzaʼa vzidiŋta lu ta Babila ta nzakway ka luwa dagala, ŋa kwal kul nghəglaŋta. \v 22 Haɗ lu dzaʼa snəglaŋta ghudzagata htimbil, dər gwal ta fa laha ka dza dewdew, nda gwal ta vya siŋlak, nda gwal ta vya talakwa tani ma luwa Babila wa. Haɗ lu guli dzaʼa sləglanaghatá gwal vivɗa dər má wati ma sana skwi tsi wa. Haɗ lu dzaʼa snəglaŋtá ghudzaga buna ma luwa Babila guli wa. \v 23 Haɗ tsuwaɗaka pitirla ta dzaʼa tsuwaɗakəglaku ma Babila wa. Haɗ lu dzaʼa snəglaŋta lwa zwaŋamidzi nda makwamidzi ma Babila wa. Ghalya ná, malaghumala gwal ta tsakalaghatá tsakala ka pɗakwa sanlaha ta ghəŋa haɗik. Nda tsa mbəɗakwa gha ya gataghata ka ta inda mndəra mnduha\f + \fr 18:23 \ft Aya 21:23. Gray nda Irmiya 51:63. 64, Izekiyel 26:21, 26:13, Isaya 24:8, Irmiya 7:34, 25:10.\f*,» kaʼa. \p \v 24 Ta ghəŋa tsa guli ná, ma Babila slanaghata lu ta pghatá usa la anabi, nda usa mnduha Lazglafta, nda usa inda gwal psla lu ta ghəŋa haɗik\f + \fr 18:24 \ft Gray nda Irmiya 51:49.\f*. \c 19 \s1 Laha zatá ghwa \p \v 1 Tahula tsa, ka snaŋtá yu ta lwi dagala ta ŋzlata ta luwa manda lwa tskata mnduha. Kaʼa mantsa: \q1 «Zləzlvawa Lazglafta, tsatsi ta mba mnduha. \q1 Ŋa Lazglafta mu glaku nda mbraku tani. \q1 \v 2 Nda tvani manda ya ta raku ta tsa tsi ta guma. \q1 Ka tsanaghatá tsi ta guma ta tsa mghama sliʼiŋ \q1 ta ɓadziŋta haɗik nda tsa sliʼiŋsliʼiŋani ya. \q1 Ganapga Lazglafta tiri \q1 kabga vəl pslatani ta kwalvahani,» kaʼa. \m \v 3 Ka həŋ ka mahis mantsa: \q1 «Zləzlvawa Lazglafta. \q1 Haɗ tsa ɗiŋ ta ɗukwaku ma vəl dra tsa luwa ya dzaʼa hlata wa, \q1 ŋa kɗekedzeŋ dzaʼa gɗavata tsi,» ka həŋ. \m \v 4 Ka gi zlambatá tsa halata mnduha hisambsak fwaɗ mida ya, nda tsa skwiha fwaɗ nda hafu ma həŋ ya, ka tsəlɓu ta kəma Lazglafta ta nzaku ta dughuruk. Ka həŋ mantsa: «Amin! Zləzlvawa Lazglafta,» ka həŋ. \p \v 5 Ka gwaɗagapta sana lwi ma tsa dughuruk ya. Kaʼa mantsa: \q1 «Inda kaghuni kwalvahani, \q1 kaghuni gwal ta zləzlvay, \q1 zwani nda galata mnduha tani, \q1 zləzlvawa Lazglafta,» kaʼa. \m \v 6 Ka gi snaŋtá yu ta sana lwi manda lwa tskata mnduha, ta ghudzagata manda zala dagala ma ghwa, ta ŋəzlu manda ŋəzla luwa ta ghudzagata nda mbraku. Kaʼa mantsa: \q1 «Zləzlvawa Lazglafta! Mghama mu Lazglafta ta mbruta, \q1 tsatsi ta ga Mgham\f + \fr 19:6 \ft Aya 5:6. Gray nda Zabura 135:1, Izekiyel 1:24, Zabura 97:1, 99:1.