\id 1JN - Waskia OT Portions and Revised New Testament; Fay Barker; 8-Oct-2013 \h 1 JOHN \toc1 1 JOHN \toc2 1 JOHN \mt1 1 JOHN \ip Jesus ko olekem John tam gawa imi batogam, ko yia tom A.D. 90 iwita. Tom mu te prophet kawel balukasan Jesus mu Kristus mena makasan, ale bala duap duap Jesus ko balukasan. Se John tam gawa imi te sokel karogo tala balukaso, Jesus mu nu Kaem ko Namar, bare ali kari ko ali imi te tai kaparam ale nanga memek siwurokko numi tama bita Kaem tuam. Se awiriya noko Namar umu to iluso mu, bagara aolak ningo umu arigiso; bare awiriya Kaem ko Namar umu me to iluso mu, bagara aolak ningo mu me arigiso, mena. \c 1 \s1 Den nunguning kari ko wetangaram \p \v 1 Den imi ko duap nunguning mu ana nadogowa te ikiman, namotam kuagi te arigiman, ale nangata nanga nagiting te kau taman, ale ana Den\f + \fr 1:1 \ft Greek den te Logos, se ko nunguning mu “den” se “ikia”. Jesus kumik te ana Kaem ko munan se ko ikia ko ikisan, mu awuk, nu Kaem tala: John 1:1.\f* marak ago borta aitak ko ninga manorsan. \v 2 Den marak ago, pempem la te baga se laganakko umu, numi wetang awuram se ana arigiman ale ko dugu duap balsan; nu Nuet ilak baga wore tai wetangaram. \v 3 Ana anapeya nengerak balsan mu, mel ana namotam te arigiman ale nade te ikiman wore, nina ikial ale te tai nangarak koma suan awuralko ninga manorsan. Se ana suen la nanga Nainet Kaem se ko Namar Jesus Kristus ilak nongorak koma suanta baganakko. \v 4 Se ana den imi bataguru ningarsan, mu nina ta, ana ta, te nangamang motam kua kaparuk se amilmil te baganakko. \s1 Kaem ko nikinang te bagara ko bagara aolak \p \v 5 Se den imi ana nu kuring te ikiman, wore aitak aking ninga manorsan: Kaem mu nikinang biya, se noko ningi mu tiromorom bo me aniso. \v 6 Se ana balnak, nu ilak bagara suanta bagasan ma se, aking tiromorom ko munan te aolak iluwanak mu, ana nangata nanimi kulursan ale den nunguning me karo tusan.\f + \fr 1:6 \ft Nikim se tiromorom ko den: John 1:4,9; 8:12; 2 Corinthians 4:6; 1 John 2:9-11.\f* \v 7 Bare ana nu nikim te bagoso iwitatala nikim te aolak ilunak, mu ana nanimi karogo bagara suanta, se noko Namar Jesus ko gue mu anananga memek suen la siwu saposo. \p \v 8 E ana balnak, ana nangimik memek bo mena manak mu, ana nangata nanimi kulursan, se den nunguning mu anananga ningi me aniso. \v 9 Bare ana nanga memek nu koma te apunak mu, nu ningo se munan diram la beteso, wore te se, nanga memek umu siwu nangaruk ale memek ko tuawun suen la te nanga anuwok nungokko.\f + \fr 1:9 \ft Kaem nanga memek siwurokko: Psalm 32:5; Proverbs 28:13.\f* \v 10 Bare ana balnak, ana memek bo me beteman manak, mu ana nu kawel ko balsan, se noko den mu anananga nangamang motam ningi me daigokko, kumik kuwim bo me aniso. \c 2 \p \v 1 Aga kuriang yawara alo, ani den imi bataguru ningarsam, mu te ninga kiti gurugek se memek bo te me beteralko kiwemasam. Bare kariimet bo memek i bo bitiruk mu, anananga Kakirip bo Ningo se Diram nanga bataguru taukko nanga Nainet ilak munakarukko mu bagoso. \v 2 Nuguta anananga memek siwurokko numi tama bita Kaem tuam. Ale ana nago ko la mena, bare ali imi lilim la ko kariimet nanga uwutata numi beteram. \s1 Kua tua ko munan \p \v 3 Se ana nu kuring bowa ningi baganak mu asele, ana