\id 1JN - Usan March 2001 \h 1 Yon \toc1 1 YON \toc2 1 Yon \mt1 1 YON \c 1 \s1 1:1-4 Bebereg igamau qob qi igoar eng bo dibentarei \p \v 1 In igomot igamau qob eng qob suab gumaun. Qob eng wonou qoan ir igoar eng in igub ne gor magqurt gab ne baab imbig igoun. \v 2 Igomot igamau eng init dibentra gaminei. Gab ne qob apand igub qenen bebereg igamau end in qob suab igoun. Qob eng qoan Ur nob igo ag e darab inimbigorei. \v 3 In mi magqurt gab ne irugest igumin eng an bo igar qamb aninob quraum. Igub ne in nob misir erogori big ne Tain Aib wonou wau Yisas munon inubersiau tari eng mom erogori tenori ete igorun. \v 4 In qob e gumaun eng an igari erogori qenen mismisir igorun. \s1 1:5-10 Qenu wonou begen end indibesiarei \p \v 5 See qob wonou wau eng qob ininob qamara igumin eng aninob quraum. Qenu wo munon qenenginob, itum eng wo pi et bais me igo. \v 6 In ete qamb gab eng, “qo in Yisas nob mom tenori igoun.” Ende qamb gab eng in bo qomon boru ger ebet itum end me qib igorun. Qomon boru oboun eng in gag Yisas nob tenori igoun, qamb igoun. \v 7 Wo munon qoregen end in wo nob tenori igo eng in gor wonou begen end igo qoregen qib igorun. Ende at ne munon gugum qibanamsi igumune wonou wau Yisas wonou qeru init igeramor end ininou qomon boru birogoni igo. \p \v 8 In ete qamb eng: in qomon boru ger ue, qamb eng, ininomi mirimot qamb igoun. Oau apand eng init me igo. \v 9 Ininou qomon boru Qenut dibes qamb ne wot oabigun eng, wo in musub ne ininou qomon boru eng wab arirama uber igoruboun. \v 10 In ete qomorun eng, “qomon boru ger me abau” qomorun eng, Qenut qetopur qamarau tari wot qamb igoun. End ne wonou qob apand eng init me igo. \c 2 \s1 2:1-6 Munon inubersiau tari inmusub ne Qenu inimbigorei \p \v 1 An yonou wau gas ende end ye namanimun e gumotoroum eng an qomon boru me abar qamb quraum. Munon ger qomon boru ebet eng Yisas munon inubersiau tari eng giner. Wo munon qoregen Ur nob igo inimbag igo. \v 2 Yisas munon inubersiau tari wonou qob tari ininou qomon boru eng birogonimba. Eng in gari ue, munon ai gugum. \p \v 3 In Qenu wonou qomon eng mom musub toat eng in wo mom imbiguboun. \p \v 4 Munon ger qabarit qas ete qamb eng: “ye Qenu mom imbig igoum,” qamb ne wonou qomon me toat igoriner eng munon eng qetopur qamb igo. Qob apand eng wot me igo. \v 5 Ne munon ger Qenu wonou qob eng musub toat igo eng, munon eng Qenu musub qenunget igo. \p \v 6 Ne munon ger ete qamb eng: “ye Qenu nob mom tenori igoum,” qamb gab eng, munon eng wo Yisas munon inubersiau tari wo qib igoar eng mom maribig qib igoriner. \s1 2:7-17 In Qenu musub imbig eng wonou qomon toat ne qomon ag e biisitet wogun \p \v 7 Io, an yonou munon banam, ye qomon e qamb gumotoroum eng qob bubun ue. Munon ger qoan qanambig aninob qamara igumon eng gari. \v 8 Ne see ye qomon e gumotoroum eng qomon bubun. Qomon bubun eng munon inubersiau tari eng wonou sarau ebeteter end in gab imbigun. Qomon boru eng qo biningeramorei, ne qomon uber apand eng anmuaseramorei. \p \v 9 Your ger ye qomon uber eng qoregen mom toat igoum qamb ne munon qei wurisiningoar ende ebet igoriner eng wo qomon uber eng me toat igo. \v 10 Munon ger munon gugum wuriqenungar igo eng wo begent qib igo. Begent igo end qomon boru ger me ebeinerei. Ne gor munon qei wot qoimir me yarsiorunorei. \v 11 Ne munon ger munon qei wuri siningoar ebet igo eng wo qomon uber me toat igo. Wo qomon boru eng qas toat qib igo end ne qomon uber eng wo maigas me imbiginerei. Eng wo mag tuumtarei igama aitap susu isau gas ende at qib igoriba. \b \q1 \v 12 Io, an yonou wau gas ende. End Qenu munon inubersiau tari