\f*. \q1 \v 7 Rfamarfa ta rfu, waɗah ká mu nzata, \q1 vlaŋmavla ta glaku, \q1 kabga nda maga fitika klay Zwaŋa Tuwak ta makwamidzani, \q1 nda hba vgha makwamidzani guli. \q1 \v 8 Vlaŋvla lu ta tvi ŋa suɗavatá lgut kulefeɗ feɗa, \q1 ta wuɗaku, nda ghuɓa guli,» kaʼa. \q1 «Tsa lgut kulefeɗfeɗa ya ná, \q1 slna tɗukwa maga mnduha Lazglafta ya.» \p \v 9 Ka sana duhwala Lazglafta nda iʼi mantsa: «Vindafvinda kazlay: Rfu da gwal hagaf lu da vla za skwa zaya klay Zwaŋa Tuwak\f + \fr 19:9 \ft Gray nda Mata 22:1-14, Lukwa 14:15-24.\f* ta makwa» kəʼa. Kaʼa nda iʼi guli mantsa: «Nana gwaɗaha na ná, gwaɗa Lazglafta ya kahwathwata,» kaʼa. \p \v 10 Na tsa snaŋta ɗa mantsa ya, ka zləmbata yu ka tsəlɓu ta kəmani. Ama kaʼa nda iʼi mantsa: «Nawa, ma magə\f + \fr 19:10 \ft Gray nda 22:8-9.\f* ka mantsa! Mnda ksanatá slna ta Lazglafta yu manda va kagha, manda va zwanama gha ta ŋanatá kahwathwata ya marigiŋ lu nda ma Yesu. Ŋa Lazglafta dzaʼa tsəlɓa ka ta tsəlɓu,» kaʼa. \p Tsa kahwathwata marigiŋ lu nda ma Yesu ya ta vlata mbrakwa kla lwa Lazglafta. \s1 Mndu ta ŋla plisa ŋusliŋ \p \v 11 Tahula tsa, ka nghaŋtá yu ta gunatá luwa, gi ka zlagapta sana plis ka ŋusliŋ. Ŋərma mndu nda vərɗa mndu ta hga lu ta tsa mndu ta tsa plis ya. Tuɗukwa ta tsa tsi ta guma\f + \fr 19:11 \ft Gray nda Izekiyel … 1:1, Zabura 96:13, Isaya 11:4.\f*, tɗukwa ta vula tsi ta vulu guli. \v 12 Manda zlghakwa vu ya irani. Nda ndəgha zewazewaha ma ghəŋani. Mamu sana hgu vindaf lu ta vghani. Tsa hgu ya ná, haɗ sana mndu nda sna wu, ba tsatsi turtukwani yeya nda sna. \v 13 Lgut tsghumam lu ma us suɗava tsi ta vgha. «Gwaɗa Lazglafta» hgani. \v 14 Mbaɗa la sludziha ta luwa ka sliʼi mistani ta plis ka ŋusliŋ ka ŋusliŋ, nda susuɗata lgutha kulefeɗfəɗa, ka ŋusliŋ ka ŋusliŋ, nda ghuɓa nda ghuɓa guli. \v 15 Ka sabə na kafay nda za wani pit ma wani ŋa zaɗanatá mnduha kul snatá ŋani, ŋa gayni ta mgham ta ghəŋa taŋ nda maniʼuwa kufur, ŋa huʼanaptani ta həŋ manda huʼa yakwa inabi ma glifiŋ ŋa ɗiza imani ya. Tsaya dzaʼa maraŋta kazlay: Katakata ɓasatá ŋuɗufa Lazglafta ta mbruta kəʼa. \v 16 «Rveri ta ghəŋa rveriha, Mgham ta ghəŋa mghamha,» ká lu vindaftá hgu ta lgutani nda ya ta rkufani. \p \v 17 Tahula tsa guli, ka nghaŋtá yu ta sana duhwala Lazglafta ta sladu ta fitik. Ka guguɗata tsi nda lwi dagala dagala. Kaʼa nda inda zarak ta ndaraku ma ghuvaŋata luwa mantsa: «Sliʼakwa sliʼa ka tskavata kuni ŋa za skwa zaya skalu dagala da Lazglafta. \v 18 Sawa da za sluʼa mghamha, nda sluʼa mghamha sludziha, nda sluʼa gwal nda mbra nda mbra, nda zluʼa plisha nda gwal tida tani, nda sluʼa inda mnduha ta nzakway ka vuʼa, nda gwal kul haɗ ka vuʼa, zwani nda galata mnduha\f + \fr 19:18 \ft Aya 17:18. Gray nda Izekiyel … 39:17-20.