\id HEB - MWA NT OT Portions -Mozambique 2013 (DBL -2014) \h Waebraniya \h Waebraniya \toc1 Waraka ka Waebraniya \toc2 Waebraniya \toc3 Waebraniya \mt2 Waraka ka \mt1 Waebraniya \iot Mwanzo \ip Eyi waraka‑yi yandikiwa ipate iwape nguvu wenye kwamini wakati wa tafauti. Ikolota kuwa Insa Almasihi ndi bora pakulu koliko piya wengine, na katenda piya vikisakikana ipate atipereke ka Mwenyezimungu. \ip Wandikiriwa Mayahudi wakinfulatanga Insa ipate warifunde vinu viripo nkati ya dini yawo (vinu kamba‑vi: kutenda kafara, walongozi wa dini, na Nyumba Takatifu) na tabiya ya kuinshi mainsha mapya nkati ya kunfulata Insa. Eyi Waraka‑yi itolotera kuwa Mwenye Insa Almasihi kweli-kwelini ndi nlongozi wa dini wa mana, na ndi awere kafara kamili ilaviwe mara moja basi, kwa daima milele, ipate itombore kifungo ca dambi zetu. Iye kamilifu na atenda vyaasaka Mwenyezimungu. Aasakurikana tena munu mwengine wakutivusha na átipa mainsha a milele. \c 1 \s1 Mwana wa Mwenyezimungu nkulu pakulu \p \v 1 Mida-na-midada, Mwenyezimungu kâsowera na wababu zetu mara nyingi zawenye, kwa namuna nyingi zawenye, julu ya minabii. \v 2 Fala sambi, suku za mwinsho‑zi, kasowera nofwe julu ya Mwanawe, aturiwe na Mwenyezimungu kuwa mwenyé irati wa vinu piya, na iye ndi ire julu yake Mwenyezimungu ombire vinu piya. \v 3 Mwana‑yo ndi nlangaza wa utukufu wa Mwenyezimungu, na atolotera kweli-kwelini vyaari Mwenyezimungu. Vinu piya mulumwengu‑mu viwankwikala kwa uwezo wa ámuri zake. Bandi yakutimiza kazi yake yakuswafi madambi, kekala nkono-nriro wa Mwenye Nkulu mbinguni, \v 4 kwa kuwa kantula kuwa bora pakulu sana zaida ya malaika, kamba zina raritire rakuwa na mamulaka pakulu zaida ya mazina a malaika. \p \v 5 Ndi kweli konta Mwenyezimungu tangu aanamwambira laika wake mmojawapo javi\f + \fr 1:5 \ft Ona 2 Samuweli 7:14; Zaburi 2:7.\f*: \b \q1 “Uwe kuwa mwanangu, \q1 omi rero nanza kuwa wawayo.” \b \m Na tena, aanamwambira laika mmojawapo javi\f + \fr 1:5 \ft Ona 2 Samuweli 7:14.\f*: \b \q1 “Omi nukuja kuwa Baba wako \q1 na uwe ukuja kuwa mwanangu.” \b \m \v 6 Visitoshe Mwenyezimungu, paawere tayari kumpereka Mwanawe ntanzi\f + \fr 1:6 \ft Ntanzi akiwa nriti wa vinu piya vya wawaye.\f* mulumwengu‑mu, kaamba\f + \fr 1:6 \ft Ona Kumbukumbu 32:43.\f*: \b \q1 “Piya malaika wa Mwenyezimungu wamwabudu.” \b \m \v 7 Kuhusu malaika kaamba javi\f + \fr 1:7 \ft Ona Zaburi 104:4.\f*: \b \q1 “Mwenyezimungu awatenda malaika wawe kamba mepo, \q1 watumisi wake wawe kamba malulimi a moto.” \b \m \v 8 Fala kuhusu Mwanawe, akwamba javi\f + \fr 1:8 \ft Ona Zaburi 45:6,7.\f*: \b \q1 “Uwe Mwenyezimungu, útawala daima milele. \q1 Úwatawala wanu muufalume wako kwa shariya. \q1 \v 9 Kwankupenda ukamilifu na wankukukima ubaya. \q1 Kwa javyo, omi Mwenyezimungu, Nlungu wako, \q1 nukumiminirani mafuta a radi \q1 pakulu koliko wenziwo piya.” \b \m \v 10 Mwenyezimungu kamwambira Mwanawe tena\f + \fr 1:10 \ft Ona Zaburi 102:25-27.\f*: \b \q1 “Mwenye, tangu mwanzo, \q1 uwe ndi uturire aluserusu ya duniya, \q1 na kwa makono ako kumba bingu piya. \q1 \v 11 Evyo piya-vyo vílainika, fala uwe kuwapo daima. \q1 Avija kufãi kinu, kamba nguwo zakupapuka. \q1 \v 12 Kamba zubãu ya mida, ndi vyauja kukunja, \q1 kamba munu vyaaluriza nguwo, uwapindula. \q1 Fala uwe ndi nowe wa daima, \q1 kuinshi kwako akuna mwinsho.” \b \m \v 13 Mwenyezimungu laikani wamwambire suku moja javi\f + \fr 1:13 \ft Ona Zaburi 110:1.\f*: \b \q1 “Ikala mahala bora‑pa upande wangu wa nkono nriro‑wu, \q1 mpaka maaduwi wako niwature kumaulu kwako”? \b \m Malaika‑wo wa kinani? \v 14 Piya‑wo siroho zintumika Mwenyezimungu na awaperekiwe kuwasaidiya wanu waja kuvushiwa? \c 2 \s1 Nafasi ulu yakuvushiwa \p \v 1 Ndimana, tijuzi titengemane tifulate pakulu vyatisikira ipate tisipoteye. \v 2 Kamana habari zereziwe na malaika zoloka, watúpa shariya onse na wabishi wapata hukumu iwajúzire \v 3 Kwa javyo, futi ofwe ikiwa atiyeriwa tisaka kunusurikaja na kuvushiwa kukulu‑ko? Kuvushiwa‑ko ndi kwanzire kwereziwa na Mwenye mwanyewe, ikisa wasikire watakikisha kuwa kweli. \v 4 Mwenyezimungu neye novyo ázidi kwakikisha kuwa habari‑zo zakweli julu ya alama, matajabisa, maajuza a uwezo jisijisi, na julu yakutisusira uwezo wa Roho Takatifu, sawa‑sawa na vyaasaka mwanyewe. \s1 Insa Almasihi áfungula njira tivushiwe \p \v 5 Mwenyezimungu aawapere malaika uwezo wakutawala ulumwengu mupya\f + \fr 2:5 \ft Ulumwengu mupya ndi namuna nyengine zawaja kuinshi wenye kuvushiwa na Insa.\f* watamba‑wu. \v 6 Fala mMandiko Matakatifu mamojawapo\f + \fr 2:6 \ft Zaburi 8:4-6.\f* kalavya ushahidi javi: \b \q1 “Yarabi Mwenyezimungu, \q1 binadamu nani wakummwaza? \q1 Binadamu akuyeri kakinani? \q1 \v 7 Kuntula utoto aba kawa sini ya malaika, \q1 kunkonga lemba ra utukufu na inshima, \q1 \v 8 kutula piya sini ya kumaulu kwake.” \b \q1 Sambi, payambiwa kuwa “kutula piya sini yake”, \q1 mana ake ndi kuwa acipo anta kimoja saciri sini yake. \q1 Fala sambi‑pa wanu atiri kuwawona piya sini yake. \m \v 9 Ila tankummona iye kuwa, kwa wakati aba, kâturiwa utoto koliko malaika. Iye Insa ndi ayerere kifo, julu ya rehema ya Mwenyezimungu, kwa ajili ya wanu piya. Ingawa kâturiwa utoto, fala sambi‑pa, kwa sababu ya kutabika ka kifo, iye kakongiwa lemba ra utukufu na swifa! \p \v 10 Kamana iwapo shariya kuwa Mwenyezimungu, mwenyé vinu piya na mwenyé kumba piya, aje nawo wafulati wengi wawe upande wa utukufu wake. Katenda javyo julu ya kuntenza Insa, awalóngoza wanu kuwavusha, awe kamilifu julu ya kutabika. \v 11 Kamana ire atakátifu, na ware watakatífiwa, walawirira ka Baba mmoja. Ndimana Insa aawona haya kuweta “wanduzangu”, \v 12 kamba vyayambiwe mMandiko\f + \fr 2:12 \ft Ona Zaburi 22:22.\f*: \b \q1 “Níwereza baina vyautendanga uwe wanduzangu. \q1 Nukwimba nukukusifu mbere ya wanu wako.” \b \m \v 13 Mmandiko mengine, iye kaamba javi\f + \fr 2:13 \ft Ona Izaya 8:17.\f*: \b \q1 “Omi níntumaini Mwenyezimungu.” \b \m Ikisa kaamba tena: \b \q1 “Niwa epa, na ware Mwenyezimungu waunaminire kuwasunga, \q1 ewo wawa kamba wanangu.” \b \p \v 14 Sambi, ware wetiwe wanawe na Insa, kwa kuwa ewo binadamu\f + \fr 2:14 \ft Kigeregu: “wanawo nyama na damu”.