eng gab-gab aninou qomon boru eng nugutumuget wagerei. End ne ye qob e qamb gumotoroum. \q1 \v 13 An munon barai, munon eng wonou qoan ir igoar eng bo see igo end an musub mom imbig igoumon. End ye qob e gumotoroum eng. An munon moi, an qomon boru mom nugutumugetaman end ye qob e gumotoroum. \q1 \v 14 An yonou wau gas ende, end an Tain mom musub imbig igoumon. End namanimun e gumotoroum. An munon barai, an yonou tain gas ende, end munon eng qoan qanambig igoar eng see gor igo eng an imbig igoumon. An wau moi, an qeretutnob igoumon. End Qenu qob eng an mom toat ne Satan mom nugutumugetamanei. End namanimun e gumotoroum. \p \v 15 End ne qob ai qent song-song eng an iruges big me igar. An mi ai qent et qas igub obounon eng Tain bo maigas me qenungunanei. \v 16 Qomon boru gugum ebet igoun eng ai e wonou. Munangit wurinou mi gab qenunget ne ebet igour. Qomon boru eng gagar Tain abar qamara me ebet igour. \v 17 Ai ne mi gugum munon qenunget igour eng mom uburiba. Ne munon Qenu wonou mi qenunga ebet igo eng bais ger me uburinerei, qenen bebereg igoriba. \s1 2:18-23 In Munon inubersiau tari wonou yurau end ininob yogurub diaur \p \v 18 An yonou wau gas, qen sindomund yariner eng pi bura. End qoan munon inubersiau tari wonou munon qarau yarubour qamarari igub igoumon eng qo yara. Eng gab ne in imbigoun qen eng piara. \v 19 Munon yurau eng apand wuri ininou yurau garisi end ue, end in wogub qoour. Ininou yurau erogori ende qi eng inamar igour qi. Wuri ende qoari ne in ete imbiguboun: “qo munon yurau eng in erogori ue”, ende imbiguboun. \p \v 20 An eng munon inubersiau tari eng gab-gab ne Igomurur qau anit dererei. End ne an qob apand eng mom imbig igoumon. \v 21 Ye namanimun e gumotoroum eng an mai qob apand eng qoyam ue eng imbigar qamb gumaum qiyo? Ue, qob apand eng an mom qoyam, end ne munon wurimurimar qamarau eng an ende obounon qamb quraum. \v 22 Meimi munon yurau eng wurimurimar qamarau tari? Munon yurau Yisas munon inubersiau tari ue qamb igour eng. Munon yurau eng wuri munon inubersiau tari eng wonou munon qarau. Wuri Tain wau nob ombur wuri qarausi igour. \v 23 Wau omboarir eng Ur gor omboarir igour. A wau qubei eng Ur gor qubei igour. \s1 2:24-27 Igomurur qob apand eng insirsi igo \p \v 24 An qob qoan qanambig igumon eng mom misirt igoriner. Igama ne qob maigas igumon eng qerei ne wau Ur nob erogori qiumuni igoarar. \v 25 Qanam end ne munon inubersiau tari wonou uyes in igomot igoarar qamb init ibig qamarei. \p \v 26 Ye namanimun e gumotoroum eng munon qei anwariges anmurimarubari gab animbig quraum. \v 27 Ego an munon inubersiau tari wonou Igomurur qau anit imurima derer eng anopuri ten igo. End munon qei qomon inimbigar qamb me oroar igoumon. Igomurur wo mi gugum animbig igo eng qetopur ger ue, apand qas. Igomurur wo mi animbig igo eng toat ne munon inubersiau tari eng mom tenori ete igoarar. \s1 2:28-3:10 Qenu wagragar igoun eng \p \v 28 Io, an yonou wau gas ende. End an wo mom tenen ete igamari qen geret wo diban yara gab an wot yari me qininingunanei. \v 29 An ete imbig gab eng, Munon inubersiau tari wo munon qoregen, ende imbig gab eng munon gugum qomon qoregen ebet igorunor eng Qenu wonou wau. \c 3 \p \v 1 An gaiar, Tain qenen inmusub igo. Wo in qenungar igo eng sig-sig mom. End in wonou wau init qamb igo, in apand wonou wau. Munon Qenu me imbig igour end in wonou yurau eng gor me inimbigunerei. \v 2 An yonou munon banam ten. See in Qenu wonou wagrari. Ego in maigas at in wonou wagrari buruboun qi eng se me imbigoun. Mi eng gari imbigun. Munon inubersiau tari eng init dibeneriba. Ende aba ne in