balnak, ana nu ko ikisan manakko. \v 4 Se kariimet bo baluk, “Ani Kaem ko ikisam,” mauk, bare noko kuring me karo tuok mu, nu kawel kari, se den nunguning noko ningi me aniso. \v 5 Bare awiriya noko den karo tuso mu, nunguningta, Kaem ko kua tua ko munan mu noko ningi terong la aniso. Se munan ana te ikinak, ana noko ningi bagasan iwita ikinakko mu iwita: \v 6 Awiriya balso nu noko ningi bagoso maso mu, nu Jesus ko bagara aolak karo tuokko. \p \v 7 Aga singsang yawara alo, ani bala bo iru me bataguru ningarsam, mena. Bare munan nina duap te la giriman ko ikiman wore akingtala ninga manorsam. \v 8 Bare ikialko, umu munan iru iwitatala aking ningarsam. Se ko nunguning mu nina noko ningi arigiman ale nengeta ninga ningi karogo tala ariwasan, mu awuk, tiromorom mu menaram namawoso se nikinang nunguning mu maingkala nikim kapawoso.\f + \fr 2:8 \ft Jesus munan imi nangaram: John 13:34-35; 2 John 5-6. Munan imi Old Testament tom te ago aniram: Matthew 22:37-40.\f* \p \v 9 Bore te se, awiriya bo balso nu nikinang umu ningi bagoso maso, bare ko bo me ko kua tuso mu, nu am tiromorom umu ningi bagoso. \v 10 Bare awiriya ko bo ko kua tuso mu nu nikim umu ningi bagoso, owore te se mel bo nu suwik atumok ale te dagulokko mu me aniso, mena. \v 11 Bare awiriya ko bo ko me kua tuso, mu noko bagara aolak umu tiromorom ningi baga se nu aguwaya namoso mu me ko ikiso. Mu awuk, nu tiromorom ningi posa iluwoso. \q1 \v 12 Aga kuriang yawara alo, ani tam gawa \q2 imi nengete betesam, mu awuk, nenenga memek suen la mu noko nup te Kaem siwu waru saparam. \q1 \v 13 Se nina kari garuk alo, ani tam gawa imi \q2 nengete betesam, mu awuk, nina \q1 Kakirip duap te la bagaram ale aitak bagoso mu nina ko iki sapaman. \q1 Se nina kari kulak alo, ani tam gawa imi \q2 nengete betesam, mu awuk, nina kakirip memek umu ko sokel ilu kia sapaman. \q1 \v 14 Se aga kuriang yawara alo, ani tam gawa imi nengete betesam, mu awuk, \q2 nina Ba Biya maingkala ko iki sapaman. \q1 Se nina kari garuk alo, ani tam gawa imi \q2 nengete betesam, \q1 mu awuk, nina Kakirip duap te la \q2 bagaram ale aitak bagoso mu nina ko iki sapaman. \q1 Se nina kari kulak alo, ani nengete tam \q2 gawa imi betesam, \q1 mu awuk, nina nesokel ago, se Kaem ko den mu nenenga ningi aniso, \q2 wore te se nina kakirip memek umu ko sokel ilu kia sapaman. \s1 Ali imi ko melmasak me kua tui se lagaralko \p \v 15 Ali imi nengemang motam me tual ale ko melmasak me kua tualko. Awiriya ali imi kua tuso mu, nu anananga Nainet ko kua nangara mu noko ningi me aniso.\f + \fr 2:15 \ft Ali imi ko munan se ko mel me kua tunakko: Matthew 6:24; 1 Corinthians 7:31; James 4:4; 1 John 5:21.\f* \v 16 Mu awuk, melmasak suen la ali imi te mu, ali kari ko gomang barasa, ko motam barasa se ko mel gemara kokosa mora ko mel la. Se Ba Kaem kote me taiso, mu ali ewere te taiso. \v 17 Bare ali imi, se ko gomang barasa ko mel umu karogo mena namawoso, bare awiriya Kaem ko gomang motam karo tuso mu pempem la marak baga lagarukko. \s1 Kristus nunguning mena, buawen, ko sinar den \p \v 18 Aga kuriang yawara alo, aitak imi tom nukum aram, se kristus buawen taiwoso mu nina nengeta ko den mu ikiman. Se uwutata aitak mu kristus buawen suen biya taiman. Bore te se ana ikisan aitak tom nukum aram.