\id NAM - Waskia bible; Fay Barker; 14-November-2013 \h NAHUM \toc1 NAHUM \toc2 NAHUM \mt1 NAHUM \ip Nahum mu Yawe ilak tuatara ko kari bo. Se batoga imi te nu Assyria wonong Nineveh memek taukko wore ko den baluwoso. \ip Assyria alo nunga munan mu memek nunguningkiri. Nuna sor saki nongote geraga se, ikup yaman nungaru se, ninguru nunga bita maguwukasan. Yia tom 722 B.C. mu te mu nuna Israel moa mituwuman. Se aking yia tom 663 B.C. mu te nuna Egypt alo arungu kagerman ale nunga kiaman (3:8-10 arikko). Se ko udagi, tom Nahum den imi batogam ko tom mu te agila, Judah nunga king alo betelatala Assyria nunga nobowa ningi baga se pempem manga melmasak nungarukasan. \ip Bare Yawe Nahum kuring te giram balam butata, yia tom 609 B.C. mu te, kager kari alo taiman ale Nineveh wonong biya mu maguwu sapaman. Se wonong mu aitak me aniso. \ip Nup Nahum mu ko nunguning mu “nongomang ira ko kari”. \c 1 \p \v 1 Den imi ningi Kaem Nineveh nunga den balam. Kausa yumura imi Nahum kote tairam. Nahum mu Elkosh ko kari bo. \s1 Yawe Nineveh alo nunga gomang magaram \q1 \v 2 Yawe mu munan memek mu ko gomang \q2 magara ale koma betera ko Kaem; \q1 nu kariimet nu la bowa ningi me baga se \q2 nu la karo tusan mu ko gomang magara diram la nungarso. \q1 Nu ko kager kari memek motam la me nungarkoso, mena, \q2 noko gomang magara nunga maguwurokko mu butata pempem ani lagoso.\f + \fr 1:2 \ft Yawe mu munan memek ko gomang magara ale koma betera ko Kaem: Romans 12:19; Hebrews 12:29; Revelation 6:15-17.\f* \q1 \v 3 Yawe mu gomang motam pasak ala me \q2 magoso, bare nu mu sokel garagar nunguningkiri. \q1 Yawe kariimet memek mu motam la me \q2 nungarkoso, mena, mu koma memek nungarso. \q1 Yar daula samamer mu noko sokel wetang te beteso; \q1 se tom nu aolak iluso, mu taiti nuwi mu \q2 noko doleng bowa ningi kupkup iwita barasoso. \q1 \v 4 Nu gagi manarso se maraka saposo; \q2 nu balso se yu bibiya maraka gilingisan. \q1 Duruk Bashan se Carmel ko sirsir luan te mu maraka namasan; \q1 se Lebanon ko diri sisik yawara yawara \q2 mu kutukutuk ma kapa gilingisan. \q1 \v 5 Duruk nu arigisan ale wanara ko \q2 kapasan, se motongar kuting gotektek mu parasa namasan. \q1 Ali lilim la ko melmasak suen la karogo nu arigiso ale uririkiso. \q1 \v 6 Tom nu gomang magoso mu, awiri nu \q2 koma te bagarukko terong? \q1 Mena. Noko gomang magara mu tama \q2 kuamili iwita kaposo ale manga kai pakakumu saposo. \b \q1 \v 7 Yawe mu ningo; \q2 nu ikup ningi mu ko kariimet nunga yumura kuwim bagoso. \q2 Nu arikaya nu te ira sanamoso mu sangarso. \q1 \v 8 Bare yu lom biya te Nineveh \q2 menawurok, ale ko kariimet nunga \q2 karo kuera mateng ko tiromorom ningi nunga warukko. \b \q1 \v 9 Nuna memek aguwaya Yawe kote \q2 betemonko ikia kaloman mu nu menawurokko. \q2 Ale tom suanta ko menawuso mu ta menawuso. \q1 \v 10 Nuna kariimet yu no nguala kam ngualamon sipimon, \q2 ale mayang kore ago mu te sora kam soramon, \q2 se tama betera se kani sapa kam kani sapamonko. \q1 \v 11 Nineveh, nika ningi kari memek bo \q2 aratam ale Yawe ilak barimarukko ikia tuati guruguwoso, \q2 ale