\id ROM rom.sfm Waris Romans \h Rom \toc1 Rom Sesoanamba Nengavnangva Lohvna, Osm Lopshalm Pim. \toc2 Rom \mt1 Rom \mt2 Sesoanamba Nengavnangva Lohvna, Osm Lopshalm Pim. \c 1 \p \v 1 Kava Pol, kava andranindrini Yesus Kristusna. Sesoa kevrana kamba, loholmba moalamangnindrinielmba, wo kikih vrena kamba, wulluhmana vinilm besal nemelmom. \v 2 Sesoava wohishona hona besal nemelmomba doara doa heva nemet hevna moashulnindinda. Wo nomba moamba novol velohna di Sesoana doaramini tombaimora. \p \v 3-4 Besal nemelmomba memba Sesoana ombolna, Yesus Kristusna pina mendeklina. Himba os lohna, men tetwond vevm, wo himba Devit kuwultindirini lohna. Wo heva os nonamba Sesoasongolva hemba pokamariniva wolaihaphonamba, pim numliheinna, osm levrapivolla, Sesoava hemba doa awonongaihana hevna keknam ombolalm. \p \v 5 Wo no Yesus Kristusnanangasta, Sesoava vraohna kamba moainalva andrava, loholmba moalamangnindrinielmba. Honamba memba os, deisumbi sihalm indhanam pethanindm indkumbim, osm keknam undnahonam alm, eva temuram keknam wohengalm. Kava vev hona andrava Yesus Kristusna. \v 6 Wo yimba nomba temba av Romdava, yemba doa eva Sesoava kekaiv venata Yesus Kristusnindilm. \p \v 7 Honamba tombaiva memba yem indkumbim, nom ye ten avm Romda, yem nom Sesoa ten und vewol vevm, wo himba doa yemba kekaiv vena hevalmangas. Wo Sesoa pivna ara eva mendekli Yesus Kristus yemoa wavra evevhunda, eva yemba undwonam wonevevra. \s1 Sembayangmba Memba, Osm Yimba Lehra. \p \v 8 Kava ata ossna ovav, kava os omnav kavna Sesoamba, Yesus Kristusna nihilnana, yimba lehra, yeindam indkumbi-indam. Kava os omnav, Sesoa yimba lehra, osra annind annind huiva petharava eishomana vev yena mendekli undnahonamba keknamba almba. \v 9-10 Sesoava nonora lohv, osva nonam nonam sivralohui kava sembayang vawolohv, kava elsus yemba seveliowollohv. Sesoamta memba, kava andra venav kavna indnahonamba, ishomana vinilmba besal nemelmomba hevna ombolnamba. Kava sembayang vawov, osm kam omnara, wouta, geinu heindamoata, wo honamba si wohvevav, Sesoava osva nengellava, lehrata. \p \v 11 Manara, kava mindnam ninginv yemba, nongalalm, moang vinilm yem Sesoasongolnana awothowolva, nonam pevna kelsram alm. \v 12 Kava memba osm ov, pioa akol velohra henom henom pivmoa, keknam undnahonam piv men avm, nona. Ye si kamba kolvrivra, eva ka si yemba kolvrowol vevra. \p \v 13 Seh, kava yemba os ninginv, yeoa doara hillu, osoa kava nengavnangva vrowov elsus, prunilmba yeindamba. Wo heva os owai, honamba lelnamba phonamoa. Kava ningvpa, yem kolvrowol velm, pevna kelsram alm, os ten kav kolvrowol vevnam mongnindm Yutanindna meisungundm. \v 14 Manara, kaoa indkumbim kolvrowol vei indhanamoa, Griknindm eva Griknindna meisungundm, nonoanindm eva nowolhuinindm. \v 15 Wo memba noinda kava mindnam ninginv, levraholothonilmba besal nemelmomba yemba Romnindmba. \p \v 16 Kava eisil av hona besal nemelmorava. Manara, memba honamba keknasowolva Sesoava vrenamba, lopshalm indkumbim, nom henoi ten avm keknam undnahonam, Yutanindmsna hevm miva, sismba Yutanindna meisungundm. \v 17 Besal nemelmomba novpa wolaihav, osmba ora, os Sesoava indhanamba nengsmoa ov, indhana windel. Pioa hemoa undnahonam amnara, wo osva himba pimba nengsmoa ovra, indhana windel. Hona monarangas pivva si lehrava avra hena novrava. Os ten doaramini tombaira novol velohvm, \q1 Indhanamba nomba undnahonamba amnavrava Sesoamba, si himba os nengsmoa ovav, indhana windel, wo himba si osva yunalm wohavav. \rq Habakuk 2:4\rq* \m \s1 Indkumbiva Doa Vewuvmona Vena Indkoklava, Vena Yutanind Eva Meisungund. \p \v 18 Sesoava doa tuvpa velevhueinna indhanamba, manara, hena wusprolva doara ambara ambo nungliv senakembelliniva, ovov, osmba manam manam sahoklalm, nom indhana ten vivm. Hev sahaposwonam avna, noi hemba ehlathinvna moanonoamba. \v 19 Sesoava ambarava velahana hevna wusprolva, manara, hona indhanamba doara nonora avna Sesoana nengavnangmba mindnamba. Sesoava doa hev ambara levraholothunna. Heva os himba meisra oplihivna hevmba. Wo nonawusra hemba mindnamba wusprovna. \p \v 20 Nonam doara manam manam Sesoa vevnam, veiva, daipota men, pimba indhanamba nomba nungliv, nomba besalva manimani, temba himba venamba. Wo hona monana pimba indhanamba nungliv nomba nengavnangmba Sesoanamba, poaita monglava komalohv. Memba henamba keknasowolva, yunalm wohlohv, kivravmoa, wo eva noi manimani, ten hem nona sevra ovrivm os, Sesoa. \p Wo noinda osva indhanamba es eva leslala vewol ovovav hevmba dasalmba no sahaposworava, hevpa temba vivpa, osmba ora, kava liheivmoa Sesoamba. \v 21 Himba nonora amnavna, osva Sesoava av, wo heva os himba nihilmba okulimnivnamoa, Sesoa yimba lehra. Noinda henamba nengavnangva ambo ahaluhunvna sena, eva henamba nengavnangkoklava pilivhoa luhungu vinvna sina. Memba osm, es eva ata himba levrapivolvav moanonoamba. \v 22 Himba hevpa os eishovna, kava lehra nonorangas av, wo heva os himba daielm nilhaprana. \p \v 23 Himba doara heva meis ohravhumnina Sesoamba, nomba temba elhonmsnamba wohavpa hevna pusambanakambara. Himba oningvhumnivnamoa, sembayang venalmba hemba. Owai, himba hev englana nanovna vewol vivna mana vemava, hemba okolawolmba. Nom lehvravna indhanam, men sihavm, tuawam, mewowam, saiholam, boangalm, wo sembayangnamba honam okolawol vivna. \p \v 24 Noinda indhanamba doa wohsingthana sahaposwona yunalm, indva vriv himba, osmangas vewuvmona velm. Wo Sesoava ambo nombolna hemba, hevna indkoklanahonam. Noinda noi vivna himba ongariskuim, hevna nihtovm indkokla avramana vevna indhana owalmongo. \v 25 Himba meis hehara omnavna Sesoamba, honamba manam manam memba himba venamba, wo himba hevm noindava dembhasuv ovovna, wo sembayangnamba hem okolowol vivna. Heva os Sesoangas manana manana plalva luhunv, wo pioa hemoa okuluvmona velohra elsusoa. Doata. \p \v 26 Noinda indhanamba vivnam nomba manam manam, wo Sesoava ambo nongalihana, ona, hvewuvkavra nomba louwolmba, temba hevpa ningvpa, vewuvmonalmba. Wo eva vevna, ungevliva hevna tlahumunilmba numbulvna, ungevlimongo ten aonglasongla vevna. \v 27 Wo eva osta tendomba hevna ongahumunilmba pewolehapranamba, tendo owalmongo hevm aonglasongla vevna. Tendomba vivna louwolm honamba tendo owalmongova. Himba Sesoamba sembayangmba velmba wuleihivna, wo noinda Sesoava hemba esesm vinvna, nombolna, snamba indkokla velmba. \p \v 28 Indhanamba ningvnamoa, osva memba hevm mendekli besal, nowolnamba almba Sesoananamba. Wo Sesoava nongalihana, ona, hivilangakavra, himba hevna nengavnangkoklanamba almba. Wo nomba indhanamba vilangavna nomba manimani, temba nomba hemba ovunvnamba, vewuvmonalmba. \v 29 Hemba doara doa pilivhoawol vena os notongokoklana, notongokoklana, honanam mana vemakoklana, hevmangasm nengmanalm, yimba mongomba nengmanavramoa. Hemba doara doa pilivhoawol vena, muskonam alm, ahalvakomom, daosm, moangakalam, wo eva nengmanalm mana vemam sahoklalm owalm. Himba nevoskamona eishovna, \v 30 wo moalusna winevnam owalm monglam. Himba wohengivna muskonam Sesoamba. Wo osoa hev vevna, ambo puvuldangavnam, eva hevm wivewol ovuvnam. Himba hev nengnam nengeind vriv, velmba sahonamba. Himba owai, hilwilvmoa hevna araravalmba. \p \v 31 Himba besal nengavnangnamba avmoa, wo himba nomba vivmoa, temba moamba hevnamba luhunvpa. Himba enesmos avramana vevmoa owalmba hevmba, owainonoa. \v 32 Himba nonora avna Sesoana lohohmomba, osva temba onamba, hindva nomba osva avrava, memba hemoa wohdalvra, vuhemba luhunvavmoa Sesoaindamba. Wo heva os himba osangas wohvewuvmona vevna nomba mana vemakoklava. Wo hev vevna, os ningvna, hindva memba honamba viwul vevpa, lehra besal hevm. \c 2 \s1 Yimba Hona Yutanindva Eva Indhanakoklata. \p \v 1 Yimba Yutanindriniva nengtava, osva henamba indkoklava luhungu vinv, kavnamba owai? Kava yemba os unv, manam yimba osva ishuvav. Yimba indkokla vevta. Yimba helmhola vewol vev indhanamangasm, unv, yimba temba indkokla viv. Heva os yimba viv mongawatovna, os he ten vivm. Wo noinda osva nonamba yimba hemba helmhola vewol vivrava, yimba tanam pevna indkoklamba lothopiavra. \v 2 Sesoangas lesvhoawol vev, nomba temba indkoklava vivpa. Wo pimba nonora av, osva himba temba lehrangas wohvev. \v 3 Yimba lesvhoawol viv, nom ten indkokla vivm, wo heva os yimba pevpa eva indkokla vivta. Wo yimba os ningvma, kava si bukithavav, Sesoana lesvhoawolnapenamba? \p \v 4 Sesoava hevm mindnam yemba und vewol vev, wo himba nesmos vewol vevna. Sesoava yemba nengvewolana, osm hevm weihaloh avramana vera. Noinda himba yemba lilnamba esesmba vinnamoa. Wo heva os yimba ningvna nomba, os ovna, owai, honindava lohvmoa. Sesoava yemba os ninginv, heoa weihaloh vewol vira hevna undmoa, wo es hevpa yimba tit vivma? \v 5 Wo heva os yimba pevna indmba keknam pongthoapravna, wo ningvnamoa, pevmba weihaloh vewolalmba. Wavro, noindata osra yimba pevnam huhul vinnam kinm, suwemsna taiha velm mindnam no nambainam, Sesoa hevna wusprolm si wulphovram. Wo noi nambainamba yimba pev si nunglivav Sesoana esesmba, osva ora, himba lehrangas wohvev. \p \v 6 Sesoava si daswolvra esesmba hemba hevnanalhra indakonda, hev noi indkokla vivnam. \v 7 Monglava indhanamba keknam wohengiv Sesoana besalwevsam, wo osva himba monam besal aslalv, Sesoamongom aevulalm dom senakembellam. Di no kembellinim himba vralm viv nihilm mendeklim, nom es eva muhuvhoavav nomba undva. Noinda Sesoava si daswolvav undva, nonam eukwonam alm hemba. \p \v 8 Wo heva os indhanamba monglava hevmangas duus avramana vev, wo ningvmoa, engalmba moanonoamba. Himba nom lovahkav, hev ten vivm nongas. Sesoava si daswolvav hemba hevna lomothangas ambo wuspronahonam. \p \v 9 Himba si daswolvav mendekli kin, nihsesoa, henom henom indakonda, wohlehra vethavra, henoi ten vivm indkoklal, Yutanindmsna hevm miva, sismba osoa eva Yutanindna meisungundm. \v 10 Wo heva os Sesoava si daswolvav honi, vuhe besal pongvhueinda, nihilm mendeklim, wo undwonam alm, indkumbimba, himba temba vinamba beswonamba, Yutanindmba doarava, eva Yutanindna meisungundm. \p \v 11 Sesoana lesvhoawolallava, indhanamba indkumbiva pelpethavav mongawa monam. \v 12 Indhanamba memba noi vei Sesoana lohohmona avm, eva henoi hina men avm, lohohra ahawolv, nonamba himba indkoklava vivpa. Himba nomba temba hinamba avpa, osva lohohmom hellem owai viv, wo indhanakokla, eva si himba windemsna owolakovvav. Wo eva osta mongawa monanata, indhanamba nomba temba lohohmonamba avpa, wo indhanakokla, si Sesoava hemba lohohmora lesvhoawol vevav, unvav, yimba indkoklana av. \p \v 13 Manara, ahalongasva aongnamba lohohmomba, owainonoa, Sesoava hemba nengsmoa ovmoa, osva indhana windel. Sesoava hemba nomba nengsmoa ovra, osva indhana windel, nomangas, ovra himba engivna nomba temba lohohmomba lohvpa. \p \v 14 Yutanindna meisungundva himba khui hina wohavna, Sesoana lohohmom kolaihahui. Wo heva os nonamba himba wohvellava beswonamba, nomba temba lohohmorava lohvpa, wo doa mani eva temba himba hev iaevulv lohohmomba hevna nowolla. Honamba memba tanam, eva himba hinamba avra. \v 15 Wo noinda hemba ambo os nungeilvra hena nowollava, osva himba levrapivolv, osva heni besalva, heni sahoklalva, os ten lohohmoa onam. Wo eva hev vevna, inethalmba nithivna honamba, nona hev ten os ningwilvnam, vevna besalm, eva sahoklalm. Mongnanamba hevna nengavnang eishunvra hevmba, osva yimba indkokla vena, mongnanamba hevna nengavnang eishunvra hevmba, osva yimba beswonam vena. \p \v 16 Noinda manimani honamba si phovav no nambainam, nonam Sesoa si lesvhoawol vinvram poaita nengavnangm nom, vei, besalm eva sahoklalm. Wo nomba besal nemelmomba temba kava isholohmana vevpa, os ona, Sesoava si lesvhoawol vevav indhanamba indakonda Yesus Kristusnana. \s1 Yutanindva Os Ningvna, Lohohmoa Kamba Kolvrowol Vev. \p \v 17 Es hevpa yimba Yutanindva? Yimba pevmba os nengsmoa uv, kava Yutanind. Yimba keknam ningv Mosesna lohohmomba, wo wiviv, os kava doa murapeta av Sesoainda, wo honi si kamba lopshavav wetatmorava. \v 18 Yimba nonora lovahv nomba, osmba osm Sesoava yemba ninginv, velmba. Wo yimba nonora, nomba manam manam temba mendeklinonoava, manara osra yemba doa numhowol vina lohohmonamba. \p \v 19 Yimba os ningvmi, kava nov wuleihinv novtitmungilm, wo upsilalm lovhueinv, nom sikulmonam ten avm. \v 20 Memba honamba, yimba os ningvma, yimba novpa wuleihinvav indhanakoklamba nomba, osmba mani lehrava, wo eva numhowol vivra, nom henoi ten titnam euvmona vevm? Yimba av lohohmona, wo yimba os ningv, manam manam kava nonorangas av, wo av moanonoana. \p \v 21 Tanam, yimba numhowol viv indhanamba monglamba. Wo heva os manara eva yimba pevmba numha avramanamba owai viv a? Yimba ishunv indhanamba, yukovmba owai. Wo heva os yimba pevpa yukov viv. \v 22 Yimba eishov, os ata mongla