\id GAL - Hdi NT [xed] -Cameroon 2013 (web version -2014 bd) \h Galat \toc1 Tsgha ta lwa Pwal ŋa La Galat \toc2 Gal \toc3 Gal \mt2 Tsgha ta lwa Pwal ŋa \mt1 La Galat \c 1 \s1 Ga zgu \p \v 1 Nana ɗelewer na ná, iʼi Pwal ta nzakway ka mnda ghunay ta vindaghunafta. Daga da mnduha a sagha tsa nzakwa ɗa ka mnda ghunay ya wu, sana mndu a guli ta klaɗiktá lwani wa. I Yesu Kristi nda Lazglafta Da ta sliʼaganaptá Yesu ma mtaku ya, ta ghunaftá iʼi. \v 2 Ta ga zgu inda zwanama ta nzaku kawadaga nda iʼi hadna, ŋa inda kaghuni gwal zlghay nda ŋuɗuf ta haɗika Galat\f + \fr 1:2 \ft Ngha ta Slna gwal ghunay 16:6.\f*. \v 3 Ka nza zɗakatahuɗi nda zɗakwa i Da mu Lazglafta nda Yesu Kristi kawadaga nda kaghuni. \v 4 Vərɗa Yesu kaghəŋani ta vlatá ghəŋani ŋa mbamafta ma dmakwa mu. Ka hlagamaptá ma na ghwaɗaka nzaku ta na zamana ná, manda ya kumaŋ Da mu Lazglafta. \v 5 Ŋa Lazglafta glaku ŋa kɗekedzeŋ. Amin. \s1 Turtuktuk Lfiɗa Gwaɗa \p \v 6 Ta ndərmim nda ndərmima yu, ka kuni gi mbəɗanatá hul ta Lazglafta ya ta hgaŋtá kaghuni ma zɗakatahuɗa Yesu Kristi, ka laghwi da sna sana gwaɗa. \v 7 Ka kahwathwatani ka lu gwaɗay na, haɗ sana Lfiɗa Gwaɗa wa. Kəl yu ka mna tsaya ná, mamu sanlaha ma mnduha ta mbaɗa ghəŋ ghuni, ta kuma mbəɗanaftá Lfiɗa Gwaɗa\f + \fr 1:7 \ft Ngha ta 2:3-5, aya 12-14.\f* Kristi. \v 8 Ka iʼi nda kaghuni wa! Ka lagha sana mndu, dər va na aŋni na tsi, dər duhwala Lazglafta ta luwa tsi, ka mna sana gwaɗa tskəm nda ya mnaghuna aŋni katsi ná, ka nza tsa mndu ya nda ksiʼa. \v 9 Mnumna yu má mndani, wana yu ta vrəgliŋtá mnəglaghunata ndanana. Ka mnaghunamna sana mndu ta sana gwaɗa tskəm nda ya snaŋ kuni da aŋni katsi ná, ka nza tsa mndu ya nda ksiʼa. \p \v 10 Vani tama ná, ka zɗəganata yu ta mnduha ka yu ta kəl yu ka mnay manda nana re, ari ka zɗəganata yu ta Lazglafta a na? Zɗəganata ɗa ta mnduha ta psə yu ra? Ka zɗəganata ɗa ta mnduha ta psə yu katsi ná, nza a yu ka mnda ksanatá slna ta Kristi nda tsa wa. \s1 Zbapzba Lazglafta ta Pwal ka mnda ghunay \p \v 11 Zwanama ɗa, ta snaghunamsna yu kazlay: Nana Lfiɗa Gwaɗa ta mnaghunata yu na ná, sabi da mnda səla a wu kəʼa. \v 12 Manda va tsaya ná, snaŋ da mndu a yu wu, mndu a guli ta taghaɗifta wa. Yesu Kristi ka ghəŋani ta guniɗiŋta. \p \v 13 Nda sna kaghuni ta nzakwa ɗa ghalya ma nzakwa ɗa ma dina la Yahuda. Ma tsa fitik ya ná, si ta gay yu tiri ŋa Igliza Lazglafta, si ta kumay yu ta zaɗanatá həŋ. \v 14 Mataba kamtaghuha ɗa ná, mal iʼi si ta ŋavata ka ksa dina la Yahuda. Hamha yu ta ghəŋa ɗa ka ksa dina dzidzíha\f + \fr 1:14 \ft Slna gwal ghunay 8:3, 22:3-5, 26:9-11.\f* ɗa. \p \v 15 Kulam nda tsa, zbuzba Lazglafta ta iʼi daga ma nzakwa ɗa ma huɗa ma ɗa. Ka zɗiɗiŋtá tsi ta huɗi ka hgaftá iʼi, ŋa ksa slnani. \v 16 Ka sniɗimtá tsi ta zwaŋani ŋa dzaʼa ɗa mna gwaɗa ta ghəŋani ŋa gwal kul nzakway ka la Yahuda. Ma tsa fitika sniɗimtani ya, gi sliʼaf a yu ka laghwi ɗawaŋtá hiɗaku da mndu\f + \fr 1:16 \ft Ngha ta Slna gwal ghunay 9:3-6, 22:6-10, 26:13-18. Aya 15: gray nda Isaya 49:1, Irmiya 1:5.\f* wa. \v 17 Sliʼaf a yu guli ka lafi da luwa Ursalima da guyaftá vgha nda gwal ta tiŋlaghutá nzakway ka gwal ghunay, ka iʼi wa. Ka sliʼafta yu ka laghwi ta haɗika Arabiya. Tahula tsa, ka vragaptá yu ka laghwi da luwa Damas. \v 18 Tahula vaku hkən tama, ka sliʼaftá yu ka lafi da Ursalima ŋa snaŋtá Kefas, ka magatá yu ta fitik ghwaŋpɗə hutaf\f + \fr 1:18 \ft Ngha ta Slna gwal ghunay 9:26-30, nda Yuhwana 1:42.