\f* tani,» kaʼa. \p \v 19 Ka gi nghaŋtá yu ta tsa nimtak ya, nda mghamha ta ghəŋa haɗik, nda sludziha taŋ tani, ta tskavata ŋa vulu nda tsa mndu ta nzafta ta plis ya, nda ya nda sludzihani tani. \v 20 Ka gi ksuta lu ta tsa nimtak ya kawadaga nda tsa ghwaɗaka anabi si ta magatá mazəmzəmha ta kəma tsa nimtak ya. Nda tsa mazəmzəmha maga tsi ya nanaghata tsi ta gwal ta tsuʼaftá ŋizla tsa nimtak ya ka tsəlɓu ŋa skwa wuyayni ya. Ka pghaghatá lu ta həŋ his his ta ndiri ta ndiri da duda vu ghandand. \v 21 Ka gi pslatá lu ta sanlaha nda kafay ya ta sabi ma wa tsa mndu ta nzafta ta plis ya. Ka babaghutá zarakha da sluʼa taŋ. \c 20 \s1 Vaku dəmbuʼ \p \v 1 Tahula tsa, ka nghaŋtá yu ta saha duhwala Lazglafta daga ta luwa, nda klatá makuɓla gudzuvruŋ nda ya nda mghama ziɗa ma dzvu. \v 2 Ka ksaftá tsi ta tsa makɗakatandaŋ dzidza nahaɗik, ta nzakway ka mghama ghwaɗaka sulkum, halaway hgani ya. Ka habafta tsi ŋa za vaku dəmbuʼ. \v 3 Ka vzaghatá tsi da tsa gudzuvruŋ ya, ka hunustá tsi ta wa tghani ka ŋərzlafta, kada kwala tsi ta nangəltá mnduha ta ghəŋa haɗik ha ka hɗatá tsa vaku dəmbuʼ ya. Tahula tsaya, ŋa zligiŋta ŋa vaku kwitikw. \p \v 4 Tahula tsa guli, ka nghaŋtá yu ta dughurukha\f + \fr 20:4 \ft Gray nda Daniyel. 7:9, 22.\f*. Ka vlaŋtá lu ta mbrakwa tsa guma ta gwal ta nzaku tida. Ka gi nghaŋtá yu ta hafa gwal ɗatsaghu lu ta ghəŋa taŋ ta ghəŋa vəl mna gwaɗa Yesu nda ya ta ghəŋa gwaɗa Lazglafta. Hahəŋ ná, tsəlɓaŋ a həŋ ta tsəlɓu ŋa tsa nimtak ya nda ya ŋa skwa wuyayni tani wa. Haɗ ŋizlani ta kuma taŋ nda ya ta dzvuha taŋ wa. Ka vramtá həŋ, ka gə həŋ ta mgham kawadaga nda Yesu Kristi ka vaku dəmbuʼ. \v 5 Tsaya taŋtaŋa sliʼagapta ma mtaku. Sanlaha ma gwal ta rwuta ná, vrəglam a hahəŋ nda hafu ha ka kɗatá tsa vaku dəmbuʼ ya wa. \v 6 Rfu da tsa gwal ta sliʼagapta taŋtaŋ ma mtaku ya, nda ghuɓa hahəŋ. Ta haɗ mahisa mtaku nda mbraku ta ghəŋa taŋ wa. Hahəŋ ná, dzaʼa nzakway həŋ ka gwal ta dra skwi ŋa Lazglafta nda ya ŋa Yesu Kristi, ŋa gay taŋ ta mgham kawadaga nda Kristi ka vaku dəmbuʼ. \s1 Kɗatá mbrakwa halaway \p \v 7 Manda kɗatá tsa vaku dəmbuʼ ya, ŋa pligiŋtá halaway ma gamakani, \v 8 ŋa sabani da nangəlta mnduha ta ghəŋa haɗik demdem, ta nzakway ka haɗika Gwagw nda Magwagw, kada tskanata tsi ta həŋ ŋa vulu. Manda wutak ma ghwa mbsaka taŋ. \v 9 Ka sliʼagaghata həŋ ma inda vli ta ghəŋa haɗik, ka wamtá həŋ ta ghuɓa mnduha Lazglafta nda tsa luwa ɗvu Lazglafta ya tani. Ama ka saha vu daga ta luwa ka dughwaɗutá həŋ. \v 10 Ka gi klaftá lu ta tsa halaway ta nana həŋ ya ka vzaghata da duda vu ghandand ma vli hada tsa nimtak nda ghwaɗaka anabi ya, ŋa giri ŋa taŋ hada nda fitik tani, nda rviɗik tani ha ŋa kɗekedzeŋ. \s1 Dzatá ghəŋa guma \p \v 11 