ongangona ongariskuim vivav. Wo heva os yimba temba noindava indkokla wohvev. Yimba ovuv tihsongomba, heva os yimba yukovna dumbv puehalnindna tempelmeriniva. \p \v 23 Yimba pevmba wivewol viv, almba Sesoana lohohmonamba. Wo heva os yimba hena lohohmomba pilpikovv, osrava yimba ambo lou plothumniv Sesoamba temba. \v 24 Noinda novol velohv ten Sesoana doaramini tombaimora, \q1 Yutanindna meisungundva sahonam indkokla ovrivna Sesoana nihilmba, noinda pevna Yutanindna sahaposwora. \rq Aisaia 52:5, Esekiel 36:20-23\rq* \m \p \v 25 Yimba Yutanindriniva engallava keknamba lohohmomba, wo yenamba hutovmba kovhoalva plalva lohmanav, os besal. Wo heva os yimba pevpa pilpikovollava lohohmomba, temba os lohv, yimba mendah hutovna lohv, os ten puehalnind avm. \v 26 Yutanindna meisungundva huvtovpa kueivmoa, wo heva himba nomba temurava vetava, temba lohohmorava lohvpa, temba doa hemba os nilhaprai Sesoatindilm, oi doa hutovpa koaihanga geinna doara. \p \v 27 Yutanindva yimba av lohohmona, nomba temba novol veluhunvpa yemba, eva hutov koaihangeinda. Wo heva os owai, yimba lohohmomba pelmai vethakovv. Wo noinda osva no indhanamba, temba mendahva hutovmba koaihangalmba owai vivpa hevna nihriniva, wo heva os mendah engivra lohohmomba, si osva yemba lothopiawol vivav, osva yimba indkokla vivna. \p \v 28 Manara, mongova indhanariniva Yutanindrinielmba lohtava, ambo tovolla nihnangas, himba Yutanindrininonoa owai. Eva hutovmangasva koalmba ambarangasva, owaita, heva wohengalm Sesoam. \v 29 Yutanindrininonoava, noi ten indnahonam nengvm, os kava Sesoam engalm vev. Tanamba nihnamolnamba hutovpa koalmba vinvpa, noi ten Sesoam undnahonam amnavm Sesoasongolna, engalmba lohohmomba owai. Wo sna indhanarinimba, indhanamba hemba wivevavmoa, heva os Sesoa hemba wivevra. \c 3 \s1 Sesoana Lohohmomba Pinamba Indkoklamba Nihinv Pivmba. \p \v 1 Hutovmba koalmba ombamba nihmba owai, wo es eva kava Yutanindva mongnindmba kuvhoawol viv? Wo es hevpa mana vemava besal lohvma, hona hutov koalnamba almba? \v 2 Pai, Sesoava esvema doa daswolna manimani besalva Yutanindmba. Men mendekliva lohv honi, Sesoava lehra nongalv Yutanindmba, hevna moanamba ialmba. \v 3 Tanam, osva monglava Yutanindva owai, keknamba engivnamoa nomba Sesoanamba moamba. Wo heva os si nomba ollavavmoa Sesoamba, nomba velmba, temba hevpa ovlahunnamba moamba. \p \v 4 Owai, Sesoava si wohvawovra, osmba temba himba doarava onamba, velmba. Eva nonamba monglava indhanamba temba dasalmba deiswitvrava. Manara, Sesoana doaramini tombaimorava os novol velohv, \q1 Sesoa, yenamba moalamangm si osva nunglivav, ora tanam. Noinda mongova si osva ovavmoa, Sesoa, yimba gekala vev, nonamba yimba kamba lesvhoawol vevrava. \rq Buk Song 51:4\rq* \m \p \v 5 Nonamba pivva indkoklava vivpa, nom osva muserava nungliv, Sesoangas lehrava. Wo noinda osva pimba uvma, Sesoava indkokla vevav, pimba esesmba vinilmba pivna indkoklarava a? (Kava memba honamba ishovpa, puehalnindrini mongova sna moamba si ishovra.) \v 6 Owai, Sesoava pimba Yutanindmba esesmba velmba owai vintava, wo eva osva Sesoava lesvhoawol vevavmoata pethanindmba indkumbimba mona besallamba. \p \v 7 Indhanarini mongo mava os ovov, nonamba kava moangakalamomba ishovrava, temba tanamolnam vraohv Sesoam nihil mendekli, okolalm. Osra kana moangakalamoa nov wolaihav, osm Sesoana moamba tanamolnam lohv. Wo noinda osva Sesoava eva manawisra si lesvhoawol vevra pimba, unvra, yimba indkokla vina. \v 8 Si ambo os lohvavta, moamba eisholmba, pioa sahaposwom kevralohra, osm mana vemava besalva nom si engpravav. Monglava indhanamba kamba osihivna, osva una, Polva honana numhowol vev. Owai, himba nomba temba osva eishomnavpa snamba moamba kamba, indkokla ovuv, wo hemoa osraoa sahonam vinvm esesmoa. \s1 Annindkola Annindkola, Mongova Wuvolva Avmoa, Doa Lehra Vethana Indkoklanangas. \p \v 9 Wo es hevpa ka Yutanind kuvhoawol vivma mongnindmba? Owai, kava doa doara osva ui, kav Yutanind eva kavna meisungund mongawatovna. Pimba indkumbiva pivna indkoklanahonam av. \v 10 Manara, Sesoana doaramini tombaimorava os novol velohv, \q1 Mongova lohvmoa besalva dendalva, owainonoa. \rq Saveman 7:20\rq* \v 11 Mongova doava himba nomba levrapivongonamoa Sesoamba. Mongova novpa vrevmoa Sesoaindamba, osmba kam kolvrara kavna indkoklarini. \v 12 Indkumbiva doa meis haravhoaprana, Sesoamba doa opulihina. Indkumbi mongawatovna av, himba indhanakoklanonoa wohav. Mongova owaimomolva mana vemava besalva vevmoa. \rq Buk Song 14:1-3\rq* \v 13 Mengva henamba snal lovahinv, ov, pokama auwola lohv. Himba hevna mindem wileisilv, moangakalamomba eisholmba dasalmba. Henamba moalamangva sna oi, saiholana pul. \rq Buk Song 5:9 eva 140:3\rq* \p \v 14 Henamba mengva ambo osangas auwola luhunvna nom sahamonam, eishunilm owalm, indkokla vewol ovolm. \rq Buk Song 10:7\rq* \v 15 Himba elsus vevand velowovna, ambo osangas indhanamba helvakomolmba. \v 16 Hem, hem, hem domba himba lohmanamana vevnamba, himba indhanamba sahonam dangambal vrevna, os ovna i. \v 17 Himba ningvnamoa, osmba beswonam alm owalmongom. \rq Aisaia 59:7-8\rq* \v 18 Himba pemba osva vivnamoa Sesoanapenamba. \rq Buk Song 36:1\rq* \m \p \v 19 Honamba mani mani lohohmorini phov, wo pimba nonora av, os nomba lohohmomba kam Yutanindm, honam men ka avm lohohmosingi. Honi olwolv novtotholmba, osva kava indhanarini windel. Noinda kav Yutanind eva kavna meisungund, pimba indkumbiva pivna indkoklanahonam wohav Sesoana novrava. \v 20 Noinda an eva si lehrava lohvav Sesoana novrava, lohohmomba engmanalmba. Lohohmongas indvunv pinamba indkoklamba. \s1 Es Sesoava Vinvav, Indhanamba Kilumbshuawolalmba? \p \v 21 Heva os monamba lohv, osm Sesoava pimba nengsmoa ovra, indhana windel. Wo honamba monamba pimba luhunvmoa, lohohmomba engalmba. Mongawamoa, vevna, ten piv lohohmora hillivnam, eva ten moashulnind eishoraohvnam. \v 22 Sesoava indhanamba nengsmoa ov, indhana windel, hevna undnahonara, ten hev amnavm Yesus Kristusm. Honamba memba tanam indkumbimba, nomba temba keknamba undnahonamba amnavpa Kristusmba. Vei piv Yutanind, eva ungund, pinamba mongasal monamba luhunv. \p \v 23 Manara, doa indkumbiva wohpelpangana doara hevna indkoklara, wo owai, eva snal vilovav, Sesoana kembellamba almba. \v 24 Heva os Sesoava indhanamba nengsmoa ov, indhana windel, hevna wavrana. Manara, himba hemba kilumbshuawol vena Yesus Kristusnana. \p \v 25 Sesoava Yesusmba holvorahunna indhanam, hemba kilumb shuawolalm, hev ten undnahonam amnavm hevm. Wo Sesoava hemba wusprunvavmoa no hevna indkoklara. Wo manimani memba honamba, noinda tovol Yesusna sovhopenam, nonam dahavnam. Honamba yunam os nungliv, Sesoava indhanamba lehrangas lesvhoawol vev. Memba osm, nemetva Sesoava os nombolna dawonam, wo kinmba huhlinvnamoa hevna indkoklarava. \v 26 Heva os daipotava Sesoava holvorahunna Yesusmba, novnamba nonglalmba, osmba Sesoava noi vev, ov, memba honamba lehra, nonamba himba hena indkoklamba poswol vinvna Yesusna tovolnamba. Wo himba indhana windel maim nengsmoa ovra, sna indhanamba, ovra, himba nomba keknam undnahonam lohmanavra Yesusmba. \p \v 27 Wo es hevpa pinamba plalva luhunvma, pivmba wivewol velmba, osva ora, pivva lehra engivna lohohmomba? Owai, wo manara eva? Pimba Sesoam keknam undnahonam amnav, honi olwolv, pivmba wi vewolalmba. Manara, himba nomba mendahva temba engivpa lohohmomba, himba mendah hevmba wivewol ovuv. \v 28 Heva os pimba doa nonora av, osva Sesoava indhanamba nengsmoa ov, indhana windel maim, hevna undnahonara. Noindava owai, manimani himba temba vevpa, lohohmomba engalmba. \p \v 29 Wo es hevpa, memba Sesoava Yutanindna Sesoangasma? Wo es hevpa himba eva Yutanindna meisungundna Sesoama? Tanamta eva esalm. \v 30 Yimba Yutanindva nonora av, osva Sesoava mongasal av. Noinda kava yemba ishunv, osva himba si yemba nengsmoa ovra, indhana windel maim pevna undnahonara. Wo eva himba si yena meisungundmba osangasta nengsmoa ovra hevna undnahonara. \p \v 31 Wo es heva pimba indkokla vrivmi lohohmomba, nona men piv undnahonam avm? Owai, hona monana pimba temurava wohengiv, nomba lohohmomba temba pimba ishunvpa. \c 4 \s1 Inethalmba Apraham Men Lohv. \p \v 1 Wo es pimba ata ningminivav Aprahamba, simbel luhunna kana Yutanindna? Manam himba pimba numhowolalmba vev, osmba ora, undnahonam keknam amnalm Sesoam? \v 2 Aprahamba tanamba doarava windelva lohtava Sesoana novrava, nona manimani hev ten vevnam, wo nonawusra himba hevna nihilmba ata wulovongovta, heva os owai. \v 3 Manara, Sesoana doaramini tombaimorava os novol velohvna, \q1 Aprahamba keknam undnahonam wohlohmanavna Sesoamba, eva osoa nom hev ten omnanam, wo noinda Sesoa hemba indhana windelelm nengthana. \rq Stat 15:6\rq* \m \p \v 4 Pimba nonora av, osva indhanariniva diandrava vevpa, wo hevna ehlarava hemba di dembreuhv, temba owai, nisva snapolmoava owai. Manara, himba nonungnamangas andrava vev hevm, noinda ten di domblohvm. \v 5 Heva os indhanariniva sna andrava vevramoa, osmba Sesoava hemba os nengthavra, indhanarini windel. Owai, heoa Sesoamangas keknam undnahonam lohmanavra, wo Sesoava osva hemba nengthavra, indhanarini windel. Manara, Sesoava memba henoi, ten indhanam nengsmoa ovm, os indhana windel, eva hindva nomba temba indkokla vruwuvna Sesoam. \p \v 6 Devitva honi mongawamoa vevrana. Himba os ona, no indhanarinimba doa tanam awothona, nonam Sesoa nengvhoam owai vevnam, nom hev ten venam, lohohmom engmanalm, heva os Sesoa ambo nis nengthana, osva indhanarini windel. \q1 \v 7 Devitva ona, indk vithira heoa, hemba doa kilumbshuawol vena, henamba indkoklamba doa maikumi vinna. \v 8 Heoa indk vithira, manara Sesoava hengava ninginvavmoa henamba indkoklamba. \rq Buk Song 32:1-2\rq* \m \p \v 9 Wo es hevpa henongas indk vithivrama, ten hena hutov kueinvnam a? Osmi hindna, nonangas ten hena hutovm koam owai vinvnam? Owai, yenam indkumbinam. Manara, pivva doara doa os ui, Aprahamba Sesoam keknam undnahonam amnavna, wo noinda Sesoava hemba nengthana, osva indhanarini windel. \v 10 Wo henanam honamba hevpa vena? Doara ambo Sesoava omnanama Aprahamba, sism omnanami, os hutovsna kovhueimninamba. Owai, Sesoava os omnana, mendah khui lohvna hevnatovna. \p \v 11 Aprahamba Sesoam undnahonam lohmanavna keknamba, wo sism henamba hutovpa kovhueimnina, inethalm, osm Sesoava hemba doa nengthana, indhanarini windel. Noinda hevna hutov kovhoalla, nonorava avav, osva himba indhanarini windel lohv Sesoana novrava hevna undnahonara. \p Wo noinda osva indkumbiva yimba Yutanindna meisungundmba, yimba nomba temba keknamba avpa undnahonamba, wo heva os yimba mendah khui pevnatovna av, wo Aprahamba simbelmsna luhunv yenamba. Wo noinda he simbelmsnamba luhunv indkumbimba, nonamba temba keknam amnavpa undnahonamba, wo Sesoava hemba indhana windel, maim nengsmoa ona. \p \v 12 Wo Apraham vei, simbel luhunv kana Yutanindna, nona ten hutov kowolenginvnam. Heva os owai, hena hutov koalva hemba venanamoa, osmba kana simbel luhunda. Himba simbelva luhunv kanamba, noinda osra, kava engivpa, keknam undnahonam alm, os ten kana simbel Apraham luhunnam, nonam nemet os hutovpa kovhueimnina sism. \s1 Sesoava Hevnamba Moamba Osambalathinna Indkumbimba, Nona Ten Hind Noi Keknam Undnahonam Avm. \p \v 13 Sesoa Apraham eva hevna umbeindpolm moamba ishunna, osva he si wohvaohuthuvav pethava vavawonamba. Wo heva os Sesoava Aprahamba nonglanamoa, osva himba Mosesna lohohmomba engvpa, wo noinda himba hemba nomba moamba vraohna. Owai, Sesoava hemba vraohna nomba moamba, manara, himba indhanarini windel lohvna Sesoana novrava hevna undnahonara. \v 14 Wo osva indhanamba doarava keknamba engitava lohohmomba, wo Sesoava ata hemba moamba dembrahunta, wo owai, ambo ombamta eva keknamba undnahonamba almba. Manara, andrava lohmanavnamoa henamba. \p \v 15 Noinda pimba nonora av, lohohmona andrava prov, pim wetat owolalm nonam, wo honanawusra Sesoava pimba wusprunv mindnamba. Wo heva os lohohmomba lohmba owai vetava, pimba ata osva utamoa, indhanariniva doa pilpikohai. \p \v 16 Sesoava wavra vovhoamnana Aprahamba, eva hevna umbeindpolm, wo himba honi moamba vrahunna hemba. Noinda himba nomba dombolmba vevrava, nomba temba Sesoava unnamba, heoa Sesoamoa keknam undnahonam amnavra, wo ata himba os nis dombvra. Yutanindva temba avnamba lohohmosingiva, heoa keknam undnahonam avra, os dumbvra. Heva os hengasva hevhova owai, indkumbioa yeoa os ao, sna undna, ten Apraham lohnam. Manara, himba luhunna simbelmsna pina indkumbina, men henoi pi Sesoam keknam undnahonam amnavm. \v 17 Os Sesoana doaramini tombaimorava lohv, \q1 Sesoa Apraham omnana, men kava yemba englava holothomnav, osm yimba si indkumbina annindna annindna simbelalm luhunvav. \rq Stat 17:5\rq* \m Memba honamba tanam di lohv Sesoana