\f* ga taŋ. \v 19 Haɗ sanlaha ma gwal ghunay guyaf yu ta vgha nda həŋ wu, ta ghəŋa Yakubu zwaŋamani ma Mgham\f + \fr 1:19 \ft Ngha ta Slna gwal ghunay 2:9, nda 15:13.\f* Yesu yeya guyaf ŋni ta vgha nda tsi. \v 20 Nana skwi ta vindi yu ŋa ghuni ná, tsakalawi a wu, kahwathwata ya, ta kəma Lazglafta ta gwaɗa yu. \p \v 21 Manda sliʼafta ɗa ma luwa Ursalima, ka laghu yu ta haɗika Siri nda ya ta haɗika Silisi. \v 22 Ma tsa fitik ya, haɗ ya nda sna ta iʼi mataba Igliz ta haɗika Zudiya wa. \v 23 Gwaɗa ta mnə lu ta ghəŋa ɗa yeya snaŋ həŋ kazlay: Tsa mndu si ta giri ŋa amu ghalya ya kay ta mbəɗavafta ndana, ka mna gwaɗa ta ghəŋa tsa Lfiɗa Gwaɗa si ta kumə tsi ta zaɗanata ya, ka həŋ. \v 24 Manda snaŋta taŋ kazlay: Nda mbəɗa nzakwa ɗa kəʼa, ka zləzlvu həŋ ta Lazglafta ta ghəŋa ɗa. \c 2 \s1 Pwal ma Ursalima \p \v 1 Vaku ghwaŋpɗə fwaɗ tahula tsa, ka vrəgladaftá yu da luwa Ursalima kawadaga nda Barnabas, ka kladanaftá Titus ta səla ɗa\f + \fr 2:1 \ft Slna gwal ghunay 11:30, 15:2.\f*. \v 2 Kəl yu ka vrəgladafta ná, Lazglafta ta guniɗiŋtá tvi kazlay: La kəʼa. Manda lafa ɗa, ka nzata yu kawadaga nda gwal ta nghə lu ka la mali ta ghəŋa gwal zlghay nda ŋuɗuf. Ka mnanaŋtá yu ta həŋ ta gwaɗa ta ghəŋa Lfiɗa Gwaɗa ya ta mnə yu ŋa gwal kul nzakway ka la Yahuda, kada kwala tsafaratá vgha ɗa, nda ŋavata ya ta ŋavata yu ma tsa slna ya nzata ka bətbət. \v 3 Titus gratá wawakwa ɗa ná, mnda la Grek ya. Haɗ mndu ta walaŋtá mnanata kazlay: Ba tsaghatá fafaɗ kəʼa nda tsi wa. \v 4 Sabsa gwaɗa ta tsa fafaɗ kabga mamu sanlaha ma zwanama\f + \fr 2:4 \ft Ngha ta Slna gwal ghunay 1:7. Gray nda 1:6.\f* ka ghwaɗak ta kɗikadamta nzamta mataba ŋni, ŋa ɓadza tsa falaʼuwata vgha ŋni ma Yesu Kristi ya. Ta kumay həŋ ta niŋnista ka vuʼa zlaha Musa. \v 5 Walaŋ a ŋni ta zlanaŋtá tvi dər ka kiʼa ta həŋ wu, kada ŋaghunata ŋni ta kahwathwata Lfiɗa Gwaɗa. \p \v 6 Ama tsa gwal ta nghə lu ka la mali ta ghəŋa gwal zlghay nda ŋuɗuf ya ná, haɗ sana skwi sganagha həŋ ta ghəŋa tsa skwi ta taghu yu ya wa. Da iʼi taɗa, dər má wa həŋ, kaskwa turtuk həŋ da iʼi, kabga haɗ Lazglafta ta gala mndu\f + \fr 2:6 \ft Gray nda Vrafta ta Zlahu 10:17.\f* wa. \v 7 Nziya nza tsi ná, grafgra hahəŋ kazlay: Vlihavla Lazglafta ta slna dzaʼa mna Lfiɗa Gwaɗa ŋa gwal kul nzakway ka la Yahuda, manda va ya mnana tsi ta Piyer ŋa dzaʼa da mnay ŋa la Yahuda ya kəʼa. \v 8 Tsa Lazglafta ta ksa slna ma Piyer ta ghunafta da la Yahuda ya ná, va tsa Lazglafta ya ta ksa slna ma iʼi, ta ghunaftá iʼi guli da gwal kul nzakway ka la Yahuda. \v 9 Grafta i Yakubu nda Kefas nda Yuhwana ta nzakway ka guguɗi mataba Igliz ta tsa zɗakatahuɗi zɗiɗiŋ Lazglafta ya, ka zgwaŋnatá həŋ nda Barnabas ŋa maraŋtá guyatá wa taŋ nda aŋni. Ŋa dzaʼa aŋni tvə la Grek, ta dzaʼa hahəŋ tvə la Yahuda. \v 10 Ka havapta kuni ka gwal ka pɗu, ka həŋ yeya skwi mnaŋna həŋ. Ka magə\f + \fr 2:10 \ft Slna gwal ghunay 11:29-30.\f* yu guli ta tsa slna ya. \s1 Dvanaghata Pwal ta Kefas \p \v 11 Manda lagha Kefas da luwa Aŋtakiya\f + \fr 2:11 \ft Ngha ta Slna gwal ghunay 11:19-26.