\id PHP Karrwa (Garawa) 1983, 1991 Philippians. Cleaned up after publishing, 970409. \h Phillipians \toc1 MANJIJBA NGAYU NAYINDA JANGKURR NARRINDURRI JALILI JUNGKU YAJINA BILIBAYI \toc2 Phillipians \mt1 MANJIJBA NGAYU NAYINDA JANGKURR NARRINDURRI JALILI JUNGKU YAJINA BILIBAYI \c 1 \p \v 1 Nayinda ngayu Bul baki Dimudi, ngali wakiwarr nangangi Jisus Krayiskanyi. Ngali manjijba nayinda jangkurr narrindurri jala nanganginmuku jandanyimuku Kudkanyi. Ngali manjijba nayinda jangkurr narrindurri jala jungku nananyina yajina niji Bilibayi, jala bababanyamba narrinya Jisus Krayiswanyi. Nayinda jangkurr narringi mambukamuku jurjkanyi baki narringi wakiwarrmuku jurjkanyi. \v 2 Ngaliya yanybaka mududu bulangi, ngambalanginkanyi Buwakaya Kudkanyi, baki ngambalanginkanyi Mambukanyi Jisus Krayiskanyi. Ngaliya yanybaka mududu bulangi. Ngaliya ngajaka bulanya, jabula yabimba kunyba yaji narringi, baki janarri jungku mardumardu muwa. \p \v 3 Ngayu Bul, ngayu yarrijba nayinda jangkurr najana narringi, jala ngaka mankumanku narringi, baki ngayu karu ngaki Kud, ngayu mirnarrijbangka ngayu muwa nangangi. Mirnarrijbangka ngayu muwa nangangi, yarrijbangangi nyuli narrinya nanganginmuku jandanyimuku. \v 4 Yurrngumba ngayu mirnarrijba muwa jala ngayu yanyba mududu nangangi Kudkanyi narringi. \v 5 Yurrngumba ngayu mirnarrijba muwa, wakingangi narri ngakindu nangangi Jisus Krayiskanyi. Yurrngumba narri waki ngakindu nanamunanyi jali ngayu jalannga karu narrinya nanankanyi kunybanyi jangkurranyi nanganginkanyi Jisus Krayiskanyi. Yurrngumba nanamunanyi narri waki ngakindu, ngambala karuyi kajamuku nangangi Jisus Krayiskanyi. Yurrngumba narri karu yalunya nangangi baki yuwajiwa narri karu nanganginkanyi kunybanyi jangkurranyi. \v 6 Nanankardi barri, ngayu jingkijba Kud, nyuli yarrijba narrinya nanganginmuku jandanyimuku, baki janyulu lalanba narrinya, janyulu yabimba narrinya ngiruka nangangi. Ngayu jingkijba Kud, janyulu yabimba narrinya mili ngiruka baki mili ngiruka nangangi nanankurri jalija wijba Jisus Krayis nanginkurri wayka. Janyulu lalanba narrinya, baki janyulu yabimba narrinya mili ngiruka nangangi yurrngumba barri. Nanamanji jalija nyulu wijba, baki barriwa barri miku janyulu mili waki narrindu. \v 7 Mankumanku ngaka narringi yurrngumba barri. Kudanyu ngayu maruka muwa narringi, kandimbangangi nganarri, wakingangi narri malumba ngakindu. Baki nanankardi barri yabimbayi Kudwanyi kunyba yaji ngaki baki narringi marda. Kunyba yaji yabimbayi narringi baki ngaki marda. Ngana nyuli manjijba karunki yalunya nanankanyi kunybanyi jangkurranyi Jisus Krayiskanyi, baki narrinya marda narrinyi manjijba karunki yalunya nanamannga jangkurranyi. Mirnarrijba ngayu muwa barri, jala ngayu karu yalunya nanankanyi jangkurranyi. Karu ngayi yalunya nanankanyi jangkurranyi wabula barri, jali ngayu jilalajba kajayurri yajiyurri. Baki karu ngayi yalunya nanankanyi jangkurranyi marda, jali nganjalu karrinjarrijba walu yalundu, mambukamukunyina Rumkanyi. Karu ngayi yalunya mambukamuku Rumkanyi, nanamanji barri waluwa nganjali manjijba bayungu nanginkurri. Baki nanijba barri ngala ngayu jungku nayiba brisinyina, mili ngayu karu yalunya nanankanyi jangkurranyi. \v 8 Jingkijbangka ngana Kudwanyi, ngayu yanybaka duja jangkurranyi. Miku ngayimi jujijba. Duja ngayu yanybaka. Maruka ngayu muwa narringi kudanyu barri, jungkukangangi Jisus Krayis ngakinyina kurduluna. Nanankardi barri ngayu maruka muwa narringi, barrinani Jisus Krayis nyulu marukangka narringi. \p \v 9 Ngayu yanybaka mududu nangangi Kudkanyi narringi barri. Ngayu ngajakangka Kud narringi barri, janarri mili maruka muwa nangangi, baki mili yurrngumba barri. Jalija narri mili maruka muwa nangangi, baki janarri mili jingkijba jungunkanyi mardumardu muwa marda yalundu yurrngumba. Jayalu miku ngarrangarra muwa narringi, mikungangi narriyi yabimba balki, yalu jungunkanyi ngarrangarra muwa narringi. Nanankardi janarri jungku mardumardu muwa yalundu, jingkijbangangi narri Kud, marukangangi narri nangangi kudanyu. Baki janarri jungku kunyba kulaji marda nangangi Kudkanyi. \v 10 Baki jaliyi narri jungku kunyba kulaji, baki janarri jingkijba nanda jala kunyba yabimbikanyi. Janarri yabimba ngawamba nanda kunyba yaji. Baki baku barri jalija nyulu karrinjarrijba narrinya walu nangandu Jisus Krayiswanyi, baki janyulu yanyba narringi, miku narriyanyi yabimba balki yaji, ngala narri jungku kunyba nangangi. \v 11 Marda narrimi jungku kunyba nangangi yurrngumba barri. Mikuwali yingkawanyi yabimba narrinya jungunkanyi kunyba yurrngumba. Ngawamba narringinyi mambukawanyi Jisus Krayiswanyi, yuku nyulu yabimba narrinya jungunkanyi kunyba. Janarri yabimba kunyba yaji nangangi yurrngumba. Janarri wajba Kud kunybanyi jangkurranyi narringi, manjijbangangi nyuli nangangi jandanyi, janybikanyi nangka ngambalangi. Nanankardi barri narri mirnarrijba muwa nangangi Kudkanyi, jungkungangi janarri mili wanka nangandu baku barri. \p \v 12 Ngayu karungka narrinya, ngakinmuku bababanyambamuku ngayu. Yingkamukunyi yali yabimba balki yaji ngaki, milidimbangangi ngayi yalunya nanganginkanyi jangkurranyi Jisus Krayiskanyi. Yali yabimba balki yaji ngaki. Ngananjali linjumba. Ngananjali yarrijba brisinyina. Nanijba barri ngayu jungku brisinyina, nangangingangi Jisus Krayiskanyi. Ngala yuwajiwa ngayu milidimbaka yalunya nanganginkanyi kunybanyi jangkurranyi. Baki yuwajiwa kajamukunyi yalu mankuka nangangi jangkurr. \v 13 Kajamukunyi ngarrkadabawarrmukunyi ngananjalu lalanbaka brisinyina. Karungka ngayu yalunya nangangi Jisus Krayiskanyi. Karungka ngayu yalunya, baki nanamuku jala nganjalu yidamba, karungka ngayu yalunya marda nangangi Jisus Krayiskanyi. Ngananjalu jingkijba, ngayu jungku nayiba brisinyina, wakingangi ngayi nangangi Jisus Krayiskanyi. \v 14 Jungku ngayu nayiba brisinyina, ngala yuwajiwa ngayu karungka yalunya nangangi. Yurrngumba ngayu milidimbaka yalunya nanankanyi nanganginkanyi kunybanyi jangkurranyi. Miku ngayimi marrala milidimbikanyi