wo iitari buruboun. \v 3 Munon gugum munon inubersiau tari wot oabig qoat igour eng qenen qoregen igour, wonou iitari igour. \p \v 4 Munon qomon boru ebet igour eng Qenu wonou qomon biisitet igour. Qomon boru eng Qenu qomon omboariramau tari. \v 5 End an imbig igoumon eng, Munon inubersiau tari wo munon qomon boru ba at ariramb qamb init dibentar eng. End wo qomon boru ger bais wot me igo. \v 6 Munon gugum munon inubersiau tari nob igo eng qomon boru tandari me ubunerei.A munon qomon boru imusi-imusi ebet igo eng Krais me geau, ne gor wo me imbig igo. \p \v 7 An yonou wau gas, munon qei abari anmurimar me qomorunor. Your ger qoregen igo eng munon qoregen. Krais qoregen igo gas ende igo. \v 8 Munon ger qomon boru tandari ebet igo eng Satan wonou yurau. Satan wo qomon boru qanam bigor eng. Ne Qenu wonou wau dibentar eng Satan bumaimb qamb dererei. \v 9 Munon ger Qenu wonou wau igo gab eng qomon boru tandari me ebet igoriner. Qenu wonou boopuri ten igo end. End ne Qenu eng wonou Ur end tandari qomon boru me ebeiner. \v 10 In Qenu wonou wau ne Satan wonou wau, eng imbigub qamb eng ete: Munon ger gun eng wo qomon qoregen me ebet qiyo a munon qei me wurimbanamsi aba gab eng: “qo wo Qenu wau ue.” \s1 3:11-18 Munon wuriqenungarau werei eng Yisas insirsiarei \p \v 11 An qob qoau qanambig igumon eng ete: in munon gugum qiqenunget igorun. \v 12 In munon Kein gas ende me oboun. Wo Satan wonou yurau. End wo wonou umour warama umor eng. Meimet qamb umour waramorei? Wo qomon boru ebet igoar end ne umour qomon uber ebet igama gab warama umorei. \p \v 13 An yonou munon banam, munon qei ansiningoar abari ibag an wurit uburab me isar. \v 14 In ininou munon banam wuriqenungar igoun end umau werei eng in mom wogub igomot igamau werei end igoun. A munon ger munon yurau qei me wuriqenungar eng wo mom umib qamb wonomi dui ebet igo. \v 15 Munon ger munon qei wurisiningoar igo eng wo munon igeig qoat. Munon igeig qoat eng wo bais igomot me igorinerei. \v 16 Yisas init wonomi dui umor gas ende in munon qei wurit igub in song umun. Munon qi qenungau qomon eng ende. \v 17 Munon ger mind irou igama ne qerei munon mi ue eng me wurisab igo. Wo ar igo ne qabarit qas, meimet qamb ye Qenu mom wot igub igoum, qamb igo? \v 18 In qabarit qas yonou munon banam ende me qomorun. Apand mom wuriqenungar ne wurimusiorun. \s1 3:19-24 Yisas yurau Qenu menmant naget du qamb igorunor \p \v 19 In munon qei mom wuriqenungarun eng qob apand eng inboopuri ten igo eng imbig igoun. Ende imbig ne Qenu menmant sarog big igoun. \v 20 A ininou misirt ininou qomon qerei ne oau quguraget gab eng in ete imbigun: Qenu wo qoyam eng initanami igo. Wo qoyam aib. \v 21 End ne yonou munon banam, ete qemerine igar: Ininou misirt in qomon maigas at igoun qi eng qerei ne sigen misir igub eng Qenu menmant sarog big igoruboun. \v 22 In wonou qomon toat ne wo mi abar qamb qenunget igo eng in toat ebet igoun. End in mi geret qebi qomorun eng indariba. \v 23 Wo qomon ete abar qamb inimbiga: In wonou wau Yisas munon inubersiau tari end oabig ne munon qei wuriqenungarun wonou inimbigor gas ende oboun. \v 24 Munon ger Qenu wonou qomon toat igo eng wo git eng Qenu nob igama ne Qenu wo gor munon eng boopuri igo. Werei ende oboun eng Qenu in gugum inamar igoriba. Wonou Igomurur qau imurima init derer end in imbigoun, Qenu inboopuri igo. \c 4 \s1 4:1-6 Qenu Igomurur apand igomurur ar nob \p \v 1 An yonou munon banam, an qoyamet igoarar. Igomurur ar song-song eng ag et igour. Munon ger ete qamara gab eng: “Ye Igomurur qau eng yoopurima ten igoum.” ende qamara gab eng an musub qerei