\f*, ka dvanaghatá yu ta kəma mnduha ta ghəŋa ɓədzaku ya maga tsi. \v 12 Skwi ta magay ná, ta taŋtaŋ, ta zay Piyer ta skwi kawadaga nda gwal zlghay nda ŋuɗuf ka gwal kul nzakway ka la Yahuda. Ma sana fitik tama, ka ghunadaptá Yakubu ta sana mnduha da aŋni. Manda ɓhadaghata tsa mnduha ya, ka tsaghutá Piyer ta vgha, kabga zləŋa gwaɗa da la Yahuda. \v 13 Ka tsaghutá sanlaha ma la Yahuda ta nzakway ka gwal zlghay nda ŋuɗuf ta vgha guli manda tsa ŋa Piyer ya. Ka dəɗamtá Barnabas guli da tsa ghwaɗaka ndana taŋ ya. \v 14 Nghay ɗa ná, haɗ tsa magakwa taŋ ya ta gra vgha nda Lfiɗa Gwaɗa wu, kəl yu ka dvanaghatá Kefas ta kəma mnduha kazlay: Ka si kagha ta nzakway ka la Yahuda, manda ŋa gwal kul nzakway ka la Yahuda ka ka ta nzaku, nzakwa a ka manda ŋa la Yahuda wu, kabgawu ta kəl ka ka mbla gwal kul nzakway ka la Yahuda ŋa nzaku manda ŋa la Yahuda na? ka yu. \s1 Nda mba dər wa ta zlghafta \p \v 15 Aŋni ná, la Yahuda ɓuzul ŋni. Nza a aŋni ka gwal kul nzakway ka la Yahuda kul snaŋtá Lazglafta wa. \v 16 Dər má mantsa tsi, nda sna amu kazlay: Mndu ya ta nzakway tɗukwa ta wa ira Lazglafta ná, tsaya mndu ta zlghaftá Yesu Kristi, mndu ta maga skwi ta kumə zlaha Musa a wu kəʼa. Tsaya tama kəl aŋni ka zlghaftá Yesu Kristi ŋa nzakwa ŋni ka gwal tɗukwa ta wa ira Lazglafta\f + \fr 2:16 \ft Ngha ta Ruma 1:17, Zabura 143:2, Ruma 3:20, 22.\f*. Taghəŋa vəl magay ŋni ta skwi ta kumə zlaha Musa a wu, kabga haɗ mndu dzaʼa nzata ka mndu tɗukwa ta wa ira Lazglafta ma magayni ta skwi ta kumə zlaha Musa wa. \v 17 Aŋni ta nzakway ka la Yahuda, ta zbay ŋni ta nzakway ka gwal tɗukwa ta ira Lazglafta nda ma zlghafta ŋni ta Kristi. Tsa slaŋnagha lu ka gwal dmaku ní, nu ká lu dzaʼa mnay? Dzaʼa maray tsaya kazlay: Ta vla mbraku ŋa dmaku Kristi nda tsa kəʼa ra? Dər nekw, haɗ tsaya mantsa wa. \v 18 Wya tsi, ka mbəɗglavambəɗa yu ka vrafta ta zlahuha ya si zlanava yu ghalya katsi ná, ksuksa yu ta ghəŋa ɗa nda tsa. \v 19 Zlahu ta dzatá iʼi, kəl yu ka zlaŋtá zlahu ŋa nzakwa ɗa nda hafu da Lazglafta. Ma zləŋaftá Kristi ta udza zləŋay ná, kawadaga mtuta yu nda tsi. \v 20 Iʼi, kata hafay yu ta hafu katsi, iʼi a ta hafay wa. Tsa Kristi ta nzakway ma iʼi yeya. Ka ta nzaku yu nda hafu ma sluʼuvgha ɗa ndanana guli katsi, ta nzaku yu nda hafu ma zlghay nda ŋuɗuf ma Zwaŋa Lazglafta ta ɗvutá iʼi ka vlatá tsi ta ghəŋani ta gwaɗa ta iʼi. \v 21 Va a yu ta vziŋtá zɗakatahuɗa Lazglafta wa. Ala ka laviŋlava lu ta nzakway ka mndu tɗukwa tawa ira Lazglafta nda ma maga skwi ta kumə zlaha Musa ya katsi, haɗ hayhaya mtuta mtu Kristi nda tsa tama wa. \c 3 \s1 Ka maga skwi ta kumə zlahu tsi, ka zlghafta nda ŋuɗuf a tsi \p \v 1 Aya la Galat ksu skwi! Nya sughunus lu na? Ya wya maraghunamara yu tsiɗiɗ ta Yesu Kristi ta mtuta ta udza zləŋay. \v 2 Ndanana ná, turtuk skwi ta ɗawaŋta yu da kaghuni: Nda ma magata ghuni ta skwi ta kumə zlaha Musa mutsafta kuni ta Sulkum nda ghuɓa re, ari ma snaŋta ghuni, ka zlghaftá kuni ta Lfiɗa Gwaɗa ta mnə lu a na? \v 3 Nu ta ksutá kaghuni! Wya tiŋəl nda Sulkum nda ghuɓa zlrafta kuni, ndanana tama ná, ta kumay kuni ta kɗiŋta nda slna sluʼuvgha rki? \v 4 Tsaw inda tsa skwiha ta slaghunaghata ya ná, ka bətbət nzakwa tsi ra? Graf a yu kazlay: Ka bətbət nzakwani kəʼa wa. \v 5 Tsa Lazglafta ta vlaghunatá Sulkum ta maga mazəmzəmha mataba ghuni ya ná, vəl magata ghuni ta skwi ta kumə zlaha Musa kəl tsi ka magaghunata re, ari vəl snaŋta ghuni ka zlghaftá kuni ta Lfiɗa Gwaɗa a na? \s1 Abraham ná, mndu ta zlghafta nda ŋuɗuf ya \p \v 6 Havakwahava ta nzakwa Abraham ɓa! Nda vinda ma gwaɗa Lazglafta kazlay: Ta Lazglafta fafta Abraham ta ghəŋ kəl tsi ka nzakw ka mndu tɗukwa ta kəma Lazglafta kəʼa. \v 7 Nda tsaya tama na, ɗina ka snaŋta ghuni kazlay: Tsa gwal ta zlghaftá Lazglafta kahwathwata ya ta nzakway ka zwana Abraham kəʼa. \v 8 Ka gwaɗa Lazglafta ghada ta mnata ná, Lazglafta dzaʼa nanaftá gwal kul nzakway ka la Yahuda ka gwal tɗukwa ta wa irani ma zlghafta taŋ nda ŋuɗuf, kaʼa. Ka Lazglafta ghada ta mnanatá Abraham guli na: «Dzaʼa tfanaghatfa yu ta wi ta inda mndəra mndu nda ma kagha\f + \fr 3:8 \ft Ngha ta Zlrafta 15:6, Ruma 4:3, aya 7: Ruma 4:16, aya 8: Zlrafta 12:3.