yalunya, ngala ngayu jungku nayiba brisinyina. Miku ngayimi marrala. Kudiyamukunyi Krisjinmukunyi ngananjali jingkijba, miku ngayimi marrala milidimbikanyi yalunya. Miku ngayiyi marrala milidimbikanyi yalunya jalili yalu jungku nanginyina yajina. Baki nanankardi barri yalu marda milidimbaka yingkamuku nangangi Krisjinmukunyi. Kudanyu yalunjalu milidimbaka jangkurranyi Jisus Krayiskanyi. Miku yalimi marrala milidimbikanyi yalunya, jingkijbangangi ngananjalu, miku ngayimi marrala milidimbikanyi yalunya. \p \v 15 Ngala kudiyamuku yalungka ngamu mankumanku ngaki, nulijba ngayu jungunkanyi walkurra mambuka milidimbikanyi yaji. Nani yalungka ngamu mankumanku ngaki, baki nanankardi barri yalungka yanyba, “Nanda milidimbawarr Bul, nyulu jungkuka brisinyina. Miku nyuliyi walkurra mambuka milidimbikanyi yaji ngala nyulu jungkuka brisinyina. Jangayu milidimba yalunya nangangi Jisus Krayiskanyi. Jangayu kudanyu milidimba nangangi, baki jangayu walkurra mambuka milidimbikanyi yaji.” Nani yalungka yanyba. \v 16 Yalunjalu milidimbaka nanankanyi jangkurranyi, jingkijbangangi nganjalu, miku ngayimi jilalajba milidimbiji yalunya. Maruka yalu muwa ngaki kudanyu barri. Ngananjalu jingkijba, wakingka ngayu nangangi Kudkanyi, baki yalu marda wakingka ngaki. Yalu milidimbaka nanamuku jala miku ngayiyi milidimba yalunya, jungkungangi ngayu nayiba brisinyina. Nani barri yalunjalu kudanyu milidimbaka nangangi Jisus Krayiskanyi yingkamukunyi Krisjinmukunyi. \v 17 Baki nanankardi barri yalunjalu milidimbaka. Ngala miku yalunjalimi milidimba balkinyi jangkurranyi nangangi Jisus Krayiskanyi. Miku. Ngala yalunjalu milidimbaka kunybanyi duja jangkurranyi. Nani barri yalunjalu milidimbaka, nulijbangangi yalungka jungunkanyi walkurra mambuka yalungi Krisjinmukuyngka. Nulijba yalu yabimbikanyi kiji ngaki, ngala ngayu jungku nayiba brisinyina. Yalunjalu milidimbaka nanankanyi kunybanyi jangkurranyi, ngawambangangi yalu nulijba jungunkanyi mambukamuku narringi. \p \v 18-19 Ngala yuku nanda. Miku ngayimi balkijba muwa nanankanyi yajinyi. Miku yalimi milidimba balkinyi jangkurranyi. Bukambiju yalu, nanamuku jala yalu maruka muwa ngaki, baki nanamuku jala yalu miku maruka muwa ngaki, bukambijunyi yalunjalu milidimbaka kunybanyi jangkurranyi nangangi Jisus Krayiskanyi. Nanda jirrinyi barri jangkurr. Mirnarrijba ngayu muwa nanankanyi. Baki mili ngayu mirnarrijba muwa nanginkanyi marda. Yurrngumba narri yanyba mududu nangangi Kudkanyi ngaki barri, baki ngayu jingkijba Kud, nyulu mankuka narringi jangkurr. Nyulu mankuka narringi jangkurr baki janyulu yabimba nanda jala narri ngajaka Kud ngaki, baki jangayu mili ngiruka nangangi. Baki nanda Kunyba Ngarndu nangangi Jisus Krayiskanyi nyulu jungkuka ngakindu kurduluna, baki ngayu jungkuka ngiruka nangangi. Nanankardi barri ngayu jingkijba nayinda marda. Baku barri, jangayu yingijba nayinda brisin. Jangayu yingijba nayinda brisin, ngala yanka jangayu yingijba nayiba. Nanamuku mambukamuku Rumkanyi, yiningki janganjalu muningka manjijba brisinanyi. Ngala yiningki janganjalu kurdanba. Miku ngayiyi jingkijba yanka yaji. Ngala miku nanda jirrinyi ngaki. Jingkijba ngayu Kud, janyulu mili wankamba ngana jalija ngaka janyba. Jangayu mili jungku wanka nangandu yurrngumba. Nanda barri jirrinyi ngaki. \p \v 20 Nulijba ngayu ngayangayiykanyi nangangi, ngambalanginkanyi mambukanyi Jisus Krayiskanyi. Kudanyu ngayu nulijba ngayayangayiykanyi nangangi yurrngumba barri. Miku ngayiyi yurlwa nanankanyi jala nyulu nulijba ngaki yabimbikanyi. Kudanyu ngayu nulijba, ngayu jungunkanyi ngiruka nangangi yurrngumba barri. Baki miku ngayiyi marrala. Miku ngayiyi marrala, ngala ngayu jungku nayiba brisinyina. Nani barri jangayu jungku ngiruka nangangi Jisus Krayiskanyi. Jangayu ngiruka jungku nangangi, yabimbakangangi ngana ngiruka Kunybawanyi Ngarnduwanyi Kudkanyi. Ngana nyulu yabimbaka ngiruka. Baki yingkamukunyi janganjalu najba jungunkurri ngiruka, baki jayalungka yanyba ngaki, “Nyulu jungkuka ngiruka nangangi Jisus Krayiskanyi. Nanda Jisus Krayis, nyulu walkurra mambuka. Nyulu yabimbaka yalunya ngiruka jala yalu durrijba nangangi jangkurr. Nyulu walkurramirra mambuka.” Nani barri jayalungka yanyba ngaki, jayalu wajba Jisus Krayis kunybanyi jangkurranyi ngakinkanyi. Nani barri jayalungka yanyba, jaliyi ngayu jungku wankan yurrngumba, baki nani barri jayalungka yanyba, jaliyi ngaka janyba winyurruwa. \v 21 Ngawamba ngayu nulijba jungunkanyi nangandu, ngambalanginyina mambukana Jisus Krayisnyina. Ngawamba ngayu nulijba jungunkanyi nangandu. Ngala ngayu jungku nayiba wayka jambana, baki nyulu jungkuka ngakinyina kurduluna. Baki nanda kunyba ngaki barri. Ngala baku barri jalija ngaka janyba, baki jangayu mili jungku wanka nangandu kingkarri barri. Baki nanda barri mili kunyba ngaki, kunybamirra ngaki. \v 22 Ngala jaliyi ngayu mili jungku nayiba wayka, baki jangayu mili waki nangangi. Yiningki Jisus Krayis, nyulu nulijba ngaki mili wakinkanyi nangangi nayiba wayka. Ngala miku ngayimi jingkijba, wanyingkanyi ngaka nulijbangka, mili wakinkanyi nangangi kuna nayiba wayka, jungunkanyi kuna nangandu kingkarri. \v 23 Miku ngayimi jingkijba nanda jala ngaka nulijbangka. Kudanyu ngayu nulijbangka, jungunkanyi wanka nangandu kingkarri. Nanda barri kunyba ngaki, kunybamirra ngaki. Ngala yiningki barri marda ngayimi mili waki nangangi ngala ngayu yuwajiwa jungku nayi wayka. \v 24 Jaliyi ngayu mili waki nangangi nayiba, baki nanda kunyba barri narringi Krisjinmukuyngka. Nanda mili kunyba narringi, yukungangi ngayu mili waki nangangi Jisus Krayiskanyi. Yuku ngayu mili milidimba narrinya nangangi. Yuku ngayu yabimba narrinya jungunkanyi mili ngiruka nangangi barri. \p \v 25 Baki nanankardi barri ngayu jingkijba, janganjalu muningka manjijba brisinanyi. Baki jangayu mili milidimba narrinya, jungunkanyi ngiruka nangangi Jisus Krayiskanyi. Janarri mirnarrijba muwa, jalija narri jungku mili ngiruka baki mili ngiruka nangangi yurrngumba barri. Janarri mirnarrijba