gaiar. Qenu apand wonou igomurur qiyo eng musub imbigar. Munon irou qob qetopur gigit qamb qib igour. \v 2 Qenu wonou Igomurur qau eng munon boopuri igama ete at qamarari imbiguboumon: Yisas munon inubersiau tari wo ag e darab munangit warurei. Ende qamarari igub eng munon yurau eng wuri Qenu Igomurur qau eng wuri boopuri igo. \v 3 Munon yurau Yisast ende at me qamarari igub eng wuri igomurur ar eng wurit igo, Qenu wonou eng ue. Igomurur ar eng Krais wonou munon qarau. Wo qoan deriba qamarari igub igoumon eng see wo derer igo eng. \p \v 4 An yonou wau gas, an Qenu wonou munon yurau tetemi. An munon gigit qob qetopur qamb qib igour eng wuribumaimanei. Igomurur anit igo eng Igomurur qau qeretutnob, end ne wo igomurur munon ar qei wurit igo eng wuritanamima. \v 5 Munon qei der mi ag et qob suab qamarari qei der qob igatar toat igour eng wuri munon ag e wurinou yurau. \v 6 In eng Qenu wonou yurau. End munon Qenu imbig igo eng in Qenut qob suab qumurune igatar igour. Ego munon Qenu yurau ue eng wuri in qob qumurune me igatar igour. End ne Igomurur qau qob apand qamb igo eng imbig ne igomurur asin qob qetopur qamb igo eng nob qerei imbigun. \s1 4:7-21 Qenu qenunget gab eng munangit gor ende wuriqenungarun \p \v 7 Io an yonou munon banam, in munon qei wuri qenungarun. Munon wuri qenungarau qomon eng Qenu wonou munon ger munon gugum wuri qenungar igo eng Qenu wonou wau, ne gor wo Qenu musub imbig igo. \v 8 Qenu sig-sig mom inqenungar igo. End munon ger munon qei wurisiningoar igoriner eng Qenu magqurt mom magiroau gas ende. \v 9 End ne Qenu wonou wau gari qas eng init imurima derer eng. Wo in qenungar igoar eng wonou wau imuriamor end in imbigun. In wot gari qenen bebereg igoruboun. \v 10 In uyes Qenu qenungune gab init igub wonou wau imurima me darau. Qenu wonou uyes init igub wonou wau gari qas eng imurima dererei. Ininou qomon boru eng ba at arirom qamb. \p \v 11 An yonou munon banam, Qenu wo inqenungar igo eng inimbig ebeter end ne in munon qei wuriqenungarun. \v 12 Munon ger Qenu bais me gab igo. Ego in munon qei wurimbanamsi igorun eng Qenu wo inbanamsi igo eng musub imbiguboun. \p \v 13 Wonou Igomurur qau eng init qenen imurima innonogursi igo. End in Qenu imbig igumune wo gor inimbig igo. \v 14 Tain wonou wau imurima darab munon ai qent gugum wuriqubeiom qamb imuriamorei. Eng in magqurt gab ne qob qamb qib igoun. \v 15 End munon ger Yisas eng Qenu wonou wau apand qamb imbig igo eng wo Qenu nob igama Qenu gor munon eng nob igo. \v 16 Qenu inqenungar end in wot oabig igoun. Munon wuriqenungarau qomon eng Qenu wonou qanam. Munon ger munon wuri qenungarau qomon end igoriner eng Qenu nob igama wo gor Qenu nob igo. \v 17 In munon banam qiqenungau eng mom qenen ebet igorun eng. In ag e igorun eng Munon inubersiau tari iitari igoruboun. Igo qen geret wo inqereimb qamb dara in wo menmant end naget daragab me ubunei. \v 18 In qi qenungau qomon eng init igoriner eng yarimau eng gor init me igorinerei. Qi qenungau qomon eng yarimau qomon eng nugutumuget igo. Yari igoun eng qomon boru ebet igoun end taui qamb yari igoun. Munon ger yarima gab eng, “qo munon eng wo munon qei me wurit igub igo end yarima,” ende qomoruboun. \p \v 19 Qenu gigit inqenungar igo end in bo munon qei wuriqenungarun. \v 20 Munon ger qabarit qas ye Qenu mom qenunget igoum qamb ne munon qei wuriieri igo eng wo busigtari qamb igo. Wonou Munon banam ger git gab igo eng me qenungeiner eng wo Qenu me gab igo eng maigas at me qenunginerei. Ininou munon banam magqurt gab igoun eng me qenungoun eng maigas Qenu magqurt me gab igoun eng qenungouboun? Munon