\f*,» kaʼa. \v 9 Mantsa tama, tfanaghatfa Lazglafta ta wi ta gwal ta zlghaftá Lazglafta manda Abraham ta zlghafta ya. \p \v 10 Inda gwal ta faftá ghəŋa taŋ ta maga skwi mna zlahu ná, nda ksiʼa həŋ. Mantsa ya ná, nda vinda ma deftera Lazglafta kazlay: Nda ksiʼa inda mndu kul kɗanaftá inda skwiha ya nda vinda ma deftera zlahu kəʼa. \v 11 Nda tsala kazlay: Haɗ mndu dzaʼa nzata ka mndu tɗukwa ta wa ira Lazglafta kabga vəl magayni ta skwi ta kumə zlaha wu kəʼa. Mantsa ya guli ná, nda vinda ma deftera Lazglafta kazlay: Mndu ta nzakway ka mndu tɗukwa ma zlghay nda ŋuɗufani, dzaʼa nzata nda hafu kəʼa. \v 12 Haɗ skwi ta guyanaftá zlahu nda zlghay nda ŋuɗuf wa. Ka zlahu katək na: «Inda mndu ta ksatá inda tsa zlahuha ya ná, nda tsi dzaʼa nzata tsi nda hafu\f + \fr 3:12 \ft Ngha ta Vrafta ta zlahu 27:26, Habakuk 2:4, gray nda Ruma 1:17, aya 12: ngha ta Zlahu 18:5, Ruma 10:5.\f*» kaʼa. \p \v 13 Kristi ta varagamapta ma tsa ksiʼa zlahu ya, kabga niŋna lu ka ksiʼatá mndu ŋa da manaka amu. Ka lu vindafta ma gwaɗa Lazglafta na: «Inda mndu zləŋaf lu ta udzu\f + \fr 3:13 \ft Ngha ta vrafta ta Zlahu 21:23.\f* ná, nda ksiʼa,» kaʼa. \v 14 Mantsa ya maguta tsi, kada mutsafta gwal kul nzakway ka la Yahuda ta tsa tfawi tfanava lu ta Abraham ya nda ma Yesu Kristi. Tsaya tama dzaʼa kəl amu ka mutsafta nda ma zlghay nda ŋuɗuf ta Sulkum tanaf Lazglafta ta imi ta sləməŋ ya. \s1 Ta ta imi ta sləməŋ nda zlahu \p \v 15 Zwanama ɗa, ka graghunaf gra yu nda va skwi ta magaku da mnduha ɓa: Ka lagha mnduha his ka dzraftawi ka thaftá dzvu taŋ tida katsi ná, haɗ wa sana mndu ka ɓadziŋta dər ka sganaghata ta ghəŋa tsa dzratawa taŋ ya guli wa. \v 16 Manda va tsaya nzakwani da Lazglafta guli. Ŋa Abraham nda zivrani tanafta Lazglafta ta imi ta sləməŋ. Vindaf a lu kazlay: Ŋa Abraham nda zivirhani\f + \fr 3:16 \ft Ngha ta Zlrafta 12:7.\f* kəʼa manda skwi nda ndəgha həŋ wa. «Nda zivrani ka lu,» tsaya ta nzakway turtuk, ka Kristi. \v 17 Skwi ta kumə yu ta mnay ná, dzrafdzra Lazglafta ta wi nda Abraham. Ka zatá lu ta vaku fwaɗ dərmək nda hkən mbsak. Tahula\f + \fr 3:17 \ft Ngha ta Sabi 12:40.\f* tsa kada sabi gwaɗa ta zlahu. Tsaya tama na, laviŋ a tsa zlahu ya ta ɓadziŋtá tsa dzratawi dzraf Lazglafta nda Abraham ya wa. Laviŋ a ta ɓadziŋtá tsa imi tanaf Lazglafta ta sləməŋ ya guli wa. \v 18 Ka si dzaʼa vlay Lazglafta ta za həga ŋa mndu, kabga vəl magatani ta skwi ta kumə zlahu katsi ná, mutsuglavata a ma ta ta imi ta sləməŋ ŋa mndu wa. Tsaw tama ná, ma tsa tanafta tanaf Lazglafta ta imi ta sləməŋ ta Abraham ya mutsafta tsi ta tfa wi. \p \v 19 Ka si mantsa tsi tama, kabgawu kəl Lazglafta ka vlatá zlahu? Vlaŋnavla, kabga ŋa snaŋta ŋni ta skwiha ya kul zɗəganata. Ŋa fitik kwitikw vlaŋnata tsi ha ka sagha tsa fitik dzaʼa kəl tsa zivir dzaʼa sabi ma Abraham, tanaf tsi ta imi ta sləməŋ ya ka sagha. Duhwalha Lazglafta ta klaktá tsa zlahuha ya nda ma sana mndu ta nzakway mataba\f + \fr 3:19 \ft Ngha ta Slna gwal ghunay 7:53.