\id 1TI Karrwa (Garawa) 1983, 1991 1st Timothy. Cleaned up after publishing, 970409. \h 1 Timothy \toc1 MANJIJBA NGAYU NAYINDA JANGKURR DIMUDIYURRI \toc2 1 Timothy \mt1 MANJIJBA NGAYU NAYINDA JANGKURR DIMUDIYURRI \c 1 \p \v 1-2 Ngayu, ngaki niji Bul. Ngayu yarrijbangka nayinda jangkurr nganyi, Dimudi. Ninji barrinani jandanyi ngaki, kuyungangi ninji jangkurr nangangi Jisus Krayiskanyi. Ngana buli manjijba, Kudwanyi marda Jisus Krayiswanyi. Ngana buli manjijba. Nyulu marrimbaka ngambalanya mardarda Kudwanyi. Nyulu marrimbaka ngambalanya mardarda yurrngumba. Baki Jisus Krayiswanyi, nyuli karu ngambalanya nangangi Kudkanyi. Karu nyuli ngambalanya Kudkanyi, baki nanda jangkurr nangangi duja. Ngana nyuli jirrinyba Kudwanyi. Jirrinybayi ngana, ngayu milidimbiji yalunya yingkamuku nangangi Jisus Krayiskanyi. Barriwa. Yanyba ngayu mududu bulangi, Kudkanyi marda Jisus Krayiskanyi. Ngajaka ngayu bulanya, janinji jungku mardumardu muwa. Jungku janinji mardumardu muwa, jingkijbangangi ninji bulanya, jabula yabimba kunyba yaji nganyi. Baki ninji jingkijba Kud, manjamanjamba nyuli nanda balki yaji, jali ninji yabimba wabula. Jingkijba ninji nani, baki nanankardi barri janinji jungku mardumardu muwa. Barriwa. \p \v 3-4 Wabula, jali ngayu barlba bayungu Masiduniyayurri, ninga ngajakayi yajinyi. Kudanyu ninga ngajakayi, janinji mili jungku nanaba karrurri Yibisus. Ninga ngajakayi, ninji kurrkunbiji nanamuku nganinyimuku, jali milidimba yinini jangkurr nangangi Jisus Krayiskanyi. Yalu milidimbayi yinini jangkurr, jujijbawarr jangkurr nangangi Jisus Krayiskanyi. Muningka yalungki yanyba yinini yuwanyi. Muningka yalungki yililikajba yingkanyi yajinyi, marda wankalanyi nganinymukuyngka. Muningka yalungki jakakajba nanankanyi yajinyi. Marda yalungkimi miku yanyba nani. Marda miku yalunjalimi milidimba nani. Kurrkunbakiyi yalunya milidimbikanyi nani. Jirrinybakiyi yalunya, ngawamba milidimbiji duja jangkurr nangangi Jisus Krayiskanyi. Barriwa. \v 5 Nyuli jirrinyba ngambalanya Jisus Krayiswanyi. Nyuli jirrinyba ngambalanya, milidimbiji ngawamba nangangi jangkurr. Karu nyuli ngambalanya, marukankanyi muwa yalungi yingkamukuyngka. Yuku ngambala maruka muwa yalungi, ngawamba jaliyi ngambala durrijba nangangi jangkurr Jisus Krayiskanyi. Yuku ngambala maruka muwa yalungi, jaliyi nyulu jungkuka ngamandu kurduluna. Baki ngambala jungkuka mardumardu muwa, kuyungangi ngambala nangangi jangkurr. Ngambala jungkuka mardumardu muwa, durrijbangangi ngambala nangangi jangkurr yurrngumba. \v 6 Kudiyawanyi nganinyiwanyi, yali mamanumba nanda jangkurr jali jirrinyba Jisus Krayiswanyi. Milidimbaka yalu yinini kajanyi jangkurranyi, yingkanyi yajinyi. Miku yalunjalimi milidimba ngawamba nanganginkanyi jangkurranyi, Jisus Krayiskanyi. Miku. Yangkalamba yalungki nanganbunanyi Jisus Krayisnanyi, baki muningka yalu milidimba yajinyi. \v 7 Nulijba yalu milidimbawarrmuku yuwanyi, nanda yuwa jali wajba Musis Kudwanyi. Nulijba yalu milidimbikanyi nanankanyi yuwanyi, ngala miku yalimi jingkijba nanda yuwa. Miku yaliyi milidimba kunybanyi jangkurranyi nanankanyi yuwanyi. Miku. Jala yalu karu yingkamuku nanankanyi yuwanyi, baki miku yalimi jingkijba nanda yuwa. \p \v 8 Nanda yuwa Musiskanyi, nanda kunyba yuwa. Karungka ngambalanya yuwawanyi, ngambala jungunkanyi kunyba nangangi Kudkanyi. Ngala kudiyawanyi miku yalimi milidimba nanankanyi yuwanyi kunymamba. \v 9-10 Wajba nyuli Musis nanankanyi yuwanyi Kudwanyi. Baki nyuli yarrijba nanda yuwa najana Kudkanyi Musiswanyi. Miku nyuliyanyi wajba yalunya nanankanyi yuwanyi, nanamuku jala yalu jungku kunyba nangangi Kudkanyi yurrngumba. Miku. Ngala nyuli wajba yalunya jala yalu jungku balki Kudkanyi. Jala mankuka yuwa nganinyiwanyi, baki nanangini yuwawanyi karungka nganinyi, nyulu jungkuka balki nangangi Kudkanyi. Wajba nyuli yalunya nanankanyi yuwanyi Kudwanyi. Wajba nyuli yuwanyi yalunya, nanamuku jala yalu yabimba balki yaji. Yingkamukunyi, nganinymukunyi baki jibarrimukunyi, miku yalimi jingkijba Kud. Miku yalimi ngayangayijba nangangi Kudkanyi. Yingkamuku yalu yanyba, “Mikuyaji Kudkanyi. Mikuyaji.” Yingkamukunyi, yalunjalu daba kurdanba yalungi buwakanya marda yalungi ngardanganja. Yingkamuku, yalu kuluka yingkana, miku nanganginmirra kayikayi. Yingkamuku, yingka nganinyi nyulu kuluka yingkana nganinyina barrinani maykarra. Yingkamuku, yingka jibarri nyulu kuluka yingkana jibarrina barrinani maykarra. Yingkamuku yali jilajba yingkayurri yajiyurri, yalunjalu maninjakujba kudiya mungkijimuku nanankanyi yajinyi, baki wiykunumba yalunginkurri yajiyurri. Wudumba yali nganinyimuku, yalu wakinkanyi yalungi, baki jibarrimuku maninganjamukuyngka yalungi. Yingkamuku, yalu jujijba, miku yalimi yanyba duja jangkurr. Barriwa. Kudukudu balki yaji yalu yabimba. Miku yalimi ngayangayijba yuwanyi Kudkanyi. Miku. Yurlwa yalu nanganginkanyi yuwanyi Kudkanyi. Yurlwa yalu nanankanyi yuwanyi jali wajba Kudwanyi. Yalu jungku balki kudanyu. Baki nanankardi barri nyuli wajba yalunya nanganginkanyi yuwanyi Kudwanyi. Barriwa. \v 11 Ngana nyuli milidimba Kudwanyi. Ngana milidimbayi nangangi Jisus Krayiskanyi, baki karuyi ngana, ngayu karunki yalunya bukambiju nanganginkanyi jangkurranyi. Baki yuku ngayu karungka yingkamuku nanankanyi jangkurranyi, jungunkanyi kunyba nangangi yurrngumba. Nayinda barri kunyba jangkurr. Nanangini jangkurrwanyi karungka ngambalanya jungunkanyi wanka yurrngumba jaliyi ngambala jungku kunybana yuwana Jisus Krayiskanyi. Barriwa. \p \v 12 Mirnarrijba ngayu muwa, yabimbangangi ngani ngiruka Jisus Krayiswanyi. Ngana yabimbayi ngiruka milidimbikanyi yingkamuku. Waki ngayu kudanyu, yabimbangangi ngani ngiruka Jisus Krayiswanyi, milidimbikanyi nanganginkanyi jangkurranyi. \v 13-14 Wabula barri, miku ngayiyanyi kuyu nangangi jangkurr, Jisus Krayiskanyi. Yanyba ngayi balki jangkurr nangangi. Mijba ngayi yalunya Jisus Krayiskanyi. Yanyba ngayi, miku nyulu jandanyi nangangi Kudkanyi. Yabimba ngayi kiji yalungi, jali yalu kuyu nangangi jangkurr. Daba ngayi yalunya. Yabimba ngayi nanda balki yaji, mikungangi ngayi kuyu nangangi jangkurr Jisus Krayiskanyi. Miku ngayiyanyi jingkijba Jisus, nyulu jandanyi nangangi Kudkanyi. Baki miku ngayiyanyi jingkijba, ngayu jungkuyi balki nangangi Kudkanyi. Ngala Kud, nyuli maruka muwa ngaki. Nyuli yabimba kunyba yaji ngaki. Ngana nyuli