\f*, iye mwanyewe kâlawirira kwa namuna moja ipate julu ya kifo cake, anshinde ire ári na uwezo wa kifo, Ibilisi. \v 15 Kwa namuna‑yo, piya wákiwa watwana kwa milele kwa sababu ya kopa kufwa, Insa kawanusuru. \v 16 Kamana vikwijiwikana kuwa aajire kuwasaidiya malaika, ila kâja kusaidiya ujukulu wa Iburahima. \v 17 Ndimana neye akijuzi awe sawa‑sawa na wanduze kwa kila namuna, ipate awe nlongozi nkulu wa dini wakuwa ndi mwenyé huruma na mwaminifu. Kwa namuna‑yo, antumike Mwenyezimungu, iye mwanyewe awe kafara, ipate madambi a wanu aswamiiwe. \v 18 Kamana, kwa kuwa katabika julu ya kushetwaniwa, iye kanawo uwezo wa kuwasaidiya ware wenye kushetwaniwa. \c 3 \s1 Insa ndi nkulu zaida ya Musa \p \v 1 Kwa javyo umwe, wanduzangu watakatifu, wenzangu titiwe mbinguni, akuyerini Insa. Iye ndi walii na nlongozi wetu nkulu wa dini yatiri kwereza‑yi. \v 2 Kamba Musa vyaákiwa mwaminifu na kazi yake nnyumba ya Mwenyezimungu\f + \fr 3:2 \ft “Nnyumba ya Mwenyezimungu” mana ake “nkati ya Mwenyezimungu”.\f*, na Insa ákiwa mwaminifu ka Mwenyezimungu mwenyé kuntondola. \v 3 Musa kasifiwa, fala Insa kawoniwa kuwa ndi wakujúzi kusifiwa pakulu zaida ya iye, kamba njengi wa nyumba vyaasifiwa pakulu koliko nyumba yawenye. \v 4 Kamana kila nyumba ítengeziwa na munu, ila atengéza vinu piya Mwenyezimungu. \v 5 Musa ákiwa ntumisi mwaminifu nnyumba ya Mwenyezimungu piya, kalavya ushahidi wa vire víkija kwereziwa mbere. \v 6 Fala Insa Almasihi mwaminifu kamba mwana, amiri wa nyumba‑yo. Na nyumba‑yo ndufwe, ikíwa tizídi koloka mpaka mwinsho, na hakika na kwamini nkati ya tamaa yatirindira. \s1 Ukosofu wa kutowa kwamini \p \v 7 Kwa javyo, kamba vyaamba Roho Takatifu\f + \fr 3:7 \ft Ona Zaburi 95:7-11.\f* javi: \b \q1 “Rero, mukisikira shauti ya Mwenyezimungu, \q1 \v 8 myoyo yenu musitaye ugumu, \q1 kamba wababu zenu pawâbishane nami, \q1 suku yawâniyerere nlanga. \q1 \v 9 Emo wababu zenu wâniyerera waniwone canikisaka kutenda, \q1 ingawa wâwona vyaniwasaidiye muda wa myaka arubaini. \q1 \v 10 Ndimana níkimiwa na noco kizazi‑co, nikisowera javi: \q1 ‘Daima wankukosa mmyoyo mwawo, \q1 wakatala kufulata njira zangu.’ \q1 \v 11 Kamba vyanílapire paníkimiwe, nikamba: \q1 ‘Awaja kwingira mahala pangu papumuzi.’ ” \b \m \v 12 Wanduzangu, more-more asilawirire munu nkati yenu wakuwa na moyo mbaya wakutowa kwamini, wakulongoza kukatala kunfulata Nlungu hai. \v 13 Kwasa javyo, zidini kurimbisana myoyo kila suku sambi nopa pamwitiwe‑pa, ipate asilawirire nkati yenu munu wakutaiwa moyo ngumu, wakuteseka na dambi. \v 14 Kamana kwamini kwetu katiwere nawo tangu mwanzo, tikizidi koloka mpaka mwinsho, tilawirira kuwa wenziwe Almasihi nkati ya kazi yake. \v 15 Ndi kamba vyayambiwe\f + \fr 3:15 \ft Ona Zaburi 95:7; Waebraniya 3:7.\f*: \b \q1 “Rero, mukisikira shauti ya Mwenyezimungu, \q1 myoyo yenu musitaye ugumu, \q1 kamba wababu zenu pawâbishane nami.” \b \m \v 16 Epa wasikire shauti ya Mwenyezimungu wakibishana naye ndi wepi? Kusema kweli, sipiya walongoziwe na Musa kulawa Miswiri? \v 17 Na ware Mwenyezimungu waakimiyane nawo muda wa myaka arubaini ndi wepi? Siware wakorire dambi, wakifwira nlanga nomo? \v 18 Na paalapire kuwa “awaja kwingira mahala pangu papumuzi”, waakiwamba ndi wepi? Siware watupire kauli zake? \v 19 Basi, tereriwa kuwa awakidirire kwingira kwa sababu ya kutowa kutumaini. \c 4 \p \v 1 Kwa kuwa tanawo mpaka sambi‑pa tamaa yakwingira mahala pake papumuzi, tiritunze sana-sana ipate asilawirire mmoja wenu wakusokerera kwingira nopo mahala‑po. \v 2 Kamana teréziwa Habari Ngema kamba vyawereziwe ewo\f + \fr 4:2 \ft “Ewo” ndi ware wákiwa nlanga.\f*, ila ewo cawasikire aciwafaire kinu, kwa kuwatowa umoja wa kwamini cawasikire. \v 3 Basi, ofwe wenye kwamini tingira nopo mahala papumuzi‑po, kamba vyaâmbire Mwenyezimungu javi\f + \fr 4:3 \ft Ona Zaburi 95:11.\f*: \b \q1 “Kamba vyanilapire nkati ya nyongo yangu: \q2 ‘Awaja kwingira mahala pangu papumuzi.’ ” \b \m Kasowera javyo ingawa kazi yake kâtimiza tangu pawisire kumbiwa ulumwengu. \v 4 Kamana kuhusu suku yasaba, nsitari mmoja wa Mandiko\f + \fr 4:4 \ft Ona Mwanzo 2:2.\f* ukwamba javi: \b \q1 “Suku yasaba Mwenyezimungu kapumula kwa kutimiza kazi zake piya.” \b \m \v 5 Usowezi mmoja nowo uwiriziwa tena: \b \q1 “Awashubutu kwingira mahala pangu papumuzi.” \b \m \v 6 Kwa kuwa wanzire kwereziwa Habari Ngema awengire kwa kutowa kusikiriza, wengine wapewa nafasi yakwingira nopo mahala papumuzi‑po. \v 7 Tukwijiwa kinu kamba‑ci konta Mwenyezimungu katula suku nyengine, kaamba kuwa ndi suku ya “rero” pairipo nafasi yakwingira mahala papumuzi‑po. Kwa myaka mingi ipitire, Mwenyezimungu kâsowera julu ya Daudi, kamba vyaamba futi: \b \q1 “Rero mukisikira shauti ya Mwenyezimungu, \q1 myoyo yenu musitaye ugumu.” \b \m \v 8 Kamana inawa Yoshwa wanu‑wo kawalongoza mahala papumuzi, aikibidi Mwenyezimungu kusowera tena, kutula suku nyengine. \v 9 Kwa javyo, kamba Mwenyezimungu vyaapumure suku yasaba pesire kumba ulumwengu, ingaripo nafasi ya wanu wa Mwenyezimungu kupumula. \v 10 Kamana mwenyé kwingira mahala papumuzi pa Mwenyezimungu ápumula kazi zake sawa‑sawa vyaapumure Mwenyezimungu kazi zake. \p \v 11 Basi, mahala papumuzi‑po, titende juhudi tingire, ipate asiwepo wakunkuna kamba vyaviwakunire mida, wakutowa kwingira kwa sababu ya ubishi. \p \v 12 Kamana usemi wa Mwenyezimungu uwa nawo uhai na nguvu, unoréka pakulu kupunda jambiya yakusinja kuno na kuno. Úpitirira mpaka mmoyo, ukwawanya moyo na roho kamba jambiya vyayawanya nyama na makongolo. Ndimana usemi wa Mwenyezimungu úkidiri kwawanya mawazo meema na mabaya a mmoyo. \v 13 Aapo kiyumbe akidiri kufisa siiri mbere ya Mwenyezimungu. Kwake iye, piya viwa paweru, awona vinu piya na maso ake. Na vitendo vyatitenda tijuzi kunjibu. \s1 Insa atipendeleya mbere ya Mwenyezimungu \p \v 14 Sambi, kwa kuwa tanawo nkulungwa nkulu wa dini atangurire binguni, Insa, Mwana wa Mwenyezimungu\f + \fr 4:14 \ft “Mwana wa Mwenyezimungu” ndi zina rimojawapo retiwa Insa. Rikolota kupatana kwema ka Insa na Mwenyezimungu, kamba mwana na wawaye. Eri zina‑ri aisema kuwa cipita kitendo ca muka na nlume, ila kupatana kukulu ka kiroho.\f*, tukeni tikore makono mawiri kwamini kwetu katereze. \v 15 Kamana nlongozi wetu nkulu wa dini akidiri kutiwonera utungu ufuko wetu, kwa kuwa kashetwaniwa kwa namuna‑zi piya kamba vyatishetwaniwa ofwe, ila iye aakorire dambi. \v 16 Basi, tukeni na uhakika tiwe karibu na kiti ca Mwenyezimungu, tipate huruma na rehema patisakula kusaidiiwa. \c 5 \p \v 1 Kila nkulu wa wakulungwa wa dini ákitondoriwa nkati ya wanu, akitawaziwa ipate antumike Mwenyezimungu kwa faida ya wanu. Kazi yake íkiwa yakupereka kafara na swadaka ipate wanu wafutiwe madambi awo. \v 2 Watikínifu na sawári makamilifu, iye ákidiri kuwawonera utungu, kwa kuwa iye mwanyewe kaveya. \v 3 Kwa javyo, ájuzi apereke kafara kwa madambi ake iye mwanyewe kamba vyaalavya kafara kwa madambi a wanu wengine. \v 4 Na hapana munu wakuritawaza mwanyewe cewo cakusifiwa‑ci, ila akolotiwa na Mwenyezimungu kamba vyavínkunire Aruna. \p \v 5 Kwa namuna moja noyo, Almasihi aaritawaze iye mwanyewe ubora wakuwa nkulungwa wa dini. Ila Mwenyezimungu kantondola, akimwambira\f + \fr 5:5 \ft Ona Zaburi 2:7.