\f* mnduha nda Lazglafta. \v 20 Mataba mnduha his ta nzakwa mndu matabu tazlay, ama haɗ mndu ta nzakway matabu ma fitika tanafta Lazglafta ta imi ta sləməŋ\f + \fr 3:20 \ft Gray nda Vrafta ta Zlahu 6:4.\f* ta Abraham wa. \s1 Nu ta magə lu nda zlahu \p \v 21 Tsa ta ta imi tanaf Lazglafta ta sləməŋ ya ná, zɗəgana a ta zlahu nda tsa tama rki na? Mantsa ya a ɗekɗek wa! Ka si má mamu zlahu ta laviŋta vlaŋtá hafu ta mnduha katsi ná, ma laviŋlava ta nanaftá mnduha ka gwal tɗukwa ta wa ira Lazglafta guli. \v 22 Má ŋa nzakwani mantsaya na: «ksamksa dmaku ta inda mnduha ma dzvani,» ka lu vindafta ma gwaɗa Lazglafta. Nda nza mantsa ya, kada vlata Lazglafta ta tsa ta ta imi ta sləməŋ taf tsi ta sləməŋ ya ŋa gwal ta zlghaftá Yesu Kristi. Ta ghəŋa vəl zlghafta taŋ kweŋkweŋ dzaʼa kəl tsi ka vlaŋtá həŋ. \p \v 23 Ta kul sagha gwaɗa ta zlghay nda ŋuɗuf ná, nda nza zlahuha manda gwal ta ngha aŋni tsam tsi. Zlahu ta ngha aŋni ha ka sagha fitika gunaŋnaŋta Lazglafta ta tva gwaɗata zlghay nda ŋuɗuf. \v 24 Mantsa ya ná, zlahu ta nzakway ta ngha aŋni ha ka sagha Kristi, kada nzakwa ŋni ka gwal tɗukwa ta wa ira Lazglafta nda ma zlghay nda ŋuɗuf. \v 25 Ndanana manda sagha gwaɗa ta zlghay nda ŋuɗuf, ta haɗ walglaŋta ŋni ta nzata mista zlahu wa. \p \v 26 Kaghuni demdem, nda nza kuni ka zwana Lazglafta ma zlghafta ghuni ta Yesu Kristi. \v 27 Kaghuni demdem, magaghunafmaga lu ta batem ma ndiʼatá vgha ghuni nda Kristi, kada klaftá kuni ta saɗani. \v 28 Ma tsaya tama, ta haɗ skwi ta dganatá la Yahuda nda la Grek wu, haɗ skwi ta dganatá vuʼa nda mndu kul nzakway ka vuʼa wu, haɗ skwi ta dganatá zgun nda marakw wa. Kaghuni demdem, kaskwa turtuk kuni ma ndiʼatá vgha ghuni nda Yesu Kristi. \v 29 Kaghuni, ka si nda ndiʼa vgha ghuni nda Kristi, nda nza kuni ka zivra Abraham nda tsa, mutsafmutsa kuni ta za həga ya tanaf Lazglafta ta imi ta sləməŋ\f + \fr 3:29 \ft Gray nda Ruma 4:13.\f*. \c 4 \s1 Vuʼa a wu, Zwaŋa Lazglafta ya \p \v 1 Wya skwi ta kumə yu ta mnay: Ka ta ka zwaŋ mndu dzaʼa za tsa həga ya, haɗ skwi ta dganata nda vuʼa dər má ŋani inda skwi wa. \v 2 Ma tsa nzakwani ta ka zwaŋ ya ná, ta snanasna ta ŋa gwal ta nghapta ka tsatsi, nda ŋa gwal ta nghapta ka tsa huzlahani ya tani, ha ka lagha ta tsa fitik tsaf dani ya. \v 3 Manda va tsaya nzakwani da amu guli. Ma fitika nzakwa amu ka zwani ta kul sagha gwaɗa ta Kristi ná, ta ga vuʼa skwiha ta ga mgham ma na ghəŋa haɗik\f + \fr 4:3 \ft Ngha ta 4:9, Kwalasuha 2:8, 20.\f* na amu. \v 4 Ama magatá tsa fitik ya, ka ghunagata Lazglafta ta zwaŋani. Marakw ta yagata ma saghani, ka nziŋtá tsi mista zlaha Musa, \v 5 kada varagapta tsi ta gwal ta ga vuʼa mista tsa zlahu ya, kada nuta ŋni ka zwana Lazglafta. \p \v 6 Ŋa maraŋta kazlay: Zwanani kuni kəʼa, ka ghunagatá Lazglafta ta Sulkuma zwaŋani da ŋuɗufa mu. Tsa Sulkum ya ta mnay kazlay: Aba! Da\f + \fr 4:6 \ft Ngha ta Markus 14:36, Ruma 8:15, gray nda aya 5-7 Ruma 8:15-17.\f*! kəʼa. \v 7 Tsaya tama ná, nza a ka ka vuʼa wu, zwaŋani ka. Ka nda nza ka ka zwaŋani, nda nza ka ka mnda za həga ma zɗakatahuɗa Lazglafta. \s1 Ɗasuwa ka la Galat da nzəglaku həŋ ka vuʼa \p \v 8 Ghalya ma fitika kwala ghuni kul snaŋtá Lazglafta, vuʼa skwa wuyay kul nzakway ka vərɗa\f + \fr 4:8 \ft Ngha ta 1 La Kwareŋt 8:4-6.\f* Lazglafta si ta gə kuni. \v 9 Ndanana tama, manda snaŋta ghuni ta Lazglafta, ta snaŋtá Lazglafta ta kaghuni ná, waka kuni ta vrəglaghuta mista sana skwiha kul haɗ mbrakwa\f + \fr 4:9 \ft Ngha ta 4:3.