ger wonou munon banam magqurt gab igo eng me qenungeiner eng, wo maigas at Qenu magqurt me gab igo eng qenungeiba? \v 21 Eng munon inubersiau tari qomon qoregen inimbigor eng ete: Munon ger Qenu qenunget eng munangit gor ende wuriqenungariner. \c 5 \s1 5:1-5 In Qenu qipisien ii end igo eng Satan nob yogub qerei igoun \p \v 1 Munon gugum Yisas Munon inubersiau tari qamb wot oabigunon eng wuri Qenu wonou wagrari igorubour. Ne munon qei wurinou ur gari qenunget eng wonou wau gor qenunget igour. \v 2 In Qenu wot oabig ne wonou qomon eng qoregen mom toat igorun eng wonou munon yurau wuriqenungarun eng gor mom imbiguboun. \v 3 Qenu wonou qomon eng toat eng in wonou gor qenungouboun. Ende at wonou qomon toat igorun eng misuet me ubunei. \v 4 Munon gugum Qenu wonou wau mom igour eng mi ag et misir qebebi me igub igour. In Qenut oabig igoun end Satan qomon wotanami ne qomon boru nugutumuget igoun. \p \v 5 Your qomon boru eng nob agunub omboariramba? Munon Yisast oabig ne Qenu wonou wau ten qamb igo eng gari ende ebeiba. \s1 5:6-12 Qenu wonou wau end musub inimbig qamarei \p \v 6 Yisas wo derer eng maragansiau qomon end nob umb qeru ai et igimine iriget isi qamb nob dererei. Ya asin end qas ue, ya qeru nob morogot isorei. Igomurur qau wo qob apand qamarau tari. End ne Igomurur qau wo munon inubersiau tari wonou qob eng dibes qamb igo. \v 7 Mi ombur gari end dibes qamb igour. \v 8 Igomurur qau end, ne ya asin end, ne qeru igeramor end. Mi ombur gari eng wuri qeemben ar. \p \v 9 Munon qei qob eng dibes qamarari igub oabig igoun. Ego Qenu dibes qamb igo eng qeretutnob igo. Qenu wo qob dibes qamar eng wonou wau end qamarei. \v 10 End ne munon gugum wonou wau wot oabig eng Qenu qob dibes qamar eng oau apand burab igour. A munon Qenut me oabig igour eng wuri qob qoan wonou waut qamar eng gor me wot oabig at igour. Ende at ne Qenut wot qetopur qamarau tari wot qamb igour. \v 11 Qob apand eng Qenu dibes qamar eng ete: qenen igomot igamau eng inimbigorei. Igomot igamau qanam eng wonou wau end igo. \v 12 Munon ger wau eng mom tenori igoriner eng igomot igoriba. A munon wau eng tenori me igorunor eng igomot me igorunorei. \s1 5:13-21 Qenen bebereg igamau eng imbig igoun \p \v 13 Ye namanimun e gumotoroum eng an Qenu wonou wau end oabig igoumon end. End ne animbigine ne an igomot igamau werei end igoumon eng mom imbigar qamb. \v 14 In Qenu wonou misir eng toat ne mi ger baub qamb qebi nob qomorun eng igatariba. \v 15 In meimet qebi qamb igoun eng mom igatar ugab igo. End ne in mi end imbigun: in mi geret qebi qomorun eng mi qo indarau gas ende gari. \p \v 16 Munon ger wonou munon banam qomon boru aba gab eng, wo at mom uminer qamb Qenu nob qamara wo seara bo igomot igamau werei end igoriner. Ye quraum eng, munon qomon wes qei ebet igour eng umunor qamb me quraum. Qomon boru qei ebet igour eng umubour. Ye quraum eng munon qomon wes qei ebet igour end Qenu nob qomorun qamb me quraum. \v 17 Qomon qoregen ue eng qomon boru. A qomon boru qei munon wuri igarama me umunerei. \p \v 18 In mi eng imbig igoun eng munon ger Qenu wo seara igomot igo eng qomon boru me toat igo. Qenu wonou wau munon eng qubei qoat igo end ne Satan maigas wot qani me isinerei. \v 19 In imbigoun, in Qenu wonou wau. Ego Satan wo ai e wonou baraitari aib igo. \p \v 20 Ne Qenu wonou wau ag e darab ne wo Qenu inimbigor end ne in see Qenu wonou wau igoun eng imbig igoun. Yisas munon inubersiau tari eng wot in Qenu apand eng imbig igoun. Wo Qenu apand end in qenen bebereg igoruboun. \p \v 21 An yonou wau gas ende end an qenu apand ue end mag qiori-qiori igoarar.