nu saki alo nu sangarmonko nongorak munakawoso. \b \q1 \v 12 Bare Yawe iwita balso: \q2 “Nineveh alo sor saki ko kager kari \q2 nongorak nunumi nuguting iluman ale nuna suen biya nunguningkiri, \q2 bare ani nunga menawurik se menamonko. \q1 O Judah, nunguningta ani memek ningi ka beterem, \q2 bare udagi uwuta me ka bitirikko. \q1 \v 13 Aitak mu ani nononga sokel ninga \q2 iramuram mu menawu saparikko, \q1 ale nunga mayang aora te ninga talipaman mu batutumu warikko.” \b \q1 \v 14 Yawe den aora biya balu ni Nineveh kisam mu iwita: \q2 “Ni mu aitak kimik kuriang gue bo nika nip giokko mu mena. \q1 Ani ni melmasak dora, tam te kisi \q2 awurem se ka kaem kawel alo nunga \q1 kuar nika temple ningi anisan sumu, \q2 nunga kulukumu biagi maguwu saparikko. \q1 Ale nika nip te ka kuera mutim ilu bitirikko, \q2 mu awuk, ni memek nunguningkiri!” \b \q1 \v 15 O Judah, duruk luan awote loagerko, \q2 kari bo den gilalong ningo giam ale ago taiwoso, \q2 nu marolila se bagara welang ko den bala ko kari!\f + \fr 1:15 \ft Isaiah den bo uwutatala balam: Isaiah 52:7. Romans 10:15 ago arikko.\f* \q1 Nika kagin ko biguwura tom bibiya mu te mu amilmilerko! \q2 Ale anapeya mel Kaem tuiko ilak den kalem mu tuiko! \q1 Memek bo udagi me utu nagurok ale ka maguwurokko, mena; \q2 mu nuna mena sapaman. \c 2 \s1 Nineveh ikup arigokko \p \v 1 Nineveh, nika kager memek mungkala utu naguram. \q2 Nika kager kari ka wonong ko por ko sinar tamon, \q2 ale ka lage bitarmon, \q2 ale kager ko sokel ago la sanami muruwumon ale loaga sagamonko! \b \q1 \v 2 Yawe Jacob\f + \fr 2:2 \ft Nup Jacob verse 2 te baluwoso mu nuna Juda kariimet tala, wore nunga paoga gotek moke south mu te bagakasan, wore nunga balso.\f* se Israel mu tam waen \q2 ningo iwita, bare kager memek maguwu silati warman, \q1 wore aitak aking gi kuwim kuwim te nungok burangarukko tom. \b \q1 \v 3 Nineveh, kager ni kerak kagerarukko \q2 taiso mu nunga kager ko karem mu diriyam, \q2 nunga kager ko guang mu diriyam tala. \q1 Se nunga karis ain te nunga mu, nikim tama iwita biliwilik bagoso, \q2 se nunga gatu tam aora te kisiman mu gurugusan patawusan. \q1 \v 4 Nunga karis mu daula tai kam lage \q2 karosan ale wuli karogo namasan taisan. \q1 Nunga ariga mu galep nikim buluk buluk maso iwita, \q2 agi pure nikim bilik maso namoso taiso iwita. \b \q1 \v 5 Se Nineveh ko kager supuling ko kari \q2 tamatama mu nunga aruso se namasan, \q1 bare nagu nama se mu, mel i nusuwik \q2 talipi kam dagulu barasu barasu namasan. \q1 Se nunga kager kari memek umu \q2 karem bowa ningi nagu nama \q1 wonong ko por duap ningi tam luan \q2 songkuring te batagarmonko mu karogo gek masan.\f + \fr 2:5 \ft Girakala wonong ko por se ko songkuring mu aora bibiya. Se tom kager kari taikasan mu tam luan bo te songkuring atumukasan, ale diruwukasan se kaigakaso. Nuna uwuta betemonko mu karem ulal mu te nunumi irakasan.\f* \q1 \v 6 Nineveh ko yu ko songkuring \q2 aora aora mu batuwutuk mam ale ulalaram, \q1 se king ko kawam mu parasaram kaparam.