\f + \fr 2:18 \ft Kristus buawen: Matthew 24:5,24; 2 Thessalonians 2:3-7; 1 John 4:3; 2 John 7. Kawel kari alo: Acts 20:30.\f* \v 19 Nuna anananga ningi nangarak baga aratu nama kam namaman, bare mel nunguning mu nuna anananga mena. E nuna anananga le mu, nuna ana nangarak am bagasan le. Bare nuna nanga beteman ale arataman namaman umu te ana ko ikisan nuna anananga mena. \p \v 20 Bare nina mu marak ningo Kakirip Laili mu kote giman, ale nina suen la den nunguning mu ko ikisan. \v 21 Ani nina den nunguning me ko ikia iwita nengete tam gawa imi me betesam, mena. Bare nina den nunguning ko ikia iwita ani den imi bataguru ningarsam. Mu awuk, den nunguning ningi kawel munan me aratu taiso, mu nina ko ikisan. \v 22 Awiri mu kawel kari iwita ko ikinakko? Mu kari balso Jesus mu Kristus mena maso, umutang ana balsan nu kawel kari. Kari uwuta, umutang kristus buawen, se nu Nuet o Namar o buring gurugu nungarso.\f + \fr 2:22 \ft Jesus mu Kristus se Kari Biya: Romans 10:9-10.\f* \v 23 Mu awuk, awiriya Namar buring gurugu tuso, mu nu noko Nuet ilak me bagoso. Se awiriya Namar ko ari ikiso, mu nu noko Nuet ilak bagoso tala. \p \v 24 Bore te se nina duap te den ikiman mu nengemang te ninguru ilukuawural se nenenga ningi anirukko. Se den mu ilukuawural se nenenga ningi aniruk mu asele, nina Nuet o Namar o nunga ningi bagaralko. \v 25 Se ana munan umu te baganak mu asele, mel nangarukko balam mu, marak yawara tom suen la te baga se laganakko mu nangarukko.\f + \fr 2:25 \ft Jesus marak yawara tom suen la te bagara ko mu nangarukko mam: John 3:15; 6:40.\f* \p \v 26 Ani kariimet nina ninga kuluru, lage memek te ninga bitawasan wore nunga, tam gawa imi bataguru ningarsam. \v 27 Bare nina mu marak yawara nu kote taman mu nenenga ningi aniso, se awiriya bo aking kausa bo iru ningarukko mu mena. Noko marak yawara mu kausa suen biya ninga kasuruwoso, se marak yawara mu nunguning, buawen mena. Buta se ninga kasuruwoso iwita, noko ningi bagaralko.\f + \fr 2:27 \ft Bur Laili mel suen biya nanga kasurso: John 14:26.\f* \s1 Laili bagara ko munan \p \v 28 Ario aga kuriang yawara alo, noko ningi baga se lagaralko, mu awuk, tom nu wetangaruk mu ana noko taira mu te, noko koma ko me dolanakko. \v 29 Se nina nu mu ningo se diram nunguningkiri iwita ko ikisan agi mu, nina ikisan awiriya munan ningo diram la beteso mu noko ningi bilangaram. \c 3 \p \v 1 Anananga Nainet ko kua nangara ko munan biya nago ko beteram ale ana noko kuriang ko balam owore arigalko! Ana nunguningta noko kuriang alo ko bagasan. Se ali imi ko kariimet ana me nanga ari ikisan mu ko duap mu, nuna noko me ari ikiman. \v 2 Aga singsang yawara alo, aitak ana Kaem ko kuriang alo. Se tom udagi te ana aguwaya baganakko mu me wetangaso, aitak. Bare ana ikisan, tom nu wetangaruk mu, ana nu diram ariginak ale ana nu iwitatala baganakko.\f + \fr 3:2 \ft Ana Kristus iwitatala aratanakko: 1 Corinthians 2:9; 2 Corinthians 3:18; Philippians 3:21.