muwa, jalija narri jungku mili ngiruka nangangi nani. \v 26 Jalija ngayu mili jilajba narrindurri, baki janarri mirnarrijba muwa ngaki, milingangi jangayu milidimba narrinya jungunkanyi yurlurrmba nangangi Kudkanyi. Jangayu mili milidimba narrinya, durriykanyi ngambalangi mambuka Jisus Krayis. Nanankardi barri janarri mirnarrijba muwa ngaki, jingkijbangangi janarri mili nangangi jangkurr barri, jingkijbangangi janarri mili yurlurrmba nangangi Jisus Krayiskanyi, jala nyulu bababanyamba narrinya. \p \v 27 Marda narrimi jungku yurlurrmba nangangi Kudkanyi. Marda narrimi durrijba nanda kunyba jangkurr nangangi Jisus Krayiskanyi. Marda narrimi durrijba nangangi kunyba jangkurr yurrngumba barri. Baki jaliyi ngayu yidamba narrinya baki jungku narrindu barndana, baki jangayu jingkijba narrinya, narri ngayangayijbangka nanganginkanyi duja jangkurranyi. Ngala jaliyi ngayu miku yidamba narrinya, baki yingkamukunyi janganjalu karu nanamannga jangkurranyi narringi, narri ngayangayijbangka nanganginkanyi jangkurranyi. Narri jungkuka ngiruka nangangi. Narri malumba wakingka nangangi. Narri karungka yingkamuku yalunya nanganginkanyi kunybanyi jangkurranyi. Nani jangayu jingkijba narrinya. \v 28 Yingkamukunyi jayalu yabimba kiji narringi, ngala jaliyi narri jungku yurlurrmba nangangi Kudkanyi yurrngumba barri, baki janyulu marrimba narrinya mardarda Kudwanyi. Janyulu marrimba narrinya mardarda, jaliyi narri jungku yurlurrmba nangangi. Miku janarri marrala yalungi, jalija yalu yabimba kiji narringi. Miku janarri marrala yalungi. Baki nanamuku jala yabimba kiji narringi, jayalu jingkijba, miku narrinjaliyi wakaramba, ngala janarri narri wakaramba yalunya, nyulungangi ngiruka narringi Kud. Janyulu marrimba narrinya mardarda Kudwanyi, ngala jayalungka janyba. Nani janarri wakaramba yalunya. \v 29 Yabimbayi kunyba yaji narringi Kudwanyi, nyuli yarrijba narrinya wakiwarrmuku nangangi Jisus Krayiskanyi. Nyuli yarrijba narrinya, narri kuyunkanyi nanda jangkurr nangangi Jisus Krayiskanyi. Baki mili nyuli yarrijba narrinya, narri linjunkanyi mankanyi nangangi. Nanankardi barri narri jingkijba, janarri jungku mili wanka nangandu yurrngumba. Baki mili jayalu yabimba kiji narringi, jayalu linjumba narrinya mankanyi. Jaliyi narri jungku ngiruka nangangi Kudkanyi, jaliyi narri jungku ngiruka nangangi yurrngumba barri, jala narrinya linjumba, baki narri jingkijba, janarri wanka jungku nangandu yurrngumba barri. \v 30 Narri barri barrinani ngayu. Bukamba ngambala wakiwarrmuku nangangi Jisus Krayiskanyi. Yingkamukunyi yalili yabimba kiji ngaki, ngananjalili linjumba mankanyi. Baki nani barri yingkamukunyi yalili yabimbaka kiji narringi marda. Ngala narri jingkijbangka Kud, nyulu marukangka muwa ngambalangi. Ngayili waki kudanyu nangangi yurrngumba barri, baki narri marda, narrili waki kudanyu nangangi yurrngumba barri. Nanankardi barri jangambala mili jungku wanka nangandu yurrngumba barri. Barriwa. \c 2 \p \v 1 Jala narri durrijba nanda yuwa nangangi Jisus Krayiskanyi, baki yanka narri jungku. Nyulu kuna yabimbaka narrinya ngiruka nangangi Jisus Krayiswanyi. Jungkuka kuna nanda Kunyba Ngarndu Kudkanyi narrindu kurduluna. Mirnarrijbangka kuna narri muwa, narri nuliykanyi yabimbikanyi narringka kunybanyi yajinyi. Nani kuna narri jungku. Ngala narri jingkijba, narri jungkuka nani jala narri durrijba Jisus Krayis. Narri jungkuka ngiruka nangangi. Nanda Kunyba Ngarndu Kudkanyi, nyulu jungkuka narrindu, baki narri nulijba yabimbikanyi narringka kunybanyi yajinyi. \v 2 Ngayu jingkijbangka narrinya jala durrijba Jisus Krayis, ngayu jingkijbangka narrinya, narri jungkuka nani. Jingkijbangka ngayu, narri jungkuka nani, jungkukangangi ngayu nani marda. Jangayu mirnarrijba muwa narringi jalija narri jungku nani, jalija narri jungku barrinani ngayu. Jangambalaka mankumanku nanamannga yajinyi. Jangambalaka maruka muwa. Jangambala jungku malumba, barrinani ngayu, barrinani narri, yabimbajangangi ngambalanya jungunkanyi nani Kunybawanyi Ngarnduwanyi Kudkanyi. Jangayu kudanyu mirnarrijba muwa narringi, jala ngayu jingkijba narrinya, narri jungkuka nani. \v 3 Marda narrimi miku yabimba yaji, nulijbangangi narri yalungi, yalungka mankumankunkanyi narringi, narri walkurra mambuka jurjkanyi. Marda narrimi miku nanankardi yabimba yaji yalungi. Ngala jala narri yabimba kunyba yaji yingkanyi, baki mikujiyi karu yalunya nanankanyi kunybanyi yajinyi. Mikujiyi karu yalunya nanankanyi jali narri yabimba. Marda nganyingkimi mankumanku, “Yingkamuku yalu jungku kunyba nangangi Jisus Krayiskanyi. Yalu mili kunyba ngaki. Yalu jungkuka mili yurlurrmba nangangi Kudkanyi.” \v 4 Mikujiyi yabimba nanda jala ngawamba kunyba nganyi. Ngala marda ninjimi yabimba nanda jala kunyba yalungi yingkamukuyngka, miku nanda jala ngawamba kunyba nganyi. Marda ninjimi jungku barrinani nanda wakiwarr yalungi. \v 5 Nani barri jungkuyi Jisus Krayis. Nyuli yabimba kunyba yaji yalungi yingkamukuyngka. Nyuli barrinani wakiwarr yalungi. Marda narrimi jungku barrinani nyulu. Marda narrimi brijba nayinda wangarr barrinani yalu brijba Krisjinmukunyi. Yalili brijba nayinda wangarr nangangi Jisus Krayiskanyi. \p \v 6 Nanda barri nyulili jungku barrinani Kud. Nyulili jungku malumba nangandu. Nangkili mankumanku nanamannga jangkurranyi. Nyulili yanyba nanamannga jangkurr barri. Ngala miku nangkiyanyi mankumanku, janangka yabimba walkurra barrinani Kud. Miku nangkiyanyi mankumanku nani. \v 7-8 Ngala nangki yabimba bayakarda, baki yabimba nyuli nayi barri. Karrala nyuli wayka jambarri, baki jungku nyuli nganinyi barrinani ngambala. Nyuli jandanyi nangangi Kudkanyi, ngala jungku nyuli wakiwarr ngambalangi. Miku nangkiyanyi yarrijba mambuka ngambalangi, ngala nangki bayakardamba. Nangki yarrijba wakiwarr ngambalangi baki nangangi, nanganginkanyi Buwakaya Kudkanyi. Nani barri nangki bayakardamba barri. Ngayangayijba nyuli nanganginkanyi jangkurranyi Buwakaya. Ngayangayijba nyuli nanganginkanyi jangkurranyi yurrngumba. Ngayangayijba