novra. Aprahamba keknam undnahonam wohlohmanavna Sesoamba, Sesoava noi ten daswolvm und, nonapopolm alm, eva ten dalnam, wo nengvm, nom osm manimani si os vevav, nomba temba mendahva phomba owai vevpa. \p \v 18 Nengavnangva lohvnamoa, osva Aprahamba si otolva kevraphovav, owainonoa. Heva os Aprahamba keknam undnahonam lohmanavna Sesoamba, wo nengaomana vevna yunalm. Wo noindata himba luhunvna simbelva osva annindna, annindna hona pethanindnamba. Sesoava os omnana hemba, \q1 Yenamba simbepolpevpa si akavtowola vevra, osva es eva si seivilvra. Wo doa nomba osva wohvena. \rq Stat 15:5\rq* \m \p \v 19 Aprahamba doa mundkola vevna, tahonmba os mara lohmanavnama 100ra, nihtov gai, doa silkmikmi venavna, otolmba tetwond velmba. Eva Saramba otollanglava venamoata. Wo Aprahamba nengavnangva mindnam vrevna nomba. Wo heva os henamba undnahonamba keknamba amnalmba silivhoamnanamoa, owaimomolmba. \v 20 Wo noinda himba sambla undva vrowolvnamoa, osva Sesoava si wohvevav nomba hevna moamba. Apraham wuleihanamoa, keknam lohmanalm Sesoam. Owai, henamba undnahonamba almba esvema doa suwemsna tavra kleihavna, wo osva himba wivevna Sesoana nihilmba. \p \v 21 Manara, Aprahamba doara nengna, osva Sesoava vevav, nomba temba ishonamba, velmba. \v 22 Wo osra Sesoava nonglana, osva Apraham kamba keknam undnahonam lohmanav. Noinda himba hemba nengthana, indhanarini windel maimba. \p \v 23 Wo heva os nomba moamba, Sesoava hemba nengthana, indhanarini windel maimba, temba novol velohmanavpa Aprahamnangasva owai. \v 24 Pim indkumbim novol veluhunv. Manara, Sesoava si pimba indkumbim indhana windel maimba nengsmoa ovav, noinda osra pimba keknam undnahonam av. Pivva keknamba undnahonamba amnav henom, he noi ten wolaihaphonam Yesusm pivna mendeklim pokamarinim. \v 25 Manara, Yesusmba holvorahunna, dahalm pina indkoklaram. Wo himba phona pokamariniva, pim vinilm, osm indhana windel ara Sesoana novraoa. \c 5 \s1 Sesoava Doa Pimba Nengsmoa Ona, Indhana Windel Maim. \p \v 1 Sesoava pimba nengsmoa ov, indhana windel maim, noinda osra pina pivna undnahonara. Noinda pivna mendekli Yesus Kristus pimba doa sandhana, mongawundnam alm Sesoamongom. \v 2 Pivna undnahonara, Kristusva doa wonprona pimba, Sesoana awothowolna wavrana, nona men daipota piv noinda losnamona avm. Wo pimba indk vithiv, manara osra pimba ningvpa, os pimba aevulvav beswonam Sesoana kembellava hevna pusambanakambara. \p \v 3 Wo eva pioa indk vethalohra pivna kindaoa, manara, pimba nonora av, osva pivna kinmba pimba numliheinv, keknam alm, wo pimba kivrawuliha vrivavmoa. \v 4 Wo pimba kivrawuliha vrivramoa, osra Sesoava si pimba simbeihawol vevav, unvav, lehra. Wo osva pimba si nengviluwuvav, os pimba si beswonam aevulvav Sesoamongo. \v 5 Wo pivva si nengvili simbeihivavmoa ombamba, manara, Sesoava doa pemila vewol vinna hevna und vewolalva pina undmba. Sesoava honamba vena hevsongolnana, himba noi, hev ten pim daswolnam. \p \v 6 Pim daheinna Kristusmba, mendah snatovna avna, pivva ona aevulna. Pimba avnamba, indkokla vruwuvna Sesoam, wo heva os Sesoana nambainonoanam, pimba daheinna Kristusmba. \p \v 7 Yimba nonora av, huiva piindava monglava indhanamba dalv daosrava, owalnavhorava. Wo os nengavnangva dihi lohv, besal indhanamba kolvrowol velmba, pimba osva hem dalinvra. \v 8 Heva os Kristusmba daheinna pim, nonam mendah pivva ona ana indhanakokla. Wo hona monana Sesoava nithinna hevna und vewolalva mendekliva pimba. \p \v 9 Sesoava pimba doa nengsmoa ona, indhana windel maim, Kristusna tovolna. Wo noinda osva Kristusnanata pimba tanamba si noawol vevav Sesoana wusprolliniva. \v 10 Kava memba osm onengv, pivva nonamba Sesoana ungundalmba avnamba, Sesoava sehmoa owol vevna pimba hevna ombolna dahalnana. Wo tanam daipotava doa pivva av Sesoana sehelnonoa. Wo noinda pivva osva wiyerava av, osva Sesoava si pimba lopshawol vevav ombolnana, manara, himba und nemel wulav. \v 11 Wo eva nongasva owaita, heva os daipotava pivva wohindk vethalohmanav Sesoamba pivna mendekli Yesus Kristusnana. Manara, Yesusnana pivva doava daipotava av Sesoana sehelmba. \s1 Atamna Andrava Indanam, Wo Eva Kristusna Andrava Indanam. \p \v 12 Pimba nonora av, osva indkoklava doa pethanindmba mera vena, manara, mani temba vena Atamba. Wo indkoklava wulphona dalalm. Wo honamba memba, noinda osva indkumbimba dalvra, manara, indkumbiva indkokla vina. \v 13 Manara, doarava Mosesna lohohmomba phonamoa, wo indhanamba indkokla vivna. Wo heva os Sesoava unvnamoa, osva yimba indkokla viv, manara, himba lohohmomba pilpikovvnamoa. Manara, himba tit vivna. \p \v 14 Wo heva os nonamba Atamna novrava, venamba, Mosesna novrava, indkumbimba dalvna. Atamba dahana, manara, himba indkokla vena, himba vivnamoa Sesoana moamba. Wo eva hindva nomba, temba snamba indkoklava vevnamoa, eva hemba dalvnata. Himba Sesoana moamba ilvahvnamoata, aongpa venalmba, heva os hemba dalnata. Noinda pivva nonora av, hemba dalvna Atamna indkoklarava. \p Noinda pimba nonora av, Atamba Kristusm lehna, nom henoi si sewonam provavm. Atamna bumbrisilla hemba indkumbiva dalnata, heva os Kristusnana indkumbiva beswonamba av. \v 15 Wo heva os Sesoana wavrava snamba owai, temba Atamna indkoklava lohnamba. Manara, mindnam indhanamba sihavna no hena bumbrisillava, no mongawa indhanana indkoklara. Wo heva os Sesoana wavrava mendeklinonoa prunna. Wo noinda Sesoava indhanamba mindnam ambo nis wavrava vovhueinna, manara, Yesus Kristusva hemba undalm vewol vena. Noinda Sesoa pimba indhana windel maimba nengsmoa ona. \p \v 16 Wo eva Atamba mongal indkoklava venamba, wo sismba Sesoava nonglana, ona, owai, indkokla vev osva. Heva os Sesoana wavrava pimba beswonam kolvrowol wohvev. Manara, indhanamba indkoklava mindnam vivna, wo heva os Sesoa hevna wavrana pimba indhana windel maimba nengsmoa ovna. \v 17 Mongawa indhana indkokla vena, noinda indhanamba indkumbimba sihav. Heva os daipotava hemba nomba Sesoava temba wavrava vovhueinvpa ambo nism, hev hemba nengsmoa ov, osva indhana windel maimba. Wo noinda himba si tanam iaevvav undnonoava, wo king kuwulalmsna avra, wo vivra no indhanarinina wevolm, Yesus Kristusnanangas. \p \v 18 Eva osta, mongova indkoklava Atamnamba kin wulprunv, indkumbim sihalm. Wo heva os no mongal monana, mongova besalva venamba andrava nomba Kristusva, indhanam wolana, indhanam indkumbim kekaiv vev, osm Sesoava hemba nengsmoa ovra, indhana windel maim. Wo noinda himba undnonoa iaevv. \p \v 19 Mongawa indhana puhaongva velaihakoho vena Sesoana moamba, wo noinda indkumbimba nombsapena pueilkolamsnamba indkoklarava Sesoana novrava. Wo heva os no mongawa monana mongawa indhana wohhellena Sesoamba, wo indkumbiva si noinda beswonamba avra lehrava. \p \v 20 Lohohmomba prona, indhanam singthalm indkoklanam. Memba osm, pivva nonora av, osva pivva indhanakokla. Heva os nonamba indhanamba wohindkokla ovothovnamba indkoklarava, wo Sesoava esvema hemba wavra vovhueinna. \v 21 Pinamba indkoklava doa mongawulm wohdeuhphunna, sihalm pivm. Manara, himba king kuwulmsna pimba ondal ovrav. Wo heva os Sesoava wavrava vovhueinv esvema. Noinda himba pimba nengsmoa ov, indhana windel maimba. Wo pimba si yunalm wohavav pivna mendeklinana Yesus Kristusnana. \c 6 \s1 Pimba Doa Dalna Kristusmongo Krusesra. \p \v 1 Wo es hevpa yimba os ningvma, kaoa ambo osangas indkoklaoa wohvewuvmona vevra, wo Sesoava si osva kamba esvema wavrava vovhoaomana vinvra? \v 2 Owainonoa, manara, pimba dalna pivna doaramini indkoklara, ten piv nona avnam. Wo noinda es hevpa eva pimba osangasva wohavav indkoklanamba. Memba osm, indkoklava pimba king kuwulmsnamba ondal ovravavmoa. \v 3 Wo yimba maivithivma, osva pimba doa nihra pepavena Kristusinda, nonam pivm awothowol vivnam? Wo hena dahalva doa pimba wohksavhoana. Memba maim osm uvra, pimba doa vendkal vina hemongo krusesra. \v 4 Wo eva osta, nonamba pimba awothowol vivnamba, hena dahalva doa pimba wohksavhoana, maim uvra, pimba doa singvevrana hemongo mongawulm. Pimba doa henahonamba singvewol vinamba, osm pivva osva avra nemel undna, os ten Sesoa hevna besalna keknasowolna Kristusm wolaihaphonam pokamarini. \p \v 5 Kristusmba dahana, wo pivva eva doa pelkleihamnanata Kristusmba, dalalmbata. Memba osm, pimba pivna indkoklanamba avmoa daipotava. Wo pimba si eva osta mumushhoa vruwulangavav, hemongo phosoholmba pokamariniva, osva himba temba venamba. Memba osm, pimba nemelundnam alm. \v 6 Manara, pimba nonora av, osva doaraminiva undkoklava pinamba doa simind vina Kristusnahonam krusesra. Honamba memba, osm pinamba indkoklava si pimba ondal ovravavmoa, maim oi, kuwul ondal ovrav hevna ombandhana andranindrinim. \v 7 Manara, henomba dahavrava, himba doa hevmba kilumbshuai indkoklana newondriniva, himba hengava nengvmoa nomba. \p \v 8 Tanam, pimba doa nonora av, osva pimba doa Kristusmongo dalna. Wo osoa pimba vei, nonora av, osva pimba si aevulvra sna undna, hev ten nona wohavm yunalm. \v 9 Kristusva phona pokamarini. Wo pimba nonora av, osva hemba hengava si dahavavmoa. Manara, dahamba keknasowolhui lohv, hemba piapahalmba. \p \v 10 Tanam, nonamba Kristusmba dahavnamba, hemba dahana, indkokla vrelm indkoklana keknasowolm, nona pim newond ovravm. Himba honamba vena doa mongawulmangas, osm yunalm sewonam, sewonam. Himba daipotava wulav nemel undva, wo henamba nemel undva di kleihalohv Sesoainda. \v 11 Wo no mongawa monanata yeoa eva pevmoa ishuvrata, osoa pimkowa doa dalna indkoklana andrasowolla, wo aevulv Sesoamongo Yesus Kristusnana. Noinda pimba ningvmoa, indkokla velmba. \p \v 12 Wo noinda osva manam yimba nihva wuleihimnivav indkoklamba, newond vrelmba yemba huiva petharava. Yimba manam vivra nomba manimani yena pevna indkoklamba, temba yimba ninginvrava, velmba. \v 13 Noinda manam yimba pevna nihtovpa sahonamba wileisilvra, andra venalmba nonamba indkoklamba. Manam yimba pevna nihmba wileisilvra, osva ovra, mana vema ambo nonam manam manam velm, heva os owai, pevm weruswilu Sesoaindam. Os vivm, indhanam ten dalnam, veiva, men daipota avm henga. Noinda nihminivm pevna nihoa Sesoam nom, osm manam manam velm besalm. \v 14 Noinda indkoklava si duangalmba luhunvramoa yenamba, manara osra, yimba Sesoana wavrana av. Henapopol yimba si wohavra beswonamba. Yimba avmoa lohohmosingiva, pevmba lomohwol velmba. \s1 Pioa Alohra Besal Wevsana Andranindilm. \p \v 15 Wo pimba si es vivra? Es hevpa pivva indkoklava vewuvmona vevrama, manara osra, pivva av Sesoana wavrana keusingi, lohohmona keusingiva owai? Owai. \v 16 Yimba tit vivma, osva nonamba yimba pevmba werombroh vivrava, osva ovra, andranindrini wohengv mongom, wo yimba temba doa wohnilhai ombandhana andranindrinielm henona. Indhanarinimba nomba yimba wohengvrava temba hemba, himba temba yena duangalm lohv. Noinda pev ambo ora, ye indkoklam engv, ora ye Sesoam engv. Indkoklava daham pulprov, heva os engalm Sesoam vinv, osm indhana windel avra. \p \v 17 Nemetva doarava yimba indkoklana andranindilm avna, indkokla yemba wondiavna. Wo heva os pimba umniv Sesoam nona, os yimba lehra, manara, yimba keknam temura wohengiv besalnemelmomba, nomba yemba temba numhowol vivnamba. \v 18 Noinda yemba doa kilumbshuaprana indkoklariniva beswonam, wo doa daipotava yimba besal wevsana andranindilm av. \p \v 19 Kava ovrev honamba olhmomba, manara, owai, es eva yimba levrapivolvav ombamba. Nemetva doarava yimba pevna nihva wileisilvna, ombandhana andranindilm indkoklanam eva wevsakoklanam. Yimba wohamnavna wevsakoklamangas keknamba. Wo no mongawa monanata yeoa daipotaoa pevmoa kihivm besal wevsana andranindilm. Wo yimba si osva wohavra Sesoanangas. \p \v 20 Seilmba yimba indkoklana andranindilm avna, wo wevsabesalmba yimba wohtit vrivna. \v 21 Noinda yimba manimani vivna sahoklal, wo daipotava yemba henga lou vinv noindava. Manara, temba nomba manimani, wohdalalmba noinda prov, wo vuhemba si yemba luhunvavmoa Sesoaindava. \v 22 Wo heva os daipotava yimba hengava indkoklamba vewuvmona velmba ningvmoa, wo doa nilhaprana Sesoana andranindilm. Honamba und wulprunv yemba, noi osm Sesoam wohengalmangas. Wo honamba daswolv yemba, undva noi yunalm nonam alm. \v 23 Nonamba mongova indkoklava vevrava, himba nendkond vrev, nom ten indkokla wulprovm, daham. Wo heva os owai, Sesoava daswolv pimba ambo nis und, noi yunalm alm Kristus Yesus pivna mendeklinamera. \c 7 \s1 Mongova Men Olhmomba, Yimba Doa Indkoklana Andranindilmba Avmoa. \p \v 1 Seh, yimba indkumbi pev nonora av Mosesna lohohmomba. Wo yimba nonora av, tanam nomba lohohmomba indhanarinimba moana ovrev, himba mendahva novkakava lohvpa. \v 2 Noinda ungevliriniva tlarava vongavrava, nonamba tlalva mendah novkaka lohmanavra. Wo heva os henamba tlalva dahavrava, wo osva doa himba kilumbshuai, himba avmoa