\f* taŋ, kul haɗ rəga taŋ, kul haɗ hayhaya ta na? \v 10 Ta fafa kuni ta ghəŋa ghuni ka wara sana vaghuha, nda sana tiliha, nda sana fitikha, nda sana vakuha\f + \fr 4:10 \ft Ruma 14:5, Kwalasuha 2:16-23.\f*! \v 11 Ta vlihatá zləŋ skwi ta magə kuni. Manda skwi ka bətbət tsa slna ɗa magaghuna yu ya, ka yu. \p \v 12 Zwanama ɗa, wyawa dzvu, nzawanza manda iʼi, manda ya nza iʼi manda kaghuni ya. Haɗ dmaku giha kuni wa. \v 13 Nda sna kaghuni, ma zlrafta ɗa ta mnaghunatá Lfiɗa Gwaɗa ná, ma ɗaŋwa yu. \v 14 Aŋ mndani, tsa ɗaŋwa ɗa ya ná, ghwaɗaka ɗaŋwa ya. Nduk nda tsa, mbiɗa a kuni ta iʼi wu, vziɗ a kuni wa. Katək ná, manda tsuʼa duhwala Lazglafta tsuʼafta kuni ta iʼi, manda tsuʼa Yesu Kristi ka kuni tsuʼaftá iʼi. \v 15 Ga tsa rfu si ta rfu kuni ghalya ya? Nu ta magay ndanana kul haɗ kuni ta rfu? Grafgra yu kazlay: Ma tsa fitik ya, ka má si ta magaku tsi ná, má tsatsakwaslap tsakwasla kuni ta ira ghuni ka vlihata kəʼa. \v 16 Nda nza yu ka ghuma ghuni ndana, kabga vəl mnaghunata ɗa ta kahwathwata rki? \p \v 17 Tsa mnduha ya ná, ta ŋavaŋa həŋ ka ŋaghunata, ama nda tvani a wa. Ta kumay həŋ ta dgaghunata nda iʼi, kabga ŋa ŋavata ghuni mista taŋ. \v 18 Ɗina ŋavata, ka nda tvani tsi. Inda fitik katsi tama guli, ma kzlə lu ta nzakwa ɗa mataba ghuni kada magay. \p \v 19 Zwana ɗa, ta ɓasəgəltá vgha yu ta ghəŋa kaghuni manda marakw ta ɓasa yaku, ha ka nghavata Kristi dar ma kaghuni. \v 20 Ndanana ná, ta kumay yu ta nzavaghunata kada snaŋta yu ta skwi ŋa mnaghunata, kabga kɓiɗifkɓa kuni katakata. \s1 Nzakwa i Hadzara nda Sara \p \v 21 Na kaghuni ta kuma nzaku mista zlahu ná, mnihawa mna, sna a kuni ta skwi ta mnə tsa deftera zlahu ya rki na? \v 22 Ká lu vindafta ta ghəŋa Abraham na: Mutsafmutsa ta zwani his, pal nda marakw ka vuʼa, pal nda marakw kul haɗ ka vuʼa. \v 23 Tsa zwaŋa tsa marakw ka vuʼa ya ná, nda ndana sluʼuvgha tsaya. Tsa zwaŋ ya tsa marakw kul haɗ ka vuʼa ya guli ná, manda ya tanaf Lazglafta\f + \fr 4:23 \ft Zlrafta 16:15, 21:2. Aya 23: Zlrafta 17:16, Ruma 9:7-9.\f* ta imi ta sləməŋ tsaya. \v 24 Ma tsa skwi ta luta ya ná, mamu klatá ghəŋa skwiha his mida, kabga tsa miʼaha his ya ná, dzratawi his ya. Taŋtaŋa dzratawi ná, ta ghwá Sinay. Ka vuʼa ta ya tsatsi ta zwani. Tsaya ta nzakway ka Hadzara. \v 25 Tsa Hadzara ya ta nzakway ka ghwá Sinay ta haɗika Arabiya. Nda luwa Ursalima\f + \fr 4:25 \ft Gray nda Mata 23:37, Lukwa 13:34.\f* gitana ta gra lu, kabga tsatsi nda zwanani tani vuʼa həŋ. \v 26 Ursalima ya ta luwa ná, nza a ka vuʼa wu, tsaya ta nzakway ka mamu ta amu. \v 27 Nda vinda ma deftera Lazglafta kazlay: \q1 Rfa ta rfu, kagha dzəghəŋ ta kul yanaghutá zwaŋ! \q1 Rfa ta rfu, ka hayaya ka ta hayayə, kagha ta kul walaŋta ɓasa yaku ya, \q1 kabga mal ndəghata zwana marakw vziŋ zəʼala\f + \fr 4:27 \ft Isaya 54:1.\f* taŋ, \q1 ka ŋa marakw ya ta nzaku nda zəʼala taŋ kəʼa ya. \p \v 28 Zwanama ɗa, kaghuni zwana ta ta imi ta sləməŋ manda nzakwa Izak ya. \v 29 Ma tsa fitik ya, tsa zwaŋ ya lu ma ndana sluʼuvgha ya si ta giri ŋa tsa zwaŋ ya lu manda ya kumaf Sulkum ya. Ta manda tsaya nzakwani kulam gita. \v 30 Tsaw ká lu vindafta ma deftera Lazglafta na: Ghzliŋghzla ta tsa marakw ka vuʼa ya nda zwaŋani tani, kabga haɗ zwaŋa marakw ka vuʼa dzaʼa za həga nda zwaŋa marakw kul nzakway ka vuʼa\f + \fr 4:30 \ft Aya 29: gray nda Zlrafta 21:9, aya 30: Ngha ta Zlrafta 21:10.