\f*: \b \q1 “Uwe kuwa mwanangu, \q1 rero omi nukupongola.” \b \m \v 6 Na mahala pengine\f + \fr 5:6 \ft Ona Zaburi 110:4.\f*, akwamba tena javi: \b \q1 “Ukuwa nlongozi wa dini wa milele, \q1 kamba vyaawere Melkizideki.” \b \p \v 7 Insa, mainsha ake mulumwengu‑mu, akilebelanga duwa ka Mwenyezimungu, mwenyé uwezo wakunvusha nkati ya kifo. Akilebelanga kwa shauti ulu‑ulu kuno akinlawa masozi. Na akisikiriziwa kwa sababu ya kunyenyekeya kwake kutenda vyaasaka Mwenyezimungu. \v 8 Ingawa ákiwa mwana, karifunda kutwii julu ya tabu zimpatire. \v 9 Na paatimize vinlazimire kutenda, kalawirira kuwa Nvushi wa milele wa piya wenye kunfulata. \v 10 Na Mwenyezimungu kantula kuwa nkulu wa wakulungwa wa dini, kwa namuna moja noyo kamba vyaákiwa Melkizideki. \s1 Usase kuntumaini Insa Almasihi \p \v 11 Kuhusu ewu mwaha‑wu\f + \fr 5:11 \ft “Mwaha‑wu” ndi kuwa Almasihi vyaawere nkulungwa wa dini kamba vyaákiwa Melkizideki.\f*, tanawo vinu vingi vyawenye vyakukwerezani. Fala virigariga kukwerezani konta amusaka kwereriwa. \v 12 Kamana, ingawa upita wakati mwingi, mujuzi muwe wanlimu, fala munsakula munu akufundeni vinu vyakwanza vya habari za Mwenyezimungu. Muwa kamba watoto musakula kujiji maziwa, iri hali mukijuzi murye cakurya cakukamatiwa. \v 13 Kamana ajúzi kunywa maziwa onse angari toto, ndi sejiwa cema. \v 14 Fala cakurya cakukamatiwa ndi cankulungwa. Kwa njira ya kufundiwa, ewo wanawo ankili yakutondola cema na kibaya. \c 6 \p \v 1 Kwa javyo, tase vyatanzire kurifunda kuhusu Almasihi, tukeni mbere mpaka tifikirire vyakurifunda vyakukamilika. Tisijenge tena upya aliserusu zakufulata ngano kamba ezi: \m cakwanza, ibidi kutubiya vitendo vyakuja na kifo, na kurimbirira kuntumaini Mwenyezimungu; \q1 \v 2 capiri, kufunda kuhusu koza, alama ya kutubiya; \q1 catatu, kuntula munu makono; \q1 caane, kuwafufula wanu ka wafwi; \q1 na catanu, kulamuriwa ka milele. \m \v 3 Nevyo, Mwenyezimungu akisaka, títenda. \p \v 4 Kamana ware wasire kunkubali Insa, aapo akidiri kuwaludisira kutubiya tena upya. Ewo mara moja wâpokerera nuru ya Mwenyezimungu, wâyeza thawabu ya binguni, wâpokerera Roho Takatifu pamoja na wenziwawo. \v 5 Wâyerera wema wa usemi wa Mwenyezimungu, na wâyerera vitendo vya uwezo visaka kukuna paaja kutawala Mwenyezimungu. \v 6 Fala novyo-sivyo, wantula minyongo iye! Aapo akidiri kuwaludisira kutubiya tena, konta wankejeli baina Mwana wa Mwenyezimungu, wangomezera tena mpaka warihukumu. \p \v 7 Kamana ewo wawa kamba ardhi inywa maji a nvula painya ponse. Ikiwa ardhi‑yo iruwerya miti ya kuwafãi warimi, ardhi‑yo ijanliiwa na Mwenyezimungu. \v 8 Fala ikiwa ardhi‑yo iruwerya miti ya miwa na mbiriwiri, saifãi na karibu yakulaniwa. Ardhi‑yo mwinshoni ikociwa. \p \v 9 Wapendani wangu, ingawa tisowera javi, titumaini kuwa umwe mwanawo vinu vyema pakulu, vyakuja na kuvushiwa. \v 10 Kamana Mwenyezimungu ndi mwenyé shariya, akwijiwa camutenda, na namuna vyamuwapenda wenzenu kwa zina rake, pamuwasaidiya watakatifu, na mpaka sambi‑pa mungari kutenda novyo. \v 11 Vitajibu pakulu kuwa umwe‑po kila mmoja olote juhudi moja mpaka mwinsho, ipate muwe na uhakika wa tamaa yamurindira na imani. \v 12 Nkati ya kwamini kwenu, musiwe wafuko, ila muwafulatize ware waríti tamaa julu ya kutumaini na imani. \s1 Mwenyezimungu atimiza tamaa yake \p \v 13 Mwenyezimungu, paampere tamaa Iburahima, kârilapira mwanyewe kuwa atimiza tamaa yake, konta aawerepo mwengine wakunzaidi iye. \v 14 Iye kaamba\f + \fr 6:14 \ft Ona Mwanzo 22:17.\f*: \b \q1 “Nilapa ka ukweli kuwa uwe nukujanliya pakulu, \q1 nukupa ujukulu mwingi wawenye.” \b \m \v 15 Ndimana Iburahima, kwa kuwa akirindira na imani, tamaa ire akipata. \v 16 Munu paalapa, anlapira munu wakunzaidi álavya ushahidi, na kilapo ciwalavya wanu dana. \v 17 Basi, Mwenyezimungu kâsaka kuwa ware waja kuriti tamaa yake wejiwe kuwa aapindula vyaasemire, ndimana tamaa‑yo iye kalapira. \v 18 Kwa javyo, julu ya vinu viwiri\f + \fr 6:18 \ft “Vinu viwiri” ndi tamaa yaalavire Mwenyezimungu na kulapa kwake.\f* savipinduriwa, (na novyo avikidirika Mwenyezimungu kulongopa), ofwe tintuwirire iye tirimbisiwa myoyo tikore makono mawiri tamaa ituriwe mbere yetu. \v 19 Eyo tamaa‑yo iwa kamba nanga ya ngalawa, ítirimbisa myoyo isiwe na dana isaka kuwa yonse. Kamana tamaa‑yo ípita papazira ya nyumba takatifu ya mbinguni, ikwingira mahala patukufu paari Mwenyezimungu. \v 20 Kweli, epo ndi pengire Insa, kábula ya ofwe, kwa ajili yetu. Kamba vyaawere Melkizideki, neye novyo kalawirira kuwa nkulungwa wa dini wa daima milele. \c 7 \s1 Melkizideki nlongozi wa dini \p \v 1 Noyu Melkizideki‑yu ákiwa nfalume wa Salemu, na ákiwa nlongozi wa dini akintumika Mwenyezimungu, Nlungu nkulu pakulu. Iye paakiludi Iburahima kuvita yakuwashinda mafalume, kasimanana naye, akinjanliya.\f + \fr 7:1 \ft Ona Mwanzo 14:17-19.\f* \v 2 Iburahima, vinu piya vyâapatire kuvita, kâlavya fungu rakumi, akimpa Melkizideki. Zina ra Melkizideki mana ake “nfalume wa shariya”. Kwa kuwa ákiwa nfalume wa Salemu, zina rake ríkiwa nawo novyo mana ake “nfalume wa usalama”. \v 3 Iye aawere nawo wawaye wala mamaye, wala aipo waraka ya mazina a wakinya babuze. Ejiwikane mwaka waapongoriwe wala waafwire. Ndimana akilandanisiwa Mwana wa Mwenyezimungu, kawa nlongozi wa dini wa milele. \p \v 4 Onani, Melkizideki vyawere munu bora pakulu! Anta Iburahima, noyo babu yetu nkulu, kâmpa fungu rakumi kwa vinu vyaawapokere maaduwi wake kuvita. \v 5 Na ujukulu wa Lawi, ware wâpewe cewo ca ulongozi wa dini, watumiwe nTaureti kupokerera fungu rakumi ra vinu vyawakipatanga wanu waIziraeli, wanduzawo, ingawa newo novyo wákiwa ujukulu wa Iburahima. \v 6 Basi Melkizideki, ingawa aawere wa rikolo ra Lawi, kâpokerera fungu rakumi ra Iburahima, na kânjanliya Iburahima, noyo âpokerere tamaa za Mwenyezimungu‑yo. \v 7 Hapana atikina kuwa ire ajanlíya ndi bora koliko ajanlíiwa. \v 8 Kwa upande wa walongozi wa dini wa rikolo ra Lawi, wâpokerere fungu rakumi wákiwa wanadamu mwinsho wafwa. Fala upande wa Melkizideki, rîpokereriwa na munu ari hai, kamba vyaulaviwe ushahidi kuhusu iye. \v 9 Tanawo shariya ya kwamba anta Lawi, akipokereranga fungu rakumi noyo, neye novyo kalavya fungu rakumi julu ya Iburahima, \v 10 kwa kuwa ákiwa mmwiri mwa Iburahima babuye, paasimanane na Melkizideki.