yarrijba, ngayu wakinki nangangi. Ngana nyuli milidimba Jisuskanyi, nyulu duja jandanyi nangangi Kudkanyi. Ngindu ngayi muwa, ngayu jungunkanyi balki nangangi Jisuskanyi. Baki nyuli manjamanjamba ngaki balki yaji Kudwanyi. Ngayu jingkijbayi Jisus Krayis, nyulu jandanyi nangangi Kudkanyi, baki ngayu kuyuyi nangangi jangkurr. Miku ngayiyanyi yurlwa nanganginkanyi jangkurranyi mili barri. \v 15 Mankukiyi nayinda jangkurr. Nayinda jangkurr duja. Manjijba nyuli Jisus nanginkurri jambarri Kudwanyi. Manjijba nyuli Jisus, nyulu marrimbiji yalunya mardarda, jali yalu jungku balkina yuwana. Yalu jali jungku balkina yuwana, jali yalu ngindu yalunginkanyi balkinyi yajinyi, baki nyuli manjamanjamba yalungi balki yaji Kudwanyi. Marrimba nyulu yalunya mardarda. Ngala ngayu barri, jungku ngayi balkimirra nangangi Jisus Krayiskanyi. Miku mili yingkakiya jungku balki nangangi Jisus Krayiskanyi barrinani ngayu. \v 16 Jungku ngayi nani barri, ngala nyuli yabimba kunyba yaji ngaki Kudwanyi. Kunyba yaji nyuli yabimba ngaki. Yabimba ngayili kaja balki yaji nangangi Jisus Krayiskanyi, ngala nyuli manjamanjamba ngaki balki yaji Kudwanyi. Nani barri nyuli minimba narrinya, yuku nyulu manjamanjambaka balki yaji yalungi yingkamukuyngka. Nanijba barri ngayu jungkuka kunyba nangangi Jisus Krayiskanyi, marukangangi nyuli muwa ngaki. Baki nani barri nyulu maruka muwa yalungi yingkamukuyngka, nganinymukuyngka marda jibarrimukuyngka. Jaliyi yalu kuyu nangangi jangkurr, baki janyulu manjamanjamba yalungi balki yaji marda. Baki janyulu wankamba yalunya baku, bayngkani jalija yalungka janyba. Jaliyi yalu kuyu nangangi yangkurr, jaliyi yalu durrijba nangangi jangkurr yurrngumba, baki janyulu wankamba yalunya yurrngumba barri. \v 17 Yanyba ngambala mududu nangangi Kudkanyi. Wajba ngambala Kud kunybanyi jangkurranyi. Nyulu walkurramirra mambuka ngambalangi. Mirnarrijba ngambala muwa nangangi. Jungkuka nyulu kunyba yurrngumba. Jungkuka nyulu wanka yurrngumba. Miku ngambaliyi najba Kud, ngala ngambala jingkijba, nyulu jungkuka wanka yurrngumba, nyulu walkurra mambuka ngambalangi. Marda yalimi bukambijunyi wajba Kud kunybanyi jangkurranyi yurrngumba. Marda yalimi jingkijba, nyulu walkurramirra mambuka yalungi. Barriwa. \p \v 18 Yarrijba ngayu nayinda walkurra jangkurr najana nganyi, Dimudi. Jungku ninji barrinani jandanyi ngaki. Jirrinyba ninga, mankuwakiyi nayinda jangkurr, jala ngayu yarrijba ninga nanginyina najana. Ninga nyuli yarrijba Kudwanyi, ninji wakinkanyi nangangi. Marda nganyingkimi mankumanku nanankanyi jangkurranyi. Jaliyi yalu yabimba kiji nganyi, baki marda ninjimi mankuwa nangangi Kudkanyi. Marda ninjimi mankuwa nanankanyi jangkurranyi, jali nyulu karu nurrunya nganyi, ninjija waki nangangi. Yarrijba ninga Kudwanyi, ninjija jungku wakiwarr nangangi. Jalija ninji mankuwa nayinda jangkurr, baki janinji mili waki kudanyu nangangi. \v 19 Marda ninjimi durrijba nangangi jangkurr Jisus Krayiskanyi yurrngumba. Nyulu jandanyi nangangi Kudkanyi. Marda ninjimi miku mamanumba nanganginkanyi jangkurranyi, ngala marda ninjimi mankuwa nangangi jangkurr, marda ninjimi marrimba nangangi jangkurr nganyinyina kulajina yurrngumba. Mankumankukiyi nganyingka nanganginkanyi jangkurranyi yurrngumba. Baki janinji jungku kunyba nangangi Jisus Krayiskanyi. Miku janganyingka yangkalamba nanganbunanyi. \v 20 Nanankujarra nganinyiwuya, bulangi niji, Yimanayiyus marda Yalisanda. Yangkalamba bulangki nanganbunanyi Jisus Krayisnanyi. Durrijba buli balkina yuwana nanijba barri. Manjijba ngayi bulanya jurjnanyi. Manjijba ngayi bulanya, yanybangangi buli balki jangkurr nangangi Kudkanyi. Yanyba buli, buli milidimba duja jangkurr, ngala jujijba buli. Miku nanda jangkurr duja. Jingkijba buli, marda bulimi miku yanyba balki jangkurr nani Kudkanyi. Manjijba ngayi bulanya jurjnanyi, durrijbangangi buli nanda balki wuwarr, Sayidin. Ngala yiningki jabulangka mili yangkalamba nanganbunanyi Sayidinanyi. Baki yiningki jabula mili wijba jurjyurri baku barri. Barriwa. \c 2 \p \v 1 Ngayu karungka ninga nanginkanyi jangkurranyi. Kudanyu barri ngayu karungka ninga. Marda narrimi kudanyu yanyba mududu Kudkanyi. Marda narrimi yanyba mududu Kudkanyi yalungi yingkamukuyngka bukambijuyngka. Marda narrimi karu Kud, narri mirnarrijba muwa nangangi. Mirnarrijba narri muwa nangangi Kudkanyi, yabimbangangi nyulu kunyba yaji narringi. Marda narrimi karu Kud, narri mirnarrijba muwa nangangi, baki marda narrimi yanyba mududu Kudkanyi yalungi bukambijuyngka. \v 2 Marda narrimi yanyba mududu Kudkanyi yalungi mambukamukuyngka wandijiyana. Marda narrimi yanyba mududu Kudkanyi yalungi, mambukamukuyngka jurjkanyi, baki mambukamukuyngka Kubaminkanyi, baki mambukamukuyngka ngarrkadabawarrayngka. Marda narrimi yanyba mududu Kudkanyi yalungi, miku jayalu yabimba kiji yingkamukuyngka, baki jangambala jungku mardumardu muwa, mikuyaji kijinyi. \v 3 Nani barri jala ngambala yanyba mududu Kudkanyi yalungi mambukamukuyngka, marda yalungi bukambijuyngka, baki Kud nyulu mirnarrijba muwa ngambalangi. Nanda kunyba barri, yanybikanyi mududu Kudkanyi nani barri. Baki marrimbaka nyulu ngambalanya mardarda Kudwanyi. Mankuka nyulu nanda jangkurr, jala ngambala yanyba nangangi. Mirnarrijba nyulu muwa nanankanyi ngambalanginkanyi jangkurranyi. \v 4 Nulijba nyulu marrimbikanyi yalunya mardarda. Nulijba nyulu marrimbikanyi yalunya mardarda bukambiju, marda nganinymuku marda jibarrimuku. Jaliyi yalu manku nangangi duja jangkurr, jaliyi yalu kuyu nangangi duja jangkurr, baki janyulu marrimba yalunya mardarda. \v 5 Ngawamba yingamali nyulu duja Kud, miku yingkanyi. Wabula barri ngambala jungkuyi barrinani ngurranyimuku nangangi Kudkanyi, ngala Jisus Krayiswanyi nyulu yabimbaka ngambalanya jungunkanyi malumba nangandu Kudnyina. Ngawamba yingamalinyi nganinyiwanyi, Jisus Krayiswanyi, nyulu yabimbaka ngambalanya jungunkanyi malumba nangandu Kudnyina. \v 6 Ngala Jisus Krayis barri, janyba nangki, jungkungangi ngambala balkina yuwana Kudkanyi. Daba yali Jisus Krayis kurdanba, ngambalanginkanyingangi balkinyi yajinyi. Nanankardi barri, jaliyi ngambala durrijba nanda yuwa nangangi Jisus Krayiskanyi, baki janyulu marrimba ngambalanya mardarda Kudwanyi. Janyulu marrimba yalunya mardarda, bukambiju jala yalu durrijba nangangi jangkurr Jisus Krayiskanyi. Miku nyuliyanyi yabimba balki