lohohmosingiva hengava, no ango evrowolmorava. \v 3 Wo heva os himba mongona tlarava hengava vongatava, osva mendah tlalva lohmanavra, lohohmomba os ona, himba indkokla vev ongariskuimba. Heva os tlalva dahamnatava, wo osva himba manapenam, vaomana vevra nomba. Wo himba mongona tlarava vongatava, osva tlalva dahamnarava, himba temba ongariskui vevmoa. \p \v 4 Seh, honamba olhmonamba plalva os lohv, pimba daipotava indkoklana andranindilmba avmoa. Kristusna dahalva doa pimba wohksavhoana. Memba maim osm uvra, pimba doa vendklal vina hemongo krusesra, dalalm. Noinda pimba doa kilumbshuaprana lohohmosingiriniva. Wo daipotava yimba av mongo indhanarinina. Yimba av henona, ten phonam henga pokamarini. Pimba indkumbiva Kristusna nom, osm pimba andrava vinivra Sesoam. \p \v 5 Seilva nemetva pimba engivna pivna doaramini undm mendah. Noinda lohohmomba pimba ovravna, sahaposwomba vewuvmonalmba. Wo nomba manimani sahoklalva, pina nihmba he moanamba ovravna, osm manimani memba pivva vivpa, ambo noi dendwola wulprunvm, pivm dalalm. \p \v 6 Seilva nemetva lohohmoa pimba kekaiv iavna, os ovna, buinind. Wo heva os Sesoava doa pimba kilumbshuawol vena lohohmosingiriniva, maim uvra, nomba doaraminiva pinamba undva doa dalinna. Wo daipotava pivva andra viniv Sesoam nemel monana, kolol monanamba owai, noi lohohmonamba temba novol velohvpa. Daipotava pivva andra viniv Sesoam nemel monana, Sesoasongolnana. \s1 Manimani Honi Petharini Monamba Pinamba Hiluvla Vrinv. \p \v 7 Yimba ata maim os ningvra, kava dihi os ov, vei, indkokla, eva Sesoana lohohmoa mongal lohv? Owai, lohohmomba besalangas, manara, himba mona, kava lihalmba, osmba manam indkoklava uv. Kava owaimomolmba, ata lihavavmoa, osva manam uv, osmba mana vemam nengv sahoklalm, lohohmomba osva omba owai vetava, yimba manam muemb hleinvra owapevna mana vemamba. \v 8 Noinda kanamba doaramini undva indhanarinimsna lohvna, monamba silelvna, nom Sesoana lohohmonam vevralm, kam nonam tuholm, osm und vevra nom muemb hleinvra owapevna mana vemamba. Wo osva kava indkokla velm vena, manara osra no moara. Wo heva os no lohohmohuiva, kana doaramini undva eva mani vevav hevhova, kamba tuho ovrelmba, indkoklamba velmba. \p \v 9 Seilva kava titnam lohna lohohmohui, venamba, sism kava lihana lohohmomba nanovna. Wo heva os nonamba lohohmonamba moamba promnavnamba kamba, wo doa os kana doaramini undva helgang vovhoavna henga indkoklaram. \v 10 Noinda kamba maim ona, dahana doa, ona, kava mindilmsna lohv Sesoana novrava, manara, no indkoklava. Nomba Sesoana lohohmomba, kava onengvna, undm wulprolm, kava doarava beswonamba engtava. Heva os kamba kavmba nomba moamba wulpromnana, dahalm. \v 11 Nomba kana doaramini undva indhanarinimsna lohvna, wo monamba silelvna, kam indkokla vrelm no lohohmona, osm dahara. \p \v 12 Noinda pivva nonora av, Sesoana lohohmomba hevnamini prona. Wo nomba manimani temba lohvpa lohohmorava, temba Sesoana hevna, besal hevm lehrangas. \v 13 Wo es hevpa honamba lohohmomba hevm besalnonoa, heva os himba wulpromnav dahalm kamba? Owai, kana undkokla kamba helvakomandhana. Lohohmomba wuhhoa, wo kavna undkokla kamba helvakomandhana, memba osm vena, kava nonglavav nomba kavna undmba, osva ora, snal lohv. Hona monana kava osva nonglana, undva pholva kanamba, mana vemamba velmba sahoklalmba, owai, sahokla wohvev Sesoana novrava. \s1 Pinamba Almba, Mani Indkokla Vrinv. \p \v 14 Pimba nonora av, osva lohohmomba Sesoana moalamang, Sesoasongolnamini. Heva os kava owai, engvmoa Sesoasongolmba beswonamba. Manara, kana doaramini undkokla wuldavoha ovrav kamba, os ovna, kava hena andranindrini. \v 15 Noinda kava beswonamba levrapivongovmoa, osva manawusra dihi kava vev, nomba kava vevpa. Kava vevna sahoklalva mana vemava, kava nengvnamoa, nomba velmba. Wo kava vevnamoa besalva mana vemava, kava nengvna, velmba. \p \v 16 Heva os nonamba kava osva ovpa, memba sahonam kava vev, wo yunam temba osm kava os ov, nomba lohohmomba besal. Manara, kanam indkoklam bambara ovrav. \v 17 Wo noinda kava lihav, osva nomba temba kavpa owai, memba indkokla vev. Temba kana undkokla vev nomba, noi ten kam wohmoh ovravm, noi andra vev honamba. \p \v 18 Noinda kava nonglav nomba, osva mana vemava besalva yithalohvmoa kaindava. Kava osm ov, owaimomolva, mana vemava besalva lohvmoa kana undkoklarava. Manara, kava nengv, manam manam velm nom besalm. Wo heva os owai, kava vevmoa nomba. \v 19 Kava vevmoa manimani besalva, nomba kava velmba vevpa. Heva os kava vevna noi sahoklal manimani, nomba kava nengvnamoa, velmba. \v 20 Tanam kava vev, nomba temba kava osmba velmba nengvmoa. Noinda kava nonora lohv, temba undkokla yithalohv kaindava, noi vev nomba mana vemava sahoklalva. \p \v 21 Wo doa kava nonora lohv honamba, osva noi kamba ningiwulavna, nonamba kava velmba vevnamba beswonamba, wo undkoklava kanamba monamba hiluvla vrevna. \v 22 Kana kavna nowollava kava wohindk vethav Sesoana lohohmorava. \v 23 Wo heva os kava nonglav, lohohmomba mongo andra vev kana nihrava. Nomba lohohmomba daosm laus vrev, indkokla vrelm Sesoana lohohmom, nom kana nowolla noi sihavm. Nomba mongova lohohmomba, temba andra vevpa kana nihmerava, kana undkokla, wo nomba lohohmomba kamba wolaiha sihavna hevna buinindrinielm, noinda kava indkokla vevnamba. \v 24 Noinda sem hevpa kava sna indhanariniva lohv. Wavrapeto, an si kamba lopslahavav hona nihrava, temba kamba waingavpa, dahalmba? \v 25 Sesoa si vevav. Noinda kava hemba os omnav, yimba lehra kamba lopslahanamba Yesus Kristusnana pivna mendeklinana. \p Noinda kava nonora lohv, osva kavna nowollava kava lohvna andranindrinielm Sesoana lohohmorava. Wo heva os kana kavna sahaposworava kava andranindrinielm lohvna kavna undkoklanamba. \c 8 \s1 Kristusva Doa Kelvapingana Sahaposwova, Wo Lotvna Sesoasongolnana Pimba. \p \v 1 Wo daipotava himba nomba temba avpa Kristus Yesusindava, Sesoava hemba si lesvhoawol vevavmoa, osva indkokla vivna himba. \v 2 Sesoava pimba lesvhoawol vevmoa, osva ovra, indkokla vivna, manara noinda osra pimba Yesus Kristusna, wo noinda Sesoasongolva doa pimba wulprunna und nemelva, nonamba almba. Wo eva osoa pim vena, kilumbshuawol vena beswonam pivna indkoklariniva, nomba temba aiwo provpa, osva vei, undkoklana alm, eva dahalm. \p \v 3 Sesoana lohohmomba keknamba lohvnamoa, pimba lopshalmba, ambo sena kleihalohvna. Maim uvra, lohohmomba oi vovhueinna pina pivna undkoklara. Wo heva os Sesoava vena, nomba lohohmomba owai vevavpa nomba. Himba wolaihaprana hevna ombolmba hona petharamba sna mongawa nihna, men piv pivm wileisilvm sahaposwora. Himba wolaihaprana hevna ombolmba, pim kilumbshuawolalm pivna indkoklarinim. Wo osva Sesoava kinwonda hohlomnavna hevna ombolmba pina indkumbina vhoramba. \v 4 Himba vena honamba, osm pimba osva beswonam avav, nona hevna lohohmoa ten ishovm. Daipotava pimba avmoa, engalmba pivna undkoklamba, heva os pimba av, engalm Sesoasongolm. \p \v 5 Henomba temba mendahva engivpa hevna undkoklamba, nengavnangva vriv nomangas mana vemam, ten hevna undkoklava nom nengvm. Wo heva os himba nomba avpa, temba engalmba Sesoasongolmba, nengavnangva vivriv nomangas, ten Sesoasongol ninginvm hevm, velm. \v 6 Indhanarinina nengavnangmba wuldavoha vretava hevna undkoklarava, wo dahamba ten mura lohv. Wo heva os hena nengavnangva keknamba Sesoasongolnanamba lohollava, wo ten mura lohwolv und, eva undwonam alm. \p \v 7 Honamba memba, noinda osra indhanariniva nengavnangva wuldavoha vretava hevna undkoklarava, temba doa himba indkokla vrev Sesoamba. Himba nengvmoa, Sesoana lohohmomba engalmba. Manara, himba owai wohvev, engalmba Sesoana lohohmomba. \v 8 Noinda pimba wiyera av, indhanamba temba amanamana vevpa hevna undkoklanamba mendahva, wo himba osva vivmoa, honinda Sesoaoa indk vethara. \p \v 9 Wo heva os yimba avmoa pevna undkoklanamba. Yimba av Sesoasongolnana, manara, Sesoasongolva einv yeindava. Wo heva os mongova puehallava nisva lohollava Kristussongolhuiva, wo himba owai, lohvmoa Kristusnamba. \v 10 Tanam, yenamba nihva si dalowinvra, noinda osra pevna sahaposwora. Wo heva os Kristusva einv yeindava, wo noinda osva Sesoasongol daswolvra yemba undva. Manara, Sesoava yemba doa indhana windel maim nengsmoa ona Kristusnana. \v 11 Sesoava wolaihaphona Yesusmba pokamarini. Sesoasongolva einv yeindava, wo himba si eva daswolvra indva yena nihrava, nomba temba dalowinvpa. Sesoava memba, noi ten wolaihaphonam Kristusm pokamarini. Wo himba si daswolvra indva hevsongolnana, nomba temba sihengu vinnamba yena nihmba. \s1 Pimba Sesoana Towandalnonoava Av Sesoasongolla. \p \v 12 Seh, pimba manam wuleihivav monamba, nomba pivna undkoklava temba undva vivpa. \v 13 Yimba pevmba mana vemarava tetohla vretava, pevna undkoklava nomba nengvrava, wo yemba si wohdahavra. Wo heva os yimba vevratava, Sesoasongolna kolvralva, wuleihalmba, mana vemamba sahoklalva yimba vevpa, temba doa yimba tanam und besalna si wohavra. \p \v 14 Manara, Sesoana towandnonoava, hind noi ten nih vithimnivm Sesoasongolm, osm kamba deisumbindavra. \v 15 Sesoasongolva, noi memba piv dumbvnam, nomba owai, temba yemba ombandhana andranindrinilmba vewol vevpa, Sesoanapenamba hengava. Sesoasongolva nomba doa wikik vewol vena pimba Sesoana otovotalalm. Wo no Sesoasongolnana pivva os uv, ara, kana ara. \p \v 16 Wo Sesoasongolva himba hevpa pivsongolm otuhtv, olmba, osmba kava Sesoana otovotal. \v 17 Pivva Sesoana otovotalva av, wo noinda pimba si osva dumbvra awothowolva, Sesoava temba pimba ieinvpa. Pimba si dumbvra honamba mana vemava Sesoanaminiva mongawulm Kristusmongo. Wo heva os pioa boasna kinm lopsho vrelohra, os ten Kristus vrenam, wo pimba si os vuhebesallava avav, osva Kristusva temba avpa vuhebesallava. \s1 Pivva Si Sewonamba Vuhebesallava Avav. \p \v 18 Daipotava pivva kinm lopsho avramana vev. Wo heva os honamba owai, ambo ombakolalm, lohohrava elohvmoa, vuhe mendekli besaliva, nomba temba pimba si daswolvavpa. \v 19 Manara, manimani memba Sesoava venamba, leleng velelohv nambaim nom, nonam Sesoa si pim hevna otovotalalm ambaram pusvund vevavm. Wo pethanindva vavawonam undva vriv mindnam, osmba vevra. \p \v 20 Manara, manimani memba Sesoava venamba, doa nilhaprana sahoklalalm, mueisowa vepev. Honamba heva hevpa ombamba venamoa. Himba noinda osra vena, Sesoava hev nengvna osmba. Wo heva os lohvna honamba nengavnangva, \v 21 nomba manimani memba Sesoava venamba, si sewonamba beswonam yunalm wohlohvav, mueisowa vehui. Nengavnangva lohv, osva manimani memba Sesoava venamba, si beswonamangasm lohvra pinahonam, Sesoana otovotalmongo, maim uvra, buimerini pulvov. Wo osva pimba si avra Sesoana pusambanakambara. \p \v 22 Pimba nonora av, osva manimani memba Sesoava venamba, doa nilhaprana sahoklalalm, mueisowa vepev. Noinda veiva, daipota men, hev kenga sangana ovowov, os ungevlirinim ten kelathamnavm, otolm lengalm. \v 23 Eva manimani memba Sesoava venamba, nongasva owaita, heva os pivva eva nihsesoava ieuvmona vevta pivna nihmerava. Manara, pimba av Sesoasongolnana, noi ten Sesoa hesnal pimba daswolnam. Noinda pimba Sesoamba nengviluwuv, hengava pimba daswolalmba, hevpa pimba temba unnamba. Heva os mendah pivva nihsesoana avpa, kengasanganangas owov, nom nengviluwuv, Sesoava si pimba ambaram pusvund vevav. Memba osm, Sesoava si pina nihmba weihaloh vewol vinvav indanam henga, osm doa beswonam lohvhoaprara. \p \v 24 Pimba doa lopshana, wo heva os pimba nengviluwuv mendah nom, Sesoa ten unnam pim. Pimba mendah dumbvmoa, manara, mongova doa vrallava, hengava manam eva himba nengvelowovra. \v 25 Noinda pivva nengviluwuv nom manam manam, men piv mendah nohui avm, vuhebesalhui. Pivva nengviluwuv hemba mendah indwonam. \p \v 26 Wo eva Sesoasongol kolvrav pimba. Pivva ambo plasra endkav, undnahonamba keknamba almba, heva os Sesoasongol kolvrav pimba. Eva pimba nonorava avmoa, osmba es sembayang vewol viv, pivva os vivra. Wo heva os Sesoasongol hev ishomnav Sesoamba piindamba, sahovrowonilm piindam Sesoamba. Memba osm, Sesoasongolva ishomnavpa Sesoamba sna moana, indmera piv nom ten vrivm, bambanam ishohui. \v 27 Sesoava wohnonglav, osva ov, noi indhanana indmerava luhungu vinv. Wo himba nonora lohv, osva ov, noi luhunv Sesoasongolna nowollava, manara noinda osra Sesoasongol ishomnav Sesoamba hevtindimba osmba, osm Sesoava undva vrinv yemba. \p \v 28 Noinda pimba nonora av, osva manara manara Sesoava kolvrowol vev nom besal indhanam, henoi ten hem und vivm, eva mana vemava sahoklalva hemba ongolohvrava. Himba noi indhana, Sesoa ten kekaiv vevm, manara noinda osra himba doara nengna, honamba osmba velmba. \v 29 Sesoava kikih vewol vena hemba hevna nowolna doara, os mendah ovi pethaimba vewolnamoa. Wo Sesoava nengavnangva doara vrena, pimba