\f + \fr 7:10 \ft Kusema kweli, nowo wakati‑wo Lawi ákiwa saanapongoriwa.\f* \s1 Nlongozi mwengine wa dini, kamba Melkizideki \p \v 11 Sambi, îkisakikana kazi ya walongozi wa dini wa rikolo ra Lawi ipate wanu wa Iziraeli wafulate shariya yawâpewe. Ináwa ulongozi‑wo utimiza ukamilifu, singari kasakikana nlongozi wa dini wa namuna nyengine kamba Melkizideki, sairi wa namuna ya Aruna wa rikolo ra Lawi. \v 12 Paatawaziwa nlongozi mwengine wa dini, ílazimu shariya neyo novyo ipinduriwe.\f + \fr 7:12 \ft Shariya isema nani ári na haki yakuwa nlongozi wa dini.\f* \v 13 Kamana Mwenye wetu, ambíwa mMandiko‑mu, aawere wa rikolo ra Lawi, na nkati ya rikolo rake tangu aalawirire mmojawapo wakutumika cewo ca nlongozi wa dini\f + \fr 7:13 \ft Kigeregu: “uralu”.\f*. \v 14 Aapo atikina kuwa Mwenye wetu kâlawirira kurikolo ra Yuda. Na kuhusu rikolo‑ro, Musa aasowere kinu upande wa nlongozi wa dini. \p \v 15 Sambi tikwereriwa sana: kâlawirira nlongozi wa dini namuna nyengine, wakulandana na Melkizideki. \v 16 Iye aalawirire kuwa nlongozi wa dini kwa kufulata shariya na shuruti za kufulatana ka rikolo, ila kwa sababu ya uwezo wa mainsha ake seesa tena. \v 17 Kweli, Mandiko Matakatifu\f + \fr 7:17 \ft Ona Zaburi 110:4.\f* akwamba: \b \q1 “Uwe kuwa nlongozi wa dini wa milele kwa namuna ya Melkizideki.” \b \p \v 18 Basi shuruti ya mida yasiwa konta aina nguvu na aifãi kinu, \v 19 kamana Taureti aíkikamilisha kinu. Fala sambi‑pa Mwenyezimungu katisakurira tamaa ngema pakulu ipate julu yake tiwe pamoja naye. \p \v 20 Na eyi tamaa‑yi yakikishiwa kwa kilapo. Pawakitawaziwa walongozi wa dini wengine, Mwenyezimungu aalapire, \v 21 fala paalawirire eyu kuwa nlongozi wa dini, Mwenyezimungu kalapa, kamwambira javi\f + \fr 7:21 \ft Ona Zaburi 110:4.\f*: \b \q1 “Omi Mola nîlapa, sipindula kauli yangu. \q1 Ukuwa nlongozi wa dini wa milele.” \b \m \v 22 Kwa sababu ya kilapo‑co, Insa atipa uhakika kuwa eyi miyadi‑yi ndi bora pakulu zaida ya mida. \p \v 23 Visitoshe, mida wákiwapo walongozi wa dini wengi wakorire kazi fala mwinsho wafwa, awakidirire kuzidi kukola kazi. \v 24 Fala Insa kankuinshi kwa milele, na kazi yake ya ulongozi wa dini saupitisaniwa tena. \v 25 Kwa javyo, iye kanawo uwezo, sambi‑pa mpaka milele, wakuwavusha wanu wóka ka Mwenyezimungu julu yake. Kweli, iye kankuinshi daima‑zi kuno akiwalebelela nowo wanu‑wo. \p \v 26 Basi Insa ndi nkulu wa wakulungwa wa dini wakutitendera piya visakikana vyonse. Iye takatifu, aana dambi anta mmoja wala kinu cakunyata, na katanusiwa nkati ya madambi mulumwengu‑mu akituriwa mbinguni. \v 27 Iye aari kamba walongozi wa dini wa mida, wakiperekanga kafara daima‑zi, cakwanza wakitenda wapate kufutiwa madambi awo wanyewe, ikisa ka madambi a wenziwawo. Fala ka Insa sijavyo! Iye, paaripereke mwanyewe, kalavya kafara mara moja noyo tu basi kwa daima. \v 28 Nkati ya Taureti, wanu sawakiwa makamilifu wakitawaziwanga kuwa walongozi wa dini. Fala kauli ya kilapo, cilapiwe bandi ya Taureti, katawaziwa Mwanawe, mwenyé kukamilika daima milele. \c 8 \s1 Insa ndi shikarakanzi wa miyadi yanguvu pakulu \p \v 1 Onani, kinu maalumu catiri kwamba ndi kuwa tanawo nkulungwa nkulu wa dini wa namuna‑yo, ekare nkono nriro wa kiti ca Mwenye Nkulu mbinguni. \v 2 Iye áhudumu vitakatifu nkati ya ema takatifu yakweli, saitengiwe na wanadamu, ila Mola. \v 3 Kila nkulungwa nkulu wa dini ákitondoriwa apereke swadaka na kafara. Ndimana ikilazimu neye awe nawo kinu kimojawapo cakupereka. \v 4 Insa, anawepo mulumwengu‑mu, aangari kuwa nlongozi wa dini, konta kuno wawapo walongozi wa dini waperéka kafara na swadaka, kamba vyaishurutisa Taureti. \v 5 Kazi zawatenda ewo nfano tu basi au kinviri ca kazi zitendiwa mbinguni. Kwa sababu ya javyo, Musa paawere tayari kujenga ema ya miyadi ya kupatana, kâmbiriwa na Mwenyezimungu javi: “More-more, utende sawa‑sawa kamba nfano vyawoloteriwe kumwango.” \p \v 6 Fala sambi‑pa, Insa kagabiziwa kazi bora pakulu koliko wakulungwa wa dini wa mida, kwa kuwa iye ndi mwenyé kupatanisa kwa miyadi bora pakulu ya kupatana. Ndi javyo konta miyadi‑yo yanawo tamaa bora pakulu. \v 7 Kamana miyadi ya kupatana yakwanza, ínawa íkamilika, aikisakikana kutula miyadi myengine ya kupatana kapiri. \p \v 8 Fala mMandiko Matakatifu\f + \fr 8:8 \ft Ona Yeremiya 31:31-34.\f*, Mwenyezimungu áwasutumu wanu wake javi: \b \q1 “Wakati uwa karibu wanija kutula miyadi mipya ya kupatana, \q1 na wanu wa Iziraeli pamoja na wanu wa rikolo ra Yuda. \q1 \v 9 Eyo miyadi mipya‑yo aija kuwa kamba yaniturire mida na wababu zawo, \q1 paníwalongoze sana-sana, nikiwalavya Miswiri. \q1 Ewo awafulate kamba vyaikisaka miyadi‑yo, ndimana awaniyerire, \q1 amba ndi Mola. \q1 \v 10 Basi, eyo ndi miyadi yaníja kutula na wanu wa Iziraeli bandi ya nozo suku‑zo, \q1 amba ndi Mola. \q1 Shariya zangu nitula nkati ya mawazo awo, \q1 nikwandika mmyoyo mwawo. \q1 Omi nukuwa Nlungu wawo, \q1 newo wakuwa wanu wangu. \q1 \v 11 Aashubutu munu kufundana na mwenziwe wala kufundana na nduye, \q1 kumwambira: ‘Mwijiwe Mola’, \q1 konta piya‑wo wakuja kunijiwa, \q1 ntoto kamba nkulu. \q1 \v 12 Nukuja kuwatendera huruma, kuswamii makosa awo, \q1 madambi awo sishubutu kukumbukira tena.” \b \p \v 13 Mwenyezimungu paambire miyadi mipya, miyadi yakwanza katula kuwa yuluvala. Na kinu culuvare na cisire ciwa karibu yakwasiwa kutumiriwa. \c 9 \s1 Miyadi mipya kwa damu ya Insa \p \v 1 Sambi, kwa kutimiza miyadi yakwanza, wanu wakijuzi wantukuze Mwenyezimungu kwa kufulata shariya zituriwe. Na wakiwa nawo novyo mahala patakatifu mulumwengu‑mu, \v 2 Ema Takatifu ítengiwa. Ikiwa na misana miwiri. Nsana wakwanza wakwingirira úkitiwa “Mahala Patakatifu”. Nkati‑mo múkiwa kandiyeru, meza, pamoja na mikate takatifu\f + \fr 9:2 \ft Mikate takatifu ikilaviwanga swadaka ka Mwenyezimungu.