yaji Jisus Krayiswanyi. Miku. Ngala janyba nangki ngamanginkanyi balkinyi yajinyi. Janyba nangki Jisus Krayis, baki nanijba barri miku nyuliyi daba ngambalanya Kudwanyi. Miku nyuliyi daba ngambalanya ngamanginkanyi balkinyi yajinyi. Miku nyuliyi daba ngambalanya, janybangangi nangki Jisus Krayis ngamanginkanyi balkinyi yajinyi. \v 7 Baki manjijbayi ngana Kudwanyi. Manjijbayi ngana karunki yalunya jala yalu miku Jumuku, jala yalu ngurranyimuku ngaki. Manjijba ngani karunki yalunya nangangi Jisus Krayiskanyi. Karu ngayi yalunya Jisus Krayiskanyi, jali nangka janyba yalungi marda. Janyba nangki Jisus yalungi marda ngurranyimukuyngka, baki nanijba barri janyulu manjamanjamba yalungi balki yaji marda Kudwanyi, jaliyi yalu kuyu nangangi jangkurr. Nayinda jangkurr, karu jala ngayu yalunya marda, nayinda duja jangkurr. Nayinda jangkurr duja, yurlurrmba. Miku ngayimi jujijba. Ngaki jangkurr yurlurrmba. Barriwa. \p \v 8 Nulijba ngayu yalungi krisjinmukuyngka, yalu yanybikanyi mududu nangangi Kudkanyi. Bukambiju Krisjinmuku wandijiyana, marda yalimi yanyba mududu nangangi Kudkanyi. Jala yalu yanyba mududu nangangi, baki marda yalungkimi miku jakakajba. Marda yalimi miku ngarrangarra muwa jala yalu yanyba mududu Kudkanyi. Ngala marda yalimi jungku mardumardu muwa jala yalu yanyba mududu nangangi. Barriwa. \v 9 Karu janinga jibarrimukuyngka. Marda yalimi miku nulijba kajanyi kunybanyi jumbalanyi. Marda yalimi miku jungku barrinani barrarrakijba nangka. Marda yalimi miku jungku jirdi buyingkiyngkanyi jumbalanyi yurrngumba, ngala marda yalimi muningka jungku jumbalanyi. \v 10 Nanamuku jibarrimuku jala yalu nulijba jungunkanyi kunyba Krisjin, marda yalimi maruka muwa yalungi yingkamukuyngka. Marda yalimi yabimba kunyba yaji yingkamukuyngka yurrngumba. Baki jayalunya jingkijba Kudwanyi, yalu jungkuka kunyba nangangi, yabimbangangi yalu kunyba yaji yingkamukuyngka. Miku yalu kunyba, kajangangi yalungi kunyba jumbala. Miku. Yalu kunyba Krisjin, jala yalu yabimba kunyba yaji yingkamukuyngka. \v 11 Marda yalimi karda jungku jurjina, jibarrimuku. Marda yalimi manku nanda jangkurr nangangi Jisus Krayiskanyi. Marda yalimi kudanyu manku nangangi jangkurr, baki jayalu jingkijba nanda jangkurr nangangi. Marda yalimi mirnarrijba muwa jala yalu manku nanda jangkurr. Marda yalimi miku jungku barrinani walkurra mambuka jurjina, ngala marda yalimi karda jungku mankunkanyi jangkurr. \v 12 Mardakimi jibarrimuku miku jungku barrinani mambukamuku jurjkanyi. Ngala ngawamba nganinymuku, marda yalunjalimi milidimba jurjina. Ngala jibarrimuku, marda yalimi jungku kardarda jurjina. \v 13 Nani barri marda yalimi jungku karda, yabimbangangi nyuli nanda nganinyi waluwa jibarrinyi Kudwanyi. Waluku nyuli yabimba nanda nganinyi, niji nangangi Yadam, baki bayngkani nyuli yabimba jibarri, nangangi niji Yib. Waluwa nyuli yabimba nganinyi, baki bayngkani jibarri. \v 14 Baki baku barri yanybayi miya jibarrinyi, jujambayi jibarri nanangini miyawanyi. Waluku karuyi bulanya Kudwanyi, miku buliyi jarrba mama yingamalinanyi kurndananyi. Ngala jujambayi jibarri nanangini miyawanyi, baki nyuli jarrba nanda mama. Baki kamu barri nanangini nganinyiwanyi, marda nyuli jarrba nanda mama nanamunanyi kurndananyi. Miku nyuliyanyi jujamba nganinyi nanangini miyawanyi, ngala jarrbayi nanda mama nganinyiwanyi. Jingkijbayi, marda nyulimi miku jarrba mama, karuyingangi nganinyi Kudwanyi, miku jarrkanyi nanda mama. Jarrba buli mama, baki jingkijbayi, buli jungku balkina yuwana Kudkanyi. Barriwa. Yi, jujambayi nanda jibarri miyawanyi, baki nanankardi barri marda yalimi jungku karda jurjina jibarrimuku. Marda yalimi miku jungku barrinani mambukamuku yalungi nganinyimukuyngka. \v 15 Marda yalimi waki wayka barndana jibarrimuku. Marda yalungkimi binandaba bardardanyi. Marda yalimi jardiykunumba yalunginmuku bayamuku, marda yalunjalimi lalanba yurrngumba. Nani barri marda yalimi waki, baki marda yalimi maruka muwa nangangi Kudkanyi yurrngumba. Ngala marda yalimi miku nulijba jungunkanyi barrinani mambuka jurjkanyi. Miku. Jala yalunjalu lalanbawarr yalunginmuku bayamuku, baki milidimba yalunya nangangi Kudkanyi, baki jayalu jungku kunyba nangangi Kudkanyi. Baki marda yalimi yabimba kunyba yaji yingkamukuyngka marda. Baki jayalunya marrimba mardarda yurrngumba Kudwanyi. Barriwa. \c 3 \p \v 1 Ngayu karungka ninga duja. Jala nganinyi nulijba jungunkanyi barrinani malbu jurjkanyi milidimbikanyi yalunya, baki nanda kunyba. Nanda kunyba, jala nganinyi nulijba jungunkanyi barrinani malbu jurjkanyi. Nanda malbu jurjkanyi, janyulu waki kudanyu nangangi Kudkanyi. \v 2 Nanda malbu jurjkanyi, marda nyulima jungku nani. Marda nyulimi jungku kunybana yuwana Kudkanyi yurrngumba. Marda nyulimi jungku jirdi ngawamba yingamliyngka maninganjanyi. Miku kaja maninganja nangangi, ngawamba yingamali. Marda nangkimi mankumanku kunybanyi yuwanyi yurrngumba, miku balkinyi yuwanyi. Marda nyulimi miku ngarrangarra muwa yingkanyi. Jala badajba yingkamuku krisjinmuku, jala yalu yidamba nanda jurj, baki marda nyulimi kuyu yalunya nanganginkurri barndarri malbuwanyi jurjkanyi. Marda nyulimi lalanba yalunya, jala yalu yidamba. Nanda malbu jurjkanyi, marda nyulimi yingkamuku nangangi Kudkanyi. Marda nyulimi kunyba milidimbawarr. \v 3 Nanda malbu jurjkanyi, marda nyulimi miku ngaraba kudukudu kamukamu. Marda nyulimi miku wanindijba kulaji. Miku. Marda nyulimi miku dabawarr. Marda nyulimi miku kuliwijba kajanyi dungalanyi. Marda nyulimi miku jungku nani nanda malbu jurjkanyi. Ngala marda nyulimi jungku mardumardu muwa yurrngumba. \v 4 Marda nyulimi jungku mambuka yalungi, jalili yalu jungku nanganginyina barndana. Marda nyulimi lalanba yalunya kudanyu barri. Marda nyulimi lalanba yalunya, milidimbijina yalunya, yalu jungunkanyi kunyba nangangi Kudkanyi. Baki marda nyulimi yabimba yalunya, yalu ngayangayiykanyi nanganginkanyi jangkurranyi. Marda yalimi yabimba bukamba yaji jala nyulu jirrinyba yalunya. Marda yalimi yabimba nanda yaji, jungkungangi nyulu kunyba nganinyi Kudkanyi. Marda yalimi ngayangayijba nanganginkanyi jangkurranyi, nyulungangi kunyba nganinyi nangangi Kudkanyi. \v 5 Nani barri, marda nyulimi lalanba yalunya, nangangi maninganja marda nanganginmuku jandanyimuku. Jaliyi nyulu miku lalanba yalunya, jaliyi nyulu miku milidimba yalunya, yalu ngayangayiykanyi