nyuli nanankanyi jangkurranyi janybikanyi nangka ngambalangi. Baki janyba nangki wabangkarra kurndana ngambalangi barri. Nani barri nangki bayakardamba barri. \p \v 9-11 Baki nanankardi barri walkurrambayi Jisus Krayis Kudwanyi. Nanankardi barri mili wankambayi Jisus Krayis Kudwanyi, baki yanybayi Kud nangangi, “Nayinda ngaki jandanyi, nyulu walkurramirra mambuka yalungi. Nyulu wirimalaru yalungi bukambijuyngka wandijiyana.” Jayalu wajba Jisus Krayis kunybanyi jangkurranyi yalunginkanyi. Bukambijunyi wandijiyana jayalu wajba Jisus Krayis kunybanyi jangkurranyi. Yanjilmuku jala jungku lalijina, nganinyimuku baki jibarrimuku jala jungku jambana, baki wuwarrmuku junu, jayalu kunybanyi jangkurranyi wajba Jisus Krayis nanda jala jandanyi nangangi Kudkanyi, jala wirimalaru bukambijuyngka yalungi wandijiyana. Jayalungka yanyba, “Ngambala jingkijba Jisus Krayis, nyulu walkurra mambuka ngambalangi. Nyulu wirimalaru ngambalangi.” Nani barri jayalungka yanyba, baki nanankardi barri jayalu jingkijba Kud, nyulu jungkuka kunybamirra, nyulu walkurramirra mambuka. Nyulu yabimbaka kunyba yaji yalungi bukambijuyngka. Barriwa. Nani barri marda narrimi brijba. \p \v 12 Ngakinmuku kandimuku, jala ngayu maruka muwa narringi. Wabula barri, jali ngayu jungku nanaba Bilibayi narrindu, baki narri ngayangayijba ngakinkanyi jangkurranyi. Narri ngayangayijba ngakinkanyi jangkurranyi yurrngumba barri, baki nanda kunyba. Baki nanijba barri, ngala ngayu miku jungku narrindu, marda narrimi yuwajiwa ngayangayijba ngakinkanyi jangkurranyi. Jala narri yuwajiwa ngayangayijba ngakinkanyi jangkurranyi baki nanda kunybamirra. Wabula barri ngayi karu narrinya, narri ngayangayiji jangkurranyi Kudkanyi. Marda narrimi yuwajiwa ngayangayijba nanganginkanyi jangkurranyi. Marda narrimi miku yurlwa nanganginkanyi jangkurranyi. Ngala marda narrimi kudanyu ngayangayijba nanganginkanyi jangkurranyi yurrngumba barri. Marda narringkimi lalanba yurrngumba, marda narringkimi maruka muwa yurrngumba, baki janyulu marrimba narrinya mardarda Kudwanyi. Janyulu marrimba narrinya mardarda, baki janarri jungku wanka nangandu baku barri, jaliyi narringka wakimba nani barri. \v 13 Marda narringkimi wakimba nani, yabimbakangangi narrinya ngiruka Kudwanyi wakinkanyi nangangi. Yurrngumba nyulu yabimbaka narrinya ngiruka barri. Jaliyi narri nulijba durriykanyi Kud, baki janyulu yabimba narrinya ngiruka. Janarrinya yabimba ngiruka yabimbikanyi nanda jala nyulu nulijba narringi yabimbikanyi. \p \v 14 Marda narrimi mirnarrijba muwa, ngala narri waki nangangi Kudkanyi. Marda narrimi mirnarrijba muwa. Ngala marda narrimi miku jurlwa yalungi yingkamukuyngka. Marda narringkimi miku jakakajba, ngala marda narrimi mirnarrijba muwa yurrngumba barri, ngala narri waki nangangi Kudkanyi. \v 15 Baki janarri jungku kunyba nangangi Kudkanyi, janarri jungku yurlurrmba nangangi. Jaliyi narri jungku nani, baki narri barrinani kunyba bayamuku jala yalu ngayangayijba yalunginkanyi ngardanganjanyi. Yalu kunyba bayamuku. Nani yalu yabimbaka kunyba yaji. Ngala balkimuku bayamuku, miku yalimi ngayangayijba yalunginkanyi ngardanganjanyi. Balki yalu jungkuka. Nani barri yalu yabimbaka balki yaji. Narri barrinani kunyba bayamuku. Narri jungkuka yalundu balkimukunyina, ngala narri kunybamuku. Baki yingkamukunyi jayalu najba narrinya jungunkurri kunyba, ngayangayijbangangi narri nanankanyi kunybanyi jangkurranyi Jisus Krayiskanyi. Jayalu najba narrinya jungunkurri yurlurrmba nanganginkanyi yuwanyi. \v 16 Marda narrimi jungku nani barri. Marda narrimi marrimba nanda jangkurr nangangi Jisus Krayiskanyi, nangangi jangkurr jungunkanyi mili wanka. Marda narrimi kudanyu marrimba nangangi jangkurr mardarda narringinyina kurduluna, ngala narri milidimba yalunya. Jaliyi narri jungku yurlurrmba nangangi nani, baki jangayu mirnarrijba muwa narringi. Jangayu mirnarrijba muwa, mikungangi muningka ngayi milidimba narrinya. Narrinyi milidimba duja jangkurranyi, baki narri jungkuyi yurlurrmba nangangi Kudkanyi yurrngumba barri. Baki baku barri jalija wijba Jisus Krayis, janyulu yabimba kunyba yaji ngaki. Kunyba yaji janyulu yabimba ngaki, mardardangangi narri marrimba nanda jangkurr jali narrinya milidimba. Durrijba narri nanda jangkurr yurrngumba barri. \p \v 17 Narri jingkijba yalunya Jumuku, yalili wajba Kud barnyinyi. Yalili wajba Kud yiningki julakinyi, yiningki bulukinyi, yiningki jibkanyi. Waluku yalili karlba duka, bakili barlba ngulya. Bakili yalu bakarrijba nanda barnyi, munyurrijba barnyi yundu dungalana, niji Yalda. Nani barri yalili wajba Kud barnyinyi. Wabula barri nganarri kandimba, nganarri wajba dungalanyi, ngayu wudumbikanyi mama baki jumbala. Baki nanda barrinani narri wajba Kud yajinyi, barrinani yalili wajba Kud barnyinyi. Mirnarrijba narri muwa waykanyi ngana dungalanyi. Baki ngayu barri, muningka ngayu jungku barrinani nanda barnyi waykanyi Kud, kuyungangi narri nangangi jangkurr Kudkanyi. Mankumanku ngaka, yiningki jangaka janyba winyurruwa. Jaliyi jangananjalu kurdanba, baki nanda barrinani waykanyi Kud ngakinkanyi mankankanyi. Jaliyi jangananjalu kurdanba, baki miku ngayiyi balkijba muwa, ngala jangayu mirnarrijba muwa. Baki marda narrimi mirnarrijba muwa ngakindu marda. \v 18 Wabula barri nganarri kandimba, baki nanankardi marda narrimi mirnarrijba muwa jala ngayu mirnarrijba muwa. Miku ngayiyi balkijba muwa, ngala jangayu mirnarrijba muwa, baki nani barri marda narrimi mirnarrijba muwa ngakindu, jaliyi jangananjalu kurdanba. Barriwa. \p \v 19 Mankumanku ngaka, yiningki jangayu manjijba ngaki kandi Dimudi narrindurri. Jangayu manjijba Dimudi narrindurri, jaliyi nulijba Kud ngaki, manjiykanyi Dimudi narrindurri. Jaliyi nyulu yidamba narrinya, baki janyulu manjijba jangkurr ngakindurri. Jangana karu narringi, yanka narri jungku nangangi Jisus Krayiskanyi. Baki jangayu mirnarrijba muwa, jalija ngayu manku narringi, narri jungku yurlurrmba nangangi Jisus Krayiskanyi. \v 20 Nganarri jingkijba, maruka ngayu