\f*. \v 3 Noyo ema‑yo nkati‑mo ilumuriwa na pazira. Nkati ya pazira‑yo, nsana mwengine ûkitiwa “Mahala Patakatifu Pakulu”. \v 4 Nopo ndi paukiwa uralu wakupambiwa na oru, na “Kashoti ya Miyadi” upande piya wakupambiwa na oru. Nkashoti-mo cikiwapo kiyungu ca oru citaiwa manã, ngombo ya Aruna yaâsipuse Mwenyezimungu, pamoja na maluwawo mawiri a mawe ândikiwe ámuri za Mwenyezimungu. \v 5 Julu ya kashoti‑yo, víturiwa nfano viyumbe vya utukufu. Mbawa zawo zakukunjuka zîfinika mahala Mwenyezimungu pakiswamii madambi. Kuhusu novi vinu‑vi, aipo nafasi sambi‑pa yakwereza piya. \p \v 6 Piya‑vi pavitengeziwe sana-sana, walongozi wa dini wakingiranga nsana wakwanza wa ema\f + \fr 9:6 \ft “Nsana wakwanza wa ema” ndi “Mahala Patakatifu”.\f* wakitenda kazi zawo. \v 7 Fala nsana wapiri wa ema\f + \fr 9:7 \ft “Nsana wapiri wa ema” ndi “Mahala Patakatifu Pakulu”.\f*, nkulu wa wakulungwa wa dini iye tu basi ndi akingira. Visitoshe, akingira kila mwaka mara moja basi, akisukula damu ya kafara akapereke ka Mwenyezimungu, anlebele aswamii madambi ake na madambi awakorire wanu kwa sababu ya kutikina. \v 8 Kwa piya‑vi, Roho Takatifu átolotera kuwa, íkiwa ema ya miyadi ya mida ingari kutumika, ilanda kuwa njira yúka Mahala Patakatifu Pakulu ainafunguriwa. \v 9 Piya‑vi kinyume, namuna yakutifunda vinu vya faida rero‑vi. Mana ake ndi kuwa swadaka na kafara za manyama zikilaviwanga ka Mwenyezimungu zire azikidirire kukamilisha myoyo ya wanu wakilavyanga kafara wawenye‑wo. \v 10 Ezi kafara na swadaka zitendiwa‑zi zishugulikira vinu vya mwiri basi, kwa nfano, namuna ya kurya, kunywa, na zakuriswafi. Zitumika mpaka Mwenyezimungu paasaka kutula namuna nyipya za kuinshi. \p \v 11 Fala Almasihi, paalawirire kuwa nkulu wa wakulungwa wa dini kuwa atipe vyema vyaajisire, iye kawa ema bora pakulu na yakukamilika kupunda ikiwepo mulumwengu‑mu. Ema‑yo aitendiwe na wanadamu, mana ake siyo ya mulumwengu‑mu. \v 12 Iye, pengire mara moja tu basi kwa milele Mahala Patakatifu Pakulu, aasukure damu ya mbuzi wala ya ng'ombe ila kâsukula damu yake iye mwanyewe, apate kutombola milele. \v 13 Mida wanu wacafu miri yawo ikiswafiwa julu ya kutawanyika damu ya mbuzi au ya ng'ombe, na kúpakiwa rivu ra mwana wa ng'ombe wakociwa. \v 14 Kwa javyo, futi damu ya Almasihi aizidi kutiswafi? Iye, julu ya Roho wa milele, karipereka mwanyewe kawa kafara kamili saina baka ka Mwenyezimungu. Damu yake itiswafi myoyo yetu, tase vitendo vitilongoza kukifo, ipate tintumike Nlungu hai. \p \v 15 Kwa javyo, Insa Almasihi ndi mwenyé kupatanisa kwa miyadi mipya, ipate irati ya milele Mwenyezimungu yaawapere tamaa ware watondoriwe wapate. Iwapo eyi nafasi‑yi konta madambi awo awakorire wakati wa miyadi ya mida womboriwa na kifo ca Almasihi. \v 16 Sambi, miyadi yakupatana yaaturire Mwenyezimungu iwa kamba waraka yakuritisa. Upande wa noyi waraka‑yi, ikibidi kwakikishiwa mwenyé kwandika‑yo kuwa kafwa. \v 17 Kweli, waraka yakuritisa aina faida ikiwa andike‑yo angari hai, fala bandi ya kufwa andike, waraka‑yo yanawo faida. \v 18 Ndimana ikibidi kuwa ciwepo kifo kimojawapo ipate miyadi iwe na faida. Anta miyadi yakwanza, noyo aitumike bila kutawanyika damu. \v 19 Mmiyadi yakwanza, Musa pesire kuwambira wanu piya ámuri ya nTaureti, kâtumira minyani ya husopo yakufungiwa na luzi reundu, kâtwala damu ya ng'ombe na ya mbuzi. Ikisa akisulusa na maji, akisasanyira kitabu ca Taureti pamoja na wanu piya, \v 20 akamba\f + \fr 9:20 \ft Ona Kulawa 24:8.\f*: “Eyi ndi damu ya miyadi yaaturire Mwenyezimungu kwenu umwe.” \v 21 Na ema ya miyadi‑yo, pamoja na piya vinu vikitumiriwa nkati yakuntukuza Mwenyezimungu, Musa kâsasanyira novyo damu. \v 22 Basi, Taureti ikilazimisha kiyasi ca vinu piya viswafiwe julu ya kutawanyika damu. Na ikiwa damu aitawanyike, akupo kuswamiiwa dambi. \p \v 23 Sambi, ikibidi kuwa vyombo vikitumiriwa kuntukuza Mwenyezimungu viswafiwe julu ya namuna‑yi. Fala evyo mifano tu basi ya vinu vyakweli viri mbinguni. Ndimana vinu vyakweli mbinguni vishurutisa kafara ya faida bora pakulu. \v 24 Kamana Almasihi engire Mahala Patakatifu pakutendiwa na makono a wanadamu, engire pakulandanisiwa nfano tu basi wa mahala pakweli. Aiwere javyo! Kêngira mbinguni kawenye, mbere ya Mwenyezimungu, kutitendera fadili ofwe. \v 25 Na engire kurilavya kafara mara nyingi, kamba nkulungwa wa dini wa Mayahudi vyakingiranga Mahala Patakatifu Pakulu kila mwaka, na damu sairi yake. \v 26 Inawa javyo, Almasihi akijuzi atabike mara nyingi zawenye tangu kumbiwa ka ulumwengu. Kwasa javyo, epa utimiziwa wakati wa mida, ufika wakati wa sambi‑wu, iye kolotiwa kwa kuripereka kufwa mara moja tu basi kwa milele, alavye mizigo ya dambi. \v 27 Piya wanu ituriwa wafwe mara moja tu basi, ikisa waje walamuriwe na Mwenyezimungu. \v 28 Kwa javyo Almasihi, neye novyo kâripereka mara moja kuwa kafara alavye dambi za wanu wengi. Ikisa, akúja kwisuka mulumwengu mara yapiri, fala eyo mara‑yo, anzima yake siyo kulavya dambi, ila kuwavusha wanu wari kunrindira iye. \c 10 \p \v 1 Kwa kufulata Taureti, wanu wakisaka kuka karibu ya Mwenyezimungu kuntukuza wakilavya kafara daima‑zi kila mwaka. Fala Taureti tangu-tangu aiwere na uwezo wa kuwaswafi wanu‑wo. \v 2 Ináwa nowo wanu‑wo kweli-kwelini waswafiwa nfululu, awangari kurifahamu tena kuwa na madambi, ndimana singari isakikana kuludira tena kutenda kafara, sinovyo? \v 3 Fala kusema kweli, nozo kafara‑zo zankuwatenza wanu kukumbukira dambi zawo kila mwaka. \v 4 Konta damu ya ng'ombe na ya mbuzi aina uwezo wa kulavya dambi. \p \v 5 Kwa javyo, Almasihi, pengire mulumwengu‑mu, kasema ka Mwenyezimungu\f + \fr 10:5 \ft Ona Zaburi 40:6-8.\f*: \b \q1 “Ausakire kafara wala swadaka, \q1 ila kunitengeza mwiri. \q1 \v 6 Azukwajibu kafara za nyama wakociwa, \q1 wala swadaka ipate uswamii madambi.” \b \m \v 7 Ikisa Almasihi kamwambira Mwenyezimungu: \b \q1 “He Mwenyezimungu, niwa epa kutimiza nafsi yako, \q1 kamba vyavyandikiwe kuhusu omi nkitabu ca Mandiko.” \b \m \v 8 Basi Almasihi, bandi yakusema: \b \q1 “Ausakire na azukwajibu kafara za manyama wakociwa, \q1 wala swadaka zakulaviwa kupata kuswamiiwa madambi” \b \m (ingawa ezi kafara‑zi zilazimishiwa nkati ya Taureti), \v 9 kamwambira Mwenyezimungu: “Niwa epa kutimiza nafsi yako.” Basi, Almasihi kafuja miyadi ya mida\f + \fr 10:9 \ft Kafuja miyadi ya mida pamoja na tabiya yakulavya kafara‑yo.\f* katula miyadi yapiri\f + \fr 10:9 \ft “Miyadi yapiri” ndi kafara nyipya ya Insa mwanyewe.\f*. \v 10 Kwa noyo nafsi‑yo, julu ya swadaka ya mwiri wa Insa Almasihi mara moja kwa milele, ofwe titakatifiwa. \p \v 11 Kila nlongozi wa dini awahudumu Mayahudi kila suku ákikola kazi, ákipereka kafara namuna moja noyo mara nyingi zawenye. \v 12 Falakini Almasihi kârilavya iye mwanyewe akiripereka kuwa kafara kwa mara moja noyo tu basi, kafara‑yo ífãi milele. Ikisa kekala mahala bora pakulu, upande wa nkono nriro wa Mwenyezimungu.