nanganginkanyi jangkurranyi, baki yanka janyulu lalanba yalunya krisjinmuku nanganginyina jurjina. Yanka janyulu milidimba yalunya, yalu ngayangayiykanyi nanganginkanyi jangkurranyi Kudkanyi. Kudwanyi nyulu lalanbaka yalunya krisjinmuku, nanganginmuku jandanyimuku, baki nani barri nanangini malbuwanyi jurjkanyi, marda nyulimi lalanba yalunya krisjinmuku nanganginyina jurjina. \v 6 Nanamukunyi krisjinmukunyi, marda yalimi miku yarrijba buyingkinyi krisjin malbu yalungi. Miku. Jaliyi yalu yarrijba buyingkinyi krisjin malbu yalungi, baki yiningki janangka mankumanku, nyulu walkurra mambuka, yiningki janangka barrarrakijba. Nanda balki. Baki yiningki yanybaja Kud nangangi, nyulu jungkuka balkina yuwana. Nani barri wabula kamambarra yanybayi Kud nangangi Sayidinkanyi, nyulu jungkuyi balkina yuwana. Barriwa. \v 7 Jala narri yarrijba nganinyi malbu jurjkanyi, baki marda narrimi yarrijba nanda jala jungku kunyba yalungi bukambijuyngka. Yingkamuku jala yalu miku Krisjinmuku, jayalu ningkijba nanda malbu, baki marda yalimi jingkijba nyulu kunyba nganinyi. Marda narrimi yarrijba nanda jala yalungka mankumanku kunymamba nangangi, baki miku yaliyi jurlwa nanankanyi malbunyi. Nanda malbu jurjkanyi, marda nangkimi mankumanku Kudkanyi yurrngumba, baki miku janyulu manku nanda jangkurr nangangi Sayidinkanyi. Jalimi nyulu manku jangkurr nangangi Sayidinkanyi, baki yiningki nanangini Sayidinwanyi, janyulu jujamba nanda malbu. Baki nanangini malbuwanyi yiningki janyulu yabimba balki yaji, yiningki janangka yangkalamba nanganbunanyi Kudnanyi, jalimi nyulu manku jangkurr nangangi Sayidinkanyi. Nanankardi barri marda nangkimi mankumanku nangangi Kudkanyi yurrngumba barri. Barriwa. \p \v 8 Baki nanda jala nulijba wakiwarr jurjkanyi, marda nyulimi jungku kunyba nganinyi. Marda nyulimi yanyba ngawamba duja jangkurr. Baki yingkamukunyi jayalu jingkijba, miku nyulimi jujambawarr. Nanda wakiwarr jurjkanyi, marda nyulimi miku walkurra janyi, marda nyulimi miku yanybiji yingkanyi yalungi, mankunkanyi kiji. Ngala marda nyulimi yanyba yurlurrmba jangkurr yurrngumba. Marda nyulimi miku ngaraba kudukudu kamukamu. Marda nyulimi miku wanindijba kulaji. Miku. Baki marda nyulimi miku kuliwijba dungalanyi baki yajinyi. \v 9 Marda nyulimi kuyu jangkurr nangangi Kudkanyi yurrngumba. Marda nyulimi miku kuyu yingkanyi jangkurr. Miku. Marda nyulimi kuyu ngawamba nangangi jangkurr Kudkanyi. Nani barri marda nyulimi jungku nanda wakiwarr jurjkanyi. \v 10 Nanamuku Krisjinmuku jurjkanyi, marda yalungkimi mankumanku yalungi, jala yalu nulijba wakiwarr jurjkanyi. Marda yalungkimi kudanyu mankumanku yalungi, jaliyi yalu jungku kunybana yuwana Kudkanyi yurrngumba, jaliyi yalu durrijba nangangi jangkurr yurlurrmba. Marda yalimi balanja nganinyi nani, baki yuku barri jayalu yarrijba nanda nganinyi wakiwarr jurjkanyi, jaliyi nyulu kunyba jungku nangangi Kudkanyi. Barriwa. \v 11 Baki nanda maninganja nangangi jala wakiwarr jurjkanyi, marda nyulimi jungku kunyba jibarri. Marda nyulimi miku walkurra janyi. Marda nyulimi miku jurlwa yingkamukuyngka. Marda nyulimi miku ngaraba kudukudu kamukamu, mikuwali wanindijba kulaji. Nanda nangangi maninganja, marda nyulimi jungku jirdi kunybanyi kulajinyi nangangi Kudkanyi. Barriwa. \v 12 Nanda wakiwarr jurjkanyi, marda nyulimi jungku ngawamba yingamaliyngka jirdi maninganjanyi. Marda nyulimi jungku mambuka yalungi jalili yalu jungku nanganginyina barndana. Marda nyulimi lalanba yalunya kudanyu barri. Marda nyulimi lalanba yalunya milidimbijina yalunya, yalu jungunkanyi kunyba nangangi Kudkanyi. \v 13 Baki nanda wakiwarr jurjkanyi, marda nyulimi waki kudanyu. Baki yingkamukunyi, jala yalu najba nanda wakinkurri kudanyu, baki jayalu jingkijba nanda wakiwarr. Jayalu jingkijba nyulu wakingka kudanyu jurjkanyi, marda nangangi Kudkanyi. Jayalu jingkijba nanda wakiwarr, nyulu jungkuka kunyba. Baki nanankardi barri miku janyulu marrala milidimbikanyi yalunya nangangi Jisus Krayiskanyi. Ngala janyulu yanyba ngiruka jangkurr. Barriwa. \p \v 14 Nayimanji, ngala ngayu yarrijba nayinda jangkurr nganyi, nulijba ngayu jilaykanyi karri. Nulijba ngayu yidambikanyi ninga winyurru. \v 15 Ngala jaliyi ngayu miku jila nganyindurri winyurru, baki nangini najawanyi karuja ninga ngambalangi krisjinmukuyngka, yanka marda ngambalimi jungku nangangi Kudkanyi. Marda ngambalimi jungku kunyba nangangi yurrngumba, ngambalangangi jandanyimuku nangangi Kudkanyi. Nyulu ngambalangi Buwakanya, baki ngambala nangangimuku jandanyimuku. Nanankardi barri marda ngambalimi miku manku jujambawarr jangkurr, ngala marda ngambalimi kuyu ngawamba duja jangkurr nangangi Kudkanyi. Marda ngambalimi marrimba nangangi jangkurr mardarda. \v 16 Jingkijba ngambala nanda jangkurr nangangi Kudkanyi, nanda walkurra jangkurr, duja. Wabula kamambarra nanamukunyi wankalamukunyi, miku yaliyanyi jingkijba Kud. Ngala nyuli karu yalunya bijal jangkurranyi, baki baku barri mili nyuli karu yalunya jangkurranyi Kudwanyi. Baki mili baku nyuli manjijba nangangi jandanyi Jisus nanginkurri wayka. Badajbayi Jisus nanginkurri jambarri, baki kajamukunyi yali najba Jisus. Baki nanangini Kunybawanyi Ngarnduwanyi Kudkanyi, nyuli minimba ngambalanya Jisuskanyi. Minimbayi ngambalanya Jisuskanyi, ngawamba nyulu nanganginmirra jandanyi Kudkanyi. Baki nanamukunyi Yanjilmukunyi, yali najba nangangi jandanyi Jisus marda. Barriwa wiykunumbayi nangangi jandanyi kingkarri Kudwanyi, jungunki nangandu yurrngumba. Nayimanji kudiyamuku nganinyimuku yalu jilalajbangka lukuluku wandijiyana, yalu karungka bukambiju nangangi Jisus Krayiskanyi. Baki kajamukunyi yalu kuyungka jangkurr nangangi Jisus Krayiskanyi. Barriwa. \c 4 \p \v 1-2 Nayinda Kunyba Ngarndu Kudkanyi, yanyba nyuli nayinda jangkurr, “Baku barri, kudiyamuku, jayalu balkimuku. Yalu mankuka yalungi balki jangkurr wuwarranyi. Miku yalimi milidimba duja nanankanyi jangkurranyi nanganginkanyi Jisus Krayiskanyi, ngala yalu milidimbaka nanankanyi jangkurranyi jali wajba yalunya nanamukunyi jujambawarranyi wuwarrmukunyi. Nani barri yalu milidimbaka balkinyi jangkurranyi. Jungku yalu balkimirra nangangi Kudkanyi, ngala miku yalungkimi yanyba muwa yalu jungku balki. Kudiyamuku Krisjinmuku, jalija yalu manku yalungi balki jangkurr, baki jayalu kuyu nanda jangkurr. Jayalu mamanumba nanda kunyba jangkurr