Kristustindimba indkumbimba, osva himba si avav kavna otovotalnonoaoa, mongawatovna os men kana ombol lohvm. Wo osva Yesus si hev yiveltowandva luhunvav hevna towandaslalnamba. \p \v 30 Sesoava doara kokolma vrinna nengavnangva hemba, sna mongawa nengavnangna, men kana ombol lohvm. Wo nomba himba temba kokolma nengavnangva vrevnamba, hemba doa kekaiv vena hevelm. Wo hemba nomba, himba temba kekaiv vevpa, wo himba nengsmoa ov, indhana windel maim. Wo hindmba nomba, himba temba osva nengsmoa ovpa, himba doa hevna und besal eva nihil mendekli daswolna hemba. \s1 Sesoava Pimba Undalm Vewol Vev Yesus Kristusnana, Wo An Eva Si Ovovav? \p \v 31 Pioa beswonam ningminivra, tanam Sesoava pimba nihra wonvev, kolvrowolalmba, wo an eva pimba osva indkokla vewol vevra, mava pim pepehmoa ishunvav? \v 32 Sesoava hevna ombolmba ovonamoa, pimba kolvrowolalmba. Himba hemba kihpieinna pimba indkumbimba hevna ombolm. Wo noinda pimba nonora av, osva Sesoava si tanamolnam singthavav osva manam manam pimba Yesusnana. \p \v 33 Noinda osva an eva si wetat owol vevav indhanamba, nomba Sesoava temba hemba kikih vewol venamba? Owai, an eva mongova. Manara, Sesoa hev nengsmoa ov pimba, osva indhana windel. \v 34 Wo an hevpa si osva ovov, Sesoatindiva indkokla viv? Owai, an eva mongova osva ovov. Kristusm Yesusmba doa dahana, wo heva os nongasva eva owaita. Wo hev vena, phona henga pokamarini. Wo doa daipotava himba av Sesoana nihanasis pina vuheram, wo sahmanowomnav Sesoamba piindam. \p \v 35 Wo es hevpa mana vemava pimba pilindawol vevavma indakondava, nominiva Kristusva memba und vewol vevpa pimba? Kinka, eva mana vemaka noi mongo? Pivva pondava innehuiva atava, mava malohuiva, mava kin pi pulangai, mava dahalm mura proi, wo es hevpa honamba mana vemava pimba putindengu vevavma indakonda Kristusnaminiva? \v 36 Manara, os novol velohv Sesoana doaramini tombaimorava, \q1 Sesoanindva os umnina, kava doa yetindi av, kinmba kava pulangav, noinda kava dalalmangas av. Indhanamba kamba sipsipmsna nungeilv, ov, ambo miklewolalmangas, lelhmba owai. \rq Buk Song 44:22\rq* \m \v 37 Wo heva os memba honinda manara manara kindava, pivva doa kuvhoawol vina Sesoanana, hehoni men doa pim und vewol venam. \v 38-39 Tanam kava nonora lohv, osva owai, mani eva si pimba pepemowolvavmoa, hona und vewolalliniva, memba Sesoava pimba vinvpa. Dalalmba owai, vavatannamba loholmba owai, ovsongolnindva owai, pethanindna valsongolva owai, wohtit vovhoav ambo. Mana vemava men hui petharava, owai, eva si sewonamba lohvavta, owai. Mana vemava keknasowolva owai, osva vera, sena eva hui pethara. Honamba mongova mana vemava si pepemowolvavmoa pimba, Sesoana und vewolliniva, nomba temba lohvpa Yesus Kristusna pina mendekli-indava. \c 9 \s1 Polva Duus Vinv Israelnindmba Owalmba. \p \v 1 Kava Kristusnangas wohlohv, wo kava noinda ishunv yemba tanamba. Kava moamba kokovmoa, kanamba nihvavkva naengho vrev Sesoasongol, wo he ishumniv kamba, osva kava moamba kokovmoa. \v 2 Elsus kava Israelnindmba duus vewol vawov, wo und vewol vev mindnam, manara, himba Kristusmba undnahonamba lovahmanavmoa. \v 3 Kava undva nengvna, osm kava kolvrowol vev kavna Israelnindm aratindim, kavtindim. Wo ka vei, os nengv, Kristusoa kamba kovopingara hevtindinaminioa, osm verava, ora noi kolvrowol vevav hemba, wo himba osva si Kristusmba lovahthamnavra. \p \v 4 Himba yunam temba Israelnind. Himba Sesoana pusvundthoawolal towandal. Himba doa nunglina Sesoana pusambakambamba. Noinda himba wulaevulv moamba, noi Sesoa hev ten wonishonam doara. Sesoava ovrahunna hemba Mosesna lohohmomba, wo eva sembayangna wevsam besalm. Wo Sesoa vena, osoa ovlahinna hemba hevna moamba. \v 5 Henamba simbepolva doaraminiva hevm mendeklinonoa ana nihil mendeklina. Wo himba os lohna notindiriniva. Wo hetindirinita Kristusva lohna indhanarinielmba. Kristusva eva Sesoa av, wo himba kuwul wuleinv manana manana hona petharava. Noinda pioa hemoa okuluvmona velohvra elsusoa. \p \v 6 Israelnindva mindnam Kristusmba lovahthamnavmoa, heva os kava memba osmba onengvmoa, Sesoava opelthinna hevna moamba, nomba moamba himba temba nemelalmba onamba. Wo heva os ambo mongla heva av, tanamba Sesoana towandalnonoalmba, henoi ten undnahonam amnavm Sesoam, sna undna hevna simbel Israel ten lohmananam Sesoam doara. \p \v 7 Israelnindva Aprahamna sespel av, heva os Sesoava hemba noinda osva nongalvmoa, kana towandalnonoa. Sesoa heva monglam unv, osva kana. Memba mongawamoa, temba Sesoava doarava ishomnanamba Aprahamba, osva nomba umbeindpolpevna, simbepolpevnamba, kava temba omnanamba yemba, si phovav Isaknamini, Esaunaminiva owai. \v 8 Honamba memba, osm eva indkumbima nom Aprahamna sespelma owai, Sesoana hevna towandalnonoa. Aprahamna towandalnonoava, hind noi ten avm Sesoatindinonoa, manara noinda osra Sesoava ten hev wohomnanam Apraham, osm yetindiva si avav. \v 9 Manara, Sesoava ishomnanamba Aprahamba men honam osm, \q1 Nonamba nambainonoava phovrava, kava si henga provav, wo doa Sarava si waiavra ombolmba. \rq Stat 18:10, 14\rq* \m \p \v 10 Wo memba honangasva owai, Repekava eva osoa holvorombtanata tuendisrini samblamba. Wo no tuendisrini samblana, aralva mongal luhunna, pina indkumbina simbel Isak. \v 11-12 Wo heva os hemba os lingwilna, Sesoava doara ishomnana Repekamba, osva yiveltowondva si boasalalna anglasingi lohmanavra. Honamba Sesoava doara osva ishona, mendah tuendisrini samblava nomba osva evenamoa, vena, besal eva sahoklal, owai. Sesoava noinda osva ishona, osm pimba hemba liheivra, osva Sesoava kikih vrevrava indhanarinimba, Sesoana hevna und lohvra, noindava osrava owai, manimani nomba indhanariniva temba vevrava. \v 13 Noinda Sesoana doaramini tombaimorava os novol velohv, \q1 Kava undnahonam und vev Yakopmangas, wo heva os Esaumba kava ehalla velahav. \rq Malakai 1:2-3\rq* \m \p \v 14 Wo es eva hevpa pimba honamba uvav? Wo es hevpa Sesoava lehrava venamoa osva? Owainonoa. \v 15 Manara, Sesoava os omnana Mosesmba, \q1 Kava si nesmos vrevra mongomba, ambo nis kav nengmanavram. Kava si wavra vovhoamnavav mongomba, ambo nis kav nom nengmanavram. \rq Kisim Bek 33:19\rq* \m \p \v 16 Wo Sesoava kikih vrevrava mongomba, noindava phovmoa, temba hevpa vevpa eva nengvpa. Sesoava heva hev ambo wavrava vovhoamnav. \v 17 Noinda Sesoana doaramini tombaimorava os omnana Isipnindna king kuwulmba, \q1 Sesoa omnana, ka pusvundthoav yemba king kuwulalmba. Wo noinda os indkumbiva indhanamba si nunglutithoavav kana keknasowolmba yeindamba. Wo hona monana kana nihilmba si sevra gumai vovhoavra, osva hi hi vavawonamba petharava. \rq Kisim Bek 9:16\rq* \m \v 18 Noinda pimba liheiv, osva Sesoava wavra vovhoamnavpa indhanarinimba, himba wohvev. Wo himba indkokla vrelmba vetava indhanarinimba, osva ora heoa kelsombovhol lohra, himba vevav, wo himba Sesoam keknam undnahonam lohmanam tit ovravra. \p \v 19 Wo noinda osva mongova yeriniva si kamba sahmanavav, noindava manam manam Sesoava memba pimba novna vewol ovovpa, wo manara eva himba pimba osatv pivna sahaposworava? An eva pimba si hemba olwolvav honindava? \v 20 Manam yimba osva seihminivra. Manara, yimba ambo indhanakola. Es eva indhanariniva omnavav Sesoamba, osva yimba gekala ov, yimba mongomba kikih vrev, mongomba owai. Wo osva mana vemava ovovmoa, henoi kamba weis vrena, owai, wo esm yimba kamba memba weis vrena osva? \p \v 21 Indhanariniva nomba temba vewol vevpa mana vemamba, himba wohvevra manam manam, himba nomba nengvrava, vewolalmba. Osva indhanariniva sumbva samblava tovorombtava, vevra, mongo euvvra, mana vema mendeklimangas ketha vralm, eva mongova ambo omombram euvvra. \p \v 22 Memba mongawatovna nom, osm es Sesoava indhanam vewol vena. Sesoava ambaram velahalm vena hevna wusprolm, osm indhanaoa levrapivolla kana keknasowolmoa. Wo heva os Sesoava mendah ambo taivwonam wonavna no indhanamba, himba temba hemba wusprunvnamba. Himba doa ambo lihra avna, hemba indkokla vewolalmangas, heva os mendah vruwulprovna. \v 23 Noinda Sesoava hemba novkasowa dawonam nombolna, ona, homeis. Manara, himba nengna, osm indhanaoa indkumbioa wiyera ara kana pusambakambamoa eva keknasowolm. Manara, kava doa wavra vovhueinna kavna indhanamba, wo kava vuhemba besalangas velahalm vinv hemba. \p Sesoava noinda osva ishona, himba doara doa hemba nembana, osm himba si kana pusambakambara avav. \p \v 24 Wo pimba no indhana, Sesoa ten kekaiv vevm hevelm. Himba pimba pelpawalwolv, vev, Israelnindm, eva Israelnindna meisungundm. \v 25 Noinda Hoseana tombaimorava os novol velohv, \q1 Sesoava os ona, no indhanamba nemetva katindiva owai, anamoa, wo ata kava osrava os ovav, katindita. Wo hona indhanamba, temba kava ninginvnamoa, heva os sewonamba kava hemba si mindnam undalm vewol vevav. \rq Hosea 2:1, 23\rq* \v 26 Wo no hevna kembellava, kava os unna, eva mani yimba katindi avma, wo heva os no kembelnindmba yemba kava si os unvav, yimba kana towand av. Kava Sesoa wohav yunalm. \rq Hosea 1:10\rq* \m \p \v 27 Wo Aisaiava moamba ambaram wulphunvna Israelnindmba, \q1 Hillu, Israelnindva os avna i, himba mara os avnama, ona, engal wandini. Heva os ambo snakand, Sesoava hemba si lopshavav. \v 28 Manara, noinda mendekliva doa wetat owol vena tendona onganamba huiva petharava, wo himba si ambo yuhvoh vera, hukum vewolalmba. \rq Aisaia 10:22-23\rq* \m \v 29 Memba honamba os ten Aisaia ishonam, \q1 Sesoa, himba mendekli senakembellinina valgonindva, himba doa pina sespelmba snakand nongthona ambo. Ona, si homeis wohmueisowa vevm yunalm, os ten kotasamblam muhawolnam, Sotom eva Gomoram. \rq Aisaia 1:9\rq* \m \p \v 30 Wo manam hevpa honamba memba onengvna? Memba onengna honamba, osm Israelnindna meisungundva himba lihvnamoa, osmba ora, kava lehra av Sesoana novrava. Wo heva os Sesoava doa hemba nengsmoa ona, indhana windel maimba, manara, noinda ten hev keknam undnahonam amnavnam. \v 31 Wo heva os Israelnindva doa kel tuweilvna, lohohmom engalm, osm kaoa beswonam avra Sesoana novrava. Wo heva os owai, himba nomba owolakovvna. \v 32 Himba kel tuweilvna, osmba kava beswonam avra Sesoana novraoa, honindaoa memba kava vivpa manimani. Heva os himba keknamba undnahonamba lovahthamnanamoa Sesoamba, os maim ovm, hemba di honda motkat veral vev, wo pelelovo. \p \v 33 Manara, os novol velohv Sesoana doaramini tombaimorava, \q1 Kava si velelahavav Yerusalemra honmba, osm indhanamba no motkat vewol vawovra. Memba elhon noi, osm noinda vendral vawovra hemba. Heva os himba nomba hemba keknamba undnahonamba amnavrava, himba si nomba louva vivramoa. \rq Aisaia 8:14 eva 28:16\rq* \m \c 10 \s1 Israelnindva Tit Vivna Sesoana Besalmonamba. \p \v 1 Seh, honam kava mindnamba osva ninginv, heoa indkumbi Israelnindoa beswonam noawol vera. Memba kana sembayang, kava os venav Sesoamba. \v 2 Kava manapenam kava ishunvav honamba hemba, osva himba tanam wohlihv, engalm Sesoamba. Wo heva os himba liheivmoa mona besalmba. \v 3 Himba titnam avna, himba liheivnamoa, nomba monamba, temba Sesoava indhanamba nengsmoa ovpa, indhana windel maimba. Wo himba kelva tuweilvna hevna monana, beswonamba almba Sesoana novrava. Noinda himba wulkovolmba owai vivna Sesoana monanamba, osmba honinda indhanaoa beswonamoa avra Mosesna lohohmorava. \p \v 4 Heva os Kristus wohkingpiana honamba lohohmomba, beswonam alm Sesoana novram. Wo noinda osva himba nomba temba keknamba undnahonamba amnavpa hemba, si beswonam avra Sesoana novrava. \p \v 5 Mosesva novol vena, osm alm beswonam Sesoana novrava, lohohmom engivra. Himba os ona, mongova indhanariniva himba honamba manam manam wohvevrava, si yunalmba wohavav nonapopol. Heva os es eva ata vita. \v 6 Heva os Mosesva hevpa eva os onata, monamba eva mongova lohvta, keknamba amnalmba Kristusmba, osm beswonam alm Sesoana novrava. Os novol velohv, \q1 Manam uvra yimba pevmba, osva an si vongavav senakembellamba? Nomba temba osm, an si vongavav senakembellamba, suwihalmba Kristusmba, wo waipihavra homba petharamba? \v 7 Wo manam yimba osva uvra, an si holapevav petha endallamba? Nomba temba osm, an si holapevav, suwihalmba Kristusmba pokamariniva? \m \v 8 Memba osm lohv, pinamba andrava hengava luhunvmoa, aslalalmba Kristusmba. Manara, Sesoana doaramini tombaimorava ishona, \q1 Sesoana moamba ten murapeta dihelinv yeindava doa, ten dihelv, vei, pevna mengra, eva pevna indmera. \rq Lo 30:12-14\rq* \m \p Nomba temba moamba, memba kava moalamangnindva eishovpa, osva yeoa keknam undnahonam amno Kristusmoa. \p \v 9 Noinda yimba pevna moanamba osva ollava, Yesusva mendekli, wo yimba pevna indnamba keknamba lohvrava, osva Sesoa hemba wolaihaphona pokamariniva, wo si Sesoava yemba osva lopshavav. \v 10 Manara, pimba keknam av pivna undnahonam, wo noinda Sesoava pimba nengsmoa