\f + \fr 10:12 \ft Ona Zaburi 110:1.\f* \v 13 Tangu nopo kankurinda mpaka Mwenyezimungu awature maaduwi wake kumaulu kwake.\f + \fr 10:13 \ft Ona Zaburi 110:1.\f* \v 14 Basi iye, kwa kuripereka mara moja noyo tu basi, ware waawatenza utakatifu kawatula ukamilifu kwa milele. \v 15 Na kinu‑ci Roho Takatifu neye katakikisha, kanza kutereza usemi wa Mola asema javi\f + \fr 10:15 \ft Ona Yeremiya 31:33.\f*: \b \q1 \v 16 “Bandi ya nozo suku‑zo, eyi ndi miyadi yaníja kuwaturira ewo, \q1 amba ndi Mola. \q1 Shariya zangu nitula mmyoyo mwawo, \q1 nikwandika nkati ya mawazo awo.” \b \m \v 17 Ikisa kaamba javi\f + \fr 10:17 \ft Ona Yeremiya 31:34.\f*: \b \q1 “Madambi awo na makosa awo sishubutu kukumbukira tena.” \b \m \v 18 Onani, madambi‑yo paaswamiiwe, aisakikana tena swadaka nyengine yakufuta. \s1 Tukeni tiwe karibu ya Mwenyezimungu \p \v 19 Sambi, wanduzangu, tanawo uhakika wakwingira Mahala Patakatifu Pakulu julu ya damu ya Insa, \v 20 njira nyipya ya uhai katifungurira julu ya kupapula pazira paapereke mwiri wake. \v 21 Ndi kweli novyo kuwa tanawo nlongozi wa dini nkulu pakulu, amiri wa nyumba ya Mwenyezimungu mbinguni. \v 22 Kwa javyo, tukeni tiwe karibu ya Mwenyezimungu na myoyo ya ukweli na kwamini nfululu, tiwe na myoyo yakosiwa fahamu mbaya na miri yetu yakoziwa na maji swafi. \v 23 Tamaa yatereziwe, tukeni tizidi kutumaini bila dana, konta Mwenyezimungu alavire tamaa mwaminifu. \p \v 24 Tukeni tiwaze namuna zakushongana pendo na vitendo vyema. \v 25 Tisitowe, kamba tabiya za wanu wamojawapo, kuka kujumana na wenzetu kujamati. Kwasa javyo, tukeni tirimbisane myoyo kila mara, konta mukwijiwa kuwa suku ya Kiyama iwa karibu. \p \v 26 Kamana bandi yakwereriwa ukweli sana-sana na kukubali, tikilangela kuzidi kukola dambi, basi aipo kafara anta moja yakufãi kutiswamii madambi. \v 27 Ila ka wabishi, ciwabakire kinu kimoja basi, kurindira na wofi nkulu hukumu ya Mwenyezimungu na kulungula moto mwingi wakofya. \v 28 Mida munu akikatala kufulata Taureti yésusiriwe Musa, wakilawirira mashahidi wawiri wakwakikisha kuwa kakosa akihukumiwa kifo, aakiwoneriwa utungu. \v 29 Fikirini ndi hukumuni ulu iwapata wanu wakunkejeli Mwana wa Mwenyezimungu! Ware sawatula ubora damu ya Insa yakwakikisha miyadi ya kupatana iswamii dambi yake! Novyo, wakejeli damu ya miyadi itiswafire, na wafezeyi Roho Takatifu atolotera rehema! \v 30 Kamana tikwijiwa kuwa Mwenyezimungu nkati ya Mandiko Matakatifu\f + \fr 10:30 \ft Ona Kumbukumbu 32:35-36.\f* kaamba javi: \b \q1 “Kuriripira kwangu; omi niriripirira.” \b \m Na mahala pengine mMandiko, yandikiwa javi: \q1 “Mola awalamula wanu wake.” \b \m \v 31 Kugwirira makono mwa Nlungu hai ndi kinu cakofya pakulu! \p \v 32 Wazani suku zipitire bandi yakupata nuru ya Mwenyezimungu, muhitamili tabu nyingi zawenye. \v 33 Umwe kati yenu, wamojawapo watukaniwa pawanu na watabishiwa, na wengine wakisanganyika na watabishiwe ware, newo novyo watabika. \v 34 Mutabika pamoja na wafungwa, na pavitwariwe vinu vyenu piya, muhitamili hasara na furaha, kwa kuwa mukijiwa kuwa mukuja kupata vyema pakulu vyakuwepo daima. \v 35 Basi, musase kurimba moyo konta kukujisirani tuzo rikulu. \v 36 Kamana mujuzi muhitamili kwa imani mutimize nafsi ya Mwenyezimungu, ipate mupokerere vire vyaakupereni tamaa. \v 37 Konta mMandiko\f + \fr 10:37 \ft Ona Habakuki 2:3.\f*, Mwenyezimungu akwamba: \b \q1 “Ubaki wakati aba futi wakuja ire akirindíriwa, aakáwa. \q1 \v 38 Fala kamilifu wangu áinshi julu ya kwamini\f + \fr 10:38 \ft Ona Habakuki 2:4; waRoma 1:17; waGalata 3:11.\f*. \q1 Saanihitamili, siri radi naye.” \b \m \v 39 Ofwe atiri kamba ware sawahitamili wakupoteya, ila tíntumaini Mwenyezimungu, ndimana tívushiwa. \c 11 \s1 Namuna zakuntumaini Mwenyezimungu \p \v 1 Sambi, “kwamini” mana ake ndi kuwa nawo uhakika wakuwa na tamaa ya vinu saviwoneka viri vyakweli. \v 2 Kamana julu ya kwamini, wababu zetu wa mida wajibisa ka Mwenyezimungu. \p \v 3 Julu ya kwamini, tikwereriwa kuwa wasaa umbiwa julu ya usemi wa Mwenyezimungu, vinu vyakuwoneka vyumbiwa na kinu saciwoneka. \p \v 4 Julu ya kwamini, Abeli kalavya kafara ngema zaida ya Kaini, ndimana kajibisa ka Mwenyezimungu kuwa kamilifu. Mwenyezimungu kolota kuwa kawa radi naye julu yakupokerera kafara yake. Ingawa iye kâfwa, fala julu ya kwamini kwake, angari akisowera. \p \v 5 Julu ya kwamini, Henoki katwariwa kaperekiwa mbinguni, iye aafwire. Hapana munu ammonire tena konta Mwenyezimungu kantwala. Kábula yakutwariwa mulumwengu‑mu, kâjibisa ka Mwenyezimungu. \v 6 Aashubutu munu kwajibisa ka Mwenyezimungu bila kuntumaini iye. Konta asakúla kuka upande wa Mwenyezimungu ájuzi atumaini kuwa iye kawapo na awatuza wenye kuka upande wake. \p \v 7 Julu ya kwamini, Nnu kâsikiriza sana-sana paambiriwe na Mwenyezimungu kuhusu vinu savikiwoneka vîkija kukuna mbere. Kwa kumwinshimu Mwenyezimungu, kalunda safina invushire iye pamoja na jamaa zake. Kwa namuna‑yo, Nnu kâlamula kuwapa hukumu wanu wa mulumwengu‑mu. Novyo, kâriti ukamilifu wakulawirira julu ya kwamini. \p \v 8 Julu ya kwamini, Iburahima kâsikiriza paamuriwe kusama, kuka inti nyengine yaampere tamaa Mwenyezimungu kuwa akuja kuriti. Kôka ingawa aakijiwa mahala kaakuka. \p \v 9 Julu ya kwamini, akiinshi kamba malamboni inti yaâmpere tamaa Mwenyezimungu. Iye ákikalanga muema pamoja na Izaki na Yankubu, wenye kuriti sawa‑sawa cire caâwapere tamaa Mwenyezimungu. \v 10 Iburahima akirindira kwikala kaya ya aliserusu yakukomala, yaapangire na yaajengire Mwenyezimungu mwanyewe. \p \v 11 Julu ya kwamini, Iburahima kâpata uwezo wa kumpongola mwana. Ingawa kôluvala pakulu na nkawake Sara aakipongola, kâkidiri konta akitumaini kuwa Mwenyezimungu kamilifu, atimiza tamaa yake. \v 12 Kwa javyo, julu ya munu mmoja, noyo ári karibu kufwa, ulawirira ujukulu mwingi wawenye, kafyala-kafyala kamba nondwa za mbinguni au kamba misanga ya mwani. \p \v 13 Julu ya kwamini, ewa wanu‑wa piya wafwa wakitumaini, bila kupata kinu cawapewe tamaa, fala mmoyo wakiwona na wakisheherekera baidi, na wakikisha kuwa inti ire aiwere yawo, ila ewo wanu wakupíta mulumwengu‑mu. \v 14 Wakiséma javyo kolota kuwa wankusakula inti yawo wanyewe. \v 15 Inawa wakiwaza kuhusu inti yawâlawire, nanga wapata nafasi kuludira noko. \v 16 