\f* \v 3 Se awiriya loagara uwuta umu noko te la bitawoso mu, nu laili bagoso iwitatala noko bagara aolak te laili bagarukko. \p \v 4 Awiriya memek betesan mu nuna law kulukursan; mu awuk, memek ko munan umu, law me karo tua ko munan. \v 5 Bare nina ikisan, nu anananga memek suen la menawurokko numi wetang awuram. Se noko ningi mu memek bo ta me aniso, mena. \v 6 Se awiriya bo noko ningi bagoso, mu nu memek me bita se lagoso, mena. Agi awiriya bo memek am buta bita lagoso, mu nu noko me ari ikiso ale me ko ikiso tala. \p \v 7 Aga kuriang yawara alo, kari bo nemotam la ariwaral se lage memek te nengerak namaruk bore ko, sinar talko. Awiriya munan diram beteso mu, nu kari ningo diram, se Kakirip ningo diram la bagoso umu iwitatala bagoso. \v 8 Bare awiriya munan memek beteso mu, nu Satan ko kari.\f + \fr 3:8 \ft Satan ko kariimet: John 8:44. Kaem ko kuriang: John 1:12-13; 1 John 5:18.\f* Mu awuk, Satan mu duap te la memek bita lagara ko kari bagoso. Se duap Kaem ko Namar te tai wetangaram mu, nu Satan ko ura maguwurok ale menawurokko tairam. \v 9 Awiriya Kaem ko kuriang bagoso mu nu kiwem memek me bita se lagoso, mena. Mu awuk, Kaem ko gomang motam noko ningi aniso. Nu kiwem memek me bita se lagoso, mu awuk, nu Kaem ko kuriang bagoso. \v 10 Se ana munan te awiriya mu Kaem ko kuriang bagoso se awiriya mu Satan ko kuriang bagoso mu te nunga ikinakko mu iwita: Awiriya munan diram me beteso mu nu Kaem ko kuriang mena; agi ko singsang alo me kua nungarso mu, nu Kaem ko kuriang mena tala. \s1 Nanimi ko kua tui se laganakko \p \v 11 Den nina duap te la ikiman mu iwita: Ana nanimi ko kua tui se laganakko. \v 12 Nina Cain beteram iwita me beteralko; nu kari memek Satan ko kari, se nu kota ko uria Abel moram se kueram. Nu anape ko moram se kueram? Ko duap mu nu kota ko betera kaora mu memek, se ko uria ko betera kaora mu ningo diram la, se ko gomang magaram se uwutata beteram.\f + \fr 3:12 \ft Cain ko munan: Genesis 4; Hebrews 11:4; Jude 11.\f* \v 13 Aga launuria alo, ali imi ko kariimet me kua ningarmon se arigal mu, mel bo iru iwita me arigalko.\f + \fr 3:13 \ft Ali imi ko kariimet Kris alo nunga bita maguwumonko: John 15:18-19.\f* \v 14 Ana nanga launuria nunga kua nungarsan umu te ana ikisan, ana kuera mateng ko lage mu bita taman, ale marak ningo ko lage te bagasan. Bare awiriya ko launuria me kua nungarso, mu nu kuera mateng ko lage te bagoso. \v 15 Awiriya bo, ko launuria bo me kua tuso, mu nu kari mora se kuerukko kari. Se nina ikisan, kari mora se kuera ko kari mu, pempem te marak bagara ko marak mu noko ningi me aniso, mena.\f + \fr 3:15 \ft Bo me kua tua ko munan: Matthew 5:22; Revelation 21:8.\f* \p \v 16 Ana kua tua ko munan mu anapeya mu ana munan imi te ninguru ko ikinakko: Mu iwita, Jesus Kristus ana nago ko memek tam ale kueram. Se ana uwutatala nanga launuria alo kua nungarnakko. \v 17 Se awiriya bo nangimik guang ko mel ago terong mu, ko launuria bo mel bo ko tukunangaso se arigiso bare gomang me tuso, ale me sangarso, mu nu awuk ta Kaem ko kua tua ko munan umu noko ningi aniso manakko?\f + \fr 3:17 \ft Kua tua ko munan: John 13:1; 1 Thessalonians 2:8; James 2:15-16.