Tahula tsa, ka nghaŋtá yu ta sana dughuruk ka ŋusliŋ dagala, ta nzaku mndu tida. Ka nutá haɗik nda luwa lay ta kəmani. Nghəglaŋta a lu ta həŋ wa. \v 12 Ka gi nghaŋtá yu ta gwal ta rwuta, galata mnduha nda zwani tani ta nzaku ta kəma tsa dughuruk ya. Ka gwananaftá lu ta defteriha. Ka gunanaftá lu ta sana defteri ta nzakway ka deftera hafu. Ka tsanaghata lu ta guma ta gwal ta rwuta taɓta slnaha taŋ ta magata həŋ manda va ya nda vinda ma tsa defteriha ya. \v 13 Ka varanaktá drəf ta mnduha ya si rwana tsi. Ka varanaktá mtaku nda vla tska vgha gwal ta rwuta ta ya si da hahəŋ. Ka tsanaghatá lu ta guma ta həŋ taɓta slnaha taŋ ta magata həŋ. \v 14 Ka gi klafta lu ta mtaku nda vla tska ta vgha gwal ta rwuta tani, ka pghaghata da duda vu. Tsa duda vu ya ta nzakway ka mahisa mtaku. \v 15 Ka slanagha a lu ta vindatá ta hga dər wati ma mndu ma tsa deftera hafu ya wu katsi, dzaʼa klafkla lu ta tsa mndu ya ka vzaghata da duda vu. \c 21 \s1 Lfiɗa luwa nda lfiɗa haɗik \p \v 1 Tahula tsa, ka nghaŋtá yu ta sana lfiɗa luwa nda sana lfiɗa haɗik. Lula taŋtaŋa luwa nda taŋtaŋa haɗik, ta haɗ drəf guli wa. \v 2 Ka gi nghaŋtá yu ta saha luwa dagala nda ghuɓa, ta nzakway ka luwa Ursalima ta luwa daga da Lazglafta. Nda rkarkani manda makwa ta dzaʼa da zəʼal. \v 3 Ka snaŋtá yu ta sana lwi ta guguɗagapta ma dughuruk. Kaʼa mantsa: Wya həga tumpula nzakwa Lazglafta mataba mnduha! Ŋa nzakwani kawadaga nda həŋ, ŋa nzakwa taŋ ka mnduhani, ŋa nzakwa tsatsi guli kawadaga nda həŋ, \v 4 ŋa masanaptani ta həŋ ta inda ima taw ma ira taŋ. Ta haɗ mtaku dzaʼazlay ɗekɗek wa. Ta haɗ taw dzaʼazlay ɗekɗek guli wu, dər wahu, dər kuzlakwa skwi, kabga lula\f + \fr 21:4 \ft Aya 1:4. Gray nda Isaya 65:17, 66:22, 52:1, 61:10, Izekiyel … 37:27, Livitik 26:11-12, Isaya 25:8, 35:10, 65:19.\f* taŋtaŋa skwiha. \p \v 5 Ka tsa mndu ta nzafta ta dughuruk ya mantsa: «Ndana tama, wana yu ta magaftá inda skwi demdem ka lfiɗani,» kaʼa. Kaʼa guli mantsa: «Vindaf vinda, kabga na gwaɗaha na ná, kahwathwata nzakwani, skwi ŋa faftá ghəŋ tida ya,» kaʼa. \p \v 6 Kaʼa nda iʼi guli mantsa: «Nda kɗa tama! Iʼi zlraftani nda kɗavaktani, iʼi nahani nda kwanahani. Mndu ya kuzlaŋta ndala, dzaʼa vlaŋvla yu ta dzuɓaya imi ta vla hafu ka mbalay. \v 7 Mndu ya ta zatá ghwa, dzaʼa vlaŋvla lu ta tsa skwiha ya. Dzaʼa nzakway yu ka Lazglaftani, dzaʼa nzakway tsatsi guli ka zwaŋa\f + \fr 21:7 \ft Gray nda 2 Sam. 7:14, Zabura 89:27-28.