nangangi Jisus Krayiskanyi. Miku jayalu mili durrijba nangangi jangkurr. Jayalungka yangkalamba nanganbunanyi Jisus Krayisnanyi, kuyungangi jayalu nanda balki jangkurr jali wajba wuwarrmukunyi.” Barriwa. Nani barri yanybaka Kunyba Ngarndu Kudkanyi, jayalu jungku balki nani baku barri. \v 3-5 Nanamuku balkimuku milidimbawarrmuku jala durrijba wuwarranyi jangkurr, miku yalimi milidimba yurlurrmba jangkurr. Milidimba yalunjalu yingkamuku, marda yalimi miku jungku maninganjayudi. Milidimba yalu mamanyi, marda yalimi miku jarrba kudiya mama. Nani barri yalunjalu milidimba balkinyi jangkurranyi. Miku yalimi milidimba yurlurrmba jangkurranyi mamanyi. Ngala yabimbayi mama junu jarrkanyi Kudwanyi. Miku yingka mama kunyba jarrkanyi, ngala yingka balki jarrkanyi. Miku. Yabimba nyuli bukamba yaji Kudwanyi. Jungkuka nyulu kunyba yurrngumba, baki yabimba nyuli bukamba yaji kunyba. Marda ngambalimi miku yanyba kudiyayngka mamanyi, miku nanda kunyba jarrkanyi. Yanybaka Kud, bukamba mama kunyba jarrkanyi, baki nanankardi marda ngambalimi yanyba mududu nangangi Kudkanyi mamanyi. Marda ngambalimi waluku yanyba mududu nangangi, baki yuku jangambala jarrba mama. Baki marda ngambalimi manku nangangi jangkurr marda. Marda ngambalimi karu Kud, ngambala mirnarrijba muwa nangangi, wajbangangi nyulu ngambalanya mamanyi. Baki nyulu mirnarrijba muwa Kud, jarrbangangi ngambala mama nangangi, jali nyulu yabimba. Barriwa. \p \v 6-7 Mikujiyi manku yalungi jangkurr, nanamukuyngka jujambawarrayngka. Mikujiyi manku yalungi jangkurr. Baki mikujiyi karu yingkamuku yalunginkanyi jangkurranyi. Nanda jangkurr yalungi, nanda balki. Ngala marda ninjimi jungku kunyba nangangi Kudkanyi, marda ninjimi durrijba nangangi yurlurrmba yuwa yurrngumba barri. Dimudi. Karukiyi nayinda jangkurr yalungi, Krisjinmukuyngka nganyinyina jurjina. Jalija ninji karu yalunya nanginkanyi jangkurranyi, baki janinji jungku kunyba wakiwarr nangangi Kudkanyi. Barriwa. Jala ninji jarrba kaja kunyba mama, baki ninji jungku ngiruka mankanyi. Nani barri, jala ninji manku yurlurrmba jangkurr Kudkanyi, baki janinji jungku ngiruka ngarndu nangangi Kudkanyi. Janinji jungku ngiruka ngarndu, jala ninji kuyu yurlurrmba jangkurr Kudkanyi, barrinani ninji ngiruka mankanyi jala ninji jarrba kunyba mama. Jungkuja ngarndu ngiruka Kudkanyi, jaliyi ninji durrijba nanda jangkurr Kudkanyi. \v 8 Jaliyi ninji jungku ngiruka mankanyi, baki nanda kunyba. Ngala jaliyi ninji jungku ngiruka ngarndu nangangi Kudkanyi, baki nanda kunybamirra. Jaliyi ninji jungku ngiruka ngarndu Kudkanyi, baki janinji durrijba nangangi jangkurr yurrngumba. Jaliyi ninji durrijba nangangi jangkurr yurrngumba, baki janinji jungku wanka nangandu Kudnyina yurrngumba jalija nganyingka janyba. \v 9 Nayinda jangkurr duja. Marda ninjimi kuyu nayinda jangkurr, jungkukangangi nayinda jangkurr yurlurrmba. \v 10 Yurrngumba ngambala waki nangangi Kudkanyi. Kudanyu ngambala waki nangangi, jingkijbangangi ngambala Kud, yuku nyulu marrimba bukambiju mardarda. Bukambiju, nganinyimuku, marda jibarrimuku, marda bayamuku, yuku nyulu marrimba yalunya mardarda. Baki ngambala jingkijba nayi, janyulu marrimba ngambalanya mardarda yurrngumba, jaliyi ngambala kuyu nangangi jangkurr. Nanankardi barri ngambala waki kudanyu nangangi Kudkanyi yurrngumba. \p \v 11-12 Karu ninga nanginkanyi ngirukanyi jangkurranyi. Milidimbakiyi yalunya nanginkanyi jangkurranyi jala ngayu yarrijba nayiba najana. Jilijba ninji malbungujba mankanyi, ngala ninji jungku malbu jurjkanyi. Jirrinybakiyi yalunya Krisjinmuku jurjkanyi, yalu durriykanyi nganyi jangkurr, yalu yabimbikanyi nanda jala ninji yabimba. Ninji malbu jurjkanyi, baki marda ninjimi milidimba yalunya. Jala yalu najba nanda jala ninji yabimba, baki jayalu jingkijba nanamannga marda yalimi yabimba nanamukunyi krisjinmukunyi. Marda yalimi jungku kunyba, barrinani ninji jungku kunyba nangangi Kudkanyi. Marda yalimi maruka muwa yingkamukuyngka, barrinani ninji maruka muwa yalungi bukambijuyngka. Marda yalimi kuyu nanda duja jangkurr Kudkanyi, barrinani ninji kuyu nangangi jangkurr. Marda yalimi yanyba kunyba jangkurr barrinani ninji yanyba kunyba jangkurr yalungi. Jirrinybakiyi yalunya, yalu durriykanyi ninya yurrngumba. \v 13 Ngala ninji yukumba ngaki, ngayu jilaykanyi nganyindurri, baki wakikiyi kudanyu nangangi Kudkanyi yurrngumba. Janinji karu yalunya duja jangkurranyi Kudkanyi. Janinji yanyba nanda jangkurr Kudkanyi najana yalungi. Janinji milidimba yalunya nanganginkanyi jangkurranyi. \v 14 Mikujiyi mamanumba nayinda. Wabula yali yarrijba marni nganyindu kulajina malbumalbuwanyi jurjkanyi, ngala yali ngajaka Kud nganyi. Yarrijba yali marni nganyindu kulajina, baki nanamuku, yanyba jali yalu jangkurr Kudkanyi, nyuli wajba yalunya jangkurranyi Kudwanyi. Nyuli wajba yalunya nanankanyi jangkurranyi nganyi, janinji jungku kunyba milidimbawarr, milidimbikanyi nanganginkanyi jangkurranyi. Baki nyuli manjijba nangangi Kunyba Ngarndu nganyindurri Kudwanyi, baki ninga yarrijba milidimbikanyi yingkamuku nangangi. Mikujiyi mamanumba nanda. Barriwa. \v 15 Marda ninjimi yabimba nanda kunyba yaji yurrngumba. Marda ninjimi durrijba nangangi jangkurr Kudkanyi, baki janinji jungku kunyba milidimbawarr. Baki yingkamukunyi, jayalu najba ninya jungunkurri mili kunyba nangangi Kudkanyi yurrngumba. \v 16 Lalanba nganyingkiyi nangangi Kudkanyi. Miku nganyingkiyi yangkalamba nanganbunanyi Kudnanyi. Milidimbakiyi kunyba jangkurr yurrngumba. Jaliyi ninji jungku nani, baki janinya marrimba mardarda Kudwanyi. Marrimbaja ninya mardarda baki yalunya jala manku nganyi jangkurr nangangi Kudkanyi. Janyulu marrimba yalunya mardarda marda, kuyungangi yalu nganyi jangkurr nangangi Kudkanyi. Baki janinji jungku wanka nangandu yurrngumba. \c 5 \p \v 1 Marda ninjimi miku ngirrwa malbunyi jala nyulu jungku balkina yuwana Kudkanyi. Ngala marda ninjimi yanyba yili nangangi, barrinani ninji yanyba nganyingkanyi nijanganjiyngkanyi. Ngala marda ninjimi yili karu nanda malbu, nyulu jungkuka balkina yuwana Kudkanyi. Marda ninjimi ngakaja malbu, wijbakiyi jungku balki nangangi Kudkanyi. Mikujiyi ngirrwa nangangi, ngala yanybakiyi yili nangangi barrinani nijanganjiyngkanyi. Baki nanamuku nganinyimuku, jala jilijba malbungujba mankanyi, marda ninjimi yanyba yili yalungi marda, barrinani ninji yanyba