\f* \v 18 Aga kuriang yawara alo, ana nagiring nangamili ko kua tua ko munan bala mu te me ira sanamanakko. Bare ana den nunguning ningi nanga betera kaora ko munan te kua tua ko munan umu wetang sapanakko. \p \v 19 Munan umu te, asele ana ikinak ana den nunguning ko kariimet, se noko koma te mu ana nangamang motam kua kaparuk se amilmilanakko. \v 20 Ana nangata nanga nangamang motam te nanimi ko iki maguwunak ta wore, mena. Mu awuk, Kaem ko gomang motam mu anananga mu kiaram, se nu mel suen biya ko iki saposo. \v 21 Aga singsang yawara alo, ana nanga nangamang motam uwuta me nanga iki maguwurok mu, ana te ikinak ana nanga Kaem koma te terong la bagasan iwita ikinakko. \v 22 Ale ana anapeya suen la ko isarnak mu nangarukko, mu awuk, ana nu kuring bowa ningi baga se munan nu ko amilmiloso wore la betesan.\f + \fr 3:22 \ft Guranek ko munan: Hebrews 4:16.\f* \v 23 Se noko bala ana te sanamanakko mu iwita: ana ko Namar Jesus Kristus ko nangamang ningi nunguning aruk, se nu nanga maonam iwita nanimi ko kua tunakko. \v 24 Awiriya noko kuring karo tusan mu nuna noko ningi bagasan, se nu nunga ningi bagoso. Se nu anananga ningi bagoso mu noko Bur Laili nangaram umu nanga kasurso se ari ikisan. \c 4 \s1 Kaem ko Bur se bur buawen \p \v 1 O aga singsang alo, bur duap duap pasak me nunga nengemang ningi nunguning arukko, bare Kaem kote taiman agi mena mu ko ninguru ari ikialko. Mu awuk, prophet kawel alo suen biya arataman ale ali lilim la ningi geragawasan mu nunga sinar talko. \v 2 Bore te se Kaem ko Bur mu nina munan imi te ko ari ikialko: awiriya Jesus Kristus mu kari nunguning ko ali imi te tairam ma balso ale ko ari ikiso mu, Bur Laili ko sokel te uwuta beteso. \v 3 Bare awiriya Jesus uwuta ko me ari ikiso ale ko balso mu, Bur Laili ko sokel te me ura towoso. Se umutang mu kristus buawen ko bur, nina tairukko ko den ikiman se aitak maingkala ali lilim ningi tairam.\f + \fr 4:3 \ft Sinar den: 1 Thessalonians 5:21; 1 Corinthians 12:3. Kristus buawen: 1 John 2:18; 2 John 7.\f* \p \v 4 Bare nina aga kuriang yawara alo, nina mu Kaem ko kariimet, ale nina prophet kawel umu nunga ilu kiaman. Mu awuk, Kakirip nenenga ningi bagoso mu kakirip ali imi ko mu kiaram.\f + \fr 4:4 \ft Kris alo prophet kawel nunga kiaman: 1 John 5:4-5.\f* \v 5 Prophet kawel alo mu ali ewere ko se, ali ewere ko loagara ikia te munakasan, se ali imi ko kariimet iki karo nungarsan. \v 6 Bare ana mu Kaem ko kariimet, se awiriya Kaem iki karo tusan mu ana iki karo nangarsan. Bare awiriya Kaem ko mena, mu ana me iki karo nangarsan. Ana Den Nunguning ko Bur se kawel munan ko bur mu munan uwuta umu te nunga nungarki ikisan. \s1 Kaem ko kua nangara se anananga nanimi kua tua \p \v 7 O aga singsang alo, ana nanimi ko kua tunakko, mu awuk, nanimi kua tua ko munan mu Kaem kote taiso. Awiriya kua tua ko munan betesan mu Kaem kote taiman ale Kaem ko ikisan. \v 8 Bare awiriya kua tua ko munan me beteso mu Kaem ko me ikiso, mu awuk, Kaem mu kua tua ko Kaem. \v 9 Se Kaem mu ko kua nangara ko munan iwita anananga ningi nanga kausam: Nu ko Namar am suanta butata, bare ana te noko ningi bagara aolak ningo ariginakko beteram se ali te tai kaparam. \v 10 Kua tua ko munan masan mu iwita: Ana giriman Kaem me kua tuman, mena. Bare nu giram ana kua nangaram ale ko Namar beteram se tairam ale anananga memek siwurokko numi tama bita Kaem tuam.\f + \fr 4:10 \ft Kaem ko kua nangara ko munan: John 3:16; Romans 5:8-10.