\f + \fr 2:6 \ft Sor Nineveh mu yu Tigris duap te bagakaso. Se numi te bataguru taukko mu yu mu ko kower gurugam se nu lautam ale ilak bagakaso. Ale ko songkuring bita ago namaram. King ko kawam mu aromemek se ulal biya nunguningkiri. Se ningi mu bal kaura ko kuwim 25 te aniruk iwitata.\f* \q1 \v 7 Se ko kariimet mu nunga gi talipi \q2 sor bo te arungu namamonko masan. \q1 Se ko ura dungan imet mu inangnang biton iwita niasan kikisan, \q2 ale nongomang bataga te nokokosa mosan. \q1 \v 8 Nineveh mu yu motam biya bo iwita, \q2 bare barewareng mam ale ko yu mu nagu namoso wore iwita; \q1 se ko kari supuling alo aisan ale balsan, \q2 “Nomoke iluwal se sanamamonko!” \q2 masan, bare bo ta me giris palagoso ale peleso, mena. \q1 \v 9 Nunga silver gi saparalko! \q2 Nunga gold agotala gi saparalko! \q1 Wonong imi mel ningo ningo ago terong \q2 mam! Mel bo ko tukunang mena. \q1 \v 10 Nineveh marok kulikuling iwita aniso! \q2 Am memek ko memek arigam! \q1 Se ko kariimet nongomang motam se \q2 nusuwik bugura barowara kurukuru baga se nungumik uririki sipiso, \q2 ale nongoma motam garusara biya. \b \q1 \v 11 Nineveh mu lion ko wonong iwita bagakaso. \q1 Bare aitak lion anumang se pagar bibiya \q2 bagaman mu apalak namaman? \q1 Nu lion gotektek nunga nanuruwukaso se \q2 nguangara mena geragawaman mu aitak apalak nama sapaman? \q1 \v 12 Se lion mu aratukaso ale mel saki ninguru nunga moakaso, \q1 ale gi ago tai ko kuriang se lion pagar \q2 mu terong la namonko bita nungarukaso. \b \q1 \v 13 Bare Yawe Sokel Garagar mu iwita balso, \q2 “Ni arigem, ani aitak ni kerak kager biya bitirikko. \q1 Ani nika karis suen la kai maliluwu saparikko; \q1 se aga baenat te nika kager kari kulak, lion iwita, \q1 mu nunga menawu saparikko; \q2 se aratamon ale saki alo me nunga bita maguwumonko. \q1 Nika den gia ko kari bo ta me bagoso, \q2 se udagi den bo gimon ale me karogo nama balmonko.” \c 3 \s1 Kaem Nineveh ikup tuokko \p \v 1 O Nineveh, ikup ko ikup arikkowo! \q1 Ni kariimet gue ko wonong, \q2 kawel munan ago terong maem, \q1 kager munan te mel gia mu ago terong maem, \q2 kariimet saki nunga bita maguwura \q2 mu nika mel ningo nunguning iwita! \q1 \v 2 Karis ko girigirik nirung kaposo \q2 se horse ko wip niaso owore ikiko! \q1 Horse ko suwik se karis numi koma ko \q2 kaposo ko nirung owore me ikisam e? \q1 \v 3 Kager kari wuli karogo horse darangara nungarsan, \q2 nunga baenat mu kore biliwilik bagoso, \q1 se nunga gatu mu kore nikim kapawoso. \q1 Kariimet suen biya kueman, \q2 ale nunumi awote duruk tarigiman, \q1 se nunga kaura ko koma mena se \q2 kariimet nunga ira kalakumu nama taisan.\fig |src="CO01427B.TIF" size="col" ref="Nahum 3:3" \fig* \q1 \v 4 Duap mu, Nineveh, ni lage luan imet \q1 biya bo iwita baga se\f + \fr 3:4 \ft Nineveh se Babylon nunga munan koma suanta. Revelation 17:1-2 se chapter 18 mu ago arikko.