muwa narringi kudanyu barri. Baki Dimudi marda, nyulu marda marukangka muwa narringi kudanyu, barrinani ngayu. Nulijbangka nyulu yidambikanyi narrinya, jungunkanyi narrindu. Nulijbangka nyulu lalanbikanyi narrinya Krisjinmuku. Nulijbangka nyulu yabimbikanyi narrinya jungunkanyi mili ngiruka nangangi Kudkanyi. \v 21 Nulijbangka nyulu milidimbikanyi narrinya. Nulijbangka nyulu narringi jungunkanyi mili kunyba nangangi Kudkanyi. Ngala yingkamuku, miku yalimi nulijba lalanbikanyi yalunya Krisjinmuku. Ngawamba yalu nulijba, yalungka lalanbikanyi. Miku yalimi nulijba yabimbikanyi narrinya ngiruka nangangi Jisus Krayiskanyi. \v 22 Narri jingkijbangka nayinda Dimudi, nyulu kunyba wakiwarr nangangi Jisus Krayiskanyi. Kudanyu nyulu wakingka nangangi. Milidimbaka nyulu yalunya nanganginkanyi kunybanyi jangkurranyi yurrngumba barri. Maruka ngayu muwa nangangi. Baki narri marda marukangka muwa nangangi. Ngaliya Dimudi, malumba ngaliya wakiyi, barrinani nijanganjinyi baki jandanyi. Malumba ngaliya wakiyi nangangi Jisus Krayiskanyi. Ngaliya karuyi yalunya kajamuku nanganginkanyi kunybanyi jangkurranyi Jisus Krayiskanyi. \v 23 Nanankardi barri, nulijba ngayu manjiykanyi Dimudi karri narrindurri. Jangayu manjijba baku barri jalija ngaka jingkijba. Yiningki jangananjalu kurdanba, ngala yiningki jangananjalu muningka manjijba brisinanyi. Jalija ngaka jingkijba wanyimba jayalu ngaki, baki jangayu manjijba Dimudi narrindurri. \v 24 Ngala ngambalangi mambuka Jisus Krayis, nyulu mambuka ngaki, wanyimba jayalu ngaki. Yuku yalu yabimba ngaki ngawamba nanda jala nyulu nulijba yalungi yabimbikanyi ngaki. Nani ngayu jingkijba Jisus Krayis, baki nanankardi mankumanku ngaka, jangayu marda jilajba karri narrindurri, jangayu marda yidamba narrinya winyurruwa. \p \v 25 Ngayu manjijbangka Yibabrudidus narrindurri. Nyulu barrinani bababanyamba ngayu. Waluwa nyulili waki malumba ngakindu nangangi Kudkanyi. Ngaliya karuyi yalunya kunybanyi jangkurranyi nanganginkanyi Jisus Krayiskanyi. Ngaliya karuyi yalunya kajamuku nanganginkanyi jangkurranyi. Yuwajiwa ngali karuyi yalunya jala yingkamukunyi yali yabimba kiji ngalingi. Wujina narri manjijbayi Yibabrudidus bayungu ngakindurri, nyulu lalanbiji ngana, nyulu wakinki ngakindu nangangi Jisus Krayiskanyi. Miku ngayimi yabimba kudiya yaji ngala ngayu jungku nayiba brisinyina. Ngala narri manjijba Yibabrudidus, nyulu yabimbiji nanda yaji ngaki jala miku ngayimi yabimba. Narri manjijbayi nanda ngakindurri lalanbiji ngana, ngala nanijba barri ngayu manjijbangka narrindurri karri. \v 26 Narri mankuyi jangkurr nangangi, lunji nyuli, ngala nyuli jungku nayiba ngakindu, baki balkijba narri muwa nangangi. Baki Yibabrudidus barri, jali nyulu manku jangkurr narringi, narri balkijbayi muwa nangangi, baki nyulu nginduyi muwa narringi. Ngindu nyuli muwa narringi, baki nulijbangka nyulu wiykanyi narrindurri. \v 27 Yi, duja nanda jali narri manku nangangi, nyuli lunji. Lunji nyuli kudanyu barri. Barringa barri nangkiya janyba, ngala miku, baki yuku nyulu nanijba barri. Miku nyulimi yuwajiwa lunji, yabimbayingangi kunyba yaji nangangi Kudwanyi, kunymambayingangi. Nani barri yabimbayi Kudwanyi kunyba yaji nangangi baki ngaki marda, ngindungangi ngayi muwa nangangi. Kudanyu ngayi ngindu muwa nangangi. Ngala yabimbayi nanda ngiruka yaji nangangi Kudwanyi, baki yuku kunyba nangangi mankanyi nanijba barri. \v 28 Nanankardi barri ngayu nulijba manjiykanyi Yibabrudidus narrindurri, baki narrija najba jungunkurri kunyba mankanyi nangangi. Jalija narri najba kunyba mankanyi nangangi, baki janarri mirnarrijba muwa nangangi. Jalija narri mirnarrijba muwa nangangi, baki jangayu mirnarrijba muwa narringi marda. \v 29 Jalija nyulu wanbiya baki janarri maruka muwa nangangi. Marda narrimi kandimba, wakingangi nyulu kudanyu nangangi Kudkanyi. Nyulu baki narri bababanyamba narringka. Marda narrimi mirnarrijba muwa nangangi. Marda narrimi wajba nanda kunybanyi jangkurranyi. Nani barri marda narrimi wajba yalunya kunybanyi jangkurranyi. Marda narrimi wajba bukambiju yalunya jala yalu waki kudanyu nangangi Kudkanyi. \v 30 Marda narrimi wajba nanda kunybanyi jangkurranyi, mikungangi nyuliyanyi nulijba, lalanbikanyi nangka mankanyi nangangi, jungunkanyi kunyba mankanyi. Ngala nyuli nulijba wakinkanyi nangangi Jisus Krayiskanyi. Narri manjijbayi Yibabrudidus nanginkurri ngakindurri. Narri manjijbayi nanda lalanbiji ngana, mikungangi ngana narriyi lalanba, jungkungangi narri juju karru. Yi. Ngala ngana nyuli lalanba, baki barringa barri nangkiyala janyba. Ngala miku, kunybijbayi barri mankanyi. Marda narrimi wajba nanda kunybanyi jangkurranyi, kudanyungangi nyuli lalanba ngana narringi. Barriwa. \c 3 \p \v 1 Baki mili nayinda jadunyi jangkurr ngayu yarrijba narringi, ngakinmuku bababanyamba ngambalaka. Marda narrimi mirnarrijba muwa, bababanyambangangi nyulu narrinya Jisus Krayiswanyi. Mili jangayu karu narrinya nanamannga jangkurranyi, jali ngayu karu narrinya wabula. Ngala miku narriyi balkijba muwa, jalija ngayu karu narrinya nanamannga jangkurranyi, jungkungangi janarri mardarda nangangi Kudkanyi, jaliyi narri durrijba nayinda jangkurr. \v 2 Najbawa narri nanamuku jala yalu jungku balki. Najbawa yalunya. Yalu balkimuku balkimirra. Kudanyu yalu karu narrinya, mardakimi yingkawanyi kaburrmba narrinya mankanyi. Yalu jungku balki jala yalu karu narrinya nani. \v 3 Jaliyi yalu kaburrmba narrinya mankanyi, baki mikuwali nanangini yabimba narrinya jungunkanyi yurlurrmba nangangi Kudkanyi. Miku narriyi jungku yurlurrmba nangangi, jungkungangi narri kaburrwaburr. Miku barri. Ngala ngambala Krisjinmuku, ngambala wajba Kud kunybanyi jangkurranyi ngambalanginkanyi, jungkukangangi nanda Kunyba Ngarndu Kudkanyi ngamandu kurduluna. Mirnarrijba ngambala muwa, bababanyambangangi nyulu ngambalanya Jisus Krayiswanyi. Ngambala jandanyimuku nangangi Kudkanyi, kuyungangi ngambala nanda jangkurr nanganginkanyi jandayngkanyi Jisus Krayiskanyi. Miku ngambalimi nanganginmuku