ov, indhana windel maimba. Wo pivva pivna moana eishov, osva kava keknam undnahonam av, wo noinda Sesoava pimba lopshav. \p \v 11 Noinda Sesoana doaramini tombaimorava os lohv, \q1 Himba nomba keknamba undnahonamba lohmanatava hemba, si hemba nomba louva vinvramoa. \rq Aisaia 28:16\rq* \m \v 12 Nomba Sesoana doaramini tombaiva os ona, himba nomba, manara noinda osra owai, mongova indanamba lohvmoa, osva vera, Yutanind wulowovra, eva Yutanindna meisungund wulowovra, owai. Mongal mendekliva, memba mendekliva nona annindna annindna indkumbimba, daswolv mindnam awothowolva indkumbimba, henom ten keknam amnavm hem. \v 13 Noinda Sesoana doaramini tombaiva os ona, \q1 Mongova sahmanavrava mendeklimba, kolvralmba, si lopshavra hemba. \rq Joel 2:32\rq* \m \p \v 14 Wo heva os himba nomba mendah keknam undnahonam amnamba owai venatava mendeklimba, es hevpa himba hemba osihminivra, kolvralmba? Wo himba nomba mendah mendeklina moamba hellemba owai vitava, es hevpa eva himba si keknamba amnavra? Wo hemba mongova luhunvmoa, hemba moamba ishunilmba, es hevpa eva himba moamba si hillivav? \v 15 Wo indhanamba wolanga velmba owai vellava, domba moamba wulangeinilmba hemba, es hevpa eva himba nomba moamba eishovra si? Noinda honamba men novol velohv Sesoana tombairava, \q1 Indhanamba indk vithimnivna, osva nunglivnamba, kamba besalnemelmomba wulprov. \rq Aisaia 52:7\rq* \m \p \v 16 Noinda kava Pol os ov, Yutanindva mindnam doa hillina nemelmomba, heva os ambo espeta keknamba wohkevrina. Noinda Aisaia os ona, \q1 Mendekli, an doava moamba kevrana, memba kava nomba moashulnindva eishunvpa? \rq Aisaia 53:1\rq* \m \v 17 Heva os monglava doa Sesoana moamba kek vithiv, wo noinda osva himba doa Kristusmba keknam undnahonam amnav. Nomba moamba ahalovpa, nonamba monglava eishunvpa Kristusmomba. \p \v 18 Wo heva os kava sahmanana, os es hevpa Yutanindva ahalovma besal nemelmomba? Ahalovta himba, os ten Sesoana doaramini tombaimora novol velohvm, \q1 Henamba moamba lohmana vinvna, osva hem hem vavawonamba petharava. Wohlehra vethana honamba pethava vavawonam. \rq Buk Song 19:4\rq* \m \p \v 19 Wo henga kava sahmana, es hevpa Israelnindva levrapivolmba owai vivma? Owai, himba wohlevrapivolv temura. Wo heva os himba engivnamoa beswonamba. Noinda Sesoava hevna moamba Yutanindna meisungundmba ovrahunna, unna, Yutanindoa si noinda loukukva vevra, wo noina himba si hengava hevmba weihaloh vrepravav kaindamba, pepavalmba. Noinda seilva Mosesva os ona, \q1 Sesoa unna, kava si unvav, nomba temba himba ungundalmba avpa, osm yimba noinda musk vinvra. Eva kava si beswonam vewol vevav hemba, nom ten hina avm, osm noinda yimba si muskva vinvra hemba nonawusra. \rq Lo 32:21\rq* \m \v 20 Wo noinda osva Aisaiava pepehpetava venamoa, honamba isholmba, \q1 Sesoava Yutanindna meisungundm unna, ona, indhanamba nomba temba kamba etapewolvnamoa, heva os doa kamba amba vilina. Kava ambo kavm ambara holvonithinna indhanamba hindmba, nomba temba kamba aslalvnamoa, nonglalmba. \rq Aisaia 65:1\rq* \m \p \v 21 Wo heva os Israelnindmba hevmba Sesoava os unna, Aisaiava os ona, \q1 No nambainam no nambainam, kava ten lihra lohvna, kekaiv velmba indhanamba, nomba temba alhwol vevpa, moamba pelekopalalmba. \rq Aisaia 65:2\rq* \m \c 11 \s1 Sesoava Wavra Vovhueinna Israelnindmba Mongnindmangas. \p \v 1 Wo kava henga sahmana, es hevpa Sesoava wohpinganga vevma hevtindimba? Owai, kava kavpa Israelnindrini lohv. Kava noi lohv mongo Aprahamna sespel Bensamintindi, ten suvenganam. \v 2 Sesoava nengavnangva vrinna, kikih vewol vena Israelnindmba hevelm, mendah hemba tetwond venamoa. Wo noinda osva Sesoava hemba nombolvnamoa, owaimomolva. Tanam yimba nonora av, osva osm Sesoana doaramini tombaiva ishomnana Elaitamba no wevsam, osm es himba sembayang venavna Sesoamba, hevmba dandana vrelm owalnapenamba. Elaitava os omnana, \q1 \v 3 Himba doa yena moashulnindmba helvakomo vina, eva yena vena, altasengmba tetga viaindana. Kava kavho memba lohv moashulnindrinielmba. Wo daipotava himba doa kamba muembnavho vriv, helvakomandhalmangasta. \rq 1 King 19:10, 14\rq* \m \p \v 4 Wo snal hevpa moamba opla vremnana Sesoava Elaitamba? Hev omnana, \q1 Heva os kava doa doara nongthona 7,000pelara Israelnindmba kavalmba. Wo noinda nomba indhanamba, himba kuva kusitheimninamoa Balmba novlomossisva, hevna tihmba. \rq 1 King 19:18\rq* \m \p \v 5 Memba osm veiva, men daipota. Men ambo englavovlara lovahv kava Yutanindva, Sesoava kikih vewol venamba hevna wavranamba. \v 6 Himba hemba wavra vovhueinnamba, doa kikih vewol vena. Wo memba noindava owai, manimani temba hevpa vivpa. Himba tanamba os allava, kava Sesoatindi, nonamba manimani temba hevpa vivpa, wo osva ata pivva os uvav, Sesoana wavrava tanamba ombamba nisva luhunvmoa heindava, himba Sesoana wavranungnam andrava helvatotovna. \p \v 7 Noinda pivva nonora av, osva Israelnindva lehembvna, alm beswonam Sesoana novram. Wo heva os himba owai veloh vivna. Wo heva os Sesoava nomba kikih vewol venamba, Sesoava hemba doara doa nengsmoa ona, indhana windel maim. Wo monglamba, Sesoava hemba indkokla vewol vevna, osm ora himba Sesoamba keknamba undnahonamba lohmanamba tit ovrivra. \p \v 8 Os Sesoana doaramini tombaimorava os lohv, \q1 Sesoava daswolv indhanamba nowolkokla, osm heoa noinda tit wohvewuvra. Sesoava kolthoawol vinvna henamba novmba, osm himba nov vivramoa, wo Sesoa vena, aongnukun vewol vena, osm ata homeis ahalovm. Yunalm honamba wohvilprona, veiva, men daipota. \rq Lo 29:4 eva Aisaia 29:10\rq* \m \v 9 Wo Devit kuwulva eva os unnata sna indhanamba, himba nomba temba aongpa vivnamba, \q1 Sesoa, yeoa ambo nombolo, eksuwulvra hevna mendekli inneramba, novtotholm, osm noinda indkokla wohvilora. Ambo nombolo, hevna innetih mendekli si desvulsihavra hemba sahaposworava, wo henga sesm vinvram. \v 10 Ambo nombolo, novtitnamba auwolkoavra, osm himba nov vivramoa. Kilumbemakva tetoksa vinvra, noindava kinmba temba ianga vevra. \rq Buk Song 69:22-23\rq* \m \p \v 11 Wo henga kava Pol sahmana, nonamba Israelnindmba plel vevnamba, wo es hevpa wohindkokla vilonama yunalm hemba? Owai, heva os hevna wevsakokla ambo hevna ungundmba wulprunna, osva Sesoava ungundmba lopshana. Sesoava ninginvna, osm Israelnindva si nunglivav honamba wevsa besalmba, himba temba vinnamba ungundmba, wo si nomba henga Israelnindva muemb hlavra, osm eva kam lopsharata. \p \v 12 Noinda pimba nonora av, Yutanindna wevsakoklava wulprunna mendekli awothowolva nomba, osva annindm annindm petharava. Wo nomba temba Yutanindva owolakovvnamba Sesoana awothowolva, wulphunv mendekli awothowolva Yutanindna meisungundmba. Wo noinda osva tanam si pethanindva indkumbiva vravra, mindnam mendekli awothowolva, nonamba Yutanindva indkumbiva nilhapravrava sna indhanalmba, Sesoava temba nengvpa. \p \v 13 Wo doa memba kava ishunv yem nom daipotava Yutanindna meisungundm. Manara, kava moalamangnindrinielmba luhunv Yutanindna meisungundm. Wo kava nonamba honamba andrava vravnamba, kava si beswonamangas wohvevra. \v 14 Kava os nengv, kav kavtindimba tuhpiawol vevav, osm heoa noinda muemb hlavra, nomoa temba Sesoava vinvpa ungundmba. Wo no monana mava kava osva monglamba kolvrowol vevav hemba, osmba noinda lopshavav. \v 15 Sesoava meis haravhueinv muskonam Yutanindmba. Nonamba nomba osva vevnamba, Sesoava mongnindna sehelalm luhunvna ungundm. Wo nonamba Sesoava si unvrava hengava Yutanindmba, wo tanam nomba si wulprunvav mendekli awothowolva hemba, maim ovra, Yutanindva pokamarini henga phosohv. \p \v 16 Yimba nonora av, osva Yutanindna sembayang wevsa luhunv, nomba hevm mimiriniva rotipopovpa dembreuhvrava Sesoamba, wo nomba khuiva doa wohnilhai helmangas. Wo plalva tinamba helmangasva lohollava, wo eva tina klavoklalva nomba helmangasta. Memba olhmona olhv, osva Yutanindva indkumbiva av moainal Sesoana hevna. \p \v 17 Yimba ungundva maim oi, monglava klavoklalva oliv denwitriniva doa Sesoava hilemohla vena, wo ellapowola olivna klavoklalva doa akiliha vungu vena no seilminitra. Wo yimba eva Yutanindna meisungundva mongawatovna, osta ten noi ellapowolana klavoklal, wo no henapolna popol yimba daipotava av no englamol oliv denwitrini. Memba osm, yimba undna av, Sesoana awothowolna, os ten Yutanindna simbehumunil einnam. \v 18 Wo noinda osva manam yimba eisho ovm, osva kava doa daipotava kavna kelsra av. Owai, yimba englamol dewitrinina popol av pevna kelsrava. Englamolva yenapolna popolva avmoa. \p \v 19 Yimba ungundva si os eishovra, klavoklalva Sesoava doa hilemohla vena yunalm, wo noinda osva kava si beswonam kilihavra no tillava. \v 20 Nomba temba tanamolnam. Wo heva os nomba klalva temba Sesoava hilemohla vena, manara noinda osra himba keknamba undnahonamba amnavnamoa. Wo yimba no tillava temba liengu vevpa, temba ambo noinda pev keknam undnahonam amnavm. Manam yimba pevmba wivewol vivra, heva os ambo pepehna vivm. \v 21 Sesoava nongnamoa, no englamolna denwitna klavoklalva. Eva osva himba ata yemba nongvavmoa, yimba keknamba undnahonamba amba owai vitava. \p \v 22 Wo osva yimba doa nungliv, osva Sesoava wavrakolal av, heva os himba eva lohvta, musk vovhoalmba. Noinda Sesoava kin huhlinna, nomba himba temba kivrapranamba, hemba engalmba. Sesoava si yemba nesmos vewol vevra, yimba osangasva hemba engallava. Owaingava, yimba osrava si pevm hilemohla vivav no tiriniva. \p \v 23 Wo Yutanindva si hengava keknamba undnahonamba lovahthamnavrava Sesoamba, wo Sesoava si henga unvav hemba hevnavhoram, dom hev ten seilm amnavnam. Honamba Sesoava wohvev, osva himba hengava klavoklalalm wosalohvav. \p \v 24 Yimba meisungundva nonora av, osva nemetva yimba ellapowolana klavoklalalm wosalohna. Wo Sesoava yemba doa hilemohla vena nominiva, wo wosavna di englamol denwitra, pevna hullava owai. Wo heva os nomba Yutanindva snal klavoklal, ten phovhoangavm englamolna klavoklalmsna. Wo noinda osva Sesoava ambo si lilnam wosavav hengava hemba no hevna tillava. \p \v 25 Kava ninginv yemba, osm beswonam honamoa levrapivolo poaitamomoa. Honi si tanamba yemba kolvrowol vevav, levrapivolalmba, osmba yimba mendahva titva vivpa manam manam. Tanamolnam Israelnindva mindnam doa poavpena. Daipotava doa Yutanindna meisungundva mindnam Sesoatindilmba pelpethav. Wo nonamba Sesoava osva ovrava, doata himba sungiavhoprav, katindilmba pelpethalmba, hev si os hengava nemabavav Israelnindmba hevelmba. \v 26 Wo eva nonamba Israelnindmba indkumbimba lopshawol vevav. Honamba ten novol velohv Sesoana doaramini tombaira, \q1 Mongova indhanariniva si provav Yerusalemrini, indhanamba lopshalmba. Himba si weihaloh vewol vevav indhanamba, hindna nomba temba Sesoana moamba pilpikovvpa. Memba yem nom Yakopna sespel men suvepranam. \v 27 Wo kava si woneukvravav moamba no indhanam, nonamba kava indkoklamba kelvapinginvrava. \rq Aisaia 59:20-21 eva 27:9\rq* \m \p \v 28 Yutanindva kongsvina, hellelmba besal nemelmomba, wo noinda osva himba Sesoana ungund avna. Honamba memba vena, yem kolvrowol velm Yutanindna meisungundm. Wo heva os indkumbiva Israelnindva avna Sesoana hevna, manara, himba hemba kikih vewol vena, wo himba hemba mindnam und vewol vevna. Himba und vewol vevna, manara, doara hev moamba woneukvranam hena simbehumunilm. \v 29 Sesoava hengava weihaloh vrevmoa hevna nowolva, osmba vev, nom indhanam, hev ten kekaiv venam hevelm, eva nom manimani, hev ten awothowol venam. \p \v 30 Wo mongnanamba yimba ungundva kongsmangs vivna, hellelmba Sesoamba. Wo heva os daipotava doa av, wavra vewolna, manara noinda osra Yutanindva kongsmangs vivna, engalmba. \v 31 Wo daipotava Yutanindva owai wohvivna, hellelmba Sesoamba, manara noinda osra Sesoava yemba wavra vovhueinna. Wo heva os honamba vena, osra hemba eva si wavra vovhueinvrata. \p \v 32 Manara, indkumbi indhanamba Sesoamba hellelmba owai wohviv. Wo noinda Sesoava ambo nombolna hemba, hevna kelsombovhonahonam. Wo osm Sesoava si wavra vovhoawolinvav indkumbimba, Yutanindm eva osoa meisungundm. \s1 Pioa Okolalohra Sesoamoa. \p \v 33 Tanam manimani Sesoanamba hevm mendekli. Sesoana nengavnangna nowolnamba huti vovhoavmoa. Owai, an eva velokusathavav nomba manam manam, Sesoava nomba nengvpa. An eva levrapivongovav Sesoana nengavnangmba. \v 34 Noinda Sesoana doaramini tombaimorava os lohv, \q1 An doava levrapivongona nowolva mendeklinamba? An wulana, dembroh velmba nengavnangva mendeklimba? \rq Aisaia 40:13\rq* \v 35 Mongova anvemava vraohnamoa Sesoamba mana vemava, nomba osmba heoa henga esesmoa vevrata os. \rq Jop 41:11\rq* \m \v 36 Tanam Sesoa manam manam memba vena. Wo manimani wohphongav Sesoanana Sesoana hevna. Wo pioa hemoa okuluvmona velvohra osangas elsusoa. \c 12 \s1 Pioa Pivmoa Wohkihpiawol Velohmanara Sesoamangas. \p \v 1 Kana