\f* ɗa. \v 8 Ama gwal ta yaɗi, nda gwal ta mbrəs, nda gwal ta maga manzakɗaway skwiha, nda gwal ta pslatá mndu, nda gwal ta maga sliʼiŋsliʼiŋ, nda gwal ta mbaɗaku, nda gwal ta wuya skwi, nda inda gwal ta tsakalawi ya, da duda vu ghandand dzaʼa pghaghata lu ta həŋ. Tsaya ta nzakway ka mahisa mtaku,» kaʼa. \s1 Lfiɗa Ursalima \p \v 9 Tahula tsa, ka sagha sani turtuk mataba tsa duhwalha Lazglafta ndəfáŋ, ta ŋaŋanatá leghwaha ndəfáŋ, nda ndaghatani nda tsa ghuya ɗaŋwaha ndəfáŋ ka kwanahani ya. Ka gwaɗgihatá tsi, kaʼa mantsa: «Saghasa! Ka maraghata yu ta makwamidzi ta nzakway ka markwa Zwaŋa Tuwak,» kaʼa. \p \v 10 Ka klaghatá tsi ta iʼi kay guli ma Sulkum ta sana ghwá\f + \fr 21:10 \ft Gray nda Izekiyel … 40:2.\f* dagala nda slra. Ka marihatá tsi ta luwa dagala nda ya nda ghuɓa ta nzakway ka Ursalima ta saha ta luwa daga da Lazglafta. \v 11 Tsa luwa ya ná, ta wɗaku da glakwa Lazglafta, ta wɗaku manda pala nda sgit tida, manda pala dzasfa ta wuɗaku manda dalagar. \v 12 Ŋam ma muhul dagala nda slra lu ta tsa luwa ya. Ghwaŋpɗə his watghaha tida, ghwaŋpɗə his duhwalha Lazglafta ta wa tsa watghaha ya, nda vivindatá hgəha tida guli. Hgəha mndəra zwana la Israʼila ghwaŋpɗə his tsa hgəha ya. \v 13 Watghaha hkən nda tvə mndəra luwa, watghaha hkən nda tvə Nur, watghaha hkən nda tvə Sud, watghaha hkən nda tvə Mazu\f + \fr 21:13 \ft Aya 12:13. Gray nda Izekiyel … 48:30-35.\f*. \v 14 Ta palaha ghwaŋpɗə his thafta lu ta mndəra tsa muhula tsa luwa ya. Ka vivindaftá lu ta tsa palaha ya ta hgəha gwal ghunay ghwaŋpɗə his, gwal si ta dzaʼa mista Zwaŋa Tuwak. \p \v 15 Da tsa mndu ta gwaɗa nda iʼi ya ná, mamu dafa dasu ma dzvani ŋa graftá tsa luwa ya, nda watghahani, nda muhulani\f + \fr 21:15 \ft Gray nda Izekiyel … 40:3.\f* tani. \v 16 Fwaɗ slərpa tsa luwa ya. Ka gragra tsa slərpuhani ya guli. Ka graftá tsi ta tsa luwa ya nda tsa dafa ya ka meli dəmbuʼ his nda fwaɗ dərmək. Slrakwani nda bughwatani, nda lafani ta luwa, ka skwa turtuk tsahaya. \v 17 Ka graftá tsi ta slada tsa muhul ya, ka mbəɗaftá tsi ka səla dərmək nda fwaɗ mbsak fwaɗ mida. Manda va ya snu mnduha ta mbəɗay mbəɗafta duhwala Lazglafta. \v 18 Baf nda sana pala ta hgə lu ka Dzaspa lu ta tsa muhul ya. Tsa luwa ya, baf nda dasu dzeʼdzeʼ lu manda skwi ka dalagar. \v 19 Thatá mndəra muhula tsa luwa ya ná, nda palaha kavghakavgha ya ta ɗinuta katakata rkanafta lu ta rka. Taŋtaŋa palaka thatá mndərani, nda palaka Dzaspa. Mahisani, nda palaka Safir. Mahkənani, nda palaka Kalsedwaŋ. Mafwaɗani, nda palaka Imrud. \v 20 Mahutafani, nda palaka Sarduniksa. Mamkuʼani, nda palaka Sardwana. Mandəfáŋani, nda palaka Krisuwalit. Matghasani, nda palaka Beril. Matəmbayani, nda palaka Tupaz. Ma ghwaŋani, nda palaka Krisupraza. Maghwaŋapɗə ndeŋani, nda palaka