jandanyimuku, yabimbangangi ngambala wangarr. Miku. Bababanyamba nyulu ngambalanya Jisus Krayiswanyi, baki nanankardi ngambala jingkijba, ngambala jandanyimuku nangangi Kudkanyi. Mikukimi wangarrwanyi yabimba ngambalanya jungunkanyi yurlurrmba nangangi. Miku. \p \v 4 Jalimi yuku nganinyi jungku yurlurrmba nangangi Kudkanyi, yabimbangangi nyulu kaja ngiruka wangarr, baki marda ngayimi jungku yurlurrmba nangangi yurrngumba. Marda ngayimi kudanyu jungku yurlurrmba nangangi, yabimbangangi ngayi kaja wangarr wabula. \v 5 Kaja wangarr ngayi yabimba wabula nayi barri. Jali ngayu buyingkinyi bardarda, jali ngayu jungku yingamali wik, baki yingkawanyi kaburrmbayi ngaki mankanyi. Ngayu Ju, ngaki yaji Yisrayil. Ngaki wankalanyi nijanganjinyi, niji nangangi Binjamin. Bukambiju jali jungku juju bayngkani nangandu, yalu marda Jumuku. Baki ngayu Barasi marda. Narri jingkijba yalunya Barisimuku, kudanyu yalu durrijba nanda yuwa nurrungi Jumukuyngka. \v 6 Baki ngayu marda, kudanyu ngayi durrijba nanda yuwa nurrungi Jumukuyngka. Kudanyu ngayi ngayangayijba nanankanyi yuwanyi. Baki nanankardi barri ngayi yabimba kiji yalungi Krisjinmukuyngka yurrngumba barri. Kaja kiji ngayi yabimba yalungi jali kuyu jangkurr nangangi Jisus Krayiskanyi. Nani barri kudanyu ngayu durrijbayi nanda yuwa nurrungi Jumukuyngka. \p \v 7 Nani barri ngamu ngayi jungku yurlurrmba nangangi Kudkanyi, durrijbangangi ngayi nurrungi yuwa Jumukuyngka, ngala miku. Ngala nanijba barri, barriwa barri bukamba nanda yuwa ngaki. Miku ngayimi mili durrijba nanda yuwa, ngala ngayu durrijba nanda buyingkinyi yuwa nangangi Jisus Krayiskanyi, ngayu kuyungka nangangi jangkurr. \v 8-9 Mirnarrijba ngayu muwa, jungkungangi ngayu jandanyi nangangi Kudkanyi, baki durrijbangangi ngayu Jisus Krayis. Nanankardi barri kudanyu ngayu jingkijba Jisus Krayis. Nayinda jirrinyi ngaki. Ngawamba nayinda jirrinyi ngaki, jingkiykanyi ngaki mambuka Jisus Krayis, jingkiykanyi nanda kudanyu barri. Mikuyaji yingkanyi jirrinyi ngaki barrinani nanda. Yabimba ngayu nanda jala jirrinyi ngaki. Jaliyi yingkawanyi yajiwanyi kurrkunba ngana jingkiykanyi Jisus Krayis, baki ngayu janyba nanda yingka ngakinbunanyi. Nanda yingka nanda barrinani kaka ngaki, baki ngayu janyba nanda ngakinbunanyi. Miku ngayimi nulijba yingkanyi yajinyi. Ngawamba ngayu nulijba jingkiykanyi Jisus Krayis. Ngayu nulijba nangangi, bababanyambikanyi nyulu ngana. Jingkijba ngayu, miku bababanyamba nyulimi ngana, jungkungangi ngayu yurlurrmba yuwana Jumukuyngka. Ngala bababanyamba nyulu ngana, jungkungangi ngayu yurlurrmba nangangi Kudkanyi, jala ngayu kuyu nangangi jangkurr Jisus Krayiskanyi. Jala ngayu jungku yurlurrmba nangangi nani barri, baki ngayu jingkijba Jisus Krayis yurrngumba barri. \v 10 Ngawamba ngayu nulijba jingkiykanyi Jisus Krayis. Kudanyu ngayu nulijba jingkiykanyi nanda. Yalu kurdanbayi nanda jandanyi nangangi Kudkanyi. Waluku yali linjumba mankanyi. Kudanyu yali linjumba mankanyi, baki yali kurdanba. Ngala yabimbayi ngiruka yaji nangangi Kudwanyi. Wankamba nyuli Jisus Krayis, baki nanankardi nyulu jungkuka kingkarri nangandu Kudnyina. Nyulu jungkuka ngiruka marda barrinani nangangi Buwakanya nyulu ngiruka barri. Baki ngayu marda, nulijba ngayu jungunkanyi ngiruka nangangi. Jaliyi ngananjalu linjumba, baki janyulu yabimba ngana ngiruka nangangi Jisus Krayiswanyi. Jangayu jungku ngiruka nangangi Jisus Krayiskanyi, barrinani jungkuka Jisus Krayis ngiruka nangangi Kudkanyi. Nulijba ngayu jungunkanyi, barrinani nganinyiyurru nangangi Sayidinkanyi, baki jangayu yurlwa nangangi. Ngala ngayu nulijba jungunkanyi ngiruka nangangi Jisus Krayiskanyi. \v 11 Jalija ngayu jungku ngiruka nangangi yurrngumba, baki ngayu nulijba nangangi Kudkanyi, nyulu wankambikanyi ngana jalija ngaka janyba. Nani barri jangayu jungku barrinani Jisus Krayis. \p \v 12 Ngala miku ngayimi yanyba, ngayu jungku kunyba nangangi Jisus Krayiskanyi yurrngumba barri. Miku ngayimi yanyba nani ngaki, jingkijbangangi ngaka, kudiyana ngayu jungku balki nangangi. Ngala ngayu nulijba jungunkanyi yurlurrmba nangangi. Yurrngumba ngayu nulijba jungunkanyi yurlurrmba nangangi, jingkijbangangi ngayu Kud, janyulu yabimba kunyba yaji ngaki. Kunyba yaji janyulu yabimba ngaki, jalija ngayu jungku kunyba nangangi Jisus Krayiskanyi. Janyulu yabimba kunyba yaji ngaki, jalija ngayu jungku mili barrinani nyulu, baki mili barrinani nyulu yurrngumba barri. \v 13 Miku ngakimi mankumanku, “Ngayu kunyba Krisjin, ngayu kunybamirra nangangi Jisus Krayiskanyi. Miku ngayimi mili jungku kunyba nangangi.” Miku ngakimi mankumanku nani, jingkijbangangi ngaka, miku ngayimi jungku kunyba nangangi yurrngumba. Miku barri. Ngala miku ngakimi mankumanku, wabuliyngkanyi yajinyi, yanka ngayi jungku balki nanamanji. Ngala ngaka mankumanku bakunyi yajinyi. Ngaka mankumanku yanka jangayu jungku baku barri, yanka jangayu jungku mili kunyba baki mili kunyba nangangi Jisus Krayiskanyi. \v 14 Nani barri ngaka mankumanku. Yarrijba ngana nangangi jandanyi Kudwanyi. Nanamanji barri Jisus Krayiswanyi, nyuli karu ngana, ngayu wakinki nangangi, baki nanankardi ngayu nulijba jungunkanyi mili barrinani nyulu Jisus Krayis. Nulijba ngayu yabimbikanyi nanda jalija yabimba ngana jungunkanyi mili barrinani nyulu. Nulijba ngayu jungunkanyi barrinani nyulu. Nulijba ngayu nangangi, bababanyamba nyulu ngana, baki nulijba ngayu jungunkanyi wankan nangandu baku barri. Nani ngayu nulijba, jungunkanyi mili barrinani nyulu yurrngumba barri. \p \v 15 Baki bukambiju ngambala Krisjinmuku, marda ngambalimi miku jardijba mardil kurdulu nangangi Jisus Krayiskanyi, ngala marda ngambalimi jardijba walkurra kurdulu barrinani nyulu ngambalangi mambuka. Marda ngambalimi jungku nani, baki marda ngambalimi nulijba jungunkanyi mili barrinani nyulu, baki mili barrinani nyulu yurrngumba barri. Ngala jaliyi narri miku nulijba jungunkanyi nani barri, baki janyulu minimba narrinya Kudwanyi. Janyulu minimba narrinya, narri nuliykanyi jungunkanyi barrinani