Kristusnind, Sesoava doa yemba wavrava vovhueinna mendekli, wo kava yemba os ishunv, dembrehu pevna almoa Sesoam. Yimba nomba vivrava, yimba Sesoamangas wohvinivra, osm noinda indk vethara. Honamba memba monanonoa Kristusnindna luhunv, sembayang velmba. \v 2 Yimba manam pevmba weihaloh vewol vivra, osva sna indhanamba hona petharava memba avpa. Wo heva os yeoa pevmoa vrepro nengavnangoa Sesoanamini nemeloa. Wo yimba osva beswonam nengavnangva vivrivra, nomba temba Sesoava ninginvpa yemba. Wo yimba si levrapivolvav, osva mani besalva, wo Sesoava indk vethav, osva ora, doa himba hevna kelsra av. \p \v 3 Sesoava kamba vraohna moainal andrava, museram moam isholm. Wo noinda memba kava ishunv yemba indkumbimba, osva manam yimba osva ningvav, kava indhana windel av. Yeoa pevm boasna nungeilu, os ora, kakowa lehra av. Ningvm nom, pev ten vivnam, verava, nolhra lohvra pevna keknam undnahonam alm, Sesoa pevm ten daswolvnam. \v 4 Yimba nonora av, pimba sna nihna av. Wo pinamba nihsowosalva indakonda andra vildeinv. \p \v 5 Wo eva osta pivva indkumbi, heva os Kristusindava pivva indkumbiva mongawanih. Pimba indkumbi nihsowosalmsna av no mongawa nihrini. Wo noinda pioa pivmoa apishapisha velohra. \v 6 Pimba indkumbimba lehra vethana indakonda, osva sna nowolna, sna nowolna. Indakondakonda phov nowolva, manara noinda osra Sesoava doa pimba wavra vovhueinna. Noinda pioa indakonda andra velohra, doa Sesoava pimba indakonda daswolna nowolva. Wo mongova nowolva snamba wulluhullava, temba moashulnindriniva, heoa vrera nooa nowoloa no undnahonana, hev ten noi wulluhvm. \p \v 7 Mongova nowolva wulluhollava, kolvrowolalmba monglamba, heoa osoa eva os wohvevrata. Mongova nowolva wulluhvrava, numhowolalmba, heoa osoa eva os wohvevrata. \v 8 Mongova nowolva wulluhollava, suwenamendna vewol ovolmba owalmba, heoa osoa eva os wohvevrata. Mongova nowolva wulluhtava, daswolalmba mana vemahuinindmba, heoa osoa ambo mindnam daswolvra. Mongova nowolva wulluhtava, osva kaoa kuwulalm lohoi, heoa osoa keknam lehvra, nonamba himba luhunvrava kuwulalmba. Mongova nowolva wulluhtava, snamba undpsal luhunvra mongnindmba, sna indhanarinioa heoa mindnam wohindk vethara. \p \v 9 Yeoa monglamoa und vewol vivm pevna undnahonam, manam yimba dasalmba vivra. Yeoa sahoklalmoa wuleihu, wo heva os kek vithivm nom, ovra, honamba memba besal. \v 10 Und vewol vivm Sesoatindimoa, os ovra, pevna mongawa arana, etepevna, hamuskovpevmsna. Hemoa mindnam esvema longong vewol vevm, os ten pev pevm nesmos vrevm. \p \v 11 Manam yimba aivova vivra, kel tuweilvm andraramoa. Andra vinivm mendeklimoa pevna undnahonam keknam. \v 12 Indk vethapravm, manara, yimba indva wuleivv, os Sesoa si pimba sandhavra vuhebesallava. Undwonam avm, nonamba kinmba provpa. Sembayangnaoa ambo osangas wohlotholohvra yunalm. \v 13 Kolvrowol vivm Sesoatindimoa, henoi ten nis avm. Wonamb vevm ehalnindmoa pevna deuvram, daoh vrelm. \p \v 14 Yeoa Sesoamoa osm osihminivm hindmoa, nomba manimani sahonamba vildeinvpa yemba, osm heoa hemoa kolvrowol vera, indkokla vewolalmba owai. \v 15 Undwonam indk vithu nomongo, he ten indk vithivm. Duuswonam avm nomongo, he noi ten avm duusna. \v 16 Avm mongawulm undwonam owapevmongooa. Manam yimba pevmba tetohluhul avramana vevra, heva os sehmoaoa ovravm monglamoa, nomoa ovra, himba honamba ambo aiv snakolal amana vev. Manam yimba osva ningvra, kavangas lehrava viv. \p \v 17 Mongova indhanariniva yemba sahonamba venatava, manam yimba sesmba venavav sahonamba hemba, osva himba temba yemba venaiva. Nom osangas wohvivm, ten indkumbi ningvm os, memba lehra. \v 18 Yeoa pevnilm lihvm, alm beswonam indwonam indkumbimongooa. \v 19 Seh, manam yimba monglamba hukum vewol vivra, nonamba himba yemba indkokla vewol vivrava. Ambo dawonam ningewolalaheinu, Sesoa si hukum vewol vevav hemba hevna wusprolundna. Yimba nonora av, men tombairava novol velohv, \q1 Mendekliva os ona, kangas men lohv, hemba hukum vewolalmba, ka si sesmba vinvra indhanamba. \rq Lo 32:35\rq* \m \v 20 Wo heva os yeoa vivm honamoa, \q1 Yimba henoi-iva temba mindnamba ahai oholohvpa, wo hemba ponam dahavra, daho inne hemoa, wo hemba pehava venatava, po daohvm. Yimba osva venallava hemba, louva si snavema plothomnavav. \rq Sindaun 25:21-22\rq* \m \v 21 Yemba indhanariniva sahonamba venallava, manam yimba hemba sesmba venavav. Yimba osva venallava hemba sesmba, memba osm yimba doa temba nih wuleihamni wevsakoklamba. Yeoa heva wevsakoklamoa kuvhueivm, ten pev beswonam vevm. \c 13 \s1 Kristusnindoa Eva Engivrata Duangna Lohohmomoa. \p \v 1 Yeoa indkumbioa wohengivm duangna moamoa. Mongova indhanariniva moamba wulluhvmoa hevhova, owai, Sesoa vraohv keknasowolva, nonamba moamba wulluholmba. Noinda mongova indhanariniva daipotava wulluhvmoa, nomba moamba keknasowolhuiva Sesoanaminiva. \v 2 Wo mongova yimba himba nomba ovunvrava gavmanmba, himba wohovov, nom temba Sesoa ten ishunnam. Wo himba wuloprav hukum hevm. \v 3 Hindva nomba temba vivpa beswonamba, himba pemba vivmoa duangnapenamba. Wo heva os indhanamba nomba temba tetevulva vrivpa, heoa pem vinvra henapenamoa. Es hevpa yimba ningvmi, pepehhuiva loholmba duangna novrava? Wo nongas vivm, ovra, memba honamba lehra besal, wo duangva si yemba wivewol vevra. \p \v 4 Duangva Sesoana andranindrini, yem kolvrowol velm. Wo heva os yimba tetevulva vrivrava, wo osoa pem vivm. Henamba moamba lohv keknam, manara, himba Sesoana andranindrini, hukum vewolalm henom, ten tetevul avramana vevm. \v 5 Wo noinda osva yeoa wohengwol vivm duangmoa. Yeoa wohengivm, noindava osrangasva owai, si homeis kam hukum vivm, heva os noinda osra, yimba nonora av, memba besal, honamba manam manam velmba. \p \v 6 Wo osrata, yimba taeks diva dembhasuv vev. Duangva andra vev Sesoana, wo himba hevna nambaiva pilpiav hevna andrarava. \v 7 Taeks dioa dembhasuv vinvm duangmoa indkumbimoa, noinda osra, lohohmorava os lohv. Himba mana vemava indanamba dumbvrava yenamba taeksramba, dembhasuv wohvivm. Osoa hena moamoa mongawa aongna ahalunvm. \s1 Keknam Und Vewol Vivm Monglamoa. \p \v 8 Mana vemava yimba owapevnamba vrallava, eva yeoa henga hemoa esesm vrahota. Eva yeoa elsus daswolvm, pevna und vewoloa hemoa. Mongova indhanariniva und vewol vevrava monglamba, himba temba wohengv lohohmom Sesoanam. \v 9 Lohohmorava moamba honi lohv, \q1 Manam yimba undva vrevav tlatrinimba ungevlirinimba, kevralmba. Yimba manam indhanarinimba mongomba helvakomandhavav. Yimba manam yukovpa vivra. Yimba manam owapevnamba mana vemava muemb vinvra, dombolmba. \rq Kisim Bek 20:13-17\rq* \m Memba honamba moamba eva mongla, tanam mongalnonoa monahulumbkumbi, \q1 Und vewol vivm monglamoa indhanamoa, os pev ten pevm und vewol vivm. \rq Wok Pris 19:18\rq* \m \v 10 Und vewol velmba owai, indkokla vewol vevmoa indhanamba. Wo noinda osva nonamba yimba monglamba und vewol vellava, yimba nona Sesoana lohohmomba wohengvra. \p \v 11 Kava ishov honamba, manara, nambaiva doa dihi mura kekslala vrev, Yesusva prolmba, pimba wohlopshalmba. Lehrata, doa mani om yimba ninmba shaulanama, pulvo. Yenamba kinmba doa mura daipotava plel velm vinv. \p Nonamba pivva seilva Kristusmba keknam undnahonam wohamnana, mendah henamba nambaiva ehallava lohvnamba, prolmba. Heva os daipotava owai. \v 12 Simba doa murapeta kuk vilihapihav. Wo nambaiva doa men mura prov, pimba lopshalmba. Wo doa kivralohra pioa nomoa manam manam sahoklalmoa, temba sinamba lohvpa, wo vralohra manimani, nonam kuvhoawol velm sahaposwom. \p \v 13 Pioa doa alohra besalmonam, os no indhana ten avm upsillangas. Pimba manam vivra tihkokla, daipva hlavra. Owaimomolva diva yimba aonglasongla vevramoa, osva snanovna snanovna, daosva owai, lohvavmoa, undva sahonam vrinvra monglamba. \v 14 Wo heva os pioa nengavnangoa vrelohra, no mendekli Yesus Kristusna wevsamangas, wo pimba nomangas wohengivra. Maisasa vrivm nomoa, manimani temba sahoklalva phovpa doaramini undriniva. \c 14 \s1 Yimba Manam Lesvhoawol Vivra Monglamba, Unvra, Yimba Doa Indkokla Vina. \p \v 1 Indhanariniva keknam undnahonam lohvra, wo heva os owai, himba ambo hoahm lohvra, undnahonamba loholmba, wo manam yimba alhuvra, noindava temba pimba puerati vrivrava muserava. Owai, sehmoa ovru, waisaivolm. \v 2 Indhanariniva mongova os undva wulluhv, himba manimani nelohmana vevra innemba, wo duusvehui. Wo heva os mongo indhanarini ambo hoahm lohvra, undnahonamba loholmba, wo himba os nengv, kav naomana vev nelusangas. \p \v 3 Wo himba nomba mongova osva nengtava, kava ambo nis manimani nevra, wo manam osva nengvra, kava lehra vev, nomba temba nelusangasva hlavpa, himba owai. Wo eva indhanariniva nomba temba nelusangasva naomana vevpa, manam osva nengvra, himba temba innena tatanamba hlavpa, himba sahonam viv. Manara, Sesoava doa hemba wohunna. \v 4 Yimba manam indhanana andranindmba lesvhoawol vinvra. Heva hevna duang ata vinvra, os himba beswonam vivmi, owaimi. Wo mendeklina andranindva si vivra beswonam, noinda osra mendekli kolvrav hemba, velmba beswonamba. \p \v 5 Mongova indhanariniva os nengv, mongona nambaiva hevm mendeklinonoa, sembayang venalm. Wo monglava os ningv nomba, osva nonam nonam ambo mongawatovna, sembayang vewuvmoa venavra. Heno heno hevna nowolnaoa os ningvra, memba tanam, kava lehra viv. \p \v 6 Mongova indhanariniva osva nengtava, mongova nambaiva hevm mendekli, wo snamba indhanariniva nengmanaiva mendeklim, wo os ov. Wo mongova indhanariniva nomba manimani temba nevpa, himba eva temba nengmanavta mendeklim. Tanam himba os omnav, Sesoa yimba lehra, no innerava. Wo indhanariniva sambla undva vrowollava, innemba monglamba nelmba, venav nomba mendeklim, wo himba Sesoamba os omnav, yimba lehra. \p \v 7 Manara, indva pinamba nonamba pivmba pivna nengavnangnamba almba owai. Heva mendeklina nengavnangrangas. \v 8 Noinda pimba allava, pimba amnavav mendeklim. Wo pimba dalvrava, pimba dalmanavra mendeklim. Wo vei, alm eva dalalm, pimba mendeklina av. \p \v 9 Temba noinda Kristusmba osva dahanamba, henga pho pokamariniva. Himba honamba osm vena, he si mendekliva luhunvav, vera, men avm mendah, eva ten osihawonam. \v 10 Noinda manara yimba pevna owapevmba lesvhoawol vivav Kristusnaminiva? Wo manara yimba osva ningv, kava besal snamba, owai himba temba? Indkumbi pivva si ksulihavav Sesoana novrava, wo himba si pimba lesvhoawol vevav indkumbimba os. \p \v 11 Tanam men novol velohv Sesoana doaramini tombairava, \q1 Indkumbiva si ku kusithapramnavra kamba. Indkumbiva si os uvra, kava Sesoanonoa. Kava tanam wohav, manimani honamba si wohphovav, ona os mendekliva. \rq Aisaia 45:23\rq* \m \v 12 Wo os henoi henoi pivva si opla vrimnivra Sesoamba, noindava manimani himba memba venamba. \s1 Si Homeis Yem Owapevpa Nungeilvrava, Wo Himba Noinda Indkokla Ovethavav. \p \v 13 Wo doa pioa wuleihalohra, lesvhoawol velmoa monglamoa. Pioa pivna nowolmoa os vewol vrelohra, ata homeis viwul vevm mana vema, noi snal Kristusnindva ata homeis indkokla viwul vevm. \v 14 Kava lohv mendekli Yesusnamera, wo kava os nengv, os owai, lohvmoa, innemba hlalmba sahoklalva. Wo heva os indhanariniva nengtava nomba, osva mana vemava indkokla vev, wo himba nellava, osva himba temba indkokla vev. \p \v 15 Yimba pevna owapevna undnahonam keknam alm indkokla vewol vintava, nonamba mana vemava yimba temba nuwulungu vevrava, wo yimba temba tanamba engivmoa, und vewol velnamba monamba. Yimba manam indkokla vewol vinvra hevna undmba, no innenamba temba yimba hlavrava, wo himba temba osva nengvrava, memba indkokla vev. Manara, Kristusva dahamnana hem. \v 16 Noinda manam yimba pevna wevolmba vivra, osva ovra, memba besal, heva os monglava temba eishovpa sahonamba. \p \v 17 Sesoana nemeltindirava, innem hlalm, eva pom hlalm, owai, mendekliva luhunvmoa. Mendekliva honi lohv, alm beswonam Sesoana novram, undwonam alm, eva losnamonam alm Sesoasongolnaminim. \v 18 Himba nomba mongova andra venavrava Kristusmba, hona monanamba allava, Sesoava osva indk vethavra, eva osm si monglava indhanamba wohunvra. \p \v 19 Wo doa pioa lehalvohra nom, osm mani vev, osmba undwonam alm, eva osoa akolvra velm henom henom. \v 20 Noinda yimba manam ningvav, hlalmba innemba, nomba temba indkokla vrevpa pevna mongawa Kristusnindna, keknamba undnahonamba almba. Manara, temba yimba indkokla vrevpa Sesoana andramba. Memba innemba lohvpa, besalangas hlalm, wo heva os indkokla vev, hlalmba innemba, nomba temba monglamba deiswihawol vevpa, opulahalm, hevna kelsram alm. \v 21 Noinda men lehrava, osva manam hlavav tatamba, eva wainmba mana vemava snamba, yimba monglam daswot vivra, hlalm, hevpa himba os ningvra, memba kava indkokla viv, hlalmba hevmba. Wo noinda himba indkoklanahonamba av Sesoana novrava. \p \v 22 Yimba mana vema innemba