Hyasiŋta. Maghwaŋapɗə hisani, nda palaka Tista. \v 21 Tsa watghaha ghwaŋpɗə his ya ná, palaha ghwaŋpɗə his ya. Tsa palaha ya ta hgə lu ka Perla. Tvi ma tsa luwa ya ná, ka dasu dzeʼdzeʼ nzakwani, ta wɗaku manda dalagar. \p \v 22 Ma tsa luwa ya, ngha a yu ta həga Lazglafta wa. Mgham Lazglafta ta mbruta ta nzakway ka həgani, mantsa ya Zwaŋa Tuwak guli. \v 23 Zba a tsa luwa ya dər fitik, dər tili ŋa tsuwaɗaka vli mida wa. Glakwa Lazglafta ta tsuwaɗaka vli mida. Zwaŋa Tuwak pitirla tsa luwa ya. \v 24 Dzaʼa mbaɗə ma tsuwaɗak inda mndəra mnduha ta mbaɗa, ŋa hladamta mghamha ta ghəŋa haɗik ta gadghəlha taŋ da tsa luwa ya. \v 25 Haɗ lu dzaʼa walaŋta hahaftá watgha tsa luwa ya gifitik wa, ta haɗ rviɗik ɗekɗek hada wa. \v 26 Dzaʼa hladamhla lu ta inda skwiha ɗinaɗina nda gadghəla inda mndəra mnduha da tsa luwa ya. \v 27 Haɗ skwi kul ghuɓaku dzaʼa lami da tsa luwa ya dər mndu ta vziŋtá ghəŋani ka maga manzakɗaway skwi, nda gwal ta tsakalawi wa. Ba gwal nda vinda hga taŋ ma deftera hafu da Zwaŋa Tuwak\f + \fr 21:27 \ft Aya 23:27. Gray nda Isaya 60:19-20, 60:3-5, 60:11, 52:1, Izekiyel … 44:9.\f* yeya dzaʼa lami. \c 22 \p \v 1 Tahula tsa, ka marihatá tsa duhwala Lazglafta ya ta ghwa ima ta vla hafu, ta wuɗaku manda dalagar, ta mbəzagapta ma dughurukwa i Lazglafta nda Zwaŋa Tuwak\f + \fr 22:1 \ft Gray nda Izekiyel … 47:1, Zakari 14:8.\f*, \v 2 ta mbaɗa ta tvi ma tsa luwa ya guli. Ta slərpuha tsa ghwa ya guli, mamu fwa hafu. Ghwaŋpɗə his kəʼa ta yafta ma vaku. Tili tili kəʼa ta yaku. Ta mbamba inda mndəra mnduha lu nda sluhwahani. \v 3 Haɗ skwi ksiʼaf Lazglafta\f + \fr 22:3 \ft Gray nda Zakari 14:11, Zlrafta 3:17.\f* dzaʼa lami da tsa luwa ya wa. \p Dughurukwa Lazglafta nda ŋa Zwaŋa Tuwak dzaʼa nzaku ma tsa luwa ya, ŋa tsəlɓay kwalvahani ta tsəlɓu ŋani. \v 4 Dzaʼa nghaŋngha həŋ ta kumani, dzaʼa mamu hgani ma bizlbizla kuma taŋ guli. \v 5 Haɗ ta a rviɗik dekɗek wa. Zbəgəlta a həŋ dər pitirla, dər tsuwaɗaka fitik wu, kabga Mgham Lazglafta dzaʼa tsuwaɗaka həŋ ŋa gay taŋ ta mgham ha ŋa kɗekedzeŋ. \s1 Vragata Yesu Kristi \p \v 6 Tahula tsa, ka tsa duhwala Lazglafta ya nda iʼi mantsa: «Kahwathwata na gwaɗa na, gwaɗa ŋa faftá ghəŋ tida ya, Mgham Lazglafta ya ta valaŋtá Sulkumani ta la anabi ta ghunaftá duhwalhani ŋa maranatá kwalvani ta skwi ya gi dzaʼa magaku,» kaʼa. \p \v 7 Ka Yesu mantsa: «Wya yu gi ta lagha, tfawi ta ghəŋa gwal ta ŋanatá tsghatá lwa Lazglafta ma na defteri na!» kaʼa. \p \v 8 Iʼi Yuhwana ta snaŋta nda sləməŋa ɗa, ka nghaŋtá yu nda ira ɗa ta tsa skwiha ya. Manda snaŋta ɗa ka nghaŋtá yu, ka zləmbatá yu ta kəma tsa