\f* wu kəʼa. \v 31 Mantsa tama zwanama, nza a amu ka zwana marakw ka vuʼa wu, zwana marakw kul nzakway ka vuʼa amu. \c 5 \s1 Plimispla Kristi \p \v 1 Plimispla Kristi, ŋa kwala mu nzəglaku ka vuʼa mista zlaha Musa. Mantsa tama, dihavawadiha, yaha lu nglighunista ka vuʼa. \v 2 Ka iʼi Pwal ta mnaghunata ná, ka tsaŋnatá fafaɗ ta kumə ŋni ka kuni katsi ná, haɗ sana skwi ghzlaghuna Kristi nda tsaya tama wa. \v 3 Ka yu tata mnəgəlta ŋa inda mndu ta kuma tsanata lu ná, nda fa vghani ŋa maga inda skwi ta kumə zlahu guli nda tsa. \v 4 Inda tsa kaghuni ta zba nzaku tɗukwa ta wa ira Lazglafta nda ma zlahu ya, tsaghu tsa kuni ta vgha nda Kristi, bəghapbəgha kuni ma zɗakatahuɗa Lazglafta. \v 5 Aŋni ná, nda fa ghəŋa aŋni kazlay: Namafna Lazglafta ka mndu tɗukwa ta wa irani, kabga vəl zlghafta mu ta Kristi nda ŋuɗuf kəʼa. Tsaya skwi ta kzlə amu nda ma mbrakwa Sulkum. \v 6 Ka nda ndiʼa mndu nda Yesu Kristi katsi, dər nda tsa fafaɗani, dər tsa a tsi wu, haɗ ghzliwani wa. Zlghafta nda ŋuɗuf, ka mara tsa zlghay ya nda ma ɗvutá sanlaha vərɗa skwi. \p \v 7 Ya si ta dzaʼa ta kəma ta kəma kuni ní, wa ta pyaftá kaghuni ka snatá ŋa kahwathwata na? \v 8 Tsa nana kaghuni nanaf lu ya ná, da Lazglafta ta hgaftá kaghuni a sagha tsi wa. \v 9 «Ksita ta is ta ŋlanaftá hupu\f + \fr 5:9 \ft Gray nda 1 La Kwareŋt 5:6.\f* demdem.» \v 10 Nda sna yu kazlay: Haɗ fitik dzaʼa dganata kaghuni ta ŋa ghuni ndanu nda ŋa ɗa wu kəʼa, kabga nda guya mu ma Kristi. Nda sna yu guli kazlay: Tsa mndu ta kladamtá hwazlaɓaku da taba ghuni ya, dər má kinawu nzakwa tsa mndu ya, dzaʼa tsanaghatsa Lazglafta ta guma kəʼa. \p \v 11 Zwanama ɗa, iʼi, ka si tata gɗata ta mnay kazlay: ɗina tsatá fafaɗ kəʼa yu katsi ya ní, kabgawu ta kəl mnduha ka giri ŋa ɗa tama? Haɗ tsa mtuta mtu Kristi ta udza zləŋay ya dzaʼa nzakway ka tuthun wa. \v 12 Inda tsa gwal ta hwazlaɓa kaghuni ya ná, ka hərɗiŋhərɗa həŋ ta vgha taŋ, ka nzakwa həŋ daghəraʼ! \p \v 13 Zwanama ɗa, hgaghunahga Lazglafta ŋa kwala ghuni nzakway ka vuʼa zlahu. Ala ka si mantsa tsi, ma klaf kuni ta tsa plata vgha ghuni ya ka skwi ŋa dzaʼa ghuni maga skwi ta kumə sluʼuvgha. Katək ná, ɗvuvuswaɗva ta vgha ghuni, ka katuvusta kuni ta vgha ghuni mataba ghuni. \v 14 Inda zlahu ná, ma gwaɗa turtuk gwamta tsi ta vgha, ta mnə lu kazlay: Ɗvuɗva ta mnda səla manda va ya ta ɗvuta ka ta ghəŋa gha\f + \fr 5:14 \ft Zlahu 19:18.\f*kəʼa ya. \v 15 Ama ka si ta hihiʼiduvtá vgha, ka kwahuvustá vgha kuni mataba ghuni manda ŋa nimtak katsi ná, ɗaswa ká kuni da zaɗanata kuni ta ghəŋa ghuni. \s1 Zlanawa Sulkum ka pgha tsi ta kaghuni ma nzakwa ghuni \p \v 16 Skwi ta mnaghunata yu ná, nzawanza ta nzaku manda ya ta kumə Sulkum. Ka mantsa ka kuni nzaku, haɗ kuni dzaʼa walglaŋta laghu maga skwi ta kumə sluʼuvgha wu, \v 17 kagba va a sluʼuvgha ta skwi ta kumə Sulkum ta magay wu, va a Sulkum ta skwi ta kumə sluʼuvgha ta magay guli wa. Ta zlərɗawi həŋ ma vgha taŋ. Tsaya kwal kuni kul laviŋtá maga skwi ya ta kumə\f + \fr 5:17 \ft Gray nda Ruma 7:14-23.