\f* \v 11 Aga singsang yawara alo, munan umu te Kaem ana ninguru kua nangaram. Bore te se ana betela nanimi ko kua tunakko. \v 12 Awiriya bo ta Kaem kumik me arigam; bare ana nanimi ko kua tunak mu, Kaem anananga ningi bagoso se ana ko kua tua ko munan ago terong maman. \p \v 13 Ana ko ikisan nu anananga ningi bagoso se ana noko ningi bagasan, mu awuk, nu ko Bur Laili ana nangaram.\f + \fr 4:13 \ft Kaem ko Bur Laili ana nangaram: 2 Corinthians 1:21-22; Ephesians 1:13-14.\f* \v 14 Se ana namotam te arigiman ale te wetang la balsan, anananga Nainet ko Namar ali imi lilim la ko Sangaru Ta Kari ko beteram se tai kaparam. \v 15 Se awiriya bo balso Jesus mu Kaem ko Namar maso, mu Kaem noko ningi bagoso se, nu Kaem ningi bagoso. \v 16 Bore te se, ana ikisan ale Kaem ko kua nangara ana nago ko mu te ira sanamasan. \p Kaem mu kua nangara ko Kaem. Se awiriya kua tua ko munan ningi bagoso mu Kaem ningi bagoso se, Kaem noko ningi bagoso. \v 17 Se munan umu te, kua tua ko munan mu anananga ningi gek am aniruk se tutera ko day tom mu ko me nguanganakko. Mu awuk, ana ali imi te nanga aolak bagara mu Kristus iwita. \v 18 Nanimi kua tua ko munan mu ningi, nguangara bo me aniso. Bare nanimi kua tua ko munan mu nguangara ko munan pituwuso se aratu namoso. Mu awuk, nguangara mu bu memek ko mel. Se awiriya nguangoso mu ana ikisan, nu kua tua ko munan ago me terong mam. \p \v 19 Ana nanimi ko kua tusan, mu awuk, nu giram ana kua nangaram. \v 20 Se awiriya bo baluk, “Ani Kaem kua tusam,” ma se, bare nu ko bo me kua tuok mu, nu kawel kari. Mu awuk, awiriya ko launuria bo ilak bagoso mu me kua tuso, mu nu Kaem yumura te bagoso mu awuk ta kua tuokko? Mena. \v 21 Se nu bala bo iwita nangaram: Awiriya Kaem kua tuso mu, ko launuria karogo la kua tuokko.\f + \fr 4:21 \ft Matthew 5:43-48 arikko.\f* \c 5 \s1 Kaem ko Namar ko nangamang ningi nunguning \p \v 1 Awiriya gomang ningi nunguning te Jesus mu Kristus iwita ari ko ikiso, mu nu Kaem ko kuriang ko aratam. Se awiriya nunga nonet kua nungarsan, mu nunga nonet ko kuriang saki agotala kua nungarsan. \v 2 Se mu munan ana te ikinak, nunguningta ana Kaem ko kuriang alo kua nungarsan manakko mu iwita: ana Kaem kua tui se kuring baluwoso iwita karo tunak mu asele ana noko kuriang alo kua nungarsan manakko. \v 3 Se Kaem kua tua ko munan mu, ana noko munan den suen la diram la karo tunakko. Noko munan den mu karo tunakko mu ikup mena, guyak. \v 4 Mu awuk, kariimet Kaem ko kuriang ko aratasan mu, nuna ali imi ko munan memek biriruwumon ale sokel ago la bagamonko terong. Anananga nangamang ningi nunguning te ana ali imi ko munan kiasan ale sokel ago la bagasan. \v 5 Se awiri ali imi ko munan memek kia kaparuk ale sokel ago bagarukko terong? Mu awiriya gomang ningi nunguning te balso Jesus mu Kaem ko Namar maso, kari uwuta umutang ali imi ko sokel kia kaposo.\f + \fr 5:5 \ft Ana Jesus kuring karo tunak ale nu te la sokel ago baganakko: John 14:23-24; 16:33; Romans 8:37.\f* \p \v 6 Jesus Kristus mu Kakirip yu te anuwa marak ko munan ningi namaram, ale tam kangono te kumik gue kapara ko munan ningi namaram. Nu yu te anuwa marak ko munan ningi la me namaram, mena, bare tam kangono te kumik gue kaparam ko munan te agotala namaram. Se Bur Laili mu den nunguning ko kotam, se nu mel umu nanga kasurso ale nanga manarso. \v 7 Dun ilagala suan imi mel suanta owore ko nanga manaruwasan: \v 8 mu Bur Laili, yu te ko anuwa marak, se tam kangono te ko kumik gue; se dun ilagala suan imi mel umu ko nongomang motam suan awuman ale baluwasan.