duhwala Lazglafta ta maray ŋa ɗa ya, ka tsəlɓu ŋani. \m \v 9 Ama kaʼa nda iʼi mantsa: «Nawa, ma magə ka mantsa! Mnda ksa slna yu manda va kagha, manda va zwanama gha la anabi, manda va gwal ta snatá gwaɗa ma na defteri na, ŋa Lazglafta tsəlɓa ka ta tsəlɓu,» kaʼa. \p \v 10 Kaʼa nda iʼi guli mantsa: «Yaha ka da kwal kul mna na tsghatá lwa Lazglafta ma na defteri na, kabga ndusakndusa fitik. \v 11 Ka ghwaɗaka skwi kumaŋ mndu ta magay ya, kɗayni ta maga ghwaɗaka skwani. Ka skwi ŋa mbiɗay nda mbiɗa kumaŋ mndu ta magay ya, kɗayni ta magay. Ka nzaku tɗukwa kumaŋ mndu ta magay ya guli, kɗayni ta magay. Mndu ya nda ghuɓa ya, ka kɗa tsi ta nzakwani nda ghuɓa\f + \fr 22:11 \ft Gray nda Daniyel. 12:10.\f*,» kaʼa. \p \v 12 Ka Yesu mantsa: «Wya yu gi ta lagha, dzaʼa kladanaghata nda nisəla yu, ŋa vlaŋtá inda mndu taɓta slnani maga tsi. \v 13 Iʼi zlraftani, iʼi kɗavaktani. Iʼi nahani, iʼi kwanahani. Iʼi taŋtaŋani, iʼi kɗavaktani,» kaʼa. \p \v 14 Nda tfawi ta ghəŋa gwal ta ghuɓaptá lguta taŋ. Hahəŋ gwal dzaʼa mutsaftá laviŋta za yakwa fwa hafu\f + \fr 22:14 \ft Gray nda 2:7, Zlrafta 2:9, 3:22.\f*, nda lami nda ta watgha tsa luwa ya. \v 15 Ama gwal ta nzakway ta magaku manda kriha, nda gwal ta mbəɗaku, nda gwal ta maga sliʼiŋsliʼiŋ, nda gwal ta pslatá mndu, nda gwal wuya skwi, nda inda gwal zɗəgana tsakalawi, ta tsakalay həŋ guli ya, ma bli dzaʼa zlanata lu ta tsahaya. \p \v 16 «Iʼi Yesu ta ghunaftá duhwala ɗa ŋa mnanaŋtá tsa skwiha ya ta Igliz. Iʼi ná, zivra mghama Dawuda yu, gumbəzla ta wɗaku gasərɗək yu,» kaʼa. \p \v 17 Ka i Sulkum nda makwamidzi mantsa: «Saghasa,» ka həŋ. \p Ka inda mndu ya ta snay guli mantsa: «Saghasa,» kaʼa. \p Mndu ya ta kuzlaŋta ndala, ka sawi tsi da sa ima hafu, dzaʼa vlaŋvla lu ka mbalay\f + \fr 22:17 \ft Gray nda Isaya 55:1.\f*. \s1 Dzatá ghəŋani \p \v 18 Ka yu ta mnanaŋtá dər wati ma mndu ya ta snaŋtá na tsghatá lwa Lazglafta ma na defteri na ná. Ka sganaghasga mndu ta sana skwi katsi, dzaʼa ganapga Lazglafta tiri nda tsa ghuya ɗaŋwaha vindam lu ma na defteri na. \v 19 Ka klanaghukla mndu ta sana skwi mataba gwaɗaha ma na defteri\f + \fr 22:19 \ft Aya 18:19. Gray nda Vrafta ta zlahu 4:2, 13:1.\f* ta nzakway ka tsghatá lwa Lazglafta na katsi, dzaʼa klanaghukla Lazglafta ta mayakani ma yakwa tsa fwa hafu ya, nda ya nda tsa luwa nda ghuɓa ya, manda va ya nda vinda ma na defteri na. \p \v 20 Ka na mndu ta nghaŋtá na skwiha na ta mnay ná, «Aŋi, wya yu gi ta lagha.» \p Amin! Saghasa gha Mgham Yesu\f + \fr 22:20 \ft Gray nda 1 La Kwareŋt 16:22.\f*! \p \v 21 Ka nza zɗakatahuɗa Mgham Yesu nda kaghuni demdem.