nganyingkanyi buwanganjanyi. Jala yalu jungku balkina yuwana Kudkanyi, baki marda ninjimi yili karu yalunya, yalu jungkuka balki nangangi. Marda ninjimi miku ngirrwa yalungi, malbumalbunyi, baki nganinyimukuyngka. Marda ninjimi yili yanyba yalungi. \v 2 Baki nanamuku bardirdibardi, marda ninjimi yanyba yalungi, barrinani ninji yanyba nganyingkanyi ngardanganjanyi. Marda ninjimi miku yurlwa yalungi. Baki nanamuku jibarrimuku, marda ninjimi yanyba yili yalungi, barrinani ninji yanyba nganyingkanyi majunganjanyi. Marda ninjimi miku ngirrwa yalungi, jala yalu jungku balkina yuwana Kudkanyi, ngala marda ninjimi milidimba yalunya, jungunkanyi kunyba nangangi Kudkanyi. Barriwa. \p \v 3 Baki nanamuku jibarrimuku jala yalu miyajingujba, marda narrimi miku yurlwa yalungi krisjinmuku. Nanda jibarri miyaji jala mikuyaji kulunganjanyi nangangi lalanbikanyi, baki nanda miyaji jala mikuyaji ngardanganjanyi nangangi baki nijanganjinyi lalanbikanyi, nanda miyaji jala nyuluman jungku, marda narrimi lalanba. \v 4 Ngala nanda miyaji jala kulunganja nangangi nangandu, jala kukulimba nyulu nangandu, marda yalimi lalanba nanda miyaji jibarri. Nanda maykarra bula lalanba bulangi bayamuku, bula jardiykunumba yalunya. Baku barri jala bayamuku jardijba walkurra nganinyi baki jibarri, baki marda yalimi lalanba yalungi ngardanganja baki nijanganjinyi. Marda yalimi lalanba yalungi kukulinganja baki miminganja. Nani barri yanybaka Kud lalanbikanyi yalunya. Jala yalunjalu lalanba malbumalbu baki bardirdibardi, baki nyulu mirnarrijbangka muwa yalungi Kud. Baki yalu jungkuka kunyba nanganginyina yuwana. \v 5 Nanda krisjin jibarri, nanda miyaji jala mikuyaji lalanbikanyi nangangi, nyulu yanybaka mududu nangangi Kudkanyi yurrngumba. Nyulu ngajakangka Kud lalanbiji yurrngumba. Kambana baki mungana nyulu ngajakangka Kud nani, jingkijbangangi nyulu Kud, nyulu lalanbawarr. \v 6 Ngala nanda miyaji jibarri, jala nulijba kajanyi yajinyi, miku nyulimi nulijba durriykanyi Kud. Miku. Baki nyulu jungkuka balkina yuwana Kudkanyi. Nyulu nulijbangka kajanyi yajinyi, ngala miku nyulimi nulijba durriykanyi yuwanyi Kudkanyi. Miku. \v 7 Jala ninji jirrinyba yalunya nayi, baki yalu kuyu nganyi jangkurr, baki jayalu jungku kunyba. Baki mikuwali yingka jurlwa yalungi. \v 8 Nanangini kulunganjawanyi marda nyulimi lalanba nangangi ngardanganja jala miyaji. Jaliyi nyulu lalanba nangangi ngardanganja, baki mikuwali yingka jurlwa nangangi. Ngala jaliyi nyulu miku lalanba nangangi ngardanganja miyaji, baki nyulu jungkuka balkina yuwana Kudkanyi. Miku nyulimi kunyba krisjin, ngala nangka yangkalamba nanganginbunanyi jangkurrnanyi, baki nyulu jungkuka balkimirra. \p \v 9 Nanda miyaji, jala mikuyaji lalanbikanyi, marda ninjimi yarrijba nangangi niji najana, narri lalanbikanyi krisjinmukunyi. Marda ninjimi yarrijba nangangi niji najana, jaliyi nyulu bardibardi, jaliyi nyulu jungku 60 kindilkurrinyi. Ngala marda nyulimi jungku kunybana yuwana Kudkanyi, nanda miyaji. Marda nyulimi miku kuluka yingkana nganinyina. \v 10 Baki yingkamukunyi marda yalimi jingkijba nanda miyaji, nyulili jungku kunyba nangangi Kudkanyi yurrngumba. Nyuli jardiykunumba nanganginmuku kulunganja kunymamba yurrngumba. Nyulili yabimba kunyba yaji yalungi yingkamukuyngka yurrngumba. Nyulili lalanba yalunya krisjinmuku jala yidamba nangangi jurj, nyulili kuyu yalunya nanganginkurri barndarri jarrji mama. Nyulili kandimba yalunya kijiyudi. Nani barri marda nyulimi yabimba kunyba yaji yalungi yingkamukuyngka. Nanda miyaji jala jungku nani, marda narrimi yarrijba nangangi niji najana narri lalanbikanyi. \p \v 11-12 Ngala nanda miyaji, jala jilijba bardibardingujba mankanyi, mikujiyi yarrijba nangangi niji najana jurjkanyi. Yiningki waluku janyulu yanyba, nulijba nyulu wakinkanyi ngawamba nangangi Jisus Krayiskanyi, ngala baku barri yiningki janangka yangkalamba nanamunanyi jangkurrnanyi, wakinkanyi nangangi. Yiningki janangka yangkalamba nanamunanyi jangkurrnanyi, nulijbangangi nyulu nganiyngkanyi jamalunkanyi. \v 13 Nanda miyaji jala jilijba bardibardingujba, jala nyulu muningka jungku yurrngumba, baki janyulu bunmalijba mankanyi, jala nyulu miku waki. Jilalajbaja yingkarri barndarri, yingkarri barndarri. Janyulu walkurra janyi, ngala miku nyuliyi karu yalunya Kudkanyi. \v 14 Baki nanankardi barri, nanda miyaji jala jilijba bardibardingujba mankanyi, marda nyulimi jamalu yingka nganinyi. Marda nangkimi binandaba bayamukuyngka, baki lalanba yalunya. Marda nyulimi jungku barndana, yundijba mama marda. Jaliyi nyulu jungku nani, baki mikuwali yingkamuku jurlwa nangangi. \v 15 Ngayu karungka ninga yalungi miyajimukuyngka, kudiyangangi miyajimuku yalungki yangkalamba nanganbunanyi Jisus Krayisnanyi, durrijbangangi yali nanda wuwarr Sayidin. Barriwa. \v 16 Ngala nanda miyaji, jala jungku yiningki jirdi krisjin kulunganjanyi, yiningki jirdi krisjin kukulimba nyulu, marda yalimi yalu lalanba nanda miyaji. Jala nyulu jungku nani, jala yingka nangandu lalanbikanyi, marda yalimi lalanba nanda miyaji. Marda narrimi miku yarrijba nangangi niji najana jurjnyina. Marda narrimi jurjkanyi miku wajba nanda miyaji dungalanyi wudumbikanyi mama baki jumbala. Ngala nanganginmukunyi, marda yalimi lalanba nanda miyaji. Barriwa. \p \v 17 Kudiya malbumalbu jurjkanyi, yalu milidimba kunybanyi jangkurranyi yurrngumba. Yalunjalili milidimba Kudkanyi baki Jisus Krayiskanyi. Yalili waki kudanyu nangangi Kudkanyi. Nani yalili waki kudanyu nangangi Kudkanyi. Yalu yabimba walkurra yaji nangangi. Baki nanamuku krisjinmuku jurjkanyi, marda yalunjalimi wajba milidimbawarr dungalanyi. Marda yalunjalimi wajba kajanyi dungalanyi, wudumbikanyi mama baki jumbala. Marda yalunjalimi wajba milidimbawarr jurjkanyi dungalanyi. \v 18 Marda yalunjalimi wajba dungalanyi. Nanda jangkurr najana Kudkanyi yanybaka nayi, “Mikujiyi kurrkunba yarrama jarrkanyi karnba ngala nyulu wakingka. Yuku nyulu jarrba karnba ngala nyulu wakingka.” Baki yingka jangkurr najana Kudkanyi yanybaka, “Nanda jala waki yingkanyi, marda nyulimi wudumba dungala wakinkanyi.” Baki nani barri nanamannga nanda nganinyi jala waki nangangi Kudkanyi, mardakimi yingkamukunyi wajba dungalanyi, wudumbikanyi yaji nangangi. Barriwa. \v 19 Jaliyi yingkawanyi karu ninga malbunyi jurjkanyi, jala nyulu yabimbayi balki yaji nangangi Kudkanyi, baki mikujiyi