\f + \fr 5:8 \ft Jesus mu Kaem ko Namar bare kari nunguning ko aratam: John 1:29-34; 15:26; 17:5.\f* \v 9 Ana ali kari mel ko balu pagarso mu ko amilmilasan, bare Kaem mel ko balso umutang mel aromemek nunguningkiri. Mu awuk, mu Kaem munakawoso, ale imi mu nu ko Namar ko balu pagaruwoso.\f + \fr 5:9 \ft John 5:32-37 se 8:18 ago arikko.\f* \v 10 Awiriya Kaem ko Namar ko gomang ningi nunguning aso, mu bala uwuta umu noko gomang motam ningi aniso. Se awiriya Kaem ko den umu ko gomang ningi me nunguning aso, mu nu Kaem kawel kari ko iwita balso. Mu awuk, nu den Kaem, ko Namar ko balu paogam umu ko gomang ningi me nunguning aso. \v 11 Se den Kaem balu paogam mu iwita: Kaem ana bagara aolak ningo tom pempem la te baganakko nangaram mu, noko Namar ningi aniso. \v 12 Se awiriya noko Namar umu to iluso mu, bagara aolak ningo umu arigiso; bare awiriya Kaem ko Namar umu me to iluso mu, bagara aolak ningo mu me arigiso, mena.\f + \fr 5:12 \ft Jesus kota marak nunguning ko duap: John 3:36; 14:6; 1 John 5:20.\f* \s1 John den ningo saki den nukum te balam \p \v 13 Ani tam gawa imi, nina awiriya Kaem ko Namar ko nengemang ningi nunguning aram, wore bataguru ningarsam. Se te nina ko ikial, nina bagara aolak ningo tom pempem la te bagaralko mu nina taman iwita te ko ikialko. \v 14 Ana mel ko Kaem isarnakko mu, ana dun imi ko diram la ikinakko mu iwita: ana anapeya Kaem ko gomang te aniso mu ko isarnak mu, nu ana nagiring iluwokko. \v 15 Se ana ikinak, nu ana nagiring ikiam iwita ikinak mu, ana anapeya mel ko isarsan mu ana ko ikinak ana tanakko.\f + \fr 5:15 \ft Ana nguangara mena Kaem kote pingi namasan: John 14:13-14; 16:23; Hebrews 4:16; 1 John 3:21-22.\f* \p \v 16 Se awiriya, ko bo kiwem memek bo kuera mateng te me bitirukko mu bitiruk se arigok agi mu, nu Kaem guranek te manuk se ko bo umu bagara aolak ningo tuokko. Ani kariimet nunga kiwem memek o kuera mateng lage te me nunga bitirukko wore nunga balsam. Bare kiwem memek bo bolta mu kuera mateng te kari tagi beteso. Se kiwem memek uwuta mu ani nu ko guranek bitirukko me balsam. \v 17 Memek betera ko munan suen la mu memek la, se memek munan sang mu kuera mateng lage te me ka bitirukko.\f + \fr 5:17 \ft Kariimet giris palagasan, mu Kaem memek mu siwura ikiso. Munan memek saki ko den: Matthew 12:31-32; Hebrews 6:4-6; 1 John 3:14; 5:12.\f* \p \v 18 Bare ana ikisan, awiriya Kaem ko kuriang ko arataso mu, nu munan memek betera ko munan mu bo karogo me bita lagoso, mena, nu buring tuso; se Kaem nu bitarso se, Satan nu bita maguwurokko mu me terong. \v 19 Ana ikisan, ana mu Kaem ko kuriang alo, se ali lilim la imi mu Satan ko bitua bowa ningi aniso. \v 20 Bare ana ikisan tala mu, Kaem ko Namar tairam ale ikia nunguning nangaram, se ana te Kakirip nunguning mu ana ko ninguru ikinakko. Se ana Kakirip nunguning umu ningi bagasan, mu awuk, ana noko Namar Jesus Kristus mu ningi bagasan. Nuguta nu Kaem nunguning se, bagara aolak ningo pempem la mu noko ningi ani lagoso.\f + \fr 5:20 \ft Kakirip nunguning: John 17:3.\f* \p \v 21 Aga kuriang yawara alo, nina kaem kawel nibiring tua biya tualko.