Fala kwasa javyo, ewo wakiwa nawo hamu kufika inti ngema pakulu, inti ya mbinguni. Ndimana Mwenyezimungu aawona haya kwitiwa Nlungu wawo ewo. Kusema kweli, iye kawatengezera kaya yawo. \p \v 17 Julu ya kwamini, Iburahima paayereriwe, ákiwa tayari kunlavya mwanawe Izaki awe kafara. Ire waâpewe tamaa, kanleva kuwa kafara mwanawe mmoja noyo tu basi, \v 18 ingawa kâmbiriwa mida kuwa: “Julu ya Izaki ndi kauja kulawirira ujukulu wako.” \v 19 Iburahima kamini kuwa Mwenyezimungu ákiwa na uwezo wakunludisira uhai anta afwe. Na ka ukweli, kinyume, ilanda kampokerera afwire futi. \p \v 20 Julu ya kwamini, Izaki kâwajanliya kuhusu mambo akija kuwakuna mbere wanawe Yankubu na Ezau. \p \v 21 Julu ya kwamini, Yankubu, suku aba kábula yakufwa, kâwajanliya wana wa Yusufu mmoja-mmoja. Neye akimwabudu Mwenyezimungu kuno enyamire nkongojo wake. \p \v 22 Julu ya kwamini, Yusufu paawere karibu kufwa, kâkumbukira tamaa yakuwa ujukulu wake ukuja kulawa Miswiri uludira kwawo. Ndimana kâwalaizira wanawe vyawakijuzi kutenda makongolo ake.\f + \fr 11:22 \ft Kâwambira kuwa suku moja waIziraeli wakúja kuludira kwawo, ndimana wajuzi wasamise makongolo ake.\f* \p \v 23 Julu ya kwamini, wawaze Musa, bandi yakumpongola mwana wawo, wanfisa kwa muda wa myezi mitatu. Wâmmona toto ire kuwa mwema pakulu na kwa sababu ya kwamini kwawo, awopire shuruti ya nfalume. \p \v 24 Julu ya kwamini, Musa paakurire, kâkatala kutukuziwa kamba munu bora pakulu kwa sababu ya kuwa njukuluwe Firyauna nfalume wa Miswiri. \v 25 Kwake iye kawona kuwa vyema pakulu kutabika na wanu wa Mwenyezimungu koliko kufurahira mambo a dambi kwa muda aba. \v 26 Iye akiwaza kuwa kutabika kwa kufezeyiwa kamba vyaaja kutabika Almasihi, ndi bora pakulu koliko mali piya a Miswiri. Akiwaza javyo konta akirindira kupata tuzo mbere. \p \v 27 Julu ya kwamini, Musa paalawire Miswiri opire kukimiwa ka nfalume. Kahitamili kamba ari kummona Ire sawoneka\f + \fr 11:27 \ft “Ire sawoneka” ndi Mwenyezimungu.\f*. \p \v 28 Julu ya kwamini, Musa kâwambira waIziraeli wasasanyire damu mmiryango mwawo ipate Mwenyezimungu, paasaka kuntuma Nzulairi kuwolaya wana watanzi wa WaMiswiri, asiwolaye wana watanzi wa waIziraeli. \p \v 29 Julu ya kwamini, waIziraeli wâloka Bahari Nyeundu, wapita kati-kati ya bahari pakukama maji. Fala waMiswiri, pawakenekeze kutenda novire, wazama, wafwa piya. \p \v 30 Julu ya kwamini, ukuta wa Yeriko bandi ya kuzunguriziwa muda wa suku saba, ûgwa. \p \v 31 Julu ya kwamini, reba wakwitiwa Rahabu kâwapa mamburo manasonde wa Iziraeli, ndimana aafwire pamoja na ware sawakinsikiriza Mwenyezimungu. \p \v 32 Mwaja, musaka nukwambireni kinani tena? Wakati uniwera aba, nanga nukwambirani kuhusu Gidiyoni, Baraki, Samsoni, Yefta, Daudi, Samuweli, pamoja na minabii wengine. \v 33 Ewo, kwa kuwa wâmwamini Mwenyezimungu, wâwashinda mafalume wengine, wâtimiza shariya ya Mwenyezimungu, na wâpata Mwenyezimungu vyaawapere tamaa. Awawasire masimba kuwaduru, \v 34 wâzimisa moto mwingi wawenye, wakinusurika mmakono mwa ware wakisaka kuwolaya na mapanga. Ingawa wâveya, wâlawirira kuwa na nguvu, wâlawirira kuwa masurudadu wakofya mpaka wâwashinda masurudadu wa inti nyengine. \v 35 Wanawaka wakifwiriwa fala kwa kumwamini Mwenyezimungu wâwapokerera wafwi wawo, wafwi‑wo waludira uhai. \p Wanu wengine, kwa kunfulata Mwenyezimungu, wâkatala kufunguriwa nkalaboshu, ndimana wêbiwa mpaka kufwa. Watenda javyo ipate waludisiriwe uhai wapate mainsha meema pakulu. \v 36 Wengine wâtabika na matusi na kukonyoriwa, wengine wâfungiwa na alucema na wâtaiwa nkalaboshu. \v 37 Wengine wâkipanjiwa na mawe mpaka kufwa, wengine wâkibaluriwa kati-kati, wengine wâkulaiwa na upanga. Wengine wâkenenda wakisamasama, wakivalanga masambala a kondoo au a mbuzi, newo wákiwa wakosofu pakulu, wakitabishiwa na wakopepesiwa. \v 38 Wanu‑wo ulumwengu‑wu auwajuzire. Wákipayapaya nlanga na mmyango, wakiinshi mmajonga na mmapondo kamba wanu wakutíra. \p \v 39 Wanu ware piya, ingawa wájibisa ka Mwenyezimungu kwa kwamini kwawo, fala novyo-sivyo, awapokerere vyawapewe tamaa. \v 40 Evi vikuna konta Mwenyezimungu katipangira kinu cema, kuwa bila ofwe, wasikamilike. \c 12 \s1 Mwenyezimungu ndi Baba wetu \p \v 1 Sambi, kwa kuwa tizunguriziwa na kundi ra mashahidi, tukeni tase piya vitendo vitikataza vyatijuzi kutenda, tase dambi iri kutiziwiriza pakulu. Tukeni tituwirire kwa kuhitamili njira ituriwe mbere yetu ofwe. \v 2 Tukeni tizidi kunnang'aniza Insa, kulongoza kwamini kwetu, tangu mwanzo mpaka mwinsho. Iye kahitamili kutabika pansalaba, aimmwerire aibu, kwa sababu ya radi ituriwe mbere yake. Epa sambi kekala mahala bora upande wa nkono nriro wa kiti ca Mwenyezimungu. \p \v 3 Aye, tunzani sana-sana kuhusu iye, kawavumírira pakulu wamádambi wakintendera husuma, ipate musisokere, wala isukulaweni niya. \v 4 Kamana vita yenu yakubishana na dambi, amunamba kufika wakati wa kuvumirira mpaka wanu wakuulayeni. \v 5 Kwasa javyo, amukumbukira usowezi urimbisa moyo? Muriwala caakwambireni Mwenyezimungu konta umwe muwa wanawe? Mandiko Matakatifu\f + \fr 12:5 \ft Ona Ayuba 5:17; Usowezi 3:11.\f* akwamba: \b \q1 “Mwanangu, fikiri sana-sana Mola paakolotera makosa ako. \q1 Iye paakusutumu, usiuzunike. \q1 \v 6 Konta Mola awolotera makosa ware waawapenda. \q1 Piya waawapokerera kuwa wanawe, \q1 iye ndi wawasútumu\f + \fr 12:6 \ft Ona Usowezi 3:12.\f*.” \b \p \v 7 Ndimana Mwenyezimungu paakusutumuni, vumirirani. Mwenyezimungu akuwonani kamba wanawe. Na kweli, mwanani sasutumiwa na wawaye? \v 8 Wasimana piya wásutumiwa. Ndimana, ikiwa aakusutumireni, ilanda kamba mwana wakunsingana, ailanda kamba muwa wanawe wakweli. \v 9 Visitoshe, wawa zetu mulumwengu‑mu watisutumu na atasa kuwasifu. Futi ofwe atinsikiriza Baba wetu wa mbinguni tipate kuinshi vyema? \v 10 Wawa zetu mulumwengu‑mu watisutumu kwa wakati aba, kwa ngano zawo zawawona kuwa ngema. Fala Mwenyezimungu atisutumu kwa vyema vyetu wanyewe, ipate tiwe watakatifu tinlande iye. \v 11 Basi, mulumwengu‑mu kila mara patisutumiwa ponse, tíwona kuwa kitendo cakutipa uzuni, acitifuraisha mmyoyo mwetu. Fala wapatire kusilimuka kwa kusutumiwa na Mwenyezimungu, mwinsho wápata thawabu ya kuinshi kwa ukamilifu na usalama. \p \v 12 Kwa javyo, lamukani muririmbise murolore muwe na nguvu. Rimbisani malundi enu mepepe‑wo, musiteteme! \v 13 Enendani njira yakoloka ipate musizidi kuremala, ila mupone. \s1 Musiture minyongo rehema ya Mwenyezimungu \p \v 14 Sakulani namuna za kuinshi kwa usalama na wanu piya na nshugulikireni Mola, konta saanatenda javyo, aakidiri kummona. \v 15 Rikengereni musiture minyongo rehema ya Mwenyezimungu. Rikengereni, nkati yenu asilawirire munu wakuwa na sumu kamba utupa, kuwatenza wenziwe wengi kwingira haramu. \v 16 Rikengereni nkati yenu asilawirire munu sharati, au kamba vyawere Ezau, saana inshima na vinu takatifu. Iye, kwa kupata finga moja tu basi ya cakurya, kâpereka haki yake ya utanzi kupongoriwa. \v 17 Mukwijiwa kuwa mwinsho kadãi haki yajanliiwe na wawaye, fala kâkataririwa. Aakidirire kupindula vyaâtendire, ingawa kasakula haki yake kuno akinlawa masozi mengi. \p \v 18 Umwe ámuri kamba waIziraeli wâfikire karibu ya Mwango wa Sinayi ukilawa malulimi a moto. Newo ûfinikiwa kupi na giza, kuno mepo ikivunga thi‑thi, \v 19 baramanda ikivuma, na shauti ya Mwenyezimungu îkisowera mpaka wakintafadali wakamba: “He! Atikidiri kusikira tena usowezi wake!” \v 20 Ewo awâkidirire kuhitamili ámuri ya Mwenyezimungu ikisema javi\f + \fr 12:20 \ft Ona Kulawa 19:12-13.\f*: “Munu au ndudu asaka kukumbula mwango ure onse apanjiwe na mawe mpaka afwe.” \v 21 Vîkunire kuMwango wa Sinayi, anta Musa noyo vîmopepesa, akamba\f + \fr 12:21 \ft Ona Kumbukumbu 9:19.\f*: “Nankutetema, wofi!” \p \v 22 Fala umwe mufika karibu ya Mwango wa Ziyoni na Yerusalemu ya binguni, kaya ulu yekala Mwenyezimungu hai, mahala kawari malaika laki-ka-malaki. \v 23 Mufika kujamati ya wana wakwanza kupongoriwa\f + \fr 12:23 \ft “Wana wakwanza kupongoriwa” ndi wenye kwamini.\f*, mazina awo andikiwe mbuku paandikiwe mazina a ware wóka mbinguni. Mufika karibu ya Mwenyezimungu, mwenyé kuwalamula wanu piya. Mufika novyo karibu ya roho za wanu wa shariya walawirire sambi kuwa makamilifu. \v 24 Epa, mufika karibu ya Insa, mwenyé kupatanisa kwa miyadi mipya. Mufika karibu ya damu yake itawanyike, iri na uwezo pakulu zaida ya damu ya Abeli. \p \v 25 More-more, musikatare kunsikiriza ári kusowera! Kamana, ikiwa ware wakatare kunsikiriza Musa apereke habari za Mwenyezimungu, awanusurike kuhukumiwa, futi ofwe! Tikuja kuhukumiwa pakulu, tikintula minyongo Mwenyezimungu asowéra nofwe binguni! \v 26 Wakati wa Musa, shauti ya Mwenyezimungu îtetemesa ardhi, fala sambi Mwenyezimungu katipa tamaa nkati ya Mandiko javi: \q1 “Nitetemesa inti tena, wala si inti basi, na bingu neyo novyo.” \p \v 27 Sambi, usemi wa “tena” utolotera kuwa vinu vyumbiwe vyonse vitetemisiwa na vilainika, ila vibaki ndi vire savitishiwa. \v 28 Basi, kwa kuwa tipokerera ufalume sautishiwa, tíshukuru. Kwa javyo, tintumike Mwenyezimungu kwa namuna zakumwajibu iye, kwa kumwinshimu na kumopa. \v 29 Kamana Nlungu wetu kawa kamba moto nkali vyaupoteza. \c 13 \s1 Namuna za kumwajibu Mwenyezimungu \p \v 1 Kamba munu na nduye, zidini kupendana. \v 2 Musase kuwakaribisha wayeni, konta kwa kutenda javyo, wamojawapo wafikirira kuwapokerera malaika mmanyumba mwawo bila kwijiwa. \v 3 Watendereni huruma wanu wafungiwe na muwasaidiye, onani kamba mufungiwe nawo pamoja. Watendereni huruma wanu wari kutabika, tulani kamba utabika mwiri wenu pamoja newo. \v 4 Wanu piya wajuzi wainshimu ndowa. Kusema kweli, muka na nlume wenarirane, kamana Mwenyezimungu akúja kuwahukumu wazinzi pamoja na masharati. \v 5 Vinu vyakuuziwa na nzuruku, zidini kutowa kuperereza. Vikutosheni vinu vyamuri nawo, kamana Mwenyezimungu kasema: “Sukwasa futi, wala sukutipuka.” \v 6 Ndimana na hakika tikwamba javi\f + \fr 13:6 \ft Ona Zaburi 56:4, 11; Zaburi 118:6.\f*: \b \q1 “Mola ndi anisaídiya, omi sopa kinu. \q1 Mwanadamu anitenda kinani cakunyata?” \b \p \v 7 Wakumbukireni wakulungwa wenu wâkwerezeni habari za Mwenyezimungu. Tunzani vyawainshire na vyawafwire. Wafulatizeni kwamini kwawo. \v 8 Insa Almasihi ndi mmoja noyo, ijana na rero na milele‑yi. \v 9 Musiwasikirize wanu wafúnda inlimu nyengine jisijisi wakupotezani njira ya ukweli. Cisáka kukupani nguvu mmyoyo myenu siyo shuruti kuhusu camujuzi kurya. Kwa kufulata nozo shuruti‑zo, tangu hapana munu apatire faida yake. Ila cisaka kukupani nguvu ndi rehema za Mwenyezimungu. \v 10 Walongozi wa dini wákitumikanga muEma Takatifu ya Mayahudi awana haki ya kurya vilaviwa kafara yakutukuza\f + \fr 13:10 \ft Ona aya 15.\f* mahala petu pakwambudu. \v 11 Nkulungwa wa dini mara moja kila mwaka\f + \fr 13:11 \ft Usemi wa “mara moja kila mwaka” aupo nkigeregu ila ikweleweka javyo.\f* ákisukulanga damu ya manyama, akipereka ka Mwenyezimungu Mahala Patakatifu Pakulu, iwe kafara ya kufuta madambi. Fala mwiri wa nozo nyama‑zo úkociwanga panja ya kaya ulu ire. \v 12 Ndimana Insa, kwa ajili ya kuwaswafi wanu madambi julu ya damu yake, neye novyo kâfwa panja ya kaya ulu. \v 13 Basi, tukeni tikawe pamoja naye panja ya kaya ulu‑yi\f + \fr 13:13 \ft Mana ake ndi kulawa mahala patikiwa bila tafauti.\f*, tiwe tayari kukejeliwa kamba vyaakejeliwe iye. \v 14 Kamana mulumwengu‑mu, atina kaya ya milele, fala tírindira kaya yatija kuwa nawo mbere. \v 15 Basi, julu ya Insa, daima tilavye kafara ka Mwenyezimungu kwa kuntukuza, kwa kwakikisha zina rake na kanywa zetu. \v 16 Fala musiriware kutenda meema na kumera, kamana ezo ndi kafara zakumwajibu Mwenyezimungu. \p \v 17 Wasikirizeni wakulungwa wenu kwa kufulata ámuri zawo, kamana ewo washugulikira daima faida zenu, wakijiwa kuwa wajuzi kujibu ka Mwenyezimungu. Waseni watende kazi kwa radi. Musiwatenze kwisa moyo, konta javyo aiwepo faida kwenu umwe. \p \v 18 Musase kutilebelela duwa. Tanawo uhakika kuwa myoyo yetu iwa swafi, konta tísakula kutenda meema kwa kila hali. \v 19 Visitoshe, nukulebelani ka moyo wangu piya, munilebelele duwa ipate Mwenyezimungu aniludise niwe pamoja namwe kwa suku karibu. \s1 Duwa ya mwinsho \p \v 20 Sambi, Mwenyezimungu mwenyé usalama, anfufure ka wafwi Mwenye wetu Insa, Nsunga nkulu wa makondoo, julu ya damu yakikisha miyadi ya milele, \v 21 nínlebela akupeni piya vinu vyema-vyema mutimize nafsi yake, mukitenda vyavimwajibu iye, julu ya Insa Almasihi. Iye atukuziwe daima milele! Aamina. \s1 Masemo a mwinsho \p \v 22 Wanduzangu, nukutafadalini mupokerere ewu usowezi‑wu kwa radi kamana nukwandikirani kwa usemi aba. \v 23 Mukwijiwa kuwa nduyetu Timotiyu kafunguriwa nkalaboshu. Iye, akija saninamba kulawa kuja kukuwonani, tikuja onse. \v 24 Salamu zawo wakulungwa wenu piya pamoja na watakatifu piya. Wanduzetu wa Italiya wakuperekerani salamu. \p \v 25 Rehema iwe pamoja namwe piya.