ningtava, osva besal hlalmba, doa ambo poaita luhunda, os vera, yeinda eva Sesoainda. Indhanariniva os ovav, kakowa, himba osva vetava, hevpa temba nengvpa, lehra lohvav. Manara, sisva himba nengvavmoa, osva doa kava indkokla vena. \v 23 Wo heva os himba netava mana vemava, osva nengvavmoa temba, osva lehra vev Sesoana novrava, nelmba, wo himba indkokla vevra. Manara, noinda himba nengnamoa, noindava osva temba lehra vev, nelmba. Wo himba manam manam vevrava nisva, osva undnahonamba nengvramoa, temba eva lehrata besal Sesoana novrava, wo heva os temba indkokla vev noindava. \c 15 \p \v 1 Pimba himba nomba memba keknamba avpa undnahonamba, kolvrowol velohra henomoa, hindva nomba temba hoahmba undnahonamba amnavpa, wo noinda himba lohohsamamba othuwul wulvahvpa innena pulna tatanamba, hlalmba. Pioa hemoa kolvrowol velohra, manam pimba pivmangasva nesmos vewol vivra. \v 2 Pioa indakonda pivna mongawa Kristusnindmoa longong avramana velohra, osm hevna kelsra heoa eva arata. \v 3 Eva Kristusva lohmba owai venata hevmba, osm noinda kaoa undoa lothora. Memba honamba Sesoana doaramini tombaimora lohvm, \q1 Kristusva Sesoam omnana, nonamba indhanamba yemba sahonamba vinitava, temba himba kam indkokla vrivra. \rq Buk Song 69:9\rq* \m \p \v 4 Wo manimani temba doarava novol velohnamba, pimba numhowol velmba, osmba pivva no nengavnangna avra. Wo nomba nengavnangva pim suwenamandna vewol ovov, osm pimba si beswonam nengviluwuvra, osm Sesoava si pimba vuhebesalla sandhavra. \v 5 Tanam Sesoava pimba suwenamandna vewol ovov, noinda kava sembayang venav, osm Sesoava si yemba indkumbimba kolvrowol vevra, mongawa nengavnangnam alm pevna mongawa Kristusnindmongom, Yesus Kristusva undva vrinv osm. \v 6 Wo yimba si os apawohavra mongawulmba, wo yimba si okulivra Sesoamba pina mendeklina aral, Yesus Kristusna. \v 7 Kristusva yemba wohpepavena nihra, wo eva yeoa os pepeiviuta pevna mongawa Kristusnindmongom nihra. Honindava si indhanamba Sesoamba okulivra. \p \v 8 Kava men yemba ishunv, Kristusva luhunvna, Yutanindm kolvrowolalm. Honamba memba, osm Sesoava temba wonishonamba simbehumunmba doarava, pimba uvra, doa tanam wohphona. \v 9 Wo hev vena, honam vena, osm nomba Yutanindna meisungundva, heoa eva Sesoamoa okulivrata, noindaoa himba temba hemba wavra vovhueinnamba. Men novol velohlav Sesoana doaramini tombairava, \q1 Devit Sesoam omnana, kava si yemba wivevra Yutanindna meisungundhovra. Kava si sangalva ovovravra, nihilm yenam okolalm. \rq Buk Song 18:49\rq* \m \v 10 Eva Sesoana doaramini tombai vena, os ona, \q1 Yeoa Yutanindna meisungundoa, yeoa undwonam losnamona ao, mongawulm Sesoanindmongo. \rq Lo 32:43\rq* \m \v 11 Wo hengava Sesoana doaramini tombaiva os ona, \q1 Yeoa indkumbioa Yutanindna meisungundoa okulivm mendeklimoa. Yeoa indkumbioa sangaloa ovuvrimnivm, okolalm hemoa nonam. \rq Buk Song 117:1\rq* \m \v 12 Wo eva osta Aisaiava os onata, \q1 Mongo nemel king kuwulva si provav Yesitindirini. Himba si provav, kuwulm wulluhunilm Yutanindna meisungundm, wo noinda himba si nengavnangva vruwuvra, osva himba si provavpa, pim kolvrowolalm velm. \rq Aisaia 11:10\rq* \m \p \v 13 Sesoava doa pimba ishunna honamba moamba besal. Noinda kava sembayang vev, osm Sesoava si os yemba pilivhoawol vevav, esvema undlotholna, eva undwonamba almba, nonamba yimba hemba keknamba amnavrava. Wo yenamba nengavnangva si os pilivhoawol vinvra Sesoasongolna keknasowolna, tanam Sesoava si pimba vuhebesalla sandhavra. \s1 Polva Ishunvna Hevna Andramom. \p \v 14 Seh, kava nengv, osva yemba doa pilivhoawol vena besalnana. Kava nengv, osva yimba av mindnam nowolnamba, nomba yimba ningvpa, nonamba pevmba monglamba numhowolalmba, osva henom henom henom. \v 15 Wo heva os kava doa novol vini yemba men honinda, nomba kava yemba osva ninginvpa, nengeuvmona wohvera. Yimba loupetava vitava, eva manapenam. Kava vei honamba, noinda osra Sesoa vraohna kamba honamba moainalva andrava, \v 16 luhunilm andranindrinielm Kristus Yesusna, Yutanindna meisungundm kolvrowolalm. Kava andra venav Sesoamba, nona numhowol vevm hevna besal nemelmona, osm nomba Yutanindna meisungundva Kristusmba undnahonam keknam lovahthamnavra, wo osva Sesoava hemba beswonam nongalvra. Os maim ovra, kava innemba suwera wohwuweihamnav Sesoam, osm noinda heoa indk vethara. Wo Sesoasongolva si nomba meisungundmba weihaloh vewol vevav Sesoatindinonowolm. \p \v 17 Wo kava indk vethav, noinda manimani memba kava venanamba Sesoamba Yesus Kristusnanamba. \v 18 Kava ata ishovavmoa nomba manimani, memba kava kavpa venamba. Kava ata nomangas ishovra, Kristus noi ten venam kana englana, deisumbi sihalm Yutanindna meisungundm, Sesoam engalm. Himba wohengivna Sesoamba, noinda osra, nomba ka vevna, ishovna, eva vevnam. \v 19 Wo himba wohengivna Sesoamba, noinda osra, mendekli andrana keknasowolla, eva mana vema mendeklim, hev nom nunglivnam, wo eva Sesoasongolna keknasowolla. Kava ishovna besal nemelmom, di Yerusalemram vranamba, venamba, wohlehra vethana kembelmba diva Ilirikum provinsmba. Wo kava os wohvipiana kavna andrava diva. \p \v 20 Manara, kava elsus nenglohvna, ishomana velmba besal nemelmomba dom no kembellam, ten hina avnam, os Kristusmomba hillivnamoa, owainonoa. Kava vevna honamba, noinda osra, kava nengvnamoa, velmba andrava, nomba mongnindva temba doava kovohlanamba. \v 21 Manara, men novol velohv Sesoana doaramini tombaimora, \q1 Hindmba nomba temba hemba ishomba owai vinvpa hemomba, si nunglivav, wo hindva nomba temba hellemba owai vivpa hemomba, si hillivav. \rq Aisaia 52:15\rq* \m \s1 Polnamba Nengavnangva Lohvna, Rom Galm. \p \v 22 Honi andrava, nemelmomba ishomana vinilmba, kamba kevrawulavna, domba prunilmba yeindamba. \v 23 Heva os doa kava vipiana kavnamba andrava huiva. Tahonmba kava doa mindnam vungana, malsowa owovnam, domba prolmba. \v 24 Noinda kava nengvna, nungsis vepralm yemba momnanam, os Spen monam kav provram. Kava si und wonlothovav yemba, wo yimba si kamba kolvrivra monarava. \p \v 25 Wo doa men kava gav Yerusalem, Sesoatindim kolvrowolalm. \v 26 Wo Kristusnindva diva Masetoniara eva Akaiara, himba moamba doa vrina nomba, osmba dim wulkusolm, innehuinindm daswolalm, nom Sesoatindim, ten avm Yerusalemra. \v 27 Himba wohindk vithivna honamba, osmba velmba, wo himba nis ambo tanam wohvinvna hemba. Wo Yutanindna meisungundva among vinvm Yutanindmba, Yutanindva os ovna, memba esesmba, temba kava hemba besal nemelmomba eishunvnamba seilnovrava. Wo noinda Sesoava hemba doa eva awothowolnamba, hilvnisna kamongo Yutanindmongo. \p \v 28 Doa kava andram boasna vipialm vev, Yeruslemnindm dim moang vinilm, noi ten hevm wulksunnam. Wo doa kava honamba vipiarava, wo kava si os gavav Spenmba, yemba momnanam nongalkohavav. \v 29 Kava nengvpa, os kava nonamba prunvavpa yeindamba, kava si wulprovav Kristusna awothowolva. \p \v 30 Seh, kava ishunv yemba, osm kam kulvru kavna andrara, yeoa kamoa sembayang vinivm. Vivm honaoa, noinda osra pina mendekliva Yesus, eva wevsa pivna, ten piv und vewol vivm pivm henom henom, Sesoasongol pimba wohtv, velmba honamba. \v 31 Sembayang vivm, osm Sesoava si kamba dandana vrevav Yutanindnapenamba diva Yutia provinsrava, noi ten Kristusm amnam owai vivm. Wo sembayang vivm, osm nomba diva kava guavav Yerusalemram, si indhanamba indk vithimnivav Sesoamba di. \v 32 Wo Sesoava kamba omnatava, osva wouta, kava si osva prunvav yeindamba. Kava si provav losnamona, wo vera, ye ka mongawulm pimba si eha vewuvav. \v 33 Wo Sesoava nomba temba himba daswolvpa, undwonamba almba, yeinda di luhunda. \c 16 \s1 Polva Hevna Sehmoa Opiprinna Hevna Sehelm Romnindm. \p \v 1 Kava yemba osm vinv, yeoa nesmos vruwuvm Vipimoa, pivna mongawa Kristusnindrinimoa. Manara, himba av mongo englamokol unguvlirini Sesoana andrarava diva kota Senkriarava. \v 2 Kava yemba os wohunv, yeoa hemoa wohpetheiu nihra mongawulm mendekli-inda, eva no monana, Sesoatindi ten avm. Kolvrivm hemoa nonaoa, nomba himba nengvrava, noinda osra, himba kamba kolvravnam, eva mongla indhanam. \p \v 3 Kana sehmoaoa ishunu Prisilaim Akwilaimoa, hemba kava wonandra vevna mongawulm Yesus Kristusindava. \v 4 Himba pemba evenamoa, hevmba dandana vewolalmba, endahawolnapenamba, kamba lopslahalmba. Wo kava hemba os unv, yimba lehra evemnana kamba, wo eva indkumbi Yutanindna meisungund Kristusnind, eva himba os unvta, yimba lehra. \v 5 Wo kana sehmoa veo, ishunu Kristusnindmba, nom ten kusolohvm hevna deuvra. Sehmoa kana kavna sehelm Epainetusm ishumnu Asia pethanindriniva, he miva phona, Kristusmba engalmba diva. \p \v 6 Ishumnu kana sehmoaoa Mariamoa, himba ehlana andra vinna yemba. \v 7 Ishunu kana sehmoaoa Andronikusim Yuniasim, kavna sengisamblam, kav ten aevulnam buira mongawulm. Kristusna moalamangnindva hemba os nengsmowohiv, indhana besal. Himba doara keknam undnahonam elohmanavna Kristusmba, kava sism lohna. \p \v 8 Yeoa ishumnu kana sehmoaoa Ampliatusmoa, himba kana sehelnonoa lohv mendekli-indava. \v 9 Yeoa ishumnu kana sehmoaoa Urpanusmoa, himba luhunv pina mongawa andranindrini Kristusna. Wo ishumnu sehmoa kana veo, Stakism, himba kana sehelnonoa. \v 10 Yeoa ishumnu kana sehmoaoa Apelesmoa, henamba doa nihilva lopetheina, osmba tanam engvna Kristusmba. Ishunu kana sehmoaoa hindm, nom ten henoi avm Aristopulustatana. \p \v 11 Ishunu kana sehmoaoa Herotionmoa, himba kana sengiel lohv. Ishunu kana sehmoaoa, nom ten avm Narsisustatana, himba eva keknam undnahonam wonamnavta mendeklimba. \v 12 Kana sehmoaoa ishunu, veo Tripinamoa, eva Triposamoa. Nomba ungevlirini samblava ehlana keknam wohandra evemnav mendeklimba. Sehmoaoa kana ishumnu Persismoa, eva himba os andra venavta keknam mendeklimba. \p \v 13 Sehmoaoa kana ishumnu Rupusmoa, himba ambo mongo indhanarini hohlal lohmanavna mendeklimba. Sehmoaoa kanaoa ishumnu hena avalmoa, himba eva anata kanamba avalalmsna. \v 14 Sehmoaoa kanaoa ishunu Asinkritusm, Vlekonm, Hermesm, Patropasm, Hermasm, eva ten mongla aevulvm hemongo di. \v 15 Sehmoaoa kanaoa ishunu, veo Pilolokusm, eva Yuliam, eva Nereusm sambla muskovnam, eva Olimpasm, eva indkumbim Sesoatindim, ten hemongo avm. \v 16 Pina Sesoatindina wevsava men, yeoa mehtat avramana vevm pevmoa. Indkumbi Kristusnindva huiva opimbinv yemba sehmomba. \p \v 17 Seh, kava yemba os unv, pepehna vivm henonapenamoa, temba wavwol vivpa pomsnamba indhanamba, osmba himba owalmba sahonam vinvra, wo henamba undva potra pihangu vinvra, undnahonamba almba. Himba ahnam pingiv moanonoamba Sesoanamba, yemba nomba temba numha vrenamba. Yeoa ehalla vinvm henapenamoa. \v 18 Wo sna indhanamba owainonoa, himba andrava vinivmoa pivna mendeklimba Kristusmba. Himba nomangas viv, noinda hev indk vethapravm. Wo himba moamba hevm besal vrivna snal i, eva newondmoa, monglanam nowolm deiswitinilm henonam, ten he tit ovrivm, osm besalm eva sahoklalm. \p \v 19 Indkumbiva Kristusnindva doa os ahalona, yimba wohengiv Sesoana moamba. Wo noinda kava indk vithinv yemba. Wo heva os kava yemba osm ninginv, beswonam nowol vrivm, nom osm mani besalva, eva os pem vivm indkoklanapenam. \v 20 Wo Sesoava nomba temba wonvevpa, undwonamba almba, wenokombawonamba owai, si yemba kolvrowol vevav, wo yimba si Setanmba pevna monglana wangtith vrivav. Pivna mendekli Yesus Kristusoa yemoa wavra vovhueinvra. \p \v 21 Timoti andranindrini, hemba kava mongawulm waiandra vevna, piaprini sehmoa yemba. Eva hehoni Lusius, Yeson, Sosipater, himba kana sengiel lovahv. \p \v 22 Kava Tertius, wo kava novol vei honamba tombaiva Polna. Kava piaprinv sehmoava yemba mendeklinambara. \v 23-24 Kava Polva henga yemba ishunv, os Gaiusva piaprinv yemba sehmoa, himba kamba vrowov hevna deuvrava beswonam. Wo eva himba Kristusnindmba indkumbimba huiva os popeng vewol velohvta. Wo vena Erastus, eva pivna mongawa Kristusnindrini Kwartus, hesambla yemba sehmoa vei, epiprinvta. Erastusva himba noi, men di kekalvho vrinvnam hona kotarinim hui. \p \v 25 Okulivm Sesoam. Manara, Sesoava memba, henoi yem men pundindva vewol venam, keknam alm no besal nemelmonam, ten kav ishunvnam indhanam, moam nom Yesus Kristusnam. Honamba moamba Kristusmomba, memba tanam poaita doara komandhalohvna, eva om honanamma, wo heva os doa daipotava ambara levraholothunna. \v 26 Sesoava doa ambara levraholothunna. He nomba memba wohavpa, os ona, wo kava moalamangnindva noi eishunv Yutanindna meisungundmba. Noi mongawamoa, ten moashulnind doara novol vewol vinam, osm himba nom engivra, keknam undnahonam amnavra. Wo daipotava himba indkumbiva doa aongsra av hona moarava, osm heoa keknam undnahonam avrava, no wevsana vivm, ten Sesoa hev und vrevm. \p \v 27 Honamba Sesoava, hengas mongal nonorava wohav. Pioa hemoa okuluvmona velohra elsus Yesus Kristusnana.