\f* saman katagot \q2 ko mang sima te sor saki nunga tagi bowa tugukasam. \b \q1 \v 5 Yawe Sokel Garagar mu iwita balso, \q2 “Ikiko. Aitak ani kerak kager biya bitirikko. \q1 Ani ka guang kopa patatuwurik ale sipiling te irekko. \q1 Se nunguning la bager se sor suen la \q2 se kingdom bibiya ka kimik ari kutuwumonko. \q1 \v 6 Ani inang yu iwiwara kalakalok gi \q2 kimik kuali warik ale abiring gurugu \q2 kisek, ale kariimet nomotam te den dolara kisekko. \q1 \v 7 Se kariimet suen la ni karkamon mu \q2 nagumon ale balmon, \q1 ‘Nineveh, ni am maga saperem, se awiri \q2 nika mauk niarukko? Mena!’ ma balmonko. \q2 Se awiriya gemang motam sangam tuokko mu mena tala.” \b \q1 \v 8 Nineveh, agi ni pa wonong Thebes\f + \fr 3:8 \ft Nup Thebes mu Egypt ko wonong biya bo. Se 663 B.C. iwita mu te Nineveh ko king, ko nup Ashurbanipal, tairam ale sor umu maguwu silati beteram.\f* \q2 iwita yu Nile luan te daigem ale bagasam e? \q1 Se yu ka bataguru tam ale ka lautam kerak bagoso e? \q1 \v 9 Nu mu sor Cush se Egypt mu noko \q2 saonga aora pempem la bagakasan; \q1 se sor Put se Libya mu agotala nu \q2 nongorak numi kuting iluwam. \q1 \v 10 Bare ikiko! Nu me terong. \q1 Kager ningi ilu talipaman ale gi ilak namaman, \q1 se ko kuriang mimili mu nunga giman ale lage gotektek suen la te \q2 manga te nunga usagukasan se kuakasan. \q1 Se nunga kari dom bibiya mu manga \q2 kolara kolakasan ale koma koma ura \q1 dungan kari ko nunga gikasan, \q2 ale sen te nunga kalokasan. \q1 \v 11 Nineveh, ni betela nguanger ale \q2 ngualer siperko; \q1 kager ka maguwurokko taiso mu ko \q2 nguanger ale nagu nama yumurko. \b \q1 \v 12 Nika kager ko bitua kuwim aora aora \q2 mu tam fig muguri yopara karogo iwita, \q1 se tom kager taiso sisiwuso se \q2 nunguning yopara mu kutukutuk maso kaposo uwutatala, \q2 nika bitua kuwim mu parasa kaposo. \q1 \v 13 Ka kager kari alo mu nungarkiko, \q2 nuna imet iwita nosokel mena! \q1 Nika songkuring suen la ko tam aora mu \q2 tama kani saparam, se am nganga woselawasan, \q1 se kager kari te utu nagumonko mu am guyak. \b \q1 \v 14 Kager taiso mu ko, yu noko mu utu nunguru bitar, \q2 ale ka por aking kuli nunguruko! \q1 Ali gege aora mu gi ale por te kulirko \q2 brick moar se kaparukko, se gi ale ka por te kuli kuli ago namarko. \q1 \v 15 Ikia duap duap bitar ta wore, tama am ka lakumokko; \q2 baenat kore mu am ka batutumu saparukko, \q2 ale locust tam gawa batutumu sapa kam ka batutumurokko. \q1 Locust gue pagasan iwita, gue pagerko! \q1 \v 16 Ni ka manga kari bibiya mu suen biya \q2 aman ale baras taiti gomang te mu nunga kiaman ta, \q1 bare locust tam gawa gurek no sapasan \q2 ale binga namasan iwita, ka mel ningo ningo gi ago namamonko. \q1 \v 17 Nika sor bitua ko kari alo se ka kari \q2 bibiya mu locust talip ago iwita, \q1 sor me karso mu nuna por awote dagiwa \q2 worem basuso mu nuna binga \q1 namasan se kariimet bo nuna aguwaya namaman mu me ko ikisan. \b \q1 \v 18 O Assyria ko king, ka sipsip bitua kari \q2 animan, ka kari dom bibiya mu nungamuru nirung kapawoso; \q1 se ka kariimet mu parasaman ale duruk \q2 ira sapaman, se bo nunga bolala awurokko mu mena. \q1 \v 19 Mel bo nika lot sumu nungok se aurokko mu mena; \q2 nika lot sumu menara ko lot iwita mena, karogo kuarko. \q1 Se sor suen biya nika dagula ko nirung \q2 sumu ikisan ale nuguting moa gilingisan, \q2 mu awuk, ni ninguru ta nunga bita maguwu lagerem.