kuyu nangangi jangkurr, jaliyi ngawamba yingamaliwanyi karu ninga malbunyi. Yuku jaliyi kujarranyi, jaliyi murrkuwanyi ninya karu nangangi. Yuku ninji kuyu yalungi jangkurr malbunyi. \v 20 Ngayu jirrinybaka ninga, jaliyi ninji jingkijba nanda malbu jungunkanyi balki nangangi Kudkanyi, baki marda ninjimi ngirrwa nangangi. Marda ninjimi karu nanganginkanyi balkinyi yajinyi. Marda ninjimi karu malbu jala yingkamuku yalu nganyindu. Marda yalimi nanaba nganyindu. Marda yalimi manku nganyi jangkurr, baki jayalu marrala, jayalu nulijba jungunkanyi kunyba nangangi Kudkanyi. \p \v 21 Marda ninjimi ngirrwa yalungi, jala yalu jungku balki nangangi Kudkanyi. Marda ninjimi ngirrwa nanamukuyngka. Ngala marda ninjimi miku ngirrwa yalungi kudiyayngka kudanyu, ngala kudiyayngka kardarda. Miku. Jaliyi ninji ngirrwa yalungi nani, baki nanda balki nangangi Kudkanyi. Ngala marda ninjimi ngirrwa yalungi bukambijuyngka nanamannga nanamukuyngka, jala yalu jungku balki nangangi Kudkanyi. Jala ninji ngirrwa yalungi, baki marda ninjimi mankuwa nayi. Baku barri janyulu karrinjarrijba yalunya walu nangandu Kudwanyi. Janyulu karrinjarrijba yalunya walu bulandu Kudnyina, baki Jisus Krayisnyina, baki walu yalundu Yanjilmukunyina. Janyulu karrinjarrijba yalunya, baki janyulu yanyba yalunginkanyi balkinyi yajinyi jali yalu yabimba. Marda ninjimi mankuwa nayi jala ninji ngirrwa yingkanyi nanganginkanyi balkinyi yajinyi. Barriwa. \v 22 Mikujiyi dulu yarrijba nganinyi malbu jurjkanyi. Mankumanku nganyingka nganiyngkanyi. Yanybakiyi mududu nangangi Kudkanyi nanankanyi nganiyngkanyi. Baki yuku jaliyi nyulu jungku kunyba yurrngumba, yuku ninji yarrijba malbu jurjkanyi. Ngala mikujiyi yarrijba dulu. Jaliyi ninji dulu yarrijba nanda malbu jurjkanyi, baki baku, jaliyi nyulu yabimba balki yaji, baki ninjiyi marda jungku balki. Ninjiyi marda jungku balki nanganginkanyi balkinyi yajinyi, mikungangi nganyingkiyanyi mankumanku kudanyu yarriykanyi nanda malbu jurjkanyi. Mikujiyi yabimba balki yaji. Jungkukiyi kunyba nangangi Kudkanyi yurrngumba. \v 23 Yingkamukunyi yalu yabimba balki yaji, baki winyurruwa jangambala jingkijba yalungi balki yaji. Ngala yingkamukunyi yalu yabimba balki yaji kardarda, baki ngawamba baku ngambala jingkijba yalungi balki yaji. Ngala nyulu jingkijbangka yalungi balki yaji, Kudwanyi, baki janyulu yanyba yalungi barrinani yanybaka mambuka kurdusnyina manjiykanyi yalunya. Janyulu yanyba yalunginkanyi balkinyi yajinyi Kud. Janyulu yanyba bukambijuyngka yalungi. \v 24-25 Baki barrinani nani nanamannga kunybanyi yajinyi. Yingkamukunyi yalu yabimba kunyba yaji, baki winyurruwa jangambala jingkijba yalungi kunyba yaji. Ngala yingkamukunyi yalu yabimba kunyba yaji yingkanyi. Kardarda yalu yabimba kunyba yalungi. Miku ngambalimi najba, miku ngambalimi jingkijba nanda jala yalu yabimba, ngala ngawamba baku barri ngambalaja jingkijba yalungi kunyba yaji. Baki nanankardi barri mikujiyi dulu yarrijba malbu jurjnyina. Mankumanku nganyingka nanankanyi nganiyngkanyi. Yanybakiyi mududu nanankanyi nganiyngkanyi. Barriwa. \p Miku nganyi mankanyi ngiruka. Kudiyana nganyi muwa balki. Wijbakiyi ngaraba ngawamba wabuda, ngala kudiyanakiyi ngaraba nanda ngilil krayibkanyi. Nanda kunyba jingkal nganyingkanyi muwanyi. Barriwa. \c 6 \p \v 1 Nanangini mambukawanyi, nyuli wudumba nanganginmuku wakiwarrmuku dungalayudinyi. Yalu nanganginmirra wakiwarrmuku. Ngala nanda krisjin wakiwarr, marda nyulimi miku ngarrangarra muwa nanganginkanyi mambukanyi. Marda nyulimi miku yurlurrmba jungku. Nanda krisjin wakiwarr, marda nyulimi waki kudanyu nanganginkanyi mambukanyi. Marda nyulimi ngayangayijba nanganginkanyi jangkurranyi. Jala nyulu waki kudanyu nani, baki miku yalungkiyi yanyba yingkamuku, “Nanamuku krisjinmuku wakiwarr, miku yalu kunyba wakiwarr. Miku yalimi ngayangayijba jangkurranyi yalunginkanyi mambukanyi.” Miku yalungkiyi yanyba nani nanankanyi krisjinkanyi wakiwarrayngka, jaliyi nyulu waki kudanyu nanganginkanyi mambukanyi. Barriwa \v 2 Nanda mambuka jala krisjin, nyulu yabimbaka kunyba yaji yalungi nanganginmukuyngka wakiwarrmukuyngka, baki yalu mirnarrijbangka muwa nangangi. Miku nyulimi daba yalunya, ngala nyulu maruka muwa yalungi, nyulungangi yalungi buwanganja. Bukambiju yalu jandanyimuku nangangi Kudkanyi. Nanamuku wakiwarrmuku, marda yalimi waki kudanyu nanankanyi Krisjinkanyi mambukanyi. Marda yalimi miku bunmalijba, mikungangi nyulimi daba yalunya. Ngala marda yalimi waki mili kudanyu nangangi, nyulungangi kunyba yalungi, nyulungangi Krisjin marda. \p Dimudi, marda ninjimi milidimba yalunya, yalu jungunkanyi nani. Marda ninjimi milidimba yalunya bukamba jangkurranyi jala ninga karu. \v 3-5 Nayinda jangkurr ngaki duja yurlurrmba. Ngala kudiyamukunyi, miku yalunjalimi milidimba duja jangkurr nangangi, ngambalanginkanyi mambukanyi Jisus Krayiskanyi. Miku yalunjalimi milidimba nanamannga jangkurr barrinani nayi ngaki. Jala yalu milidimba yingka jangkurr, baki miku yalungi jangkurr duja. Miku yalimi milidimba duja jangkurr, mikungangi yalimi jingkijba bulanya Kud baki Jisus Krayis. Miku yalimi jingkijba bulanya. Miku yalungkimi mankumanku bulangi, ngala yalungka yalungkaman mankumanku yurrngumba, yalu walkurramuku nganinyimuku. Barrarrakijba yalungka yurrngumba. Nulijba yalu jakakaykanyi yalunya yingkamuku. Nulijba yalu yabimbikanyi kiji yalungi. Muningka yalu jakakajba yalunya jangkurranyi, baki nanankardi barri nanamuku yingkamuku yalungka marda muningka jakakajba jangkurranyi. Yalungka marda yabimba kijinyi. Yalungka ngarrangarra muwa. Yalu jurlwa yalungi yingkamukuyngka. Yalu mudumuku. Nanamuku balkimuku milidimbawarrmuku, yalu nulijba, yalu jurlwa yalungi yingkamukuyngka. Yalu mudumuku. Nanamuku balkimuku milidimbawarrmuku, yalu nulijba yalungi, miku durriykanyi nanda kunyba jangkurr nangangi Kudkanyi, ngala yalu nulijba yalungi durriykanyi yalunginmirra jangkurr, jala balki jangkurr, miku yurlurrmba. Mankumanku yalungka, jayalu wudumba kudukudu dungala milidimbikanyi yalunya. Yalu nulijba wudumbikanyi kudukudu dungala, baki nanankardi yalunjalu milidimba, ngala miku yalungi jangkurr duja, miku yurlurrmba. Barriwa. \p \v 6 Ngala nanda krisjin jala durrijba Kud yurrngumba yurlurrmba, mirnarrijba nyulu muwa. Nanda Kunyba Ngarndu Kudkanyi jungkuka nangandu mankanyina, baki miku nangkimi