nyulu Jisus Krayis. \v 16 Ngala barriwa barri nanda jangkurr ngayi yanyba. Ngambala jala jungku yurlurrmba nangangi Kudkanyi, jala jungku yurlurrmba nangangi yurrngumba wabulinyi nanginkurri, marda ngambalimi jungku mili yurlurrmba baki mili yurlurrmba nangangi yurrngumba barri. Barriwa. \p \v 17 Ngakinmuku bababanyamba ngayu narrinya. Marda narrimi yabimba nanamannga jala ngayu yabimba yaji. Marda nganarrimi durrijba, barrinani ngayu durrijbangka Jisus Krayis. Marda narrimi jungku kunyba nangangi Kudkanyi yurrngumba barri. Baki yingkamuku Krisjinmuku jala jungku yurlurrmba nangangi, marda narrimi durrijba yalunya marda, barrinani yalu durrijbangka Jisus Krayis. \v 18 Wabula ngayili karu narrinya, baki mili ngayu karungka narrinya. Kudanyu ngayu karungka narrinya. Kajamuku yalu jungku balki nangangi Jisus Krayiskanyi. Yalu jungku balki nangangi yurrngumba barri. Waluwa yalili durrijba Jisus Krayis, ngala nanijba barri yalu ngirra Jisus Krayis, jali nangka janyba kurndana ngambalanginkanyi balkinyi yajinyi. Miku yalimi durrijba Jisus Krayis, ngala ngirra yalu. Kudanyu ngayu nginduka muwa yalungi yangkalambangangi yalungki nanganbunanyi. \v 19 Baki nanankardi barri janyulu manjijba yalunya jangurri Yilyurri Jisus Krayiswanyi. Jalija yalungka janyba, baki jayalu jungku kurdan yurrngumba, nulijbangangi yalu yajinyi yalunginkanyi mankankanyi. Nulijba yalu dungalanyi baki kajanyi yajinyi yalunginkanyi mankankanyi, ngala miku yalimi nulijba durriykanyi Jisus Krayis. Marda yalimi manyirru yalunginkanyi balkinyi yajinyi jala yalu yabimba. Marda yalimi manyirru, ngala miku. Barrarrakijba yalungka nanankanyi balkinyi yajinyi jala yalu yabimba. Mankumanku yalungka yajinyi nanginyina yajina jambana, ngala miku yalungkimi mankumanku nangangi Kudkanyi. \v 20 Ngala ngambala Krisjinmuku, ngambala mungkijimuku nanankanyi yajinyi kingkarri. Ngambala yukumbaka nangangi Jisus Krayiskanyi, nyulu wiykanyi lalijinanyi nanginkurri wayka. Janyulu marrimba ngambalanya mardarda ngambalanginyi mambukawanyi Jisus Krayiswanyi. \v 21 Jalija nyulu wijba, baki janyulu wajba ngambalanya yingkanyi mankankanyi. Buyingkiyngkanyi mankankanyi jangambalanya wajba, barrinani nangangi mankanyi. Nayinda mankanyi ngambalangi, miku nayinda ngiruka. Mikukimi jungku wankan yurrngumba. Ngala ngambalangi buyingkinyi mankanyi, nanda jungkuja ngiruka, jungkuja mili wanka yurrngumba barri. Nani barri janyulu yabimba yaji ngambalangi, nyulungangi ngiruka. Ngirukamirra nyulu bukambijuyngka wandijiyana. Nyulu mambuka bukambijuyngka yajinyi nayiba jambana, baki kingkarri lalijina marda. Mambuka nyulu bukambijuyngka yajinyi. Barriwa. \c 4 \p \v 1 Ngakinmuku bababanyamba ngayu narrinya. Kudanyu ngayu maruka muwa narringi. Ngurungurujba ngayu narringi, jungunkanyi narrindu barndana. Ngala ngayu mirnarrijba muwa narringi. Mirnarrijba ngayu muwa narringi, jungkungangi narri kunyba nangangi Jisus Krayiskanyi. Marda narrimi jungku ngiruka nangangi, ngambalanginkanyi mambukanyi. Marda narrimi jungku mili ngiruka nangangi yurrngumba barri. \p \v 2 Nimbala jibarriwuya, niji barri Yuwudiya baki Sindiki, jakakajba nimbalaka. Ngala kudanyu ngayu ngajakangka nimbalanya, wijba nimbalakiyi jakakajba. Janimbala malumba jungku. Janimbala jungku kandiwuya nangangi ngambalanginkanyi mambukanyi. \v 3 Baki ninji marda, ngaki kandi jali waki malumba ngakindu wabula, ngayu nulijba nganyi kandimbikanyi bulanya jibarriwuya. Marda ninjimi kurrkunba bulanya jakakaykanyi bulangka, baki jabula malumba jungku, jabulangka mardumardujba muwa. Wabula buli waki kudanyu ngakindu, karu buli yalunya kajamuku nanganginkanyi jangkurranyi Jisus Krayiskanyi. Baki nanda nganinyi, niji Klimin, baki yingkamuku Krisjinmuku, yali marda waki nangangi Jisus Krayiskanyi. Yali marda karu nanganginkanyi duja jangkurranyi. Yalu jala waki kudanyu nangangi nani, miku nyuliyi mamanumba yalunya Kudwanyi, ngala nyuli nijba niji yalunya najana. Nanamuku yalungi niji nanganginyina najana, janyulu wankamba yalunya baku Kudwanyi, yalu jungunkanyi wanka nangandu yurrngumba barri. \p \v 4 Ngayu yanybaka mududu nangangi Kudkanyi narringi. Ngayu ngajakangka Kud, janarri mirnarrijba muwa nangangi, nyulungangi bababanyamba narrinya Jisus Krayiswanyi. Baki mili ngayu yanyba narringi, ngayu nulijba narringi mirnarriykanyi muwa nangangi, bababanyambangangi nyulu narrinya yurrngumba barri. \v 5 Jaliyi yingkamukunyi yalu yabimba kiji narringi, jaliyi narrinya linjumba, baki marda narrimi miku yabimba kiji yalungi. Baki marda narrimi miku daba yalunya. Ngala marda narrimi jungku karda yalungi. Marda narrimi jungku mardumardu muwa yalungi, wijbangangi janyulu winyurruwa ngambalangi mambuka Jisus Krayis. Jaliyi narri jungku mardumardu muwa yalungi, jala yabimba kiji narringi, jaliyi narri miku daba yalunya, baki janyulu yabimba kunyba yaji narringi Jisus Krayiswanyi. Janyulu yabimba kunyba yaji narringi, jalija nyulu wijba. \v 6 Marda narrimi miku balkijba muwa yajinyi. Jaliyi narri jungku kijiyudi, baki marda narrimi miku balkijba muwa nanankanyi kijinyi. Miku narriyi jungku mardumardu muwa nangangi Jisus Krayiskanyi, jala narri balkijba muwa narringinkanyi yajinyi. Ngala marda narrimi ngajaka Kud nanankanyi yajinyi jala narri nulijba, barrinani mamanyi, baki jumbalanyi. Marda narrimi ngajaka Kud nanankanyi yajinyi. Baki janarri mirnarrijba muwa nangangi Kudkanyi, jingkijbangangi narri Kud, janyulu wajba narrinya nanankanyi jala narri nulijba. Marda narrimi mirnarrijba muwa nangangi, yabimbangangi nyulu narrinya jungunkanyi mardumardu muwa. \v 7 Jala narri jungku kijiyudi, baki yuwajiwa nyulu yabimbaka narrinya jungunkanyi mardumardu muwa Kudwanyi. Janarri mardumardu muwa nanankanyi kijinyi, Kudngangi. Miku ngambalimi jingkijba, yanka nyulu yabimbaka ngambalanya jungunkanyi mardumardu muwa, jala ngambala jungku kijiyudi. Miku ngambalimi jingkijba yanka barri. Ngala ngambala jingkijba, ngambala jungku mardumardu muwa, bababanyambangangi nyulu ngambalanya