\f* kuni ta magay. \v 18 Ka Sulkum ta pgha kaghuni katsi, ta haɗ kuni mista zlaha Musa wa. \p \v 19 Ma ɗifa a skwiha zɗəgana magay ta sluʼuvgha wu, wya həŋ: Maga sliʼiŋsliʼiŋ, hliri, maga skwa hula, \v 20 wuya skwi, maga mndu nda ghwani, nzaku ka ghuma, zlərɗawi, draku, ɓasa ŋuɗuf, ɗva ghəŋ, daga vgha, kwal kul guya ghəŋ, \v 21 haraʼutiri, ghuyaku, nda hambala vgha ŋa ghuyaku ka maga sliʼiŋsliʼiŋ, nda pɗakwa sanlaha ma skwiha manda tsaha ya. Ka yu ta mnəglaghunata manda va ya ghada yu ta mnuta ná, haɗ mndərga gwal ta maga tsa skwiha ya dzaʼa lami da ga mghama Lazglafta wa. \p \v 22 Ama, wya skwiha ta yaganapta Sulkum nda ghuɓa: Ɗvutá mndu, nzata nda rfu, nzata nda zɗaku, nzata nda ksa ŋuɗuf, nzaku ka ŋərma mndu, maga skwi ɗina, nzaku tɗukwa, \v 23 nzaku leɓtekwa, wara ghəŋ. Haɗ zlahu nda gwaɗa ta ghəŋa tsaha ya wa. \v 24 Gwal ta nzakway ka ŋa Yesu Kristi ná, dzadza hahəŋ ta udza zləŋay ta skwiha ta kumə sluʼuvgha, nda ghwaɗaka skwiha kavghakavgha ta mamə həŋ. \v 25 Ka si Sulkum ta vlamata hafu katsi, zlanama Sulkum ka pgha tsi ta amu guli. \v 26 Ma glə mu ta ghəŋ! Ma zbə mu ta gwaɗa da mndu, ma drə mu ta draku guli. \c 6 \s1 Skwi sləgaf mndu, tsaya dzaʼa tsi tskay ta vwah \p \v 1 Zwanama ɗa, ka nda ngha kuni ta mndu ta maga skwi kul ɗinaku katsi, kaghuni ta pghu Sulkum ya, vranakwavra ta vərɗa tvi, ama ɗasuwa ka kuni magay. Ɗasuwa ka vərɗa kagha guli da ksutá tsi ta kagha. \v 2 Katuvuswa vgha ma kərta ndəgaku sani nda sani. Ma magay ghuni mantsa ya, dzaʼa nzakwa kuni ka gwal snatá zlaha Kristi. \v 3 Ka haɗ mndu taɓta iʼi wu, ka mndu tsaw ta slaf a ka sana skwi kay guli wu ná, nana ghəŋani ta nanə tsi. \v 4 Kinawu nzakwa ŋa ɗa ma slna ná, ká inda mndu ngha slnani. Tsaya dzaʼa kəl tsa mndu ya ka rfa ghəŋani, nda sanlaha a dzaʼa laghwa tsi gray wa. \v 5 Ŋa ghəŋani ta maga mndu ta inda skwi. \p \v 6 Ka kla a kla mndu ta taghanata lu ta gwaɗa Lazglafta, ta skwi mataba inda skwihani, ka vlay ŋa mndu ta taghanata. \p \v 7 Yaha kuni nanətá ghəŋa ghuni. Haɗ Lazglafta ta zlaŋtá mndu ta nənɓay wa. Ka nu sləga\f + \fr 6:7 \ft Ngha ta Ayuba 4:8, Mahdihdi 22:8, Huseya 8:7.\f* mndu ya ná, tsaya dzaʼa tsi tskay guli. \v 8 Ka ŋa sluʼuvgha sləga mndu katsi, ŋa sluʼuvgha dzaʼa tskə tsi, ŋa zaɗamtani mida. Ala ka ŋa Sulkum sləga mndu, ŋa Sulkum dzaʼa tsi tskay, ta nzakway ka hafu ŋa kɗekedzeŋ. \v 9 Ma zlaŋ mu ta maga skwi ɗina, ma rwu mu ta vgha, kabga dzaʼa tskay mu saghar fitikani. \v 10 Mantsa tama, ta tsekeʼluwa ná, magama maga ta skwi ɗinaɗina ŋa inda mndu. Katkatatani ŋa zwanama mu ma zlghay nda ŋuɗuf. \s1 Ga zgu \p \v 11 Nghawa ndandaghulaʼatá na vindi na ɓa! Nda dzva ɗa vindafta yu. \v 12 Tsa mnduha ta kuma mblaftá kaghuni ka tsa fafaɗ ya ná, ta kumay həŋ ta ghubay mnduha ta həŋ. Skwi kəl həŋ ka magay mantsa ya ná, wara ghuyay taŋ ta ɗaŋwa ta gwaɗa ta udza zləŋay Kristi ya. \v 13 Vərɗa tsa gwal nda ɗatsa fafaɗa taŋ ya ná, haɗ həŋ ta maga skwi ta kumə zlahu wa. Ta kumay həŋ ta ɗatsata ghuni ta fafaɗ, ŋa ghubay taŋ ta ghubakwa taŋ ta ghəŋa ɗatsatá fafaɗa ghuni. \v 14 Iʼi taɗa, ta ghəŋa mtuta mtu Mgham Yesu Kristi ta udza zləŋay yeya ta ghubə yu ta ghubakwa ɗa. Ma tsa mtutani ta udza zləŋay ya, mtuta skwi ta kumə sluʼuvgha ma iʼi, ta mtuguduŋta iʼi guli ta skwi ta kumə sluʼuvgha. \v 15 Tsatá fafaɗ ná, sana skwi a wu, kwal kul tsatá guli ná, sana skwi a wa. Nzata mndu nda hafu vlama Lazglafta, na mali ma skwi. \v 16 Ka nza zɗakwa Lazglafta nda tawa hiɗahiɗani ta ghəŋa inda gwal ta snatá na skwi ta taghə yu na. Mantsa ya guli ta ghəŋa gwal ta nzakway ka vərɗa Israʼila Lazglafta. \p \v 17 Ta hula tsa tama, yaha mndu walglaŋta diɗiptá vgha, kabga miviɗ ya ta vgha ɗa ta maray kazlay: Ŋa Yesu Kristi yu kəʼa. \p \v 18 Zwanama ɗa, ka nza zɗakatahuɗa Mghama mu Yesu Kristi kawadaga nda kaghuni! Amin.