mankumanku yurrngumba. Jungkuka nyulu mardumardu muwa yurrngumba. Miku nangkimi mankumanku mili dungalanyi marda yajinyi. \v 7 Jala nangka binandaba bardardanyi, baki wanyi nanda bardarda kuyu nangandu. Jala walajba bardarda, baki mikuyaji yajinyi nangandu. Mikuyaji mamanyi. Mikuyaji dungalanyi. Nyuluman walajbangka. Baki baku barri jalija nyulu malbu, janangka janyba. Baki wanyi yaji janyulu kuyu nangandu. Mikukimi kuyu yaji nangangi nangandu jalija nangka janyba. Baki nanankardi barri marda ngambalimi mardumardu muwa jala mikuyaji kajanyi mamanyi marda dungalanyi ngamandu. Marda ngambalakimi miku mankumanku yajinyi. \v 8 Ngala jala ngambala jungku jirdi mamanyi baki jumbalanyi, baki marda ngambalimi mardumardujba muwa, miku nuliykanyi mili kajanyi yajinyi. \v 9 Jalili nganinyi nulijba kajanyi dungalanyi marda yajinyi, bakili nyulu waki yurrngumba wudumbikanyi dungala. Ngala miku nyuliyala yabimba yaji yingkanyi. Miku. Ngawamba nyulu nulijba kajanyi dungalanyi. Ngala nanangini wuwarrwanyi, Sayidinwanyi, janyulu balanja nanda, baki janyulu yabimba balki yaji wudumbikanyi mili dungala. Baki nanangini nganinyiwanyi janyulu mamanumba Kud, mamanumbaja nanganginmuku mungkijimuku marda. Ngawamba mankumanku nangka dungalanyi. Ngala baku barri jalija nangka janyba, miku nyuliyi jungku nangandu Kudnyina. Janyulu jungku wayka wuwarrina, Sayidinyina yabimbangangi nyuli yaji balki yurrngumba wudumbikanyi dungala. Barriwa. \v 10 Kajamuku yalili nulijba dungalanyi nani. Yalungkili mankumanku dungalanyi. Yalu yabimbaka balki yaji wudumbikanyi mili dungala. Yangkalamba yalungka nanganbunanyi Kudnanyi, mankumankungangi yalungka ngawamba dungalanyi. Miku yalungkimi mankumanku nangangi Kudkanyi. Ngala miku yalimi jungku mardumardu muwa, jala yalu nulijba mili kajanyi dungalanyi. Miku. Ngala yalu balkijba muwa yingkanyi yajinyi. Yalungka yabimba kijinyi jala yalungka yangkalamba nanganbunanyi Kudkanyi, jala yalungka mankumanku ngawamba dungalanyi. Nanankardi barri yalungka balkijba muwa nanankanyi kijinyi. \p \v 11 Ngala miku ninjimi nulijba nani barrinani yalu. Ninji jandanyi nangangi Kudkanyi. Marda ninjimi miku nulijba kajanyi yajinyi. Marda ninjimi jungku yurlurrmba nangangi Kudkanyi. Marda ninjimi nulijba yabimbikanyi nanda jala nulijba Kud nganyi yabimbikanyi. Marda ninjimi maruka muwa yalungi bukambijuyngka, yabimbikanyi kunyba yaji yalungi. Marda ninjimi dujanya jungku. Marda ninjimi yili yanyba yingkanyi. Marda ninjimi jungku nani yurrngumba. \v 12 Marda ninjimi yabimba bukamba yaji, nulijba jala Kud nganyi yabimbikanyi yaji. Jungkukiyi ngiruka nangangi Kudkanyi yurrngumba. Wakikiyi kudanyu nangangi yurrngumba. Kudanyukiyi durrijba nangangi yuwa yurrngumba, baki janinji jungku wankan nangandu yurrngumba. Wabula jali nganyingka yangkalamba nangandurri Kudyurri, jali ninji jungku krisjin, baki ngurrunba ningi yingkawanyi. Ngala najbayi ninya kajamukunyi ngurruliykurri. Nanamanji ninji karuyi yalunya ninji kuyungka jangkurr nangangi Jisus Krayiskanyi, baki yali manku nganyi jangkurr, ninji durriykanyi nangangi Jisus Krayiskanyi. Nanamanji ninji jingkijba, janinji jungku wanka nangandu Kudnyina yurrngumba. \v 13 Nyulu barri wankambaka yaji Kudwanyi. Ngawamba nyulu wankambaka bukamba yaji. Baki nyulu najbangka ngana yarriykurri nayi jangkurr najana, jala ninya jirrinyba. Marda Jisus Krayiswanyi, nyulu marda najbangka ngana yarriykurri nayi duja jangkurr najana. Wabula barri Jisus Krayis, nyuli karrinja walu nangandu, mambukana Kabaminkanyi, niji Bilad. Karrinjayi Jisus Krayis walu nangandu, baki yanyba nyuli ngawamba duja jangkurr nangangi. Baki jingkijbangka Jisus Krayiswanyi nayinda jangkurr najana, jala ninya jirrinyba, nayinda duja jangkurr. \v 14 Ngayangayijbakiyi nanankanyi yuwanyi nanganginkanyi Jisus Krayiskanyi yurrngumba barri. Miku nganyingkiyi yangkalamba nanamunanyi yuwananyi. Durrijbakiyi nangangi yuwa yurrngumba nanankurri jalija wijba ngambalangi mambuka Jisus Krayis nanginkurri yajiyurri. \v 15 Miku ngambaliyi jingkijba wanyimbala janyulu wijba. Ngala janyulu manjijba Jisus Krayis wayka jambarri Kudwanyi. Baki ngawamba Kudwanyi nyulu jingkijbangka wanyimbala wijbaja Jisus Krayis. Kud, nyulu walkurra mambuka ngambalangi, walkurramirra. Nyulu mambuka bukambijuyngka, wirdikudukudunyi, lalijina baki nayiba jambana. Miku yingka walkurra mambuka barrinani nyulu. Nyulu wirimalaru yalungi. \v 16 Ngawamba nyulu Kud miku nangkimi janyba. Yurrngumba nyulu jungkuka wanka. Yurrngumba nangandu barrinani kambana yajina, miku mungana. Ngala miku ngambaliyi jilajba nangandurri, nyulungangi kudukudu. Nanamukunyi wankalamukunyi, miku yaliyanyi najba Kud, baki ngambala jala jungku nanijba, miku ngambaliyi najba Kud. Ngala nyulu walkurramirra, nyulu kunybamirra, nyulu ngirukamirra. Barriwa. \p \v 17 Baki yingkanyi jangkurranyi ninga karu. Nanamuku jala yalu jungku jirdi kajanyi dungalanyi, marda jirdi kajanyi yajinyi, jirrinybakiyi yalunya, marda yalungkimi miku mankumanku yalunginkanyi yajinyi. Marda yalungkimi miku barrarrakijba, kajangangi yalungi yaji. Miku. Yuku yalu wudumba kudukudu yaji dungalana, ngala miku yalimi wudumba Kud dungalana. Miku. Marda yalimi maruka muwa nangangi Kudkanyi, jala wajba yalunya kajanyi yajinyi. Marda yalimi maruka muwa nangangi. Nyuli wajba ngambalanya bukamba yajinyi Kudwanyi, baki yuku ngambala yabijba muwa nanankanyi yajinyi, jala ngambalanya wajba Kudwanyi. Yuku ngambala yabijba muwa nanankanyi yajinyi. \v 18-19 Karukiyi yalunya. Marda yalimi yabimba kunyba yaji yingkamukuyngka yurrngumba. Marda yalunjalimi wajba dungalanyi jala yalu mikuyaji dungalanyi. Jala yalu yabimba nani yaji yingkamukuyngka, baki marukangka muwa yalungi Kud. Baki baku barri jayalu jungku wanka nangandu yurrngumba. \p \v 20-21 Dimudi. Kuyukiyi nayinda ngaki jangkurr. Mankuwakiyi nayinda jangkurr yurrngumba. Miku nganyingkiyi yangkalamba nanginbunanyi jangkurrnanyi. Baki mikujiyi manku yingka jangkurr, balki jangkurr jala yalu yanyba jujambawarr. Yalu yanybaka yalu jingkijbawarr, ngala miku yalimi jingkijba Kud. Yalungki yangkalamba nanganbunanyi Kudnanyi. Yalungka jakakajba jangkurranyi. Mikujiyi kuyu yalungi jangkurr. Barriwa. \p Yanyba ngayu mududu Kudkanyi nganyi. Ngajakangka Kud nganyi, nyulu yabimbiji kunyba kurdulu narringi. Barriwa bukamba nayinda jangkurr.