Jisus Krayiswanyi. Baki jangambala miku balkijba muwa nanankanyi kijinyi, ngala ngambalaja mardumardu muwa. \p \v 8-9 Nayinda jadunyi jangkurr ngayu karungka narrinya, ngakinmuku bababanyamba ngayu. Marda narringkimi miku mankumanku balkinyi yajinyi. Ngala marda narringkimi mankumanku ngawamba kunybanyi yajinyi yurrngumba barri. Marda narringkimi mankumanku duja jangkurranyi, baki yurlurrmba yajinyi barri. Marda narrimi jungku yurlurrmba nangangi Kudkanyi, marda yalungi nganinyimukuyngka. Nyulu mirnarrijbangka muwa Kud narringi, jala narringka mankumanku nani. Nani barri ngayi milidimba narrinya wabula. Ngayu milidimbayi narrinya, narringka mankumankunkanyi nani. Narri mankuyi ngaki jangkurr, baki nganarri najba yabimbikurri nanda kunyba yaji. Marda narrimi yabimba nanamannga yaji barrinani nganarri najbayi yabimbikurri nanda yaji. Jaliyi narringka mankumanku kunybanyi yajinyi yurrngumba barri, baki janarri yabimba kunyba yaji barrinani ngayu yabimba. Baki janyulu mirnarrijba muwa narringi Kud, janyulu wajba narrinya mardumardu muwa. Janarri jungku mardumardu muwa yurrngumba barri. Barriwa. \p \v 10 Ngala ngayu yuwajiwa jungku nayiba brisinyina, baki bababanyamba nyulu ngana Jisus Krayiswanyi, baki yuwajiwa ngayu wakingka nangangi. Mirnarrijba ngayu muwa narringi, manjijbangangi narri dungala ngakindurri. Ngayu jingkijbangka narrinya, nulijbayi narri lalanbikanyi ngana wabula barri. Nulijbayi narri waykanyi ngana dungalanyi, ngala miku nganarriyi wajba yajinyi nanamanji barri. Miku nganarriyi wajba nani. Ngala nanijba barri nganarri wajba dungalanyi, baki nanankardi ngayu mirnarrijba muwa narringi. \v 11 Wabula barri ngayi jungku mikuyaji dungalanyi wudumbikanyi ngaki yaji. Ngala ngayu jingkijba narrinya, miku nganarriya mamanumba. Ngala marda narrimi miku balkijba muwa ngaki, jingkijbangangi ngayu Kud, ngana nyulu lalanbaka yurrngumba. Mirnarrijba ngayu muwa, jala ngayu jungku mikuyaji dungalanyi, baki jala ngayu jungku dungalayudi. Mirnarrijba ngayu muwa yurrngumba barri, jingkijbangangi ngayu Kud, ngana nyulu lalanbaka yurrngumba barri. \v 12 Wabula barri kudiyana ngayili jungku mikuyaji mamanyi, mikuyaji jumbalanyi. Baki kudiyana ngayili jungku kajayudi mamayudi, baki jumbalayudi. Nani ngayili jungku wabula. Ngala ngana minimbayi nayi Kudwanyi, yuku ngayu mirnarrijba muwa yurrngumba barri, jala ngayu kajayudi yajiyudi, baki jala ngayu mikuyaji yajinyi. Yuku ngayu mirnarrijba muwa, jala ngayu wardijba muwa, baki jala ngayu birrkalanyi muwa. Miku ngayiyi balkijba muwa, ngala ngayu mirnarrijba muwa yurrngumba barri. \v 13 Ngayu mirnarrijbangka muwa, nyulungangi yabimbaka ngana ngiruka ngakinyi mambukawanyi Jisus Krayiswanyi. Ngana nyulu yabimbaka ngiruka, wakinkanyi nangangi. Jala ngayu jungku kijiyudi, baki jala ngayu jungku mikuyaji kijinyi, yurrngumba ngana yabimbaka ngiruka wakinkanyi nangangi barri. \p \v 14 Ngayu mirnarrijbangka muwa narringi, manjijbayingangi narri nanda dungala ngakindurri. Jungku ngayu nayiba brisinyina kijiyudi, baki narri nulijba lalanbikanyi nganarri. Baki nganarri wajbayi dungalanyi. Kudanyu ngayu mirnarrijbangka muwa narringi, lalanbayingangi nganarri nani barri. \v 15 Narri jala jungku nanaba Bilibayi, nganarri jingkijbangka, juju wabula barri jalannga jali ngayu jungku narringinyina walkurranyina yajina niji Masiduniya, bakili ngayi milidimba yalunya kunybanyi jangkurranyi nangangi Jisus Krayiskanyi. Baki jali ngayu barlba narrinbunanyi yajinanyi, nanamanji barri nganarri wajbayi dungalanyi. Narri Krisjinmuku nanaba Bilibayi, ngawamba narri wajbayi dungalanyi. Miku yaliya wajba yingkamukunyi, ngawamba narri. Narri mirnarrijbayi muwa ngaki, jali yalu kuyu nangangi jangkurr jali ngayu milidimba yalunya. Baki narri nginduyi muwa ngaki, jali yingkamukunyi yalu yabimba kiji ngaki. \v 16 Baki baku barri marda, jali ngayu jungku nanaba Disalunika, nanamanji marda narri manjijbayi dungala ngakindurri, baki mili dungala narri manjijbayi ngakindurri bayngkani barri. \v 17 Ngala miku ngayimi jungku nuliykanyi dungalanyi yurrngumba. Miku. Ngala narrinya jingkijbangka Kudwanyi, jali nganarri wajba dungalanyi. Jingkijba nyulu nanda dungala, baki nanankardi janyulu yabimba kunyba yaji narringi baku barri. \v 18 Narri manjijbayi Yibabrudidus ngakindurri, baki ngana nyuli wajba narringinkanyi dungalanyi marda yajinyi. Ngana wajbayi yajinyi jali narri manjijba. Nanijba barri ngayu jungku kajayudi dungalayudi marda yajiyudi. Miku ngayimi nulijba mili yajinyi. Jali nganarri wajba nanankanyi kajanyi yajinyi, baki nanda barrinani narri wajbayi Kud nanankanyi yajinyi, wakingangi ngayu nangangi. Baki nanankardi barri nyulu mirnarrijbangka muwa narringi Kud. Jala nyulu mirnarrijba muwa narringi, baki ngayu marda mirnarrijba ngayu muwa narringi. \v 19 Maruka nyulu muwa narringi Kud. Janyulu yabimba kunyba yaji narringi. Janyulu wajba narrinya nanankanyi jala narri nulijba, barrinani dungalanyi, barrinani jumbalanyi. Janyulu wajba narrinya nanankanyi yajinyi, nyulungangi mambuka bukambijuyngka yajinyi junu. Bababanyamba nyulu narrinya Jisus Krayiswanyi, baki nanankardi janyulu lalanba narrinya yurrngumba Kudwanyi. \v 20 Nayinda Kud nyulu ngambalangi Buwakanya. Nyulu wirimalaru bukambijuyngka wandijiyana. Nanankardi ngambala wajba Kud kunybanyi jangkurranyi ngambalangi. Barriwa barri. \p \v 21 Ngayu marda nanginmuku Krisjinmuku ngakindu, nurru manjijbangka jangkurr yalundurri, jala bababanyamba nyulu yalunya Jisus Krayiswanyi. \v 22 Bukambijunyi Krisjinmukunyi nayiba ngakindu yalu manjijbangka jangkurr narrindurri. Kudiyamuku ngarrkadabawarrmuku baki yingkamuku marda nanginyina barruwuna nangangi, walkurrayngka mambukanyi Rumkanyi, yalu marda Krisjinmuku. Yalu marda manjijbangka jangkurr narrindurri. \v 23 Nurru yanybaka mududu nangangi ngambalanginkanyi mambukanyi Jisus Krayiskanyi. Nurru ngajakangka Jisus Krayis, janyulu wajba narrinya nanganginkanyi mardumardu muwanyi. Barriwa barri. Bukamba nayinda jangkurr.